Skip to main content

Full text of "Dissertatio et animadversiones ad nuper inventum Severae martyris epitaphium"

See other formats 


/'/ 


Digitized  by  the  Internet  Archive 

in  2009  with  funding  from 

Research  Library,  The  Getty  Research  Institute 


http://www.archive.org/details/dissertatioetaniOOIupi 


l^ 


o 


f" 


^ 


1 


^\\ 


Qi 


.% 


EPITAPHIUM 

SEVER^  MARTYRIS 

ILLUSTRATUM. 


/ 


o   1   i.  L    i. 


^lilYTilAM  :K.HaVBa 

.  1,1  U  '  .■  A  JI  T  -a  U  J  J  I 


DISSERTATIO 

E    T 

ANIMADVER.SIONES 

AD  NUPERINVENTUM 

S   E   V   E   R   iE 

M  A  R  T  Y  R  I  S 

EPITAPHIUM. 


PANORMI.  MDCCXXXIV- 

Ex  Typographia  Stcphani  Amato . 


!   i*- 


*y  Su2iriorum/acu/fa(e* 


Li^: 


.BihliQihcca.  -kui-IXKENIANA, 


^"' 


\ 


;^  3  H  C  ^  ^  J]  3  V  <>  A  I.r  !  M  A 

M.  U  TM  li  V  m  h  H  q  l J  K  ,  a  A 

3  V  a 

.  LA  u  i  H  4  /i  T  in  3 


2 


-YIXXXDinM  . V,'A.ii.OM A-. 


;taBK.«?'.'rT  .?"•— !«iBaKje» 


O*'*--' ■J-J.^  r/. 


BERNARDO  BENEDICTO  MARm 
O  C  T  A  V  I  I  F. 

G  R  A  V  I  N  ^ 

RAMMACCENSIUM  PRINCIPIj 

XlIrVIRO   REGNI    CURATORUM  W 

tN  URBE   PANORMITAN.V   QlJvESITORI  MALEFICIORUM 
^     CUM  JURE   GLADII  (t) 

V.    CL.   ET   inl: 

GOLLEGIUM  PANORMITANUM  NOBILIUM 

ADOLESCENTIUM 

Sub  regiminc  PP:  Soc.  ]cfu , 

S    A    L    U   T    E    M. 


UO  primiim  temporc  CoIIegium 

hoc  noftriim,  ante  fex  annos  ,  coa- 

liut  j  id  unum  nos  omnes  fpe6la- 

vimus,  ViR  Clarissime  ,  uttefti- 

monium  aliquod  haberet  noftras 

in  Se  Voluntatis  Pater  Tuus,  Cla- 

rifrunus  Vir  ,  Octavius  Gravina  ;  ^«.«p.v..;   qnem 

iton  fm6   tenero    quodam    animi  fenfu  poffu- 

mus  Gommemorare.     HU  ctenim  Viro  ,  ejufque 

xf';        "if-'  ^5  au^o- 


C>?')     Vulgo  Deputiitu  del  Regno. 
'(f )     Gttpiton  GiuiiizkrQ  delia  Cittd  il  Pilerma. 


aii6loritati  ,  atque  cloqnentiae  aceepta  referi- 
nuis  ,  rcferamulque  neccHc  c(t,  conimoda  qux- 
Gunique,oc  ornamenta  cx  hoc  libcralitam  mul- 
torum  /^ciolerccntium  nohilium  convi6lu  ,cdu- 
cationc  ,  ac  diiciplina  promanaut.  Cum  enim 
nullum  circt  in  tota  Sicilia  Patriciis  Pueris 
confiiiutiun  Ephoebeum,  in  quo  honefti(rimis 
arcium  ,  ac  tiilciplinarum  ingcnuo  homine  di- 
gnariim  inltitutis  ,  atquc  excrcitationibus  in- 
ilrucrcnturj  necefre  crat  majonbus  noflris  ,  Li- 
bcros  e  linu  &  complexu  a\'ul(bs,  magno  per- 
i'a;pc  rci  iamiliaris  dctrimcnto,  apud  Italos  mit- 
tcre  ;  quorum  arbitratu  ,  ac  moribus  educarcn- 
lur  ;  lollicitudine  ,  ac  iumptu  icmpcr  ingcnti, 
non  iemper  ingenti  j)rofcttu.  Cum  itaque,  anno 
Mf^ccxxu,  Rcgni  totius  Comicia  indi^ta  circnt  j 
intcr  reliqua  graviOima,  &  Reipublica:  rationi- 
bus  apprime  conducentia,de  quibus  copiosc,  ac 
iapicntcr  Princcps  retulic  (  erac  naniqiie  tum 
unus  e  XII-  Viris  Regni  Cnratoribus)  id  fuit,&t 
Collegium  aliquod  in  hac  Urbe  inilitueretur j 
in  quo  Nobilcs  Adolefccntes ,  non  apud  Gcntes 
extcras ,  uc  adhuc  in  ufu  fuerat,fed  magno  rei 
tum  familiaris ,  tum  etiam  publicas  compendio, 
domi  quodammodo  ,artibus  iis,ac  faculcatibus 
imbuerentur,qna:  aliunde  tantis  fumptibus  pe- 
tebantur.  Qua^  vcrba  ciim  ornat^,&  graviter, 
qucmadmodum  confueverat  Vir  fapientiffimus, 
in  Rcgni  totius  Scnatu  fcciifet 5  rogati  Patres, 
Qiiid  de  ca  re  lieri  placerct  :Dc  ea  re  ita  univerfi 
cenfucrunti  Uii  daretur  negotium  Regni  Cura- 
loribus  djlpicicndi  ,  quibus  demum  Viis  ad  id 
perveniri  poilet  ,quodSenaius  Orationc  illain- 
cenfus  ardentiillme  dcfiderabat.  Itaque  faaum,, 
ut(Curatoribus  quibusid  muncris  demandatum 
erat,ahiique  Patricii  gencris  Viris,  folicite  rem 
atque  acriter  urgentibus)  non  unicum  tanuim, 
lcd  duo,  Nobilibivs  Adolefccntibus  inilituendis 


if„r,rif,^.  in  ipfa  Paiiormi  LJrbc,brcvi  patercnti  tan- 
lo  Ju\'tntutis  Sicul^e  profettu,  ut  dum  cxtabit 
niemoria  S.C.  iliiiis,quod  ca  diefa6>um  cftjcx- 
tabit  autcm  diutiflinH,  bcneficia  hominis  fapien- 
tifTimi  in  Rcgnum  univcrium  jin  nos  praefcrtim, 
obfciira  ciTc  non  poHint.  Ha;c  igitur  cum  nos 
«animo  Ikpd  volvcrcmus  (erant  enim  omnium 
Sermone  trii^ ,  ac  pcrvulgata)  id  fpe6labamus, 
vt  occafioncm  aliquam  nancifceremur,  qua  Vir 
de  nobis  optime  nicritus,  &  non  male  locatum 
fuum  apud  Nos  bcncficium ,  &  illud  prdeierca 
magni  a  Nobis  ficri  intclligcrct.  Prxripnit 
illc  quidcm  nobis  obicu  fuo  Laudem  hancj  mc- 
moriam  vcro  ipfam  promeritorum  fuorum  non 
cripuit.  Hinc  tibi,  V.  C.  Patcrnae  non  minus 
virtutis  qiiam  nobilitatis  ,  ac  decorum  hjcredi, 
infcribimus  hanc,  qucC  li  illc  vixiffet  diutius,  no- 
mine  cjus  infignita  prodire  dcbucrat,  DiSskkta- 
TiONEM  ,  fupcr  invcnto  podrcmis  hifce  annis 
Epitaphio  SEVFRyF.  Martyris  apud  Romanos ; 
quam  Diffcrtationem  nobis  dedit  donavit,  qui 
Studiorum  noftrorum  rationem  modcraturj  ut 
gudaremus  ahquid  dc  pulcherrima,  nobilifTima, 
Jaudatiffimaque  Arte  cruderandi  e  lapidibus  an. 
liquis  praeclara  ad  omncm  Dodrinam  monu- 
mcnta:  quod  quidcm  Studiorum  gcnus,  tanto?- 
■pcrd  Europa  tota  ab  litcratis  Viris  celcbratum 
excultumque,  hoc  pracfcrtim  facculo ,  adeo  pcr- 
Ipicaci  ,  Siculi  noftri  minoris  fccifTe  videntur 
quam  homines  ingcniofos  ,  &:  humanioribns  di- 
feipJinis  inftituios  ,  decuiffet.  Tibi  igitur, 
Vir  Nobiliffinic,  Ubanius  hafce  qualescumque 
in  Lapidaria  facultate  tb  Conviftu  noftro  primi. 
tias  j  cx  quo,qucmadmodum  dignofccs  quanti  a 
nobis  fiant  beneiicia  qua:  in  nobis  pofuit  fapien. 
tiflimus  Patcr  Tuus  ,  qui  dum  de  Collegiorum 
ifliusmodi  inflitutione  mentionem  fccit  ,  haec 
ctiam  nobis  ad  eruditionem  ,  ac  doctrinam  fub- 

fidia 


fidia  comp.iFavitj  tnm  ciiam  perfpicies  qiianti 
te  faciamiis  ,  hominem  runiliimum  Parencis 
Tuir'  '  ^'-Neque  enim  nohiiitate  foliim  pra^ftas^ 
qUcX  clariHima  cxteroqui  ,  ac  maxime  antiqua , 
Keges  ipfos  Nortmannos,  atque  Arragonics,co- 
gnatione,  ac  fanguine  ita  proxime  attingit ,  ut 
in  Regio  apud  Catanenfes  monumento,  in  quo 
nullus  familiis  nobililnmis  aditus  datur,  iiceat 
Genti  Gravinfnsium  mortuos  fuos  inferre,  jure 
confaiiguinitatis  iqi^od  Martinus  ille  primus',ex 
Arragonica  ftirpe  Siciiias  Rcx  ,agnovit  indiplo- 
mate  anni  1405"^  ac  ratum  habuit,  fed  &  iis  bonis 
es  prxditus  ,  quas  nobiiitatem  omncm  ,  ac  fplcn- 
dorem  generis  vincunt.  Ita  enim  confilio  va- 
les,  rerum  experientia  ,  morum  probitatc,  cxte- 
rifque  Viri  optimi  laudibus ,  ut  Te,  quamquam 
nondum  trigcfmium  aetatis  annum  egreffum,  Co- 
mitia  Regni  hujus  noftri  unum  e  Xll-Viris  Re- 
gni  Curatoribus  conftituerint ,  quibus  gravini- 
ina  jurium,ac  Fortunarum  totius  Regni^ncgo-» 
tia  commendata  funt  .  Qiu^im  tibi  Provinciam 
non  immerito  demandatam  fuilfe  oftendit  diffi- 
eillimus  ille  Magillratus  quem  geris,tanta  cum 
prudentiae ,  ac  Virtutis  laude  :  cum  Qusefitor 
maleficiorum  conftitutus  in  Urbe  noftra,cum 
Jure  gladii ,  ita  impios  a  deli6\is  vigilaJitia  atque 
au6loritatc  deterres ,  ut  Bonorum  omnium  lau-^ 
dibus,ac  verbis  celcbreris.  ^iarehabc  hoc  tibi^ 
qiiiijlquid  cft  libeJIi  ^  qualcci(mque  ^  Vir  NobililTi^i 
nie  i  &  CoIIegium  hoc  noftrum  ,  ut  iacis'j> 
ama  .  Ex  ^Edibus  noftris :  VI.  Eidus  Novcm"*! 
breis  ,  MDCCXXXIV.  '  / 

-■  riJiiJ 

-  -  ■  .  J    .     „» 

'^  '  .....    :.Ffil 


r-r-»  f-iiij^ 


MA- 


macul^,  quas  autincuria  fudit,  aut  humana 
parum  cavit  natura , 


Pag. 
Pcig; 
Pag. 

Pag. 
Pag. 
Pag. 
Pag. 


Pag. 
Pug^ 


errata 

5".  /;/  Tah.  i  .rjerf  ult. 
19.  Col.  I.  njerf.  40. 
26.  'verf.  18. 


43- 

52. 

69. 


'uerf  28. 
"jerf  2 . 
ijerf  1%'. 
'verf  17. 


75.  col.  2.      verf  20. 
86.  r&/.  2.      'verj.  46. 


i^^j-.  1 1 5.  col.  2.     z'erf  ij. 


Pag.  II 6-  col.  2.       c^r/     i 


Pag.  122. 


w  ?■/    9  ■ 


Pag. 

126. 

<:;ej:/!  10. 

Pag. 

130. 

"jerf  20, 

Pag. 

HS- 

«yor,/^    56. 

Pag. 

iH- 

i;d'?;/^     5. 

Pag. 

166. 

col.  I. 

cer/  a/i". 

Pag. 

170. 

i/d'?:/:  f;4. 

Pag. 

171. 

co].  1. 

"jerf  21- 

Pig. 

174. 

"jerf  ult. 

Pag. 

194. 

verf  34. 

.^lfer^jantnr 
7iome7i 
Fatrkit    E/ 
Coufulis 
immificent.t 
dexpeiriHe 
abbufiii 
pojl     folent, 
omiffum  efl. 


CORRIGENDA 

y^fferiiatur^ 

nomi7ie 


MriNOc 

polt  verba , 
iu  numisSi' 
culis,  deeft, 
poft,  quid  fi- 
gnificet  igiio- 
ro,  deefl: 


Patricii  'Et  Comiti% 
munificentix' 
defpexitle 
abufui 

Suboluit  hoc  dotlilfimo 
Thomafino  ;  qui  (laudato 
libro)  fufpicatus  eft  Tabei- 
las  peregrinantium  efle. .. 
polTe  lapideshofce,  cTurrLj 
jmpreflis  veftisils, 

MHNOC 


nou  coficordant , 


Fortaffe  pitlum  fuerit  pvti 
V;  ut  denotaretur.,  lapis po- 
fitus  'uivente  M.  .^^urelio 
Stafimo :  Id  enim  fvpe  ah 
literd  V  in  faxis  fgnificari 
Fabrettus  evicity  Infcript. 
Fortaffe 


Characleres 
confufos  le- 

cap.  l.pag.  32.  33 
autem  ^c. 

gereoportet, 
fojl    nafcun- 
tur,  deef}, 
§.  IV. 

arnoris  &grati 

BIBA,  EIBUS, 

§.  XIV. 

fECEVNT 

in  Vrbe 

FECERVNT 

ab  Vrbe 

AH 

pa 

fLICIAE 

FELICIAB 

confumatum 

confummatuin 

affv5*a/ffa 

appofui  atute 
Impervis 

aavtAtrla, 

appofuit  atttem 
iinperviis. 

\a'.^i~ii' 


o-di 


LECTISSIMIS,  NOBILISSIMISQUE 

ADOLESCENTIBUS 

COLLEGII     PANORMITANi 

j4pud  PP.  Societatis  fefu^ 
CONVICTORIBUS, 

^ntovlta  Maria  Lupi  Preibyter  Socictatis  ep'.fdetn^ 
ANNUM    NOVUM     FAUSTUM    FELICEM. 


f   I. 

SCRIPTIONIS   OCCASIO,  ARGUMENTUM;,  DIVISIO. 

;>.r  or- 
Dmonet  iue,  Adolcfcentes  Clarlfsimi,  ahnus  is,  quem, 
Deo  duce,  fellcjter  aufpicaniur ,  quartus  ac  trigedmus  f.i- 
culi  duodcYigefimi ,  ut  Strcna  vos  aliqua,  luore  vetcri, 
doneui  \  Strena  ,  iuquaui ,  qu.-t  «S:  meam  conditiQuem  de- 
ceat ,  6{  veftr.E  atati ,  veilrifque  inltitutis  non  utilis  tau- 

-^_^     tiim  fit ,  veriuu  etiam  duJcis  ,  »&:  grata,  ut  res  fapor  iU-^ 

Sfquattir  ,  quemadniqdum  pnfcus  ilie  Pocta,  Qumium  clcgainiarum  ar- 
biier,  ceclnit;  (i)  E^t  pexagat  cxptutn  dulcts  ut  annui  iter .  OppQrtuue 
autem  Ht ,  ut  literariis  veltris  e.xercitatlonibus  prA^politus  a  MQdpratQ- 
re  Socicta?is  noltra-,  mecum  Rom.i  iuter  adyerfaria  mca  attulerim  ,quod 
in  eruditam  Streuam  vobis  Dbuein  Dedicem  ,  Ksmi^io.  fane  pretiofuni  ; 
Ectypon  fciilcet  inventa-  recens ,  C2)  &  pondum  literatis  Viris  not.i; 
Infcriptionis  fepuicraiis  Cliriftl^n.v .  Ea  nobis  Severam  quandam  nar- 
rat ,  Martyrem  fub  M.  Aurelio  Claudio  Prlncipe  ;  ignotam  adhuc  He- 
roiida,  quar  nuncprlunim,  ope  bniMS  luonumenti ,  ChriftianA;  Relpubii- 
c.t ,  ac  literarlA  maQlfeftatiir,    „        ^ 

Et  h.vc  quidem  inrcriptio  nimiiim  barbara  primo  Intuitu  videri  ali- 
cui  fortafse  poterit ,  atque  Inculta  :  ac  fane,  ii  ad  Granmiaticorum  Ca- 
nonas  examinetur ,  miniis  comp^a  iila  cit ,  quani  deceat  Juveues  ,  qui 
ad  omneui  polltioris  llteraturair  venuflatcm  erudiuntur  .  Veriim ,  qula 
ip  Illa  ipfa  fua  quallcumq;  fermonis  Anonjalia    niult^  habet  ,  qua-  (5c 

pro- 


(0     Ovid.  lih.  \.  FaHoriini . 
,,  ,(2)  Reteni  tw-^staiii  appelio  hans 
■'   ■   Inf&riptiOMcm  ,  cjuaiitunrvU  ante 
".  •''•TJ-^T  ipfoi  (innos  deteSfar/i .  Trie?/- 
Jiio  C!ii7i;fermefci:d6  defituit  apud 
Revercadifiimura   DdiT/iinura  Ca- 
7ionicurn  M.  ^JitonTum  Roldetti 
Jacris  Ca-metcriis  Fraspofitum;qui 
tjus   •videndce  cfipiam  \jion  fccit , 
iiift  paU€ifsiinit=.,  ac  ■■fe/et})fsimis 
^^ffufii,  ^HOS  iiiier  &  me  tali  h^: 


nore  diguaPus  eft  .  N^unc  mtern 
bxc  Infcriptio  proftat  Romx  cxu- 
ditioni  public,x,  in  Sacraria  Bafi- 
hc£  adFonteni  0\Q\\pxodibitq\  iu 
GalliaOiifi  forte  jam  prodiit^^ope- 
Va  PP.qui  Dia'fiuniT{e=voltinnun% 
carflnt.  X^nvjmifi  enimipfe  adiU 
los  laminam  tcream ,  (iccu^ate  fe- 
prafentantem  cbarahhres  buj(4s 
infcriptionis ,  ratus  deberi  Orbi 
aniverfq  mofiurjteturA  htiiilImQ4i\ 


prodcfse  pofTirit  ,  6c  <3ele(3are,  digua  niihi  omnino  vlfa  eft,  qthv  In_> 
coufpediim  veftnim,  atq;  etiam  in  amplexiim  veniret .  NoiHs  enim  , 
Adolefcentes  Nobiliflimi  ,  flores  ingenii  atq;  enidltlonis  legere ,  noru, 
foliim  in  ex(^tiltis  Miifarum  viridariis,  ubi  inter  delicias  fua  quodammodo 
fponte  progcriDinant ;  veriim  ctlain  in  fterlli  folo  ,  atq;  exfucco ,  a;ta- 
tum  fequiorum  ,  ubi,  Natur.u  folius  prA'lid,io  ,  inter  fpinas  ac  nudos  lap;- 
des  ,  germina  allquando  praclarijrima  iiata  funt.  Hanc  ego  Infcriptio- 
nem  aniniadverflonibus  quibufdam  conveftitain  prodire  voUii:  non  quo 
crcdiderim  pretium  augeri  per  eas  pofse  rei  fatis  fe  fola  pretlof.v;  vc- 
riim  quiailhis  aut  necefsarias  ,  aut  faltein  non  Inutiles  arbitratus  fuin 
Adolefccntlbus  iis,  qul  miniiii  efsent  in  hac  antiquorum  Lapldum  inrer- 
prerandofum  pal.vftra  cxercitati .  Neque  fane  defpero  fore,  ut  fic  tanti  a 
Vobls  Hat,  quanti  facicndum  cft  Nionumcntum  ,  cul  non  Ita  multa  ex  tota 
Antlquitate  pr.-i-ferri  poilint .  Novl  eniju  jain  vos  bimeftri  expericntia 
catos  luvcncs,  &  benegnaros,  quantiiiu  antiquls  epigrammatis  Hifto- 
ria  adjuvctur,  ac  Phllologia,  ad  res  obfcurifslmas  antiquoruiu  f*culo- 
rum  in  bono  lumine  coliocandas. 

Emerlk  epitaphium  hoc  in  luccm  ,  ante  tres  annos,Roma^;  e  maxl- 
niis  valtifsimifque  labyrinthls  h\pog.tIs  C<x;meterii  Chriftianl,  feciis  viain 
Salariam,  primo  abUrbe  laplde;  qui  anno  MDCCXXII.  detcdi ,  cre- 
diintur  (neque  injuria)  ad  C(x;meterium  pcrtlnere,  quodaSS.  Thrafo- 
nc  ,&  Saturnino  Martyribus  appellaut  Tabul.t  Ecclefiaftlcit ;  quiquc  An- 
tonio  Bolio  ,  diligentlfsimo  Romanorum  Cocmeterioruin  Infpeclori,aU- 
qua  ex  parte  innotuere.  Protcnduntur  anfra(fllbus  longlfsiinis  fovcit  ift.v 
quaquavcrfum  ;  ut  non  Immerlto  crcdl  poffint  contermin.t,  atque  etlani 
conjund.i;  celcberrimo  C^x-meterlo  Prifcill<t ,  quod  in  eadcin  via  Sala- 
ria  eit ,  duobus  pafsuum  milllbus  ab  Urbe.  In  una  autem  e  fubterraneis 
hifcc  vil.s,  (O  egefta  a  Fofsoribus  humo,  qu.v  Illas  plerumque  occupat, 
(2)  invcntus  fult  Deccmbrl  mcnfc  annl  MDCCXXX.  lociilus  (3)  difert a 

In- 


{[)  Sc,vj;tii  hxcerat  hi  wsdto  l^^ui- 
rufii  Crcmtterialinm  ordifie .  Sttnt 
cmm  in  inaxinio  hoc  Carricterio 
tres  oYa7;i7iO  Cuniculorum  orditieSy 
quoru^wi  uiiHi  alteri  fahiacet . 

(2)  HnmUM  banc  co7igejlam  fuijje 
tn  C(tr/ieteriis  ,  ?ie  pervia  perfe- 
cutori  Diocletiano  efsent  ,  opina- 
tur  Clarifs-  Senator  Ruonarroti , 
iu  Obferiuitionibus  ad  J^itreas 
"  Jmagi7jes  antiquas,  Pr.vf.pag.XII. 
'-■^lias  conje&uras  congerit  Bol- 
dettus,  in  Obfervation.  ad  Cwme- 
ttria  Alartyrwm  I.ib.  i.  cap.  2. 
(;)  I.oculum  appello  txcavatafn  in 
Ccttiieterii  parietibus  fcneflram-, 
pari*am  ,  ad  unurn  alterKmme  ca- 
da-ver  txcipiendum  ;  quod  deitu^ 
Icculamentuin  tabulai  aliqax  .,feu 
marmorex  ,  feu  ficiiles  ,  ferrcis 
retiuacitlis  aunexx ,  cr  <?Jv^/o  ^^^ 
cxraento  obfirttclx  clandebant,  ne 
cadiiternm  ift  corrtiptioue  abettn- 


tium  odor  ullus  e  rimis  penetra.- 
ret  in  Cotmeterialcs  %'ias.  Condi- 
toria  hcec  exigua  Locos  appellare 
antonomaflict  folehant  antiqui. 
Hinc  frequens  in  Ccemeterialibus 
faxis  Loci  nomen.  Lapis  dijfraUui 
in  pavimetito  Clauflri  ,  adhxren- 
tis  Baflicx  SafihTi  Laurentii  cX" 
tra  niuros ,  ut  "julgo  dicunt  ,fetf 
tn  agro  f^erano . 


infcrlptlorte  flotatu5,  (i)  &  gi.'aft^I  vltreo  Cxilcey  pedaUs  inagmtudi- 
nls,  qui  faui^aine  fubfidente  tln:l:is,  Martyrls  allcujus  exuvlas  ibi  po- 
Ctas  Indlcabat .  Fecunda  fuat  hujufniodi  thefaui-orum  Romana  Coeme- 
terlaj  ita  ut  vlx  aunus  elabatur,quo  Intec  aliquot  fepulcrorum  mdlla, 

A  qu^ 


Laph  aliuT,   quem  leqi  In  Ccernetc- 

rio  Saiicil  Ht^ynetis  ■■ 


fELjCiOf^Ecirri 

rv4EcArr/rflA\AE 


r 


crrm  ftgnificmdum .  Vide  hoc  ift 
Lapide  iuedito  Mufxi  ejufdem  ,  ifi 
quQ  etia  Sevjuw  Puhlicum  CoUe- 
gii  Sacerdotum  ifacile  Augurum^^ 
aut  Epuionum  )  mmine  non  ita 
olrvio^  PuBLicvM  Sacerdoiia- 


LEM  dlcium  leges. 


bi  Mtif.io  Collegii  Romani^quod.a  Pti- 
tre  Atbanafto  Kirchero  inslitutore, 
Kircherlanum  'vulgo  dicitur,  titu-_ 
lus  Cmmeterialis  eJJ ,  qui ,  ad  dppi 
modumjcmicirculo  clauditur  in  p^'>'- 
te  fuperiore.  Ibi  etiii  Locus  appella- 
tur  hoc  fepulti  requlctorium  ,  «^ 
Voceutare  Lap';d'ibuid\ih  Chrijhci' 
f/orum  defumpta_ 

LOCVS  VIC 
TORt-.-.-.HIC  PO 
iRelBCTIClA   IN 
'PACFS- VI  KAMAR 

Frequens  efiam  eH  I-oci  nojnen  in 
Lnt':d'ihus  Ethnicorum  ad  Jepul- 

'  rrurn 


LAL.1  .LViiLlCl 

SACERDOTLALIS 

CINERIBVS.LOCVS 

AVONIA.  APHRODISIA 

CONIVGI.BENE 

MERENTI.FECIT 


^ddamus  c^antiqutjsimum  'fitu- 
lur/i  ethnicura^  qui  nobis  Leftdam 
cor/irnemorat  M.  Silani  co?ijugem, 
^  Servos  ejus  duos ;  Surum  (  pro 
Smo  )  ac  Seleucum  .  Neque  etiira 
refrehendent^puto ,  LeBoresaqui 
hanc  cxemplorum  congcriem  ,  qua 
anecdota  aliqua:  infcriptiones  m» 
frnportune  educuntur  'in  lucem,  & 
hgntfcatio  fulcitur  nomi?iis  Lo- 
cvs.quam  neglexijfevidentur  Le- 
x'ico?raphi  quidam ,  quantumvis 
d'iVt?entijJmi  .  Lapidem ,  cuprejft 
imaginepotiiis^quam  palmx  ramu- 
/o  ornatum ,  excripfi  Rom£  aptid 
Antiqtiarium ^  celebrem  Franci- 
fcurn  Ficoroni  ■        . 


SVrI  .  LEPIDAE  .  M.    SILAnI 
LOCVM  .  ET  .  OLLAS  .  DVAS  .  ACCEP 
AB  .  SELEVCO  LEPIDAE  .  M.  SHANI 


CO  Mugn..  ■,e^ax,.ftm  pars  tn  an- 
tiqtiis  Roma  Coerneteriis  nulla  ni- 
fcriptione  notatur.  Etiam  Marty- 
res  ita  fepultos  norarb  invenimtis., 
lel  -gnoratioyie  nominis,  vcl  faraa: 
ne^^^eciu  .  Id  obfervavit  etiam^ 
Prudentiiii  i»  Hyrano  de  S.  Hip- 

polyto . 

^   ^  Quan- 


Quauta   virum    jaceaut    conseltis 
corpora  aceruls 
Nofse  llcet ,  quorum  nomlna  nul- 


la  legis 


Sexaglnta  illic  defofTas  mole  fub  una 
Rellqulas  memlni  me  didicifse 
homlnum  ; 
Quorum  folus  habet  comperta  vo- 
cabula  Chriftus. 


T 

qii<t-,  liberatls  hiimo  ciinlculis  co?nieterioriiin,  deteguntur,  non  lociili  plu- 
rcs  pauciorelque  iiiveniantur ,  Martyruni  rellquiis  infignes .  Ditlfliiiuini 
auteni  pra;  reiiquis  eft  hoc  Cocmeterluii)  Sandi  Thraronls ,  in  quoln- 
tra  dcccni,  vel  undecim  menfium  fpatium,  ad  duo  fepuicrorum  millia  in- 
venta  hierc,  cruentis  Vafculis  appofitis  iiotata  :  (i)  ut  planeconftet  tcm'. 
pore  crudeliilimarum  perfecutlonum  Valeriani ,  &:Dioclctiani  (2)  huc 
congeflas  fuifse  reJiquias  fortiflimorum  Mllitum  ,  qul  pro  Chrilto  ftre- 
luie  puenaverant .  Et  fane  hax ,  atq;  his  proxima  tempora,  indicant  In- 
fcriptlones  inlbi  repertAr  • 

Infcriptio  autemca  ,  de  qua  fermonem  pr.Tcipue  inflitucram,  can- 
dido  marmori  commendata  ,tres  ferme  pedes  occupat  in  longum  ,  alti- 
tudincm  vero  pediini  duorum  vix  ivquat  .  DifTracla  eft  modo  tabula  , 
cui  epitaphlum  fcrlptum  fuit :  nam  poit  Ii[)eratam  humo,  qua  oppieba- 
tur,  C(X'meteriaiem  viam  ,  infperato  decldit  e  loculo,  cui  adh.Vrebat . 
Sed  hac  fraclura  nihil  abiatum  eft  ex  ea  are.v  parte,  qu.r  fcripta  erat. 
Facilis  Igltur  jaclura  fult  lapidls  rellqui ,  qucm  ad  fex  fcptcmque  pedes 
exteafam  faide  oportuit.  Claudebat  enim  In  loculo  Sceleton  liene  lon- 
guin  ,  atque  ultra  fex  pedes  protenfum ,  uti  retercbant  optimi ,  atque_» 
oculatlHiml  teftes,  VV.  CC  D.  Marcus  Antonius  Boldetti ,  ad  Sandic 
Mari.i- trans  Tjberini  Canonicus  ,  qui  facris  Martyrum  CoemcterlisprA;- 
eit,  &  D.  Canonicus  Joannes  Marangonl,  Vicentinus  ,  Protouotarius 
ApoRoIIcus  ;  qul  mox  laudatuni  Dominum  Boldcttum  ,  magna  reruin 
hujufmodi  experlcutla  ,  dlligcntia,  ac  fide  pritditus,  in  arduo  munere 
adjuvat .  En  autem  Infcriptioneni  ipfam,  quani  potul  accuratiilime  ex 

La- 


C I )  Ridehtint  I.Kic  bominei  ,  quibus 
Heririci  Dod^^^elli  opifiationes  de 
Paucitate  Martyrum  pro  oraculis 
fuTit  .  Sed  profecio  ,  cjuicumqn^ 
malit  ctim  antiquis  Patribus  fa- 

-  pere  ,  quam  cum  Dod\c^ello  deji- 
fere  ,  facile  fhi  perfnadebit  Z'era 
a  me  uarrari  circa  ?iumcrum  Co' 
roNatorum,  quos,  ficut  Oves  occi- 
fionis  ixHimatos^gregatir/}  occidit 
perfequentium  furor  ■,  Ciim  cole- 
ret  patrlos  Troia  Roma  Deos . 

(2)  yl  SaJiilis  Tbrafone.,(^  Satur- 
ni?io  ,  qui  fuh  Maximiano  pafsi 
funt  ^denominatum  fuifse  Crcme- 
teriurn  longe  illis  antiquius  ,  mi- 
rum  ne  'videatur  ■  Etiam  de  cele- 
herrimo  CalliHi  CcemeteriopoteH 
huec  duhitatio  moi;eri.  Diilum^ 
itaque  ah  illis  fuerit.,  vel  quod  eo- 
rum  fumptibus  ampliatum  ft.,vel 
Cjubd  una  pars  Coemeterii ,  ;/;  qua 
ipft  depofti fuerunt .,ah  iis  nomi- 
7iata  ,  nomen  deinde  Cctmeterio 
toti  dederit .  ^l!<i_df  Crcmeterium 
dicatur  efse  in  pradiis  SaniVt 
Thrafonis  ?  Superfunt  ibi  fane 
.Arenaria  vaBifsifaa  ,  ex  qidbus 


credi  poteri  effofsam  ^^renam  ad 
contlruendas  L)iocletiani  Tber- 
mas ,  non  'valde  dislantes  •  y^d  h<£C 
autem  opera  damnati  fuerant  ab 
Imperatoribus  Cbr;J}iani  ,  quoi 
Thrafo  (  ut  esl  in  Alartyrologio 
Romano  adxi.  Decemhris  ')facul- 
tatibus  fuis  fuHentabat  .  Credi 
poterit  aliud  indicium  ejfofsiper 
Cbriiiiafios  hujus  yirenarii ,  fe- 
paratio  ejus  a  "jiis  Cccmeterii  con- 
tigui;  qU(S  non  potuit  adeb  dill- 
genter ,  nifi  ab  Operis  locorurn-t 
confciis  curari .  JVecj\  i<erb  mc.^ 
monjertt.,  qu£  opponunt  recentiores 
Critici  ,  qui  pro  Fabula  habcnt 
quacumq;  narrantur  de  damna- 
tis  ad  opus  ChriHianis  in  Diocle- 
tiani  Thermis  .  Mihi  eorum  diHn 
tanti  non  funt ,  ut  difcedendura 
putem  ab  adeb  antiqua  apud  Ro- 
manos  traditione-  Videafnur.,qua 
de  CbriHianis  Martyribiis  adcofi- 
Hruendas  Therm^s  damfiatis  ha- 
het  in  Adis  Saudoruni  P.  Joan- 
nes  BaptiJIa  Sollerius  ad  diem-, 
IX.  Juliifiom.  fecundopag.eS/. 


Ccemeteno  SS- Thrasoms,et 
XXX-  Kense  Dec  ■ 


T-h  I  r„c  j-. 


^- 


"V-. 


O3 


d 


KaJC0VAC'SCAVAe']'UJO 
i-cQi^OBeN-BFej-Borc  -iif /■cbc-n&Jcc  ?\oym-^'- 


eJsAJLHcar/JtUA/  x)  ■Ae&';'i),v-x- 


Lapis  chnstianus ,  charactenbas  minio  scrwtiSAniientus  Vici Salandiin  Ccemeterio  SS  Thrasonis,et 
Salurnini.ad  Loculum  cruentoVase  sianatum  knnol^DCCXXX  M.ense  Dec 


vantur  RBmm  ifiSacrano  Sani/ia;  Marii^    Tront    Tiberi 


lapide  defcriptam  ,  atque  xn  inclfaiu ,  qii6  nieliiis  char a^eres  Ipfi  ru- 
dlufcule  deforniati  referantur . 

H:c  ponenda  ejl  TabuUi  I,  S.  Slvek..-e  hijcriptloiiem  referens. 

Ea  latino  id.onnte  ,  fed  niaxinic  plebejo  concepta  ,  characteribtis 

gva;bis,  lifque  noa  fatis  accurate  picfis,  pliis  vero  qudni  fatis  male  in- 

terpuncJis  confcribitur  ;quos  quideni  characleres  ipfe  IIc  legendos  elle 

«uiuiuatem  > 

COSVI.E  .  CLVDIO 
Couftile      CU\udto 
ED.  PATERNO  .  NONIS 
d^"  Fateruo  Nanh 

NOVEMBRIBVS  .  DIE  .   VENERES  .  LVNA  XXIIII 

TVovembribus        die         Veneris ,     Lund  visejimd  quarta*- 
lEVCES .  FELIE  .  SEVERE  .  CARESSEME  .  POS  VETE 
:  Leuce       Filix       Severj:         CariTsimie  Fofuii 

ED.ISPIRITO.SANCTO  TVO 
Et       Spiritui         Saucio       tiio 
M  **%  TVA    ANNVOROM  .  t  L 

■J^ortuaC.tone') Martura  Annoritm  Tri?intaduorum{yQX)Tugi>itafex  &c. 
ED.MESORON.XI.      DEVRON.      X. 
Et       Metiftur/i  uudecitn  ,  Dieriim  Uecem  . 
Et  eain  quideni  infi-ilptlunem  ita  Je^i  oportere  tacile  iibi  perfua- 
^febi"^*-  ^''i'i  fu:iado  ingenio,  6:  notis  hifce  antiquorum  epigrammatum 
«xplicands  aliiieto  .  Confirmare  tamen  ,  atque  lUuftrare  piacet ,  utpr.t- 
anonui ,  fenfam  Infcriptiouis  obfervationibus  aiiquibus;  qu.t  llcet  virl» 
<lodis  fupervacane.!'  cenferi  poirmt,  tamen  mluus  eruditis  inutilesomnl- 
no  nou  funt  :  pr.vfertim  quia  aliquid  femper  novitatls  habebunt ;  vel 
ab  argumento  ipfo  ;  vel  faltem  ab  iis  monumentis  ,  quibus  utar  ad  fta- 
Jbillendas  Regulas ,  quas  circa  antiquas  Epigraphas  virl  Dodillimi  tra- 
didere.  Nequeenim  afFeram  In  teftlmonium  eorum,qu<t  dlcuntur  ,  nlfi 
Infcriptlones,  antiquas  ilias  quidem,fed  aut  recens  inventas,  aut  non- 
.<lum  obfervatas  abaIiIs,(quod  ego  quidem  fclaui)iut  faltem  non  bene 
editas .  (i) 

Aggredlar  Itaque  prlmum  ad  aliqua  anlmadvertenda  ex  hujus  In- 
fcriptionis  occafioue,  quct  Hiitoriam,  &■  Chronologiam  non  modice  il- 
-lullrant  ■  Tum  aliqua  congeram  ,  pro  re  nata,  quo;  ad  Philologlam,  at* 
jque  humanlorem  erudltlonem  faciunt :  non  tamen  ea  longe  petita  :  ne- 
que  enim  mihi  ab  iis  difcedendum,  quibus  Infcriptio  h.vc  fontem  quo- 
-dammodo  aperit.  Dennnn  ,  qu.rdam  confiderabo  in  allato  Epitaphio, 
^ju^GrammatlcIs  potiiis  elientdifcutlenda,  qudm  Crltlcis;  nifi  quarcunq; 
-iitliia  ad  eruditionem  allquamfunt  fibi  ars  Critlca  vindicaret. 

A     2  %.     II. 


\S\   Vcniam  tamen  dahtint   aqiii  hbris,  ineditam  patans,  inte,^rant 

Leciur»;  ^  jyjji  j-fjYj:^  ^  i,i  jjoc  h:i-  ajferam.  Id  taraen  fancie  profiteor 

ftjani  alt^uid patiar .  Video  eni>tj,  noii  dolo  malo  a  me  fieri ;  Jed  ■vel 

guii  fuctle  fitjiihrepere  mihi  edi-  obli-vione  ,  vel  ignorantid ;  aqtti- 

tarn  aUqua/n  Injcriptionem,  quara  bus  qnidem ,  quanturavis  cupiam  , 

,  (juiiijs  lapidibiis  defcripfi ,  7ion  ex  cavepe  tamenfatis  tiou  pofftm  . 


^ 


§.  ir- 


ALIQTJA  DE  CLAUDIO  GOTTHICO ,  DEQJUE  VEXATAV 
EO  REGNANTE,  ECCLESIA. 

COnfuIe  igitiir  kayaieiW  ,  fen  retfliiis  KAAYAin/,  Ideft  M,  Aufellcii 
Claudio  Iinpcratore ,  cui  Confulatus  hic  in  Faftis  adfcribitur  pro 
fecundo  ;  (primuni  namque  Confulatuni  fortafle  Conful  fuftedlus  gelfit 
anno  eodem,  quo  capeflivit  Imperiuni,ut  placet  P.  Pagio)TabuIa  Se- 
ver.r  eft  pofita.  Quar  de  hoc  Imperatore  dici  poflent,  e.xcufla  jam  fer- 
nie  omnia  funt,ac  pcrvulgata  .  Ab  eo  fumptum  Imperium  IX.  Kalenda» 
Aprilcs ,  Paterno  fecundum,&  Mariniano  Cos.  [ij  tradidlt  Trebelllus 
Poliio  .  Impcravit  autem  annos  duos  ,  ac  menfes  fupra  feptem  ;  [2]  vl- 
ditqae  tres  ailates;  quemadmodum,  Oraculo  fibl  ad  Aquas  Aponas  [33 
reddito,  futurum  didicerat .  Quamvls  enim  aliqul  non  adeo  dillgentes 
Chronologi  ilhim  biennio  tantiim  regnafle  tradant ;  contrarluni  tamea 
evincitur,  &  a  notato  tam  diferte  per  Pollionem  Imperli  principio,&j 
ex  Codice  Juftiniana;o;  in  quo(ut  bene  obfervat  P.  Paglus  [4]  )  repe- 
ritur  lex  a  Claudio  data  VIII.  Kal.  Novembres,  AntIochIano,6c  Ornio 
Cos.  Non  aiitcni  attigit  annum  quartum ;  Ucet  nnmns  ^gyptlaciis  pec 
Bandurium  relatus  [5]  habeat  anni  quarii  nuLauj  la  ,  qua;  vel  Monetarl» 
ofcitantia  ,  vel  prochronifmo  failacl  ibi  cufa  eft.   [6] 

Claudium  hunc,  qui  a  debellatis  Gotthis  Gotthicus  vulgo  dlcitur,  Mar- 
cl  Aurelii  nomine  dlftinguunt  lapides, (7)  &numllatinl ,grarcl  ,a:gyptir. 
Nullum  tamen  numi;m,lapidem  nullum  vidi,  quantumvis  diligenti,accura- 
toquc  ftudio  perveftigaverim  ,in  quo  Flavil  nomine  (it  didus  .  Laudat 
quidcin  Onuphrius  Panvinius  antiquos  (  ut  ipfe  vocat  )  numos  ,  in  quibus 
fajfm  Fl.  Claudius  fcrlptuin  fit  .  Vcriim  numos  hos^Onuphrii  tem- 
poribus  adco  frequentcs,  Orcura  veniiFe  atq;  abftulilie  oportet  ,ci!m  ne- 
queBandurio,  neque  Vaillantlo,  nequcMediobarbo,  neq;  dodillimis  alils 
viris,  quos  quidcm  bene  multos  confuiui,  ullo  pado  innotuerint .  Aflentl- 

rer 

[1]  Anno  xr<si  Vulgarh  cclxxiii.  lorum  judiclo  declpl. 

{2r\Marmor  Sagmthiim  apud Gru-  (7)  Marmor  Roma?jim  a  Spof/so  re* 

ter.  cc\.yiyi\\.  ihahetTrihunitia  latum  ,Se6i.  viii.  Mifcellaneor. 

pQteflatem  teniamClaudii  .1  erudit.t  Antiq.  pag.  274.  %'idetur 

[3]  In  Aponiiio  .  Itd  e7iim  legendtt  Claudio  tribuere   pr<£7iomen  Fu- 

arbitrantur  majorum  Gentiunt^  hlii.  Ita  enim  babet:  vko.  sai  .  D. 

Critici  apud  TreheUium  ,  chm  in  N.  P.  Claudi  .  AuG.  FLORENriS- 

"julgatis  ^amanuenjium  ..acTypO'  simi  Princ  &c.  Neu  credai   P. 

thetarum  incuria  pofuerit  in  Ape-  ihi pojitumpro  F,  i7ifcriptio  eadeM 

nlno .  inter  Donianas  i_cditas  a  Cl.  Goria 

[4]  Critic.  in  A7in.  Baro7iii ad  A7I'  Clafs.ui.s^.^^habet  D.N.P.  Clau- 

numChrif}i  cclxxi.  m  ,  quer/2ad7mdum  erat  in  Sche-. 

[5]  P"S-  353-  ^^'^^^  Numifmat.i-^  dis  Bibliotbeca  Vaticanm . 

/Egyptiaca  isrea  tertii  moduli .  Numus  antiquus  relatiisaP.Graitt* 

[6]  Ntf  forte  fit  Kn-jn  ii..,  quod  fu-  i'ille  in  Diariis  Tre^ve^tianis  ad 

fpicatur VCl.in^Pr.tiit.  a.dTom.  Martium  an7ii  1710  Caivm  no» 

\.  uhiftc  Ejus  numnil  iii  quo  lA  minare  "jidetur.lwv-^--  Claudi- 

legiinus,ut  ratlo  habeatur,  ne  nos  us  Auc  Verimibi  t\  C  pro  CyE- 

quidcm  optanuis;  quod  inter  A  &  sar  pofitum  potius  putdtyium  ^ 
A.  oiiriliim  quantum  lacile  eft  ocu- 


rei:  itaq;  Cafaubono  (i)  negantl  Flavluni  diclam  fuiffe  Imperatoreiii  hune, 
potiiis  quam  Salmafio,(2)fi:anti  proTrebcilio  PollIone^qniConitantii  Chlo» 
ii  Imperatoris  gratlam  captatiirus,Clauclium,queni  inter  ejusmajores  nu- 
merat,  adFlavIam  Gentem  pertlnuIHe  fcriplit;  atque  exprefsc  Flavium-j 
Claudium  nuncupavlt.  Verum  dlfficiie  crcdltu  eit,  aut  potuiile  Impune 
mentlrl  PoilIonem,aat  putlde  adeo  &  inverecunde  adularl  voluille.  Pr<v- 
terquam  quod  nemo  cordatus  iibl  perfuaierit,  ignoratum  fulirc  a  Con- 
ftantlo  genus  Matrls  fu.T;,qu.v  (  Trebellio  tefle)  neptis  fult  Crifpl  Iliius, 
qul  Claiidil  Frater  erat .  £t  hA-c  quldem  conjcdura  validior  vldetuc 
argumento  ,  ut  dlclmus  ,  negativo  ,  quod  ex  allorum  filentio  ducl- 
tur-  Cii-terum  ,  Ii  a  Trebelilo  recedamus,  non  vldeo  qulbus  monumen- 
tls  docerl  pollimus  fuiire  Claudium  e  gente  Flavla .  Scio  nomen  Fiavli 
Claudio  attrlbul  ab  Infcrlptione  ,  qiiam  Panvinius  refert  In  Failis  Ro- 
manls  ;  qu.tque  mox  Inter  Gruterlanas  recepta  eft.SedquIa  erudltHll- 
ino  c.f  teroqul,  ac  dodlffimo  vlro,  multa  fubicff.v  fidel  monumenta  ffccu- 
io  Illominus  crltlco  pntbitaper  nonnullos  Impolhirarum  mangones,  eum 
allquando  In  fraudem  Induxere;  neque  pritcrca  locus  Indlcatur  ,unde_» 
infcrlptlo  accepta,  &  exicripta  fuerit  ;  nuiii  fiet  injurla,n  ampliandum 
«enfeam  judiclum  clrcaejusjxff/sV^Ta;  donec  argumenta  certlora  doceant» 
llquere  eam  antlquam  elfe,  ac  finccra.m,  quo<J  Salmallus  credldlt;  nen  au- 
tem  fappofitam,  3"'  intcrpoiatam,  de  quo  dubitarl  poile  vldetur  . 

Sed,ut  ad  Claudlum  revertamur.  Eumfortls  quldem  anlml  vlrum, 
fed  iion  idclrco  crudeils  Ingenll  Prlncipem;  quln  &  ab  Chriftianorum_* 
citde  allenum  fiilire  credlt  iauditus  P.  Pag;us,cumque  eo  aiii ;  qul  pro- 
inde  rejlciunt  Cardlnalls  Baronll  opinionem,a  quo  crudells  Prlnceps 
fulfie  tradltur,&  male  crga  Chriftianos  afFeclus ;  prohlbitus  tantumbei- 
lo  Gotthlco,  ne  atrocliis  contra  Illos  def^tvlret .  Oblfant  Pagll  oplnioni 
Acla  Martyrum  Perfirum,  Marii,  Marth.v,  Audifacls,  &  Abachum  ;  qulfi- 
iinil  cum  aliis  muitis,  Claudlo  Imperante,ac  fententlam  ferente ,  pafli 
narrantur  .  Verum,  ciim  non  ItA  faclie  fit  tuerl  fincerltatem  hujus  Hlflo- 
jrl.t,  (3)  quam  Paglus,&  alii  Crlticl  laudatoresClaudll  rejiclunt,  tanqwain 
flvculls  fequlorlbus  fcriptam  ab  homine  in  chrouoioglcls  Imperlto  ;  ciiin- 
que  longe  miniis  certa,ac  fincera  fint  qnx  erul  poifent  ex  Aclls  S.  Prlfc* 
VIrgInis,<S<:  Martyris,ailifq;  hujufmodl;  (4)  vulgo  a  recentloribus  ab  hac 
rota  Ciaudlus  abfolvltur  ;  negaturque  ,  eo  rcgnante,vexata  fulire  Ec- 
clefia. 

C.vterum  quiquid  fit  de  Aclls  IliIs,quoruin  mlhl  mQdo  non  eft  fu- 
fciplenda  defenfio,putaverini  teinere  negarl,  allquos  fub  Ciaudlo  Mar- 
tyras  fuilie;  llcet  fortalle  a  vero  non  aberret,  qul  putet,  In  eos  qul  Clau- 
dlo  Imperante  c.tfi  funt  ,animadverfum,  non  jubente  ipfo;  fed  genlo  pie- 
bis,  ac  inaginratuum,perfecutIonem  a  Vaieriano  c.vptani,a  Gailleno  ve- 
ro  fopitam  fufcitantium  .  Sa.'viebant  enim  non  raro  In  hoinines  innocen- 
tillunos  Judlces  vefanl;  non  Chrlftlan.i;  religlonls  pr.itexto  titulo  ,  quo 

uno 


(O  (2)  Alotii  in  Scriptorei  Hifl,  quadragititafex-  Dicttur  etiaali' 

■Augufix.  quihui  pafsus  fub  Claudio  S.  Cy- 

(3)  yVo»  admiftt  illar^  hiter  ylcla  prianus^ex  Mago  Diaconut-Falfuy 
fmcera  Ma.rtyrum  P.  Ruimrtius.  &  vero  »on  Jimile. Videatur  Cari. 

(4)  E.Gex  ^iiisS.Laurentii^fiui-  Baronius  in  Notis  Martyrol-  ad 


|.)  t.^ex  ^iiis  S.Laurentii,qui-  Baronius  in  Notis  MartyroL  ai 

bus  fihjungitpy  hifioria  de  pafsa,  diem  v  1 .  Kal  Ociob.  Videatur.,  & 

imperante  Ciaadio.,  Tryphonid  ,  Bollandi  contir. 

quondamDecii  Cafaris  coucubina,  Eutychio  ad  die 

ejufque  jiiia  Cyrilld^  ac  miUtibus  1 1 1.  ejus  menfis . 


lUio  tamen  moveb^ntur ,  fed  crimlmim  pcr  calumniam  impaKilornm  ob- 
tcuti! .  luiputabautui-  lllis  Coitioucs  vetlt.r  ,  Violentia  ,  Saci-ilegia  ,  Ve^ 
ueiicia  ,  Incendia  ,  r.eque  apud  iulquiuimos  Judices  ,  ac  danu-iare  vo- 
lcntcs  ,  ullus  erat  defenlloni  locus  .  Id  qaod  EccieiiaRIcis  Tabulis  pro- 
barein,  mfi  res  ellet  maximc  trita.  Quod  auteu:  attinet  ad  Claudii  Gotthi-» 
ci  teujpora  ,  vexatam,Eo  impcrante,  fuille  Ecclefiam  nos  docet,  nhi  etlam 
alia  dcfint,loculns  SEVERii,  de  cujus  hic  infcriptione  duierimus.  Hac  nam- 
que,fecundo  Claudil  Imperatoris  anno  .martyrium  feclt  pro  Chrlitiana 
fide  .  Cujus  quidem  martyrli  indiclum  habenuis ,  non  lu  allquibus  du- 
biis  jlncertlfque  nicmorlis ,  aut  conjeclurls  ;  fed  In  calice  vltreo  ad  cjus 
fepulcrum  appofito  ,quem  crufta  rubefcente  obdudum  ,  etlaui  nuiic,&. 
fubiidcute  cruento  ujegmate,  decore  fordidum  Inveuere  viri  integerrlmi 
quos  fupra  laudavi.  Keq;  exiguus  Ille  erat,  &  Inornatus,  ut  folent  f.vpe 
elfe  e.\' phlala- ,  qu.t  MartyruTn  fcpukrls  adhivrent.  Iliuftrabatur  euiin 
pidurls  cinnabarl  expreffis ,  quibus  tamen  vetullas  operis,  &  loci  huml- 
ditas,  ue  allervareutur ,  Invidlt :  Ejus  piMterea  magnltudlulserat,  ut  qua- 
tuor  ,  &  ultri  ,  fangulnls  libras  contlnuiiie  dicendus  fit. 

De  verltate  hujus  indlcii,  quo  fermepnvcipuo,  Ignotorum  ca;teroqui 
Mavt\rumfepulcra  dirtlnguuntur  in  RomanisCocmeteriis,aliqua  intra  dif- 
putabo  §.  VI.  Hic  autein  videnr  ni;ini' nnn  injuria  poftulare  poile  aba.-quls 
Ledorlbus  ,ut  ne  vafculorum  hujufmodl  fanjuinpnnim  Indicium  vellnt 
hoc  loco  in  controvcrilam  vocarc.  Ccuceddiit  paululum,  id  quod  6c  ra- 
tio,6c  fenfus ,  &  audorltas  mox  a  me  aftcrcnda  clamant  j  nlmirum  pet 
ca.  {ii;nliicari  mart^rlumeoruui,  qul  depofitl  iaceut  Inloculis,  eo  figuu  dl- 
Jlinctis.  Jam  cului  Martyrlum  hujus  Sever.v,  quam,  ex  annoiaro  meufe, 
S.C  die  depontlonls,  llquet  pallam  fuiirc,  Claudio  procul  ab  Italia  (i)  in 
Gorthis  debcllandls  occupato ,  licut  extra  coujecturam  ponlt  iiliquas,  eo 
i-egnante,  fuille  turbasEthnlcorum  contra  Eccleiiam  ,  ita  non  otiicjr  opl- 
xiloni  eorum  ,  qui  (douec  certlora  proferantur  monumcnta)  Claudluui 
Gotthlcum  non  a  belllca  fortitudlue  folimi ,  fcd  6c  a  dlfumulatloue  erga 
Chriftiauos  laudatum  volunt. 


§■  iir. 


QUIS  PATERNUS  COLLEGA  CLAUDIl  ?  PATERNt 
AIII  CELEBRES. 

COllegam  deinde  M.  AurclII  Claudii  Augufti  in  fecundo  ejus  Cou- 
fulatu  nomlnat  Infcrlptlopcrcas  voces  eAnAT6PNu),quaslegeudas 
diximus  tr  •  Paterno;  Iu  qua  amborum  Confuluns  enunclatlone ,  (ut 
<ex  Relando  dlfclmus  (2)  )ouines  omnino  Fafti,  &  Chronologi ,  tum  La- 
llnl,  tum  Gra-ci  conveniunt.  Quls  autem  fuerlt  hlc  Paternus,fi  noife  me 
dixero,  mentiar  .  Ad  Gcutcm  Oviniam  p^ertinuIHe  eum  credunt  vulgo 
Chronologi  ,  a  quibns  Ovinli  Paterni  nomlne  compcllatur  :  Sed  IHli' 
itriiTimus  Blanchinus  (3),  e  laplde  Inedlto  Mufa;i  Albaui,eum  ad  Genteui 
Npniam  fpedaile  ,  &  Nonium  coguomlnatum  fuliie  contendit .  Hunc 

e^o 


■« 


(i)  Fug7!a\;it  circa  ea  ttti:pora  cy.ni  cQTitra  Gotthos  .  In   v'ita  Claud. 

Barbaris  Clatiditis  ia  MccJJa  ^  c^  pr.vfixa  cjus  numi/inatis. 

.    ad  Marciaaopolim  .  Cl.  Bcndu-  (ji)  FaJliCoufulares  adantiumChrt- 

rius  putat  a»?io  cclxix.  pngna-  fii  cclxix. 

tii  a  Claudio  fuifse  adverfus  Suc'  (3)  bi  Chronologia  pncf.xa  T'om.  ir. 

mi  ■)&  Sarmatas  potihs  ,  qiutm^  .^fiaHafti  Editionis  Vaticane. 


9 

fgo  lapldem  diu  mnltumq;  qiiivfivl  In  Muf.uo  IlIo,facla  mlhl  poteltate 
ab  Emineiuijri.iio.ac  Revcrendiirnno  Cardlnali  Aiexandro  Albano  euni 
confulendi  ,atq;  exfcnbendi,  ficubl  invenillem  :  Sed  In  tanta  aggeftarum 
inibl  Infcrlptioaum  copia  eum  reperire  non  licult  .  Aliud  tamen  ibl 
cgo  pr.t-clarilUmum  monumentum  legi  ,  quod  infra  referam  §  VI.,  In  quo 
NoNius  quldam  PAXERNUsIaudatur,  Conful  fecundiim  eo  anno,quo  Pro- 
bus  Augulhis  tertiiim  Conful  fult .  Sed  ille  aluis  elt  a  Paterno  Collega 
Claudii,de  ciijii;;  prolnde  Gente  mihl  plane  non  liquet.  Sed  par  eli , 
Blanchlno  lapidem  appeilantl,  quem  vidcrat  credamus,potIus  quam  re- 
liquis,  qui  Faftos  fecuti  fuut,  perffpe  a  grammatlcis  imperitls  corruptos. 
Fuerlt  itaque  Paterans  Claudii  Collega  e  gente  Nonia  . 

Aliquot  per  eam  .ttatem  PArtRNOs  ceiebres  monumenta  antiqua 
nobls  Indicantsde  quibu.s,  eorumque  Itemmate,  ut  aliqua  attulerit  Rel- 
nehusj»  adnotath  ad  hjfcriptiouem  Xyi  Claffn  primdc\  longe  tamen  plu- 
ra  inveltlganda  fuperelient ,  fi  in  tanta  f.iculorum  dlltantia,  &  caligine_» 
fpes  uUa  atfulgeret  famili.t  nobiliU]m.t  ab  oblivione  vlndicandit. 

Paternus  quidam  Urbi  Pr.ifedus  fub  Imperatore  Com- 
modo  refertur  a  Lamprldio:  cum  exiftimat  Reinefius  (i)  clleTARRuiE- 
NUM  Paternum  IUum,  qui  etiam  PF  Pr.vtorio  fuit  ,  6f  cujui  frag' 
meuta  quxdam  de  re  militari  iu  paudecias  relata  fu7it ;  quem  dilige»ti£t- 
mum^^uris  militarii  adfertorem  appellat  l^egetius.  Hominem  Itaque  hunc 
fuilieoporteretadmoduincelebrem,quiduplicIPr.vfcdura,Urbana,acPra;- 
torlana  infignitus  fucrit.  Antiquior  illo  efl  allus  PaiErnus, 

quo  M.  Aurellus  Imperator  Legato  ufusell  adverfus  Barbaros,  anno  a;ra; 
Chrlftlan*  clxxix  ;  quemadmodum  ex  Dionis  llb.  lxxi  obfervat  P. 
Antonius  Pagl  ,  ad  eum  annum.  Paternum  alium,  qucm  allqui 

Confularluin  Faftorum  colledores  0\tnium  nominant  ,  Fafcibus  infi- 
gnemexhibet  nobisannus  a'r.^;Chriftian.t  ccxxxiii,  (2)  collega  Maxi- 
Mo  Meminlt  horum  Confulum  antiquus  tubus  plumbeus  In  Mufa;oKIr- 
cheriano  ,  ubi  charaderibus  extantibus  ita  fcrlptum  eft  :  Maximo,  et 
PateRno  Cos. 

AsPAsius  Paternus  Procos.  Afrlca:,  Valerlano  IV.  &  Gallle- 
no  III.  Cos  (3)  (ante  duodecim  nimlrum  annos,  quam  Infcrlptlo  Sbvb- 
R.^  poneretur)  memoratur  iu  Adis  iinceris  S.  Cyprlanl  Eplfcopl  Cartha* 
j^inlenfis,  &:  Martyris,  qui  ab  eo  Proconfule  mlirus  eft  In  exllium  Curubln. 
AsPASiuM  Paternum  (alium-ne  aneumdem  ?,  Vicarlum  Symphro- 
nil  Pr.tfedl  Urbls  ,  exhibet  nobls  Pfeudo-Ambrofius  in  Adis  Sand* 
Agn.Tjqu.r  Ada  P.  Joannes  Bollandus  tanquam  fincera  retulit  ,(4)cre- 
dens  ibi  de  eodem  Paterno  fermonem  eile  poiTe  ,  qul  Sandum  Cyprla- 
num  exilio  multaverat,  aut  faltem  de  aliquo  ejus  proplnquo,  &  synchrono. 
Neque.obftat  vulgaris  perfuafio  de  Martyrlo  Sand^;  Agnetls  fub  Dlo- 
cletiano.  DIu  enim  ante  Diocletianum  paHa  eft  Sanda  Martyr;iit  fuse 
oftendit  Senator  Bonarrotus  In  Pr.vfatione  ad  Vltra  Antlqua  .  Ada  illa 
narrant ,  h.vc  accIdiiTe,  Princlpibus  Valeriano,&  Gallleno  ;  ac  proInde_» 
circa  ea  tempora,  de  quibus  agitur.  Faveret  itaq;  BoUandl  opinatls  cha- 
rader  temporum :  Sed  qula  eam  hiftoriam  rejiclunt ,  tanquam  fuppofi- 
titiam,aut  faltem  tanquam  interpolatam,  fccentlores  crltlcl ;  nlhll  inde 
certi  poteft  exculpI.SI  quld  tamen  Adls  lis  credendum  ,fanguinolen- 
li  genii  hQmlnem  fulfle  hunc  Paternum  necelie  eft:  Is  enim  fullle  dl- 

cltur , 

Ci]  Rei?i€S  Sytitagm.Ql.  i.  16.  [3]  ^nno-julgari  cchvn. 

[2]  Secuudhm  Qard.  BarottiumCot.     [4]  .^d  diem  xxi.  '^anuarii. 
procefsitVhTit.KVVSamiocQxx.-x.y. 


lO 

citui-,qin  innooentiiiunam  ■Virglnem  in  Igneni  praclpitari  jiiflit ,  ejafq; 
guttur  gladio  transHgi.  Jam  ver6,tribus  continentibus  annis  i 

jnminim  Cof.  Galileno  VI,  &  Saturnlno,  anno  vulgarl  cclxiv  ;  mox. 
Cos.  Valeriano  (juniore)  II, &  Luclllo,  anno  cclxv;  demnmCos.  Gal- 
lieno.rVlI.  &SabIuillo,  anno   cclxvi  ;  Pra;fedus    Urbi  fuHre  legltuc 
Pm  LRNus  quidam  in  co  catalogo  aureo  dc  Pr<tfcdls  Urbls ,  quem_j 
Cufpinianus,  ac  Panvlnlus  publlcumfecerc;  ac  omnlum  exadiffime  P.  Bu- 
cheruis  e  veterlbus  membranis  cdidit.  (i)  ^ed  in  qua  verfamur  clrca 
hanc  atatcm  callglne,  Ignoramus  unus-ne  atq;  idem  fuerit  hlcPAXER- 
Mus,  ac  fupradidi,an  potiiis  allus  ab  illis.  Rurfum,unus-ne  Patlrnus  trl-    ■ 
ennio  cum  Magiih-atum  gelTerlt ;  an  vero  alternaverlnt  in  ea  Pra-fedura 
alii  ejufdcm  coguominis ;  unde  lit  In  antiquls  Catalogis  orta  confu/lo.  Si 
idem  atq;  unus  fuIt,tricnnIo  toto, Urbi  Prafedus  Paternus, credlbile  elt 
euni ,  utpote  Impcratoribus   charum,  vel  non  ita  crudelem  in  Chriltla- 
ros  fuille  ,  vel  faltem  crudelltatem  fuam  dilianulalli?;  quandoquldem  le- 
ges  acerbifliuKis  a  Valeriano   latas  contra   Eccleliam,poll  ejus  Impera- 
torls  Ignominiofam,  infclicilTimamque  captivItatem,GallIenus  mitigavcrat. 
Qu.in  autem,co  Prafeduram  gerente,  Martyrcsaliqui  palli  fint,non  ne- 
gaverim;ciun  etiam  tempore  pacls  aliqui  abEthnicIs  ChrHtlani  fublati 
legantur  c  medio,  utl  fupra  innuebam,  vel  furore  plebis  vefanar,  vel  Ma- 
giltratuum  aliquorum  genio,juftitIa-  nomlnc  contra  Fcclefiam  gratrantium. 
Trlcnnlum,  quod  fequltur  ad  Gallieni  VII, &  SabinilK  Confula- 
tum  ,  tribu.s  per  Pai  lrnum    Confulatibus  geftls ,  infignedant  nobls  Fa- 
fti,6i  laudatu*  Catalogus  Pr.tfcdorum  Urbis.  (2)  Hic  etlam  tamen  ca- 
llgauuis,  Ignorannifque,  an  Paternus  hlc  Idemfit,  atq;  is,  vel  aliquls 
eoruin,  qui  Pr.rfcduram  Urblsgcircrunt:  Pr.vterea,idcm-ne  fit  Paternus 
Cof.  toto  triennio  ,  an  multlplex.  Unum  fuilie,  toto  ifto  trlennlo,  Confu- 
!em  vldetur  erui  poile  ex  eo  ,qu6d  Chronologl,  uno  ferine  ore,  Ovi- 
TiiUM    Paternum    tribus  hlfce   annls   Confulem    nomincnt  :  Quod    11- 
ber   de  Prafcdls  Urb!s,atq;   antlquus  lapis  apud  Boldertum.,  (^)  Con- 
fulatmnPaternlcum  Mariniano  fulllc  fccundum  cxprcHe  ilgncnt ;  quod- 
que  Chronlcon  Alexandrlnum  ,Confulatum  Paterul  cum  Claudio,tcr- 
tli  Confulatus  notd  diflinguat  (4)  ;  ut  apud  Reiandum  (5)  videri  potcft. 
Contra  vero  P.  Pagiuscontendit  non  potulllehoc  f.iculo,  nififolos  Augu- 
Itos  dlgnitatem  Confularem  ordlnarlam  annls  pluribus  confcquentiljus 
gerere:(6)  Quare,ciim  fecundum  Confulatum  Paternl  Icglt  iu  libro  de 
Pr.vfedls  Urbis,ait,  oportcre   dici  prlnnmi  Conlulatum  hujus  Paterni 
fuifle  fuiledum  ;  eumque  Paternum  alium  eHe  abeoPatcrno,  qui  Conful 
fuerat  auno  proxlme  pr.iccdentl  cum  Harcefllao  ;  allum  parlter  ab  co, 
qul  anno  proxime   fubfcqucntl  Conful  fuit  cum  Claudlo.  Sed ,  quld   ad 
notam  tertil  Confulatus  dlcetur  ,  quam  habet  Chronlcon  Alexandrl- 

num  ? 

£0   -^^    l^iciorli  ylqiutani   Cauon.  £5]  //;  FaJJis  Cofifularibtis  ad  auu. 

Pafcb.Cap.  ix.  Qbrijli  cclxix. 

£2]  ,.,PaterJio,  &  Harceftlao—lSj.  [6]  Cum  Pagiofeatit  Rcla}idHS.,fjut 

„  Pctroniui  VolufuviHs  P.  V.  de  Patertiofecufid^ra  Cofifulcaiti 

„  Paterfio  ll-O'  Mariniauo—iG^.  Non  eftPaternusidem,  qul  anno 

„  Pctronius.VoluJiatius  P.  V-  antccedentl  Cos  fult:  nam  folls 

„  Claudio  .,(^  Paterfio 269.  Auguftls  concedebatur  ,  ut  duo- 

^^  Flavius  .-^fitiocbianus  P.V  bus  fequentlbus  annis  Confules 

[3]  Ofservaz.fu'  Ciffiit.  de'  Marti-  creareniur.  Sitfiilia  TilUr/tontius., 

ri  I.ib.primo  cap.  xi x.  pag.  80.  O"  alii. 
£4']  KABViTi'»  ^  II«Tify»  T«  / 


Hwm  ?  Elevabinir,  ctedo  ,  Hbri  illlus  aucfVoritas ;  aut  faltein  ille  charadefi' 
niimcrabltur  iiiter  Coitedoris  ofcitatioiies,  vel  iiitcr  Librarii  imperita_. 
Glollcinata  .  Qui  no^um  hunc  alitcr  loiverit  ,crit  nilhi  proteclo  inaKuus 
ApoUo.  Qulcumqiie  vero  tanicm  t-je.it  PArtRNus  hic,qui  Coufulatuin 
gedit  cuni  Clandio,  credi  poteli,euui  non  fuilie  admoduin  Chriiiianls 
propitlLun,  qiiandoquideni,  Claudio  in  e.vpeditlone  Gotthica  occupato, 
jpfc  Roin.v  lcdcns  vel  Chriifianos  vexavit,  vel  a  Magillratibus  aliis  ve- 
ixarl  perniifit.  Ipfo  nairqiie  Confule,  motuni  contra  Chnfti  EccleiiaiTi_, 
hiide  oftendlt  loculus  SevuR..-e  .Martyris  fub  «o  palf.L' ,  ac  pr.iterea  tam 
nuiita  Martyrum  fepulcra,  proxliua  loculo  Sever.-f.  ;  (i)  qua;  credi 
poifunt  eodeui  tcmpore  fuiire  facris  ilKs  exuviis  locupletata. 

Alii  pr*terca  fuperfunt  Paierni  celebres  ficulotcrtlo.  Atq;  is  qui- 
dem,quem  in  allquibus  Faftis  Ovinmu.m  nominatuin  legimus,qui  Pro- 
bi  Augufti  CoUega  luit  in  tertio  cjus  Impcratoris  Confuiatu  ,  anno 
ccLXxix;  ad  Nonios  pertinuit,  non  ai  Ovin-ios  ,  &  bis  Conful  pec 
h.rc  tempora  fuit ;  quemadmoduiu  alt  lapis  iHeditus  Mufcti  Albanl, 
fupra  Indicatus ,  intra  atferendus.  Ut  nuinerare  h.vc  oporteat  inter  ea 
noa  contciniicnda,qu.t  ii>fcriptio  Ula  nos  docuit,  facem  pr,vferens  In  re- 
bus,  dequibu-s,<lK  hiftorl.i',  &:  monuine.nta  ejus  l.vculi  profundiim  filebant. 
Non  filct  tamen  hic  fcpc  laudatus  Citalogus  Prffedoruin  Urbls, 
OviNiuM  quendaui  fAiLRNUM  ,  qui ,  Prol)0  IV.  ,&  Tiberlano  Cos, 
[•2]  Urbis  Pr.tfecfuram  tciunt.  Dc  hoc  paritcr  Paterno  qu.i-rl  poHet, 
vitriiiu  diverfus  aliquis  iit  a  fupradidis,  an  potiiis  ex  illl.s  unus .  Eam  ta- 
men  cgo  controveriiaiu  obfcuram  uiinls,  nec  ita  ad  Infcriptionls  Seve- 
rianc  fenfuin  opportunam,  felicioribus  atque  eruditiorlbus  Ingeniisdi- 
fcutiendam  relinquain.  Tantiim,  ut  ab  iis  me  Paternis  expe- 

diaiu,  qui  .ttati  Sever.^e  Martyri«  proxlini  fucre ;  Valerium  Victo- 
REM  Pater.vum  ,  vlruiM  f.iculo  tertio  claruin,  commemoratum  Invcni 
Romc  In  fragmento  antiqui  lapidis,qul  elt  in  pavimento  Ecclefif  Pa- 
rochialis  Sandi  Salvatoris  ad  Pontem  Senatoriuni.  [3]  Fuglt  hfc  infcrl- 

B  ptlo 


[1]  Z'»u^/t  ex  his,fiotatu^/i  l^'aj'cjufj- 
guhieo,  altitudhiis  pahnaris  ,  itu 
fcriptur/j  hahebat  epitaphium  . 


\-entuni  ejl  hoc  aliud,crue>ito  item 
Kajculo  Jignatnm . 


icAWA  r^ArciN 


AVGVSTE  IN 
BONO  REFRI 
GERES   DVLCIS 


+ 


tJCilicet     H'faxXim     P»/»j     f;r     ayiya.ufl* 

^r»  ;  vJ-vx^HcracliaRomerSpirltus 
tuus  In  Rcqule-Inventu  e/l  ee  ano-, 
qtio  EpigrapheSeveriana,  quopa- 
riter  anno  ibidem  iwoeta  eH-,  licet 
fton  ad  Martyris  fepulcrum  ,  hxc 
-.  alia  infc-.-it-tio  fiy/iHiter  acelamans 

JAWHNOAcoPt;    TEKNON    TOnNET 
1       MA    COT     f\cHNAnATCIN    J;C 


Athenociurei-ili,Spiriius  tuus  in  re- 
gule .  bieuute  vero avno  1731-  #»- 


Motatutii  item  erat  l^'afe  vitrco ,  (^ 
piciuris  iUufiratum  fepulcru  m-> 
MctileHiis  Rufinte  Martyrts ,  cu- 
jus  itijcriptionem  damus  infrt-j 
^.Ylll.^acmultipr^eterea  Isculij 
quorur/j  epigraphce  ad  me  non  per- 
'venire  ,  multi  etiam  anonymi. 
Vide ,  d^  Aurelii  Imerii  infcri- 
ptionem  infra  §.  VI. 

[2]  ^^nno  y£riS  jyiulgar.  cclxxxi. 

[3]  i^ulgd  dicitur  S.  Salvator  in_, 
pede  Pcntis  .  trans  Tiberim  ^c. 


12 


ptio  (  ut  arbitror)  ociiIos,ca:tcroqul  lynceos,  eoriim,  qui  antiqna  epi-' 
graiDiuata  collcgertint  ;  quantumvis  Confiilatii  duoruiu  Maxiiniaiioruni 
L  I  J  inliijnisjlicet  niutila  ,  habenda  tauieu  in  aliquo  pretio  fit. 


[2] 


X 


■>IN  MAXIMIANO  AVG  V 
AXIMIANO  CAES  II  CONS 
]C.  GESSIT  VALERIVS   VlCTOR 
PATERNVS  V  r 


Nifi  lapis  orantiuni  genlbus  ac  prA-tercuntiuni  attrltu  confuniptus,  duo- 
ruin  poilremoruui  characlcruin  veltigia  tenue  auiIilUet,  aliquid  fortalle 
fcireinus  de  enuiiciata  Ibi  hujus  Paiekni  dlgnitate .  Mihi  poft  examen 
dili^ens  vifus  fuia  Ibi  hi2,ientes  lineas  infpicere  literarum  VP;  quas  five 
ViK  Perfeci  issiMUS  [  5  ]  legi  oporteat ,  iive  Vicakius  PR.^rECTi ,  iive 
ViR  Patricius  (ita  enim  fif^la  V  P  legcnda  docet  Scrtorlus  Urfatus) 
ccrte  vel  Vallrii  Victgris  Paterni  nobilitatem  fonant  ,  vel  geflum 
ab  Ipfo  per  ea  tempora  Magiftratum. 

Pailrnos  aiios  atatis,&  conditionls  Incertit,  non  exquiro.  Unum, 
aiiuiuve  tantiim  hic  addo  ex  hujufmodi  ignotis,  ac  fortaile  etiam  igno- 
bilibus  Pat  LKNis.  J'rimum  dat  Infcriptlo  anccdota ,  quam  excripli  Ro- 
ina',apud  D.  Marchionem  Alcxandrum  GregoriuiiT  Capponl  ,  SS.  D. 
N.  Cleinenris  XII  Pap.t  Foreriur/2  (^ut  \ oca.at')  raajorera ■,  ztque  ab  inti- 
nio  ciibicuio. 


D  M 

VRBANAE  .  CONIVGI  DVLCISSIME 
ET  CASTISSIMAE  AC  RARISSIMAE  CVIVS  PRAECLARIVS 
NJina    TVISSE  CERTVS  .HOC  ETIAM  TlTVLO  HONORARI 
MERVIT.QVAE  ITA  MECVM  CVM  SVMMA  IVCVNDl 
TATE  ADQVE  SIMPLICITATE  IN  DIEM  VITAE  .  SVAE 
EGIT.  Q\^AM  ADFECTIONI  CONIVGALI.  TAM 
INDVSTRIA  MORVM  SVORVM.HAEC  IDEO 
ftc      ADIECl  VTIEGENTES.INTELlIgaNT  QVANTVM 
NOS  DILEXERIMVS  ^    PATERNVS,.  B  .  M.  F  ^ 

, — — ^i 

Aium 


[i]  ylu;jo  f^/il^aris  it-r.t  ccxc\'ii. 
[2]  Forti:  Jic  fHppleudi(S   lupis  . 

Domlnls    Noftris  ,  MaxirriiaKo 

y^agujlo  quinthm. 
Et  MaxImIano,Ck/i;rf  fecuudurri 
■  Qonfule . 
Prafccluram  gejjit  &c. 


[5]  I^lon  lego  iii  \Jh.b]s  Pk/efec- 
TUM  ,  naw  (^  aliis  notis  ea  Di- 
gnitas  exprimebatur  ;  &  fn^te- 
rea  Catalogus  illejincerus  ,  quer/! 
Buchcrius  edidit ,  nuUum  eo  nor/ii- 
ne  Prafeilii  Vrbi  hahet  fub  Ma- 

•  ximiano . 


Aluim  PaterHum  ignotl  rvcuti,  &  cotidlltlonis  [i]  dat  lapis  Chri- 
ftlanus  ,  quem  vidi  Roin.t  ad  Sanrt.v  Mari.v  trans  Tiberim  ,  erutum  (  uti 
mihinarrabat  D.  Cauanicus  Maran^om  >  e  Cicmeteno  Sandi  Heru>etis. 

[2] " 

f— "  ^^     ~ ■ — — — 

I     PArERM-OCrCLOQV/^ 

DOR//ifflMPACE.        .Ah/o   KOXfll 


^.    IV. 


CHRONOLOGICA  CIRCA  CONSULATUM 
CLAUDII,  £T  PATERNI. 

SEd  h.vc  minorlsfunt  indaginis,  atq;  exig,u*  utUitatis,  pr.v  characte- 
ribus  iisChronologicis,  clarillinus,  pulcherriurifque  ,  quibus  Seve* 
iiaua  infcrlptio  illuftratur.  Habemus  eniuiab  ea,  Consuli  bus  M.  Au- 
rclio  Claudio  Aueufto  (  feciindiim,)  Et  Oviuio,  five  Nanio  Patek- 
Ko  (tertiijm,)  NoNAs  Novbmbres  incidilie  IuDibm  VenEris;  quo  etia 
die  fuerit  LunA  xxiv.  Hi  autcm  charaderes  omnem  >am  tollunt  ambi- 
gendi  locuni,  quo  tandem  .tr.t  vuliraris  anno  Confules  procelierint  Clau- 
Dius  ,  Bf  PArERNus  ;  qua  quldeui  in  re  antiquiores,  ac  recentiores  Chro- 
oologi  difcrepabant . 

Nain  Genebrardus,  tribuens  anno  Mundi  quatermillefimo  trecen- 
tcfimo  fexagefimo  priu)o  vidoriam  Claudii  deGotthis,  unde  Gotthici 
cognomen  haic  luiperatori  factum  ,  Confulatum  Claudii,  &  Paterni, 
quo  ea  potifCmiim  vicloria  rclata  cil  ,  adignare  cogitur  anno  Chrifti 
ccLXXi.  vel  ccLxxii. ;  tot  enlm  anni  tluxeruiu  ab  anno  Orbis  condlti 
quatermlllefimo  oclogcfimo  nono,  vel  quatermillefimo  nonagefimo,  a_» 
^^uibus  iYiam  Chriitianam  aufpicandam  credit .  Hani:  autem  Genebrar- 
di  fententiam  fecutus  vldetur  inter  reccntiores  P.  Carolus  leCointe,  in 
Apparatu  ad  Annales  Ecclefiafticos  Francorum  ;  in  quo  Apparatu  con- 
fuiatum  Claudii  Augufti  ,  ac  Paterni  rejicit  ad  annum  Chrifti  cclxxi. 

Onuphrius  auteni  Panvlnius ,  vir  xtne  fua  doclillimus ;  &  poft  Pan- 
vlnium  Cardlnalls  Baronius,  Henricus  Spondanus  ,  aliique,  a  quibus 
iionabhidie  Jofeph  Scaliger ,  Confuiatum  hunc  fecundum  C!audii,Col- 
legaPaterno,  referunt  ad  annam  .vr.t'  communls  cclxx.  Sentiunt  cum 
his ,  quantijm  ad  horum  Confuhim  tcmpus ,  Joannes  Georgiu«  Hervar- 
tius  ab  Hohenburg,  [g]  &  P.Jacobus  Goutoulas  ,Chronologi  c.ttcroqul 
non  contcmnendi  . 

Ncfcias,  an  omnluin  primus  ab  his  opinionibus  difcefferit  Sethus  Cal- 
vifius ,  Chronologus  ma^ni  jQOminis,  (Sccommendatlone  non  modica  di- 

B     2  gnus 

£1]  Sctculi  tameti  plane  rndis^cort'        ra^erum  barbaties  'ptdicare  vide' 
i.  diiioitis  facile  pauperir,  (/nad  c/ja'         tur . 

'"^^^Leze  PATERNO.FILIO.QUI        a^^^kORUM  XIII  '^ 

liORMIT.IN  PACE  ANN ORUM- XIU...:, 

r2]C-&?'0w/.c<7/ilccLv.,/)ag.mihI  269,  ..  ^ 


'4 

giiiib  ob  infignem  iitcraniraiu  ;  nlfi  pcrtinaciiis  adhaTcns  Sedarioruin 
erroiibus, obeHe  nialuiHet  Eccleli.T;  Chrirtianit,  quam  prodelle.  Calvifii 
inhac  rc  fententiaiii  tenult,  Chronologus  longe  iiio  niajor  ,ac  doclior, 
P.  DJonyfiiis  Petavius;  cui  adharferunt,  quantumadho?  Confuies  locan- 
dos  ,  quicumq;  fermc  polt  Petaviuni  fcripfeie  Chronologi  pr.vflaiitifli- 
nu  .  P.  jEgidiusBuchcrius,  Thouias  Lydiatius ,  P.Joannes  Baptifta  Ric- 
ciolIu>,  P-  Antonius  Pagl,  Eminentifs.Card.  Henrlcus  Noris  ,  Illuftrlf- 
finuisBianchini,  atq;alii;  qui  CoUcglum  illud  Confulum  affignant  an- 
110  Chriftlan.t- ar.v-  ccLXix. 

Atque  hi  quideni  teliciiis  (ul^^go  quideni  opinor)  atque  acutiiis  vi- 
derunt  ;  Id  quod  teflatur  Infcriptlo  Sever.v  ,  geiium  rradens  ab  Clau- 
Dio,  ET  Patlrno  CoNSULatum  eo  anno,  quo  kun^  No\embres  con- 
currcrnnt  cuiu  die  Veneris,  &  Luna  xxi\-. 

Ciuu  enim  neque  anno  vulgarls  vEr.t  cclxx.  ,[i]  neque  cclxxi.  , 
[2]  aut  ccLxxi  I. ,  [5]charaderes  hujufinodi  aptarl  poliint ,  uti  ex  Eccle- 
fiaftlcl  computl,  five  Poit-Nicenl,  five  Ante-Niceniregullsmanlfeftum 
eft;  fequitur  ,  neq;  Genebrarduiu  ,  neq;  Panvinlum ,  neq;  Scallgeruin 
in  uno  ex  iis  annls  huic  Coilegio  Confulum  affignandorem  acu  tetigif- 
f e .  Conira  vero  ,  charadcres  ab  Infcrlptlone  enunciatos  convenlre^ 
cum  anno  vulgari  cclxix.  probat  Cyclus  Judaicus,  [4]  cujus  ante  NI- 
cenum  Concllium  communis  admodum  ufus  fult,  ctlain  inChrlftiana  Ec- 
clefia.  Qua  de  re  confulcndi  funt  P.  Bucherius,  Card.  NorIfius,6c  qui 
antc  paucosannos  breviter  acdiluclde  circa  Kalendarium  fcripfit,P.Ho- 
ratius  Borgondio,  Magiftcr  meus. 

Nam  annis  cclxix  addendo  xxxix.  ,Ctot  enim  annis  Cyclus  Ju- 
daiciis  anteceditiiranicomnnuiem)&  fumm3,qu.iinde  nafcltur,  cccvi  1 1. 
dividendo  pcr  lxxxiv.  fccundiim  hujus  Cycll  canoncs ;  fi  qu.iratur  re- 
fiduus  numerus  lvi.  InCyclo  Judaico,  cxhibet  literam  DomlnlcalemC, 
Epa^-Vam  x.;quibil<;  datis,  ex  Kalendario  Gregoriano  pafct  ,  pcrannum 
Chriitian.v  ar.v  cclxix.  CDncurrillc  Nonas  ,  feii  diem  qulntam  Novem- 
bris,  cum  die  Vcneris,  iS:  Luna  xxiv.  Quare  ciim  CovsuLatus  fecun- 
dus  CiAUDii  ,  &■  tertuis  PArERNi  fuerlt  (  ut  ex  lapide  difcimus)  eo 
anno  ,  quo  non.^  No\Embr.es  incidcrunt  in  DiEiu  Vener  is  ,&  yxjv. 
Lunam  ;  habemus  jam  fixum,  ac  certum  ,  hujufiuodi  Confuies  Ma^^Iilra- 
tum  gelfifsc  anno'.vr.t  Vulgarls  cclxix.  ,  quodCalvIfius  ,  Petavlus,  alll- 
que  recentiores  chronogfaphi  docuerant . 

Et  h.vc  quidcm  intelligentibus  clariilima  ,  mlniis  perlrls  duriufcu- 
la  forte  videbuntur  ;  coquod  antlquiflimis,  &  celeberrlmis  Pafchalibus 

Cyclis 


l\2,^»MoCh>iHia»<e  xnt:  270.  A'o- 
ȣ  JVovemhres  incideru.nt  iu diera 
Sabhathi ,  cr  l.nnam  V. 

[2]  yinno  27 1 .  iucideruut  in  Domi- 
tiicam  ,  cj*  Lunarrt  x  v  i . 

{3]  yinno  272.  BifseHili  iticide- 
■  rnnt  in  diem  Martis ,  cj"  L.unam 

'"'^XVII.  —  ---^' 

£4]  Frohari  lucnknter  id poffet  etia 
e  Cyclis  aliis  ,  atcjue  cx  iis prdjer- 
tim ,  ea  quihus  Fagius  ,  :^  Blan- 
cbinus  l^f^.  CC.  characieres  eos- 
de  ajpgnat  anno  'vulgari  ccixiXt 
^uos  ex  Cyclo  ^uda/ce  ernirfiffi. 


Werum  plactiit  rnagis  Cyclus  Ju- 
daicus  ;  ut  agnofceres ,  injuria  di- 
cium  a  7ittperrimo  Scriptore  (Ja- 
cob.  Bettazzl  InEpIt.  OperisPa- 
fchalispag.109.),,  uful  non  fulire 
„  Roiuana;  EcclcfixK  Cyclu  anno- 
,,  ruiu  odoginta  quatuor....Qiiar- 
,,  radecimanos,(i>e  Novatlanos  biic 
„  Cyclum  adhlbuiUe.  ^)uartaded- 
manis  fcilicet  ,  aut  A/^oimtianis 
profanandum  reliquifsent  Romanl 
Fontifices  Carneterlum  adeo  inff 
gne  ,  atque  1Jrbiproxim(m  \ 


15 

Cyciis  S.  Hippolyri ,  ac  Vidoril  Aqiutani,  ntquicjiuin  confentiant.  Naiu- 
que,ut  ab  Hippolyto  ,  utpate  vetuftiore,  exordiaiinu-:  Scripllt  illeCa- 
nonenvfuum  (  qui  iufcjjptus.  ejas  Cathe^r.t  nur.uare.i-  iu  iiibiiotheca 
VaticanaaHervatur)aaaovulgari$.vr.t  ccxxn;(  utconitaus  eltouuiuui, 
atque  inconcuiia  feate.uia)  odo  aimiruai,  6c  quadra^inta  anuis  aiue.., 
Couf-ilatuui  ClaulIij&Piterui ,  de  quoqu.friiuas:  fuu  e:irn>  ilieaunus 
priinus  Alcxandri  IniDcracoris  j  qaeaipanter  auauin  Hippalytus  priumux 
elle  voluit  fepteiu  iUaruin  fuarum  Heck.L-decaeteriduin'  [i]:  quibus  ab- 
fohitis  redeunduineliet  ad  primain .  Si  ig.ltur  priuuis.hu>iis.Cycli  annus 
concurrit  cum  anno  Vulgiri  ccxxi  i;  citiii  anna  deinde  qu.fluQ  vulga- 
ris  xjcx  ccLxix.,quo  dixiiuus  fuiileConlules  Claudiuiu,  ^'k  Paternum  ; 
concurret  annus  ejtis  Cycli  .\Lvi  1 1.,  fivc  ultiiuus  terti,v  Heck.rdecacte- 
ridos  .  Sed  eo  anno  Luna  quartadecluu  Pafchalis  fuit ,  Feria  V,  vm. 
Kal.  Apriles  ,  ut  exprefse  iuCyclo  Hippoiyttco  notatur,  latere  dextro 
Cathedr.v:  Doinlnica  veroPafchalis  fuit  V.  Kal.  Apriles,  ut  in  aiio  e;uf- 
doni  Catliedr.v  latere  fignatum  ell.  Ergoeo  annofuit  quldem  litera  Do- 
nunlcalis  C;  fed  Epada  fuit  xix.  Ex  quo  fequltur,  Nonis  Novembribus 
fuiire  qutdem  dieni  Vencris  ;  fcd  Luiu  eo  die  Fuit  tertia  j  nou  veroxxiv, 
ficuti  ab  Infcriptlone  enunciatur  . 

His  autem  refpondere  arduum  elfer,  nifi  qu.v  nobis  objlciuntur,  ivque 
folvenda  ellent  a  Geuebrardo,  a  Panvinio,&:  ab  aliis,  quoruni  parltec 
fyileinata  cum  C>clo  Hippol)t.vo  non  coiifciitiunt .  Sed  hujus  Cycli  dif- 
fenfus  a  noftra,  aliorumq;  fuppntatlone  caran.-iusadiuQduin  non  eftjcuin 
manifefti  conllet  reperiri  iueo  vltiuin  coiumuneus  Cyclls ,  quosOdoif- 
ierldas  antlqui  nominaruut  ;  qui  Cycli  longe  contradlores  Coeleltibus 
Lun.v  inotibus,  ut  Bucheriusobfervat ,  [2}  Qciog':»ta  qnatuor  a/iaorum 
intervallo  ,plufi/uam  quindecim d;eri'.m  defnciu.  ab  Lunx  Cotkstis  curfure- 
eedcbant .  Hac  etenlni  eadem  ex  caufa  Canon  Hlppolyt.vus  ,  intervallo 
annorum  odo,  Sf.  quadraginta  (  quota  ftabillto  per  Hippolytum  Cyclo 
ettiuxcre  adConfulatumClaudii  ,&  Paternl)  novetn  ipfos  dies  antecedit 
Lun.v  inotus,  &Epadain  xix.  figtut,  ubi  notanda  eliet  Epada  x.  Pro- 
pter  quam  CycH  Hippolyt.vi  labcm ,  vix  fatls  fupplendani  intercalatio- 
nibus  ullls,  vifuin  eftjofepho  Scaligero  dubltarl  polle,  an  Heckaedeeac- 
terides  Ill.v  u(u  unquam  in  Eccleha  recept.v  Fuerlnt:  Certc  quidem  diu- 
turnum  ufum  habere  non  potuerunt  .  Ut  proinde  non  oporteat  elle_» 
admodum  foUcitos  de  diirenfuCyclI  Hippolyt.vi  ab  Infcriptione  Martyris 
Sevenv  ,  &:acharadcrlbus  chronologlcls  per  eam  exprcllis . 

Sed  neq;fada  fupputatio  ufquain  infirinatur  ex  eo,  quod  poftan- 
nos  adatoanno  dtios  ac  trlginta  fupra  qulngentos,  non  redeat  rurfus 
idem  charaderum  Solarlum  acLunarluin  concurfus.  Stabilivit  quldeni_, 
Vidorius  Aqultanus  in  celebri  fuo  Caaone  Pafchali  perioduin  hanc  ,  pu- 
tavitque,  eam  Ita  exade  Solls  Lun.vque  curfuincompledl ;  ut  ea  evolu- 
ta  neceilarlo  redire  del^crent ,  eodem  prorfus  ordme,  Epad,v  ac  Llte- 
jTivDomlnlcalesejus  Perlodl ;  /;;  dxxxii.  namque  anrjis  (^it  }lS^om»is 
fumma  coufisiit ....  qux  fumma  ita  cunilarum  ,  quibus  excepta  esi ,  fe- 
riem  reguUrum  fua  revolutione  comple£iitur,ut  eodem traviite ■,&  iti id, 
uude  eH  urta  rcvocetur  ,  ^  ad  finet/i  prifiitiur/j  de  ttovo  circumaiia  per- 
'vettiat .  Qojv  quidein  rcgula,  fi  vera  eflet,  aduui  ac  deploratuin  eHet 
<le  fupputatlone ,  quain  oedimus :  fiquidein  (  ut  ex  Kalendario  erultur) 
-1»»»^  .....ai.ii  I..  I     iin    '  "<•"  I   !■  «»-  anno 

£1]  /  ff/?o  Scdicined'AnnI:Gr.*c^         Vidorium  &c.pag.  512. 

i.\Ka.iJ'iKatri(iJ'is  [g]    f^iclor  yiquitatitii  i»  Fr^fat. 

.-.  [2]  Noth  iu  Hippolyti  Cattotte;  ad        ad  Catt.  Pafchal 


i6 

anno  viilgari  nccci;  niniirrim  dxxxi  i.  annls  poft  (^atmn  anninnccLxix  , 
tiicrit  qiiideiu  litera  Doniinlcaris  C;  Epada  auteni  ijnitate  niajor  cft, 
quaivi  qiiiYponitiirfuiireanno  cci.xix.,fnitcnininon  x,  fedxi.Qiiare  lo- 
cusdatnr  dicendi,etiani  anno  ccLxrx.fuiire  Epaclani  nonx.,fedxi  adeo- 
que  NonasNovenihres  utroque  eo  annotam  dccci.  quamccLxix  ,con- 
cnrrlilc  quideni  cum  die  Veneris ;  fed  eo  dle  fiiiile  Lunam  xxv.,  non_. 

XXIV. 

Onid  fi  hcvc  ctiam  folvcnda  aque  fint  ab  iis  Audorlbns  ,  qui  dlver- 
fum  al)  co,  quem  nos  ailignavimns,  annnm  ailignant  iafcibus  Claudil  ,  6c 
Paternl  ?  Et  tamen  omnibns  ifta  diluenda  lunt ;  invoivit  enim  omnium 
fcntentias  illa  difKcultas .  Sed  facile  elf  ab  bifce  oppofitis  exped;re  fefe. 
Qi^ii  enim  cam  regulam  tradidit  Vidorius,  ignoravit,  faculo  illo  minus 
exculto,  qi;6d  poiteriores  Altronomi  obfervarunt ;  nimirum  Lunas,  poil: 
Periodum  annorum  cccxii.  ac  femis,  uno  dle  pr.tvertere  curfum,  in_. 
Cyclis  notatnm  .  Omiiit  itaque  canoncs,  quos  aquationis  dicimus, 
Tit  curfus  civilis  Lun*  ,  quem  Iiidicant  Kalendaria  ,  curfui  Coelefli 
perpetuo  refponderet .  Obfervatis  pvoinde  Lun.v  afpedibus,  qualcserant 
anno  Chriill  cccclvii.,  [i]  quo  anno  fuum  Canona  fcrlpiit ;  ciim  jam 
ab  anno  ccLxix.  Luna  dlcm  ferme  iolldum  pracucurr.ilet  motus  nota- 
tos  in  antiquis  Cyclis,  bcne  lilc  quidem  Epadas  unum  diem  promovlt: 
Hinc  faclum  eft,ut  anno  dccci.  Epada  tuerit  xi.,  non  vero  x.,qua'  ex- 
pedabatur:fed  non  bene,  ihiealiisarquationis  rcgul.is,  flablllvit  uxxxii. 
■annorum  Pcriodum,  quaii  eaelapsa,  Luna;  ac  Solis  motus  redirent  ad 
prifiinum. 

Hinc,  quamvis ,  anno  ar.Y  communls  mcccxxxii  i.,  Cqno  anno  ite- 
rumVidoriana  Periodns  refpondet  anno  ccLxix.)rurfus  rcdeat  in  Ka- 
lendarilsiitcra  DominicallsC  ,  «.V  Epada  xi;  tamen  ii  Epada  Cycll,  {^n 
civilis,  periedc  fe  motni  Ccrleili  Lun.v  conformaret ,  dcbuiilet  Epada 
elle  XI  ii;  cimi  jam  co  tempore  tres  Ipfos  dics  Lnna  pracucnrrilicf  mo- 
tus,inTabuHs  coniignatos :  Sicuti ,  Sancfo  PontlficePio  V.  fedente,  jani 
tjitatuor  dics  pr.tvertcrat  ;  quare  necclie  halniit  Sandiiiimus  Ponrifcx 
Tiumcros  Dionyiianos,  qui  Aurci  dicuntur  ,  in  Kalendario ,  quod  Bre- 
i'iariis  pra-fixit  ,  quatriduo  promoverc 

Ex  eo  itaq;  quod  anno  a-ra-  Chriftianre  nccci.  non  concurrerlnt 
Nona-  Novembrcs  cum  Lluu  XXIV,  licet  concurrerint  cum  die  Veneris, 
infcrendum  ,  Vidorianos  canones  exados  non  eile:  non  amem  negan- 
dum  concurriiie  eos  charadercs  ante  dxxxii.  annos  ;  nimirum  anno 
ccLxix.  ,  qui  unicus  eft  annus  a  Chrilfo  nato  ,  quo  concurfus  huiufmo- 
dl  accidit  ;  tumfiCycli  cmendatiorcs  recentiuin  Aftronomorumfpeden- 
tur  ,  tui>i  fi  motus  ipfe  Solis  aclain.t  conhderetur  . 

Stabilito  igitur  ex  Infcriptione  Severa;  anno,  quo  Confnlatum_> 
gefsernnt  Cliudius  ac  Patcrnus;  iam  ex  eodem  lapide  certum  erlt,  quo 
anno  S.  DionylinS  Papa  dic"''  objcrit ;  quo  anno  S.  Felix  ejus  InCathe- 
dra  fucceiibr,  eledus  iit :  unde  etiam  non  mod"ca  Ecclefiaillc.v  Chrono- 
logi.v  Jux  certo  atTulgcr.  Ciiiii  cnlm  antiquus  Catalogus  Ronianorum_» 
Pontificum  a  Ciifpiniano,  &  Biichcrio  relatus,qni,  Conftantio  Auguflo 
■imperantc,  fcriptus  creditur,  Dionyfii  niortem,  [2]  Eelicis  eledionein_» 
[gi  fignentConfulatu  Claudil,&  Paterni;  quod  ctiam  afferit  Anaffafius 
fiijjiT.?  ^•••Kh.ayii.^1  ..  ai:lyt;'j  ■  Blbllo- 

ftrf^>M»Tn-nn -n—Ti 1 — ■ rnr-— ■»— — — ^— — iib— i^— M— — — ■■  ■   ij 

[i']  Cof.  Co/ijiafithio,  ^  Kafo.  Catairclf. 

[2]  „  '"Jfe/;  iti  diem  v  1 1 .  Kal.  Jaiiua-     [  3]  „  -'f  Co?ifulatu  Claudii ,  Q-  Fa- 
„  rias  CoffClaudio,  &  Fatewo.  „  ierrii .  "ibideni . 


...  *v 

Bibliothecsrlas ,  [1]  jam  manlfeftiiiii  eft  ,  qiio  atino  xvx  Vul^aris  ex^ 
contifieriiU  ;  lU  qu.v  hadenus  Eruditoi-iiin  opiiiio  hierat ,  jain  nionuinen- 
li  hnjus  ope  ,  c<?rra  evadat ,  atq;  indubitata  lententla  . 

Poterit  item  determinari  annus  fcciind.v  Syuodi  Ant"ochen.v  contra 
PaalumSamofatemini :  Faiuenim,Claudio  ,&  Paterno  Cos,  hiilie  inchoa- 
ram  probst  Pagins,  DljJ^srtatione  Hypatica,  Parte  III.  capite  ultimo.  Sed 
ti.ic  obvla  .  Allquid  c^o  nou  ita  obvlum  ac  facile  expcdo  al)eximio  at- 
qtie  cxerciiatiiiimo  chronolo^o  P.  Stephano  Souclet  ;  qul  vKo  Infcri- 
ptionls  Severian.i- cdypo,quad  ad  Trevoltlani  Dlarii  Scriptores  tranf- 
inifcram,  qna  pollct  erud'tione,  &  perfpicacia,  itatim  agiiovlt  monu- 
Hicnrum  opportunillimum  qiio  ,  tanquam  tace,  uteretur  ad  Hiflorlam, 
«k  Chronolo,-;iam  iJluminandam  ;  dixitque,  fperare  fe,  nifi  hbl  animus 
falso  biaudlatur,  aiiqua  pcnitini  nova  hujus  epii^rammatis  ope  deteclu- 
ruin  ■ 

^.    V. 

EXCURSUS  CRITICO-CHRONOLOGICUS  CIRCA  ANTIQJJUM 
ECCLESl^E  MORtvl  IN   ANNOTANDIS 
TIMPORIBUS. 

i 

STupnl  ,  nt  prlnuini  vldi  Epitaphlum  Sever.^e  ade6  Inconclnne* 
fcrlptum  ;  adeo  linnil  cxaclum  ac  dlli,i;eus  in  chronicis  charaderi- 
i)us  adnotandls.  Veriim  demde ,  conlidcrara  attentliis  Eccleli<Y  ,  pr.t- 
fcrtlm  Roman.v,  per  ea  tempora  confuetudlne  ,  ik  plebis  Latln.i-  llnguil 
f.rculo  illo  corruptiHimo  ,  agnovi  nihil  cHi?  ,  quod  taniopere  mlrarer . 
Certe  namque  ut  iufantiflimus  hierit  in  latino  fermone  ,6c  ignarns  pc 
nitus  Romanarum  Notarum  ,  quicumque  Illc  fuit  homo,  facile  Gr.tcus, 
qui  latinam  epigraphen  Sever.e  fcriplit,  non  tamen  idcirco  Vir fuit  in 
omnlbus  imperitus  ;  ncque  (qiiod  erit  fuo  loco  oflendendum)  lutulen- 
10  niag"s  loquendi  genere  ufus  eft  ,  qnam  quo  tum  Urbs  unlverfa  ute- 
batur .  Rurfum  fcicbatlllc,  utriim,qua  die  Epltaphium  pofuit,  ellenc 
Nona^-Novembres ,  nec  ne;ciim  nihil  tritius  ils  f.tculis  eilet ,  etiam  apud 
Gr.i'cos,quI  In  Romanorum  mores  ac  fervitut.^in  tranfierant,  quam  ea 
Dumerandi  ratloin  menitruo  diernm  ordine  aftignando  .  Non  poterat 
parlter  Iguorarc,  quem  In  hebdomada  locum  haberet  dies ;  quandoqui- 
dem  enm  ita  exprcf>e  DitM  Veneris  nuncupat  •  Stolidum  fane  fuifle 
oporteret ,  qul  pr*fentls  diei  nomen  ignoraiiet  .  Circa  ftumeruin  Lu- 
narum  faclllus  errari  potult  •  Scd  neque  ea  res  Aftronomum  Infignein 
rcquirir;  ncq;  dilHcile  fuit  hoc  fcire  ea  a'tatc,qua  ufus  invaluerat  apud 
Chriftianos  nuinerandi  Lunares  dies  Jnd.torum  more  ;  qivem  rltum_. 
ctlamnunc  In  quotidiana  Martyrum  ,  ac  Sandorum  rellquorum  e  facris 
Dlptychix  annunciatione  ;  atque  InFeitorum,  qua:  Mobilia  appellanuis, 
delignationc  ,  fervat  Ecclefia  . 

Habet  igitur  barbariem  in  loqnendo  fuam  Epltaphlinn  Sevbr.^e  a 
barbarie  itatls  illius,  quar  latini  fermonis  candorem  penitus  Infufca- 
verat.  Qiieniadmoduni  enlm  ,  vel  ante  duo  f.tcula  depioraverat  Va- 
tes  .  [2] 

[1]  „  Dionyfius., .  ■  .fedit. .  .  .  tifque  „  Faterui  cir-t.  Anafiaf  ex  editione 
,,!»  diem  \'\i.  Kalendaru^Jauaa-  Vancana  Illufiriffiml  Blanchini. 
>,.,ri4!VUtn,aCofifulataClaiidii,<^     [2]  ^w.cnal.Jat-  lll. 


i5 

'^amprtdcr/}  fyru%  in  Tiberim  deflaxit  Oroutes  ; 
£t  linguam ,  cb"  morei ,  CJ*  citm  tibicine  chordas 
Ol)Lr///us,  nec  »on  geittilia  tymfana  fecum 
f-;     .  Vextt  (trc. 

■  _  Habct  vcro  Gharaclerum  chronologicorum  verlillmas  notas  ab  Ec- 
elch.v  difciplina  ;  qiiam  adeo  exade  ac  itudiose  obfcrvabant  Chriltiani 
vetcres ,  ctiam  in  rc  iiiinima  ,  qualis  cft  Lunarium  dierum  fupputatio. 
Quod  ccrte  inirum  eft,  (i  tempora  iila  ditlicillima  fpeclentur  ,  atque_» 
adeo  infenfa  litcrarum  ftudiis ,  ac  rcligionl ;  quibus  tamen,  fub  Prlnci- 
pibiis  allquando  immaniflimls,  Inter  medla  pcrfequentium  arma  ,  tain 
^xade  ac  diligcnter  tcmpora  confignabantur  ,  coruniq-,  charaderes  ,  ad 
jjklartyrum  pr.tfcrtim  ,  ^  Epifcoporiim  depoiJtiones  Indiiltandas . 
-i,:  Diiravit  ctiam  f.iculisconfeqiientibus  rcligiQfi.is  mos.  Hlnctot  chro- 
iiicl  charadcrcs  apf,arcnt  l^iculo  quarto  In  celcberrlma  ea  infcriptlone, 
quam  invenit  Cl.  Boldettl  annoi^i^.  In  Ca-metcrio  SS.  Gordianl  ,  & 
Eplmachi ;  vuljavitquc  tum  ipfe  ,  [1]  tum  Illuftriilimus  Blanchlnl  ia 
Proleuomcnis  ad  Anallafium.  [2]  A  uj-  PUER.  NATUS.  DIVO.  ]0- 
VIANO  AU-^.  I-.T.  VARRONIANO.  COSS.  (//c)  ORA.  NOCTIS. 
mi.  IN  VXIT.  VIII.  IDUS  MADIAS.  DIE.  SATURNIS,  lUNA. 
VIGESIMA.  SIGNO.  CAPI  ORNO.  NOMINE.  SIMPLCOVS.  Quot 
enim  vcro  barbarici  Idiotifmlhlc  a°Ecfti !  Non  tamen  Idclrco  ,  vcl  unus 
cx  tot  chror.o!or:icis  charadcr  bus  lapidis  tam  pariim  latlni  abcrrat  a 
vcro".  (iticmadiiiOfi iuu  ciilm  dodiilimus  Anaitaiu  Schollaftes  [5]  optl- 
Hic  fuppiitavlt,  ncq;  epitaphio^raphum  hunc  iatult  lignum  lilud  Zodia- 
gI,.  Ir.  quo  Luna  erat,  hora  natall  pucri  Slmpilcii .  Nam  ficalcuius  dl- 
iijicns.  iiicatur,  vere  anno  .tr,Y  vulgaris  trecenteiimo  fexagefimo  quar- 
to,  VIII,  Idus  .Majas,  die  Sabbathi  ,  hora  IV.  nodls ,  fnriiebar  ab  Ho- 
rlzonte  ortlvo  ,  limui  cum  Luna  vl^clima  ,  gradMS  16.  21'  ii''  Capricor- 
ui :  Q_u.u-e  Illl  anuo  aiiignetur  necelle  cit  Confulatu-;  jovlanl ,  &  Var- 
uoulani  .  Et  ne  quid  iii  l.ipide  defideres,  pr.ttcr  elegantia^n  ,  purita- 
tomq;  fcrmonis;  ibi  Joviauus  DIVI  appellatione  nominatur  ;  utpote 
qul  jam  a.  d.  xiv.  Kal.  Martias  ejus  anni  ,  In  Confulatu  dlem  fuum  ob- 
jerat .     , 

S>Iml!c  qi!id  dicas  de  celeberrlnia  InfcrlptloneEabretriana  .  [4^ 
NATV.  SEVERI.  NOMi.NE.  PASCHASIVS.  DIES.  PASCALES.  PRI- 
DIE.  NQV.  (At)  APRIL.  N.  DIE.  ]OBIS.  FL.  CONSTANTINO.  ET. 
RVFO.  VV.  CC.  CONSS.  QVI  VIXIT.  ANNORUM.  VI.  PERCE- 
PIT.  XI.  KAL.  MAIAS.  ET.  ALBAS.  SVAS.  OCTABAS.  PASCAE. 
AD.  SEPULCKVM.  DT.POSVIT.  D.  Itll.  KAL.  M\I.  FL.  BASILIO. 
VC  CO.".-.  F.jus  protedo  lcrmo  nOn  admodum  elegantioreft  fermone 
illo ,  quo  SE^ER.t  Maityris  Epitaphi.im  confcribitur .  Ibl  nlhiiomlnus, 
fi  icilimonio  credimus  virl  dodiiHmi ,  Cardlnalls  Hcnrlcl  Noris,  [5]  adeo 
exade  cxprelii  funt  charadercs  anuorum  ccccLvu-  &  cccclxiii,  uc 
jjlhil  defit  ad  plenain  ,  veritlimamq;  chronologiam . 

