Skip to main content

Full text of "Egherergutʻiwn hōrhas Tʻankay Tʻaghiadiantsʻ"

See other formats


1հ1տ 1տ ^ ժ^§^է^1 շօթ)^ օք ^ եօօե էհ^է \V^տ թ^6Տ6^V6ժ քօւ §6Ո6^^է^օոտ օո 1^ե^^^7 տհ61V6Տ եշքօա 1է \V^տ ^^^6քս11)^ տ^^ոո6ժ Ե)^ Օօօ^ւ© ^տ թ^^է օք ^ թայշշէ 
էօ Iո^ե6 էհշ \^0ք1ժ՚տ եօօետ ժ^տ^0V6^^ե16 օոԱոշ. 

1է հ^տ տս^V^V6ժ 1օո§ շոօս^հ քօւ էհշ շօթ)^ո§հէ էօ շճթՄշ ^ոժ էհշ Եօօե էօ շոէշք էհշ թսեԱշ ժօIո^^ո. ճ թսեԱշ ժօա^^ո Եօօե 1տ օոշ էհ^է \V^տ Ո6V6^ տսԵյշշէ 
էօ շօթ7Ո§հէ Օք \^հօտ6 16§^1 շօթ^ո^հէ էշաւ հ^տ շճթՄշժ. \\^հ6էհ6ք ^ եօօե 1տ 1ո էհշ թսեԱշ ժօIո^^ո ատւ^ \տլդ օօսոէւ^ էօ շօսոէք)^. ՐսԵԱշ ժօա^^ո Եօօետ 
^^6 օսք §^է6\V^7Տ էօ էհշ թ^տէ, քշթքշտշոէւո^ ^ \V6^1էհ օք հւտէօւ^, շսեսա ^ոժ եոօ\^16ժ§6 էհ^է'տ օքէշո Ժ1քքւշս1է էօ ժ^տ^0V6^. 

]V[^^ետ, ոօէ^է^օոտ ^ոժ օէհշւ Iո^^§^ո^1^^ թքշտշոէ 1ո էհշ օ^^§^ո^1 Vօ1սIՈ6 XVIII ^թթ6^^ 1ո էհւտ Ճ1շ - ^ քշաւոժշք օք էհւտ Եօօե՚տ 1օո§ յօսաշ^ քաա էհշ 
թսեԱտհշք էօ ^ 1^ե^^^7 ^ոժ ք^ո^117 էօ ^օս. 

ՍտՅ§6 §աճ61ւո6տ 

Օօօ^ւշ 1տ թասժ էօ թ^^էՈ6^ \^1էհ 1^Ե^^^^6Տ էօ ժւ^ւէւշշ թսԵԱշ ժօIո^^ո Iո^է6^^^1տ ^ոժ ատւճշ էհշա ՚^ւձշկ ^^^6տտ^ե16. ՐսեԱշ ժօIո^^ո եօօետ ե61օո§ էօ էհշ 
թսեԱշ ^ոժ \^6 ^^6 աշ^շկ էհշՄ ^ստէօժ^^ոտ. IՎ6V6^էհ616ՏՏ, էհւտ \^օքե 1տ 6xթ6ՈՏ^V6, տօ 1ո օքժշք էօ եշշթ թ^ՕV^Ժ^ո§ էհւտ ատօսքշշ, \^6 հ^V6 է^ե6Ո տէշթտ էօ 
թ^6V6Ոէ ^Եստ6 ե^ ^օաIՈ6^^^^1 թ^^է^6Տ, 1ոշ1սժ1ո§ թԽշ1ո§ է6^հո^^^1 քշտէոշէւօոտ օո ^սէՕIՈ^է6ժ զսշդա^. 

\\^6 ^1տօ ^տե էհ^է ^օս։ 

+ 1\4ռհ6 ոօո–շօտտ6Բշւռ1 ստ€ օքէԽթշտ ^շ ժշտւ^ոշժ Օօօ§16 6օօե Տ6^^^հ քօւ ստշ Ե^ ^ոժ^V^ժս^1տ, ^ոժ \^6 ագսշտէ էհ^է ^օս ստշ էհշտշ հւշտ քօւ 
թ6^տօո^1, ոօո-^ՕIՈIՈ6^^^^1 թսփօտշտ. 

+ Ա€իաոիօա ռսէօտռէշժ զս6քյտ§ Օօ ոօէ տշոժ ^սէՕIՈ^է6ժ զսշոշտ օք տւպ տօՈ էօ Օօօ§16՚տ տ^տէշա։ 1ք ^օս ^^6 շօոժսշէւո^ ^6Տ6^^^հ օո ա^^հ^Ո6 
է^^ոտ1^է^օո, օթէ^^^1 ^հ^^^^է6^ քշշօ^աէւօո օւ օէհշւ ^^6^տ \^հ6ք6 ^^^6տտ էօ ^ Խւ^շ ^աօսոէ օք էշճէ 1տ հ61թքս1, թ16^Տ6 ^օոէ^^է ստ. \\^6 6Ո^օս^^§6 էհշ 
ստշ օք թսԵԱշ ժօա^^ո ա^է6^^^1տ քօւ էհշտշ թսփօտշտ ^ոժ ա^7 է)^ ^է)16 էօ հ61թ. 

+ աաոէաո ԱէէոհսԱօո ւհշ Օօօ^ւ© "\V^է6^ա^^ե" ^օս տշշ օո 6^^հ 61© 1տ 6ՏՏ6Ոէ^^1 քօւ 1ոքօքա1ո§ թ60թ16 ^եօսէ էհւտ թայշշէ ^ոժ հ61թ1ո§ էհշա հոժ 
^ժժ^է^օո^1 ա^է6^^^1տ էհաս^հ Օօօ^ւ© 6օօե Տ6^^^հ. Ր16^Տ6 ժօ ոօէ ^6աօV6 1է. 

+ ^66բ Ա Խ§թ1 \Vհ^է6V6^ յօա ստշ, ւշաշահշւ էհ^է )^օս ^^6 ատթօոտ1ե16 քօւ շոտսոո^ էհ^է \Vհ^է ^օս ^^6 ժօ1ո§ 1տ 16§^1. Օօ ոօէ ^տտսա6 էհ^է յստէ 
Ե6^^ստ6 \^6 ե61^6V6 ^ եօօե 1տ 1ո էհշ թսեԱշ ժօա^^ո քօւ ստշւտ 1ո էհշ Սաէշժ Տէ^է6Տ, էհ^է էհշ \^օքե 1տ ^1տօ 1ո էհշ թսեԱշ ժօա^^ո քօւ ստշւտ 1ո օէհշւ 
շօսոէոշտ. \\^հ6էհ6ք ^ Եօօե 1տ տէ111 1ո շօթ^ոտհէ V^^^6Տ քաա շօսոէւ^ էօ շօսոէւ^, ^ոժ \^6 ^^ո'է օքքշք §ս^ժ^ո^6 օո \^հ6էհ6ք տւպ տբշճճշ ստշ օք 
տւպ տթշշւհշ Եօօե 1տ ^11օ\V6ժ. Ր16^Տ6 ժօ ոօէ ^տտսա6 էհ^է ^ եօօե՚տ ^թթ6^^^ո^6 1ո Օօօ^ւ© 6օօե Տ6^^^հ ա6^ոտ 1է ^^ո եշ ստշժ 1ո շլպ ա^ոո6^ 
&ո)^\^հ6ք6 1ո էհշ \^0ք1ժ. ՕօբՅ^ո^հէ ւոքոո^շաշոէ 1^^ե^1^է7 օ^ո եշ զսւէշ Տ6V6^6. 

ՃԵօսէ Օօօ§16 6օօե ՏՇՅՐՇհ 

Օօօ^ւշ՚տ աւտտւօո 1տ էօ օ^§^ո^26 էհշ \^0ք1ժ՚տ ^ոքօ^ա^է^օո ^ոժ էօ ատձւշ 1է սո^V6^տ^117 ^^^6ՏՏ^Ե16 ^ոժ ստշքսԼ Օօօ§16 6օօե Տ6^^^հ հ61թտ ^6^ժ6^տ 
ժ^տ^0V6^ էհշ \^0ք1ժ՚տ եօօետ ՚^հւ\շ հ61թ1ո§ ^սէհօ^տ ^ոժ թսԵԱտհշքտ ^6^^հ Ո6\^ ^սժ^6Ո^6Տ. %ս ^^ո Տ6^^^հ էհաս^հ էհշ քս11 էշճէ օք էհւտ եօօե օո էհշ \V6Ե 



ցէ |հէէթ : //եօօէտ . ցօօց16 . շօա/ 










4>.– 






.V ։Տ՝ –......է»՛ .՚՛ ;.՝ 









ռ\ց\\\ւշ6 Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



V 



1։)1ց1է126(։1 Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



01ց1է126(։1 Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



կէէ^֊ 




տե11>«Վքէ ՚ւ՚ՈհԹեՈ^ |»>Ո՚Ս>Ո1՚1՚՝Ո^* 




Ե%ԵՐԵՐԳՈԻԹԻԻ՝Ե 



® ® ք 4 & « 

Թ11՝1*ԿԱ8 ԹԱՂՒԱԴեԱՆՏ 

ԱՐԱՐ 

ՀհղիՕակ ^թՏաբիՁ ԱիբէսԽյտխ^ 



֊183՚7–/։ 



Հրաաաիակեաւ ծաԽիոթ 

4|ա|ւոն լււվ1|ււՈնու Օւււ1|նաղա|ւ ||ա|1(ււււանի^ 

նոր Հուղա/եցւո/ 
Բարեացապարա Աթէկերաի է^երթողխյ* 



• ■•.V<>>VՋյ;:^•^^^^Փ^^^^^'•^^ " 



Թ Ի Փ ԼԻ ( 

1893 - ՚ ֊ ^ֆ ՜ 




Հ 



օւցաշ9ճ Ե^ ԼյՕՕՉ1€ 



Ե%ԵՐԵՐԳՈԻԹԻԻՖ 

տ ք 4 ու 
ԹԱ1|1|Ա8 ԹԱԴ.հԱԴԷԱՈւՏ 

Ո Ր Ա Ր 

Հնղիռակ ^ՏարիԱ Աիրա/Տարի Հ1.Տ ^ ^ 
֊1Տ311- 



^Հ^ 



4|ա|ւոն լով1|ա1Ոււււ Օւււ1|նաղւււ|ւ ||ա^էI>'^>|'1>Ւ 

Ղքոր Հուղայեցւո/ 
Բաբեացապարա Աշակերտի ^երթողիՇ» 



•–.%*<>^^ւ*^^ 



Բ֊ՒՓԼՒ 

^պարա% Ս*, ^արաձէք *Ս^|« Փ* «»• 21 

ւ՚տււօքբտւՓւ^ յ^՛ աՌրտւտՅՉ» ատօյ. 21 
1893 



օւցաշՑճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



օւցաշՑճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



I 






Ե%ԵՐԵՐԳՈԻԹԻԻն 
® Օ ք 4 « 1 

ԹԱնԿԱՏ ԹԱՂհԱԴԷԱնՏ 

Ո Ր Ա Ր 

ՀեղիՕակ ^ՏարիՈ Աիրա/Տարի 1 2 5* ւ> ^ 
֊1Տ311- 



4|ա|ւււն լով1|ւէՈւնւււ Օւււ1|նւււղւււ|ւ ||ա|*էււէ^ս՚1>Ւ 

Ղքոր Հուղայեցւո/ 
/քաբեացապարա Ալ՚ակծրաի ^երթողիՇ» 



Բ-ՒՓ ԼԻՍ 

Տէ^արա% Ս*, Հարաձէէ *կիկ. փ^ ա. 21 

ւ՚տռօքբշւՓւ^ յ^* աՌբտւտՅՉ» աԱօյ. 21 
1893 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



(հ>00 



յ1|օՅտօյւ6ււօ ւ^6ՈՅ«. 1.\ւկ։տօշ՚հ, 19-քօ տ6Տ8՚6բ« 1892 Ր՛ 



01ց1էւ26ե Ե7 ՝֊յՕՕՉ1Ք 






ՕւՇ6ք(յ գսօճ րսճսւէ 
Տօոհ6ք6 յստտւէ &աօք» 

ՏԼոր ի՛նչ աաԽլ ավ^Թչխ^գ 
Հրամայեաց գրել \^կր1 

–^ծ^ԱնՕԹՈԻԹԻԻ՚ԵՀՀ^ 

^^^1յղ այս գիրք ի թախծհւթեան անդ 
^կբիցե տրտմականաց՝ ^ասչճնպ անցսՏնելով^ 
^ի վերայ աստուածաքին խրատուցս ընէլալայ 
եւ զայլ եւ այլ անձնական վտանգս^ մինշեւ 
.// կենաց լինել ասլայոյսւ 

Վ,ասն որոյ մնաց •Քերղածն կիսակատար^ 
եւ տրամադրութիւն զրեւեացն անտարբեր։ 

Եթէ կամք իցեն Երկնից այսօրինակ 
Քողուլ զսոյնդ չներելով ժամանակին սղու^ 
Քեանդ աղաչեմ^ անբասիր առնել զի մ* Տխուր 

դրիլ՛ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



նԱԻԱԲԱն 

1ՐԻ կոյս Ոհխէոեսղ անԽրս&ածոԽ 
^խՐ տաղ րԱահ կւսբդպցհ* 
Ջի աճճպջակ է/էսքււ/հոյ սիրոք 
Ջիմ ցահ Ոհղիղ էկշոհ։ 




ա^ 





օւցաշ6ճ Ե^ \^ՕՕԳ\^ 



Ե%ԵՐԵՐ9՚ՈԻԹԻԻՖ 
\ 1էէ՚կ\ 



Տի՛՛կ՛ %երահ^ով9֊իա^։ Ա՚՚քք-^ք դք^ա$ղիագի% է 

՚%ալ դաււ. ի վե^բ» ը^^ "ք մախաէ»ցԽալ յ^աաող11լա%՝ ՚Է^՚՚Ա 
ի |)ա)ծ^<ա՚^«ւ»«/|–«ւս»։ գ^գւա^ ընգգէւՐ %աբա դգ§րլէ$ ^իմա^ 

ղ՚՚րգի իւք գիմաԿէալ ^աբույահ–ոց%։ Դ»աքւա%վճէ Նոթա »դ^է^ 
չև ամսւյսնահայ թա»դիագք1ն ը^՚գ քձ^Աէնկայ* ՚է^^^ «ղաա^ 
■ էոԽ^ 7՚Հ՚"2Լ կ՚՚ք^^^ Գ^՚Ք* փոթ՛որկեմ պաւ֊ուրս ^սէրտ§§է§^ 
՚%ես»ց %ոցսք» "՚յլ սհք ք՚ճի ի ^էսչահ-աէէէձֆ։ 0^Հյա» ք^ատէքն^ 
.^այ. Հբեշաակբ այց Խլա%Խ՚Խ, ե. պՀ,^գի% Հ^ա%ւ% յեբ^ 
կի%ս պաաուոէք։ ք|««ւշ^ ^«ք ւ^ա»|քք Հ։ քծ*ադիագք1Ն պեէա ի փա^ 




1Լ« *ՔԱ*Ս)^^ ան^աս Մուռ այգ ևրկ՚նայի*ե 

Նթէ է ^աաարս ՊարնասձոսՆ չ&րթե 
Տաւիր յձձ գոնևայ զժամհւՏէ ղյթա-ևՀ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



6 

Փոքսէ֊ օաՆասուձ ռարք/Նս ի ւՐարգիկդ 

^է֊ աէախ1սորոյ ւՐոմու^եք թաքսէ^ու.թձան 
1ԱքՀ՛ գեոսւզօր Ղ^ք՚ց ^ւս7^ոյսւեանդ 
կէսւք զո.*.գս»սորոյս սէմ՚ա-րեէսօ մ՚ո$քոսեՕյ 
Աոա զքւ" .իշ1սա% Հան^արոյ էքաոգկա%է 

1* ^1ոլա\նչ(ամն արէոէ.ր ՏասՆսէզքւս 

\ՁԽմքէասէնաէ ի ւքեր ղէյ՛ ողյւոռ րսլիսք 

ՏԼի գէպք օրհասի թ֊11՚ս1|Ա6 Բ*ԱՂ.ԻԱԴ՝եԱ՚Ս8^ 

Հպանոսրօ պաՀա՚նշյ/ն սրաևռա%գ կսկիհ՚է 

^ոռ սէսէտրակ որ ղ^է֊ր մէսրոսժս^ ^"ՐՂյ" 
Նւ֊ թախհի մքէայս ^որ$ք ասևրաՆոռ 
^4" է՛"/ ^""ֆՅւ՛ Գէ՛՜^ աարաբաղգ զղ/գ 
\* աւսպան ^անկսլյ էսոնէսո^եսցհ կգէ" է 

ՓՏքԱսչյ %որապսակդ որ Հարսի՛ն ղ^էր 

Ձե. \իւ.սև–աւ ի ՚Ր՚՚քգ կանւսՀ ու. կարմիր 

^՚^՚րկիցի ձարէոո րերՏսէՏր վէւ՚ճէսկքւն 

Ի թո սի թախհ-ոսթևա՚ն %որա Համակիր 

1\^#ւ որ րապմամեան ՚ճգանց ՐգԱ^ի 

Տուն շի%եաք Լւ շոյա ա՚նաքանգ էի՚^ի% 



) Ո՛–/՛ էոեսան^ %Ա0 ղողոթմ էոն–Աէսաա§^ փե՚սաւի՚ն՛ 
կա$րաո սէո, Հէսրսի՚ն գս»»Դս»»եէ %ս»ոիէ մա/եէէա».որք և– ղՀւս^ 
աՈաաարահ– յոպբ լռոսթէրան գիշիբ՚՚/ն ի լաց\ Ս*» Դ»» ք^*– 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



Աո. ք^ազ/ւագին իրաա&ւՐ գեաա 

ՏԼքւ^ր սորոսսսք անգիւսէ %որէս պ^ս ողքէսէո 

ք|/» էաշքսար^ օաար ^\ զք^անկ իւ.ր թողեաա 

\Կէռն յօաարագէԼիէ ^\ զք^Ր^է՚Ր ^ևռաՆէսյր^ 
\քւ. <^^> զաէ^սէկի ^այրա%էաէէ էոսսայո 
կորոյս կէսոօտով զՏԼաւէսկ նւ Ա*այր։ 

Ա^/ ասա ք՚՚եձք Ո <֊9, որ զանռիօ համայն 

Գ^աՆձ&ս ^իշասքԱէե ի ռո թաեգսէուսՆք 
^^ որպք^ս թռև-ան վաղաէւռհե սէւոսբր 
\քւ. զ&րանու.քժհւ.%ս րյեգ ի՚էէթԾստ%ռ ասքրանէ 

Կստմ՛ որ գԽ» ոասեան^ որ Բ՚^դԴ֊աԸ րոհոէցան 
^աաանի՚ն պանգուքսա արորեէ սւյսթանէ 
Զէհ Բդյ ե՛ ^աեե-1 մաառ էժէսքսՆելրռ 
ՏՀանօեաւ գիպոսահ ոռ վճհա սւևսարանէ 

13*Հ– հ ^ովասու% լերս/Աօ 1ձրայօ՚աե 

էէ^րպ^ս վարեռսէւ. ^ոո$քովռ րո%ոէ.թ եան 
^ա%գխաիա ա%աէր ի Հի՛նգ ^րսԱրեաց 
^որճ աււե՚եաԼևրպ ս*ս/նրմր.Մր ՚/չյոառէ 

ՏԼորոյ որպէս թ^^ ^ՒՐԸ օաարութեան 

Նւ. րոսորն աարսսէւ. Տ"ԱՐ \^ռ ք՛՛՛՛ո ութ օ-ա՚Ն 
իաւ. >"՚7."^"՛/ ՚^**՚>/^/ պհստոիե ^սւսակ^ 
&սէէ.ռ–չան յևէոոյ է^ աղկսոռ )ձ»ս՚ոոեաԱւ 



գգ^աարագոքԱ երկիրի* թ–ու–ի Նշս/էէակէրլ դքաղսղրե ^ի՛ 
շալյսս ոկ$ կսէաոսէո1^ո ^ա/նժ-սէս պփսշաոՆ $էա.յւու.ռչույ»ա 
թԽաե ^^^^//^ յ^էրպա քԼասիմ յձյւթւս^որգւղ/ն Գ\արսից^ 

6* Ք– Մ* 



Օւցաշօճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



8 



ՔՓ գևզեցկոսթի»^ և. ս^ր զաչա^ոս 

ՏԼով ոչ գեր1քցի% ի պաշաօն իէ.րեաՆցդ 
Ք^ով^ ոշ ^այևէքթտ ի քոա.րայս մէղա^է 
Մանկոսթիւ.% ^աղիւ. մերկանէէԱր ի բաց 

Գ*նէս§ 0§է.իէաս9€.ռր ի սէսէճսէո փէսռսէօէ 

&եա ապգի ազգի ՝ճգ1էոսթե–ա11էօ գառի՚նռ 

ք^գ հով Ր^Գ 3^^*՚՚յէ սոՏէհ սէոբաիռ^ 
Տաղբիա֊ր փորձոէ.թեաե ՚Հ)^ ք՚^ձ^ ^ասա%էր^ 
&ե–րկոսս բաժանես*» ղու.ղ/էՆ աեսա՚եկրէ 

\^քւե Ր^Գ աեէքաէոոյց օարոսա ւրսռիվեբ 

քֆգ բիւ֊րս ի բիէ.րու.ց չարիս ա՚հկա՚ե^րդ 
ՍԼ^ք ի վարէ՚&սէ%ի ի սէ ա՛ճար փաոաց 
՚Քա^ս յու^քսաաէ-որաց քսոսաա՚եէղքր ^անեը 

\^սկ մքէԱ ղաո֊իվայր Հարթ էլ. Հսքսասար 

\* միՀ Լորսաեաե ձգիւ.ր ճա՚եապարՀ 
Ո/1 ժաաէէսկսէն աաաիր Հեշաոսթեսւմ՚բ 
ՏԼիէ-րոե ^ա%պաաիր ի կորոէ^սա որսսԱրէ 

^ոսդևգլ1սի ասայ որ Նսաէր վսւրար^ 

Պագշոտ ցանկոէ.(3–եա1ւռ ՀեշաիւԽ 1ձիր»ս$քէ»Արդ 
&ի^Ր չարավաքս՚ճո/Խ յոէ.ոի ը^գարձակ 
Հսքժոզյ^ր զնա ռ%ւս» կասստկարէ 

Ո<–#՛ յարագաւար թար$քու^թիւ% սիզոյէ» 

^իէւրասոր ե^աղկանց բերիք ԳՂ/^ է ԳՂ1^9 



ՍդՀ\7.&6 Ե7 



ՇօօջԽ 



9 



*հա էսեաեաեիսէ վաաեաց ^ոսմօէ^ք 
ւՏևէւ^էին ղփՀ/ր^ Աոգոմպյ ^անգոյե։ 

Ա^ք թշոսաււոա^թևամբ. Հէէհ Նորա Ն&րքիՆք 
Տան աաարա՚Նօ ձԱ՚ՐՒ Ր՚՚՚Ր^՚Ս ^^րպ՚՚՚րա^է 
հ %իւ.քՅ– գև^ե%ի որսա» զմ՚արգիկէ 

<ւ\^ գեղա^իՆաո ի»ոնար^եառ ոսղ^ս»^ 

6 ^աղիագին կարգսՀ^ր Գիցոս^իս . 

Ո/» վպյեէչՈէ^թեասբ փափոէ-ե գրեա%աս 

հ՚ոսաա՚Նսայր ^եշաև» զս»ռօրեպյս կե՚նսացէ 

■ ^Ու.Նկ՚նէքիր, յ՚աՆոսկ^ որ ի քթքքթ ակա%ք 
ՀհՆձ ^պսՅէոաեեմ՛ զաշքասէր^ ա$&Նայնք 
ՕւՏԼ^" պաշաձն է1ֆոր^բ որպք^ս Օ^րամայր 
Վ՚ճոքսու.քժ^ւ.Նբ ե՚րկրի ^յէ" ոասսսու. սսէն։ 

•հլՀիՆգ զԹաՆգարան անգիՆ գո^սքրառ 

ՎՀորւՐոս բան ՍԱ ղե^Ր րաւ.իւլ Տարգարաւսռ 
Վ՜ճե՚եասաա^Ա ձօնի ինձ մաաոսոանէ 
<(ՔԼիւ.ր փղոսկրևան ըպձևռակևրսաոսահէ 

<ւ։Տիէ–ր^) աքնի նիսթե-Լ րե^ձղ նրրաթել 

<ւՏԼոսկևղթե ^անռս ի*֊ր րանայ Հին Աոփեր* 
էհսկ ւ^րօսրիէս գաՆոԱ.շո՝ւնս րու.րմանռ 
ՎԶ/օնյ^^ Հոշաաքսաիս աաաասրւսգ ^ւաիր\ 

•«11յ/Հ^ դե՚՚քչ^ "(յ"՚՚քքկ% Պ^է գՒց ^ յ՝արդկան 

<(Ու^ և. ՚ֆաք^ Հոգիք կևէմնռ ՀամաԽգաւքայԱ 



1) Տհրոս. 



Օւցւէւշօճ նտ 



Օ^օօփ։ 



10 



ՀՄի՚նչ չու^ևլ քա՛ն զիս գերագոյն վախւճա՚ն^է– 
1»Ր՚ՐէԻ մերձ \ էհ՛ն էր Հաէ.ա%ի» մ՚սէեկա՚ն 

Հրապոէ.րա%աօ պաաիր Հեշաոէ.թեա% 
Մսչւր ՚եորւս Պս՚էչս՚ս էամպոս երէւեաէ 
ՏԼԻ՚-Ր րէուսա %մա սչյսպէս յերեա%այր^ 

հ։^յք^ա%և § գորս$ ^րգև՛^ օէսեկու.թեա11ւօ 
%.^է1նչ \րս»^ոսաե սաարափօ Աոգոմայ 
Հ^սէւ. չեղե՛ն հ՚ւսբւեէ Հոսեւն գեքոսթեանօդ 

վՄ/ւՆչ^ յասկժսԼյաղթ քաջու.թքււ.%ք Ա^ա^ 

ՀՂ*երեօսւն սաոուե պագշոտիս կսււՐաօ^ 
<լԳոա մաՆէքւկ էսՆզօր ի Հաղթիը գորա 
հլկաւք թշու^սէռու֊իժեանց^ փրՆա1–քւ* § ^ոէ^սսւսէ^ 

էկայօք^ բու. ու֊րեք սլյնօէսն լոէ^սսւսաեառ 

Հքէոռսա% սւսա մարգիկ ե% իմասաՆաաեսՅԱդ 
9.1\րք յԴյր զկոէ^րսէյե ի կորա.սա փոսթաե 
էՏա՚ե01քե չարաչար և. շ*րսգոէւշանա՚նէ 

էՏԼի ազաաիշիէա% րեարոսթիԱ^ կամ՛աս 

*ՏԼոր աայ րանեղեաս ^արին աՆնաիքանձք 
Հյ^յե^ս՚րկ ի կարկաս կ՚*՚1 սէսաա.սւհ–սէրսէրյ 
<Ր\վսր1քն վսէսէթսքրեալռ ի կորոսստ անճաԱսք 

^ւ^րաԱան ի թև-ս սրս՚րշաս մասւս 

<Լյ^գր քա՛ն ղա^եո \^ս՚եսւն կարելեաս^ 
ք\^ե% սբարձու,Նս Ր^գ Ի՚որս աԽէէնգոց^ 
Հկւ. սոսրդյն ղչափ կշււե՚ն յարգա%աս% 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



11 



4:11^/ ի՚եբեանբ հ շ^փ անգ աեչափւս՚եա՚ն 

<(քէւ.սւոքւ Լսւտսւդի օս»նեոէ.թիսնռ չարեէսռ 
գլՀքՈսե՚ե ւխոսէս ^ԱԼյս գ^Տ ի՚ո^և՜րառւ 

41 լԼ էԱ ձ&ր արւաւսեիո սանի աեգրսէնիե 

տՍԼ էԱ ^դյՐ էլեարա.թեա% քսսէռՆէսհ՚էէե ^ւսրիե^ 
^լ[^ր $Ֆղառ ի սրոց 1^։առ գաաակ՚նիք 
^Մա^ու. աարարևա դե՚^Ր ^ուշեապարիկէ 

^1յԼւ/սւ/ւէ.ւ#սւ հ՚եանի՚ն և. ոչ յ^սաոսւսՆոսսա 

<ԼՄհղռ յեղեաոիէուսռ քւե^տագհէ^սա ՏէորոսսւՈք 
«Ա^/ Բ^Գդ պաաս/Նիգյ թոռ ^աւէարիռի 
«Վ^րսէգոյ՚ե սալէէ ի է."՚1՚^Գ փ՚^ե""–՛*^* 

էՏԼի թէ^պէ^աև. զոէ.ոիս ժայռոա մազաբեր 
^^քւէ^րւսւոր ՝ճգա1ւռ մնաս ^ասբեոեէւ 
«ՍԼ «Հ ի վաքսճս/եի ասւսե պարհ՚անւսօ 
<ււկայ քո իէնգու-թեասէլ ի գլոէ^էս սաաեր 

վքւֆսւրե՚ա գ՚՚ր եսւմհս՝» աս առ ^թ ե՛ն աս 
Ն^ ՚՚ց՚Սց ՚եմ՚սէ զՏսւ՚ճար փսէո֊աց 
I» մա՚^աեոսկր ոէ-ղւոան աքիր^ավաԱ 
ՏԼոո ^աաասեա գոոՆ կո ^ոսէբքւնեսւցէ 

^րսւքսղաս բսւրձեսւ» 1ձ,ս ս՛ աե գս» կ անի՚ե 

ՏԼդժոէ.սւոուԼ.1^հւ%ս ^աս1էձ% առ կասովբե^ 
Գ,\ք%ա՚ե չւար&աւ.։» ասէ օլ գրգանք օո 1\սաղբգէ– 
ՕԼ*^ո էՌշաօ անանց օ ե%յ ՚Լ^Ս^ԼՔ ՚Խ՚դ՚՚՚^ցք՚գ՛ 

Վ^յտա որոսս բրաոսեբ վաս% ՀայրԾԱե աց 

^\քԽ արսունք Լե%աց Հայրե՚եասիրաց^ 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



12 



«Աո. ՚նոջօթ գրէ՚ե ի՛նձ ար^ամար^անս։^։ 
^ԱԼքԱ , իբրև, ասաց^ (ԼՂ2ՒՆ է էերաՆ 

Վյ՛^ 1Շ*թե՚նասայ ^աակարար 1ևշան 
Գարձ առնէ ա%սաի ի Հայրե՛նիս իււր 
քէրպ^^^^ աղաւ^տին ի ՚հոյեան Տապան։ •* 

ՀՀաք էՐանոսկ ^պիրՀ^ ՚էէ^ ^"Տ ՚^շ՚ք^ր՛*՛^ 

Վ^ր^սւսար^ե ս գա֊ք Բ^Գ Պ՚սչչասայ բան, 
«Այ/Հ^ այնքան չարիս ^անից ես ի քե՚Լ 
ՀյՐինչ և. բոսթ նորս» բոսարՀ թոէ.լանաե՝»է 

^արևաւ. իբր1ւ. ղինհ՛ խոցոաևալ ^ոգին 
հ սանդս» րսէմեաս էաաղաց սաորքէն^ 
Ք^գիս գժոխոռ ի ղթե վբիժու^ռ 
Գրգռևք րնգգկէք ^ր^ամարՀողիէնէ 

\էւ. որովՀևաևւ յանգ1ւգոյս կեգրոն 

ԶյՒելիարայ ղոաաւքբ աթոռոյե^ 
^ան-^ՈէՏն ի»ս»է.արին ի աս»րահ՚ու–թեան 
\ձ%քուն աարրանայր ց՝նոր \^ոռացօե^ 

^ացես»» ^՚՚^՚՚ՐԳ գե^Ր դ՛ռնփակ գերեղսս»ե 

ՏԼ^անէէւր կլանէր նիա֊թ զարարչոսթևան՛ 
ՏԼգեղեցկոԱ.թիահէ չոսսոյ \^րե.ու. 
Ն*՛ ՚Ր՚Ք"՚^ձՒւյ՛ գՒՐ" ս»սսւօրոս»ս9անէ 

քԼռգիսա ՝4^երիժողէսց^ ըսՆնու^գ Տասսց^ 

\^ւ. ղգից 4^1*^ "9 ճանաչօն փառաց 



\ ^փէւյսի թ"^^ բու. ձա/^էեան բու. թ-ռչսոց* 

6* ՝^– 1ք– 



ՕւցւէւշՑճ Ե7 



ՇօօջԽ 



13– 

ՏԼ^ ա%մա^ ^ադքոսե ձգեաէ զիւ.ր% ՚ճէսնկ 
^որօ^ր ռս0էՌնայ1ե զսեուՆգ յադեէսցէ՝ 

«Ոձ^՚է՚Հ^ ու–րոսակւահէ՝ծ ց"ԱԱ ք»«#(– ՍԼ»ա^^, 

%,^Շ^ ^ս ^ հմ՛ պէսսաիս^ ՚Հյ" ք"՛ երաքսսէիբ, 
*քէ^ր \էսՏէսկորգա% սէսարւսս ^ոգսոց 
<(*^ւշՀ սէէՌք^տւսեսէքս պաոարքւն սէղքէբէ՛ 

€1*« հ–Ա1Ա.ի աչաց անոյշ ք՚՚Ս^տՒ^ 

<1լ*^եղ շւԱէՈ պաարասաէ ւէարգաղո^ խորաիկ՝^ 
Գ,՝^ա% զ^անոէ^ր ^Նարս Մե՚ղաց էլ. ՚իիսաց 
€1* էֆ ^ւսէ^աբեաի եթէ աիորժ^իօ։ 

«ււ^Հ որովՀ&աԱ. թշոսաո% ասաա%գիե 

հԶՓ" գյա՚եդգէէԾցւսւ. ւսռ%եւ իէաղւսւիկդ^ 
^\քթհ կ^ցց^ ^՚" ՚&քւա-ս» ո ուրոււսէկէսնք 
Ղ^ւրեսէլն լԼւ/սւօ^^ վասաւսկեսէց Տ^րհք^* 

ՏԼսոս սէսսքցդ է. ի ^"Լ^՛ էէիսա զաբ^էփսրւսգի՚ն 

Ղ՝<ք՜ոիւբ սւսրԱԾռաե Մ^քԴԲ ե. քՐս»^ պակեան՛ 
\^շրւաեբ սաորնէէց աաաոա-շ^ կլէթէրռէս%է 
ՇարԼէսս՝ Տհասւնեա՚ե սլքե ԱէւՈււսրաէսսսէ^ 

^րէ9րւա էսր^սՒւ.րօբ "ւհո զգե^եաեգ՛ 

Նւ– որ ի՚նբեսւկաէ չարար րեգ աշքսար^ 

՛Ի \ա՝ճեւ ՂԲ*–Բ Ր՚՚՚է ^Ք"՛^ Գ՚Ղյ՛՛ Ւ՚՚՚Ր"՚Հ"՚Ր^ 
11%ք#7«.Ն Հ–^ ՛և որա յսաա%սն ՜ճշմարաբն 

Գոր^ք ձեռաց %ոլէա կորուսա ս/ն^աչւինք 
11^Հլ բիւ^րթ ի ր.իէ.րոա.ց վևլէեաՏարա ոգսոա 
Ղ^էսրշանսէց Նռրույե պաշաօկ աան^Անէ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



14 



յ1ր զֆէ.ր հառայից Գ՚՝Ը^՚՝Ձ "*Ր^^*1*^ 

Վ^ոձ ^սւաու.օան^ր եսեիհ՛ գառեագհ՚ե^ 
*\3ոցա ռ՚եորեաւ մաաօ սուրութս՚էստքբ 
Տաեքուլրս հւ.ոեանց փւսռյթ փոէսաե սէայի%է 

^աԱնւսրեեւ Նորսք յա՚Խէոյս ^աեոճտգոց 

^՚մբ^քէն էսռ %Աք պեաոէ-թհւնօ ^«/՚՚՚՚/ք» 
^ 7"/""*՛"՛՛ սւսրգԼէսե անգ սէսպոսցաեե § 
ՏԼչարախրր^ոսրգ զիէ.րեա%ց Աին՚^ոգոսէ 

Հյ^գ ^քէք^՚՝փհւ իրաաաօւ. շարեաց 

^ոաե ^^այր 1աւօսեւ յս»սէեՆ^ գի§.առ, 
Ո(/#՛ հբրև. սաեէսր բերան չարաւսօս 
Գաոա՚եիբ գժոէսոց ղեղու.ի% ի դու.րսէ 

Վ\^Ծհ^ &% ի դժոիւս ասսոՆանբ բանսէսրեոս9ւե 

<ձ^ւս9ու^թեէսմս. ^առսէ9 մդեւսռ պւսաերաօէՐ 
<Ն^ ^յաղարա ե^սսն ւլբ.ռ.%ա.քժիւ.Ն Նորի՛ն է 
Հ՚իսկ "՚Բգ Տ^՚՚՚ւ՚Ք ՔՂՅ Րյ^դդհյ^ յձարկի՚ն 
քի գերևք ևլցե՚ն, Ո՚ձ» ամե՚նէւ-ի՚նգ 
Հ^^ոո Հեշա գժոխոց րազ$քս»$քարգարս»ր ^\ 
հւԳարձցի՛ վևրսաին ^րգե^երւ զաշ^ս՚ր^է 
<[է*^/ճ Շիւքարու.թհւ.% էլ. ա^ր Զվէպարաութիսն 
դլ*Նա Ի՚արէոսթիւյն սոցիհ չարագոյն^ 
ք^ոո ^էկերե–սռէա1ս անէքէս^ վբիժոսց 
է^^^Մէ յաւ.իս։Խ»սե էւ\3ար1էիգ զաեոսե է 

՝) յձ,յսիՆձն^ ք^ոո Հյևշէոու.թ–իա^քէ^ որ պղժոքսս 
րադմամարգ առՆ^։ 0» «1^. ||*. 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



15 

(Լսա ղօրու. ղօրու. և. ըսա գբօշոսք 
Քյևզաէ աարմ՚աէւար ^ահդԱգոռ ի դու.ոս։ 
Տէր Ցիմարութիւե երդոսեալ յ^խերո% 
^Ր^է ա՚նպիաւսն ղպարգ1յլս ^ոգւ.ղ»Ն 
Գրաւոր ^գանօ ղան գին ժարգարիաս 
^աեճնառու. ւքւ^հր կոիէան ասէա ոաիպէ 

Տէր ^րսլարտութիՈ/ ղյր շչ^^չ^ <^րա<^ոս 

^էգդւր գք»Ա9Ո€^թեէսն գսւրսրիս օւոէ^սոց 

*\^էս ձաոաեսդ եսէոա1ես^ "Ա՚է ^ ՚եէսքսւսաի՚եսֆ 

*Նզով րեգ գսրով^ աայր է՚՚՚^բէ գքէ%ոՆոօՀ 

^սկ յՍաբէութիւն՝՛ ոգի չարաղանգ 

Հի՛ն ասուրս օձի% հ՚եուԽգ ^արաղաա 
\*շիա ն անգնգոէքք աե ս դ/Ր յոիէորաԱԱր 
Զյճշմարաութիւ% ^աշիար^(;^ րառ%ար 

Ղ*1ռռ այսօրինակ կարգևաա կաւլմեռա% 

՚^ՒհԲ՚^յՒ՛^ Ժ"Ս"՚^՚Ւ ՚^Դյ՚Լ. էսէսաե րսքգմ 

՚^անօի ^թևնաս էլինեա§ էր ղեա 

ՏԼի՚նու. 7^շմարիա ^սաու.աՆպսէշաու1ժեսւՆւ 

ք1ւ.սաի ^ատՐագունգ ի»ոյս ի Պարսկասաան 
Ի սար Գրմրաւանդ էևրին քս մրեց անդ 
^արսւպոյ զնս» գտեսււ ^սւրսաեւ 
է* ^ոգի նորսւ վրիժուե սուսերէ 

Ա6Լ ՎյՏԱՈւ՚ն՚ՒՒ՚Ս սւյՂ՛ րաղՏավարան 

ՍԼՆօՀրաք ահվե^ևր ^"՚ըԿ՚՚՚^Իյ ՀաՏայե 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



16 



Ա^Ն ի՚նչ^ ի »ՀՈհԴյ1, անզբաղ մաօք 
Վ&րք/ն շնոր^աչք՝ լՒ՚^^Ր ^րգ^բ-՚՚ե. 