Omnc.s  didi  chara.deres  notar.tur  ,  li  Lunaresdles  exclpias  ,In  epl- 
a;raphe  HelLu  Argentarii  apud  Gruierum  ;  [6]  qiiam  Infcriptionem ,  Ec- 
clcliaUic.v  ,  dc  q;ia  Joquimur,  difclplln.i;  non  miniis,  quam  rcrum  verita- 

tl 


[1]  OJfcrviizloiiif.i'  Ci'uitc,-j  iJLi.i.       [4]    Fabretti    lnjcript.  Dome^ic. 

cap.  nj.pag.  S4.  '  ■■  ■!..-    cap.  ■^in.  itjfcr  tnx.  pag.  ^yy. 

£3]  .i/^JaHaf  edit.  Vaticau.  Prole-      [5]  /;;  JVotii  ad  Faflos  Confulares 
.  gom.  Tom.  IL  pag- Lxvm.  Ationymi  Fag.  Cmihi')-^^- 

[3]  Bianchini  hco  citato  .  [(6)  Tbefattr.  Injcript.  mliii.  4. 


lO 

ti  conforinein  ,  quandoquideni  u^(»s ,  &  fuppofitioais  nota  jugiilat  Tho- 
nias  Lydiat,  [i]  licet  verecundiiis  Petavins  ,&  magis  caute  ,  eam  Qua- 
dratarii  dornucaiuls  negligentia  inalc  cxpreliam  Vuillc  pronuntlallet  ; 
non  abs  re  erit  hic  breviter  ab  utroque  cnmine  vlndicare ,  ne  hoc  ad- 
mlniculo  privetur  Ecclefiaftlca ,  6c  Gonfulariii  chronologla.  Lapis  fic 
habet . 

CONSVLATV.  M.  F.  STILICHONIS 

SECUNDO  CC  DEPOSITVS.  PVER.  [2! 

HELIAS  ARGENTARIVS  SEPTVMV 
KAL.  NOBEMBRES.  DIE  BENERIS  ORA  QVARTA 
QVL  BIXIT.  ANNIS.  TRIGINTA.  ET.  QyiNQVE.   ET  DIES 
VjgiNTL  ET.  TRES.  BENEMERENTL  IN.  PACE. 

Ex  hoc  lapide  Igitur  putavit  Jofeph  Scallger,  [5]  fecundum  Stilicho- 
nis  Confulatuni  incidille  lu  annum  Chrilli  ccccvi  ;  ciim  tamen  vulg6 
Chronologi  Stiilchonem  fecundo  Confulem  fullli»  doceant  anno  ccccr. 
Ratio  Scaligeri  harc  erat.  Stiiichonis  fccundus  Confulatus ,  ex  hoc  lapi- 
de,  contigiteo  anno,  quo  dies  feptimus  ante  dieui  Kaiendas  Novembris 
concurrit  cuindie  Veneris.  Necelie  eit  igitur  eo  anno  fuilib  literamDo- 
nunlcalem  G.  Hic  autem  charaoier  couvenit  anno  ccccvi  ;  ciun  contra 
per  annumccccv.  literaDomlnicalis  tuerit  A.  Igitur  anno  ccccvi  ,  non 
ver6  ccccv.  fuit  Stilicho  fecundiim  Conful .  Nodus  profedo  jmplexus  , 
quem,uti  dicebam,  fubfequentes  Chronoiogi  fcinderemaluerunt,  quani 
foivere!  Cuin  enim  documeutis  certillimis  Cquar  affert  Petavius  inOpere 
iie  Ratione  Teraporum.,  [4]  &  fufiiis  atq;  efficaciiis  in  Rationario  ) 
[  5  ]  conftet  fecundum  Stiiichonis  Confulatum  incidilie  in  annum  ccccv, 
teftimonio  In  contrarlum  adeo  luculento,fed  folltarlo  ,  fides  omnis  ab- 
roganda  videbatur. 

Me  ver6  experientia  docuit  caute  procedendum  ,  iibi  de  antiquis 
faxis  agitur :  Facile  namque  efl:  fuppofitionis  notam  appingere  docu- 
mentis,  qu<v  tamen  falfa  non  funt.  Volui  itaq;  lapidem  ipfum  confule- 
re;quema  Snietio  ledum  ,  exfcriptumque  Romar ,  in  titulo  Equirii,  ad 
Sandi  Martini  in  Montibus,ait  Gruterus.  Sed  in  ea  Bafilica,ut  inulli 
fuperfint  antiqui  iapides  in  porticibus,  qu.v  ad  latera  funt ,  quafq;  A^a- 
•ves  jfiinores  dicimus ,  tamen  lapldem  Heli.t;  Argentarii  non  inv&nl;  for- 
taile  qula  in  Porticu  media[  6  ]  (quam  Na^fim  mediam  dicere  cenfue- 
vimus)fuerat .  H.vc  autem  in  reccutiorlbus  Bafilica;  Inftaurationlbus  no- 
vo  pavimento  ornata  f.tculo  fuperlore,  elegantlor  eft,  non  autem  magis 
erudita.  Neque  vcro  quifquam  fuit,qui  me  de  illius  Lapidis  Fato  edocere_f 

C  potue- 

[1]  InCiHioTiibus  Chrouolog.  diu-Baro»ii  fjotat  ad  Martyrolog. 

[2]  PuERi  nome?t  appellatur  homoy  x-^^an.  cfr  Du-Cangein  Glojfar. 

tiatus  aiiiios  quifiqae  -yi^'  trigiu-  Latiuit- 1^.  Infnmes  . 

,    ta.Sicut  in  Lapide  Confulari  au-  (3)  De  Emendatio?ie  temporuta.  ., 

ni  cccxvi  I.  apud  Mahillonium.,  (4)  lib.  xi  i .  cap.  46.               ':,i\\ 

i»  fupplemeuto  Rei  diploraatica.,  (5)  Partefecuadalib.  iv.  cap.   ij- 

pag.  \^.  diciturVui.v..  victori-  [6]  Floravautes  Martinellus  iafua 

Mus-  Qui.  bixit.Anmus.  xxxvii.  Roma,  ex  Ethnica,Sacra  co»;Vff«- 

M.  X.  a.x&ic:.  ijcrum  ad  fervi-  7£ buicfavef.mmpag.z$6.fecsd<e 

lem  homiuis  coiiditiouem  uotan-  ,   editiouis  RomafiiC,  \66S.  refereus 

dam  ;  an  potius  ex  ^rcaui  difci-  •  ■  ^i^nfcriptionem  Pueri  Heliti^rge' 

plina  profeBueft  Nornenad  Nea-  tarii  &c,ait,eam  ejfe  in  medlo  Te- 

fbytum  ftgnijicandum',  'jtde  Car-  plo  SauEli  Martini  iu  MawtibMS' 


20 

potucrit  :qucni  ta  mcn  cgo  [apidcin  ccnfeo  habcndlum  pro  nionumcnto 
ccrtiillnio,  qiio  eoriun  teinponun  Hllloria,  &  Chronologia  appriiue  fta- 
biliatur. 

Neque  taincn  Idcirco  in  Scaligerl  opinlonc  fum ,  &  cum  Petavio  , 
allifque  Chronologis  ,  quod  ad  rein  Ipfam  attinet,non  confentio.  Aio 
enini,  iapidein  de  primo  Confulatu  Stillchonls  loqui  ;  ac  perpcram  de  fe- 
cun  lo  Confulatu  intellce^lumjdodiilimos  vlros,  vel  In  errorein,  vcl  iiij 
erroris  fufplclonem  Induxlire.  Prlmo  Confulatui  Stillchoni.-.  convenire_i 
chara^lercs  a  laplde  cnunclatos  manifcflum  planc  eft  .  latentur  nam- 
que  omncs  bon.u  notx-  Chronologl  primum  Flavii  Stilichuuis  ConfuLi- 
tum  iu.cidiire  In  annumar.v  vulgaris  cccc ;  quo  anno  veri;  Diks  Vunl- 
Ris  concurrlt  cuni  Septvmv.  Kai,.  Nobembres  .  Fuit  cnlm  Ille  aiinus 
Biirextilis  ,llteras  Domliiicales  liabens  A.  G.  I.oquitur  itaque  lapis  de_j 
primo  ,  non  de  fecundoCoufuIatu  Srillchonls:  (ScChronologorum  opinio- 
nem  clrca  Confulatum  priinum  fulclt   documento  non  ante  obfervato. 

Cur  vero  ,  inquicii ,  tam  rotunde  enunciat  Consvlatv- M.  F.  Sti  - 
LicHONis.  Secvndo  .  cc  ?  Hic  vero  dcceptos  fuiire  Criticoi  credo  ,  ne- 
que  allecutos  infcrlptlonls  lenfuui  :  Arbitror  enim  voccm  Illaui  Secvk- 
Do  nihil  omnlno  pertincre  ad  pr.icedcntem  voceni  Cgnsvlatv  ;  fefd 
adverbiuin  eire  ,  a  quo  afhclantur,  qu.v  fequuntiir,  compendiariii"  nor.v  cc"; 
quas,dummodo  dc  Confulatu  rie  Interpreteris ,  legas  per  me  fane,ut 
llbet ;  vel  Comitis  Clarissimi  [i];  vel  Cvratokis  Ci  vi  vm  ,  aut 
Ci  viTATis;  vel  Cokrbctoris  Calabki.^e;  vel  Consularis  Campanije; 
non  repugnabo .  Senfus  itaque  fucrit  Inicriptionls:  Consvlatv  .  Marci 
Vtwoii  Stilichonis  ,<7/// f  jv/?  etiam  tum  temporis  Comes  Clarijpmus  Se- 
cvnuo  ,  Depositvs  efl  Pver  Helias  (S'c.  

Quamcumq  ;  autein  ex  fupradiclis  cxpllcatlonibus  Siglonim  cc  qnis 
clcgerlt,  eam  facilc  tucri  poterit:  ii  c-nlm  Icgas  Secvndo  Comes  Cla- 
RjssiMvs,  rem  diccis  &■  Hlftori.v  ,  &  morib;'s  eorum  temporum  coufor- 
mem:Fuit  enim  inufu  eaa-tate  phrafls  ifta  Secvndo  Comesjcuiii  Co- 
WiTiv-.^E  ,  feu  dignitatesComitum  perpctu.v  non  crant  ,  fed  iterabantur: 
hinc  ComesITervm  appellatur  L.  Aradius  Valerius  Proculus  in  lapide 
apud  Grutcrum  [2].  Hiffori.v  pariter  concordat  h.vc  ledio:  nam  du.v 
Comltiv.v  Stibchonl  dat.v  leguntur  InBali  Statu.e,quam  cl  Populus  Ro- 
manus  dicavlt  [  5  ];  ubl,  (inuil  cum  Confulatibus  Stilichonis ,  .!sf  Magifte- 
rio  utriufque  Militl.v  ,  ennnclantur  ab  eo  geft*  Comltiva  DomEsiico- 
RvM,ac  praterea  Comitiva  Sacri  Siabvli  .  SI  vero  divcrfimode  legas 
figla-cc  ,  non  aberrabis  a  vcro  :  Iterabantiir  namque  etiam  dignltates 
Ciir:a-toris  C!Vivm,(\:  Corkecioris,  ..Sc  Consularis  Provinciarnm, 
ut  ^'tapldibus  antlquis  difcinuLs.  Sic  L.  Nonius  Verus  V.  C  Bis  Cor- 
RtciOR  Apvti7£"TT"-CALAimi.T;  legltur  apud  GrutcrufnX^-rJTSc  F1.L51- 
liapus__y.  C.  apud  eiimdem  [5]  dicitur  Cons.  x.  Camp.  ,&  Cur.v,fcu 


j'.\> 


s  ,.0  .vX\ 


ina- 


[1]  Gavifus  furn  -in^veniens  apud 
Fleet^odium^  in  Sylloge  pag.^t  j, 
explicata  ah  erudito  eo  "jirofigLi-j 
cc.  bujus  infcriptionis  per  -jocvs 

-  •iClarillimi,&:  forfan,  Comitls:  Ga- 

'•■'•\iifurus  etiam  magis^fi  quid  i/lc_, 

addidiffet  de  referenda  ad  banc  di- 

gnitatem  Comitiva:  Clarijfimx  po- 

■    ''tiiis  ,  quam  ad  CoHfulatnni  fuprii 

•  i^Kiaiuiiciat um ,  voctm  sscundo.  Sed 


in  biic  ilie  conjeSIura  ,pifce  quovis 

eri  m»ttismagis. 
[2]  Tbcfnio'.  Infcript.cccLXi-  i- 
[3]  Hj*c  Bajis  wiodb  ejl  in  hortis  Me- 

diceis  Fincinnis  Roma.Citatur- .?_. 

Grutero  pag-  ccccxii.4.  ut  exi' 

flens  in  Palatio  della  Valle. 
[4]  Thefaur.  ijifcript.  mxcvi  i  1.  i. 
(5)  ibiJ.ccccxxxi.y^  ^ 


f. 


21 

militmU  ^nm^J.CCAoqnuCarateU  muhlpVicesnonrirb  In  faxisleguiuiir. 

Mihi  vero  ex  didls  [  i  ]  interpretationibus  omniuin  niinimc  difpli- 
ceret  interprctatio  figloruni  illorum  cc  de  Comitiva  Clariflima  ,quani 
Stilicho  fecund6  gereret  in  prlnio  fuo  Confulatu.  Nam  nullo  omuino 
auclore  doceor  gcltas  ab  Stilichone  dignitates  civiles  CoRREcroRis,  Cu- 
RATORis,  CoNSULARis  Provinciaruiii  .  Qn,in  ex  Claudiani  lllentio,  ma- 
nificantis  tantuuimodo  res  ab  Stilichone  pr.tclare  gcftas  ante  Confu- 
atuin  in  exercitu  ;  &  ex  duabus  Infcriptionibus  Statuarum  [2],quas 
Viro  luagiio  pofuerunt,  Africa  priinum  ,  mox  Populus  Romanus,  videor 
ernere  poflc,  folas  dignitates  militares  ab  eo  geftas :  decernunt  enlm  ii 
Populi  ftatuam  Viro  Ab.  Ikeunte.  yETAXE.  Per.  Gradus.  Clarissi- 
M.-E  .  MiLiTi.^E  .  Ad  .  ColumeK.  Glori.l  .  Sempitern.^  .  Et  .  Regi.^. 
ADFiNrrAiis.  EvECTO  .  Hinc  dubitari  queat ,  an  unquani  fuerlt  Civili- 
bus  dignitatibus  decoratus  ante  Confulatiim.  Comitivas  autem  a  faxis 
clarc  enunciatas,  utpote  militares  gradiis ,  potuit  Claudianus  limul  cum 
aliis  dignitatibus  in  beilo  a  Stilichone  geftis  celebralle  seafque  ab  co 
geltas  ante  Confulatum  Lapis  hic  doceret . 

Scriptis  jam  his,confului  per  epillolam  doolam  amicum  ,  atq;  iruj 
hlfceltudiis  exercItatlHimum,  P.  Alexandriun  Lesleo  Soc  Jefu ;  ejufque 
mentein  clrca  datas  a  me  figlis  Epitaphii  Heliani  interpretationes  in- 
dagavl.  Laudavlt  ille,  quo  elt  animi  candore  ,  conatus  meos ,  6r  gratu- 
latus  eft  eripi  Scallgero  occafionem  turband.t-  Chronoiogi.r.  Subdldit  au- 
tem  ,  fe  quidem  Ti  Secundo  cc  Iil)entius  e.^plicaturum  Secundo  .  Cubi- 
cuLo  ,  aut  etiain  Secundo- Coemeterii  .  Cubiculo  .  Depositus  .  Puer. 
Helias  &c.  Phrafis  namq;  h.Yc  ab  eorum  temporum  morlbus  aliena  non 
eft;  ciim  &  apudBoIdettum  (imilia  occurrant.  Undecima.  Crypta  Gre- 
GORius  ,  notatum  erat  lapldl  \n  Ctrmeterio  Prifcill.v(  3  ).  In  Crupta. 
NoBA  .  Retro.  Sanctus  ,  aiebat  lapis  alius  in  Cocineterio  Cyriac.i-  (4). 
Infro  .  formas  .  FBciT  .  LocuM  .  fcriptum  erat  titulo  in  Ccemeterio  Cal- 
liftiC5).  Allbialia  iiunlia  .  Qnid  ni  iglrur  ,  ajebat  ille  ,Secundum  aliquod 
ex  Coemeterialibus  Cubiculis,  in  quo  depofitusfuerit  Heilas,  notent 
ea ,  Secundo  cc?  Ingeniofa  profeclo  explicatio,  &  fortafte  verior  explica-. 
tionIbus,quasconse.IeranT,  qu.v  tam^a  indicand.t-  fuerunt,  ut  pateret, 
polle,  quod  attinet  ad  Chronologiam,defendi  fententiam  Petavii,  quin 
appingatur  legitimo  monumento  nota  falfitatis ,  aut  erroris ;  qu.t  nota_. 
contumellofa  eflet^ubi  fenno  eft  de  Epitaphio  fcripto  fecundiim  Regu- 
las,  ;S:  morem  prifcum  Ecclefi.v. 

Morein  quidcm  hunc  neglexifle  vldentur  maxiina  cocmeterialiuin 
tltulorum  pars,in  quibus  nihil  eft  de  chronicis  eiufinodi  charaderibus. 
Veriim  eeo  credidcrim  notata  fuhle  diligentiiis  in  fingulorum  Coemeterio- 
jrumNecrolo^iisea,qu.vfepulcralesTabuLt  nonfemperindicabant.Neque 
enim  credo  Notarios  Rc,i;ionum  Urbicarum  ,  aut  Presbyteros  Ca-me- 
teriorum  cuftodes  neglexifle  ea  exacle  adnotare  ;  pr.trfertim  ubl  Marty- 
jrcs,  aiit  alii  infigues  viri  ,  femin.rque  in  C(X'meteriis  deponebantur.  At- 
que  utln.iin  libri  IIU  non  periflent !  Longe  uberiorem  habercmus  Eccle- 

C  2  fia- 


C  i )  -■Ve  quis  me  accuUt .  qa^^d  >"^^^        pareret  in  afitiquh  motitmenttt. 

cxterat  literarum  cc  explicationes  [2]  Ref.r.^tur  a  Griitero ccccx  1 1 .3.4 

non  appofuerim  &  has:  secundo  [5]  Boldetti  Ofer^jazto^u  Lib.  11. 
coMiTis  coNSisTORU,':'^/  coMiTis        cap.  VI I  i.pag.^17. 

cASTKZSS\s  :  libenter  enif^  Jic  le-  Uj  ^^pt<d  eurad.  Itb.  i.  cap-   xiv. 
9if]^cm.fidi?nitattmha,rum.,inSti-        P'''^-  Sl- 

licbonemcollatarum,vejligiumap-  tjl  l^i^-  ^'^'  '  '•  "/''  '^'^•^''"'  ^^^' 


22 

fiafiicaiii  hlftorlainjlonge  melliis  tcmpora  dlgererc,  ac  diilnbuere  pof- 
fcmr.s  !    Qi'a"tu"ii  enlni    adjumentl    nobis  fuppedltant  pauc*  _  ill.v,  ve- 
!utl  ex   ingentl  naufraglo  Tabul.v,  qu.t  adhuc  reftant  iulapidibus  Coc- 
mcterlorum  !  Nolo  hic  ,  ad  rei  clarlflim.r  confinnatlonem  ,  Infcriptiones 
eas  reterre,atq;  examiuarc,  qu.v  publicl  jurls  funt.Talis  eflet   eplgra- 
phe  Cafari.v,relata  a  Paglo  (0:  Tali.s  Infcrlptio  Valentln.v,    quam  in 
C(rmeterio  Prlfclil.v  Invenlt  Boldettus  (2  ):  Tale  Epitaphlum  Tarrefis, 
apud  Severaniim  [3]:Slc  &  hujufmodl  alia  ,  quibus  chronologia  vel 
fulcltur.vel  IUuftratur.  PaucKTimls  tantiun  contentus  ero,qa<t  vel  non 
funt  edit.v,  vel  non  funt  edit,v  fidellter,  ac  dlligenter.  Prlma  h.vc  fit  ,  qu.v 
ex  Calllitl  CfEmeterlo  prodllilecredi  potelt  :  Inventa  eft  cnlm  ante  an- 
nos   quatuor  ,  fecus   Viam  Appiam,  dum  foderetur  Vlnea  proxima  Ec- 
clefi.v  Saudl  Sebaftlani,qu.v  fuper  illud  Oxmeterium  extruc^aeft. 


DEPOSITA  CONSTANTIA  ^  VI.  KA 
H^  IVLlAS  HONORIO  AVG  ^  VI 
CONfSVLE        DIE  DOiMINI 

CA  QVE   VIXIT   ANNOS  PL 
VSMiNVS     SEXAGINTA     BE 
NEMERENTI      IN     PACE 


Excripflt  P.Do' 
mnH%  yirchati-^ 
gelus  ,  Mona- 
cbus  Ciflercten' 
Jis,  Raftlic£  il- 
lius  ccditumus . 


Confinnat  pulcherrlma  hac  Infcrlptlo  PctavH  ratioclnia  contra 
Jofephum  Sc.iligerum,  contendentem  f/f/r/f;-«ri(4  )  par  untm  Cojifulum 
(in  Faftls)  iiiter  Confulatum  ^4ufonii ,  cjui  in  annum  cccLXxix  incidit; 
Cr  Stilichoriis  ..atqu^  Antbemii .,ciui  annum  ccccv  oh/idet  ,ut  fupra  dixi- 
mus  ;  concordatque  cuni  ils  Chronlcl  Aiexandrini  characlerlbu.s ,  alio- 
rumq;  Hiftoricorum  [qul  ab  codem  Petavlo  expenduntur  (5)]  circa  an- 
num,  quo  Chryfoftomus  Conflantlnopoli  exulavlt  ,  atque  Eudoxia  Im- 
peratrlx  DeriIt!'Hanc  enim  ol)jilfe  Hgnorio  vi  ,&  Arlften.vto  <''onfalibus 
fcrlblt  MarceUiinis  ;Mortuam  autem  prldle  Nonas  Octobres  ,FerIa  quin- 
ta  ;  &  depoiitam  !V  Idus  Oclobres  ,  Feria  quarta,  alt  Chronlcon  Ale- 
xandrinum:  Qu.v  in  annum  ccccmi  competunt ;  quo  anno  [  ut  pote  Bif- 
fextlli]  litcriv  Domlnlcalcsfuere  C.BTeftimonlum  relati  lapidls,  narran- 
tis  VI.  K.AL.  JuLiAs.  HoNORio .  AuGusTO.  VI.  CoNSULE  fulfte  DiemDomi- 
NiCAM  ,  utrumque  characlercm  compleclltur  ;  atq;  Ecclefiafticam  Chro- 
nolo^^iam  argumento  novilfime  deteclo  confirmat  . 

Addamus  &  allas  duas  Infcriptlones ,  fequioris  quldem  .rtatls ,  ne- 
que  tam  multls  characlerlbus  Illuftratas,  quam  fuperiore.s ;  tamen  non  Inu- 
tlles  ad  fulclendam  Chronologlam  ,  ucque  contemnendas  ,  tanquam_. 
vulgares;  ciim  adf.iculum  feptlmum  pertlneant  ,qiio  non  admodumfre- 
quentIafunthujafmodImonumenta.Eam,qu.vfequitur,cuminendIsfidelIter 

ex- 


[i ]  Critic.  in  Ann.  Baron-  Tom- 1 1. 

adanri.  Chrijli  dlxxxvi. 
[3]  Refert  earn  in  Ohflib.  i  \.cap.  6. 

pag.  1 10. 
[3]  Jiom<s Subterr.  Ub. n.cap.vi  11. 


pag.  125. 
[4]  Fetav.  Rationar.  Tempor.   lib. 

VII.  Cap.  12. 
[5]  Ibid.  Cap.  1 3. 


expreflls,  prout  in  Lapi^e  CO  ip^o  funt,excrlpfi  Tibiire,  in  Eccleiia  San- 
cli  Petri,  apud  Carmelitasjaclonge  diverfam  invcni  abea,  qiiain  ediderat 
CanonicusCrocchiantcs  in  fua  Hiftoria;  utproinde  ineditacenferi  poftit. 

f  LO 


(O  Hoc  faxum  diti  fuit  ingradihut 
uir<e  majorii^ubi  orantium  attritu 
confuinpti  funt  penithi  'verfus  ali- 
quot poft  feptimum.  Liberavit  ab 
itltimo  Fato  infcriptionem  pretio- 
fam  RhiHt  P.  Cornacchioli,  ex  Ge- 
nerali  Carmelitarii  Epifcopus  Bo- 

Iralitates  pvpI 
)raiani.  hadriT^ 
rlccos.  111-  p.F.iMiL- j 

LHISPANIAM.BAETlcC^____ , 

?teb:lo,aproniano.  cos.in  a! 

FnIO.  ATILIANO  COS. 


bienjts  ,  Bafilicam  ilUvn  antiqua}» 
refaurans .  In  qua  rejlauratione^* 
fragmenta  aliquot  antiquorii  Epi- 
grammatum  inventa  funt .,  laten- 
tia  in  obverfafacie  marmoru,  qut- 
bus  pavimetnum  flratit  erat.  Hac 
inde  tranfcripji,  anno  1727. 


PRAEF.  CASTR 
LEG.  VI.  VICTR 
jtc    HEREDES 
EXTESTAMENTO 


llll.  VIB 

iTn.  viR' 

ITERUM/ 
SALlVScN 
TRlBVNVy 
FANI  HER) 
SVO  EX 


Iti  una  exy^ntis  Portx  obfervavi  nomen 
Livi.tCaij  Filiit  Livilla;,y/f 

I  IviA  C  F    I  Ivil  I  A        l 


JE"*  qua  LiviLLAH  memoria  ,  atque  ex  alia  fororis  ejus  Drvsillae,  qua 
ifiventa  fait  anno  eodem.,  item  Tibure,  in  pavimento  Ecclefia  Sancii  Sil- 
'uejlri,  arguere  licet ,  cultas  eas  ibi  faijfe  divinis  honoribus .  En  lapi- 
dem.tqui  Drujilla:  meminerat. 


DI 

I 
LEG 

PRO 


VAE  .  DRVSILLAE 

SACRVM 
•VBELLIVS  .  C.  F.  BLANDVS 
dI  VI .  AVG  .  TR.  PL.  PR.  COS 
COS  PONTIF 


Demum,  IJmine  ipfo  antiquo  templi  Carmelitarum  amoto,  apparuit  ejus 
pars  obverfa  r/iagnis  pulcrifque  charailerihus  fcripta,  ftc 


CN.  PINARIO^CN^F 

SEVERO-  CONSV^LI-  AVGVRI-  REGf-  SA 

IMPtCAESAMS-NERViE  TRAIANI' AVGSALIO.COLf 

CQflNELIA-MANLT /^ 


94 


(0 


C2) 


•|«LOCVS  LETE  CVM  FlLllS  SVIS  PROCLANVM  ET  GL.iM  vj-y  LVA /. 

O    HIC  REQ^IEXCITIN  PaCE  ^V> 

^^  LOCVMQVEM  SIBI  COMPARABIRVM  INORATVRIV 

-V-  SANCT/  ALEXSANDRI  q^n  SE  ANIMAS  SVAS  HIC  C  )N/ 

MENDABHHVM  SVB  INPERIVM  DOMNI  RRACL!  IMPh!  /// 

TORIS  PIISSIM.  INDICT,ONE  PRIMA 

HIC  REQVIESCIT  IN  PACE    r> 


llllllllIIIllllllllllllillllHlllIllllIllHlllllltlilllllllUllllillltlllii 

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiii) 
iiuiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiHiiiiiiiininiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii 

IIIIIIIllIlllllliilllllllllilllllillllllllilllllillllillllillllMllllllII) 


SITES  INCVRHAT-  IN.TIPO.   SAFFlRE-  ETf/f 


AE  Qj^l  tVM  LOCVM  SINE  PARENTIS 


APER'.'ERIT 


Obfervari  hic  nuilta  podent  ,  tuin  ad  Grammaticen  feciill  fepnim  , 
ix\m  etiam  ad  Hiftoriam  fpedautia  .  Scpultura  in  Oratoriis,eaqiie  prc- 
tio  comparataCsl  San(5torum  Patrociiiium  prec"[)us  implqratum  :  Fxecra- 
tiones  ill.tr  contra  Sepulcroruni  vloiatores  ;  quos  lcges  nullx-,  civilcs,  aut 
EGclefialtic<t,cocrcere  uuquam  fatis  potuerunt :  Milii  tamen  hic  foliirii 
libuit  indlcare  eam,qu.t-  tam  clarc  lignatur,  InJiclioncm  primam  ;  qu.c 
incidit  in  annum  Heraclii  Imperatoris  quartiimj  .i-r.r  Chriftian.t  Dcxnr. 
Addamus&  aliam,  fub  eodem  Imperatore  pofjcam,  infcriprionem  ,  h;iben- 
tem  charadercs  anni  dcxviii,6c  dcxix.  ExCcripli  illam  Roni.v,  in  hypo- 
c.i'0,  prope  fepulcrumSanditr  Ca-cili.v:  nequeproferrem,(i  dillgentius  edi- 
tam'lnvenirem  in  Monumentis  ,qu.i-  de  Sancla  ea  Virgine  colieglt  P. 
Jacobus  Laderchi  .  Scd  ibi  (4)  iniuLjs  follicite  transcripta  habetur ;  ut- 
confereuti  patebit. 

HIC 


ALtXANDE.H  iikfit^in  cnjus  Ora- 
torio  Leta  ph(.C\tA  F i  liis Sepul- 
crtira  elegit^dif.eiit  perits  antHjKi- 
tatim ,  (/tice  ad  Tibtirtina;//  Eccle- 
fiamfpeitant .  Snfpicor,  ibi  fermo- 
iier,i  elTe  de  S.  Alexandro  P071- 
tifice  R.  ac  M>  q.ui  pnp-^  efi  l^ld 
No-inentand.qux  non  procuiaTi- 
bure  in  Sabinos  pergic  :  ac  prxte- 
teapaffus  fub  Adriano  Aui^.,  qui 
frequ.enter  Tibure  rnorabatur . 
Vtriira  tamea  bacjufficiant  addi- 

nv,f. 


gnofcendum  S.  yllexandrum  in  . 

Lapide  memoraturn ,  viderint  eru- 

diti . 
[  2  ]  Num,  qua  hic  defufitjitera  dice- 

bant  iVD? 
ll']  S.  Gregorius  M,  lib  vi  i.  Episl. 

I V,  Ind.f  i'etuerat  fretium  per- 

fol-vere  ,  pro  loco  acqusrendo  bu- 

rncmdis  corporibus. 
[4]  Sed  neque  diligenter  edita  efl 

apud  Cl.F.Pagi,neque  aptid  Card. 

Baronium  ad  ann;m  Chrifiian£ 

£X<&  BexviM^ 


.,™J 


«5 


< 

tS! 

I-H 
> 

> 

U 

u 
> 

co 
> 
<^ 

O 

Q 
O 

u 

tu 


S  S^  ^  ^  2 
«:  S  >  >  gry 
^  i^  o^  ^  < 


> 

O 
> 


•> 

< 


O 

Q 


C/3 
> 


>  z 


> 

< 

< 
>  «^ 


5 
> 

O 

U 

Q 


2 

00 

> 

00 

> 


U 


< 

00 

> 

< 

U 

W    td 
co    < 

Q   ^ 

r  < 

U 

Q 
> 


O 

u 

> 

u 

o 

< 


u 

< 

ai, 
O 
Q 

O 

u 

h 

> 
> 


LU 


00 

z 

O 
U 

g 


> 

< 


U    u 

>  < 


H 
<    t^    tjj 

^     LU      00 

H 
< 
O 


00 


U 


o 

Q 
O 

00 

< 


u    'Z 

E   jQ 

'q 


h 
< 


J2    M 

u 

O 


Q 

z 


i^  o 
i^  z 

z 

< 


r   9 


C/3 


^  o  .^ 
, Q-  .h  i^ 

u   5   u   U^U  IQ 


LiJ      00 


5;  < 

^,<  ^ 

lu  ^ 

w     00  00 

h    h  ^ 

c/5  'h  > 


O 
00 
> 

Q 


:^ 

tu 
Q 

>    > 


00 


> 


O 

CL 


w  u  oj: 


S:  < 

u    '^ 


O 


tij 
Q 


w     U    CIJ 


Z   < 


>   J 

m     CQ 

r:  ^ 


co 

< 


bJ 
O 


U 

m 

O 
< 


> 

H 

X 

CQ 


z 

o 
:z: 
o 
z 

z 

< 

o 


u 

o 

:z; 

z 

< 

00 

> 

l-H 

00 

5 

J 

o 

> 

o 
z 
o 
z 

h   »-1 

z  > 

< 

h 


> 

X 
co 

> 


co 

> 

c- 

00 

o 
z 
z 

< 

H 


=  •-   >1 

•-  S   ^ 

—  !r   "^ 

—  <v  •- 

O    rt    g 
'^   ^   c     ■ 
^"S  o.t; 

-^  o  s  t: 
,^,  't;  .5  o 

2  a  <::  _ 


•     -   ■^    «    S5 
fc.0  ^-.^^ 


:S 


o 

H 


^J  . 


5  - 


11 


^    ,'5^ 


-Q  j^,  o  2P-T-I .' "  =  •-I  I— I 


t^ 


^  -  ^  S  "^  5  -a 

ft,  >,.   3  b  c  i;  s 

^  o   '^'5-c  '"  c  •— I 

-   S^ii^S  2  ^   - 

-^  .__2i  E  a  -  "^  .2 

,-~«  ,  1,     j;     .,  _  5i  •  - 

-"  -   o   2  T  S   c 

I  z  .  0  •- 

*-  >  r  s 


-00 


1-.     — 

3Z 


a 


S  <-• 


o  . . 
=  o 


.^    vj     «-•    '*'    ,1.     —     ^ 

:>2  >-c  2  c  = 

^    Q   O  -2  4i  "^^    - 

-  5:^  ^S  2^ 

>     "3  ^    ^*    —    O  r1- 
S       -  ■C  r4-    rS    S.    ^ 

S  5-^1  =  s^ 


—  T3 
O  -t> 
_    *^ 

.::  o 

_  c 
_  <u 

>  s 

.?  o 


I 

«J 

q 


0  (3-5 
■5  "o 


5  tb  a-^ 


o    ^>    d 


13      C      -yi      G 


Ui 

QJ 

5 

> 

o 

Ui 

> 


aj   c   n  .'^ 
,— ^  O-ir — I  G 


c  co  « 

-T3  VO  ^T 

_.    cfl  j, 
«J 


t.J5  !«. 


•5.5 

S  CI4  o  .i:  t? 

3    <u    ^    *•    *ft 


Agnofco,niinuiin'jam  dlgrelTun]  me  ab  Se?er.^  infcriptlone.  Veiiun, 
quandoquidcm  impudens  elie  cepi ,  liceat  peto,  antequani  ad  eam  redeo, 
cxponere  hic,  (ubi  de  charaderlbus  chronicis,  qui  in  lapidibus  invcnlun- 
rur,  fermo  cft)qu.t  fi:fpicabar  ad  Verfuni  tertiuni  celcbcrriniiV  infcri- 
ptionis  Titi  Fiavii  Clementis  Martyris ,  quam  (  intra  Altare  Bafilic.ir  Clc- 
«leiitin.t;,  in  Monte  Coelio  inventani  anno  MDccxxv,fupra  Martyris  Ipfius 
Urnam  )  docliffimo  coinmentario  illuftravlt  P.  Eduardus  de  Vitry  S.  J. 
Eum  euim  ego  VerUun^fi  niaia  interpundio  neglii;atur,crcdo  contine- 
re  riotas  chronologicas  anni,quo  ilhid  Epitaphiuni  clt  pofitum  .  Neque 
tamen  mihl  piaudo,  quafi  fcnfum  Infcriptionis  fim  plane  airecutiis:  ciini 
mihi  etiain  aqua  h.ireat  in  aliquoru.m  charadcium  fcnfu  cnuclcando. 
Proponam  tamon  conatus  nieos  ,  quos  Inutiles  non  putabo,  fi  felicioribus 
ingenlls  viam  indicaverlnt  ad  notas  eas  intelilgendas,  qu.t  CrucCiii-» 
hadenus  fixere  interprctarl  voientibus.  Ea-  funt: 

Putabam  polle  lcgl  (ic:  LT.O  (^  Fapa  hoc  nomine  Prlmui^  IDibut  OCTO- 
hrh  (  I  )  X(decima)  \udkTioue  ^ubC.Oufulatu  \iri  hilujlris  AStyrii  Vofuit 
Ef  Confecrwvit-.zni  etiam,  Fatricii,Et  Confu/is. Omnia.  tolerabilIter,nifi  c6- 
jcduras  delLueret  enunclata  Indidio;  qucf  Flavlo  Aftyrio  V.  C.  &  iQluftri 
ConfiiIe,anno  Conuinis.tr.t  CDXLix,fecLmda  eile  dcbet,  non  decima.Cum 
vero  hic  ConlulatusFlavii  Ailyrli  inciderit  In  annum  decimum  fufcepti  a 
LeoneSaccrdotii;  potcrlt  fortallequls  fufpicari,Ti  xi  fignificare  Decimo 
Episcoi>atus  ,  C£?/ Initiationis  ,  fcilicet  Anno  .  Verum,ne  hls  acquie- 
fcl^facit  violenta  illa  intcrprctatio  charaderls  I ,  ad  Eplfcopatu  dcnotan- 
dum,  neque  miniis  vlolenta  explicatio  per  nomen  In^itiationis  ,  pa- 
riim  ufitatam  in  Ecclefia  .  Adde,  dubitari  prudenter  pofle,  an  adhuc  .tvo 
Illo  Invaluerit  apud  Ronianos  Pontirices  mos  enuntiandi  in  monumen- 
tis  anuos  Pontihcatils  ful.  Invaluerat  ille  quidem  extra  Itallam  jam  eo 
{^vculo:  In  Lapide  nanique  TsJarbonenfi  ,  qucm  Cl.  -Pagius,  In  diliertatio- 
ne  Hypatica,ait  fpeCtare  ad  annuni  Chrlftl  cdxlv,  quo  anno  Valentinla- 
nusiii  .  erat  Conful  fextiim ;  Rufticus  Eplfcopus  Narbonenfis  notatan- 
nuin  XV  Epifcopatus  fui . 

Qu.vrcndus  crgo  potiiis  alius  Leo  intcr  Roinanos  Pontifices  ,  cui 
pofTit  h.vc  Indlc-llo  x  meliiis  convenire  ;  fcd  tuni  falebrofum  eft  literas 
reliquas  interpretari .  De  Leone  iv.  ait  Blbliothecarius,  (2)  fecilTe  euin 
/■;;  Ecclefia  BeatiClementis  Martyris  ..atqne  Pontificis,i\n  qua  lapis  in- 
ventus  eft,  dc  quo  qu.vrimus)  Gabathas  cle  argento...  fex.-.  vjr  duas  etiam 
ffiiiilttudines  Palmarum  ,  cj*  unam  interraflem,  cjua  ejfl  Saxisca  ,  penfau- 
tes  fmul  lihras  quatuor-  (  &•  multls  inter)cd:is)  Fecit  etiara  in  Ecclefia  B. 
Clementis  Martyris.,,atciue  Pontificis,  Aqu.^manile  de  argento  par  unum. 
Qno  Pontificatus  anno  obtulcrit  Leo  h.ic  anathemata  nou  exprlmit  Biblio- 

the- 

[  1  ]  Nondutn   -jideram  ,  cim  L::c  Scd  Cfuia  in  aVtis  figlis .,  acnotis., 

conftcerem  ,  difcitiifitionem  Galli-  h?ige  ahit  Au^or  ah  interpreta  - 

f^/cr;/;/a;w,inDillertatIoncm  fu-  tionih-us  meis  ;  noliii ,  etiam  poH 

per  TuinulaT.  Flavii  Clementis  eam  'jifam^omittere,  ciuee  fcripth 

&c.  l^idi  eatji  deinde  .,editam  in-  taveram                                        ?. 

/frMeinoIres  pour  rHiiloIre  des  [  2  ]  i;;  Vita  ;  quc^  efiin  Libro  Poa- 

Sqiences:Aout  i728.pagi;.i544.>)c  tificali,  qtii  fub  ylnafiafii  nomi- 

feqq  ,  ttbi  charaHercs  illi  i.  doct  ne  iircumfcrtur  . 
explicaiitur,   Idibus   Octobris- 


-27 
laecarlas,  ^irt  quiciimque  ex  BibliQthecarii  fchedis  eainHinoiriain  coiicin- 
iiavit;  iaq.ua (i.ir  obfervatP.  loannes  Baptifta  Sollerlus  [ij)  nilninia  cuta 
rcribentisfuit  teinpOruniordinem  digererc:  Si  tamenquig  concedere  vellt 
Dblata  h.tc  aLeone,anno  Pontlficatus  priniOja^-nt  comniunis  dcccxlvi  i,quo 
annotuit  declnialndldio,  janih.tc  omnla  legi  pollent  in  marmore-  Lso. 
IDibut  OCXcibrii  X.  Iridiciious.  Saricio  Qlementi  Obtulit  \afa  \fta,  Kqua- 
f?ia;iilia,Sax>fcam  ^Valraas  ,Et  Gabathas  .  Credo  autem  de  his  omnibus 
jiefoinniaflequldemeum.qui  Japidem  fcrlpllt.  Certe  namque,  ut  vera  ill» 
fint  ;  nulll  tam?n  verofimiJe  videbitur  hx-c  ibi  voluiile  enunciari;  ciini 
neq;  credl  pollit  dona  h.irc  omnia  oblata  hiiile  Bafilica;  Clementln.e  a^ 
Sanclo  Loonc ,  prlmis  ipfis  Sacerdotil  fai  menlibus ;  tum  etiam  quia  neqjie 
Jocusqpportunus  erat  memorl.v  anathematum  ponend.t,  fepulcrum  Altari 
inclufum;  nequeniodusuotandi  tantum  initlalcs  literas,  adhlbltus  fuiilet, 
prafterqiiam  inphrallbus  tum  notlilimis  .  Neque  opponas  ,  Inventam  IrL, 
^eodeui  Altarl  fulire  [2  ]  Tabulam  marmoream  ,  in  qua  enumerabantus 
donarIa,qua;  hulc  eldem  Bafllic.t  dederat  Grcjiorius, Presbyter  Cardl- 
•nalls,  f.iculo  viii.  Tabula  uam^ue  illa  ,  non  Ideo  exculpta,  ut  aita.ri 
conftrucndo  infervlret ,  primo  In  parietibus  Ecclelia;- locata  diufult;& 
pofteriorlbus  tantununodo  f.tculls  ad  frontein  Altaris  o^rnandam  appo- 
iita  ab  Artlfice  aliquo  imperito  ,  charadcrlbus  ad  interlora  refpicienti- 
bus;  enunclat  pr.fterea  clare  ,  &  non  per  llterarum  compendia,donarIa 
oblata  a  Cardiuali  Gregorio.  Hinc,  fecund.t  huic  conjedatloni,  miniis 
etlam  quain  prim.t,  acqulefco  :  ac  Ilcet  putem  enunciari  per-  notas  I, 
DOCT.  XI  Idus  Ociobres  ,6c  hidizlionem  decimam;  reliquaruin  tainen  no- 
tarum  genulnum  fenfum  allequi  me  candide  nego-j  ad  Sever.t  Epita* 
phlum  confultlus  reverfurus . 

§■    VI. 

CONJECTURvE  CIRCA    SEVERA.M.    EA  CERTE  MAR- 
TYR.  QVAM  ^TATEM  VIXERlTf  ;     . 

Dlcltur  In  eo  :  Levces  Felie  Severe  Caresseme.   posuete  :  fcilicet 
FiLi.€  SeveRjE  CARissi.M.-E  posliitj  fubaudi ,    hunc    titulum  . 
l5.iiofes,  utriim  fepellens  Lehces  Pater  (it  SE\'ER.t  Martyris;  quod  vi- 
detur  innuere  terminatio  nominls  mafcullna;  an  potiiis  fit  Mater  Leu- 
..cE  ,  qu.K  pro  atatis  IIIIus  idiotlfmo  ,  InTra"cxaminando,  §.xvi,  vel  casiis 
^  Patrii  terminatloncin  in  rci5lo  ,  vcl  mafcuJinum  ornaincntum  fumpfepit. 
'  porte    ctlain    nomen  lili  fuerit  Seleuce  ;  fed,  per  ulltatam  blandiinentl 
'■pausa  aph.trefln  ,  truiicato  nomine,  Leuce  facla  cft:  quod  frequens"in 
.'  vul2;^aribus  liriculs,  [;;]  obfervatur  etiam  allquandoin  antlquis  lapldibns. 
]SliIiIl  Igiturde  hac  Leuce  exploratum  :   fcd  vSc  nihll  expioratum  de_. 
eju?  Fma.  Sj^vEjtA  .  Fruftra  quls  a  me  qu.vrat  ^qu.tnain  tandem  ilia  fiie- 
.'rlt;  qu^o^yqrtis ^enere  fublata;  quod  (pr.tter  tolcratuin  Martyrlum)  edi- 
derit  fpecinVeh  vlrtutls.   Certe  namque  ,    ut  multas    Sevbras  M^rty- 
re*  4«eiuoratai  invjcnerim  inHagiographls ;  nullam  tamen  reperi  ,  quam 
1    -  D     ■  cre- 

■  ,  ,  .^ 

C  i  ]  Aa.  Samoriim  JiiliiTom.  i  v.         tyris^pag.  27.  ; 

\addiemxvM.  '■  Xl^  ^ide  Flatni  Trncttlent.  ait  3- 

.  I2"] Pu^~DWfrtattoneJn  'aitfv/mn-  .      2.  20. 
'''7  ium  Titi  Tlarjii  Chmcntis  Mar-  "' 


28 
crederc  potiierim  eainclem  efife,  ttcp  eam  ,  quam  Infcrlptlo  memorat: 
vel  quia  pr.v  furore  perfequentium  (quoclf.>pe  accidit  )  non  potuerint 
ejus  Acta  colllgi;  vel  quia  colleda  contlagrarint  in  Immani  illo  Dio- 
cletiaiied;  profcriptlonls  incendio[i]  .  Fortafse  etiam  allcubi  latent ,  ac 
prodibuHt  aliquando.  Prodibunt  certe  ea  die,  qua  Fidelis  ille  Retribu- 
tor,qnein  Sbvera.  confeliii  eft  coram  hominibus,  ill am  confitebitur co- 
ram  Angelis  Dei . 

Nollm  tamen  dinrimularefufplclones  quafdam  mlhl  obortas  ex  vlfo 
antlquo  Chriftiano  lapide  Muf.t;I  Albani  ,  cujus  fupri  memlni  §.  III. 
pa-j.  9.    Conjecl  nimiruin  ,  aut  veriiis  conjici  poTe  putavi  ex  eo  la- 
pide,  memorari  ibiSEvERAM  hanc  eamdem,de  qua  loquimur-  Qu6d  fi, 
ut  conjiciebam  ,  ita  etlet ;  cx  eo  lapide  haberetur  ,  eam  nuptam  fuiife 
culdani  Aurelio  Sabutio  [2]  ,cumquo  feptemdeclm  ipfos  annos  vl- 
xillet,  fuperftite  pcr  decennium  ejus  coujuge;  cujus  Epltaphio  deinde 
fuerit  Infcrlptum,  quod  fortltus  comparem  ade6  celebrein,  cum  ea  fe- 
ciiret  anno.s  tam  multos .  En  ipfam  infcrlptionem  ,Implexam  paululum, 
atq;  obfcuram .  [3] 


A  hiKV/MVR  Bli  0  SABVr/oANNJS 

rMRwmcoNS!^ormmMSB.\to 
MmrmhirABmoc-rAmESDVo/M?^ 

7fMaOAyiiT/'ATaNCO}£: 


■1 


Cre- 


(0  Prudent.  nip.'2T»f  Hym.  deSS. 
Hem.&Chel. 
Chartulai  hlafphemiii  oVr/H 
A/am  Satelles  absiulit  ', 
A/^e  tetiacibu!  iibellis 

Erudita  ftxcula, 
Orditierti ,  tempus ,  modumqtie 

PaJJionis  proditum , 
Dttlcibus  lifiguis  per  aures 
,,       Porterorum  fpargercnt  . 
(2)     JVuptarn  fuiffe  Severa.m   pO' 
tiiis.,  quam  l^irginem  ,  docere  'vi- 
detur  etiam  epitapbii  Severiani 
filentium :  Neque  e?iim  yirgini- 
tatis  laudem  commemorare  omiftf- 
fct  epitaphii  Scriptor-^quam  Cbrt- 


fiiani,aque  atque  Ethnici,in  titu- 
lis  fepulcralibus  celcbrabafit  ,  que- 
admodum  Fahrettus  docet  ;  de^ 
ChriFlianis  quidera  cap.  v  1 1 1 .  ab 
Jnfcr.  XLiii.,  de  Ethnicis  'jerb 
cap.  ni.  ab  bifcr.  xix.&  cap.  ix. 
54.  .^dde  Fabrettianis  exemplis , 
&  hoc  Ethnicum  ,  ex  titulo  inedi- 
to  My.f.ti  Kircheriafii . 


IhlhUUm     ATVMt  v.nIA 
GALIAE.  L.  L.^.IS 
VIXIT.  ANN.  XVIin. 
VIRGO. 

(jf)Duofu7it  in  hoc  Epitapbio.pra- 

ter 


39 

"""■  Credere  par  eft,  Infcnptioncin  hanc  loculo  Aurelu  ipnus  Sabutii 
fuifle  appolitam  :  fed  non  fola  h.tc  lufcriptioibi  appofita  videtur:Ne- 
quc  enuii  h.vc  integruni  fenfuin  facit ;  neque  hujus  lapidis  longitudo  , 
infra  pcde.squatuor  protenfi  ,fuflicit  claudendo  loculo,  ad  hunianunica- 
daver  exciplenduni  excavato.  Cuin  vero  Tabulani  aHam(quam  appofi- 
tam  loculo  eideni  fuIUe  oportet)  deperditam  Foflbrum  incuria,  exami- 
nare  non  liceat ;  folum  conjedandi  rellnqultur  locus  j  fuille  in  ea  for- 
tairefufiusexprefla  pr.rnomen  ,  conditionem  ,  atatem  ,  ac  dlem  depofi- 
tionis  Aurelii  Sabutii  iuidcm  fepulti  ;  cx  quibus  lux  ctiam  daretur  in- 
telligendis  iis ,  qu.i;confusedcfcripta  in  rekduo  hoc  lapide  videmus-  Ve- 
riim,et!amfi  in  Tabula  deperdita  folum  fepulti  nomen  (i)  fculptum_» 


fuiHe  hngamus ;  e-  g-  llc  ; 


D 


AV- 


ter  chara^tleres ,  obfervatu  digria • 
hifirtimenta  fcilket ,  quts  iti  lapi- 

..  dii  parte  finisirci  picia  fnnt ,  dr 
areola  illa  ftth  inftrtmentis  exca- 
'jata  .  Ei>'i  qttidem  aream  credi' 
derim  contintiifse  fymbolum  ali- 
qttod.,  aut  monagramma.,  atit  or- 
namentum  mufivo  opere  expref- 
fum ,  qtiod  deinde  vettiflate  fati- 
fieiis,  deciderit .  Nam  huic  fimi- 
les  areolas  mtifivo  ornatas  in  aliis 
cctmeterialibus  faxis  ,  intra  ca- 
meteria  ipfa  Romana  ohfervavi : 
De  inrirur/ientis  njerb  iis  quxHio 
esi  paulb  magis  implexa  ;  cum  non 
ita  obvium  fit  divinare  .,  quidca 
fibi  velint .  Mihi  qttidem  conjice- 
re  libety  textoria  iuiirumenta  hxc 
efse  ,  ex  eorum genere ,  quibus  an- 
tiqui  utebantur ,  cumflantes  te- 
lam  texerent ;  &  tms  peBine-,fed 
fpatbd  ligned,  ftibteraen  furfum^ 
"jerftem  impellerent:  ^od  anti- 
fjuis  mulierihus  in  ufu  frequenti 

.  fuifse  docet  Ferraritis  in  Anale- 
dis  de  re  Veftiaria,  cap.  xiii, 
Cafaubono  ^^  Salmafio  laudatis. 
yidefifani:  i»  Epitaphio  additum 
infirumentum  ,  quod  fpatheiL-, 
credas  .  Comparet  ctirioftts  Leiior 
inHrumema  hic  exprefsa  cum  in- 
firumentis  iis  textrinorum ,  qua 
tllttflrifsimHS  Ciampinus  refert 
inter  Vetera  Monumenta,  (f*  ex 
Ciamphjo  Montfaticotiius  in  Anti- 
quitate  iUultrata;  ac.,nifi  fatlor, 

'  tnecum  fentiet .  Difficiliits  dicam, 
quid  textoria  hxc  iniirtimenta  in 
Epitapbio  fignificent .  Fortaffc^ 
fymboiica  funt ;   ut  expfimattsr  ^ 


qtiod  Rex  ille  ajebat :  Pr.YcIfa  eft, 
velut  a  texente  ,  vita  mea  ;  dum 
adhuc  ordIrer,fuccidit  meC  Ifai<^ 
38. !  z.^^Fortaffe  etiam  artem  figni- 
ficent  AvRKLii  bttjus  SABvrii. 
^liud  niautem  exinHrumentis  hi- 
fce  argui  poffit ,  etimdem  eum  effe , 

<7C  A\RELIVS  /Y/(?SABBATIVSyJ/ar- 

tyr ,  ctijus  mox  Epitaphiura  affe- 
ram ;  in  quo  petiines  ad  lanam-. 
peciendam  exprefft  funt'i  Fortaffe 
demitm  ift  velis')  inrirumenta  hxc 
ad Se"Eram  alltiferint,  qu<s  velut 
Mulier  illa  fortis  C  Proverh.  31.) 
qu.vfivit  lanam,  &  linuin  ,  &  opc- 
rata  edifed  Ijoc  longe  petitum,  nbi 
non  ejus  epitaphium  ,  fed  mariti 
y^urelii  Sahutiifculptum  efi.JVe- 
gotium  praterea  mibi  faceffunt fi- 
mtlia  his  peiiinibus  fymhola  ,  quce 
vidi  Tufculifin  Epitaphio  Ijominis, 
qtiiarte  Structor  dicitur.,ut  pro- 
inde  poffit  illis  nihil  effe  ctm  tex' 
trina  commune  ■ 
(0  Nolim  tiimiiim  conjeHor  effe.  : 
tiimis  namq;  pronum  eH  lahi ,  ttbi 
plus  txquotingeniofis  ac  novis  con- 
jeiiuris  animus  indulget .  Cete- 
rum,fi  liceret  femel  tranfire  vere- 
cundia  fines  ,  dubitarem,  eani  In- 
fcripti  ouispartem ,  quce  bic  deefi, 
effe  illamiqUiS  in  Figulind  incijat 
affervattir  fimttl  ciim  Avrf.lii 
Sa BBATii  Martyris  corporc  in  op- 
pido  ....  Pranefiin.i}  Dioscefeot » 
Qy  itii  fcripta  efi .  .    ^ 


ArVR 


?o 


AVRELl  VS 


SABVTIVS 


C\iM    CVM     Vl.VlT.     SE\£KA.     >eLEVCI 

i\SL.    C\M    Al^RBLlO    iABVlIO    ANNIS 

DECE    ET    SEPTE    IMP.    PKOtO    AVC.     III.    FT    MONIO 

PATErNo    BIS    CONS    Q^^OT    VIXIT    IN    5ECVLO 

ANNIS   TRlGiNTA   ET    DVO    ET   MENiES    DVO   IMP. 

'LA\DlO    AVg    ET    PATERVO    CONES 


reliqiia  dcndecUriora  funt .  Legcre  namque  tiinc  licet :  AureLiiis  Sa- 
huiius  bic  jacet-CuM  eum  lO  (plcbcjo  idiotifmo  ad  exprimenduni  cuM 
ED  )  vixrr  SEVtRA  Seleuciana  ,/f^/fff  cuM   AuRELio  SabuTio  aN- 

NISDECEM,    ET    SEPTeM     .  Ipfe    SuhutiuS  decej/tt,  VkOBO  AuGUSl  O    TlK  , 

Er  NoNio  Paierno  bis  Consiue(^«*o  Cbrisii  cc\.\x\\)  Sitperyiei 
Severx  Conjugi  atnio%  decem;  qiiod  Se^jera  vixit  in  S^iculo  Awnos 
■iRiGiNiA,Ei  Duos,  ET  M  E  NSEs  Dvos :  O^^Vraf  ev/V»  Im  p.  Claudio  Au- 
custo,  et  Paterno  Consulibus,  auNoChri/li  cclxix. 

Ita  legi ,  atqiie  Intclligi  vei  debcre,  vel  poiie,  hanc  Infcriptionem  , 
iiemo  (  ut  arl)itrur)  uniis  Iniiciabitur  •  Ea  vcro  fubolet  niihi  nefcio  quld 
de  noitra  Se\eka  Martyre.  Ac  fane  de  Slvera  aliqua,  tuncteniporis  in 
Eccieliaiticis  Faltis  ceiebri,  hic  fcrino  elle  videtur :  quandoquldem  intec 
mariti  SabuTi  i  dccora  notatur,  qtiod  cum  *um  vixerit  Severa  Sel£u- 
ciANE  ANNis  DECEM,ET  SBPTEM  •  Qiiid  iil  credauius,  e»m , q^ua;  cx Im- 
piexa  hac  Infcriptlone  elucet ,  Sevekje  taniam,  obfcuruni  eJle  aliquod 
Martyrii  ab  ea  ante  decennium  toierati  indicium  ?  Verfabantur  ifta  tunc 
in  omnium  memorIa,&  fermonibiis.  Habemus  clare  expreHbm  noinen 
Sevbr.^e  ,qu.vSBLEUciANAcognomcnto  diciturjvel  etiam,fi  iiiavis,agno- 
mine  .  Agnomen  aiitemhoc  a  materno  Leuc.t,  ,  vei  Seibuce  nomine  de- 
rivatumcllc,  facile  credi  poteft:quandoquidcm  (  ut  obfervavit  Fabret- 
tus")[2]non  raro  nomina  deriTativa  Fiiiorum,  nomen  maternum  refe- 
runt.  Conveniret  itaque  &  Fill.v  SEVER.t  nomen ,  6cSklbucae  Matrls : 
quare  in  utroque  lapide  eamdem  Severam  laudari  crederes  .  Conveni- 
ret  pr.tterea  utrobique  eniinciatus  annus,  quo  Severa  dece(fit;Claudio 
fcilicer,  ac  Paterno  Confulibus .  jCtas  quidem  Severae  conjiigis,  quam 
refert  lapis  AureliiSabutli,  differt  fortafle  aliquantuliini  abiviate  ,  quain 
SevekAe  noftra;  epitaphium  narrare  vldetur .  Veriiin  hoc  non  admodum 
niemoveret,fi  in  numcro  annorum  tantuin  difcrcparent  cpitaphia:  ne- 
que  cnim  idoneum  eft  teftiinonlum  Sevcrian.i;  epigraphes ;  ciim  detriti 
ibi,  atqueevanidi  charaderes  dlvinationi  potiiis  ,  quam  leClioni  locum 
relinquant,  ut  niox  vidcbimus .  Sed  illud  rurbat,  quod  mcnfes  utrobi- 

que 


^- 


AVll 

S ABBATIVS 

Sed  video  bolum  difficilem  ejps ,  qui 
deglutiatur,divtrjitatem  illa  gua- 
lem  qualem  nomiais  SABBATivs,a 
ffSf^ise  Sabvtivs  .  iVo«  ifaq;  ati- 


deo   eruditis  'viris    conjetiurant^ 
hanc  propotiere  ,  »iji  cum  aliqa.t^ 
trepidatiot/e . 
[1]  Intoleranda  barbarles  dicitur  a 
Fabretto  y  cap.  iv.  ad  Itifcr-  y.xx. 
ufus  ejus  formulx,  cv.m  q.\'Em  . 
Barbariem  tameu  illam  cutifuetu- 
do  familiarem  fecerat,  ut  ib;  mul- 
tis    exemplis    docet  Cl.    y^uHor. 
cvm  cvm  ,  eH  iti  Epitaphto  Tigfi' 
dit  apud  Bold.  pag.  459. 
(2}  infcript.Cap.  xs.pu^.  Jicj. 


que  cniiBcIati  penitiiS  noii  eoBvenlum  :  Kam  In  tltnlo  Sabutii  clare  dl- 
ciiBtur  Menses  duo  ,  ftipra  anno^  triginta,  &  duosjcum  contri  epita- 
phliini  SEVERAB,'charai5leribus  inaxiine  vividii,  nicnfes  undecim  difer- 
te  notetjeA  mHccop&jnxi.  NIl  Itaq^ie  profed6  certl  Inre  tain  dubla-.. 
Nefcias  utriim  erravei'it  alteruterexcpitaphlographls  In  annotanda  arta- 
te  SbveRae,  qu.v  ca^teroqui  Hcrois  eadem  utrobiquc  fit ;  an  potius  du« 
fintdiverf.v  Sbverae  .fynchroiiAr  Ill.f  quidem  ,ac  tum  temporlsln  Urbe 
ceiebrcs  apud  Chriftlanos;  nunc  autcni  ferme  Ignota* . 

Atque  hls  quidem,  qu.v  hadeniu  de  Si;\era  difputavl,  plus  trlbui 
nolo,  quam  quantum  fufpicioulbusell  tribucndum .  Illud  tamcn  e.xtra 
fufpicionem  quamcumque  e(ie  debet,fadum  ab  eapro  Chriftiana  religio- 
ne  martyrlum:  Id  quod  telUmonio  certilllmo  comprobatur  inventl  ad 
ejus  loculum  cruenti  Calicls  vitrei.  (i)  Quem  quidem  Callcem  Inveu- 
tum  ibi  fuille  credent  Injurato  mihi  literatl  Viri  ,  quibus  perfuafurru* 
crit,  noHc  me  ,  In  re  tam  gravl,  fine  uila  pr.vfertlm  utUitate.mentlrl.  Cre- 
dent,  \-  pnbllcisTabulis  lignatls  ab  Integerrimo  Viro,<5c  Romanls  Item, 
exterifqiie  notlHlmo,  CanonicoD.  M.  Antonlo  Boldettl ,  Protonotario 
Apodolico,  qui  gravHTimo  fuo  teftlmonlo  (2)  confirmata  voluit  ,  qu.t- 
cumq;  circa  liujus  Martyris  inventionem  narrata  a  me  funt  .  Id  ver6 
tanquam  cxploratum  habendum  cllet  In  hac  rerum  luce  ;  nimirum  fi- 
gnlhcarl  msrtyrium  abhujufmodi  Vafis,  qu.r  in  antiquorum  Chriftiano- 
ruin  C(rmecoriis  f.i"pe  inveniuntur  ad  caput  fepultorum  pofita  ,  vel  Intra 
ipfum  loculuin  ,  vel  extrinfeciis  agglutinata:  Res  namqueefl:  itdnuiltls 
experlmentis  fulta,  iti  validisdemonftrat.i  rationlbus  ;  ut  rel  hominibus 
ab  Ecclefi.t  Romana;communioiie  alienis  ,  dummodo  vel  maxime  Impe- 
riti ,  vel  pr<tfracle  tcmeraril  non  fint ,  perfuafum  de  ca  fuerit .  Qii.v  Go- 
defridiis  Leibnitius  ad  llhillriliiiiuim  Raphaillem  Fabrettum  hacfuperre 
fcripferit,  Fabrettuslpfe  narravit  (5);  addiditq;  narratls  docf as,  ut  fo- 
lcc ,  atq;  efficacgs  rationes  .  Fuliiis  dcinde  hanc  expllcavlt  coBtroverfiam 
Cl.  Boldetti  (4)  ;  cui  quod  adderc  polTis  ,  vix  reperlas .  Liceai  tamen, 
&mihi  hic  brevi  dlgrenione  aliquid  promere  ,  pr^terea,  qua;  obferva- 
verunt  Scriptorcs  hl  dortilIImI;&  fymbolam  meam,  pauperem  IUam  qul- 
dem;  fed,ut  puto,non  inutIlem,(qucmadmodum  receperam)  C5)conferre. 

Certum  Illud  iu  primis  eft ,  Vafcula  hujufmodi ,  qu.v  ad  aiiquo.s  Cfc- 
meterlorum  loculos  appofita  inveniuntur  ,  fanguinein  olim  continulire  . 
Hoc  evlncunt  chimica  illa  experimenta  Leibnitii :  hoc  ocull  ipfi  teftes 
crultarum  ,  etiim  nunc  pod  tot  ft-cula  rubefcentlutn  ,  negare  non  pof- 
funt ;  hocdicunt  inventi  aliquando  charaderes,  infcriptl  jaii^  ollm  calcl 
adhuc  rccenti  ,qu.v  continendis  hls  Vafculis  adhibita  fuerat:  Ibi  enim 
6r  Sang,iJv  sa  fcripferunt  Interdum  antlqui  Chriftlanl  ;  ut  relatls  fide- 
llterexBofio  (6)  imaginibns  eorum  Vafculorum  ,qulbus  Ill.t  nota:  ad- 
fci-IpT.v'eram  ,oftendit  Boldettas  (7)  .  EfFufiim  autem  a  Martyrlbus  fulife 
fangulnem  ,  qul  in  Ampullis  his  continetur  ,  duo  funt  argumenta ,  qu« 
probant :  Alterum  quidem  ex  hlftoriarum  teftimoBio  duclum  ,  ex  quibus  i 
docemur,  foUicitos  maxlme  fuilfe  antiquos  Fideles,  ut  tUientem  e  vulne-  j 

rlbu*      ' 


C ! )  J^i'ie  dicia  §•  I.  pag.  3.  (jr  ^  IL  a  cap.  xx.  &  dthicepi  . 

pAg.   8.  [5]  Pollicitus  aamq.  btec/um  ^.  11. 

C2)  RcftritiT  teflimo?iiim  boc  pofl  pag.  8-                          ':.     .   ^^'C' 

tiiffertatsouem  ipfuTn  . '  [6]  Bo/jo  Roma  Sotterrdfl.  lih.  Tft. 

(^■0  lHjcript.Do>73eJi.cap.\.in.pag.  cap.  z';. 

.'.556.                                       .  [7]  Boidett.  Offer-lib.l.eap.xxxix. 

C4O  Offervazioni  fu"  Cimiteirjlih.i.  pag- ii>7. 


fibus  Martyriim  fanguinem  colligerent ;  Altcriini  ver6  ,quod  tum  Hifto» 
ria  ,  tuni  ratio  ilippeditat ;  ex  quibus  eruitur,  coruni  tintiim,qui  mar- 
tyrium  paill  fuilicnt,non  vero  aiiorum,fangulnem  fuille  aQervatum. 

Ac  primum  quidem  argumentum  hisc  pprfecutus  cft  In  nuperlauda- 
tis  ObfcrvarionibusBoldcttus  CO-  Ncque  vcro  fcio  ,  quid  ad  tam  cer- 
ta  ,  tamque  multa  antiquorum  teftlmonia  reponere  valeant,quidifputa- 
tionc  prudcnti,  &  quiV  honeitos  homines  deceat,  rem  agere  volnnt .  Sane 
in  lincerisSancliCypriani  Aclis,  qu;vRuinartius  habet  ,  [2]  narratur  de 
Chriftianis,  qui  ejus  martyrio  alHrerunt ;  I.hiteamhia  i-crb  ^(^r/JiViualia 
a  Fratrtbtis  afjte  eum  mittchantttr;  ad  excipicndum  fcilicet  fanguinem, 
quodin  Adls  aliis  clariiis  expvimhm: Li/iteamhia, (jy  oraria  atite  etim  po- 
7iebant ,  ne  faniltn  crtior  defluan  abfurberettir  a  terra  .  Similia  de  Chri- 
ftianoruni  follicitudine  ,  circa  fpari"um  in  vcpretis  Sandi  Hippoiyti  fan- 
guincm  narrat  Pruder.tius.     [;] 

PaUiolis  etiam  bibtil^  flccantiir  areftne  ; 

A^e  qiiis  in  infe&o  ptdvere  ros  maneat . 
St  qtiis  (■;•  in  ftidibtis  recalenti  afpergine  fanguit 

biftdet ,  htmc  omnem  fpongia  preffa  rapit : 
Nec  fvn  denfa  facro  quidqtiam  de  corpore  ftlva 

Obtinet ,  ant  plenis  frattdat  ah  exequiis  . 
"JEx  quibus  ultimis  vcrbis  iliud  etiam  certo  infcrtur,  colleda  fulftehiuc, 
jion  ut  fervarenrur  foliim  ;  verimi  ctlam  ut  Martyrls  Hippolyti  loculo  in- 
fcrrentur .  Et  quidem,  fponglolam  un.ini  ,  cx  iisquas  adhunc  ufu.Ti_» 
ChrlftlauT  adhlbuerant ,  vitreo  Vali  Inclufani  rcperit  anno  mdccxiv,  ad 
Martyrls'  fepulcrum,  in  C(rmetcrio ,  quod  ad  Clivum  Cucumeris  dicitur, 
M.  Antonius  Boldcttus  (4).  Aliam  ver6,inter  facra  antlquorum  Chri- 
flianorum  clmclia,  qu.i-  In  Mufco  Klrcherlano  fervantur  ,  vidl ,  Intra_» . 
ampullam  chryftallinam,in  qua,ad  Martyris  alius  fepulcruna  adhitrente, 
inventafuerat,  quameidem  Mufeo  donaverat  Antlquariuscelebris,  Fran- 
cifcus  Ficoroni  .  .  , 

Accidit  pra-tcrea  aliquando,inventasfui{Ie  ejufmodi  cruentas  phialas 
ad  ea  fcpulcra  ,  In  qulbus  Martyrem  contlncri  allunde  conftabat.  (5) 
Slc  in  Copmeterlo  Oftrlano  adh.ircbat  vafculum  fangmneum  fepulcro 
Pkimitii  ,  qucm  titulus  fcpulcralis,  posr.  muLtas.  angustias.  tor- 
lissiMUM.  Martyra,  nominat  [6].  SIc  ctiain  Sepulcro  Sandorum  Vi- 
talls  atque  Agrlcol.i;  Martyrum  fanguis  eorum  iilatusfuerat :  quave  ma- 
gnus  ille  Ambrofius,  decoruin  inventlone  loquen.s ,  [7]  Collegimtis  ,  in- 
t]v\\i.,  fangtiinem  triumphalern  :  Idemque  de  Sandorum  Gervafil,  acPro- 
tafii  fcpulcro  narrai ,  invcnta  ibi  eorum  Offa  integra,  (^ plttrimim  fau' 


(O  J''b.  I.  a  aap.  xxvi  i.  deinceps . 
[2]  ^^&.fncer.  Martyr-  pag.  218. 
£3]  ntfififarSi  Hymn-  If. 
C4]  Narrat  ipfe  hoc  in  fuis  Ohfer- 

ijationibtis  tib.  I.  cap.  xxx  i .  pag. 

149.  150. 
[j]  yinnoproxime  elapfo  173;.  /n_, 

CcemeterioCiilHTiidetecius  cH  lo- 

culus  lafe  Janguineo  notatus,  (^ 

ita  fcriptus . 

MAR- 


MARTYR 
IN  PACE 


l6'SP'id'eBoldettumpag.s6-&:^rifi- 

gum.)Romx  ftibterraneoi  Ith.  iii. 

[7]  De   Exhortatioue  adVirgines. 


3? 

guh/i .  Singiiinem  aiiteiii  illuni,  <jiiiinventiiseft,  phialis ,  vafculifqiie 
eoatinerinecelVe  fuit  sciini  jani,  diHoiuta  nicinbrorum  compage,  corpora 
Martyruni  Incincres,  atque  oila  refolura  eUent;  Ita  ut  eorum  Reliqui* 
inter  varias  Ecclefias  diftribui  potuerint .  Qu6d  autem  de  Martyrum  ho- 
rumSanguinedlxiuiusjdeSancH  Nazarii  faugulneeftetiam  certius.  Nar- 
rat  enim  Paullnus  in  Anibrofii  Vita  [  i  ]  yifnni ....  Sa^iguinem  Martyrii 
jtii recentcm  ^quafi  eo  die  ftiiffet  ejfufus :  ciim  tamen  Nazarll  corpus  cor- 
ruptioiie  dilTblutum  elTet,  fl  cap;it  tantiim  excipias.  Adde  all'ervatum_» 
etiam  nunc,  Ncapoli,  Martyrisjanuarii  fanguincm  :  Addevas  vltreum  In- 
fer  Oifa  Flavii  Clcsnentis  ,  Virl  Confularis  ac  Martyrls,  inventum  anno 
Mnccxxv.  in  Clenientin.r  Bafilic.v(ad  Montcm  Coelium)  ara  princlpe : 
Adde  innumera  propcmodum  Vafcula  h.ijarn^jdi  [2  J  per  antiquas  Ita- 
Ha;  ,  quin  &  Enrop.t  Hpfanothecas ;  quaiomnia  dolo  nulo  fuppolita  fuif- 
fe,5c  non  ab  antiquls  appodta  ad  loculos  Martyrum  ,  nemo  uuus  vlr  pru- 
dens ,  atque  honcltus  fufplcabitur .  Res  itaque  exploratilfima  eft,qu.v- 
que  in  dublum  revocari,  pr.tterquam  tcmcrc,  nequeat,  folitos  fuilfe  prl- 
morum  fvcuIorumChrifllanos ,  fanguinem  e  Martyruni  vufneribus  de- 
fluentem  colllgcre,  ac  diligenter  rccondere. 

Reftat  igitur,uto[l;enJannis,Martyrum  tantum,  non  auteiii  allorum 
etlam  painm  Chriffianorum,  fanguinem  ab  antlquis  fuilfe  aifervatum  .  Ac 
lilud  quidem  opinor  ultr6«f'T/x(iT»p<i/  quilibet  concedent,  non  fulire  Intec 
Chrifllanoru-m  morcs,uteum  etlam  fanguinem  religiose  cullodirent,  qul 
vena  fortaire  a  Mcdicis  excisa,  argro  alicui  detraheretur.  Hoc  namque 
affirmare  &  ridiculum  planc  clt,&:  omnl  caret  antiquitatls  teftimonlo  ; 
ac  pr.iterea  falfum  elle  ollenditur  ai^  eorum  fepulcrorum  numero  ,  qua: 
VafcuIIs  hifce  notantur ;  pr.v*  IIs  ,  quibus  appolit*  non  funt  hujufmodi 
phialar .  Qi_iot  enim  funt  (quantumvis  multi  lint)  II  loculi,  quibns  adh.r- 
rent  cruenta  ha;c  Vafcula;  h  cuin  iis  Iniuimcris  comparentur,  qu>t:  hoc 
pr.tconiocarent  ?Num  rara  adeo  fuit  prifcis  temporlbus  ^xtjSoT»/*/»,  ui  vix 
inter  mlllenos  quoslibet  agrotos,  iini  vcl  altcri  honilnl  vena  pertunde- 
cetur  ?  Ne  Igltur  infaniamus ,  dicendum,  /8<9»«»(iT«»  tantum  collertum  fuiife 
a  Chrlflianls  fangulnem  ,  eo  temporis  tradu,  quo  CunicuIIs  hifce  C(Cine- 
terialibus  ufi  funt  ad  fepulturam  .  Hos  autcm,  quos  mors  violenta  rapie- 
bat  publlca  auiT;oritate,  vel  fceleratos fiiiile  neceilc  elt,  vel  Martyras:  ne- 
queenlm  video  quidnam  tertlum  eili;  poflit.  Certllfimum  autem  Illud  eile 
puto,  non  fullle  a  Chrlftianis  cotleclum  fceleftorum  fanguineni:  Qui  enim 
fceleftis  mortuis  communicaflent  H,qui  eos  viventes  ab  fua  comnuinio- 
3ie  fcmovebant  ?  Quin  im6  credlderim  ,  nequeadmlira  ab  iis  fuille,  ut  de- 
ponerenturin  Ccemeteriis,coruin  Semi-Chriftlanorum  cadavera,qui  Deo 
fervire  voluIlfent,&  MaininonA-:  quod  &  Tertulllanus  ,  gravis  in  paucls 
&  antiquus  auclor,fatis  Indlcare  vidctur  [3].  Tantum  abeft  ut  honoriii- 
co  hoc  figno,  6:  quod  Martyribus  aliquibus  appofuerant ,  voluerint  fce- 
leftorum  loculos  diftinguerc  Neque  ver6  credcndum  ,  voluille  Eccle- 
fiani  pr.vconlo  hoc  dignarl  eos  faltem  iniplos ,  quos  poenitentia  fufcepta 
migrantes  agnofcebat  pro  fuis;  ne  commune  facerct  cadaverlbus  non  ita 
meritis  lignum  Hlud,quo  Martyrum  fuornm  loculos  honeftarefolita  erar, 
lu  fupra  oitendimus .  Reftat  Igitur  ut  dicam.is  folus  Martyres  honore  hoc 
aFIdelibus  prlfcis  exceptos  ;  eorumque  tantum  fanguinem  fuillb  colle- 

(\nm 
«— ^— ^— ^^— — ^— — — ^— ■^—^^^— —  ^— .— — — ^^ 

[1]  yide  &  yirnbrofi  yitama  Ba-        in  A^-jentino  ^affer^jatum  ,  docet 

ronio  fcriptara  .  in/cr/ptio  antiqua ,  iitter  Donia.- 

t2]  Sanguinent  S.  Botiifacii  Mar-         na%  Claffl  xx.  Srt. 

tyris  i»  antiquo  ./lltari  S-~-^lexii,    [  3  ]  ylpotog.  c-  44- 


54- 
eliiiii,'qLu,vel  pir-o  dc)('!trtna  tradlta  tucnda  ,  vel  pro  yirtute  allqua  qv.ari- 

gelica  ,  inortcin  oppetillent.  _        '         _        j^ 

En  Igitiir  quani  hriiiis  argaineiuls  Severam  noftrani,  inter  Muliere<^ 

tbrtes ,  qu.K  Chrilto  teitlinoiiiuin  pniciierrimuiu  dederunt  ,  reponendam 

di.canrus.  Claniat,eftufuin  abca  pro  religione  fansuinem,  Calix  ille  gran- 

dls,  ad  loculi  capnt  appofitusj  qucni  in  tanta  f.i;culoruni  antlqultate,  In 

tanto  hliloriconiin  filentIo,prt  mille  teitibiis  facere,  prudentcs  quique 

hoinlnci  credent.   Atque  ucinam  colila,',  ac  fervari  potuiilent  Oila  dl- 

gnlflima   virilis  Feiniiict:  '  Ea  vero  [  ut  omnla  ferine  Corpora,  qua;  In_. 

Thrafonis  ac  Saturnini  Cocmetcrio  reperta  funt  ]  Ita  exficcavcrat   arena, 

iu  qua  excavati  f.int  loculiearum  plcrumque  viaruni;  ut  depordita  omni- 

no  partium  te.xtura,  taclul  Bourcllltcrlnt,  fed  vix  attacla,  in  poiUncinte- 

nuillinium  refoluta  flnc 

Dum  h.ic  fcrlberein,  en  aliud  pro  Sever.'e  Martyrio  recentKTinnnnj 

ac  validuin  argumentum ,  c  Cfcmetcrlo  Saturnlnl  .  Ciini  cnlin  foliores». 

Novembri  eiapfo  1753,^6  milfi  ab  Emlnentiirimo  Card.  Urbis  Vicaclo, 

anisfverc  hunuun  cccpllient,  qua  occupabatur  crypta  proxima  loculo  San- 

Ct, f  SEvEK.t ;  Intcr  alla  qu.r  detexerunt  digna  obfervatu  epitaphia  ,  hoc 

uivenerunt  ,  in  quo  inencio  fit  cujufdain  Stratonices  Neophyt.v ,  quain 

inaritus  .'^Lurelius  Imerius.fepelivit  ic  xo  ArcioN  MAPirpiN  (forte  hs  ri  ^Hyit* 

/naf-rvpVcr )  fcilicet  hj  Saiiclo  Martyrio[_  i  ]  feu,  iu  Saiiclo  Martyrum  loco.  V ide 

ifi  app&lita  Tabula  2.  barbare  conceptuni ,  fed  plc  fctlptuni  hoc  cpita- 

phluui,  cuin  ilfdem  oinnlno  inendis  apo^r.iphi,  quod  excerptum  fide-j 

ilunma  ex  Ipfolapide,  eruditus  amlcus  ad  ine  Roma  ttansmlfit.  Lapldein 

namque  ipfuin,ad  pofteritatis  niemoriam,  D.  Canonicus  Boldctti  afagt 

julTit  in  Pronao  Sand.i-  Marl.i.  trans  Tiberini ;  ubi  non  pancas  infcriptio- 

nes,  five  facras,  ilve  profanas  In  Cccmeteriis  a  fc  Invcntas  ,  erudltionl 

publlcT;  dedicavit.  Nefclo,  an  ita  Interpretari  poUim  Incultuni  epitaphioa 

ycrf.  I.  ^^urelius  hnsrlni  cum  filio  meo  Getba.  Hic  jaceo 

2,  Fojlquam  -vixit  cum  me  fuo  I-^iro. 

1.  StratQ-itice  Neophyta^exivit  e  fxcalo.         -j;;;ii-ji 

4.  llliui  atas  acta  benc  ac  modelU .,  fuerunt  annitriginta . 

5.  Et  dcpofui  qam  in  ALirtyrio  precatni  cum  pace  [  z  ] 

6.  Et  recordatus  illiui  erga,  rae  modejlix  ,  i^ 

.7.  c^uinque  [;] 

,..;,,  '^•./-  annorum  quinciuaginta 

'  ^.  Fecihene  cum  Filio.meo,G'  rer/uicvit,.ve[ ,  obdormivlt. 

Animadvertein  hoc  epitaphiopofitas  arblcrario  vocales ,  dlphthon- 
gos ;  eaj"umque  poteiiatem  (  ut  Grainmaticl  loqul  folent  )  penltiis  negler 
clani:  Vlde  contiifuin,  ac  nubiliim  fenfuin  In  annis  .Ttatis  fua:,fu.vque 
conjngis  enunieraudis ;  in  quo  etiain  Sabutiani  epitaphii  ,  fupra  aliatl, 
caliglnem  Imltatur:  VerLini  pr.vclpue  vidc,  fepultam  ab  Aurelio  Strato- 
nicen  in  Maktyrio,,  feu  in  luco  Martyruya  .  Cum  autein  non  alios  Mar- 
tyrasinhac, (5c  in  pro.xliuis  cryptls,  Invenire  lu,pr.L'ter  eos,  quos  proptec 
appoficuin  cruentum  vafculimi  Martyres  falHe  dicimus;  neceiie  eft ,  Seve- 
RAM,^arqae  eos  allos  ,quoruin  loculi.>, ejaf.nodl  Vafa  adh.trebanc , Mar- 
tyresdicainus;  qu9?uni  pretiofa  ^i/^^aw  .UQinei)  loco  fecerlnt  ,mapttpion, 

Quantuin  .rtatis  h.i-c  SfiVERyV  vlxerit,  non  llquet  ex  Epitaphio;  evaner 
fcentibus ,  ac  decricis  characteribui  nuineralibus,  qui  annos  ab  ea  faclos 
^'„   ,  .....  .       ar  a,    ...  Incer 

l^^Kide^tur  Magri  in  Hierolcxica     [  3  ]  Scilicet,  annoi  LV  feci  ben"^ 
/^^.  Marcyrlum     ,.,  .  ,,.  ^                     cum  filio  meOy  pofi  quoi  requi^ 
Iz']  ldeii,precatus  illf^^c^m.  ,  ^    ^   .fiL&i-. .„• 


3 
3 


3 


>3 
o 

?5 


I 


\ 


w 


o  s 


X 


-.1 


v-^ 


.1.; 

( :  1 


ts 

in(erinorta[e.'^  cvpnmebanf.  Hahcmnslbl  &  annos,&  menfes,a(:facileetiam 
dics  Indicatos,poiti-C!iiisiis  vocibus  j^.m.not.  co-PCoM-5A.eAUHccoP00Nxr,j 
A6bPjON[nih  forte  fir^txp  j:N]x.Primri,ac  iiionltrosri  Voce  ANNoT-w.Pojit 
in  qiiaciior  partes  ita  divifam  ,  legi  opoitere  Anmorum,  nenio  non  vidct. 
Neque  vero  modlca  Iiabenda  elt  gratia  Scriptori  Epitaphli,  quod  elegan- 
tius,qunm  pro  fui  tempori.'^  phrali  locutns,  ANNorojPCOu  potliis  pofuerlt, 
qmm  Annoro.  Quam  vocem  anomalam  penitiis  ,  &  amufam,fapra  vl- 
dlmus  in  Epitaphio  Paternl  §.  iii.pag.r^.  infra  etiam  aliquando  vldebi- 
imis  ;  6f  pr.iterca  fitpc  obfervamus  in  titidis  chrHtlanls,  a  Boldetto, 
6:  Fabrerto  relatis.  Qul  autemin  Epitaphio  fequuntur,  fugicntes  allquan- 
tuiiiui  charaderes  C,Z  ;  rcHquis  vel  e.xtrltls ,  vei  non  adfcrlptis ;  non  irJ 
faciic  ,  ac  tuto  explicari  polliint . 

Qnaadoquldem  vero  in  rebus  obfcuris  conjsdatio  nes  non  funt  ne- 
gllgend.i'  ,  pollumus,  dudu  lucls  Illius  tenulllim.v  ,quam  pr.tbet  Sabutia- 
nus  lapis,  fapra  rclatiispag.28,legere  triginta  ouorum  .  Primus  enlnt 
ille  charader,  evanidiis  fatis,  Cj,  non  immcrito  credi  polfet  monogramma, 
in  quo  liter.rT,  &  p  !imul  coaluerint  ad  ilgnlhcand  am  vocem  TPiyiiyra. 
Qui  vero  fequitur  charader  Z,  llteram    initialem  referret   vocis  ab», 
quam  gr.tcIUans  notarius  pinxiiret,  pro  quarto   charadere  Gr.vcorum  a. 
Difficilc  evincet  qiils  rejiclendas  penitiis  ctle  has  conjcduras,  ubl  fermo 
eft  dc  Infcrlptlone  Latlna,  notis  GrcUcIs  cxprefsa.  Quod  ii  quls  inalit  no-'. 
tas  lUas  non   cllb  Initialcs  vocum  Latinarum  ,   fcd   numerales,  acputas' 
Gr.tcas,  longc  abibiuius  ab  co  auuorum  numero  ,  quem  Aurelil  Siabiitiir 
titulus  difertc  loquitur  .  >■■ 

SI  enim  ligla  illa ,  fcu  fint  nionogrammata  ,  Gr.tcorn  m  more  Inter- 
pretarl  oporteat,  legerlmin  IUis  non  Illlijentcr  SExotciM  .Primusqul- 
dem  charadcr  nugnam    habere  vldetur  limilltudinem  ctjm   charadere;^ 
C^;  quem  pro  fexto  numero  ponl  confueville  apud  Gr.vcos  Indlfcriml-; 
natlm,ac  apud  .Latinos  f.vcull  deterlorls ,  argunientis  clarlffimls  evicere 
CC.  VV.  MablUonius  [i],  ac  Fa[)rettus[2] ;  ac  nuper  ,  llteratorum  Ita- 
lorum  decus,  Marchio  Sclpio  Maifejus  [  3  ].  Itaque  non  Imprudcntl  con- 
jedura  credl  potcll,etiam  hic,  ubl  numerales  not.v  apponend.v  erant,- 
per  eam  llteram  numerum  fextum  fignificari.  Refiduus  vero  ille  obelus 
jacens  ,  cul  Imminet  diagonalis   tenuilfimaZ,  fubolet  mlhl  charaderem 
quartum  Gr.vcorum  A,qui  appldus  ibl  fuerlt  ad  numerum  denarium_» 
fignlficandumj  vel  ad  denotandam  vocem  Decem  ,  qu,c  fortalVe  tota  Ibi 
fcrlpta  fuerit  charaderibus  gr.vcis  AeKCM ,  licet  modo,  lis  detritIs,tota 
non  appareat.  Nifi  ego  In  hifce  conjedurls  fallor  ,  jam  uterque  charadec 
.ttatem  Martyns  notabIt,qu<v  annos  fexdeclm  nata,  niortem  obicrit .  Ne- 
qMe  vero  removet  me  a  tam  tenera  .vtate  trlbuenda  Sevek;«  Martyri  ma-_ 
gnitudo  eius  ofHum,In  loculo  invcr/torum:  ciim  non  rarum    fit ,  etlani' 
;vt3tc  nondum  adulta  ,  adolevlllf  Itaturam  corporls  :  quotidle  enlin  vl-, 
demus  Pueros,ac  Virgincs,  proceriore  corporis  ha[)itu,quam  .vtas  ipfdruin 
pofcere  vldeatur . 

Sed  fi  cul  non  faplat  expllcatio  data;  atque  in  epltaphll  notis  nnme-i 
rum  annorum  copiofiorem  legere  fe  polle  putet ;  non   repuguaverinT_,. 

E  Fot- 


[  i  ]  Artis  diplomatic^  Ub.  i\.cap.  Videiidm  dr*  Hadrianus  Relandtti 

xxviii.  num.xz.  hi  Prxf.  ad  FaHos    Coufulares  ; 

[^z']  hifcriptiotiuw  doraejlic.  cap.VM.  uhi  de  charatlere  ^pro  fiUfit.  vj. 

pag.^4,0.  erHditt  dijfexi.U:;,            .-.mt^ 

[  3  ]  IHoria  diplorriaticapag.  112.  »    -  •     ■ 


Fortalfe  cnini  poft  charadcrein  ^pingere  voluit  impcritus  Scriptor  litcraiii 
A,qua  nuiuerus  trlgeliiuus  flj^uificarctur,  uiore  Grivcorum  :  illl  auteuj 
elemcino ,  pcr  folenucui  ucgliKcntiaui ,  appinxlt  fubtcufim  lineam  ,  qua- 
lispiu^itur  iu  charaderc  quarto  a  .  Fortc  ctlam  paLtographus  fuerlt  hic 
Scriptor .  Agnofcit  certe  figuram/pro  a,  P.  Moutfauconlus  In  Pal.vogra- 
phia  Graca  [  i  ];  aitque  reperirilu  marmore  Baudelotiano,  &  In  numo 
Daucles.  Addat  his,  qui  volet,EpitaphIum  Sh\  er^.  Si  enim  alicul  for- 
talie  arrlferiut  opiuioues  h.v,  tenues  atq;  exfucc.v,  jam  Sever.^e  Martyris 
jttas,  a  lapide  indicata,  dici  potcrlt  annorum  fex  fiipra  triginta  ;  qu.r  qul- 
dem  ittas  magnitudinl  fcelcii  inveuti  apprime  congruit  . 

Deuuim  ,  ne  quid  omittam,quod  ad  illuftrandam  uumcralem  illani 
roram  L  couferre  aliquo  modo  pollit ,  aftero  hic  titulum  Ethnlcum,  queni 
vidl  Rom.i-,apud  Pucllas  y1/f;/fl'icd;//fj  ,  in  cujus  area  fiuiftra  (  dextera_. 
eniui  uullis  eft  characferibus  fcripta  )  habetur  cadcm  nota  numeralis,  de 
cjua  qua:rinnis,  prafixo  dcuarli  numerl  characlere ,  fic  \L.  Ca;teruni  Ita. 
jntbrmibus  literis  fcriptus  cit,  ut  nou  audcam  Illum  iegere:neq;  enini 
pollum  mihi  blandiri,  diviualle  me  fenfum  tltull,  qui  ariolum  requlrit, 
aut  Clidypum  ,  uou  Davum. 


".M  ji 


Hceer/Y 


Not.r  rcliqu.v,  ad  atatcm  Sevf.r/e  Martyris  facientes,  non  quideiu 
elegantiorcs ,  fed  fortairc  clarlores  funt .  Enunciant,  Menses  xi,  in  quo, 
m  vidimus,  immanedifcrcpat  ab  epitaphio  Sabutiano  epltaphlum  Sevcra-. 
Tum  feqiiuntur  charaderes  mhili  A68pWm  x,  in  quibus  facilc  elucetvox 
Latina  Dilk  vm  x.^j].  Subdubitabam  auteui,utriim  piures  ibi  voces  iceere 
oporteret ,  Gr.icc  partlm  ,  partim  Latlne,  fic  a.  e;  Dierum  Qiiinque 
(c^/es, -t^f/EnTA.^SpcoN,  ^'e/xp«jiN,  xjfciiicct  IdoRARUM  Decem.  Bar- 
bara  namq;  fcrlptio  iocum  dat  cuilibct  fufpicIoni.Pr.vterquamquod  con- 
fiieverunt  ea  artate  Chrlftianlparlter,  atq;  Ethnlcl  non  rar6,etiani  vltic 

ho- 


[  I  ]  Lth .  IV.  cap.  X.  pag.  535. 

1 2  ]  Titulm  hic ,  ut  ex  duplici  area 

ad  nomina  fepnltorum  deJ}iuata-> 
'fatet ,  fuperpo/itus  fttit  Cdtum- 

bario  alicui,  Ollas  duas  mortua- 

les  cojitinente .  ^)ubd  autem  una 
■  tantitm  parte  fcrtptus  ftt ,  id  /«- 
•  de  eH  ,Cait  Fabrcttus  Infcr.  Ub. 

frimo,pag.  53)  quod  Ipf.u  oWx ... 


lacu.v...  Incextl  cadaveris  ofTa_*, 
pra-ftolabantur  .  Vide  eum  locumi ' 
ubi  vjr-  titulum  hunc  refert,fedpa-, 
rumditigenter  exfcriptum  ■  T^ide 
&  Gorium  in  Columbario  Liber- 
torum  Livix. 
[  3  ]  DioRUM  XII  ^  /;;  titulo^ar- 
tiHxapud  Boldettum pag.  459. 


fioras  In  Epitaphiis  notare;  i;t  Fabrettus  obfervaVit  [ r . 2"]  Lapis  chrifliamis, 
ante  anno«i  plus  uiiuus  fepteni ,  eaitits  e  Ojcmeterio  SaQClorunj  Procelil » 
&  Martiniani. 


ZENVA^IA  BIRGO  PVELLA.  QVE 


fic 


VIXIT  ANNOS  XVlin.  MES.  DVO.  &  XXVII .  OR.  IIII 


JFra^nientuin  LapirliscreiDeterialis  in  MurtoKIrcheriano. 


^NIAE-  PROBAE  COi  VCil 

^IME  Q.VEVIXIT-  ANN  XI  ^) 

^II-DXVIIHORVIIAN- 

s 

^  /^S-CVCCVRVSMA- 

J-S.  FECIT 


£n  &  airaiTi  cthnicam  infcriprionein  iivdidein,  cuin  notatls  vlt.v  horls, 
cuiaque  excavata  in  inedio  patera  ad  lacrynias  ,  &  libatlones  exci- 
piendas  pertufa;  prout  ii  tltall  fuiit,  de  quibus  Fabrettus  Infcriptio- 
num  Cap.  ii. 

Addatur  &  hoc  Frapinentuni  e  Coe- 
ineterlo  SS.  Prot",  &  Hiac)  nthl . 


D 
MODIAE 


M  .  S 

IVCVND^ 


FECIT.MODIA-  FLORE 
NTINA.    ^/-'TXFILIAE 
PIENTISI  *  •    ]  SIMAE 
VIXIT  ANNIS.  VIIII 
MENS.  XI.  H.  VIII 
SIBI.  ET    SVIS.   POS 

E 

^  O 


D 


/ 


ILARITATI  ME  \^^ 

J^c  > 

INNOCEENTIAE  EIV  f 


ANNV  ET  MENSES/ 


ORAS  TRES 


L\ 


EoYum 


§  VIT. 


[  I  '1  Lib.  1 1  Infcr.  Domejl.  pag-  96. 

[  2  }  FragmentuM  Grxcum,  nndtquc 
dlffraclum.,  in  pavimento  Bafilicx 
S.  Cleme?iti%  in  Monte  Cccliojjxc 
hahet  figla  co?iffieua  ,  ad  tewpus 
indicandum: 

/cilicet  C  ut  reor  )  ^««»5  C',  ^-'^«5  ^-^i 


Spase':  Menfcs  vi  i  ,Dies  xi ,  Ho- 
ras  IX.  Videtur  aiitem  ejfie  Epitei- 
phii  fragmentum  ,  cicm  ibi  legau'- 
tur  'verba  ,  3u>5CTp/  xa>,?i(ri»  Uftn  Fi- 
li.v  pnlcherriin.t  Parentes . 
(  5  )  Dolium  bic  exculptura,  intcr  ea 
referc?:dt!m  'uidetur^de  quihui  Bol- 
dettus  obfervationum  lib. i .cap-  33. 
paSi.  163,6-yii'. 


3? 

§■  vir. 

EPITAPHIUM  SEVER^,  APFICTUM  MARMORI, 
NON  INSCULPTUM. 

ET  hcLC  funt ,  quii:"  ad  hiftorlajii,  aut  Chronologiam  aliquo  moclo  fpe- 
i:lantia,oinitti  nou  debaere,  ciimde  StVEK.^  Martyris  epltaphio  fer- 
nioeilet.  Nunc  itaque  siradus  faclendus  eft  ad  allquas  animadverfiun- 
culas  fuper  cclo,:^io  eodeiu  ;  qu<vcum  antiquaui  H'i<i\i>y'xy  proprie  refpl- 
clant  ,  ad  Phlioloi^os  potliis  pertlnent,  qiiam  ad  riiltoricos  .  Ac  prlmo 
quidem,  illud  eft  in  Severiana  Infcriptione  obfervandum  ,  eam  non  incl- 
fis  uiarmori  characlcribus  fcriptam  eHe  (  ut  vulgo  antiqua  Epiraphla_* 
fcrlin  confiicvcre)  fcd  notis  conllare  in  marmorca  Tabula  depldis, iiil- 
nio,  vel  clnnabari,  eiiam  nunc  bene  rubefcente  ,  ac  longa!ii  fi.-cuIoruni 
fcrme  quindccim  iX'tatcm  fupcrante  •  Neq;  enim  ibl  quldquam  deilderes  , 
pratcr  literas  aliquot  iu  penultlmo  verfu  ;  qu.r  non  vetultate  tempons 
evanucre;  fed  vei  u-anfeuntlum  attritu,  vcl  lapldls  lapfu ,  de  quo  §,  i. 
pag.  4.  narravlmus . 

Kou  infreqiicntcr  quldcm  In  Chrlftianorum  coemeterlis  epltaphla 
invcniuntur  litcris  minio  tinclis,  pr.ifertim  ad  fepulcra  Martyrum;  In- 
veniuntur  ctiam  aliquando  In  monumcntis  Paganorum  :  Sed  fculpta:;  ple- 
rumque  fiint  prinnnn  not.u ,  ac  iapidl  imprefs.v  graphlo  ,  vel  fcalpro; 
niox  rubrlca  fuperlnducla  colorat,i;  .  Rariiis  autem  vei  atramento ,  vel 
alio  coloris  gcnere,  marmoreis,  aut  figliuis  tabulis  Infcript.t  literor  funt  , 
quln  prius  Infculpereiitiu-  :  Non  tamcn  id  exemplo  caret . 

Refert  namque  llluitrininuis  Fabretriis  (.' O  Infcrlptiones  ailquas,  a 
fo  inventas  in  Cirmcrerio  CaiiuII  ;  qii.i:-  pcnicilio,  non  icalpro,  tabulis 
fiL-lillbus,  ac  marmorcis  fuerant  commiliiv.  Epitaphlum  itein  chri- 

fiianuni  PuclliV  Frucluof.v,  characicribus  auro  cxaratIs,non  autemfaxo 
ir.cifis  ,  confcrlptum  ,  fuit  diu  apud  D.  Koratlum  del/a  P^alle.,  Patrltlum_. 
Ronianum,  quemadmodum  narrat  P.  Aringus  [2].  Atramento  piclaia 
cpii^raphcn  iepiilcralcm  ipfe  anteannos  iiovem  vidllie  iiie  nicr.iini  in_. 
C(r7neterio  Sancli  Hcrmetis ;  quam  tamen  ,  utpotehumO  ilsdatam  aPof- 
foribus,  legere  ncglexl .  Similiter  fcriptum  cpitaphium  arr?.mcnto 
tcclorioin  tabula  marmorea,  aHervatur  inSemlnario  Romano,  uiia  cuin 
corpuf:u!o  Sanoli  Florenrini  Pueri  Martvris,  quem,  tanquam  Patron-un, 
venerantiir  fub  domeft:ci  Sacclii  Ara  ,  Adolcfcentcs  illius  Seminani.  II- 
lud  vcro,  a  me  cxlpfa  Tabuia  defcriptum,  fic  habet. 


fl^ciuNTiNO  oyi  vix-. 
anvmmesv-.-.-.  dviii 


Clnnabarl  fcriptas  cpigraphas,  charaoieribus  non  Inclfis,  Invenliie  fe_» 
in  Romanls  CaMncreriis  narrat  Boidcttus  [3].  Antonius  auteni  Bofius 
[4]  rcfcrt  inventum  a  fe  In  C'x'mctcrio  Cyriac.t  Via  Tlburtina, tltuluui 
hunc  ,  rubric.T  fcriptum  fuper  tccforio .  VA- 

I  •  ' '  ^  ■       " r 

[1]  b:jcr:pt.    DomeH.    Cap.  viii.     [^]  Ofsericzionl  su   Cimiterj  l.ib. 

pag.  579-  ^f-  ^'^f-  i- 

[2]    RimcK  Si!bterra;ie<x  Lib.    iv.     [4]  Roina  Sotterraiiea  Lib.  111. 
Cap.  7.'j.pag.  izd*  cap.  Ofi. 


n 


VALENTINI 


Alibl  etiam  [1]  Idcni  Scrlptor  i-etert  Salatuv,ac  Vldorin.TjEpitaphmin  » 
ininio  fcriptiim,  In  parieteCue;neteriI  Prifcill.t.  Fraginentmn  c^snieteria- 
lls  epitaphii,  rubrici  pidl  in  TabLili  mannorea ,  ailervatur  in  Mufso  Col- 
iesii  Romanl  Soc.  |efu .  Ita  habet  : 


ivLi       ^^NO>\NIME  INNOCENTISSIME 


m'! 


I  VIXIT    AN 


JXXVIIIIINPACE 


Referain  Infra  §.viii  cpitaphlum  MetllenutRufin.v,  ac  FIlIIejusEmelli, 
Martyruin,  Inveutuin  ante  paucos  annos  in  Ccrmeterlo  SS.  Thrafonis, 
acSarurnlnl.  Et  Illud  fcriptumerat  minio,  fapertecliorlo  plcluris  rudl- 
bus  exoruato;  characlerlbus  non  ante  Infcrlptls  calcl  ip/I . 

Qij.In,&carbone  tantum  notatuniln  hgulina  Tal^ula  nomen  Marty- 
rls  Irenes  invenllle  fe  In  Cxmeterio  PrIfciU,t  teflatur  Boldettus  [2]  . 
Slmlles  hujufmodl  Infcriptlones,operetuina!tuarioexaratas,vidit  inCoe- 
ineterio  SancVi  Thrafonis  Q  ut  mihl  narrabat  )  D.  Canonicus  Marangoni  j 
qui  addebat,  deteduin  die  26.  Martil  1732.  locukim  Chriftian.t  mulle- 
ris ,  cujus  nomen  carbone  bisexore.rum  erat  In  duabus  Tabulis  liglinls» 
fepulcru«  claudentibus,  lic  ,  T"^,r  l- 


Ex 


[1]  Roma  Sotferr.  Lib-  IIL  cap.61. 

/"z?-  554- 
£2]  OfservazioniLib.  IL  cap-  vi  11. 


/'".?•  43^' Vldendus  etlaai  LiblL 
cap.  prii/io  . 


Ex  qulhus  criiitur,  ivon  obvinm  quidcni ,  fccT  neque  Inufitatain  ,  fulflej 
cpitaphia  jjonendi  rationeni  apnd  antiquos  Chriffianos,  ca  tantiim  in- 
fcribendo  ficinibus  aut  marmoreis  Tabulis,quibns  fcpulcrales  loculi  ciau- 
debantur.  Si  in  re  pcuitus  arbitraria  locus  ciietullus  inveiHgandi  ,qua- 
ve  hoc  ita  f-achnn  lit ;  dicerein,  politas  inrcriptiones  hafce  tumuituarlas 
eQ  potilfimiun  tcmporc,  quo  fitvientibus  Ethnicis  contra  Ecclefiam,  neq; 
artihces  fuppetebant  Chriltianis ,  ncque  otliuu  ,  ad  confignandas  diligen- 
tiiis  marmoreis,  vel  dollaribus  tabulis  defmicloruni  fuorum  memorias. 
Verimi  h.vc  conjeclura  ,  fortafle  vera ,  vera.-  tamcnminiis  fimih's  erit, 
fcicntibus,etlam  Paganos  aliquando  pidis  tanti;m,non  etianiincifis,titu- 
lls  fcpu!crali[)us  uCos  fullle  . 