ք1<.Հք եբկ%սէպաաոէ.մ՛ %որա սաեոթառ 

Զ>՚»լյ*՚ակիք եղև^աա ^աւ.ու.օ երգեռկաց 
11 ^ւջաե երաժիշա բաղ0ր եղա՚հսէկօօ 
Կրթէի՚ն գրոգիս ի նոր ղմ՚այլա%Փ 

^է՚նչ^ ափսոսառքէե ^էթ փ*^՛ մէայն 

^ոոոԱ.1 ամ՚ՈԱ-րի և. աեսգեակա՚ն 
քէւսաի ը^էար&օի% րսէ.% այ^րՒ՚՚ՐԳ՚՚՚Տ 
^0/ք/|/I.^&/ ՚եորա անվա րւ՝ճա% կե%սւռէ 

Ղ^ոզարակա% ^որ<; Տան \^ՂյճՏԼԱՐՆ\1՚Ն*) 

թ^անկագին պարգև թ^ԱՆԿ Ւ՚ԱյՅ*ՈԻ*ն Օէք^՚ԵԱՈք,. 
Ա^ր Գ^՚ւ փարսաակ րռմ՚ռսւյա մ՚աաօգ 
\քս ւսք գկրք"՛֊ րոսռն աոթաաոէ^թեանէ 

^սւրեսոսե զաա.ակ չոսսւսկրօն նսւքսնեաւա 

՚Ծ^ագ&սէք ւարմասէոյ կրկք՚ն իշբւաեսէռդ 



».ես$ա հ-անօքՅ-փէւթ-իա^ս ի վև-ոասւ սաէո^մէ իւոեաեց, 

Գք՜^ղաղար մհսէկ "րգէ հր նս»քս»ս^ս»ւ.ոԱ% սերօր 
ւձ^ք^՛^* "՚" ^նէաս ղերկու.ս որգիո Պ^կք՚՚էք ^՚– 1^Շվթ՜ 

գ՚*»ր՛ Մկր՚՚՚^ձ. ^^""–՚ ^էՅ^ւ^ ^սէւ յեբ^ և. գսաոեբս չոբսւ 

13^^ Նն$սւ. ու.սսաԽբս երիս՝ պ^ովՀէտփԱեւկսգ պկարասլեսո՛ 
ե, դ^այբն իէՐ զ^ակոմբք եւ. պգււաերո չքՐ"^ \^նսէէ$ա՛^ 
թ-սւն^ յ^դւսթ՜լուք եա. 1| $աբգէէաթ–ոէ^ (մտէԱբ Դ\աբոհ 
3«ք^Հ. ^* ՚Աէէէբգսեանի՝ բարերէէէք^ին էոսլագբէււթեանս^ճ 
Խւ. զսոյն ղաքս ^ձ^^սնդխաթոա^ւ** 0* •^* 0*։ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



17 



^ա^ձ-^ահ աՆձահօ շ^շմ՚աոիա պարէՒանս։ 
^ոււՏտէկ ի մօրկ։ աաոոն ^սէեովբայ 

^շխար^աքարուէ իշխ ա՛սի՛ն ^–^սղսԱ^ 
^1)1՛ չէղը՚-ի ^՚^^՚ԳԼէր ՛ճարպիկ \^պոդձն 
յԲուղայք ամե՛ն այն ի գլոսխ 1/էորա, 

* Գր^ ՆոյՆ պարաԴ* \բևսրուքբ 3» \^1^թեաՆ &ս 
դցեոսւռանութ-իէ^ էփոուս սուէււա^ օրի%ԱէԼսւէ.» գ^Հ^ս*ւր ս$$րսէ 
\Րեչ^ոա.ւՐ ասեոսասմբ հԿքսա. ղերիս որգիս զ^էւմՀ^ասՆՆյ^ս^ 
զ^է»*րսւ.Թ՜իւձ եւ պ^ասեու/րս ռայս» 

ՏովԽճնհս ^՚եաւ. զԳրիգոր յ՝ասկա՚հու.աաէր ^ի^էի 
9*09*0 Լ Ս–(՚^՚՚ր2եաԸ ես սա ^Նաւ. զ\յւ՝իրպա կազոսր 
(^ակովք^^ սր ե ^«^/»^ Միրղ*" 13^ելքու.ւՐ խա՚նի երրե^ 
գեսէսանի ԳՀւսրսից ի \ւ§նգրսէ1 

ՏարՈհթ իհ(Ր փարթամացեալ եւ. երեսելի ^,ս՚եա 
գիսառեսէւ ւքաճս§ո–ակս*1ւու.թ–եստէքր ի ^ուշե–– է Ն^*սէ»ի 
երիս որգիս ^ \րելք՚»է–Հ ^ա/սհփ եւ \\եգրաք, 1Րկքոլ. 
մասյ սրգիօ ե՛ն \\ղա ^արութ՜իւ^ (ք^ու%ի\ աւր ^ասսաա^ 
սաեասա կ սայժմ՝ ի ^լԻր՚՚՚Դ, ե ւ. ք^ովմսԹԱ՝ որ երրեՅԼ ւք*ս^ 
րհր ղպաշէէէօն եկեղեցաս»եա.թ–եաա^ւ Ս« եկեղեցէ ու՚ն 1|<«՛/– 

կաթ-ու.։ ^ոէիւեփէսյ "րգիք ^Հ՚շամ՝ էւ. ^իգրա՚է-ք աո.ս»9^ 

Նստկսէրգ վստ՚ճսէո.սսկւ»»Աբ ի ^ուշխէւ.* ^եգրէսբէսւ գ»ահ ււր^ 

գիրէ երեոք սմա1էօ ի ^սսշեռ եւ. ո$Ոա$նօ ի ՚^յւրաազ^ ս^. 
է"9 ՚Փ՚Ս^ ս^էոահփհ կ \^ասմ\ • 

\^սկ ^քքքիսրոՇ Տ^"^^Վւպ ւ^շԻ՚^ր^՚՚՚թ՚՚՚ր՚՚՚լ ԻշԻ՛^^ 

"Ի՛՛ յԼ՚՚՚-Ղ՚՚Ս** "> ԳԳքՐ ՚"/""՜ զսէէ-Աէեք "՚յւ երեը գսսէերյթ 
"ՐԲ հէ՚հ ^"՚յՒԼէ 0՛^/՛ Ի՛*"/^՜*»*–^՛ եւ. *\^ա»^էա2աաւե ^ դւէր ի կՆէալ^ 
թ՜իէ^ սսուեասա կ ^ստւԽ իմ՝ ԱկքՅ՜ք ի մե րւսգսէրձի՚էտ իւրոսմ*^ 
ի Ա*Ա0գրսէսաւ՝ ուր եդե$աւ կր ասմ*» Հձ.* եւ. ոԱ.սե$Աքկր ղլեա. 
1"՛– \^է՚*գդբ՚*՚^՚–՚"էք Գ Բ՛՛՛դես* I գուոմ շ»սկէսմաճա»էռոա թ՜եասւքր՛ 
\քւ ի ՚1էոր յկււղփս վս$րկր պա§սշ$ոքյ^է \\ս9ե%ւսգարու.թ՚ես/էք 
՚^մե՚նսսփրկշեաաէԽ մաեստօՆգ Գ՚՚Ր՚՚ք ^"րտս^ ^մսւսա ի Հ^այ^ 
կակաՆիՆ եւս^Ա ^, ք. |ք. 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



18 



^սէտ&ահ ա^պւ֊որ ^ՐԲ՚՚Ս^^ ^էսոսիօ 

Ո/՛ էւււէսևց խսաառ շարժկո գ(3 ու-թիւ^ 
ՍԼ^^Ճ^ա^ ի էՐրմ՚ոսԽք և. ^/"/՚/*".^ լալիսէ 

\^սկ ւշՄԿՐ8ՉԻ վի^ ւ^ղաղարևաՆց 

ք^ուԾ I եարեւՐ ես զքւարեմ՚սւսեոսթևաեռ 
^ՀԱէսշէսս$ոկհե գորօ՚յ որոմ շսւ^և՚ոէսւ 
Հ՚Հյր արժա՚ևապէս կ**չհւ Հսլքրե՚Նեաօէ 

Ո/ք ի գբւէսւյմ՚ոսնս ղքւրսէօ էսշիէար^ի^ 
&ա*նճԱն ցոէ.ռանկո պճգԱս»սոոի 

Ք^սէն^ամեւՐաէո վարս \յաԱաոսահ^պաշաա.թ&աՆք 
Նւ– ^սաևւոոաօե օրի՛նակ բսէրիէ 

ք\ղորմ՚ա ծ իշխանդ ևրրկք չԸԼսի^ 

ք^^ աայր սւոօաաաց ^ա՚եգռրձ \նոաի* 

*Նորովք էէեոսա պօնէր ղարգարուքէէդ 

^օէէո եգեսւլ րեօեան զրսր պստսէսէոսւսւու՚ե* 

^այց ղթ%լ ՚Հյ""քՒկ Հ113ՐԵ*ն11ՍԻՐՒ*ն 

\\ր գեկր զւււ%^^ աֆշչո վևրայ \\զգիՆ 
^հերՄԱէ ոեւժերցոո ղսրն ^ւսզարսէց 
^երևա ւլօրի%ակ սորի% 7ճգնոսթևա%ռւ 

ՍԼ^/Ն ի^> րարրարոս րո^աւ.որ հարսիկ 

^&ռ.՚Նկր Տ^ուղայոյ գի^ր Կ**՚Պ"՚1 սասաիկդ 
ք^առ ոյռ \\սէ ռազգ ի^ր^ է^ էւնյ^* ռաՕաակս 
ւ^էՈէ/րօր վշաաց եմ՚ոսա ի ^աՆգք^սէ 

6ճ^ս^ սպառ՚եսէլեսէց բաՆաիռ 2Ղ1^^՚Լ)ից 

Ղ*«"ւ֊^ ^ւսրոսսէօ՚ոց գսէռՂւսւգոյե գանիպ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



19 



Նրբ պակա՚Խքսւնքւն գամօօ եոկսթթեօյէ ^\ 
Ի սիւՏե սև^եուևսէէ տոգոբէր ռաա^գբէ 
^սա սիրևլի՚ն .Ա^ք– առասէ լբաևս 

ՏԼառաբի%իս Հօր լրաէքսե § Հ^ա՚Նգէսդ 
^ախմ՝ վի՜ճէսԼիդ ռ*եե՚ն ասւսագս»մ^;ր . 
Հ.Ղ^էԱւ որգեէսե իՏ^ մէ սէսա եբև֊հր 

քԼՂկարոդասցիս աոկա» աղքւաիՆ^ 



ո ԿԱ՛Ր ս»րպա^»ր ի ^ԱէՈսԼսէսսաա^»^ ր պէսսաէէ-^ա պգոոս ճո. 
գչարսէգորհ՜սք ե»֊ ^էսմսէրր ս»էւ. %ոսատք ասասէրժ՝ ոաա չըս^ 

էւոո1լԱ եբասէւաոասգ1էաաէւ.քՅ–եաս»գ. խօսե% ի վեուա»ւ ՈհԱԱւէԱյ 
ւյ^ն՚Դ^ւհ ^՚– –՚պ՚էէքսէրւ՚՚կաե գորհ– »ո ^որիՆ^ ոոով ասզասո 
պստ^ե-սէո պ^Լոայաաէտ հ ^ասրդէաէռ $աաԱս թւաէ1էրս^ չսոսէէոմ պո^ 
Բ՚*2^"՚1 ^ս՚րկ՚է՛ սարօու^ասկաՆ՝ ստսե-լոմ (Յ՚կ՝^ (|< ոյթ գաոաԱհ 
ր ՔվէւԼղա^ ստմե%էքթոե ^յեոե՚սստո ձերւաօ ^»սոս*ոասկասրէ»ս՛^ 
յթ-եահց էյթք^» եէ. Թողքքն պՀ^սԱթե՚եիս իւ^եահց^ յորոց 

ղուս ^ւսզոս§սգ(էէ–սա \ձ,ղգսք1է1^ր հ-երո^իՆ ք^ւ,սաո$աէյ \^ր՚– 
՚ԴՐ՚՚՚ԲՀյ. (^"Տ/^՛^ էք–ս*ւ/2սնս/եր աաւեՆսայՆ "՚ԲԸ փորձսէռոէ.ք 
եւ. ասաագասսկսռ ե»^ հ-եոոէ^իօ կոչիի% ի Ժո0աովըգե՚1»1^ 
ՈհԱաԱ1յ% որ հ րառ ադասրսից եւ %շաձե$ակկ ^մ§էւ,էո ար^ 
^եսաոէսւ որ*) ե ^ստսս՚նի 30 ասէՈսց ի թ ոսի՛ն ±0^4* է* 
^շստՆ եր$սխաէք$սգիսաոա.թ՝եէ*0ն ^Լոռոէսւեցհք ս$ւՈ^ոփ1տ–ցի% 
պնա առք^թեր գամրանի »1«Օ.ՀԱՅ ԱԻԵ8ՒՔՒ** Լէ^ 
^ողքէԻ ղե-կեդեոի լյ* ՝^ս$ո$էւյա»հ–ահ՜նի^ ի թ–ւսվե ՜^եհ՜ 
յյ*1^^յգաէ/1էի գքրսէպմայսէսւոասկ*^ $սհոսկանասս ւիշասաասկեասա 
է աոտսասհւսսգո§է^*^^ 0* «^* Ս** 



Օւցւէւշօճ նտ 



Օ^օօփ։ 



20 



€,&էղ/եժէԱէք ^ փոքսաեսէե բւսոա.ոյ չարւսչաո՛ 

10^^սպք;ս աևվևՀեր էր ՚եորա ^ոգիՆք 

Մքէնչ ղիրաէ.ու.%ս իսր ի ^աղթոէ^թիԱ^ ^ա՚նի 
\վէս$սօ ղւսոսաս$սոսս վասւկասւ. սէոեա՚եւ 

^^եւլ ղարգարևլ ղմեր ք^Ա՚ՍԿ|սԱԹՈհ՚Ս,. 
ԿրսԾր գսաէրրւսօ Ս^^աՀ \ՐծոաչՕՐԱէ% 
ւ^^այր ի ՚քօրէ սնու.ռեաք կո».սա%^ 

0/» յ^ր^րՒ դյ^՚-ր ՚^"ՍՐ ^*^՚^"*րէր ՚ֆ"ս^՝ 

^երկ%ի սիէիթսւր զան յ՛ա ^ \ք\ով(այեգ՛ 
11^/ աեագորոխ ձեռլլն օրՀասի%^ 
\քւ. զես» բաւՆնսլւր ի գւհ"\յ սորէւեՀ 

քէրաէ-էք գաղթական ա՚եկեաա ապայոյս 

ք^գ ^եռսւմ՚ււ անգոււթ թշեայհ՚Աէռ ^՚–/"Աք>* 
ւձգայր *\3աեէսքա՚ե աիկ^էե ^ոգեվար 
ՔԼյ1^%սեկայ զե-րես էարաասու.ս թ անայր է 

Վհ%ձ ե՜սէոկքքն գաշասէռ^ շու.շէս%իս ^ովասէօ 

^Հաս ք՚րգ թ աուաւֆւ (^^^Ւէ վաղա^աս^՛ 
հլ\^ձ երա՚նէսրար ՚Ւ՚ԼւՐ փսյելչոէ^լժեէսէւդ 
հ,Ղ*աււ%այ ի խասւսր ւքրՏ գՄրեզմ՚անառ* 

վՏեսաՆեա քւ%ձ Գ^Ր "՚-Բ՛՛՛/՛՛ ^արսանեաց 

քԹԱ՚նԿԱՑ, ՑԱէւՈէԼՒԱՅ իմ՚ոց ղասակաց. 
հւԶՓ հ*1ւ^ լք՚^շէ՚՚՚՚րՏւ՛ "ՍԼ^ շոսեիմ՛ փէսփագ 
Վ*^ա*ն գ^"§ սոօա զաոժէԱ1»19Ն պսւսկէ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



21 



^ք^այց ՚"ՐԳ 1^"*Լ ^"Ք"՛ դե՛^ ®/» գագաղաւք 

ղհւ. ^անգէս թաղմ՚աՆ ա1ոք^հ% աէլե^աը. 
€*Նա որպէ" գառի%ք ի մ՚արց էէրբա^եաԼ 
<տ\^սլյևս^և՚% զ^եա սաեա՚եց օաարա^է 

–<1^յէ Ղ՝ո^1 Գևրագոյե կառավար կարգացդ 

Հկամք էին թո այս ինձ ւքա<^^ %ո^ա Լաց. 

ՀՊաշա&ս^/էն յի%հ՚ե երկիսղիԱ. սրբ՚՚վէ 

«Եէ սվաշաեսցի% միշա^ ^սաոա.աՆ էմ՝^ստոէ,աՆ^ 

՚Յ^աևր^Նիկ Կքյ/«՚ւ որ սև^ասքօղևաԼ 

&ստնակնու.ն&էիս ըՆգ ԱԱԱ պաաա^աի 
Տխոէ^ր րւայց և. չա֊րչ ^պյէք ան^կալիՆ 
Գաւ սգասորաց՚ն "՚կ՚Դ^իէ ի «/**՛/** 

՚Գլոէ-խ խոՆար<^եալշ գհ՚կէ ամօթա՚^ար 

11*1» ՛Սորա հ^ասիր արևաւՐր Նովացեաէչ 

Այր պարկե-շաոէ-թիւ-՚ն զսպէ՚ր ղարամհսթի*^ 

\^յսօրի%ակ լալդ զի^ր կաթոգին մւսյրւ 

՚ՎՕրիո րգք երկրիս ^ա՛նոսր 

^եձ Է^Ր՚՚կւ՚ց եզևաւ ԱԱԱՕրյ 

Ձ՛ե՛ր սաիւոսր էսռ^լը քնար 

Ողբաէ ընգ էս պիէք Տիկին \^այրւ 

^ք^աօմ՚սէշբէատ գու.ռ Ննոդիս 

Քյւս սյյսբան ամ՝ պա^պաեողբս^ 
Ձևր աչսւց ^(^^^ արաասոսս 
յՐարգարաաշար յևռեալ ի ^իւ.ս։ 

^ք^ոռ տՐանկու^էբ անմՆ՚յրացԾաէ 

Հանվեն ընգ ի" ղիւ.րևանց խոր քյ^է* 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



22 



ք^է^դ՜ թշոԼառռ ի աասնաոիս 
իարձ՚լւացու.Առե% օիււլփեանռ ի*՛ լիս է 

\* էԴաերաՆ ^ոգէ-ոօ եաաա%գ 
^ղբ ի *եա չոս$էի տևղի 

Լյւ ե՛ս օի՛ն ^ՐԳ ^*^Ր^Տ 

Ջյքս լացէբ^ «/» որբացսԱ 

(էբչսա^ կղյւօր * կոյս^ ՚^"ՍՐ՚^Ց*Ղ/ 
\քս կսէոօա պսՅ^պանոա֊թ&ան 
^էս^աաաէք Հօո աոաՆ %սաայ՝Ֆէ 

Տհւ. գեղահ՚էհառ^եա ^ոբգ աՆձր1ւսէռ 

Հ^քքե^ո ք^1>*ՍԿ ^եսաոյ է>՚րոց արտաԵուսէռ* 
Զ^որ յ^Ուեսէց ^սսէոսսէդ– թագոսե րէոր^ոդոմ՛ 
ՕասքՈէսկա%ին ^Ց՚՝ՐԳ^1 կ"^^ց* 

է^սր Հիյքե նոցու.% ոււրաի ^արսանէոսց 
\^րաի զսոաքւն ղ^^՚՚^գդյտ Հիսսեառ , 
մ ^ւսսաաաագոյն շաղկապ բՆութեան 
Ք^որ և. բււնագոյն զերհ– ի փորձա%առւ 



* Ը<«է» բա%ի պ* Ս՚*6* 1ձ^թեա%թ ակնարկի այս՝^՛ 

երկուց պաւյսկաց կարապեսա եւքբօրՆ (ծ*ա%կք«չք՝ ՄԿր^՚հ/՚Ի 

"է "Ա^՛^ կպ/ է ^էՏէթ-ավիսւ անյ-առսէնգ և \\՚*փ1"*»յ 

«/» գաա%ի ի Տ^»>ւ–ղայ։ 6. ք. «՝• 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



23 



^ոոԺաաԱ *հԱքքսասաևղհՆ սէյԼէն ի Ղ^րս՚քսս՚քւն 
^վ՚շէր աարակէէյս աարաաՏ և. էռի՚եդ 
11^/ իսրԱ. ե-տե-ս օե–ոե%սէ&իՆ \քէ.ա 
Քյևղէսե %որ ^ո7^ու.ս»%ս ի ^ոգի ՚նորսէէ 

\\յսպ1^ս աէսաաՆէքկ որ 9*^Րգ ասս»աՆգկո 

|»է./» ոչ աու^ն^ աևղիյ ոչ բեակ գիաէրյ 
Նրր է Գ^՚ւ ^^՚^^\^^ "՚ձՔ Է՛՛՛Տ՛*՛^ Նորսէդ 
՝^աոցրիկ^ գե-րգէսստաՆ ռիսրե-աւ. աե-սան^րէ 

Ո մ էուսէսաասւսէո օր ա^րաիէոա^թԾա՚եգ 

ք\ր զգւսռողու-թե-Աէմր. իւիսա ղմ՚էսյլաեաե 
Փոխ էիր զՏր* ի ՛Խոր ի%չ^ ^դՐ՚ք 
Ղ^ոգՕիր բևրԼրաւէ^ բան ռ\քգե$ՐաեաՆՆէ 

Ո% սլյսօրի՚նաե միաթ աասսակերա^ան 

^է^ո պսայւանէսպ ^անէ կերպսէրաե, 

կսէէք ե–րքանկու.քժիւ.%ռ ^^**^՚> Ւտ ^ արգեօռ 

ք^է **> \ա՝ճո9.էժիւ^ւօ ի կարՆիս միս$խէ 

Ո6Լ 1Ո^՝^ հ Հհսհ՚ե, որ Նաւսէկատիս 

11^.1է^^^^ քէ*հց ^յ՚"–ր***Ր՛ սոուս ^սքրսանիս , 
\քւ. ի թաս կեն առ Հարսն ու. Փ1քԱայի՚ն 
\\^սպէս քնար^^ր զևրգոց սաևղիս , 
Զ^եր Հարսաեքւք 
Հսւ՚ճևռա^է Ղ*էբ^ 
Տսք/ սէշիէսէր^ի 
՚կսէսսքկսէսէհք • 
ք| է/ սիրսէսոսնբք 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



24 



Ո Հ ոսրաքս զըյգ, 

11 վ ՈԱ,րախ^ ոսրախ երկուք. 
Տ ար աշքսար ^հե 

Ի Թ11՚1ւ1ւԱՑ գիրկ 

Հանգի՛ր <^ևշտիկէ 
Ո վ սիրասուՆբգ 

\\ վ ուրախդ ոէ^րախ երկուքէ 
Մի՛ երկնչիր 

Նս ձեր ^իրիկ 

Պինգ կապեցի 

Ի՚ղձլ <;նար չի՛ք. 
Աիրա ըՆգ սրտի 

ԾորժաւՐ կապիյ 

ք^է-ե. մա^ գ՚՚յյ 

Օչ^ ի/գա՛նի, 
" 4. "իր^՚՚ոսնք^ 
Ո վ ոսրախ ղոյգք 

ն վյ ոսրախյ ուրախ երկուքէ 
Պարկևշաոսթիսն 
Ն գիաոսթիսէէ 



01ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



25 



Քվ, ոչ ասաի՚էքք 

Ոչ սաորինք 

Ել ոչ^ ւսէդոսթ 

*Նոցա չարիք 
կ աո ո դա ^ցք*ե 

ք^է՚ւ. էոբնևսցի՚Ն 

\^ԳԴ^1 աեեոօ– 

^աոևառ 1սոոի՚եէ 

6 Ո ՐԴ՝Ո Ր 

Զ^եր ^արսաէփք 

Հա1ճևռա% գքք 

Տսք/ աշքսւսր^ի 

\3աւ.աեւսւոիռ, 
ք| վ սիոէԱսոԼ^նբ^ 

Ո վ^ ուրախ ղղյգ% 

ք(^վ ոէւրախք ուրախ ևրկուքէ 

՚Գևռ աաոէր Հիմէ՚ե ղասուր պատշա7ճի՚ն 

\*»էսչ պահապան կ՚ԳքՐ սրրոսԼժս ան ՚նոօրսդ 
Ա^Ն իՆչ քաղցրանալ ^արձրևաէն հ^ով^՚ա 
*հոէ.ագ օր^՚եոսթևան լ^էգուէփԼ սոցաւ 

Հարս% սիրահար ղՀուր սրրարար 

Գ%էր ի սրտի Փե^Աէ՚սքքն րուրվառ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



26 






^Փ՚ւ^^ 



Ե Ր 1֊ 

Փս՚ռբ ^"9 Տ1^ Ո ^քւսոէ^ս անուն իէնկաբղլո 

Փաոք քեպՏէր փառառ^ Ր^Գ Հ՚^Գ՚՜ՂյԳ ^ Հ^Րէ 
Ո/՛ աաոգև-ևռԾո աե՚ձառ բո գթով 
ւՇաեփոր^ հ չաոԾառ ասաեսէ Գ՚գ/՛* ^Ր*– 

^աա^ուո Հգարսա%ԾԱքռ յհրոռ ^արևրէսր^ 

ՏԼադթրս $քւսղթաԱս§ռ բսւղցոոա.թե»սւքս. ւիէնսւի 
ւ^որ^ուրգ ւֆու.թ&ա1հ ք՚էյ է^Գ ^^^դք՚Ց՚^Ղյ 
ՀքՍ$սաէՍս»եսէ ի սեռ §պյանու.թեսւժբ "հր՚Ս^ 

\^*այս օր վաղանէքիկ շյեոո^&ա մեպ ռա%ո% 

Զափևէ սրշա սովի՛ն պեև%էսռ ե։սո՝ճու.թիւ%^ 
Ղ*հսւե–է զի չափով եաոգես ռամւ/Նայե 
քՀսիոևւ զոաձէայն ձգու.թիւ–1և %ոոունւ 

ք^ւ^ եարօաիցիմ՚ռ անզոաւ. կե՚նւսռ 

Օհ» զոէ.ր սսէո^աՆռ օՂ՛ ^Հյր սա^կաեէսռոսառյ 
1* ՝%ևպ Տ^Րք միայԱ ուսռոսռ գտանեա 
՚Քղյ ւառագասաի մ՚աօու.ո \ս»ոսւսն1ոսռէ 

Նւ– ՚՚՚Րգ է՛՛^՝ Փե՜սայ 1ձու.րբ. ^ոգէ^ոյ ^իսոսս 
^9 ի յաեեոդի՚ե Ք"՚9 ^ւսրսնսէռե-լոցյ 



ՍդՀ\7.&6 Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



27 



\* 1ևնք&է յեոու.յ՛^ էե ր մեղ սիոա արթոԱ^ք 
ՏլԷ քե, պաշսւպան&աշ լյ՚ց՚^^ք ք**՚ղբր է քո^է — 
11ՊԱ Տւ1*1ք էֆյեա՚նռ ^աւէբոյր սրբու.թ&ան 

\ք*~ յեԱե^էն զէ՚^րհշ ՚Ժ՚՚րՒքԼ ^^շ՚՚՚ր՚՚՚^ք 

ՏԼառագասսւ Նէ$ռա պա^էր ^ա$քբեոէ.թ&ա%է 
^Ոէյե ւարաԼւաՆունս սիրօէՏ%ոէ.նգ սէչառ 

լլ^Հ ի ^անդ^ս Բ՚՚՚ք աեւսրաէո ՏեԼ՚Նսէօէ 

Գ&ռ չիր յարու.ցեաւ ղ^է" Գ^Հ^ր՚գ/^* 

քկս^ի գիցու.^ի՚ն շիկ 1Շարշաէոսսևանյ 
Գորժամ՛ վաղագոյե յաււսկր ԹԱ*1ւ*1՝Ւ՚11Բ*(1Ի% 
*կոէ.իրևւ ^Ր^ւ՚Տ կաՆոսի ղօր^՚նոսթ իւ^ 

Հգէսրսն քօզազարգ գթոժ աքայոա՚նայր 

ք^րր ^դԲ^Ր"ՐԳ^"ցյ "Ր՚՚ց սիրա^ար^ 
Ս/7ււ^/ք է^ոցս» ւսրաասուս ս$չառդ 
ԼպՈգսԼէո ասՆէորսէՈէհ»^ ռպհաոյս սէԱոեւսցՀ 

\քւ. սէոՆւսրՆանկո ղբորս.ոբիւ% սոաէւն 

Ի ս1^ր ^սաու.հ–ւԼյո ի սկր լ^կևրի%* 
^Ոէ-ք գնք^ր հ՚նբէոսն այոսւս1^ր էք^^ւ 
\քւ. պէսոեևշաութիւ^ն պսւրգ սւմէէնսւգէւնՀ 

^սսահ և. \արսոսեբ պս$ոտիզառ համ՛այն 
^ԳՒ՚Ք ահերէւ. ասչաց ւքէսրգեու.է±ԾաՆ^ 
^աոիաէ ի հ աւաեա՚եց ղէոէւթիս^ կև%աց 
^&րէքքն Դյմա ձօՆ անւքա^ակա%Հ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



։28 

4^միոսթևա»Դէ. թարշամ՝ սրաի սիրոսկէ^ուն 

^*ո%քեաէ անգամ՚ոօ ^՚՚՚գդդյր Գ^Ր^Գ՚էյ^ֆ 
Արյ՚ղգր մէաիէ ոսմպ ^աւ.էժակա՚ե 
1Ձ^$Րա^և§ ՚նովթե գհ^՚ր ^սաոսահ^ոսթիէ^է 

՜^ու. (քք՚^^ք "Ր էսոոգաս ի թոաքն թաՆ^րէսգղյե^ 

է^^^ դ1ւ^>^/՛^^ պաաիւ. ^ա% օւքա^առսէ^ք 
Հարց ԹԱ՚Ս11Ւ՚ԱԹՈԻ*1|Ա6՛ քեղ ոսսոսսցհ ՛նա՝ 
ք^ե սրս^էե անգոսէ Ւ*–Ր ^շի"՚*ւ^ւ"~թեւնէ 

՚^ատեոէ^թիւ^ հրէսւ.դ Հ\^սն^ւ. *Ծ^%%գե–անՖ 

Փառռ ա$էե՚նաշուք շբեռ Տէկ՚եոէ.թևա%^ 
Արով որ վարե-աոք ա՚եեարօա պա^ե-աո 
Ջփ՚-ր սւու.նք էե՚րե-սսէց գաււն սէղօէսսաոէ-թե անէ 

.11^/ ասա ղ^ յևաքւե կարգի սաըրկաց 

Ս1«ւ որ ոչ շ՚՚Դ՚Գք ^աո–՚*՚գպյ(օ՛ փառաց» 
\յ^ու.լոէ.թևա$Րր ի թոսե էէ^ք^ ^արթՆու.թեա%դ 
Նւ. Գ"Գ (^ե յեռեէսւ ի քոսՆ աեգ իսրեանռէ 

յձարու-կ հ%ա%իՆք սարու.կ հևրա%ա՚ն^ 

ւ^ւ սարկութևամր. թաղ^^ ^ասիաեաե* 
Քու% նւ հոսլոսթիւքն դո ևրրկք ^անին 
ԳաղբԼւաց ա՚նաի ւաթոռ. իարձրոսթ&անէ 
ՈՈՊ1^0 ու.ղև.որ ^աեքրգիս աասպոսա 

^ա%կարհ– սէզրեր ի՛նչ ական գէսյցք^ մօադ 
Ն*~ ի ղովոսթիւե քր՚֊րռ ակաՂւսւկիա 
Ղ*եռ. չյ»ցհ է^սեաա էևղոէ^ հ^արասոսաէ 

.1* ւրքրԱԼք եկե-էսէ ՏԻ՚^Իյ է^չնսէմեաց 

\^ղ1քե կսւաա%օթ էանքու.ր ասնգորաքԱդ 



01ց1է129(։1 Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



29< 



^էսգ՝ Աէոսուռանեէ եօէրսէւ^% սրոյէ 
ւ^Խ^սպ^ս պասաանքւն Ա(յե հ՛եչ եւսթոէէեի 

\^ոոոխ ^մբրոսևաՆ^ քան Դ^Ր ք""1Ցր^Գ՚\)ե՛ 
Ղ1;Ո մասէռոա-ւսկեաէ %Տւս բՆոա^թիսեէ 

*հու^գ երդոէ-եւսւ դիսսւցդ որ ի Ղ*ժսւսԱ.ա%գ 

Ղ*աոան^ գալ. գորՆևալ գակգաչկէհւ անդ^ 
ՏեսևէԱք Տե%չսւէե–առ փ՚*(յփՊյէւ ^՚Ս՚՚՚կհ՛՛ 
^ակ պւսաեՀ վարեա՚ն ՚^դեւ է ^անդք^ս 

1էՍ1ո.1ք սոԼլ եեղՆաէ-ՈՈ \^աչԾլոյ գԾրէ% 

<(*1քա| որ ^ե–շաու.քժե–սւսս. ռս»մա^1^ր ղու.զքւ^՚ք 
ՀՓոթորսեսօու.բք ՝^աք^1 ղասու.րս ^էսրս$ս%ե՚սւռ^, 
ղ^էս Արևս օ ութ ղաօն իէ՚նգոէ֊թևան ՚եոռինէ 

հլՀգՈգոմբ աշքսար^ի ասուրռ հ–ա%րսւռ$ս%դ 
հւ^Շ^ղրաո էՐաաց ^ոգռ ^ա^բգևռա՚ն, 
<ձ\1րգ ^ազիւ. կարհ <^այթայթ&Լ ղՏ՚"Ց^ 
«՝^ա)# թ1^ է "("ՍՔ՚՚՚Ր յ՚աա՚նեք գիւսէց»է 

լԼք#«ո ,յաքող սոռս» Ա. \^րբայ Պարսից 

I» Աա^կս$%սւցու.սւպ ^"՚^-^ԷՂյՐ է ՚^է"^ 
է^ճ. ր§ռովոսթևսւ%ց Տա^օէրե-ր Գ արգո՛ն 
Շսէմպոց ախրութևան սւե-ղայր սւր^աւիրսէ՛ 

\*րր1ւ. թունաւոր շոԱՏնչ կս»աս»ղ1է շան 

Նրկպառակո».թիէ.%թ յ^գ ստնօսրասցան^ 
ՏԼոր եՏ&աք յ՚էսրգկէսն է» տհնգ էէոլեգիՆ 
^փոքՅ– ի շռի1եգ զրրերօթ \ւսրանէ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



;օ 



^աո&սւՆ Ռէսպսէոբս ^ոգի սէպւսսսէան 

է\ուս1^ս Նաւ. էւսէիս ^Փ՚՚Սր Պարս1Ւասս§սէ%^ 

Վ^վաշբե աղոսսւշ^ գիսէր քինահան է 
՚^արժևաւ ի Հևռուսէո ղէ՚-ր գաՖգ ^"^"սէց^ 
ՏԼոէ^րու-էսձան ռ%որս աղաորոսե քքրք*^ 
Տայր զրեողութեաԱ պգլու.քյս զօրում 

.11/՛ աոիւ.%ւսօա%գ ի ՏւսոաէէՆ բոսոր 

^ե–լէ1^ո է բսէզեի րպաա՚նշ^ Լւ արոո^ 

^ոգի փեսայի՛ն ^ասրստևէ ի Էաոոհ 

––^հոսէ Ղւորսէ ոէքնայն ի վաոձուո ^ան^Ոք 

\* պա^ա%Չ պոսրաստ %%սւ%0 սէոեա%1^ո^ 

ւ^ւ. փորտան զաոգու.ռ սու.ոբ Հքարս%աոանի% 

ՏԼ**՚ր^ԳքՐ սև-աթոյր զնովաւ. ձգէր։ 

՛Հոգ ի Հոգ կոէ-սէէլ.^ վարա՛ն ի վարա՛նդ 

ԶՀնախա%ձ ի խա՚նձ րևրէր քաշոսթեա՚ն^ 
ք^րովբ կ^րէցհ զնա վ\աաե–Աք§^ 
ԾսէոքժաէէԱէԱ տ/արեւ աագ^ոս» ռանսու.թեանէ 

.Ջ^ա$ք մէ բովանգակ (Ա՜ոոոյր աասւգորՆ 

ՏԼոբ գիաէր ղ՚^առ ոստևւ վասաակոց » 
է^ք. սւպա գնստյ զգե-րգասաա՚ն ՚նորսէք 
&աոա Հիւ.ս/նգու.թ&ա՚նռ հ՜իէ֊ր^ր անի/նսւյէ 

^օՆգ ա՚նագորոյն ոսնի ռփևսայն^ 

ՀպՍէբս^ն Հասէսնե՚ն երեոմնօ հ՚1էնգԾաԱ՛^ 



Օւցւէւշօճ նտ 



Օ^օօփ։ 



31 



է^ւ. յ՚ատսէո մաՆեոսէւռ էսոև. դֆակոէ^յթ 
կոո ի (քող տոսեսէէ ^ե^և% աՆկե՚նգա՚եէ 
^դ^սէի ց սէոժսէ՚նյ անսէս զգ գե-րդասաոաե^ 

Ս*%ք^Հ–/9 ա%իէեէս$Ր զե-րթ գէ է գսքմբան^ 
քկւ.յ՝ ոչ^ ՚Ղյցելոս^ ոլ քղյր ու. եղբւ՚Ար^ 

՚^է-ր վբէժ այսպէ^ս։ Ա%քւ^ ար^ի% Մի՛նիս 

\\ոցա էանգիմ՚ան ս»ռ՚ն1^ո զԻ՚-Ր Նգի"՛ 
(\րով բաոսէցԾաւ գոէրո ոաեաե սրաից 
ԳրէիՆ էիաէ.^ և. ոչ մի կսկիՆ% 

«Ո «–5 լՒցՒ՛^՛^ ոոգԾԱէե իմ՝ ^Աքսնե-րսէասէՈք 

հՈ/1 բի՛՜ր Բ-ռ՚եէսգոյե փոո^ոէ-թեանց աաոար^ 
<Տ.Զյւ ւէ*յս գորհ՜ կ Մի ^րկ՚նից Տ^ա&սին 
Հ&այս օրինակ ^՚**է Դ^^1 ԳՒ՚՜Ր ""կի՚^է 

<Ձկրէ ՛նա ոխ ը^գ անարգ աոմիգ 

«ՉՀ– ՛Նա և. ոսոխ րարի վխճակիգ^ 

«Ա^ք ղի ՚ճա%աաար^ն ի Տաճար փառաց 

€\^նկանի ղ՚ֆ^ոմ անՀուքե փորձանացէ 

■ՀՎվԱսնորոյ և. բե՚պ Հա՚ճե-ցաւ. ւՇ^սաուահ՜ 

Հ,Հմ՚ոսա փորճողի*1է գնև§ ի ք՚՚է-րայ, 
հԶ^ զսւռաքիՆ&աց սէռցե՜ս յաղթանակ^ 
%.Ջ^ասաոս.ս»Նս9՚խորՀ ասս$կ ասւրՆանսւց՝%է 

յւՐՊԷՍ րնգ թանձր ձևաՏր ^ևդձոսցևալ շու.շան 
ք|/ւ գե՜զահ՚իհ ստո ի րաԱիւ գարնան 
Ս#»«–7 ի սոսո ոգի առևալ ^այթսլյթի 
&առ%ևւ վերսաին ի ^ողոյ անաի։ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



^աոեա՚ն ւճապսւոէս ^ոգէ ապւսսսէաԱ 

(\րպէ** նալ. ^ալիս ^փ"Սր ՊարսկՎԱսաանք 
^որժաս ^սւրոէ^ցե-էսւ անմա^ վրիժոէքԱյ 
Վ^մաշբն սէղու.սքշ^ գիսէո ք/էնա^աՆ։ 

՚^աոժօ-սէէ ի ^ռ-ռուսա զիէ.ր գու^գ Տ՚՚^ՂքՒՑ^ 
Զ^ու-րոէ^ասեա՚ն ռնոոս պղսւորոէձւ ^րհպ 
ՏսԼյր դբկողոսթևա% ղգլուխ գօրու.% 
Նւ– քսէ^իս %ւսխանձ ^("^ ՚նհզէսկաեիպՀ 

.11^ արիսնազէսհգ ի $քւսոաի% բոսոր 

ի&րէ;ր ի բազկի բռաա՚ն^ և. սւրոբ^ 
Կ%՚ձիէւ. ր^գ ^՚Ղքւ^Ւ՛^ ուրաէէ ^արսս/նե-առ 
&ոգի փեսայի՛ն ^աբսաեւ ի իսոբՀ 

–՚^իբա %որա ունայն ի մարձոսռ ^ա՚ն^ր^ 

I» պա^անչ^ զու.րասա %Հա%ք արկանէր^ 

Նւ– փորւաՂէ զսւրգոէ-ց սոսրբ Հքարսեարփս՚նին 

Ք^ար^օյբ սէւաթոյր զնովաւ. ձգ^բւ 

–Հոգ ի ^**գ կոէ–ա1^ր^ վարաՂւ ի վաբան^ 

Քֆախա՚նձ ի խանձ բևբէր քաջոսթևաՆ^ 
Աբովթ կ***րից1^ զնա մ^սէաեէս§^ 
Ծաո(ժաՆսւս է/արեւ պս/գրոսւ ռաՆսոԱ,թեա%է 

^Ջ^ամ՝ մի բովանգաե լ^ողոյո աաագոբՆ 

ՏԼոբ գիա^ր ղ^սէց ուաԾք վասասւեոց , 
\քւ. ապա զեա^ զգԾրգասաս/ե նորստք 
&ազա ^իւանգոսլժե անռ հ՚իւր^ր անիէ՚նայէ 

^եՆգ անագորղյՆ ոսնի զփեսայնյ 

ՀքՀսբս^ ^աս ա՛սե՛ն երեույնռ Ծն՚նգեա%՝ք 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



31 



17«. Աաէոսէո մանկոսէւօ էսրԼւ դհսէկոա^օ 
11/քքլ ^ ^"7 ս՚ոսե ւսէ ^եհեք% աՆկօՆգանէ 

^Շ^դհսէէ ց էսոժան^ անսէս զգ գե-րդստսսւան^ 

ՄՆ^ւ^^ո անխնա $ք զե-րթ գի ի դւսմչւաէւ^ 
Ոււ/՛ ոչ^ այցելու.^ ոլ քոյր ու. եղբւ՚ւյր^ 
^ ւ– "՚ԳԳ ըե՝"անի^ ւ՚չ աՐխիթար կայրէ 

^՚-Ր վօհ^ այսպէսէ 1ձ,նգ ար^ի% Մինիս 

Սո՚^ա ^անգիյ՚ան առնէր զԻ^Ր Նգիս՛ 
ք\րոէԼ բարսւցերաէ գոդւոոէսեէսն սրաից 
Գրէին բ1յաւ.^ և. ոչ^ մի կսկիհո 

–Հք\ «–5 ւիցի՚^՚Դ որգԾԱէկ իմ՝ ^աէ/րձ-րսքաարք 

«ք|/ւ բի^Ր բռնագդյԽ փորձու-թևանց տարար^ 
«Քվ՛ "Հյս գորհ՛ կ Մի Նրկնից ՏէԼաևսին 
հւ&այս օրինակ ^աչ գեե է գՒ՚-Ր ""կի^է 

<Զկրէ նա ոխ ւ^գ անարգ ազմիգ 

«Չ^ նա և. ոսոիւ բարի վի՚ճակիգ^ 

^ՍԼ^/ զբ ՚ճաեաասէր\ն ի Տա7ձւսր փառաց 

<\^նկանի Գ՚ֆք՚՚մ ան^ու-ն փորձանառէ 

■ՀՎ^սնորոյ և. բե^գ Հա՚ճե-ցաւ. ՍԼւ/ա«է<.ւա^ 

Հ.Հւքու–ա Փորձողին ՚ի^^1 ի Ք՚՚՚-ր՚՚Աք 
<(ՏԼի գառաքինե-առ ւսռցԾս յաղթանւսկ^ 
ՀՔ^ասաու.ահ–էսշնոր^ պսակ պսէրհ–ս»նս»ց՝*է 

ււՐՊԷՍ Րք՚գ թանձր ձևաւՐէւ Հեղձու.ցևաւ շու.շան 
ք\ր գև-ուսհ՚իհ աո ի բանի/ գարնան 
^ոսո ի սոսո "գի առ&աւ ^այթսլյթի 
Ցառն1էւ վերսաին ի Տ^ԴՂք անաի։ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



32 



յ%յսպէս ԹԱ՚1յ՝|Ւ՚11ԹՈ1»*1ւ հ–անու.Ն^ յ^"՛ երկանդ 

Նրբ ե ^ող մա^ու. պիա-ր աեդոանիե թսւղեաց |. 
հ՚ե բնի՛ն ապա զօր քս/նսԱ գայթ ի գ"Լյթ 
էԱւՆ ^ասա%ևէ րազմ՚օրեայ մ՚աՀ՚ճառՀ 

<Լ^ևսաւգ կաթոգիՆ^ ^ոգբ ղբառանաո 

<ււ\*ն1ր*ւ. շ^*–ր9 ԳյՔ"՛– պաաիՆ գսէոձսէգւսրձ^ 
«Մ^ վ^ատիր^ Սէ/»» Վձ՚Հ) ^^ ^ՐԿՒ՚՚՚Ք 
Հ,Ք^աւաԼ արգւսոոց ոէ սոսրա%սԱ ՝^առէ 

ՀլՀոգաս թէ յօաար աշ^ար^ի այսւֆկ 

«Զ/սէ/իբՆ աո, բեռ սրացաս րնաա՚նիբ. 
Հ^ւՇաԱաոսաե է– բո Հայրդ րարևկա§Ր^ ^րԿք՚^ՀՔ*^ 
ՀՆրբ ի %ևոու.թևա*ե ^&հ–1րս թշու.առիկէ 

^Հոգաս թ1^ ք^անկայ օաար ^^՚> թոսէն 

«Տա%&ք գառնագոյ՚ն տքշաաց բա% սոսի%* 

«Ո՚ձ» ք1րպէ՚* րարևաց ՚նոյնպկս և. չարաց– 

Հ^Շ^րայ-աե րՂ§կևր է քոյ \\էքէւէ.սիՆ։» 

Ը/գ րանիս ՚եշրյլք յարփայիՆ գիւՐաց 

\քւ. գութ րեգ գորով ռոլչսեայր ի բ՚՚՚ց 
\^գ և. \ձ,սաու–ահ–&ան Ս^^ ոսկևփևաուր 
Վ^շասէկիր սրաին ռ^^ր Դ "Դ "– ՚/֊Ր՚՜Ր* 

Չ^*աշխար<^ի կ Ս^/՛^ ի ՒՐ^ ^իասքա՚էէԼ 

\\2^էր ի կարիս սոցէւԿ րաղմ՚աաան^ 



* ՝\^ւգրանիկ եւ. ւաարու. դաւյակս ԱԱԱ \քե.սրովբաք 
թսէոի հ ^իւ-սհ—աաէէե էՈէսաանթև \քկեդեցւ.էւյ ՏԻր՚՚՚՚^՚՚՚Ր^՛ դ ■ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



33 



Աքէ ոչքքԱշ գրհր էէգիպուսւհ– սադդի% 
Հաո/§սէսհ՝ ^էսւ/օր^ն ղսսաոոէօէռ քսՏբէւհէ 

յլԼրդս^րե. է/եգստ գ Փեսւսւգ ե-ր^աեիեգ 

Ո/՛ րմեիս պայսթա՚ն ամուսիՂւ քաոցրիկ. 
1*է. գառիՆբ մշչոսւց բսէոցու^ւբ ե% կև՚եսւռ^ 
Նւ– եե-անթ Տշաե–ոա% Ր^Գ Ա>սաոէ.ահ՚էսզա1՚ռ ։ 

Նթէ ^օժարք/ն կին աՆևէ քՐարգիկ, 

Ոչ ^արոէ.սա լիցի^ «Հ յոյժ գևզեցիկ^ 
Ալ/ձ \1ռաքինքէք թէ գսւաՆիցի^ 
*\»ոօքւե ^էսսիսէե–ա% էսպրին ե-րքանիկէ 

է^ չ որ ի աչրա%ս կսւՏ սիՆ ի սհգոյոգ 

Տռ՚նի ^անսսպէսղ Նեփեէ ռեոես հ՚֊Ր* 
^աա ւհցհ Նոռս» պսւոգէւ. բնու.թ 1ոս%^ 
^ան ձե-ռէսկՄոէՈէսռ աչքոսեսաին շէյոր^է 

Ո՚« որ զայ1է1։սւյե վաահկ գե*՝Ր կհ" ^Ր 

&այս կաւք ւայքէ աւսրօէռ ւլգ1/նոսէ զշրր^ 
^յՐ Ւ ւ^՚ԱՐ* գս՚՚եգոսր^ թէ չ1՚ցք՚՚ե շիեա^ 
1ձաթևա% ^ոպոպիք^ շյ՛ լյսսկ ի ^իսրւ 

յՐաՆւսւ.ւս%գ "րոռ >Է»Ը ե՚1"1^ "ւ. կոօ1էյ 

կս/ւ/օ ՍԼ«/<ք9«է(.ա^ %ոցսւ^ և. ռէխբ 1/ե լևւրէւ^ւ^ 
քէրգո ւքնբ գժոքսոց կևրց1քՆ զէսխպհսէւէհ^ 
կ^//»^ լե սոււանէ-ոյ այր Հբ9ք* աես։ոէ%։ 

Ո/ք գի%(։^արի^ մի՛ լիցի քևղ կի՚էէ. 

Քվէ գի՚եի և. գեռ ^Հ/Ր ^^ ևրկոքի%» 
Գ՚ւէւ.ռ1^ փոիէան Բ^՚է աւՆն օաարի Նէս 
ՏԼի՚-Ր ղՂյՐ զկոէ,րսւէՆ ղառս»գսէ4ւա րանայւ 

3 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



34 



*1ւօք շաաաշբքրե Գ^րէ (քս»» Գ^դէեղ 

\Տ՚ի առնու.օու.ս ֆք՚^ք "(ք՛ դ^ ^^ "Ա^՚՚ւէ՚՚էքյ 
Ո/1 չև. ^ ա՛նոսմիա է թկ ո սաոյգ ա)ր^ 
ԱՆաաոՀ^ արա%^ լքքեին սիրա^արէ 

Ք,ՈՑՏ՝*1ւ է|1ԼԹՈ*1՝Ւ*1ւ, այսպէս չԼդյոարքն 
Վյճարք^ր $գնչԱ. ^^շու.Նն առաքինի 
&որյաւք չարաչար խոր^ոէ^րգ զրվանաց * 
)* ՛Լոր կորսաեաԱ մսէան^ր \եէսրսՀ 

Գ^քւ^ոսի քժէ;^ ՚ սլյսռան ^սէրոսւսհ՜ աև^^արի՚ն 
«Զաղգէ;^ անղգայ ^ոգէ-ոյ թշոէ^առիՆ^ 
«1|ա</* ւ^Հ–/ւ է*ե> աո ար ի օոփ տռփա%ա^ 
Հ^Ոէ-Նե^աք ի սրտին քաւՐա^է Վշ^՝**՚3* 

էլ^արհկա բ^ ովբաՕռգ թ ա՚եղօր $Րա՝^ա^ու^ 
էՍԼ էսքաէէ էսդէսոիռ ոիմ՚ա%ս*յր աո^ու–%» 
«Եւ. ^ի՞յ՛ ոշ» — դքւ ղրր՝ հ^էՔ ՚"^^՛^ էՐդիոէ^կ^ 
«ԹԼԼ՚ՆԿ թօթափէ ղյքԼյե ա՚եոյշ ^այ&^ի^քէ 



* ւ^կՆսէրկկ չորերին էր»0ռ$էէմաքւչտէ»օ |)«յ»«/օ՜««՚%ք \^աա՛^ 
նասփրկչեա»^ ՜ճեմարահի՚Նգ "ՐՔ Աէրդարե. սրկէի% օ\յ*եէ0^ 
րէէմբ՝ ղայհպհսի ահզսւ^ւէւսկաէ^ մ*սրժս$աե ս՚դ $ոս»լով %աքա 
փսրձ պկէ;ս գուէքաքէԱն՝ կս$ս»կհ$ս^ մասաէՆ "հՒ՚Ր է Ս*՛՛՛՛^՛^ 
Ոէսէէսսի արէ գ օՕ 1ժոս.մ$»հ§ էսսէրսրց ս$ռ ոսս »»9ւ$սեսւլք 
և, ղէՈաւ.ս կ1^ս օՕ Թու^Տաս՜էւԵ պա^1^ի՚ե ս$ո, քւէւօեսԽս ւէասԿ 

Հէ^ր պամիող2^ գէէւ.ւ(արեէգ յ»սհձի% աա-եսէք ղաաՌք%Աք^ հ՜ասխէւ 
՚ճեմսւ^սէէաի՚հ^ խ§$ս»ո$սն$սլոյ \^էգղի$սր§;^ Լւս ու.սոէ.էքա»Խեի 
որպհս Ժ**Ա՚"՚^Ի լԻձԻ յՕՐ՚՚ԳՐ-՚֊թ^՚՚՚ե ^եսւ»ովբ»»աքգ որ 
ոաՖէհ աասէգրհլ ի Նորոգ կե%սաէ»գրու.Թ–եսանՆ։ 

6^ –^^ 1Ր։ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



85 



Հ^այսքաՆ մբգոմւ/՚անռ ՚եէէսէէէ էսպսէ^ոմյ 
%ք\րով^ 1սոսժանիգ իրաէ^ոէ^բ աառոէյթյ 
^ՀսօՌսրիւ րգնսք ^ասաոոսաՆ՚Աէղաեօ ոօէ 
<հՆլ. օրբԱակիՆ կամ՚ստկորոԱ-թեան 

հ\յ^$էւ*է ^ՄէոԼւոռ ՚^Ր^՚ւյ՚՚Տ ՚*՛^*"^՛^* 
է^^աաեժսսմ՛ ոգե-սպառ կտէքրօաիմք 9աեէռ* 
Հ*հու.ա^^1ք§ ղաքկթա՚կ մեհ՛ ժողրմ ժասԱաիցէ 

^^յլ ^^«"/» էե^՚՚յ^ Գ"ս՚՛ ե*՚*ւՀԻ»ք՝ բարւ^ոք 

ՀՏԼի իօչականացգ իււրաքա՚նչիէ.ր ոքյ 
^ՓոիսէՆակ ^ոգւոց յ՚աեաք ի մարգին 
<^ՋԼ,երախաիէէ Նորա էէանկոքս առքհք»։ , 

^Գ Բ՚^՚^ի" Ջրկ^անք% է՝^*– դարղաՆգաՀոս 
\յ*պաի սրբաղաՆ յպյե Նպիէկոպոս ^« 
ՈՀք ^ևղմ՚էմՆ արեա% անպարա օտսքրիՆ 
^ռաքեորգ էքէեկր չարագոս՚նգ խւքբի%է 

^սկ Ցիմստրութիւմ զաւ-ագ^ ա՚նասագ 

Աո. խասար խորքէն սու֊դիր րովաԱգակգ 
^կս ի սա մաևաւ եւ կկս ի Դւոսադ 
Մարա1էաց&աԼ գիւ.քէք լ%ոսե ղՏԼուոաէ 



* \^կ%արկհ ի 6«Հ<– Նպհ* աՐակա%»>ւա%եաձ՛ 
.ք»ալրգ^ որ \^*ւս»Հ՚*»«րգ կ յԼուպսքյու.գ և. որ ՝ի ոկէյւբա^ 
յս11էչափո –իրհր գՄե՚տքրո^թ ե^. մքսիթ֊արկր է^էա ամԽ^ 

՚Կ որս$ք »Աէա»»րսԽԽս»է Ր^Գ կ––––»՚ք՚՚՚րք՚չ*՛ ՚ՃԽմ9էթաեի%գ Լ. 
–^աւսէսաս ըԿևհ՜աւեասէ ղրաարսա$$է.թե՚աԿ$ց% վսմաեկ։ 

6– –^՚ 1ք 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



36 



էԳէԱ ^աչա^ակա%Ֆ ասեն տֆաբաՆ^ 

հ^^արեառ ի՛ չարիս գնասօք^ կորհ^ա՚ն* 
«ք^քւ^Հ^ որով^եաԼւ ասսէի կառ կ^գ 

^աՆ^ գիւ.առ ոՏաես ե՛ղեր սէեաՆէԱռ 

է* կերպ սիսէԱէցսէէ. Նոռ/էւ.% րՆտաՆեէԱՕք 
Ի»էւէք1.ահ՚ւս լք Ր՚եգ՚րւԱջ^ ա%ղոա.սպ ՀուաՆքւյ 
ՔՀեոյխգու^էԱ ^/երեսք թաքսիհ՛ ի սրսէե^ 

Ղ^աՆ գոա-ժեէ ^քք^11*1ւԿ ի կեզհ– ի 1ալհ*՛ 

*Նկարեէ ^արասէթս ել սոա֊ա գպ/ե կսկհ9յ 
ՔԼոր ցու.ցանկ^ է^՚՚Դ Ւ ^"ե* սեղեխ քք՚֊ր 
^ւ^ւ.եէու.լ Նովբն սրայն րպ սրյսոսրէ 

<1(Ս^– աւ. րաղգ գիպաւ. մեզդ ՚Ւ՚՚լք ափսոս ^ մեր քոյր ք 
^\^եա ւ. ւ1*^հր% ^2 ք^հտ Ը՛* ^սւրսՆութեաԱ օր^. 
էԱեսէ ւ. քօղ ՚ձգք^իր ի սու,գ փեսայէգ^ 
<^ք1րսվ սեւասիրա եղեն ԲՀյԲ բո լոր է 

^1\րգ ղ՚^ւ թողեաի Լւ ^աշիարՀ օաար 

հՂ^Ա» ս թս»փառ1ւլյ 1\ղսէւյնրգ սսրգէսր^ 



♦ Գրկ փղարո՚ւ, |քփ ^^ \\1;թեա%, թկ այս րա%ք 
էս1րւսէքւկե^ ե րաէւս աղսէ^էաէփ *\եէ.ոնդսո ՝\ձ,՚–"՚գե էաԻէ որ 
գաոա^ր» ւ^թ եէսռսէյսէոչսէց ՚ճե մաոս»է§էէէ§^ ե՛լ. 0՜^§»սմաոեաա$ւ 
կր բ^՚գ յբեսրէէվբասյ։ \յ,*. օանղի ԳԳքՐ ր^»աոաա$ն911–թ–էէ^9– 
ի՚եչ^ Ը^՚Գ «^^ ք^սսէւկէսյ ես \ելյէէ$գայ^ վա$էե այգր գրկ 
գպ^աաԽկ աէեր^*։ |)քէ^^ այս ^յ՚^-՚^Գ (իալ^ կ առիթ ես. 
աէի՚^^որգ սօքոլյ/նո$^թ–եա^» յ^եսրոմրայ Ի^գ քծ^ա^՚կ՚ք/ւ 

6– Ք– 1ք– 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



37 



«ԹԱ՛՛ՆԿ» <;ասաաա մեդյ զի յա՚նգոէ-լ լալիս 
վՔՀբէ՚ե ^չևս^ևՆ Սեր ^ար սրպի^։ 

«Ե*. »է,ր գնաս, Բ^էԼ՚՚ՍԿ, խե^նգձս թէ խելառ ք 
ճկայ ի Տ^է^ղա քան ղչիա լաւ.^ *^յՐ»* 
.ԱՍՏ \^հՐԱ%Ա՚^Ի% Ա«^օ/յ/«օ|^ւ»ւ./3^*.%, 

Գևրանգ ի՚ել ^Բ*Ա*ՕԿ շհկնևա^ բաղտրագղ/ե, 
Եէ– աաե-նա^աս Հոգին \^սս9Ոէ.աՆեան 
^ան ^շմարաէէսթեան եգ անգ ի բևրաԱ. 
Հ)ձ^ յ <^արադաա կ^՚՚ՐԳՔ արևան 
\\էս ^պգ և. կկս ^աանիքդ 
՚ ՔԼյճշյՐարի՚՚ան խօ սիք յունկան 

Թէ յերազի Ց՚՚"ՐԻք* 
«թ»է գու-թ նքՐյե էքյ ամ՚օբ յաււաչ 

\^րգ գի՛՛ ղոգիս Ք'•Ր^^ ւքարմաչ 
Ք^րաէւանել ասա դիկ^ 
ՀձԼոյս արփենի, զնա ի ւՐարւՏւի 
ք\ր \աւ.ալհր ւին^ շողիկդ 
՝^րգ խավարին վէԼ^ի "Ր՚իի 
հ^ ւքոլորի՚՚չ^ ^ատԲարիքէ 
ՀԼ՚Նա ի բարին նա՚^աաակի^ 

^եգի և. ոլ յի ք^սլիկ՛ 

Զ,օբ ամենսԼքե անիտոԱԼ աբեի 
Զվէսր աուԱ պա<^ել եբ^նիկւ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



38 



է^պքս գառն ի գ՚^րյ ^որու.ւՐ ղաշ1սար^՛. 
կա չան է»ովք սոսր և. ^ե^ր^էքդ 
Գէշ գաղաՆաց լիք յա՚եգի Մաչթ 
ՏԼիէ-ր սաընգին անոէ֊շիկ^ 

ՎԼՓեսսԼ^ ղ^արսն ք՚է-ր սիրահար 
Ի փողոցքէհ մո».րաոիԼ^ 
Ջ^որգթէ թոզոյր գթոան Հա/ր՛ 
Ի՚ոսք ^՚արահ-ե-էէ տս»ս»^ ռ\ 

Հ*կա աեարաոէ^ք ի վաա%գի% 

ք^է՚ձ. բ՚՚չքր վարձոսց Գ^Ր^ք 
Որբոէք ձերոց յոյժ կաթոգիՆյ, 
|ս1&ա «/* ահէր^ ս*ևրախաիբէ 

€հ>էԲ ^պարաք/ն ^ան ի ^րգի%՛ 
ՔԼա^ագորոյն բախ սասաիկ^ 
Նւ. բռ՚նագոիէ գաւ. Ջվ*կող1ւև 
Պք՚՚եգ պարա%ևառ ղքււք Հևզիկէ– 

Հ^ՇՖևրկԼա՚ն իմ \\կայի% 

ք^էԼ, Հաւլար թ^աժիթ^ 
Զկարաօի% թիկ% ի գձաիՆ՛ 

է^որոսէէա թուի՝ թէ– գևբլծէակա^՝ 
ՏԼգչ/սով^ %որա փարի% ձիրք^ 
1/ք. ի շարիս ղէ*" բիբ ս՚կս՚ե՝ 
Պա^ճ% ա%փոր^ երկՆորգիք։ 
ա.1Շ.րգ ի .^ՈՒԴ,Ա, թէ քա% ա^ա 

կաՀ աաւ. փեսսԱ կամ՝ ՚ՀյրԻկ^՛ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



39 



է գլխովիՆ խորգ ի Բ*Ա՚ՍԿԱ6 
^*ևոա% ^ոգիս այգ կ-արհխթէ 
<Աւ/««9«քք.ա^ զոէ.գեաօգ մարգ ^1ի»եսցԿ 
Քվւս ի գրկաց Գիւչ^ագքւն^ 
^արևէսց ՚^րդյ Կյ՚՚ՐԳ ^դք՛ 
՜^ԼՒ^Ւց^՛^ Հլ չարիՆէ 
«Աւ/*|ք ձեր քսրասէյ ի*Տ ^աանիբ^ 
Գժրձչ էքւքստթհ Հարսա%էքաո^ 
\քւ, սուրբ սքւրոէն օե–ռ^ու§ ^^՚ք՚Ք 
Ղ*ու Նշասէսն պոռրեեառէ 
Վ^ՏքՆւս^բ բէսրև-ստւ^ է^հ՝ աեսքրաա 
^արին^ չար&աօ ազգէ է^՚չ* 
է\րա^ս լսոր\ոսրգ ձեր ե. իէրաա 
\^ձ սւզգեօք^ Լ. ո%ի*եչւ 
^Ջվւ թէ Ը^գ ^"՚ւ^ ե. Ր^գ ցամաբ 
Զ՚գէ ոսդի^ րէոաորՆսւե^ 
է|ո«.#ւ. եէսպև-ռայդ ոչ րէսժա՚եիյ՛ 
Ա^ձ ^՚-Ր ^րք^՚Ղ/^ Տքրթամ" թ^ւ^՚հԿ։։» 
ՊԱՏՈւԱՑԻ յաքեժասՐգ աքսո սր կարաա.ա% 

Հգէսրէ^ ւաաստգսէԱէո^ վարե-լ՜ ալբսորւսնա 
*Նա որ սւմսքչկր սէՄսա՚նել օԱ/ւճւ, 
\քւոե–ս ալամե՚նախ վէշաս Հ^էոէսրոէ.թե–ա%է 
Ն^գ սոր և. րեգ ձոր^ Բ^Գ շ1^ ^ աւ^սէ՚ն 

\յ^օՖամ՚ոսրէ անկան ի վէոա՚նգ ^աՏաիէ^ 

^Աէոցոս^ հարաէ.ոյ^ սաօլժղյ էւ. որ՚՚՚դյ 

՝^ա0 ^աԱրՄրոէ-թեսւմբ ժոսժեալեալ ասէրա%։ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



40 



Ց*ողովոա֊րգ յօաս»ր^ և. յադգ անհ՜աՆօթ^ 

\^էւցոէ.օ1էն ղսէսոսրս վշտսքսեր ե&%ս»ց։ 
&որէ/ աւք փորձ ^Ր^^հց Ղ^՚ՂյՐ^ ^ւսսսէաոյ 

յ^էձեայոե-աց սր^էի՚Ա մրախ է^սիքժար 
յ^արսչյն Ն՚սւուսհ՚է՚ն ւէոոոսոէ.թ1ոաււկւ ւոայոէ 

ւԼ^սա^ս սա*նու.ե Հօր բսէպմաքժիւ. որգւոպ 

1* թ ափառա1էս ահգ^ աՆչւսէւ. քսոա1սոյս 
Ջ^ք^Ա՚ՍԿ շեոր^եացդ իւ. առՆև§ գիաաց 
^իւ.ր իսկ ՀսԱրև՚եի ղանկո/սս ամայ&ացէ 

Աո. ձե՚զ^ ե% րաՆք իՏ^ ^ՀմԱաո Հ՚Հյ՚՚ա.^իք^ 

\\յրաս1;^ր Լի*^*եԼ ի սիրաչլս ձեր դքք– 
՝^ա՚ն ղոր ւ/եհ–ագոյ% սրրութիւՆ կանանց 
քձ1ս1Ագր(^ ի ձէՆք Վ^արձասէտ»ւ.ն րարևացէ 

<Հի կին՛ որ ղայր իւ.ր սիրել լգիաաց 

Մի՛ զ/՚Ս** "^ԷյՒ "Ւր^ԼՍ Գ^"*"՛"–՛*՛^՛ 

Հնաղա%գ էի՚եեէ^ ու.խաեց1քր^ պա^եա^ 

^կ թեղմեղք անառւսսէք թող իմ՝ ^ոգւ.ոյս գսչէէ 

^ռսւռինոսթիսնռ ա՚ձի^է ի փորձսւԱս^ 

Մարգ էԱսաոէ-ԱէՆ-էսսերձ լք՚^էի ի աաԱ^ա%ս ^ 
\քւ. ՝Քրիսաոսինյ իբՐ ^րեւ ր^Գ– ս»սպս^ 
Հ^րէսշա՚նսչ» , ^սւսսէսէ սուրբ ի Հս»լաՆ^սւ%սւ 

ՈՐՊէԱ 1սու.նկ ի ^ու.ր րուրէ ղքաղցրու.թիսԱ 
^սկի ի րովու^ րա՚ԱսԱ ղե՛՛ր փ^Լյւե*^\ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



4Լ 



ՀաաիՆ ղոէ.ղք^տ կուռ րեգ ա%^ու.% ասպարկպ 
\^՛ ւերի՚ե բէսրձոէւ ածա% սւղբե-ր մՆսա 
Հարի՛ն ղվբա՚ն ի ւէալարի՚ն ւ»Հ–^է 

ք\ւ.ր ա%փղյթ ղոսսովռ աաաան խոպոպիք 

իէՀք առնք^ր ՏՀեփիսռ բեքու^շ^ խաոալիկ» 
Քյևաղևէի՚Ա գչո€./ս* փէ՜սայի՚ն ի լա%ք 
Զ^օ-սւծ-դյ^բ յեոյւով Հսւրսըլն ուղե-աաե^է 

Աէ^4^ւ ^սէԱսաԱղս ի էքե՚ր եոհս»ւ Տ"՚§^յՒ^^ 

1* քսորս ւ՚՚՚՚րՏրգ՚՚Տ ""^–7"՛^ %որա միաթ* 
\^ք^^ յոսշի ե-կեէսէ– Ոէքյրե կէսքժոգի՚Ն 
ՍԼ յք/աՀո/ մերկանսչյր զգսէոաեիս սրսէէ՚նէ 

ՀԼ\\իրևլյ§գ սրսէիս^ գիաես զի որբիկ 

\Տ՚եաւ. քդյի^* (^Ա՚ււԿ, աեոսս և. ա՚նգիրք, 
Ղ*ու.^ ^^/՚ք փոիէաԱսէկ ք^սսոսռչի և. Հօր 
լԼւ/<ւ/, ու.սաթ մեաի այսքաե ԱհՆ ^էոր^՝ծէ 

՚ԱՆբկիր ի իէոեար^ և. երկիՆթ ի վեր 

է1^<՛ Նաղկաեռ ԾրփոէՏԱթդ "ւյս ասաԾոաս դիր^ 
կամ՛ օր ՚/ե՝^ %ոօէԱ Հոգիս րաՆակա% 

ւ^ք. ի Նէքա ստ՚ե՚ձառ սլյս արասրասւ. ՍՀ–/՚)0> 

՚– ^Ջ^օրու^լժի էձաւ, "րկ^էց% որ վե-րակառու. 