Mos  autcm  Ille  antiquifiinuisfuit ;  5c  vcterum  Etrufcorun->,  aquibus 
ad  Romanos  dimanavit,  ut  arbltratur  Ch  Gorius  [i].  Ejus  vcrba  recito, 
Komanoi  ah  Etri'.fch  ?ioHris  dldlcljfe  pRto ,  qna  ratione  titulo  in  (HiurrL^ 
dv.yatr.ro  infcrihercnt Jithlia  Vc.fa^atramento  techrio:  narnfrecinenter  apuA 
noilrates  eifodinntnr  "ceteres  Etrnfcortnn  fiHiles  Vrnj:  fcpidcralcs,  tittdii 
infcriptci ,  'vel  ex  atrarnento^  "jelc  colore  rubro.,tar/r  vivido,  ut  heri,  ant  nu- 
dins  tertius  fcriptis  i'idcantt'.r:  qui  tittd:  hand  facile  fpo^igid  deleri  pof- 
fp.nt-kciwVc  lu  Tonio  primo  (/'«^.^'yj.)^"'^'^''''^'"""^  Infcriptionum,  qua; 
in  Etrurl.u  Url)ibi!s  funt ,  idem  Scriptor  eruditifllmiis  arculam  ficlilcni_« 
aifert  e  Muf.T;o  Cerretanorum ;  characleril);is  Etraicis  fcriptam,  atramen- 
to  picTis.  Alla  taclie  excmplacon2,eret  V.  C.  infccundoTomo,  qui  jarru. 
imprcf^us,  dudum  geftlt  in  lucem  prodire  .  Ibi  fbrtc  narrabitur  de  In- 
ventOvpaucos  ante^nnos  ,in  fiiburblis  Politlanis ,  trlbus  ab  ea  Urbe_* 
ml^llariis,  hypog.io  fepulcro ;  non  fane  Ita  amplo,  veriuu  Uruis  ficii- 
libu^,  partim  ctrufce  ,  partlm  latinc  fcriptis ;  OUis  clnerarils,  aliifque_» 
antlquis  monunicntis  Infignl .  Eft  apud  me  iuventarum  Ibi  rerum  defcri- 
ptJo:  Intereas  nomlnatur  Urna  ficlllis  ,  fella  curull  anaglyphi  operi» 
ornata  ;  additis  ex  arrninenro  chara^leribus  latlnis  . 

[2] 


SEX.  ARRI.  CEZTES 


Ut  jure  poffit  vetuitillunis  liiisEtruicis  adjudicari  mos  ita  fcrlbendl   fe* 

pul- 


(0  In  Prcifat.  ad  hifcript.  Donia- 
nas  pag.  lxxxi  v. 

[2]  Peregrinitatern  Etrttfcara  fapit 
cognoriicn  HlndQ^irfB^i  ,  poH  prji- 
nomen ,  ac  no7/ien  Romaunm  Sex. 
Arri.  Eamdem  fcrr.-ionis  externi 
Yuslicitatcni  prxfert  IJrna  aH.t—> 
ficiilis  ,  item  latiue  fcripta  ,  qua 
ihi  reperta  ctI  ,  hahens  Gorgouis 
caput,  r/iediurn  inter  geminas  Co- 
Ittmnas  ,  ac  duas  Cuprefsus  cnra 
charaHerihus , 


Hinc  duhitaripofse  "jidetur ,  utriint 
ahufus  duplicis  elementi  II,pro  E, 
fape  occurrens  in  antiquis  Lapi- 
dihu.s  ,  originem  haheat  Grxcani- 
carn ,  c/uod  Fahrettus  docuerat 
[Inlcript.cap.v.pag-^^y.]^;;/'^?/»? 
Etrufcarn.  En  cr*  alias  Tegulas  ibi 
repertas ,  impolite  fcriptas. 

|_  THNI  A.  siVNAII     I 


[SHT-KE.CEZ-\RLR  T-K.f 


CAINVO 


:i 


uodnomen  erat  etiam  ihi  jcriptnra 
in  Tegida  fichli^pofitis  tamcn  duo- 
bus  ll^locoVoccdis  fecundx.,    fic. 

IsiiTHKll.  CIIZt^.RTII.  LR.  I 


fHILOMIlNA 

S>,TRIA 


4' 

DiilcnilU  Eloata.  Ad.mfere  morem  Romam:  qtiorum  finoo  ;ti  mulf?? 
fnveSa.itur  InCcrlptloues  eo  modo  pldx- ,  inde  prarferti.n  eft ,  quM  vul- 
Rus  rude  Foiroru.n,mhildehtsfoHc;tum,  qu.^  ignorat  xn  pretio  futura 
!pud  erudltos ,  neglL^it ,  projlcltq;  qu.tcumque  ^^"dem  tiiyuf.nod.  m^^ 
na-neura  iuter  fodiendum  detegit .  C.neriim,  no.nenRuftuuServi,  atra- 
me,uo  t'c^^^^^^^^  fcrlptum  In  fidfll  laterculo  ,  retulit  ex  Muf.^o  Vidono 
p re^Iudatus  C.oVius  [i]  .  In  eodem  Muf.o  Vidor.o  v.d.  ego ,  atq. 
eX  pfi  fra5me.uum  gr..cx-  Infcript.onls,  tedor.o  appidmn  ,  charade- 
tibus  eanduf;.  ,  area  purpurea.  Referam  hic  autem  charaderes  dlos, 
quaniiuinvis  muillos-  •         i 

'oNEAOSKATMENOTAft  f 
^ENEmSANTlTAAElSBIO  l 
''  ISAMENQIAPETASEINE  1 

YorosnisQENAPHrTNiN) 

^  IPOTETTEBIHN^ 

A-T„f..;  Klrcherlanl  cimelia  pldur.valiquot  vetuft.vatTer- 
Inter  ranora  ^^"^:^^,^;''„"  e,,u.v  ;  q.uv  rar.t,  ac  ,nasn;faciend.t  Ron.a- 
vantur,  ex  a.n.qms  P^^  '^;';^  ,7„'  ;,'|,,  ^c  .nutiL.  ;  te^npons  tamen  eda- 
"•^'"^*'''^/h!  X^erft-tes  vi.;cunt.  Deber  earum  plerafque  Muf.vum  illud 
citatcm  adhuc  '^'P^"  ..  ^  ■  •  Hieronymi  Odam  ;  cujus  eruditione  ac  di- 
indaftrl.r,  ^^^^^i  ho2  atq;  aUa^non. pauca ,  neque obvla  antiqultatis 

ligenna  tadu.n  ^/^' ^^  ,^f,' '^/erentur .  Una  autem  ex  vetuftiili.n.s  h.fce 
uionu.nentaMu  ..odh      qmrer^^  ^^^.^^^^  ^^^^_^  ^^^^^.^.^  .^^. 

^:^u^^i  ?m^S>rfton.r,  atq;^rnamenta.  ac  pr.terea  noine:. 
colorlbusexprelfum.hoc  pado.  ^ 

C.    L 

r  r  ,M.f^m  vnlmtlnKlrcherianoMunvoiitilltatlconfluen- 
Eam  Muf^o  f-»  ^blau  '  vol  uMn^.^^^^.^^^  ^^^^.^.^^  Florentlnus ;  qulq; 
tuim  dedicare  Fr  n^^^^^^^^^  ^enede  l.ter.s  me- 

Senator.s  Pctri  Victon.,ue.i  fepulcrales  allas  ep.graphas 

rendlftudm.n  fehci  e   .^.nulamr^^^^^^^^^     atra.nento  pldam  f..per  cal- 
ethn.coru,n  itA  fcr.pta  ,  qms  q      ,^^^  ^.^^^^  ^^^^,^^^  P^^V^^^ 

ce.n,inventa.ninfepilcretop     ^^__^  niemoratas ,  non  erit  fortaiiedif- 
Fahrettum  [2J-  Auas  cuaii» 
ficile  reperire  .         .    ...-.ija .  Infcriptam  prsjterea  atramemo  Dlotam 

amiqua.n  protuht  exMm.  ^,,;^^;;^! ;  ubl  etlam  laudavu  t.tii-, 

txxxi.  ^r^^famrus  ad  /«>Xant  qu^.  Amphorar  fidiIIs,atramento  fcn- 
lumrarlffinmm  'q"^'"'\"  ^°^^o,n!^  in  noftro  horto  Aventlno;  refoiium 
ptum  inyenera.n  anno    73'-^         ^       ^^         fo^eas  ad  arborum  pa- 

ab  Ope  is ,  a  quibus ,  ^^" ^^^^'J,,'",  ^ud  cum  ferme  Integris  vetuftis 
lllnatlonera,  antiquarum  domuum  ruaei:*  o     ^^^^^ 

C , ] 'Colur.hur.  UK-norum  &  S^r-     l^l  Hcr-  Cap.  x. pag.  748- 


"fiypocauftf^ ,  tum  etiam  crypto-porticus  adhuc  ftantes,  &  conchylils  or- 
uat.Y,  opere  eleganti,  deted.t  funt.  Ab  ea  proinde  Infcriptione  hic  re- 
terenda  abftinereni ,  nifi  aman'ien(i,s  incuria  fecundus  ejus  infcriptionls 
verfus,aliter  exceptus,  atque  In  autographo  eft.fucumfeciffet  Viroexi- 
ii-iio,civimeo,  atque  amitofuaviffiino,qui  de  teft.Yhujus  fragmento  dif- 
ferens ,  honoriflcentiiis  etiam  de  me  locutus  eft  ,  quam  veritas  pateretur. 
Oper<t  pretium  Itaque  erlt  hic  riirfus  exhibere  chirographon  vetuftiffi- 
inum  ,  quaie,  vivido  adhuc  atramento  fcriptum,apparet  InMufito  Kir- 
cherianoCollegii  Romani,  ubi  illud  publica;  eruditloni  fervandumde- 
pofui .  _ir«^'  I V. 


Tab.  IVPag.  ^2,. 


-^nt-  j3  0  ua  fc . 


Nihil 


^cclamatwnem  C07ithieri  hi  hac  hi- 
fcriptmie  optime  expefidit  Cl-Go' 
vius.  §luodY AhKiLZ^ bic nomitia- 

'■tos  putaverit  efse  Figulos  Am- 
■phorarum ,  hige?iiosi  dixit,  erudi- 
teprobavit.  Cxterum  videtur  etiii 
efse  pofse  nomen  Familia.,  qsi<s 
Fabriiium  diUa  ftt .  Nulfa  natn- 
.    5«fl  aecefsitas  cogit  Fabrihos 


fcribere ,  Jion  Fabr  i  les  5  ubi  tiOjt 
de  Gente  aliqua  ,  veriim  de  Fami- 
lia  tatititm  fermo  eH  .  Latine  di- 
cimus  CicEKONEs,  C^  MaRtia- 
LEs  ^cf?*  Apriles  ,^  Vitales, 
C^  fexce?ita  alia  ejufmodi  cog?io- 
mina  ,  qux  Fabr i  l l  bus  ijlis  pa- 
trociuabiwtur , 


4?^ 

>Jihil  autem  hic  deelTe  videtiir  ,  contra  qudiiLCl.  Gorlus  furpicatus  fiie- 
ratjqui  abfeas,  i:i  crroreni  iududus  clt  ab  cxccptorc  incauto  ,  rcpra;- 
fenrantc  poll  voccm  M A rcell  \e  literam  N;  atque  ante  vocem  Feli- 
ciTATE  appiiigeiite  eadeiu  uKiguitudin.e  literam  a  cum.pynclo  ,  quafi 
relidusm  voji>  alicuius  ;  cum  tamcn  utrobique,  ad  ornatum  tantiim, 
appolit.c  fint  dii<t:  liue.f  angulum  facientes ,  longe  niinoris  altltudlnis, 
quam  rellqui  chaifacleres . 

Laudat.i;  antiquoruni  GEnophororum  'nfcrlptlones ,  rarlilim.t  eate- 
nus,ac  fortalle  foi.t ,  vIx-hou,  luopjno  quodam  cafu,  evlkierunt.  Rcitl-, 
paulo  fuliiis  (urpote  placituram  viris  cruditls,  qulbus  antiqua  ,  quantum- 
vls  n>iuima,in  prctio  funt  )  narrare  hiclibcc  Ineo  collls  Ca^lii  clivo  , 
qul  Euro-Auilrum  refpiclt ,  atq;  iiuerjacct  Laterancnfi  Bafilic.i' ,  &  murls 
■Urbis ,  rcfodi  coepta  funt ,  per  aeilatei))  anni  mdcc.\xxi  i,rudera  quo^dam 
autlquorum  parletum  ,  In  vineis  ,  \"  hortis  Laterano  propinquis  fcpulta; 
ut  materia  lateritia  fuppeditaretur  extrucndo  facello  niagnifico,  quod 
in  honorem  SancK  Andre.i:  Corfinl  erlgebat  !n  Conliantiniana  illa  Bafi- 
lica  SS.  D.  N.  Clemensxii.  Inventa  Ibi  inter  efiodiend<mi  funt,  pr.fter 
expectarionem ,  Columnarum  ac  marmorum  pretioforum  fragmenta_. 
inulta,  Alal^aftrlna  ,  Porphyretica  ,  Spartana  ,  Numidica.  Rcfolia  inde 
parlter  eit  Cathedra  marniorea  anaglypha,  lltruicl  (ut  putatur)  artiiicil; 
labulis,five  hlflorlis  Ignotls  exculpta  ;  ac  praterca  Statu,t  Gr.vcl  operis, 
iuter  quas  una  exquifitillimi  artiiicil ,  Cercrem  rcferens;  ac  Protom.t 
Imperatorum  antlquorum  ;  ditlracl.u  Ul.r  qsidcm  ,&  inter  ruinas  mem- 
bratim  divuif.c  ;  fed  qux  etiam  refiaurarl  faclie  queant .  l«fcriptiones 
etiam  votiv.v[i]  PRo.  Salute.  itu.  REDiTu.Er-  V^ictoria.  I&ipp.  Caes. 
l.Septimii  Severi  iStc. ,  in  dualnis  antiquis  aris  Infculpt.v  ;  Ibl  invent.v: 
Tubl  plumbel  ad  Balneas ,  &  Salientcs  ,  charadcribus  (  ut  plerunque_, 
accldit)extantibus  notatl :  alla  deniquemuita  antiqu.tr  munificent.L- ana- 
lecH;  quiK  oftendunt,  eam  Collls  partem  nobilibus  .xdificil.s  iiifignciTLj 
fuiile ,  Roniano  Imperlo  tlorente .  In  Tubis  Illis  piumbeis,  majoribus, 
mlnoribufque,  has  ego  Infcrlptiones  deprehendl ,  non  inutiles  fortalie 
ad  atatein  ,  qualltatemque  ardlficloriim  eorum  conjec^andam  . 


(2) 


MOPELLIMACRINIPRPRCV  ^ 


MOPELLIDIADVMENIANICR   ^ 


F 


ST\- 


ti.l  ^hdincQ  ab  illis  hic  ex  lategra 
refcrc;idis ,  cktn  ea%  Difsertatio- 
7ie  erudita  illuflratas  valgarjerit 
Romxanno  f/,z/)/y  1735.  D-  ^4b- 
bas  RJidolphinus  yetmti  .  Solu>/i 
obfer-jo^iaventam  fuifse  etiarn-fin- 
te  duo  ftcula^ad S.yoanTiis  in  La^ 
tera»o,i«fcriptio»evotivarn,ii^K- 

CULl.INVICTO.ET.DIBUS(y7c)oMNI- 

BUS.    deabusqve.  Sacram-   PRO 


SALUTEMl,y/r);.MP.:  .SEPi  IMi  OiVt- 

Ri ,  cjuam  Grutcrus  refert  pag. 
■KLVi.,  aitq;i»  ca  Baftlica  feria' 
tayn ,  lltera  dcciinante,  &  male 
compida.  fcriptapa,  ut  ^  dua  nu' 
per  inventee  .^  1 0  s  H 
[2]  .^^/ eoj  Ohellios,  Macri.wm, 
ac  DiAnuM&NiAN-uM  ,  qni  irnpe- 
rittm  temierc  poH  Caracallara^fa^ 

.cile 


44 


STATIONISPATRIMONI  AVGGNN  ^ 


AVRHILARVS  ETAVRGAIANEPRE-.-.- 


Sed  nulhim  e  tot  monumentis  refoflis  antiquariorum  curlofltaterrij 
ffque  fufpenfam  habuit  ,  ac  ingens  numerus  inaentium  Amphorarum 
fidillum  ,  ad  Vlnum  (  ut  credltur  )  continendum  aeltlnatarum ,  qua;  ibi 
invent^t  inter  ag^eftas  cccmentorum  ruinas  Foilbrum  patientiam  lafla- 
runt:  ita  ut ,  poit  allquot  centenaria  eorum  ex  humo  eduda,ciim  ]on- 
ge  majorcarum  numerus  fupereiie  vlderetur  ;  Redemptores,  avidum  lu- 
cri  ,  ncgligeus  cruditionis  genus,  t.tdio  felH  ali6  operas  utiliiis  coilo- 
candas  cenfueriut  ;  6f  relida  ,  rurfumque  defofsa  fterili  hac  Urnarum 
ftrue  ,  intra  ambitum  eumdem  Vinearum,  atqucHortorum^a^dlficia  aiia 
vetera ,  adis  foveis  Inquirere  occeperint  .  Urnit  autem  Ifta^  diota;,  an- 
gufto  colio  ,  vcntrofr  c.tteroquln  ,  ac  patul;t  (prout  eas  imago  addlta 
rcpr.vsetat,7'a/;'.v.)  i)ipedali  diametroprotenf.v,omnesferme  Inventa;  funt 
fcript.v  prope  collum  ;  characleribus,  cx  atramento,  aut  dcorfum  ver- 
gcntibus  (  ut  apparet  in  C)  aut  jaccntibus ,  ut  vulgo  folent ;  &■  nom!(ia-« 
divcrfa  exprlmentibus  :ut  creditum  fit,  ciim  prlmiiin  Illa;  funt  detedtar, 
coplam  horum  ctilrographorum  ablaturam  pretlumjam  dldis  teftis  ,  VI- 
doriauit ,  &  Kirchcrian.t ,  manufcripto  characlcre  notatis.  Veriim  ubi 
accuratiiis  perpolitiV  fuerunt  hiV  Amphora'  ab  adha-rente  pulvere,  pau- 
cas  admodum  invenire  iicuit  ,  in  quibus  charaderes  bene  aflervatl  ef»- 
fent,ac  legi  fine  Dello  allquo  natatore  poHcnt :  Maxima  namque  pars 
corrofis  calce  notls  ,quibus:nfcripta'  fuerant ;  ubi  acri  expofita;  exficca- 
t.v  paululum  funt,  vix  veftigiumailquod  retlnuere  fuglentliim  Hterarum. 
Aliquos  tamen  inde  titulos  ego  exfcripfi;  quos ,  ncfcio  quo  fato,  magnain 
partem  deperditos  doleo ;  vix  eniin  paucuios  hofce  e  plurlbus,  uunc  in 
fchedulis  ineis  invenio . 

AIMI- 


cUi:  referuutur  hi  tuhi  ■  Fort^pri- 
mui  tegetidus  e/l;M.  opeli-ii.  Ma- 

CRINl.PR.T.FBCTI.  Pk.«10RI0.  Ca- 

stris.  .Veieribus  :  Secundus 
atttem;  M.  Opellii.  Diadume- 
NiANi.  Castris.  Ravennati- 
BuSffcilicet,  Pr.thositi  .  l^t- 
deatur  Fabrettus  cap.  v,  ad  Infcr. 
III.  pag.  365.  §luid ,  Ji  legamus 
etiam  primi  altima  Jigla.,  Cura- 
TORis  \jKa\s;  fecufidi,  CuRAro- 
Ris  Rbgionum  ?  Sa?ie  iNfJE- 
Nuos.  A.  Regionibus.  Urbis, 
eortimq;  MinistRos  ,  ab  tifqiKL^ 
ylugtijlia-vo  mernoravit  uobis  la' 
fis^inventtts  a7im  mdccxxvt,  in 
feptilcreto  Libertorura    Livia  • 


Videantur  Gorius,^  Blanchinus. 
Difficiliiis  inveniemus  CurAio» 
RES  Urbis  ante  Severum  Ale- 
xandrum  ,  qui ,  Lampridio  terie  : 
Fecit  Roma  CuratoresUrbisxiv; 
fcd  ex  confularibus  Virls,  quos 
audire  negotia  Urbanacum  Prie- 
feClo  Urbls  julfit;ita  ut  omnes,aut 
niagna  pars  adeifent,  ciim  nego- 
tia  fierent .  In  tertioTubo  uihit 
ejl  difficile  letlu  :  patet  namcjue 
ftltima  legenda  ejfe  AuGus  1  okum. 
nostrorum  .  ^uartus  mihivide- 
tur  ita  legi  pojje:  Aurelius.  Hi. 
LARus.  et.  Aurblius.  Gajanus. 
E.  puBLicis.  tf.hGiomm,Jcilicee 
LibekTi . 


Imaqo  DiOtarumJictilium.Biametro  hipedali,  ciua'  inscriptce  Do 

minorum  nominihus,atramento  ptctis ,  refossce  sunt  inMonte Cos^ 
\w,  prope  Sancti  loannis  m  Laterano   anno  1132 


<j  ^«0"^ 


AlMIf^II 

INERVAF 

DOC>V^CILIOR\  M 

I^COSCONIVS 

Noniniitile  ciTec  exainlnare,  qua  tandeni  de  caufa  ag^ell.v  fuerint  taiu 
inult.t  AniphoiM',  tani  diverlis  Donrinoruni  (  ut  credcre  par  efl)  noniinl,- 
bus  notat.u,in  unoCcliario  i.  cujus  deinde  ruina  opprelLt  videntur.  Ut 
niihi  fcnipulu  hunc  evcllereni,  diii^enter  locuni  ipluni,  ac  ruinofas  parie- 
tlnas  rlaiitusfum:  V^^eriini  omnla  qiiideni  inuta;  nihil  inde  potuic  extundi. 
Dliigenter  pr.vtereaconfuhilf  notas  Flsllnaruni,  qu.Kdiotis  ipfis  Infcnlpt<t 
erant,  vel  fub  anhs,  vel  fupra  Ulas  ,  ubi  ///  Figtrra  litcra;  funt  B-  A. 
Credebam  namquepoUe  fortafse  indealtquid  hmiinis  defunil,  ad  amphor 
raruni  .ttatem  ,  ptAcer  propter  ,  determlnandam  .  Quod  ,  fi  de  earum  fa- 
brlca  loquamur  ,  puto  me  allquatcnus  allecutum  ;  apparet  cnlm  e  figulo- 
runi  nocis  ,  eas  plerumq;  fabrefaclas  cempore  eo,  quod  incer  Doniltianl, 
acq;  Antonini  Pil  Imperium  interiacct  ;  fed  appiclorum  characlerum,  aut 
ruinarum,  quibus  amphor.r  Qpprelllt  funr,  atatem  cxplfcari  onniino  non 
llcuit.  En  quas  in  Amphorls  riotas  compendiarias  Impreifas,  ut  plurinuun 
deprehendi: 

I  2  S 


SEX-  IN 


IVCVDI 


CA/P'CAOD 


t^lROFI/A   1    i-V/EOPrl^ 


•>f 


n"»'/^    0    tiiin 


BvCCODV 


4  f  ■"  ■•■l':=-'^  :;""^.';; 

Noi.v  pofit.v  rmm.  i.  &  3-  nomcn  fignant  Fl£;ulorLUU_^<jaos  non  mveni 
apud  Fabrettuni,  aut  aliosiFIgllna  Tigna  refercntes.  Qu.v  uunjcro 

3.funt,fi  diflblvantur,C  A  M;D,forta;rc-an  fignihcat  ckcihwu"  A^wt^oKVi, 
Pr.vpofitam  FigUni^  veter!bi\s  Aug.  n.  ,  ut  liquet  ex  allo  JiglUo  copiohore 
apud  Fal)rettum  [i]  :  llcliqu.v  vero  liter.v  extra  monogramma,  vcl  rur- 
fusnoiniMi  C^fcHiie  ejufdcm  notant ,  [2]  initIalibus_charadcrIbus..C  .A 
Gscilia  ^Ktafid.nqmbns  fubduntur  figla  O  D,  dicentia,  o/'//r^o/i<r,-e:  ■  V£i 
etlam  notant  olHcin.v  nomen  ;  ^pimCkepiouiaiiara  [  3  ]  aut  Q.\efarearn^^ 

F     2  aut 


[i]  hifcr.dp.  7.  yo.pag.  501. 

[2]  I-fxc  uom!i;i%repetit!0  exemplo 

non  caretivide apud  Fabrett.cap.j. 

infcript.  201.  pag-  515. 
[3]  CaepioniAna0^c;«<i  nomina- 


tnr  in-.latere    apud    Fahrcttum^ 
cap.  7-;  134,  p-  5"6  ,  hahe-/ne  Cos 
( ;LA3K.io>:^/«,4r  TorquJaT  :!m.,(iui 
procejffre  dmm-ChrisiA  124. 
CaM  1  IjL  I  i^^ hJli^.^.ii 


4^ 

aiit  CAeciliafiaM  ,zm  quid  finilrc  Qnld  fi  pnmum  Monogramma  ,  in_. 
hoc  j.  /igillo,  notaret  cn.  Domhium  Amandum,  figulum  notumexaHis 
antiquis  lignis  apud  Fabrettum[i]  ,  \-  qu.u  fequuntur  iigla  ,  vel  Ct'<://;«w, 
ut  diximus  ifortaile  Domitii  Matrcmjvci  CAecilianam  ngulinam  iigni- 
carent?  • 

Siena,pofTta  num-4  ^5^  cx  una  eadcmq;  officlna  funt.  TropHimum 
Flgulum  ibi  leglmus:  ejus  tamen  pr.tnomen,ac  nomen  ,  iingulares  tan- 
timil^er.Y  notant.  Lucii  pra^nomen  facile  eft  agnofcere:  Nomen  vero, 
qul  fcjre  velit ,  ille  dlvinus  fit  oportcc.  Fucrit  Is  fortafle  L.  Valeruis, 
L2],aq^L.  VELticius,  aut  L.VtTus:  his  cnim  noniinibus  appellatos  Figu- 
los  allquos  dant  nobis  Flgllna;  FabrettlaniV  [3].  Ncque  rarus  eft  In  antl- 
quls  Infcriptionibus  negledus  Ifte  hmx  pofthum.t ,  vel  diilimuiato  noml- 
ne ,  vel  folls  expreffis  fingularlbus  lltcrls.  Lapls  in  Coemeterlo  Sandl  Her- 
metis,  charaderibus  incuTtis, 


M    A    K   A    P    I 


quem  tltukim  lcg^t,qul  voler,  velutl  pofitum  macario  alicui:  mlhi  accla- 
matlonem  fapit,  veluti  fifcrlptumeflet ;  beate  !  Lapis  aliuse  Coemeterlo 
Sandi  Urbani, 

~1 


A    N    A    P    A 


fcil.   VIRVM  , 

maritvm 


Fragmcntum  antlqul  laterls,  inMufeo  Klrcherlano,  hoc  figno  diftlngiii- 


turi 


1 

tuod,  qula  c  Ccemeterlo  Bafilla;  crutum  erat  t  dubltabam  nuni  JESU 
Ghi-Ifti  nomcn,ibi  a  Fkr.ulo  allqno  Chriftlano  impreilum  fui{Iet,obfcurIs 
iis  noris:neq;  erat  Imprudens  fufplcio,  ciim  Figlinas  allquas  CruceC^], 
Sc  mouogrammate^,&  allls  charaderlbus  chrlftianls  Infignes,  l^tpe  ik 
invcnlre  .  Ibidem,  A  '  Sub  anfis  Amphors  fidllls,  quam 

inLucerna  fidill. 


vidi  in  Agro  Albano: 


l5l 


C.  O.  R 


C     L     H 


Ad- 


[1  ]  Cap.v1j.pag.51s- 
E  2  ]  ^o  »omi»e  ftgnatam  bipedam 
inve7ii  in  ruinis  Falatii . 


fic 


L.  VJ^LERI 
SEVERVS 


[?]  Cap-  VII.  pag.  521. 

[4]/^/Vf  Fabr.  cap.  vii  pag.  502. 
505,  Infcr.  VI.  VIII. 

[5]  Ibi  C.OppIum  Reftitutum  latere 
credas  ex  hoc  lucernte  ftgno,  apud 
Fabrett,  cap.  vu  2^%.  pag:  518. 
C  OPPI  .  res 


47 

Addec^^c  annuUim  hiinc  itreLini  indideni;  &  tf(tyif<L  hanc,  parher  itreani 

yide  Tab.  IX.        0^^^^^  | ~ 1 

utniiriiin  ede  non  debeat,  fi  TROi'HrMiis  hic  nomen,  acpr.tnomen,  quod 
in  llbertate  obtinaerat,  iut)  ling,ularibus  litcris  LV  diirunulaverit. 

Qiiod  nuuiero  6.  ponitur,  iiu,nuni,  primo  afpedu  ditficile,quod  lega- 
turjre  ipia  tameii  noii  ita  ardLi.t  eli  «»axv»i<»t.  Le£o  ibi  plaiiicas  phrafes: 
BRurTiDi.OcEANAS.[i]Opus.  Doliare.  ViNARuiM.  Bruttidius  hic, 
pr.vnoiiiine  Lucius  ,  cognomento  Augustalis  ,  notus  eit  ex  aliis  fidi- 
libus  tabalis,.ttatis  etiam  charadere  infignitis .  Ex  una,apud  Fabrettum, 
[2  Jhabente  notas,  Cae  N  Paet  Cos.eruimus  Bruttldium  pr.t-fuille  oflfi- 
einisfiguiorum  C.tfareorum,  anno  ar.f  Chriflian.t-  ccntefimoprimo  ;  quo 
anno  icilicet  M.  Ulpius  Trajanus  Augulbis  ( ibi  notatus  per  characieres 
caen)  Conful  Qitartiim  prQcelUt  cum  Sexto  Articulejo  Paeto  .  Ex  alio 
vero  figiilo  [  ;]  ii!;uante  Confulatum  Orhti,<5c  Prifcini,feu  Prifcin.t,  ha,- 
bemus  Bruttidium,  adhuc  Figlinis  pr.vfidentem  annOAT.tChrIftIan.tcx, 
vel  cxi;ii.  anno  cxi  Prifciua,6f  Orfitiis  Confules  fuere,  ut  Panvinius 
credit.  Olficinas  Fieulares  CA£/iim  NoT?ri  OceanAs  Majorbs  Mino- 
REsque  nominant  antiqua  opera  doliaria  [4] :  quibus  pr.vpofitum  Brut- 
tidium  narrant  aliqua  ex  illis.  lleliquorum  autem  figlorum  ODVeftob- 
via  leclio:  Opus  Doliare  Vivaruim  .  yEtatem  igitur  Lateranen(ium_. 
harum  amphorarum  non  arduum  tuit  aliquo  paclo  dignoicere,  fed  cir- 
ca  characterum  iis  atramento  adfcriptorum  .itatem  adhuccaligo.  In  La- 
teribus  e  diruta  fabrica  educlis.figua  figuliuarum  calce  obruta  &  corrp- 
fa  ,  vix  apparebatrt.  Quare  nonfohim  .ttas  ruiu.v,ii?d  nequc  .vdificii,  cer- 
to  potult  inveftigarl.  Tantummodo  in  bipeda  mlnus  attrita  ,  qu*  inde 
educla  fuerat,FAnsTiNAM  Augustam  legere  mihl  vifus  fum;  fic  eniin  Ver- 
fibus  in  orbem  difpofitis  ibi  imprelliim  erat. 


C5] 


OPVSDOLEXPRFAVSAVGFIG 
:.::NTIAN:.::ESTVS 


V 


Sed  nlhll  hoc  figno  obfcurius  (ut  eruditl  vldent)  ad  tempus  a;dificli  di- 
vinandum.  Conjeciuris  itaque  in  re  incertiiTima  uti  neceire  eft:  ut  proinde 
fperem  a  Viris  doc\Is  venlaiw,fi  quando  illis  fufpiclones  me.t  forte  non 
arriferint . 

Stationem  Militarem  juxta  hunc  locum  fuille  docere  vldentur  lapl- 
des  mllitares  Votlvi  (^ftipra  pag.^i-')  ac  Tubi  plumbei,  hic  Inventl .  In_. 

hls 

[  I  ]  Auomala  ifla  loctiti»  Figitlmam     [ i\Fabr.cap.  v  1 1  Itifcr.x 1 1 1  pag. 50S. 
fapit .  Itd  tiaraqtte  loqttiutttir  anti-     [  4 1  Id.cap.  eod.  pagg. $01.  518. 
qtii  hterez .  bitelligeuda  ihi  fuir-     [  5  ]  Optis  dotiare  ex  Pr<ediis  Faufli- 
talfe  Prxpojitio  Ad  ;  qtiafl  diceret         fjj_Aitgttflce^},U]orh)  ex  Fi^uli- 
Ad  Ochanas  drc.  nis  Potitiauii  Fefltis  .   Suppieti 

Cil  1'ifa^Qap'  viL-  69.  pog.  5gi,__^,e«  Fab.  pag.  545.  laf.  2*0.  -• ^* 


48 

hisnamquc&  StAtio  rAiRiMONii,  &  rRafe^liis  pRiitorio  M.  Opellius 
Macrinii.s  iioininatur ;  in  iij,  vcro  6c  Turma  ,t!v:  NuMe/v/i  'EQUituw  Sing«^ 
/tfW/^w,  &  Milires  ipli  iioniinatinircccnrcntur  .  Apparet  praterea  ,in  iina 
ex  hifce  aris,fcriptum  fuillc  nonien  Ilautiani  ^Kafttii  pR^/orio  (fub 
Imperatdre  L.  Scptimio  Scvcro:)  rcmauci;t  namquc  characlcrum  veftigia, 
ctiani  poil  alnala.s  fcalpro  notas  illas  .  Plauiianus  autcm  hic  faciie 
etiam  in  ara  alia  nominabatnr  ,cum  fiiia  Plautilla  (Antonini  Caracal- 
laMixore)ubi  deleti  funt  tot  charadcres.  Fortaile  etiam  hic  inventatuic 
equcibis  Statua  M.  Aurclii  Antoniiii  Pii,qua^  modo  aream  Capitolinam 
occupat  •  Eam  cnim  in  Vinea  ad  S.Joannisin  Laterano  rcpertam  docet 
Illuririflimus  Joanncs  Ciampinus  .  Qiiid  ni  Igitur  dici  qucat ,  hic  Pra^te- 
Ctuni  Pratorio  habitalie  ,ciim  turma  milituni  ad  domtis  cuftodiam?  Hoc 
fanc  verolimile  ciVe  vidctur.  Quo  femcl  pofito,  Cellarium  illud  hypo- 
gaum,in  quo  tot  Otnophora  liciilia  congefta  funt,  ufui  fuerlt  contu- 
berniis  militum,hiclt.ationem  habentibus:  Hinc  in  finguiisAmphoris  no- 
luen  diverfum;  ciim  finculi  MHites  dolio  fuo  nomen  fuum  adfcripfiflent. 
Dirutis  Terramotu  aliquo  aditiciis,  ciim  &  M.  Aurelii  Statua  Capitoiina, 
&  Protoma'  Cafaruni,6(  Statua;  hlcinventa',  ruinis  obruta^  funt  ;  mlni- 
inacura  fuit  de  Amphorls  vinarils,  quas  Cellaruim  labens  opprcffiilet . 
Itaque  ad  facula  uique  noih-a  congefta-  ibi  permanfere  ,Inter  cocmenta,' 
ac  lutuni ,  quod  per  rimas  divuifi  fornicis  ienhm  penetravit  ;  diftrada; 
partim  ,  &  comniinuta'  pondere  molis  fuperincumbentls  ,magnam  partein 
tanien  Intcgra-,  ac  folida-;  operc  nlmimni  duraturo  claborata^.  Sed  harc, 
(^qua-,  non  injurla,  extra  chorum  faltata  vlderi  poillint  )dlda  funto;  uC 
oilenderem  non  adeo  folitariam  cHe  Sever/l  Infcriptionem  ,  marmori 
appidam  potiiis,  quam  infculptam;  cum  &  Chriftianis,&  Paganls  etiam, 
faculo  fccundo,  ac  tcrtlo,  tuerit  ufitatim.,  atramento  ,  mlnlo,  rubrica, 
aut  allo  colorum  gencre  infcriptiones  fnas  pingere  tantuminodo,  quin 
priiis  imprimerent  marmoribus  ,parietlbus,  tigulinis . 

^.    VIIJ. 

ORNAMENTA  SEVERIANO  EPITAPHIO  APPICTA  . 

j 

REdeo  ad  Si^verjE  Martyris  infcrlptiouem  ;  qua-,  lineis  comprehcnfa 
rubricatis  ,'aream  oblongam  occnpat;  cui  arca-  fpatia  duo  trlgona  ap- 
picta  funt  ,  ad  ornamcntum  ,  &  pulcrltudiuc-jn  .  Hoc  eodcm  trigonorum 
planorum  ornatu  fapiflime  apud  Ethnicos  tcrminabantur  tituli  ;  five  ii 
fepulcrales  ellent  ,  &  ollls  clnerarlis  prafigendi;  flve  Votivi,&  Infcrl-' 
pti  Donariis ;  feu  demum  cujuslibct  alterius  generis  ;  quod  trltum  ,  ac 
llppis  etiamC  ut  dicl  fojet  )  nOtiilimum  eft .  Ita,  inarcu  trlumphali  Divi. 
TiTi,  ornati  rcprafeutantur  tltuli  captarum  Urbiuiu  ,  quos  haftis  pra'- 
fixos  gerunt ,  inter  fcrcnla  triumphalia,  milites  iaureati .  Eoetlam  Jinea- 
rum  dudu  clauditur  tormiila  dedicationis ,  in  ara  Votiva  HercuJl  Va- 
lenti  Viclori  (i),  quam  vidi  in  agro  Tiburtlno  ,  apud  Monachos  Mop- 
tis  OJIveti. 


H.  V.  V.  S. 


Simi- 


(i)  Refertur  a  Gruterop.  ccccxxi v.        tis  , hoc dcdkatwms  titido , 
^■■>jed omljjo  per  iucurkm  fcribefi' 


49 

Similihiis  line'.';  IncUifa  eftlnfcrlptio  VotiviMIlitaris,  quani  legl  Romar 
penes  D.  Marchionem  Capponi,  quamque  hic  refero  ,  utpote  incd  itaiu  . 


M.  COCCEIVS.     ROGATVS 
CORNICVLARIVS 
IVLI.  PROCVLI.TRIB 
COH.  X.  VRB.  EX.  VOTO.  FEC 


l  ^ 


Simillbus  iteni  linels  cingltur  Infcriptlo  Votiva  MARri- et.  ForTvmae,' 
qux  ell  inTabelia  a-nea  llteris  argcnteis ,  &  refertur  a  Begero  [i]  ;  & 
Tabella  Votiva  .trea,quim  Flokae  confecravit  Ti.  Plalitius,  Dro- 
sus,  apud  Bonannum  C2)  ;  &  ali.v  fexcent.u.  Nonomnino  fororiant  an- 
f.t  in  lamella  .x'rea  molis  minoris,  qu.i:  fervatur  item  in  Muf.to  Klrche- 
riano ,  quantumvis  a  Bonanno  non  referatur,  utpote  poli:  inipreOum-, 
Librum  acquifita.  Ea  votiva  non  eft ;  fed  parata  vidctur,  ut  penderct 
eCoUoServI  alicujus  (an  [5]  Fugltlvi  ?)  cx  famiila  Anlcil  Probi ,  in  cu- 
jus ,  &  In  Prob.t  Faltoni.v  Coniugis  (4)  pccullo  fuit :  apparet  cnim  legen- 
dam:PROBr.  et.  PrObes.  nostki.  saRVus.  de  Massa.Cella.  Vinaria. 
Vcriim  ,  dextera  auris  lamell.v  hujus  non  Tfh«>yH  efl  ,  fed  Incirculum-. 
deformatur,  vel  temporls  vctultatc  ,  vel  eriam  artlficls  arlntrio  .  De- 
inus  iilam  teflem  antiqiii  nioris  clrca  ufum  hujus  omamenti. 


V  mMASSACtO 

rv 


^i 


Alagni- 
tuditih 
hujtii . 


lEWAKAi 


Nufpiam  vero  frequerflLis  trlanguiares  \\x  anf.t  applifl.ir ,  quam  frpuf- 
cralibus  Infcriptionlbus  .  Ita  f.tpe  ornare  confueverunt  In  Sarcophagis 
fpatiuni  iilud  medium ,  quod  epitaphlo  contlnendo  deftlnabatur  .    En 

hic 


0)  Tbsfaur.Bratideburg.Tom.i  1 1  • 

pag.  541. 
[2]  Aluf.  Klrcher.  reflH.pagg.6i. 

(3)  I»fcriptio»es,  Fngitivorum  col' 
laria  incidi ,  vel  Collo  appeudifo. 
litas,  'vide  apud  Fabrett.  Cap.  v  u . 


^a^g.  522.  523.  (^  apud  Dontum 
Cl.ll  172.  &c. 
[4]  ConjuguM  horuT/i  iwa^ines  ex 
Bofii  Romii  Suhterr.  refnrt  Gro- 
vovius  in  Thefattro  yintiquitatii 
Gnzcarum  Tom.  III.  pag. »»»» 


50  .   . 

Iilc  pro  fpecimlne  ,  inter  fexcentas ,  qux  aflTerri  pofTent  ,•  paucas  aliquas 
infcriptiones .  Priraa  Ethnica  elt,  e  ^etereSarcophago  in  corte  donie- 
itlca  ColIegiiRojnaHJ.Soc.Jefu.    f^ide  "Xab.  VI. 


Tah.  Vm.Paa  Sl. 


t:.('  \  ni  Ew  si 


51  . 

Qiia;  icquitui- ,  Tiib.  Yt  I  -  ium.  pi'mo ,  Synasosain  laplt ,  quam  nomi- 
iiat.  'Eam  cxfcrlpri  ex  arca  fepiilcrali ,  qiut  Saxo  Tiburtiiio  cavata  elt 
in  Parthenoue  Momaiium  Sand*  Ci;ciliiv ,  ad  Portam  Portuenfemi 


0) 


Ace  ACMAeHTHC 
CO*C0NKAinATHP 

sic 
cTNArojri&ON 


Patri  Synago^irum  adclamus  Archifvnagogi  Flliuitt  ,  cujus  item  Eplta- 
phium  are.v  limiliter  anfat.t  infculptum  efh  non  quia  inedita  fit  hxcln- 
fcriptio,  fed  quia  ex  Japlde  ipfo  longe  emendatlor  dabltur  ,quim  pro- 
dierit  a  Sponio,  qui  cam  in  fuis  Mifcclianeis  deformavitC^);  mlfcuit  enlm 
arbltratu  fiio,ac  divilit  verfus ;  mutavit  h'reras ,  ut  ferviret  orthogra- 
phl.^; :  addldic  in  quarta  linea  charaolerum  deletorum  veftlgla ,  qutt  ta- 
inen  In  marmore  nuiia  funt  ;  quodque  audacius  eft,  Agrlppenfcs  quof- 
dam  intruiit  e  penu  fiio  ,  quos  lapis  nunquam  agnoverat .  liluftrlirunus 
Fabrettuse  Sponio  retulit  hanc  infcripcionem  (3)  ,  fed  cum  Ilfdera  men- 
di.s:ignoravit  nimirum,  unde  eam  Sponlus  arripuHret .  Eft  autem  Ro- 
ina;,in  Cav.Ydio  Palatii  DD.  de  Naris,  ad  Sand.v  Clara.';  in  fronte_. 
Sarcophagi ,  qul  fuppolitus  cft  fonriculo  .  Inde  eam  cgo  diligentec 
tranfcripli ,  ac  vix  oculis  meiscredens,  viris  perltlfGmis  lcgendam,  eon- 
ferendamqueoftendi;  ne  forte  deceplllec  me  faxl  fuperficies  ,quam  ta- 
inen  accr.rate  prliis  emundaveram  a  mufco ,  6c  fordlbus,  qua;  propter 
aquam  perpetu6  defluentemel  adh.vfwant.En  ImaglnemT^a^.vi  i.num-%; 
Epltaphlum  ego  hoc  iic  legendum,  Inteiligendumque  cenfebam_.. 

Hiv  jacct  '^ulianus  Sacerdos ,  Priuceps  circtimciforum  Carpcnjitm  ,  filitn 
'^uliani  y^rchifyuagogi;  putaibamque  cos  qul  Geographll  antlqu&  dele- 
dantur,  gratiaui  habituros  non  modicam  Sarcophago  hulc,  qu6d  Car- 
penfes ,  non  ita  notos  nominavHTet.  Occurrebat  etlam ,  pofle  Carpfo/^r 
illos  elVe  e  Civitate  Carpo, qu.v  deinde  ad  Myfia;  Pr.tfeduram  pertlnuit, 
«tl  habctur  In  Fragmentis  HierocHs  Grammaticl  apud  Emraanuelein  a 
Scheleftrate  (4}.  VcTum  conjedi^ras  hafce  deftruit  Stephani  Byzantini 
^iuclorltas  C5")qul  InBythinia  fuifle  fcribltCALPEUsAs;  quos  &CALPiN0f> 
&  Carpbianos  dicere  confiieverlnt;  quemadmodum,  h  Urbein  CarpE- 
^JAM  .  Ut  poft  h.i^c  tam  liqulda  ,  dubitari  non  poflit,  ri  KAAKAPnisJ- 
IWN,  qu.t;  fant  in  Sarcophago,  non  de  it«^f(?«'f  Kap»{/«/f,  fed  de  KMwtZri^ 
illls  Kaji»Joi»  Intcliigl  oportere.  " 

G  Jai« 


[1]  HfC  jucet  Mnafeas  ,  difcipulus 
Sapietitiiny  cy*  Pater  Synagogart7. 
KeiTe/^ro  KetTAi.  MNrAceAc, /j- 
tiU  MNAceAc.  cTNArccncoN: 
fleonafnto  eodem,  pro  cTNAro- 
rWN,  niji  forte  jit  a  <fM/«t>«/»r . 

{iTiSeih  x.pag.  73  •• 

lll  Infcr.  DofiJ.  QiJ^"/,-  2iSpf£r-i^J- 


[4]  Tom.  II.  yintiquitatis  Ecclef$£t 

pag.  720. 
[5]  In  lib-  E3rjK3»  »  fek  <*•*  »»xmi'»  i 

recenftone    yibrahami  Bivkelii  i 

KAAHAI    ,   »<Mt  i8i>uuS» T>    Jdfl»Jl 

KaX»Tut ....  T/Mt    a-»Tl>»   KBf »»V<«»^»  ,  «t 
K«XTi/»«  ?c4r/,  %  ^^   •<*"   K»f •<■''«'• 

SimHin  habet  V.  ICApimiA. -.'.i 


52 

jain  ijiifiir  afi  anfa.s  Epitaphiis  appofltas  ine  recipio,ut  addani,  non 
dexpcxillc  ChrHliano>  inoreni  Jiid.tis,  Ethnicirqiie  coaiiiiuuem  ,  uppo- 
ncndi  ornatum  ilitiin  titulis  fuis  fepiilcralibijs.  Ne  niuitu>  iini  in  re  a-nii, }., 
tria  Chrilt\anoriii!i  Epitaphia  incdita ,  cuiii  hoc  ornatti,hic  apponeiida 
curavi  1^7  ub.  vi  i  i.)  Epltaphiuni  Maxlmini,  prinio  loco  politum  ,  deltun- 
ptiini  eft  e  rudl  anaglypho  Mufei  Kircheriani  •  Iniago  viri  Itantis  cum 
Virii,a ,  propc  niodiLim  fruinento  plenum,ex  quo  prodeunt  fpicarunL_, 
nianipuli ,  dis^na  notatu  ell,   titpote  ncc  freqtiens  in  Chrllhanorum  iiio- 
numcnr'^,  iipc  ira  facilis  cxplicatu .  Credidcrim  eile  ima!:;ineni  Chrllti, 
qiiein  MAXiMiktis  hic  fperat,  redditurum  iibi  e  fcpulcro  prodcuiiti,  fKeu- 
//!rii'/Jplt;'JtiM,  coTifcrtam^coagttatam.,  Q-fupcrefflueHteT/i  ( i).  Fortalie  etiam 
fpic.r  ill.L  alludiiiit  zA  grdHnm  frume?it'i,qt'.od  cilm  rf/ortuum  fuerit^mul'' 
tum  fruclum  affert^jil.  Qno\  ii  niyfticY  hct  intcrpretationes  non  pia- 
ceaut ;  Cplacuerunt  auCem  antiquis  FldcHbus ,  qui  tani  frequenter  Sym* 
boli>.  uli  funt,  alltidentibus  ad  Evangeiii  pafabolas)  putare  poilis ,  pet 
euHi  viruiii  fiainiiicarlMa.^iimiuuni  Ipfum,  ejufque  officiuni.  Fuerit  fcilicet 
is.unus  e  pubiicls  Menforibus ;  quos,  Meufores  Cereris  ^'^ugujix ^dice" 
j)ant :  Hinc  Virga ,  quam  pr,v  manu  habet  ,  Rcgula  fit  ,  qua  Menfores 
h.u-jufinodi  utebantur,  ad  per.vqtiandum  in  Modio  triclcum  .  Veriini  h.vG 
iultituti  prafentis  non  funt:  Sola  enlm  illa  tituli  conformatlo  coniide* 
raiida  eft  mod6  In  eo  Epltaphlo. 

Secundum  ,  quod  In  eadcm  Tabula  appingltur ,  Chrlftlanum  epita- 
phluni ,  elt  Meiileniae  Rufinae  Martyris  ,  ac  filli  ejus  EMtLii  ,  Item 
Mart>ris,  ex  Coemeterio  Saturninl.  Hofce  vcro  Martyras,  celebres  fuilie 
iu  Ecclefid  Romana,credi  potelt :  Sepulcrum  namq;  illorum,  non  fo- 
iiim  cruento  Vase  noCatLim  invcnere,qui  Cceinelerils  pra-funt ;  fed  >.Sc 
pldiurls  undcquaque  exornatum.  Piacult  ex  piclurls  jls  hic  referre  tl- 
tulum  miiilo  pitlum  fuper  tedorlo;  6c  alatos  Ilios  duos  Adolefcentes 
'  tunicaros,  qu!  anfas  tltull  tenent,  quales  mecum  e  fchedlsfuis  commuQi- 
cavit  D.  Caii.  Marangoni ,  oculacus  exfcrlptor,  ac  Vir  h'delillimus .  • 
Tertlum  In  eadcm  Tabula  viii.  Epltaphium  exprclli  e  Laplde  ad 
Sanclcc  MatHxcansTiberlnijquein  lapideminvenerat,  anno  Mdccxxvii 
in  priiiecerlo  Cyrlaca;  D.  Bpidectl .  Obfervare  llcet  Pnelia'  hujus  Anto- 
jiia'  efiiglem  in  Laplde,  ac  pr.tterea  fculptam  in  appofitls  trlanguils,  hinc 
palmau],ill_uicCoronam.Simile  quldhuic  Corona;  laurear eftrudi  opere 
isxfreillim  In  trigonls  cpltapiili  SeverIani,quod  illuftrainus:  Neque  fine 
auimadverfiope  pr<tcereunda  funt  puncta  illa,  cordis  figuraiu  referentia, 
guibus  rimllia  habec  Lapis  SeVer^. 

_^  .,  Non  poifumVaucem  mlhi  tempcrare,  quin  hic  apponam  epltaphlura 
afUud  chrlftlaQum  Calimerae  Martyris,  quod  ad  tbruluin  ,  Vafe  fan- 
j|qin.(;ilpnto  oi:^acum  ,  invcnit  in  Coemeterlo  Sandi  Herinetis,  anno 
MDcpxjcvii,!).  Canonlcus  Boldetti.  Vldi  egolapldem  ipfum,  acdignuin 
PMt^yl,  gui  ^c  feferretur,  prqpter  appidas  trlangulares  anfas  clypeo 
gU,  in  quo  S.a.K^u!n  Chrifti  Redemptoris  nomen  confueto  monogcam' 
Inate  exfculptum  eft.  .,;;.  ' 

;■«!,-• U«t^^ft*<-i- -^      ..^    ^.. ,.,.  .  .oDncoT'"  "  ' 

Ci]  Lucaft.$S.  \        .t[2]  Joan».  xii.  24- 


C;^  t,YMER  J\ 


5i 


IN  P^CE 


-Sl 


l/J^ 


F.t  h.vc  quidein  de  ornamentis  iis  rfiyurii* ,  qu,v  Severlano  epiraphio 
appicta  iunt .  Supcrcirct,  ut  hic,  ubi  fernio  eft  de  »apif>^"t  hifce  ,  epitaphio 
add!tl.s,  qu.vdani  opportune  obfervarenuis  circa  ornanienta  illa  ,  cordis, 
vel  tolii  ii^iirani  reterentia  ;  qikt  quinquies  in  ipfa  infcrlptione  coUoca- 
ta;  quater  vero  in  an^ulis  picta ,  aifficultareni  niiniis  peritls  faciunt,  aut 
arcani  falteni  alicujus  fufpicioneui  ingerunt.  Veriini,cun]  jam  nuiltis  ,& 
cruditls  ari;unientls  reni  contecerint  Thoiuas  Reinellus  [t],ac  Raphael 
Fa[)rettLis  [2],  qui  ^vndcma geriia  vjterpunclioais  ibi  agnoverunt, ///^ifrs, 
^  idiotico  Alarmorariuru)»  luj»  adbibitum;  ciiinq;  oinniuni  nuperriine  de 
characl^erlbus  hifce,ex  novidlmc  Inveiuis  lapidibus  dillcrucrit  D.  Can. 
Boldetti  [  3  ],  non  hic  me  oportet ,  rcm  jam  in  fuo  liimine  coilocatain, 
adniotls  facibus  IUuflrare  .  Soliiiu  igitur  pauculas  aliquas  Incdita*  Inlcri- 
priones  chrlftianas  hic  addam,  InterpundIon!bus  hifce  ornatas  (  pr.iter 
eas,  quit  fparfiin  totaditrertationc  aflerentur)  tit  faltein  monumentis  non 
contemnedis,  &  Icrtori  perito  placitiirls ,  arsaiiientum  Infuave  condlatur. 

Primum,quod  fiibdo,  BellinAe  Martyrls  Epltaphium  ,  cuniMatrona; 
fbrtiffiin.t  cineribus,eft  in  eo  domeftico  Sacello  Coliegli  Romanl,  In_. 
quo  Sanolus  .A.loyiuis  Gonzaga  ,  einenfo  afceticl  tyroclnll  blennio  ,  votis 
fe  relit^Iofis  obftrlnxit .  Inventum  fult  in  iino  ex  Ca?ineterIIs  ad  Clivum 
Cucumerls,  anno  mdccxxvi  i,  dupllci  crucnta  phiala  notatum,alIa  qui- 
dem  extra  loculum  affixa  ;  alla  vero  ipfl  fepuicro  Inclusa  .  Vldl  facra 
oira  ,  ac  vcncratus  fum,ctlam  In  ipfo  Cicmeterlo ,  ubi  charaderes  epl- 
raphli  obfervavi,  mannori  cocruieo  imprellbsjmox  vero  rubrlca  tindos, 
quemadmodum  etiam  nunc  vldentur: 


•^CANDIDVSs! 

JL 

^COIVGI 

S  VI» 

*B   E   L  L  I 

N  E^ 

liC 


G  2 


Et 


(,\^Prxfat.adSyntagm.lnfcr.pagg.     \_i\  0[ftr-ja%iQ7ii  %ti  Cimit.   lib.    l. 

7.  &   en  cap.Si, 

[aj  bifcr.DQmeji.cap.  iiiad  htfcr.v. 


^4  .  .       . 

Et,  qiiod  fequltiir  Epltaphiiim  ,  codeiii  anno,  In  eodeni  Coenietcrlo  ■> 

inventum,  laiireatum  cit  .   AHervatur  ,  una  cuni    Septimii    Heraclii '. 
Martyris  oflibus,  ac  fanguinc  ,  apud  DD.  Gentili,  Septempedo-Q  i  ]  in_. 
Picentibus: 


rEPTiMivrER^c^ivr  oyivixni^x^jvir  xi^iiiM^nii  ^ 
EilvUi^>jE  [^iciwiA  coiv^i  rvo  CVM  QVEM  VIXIT 
j^JVNirxviii  MErrvi  beneMere>jti  Fecit   ^ 


Recentiiis  Inventum  eft,  Mercurii  huius,  quod  fequltur, epltaphium. 
Prodjit  ante  duos  annos  e  Ctx-mctcrlo  Sandl  Urbanl,  fcciis  Appiam; 
non  procul  al)  Circo  Galllcni ,  quem  vulg^  a  Caracalla  nuncupabant 
antlquaril ,  ante  Fabrcrrum.  Exfcrlpfi  ex  Ipfo  lapide: 


DeceJJit  Videcittie 
Kalend.  Sept. 


In  horto  Pueilarum  Mendlcantlum  Rom.v  ,  non  procul  a  ruderlbiis 
TcmDli  Pac:'sFlavI.v: 


MERCVRIVS 

^   QVI 

VIXIT  t^   ANNIS 

III  MENSES 

XI  DIES  xxiin  ^ 

)  D  EC  XI  K 

SEP 

,f'>      I.  A  V  R  E  N  T  I 
INNOX^PISCA 
R  O  S  E 


[2] 


Tltulum  fequentem  Macedonu,  vldl  apud  D.  Can.  Boldetti:  Sedex 
quo  Cocnieterlo  fit  erutus  non  mcmlni: 


FECIT  MENANDER 
DVLCISSIMO  SVO 
FRATRI  MACEDONIO 
ANN         XXII  ^ 


iQ 


nella  MarcadiAncona. 


55 

In  Cmnetcrlo  SanclIHermetis  cxfcrlpfi  fequenteni  Rufii  Chrv- 
S6RPTIS  tinilLiin  .  Quid  in  eo  Crux  Illa  dejeifla  ,  quid  ilhid  Scalpruin 
df>:iorct ,  diu  quAfivi .  Forte  fint  inilriiinenta  a  Folibribus  adhibita  :  Fof- 
fores  nainque  opus  fecillclnftruinentis,  in  Cnicis  figuramcompaclis,  fcr- 
plit  Jullinus  Martyr  [  i  ].  Siuniticarent  itaque  rulticanani  hcmiinis  con- 
dirionem.  Fortailc  vero  fignificeut  acceptain  a  Rufio  Crucein  fuaiTL., 
ut  Chrlihiin  fequeretur;  fecundinn  id,  quod  Divinus  ipfc  Magiller  monuit 
£2].  Forinulam  fanc  hanc  Chriflianii  ulitatain,  Crucem  .  Accehit  •  O' 
N.  ,  cxhibet  pretiofa  infcriptio  anni  cclxvi  i  i,  apud  Boldettum  £3].  Cha- 
racTeres  tituli  ruiiatos  invcni: 


B 

•^             M        t>7 

\j 

i                   r, 

RUFIO  CHRYSERO 

\ 

} 

y 

TI  .  IVSTINA  - 
CONIVGI  CARISSIMO 
CVM  QVO  VIXIT  ANN  XXV 

Ibldein  ,  Lapls  lociilo  adharens  ,  charaderlbus  fene  detrltis  nitrl 
voracitate: 


4i 


LEA  ji)   APOLLINARIS 


STBI    ,^7     ET  ^  ILLO  ^  IN  PPC  <J;    -^ 


F.t  h.ic  infcriptio,  qu.r  modo  Inter  Miifel  Klrcherlani  lapldes  fer- 
vatur,  a  Die  fuit  iu  eodeni  Cceuieterlo  leda; 


CLFA. 


[1]  .^poIo7.}a  recttfida.  Grxcafttiit:  "artiJices^nifiJigt{ramha!iciCtuc\f\ 

ric«ira»sTt  /<  T«r  <f>o»,«»  »t/  »o/«uTTa(,  »Vi  " babeNtihus  itiHrtimentis- 

fixriniT.vfyii   i/^iiis,h /ii  ^i^rZf  t»  r^»]"»  [_2'}  Alatth.  XVI.  24. 

T5ur»  iyjirai  •.f>aMi<tif.'' Fojjorei  oput  [3]  OJferv.  Lib.  I.  cap.  xix.pa^.  8o> 

"itoti  faciunt.,  »eq;  itidem  manuarii  '"'  ' 


56 


s.-c 


Q^  FABIVS  5AVDENTIVS  .  THt,  lAE 
CONIVCJI  1<ARISSIME  IN  PACE      ^ 
QVE..    FECIT?AECVM  ANNOSNOVE       C^ 
ET  DIES  IIII 


Ad  Sarnrl.t  Maria' trans  Tiberim  hoc  Amantii  Epltaphium  inveni, 
inter  lapidcs  c.oenieteriales ,  ibi  ad  hhikx  ufum  fervatos  in  a^dibus  DD. 
Canouicoruni: 


AMANTIVS  IN    PACE  QVI  VIXIT 

ANNOS   N  XXV  MARITO  DVL 

CISSIMO  FECIT 

t 


Et  hoc  ,  quod  fequitur ,  dre^-je  iv  exiguo  marmore  nomen ,  erat  Inteu 
cofdem  lapides: 


\  -    — 


%     VRSE      IN    PACE     % 


Breve  etiam  hoc  fragmentum  e  Cocmeterio  Sandic  Bafill.i;,  ea  Interpun- 
dione  cardiaca  notatur  :  • 


AGATOPI  jv,    iN  p 
QYI    XIXIT-ANNl( 


Scd  {\  omnia  pcrnumcrare  hic  velini  inedlta  Chriftlanoriim  epltaphla, 
c^wx  habeo,cum  adpiclis  hujufmodi  cordibus,  fruftra  morofus  ero.  Oppor- 
tuniiis  alibi  ea  laudabuiiu;r .  Claudat  igitur  agmcn  Epitaphium  dupie.v. 
Alterum  quidcm  Florentii  Martyris;  quod  cum  Sancli  hujus  Pueri  (^- 
fibus  vidi,  Senis  in  Collegio  PtoleniAO.erutum  (utl  mcmorabant  nobillnlml 
Illi  Adolefcentes  )  e  RomanoCoemeterio  Sandi  Hermetls.  Alterum  vero 
mulieris  Vettiae  SiMpLiciAE;quod  a  MufeoCardln.Guaherlltransiit  ad 
Mufeum  Kircherlanum.  Utroblquecnim  corda  hu;ufmodi ,  artlficio  nu- 

xlme 


iJLVDERE 

QDALVSO 


ijNESC  IS 


Iril  ocv 


57 


xime  rndl,  apponra  funt.  Sed  ida  mocficum  pretliim  addunt  infcriptlo- 
nibiiSj^dlgnifliinis,  qiuv  inagiii  fiant,  criam  proptcr  expreirum,  quamtunivis 
rudi  opere  ,  Symbohun  iiliid  Equl  [ij  propei-iatii 2id  Mcta.in.  f^ide appo/i- 
iam  Tabulam  i  x.  fium- 1 .  c*>'  2. 


In- 


tl"]  Videa  plaeriijje  Chriflianh  tri- 
'  fct%  Equoriirrj  ir/iagines  Jepulcris 
appifi?,ere  .  .Ifjert  liuo  Epitapijia 
Chrillianornr/j ,  hnjufmodi  ornatu 
ir.fi?jiia  ,  Cl-  Fabretti .  Ea  fuHt , 
f;;;7.7/)/i^;.'//»MARciAN[  Eueri  cap. 
V.  216.,  <^  AUKELII  Pllagiani, 
item  Pueri,  cap.  vi  1 1.  xv. 

EqHoi  folnto'^  libere  pafce/iteSjVidi  i/i 
a:iti(ji'.o  fiibterraneo  facello  ,  quad 
M13CCKXV!  dcteilur/i  fuit  in  Cce- 
meterio  BafiiU  ■  F.anm  autem_j 
piclf;rar:irn  ectypon  dedit ,  i»  Pro- 
lego/iieuli  ad  Anajhfti  'Tor/iu/7i_, 
Tertiu,  lilBlancbinHs;  cui  tuincn 
inclyto  l^iro  obnpfit  ibi  nor/je)i_, 
VK\sciLL^.,pro  No!/ii'Je  Hasill.?;. 

Equos  duos,  Criicer/j  mcdiar/j  haben- 
tes ,  picliS  fHijf  i  'i  fepuicro  San- 
?li  JAilentini  Epifcopi ,  ac  Aiarty- 
ris  Interar/snatis ,  narrant  TabuLe 
p/ihlic.^  de  ejus  in-jentione  ;  qux 
legi  poffunt  dpud  Boldettum  ■,[\h. 
I  i.cao.j.pag.  ??5-  ^t/Jusri,  -vel 
JuSTiNi ,  feu  JusTiN.-E  loculum.,  iu 
Cyriacx  Cxr/jeterio.,appiclum  fuif- 
'  fe  Equum ,  '•.'ides  infragmento  iiio 
Epitaphii,  quodretuli  §  i-pag.  2. 

Qerrjr/j.is  prxterea  ,   tabulas  dolia- 
Yes ,  acteffcr.is  fculptas  Equorunt 
currcntium  efjigie  ,  tu  Ccer/jeteriis 
in-ventas ,  habes  in  ohfcrvatis  .i—> 
Boldetto  lib.  I.  cap.  .\L.  pag.  215. 
dr  lil).  1 1  ■  cap.  X I V.  506,  quQ  etiam 
frt/^/r^(quadi-ai:eniuo  li'n-i  primi) 
EpitapJnur/j  habetur  I-llicul.e  Vi- 
ci o'f.\i,i?s'jentum  abeodcm  in  Cal- 
lifii  Cxr/ieterio,cun}  infculpto  eqiio 
Faimato  .  lHud  fane  epitaphiur/t 
pronum  fuiffetaccenfere  chrijlianis 
infcriptionihus  ,  utpote  in  CJjri- 
(lia:i'jrur/t   cxmeteria   in-ventum ; 
nifi  perfpicax  Aiizlir  narraret  coo- 
pertu/n  ac  deformatura  fuiffe  ab 
prifcis  Chriflianis  calce  fuperin' 
ducla  ,  quemadmodum   onfueve- 
■Kunt  cum  marmoribiis  iis ,  qux  ex 


antiquioribus  Etbnicorur/j  r/jotiu- 
mentis  transiata,  neceffitate  cogeii- 
te,  adhihcre  opus  crat. 

Exiguadiota  chryflallina.,colore  cxru- 

leo^apud  Senatorem  Bonarrott'i(.de 

(jua  cj'  Fabrettus  cap.  iv.  168.);/; 

uno  aiiquo  e  Cxmeteriis  Rotnanis 

inventa,trib/ss  infculptis  equisfin- 

Jignis  erat ;  quovum  etiam  nomina 

ibi impreffa  fnnt: hzG\^.  oikotme- 

NH.  Ztpiiv  ru.s .  Si  quis  autem  fu- 

Jpicctur ,  ni:»  Jine  myjlerio  adbi- 

bitum  fuifje    a   Cijri/lianis   «,a?s- 

^■'Mi  hunc  .,quamtur/ivis  origine^, 

ethnicu//j  ,  prx  phiaia  alia  magis 

parabili ,  ad  Alartyris  forte  aticu- 

jus   fanguinem    continendur/j  ;  is 

quide/n ,  t/je  judice  ,  Jion  ahibit  a 

vero :  adeb  enir/t  multa  funt,  qux 

imaginum  b.ujufmodi  equinarum 

tijonumenta  remanent  in  facris  re- 

quietoriis;  ut  deditd  operd d  Cbri- 

Jiianis  ujurpatus  credi  pojjit . 

^qdrigas  duas  ctl  aurigis,  ^  equo- 
rum,  eas  trahentium,  ir/iagines  ob- 
fervavit  yintonius  B ojiu s  (_Ko\mv 
Subterraucv  lib.  1 1 1.  cap.  xxi  1 1 . 
259.  )//;  fornice  piilo  Monument  i 
arcuati,/;;  C&meterio  Prifcill<£ . 
^luin  ;jj'  Circum,;^  bigas  in  eo  cur, 
rentes  ,fcuiptas  Jimui  cum  Chrijli 
ejjigie,fub  Fajions  habitu,  ovicu- 
Ix  fuccoiiantis,  vidi  in  Sarcophago 
Chrifliano  moits  maxir/ja: ;  qui  an- 
te  iinos  duos  inventus  in  Cxmeterio 
Sanili  Vrbani,  ad  bortos  Corfnios 
translatus  fuit .  Prxtereo  '[fumen- 
tur/j ,  deformatur/j  in  calce,  qua^ 
ciaudebatur  locuius  Onagri,  /;/ 
Cvmeteria  Caliifli;  ut  narrat  Bol- 
dettus  lib.  1 1.  cap.  vi  1 1.  pag.  428. 
Fortaffe  enirn  ir/jago  illa  Onagruin 
referre  debuit ,  ad  fepuiti  bominis 
ifinjen  denotandur/i  ;  quemadnjo- 
d'!m  ^  Sus  fculpta  in  epitaphia 
Vo R.CE LL  B ,chrijl tanx  femini.i,apud 
■f////ifi^Clib.i  i.cap.  IV  376)  o''  Dri- 

co 


iDfcvIpno.ivibiis  hjfce  Chriftiams  innlt.-E  addi  po{le«t  abEt.hf)IcIs  po- 
fit.i  ■,  ctlain  iiicclitX" ;  qiui-  ornantiir  liifcc  intcrpiincTioiiibiis.  Veruni,ne 
yidear  ( iit  clt  jn  rrovcrbio}  laureolain  qu.trerc  vcllc  iii  nniftaceo,  6L 
iii  rc  onihiuni  inaxiinc  obvia,  paginas  cxcinplis  Inntilibiis  onera,rc;  du  35 
tantiiin  hic  aflcrain,  quibus  evidcn,';  lir;  qiiod  llcincfius,  rabrcttus,  ac  Bol- 
dettus  docucrant ,  arbitrariuin  tijille  Scrlptoribus  ,  &  qiiadr.atariis  iiUini 
characierls,  cor  hnitantis;  queni  cordolio  ligniticando  epltaphiis  appiduini 
hiiirc,!)on  pauci,  ne.tji^^.cQntcnipendl  Scriptorcs  fncrant  opinati .  Priino' 


co  /V/  epituph:o  AuiuLii  Agapiti 
Dracon  1 II  (i[).  cap.  V.3S6)  hcljs- 
piiitirnin  iiomtn  alltuinut .  Pra- 
tcrto  iter/1  qnadrtgiii  ctc/.-i  Elia^ 
Fropbeta-,  C3'  currtn  Fbarao7ih~}ii 
anthjiih  ]>:c1t;rii  .  c.c  Sarcopbagis 
Chrisiianorim:  Hijlorica  nar/icitis 
iilu  J}i!it ,  7id-i  yyiiholica  .  A^ccjue 
cbiijlderabo  JicjU-^',^'  Ecjnitez^iJ:- 
fcuiptbs  ^'ircx  porp/jyretica: ,  qnti 
S.  He!c'icc  ^^HgtJlx  corptii  couti- 
nmjje  crcdittir  ,ac  r/icdbin  l.ate- 

.  rfliio  ajferiatur ;  de  qtia  ••jidendni 
lii.  Cuimpiiins  in  lihro  dc  vEdlfi- 
ciis  Sacris  a  Conftantino  M.  cx- 
trui^is  .  FortaJJe  ettir/i  .A.".gu'fld 
Hcroide  antiquior  illa  arca  ,  nihil 
Chiisiiani  habuit ,  prxter  corpus 
ihi  dcpoJitU7/i  ■ 

Opportunius  fortoJJ^c.  iaudari  po/Jit 
Equi  iinago,  unti  ctan  aniivaniibus ' 
■lariis,  ad  Orpbe::>/i  audiendurrL,^ 
properantis  ;  q uani  picla//i  in  Ca:- 
rn.eterio'-Sanni  Callijii  cxtitijje, 
tcfhifur  j9^y;.'/j,Roin.fubt.lil).i  II. 
cap.  xxiii-  pa^.ajc).  Sed(S'bec, 
(^  aiiaforte  nonpatica,  equinaru.m 
i.nagiuu  Exempia  or/iittar/ius,qux 
pofset  iii^-jcniriin  mon::irie:ii  Clrri- 
IJtianis.fi  otio  ahundarem-.Satis  nd- 
quc  aiiatiicxvpiii  onendii/ius,  pia- 
cuiJJe  prijcis  Cljrijlianis  Equorum 
imagines  fepuicris  appingere . 
^jjfid aute  iiix Jibi  'veliiit.Hon  ita  mi- 
l/i  pro  mpt!7  ejl  dicere.  Circu,^'  cur- 
rentes  bigas  in  Sarcophago,  de  quo 
?iupcr  mihi  fermo  erat,jignijicajje 
credo  dignitatem  Confuiarcm  J'e- 
.  puttiibi  l^iri  Fatricii  .  ^■'id  Cun- 
fules  7iamque  pertinuit  ,  curjus 
cquorum,  ^y  quadrigarum,  atquc 
ciiiu  huj ujii^iodi  JpeHacuia  Circen- 
fia  dare,quarto  Jxculo,  aut  quiuto. 


'^luarti  autei/i  ,  aut  quinti  fxculi 
xtatern  fpirat  iile  farcophagus ., 
C!>.']!:sfani:  moles^Confule digna  o'!- 
' detur  (  Vidcatur  Bonarrotus  iu 
diirert.fuper  dlptychoBafilil  pag.- 
249.)  Coiifuie  iter/i  dignx  fu»t  au  - 
rex  iiix  antiquijfnni  indumenti  re- 
iiquix  ,  ojfibus  fuperin']eiT:x  ,  qiias 
iii  Sarcopbago  ivjentas  7iarravere 
Eojforcs  ■  A/omcn  -verb  Confulis 
ipjius  iiobis  in-jidit  antiquitas .  Fi- 
ciui/i  iiiud  fuijfc  cbaraiieribus  au- 
reis,  in  arcola  quadd, ,  qu/s  erat  in 
fronte  Sarcopbagi  ,  J'ufpicio  eH;~, 
adhnc  namque  in  ea  auri,  <^  colo-  " 
rui/i  veFiigia  re/nanebatit,  in  exi- 
guis  rnarmoris  cavitatibus .        \ 

^jiid  i-erb  quadrigx  in  Car/ieterio 

Frijcilix  ,    quid  aiix  Equorum^ 

imagines  in  aiiatis  aiiis  rnonumen- 

tis  fihi  'volunt  ?  Sufpicahar  ,  ap- 

:poftas  iiias  fuiffe  fepuicris  homi* 

nui/i,  qui  fucrint  e  CoLLrGio  Ju- 

MENi  ARiORuM,cr/c  familiis  Sa- 

cRo  Stabulo  ,  aut   CURSUI    Pu-«  V 

ui.]co,aut ctiamCiKco  infervien- 

tibus :  neque  cn'im  inauditum  efl, 

fuh    Cbriyiianis    Imperatoribus' ., 

etiai/i  Chrisiianos  Agi  rATOREs  in 

frifcis  monumciitis  invenire . 

J''cr!'.//i,ut,quod  fentio,fincere  fatear., 

arbitror  potiiis   Symbolicas  efi'c^ 

iinagines  iiias  Equorum  ;  atq\  al- 

ludcrc  rti/Ciirfuin,  quem,  ex  yipo- 

siolica  phrajil^z.  ad  Tinioth.  4.  ) 

cofuininaverit  bomo,  ibidepoftus; 

quictiam  putat,  ita  fc  cucurrllic; 

ut  coiiiprchcndcrit  [i.  ad  Cor.^.j 

Symhola  fane  iria,e  Scripturaru/n 

irrhis  defumpta ,  ad  fali-vam  erant 

feculorui/j  antiquiorum  'wEcclefiu:, 

ut  muit^:  -ysi :::di  poffet , p nscelJ'a- 

'('lum  efi'et  Soli  fices admoz-ere . 


59 
'iglfiir  loco  ponatuir  rai-iffiina  TabiiIiluforra,exMiifeo  Kirtfeerianc:  quam 
'lociilo  claiidciido  aptatam  a  Cluiifianls  in  f.iornieterlo  BafiUcVjante  an- 
nos  non  ita  nniltos ,  invencre  1-oilbres.  Videbis  ibi  infculptas  veriibus 
iingiilis,  tuin  in  principio,  tuni  ctiani  in  line,  interpuncliones,  de  quibu.s 
ell:  fcruio .  Adrertes  pr.vterea  fervatuni  in  oinnibus  rclij^iose  numcruni 
■fenariuin  :  Sex  rhombos  in  afterifco  medio:  Sex  pra-mia  vicloribus  pro- 
mlfra  ,  tres  laurcas  fcilicct ,  ac  trespalinas:  in  fex  partcsdiflrihutani  itv 
fcrlptionls  fententiam,  qua  monetur  Victus  impcriti.v  fu.v:  (  I.udere  Ne- 
scis:)  iubeturque  abire:  (Leva  tb)  &  cedcre  ioco  lufuri.s:(DA  Lusori 
Locu?/;:)  Singulas  etiam  fententiit  partcs  fex  clemcntis  compofitas  anl- 
madvertc.  Qu.t  numeri  fenarii  rcligiofa  oblcrvatio  apparet  etiam  irtj 
alia  conllmili  tabula  ,  quam  in  O^mcterio  Sancl.v  Agnetis  inventama 
Boldetto,  ipfe  retulit  lib.  1 1- Obfervationumcap.  ix,  pag.  447;  6c  in  Cc^_., 
quain  Invcnit  in  Cccmetcrio  Pr.vtextati,  retulitque  ibidem  ,  pag.  443; 
quamtumvls  h.vc,  negllgeutia  inarinorarii,  qul  cain  fcripHr,  non  ita  exa- 
cle  videatiir  fervafle  in  vocibus  omnlbus  charaderum  fenarium  ;  qui  ha- 
beretur,li  ita  fcriptum  hiillet, 


H  I  R  C  V  S 
C  L  A  M  O  R 
F  t  L  O    R  O 


P  L  E  N  V  S 
M  A  G  N  V  S 
M  V  R  M  O  R 


Ita  ut  fenfus  eflet:  Ciiin  HiRcus,  ideft  'DteY  ex  hircino  corio[  i  ],vino 
P1.ENUS  affertur  ,  excitatur  Clamor  Magnus,  6f  Murmur  Filoro,  feu 
Philorum;  fcilicet  ^micorum;  inllexa  Latine,&  mox  barbarc  tcrminata 
voce  t'AO{ ,  ut  piebs  latina  folebat ,  quemadmoduin  fupra  obfcrvavnnus 
[2].  Sed  h.vc  pr.vter  Intentnm  dicta  funto.  Ilkid  cniui  erat  pr.vcipue  ani- 
madvcrtendum;  apponi  In  Laplde,  qui  maxime  hilantatem,  &  jocunij 
fpirat,  figuram,  qua  aliqui  credunt  cor  vulncratum,  ac  dolcns  rci^enl. 
Vide  &"mox  In  centro  lisilll  figullnl ,  quod  cxcripfi  e  latcre  In  Thcrmis 
Dioclcrian.vIs,cor  cxcu!ptum,Intra  characleres  ad  zEf/f-fuoy  fcriptosCjJj 


•ac 


[ \y^'ideb3terpretes adillud  Horatia-  Itl^-^fert aliudfignliiiuwfigjlluYii., 

fJumJii  yirte  Foetica-.Cirmineqin  Lumfigura  cordis  iii  centro.,  Bol- 

tragicovlleincertavitob  hircum.  dettdib.u.cap.  xvu .  pag.  sinac 

[2]  §  VI.  pag.  jj.  diioallatisfimiiia^ib:d.p.$z^.S2^. 


6o 

ac  rifiim  tene,  fi  potes  ,qiiando  doceber^  4b  eruditis  aliqiiibus  ,labort{re 
cordolio  figulum,qui  talia  impreliic.  Sufpicarer  potius,  potuifle  cor  illud 
elle  pro  figiio  figlin.t  ,  quo  pado  folent  artifices  noflrates  ,  tabernas-, 
atque  officinas  fuas  ,  symbolo  aliquo  pr.tfixo  ,  ab  reliquis  ejufdeiTL,, 
oplficii  dlftinguere. 

Denumi,  ut  ab  cardlacls  hifceinterpundlonibus  allquando  me  cxpe- 
dlam  ,  addo  charadcrlbus,  per  Reinefium  enumeratis  [i]  (quibus  diftin- 
guere  antiqul  confueverunt  infcrlptlones  fuas)  notam  aliam ,  fimilem_» 
not.-e  Arablcit  6,  numerum  fextum  vulgo  fignlficanti.  Ea  eft  In  lapide_, 
Syracufis  adveclo,  qui  aflervatur  in  Mufeo  Collegii  Panormitanl  Soc.  Jefu. 
Tabula  x^     [zj 


m.  X.Pao.  (To. 

o 


iKQU' W/Jl  l\/Uh.ni f  iio 


COS-SER.  C\/KICX/£AR10 
lVA)i\/WC|BIAD^SB£KE 


JMIREAJTIflClT 

'X/IXit- AAli^lX' 


Et  ha-c  quidem  de  Ornatlbus,  Severiano  epitaphia  per  parergon-j 
additis  dida  fufficiant.  Pergamus  itaque  ad  alia,  qua;  notatlone  dlgna 
in  co  funt. 


§•  IX. 


[i]  Prxfat.  ad  Syntagm.  Infcr.  a 

pog.fexta. 
[a]  Qrdo  verhorum  ejfet:  Dis  Ma- 


nibus .  Eroti  Servo  Cublcularlo 
Junli  Julianl  Proconfulis,  JuniuS 
Alcibiades  &c. 


6i 


INSCRIPTia  LATINA  NOTIS  GRAECIS 


ididere  non  paiKras  u.fcnpttones  latinas  gr.tcc  fcriptas,  quotquo"r  i  1 
ant.qua  op.grammata  coilegernnt.  Pr.vter^as  auten,,  ja  n^puLl-cMmls 
lrh'r  "^"""^r  P^^'^."'-^/"ih;  fant,qu;bnsallat;;  proben  ,  n^n  ab 
^Ule  a  frequent.  fu.t  vtans  ufu  hom^nem^qul  lat^num  titulum  Sevhr^ 
Martyr.s,  charader.bus  Gr.vcorum  expre/llt.  Acdpe  pr^n.am,  e.v  Mufeo 
K4rchenano,cum  iis  fidebter  fphalmatis,  qulbus  inlapide   fcribltur- 

^^— ^C^)  ' 


i<:iaii 


^mM^^ 


QD^Da 


Inventa  h.^c  fuerat  a  CI.  Boldetto,  In  Coemcterlo  Sancl.v  BafiUar ;  In 
quo  parlter,e  menfa  marmorca,  adhucforulo  fuo  adharrente,  hoc  e"0 
epitaphiumexfcripfi:  r  ® 


«-inijxiu 


(3) 


lapideni  fjmli;  Imperltla  fcrlptum,  domlejtifdem  Domlnl  Canonlcl 
Tidi,  charaderibus  in  ferrit  modum  afperls .  Inventus  fuerac  in  Ctcme- 
terio  Sandorum  GordianI,&  Eplmachi,  ad  Ttmnilum  vafculo  cruento 
appofito  notatum: 


H  2 


BI- 


CO  Reiae/ius  Svit.  bifcript.  Clafe 
XX-  ?o.  io8.  I  lo.  ex  Aringo.  l^lde 
(^ illum itf  Epijl.  XLVi. ad Ruper- 
tum^pog.  5S9. 

Fahrett.  lufcr.  Domefl.Cap.  v.pag. 
?9o.  ?9i. 

Boldett.  QJfervaziom lib.  i.cap.  14. 


C^-  lih.  2.  eap.  3.  6.  ^■alibiqiie. 
Doni  hifcript.  Clajf.ii.  Jnfcr.isB. 

pag.  103. 
[2]BenemerentI  FHI.r  Theodonv, 

qu.r  vlx^t  Mefes[y/c]xi,dicsxvi  i, 
[3]  Succeiia.  B^xit  Qvixit")  Annis  X.' 

Mcnfibus  III. 


63> 


CO 


T       ■ V.  -       -  '^ 


Jfh. 


K^ 

<    '<-^ 


Mf^y  ^ 


-..^Rom^,i-nter  Infcrlptlones  colleaas  ab  Illunnd.mo  ^^oi"'f ,  ^^^^/ 

chlone  Alexandro  Gregorio  Capponi,  &  in  domus  fu.v  ^^^;^.^'"';"'^  P°J' 
tkncollocatas,ornamentI,&erud;tionisgratu,fimiiemvidiep.graphen 

latinam.gmscis  notis  pidam  ;  fed  ea  chrlftiana  non  videtur,  ex  LapiGis 
forma.:£n  iliana,quam  ineditam  credo:  ^^  _ 


(2) 


ANTIC^iiilA.  niC 
TH.*HKIT.  Ma 
P  e  I  T  CO  M  E  CO 
KANICO  •  KOAPA 
TCO  .  ATAKrcCl 
M  00  .  t  T  .  *  e  I  A  I 
A  I  .  K  A  A  T  A  e  I  A  i 
C  A  E  fc  I-  N  A  I  K  A 
P  I  C  C  I  M  e 


;> 


Romx  item  ,  in  Confeffione  (qucmadmodum  Ecclefiaftico  voca», 
bulo  dicinuis)  feu  ve^iiis ;  hypos.to  fepiilcro  Sana.t  Carcilla:  Virginis, 
ac  Marryris,  quod  regia  magnUicentia  cxornavit  Paulus  Cardin.  Ston- 
dratus,  intermarmora  relpqua  ,  quibus  parietes  co  nveflitl  funt ,  unum-. 
ccemeterlale  habetur,  cum  hac  infcrlptione : 


(3) 


)j(  _  b'H  N  €  P  A  N  A  €   )|C 

;j(_BexeK  ep  eKTi  )|( 


l 


Eam  ,  qua-  fequltur,  Infcrlptlonem ,  latlnani  puto,  gritce  fcrlptam, 
qula  nonnulla  in  ca  latlnarum  vocum  vefligia  Intcrlucent;  ac  praterea 
iiiajor  charaderum  pars  gr.icorum  elementorum  figuram  Imltatur .  Cx- 
terum  puram  putam  barbariem  ,  atque  infcltiam  faplt.  Inventa  tult  in 
Gordiani  Coemeterlo,  anno  mdccxxviii  ,  ante  dicm  tertluui  Kalendas 
XXecembris.  ,_  ..  - 


.■^wV 


MAr 


iijVIvIa  Vitalis.  Vxor-nc  J^italh 
alitujnsyafj  potiks  eo  cog^mninc^ 

'  .appellatal    , 

\z\Cf^ntift':a  Fifle fecit  Maritomeo 
'Canio  Codrato  dulciJJ:7no^<^  filix 
Claudix  Sabifits  Carijfimx . 


/f)Qiiadrato.  Ki/v/»  {^Fcrtt^jK..  ^■'itif 
Cajo  k\\\o\  quamquant  ^  CaUiU^ 
V^w^w^^Martiali  amicus-,  &  alii  CiA 
fjii  iii-ve?iiaHtur,apudafiticiuos-   - 
[5]  Vetierafida  Benemcrevti. 


65- 


TH6  4)U.CCKAHrVrOG 


•'  _  JS'on  expedit,  In  ejas  fenfciclivinando,  teinpus,  atque  operam  ter^re. 
Fuit,  qiii  cani  interpretarctiir,  Vir  docliis,  &  gnarus  wAPie  ^$7Nh  MaVun 
Filia;  quafi  fcriptiini  eliet  *7Aih  (nani  facile  to  n,  inonogramnia  credi  po- 
telt  ex  A,5c  I)  ao  apk.  do  yircam.  Duriufcula  iuterpretatio  ubi  ferino, 
iion  de  cadavere  iutra  farcophaguni  claufo,fcd  intra  loculuni,  excava- 
tum  in  parietibus  Coenietcrii.  HcBENei^epeNTi.  hi  Cbrijlo  Bci.einerentr. 
Quafi  T»  c  pofitum  ellet  pro  X.  ecikcn  //'/avV  :  kc  pro  s  ;  n  pro  ir.  .Se- 
quitur  nodus  Gordius,THe  *iaccj  in  quo  legcnduin  xidcbziwcThccphHnh 
KAHTTTToeoc.  Hic  vero  aqua  ha'ret,  nifi  vi  adhibita  legatur  ,  C'/f Ae  (hoc 
eft  Vocata: ,  iriclyta:.,  dileii^')  Titf.les  (fcilicet  tituhnn')  «i-eAi  Feci  (  vcl  Fi- 
lits,  ut  eft  In  Martyris  Sever.e  cpitaphio  (jtxwO  cn  hikh  annccpo  iu.  la 
pace,aTitiornm  trttcm;  ubl  annwpo,  .^Hnorum  dicitur,  coininuni  eo  ple- 
bis  idiotifmo,  quem  fupra  obfervabanius,  ad  voccm  FiLORo,pag.  ^c.  D. 
Joannes  Marangoni  lcgendum  credebat  :  Marix  IphiriiS  (aut^Rufin.t) 
Doacres  Beiierneretiti  l^iace/iti^  Filix  CaJliJJiinx  fecit:  iu  pace:  ^■^nnorHrn 
trittm:  qua'  quidem  lcclio  ininiis  violenta  eft  ;  niii  qu6d,pro  una,  jam 
dna;  tumulantur ;  Maria  Rufina,(S:  Vincentia  .  Omittcndum ,  fi  lapls 
adh.vfit  fepulcro  bifomo:  Secus  durlufculum  .  Cateriim  hic  cgo  nihil  con- 
jlciam  .  Davus  fum,non  Oedipus :  pra.-terquani  quod  in  partcm  fortuna,- 
potlus,  quam  doclrin.i-,aut  perltl.x-  pono,  eari:m  notarum  fenfum  allcqui, 
giias  aliquando ,  ut  alt  feftive  Comicus ,  Gallina  fcrlpferlt. 

Karbara  Ilia  iu  ailato  epltaphio  chrlftian.v  apprecationls  exprellio, 
GNniKH;  ideftlNl'ACE,  refricat  mihi  memoriam  iiifcriptionls,  c.vteroquin 
edit.i',  [i]  quaiu  characlcrlbus  incifis,  ac  mo.x  rubricatis,  fcrlptam  loj 
duabus  Tabulis  mannoreis,  vldi  ,atque  exfcrlpfi,ad  Calh-um  Candulphi, 
5n  coliibus  Aibanls,  penes  ainlcum  fuavIHimun;,  Equitem  HleionymurrLj 
Odam(dequo  fupra  meinlni,pag.  40.)  una  cum  Cyriacae  Maityrls  of- 
fibiis,  qua  alicrvantur  in  Saccllo  ejus  Famliiaf.  Infcriptlo  rila  gr.l-ca  eftr- 
fcd  jr.i-cls  fbrmulls  admifcetur  Latina  formuia,  Im  Pace,  eiemcntis  gra'- 
cis  loripta,  \\c,  6N  nAKe  .  Oper.t  pretium  erlt  eam  epigrapheururfus  gx 
ipfo  faxo  hic  exhibere,  diligentius,  ac  ttdeiiiis ,  quam  fuerit  edita: 


KV- 


•ti]  Bddett,  QJfsrv.  Ub.  1 1.  cap.  Mi.pag.  403.  e  demcteriQ  Cyriac^ 


64 


SIC 


K  V  P  I  ^,  K  H  T  H  r  A  V  T  A  T  H 


fZHCfN<or  eJW-xe^TiVO 


K  t\i: S\(de<zeic  ^n  ni\Kf 


JIl    i\CflZNcoNllAPTfI«N 


Alium 


£i  J  Ltge?ida  -videtnr  injcriptic^  atq; 
ernciidauda  .  Kup(ajt>i ,  '•ccl,  Kvf/axilT/ 

jXt;X-jraTvi  .    K«ra3'.<r;!    /'//  J^llCt    XP"''" 
©t«    .    i-^KO-t»    £Tii    ^i    .   <5a»S«-ix    Wfo  fi-!ac 

\i<t-m  M«fT/«v.  Cyriacx  ,  vcl ,  Cyria- 
ceti  diilc.Jftt/ix  .  Depofttloiii  Face 
Chrifti Dei;if>\c cnini  lei^i  debere 
videturllludmonoiiramma,  copa- 
t\uui  ex  triangulo  ^,  &charadere 
|jK  T^ixit a-/iii(jt  35.  Mortua  pri- 
■t^     rf^ijV  (_  ance  unain)  /^/^i  Alart. 

Dtix  avictilx  ^fy>/iholum  frecfuem  in 
fepiilchris  Chrifianis  ,  ftgnificcnt 

_  f  rtaffe  Cyriacen  hanc  nuptani_, 
fuiffc;  Nunrarbfane  reprxfentan- 
tur  coiijuges  Chrifiiani  in  Cotme- 
teriorum  faxis^fub  Tuytttrum.,  aut 
Colur/ibarur/i  imagine  ;  ftcuti  fub 
pifciur/2  duorum  Cynibolo  reprxfen- 
tari  e'js  credidi  in  onycbe  annu- 
lari  cbriHiano  ,  17«/  erat  Romx  iu 
Mufeo  P.  Kircberi-.figitrx  hujust 
ficet  non  hufis  tnagnitudinis: 


Tutaharn  eni/n ,  hunc  oi)ychei/i  infcr' 
ttim  a  Chriftianis  fuiffe  in  anuvlo 
tiuptiafi;atque  in  e(iper.Ancburam 
Crucifor/ne/n,  ChriHi  Crucem;per 
pifces  -verb  ,  conjuges  fuijfe  fgnifi- 
catos ,  C]Uoriii/i  Sacrauicntum  ma- 
gnum  eit  m  Chrlllo:  ad  Eph.  5. 
jprxferti/n  quia  Chriflian:  omnes 
pifcium  fymholo  exprimcbantur 
apudantiqiios  tideles  ,  quos  I  isci- 
cnLos  Tertulftanus  appellat  ,  Lib. 
de  Baptifm  .  '^;^d  »i  igitur  «2r  Cy^ 


riacx  conjugium  ftgnificetur  pef 
duas  illas  a^viculas  in  fepulcro  ex- 
ai/ptas^  Cyriaca,  y\v:<.vrirn  dicituri 
qux  blanda  appellatio  potuit  pro- 
ficifci  a  Marito  fepeftente  fortif- 
fhnam  conjugem . 

§luid  autemft  illud  aftudfymboluitJy 
fupra  c  [AooN ,  non  percipio .  Dice- 
re»i  candelabr tf  Hterofoiyinit anu y 
Jt  ejfct  '■Li!rxxC/_ni .  Sed  neque fepti- 
lychne  esi  ,  neq;  baft  inJiHit.For- 
tafje  flore,fortaffe  •vafcultt,  z'olue- 
r:t  ibifcnlpere  imperitus  artifex. 

V  /';,'  hoc  lapide fcribitur  pro  Y.  yiv 
cbaifmus  esi,quem  •vel  temporunt 
barbaries,  ^:el  quadratarii  imperi- 
tia  rurfus  invexit.  Cxterum,  ante 
yiuguHi  xvum  ,  frequens  esi  in 
inarmoribus,  etiam  optime  fcriptis, 
Confule  adiiotata  a  Cf  V.  ylntO" 
7iio  M.  Sahino,  in  Tom.  i.  Infcr. 
'Erx.pag.  550.  Lapis  Cicerovi  «i*-' 
XfOf ,  •vid  Tiburtind  ^ivab  Vrbe 
Lapide  ,finiIlrorfum  euntibus  Ti* 
bttr ;  qui  pro  fede  eH  in  Bubili, 
SvNERoTEM  habet ,  pro  Synero- 
1 E  ;  quo  cognomine  appellabatur 
l.ucius  Salivius ,  Lucii  Libertus, 
SA.Garius  de  J^^ico  Liciniano,  cui 
confepulta  efl  Pompeja,C^ej  Cfor- 
te  Magsi')  Liberta  ,HedOne. 


L.SALIVIVS.L.  L. 

SVNEROS  SAG 

DE  VICOLICINIANO 

*\OMPEIA  CN  L 

VDONE  I 

luiimiiiiiiimuimuimimit 


^5 

t  '-•jMiiJin  hibeo  amiqulorein  hls  ominbus  titalum  latinuni ,  grAcis  li- 

'«ens  fcriptuin;  pofitum  (ut  vldetur)  SextGClodio,  Decimi  Libcrtini  Hbo.j 
qul  iapit  Reipiibiic.v  Roman.v  tcmpora,  aut  imperii  primordia  ;  fed  eun) 
infra  opportuniiis  aiferam,  atque  cxpiicabo-  Vide  illum  interea,  fi  cupis, 
§  XI ,  Tabuli  XI.  nuin.6. 

Qn.K  dementia  ceperit  cos,  qul  latinas  infcriptlonum  voces  grir- 
ce  notare  voluerunt,  polFet  hic  qu.vri  .  Veriim  ego  crediderim  ,  non_, 
taindementiiiV,  quam  ignoranti.t  ,tribuendas  hnjufmodi  anomailas.  Grit- 
cl  erant  genere  utpiurTinifm,  autegr.vcls  Adit  coloniis,  qui  Rom.v  fervi- 
nitem  ferviebant .  Hi  autem ,  ut  f.ixulentiuu  plebis  Ronian.r  fcniionem 
difcerent,  ac  loqucrentur ;  plerumq;  tamen  latine  legere,  6c  fcribere_. 
aut  nerclobaht ,  aut  non  cnrabant .  Qmn  &  libertatem  adepti,  atque  In 
trlbus  urbaiias  relati ,  neque  ipii  oblivifcl  poterant  orlginein  fuain  ,  ne- 
que  ita  filios.  educare,  ut  &  in  moribus,&  in  vocibus  multalllis,  e  gr.v- 
corum  inftitutis,  &  confiietudine,  non  adhivrerent.  Hinc  Gr.vcornm,  atq; 
Afiaticorum  mores  Romanain  llnguain,&  difclpiinam  fenfim  decolora- 
*"Bre:  Sic  Gracia  captu  ferum  viBorem  cepit  [i]:  Sic  paulatlm  cccpit  pro- 
brl  loco  ellb  gr^-ce  nefcire;  laudi  adfcribl  non  foliim  difcipiinas  Gra."- 
coruin  callere  ;  veriun  etiain  e  Gr.vcls  oriri ;  prcfcrtim  inter  plcbejos. 
apud  quos  f.rpe,  etiam  ii,  qui  latln.t  onginis  erant,  Gr.vci  viderl  ,gr.vcc 
loqui  atVedabant :  -nec  fe  ptitat  ulla        [2] 

Forrmfam ,  7iift  qux  de  Tufca  Grxcula  facia  ell\ 
De  Sulmoiieiifi  mera  Cecropi% :  omuia  grxce, 
■  :.-'. ;       Chm  ftt  turpe  rnagis  nofiris  7iejcire  lati?ie- 

Hoc  fermoue  pwjsut .,  h^^c  iram  ^gaudia,  curas., 
Hoc  cutitia  effundunt  animi  fecreta:  [3]. 

Hlnc  irt  lis  infcrlptionibus,  qu.t  ab  humlnlbus  gr.vcarum  hnjnfmodl 
Famlliaruin  ponebantur,  placere  cnepit  deformis  c.vteroqul  lila  idloma- 
t.iin  confufio;  ciiin  &  gr.vca  latine;6c  latina  gr.vce  fcrlberentur  :  ciimq; 
chaiacleribus  perinde  acceptis,  qu.vdam  Rominoruin  not,v,ac  voces  Inter 
gr.vca  elementa  adinifcerentnr,  quldam  vero  charaderes  gr.vci  Inter  no- 
tas  roinanas.  Inde  eft  itaque,  quod  In  Sevekae  Epltaphio  exprimantur 
gr.vcls  notIs,qu.v  latina  funt ;  nuineri  vero  lunarum  ,  menfiiun,  ac  die- 
rum  fint  mere  latinI:quod  &  obfervabis  In  nuper  allatis  Theodor.v,  & 
Succellic  epltaphils,  &  in  epitaphlo  Hermalfcl  infra  afterendo;  qu*  oin- 
nia,  gr.vce  fcripta  In  reliquis,  numerales  tamen  notas  habent  a  Romanis. 
Hoc  etiam  SeveraB  Melitinae  epitaphlum  gr.vcum,e  ccrmcterio  San- 
rti  Hermetis,  annorum  numeros  fignat  elementis  Romanorum: 


c    e    E  H  P    A 

e  T     XI 

U  e AITIK 

^--^^^ 

Con- 


[1]   Horat  .Epifl. 
[2I  Juven.  Sat.  6. 
X3I  ylddejuveiiali  cu/Jxf"»»  Martia- 

lem  ,Hb-  X.  68. 
Ciiin  tibi  non  Ephefos ,  nec  fit  Rho- 

dos,  aut  Mitylene; 
Sed  domus  in  vico,  Lelia,  Patritio: 


Deque  coloratlsnumquam  lita  ma- 

ter  Etrufcls , 

Durus  Arlcina  de  reglone  pater; 
Zai  Kai  -^.vx'  lafclvum  congeris  ufque, 

Proh  pudorIHerfiiI.vcivis,&  Ege- 

riar  &c. 


-  '  Contravcro,  hoc  aliud  Theokidos  puella;  cpitaphium ,  ibi3em_» 
a  mc  exrciiptiiiu,  latiiuim  in  rcliquis,  annos  tamen  grA:co  inonogram» 
niate  hgnat: 


-S7g    20. 


THEONIDI  DVLCISSIMAE 
CHARIA  MATER 


Vldetur  namque,  non  pofle  in  dubium  vocari ,  gr.TCOs  clle  niono- 
grammatis  illiuj  charadere.*;;  iisquefignificarl  atatem  annoruni  vigintl, 
quani  Theonis  vixcric:  rxiiN  .  k.  ^nnorum  '■jiginti. 

Scd  ,  i;t  ]xm  manum  toUam  de  femigr.vcls  hifce  tabulls,  liceat  mi- 
hi  ad  coinprobandam  exemplo  alio  conlufionem  fermonum  ,  qn;t  Roni.r, 
lub  Imperatorlbus  pr;YfcrtIm  ,  In  ufii  fuit  ,  epigraphcn  fepulcralem  hic 
pingere  ,  qua^  ad  f.iculum  a  naro  Chrllto  tertiuni  perrlnere  vldetur: 
Pohra  ea  eft  Mulieri  ciiidam  St\  ek.*;  ut  muhas  J;iBi.v^«t  Martyri  noftra: 
agnofcas  eo  f.vculo  :  Infcriptio  autcm  h.ic  ,  quantumvls  vlderi  pollitli- 
teratis  vlris  innotuilfe,  tum  cx  Infcriptionibus  Clarlihml  VignolII  [i], 
tum  cx  Mufi£0  Kircberiano  rejlituta.,  P.  Ronanni  [2];  poteft  tamcn  jure 
intcr  Inedltas  hic  apponi ;  quia  ncutrubi  diligcnter  exprclia  eft .  En 
igitur  iiiam  ex  ipfo  lapide  ,  quem  Itcrinn,  ac  tcrtio  confului : 


D.     M.     S 

IvLIAE  SEVERAE  KYPI-.-.-.- 
AFAeH-    MACNIETRARI 
IN  OMNIBVS  EXEMPLIS 
VITAE  SVAE  EAEMINAE 
SEVEKVS  AVG.  LIB. 
FECIT  CONIVGI  OPTV 
MAE-  CVM  QVA  VIXIT 
ANNIS-  XXX.  DE  QVA  NI 
HIL  CONQV'ERI  FOTVIT 

NISI  QVOT  •  CELERI  FATO 
INTFRCFPTA   S]T 


Hic  vidcs  marltali  bianditla  appei.ari jUL  1 AM   hancSEVERAM  a  Severo 
conju""e,KTPiAN  ArAeHN, five  Dominam  bonar^iquod  minusuiirarer,ri  la- 
'^  tine 


[1]  lufcript.  Selcci.  pag-zis.  [2]  Clafs.  Illpag,  20$, 


tlne  c[i(f\iim  fLiIllct ;  cii:ni  Dom'ikArvm  tjtuliun  iixoi-Ibus  dent  lapides 
fcpulcrales  Chrifltanoriini  pariter,  atqiie  Ethnicoruni  ,  fecnndo  ac  fc- 
quentibus  f.ccuiis[i]  ;  fcd  ca  ibrjnula  graca  rarior  clt:  . 

Solennes,  Inepitaphiis  gr.rcIsEthrncoriHii,dcdicatIonisIIteras,  O  K 
legl  In  tltiilo  latlno  Celesiin.I:;  dc  quo  infra  §.  >:i  i.  Sed  phira  In  hanc 
rein  adeo  perfpedani  congerere ,  viris  doflls  fupcrvacanenni  ,  uidoclis 
inutlle  cenferi  jani  queat  :  Nequc  lacile  elt  aliquld  afterrc  ,  quod  ra- 
Xuni  vldeatur ,  ac  novuni.circa  hanc  llnguarum  coninil.xtionem  ;  pofl- 
quam  vldlinus  Inter  infcriptlones  Donianas,  ed!tas  a  Cl.  Gorio  [2  ( , 
nionftrofam  UUm  formulam  gromatlcam,  cx  antiquo  lapldc  fepulcrail: 

iN  iR:  n.  n.  in  agr.  n.  *. 

qux  lci^enda  vldetur:  in  fRoNiE  noAA2ii'(3)  in   agro    noAAX   *'  [4] 

iNTERPjUNCTIO  AD  SINGULAS  FERME  SYLLABAS  . 

P')tult,  ac  forte  ctlam  debult  grammatlcls  potIiis,qudiii  phllologl- 
cls' animadverlioulbas  accenferl  quidquid  de  Inculta  hac  Interpiin- 
geadi  ratiOie  hic  dlfputabltur  .  Veriim,  quandoquidem  jini  allquade- 
libavlmus  de  fcrlbendi  ui\i  ,  aut  veriiis  abufu  apud  piebem  Romanam , 
deqiie  Interpunciiouibus  cor  iniItan.iLibus  j  addanuis  &  h.ixvad  ubertatcm, 
ac  plenltudinem  argumenti  .  Mos  Illitcratus  dividcndl  piinclis  fylhibas 
quafqiie  ,  novus  non  accldet ,  nlli  ils,  qul  parum  funt  111  rc  hipidana 
verfati:  Occurrunt  cnlm  eplgraph.vltd  iiitcrpuncl.L- ,  apud  oiiincs  fcrme 
antiquaruiii  Infcrlptionum  callectorcs  ;  ac  pr.vrertlin  apud  lilurtriili- 
mum  Fabretti  ;  cujus  oblerv.ua  hi  h.inc  rem  [5I  confuias  ,aiiClor  fum. 
Antlquam  orlgiiiem  fuille  oportet  hujufmodi  u^Qs.,  cujus  aliqua  verti- 
gia  vndenius  etlamClaudli  Augultl  temporibus  :  Nain  In  fepuicreto  LI- 
bertoruniLIvht,  ante  oclo  annos  deteclo  ,  quod  uberem  llteratorum  In- 
geniis  dilierendi  materiem  pr.vbult,  infcrlptio,  quaui  Tyrannus,  vern:L. 
AuguItI,pofiiIt  Ti:  Claudio  Veterano,  hoc  mendo  non  carct :  ibl  enim  flc 
intcrpuugitur  quartus  vcrfus:  COL.  V.  M-  BAR.  IVM.  TOTVM.  Id 
quod  e^o  dlllgentcr  ex  Ipfo  laplde  adnotavl  ;  uc  fpondere  poihm  pro 
Cl.  Gorlo  ,  qui  itd  odidit  [6]  ,  contra  editionem  Illuftrillimi  iilanchlnl  ; 
[7]  InquaMiLc  InterpuiiCtio ,  properaiice  ad  graviora  edltore  dodiili- 
mo  ,  Oiihila  eft  . 

Sequcntibus  dclnde  .rtatibus  latlllimam  huic  abbufiii  fencftram  pa- 
tefaclam  opor;uIt :  cft  enlm  frcqucis  in  faxls  f.cculorum  a  primo  .  Epl- 
gramma  In  incis  pagelHs,  exfcriptum  c.k  laplde  Muf.ci  Klrchcrianl  - 

I  ©   K 


[ I  ]K/./i.'  Fahrctt. hifcr.cv  1 1 1  .p-S^^.  mua  Trajanl  cap.  v  1 1 1 . 

[2]  yoauu.Bapt.  Do!i:i  lijfcr.  autiq;  [6]  In  MouHr;':cnto.,ftvcColumhario 

Clafs.  X.  58.  pag.  362.  J.ibertcr.".mLivi.^Jnfcr:pt  primd. 

[;"]  Pcd^s  x.\'iv.       (4)  Pcdeiwi-  [7]  Ciuucra.,    ed  Ifcrizjoni  Stpul- 

[5]  Infcript.Dorfi.cap  lll  pag.Z7.\.  crali  dvWibeni  di  IJviapag-  S-\^ 

4r  feqrj.  &  iu  Sytitagr/j.  de  Coh;- 


68 


© 

K 

Ti  • 

T  n  • 

A  I  A- 

tr 

•     T  T 

Ki  n  • 

N  I  • 

r  i  a 

r  AT- 

K 

T   T  A 

T    il 

ZH  S AN  T  r         J 

E  TH 

T 

A*    A 

V^ 

Aliiis  ibldcm  lapis  fic  habet: 


VI-  TA-  LI-  AE 

CON-  COR-DI- AE 

CO-IV-QJ-BE-NE 

ME-REN-TI 


Addamus  &  hunc  cx  eodcin  Muf.io  Iripldcni  vorivuni  ;  quantumvls  a 
Bonanno  jam  prolatum  [2];  ne^lexit  ille  nanique  apponere  in  eo  veUi* 
giapcdum  cunriMin,  ac  redeiituiuin  . 