ճ^ի՚նիօ սւյհ՝նաիէ Տարգկաե ^ան՚ձօ/րոի 
^)գեեռ^օ Երգոյս^ որ ոսնե ւ^Եբեա՚ե 
1ձ,ռսէրկայ օ\^սէոու^ստՆ– դ Ս^^/^ ազերսարկու.է 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



42 



^որոււք մէշա ի վհ^ բէքրեաւ ասաա%գիկ^ 
Պաաև^ չքւ՚՚՚Ը՚Ա^ ՝^*"ղ9բք^ Ա«//*4–ս^1է, 

էՆւ. այժմ՛ իսկ ոչ է ճաՀւ^ անագս/ե 

կաաաբևէ ԳՔ՚Լւգ ՚՚ֆրՂւ Հբամ՚ասէէ^ 
Ո#> գա^սքլ.ոոեսւ§ ի բՒբ ՚*՚Ւ՚"Ց Ք՚՚Յ 
Ս*^^ ղէմ՝ քեար ^ձ-րգս \^րարչու.թ&–անէ 

ՎԼ^որժէԱս ոաիէ սէշխէսոՀ սւ%սաւ. մ՚թ ու.թե ա՚ե՛ 

\քւ. զգե-ղե՚յիե եսէրգ աիեպեոասց 
^ոսեաԱկքԴ էւ վէՀ ա%լյւ^էելու.թևա%^ 

քԼ^սլիտժամ՝ ^աււԴտէր Աէր *Նաիասաոէ.ահ–09բգի1ք 
ՀսէԱսէյասիաեաՆ Է*–Ր՚Ս \Ր՚^ոդք՚ե^ 
քէր չ\ա%գոէ.րժևաէ փ^է՛^ իառնոսթձան 
Ա*էսսւչբք.ր գթոա-թեամձ ի V" > Հօ/՛ սէսւԾա%է՛ 

քէ^է. սւսսաո՚նՄսւէ գէ^Ր ք^^ ոսկեփե-աոէ֊ր 
հ^որ^բգոմ ^աչբն վառէոսէ ի բոսոր^ 
Նկառ էսռ Նսսէ բարեքսօս անգւսրձք 
Վսւսն եղանու.թե–ահց ^ա՚նու.ր էւնոսխսաեցւ– 

գլՀայր \Շ»յենաեէԱէ ան^աս^ ահքՆիՆ 

Հ\^ու.ն փաււաց քոռ Լւ կամ՛ք օր\նեսցթ1»*– 
«Ո՚^^Հ, ի քո գկմս արգ ի՚բրե. գ^ղէցիկ 
Հ^Աքյլի՚ե %ոոասթաՆչ այս զարմանա լյքքբ։ 

€\ճշիար^ գ&րաշէ՚Ն չրի*– բովահգակ 

^^^Տ Ւ"Լ"ՐՒ9 *^**՚ե՚կ1ք^ գադափարք 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



45 



^^աակերաւ. բանիս ասասա^ս^հ-ոօ նոռուձէ 

€Ը/#«» ձեւոօ ի մէաս աէոՀեսաա^որքՏն 

^1^ի%չ թոէ-եք ա՚եգոսսա թէ աստոէ^ահ^ոսթիւՆ՛ 

վ\^ §սրօ»բս»հ–րռ ^սէսսէխմէւօսթիւ^* 

«Ա^«՚, ի%վ^աւլօրյ Հսչյր անրաւ. բարձ աչք ^ 

^Գիա&էք ղի կաս մէշա աեփոբձ ի ^աբկա^ք 
0լՏէբ Գ՚՚Ր՚՚ւ փառ աչք* չես կարօա ու.րա.քգ 
էլք^ր տասաոսահքոսք^իէՖ բո ^ա1ւցէ գՀԲ՚֊բ* 

<էԱ^/ զքւ աաւ ի գու,րս^ ^""^ սփռել ղաբաօն 
հւԳոբհ– ե սեպհական բնութեաՆ բաբԱ.99^1* 
է^ս այե զի բյսբրՆ աե^աղորգս՚կա՚ն 
<է1^ արև, սէՆլոյս^ և. գհ անկեՆգս/նէ 

հՑսաս վայր <^այելի էի^ ^«»<.^ա^ Հ<Հ//՚ք 

<է* քեէք ոէքեելոմ ւքԱոօո^Ա գսւղափար^ 
Հ\^սկ արգ աուր Նո^ա էՒ՚^^ւ Տ՚Հյ^է1"՛^ 
«1\1ք^օ#<. ի/եամոօ Հասաչիգ բնասի^է 

ՎԼ^ա^ ՛ներես յի՚նչ^ ե՚^րբյ տարաաբոս վ^քւն^ 

^Պաաեշ սաթի՛ն թ և.ս ղփասռօթ բղյին» 
^^ի^> ^ե րբ ւ,*արսքրահ–բ ^յաղիս ՚նռէ.ս»գաց 
քՕ^ էա՛կցե՛ն առ քեղ ղօբ^^ոսթիւես իւ.րեաՆց»։։ 

վՔԼսւյս իբրև, ասա^յ ա՚նգկՆ լռեաց ք^սւՆ, 

Օքքաէք եկաց Հոգի՛ն Հքի^ոբգ յթաա.ոա–թեաՆ^, 
Ո/՛ արկաւ. ղիէւրեաւ. զօրիՆի% վակաս 
^իւ֊րե րփեան ասեմ շնորհաց պփառսէ 



Օւցւէւշօճ նտ 



Օ^օօփ։ 



44 



€\Րէա»սէես»ւ. Մս*րգս*րէ՚* այս անաքսաակիր 

^)ձԽքոոսաՆա^աԱգկս Տա7ճարի% ՚իաբիր ^ 
(1լքր իբրև, բացաւ. բ1քրա% բարԱ-րաՆք 
Գաղա%քլռ ^ասիտէէա%չք ը^՚գ ի՚եռ1քանռ բառա՚ն* 
՚ Վ^ոոէՈ։ ^եա1^ ^ան^ վսւսն արարէԱԾոռ 

՚^ւսրժեռևր ռգոա-թ վևբք^ ւսևսւսոց 
Տեսէւ աեսասեմ՝ էաիսսա զա ոՏաԱսւզան 
Ի Բ՚ՍԳ փ"դփ՚*ՂՒէ փառսէց կերպարս»%^ 
՝՚Գ.^^ս հ ^^ս՚րգկոա-քժիւՖ պսէաոէ^իոաեսքօսւնռ 

\\պևրսէրէԱ9 րէւգգկս \ճրարչհ՚ե բարև՚առ^ 
\Հր էքեզօք ղ$Րա՝>^յ մա^ոէ. ղգև^ևան 
Հ^էոէսօաւ. ^ոգւ^ոյն օժ իսէ սեպ^աեա՚նւ 

*\էէս^ ձաոաես կապսՅ%ս^ ՚Ռ^^" ^ ՆաքսւսաԱՆէք^ 
՚հդով ւլեգ գ^Ր"^ և. ցաէ.ս սէ՚նՀ^ արի՛նս^ 
Փոէ՚շյ պսակ և. խաչյ քսաԼ մա^աՆոէ-էր 
*^1քԱ իա՚եիգ Տաբաւով^ ճայ ^աւ/բ&ր&չէ 

<ւ։Ք>ան ղարաոչոսթիէքմե յոշը^չ^ ղաշ1սարՀդ 

Փրկոէ^թ&ս/ե ՏէսրգկսէՆ ւսււ,կս9 յ^ադցր՚՚՚եայր 
^արձ-րար իանինք որ Հօր եւ Հոգւ.ղյ 
Հսէւքա^սէճա.թօ–ս»մբ պարսէրաՆս ասրսւրէ 

Հ\^ռսէսս9աո "րկ^եՅԴ ԳՒրՔ *^՚"՚*"՚ր՚՚աս»% 

Զ/ե-ղույև վերԽսւյարկ մեր ստռօրե-այ Աքս/նյ 
\\սաեղթ և. լ։աւ.սի1Ադ Լւ ^րփք՚գ պայծառ 
Փառաս \^րարչին ւէ^՚1»^ պասաւքաբաՆւ 

^^րկէր "Ս՛* ս՚ե-ղի մեր թշու.սօՆՈւ.թեսւն 
հբրե. ղարքայի կերաևալ \^պարան 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



45, 



Զարար ^արթ ռօրէ% հ^ասաւ սկաևո 

^յլ ի»"*»ոեաց ՒբՐ^ գոսնգ \^րա.ևսաակայո 

^^դյր երես խաղաէւ վճիտ գևաորս՚յռ 

\ք^ահոսնե% Նովոա.օ Նիրա*1տք»ն Նփէահաբ* 
11ւ/ա բոխևՆ »"ղբ.երք առումս օովու.թևէսն. 
ւՇ^գ քօղի ղգաշէո ս§րհ^աթին չճակ։ 

Հ\ք^էսոնէսօս»րգ սէսաե-զբք ^*՚*րկ ^ասէոաաու.թե ա1է 

\\սէողազարգ ե^աղձամչւբ անգ և. ա՚նգասաաՆյ^ 
ՋԼարգարեաւ իրրէւ. գրախա Հրաշագևո 
\^1սօս քարոզեն ղ\\րարշիս քս%ամ։ 

<Հրեշս$աեբ ե-րկ՚ևից և. Հոգիբ ւՐարգկա՚ն 
1» ՝^ոգւ,ոյ Նորի՛ն ^ստռսքք րղյյսեռասն^ 
Տիպօ ^աւքանմւսհ ^ր*"րչ/՛ հւ֊րե-ա՚նռ 
Ջ^սկիօր՚ն ոկեի՚ե^ ՚Ղ)Լ "ճ ^ յաէսճաե\. 

Հ^որու.սա Ն՚էւանի ս^ր գե-ղապաասէր 

^որրոյթե-լ զսիրա Տրոմ մ՚շաավառ^ 
Զ^Շխ1"՚՚ոլ.Ա1Ծ ի Վեր բան ղամ1/նայն րարիդ^ 
Զ^եղբա^ր րսա անձեն սերեւ ^ստւ^սւսէսրէ 

^լԼ^ք վբէպեցաւ. ՚եորասաեոհ՛ այ" Ս^/՚ք 

Ե*. ո՛՛վ անվջէպ^ թկ ոլ^ յ1էսէյն Տէր* 
էձեեաց յոր /՚^> ^/՚^^1 ՚Ղ)Լ ^^"^աոա^սսՆսսնաւ) 
ԶէեոՏէերկց եղես»։ եորեասս չարւսչարւ 

վլ^Լասն այն երասու֊նթ արգար րԱոսթեան.. 

Թոռ ւքԱա հ եայՆ պագշոա ցաԱեոսԼժեանյ^ 

Զ^որւս էսաւս սաբրել րսէւ.սքեան չեղենք 

Ո> քք՚րքն ^^ղ^ղք% ոչ^ աեղռ ^րա^ոսպնէ . 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



46 



•Հլ^անսէսոկուԱ դոօշ^ւսղքժոէ-թև-ան սէմչւարյէք 

Ղ*ժո^բ ^աերահ-էսբէ զ^ւո ժա՚եիս ս-բացդ 
Նւ. աեագորոխ գեո$ա»1էդհ մա^ոմե^ 
ՏԼամե՚նա^ ^ասակ աԱքսնսՀյ ^խձեացւ 

<^ոոց չ^ա%գոէ.րմ եաք իա%քք% գք^՚՚՚էՒՅ 
Նէ հ ^"ՅՂյ ^^Ր "/""–՚^ կ*՚"^՚*՚կ1՚3% 
\^ք յաոգանգ Կու.սթս^ սարգօքցաէ. 1ձւԱԱ»ոսսէհ՛^ 
Փրկե՛ք զէՐարգիկ ի մեղաց իւրևաեցէ 

*իսէօկաւ. ^ողեզ^% §ս»ղթեւսց բաեսէսրկոէ–ի*ե 
՚ Կորօեաց դրոգիս ի վաղրից նորին ք 
*հա մա^ու. Ւ*–ր՛"/ զմա^ իէայաառսքկն-սէցք 

Ն*– յ^րՀւց դ՚^9 ը^գ Ւ^ր ՚1^ր^*՚*1*է*^ 

■^՚ՇւևորՀևաց խրախոյս հ՚աշիւ. փրկ^լբց 
\^Տ9քա.է օսէև-ղի նեդչյճւց ասկելոց^ 
Մա՛րգ Աքսսաոէ-աեանսէի կւսմեցսէէ^դ կս»րհաէ.յ 
ւ^ԽԱաու-էԱ^ Տէսրգսէցսէս^ զմարո^ ք^րե՜ցդյցէ 

•՚«Ա/>«. րար&բէսեևաւ այս ^Ի^էէ ^իսոսս^ 
ԿսԱ »&զ ապսէէ^էն յեղօք յեոելոցս* 
ՏԼի թէ էՈ^ղիցա-բ^ ւլՆա^ ոշ զայլ որլ 
ՀՕ^իՏռ առ. Աւ/աք»ւ.ք|ք^ անդարձ Իարեիօսյ^է 

Ա6ՍՊէ՚Ա նոսագէր ^էաէլագայ որգին 

ՏԼս՚րս՚ր^Աքպ Այս՛ուս երգոպ \3աեորն 
ք^ւ/ր զէքպյլարար նԱրգաշնս»կոէ–ւժի^ն 
Հարսին ի թ ՛էրիր իէոեար^կր դո գին։ 

41 ՏԼղյգ ե-րջանի կ* — որ այն Ւ՚^չ^ յ^Հ^ք՛^ 

է* գիրգ Ս ^/^նգայ ւքշաե-րան լև-րանդ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



47 



Ի ^ագոա գառի%ռ %սաձա§ անղբագյ 
^ււնու.^ ՝7^աշակ նոր զերանոսթեաեւ 

է1^/ աւ^ա «, ո՞ւր է Ղյ՚րգ երքահ^ութիւյև 
ՔԼ,1»Ր ունքքԼ կաբէ յասաիս ՏաՀացոաքն* 
Ա^՚%ք է՚^չ^ կևաՂւբ սաոԱ^երդ և. բազա յշաեոևրդ 
Ս^#1.Ն^&է^ դախ %մ՝ս» մէոաՆէէՆ աՆո€.%է 

ւ^սսէ ռ սնոսէե-սէռ մաոէւկաաԱՆ ^ոսսոխ 

Օր թքէսբկ դաև՚նշ ի 1քիՆ՝ մեՆու^թիս1ւդ 
, ւ^ք. եու.րառա.ցԾս»ւ օ^եսէ սէոոա.սր*սռ 
՝^եցք^ վԱէէսա ^իսկակա՛ն բարեացէ 

,ՏԼհ ^ասոսր $ֆու.էՐ ւֆ՚եչ^ սովորաբար 

՚ճՏո^ր ՚\աաղձչյին յերա՚եաէ.^ա վ՚քՍր^ 
\*»էս1եգացձաէ Ը^Գ "Ա^ գամասԱ ^արոէղեսԱ 
)Սզէր օկե՚նաց ղարՆաթի% 7/"՛/" 

ՍԼ՛/^* ԳԼ՚ՏԼ^^չ ^քաեգգեուքժիւ^ մա^ացա-առ 4՛ **Ա՚՛ 
Հհւ.րեէ ղիբաւ-աձէս ասաու֊աՆոց էսրեսէնցդ 
գ\^ւ. աԱմ՚ա^սաբաբ աւՐբրոսևօք Նոցու^ց^ 
€\ձ^եսք^եէ օ անձին ս աբ՝^սէլ.րաց ւՖ՚րոցէ 

«Գուփ զ/ի՚^ս՚ր ^Աքրսու^բ^ կասևբսւք ի բ*՚»ց^ 

^^աժւսկել գմ՚ւս զոսղէւս փսէփկոսթեաէտց , 
^տւԶյ՛ ք^հ ՏաՀացու.գ այգջա՚ն գևղաղա՜ե 
դքկէ^իցի %աե. կէր" անա1ա՝^ոսթօ–էք»նփ 

^^ի՚նթն գրասէ սէր Համբուն ՚ԷԳՒց ^ 

<։ՀաՆ^ և. ղ^եէէ ^յ^՚՚չս՚ց անմ՛ահից ^ 

աՏվւ^^չ ւքսչ/ՆժաւՐ էիցի ձե-ր վի^ակ արգևօք 

€Բ»4– ոշ^ ղաԱվաքս՚ճաե ^եՆևլ զձսկի^»* 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



48 



Ջ^այս իբրէւ. ասա^ վ^Հ Դ^ակաաագիր 

*\էա կե՚նսաՀոսաՆ Նաոեոսնթ պարաիզառ 
\\կսա^ ա%գք;% թօշեիլ թառամիր 
Աաա ոնգարւքա՚1»սլքր ՀարսըՆ սիրահար 

^ահէսկՆուՆքքէիս Ր^գ ՚Ղք" աաաւս^աո, 
կւ. ղ&րթ դո^ ըն ոիր հաւԼկօք պսակեաի 
Աօ. կաթրգի՚ն է^ր^ Նու^§կ կթոսցևաա գայր։ 
Ք^առն ու.%ակութքէս1է գք/աք^ր <^ոգահոս 

ՏԼսպհր գթ^ոսթԾամբ դէ*–Ր "՚եսու-Աէ ւևզու. 
Զ^ մէ» իսկէսկա՚ե աաամ՚ոսթօ-Աէւ/ճւ աՆօեօ ՚ 
կատևսցէ^ գոգի՛ն զանգար ի կսկիհ՚է 
Տես որքան ^^որ^բ իշխէ֊ին սրաին 

Տես օս/Նի^ .. ր/նաս ու^եր ՚^՚^/ք" *- >/^> 
ք\ո զԱաքսաաես ղիէ֊ր սա^ուե օոՀաս 
ք^ագոա^ռսաէ ^առ*ե^ն^ այսպես աոսւոկևաց,– 
քԼ^^ե ^ս՚է֊աասւս 11ւ/ւ#7#|ք.օ/^ խօսի 
Տոգի քսոՆարՀ ղոք ականի յ 
ինձ %սէ այսօր աեսչևսւմս. ս$զգեացւ 
Հրաժարել ասա ի ի բսէցէ 
€.\յ,րգ մերճենայ ինձ ժսէմ՚անաև 

*^եղ Ննանի/ ղսՐեոյշ^ զասէսկգ 
ք^աՀօ յանգիԱսւն կրեՏ աչառ 
Ք^անաանեէի ագեսէս երկ անց է– 
«Ի Տաճկաց մկշ^ թե րեակի 

^Շ^էմերձաէ-որ Հձսրսնիկւ զյղի\. 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



49 



Գու^ք^ ձաքսոո դիպաւ. էէ-էք 
ՏԼ վսւաՆգ կչւկի՚ե վ^*»»եգիռի% 
Հ^կև. գիաևվք ուզի մ՚ա^ու^տ 

է^աասպարիլ սոէ֊րբ Օրի1Աօօ։ 
քԼ\\ու,րէւ կ ^սաոսաՆ^ սու.էւբ և. կաւֆ 
^Լ/՚եիլք որոց կոչիՆ ոչւգի^ 

էկ&ալ սրրոսթեաժս. 9»րբոռ $ֆշիէ 
«էԼյ՚ձ Ք^Ղ. Պ՛ ե"*ՐԳ երև.ե–սռի 

Հ\^աղթա%ռ մ՚էԱէուսո բո Է^՚՚՚ԿյՒ^ 
Հ[^ր լալ. գիակ օժա^ մօէասչուս» 
էՔ՚ւսՆ վարկսէՆե-չ բեպ ա^լսու րդՖ՚է 
^եսսլխ իանգաձաթ էՒ՚^^Ր ՚^*՛՛ *- "՚ԼյԳյ 
էձորոշ^ր ճշգիէ. զվրիռ խՆգոդյս * 
Ք,աՆղի .ի րաԴէիռ զոր (սօսեռաւ. ^*Ա'ն^| 
ՏՀեէԼԱ^է ի Հոգի% /""ր^ուրգթ 1սօլակա%բէ 
Զէր սլյսօրի՚նակ էսսկեաւ ^եաաոոս 

&արա.եւքոս/^Նսքր ^իւր ԼէսբէրէՆթոս^ 
քէչաբաե սա ^§^^"1 ե ՚/ս՚> մարա%սւց 
\^ե^աՆգէսա մ՚սէօյթ ւա^կր գարձւսգարճ– 
ՏԼքք ա՛նայրս առ%ե/ դաղերս \^ձկալւ.էԼՐւ 
Հ)ս9ստր կր Նոոսէ անկշբռ սիրղյե* 
\^սկ աա^եէ առ է՚՚ր^ կաւՐ աա%իէ յսԼյէՈէ^ր 
^ոա-կո %մա գորհ՛ ^դյ<^ փոաեգ«սւ.որէ 

4 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



50 

ՔՓ սւսս՛ պսւրսեսւկա՚ե քսաիո ^ոսսԱգոյ 

^ՐԳ^ՐՍՐ պւլնահոս ի պստրաեաօ տքար գոյ ^ 

Կ^Ն Ն՚ն՚նգակա՚էւ (Յ-կ ՝ֆոիսաոնևսԱ^ 

1^4՛ /՚Լ– գս»ռ% անմեւէգ "քհդ^ հ ""*– *եոսաէ 

Ք^ի թ^*ս օգՆէէսլ^&ւսՆ Ւտ^*^* բաւ.սւկւսՆ 
Վվուս%գևռևչոյն^ ^ոսպ չյեոձե՚նս/ն* 
ՍԼ /ւ/ %սնագոոոյ1ւ գժնգաեօէ-թիւնդ 
Հսւմ՚արի ՚եոսէս ^սաոսհոյ պաշսէօեէ 

^սե անգ հ Բ*^ք**՚յէ ՚^աէէե-ք օսւաորե 

ււ^իսլիտակ ըւէնա^ կաՏ գոլէՆ՛ զիէ֊ր թողուէ 
Զ^»ֆ2րց ՚եորա խորաակէ^ր ղՒլիկ* 

Ան ա ւ ա ր տ 
ԺԱն ՕԹՈԻԹԻԻն 

\^փսոսամք, զի սրաասշարժ հ՚ԼհՐէՐԳՈԻԹՒԻ՚ւ՚Ս 
ասեկաաար թ-ոէւեաւ Հ։ ի Հեալքէհակկ՚Ա^ որսլ1^ս և. ի%թծ 
հ–աէ»է»է^եասլ 1^ <^էսւ/էԱ0ւ.Օէոիլ. ի գ9սո–ւս2աբահր%; 

^ո» ո% ոկքւ ^ևրթողիէէ աո– ի» ր ւ^իրսս^ին է.Ր–Ք^ 
Կտւոէի 1էա§»էՈ ւա»»1§գիժահ »ոե–սաա»է»ի »ւչ^ ագասյ1ւ ի 1076 "»"*՛ 

/9»աճգարաճ թ»աղիադեաՇց անոէ֊աւէևալ^ ^աղաչւսփոս^ 
1թ–եա1§ը1§^ ոբ թկպկա բա՚էաիւյս ր%գարձէսկ քաՆ ղ—յսգ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



51 

քէ—Ոց ղարձեսէլ անկասէէաար ^սփ^^ասլ; ՚\\րժանի մձրհտէէ^ 

–Աեալ հ Ի Գավրհ^ յահ,ն 1837 ի \,ոյևմ^երի 18– ի 
հ-ազիկ ^ասսէկի հ\ ««</«0^, ե^»– թ՜Աէղիփսլ կ՛"/ ի գսէէ^թ՜ի 
\^կՏքղե^ւ$ւյ՚ն ^էսմրիժ ոա^գ ասւսօրի՚նսէկ էՒլ^ք&չոմ ^աէէէսաես»^ 

եւ. յիշաաոսքկ1ք§էէլ^ ձո/օ *ի կ1ք1եսաագրու.թ–էք$սե քձ%ասղիսէ^ 
^հա%ի յերևս 98։ 

(^աւէ|սւ՚սսւէ|.)ւ|է) 

ԹՄեԳ ՄԵԱՐՈՎ^ԲԱՑ ԹԱ%ԻԱԳԵԱնՑ 
Օտար յիւրոք Հայրենեաց 
ն ծնանել մարդ յաշխար^ 
Ինքն ծնաւ առ Աստուած^ 

,ք^հ գե–ոեգմւս^էւսբւ»»ււս այս 4՛ սեստւ. մարմարիաանգ "Ր") 
^անլթ ոչ գսէստՆի ասս1^ ի շր2չսկէՏէյս Դ^ւսմրքւժ՚ոԼք Տո . շՐք 
՜^ււքա^էօրիՆփսկ ^**»ր է օս»զ$աօի%։ 

գրե՜աչ հ է կ* Պ"Ր"Ա ^""^կ ՚ֆ ""^ Հ"ՍՐ Ւ՚՜Բ ՚^՛"/՛"^ 
^ակովբ \^1^թեա՚եչյ ի ^ու.պա, Լոր է եդբաաէյր ^ստնկայ^ 
^ասէՕ»ե ±839 ^"1ՐՒլ. ""^"՚յ ք^ս»–**՚կա^–"^> զրէրւէԱէՐ «՚«Հք/«. 
■սլգս սւսւսոեասլ է* 

քքԳրու.ւՐ ևս թ-1^ ք^աԿէկոէ-աԴ գեբե֊ղման/ւ իւսթ՛ 
^քրու. իլքէ ս$Աոայ^սմ՝^ աֆՆ գիր շէ^ևմՀ Ը^ ք^ե ՚Դ^՛ գ/՚Ր 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



62 



ս^ս$է.ո^գ պյլ^ հ՚՚՚Հյ աէաԱքբի ու. կ1^– այ ասմ^ օր էւք*՛ 
^գէսշԽսոոէէէԿթս աէք Նորէտ» է1Խրս$ա ո$ա»էն§սա.ոբով գոթեր շհ՜՛ 
^խելս։ ^ասաճաո^ մէւԽչիւ. ^իմա ձեղ չուղարկՏրէս ^ո^ 
քքրա%^ 0րի՚նակ% է% այ^ որ սլիաի ասլագրԽմ՝^ և. այՆ^ 
քքէս/Լս ւէւ.ղարկեմ1 \ք^ս գրես որ հ՚֊ր ^Աէմար ք՚՚՚Ր հԷ^– 
ք^եմւ "հր^էհ Գ Ք^Ղ "՚/ """"3 Թհ քծ*ահգու.մքւ գերեպ*^ 
^^ժանի վերայ ^ար չկս»յ ձգահո* եւ. հ՚ճս/հս ք\Ար որ րո~ 

%Վ»»ր ք^^^վրիզ՚ս ^կ^ղ^ց^՚ս գերեղմասաէոասը^ ճմաճճ 

քքՀկ՚գէ^ ե՜ւ֊ ոչ *Խհ գրս»^ սասսէԽէսսորհ՚սժաէԽՀ 1^ր՛^ ՍԼ ^%« 
\^րեա.հ է րանիցս^ Թհ ք ^ք^աաեասւյւրոմ գրթերՆ^*՛ 

ե՚ե ԵԴ.եՐէՐ*ՒՈԻԲ*Ւի–սՍ այս, ես թ.Ա–սԳԱՐԱ\|–Ս ես 
ԹՈԻԹԱԿ Թ11Ղ.ՒԱ՚ՒԵԱ*1.Ց*Ս Լղ՚՚Ր ՚««"կ Ւ ԱԱ" 1^Գ 
ոէգ%։) 

յյ՚նայ յեզ այՏ-ւՐ հ–$աէեու.ցանել^ ընթ-երցանելեաց 
Թհ է Հ^սէ$աէրէս սէւսէԱն $սյփոփես$ւ եմբ Գ՚սյւ եւ. Ա՛յ/ 
Ոէոաեասայսր քերԹ՜սւս»հ՚ս ք^սսորասգեահր կաղորգեաւր՛ 
առ »Ռ^ ի Դ^* պ* &"4^* ^ յ^արգսեա%1^ եւ. ի ՚ք^ես՛^ 
րուքբ 0» յձ1^թեաէ»ն1^ եա կամ ժողովեաւթ ի «/է^^» այ^ 
աոլ.ւՐ ասէաոե^հ թ–ոզեսէ§ որա§քԱ ս»սս§ո$սօս ս$ռաեձրԽ 
ապագրութեադ ^րաաարակել ^թ»ԱՆ«|՚ԱՐԱ*Ս*1ք ԹԱ֊^ 

Դ.ՒԱ՚ՒեԱ–ՍՑ։ 




Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



ՄԵՍՐՈՀԲԱՑ Գ. ԹՈ%ԻԱԳԵՄեՑ 
ձս՚նազան ք սւնասահւ|1ւււթ|ււն| 

Լ^որժամ՝ սէակաւ.թ» խ*»սկեալ կ 1Բեսրովր (^՚գ 

յՏ*աՇկայ* գրհ «**«- Տիկի՛՛՛ "«® \^իրվ^էԳ –՚՚եույամի^ տ»պ^ 

յքէսկսէՆ ք^սէնքւայք զՀ^ե՜սէե՚սե՚սՔէ ոաանսէւոր օ.ս$նս ի ւե–^ 

պոէ. ^ուզւ»այևցսէ$^պ^ զի աարեալ Ր՚^թ՜^ԲՅՅԻ ^«^ ի «7*^*"՛֊ 

%ու.Թ–հա% "իբ՚Ո Ի՛ր՛ս ""՚– ^Աք) 




իրեէի ^իր՚ւ^Րգ ի՛^ բ-արով ող^ 
քսէնաս 

ԹանզոււՐ օրիորգին Ղ՝իաանի *) 

գնաս 
՚Շ^աա կարօսէ բաոևս աաս և. ^աս» 

կանաս 
^է ^րչւ այ ի՚-ր կամքն որ իրար 
աեսեռՆթէ 

2. \^ս քա%ի օր սլյ գոր տըկար աևսայ 
աիրաս գնաօ ^1րաո ւֆաքս մ՚ՈԼոր այ^ 



՝) ՚իի"»աեի՝ էզարսկերւ^՚ն րառգ%շանակ1ք Այ^ե-չու֊թ-ի Այն* 



ռ\ց\\\ւշ6 Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



-^-ա^ա^'յ^^աա^ ք^.ւ 



54 

ք^ր եթէ ^ա՚ճե%այ էրար ^ձա իօսքւնթէ 
3 • ք^է որ ք՚^աբ ^անգ այդ ես էւ չէ՛^ էժա՛ն 
^ժէՐՑ ^"՚^-՚՚՚՚՚՚այ բոլորն կէ գիժ ա%* 
\*^ւքն իսն այ ես իւ֊ր՚ե^ մքէՆչե յասիաեան 
Նթք^ որ կամեՆայ իրար ^եա աարենջէ 
4* ւ^սա^ ափսոս որ կարգս»/ չես գիսքոււՐ 
սիրսւհիգ գրսէհ^Ն սրաու֊յ՝ չես գրուՏ^ 
*^եգ ^ասաԻ պաարասա ք;– ս§զսիւ. ռիսասթիսնյ– 
Նթէ– շոսա եօէւՌ%սէԱ իրսէր գէոանեՂւբ* 
5« Հսլյիֆ *՚\ որ քյ^^իք ) "Սյ դեռ հասկանում՛ չի 
յՐիշա "իր՚ւԻւ ուղոսւք այդ ի%մս սիրուս շի–^ 
^"ՍՏ ^ չալ. "իրելոյ եերս/ե եր֊ սովրիր 
Նթէ որ ցանկանայ իրար Հեա րլ^էե՚նքՀ 

/է ծ Փ Ւ Ւ Ո՛^ 

ՏԼեփիւռ ^եզիկ զովարար 
\Րի գոս Աքյգքա% շոսաանար 
քհէ գնաս <;պիլ Բ*11*ՍԿԱՑ 
\յւ. %ովի՚ն ա*1էու.շանաւյ 



^) Լայիֆ՝ րառ ^կ^^^շաԱակհ^^փսէէԱ» ՚) Տ^-^իի 
%շա%ակհ քէ\^»փորձ^*։ 






ՕրիորգիՆ 1)ԷԲ*Ա6 
ՔԼիՆէն "Ս" անու֊շակ լու~ր 
Բ»4– փեսաիւ բո կաթոգնի 
Զ^"^է Ք^Գ ղկե^ա՚նս իէ֊ր 

\քւ. գոս յորժաս կ՚նդրկե ւսէ 

Վ^ղիւ. ֆսնգա-սէո օւռ իս գա § 

\^խորժիսիսյ բոյր ղանոյշ^ 

Ք^որա ի քէ՚ն առե-աը 

յ^^մա^անէսս ի մար ատ ի 
ՏՒրեւք. ք՚՚րկ՚եէց կսէէքաոի 
Եէ– ^ԱէյեժսէՏ բո ի 5^"»/»> 

(Անաւարտ մնացեալ) 

*Սւյ# ոո ^աշքսար^ այհ՚հպյ1է 
Ը^/#ւ. վայրաբէսո էսսսէա՚նգ^ր 
ՏԼ^նսքրիօ %ե*եգութե–ա% 
Քյ^ա՚հա՚նէ-ոյն ՚ճառագլէելէ 
Կնո0 Էր1*ք գեղազան 
1» ^ասեչո% աաաա^^բ 



ռ\ց\է\266 Ե7 



Շօօ^ւ^ 



–^^|Լ––Ճ<1»։յ––՝՝–..–տ^–– 



56 



հւ ղվս՚յևլից փափկոսթևան 
ՀքԼ <^րաւ.կ,՚ն ւլեգոԱ.նէրէ 

Ւ աոԱ^ե աիկ%ւ.ոյԱ խոնար<^/, 

ՋՓ վ՚Ղյ^լր՚֊չ^ ղի՜՜ բարի 

^^Ր յ^^ բադոէ.ւք վայեէից 

հ ^ոց ՛հորա ՚է՚՚րգս՚էիռ^ 

Գալէ ի գիրգ սիրայրևաց 
Ք^ա/ե առ արկ այ սիրար^արհ^ 
Ցորւ/է \1րայ1և վօիպևալ 
Ք^ա%ձ՚ե իւ.ր կորոյս և. ղաշխարՀէ 

յ^յԼ " Հ. եղու.1լե <^ր՚ճու.ա%աց 

Ո/» ընգ մեղրս թոյն խառ%ևաց, 

Զվւ անգ յանկար^է այր %որա 

^անգոյ ի աու.% իպ, գառՆաբ 

ՀԼուՆՆ ի կիաիՆ փոշիման 
յ^ոսսէ վարանէսց ի վարաև^ 
՝^անւլի գիպուահ՚ն *Նա^կաւ 
11*ա^ մօաա՚լոէ.տ սաս»ռ1ևսէյրէ 

\1յԼ կինն իսկոյն ի կիսէի՚ն 

ՏԼիէ֊ր մ՛ա՛նկ ռու.ցեաւ օա արի՛ն 

Փա^Հ՛ ^էա յէսրկե-ոա՚ն 

\^բե խոԼճապ ի ^ոգ աաՆէ 

(^ւՆէսռ.էս0^ աոն իւ.րոսմ* 

\^ա^քր1^ ղմօրոսսն ի փոշւոյն 

է\յս աս^փ հՏօ– ս այր օտար 

%\յ,յսօր յաՆկարհ– ասա մաե-աւ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



-€ 



57 



€ՏԼիս ք՛ ՚նսւհիր վասաակկր 

էի ըանկո^ք^իա^ իւր ձգե՛ր 

<Նս շան Աէխւփկ շատ օասե–$աէյ 

Հ՚^ՀաՆե-ք հ #ւաօ րէսչյասքռակք 

<1^(// ղհ Ր"^ վարու֊ցե ահ ո պայ 

«Աէ»^ հր էէ՚^ք՚լ շեսատակ^ 

^ԱՆօ. յէսրկե-ղաՆ բու.ւՐ մե^ի 
Պս>ս՚րա.ակ&ս0§ ասէ^և-օի 

ՎՔվւ գոս ւ^ևդթն ըյլ վբկ՚ք՛ 

^Լյէւ.հ^ես յառեկգ ի խ1/եէշէ՝Ե 

Մի%չ Ր^գ բա%իս յսււև-քոյր 
1)ս# զարմա՛նս է^րյ ՚եա զ^ր^Հյրգ 
^^է ի՛նձ ասէք չաւաաաԱք 
\^՚ռ րա%աէի% գնա բա^էՖ 

Ս*օք^ որ ^ա՚ն զէ*չւս մօաաչուսէ 

Չե. էր աևսևաւ մեր անռորգ^ 

(1*–^ վերաեայր ի գլխոյն 

\քրբ յ*><ք՜**՚րէր "(յր^ Ւ ^դ/^* 

աիրա ի ռասոյգ րորբոքեալ 
Ա*իաթ ի կրհօ ամրորէեա§ 
^աղու.կ պարզ է Ի^Լ՚Ղ/՚ԱՂ. 
^ոպեէ փակւսՆս 7ճեպ է գու֊րսէ 

Ւրրե. կէսլաւ. ի ձեռե% 

Վվս շ^ ^՚՚՚ղք^եռի ♦,. կրկ%եառ կքէմս% 

ՏԼի ^՚նգ ամաց ի Հեակ 

կռեաա էր գա^ ի ւֆքիէ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



Շօօ§1€ 



.^^. /Հ* 



՚ 58 



ււնփոյթ ղառՆք^ն^ ևբբ ասաց՛ 
\ \յ^իհ–ադևրևս^ թէ սւարահք. 

^գեսէէ ս/էէՆ պբսէՆւսէի 
Պարաու.թիւ.ն խոսաոմանիէ^ 
ւճպա ի գեւլ «.՚^ գՒ՚^՚Ւ 
է^յգ առն իւ.չւոս§Ր ղքէեոսոլփ 
0*/5՚^ձ. Ւ ՚^"Ր՚*լքե քու՛ն անոյշ^ 
^անալ^ ղյաղթուԼ ղիւր գրոշ։ 

՚Իարձ արարևալ յիէ֊ր սեղեխ՛ 
Ո/է գեռ ղոփայր ի յարկեղ, 
\ք*ոցէ զեա կաթոգեի 
Ւ փեարալյից ս՚Նկողեիէ 

Ե*. ՚&եՆ՚ճերե "ք՚ր՚՚յ գք՚տ 

^ուրունս աՆոյշ <1ա1ճոյից 
Ո/» ի ^"՚լոց ցա՚նկու.թ եան 
Ւ ւֆ ց"՚՚1յ*Ր ղերկոսեա՚եէ 

Այսպես ւլաարաաւՐ զԱԼյե գէշեր 
յ^ռսէւօսէեսւլ ող0 ի սեր 
Նւ. յարոսէքեալ (աւհգայիա 
Գու.ղի% <^ա՚նե յարա<^եա^ 
Ւ վերքքք^ իւ-ր ^րամեշա 
Ք^այս Աէայր պաաոԱ^եր ^ա՚էւրամեսա, 
ք^ե երր ղնեՆգ կանանւոյ 
Յսչ/գ մեհ^ գրես էՐաաեան ք՚Ոդ 

Գրեա Ա. զոր աէլերաց 
Տեսեր^ և. գեռ չչսԱ-աաասէ 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 






5» 



ՍԼ#քՀ– ) ւսրգէք I եաեաժթիգ 

Անաշխարհիկ սիրոս^իգյ 

Նւ. ւս ր յաեձիՆ ապա^ոմ 

Թ*4" ^է՛^ պա^ես խնաւՐովէ 

Նրր կաէ^ի ՚նե%գեւ %ս/ք 

ա^եէլ գաշի% ՀէէՈԽայ^ 

Ո ւ֊ր էաոԼյ քո փոյթ% եռա%գ 



՝–Ր Ք" ՚Ը^ 



1.Հ7 քո րւասգ 



\նդ.Գ 




Ունի ՈԼւ^էւՈծ^ԵՈԼ 

*Նւա»ւ–Ոէձւ չու^Մլոմ ղեեավաո ՚ճւսրաալէ 
է* Նովու. ալիս ^փի \ոուքավարդ 
ք(է.ստի էաւնժէսմաե ի ՚եաւ.սւ^աեգիսա 
Ղ*իպոէ.ւսԾուք^բ ժայո.իօ սոսգա՚նի ի ԱայՈէ 
սոխպ^ս ահիՏսէսա աանն եառսււ1աո 
^վ՚շէ սւնիո^&ւՐ^ ղՀիւ& ՚Ս՚Ր է փ՚ՍՐ* 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



%. ,^ 



^ — 



«0 



Ե Ր *հ 



ք\ւրաի լք՚րդ օՆհ-ա Մայր է\է.սոէ.ճարաՆ 
ՀՈրրԼ1րսէ էանձՆ^ քո օքժուրւ էորէոՏա.թ1քա% 
^ՔլԷ ա^ա փե՛ս այ ռո ա1^ո և. ասէշսւպան 
՚^քԱք գգոսէքք ՊՔ^՚ւ ^քհւ՚րոա^էք գթոսթէքաՆէ 

^^գարձակևա զյդյ՛^ դ ^ր^չէ ՚՛ "ճեմ՚արսէԱ 
ՏԼշու–բ փառառ քոց յաշիտար^ ամւՏնայե 
լԼքւՀ^ Մւսննոէձւթ իէքդ թեէսր աոսքսոսթեա^է 
է^ՐՐ՚Ս Հօր սւէսոևլ ղսւնո՝ւ.Ն աաաու.ւսկանէ 

11/» Հայրանւսյ ^^՚է 
^երեւ ւդէոսւաք^ս 
Ք^իէագոսթիւ^ ձե-ր 
^առաց ի ՀւսԱգէսէ 

Հոգսով^ ՚նորա 
Ո/» ի վերայ 
Ձ՛եր յիշա գթայէ 



–^^^.^^^^^ 



Օւցաշօճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



&1 



■տԹ> 



Նրչւ թքսէմսէն* թս»%ւսբաՏա՚ե 
՚իարձեաէ աեսեր յայս վեհարան 

կաչՆու.ս աստու-սա^ \Րեէ»բոպ Գաւթ&ա%է։ 



ԿԵ՚հա ԹՈՍ 

ԱքւօՀ– ղու.րա1ս ղՒ՚֊ր կաաարահ^ 
ՆրԲ– բաժակաս ավևիւ. գիՆւու 
Ի*%գր1ոքք եեանս բալւեկաՏէսռէ 

^Ի^ժք մ՜Ց^ Ժց^ 

ՏԼոսուսխէսրար 

՝^ղյ ղբաժստե 
^ԱԱ*»մ* պւսոեեշա խրարէճաՆհ 

Նրքա%կու–թիւ.% ւ/ե^ր պսակիդ 

Նրբ րարճրգռսթ ^րքպ/ե ^Ը^Ւտ 

^էսնյեո ս»ղՄրս մեր քսո՚նւսր^իւ ^է ց^ Ժց եՖ». 