IN.  VI.  CITE.  CE.  LE 
STI.  V.  RA.  NL  E.  DONAPO 


G.   GL    FL     V.     VL.     FI 

LE.  O.  NES 


rutat  Ronannus,  talnilani  hanc  anathenia  clle  ab  agro  Gajo  GinvLFio 
podtuni;  qui  pr.itcrca  I  eonls  votivos  quofdam  obtulerit  Deae  Car- 
rhagiuicnfiuin  CtLiiSi  i ,  iive  (  quod  Idcm  cft  )  Vrani.^,  quam  Invi- 
c:  AM  appcllat  ;  cpithcto  aduiodun)  trcqucnti  .  du.v  cxpHcatio  (  hqui- 
dein  hic  liceat  ad  alia  digredi  )  niihi  non  omnino  fapit.  Puto  naiuque 
Votivam  Tabulam  non  al)  uno  fuiHe  pofitam  ;  fcd  a  duobiis  ,phu-Ibufve 
G»cis  \ciGajis  Gi  n  vtris  ,  qul  didi  fuerint  cognomcnro  LeoNes:  qna- 


re 


[i^Tfra  AiXiV  eCtux'««'  '','?  jxvxut-t»,     [2  j  Afuf.  K'r,cbei\rejlit.  Clufs.  II. 
{;;<rotT/  iT»  ^r.Tito  yielio  Eutichioui.,         pag.  78- 
Jiiio  dukijfiindiqui  vix-aua.xxxvi. 


^9 

re  Leoves  ahos  .vreos,  argenteofque  ,  oblatos  C.-ELHSir  Invict^  ,  com- 

i)ieutit'teti  afbitror,  atqiie  ab-Intcrlptioiiis  fenfu  alicnos  .  Vereor  deliide 
ut  ob  (■uiiiiiiotain   .vgritudineui  luerit  ohiatuiii  hoc  donarium  .    Faciuiit 
quideni  pro  Bonaaai  iciueutia  ea  ,  qu.t  IlluIlriHiuii  Thonialiaus,   [i]  ac 
Fabrcttus  [2]  de  anathematis  hujufuiodi  tlise  dooeat .  Credunt  namque^. 
Viri  dodiliinu,Donariah.vc  ,  in  qulbus  pedes ,plant.tvc  expriniuntur  , 
politti  tuitle  a  poda-ricis,  qui  Fadi  lint  voti  compotes,  fubiatis,  vel  nii- 
tigatis  dolorlbus .  Veriim  putaveriiu,  poHc  me ,  ca  adhibitii  reveren- 
tia,qu,i- Scriptoribus  in  anriquitate  confultiiluiiis  maxima  debetur,    ab 
eorum  opinione  recedere ;  ubi  pr.tfertim  fermo  eil  de  Donarils,  non  AE- 
fculapio  oblatis  ;  fed  vei  Ilidi  ,  vel  Scrapidi  ,   vel  Numini  aheri  pere- 
grino,  quale  eft  h.tc  C.IllEstis.  Videutur  enim  tuac  hujufmodi  anathe- 
mata  potiiis  conveuire  Viatoribus  ,  qui  poH;  emenfam  viam   fe  Salvos 
IssE,SALVosREDissEteilentiir,  pcreaabeuiulum,  ac  redeuntium  vclti^ia, 

<ScL.^T|.   LlBENFBS.  VorA.  SoLVANt.  QU^.t.  PEREGR.E  .CJNSi  ITVTl  .    PnO 

jTu.  Ac  RfiniTu.  Fklici.  suo.et.svor.uvi.  VovfiK.AN-i;  ut  iapides  prifcl 
Joqui  iii  re  limili  folent .  Hiuc  llidi,  Scrapldi  ,  C.tlelli  ,  aliifque  Dlis  In 
Civitate.'n  Romaaamnonadfcriptls  ,  facras  [ut  plurimiim]  vldemus  hu- 
jufmodi  Tabulas;  utpote  quasfcilicet  vel  Vlatores  ipfi,  peregrc  in  ^gy- 
ptam,aut  Carthaginem  iturl,  voverant  Dils  earum  Regionumjvel  faltem 
eorum  coufanguinei  in  Lfrbe  remanentes.  Addltur  &pr.tcipuus  quldam 
pro  IsiDE  titulus,  cur  eam  perc^rini  invocarent,  fperarentqiie  propi- 
ilam.  Experimento  namque  fuo  didicerat  Dea  ilia  ,  quam  dl-^cile  elict 
procul  a  patria  peregre  diverfari,  quemadiuadiim  Pocca  [j]  eani  allo- 
quens  canit: 

Tu  certe ,  yovh  occuhis  in  amaril?  us  ,  /0  , 
Seii(tHi,  multtn  quid  fu  inire  -vias  ; 

^luttm  te  juJJJt  h.ibcre  piccilar/}  ccirana  'jutio  , 
Et  pccoris  duro  perders  'vsrha  foua. 
Addo  5c    eonjeduram  aliain,    cur  plantas  hujufmo  II  credam  anathe- 
lua  eile  a  redeuatlbas  politum,  poft  abfolurain  pcregrinationem .  Hanc 
autem  conjeduram  inihl  fubmiaillrant  c  Bineterlales   laplies ,  la  quibus 
non  rar6  pesinfculpitur  ;  aliquando  etiani  peduin  velHgla  .  Miror  ver6 
Symbolum  hoc  ociilos  hii^ilie  eorum,qui  tam  docle,  tamq;  acute  diiieru- 
erunt  de  fymhollcis  lapidum  CnMneterlallum  figuris  .  Certum  nan!que.j 
vldetur ,  velligla,  ac  pedes  hujufmodl  fuiile  a  Chrlltianls  Infculptos  fe- 
pulcrls  fuis,  quali  anarheinata  qu.tdam  Deo  facrata,  pro  bene  abfolu- 
ta  peregrlnaclone  ea  ,  qua  persgri/iamur  a  TiomiUO\_i,'\  .  Ut  autem  pr.tte- 
ream  laplJes  Chrirtianos  iaiu  editos  [j] ,  In  quibus  hujufmodi  fymbo- 
luin  reperitur;  Roin.e  in  BiiiHcaSaad.c  .Mari.t  ad  Fonteni  Olel,  In  pavl- 
niento  propo  Baptifterium  ,  lapls  e.1  c  Emeterialis,  aj^pxauat,  Ita  fculptus. 

I     3  Lapis 


( I )  Thijmafiu-  ds  Douariis  Cap-  v  1 1 . 
(i)  Fahrett.  hifcr.Cap.v i.pag-.\.6-j. 

&  f-qq- 

(3)  Propcrt.lib.  ll.eleg:  24. 

(4)  z.adCoriuth.  $. 

(.5)  l^'ide  Boldctt.  iih.  II.  cap.  IIL 
P^S-  ?6?.  cir  crt/».  VI I.  419. 
Jiouarrot.  l^ttr-  autiq.pag.i6S' 
Fahrett.  lufcr.  cap-  x.  484. /».738. 
lyldeaut  «f (Tiniirtf sf ,  uurn^Chri- 
Fiiauus  fit  Lapis  ille,  apud  Fa- 
hretturnCap.  vi.  lulcr.  pag.  47'- 
Ciiftliu»iy  Th^T"^p-!i!i»i ,  Reiue- 


fium  drc,  qui  ctbuicui  creditus  oC 
votivus^adeb  torfit  lite  ratos  liiros; 


Forte 


10 


Lapis  aluis  ,  Itcni  ca.metenali^  ,  in  a.'d!bas  Canonicoruni  huic  Bafilica; 
proximis: 


p 

u  \ 

^^ 

SALVTIVS  PATER 

SALVI 

TO  FILIO          1 

DVLCISSIMO  QVI 

BIXIT 

ANN 

VIIII 

MN.   VIII  D  XIII   DEP.  V 

IDVS 

SEP 

r^tleni  fimilcni  in  mcdio  exculptum  haber  lapis  in  Mufeo  Klrcheriano, 
flne  infcripnoneprorfLis  iilia  ;  qucm  cx  r.cemeterio  SandiHermetis  edu- 
dum  huire^anhi  Patrcs  iHi  narrabant: 


Ut  jam  videatur  temeriratis  damnari  non  pode  conjeclura  illa ,  qua_, 
lapldem  votlvum  Gifiulfiorum  crcdidl  ponnim  fuinb  a  percgrlnis  poft 
redltum  ,  non  a  podagricis  poft  fanitatcm  .  Sed  jam  ad  Inicnptiones  ma- 
lc  interpundas  redeaujus.  _  .         ,.       , 

lu  Coemeterio  ad  Clivum  Cucuiucris ,  vel_  ni  contermmo  alio,la- 
pidem  fepulcro  inh.^rentcm  ,  (ic  notarum  invt-ni: ^'  ^  ^' 


Ftn-talfc-aii  hifcriptio  illu  e  Ccemctc-. 
riis  Chrisiiavorum  eB,&»ihil  ba- 
het  de  Doiiario  Ethnicornm.  Sa?je 
quum  pro7iim  ejset  eam  interpre- 
tari : 

HeRMES   DEDfr  "'         ■ 


'vel ,  ut  QhrsHiani  lapides  lorjui  po 
tiiis  folent: 

QU^ESQUENTI    JANAE. 

Hic  dormit; 

'vel  ■, 

QVIEl  I  .  lA.VAE  • 

HIC.  DORMJhNTlS. 

■-.'.':J\     .  '^  .1.;  ...  '.vvU  i.   ,V.'v.;^' 


) 


In  Sacrario  Ecclefi.v  ruralls,  qu.v  eft  in  'Px^oTorrlmpktra ^  Dinecefeos 
Porfuenfls,  iii  Ktruria  Suburl)icaria,  aliqiios  oiifervare  licet  chriiUanos 
lapides,  e  vicinisSilv.tCanclId.i:C(Emeterii.s  illuc  facllc  translatos  .  Eos 
tranfcripfit,  ^- uiecuui  coniuiunicavItP.  JofephusRocchus  Vulplus  eSoc. 
Jefu  ;  qdi  monunjenta  Lacii  Veteris,  ab  EminentitTinio  Cardinali  Corra- 
dluo  colligi  jain,  &  illuftrari  Cf^pta,  julili  ejufdem  Principis  'Illnftrare 
peri^it.  Inter  Ivas  vero  infcrlpclones  hx-c  ptane  digin  mihi  vifaeR,quam 
hicreferrem,propter  auomalt  illli  interpundlonem  in  voclbusqulbufdam: 


stc 


[0 


COIVIGI  BENEMEREfsCTI  LVCAArAE 
Q\^AE  vixiT  •  ^ECVM  •  A-  N.  M  X.  ;/..  v.  0x 

ABVIT  •   A  •  N  •  N:  •  P  •   t,  •  MXXXL    V  •  ID  A  YG 
I,EA>iDER  f  ECIT-  TECVMPACE   ^    ^ 


Ibidem  hcVcalTervatnr: 


S  I  M  P I, 

ICIO 

IN 

P  ACE 

5RATA 

V 

•  X  •  o  • 

R 

In  C<2meterio  SancllSaturnlnl ,  ubi  ea  Sevlr.^e  epigrapfre  Inventacil, 
qLiaui  illuftramu.'; ,  repertaui  anno  mdccxxx  narravit  D.  Can.  Maran^O- 
ui  &  hanc  ,  charaderlbus  marmori  Incifis ,  ac  mox  minio  ililtis: 


PVELLAM   BIBI 
A^  N-  ET-  M'  A^  N 
N^X^X-    II-    DEFVN 
CTA 


/tc    Blbianetem 

annoruiTLj- 

XX  1  i . 


la 


[i]  Aimos  X.  Mcnfei  v.  Die%  decern; 
babiiit  'annoi ,  fla%  »iintlii^y.Tf.  i . 


^hihito  ldu%  Av.gtifii . 


73 

In  ca  Orinetoril  Callixtlani  parte  ,  <ji:a-  trans  Applam  finlftrotfuni  pro- 
tcnditur  ,  Alinarlani  vci-siis,  cjUAque  aSanCiG  Urbaiio  Pontifice,  ac  Mar- 
i^re  nori  Injuria  dicltur  ,  ciim  ad  ejus  Ecclefiim  [i]  fecundo  ab  Urbe 
lapide  pofitaiii  accedat ,  detecT.t  hicrunt  ,  ante  annos  duos ,  a  foHori- 
bns  IJlulfriiniiil  Doininl  Sacrisice  .^pojioiki ^  piulta-  fepulcrales  tabulit, 
quas  vldl  j  atque  inter  illas  eani,  qua^  fequitur  ,  cum  importuna  jmerpun- 
dione : 


oS. 


^f^^  SAL.FEL.IA.E.RACLI.A. 
TE.  CVM.  PA.  CE 


Ex  quo  eodem  Sandi  Urbanl  Ccen^cterlo  ,  fragmentum  hoc  eduduni-. 
eft  tituli  fepulcralis,  a  me  vifum: 


LA     (     VR.  EN.  TI.  AE 


\ 


). 


Neque  vero  ah'a  defunt ;  caquc  (  ut  reor  )  inedlta  ,  prav.r  hujus  'nrer- 
purdionls  cxcnipla  ;  nequlsputet  cum  morcm  paucorum  tantiim  ,  eo- 
riinjque  Indodorum  fuIiVe  .  TItulum,quI  fequitur ,  vidi  Roni*,  apud  D. 
March- Alexandrum  Gregorlum  Capponi: 


(2) 


A H •    ^n-   T p I • 
h-  r  t\'  eo^  Aw 

oc 

•    Pw 

T6-  KNw 

qul  tltiilus,  ex  lapldls  mole  nlmls  cxlgua  ,  videtur  ethnlco  columbario 
potJiis  ,  quam  chriftlano  requietorio  adhirfiire  ;  qucmadmodum  &  quod 
fequltur  antlquum  cpitaphium,  quod  ci\  in  Pharmacop.xo  CQcnobii  PP. 
Tertil  OrdinlsSandi  Francifci,  prope  Urbcm  Salviam  (5)  in  Picentlbus; 
quod  cpltaphlum,  meo  rogatu  ,  exfcrlplit  P.  Francilcus  Xaverlus  Mar- 
gauctti  Soc.  .]efu,  ac  tum  ,  In  1)7ii'vevfUate  ■,  utdiclmus,  Maceratenli, 
publicus  Philofophl.t  Profcllbr. 

D-  M 


[1]  Non  procul  ab  eoCirco,  quem 
a  Caracalla  commt!?iiter  appelia?it 
Topograplji  ;  fed  a  Gailieno  ere- 
Uiira  e-vicere  eruditijfmi  iiiter  re- 


ce»tiores ,  Ciampiuus ,  &  Fabret' 

tui  ■ 
(2)   Demetriui  ^-^gathodoro  Filio .    , 
(?)  /^7/7^0  ^/f//»y,  Urbifaglla. 


71 


D     •     M 

VENERIAE 

MARTI  •  ALIS 

ET    CVPIDA 

FILIAE 

DVLCISSIMAE 

Niilla  vero  ex  allatis  infcriptlonibus  ita  Interpunilis  charadcreni  priV- 
fert  .Ltatis  fux  :  Eas  tanieii  ut  non  longe  abelle  credani  ab  .ttate  Cla'idli 
Imperacoris  illius,  qui  Gotthicus  cognominatus  ell ,  facit  hoc  niarnio- 
ris  h-a^;nentuni,  quod  vidi  Roni.v  ,  in  Monafterio  Cii^nobicaruin  Montis 
OUveti  ,  non  procul  ab  arcu  Titi :  Enuuciat  nauiqiie  fecunduni  annuni 
Imperii  ,  cum  primoConfuIatu  Gordiani  Augufti ,  qul  fped  at  ad  annum 
vulgarem  Chniil  ccxli  ,  ut  Baronio  videtur  ;  vel  (  ut  Pagio  placet  )  ad 
annum  ccxxxix,  atq;  annts  tantiim  triginta  pricedit  infcriptionem-. 
temporum  Claudianorum,  quam  illuftramus  . 


iMP.  CAES.   M.    AN.  TO.  NI.  O. 
GOR.  DI.  A.  NO.  PI.  O.  FE.  LI.  C^ 
AVG.  P.  M.  TRIB.  POT.  H.  COS.  P.  P. 

COR  •  NE  •  LI  •  A  •  PR  AE  •  TEX  •  TA  ■  TA 


»^ 


IVI-  NAM-  ?!•  E-  TA-  TEM  •  E-  IVS 


^, 


^Q\^E  •  SVOS  •  ET 

r  DI-  CI-  VM 

VEN^  TI-  AM-  SV-  AM 


BA  •  VIT 


Non  comemnenda  3rbitrorea,_qii.i'  lapls  hic,  quantumvls  ditTraclus , 
nosdocer.Hinc  namque  difcimu^ ,  ingeniofam  elle  potius,_quam  verani, 
obfervatiouem  Scriptoris,  c.vteroqui  doctillimi  ,  qui  putavit  confucviiie 
antiquos  puncta  interponere  poft  unamquamque  svllabam  ^jorjttau  ad 
expruaeudro/i  mvrorem  iuterjeciii  paujii ;  ut  in  legentinm  aniuin  p-.ophi- 
qmrnm,  feu  l^iatorum ,  facilthi  excitaretur  dolor  ,  &  fiereat  produ^iora 
fufpiria  .'Ecce  tibi  namque  infcriptio ,  non  funebris  ,  atque  atra ;  qu.c 
inrer  lingultus^ac  fufpiria  legenda  (it ;  fei  hilans  potiiis  ,  atque  ex  ani- 
ino  memorcic  ■^rato  profecla;  in  qua  tamen  unportune  dividuntur,  pun- 
dis  quibufdam  inhtitiis,  fingul.t  ferme  syUab.v.  Apparet  etiam  in  eacom- 
m:ini'J  apud  Quadratarios  ufus,teriio  f.tculo  .vr.t  Chnftian.t ,  ita  in  la- 
pidibus  fcribendi :  licet  mos  ille  plebejus,  &  polterioribus  ctiam_  f.vcu- 
lis  perduraverit;  &  a  Quadratarils  ad  aiios  fese  arcihccs  dilhiderit.  Vi- 
difti    Tab.  III.  pag.  29,SEvERiNiE  nonieu,  catboae  fuperfcriptum  tabu- 


74  ...^ 

Iff  figLilInar  fic,Snv  .  ^iuNA^l5ccet  Itaqiie  rioj  titulus  Incultus,  eam 

interpiindioneiii  Fodbnhus,  aiit  Vcfpiliouibus  fliiile  ufitatani .  Eft  in_, 

Mufeo   Kirchcriano  pofidus  'vvrciiiii  [i], cjiH    ferfaie  rnagnitudlnis,  quiV 

fxpriinitiir  Tah.  IX-  nHm.  V.   I-cjias  ibl  chavaderes,  audoritate,  ut  vi- 

dctur ,  publica  cxcuIptOs,  i 


^    LIBRAIVS.  STA 

qui  (uili  nie  falHt  cpinio)  lcgendl  funt  Li  braJusta  ,  Potliis  quam  Libra 
liijr.t'  Si  a.'ca:^  .  Dccet  crgo  hccponclus,  Ita  fcripfiile  Flaturarios.  FI- 
gulos  ctian;  Ita  fcripfiilc  dccercr ,  ubl  c.i'tera  decilcnr,  ijgillumcharacle- 
ribusprominentIbus,in  Tabula  nclili,quaiii  vldi  In  Vlrldario  EmincntilTi- 
jiii  D.  Card.  Caniiill  C\bo  ,  iti  collibus  Albanls  ,  ad  Cafirum  Candulphi. 
Ibi  lc£,itur  Lvcii  Allii  nomcn  ,_dlvlfum  Interpunctlone  rldlcula  ;  ?aluiar 
ue,  an  potliis  Ailii  vlrefcentls  hgurain  Imltante.'' 


tzJ. 


Vs\   J-s 


Tn 


[  I  '}Snb  Cbrijliatiis  Friucipibus  con  • 
flatum  hoc  poT:iut  docct  'gen?ina 
illa  Crux  ,  cjUct  etiatn  argento  iU 
lita  confpicituT  ■  Sed  atatem  ejus 
detcrrminare  ex  cbaratlsrumfigu.- 
ra  ihn  audeo  .  Credidcrim  ,  ad 
otlaiura  fxculum poffc facile  per- 
tinere  ■  Siinul  namquc  cum  boc 
pondere  liErali.,  in-ventum  aliud , 
ferme  lelibrale  (  deficit  etenim  a 
femijfi recentis  lihrx .,  femtmcia') 
cum  cbaracieribus  cfuibujdam  in- 
verfis  ,  atcj;  ita  male  divifs  , 

PONOV    *T<    SCAKOLI 

^ui  '■jidentur  pcrtinere  ad  ftcu- 
lum  C A  Ro L 1  M  A  G N I  ;  nij!  fort e 
etiam  recentiores  dicendi  flnt.,  cj* 
ad  Carolum  .Andegaijeufem^Nea- 
politanum  Regem.,f^culo  w\\-,re- 
ferendi  ;  cjuod  non  crediderim^^ 
neq;  enim  omifja  eo  Jxcub  ftiif- 
fent  Infgnia  Francicuy  qu<x  non 
apparcnt  ;  ut  videre  poteris  iiL^ 
appoft.ifclihrx  ejus  imagws  : 

»0N- 


Sed  ut  ffrt'LiBR  AM  illa-m  IvsTAm  re- 
deam  ;  ea  ,  cuju.fcumcjue  tandera 
Atatis  ft ,  deficit  a  recenti  publi- 
ca  Romanorum  libra  ;  cujus  fo~ 
lum  deuncem ,  ac  femunciam  pen^ 
dit  . 

[2]  Ordinandanjidentur  J^erba;Lv- 
ci  I  .  Ai.Li  I  .  MAxiMi  .  L.  aiitera 
hic  yillius ,  c'(?/  figulus  fuerit , 
i'el  Domi;.'.':-s  prctdiorum ,  uhi  fa^ 
hricata  e/I  bipeda  ,hoc  figtllo  no- 
iata.  Almcs  rfne  fic^tf/os.  dani 

la. 


7^ 

.?  Tn  fumma:  Bihll  eft  freqtieiitiiis  ernboliinxls  hifce  pundis  In  mo- 
■Bnmcntis  antiquoruin  ;  pr.ilcriiui  pcfl  f.iculuni  fccunduin:  ut  proinde 
oon  fit  conlideranda  h,vc  interpunclio  in  epitaphio  S.  Several,  tsnquam 
innfitat»  qu.vdani,5(:  intolerabilis  bai-bare  fcribcndi  ratio;qucinadniodiiiTi 
«oofiderauda  non  clVet  eorum  oiniliio:  quain  iTcquentifiiniain  inlapidi- 
j)ii3 ptifcoruin  Gr.vcorum  (i)  ,  in  quibus  fxpe,  uuilo  interpolito  iiiter 
Tocabula  puncto,  auc  fpatiolo,  Oratio  totacontiuuatur,  iinitati  funtetiain 
^liquando  Latini.  Rifi,anno  clapfo,  Rom.v  conacus  crudicorum,  poiten- 
tofainulta  agnofccntiuin  in  lamella  «vrea  votiva,moiis  cxigu.v,  TaliSi/jan' 
«;iuflar,  quanj  Mufeo  Collcgii  Romani  Soc.  J.  donaverat  D.  Francifcus 
Ficoroni  ,  vir  fane  de  Mufeo  illo  optimc  meritu»  .  In  ea  laniella  it^ 
fcribitur.  ^ — ^ 


lOVIS 
GAGVNVS 


er 

Ibi 

C 


Novam  quamdam  ]ovis  appellaci  jiie  u  ibi  agnofcere  videbantur 
i'uditi,tribiitafortalle  a  furio  aiiquo,  aut  [i]  Phoebo  [2]  .vgrc  cgercncc. 
~i\  ergo  ri  ]ovis,cafus  recliis  putaoatar,  qiiale:n  Ennius  ufurpaverar. 
AcuKi   liculus  non  magis  Jovem  dedccere  credeba-ur  ,qiiam  JuvoNE^a 

^  dede- 


K 


lateres  a»tigui.Figuli»a  L- AllI. 
€NvTr,si  mimoratftr  infgiUo  do- 
Jiori,apf'.d  Fabrett.  cap.xw.  55- 
Ihi.,  ntim. 54.,//»  alio figiUo  fig;ilin<i 
nomiuatur  M.  ^itius.  Clemens- 
Hihc  mihi  fufpicio  de  AHiis ,  prs 
hitsypuvcJioue  fcJptn.  Confue- 
K>erunt  namque  f.tpe  antiirjui  lym- 
bola  aliquj  eKlculpere.nlludentia 
od  vomen  eorum  qui  monumenta 
fonshant  ,  vil  quihus  monunien- 
(  tum  ponehatitr.  Oftendtt  hoc  exem- 
.  plis  multis  Fabrettus  sn  Apolo. 
gcmate,  pagg.  8bi.  &  S9;  &  '»  Do- 
meft.lnfcr.Cap.Ill-  pagg.  86. 1 87. 
£  1 1  /»/eq;  antiquifsimorum  tantiim-, 
fed  vir  eoram  ,  qfti  fub  Irnperatori-^ 
bus  R)'nanis  floruere .  Epitaphiu 
metncfHfi , '«  lapide  refofso  e  via 
ylppij  ,  qtii  eratpenes  D.  Card.de 
Puli^nac;  inventus prope  fepulcra 
Libertorii  Livix  .^uguftte  ,  omni 
^ivifione  cartt : 


€  N  N  €  A  K  A  I 

A6KAMnNOC 

«■rf^KPlMAI 

nAP^TTMBoO 

0  N  n  0  I  e  I  n  A 

THPnPoKAoc 

cTP  iHc  A  no 

rAIHcOTNO 

MA^6  €CTinPO 

kaat  a  lAn  a  tp  I  c 

HnApAK€lMAI 

Nlmlrum  :  Vnde-viginti  menfes  ha- 
bens  ego  jaceo  in  Tumtilo  ;  qiiem 
fecit  Pater  meus  Froclus  .,Y>ete- 
.ijriiuis  Syria  eterra  ■  Nomen  ve- 
rb  efl  mihi  Procla'.  terra  natalis 
fult  mihi  h.vc  , /«  (7«(jytff£'o  • 
[1]  Catull.epig.  2;.  ., 

1,2]  Martialii  lib.  3.  S9.  -^ 


7« 
<?lfdfciierint  ncrnina  iikinae  ,  &  Rumi^Nae  ,  Sr  MhNHS,  (5:  Fi.noNrAn,  & 
Mephitioos,  iS'   Vnxiae,  i.Sc   Cinxiae,  &  1-ehr.iiae  ,  &  alia  tiirpio- 
ra  ;  ciini  pr.vtr-r"-)  Iuppi  i  er  ipsc  dicliis  iit  AnoMr;02,  five  Mufcarius  ,  (^ 

I>AFALI>i,(5v  KATaIEATHS    1  I";,  &  MaIIIS,5:   MlNlANUS   i;2],&    PlST0R;6i: 

TRAGcEnus-,  ^;  STfcRcuLitis  £5],  |)ve  STercv;  i  vs :  Qiiibus  titulis  plan^ 
fordidis ,  addl  poUet  6:  iitud',  Cacuni  .  Veriin!  ego^  tantuniac  taiem_» 
Denm  ^^ha  tenipla  cali  fumma  fonitu  C07icuttt ^  e  Forlcaria  iila  latrlna- 
runi  (elia  dcturt  anduni  cenriii.Putabam  naniqueconjechirasomnes  ever- 
ti ,  additistantiim  infcriptioni  pnnclis  duobusJic:  lovi.  s.  c.  acunus. 
Q,uani  conjeduram,  accipiat  fanc  qullibet,  prout  volct:  id  ccrtliimniin 
flt ,  .iicqiie  ob  multitudinem  inrerpnnctionum  ,  noque  obdefedmn,  iu 
aiuiquis  monumentis ,  dcbere  nos  admoduni  ellc  folicitos . 


^.    XL 


KAI.ENDAH,NONAE,ET  IDUS   IN  EPITAPHIIS  CHRI- 

STIANIS.  NUM    ET    IN  ETHNICIS  ? 


itione  rranirier,i)t . 
R-  P.  loanncs   Mabilloniu.s,  in  Appendlce  ad  cam  EpiftoIamC^), 
quam  (nhEufchii  fiomani  nomine  fcripferat,  c  rca  Sandoriim  ignoto-' 


[1  j  Scilicet  DESCEVsoR,/fropre.rfi-e- 
quej;tes  defcenfus  ad  awores  ,  at- 
que  adulteria  • 

C2)  A  mtnio  ,qu')  Juffiter  ficliVts 
CapitoliHUS  autiquitus  pingeba- 
tur . 

£3]  Cummunis  Sc?ite?/tia  efi  ster- 
cuTi  I  ce/sTkRcuLi  I  no>iieN^aut 
PicuMNO  tributum,  Faunifilio ■, 
qui  Latiiios  terram  fiercorare  do- 
cuit  ,  ut  fcripfit  LaSiantius  iib.- 

■primOjCap.  zo;  aut  Satvrno, 
propter  hoc  idem  beneficium  prx- 
fiitnm  ,•  quemadmodum  ait   Ma- 

■  fro^/ax, Saturn.  lib  i.cap.7.  Non 
taruen  a 'veYO  abhorret  opinio  pu- 
tantiur/i^etiam^^ovem  itii  aiiquan- 
do  nominatnw,  ivppiter  nar/iq; 


7ion  rninhs  ac    isis,  vNvs    erat 
o  M  N I A  ,  ita  ut  omnium  nomini  - 
bus    meritu  appellaretur  .    Vid. 
ytgypt.  de  Baccban.  p.  loi. 

[4]  Editione  prima .  pag.  40. 

[5]  A'on  dcfuit  Scriptor.  cxteroqui 
ernditus ,  qui  hanc  etiam  formu- 
ftro  ,  CTviEsciT  In  Pace;  ab  E  hni- 
cis  adbibitar/j  dieeret  in  re  fuu  e- 
bri-y  traheretque  huc  Virgiftanum 
jltud,i,  y^neid.  25?, 

— ,    ^UNC  PLACIDA  C0M1'0STUS  PACB 
QJIIESCIT- 

Verum  ibi,  ni  fallor,  dormitavit 
exir/jius  Tlr -.neque  advertit  toe- 
tam  loqui  de  ^^ntenore  ,  J-atavii 
ifjter  Venetos  regnante;  non  -verd 
de  eo  compofito  inter  plurei.     ' 


77 

JenJaram ,  Nonarim-^ ^ Iduura hi  Epitaphlh  , qii.t  ray'ij]irr:e  ,ft  tarncn un- . 
cjiiam ,in  Epitapf)i'nGeHtilitm  occnrrnut .  Audierat  h.ic  f.)cile  Vir 

dclifliiiHi.s,  ciim  Roni.v  conMiioiarerur ,  ab  eruditilliuio ,  libique  anii- ' 
clflimo  Raphacle  Fabretto ,  tuni  Sacroruni  Cocineteriorum  cuflode  :  li- 
niilehi  enim  aliquam  Fabrettus  ipfe  auimadvcrfionem  habet  111  Operej 
Infcriptionf.m  DomeHicaritm^^x'^;  ubi  Chnftianis  viiidicat  Fpitaphium  , 
phrafibiisparum  relii^iofis  confcrlptum  ;  hac  ratlone  dudus ;  quod  Z)<?--^ 
■poftiofiis  certa  expreffa  dies  ^pror/ii/faqne  Ffilr/jodia,  infcriptioner/i  fui/fc^  ' 
aCkrifiianis pofitam  e'jincant . 

'CI^'.rii!S  aurem  eam  Re^ulam  tradit  IIIuHrifsimns  Dominus  |uRu.s 
Fontanlni  Archieplfc  Ancyranus,in  Commcntario  ad  Infcrlptlonem  San- 
d,>;  Columb.v  [2].  ylvvertaf  parimentc .,  che  ne'  foli  Epitaffi  crifliani 
fogliono  efpri7-/2erf  leQiXQwAe  .^WHoxxt  ,  e  gl'\A\\  onde  il  Conte  Carh  ■ 
Cefare  Malvafa  (  Marm.  Felfinca  p.  56S.  )  ed  tl  f.  Mabillone  (  de  Cultu 
SS.  ignotorum  pag.  24.  ^r/tettono  cio  tralle  fonnole  ,  cbe  diftingriono  chia- 
raraente  i  ttcrnoU  de'  Cri!iiani.,da  qite'  de'  Gentili .  Comcs  vcro  ipfc  Mal- 
Vafia,  al)  llluftrifllmo  Fontanino  laudatu.s  ira  habct  ad  Epitaphiiim  Chrl- 
ftianum  Acviae  (3).  ChriHianum  olet  cultura  to  IIII.  Kal.  ivlias.-.. 
^uandoquidern  Iduum  ,  A^onarum  ,  (^  Kalendarurn  ,  ut  plurimhr/i  ,  mcn- 
iionem  baheri  a  Chrislicolis  in  fuorura  calce  Epitaphiorum  ,  quilibet  col- 
ligere  poterit  Q'c.  ' 

Si  poli:  tot ,  tamqnc  c.vpreiras  tantorum  Virorum  fcntentias,  locus-' 
fft  aliquis  opinioni  me.v  ,  dicani  quod  fentio  ;  quodqiie  non  alicnu.iXj.^ 
a  veritatc  arbltrabltur,  quicumq;  nolit,  Inaudita  parte,  fentcntlam  fcrre. ' 

Eum  ergo  canonem,  ita  intellectum  ,  ut  lignlticct,  raro  iifiirp.uam  ab' 
Ethnicis  in  Epitaphiis  fuis  Kalcndarum  ,  &  Iduimi  mpntloncm  ;  verini- . 
nimn  crcdo  :  Vlx  enlm  eft,  ut  in  millenls  qulbufque  fepulcralibus  titti' 
lis  Pa;:anorum  ,  unus,  vcl  alter  ,  K.ilcndas,    Nonas,  Idus  nominer ;  qu.v 
tamen  frequentiflime  In  fcpulcris  Chriltianorum  occurrunt.  Si  quis  au-' 
lem  omnem  omnlno  dierum  ejufmodl  commemorationem  ali  F.thnlco- 
nim  Epltaphlls  ablcgandam  dicat;  nego  fuflineri  eam  regulam  poile  ; 
aut  per  eam  fatls  confiill  difcrlmini  infcrlptionummortualium  chriftia- 
naruin  ,  ab  lis,  quas  Ethnlcl  pofuerc 

Nequc  aliter  fcnfiilb  dicendi  funt  eruditiflimi  11  viri,qul  Kalendas, 
Nonas ,  atque  Idus  in  Epitaphils  tantummodo  Chriftlanis  ae,novIli'c  di- 
cuntur:  li  namquc,  fi  eorum  vcrba  quis  benc  cxpcndat,  cadcm  do- 
cent  -  qii.v  d;co  .  Non  alia  fane  videtur  fuifle  mcns  Cl.  Mablllonli  ,  qui 
rarif/i-ae  in  Ebitaphiis  Gentiliura  ^\t  hincftum  dlein  Indi2,itari:  Non  alia 
Hlultrlirimi  Fa!)rertl ,  qui  non  qualemcumque  dlem,  notatum   In  Epira- 
phiis,fum'r  pro  difcrimine  Chriftiauoriim ,    fed   n\v.yi   deiositionis: 
cujiis  qnidem  DBPOsiTioMis(nt  ex:  Mabillonlo  vidlmus /7^^.  76.  )   num- 
quam  Erhnicl  meminerc:  Non  alia  etiam  doclifliml  Comitls  M.ilvafi.v, 
qiil  foliim  obfervat,  confucviirc  Chrlftlanos,  «/• /)/«W/wrt;;?5  Kalcnd.is  no- 
tare  in  Epltaphiis  fuis  :   Hoc  autcm  ultro  damus.  Solus  Igitur  videtur' 
Tliuftrifiinnis  Fontaninus  nullum  omnino  aonofcerc  velle  pro  Ethnico^ 
Epitaphium  ,  quod  Kalendarum  ,    Nonarum,  aut  Iduum  meminerit  .-' 
Veriim  V.V  ca  hominis  longe  verfatiHimi  fententia  non  eft  accipienda  fine 
prudenti  2.\\q^\.\3.,ix,cv.mlimitatio'ie  ,  qucmadmodum  Jurls-perltl  loqui 
folent-  In  omnlbus  namque  facultatlbus  habenda  pr.t  oculis  eft  aurca , 

K     2  Illa      ' 


[1]  Jnfcr.  Dora.  Cap.   II.  pag.  112.         cap-  v.pag.  569. 

(2)  Corametario  di  S.  Colohapag.jo.     (4)  yide  Manut.  in  Adagii-s. 

\l)   Marmora  Felfn.  Se&.  JVond, 


illa  Saplcntiiini  Virorinn  conllitutio,  qua  Juris-prudcntes  InLeenm  bra- 
culis  intelligendis  uiuntur  ;  ut  rcniper  exccptlone  aliqua  reftrlngenda 
putent  eftlta  Vcteruni,  quantunilibet  abfoluta  ;  ne  fortc  inoplno  aiiqno 
cafu  qMcat  coruni  vcritas  labefaclari .  0/-v,vV'y  naniquc  Defiiiltio  in  jttrc^ 
Civili  pcricnlufa  eH:  Rartir/i  eH  enim  ,  tit  non  fubverti  ^oj/it  (^i^ . 

Q[iod  quidcni  ubique  prudenter  dirtuni ,  prudent  iflune  dicltur  ubi 
fernio  cfl:  de  antiquoruniEpitapiiiis,  qu.^'tot  f.vculoruni  currlculo,  docfii, 
indodl  ,  fcripfcrunt ;  non  ad  artis  aut  reguLv  alicujus  amufiini  ,  fed  pro 
Superftirum  arbitrio,proGentium  confuetudinc  .  V^era  itaquc  iit  homi-' 
nis  docllfsimi  fcntcntla ,  quanivis  non  unum  rantiim,  vcl  alterum  faxum 
fepulcrale  lublcftci;  fidci,  fed  bene  multa  Indlcarl  pofsint,  certo  certiiis 
ab  Ethnicls  pofita,  qu.v  tamcn  Kalcndarum  dcljiinatlonc  notata  funt-- 
Nani  de  plcrumq;  contini^entibus  locutum  eUe  homlnem  peritifsimuni 
par  elt  credere:  cum  non  ignoraverit  CA    V.   quam  tiuilta  Epltaphia_.. 
iint,vcl   in   lUiico  Thcl"auro   Gruteriano  ,  qucf  Kalcndas  ,  Nonas  ,  Idus 
clare  fignatas  habent;6t'  tanien  ad  ethnlcam   fuperffitlonem  pertinent. 
Ethnicis  nempe  ea  adjudlcant, tuni  .vtas  diferte  exprefla  pcr  Confules 
in  lis  notatos,  tum  religiofa;  ccremoni<Y,  a  Sacrls  chriftianis  abhorren- 
tcs,  qiui' ibi  nomlnantur  ;  tum  Saxa  ipfain  Urnnlarum,  Ararum,Cippo- 
rum  termlnallum   morem  conformata  ,  ic  Soll  facri  ampiltudlncm  no- 
tantia  ;  qui^;  certc  Chriflianorum  proprla  non  funt. 

Ut  enlni  infcrlptiones  cas  pratereanuis,  de  quibus  dubitari  pollcr, 
fepulcrales  ne  finr ,  nec  ne  [2]  ;  Epitaphia  fanc  nuncuparl  debent,  atq; 
ati  Ethnicis  polita  ,  qu.Trcumque  mortualis,  five  faxi,five  loci,  mentio- 
ncm  faciunt ;  6:  pr.tterea  mortnos  ibi  tumulatcs  nonilnant  [5]  .  Jam  ve« 
ro  ex  his  non  pauca  funt,qu.^'  fcpulcralcni  hujufmodl  dcdicationem,in 
Mortuorum  gratiam  cclcbratam  ,  notaiit,  ap^ofito  die. 

Utque  a  Griiteriana  coUcclionc  cxordlanuir :  I.  Saxum    mor- 

tuale  Antonii  AE^rilli  [4]  ,qnod  Smetiiis,  &  Merellus  vidernnt  Roni.v, 
via  Ardcatin.i,  refcrt  Aram  ,  fcilicet  fepulcralem  Urn3m,feu  Cippuni 
(utFabrettus  [5]cxplicat  )  Dld.  Priu.  Kal.  Df.cem-  Glrman.Caes. 
ET.  Capitone.  Ccs  ;  anno  nimirnmpoll  Roniam  conditam  dcclxi  v  [6], 
itr.i' chriifian.Y  undccimo.  II.  In  cadcm  Via  Ardeatina  vldlt  Metel- 
lus  I7] ,  ac  dclincavit  Arani,  pofitam  C  Aurello  Eavori,K.  Ian.  m.  Av- 
RULio.  Anionino  (Elagabalo;)  Avg.  iiii.  et.  Avrelio.  Alexandro. 
Caes.  Cos-  ,  Anno  fcilicctar;t  communis  ccxxii  .  III.  In  jEdlbus 
Joannis  Boccallni,  Rom.v,  vldit  Lipfius[S]  tltuluiu  Sex.  Pompejl  Agafii; 
qui  (ut  cx  notata  i"acriFundi  in  Frontc,  6:  in  Agro,  mcnfura  eruitur)  fe- 
pulcralis  fine  dublo  clt:  ibi  autcm  dicitur,  inchoata  fuille  a'dicuIa,PRiD. 
Idts.  ApriliS  .  Ghkmamco.  C.esAre  .  et  C.  FoNrEio.  Capitone.  Cos; 
imdecimo,  iit  dixlnuis  [9j,anno  .vr.v  Chriftlau.v.         IV.  Epitaphluni 

JEWx 

(i)  /..  Omnis  definltlo  jy'.'  de  Reg. 

jtrris. 
[2]  '§ltialis  ejfet  hifcriptiu  P.  -^r- 

'vanii  Nigri  apnd  Griiter.  xx  1 1 1 

7.,  in  qita  lovi  ^t\q\o facratur 

ara  ,  xi  i.  Kal-  Jul. 
[5]  Hac  dc  caufiintcr  hxc  Epita- 

pbia  non  ntffiierabo  Infcriptionem., 

fjitamffbi  Vivens  Posun  ^^Ca'- 

Jif.s  ^ltiHantts,  Saccrdos  Dianx., 

dedicavitqtte  Id.  Oi:i\ttt  efl  aptid 

Grut.  cccxiv.  l>  atqtie  alias  hii- 


jttjf/iodi ,  cfua:  rr:ortuorum  7ion  rae- 
rninere  ^licit  feptdcris  infcript.i^ 
fmt.,  O"  7noriturh  cowparata. 

[4J  Grtiter.  Thefatir.  Infcr.  Dxxi.4. 

(.0  Infcr.  Domejf.  cap.W.  pag.  107. 

ib]E  fupptitatione  Stcphani  Winan- 
di  Pighii  in  Annal  Rom. 

(7)  Grtittr.  Thef  dxxvi  1 1. 

LS]  Teflc  Grut.  ncxx 1 1 1.  5. 

C9)  P.  Dionyjjtfs  Petavitis  Omfnles , 
hos.,  annffcriiis  hcat. 


_.,  ,,^.^.      .7.7 

AeVix  Vhvlx  Melltan.iPti]  aLlt/tJ^onJiigem',^  Llberos,  feciife  illlSarco- 
phaguin  ;  qaeiii   ConseckavekuNt  .  Idibus.  AvGViTis.  I^dente.  et. 
ORftTo.  Cos.  Aniio  Urb-  cond.  cmxvi  1 1 ,  [2]  Chriili  clxv.         V.  Vii 
Appla,ut  rctulit  in  fuis  fchedis  Fulvius   Urfinus,  [3]  fuit  cpitaphiiim 
CC.  Aniciorum  Faiconioruin ;  quod  erat  politum,  K.  Octobris.  m-  Av- 
RELio.  Sh\'ero  .  ii.LT.T.  Claudio.  Pompeianq.  Cos  .  pofi:  Chrilbun 
CLXxm.'         VI.  Ibidem,  tefte  LisorIo,&  Jacobonio  [4],  fuit  fepul- 
crum  Q- C.vfil  Sablni,  cul  Cxfia  Venuleja  Prifca  VR^f.  Makmor.  .  Pos. 
K.  OcT.  P.  Coknelio.  Anullino.  M.  Avfidio  .  FKONroNe.  Cos.  Anno 
ab  V.  Cond.  cmli  r  ,  .vr.i-  Chriltian.i-  cic.         VII  Funerca  pariter  vide- 
tur, ex  figura,  Ara,  quam  Fabri  Oftlenfes  ponunt  [^JQJVlartlo  Phlllppo 
III.  IdlIs.  Aprilis.  ScAPULA.  tekiullo  .    Er.  TiNEio  Clemknte.  Cos. 
fecundiun  vulgarein  .rram  anno  cvc.         VIII.  P.  Minacio  Albino  mor- 
tno  ,  dedicatur  [6]  arula  tiburtina,  xi  1 1 1.  Kal.Nov.  M.  Lollio.  Paf.dio  . 
Vek.0  .  Er .  Q^IvNio  .  Lepido  .  Cos,  anno  Urbls  cond.  dccxxxiii  [7]. 
IX.QJ^.ttidio  Pacato,ite  niortuo  [6J  ponltur  Ara,K.  Ian.  QjCloelio  . 
Siculq.  ET  .T.Largio.  Flavo.  Cos  .  De  hoc  tamcn  Epitaphio  mihi  fufpi- 
cio  non  levis  injicltur:  Vereor  namq;  ut  umquain  extlterit,  pr.vterquain 
in  paginls  Impoftorum,  qui    iilud  Grutero  fubmlnlflrarunt .  Certum_. 
illud  eit ,  anno  ab  V.  conditd  cclv  ,  [8]  quo  Confuies   fuere  T.  Lartius 
Flavus,  &  Q^Cloeiius  Sicuius ,  ionge  diverfam  fullie  ab  ea  ,  qu.t  iu  hoc 
Epitaphio  legltur ,plebls  Roman.t  linguam.  Sed  hic  mlhi  Inftituenduni 
iion  efl  examen  criticuin  de  Infcrlptloiniin  ,  qu.i-    vulgo  recept.r  funt , 
finceritate:  .A.b  lis  afferendis  fupcrfedebo,  quarum  fuppolltio  vlrls  doclls 
jain  fuboluit :  Cctteras  autem  laudabo,  quales  invenero;  ncque  eiiiiTLj 
abunius,  alteriusve  falfitate  nondum  deprehensa,  detrimentum  ullum 
mihl  inetuendmn  efl  ,  qul  non    paiicls  exemplls,  fed   l)cne   inultis,Re- 
gulam,  quam  impugno,  poiruin  inhmulare.         X.  In  Thefuiro  eodein  , 
[9]  polituin  iegitur  Epitaphium  M.    Pompllio  Sablno,   K.  Ivn.  l.  Scipio- 
NE  .  AsiATico.  et  .  C.  NoRBANO  .  BvLso,   quos  Confules  me  inveniHe-» 
alibi  non  recotdor  .         XI-  Ara  Cn.  Vefuienl  Latini,  Dis  Manlbus  de- 
dicata  eft[io]  lo- Dec  C.  Posthvmio  .  Cominio.  Arvino.  Aurvno.  [m] 
Hi  .  T.  Largio.  FLAvo,quos  Cos,  Anno  Urbis  Condita'   ccli.  alllgnat 
Pighlus  [i2],anno  ccliii.  adfcribit  Petavius.  Eorum  antiqiiltas  dubium 
injiclet ,  utriiin  Infcriptio  iegltima  fit.         XII-    In  Epltaphlo  Mlndlo- 
fim  [13]  C.  Mlndius  Pacorus  Aram   .  Dis.  Manibvs  .  Sacrav  .  1 1  (y/c) 
Kal-  Avg.  Q.  Calcilio  .  Metello.  T.  Didio.  Vivio.  Cos,  Anno  poft 
Roinaiii  conditam  ,  fi  Plghio  credlmus ,  dcli  ,  fi  vero  Petavlnm   audia- 
nnis,  DCLVi.         XIII.  T.  CanulejiisSabinus,  Parentlbus  [14]  Ar.  P.  Kal. 
NovEMBRis.  Sex.  Annio.  Silvano.  et.  T.  Annio.  Vero.    Pollione.  Cos. 
Anno  V.  C.  dccc.xxxi  v.,  .rr<t  autein  Chrlftlan.t  lxxxi  .         XIV.  Paren- 
tibus  itcin  fuis  Titul-  FEciiRuMi  [15]  Vctu[eniI,Paller,  iSc  Amandus,  IIII. 
Id.  Nov.  Q;_Fulvio.  Flacco.  Amarino.  et.  L.Cornhlio.  Lentulq  Cav- 


di- 


[1]  T/jef-  Qrnt.  dccli.  5.  (^)  It^  Pigblm.  Fetaviin   locat  afn 
(i)  Petav.  iii  Docl.  Temp.  lib.  xi  i  r.         no  feqiie-ati  cclvi. 

Hcerere  fe  ia  CoiifHlum   ijlorum  [9]  Pag.  uxxxi.^. 

nomintbn%.,  ait  CLGoriui  in  lufcr.  C  i  o)  Grnt.  Tbef  m xxx i  i  .  5". 


Etr.  Tom.  I.  pag.  200. 
[5]  ApndGruter.  mxxv.  6. 
(4)  Ihid.  pcLxxi  II.  12. 
(5:)  Ib.  mxxvi  1.4. 
(6)  Ibid.  Mxxxi.  4-  7- 
[7]  AnteChriflum  xxi.  Pctav. 


(i  \")Forte  AuRuNco. 
[12]  /;;  Fa/L  Toni.  i.  pag.  80. 
(i ;)  Thef  Qrttt-  Mxxxv.  5. 
(14)  Ihid.  MXL.   l- 
^15)  Ibid.  MXLi.  S. 


BiNo.  Cos.Quc-fl  Confuhnn  par  ,  anno  poft  Roniam  oondrtam  dxvIj», 
aflignanini  a  Pighlo  ,  locatur  a  Petavlo  anno  infcquenti  nxvii. 

XV.  Vla  App;.-i,0.ssAR-  C  Calventio  Janiiarlo  fecit  [i]C.  Calventiiis 
Avitu.-".  Fratcr,  1 1  i.Non.  I(\nuarI.L.  QiiincT!  o.  Crispino.  i  i.  M.Sta  i  i- 
Lio.  Tauro.  Cos,  queinadnioJuiii  retulitlu  fua  Adverfarla  Fulvlu.s  Urfi- 
nii.s.  Hos  Confule.s,  anno  arii;  Chriiiianii;  .xli  v.  allignat  Petavliis  [2]  .     -  jy 
XVI.  Via  eadcii),  C.  Caercllio  Pulchcriano   Sarcophagus   ex  inarmore, 
fit ,  VI.  NoNAS.  Mai  I.  M.  IvNio  S\  LLANo.  ET.  L.  Norrano.  Balbo.  Cos.  , 
anno  ab  V.  C.  (ut  Plahlns  quldem  autimiat)  d:clxxi  ;  ut  vero  Petavlus- 
docet,anno  Infcquenti  ,   qul  efl;  annus  .vr.v  communls  xix.  ;  quo  certe . 
tempore  nulli  Roin.i;  fucrc  Chrlflianl.  XVLl.  In  tumulo  Avilliorum 

[i],  iit  notabat  faxum,  quod  ollm  fuit  In  pavimento    Sandl  Eaftachli, 
Famill.i  tota  Aedicul.  et  .  Akam.  Dis.Man.  FeceRunt.  V.  Id.  Bec.  C- 
AsiNio.  Pgllione  .  E  •  ■  C.  A.sTisTib.  Veterh.  Cos,  quadriennlo  poft.. 
Coiifules  nupcr  indiccUO:;  . 

Multa  hujufmodl  Fpltaphia  Grutcro  fuppcdltata  funtefchedis  Ful- 
vll  Uriinl ;  quo  tcfte ,  ia  via  Appia  deteda  fuerant  quinque  fequen- 
tla;  XVIII.  rulvlorum,  qui  [gl  T.  FeceruNt.  V.  Non.  April.M. 
Ab.Mit .  Leimdo  .  II.  L.  MuNATio  .  Planco  .  Cos,  Anno  U.  C.7i2.ante 
Chriifum  xli  :  ;  XIX.  r^ontlorum,  qui  H.  Monu.mentum  .  Fkcf.runt. 
XII  (fic  In  Grutcro  [3]  ,  forte  InLapide  fuerit  iii.)Non.  Mar.  Cn. 
Po.Mi'tio.  Strabone  .  ET  .  L.  PoRcio.  Caione.  Cos,  fclllcet,  anno  Urbis  • 
ncLxv,  fi  Petavio  ftamus  [4],ante  Chrlliimi  vero  lxxxix;  XX.  llu- 
belHorum  qul  Aedicul.  Fecer.  xi  i  i  (ita  in  Grutero  [3]  )  Non.Febr.cn. 
Lentvlo.  Getvlico.  f.t.  C.  Ca  lvisio.  Sabino.  Cos,  ab  Url)e  Condita 
anno  dcclxxix,  ant  Chrlitian.i  xxvi  ;  XXI.  Turranniorum,qui  [3] 

DD.  Kal.Sept-  ti.  Claudio.  NEi^ose.  C.es.  IIII,  ti.  Claudio.  Dru- 
.so.  IIl.  cos:  Ita  enlm  halict  Gruterus,  apud  qucm  forieerror  fubreplit 
in  ntimero  Confulatuum  Druil:  debult  nan;que,cum  quarto  Tlbcrll  Civfa- 
rls  Confulatu,  cnunciarl  Confulatus  fccundus  Druli,  cadcns  In  annmTL.. 
Urbls  condlt.v  dcclxxiv,  sr.t  Chrlftlan.i'  xxi  ,  ut  Petavlus  notat ,  ac 
Pi£hius:qui  In  eo  foliiin  a  Petavlo  dlfcrepat ,  ut  uno  anno  fupputationem 
retavli  antecedat .         XXII.  HI  pariter  Turrannll  In  Epltaphio  alIo[5] 

ossar.  lECERUNr.  XI 1 1 1.  (/e:)  non.  Mart Cornelio.  Scifione. 

M.  at'iIL!0.  CalaTino.  II.  cos.,  qui  ciiin  anno  U.  C.  D,  anteChriftum 
vero  cci.iv.  confulatum  gelibrlnt,  fcrupulum  Injlcient  de  infcriptlonis 
ipiius  verltate,  quam  modo  examinare  non  vacat. 

Pratcr  has  autcni,qua.-  in  Grutcrlauo  Thefauro  funt ,  mortuales 
dedicationcs  In  Epltaphils  notatas,  alias  alibl  non  paucas  reperire  eft. 
Reinciius  [6]  Epitaphium  Anitlorum  refert,  ,  XXIII.  Sacrum,  &  Soli 
facrl  amplitudlncm  notaiis  ,  cuin  dic  xvi  1 1.  Kal.  Ian.  fub  Confalatii 
Aurellani  Aug.  II.,  &  Bafii,  qul  Incidit  In  annum  xrx  Chrlftlan.t  ccLxxi. 
Petrus  Relandus  (7)  ex  Adverfariis  Marquardl  Gudii,habet  Epitaphluni 
Eupitiorum  ,  ubl  dicitur;  XXIV.   M.  H.  D.  (^{zW.montmetitnm  hoc 

dcdicatum^  Kal.  Felir.  P.  Coknelio.  Amullino.  et.  M.  Avfidio. 
Fronione.  cos.         Ex  ilfdem  (S)  laudat  Idem  Relandus  Epltaph!um_» 

Ifta-  \{ 
— — ^— — ^— ^^— ^— ^— "^— "^— ^^  •  — i— — ^  • 

[1]  Grittey.  Thef.  mxi.i.  i..  14.  15.     [5]  Grttt.  Thef.  mxli  i  i.  i- 
[2]  Foji  R.  C.  nccvi  i.  t!?j;jo  uno  ci-     [6]  Sy;Jt.  l?jfcr.  Cl.  y.^^^pag.  3S4. 

tiP.spontiUtur  a  Pighio.  [7]  /;;  Faftii  CoJjfpag.  92.  adauuum^ 

[3]  Tf^^^.f-  Grut.  Pagin.  mxlii.  7.         ChriHi  c\q. 

I?-  16.  17.  [8]  .^d  auiium   Chrifli  clxxxii, 

(4)  Ft  hic  Pighius  tiuo  auno  pra-        jpag.  $6. 

ctirrit 


JVfOCrT    JKJVA^OS  ^J^I 


AMTOMfAE 


1P 


FJMAEDvi^crssr 

TES  rN/PACE  <? 
-P  ^XIN  PACE 


Tttfc  .viirp?yS^i  „ 


,  i> 


8f 

-Tflafi.iMellinr,  ■       XXV.  fac?u;n,curatumque,KAL.  Mar  r.  C.  Pltrj- 

,*Jio.  MaMeri  iNO    ET.  CoRN.   RiiFO  cos ,  quein  Pecavins  Trcbelluiin!» 

Hufum  noarmat  (i).       XX\^1.  Eiulneutitliunis  ac  RcvereudilU:nu.s  Card. 

Corradmus,  In  Latio  J^eteri  [z]  refert  epitaphium  Marci  Eburii  Tvro- 

nis,  invcntum  In  agro  Vciiteruo ,  teite  Pyrrho  Li^orio,  uhi  dles  iegltuc 

notata,  XVI.  Kal.  OcTOBRis- C.  vero.  NATALt.  et.  P.  Coknelio.  ScI- 

piokh.  AsiATic.  coss.  quos  fuBedos,  anno  Urbis  dcccxx.  refert  Wiuan- 

dus  Pighius.         XX^Ii.  Ejufdem   Openx  continuator,  P.  jofeph  Roc- 

chus  Volpi,  S  J.  duo[3]  laudit  epltaphia,  rcfolfa //;i'/.i  Ciuhinia  Pr.itisjli- 

iia^  tiou  lortge  a  moe/iibus  Vrbis,e  fepulcro  tjeutis  Aufidi.v,cum  Kaienda- 

rum  notatione.  H.tc  auteui  etiam  e  fcheJis  Ll^orii  defcripta  fuut.Prl- 

inuui  cit  Aufidi.i'  Tor"}uat.v  V.V.  ,cui.  T.  Aufidlus  Libcrtus  tumulum  cu- 

ravit  ,    III.    Now.  AvG.  shr..  Svlpicio.  Rvfo-  bt.  M.  Claidio.  coss. 

£4]  ;         XX VIII.  AlTad  vero  eil  Auftdi.r  Tuci.v,  paritcr  Vlrglnis  Ve- 

ftallsjcui  ex  Teflamento  faciunJum  curavit  Q_AnHdius  Libcrius,  Kal. 

SEPfEMB.   Kip.  C.is.  AvGvsro    et.  sex-   Appvleio.  cois.  [5]       XXiX. 

Aliam  e  Li^orlanls  funcbreiu  Infcriptionem  C.  Rofcilii  Dromcfil  refei^t 

Keineliiis  (6) ,  la  q  la  Ar.  nEnic   Kal-  Ffisx.  L.  Gellio.  Poplicola. 

et.Cn.  Cjk.  LEyrvLO.  cos,  fcllicet,  anuo  Urbis  ucLxxx  i  i ,  aute   ;rraiM 

Chrlltianam  ,  Lxxi  I.         XXX.  Apud  Fabrettum   (7)  Gelos,  Divl  Aug. 

libertus ,  pos:.  mortem.  FiLi  i.  svi flcit.  bt.  dedicaviT  ,  uti- 

q\9  fepu':cralem  aram  ,  IIII .  kon- M  ai  as.  T.  Siatilio.  Tavro.  P. 
PoMP  )N!o  S:c.  Num  Urbls coudit.L-  anuo  ucclxix,  xr.v  ChriRian.v  xvi? 
'  XXXI,  U.-ialdiuas ,  la  Vua  Aui^eli  Coioccii,  enun5erat  iiiter  Infcri- 
priones  ab  erud.tililmo,  arq;  elegTncirumo  illo  Viro  con^e.^tas  ,  Epita- 
phium  \.  Rupilil  Alicli ,  \  Rupili.v  Hllar.v  ;  qui  fccerunt  S  Er-  post- 
II.  <.\L  F^BR.  C.  I  JsriLio.  Ma^^ci  vo.  et.  C  \ri  lio.  Ser.\no.  cos  [8]  ; 
XXXn.  Et  Epitaphlum  M.  Licinil  ,  M.  F.  Cralfi  ,  Fru^^i  ;  \  Mcinl.K 
Crair.cqaibus  M.  Licinius  Jur.Ior  ,  AkAm.  d.  III.  K.  Mart.  L../EM!Lio. 
Mamerc).  b   .  CCtsio  Faeio.  Vibvl\no    cos. 

Phires  hujufmodi  Infcnptioncs ,  Kalcn d.^rum ,  Nonarum ,  &  Iduuin 
mentlone  inlignes,  enumerare  nolui.LIcct  enim  fepulcrales  111*  fint,  ta- 
nlen,quia  vel  fepuicrl  tanrum  emptionem  venditionemque  memorant; 
vel  tirulo  quidem  fierunt  totl  alicui  R^dificlo  mortuall;  nou  tamcu  ali- 
cujus,aut  a!Iquoru;ii  tantummodo  Clnerarils  fuerunt  appofit.u  ;  vel  nul- 
IIus  Mortul  ac  feo  ilti  memineruut ,  uudc  proprie  tlruli  Mortiorum,  aut 
Epitaphia  cred"  po.ie:it;  omitteadas  cenfui  ,  ne  ah  Eoltaphiis  difccde- 
rem  .  Epitaphia  autcm  profe^.T^6  dici  merentur  laudati  lapides,in  qui» 
basKalenlf  nocanfur,  5c  Idas,&  M.:)n;.Q_[are  vldetur  nou  po;le  ncgari 
fi  caitlgate  loqui  velimas ,  antiquos  F.thnicos  allquando  hujufmodl  dle- 
rum  meminiire  in  Epitaphiis  fu  s.  ^'"■que  vero  quis  ol^jecerir ,  dies  iiL. 
allatis  Infcriprionibus  memoratos  ,  habendos  pro  dlebus  feltivis;  utpote 
quibus  Dedicatlones  celebrat.e  fint,  6c  Ar.r,  &Lapides  pofiti ;  non  voro 
fignari  ibi  atrum  illuin  diem ,  quo  fepultns  obierit.  Efto  enim  h.tc  vera 
finr.  Dj-.i  noJj  dies  aliqui  memorentur  in  Epitaphils  Ethnicorum,  jim 
falfum  eil  Epitaphia  illa  exciudere  omnia6  oiuneiu  inemorlam  Kalen- 

da- 


CO  De  doti  Temp.lib.\\\i-ada»'  (5)  Afiuo    V.  C.-ji$.   Ajite  Chri' 

ti:im  Per.  Jul.  4895.  /?«;»  29.                                        - 

£2]  Tora.  2.pag.\c)6.  (6)  Sy»r.  Infcr.  Cl.vi.  119. 

13]  ^^^r.  Lat.  Prof.  lib.  4.   cap.  7.  ly')  lnfcr.  dom.  cap.  x.224. 

pag.  162-  IS']  Horum  Cotifuf/;  par,  utf^  (/uod 

£4]  ^■innaljrb.  cottd-  705.  onte  Cbrr-  fequitur ;  non  inxettio  apud  ChrO' 

fium  51.  -  ndhgoi.          ■   ■  -■  ^ 


^ 


82 

dartiJii ;  Nonarnin  ,  6c  kluum  ;  qnod  at3  rcgulam ,  6c  quaquivrlimis,  vcl 
cvci  tcndaiii ,  wl  liniitandaui  fufficit . 

Quid  ,  quod  ^S;  ille  ipfcatcr,  ac  hincftus  dics  ,  qiio  !/os  Fcta  fufjp'^ 
co///?-'^,  [1]  aliqiiaudo  in  Epitaphiis  Ethnicoruni  adfcnbitur?  Enexempla, 
cx  iiioiuuiiCi.t:.s  lanieditis.         Priiiiuni,  XXXIII.  Ruflicelhv  M.  L.  Cy- 
theridos  Epiraphium,  a  Smctio  leduiu  (2J  v\ixxi.t.,Ab  cz.  dcbitum  redditura 
£3]  X.   Kai..    Sepi.    Maivginens.    ei.   BlaE!.o.    cos.  Secun- 

duni,  XXXiV.  EpitaphiuniT)chcs,  6c  Muiumia  Nigi-ina;',  quod  cx  Mazo" 
chioGrurcrus  habet[4],  iiairat  hanc  D.  V.  1.  Mak.  id.  xiii.  Cosjfci- 
licct  Di<c-f!'J]'e  qnifito  idns  /<u:rtii:s  :  nifi  fcr;c  ouisTe  D.  iiialit  legcro 
pEincA.xM.  Tertio,  XXXV- apud  euiiKU-n!  C^iuteruui  [5]  Aeniilia 

Fclicitas,  \'lH|C\'LO  .    t\ER,'0.    \  lA.    HoSTItN.I  .  TlR.  EaL.  FebK.  CBIIT. 

Erat  faxum  m  Viila  J  uiii  tcrtii  roniiticis.  Qtrario,  XXXVI.  Smetius 
idcm  ,  qucm  pauJo  aitc  Jaiidavinnis  ,  vir  dcCiiii.mus  .iqiic  ,  atquc  ocu- 
Jat)fi:mus^viditl.6],  ad  Sancfi  L'uftachii,Epitapi.iuni  Titi  Diadumcni  Aug» 
I.;  qul  ExcEiSiT,  ut  Japis  ajebat ,  1111.  mvs.  S£PtiMr.  L  .  Cai  1  lio.  Se- 
AERo.  T  A\RLLio.  F\i.\o.  ccs. (7)  Qiilnto, XXXVII,  CoetLis,  pra:- 
puflator  D.  Aucufii,  in  lapidcccicbrl, cuciu  laudant  Grutcrus  [8]  ,  Fa- 
brettus[9],  atq;  alii,  decessit.  non.  Avgustis.  M.  Cocceio.  Nerva.  C. 
Viiiio.R\  FiKO  cos.  [tc-]  Sexto,  XX.X  VIII.  L.  C.ic;liusSyru.-,apud  Cru- 
terum  [i  1  j,«.V  Keiuefium  [12],  Moki  \  \s.  jsi.IIl.  K.  Ivlias.  hok.a- -x. 
cujus  Epif.phii;ni ,  omnl  oiuniuo  cuer.s  pia  Keli^ionls  hgno,  Eihnicis 
adjudico  ;  quandoqulden! ,  licct  pofium  li  crlt  Chr-ft!anon:m  tcr.ipo- 
re,  iit  ad  cjus  mar^incni  adfcriplu  Giuicrus  (  auimadvertens  ,criii  ex 
tcta  J-pitaphii  narratione  ,  6;  characlfribiis  in  ea  fignatis,  Lucium_. 
htii.c  C.icilii!m  cbjilic,  anno  Chrlffl  clxxix,  27.  Maji)  tamen  iilud  ,  chri- 
{flanuni  neutlquani  tuilii:;  alt  Epitaphium  Ipfum  ,  iu  quo  dicitur 
Elatvs  fuitle  FREQv-ENTiA  MAxi^'.-\,  qu.v  uarratio  Kivc/ij/ar  &  Thrafo- 
nlimum  nclcio  qucm  potiiis ,  quam  Chnftiar.r.m  n.odeitiam,  atq;  huml- 
litatem  faplt.  Non  difhteor  quidcm  potu;lie  fi:b  Comir.odo  ,  qul  tum 
impcrabat  ,  cclcbrarl  lunus,  ctiam  a  Chr  filanis,  Ircquentia  niaximt : 
ut  ciiim  ex  Lamrrldio  ,  ac  TertulJiano  bene  aniinadvcrtit  Card.  Raro- 
iiii.s  [ijjjvcndidcrat  ivaxu^Trincefs^ftifpIicioriin  diver/itates  ,  &  fi- 

pul- 


[1]  Tihull.  lib.  3.  Eleg.  $■ 
{i^^yjpiidGrut-Th-uci^ccLsw^w.l. 
(3)  Sc-o  Forrnulim  bafjc  ita  liccipi  ii 
Bar?iaba  Brij'so7iIo  ,  Jib-  i.  dt^j 
Fornuills,  6:  Solennibus  PopuJi 
Romani  Veri)Is,  Pag.  0"i'iO  ii4> 
quafi  rcUgioJa  ejfct ,  &  impletum 
a  RuJliccilaCytberidc  l'oturnali- 
quod  fignljicarct ;  7iec  reprebcado 
rjiri  ionge  doclijfimi  co7i']e'cluras  . 
Sed7te(j\puto  rcprebciidipojjc  eur/i., 
qtii  dcbitim  aRurJicella  redditum 
viterpretetur  de  7narte.,  cui  nos,& 
noflra  delieniur  ,  ut  Horatius  ait. 
Fa  fa7ie  hifcriptio  fcpulcralis  eH, 
(jy  Rujliccllie  bujus  Cytberidos 
Epitaphiu>72  co7iti7ict.  Privterquam 
quod pbrafis  /7/tf,REnniniT  Debi- 
tum  ,  iu  Epitapbiis  CbriHia/iis  ex- 
frejfa^apud  Fabretttm.,cap  .1  v.485. 


pag.  329.  c^  cap.  VI 1 1.  pag.  558, 
tio7i  aiiter  cjuam  de  Morte  i7iteliigi 
poteB. 

l^^Tbef  DCCCCLXXXXVm.8. 

L5]  nccLi  I.  2. 

(6)  Grut.  Dxcix.  9. 

(7)  ^-171  forte  A7i7io  ccra  Chrisila7/x 
^9.  ^Vrbis  co7iditie  §42? 

[  f>  ]?"/'£'/.■  Dci  1.4, 

C9)  hifcr.  dom.  cap.U.  69. 

C I  o)  Cum  hocpar  Co7ifuium  in  Fafiis 
7i0!i  r eperlam  Jub'it ddum  occurrit., 
07!  Cajus  iric  l-^ibius  Rujiiius  fuf- 
fcBus  fuerit  Domitiaao  xv.  Cof 
a7tno  V.  C.  845. ,  ChriHianx ixrai 
nonagefnno. 

(ji)  Tbef.  ucccLxv.  I. 

[  1 2]  Sy7it.  hifcr.  Ciafs.  xvii .  30. 

[13]  JVot'is  in Martyroiog.  Romt^t. 
gddie//:  18.  ^pritn . 


pBltuyas'.  h\r\t  Ecclefia  pacemaiu-orcdcmerat,  tributfm  Fifco  pe^idenst 
sit  tuto  agcrcnt  C/j'r{///V7/;;,  qr.os  pr.itcrca  fovebat  benehciis  Martia  , 
Cominodi  delicinm  .  Sed  ut  Chriltiani  tiim,  Rom.i;,  funera  fuorum  nu- 
mero  magno  honcRarintC  publice  etiam ,  fi  vis)  quis  credat,  voluiire_. 
hoc  in  titulls  fuis  notare  ?  Nihil  fane  hujufmodi  In  Chrirtianorum  titu- 
ils  legKre  me  memlni;  pr.ttcrqtiam  qu6d  iegentlbus  hoc  I.  Cvcilii  Epi- 
taphumi  nihil  apparet  ,quod  Chrillianam  (tmplicitatem  fpiret .  Nume- 
retur  itaq;inter  lapidesEthnicorum,quibus  etiam  eum  adfcrlpfere  laii- 
dati  Gruterus ,  ac  Reinefiiis ' 

Adde  Septhfjum  ,  XXXVIII.  ex:  quohibes  dieniinortls  M.  Ulpii 
Phedimi[i].  ABSCESSiTenim  SBt,iPiVNrE.  pmd.  idvs.  Avgvs.  Nigro  . 
ET.  Apkohiano.  cos.  (2)  ut  lapls  fine  h.vfitatlone  narrat.  Ethnicum_, 
autem  e;ie  hoc  Epitaphium  eruitur,tum  ex  eo,  quod  duo  ejus  exempla 
in  duahus  fepuicrl  frontibus  locanda  reperiantur  [3],  quod  in  Cccmete- 
riaiibusioculis  acclderenonpoteft;  tiiin,  quod  P<  acvlo.  facto.  permjs* 

SV.  COLLEGI  I.  PONriFICVM.  RtLICVVI.t.  El  VS(PhedimL)  TRBIECT.t.  siNt> 

quod  a  Chriilianis  morlbus,  (,Sc  phrahbus,  ailenum  qudm  maxime  elt . 

Et  iriaquidem  apud  Gruceruiu.  Jaui,qu.e  apud  al  os  antiquarum  In- 
fcriptionfiColieclores  obfervari  poliimt  Paganorum  Epitaphia,  cum  no- 
tatis  Kalcnd:s,ac  Nonls,  d;em  atrum  morcis  iignantibus ,  enumeremuj. 
lu  CodiceMS  Bibliothec.t  Vatlcan.f,qneni,  pcruiiiiii  Eminentifs.  ac  Re- 
verendlffiiul  Domlnl  Card.  C;^iirmi  liibliothecarli ,  confilere  iiculr,  re- 
fertur  Infcrlptio  ,  XXXIX.  fepulcralis  I..  Lupllii  ,  qui  Ob.  v.  kal. 
Mai  (4^,  &XL.  P.  Picurtii  Aiiliatls,qul  Mor.  idib.  QviNrrutraq; 
QX  Lapide  antlquo  In  Calabris  apud  Lupios,  utraq;  Ethnica  ,  ciim  una 
ijionumeutum  in  Foro  politum  ,altera  Giadiatores  111  funere  datoscom- 
inemoret  .Habemus  \^\mt  Ocia%'um,  A/ounmq\  Epitaphium  Ethnicum,ubi 
fignatur  exprefse  mortis  dies .  Sit  iglcur  Decsmum,  XLI.  ex  Rel- 

iiefio[5],  apud  quem  Sex.  Julius  Meleonus  O.  E.  A.  D.  xiix.  K.  Sexx. 
P.  DoL.  cos ;  Anno  ab  Urbe  condita  dcclxi  1 1,  a.iM' communis  declmo. 
Saxum  ipfum  in  Epiro  vldit  Langermannus  ,  &  male  tranfcrlptum  Rei- 
nelio  ,  ac  nobls  dedlt .  Videtur  lcgendum,  (Jhlit  ex  a7ite  diem  ,  vel  Obi- 
titm  fecit ;  (  nili  fortc  figla  fuerlnt  D.  E.  DefufiSiuses-i  )  ante  diem  duo- 
deviceliraum  KahSextileis^P.  Dolabella  Cos. 

Vudecimum  ,  XLII.  Reineho  eldem  fubminlftravlt  Sirmondus:  eft 
autem  Epitaphium  Calpurnl<t  Donat.v:  H.tc  vero  Dbcessit,  ut  in  la- 
pide  rotunde  fcribltur,  IIII*  Nom.  Sept.  Klando.  et-  Pollionb.  cos  , 
qui  fufieoli  fiiere,  anno  UrbisDCCLxx  (ut  Reinefius  alt  [6])  Chriiloadhuc 
Intra  oniclnam  Nazarenam  latenceiefi;  enlni  ilie  annus  .ir.v  Chriflia- 
n.t  declmiis  feptlmus  . 

Duodecimur/Jr,  XLIII.Iegitur  apud  Fabrettum  [7]  pofitum  Blaltioni 
puero  :  necelie  eii  autem  pro  Ethnlco  habeatur  ,  ciim  6f  nullo  chrifiia- 
n.t  religionis  figno  diftinctum  fic ,  &  ootas  profanas  habcat  DM;  qu,K 
licet  allquando  Chrlftianis  epitaphlographis  obrepferint,  tamen  cii.n_, 
fejuncl.v  fint  ab  omnl  ver.v  reilglonis  indIcIo,non  nlfi  temere  ad  Chrl- 
ftianos  traherentur.  Puer  ergo  iile  Infelix  Biaflio  ,dicitur  in  Ipfo  Epi- 
taphio,  Defvncfvs  .  III.  id.  Ivnias  • 

Defvnctvs  parlter  dlcltur,  fine  literarum  comDendiis,  IIII.  Nonas 
Avgvsfas.  Q.  Mvsrio.  PriSco.  M.  Pcntio.  la£1.iamo  cos,  PhoebuV  ge- 

L  nere 

f)]  C/-a/.  Thefaur.  dlxxviii.  i.  pttoues  collecias  a  Do»io,ClaJf.  p-'. 

[2]  AnmCbriHi  117.  101.  102. 

{^%\  Sunt RomXyin fmnedomuspro-  [s3  Clajf.ws.  21. 

' ximx  ^-^edi  S.  M.de^ercu  [6]  Syut.  hifcr.CUilT.  xvii..  ^2^ 

l_if\FMta  efl  ntraque  iiiter  lafcri-  L"?]  hifcr.  domeft.  cap.  III.  421. 


S4 
Bei-e  HifpamiS,  in  lapiclc,  qucm  In  conc!Itono  Ethnlco  Lihcrtoruin  li- 
vj.t  reperit,  ante  aniios  quinquc,  Enunentiirimiis  Card.  de  Polignac;  qu.y 
infcripcio,  un-A  cuii  or.inibns  ,  quii- in  co  conditorio  inventa  funt,  Typis 
itneis  cxprc-iia,  atq;  edita  eit,ab  Ecn;ie  Pctro  Leone  Ghczzio,  apnd  Do- 
nunieuiu  de  RoiU.  Erit  ijiitur  hoc  Epitaphium  tertiiitridecimum,XLiy .  t 
inter  ca,qu,Tf  diem  mortis  clare,  ac  ncmine  fuo  indigitant. 

Nequc  ab  ca  voce  Dlf\'nci\s,  &  a  notandoobitus  die,  abhorrult 
Epitaph.  Decirr.nmquartum^^LM.  M.  Badii  Vidorini  Pueri,3pud  Cl.  Go- 
riuni[i];  iii  quo  Epitaphlo.dc  Badio  illo  dicitur,DErvNci\  s-  est.  III. 
Kaie-  .  .  .  reliqnis  vel  niutiiatis  ,  vci  detritis.  Elancvcro  infcrlptlonem 
Eihnicis  adjuaii-nndajii  pnto,  dudus  argumcnto  codcir:,  qiiO  Blailionis 
puerj  tittrhim,  Ethnicuni  crcdldi:  &  hic  nan:C;uc  habeiitur  dedicationis 
liter<t  D  M;  6<:  praterea  nulJa  II, i  lc^itur  phraiis,qua- chnifano  Infanti, 
potiiis  ,qu?.m  pagano  ,  pol;tuin  lapidcm  fuadeat .  Decit/WCjuintd  ,  XLVl. 
Anricus  li;n;us  Piier,  ;n  ]  \-.i\6e  apud  labrettum  (2)  dicitur  ab  Ecloolo 
fcpulcrali  Defvnctvs.  1111.  ii)\s.  St^xEMBRis,  nuilo  anni  characlere 
«i^pohio.Decimofextb.,  XLVIL  In  LUinila  clcgantifi  niahortorum  Pam- 
philiorum(L'rnulam  autem  dIco,ne  quis  de  Infcrlpticnis  cthnicifmo  fcru- 
pulum  movcat  )  habctur  Epitaphiuui  Rccania-  C  F.  Meciana  :  ca  ve- 
10,  ut  dicltur  in  ipfo  faxo,  Moruim.  cbiit.  III.  K.  Feb:  neque  ab  ea_. 
dle  infelicl  acilcril;enda  dctcrriti.s  eil  T.  Flavius  Lilcralis  niaritus,qul 
clllc(fl.r.  Lixcri  ircnrmentum  pofi.It. 

Dcc!n.ofefti:-r.L.,  XLVIII- Circi.iv.fcribit  quidcm,  fed  tamcn  ncniinat, 
jnfaustum  mortls  diem,  infcriptio  [3I  fepulcralis  C.Julii,Aug.  Lil);Froiis, 
piftoris  candidarii;  qu.ir  rcperta  in  \'illa  Albana  Eq.  Hieronyml  Odam, 
I-Oiharin/ii ,  viri  erudltifiimi ,  &  amlcl  fuavifluni,  modo  aliervatur  In_. 
Muico   F.mlneiitillimi  Card.   Aicxandri  Albani  .    Hic  antem  C-  luliu.s, 

PBR.   AnNOS.   QVOS   INTER.   MORTALIS.    F\  IT.  ANTE.  EVM.DIEM-    Q\'I.    fvri. 

\\.  invs.  Mai.vixiT  Annos.  l:  Scpultus  dcinde  ab  JuIIa  Glaphyra  col- 
liberta  ,  qua-  Pr.^stitit.  ofiicia.  M.  jCmilio-  LEPino.  T.  Statilio. 
Tavro.  cos.  Anno  Urb.  cond.  lcclxiv,  ar.i*  Chriiiiana-  xi. 

Sicut  autem  Chrillianorum  Epitaphia  non  foliini  diem  mortis  fa- 
penumero  figuant  ;  fed  etiam  non  raro  dlem  Sepultur.v  ,  feu  Depnjitso- 
fiis ;  ita  &  Paganorum  tltuli  aiiquando  lcpultur.c  diem  exprefse  adno- 
taverunr.  Pauca  aftero  e  pluribus  ,qu.v  forte  poHcnt ,  exempla  ;  quibus 
veritas  harc  extra  controver/iam  ponitur. 

Primnm  iit  ,  XLIX.  antiqiiiirimum  Epitaphium  Oppla  C.  L.  Thea- 
nonis  ,  cuju.s  (  ait  lapis  a  njc  vi(us  In  Mufco  Klrcheriano  )  ossa.  hic. 
svNT.  si'ia.  ad.  VII.  K.  IvL.  cN.  Llnt.  M.  Crass.  cos.  Rctullt  hanc 
Infcriptioucm  inter  fclcClas  ,  quas  ed'dit  Clarifs,.  Vignolius  [4]  , 
eamque  Epigrammatis  Chriilianis  annumeravit;  auclorirate  (  ut  ait  ) 
dnClus  Ci.  Mabiilonli;  quauivis  eam  non  mod6  non  Chriitianam  ,  ied 
Chrlfto  Emnianucle  autiquiorcm,  cianient  notati  ibidem  Confulcs ;  qui 
(  ut  Idem  animadvertit  )  cum  magillratum  sellere  ,  anno  V.  C  dccxl  , 
antcaram  Chriilianain  xiv.  Qiiadruplex  cxcmplum   notari  In 

lapidefunefto  dici,  quo  Ethnicl  virl,  ac  leniin.t,  compohti  l"unt,  una  nc- 
bis  infcrlptio  fuppeditat.  Ea  inventa  ad  Saiicli  Xyiil  ,  fecijs  Appiam, 
ron  procu!  a  loco,  ubi  fupralaudata  Oppla-  Theanfis  Infcriptio  reperta 
fuerat ,  nunc  elt  in  Mufco  EminentiJiiinl   Card.  Albanl ;    &  refertur  a 

Ci. 


(!■)  Inltr.  Etr.  Tom   i .  pag.  45 1.  [3]  Refert  banc  bifcr.  Boldet.  lib.  \. 

(2)  lnfcr-  Dom.  cap.  V.  Z..,&apud  cap.  Z<).pao;.  220. 

Humphridnm Prideaux^Marmor.  (4)  lufcr.  SelecJ-  Claff.  Ul.pag.  331? 

OxoJ^ieiis.  71. 


85 

jCI.  Blanchino,in  PpoIegOfwenls  iJ  AnaftafmmjToin.  H.  Eam  ver6  loqul 
Se  fepultura  maiiifeftuin  eit,  cum  &  inlataossa  ,  & /'arie/fx  nomiBet, 
&  Colmnbarla  ■>  in  iis  *dificata  ,  ad  ofsa  locauda.  En  illam. 

Secundum    L. 
Tertium       LI. 

$^rtnat    LII. 


^Hhttutn   LIIL 


♦     XL     K.  OCT. 
Q^TEDIVS  3L  GERMVLLVS 
*     XVL  K.  NOV. 
OPPIA.  M.  F.  PARIET.  IIII.  COL.  IL  fn 
CLIVNIO.   BLAESO.  L.  ANTISTIO.  VET  [2! 
*     X.  K.  lAN. 
SEX.   CAMPATIVS.  SEX.  L.  EVTACTVS. 
PARIETE  II.  COL.  I. 
C  FVFIO.   GEMINO  ^„_  ,  ^ 

L.  RVBELLIO  GEMINO    ^^^^  ^^; 

*     IIIL   IDVS.  MAL  OSSA  INLATA  * 
LVRIAE.  P.  L.  APRILIS  . 
PARIETE.  II.   COL.  IIL 

Sexto  loco  igitur,  LIV.  ponatur  Epitaphium  Hilar.v  Minorls ,  re- 
latnm  a  Sponio  L4]  ■>  a  Fabretto  [5-]  ,  a  Gorio  (6).  Ea  vcro  Hilara 
Cut  faxum  loquitur  )  Sepvlta.  est.  a.  d.  vi.  K.  AprIles.  ti-  Clav- 
Dio.  Nbr.  P.  QviNcTiL.  Var.  cos  ;  ab  Urbe  condita  anno  dccxl  ,  ut 
ait  Pighius;  verius  dccxli  ,  ante  .vram  Chriitiaium  xiii  ,  ut  commu- 
nis  receutiorum  Chrouologoruiii  opiuio  eit  . 

Non  cft  hic  omittcudus  lapis  fepuicrails  TitLt  Phoebes,  Septi' 
»;««?,LV,quem  in  hortis  Matth.i-jorum  Cx-liniontsnis  vldit  Fabrcttus  iy~\  . 
In  eo  uotatum  irveuies,  ossa  iliius  condita.  xiii.  K.  OcTobris  .  Ger- 
MANico  C.^esare.  C.  Vislllio.  cos  ,  anno  nimlrum  Urbs  condit.^* 
Dccixv,  ut  ibi  Fabrettus  fupputat ;  vel  dcclxiv  .  ut  fupputavlt  Pi'j,h"us, 
Chr'fto,  adhuc  puero  ,  in  Galiic.f  pago  Nazarcth,/'r6/'f/>;;r<f  (S),  Sapien- 
tici  t  (^atate-,  &gratid.,  apud  Deum  ,  (^  ho»ii/ies . 

Oclavum-,  LVI.  efto  Epitaphium,  inventum  Rom.v,  fecus  viani_» 
Nomcntanam ,  In  Paganoruiii  conditorio,  quod  refcrtur  a  P.  Matth.to 
E.adero,In  tertii.s  ad  Martlalem  commentariis  (9)  ;  apud  qucm  videri 
poterit.  una  cum  fepulcri  imaglne,  quidquid  ibi  Infcrlptlonum  rcper- 
tum  eil .  Inrer  cas  una,  qu.t-  non  Confules  notat,  fed  fepultur.r  dlein 
c'a  f  (jcnat ,  M-  Annluni  Juftum  feciiH?  ait  ,  Vetvri.^.  EvtycHi.e.  .  . . 
Matri.  - .  •  IV.  K.Decembris.  Nouo  loco,LVII.  fit  quod  c  Mazo- 

chio  Gruterus[io]  refert  Epitaphlum  Clodi.t  Trophlmes ;  qu,v,  "t  dicl-  , 
tur  a  lapido,  Hic.  .sita  est.Njm.  Maias  Fromione.  et.  Cavdidoco.s. 
Decimuin,  LVIII.  Rom.L-,  in  Vinea  Carpenri ,  Grutcro  tcitc  Cii).  erat 
fcpulcral?  Eloglum  M.  Aureiil  Oncriml ;  cujus  Ossva.  P)sitA.  ^\n\.  vi. 
Id-  Novk.mb.  Crispino.  bt.  ^eliano.  cos(i2)  Et  ne  fufpiccre  chnflla- 
num  efsc  fixum,  pofitum  eo  tempore  ,  quo  Urbs  Chriftianls  referta_. 
crat,  fubditur  In  eodem  clppo  phrafis,quam  Chrlftlani  aboininatl  fuif- 
feut,  Ara  (fcillcet  fojita')  xv.  Kal.  Ianvar.   isdes.  ( /c  )  cos. 

L     2  Vfi' 


(r)  Colnmbario  fecundo. 

(2)  .^nno   V.  C.  DCCLxxiv,  jErdc 

Dionyjiafix  xxi  i. 
[5]  yi?iUo  l-^.  C.  DccLxxxii  ,  (xris 

Chrifliaux  "jnlgaris  xxix,  quofe- 

cundiim   receutiores   Chrouologos 

ChriJ}:!spa(f;ts  eft . 
<4)  Mffcell.Jeti.  ix.  pa^.  289^ 


[5]  lufcr.  dom.pag.  201.  ;;.  491. 

(6)  lufcr-  Flor.  pag.  420. 

(7)  lufcr.Dom.  cap.vi.i.^^.  pag-z^yy. 
[8]  Liic-  2.  32. 

(9)  .^^d lib.  primur/i,  Epigr.^jl^ 
[lo]  TbeJ^.  lufcr.  nccccixix. 
[i  1]  Thef  DLXxv.   3. 
(12)  ^^/ffjo  Chrixii  c  L  X  X  X  v  M .  • 


S6 

Vrsdecimum  t  Gadibusteilunonium,  LIX.  pro  ufu  Kalenclar«m?ia 
Pagaiioruni  Epitaphiis,  refertiir  a  Morali ,  6LGrutero  [i.'I .  Martialis, 
Ann.  IIII.  K.  S.  H.  S.E;  qu.t  figla  legenda  videntur,  Kalendis  Septem- 
hrihtn  hic  fitui  cH  :  Additiir  folennis  apud  Paganos,  pr.tfertini  ver6 
apud  Provincialcs  Hifpanos ,  precatio;  S.  T.  T.  L  ;  Sit  tibi  terra  levis  ;  ut 
omnis  omnino  dubltationis  fcrupiiluseximatur,  circa  fepulti  hujusMar. 
tiaiis  religionem . 

Duodecimam  Eplgraphen  mortualcm ,  cum  notato  die  fepultura;  , 
IX.  Novoburgi,  ad  Danubium  ,inventam;  habet  ex  Apiano  Gruterus 
[2].  Lcgcs  In  ea,  Saturninlum  Crefcentem  fecif-ic  P.  JElio,  ac  T.  Satuc- 
rino  ,  hT.S.i/ibi')llll.  KLE^fDs.  Ian  ;  nuills  Confulibus  indicatis. 

LXI.  Decimumtertiurn  Epitaphlum  hujitfmodi  fubminiftrat  ex  Hol- 
flenli  fpicilegio  Reinefius  [3].  In  eo  Epitaphio  narratur  Septimius  Ju- 
ftus  avunculus  feclfse  Septimio  Vidori  nepoti  ,  Albino.  bt.  Maximo  . 
cos.  XVII.  Kal.  SepT.  Neq;  uilum  Indicium  habet  lapis,quare  eredi 
poliit  ad  Chriiiiano^  pertinuifse ;  &  habec  literas  dedicationis,  D  M,  qua- 
re  potiiis  poilit  ad  Paganorum  memorias  rejicl. 

Nolo  hic  alias  afterre  infcriptiones  fepulcrorum  Ethnicorum,  cum 
rotatls  Kaiendis:  E.t  quidem  in  promptu  mlhi  funt;  fed  quia  non  cla- 
re  exprlmunt,  utriim  diesln  iis  notatus  ad  morrem  referatur,&  ad  fe- 
pulturam,  an  potiiis  ad  aliquId,quod  defunclus,  de  quo  Epitaphium 
loquitur ,  adhuc  vivens  gefserlt ;  apponenda;  non  fuere,  ne  Incerta  pro 
ccrtis  venditare  velle  videar  .  Eandem  ob  caufam  ab  aliqulbus  referen- 
dis  al)n!nui ,  de  quibus  (  ut  jam  dlxi  )  dubitant  erudici ,  finccrit  ne  fint, 
an  potlus  fuppofititia" .  Nolui  etlam  diligentliis  venari ,  ut  alias  fepul- 
cralcs  Epigraphas  cum  notatls  Kaleiidis,  Idibus,  ac  Nonis  congererem; 
ratus  negarl  non  pofse  ,  quin  aliquando  eos  dies  Epitaphils  fuis  infcri- 
pferint  Ethnicl ;  poitquam  id  allatis  excmplis  manifeftls ,  adeo  multis, 
planum  feceram. 

Retuleram  jam  h.vc  In  commentariolos  meos ,  clrca  Jullum  annl 
niillefimi  feptingentcfiml  trigefimi  fecundi;  cum  erudit!ffimus,  atq;cle- 
gantilfinuis  P.  Contuccius  Contuccl,  Rhetor  in  Colleglo  Romano  Soc.  Je- 
fu  ,  narrat,  Inventas  recens  in  Vinea  PP.  Clericorum  de  Somafcha,  fe- 
ciis  viam  Appiam,  ad  Saudi  Caifarii ,  multas  antiquifslmorum  fepul- 
crorum  rellquias;  qu.v  tum  ^i  operis  fimplicitatem  coulideres  ,  tum  fi  in- 
fcriptloDumallquarum  aureum  flylum,  tum  fi  characlerum  figuram,  tuin 
denique  ^v  crebrum  cognomlnis  defeclum  in  IIs  Ingenuorum  ,  llberto- 
rumq;  nomlnibus,  qua;  funt  ibi  fcripta  ,  fplrent  cempora  Romanar  Rei- 
publica' adhuc  liber.i;  I4]  .  Qu^od  autem  propiiis  ad  rem  meam  facit, 
ingens  lilic  numerus  repertus  efl  urnularum  fidilium  ;  quarum  moles 
cxigua ,  ac  rudis  operl.s  ad  lacrymas  profecto  ,  &  ad  iDferlas  ,  vel  etiaiu 

fi 

[1]  Thef.  bifcr.nc-Kcv.  10.  cios  fufpiciotie  710»  imprudeati  quis 

[2]  Thef  hifcr.  dxviii.  3.  credat;  7ieq%  etiim cu»i  fiotis  Pu»i' 

(^■0  Sytit.  bifcr.Cl.viM.  17.  cis  quas  habemus  in  ?iumis  Sicu- 

[4]  yiiitiquijjimum  oportet  fuijfc^  /iy,  aut  cum  Grxcis ,  aut  cuttl^ 

r/iorera  injculpendigraphio  literas  yirabicis   'jidentur   couvefiire^t .. 

'uafculis   Jiciilibus  .    y^fferi^atur  Ejusegohfc  imagi!iem(JTab.-x.i.^ 

liamque  in  Mufeo  Collegii  Panor-  in  fuaforma  ac  t/iagnitudine  ,  c^ 

mitani  Soc.  'Jefu  'vas  Jiilile\femi-  charalieres  ex  eodiligenter  exfcri' 

pedalis,plus    minits  ,  altitudinist  ptos ex/jiheo;  quos  tameff 

refojfum^  dum  fundamenta  pone-  nifi  Slbylla  legerit, 

rentur  Collegii  ejus^fcriptum  cha-  Interpretari  credo  potefte  neininj, 

faiierih/a  igfiotis ,  quoi  Ffjoeai-  Vt 


Tab  XA  Fa<T  8b 


fir.:«^iie»(vX  »•  > 


.:;:iSiStX7:.-..-S!:..  ^:Z~.:^ •ii*' 


kS  x^r<^  ]L  .X  AsTr 


N,, 


^asjictlle  huiw  majnitudmts,  eSepulchrts  inuentis  ma  Jlppia,  ad S  Cfjartum,  anno   l  73- 
Jlnt.Soua  S-  ^^^  '^P'^ 6^fuitem  Jra najcum  V e\to n 


,__J 


-  ■■■■  ^, B«mL.'tW -(  ■■!' '  f -t-i-W^ . -'^JfeUMHr-»". 


■u  im ,  ^  j  j»y  ^_  i,jami.jMjm! 


•llli^UJU—  .  UUillLiJilL 


'.:■,■;»».■;-  .tr-r— '-  iir^iL.^J^ 


-5-A 


^^qfcula  fictilia,  ex  ruinis  antiouijsimorum  Jepulcrorum  fecus  Viam  J-ppiam  ad  Sanctt  Cfsarti  muenta,  an- 

no   17  32  ,  ^         r  ^-  ■ 

Sunt  in  JCuseo  %?ktono  ^omce    m  Museo   Xircheriano  JPP  I^uitamm    apud  CIV-  Jranctjcum  ■Jtcorom 

A.y:B'^vo.Sc-  &calibi 


I   ii<i  r «M— 


Tah.Xlf.Paji: 


')JasJ\ctlle  huius  ina^rntudints/inuenturn  m  Ruinis  Sepulcrorum  secusljiam  Appmrn  ad  -lar.cn 
AntiiouaSe-  C^saru^Anno  [732  Est  in  Museo  Vutorio  ■ 


^7 

\\  velix,aaun*aenta  plebcjis  hominibiis  ibi compofitis,  adhlbitas  hjlfse 
perfuadeat .' E.v  autcm  omiies  urnu4.t ,  incifis  cultro  ,  vel  graphlo  cha- 
raderibus  in  cxtiuia  fuperficic  ,  notatuui  habent  Vlri  vel  Fcmln.v  no- 
jucn  ,  cui  pieruniqucadfcriptus  eft  dies  aliquis;  ut  fufpicari  poHis ,  ho- 
iiiineiii,feiiiinamve,  cujus  nouicn  ibi  fcribitur,  vel  eum  cfse  quidefun- 
Clo  parentaverit ,  vel  efse  dcfuncluni  ipfuni,  cui  lacrymct  aut  unguen- 
ta,  aut  alii  ilquores  in  hifce  Vafculis  infcrebantur  ;  dieni  vero  indi- 
catum  efsc  Vet  fupremum  ,  quo  ille  vixerit ,  vel  eum ,  quo  conditus 
fiierit ;  vel  eum  faltem,  quodefundum  confanguinei  lugent . 

Nonquidcm  al)nuerim,  (i  quis  malit,  dies  qui  ibi  notantur  ,  Nataies 
fuifse,6(  fellivos  hominlbus  ibi  fepultis  ;  fed  ncque  extra  controverfiam 
eft,  aliquas  ibi  notas  reperirl,  qu-t*  mere  niortuales  funt;  ut  Sigla  in  Va- 
fculo  P.  Larci  C.  L.  Hilari:  a.  d.  vii.  k..  decem  .  o.  p  ;  qn.v  non  injuriS. 
explicari  pofsunt ;  ^fite  diem  feptimum  Kal.  Decemb.  OJfu  pofita:S\c 
in  Vaf:ulo  Felicis  Peticil,  not.v  ill.f  SP.  K.  FEB,  legi  fanc  pofsunt ,  ut 
in  gladiatorils  tefsetis ,  SpctJat/is  Ka/e;;dis  Febr/iartjs .  Sed  mimquld  ab 
omni  cum  vero  fimliitudlne  alicnum  erlt ,  fi  quls  notas  eas  legat,  Se- 
pvtTvs.  Kalend.  Fe3k?  Qyld  charadercs  in  Vafculo,  infcripto  nomine 
M.  Semprouil  L.  Fil.  Tertli  .''  nonne  OssxA  clare  dicunt ,  licet  ibl  im- 
pcrltla  Scriptorls  inclderit  Ossi\a  ?  Quls  etiain  dlvlnaverlt, an  h.v  va- 
iculoruin  epigraph.v  pro  toto  Epltaphlo  fucrint  mlfcris  homlnibus,  qui- 
bus  memoria  prctlofior  poni  vel  non  potult ,  vel  pro  temporum  parcl- 
late  non  confuevlt  ?  Certe  ovum  ovo  non  tam  iiuillc,quam  infcriptio- 
nes  iitiV,  infcrlptionibus  iis,  fine  dubio  fepulcrallbus,  qu.v  repcrt.v  ad 
Sandi  Xyfti ,  niiuirum  non  a.dmodum  procul  ab  hls  ,  qu.v  ad  SanCli  C,v- 
farii  crauc[i],  fupra  allat.v  funt,  pagg._ {54.85. Qiiaruin  etia  infcriptlonum 
confonnitas  infcriptionibus  gladiatoriis,  quas  Gruterus  [2]  habet,&:Fa- 
brettus[5],  fufpicioncin  injiclcc  de  familiis  allquibus  Gladiatorum,  qu.r 
hic  fub  fuls  Laniftis  habltaverint,  Ibiquectiaiii  (locus  eniin  illc  crat  ex- 
tra  antiquum  Pomcrium)  fepulcra  fua  habuerlnt.  Profedo,  fi  Vafcu- 
!orum  Illorum  Infcrlptiones  Epitaphia  efsent,  haberemus  nuliemtcftium, 
<Cnam  fupra  trecentas  hujufmodi  urnulas  fcrlptas ,  ibi  Inventas ,  opcr.v 
narranr)  ad  oftendcuduin,  confucvlfsc  etiani  in  Epltaphiis  Ethnicoruin 
Cgnarl  diem  mortis .  Sed  In  re  obfcura ,  ex  argumentls  dublls  ,  nolo 
^uicquam  ,  tanquam  certuni  definire  .  Ipfae  potiiis  Vafculorum  imagi- 
iies ,  aliqui  ex  his  cum  fua  fimplicltatc  tituH,.vquIs  eruditorum  oculls 
proponantur  ;  ut  ii  divincnt  ,  quid  fentlcndum  fit.  Vldi,  &  cxfcripfi, 
allqua  quidem  apud  ipfum  Patrein  Contuccl,  aliqua  apud  Equitem  Fran- 
cifcum  Venorl ,  alia  apud  Cl.  V.  Franclfcuin  Ficoroni.  i.  C 


APOSTAA  WHTHP   HAorXftNI 


Vt  ujebat  illeapud  Plantnm.  Di' 
'■ji/ie7it,  quos  aquus  amai-it  ^up- 
fiter.  Ego  in  eo  vaje ,  crajjiuri  , 
CJ'  rubrd  cretd    compaUo ,  7iihil 

iiift      antiquitatem      maximanui  §i£^  autem  fuerit  Vrjiulx  ipfus 

lego  .  Vetuftatis  itern  reconditx  fig<'-f(i ,  ant  magnitudo ,  non  7io-vi. 

eH    Gricca  infcriptiOi    qute  Vr-  li}Vix  unus,aut  alter  lapidisja&uSy 

tiuU  fi^Hi  ii/fculpta    in'vent.z->  interjacet  i?iter  utraq\  Bafilicafn. 

fuit.,tion  multos  ab  hinc  annos,apud  ^^e  a  S.  Xyfto  dicltur ,  adlxvam 

Interamnates  Nahartes ,  in  Vm'  esi^in  bivio,  ubi  Latina  fe  ab  ^p- 

brisiVafculumprolacrymisfabre-  pia  feparat:  Ecclefta  rjerb  SanSi 

facIumf.'iffevidebatur;Infcriptio  €a:farii  paulam  inde  diHati  Sed 

•vero  ,  inde  mihi  transmijfa  C  qu£  ad  dexteram  eH  euntibus  Romd. 

txplicanda  videtur  Dkos  vla  Ma-  [2]  Tbef.  Infcr.  cccxxx  i  v. 

TBR  Hedutoki  filio)  hiSC  crat»  il^Infcr.Dom.cap.I.  iSS.&feqm 


ss 


I. 
2. 

3- 


C  •  BALONI  •  K  •  MAI              | 

G-  GALI-  j).D-  XII 
K  •  MAR 

P-  PVBLIC-  M  L 
P-  ROTIIM 

C-  J- VRIVS- 
PR-  EID  DEC 

M  •  sil- 


l.  ii  K  ad  Jigu^ficjudai  Kalbndas 
fo:iltur  hic^^'  fdpeinallhtita- 
Ih.  In  l^igefimo.,  ^Aq\\\x  fcribtpi' 
tnr,  Grxce ;;(?,  au  LatinP.  k  A.  Fi- 
p^nra  autem  dectmx  bujm  literit 
frerirwnter  ynalt!  effingitnr  in  his 
f^~af'cr.'lis.  l^idein  T^ih.xv.  n!m.$. 
rcferri  ah  eafigf.ru  t»  f .  /;;  aliqui- 
bui  tirnuHs  uhi  fcribitur  I^  ,  "jix 
eminent  ex  hofla  radii  diagonales 
qui  jiniBrorfum  verguaf,  V  .  luu- 
tiiia  hac  non  funt  ad  peniths 
aguofcendi- m  Palxogral-bia m. 

2-  A  n.  X I  r .  K.  Mar  ^-^ntiqua  Us  in- 
ter  GrammaticQS,  utriim  qux  i>i—> 
antiquis  lihris  inveniuntur  notx 
A  Djegi  debeant  A  n  i  e  Di  e  m  ,  i'e/, 
An  DiEy,  reprinimn,  exempligra- 
tia .,  Ka!ei'Kis  Maias  .  Dsfinitur 
lis  ab inur;>uftis  inter  ntramque 
litsrr.m  fn.nciis  ,  qudefiipe  in  his 
titulis  funt  :  ut  in  $  9-  '4-  IJ-  '^. 
17.  iq.  22.  23.  24.  27-  ?!•  32-  >3- 
34-  ?6.  59.  41.  4;!.  44.  49.  50. 
§^:d  qnbd  cr*  illa  loqnendifurmu- 
la,  Ante  niHM,;;c»;/  i'fr)  An  Dif  M, 
barbare  quidem,  fed  ta^nen  clari, 
apparet  in  titulo,  qui  allatus  cyt 
num.  6  ubi  Cloduis  ille  Liherths 
aut  LiBERi-iN  is,  male  lutinizans 
gracitat,  anti  ,  aion  .  T6pTion  . 
N>^NAic  ,  /lyo,  ante  dlein  tertuiiii 
Nonas  hc. 

C-  hic  Galius ,  quemadmodum  <^  fu- 
fyd  allatus  C.  Balonius^ponuntttr 


ftne  c  ognomine  :  qnod fiitern  vicies 
in  hifce  titulis  obfervabis  .  Cftm 
antcrn  defecius  hic  cognominis 
potetiirimuni  Archaifmi  indiciuiii 
fit ,  ut  Fahrettus  animadvertit 
(^bifcr.  cap  IIL  pag.  240)  hif/c  non 
in]t:'ficiad  Reipublice  temfora  re- 
f  rendas  bafce  infcriptiunculas  fu- 
prii  dix'- ;  ciimprafertim  tam  mul- 
ta  alia  accedant  antiquijfimie  ve  - 
tujlatis  indicia. 

;.  Num  legi  oportere  quis  credat, 
Publil  Publicil  ,  Marci  Liberti  , 
Protemcri  ?  Senfum  alium  oppor- 
tunum  indc  non  exculpo .  Hic  ex 
paucis  iis  titulis  e^.qui  diem  tion 
notant-  Reliqui  funt.i';-  30.  40. 
.Adverte  prxterea  in  hoc  titula 
duas  11,  ad  E  notandum ,  more  eo  , 
de  quo  altnuid  dixi  §  v  i  \-pag.  40. 
nut.  2.  Hoc  ol}fer<vandum  (^  in 
titulis  aliis.  In  5.  habetur, ^ncTi- 
Li  /'roSESTiLi  ; /■;;  14.  Diicbr,  cj* 
in -^y.  DiiciiBRi.s /Jro  DecembRis; 
;■;;  16.  CaRTiija  pro  Carieia;  /;/ 
24.  P-  Cajicilihs,  manifejid  pojitu 
pro  Caecilius  :  i't  14.  III;  /;/  27. 
IIID,  ^/;;  37.  lllDVS,pro  £lDi- 
hus  ,in  35.  AiiMiLiAf//'  pro\zni- 
l  I  \,quod  etiam  videtur  archaicum 
^Jf'  ■,&  pnltiphagorum  §luiritiura 
cetatem  fapere . 

..  C.  LuRius  videtur  nomen  eff^ ^, 
qiiodibijcribitur.  EiD pro  Idibus; 

ati' 


CKVRf VS 
/PR-Ei'DDEC 


S 


27 


/l  O    3    /V/v    /M()  o   /\£( 
/1//  o  5  ^ A\  p/?  (9 A//  '  L'  r  TEJ^ 
0SSI\/A 


6- 


AeKoMoYAIBePT/fVOC 

ANri/\:0NTePT!0NNONAlC 


31 


33 


JVA 


20. 


22 


24 


26- 


L  I  C  7Vi/I 
17     /\-D-K-  yH/1Rr//\S 

^  yi/1 


y?  i:?  /// 


O  </aec/i^/  s« 

/1  -D-vv/    !dVS  NO 


/0    (/VC/1//V5 

A^D'  v/'  K   qv/cT/ Li  s 


2S      P  /^.VLI  /E-5ALVI,^E 


D£/<ciA^^-/v/^/v:4 

LAf^lA 
DI6V5  '/v'OV£AABf^ 


3^ 


4-1 


A    M  I  A/v  c  I 

/  s 
A  'D  ■  /V  ^iDv 


f?  Uq\/R\VS 


M\    AA^INiS  X  T£RE 
/\-  D  •  ^IU  '  K  ^  /V!/^//iS 


^- 


P  P^ACL/VN!  ADViii  £/o 


o  AETEhA  '^ D^VhNO\ 

MAP.T/A  S 


A  •  D  /  /  7-  /A    /    /  V 


47 


A    /^/A.^AT/A  L 

.     NOA//I     A/OVAA 


■48 


So 


P  /s/^^^:£C/-/l  /L^  xvn  i<f^ir 


C  I^AIICI-  CL 


hnu 


O  P 


Tah  XV-    Pa0    85 


f^. 


6. 


M-SIICTILI-         ^ 
J^r  D-  Vll-  K-  I'^ 


i 


ceScTOC  KA  COAIOC 
▲  CKOMOrAlB  ePTlNOC 
ANTlAIONXePTIONN  -oNAIC 


7.  C. 


a?itiqud  diptbotigo  El  adhibitd  hi 
prima  fyllaba  ,  worf  veteri .  Fre- 
cjueus  hoc  iu  bifcc  urnularurn  ti' 
tulis.  In  22, 26,  cT  46,  fcribuntur 
Idus  per  literam  lougarn  in  prii/ia 
fede-y  Idus.  Sxpe  nauique  protenfa 
illa  I.  fubrogatur  'vocalibus  dua- 
bus.,  ut  in cafa patrio, ^.s-iO}il,Lu- 
cl  &c.  aut  dipthungis-,  uf  b:c, 
lii  titalo  14.  EiDUS  notantur  pet 
trta  \\\ ,  duobus  primis  fonanti- 
bus  E.  la  10,  ci!'  in  i9'    fcrihun- 
tur  per  unicam  E.      E.  Sep.  E  \di- 
hus  StvrembrJs;      E.  O.  Eldtbus 
O&obris.  yide  bunc  titulHrn,Tab. 
XV.  num.  4. 
5.  ^uidft  charaShr  ille,poH  M.Sb- 
stilI  nomen  ;  utrum  fcrihentis 
imperitia  poftHs  jit  ad  cognomen 
ftgnificandum  ;  a«  lufu  potiits  qtto- 
dam  ad  irnatum  ibi  fit  txfcriptus, 
a»  demum  cafu  tantiim  ,  nequc-w 
fcij ,  neri-,  admodurn  quixrere  la^ 
boravi.Rudes  charaBerum  borum 
figurx  (  quas  citm  Typi  imitari 
non  poJ)'e?it,  eitbihuiTah.\s  n.  s".) 
nelcio  quid  mihi  fpirant  de  in- 
tonfis  itlis  Curiis ,  O"  prifcis  F<t- 
bnciis ;  aut  ego  fallor  .  Legerira 
bunc  titulum;  M.  sEstilI.  anih. 
DiEM.  VII.  Kal.  Ivn.  nifi  fort^ 
ttltimi  illi   charaHeres  iv,  acci- 
pie?idi  fifit  pro  N,  (^  fignificent 

NO\EMBRBM  . 

(j.  Multa  funt ,  qu<e  in  hdc  urnuld 
femigrxci:  fcriptd  adverti  pojfint. 
Sextus  hic  Clodius  appellatur  De- 
cuni  Libertinus:  ASKOMor  Aisep- 
TiNoc.  Mallem  Libertitm  credsrex 


iiifi prxnoiiien  coutumax  repugna- 
ret.  Legamus  itaque  Sexrus  Clo- 
dias,Decimi  (.fcilicet  Fiiius)  Li- 
bcrciiuis  .  Tertiam  fjerlum  kgi 
oportere,  Aiite  dieni  tertium  No- 
Tii^,pr.emonui  i»  animadverfioni- 
bus  ad  titulum  2 .     Omittitur  in- 
figni  negligentid  ,  n^men  menfis 
ad  quem  fpeHant  ilU  Non-;  Sed 
forte  ultimum  illad  C,  Sepibm- 
bREM  indiiut  ,  aut  Sex-ilem  . 
Vafculum  ipfum ,  quod  diu  apud 
mefuit,ac  dtligenter  confideratum; 
hgonis  iclu  percuffum,  atqus  infu- 
perficie  detritH eH.pofi  iUas  nco- 
NAic.  In  ea  verb  Ix-jigatx  Juper- 
ficiei  fraciura  Z'idere  adhuc  mibi 
'•jidebar  lesligiam  unius  s  ^/mv. 
^  cafu,non  omijfnm  fuifi\t  men- 
fis  nomen.Deefl  illud  tamenin  ti- 
talo  2 1 .     Dubitari  etiam  poffic  dt 
tittilo  lo.Verkm,  ego  credoprimos 
cbaracleres  fecundi  versrfs  (ii^ 
Tab.xv.  na-rn. 20.)  Hj  legendosefjs 
SE pro  SeptembRi  item,--jel  Sex- 
Ti  Li  (£r  farie,  hahes  exemplum^ 
etiam  in  his   titulis  literx  S  it^ 
fcriptaH.  Ty^ide  Tah.xv.  num.  32. 
&  33-   f^fiie  &  tit.  47.  uhi  No- 
Ni  r  NovMfcrtptu  efipro  Non i.s 
NovBM)  du<£  autem  'ilUUne.-e  1 1. 
tituit  2o,quarum  una  characieri 
H  ex  parte  adharct ,  valent  E,  ut 
adtitulum  3.  diximus.  Igitur  ill» 
titulus  20,itdle£ius,  meftfem  indi- 
caret.    Sic  etiam  tn  Tit.2 1 .  C^id. 
Tah.XM .zi')  fupra  nome»  eiov  le- 
'jitir  impreffx   vtdentur  "jafcula. 


9» 


C-  IVNI-  ALI 

^,^  K  IV 


S.  POR. 


ipji  aotx  F.  S.  ad  Fcbruarinm  tio- 
taud:'.).-:.  Sic  c?'  i?it2t.  50.  /'.  /.fl/'- 
cIJhperpoj!tU//ieH  nornen  Deccm- 
bris.iCiijus  oblitus.ff^erat  rudis  cr- 
tifex  ,  qui  gravbio  l-^afcuium  iU' 
fcripferat^ 
^ed  quod  utilihs  obfervabitur  i-n^ 
chara&er:bus  ter/iporum  adeb  a»ti- 
quorura.,  quales  fuut  ii.,  qui  ia  hac 
ur^iulainfcripti  fu/it ,  eflfigur.f-^ 
Vtterarumc^  ejta  cjforr/iatart7, 
i?i  hemicycli  jpecier/i  potius,  qudm 
quadrato  cbaracisrc ,':.,'&■  Etiam 
in  titulo  5.  cxpryinshatur  pcrfe- 
rnicirculur/2  litcra  S,  pofttafecufi- 
do  loco  in  no/nir.e  Sest^lI,  it.i—t 
fcrifto  ;  Siictii.i  .  Placet  euim 
rnagis  ihi  Sesi  il!I   '/iomen  qudm 
Seciilii  .  Mujus  aiiimadverjio- 
njs  r-iemitiijje  juvabit  §  xv.     Si- 
milem  iuquiuta  latinrrum  nota 
jigurarn  babes  in  titulo  22, ;;/  51, 


CJ'  in  ?b  ;  quodpariter  tenendtirn 

alta  r/icnte  repoftum  .     ^-^dierte 

etiamfiguram  reu  s,a  cornmuni  ali- 

quantulirm  •variantern  ;  quamque 

in  fxculi  tcrtii,  quartique,  a  nato 

Chrijio,  injcriptionibus  'vidijjl  me 

aliquando  rnemini .  ^•^deo  iierur/i 

eft  illud,  Nil  fub  Sole  noviini. 

Infecunda  hujtisfexti  tituli  imea 

To  C/tmpoF  pingitur  characiere  pra 

rciiquis  exiguo  .  Itd  Griicorunz^ 

antiquiffirniJcriberecoJifueverunt', 

ut  ex  rnarmoribus,  ac  numii  rjetu- 

His  pattt.  Bafis  nuper  inventit^ 

Syracujis  ,  trespedes  longitudine, 

duos  altitudine,  totidem  latitudi- 

ne  ad.tquans ,  qua:  ex  foraminu7n 

trium  ieHigiis.,i  n  Jiiperiori  parte 

adhuc  durantibus  ,  -videtur  Juppo- 

fita  fuffe  arx  alicui  ,  aut  tripodi , 

flc  fcrihitur;$tiam  litera  e  reliquis 

rninore. 


V 


BAsiAEoS  A  re  '^vv.^ 

lEPrdNoS  lEPoKAEoS       \ 
^YPAKoSIoIeEolS  rASI 


•<5)uarn  infcriptionem  Dorirsconce- 
ptam  (  iDorice  enim  Syracujii  lo- 
quebantur^quemadr/iodnrn  ex  Fiu- 
daro,atq;ex  Thcocrito  liquet')faci- 
lc  intelliges  -jji  primum  'verfini_, 

fuppieaS  .'^!i">i''t  i>iai)»e(,  'Vel ctyiut' 

>fU5VT«f,,  Djrici  proi-Aiiwc  ,z'el h^' 
fnvivnrot :  Scn/us  cnim  tu-nc  erit : 
Rcge  pr.veunte  Hierone  ,  Hie- 
roclis(7S"//o)  Syraciifii  Diis  oniiii- 
bus  obtulerunt :  Gratulaberifque 
eruditis  viris^deteciurnjapidis  hu- 
]iisope,Patrern  Hieronis  alterius. 


Syracufarurn  Tyranni  :  quem  %?  > 
ftinus ,  ^  ex  Jujiino  recentiores, 
Hierociyti  filiurn  dlxerant  .  J-/ic 
enim  lapis  de  fecundo  Hierone  lo- 
quitur.Pnmus  numque  Hiero,Di- 
nornenis  filiusfuit,  non  Hieroclisi 
f.tit  enim  frater  Geljnis  ,  iter}2_, 
Tyranni,  quem  Dinomcnis  Filiuin 
Scriptores  'vetcres  appellavere. 
.  Titulus  hic   injcriptus  eB  coiio 
^mpuii^e  ficiilis  ,  cujus  icon  irt^ 
fua  rnagnitudine  <xri  incija  exhi- 

betur 


9» 


8.i 


s — 


M./RTA  •  ITOTiC,.). 


M 


i 


LI- 


beturTtib.xwi.  hi  ey.ifccuudo  'ver- 
fu  lege  lathie  dicluni ,  Ante  Dleni 
Kalendariiin  Junlaruin  ;  neq',fem- 
per  effe  necejfarum  Oihillanuni^ 
illud,  Pridie.  Subducere  itaqw:^ 
foterufit  fertilx  r/ianuni  hoc  exem- 
plo  Puer:  Qrammatlci ,  f  quando 
inexorabilis  Prifcianus  nolit^quaft 
latine  diciam ,  accipere  eam  for- 
mulam  .  Eam  rurfus  i:-ioenies  itt-> 
titulo  17.  A.  D.  K.  Martias  :  P^e- 
Yum  in  co  titulo  ,  cbaratieres  >  11  r, 
qai  fuppofti  funt ,  forte  ad  fupc- 
riora  trahendi ,  atque  cum  fupra- 
poftis  figlis  lcgendi,  Ante  dieni 
ocl.  Kalendas  Martias.  SahcnL-> 
furmiilam  eam,k\MQ  diein  Kalcn- 
darumj^j/i^^ij  in  tituloi\<);  uhi  fa- 
cile  fcriptum  e/^  1 1  •  Jun  ;  pro  li  i  u- 
jjio  ;  Confidera  etiam  tit.  46. 
In  hoc  primum  titnlo  occurrit  y/,  , 
peculiari  furma  fcr':ptum\quodan- 
tiquitatilfgnum  eft:  non  illudqui- 
dem  certijfmum,atq;  extra  omnem 
duhitati07icm,  chm  cr  inposrerioru 
Pzculorum  aliquihus  infcriptioni- 
hus  inveniatur  Vocalis  hxc  .fimi- 
liter  fcr.pt  a:  Vcrhm^uhihxc  prim.e 
Vocalis  configuratio  cuni  al::s  con- 
juncia  eft  pvudentihtis  Archaifm: 
'notis  ,fuopondere  non  caret .  Ea-m 
fcepe  itd  fcriptam    habehant   alii 
Vrnularum  hujufmodi  tituit. 
8.  Hoc  Portvnalia  ,   diem  notat 
XVI.  Kal.  Septemhris ;  ftve  C  ut 
-julgb dicimus ) Augusli  xvii. 
FcHttm  enim  Portvnaliorum  eo 
dle  celehratum  fu\[fe,eruimus  ex 
entiquo  Kalendario  Card.Maphxi, 
apud  Gruterum  cxxx  1 1 1 . ;  ithi  in 
laterculo.qui  Augufum  hahct,  ac 
feHa  eo  menfe  celehranda,  i'idehis 
lined  ly.hos  charaFieres  ,  e  port. 
■ii¥;quor!!m  prima  litera  E,Jpeciat 


ad  cyclum  oclagram-mum,  nundina  ■ 
leni :  mux  Vov^\unaii'a'annuntiaU' 
tttf :  tu-m  dies  ille  dicitur  effe,  np, 
fcilicet ,\sg{x{\\\%  Priin6.  Alotatur 
hoc  ideni  fcjlum  Portunaliorwmiu 
fragr/iento  Kalendarii  al;u;  anti- 
qui  ,in  xdibus  Capranicis  CapuJ 
Grutersm  cxxx i  v)  in  rjuo  ad  x v i . 
Ka/.  Sept.Jcrihitur:B.  xvi.  poR- 

TUNO.    AD-    PONTBM.  AEMrt.1.  ^^i 

fmiliter  litera  E,  ad  cyclum  nun- 

dinalcmfpeclat:  numerus  lerb  xv  i 

diem  notat  y.\i  Kal.  Sept.  tons 

au.teni  Jftemill  ;  apud  quem  Por- 

tunal  1  \    hxc  ceiehrantur,  idem 

faciie  ef,  ac  Pons  qui  antiquiori' 

bus  Romanis ,  "jantequam  e  lapide 

consirueretur  ah  Aeruiiio  Lepido, 

ligneus  erat,ac  Su ei.  i  c i  us  diceba- 

tur  ,  injra  ^"ilixntinum  ,transmit' 

tens  ad  Portam  Port ucnfem.  I-Iinc, 

quia  hu']uJ'modi  EeHa  ad  Tiberim 

ce!ehrahiitur,'Y  i ber  i  n al  i  A  dicun- 

tur  in  Kalendano  fxculi  quarti , 

quod  refert  R:{cherius.  (In  Vici. 

Can.  Pafch.pag.  23<rO  Ibi  najnq; 

ttd  Augujli   diem  decimamfepti- 

mam  leges,  e  x v i  .  t  i  be r  1  nal  i  a. 

Tittilns  itaque  JAifcuii  hujus  oria- 

i'i  fpernendus  non  ejl ,  qui  tara  dt- 

JlinUs  notat  Feftum,  de  quo  in  La- 

pidibus  non  niji  rnodica,ac  trunca 

mentio.    JVomen,  qtiod  iilud  fequi- 

tur ,  M  A  R 1 A  ,fortaffe  fcrihi  dehuit 

Ma  rt  I  a  ;  ficuti  &  in  tit.  1 7.  fcri- 

bitur  L I CN I A  ,  ubi  facilejcriben- 

dum  fuit  L I  c  I N I A  .  Ejus  Martix 

nomen  fer-viie  fuerit   Piotica, 

ar/oTixj ,  Obefa :  Fortaffe  tamen  iu 

Jcriptione  nuilum  est  mendum;  ^ 

agnomine,  non  cognomento,  Se,  vn 

hxc  Marta  d':'iia  erat  sbpingue- 

dinem. PiOiic\. 


n 


9- 

L  I  V  I  A 
j^,-  D-  VI-  •  KO 

10, 

TI-  /aANLI 
E-  SEP. 

IT. 

lvTatia 

AD.IV.K     0 

N^ 

12. 

P  •  IVNI'   PR-  K-  OCTO 

IS- 

(i^TlTINI  ■  A  D-  XII 
K  •  IVN. 

14. 

M  •  CoI-aO^  /a-  l 
A  '  ]:)-  111      DIICBR 

IS' 

C  VN- VOfONI 
A-  D^  IIII-  K-  MAR. 

16. 

cartiiia  •  a-  d-  ix-  k 
MaI 

li- 


jo.  E.  Stp.  EidibiisSeptembris.  f^hle 

Jupra  t;otata  adtit-  4. 
II.  KO.  Kalendas  Odobris.  §luod 
fequitur  na  difficilihs  explicabitur; 

Vide  an  figuificet   Natali  fuo. 

Exprimeiidos    diHgeutius    curavi 

tituli  hujus  charatieres,  Tah.  xv. 

utim-  I  r . 
i2.P.JuNi.PRidie  Kalendas  OCTO- 

bres. 
14.  ^)u£  ad  hunc  titulum  dici  pote- 

rant,d:'da  ja-uifunt ;'«  conjecianeis 

adTit.  3. 
iS'Hujus  C.  VN.  POPONI  igfiora- 


musG ente,obfcure  e>;prefsd  literis 
iis  VN  .  /;/  boc  titulo  fculpitur  lite- 
''^c  ^■>  fig''-rd  antiquifiimd .,  iy  fe- 
migr^cd:  qud  figurd  in  fepulcris 
Furiorum  Tufculaniifcripta  crat, 
ut  babes  ex  Fabretto,  Infcr.  cip. 
III.  64?.  644.  Similiter  expr^ffam 
hahemus  eam  literam  in  fequen- 
tibtistitulis  24.  25.  27.53'.  5^'-  4^- 
50.  Forte  PopoNl  fcriptum,  crtm 
dehuiffet  fcrlbi  Po m  i^o n  I. 
1 6.  Ca  ktc  I  am  hU  lego  ;  dsfuntla>a 
yinte  Dlem  ix.  Kal.  MaI.  Vi- 
de  obfervata  ad  tit.  3. 


-■^«0 


n- 

UCNlJh 
>;  D  •  K  •  MARTI/4S 

ylil 

i8- 

J)  E  M  E  T  R  I  V  S 
P     K     IVN 

19. 

P • TVSANIVS 
A-  D-  III  •  E-  0 

20. 

AD  III 
41    KA 

JM. 

A-  D-  IX 

viNVLEi>\    /{:'; 

22. 

QoLi^ECIL.ISes 
J^,-  D-  VII -1  DVS   NO 

23. 

,A,  D.  V.  K.  lAN.  CN.  COR 

91 


M 


24. 


17.  LegtrdK,    i!t  hiftui  in  CoJije- 
■  &tv:.^rJtir.  u&^, I.i c t N' r A.  Av- 

■iE  •  DIEM  •  OcTAVVM.    KAL.   MAK- 

TiAS  .  Cofitemplare    cbiiracrerc! 
bofce  melius  expreJfo%,Tab.%v.n.  1 7 

18.  FiguruM  ac  magnttudiuem  J^a/is 
■    i?:fcripti  7iom:7ie  D&metkI /jujus, 

'jide  Tab.  x  i  v. 

19.  P.  TusANius,  y^nte  Diera  111. 
Eidtis  O?iobres.  Vidcanttirnotata 
adtit.  \. 

20.  .Aiio-tiyma  infcriptio,  ut  ntnltx 
aptid  antiquos ,  de  quihtis  Fahrst- 
tus,0-  ego iiliquafi.ipra,^.\' 1 1  -pa^^. 
46,  &  iiif.  §x  1 1 .  Ex  animadvcrfis 
adtit.b-  Icgendavidett^r,  Atii^. 
DiEM  .  iii.Kal.  Sept.  «//?  Sex- 
T!r.Hi>.  Charatlcres  exafie-€Xpref- 


fos  conffile  Tab.-^v,  nur».  20.    ■\. 

2\.  JVota  Kaltndarttm  dctrtiPd  ejiin 
iitferiort  linea, poH  V  j nu  l  l  i  .^  no- 
mc:i.  /Vor/ten  i'ero  menfs^  ad  quent 
b.^  Kalend^t  fpe\iant,  rudis  &  ifH- 
polittts  Scriptor  omifit.  J-^ide  qua 
in  re  (imili  dicla  fnnt^ad  tit.d. 

22-  Intonfns  aliqtiis  CamiUus  Ijunc 
tittilumfcripferit.  Cbarailert7  har- 
barics  refcrttir  diligenter^Tab.xM, 
inim.  22,  tchi  totat/i  intttehere  pri- 
fcx  atatis  in  fcribendo  fmphcita- 
tem.  Tertium  nomen  illius  Q.  C/e- 
ciLi  di/fici!^  expHcahimur  in  rU' 
dibus  iilis  cbaracieribus  '^^•i.A/^tir/i 
forti  ibi  nomeu  tribus  Si-rgi.e 
indicatitm  'voIuitScriptor  ignartts? 


94 


24- 

25. 

26. 

27- 


28. 


29. 


\''  CM  ICILIVI^ 
A.    D  .     VI  ,   K  .    QV'ICT1L1S 


r'iSV[,{^AE     SALVIAE 


dercIna-  ivaacaz;^''^!^ 

J!)IBVS-  NOVEMliR 


>,  o  b    r-^Vl   lll  i)   o  AEC 
}A  o  SEWrRONl  .   L  .  F  TER 
OSSIV^ 

PROTARCVS-  P-  k     F 

PV8 

C  •   ALB-  RVTILIVS 
^.D-  Vlll-  K  •  APR 


3c.  L 


24.  £V  /'/c  P.  Ca 1 1 c I L iiis  C/f  enim 
pro  CAecilius  legeadi  i'identur 
chiiracieres  harb.ari')  feliciurem-, 
fcriptoreM  fnrtitui  fion  ejl.  Irai- 
tntusfum  eas  literas,Tith-x\-?i-2^. 
JVomev  menjis  Qv i  c r  1 1,  i  s  aiiud 
efl  ifiditiia/j  ad  titulorutn  iilorum 
'vetuHatem  d.gnofcendam :  /Vo«- 
dum  fcilicet]  uL  1 1  nomeu  iu  Faflos 
trafifierat. 

25.  Legefidum  Pavll.'"e  Salv  i  .'e.  Li- 
tera  p.,7/jore  grxcanico.\'  Confule 
dicia  ad  tit.  \  5,  <^  piila  in  Tab.W. 
num.  1$. 

id- Magjjo  me  heneficio  fihiobHrin- 
xerit,  cjui  docuerit  quidtandefnfit 
il/a  'NAT^AiAKiA..  formam  cba- 
raUerum  exhibitam  habes^Tab.w. 
num-  26.  P^afculi  magfiitudinem 
ac  figurar/7,  Tab.  x  i  v. 

27.  £t  bujus  tituli  cbaratleres,Tabu- 


he  arex  incidendi  fuerunt.ut  conft- 
derari  poffent.  Habes  illos,Tab.\v. 
num.  27.  Legerem  Notas:  Aine_^ 
Diem  iv.  Eidlis  (111  pro  £1) 
DEcembrcs:  Marcl  SlMproni,Lii- 
ciiFiliijTERentinaCyW^/^^O^^siiA. 
Relege  qua  fupra  diximus,pc.g.  07, 
acfi  meliora  noviBi,  candidus  im- 
perti. 

2S.  PROTARcns,PrIclIeKaL  Febriia- 
rias.  P\JBHcus,/-i/icf/  Servus.  Vhi 
negle&am  nutabis  afpirutionem  in 
ProtarcHi  nomine ,  quod  fplend:- 
dum,  (^  affumi  fotituf/j  ah  iis,  qui 
ex  humili  conditione  repente  dite- 
fcerent,fcripfst  Lucianus ,  in  /i- 
mone. 

29.  P^as ,  in  quo  infcriptus  erat  C. 
hu]HS  Albii  Rutilii  titulus,exbi- 
betur  in  fua  r/iagnitudiiie,  Tab. 
XI  i,e»  Mujeo  kltiorio  . 


95 


30« 


Si< 


32, 


35- 


34- 


L  C\NTVLIVS  M.\MEx^TI 
FECIT 

^.'MINVCI 

f      s 
v^-  D-  IV  eiDV 


M  •  VERGVLEI 
A-  D-  VI-  EID-  M  AR 


r.  L I  G  V  R  I  V  S 

A  X  A  IV  -HOj^/^s    jvir 

^LFENO  LVCI 
^-  D  XII  C  MOEM 


35- 


30.  Mamerti 
Nus   patrid 


JVura   MaMerti- 
^  '  IVum  cog7iorn'nie  ? 


An  pOt'}-i%  MAMERTt   FtViui  ? 

31.  Titulum  hu7ic  lege^idum  Ante 

DIEM   IV.  EinVS  FbbRVARIAS  C07i- 

jeci , /■;;  d'icl'i%  ad  tit.  6-  Hujus  au- 
tem  T^tuli  cbaracleres  exb'ibui 
d'ilige7iter  exfcr'iptos  ,  Tab.  xv, 
7i:m-  3 1 . 
33.  Mo^iogrammata  illa  male  for- 
rnata  ,  qux  -videre poteris  Tabw., 
7ium.  33,  legetida  opi7ior ;  Ante 


DIEM  IV.  nonas   Martias. />^j- 

fcfili  vero  hujus mag7i'itudi7iem  dJ* 
forrnarn,  'vtdere  Vtcct.,  Tah.xiv-, 
34.  November  hic fcribiturt^o^^i'. 
i7i  ^^.  fcribitur  NvEM  :  /V;47.No- 
VM  .  Sy7icopa  fuTit,  quas  irnperi- 
tia  fcribe7itiurn ,  7i07i  artis  ob- 
fervatio  ,  aut  loquc7idi  rnodus 
protnlerit  .  hi  Ccerneterio  Sa7icit 
Hermetis  fcriptum  i7i-ve7ii  i7i  cal- 
ce,  ad  defu7iBis  loculu^n.,  nob,  ad 
Noverabrem  fig7ia7idurn : 


0 

0 

0 

xg.  K\L.  NOB.  DEPOSITA.  INXOX.  CLAVDIA.  INPACE 


96 


3^ 
56. 

3"- 

S8. 

39- 

40. 

41. 
42. 


A-A];/\I;^1S    X    rERE 
A  •  D-  MII  •  K  /  MAIAS 


^j\PlRl  .  ARIDIIIDVS  DIICIIBRIS 


\'  v''ERCENM  A  D  VliiblD 


TiTINiA-  A-  p  •   VII-  k  MAR 


C  LVTATi    CL   I- 


AoAETEl-A  n  D  q  Vln  NON 
MARllAS 

lELIXILTiC     SP     K     FEB 
M  C  AESOG  rflTT'""     " 


43.  C. 


36-  /)c^'a/  &J>as  mtas  ari  iticifas 
dare  ,  /^;?  herie  reprcefentarentur . 

■  Sfivt  iii  Tabxwiium  iG-Eas  qUit 
in primo  verfu  funt,  jjecjue  her- 
cle  ,  qui  fcrijfit^legcre queat.Du- 

■  bitaba-ffi  an  lateret  iii  iis  u^ulus 
\  nlicpiis    A  j  M 1 1, 1  vs  Tf r  fnt  i  nvs , 

velTh^.ftiTi  hi^^^s.Sed  fortafse  & 
ibi  TEREiitina  Trihus  innuitur., 
m  in  27.  Certi  nihil  potes-l  excnl— 
fi  a  tarn  concijis ,  tamque  imfe''  '" 
rite  fcriptis  chara&eribus . 

37.  PaPIRI   .     HKID.     EIDVS.    DeCE- 

BK I  s  ,  omifsd  M  ,  folen?ii   plebis 
idiotifmo  ,  de  quo  §.  XIII. 

38.  Ei  hunc  P.  Percekni  titulura 
co7ifkile,  Tab.  xv.  num.  38. 

39.  P  illud  fuhrepfjse  pro  D ,  no- 
runt  O"  i'"  nondiim  are  lavan- 
tur . 

40.  £;/Caivm  l.\'T\-T\\K.,}ionCaji 
alterius , fed  Qvin  r  i  L i  bertum. 
i\/07!ft}ie  utilitate  hoc  tiotabittir. 


41.  MerueruJit  hujus  tituliaot.t  di- 
ligenter  exhiberi.Dediillasproi})- 
dc  Tah.xx.  num.  41. 

42.  FfLix  Peiicii  ^  Seri^us-.ftve 
ut  ed  tempefiate  lonui  rr.alehant., 
Pei  \c\vov.; fcilicetf^zTxcl  Puer. 
Fuerit  autem  jlle  Peiiciiis  La- 
}i';fia ,  qui  Gladtatores  alebat:  a}i 
iu  Ludo  Aemilio.,  de  quo  Horat. 
in   arte  Poetica  ?    Sane    AiMi- 

^    1;  I  os  ,  A I M  I  L I A  ^que  hahent   l)iC 
tituli  7,^,  0^  :6.  Pra:tsrea  in  tef- 
fcraglaiiAtoria.apudFahretl.  In- 
fcr.  Cap.  L  196.  nomtnatur  Qla- 
diator  Petici  Scrijus. 
APOLLONIUS 
PETICI 
SP.  K.   APR 
L.  AFR.  Q.  MET. 
Ex  qua  etiam  teffera,  Petici  i  ,  ;^ 
cofifequentcr   Vrnularura  barum 
citatern  licet  utcumque  conjeciari: 

ci'.rn 


43' 


44- 


45- 


46. 


47- 


97 


IVNIA-  C.   F 
A-   D-  IX-    K-  NVEM 


C    PACCI-  C  I  S,>-,LVI 
PR-    NON-    I,XN 


^,  D  II  X   /   A-  I  IV 


A    )/iINATIA  L 
NONir    NOVM 


48. 


c''-m  ih;  idUiiatt  (^oj  tilci  ■,^'i[r  aai ::  i  ^ 
ac  Metellus.eum  'AlagiJlruiUJii  tt- 
jjueri?n,a?i?io  V.  C.  itcxcx  ,  u?/te 
Chriyium  LX- 
Forte  etiaxi  notx  Peti  c  i?:  Vafctilo^ 
figt:ifica?it  tertiu?n  ?iome}t  bujus 
FiBLicis,  (iuodfuerit,V%\  ici us, aut 
Pe;  iciaKus-  A'y.'«JSP.  K.FtB./e- 
gi  ?i'j}i  ternere  /  Oj^i',SEpiiLTiis  Kal. 
fEun.  fip)-a,pag.Sy,  co^ijeclahur  . 

MaKCUM   C.tSONEM   GaLHiM,  1^//; 

r?j6X  ?iorni?iatur ,  Ojficia  fuprer,ia 
felici  prccfii(iJ/e-,}io?i  iu?ia  forte 
coiijciiurd  credideris .  Si  cui  opi- 
fiata  bAC  }i0?i  arride?il ,  aliajequa- 
tur  ;  i}i  me  mora  ?io?i  erit  ulla. 
Cxteruin  Vafadi  hujus  mo!e?n  ac 
Figf'.ra?n  tibirepr<£fc?itatTub.\i  v. 
44.  .^Jiite  Disrn  i  x.  Kal.  No vem  br. 
"jide  dicia  ad  tit.  54- 

46.  Recole  Tah.  xv,  num.  46.  Lego 
hanuire  jlriptas  ?iotas\A?ite  Dieni 
II.  In.r.iiiNias.Marci  Flori  ;  E?t 
for}»iila?/i  alia?/i,  ad  eau/iciaJidu}» 
dic}}i,  qu:  fuerit  Pr  i  n  i  E  1  d us. 
JVo/ifrusira  releges,qu<?s  objcrva- 
i'i  ad  tit.  7. 

47.  iriniic  eiia^n  tnulurn  dat  cum  ftta 


harbdiiz  y  ah.xv.  }iu)/i.j^y.  1  ege?i- 
dum  crcdiderim:  Aiili  MinatI- 
Auli  Libcrtl.  NoMis  Novembr- 
Huc  ficiuut  co}ijeila  adtitulosb, 
34,44.  ^ddebtsfiguram  literte 
S\  ita  ftpe  Jhipta?n,r  ,i}i  lapidi- 
hus  ?io?i  paucis ,  ^.v  iis  etiatn  i?iedi- 
tis,  quos  attuli,ajferamquc  i?i  hac 
eade?n  diffcrtatio^ie. 
Interea  hac  hifcriptio^ie  ChriHia- 
«./  conte^itus  eHo,  quam  excepi 
ex  autoglypho  Rorn,e,apud  D.  Pel- 
legri?}i,BquitcmS.Jacobi;qfii}inr- 
rabat,  i}ive?ita?n  iUa?n  i?i  C(r?mete- 
rio  ?ieJcio  quo  ,  und  cum  corpore, 
Jtg/ia  Martyrii  co?ilepulta  hahe?i- 
te  .  §>jiod  fi  ita  esl ,  dice?iJum  Lt- 
BERAM  ha?ic  NeoPhvTam  ,  rjel 
ah^  Arria/iis,  'vel  a  Fagatiis  ru- 
Hicis  cxjampopulari  tu,nultu  './le- 
que  enim  ,  an/to  ar<e  ChriHiatia 
cccLxx  I V ,  quo  Confules  procefse- 
re  Gratiauus  ylug.  III.  ,  atque^ 
Equitius  ,  quidquam  mo-vit  aaih- 
ritas  puhiica  cotitra  Catholkos . 
l^crurn  hxc  extra  re?n  futit:  So!a 
fiamque  literx  S  figfira  nu}ic  ihi 

fr$- 


9«. 


48. 

•i 

49. 


50. 


u. 


{''  •  MAECI.  A  D  XVII  K  fh 


-L-  VALERi\.S  SFOvHHER 
J\-  D-   K  il-  IV;.; 


r  LARCI-  CL 
HIL 


DECKM 

A  •   n  •   V ;  :     k 
o    P 


\ 


XII. 


fropomtur  canfiderajida . 


/"x^V 


ann.     v-ii. 

Neophyi^t  . 
Dcpojiui  dlg 
\,\  Nonat 
Alajas,  CoU' 
fxlihus  Gra- 
tiano  111,0?* 
EquiiiO  . 


\%-Vt  meUhs  expritneretftr  litera  P. 
//;  pranor^ine  hnjtts  P.  Maeci  ,  /;- 
tulus  ipfe  o:ri  infculptus  datur. 
Yab.  XV.  Hum.  48. 

dQ.  MinimaminterVrnuhs  inventas 
dedi  In  fuafigura,ac  magmtudiue, 
Tab.y.x^^-Legenius  cftibi  L.V.^le- 
Rius  Spinther;  in  cujus  cog7imi- 
m  obrepftt  fcribenti,  in  quintaje- 
de,  littraH.profuaT- 

50  PiiblliLARci  ,Caji  LibertiC:'^/ 
CLaudla  tribu)   Haa)v:Ant^ 
JDieni  vH  .  Kal.  DECEMbns,  Olla 


Pollta.  It<)  ego  qtiidenjlegenduy:-i 
bunc  tituluiyi  opinarer,  cujus  cL.!- 
raiieres  adai/iuffim  exprefjhs  iu.\-c- 
uiesTab.w.num.  50.  Mcmncr.s 
eorum,  qu.K  coHJecimus  ad  tit.  6  ; 
ac  pr.tterea  recole  di&a,  pag.  87. 
^lcjuas  in  hifce  titulis  FamiiiuS 
yinticiuariis  adhuc  non  cognitas., 
poterit.,  qui  otio  abundat,  objerva- 
re.Ignores  certe.an  notceftnt  Can- 


L)i:kcinia  ,  tit. 

TUSANIA    ,     tit-     19-     VERGU- 

21. 


TULIA  ,  tit.    50. 

26.   Tu.sania  , 

LBIA,?'V-  32.   VlNULEIA,   tit' 


(?.    XII. 

NOMINA   DIERUM    PROFANA   ETIAM 
APUD    CHRISTIANOS. 

NOininatiir  In  Sever*  eplsraphe  Djks  Benhres  ,  paganico  Vocabu- 
_Io,  potiiis  quam  eccleuaitico  nomlne  FfiRrA  SeXi'A  ,  vel  (phrall  ex 
Jud.tis  defiimpta)  Sexta  SabbAti:  qii,t  nuncupatlones  rellgiof.v  con- 
gnientiiis  adhibit.i;  taillent  in  chriftlano  epitaphio ;  ciini  pritfertlm  at» 
iplis  ApoRolorum  temporibus  facratiora  dierum  nomlna  ufurpata  fuerlnt. 
Habemus  enlm  abApoftolis  noniea  diel  DOMINICI-  Ita  namque  Joan- 
nes  ille  J  ^i^^o^ijf,  In  Apocalypli  [i]:  tnjifi,,  ,'<  :„iv^ari  tt  ktpiakh/HMepa/: 
f»fj»  Sphitu  i»  DomnicA  Dik.  Habenuis  praterea  Patrum  antl- 
quLTimorum  teftinionla ;  Ignatii,  Audorls  rcfponfionum  ad  Orthodo- 
xos,  Clementis  Alexandrlni,  Tertullianl',  aliorumque,  qul  fecundo,  ac 
tertlo  f.i'culo,T7»  tetpaah^  j  nEMnTHs,  «*'  ekths  ,  ««;  nAPASKErns  no- 
minibus  ufi  funt :  quod  (ne  allena  fcrinia  compilem)  fuse  &  erudite, 
ut  folet,  oftendit  Barnabas  Brlllbnius,  in  Conun.  ad  1.  ZJow/«;co. DeSpe- 
dlaculis ;  in  Cod.  Theodos.  &  1.  Omnes  diei;  Cod.  de  Feriis  [2]. 

Mirarer  Itaque,reli2;iofas  dierum  appellationes  tam  raro  legens  la 
chrlftlanis  lapldibus,  f.vculorum  pr.rfertlm  antiqulorum;  ciim  vlx  unquani 
in  eorum  temporum  epltaphiis  Ferix  nominentur  ,  aut  dies  Dominic  t^-i 
contra  ver6  non  Infrequenter  ufurpentur  profana  dlerum  nomina  ex 
Erhnlcorum  fuperftitlone  defumpta ;  nili  admirationi  cuicumque  pra- 
cluderet  vlam  Tertulliani  audoritas  [3]  ,a>entis ,  excufari  oportere  ali- 
quas  li^quendiformulas  in  Chriftianis,  qu.v  Impietatem  c.vteroqul  fape- 
re  vlderentur  ;  quandoquldem  confuctudine  ipfa  ,  atque  ignorantia  lo- 
qucntium  emoUit*,  non  tam  irrcl  giof.t  dicend.i  funt,  quam  Inconli- 
derat.v:  Dc9s  7uxtioiUim  uominar!  lexprobibefjion  utique  neuominaeorunt 
■pronuntiemus,  qutx  ?tohis  ut  dicamus  converfatio  extorquet  :  Nam  idple- 
rumque  diccndiir/t  e/l:  In  Teniplo  TEfculapii  illum  habcs:  c?*,  Vico  Kidis 
habito;  (^*,  Sacerdos  Jovis  faolus  eft;  <ii'alia  multa  in  hunc  wodum;  quands 
&  hominihus  hoc  genus  n.mina  iuducuntur :  A/eque  enim  Saturnutn^ 
bonoro^ft  ita  focavero  eum  fao  nominc:  tamnon  honoro  ■,  quam  Marcum 
/ivocavero  Marcum  ....  Hoc  prxcepit ,  ne  Deos  vocemus  illos  ....  Cce- 
terum  confuetudinis  ••jitium  eH  ■,  etiam  in  Chrislianis  .,  dicere  Mehercu- 
iT.?.-,  dicere  &  MEnius  Fidius;  accedsnt  e  ignsranti  tt  quorumdam,  qtii 
ignorant  jusjurandum  ejfe  per  Hcrcnlem  .  Confuetudlne  igitur,  non  ei 
quidem  pr.fconio  digna ,  fed  tamen  excufanda  ,  non  autem  lege ,  aut 
pr.vfcriptione  chrlftiaua  ,  morcm  loquendi  in  antiquls  Chrlftianorum  la- 
pidibus  metirl  necelle  eft,  11  quando  profana  ibi  dicruin  nomlna  ufur- 
pata  invenimus:  neque  dlcs  diccnda  eft  fimplicibus,  atque  Illitcratis  vl- 
ris,qu6d  ita  locuti  iint,  iicuti  loqui  plebs  univerfa  coufueverat . 

Illmus  Annalium  Ecclefiafticorum  Parcns  [4]  ,  rcfcrens  Conftantinl 
Auguftl  refcrlprum  [5],  datuin  v  Nonas  }uUas,Crifpo  II, &  Conftan- 
fino  II  Cos.  (anno  fcilicet  icix  Chrlftian.v  cccxxi)  ciini  Ibl  legat  phra- 
(im,  DiEs  SoLis  vetierationis  fua:  celebrem;  ciinique  camdem  noinen- 

N  cia- 

'  -  "^- • 

[i]  Cap.  I.    10.  [4]  Card.  Bar-  ad  ajin.  (jhrjjh  321. 

{,i\  RefertitrinThefauro  Antiqtiic  [5]  Ad  Helpid.  Pr.vfecl.  Pr.-vtorio . 
Gr£carum.,Torft^v\\\.pagg.zi(ii.  Eft  in  Cod-  Tbeodofmn.  lib.  IL 
&J'eqq.  Tit.  v\\\.  de  Feriis. 

[.>]  Da  Idololatria  cap.  20. 

••V  i  ,-d.H 


clatui-am  inveniat  in  rcfcripto  alio,  diato  Kon.  Mart-  Cos.  iifdeni;  Ar- 

titim  offiaa  feuerabili  Dil  So\as  (jliJefca^^t:  putavit  ideo  ufurpatum  ab 

rfrliLMoliiruiio  Iniperatore  piofanum  diei  nomcn,qu6d  Ge.^Jiilib/isp^cx- 

fci-tTni ,  non  vcro  foils  ChriRianis  leftes  ilLt  fcriberentur :  g£&^(/«/(^f»/ 

tiief?:  eunidem^  no^i  ecclefiaftko  inore  Dom  inigum  appellat ,  fed  more  Geu- 

tiliKrn  SoLis;  inde  coliigi  potesl ,  }ioii  ChriJHa?/is  Jolii-M  ,  JedGentilibm^ 

-enmdem  legern  ab  ipfo  prtxfcriptam  ;  oh  idque  ufim  e(je  illnra  pectdiari- 

Tioiiieticlatuui .  Netas  proicdo  iit  Manil)us  doclilluni  Viri,6i:de  ec- 

■  cle(jailica  cruditione  adeO  nicriti,quicqnani  obioqul.Suut  iiiiiii  eflata  ejus 

f)rO:eracu'is,a  quibus  (Scfcjre  doceor,  6c  vivere:  Placet  pratcrea,quod 

iiJiC  cpiliiiit,  Jatas  ab  Airgulio  leges  has,  non  foJis  Chriftianis,  veriim 

ctlam,  ac  forte  potlftTiinini,  Idolohuris.  C.tterum  vereor  ut  oinnIbus,verc 

unagis  diclmu  videatur ,  quain  pic  ,  id  quod  colligit ,  cx  adhilnto  pro- 

fano   nomlnc  dieI*PrimI ;  cijni  niinis  niuitis  documentls  oilendi  qneat, 

c<A<a?5for  hiiilb  co  f.vcuio  ,  <5c  iis  qua-  confeciita  funt  (ctiam  apud  Chri- 

-ftianos)  ufum- iionn'num,  qu.v  Ethnici  Invenerant ,  ad  menfe.^  pariter, 

diefque  indiyitandos;  etiam  u')i  folis  Fidelibtis  fcriberet.ur. 

£t  Eiiiebius  quidem,  fynchronus  au^flor,  lucuienter  teftatur  pro- 
-mifcunm  hnnc  yvS:  conuininem  nftun.  Sic  cnim,lib.  i  v.  ca:p- xvi  ii.  C«w- 
(jiie  hi(nc  Jalutarem  diem  ,cjtiera  lucis,  t^e/.SoLis  mhyi'iappelLy//itis  &c. 
J)c  tifu  f;cculi  quinti  infequentis  (.  apud  Gr.tcos  faltcm)  ita  Sozomcnus 
loquitiir  [i]:7^»«^DiE  Dgminico,  cfu^ra  Hebrxi  appellnnt  prirntnrL^ 
■Dier/i  hcbdonvadx'  ,:rjel  Sabbati^Gr^cci  atitern  Solis  nomine  uiiucupant: 
Scd,:6(;  teUimoniils  multis,  tum  cx  Jurc,  tum  ex  PP.  qu.v  fupra  lauda- 
tus  Brillbnius  coingcirit ,  evincltur  ,  quarto  ,  quinto,  ac  fexto  f.vculo,  iii 
iifu  apud  Chrifliauos  fuHrc  denoniinationcs  dicrum  a  Paganis  nfurpa- 
tas{2].  DtEs  SoLis,!^^/  repetito.i;i  l'e  calculo  revolvuutur ,  nominan- 
tur  In  eo  rcfcripto  |  5]  Imppp.  Vaicntiniani,Thcodohi,  61  Arcadii,  AAA, 
quod  datum  cft  vii  Idus  Aiiguili,  Timalio  6:  Pro.nioto  Cos.  [4].  In-j 
capltc  illo  poflremo,  quod  a  Chriftlano  aliquo  Notario  adjedum  fuit 
Notls  Gompendiarlis,  qu.v  circumicruntur  fub  nomine  Tyronis6:  Se- 
ncc.v  ,.halienturque  poit  GruteL-i  Thofaiirum  ;  fimul  cum  vocabulls,  ac 
rominjbus.,  e.  Sacris  Libris ,  6:  ufu  Ecclefiadico  depromptis  ,  enimie- 
rantur  priino  chriftlan.v  Feri.v  ;  mox  etlam  civilia  dieruin  nomlna  : 
^DiE  I.vNJs,  DiE  Martis,  Die  Mercoris  6cc.  apponunturque  hngulis 
rcfpoudentes  fcriptori.v  not.v  ad  compendlofam  Scriptionem  .  Opus 
-videtur  efle  quarti  ■S.rculi ,  aut  quinti  ;  quorum  proinde  temporum_. 
ufum  ,' ac  phra/in,  vel  hinc  liceat  arguere  . 

Sqd ,  nt  rem  conficiamu^i  cVirlliianis  lapidibus  ,  qui  tcdcs  funt  In- 
ftituto  noftro  niagis  opportuni;  f.vculi  tcrtii  inorem  oltendit  Sever.^e 
noftr.vepitaphium.  Srvcuiorum  quarti,  ac  quinti,  ufus  patet  ex  fupra  [5] 
jndicatis  Si.MpLicii  ,  Paschasii  ,  6c  Heli.^e  infcriptlonibus ;  quiv  licct 
•  fub  Impcratoribus  Chrlitianis  in  Ccrmeterio  chriftiano  pofit.v,  noi)is 
tamen  occinunt,  DiEM  SAXiR^Ms  ,  Di  eM  Iobis,Diem  BENtRis.Ad  f.v- 
culum  item  quintum  pcrtlnct  hoc  Inlcriptlonis  Chriltlan.vfragmentuin, 
qiiod  eft  Roiii.v  in  pa^Imento  Bafilicv  SanctiClementls : 


T    IN 


[1]  Lib.prirno  cap.  viii,  [3]  Eft  inCod.  Thedof.  Lih.  ILtit. 

£2]  l^idendtis   etiam  in  hanc  rem^  wii.de  Fer- 

^oannes  u^lbertus  fabricius ,  in  l^^'}  ^■itvioar.sChriftianacccLXXS.ix 

JBihliograpbia  .^?iticjuariacap.yi,  [5]  §  v. /a^j-.  iS.  cj-iy. 


t^fg-  325- 


td* 


u: 


1     I  N    P  A  C  E  C  R  £  S  C  E  N  T  ] 
A  N  P.  M.  LXXX   D  E  P  V  S   D 
DIEVENERISPCFLF 


Entamen  ibl  clare  fl-Vtum  Diem  ViNERts ,  pro  FeRrA  Scxta. 
DiHM  SoLis,proDiE  DoMiNiCo, habet  aliachrlftiana  infcrlptio,  fpetS^ans 
ad  idem  firculnni  quintum ,  apud  Goriuni  [2];  &  Fabrettum  [3];  qua: 
ciiui  notetur,  Poft-ConfuUtu  Varanit,  <5c  Joannis,  apparet  pofita  fuIlVe' 
aano  cccclvi i i. 

Incertl  fa-culi  funt,  fed  ad  quartum  ,  quintuni ,  fextumve  pertl- 
ncQt,  infcriptlones  hujufmodi  muit*,  qu^t;  intcgr.c  aflferri  pollent ,  niH 
jam  efsent  editrt.  Dib  Bbmlr,  eft  in  Epitaphlis  Brauiii ,  &  Fellclirimi, 
apud  Boldettum  (4):  Die  Iovis,  in  tituio  Tauri  [5]:  Dih  Mekc,  Iru, 
Epitaphio  chriftiano  Aurelil  Munnl  ,apud  Gruterum  [6J ;  DieMbrcu- 
Ris,  &  DiE  lovij  ,  in  Epitaphio  Matron.i;,  Chriftian.t  femin;t,  apud 
enndem  [7]  ;  &  firailiter  alibi.  Diis  SoLis  cft  in  lapide  chriftlano, 
quein  exfcripli,  ad  Sandar  Mariar  trans  Tiberim  .  Edidit  Illum  Cl.  Bol- 
(ietti  [8]  ;  fed  apographum  meum  magis  Imitatur  characlerum  barba- 


riem 


'  ''^X" 


\WCMES^SXlD£S\/lf 
V^POSTAPmihlDVSfABB 


DiB'!  Sot,is    itcm  memorat  chrlftiana  InfjrlDtiO    Incerti  fvculi ,  quam 
Clulio  accepl,  veluti  inventam  in  fepulcro  BEAiyE  Juli.^e  Martyris; 

K     2  ita 


[1]  For.e  Jic  'upplenda  ■  Hic  dormlt 
in  Pace  Cre^ceyti/a,  qni  vixlt  an- 
i^os^,p[us  mlm\$,o&oginta.  Depo/itus 

Decimo  K.al Jie  l^eueris,  polt 

Confulatum  Flavii  FcHcis ;  anuo 
nirulrum  ChriHi  ccccxxvi  1 1 1. 

h:ed'tain  credeham  banc  infcriptio- 
nem  .  Verkni  cum  Florentid  aute 
tres  rnenfes  tranfirem .,  fa^dmibi 
ab  amicijpmo  dr  dociiffimo  Viro 
Francifco  Gorio  copidvidendi  An- 
tiquas  Infcriptiones,tum  Gr.tcas, 
tum  !atinas,C5//ec?JS  a  Marquar- 
do  Gy.dio,  O"  nupcr  in  Batavis  ex- 
cuf/isjinvfffi  cam  ibi,pag.  cccLxvii, 


inlc-  x.Difcrepant  fane  in  quibusda 
edita  Gudii  afchedis  M  -  SS,  quas 
haheo,  aeprofero:  non  tamenpoffum 
pro  ftnceritate  alterutrius  editio- 
nis  fpondere ,  cam  non  ipfe  exfcri' 
pferim. 
CzS  bifcr.  Etrur.  Tom.  Lpag.  168. 

(5)  Infcr.  Domefl.  cap.  x.  pag-  758. 
l^]Ojfervazionilib.  ll.cap.ri.  pag. 

401.  408. 
[5]  Ibid.pag.  415. 

(6)  Thefaur.  Infcr.  ml.  5. 
rf)  Ihidem  mli  v.  S. 

8]  OferD.  liL  11.  cap.  111  pag.  34^- 


I02 

Ita  eiiini    Exfci-iptof    intei-pretaliatue   prinios  Epitaphil  characleres . 
EccIUain,  ita  IiuerpunCUm,  ac  diftributam,  uti  ad  me  tranfmlfsa  eft. 

[1] 


B  IVLIAE  M 

SaNCTISSIME  EX    5ENERE  MVSTIOLE  SANCTAE 

ASINIAE    FELICISSIME  Q\^E 

VIXIT  ANNIS  XXXVII  POMPONIYS  FELICISSIMVS  CO 

NIV^I    INCOMPARABILI-  DEPOSITA  •  XIII    KAL  lA 

NVARIAS  •  DIE  ■  SOLIS. 


En  MMEPAN  Aioc  ,  feu  DiEM  lovis  ,  iii  chrlftianl  lapidis  fragmento, 
quod  exfcripli  in  pavimento  Bafilicit  Sancli  Laurentll  in  Campo  Ve- 
ranoj  qu6  facilc,  e  fubjedo  Cyriac.v  Coemeterlo,  delatum  fuerat . 

^21 


fts" 


EnATc/iTozaiciMOL  :^Y 

fcjlVNieTHnPO^  KM 

EMBF/WW  HMEPA  AIOG 


t    V..  .-"'^ 


0 


.  — ^  ■.^m--m'Tf"-----^^— "'--" "  '  — 


Qu.v 


[i1  Diihitavi.ntru//! lapis  adb^ijijjtt 
fepulcro  hifbmo  ;  i/i  quo  7io?i  it7i.z-> 
' t aut f;m]ViiA \^  fcd Cf}-  Asinia  Fei  r- 
cissiMA  dcpoftta  fuifjet  ■  Fortc/Jc 

■  tarnen  Miifteri  huic  ,  Alartyris 
MusTiOL/h  confanguinex  .,nv/nen 

fuit  luLlA    ASIXIA  FfcLIClSSIMA  . 

{7.yj^'"'tdenduin  anfuppleri  fofjit. 

"  EN   EIPHNH  XPISTOT 

tTwv  i6' ;   TH   5rpo  J^'   Ka),ANAnN 
SEnTe/t/3f/M»    »/iip^  ^''«  • 

Ideft : 
IN  Pace  Christi 

Kequiez'it  Zoftmus 
yiunorurn  x  i  x,  die  i v.  aitte  Kaledas 

Septembres;    Die  fovis . 

Sigrnajcripturn figurd  quadrata  Qut 

iti  bac  bifcriptioue')  uftatumfuif- 

fe  Martyrur/1  Jkculo  fujpicot ,  ex 

letlo  a  rae  MoDLsriMartyrfs  epi» 


tapbin  ita  fcripto.iu  Cccmeterio  S, 
Hermetis ,  lyz^: 


EN  EIPHNH  KOI 
MHtEI  C  MO     ^ 


AECTOY 


A 


In  pacc  dormitioMoDBSTi.  Loculns 
intaiius  erat ,  Q-  Vajculo  vitreo 
cruento  notatus .  Ib:  er'  fragmen- 
tttm  boc  'uidi  ,palmd exjculptd  ob' 
fervaudurM .,  amotum  <i'erd  erat  a 
loculo 


M  Er 


I[t} 

/ 

Et 


105 

'tjiu-fc  cxompla  non  pauca  e  I.apidibiu  cliriftianis  petlt«  probant,  non_, 
ideo  ftiide  u(;irpatani  a  Conitantino  Au^allojiu  relcriptis  alUti.s,profa- 
iiam  dierupi  n-Jiiicnclaturaui ,  quia  Lex  Ethnicis  icribebatur  ;  fed  quia 
ejus  Ircculi  conruetudo  eniolliverat  iuipiani  profani  noniinis  fignificatio- 
nem  ;  eo  ferme  paclo,  quo,  etlani  in  facris  piifque  fermonijbus,  qul  nunc 
jn  Ecclelia  ad  populuni  chriifianuni  habentur  ,  in  vernaculis  plerifque_» 
Europa."  linguis,  confuerudine  ducli  ufurpanius  profana  dieruni,  ac  nien» 
fiuiu  nomlna,  qu.v  ab  Ethnicis  inftituta  ad  nos  ufque  tluxere ;  neque_f 
eft,  qul  irreligiofuni  quippiam  fufpicetur  in  loquendi  modo  ,  quem_# 
ufus  ipfe  tolerabilem  reddidit. 

Quid  quod  ,<Sc  apnd  prifcorum  fttculorum  Fideles,  quotidiana  fcrl- 
bendi ,  acloquendi  confietudo  purgavit  quodamniodo  ab  impletatelr- 
religiolaui  maxime  formulam  dedicationis  fepulcralis ,    qu>t  conceptls 

Ver- 


Et  hxc  ifiventa  ihidem^G  Martyrum  fxculo  eFt. 


AAKINOiONArOCHiZAA^^EjANAporTECrNEiXSON 

TP  fcicAcoAfcxexeirrnicTorc  rENETHnpoEnEN*A 

I  xor  c 

r 


Scripta  ejlparti  averfie  Lapidis,  in- 
veuii  ad  locnlunt  Florentii  ALir- 
tyris  tcnjus  epitaphiuni  afferumns 
infya  ,  §  xv  1 1 .  Jidhxferat  autcm 
fr!''s(^ut  ejl  ma?iifefium)  trifumo 
Al<*im.,  ORUM  ^atque  Alexandri, 
qwjs^  n'j!i  t£mere-,Ma7tyrcs  fuiffc-, 
credo  ■  Hoc  r/jibi  videtur  dicert^^ 
epitaphiu7n  ipfum  y  quod  apparet 
ita  ijfj  lege?idu7ti ,  corrigeHditm  , 
ot''iic  ex^^iicjndTm. 

T»T(i  /«/(kstT/»  y/fiK  >i»iT»    Tfaiti/i-^a, 
I«V»<  ,    >.ffroj  ,  ©i»  rUt  ,    Smrif  . 

r 

Alclnoorum  duorum  fepulcrum, 
Alexandriq. , confangu.neorum . 

Tres  duodennes  FidelesMater  pr.v- 
mifi:  "ji?/,  Fldeles  a  Nativitate_. 
pr.tni;fi  . 

Jefus.  Chriilus.  Dei  Filius.Salvator. 
Tria  • 

Profccibnamqne,niJi  duos  bofce  ^il- 
cinoos  f  atque  jilexandrum  .,  tri- 
gcminos  facere  '■jelimas^  eodem  die 
Katos,  ac;/uccoder/j  item  die^poH 
duodcnnium-rnorte  naturali  defun- 
fhs.,  qf4od  rriinks  verofmile  eri , 


quam  Martyras  dicere  ',  neceffe_, 
crit  ,  ad  fccuudum  Epitapbii  'ver- 
Jum  ixtcHigendum ,  dica>nus;for- 
tunatos  hofce  Fratres,  eodem  die^ 
baptizatos  ..poft  duodccim  a  fufce- 
pto  haptifmo  annos^fuiffedie  eodem 
fublatos  e  medio  ,  "jiolentd  utique 
morte ,  <3'  pva  Sacris  Cbrijiianis 
ohitd.  Hinc  etiam  Jorte ,  transla- 
tis  ad  lociim  celehriorern  ,  puta  in- 
fra  Altare  aliquod  Cismeterii,  il- 
lortim  exifviis  ,  tahula  fepulcralis ., 
qux  pro  iis  infervierat  ,  F/orcu- 
tii  Martyris  loculo  aptari  potuit . 
l^ertim  h.-ec  conjeclaria  funt  .   Id 
certum:  antiquius  effe  epitaphium 
grxcum  ,  epitapbio  averfo  latino 
Martyris  Florentii .  Hinc  hahe- 
7nus ,  fuiffe  jam  i7i  ufu  ,  fxculo 
Martyrum,  ftgma  figurd  quadra- 
tdyC.     Obfervabis  etiam  hic  my- 
siicas  initiales  notas,  i.  X.  a.  r.  s. 
Qde  quihus  Bonarrotus  ,  inObf. 
ad  Vitr.  ant.  pag.  17)  d?'  T  illud 
Jolitariura,  quod,  vel  pro  fepulcri 
iunncro    efi    accipicndum  ,  i>el 
tria  cadavera  contineriin  eo  locti* 
lo  fgnificaverit.  Si' 


104 

Vcrbis  cfFercbatiir  Dis  MAnibvs  ?  Monflri  fimlle  hoc  videri  pofsetj 
rufi  hahcreni,  qiiam  in  rei  teftiiiioniiim  aflferrem  ,  Tabellam  CfEmete- 
rhlem  [i]  ,  qii.v  cfi:  in  Mufeo  Kirchcriano:  in  qua  ,  (imnl  cam  folen- 
ui  apud  Chriltianos  formula,iN  Pace  [2],  eodem  pkne  charaderuiru, 

duclu 


SimHitcrfcripn^m  Sigma  iJi  Eftta- 

■phio  grtsco  ifacile  cbrifiiano')  af- 

■fe.'vp.tnr  inter  marmora  antiqua-, 

qrtx  vifantur  Bononix ,  ///  Typo- 

grapkuo  FF.  Dominicanorum.  En 

tllud  r/2ibi  fidditer  exfcripttfrtt-t 

,sub  amico: 


zcociMoc    lor 

A  I  A     T  H      C  T  M 

1 

1 

i 

£  I  CO 

Zpfimus  JuiiitConjiigiCZ^ar^ir/t- 
rem  eundem  quadratim-,  Ct^jidif- 
fe  me  raemini ,  ad  notam  tertiam 
Latinorron  Jignaf/dara  ,  /;;  lapi- 
dis  Latini  fragmento  ,  Cjuod  erat 
RomiX^  in  faiimento  Sanii^^-^ga- 
thiS  Gotljorum  ,  ad  Suhuram:lta 
nibilominus  trunca  funt  omnia 
in  eo ,  ac  lacerata,  ut  mort/^o  riie- 
dicinam  facere  'velit .,  guicumc/ue 
inde  quxrat  fenfum  exfculpere: 


the  reamivsTis;5> 
vncnobilecoRhvs 
z  enshominvm 


(i)  Hanc  Tahellam  adb.-cfjfe  fe- 
pulcro  inCameterio  Frjitextati^ 
citm  inventa  eB  ,  juratt  Fof- 
fores  fancU  ajjirmarunt  ■  yijjir- 
rnantibus  autem,etiam  injuratis, 
credeudum  putajfem.  Rudes  nam- 
que  bomines  ,  atque  inexperti , 
tiulloloco  bahebant  lapidem  bunc 
exiguura  ,  in  quo  ,  f/eque  notatos 
Confules  legebant  ,neq:  Jymbolti 
aliquod  exfculptum  intuebanttir. 
Eurnproinde  tenuifpmopretio  rje- 
dtderunt .  Tabelta  pr^eterea  ipfa 


pauper ,  atque  inornata  (  ut  ple- 

rumq;  e.^e  funt ,  quasChriJliani 

adbihebant^  religionem  ipfa  fuii 

tejlatur    •     C.iter!'.ni   ftifpicioni 

lucus  ejfe potuijjet  0'-'Ji  injcriptio- 

ticm  inde  hahcremus^^eam  ab  boml- 

ne  aliquo  fewipagano  fculptam ., 

fcriptamquc  :   atcjue  biuc  ortam 

cam  formularum  ficrilegarum., 

ac  piartim  co)n m ixt iorjem,quce  eH 

in  amulctis  Bafilidianorum. 

(2)  Formulam  bauc  ,  e  facris  Scri- 

pturis  depro-mptam.fli  '^udxi^  (fr 

CbrisHani^in  fepulcrisfuis  tifur- 

parunt;  qucmcdmodum-e  commu- 

ui  cruditorumJ'enfu.,docct  F.Ala- 

billvnius  ^fupra   relatt-.s ,  §.   x i . 

pag.  76.  Neq\  datam  regulam-, 

turhant  numi  argentei .,(^  arel 

Cornelice  Salonina:,  Gallieni  .Au- 

gnsii ;  iu  quibus ,  caput  Imperu- 

tricis  ejl  ^  adpecius;  cum  Stola 

O'  luna  bicorni  od  bumeros ;  ac 

literis    Corn.  Saionina   Aug. 

i<el  Salonina    Aug;  pars  zxro 

averfa  ,  cufarn  habens  figtcram^ 

muliehrem  ,  Holatam ,  fedentem 

a  fniiirts  dextrorfum,  ac  tenen- 

tem  ole.t  ramum  dextrd,  baflam 

tranfjerfaru fnislrd ,  ita  infcri- 

bitur,  Avc.  iN  PACE  ;  cfl  etiam , 

AvGvsiA    IN  Pacp.  Ihi  enim , 

To    1  N  PACii ,  iru7:iciim  esl ',  que- 

madmodum  J-^aillantius.,  Q-  Ban- 

dtnif.s   ohfr^jarttnt  •,  putantes  ^ 

Jignatos  fuijse  bos  mrmos  a  quo- 

da-m  Tyranno  ,  in  Gallieni  ludi- 

hrir'.m:ficut  in  Gallieni  ejujdcm 

dedecus  cufns  fuit  numus ,  cum 

iufcriptione  ,    GaLlilN.^e     Av- 

GvsT.t ,  ex  una  parte  ;  ex  alte- 

ra  vero,  visiqvE  pax.  Sarcafmo 

fane  amaro  ,  clim  &  Impcraior 

Galliena  .  AvGv.sTA  appellare- 

ttir  ,   eiq;   applauderetur  ,  pax 

\}i\Qy'E.,ficuti cy  ejus  Conjux  di- 

ccretur  Avgista  iX  Pace,  quo 

tempore  totus  Orbis  Romanus  a 

barharis  undique  premebatur  • 


<?;".e>a  jnfculpti  e'h  fton  pfr  ohfcnra  figla ,  fed  integrls  pla-ne  verbi.sy 
ad  oiiinein  diibitationcin  tollendani ,  \S:  iiiiciaHbus  notis -,  racrllciia  illa 
c3.tcroqui»  6c  Iippia  dedicatip,  Di.s  Maj^ibii.s  1;.]  .  ^uiliam  di%euteE 
exfcriptain  ,  ut  pollit  charaderuni  ipforuni  ngurani  coDfiderare  LedQr., 
-iflii^eniofus .  -w  .    .    ^       - 

r'       ■  ■  ■ 


pI6AUMBar^FRIKfcr 


[ 


[2] 


Hoc 


C>]  i7jge!JS  Laph  Chrislianus  opti- 
■  moru/a  churazlsrHm  ,fepulcro  ad- 
hjereas  i»  CvtJieterio  Saiicii  Hsr- 
mctnjjabebat  per  figla  ©  K,  dedi- 
cationer/2  0i»((  KaT«x5>ii»"/«,Diis  fub- 
terrancis;«//?e«  'velispie  irjterpn- 
tari  y  ©ff  KTh-»,  Deo  Creatori  . 
Mi^-ere  Gr.ecos  bofce  cbaraHerss 
iti  Titttlo  Latiiio ,  quem  ipfe  vidi. 


©         K 

CELESTINA 

[2]  Ridebis  homiuis ftmplicitatcm, 
(jui  PosvissE  fepulcrum  dicenv^ 
nome}:  deinde  fsur/i  uobis  in^i' 
derit :  Sed  nibil  eH  rudi  ,  atq\ 
iuepta  bac  taciturnitate  frgqusn- 
tius  ^in  Epitapbiis  fxculi  tertii, 
qilcirtique:  "^ea  qruidem  ,  qux  a 
■'Cbriflianis  fnnt  pofta^^  credide- 
Yim  nomen  d) Ifatjulaffc^pix  ac  re- 
iigiofx  humUitatis  catffsd  .  La- 
pisJu  Cnemeterio  SancJi  Hermt- 
iis  ,  mulieri  Chrifliana:  pofttus  , 
qnarfi  Caram,  '•jel  KaraM  di- 
cramfuifse  cr^do^.,  IVor/jen  tacet 
Cotij:jgis  -aherius,  qui  tamen  fe- 
c;;ra  'jixijfe  cakam  illam  enutt' 


r::. 


QAKAe  COIVC  I-  BENE-MERENTI 
^         P  0  S  V  I  T 

QV ;^  E Mn  I  s  •  V I X I t  ■  m  e c  V  •  xiiii 

MESES-    XDIES-    V 


f 


Lapis  alius  indidem 


\\  ;•..' 


CEIONIAE    LAVRipi 

FILIAE    SVAEFERVNT^ 

sic 
Oy^  .E    y  I X 1 1  .  A  N  N.    S  E  X 

D  I  E  B  V  S    X  X  \'  I 


iki 


io6 

Hoc  pi-ofcc^o  Epitaphlum  fi  vidllTet  Illuflrlfiimus  Fabrettus ,  qul  tairui 

acrl- 

^ccipc  (^  huae  itisditum  ,  e  Camcterio  Santlx  Bafilla  : 


PARENTES  •  FILIO 
BONOSO  •   FECERVNT 

BENEMERENTI  IN 

PACE-  ET-  IN^  REFRI 

GERIVM 

QVl  VIXIT  •  M  •  X 


lapii  e  Cect/ieterio  SiVi^H  Vrbani, 
charabierib;is  palcherrir/iisiij'  cjui 
imitaiitur  lufcriptiones  poftas  a 
S.  Datmfo  tontifice  in  aliquibus 


1)rhis  Bafilicii ;  atq-,  eam  prttfer- 
ti}/2,quiV  PROIECTAE  Hpitaphiuw 
continet ,  ;;/  Sancii  Maytini ,  ad 
Titulum  Equitii : 


M  ▼     H  ^     E 
CASSIAE^HILARITATI 
COIVGI^  BMv  DE   SE  CVM^ 
■^ — — -^^^"^IT   AnTn    XXVI II 

nvA.      VIX  ^, 

sTSe       VI.  ^LLA    Q_VERELLA 


\Nfim  forte  primx  ilhe  pngularcs 
literic  M-  H,  E-  mariti^  uMncn  cc- 
cultaz-erint  ,  an  potius  legenddc 
fnt,  MONUMENTDM  Hoc  EsT  ;  vel 
Maritvs  HocEmiT;,  autM^-K- 
cvs  Hilarvs  Evctvs,//w  alia 
fjuopiam  modo  ,divinet  qni  %'elit. 
Barbara ,  ac  magis  obfcura, 
efl  hxc  ,  ex  eodera  Cotmeterio  ef- 
fof]'a,anna  17?^;  quam  legendam 
credo, ¥1110  Sapienii: 


FI  [^OSAPE  NTI 


Et  quod  fubdo  e  Romanis  Cccmete- 
riis  efi  ,  licet  ignorem  undeeru- 
tumfuent.  Exfcripfi  illude  flruc 
faxorum  Chrislianorum ,  qux  af- 
fervabantur  ad  San£ia  Marix,:xd 
Fontem  Olel: 


A  M  A  N  L  I V  S 

iN  PACE  oyi 

VIXIT 

ANNOS    N 

.    XXV 

MARITO  DVL 

CISSIMO 

FECIT 

\/lecipe  &  hominem  ,  slrenui  Mar- 
tyris  Fatre?/!  ,  celantem  fe ,  in_j 
koc  titulo  j  cjtti  calci  infcribeba- 


tur ,  in  Cccmeterio  Santli  Satur- 
liini,  ad  loculum  J^afe  Vitreo  fan- 
guine»  obftgnatum : 

GA- 


QaoJ  fi  tibi  arrideat  Frotem  ,  pro  FronTem  ,  legere;  accipe  e  Mufeo 
V.  Kircheri  diligenter  exfcrjptiiiii  epitaphion  ,  quod  licct  cdlderint: 
Gruterus  [i],  ac  I-abrettusLi]neuter  tanicn  protulit  ad  ipliusfaxi  fidem. 


D  M 

MAVRELIVS  DOMITIANVS  SE  VIVVS       s/c 

EMIT-  ET  COMPARAVIT-  FOCVM  VIKGI^EM 

A  SOLO  EECIT  SIBI  ET  LIBERTIS  LIBE 

RTABVSOVE  POSTERISOVE  EORVM 

ITEM  BAEBIAE  PARTHENOPE  CON 

VIGI  SANCTISSIMAE  IN  FKOTE 

PEDES-  PM  XVI  IN  LAT-VSPEDE-S-XVI 

ITEM  IN  LATVS  IN  yiA  ARa-EATINA 

RESPICIENTE  LONGV  PEDES 

YP.  M.  XXIIII  ET  LATV  PEDES  X 
H-M-EX-  H-  N-  S 

M-  AVRELIVS-  STASIMVSL13-  COEPTVA  PATRONO 
i  Vq  •  CONSVMMAVIT  •  SIBI  •  ETSVIS  •  QVOb  SI  QVIS  PQST 

OBlTVM  MBVM.VENDERB.AVI.   DOnARE  VOLVtRI  NFARK..  PONTJT^L  ijT 


[3] 


Ita  etiani  CLEMES  fcriptuni  erat  In  EpitaDhio  FELICITATIS  ,  quein 
vidi  ad  S.  Marirt^  trans  Tiberim:     •       *'^'    'LP     T  ■' 


VALERIVS    CLEM.ESEELICITATI 
C  O  N  iV  G  I    Q_V  E  V  I  X  I  T  ; "  A  T^  ^lij,  1 S 
XXXVIII   M  E  C  V  M    A  N  N.v.^XX :  M 
TRES    DIES    XII       . 


'f  i  Li )  > 


ir.iL.  1, 


La- 


tl  ]  fjj?ft  lyfcr.  MC 1 L.   12. 

iz^TfjJir.t^uin.  caf.  I.  lo^-  P^S-  Si- 
[3  j  Meiida  qua  hie  rjidesj  Se  V  i  vus, 
lerf.i-  FbcijM.  'verf.z.proLocvM- 
rtciT,  '■jtrf.  3.  0\-v.,pro  encly- 
ticd  Qvt  ,  lerf.  5.  Con|ugi  ,  & 
FroTe,  ••jerf:  7.  Longu,^'».  10.  La- 
Tu,  V.  II.  CoEpTu,  V.  13.  ;  ;■/;  ipfo 
LopidefiiTJt.  p  M  ,  V.  &,  (^  V.  II, 
legenda  Vlv^Mi^us. 
P^erjn  1 1  yillud  Y  grajide  quidfigni' 


.  jicet  ignorq  .  Fortaffe  autem  nt' 
bil  fignificat .  Sigla  reliqtia  ,fre- 
quentia  in  epitaphiis  ,J)ahent  for- 
miilam  folennem.,  Hoc  Monumen- 
tum  Exterum  Ha;redeni  Non  Se- 
quitur .  Vitimus  'jerfus  tiihil  ha- 
bet  iruplexi  ,ft  legas  Avt  DonARe 
VoLuERit,lNFerct  ARKae  PoNxi- 
ficum  Scxtertia  ^iinquagiata_. 
injillia^  NumAm.  l^ideCl.Fac- 
ciolati  in  Calepino  V.  Sextettius. 


-r     'M 

Xapis,  a  me  exfcriptus  In  Coemeterio  Sin^x  Henuetis,  habebat  CREScEi.-, 
morc  gr.fcanico  ,  kphskhs  ,  non  Crbscens. 


CRESCES    COIVCI   SVE 


sic     ILARITATI^^  IN  PACE 


[1] 


n"!^  ^  ^^*^  CosTiTVERiT  ,  iH  fragmento  Infcrlptionis  Ethnica-,  qu« 
eit  in  ^radibiis  ad  Donium  faniilia;  rultic.r ,  in  Villa  DD.  Gavotti  [2], 
iBtcr  ViasSalarias  Veterem,acNovam: 


il^ 


'CVM    HORTO    QVI     EST    t    INTRa    r^ 

HABITATIONES      QVAE      SVNT    SVP^ 

SE     AEDE     SEPVLTVRAE    ET    LIBERTIs) 
/  sic  \ 

^CLVE    POSTERIQVE    EQRVM  \ 

(mORICINIS    NOSTRE    COSTITVERlTj 

NEAt     (XyODSlNOMEN      ORICsINI< 

F  I......  T    TVNC    ADPOSSESSOREm) 


CO  §!lt>dfibi  velit  rudis  illa  Sarcu- 
ii  figura  huic  lapidi  iiifculpta  (/ 
tamenfarculifigura  eH ,  ac  mtipo- 
titts  Pedis  )  lihens  difcerem  .  Su- 
fpicabnr  alludere pojfe  ad  yerbajo' 
bi  l-  21.  Quali  eftbdientes  thefau- 
rum,  gaudentque  cum  invenerint 
fepulcrnm.  Non  raro quidcm  ligo- 
fium  ,  &  farculorum  imagines  in- 

'  *veniuntur  in  Crcmeterialibus  fa- 
Kis ,  ouas  nou  crediderim  femper 
fignificarefepultos  eo  loco  Foffores. 
JVeque  inter  Foffures  (^qui  Cleri- 
ci  erant ,  ut  ex  .^c?is  purgatio- 
nis  Ci)cciliani,  O'  Felicis  hahetur., 
apud  Lahbe^  Tom.  l.Concil.  pag. 

■  1444.  i?rf/f-  Piii^'^-  )  locum  habere 
poterat  b.tc  Hilaritas  ,  cui 
Crescens  maritus  r/temoriH poni(>. 


[2]  J^illam  hanc  a  poffeffaribus  atatis 

futs  appellat  Buratti,  ///.  Fabretti. 

[3]  ^Jfignath<£c  Infcriptio  hortum^ 

Cfr  habitationes  ,  quce  funt  Juris 

Monumenti.,fi'vd  qttce.,  Voluntate 

Teltatorum  cedebant  In  tutelam 

cuituramque  fepulcrorum  (^ut  ait 

Reinefius  ad  Infcr.  112.  Cl.  ?!,■) 

guaque   alienari  nou  poterant  a 

NoM  iNr  OKiGitii  s^fiveafamilia 

TefiatoriSi  cui  legata  erant.  Fidei 

commifiCa  appellaretitur  ah  Juris- 

prudentibus  noHris:  MonumeNto 

Cbdere  dicuntur  in  antiqua  in- 

fcript:one  ,  qux  menfes  ab  hiuc 

paucos  itiventafuit  Rotnx  in  Cloa- 

ca  Collegii  ^tigHcani;  ubi  Ciisxo- 

Dik,five  iut  pnto')  domus  adcufio- 

dieti- 


109 

viorls  ;  ut  Illa  cHltimuIem  (^uamplurlma  negleciie  N  e«empla,qu.t  In^ 
Grutcriano  Indlce  congcliit  Joreph  Scaliger,  6;  ca  ,  qu.x-  Illi  Indiclfu- 
peraddi  pra;tcrea  poiicnt,ex  Inlcriptlonibus  cdltis,  optlni.v  .vtatis.  ^ta- 
tls  £anc  optlaia;  funt  titull  In  Urnulis  ficlilibus,  quas  nuper  retulinius 
a  p^g.bS,  in  quibus  taHicn,  oniiills  mutisM,  vSc  N,  PoponI  pro  PomponI, 
tir.  15.,  QuicfiLis,  pro  QuiNCTiLis  ,  tit.  2+.  ,  &  DiiciiiiKis,  pro  Db- 
CEMK><is,  W,  37.  fcriptuni  vidimus. 

Verum  hoc  auouiala.'  potliis  rudlum  ,  Imperitorumque   homInuiTi_. 
fcrlptiotil ,  quam  ditatis  probe  ac  latine  Ipquentis  urui  trlbuatur  . 
Tribuantur  Poctic.t  neceliitatiCatuIIian.t  ULv  syncop.t,DiDvMi  [il,pro 
DiNDYMi ;  &  Typanum,  pro  Tympanum,  In  GalHanibo:    Cul  demuiH 
cauf.v  tribuemus,  pr.vtcrquam  ufui  vulgarl  homlnum  ,    c.iteroqui  culte 
ioquentium  ,  Illud  Roma  Resurges  ;  qaod ,  neglecla  N,  tam  f.ipclegi- 
tur  in  numis  optiml  f.tculi  ?  Cui  Pk..egnas    Illud  ,   &    DAMNAS,quod 
ex  antiquis  Legibus  habent  Panded.v  Florentlnl  ?  Ac    fane    Antonius 
Auguftinus    Epifc,.    Tarraconenfis   ,  Diaiogo  X,  putat  ,   neque    fcri- 
pfuie  antiquos,  neque  protuliile,  N  ante  S:  quare  dixcrint  AsA,pro  An- 
»\;  ex  qi!o  AsA  deinde  faduin  iit  Ara  ,  ac  ijnilHter  Pr/egnas,  &  Dam- 
nas.  Hinc  etiain  fortaHe  Illud  CosOLERSTaR  ,  pro  CoNsuLERtTuR  ,  bis 
repetitum  m  antlquiilimo   lilo  S.  C.  ,  de  Bacchanalibus,  quod  publici 
jiiris  fadum  a  Fabretto  [2]  ,  Commentarlo  dodiHimo  Illuilratum  eft, 
ante  paucos   annos,  a  V.  C.  Matth.to  /Egyptio  [3]  ;   qui  hoc  ipdnuCpag, 
152.)  advertjt,  &  erudite  confirmat jjfere  y^^^/^er    ar/tirjuis /ifie  N  fcrl- 
ptum  verbum  Condilo,  forte  q/iia  eji.'s  liter.v  fo/JliThou  exaudiebatur. 
Ex  codem,  ut  opinor,  popularis  u»tls  ionte  i\int  iila,  apud  Gorium; 
MoRiEs  ,IncpItaphio  Ulpl<«  Vitalis,  e  Mufeo  Riccardio[4]  ;&  Athe- 
NEsis  pro,  Ai  hlNi  ENsis  in  mariuore    hortoruin  Gaddioruni   [5];    & 
Casiresis.,  in  epitaphio  Mufei   Strozzii  [6]  ;  &  lNFAS,in  faxo  chriilia- 
no  e  Ccemeterio  Florentlno  Sand.v  Fellcicatis  [7]  :  atque  apud  Fabret- 
tum  ,  Pvuvinesi.s,  pro  Pvlvinensis  [8]  ,  in  faxo  Palatii  Otthobonl;  & 
r'EKMASE;<iAT,in  lapide  T.  Bellicii  Aenulianl   [9J  ;   &  HorTesi  ,   pro 
HoRTENsif  lu  flgillo  figulina;  (ic)  ;  6c  Narbonesium  in  epitaphio  Myrl- 
neM,ii).  Adde  OsTiEsiBus,e  Colledaneis  DonIi[i2]  ,&  Vercellesis^c 
Grutcro  (3>);  &Toi.entines;  pro  ToLbntinf.ns;  in  Tabella  itrea,  qu.i; 
icti^rrur  ^Reiaeilo  inAppendlce,  fium.  8;  &  Thermeses,  pro  Ther- 
MEN^Es.In  plebifcito  apud  Carolum  Sigoniuni  ,  &BrIfsonIum  ,  dc  For- 
mulis,  Lib.  11;  Si.  AlbAniesis,  pro  Albanibnsis,  vel  AlbAnesis,    pe- 
nes  FabrettumCGj!/'. ///.  20.  pag.  125.  )  ;  &  fexcenta  alla,qu<v  conqulri 
facile  poifent.  O     2  Ne- 

(13  DiDXM  I  legeTidu)/:p!aat^i)i  Ca-         b::s  .  .  .  Explicatio :  JVeupoli  1729, 
tulli  carrn.  laudato ,  Jofsph  Sca-    (4)  Infcr.  Ant.qu(&  ifi  Etrur.funt 
liger,atq;itd  oitlifiandu-ffi^verjuni,        Torn.  l- pag- ^S- 
„  DeaMagna,Dea  Cybelle,Dl-    £5]  Ibid.  pag.ziz. 
dymI,DeaDomina, «o;;,af //^^■i     (,6}  Ibid.pag.  399.  ^  "'''^r 

-   Mss,iTf?preJtque /jabebafit,ordifje    [7!  Ibid.  pagj  2Qg. 

...  perturbato;  [8]  Ififcr.  Dom.cap.vw.  If;fcr'i^. 

„  Dea  Magna,Dea  Cybeile,  Dea        /'rtg.  498.- 

Domtna  Dindymi.  (9)  ififcr.  DoffJ.  CClp.  IV.  l»ffK\  116. 

.^c  f4'i^TyivyMi,fjocexer/]plo,di-  ,     pag.  26B.  ',J{  J;^-' 

mi/Je  Martialis  legitar,lib.  xii-    0°^  Ibid.  cop.vii.  lafcr-  Vf^f'.  piig- 
epfg.43-  ■■  :.  5^6.  H.    .  ;  ]:/ 

„Quale«  nec  Didymi  fciat  puell.t.  -.(i  i )  Ibid.  cqp.  iv.  Itif  icfS-pdg;  ^04. 

(z)  Infcr.Dom.  cap-  Vi.  pag.  427.      ■  -(iz)  Ififcr.  Apt.Claff.\l.\-  pag.  260^ 

[ j3  S0fiati{s-co7ifalti d» Baccbaiidi-  •■  D S3  Tbefaiir.  Itjfcr.pag.  lAL^yii-  y 

1 :  n\» 


no 

Neque  foJiun  miitani  N,  veruin  etiam  antecedentein  illi  M,  fitpe_» 
invenio  fn  faxis  antiquis  relidani  .  Rurfus,  literain  N  (xpe  negleciam 
video,  non  tuni  foliini,  ciini  iiterain  S  antccedit ;  fcd  &  ante  aliascon- 
fonantes  •  Sic  CoLiiBflWa  nominat  lapis  antiquus,  apud  Doniuin(i):  SIc 
S\pherusam  dat  Fabrettianus  Japis  (2):  SIc  JriRosliabet  urna  anti- 
qua  ,  FI-orenti.T,  apud  Gorium  [3]  :  Sic  frcquentTiinuiin  inutoruiu  hu- 
jufinodi  elemcntoruin  negiedum  obfervabis ,  in  antiquis  epigramnia- 
tis  qua:^  edita  funt:  quibus  Jiarc  inedita  addo,e  mcis  Adverfariis  •  Prl- 
iMuiii  fit  e  lapide ,  ante  fex  annos  invento,  Rom.t,  in  CQemeterio  SS.  Pro- 
cefTi,  &c  iVlartiniani,  (5c  in  eo  relicTam  videbis  M,  ante  PT,  in  comlnej 

REDEMPr.^E. 


R  E  D  E 

P  T  A 

e-.  PO. 

VITII 

AVG 

KALEN  D 

VSTAS 

(4) 


Enpr<tterea  tlbi  GAuuETui.M,ex  alio  lapide  Inedito,qui  ernfusfuit,anno 
I723.  e  labyrintliisCocmeterli,  quod  a  Cyriaca  dicitur ,  In  agro  Verano  . 


Isl 


ciq 


ivia\ 


uc 
PATER    PAECVLIARIS 

FILIO     C-AVDETIO 

QV I-BIXIT-  ANN-VS-VI-    M   VIIII 

BENEMERENTI    IN    PACE 


Entibi  pr.i-tcfea  BeNemeret  i  am  in  lapide,bonischaraClerIbus  utrln- 

lam  I&fcrIp:ionem. 
■  '^--7  .  FIL- 


i,..  V..  ( ^- — --^ — ^- .  .  —  .-  i..f-.«^  , ^  w. 

que  fculpto,&  habentfe  hinc  ethnicam,  Inde  chriftians 


(i)//;/^  ylht.Cl-xiv.  i^- pag.  426. 

(2)  l7ir,rXnm.  cap;  v.  xii.pag.  ^jSj. 

[3]  inf.^i^n.Etyitr.  Tom.  Lpag.  343. 

(4)  Depojita  A'Oiio  Kaleridai  .Atig. 

15}  Freqnentiffimum  ejl  in  lapidthus 
antiquis  hoc  Annus,  multitudinis 
'~  numeto  tiftirpatttm  .  Forte  nomen 
hoe  decUnaverint  etia>n,ut  Sen- 
sus,/?//rm  in  "Julgari  loquendi 
t(fu  :  Lapis , ;';;  paiiimento  S  atiii> 


Laurentii  in  Campo  yerano,  yid 
TiburttifS. 


TRAIANVS    Q^V 

I  BIXIT   ANNVS 

X-I-  et  mesis  llll 

ET  DIES-  XV 

/ 


TILIE   BENE    §%     A     ^     «     ,4'i 


iii 


MERET  lE 


1 


SECVNDA- IN PACE 
QVE    VICSIT    ANNV-/A-II-D-VII 


co 

1 
1 

1 

BDH 

hm^ 

L  • 

APRONIVS 

•  F  E  L  I  X 

ET 

•  CL  A  V  DI  A 

•  A  P  F  I  AjS     iie 

S  I  B  I-    E  T- 

S  V  I  S 

Edu- 


[i]  A-Nnu  fortaJ]'n  pofinr/n  pro  An- 
NiiM  ,  iit  Dece  pio  DiCEMjCfr  «//« 
hnjf.fmodi freqf.efitia  m  aatiguis 
lapidilMts.     ©RRHfNORu,  carer/s 


Jud  M,i'iJi  iii  elegiUitiJJtma  colu- 
mella  quadrata,  penes  Emine7itif. 
D.  Card.^4lexa7idritm  .Albanum. 


\-». 


\ 


t^ 


le 


D    M 

A  B  G  A  R 

PRAHATES 

FILIVS    REX 

PRINCIPIS 

ORRHENORV 

HODDA 
CONIVGIBENE 

MERENTI    FEC 


'■?."■ 


■^yji3(omsGmB^^^^^^l 


f 

VT 


T^rf^ 


119 

Edurtiis  efllapis  Bewemerette  ,  anno  i';^!,  ex  eo  Coemeterio  _ex- 
tra  Porrain  Salariam  ,qaod  elt  in  Vinca  Canonicorum  S.  Antonii  Vien- 
ncnfis ;  quodque  vcl  proximnm  efl,vel  conjundiim,  Cnemeterio  SS.Thra- 
fonis,&  Saturnini.  Exfcriplit  D.  Cau.  Marangoni,  qui  obfervavit,  llte- 
ras  dedicatlouis,  .0  M,  fcalpro  abrafas  fuIHe  a  ChriRianis,  anteqnam  la- 
plde  uterentur,  fed  tamen  non  Ita  penitiis  deletas,  ut  earuui  aliqua  non 
apparerent  veftl^ia.  jnnge  iis  Benemerltj  a;  ,  &  hnnc  BenemerEtem; 
ex- lapide  quem  exfcrlpli ,  in  Coemeterio  SS.  Protl,  &  Hyacinthl; 


I  VL  lO    CRES 
sic 
TO    BAENEMERETI 
sic 
C  O  I  V  C  1 


IncuNDr,   fupra  vidilti  in  li^illo  amphOiT.f  ficliils,§.  vii. 


^ucuDi,  pro  IncuNDi,  fupra  vidifti  in  li^illo  ai 
pag.  45.  oATnioN,  qui  forte  fcribendus  fue 
titulo  Chriftlano,  e  Ccemetcrio  Sandi  Uibani. 


i^illo  amphOiT.f  ficliils,§.  vi 
idus    fuerit  oATMnios  ,  lcgi  in 

7..  k -_: 


co 


o  A  »  n  1  o  c 


Quod 


J-fiSC  "jerd  col/i/aella  iuventa  eJUan^ 
fio  lyz^.prope Jinijlram  Tiheris  ri' 
pam,  7ion  procul  a  Ponte  Mihio  • 

J/idisti,opiiior,m7.>  Jtne  'voluptate.,A-R' 
GAKVU  ij.»nc,Jiz'c'  ABA.GARut,i  Re- 

\_    geni,  Filitirn  Principis,  vel  E3vi£px» 
Orrhenorum  ,  <7/^os  Osrhoenos 
clilfi  nujjctipatos  im<enies .  Magno 
ms  henejicio  demeruiffet  Hodda 
illa  conjtfn.ft  epitaphio  hnic  Rcgni 
mometi  adfcripjijjet .  .Advertes  di- 
ihmVKhUAiV^',a'>.m  in  cpitaphio 
J^inciano  Medxeja  Se  pt\  s  :> a  dAn  i  s 
(^  Rhodas p  i  s,  Inripik  hahcamusj 
T?HK\ATi  s.Ceter/rf,i,  epitaphiu>.t 
Regi  barharo  poftum ,  fcriptum 
eleganter  ejl,  ad'<statis  &  rcgis- 
Jtis  Lati?iii  gu.flmii .  Gufliis  etiim 

■  La- 


Latinx  plehis  dicipotejl  illa  Mu- 

ta:  M  omijjio ,  ut  habes  ex  ^uhi- 

tiliano  ,lib.  IX.  cap.  iv. 

Saxu  Cameterialeia  Mufeo  Kir- 

cheriano. 


CVSPIDIVS   LVCIVS 

Q^  VIXIT  ANNVM  ET 

Menses  TRES  ET  DI 

ES  VNDECI 

T^ide  hfc  njocera  Italicam  Vndici, 
fam.  nafcenteri^,  quam  legi  etiam  in 
alio _  Cccmeteriali  faxo  ,  ad  S.  ALi- 
ri<e .  trans  Tibirim. 

,-  '■    •— ••  ■   •    n ^ 


S'C 


VICTORIAVIXITANNVMESESVNDECIDIESTRES 


\\1  Olyplim  ediderat  Keinejius  tn 
epitaphio  Lrenes  \.an!penda: ,  C/. 
?£i.  -38  ifed  Olympus  ejiin  mar- 


more,  ut  ohjerxrhvit  Gonus ,  id- 
fcr.Flor.p.  1 1  c\/«  fiosiro  titulo  ve- 


I07 

acnter  ««ntra  !►.  Mabillonuiui    certavit  ,  ut  explIcatloHe  religiosa 


in- 


G  A  B  1  N  O    E  I   M  A  11  T  Y  R  I  O    F  I  L  I  O 


III.     KAL.      FEB 


t 


Nifi  forte  GabImvs  ,  Pater  Mar- 
TYKi  I ,  fit  fimnl  cum  Filio  coro- 
tiatus .  Demum  ,^  bxc  Aiiony,- 
rna  infcriptio  a  rrre  chriHlana,  cre- 
ditnr^ciuam  legi  Ro?n.t  in  <vefiibH- 
lo  adiam  March-  Qappoui  . 


n  APeeNi c 

gN©AA£   K  (?  I 

TAlArHPATOc 

A9ANATH  TE 


Scillcet .  ytrgo  hic  jacet ,  feue^ 
iiutis ,  cfr*  mortis  expers.  ^u^  ti- 
tulus  videtur  defumptus  ex  illo 

Phocylidis  :     ^^X»    5    i-^tartt   ,     % 

S>"fy.Cji  •'"i  »«<"-«t.  Aninia  vero  Iin- 
iiiortali.s ,  &  non  fenefcens ,  vivit 
in  perpetuuiii . 

JVe  tamen  folos  CbriFtianos  ita 
poHbum^  farna:  Jioncurantes  pu~ 
tes  ■  S(£pe  namque  Ethnici  iue- 
ptieutes  ,  aut  fepulti  noweu  ,  aut 
fepelieutis ,  aut  utrumqne  diffi- 
mularuttt .  Vide  boc  in  pauculis 
hifce  infcriptionihus ,  inedttis  ,  ut 
puto  .  Hauc  excripfi  i»  Mnfeo 
Kircheriavo : 


l 


D  M 

FLAVIA  •  MARCIA  •  ET  •  EC 
NATIVS.  LVCIVS-  PATRI 
VINEMERENTI-  FECERV 
NT  •  VIXIT  •  ANNIS^  XXXX 


^u£  fequitur  Epigraphe  ,  excid- 
pta  eft  fub  imagine  unaglypha 
bominis  jaceutis  iu  Scimpodio  ,  ac 
pateram  teuentis,  quafi  libaret 
Divis . 


fm 


D  ^  M 

EVTYcHATI  7  SOROR 

B7  My  F7 


\ 


Exfcripfi  in  Mufco  P.  Kircherii, 
iu  quo  etiam  vidi  Epitaphium^  , 
quad  fequitur:  in  quo  uon  foliim 
fepelietttium  tiomen  diffimulatur; 
fed  dy  defuncli  nomen  lutet,  fub 
figlis,  T.  K.  I.  yluforte  legenda 

illa  funt    Ti3lf'a   KA,au//»    IvJiya  ,  rj^l 

I"Xf^'»?  yiliquod  falte  fervilc  7so- 
men  ibi  'vidstur  dehere  inteHigi. 


»  »  K 

T     T       K      r      I 
HFHNH    r    KAI 

«TrATHPyASlCO 
M  N  H  M  H  c    T    X  A  P  I  N 


Sciltcst .  Diis  Inferis.  Tib.  Clau- 
dio  ^  iit  conjecimus^  Inacho . 
Uxor  &  Filia  :  Digno,  Meino- 
ri.v  gratia . 

Adde  ;^  hanc,  quam  exfcripfi R»- 

m<£ 


i.oS. 

intcipretaretur  [1]  fislaD.  M.  qurt  aliquando  dormitantibusChriftianls 
obrcpfcrant  in  tltiilis  iepulcralibus ;  conc^rilfsctrei  evidentia  viclus,  eos, 
noiucn  Dcoruni  Maniiun  ,  quos  dcridebant ,  appofuifse  aliquando  tunVil-' 
Jis  fuis,  iiinpilcl  quadain  ncgiigentia  ,  duw  (ruda  adhiic  qiiorimdarn  iu 
ior^ihiis  cbrnliana  religio ,  aliq/cid  de  paga7iici  ritii%  fnper'Tiitioris;  {,  fatrT 
tem  iii  loquendi  formulis  )  rttinebat  ;  ut  dixerat  P.  Mainllonius  (2)  ; 
quodque  eriani,cxemph's  non  admodum  diflimllibus,  idem  liluitrillimus 
Facbrettus  alibl  (_;)  evlcerat  noiensjubl  ex  Epltaphn"s  Chrlllianis  reru- 
litfimlles,  non  admodum  caii:'2,atas  loquendi  fornuilas;  quaiis  eft  illa, 
DtBn  A  .  Sacratis  •   MaNi3\s  ,  OrnciA:  &  illa,SANcTi(iVE  .tvi  .  Ma- 

MES.    NOBIS  .  PErl-NTlBVS    .ACSINTSvlX   LaCHESIN  5  6:  Aq\  AS  TaeNAKE ASJ 

6:  DoMVM  .  ^^TEKNAM,  pro'fepulrura  .  QLiit  formul.t  loquendi  ,  lon^?^ 
prot"e£l6  irragis  profau.v  ,  quahi  iit  ufus  nominum  Ethnicorum  dielni'* 
iniporuorum  ,  fatis  ejcciifant  euin  ,  qui  Sevi:r.'l  Martyrl  Fpitaphiuni-. 
fcribens,  non  eccleiialticum  liomen  Fi-ri.-e,  fed  protanum  Diei  Ve-- 
MERis,  ex  jnore  apud  cmncs  recepto ,  iinipHclter  ,  ac  fine  dolo  malo, 
iifurpavit . 

^S.    XIII. 

OMISSAE   AC   MUTATAE   CONSONANTES     LITERAE 

.iN,EPiTArKioS.  SEVER^. 

SEd  jam  aliqim;  ros  vccantigrannnatic.v  anlmadverfiones;  qulbus  ca- 
rere  quidcm  (acile  paterej-Epitaptiluit;  quod  illuftrainus,  r\ifi  fpera- 
te.ij' jeiunitarei)!  ar^~umenti  cbmpenfatum  iri  novitate  Infcrlptionum  re- 
ceus  inventaruiii ,  quas  ad  vctcres,  ac  tnta:^  regulas  aut  adftruendas ,  a-ut 
iii££tU,ai)das  ,, aiietiu!.  Utqi+e.'tU»-ipfo  primo,  quod  in  Severae  inrcci- 
ptiowe  occtirrit  ,  Verbo  exord  amur  ;  exhlbet  fe  ibi  nobls  t»  KcocorAe 
prave  fcrlptum,  ad,  c.s.priinendum  larinum  vocabulum,CoNsiiLE.  Epi- 
taphiographus,  qui  ic  Hclieniftaui  proteilus,  notas  Cir.icas  adhlbult  ,cuni 
Inicriptionem  Latlnam  fcribcret,  novum  addidit  hic  Hellenifmi  fui  in- 
diciunijpfnittendo  inCoNsuLis  vocabulo  niutnin  elementum,  N.  So- 
lir.os  namque  fuiite  Grficos ,  pr.tfertim  Ln  Romanorum  nominibusrefe- 
rendi.s,  lltcram  N-  omittei'e,obfervavit  (ut  pr.tteream  rcliquo.s)  Clarifl'. 
Senator,  Philippusijonarroti\  ih  fuis  Coliedaneis  [4]  ad  Vitra  antlqua. 
Neque  f.iculo  icrtlo  ,  &  quarto  ab  co  nfu  alhorruerc  Rcniani:  qv.i 
t.amen,etiam  antiquioribu.s  tcmporii)iKs  ,  vidcntur  in  viilgarl  fermone,  ac 
fcrlptlone  f.vpeHtcram  N  omlfiire.  Sic  &  Cos.  fcriptum  conftanter  repe- 
riinus,  bi.  Meses  frequenter,  5:  Coiuces  ,  etiani  teuiporibus  llngu.vpu- 

,  rlo-- 


mx  e  cippnlotin  adihjis  Barberi- 
w/Jt  ad  circiira  SallttHiaunrn  ,  nift 
forte  ibi  ri  Ma  ka  p  i  a  njtilieris  Jio- 
men  fit ,  potiiis   cjndm  appcllatio 
tef^era  Cofiin^is  dcfnticl^  :        : 


-v;:(i- 


M  A  K  A  P  I  A 

C  T  M  E  1  CO 

Cym*o 

roc             - 

'^Hu^id  explicandtnn-videtnr i  Be-a- 

tx  Cotijngi  Syrnpbortii.\2\'  •'~-\>^ 
[  I  ]  ^d  k}ifcriptio»ern  EtiphrofytJes. 

Cap.  VI 1 1.  lnfc  XXX IX. 
[  2  ]  ItMcrar .  Italic,  pug.^j^ ,  vel  1-41. 
(.3)  ^'i/cr.  Dora.  Cap.  11.  Noc  ad 

Infcr.  ^S-pag.  1 12. 
i/Q  Offer<vaz!0!it  fopra  alcmi  Framr 

fneuti  di  l^etr'h(illa^T aVf-nw.fi^i 

'''  -  ^i 

\ 


i3'.  pa^. 


iNNocEsiiiM  datLapIs,  Item  Chrlillamis,  In  Mufeo  P.  Kirchetl. 


"S 


Chara&eribns 
minio    rubri' 
catis. 


OVLCIbblMoFlljO 

rncQCficsLv^.Er 

IHALVSA  VARENF?S 

c 


In  Ccemeterio  San6l.v  Bafiilie  locnlum  vidI,fanguineo  Vafe  nota- 
tum  ,  arqiie  habcntcm  ita  fcriptum  In  calce  nomen  Consiantiae  Virgi- 
n;j  ibi  fepulr.t ,  cum  affixa  ibi  parlter  lucerna  (2)  fiolili  Tab-xvi. 

P  COS- 

dicndtan    fepulcrtm ^  qtut  ^    Maceria  Circumclusa   e]l  ^    Cum  Edi- 
wziototo  illo  r/(/?/Vo,  MonumentoCedere  e?iuticiatiir  : 


D        M 

T  •  FLAVIO  ADIECTO 
HAEC  CVSTODIA  MACERIA 

CIRCVMCLVSA-  CVM 

AEDIFICIO.  MONVMENTO 

CEDIT 


'Simile  fidci  comrfjiffim  legai  in  lapi- 
deiiigenti  Mufei  Kircheriani;  t-hi 

HORIUMjET  StabULA,  ET   MeRI- 

ToR  \K^n7ia  ctim  Monumento  Ma- 
cerfa  Cluso  legataiidebiv,  c/?_» 
Cjt!i'ni%  St  ah:'.li$  ^Hortis  ^ac  Merito- 
riis  videdus  Vlpiatius^jf.  dc  I^erb. 
fgn}fcat.\c)S.  cftio  loco  ait.h.i-coni' 
nia  Urbanoruin  appellar!one_. 
contineri,ef/rtOT/in  VilKs,  &  in 
Vicis  fint  (5cc. 
Vide  infraepitaphitim  ClaudixOb' 
fcifffnth .pa'*.  Mf). 


HO  C-  MONVMENT  VM  •  IT  A^  VT  I  •ESt,^  MACERIA  •  CLVSVM 

C  V  M  •  H  O  R  T  O  •  ET-  STABVLO-  ET-  MERITbRls-  CLaJvDIA-VENERIA 

T  r  CLAVDIO-  SP-  F.  SER  NARCISSlANO  •  FILIO  •    OPTIMO  •    ET 

LIBERTIS^  LIBERTABVSCt:.  SVIS-  ET  •JNARCISSI  •.-.•.  VIVA^  DEDIT 

CONCESSITQ^ITA  •  VT  •  NL  EIVS  ABALIENANDI  •  CAVSSA  •  QyOQ\'0 

GENERE^COEANT^SEDVT^IPSLPOSTERIQVEEORVMFREQ\'ENTANDI 
CA VSA  •  POSSIDEANT  ■  ET  •  VT  •  IN  •  FAMILIAM  •  MEAM  •  MEORVMQVE 

niiiiiiiiiiuuiiiiiiiuiiiiiiiiiniuuiuiiiiimiiuiiiiiiiiiiji- 


[1]  Fortaffe  legendtim  in  Cbaratie-  [2]  Lampas  ilia  teftacea  fepulcro  af- 

ribtis  barbaris  fixa  .,  ud  iUumiKandnm  {ut  credo') 

Diilcifsiino  Filio  viam  C(emeterialem  fdt  appofita. 

S\  n.phorioni^  Qmninb  namque  necefaria  erant 

Iniiocentius ,  h.  lumina  ;;/  tenebrofs  illis ,  atque 

Thalufa  Parentes  .  /;;;- 


110 


Et  ne 


implexfs  cryptts ,  in  quibus  ,  terie 
S.Hieronymo,QnEzechiel.cop.-iiL.') 
citca  no^e  circumdatls  Virgllia- 
num   Illud  proponitur  „  Horror 
ubique  anlmos,  fimul  Ipfa  filcn- 
tia  terrent.  Verum  tam  magnain 
Coemeteriii   fiUilitm   hujufmodi 
lampadum  copia  eH ,  ut  non  adne- 
ccjjitatem  tantum  ,fed  etiam  ad 
ornatum,  c^  adpompam  quodamo' 
do  pojita  ibi  cenferi  poffint .  Cre- 
diderim  quidem,  cotifnevijfe  Fide- 
les  ingentem  hunc  lucernarum  nu- 
tnerum  accendere  Nataltbus  inft- 
gniorum  Martyrum ,  cum  ad  eorS 
memorias,  ex  prifca  liturgica  for' 
»?.v/rt,coliigebant.  Sed  ^iyin  exa- 
men  adducenda    mtbi    briebatur 
quce/lio,  fuiffet  ne  in  more  poftttm 
apud  Cbrijlianos ,  quod  Ethnicis 
frequens  erat,  lutnina  ad  Confan- 
giiineonm ,  aut  Patronorum  mo- 


numenta  accendere,amorvjtS.Q  st- 

ti  animi  causd^dejlinatis  Olivetis 

ad  oleum,far4uhs  adcuram  bono- 

ris  hujus ,  defunUorum  Sepulcris 

prxjlartdi.  yi  Conjiantini  Magoi 

temporibus  fane  res  efl  explorata, 

tibi  de  .Apoftolorum,  Martyrumq; 

Maufoleis  loquamur-  De  antiquio- 

ribus  verb  temporibus  ;  deque  h- 

culis,in  quibiis  ncque  Martyres 

clauderentur,  neque  infignes  fan- 

Bitate  -jiri,  non  itd  manifejia  res 

cjl,  ut  auftm  afjirmare  ;  non  itd  ab- 

furda  ,  ut  negare  pojfim.  yideatur 

Fabrettus  Infcr.cap.-^.  p.if,2.^id 

Ji  lucerna  Martyri  buic  ,  c^  f^ir- 

gini,  appoftta  fuerit,  adf^nifican- 

dum,  CoNSTANriAM    hanc    pru- 

dentem  Virglnem,  ohviam  Spon- 

fo  proceffuram  in  die  refurreciio- 

fiis,  cttm  lampade  fua  fulgetste} 

Erant 


117 

•tt  ne  CosTATiAM  mlrere,eii  e  Coemeterio   Smdl  Utbainl   tltBliiHi  fo 
pulcralem,  inirmori  inclfam ,  etiam  negligentiiis  fcriptum. 


COSTATIVS 


;.U.-! 


•Jndidem  venit  hxc  Amucbll.v  ,  qnx  Sinb  Repressione  vjxit,  ut  e;Us  pro« 
pterea  cinercs  perturbare  non  debeamus  ,  propter  inconcinnam  fcri- 
ptioncra ,  qua  Arbto  Marito  epitapliiiun  pofuit. 


VAL"ERIA  ▼  CALLIOPE  y  QVE  r  ET 
ANVCELLA    •  ARETO  •  MARITO  •  DIGNISS 
CVM  OyO  VIXIT  •  ANN  •  XXV  SINE   •  REPRESSIONE 


Qnod  fi  KALHDAspro  KALEHots  non  defpicis  ,  ecclllas  In  lapldls  coeme- 
tcrialis  fragmento,  qaod  excripfi  ad  Sand*  Maria;  irans  Tiberim 


;R  I  A    QV  I    V  I  X  I T 
.;S  XXXVIII  MENSIB  III  •  DIES  •  XXII 
^III-  KALEDAS^   FEBRARAS  •  INPACE 

^ 


C2) 


i 


Qii*  pauca  exempla ,  omlllaruni  apud  Latinos  etiam  literarum  M ,  atq; 

p    2  .  N ,  it- 


Erant  plani  omntno  adgttflum  an- 

tiqiiorum  Fidelium  figna  isJa  fym- 

holica,  e  facrarum  paginarum  me  • 

taphoris  dejumpta^ut  alibi  d>&um. 