1։)1ց1է129(։1 Ե^ 



Օօօ^ւ^ 



62 



–^աւ֊ե-լուէ ժեռ 1րրանուչժիւձ 

^արհ^աՏսէռ Սեր սարոսքժխ.%ք 

\քւ. աաե Հայոց Մ օր ւսշխար^ի 

^քեղափառ %որոգութիւ.Ն։ Հի ց^ լՒ՚^ց^ ե,Ն* 
^ *« ւսպաբ1^ն Պարոն 

\յ՚ց1՛ ա՚Նգքքն քո կե–%աց ^աս^ 

Ն^ ^ս>մօրէ/ե րեէոահեէսռ բոռ 

Մեր ^արաղասւ րարեկամւսոէ 

Հք՜Տ^ մ^Ց^ լք^Յ 
\յհ ց Մսէէոռոսաե 

ՏԼո ւ.ր ա րտ արւսր 

՝^դյ զբ֊աժակէ 




Տ Շ ՛ԼԻ Կ 

Բարե1լենդանի 

1^11 ՝>> ՛նոր օր փ արև լի ՛նոր րարևկեՆգա%^ 
■^ասաոսահ-ոէ^սա ի վերու.սա մեղ աօ)ք ց%հ^ոսթեա%, 
ք\ր ոսրաքս լ^գ սրաի աաս կեանս ւՐարգկա՚էէդ 
^սրսէիք սիրա ոսրաքս կևա՚1էթ բԼւ ւսռաաս/եաՆւ 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



,*^^^ ■ .* - 



63 



՚^ոյժ բաոեաւ. *՚\ հ՜ագե՛ցար դու. բսւրև-եե՚եգաՆ^ 
Կաոաաեա և. աաո^ա Նորւս^րաշ գաոԱասե, 
՝^և. "Ր^էր մերկանսսյ պիւր թու^ ^ք ձյեռաեդ 
՝\*սկ սիոա մեո ՚Ր^"–՚՚՚1յք Տ"Գ՚^3 ՚*՚1՚՚րոա–թե–ա՚եէ 
^ևէսլ ւսաա Հլ օո^%ե–էք աս^ \^արգ€սո^^ 
*Զ^**՚րարք՚> ^Աքւ.հս»եանց զ1\սաոսւսե– մեր ՈՕ 1^*1՛* 
ՏԼի թ^– փառը ե՛ն Նմա կևա՚եբ աղգի մէսրգկա% 
Խւ֊ Լենառ փառթ թու.հ*ե *^^ ւսւ.ուոռ ց%հոսթեաեէ 
\^սկ որգի՚ն \ \\ողոՏո% աայ ուրոյն ժաւքոէ.ց 
ՏԼարժա%իս էրերաց ՝^\ ըօսլաշաօն և. գորհ, 
\* կշք՛"– քւմ^ասանոյե իւ՚եգու–թիսե և. ի^ց^ 
1*հյգ Կւսւան սանւէՆօք ^\ զսւհո (ւս էռրեաեռւ 
՝^\\աաթ1^Ն ^ր՚ճուեսցոսք^ ե-դքււսոթ էաբանդ 
՚Աորու-քժօ-ամձւ նաէոաոեւ մեր Աէսրեե1է%գա% 
\9ւ. ^անցոլք Տուոռրն ՚ \ բռոեոաեսւց սէսոգնսաե 
,ՏԼօր\էէՈւ.թէսե է ձնարս աՆւքւս^ ՝^\ գովու.թե–ա*ևէ 
ււ^/» Գ"էՐ՚ք ^ ՚Լ," >^*՛ ՚^ՐՂյ (^հու֊թեսէ՚Խ 
^^որ^իս ^ով^ամնու. %ոո ռսէրեկե%գանք 
Ի՚նգրեսցուբ է\^սսէոէ–հ–ոյ պա^ե՚ւ անսասան 
Ն^ւգ ^յ՚^է՚^Ա կսէոմս սւսսէռ օնՆոէ-լժեանՀ 



յքօոՀ ^\ քւ ^պասգր» \^պէ$ք եե%ս§պ փւսււ.ր ասւուրօ,*1 \ 

ի Տ"ք*՚՚~^*Ն"ր/՛^՛ "՚՚՚ք/ **»^^^ ծ՚֊ր *ք–ս»ւքուց։ ) Ւ Տ"^• Զյ"ր՝՜ 

ժ$աէ%ի% հէ-ոես^տց մհշսա՝. \ ի ՏՊ* կ**՚^"»^օօ կաս ասի։ 
ւֆշաւ ^^ ի ^.^. յեղ երաեա-թեաԱ։ ^՝\ է ^սլ. |ս7/^«էլ«. 
թեա%։ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



64 



ծ՚ՈնՕԹՈԻԹԻԻ՚Ե 



\Լքքրսգրեալ ևրկո^թէ ^ազ^գ կեՇաց թսէԱ ^*– 
Րաբեկեճդաճ, թհ եւ. արգկ՚ե կ-սի՚ե ապագրևալ ի 
^Ոհագաբաճ ՋրՕԱաՇաց ա՚եոէ^անԽալ երգարաՆի%– 
(Տ"1* է կալկաթ-ա 1846)* ք^՚*Ա9 որով^եաե գաա՚եկի՚հ 
սոթաա $ք0ռ իս ^աղոբգե՚էսէ ի ձեուօսգւէի1ե գ ւէե՚րսսաԱն եաւէւ. 
էասաա$գրե» %շաՆսւկեա»$լ օա$սրբ.ե^ոոլ.թ–իէ^ս%* ե՛լ. գի չկ՚՚՚քՐ՜ 
ի ձե–ււ.սէգրի1ե ՚ւ^րՀԷ՛^ ս$է1է%Ն ^սէոե կե–%գաե»ի . երգուՆւ 
ի յիշաաոակէքալ ^Ոհ1ԱգԱ1րաՇի& գափատնթ» ձ֊լ $»էյլ Խրգ^ք. 
զոոոց չհք ^ս*^»օքՅ–էէւԹ–իւե Թե "յք Ւյ^^ քծ*ս*զհաս^ 
գե$*^է որպ1^ս դե-րկււցոէ^սգ ^ասոիցգ ի ձԽո֊աա$գւէկՆ– 
աոեւաե՚կէսցաօ լ^ել ւաբս այք %^ևրթոդի* 

6– Ք^ 1քԿՐեՈ*Ս 




Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



շ 1Ի Ե դ,ծ* 

ԱՓՐՐԳԻՏԱՑ ԵԻ ԲԵ%Ո՚ԵԻ 6ԻՄԱՐԻ 

Ի ԿԱԼԿևԹւԼ 

^է«^սէս$ոեղհ–* ^փոոդհա^ Մուզայգ սեօ– 

Ք^աւքու-սեու֊թհա՚ե օր^ս եղհ– 
աղերսանառ ժօ»մ՝ չյ^՚Հք^ 
Գ՛նա օ^ գ1$աց I ՛ճար արա է 

\յ^ւէա.ղա* ^աե գոս ի փոդ^ եդիգ՚եեայ 

<(11^/օ քո ^ևշսէ՚Ա ւ^Փրոգիսւե-էւչյ 
«՛Ի սկւ գևղոյե Մէրքուրձայ»։ 
պան* ^ՏԼարթքւր Վ.ուԼյ^ա% ա՚նգեղեայ 

• Ցանէք ԼաաՌա ոսՆգամ՚աՆգ&այ 
Վ^արւՌոս ղ1քրկու.ս աարվէահուս 
ւ^ռաոաէքսււ. ^ա1ն ի գու֊րսէ 

ԼՀհլ մէւ թողոսր ցոսրա ՚^րէշ 
Քյկի*էւ բո աարաւ. գոդ^ ՀևրԱէս^ 
Ն 1յ րողո^եա յաաևան գից 
թ^ աԿտգոսնևաց ՀԱւՆոԱ-Ա զիս»։ 
իերղո՚ն Հ1;փեււաացեաի ^Տարաւ. Հհրմէս, 1^"՚Լ "*^*^է^ 
^Կիկղրպ ու-ո՚ն ահ^ ու֊ժգնակի 

5 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



66 



1^փր"գ1""ե* 



Հխւհ՚է»^ 



լլ^/ո. ել էեէատգ 



կղհ. 



«^ու.ռիռ ապա պէՏ եռանգ՝%ւ 
<տ\յՆեառ^ գժ*նս այգ Հպեփեէէէոէ^ս 
<\քո՚ճոա գարււիԿտ սևերևս 
^Զյ* քո սաժի*1է ^ գաոււնոռ 
«Ե*– ոչ ^եշւոէս I քէն էս հ^ոպ^է 
1^սս1ու.սէհ՛ ոէ-րաիք ^աոսաՆօրսէռ 
ՍԼ ք/ ոչ Եապեէք պս»կսւմաւս 
ՏԼի իէՐ <1աՆգոյց խղէս1,ի 
Նրբ սէոա րեգ սիրա ոչ կա ախ 
«ԼԼ՛^^՛ դաոձ Հև փեսա աոայա^ոհ՛ 
«.Հրափորձ ի քոյ գարր՚Նոց^ 
<\\իրա առ^ մր /ար ^եՆևէով 
«Ղ^ացյ ո՚յէ գք՚՞^՚չ^ 2"՛^ լալով՝»։ 
^էէւ֊շ^ առ սրշւո այս ^ վէսէս՚ճան 
\^^^աԱա Աէսա աս ԱՏ սի 
^\հՆ սհրոսԱ րեգ պյր դաժանս 
\ս^^ս^րի՚1էակ շաղկապի է 




։^^ 



I» %ա%իր ե՚ե ^էսՆք \\րու–Ծսաի 
\/ւ. գու֊ր ՛նորի՛ն ռո՚նոէ-թիւն , 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



67 



^օ## ազւսւՏնսոյ ահա էոասւրաեի 
՝՚1^#ք էսւսւոԾ I զքէնու-թհւն ^ 

Քվէ յիհ ^ե^ԱԼք միշսէ ուլք անարաէ 

Մ^%% է ա՚նզոյգ ի ւ/ա^ զոէ-գին 
\^սկ ւֆն չրւհփ մաՀ զուգիՆէ 




Ո *Ւ Ե Շ Լ 

Ի տես հոգեհարազատ սիրելւոյն Գ^էորզայ 
յ աշխարհին Հնդկաց* 18 2 7* 

1 • \ՈաԾ կ իՆձ ^*՚յս օր պու.ա րճա լիռ 

Զփ էս^ա սիոե-լյւն սոաիս 
^այԾսւռ. քս/ն օ\\ր1յլ գու.ռաւ հ^Լօ,։ 

2 • Ն՚կ "էր 1*՚^1 Ժ^Ս" վչ^*"րա՚^*դք՛ 

^էսփառա՚Աս ւափ՚ն կ;*ա*նգիսե 
ւ^ձԼայ&առ չե ր քքմրւ֊յ՛ սրա ի 
Հ^այրեՆևէսց վճիա *–\ ^^*Լ)^ I Խ 
3* \^աւ.աւՆեե–աւ քժ1ւ.օք ոսեևզօհ^ 

\է յ՚աօոսռ ի ասքրա^ղ խ%կոօ^ 



\ ի ^՚^* է^այրէ^եեւսց սիւգ եմանւսւիւ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



68 



Ո*֊ր ֆ ըք^ ոսսռքւն պարթ թււ^ոց 

4^փ Րաւ/ք ՆսէւլեաՆռ սոսաի ղոա.սէրթ%սոաո 

էԼօ. ևղևրբք առւէա.աց փուլփոոևաա 
կարգ%սսօե% ռարոպ աՆբէԱոբէսռ 

5« Ո ^9 ) ^՚եձ% իմ՝ ղոա.ար՚ճառեաէ պ՚նհ սէի 

*^\ Ա՚#1– ^իսսահ– հսէղկս>%ռ եռաՆգևաՆ 
^\ ՀոգևփոԱ^^ աաա Նմա րնՆայ. 

Գո<1ու։թիսնք ի մէ^շ խ%կևսցի%յ 
Ո/է աա՚^եւսռ ողքոպժեւսւ/բ անձիՆ 
^\ Տե^քԱ՚Կէեէ ղհ՚ք՛ փափագևլի՚եէ 

7 . 11 ւ/ աևմեւԼ իմ՛ իէաոոէ.^ ըլեկեր 

^ամյս և, գոս գաո% անկար ժ^րկ^ր՝ 
ք^՚նաէՌան աանռր»աիս ւէ՛^՛՛ 1 
Հքոեշասւկ ոէա էսւեասքթերէ 

8» ^հս ապւս գւսրձ իս Ղ^^որգ գստրձ 

^) ^ աՆյագ ղքև. փարև^այց. 
՚յ Տոէ֊ր է*^"ց պապէ^կեալ շջթա%ց 
ՀամէԼէԼէր սոսրբ ^"դյւք^՛ Հ*Հյբե%եացւ 



Ւ 8–^ 6"2/"»/^« Ք" "՚յԳ "՚Ր^ "Ա1^^"՚3* ՚) 1* 8՛^՛ 8՚«ձ.* 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



69 



հակակից ես իաղընկ1րր ա՚նէ»ւ.Հակ գարու. աքաՆկ§աա.թ–§ք§§ճէ 
յ»յՀ1* 1քԱ ե-^ա ի%ձ փսէսիթ– գքե^Ա^յ պաոէ^ պսԱէՓէփսիկգ 



ծ^ԱնՕԹՈԻԹԻԻն 

յ^ս 1քրգ ապագրեալ կայ յԱզգասհր Օր՚^ԳքՒ 
^ազիագԽա%ի ի թիւ. 7. 27 "եպա. 1845, երևս 55* ժ՚՚ք^ 
.«Հ^ եգի ս»ս§ոա$»նօբ պաաէ$էէրաւ1քրսւթիւ%ս ձեէԱյսգբին* 

ն*ոժաւագէւՐգ \\թե%աս 

^յ ^^՚° ^՚Ա այսռան (սսաաՆաս^ 

՚^\ «^«ք պաէոէսպէէ ԱՏսէսաիցէ 



էրասւիլ քո։ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



70 



Օ շ թհ /"՜՛"/ ^ր է" ս/նսէսս– 

Նզե է&ե-էսլ ի գոսթ աՆէ 
՝%ահ սոեսսէնսլ պաԽոոոռ 

ՏԼերևս բոյ ի՚էէօԼ ի յ՚ոոմ՚ոթդ 

\յւ. սւոոոԾչ ԾաղրԼ սւիս 

Ւ գիւ.ա քոյին ^՚ւ՚որիցւ 
ՍԼօ. ի նչ պիէոի՚ե բո ոսսՏուՆթ 

^Հ^՛ 1*^*է^ ո"կի ե. ս՚րհ-աք^ 
Զ^մարգ առն&ն մքաՀն մ՚արգէ 

Ե՛*. էր՞րէւ իցԿ^ դի չԻցհ 

^ե*էկրի էՈքբոԼւՐ ւ^յբ ե. Քէք 

Զ^օո սւսեՆսէյն ^եշէոանէսէ 
Ր լսայսէսէուակ լէտէսո ու. պսւոէ 
\ձ,ոշաւՐ որ Բ^՚ե գէս յիւքար 

\\ չ ^ հշքսսյւ՚ն մեՆսէփսէՈ.^ 
ք\ւսայռ ապա ես կրու֊ս 
՝^ոյ ոա%սլիաան գի ա ու թիսն է 

ծ՝ԱՖՕԹՈԻԹԻԻն 
լէ»ադրի իա.րո,յ; ի թիս 13. 8 ՚է՚ոյևմ։ 1845. կես^ 

10^* Բ-աւՈ »1իէսյ1» էԲՐ" էոուձ։ Վե–ր^1ւՆ ե՛րկու, սաու^քօ՝ 
գաէէսէն ի ձեռագոին մտսս՚նորւէյ ես ես զյստա.ե՚§ի ս*ս՛^ 

6– ֊Բ– ՄԿՐեԱՈյ. 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



71 



կՀեղիԽկհ ըԴծի Հայ բսոսսգրոց) 




հ է/օսիս 



մհ՚նս 



1լ քսըաՆ սէսւրէոէսս ււ. սէբէուո 

Հայ "Դք ուեեւ իմ՚ասւոոսԱէ 

Ղ– 1*ր/– ռբաժասն ւսնսրուր 

Օ^գ է»ոու1սաերաց արիէոու֊ր 
Մեր բազւՐարգիէքԱ ՝Ծ*ե չ։ու.*եւ.ղյե։ 
3. Կ&ս/նս աղերս&ւ երկւսյնօր 

էՀեգ ա%ւքա^ից ^աւքակոյւ 
ՔՏ\ր \*ե օո^Նէքւ ի՛նքն ա բ ո սն *: 
4. Մի աբնեսցի ւԲէԱ^՚Ա ի ղոԼ.ր 
Գէսյն յեոէսնչևւ \^լ1ւ֊ոչ1ք 



1։)1ց1է126(։1 Ե^ 



Օօօ^ւ^ 



72 



ՏԼոր անմսւ^իՆ արարք ^«–/» 
՝^ան Գ^՚՚գ^ ռոսարթուՖէ 

Ց* ՏԼե (^հ*^ է ՚ճիգե անճեաաոսր 

ՔՀայսբան վսես Է՚^Ի յ^՚"Ր> 
է\՞ յաՆՏա<1ից յասևլոյր 
^իսր իսկաեան րէէոսթքէւ^է 

6 • ք^ոռ արգ սօսիթ էսեճնասոր 

^քքւքե յ՚աա^չի՚ն ի ^«*"^՚յ//՚> 
Ո/՛ Գ՚՚՚ՂԳ ս՚ր՚՚՚ր ՚գ ՚նե րեա֊ռ 
^^ԱէՈու-սսՆ՚սէքսօս բս»րբւսռո§նէ 

7» I»*– յսւրօ^անի ոսկեձոյէ 

^ռրէսխասէգկսէ սիրա ի է»որ 
՛Նոր յՐԼրա&սքռ զանոէձէ հ*–ր 
Անմ՛ահական պե րճոա.թիւ^է 

Ղ*Ո1– որ մարէ&ոՎ միսւյե $Րարգ^ 

1|Ճ–՚Հ1| արրդ ուրաի ի կեա%ս արգ* 

Հոգի չուեիսդ որ վախես 

^հ ^ամ՚ար աա§ կ՚Հյ ^"9 սւՆգէ 

*կե%գեա ղաշիւարՀ ան1սնայ 

Քվււսրգ նարերս փոո կոսաեա ^ 
Ա*ի վախե՛ր ք զքէ աէԱական 
\հ բո սէԱէոոսսէՆ 1յ*ս*ժէէՆայէ 



1։)1ց1է129(։1 Ե^ 



Օօօ^ւ^ 



73 



0՛ » Դ.Թ Շ ՚ս * 




\յ*որեա ^^ յորգա ւաա ու ի բանիդ 
ՏԱ՛ պէսսբեաւ աՆդւսսաան հՏ մաէսց 
^իէ-ոեոփեաԱ բերով օ ռոէէբ աաէլեսցէէ 
^Տ^ուր կե%աց ՚ՐՀյե էսեգլաեւք զոր Տիսու֊ս 

\^ոս§ոացսւէ.դ ^ե. աա§ ի՚նճ Խղեե-լսոյԱգ 
\\Նձրե.1քա ամպ թևթէւ. շնոր^ ժք"՚9 
^ոդբոքօ՚աէ է սրա^ փսէոոս բեղէ 



«ՕԴ. 

Հ/արադրեալ // Հնղ1լաԱտ՚Հտն յամին 1841 

յ.* Լր՚-ր է՚եձ ^ոսթէսկ ք^աղէագեա՚նցք 

Ո/» իյ ^ադորգ ^ափառանառդ 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



74 

ք^ոո&ո քո փսէորս ^էէչյրե%1ոսռ^ 
2 • ^ՐԳ գ1"^ լլնկափ խրաա ա՚նոյշ,^ 

^^ "ՕՐ շբգ՚^"Գ "՚"օտ^ ք^դ. ^ղ/^ 

Մքւ առնոսչքոսսք ք^ութա կ^ 9ԳՂյՐք 
Ք^ք՛ կեղև. 4։ գաաարկ և. սիՆւ 

կսՏԱ կի՛ն կաւա\ո էօաԱ ՚^"՚րգերրսպ 
Մք յիչա-կիՆ լինիր ի խոյղ^ 
Քանզի ւիե՚ճիկ է սոսկ 1լ սին է 

4. Բ*4– կոյս աղձիկ բԼւլ ե լսէււոսցու. 

Քյ՚կէ "հր^ առա՛նց գեղի՛ն ոսկսոյ^ 
^ա՚հից %որա մի անսար գու^ 
Քանղի Հ^ողմ՝ է գա դ արկ և. սի՛ն։ 

5» ^է վարգապեա ոռ ապիկար 

Ի՚ոսաանայ քոյ գսաեր գաս աա§ 

^"Ւյ ^՚"/՛"՛ ՚ֆ <1ասաաարյ 

Քանղի խորՀ^ուրգՆ է չւ։,ր Լ սի՚նէ 

6* ^է ամ՚ոսրի ոք քաՀանայ 

^՝Լե"ՍԳ *^"»րեկ քաղել ցանկայի 
իմ՛ացիր որ չսէր սատանսյ 
Քեզ^ որոգայթ լար է սիՆ^ սին։ 

7 • հորժամ՛ ասես րոԼոր յեոախ 

Նւ. ^ արց անկ թկ այլ թնշ կան^ 



01ց1է126ճ Ե7 



ՇօօջԽ 



75– 



րմաօրո որ օսու 1^ ՚Ղ^> 

\քւ. թոոոէ.քթիւձւ հւոոա կ սէէէո 



^ղոոմ՚ու֊ւժեաէէ գուռրՆ փասեիր 

Հքէսրսսւու.թեա^.գ ւոսսէսռիո , 

*Նաւ.գ ի Նովոէ-մ^ գոէ. »աշ1սար^ոա.յ ^ 

է|ա/օ ^ասԱսէսասէղ սհՆ փոսաԱգու-մւ 



ծ^Ան ԹՈԻԹԻ71Ֆ 

Հրաաոարակեալ կք ալյՆ Տ\Ճ,Ղ^ Ի թ՜ի՛– 931» Ա/1– 

շպոյս Արարատեաճ լրագրթտ ք^յիւոձիոյ^ յ"/"^ ^"՚֊ 

^^^աք եգի ասս,։ 6* ՝^– ՄԿՐԵԱ^Ս 



Տ Ո Ւ Տ Շ 1| 

ՍՏԱ6ԵՈԼ ԱԴյսիՑ ձ՚ԱՖ ԻՄՈ6 



ւ։)1ցաշ6ճԵ7>^ՕՕՉ1€ ւ 

. յ 

ւ 1 



7 6 

1^ոլոլէն կւ ՛նորաձև, իքէֆն ^ի 

Վվսրժապեաիս յաք^է9ղուՔ^1^սւե 
ԱիրսէԱէււյե մա՚եեոսեբ ^որգուՐայ^ 
11է#աօ(–^ ւֆաբերսէն 
Տոսողէ աոսՆՆ Հ^^ եսՆայէ 

^\*ռաԱս ւ1րր՚Հ1 փակ > ^^/՚« 

Զըր1է% ) ^*՛ իէէպառ կոարահ– էր, 

1\է.թ. օրԼ% լք^՛" ^՚Լ՛^՛*՛^ """՚ք՛^ 

Ձչլրչէ՛^ էլ ^օր <^ոգսոյ թողթ»% 

Վարժաաեաիս^ և. այքք** 

Նրէք գ*՚*զ ) օթախիս կէսրնդ 

*Ծ^ահկու–ւք է փըՆթի ") խսիրշե^ . 

\՝սկ մէւ-ս կկսրե գաէէ ու– կէս 

Մե-ռեչոաի ՏՒ^ կարպէարՆէ 

Վւսրժ • 1ւ. այչնէ 

Տասէւ օր1^ աէ"*" ) Ե՚^էՒ աոէ^իՆք 

^իւ/արէսռ էւշխա%իՆ էսրժաեդ 

Տ1ր չէ թէ անաաշ էր ե. ^է՚ե^ 

11^/ էւ. Նոսռ մանգաոհ %$Րա%է 

Վ արժ * Լ. ԱԱլե < 

ձպէ/եց ^^ր^կ էկաւ. իւք օթէ^ւ 

\^եհ^ ւ^րրա^աէՐ վարգաաևարնք 

՚) ք^սւշբիֆ րէրէԼով ^յա.զայկ% 

՝կքյիահ–%այ 1ձոսրր \\թոոբն։ 

Վյաւրժ» ե. այչնէ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



Շօօ^Խ 



77 



Սա* եր^ կ» Նո^ռ խալիՆ ահսաէ, 
ՀՄոՆթիգ^) խաոսր^) խաղ աս շլմա%^ւ 

ւԼարԺ, և, պյ^ւ^ 

վլԶք^ք վարգապևադ ասացի ես 

«Ի1^4 ^^) սապապով ևս գոս կարՆոսւՐ 

«Ո/ք ես մ՛ոնթի խաոէ-ր խա/լ աՏ 

ղ\^րբ գու. աևղյշս մ՚ո՚եթ չթս աևս%ա.մ՚՝ձէ 

վ^րժ, և, պյ^էէ 

«Ր֊ա խ^աս Նռևլ խաՓչհ՚եւ^ 

ԱևռթԱ առաս որ ^^) գշր*՚*"իք 

^ՐԲ չհ՚"Ր՝**9> գ՚^ւ՚^ևալ ասաց, 

աԻՀ/ լաըքան, է" ^ու.ռն այ գորՆահւէւ 

Վարժ , և. սսչ^* 
Մևր ^՚^^կառավաա րարձր ոաքով^ 
Շոր վեր կ^ելնի ^^)%արարվա՚նով. 
Ա *# սորա ես ճարլլն աեսայ^ 
^^\\օառաաի ^^\ մ՛ուն՛նաթ րաշելովէ 

Վարմ–, և. ՚ՂյԼՒ՛ 
Վրհ՚ե գձաՆ էր ւֆն խալի 
՛է՛ն բան ՚^ի՚նք քանքա՛ն աղաեղիյ 

^ր քււէԻՑ՛՛՛ ւՒ՚-ր ՚^՚^^Ժ 

Տակ ընկահ^ ըալնա կարհեցիէ 

Վարմ. և. պյւն^ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե7 



ՕօօջԽ 



78 



կառավաաիս ևոկու. Նկլէն 
|^<ւ/0 այ էժոոուս էս անէոէ–ր%ք 
հ՛ալի չքէ՚ն ^^\ գևօրայ ոա՚նևրե 
յ^Ծ1լէւեխ^ րսէոևո սովոԾռիէ 

ՎհաըԺ^ և. այլեւ 
Նրօ՜բ * \ քոէ-ոա ^^յչանգա§ գա՚ե%սեյ 
\^յե՚ն յին% մի մի՛ն ^^) բաբաթ, 
Ո/> իրե%ռ ^^Հօղգա ձև.ևրով^ 
էԼյնոսէք Ի՛Ա իէք աաԱ ռարգարա՚եռէ 

Վ^արժ, և. "Սչէ՛։ 
1^1^ ե–օ1ժն ՝^ու.րայ ^*–\ օիւար ևզաի*ե 
յյ՚/էն սրգէսհ՛ ւ1էԱԾՆու.յ ժողոմյրՆ^ 

\է սբա% ղաՆառւս՚ն ոչ աՄսնիՆւ 

Վ.արժ^ և. այլն է 

Տա-թ յին ՚^^)իբր՚է^՚Լ ՚Գ՚ե ՚^^) էակա՛նդ 
Մք՚՚ե էբ ^էակ^ յքէհոԱ ժա՚նկոաաՆ^ 
\էս էսոսէեո իքս եոբ սէևսայ ես 
Հա յ՛ա բիր թէ ^՝^\ օա<^էկս գ%ացէ 

ՀԼաոժգ և. այլն է 
•Ս1^«. առաՀւիՆ գիշերոււ/ո^յ^ 
Երբ սորա՚եբ 1^կա% իմ՝ աու14բն 
ՆՔՏ «^^ ՝^աղձեգոնին 
■Տե՜սայ իս եբառոսսր^էէ 

ՎՀսրԺփ և, ^սլ^է 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



79 



<^Րդ1՚1 ասև^^ մի՛ լքւսացոա.իր^ 
<քէ#ւ. ժա՚նգռոաահ– լակսէնոսմ՚լէհ» 
ՀԳրս/նք քւ1& իՆ 1յլ շաա յիսսւակ^ 
<տՆււբ ես ի իւՐ աթէէոոսմընէ 

վ^ւսչւժ» և. ւ»Ս^* 

« 1^ I ՚Լքօ \էԻԳ ա Ն*ն այ մի ալւ անքշն 
^Նրէւ մեռսԼւ ևս^ ա%իՆևցի՚և 
<\\չ էԳստյն զիս և, ղէէՐ կեա՚եթըՆ^ 
^Ա ## Լ. բ"1րր էմ կարասի՛ն 1^ է 

ՀԼչսրժ, և. ՚Հյլե 

^ռօէէ^օաոսռ երբ ռարթ՚եեցիյ 

՚^^)կլհկլուն յի% գիր պրեցի, 
«^\՛ ւսաա 1ձադա^ ՚Ք^՚Լ "Ի՛^ լակաս՚ն 

€ Գրար ևր ո վս ղրր կ եցի * 

Վ^էսրժ, 1ւ. ՚Հյլեէ 

հլՀգԱյԱ աՆիդ ադ՛^ կէսս ժաՆկոսէսյհէ ^ 
«ԵՋ,ՐՒ ՚^՚^)գօվրկՆ միՆ ՚^^)րոս՚նԼ էնկա>է, 
Հլ^երեկ աոսիՆ որ րա%սւռ՚նեւկ 

^^յԼ հ^Ղ."՝Խ1^* զա ^ լիս գնաց է 

Վ^արժ* և. այիւէ 

^Թ՚4՜ կարես Ժա1ւկրն կրէհկ1՚ր 
–«Եւ. աԿտէհ^բի գիր՛* է^ւԻ Ր^ 
ՀՄի՚ե ՚^^) ապասի քո կէհկի՚ե^ 
<լքՀորս սւպս/սի ժսէսոպ գսէիր՝հէ 

Վյսրժ, և. այլ%է 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



80 



^օւլպաՆսւլրվ ի%ձ ԳՒր ՚ ԳՐ"Ց^ 

Գոսս աո վեց յեաղշի յեամանըեէ 

Վարժ, և. այքևՀ 
քՏօ սս բու. վարժապեաի ^^րրՆ 
<1^Տօ ^ու. եէսրգողր աՈ»ռելրնյ 

) Ա^ու.ւքչւ1^ թոսմ՚ս. ա՚նևւք ամե՛ն օր^ 
«է՛ս այ ի1 31) փէշ^կխ՛ 32) խէրշնէ 

Վ,ւսոժգ /ւ այքԱէ 
«Ո/ք ^^Հսալւա^ի^ ՝^^\ սշվթա չարահ՝ 
4։\ձ.Նէ^էբչւՆ ոյլրկէ՛՛ էմ՛ աոսերն^ 
հՂ^Ր ՚1ե–՚ր ղ՚*՚Ի աար»^ աղիՆ ասաօդ 
<(Նս է^*՜Գ"ցՒ ^՚՛ գ՚^"՚ումչ^է։ 

Վ^ւսրժփ ե. սէախ^ 
« ) ՝%ՕէԼա օղլի^ ևս աք^լէաէր եՏ 
€Ոհ» անկհ-քի գիրըլե քնյեմ՛, 
^^Գ կ՚՚՚Ր՛*՛/ ձՒ՚^9 "՚– Թ^ մեոքհևս 
Հճէս լականրգ էլ ^ՐԼ^^^1 շեւք^է 

Վ. արժ • և. ա$ւյլն ». 
ք^ոո էս գՆայ, գեռ բա% շա ա պԱՀէ* 
ՒՆ^ մքԽ ^^)էքա ^^ ) գիւկիւՏ տոսին^ 
Ո/1 Բ՛երեք ^^)թայ իլղոմւ, գնայ^ 

Տաք 1ք"–ր չի ^""՚յ^Իլ չ՚ՀյԻ՛^^ 

Վարժ» Ա. այլնէ 



01ց1է126ճ նտ 



Օ^օօփ։ I 



81 



ՏսէԱ% սև ^րՆգ ՕՈէ~Ա ւե սո էէԱ^ 
\^ձ Ղ։ո ր ու.ւոեէիթ ղրկեօիՆ* 
\յքւար ու. եգս սորնձ աոոսրսյ 

Վ^րժ» էլ. այէէէէ 

Մին է/*"՚ր բ^՚^ԸՂյ դտ՚Կ^ցՒ՛^ 

^ակւչէչյ չէր, *1) բալ՚Ղք եր ԳւԻ՚իդ 
Հ\ո ոչ աաբ Օբով^ ոչ սաէՆէավ^ 
Կ ՝թւվվէր յ կ^եփէր գ ար շիլի՛ն է 

Վվսրժ, և. սլյ^ւՀ 
Նրք՚ռ օր Նոս/ե փէսէ էոու.ի%^ 
^երսիռոն էւերու-Ա էր սէոէ՚նյ 
Զ "րր որգո ւ. ՏոՆ ա ո ւի% Դ^՚չի*^ 
1^ռսէ%պ օս/րյ գուռ սւրի՚ե րւղճիսէ 

Վվսր </ • 1յլ "յլե • 

ք^այիՆ արիՆ աիղհ– իլոոսնիւԱ^ 

\քւ. %որա գարշԾէի ^ոաի՚Հւ^ 

1ձո ամեՆ օր գլի* ի Տ՚^՚-Իյ 

9^ռաւ. խԼ ղ1Տ։ Ա՝եՍՐՈւԼՊՒՍ Հոգի՚նւ 

Վարժ» ճւ էսւլն։ 

\յ*սԼյրագոյ1է եառավարչկ*1է 
^՚նդրեռի հ-դս/ն փէա "էայ ի՚եճ., 
^կուօե-ս, էԱԱԾռ, ռսան սեռս, 
<<^Հէ–զարեևյ՝ մեր ռ ա քսա՚Նոցիռ՝քէտ 

Վա ր(ք * ււ. ^*Ս1^* % 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



82 



^է յքէաիէ չորս բեռ% ղրկես ^ 

1^</ ՕՀք ս/^ա է^ն ամ^ս սւյ 

ք\ր չորսից ւֆ՚ե հէ չըլ սւեսսԱ1 

Վարժ, ևւ այհՀՀ 

՚կսէիւչուա՚եայ ) եսքրախէոի*երՆ 

^թաքսիօրս չժամուօ Աքեսայ^ 

Աէ-Ժ ստսուաք՝ ես^ պս»ս$ս$սլէ1ս/նսՆ 

«Ը«»^^/օ կ^Ր^Է^ *Խ^՚քհ րաե Ա՛յ* է 

Վվսրժ, և. "՚/^՛* 

՚էսքանշս ՚եևրկսյ գրեցին 

ք\րբաՆ մաբովըս զօրԼռի^ 

ք^^ է§ բսւ՚ն կ*դւ^ որ ժոէՆսւռսչյ 

^եի յեաոյ այս գիր ա՚նցցիւ 

Վ,սքրժապևաիս յաՕողու–լռե ա1ւ 
^իրասոսն մանկուհէօ ք^որգոմ՚այյ 
ւ^սառ^ռ սիսւրերա՚ւտ^ 
Տոէ-ոռի սւու.Ն% ^հ՚ե սե՚նայէ 




ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



՚եՏ(1՚^ն1|||ւԹ|ւՈ< 



յէՕէ իՕէ բսոից զոհէսբճւպի ոտաճահոբխէք յտհեւհաւք 
ի ՂէհՇշ եհ ի պաքւոճ 1Բեսրախայ ց. 1/հթեաճցւ 



1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

11 

12 

13 

14 

15 

16 
17 
18 
19 
20 
21 
։22 



Թաէյում՛ (Բ՚՚՚գշ՚ք՝) ^անգ&րձանք^ Կ"՛^* 

ՐքսրՆ* //՚ք Լամ հ՚եչչ բառ էւստմեւսկ$ս՚նփ 
Զըր^էն՛ բառ պարսկերկ՚ն^ շր^ա՚եակ^ 
ՕլՄալՍ» բառ աա՚ճկևրկՆ^ օթ&ակ^ ս&նեակ, 
ւ^սհր» \^***՚*Բր) պրս՚ուեայ սփռոռ* 
յ^ալր» պաբսկ, կապՒբա^ 

Թաշրիֆ* Լթհշրիֆ^ պարս, ^"րՀ Ւ^Ր^Լ 

Սոնթ • աշակևբա 

Ր^տՈԼր. շք՚գ^ ^եա^ ՚եախգիր ռամկ, 
Ս աԱլԱէԱլ* ԼսհպէպՀ ա՚ճկ* պաա՚ճառ. 
հրսասէ ՚"–77^/է է աիէ.րիէ.սա բառէ պարսիօէ 

Կս4ռավատ* (ք^ր^վ^գ) ***^Կ՛ մագճ, 

Ֆարտըվան՛ (^(^Ր՚՚՚իվէ՚ե) ա^^կ. սանգուխփ 

/^ա/ւաա* պրսկ» ^իւ.ս%ք կամ՛ աաաղձագորհ–. 

Մուննաթ» Լմին՚հէթ) պրս* և. ա^կ, մ"*ր^ 

խնգրևլ, 

Դ՚եօրայ* (կէօրէյ աճկ. ^ամեՏաայ ի չափփ 

Հուղտ* Լչէֆգ) ՚"^Կ* ՚լ՚սգ» 

ւՀասգԱ4լ* (է^Կ^ւ) «"2^՛^* պաաառաքաո^ 
Ուսբաթ» (պապք^թյ պբսկ, աեսակ, 
Օզգա, (4՚օ^^^) պր՚՚կ* չք1*աղ^ կամ՛ սյլ Լ ԱԱի 

Օխտը. եօթ%, 
յ^ղաէ գրգ**՚Ը ԳԳ՚՚՚Ը 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



84 



23) 1^ց.րուղ» (յ՚ըյՂՐւլգ) ԼՒ՚էՐւլգ) ՚^^կ* կոսԺ^ 

Օոսւմա՚եփ 

2 4) Լական • (Ա^յե՚ե) »"^կ* կ՚՝*՝՚ք* 

25) –^ա^ւէ • պրք* սւսէեւութ իսԽ^ կաս իւսւո^ոսսե– 

ւեէ՚ր-ոյ Ր^գ ւյ՚ՐԴէ՛^ ^ու-զէՐամբ բարկութ եա%, 
26) ^էէ1վ2,է– (Գ՚^Լ՚Հյ^ւլ) "՚^կ՛ ա՚Խագագորհ • 
27) Ղ^օվր* ՃԳ^՚Լր) պՐ"* էոճկ* ժամանակք Գ"՚Ր ՚ 

28) ^ունչ* (ք^օշի) » » անկիցն. 

29) ԼԼսլասի՛^ գրամ՛ պարսից^ Օ^դ Տէսս% ղբա՚1ւէ–ոյ^ 

կամ՝ 30 փարսք 
30) Թումբէ թումբ»^ աևսակ աևսակ <^էսյՀոյու ՚ 

31) Փէշա1լ* "(ր՛*» ար<^ևսսէ. 

3 2) ւ^էր* (,1""Ա1լր) վախ՝ճա%^ կաՏ շաՀ^ 
33) ՍաբաՀ՛ աճկ* առասօա. 

34) Սիվթա* Հ՚՚իֆթ"*^) ՚"՝^կ* "կիղբ^^ սկղբնա* 
ւ. որ ո է֊ր^է ւ-Ն • 

35) յ^օբա/ օղլի. շա՛ն որ գի. 

36) կԲէԱ» ուամկ* մեհ– յ՚\յմ–, 

37) Գիլգիւմ՛ (կի^յԻ՛^) "՚^կ* աՆօթ պղնձի, 

^Տ^ Թայ» էլղՈւՆ. թ՚Հյ՝ ա՚ճկ. ւԲարուկ ձիղյյ և, 
իչղու.Ն՝ ա՚ճկ. ի^՚Ր՚"ւից հառ% \Րոշայ կամ՝ մոշև^ 
Նի յ ոԼսէոի %շսւնսւկկ էոողս^ Ծրեբ ձիոռ բե՛՛ 
ռրն ճհււր^) ^"շյ՚Ս փ"11"՝ի^ 

39) ^էբէէ* ^Ր"՚ր» ասևլաՆու-ր փ՚՝2է"ց ^ *"դբ1՚Տ՛ 

40^ Փայ* աճկ, րաժիՆ. 

41) Բա լայ՛ Լպ^Ը^) ՚իորձանր^ սէ7ճկ. 

42) ԹաւՈւԼղ– (^թէմիղ^ աճկ, մարուրւ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



ծ^Ան ՕԹՈԻԹԻԻն 

Հյառէսչի1լայղ ԹՈՈԹԱԿ ԹԱ%ԻԳԵՄե8^ 
յւր տսլագրեալ էր արղէն յամին 1847^ Կնաէ՛ 
կաթա^ տամք վերստին ի լո/ս^ րստ էյնղրոյ 
մեծ* սլարոն Ցով^* Հյ* Սարգսեանի՛ քանզի 
ի վաղուց սսլառեալ էին սակաւաթիւ օրի^ 
նաԼլք աոա^յւն տսլագրութեաննյ եւ զի^ յըևտ^ 
րելագոյն բանաստեղծութեանց անտի մերս 
4^ երթ ողի ճամարին սլա րունակե ալքն ի սմագ 
մանաւանղ ՍԷՐն ՎՐԻՊԵԱԼ. զոր ընծա/եմք 
րազմավրէսլ սիր ահ արաց ի խրատ^ 



^^^ա^^ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 




օւցաշՑճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



ԹՈԻԹԱԿ ԹԱԴյյԳԵԱնՑ 

էկեղեցոոյ Հայասսւաճեայց 

Ի քԻԱն՚հՈԻն 
^արոն ||ահՓււՈէնււււ|ւ |1րդւոյ իւււոյ 




Ի ԿԱԼԿԱԹԱ 

1847 



01ց1էւ26ե Ե7 ՝֊յՕՕՉ1Ք 






Ր է ւ է ւ վ ս՛^^ է ք ս 1 1 



՚ 1 - 



>. ՚^ 



/՚՛ /^ Հ։.՚7 



է ՝՜ ^ -»- տ. 






ք՚^,յ /–^/^^ ժ^ւ՜ է՛ ^ .» *" ^ ս1.ճ»ձ ՚^^ «՚^ 

սէՌքյէ1քեցեր ղք1էքէ1՛ ք^ յսյ/հւս\ոՀւ՚՚հՏ*^ ՛և՛/ սյ 
ծ՝եր^^|ն^ս^արդ ծ՛աղուն Սքչ ։4ւ։սյ /ե ՚յ^ .ս - ՚^՚7* 
Հ/ ախ* վաք էն անաէսւտ ւզ՚ս^ձ^՛ ք Վ–^^ Լ -* ^^ 
^աՀքդաթիւն ^^այկաղոս^եւսց^ 4ձ.՛^ ՚^ ։^–՝ յ^ յ ա^ 
սէմ աղզաց աշէյալոի։ 




օւցաշՑճ Ե^ \^ՕՕԳ\^ 



89 



Վասնորո/ եւ ես յաւուր ուրախ ^աբսա^ 
Դյեացս ՀԱՐՍԱնէԲԱԺԻն ձեզ վա/ելուչ ^ա֊ 
տի ղգործ իմն ազգա/ինյ որ ունի գրաւա^ 
կէւ/ե /աւիտեեականութեամխ մշտնշենաւորել 
սւշխար^ի զեր ախտիս որղեսէր Հա/րութեան 
Ձ^երոի եւ զսլարտիս ^ա/րասէր ^սլատակու– 
թեան իմհյ յաղզէ մ1էնչեւ ազգ։ 

Անուն յետ Աստուծո/ սլատուելի Պատ^ 
մաոիղ իմհր զոքութեան՝^ թո ղ սովաւ անմսւ^ 
հս։սցիէ եւ օր^ւութիւնք ծՂւողութեան Զերոյ 
յաւերժարար ցօղեսցին ի վերա/ ամենայն աղ՛ 
գիսդ ի վերայ մեծարու եւ սիրելի Եղբարց ի^ 
մոցդ եւ Դուս1լ ուրեմն ի վերայ որղւոյ քո/ 
եւ Ամուսնո/ նորա յայսմ^ետէ մինչեւ յա՜ 
ւիտեան^)է 

ք^ոժաեէսպսււոի լ. Հ,ասյո իյ՝ 

Համե՛նա խո՚եէսր՝^ ոոգի քՂյյ 1^ հսէոասա 



Ց» ֊Բ» Մ. 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



Շ ^է > 

^^^^^%Կ >^–^> Հ^գՒ9 ./- ք «^–~* 1830^ 

թսքկք որ "Ա^ Ւ՚^Հ ^*քգ ս^փեաա$§$ա.ր ի ճեաահէէաա |^^*Լ՚շք՛ 

աի իէ րուք. ուաաի Հ^աաՈտտբձասկ խ^սիլ^ ա$շ^ կարկք. Տ^^ 
%տսոէսյ է$ւ.սու–ցէսեեէ %մա երգս էսգգի էսդգէ։»* §^"139 ^է^^՝ 
էքրԳէՔ ^է$րւս անւ»քէէ0էրժ $9Ա.մհօ Թու.§ւռի%գ ՚Հէ1* հ*^՝ ե% 
»աոբք 11՛* %էէր*ս։ 

\^ձՖ էա»էրօւատ*յսգձր ՀատքքերԼ–%**է(սՕ0է ք^ու^յ-սէկիա 
Թո՛ ղ հ մի ո ասռսկգ գ ի §սգռէսւ% ^աոէաոէՈ^սի յ\^գիսլաոոս 
րս$ո Փէւ"^*է էմաս$ուսսիրի \քբր*՚՚յեչէէ.ոէ ա$՚ք կա»$րկր ասե^՛ 
լի աոելշ քան թ1,՛ ,,ԱՓՍՈՍ 11Շ.Ւ՚ԱՏԱ՚1ւԱՑՍ**– 

•^–^սէմի ^եէսւա^ւ 1օՅօ* ^Աէսեստւ ի թասղաքե ||#քքք«. 
ս$ւ§^էգի§ս%$$սի՝ օթ– էսրասրհ ի ^մրոէ-լլի \սան^ ու–ր ե*. 
ղւտ/ւէսէ՚/ս անձր1ւ.էաւ.§ո ^ Օէոասրւաւ.էժիա^1տէէ ափէրի՚հդ հա. ^երօրս՛ 
Ս$խր§§ւ.թ–իէ^է ոգսոէ իմհյ ՚վ^ասսէկ1^ էհ" "՚ՐԳ^^Քէ ^ք՚^հ 
չԼր ւ^՚՚՚ւ Ր^՚Գ Ւ" "0" ^ու֊թ–ւսկ^ գո%^ եր»սդահ՜ու հր–^ 
դէ9ւ/ սւյս0$ւ.իկ որստոեուււ–ոանեւ և. ւսմէւօել ղմիէոս՝. 



Օւցւէւշօճ նտ 



Օ^օօփ։ 



91 



ացեալ^ է 



^սէմանոէ^՝ ուսասւ. կարգտսէ ի. Բ՚՚ԱՊ քՍ^/՛^՛ 4 րհ՚պեաէտբ 

հ մւսղոսս եւ ս գիէոէտր, ՚*Բ»Ք ժհէսնգւաժսէյն $ս$ա.եէսլ ասե^ 
աա»ոու.եսէաա եւ. ^^չ^Խ ոոակս ել. ե%%* էոս»&սէւփ՚ն $սէւ.ս»9ի 
Հօր քոսաւ,ւճաքւեւոյ ի Հաբսա%իս Ո/»^^՛–^/ Ի^Ր՚Ա Աիրկ 
լյոյ Ղէոււսգեւսէ եւ. գրեթէտ էաէո–$ս^իՆ ^ահգր 
հ՜իսի մեոոսմ^ էոոգւ.ոս սաււ. Հեսաբս էսւսօւթ^էԽ$սն րԱհ-ասք 
բերու.թ՜եսէե ւասւ^ոլյւս »§է ր»սրաւք.թ–ե»սե սրաոոո հւյւեսէԱս 
յահռասսս ՚ճի»աւ ե ւ. 7^»$ի$տ^ա»էւ իմ* ^ուԹէսկգ պ^ե$ո է§ւ.՛^ 
րեէա յւսրմսէրեէոյ եւ^ զքսւփփւր^» պասս»շԱէ7Տ^ի% յոպւսէիւէ—՚ա. 
կցու.թ–իէ% եւ^ յոր^^է$ա.թ–իէն ՝^սաա9Լէսհ–աղոյպ% |^ւ/»է«#՚%»»^^ 
պսէէոիւ. աէտնձիՂւ ^ամաբի Յեալ ՚^շւ՛*^ 

Մ՛ Դ՝* Թ13։՚ԼԻԴ՝եԱ՚1.Ց 




ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



ԹՈԻԹՕ՚ւ ԹՇՂԻռՕ^ԵՇ՚սՑ 



տայկ ի տեսիլ ՀայկազԱին 

ՕՐ ՀՈԼՈՎԸ ՀիՆգևրորդ. 

&որ Լա աաԱգու֊էէէո ի ^օլիս^ 
Ափկւուէ ի վսէ1» *–\ ս^հ-անօթ^ 
Վվսսսէէսսւսբեե եէսս ւոորսէ 

Ղ*աւՆե ի կսկիհ– և. մրմուՆք^ 

Ցրաաք/սէռոյօ ոո^ւոյն իէոնՕյ 
ՔյևղոԱ-մ յ ա՛նձ՛ն^ ՛էհ՛" Ւ Հք^/" 
ք\է.ր ի%ճ ևթԼր յ՝ռայլու.ա 
*Բօ»4՛ ղերևս օսէոառիսգ 

\^բրև. ղկդյ" ե՚՚Հյ^ ^ամօթ՝ 

^աչաօ ^աՆ1^ պաեգ^աեսէ 
^էսրսի կ անգամ՛ կասկահ-ոադ 

\ձյճապւսոեւ ի թագուսա 
Քվօ-ր առարկայ սիրոյ Ղ՝ի^է 



՝) ^Ս՚^՚՚՚֊ճ. Ի Հ"՚^*Տ Քյի^՚^պի՚-լւե^ \օա՚ն% (^ ի ||« 

պոլիս. 



01ց1է126ճ Ե7 



ՇօօջԽ 



93; 



ՏԼ՚Դտ՞ յոէ^սամ՝ սւՆօգա֊աք 

՚^էսղցր է ) գորով Գ՚*՚1 «*"ւ^«՚» 
ՀՀոուՏ գա այ սքՆ^էսղորգյ 
Թ4՜ ք՛ չարիս^ թէ բարի ԱՀ 

ք^$^ \^այր կոր ուս գիւրե գուքժ դ 
իւրոխա ք, խհթ <^այ&լ լ/^"» 
\\կՆու.ռի՞մ՛ մօրու֊ն իւորգ 
Ի գիրգ օաար գգոէ-հ ւ ղի"* 

^ի՚^չ ի ե՚"ր^ի՛^ յ"Ս՚՛ իոր^ոսրգ 
\յ^փա յ՝ որպ^ս լւսսա ^ալիս^ 
\^սսԱՖ աեղառիՆ էոարսէփ ^՚^ՐԳ^ 
ՏԼկուրուքժիւ-Ն ր"/ րս/ղաիս։ 

^^սէւոսերապաւ. ^^գ ւ/էոս*ո 

^ՍԼ*1ւ*1* Մեսրոէ/բայ ք^աղիգեաէէցէ 
ք\ր ի հ՜Նանիւ ոէքարգ ^աշիւար^ 
հ՚եստւ. ի^քխի՚հ ստռ Ա(#ք«քՈէ.ս«6՜ է 

ւԼօ–*^ էլոսարթ%ոց ^ր էոևսիէյ 
Շ^^ա/15 ռիւրեէսւ. Ղյրրաթեի 

Ղ*եռ սէսրգէսրիէոս ս/նձրև.^րՀ 
գլՔյէ^՚նՀ ասևէք^ ք^ա%գ^ Տոռառա% 
^Գյէ"զ "*ԴԳ ք." ւ.* ր՚նւոանիթ^ 

՜^ղյ^ եւ աօէէք^ էլսւր(քա%իռէ 



\ ^օ/ք^^^•<#^յ^^V»՝ գոաով» 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



5^4 



՚յ^ի'եչ^ գիր հղբօքկ ոյր <^&ռիՆ 
Լո«–Հ9 ^ի սեո$սն յեււսար գւէէ–^ 
՚Ի՚՚Նայիոէ գէք^ րսա ^ար^ք՚եք 
ՏԼա՚սմ՚ա՝^ ^էշ^է աՆու.ն ք՚Ս* 

^Մքւ^չ^ սիրասոա^Հթ երևքխէ^ 
ք^յց յիշաաակ ֆ բևրա%, 
Ն»~ "ֆր աեմեգ ի սրսէիՆ* 
ւ^րհ-արհ՜^քէո ^էսոաէք-աՏյ 

^1»եչ բո Լուսան "^Ր^/^Քք 

ՏԼորս իբր ա՛նգի՛ն մ՚աաանիբդ 
Ղ*ողարիկ կլէհ^ոց ու^ւէ^իրք 

Ց*վ&րշիՆ քո քյ^ւչել^ "Իք^ 

՚հԼՄոո աոաՆ^ — թոռ մ՚ոոասցիէնդ 
Զ^ի երևսստռ րսւրեեաւԼթ 
^յէ սկր իէ-րեաՆռ լք^չ^ ոաձէքւՆ^ 
^իբ ի էէիրէոս% (սաեգաոս/1ւբէ 

■ՀԼ՛^ ասպի սի բո ր*նաա%իռ* 

\\սսկայն փեսայգ ապերքան 

*\^ գս»խ յւսշխար^ ասս»ա%դիե 

Զ^ե-ռ՚ն ի յբնւսր ^ռՆոսքՅ^ռան ^ 

Վ^ւսոյց ա%կոց գարՆա՚նի^ 

|Լօ Ք^Գ ի ւ՚՚հ^ արասէսոսեէէ 
ՇէսշնէսՆ* ռմա^գ «սղեսէաէի^ 
Տ եր ե.աթսէփ **՚շր՛ ար ելէ 
աՀարռ ռր շուշան ցայն պայհ աո.գ 
էԱր մենսհւոր ի Մասիս ^ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



95 



Քվւա րգ լլղ Ք՚ԱԳ ՚"*՚0 –իպ"՚Ր% 

հորժամ ^Նէէ^ ցուրա <^իւսիսէ 
\^ոո ի %եոթուսա Տւսռառսէց^ 

ՔՀպս»րեռշսէու.\ւ֊Հյգ աիշւսւոակք 

^սսաւ. ւերս-սն ամօլժրէսւհ՚ք 

Տվ՛եք %կաչւևւ Մանիշակ։ 
0*ա^% ^ վճիռ յ՚էս\ւսցոէ^առ ^ 

Ա^Հ ևրաՆի էր անձքւն 

ք^է ^ո %Աան Ս՚Ս՛՛ ւ՝^ԱէոոսաՆ 

Նւ. սիրա ի սէր մրկողի՛ն է 
՚^ուո անգարձ \սէսարակառ^ 

^տթաՆայի կէսՏով^ յ 

^խգ Բ"Պ օր\եևւ պւշսԹ ւրձ*սաու.աՆ՛ 

Տձր աՆևլե աց 1սոոա%ի% է :» 
\\աու–&ո "իրդյե յ՜ յ՚աառեսէի 

Զ^եււա մլլացի աղգ ւսրաո* 

է\րպէ՚՛ թէ կ"՚ց> ղՒ գ^՛^ քդյ. 

Պւէէյ$քա% կե*Խաց չէ– լցևար 
\քւ. զէա ոգի պու֊էսրքՅ ոսե^ 

ՀևՆեաւ ի մհղմ՛ սիէ֊գ օգոյնյ 

Գ%ս» ց^ գ1տա ցդ վերացա ւ. 

^էս1ւկ արե-լե-աց ր ար 2^րոէ.թիւձ»% 
\քս Ձնէսցի մեՆասորյ 

^Հյղ վարաԱէսց վի^ ի ի»որ^ 

(Ար ՍԱԼ ի՛նձ յոյս չԱ է&աց^ 

^այց թէ Ի>որՀ;ոսրգ և. ԱՍՏՈհ11՚Ե՝է 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՕօօջԽ 



84 



23) Րբրուղ* Լ^ըյ^րւլգ) (ք՚՚^րըգ) "*՚ճկ՛ կոսԺ^ 
2 4) Լական* (լէյէ՚ե) ա^կ. կոնք. 

25) –Զ^ա^լէ» պրս* աաևլութիսե^ կա մ՝ խառ՚նոսւքե– 

ւէԴՒՂյ Ը^Գ ւ^Րգք*^ յաւ-ղմ՚ամէւ բարկու–թես/1։, 
26) ՝1լԷ1հ^Է՛ (,Գ*"Լ"՚յ^(Լ) "*՝^կ* ա%ագագորհ* 
27) Ղ*0է1ր* (գ^՚ԼՐ) պՐ"» ա^կ^ Ժամանակդ գ՚^ր ^^ 
28) ^Ունչ* (քեօշհ) » » աՆկհւՆ. 

29) սԼսլաս1՜1* գրամ՛ պարսից^ 0*/2 մ՝ւսս% դրա%է.ոյ^. 

կւսմ՝ 30 փաոա% 
30) Թումիէ թումբ" աևսակ աեսակ Հայ<^ոյու՛^ 
թիլքւյբՀ 

31) Փէշակ* պր", ար^&սա. 

3 2) Ր^էր» Լխայլլր\ վախճա՛ն յ կամ՝ շա^, 
33) Սաբա^՛ ա՚ճկ* առաւօտ, 

34) Սիվթա* Լսիֆթա<^) ա7$^կ. սկիզբն յ սկղսՆա^ 
ւ. ոոութիւն • 

35) ՚Քօբաք Օղլի. շա՛ն որգի^ 
36) Աքսյ* ռաւՈլ* մհհ– յ՚\յմ–, 

37) Գիլգիւմ՛ (կքօ-յիմ՝) ա՝ճկ. աՆօթ պղ%ձի . 

^^) Թայ. ւղղուՍ* թպք ա։^կ, ւԲարոսկ ձիոյ^ և, 

իլՈրսն ա՚ճկ, է^ղչ"էից ^աււե Մոշա^ կամ՝ ւՐոշև^ 
՛նիք ոԼստի ՚հչււ^ակկ աոոս^ ևոևբ ձիոպ բև" 
ռըլն (ԻլԳԲ^^) ՚^"2յՂյ փ"Լյ"՚իւ 

*^9) ՜^ՐԲԷլ՛ \յ^րար, ասևլաՆոէ^ք փ"էէ–"Ց ^ ^ՂՒԷ՚Տ՛ 

40) Փայ* ա1ճկ. բաժիՆ. 

41) Բա լաք՛ (պկլա՝^ ւիորձանթ^ ա1ճկ, 

42) ԹաւՈււղ» (թհւԳղ) ա՚ճկ, մ՛աքուր։ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



^ 



ծ^Ան ՕԹՈԻԹԻԻն 

Ջյառաչիկայղ ԹՈԻԹԱԿ ԹԱ%ԻԳԵՄեՑ, 
յդր տսլագրեալ էր արդէն յամին 1847 ^ Կալ– 
1լաթա^ տամք վերստին ի լո/ս^ ըստ իյնղրոյ 
մեծ* սլարոն 6ով^* Շ՛ Սարգսեանի՛ քանզի 
ի վաղուց սսլառեալ էին սակաւաթիւ օրի^ 
նաԼլք աոաշյի1ւ տսլագրութեաննդ եւ զի՛ յընտ^ 
րելազոյն բանաստեղծութեանց անտի մերս 
՛Քերթողի ճամարին սլա րուՆակհ ալքն ի սմագ 
մանաւանղ ՍԷՐՖ ՎՐԻՊԵԱԼ. զոր ընծա/եէԴ 
րազմավրէսլ սիր ա^ արաց ի խրատ է 





ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



.^#*^^^յ 




Օւցաշօճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



ԹՈԻԹԱԿ ԹԱղԻԳԵՄԵՑ 

ն^ւհն՚հՈՊՇՏԻհ ՈհՈ՚հ 11ն1>1|ն1*Ո<1>Ի 

էկեղեցսոյ ՀէսյասոոէԱեայց 

ի քԻԱնԳՈԻն 
^ա|ւոն ||ահՓաՈւնւա|ւ 11|ւդւոյ իւ|ւոյ 




Ի ԿԱԼԿԱԹԱ 

1847 



օւցաշՑճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



ԱՐԺ՝Ո՚^.ԱՊԱ8ՒԻ ԱԻ114- Ս1ԼՐԿԱԻԱԳՒ 

իք/եղկ հոյ Հայասէոա(քեայց 
1||ւււտուհփ ււ|ւււ|ւոն ք6|ւ |ււքոյ 

Աղերս ^սուեյւժամսաւոյց 

Ի բանիլ նորազուարճ գաչ1նան ուսոււՌ՛ 
նասիրութեան ի տիս մանկութեան՝ յեր՛ 
կիւղ Տեառն աո ի Ձէն^ մշակեալ քաղեցի 
եւ փնՀեցի ի նուէր ծնողական բարե^աճու^ 
թեան ձերոյ ՄԱնԻՇԱԿՍ յակաեց աղրեի 
Հեղի կոնի. 

Բա/ց իբրեւ ժամ՝ ի ժամ* յառա^ գնա^ 
ցեալ զարուն գթութեան ձերոյ փոխաղրե^ 
ցաւ յամաոն ամենառատ շնորհաց եւ որդե՛ 
սէր խնամոց^ Պք^Լ այնքան զի ի ^եոաարս 
սէոաքեցեր զՈրղի քո յամհւսնութիւն նման 
ծ^երունազարղ ծ՝աղհւն Աբրա^ամեան սերնդոի 
հւ այն՝ վասն անարատ սլա^ելոյ զարիւն եւ 
զազզութիւն Հայկազունեաց^ անղրանկին ա^ 
սեմ ազզաց աշիյար^ի։ 






89 

Վասնորոյ եւ ես յաւուր ուրախ ^աքէԱսւ^ 
Ղւեացս ՀԱՐՍՄեէԲԱԺԻն ձեզ վա/ելուչ ^ա֊ 
տի զգործ իմն ազգայինդ որ ունի գրաւա^ 
կան յաւիտեեականութեսւմի մշտնշենաւորել 
սէշխար^ի զեր ախտիս որդեսէր Հա/րութեան 
Ձերոի եւ ղսլարտիս Հա/րասէր ^սլատակու– 
թեան իմհյ յաղգէ միւնչեւ ազգ։ 

Անուն յետ Աստուծո/ սլատուելի Պատ^ 
ճաոիղ իմհր գոքութեան՝ թող սովաւ անմա^ 
հււ՚սցի^ եւ օրհ1էութիւնք ծՂւողութեան Զերոյ 
յաւերժարար ցօղեսցին ի վերայ ամենայն աղ՛՛ 
գիսյ ի վերայ մեծարու եւ սիրելի նղբարց ի^ 
մոցդ եւ ^տւսկ ուրեմն ի վերայ որղւոյ քո/ 
եւ Ամ՝ուսնո/ նորա յայսմ^ետէ մինչեւ յա՜ 
ւիտեան^)է 

\\ոժաՆսւպսւէոքւ լ. Հ,այր իմ* 

ւ^յե՚ՆաքսոՆէսո՝^ ոոգի յ^դւ^ և. եւսոայ 




Ց՛ ֊Բ» Մ– 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



Շ « -Ւ 

^էչանկ իյ՝^սմ՝ի Հ^դկաքք յամի 8^՛՛"^^ 1830– 
քէարձի ը%գ իսյաշիաբ^ Հս,յրե%ևաաք՝^ զ^է^^պկաաք մի և. 

քէաւստկստԴքք կքւե բարբաւաէԱ մարգկաՆ։ 

Գ^ապկայ% սիբայքեստց ոք ՚՚քգկ «^^« ք |>«7* Գ^՜ 

*§$եց$սւ. ֆ իասոուկս դ^ասգաաէզսէւքգ ըսսա ոքսւ,մ ^ս§^*սրեէքէսա^ 

թ՚ասհք որ ոաւԱ հ՚^չ ^ագ »աՌւմ$ն $ոուո հ ՜ձհր»»§Աասո ՍԼ/՚^՚"–՚7/՛ 
մսքզասլուբ^ $սպբեալ^ միշա կրեր ղ^^րկէ՚-ղ մա^ու ի ոքէր–^ 
աոր ու րու.՛/* ոա^ս»ա$ո կսօքարձէոկ ոաօսրւ ոչ ե»սո1^բ1 ^յսա– 
%աց$էտյ ոսսա-ոսէեեէ ՚եմա երգս ասպ գի $ա»զգեո, քԱՈ եթ՜ք^ 
երգօ %որէս $սԱւսխփ$րժ– էէււ/եօ Թոսիցի՚նգ "Ա^ է՛^՝ ^^ 
սեոթ ^ է$ չ Նոր«ո1 

\^ւ^օՖ *ատէրս»$**յագԼր Հ^էՈճՏքրԼՆսէխօս ք^ուԹ-ակրո 
Թ-ո՚ո ի սհ ո $սռոկգ գի էսգռաւ.% ^աոէր$է1^ոսի §\քգիսլ$աէոս 
րսաո ^իւ՚*է*ի իմասաասսիրի \քբրս§յեոէ.էլւ ո՛չ կէ»ւր1^ր աատսե՛՜– 
լի ասելշ քան թ^ ^.ԱՓՍՈՍ 11Շ.Ի՚11ՏԱՈ,ԱՑՍ*** 

–^^էոմի ^ես$ո^» յ,օՅօ* ^ս»սես»§ ի քսպսէք% \\ոս^ 
§ոաՆգիաօ%ոոի՝ օթ– ւսրէսրհ ի յ1^մբ0ւպչ^ քսահ ք ուր ե^ 
ղանաս՚ն ասսձրե–$$ւաո ^ օաոսէբուԹ՜իւ^Ն իաորբ1է^ ե՚է– ^էեբռիաք 
աոիբոսթ-իէ^ք ոգւյու ի՚^Ա ՛մ ^«քո1;ի՚Ն պիս աբգեօթք եթ՜է 
չհր /^՚"/ Ը^՚Գ է" **Ա" ք^ու֊Թակ, գոն1^ երսէղահ–ու հ բ^ 
գւ»յ այո$§սիկ գբասոեոոէ֊օստեեւ 1ւ. ւսյ$»բել պւ/իաոս1 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



91 



^էէէմաԴաւՆ ուսասւ. կասրգաաէա ի, Բ՚՚ԱՊ քՍ^/՛^՛ 4 քՍ՚Ղ^՚՚՚է 

հ վաաոաաայպ Խա ս գհէոկբ» ՚Դ՚աՔ էփս՚ե՚գէէ՚մայն ասռեասլ ան^ 
ասոէէւէոտէո Խէ. չնչիԿէ որա1^ս Խւ. ե^հ* աոէէ»կ»սսէ% $տ»էւ.ւս9ի 

հ-իսհ մերէէւյմ^ ւորգւոո աառ Հ^էսբս »ա$յսօթի՚ն»սկ բնհ–»$էյսւ^ 
քէերոէ-Թ-եաս ւ§տ§ւ.ւաւյւս ոէ րաէտա».Թ–ե՚աս սոաոոց թէյւե՚ասս 
^աէէռս$լ.ս դՏէւաւ ե ւ. ՝ճւ»էաս»ե»ա»ւ իւՐ ք^ութ-ւսկ^ պ^եաէ» $ււ–^ 
բեա& յսէբմաբեչոյ եւ. ղքսւփէւրՆ աաս9շոէ7Տ^ի% յու–րախաաէ–^ 

պասաոիւ. ս/քեձի՚հ ^ամասրի Աէէսլ մէշա։ 




ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



Շօօ§1€ 



ԹՈՒԹՇԿ ԹՇՂԻէւ՚ԻԵււ՚սՑ 



Հայէլ ի տեսիլ ՀսցկազԱին 

ՕՐ ՀՈԼՈէԼԻ Գ՚նգերորգ. 

Ցոր ևս պանգոսխէո ի ^օւ իս^ 
)ձւքբուլ^ ի վա՚ն ՚^՝\ աՆՆանօքՅ ^ 
Վասաայ^արձ^ կամ՛ յողիսւ 

*հա#ւ^ ի կսկիհ^ և, մրմ՚ոսնի 
ՏԼէա բաչասա՚Ն կառ%ա >օ/ո, 
Յրտասառւչյ^ ողքւոյն խոՆչ, 
Զ,ևղու.Տ յա՚նձ՚սկ վ^ա ի վայրէ 

(\ւ.ր ի՛նձ եթևր ւքռայլուա 
Քօղէ ղեր ևս քաոաօհս. 
նբրև. զկոյս խայհ^ յաՏօթ 
^աչաց <^ա՚եք^ պա՚նգխաիսէ 

Պարսի կ անգամ՝ կասկա^ոա^ 
^"ՍԳ չք^Լ^՚՚^է^Ր ի կարհիս^ 
\)^7^ապարևլ ի թագոսսա 
Քվւէ֊ր առարկսլյ սիրոյ Գի^է 



՝) >>Ս«^"*–/, ի վա՚ե**^ ՔյՒ^՚^պԻ՚-սԻ*– \օա՚ն% է ի կ« 

^"էի"* 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



9^– 



Քաղքր ի ) գորովդ Գ՛"/ ՚՚՚"–է"% 
1\է$ու^մ՝ գա այ անկաղորգ^ 
ք^^ հ չաոիս^ քյ^հ բս՚րէ*՛^ 

ք^^ Ա*սէյո կորոյս զբւրե գոէ֊թ յ 
հ՚րոիա ի խէթ ՚^այևլ յի՚*յ 
\^6նու.օքւ՞ւք մօոոսե քսորգ 
Ի գիրգ օաաո գգու.ռ է ղր"^ 

Մինչ ի խոր<1ի՚ն յպյ" խոր^ոսրգ 
\յ^փա յ՝ որա^ս լւսսա ^ալիս^ 
\\ւքպք աեղացի՚ն աէսրսէփ ^"ՐԳյ 
Քյ^ուրոսթիւյն Ի"1 բէսոաիսւ 

^ասէսօրոսքռաս >^^ ւ1էոս$ռ 

յ^Ա՚ՆԳ՛ Ս՚եսրովրայ ^աոիգևա%ց՚է 
Ո/» ի Ն՚նահիւ ղմարգ ^էսշիւար^ 
հ՚Նաւ. ի՚ՆբԽի՚էէ ւառ յձ,Ա"՚ուահ–է 

Վյ^\ զուարթ՚Խոց ^ր աեսիի 

Ղ*եռ մ՚արգարիաս աՆձրե.^րՀ 
^Քյւ՛^* Աէսեւք^ ^ա%գ^ մոռէսռսսԽ 
Ը,օ օճ՚ո ^ՂԳ Ք" է–* ր՚եաա%իբ^ 
ք^«//օ ^՚"/ "/՚ ւ՚Գէ Բ^՚Գ անոէ-էսՆ 
՚Քւ7#^ և. աօ1$կ ռսւրմ ա%իօՀ 



՚ ^ ^օրի%»սձքէ%՝ գոլով» 



01ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



^4։ 



՚ՄիՆշ գիր հքլբօքկ ոյր ^&ռիՆ 
Լոսր ՝ի սերսսՍ մեռէսո դքէւ֊^ 
^Ի՚Նայիւ^ք;։ գէք^ ըսա Տ^^Ր^/՚^է 

^յՐինչ սիրասոէ^ւբ հրելռի՚եք 

^ԺՑ յիշյ^»»"»կ ք» բերան. 

\քւ– սֆր անմեղ ի սրաիՆ՝ 
^րհ-արհ՚^իր ^քէսրաժաէքյ 
^ի^չ^ քո կռսսաՆ սիրևլիթք 

ՏԼորս ՚էրո աՆգի՚ե մ՚էսաանիբ^ 
Ղ^ոզարիկ կլւ^ոց աք1ւկիրդ 

3*վերշքւՆ քո յ^՚ձ^լ "Ւքք 

՚ՀլՄոո էսօաՆք — թոո ժոււսէսռքքնյ 
ՏԼե երեսէսց րւսրեևէսւԼթ 
^Լբ սհր հէ֊րեա^ռ լք՚է*՛ ոէձէի%ք 
էՀքքբ հ սէրասՆ խանգէսղանթէ 

■Հ^*^ ^ սահ Ա՛հ թո՛ րնաա%իռ* 

յձաեախ փե*»այգ էսպերքա՚Ա 

*\^ գս»լԱ ււսշ1սար\ ասս»ա%գիկ 

Ձ/եռե ի բնէսր ՚^եհ–ու.թեաե^ 

Վ\է.սոյօ ա%կոռ գարՆսւնի^ 

Ըօ բե՚է է ւ՚՚հ^մ– արաասոսեի 
^էս^աև՛ օւքսէ^գ էսղե-տաէի^ 
Տեր1ւսւթս$փ սւշրէւսրեաէ 

,Ոո մե՚նա-է-որ ի յՐսքսհսյ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



95 



ՏԼիա բգ ըէէ քղյգ ^այ աիպար^ 

\*՚որ ի %եոբու.սս9 մ՚ւսռառւսռգ 

ԶյկԱ*րկե՚շսէու^\ւ^որի ւէէ%ս»սէսւեդ 

Ո<.»Ա/(. §ե րեսԽ Աէ$Խթ րւԱէՆ յ 

ՏվւՆջ^ %կաչ$ել \^անիշակէ 
11*<ք/^Ն 4՛ Ժ^հռ մ՚4ս\առոււսց , 

Ա^// եք» անի կր ա՛նձի՛ն՝ 

^^ յչո ՛Ասա՛ն ԱղքԱ /11«#»ք/քւ–ած 

էէ. սիոա ի սէտր ^ո1լող^նւ 
՚^ուո էսսգարձ ^ԱքԱէսրակէսռ^ 

ք^^՚քժ ս/Ն այի ե ա $քովիՆ յ 

^գ թեղ օր^%ևԼ տֆշա զ^սաու^ահ– 

^երսէնեչևաց քսորա^ինէ » 
Աաու&ր "իր՚Լ^ ժ մաացեաի 

Զ^ևռամբացի ազգ արար* 

^\րպհս թէ* կաց, զի գևռ քոյ 

Պւ**յւքան կենաց չխ լցեար 
\քւ֊ ղէա "գի զուարթ ուե^ 

Հեհեաէ ի մեղմ՛ սիէ֊գ օգոյնյ 

Գ%ա ց^ գէէէս ցյ վերսէցա ւ. 