[i]  Ultra   confueta  Veteribui  no- 

nilna  ,  alla  adjunda    non  infrc- 

qnentcc  fuijje  \_eo  fortajfe pacio., 

guo  apud  Jtalos   I  Soprannomi] 

avimadvertit  Fabrett.  Cap-  III- 

ad  Infcr.  xxi.  pag.  145.   Hahes 

boc  i»  allatd  Valerid  Calliope , 

QvE  (^c)btAkucblla.  Hahe& 

■  ia  bdc  alid  Aurelid  Secundind, 

■  €X  Cwmeterio  Santii  Hermetis 
Qsbi  ejus  titulum  exfcripft')  Qve, 
(  »«»7  a  '■jelocitate  currendi  per 
htaml^yvf  LtnicVRRiA  . 


>.  V  R  E  L  I  A  E         , 
S  E  C  V  N  D  I 
N  E  Q_V  E  E  T  L  V 
TICVRR  lAPO 
SVITFELICI    SSI 


M  V  S    C  O  I   V  X 


I 


[2]  Nikilsti  intifnati  in  ea  Men- 

finm 


N^attiiliire  fiifTiciat ,  He  rei    inaxinie  obviar.vSC)  niinlme  inill,  pretliiin 

velle  facere  vldeaniur  .  •    im;^  •i:.;q 

Aliam  in  confonantlbiis  literis  itsf^axfai  dat  nobis  SevEra  eoitaphio- 

graphiis;fcrib'endo^onj«ntVionem  «A  in  fecundo  ve-rfii.eA  nAXePNCO.  Hic 

pariter  eft  Hellenifmus  fcrlbentls,  qui  fcriptloncm  accomnio  dan:i  pro- 

nuntiationi  apud  Or.vcos  vernacul.Y  ,  abhorrenti  In  vocabuloruni  hne 

literam  tennem  ,  ufurpare  mahiit  niedlam  a,  tum  hic,  tiim  in    fecuenti- 

bus,  6A  eicneiP€iT.:o  ,  6a  mhcoopwn;  c]uafm'is_6;.  jila  Media  Ofci  fapo- 

vis  potiiis ,  quam  Gr.VcI  fit  .  Ofiteriim  ,  ex  Hellenlfmo  ne' ,  an  poriiis  ex 

Ofcifinpplebis  Roman.eapx*''t»"»-»«»  Id  proveniat ;  irequens  fane  ei\  bAC 

literahun  T,  ac  D,  perinutatio .  Inde  eft  ilbid  Liqj.id,&  REb»Q_v'in  [1] 

pro  Li(T>iiT,(Sc  REtlc>u,ir,  apud  Grnter.im  (2);  cV  Sin,  pro  Sit,  mChri- 

itiano  lapide ,  apud  Severanum  [^]  ;  &  Qiion  Anm>,  Qucd  Ap.si-nt, 

Api^ifi-,  i«  Cenotaphlls  Pifanls  [4]  ;  pro  f^o-?- ANNiSf-QtTOT-AosuNfi 

Atqu_e  ;  inde  alia  limiiia  .         Adqub  autem  illnd  frequenriirunum  eftl 

etiam  in  lapldibiis  autel,  atque  argentcl  faculi.  Vide  sis  il!nd  in  FabretJ 

to\  cap.  iv;  infcriptionibus  4^  ■>  &  50 ,  pag.  255  ;  qu<v   facilc  ad  Au2,ult^ 

.tratem  ,  aiit  ad  allquani  pro.ximam  fpedant:  Vide  &  in  lont^c  feanicr^ 

infcrlptione  Urbana-,  quain  attuli,  §.  lll,  pag.  12.  Faladum  pro  FALAJuMJi 

jnyenlcs  apud  Feltnm  (5):  utrumaue  pro  Pai.atum;  quod  pro  C.vlo,  ab" 

Etrufca  Hn^ua  antiq^ui  Latini  dlxerunt;,nt  advertlt  Joannes  Meurfiu.s 

[^TT^iem  fi  conYulas  ,  ubi  agit  de  hoc  archaico  ufu  lltera'  D,  pro  T, 

opera;  pretlnin  fecerls  •         Num  &  hnc  referendum  lit  Illud    Iussid, 

*  ■•!  ':■■.•  ■:■''.?■  ai'od 


Jifiw  e»U!itiatio;ie  per  cajitrrijex- 
tttm  ,  Menmkus  ;  dtertir/}  -j&rirper 
caftiru  qitartim  ,  niES,  Frequeti- 
tffsiffia  namque  eH  gratnmattca 
hxc  'Sffuroir/tt  ,  in  lapidibus  ,  prne- 


fertim  Chriytiafik  ;'.;/  noturn  c 
Ceemeteriali  faxo  eaernplurn  ,  ex- 

fcriptuni  a  me  Rrjmoe  ,;;/  S.  Ma- 
riec  ad  Fontem  01  ei : 


.  BENE^IERENTIRVS  IICINN^     j 


Q^VEANNORVM   LIIII 
MENSES  XDIEBVS 
XX  IN  PACE 


5»   r        r    r    ^^  ?    ^     , 

iKefert  Infcrtptionem  hatictnveti- 
\tam  a  fe  in  Cctmeterio  PrifcilU 
\adttimulum  Vafe  fviguineo  i?iji- 
i^er/},  Cl  Roldetttii ,  lib.  II.  cap. 
«XVI 1 1 . pag.  575.  aliis  etiam  ima- 
'■ginibus  ornatam  in  partefiniHra-. 
•  Has  ipfe  imagines  non  vidi,  dif- 
'■Jracio  lapide:  ciim  atttem  in  ali- 
zQuihai,  di^verfos  ah  editis  chara- 
.cieres  ifivenerim  ,  'volui  Marty- 
i,ris  hujus  tittilum  ,  rurfus  bicede- 
■  re ,  qualem  •videraaj  . 
(0  De....  iqv^id  eii  in  Epigra- 
pb«  apud  Fabretttim.,  lufcr.  c.  i  v. 


SZ.pag.  254. 
[2]  Tbefaur.  Itifcr.  dcl-^^x.j.  dcxi. 

S.  DCCCCXLl  I.  8. 

[5]  Roma  Sottirr.lib.  3.    cap.  21. 

[4]  yideatur  inter  opera  Card  2Vo- 
rijii.  Dijfert.  i  v.  de  Cenotapb.  cap. 
//.   §.  //. 

IS^JVoce  Fala.  /;;  eo  tanien  ,quem 
ad  uftim  Delpbini  edidit  ^dndreas 
Dacerias  .,habetur  Falandum. 

(6)  Exercitation.  Critic.  Part.  Ih 
cap.   1 2,  c^  1 3. 


119 

quad  hafaetur  ir  Notitit  Imgeriij  woii  li(iu££iXideutuJ:.naiHqiie  not*-illi»; 
mcliigl  defbfT^ae  rOSSIs  Iinperatoriis  ,qiii'  appeliabantur  IWSSloftes^ 
DsvtHx  .  Vi;ie  .  Guidone»!  PanGij:oium,,/"«    Notitiani  Ub.  frimo.  fag.,-' 
mihi,  109.  B,(^  feqq.  '  * 

Ccrtuni  iilad  eito ,  alterQafle  freqiienter  apud- Ve^ere.s,'  confonan-; 
tes,  quas  Grainimatici  appelfanr  Tair^er,  cuni  cOnfonantiiiu.s  iis,  quass 
Medias  dicunt.  Sic  Opseq^ens  ,  pro  OBSfiQVRNs  ,liab<jt  hic  lapis,  queni : 
vidi  Ronia:' ,  apUd  P.  Vltaiianuiu  Berretta  S.  ];  vircfini  in  antiquitaribus  - 
conlultiiiiniuui.  .  ,   ,  -' 


vcLAVDiA  AVG  miim 


a 


I 


HANC  CASAM 
CVMAGRO  ET 
ET       POMARIS 

0  P  T  I  M  A  M  M  A 
E  M  I  •  M  E  •  V  I  V  A 
C  V  S  T  O  D  I  A  M 
M  E  O  R  V  M .    Q_V  I 

1  K    S   C   R  I    P    T  I 


OPSEdVENS 

/ 
u.nuiui\ 

uuiiiili^\ 
ximamqve^--^ 

CqNSACRA/'^j';! 
S-EPVLCHR  /^4 
IN-  HAC-  AR  #; 
E    R    V     N     T/'l 


''^y^^^^ 


Sic,  Ai  Agtis  ahabct  Tahula  nurmoi:«ji  „  aul  AotMUn.xefiatTa.  ii^toBm- 

elapfoi733.  ^».^  Sfti!;   AtfKfisslCI  ji         :  i-i.<P.'3qf 

C  iV-    :r 

[i]  Ibidem  loci  invetittdm  fuit^^yanuario  eodem,  boc  fragmemnwix 

MMiiiiiiiiiiuiniiiiiiiiiiiiuiiiinininimmmniim^^^^ 
\iminmmmmmnninummnnmnmmmmmwnnmni 

PARTICI^^PRONEPOTtDIVI 


NERVAEyABNEP  O  TIV 

L  ^  A  VRELIO  -  VERO  r  A  VG 

TRIBVNIC  •  POTESTAT .  C0S  .  II . 

ANTIATESrPVBL^ 


V',V 


Le- 


'<7-.  r 


120 

■  '     '  '      ;  — f-^"" 

..     C  r  IVLIO  ▼  M  ▼  F  ▼  VOJCV 

c        PROGVLO  T  COS  T  XVt  VIRt 

SACRI^'"--.F'ACIV>1DIS  •    FETIALI  ■CVR^ 
O  P  E  R  V  IvJ. ,  P  V  B  L  I C  O  R  V  Al  •  X  E  G   •  A  -V  G 
P  •  P  •  A  D,C  EN  S  V  S  ,•  I>  R  O  V  IN  C I A  E  >  1  V  G 
DVNENSIS  •  LEG.  •  AVC   •   P  •  P  •  REGION 

TRANSPADANAE  •  LEG  •    LEC  •     VI 
FERRAT  •PRAET  •   TRIB  •  PL  •    ABAGTIS 
I  ,IM,P  •   TRAlANI  •  AVG  '   TR  •    LEG  •  Un      SCY 
THIC  ■   Q^   AVGVStOR  •  trrviRO  •  A  •  A-  A'  F-F  • 

ANflATESV   PVBLICE 
PAxioNO 


-o..p 
:a03 


hI 


d 


Nihil  prolude  inufitatiim  11,  in  Sever/e  infcrlptione  legatur  fubrogata_|'- 
jnedia  D  ,  tenui  T,  in  conjundlone  Cii. 

EfFet  etiam  confldcrandus  Tn  epitaphio  S"everAe  uTii.s  lltcrcv  B,  pi-o  V, 
quaiido  Jiter^t  confonantl.s  vices  gcrit  ,  h  potuiiict  alitcr  Graci,-  cha- 
r8(fteribus  expriini  fonus  iUc  V  confonar .  Sed  ,  ncc  a  Scriptore  rudi  cx- 
pedarl  poterat  Digamma  illud  AeOiicum,  quod  ad  eum  foiium  expvi- 
inendum  jam  olim  adhibltum,  jam  pene  exoleverat;  nec  adu!oHu;ii_, 
eJtpreflWet  vlni  ejus  iiterar,  aut  Dlphtongus  or,  aut  alins  er.icu^:  cha- 
rader  ,  ex  ils  quos  ad  Romanam  Hlam  literam  frgnificanr^am  griici 
palrt-ographl  f.i-peufurpaverant.Laudetur  itaque  h  NoEEMBPeiEorc,  6:  £  e- 
N€Peci&  C6BHP6,  fcripfit  ,potius  quam  NooTEWPeiBorc  ,  &  05r6Nt.pSc, 
&  ceorHPS  [2j  ;   fictjti  orAA€NTi  fcrlpiit  gracula  qu.vdam  >3ater  ,  in_, 

l   oper- 

.■'•'-  .    .  - 

ti]  Legitur  facile.  Crt/o  j''«//o,  ilfa?--  guHi;  Tribujso  Legionh  qnart^ 

f/ Julii  ^ilio  ,  Voltinia  Tribu,co- .  Scythica:;^UieI1ori  A&guHorum; 

f^XiOimnc.,  Proculo:Co7ifuH,§ltiiH-  Triumviro  y^uro  yir^eiitn   A^ri 
decem-^viro  Sacris'-fa(iit!idis  ,  Fis^  .      flamlo  Feriufido  :  yiriiir.tes  Pu- 

tiali  ,  Curhfori  dperum  Puhlico-  bl-cc  (  fuinptu  fcilicet.publico  ) 

»■//?//,  Lcgato  Augit^i  ^  Prxpofi-  Patrono  Vofucnint  .    '{ 
to  ad  Cettfis   Proi^iricim  Lugdu-     ii]  ^■'^orHVOK  fcriptum  f^iiffefufp}^ 

ttenjis,  Legato  Augusii  pro  Pris-  cor  ,  ficut  in  tiumis ,  ftc  etia»j  in 

tore  Rcgio?iis  T*''>^^p<i^'it'<s  ■,  Lp  Gr^cs  Inpid-e  votifo  ,tujus  uf/ara 

gato  I.egio»is   SextiK    Ferratce';  tavtum  partcrn  Rornx  \idi ,  /;;  ca- 

Prectori  ;   Trihuno  j>lehis  :    Al>_,  '■.\cd':o  iomfis  March.,  'Cappoj!'.: 

A^is  Imperatorh  Trajani  Au-  ee  cc 


131 

operculo  mannoreo  olls  fuiiebrls ,  autoffuaril,  quodeft  Romx,  inMu- 
feo  P.  Kircheri; 


ro 


PrA-fertlm  autena  cum  in  ufu  tum  promifcuo  fuerlnt  ,  penes  plebemJ 
iatinani,  elementa  B  (Sc  V,  nlhil  inufitati  efl:  In  grdrcifrante  IUa  Sever.« 
infcriptione  .  Ufuin  ver6  freqacntl/limum  iltius  peruiutatlonis  docent 
uos  prifci  lapldes.  Eorum  unus,  e  Coemeterlo,  ut  arbitror,  Pr.ttextatlj 
queia  vldi  In  ruftico  ardificio  ,  fecus  Appiam,  habet  Datibum: 


«M^  1 


DATIB0ri[,10    QVI    VIXIT 
ANNOS    TRESM£SIBVSQ_y 


itc 


A  noRSAi,  DESAMATERrif.IO 


\ 

La- 


\co      I^IE  r  A  A  ^ 

^     Up  Ani^  I 

1 A  p  e  A  .\.  1  o  I 

2  , ,  vThpoc-  kai-  «otckoc 

•e  T  XHN 

■ 
l",  ,    l  H  C  A  N 

\ 

\ 

Qu<£  Jiguifica?it :  Deo 

Magfio  Serapidi  .  Arellii ,  Se' 
<verus-,  Q"  fufcus ,  ex  Voto  Fece- 
rutit .  A^varui quidam ex  Arellia 
getite,  celebris  fuit.,  ufque  ab  Ho- 
ratii  a:-jo:  Sat.  vi.  lib.  II. 
[i]  Claudia  Pitbanine  ,  P^aletitifi- 
liopruprio:  nifi  forte  iit  Cl-  Pitha- 
ne  t  aut  Pit hanene  ^cwjus  nonien 
qiiadratarlus  iinperitus  male  inci- 
derit. 


122 


Lapis  rccens  uiventus,  qnicR  in  Miifeo  Kircherland,  dat  nobls  Patrem    ^ 
Venemerentek  .  Habes  illum  §  fuperiore  , /^ff^.  107.  _  - 

Confonat  illi  Venemerenti  aliud  ,  e  G<cnictcrio  Sandi  Hermetis: 


.yrfAiion^^EJiK^ 


\ 


Titulus  alius  CocmeterialIs,ad  Sandl.^;  MarLv  transTIberlm  ,habet  fre- 
guentiflimum  illud  Bixit: 


ACVRINVS     QV  IBIXIT-  AN-  Pt, 


SiC 


MXXI.-.-.-BENEME  RENtIInPACEI 


Ex  ihoferxiT,  creberrlma  Illa  nafcuntur,  Viba,  Vibus  &c.  Saxum  eCos- 
meterlo  S.  Urbaui: 


MOLESTASEBIBAF 
MITSIBIBISOMV 


(0 


Ex  quo  parlter  Crpmeterio,  hoc  Fragmentum  vidi: 


"^  JO  S  A  •    S  E    B  I  B  A    F  E  C  I  T     S  I  B  I  I 

l_ 1 

Ethnicuui  eft  hoc,  quod  RoHiar  exfcripfi ,  In  Impiuvio,  prope  Sacrarlum 
BafilicK  ad  fontcmOlei: 


D-  M 

CLCAESIA-    CHARIS- SE  VIBAFECIT 

SIBI-ET-    TI-    CLAVDIO-    EPAGATHO 

PATRI-  ET-  LIBERTISLIBERTABVS. 

O  V  E-  POSTERISCLVAE-EORVM 


BICTORIAM,BENUSTINUM,&BITORINIANUM  hos,  qul  fequun- 

tur , 


r{']Bi%OMnM, Hyljridavox;ex  latitio        Jlianot  Jiotahat  locum,  ilhiduo  ca- 
Bis,  cft?  grxcQ  snMAj  apud  Cbri-         davera  Jepeliri  pojfcut. 


121 

tvir,  Ibideiu  iiuvcni,  in  faxis.  CiX-ineterialibiis  .  Et  faxitm  quidein  a  Bi- 
lOxiNtANO  pofitmn,  e  Coenieterid  CalliUi  Cl.  Boldettiis  ediderat  [i]; 
fed  Aiwanueufisdonnitans  non  illuiu  exfcripfit  ita,utriniiutoglypho  elT: 


tic 
FLAYIA.   SAECVN 

DA-  CiyAEVIXIT-  A  N  • 

XXXI  ri-  EITORINIA 

NVS-  BENEMERRNTI 

CONIVGISVE-    FECIT    ^ 


*   . 


BENVSTINVS 

LEAE   FILIAE 

IN'    PACE    QVA  n 

BIXIT  ANNVS  XXCiJl 

1                M  XI  D  XV 

(2) 


BICTORI A 
ET  CRESCENTINES 


\ 


/T.v  Cocmeterio  S.  Vrbaui . 


l-ldi  ad  S.  Maria  trani  Tlberim  ■ 


C)iiaiu  fubdo  epigraphen  fepuicrareni  ,  non  audeo,qnanivis  in  Coeme- 
rerio  nefcio  quo  inventam,  aut  intcr  chiriftianas  reponere,  aut  ab  ea- 
runi  nunaero  arcere.  Addatur  igitur  iis,in  quibus  alterna,uc  B  &  V ,  pro- 
f  ter  illiid  NoB,  pofitum  pro  Nov&AiBit.i:, 


D    ^     C        1.0 

o  SODIONI     ^    M      1 

PRETEGTVS   f RATER             | 

BENEMERENTI    FEClT           | 

Q_y  I    VIXIT 

ANNIS    XXIIII 

sic    DECESlTc 

.  X  o  IDVS  NOB 

Certius  chriftianis  infcrlptionil^us  accenfebltur  alii»  Item  habens  Nob; 
quam  calci  infcriptam  in  Coemeterio  S.  Herinetis  vldi  atque  exfcripfi; 
retulique,  §xi,/7fl^.  95.  Inter  lapides  Marchionls  Capponi ,  f*pe  lauda- 
tos,  &  hunc  vidi,  chriftiiuuira,  ut  puto,  chataderibus  optimis ;  in  quo 
taiuen,  S.ivi  fcTlptunl  obfervabis,  non  Sibi: 

CL  TE- 

i\')  Offeraui  fu    Cimterj   iib.  II.       (2)  Sciiicet.A^Af/Vtf»»oj  vigifni  oiia 
cepr  iv-pi^:  360.  meffffs  xiidiesxY. 


It4 


rr:n 


Jiso; 


*  *-^KtM^*ikbm^_,..~ 


TERENTIVS   ▼   FOSOR 

PRIMITIVE  y   COIVGI 

ET  ▼  SI  VI 


-2 


/  J 


f       ■     > 

0.1119  vcro  in  privatis  faxis  ejus  a.tatis,  qiiit  Claudii  Gotthici  tempora" 
atti^it-y-moti*  huius.iai  fcriiieJEido  veftigia  qu.trimus  ,  cum  f el  ipfi.nu- 
ini  audoritatepubjlca  cufi,  in  qnibus  tamen  tant6  diligentiiis;  atquc-. 
exactius^iibtVi'  InfcntppbantiTr  ,-hiice  idiotifmi*  non  raroiaboreat?  Uauin 
pr.r  allis  laudallc  fuftlciat  Corncli.t  Salonlna;  Aug.  numum,  apud  Ange- 
lonlum  (i),  cujus  pafs  averfa  ita  fcribitur:  BENERI  GENITRICI. 
Siiperfedeamus  itaque  a  congerendis  exemplls  pluribus  in  re  oinniuni 
iiiaximc  perfpccla  ;  foliinique  uuuiu  addamus  ;  in  quo  niodica  dos  cft 
aJjufijs^iUc  confonantis  B,  cujus  gratii  artertur,  Potenint  namque,ni 
fallor  ,'qui  Latil  antiqui  monumenta  facra  ,  ac  profana  rimantur ,  lapi- 
dis  hujus  ope  aliquid  refclfcere  clrca  ^tdificia  Agri,  v^l  Urbis  Albauen- 
fis  .  E{i  autem  mcnfa  ex  marmore  candido  ,  quadi-ata,,  tripcdalis,  ia 
Vinea  Collci;ii  Hibernicl,  ad  Caffrinu  Candurplii,  nirrnari~atrTJfbe  Al- 
banenfi ,  fcripta  charaderibus  incuitis:       '    "  ', .    -     ■ 


SANIXNVXSNOD 


> 

■V 

n 


H 


P3 


R  E  N  O  V  A 


CliI 


(l)    Hisio-iia    Jr^//gtina,  Hluiii)*ta  colic  Mvdaglie,  pag,  (  mihO  266' 


> 


eul  faxo  ffmlie  omnrno  almd,  fed  minlluiu ,  eodein  charaelerum^ene. 
re,  eftnd  Sacellum  a  Sando  Sebaftlano  dldum  (i),  fecus"  Appl-i^n  ad 
lapidemtertuimdecuiium;  inter  Albanum  recens;  ac  BovUlas;  quas  nunc 
rultico  nomine  dicunt  Le  Frattocchie :  uam  prope  limen  Sacelli  eius ,  Iti 
m  graudi  iraginento  leglmus: 


• 1,1 

S  A  I  X  N  V  X  S  i 

i 

"b;;  T  ■:'.  i 

\  \ 

l   ! 


P    O   S   V   I   T 


j^4 


Qu.vrant  alii  de  Constaki  ino  hoc  ,  atquc  Constantio,  qulnam  fuednt. 
QLy.-rant,de  qua  nam  x  Iifijii  inltauranonc  ,  aut  ercdione  loquantur  la- 
pides.  Num  de  Pr.vtorjo  aliquo  regali,  quale  in  Hs  collibus  erant  Clo- 
dianum ,  Pompejanum  ,  Domitianum  :  An  potiiis  de  Ponte  ,  aut  alio  pu- 
bllco  Appia:  Viit  monumento;  aut  de  Caltrls  Albanls;  aut  de  Templo 
aliquo  Urb*s  Albancnfis;  nam  In  Oppido  illo  Tempiuin,  t  Sando  Joanne 
Baprifia  dIdum,Conftantinus  Augultus  cxtruxit ;  ut  ex  Blbllothecario, 
ni  fallor,  docet  Ciampinu.s,  ubl  de  facifis.tdificiis  Imperatoris  Illlus.  Mlhl 
monumenta  ha-c,  nelcio  utrum  haftenus  edita ,  etudltioribus  iiadjcalfe 
fufficiat.  ■  ^  '^- 

Ad  Lapidem  Sever.te  revcrtor ;  in  qno  fupereft  (quod  ad  elemen- 
torum  confonantium,  permutationem  fpcdat)  N,  ufurpatum  pro  M ,  Ii"Lj 
vocabulls ,    KoBeKBPeiBOTc  ,  mhccopcon,  &  asSpcON.  Nihil  au- 

tem  animadverfione  longiore  d  sjnum  hic  eft.  Gr.icus  hoino,qui  epl- 
taphlum  pofuit,  licct  fortallenolenserrareritln  rJ  NOBeNBpe  iBorcCr.u- 
cam  tamen  terminationem  volens  libens  dedit  barbarls  Vocibus,MHcco- 
PtCN,  &  acSpcoN;  clegantl.v ,  ut  Ipfe  quldem  arbltrabatur ,  atq;  ivfii'»» 
ergo.  Certe  niuius  baibaro  inflexu, quam  fuerlnt  Illa,  Annoro,  Diero, 
qu.i-  &  fupra  vidinius,  6c  infra  Invenlemus  .  Neque  aLatino  ufu  atatls 
In.v  admodiim  abiit,  elementa  ea  permutando  .  Frequentiirime  namq: 
alternant  in  monumentls  antiquis  mut.v  M  ,  atque  N.  Non  aggerabo 
exempla  In  re  notiirmu;  coutcntus  hifce  duobus  .  Primum  habeo  ex 
tltulo  Cocineteriali,  quem  exfcnpfi  Roni.v:  Ibi  legitur  im,  pro  in. 

Q    3  mar- 


[_!]  /^a/^i ,  Romltorio  dl  S.  Sebaftlano. 


126 


:^  ft-v.-s 


Allus ,  pariter  Coemeterialis  ,  qucm  exfcripfit  niihi  rcligiofus  collega, 
vir  erudltus,  barbariem  barbarie  cumulans ,  habet  Cun  QutK': 


AVRELIA-VICTORA-QVAE.VIXIT-  AJ 

/ 
AVRELIVSBASSVS.COIVGI/ 

CVN- QJEN-  VIXIT-  ANNIS.   VII  •  M^ 

IN  PAGE  / 

,  J 


]am  ergo  ad  mutatas ,  extritas,  adjunclas  in  cpitaphio  Severac  vocaJcs 
confiderandas  perganui:>. 


$.    IV. 

ABUSUS  VOCALIUM  AC  DIPHTHONGORUM  IN  EPITAPHIO 

S.    S  E  VER  y^. 

ALIud  HcUenifml  fui  dat  nobis  Indlcium  Sevcrianus  Epltaphio^ra- 
phus ,  in  primo  ipfo  Epitaphii  vocabulo  ,fcribcns  KoocoTA€,cuin 
•diphthongo  In  fecunda  fyllaba.  Nimirum  ,  Cecrophs  ignuta  noti%  ,  feVii- 
ie  j'onan%  V  \,\~\  ,  quOtIesaGr.tcis  exprinienda  clt ,  in  nominlbiis ,  qu,t 
a  Latinis  acceperunt ,  toties  cos  in  ansullias  conjicit.  Vldlmus  fipra 
[2]KYe  fcripttnn  ,  pro  Jatino  pr.tnoniine  cvkm.;  6:  coTKKeccAN  ,  pro 
svccEssA  ;  &'  «iTAKicciMCo  ,  pro  DULci.-siMo  .  Jn  ca  auteni  ,  de  quu  dif- 
feriinus  infcriptione  ,  habcmusNoBeNBPeiBorc,  &  aotna,  6c  nocoTfT, 

ac 

(i)  Aufon.  in  Monoftich.  Lidyl.  12.     (,2)  b:  i-nfcriptioTiibus  ailutis ,  pugg: 

6i-  i5c62. 


iit&ToVca  '  dlphthongo  or  indifcriintnatim  aiJhibita  ,  five  ad  U  breve  ,^ 
-five  ad  U  fofigTitn  notandi .  Ut  verofiniile  reddatur, "  nuliiiin  habuille, 
Grfucos  ibnam,  qiii  inagis  accederet  a'd  VLatitioruni,  quam  vel  iiinpli-^  f 
cem  T  [i]>  vel  dipthongum  or.  Nomen  ipfum  Consul  }  quOd  Gr.T;ci- 
■fa-cuiis  deterioribu^  Latio  aWaturn  donaveruut  pallio  ,  enertur  ab  iis; 
cum  dipthon^o  qt  :  koncotaoc  »  koTcoyaoc;  queinadmodum  teftatui^ 
D.  Du  Can^e  [2].  Neq.  id  quidem  iHJnVii;  quandoquldem  ,  V  modd 
correptatn  ,  /riodo  produSiam,  videri  S  dlpbthoags  fonum  habere  ,  icriplit 
Prifcianuj /.'«>.  l,ubi  vocaiis   v^,  apa  1  Latirtos ,  fonum  exaininat. 

Neque  tamen  folum  vocalr.ilam  KcocoTAe  In  Sever.v  epitaphlo,; 
cliphthongo  indebita  fcribitur  .  Videbis  diphthonguin  eamdem  in  verbis'   | 
nocoTCTe.  TorW.  /nnoycopoo  u  .NOBeNBpsiBOTcsac  pr.tterea  diphchon-«    ' 
gu;ii  ei ,  ufurpatam  inodo  pro  I  produda,  .modo  auteni  pfo  correpti 
in  KATAeiio  .  nob6nbpcieotc.  «eAeie.   A6ie  eicnciPsiTCO  &c. 
Ei,  pro  I  longs,pallim  apud  Veteres  Latinos  adhibltam,  infcriptiones  an- 
tiquar ,  ac  librl  docent .   De  Gr.tcis  autem  mir.or  elt   qu.titio.  Ufum_.     . 
vero  promifcuum  ejus  diphthongi,etiain  ubi  1  correpta  exprimenda  efset,    \ 
non  habent  nifi  Inculta;    aliqu^^;  temporum  autiquiilimorum  Infcriptio- 
nes ;  ea  fcilicet  a'tate  fcripta;, qiii  inajor  habebatur  honor  varicolis  Cen- 
turionibas  ,  quam  aut  Graininatlcis ,  aut  Poctis:  vel  in  lapidlbus  .ttatis 
fequioris,  qua  rebus  in  dcterius  quotidie  labentlbus,  e.<terna  barbaries 
omnla  inhifcaverat .  Sic  Nisei,  Vbbi,  Ibei  ,  Sibei,  legicur  In  celeberri- 
mo  S.  C.  de  Bacchanalibus, queiu  liluftravit  iEsvptius;  neque  ibl  loliim 
le^itur:  Archaicus  namque  diphthongorum  abufus,  ab  antiquiHimis  iliis 
Tabulis  ad  recentiores  fcculorum  fecundi,  tertii ,  quirtique,  Sf3.du:u 
fecit ;  pr.vfertlin  ubi  finitimiis  erat  fonus ,  quo  vocales  ,diphthongIque 
pronuntlabantur;  qiiod  ex  Lipfio  [3]  obfervavlt  Fabrectus  cap.  v.pag.  3i>4 . 
C>iln  &  allquando,  liceram  1  confueto   lon2,Iore!n  ,  quam  EI  diph- 
thongo,  vel  duplici  1 1  fubrogaverant ,  pro  fimpiici  &  correpta  I  fcul- 
ptamlegimus  in  iaprdibns  f.pciill^c.i-teroqaielegantis .  Infpice  to  lusslr 
in  hac  excultillima  bafi  f,t-culi  fecundl ,  nuperrime  Inventa  in  ruinis  La- 
iHivil  [4],  &  Populo  RomanO  donata  ab  Eminentlll'  D.  Card.  Ale,xan- 
dro  Albano,  ut  fervaretur  in  CapitoIIo.  Ecgraphon  ejas  mlhi  transmi- 
fit  D.  Francifcus  Cuccumos,  lyicarius,  ut  appellant  Fora?ieus,  Etni  Eprfcoi,  ■. 
pi  Albanenfis;  vir  gnarus  atque  erudltus ;  mihique,  ob  morum  fuavica- 
tem,  atque  elegantiaui  iugenii,  in  paacis  charus. 


IMP. 


(i)  yide  quse  ifi  hafic  rem  docliJ/i>>tti 
animadvertit  Matthxus  yEgy- 
ptius,ad  S-  C.  de  Bacchan.  pag. 

154- 

(2^  Itt  Qloffar.  Gracitatis. 

{.l^De  rec?.  pronutit.  Latinx  Li»- 
gut  cap.  XI. 

£4]  LanuTium  putavi  oppidum  hoCy 
iis  adbarent   qtti    Lanuvlum_>  , 
ac  Lavinium  idem  fuijfc  putant- 
Oppidum namq;  ubi  lapis  inven- 


tus  .,nunc  appellatur  Civlta  Lavi- 
nia.  Verum.,  quia  non  defunt  qui 
Lanuvium  alibi  locatum  vdint , 
hanc  ego  controverpam  Choro- 
grapbicam  7ion  tangam.  Mifi  aliud 
eH  Lavinia  recens  ,aliud  Lanu- 
vium,  crediderim  eo  loci  fuiffh-t 
Templum  Iunonis  Lanumvin.-e 
ejus,  cujus  Statua  in  Capitolio 
«Jfervatur . 


12S 


co 


"THT 


_. 


ImP-  GAE-  dIvI-TRAIANI 
PART-  F^DlVpNERVAErN^ 
TRAIANVS^HADRIANVS^AVG- 

PONT  •  MAX  •  TRIB  •  FOT  •  XX  •  C0S  'In'  PP  • 
'    I  «S-M-R-STATVAM-EX  •  DONIs^  AVREiS 
ET*  ARG-  VETVSTATE-  CORRVPTIs 
FIERI-  ET-  CONSECRARI-  IVSSIT- 

ex-avrI-  p-  iir  -  et-  arg-  p-  ccvi- 


lufi  r; 


Quld  dc  liiTcc  PoMTLiNis,   qiios  e  nilnls  Salon.-e  In  Dclmatls  [2J  nil- 
fit  niihi  P.  Antoninus  Caftellani  Soc  Jefu,  Inea  regione  Miilionaruis? 


pontIen//////cale   VI  sib    ^e 

T  ▼  FLAVIO  T   AVG  ▼  l  t  SVAVI  r  VIRO 
CLPONIENO  r  SVAVI  r  FIL       ANN  ^  X 


Quam  fequltur,  exfcripG  Rom.r,  ex  laplde  qui  eft  In  horto  Puellarum, 
quas  jMtVidkarites  dicunt  ,  ad  riidera  lenipJi  Pacis.  Ibi  D1E5,  longiore 
I  fculptum   vidcbis. 

SE- 


■£IMItWMS».-J^i  ..  «^JW  ■ 


(0  hnperatoy  Cxfar  Divi  Traja^Jt 
Parthki  FiHns,  Divi  IVervcC  A/e- 
pos ,  Trajauns  Hadriafjus  ^4ugtc- 
sius ,  PoiJtifex  Alaximus,  Tyibu- 
Tiitix  Poteflatis  anny  vigeflmo 
(Chriftian.v  ,vr.t  cxxxvjj)  Coii- 
ful  tertihm^pater  Patrtj:.  I\no- 
Ni  SrspiT.t  {(fux  cj*  Suspita) 
MAGW.t  Regin.t   Statuam  &c. 


ex  auri  Poudo  III ,  (jr  Sextanta 
(fortalle  cnini  Id  fibi  veiinr  Jiueo- 
1,1'  ill.i  — _.qu.f  uncias  dua.s  viden- 
tui-  lignificare)  ^^rgmi Poudo 
ccvi  ,  ac  fextcifjte. 
[_z^  A^oti  memirji  me  hanc  Itjfcri- 
ptioijem  iegtjfe UJter  Infcriptiones 
Dalmaticas  ^oanufi  Lucii  Trogtc 
ricnjis. 


139 


•li^   o*^ 


SEVERE    BENEMERENTI 
FECERVNT  PARENTES IN  PA 
QAE  VIXIT  ANNO  MES  TRES  dI  XX 


E-t  hoc  non  contenuienJain  fragnientiiin,  \\\  quaucitanduni  to  SIBI,  Ro- 
inar  vidi,  In  Cauponula  qiiadiiji,  pcope.Saacli  Theodori,  fub  Palatino: 


/ENAS  •  C  •  F  •  PVP-  NrGER 
/B  •  I  A  N  O  MEDIO  sIbI  ET 

Ienatiae-c-l-vrbanae 
jsvfenati-  c  'l-  argynno 

(G  .  SVFENATI  •  C  •  L  •  ANTEROTI 
^SVFENATI-G-   LPRIMIGENIO 

jeX   TESTAMENTO-  H-  S  CCIDO 
ARBITR  AT  V 

ARGINNAE 'C-L-  VERANAE 


ca 


Adde  &IIlud  Ii«TEtLiGANT,quodeft  in  epitaphio  UrbaniV,  relato  §  Iir, 

£ag.  12.    atque  al!a_j    inllleLj  ,  exeinpla    fubrogata,-  in  iocuni    vocalis 
reyis,  liter.e  I  prodaclt.t,  quain  pro  diphthongo  ufurparunt,  qui  enien- 
datiiis  fcrlpfere.  '  r  V  I  0  3  .  f  /  f^  ;"}: 

Veruni,  non  hicflitit  efTiindentis  fese  In  Latinam  llnguam  peregrl- 
nir  barbarlei  decoloratio.  Ipfas  fa;pc  diphthongos,  gemina  Vocali  cx- 
prefs.a  pro  Vocallbus  (iinplicibus  pinxere.  Ne  niultis :  en  pauculas  In- 
fcriptiones  oriii.o.Tae  ,  diphthongis  prave  pofitls  .aapSaix^va-»!  ,  qnibus 
addi  poiRint  fupra  allat.r,  Peculiakis,/'<JJ'-  i  io,  CtAuDiyt  CafsiaeCha- 
RiTos, /yjg-.  I  22.  Flavias  Secundab /w^.  iag,&alias.  Prima  fit ,  qu.t 
mLhi  miira  a  Fano  Sancl.v  Anatoli.t ,  in  Picontibus ,  Dioccefeos  Cameri- 
neofis,  legitur  in  antiqua  Ara,  inferta  Turri  EcclelTa:  Majoris.  Eam  ex- 
cripfit  III.  ac  Revmus  D.  Theodorns  Pongelli,  Epifcopus  InteraiiiDenfis. 
ib.i  le3,itaij' Aesab,  cum  fecunda  ilia  diphth»ngo  reduadante  . 

KOR- 


f  l3  Facll^  fuppl-etur:  Ca\ut  Sttff 
«ar,  Cap  Filiut ,  PapiKtd  Tribu, 
JViger  cognomine  ;  yib  Jano  me- 

•    4.ia ,  Vi^  fciMc/?t  ^antfi  appellata. 


(Adl  Pitifc.  Lexic  Antiq.V.^Ti;;/.-/!) 
Sibi ,  i^  Sufetiati^ ,  Caji-  LU>e'f' 
ta^iVrbanxyCajo  Sufenati  ^c- 


\y~^^i 


n^ 


co 


NORTORl\ 


'^ 


N-F-        POL 

FEROX 

AESAE 

EVOCATVS  AVG 

lOVI    CAELESTI 

V.  S.  L.  M. 


^T 


I 


Akeram  Hanc  cxfcrlpfi,  e  grandi  clppo,  In  ^iburb^ao  Peri^Ci^ proitls 
tf!'0^^/,ad  S.  Henninlum. 


GAETVLICAE 

HAVE  ^ 

D    r^         M    ^ 

GN . POSTVMI^ 

GAETVLICI.  QVI 

„  VIX  •  ANN-  XIII.  U 

II'D'  VIII-PATER-  ET 

MATER-ET-  M 
CALLIDIVS-     SATV 
RNINVS.AVVN 
CVL  .  FECEVNT 


::)    o- 


AccL- 


[i]Legcrem.  Nnmerttii  OrtoriuSy 
Numerii  fiUus  ,  PolUa  (Trlbu) 
Ferox  (cogiiomlne)  y^fernid (^Vz- 
triaj  Eiwcatus  y^uguHi  ;  Jovi 
Cielefii  Voturti  Sohit,Libem  Me- 

rito: 
^iC  Aes. 'Efcriptum  fniffet  pro  Ae- 
aVR.mA;qaodfafefi»^  diphtbojigo 


i»  a?itiqttis  faxis  militaribus  legi- 
tur;  ut  apud Qrttterum  dlxx.  lo. 
(^  Fabrett.  cap.  iv.  Infcr.  51?. 
pag.  339.  Verilm  obBat.,  qubd  ibi 
Aeskrn,»op  ad  VoUiam .,fed  ad 
Vouptinara  tribnin  adf»ripta  iudi- 
cetur.   Fortajf/e  igitar  ■**  Aesah 

fcri- 


Acctpe  &  hoc  Adverbium  ,  VeraM,  cum  diphthonga  indebita  ,  e  lapide 
in  agco  Tiburtino  ,  fuper  port.t  nu-alis  epiftylvo: 


D  M 

HIC-SIT  VM-CORP  VS 
RESTITVTES-  Q_y  A  E  V  E 

raeet-nomine.et 

moribvs  restitv 

ta  vixit.  annis-xxi 

benemerenti /////// 


Eam  ver6  qn<t  fequitur  ,edLiCT:ain  ex  Coemeterlo SS.  GordianI,&EpIma- 
chi,vidl  penes  D.Canonicuni  Boldctti: 


['J 


IVLIA-QVAE    NIT 
A  FANO    FORTVNE 

iic 

libertabe  nm  e 
rita  .  victoris 


R 


Vide 


^ 

fcriptum  fuerit  i»  Ortorii  Ard^ 
pro  Aesi  ,ce/ Aesio,  Colofiid  tu 
Piceatibus^ad  Aesi  n  flu"jiiim,qu£ 
tiH>ic  diciturjeii-  Eafanc  -jidetur 
ad  Tribum  Polliam  adfcripta^ 
fuijfe-Maque  in  Colleclaueis  Dofiii, 
Claffe  Secutida,  hifcr.  74  ;  Aexis 
cum  mmincTribus  VOUu:  con- 
jungitur-Hitie  erucntQrammatic: 
Coloniam  illam,non  tantum  AEsm; 
fed  cfr  Ab  s  A M  ,  di^a  m  fuijfe. 

( I )  Qi'.-'^  N I r^forte  pro  Qv /^.  Ven  i  t ; 
Jtcut  QvixiT ,  pra  Qvj  V  i xi t  ,  in 
lapide  admodkm  trito  ,  ciuem  lidi 
in  Maceria  horti  Capuccinorum 
tnilacum  Albantir/f. 


BIBIVS   VRS"-- 

vs  oyixiT 

;i  N  N     XIII 
ET   fB.ATKnn 

miiiiuiiiiiiwiHiminiiii 


Fortajfe    tamen    Qvae  Nit  ,   p>o 
QvAE  Y-^i^^i  i''fcilicetyqu(e  '•Jenun- 

dtita 


Vide  etlain  iitruiax  fuperfliiaf  dipbthongijSrEi,,  ki  hop  ft?guifinru  lo- 
rcimiatis  crcgainillinn,  quod  eft  in  Mufep  Collegii  Roimiiijrijdii  03^js 


Hercules  .       Diana  T^cnatrix  ,  cum  caiie  s.  operis  AnaglypJn 
Jl  •  A  V  G  •  P  1 1  •  F  EL. I  C  !  S  -E  T  •  A  T  1  L  I 
^V  M  E  R  I  •  E  Q^S  l  CNEI-ET-7.  EXERG 
/C  •  C  A  S  S  1  •  R  O  M  A  N  I  •  L  .•.•.-.•  V  1  CT 


( 


/, 


(i  1  •  I  r3  V  s  •  I A  immiiiuiimimiiimiiimmmuiuun 
(  s  1 L  A  N  umumumumiuummuuumuuummumi 


[■1 


Vcriini  ,  nbn  ToM<?5><ij-j'*  tantiini  Vcrba  habet  Severianum  epi- 
taphiuin  :  habet  6c  K//?3w5.^a  .  Deficit  enim  diphthongis  neceflariis  AI 
in  poih-enns  lyllabi.-;  Noninuim,  *6asi6  .  ceBHPe  .  KAPecceue  ;  defi- 
c:t  dlphthon;;o  AY,  in  prinio  verf.i ,  KATAeiw  [2]  :  In  hoc  veri  diph- 
thongoruni  dcledu  ctiain  ,  qul  Sevekae  Martyns  epitaphluni  fcripfit,  niJ 
peccavit  contra  counnuneni  eo  tQnipore  [5J  loquendl,  fcribendique_i 
inodafu.  If.i  lociitos  tuni  Roinanos,  difceres  ,  (nbi  ah'a  nionumenta  deef- 
fent)  e  nionitrofo  He.xanierro-,.  apud  AcHnin  .Sgartianunj  in  Pefcennio; 

Terrar.  A^gyptiaci  JViger  adftat  miUtis  ifigeus.-, 
Onod  li  ad  infcriptiones    provoccs,  piena.'  funt  rel  nocHTiin.r   e.xeinplis 
collfdiones  Manutia  ,  Lipfil ,  Gruteri ,  Kohi ,  Ariiiuhi ,  I^elnehl  ,  Sponli, 
Pridofii  ,  Fabrettl,  Malvafia-,  Vlgnolii,  Boldetcl,  Donii,  Gorll,  alio- 

.-\.  rum- 


data  eH:  qiio  cafu  IjiMC  iunAfue- 
rit  Ser-capuhhca-  Favct  jOv/Ae  710- 
raen:  nam  Faj^'um  Fortunae  af- 
feUattm  etiaraftitt,  Coloni  a  Tu- 
i.iA  Fanestris;  aut  ;  Colonia 
luLiA  Fanum  FoRruNAE.  Certc 
Ser-vis  Iulii  uonien  .,Ji  (jnafido  l.i- 
hertatern  adipifcerentur  ,  mann- 
'mijft  a  Coloniis  Ivlms.  Mernra  ■, 
luLiA  Z/ar,  LlBERTA  dicitur^non 

COL-    luLIAE   FaNBSI  RIS  ,yerf  Vl- 

C'i  o  R I  s  ■  Hin£  mihi  caligo  .Ccetc- 
f-/b/^,Qi:ixi  r^/^^-oQvAE  VixiT,  /;;- 
'venies  in  ohfer^jotis  Boldettianis, 
Lih.  II.  cap.  XI  n  ,  pag.  493.  //i_, 
Epitafhio  PneUiS  Castkhsae. 
[1]  Si  inteUigcre  me  dicam  nexrtm 
byjic  V-Qt\  GNEi,  7ioli»i credas.  tor- 
tt  ihi  'fadpe-nft«r/i  fuerat  Numer  i 
EciL'iTUM  Sic,^\  f f^<i;  fequit nr  nam- 
(lue^^i  7.(i(/e//,CENiuRio)Ex;:Kc. 
ati  Ej^ercitatorum  ?  Sedfortaffe 
etiamfUn  fculpcnduin  fucrat,  Nii- 
MERi   EciviTuM  SiNgularigruM. 


Res  iuobfoiro  eft,  neque ,  diflra- 
ilo  lapide  ,  tuti  i/fuippiam  rlabiliri 
poteh. 

[2]'  JVift  fofte  lUi  ri  K  ,  monogram- 
majit,in  cjuo  k  JimuL&  \fttcon' 
juntiutn  :  -r^i-eidJ^  quod  fequi- 
tur ,  pro  ji  ftniptum  ihi  fuexit  y^ 
(juod  fteri  coufue^<it .  Forte  tarnen 
Klddio  tv.m ,  non  Claudio  ,  "jul- 
gus  rude  dicebat .  Hinc  Forum 
Chwvtl^pro  FoRoCLAUDii,i//..^cZij 
SS.  MAL  Marciani,  ^  Sociorum., 
laudatn  ab  Aritiga  ;  Rom£  Suh' 
terr.  /.  ^c.  40.  er  Q\.\xw»A,patiM 
qudm  ClauderE. 

(S)Oorius  ,Toni.  l.  hifer.  quec  in-f 
Etruria  ,pag.  1 16.  Frequenter  E 
pofitum  in  antiquis  Infcrlptioni- 
bus,pro  AE,  not.it-  S;callger. . .  ,5c 
Reinefius  *5>cc.  Cui  animadverfto- 
ni  additCl.  Antonius  M.Salvini; 
Ita  Sx  in  Mss.  optim.f  iiot.K,tum 
Latinis ,  tuni  Cii';fcls ,  E  pra <v ,  6c 
contra. 


P  135 

viimqae  .  Obfervari  iioc  etlam  poteit  iii  ninitis  ex  Infcfiptionibus  iis, 
quixs  in  hac  eadeni  Diilertatione  con2,cliiin;!s  ;  ut  plura  afierre  inhanc 
renividcri  poirit  -/^Z-jk  hs  AS^ar.  Veruni,quia  in  aliquibusex  epigraphis, 
quas  habeo,  Itadehcieiitibus,  vel  novitas  Ipfa  placcbit,  vcl  alia  qu.vpiani 
clos,qua  commendari  niercntur ;  eas  proferanius.  Prima  h.vc  iit,  quani 
e  laplde  charaderlbuspulcherrlmis  notato,  exfcrlpfi,  in  CoenietcrloSan- 
di  Hernietis: 


stc 


sic 


TETJE    TRIGRIDI    CVM     QV  A 
VIXI    A>N    VII    fi-     XII 


Hanc  etiam,qua;  fequirur  j  Ibidem  invenl: 


AQVISITE 

BE  NEME 

RENTI 

ALVMNE 

MERE 

NTI'QV 

EVIX 

•AN- 

IIII-M'V 

Exfcripfit  hanc  allam,in  Pzs,oTorri?Kpietra    P-.JoCeph  Rocchus  Volpi- 


IN^^MVSCVr.   ErUIAEDVLCISSl 
ME  IN  PACE      &   VI    K    OCT    ^ 


Ad  S.Marl.r  trans  Tlberini  Iegi,qnani  fubdo,  epi^raphen  adiphthon^am: 


C>] 


DOMINE  COMPARI  lOVINE 
BENEMERENTI  QVAE  VIXIT 

sic  sic 

MECVM  ANNOS  II  M  UIIII  D  UI 
IN  PACE   DEP  DIE  IIII  NON   SEPT 


R       2 


Prope 


o 


(0  J^cce  C'o«;V;^f«,DoMiNAE  tit^/io  u  ALirito  honoratum  ■  yidebis  hoc^i 
in  Epitaphio  VALEmANAE,  pac^.   lequeut.  Recole  ditia  iu  hdJic  ref/i  , 
§.  IX,  pagg.  66.  67. 


*34 

Prope  eanidein  Baiilicam  ,  In   hortulo  adjaceHte  DD.  Canoalconini  , 
hanc  Icgi  ,  atque  exfci-ipli : 


(0 


ARGENTILLVS 
IN  PACE 

bener 

t 

OSE 

c 

c 

Atqiie  hanc  aliann 


£2] 


AVR  T  VICTOR  T  PAREGORIE  t 
COIVc.1  TPVDIClSSIMEr  BENEy 
QVESQJ/ENTI  INPACE  r  DEP   XVI     K 
AVc 


Lapidcm  ,qui  fequitur,  inh.trciitem  loculo  vidi,  In  Cixniererlo  S.  J5afillii;: 


(S) 


MAXIMINVS   DOMINECONIV 
CI    VALERIANE   CVM    QJVEM    VIXI 

annisiimensibvsvdxi 
deposita  viii  io  OCT  p  ann  xxt 


in  \, 


(i)  Hu^JC  VeNeros.e  2ufcriptionem,  [2]  Qves<v\enti,/-^o  QviescefXI, 

prout  etiam  Epitaphium^c/nod  fub-  quod  in  Inpidibu^  ChriHianis  crS  • 

ditur  PAKE(;OKiAE,i/.'v'f/7/V  anuo  hrtan^  at  dixi  ,  §.  .x.  pag.  70. 

i^j^^.in  CanieteripGordiaui-tCum  Virum  Paregorh.im  ,  Alartyrl 

Jy^ajis  cruejitis  loculos  fignaritibus  hujc  cognoriiincm^inveni  in^itu- 

D.Canonicus  Boldetti.  lo^e  Cott/ieterio  S.%}rbi>.»i  • 


VII  KAL  MARTIAS 
PAREGORIVS  IN  PACE 


[3I  Nefcio  qtiid  fibi  velint  uitirna        fortajfc   Jegenda  .   Paj^sa    Ann» 
verba,  P.  Ann.  xxi.  Sufpicabar  xxi. 


lu  qiio  eodein  Cceineterio  hitic  nifcnptionem  invcni,fep 
litain,itt  dlverticulo  hypog.to,  thni  prihnun  detedo: 


uicro  appo- 


VITALISSIMVS     RVFI 

NE  DVLCISSIME  QV \E  VlXT 

ANNIS  XXXII  M  II  D  X-  KARISSIME 

COIVC.-qyEMECVMBENELABORV 


Hanc,  qi-x  fcqaitLir ,  habeo  ex  apo_^rapho  P.  Dominici  Franchini  Soc.  J; 
qui  dabitabat,nuiu  lapis  a  quo  eam  exfcriplit ,  a  Chriftianis,aH  potiiis 
ab  Ethaicis  politus  hiliret : 


D  M 

BONE  MEMORE 
VRSE  CARISSIME  COIVGI 
FECIT  SECVNDVS  CASTE 
BENEMERENTI  QVI^^ME 
CV        VIXIT      ANIS 

X  V  r 


Neglexit  fequentis  tltuli  epltaphiographus  dipthonguin  EI  ,  in  Verho 
Kwraf .  Servatur  autem  ea  epigraphe  ,  e  OEmcterio  "r^fcill.v,  apud  DD. 
G,entili,Patritios  a  Fano  Sancli  Severini,una  cuin  cofta  ,&  coxendlce 
inclyti  Martyris  ,  cujus  fepulcrum  tegebat: 


XX I .  fed  chm  lapidem  ht  Cxmete- 
r'to  '•jiderim^  fem:t:i  uouittm  ah  bti- 
}K0  l:beratdpe7i!li;s,  latebat  adhuc 
loctis-,  tibi  l^as  crttentttm  appo/ti 
Mnrtyribus  folebat  ■  Hinc  h  cereo 
aJiimi  incertus ,  ittrhm  figaificet 
PosT  Annum  XXI ;  aii  vero  1'er i iT 
Anno  XXI.  7iamqtie  cr*  hcicphiajis 


chrijliaHa  eft  .  FerRiolus  ..fl/v^i;^ 
BoJdett.  pag^  411.  Per  i  t  Tn  SsP. 
(Sr  S\nioKn>,apu^ eumd- pag-  ^oy  . 
Pe^it  Ano  XXXV.  Ciiteriim  ri 
Passa  magis proprium  efi.^idesis 
in-Fabrett  cap.  x.  I»fcr.  491.  /Jao-. 

ERMETBS  A,  PASSUS 


«3«. 


r 


-jrr 


JA// 


r.'] 


Et  hoc  gra'cum  carct  fecunda  dlphthongo  ,  in  verbo  Ku/j-m  •  Eft  ia  Mu- 
feo  P,  Kircheri 


nicToc    CKnic 

icoN     zwciwoc 

,6N0AA6  Ke!K6 
ZHcAC  6T6CIK 
•    U.H    ■    A    •   HMe    Ke 


'!>, 


C2) 


m 


Anchoram  rurfus  vide  In  hoc  ,  fimiliter  Kax(i).t>pa^^fy»  epitaphio  bilingni 
VarroniA-  Plotin.t ,  quam  in  charatterlbus  iis  gr.tcis  nuncupari  credo 
3HS0T  xPiSToT  aoyahn  ,  Jesu  Christi  Anc illam  ,  titulo  Chriftlanis 
Virgluibus  confueto ;  ut  obfervat  Boldettus,  ad  Aurelia;  Agapetilla; 
Epitaphium  ,  lib.  UiCap,-s.ii  .^pag.  466.  Eft  lapls  Raniitjapud  March* 
Cappopi ; 


VAR. 


<t  Kaianfat  lutxaftav, 

Eufebiajacet  Onc^^aTiiiorum  quatuor. 
y4nte  dlem  decimum  quintura  Ka- 
letidai  '^amiariai ,  DepoGta  . 


[2]Scilicet-  Fidelis,  ex  FideUbtii 
exixletn  ,  Zaftmu%  b/c  jaceo  ■  Hli}. 
i'ixi  Annoi  duoi ,  Menfem  untm, 
dies  viginti  quinqtie. 


ijt^' 


r 


^ 

r^ 

;3- 

^ 

^ 

^ 

;s 

\r\ 

<^ 

'~T 

'^^ 

r*«* 

s 

n 

^ 

?^ 

^ 

^ 

o 

^ 

^ 

^ 

7^ 

■^ 

•^ 

o 

f> 

;2~ 

^ 

f^ 

o 

;5 

Si 

o 

3 

o 

O 

o 

?:i 

j^ 

s^ 

^ 

r^ 

'— • 

■^    — 

!:» 

^ 

o 

?:: 

3 

2 

;3 

rv 

Cr 

?: 

o 

3 

.  «\> 

^ 

■^ 

S 

"w 

^ 

^ 

--s 

"   ^ 

^ 

'-1- 

^ 

?: 

^ 

<-^ 

Si 

;3 

-^ 

T— ' 

o 

'X 

o 

n 

n 

X 

X 

< 

»57 


■  '"•rin^or  (■"■ 


/''  ; ' 


VARRONIVS 
FILVMENVS  -VARRONIAE 
FOTINE  -FILIAE  -SVAE 
FECIT 


A  O  Y 


A  H 


Dubius  fum ,  utriiin  &  eam^  quam  fi^bclo,  adfcrib^m  negligentlbus-dlph- 
thongum; 


lO 


AVGE  NDE-SPIR  I  TV 
C  VM  Jl  :jREN 


— ■«•vr-Hi  ,   ( 


Prodiltecoemeterlo  Sjnif^i  Urbani:  Pofjetlegi:  Aup^ifojE  t^ulieris  Spi- 
Rirus  CuM  Ireme  ,  fcMicet ,  CuM  PACBsaut  Gum 'Irene  ,  ^hriftiana  So- 
rore  confepulta.  Sed  poreft  etiam  Viro  alicui  Angendo  pp fi t u m  fuiile-» 
iliud  ecloglum ,  in  quo  Viator  pius  detuudum  aUogu,ens  apprecationo 
rellglofa,  dicat;  Augsnde,  S  piritus  tuus  ftt  Chm  Irene,  {'wecum  Pace. 
Utraiuque  conjeduram  fulclt  pulcherrimus  lapis  e  Mufeo  Kircheriano 
quem  ivreis  formls  exprellum  exhibeo  Tab.  xvii,Ibi  ChrilH  imaginem' 
obfervabis .  Paftoris  habitu  oviculam  fuper  humeros  geftantis;  ibi  Fi- 
deles,  agn,oi-um  imagine  hguratos ;  ibi  Phoenicem  refurredionis  fym- 
bolum^ibi  chriftlanas  pro  defuncKs  Calkmera,  atque  HiLARA.,prcces;. 

KALEMERE      ..DEVS        REFRl 


GERET     SPIRITVM     TyVM 
VNA  CVM  Spiritu  SORORIS  TVAE  HILARAE; 


Ibi  demuin  omilTam  diphthongum  in-ultlino  •nomlne;  ut  poflic  inlcrr 
ptio  h.YC,  JLire  inter  pretiofKrunas  recehferi. 

Neq;  h.i:c  barbaries  ,  &  ncgl.eflus  orthographl.t,  quod  attinet  ad 
diphthongos,  In  chrilHanis  lapidibus  tantiim  obfervatur:  .'Vo?;/^/»^?^»- 
git  Atudai  (/?e^fl/o/-:  Et|iamEthnici  cpitaphrographl,  licec  utpluruibuin 
diligentiorcs  in  cplgrammatis  fuis,  legcs  tanien  exaclc  fcnbenai  Lipe 
funt  priTtergrelll .  Addanius  cditls  excmpla  aliquot,  qu.t  rcor  inedita. 
Diphthongo  caret  in  ultimo  vocabulo  h.vc  Urnuhi-  cinerarut  trpns, 
quain  In  Vinca ,  proxiina  Antonlni  Caracail.v  Thennis,  invcnit  P.  Ale- 
xauder  Lesieo  S.  ].  Fucrat  illa  ab  Operis  inter  farriendum  dcte«a_., 
atque  intcr  fragmenta  Inutiiia  fabric.v  deillnata  ,  nifi  ipfe  fuperveniens 
cam  fato  ereptam  In  Mufeum  Kirchcrlanum  transtulifict; 


D     ,     M 

M  '  X    VLPIO 

AGATHONICO 

PAEDAGOGO 

ACAPVTAFRI 

C  E 


CO 


Cippus  in  Vlnea,  feciis  Appiam  ,  fccundo  ab  Urbe  Lapide,  ad  S.  Seba- 
iliani:  exfcripfi 


f 

D    M    S 

SVLPICIE   lANVARIE 

MATRI  CASTE  BENE 

MERENTI SATRIVS 

ALEXANDER    FILIVS 

FECIT 

Ethnl- 


[i]  P^tcm  Roma)it'A  a  Caplte  Afri- 
CiV  notfA  tsl  ex  Infcriptione  P<t- 
dagogorum  mtiltorum^  qtiam  ajfert 
Fabrettiit  cap.  iv.  Infcr.  257  ,  C^ 
ex  alia.aptid  GrHtertim,  dlXxxv. 
6;  liifi  qnodibi  male  e.x  lapide  de- 


fcriptur/i eri ,  Ac  ApudAfricas' 
cum  exfcribendtim  fniffet ,  A  Ca- 
Pur  AfricJes;^;^  iu  JVotis ad re- 
cetJtiorem  editionem  Tbefauri  ejus 
auimadverfim  eH . 


159     - 

Ethnlco  parircr  e  iepulereto  cft  Infcnptio  fubjeda ,  quam  vldi  Roin.v;':- 
atGuc  cxrcripfi,apnd  "ropolam  in  Foro  Agonaii:  neque  tamen  chriftia- 
Dorum  Japiduni  cacographi.t  adiv.oduin  fucccnfere  poteft.  • 


D        ^         M 
P        C  V  R  T I  V  S 
F I L  E  M  O  N  •  QJ/  I N 
TE-  FILIE  •  DVLCISSI  M 
FECIT  i 


In  Urnula  oelogona  operis  exqulfitlffiml  ti],apud  Em.  Card.  Alexan- 
drum  Albanum,  duo  fepulcrales  tltull  frontem  occupant.  Dividitur 
namque  Interliis  urna  aDIaphragmate,in  partes  duas,  fuperiorem  & 
inferiorem,  ubl  In  eplgraphe  iorum  illud  marmoreum ,  In  ciilndri  ja- 
eeutis  modum ,  effiftum  eft. 


Xi'L\'ciuvs.sorm 


•:r! 


RNfNE-f  CAWIEJV- 


[23 


In 


[i]  Mirura  ;  adeu  »egleE7is  cbaracie- 
ribus  fcripiam  ejfe  Vrt/aMOperis 
aiiaglyphi , tatn  diligeHter,acfeli- 
citer  elaboratam,  ut  riitperfeflius  ■ 
J^'er:m  von  ejufdem  fortaffe  atatis 
eH  epitapbium^^ fculptura-  Anp 
fatie  tioti  idem  ej} gramtnaticifcri- 


bere ,  &  affahre  fculpere  . 
[2]  Secutidtst»  ex  bis  titulis  babet 
III.  Fabretti,la[cr.  cap.  II.  256. 
fed  a prir/io  feparatur/ty  ^fitid  mo- 
nogrammis  illis  :  ^luare  cotijicio 
tioti  fuiffe  ab  e&  Vrtiulattj  ipfarn 
vifara. 


In  Vilia  DD.  Sinlbaldi ,  ad  Flanmiiam;  non  procul  a  Popta,quani  a 
Populo  vulg6  dicunt,  vldi  hanc  Infcriptionem  Gr.Lcani  ,  */if3^<in«»  in 
particula  »'»<'i 


AMeAIOO     TeKNOJ      rATKT 

ssc 

TATcO       OC6ZZHC 

eXeTH     B    MHN 

A  C     »     H  M  e  P  A  C 

6     A«6AICAPXC0 

KS    mapia   roNsic  Te- 

^■!i^.£idi^^^^^^ 

-\        •■'■•    l-ii^^/HcA^K-^^'-'^- 

« 

to 


Inter  lapldes  qnordam  literatos,  igni  inventi  funt,  ant^annos  non  ita_> 
niiiltos  Corneti,  niinciatuni  niihi,  fult  &  huuc 'reiroHum,  rudem,  atque_. 
inipoiituni:  -  ' 


D.   M. 

SAT VRNIN 

.    A    H  A  V  E  Q_y  B 

VI-XIT  ANNIS 

II»  MENSES             1 

VIII  •  DIES  •  yiiii 

ANTICONVS   El 

SABINA    PAREVT 

^'^■EECEVNT  BENEME 

RENTI  FILIAE. 

2 

"U  7,. 


[i]  Vi4efur  txplk;a):i  pode:  y^fMelJo 
Fflfo  (tnlci^mo  yyjui  vixif.  af{fU>i 
'  d!!oi,Me?Jfes  dudi,  Dies  quiuqUi': 
yimelii^  Archo'}^-,  &'  Maria  (:cqr- 
rigo  Jiamque  A^/ifx/oi  a";,»/,  «,  Mof i^) 
rarctes.FHh  meo  Mufeofecerunt. 


JVoii  ptane  inielligo  locabult^ 
S./ifi^  itairiiit,  nift  e:^lfUfe}ftUY\  Meb 
fnavi  \  fcuti  Lucrctius  cfixit  li^. 
primo,  Mufeo  contingeps  multaii 
[epore,fdes!  fuati^  MufaruRt^ 
proprlo.  -  -     '     '  "^' 


Sed  jam  querJtur  teilor  .ipponere  me  pro  bellariis ,  ac  trasemat  is  ,  fa- 
tuas  Faf)yorum prapidia,  Bjtas :  Qu3.mqaim  autemiScin  hlfce  miniis  eru- 
ditls  lapidibus  f.tpeviri  dodi  inv^eniant  aliqiiid,  quod  non  ignoralie 
prctuuij  oper.v  fit,  tanien  cellemusa  coacervandis  Infulfis  hujufmodl  in- 
fjriptlonibui  male  fci-Iptls.  Duas,  trefue  tantiim,  addauuis  ex  Mufeo  Kir- 
cheriano  ;  quarum  uni  pretlum  facit  figura  lamell.t  a;reit ,  cui  infculpta 
ell ;  Amuleti ,  aut  veriiis ,  Taihmanfii  h\{x^x :  aliis  autem  ,  fimplicibus  cx- 
teroquin ,  A:  communibus ,  laudi  efl;,qn6d  gr.tce  concepta;  fint.  EcciUas: 


0) 


CTP  00  Acrw 

K  p  I  T  CO*YXH 

Al  ONT C lAc 

TCO     I  A  I   CO  C    TN 

EI  CO     ■    WTIN  I 

CTNeZHCA 

K  A  A  CO  C  K  A  I 

AUeNnTwo  c 

e  n  o  1 H  c  A 

itNlACXAPiN 

O   .   K 

antconiai 

C  VNilCO*  6  '  K 

noTnA* ic 

M  N6IAC 
XA  Pl  N 


lll 


ierWTxi 

T6  K  N  ON 

AIONTCIO  ACO 

pe^HN  co  Nie 

HM  epco  N 

"iTA 

£n  autem  Votivam  Ulam  lamlnam  ,  quam  ex  anfula  fuperpofita  conjicio 
fuilie  exfculptam ,  ut  geftaretur  pendens  e  coUo. 

S     2  Ha- 


[i]  Mniac  pro  Mneiac.  Expllco. 
Syro,  i?icor/)parahili  Anim<e.  Dio~ 
fiyjtas  Conjugi  fm:  citra  qtio  vixi 
be?ie  ,  Q" pne  (ftterimonia  -.feci  me- 
f/ioriif  gratia. 

[2]  Diii  Jnfernis .  y^ntonia:  Convi- 
cirici :  Annornm  '•jiginti .  Pupat 


in  memoriae  gratiam :    eic  debue- 

rat  fcribi  ,non  ic. 
( 3)6  T-pTxi  pro  ETfYXs  I .  Interpr etor. 
Bono  anipjo  ejlo,  Fili  Dionyjiodore 
(a  Baccho  date)  Metijium  unde- 
iiigimi '  dicrtm  vighitiquataor. 


:^2 


.^. 


.;  »i(  ts:. 


Habcs  Ibi  5  Intva  aream  tKrJiyayir ,  dcfcriptum  linels  ^itTitai» ,  intra 
quod  ,  quadratiun  .  Ad  quadrati  iatcra  ,fvnibola  incifa  funt ,  ut  fufpicor, 
quatuor  cicmcntonim.  In  quadrato  ipfo,^scuLAPii  nomen,cui  lamel- 
la  SACra  clt ,  ita  clt  ijnpente  fcriptuu!,  ut  niedlci  manu  egeat,  non_. 
miniis  atque  .rger  ilie,  qui  tam  rudi  9vxaitT>'p<V  utebatur. 

Neque  in  diphtliongis  tautum  ;  fed  cx  iii  vocalibus  ,non  pauca,  con- 
tra  regulam  fcripta  ,  liaibet  cpitaphium  Se\  er.^e  .  Hifpidas,  atq;  horrlbiles 
Ibi  voces  intucbere,  liSNEPEc.  $eaeie.  kapeCcemu  .  nocoTEXE;  &  alia 
fortalle  hmilia  .  ■nxarvrc/^hTa.  profeclo  Scriptorem  ,  qui  apertIorem_j 
vocalem  E  ufurpec  tam  Ilbenter,  pro  cxiliore  II  Quem  loquendi  moduni 
apud  Italos  habeut  nonnull.v  trans  Campaniam  Provinciit,  ac  Populi, 
inaxime  Appuli ,  quos  proinde,  utpote  didudoore  loquentes  ,  Itall  reli- 
qui  in  Comisdiis.d£ridemus.  SI  quis  autem  hanc  Levcetem  excufare  velit, 
numero  eorum,  qui  Ita  inconcinne  circa  a.tatem  Ciaudii  Gotthicl  loque- 
bantur ,  inveniet  hujufmodi  corruptct  locutionis  veftlgia  non  pauca  In  la- 
pldllius  illius  fa.cul!,  ac  fi-culorum  praterea  eorum,qu.\-  CJaudii  .ttate  vcl 
pr.icellcre,  vcl  fecuta  funt.  Sbmplecia,&  SemplEca,  pro  SiMPLiciA^eft 
in  chrlftiano  monumento  apud  Fabrettum,  [i]  ;  quod  ne  Idcirco  Aria- 
nls  rccentlus  putes  >  quia  Chrlftl  nomen  Ita  aduuibratuni  habeatAoo: 
quamtumvis  enlin  erudltus  quidam  Scriptor  putaverlt,  non  confuevlile 
ante  inveClam  abArio  nefariam  h.iTeliiij  appingi  Chrilti  monogra^nmatl 
vocales  A  co  ,  ad  ejus  divlnitatem  fignificandam;  tamen  facile  poteft  often- 
di,etiam  ante  Conftantini  tempora  ufurpatos  fulfte  inyftlcos  illoscha- 
raclercs  ,  ad  ornamentum  ,  ac  decus  nominls  Chrlftl  [2] ,  quod  deinde 
poft  ArlanuiK  Dogmacrebriijs  applnxerunt  fuls  monuinentis  ChrllHanl. 
VEStGiNiuM  ,  pro  ViRGiNio;  inarito  fcIHcet ,  cui  Vlrgini  CalipodiA  Vlr- 
eo  mipferat ,  leges  in  ejus  cpltaphlo  apud  Fabrcttum  (5).  BiBATEs,pro 
VivATis  ,  eft  In  acclamatioue  Chriftiaua  Martinl,  6c  AngeIuf.K,infcripta 


la- 


( 1 )  luffr.  Dom.  Cap.  v  1 1  i,,txxx v. 

[2]  Ei-aciyt  Mariyyis  corpus  iirjeu- 
.  tiii/i  in  Cameterlo  Prijcill^ ,  citm 
boc  adfepulcriim  fig»o ,   teflatur 
yiriiigiis  Romx  Subte-craneoi  li- 
br.  III.  cap.  22.pag.€os. 


[3]  Irifcr.  Dom.  cap.  i  v.  i  J19. 


I4?D. 

kpidi  c  p.n:?toi-mi;_apad  Bofiiini  CO-  CLiBEcut-ARiA  ,  efl  iii  lapidc  ati 
Pauli,yia  Oftienii ,  qncin  refcit  Fabretcus  [2]  ;  quieadem  via  Oftienfi 
epltaphluin  chriftlanuni  invenlt  Puellc  Quiriac.t,  qu.v  a  Parentlbu.s,  af- 
fedu  confLiero,  fcd  aoa  Ita  confucta  orthograph  a. ,  a,ppeilatur  Am.ma- 
DvLces  (3)  .  , 

Anbmc  BEN£'M£PH>f  ri  ApKicii  ,.  (Sc  Aneme  In-nvceti  IvsTiNt  dabit 
Boldettus  (4),  qui  hoc  epitaphiuin  invcnit  In  Coemeterio  Calllftl;iilud  ve- 
ro  in  Cicmeterio  Cyriac.t:  In  quo  eodem  CiEuieterio  Epicaphium  repcrit 
Rufi.t  PuelLv,  DvtcissEMe,  Er  BENa.MERENXEssE.ME  (5)  ;  &  eC(rnTCterio 
PrifciU.t  dat  (6)  nobls  Paeruni  Bonltatiuiu  q^ii  DEPOsEr\-s  fuit,  s.  v.  .xKi,. 
Ian.  Apud  Gruteruiii  (7) ,  Exuperius  Filius  Urfatio  VcftlarioTE- 
TvLVM.  Fo.viT;(5c  Valcrla  Athenais  nominat  aram  cum  Fvkcepe  [S]: 
Ut  oinittamus  hic  quadraginta  Ipfa  fpeclmina  adhibitct  E  pro  I  ,  qu* 
conguiru  Jofeph  Scaliger  In  Indice  Gruteriano:  Pntter  qu.t  omnla,  alla 
fexcenta  [9]  exempla  ufurpat.t  latroris  vocalls  E,  pro  cxillore  I,de- 
clinante  una  cumfeculo  tertio,  purltate  fermonis,  conquiri  &  coacervari 
polient.  Sed  rei  per  fe  infulf<t,mfi  condimentunt  ab  allqua  novltateac- 
cedat,  miUum  eft:  pretlum.En  igitur  aliquas  (ut  puto)  Ineditas  infcri- 
ptiones  ,hac  etiam  antlthefi  grammatlca  notablles.  In  Mufeo  Klrcherla- 
no  hanc  vidl ,  ex  ethnico  fepulcreto  eo  translatani  ,  cum   Ulo  Datlvo 

BENEMERtNlB: 


D         ▼         M 

s:c 

VI.  P 

STAFILVS  COIV 

stc 

CI 

BENEMERENTE 

FEC  IT 

Erhafic,  cinu  eodein  Barbarlfmo,  in  operculo  Urn<e  mannoreit  norL* 

D  .  M 


inelegantis 


[i ]  Ror/i.  Sotterr.  lib.  3.  cap.  4. 

[2]  lufcr.  Dom.  cap.  JII.  590. 

(^^:)  Ibid.  cap.  4-  39. 

(^4)  Offeriiul  1»"  C'm.p.i^^&  S07. 

[5]  Ihid.  Pag.  4p.     [6]  Pag.  404. 

[7]  Thef.lafcr.  Mtxi.  6- 

[S]  Lbid.  D-;cxi.  3. 

C9)  hi  Colleciioue  htfcriptiofittm-, 
Etrurix  ,per  Cl.  Goriurn,  Tom-  L 
fag.  4j;S.SitTibi  Terra  Leves, 
Ahdjctia  iti  Operculo  lib-  Evafi- 
gc/iorum,T  H^ODELEVDf>-  Reg.  1n. 
Uaelica.  Gloriosissema.  J^idit 
Cl.  /^'  Marcbio  Scipio  Majjxus, 
ac  refert  iu  Praf.  ad  Vltarn  S.Ze- 


tiOTiis .  yipud  Fefium ,  Lepa- 
renses  ,  pro  Liparenlibus  ,  ufur- 
patum  notat  Gorius,  qui  'videJidus 
ad pagg.  %$.&  106.  .,Tomi  primi; 
ubi  Ct.  Sahifius  ,  ^ltthitiHaui  au- 
Boritateprobat  ftiiffe  apud  anti- 
quos  cognatione  E  cfr  I  literarum , 
qui£  deinde  apud  rtiflicanos  bomi- 
nes  dura-vit^etiam posiquam  iaVr.- 
be ,  grave  virus  Munditi*  pepu- 
lere  .  Hinc  yarro,  de  R.  R.  lib .  I. 
cap.  III.  teriatur  morem  xtatis 
fuj9,  (7«(f  Ruftlci  Viam  Veam  ap- 
peUant ,  ^  Vellam  non  Villam. 
Vide.,^'  /Egyptiiide  Baccb.  p- 1 S  i  • 


J44 


D        •  M 

D  I  C)  G  i:  N  E  •    A  V  (■:, 

SER  •    EXDISP 

AELIA  DIONE 

COIVGI     BENE 

MERENTE 


In  hc<c  ,  qu;v  e  CoemetenoBafillit  ediida  dicitur,  ridebls  Barharifimini  il- 
1'nii  Sene  Qverella  .  (i)  Ea  ChriftiaHa  eft,ut  e  figlis  In  Hne  appofitis 
manitefte  patet .  Relege  dida  §.  XII.  pag.  103. 

CE- 


[ I  ]  Sene  B I LE,  f/?  i»  Epitapbto  Au- 
relTi  JA:(.il:onh-,apiid  Fabrett .  lu- 
fcr.  cap.  il ,  }i:m.  258.  pag.  102. 

S  E  N  E    Qu  E  R  lL  1  A ,  ilpud  CUMd.  COp. 

IV.  nu7ii.  I  I  \.  pag.  267.  Slnh  Ul- 

la  'RiLt\-E,,:pud  £oli!ctt. pag.  443; 

Jicut ,  Si  NE  Vlla  LiTAE,<?//i/;/fr 

J/jfcr.  Doniau.  Cl.  -xi  i.  56-  pag. 

405.  SiNE  Vi\\.?.,freqtienz\  £r  con- 

fp.eta  furmy.la  conjiigibus  iis, 

QJj:os  irrupta  tenet  copula,nec  nialis 
Diviilfu.s  querinioniis 

Suprenia  citiiis  foluit  amor  die; 
ut  Foeta  (Hor.  lib- 1 .  od.  1 3-')  cecl. 
nit.Similes  fu7it  forr,U'.lce  ilLe,Siu& 
AlthrijRum  Animi  L^sicnem, 
apud  Boldett.  pag.  455;  SiNh  V  l- 
LA  Iniuria,  apud Do7ii,pag.  J07. 
SiNe  Vli  a  Discordia  ,  peties 
Boldctt.  Itb.  lUcap.  i\.,pag.  372. 
S I NE  CoNTU  M  tL  \A,i}itcr  Fabret- 
tiafias  icap.  IIL   123-   Sine  Cu- 


jusQLiAM  FravdlM,  jbi  cap.  II. 
ly^^.pag.c^i.  SiNE  Vlla  Quirel- 
LA  ,  id.  cap.  IV.  109.  pag.  267  ,f- 

CUt  <^  SlNB  Qu/ERELI.A  VlLA, 
Ibid.  90.  25S.   SlNE  LESIONB  Ani- 

Mi  .  Ibi.  c:ip.  V.  ^So.pag.  429. 
SiNE  dolorE'.  Jhi.  cap.  IX.  60. 

pag.6oj.  SlNE  IKAUDB.  Ibid. 
41  5.  /'i70-.  64S,         NON    CORrUPTO 

MaTrimonio.   Ibi.  cap.  iv.   iv. 

pag.  250.  atque  alins  hujufmodi. 

QiiERELLA  pro  ClneRiiL\,reclaman- 

te  quatitumHbet   .'^nalogid ,  stqi 

aiitioritate  Grammaticorum   "je- 

terum,  ac  recentium,  frequentif- 

fimtim  tamen  eH  in  i,Ms,atque  iti 

Saxis ;  at  Fabrettus  obfer-vai'ie^ 

Infcr.  cap.  iv.  pag.  256.  Exempfis 

ab  illo  conglobatis  addatur  fans 

lapis  bic,Ct£cilia;  PlaciditJa;atcj% 

hic  alius,e  Porticu  S.  Aiaria:  trans 

Tiberim 


M-  ANNAEVS-  M-  F-  ESQ^, 
LONGlNVS-  MACCVS  VIXIT 

DVLCrSSVME-CVM*  SVIS  AD  •  SVPREMAM  DIEM 

C  •  C-  A  V  I V  S  •  P  R  I M  I  C^  E  N  I  V  S.  V  1  X   A  N  N   VII 

DEKINE-      lAMMATRl-LACRIMIS*     RENOVARK 
Qj_F.KELLAS     NAMCl\_E     UOLOk     lALIS^    NON    TIBI     CONTIGIT     VnI 


in 


»45 


CECILIVS-MA.RITVS     CECILIAE 

PLACIDINAE-     COIVGI-     OPTIMAE 

M  K  M  OR  I  A  E  •  CVM  •  Q_V  A  •  V  I  X  I  •  A  N  N  I  S  •  X 

BENE-SENE  •  VLLA^QVERELLA-     IXeYC 


Hanc  ,  quar^  feqiiitur  ,  uude  habLicrim  non  nienilni ;  fed  ,  undecuniqutj 
iilafit,_Chri{tiano  locuio  adha.'fit ,  &  niulta  habet ,  qu.t  in  illa  barbarie 
fermonis  non  defpiciantur .  Hic  unani  adnoto  mutatam  vocalem  in_. 
Voce  DoRMET  : 


I  vLj  A  hi£  qyE.v/xirAXxi  i 

DCR/MET/NfPACECVFJlj/^S 

^yASDVAW/VAANOKOn 
E-rVA-DANOROVnETyM  EiSt' 

TE  KT/  VNOm  SN0BEN3  R£ 


NSiipradioTa  JitHana  D3RMET.Qu.t  feqnitur  Prlma  DECEsrET  .  exfcripflt 
Pater  Doinlnicus  Franchinl  S.  J.  e  lapide  coemeteriali. 


EVSEVIO'  ETYP^ATIO    CC 

VIDVSIVNIAS  •     DECES 

SET-PRIM  A   Oy  AE 

VIXIT    ANNVS      XXXV 

M-IIDEPOSITA    INPAC 


til 


Quan» 


/;;  boc  lapide,M.  ^fjnaus  Longi- 
nus  ,  Marci  Filius ,  Tribu  F,x- 
^«/7/«3,Ma.ccus  agiiomiue  dicitur- 
Nut/i  qnia  in  .^tellafiis  Stulti, 

.^  jeu  Macci  pe^Mom ger^^ii N-e- 
qrte  eaim  objlat   ema  .ifig£)iuum 

'  jff^^ff*^ '  ^^^  ■^teUduai ,  'vetire  ifi- 
Jiituto^ab  iftgenuis  agerifitfO'.,  te- 
Be  Manutio,  apud  Pitifcum  ,  ^, 
Atellan.f. 


[i]  DEcEssBr  piane  fimile  efl  in  la- 
pide  afifii  567.  Fl.Lupicifto,(3'  Jo- 
•vif.o  CottfuHbuf,  eruto  ex  hypogxis 
Ccefneterii  Cyriaca,  ^  relato  per 
P.  Mabillo»i»m,w  Supplemento 
Rei  Dtplomatica,  pag.  1 5.  Dbces- 

SHT      DE    SECULU.H     PuBR     ViCEO- 
KlltUS   &C. 


146 

Cij:;anqiiamaiitem  h.vc  Infcriptio  propric  ad  ficuluia  qtiartuin  pertineat, 
non  vero  ad  tertiuin,ut  a  Conluiibus  iudicarur(Confulatus  nainque  Fla- 
vii  Eufebii.5i  Hypatii  incidlt  in  annum  ara-  Chriftiana.-  cccLix;  ut  luelio- 
rcs  Chronologi  vokinr)  refeicnda  tainen  fuit,  tuui  ob  idiotifuii  hmilitu- 
dincm,  tum  utpateret  continuatani  in  plebe  Romana  incultam  pronun- 
tiandi,  ac  fcribcndi  rationeni,  etiam  poft  f.vculuni  tertluni ,  de  quo  prir- 
cipue  quii-rinuis;  S<  ad  quod  facilc  fpcOlat  infcriptio  feqiicns  Vrsae 
rueila;,  in  qua  obfervabis,  in  rcm  noflram,  iilud  QxesceT.  Vidi  iapi- 
dcm  ipfum,adS.  Mari.v  trans  Tiberini: 


III  •  KAL  o  AP  o  INFANS    DECESSIT    NOMI 
NE  VRSA  .  Q_  VE     VIXIT        A  ^-^, 

ETMENSES     #»  VI 

IN  PACE  FECE 

E  I  V  S 


QviEscET,  huiegeminum,  rcperltur  in  lapide,  habeute  Polt-Confula- 
tum  jDannis,6f  Varan.t  (anni  fcilicet  457.)  apud  Gorium  [i].  Re- 
<>v^iEscET  QvodvvlTdevs  HoKeste  RecordaTiones  Vir,  eltln  lapide, 
notato  Confulatn  Arcadii  IV,&Honorii  111  (anno  396.)  inter  lufcri- 
ptiojies  Sele^as  Ci- -Vlgnolil,/'^^.  332.  Eamdem  vulgl  barbarizantis 
formulam  pr.vfert  lapls,  Inelegans  quldein,  fed  tamen  pretiofus,  qul  efl: 
hic  Panorml ,  in  pavlmeuto  TeinpII  SS.  Slmonls,  &  Judit,  quod  vul^odi- 
cltur  deila  Mactorana ;  fignaturque  ignoto  ferme  Confulatu  Fl.  Sufidll 
(ut  eft  in  Faftls,.  vcl  Sifidli,ut  narrat  iapis)  &  Claudil.  Dynamli;  qul 
Confiles  proceHeruut ,  anno  vulgaris  arr.v  ccccLxxxvi  11  [2].  Fro- 
tulit  quidem  eam  Infcrlptlonein,  inter  epigraiiimata  Panojrmitana,  Geor- 
glus  Guaitheriiii:  protuIIt,forte  ex  Guaiterio,  Auguftlnus  Inveges  (3). 
Saxum  eulm  ipfuin,quod  veiutl  deperdltum  depiorat ,  avritrn  Ipfe  uon 
confulult.  Hlnc  erravit,  ubl  Gualtherius  erraverat ;  &  neutrubl  daturex- 
fcriptum  epltaphimn  ad  marmorls  fideiin  ;  ut  prolnde  oper.r  prctimn  lita 
hic  illud  in  fua  illa  incuita  fimplicitate  exhlbere.  -- 


HIC 


Ci]  lafcr.  quts  tn  Etrur.  Tom.  primo  fiiffe  Confiilcs  ann.  ccccxc. 

_fag.\(i^.  [3]   L»  .^iinalib.   Famrr/iitatiuis  , 

[2]  Itii  Petaviiis,  /iiceiolius,^alii;  ^-ierd  Tert.  Rtman.  ad  atiu.  M. 

quaraqp.atfiGualtheriiis  pritet  eos  3814.                           .-•  ■ ' 


co 


147 


n 


-H{CREQyJESCETINPACEMVNATIAE'/B 

\  ^mmmsbYmmiimioVVcc] 

^ . -«= 1 

Siibdere  hic  llbet  infcrlptionem  gemlnam  ex  uno  hplde,  utraque  parre 
fcnpto;  h;nc  quidem  ab  Ethnicis,  Inde  vero  aChrilHanis,  qiramquam 
utramquc  epigraphen  edlderit  Ci.  Vignolius  in  CollecHone  Infcriptio- 
num  anecdotarum,  &  P.  Philippi/s  Bonanni,  in  Mufeo  Ktrcheriano  refti- 
tutji  Animadvcrti  namquc  ,  potuiire  utramque  diligentiiis  ex  lapide_j. 
ipfo  tranfcribi,  atque  hic  opportune  reterri,proptec  illud  PossiuEbet, 
quod  cll  in  Epitaphio  Q^Medici: 


Parte  ad 
'iieria . 


^         D        «^         M         ^ 
Q_^    MEDICVS    <*)     AVGt     LIB 
ASOLOSIBI        ^         FECIT     ^ 

HOC  cepotafiv  clyi 

i 

NTAVITALlSFILIAMEA 
POSSIDEBETSINECONTRO 
^         V  E  R  S  I  A        ^; 


(2) 


0) 


CON- 


1 1  ]  Hic  rcqutefcit  in  Pace  Mnaatia: 
fuit  religiofa  femiJia'.  qtut  •vixit 
yifinos  plus  min/h  Septuaginta. 
Depofita  fuh  die  Pridie  JVonat 
Febriiarias  :  Dydar/tio  ,  &  Sifidio 
Virit  Clarijfimis  Confulibus. 

[2]  Cu']tii  AuguHi  l.ibertus  fuerit 
'Sljjic  Medicus  ■,  libens  difcam^. 
tr£nonien  Quinti  indicium  nobis 
i'idetur  faccre  ,  eura  ^^rajani 
Decii  Libertum  fuiffe :  Afeqt(c_. 

■  etitm  cred'ider':m  libertatemfuiffe 
coiifccutum  a  '^.  Herennio  Ltvu- 


fco  MefiO  Decio ,  Decii  Filio:  Hic 
namquc  Qut  Angelonus  obferva- 
^/V,in  Hift.  Aiigufta)  ?ion  huGu- 
s  rus ,  in  numis  ,  ^  lapidibus  ,  fed 
tatum  NoB/V/j  C.^ESrtr  nuncupatur. 
\_l\  Hoc  Cepotaphium  ,  fciiicet  hoc 
fepukrtim  bortenfe  ,feptilcrum  i» 
horto  ;  quale  fuit  fepukrui/t ,  /;z_, 
quo  Chrijtus  Dominus  tumitlatus 
ejh  te[le  7iamque  "foannc  Evan- 

gelifia,\lX.  41.42-  Hr/i  If   Ta  »6»f, 


»48 


Parte 

wver- 
id 


WcON.ST>/WtiViZ)/J(ci^fO 

Q\[l  VIXiTAmJPLVSMIN  l/i 


5"  i. 


=^ 


— 1 
— > 


AdJo  &  pRAEFBCAM  ,ex  numifmate  areOjCujus  niihi  edypon  Florentla 
fransmiirum  cft  :  non  tamen  illud  profero  fine  formidine.  tum  qula_j 
lubodorari  mihi  in  eo  aliqua  vldeor  ,  qu.t  genuina  non  iinr ;  quar  fufpi- 
cio  tenet  etiam  eruditos  in  ea  Civitate  Viros,qui  numum  ipfum  con- 
templari  pr.ifentes  queunt;tum  etiam  quia,  quantumvis  yiirni  Ille  fiti' 
«S:  uon  adulterinus ;  dubitari  tamen  poteft,  utrum -r»  Praefecae,  Prae- 
ricAM  [i]  ihi  iignlhcet,  an  potiiis  PKAEptcTAM,  vocabulo  quidem  lon 
ita  Latino ,  fed  tamen  ab  idiotifmis  municlpii  (quale  erat  Tuder)  noa  "^ 
abhorrente: 


/ucrista£\ 
praefecae^ 

SEXO-tlBE 

pas-Eivs, 

\TVDp:PsTJ/ 


.fXS'C> 

NV£'FACT' 

VVAVB-MM, 
F     F 


[2] 


Demhm  ,  ne  plura  enumerem  ;  hujufmoJi  abufum  litera-  E  ,  ufurpatiV  pro 

I,  obfervavl  in  TeHeruia  .-vrea,  utrinque  fcripra,  cjus  qu.r  hic  repritfen- 

tatur  magnitudlnis  ,  quani  penes  fe  habet  Kmus  Can.  Plombi  Nucerl,- 

..;  nus. 


• ""    /  *-  \         --  ~  «* 

Tu  KifVw  /ivnjUi/tr  xuiror,  .  .  .Lxi/    xif  .   .  ,  . 

t5,iixaF  rh  inffJ»  Erat  autem  in  loco, 
ubi  cruclfixus  fuit  (iBsvs)  hor- 
tus  ,&In  hortomoniuncntum  no- 
vum  ....  Ibi  igitur  • . .  pofuerunt 
jefum .  Montfineatum  autem  il- 
lud^feu iJinMi^ii,  Mattb\:u%(x\v\  i. 

6f»)    nppelLl\':t  ri.<fii  .  HiffaXio-avTO  T«» 

Tiifor^Munlverunt  fepulchrum.ZJf  • 
dticitur  ittique  iwx  K«icTaf /ov ,  Ce- 
potaphium  a  «»»os,  Hortus,dCTc{T»<f 
Sepulcrum  .  klde  Fabrett.  Itifer. 


cap.  II ,  pag.  1 1 4, 

[1]  HjC  idern  Numiftna.  relatura 
in  Excerptis ,  ex  lihh.  Infcriptio- 
?ium  SebajHafii  Maccii  \  qux  ad'-, 
dita  funt\id  Epirl.  Eufehii  Ro- 
mani  iP.  Mabilloni:)  de  Cultu 
SS.  ignotorum  ,  pag.  ^ss',  editio- 
nis  Tridcntinx ,  quts  iiiiica  mibi 
eii  ad  manum  ;  antiquum  appella- 
tur,<^  babet  PR.^EFiCyf  ',--jeTi<m 
pR.TFECyE  esi  in  numo. 

[2]  Benemereti Matri  Filii  F ecerut- 


"49 

nus;  in  qua  llter.f  ,  n;_2,ro  coiore  infcrlpt.v  funt  braclcolls  ar^eiitei^ ,  an 

irifercis,  quemadmodiim  per  pund^a  denotatur.  Quamquanrmonumeii- 
tLim  hoc  ab  Claudii  Gotthlci  artate  lon^qe  diitet ;  uc  ab  Albino  ,&  BaG- 
1;6,  ibi   memoratis,  facili  fupputatlone' eruitur ,  poit  obfervata  a  Bo- 
uarroto  [0  . 


'.YSREPA 

f 

Ex  quibus  omnlbus  lihid  colligi  poterlt ,  communem  fuifle  plebi  Roma  - 
ux  idiotifmum,  declinante  Impcrio,  ut  vocailbus  permucacis ,  pallim  I 
pro  E ,  atquc  E  vicillim  pro  I  ufurparetur ;  ut  non  foius  lu  co  peccavcrlt 
Scvei-iani  epitaphii  Scrlptor  infelix:  JVar/j  nt  traufcam ,  verba  funt  Qy.In- 
tiliaui  ,Z;Z>.  /,  cap.  vi  .^quemadrnodhm^-Jiilgh  hnperiti  loqnunttir;  tota  fii' 
pe  tbeutra  ,  Q"  omneni  Circi  turbam  ,  exclamaffe  barbare  fcimus  .  S.vculo 
autem  eie^,aiitiore,  non  nili  ruiticanorum  houiinLim  falt  ufus  pronun- 
tiandi,  fcribendive  fecundam  pro  tertia  vocall ,  ut  ex  idoneo  Clcero- 
uis  teftimouio  liquet ;  apud  quem  L.  ille  Crallus  [2]  Sulplclum  aiioquens, 
Mefjhrtim  propriam  hanc  pronunciationem,  non  Oratorum  antiquorum, 
appcllat .  ^^rt>-(?  Cotta  iioHer ,  cnitii  tii  illa  lata ,  Stilpici ,  ?ionnnnqi'.am 
imitaris  ,tit  jota  literam  tollas ,  &  Epletiijfmum  dicas ,  nou  r/iihiOrato- 
^res  atJtiqtios ,  fed  'SiissoKi.s  'videttrif  imitari. 


§.    XV. 

€  LUNATUM    QUA    AETATE    IN    USU. 

AXtequam  confiderare  omltto  ufum  fecund.vvocalis ,  adeo  crebrum 
(^ln  Sevbr.«  Martyris  epitaphio ,  adverto,eam  ibipingl,  formalu- 
nata  In  arcum ;  lic,  t  •  B..  P.  Eduardus  de  Vitry ,  o'   ii.<ix»^lrM , 

in  erudlta  illa  Dlilertatione  qua  Fl.wii  Clementis  Marcvrls  tumulum 

T     2  ■  Illu- 


tij  Cl-  Senator  Philippus  Buonar- 
roti  ifi  Obfervationibus  ad  tria 
Diptycha  (pag.  255.)  ait  vidifje 
fe  lamcUam  ex  <ere,in?tar  Para- 
/ellogrammi,  literis  argenteis  in- 
fertis  ,  ex  ttna  parte  qtiidem  it.t 
dicentibus  ;  Salvis  od.  Nostr  i  s. 
Albinus.  Fecit;  ex  alia  -vero^SKL- 
vis.  DD.  NosrRis.  Basiluis.  Re- 
PAR.^vir.  Cui  tandem  ufui  h.tc 
lamella  adhiberipotuerit ,  ibi  ern- 
dite  ititfolet^  examinat.  Cxteriim 
ca  l.;?/je/la  dirjerfa  esi  ,  ut  manife- 
sio  putet  ,  ab  ea  quarn  hic  ajfero; 
jicuti  d?"  itla  ,  ffuam  exijleute.n 
iipud  eumdem  Ci-  Senatoreni_, , 
literis  argenteH  xre    inclufs  , 


ex  uno  latere  ,  refert  Gorius  itJ-j 
Infcr.  ant-  Etr-  Tom.  \.  pag.zii  ; 
in  qua  pariter  fcriptum  esl;  S  aL- 
vi>  DD  NN  Albinus  Fecit.  Om- 
nes  tamen  pertinere  videntur  ad 
fmctdum  quintrtm  ,  quo  Basi  l  i  us 
luNioR.  Conful  fuit,  Au}iO  cccc- 
Lxxx  ;  atq;  y4lbinus,anno  cccclx- 
XXXI I,  vel  adfextum,quofub  fu- 
sliniano  ,  privatorum  poHremus 
Conful  procejjit  Basilius,  anno 
DXLi-  Sponius,  in  Mifcellan  . 
Seii- 1  ^-pag.-^oi  .monumenttl fmi- 
le pruferens^putat pondus  ejjhatq; 
ad  .\L2isnM  pertinere,qni  Fr^e- 
fe7tus  Vrbifuit  fub  l^~ale7itinia?io. 
[2]  De  Oratore :  lih.  JIl.  n-  46. 


'  50 

ilfifiti-avit ,  ait[i];  conjeclari  fe,  iiteraMi  (^  foriiia  femicirculari,  qu3m 
Syria  ^riminn  ,  mox  jEgyptus  atque  Aiia  iu  numis  adhibuere,  apud  Gr.t- 
cos  Europ.vos  non  uid  circa  Domitiani  tcmpora ;  apud  Latinos  vero 
non  confuevi;ie  vulgo  fcribi,  nifi  Jnftinl  fere  ,  aut  Jufliniani  Imperato- 
rum  atate  ;  ficulo  nimlrum  fexto  poit  ClirHlum  natum  .  Non  diiiimi- 
lem  admodum  rcgulam  fequutus  videtur  Jacobus  Sponius  [2]  ;  ubi  ata>. 
tcm  indapans  Decinil  Secundini  Proconfulis  Achaja',  qui  ab  Inicriptio- 
nc  Saloncuii  memoratur  ,conjicit  cuni  efle  Secundinum  iilum,quiCon- 
ful  Orientalis  fuit,  anno  nxi  ;  cx  co  quod  Infcriptio  ad  ea  tempora_. 
pertincre  videatur;  (^  rotfn/dis  prava  orthograpbid . .. .  «0«  obfctire  deff 
giiantlbtis  fecjuiorem  .xtatern,  circa  ficttlttf/i  <jt'.:nti'.m. 

H.ic  autem  regula,  ne  ialfa  dicatur,  ita  Inteiligenda  eft ,  ut  ante.j 

JDomltianum  in  Gr.i  c  .s  ante  juftinum  iuLatluis  monumcntis  nonfuerit 

In  ufu  promifcuocharacTcr  G  5  qui  tamen  non  omnino  ignotus,  Gr.vcis 

prcfcrtim  S\  ro-Maccdonibus ,  atq;  Z:g}ptils ,  pudcntiiJS  ufurpatus  vide- 

tur,fcd  tamcn  ufurpatus  .  Iveperitur  namque  aiiquando  in  numis  Gr.t- 

cis  Imperatoruwi,  atq;  Auguftarum  ,  ctiam  antlquorum  ,  ac  dlu  ante  Do- 

mitlanum ;  rcperitur  Item  in  eplgranuuatis  Gr.tcls  fub  primis  Impera- 

iorU);is,  reperitur  deminn  in  iatinis  monumentis ,  ctlam  ante  Jurtinum. 

Ac  de  numis  quidem  gr.vcls  res  Ita  explerata  eft,  ut  iple  P.  de  Vitry 

fateatur  ,  in  fitimmis,qui  Domitiani  atatem  alicjtiot  fx^cnlis  antecejjhunt-, 

formam  6  Cr*  C  (pro  e  5c  s  ■)  nounif  parce  ac  rarb,  fed  interdtim  tamen 

ttfarpatam  effe .   Ut  proindc  nou  iit  neceife  cnumerari  a  me  numos  Do- 

mitlano  anriquiores  qui  lint  ita  fcrlpti.         Quod  autem  attlnet  ad  in- 

fcriptlones  Gr.vcas,  Auguffitb^^itVo  proxiiuas,  unu.s  pro  muitis  fufticiat 

trlumphalis  Titnlus  fuperpoiitus  Cruci  Reparatoris  noltrl;  In  quo,  utpote 

etiam  gr.vcc  fcripto,  utramquc  literam  ^^is.Q  iunata  t^orma  piclam  fuilie 

apparet  ,  ex  eo  tltuli  haguieij^to,  qtiod  ctlam  nunc,  inter  pretioiiora  pie- 

tatis  Chriftian.v  At/Nlx.a  ,  Rom.v  fervaturin  Balilica  Selibriana .  En  [5] 

characlercs  Gr.vcos  qui  ibi  remanent ,  ordlne  iuverfo  [4]   fcriptos,]u- 

deoruin  more:  (  Tab.  xviii.)  iu  quitjus  taiiieu  figuram  lunatam 


IDBMaqAzAN  ^^ 

-,.n: 
t5  J^J-Zx»  ,  4)  rZ  a4^a  ,.  coutcmplabere,  prout  etlam  nunc^poft  tot  f.vcu- 
la,in  refiduo  illo  titulo,  fcuiptl  primum,  deiu  pidi  charadcres  durant. 
Sed  &  hac  antlqulorem  Infcriptionem  notis  Gnvcls  expreiram,ac 
-.  Rom.v 


\\'\  Pag.zi,.  &  feq.  taffe  monetar.ortrm  jncttrid .,  qui 

(2)  Mifcellan.  Ertidita  ylntiqtiita-  Typos  male  inciderafit;  lapisfepul- 

tis  ,  Seti.  VIII.  piig.  (jniht)  279-  eralis  /Elice  Viticentix  ,  qtii  <?//  in 

[3]  Ex  'Jacobo  Bofto-  La  Croce  Trio-  Mtifeo  P.  Kircheri ,  quamtumvis 

fante  ;  lib.  I.  Cap-  xi.  latine  concepttis .,tameH itu  fcribi- 

(4)  Nonfoltis  Crucifixi  Iesu  titulus^  tur  •  Edidit  illtm  Boldetttis,  lib. 

characieribtis  ita  iuverfs  fcnptus ,  //.  cap.  x v  1 1 1 .  pag.  555 ,  utproin- 

inter  monumenta  antiqua  inveni-  de  illttm  hic  retulijfe  inutile  vi- 

ttir:  Nam  ,ut preetereamtrs  infcri-  deattir  .  Referatttr  tamen  diligen- 

ptiones  Etrufcas,  atq;antiquiJfir/ios  tiiis  exprejfus ,  qKam  cornmtinibtis 

Graccortim  ,  ac  Siculortim  numos.,  typis  pofftf. 
itfjerjis  cbaracieribus  7iotatos;for-  ELIA 


c> 

o 

H 

» 

■-«) 

< 

S 

"9 

o 

r 

o 

vi 

"7 

Ori 

H 

■^3 

H 

n 

< 

r 

< 

50 

< 

53 

< 

> 

? 

•n 

73 

^- 

n 

^i^ 

5 

O 

< 

w 

^ 

L 

> 

H 

>> 

r 
n 

D 

> 

>> 

S 

^ 

O) 

►— < 

O 

M 

M 

i^i 

t^ 

S 

!>5 

o 

< 

O 

31 

n 

r 

> 

X 

>> 

73 

X 

W 

H 

1— 1 

X 

O 

H 

< 

/O 

H 

< 

>> 

I 

^ 

o 

2 

b 

C\ 

X 

2 

n 

< 

m 

o 

Wrt 

2 

01 

? 

-« 

< 

2 

^ 

"0 

o 

H 

M 

r 
< 

[»  ^ 


fe. 


Jfr- 


J 


"S- 


■i .  ■<s 


-armndD!- 


> 


15» 

Romx  fcuiptain,  cimi  lutiatis,  G  j^S^  C,  vldinv.is  fiipi-;\,  iii  Urnula  Sexti 
Clodil ,  Declinl  Filii ,  Llocrtuu  ;  de  qua  §.  xi ,  /;,;jj.  89  ,  &  90  ;  ut  pioui- 
de  iii  ca  figura  literai-u  gra-caruin  tum  Nuini,  tuui  Epigraph.ir  Domitiano 
vetuftiore.s  conveniant  •  Ac  fane  ,  (1  dc  Signiatc  loquciiduin,  potius  qiiam 
de  Eplilo,inihi  eliet,  mlrarer  ciir  cjiks  htcr.u  lunatam  hguram  antiquif- 
liinafH  elie  negent  Philoiogl  quldam;  f^>uah  vero  non  ,  apud  F.uripldem 
in  Thcfco,  Paltor  lcgcndi  iinpcritus  euiu  charaderem  dcfcrlbcns ,  ap- 
pelial{ct  BosTprxoN  EiAirMCNON  ;  Clncinutim  circur/i-jolutum ;  ita  nam- 
que  tifi^fiXit  rullicus  homo  tertlam  notam  ,  qua  fcriptum  erat  Theicl 
nonien: 

Tertius  'vero  (charader)  cirrus  aliquis  'veluticonvohitHs: 
Qua:  fane  dcfcriptlo  non  quadrat  In  Sigma  reUil-inewn  ^  hvc  Illud  fic 
exprlmatur,  2  ;  flvc  etlain  fic,  c  .  Quali  etiam  non  ante  Domltianum, 
Rom.i',  Slgma  appellatus  fuHret  a  Gr.tc.t:  llter.t  fimilitudine  ;  vSc  rece- 
pto  a  Gr.vcis  vocabulo ,  leclulus  Ille  dlfcubltorlus  perpctuus,  in  hcml- 
cycli  formam  compaotus;  quem  d(.Stibadfura  Piinius  i  Scjemirotundum 
jiiggellura  appcllavlt  Apuicjus. 

Majorquldem  circafecundam  Latinoru  vocaleni  poteft  elTe  difficultas: 
nequc  enim  ita  frequens  eil:  Iliam  femicirculari  rigura  fcriptain  repcrlre 
inlatinis  monumcutis ,  Juliino,  ac  Jultinlano  antiquioribjs .  Poiium  ta- 
nien  lapldcs  ajlquos  laudarc  tum  ex  edltis,tum  vero  ex  ineditis,vetu'.tio- 
resquidem  .ttate  pcr  Sponium  ftabillta,  fed  tamen  g  lunatuni  habeutes. 
Utqiic  ab  editis  exordlar:  Celeberrima  Tabula  Gaudentl.i' ,  qu.u  Con- 
falatu  Urii,  6c  Foiemii  notatur  [1],  certe  ad  f.vculum  quartum  fpeciat; 
&  nlhljomlnus  ter  quater  In  poftremo  verfu  habet  £  ,  In  hcmlcycli  for- 
inain  cffidum  .  Vldeat  cam  qul  volet  In  obfervationibus  Boldettlanis 
(2),vcl  In  Anlmadverfis  ad  Vitra  Antiqua  Senatoris  Bonarrotl  [3], 
vel  deimini  In  Suppleinento  Rel  Dlplomatic.v  Cl.  Mabillonli  [4]. 

Antlqulor  hac  vldetur  elle  Infcrlptio  Detercall,c  Martyris,  a  Bol- 
detto  eodem  relata  C5);  utpote  qu.t  perfequentlbus  Chriftianam  Rem- 
•publlcam  Iinperatorlbus  pofJta,  claudebat  in  loculo,  fimulcum  Marty- 
.rlscorpore,  vltream  lagunculain  fanguine  plenain,  cujus  ab  alio  cru- 
ento  Vafculo  ,  cxterius  adh.Trcnte,  indicium  faclumeft:In  hac  tamen 
Detercali.r  Infcrlptione  IndlfcrlminatljTi  pingitur  vocalis  fecunda  ;  rum 
quadrata  figura ,  E;  tiiinlunata,^  ;  ut  epltaphiiim  Ipfius  Martyris  dlll- 
.ccnter  cxfcriptiiin  oRcndit .  Itaqii'?  iam  habemiis  hujufmodl  charadcrls 
cxemphun,  quod  facile  fpedat  ad  f.tculuin  a  Chrlfto  nato  tertium. 

Vc- 

*— i— — — — —  .11  I    II  1 


IVX2VK%ATIX!V3V0AI™33NIVAII3' 
.    ■  JA\%fNia^m!AKV3]I2123A\T3 


r.v*  ^ 


'^!n\^m\3mNV\  i/i  A  T I X  rv3  vp 


Fani  legi  oportere  '■jiJes  :  [1]  ^-^nno  ^er^  commnnJs  cccxxxi  11 

Elia  ViNcentia  ,  QVE  vixiT  {2)  Lih.  Lcap.  i().pag.%^. 
Annvsxvi;  ltMesis  iijCvM  \iR-  [3]  /;;  Preefat.  pag-  xvi. 
Cs  \V!\um  SVVM  qvE  vixiT  AN-     [4]  Pag.  114. 

NU.M  ,    DIEM     MlNuS  •  (5)  Lib.  /.  COp.  XXXVI  I.  pOg.  \Zz- 


Vetuiiiusluiiati  <9  teiiimoinani  l.iibft.in;'ciIptiorclataaGnit''ro[il, 
licct  ab  eo  exprclla  iion  i;t  ^iidciu  charaderibus,  quibus  ell  Lapidl  in- 
fculpta.  Diligcntuis  eain  reccns  puLiicavit  [2]  a-ri  iiicifain  erudi  us 
aniiquarius  }-rancifcu>  ricoroni  [;]  ,  qui  lapidem  ipfuni ,  a  feinvenAiin 
iii  rivo  aqu.v  Crabr.r  ,  donavit  IP.  CoUegii  Rcmani,  aiicrvandun-  in 
Mufeo  Kircheriaao  .  In  Muleo  itaque  iilo  cgo  Japideni  vidi  ;  &  cu- 
riosc  exaruinans  obfervavi,  bis  vcrfu  xv  1  ijlitcram  ^  expreliani  fornia 
fcmicirculari ;  licct  in  rcliquis  quadrato  charaClcrc  ilgnataJit: 

NECeSSlTATE  CQRPORA   CORVM  &c. 

Jani  vero  hic  hipis  ad  fecundum  f.tculuiu  fpcclaie  videtur:  Nominan- 
tur  enini  ibi  Confules  Ordinari:,  Antius  Poilio  ,  &  Opimianus  ;&  Suiie- 
cll,  Sevcrus,  ac  Sabinianus;  quos  Rehmdus  Magiftratum  geliilie  fcribit  , 
anno  ivra;  Dlonyiiana-  cl\-  • 

Incerti  qui"dem,faculi  hint ,  fed  ramen  ad  fecundum  fpcclant  ara: 
Chrilllana.' fivculuin  j  vel  ad  prima  luilratertil,  monun:cnta  duo,  apud 
Mont-foiiconlum  ,  in  Antlquitate  liluiirata  (ut  liia  pr.vcipue  nominem 
c  nou  paucls  [4]  qua;  Ibi  obfervarl  poilcnt_)  quorum  altcrum ,  Ara  ana- 
iihptica  [5J,  habet  inrci-iptioncm , 

GGNIO      FAGNeNe 
L  Y  D  A  ; 

a^ternm  rer6  [6]  EaCs  videtur  Vulcanlflatu.i*  fuppohta,  In  quafcribiEur: 

VOLCANO 

6  X     A  6  R  P      P  \'  15  L I  C  O 

I  N     V  I  A     R  E  C  T  A  &c. 

Utrobiqne  vidcbis  G  lunara  (7) ;  atque  animadvertes ,  ea  fcribi  in  mo- 
numcntis  opti;;;'  planc  artihcii,  quantiun  attinct  ad  fcuipturam  ,  ac  pro- 
inde  antlquloribus  fa;culo  quarto,  quo  faculo  mhii  concinnum,nihIl  cle- 
gans  prodiit  ab  imperitis,  qui  tum  hiere  fculptoribus ,  prafcrtin  Eth- 
nic:ss;-na'm  Chrlftianos  quosdam  Sarcophagos  ,fatis  probc  fculptos ,  ea 
atate  referunt  AuClorcs  .^o;/?^  Subtevranea: . 

Vcnlamus  jam  ad  teftimonla  inedlta  Infcrlptlonum  latinarum,  ha- 
bentium  ^  forma  femiclrculari,  quas  irqutim  lit  credeie  antlquicrcs 
ittate  Juftinlanl,  aut  Secundini  ;  licet  nen  omnes  ferant  fecum  ccrta 
atque  Indubltata  Indlcla  f.vculi  ful.  Supra  allatus  lapis  (S)  Aurelii  Sa- 
biitii,quem  ad  annum  cclxxix  pertlncre  vidimus;  Cvm  Evm  cxprimc- 
re  volcns ,  cxprefiit  Cvm  Cvm  :  Errore  quidem  quadratarii  ■  Sed  cirorc 

fAtis 


ii}  T/^e/afir.  hi/cr.  uc\ii.  i. 

[2]  h:'l}bro  c;;:  titrdus,  La  BoUa  d' 
Oio&'c.  pag-  yi. 

[jj  Fcfellit  taniea  i'iri  cpt-mi  curas 
fiegligctia fcclptoris.,  qv.i  v.on  seper 
ad  arntijfm  characleres   exhibiiit. 

(4)  Sepulcrttm  Fl-  FJeutheri  Secun  - 
dia7ii.ex.gr.  apnd  .'^ucioron  hui/Cy 
Snppl.  J^2!t.  lib.  2.  Tor,i.  5.  pag. 
62  ,  habet  e  lnnata. 

(5)  Antiqaite  exp{iqt!i'e  Torr: .  pre- 
niier.  Part.z-  pag.  318. 


(6)  S:!pplement  a'l  ^'iutiqaite&c. 
Tom.  1.  pag.  80. 

[7]  Potuiffet  hi%  addi  iufcriptio  fah 
Mufx  Hatud,  de  qua  tionarrjtui, 
in  Prxf.  ad  Vitra  antiqua  ,  pag. 
y.yi\:ibi  enim  charaHerihus  rndi- 
bus   itd  fcribitur  Afrod:siensis 


cum  tamenjlattta  non  rudis  ■, 
impolita  ft. 
CS:)f-'ide§.VI,pag.  20. 


neq; 


i"aci>  indicante,  quain  freqtiens  elTet  eo  f.vculo  forma  illa  luuata  m  fe- 
cunda  vocali .  Vidiunis  item  fupri  §.  xi.  pag.  98,  titulum  Libcr,i-  Neo- 
phyc.f,fub  Confulatu  Gratiani  III,  &  Equlcii;  ubl  barbarie  (incera,  & 
morcm  .rtatis  indicante,  fcriptum  erat, ^QinTio  ,  diu  ante  [i]_  Julti- 
uum  .  Vidinms  etiam  g  1  ad  hemicycli  modum  exfculptum  ,  in  ali- 
qulbus  tltulis  latlnis  vetuftilTimorum  eorum  Vafculorum  ,  de  qulbus 
§.  XI.  pag-^o.  Ex  his  enim  vcro  teflimonlis,  quantumvis  impolite  lo- 
quentibus ,  habemiis ;  diu  ante  fextum  .vr.v  Chriitian.v  niculum  ,  Latlnls 
innotuiHe  charadercm  il!nm£,quem  fcrlpferunt  aliquando  ante  ivram 
Ipfam  Chriftianam.  Vafculorum  autem  horum  Infcrlptionibusadde- 
re  pollem  infcriptiones  co:meteriaIes  non  paucas,in  quibusP  promifcue 
fculptum  habctur:Veruin  qula  Illas  amotas  inveni,vel  a  Cirniercriis,  vel  a 
loculis  fuis,  oiunlq;  deftitutas  charadere  chronoloaico  ,  contcntus  eio 
duabus  tantum  ,  trlbufue,  e  C(rineterio  Bafill.v,  qu.v  licet  ctiani  .itatcin 
fuam  non  dicanc ,  Invencv  tamen  func  In  Vlis  Ca*nieterlalibus ,  fvcii.i 
mlhl  fatls  exploracl. 

In  cubiculo  Icaque  hypog.vo  illliis  Coemecerii  ,  picluris  Chriftiams, 
acMarcyrum  rellquils  dicilli  uo,  quod  hiitdecedum  anno  mdccxxvi  C2)  > 
Eplgraphen  fcrlptam  eo  characlere  vidl,  in  loculo  proxlmo  Infcripcio- 
nibns  f.vcull  quarci,  qu.v  Confulatlbus  Acyndini,»l\:  Proculi  (j);  Fciicla- 
nl,&  Titlani  [4],  notabantur.   En  Infcriptionem  illam  ' 


PRIMAE-BIDVAE-DECES 

SIT    ANNCENTV   DECESSIT 

VII-    IDVS    D6C    IN  PACG 


Jure  autem  quls  affirmaverlt,  Infcriptlonemhanc,  ioculIsMartyrum  adeo 
vlclnam,  In  eo  cublculo ;  aut  fupparis,  aut  etiam  ancerioris  .vtacls  eile 
lapidlbus  Confularlbus  ibldem  repercis;  qul  tamen  non  dlu  poit  Perfe- 
cutlonum  tempora  ibi  pofitl  tuere,  a  pils  hominibus  volentlbus  prope 
loculos  Martyruin  fepelirl :  Tanien  in  ultlmo  ejusverfu,  utvides,bis 
€  lunatum  effingitur  .  En  &  allos ,  ex  codcni  CaMiieterio  ,  tltulos,  in- 
vencos  In  femicls ,  qu.v  fepulcris  Martyrinn  reierc.v  cranc;  qtiOs  proin- 
de  tltulos  Martyribus  Iplis  .vquales  prudentius  dixeris,  quam  a-vo  fub- 
fequentepofitos;pr.vfercim  vero  accedence  indlcio  aggeli.t  telluris  intra 
Vlarum  earuin  labyrinchos,  ne  penctrarl  pollent.  Humum  enim  Ibi  fulile 
congeftam  Diocleciane.v  Profcripcionis  temporibus,  erudite  credideris 
cum  Bonarroto  ;  Quod  fi  nolis  credere  ,  faltem  tamcn  fateberc  antiquas 
ciie  Vias  eas  coeiueieriales^ia- quibus  buinus  depolita  cit ,  ut  noviv  fe- 
lult.v  aperirentur  exclplendls  cadaveribus  f.iculoruin  Infequentiuin.  Jam 
•iio  in  hlfce  ViIs,humo  llbetatis,  titulo.'?  hos  invcni,  (3  iunatum  habentes; 

-  iVl 


er 


•  O  i 


i^  M   IS  S  I  A  S 


I  r[  f  2  T 


i 


\'  I  V 


VR- 


C  CCL  X  X  l  V. 

[2]  Defcrihit  hoc  ctihiculiiyn  lllufir. 
BlanchitwA  in   Fr&legorneni%  ad 


Tovium  Tertiura  .-iiuajiajiiy  J^ag , 

xxiv,xxv,  O^fecjq. 
[;]  .■^niio  dirx  Dionyfiana  cccxl. 
^4)  Anno  cene  ej ufder/i  cccxxxv 1 1. 


'54 


li:   Cfr 


V  R  B  I  C  A     P  R  O  B  A  T  A 
V  A  E  N  E  M  P 


p,y  ,L  c  r  .< 

<Ji'AE    \  IXIT 
A  i< 
FE  CE  R  V 


■nmtHeLem 

ReKTts.j^jgj^e 

AfT  JNCC7PAKAbIL€ 


[1]  • 


Ne 


[l]  A^b;/  dij/imilis  es-t  cl.uii-r.iier  Epi- 
taphil  hiveini  a  Boldetto  in  Con' 
meterio  Calefodii  {lib.  II.  cap.  3. 
P^g-  346.)  quod  bichuber.  ^ 

iW  P^vCe; 

J-luic  etiam  fimilis  ejl  forma  cha- 
.  rahierum ;'/;  lapide  Ethaico^qui  in- 
fixus  eP.  parieti  circ:r/f3ci?jge?ni 
yiUarn  Pincianar/i  Burgbeftorum 
ad Salariam  l-^eterem :  ibi  namque 
fc  efjhrmatrir  B ,  h  ;  H  i'erbfc ,  h: 
Lfc  l^  :  Hos  tamen  Japides,  longe 
recentiores  Cc^nfiantino  aott  cre- 
Ja?n  ;  curn  eadem  charailertim  ra- 
tio^Q-duclus  notetur  rn  cpitaphio 
Gaudentix  ,  de  quo  paulo  fupra., 
pag.v^ I ^ubi  animadverfum  efl  earn 


Tabulani  fpezlare  ad  annHm  33^; 
ad annnmfcilicet^qui  confecutus  tji 
obitum  Conjlantini  yiuguHi  . 
^yuamquam  nibilft  fallacius  con- 
jetiurd  hacfuper  cbaraHerum  for' 
?nn:  yifricani  nan:que  lapides,qui 
Fioyentix  fuut .,  fub  fccundi  f^culi 
finem  ,  •vel fub  tertii  iuitium  fcul- 
pti  }jabent  1.  ita  efor'matum ,  h; 
i'el  etiarjj  K:  atque  i?ifcriptio  il  es 
I^autica  Mifenei^fes  J}epe  exp  ri' 
rnunt  H  itd ,  h .  yid£  Gorium  ,  i» 
Tomo'primo  hjfcriptionum, qua  in 
Etrtcriafuttt  pag.^j,^  pag.  2?S. 
^■^?itiquijfmu  fane  ?73ihi  'uifurn  boc 
Epitapbiu?» ,  quod  exfcripf  Rom^y 
in^-jetum  in  cryptisCcemete  rii  Chri, 
sliani ;  quamvis  chrijlianum  non- 
fit ,  fed  a  Fidelibus  adhibitum  ad 
localurn  claudendum^alio  lapidede- 
ficiente-  Ibi  "jidebis  h  dimidiatimy ,' 
dequo  loquebamur.  ' 


?.j!;!'n ' 


..  J. 


D-.lfl 


SIC 


•iijiue-; 


HIC  .   SITI  •  SV^fl 
V  E  R  E  C  V  N  D  V  S  ■•  JTTA  RCIANE  HCRMIONE 

INTEGR I 
C  •  E  G  G  I  V  S    h  EJI.ME  S  •    F  E  C  IT'  •   E  T  S  I  B  I 


VIVOS 


-^.''"""-^ 


.11  //.,.. 


■•OiV 


ToiXIX  Pf._y  ifs 


Offq  ^uqliflmi   i/e/ 


r  P  HOIV  ORZ 

|A-  E!o  PRocv<or       a--K 

liiyVlVj     CON-fTIT     -','J  ' 


o- 

>< 


'  '  Ne  aiitem  vlc^ear  Iblis  inniti  veUe  chrin.!an:s  epitaphi:!^ ,  fimplici- 
t€i  ,5:  inciilte  fcriptis ;  cn  ineditain  infcriptlonein  ethnlcain  ,  cuin  ^  fe- 
micirciilari  ;  ex  Ct3»s</<.'»  Statn.v  hipedah's  inarmoreit  honunis  togati  i 
maau  volumen  geftantisj  c[u.i;  Statua  e(l  in  centies  laudato  Mufeo  P. 
Klrcheri 


LO 


P.     HONOR6 

ALEIO-PROCVLO-G.V-Q^K^ 

C  •  YIVIVS-CONSTITVTVS 


Hanc  vero  Statuain  ut  ipfe  fateare  ad  fecundum  ntculum  pertinere  ,  vel 
Cut  recentilliniain  eani  faciauHis)  nonlonge  abe-lle  ab  initio  fi-culi  tertii, 
hic  diligenter  deformata  exhibetur.  Tah.xix.T>iili  enim  ine  fallit  animus, 
jltog.i'  undantis  finus,lonee  diverli  ab  indumentis  qua'  f.tculo  quarto 
in  nUifiierunt,  teftabuntur  pr.Tfentein  Infcrlptionem  vere  ad  fecundum 
f.vcukim  pertinere  .  Neque  enlm  dixeris,dignofci  non  poile  ab  fculptn- 
ra  tempiis  infcriptionls :  quali  potuerlt  ftatua  antiquior  Iinponl  bafi  re- 
centiiis  fculpt,t.  Uno  namque,6e  continente  fa.xo,  conftat  tum  ftatua, 
tum  etiam  bafis;  iit  proindc  fatcri  oporteat  utramque  ejufdem  teinpo- 
ris  opus  eile ,  utramque  item  elle  mulco  vetuftiorem  fa-culo  Fmpera- 
toris  JuRini;  quod  ,  veluti  epocham  characleris  £  ,  determinav^erant 
iatidati  Scrlptores.  Fatendum  taineii  'cum  illis,  non  nifi  paiicorum  fuiHe  ' 
iiorentibus  f.tculis  morem  ita  fcribendl ;  euinque  parce  ufurpatnm  ant« 
f.vculum  quintuni ;  pr.i'fertini  in  inonumentis  publicis,  atque  accurate 
fcriptis;  qaod  frequentilliine  deinde  adhibitum  aftatibuj  fequioribus, 
ci^bro  invenitur  In  femlbarbaris,  qua;  fuperfunt ,  itV;  devexioris  mo- 


numentis 


§,    XVI. 


LEVCES    IN   EPITAPHIO  SE  VERIANO 
NUM   MULIEBRE    NOMEN. 


1"*  T  h.vc  quidein  funt ,  qu.v  In  literis ,  earuinque  figura  ,  expendencJa_, 
^  nobis  proponltStvER.t  Martyris  Epitaphluin.       Gradus  itaque  fa- 
ciendus  eft  ad  paiicula  qu.i'dam  confideranda,  qu.t  in  verbis  ali' 
qui^ns  ab  Epitaphio  ufurfJatls,  digniora  videri  polfunt,  qua;  inquiran- 
tiir,ac  revocentur  ad  trutinain.        Primum  vocabuluin  InquoLectoc 

V  h.i:- 


Oljfeyvufjifq-At^TEGROs^tio^^.ide/}    phago.  f^ide  Boldetti  Obfervata 

now  Qx.wW.oi  .,({efii?iSios  ifios  %  for-     lib-  I.  cap.  xviii. 

m:ila  confimili   formuLt   illi,  qna  ix^\?oxrc  •.Clariffi»io  Viro .,  ^lura- 

apudG.-fiter.i?tThefr>z\.\xx\\n.     torl  K^ikndarii-.   Vonc  ,  ^fi^eflori 

lo.  cj- DCLXxxix.  8.  ^itir.'.'?CoR-     Kartbagi7iieiiji  . 

pus  Integrum  C«nditum  Sarco- 


15^  ,    % 

^.rret ,  eft  illud  Le\  cf.s  Ia  quafto  verfu,  ubi  dicltui-:  AeYKec  .  *£Aei.e  , 
KAPecceMS  .  nocOTfiTe  ;  fcilicet //;</;c  Titnlum.  Qiieniadinodiiin  eniiu 
aniinadvcrtimu.s  §.  \\-,pag.  27.  nou  apparet ,  utriim  h  s-i'  Levces,  P^tei 
S£.VER.'E  denotetiir  ,  an  potii;s  Matcr  Levce  ,  quit  plebejo,  fed  coinuiu- 
ni  per  catcnipora  Sol.rco,  vcl  Barbarifnio,  casus  patrii  femlnei  ternuna- 
tloncni  nfurparerit,  tanquani  ternilnationcni  casus  rcdijaut  mafculo- 
vuni  nonunum  charai^ercni ,  pro  charadere  nuiliebrls  nomiuis  adhibue- 
vit.  Si  de  Infcriptionc  intellicenda  tantiiiH  laborarem  ;  perinde  nobis 
Cilet,qi36d  ad  cjus  fenfuni  attlnet,five  Mater  Lbvce  tituhim  pofuillet, 
feu  Patcr  Levces  .  iNon  tamcn  perinde  ctl  Grammaticls  eam  nominls 
declinationeiii  aHlimcre,  Gve  ad  niarem  iignificandum  ,  five  ad  jemir.am. 

Rouatione  namque  lata,reCie  atque  ordine,  nullcq;  obnunciante, 
aPrifciano  [1]  Tribuno  ad  Pjebe^n  Grauimati_corum,£cx  illa  Saci^jfan- 
da  propoHta  eR :  Velitis  ,  IviaATis ,  A^onihui  ;/;  e^^  j-rcdrftlci?»-dt^^J(;ii' 
tin  ,  CjHiie  j:*'*^-Pi'opAia  ,  Maje-tflh/a  tu-vefiifi^^iit-HerfH-^-^Ji^^^t^^i-rtrJc^, 
.^cLiUes,  I-^errts,  Chriwes,  LiKhes\excepto  lir.o  ferniniiio  ,  Ccres  Cere>  ;s? 
QtiaLetc  lata;in  furtra^iuui  omnesTribus  Grammatlcorum  iveruut  ,julie- 
nintaue:  Vti  Rogas.  Pro  Tribu  quidem  aiuiquiornm  GrammaticL- 
n:m  ,'phocas  ille  ,  intcgerrimus  vir,  primus  ich  it  [2] :  /;;  Es  propriu  i.u,- 
fctilitii  ge-iieris  dejhnmt  :  atq;  allbi[5].  Ceres  (e  feminlnis  latinis  pro- 
priis,  in  v.s')  i>/  ge»iti'J0  ,  extra  morem  omniiHn  ,pUis  iiiid fyllahn projcr- 
tur  .  Pro  tribu  vero  Grannnaticoruni  medil  .vvi ,  fcivlt  Flaccus  Alcui- 
nus,celcbrls  ille  Caroli  Magnl  Imperatoris  Magillcr  [4]:  Nomiiia  .?; 
ES  produilam  defmentia  ,  /;'  propria  firnit ,  mafculiua  errnjt :  Pro  Tr  bu- 
bus  dcmum  rccentium  Grammaticorum  ,  tuni  eorum,  qul  novam  ,  tu;Ti_. 
ctiam  eorum,  qui  Vetcrem  methodum  iequuiuur ,  fc;verc  rei  Gramma- 
tic.T  Duumuijri,Gafpac  Scioppius,  atque  Emmanucl  Alvaras  ;  quibus  c.;^- 
teroqui  difcordibu.s,  In  hoc  convcnit,ut  marlbu.';  adfcrlberenc  propria 
nomina  in  Es,CererIs  nomlne  cxcepto.  Nullo  itaquc  Intcrcedente,  fa- 
Otum  eft  plebilcitum,  cuni  claufuli,^ ;  Nb  Legi  iek.  Sajvram  Aeroga- 
><etvR,  avtDerogak.etvr;  addita-que  unciallbus  literis  obnunclationes 
dirar:  Qvi  AliiEK.  Fa.mt  ,  Scribsit,  Docessit  ,  PronvNciassit;  Ollvs 
Sacer  Esio. 

Speclata  itaqae  Grammaticorum  anfloritate,  ufuque  Scrlptorum  la- 
tlnc  loqucntium  ,  dicendmn  eHct;  in  r»  Levces,  Patrls  nomcn  iignificar!; 
arque  huncLEVCEiEM  t'uIlVe,qui  Sever.-e  Fili ae  Cari ssi  mae  Locum_, 
paraverit,ac  Meiifam  [5]  poluerlt .  Veriim  non  adeo  tuta,  ac  ver.v  ii- 
milis  vldebitur  conjeclura  huinfmodi,fi  tempora  confideremus ,  qulbiis 
epitaphium  cfl  poiitum  :  Ciim  ip  ea  f.vcuU  maximc  tumuituofi  bgrbarle, 
atqncin  csotic&  gentiumpercgrinanim  cohuvie,  qu.v  fub  Imperatoribu  .s 
primiim,mo.K  etiam  fub  Tyrannis  Romam  conHuxIt ,  mlnlina  omniuni 
cura  fuerit  propvie  loqui.  Quare  faclum  ;  ut  qucmadmodiim  ab  alils 
inultls,  Ita  (f^  ab  hac,  quamtumvis  facrofancli  apud  Granimatlcos  Lege,/ 
j,;iiverta  latina  Pie-bes  pauiatlm  defclverit.  Igitur,  reci.amante  licet  Pri-j_ 


ni  z.u-p  „zt:ii,"-^:i. 


fcia- 


(0  Prifciaiii  Cxfarietif.Gram.  lib.  v.  (5)  MeNsas  appellatusfii/jc  Lapidcs^ 
(2)  L/i  ^-^rte;  uhi  de geueribtis  norni'    quihus  loctdi  claudehantur^docent 
liUi/i  e  Grxca,  .     ..^-    .  anticfttis    hifcriptiories  ;   c^    Du- 

[53  Ibid-  de^G.eVySy  declia.wor/iLat.     FreJ'uius,iu  Glojfario  hatiuitatii, 
[4]  Ifi  Gramr/iat.  nbi  de  Gef/cribus .     V.  Menfa. 


.  J57 

icia!iu,5c  Deos  Superos,  Tnferos,  ac  Medioxumo?  obte4lante  ,  Urbem 

toram,  atque  Iinperlum   Komanum  occupavit   anomala  teriiiinatio  no- 

nun  un  proprioruni  femineorum  in  es  ,  qu.r  interrogaudi  cafu  crefcen- 

t'a,rleclinarentur  in  Ei  is  jquafiad  tertiam  declinandorum  claflcm  fpe- 

clarent,  ac  mafculini  generis  elfent.  Millena  ejus.tvl  documeuta  ,  tiun 

e  Pag,anorum,tum  etiam  c  Chritlianorum  lapldibus,  ortendimt,  quo  tor- 

rente  fitpeiMverit  Grammatlcos  au^gcrcs  barbaries  loqucudi;  quamque_i 

uhrati  fucrint ,  co  f.uculo,  veriti  ii  leglbus  obliqui  cafus,  genere  mullebri. 


AELIANETIS, 

AtRODlTETlS, 

AGNETIS, 

CHRESTETIS, 

CHRYSOGONETIS, 

CI.EMENTIANETIS, 

CYRIACETIS  , 

DECIMIANETIS  , 

DIDIMETIS, 

EROTIANETIS, 

EVTYCHIANETIS, 

FABIANETIS, 

FELICIANETIS, 

FILUMENETIS  ; 

GENTIANETIS, 

GLAVCETIS, 

HERAMETIS, 

HERMIONETIS,    ' 


(') 


03  J 


JOANNETIS, 

IRENETIS, 

ISPETIS, 

JULIANETIS, 

LICINIANETIS  , 

LEOPARDETIS , 

MARCIANETIS , 

MAXIMILIANETIS, 

PROBATIANETIS, 

PUDENTIANETIS, 

QLflNTlANETIS, 

SABINIANETIS, 

SEVERANETIS, 

SOSANETIS, 

SOZOMENETIS, 

TATIANETIS  , 

TRIFONIANETIS, 

URBICETIS; 


C2) 


&  alia,  de  qulbus  Reinefius  [?];  qu>v  manlfeftum  ell ,  reolum  cafntTLj 

habuKie  in  es  femininum  ;  quidquid  repugnent  Grammatici  ,quibus  neq; 

incrementumlioc,  neque  auomala  Illa  terminatlo  In  reclio  probaripoteft. 

Jam  cr2^Q.,,^quIs  vetat.pQnjijilbus  hiCce,quat;tumvis  perduellibus, 


V     2 


ac- 


[i]  DecUna7sda  ftiiffent  Aelianae, 
ApHRODiTes  ,  AchfAE  is'c.  ci?'  ita 
decliuata  fiiiffe\fed  per  Metaplaf- 
wiit  a!ic}a,pr^atliei!iejius.,ad  lufcri- 
pt- 1 14.  Cla^^is  XX.-  I^ereor  aHterii.,:tt 
metaplafmo'^jrjcfahari  pof/iiit  cafns 
obliqiii  onnki ,  (itwi  recUrrdfM.  iid 
uovam  diCKnationern  tertiam  fe- 
t/iiMinar/i,cri}Jii.i£Bu>Ji  i/i.  ESyoMi- 


qua  've.ro  crefcentia,in  Eris^  Eti^ 
EiEM  ,  Ete. 

(2)  /^'o~SpEt ,  z<e/  Spenis  ,  fit  halisnt 
aliqui  prifci  lapidcs  ivel  Ispenis, 
«?  eri  in  Epitapbio  Pnellx  ,  apud 
Donium ,  Claff.  xv.  l.pap;.  457. 

\_l]S^ntag;n.  Infcript..  ClaJ]\  yix  .,ad 
infcr.  50-  vjr^zzS. 


»5« 

accenfere  Lbvchs   nonrnni;  illudque,  non  c!e  Patre  Skver/e  ,  fed  potiiis 

de  ejus  Ma  trclntcrprctarl  ?  Pertiiicat  fanc  ad  hanc  clallem  Ulud  nonien; 
ac  intelllgatur  dc  Matre  Lkvce,  aut  Levcete;  vel  etiani  SELEVcerE 
(ut  Innuimus  §.vi./^^^?.  zy^quar  quldeni  SELEvcE,truncato  primuui  per 
Aph.vrciin  nonilne,  Levcl  fada;  niox  etiam,  vcl  per  mctaplafmum,  vel 
quacumquc  alia  demiim  vla ,  Levcetis  compcllatlone  dlda  (it.NIhil 
Donato,  aut  Prlfciano,  jurl.s  in  nomlna  ,  quit  ful  jurls  effcda,Hbe- 
i-aruntfefe  a  Grammaricorum  ferulI.Sjfrirculo  illotumuituofo,  ac  tyran- 
nico.  Levceti  igitur  huic,jam  manumlfliv,  ne  folltarlam  fc  putct,  ailb- 
ciennT;  alia  hujiifmodi  nomlna  mullebria,  itcin  emanclpata  ,  &  mafcull- 
naterminatlone  Iniignia;  e  lapldibu.s  Inedltls.  Nomcn  MarTiNi  ani:i  is, 
PuclI<L'  Martyri.s ,  Icgi  ad  ejiis  loculum  ,  nondum  apertum  ,  &  vafe  vitreo 
fau^uiiieo  notatum  ,  in  Cttmcterio  SS.  I'roti ,  iS:  Hiacyiuhi : 


I 


D  \' II I         K       C)  C  T 

C  F.ME  ll^YS   V  i  1.  lE     MAR 
T  1  N  i  A  N  E  T  I         Q_y  E 
V  I  X  I  T       A  N     1  I  1  I    . 


MaximiANitem  ,  eCaMucterlo  Cyruic.v ,  dat  lapis  Iiivtiitii.s  anno  1724. 
qucm  mecum  c  Schedis  fuis  conuiiunicavlt  D.  Can.  Marai\!J,oni ,  f.iptr_, 
laudatus: 


■t 


co 


,?; 


PATRIET  MATRI    LEONT    ET   MA 

sic 
XIMANETI      LEOPARDVS       F  I  L.  I 

VS     BENEMERENTIBVS     IN    XPO 

tk 
SANCTO  FECIT  PATER  •  DEP-  VI-  IDVS  lAN 


Vereor  ne  edltam  ;am  afferre  quls  poirit  FiLuMENtTiM  hanc,  qiian-L., 
jnvcni  in  pavimento  Sanda' Agnetis,  Via  Nomentana : 


" 1 

VS    FILYMENETI 


MAXIM 

CONIVGI    FIDELISSIMAE 


Fe- 


»59 

FELiciAMBrEM  legi  in  chrifliano  epitaphiO,qi:od  fubdo ;  crat  autenx.» 
traiislatuuj  ad  Sanct.s  Maria:  trans  Tlberiiii. 


HER  FE[,ICIANETI    COIVGI 
KARISSIME    MERENTI       ^ 
AVR  PRIMVS   MARITVS      fc 

EIVS   INCONPARABILl      || 

sic  W 


Ibietiam,  in  alio  lapldis  antiqui  fragniento,  IvliaNetem  invcni,  & 
Ikbneiiim.  Eccas. 


\VS-ARSINVSET  LVCCEIACHRESb 


/ 


E  IVLIANETI  FILIAE  DVLCISSIME 


\  s:c 

p  R  O  R  I  •  A  E  I  V  S  •  I  R  E  N  E  T  I  •  Q.V  E  V  I  X  I  A  II  VE  VI 


Cominiam  SeMnetem  lcgere  efl  in  antiqno  marinorc,  reperto  ante  pau- 
cos  annos,  in  Pr.edio  Dl).  Cafali,  Patritioruin  Romanorum,quod  extra 
Portam  Capenam  eft ,  fecus  Applam .  Nunc  e(t  inter  marmora  Mufel 
Kircheriani,  donatum  a  Domino  Thoma  Cafalio  ,  Integcrrlmo  atque_j 
optimo  Viro: 


\ 


.^ 


L 
D 

c 

COM 
SVA 


D  M  VIgI^ 

Septimivs.Ivbenalis^  X.cohokt-  Prim^  trala 
xi  •   vrbanae  •  hoc  •  monimentvm  •    virgine 
in  •  fronte- pedes^  xii-  in-  agro  •  pedes  •    xvi 
cvm'  terrvla^  pvra  •  ab-  ante  •  et  •    dextra 
.—v.^aevaqye  ■  ad  •  mvrvm  •  sicvt  •    terminvs 

IeMONSTRAT  •     LONGVM  •    PEDES  •    LII  •    LATVM 

Us-   XXXV  •  COMINIAE  •    SEMNETI  •    COIVGI-    IN 

^  ^\?ARABILT-    ET  SEPTfMI-AE  •   COMINIAE  •    FILIAE 


\  BISSIME  •  RAPTIS  •  CVM^  FAVSTO  ■  SOCERO  •  COM 
1.ARAVSR  V  VNT  •  DE  •  CORNELIA  •  CHARITINE  •  ET  •  SlBl 
BT    LiBER        y  iS-  LIBERTABVSQj  POSTERISQVE-  SVIS 


iiic 


,6o 

Hic  fane  obfervet,  qn'  \'uier  Deos  •  maNe<;'  vifiiLVM  [ij,  6:  cghortcs 

IRALATICIAS,  6CM0NVMeNTVM   \'IRf;!NE,&  TErrVLAM   PVRAM  .  ^'ihiilla 

feminini  noniir.is  iiiflcxio  niinc  ohfervanda  tantiini  elt ,  ut  halic-.it  I.ev- 
CEScpitaphiiScvrrarii  Semnetem  fociani;  iitqne"hoc  etiani  cXeinpilo  coni- 
probctur  res,  c.i  tcroqiii  obvia,  fi  ejus  irtatis  inonuinenta  confidcr^ntur. 

Qua  atatcaliaiteni  legio  fnbddiaria  teniinroruni  noniinuni,a  (itam- 
niaticorum  cartris  defcircens ,  vl.v  tandeui  intra  Latinorum  llmlte.s  rcti- 
ncri  fe  pcrmilit;  illecia  congiario  quodam  ,  quod  vcl  Aietaplajhjum 
appclles,  vcl  EpeUtbefi>u\'Q\  EpeUafiu  (2) ,  vel  Paragoge?!-,  vel  quocumq; 
dcmum  gramm.itlco  nominc,mihi  curam  non  crcas .  Largltio  illa  fuir, 
qua  muiicbria  nominavfeu  veriiis  cognomina,  producliora  evafcrunt. 
Erant  ea  magnam  partcm  ex  Gritcls  orlunda  ;  &-  fc!icil;us  Sernioni  Ro- 
mano  fiuculis  itV CIVfr^TCnT a-HrTra-j^Wtinicipat-e-Gr.vc.VteffiltnJtronis  jus 
i-ctinuerant :  cliu:  rcpcutc  {^Tc.^iini/i  avi  longliiqy.a  -jalct  mf.tarc  '■jetusla%\') 
auvla-fupra  cdndlrt^r.^m  pci^^^jirinam  ,  civilemque,  &  fyllaba  una  lon- 
giora  prodirc  ccperunt :  ut  j.im  non  Tychen  audircs,  aut  Tycham;  ne- 
quc  Calen,  (&  AcAPev:  ;  ied  TvcHenem,(5(  Calenem  ,&  Agapene,;. 
Jaiii  rert);  iicuti  plerumnue-rrfuvenire  vldemusin  mulieribus,  ut  omncs 
eo  indumentl  acncrcuti  velint,  quo  allani  ornatam  confpcxcrint ;  fc 
is ,  quantunivis  percgrinus  ,  famlnebrum  nominum  ornatus,  qui  ufurpa- 
ri  ccpit,  comptus ,  incuniptus,  Ita  oinnibus  placuit,  ut  Urbeni  totam  re- 
pcqtin6,ac  totum  Imperium,piciiLin  audircs  nominlbus  IIs  fem:nuii.s  co- 
ihirrnatis,^  fyrma  illud  f)llablcum  poft  fe  trahentibus.  Loquuntur  etiaiii 
nunc  (ijus  arVl  lapldes  ,  ' 


ADTfCENEM, 

AFKOPISIENEM, 

AERODITENEM, 

AGAPENEM, 

ATHEODOTENEM, 

aOTODTcenem:^:--- 
blastenem,  • 
cali-nem,      •  ^  ■ 
callistenf.m, 

CALLiTYCHENEM, 
CHARITENEM  |. 

chrestenem,  •: 
epictesinem, 
evagtienem;   ■ : 


gamigen-em,  • 

.gENESINEM, 

(;ramenem, 
helicenem, 
heijenenem, 

HERODrrENEM,    "-: 

heurenem, 
30NICENEM, 

ISCOLASTICENEM, 

ISPENEM, 

lalagenem, 

LYDENEM , 

MARCIANENEM, 

MELITINFNP^^ 


MV- 


[  1  ]  Eortajfe  iiute,r/i . »ibU,  horitm  eji  ^ 
"/■;;  kpitapbio ;  /;;  V-''  'o^jHt.'^^  Q^a-- 
dra  t'a ritcs  z-ocis , V  rp iL u  m  ,  (7//*'  ap'. 
pouedafuerat  pQJl.uuriien  Cohor- 
Tis  PiiiM.T,  illornfnperYofp.h  eo 
Uco,ubi  fcribvdehu  it  S  ;  ne/npe 
•Sacr u M.^lHod ■verh  fequitr.r  Tka- 
w.fgnlficahit;  SeptImiuM hunc 


IVVF.MALEM,5,/'0Ci?/i,  CENTURIO- 
NEM  COHORTIS  PrIM/E   'VIGILUM; 

TralaticUim  eJJ'cfk<e  Transla- 
TUM,  a  Cohorte  xi.  Vkbana  ,  aii 
erat  adfcriptus. 
[2]    Ka7'i!rix-ao-./v    a.icfa   docct  Rei- 
nef  hijcf-  i  1 6.ClaJJ'-K i . 


W  'i 


1  n  f 

WYRINENEM, 
NAI'ENEM,  ^ 

Narcisanem, 

NICENEM,  ' 

NICIDIENEM, 

PHILETENEM, 

PISTENEM, 

PRIMENEM., 

PROCOPENEM  , 

PYTHANENEM, 

ROMENEM, 

^  iK\i  /iC(ict  ,  qiix  fin^illaftin  porfeqiil  longuin  ,  &  ihutile  fii .  DcJinis 
tainen  isf  liic,  exeinpla  aliquot  pi.icnla  ex  infcriprionib^is  inerlitis.  Ni- 
cENH  ,  e  r.L-c-afo  Trajani  H.iririani ,  eil:  in  laplde  utrinquc  fcripto  ,  qucni 
vidi  in  MmO-o  P.   Kirchfii  : 


SAGATENENf, 
SECUNDENEM, 

SEPTIMENEM, 
.SISINICENEM, 
'SPENEM,  . 
'tREPTENEM, 
TROPHIMENEM, 
TYCHENEM, 
VITALINEM, 
ZOSIMENEM, 


l 


Dls  Q  M 

P.  AELIUS.   PRi  MVS  •  AVG  -LIB 
AELIAE • NICENI ' 
CONTVBERNALI-PIENTISSIM/E 
ET-  FRATRI  -PROTO  •  FEGIT 


o 


)l    .     •        -a^M.' 

1  •   ■ 

D     ^     M.' 

-xr.nt 

VIBI  VS  .  VRBICVS 

""'/* 

FECIT.SIBI.Et.^^VLPl  AE 

-.EVNOEAE-    CONIVGI    , 

SVAE-ET-FILUS-S  VIS 

ET.LIBERTIS  .LIBERTA 

B  V  SQ^  E  .  P  O  S  T  E  R  I  S  dy  E 

EOR  VM 

Cal- 


i6a 

CALLiTycHHNEN    dat  Japls  ,  itt  Vlnea  proxlma  Aedi   S.  Carfjini  act 
Appiam: 


dIs  manibvs 

HERMES 

CALLITYCHEN 

.  CONIVGI     S  V  AE 

BENEMERENTI 

FECIT 

ET    S  I  BI 

Accipe  ,  &  Afroditekem  ,  e  faxo  cocnieteriali ;  quod  cll  In  fedill  i-iiftl-.. 
co  Vilia:   fuburbanit  PP.  Collcgil  Roniaiil,  ad  Ca-nieterium  Bafiila-;ex 
quo  fagile  prodllt: 

fei'        MARCIANVS    ^        ;//.'///// \  \ 

Kl  A  C I  «^  A  F  R  O  D  I  T  E  N  I  cv?    i/;//.\        ■• 


m   ^]    COI     BN    Q_yE     '^     ///l/:\^ 
JmEC        ANN        XVIII     ////////////////'[ 


ErAstenbm  lianc  ,-eMafeo  P.  Kirciieri ,  pnto  ined.iam:  a  Bortanno  ' 
tem  editain  non  video: 

D.  M 

X-POMPEIVS  rERATVS-FOMFEIAE 
j    ERASTENI  -FILIAE  •  PIENTISsTmE 
SqJ^AE  •  VIXIT  .  ANNIS-IIII.DIEBS  MI 
ETvCLAVDIAE-  PRIVATAE 
M  A  T^R  KE  IVS*  BENEMERENTI 


s 

t. 


ET      SIBI-ET.LIBERTIS.LIBERTA 

s/c 
BVSqy  A  E^  ..,P  OS  T  E  R  l^^QJ/  E, 

EOR  VM 


H 


M' 


H 


N 


Hoc  Munurfientut»  Haredcs  Non  fequitur. 


Ht- 


i6j 

Habeo  &  Procop-lN-:,m  ex  antlquo  laplde,  qui  fuit  pcnes  D  .  Flcoroui  ; 


D 

C  E  L  A         \- -^    D  I  A  N  I 

HEVRES'1.  E  T 

PROCOPENI 

FILI AB VS • ET 
ilc 
AELIO  •   CA  E-L  A  DO 

C  O  I V  G  I  •  B  •  M 

FECIT • AELIA 

H  E  V  R  E  S  1  S 


Marmor  pro  llniine  Janu.t,  in  Officina  Sculptorls  Equitis  Rufconi,  Ro- 
iii*(ubi  dicitur  in  Pincio  a  Capo  alle  Cafe^PHiLEi&ssf^i  habebat .  Iji 
etlam  obfervabis  t»Posivit,  finiile  Catuiiiano  ilUj  §>aara  Mater  prupi 
Deliara  depofivit  Qlivam . 


co 


D    M.       BVS 

M  A  N  L  I  A  E 

PHILETENI 

M.    MANLrVS 

DOR.YPHORVS 

CONI  VGI    S\AE 

CARISSIMAE 

POSI  VIT 

BENEMERENTI 

X 


Zo' 


[  i]  SGlIicet;  DisManiBus 


164 

Zosi  MENEM  lege  in  hoc  laplde,  quem  exlcrlpfi  In  VlUa  Couaituui  d'()ddl, 
prope  Perufiiuii : 


D    M     S 

ZOSIMEN 

MATERFILIiE 

PIENTISSIME 

FECIT  •  Q_yE  •  VIX 

ANN.  XXIII     ME 

SIB'III  -DIE  XV 

Dejiium,  ne  pliira  perfcquar ,  id  veluti  certuii]  habctor  ;  Ita  fuilTe  fufdc- 
que  habita  aTra  jani  tcniporibus,fed  prafertim  poit  Gcrdianos,qu.icuni- 
que  ad  Latinani  lin^^uani  pertinent  ;  ut  operain  ludat  quicumque  velit 
Varronianis,  aut  Flaccianis  inftitutis  [1]  examinare  locutiones  Infcri- 
ptionum  ;  qua."  fequiore  fa-culo  fcripta  ,  cx  ulu  barlaro  corum  tempo- 
rum,r.onex  Grammaticorum  placitis  debent intcliigi. 


§■    XVII. 

OBSERVANDA     AD     CLAUSULAM 
e  A  .  e  I  c  n  e  I  P  ^  I  T  CO. .  C  A  N  K  T  ;o  •  T  O  Y  o  . 

LEVCES  itaqne  illa  ,  qu.i- ceEHPs  *£AGie  KAPecceMe  cpitaphium^ 
nocorexe  ,  addlt  per  Apoilrophcn,  fortc  ad  Martyrem  1'Iliam,  bt 
IspiRiTO  Sancto  Tvo  ;  Ita  enlm  legcjre  oportet  vcrba  quartl  ver- 
siis  In  cpitaphio.  In  hac  autem  claufula  duo  funt,  qu.t  auimadverfio- 
nem  requirant:  Altenun  quldem,  intelleclu  facilc,eft  l)arbariufculum 
Illud  I.spiRiTO,  ubi  Latinc  dicendum  hnilct,  Spirit/ii;  alteriun  vero, 
paiil»  magis  recondltu.m  ,  eft  fenfus  Ipfe  tot'ns  clauful.r  ,  qu.r  nequ.e_j 
coharcrcYatis  videtur  cum  reliquis,  neque  chriUIana'  religionis  dogma- 
tis  admodiun  elle  confcuranea  .  Numquld  eui",i  loculo  indigcre  ,  aut 
cpitaphio  creditur  apud  Chriftianos  Spiritus  humanus,  corpore  libcr; 
iit  &  LspiRiTO  Sancto  poni  debeat  nionuiueiuum  ?  Opinati  cnimlicet 
fuerlnt  rudlores  quldam  e  Paganls  C2)  ,anjivias  corum,  qul  Fneru7it ,  fe- 

■  ;■  ■'  '  ■>''■  '■  pul- 


[ij  /u-  Terentiiis  l-^ano^  !^-.Ker.- 
rius  flaccus ,  Grammatici  cele- 
bres-,dmi  Liu^ua latiua  floreret. 

£2]  Vidttur  tamen  c^  ipfe  diz-i/ius 

Flato  boc  in  Pbedone  tradidijfe^ 

faltem  de  animabHs  SceleHorum: 


xaX/r/cuf.V"-.- •t'''-'5   fJk'  Tt/  »  ^9  Vir^   yi   ri. 
fttvXMv,     a.i    •ni^^i  ru.  ritctu^a  o.ia',icdijiyriti. 


i65 

piilcruiij  Incolere,  arque  o(Ta  fiia  fa-pe  Invirere;  quare  lapis  ilb  fepul- 
cralij  Jull.t;  Heureiis  (.i'»  Hortis  Ludavifiis  Roui.t  )  defundam  aUaque:ii 
ait,  NvNC  SvpEr  Ossva.  Ciner.hsqve  Tvos  Bhkbdicva  Qv^iescis;  Vut- 
giieiii  tainen  hanc  opinioneui  Ethnici  Ipfi  erudItiores,,neduiM  ChrKUa- 
iil,  rifu  diguani   putabaat: 

yi:4  equidem  eredo  :  btijlis  exijfe  feruntur; 
Et  tacite  qu£fH  tempore  nocli^  ^vi  [i]  • 
Unde  ergolu  chriftiano  epitiphio  iotmwVirl.euces  Sei-erx  Filia carij/i- 
m£  p^futt,  S''  Spiritiii  Sa;tSlo  tuo^  aut  quls-  inde  fenfus  pius,  rellglofus, 
aut  prudeui  poteft  e>4fculpl  ? 

Prarmittendaniihi,  aatequaui  refpoudeo,  panci  funt :  Ac  prim6  qul- 
deiu  fclenduni,  Inter  appellatlvi  atFechuuu,  quibus  ufi  fuut  Chrlftlani 
(2)  in  Coeuietcrloruui  lapldibus,hanc  haberi  frequentein  valde,  acpro- 
inde  coufuetam  forrnulam  ;  uf  fangulne  conjuncll  appelleatur  TfariKZs  , 
ANiM/E  DvLcEs,  Anim.^  Mellit/eCj),  Ahim^  iNNocas  ,vc1  Innocbn- 
Ti5s  ;  Spiritvs  Merentils,  SpiRiTVii  SA.NCTI   &c.  Lapis  Inedltus  in 

Mufeo  Kircherlano,  totus  in  hlsblauditlis;  nomcn    delndc  tacat  Filii,vci 
Conjugls  fepulti;nlli  forte  Is  dlcfus  fuerit  EvXvcHes,  ^'"-''X'»: 


EVTICIS   ANIMA 

DVLCIS  ANIMA 

A  N  N  0  R  U  M 

XXIII  MESESNVVI  D 

lES                 XVI 

OmKitpariter  puerl  velpuelU^  fepult.t  nomenrqulcumque  fiierlt  au(51or 
infcripclonls  gritc.t ,  apud  Boldettum  [4]  ;  contentus  NectaRbam  Ani- 
MVLAM  appeilaire  eum ,  queui  Inter  Martyrum  fepulcra  tumulabat:  Sic 
enimcredo  legi  pofte  eam  eplgfaphen,  fatlsbarbare  fcrlptam.      a-9EOc- 


O  •  KA©HMENOC  -Eic  •    AESiAN 


TOY  •  nATPOC  '  EIC 
X      2 


TonoN  •  ArifiH  •  cox  • 

nek- 


Kait<t    »»»( 


Anuna,  circa  nionu- 
mcnta  ,  &:fepulcra  vcrfatur  .  . . 
Confentaneum  quldem  eft  ,  has 
non  Bonorum,  (  a»/>«af  )  cfle  , 
fed  Malovunnqu.t  clrca  hft-c  ober- 
rarecognntur,  poenas  dantes  vi- 
tx  Iinprobe  acl.r. 

[1]  Ovid.  2.  Faflor.  i'erj.  55:. 

[2]  Pldeatnr  Fabrettus.bifcr.  Cap. 

VIII.  pag-sy^- 

[53  Fragmeatum  a?itiqui  Crateris 
chryjlalliai.,  facite  Cbri/JiafiUfn^-, 
erutumaHri»\yi2.iu  i>^i»e»Ciil- 


legii  Atighrurn  Romx.,  ita  habe- 
bat  litetis  aureit 


M  E  L  I  T  A 

D  V  LC I  S 

A  N  I  M  A 

(4)    OJfer^jQtzioni  lib.  /•  cap.  xiv. 
pag.  JS. 


166       .  •■„,.,,...,       ^ 

KtKTAfEox  •  'i-TXAPioN  •'"T.rpA*F'k'^i)  Nlli  iciic  ti  NlKtapeov  ,  quod  cft 
iii  iapide,  iionicn  Pucri  fit,  qui  apj  cllatus  fuerit  Nectariv.s,  ut  Cl.  Bol- 
dftio  placet  •>  potius  quiini  cplrhcton,  ut  cgo  fufplcabar.  Quicuniq;  ta- 
mcn  illlus  NKcrAPEov  (it  fenfu.s;  f.i-pe  In  Chrlitiani.s  Infcriptlonlbus  re- 
peri ,  confangulncos  6:  conjunclos,  Spi  RiTv.s  dici. 

SriRiTo  •  .SAVCTO'  I  nNoceni  !•  Qvi  ■  vixiT'A>,-.PLr/y  Mhihs  ]I;habcs 
apiid  Rcincfiuni  [2].  Victori  ae  •  cAsTissime  .  {^sic^  feminl  •  chrh- 
.si  vs  •  MLivs  •  wErenti  •  .spi  K  I  ■;  o  j  inTcnies  apud  Eoldettuni  [3],  in  la- 
pldc  eruro  ex  Cirnietcrio  C.Tlcpodll  .         Viciorino  •  posvervm '(j/c) 

TARETIS^    (J/C)     BEKL.MLRENTI   •    flLIO I  NNOCEN  l  l  SS  I  MO  '    SPlRlTO: 

Idcni  [4],ex  Cocinctcrio  Cyriac.v.         Ex  Ca-meterlo  e.odenj  [5],  iEli- 

CI  lATI  .    INN0CeKT1SSIME(5./c} MERLNTI  .  SPIRirO'  ALEXANntR  •  AWS. 

Pariter:  (jic)  HispiRiTO  ■  sANj/fj.  marci  anei  i  ,  legere  ell  Intcr  Epi- 
{;raiiiniata  chriftiana ,  qu.u  refcrt  idcni  Cl.  Scriptor  [6.]  a  fe  Inventa  In 
Canieterlo  Cyrlac^  .  ciMrLLiNVs.  vicioRif  (j/c)  conivgi  •  blne- 
MERiKri  *  issPiRiTO  •  (j;f)  Sancto  .  in  .  pACE  ;  inventuin  in  Ca-ineterlo 
h.  Kelen.T,cft  apud  Falirettum  [7]:  Ubl  etiam  cltatuxlapis  excodeniCoe- 
i!:cter;o translatus  in  Mufcuni    Carpineuni:  (j/c)  bictoRI  •DifiNO^  i^pi- 

RITO  •  COI VX  .    FECIT- 

Profcda  eft  autcin  phrafjs  iUa,  ac  modus  lcquendi,ex  Ecclefiit  di- 
fcipllna  [5>]  .  in  Scripturis  uaniquc;  pr.ifertini  vcro  In  iiovis  Paeinls  , 
iiihil  frequentiu.s.ell,  qusni  nonicn  SpiriTvs  ;  ufurpatunt  ^"/-«x/o^^^/xSt,  % 
ixirci\y,-xTif.7i, ,  ad  hcnihcanduin  n:od6  aliquaiu  ex  naturallbus  AnlmA; 
lacultatibus  ,  inodO.  fnigulos  Fldclcs;  In  quiLus  Inhabitat  Spiritvs  ille 
Pakaclet\'S,  qrn  per  Antonoiiiafiain  cft  Spiriivs  Sanctvs  .  VxoJ^oh!»- 
.Jte  homh/is  accipltur  noiucn  Spi  RiTvs,in  eo  Apolloli  loco[9],Si  oRE^t 
LiNgva  Spiriivs  mevs  orat;  mensavtemMea  sine  frvcTv  est  •  De_» 
Volunrate  eniui  hic  Voccni  spiRi  ivs  intelllsunt  Sa  ,  Cornellus  a  Lapi- 
de ,  alll.  Pro  Homi7ic  vero  Fidcli  fa:pe  invenltur  •  repecervnt  spiri- 
TvM  mev.m:  Ideft,  Me refociUaveruat .,  ait  Apoftolus  idem  [10] ;  &  dc  Tlto 
loqueus  [m^Refhctvs  est  .cPiritvs  eiv.s  ab  omnibvs  vobis.  ClarifG- 
jnc  vero  ideiii,  Fldelcs  Galatas  falutans  ait  [i2].Gratia  domini  no.-tri 
cvM  iPiRiTv  vtiTKo  iRATREs .  Quam  Apoftoli  phranm  ac  falutatloneiia 

Vlri 


(i)  Deiis,  qul  fedet  ad  dexteram 
Patris,  iniocoSanflorum,  tuani_j 
ISIectaream   Animula.m  defcrl- 

ii')  Syutaf^Tn.  hifcr-' CL  xx.  195.' 

[5]  Ofjcrvrji.lib.ll.cap.  v-pag.Z^Z' 

(4)  ihui.  pag.  2S1. 

[5]  Ih.  cap.  IV.  pag.  369. 

[6]  Ibid.  CMp.  \ii.  pag.  419. 

(7)  hifcr.  Dom.  cap.  v  1 1 1 .  pag.  57 1 . 

|_8]  hide    e»im  potifjimkm  Fidelei 

haufiffe   decet   loc/ueadi   modum. 

C<y-tcrhrii  nttiayn  Paga?iis  placuit 

SpikiTus    appeltare   bomities  Jihi 

faaguiiic  jiiiiQas  .:  Rurfus  ,  illi 

etiam  aliquando   harharum  illud 

.SpiriTo  ufurpaveriint.  Petitefli- 

moJiia  poffunt  ex  autiquis  lapidi- 

bus:  SpiRnu  • .  .  Incomparabili 

Fliciae  Minnae  ,  habet   lapis 


Gruterianus    ccccxxiv.   ^. 
Spirito  Incomparabili  Terti- 
KiAE,  ef}  in   anticjuo  epitaphio , 
cjuod  refertur  a  Ciampino  ,  de  Sa- 
cris  j?ldlficiis ,  /'«o-.    i  j6.  Sic 

iLLi  Reddat  Deus.£x  SpiriTus 
"^wwz  \  leges  in  epitaphio  Dtfcor- 
dia: ,  apudGruterum,  mli.  11. 
JVeque  infaxis  tiitum  ufurpatem 
in-venies  hune  loquendi  modum. 
VelWjus  Paterculus ,  Hiltor.  llli. 
77.  loquens  de  yluguflo  moricntCy 
quem  Tiherius  invifit ,  ait:  Subre- 
itdHsprinio  confpcchi,  alloqnio- 

.    que  carifiimi  fibi  SpirltAs. 

[9]  I.  Corinth.  14.  14. 

[  i  o"J  I .  Corinth.  16.18.  i v  j 

[t  1]  %.Cur.  2.  i^..  '",'" 

(,12)  ^dGal  6.  18.   . 


1          ■   -  "■  " 

-    =?     UJ 

m   ^-2 

•^   0 

i^  ^-^ 

167 

Vlrl  ApoftoHci  B.jniabas,&  Igiutius,  iimtati  fuiit  in  EpiHoIis  fiils.Iiar- 
nabas  qLiidem  fuam   itd  EpiRolani  concludit .   o  nifm   rii  •fil»t  ,  v  '^""f 

rj,Jftrit  ,    ftiri.  rZ  UnETMATOS   C/4«y  (l).    IgnatillS   Vero    ille    ©tsfspof,     ill   fi_*- 

ciinda  ad  TrallIano>  EpIftola.<i'»c£^.rtti  (ait} -'/iSt  tj  s>a»  iiNnrMAL^].  Qua- 
re  non  Iinmerlto  idonel  allqui  Intcrprctes  Intsili^unt  id,  quod  iiabcuir 
in  Joannis  Apocalypfi  [5]  ei  Spiritvs  et  spiwsa  DicvNr  viiNi  ,  de  FI- 
'deIIbus,quos  duclt  DEi  spiRiTvs,  qul  fimul  ciun  Sponsa  Ecclefia  dicuiu 
Chriflo  Sponfo,  Ve..^i  .   Ccrtc  inylticus   loqiiendi  luodus,  riniul  cum^ 

Evangeilo ,  apud  onines  gentes  dif- 
fufus  elt;  unde  orta  I-iturgica  lUa 
rcfponlio  Ecclcfi.v  ad  Sacerdotcm» 
dum  Plebi  pacem  precatur  :  tr 
cvM  spiRiTv  TVO.Qii.t  quideiu  re- 
fponfio  in  omiiibus  ferme  liturgils 
invenitur  ,LatInIs,  Gr.vcis,  SyVls, 
Coptlcis  &c:  quod  de  Latina  6.:  Gr.u- 
ca  Ecclefia  notlillnuim  ,  obfcrvaxl 
ciiam  poterltln  lis  Orleutalium,  &: 
Auftraltum  Eccleliaruiu  Liturglis, 
quas  Latinitate  donavic  Eufeblus 
Renaudctlus.Inde  eft  I.^itur  (ut  opl- 
uor)illa,nouminiis  amlca  [4]  quaju 
religlofa  In  Epitaphio  Severiauo 
apoItrophe;eAeicneipeiTu)  cank- 

TW    TuTCaJ  . 

Qiiod  auteiu  tam  parum  lati- 
ne  dictum  fit  eicneiPeiTco  ;  ficut 
&  In  allatis  aliis  eorum  Lvculorum 
infcriptionibus,  ispiruo&  spiri- 
To ;  idiotifmus  eft  barbarus  farcu- 
lenta:  locutlonls .»  quam  tum  unl- 
verfa  plebs  Romana,  dccllnante_. 
Imperlo ,  ufurpabat :  Cuii'.s  quldem 
barbariei  ,  quandoqii'dem_  excm- 
pluin  allud  Invenlo  in  fchedis  njcis, 
defumptuin  ex  laplde  Chrlftiano, 
queni  exfcrlpfl  Roui.t  apud  Puellas 

Men- 


o 

Lu 


Lu 


^  3 


^s^ 

^^^ 


B 


^ 

K 


.^:^  ^ 


CC 


i 


[1]  Domlnus  GlorI<K,&  omnis  Gra- 
tj.t ,  cum  Spiritu  veltro. 

[2]  Salutat  vosSpiritusineiis. 

[?]  yipocalyp-  22.  17- 

[4]  Fukherrma  esl  i»  hanc  reiYi  pia 
illa  acclar/jatio^  i/i  fepulcrali  bre- 
rjiffimo  titttlo  Cccmeteriali  ,  cii(em 
refert  Boldettus  paz-  418: 

CBNSANE  •   pAX-ISPIRTo(nOTVO 

[4]  Legeiicfum,  InscribI  •  vv  '  qvis 
Qv,i  s  •  &c. 

JVolauda  iii  bac  hifefiptione  di- 
perfa  configr.ratio  Ikerx  S:  modb 
enirn  p;?igitHr  v,  fnodl  Ti  r/3odd\, 
modh  antem  S ,  aliqucnido  etiam  S. 

Ob- 


i68 

Mcndicantcs  hic  puto  refercnduiH  ;  pni.rertim  cv.m  Ineditum  dici  polllt : 
iniam  enlm  tantinn  hujus  Lapidis  partcm  vldit  ,  ac  rciulit  lllullrllli- 
nuis  Fabrcttus  [ij  . 

]nquo  Epltaphio  ,  aptlfi^nio  ad  cor.firinardum  Dogma  de  Orationc  pro 
Mortuiy,  Quod  tantopere  exfibilant ,  tanquam  ir;vcntuni  ruprruni ,  Cal- 
v-niani ,  ac  lutherani  Thcolcgl  (  neextra  chorum  faltarc  videar,  v^  a 
Granimaticis  ad  Polemica  digredi)  foHim  an'niadverto  ufu.iii  barbarum 
vccabuli  SpiRiTo:  cx  quo  arguas  non  elli?  propriam,ac  peculiarcm  Seve- 
riani  Epitaphii  anoir.abam,  iijud  eicneiPeiTco  :  ciunla  cnim  ferme  il- 
lius  atatis  monumcnta  ,  impolltam  atque  incultaiu  hanc  terminationem 
iion  horrent . 

Qiiod  fi  nefas  nobis  non  fit ,  ohfcuris  fsIafnbncHe  t>er  umbras-.  gram- 
matlcl  hujufmodi  ollentl  orlginem  invcftigare  ;  crediderim,  vc liicDtibus 
iblis  in  fcnticofam  barbaricm  f.icuUs  ,  vulgus  Ronaiani  noncuarrit 
declinationi  adfcrlpiille  nomen  SpiriTvs  ,  cx  an'iquorum  prafcripto 
(quartam  enim  iUani  dcclinationcni  ufus  plebejus  Orbe  ferme  cbu.i- 
naverat,  ut  §.  xix.  obfervabinuis  )  fcd  potiiis  dccllnationi  fccund.t  ac- 
cenfuilie  ;  ac  mutato  ctlam  genere  fccilie  ncutrum  ;  Ita  ut  SpiRnuM, 
vcl  IspiRiiuM,  dicerctur  in  rcclo  .  Inde  cbliqua  flniiulari  nuincics, 
SpiRii  I  ,  Spi  RiTO  ;  quar  aucla  per  Prcthe/in,  Ispikiti  cvadebant,6c 
IspiRiTO.  Inde  etlam  Intormes,  &  horrendi  lill  cafus  nomine  multliu- 
dinis  ,  Spirita,  Spiritorum,  Spiritis:  qu.v  n.onlira  cum  aurcs 
(Jrammatlcar  audlunt ,  exquiritur  ad  luUrationcm  ,  quafl  in  fomniis  onil- 

nOiiS  ««T*  w^uXur    1/iirrua-iis, 

quic  liiHret  avus   hcitmque  locumque', 
Prxferat,  (j?*  tremuld  fulfur  ■,  &  o^va  mauu  f  [2] 

ac  ,  velutl  ad  oftenca,  ac  monltra  procuranda,  inclamatur', 
CoTJ-eurrite  omnei  augures ,  harufpices : 
Fortentum  inufitatur/i  co/iflatum  eH  rcce?is . 
Monnrofi  tainen  hujus  abu.sus  fa;culo  tertlo  Indlcium  ita  ccrtuni  eil  , 
ut  locus  dubltationi  nullus  fuperfit:    Clare  enim  Illum  loquuntur  antl- 
qui  aliqiiot   Chtiftianorum  lapldes  ;  qul  utpote  fimplicius  confcriptl  , 
finceriiis  exprimunt  plebcjos  atatis  IIIIus  idiotifmos  .  Nam  in  Callifti 
Cfrmeterlo  ad  loculum  Viclorla,  &  Zotlcl  ita  acclamatum  invcnlt  Bol- 
detrus  [3]  :    SpiRriA    vB.<iTRA  Devs  refrigerEt.  HIc  vcro  lapis  a  me 
creditur  ad  fa-culum  tcrrium  fpedare  ,  quantumvls  nullum  habeat  cha- 
raclcrem  prcprie  chronologicum  .  Slmllcm  namqne  admodiim  invcnlt 
Boldcttus  idcm  cpigraphen [4]  lu  Cocmeterio  Sandi  UrbanI,quod  Cai- 
liftlano  conterminum  cft  .    In  ea  vero  habetur  formula  fermeeadcm, 
barbarie  fimlli  expreda  ;  conivga  iNnccentissima.  . . .  refrigera  cvm 
Spirita  SancTa  [5]  :  Notatur  auiem  lapis  Confulatu  Tiberlani  fccun- 

d  1)111 

Obfervat  aliqua  in  hauc  rein  Ci  cvm  Spiri  i  ib\  s  Sanci  is  ,  eo  tem- 

Senator  Bouarrotus  ififuis  Cotle-  pore  quo,  cvm  qvem  dicebatur.,  dr 

Siafjeis  ad  l^itra  Arniqua  , /->a'-  c\m  evm  ;  ut  fupra  obfervatum 

fatiorjis  pag.  xi-x.  §.  vi.pag. -^q. 

[i  1  hfr.  Dom.  cap.  v  1 1 1.  no.  ^}uihus  cvm  qvem  ,  addi  debeut^ 

(2)  Ovid.  de  A-A-  lib.i.  verf  259.  ad  melius  penitiicsque  dignofceu- 

[ 5 ]  0/Jerv.  lib.  II.  cap.y.  pag.  4 1 7.  dum  loquedi  eo  faculo  monr/i ,  b^t 

i^.^')  Ibid.lib.  I.  cap.  i^.pag.Sy.  etiara  phrafes  ;  cvM   qVam  bbne. 

[5]  ReiRigera  c\m  spiRiTA  SAN-  \ix\x  Fabrctt.  cap.  I.  iix  51. 

CTA  ,  poftum  pro  ReFRiGEREKis  ;    cvM  DELfcivM  svvm; /i:  cap.  ll. 

cvm  SpiRiTvs  Sanctok;  .vffji;  t';//w  248.  44.. 

exquirereopbrtetlegitiirumilhd^  '                                              pvM 


169 

dwm,  &  Dionis  :  qtil  procciscrc  ,  atino  xr.v  IXioiniis-nit  ecxci  :  quar<^. 
poHiin  jure  lapidem  utruinque  f.vculo  eideiu  tertio  attribuere. 

Ad  eandeai  jam  hifrbarizarnis  l^^ul^l  confnetudriicyn  ,  ur  cuin  Rei- 
nefioCi)  loquar,  fpedat  »pi3t<r«illa  ,  feu  pr.vpofltlo  liter.v  I  Vocl  Sim- 
RiTo;  unde  EicnEiPEixjifuum  efForinavit  Epltaphlot^raphu.s  Scverlaiius,  ^ 
fualHa,  IsPiRiTO,vel  IspiR.TO,aut  ctlain  HispiRno ,  extulere  lapides 
alii  ant!qui,quos  laudavlnuis  pag.  166.  I  namquci/ocrt^^/ii  a^SP,  SC». 
ST,  vel  duplice  alid  incipientibus  ,pr<sponere  fceculis  pariter  fequioribus- 
cxiufuevirs  ■,  ait  idein  Reiuedus  ;  &  e^cemplis,  ut  folet ,  ex  eruditionis 
i\\x  penu  petitis  conhrmac .  Qu,i[>i,is  exemplls  alia  addlt  Cl.  Senator  BuCf 
narotl,  In  fuls  Obfervatis  ad  Vitra  Autiqua[2],  Iin.igin  cm  illuftrans 
Proto-Martyrls  Stephanl ,  cujus  nomen  iti  fculptuin  ab  Artlficc  in  Vi- 
tro  eft  ;  Isiefanvs  .  Ex  eodem  barbar.t  »fsa-'»t»B  fonte  fuut  Ill2_.  , 
IsTETiT  KVud  Nos,  pencs  Boldettum  [;]  :  Istercoria,  &  Iscriboni  vs,, 
in  tlcuHs  ab  eodeiu  relatls  (4)  :  ac  ominofuni  illud  Istafanivs  ,eCoe- 
meterio  Cyrlac.v ,  apud  eundem  [5:]:  neq;  ininus  portentofum  i.^^cola- 
ticeme  ,  eCcfmeterio  Lucin.v  [6]  :  Adde  iscalam  [7]  e  Fabretti  Infcri- 
ptlonibus ;    ispiTEM  (8]  e  Donianls  ».  &.  ispethm  (9)    e  JRelucfianis». 

ad 


EM : 


M- 


cv.M  ViRGi.Miv.M  svvM:  Boldett 
lib,  II,cap  xiii  ,/)J^  4c>i. 

CVMCONIVGEM   SVA.M    IRENF.; 

Id.   lib.  I.  cap.  XIV.  pag.  53. 

Cvm  Filivm  swm  vrsvm  ; 

lib.  n,cap.  V  ,pag.  5S9. 

CvM  mAritvm  :  Id.  lib.  II ,  cap. 

VI,  pag.  411. 

CvM    comparem   svvM  :  Id.  lilr. 

II,  cap.x\x,pag.  5S2. 

CVM   FILIAS  SVAS  DVAs: /«  e/)/Va- 

p//io  Jidian.s fupra  allato,§.  xi  v. 

fag.'i.i5- 

Cv.M  BIR.GINIAS:  Fabrett.  cap.  iv. 

i^i.pag.  271. 

CvM    berginivm  svm  :   Id.  cap. 

IV.  159.  271. 

PoH  qii.c,  uon  mirabere  dizlttra, 

CvM  spiRiivs  sanctos,  '■jel  cvm 

spiRiTA  sancta  ;  phrafi  qtiidein 

harbariufctild ,  fed  tamen  pid,<3'^ 

vhriHiand\  a  qt-ea  non  longe  aheiit 

furmul.^  illx,  de  quibuslaudatus 

Boldettus,  lib.  I.cap.  xv.  pag.  jS. 

&  lib.  II.  cap.  VI I,  pag.  420.  Cv- 

ivs  Anima  cvm  sanctos-     digna 

INTEK  SANCrOS.       META  AlKAIaN  H 
:*-rxH  ATTOT         METa.  TaN  ATIUV. 

Eis.  TonoN  Aviayi-Vbi  (ut 
Qf  hoc  '-1  ■^afUu,tirnide  quamvis,  oh- 
fdr'-'eiii)dico\celcheryi:-na7nforiiUi- 

/r?,CvM;sPtl^ITA  SANCTa  ACCEPTv  M 
SVMTE   AiiEATlS   lNNOCINEM,(^/^.r 

eft  iJ  L  eopardi  Epitapbio,  ex  Coe- 
kcttrit)  Cajluli  (apud  l'abr.lnfcr. 


cap.  VI 1 1.  LXf .  pag,  5-;.\^qnaque 
a  Cl.  Mabillonio,  infuo  Itincrario- 
Italico,  Manifeltus  deConhrma- 
tione  locus  efi  crcdita  ;  Fahretto 
'verd  ipft  -vifa  ejl ,  Manifeli;us  po- 
tiiis  de  Baptifmo  locus;  neq;de 
Baptifno,  nequs  de  Confirmatio- 
ue  '1'ideri  inanifeito  loqui .  ^lfiis 
enira  'vctet,ri  Cvm  spirita  san- 
c  I A,  de  Ecclefla  ,  ac  C(etu  SanUo- 
rurn  potius  intelligere  ,  quani  de 

SpiRITV  rf  nAPAKAHTfij  ?  Ex  di- 

£iis  uofnq;  fenfus  opporiunijjmui 
illius  Epitaphii  e}} ,   LeOpardvMw 
IN  .  pacem.  (  ;■/;  Pacc  )  CvM  sPi- 
RiTA  sA.vcTA  (Splritus  SauCios, 
Spiritihus    S.inths')  AccEpTvM. 
f.VMTECeu/ndern')  Abeatis  InNq. 
ciNEM    Chaheatis     Innocentera  > 
yVi/?  autem  raihi  ilnlte    blandior, 
putofuturu  fuiffe,  ut  c^  VV.  CC 
itii  expUcarsnt ,  fi  laudatos  Bol- 
dettianos  lapideSt  tunc  nondura  re- 
foffus,  vidcre  potttijfent. 

[1]  Syntagia.  Infcr.  ClafJ\  x.x.  52S. 

[2]  Off.  alla  Tav.  x v  1 1 .Fig-  i.p.ii  2. 

il^OJJ'-  fuCiifiiterj  lih.  II.  cap.  vi. 
pag.  407. 

[4]  Lih.  eod.  c.x\i\  ,p.  490,  0*492. 

[s\Lib.  I.cap.  XIV.  54. 

(6)  Id.  lib.  II.  cap.  v.pag.  589. 

(7)  Infc.  Dorn.  c  v  1 1 1 .  xxv  i .  /;.  556. 
lW}Ii4cr..ant.  Claff.  xv.  5.  pag.  437. 
[9]  Synt,  lufc  Claf  xx.  328./;.  973.  1 


»70 
ad  Feiiiinam  notanclam,cni  svu\  no.r.en  e.Tet;  tsTABitiONEM  [i]  c  Bol- 
dcttiaiiis  ;    atqiie   alia  ftC^m  .   Ncn  nnns  enini,vel  aUer  ,  apud  Vcteres 
Qiia  Iratarins  ita  iscrip.sm   [2]  ;   cuin  freqnens  lit  in  prifcis  lapidibns 
obfervare  inorciTi  Artifionm  ,  qni  fic  iscKiPSERVNr  [j]  . 

Neq;  foiis  verhis  a  duplici  confonante  i'jcipicntibus  ,literain  I  ali- 
qnando  pr.inofucrc  f.icuiis  deterioribus  ;  vorinn  ctiani  Vocabulis  aliis. 
S!C,in  lapide  inedito  Mufei  Kirchcrianl ,  logi  Mulicreni  imaRmatam. 
Invcntus  fucrat  Japis  in  S.  Sattirnini  Crtircrcrio  ;  anno  ml-.ccx.\ii  ; 
dignusquc  iuihi  vifus,  qnein  dilii'pnter  cxprclii.iii  hfc  exhibeicin ,  iml- 
tara  charadcrnm  fornia ,  6c  caccuraphia  - 


1 


iNjvaccNr/ii!i\/,t-ETX)*ai,c/s5/MAFcoa{c;i 

qU\E-U/.X/ry]|v?iXlil'yM  ////•ETFUIT 
lM/\?.m'rA'ANN'WCBVS*M^llll'Jl^r'vuj\ 

CV/ViQ^V^!  /VONli'  C\'ir-F\ilSSE'PRC?rcf{ 

qVQ-TEMPCRE^  VT.  EC>0-^EUS/^TEX^^yj 

A/\iCRE,V,/\AEVM 
NVL,i^\^VAl^ll'  S/CCIlFXFR\1NT  i 

U?OSn-XV*KALlVM 


■*  ■■  llfcl 


Et  h.Tc  quideni  ;n  ipfo  corticc  Verbi  ispirito  fiflcnribus  confide- 
randa  vcniiint ;  qii.v-  ,  ut  diximus  ,  neque  difHcilia  fiint ,  neque  longe  pe- 
tcpd.i.  Id  inodo  e.xaminanduin  ell ;  quo  pado  cum  fenfibus  aliis,ex- 
prclfis  in  cpitaphio  ,  coharcat  rcpentina  ilia,  ac  inexpedata  prorfus 
aroihophe.  Quem  en'in  ,  non  dico  latinum,fcd  hnmanum  fenfum  fa- 
ciunt  h.v  claufuI.Y:  Ievce  fili.t  seveR.t  memoriam  Posvn  et  sPi- 
Rnvi  sANCTo  Tvo?Di!0  lunt  aurcm,  qn.v  ad  noduni  hunc  enodandinii 
niihi  modo  fuccurrunr;  quAque  non  Inutilia  arbitror ,  doncc  potiora-. 
detccantur.  Aliud  quidcm  cft,  converri  ilii  a  Matrc  Ievcete  fermo- 
ncm  ad  Martyra  ipfani  SBVFRAM,quam  Carissimam  tenera  appcllatio- 
ne  dixcrat;  eamque  SpiRn vs  Sancti  nomine  nuncupari,  tum  propter 
Vit.v  Inncccntiam,  noiuinquc  iimplicitatem  ,  tum  vero  etiain  propter 
confumatum  Itrenue  MartM-itinl  .Ent  igitur  fenfus :  Levces  fili<tE  .sevb- 
R.T  cAkis.-im.*  rosviT  :  Tibi,  hujuarn  ,  ego  J\^ater  po/ui ,  0  Spikit\s 
innijce?is^  ac  S^t^cTi.,  qu:  betJe  r/icruiJH  reddi  tihi ^qualcMCnnique  dfiiinr/jy 
honorem  hmic  •  Is  autcm  qui,  imperita  Levce  d-dante,  voiuith.rc  oinnia 
intra  Lapidis  anguflias  exfcribore ,  neqiiefuit  adniodiimdc  nexu6cme- 
thodo  loquendi  follicitiis:  neq;  folertcr  feicgit  qu.v  omitcerct,  quiive 
fcriberer. 

Danda  In  his  aliqua  funt  fitculi  it^norantia; ,  Mulicrum  Imperiti.r, 
'I  "  cxtcr- 


[  1  ]  0/]'.  lih.  il.  rap.  v  1 1 1 .  4;  i . 
ti]  tah.  liifcr.  pag.  1 1 3.  c  /l.  282-. 


(3:)  Bo!d.  Offli!,./!.  rap.w.p.  4C9. 


cxternoruniporc2,r'nrtatr.  Dai,Tc!a  qu,rcTa;!i  amorlnK-terno'.  Amante.sau- 
rem,  pariter  ae  Fucros,  trtmco  arque  In^perlc^lofennone  mi  folere,  prn- 
denter  notavit  Scrvius  [  i]  ;  ic  e  Scrvo  Bonarrotus  (2) .  Danduni  aiiquiJ 
ejus  gaudlo  ,  propter  rclatam  a  Fiiia  Msrtyre  adeo  inli^ncm  Vicloriain. 
Quotus  auteni  quifq;  in  gaudio  in2;enti  tani  ell  fiii  coiupos ,  uc  ad  nor- 
maiii  e.vadifTiinain  fenfa  animi,  &  voees  d^imetiarur  ?  Dandmii  dcnl- 
que  aliquid  MatrLs  trepidatloni ,  oh  pcrfcquentium  furorem  nonduot-. 
fatiatum  ,  allquid  dolori  ob  raptam  mortc  cruenta  Filiam  ,  allquid  fGiil. 
citiidini,  aliquid  fpei':  Forh  pug»x  Jutus  timores-Ci^-  In  hoc  affeduum 
tumulfuantium  motu,  mirum  profedo  noneft,  li  non  tam  bene  coh.trere 
videantur  Infcrlptlonls  cIaiifuLt,lapidi  commendat.i;  [4]  ;  quarum  vlm  ac  1 
quls  intelll.gat,  fejungere  cas  non  oportet  ab  adfunclls  loci ,  tempo- 
ris,  ac  perfon.K,  qu.t  Epltaphlum  pofi;It.. 

Coh.rrentetlam  fatis,  fi  conlideretur  mos  eorum  remporum  ,  quibus 
confuevcre  epitaphia  f.vpe  conchidl ,  converfa  ad  ipfum  Defunclum  Ora- 
tione .  Frequens  hoc  eli  In  Ethnlcorum  fcpulcrallbus  ecloi^iis  [5], 
qu.v  allocutione  ad  Ipfum  DefuncliMn  hablta  f-vpc  abfolvunturr  iitinter 
formulas  falennes  fepulcrorum  translerit  illud  Vale(6)  ;  cuI  fingitur  fe- 

Y  pultus 


CO  ^d  prlmum  yEiieid-  nuyn-  70. 

(2)   Offi-rv.  iuP^etripag 

il)  SecHudd ad  Corhnh.  7.  5. 

C4)  A/eq;  lolius  EpHaphii  Sevcriani 
eri  hutc  aiTvTa.ha..,  cjnamcrehrb  lege- 
re  eft  ifi  Epitapbiis  ,  prxfertira 
Chriftiauorur/j:  ';§luide?ji>/2  (/it  hnc 
exemplum  iinum  afferamns  cx 
Boldetto,  Obferv.  llb.il.  cap.  vi  i, 
pa^.  419.)  cobxrens  rninhs ,  cjuar/i 
thulus  ille  in  Cyriacce  Cctmeterio: 
Anima.  dvlcis.  incomparabi- 

LI  .  PILIO.  Q\\  .  Vlxn  .  ANNIS, 
XVI  I.  NON.  MERII  VS.  VITa  .  REtt- 

Dii.  iN.  pAcH.  DOyimi}  Orditur 
tib  affetiu,  quo  dcfuncium  Pitium 
alloquitur,  AniMa.  DVt,cisv«<?<3:.j 

tamen  reminHcitur  Anlmam  ita 
T)u\ccmproprie  nominc  comptUa- 
re;eo  negleUu.,quem  obfer-jahamus 
fupra^  pag.  105.  ©•  fcq.  Sequitur 
inconnexa.  narratio  de  meritis,  at 
que  ittate  Fslii:  incomparabiLi  . 

riLlO  •  QVI  •  VIXIT  •   AnNIS  •  XVI  I. 

!^luid  hoc  ad  illud  fnperihs  amfma 
nvLcis  ?  ^luid  tandem  fit  FtLio 
buic  iNCOMPARABU.t  ?  Vtcr  ex 
Paretihus  illum  alloquitur^i  Vtcr- 
que  «e,  an  aheruter'^.  Nihilexhis. 
Sed  neq;  hic  nohis  fjarratar,  quo 
nomine  appellaretur  Filius  tam^ 
dulcis.  J^dditur  Non  meritvs  ; 
fbraji  etiam  ab  Etbnicis  ufitata: 
yipud  Fabrettam,  cap.  III,  Infcr. 
6zj5,  AEt  •  fehcianvs  '  Aeliab  • 


ROMAN'AE^f  ILfAEPATER.'  NON  ME- 

RtNi  I  •  Fucir  .  l^idetur  itaciue 
idem  fi^nificure  ac  a.nte  •  biem. 
RAPTvs^  Similem  hahet  vir/i  ea 
phrafis  in  fepukro  Cyrii  Infantis, 
apudQorium  ;  Infcr.  Etrur.  Tom:: 
I ,  pas.  6?:  FBciT^  ni  cB  •matcr. 

plENTISSIMa"     NGN   *   MERE.STI     ' 

Hincpatet  fenjss  hujus  phrafeos., 
etiam  iu  alio  lapide  CJrfifliano  y 
apud  Boldettum .,  lib.  II.   cap.  v. 

pag,  ?So.  :  INNOCHVTISSIMH.  ANI- 
MH  .    NON.  MKRE.VTI  .     rETPONlE. 

Sulmudiamus  igitnr  fti  riJ  e^xs»- 

•i./»,?fON  fuiffe  MERiTVM  tam  prx- 

cocem  mortem  ■  Fergit  lapis:  vi- 

.TA  RHiiq  ;t  ;  fcillcet  v  itA:»!.  re  U" 

D  I  D  rr  •  I  NJ  •  PA  CE  ■   DOM  1  N  I    •  ^^p  - 

pojiiiffet  fiiltew  quo  dic,  quoi-e  a»- 
no  yita  tam  pretiofa  redditafue- 
rit.  Sed  in  faxo  de  his  ne  ipu  qui- 
dem-  Hujufmodi  autem  Epitaphia., 
in  quihus  formulx  appojit.e  funt, 
-jeluti  lapides  Jine  calce,  multa  in- 
'veiiies ,  apiid  Ethnicos  ,  cr  apnd 
Chriftianot. 

C5)  l^ideatur  Sponius  iu  Mifcellan. 
Eruditit  Antiquit.  Sect.  X.  331  , 
&  fequent ;  ac  Fabrettus,  Infcr. 
cap.  lU.pag.  223. 

l^JTttu/us  Ethnicus.quem  'viJi,apud 
D-  Francifcur/j  Ficoroni,  hdcfulu-- 
tatione  contenttts,  uihil  aliud  ha- 
hebat. 

r  A- 


173 

pultu.s  rcfpondere  tT  -iv.  Winc  eft  etiafia ,.qii6d  taiii  f<tf)e  claudaiitur 
R-pitaphia  Etlinicorum  apprccatione  1115  vulgari,  8iT..Tf*l.  terra  .  i.b- 
vis.         Neque  diverfu.s  fnit  Chriftiauorum  ufus ,  qul8uspi"^tas,  &  reii-' 
glo  major  in  formnlis,  ad  fuos  poftrerjum  confalutindos  ,  quos  compo- 
fufiient.  Poterit  hoc  faciie  olifervari  in  iis  Iiifcriptioaibus^^^quas   edide- 
re  CoUcclores  nionHmentorum  C«inetcriaiiuiii,  Ego  paticulas  afteram  ,' 
hac  apcfti;oche  norabilf>s,  e.\  iis  quas  nondiim  editts  credo: 


Ci) 


-9l 


r.urx    i 


i\  YP    ^^)    ANTIOXg  IHr 
C  co*PONI  .'^   XAIPEt       ,       _ 
C  Y  M  B  I  co  ^    r  A  Y  K  Y  T  A  T  H,:,'p  ^  -s,, 

A  Y  P  H  A  1  O  C^    t  Y  M  ^'^^k^O-^vhl 

''i  -■;■■         ;  f  ■■';■; ;io  : 
E  P  co  C  O 


Eam 


•^: 


r  A  y  K  co  N 
X  A  I  ,r  e 


Scilicct.  GLvcoN  vale;  )^'.emaximo- 
dirm  iii  Mufeo  Strozzwrum  ,  ad 
Moiite7a  Hugonis  ,prope  Floren- 
■iiam,Jah{tatur  in  tittdo  Herwiei 
fepultus.  ^-idiGarium.luf.  Etrttr. 
Torn.l.  pa,g.4!i,.  Monent  me  i'erd 
opportu?:e  lole?r,i.'a  rxia  x aipb,  ut 
&  aliud  Gracum  Epitap/jium  af- 


feram .,  pmili  falntatioHs  condu- 
fum,  qnod  eH  bic  ,  //^  Mufeo  Col- 
legii  F-amrmitaui  Societatis  y^fu., 
fub  Toreumate  Navis,  cjunm  d uo 
^ju-:eries  nudi ,  ac  >/iiesii ,  fdcates 
in  litore,  mux  afcenfuri  'videntur. 
EJi  autem  facile^N^avjs  tila  Stygii 
Eortitoris,(jui  ''-f-f., 
»  '    ■   '  ratem  ccffitofubigit,velIfq; 

miniltrat, 
Et  ferruginea  fubvedat  corpora 

cyml)a, 
Jam  fcoior. 

Subfcripttm  autem  e.H 


KIS202   kAI    TPY*nN     Ol    SlKAAIOlC 
TAAAinnPOI     KAI     AflPOI    XPHSTfi 


XAl PETB 


i 


Habet  hoc  Epitaphium  (jntcr  Anti- 
quas   Tabulas   Sicili.v  &c.  num. 
2A.6,)  GeorgiusGualtberius-  Ve- 
ritra,  ex  lapide  tritofatis^non  fuit 
a  Viro  doblijflmo  tam  exa&e  fcri- 
ptu',n  Cjnurn  ingeniose  fuppletum; 
cjf.odcolLitione  patebit.Verterem.t 
Citius  (Sc  Tryphon,  Xicadliiilii 
Infeliccs  &  Ne^ledi:  Boni 
Valere . 

[ i^Inivni  Epitaphfif  hoc interCoeme- 
terialia ,  qtiare  Chrijlianis  annu- 


mero  ■  Cxterur/i  nihii  habet ,  unde 

Chrijliaiium    credi  pojfit .  Expli.- 

candtm  eH: 

Aureiiit  Antiochi.v 

Prndenti.  Ave. 

Conjngidulcillim.r. 

Aurelius  Eunicnianus. 

Vale. 

Vbi  CatMlliamm  iilad  lihet  agns- 

fcere,  1 02. 
Atque  in  pcrpetuutii  Frater  Avcj 
atque  Vale. 


,17? 

Eain  vidi ,  vSf  exfcnpn  ad  Saucl.v  iviarLi:' trans  Tiberlni ;  quo  fimul  ciim 
imiltis  Tabulis  Ccetneterialibus  aliata  fuerjy:,  juiruD.Canonici  Marci  An- 
tonii  Boldetti,ad  infignis  illiusBafilic.v  ornatum .  Ibi  etlam  hanc, qua; 
fequltur  ,  vidi;  in  qua  inale  expreirani  iliain  aftecluuin  pugnam  ,dc  qua 
ioquebamur,  obfervare  poterls: 


CO 


DEPOSSO  -EI  VS  ■  VI  •  KAL- 
lANVAR-  ELORENTINVS- 

QVI-ODVIT.  DOLENS-ANIMO- 
.  FECIT-PAX  ■  TECV 


Quotlefcunique  hoc  ego  Epltaphium  Icgo,audire  nilhl  Evangelicam  illam 
Magdalenam  Videor,  qu.v  Olitorcm  tum  prlmiim  apparentem  alioqiiens, 
nullo  ante  nomyc:^io.,^\i,Domh}s,fi  t:f  fufliiUfl!  et'Ji.  Eodem  plane  niodo 
loqaltui*  h.i-c  infcriptio  ,  Incloiens  Dehosso  [i]  eivs.  De  quo ,  ro:;o  , 

Y     2  fer- 


ii^^lfftim  ab?iormis  hujtis  'vocis  ns- 
fcit  lll.  Fahretttis  Qcap.  v  1 1  i-pag. 
57  3 •)  tribtiat  ?ie  Idiottfmo^  an  com- 
pendio  literarum.  Ut  primiiuicrc- 
dan>  ait ,  facit  f.tcuH  Infcientia. 
Multis  deitide  exemplis  illitera- 
ttnn  hunc  ttfv.m  cotifirmat;  qtiibtis 
addi  potefl  bifcriptio  hac,  rscens 
edu^a  e  Ccemeterio  S-  Vrbaui. 


A  V  X  E  N  T  I    D  E  P  O  S  S  O 
IDVS  ^    FEB 
13Ets'FMERrKTI  COIVGI 


Ex  Ccemeterio  eodem  ed:idam  fuiffe  arbitror,^  eam ,  qu<s  fcqttitur:  lldi 
7iamqtie  illam  in  Vinea.,ei  Ccsmeterio  proximd ■  Habet  de?ostjon'hm  : 


DEPOSTlOftENIsPRID^  IDS  j  MARTIAS 
QVIBIXIT     ANNIS    ^     XXXII 


C»i  DEPOsTiONi  fimilis  efl  bxc  re-         itcmC^:::cter:ali.,(iusm  exCcripfl., 
qv^i  s  i  o,  pro  REQV I E  r  i  o;  e  Lapide        ad  S-  M.2ri£  trMts  Tiherlm : 


SCAEVIVS-CeRVINVS-FECIT 
SIBI  DOMV   REqVISIONE 


.    '74 

lcrnio  ibi"  efl?  Neqiie  nomen  expriiiiitur,  neq;  ;rtas,  neq;  fexus  , 
neq;  confanguinitas :  contentus  eft  iapis  (c.treroqui  non  difiradus)  li  di- 
cat  DEPOsso,hoc  eft  Depositio  Eivs,qui  fcilicer  clauditur  in  hcc  lo- 
ciilo,  fuit  VI.  kal  •  iaNvar  .  Qui  tuinuhmi  ponit  FLcRENriNVs  fe  appel- 

lat   QVjODVIT[l];  qul  fcilicet  CoNtRAVOTVM,  Vcl  CONTRA   MLNlBM(utla- 

pidcs  alii  tum  ethnlci ,  tuni  chriftlani  claruis  loquuntur)  extremuni  hoc 
dniclum  fuperlles  perfolvit.  Id  oftendunt  Voces  qu.v  fequuntur ,  uolens 
aNimo  tecit  .  Concluditur  infcriptio  ,  converfa  ad  Defundu#n  ,five  ad 
Dohinotam,  Orarione  apprecatoria ,  pax  tecv  ;  cilfa,  ut  Cepiflime  folent 
antiqui  lapides  ,  nltima  M  (2)  .  Ea  vero  fornnila  frcquens  apud  Chriftia- 
nosfuit,  atq;  cft  etiamnuni  in  Ecclefiafticis  officils. 
Eam,qu>i:  fequitur,  Infcrlptionem  vidl  in  pr.iionga  Tabula  marmorea, 
in  Coemeterio  Sandi  Hermetls  ,  ubi  fepiilcrum  Martyris  clau.dcbar ;  in- 
dicante  Martyrlum  qu.v,  de  more,  ad  loculi  caput  adha-rcliat,  phlala 
vltrca  fan,^uine  tinda:  Habebat  vero  lapis  in  parte  averfa  ,cpitaphiuni 
Alcinoorum  duorum  ,  ifv'  Alcxandri ,  quod  rctuli  §.  xi  i,  paa.  ic?. 


F^ORENTIO     CARISSIMO 
;r  (  O  R  E  N  T  I  A     E  T     A  P  R  1 0 
PARENTES     FECERVNT 
F  l^  ORENTI     DVI^  CIS 


In  eodein  Coemeterlo  hanc  cxfcripfi ,  ainotam  a  loculo,qucm  clauferat: 


S!C 

EVFROSINO 

FILIO     CARISSIMO 

sk 

VI XI    _M-  nn    te   in   pace 


Gujn.s  Infcriptlonls  poftrema  Vcrba,  fatls  frequentla  In  Chriftianls  an- 
tiqulfrnnorum  Coemeterioruin  Infcriptionlbus  (3),  Liturglcaprocjil  du- 

blo 


[.  I  ]  f^'i/'  dotius,  ciii  bxc  Vidcnda  com- 
mifi  ■,  dfthltabat ,  ettm,  ctijtts  dh- 

POSSO/jC?ae/?\I  KAL.IANVAR,^,^ 

iLORENriNuM  .  ExpUcabat  autem 
dtios  ultjmos  verfusjic:  qv^i  odv  i  t 
/ci/,  Catechumcnus  c»^'i  florEn- 

TINUM.  AVnl  VI  r-DOLENS  ANl  MO. 

fecit.  Certe:  catechvmeni  ,  (^ 
erant^^  dicehantur  AvoiENrEs; 
TertftUiafio  tejleidc  Pcrnit.  cap. 
V 1 .  JVon  appofui  atutem  Catechtf 


metifis  hic  nomen  fiifiin ,  qttia  non- 
dur/j  Chrijliafitm  nomen  in  Lava- 
cro  receperaf,  tioluitq-.profina  nn- 
mine  facrtim  monumentfim  ince- 
Jlare.  l»ge?iiofam  profecio  inter- 
pretationem  ,  quarn  cofifirmar^^ 
foffis  antiquolapide;apudGorium, 
Jnfcr.  Etrur.  Tom.  l.pag.  2S8. 
(2) Recole  obfervata  §-x i  J^i  pag- 1 1 2, 
[3]  klde  Infcr.  Domeri-  tabretti,ca- 
fite  ww-pag.sjo.s^yi- 


blo  fLint,&,adarcaiu  dirclpHium  fervandam,  flnc  rcl.q.Hs  aDDoh?3_. 
lis  autem  Detuncto  precabantur ,  ut  eum  iv  pace  fufciperet  Chr^ltMs- 
qucmadmodum  in  emortualibits  prccibus  Romana  confuevlt  canere  Er'. 
clelu:  SvsciPiAT  m  cKr.stvs,  qv;  vocAvit  lE.  Clariiis  hoc  exprimit 
Oaucienn.1:  Titulus,apud  Fabrettum, /^i^.  GavdlnTia  svsciPtATVR  iw 
PAcE,  Sa  fiipr^  allata  [i]  Luclfer.t-  infcriptio .  CLCcriim  tormulam  de- 
curtatam  le^i  in  aho  Lapide  Cccmcterii  ejufdem. 


APRO • TE • IN   •PACE 


In  quo  pariter  verbofam  Invcni  eplgraphen,  toculo  adh.trentem,  a  ma- 
rito  Uxorl  pofitam^quam  in  Epitaphii  fine  repente  alloquebatur .  H- 
lam  C20  infcriptlonem  hic  refero,  cum  lifdem  plane  mendis  ,  qu.v  fiiut 
in  fapide  ,  n!(i  quod  dlvidere  neceUe  habebo  verfus  ,  appolitis  obelis 
qul  Interruptam  fericiu  ollendant ;  cum  pr.t  pagin.t  angultii  pinsi  per 
extenfuiu  uonpoUint. 


SEM'EVNOMIVS  COCCIAE  RVFINE  COIVC^I  B  M  CVM  QVE  Vm  PM  = 

sic 
^.\NN  XXI  INCOMIARABILISQVEIVS  TANTA  ANLMOSITAS 

\D    VTILITATEM     COMMVNEM   TRAENDA    I  V  C  V  MQJ}/ OD  D  ECE^ 

SJC 

t:BAT  FEMINA  INQV^OD  TANTA  PRECEM-  ABOLIM.  EXHORTVS  SV.\ 

sic 
VNVM  EX  VTERE  EIVS  SIMLMILEM  QVE  sic  TENE:: 

s:RE  MIHI  VAI^E  IN  PACE 


l 


Infcriptlo  harclongo  indigeret  commentario,  feu  veriiis  Dlvlnatlo- 
ne,  ut  allqua  ibl  potVent  inteliigl :  nec  tamen  digna  eft  qu.i;  tan-o  ope- 
recxplioetur.  SbM,  In  prlma  linea,  Semproni  vM  facile  Indicat;  fa- 

cile  etiamSEMNVM  [2].  Ter  faltem  mihi  illud  sem  occurrlt,  dmnhujus 
Coemcteriicunlculospcrveftigarem:  Occurrlt  etiam  non  contrartis  notis, 
fedcxpreflis, inEpitaphioComini.t  sEMNES,quam  sb.mnethm  dicebat  la- 

pis 


(2)  It:i  expUcavit  eafdem  liieras  lU. 
BluuebiHiis^iji  Prxf.  ad  lll.  Tom. 


j4naslafti^pag.  ■x.yiw.Habesprce- 
terea     ignatium   sbmnum,  iu 
Fabiett.  cap.   ix ,  iufcr.  izCi. 


176 


Ultiimim  illud  morrogramina 


pisftipra  al!atii5,  ^.xvi./x?^.  i?9-  .         ,     _    . 

[i],vidctur!cgipoire,  LocvsREfiiliETis;  vel  fortalle  nieliiis  Locvy  Rvpi- 
N.E.  Reliqua,  obfcura  quidem,  fcd  etiam  inepta  fimt:  Verum  In  illis 
ipfis  verbofis  ineptiis  morem  vldes  ,  quem  indicabam  ,  convertendl  ad 
fepultam  Uxorem  ,  fermonem  qni  eutenuf!  de  illa  narraverat. 
In  lioc  quod  fequitur  lapidis  cix-meterialis  fragmento  ,  qnod  cfl  apud  Je- 
fuitas,  I\om,t;  in  Mufeo  P.  Klrcheri ,  non  fcpuka  Puella  folum,fed  (Sc 
ejus  V!rginitas,  per  Apoftrophen  enunclatur,  &  IN  pace  ,  fimul  cum 
Defunda  Piieila,  recepta  elie  dicitur: 


Q_\'  E    V 1  X  1  T    /^  iN  is    X  V  1 

MENSIBVS   SEPTEM 

DIES  XVIIII  TE   IN  PAC 

E  CVM    VIRGINTATE 

TVA        ''' 


Addatur  &  hoc  Fragmentum  tabul^  Coemeterlalis ,  quod  !n  Coc-mcte- 
rio  S.  Hermetis  cxfcripfit  Can.  Mavangoni: 


;ilRENTI    ACATHONICO 
XIT   ANN    XXXXVIII-MENSV 
(U  TE  IN  PACE  FRATER  MINOR 

(  FECIT 

) 


<;vtd  d; 


Eie- 


t'3  i^tijnhiodi  n2»7iogrammata  fwa 
rarh  'epulcris  appojita.ut  proftgno 
ejjent  pojleris  ad  loculttm  digiio- 
Jeeijduw,  mti  femper facilia  intel- 
UUttftitit.  Explicasis  rmuograjfi- 
tnnta  h.tc^anno  1752.  invetita  in 
diiahtis  TabuUs^e  Ccemcterio  Saw 
ili  VrbatJt. 


D^ 


yic(e  de  his  motiogramrnatis  lll.  Fahrettiim ,  lih.  v  1 1 1 .  pag-  584. 


.       '77 

-  Elegautiiiime  autem  adhiberur  hnc 
Apofirophe  in  breviirm-io  titulo  Judai- 
co  [i]  ,  duabu.s  linguis  confcripto,  qui 
ciliaoperculodifH-adoSarcophas^iniar. 
n)orei,reperti  feciis  Viam  Appiau; ,  fe- 
ciindo  ab  Urbe  Lapide,  anni.s  ab  hinc 
duobus  ;  quod  operculum  nuncin  Mu- 
feo  codem  affervatur  : 

Charadere.s  iili  Barbari  in  Lapide 
poft  l'ahnit  ranuim ,  Hebrai  funt,  non 
illi  quidem  a  perita  manu  fculpti  ;  fed 
quales  fcribi  folebant  ab  hominibus  , 
qui  relisjione,  non  auteui  genere,Ju- 
d.ii  elient  ;    cujufmodi  erant  Profel) ti 

Hcl- 

[  I  ]  yudascam  u-t  credam  hanc  iijJ'criptio_ 
?iem ,  potitis    cji:am   Cbrillianam  ^fa_ 
cuiut  non  f'jl-^.'t  characltrtt  Hebrcti.^ 
fed  Q"  triaiUa  Synibdla  ;  Coruu^Caji- 
dclahri  ,  Cif  Pahnx  ,  in  Moyumentis 
'^udi.tonl  freqnenter  expreffa.  Et  can- 
dcLbrum  cjuidem  ,  quod  fere  femper 
fepfikris  fuis   appinxere  fudoii ,  que- 
madmodum  Bofif!s.,ac  Fabrettus  obfer- 
'varunt ,  aliquando  etiam  in  CIJViHia- 
norum  Joculorum  tabulis  invenitur  . 
Palma  autem,  proprium  '^ud^vx  symho' 
lum  .>f^p^  tatnen  in  imrtualihus  Chr':- 
fUanoru//i  lapidibus  ,  aliquando  ettam 
in    Etbnicorum    Epitafhiis    fculpta 
efl .  Cornu  verb  illud  haiififor ,  tunut 
ad  Ponfsfices ,  tum  vero  etiam  ad  Re- 
gcs  ungendos ,  nonnifi  in  Monumeu-: 
tis  fudaicis  reperin  fcio  .  Tria  vero 
bxcsymbola  conpmUa  in  antiquarum 
pateramm  cx  j-^itro  fragmentii ,  C/. 
Senaton  Bonarrato  perfuaferunt,  fu- 
daicos  fuiffe  calices  illos  vitreos  ,  hii- 
jufmadi  Emblematis  illujlratos .  Cxte'' 
rtimyfi  quis  putet,Cornu  illud  potuiffe 
a  Chririianis  efjingi  ad  fignificandum 
XPiSToN,  Jive  VNCTUM  Domini,iton 
pugnabo ,  ut  Synagoga:  afferam  lapi- 
dem ,  quem  ftbi  vindicare-  vejit  Eccle- 
fia  :  Prxfertim  ,  cum  in  ipfo  operculo 
expreffx  fint  illiS  larva  ,  a  quibus  to- 
lerandis   maxime  abhorru'iffet  fupsr- 
Hitio  yudaica  ■  Ctijufvis  tandem  reli- 
gjonii  hxc  infcripti&  fit ,  bgi  debet  i 

HIC     DORMIT     FAVSTINA. 
PAX 

SciUcet.,  ILLI  ;  "jel  TiEi  Jit  .  Faci/e 
autera  bxc  lnfcr'tpt'io  non  dtflabit  ab 
iState  .Antoninorum  ■ 


178 

Hcllenirt.r,  &Komani,  ad  qtios  FavstIna  ha;c  fpcdade  videtur.  A^n 
pelJabant,  appellantquc  ]ud.Ti,  cxtermini  hoc,6<:  peregrinuiii  fcriben-* 
di  genus,  &apharcu\  queinadmodiini  Hebraice  fcientibus  notiflinujrr_. 
cft  .    Debuiilent    vero  a  Quadratario  nota;  accuratiiis    infculpi  ;    f;c„ 

|----\  ^  c^  rs^  .Tunc  enim  ver6nunlfe{luincirct,easlegi  oporterc,Sc!A- 

LOM,  idefl  i'Ax;fuhaudi,  T,Bi  .  CHia  Tacis  apprccat'onc,c  facris  pn^i- 
ni.s  drfunipt3,profecui  confuevcrc  DcfunClosiuosJud.ii;  iit  ad  infcripco- 
nc! Judakas  ab 'c  rclataj  obfervat  rabrettus ,  ncc  feniel  [i].-  I-uitcniin 
apudJud.TOs  til)tatifi;inal  2]  forniula  illa  roRMiTi6Nis.  iN  rACE^KOJMHsrns 
E-N  FiPHNH,  e  Sacris  libris  defuinpta  [jjj  eanique  cxprefic  pr.tkn- 
biint  Rltus  Jud.ioruni  in  tuiinilandis  Defundis,  quos  latincs  iecit(ji[- 
hcrtiis  Gcncbrardus.  Apparet  hoc<S'  in  fcqnenti  infcriptione  ,  qinini  c.\- 
cep!  Roni.t-,e  inarmore,  apud  Marchionem  Capponl  ,fa'pe  hujdatLin-L.j 
quamqiic  hic  adju^endam  piito,  tanquam  »«f(f>i»  eruditis  placiturum; 
^ulluj.s  jam  quartum  dainnati  pcpuli  nionuniciitinj  in  hac  Diiicrtatio- 
n-o  appono. 


[5] 


6  N0AAe  xeiTAinAx 

XAPIOcnATfcPCTNA 

r-orHceAAiAceTja 

Me  KAToO  NA  6KA*iA0 
AAO    C*IAeNT0AOC 

KAA   CaJCEIco  cAcHNeiP 
HnH        H        KOlMHclC 

A  YTor 


Sed ,  nc  ad  ea  ,  qii.r  inihl  pr.vclpuc  obfervanda  erant ,  revertar ;  vlde.s  in 
allatis  exemplis,  morem  latisfrcquentcm  fulfie,  ut  qui  tabiilam  fcpulcra- 
lem  poncbat,in  Epltaphio  Ipfo  fermonem  convertcrct  ad  Defundum; 
cul  uful  inh.crens  Levces  ,  diim  SEVEKi^  FilIv^  Carissimae  tituluiu 
PosviT, eam  Inopinat6alioquitur,  dicens,  eT*  ispiRito  •  sancto"  tvo. 
Aiterum  ver6  quod  mihl  fuccurrebat,  ut  ne  Incoh.irenter  ioqui  vl- 

de- 


(^\)hifcr.  Dom.  cap.  v.  xxxxiv,cr 
Qip.  VI.  loi  . 