&ա%կ արեչեաց բ արձրոսթիսնէ 
\քս էՏւացի մենասոր^ 

^՚ՍՂ. փ^րանաց վի^ ի իէոր^ 

Ո՚-Ր ^ՍԼ Ի^ յ՚Ս" ձ^ ^աց^ 

^այց թե Ի՚որ<;ու.րգ և. 11Ս8ՈԻ11Ն՝է 



01ց1է126ճ Ե\՚ 



Տօօ^ւ^ 



96 



Ա^^յլ և. ^հշ^Ր ՛է՛ս՛ ր՚էքԱ սա եղհ– 
^Ր յ՚ՂԻ՚^յԼ Ւ ""՚՚եգարսյ 
^ապանոսեւսե գ*"՝^ հ գեղձ 
\յ^Աէւկր ոռ շոսնչ է Ծոս/րսՀ 

Հպհռոաս ի էոսւ՚նՕ էսոեւոհռդ 
Ղ^թոմ ևոևսսւ կաոևկիռ^ 
^պսպս»ր1^ \քրէսռոօ 

Հպս/1էռեՆ ոսշո» է վաոան 
Ք^ որա՛ն որ աեսարաև , 
ՏԼի գհթ Դ^"Գ"9 ^ա՚նրոսթիսԱ^ 
ՎյոարԱսռեՆ հ ռնգրւ^ւ 

\^ս$\ու. արևաՆ բուն ^աղորգ 
ք^*աս ի թաթի՛ն թէէ֊կ ւՐօա, 
Տիէ-ր յեկո%եա% ըլմ՚պևլիսդ 
^որևլ թ՚^էէր է ^ոգիսէ 

Զյ՛ որ Րկգ ցուրա և. քլնգ աօթ^ 
Հէսաի դուղ/էՆ բաւլյ՚»աաա%0 
ՍԼ *«օ/» Ա*որփեա1Ն ի կաօոսրգք 
Հա^Իգևայչւ յերառ ^իասքա%չէ 

^սւփառէսեան գու. պանգու.(Աէո դ 
Զք Ք" Բ"Լ"Ր կեանք ևրաէէչ 
Մրր եթոէէ քեղ րաղա յողգողյէ 
Զ^օր աեսանեէ ա%^աԱք 

Ասա քւ%ձ յաՆկարհ– ՜ւՐորւքւեաՆՆ օթ 
ԼուսոյԵ վառևալ ի ՝ճա՝&ա՚1»չդ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



97 



Աո. ֆեկքք^^ յօրաՆ^ 
Օ Դ ոխ բաց **> ՚– վելէէէ ոլորտ դ 

ՏԼե-ոան զարմաՆռ գոսրս աեգոսսսէք 
^սէս^՝ և. ^^> երե֊ան^ 
\^ու.սսէրփե%ից \ան \քրէսմւ 

Ո/1 էսսէոոէ-հ՚ոօ ստրձէսԼհռ փ 
\*Նձ ի աեսիլ ևրԼւի 
^Ագ ա–ոոէսս»կա1ւ խւքսի գհց* 
&1\յժ ք^րյ՝1գի գերաղսր^ 

Ք^կայ ոսն^ո սւռէսթաւր^ 
Ո/ք ւ/երքժ ՚՚ՐԿւրՒ սս»Աս*^էհչ^ 

Ձ/այե ^Աքռ^քքու-սա ռաոոզ^ր 
ՀԱՑԿԱ՚՚Ց է^ այս I^րև.ոյթ 
Ո/՛ սաասէեեաց ւրսրին ք^^/ք 
Ջ^ՍէԱսէուահ՚ԱէփէաւոՆ ո՚Նեսրույթէ 

ւՇ^էգ ու^ր ւԲսէսիս ^էսմա՚ն ի մեր 
Ղ^լոսխ այ՚րաո^սէք ճիւ^սէ^երյ 
Նւ– հրփ%1^ վարս ի ՚նսէրօա 
է\սԼե^ղքէՆ սէռաւօա է 

1*՚^|հԷ Տհաա%ես/1էԱ այս սսէոէ֊ե ր^ 
^ոէ.իւք ^պէւ հ*" Լ. է^թ՚ե՚ր* 
^որժսէս հ պօէսօ հ՚ս»րսււ.Ոի 
Պեղէի թ՚ձ գուր չրոյ։ 



ռ\ց\է\266 Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



98 



ՀՏԼք^ գու. մ՚ա%ոսե է վաաաակ 

ք^ողեաէ ղ^ոէ-ր կե՚եգաՆի^ 

Պ ե ղհ^Մ ՛ՀՐ V "՚ 7ք "՚է՚՚՚՚է*^ ք 
^իս գամ՝ ի սէք եոէէւռոիէ 

ք^^ քքսէոգ էոես (օ-ւ^ ասսաոսսւհ՛^ 

Փութ չաանհ ստդեաիսգ 
Տ*օ$ո.ւս%գու^քժհւՆ հ՛՛ր իր՛՛՛՛՛ի 
ք^ս/ մ՛ուլ աՆսՀէ պ՚եչ իսպէսռ է 

ՏԼերեիր ասէԱՕէսՆ արգւսսասհգ^ 
է**Հ» կիպու-ռոս ^արև, ա%գ^ 
Տ^ոսրցըն ի Սեր գաշաորայ^ 
^րնսէէեաով գես9որայ1 

(Ա.սաի զայոոսա 1ձ,րփ՚–ոյե աստպ^ 
Ղ*րնք^ զաշխար^ ի աագնապք 
\քւ. զարսէոահ-ս ^էսմօր^Ն 
Աասահկ կիզու. սր^ր1^%է 

Լբ՚ղու. պս$սռեաւ ի պէսպւսկդ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



99 



ք^ողրւ. յա%գի ըպ գու֊թան^ 
Ա/է քու.ր գիմել դովութևա%է 

հղինք Ի ՚^^ՐԿ ^ Ի ՚^օթ 
Ցոգի ևղևաւ ապասսէա՚Խ^ 
ծ^ս/տէւսկաՆ ռւսդցր սւոօա 
Ի հ-քսռսէէ^ս անգ մոռա՚Խս/կէ 

քւ^ոսփք աևրև.աս9դ ասա Հլ աա$Ագ 
^^ացառ փշոսա գժՆձաՆ, 
^Ըյտե^ րԿրՒ" Ւ ւքարմ՚աԽգ^ 
^եպոեգ Նէսռոռ ս.սազմ՚ոսաեաԱ՝Տ^է 

ՀԱ6Կ ի աեսիլ ՀայկաՀնի 
Գարձու.ռաՆԷ ղարժաՆքԽ* 
Ո՚°ք–/ւ էր. \Ձ^գիՆ փափկոսթէքաՆ^ 
ՏԼայն թողքէ ձձպ Հայասսաա՚հ։ 

Աէ֊ր ^իշաաակ՚ն երաիսաձառ 

Հասու% ք՚*^՚Ս ^՚" ^*"՛՛""–՛՛՛^ • 
ՏԼայն ի %որա երախաիս՝ 
1Շ^ու.ա՚ն1քց1ւ ձեգ յՐսէսիս։ 

յՁՖգ ոէ֊ր էճ^՚՚՚՚Լ ^քւսւհ-ան 

*Նշահ և գաս ^աշաոսթեա%, 
քէրգսոց ՀօԱկայ ի րաժքսե 
3*ս»ռ ա%գ ո է-թ և սւ՚եռ ^ ա% եո կհ՛^ է 

0«–/» ա ռաշի՛ն էր ՚՚՚/գքւ^ 
\\է.րաիէարար բաժւսկի%դ 
ՏԼսլքս ք^ողէ ձեպ գուՏտ ի գու.7^, 
Ը/7^օ ս արան վայելո ւ.չէ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



100 



հւ. ուր յ^գին փափկոսթեա՚ն 

Ցոր Հայրն ևգաւ. մ՝արգկու.թևա՚ե* 
Ո՚°«./ք են վայկքե անրեի՚ե 
*Նորա ա%յեո վէ՚ճակ^է 

Ո «./» աիէ սևդաէէ սրրոէ–թևա%^ 
Ք^որ Նախ յարոյ^ ՀսԱասաա%. 
Հաշա ել լՏԷՐ ի ՚եա^էր, 
Զյ^երկ և, <;ու.նձ մեր օրհնել։ 

\1Ն<^ե՞ա եդև. ւֆնչ^ իսւդառ , 

\ճրյեՆակսԱԽ սոէ.րր Անաա/ւ., 
ՈէՀ» ի սօսեաե <^ովաՆիսյ 
Գիաաց Նսաեայլ աշիար^իսդ 

Ո^ յասաեղունսք ո$& յարև^ 
քՕ& ի ^աղձկէ ո$& ^տերԼ^ 
\*սկ սա ի սեռ և. աեսաե 
Ք^աղայն կրթեր ծ^աւՐանակէ 

ք^գ ո ր ի վի՛^ խորա՚Խգօէձէդյ 

Ցոէ.ւքպ մի եկա.Լ ՀոզագոէՏԼա^ 
՝^առավաակ գեաորսչյդ 

Պեր՛ճ ի շոսշան վառվաէՆուն^ 
Քաղցր ի պաոսղ պարարոմե^ 
&օրի%էք,Ն ի ՛նախա՛նձդ 
Հոսսափաղ փիւՆ ասաեղաց I 

Ե«– ի պաղոց% աԱոսշակ^ 
Ջյսեմա^արար օշարակդ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



101 



(11ք»սք Ծովառսէն աոաասուք^ 

Հկգ Գ% աէ.ա.րյ ՀսԼ/ոյ շ՚՚՚֊Ք* 
Հեկեկալով^ Ղ*ի^օադբԽ 
Ք^այս արարի գարձ րւսեի%% 

.ԼՀ^ա մեպ ^ասէ% և. կորեա% 
Վ^աՀճ՚ՀօՆ աէ.ու.րռ մ՚շաերանգ 
Ո/9 էսռ պասքիս պսէաակ&սէի 
Տւսպսւսսք ՝ դ^իւք ոգեսաառէ 

՚^յլ ՚Փ՚՚՚՚՚է Ւց^՛՛՛ "ս՚՚"քԻհ 

Գառն ^ասևլսւ% և, չ^րք՚Ո* 

հորժամ յե^րեկ գէպ լյ՚՚^էր^ 

1*ՆՀ աստէոսէ^էսր ա՚նուքր1րրՀ 

. Տե՚սահէի^ *^աիսրա՚եռ • 

&եյ՝ակ վե^իս ի լխրաէէց 
Հովիս որ ղէսր հարաէ.ոէ.ա 
Վ^րէր ի վե^ր կդյ՚՚ը^ ^օա, 

; Աչքսարա՚հին նռողՏրաչ , 

Տոչորք ի տապ ոգեսպառ» 
ՏԼէսոասպասրիգ գկՒ՛*՛^՛/ 
ք^օթ սւփեօաՆ Բ՚՚՚ք փ Ք՚"1ւ 

՝^առանռ ա՚ն§Ֆո ևրաւՐակ 

Ղ*»սչար սիզոց փոի»ա%*սկգ 

^ՔՀարև^ակէզ^ քարակոյաէ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



102 



Քյ՚՚֊ր ըՕ^Ր պ**»ոէ.կ մօր^ 
Ա»7Հ^ պարարիչ^ շեգ կաթի%^ 
ՏՀոգի քամէր հՆող1ւն է 

Հ,^ >ք ո &.% աեսիէ ւսղեսաիսդ 
&ուշոյ ողքոյն ասէոէսւ. դէս • 
Նւ. դ^^չ^ Հովիւն անգ »ոբաու.յ\ 
ՇէսրձւսհՆ սօւՆք^ր անոզորմ՝» 

էՀիգոսա չերի՛ն թս^փ ի ^սչքր, 
Գիմէր գսեք մ՛արգ գալար^ 
ՏԼադրիսւկաՆ Նոյափասմ՚րբ 
լԼ/ւօէ«ք աեսեէսք լի հաղկսւորքՀ։ 

քէէ֊ր ե. Հւսռի սսէօմ՚ոսէոեէաէն^ 
&ակաԿտ աոբե-ր »&%աեաե9 
^Շէեգրր ւճե-պեէսռ շոէ.աափոյ1Տ^յ. 
ՏԼ^օաչ^ վարեք հսւրսէւ.ոսաէ 

ւ^կանաձիսէ իաւրր ադրեր^ 
^ւսպսւե ՚եոռիՆ ղիՉաՆեր» 
կեաՆբ ի րնի՚ււ* որ Ի՚իւ^՚գքՐ^ 
11«քԱք ասնվբդով^ պսիթարւ 

(աՆգ ^ովանեաւ. ^ս»ռե%է.ո^ք 

՝^աղցրիկ սոսքե.աց դե՚^Ր 2"^Ղ/^ 
<1(Ա ^ս աւ.ասիկ քեպ ապրոսսէո^ 
Ա ւս ի՛նձ աար^ա՚նբ ա%կորոէ.սա^ 

^երա»օ ա%ոյշ կաթն ե "եր^ 

Ս1օ.օ# 10 1ւ. ղասր ափէի^ ձերէ։6Ւ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



103 



կեաէւբ վճարևաց /^գ կ^ր՚էյ* 
^ֆգ աբօէոոյ ^օա %որա 

ՏԼարիւն ի լափ գ այլոց աայ. 
Քս/եռի գաղաե էՐարգախոշյ 
Գայչակորիւ.% Հռուքոչոս 
ք\չխարե՚նի զիւրե-Աէւ. մորթ^ 

ԳսՖկարհ– ի <>օ^ Նորա մ՚ուափ 
«Մ^՛ և.ս մանուկ յա՚ճախևր»^ 
կրկ%ևաց ւ^րի՚ե անվձ^&ր. 
((Չձ^/ իրքգ յի՚^է^ ա՚նհ^անօթ^ 

Ոձ յհսկ իւ-րեա՚եց՝ քք՚ձ \0*քրՀ՚"–րդյ 
ՏԼգժ՚նեայւէ գիաեւՐ գազանաց^ 
Գոք Հռովմայ գերասաոսահւ 
ՔԼոո շաղաշոսրթ այն Վհսաևան 
^իչ Ն՚նա՚հհր ՝^ար1ախա՚Ա. 
^ոռ՚նկութևա%ց Նախամ՛այր, 
կրկնապաաիկ արար չար 9 
Ար աղարաեաց դ\^արա.շա%^ 
կևնգանական ջևրմ՚ոսթևան. 
ՏԼոր Հայրչ^ գից Լ մարգկա՚ն, 
3 ախ "րր ա զան վա ռ ար ան 
յՐշաարորրոք ^րգ^^է^Րք 

կևնագորՆևլ զոգիս մեր. 
^ա Լ զանձն նո սիրակա՛նդ 
^խաից տու.ևալ շնոսթևաԿէէ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



104 



^աա&րաաֆ քթսե սիրոյ 
\յ*Նոռ էՒ՚^ւ՛ ւ–* րսսքեաոսէ 

\^որ^րգէսւոո 0***յ^* սէ՚ճեէսռ 
Վայրւսգսքսոայն 1ճիւ.սւդառ^ 
ք\ո ի ժա՛նիս ւգիաւտոո 
Ցողոռ էսրեան ե1լե հ րօ-Ոէ 

|)ւ<՛ և֊ ւլաշխաո՝^ ևո1լեասառղ^ 

Աքլ ա՚նյսէգուրգ ռաղցուկ »՜«օ՛։» 

Ղ*րա^ ս/րգԾէսե իմ՝ սէշ/սէսր * 
քՀրոսմ՝ \\ր^ի՚ե աչ1ւ.որ 

Ք^՚^օան մաաոէռ կերաեու֊րէ 
ՀպՈղմ՛ գսւէՆԱէսշոա^է ապ* ^սքրեսէւ^ 

ԶյսպբստսեոաԱ ղեւմեոց սէարտՐ 
Ք^սւշիէէսր^ ելհռ սէմե՚նԱքյԱ^ 
ՏԼի ուր ^Լգգք^^ ո սր \ոսթևրյ 
(է՛* է֊ր , Գրիգոր ք ու.ր Վ^էթՏքր։ 

հ ռու%9 երերիս հ–Ա0Լէսմու.սէք 
ւՇԽպակա՚նևաւ ^եղձա^ցիէն 

ՏԼգեօւի աւ.ա% Լւ քաղառ^ 
Նգի՚ն ո դէդՒ՛ *" ՚– ե-րսւե • 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



105 



&որ որպկս Լւ աեսա՚նես ^ 
հրր յ՚^՚եքրգ1> ասպարկղ 
■Հահապսէդօր եեանօ բսւզիՆ 
1* պեդելոյ գայս գէոոք^է^ 

Ո#7 ԳՊ§՚* ասես գ^՚՚յե գսքղէո*։ 

^է ոչ^ իէքկէ ւՇ^րարաա 

Ք^ակբե "էրդյ դաեասրաա^ 
^Ոէ-^ս \ոմէււ1ն սէլէւորդ 
Վ^ար^ր ըո ^օա% ւսեգա՚էւօրէ՝Ֆ ՚ — 

է\սր քւ%յ^ պևրևս՚Ն արսգս»կ յ 

Պարզ&սւց ժաիաՆ աեոսշսէկ* 
\քս զյաւ.իսւես»%ռ սյ%հանօթ 
՛Լույսե աս ՚"–շ"յ ղբ՚քքր^ու֊րգէ 

^Տե^ս» ասէ ցի"^ Հ.ՊաաաՆիգ^ 
ՏԼոսաաւԴւ չիրանէք ^րք՚Հյիդ^ 
Լ/12(* Նովանայ ճիա^աթոսմ՚էլ^ 
ՈՀք Հալս <^աՆու.ր եհ^է յումպէ 

Ք^ակա%ակիա գևաորսԱ 

Նոկրէ իՏու.էՐ կասու. դ՛*՛^ 
ք^էպէա ի/եամք \1Նւքա^/ւց 
Փոյթ ւ/եհ– սւարան ղաղիաիս , 

Մշակ <^աՆել^ մերթ առ Սերթդ 
Փշրեք զձեա% կարհր զփերթ* 
^րգ իսկ բազոսՀթ ե՛ն ւՐշակբ^ 
1^%գու.լք ի չաՆ և. վաստակդ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



106 



Արբ աՆգագաո սւշխէսւոի1ե 

^երթ ^աաանեէ ըյէսաււի՚ե* 
\Տակայե սառի՛ն սևրաու-թիսն ^ 
1ձրաից% ասևմ՝ զոխ բի՚1էոս1տ^ 

\ձ»^ւՀալ յարփւ.ոյՆ շնոր^աց^ 

^ֆգգ^յ՝ ՝ճգա%^ կսքյ Ղւո^ոսևէ 
Գ՛նա Լւ. գոս Րք՚Գ *նոսայ 
ՎվԱէՌտ ՀսԱրեւևեաց վասաէսեե-աՀ 

^Դդյգ շբէ^լ ^^«® ի վեր. 

^աիէժաՏ ^րեի՚ե Հայաստան 
Փոխձ-աա լք^գէ՛^ աիափԼոէ-թեանգ 
\քրանարան լհցհ Զ,եւէ 

Ի Պո՚նգոսէ ցԳանգէս՝ձէ 

\^ա՚էւռ ՚նւէյնպ^ս և. սսէոսերէ 
^ուցանեք (Յ-կ– ս$շ^խսէրՀ ՚^/") 

1^ր վաղանցու-կ իաւ եր*սւր 

1^ողովրգեւս1է օ-րա՚ւ ի յ 

Ոհ՛ ՝ճս$1էԱէչկ օբարիգ 
\քւ. գուն գորհ՛^ մրարաէւ^ 

(Լղ՚^եա գնաք գիտու.թևա%^ 

Քյ§ Գէտութէէձւ և. ^ձէԱաոսահ– ^ 

\/հ սեպ^սւեսէ% սսէւսռու.։սհէ 



Օւցւէւշօճ նտ 



Օ^օօփ։ 



ԹՈՈԹԱԿ ԹԱ՚ԼԻԳԵՄԵՑ 



էԱՈՏ 1>1հ– 




>Փ ԱՈ.՝ՊԱՇ,ՏՕ՚Ս Մայրիկ ղոս, 
^արձսէ % էբք^՚ե սւսրութէսէտբ* 

կամ՝ ^ինգ դրաւքք աՐոմ՝ եւ 

)^ասաուց ա՛նեք \\սսւուեոյք 
Ր պսէսււսրսսգ ^ասշէոս$ուսրդ 
\^ր զսա՚նգիս Տէսսաաո բդյք 
ՏԼո^ ՚նուհրԾ ք \սւ՝ճեռսէրէ 
ա^շպււսհիՂւ ձսսոօա ^ր 

՝Քոյ ^առաեևր Ա՛ այ ա ա էլ/ւ% ^ 
Ծռրոււէ սառ ուր հՆճ գր"ի 
ՏԼստյս գս՚բ դատարկ այր ու, րէՆէ 
\քս ովք ւքաաաղ /^^^/^ "Հ» 

ՏԼ/ւ* ինձ շեգ սեռ եև ^ոէովդ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



108 



քէրոմ զեեանա» աաերիսՆ^ 
Հողւքոյ աոս&աւ ը^գունաքն^ 
Քվււք պասէեռեր գոԽոով^ ^ 

Ղ^աո^ ՕէՆսբով էւ. ՚եզրվ^ 
0/7 ու^ր երԼժայ՝ էսպօ-րարտադ 
ՏԼ^օ-սո պնգ^ գժ%իս բաղաէ 

Օ ձ. Բ^ էի ՚ղքր *«գէ*«^ 

&այս էորոբիւ Ղ^պրոօոէ 

>\\է–ր չքւք գագար և. ոչ գ/՚^քի 
Ա՛չ Կիրառի, ոչ^ լի օ/ւ. 
քէ չ դսէսսէրճս§ե րւտեե ոսէռ^ 
\քս ոչ իւեքոյթ էլնաա՚եեւսօւ 

յէա՚եռ ա^սէ փ՚ց ասսիս^ 

Ս՚^Ն* չաևսի բաղանիս ^ 
Հքսչյո \\սաո4^աեոռ ողորսեէս^ 
&աիէաիօ մարսնոյս խողսէռսւյէ 

Գի՚տու.1կռք ^ի՚նէ% ոսսարուք^ 

Մի լք՚Ս^ յ՚աառ ասպասաա% 
Կ&աՆրս վարեք մեՆա^ւ֊ռ^ 
&աշի§ար^ի էսսա փոոՅԼոէ-իժեաեւ 

,ՔՓ սպառաղ^ք ե^էաւ. ^եո^ 

Պաշաաա%ա.^իՆ 1\թձՆաս, 
Կ&անք զգիա%ոռ ռա-ռաՆօ՚ք 
ք^շու.էսռոսթեաւկւթ ՈԼորահ–։ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



ԹՈԻԹԱԿ ԹԱ՚ԼԻԳԵԱնՑ 



ՈՈՈ 




Գժխոյ, 
Ա^քգ էս է գսէէո ^սէսւե-ան 

բնոսթ ե ան , 
Տե ս յո ո օր^Աօ (Ա՜դյւ 

սոսէհ գեդոի 
^^^սբա% սասէոիե %էս^. 
ւ/^ի Տու.ս9ու։ 

Ն է՛ ե՛* ս՚րդեօբ րէաղալհ^ Ք՚Ս* 

0/7 ք՛ ^րապոյր քսաս^օպժԾԱէնք 
յՐաեա» ^աւքոսրս \ոգւ.ոյ իսոյ^ 
Կողոպաեօհ-ր ոոք զհ*՛^ Տու.աու.է 

\Տէրսւ էյ՝ գեոէ էոաոէսր գեդոյք 

Կ&աէէս ւսրարեր ս աո սեր ոսնախդ 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



110 



ւ^րգ փրկա՚նակ սիրա գևրւ.էԱ քոյ^ 
Բ»է– զիս կամիս^ առ քեէի Տոսաոսէ 
^է– ) սէե ս սղաա $սսս»ռ լեզոէ.^ 

ՔՀթ%չ^ փրկա՚եակ աղաաոէ.թևաե 
^րժա՚ե էըհ աԱք/ է»ւյե գերսու^ 
Ո/» ֆո յոաի՚ե կայ էֆշա^ Տո^-աոսէ 

\յւձաէ$ւ.սա գե՛րի գնևլ փա.թաՏ,~–~՛ 
ՏԼ/՚^չ^ "Ս՛՛ էսորիՆ սւգիաու.թքււնք 
&ՈՈ է/նկզմես գոէ. զբս Տու.աու.է 
՜Վ^սն ասւաոէ.ոյ ւսօնիւ. Հօր թոյ 

յԸՐի /սոշաանգ&ր ղքւս ըՆգու^այնք 

4^^^«0 գբր բ՚"տ ^"՚" Գ"*լդյ ՔՂյ 

Ք^քեռ գար ման գէրդ լաւ. Տու.տուէ 
յիառ կամ՛ քէգու.ռ% սրաի էմոյ^ 

^արհ՚աթափսԱէ ^"Տ՚ՍԳ "^7՛*^* 
ՏԼի սէհգ զկեա՚նս արւսրիօ զո^^ 
\^հր1յք* ե^ ՚Ք Գ աՆգոսքժ Տոսաոէ֊է 




ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



ԹՈԻԹԱԿ ԹՈ%ԻԳնՄԵ8 

1էք «լքոալ 





,ՐՒ՛ 11է.1«Ո6յ՝ ա՚նմա^ իմոք 
ե ռ անգև ա% , 
՚*^&^^*/ՅէՏ5^^ *հոէ, որ ի Գից՝ աու.ար իՆձ 

^ք ^ք^^^^\\^ ՜^՝^ ք ոյժ արու.թևաս%դ 

\1,Նվե^^ձր&է ^ոգիս ի փորձ 

Մինչէւ. ի ^այ" \1նկարեչ&–ա^ ^ւսրձրոէ.թձ անէ 
Զ^իավարևսէ ի թևս Հբ^դէ^ %ժու.գառ 

&ս»րշաա.սւսոյո թսէփանձկոէ-թիԱՏն ռո մաէսռ, 
\քւ֊ սաէ.ս*ււեեէԱէ է սար ւ^րք*^ ^րսւաեան^ 
Պաշա&ա խ՚Կտկով^ զաստոէ-ահոս^իւթ քերթողասէ 
արպէս զի ^"(յ^ ա%յ՝ա^ ՆոռոսԽ շնսր^աս^ 

^կսռեսցէ քո զեռանգ Հրևղ^խ աե%չա՚նառ* 



ՍդՀ\շշճ Ե7 ԼյՕՕՉւ€ 



112 

I* էււսչէձրւսգոյե %ու.էսգս "՚րգ՚՚ց ասս.աւՆ1ւաի 
\ոսսսէաւսաար զաքե Ղ՝*ս՚իսփար Աիրոէ,\ե^^/^^ 
Ոո իսր1ւ. զաե՚Ե էսռսո-օսէեսէէ \\ոե.ոէ.Ն^ 

Հս$րեւսէ հ *նո՚ո գեղոյ հ՚֊րղք հ փսսոփէւ^ , 
կա մար կապե առ է^գ ^ս»մ՝օո1֊Ա ՀսԱԱէսաաՆ^ 

Նրաեէ (^հ ըսք արսւէսռի՚ե գիսաաեի՚ն^ 

^բեէսւրսնայո ւքե^ գիէոութևէսմս. էլ. ^ոգի*նա 
^աոսո էօրեւ %սա զգորեոօ բսւրու֊թիւ^^ 
Արով ^աղորգ լի՚եէր ^ր^՚եից վի՝ճակ^\ 

Գ՚լոսխ Նոոա երեՆստ^ւսմււոյր աշաարաե^ 

ք1ւ.ր Տսկ^ր Օ^ր սպսէռէսռ^Ն ասպէսսւաս» . 
Հիէ.սովք Հևրաց Նորա զոգիս Հսլյկկաց^ 
Վվսրմեւ ի վեր Տ/ւկՆոք երկ՛նիշ աաաարագ։ 

՜ճսւկէԱէս Նորա 1ւսո1է. ամ՛ուր անմաաոյք^ 

Ցու.Նբն ւսղեէաոս1ւՕք ևւ *"չ^ ՏառսսՆթ ծՆ ռյէ%ու.օգ. 
քէրոմ ղիՆձաչ թէ ևլանկ մե՚նաՏարա^ 
ք1՚° կարկ ^"՚/ իմ՚ա%աչք1Ն ^արու.ա^ոօՀ 

՚Շ^րթուՆռ %որայ շա.շա%բ ա՚նփոփ ի ^՚՚/»՚>յ 
)\ռս§էոապ^ս շՕև^ձՆ ի Բ՚՚՚Յ՝ ւ/եղու, հ՛որ* 
Ո վ ա՚նոսշույեօ^ որ սողոսկ1ոս§ ի մ՝ս»էէպ»ե 
ԶյՐւս^աօոԱ^ ս^սէփո^&՚ն էսւՆւքէսրւ^ւե^ 

1ձաի՚1տ ւէիրւԼյն՝ կոկո՛ն կոկո% ՀաԺասվէիւ.ռ^ 

Տան սա%դևաի՝ ռէքրթոոոսթևա՚ե րդշ^որ^^ 
ՏԼոր թ1^ օսւ§տի ւսէսորժ րեկաւ աաաւսրագ^ 
^ֆգուձէէր էէ՚ր^ %որա^աղիկ պաաաՆեակ, 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



113 

^^ փ՚ԱԹ Գ՚ՂքԸ՚Ց* ^"ՍՑ Ւ^^ թէ^ գոս ^աէ.աաոասդ 

Հէսմարք;^ ձօ1ե րզ%ոսա վերագսէս 

^ան զոր բ1ւք։§–թիսե սփււեաց »Րարգ^ա% ի 

պարգԱ. 
^իսր աէսւօւքկգէռ թկէւ. աեկե-ալ սսաորևյէ 

ք\րւԼյ ՛նմ՛ան չիք 1ւ. ի Տդյէ ոք Հոսրեաց. 
Նւ– \նար է՚նչ սս/^կանացու. *^նարիսք 
\^իւո^աւէոյն ճւսէւեք Նորա սքանչելիս% 

ճառ&լ չիշիեմէ — Ալ/Հ^ (^ե "էր^Լ ՚^՚ԷՔ Ւտ^՛^^ 
ք\յր է պաշաօԿէ հ՛երի աշխարհ ^ամօրէ%. 
Ա՛՞ր այն լք^մ՚արք^ որ զնա աեսևաի չամ՛աչեն 
յՇ^Տտարար ՐՂԳԴյ^* ե"*ր^^1 աակասիՆէ 

Զ^ի Րարունքէն* իՆքէ/ակրօԱ Մաաե%իՆ^ 

ք^^ էՈՄսսւն^ր զատ&նագ&ո ասւս լա-սէէԱ^ 

ՏԼսա էին^ր դե՛նի ի*–ր*Ս ՚նպաասէկ^ 

՝Ք՚ա% թ^ գՀոսրիս^ "ԲՔ ^^ սորւս սէղար/նեայթէ 

\Տէրո ւ.Ն ւ^ր սսէ^ քա՛ն էէգրսէրտաԽ \\գիՆի 

Ա^ձ. պսւշսաիւ.ր ՚ֆշ*ո՝ ի աա՚ճսէրքւն կոյր ^աոգի* 
ք^ւ֊ր թգ՛ և. րէոսոքե րնք^ահայէէն ոս^աւսսորք^ 
^յէ^ "ձ "*^"*^^ չարչարանաց և. իաչի։ 

1Շ^արգից1Ր թ֊կ ոսնիցի վարգ ղփոսյ 

^Աքրէ վէոսէհկ ղսահէ պս^ր ՀսաէԱէքոյժ* 

07^ ՀասաաարՀ ՏԼի ոչ^ մարգիկ^ ՚Հքլ ^ ^քՔէ 
ՏԼկօ-Աէնս ս^գաՏ ժճւսրեցի՚ն սիրոյ աոյժւ 

&որոց \Xսո^^ ի Վ^սա՚նաեա՚ն% 1ՇԽսի՚նայդ 

8 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



114 

ՀաղաբայԼձՆ աշա արարի՛ն ՀաշաիՆաբ ՝ 

ՈՒՐ դաււաքքեՆ յա%գգնութիս% Տիաա%ևաՆ^գ 

ՏԼասաոէ.աՆաքարա իէւովոէ^թե^ահ» րոա.րգԱ աաՐ^ 

բ»արձ* 
՛ի ի փէաՆոաս %որսէ թաւ^աա էֆութիա^դ 
^Նաւ. ^աաշքաաար^ ղաՆէֆոէ^թիա^ ՚^"ԱՐ շյ^րեա^ է 

ւՇ^գ ի խոհերս ^ր-՚յրե^տէ՛^ ճ^աււանսԱյ 

Ղ^^ր դժոիէ րդքատէխո^ին 1^սաէաւրաէւայա 

ՔԼոր բորբէր միշա գՀ^աքէԱ Հրեդփա ի բարձաՆ^^ 

^որգ ^ոսեէով ի %ս» զեւսրկոսսէ կքԱյԾւսկահռէ 

1Շ*կքի Ն%ւսա, ասքեառ»սփոր յեպ գեղոնդ 

^^^ռելէ ՚ճիւ.ւսէ^ ւսսեմ՚յ սոսեագոխ 

ք\ւր ր*\յ^ սս$ռեւ*էէ զգժոիքէԱյքՏն դէ՚֊ր բերաՆ 

\յ*^^^ր հ %&րս ոէ^այեւ9է֊թեան ղք^ս ^ԱէաքայՆէ 

\Լ/չ Ա՛յն իՂտչ^ գեռ ի կոկորդի՛ս կէս կլեալյ 

Հգ ս» ս%ս ^որգ ան ոսաքպ ւսշյսսքր ^ի ս ՚/՚՚չյր "ՐԹ "ՍՐ ՚ 
յձ^ւ^ա^ օասդցոԱ^ ձգեայ վ&աՆկն եռաժս/էւ^ 
ՏԼբոսէո աոեաց ՛Կորա ՚^աւքչւուն ասսար առէ 

ք\ւ.սսէի Ք^"՚^է գսէչարահ-ոյս թէսւ. սէաաՆ^ 

Իրրէւ. %շսէն գառանային րարկու.թեաե , 
Ղ*աւիր &^սէ ր» ւձանգարւսմեաթ սարսեռի՚Ն , 
ք^Նգա ոա ւ.*աղրթ Պղոէոձնի ^աչեօէսնէ 

Ոսսաի իշխա՚եբ և. պևաու.թի»–եռ ^^գնգոոյ 

Ոհ^ տիրք^թԱ րի*,րաշի։արՀևաՆ կալր^աՆոց* 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



115 

\*սրաօանչյււ.ր րսա սւսրձու. ^ւ.ոու.Տ աէսշաէսմս^^ 
1* գէՈԱ.^ եգե՚ւսւ ղմաես»սա1։1ան շանթսւ^ոսյ 

Որթ Հ,եփեսաեսէյ ուռան ւսոիՆ ^"՚ք. զփոոձէ 
\քւ. յրՆչ կհ^ "ր փսԼյր»»էո$սկկբ ի %արւանձդ 

Նա ք^կ՚ե ՚"ւ9Ղյ^ ոսա ագռսքլ-ուօ սոմձ-չոօ 
Կռայր գ^ւ.ուոէ.%1էն ո ւէ» այն ՈԱ-քժե-աԿ* քայլ ^սէսահ^ք 

՚6#» սւէ^ ւարե-աւ. մե–\ Տեաս/նեան Վ^թ 1սս*րիՆ » 
*կսէ որ ա1Նու.ն ուե^ր սաաաԱ Ճշւքս/րաի1եգ 
Նւ– լև-ոքեօր^ գէէօեաէ զգիսէւսկ՚ե ԱԱրս%գսւկ 
Նւհց Դ՚Ւ՚ՍՐ Տ""^^^ ՛՛՛՛՜՛՛՛է ա՚եդեգէ՚նէ 

յՇէասէ ^անեէսէ զօձա՚Նւքան հ^ր լեզոմնգ 

քք^անս սւռ ի մ^ք սէսաոււսՆրեգգ^Տ ^անսարձու^^ 
Ն՛– կէսրկաւՌ-ա» ի Լոեորգի% կւսաու–աւսե՝ 
^սչյթբե-աօ ի Ր՚՚՚Ց ԳԼ^Ղյ^ սրաի^ "՛այ" գունաե» 

ՀԳաոս91Փ ոգիռ խաւարսէյ^ ա%գնգոռ» 

1յԼ/7ո Տհաս/1ւբ անսէսէրք էս^րռ 1Շ*Աէոու.*սԾոռ^ 
Որք րռ%աւ–որ ինքնձղու-թձ-ամր երաղև%յ 
ՍԼ^ սէրեաեոլ սէասոռ իրոև. աոդայոռէ 

Տես^ք^ զԲ ՚Իիքյ իրրե. էոլի՚է՚ք ի Դ ԼՈէ-Ն^ 
^սւրեեռէ՚ն մա^սաՆէսռոէ^հՆ աւսրաս%ոռ • 
\քւ. քեբմեռանգբ զերթ Տոխրսէաաշսւ ՚իե^մազ^ 

գէս 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 







^^Հք էմԱե/էյՆ %0քէ0Ա% փԱէաա^ էՀ^ ^ւՅք^ * 
ք՚էԱա 0քք՚գ աա. քեղ կաքքֆա^՛ VV<^«^^ էբքԽ^ք/ձ^ 
^ւք«փ/է/ամք ր$,0ղբ0 %ք%0»%գ ՆաէքաՆքԽ» 
էէր էէէիահեաԼ դաՆաարրափակ աԽձէԹմ՚ք. յ^Հ^ 
\Տւ4/Աշաէքս/նգաղ մաս ահա ^դ^* է^՚՚՚է^ք^գ 
^արպքահիս ի րւ ի՚ե թա*^0 ա՚նաառա^ք 

ք*Ո1գել "իր "4, սաոոսցեալ սիրաքերթոզաց. 
\\յե ր%Սէրեսէլ մ՚ոոացոսթեաւ» մոը$ւ.թեա՚մ՛ 
Կէւք1է և կաոխւ ղ»րէ՚ե անշարժ արձանա^է 
11*//11քե տեսնե՛ս քիբեէէ ղի%ու. յադթա-թեանդ 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



117 

ԱքՈքքուս#^ւաո.օւօ* ե-կէքաա ի%ռեաԱա օգԽականփ 
ՎվաՆեէ ա-ռսէմբ որոսէէ^գոօ՝ա§ շանթի ^դյդ 
1* Տէոասց հւ.ոեանռ ղ^իյեռայս ոա.րու.աեանէ 

^1* է Ք^Պյ "Ր ^՚* ^ա՚Նգիսարան պաակերաց 

Գձ-ոաաե-սակ գեղօյ Հա$քաքև գոյա-թէքան^ք 

*հկար&չով "՚-ՀԴ/ ^՚*^՛*՛ ԳՐՐ "էրոէ^ 

Աո-Ն^Հ գորհ^ոց 4Ւ^ բԱու.թեա% երգև^ոԱէ 

\յւ. զի ս ո մ օիսգ ոսսո է\գի գ ւՇաՍքու-Սէհեանա 

ՏԼՀաշաի՚Նայ ոոյւաա դք՚ւՐ՛՛ կորսէ^եա՚ն^ 
Զ^որ օահեայի գ^սւ մարգւսոիսէ աՆս$էքգիէ–Օէք 
Պա^ձա ^ասէա ի աոսփ սրաիս ա%կորո*.սա% 

Աք/օ/ք ^ի՚*յ՝ գ^՚լ ե. թ-^ամի իսր քան^ևէաւն^ 

^ոսսա^Տաա քէսգոէն սէեւոյս կոոաքԱէ&աՆ^ 

(Որ սաահ՛^ ^ասյր$ Նս/իւաՆձ /ւ ^եռգ բան թէ– 11^/*9 

^ի^ւքեա՚ե միաան զեոսրոսքժիսն րնարոսթե՚աՆւէ 

ՀէրսՅաոէ-ոեաց աամիաս աեաւիՆ ադւսմեսղյե^ 

1ձ,ր\ս>յ՝ար^եէ Ր^Գ Ղ*իւցս՚ղա%ց ւդասէժիսն» 
Նէ– էք^աՆգերձ&ւսէ ՚Ր՚՚՚է յէ*՛^ դմրԱ ղէսր ասսէկդ 
Ը^օ. էսրհ՚ւսթւէյ փորւանսէկեէյ զգիաու-թիսեէ 

Ղյւ. կսւմ զրաոգ *՚\ էս%գսէաասսւաի սիրոէ.^ի1ևք 
Ու1ևկ% մաաօյց գժորէալրսո ^սէաոոդքւեդ 
՛ի ը^գ աեՏաՀից ա*եՏա^աՆաէ ^ոաելոմ^ 
Գիրկս սէկաժսԱ ահ՛ ոսկեբարձ գոասաքւեէ 

ՋՆՆ 1^Ր Կրո^ նախաշխար^իկ ՆևրոսԱիՆդ 



՚) հօրինակին՛ անգ. 