(2  )  Severanus ,  Rorrht  Subterra7i. 
lih-  II.  cap.  22.  pag.  191:  li  prin- 
cipio  dcgil  Epitafl)  (  in  Ceemete' 
rio  yudiiico  extra  Portam  Portu- 
e^ifam')  quafi  fcn-prcera  il  mede- 
fimo,in  tal  guifa;EN0AAE  kite  en 

niPHNH  ,.S(C. 

De  hac  '■jera  Facis  arjuunciatiotie 
1'idtMtur  Dilherr.  Parrag.  rit-  Sa- 
cror.  &  Sacular.  in  Fafciculo Cre- 
vii  •  T>n  ▼  1 1 1.  ad  hifior.  &  Phi- 
lolog.  facr.  t»p.  25.  fag.  1 87. 


(3)   \ti  V  \cz.,iri  idipfum.,DOKWiPLU., 
&  REQViEscAM  ,  Pfalm.  I  v. 

EN   EIPHnH,  ,'ij  ToauTo,    KOIMHQH- 

SOMAI  ,     ij     iTtilTU    . 

[4]  HicDOKMnFau- 

charius.  Pater  Syna- 
goga  FJeenJis:  f^uno- 
rum  -Ceritum.,  &  'decern  ,  y^maris- 
populi ,  &  Pr£ceptoruni- 
^^ii  pulchre   <vixit :  h/  pa- 

CB   R£<^IETlO 

tjus. 
(5)  i.\aU  Stephano  esi  Vrbs  Fbrzui- 
cix  t  inter  Tyrur/i ,  c^  Sidonem  . 


erur  t.pir3pniU5rapiui>  ,  imid  er"  "    "" 

pof 

■fJellav^erit.  Sufpiclop.es  meas  circa  Kcro'dos  hiijus  Klatrinioniiini  fi,i- 

pri  c.vpofai ,  §  •  vi  ./?j».  zS  ;  eafqiie  no;i  Iinpruclentes  fuilic,neqite  oniui- 
no  cpnteninendas  piiro.     ",   Si   antcniji  ex  ibl  difputatis,  nuptani  fac|- 
inils  Sevcranj";  facile  erir  deinde  eani  Matreni  credere,  6f  Infanter.i  h- 
limn'i  ;prope  eani  a  Leiicere  ccimpofitnni,   non  inficlarl.  Utrunivero 
'  reapfe,  c;r::a  '^EvBR.t  loc'ulun),puerile  allquod  fceleton  depolituiu  tiic- 
rlt  ,,quo  pollit  conjeclura  illa  tlilclri,    aCTo»n.e  Ipfe  obfervare  non  pottii; 
iVeque  eniin  tuhc  ad  Cocmetenum  accelirrciini  hunio  amota^"SevfcK.AE  Ip- 
'culus  inventus  elt.  Se  1  neque  flanduin  cltixi.  iis,  qua;  Foliores,  iuers  ^ie- 
nus  hoiiiinuin,  Interrogati  liarrarunt,  fcilicer-cadavcr  fe  pucrile,non  pro- 
"cul  a.SevercV  fepulcro,  dete.^:iii"e.  Saiie  noh  luauditmn  eft  in  Gix-meteril^, 
enundarl  a  laplcllbus  Defunttos,  pr.vfertini  confangnineos,  llcct  nonL, 
femper  eodem  loculo   cor.tcntbs,  fed  ii>  fepulcris  pro.vinils  depolito^. 
id /vero  ii  In  Se\  f.rae  epitaphio  faclum  diceremus;  putarcmufque,  ui|a 
cuin  Matre,aiit  propc  ilUni ,  Filioluin  a^llquem  Pucrum  compolitum  ia 
Leucete;  jam  planum  eiiet,  apofliropheiT- illam  ,  ed  ispirito  sancio 
Tvo,  ad  Sever^^  Filiolum  ,  prope  eam  depoiitum,  referri  oporcere-  Qii.i.- 
'qui.dem,  utpote  In  partem  utramque  diloutabilia,  dicla  funto,  non  ut  cf- 
'fata  docentls,  fed  ut  conjedatlonps  dubitantis;  quas  ideo  tantiini  ap- 
'poful,  ne  tacitus  tranfilire  viJerer  repentinam  eam  Epitaphll  conveir- 
lionem  ;  de  qua,  quemadmo  Uim  3cde  multis  aliis  antiquorum  mori'inf!, 
^formulifque  loquendi,  cohjicere  multa  poiiumus,  certa  autem  profef- 
j;^e.  non  poliiimus.  '  _    .  . 


§.  XVIII. 

DIVINATIO  DE  CHARAcTERIBUS   INEPI-      I 
TAPHiO    DtLETIS  .    "      "^^  i 

ET  hafl^^ni?  quldem  conjedorem  egl:  niuic  vero  hariolum  a^am  opor- 
tet  .  D;vlnandum  elt  enlm,quid  in  characlerlbiis  iis  f-'rlptum  t-ue- 
rlt ,  quos  e.vtrltos  vldemus  in  veqfu,  qul  fublequltur  leneram^chri- 
fllanamque  formulam,  ed  i>piriio  saNcio  tvo.  Has  aute.n  harioMpAr- 
tes  ut  deciinarem,  neq;  laborl  peperci,  neque  dillgeuiti>r  ;  cii.n  Ro  n.u 
infcrlptionem  Ipfam  aurographon ,  (emel  iterumque  confulerem  .  Erat 
inecuin  f.vpc  iandatus  D.  Canonicus  Maranaoni  ,  vlr  guarus,&  rcruin 
hii)uf;nodi  fcienrlllinu'; ;  qul  etii  n  induitrie,  ac  folertec.  adlaboravit ,  ii 
forte  ainlliarum  Notarum  veltigium  aliquod  rimaremur.  Neq;  tame^^j 
llcult  ab  ine.Korabili  faxo  omuia  e.\fcuipere.     Profuit  tantummodo  eut- 
tulis  minutlirmis,  qii.vque  inlnio  iiteraruin  manentliim  non  officerent, 
leviter  fuperticlem  irrorare:  Sic  cni  n  q.i.u  erant  relidu.t  ,  qnantumvls 
evanefceutes,  minil  partlciil.f  apparuerunt;  ac  certo  certiiis  depreheu- 
dimns  primi  characlcrls  ducluni  eile  hunc,  m  .         Poft  eum,  IpatlurrLi 
duaruin,aut  ad  fuminum,triiim  ilterarum,  vlx  umbrain  rcclnet  characle- 
ris  ulllus.  Tum  clariiiime  lei^itur  Tjva.  Sufpicabar  prolnde  ibl  iegen- 
dum  ,  mortva  ,  &conjedur.L-  favcbat  enunciara  In  vocibus  feqiicntibus 
a'tas,quam  Severa  vixidet.  Neque  aberat  conjeclura  defumpta  ab  aliis 
cpitaphi;s  Chriitianis;  in  quibus  oniila  deposIiIO>jis,  &  osirus  cominu- 
nlori  phrafi ,  Mors,  fuo  nomir.c  ,  AJors  appsliatur. 

Z  . Ica 


,i8o 

Ita  naiiiqiie  eft  in  Epitaphlo  Statill.t  Alexandr.t  Vlrginis,  qnod  re- 
fcriint  CC.  VV.  Bonarrotus  (i),  &  Boldettu.' [3] .  Dicitiir  enim  ibivu- 
GO  morTiia  . .  . .  Tusco  .  Ei  .  ANiiLiNO  .  coNs.         Itapariter  in  Epit^^ 

lodicitur,  vi  i  i.K-  mar. 


phiopuello:  Geincliin.v,  apud  Boldettuni  [3],in  quo  c 

MOR  .   GEMELLiNV.  Ita  iu  titulo  R  cftitut.i-i  ipud  cundeiu  (4),  qul  concJu 

ditur,MOKT.  1 1  I  ijNON.OcT.Ita  etiam,apud  euindeni  [5],Iii  cpitaphloSab- 

batii  Pueri,qul  eft  MORi .  KAL.  jANu    ' — ii-''" — -       •'-  -  - --  ■--«. •- 

rcnptum  eii  lapidi  Puer 


Cffonii  Viv 


fti'  I 


^ 

H 

f^ 

/^ 

x: 

< 

W 

> 

c 

W 

1— « 

C/2 

^ 

>J 

> 

w 

a 

1-J 

ii 

i»i 

1— l 

w 

cc 

> 

cq 

0 

Ui 

0 

H 
00 

cn 

> 

< 

to 

p-, 

Pi 

C/1 

C 

w 

S 

t— 5 

e< 

> 

c 

X 

<    - 

;^ 

cyo 

> 

t— « 

Q      ■ 

—1 

H-t 

X 

^ 

•— < 

f~- 

C/1 

^ 

HH 

z 
< 

> 

H 

Ita  alibi  f.vpc.  |N  i-age  MoRENTr,In- 
ovIi[6].  MORiTuR  .  NON  .  I  EB,  lei^c.s  iu  laplde 
aoud  Fabretriini  [7]  .  Ut  liOn  fcinpcr  expcctanda  fit  ab 
lapidibus  Chriltianls  folenni.silla 
foriuuia  eniortuah'.s ,  depo^ii  10- 
Nis  ,  vel  DORMUiONis  ;  quaui 
fruftra  requires  iii  eo  quod 
fequitur  Epiraphio  ,  nuper  eru- 
to  e  Camcterio  Sandi  Urba- 
ni : 

Putabam  itaque  ,  et'ain  In  Eplta- 
phio  Scver.f  fcriptain  elie  potu- 
ilie  voccni  MORiUA  ,  quani.cha- 
radercs  fuglcntes  indiCarent: 

Cum  opportune  inonuit  D. 
Nlaran^oni ,  lapidein  hunientcm, 
noii  riguram  t«S  o,  ncq;  rci  00  » 
fed  potiii.s  Tiu  A,  ruditer  claiio- 
ratam  retcrre  ,  h"c,  /\  .  Ita  qui- 
dcm  etiam  m;hl  ter  quaterque 
lapidem  coniidcranti ,  fub  diver- 
fo  lucis  afpedu  ,  eft  vifum.  Cer- 
tc  tamen,  id  apparuit  liquido;  fe- 
cundam  literam  uon  eiie  O  .  Qu.t 
vero  poit  hanc  fecuitur  Iltera, 
vix  ullius  charactens  umbrani , 
vel  poft  madorem  afperfionis,  re- 
tlnebat .  Soliim  ante  llteras  tova, 
haftula  quivdam  apparuit ;  quati 
fcrlptum  cllet  norA  .  In  re  adeo 
incerta,  confultu  nolul  notas  poft 
prlniani  fcqucntcsari  Incidcre; 
contentus  fi  c.r  cxprlmerentur , 
qu.v  maxluic  patcbant ,  rcliquarri 
vero  locus  indicaretur  .  Qx- 

terum ,  h  verc  cll  A  iccundo  loco 
in  hac  voce  ,  quemadmoduiii  ve- 
rofimilc  vldetur,  non  allum  ma- 
gis  commodum  fenfum  faciunt  il- 
\x  liter.t,qiiani  fi  Jci^antur  mar- 
•jVRA,  velMARioRA,  vel  mak^. 

TVA, 

i.\'\0JJ'eru7ti  fopra  i  'vetri->  Prefiz- 

/>.  xviii. 

2]  OJftruiji  fopra  i  Cimiterj  p-  S2. 
[3]  Ibid-  lib.  II.  cap.  w-pag.  375- 
^]lbid.pag.  5  17' [5] 
^6]  Ihid.  lib.  ll.cap.  vi  i  !./>.  432.. 
L7J  Infr.  Dom.  cap.  vi  1 1.  4S  />.  554 


I 


iSi 

TviA  ,  qnoJ  cornipte  pofitinn  Cn  pro  marTyr  ,  Archaifino  noii  ad- 
iiiodain  alieno  ab  Latiiiormii  antiqiioriim  proauntiatione  &  fcriptu- 
ra  [i]  .  M  quidern  ejus  atatis  lapides  loqui  confuevcre  .  ^innum 
(,  ideit  Signuin  )  loci  .  QviNriNi  .  et  .  mariuri.t  ,  refertur  a  Bo- 
nArroto[2],  &  a  Roldetro  [3J.  mar;v!^es-  simpucivs.  et.  faustinus: 
infcuiptuin  erat  arc.i-  Marniorct  iii  iiaiilica  Liberiana,  tefle  Severanj 
[4I .  Qno  eodein  telle[5j,  Lapis  exj  CccmeterioCyriacv,  habuit  sancto 
MARi  VKt  •  i.AukeNi  10  •  Sicuti  apud  Boldettuiu  [6]  lapis  alius,  cx  eodem 
C:i?ineterio,habet  maivIURE  FtLiciTATi  .  Titulus  ante  duos  annos  edu- 
Chis  e  Ca;inctcrio  SS.  Proceffi  ,  isc  Martiniani  [7]  etlam  j.po/x/.ixT/*»T>pS». 
[8]    fcriptum  habet ,  marTuroru: 

Et  nomen  quidein  mapttpos,  pro  nomine  maptts,  non 
ira  aiiomaiuin,  aut  barbarumeile,  ut  eHminari  oporreit 
a  lin^uaGrcLCorum,obfervavit  Joannes  Grainmaticus  in 
Technicls  ,  qiu  illud  iEolici  moris  cile  docet:aIt  nain- 
que  (quemadmodiiin  in  Gloliario,  V.  mapttpgs,  fcrl- 
bit  eruditiirmuis  Du  Frefnius)vGoles,  •riit  >«y(itao>  ht  lu^iUi 
/*iTiyut  ;  fcilicet  ,  Gi/ikivos  Cafus  iri  redjs  trufjsferre : 
affertque  cxemplum  in  hoc  nomine,  de  quo  loqulmur,, 
MAPxrpos  xx/,8ff/  t5  iMAPTTpoT:    idefl;,MAPTrpo2,  Ge- 
n:tivuiu  a  MAPTTp  ,  ,  Nominatlvum  fadum,^t?c/i;;ayf  , 
ei  tribuendo  Geintivumj  tS  MApirpor.  Quo  verboivo- 
itco  ufus  (  pergit  du-Frefne  )  ut  alios  omiitam  ,  S.  Bafi- 
lius  in  Epilloia  ad  Chilonem  ;  rlit  ftapTVfo/s  t»  Xp/r». 
Jam  vero  ,  femel  polito  Redo  mafculino  mapttpos, 
qu.r    Lex  vetat   inde    deduci  femlninnm    mapttpa  ? 
Nulla  plane  :  ut  prolnde  non  fit  inter  barbara  nume- 
randum,  quod  in  barbaro  cvteroqui  Felicitatis  epita- 
phio  (de  quo  nuper  dlximus)  Martvre    fcriptuin  fue- 
rat ,  in  dindl  cafu  .    Adhibebant   fane  ,  tertlo  ,  atque 
infequentlbus  f.tculis   ,  tum  MartvRA  ,   tum    etiani_. 
Martyra,  In  redo  inullebris   generis  [9]  ,  tam  pro 
nomine  proprio    ,  quam    pro    ftrenuitatis    titulo  (10) 
En  IUud  inlaplde  chrlftlano,  qul   eft    In  Parthenone 
Puellarum  Mendlcautium  ,Roma; ,    ad  ruinas  Tcmpii 
Pacis  : 

Z    2  MAR- 


r— 1 

Q 

< 

W 
H 

O 


W 


< 

I — I 

< 


u 

> 

Q 

o 


<y. 

> 

> 

V^ 

C 

0 

»— 1 

cd 

>-H 

> 

> 

H 

0 

< 

oi 

^ 

[i]  De quavide lll.  Fabrett.lfifcr.  piig.  175. 

[2]  Fntfit.  ad  Vitra 

tSl  Offerv-  lib.  II.  cap.  viu.  p.  429. 

C4)  Ro//ia  Sotterrujiea  lib.  II.  cap.yiwii.pag.  170. 

(5)  Ihid.  lib.  III.  cap.  XLi.  394. 

[6]  Lib.  z.cap.  VI I  \.  pag.  431. 

[7]  AdJictJh  aiitem  loctilo  ,  qui  Vafcuh  '•jitreo  cruen- 

to  jiguabatur. 
(8)  Hj:reo.,utritr/j  legereoporteat  illud  maktvrorv 

pojl  Verbum  cimitero;  ari  potiiispofl  illa,De- 

Pojjtus  pos FERA  D I i..1)trobique  opportune  ftu. 
(5)  '§lua  ratione  etiam  turtura  invenies .,  in  titulo 

fepulcrali  .,apt4d  Boldett.  lib.   II.   cap.  xviii, 

'pag.  544- 
(10)    'glmm  in  partem  ufurpatum  Jtt  ?icmen  mar- 

TVK 


l82 


L'] 


MARTVRA  QJ/I  VIXIT 

ANNISOCTOETMENSIS 

C  I  1  I  X  A    C  S  E  I 

S  E  P  T  E  B  E  X  E  M  E  R  I  N  T I 

IN     PA  C 


t 


1  Y  R  /■/;  i)oc  Chri/}!u::o  tkulo,  qui 
crutut  eft  ^  anno  Mnccxviii,  e 
Cccmeterh  PrifcHliS  ad  Foinem 
Sa(itr'-"'-> .  nov  ficile  dixerh  : 


% 


m- 


MARTYRI 


IN    PACE 


Forte  Tiamque  ho:m?ii  appojitns  fne- 
rit  ctii  nomea  m  art yr  i  o:forte  au- 
tem  etiarn  militi  aliaii  Jlrenuo^ 
qui  prcelium    Domini  praliattis 

fiie. 


ftierit ,  ctijut  tamen  nomen  Ohri- 
Jiiani  fepelientes  ignoraverint. 
[  i  ]  (i_v  I  A'  I X  i  T ,  facilefcriptum  fue- 
rit  pro,  Q^'E  V I X  rr :  Jicut  infrx-j 
mlNsis  ,  '^  beNlmekinti  .,  pro 

MiiNSES,  BENEMEreNTi. 

(2)  ^\\\  xA  c  SEi  iBvTE.,Tautolo- 
gia  eB ,  ttt  reor,  quadratarii  fcri- 
bere  nefcientis  nono  Kal.Septem- 

BRIS  . 

(5)  In  Italia  Sacra ,  itbide  Epifcop. 

\     Clufinis ,  Tom.  III. 

|C4")  In  ^ciis  SS.  Tom.primo  Julii  .> 

—    V^S-  659-   Commeut.  prxvio    ai 

^cla  S.  MuHiolci. 

[S^Pri-ma  ex  his  Infcriptio,paucis  im- 

mutatis,  aliquibus  additis  ,  inalia 

lapide  Templi  ejuflem  reperitun 

ubi  nonfunt  iujiu/pta  iu  margino 

Nota  .  CLUSIO     DICIT   . 


XPE,FABE,BOTIS,  uKECORIO,  ETAVSTRE  CONDEDOCIS.  i^ 
QVOD,  MVSTHIOLE,  OBTVLERVNT,  MARTIRE,  xTt  . 
HOC,  TEGMEN,  CIBVRII  ,  SVBLATA,  BETVSTAS  .     C^ 
QVE  UELIORE  CVLTV,  NOVILIORE,  REDIT  ($  ^ 

CEDAT  .  NOVITATI  ,  DIRVT    ANTIqVTAS   Lrc,NI. 
PVLCHRIVS,  ECCE  .  MICAT,  NITENTI  MARMORIS  DECVS 


jS5 

C  vXPE  FABE   VOTIS  C^REC^ORIOET  AVSTRE  CONDeDOCIS 

L 

V 

s 
I 
o 

D 

I 
C 

1 


QVOD  MVSTIOLE  OPTVLERVNT  MARTIRE  XPI  r  !  [il 

HOC  TECMEN  CIBVRII  SVBLATA  VETVSTAS 

QlvT     MELIOR     E    CVLTV    NOVILIORE    REDIT  r 

CEDAT  NOVITATI  DIRVTI  ANTIQVITAS  LICNI  r 

PVLCHRIVS  ECCE  MICAT  NITENTES  MARMORIS  DEC\S  y 

O     MVSTOLE     MERITV     BENRANDAQV^E     FEDIS 

ROSEIS    VIRQINEIS   CROCEIS  AMORE  PARATVS 

KOVILIOR     PROSAPIA     QVI    ET    DE   CLAVDII  PROLE:v.    t         f^] 

CVIVS  AVLE   MOENIA  A  FVNDAMENTIS  DICAVIT     Y  CS] 


T 

c;rec-.orivs  ARMIPOTENS  ET  ROBVSTISSIMVS  do 


Ai:a 


QyOD,CACVMEN  CVLMENIS,  FACIVNDVxM  CVRAVIT.  i^ 

O  MVSTIOLE,MERITVM,VENERAVILI,POLLET.   ^ 

ROSEIS,VlRGINEVM,CROCES  AMORE  DARATVM  C$ 

CVIVS,  AVLE  MOENIA,  A,  FVNDAMENTIS  DlCAVIT  . 

PRISTINA  SVBLATA  INNOVAVIT,  POTESTAS  Q 

TEMPORIBVS,  D  N,  LVITPRANDI,  CATHOLICI    RECJS^. 

EXACTIS,  TRIBVS  ,  LVSTRIBVS  ,  ET  ARISTIS  ,  DVOBVS  . 

ARCADI,  PRAESOLI,  TEMPORE  RESTITVTA  EST  AVLA  . 

MVLTA,  PER  INNVMERVS  COMPLEXA  MODICO.  VERSV 

(jRE^ORlO,  CRISTICOLE  CONPLEVIT  IVSSA  MQN. 

^i)  CiBURiuM/»>-ociBORio,(7/iro;;o-  [2]  FortiJJima  Matroiia  MuHiola., 

mineapudScriptoresEccleJiaftieos  Claudii    Gotrhici     lmperat6rii 

iicitur  tegH^nentuni  ^  <^  umbra-  consobkina    fuijfe  dicitur  iii-> 

eulura  ^ltarii  ,  quod  ColuMnis  ylciis  admodk/n  antiquis  ,  ac  fn- 

quatuor  attollebatur  .  Videatur  ceris^qnx  Surius-,^  Solleriusra- 

Ciampinus  ,  Vcter.    Mouiinenr.  ferunt. 

toni.  prinio,  pag. i8c.  drZ)«-i'>e/  [3J  avla  pro  Bafdica  ,  (jr  Ecclefia 

ffiusln  GloHar.  Latinit-  ^-^  ci  b'J-  ujitatura  quarto  fxcih  norneu.  ln 

RJfM.  AJw 


\ 


184 


Alia  vcro  inicrift'o,  ihideni  locata,  in  qua  martyra  appellatur,  iii  rcdo 
mulieljris  generis  Sarda  Muft.ola,  h.^-c  eft: 


NOBILIS  VASTA    NITENS  REDn^IVA   AN  FABRICA  TEMPLI  .  ^ 

Rlgia  PR:y.;!::>ai::s  ornarvnt  cvLf.uNA  pvlchre  .^ 

FVLGIDVS   VJTA  PlVS  GREGORIVS  APTVS  VBIQVE  .    ^ 
HOC  OPVS  PATRARVNT  LIVTPRANDI  TEMPORE  REGIS.  ^ 
TRAMITE  SAT  RECTO  ARCADI  POLLiT   IN  ALTO.^^ 


MVSTIOLA  PRAEVEAT  TV  POST  GAVDIA  ILLIS 


^ 


CELSVS  VBIQVE  SVIS  CONCEDAT  PROSPERA  VOTIS  .  t^ 
MOX  DABITVR  PLACIDE  SI  NIL  DVBITARIT  OBERRANS.  ^ 
MARTVRA  SISEBVTI  SIS   MEMOR  ALMA   MISELLI  .  r^  >> 


Sed  hifce  MarTy-.a  ilUid  longe  vccuflius  ,  quod  apud  Fabrettum  (2) 
Lei;Itur,e  Vitro  autiquo  :  Mak  i  vra  epecTete  \ivaiis:  &  illa  etla-TLj 
avitiquioi-a,  qn.v  funt  iu  libro  Sacranientaii  Ronian.v  Ecclcfia; ,  qul  Ge™ 
lafio  primo  iribuiiur  ,  edltufque  hahetiu-  a  Veii.  Card.  Thomafio,  fub 
nomine  Jofephi  Cari.  Ibl  eniin  haberur  Jib.  II.  SunBcs  Martyr.^e  ?»tc 
Ci^^cilht ;  Sa?icix  '^uilanx  Ma  ktvr/e  tiice  ;  Beatix  Agath^  MaRtyR;^ 
tuoi;  Santli'i  Felicitath  MARiVK/t  rz?i^  &c.Siniilia  leguntur  111  Miliali 
Gothico,  quod  edidit  Mabillonius,  lib.  III.  de  Liturg-  Gallicafi.pag.  216; 
6c  alibl. 

Nihll  itaque  diceremu.s  ab  antlquorum  feculorura  fermofie  alienum, 
n  obfcuras  Illas,  &  obliteratas  notas  in  Epltaphlo  Se\'Er.t,  fupplcto  cha- 
raclcre  uno  legerenius  martora  ,  vel  maptoya  .  Pr.Yfertim  cuni  jam,  ab 
ipfo  ar.v  Chriilian.t  f.tculo  quarto ,  appareat  in  faxis  figura  Jiter.t  R, 
ita  fcripta,  ut  Y  Vocalem  quodammodo  refcrat  ,  quod  in  Gaudentijc 
epitaphio  [3]  vlderi  potcit  • 

Addltur,  ad  ita  iegendum,  Indicium  adeo  luculeutum  Martyrii  aSEVERA 
toleratl ;  Calix  nimiruni  ille  cruentus ,  de  quo  fupra  locnti  fumus,§.I, 
/j^,?.  3 ;  &  §;II,^(/^.  8.  &  §■  VI. /'d,^-.  31;  ut  proinde  imprudens  conjedoc 
ccnfcndus  non  ht  ,  qui  de  Martyrio  charaderes  illos  intcUigat. 

Sed  five  Mariyra  quis  ibi  malit  jfive  mortua,  pariim  folicltor:  ne- 
que  ulla  mihi  cura  oboritur  ex  eo  ,  quod  In  laplde  vldeatur  ellb  ,  noTA. 
Didici  nimirum  Jonga  multorum  lapidum  obfervatione  [4]  non  elie  in 

omn!' 

Alajivis    Bafilicx   S.  Pauli  Vid  Oilienft. 

THEOD(3SlVS    COEPIT    PERFECIT    HONORIVS    AVLAM 
DOCTOKIS  MVNDI  SACRATAM  CORPORE  PAVLI. 


CO  Arcadius  bic  fuerit  forte  Epi- 
fcopus  Clnfnus.  SafJe  in  ea  Infcri- 
ptione ,  Cjuam  in  Alotis  attulimtis 
dicitur  PR.ft:saL. 

[zl  Infcript:  Doin.  cap.  vi  i  \.p.  595. 

[3]  Apud  Bouarrot.  Pr.tf  ad  pltra 


atitiqua  pag.  xvi. 
[4]  Senft  hoc  etiam  Clariff.  Fabret' 
tus;  qui  proinde  fic,  cap.vi  1 1.  /»- 
fcript.  pag.  5S7.  Non  elle  oper» 
pretium  ducoin  critlcaemenda- 
tlone  fcriptur.i-  immorarl  &c. 


omnlbiis  omnlno  Hnels,  tc  diKftibns  antlqnarnMi  Infcrlptlonum  naendum'' ' 
clim  demonuinentls  barharc  fcriptis  asitur  ,qu.v  &  necellkrlls  deficlunt', 
&iuperrluis  abundint.  Le-at  mihi,  qnl  poterit,cum  qul  fequitur  Chrl- 
Itianum  tiruhi;n  ,  e  Mufeo  P.  Klrcherl ,  fed  fimul  rellgiose  obfervct  cha- 
racterum  hmiram: 


Ea  tamen  neglecl;! ,  lapis  facile  legirur ;  REDEMPrA:  &  nlfi  fallor,  ne 
unam  quidem  guttulam  inde  extundct  opporcnni  fensusl ,  qulcumque_. 
aliter  legerlt.  Idem  dic  de  chriitiano  hoc  lapide,  in  eodem  Mufeo,quI 
Cruccm  hget  volcnrl  (ingulas  noras  atrcnte  confiderare ,  quas  accurace 
expreiras  do  j  ut  divlnet ,  qul  volet ,  feni\mi  iilarum. 


-        -r'         -V 


B  I  13  //i  r/  /N  C^Rl  S        Z^A  n^ECil' 


o^vr  v/3/  a/ 


n 


Memini  miltas  Interpretatlones  Romx-  ab  crndltis  vlrls  hulc  lapldl  da- 
tas.  P.  AlevanderLesleo  S.  J;  dlipertlto  In  duos  veluti  iatcrculos  titu- 
lo  ,  putabat  leg!  debere ; 

CO  VIVIA  TlGRfs  7.EA     FECIT 

QV^^E  VtXIT  ANnis  X.  j  SORORI    IJIGMISSl  M  .'E  , 

vel  DiGM.-E  merenti.  P.Jofcph  Hlcronymus  Lagomarfinl ,  S.  J.  Vlr 
gnarus  in  Antiquitatibus ,  &  latlnarum  gr.icarumque  llterarum  fcientlili- 
nius,  arbitrabatur  lcgendum : 

vivaT  in  cHRisiO         I  Lea  fecit 

qV^.^E    VIXITANN.    X.  '  .SORORI   DIGNE  MEMORIAM. 

Secundum  latercuhuu  vir  doclus  Ita  Interpretabatur : 

EA  FECIT 
SORTEM     CHrISTI     DEl     INIGNEM. 

Sunilto  quldllbet:  femper  tameu  ab  appidis  characlerlbus  dlgredl  ne- 
celle  erit  . 

Eadem  autem  ratlone  loquendum  de  trlbus  hlfce   barbaris  Infcri- 
ptlonibus,  quas  hic  per  Saturain  addo  : 

EO- 


1 


S      SORI    D/   IC^E/A 


_j 


Ci]  TiGKiDiswowf';;  ufttatum  fuijfe 
apudCbriJliafhis  Fe//:i!ias^^-  lupi- 
(i^s  aiitiqui  docttit;  ^fupra  allata 
infcriptio  Tettix  Tigfidis  §.xiv. 
P"£-   '53-  De  ferinis  autsm  apud 


Chriflianas  nominibtis  ,  lea,  vr.- 

SA,VkSVLA,    ASELLA,    IIGRIUE  , 

poRCELLA  bic-    quoadam  addi  pof- 
fent  obfervatis    a  Fabretto  cap- 
VIII.  hifcr.p.  586. 


i86' 


I. 


6nirtrr'o  ;  ijdlnrco 
h  it\\yj 


.ifJHWji.' 


t >j^3T)77:a^£cvzNM/o£vri/^ "  "  '" 


L 


m 


,'4.-1 


r- 


II. 


sji. 


X       C'  >?b  A,  ,\ 


lil. 


Primam  vidi  in  roemcrerlo  Sandi  Hcmietis ,  unde  Miifco  Kirchenano 
acquifita  fuit.  Priores  duos  verfus  facile  leges,aliqua  fupplcndo :  ror- 
tuntitus  'vixit  ivnm  trigbita  ftx:  Exii^it  dc  Saciilo  Neoj  bytas.lexxvam 
vcr6,nifi  omnia  turhes  ,  non  InreHigcs.  Vldctur  tameu  fcnfus  eflchc: 
svp£Rsi'es  coNinx,ET  FiLii  sEx^TiTuLuM  I  Ec  I  T  j  iiKi  ctiam  fortalle  ul- 
tiiua  luelius  lccantur  ,  sn  V  vi  ^(icW  Sexto)  lEcn;  Sccundaiii  vidi 
prope  Pcruliuui',  in  Villa  Comitis  d'Oddi,  ad  Sanclnm  Herminium.  "Nc 
Uidipus  quidem  cam  intelllgct  ,fi  cogatur  charac>erlbus  ab  ca  cxprcllis 
penitus  adha-rere:  neque  tamcn  abibit  a  vcro,ii  quls  legat ;  hoNori a, 
vehKONcRATvs  EN— ptTTiE.\'E  ;  fcilicct  iN  PACE  ;  i'a  ut  t\  fp  fecundi  ver- 
m"is  leg-atiu-  pro  en  •  tS  aLitem  ni  iegritur  hi.  Quid  li  i!>i  didaui  lit,mix- 
tisr  GrAcortiin';i  'ac  Lattnorum  norrs  (  quod  fieri  confuevlire  fupra  vidi- 
mtis')  ■HONcRAfO  ^.vtfcopo  n-i/>//VlRtNE;<rj.' Qui  hn.c,fane  audaciufcula, 
noa  probat  ,  potiora  couuninifcariir.  I"  tcrtio  vcro  epigranuuate  pu> 

deiis  {•dceor,  nnllum.ouiniro  me  fenfum;  ne  remotlffinium  quidem  aile- 

qui 


i87 

qui.  Ex-tant  hi  charadci-cs,  eadein  qiia  exhibentui-  magiiitudine ,  fcul- 
pti  in  figlllo  ivneo,  qiiod  inventum  paucis  ab  hinc  amiis,\ipurl  Thernien- 
(e$  Hinicr.tos  ,^acquilitinn  ftiit  Mufeo  ColJegii  Panormitani  Societatis 
Jefu,a  P.  Ignatlo  SainTtro,  pr.ucipuo  ejus  Mufei  audore .  Podtum  pro 
operculofiierat  figillum  hoc  Vafculo  ficlili,  pleno  numulis  itreis,  quartl 
plerumque  f.vculi .  Nemo  adhuc  ,  quod  fciam ,  tain  fcli.v  fuit ,  ut  ejus 
notas  airequi,atqne  interpretari  potuerit:neque  aliequetur  puto  quifquam, 
uifi  audacier  ibi  legat,  qu.i-  fcribi  fortaHe  ibl  debucre,  fed  reapfe  fcri- 
pta  non  fnnt.  Qn.v  idcirco  aliata  volul ,  ne  quis  mihi  tanquain  cri' 
iuen  appingat,  quod  dixerim  ;  iegi  debere  in  Severiano  Epitaphio  au- 
dader  rovA  ,  licct  ibi  charadcr  non  videatur  T'  elVe,  fed  potiiis  n  . 
Qu.t  autein  de  notls  reliquis  numerallbus  conjici  utcuinq;  poterant,  ptx- 
libata  jamfunc  §.  yi.  pag.  35. 


§.    XIX. 

EXPENDVNTVR  BARBARA  VOCABULA 

ANNOTWPWic  .    MHCWPCON.   AeOVP<Mti. 

SUavius  quidem  arj^umentum  animadverfionlbus  hlfce  optandum-» 
hiiUct  jam  ad  portum  apptopinquantibus  ;  veriim,  hifpldls  nos,  atq; 
inconjptis  vocabulis  onullos,epitaphIum  dimlttit;  Annos,Mcnfes,  6c 
Dies  exprimens,Verbis  granimaticum  ttomachum  moventibus,ANNVOPOM, 
Mesoron,  devfcN.  Et  ea  quldem  paucuia  ,  &  Infulfa  ,  quit  in  primo 
Vocabulo  ANNorcoPOOM  obfervarl  poterant,)am  expendimus  ,  ubl  de_. 
imporiuna  DiphtHoui^is  fede  attributaloquebamur  ,  §.  xi  v^/jtfj".  126;  at- 
queubi  SeveR.c  Martyrls  a'tatemexaminabamus,  §.  vi  ,/7^^.  35.  Pof- 
fent  ibi  didis  multa  hic  addl  barbararum  termlnatlonum  exempla  ,  qui- 
bus  f.tpillime  deformatus  invenitur  cafus  patrlus  hujus  nomlnis,  nume- 
ro  multitudinis.  Sed  ego  In  re  obvla ,  neque  utilI,unico  tantiim  con- 
tentus  ero  chriftlano  tltulo ,  quem  vidl  Roniic ,  In  horto  Puellarum  Men- 
dlcantiuin;ubi  Anoro  fcriptum  leges ,  pro  Annorvm  . 


co 


AIAKCELVS 
VIMKSHIVA?^ 


Qus- 


[i]  VI 1 1.  Kalendas  Jannarlas:  J^/c 
e»m  legere  oportet  ///«^Senaras, 
feu  C^fiNARAs.  Sa:pe  fcilicet  iuau- 
tiquia  ,prxfcrtim  Cijri[Hanorumy 
Jax\s,  J  corjfoua  abiit  iu  ^  ;  ut  ob- 
fer^jttvit  jam  Bauarrotus^iji  Vltris 


antiquis  ^pagg.  55,  &  54.  ^a  e^ 
afiimadver/iofie  fax  pralucet  ttttei  - 
ligendo  obfcuro  epitapbio  illi,  quod 
i»  S.  y^giietisCcsmeteriOyiuveuit 
Cl-  Boldettus ,  ac  refert  lib.  II  , 
cap.  ^i,  pag.  4^6: 


iS8 

QiKtdam  etiain  obfervavinKis  ipag.  ,'6.)a:l  vocein  A'i!ipW  ^,  ;quam  for- 
taile  fcrlbere  vo'uir  epitaphiographiis^iaeiepoOf^jfed  fepundo,  ac  tertio 
charactere  '\n  umini  ;iioi)Oi'rain;na  imperitc  coHtlatis,  vel  A5Xp.>jN  pin- 
xit,vel  A€SPccN,qiiod  acciirariiis  infpicicniibus  in  iapide  apparet.Sl- 
mile  diero  f.i-pe  vidimu.s  iiifaxis,  qu.t  laudavimus ,  e  C<EinetcriGra;u 
monumentis.  Solu:n  i,s;itur  paucula  qaedam  dicenda  fuperfunt,  QU-r 
ta  infelix  illud,  mhgccpxn,  feu  mesoron,  pro  mensium  •  Neq;ie  tanieti 
iii  hac  tam  p.iniin  lanna  ca.sus  intiexione  improbrandum  cfi  Scriptori 
opitaphii,  quah  folus  c;i  atatelatinc  ncfcicrit ;  ciim  ex  bcne  muitisiapi- 
dibus  Cbriliianis,  a  Boldetto  inventi.s,  eruatur ,  non  alium  eo  fAculo  fuilie 
piebi*  Romaii.i'  univerfa-  loqiicndi  Genium. 

iVNjjoRo  pcro  mensorum  nECE,ell  in  EpitaphioQiiinti  PiieriCi]. 
Mf.soro  duoro  et  diero  e\-c.  cft  in  iapide  f!atricii,  &  Pafchafii  [2]  : 
Mensorum  lin  dIokum  XI I,  1o[.-cs  in  F.pitaphioQuartin.r  [5]:  ^  Men- 
.so.!t  XI  ,  appofuerunt  titulo  Filfi  ,  quem  non  t;o:ninarunt  (nifi  torte  ejiis 
nomen  flt  Fixix)  Abafcantion  j  &  Dionyfa  Parentes  [4I  •  Elegantiiis 
iu  Tabula  fepulcrali  pueri  T^nri  [5];  RficEssir  de  s.tculo  ....  annf 
iiNius  MKNsoRuM  Tres;         &  alibi  iiivenitur  [6],  marhus  annorum 

1  I  l  ET  MPSORuM  VII. 

Ncque  foii  Chriftiani  tam  iutulcnto  fermone  utebantnr.  Narrat 
eiiim  111.  Fabrettus  [7]  jnventam  Urnulam  cinerarlam  Ethnicorum  in 
VillaCorlina  ;  in  qiia,  perniiftis  charaderibiis  Gr.vcorum,&  latinoriim, 
dicitur  .\tinia  Procuia  vi,s:i'ie  [8]  anos  .  la  .  iiT  .  m  i  isoru  .  qvatok  .  Ne- 
queminiis  barbarnm  cft  illud  VERsoRvM,quod  in  duabus  infcriptiouibus, 
apud  eumr!c:n  F.tlirettum  videndis,  reperitur  [9!;  ncque  illud  PoNfiFi- 
CORUM,  qtiod  ex  antiqiio  ethnico  lapide  ,  refert  idemOo)-  Qiiid  de  pro- 
digiofo  i!!o  PakenTorum,  quod  efl  Rom.i-  in  Urnula,  penes  15.  Ba- 
ronem  Mantica :  HIC 


-.'iOD  r.'i:J5 


rilzArB    KAy\z0NIC0N   ACOpMT    INTTA 

K  e  $  I  A  I  A  .    I  A  I 

\  OTiud    :•  •   :      . 


h  nam'ltic  Titidns ,  corrigendus 

miln.,  ac  dr:ldcndiis  1'tdetnr : 

FAZA  .  IB  ■  KAA  .  lOTNinN  .  AilPMI]-. 

iN  nAKe.  *iAiAi.  JVeque  video  le- 
Wouem ,  atque  ititerpretatto?tem 
altani  tolerahilem  h:{j.'<s  barbari 
tituli ,  Ji  tibi  hxc  non  placcat;  in 
qtta ,  fub  Grcscis  charhiieribus  le- 
ges  latina  •verba:  Gaza,  duode- 

CIMQ.  KALLND.  JUN(  ARUM    , /bVi- 

fr? ^  Bepofita ;  uorivut.  iN.  r,vcB. 

■    ti-L-liE  ■fccefiintw 

[H  Bokietti  Offerv.  pag.411. 

[2T  Ihid-  pag.  42S. 

[.3]  Ibid.  pag.  429. 

[4]  Ihid.  pag.  429. 

[5]  Ibid.pag.  413- 

[6J  Ihid.pag.  410. 


[7]  Itifcr.  Dom.  cap.  v-pag.  ^gy. 
(8)  Anos  .  LA  fcriptum  puto  ad  no- 
tandam  atatem  annorum ,  unius 
fuprd  qujuquaginta.  ltaque,r»  .-^, 
grceco  more  fcriptum  fuiffet  ,pro 
unitate  fignificanda-.quodabfonum 
non  e(t ,  rfi  lapide,  in  quo  fcribitur 
i^T pro  ET,tfc  MiisoKV  pro  mesoru. 
Fortafse  ta-men  illud  A,pofl  L,p0' 
fitum  fuerit  ad  denotandam  ulti- 
raara  liHT.i  "jerbi  qv_iN(ivaginta; 
qud  ratione  ,  ad  denotandam  ulti- 
mam  literamverbi  undecim,///? 
numeruspingitur  in  antiquo  fixo 
apud  Fabrettum ,  xim  • 

(9)  Cap.  I V.  Infcr.  150.  cap.  ix.  290. 

iic)  Cap.  V.  Infcr.  ^yS.pag.  419. 


iS9 


(0 


HIC-  SITVS-    EST-  M- 

VLPIVS-  FIRMVS-  A-  L- 

ANIMA-BONA'SV 

PERIS-  REDDITA- 

RAPTVS  •  ANYMPHIS 

VIX-  ANN-  VIIII-  M-  VI- 

DECEPTOR    PARENTO 

RVM  VLPIVS  NYMPHICVS 

FIL-DVLCISSIMO 

HujiTS  gencris  fiintilliiclMAKTURORrM,  quod  in  fupra  allato  Pecorii 
Epitaphio  vidinui.s,§.xvin./)(7^.iSi;&  illud  cssoKuM,quod  a  noniine  as- 
suM  dcbuit  piebs  Africanadeduccre;  apud  quani,  tefleS.  Auguflino  (2), 
ossuM  dicfbatnr,  non  auteni  o^^confuetiidine  iiulgari  ,  qua:  plertr/fjque 
uttlior  e/} /!g?i}ficandis  rebui  ■,  quam  integritas  literata  .  Qiiainquam,  non 
In  Africa  foliiin  ,  f.vculo  quarto,  ac  quinto  ;  fed  &  Rom.v,  bonis  latin.E 
lingiiit  f.iculis,  ossoRuirt  dici  confuevifle,  docennir  c.\  eo ,  quod  osso 
in  finpulari  nnmero  ufurpatiim  a  Varrone  fcribat  CharifiusC;]  ;  &  ossum 
aGellio  adhibitum,narret  Prifcianus  [4].  SpiritoRum  ex  Analogia 
dixeiliit,  quicumque  in  tertio  cafu  fingularis  numerl  dicebant  SHiR.n0. 
Dicebantautem,  uti  fupra  vidimus,§.xvi  i./;a^.  i67,ferine  omnes.Dixermt 
ctiam  TRisToRuM,ab  adjedivo  Tristus;  unde  femininum  TrisTa  , 
apud  Grtiterum  [5]:  PropEravit  hoka  trista  fatAlis  mea  .  Al- 
tAriorum  ,  non  eft  rarum  in  SS.  PP;  nlmirum  a  nomine  AltArium  ; 
de  qiio  confulenda  Glodaria  (6).  Magistratorum  ,  in  ufu  vul.^ari 
fuiHe  crediblle  ell ;  ciim  In  Kalendario  antiquo  fa;cull  quarti  [7]  ,  pridle 

A  a     2  Kal. 


(1)  Phrafis,  /j.^c  Deceftor  Paren- 
TOKUM,  ex  ar/joreprofetla.,  non  de- 

'  let  accipi-,  "jeluti  redargutio  qu<£- 
dam,  aut  exprobratio  .  Idet/i  e/I,  ac 
praniortuus  Parentibus,qui  de- 

'  cepti  funt,  In  fpe  relinquendi  fi- 
iium  fuperftitem  :  Hoc  fe?ifu  ,  in 
antiquo  faxo  ;  (itiod  efl  RomiC  in 
Villa  Alteriorurn  Exquilind,  Au- 
GuRiNi/>'(3//-£T  pueri ,  eoder/f  tem- 
fore  A'Iortui,dicunturTiui  caris- 
5IMI  Q}!  DECEvBKVNr.Moc  etiam 
fenfu,¥L  HERMES  Fuer  ,in  anti- 
quo  lapide  Gaddiorum ,  apud  Go- 
rium  (Jnfcr.  Antiq-  Etrur.  Toni. 
/,  pag.  207.  ]  dtcitur  Dekisor 

AVIAES  QVIA  iforTe,<\\lx')  SE  DICE- 


BAT  NUrRIRE    BACCHlLLUM(Z)iZf^/- 

//7)  suMM.t  Sf.nect.-e  .  Additurq; 

DELUSlT    FKATREM    PATRlS  CT^C 

[2I  Ejiarrat.  in  Pfal  138  ;  ©•  Libro 
lll .  de  DoSir.  Chri/liana.  \ 

[3]  hi/iif.  Gram.  lib.  l,ubi  de  Ana- 
logia  . 

C4]  Lib.vi  I.  ubi  de  terminatis  in  03. 

(5)  Thef.  Infcr.  dclv  .  i  . 

[6]  Magri ,  in  Hierolexico  V.  Al- 
tare.   Du-Frefne,  in  GlolTar.  La- 
tinit.  Facciolatus,  iwCalepin.  Bu- 
filius  Fabri,in  Thefaur.  Erudlt. 
Scholafllca;. 

[7]  l^ideatur  Bucherius  in  Cau.  Vi- 
chr.  &  Tom.  vi  1 1.  Tbefauri  An- 
tiquit.Romanar. 


190 

Kal.  jaiuiarias  notatiini  flt ,  MAGrsTRATi  ivRANTja  quibus  Magistra- 
Tis,non  longe  abit  illud  MagnAtorum  ;  quo  verbo,  tanquaui  coinniu- 
ni  xvo  fuo,    ufus  c(t  vulgatus  Intcrpres  [i]. 

Neque  cgo  idiotifiuos  hofce  credidcrim  it^  fui{re.coinmunes  decll- 

nantibus  f.tculis,  urignoti  Roman.Y  plebi  fuerint,ca  ctiain  a-tare,  qua 

cailigatiiis  loqucbantur  .  Nam  &  c  Laberii  tragmentis  habemus ;  Verso- 

RuM,«o//  numerorum  numero  ftudutmui^Sf.  L,tlius,  feii  Litvius  (pt  ma- 

vult  dodillimus   [2]  VoiTius  )  quidain  boni  facull  Scriptor,  dchcideca- 

fyllabis  loquens  ait ;  Omnez   funt   undenis  fyllabis  versi  ;  cui  confonat 

Valerius  antlquus  Comicus:  §luid  hic  cumtragicis  \ers is  ,  ci;'  Jyrma  fa- 

eitl  Bono  pariter  f.tculo  plcbs  Romana  dixit   PoemaTorum  [5].  Hinc 

refertur  dixiile  Afranius  (in  Privigno)  Poematorum  non  bonorum .Lx- 

vius  idem,  libro  tituJuin  feclt:  De  'vitiis  ^'■jirtutibufc/;  PoemaTorum. 

Ciceroni  tribuunt  prifci  Grammatici  horrendam  nobis  vocem  ,Qverco- 

RuM :  dlcitur  enim  iJle  fic  locutus  ,in  Chorographia  [4]:  Ibi  Qverco- 

RuM  rami  ad  terram  jacent,    ut  Sveis^qua^  Caprex,ex  ramis  gland"^ 

fafcantur.         Credere  etiam  licet,  dixifle  prifcos  Romanos,  vEstorvm, 

ASPECTORUM,  pto^udfpeciuurii  ^  ExjzRciTORvM  ,  Fluctorvm  ,  FrucTorvm, 

Gemitorvm,  LucrORVM,  PaRtorum  pro  Partuum,  PiscaTorum  pro 

Pifcatuum  ,  Qv-aesTorum  ,  pro  §luaj}uum ,  Strepitokum  ,  Sumftoku.m 

fubiT:antive    pro  Sumptuum ,  TuMultckum  ,    V.icToRum  pro  Vicluf.m 

6ic.  cuin  In  gignendi  cafu  fingularis  numerl  reperiantur  apud  antiquos 

Auc^ores,  ut  benc  Grammatici  notant,  h.uc  vocabuJa  :  ^STi  ,  Aspecti  , 

EXERCI  I  I  •  FCUCTI  ,  FruCTI  ,  GeMITI  ,  LuCTI  ,  PArTI  ,    PlSCATI,  S!  re- 

PiTi  ,  SuMpTi  ,  TuMiiLTi  ,  Vicii  ,  atque  alia  hujufmodi:  de  quibiis  hi- 
lius  J.anus  GuIlicJmus  Laurembcrgius  C5)  >  &  Nonius  MarccIJus  [6] , 
atque  aJIi . 

Dixcrint,  &  Voltorum  pro  Vvltuum  ;  quandoquideni ,  ^ljHr.t-- 

volta  fupereft  nobis  in  riideribus  Ennlanls:  &  Pavperorvm  ;habebant 

namquo  PauperaruM,  afingulari  Pauhera[7];  qua  vox  PJautlna  cil,ac 

Terentiana  [S];  In  Patria  honesle  Paupera  i'i%'ere:  &  Sensorum  a  plu- 

rall  SeNs.v,  quod  ulitatiflimum  erat.  Infignis  in  hac  quldem  rc  cfl  Jocus 

Macrobii[9],  qui  poftquam  obfervavit,  ufurpatos,  conrra  Joquendi  re- 

gulam,  ab  antiquis  Latinis  hos  cafus ;  BacchanalIorvm  ,  SaiurnAlio- 

RUM,  ViNALioRUM  ,  Agonaliorum  ,  ad  feftos  dles  fignificandos;  hos 

pariter ,  DoMORUM,   ViRiDtoRu.M  pro  /-^/V/V^n/x,  Vectigaliorum  ,  An- 

CIL10RUM  &c.  coBcIudit,  Veteres  induljiffe  cQpix per  "jqxietate^»  ,ut  di- 

cehant  Exanimos  ,0"  Exanimcs;  incrmes,  C!"  inennos;  tum  hilaros,  a/i^; 

hiJares.       DixilJecoscredidcriin  tiim  Mensesi,  tum  etiam  MENsos,quem- 

admoduin  dixcrepalJim  Me.ses.  Certe  Jocuni  dat  conjcdur.^"  t»  Menso- 

RuM,  ^wk  fvlESORuM  ,  adeo  frequens  in  lapidibus,  a  fecundo  .vnt  Chri- 

ftiana-  fiVCuJo  . 

H.fc  Archaifmoruni  exempla  coplose  congerere  fupervacaiieum_. 
non 

( 1 )  EccU.  XXX I X.  4.  (4)  yil.  in  Qrthographia . 

(2)  Arijlarch.  lib.  i  v.  cap.  20.  [5]  In  Antiquario . 

(3)  Videndus  de  hac  z-oce  Sofpater  (6)  De  muiata  declinatione. 
Charifus,  hiHitution.  Grammat.  [7]  Sicuti,  O'  gkacila  e/I  ia  Frag- 
Lib.  L  cap.  de  AuaJogia  ,  dr  de_j         mentis  C.  Cacilii,ex  lib.  v  1 1 1 .  Sa- 
NomInativis.adregulamredaclis;         tyrar.  quod  GK\c\hh,a  mafculino 
ubi,;^  diadeMatorum  ,  &  Cero-         gracilus  ,  ex  quo  gRacilorum. 
matorum  ;  c?"  tokeumaTorum  ,  [^']VideTcr.ylndr.y^B-.^.Jc.6. 
CJ-  D I  p  1.  o  M  A 1  o  R  u  M  ,  titnquam  uji-  (9)  Sattiraal.  lib.  L  cap.  44 

tata  comr/iemorat. 


'9» 

non  tiiit;  ut  appareret  ci-.m,qiu  Epitaphaim  Dofir.t  Sever.v  Martyrl,  non 
elle  admodiim  renni  faciendum  violativ  Latlniraris.  Non  eniin  alia  iliit 
eo  tcmporc  plehis  Roman.i;  Joquela,  cnius  anribus  tnnc  non  difpiice- 
bar  x«>tc'»T«p»it  illa  ,  qn.v  tani  harbara  nohis  apparet .  Qiiod  ut  alio  excm- 
plo  conhrmem,  &  Diirertationi  iam  fatis  proHxa-  finem  taclam,  cn  aliani 
ineditam,  ac  puicherrimam  infcriptionem  ,  in  qiia  Menjorum  iilud  Se- 
ver.v,patrocinium  inveniet- Hivc  Infcriptio  eft  in  Mufeo  Klrcherianc; 
eamdcmque  prorfus  iVtatem  refert  ,  quam  epitaphium  Sever.v.  Utro- 
biqne  enim  cadom  Idiomarum  permixtio ,  eadem  characlerum  confor- 
matlo,  eadcin  Diphthongorimi  anomalia,  cadem  omnia  j  nifi  quod  In- 
lcriptio  h.vc  incifa  lapidi  eft ;  Infcrlptlo  vero  illa,  foliiin  appicia.  Utl- 
nam,  qui  hanc  fcriplit,  Epocham  etiam  appofuliret,  neque  reni  reirqulirct 
conjccluris  fallaeibus  exainlnandam  .  Haberemus  Infjgnedocumentnm_> 
contra  Socinianorum  pcrvlcaciam,  infcriptionem  nimlrnm  antef-Nic.v- 
nam  ;  in  qua  claruni  adeo  de  Chrilli  Dlvinltate  teftiinonIum,ut  clarlus 
defiderari  non  poilit : 


epjuiAeicKev^Doaz 
Hceweeao  vktp€I 

CUXFeiCTOO^ANiV 
POrXl' SEPTE  ^ 


Torfit  ha-c  Infcriptlo  multos,cuin  tamen  nihil  in  ea  diflicile  fif,  fi  qnls 
bcne  fecundam  Vocem  intelligat  .  Legenda  mihi  videtur .  Effi«vVK' ,  ^Z,: 
CTt  (  pro  '?S«  )  tr  £"?  K-fV  x^>7Z^A)inorum  decem  ,  Meforum  Jeptem. 
Eam  intcrprctor:  h'ermai<ce.  lux.vivis.  in-  Deq  .  Domino.  Chri- 
sio.  ANNORnM.x.MENSiuM  .  Septhm.  ... 

ePMAeicKe  ,  feii  Mercuriole,  nomen  citPuen  decennis,  cui  titulus 
pofltus  eft  .  Qu.v  fequltur  VoxCO.tcnerum  fcpelientis  atfectum  deno- 
tat,aquo,Lvcts  nomlncpuer  Hermaifcus  appellatur  «wc  Nihil  hoc 

blajidimento  uritatius  (2) .  n-       j    ■ 

Sciticet  Ajaci  rnuUer  m(tftijjtrna  dixit 

Lvx  MBA ;  quaquc  folent  l-^erba  jwjare  Viros  [3]  . 

Qui- 


[i  ]  Z>e  Amatorta  hac  for!nuld-,yiBK 
Lux,  aliifque  hujufmodi^^vid.  Brif 
fo?i.  lib.vxw.  de  formul.  5c  So- 
lcnnibus  Pop.  Rom.  Verbis,/'fl?. 
842.  843. 

[2]  Adde,ff.'is,  auBloritatibus  alh- 
tis  Catullum,  Elegia  ad  Malliim. 
Et  longe  antc  omnes,inihi  qn.v 

mecarior  ipfo  eft 
Lux  Mea,  qua  viva  vlvere  dulce 

mihi  eft: 
Addi  C^rndiumGalhimitf  Ele- 


gia,    Non   fult  Arfacidum   &c. 
Nec  capltucimiris  Lux  Mka  mu- 

neribus . 
Adde  ex  Fropertio,lib. ll.e/eg.  xi • 
Nunc  ad  te,MBA  Lux,veniat  mea 

litore  navls 
Servata&c. 
cr  iib.  eod.  Eleg.  xxi. 
Tu  quoniam  es,MEA  Lux,  magno 

demlira  periclo. 
[3]  Ovid.  Art.lib.  lll-  523. 


192 

Qnique  Ovidio  non  minus  tener,  neq;  Kilnhs  latliie  callens,  Propertius, 

Hcjlernd ,  mea  lvx  ,  c.v'w  potjis  noBe  '■jagarer\_\'\  . 
Imitatus  efl  Propertiuin,  atq;  Ovldiuni,  Martialis  [2], 

S'i  non  derides,Ji  "jcram  Lvx  mba  narras. 
Sic  ctiani  conipeJJavIt  Hedora  jEncas,apud  Virgilium  (5:)  ; 

O  Lvx  Darda;ii£ ,  jpes  0  /id///ima  Teucriim  I 
Pritiverat  Virgillo  Ennius  (in  Alcxandro  )  tcfte  Macrobio  (4) : 

O  Lvx  Trojj: .,  germane  Hetlor\ 
Longe  vero  VirgiJIo,  &  Ennio  antiqulor  illc  Poctarum  Pater,a  qu« 
ceu  fonte  peren?ji ,  J^atum  Pieriis  ora  rigantur  «(/.v/j ,  hujufmodl  blan- 
ditiis   utentem   Penelopcn    induclt  [5]  in  repentino  adventu   filii  Te- 
lemachl:  : 

Neque  ignota  cft  lapidibus  antiquis  compeiiatio  adeo  tenera  ■  Habes  in 
Fabretto,  diclam  Annlani  Reiiiildm  [6]  ,  To.  *ns.TH2.  oikias  .  Ha- 
jjcs,  apud  eimidem,  dldaui  Ol;.  uipiani  [7]  ,  *ns.  Xo  .  rATKrw  .  Habes 
in  Holdetto  appellatam  Marlclmam  ,  rATKnpjN  *aos  [S].  Sponius 
annularem  amethyftum  vldlt,  Ira  inciium  :  4>nc.Mor.  eeANco  (9)  •  lOj 
cpigranuuatis  collcclls  a  CI.Donloepitaphiu.u  Salmanticcnfe  (10),  Theo- 
doram  ,  laudabllcm  feminam  ,  appellat  -j-aoc  oiKor  ;  quemadmodiim 
in  Anthologla  (i  i)  Hippocrates  dicitur  «tAos  MupjnriN  ;&  in  alio  ve- 
terl  eplgranunatc,  Jullanus  J.  C,  tcmpore  Juitlniani,  dlcltur  [12]  ,  nomi- 
KHS  *Aos.  Quarc  non  injuria,  quiscredat,  Hermaifco  Piiero  reneran 

inam  appellalioviem  *as,  in  hoc  eodem  fenfu  ,  elib  cributam  .  Et  hicdc- 
luiiin  oplnio  mihi  potior  visa ;  ciuu  antea  fufpicarer,  polle  Illud  *nc 
rxpiicirl ,  *.ossapiot,  fcilicec  llo^  :  i\e<^i\Q  QiVim'^x\'iim  ch.^  Fojfjres  ■,  S< 
foffurios^in  lapldibus  ca^metcrlallbus  Invenire. 

Scd  livc  de  Foiiario  ,Patre  Hermaifci  ,  five  de  Hermaifco  Ipfo, 
quididus  (It  Lux,  quis  Intclllgac  fecundum  Vocabuliini  infcriptii)nis,reii- 
qua  difllculLatc  carent.  Illud ,  zHc.  eN  .  ee.v: .  KifPeico.  ^xpeicTto  ,plane 
Ghri/tlanu  eft.  Reginavibas  iN  domino  7,Esu,celebris  ell  Inicriptio,- 
apud  (jruteru!U  [i  3],  atq;  alios.  In  iapide  pulchcrrimo,annIccLxvi  1 1, 
Cos  Patcruo  II,  legirur  [14I,  vibas  iNi  er  Sanci  is.  In  (.^jcnieterio 
Cvriac.Lerar,  Jo\  ian-  vibas  in  dbo;  tefle  CI.Boldecto  [15]  .   Olympio- 

DoRE  vivAs  iN   L'Eo  X,  ;  luvcntLuii  lu  Coemeterio  CallliH  ,habet  idein 

(16)  .        Aemiliank  .  Romane.  VI  batis  .  in.  DEo,adfcriptum  erat  lo- 
culo  Bifomo,Iu  Cirmetcrio  Prlfcilla,';  ut  idem  narrat  C'?)-       Sigilluui^ 
annulare  ferrcum,  cum  acclamatlone   eadem,vivAS.   in-  DEo,retalit.- 
Sponliis  [18] :  quam  eamdem  formulain  habet  ,  in  pala  incifam,  annuUis 
arcusMufei  Kircherlani,  cujus  imagluemdedlmus,, 7"«^.  \x.pag.  57. 

A*- 

[1]  Propsrt.hh.  II.  Eleg.  22-  [10]  C/rt^  xi  i.  66. /»(2^.  407.  Lumen 

[2]  Lih.  IV.  Epigr.  30.  DomAs. 

17,']  ^neid.  2.  (lO  l-ibr.  primo.  Epigr.ln  i»T(ivs. 

[4]  Saturnal.  lib-  vi.  cap.  2.  Lumen  Homlnum. 

L5J   c<fve<r'uuf  ('.  Venlfli  Teleiiiache  0  z')  Le^^^Us  Prudentia:  lum^n. 

clu!c's  lu\'.  L I  ?] T/jef.  Infcript.  mlv  1 1 1 .  6. 

[6]  Infr.  cap.  v.356.  Lumen  domns.  (14)  ^pud  Boldctt.   OJfevj.  lib.  I. 
[7]  Il>id.  cap.  X.  5c6.  Lumcn  dulce.         cap.  xix.  pag.  80. 

(8)  Offh-uiii  lib.ll.cw-  png-no.  C\s)  Ibid.  lib.  II.  cap.  V 11. pag.  .^iS. 

Dulcem  Lucem.  (16)  Ibid.  cap.  III.  pag.  340. 

[9]  Mifcell.  erudit.  Antiq.  SeU,  w.  [17]  Ibid.  cap.  xvi  w-pag.  572. 

pag.  297.  Lux  Mea,  Thcano.  [i  8j  Mifcell  Secl  ixj  pag.  297. 


ih 


A*»oNA  6N  m-xi  zH.Hcre^ertiir  a  Clanllimo  Boharroto  [i] ,  inter  ac- 
claniationes  ChrilViana.s,  quas  iii  lapidibus  C(cmeierioriim  antiquorum 
legit.   Siiiiiles  acclaiiiatloncs  habenr    tirull  cmortuales   Ma'zi>v,  &  Vi- 
dori.v,    apud  _  Boldettum    [2].    nte   zhcaic   6n    ArA®oic   (5)  ,    ac- 
claniatio^eft,_  infculpta  literis  anaglyphis  ,    !n  labro  exteriori  patera; 
chryftallln*,  inventa:  in  eodem  Cicmeterio  SS.  Thrafonis,  &  Saturnini, 
in  quo  Severianum  epitaphium  Inventum  efl .  Volul  autem  hujus  crate- 
ris  imaiiinem  hic  dare  iTalf.  x^.)  quantumvls  enim  convlvalis  potiiis , 
qufim  fcpulcralis  acclamatio  fit ,  tamen  folennibus  ChrilKanorum  antl- 
quoruiii  for.mulis  confonat,  quas  etiame  lapidibus  aiiis  duobusCoeme- 
teriaiibus,  ad  Sanctit  Marla;  trans  Tiberlm  ,  exfigripfi : 


ui 


iceeoN 
z;hc 


C5) 


eiAADAZUci  C 


Patet  itaque  fenfus  epitaphii  Hermalfco  pofitl:  de  quo  fufius  fortaffe 
paullo,  quani  opottuit,  difputavl.  Ut  ergo  ad  MensoruM  lilud  me 
recipiam,  unde  evagati  fumus ;  vides  abunde  In  allatls  exemplls,  noa 
wiius  Severiani  epitaphii  elTe,  amufam  eam  loquendl  ratlonem :  neque 
adco  rccens  ortam  ,  ut  Inaudita  etiam  fuerlt  f.vcuHs  felicloribus  . 

Qu.v  aoimadvertille,  ad  pulcherrimam  Tabulam  utciimque  Illuftran- 
dam,quod  unum  in  me  receperam,  fufficere  In  prifens  putem ,  Adole- 
fcentes  ClarlHimi.  Neque  enim  Vos  hinc  petere  fas  eft  Canonas  ad  oin- 
nes  univerfim  Lapidcs  antlqiios,  fne  Chriftlanorum,  five  Ethnicorura 
Intelligendos,  &  cum  utllita.te  yerfandos .  Ha;c  namque  qul  penlttis  noffe 
cupiat ,  iiiaguos  ilios  Scriptorps  conful^t  pportet ,  quos  pafliin  laudivi- 
mm  i 

•  mi.-t e»ui  r.am  tw  in  puherefulco^ 
Ducimus ,  &  Jlnili  litiis  "jerfyr/fu}  (fratro . 


«w 


(0  O^eyj.  sii'  J^etriad  Fig.  II.  Ta- 
bulx  XXIV  ,pag-  166.  Signififaf. 
Aphthona  in  Deovives. 

L?]  0£'.  su^Q-viU.  lih.  II  cap.  vi  i. 
j&tf^.  417. 

(3^  Jpibf .  Viy^  ia  Bn}i'!}^%  feu  ciLr)!^' 


Bouis. 
C4)  Maxima.  in  Deura  vivis.  Z««» 

pro  zSt.  '  ■> 

[5]  Hilara  "jives  iu  DiQ  .  Zif« »  ^pTO 

Zinis . 


F    I    N    I    S. 


194 

M.  ANTONII  BOLDETTI 

PROTONOTARil    APOSTOLlCIi 

Baplha  Fontls   Olci  Canontci  ,  ad  extrahenda  b  Sacris  VrbU 

Cocmeteriis  SS.  Afartyram  Corpora  fpecialiter  Deputati  t 

ac  Sacrar.  Reliquiarum  Cu?Jodis :  J<lec  non  Sacra 

Congregationis  Indulgentiis  ^  atque  Reliquiis 

pr£pofit£  Con/ultoris;  de  SEVERi« 

Martyris  Bpitaphlo 

TESTIMONIUM. 

INSacroriim  Urbis  Coemeteriorum  ciirani  ,  Speclali  Summi  Pontificis 
ialUonc  jam  diii  niihl  concreditani,  leduio  Incumbcnci,  propltio  tan- 
de  n  Nuuiine,  contigit  anno  1722.  ex  his  unnm  Via  Salaria  Nova 

reperire,  quod  a  SS.  Thrafone  ,ac  Satiirnino  (qui  Diocleciano,  ac 
Maxlmiano  Impp.  palfi  funt)  in  tabulis  Eccieliafticisdenominatur ;  no- 
tiUimum  certe,  fed  haud  antea  deteduni  ,  atqae  refofsum .  Exrat  hod, 
primo  laplde.ab  Urbis  Porra,  qua;  Salaria  dicitur;Nec  in  illud  primijm 
defcendere  licuit,ni(i  per  altlflimum  puteum  ,  qui  doihui  coh.iret  Vi- 
ne.v  DD.  d.'Cupocaccia.,  cujus  in  ima  parte,  prope  l^ere  aquam,  in  orien- 
laii  latere  aderat  fenellra ,  per  quam  aditus  in  Cuniculos,  atqiie  Vias 
Coemetcriales  patebat :  quamvis  omnia  ellent  terra ,  ac  ruiuis  OLipleta. 
His  autem ,  per  folibres ,  quoad  fieripotuit,  cgeitls  ,  vlfum  eit  C:i?nie- 
rerium  protendi  fub  Vinea  ,  ac  adibus  Z)Z)-  de  AIi»uccs;s ,ii'3.nii  Vlain 
publicam  ;  in  cujus  tandem  Cellano  perventum  eit,  in  quo  commodior 
patuit  Ingrellus.  Hac  igitur  non  modica  Cocmeterli  pars  fub  iifdem-» 
Domo ,  ac  Vinea  ,  extcnfa  ,Gothorum  veiuti  barbarie,  devaitata  appa- 
ruit,ac  prof.uiara.  E6  locl  ctenim  ingrelll  Fabri  Murarii  fuper.tdifica" 
t.v  Domus,  non  fantiim  marmora  omnia  ,  acteflaceas  tabulas,  quibus  lo- 
culi  occludebantur,  ad  cjufde  fabric.t  ufum  abftulerant,  fed  &  Vafa  cun- 
cla  fanguIncMartyrum  rcfpcrfa  ,  fuis  avuifa  locis ,  qulbus  a  prifcis  Chrl- 
flifidelibus  in  fignum  Martyrii  fucrant  appofita,  impie  eftiaC^a,per  Vias 
C(£meterialcs  difpcrfcrant:  ita  ut,  etlamh  Intadla,  &  Integra  in  qulbusq; 
loculis  corpora  reilquiircnt,  ea  nlhilominus,  tamquam  dubia,  &  Inccrta, 
pcrpetuo  non  culta  Ibl  remanere  cogantur .  Haud  pauca  tamen,non_» 
nullis  locis ,  ac  Viis,  Profanatoribus  illls  impervis,  certiirimis  Martyrli 
Signls  diitinda,  a  me  fucccllivc  extracla  fuerunt. 

H.tc  Coemeterli  pars  linceuni  Scrutatorem,  atque  Infpedoreni  Aq- 
tonium  Bofium  non  latult ;  at  Illl  pcr  cam  parum  progredi  licult,  id  pro- 
cul  dubio  prohibentibusScmitIs,terra  undcquaque  repletis.  Illamporro 
infreiUis  per  allquem  terr.r  hlatum,  In  eadem  Vinea  Z^Z^.  de  Alt?jucits, 
haudlonge  ab  altera  viclnlorl  DD.di;Galgata?td!s,Y>^\\c3is(cm\x.dL%  conte- 
platus  cft,  quibus  non  fcmel,  carbonc,  propnum  nomen  infcrlpfit,  In  iifq; 
cubiculum  rcperit  ,cujus  monumcntum  arcuatum,  plclurls  inligne  deil- 
ncavlt,  exhibultque ///^.  3-  cap.  61.  fu.v  Rom.i;  Subterranea;,  fub  hac 
Epigraphe;  Tabula  Vaica  Cubiculi  Secuudi  C(tmeterii  PrifcillcS  VidSa- 
Jarid.  Cce\iietci-n  utlque  Prlfclll.f  hanc  parteni  vocavit  ,c{im  admodum 
dillicile  fit  celcberrlm.v  hujus  Vl.v  fingula  Coemetcrla  difllnguere,  pro- 
prlifque  nominibus  appellare,  ficutl  habeatur  in  Martyrologlo  Ronia- 
no,  alilfq;  Ecclcliaftlcis  tabulls .  Ea  etenini  omnia  ita  pcr  fubterraneos 

aafra- 


'95 

antra^u.s,  atvsfiie  ciinict»Ios  incer  fe'c6h<vrere  norcuntur,ut  noii  ininie- 

rito  credi  po^lint  coniLindaceleberrimG,onniIinnqnc  Inijiis  Salaria?  Viit; 

principi:G(:tnicterio  Pnfciil.t  ,  quod  fccundo  ab  Urbo  nuUiario  inci- 

pir,  e  coTilpectu   Pontls  ^   qucm  Narfcs    fnpcr   Aniencm  conllruxlt:" 

Qua  quidemiex  causa,  antiquis  topograpliicis  dcperdltis  inonunientis , 

tunj  Bofjiis.  ideni,  tuni  Aringhius  (  iv  nos  ipli )  ea  omnia  CcenTeteria_* 

unicp 'Prifcilia- .iiomine  appeliarunr .   .  ;   ■;:  .iti^ .  in«h 

MHCes   annos  in  hac  parte  OCTiCtierii  luftranda  infudaruift  cff; 

clonec  foflores  in  Arenarium  defcenderunt   (  de  quo  inox  agemus)  , 

illudque  tandiii  fcrutatifunt ,  donec  in  quadam  cjus  extremitate  adi- 

tuni  alrerliis  jpartis  auiplillima;  Ca-metcrii  olfenderunt  :  qu.v  latinime 

extenditur  fub  Vinels  del  Melo»e ,  e  confpecht    DD.  de  Gangakudpsi 

Sc  Advoj^&n Mr^fpi»i,  aliifqueconterminis,ad  Occldentem  Vi.t-Salari.-K 

Ijtis:  qnbd  contidit  fub  Initium  januarii  anno  1730,  Ejus  paulatimap- 

parult  anipiltudo  (trlbus  enlm  conilat  manfionlbus,  fcii  ordinibus  Vla-i. 

rum,.Superiori.videlIce(: ,  medio,  atque  inferiori  )  innumeris  fere  lo- 

cupletata  lo«ilis,  quoruni  pbtllfima  pars  Martyrii  Yignis  cJarer  ,  hoc 

eft  Vafcu]?s  .Yitrcis,  fanguiuerubenti  i^efperlis,  obfignata,exceptis  non 

nuUis  ;  jiftjuei,  refpeclu  alioruiu,p3ucis  admodiim, palma  notati<t  .-Se- 

pulchra  vero  ferc  omnia,  tabulis  live  marmoreis  ,live  teftaceis  claufa, 

facr.rque   itidem  plcluri' ,  loci  Sancltmonlam  reftantur  ,  ac  venerabi- 

lem  redduur:  Corpora  autem  fere  omnia  ex  Soll ,  ac  Terr.t  naturall 

aridltate  Jta  exliccata  reperiuntur»,  ut.  dd  contaduni'j  ftjttim  In  partl-. 

culas  ,  fras^menta  ,  &  pulveres  redigaritur  .'  .i    ■     ,,  r 

Hoc  cfse  C(rmeterium  Thraloiiis,  aS.  Saturnlno  quoq;  nuncupa- 
tmn  ,  dlii  ante  Dlocletianum  In  pr.vdio  hujus  nobillfliml  Viri  excavari 
ca;ptum  ,  &  ab  ipfo  poftea  fub  Immaniliima  Diocletianl  perfecutione 
audum  ,  innumcrifque  Martyrumexuvils;  pr.tcipue  ipfius  Saturnlni  atq; 
Slfinnll  DiaconI(  ut  perhibent  AtT:a  S.  Marcelli  Papar^crcdlbile  aftrui- 
rur .  Prlmo  ex  locl  memorla  ,  qui  corrupta  Voce  ad  S.  Cioroninam^ 
(■proS.  Satuinino)  vocirat"Dr,&  parietinis  antiqiJiirmi.t  Ecclefiit  eldem 
di^at.i:  ,-a  Boiio  repertls  C  l{^\.l'  C^P.-.^^:  )  '"  cujus  locum  recens  par- 
vnin  SaceiUiuH  non  longe  .,  lii  Via  publlca  excitatum  ,  e  confpedu 
DD-  Cond .  Scciirid6;  ex'rngenti  Corbi^iatorum  numero  eo  loci  depo- 
fitorum  .  Tcrtio;  ex  Vaftililmo  Arenario  eide  Coemeterio  contermino. 
Supercft  infigne  hoc  Moniimentum  Chrlftl  fidclium  fudoribus,  ac  la- 
bore  refoisum  ,  cx  quo  ad  Thermarum  Diocletlanearum  conftrudio- 
neni  efindiebantur  arcn.iatot  Chriftianorum  millibus,  quos  monftrum 
illud  crudclitatls,ad  hocfervlle  opus  damnaverat:  eofque  Thrafo  (  ut 
ex  Martyrologlo  Romano  xi.  Dcc;  ac  ex  Adis  a  Bofio  /.  3.  c- 57.  re- 
latis)  laborantes  in  Thermls  ,  aliifque  operibus  publicls  fatigatos  fuls 
facultatibus  fuftentabat  :  ob  qua;  pictatis  opera,  &  Ipfe  pQftinodum  f 
Maximiano,  glorlofa  MartyrllCorona  decorarl  merult .  Hoc  porr6  Are- 
narliun,  Itadiftinduma  Cocmeterio  cfse  dignofcitur,  uf  quamvls  illud 
circumciugere  quodammodo  videatur;  IHIustamcn  ampllores  VliV  ,  uul- 
lis  fepulchris,  fcii  locuHs  ,  nullis  pidurls  ,  aut  monumentls  Infignes 
cernuntur,  &c  finem  femper  obtineut,cum  Vils  Coemeterlallbusappro- 
plnquanr . 

Huju.i  Igitur  in  ampilHimi,  ac  nobilinimi  Cojmeterii  parte  ,  inedift 
inter  fupcrlorem  ,  ac  Inferiorem  ,  plares  repert.v  funt  Inrcriptlones. 
Nulla  tamen  infigiiior,  ac  pretiofior  illa ,  quain  Menfe  Decembri  ejuf- 
dem  Anni  1750.  detexi,  una  cum  Adm.  R.  D.  Canonico  Joanue  Ma- 
rangonl,  Vkentino  ,Proton.  Apoft;  Sacrarum  hujufmodi  rerum  foler- 
tlirimo  infpedore  atque  cultore  ,  Amico  meo  Contubernall  .  Ea  eft 
inannote.v  tabuia;  nou  infcuipta,  fed  iwinio,  aut  Clnnabari  confcripta, 

li  b  diU^ 


196 

diliiienti  iitique  apiciim  dciJneatione ,  fed  iniperita  admod.fi.i)uueiva-t 
tharaderibiis  quldeni  Gr;tcis,  verbi^  aiitem  Latiiii.s,&  Sphaliiiatis  iiiH^ 
gnis ,  prout  ilia  fcrebat  .itas,  Sever*  cujufdafti  MuLeris  Martyris  Epi- 
taphiuin  teferen!»:  qu.r  Sennone  quant6  incuklof  apparet ,  tantieru- 
ditione  ccnferi  debet  infignior  ,  ad  prlfcamTetnporuni  Ephenierideni, 
rationein  Chronologicam  ,  atque  Ecclefialticani  Epochani  conftabilien- 
clam  .  Hifc  uni  loculo  claudendo  infcrviebat  ,.  in  quo  meniorit.i;  Ses 
yer.t.'  Corpus  repertum  efl ,  eiq;  marniori  Vitreus  cali.xh.vrebat ,  calce 
obhrmatn.s  ,  pedalis  fere  inagnitudinis  ,  uitiis  fanguinea  cruRa  Obd:U-. 
dii.s  ,  extra  vcro  quil)ufdani  imaginibu.s  ,  cofore  piclus,  quamvi.s  de- 
laplis  in  eum  llmo,  ac  terra  Jam  fordidatus.v.plurefque  m.part.es  et-, 
frachis ,  .  .  \.xh  \t\\  '.j\  iimhu^i/.o 

Infigne  itaque  hoc  Monumentum,  ut  a  temporis  injuria ,  pro  vi* 
ribus    vindlcarem  ,    in  Sacrarium   uic.t  Balilicit  S.  Marias  Transtybe-" 
rlm  transferendum  curavi  ,   Vitreis  conclufum  fpectilis  cuflodlcndum;} 
Ne  autem  pretiofum  adeo  Cymelium  litteratos  Viros  laterei ,  placuit. 
EruditiiUmo  Viro  P.  Antonio  Mari.t  Lupi  Soc.  Jefu,  Gr^ca:  llngu.t'  pe- 
rltifliiiio  ,  &  eximio  bonarum  artium  cultori  ,  illud  publici  Juris  facer. 
re  ,  notis  exquifitifiimls  illuftratum  .  Ut  autem  tanti  monumenti   apnd: 
Eruditos  noftri   fatcull  criticas  nullum  fuboriri  valeat  dubiumCqiiam-»; 
vis  Inscriptlo  Ipfa,  vel  acris  humidltate,  vel  alia  quacumque  ex  caufa 
unquamdeleretur,  Teitatum  Voio,  illius  inhoc  opere  imprefsum  excm.-, 
plar  cum  Originali  fuo  adamufliin  ,  &  In  omnlbus  convcnire  :  ideui:-«. 
que  dicendum,  de  non  nuUi.s  aliis  hujufmodi  monumeuti.s,  per  me  ex' 
variis  CfEmeterlis  refoflis,  qu.t   fparlim  ab  eo  ret^runtur  in  pnrfenti 
DifsertatIone.Rom*,ex  Cuftodia  Sacraruin  Reiiqularum,  Die  X.  Septem-^i 
bris,  Anni  17 JJ. 


Marcus  Anconius  Canonicus  Buldethus 
Sacrarum  Reliquiarum  ,  &  Sacro- 
runi  Cccmeceriorum  CuRos . 


fftUl 


•iv  obc 


■UU    :J-, 

-33i©i    ,  ' V 


197 
FACULTAS 

R.  P.  DOMINICI TURANO 

SOCIETATIS  JESU  , 
Vifitatoris   in  Pfouincia  Siciila  . 

EGO  Infrafcriptus  ,  Societatis  Jcfu  m 
Sicilise  Provincia   Vifitator  ,  &  Vice- 
Provincialis  ,•  opufculum  hoc,  cui  titu- 
lus  i  Dijfcrtatio  adNuper  inuentum  San-^ 
Bcc  Ssuercc  Martyris  cpitaphium  &c.  Ali- 
6lore  P.  Antonio  MariaLupij  Cum  illud  aliquot 
Societatis  Noftrse  recognoverint ,  &  in  luccm  cdi 
polTe  probaverint,-  poteflate  ad  id  mihi  faftaab 
Adm.    Rev.  P.  Noftro    Francifco  Retz ,   typis 
mandari  concedo  ,  11  iis  ,  ad  quos  fpe6iat  ,  ita 
videbitur.In  cujus  rei  fidem,  tas  litcras,  manu 
propria  fubfcriptas  ,  &  Officii  Sigillo  munita^ 
dedi.  Panormi  22.  Augufli.  1734. 

Dominicus  Turano 

y- 

Locus  ^  Sigi/Ii 


-"^'^•"♦-  nfe^I.ot- 


'v*v».  :c 


.hWi-^  •  V 


Bb    i  JuQ 


198 

Uila  ReverendilTinii  Domini  Boe^orjs  I>.  Caroli  Vannl  V.  C  exe- 
qaens,  attentc  perlegi  ilbruni,  ciil  infcriptlo:  Dij^ertatio,  (^-  A^ota:  ad 
\r,p!taphiiim  .5'.  Seietis  Martyris.  ab  Adui.  Rev.  P.  Antonlo  Maria  Lupi 
S.  J.  cxaratuMi,  in  quo  ne  verbum  quideai  a  Caiholica  Fide ,  reifloque 
inoruni  itinere  deviuni  rcperl  ,quin  iiuo  jucundiffinia  pafcua  avide  pr.i^- 
libavl.  In  ipfo  fane  Audor,e  pervetufto  lapide,  apud  Martyrum  lipfa- 
na  Romar  invento  ,  die  ,  &  Confulibus,  miro  ingenli  acumine  per- 
priifis,mulra  eruit,quibus  pler.tque  res  anriquitus  geft*,  fcrvata  teni- 
porum  fcrlc,facilllme  percipiiuitur .  Unde  opivs  hoc  ad  hiftoriam  illu- 
lliandam,concinna  nicthodo  elaboratum,di£uiHimumexiflImo,  utpntlo 
conii»itt8tur.  fanorml  dle  12.  Novembris    1734. 


S.  T-  D.  D-  ^ndreas  Giangatto,  examiriator  Syno- 
dalis  ,  &  Lihrorum  Cetifor  Depntatus. 


J 


tStante  fupradi^a  approbatiofie',  Imprimatur. 
Vanniy.G. 


EX,  mandato  Illuftrlflim!  Domlni  ,  Tribunalis  M.  R.  C.  Pra-fidi.s^  & 
iii  hoc  Sicili.t  Re§uo  Maglftri  Juftitiarii  Locum-tencntis  D.  Cafi- 
miri  Draco;  pcrlegiiibrum,  qui  Infcribitur  DiJJertatio,^  jVotx  ad  Epi- 
taphiurn  S.  Sfr\'£K'.^  Martyris .  Ab  Adin.  R.  P.  Antonino  Lupi  Floren- 
tiiio,  e  Soc.  Jcfu,  in  Pauormitanq  Nobilium  Collegio  ejufdem  Soc.  Stu- 
diorumPr.tferto,  Infignlrer  elaboratum.  In  eo  AuClbr  Grece  ,  &Latine, 
Omnifque  antlquitatlsperltus,  ab  ingenii  ama;nitate,doctrinaquemultipli- 
ci  clariffiinus,nihUprofert,quodSerenifllmIRegIsNoftri  Caroll  III.HIfpa'. 
niarum  Infantis,Sicili.T,acNeap6lis  Regis,Magnique  Etrurl.t  Princlpis &c. 
jiirilnis,  Regnique  SanCtionlbus  retragetur,  Immo  in  erucndls,  Illuftran- 
difque  Vetcribus  Sacris,.Prophanifquc  Infcriptionlbus ,  qu.t  In  faxis,  & 
marmoribus  confenefcebant  ad  interitum ,  fummj  judlcli  lima,  ut  can- 
dide  fentio,  diclionis  elcgantia  ,  fcrmoals  ftrudura ,  ac  dlfpofitione, 
difcernendlquc  perfpicacia  adeo  pollet»  luceraque  affert ,  qua;  ad  hu- 
jufmodi  Monuiuentonim  abfoliitam  intelligentiani  conferre  po(Tit,utau- 
{im  dlccre,  ncj(i)inem ,  qui  acri,<S:  ftudlofo  Jngenio  pritdltus  fit  ,  egre- 
cia  Authoriseruditione,  fcdulitate,6c  arte  no»  deledatum  Irl:  Idcirco 
librum  hunc,  ut  typorum  benehclo  publicl  juris  ,publlc.t  que  laudls  fiat, 
dignum  cenfco.  Panormi  cx  Conventu  S.  Mariaf  a  Mlfericordia;die.i7. 
Novembris  1734. 


F.  Salvator  Maria  Rujfo  ,  a  Pa-aormo  ,  Tertii  OrdinisS-  Fra»' 
cifci,  S.  T-  M.  c^  Librorur/1  Cenfor  Deputatus. 


Stante  fupradiila  approbatione;  Imprimatur. 
Drago  Friefes. 


^^  %A    tJ» 


199 


I     N     D     E     X 

ET   synopsis 

DISSERTATIONIS. 


^.  I. 

SCrtptioms  Occa/WiArgunientunii 
Divtjio.  pag.    I. 

C(emeter:tim  SS.  Tbrafotiis,  i^ 
Saturnitti  ,  ante  hofce  Martyras 
egefiurn  .  pag.  2.  pag.  4.  not.  2. 

Hiimus   in  Cctmeteriorum  femi- 
tis^  unde  ."  pag.  2.  not.  2. 

Locus,  S*  Loculus  /tf  Ccemeteriis^ 
6*  Sepulcretis  quid^    pag.  2.  not.  j. 
Publicus  Sacerdotialis.       pag.  ?• 
Murtyrumt  &  Cliriftiamrum  fe- 
pulcra^  fispe  anonyma.  I  bi. 

Martyrum  Romanorum  numerus 
ingerts ,  pag.  4. 

%A\..Aliqua  deClaudio  QotthicOtdeq. 
%exatn,eo  Reguatite^Ecclefid.f^^g.  6. 

Claudius  .Aug,  quamdiu  impera- 

verit .  ibi.  G"  not.  5. 

'  JVum  Flavius  di&us .   6.  not.  7. 

VtrMm  Ecclefiam  i'exnritx  pag.  7. 

§.  III.  Sluis  Pateruus  ColUg(t  Claw 
dii}  Paterni  alii  celebres.  pag.  8. 

.  Vtrum  Paterr.us  ,  Conful  cum^ 

Claudio,fueric  ex  Geiite  Ovinia  8. 

'     SanUa  Agnes^an  fub  Diocletiano 

Mar/yr  ?  9- 

iV««r  yc»<¥  /lugufli  Confules  phc' 

ribus  annis  confequentibus  ,  fceculo 

tertio,  10. 

■  /ipprecationes  in    titulis   Cbri- 

flianis  .  n.not.  i. 

Cojifulatuf  dMorum  Maximiano' 

rum.  12. 

Sigk  V.  P.  quid  fignificeut  ?  12. 

£5"  not.  5. 
§.  IV  .  ChrQUologica  de   -Qinfulatu 
Claudii  ,  i^  Paterni ,  .,1         ij. 
^iuo  anm.  bi  CQtifules  ?     ig.  14. 
Cycluf  yudaicuf  ,  14. 

Cytluf  Hippolyti  Martyris.     1 5. 


Cyclus  ViUorii  Aquitani.       i  ^. 

^tio  anno  ara  communis  fecunda 

Synoduf  Antiochenai  16, 

§.Y.Excurfus  Critico-Chronologicus 

circa  antiquum  Ecclefia  moretn  in 

annotandis  tempcribus.  \6. 

Infcriptiones.fermonebarharatfa-' 
pe  tamin  pretiofa.  17. 

Gruteriana  infcriptionis  genui- 
tiuf  fenfus  .  19. 

Stilicho  quo  annofeciidim  ConfuU  1 9. 

Pueri  nomen  quibuf  tributum  ? 

ip;  not.  2. 

Siglorum  cc.  varia  explicationet. 
20.  21.  not.i« 

Honorii  Aug.   Confulatuf  yi.  in 
lapide  inedito.  22. 

Lapidef  antiqui  recens  Tibure  in' 
'venti.  25.  24. 

Alexander  Martyr  ■,  Tihure  cele" 
brif ,  24.  not.  I. 

Hetacliuf  Imp.  in  lapidibuf-,  24.2  J. 

ConjeVta    circa    Notat    quatdam 
difiicilef  intelleBa.  26.  27. 

Annus  Sacerdotii  lapidibusf<ecu-> 
li  quinti  ab  Epifcopis  adfcriptut  Z"]. 

§.  Vl.Conje^ura  circa Severam.  Ea 
certi  Martyr  ,  quam  atatem  vixe' 
rit  ?  27.  &  feq. 

pacilinupta.  28. 

Inflrumenta  teftoriat  itt  Epitaphia 
Cbrifiiano.  29. 

Calices  ,  &  pbiala.  cruentae  %  ad 
Chrifiianorum  fepukra  ,  Martyrii 

fignum.  .5'* 

MApTrpioN./To  Martyrum feput' 

cro.  54-  «iJ*  Tab.  11. 

L,  quid  in  Epitapbiif.  ^S-  &  J^. 

Horee,quas  defun&us  vixit^in  Epi' 

tapbiis  CJjrifiianiffEtb  nicifq\  3  ^.  3  7* 

Lk^liunt   in  Lapidc    demeteriali 

fculptiim  37«  ^^  S* 

§.  VII. 


?00 

^.V IX.Epitaphiut»  Sez'er<£t  apfiiium 

matmcri,  ntn  irfculptuni.       58. 

Alia  etiam  epnapbia  hujnfiriodi 
38.  39.  dTeq. 

Monumenta  recetis  effcffi  ad  Motu 
tem  Polittanum,  in  Etruria^      40. 

J I  pro  c  ,  r.um  Etrufum  ?     40. 

Aiiiphor^  jiUiles  antiqua: ,  otra- 
tiicyjtofripiit,  40.  41,  v5V. 

Fraticrfus  Aztmitis  Gori  T^".  Cl. 
iaiulatus.         •  tifi.-^  alibifiSpi:. 

F,ibnlcs,///r/7  Faniilits  nomcr.l:  42, 

Monumenta    antiqua  recens  in- 
venta  in  Ccsiio  .       -       4J'  ^  Tcq 

S:gi'a  cv  ,  CK  quid?  43,44. 

A^ota  aliqitotfigulina  enodatae.if^. 

■ ''  •  45.47. 

§.  VIII.  Ornamenta  Severiano  Epi' 

•  taphio  appiHa  .  48, 

•  ■  'InfcriptiotSeriii  colio  appenf».  49. 

Epifiphia  Judaica  duo.^  1  .Ta.  vi  l. 

Spinii  negligei:tia  in  lupide  eX' 

fribendo.  51. 

•  KAAKAPri!  6101 ,  qui  populi  ?     51. 
Modium.y  cun^  hotnine  adftante  in 

Chriftiano  Epitaphio.  52.Tab.v1 1 1. 

•  Genii  tunicati.,in   Ceemeteriali 
■piUura .  Ibid. 

■  Cordis  itnago,  in  antiquis  Infcri- 
ptionibus.  53.  ^  /eq. 

•  C-iUX  dejeiia  ,  in  Qhrtfliano  ia- 
phkyf-:    ■»   ■  '■  '  55. 

Eqtii,fepuicrif  Chri/Iianorum  ap' 

pi&i,  adfcu/ptiq;  57-  58 .Tab.  1 X. 

Tahula  iuforia  antiqua.  jp.Tavix. 

jQharaUer  6.pro  interpunUione.60, 

§.  "iX.  Jnfcriptio  Latina  notis  GnS' 

■  cis.         61.  ali<£  ejufmodi.  62.63. 
Chara&eres   Gnecorum ,  Latino' 

)rt(mq',  fufdeque  habiti.6l.  64.&  feq. 

■-~yivicu/ic ,  &  Pifces  in  Alonumen- 

tii  Cbriftianis.  64.- 

'■■V.pro  Y.  64. 

■  Conjiix  in  iapide  iatino  diiia,  kt- 
■piA  Ar.\©H .  -         ,  •       •  66. 

•  •  '  .tie-  .V... 

■§.  X.  Ittterpfin&io  adfingu/asfermi 
' ^  fyi^'^^"^  •  67  6^  feq. 

'^'■EtiJm  ^ugufli  atate.  ibi. 

yefiigia  pedum,in  Etbnicorum 


\.v 


.iiv 


CbrijliaHoruniq',  ijpidibus  infcu/pta. 

'  '  ■'  '■  68. 69.  70. 

Interpur.ciionet  frequentes ^  non 

ad  moerorem  exprimendum.'  '     7?, 

/»  Vfu   communi  facu/o  tertio. 

11- 1^' 
Itnerpun&iones  ornfjpe.  75.  6'  m 

Not. 
'juppiter  Stercutius  .  76.  Not.  5 . 

§.  Xf.  KJendx,Nona,i3  Uus  itt 

Epitaphiis  Chriftianis:  mtm  &  in 
Ethtiicis  .  75.  i!f  feq. 

Qu^iefcere  in  Pace,  an  ititer  fo^ 
/tnes  formulas  Etfjnicoriii  ^tf.not  5. 

Regula  Criticorum  caut^  iimi- 
tand£  .  77- 7^* 

Epitapfjia  aliquot  fufpe&afidei.  7  9 . 

Dies  Mortis,  a/iquando  exprejfus 
in  Epitap/iiis  Paganoriim.  82.  ^  feq. 

Dies  etiafii  Sepu/tura  .  84« 

i^as  cum  cljara&eribus  Punicis^ 
86.  Tab.  XI. 

T^afa  antiquijftnia  graci  /atineq; 
fcripta.  S6.87.  Tab.  x 1 1 .  x  1 1 1.  x  i  v . 

Ante  o\LiA,fo/enisfort)iu/a.  88.2, 

UproE.  88.  not.  ^^. 

o^H-ix-f.t  in  Monuntentis  gr£cis,fi' 
gurd  re/iquis  minore  .  90.  Not.         ? 

Hieroc/es  Hierotiis  a/terius  Syra- 
cufani,  Pater.  90.  Not.  -  ? 

Portunaiia     91.  ^/»Not. 

Terentina  Tribus.  94.  not.  27.  ^ 
95.  not.  3^. 

*y.  itafcriptum^  T.  97.  not.  47.  ^ 
•   >'.r3u5-.  feq.  joi. 

§.  Xll.Nominadierufn profana  apui 

Cfjriftianos.  99.  100.  fifc. 

S.itafcriptum,  C  ^  atate  Marty 
rum.  102.  103.  104. 

In  V kcs.  ,  fortitu/a  Ethnicis  inu' 
fitata.  '      104.  (Jj^Nota^^* 

Dii  s  MAN I  f,v\%,forit2ula  qua  aii^. 
quado  Chriftianis  obrep/it, lo^.  loy. 

Epitap}jia,fepu/torum ,  aut  fepC" 
iientium  tiominibus  dijfmuiatis.\o%. 

not. 

XIilp^»"*  »3aK^T»5  «)  a7)ff«T«.   109.  HOt.'. 

T.  K.  I.  iniapide  ,  quidhoi.  not. 

Mabiilonius  verafenfit  cor.tr a  Fa. 

brettum.  ■  ''■   107.  ic8. 


§.XIII.  0'W.^i",  ac  mutatit  confo. 

^antet  literx  ia  Ep  tapbio  S.  Se- 
'^era.  io8. 

Omipum  N^aiits  S.  108.  lO^.feq. 

Etiam  afite  aliat  cunfonantes,  110. 

Jtem  vmijja  M  110.  112. 

Didymi.^rt^  Dindymi  .  109.  not. 

Antiu$,^»-o  Annos       1 10.  not.  ^. 

M.  itijines  omifJa  1 1 1 .  not.  i .  1 1  J. 

Abgar  Prahates, /j^-o  Abagarus 
Phraate/.  1 11-.  i  12. 

/^kgitris  Orrbenorum  Regis  Epi- 
tapbittm ,  112. 

Y  ffran.H  forma^in  lapide  fepul. 
cralitfortafe pro  V ,aJ  wwM/igni- 
fitandum  1 1?» 

Sarculi figura^  in  Epitaphio  Chri- 

fiiano.  114  Ci3*  not.  !• 

fideicommiffain  Epitapbiir.w^. 
not.  5.  ny.  119- 

Lampades  loctdis  Chrijlianorum 
appofita.  115.  1 16.  not. 

J\/(imina  nominibus  addita.  117. 

(3*  not-  I. 

Vi.  pro  T.  «>8. 

■  'A»vra<yU  in  cafibus  .117.  1 1 8 .  not, 

Tenuts,(3  mediaalternantes.  1 19. 

B./>ro  V;  ov/ro  B.  120.  &  not. 
•   -^-  -^  -:^'  2.  I2l,&  feq- 

Conftantious  ,  &  Conftantius ;» 
fiixis  Atbanenfi-bus  .  1 2 4.  1 2  J- 

N.S"  }A.ahernantia.     iij.  «2<5. 

§.it\V.^hiifus  r^ocalium.ac  Diph- 
tbongorw»  in  Epitapbio  S-  Seve- 

rk.  ..    «2^- 

0\  ,proV.correpta.      ri6^   127. 

lEi^proUrevi.         127.^  feq- 

llongayprol  conepta.  127.  laS. 

Lanuvium^ac  Laviniii.  1 27.not.4' 

y»»o  ^f^;/a  Alagsa Regina.  128. 

5^rfw«j  medus.  129. 

^ipbtbogi  ad^ite.ii^.yi^,^  feq. 

bmif £■■"'■'■  .     132.  i3j.,^c^^ 

•2£fa^pro  Mfi-idiit  pro  jEfernia. 
130.   151. not. 

/Efernini^  num  Polli<s  Tribui  itd- 
fcripti^  iji.not. 

Cludim^pro  Claudius.  ija. 

U  rotundUi  non  angularis^  in  Epi- 
fxiphio  Jovina.  !??• 

C«5/ai^w  ,  Domina!  dicuntur  in 


20  f 

y^A"'^-  133.  not. 

Sl^efgurr;,  pro  ^iefcere.     134. 

i'-    ANN.    XXI.  »»/»    PASSA   ANNO 

XXI?  i34.not. 

Viris  (X   »/V«r  .  135. 

1.8-;  xp'f»  <''"»  ,  yirgo  Chrifliana 

135.  138. 
Anchora  infaxis  Cbrifitanis.  1 3  6. 

•?7- 
BoniPaflorts  imago.  137  Tab. x v 1 1. 

Oratiopro  DefunBis  .  137. 

/^/'c/^x  RomanuSi  a  Capite  /ifrtca 

di&us.  138. 

CbaraSJeres  incu/ti  in  opere  Scul- 

ptura  elegant'/fima.        139.  not.  i . 

MnocEi.Q  (juidi  140. 

k  ^  a  in  monumentis  Cbriflid- 

noruht,  ante  Arii  barefin.  142, 

Amuletii,  Talifvianni  inflar,  142^, 

EproL  142,  ^feq. 

§luereUa  ,  pro  ^erela.  \  44. 

Sin^  Biie  ,1106  Q^erela  &c.  co/?- 

fueta  conjugibus    concordibus  for- 

mul£.  1 44.  not. 

Maccus.  '  144.  i  45, 

rxarc.  145.  /^/W^  6"   103.  /zfot. 

Dydamius  acSifidiusCos.  1 45. 1 47. 

Herennius  Etrufus  ,  Cfx  ;  nott 

■'verd  J^uguflus  .  147. 

Ceprotapbium.  147. 14S. 

Prafiae  tnonumentum.         148 

■  E,pro  /,  rufticis  antiquis  pronutt- 

ciatum.  149. 

Albiiii ,  PrafcBi  Vrbis^  memoria 

i49.not. 

§".  XV  •  G  Lunatumt  qud  atate  iit-,    < 

ufu.  149. 

Sponius  ttotatus.  jjo, 

6  (Sr  C  /fl  titulo  Crucis  Chrifti. 

150.  Tab.  XVII I. 

CharaBeres   inverfi^  Hebreorunt 

mortjn  Gracis  LatiHifq^  infcriptio- 

nibus.  1 50.  I  y  I  ,  6*  /«  not. 

CharaHeruttt   quoruntdam  figara 

birbara.  154.  not. 

Jntegri  fiti.  1 54. 1 55.  not. 

.XVI.  Leuces  in  Epitapbio  Sevs' 
riano  ,  num  muliebre  nomen}  i  yj. 
Menfa,pro  Lapide  fepukrali.  \$6. 

not.  ;. 
NontinafemiHina  in  es  i  crefcen* 

tia 


202 
jia  iii.  tTis  .  r57' 

^'^trum.  auSlapev  Mctaplajniy.vu 

.    Mor.siueinum     T^^irgiiiem  ,  cim 

Tirruld puriii  ab  antCi  &  dextrji^<£~ 

•vaque.  .  -  •  159. 

Tralaticius  ceW//j.!S'9-5<5o.not. 

'  Nomina  feminina,  auHaper.Me'- 

tcihlafmum,  i^c.in  e n  1  i. 1 60. !  6\.^c. 

^  F(^i^tt  yu  FfjiiO'  ^  .    .^163. 

§■.  'HVZl.O./fer^^auda  aixlaufulam 

.^jiima,!  iv  ftpulcri.s  babitare.,ncu 
ciiuics  antiiui  crcdiderunt  164.16^5. 

AdpcViaiima  ajfeVuis  in  Epitaphiis 
Cbrifiiar.orum.  \6$,   \66. 

S H I R ii u s S A ^' c ■; I  appellatio  Cbyi'- 
fiianis  defunUis  tributa  .  166,  167. 

Eficris  paginis.,^  Apoflolicdfor' 
muld.  tbi. 

Spirh  o pro  Spiritui,  idiotifmus 
Romanee  p'lebis^f(Sculo  tertio  .  167. 

■  ...  '68, 

.Ci'M  SpirIta  Sancta,/;/  Chri- 
flian^rumfaxis,  quid:  if-.S.  169.1101. 

t)!;;-:  prapofitiOy  quarto  c.afuitrJ- 
hiita,  ibi.  ..  v 

lpr£Uof(um  vocabulis  a  dupUce 
confona  incipientibus .        i  d^.  \  70. 

Etiam  aliii  lierbis.  Xjo. 

_  IspjRiTO  Sa^ To  de  Scvera  Mar- 

tyre .  '  '  ?->. , 

Ep.it  (ipbiaCbriflianorumftepiin- 
conficxis  lccutionibus.  1 7 1 .6*  not.4. 

'Vale,,\aipe,  ^vi.-o, yerbq-no-. 
'vijfma  in  Epitaphiis.    171.  i-jz.^ 

j  %>iahgi  in  Epitqphi.is.  17.1275. 

",/■     .  ^   '  ,''  "  174- 

Deponb,  DepoftiojRequifio  &c. 

{^  <tlia  barbaraiinfaxis  Chriflianis. 

.         .175.  <3  in  not. 

'.  Qui  oDiii.T.  ..^;.';,' ,..,.,    .v^..,  174« 

Xe,4n  Pace  .ffokni2is\  ^  LiturgicQ 


furiUKla. i  74;  1 75. 1 7<5. 1,7  7., 

.    ^t^A.quid:    :   '.,,    .  ..V.-.JK75» 
Monbgraoimata  infaxis.  1 75.1 76. 

' — ^7  .  /^  U/  .  EipHNH .  Pax  .  ;■« 
yudaicis  In/criptionibus.  177.  178. 

^/«not. 

Coinu,  Candelabrum ,  cJ*  Palma, 
Cfinfuetajudeis  Symbola.  \-^-j.  ijot. 

^^.piRii o  Sa KCiOtforte deSsve" 
ra  Marryrisfiiio.  1791 

§.  X  Vlf  [.  Di%'inatio  de  CharaBe"^ 

rtb:',s  in  tpitapbio  dektis.    ij?9. 

h1oRs,MORTuvs&c.dicituretiam 

in  Saxis  Cbri/Iianis.  1 80. 

Martura  ,  Martora  ,,  Martyra, 

.Marturoru  .       180.  iSi.  182.  (ffc. 

Inftriptiones  Liuiprando  Regi 
fyncbronce.  ,     1.S0.  181. 

Anhpro  Bafilicd.     1 8 - ,  O"  no^ 

hifcriptiones  ieUu  d(/p'ciles.  iSj'. 

i  ?6. 

Ferina  nomina  Cbri[iianis  femi- 
tJis..  .   '    1S5.  not, 

§.  XIX.  Expenduntur  barbara  V<^ 

y  confona  mutatur  in  G,  i  S^.not. 

Mefpron  ,  Meforo ,  Miiforo, /rff^ 
q((enti.*faculis  tertio^^  qtiarto.  188. 

Multa  hujufmodi  barhar^  inflexa, 
,189. 190..  191.-^ 

Deceptor    Parentum  ,  Dcrifor' 
Aviae ,  Filii ,  qui  deceperunt  &c. 
formuitc  affeiiumfondtes.  i  Sp.not.  i . 

^■Ss,  *a6£,  Lux  ,  Eroticte  appel- 
lationes.         191.  192.  (3*  //;  Notis. 

iP^ivas  in  Deo ,  J^ivas  in  Domi- 

nO^Zirccis   h  f7»>iis    6^<J.      :\ .  •        1^2. 

19J.  ^l^ab.  XX. 

Rc-jerefidijfimi  D.  M.  Aittonii 

Boldetti  de  Severts  Martyris  EpitM- 

phicTeftimoniuoi^s-y  IS^* 


.\  .Jcft 


v:vSl 


.Ax^ 


$,;\\«";t«^^\  w.utocV. 


m 


»-  '.'S_*      ■«  '- 


.lAf-iU 


/  A-i  n"['(i  1 1  n 


>f-P::\ 


r^^ 


'^rsr 


nn^ 


^^^^ff^m^'' 


^mn 


-iw>: 


■    "C  -  '■■"'■ 


K0s^f\^ 


m^' 


Afyv.: 


sf^r-^r- 


A-,/^,/-\, 


V    7.jrir^rv     y.,v    "      i-  -  ■'    T     1 


-^,-,/^/^' 


i^J^ 


^^■^^^. 


:'^r<r-. 


^}^»^^^' 


.^^^^■■' 


.^^^^ 


1 

> 

1 

V 


^ 


^ 


h^y;i^-vj.c< 


i^rf 


;S«- 


::V