1։)1ց1է129(։1 Ե^ 



Օօօ^ւ^ 



118 

^^նապարսէր ա1քս \^րէւու.^ կամ* չու.սի%դ 

Զե. իսկ ւՁևրգոս ՀարիԱ.րաչեան պաՀ ^րկ՚^իցք 

Տես&ս/ւ երբ^Լբ զս/րմանս այսբաե անբեինէ 

Քվք ՚՚՚է^ կ՚՚՚ր^է՚ր (^հ առասրկսլխ սիր/Ա դի^գ 
^իրէո ^եդոՂէի պիսաի է1՚^հր կե%էսկիռ» 
կաւք ով թոէ֊էր ւ^է Կհ)"^՛ այեռաՆ ևրկ%ԱԼյիՆ 
Փ/»7*է/ պ1*"*է հ՚աի^ր զաշքմոյժ ^ասակի%է 

Աակայն Աքրէսո Կ՛ԱՐ Աքե՚նչա1»ա ռ սէրժա%էւեդ՛ 

ՏԼար^ամ՚ար^էսնսքլե վառարա% իսր խոճի%» 
ք1է.ր սաւս%^ ԷԲՐ է ե՚^ՐՂյկ գագաոաօյ 
Հանապազօր ող^ակիղևւ զ^ոգին։ 

1* կէսրՆԾռեւս լ երքա%կու.թև$ս՚1է ս9ա&ոքաՆք 

*հսաի թազես/չ ^ամակ իթ ու.րէ քժսէխՆոսքժեա՚ն^ 

ք^*և. արա՚մսի^ ^1 դհ"՛ ՚ՂՅէ՚հ ՚^^""–"/՛» 

ԼսչՀ և. ողյբւսԼյ վասե իէ.ր անգիւա կորսաձանւ 

Ջյ՛ Ր^Գ առաււօալլս ^արո^^ռեաւ վաոորգեաաՆ^ 
^^կկ ի Գ^Բ Գ՚Լես՛ "՚ո– վէ^ս՛ է՚հ^ ղոշման» 
11 ^Հ զո Ա.ր %որա անմեղութևաե աս»արու.էսկյ 
Նրբ ՚^էք չեն ^աճ ոնգ գոոոլյԱին աաասէրւսգէ֊ 

Ո/՛ եէո սԱւոէ.Տ սիրա օկայաե գոքոսթեան^ 

ՏԼզք՚՚՚ւ %ոոէս Հ։ ազգակիռ գողոսթեաե» 
ք\ր գոդացեսէք ռբերս անգոյ 0աարի%ք 
^ս»աւսոագ1;^ ոոոռ օաւսլւ ^ ինքնի%է 

ււՕՍՊ^ԷՍ աւուրք ևլւանու.թեան յհ1էեեռաՆ* 

^անգէսրձ ի դարս ւասիտևնիռ թաղևռաե^ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



119 

1^1– Հգաշաի%սէ Է^Ա աեսււքսլք թ^ ս ամայք 
€ֆգ սևաւ. Բօղրվ^ սաորա՚նկեա§ Հիւէե՚եայէ 
Ուսսէւ. ի գառւ^է գպրոցի^ւ փորձոսթեա՚ն^ 

I* պւէո ս$ռ%ոէ.ւ զ^սւրգ Ղ^ոլ.ցսւոա1ւո^ 1ս^ ՚՛ ոռան, 

ք)*Հ։ ^Տրսքմոսքյ^ւՆ 1^ր վբիպու.աէ օանեոս– 

թհաե^Ֆէ 

((11)*11Ղ, կէսրգս»յ՝ ^սւզա ր էաէհգաՏ^ միՆտ ^ք"՛ գ^»^ 
^հ եր ^՚եողյթ այսՀ^րիՆէսկ ՆաեոէսցԱէհ» 
^է՚^> կէ՚ե^ալոյս էսրևգսւեէսժբ օւսւքէս^եի 
Ն՛– դյրս ւ^սաոիկ ր^գ ^1քդոնի շւսղկէսաերւ 

ՀպԱէաւս%ևԼով ի սուրբ գոկսէօն ս/ն«Րէս^ից^ 

Զվ՛^ ՚՚՚՚՚ՐԳ՚^՚րհս՛ էոաւ սւռս»թու–Ո գհր քսոպ1ւս* 
ք^սկի ու%ի, ձու§նսցէ^ թոռ ^իսր կոկորգյ 
\*^էսպլուն Մեգասսլյ ^ր սոգ անձկոյլժէ 

^ՈլքՐ Հ"ՍՐ^ ^"ԺՐ ^"ՍՐ՝ — ա խ և. ղու. բազա զաչացոս^ 
ՏԼ^Ա* րգ դեեաէւս ես սէոսէրիք է»սկւոյ զո՝^, 
կաոե^Ն ս՚րգ ^եր ^աչս$՚նթ ե. ^ակռ ասաոու.1ևռ, 
^սւաասրէանեւ սէշխոսժս/եսէց մե^ "ՒՐՂյ* 

^կչս՚թէսոց Հօ/1 Աէգսւ^ոէ.թես>$քբ. ժոոոմաօ՛ 

Հգ էսո սէոո է֊ւ^է <–^ ք քւ*" ք– ղսէե ո1»Ա պ սւրհ՜աԵ առ | 
Կ#» *Հ» ոնաբոա-քժէահ», ^ոբժաՏ գող ալայգ գո^ 

ղան այ ^ 
^այեժւսմ՝ իսպւսռ ^յդւ՛* բո *ու–սա. սԵաեայՀ 

ՀքՈղս հէ֊բ ԳԷՐ՚ՂՐ՛ — ս»^ս* ^սէրուսսէ ^ ^սղոս յ 

^"ՍՅ "՚ ՚* ^*"Ր^^ կւսռէսվաոե I մբ րւլնոյե* 



ՍդՀ\7.&6 Ե7 



Հ^օօ^(^ 



–^^– 



^ ^^ –ւյ^^ 



^^^ ^ ^ ■^^։^ 







Օւցաշօճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



121 

թ^է չկր աեսևսէԼ իէՐ զարփե՚Աի% ^րաբսիգոնդ 
՛կամ՛ վայելի ալ ղկաթոգի% սէր Նորու.% 
յ^յսքան ի խոր չաղքիէր ժ՚՚գիօ ապաշաա.^ 
^ Ո/՛ ԷԴյ" ւ^՚՚գե^ 1սասալքն առի լանարաեաւ.է 

^ ^> ՕՀք ՚սոսրբդ ա ^է ՚ֆանթ ի (սոր աղգև^եր 
Գրոշմ* ^&աոլլգ երա%ոա.թևան ^ոգի մեր* 
Շորա-էէ անՀոգ դլու-ի ի Գ՚՚ք ^ո$Նգու.^1քալյ 
^հե-րգաշնակէր ույեկաՆ իէքոէ֊յ՛ զիւ.րլաՆ սէր է 

–^աՆքՐ սիրսւե երավք ^ասու֊ռե ևրգե^կա^^ 

\րաոօ և. հ-աղկոա^Աօ Լ. արձագա%գք արձաՆսէ^ք 
^էսԱնակռելով ^րեշասէկայի՚ե ՝^՚նարի%ք 
Աոոոսկէի՚ն ի Ր"^Ր ^^ՔԴյ*՛ պմսԱլա%սէ 

ւ^Լյ՚Հ Ա՛սք կլտէ ^ ւաԱրաԱ.ոԱ.թիէՖս ^աւիաե-անս ^ 

^եէիյե-ղեսօհ % ^"՚ՐԳաՔ Տ՚՚՚՚^^Ր^^ լւեոսթեանսփ 
Ղ^արձռքւ ՏԼրուաՆ ա%գրէ^է ի աիս §քա՚եկւ1սթձան^ 
\^կսա%ևլ ղ/՚ւր Նորաաոձ՚ղհ– ^որևչեա%է 
Մք՚^էչ^ զգաստի յիլ.սա՚Նգայ՝ Հաշաի՚Նա^ 

ՏԼգ€ոլոԱ.թիսն յա%^ իէ.ր այնքա% գևրակայ, 
Ջյ» անՏարթ կ լ^կոմելուս ի Տարմքքնդ 
^^^1 Ր՚Ր՚Է՚-Գ էյ՚Ոքեալեառ քՆարքւև՚նէ 
է1օ1ւ՚Ք11՚|« գոէ^ւսէլ աչաօե ի ոօո ոսկե–փոսե9յ % 

ՏԼ^ղոյր ի ւեք^ Տոո-ացոսթեաԱ ղ1»*–ր յ*րյ*ոմնքյ 

^^ ԳԴյՔ ^Գ^Դք առանռ գորէ^ոօ րարոսթեա%գ 
1ձ,^էյիշաաակ գնան ի վ/ւՀ կորսա&աՆւ 
Լայրք ի յու֊սդյե և. Հաաա՚նէր Հաշաինաք 

ՄՐէչև. ^ւիշ^ա^ գաշն իւր գրու.ժ* սաաաՆայ^ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



122 

\քւ. առառեւսգ առ %էս ^^աՆ1քաո^ աս»ռաս գո%2յ. 

\քւ. ի շրթանռէ^տ շոդոբոոթբ /յլ աէսսքիոբ* 
Հպոսւպոսոե I ռերբևսե լ^տաիր սան "Ր^^ԷՏէ 
Ի՚քքՀք ի ր/ո^եոս գժորէսւյ1»ե ւսոքէտիցէ՛^՛ 

Ղ՝ե–րալու.սի՚ն Հոեշասէկոս^եսէցԱ ^ոսւմեան ^ 
^ևրցԱն աէէձանց գդյգ է^Գ Գ^ԴԴյ ս՚րաէալթԱոյե^ 
\^ Դ^Րգ ՚ւ՚՚՚րքհ*^ Տէսոգոց դվե^ գիաոսթիւեւ 

Նւ– րնարռսցե՚ն էԱ»Տու.սնու.լժհւհտ Պ՚ՀւՐ գհս՚ունյ 

ք^ր կւսոիռ^ բարւոթ քւէԱաւէեւ ւլ19սրեա՚նռ աունք 
*\3էս զրրէսւոէՏես \\ւ^ու.ս%ու–լժե–ան ^սէմաոե-ի 
^եէո յձ,ս**՚ու.հ–ոյ ԷԲՐ աոււս^11էն է*–ր պաշսւօեէ 

Ն՛– ա1ք*2^՚՚3՝՛^* Ւ բ^ ՐՈէ.լժէւէք1։ս իէ.րս–էս%ռ մեհ՛ ^ 

Ք^եսէթոգոն ԱԼսւոեէսռ էէէ-ոե ահռ բւսՆ ա ս սւ ե ոհ՛ դ 
ք|/ւ էս է. ի խրաէո^ յՏէ^՛ Ւ գս՚՚եգաա Հաշտի՚նսւյ^ 
Զ^Վ^րքւպ&աչբ՚Ն Նռւագ&աց ԱԽէ սչյսւգ1^ս։ 




1։)1ց1է129(։1 Ե^ 



Օօօ^ւ^ 



ԹՈԻԹԱԿ ԹԱՂ՜ԻԳնԱնՑ 



Հ ի 0՛ է ՛և 




ո ^էսրսաեհբ 
Նգի՚հ ք՚րկի՚եբ^ 
Մեր Հայրև՚եևաց՝ 
*կսէսսէկէսսւիբէ 
Ո յ սիրասու^ռ* ք| մ ոա-ոասխ ղղյգ 
Ո վ ու^րախ^ քՀւ.րա խ ևրկուքւ 
Տ Ա՛Ո "՚շբ՛ **՚Ր >^ 7 

Ո մ սիոասունթէ 
^ՐԳ երքա%ի կյ 

ՀարսիՆգ ի գիրկդ 

^բր յ^գի՚՚՚Ի 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



116 

Քյ^եաես հէ,ոեաենռ էոաե Լ,ս»շա1աեայ ող9աե1^գէ 
յՐսէրասէ ն եսքրգաաք ես Ղ^էէ-օւսգս^ա այսպիսեաց^ 

քէրբ Ղ^ժորւոց ^այսա արարի% ՚էէյ՚՚փ է՚^րեա%ռ* 
ք^ոո արգ Այէ%քեասԱք ղչափ այս ոռ գիաասռե՚ն^ 
ՏԼ»1եպ իշխան ճա՚Նաչեէով ^ևշաոսթեա՚նռէ 

Մքք Գիւ֊ցաղա՚եց Հաղորգ լհցք Ղ^իւ.աղո^ե% 
\քւ. մէ՛ Ղ՚սաեր ^եշասէ սիրի՛ն ՎթԱու֊սայ 
- Հոէ-պ եկեսցեն 1ձա% ե. \^սո%ք ք^րաքսիգո%է֊ 
^այպ^յւն որոսք և։ օս»շոա.թե ա%օն ի Նսւխանձք 

\քւ. ի վերայ ^աւքրագա%գաո Կրայի 

Մեզս թոսլոսթեաե աղս՚քԽ-ա-^սան գու.շակի^ 

Մ ՛՛՛՛եկ աս ասա՛ն պ^գ պարա՚նեաէ զյիեռոնք 

էճիէ-ադՆ ի ՚ճևա փոիէարկեսին ՜ճոիքագոխյ 
\յւ. ^աԿդիՏաէէ Հօր ՀաշտիէԱպյ կասոսօքէե^ 
\*րր ա1էեսաե նոոոսե փեսսէւ ոսսէ ողձինէ 

ք^ԱՕՕ "՚ՐԳ ""՚– Ք"՚է կ՚՚՚րդ՚՚՚յ* Մոէ֊ղս՚յգ սրկ%այի%^ 
\*սա11/աչի չոսսէէյն ՆՆոէյնգ հ–ոսսէէ^ի%» 
Ո/ւ սփահեափ ղանսասւորս»փսւկ ա%ձս*ւկւ Բ՚՚մ 
&ա1ևշամանգսքռ սասանս ^ԳՂյ ղս՚ս՚րսրե^ 

^սքրսււսւՆիս ի ւբ֊ի՚ե թսէւս ա՚նասէււսէՕք 

^որբեէ սիոով սառոա-սեաէ սիրա քերթոզաթց , 
ք^^յբ րնկերևաէ յ*ոռասոէ.թևա՚Ա՝ $Րոէ9է–թեա^՛ 
^ան ե. կս/ռին սօր^ւ անշարժ սէրճանսւռէ 

Մի՚նչե. տեսսևն Գք^Գ գինու. յաղթոէ.բեա%^ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



117 

Ա«#ա#քւ<ւ«^«սո.օւօ՝ եկեաա քՏնթեասԱա օգ%սւկաՆ» 
Վվսնել ոէ.ռամբ որոարնգոօ^ա շաեթի քղյդ 
1* մասէց հ*.ոե–ա%օ օ^հյեռայս ու^րու.աեա%է 

^1* է Ք^Դյ "Ր ^*՛ ^ա՚Նգիսարան պաակերաց 

Գէրաաե-սակ Գ^՚Է՚Ա Համաքն գոյոԱ^թևան^ք 

^հկաոեէով "՚-շ՚Ա *եոռա ղջր սիրոսն 

1ՇԽււնե§ գորհ-ոց Հ^^ բնոէ.թեա% երգև^օնէ 

%քւ. զի ս ո վ դք՛^^ «քէ.սո (էգի գ Ա,սաոսս»^^Տքահփ 

Ջ^ՀաշաիՆա» ոոյյւսւէ Դ^ՍՐ՛՛ եոոսաեան^ 
^"Ր 3՚*^հ՝^սէ Դ^"* յ՚արգասրիա ա՚Նսագիւաք 
Պա^&ա §ասէա ի աոսփ սրաիս ստնկորոսսաա 

&ա.սւս^մայ քագոէ.% $$$եյՀւս եորսսէեան^ 

Լ^ր աահ-է ^այչս Նա (սա՛նձ 1ւ. ^եռ^ թան թկ Ս(՚/>» 

^ի%յթեան՝ միայն զկուոոսթիմն ընարոէ.թևա%\% 

՚Հրապոէ-րե^աս ղմհաս ան^իՆ ադասեւ.է9յե^ 

^ր^աւքար^&է Ր^գ Գիւցաղաեց էֆոէ-թիա^» 
Նէ– էք^աՆգերձ&էԱէ ՚Ր՚՚ւ յՏէ՚մն օմրն զիսր պսակ^ 
Ը^ո։ ս§ոհ^ս§թու փորէանաեեէդ զգիաու-թիսնէ 

Ղյւ. եաւք օրաոգ *՛^ աէ$գա»ոասաա1ւ սիոոէ.\1էնգ 
քՀւՆսէտ սէսաոյց գժորւս>լու.ր ՊսէաոոդէւԽ^ 
՛Ի րեգ ա՛նմ՛ահից ա՛նմահանա § (սոաևլով 
Գիրկս ւսկւսժայ ա^ ոսկեբարձ գրսէսաքէնէ 

Ձ,Ն\^ 1^Ր Կրուքն %ախաշխար^իկ ^&րու.՚նինք 



յ Գօրինէսկիէէ անգսէսսէաե»^ 



1։)1ց1է126ճ Ե7 



ՇօօջԽ 



118 

յՇ^կՆապարսէր ակ*ե Ար/ւօէ., կամ՛ րաւ^սքաե^ 

Զե. իսկ ւ^րգոս ^արիէ.րաչևա՚ն պա^ ^րէ^Խ^ 

Տեսեաւ երբ^Լբ ղարՏանս այսռաե անբեհնէ 

Զփ ով^ կ՚՚՚ր^էր 1^^ առարկսչյն քիրղյ գի^ք 
^իոա ^ևղոեի աիէոի էՒ*^^Ր կե%Աէկիռ* 
կամ՛ ով թոէ֊^ր էս՚հ կ՚Ս՛՛^ այնքան &րկ%այիՆ 
Փ/՚ղղյ աիաի հ՚արէ^ր ղաշի/ոյժ ^ասակի՚եէ 

ւձսքկայե սէոէսո ^ՂյՐ աե*եչա1»ա ռ աոժա%ի%դ՛ 

Զյսր^ստւքար^ա՚նս§/ե վառէԱոաԱ Ւ՚-Ր ր՚դ^հ՚ե» 
Ո<–/ք սաան^– իբր ի Բ"*՚Ր*1էկ գագազասօյ 
Հա՚նաաւսղօր ող^ակէւլևւ օիոգի՚եէ 

\^ կարՆևցևւս լ երքա1էկոէ.թեա1ւ սէաև–րքա%^ 

*կսսաի թւսոեւսէ ^էԱտ/ակ քւթոսրէ թարտՆոսթեան^ 

է^՚ե. էսրամսի^ "Սէ Գ^*" "ՀյՐհ ՚^*^՚՚՚*–՚*Րդ 

Լա# Ա. ոոբսչյ վասե հ^Ր ա՚նգիէ-ա կորսաևանէ 

ՏԼհ Ր^Գ աուսէւ.օարս ւէսրոէ^ցեաւ վաոորդեայեդ 
^^%կկ^ ի վեր զվկա առ վէա ^է<^ դոք$Ոսն» 
1լ «Հ ռո ւր %որէս աՆւաղութեաե պսէւորու.Աքկք 
Նրբ ^Ւք չե՛ն ^ա՚ճ բնգ գողու^իՆ աէԱէոս$րսէգ%֊ 

Ո/՛ եա սոլոէ-Տ սիրա ալկայան ղղքոսթևա՚ն^ 

ՏԼդ9աէ *էւոբւս 1^ ագգակիռ գողու.քժեան» 
1\ր գոոառևա§ ղբևրս աՆգւէյ Օաաբինք 
^աասէրագ1;^ ոբոռ օաալւ է^ իՆբեի՚եէ 

ԱՕՍՊ^ԷՍ ասուրռ ևբաՆու.թեաՆ մհ1քեեցան* 

&ա%գարձ ի գաբս յաւ.իաև՚նից թաղիցան^ 



ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



119 



1/ք. Հքէսշաի՚էւա թէ ակա$ք»Հ^ թէ կաւՐայդ 
Ը^քք, սեւսս Ք^՚Ր"/ Աքորանսեալ Հ^^ւՈտՆայւ 

Ոէ-ք/օ՚ւ քւ գաէւրն Գ՚^Ր"տք՛^* փորձոէ֊թե-աՆ^ 

1* տ1իա առ%ու.է զյարգ Ղ*ի ւօ ս/ ղաքտռ ^ թ^ ո չէթան, 
\քէ– ^ոսսկ ոէ.ոեւ& ԱորւՐոթելով %ուագեէԱօ 
քյ*^– ^Տրամու-թիւյե էր վբիպոսճ ըանկոէ.– 

թևանց՝հէ 

((Ս1)*11Ղ, կէսոգսւմ՛ Հէսզա ր էսնգամ՚ք մէՆտ ^1*՛՛ 4–Ա՚յ/| 
ք)*Հ։ Հ։/ւ ծՆողօ այսօոի%էսկ ՆւսնոԱքօԱէե» 
Մքւ՚էթչ սի՚եթնալոյս Ասրևգէսկէսմբ ռասւքա^եէդ 
Նւ. ղ^իս ^Շ^սաղիկ րեգ ^ևոոեի շաղկէսպ&րէ 

ՀէսաւսՆ&չոմ ի սուրբ գրկասռն աեմ՚սէ՝^էօյ 

ԶՓ^ մ՚էսրգասրիէո սէաւ սւռսէթոէ.ր գհր (սոպէս* 
(էսկթ ուքհի, ձու֊ւեսցքք։ Թ՚*՚1 ժՒ^Ր է՚՚ք՚^ՐԳք 
^յսէ^րէւ.% Մեգսէսսլյ ^ր ^ոգ անձկոյթէ 

^"ԺՐ ^"Աք՚ք ^"յՐ ^"ՍՐ՝ — ա խ և. ղու. րազա ղաչա^ոէ.^ 
ՏԼ^արգ զկեաԿէԱ հՏ էսրարիբ ասկւոյ ղո ՝^ , 
կարձ՚^Ն "՚րգ ^եր ^աէանջ ե. ^անք պսպղու.1ևք, 
^աէոասր§ա%ևւ ս»շի»ոէ,ժաեասց Աե^ "էրՂյ* 

^էչս՚ռէսոք Հօր ագա^ոէ^թևէսմի ժոոովաՆ 

Հ^ւսրսսէու.թէւ.Նդ ^ւո ւ. ՈէոեդրՆ աս$րհ՜անսւօ ^ 
^ուր է^արու-քժիւյԱ, էորժսւմ՝ գոռ Գ՚Հյգ Գ"՛^ 

ղան այ ^ 
^այնժւսՏ իսաւսռ ^դյ՛* Բ*^ շոււսււ սՆաՆայւ 

Հողս ք"–ր Գէե՚Ղյ^ — սէ^սէ հարուստ 1^ ^&ղո՚Ն յ 

ք^ա/0 էոձ ս կարէ^* կւսոււսվարև I սր ողՆոյե% 



ւ։)1ց1է126ճ Եք 



ՇօօջԽ 



118 

յ^կ՚նապարար ա1քս \^րե.հւ.^ կա$Ր չու^սինք 

Զե. իսկ ^րգոս ^արիււ.րաչև ա՚ն պաՀ ^րԿ՚^Էյ^ 

Տեսևա§ երէւկբ դարմ՚սէնս էսյսթաե ա՚նմսինէ 

Քվք ^՚ւ կ՚՚՚ր^էր (^^ առասրկսէյն սիրոյ գՒյ^ 
^իրա ^&ղո%ի պիաի լյ՚^էր կենակիռ» 
կամ՛ ով թա–1^ր թ1^ կոյս% այնբաՆ ևր^այիՆ 
Փէւղոյ պիսէի Նաի^ր զաշիէ՚ոյժ ^ասակի՚եէ 

Աակէսյն ս/ր$սո — ^ՂյՐ ՚"^*^>*^՛^^ 9 ս»րժա%ի%ք՚՛ 

ՏԼսքր^սւսար^ա՚ՆսրՆ վառւսոսէ% Ւ՚-Ր (սդ^քււ*» 
ք^է,ր մտան^ (՚ԲՐ է ^^ՐՂքկ գս՚գաղաօք 
Հանապազօր ող^ակիղևւ ղ^ոգի%է 

է* սաոՆևօևստ լ ևրիս%կոէ.թևա1է աա&րքանք 

*կսէոի թէսոեսէէ ^Ա0տ/ակ քէքժոսրք թսւի§Նոսքժեաե^ 

Լա« Ա. ողբսչյ վասե հ^Ր աՆգիւէՈ կոոսաեւսՆէ 
Ջյ՛ Ր՚^Գ առւսկօսէոս ւէսոո^պեսէ § ւէս$ոորգես»յԽյ 

Ի»11»Ճ^ ի վեր գվհ**՛ **">– վհս՛ է՚հ<^՜ ղո9յ՝աե* 
ՍԼ^Հ դո սր %որտ անյեղութևաե պէսարոսւսկյ 
Նրր ^Ւք չե՚ե ^ա՚ճ րնգ գողուքնիհ աս$աարէսգՀ. 
ք|/» եէո սւյլուս՛ սիրա օկայս/ե պղքոսթևա՚ն^ 

Ք^ո0աւ *էւորէս 1^ ագգւսկիռ գոդոէ-թևէսՆ* 
0/7 գողառեէս/ օքւերս ա՚նգոյ 0աարի%ք 
^ւսասէրագ1;^ որոռ օսւաս Հ։ իՆբեէ%է 
ււՕՍՊ^ԷՍ ասուրռ ևրա՚նւէւ.թեա% մհւքեեցա՚ն* 

&անգարձ ի դարս յաէ-իաե՚Նիը թաղևցա՚ն^ 



ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



119 

ք^գ սեէսւ. Բ^ԴրԱ սաորւսեեեսէք Հէմե՚Նայւ 

Ի էտսէ առ%ոէ.ք զյաոգ Ղ*ի ւ.օ ա ղանո ^ թ^ ո ոբան, 
\քւ. \Ոէ.ս1է ոԱ.րևյ& մ՚որւՐոռելով %ուսւգեւսօ 
^^ ^Տրս՛ մ՛ույթի սև յ(^ր վրիպոԱ.սԽ ցանկոս^ 

թեա%ռ՝ձէ 

ք^Հ։ 1^ ո &Նոռթ այսօրի՚նսէե Նւս՚ՆոսէսՍէնգ 
Մ^^չ ւէքէնռԱէսլօյս ւսրեգսւկւսւՐս. ռսէւքւս^եի 
Նւ. ղր" ^սաոիկ Րլեգ գեղոնի շսւ ղԼ սս աԱ– բ է 

Հպս»էու»$1տելոա§ ի սուրբ գոևս$ռՆ ա՚նՏսՅ՚^հց^ 

Զյհ^ Աէսրգարհա սէԽւ սւռս»թոսո գհր յսոպրս* 
ք^սկի ու.%ի, ձէէւ^ւօսց^ թհո ^իէ,ր կոկորդդ 
^^առլոմս \Ոքգասսւյ ^ր ^ոգ աՆձկոյքժէ 

^ուր Հայր^ կուր 0*«^/»1 — աս էս ևւ ղու. րսՅոա զաշացու.^ 
ՏԼյ՚ւ՚^րգ զկեա1։ս իէք $սրարիբ էֆսկսոյ «/՚ > • 
Կէսրև^Ն "՚րգ ^ե ր ^էԱէսսնբ 1ա. ^աեռ ասաէլոսՆբ, 
^սէսւասրօս՚Ն&ւ էսշխոսժանաց յե^ "ՒՐՂք^ 

ԸՆ«օ/օօ##ք^ ՀգՕր սէգսէ^ոէ-թեասմս. ժոոոմաօ՛ 

Հսէրսսւու֊քժիսնք ^ք ւ. պսէԾդէ՚ե պարհ՜աեաց ֆ 
^ուր րնարուքժիւ.1ս, ^որժասս գոո ՚ՐՀյգ գո^ 

դան այ ^ 
^այնժ$սւք իսպառ ^յ՚Ս՛* ԲՈ չոսսւռ ս1ւաՆայՀ 

Հպւ1ղս հ՛՛ր Գէե՚Ղյ^ — սւ^սւ ^արուսա 4՜ ^ե-ղոն ^ 

^սքյռ սէե ս կս»ր^ կս»ռսքժս»րօ՚է սր րէԸտոյն* 



սդՀ\շշ6 ԵVVյ00^1^ 



120 

^սկի^աէ&ա այս յաւ.ա՚նակ ս/եոաայ^ 
Ո/» ^աէ»^՛ կէ՚Ադ ք՛ս՛եի աէայ իշէսես$յւ 

1ձ,՛ ռ գոս զ^այեէոն^ չւարձ ւլեորա ճոքսոսթիսնյ 
Փոխի վի՚ճաէքեգ ք*ե^ կշ^ ճսւյ մի և. ^ոյե , 
^^գ աեարգա՚նս և, րեգ ս՚րգա՚ես չիբ ւփ^ոռ* 
^Ծ^՚Հյրք ե% ՛լյա գւս^ արօույեիք եսՅաՐ ազբիսսւ 

Տակառսէփոո ՝ռշու–ո իէա կ ւՐսսւյի՚ն^ 

Որոսս ասաուսէհ՛ կ որովայն օապյէոաէ$ն^ 
ՏԼորտ^ \ոգայ^ զոոոմ սիսւխ աւսէուսոի^ 

ոյ^ գիէոեչով դէ՚՚՚է "սր^– Իյ^ ^ դՒ՚^լ էՒ^* 

է\ւ.ր պաոսէրկ անասնաբար պայս ի՚֊ր փորդ 

^Շ^գ և. Ի՚՚^ւ՚գ՚՚ւյ ՚^՚^^րի՚եակ ի քույե /սոր» 
՜^ԸՂՅ՜"Ս /՚^"՛*– 1^^ "՚-Հ՚ւ ՚^^՚Ր՚ի կամ՝ լլնգ ոսւՐ 
\^յեօու.ռաՆեմ՝ էլևրկէսրոսթիս9» գիշ^ՐՂ1^^ 

Ղ^ոսռ աաառ1^ վերացարո է.ռ աաակէսո.ա%բ^ 
Որդի՛ս պս*րս՚Բ ւասնեօսւրոսբ սեՀքւսրա՚նբ^ 
\քւ. գութ հ%ո ՚իԲ^ "ՐՔ կսր՚^՚-սիբ ՐՂԳ՚^Ր՚^՚Լդ 
^սրեչիցիօ ոսկսով ձերոաք ի 1ձեաւ. Ն-ովչ 

՝^էսն ՚Նարոսգոգ բովաբորրոբ րռ՚նսէսոր^ 

՚^էսն Փս՚գէսրք^֊ս որ ^րակկզն^ արար ցոսլ^ 
յձյնագորոյհ եւ չարաշար գտսլյք յիսդ 
Արկա՛նելով լ/"*/" մ՚շաայրեաց /"՚Հ 1սղճիսւ 

Ղէ օր մի մսձրգ, ոչ ամիս մի և. ոչ ամ^ 

11ա#ւս«օ/քօ բա չարիս աա՚ն&է ^աւիտեա^է^ 
Զիբ սլյւ ^%ար աղաաութեսփն եղկեէոյս^ 
\քա^ոս ^ամ՝ աաէ աւչիաիս րս վաիշ^անէ 



Օւցւէւշօճ Ե^ 



Օօօ^ւ^ 



121 

^է չէր աևսևալ իւՐ զարփև%ի% ^րաբսիգոնդ 
^կսօՐ վայևէեաէ ղեաթէէգքւե սէր Նորոաձւ 
ւ^յսքաԳէ ի խոր չ^ղյ^ր յոգի" ապաշառդ 
՝^ Ո/՛ ւԴէ" ք^՚՚գեդ 1աաւ.արե առի ըՆարահաւէ 

II ^ք օր ՚սոէ-րբ^ ա Հ< ՝^աՆթ ի խոր աղգձ-չք&ր 
Ղ^րոշյ՝ ^եաոօգ երէսՂէՈէ-թե՚ան ^ոգի ւ^քր* 
^որոսէք աՆ^ոգ էքչոէ֊քս ի Գ՚*1 ^՚*՚^գ՚*՚^ց^*՚՚ի 
՚հերգաշնակէր ոսնկան իՏու֊մ ղէ*–քրե սէրէ 

■^ա%թ սիրօսն երամռ ^ասոսռե երգեռկասԱ^ 

\յ^սառռ Լւ եաոձուՆք ե. ս»րձս»գա%գթ արձաՆսէՕք 
Ձ^այՆակ^&չով^ ^րձշաէսկային Ք՚՚նարի%ք 
^ողոսկկ^ք§ն ի էոսր ^իբոէս ռմայլաՆսէ 

^յլ ամք կ^ր՚ե յա՚Նբաէ.ու.թիւՆս յաւ^իաեաեց , 

^եղ^եղեսռի % կարգռ ^էԱւք<օր1^ բնութեանռ, 
Ղ*արձցի՛ Քվէոսան անգրք^ք ի աիս յա՚Նկւ^ւթձաե^ 
ակսա՚Նձ^Լ ղիա-ր Նորաէոօ^րղհ– ^որելեա՚եէ 

^Ի^չ^ ՂԳ^՚՚ՅԻ *ֆէ–սա%գայ՝ Հաշս»ի%ա^ 

ՏԼգայու-թիսե յա%^ Ւ*–Ր այնքսքե գևրակպյ* 
ՏԼի աՆւՐարթ է– ընկզյէըԱԱ ի մ՜արմքւնդ 
^^Հօ՚Հ ՐԳ՚՚Է^Գ էյ՚աեաւեառ յթեարքէն՚Ֆէ 

€1ՑՍ*^11*|ք գոաձւաւ^^ աչառե ի ցօո ոսկեփուեքյ \ 
ՏԼեզոյր ի չէք^ մոռաօու.թ&ա% գՒ՚֊ր մրյ՚ոսեքյ 
ՏԼի գոաք և. գ^Ո^ քո աԱո գորՆոռ բարոԱ-թեաե^ 
ւ^ւէիշաաակ գԱաԱ ի վէՀ կորսա&ա՚Նէ 
Նչսյրդ հ յու-սոյե Ա. ^աաա՚սկր ՀաշաիՆադ 

Մխ՚չե. Հ1էշք՚՝"ց գաշն իւ֊ր գրու֊ժ սաաանպյ^ 



01ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



122 

ւ^է. առաթեաօ առ %էս ^յանեաոօ՛ պառաւ. գոեքգ 
(ձ^ագիսակ ոնգղսԼիէ ասեմ՝ գւսռՆաշուՆչէ 

\^ւ. ի շրթանօւ^է շողոթոոթբ 1ւ. պստս՚իրռ* 
Հրապոսրեէ ղերբևաւ ^ւսոիր սասն ^ր^էց^ 
Ի՚որ հ բւո^երս գժորէսւյքէե սէորսւիօէ 

Ո 4^ ք^^ Բ**՚ր1՛ Ւ՚^ձ. փ՛՛ րկ՚՚՚֊ց^ ՚" I զրսր^է ս.աս*1է 

Ղ^եոալոսսէւե Հոեշսէաեոա-^եսսմե ^ոսէմեան դ 
^եոպօն ա1ւձաեռ զդյգ Ր՚նգ գեզոյ սէոսէալ^էոյն^ 
հ ՚ՐքՐԳ ՚^"Ր,քհ^ մ՚ԱՅոգոց դԱ^Տ գ^ս՚ու.1ժիւ.%է 

Ն՛– ր^էորեսռեՆ ^Աքմու.սՆա.թիւձք Պ՚Հւր գէքա^դ 

Ո/ւ կաոից^ բէսրւոբ խ՚եէսյեւ օէհ^րեանռ սէու%ք 
՚հսէ զ(ւուսէ–ոէքես \^ւքոէ.ս%ու.ւժ&աՆ ^ւսմ՚սւոեի 

ՏԼեսէք^ոգիՆ սւաոեառ իէ^ոեա՚եց ռ.$սն սւ ս ա և ոհ՛ դ 
Ո/՛ սէ Ն հ բւոասւ^ Ք"՛՛^՛ է գաՆգսէա ՀսէշաիՆսչյ^ 
ԶՏԼոիաևաԱէն %ու.ագևաց \\էր պ^սպէսէ 




ՍդՀ\7.&(ձ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



ԹՈԻԹՈԿ ԹԱ՚ԼԻԳնՄԵՑ 



Հ Ի 0՛ է ՚Ս 




ո \ւսրսա՚նիօ 
Նգի՚ե ևր կի՚նթ , 
Մեր Հայրենե-սւռ^ 
*Նաւ–Աէկսէսւիբէ 
Ո մ սքւրասունօ, Ո Ա ոէ-ոասքյս զղյգ 
Ո վ ոսրախ^ ք^սրա խ ևրկուքւ 
Տարաշքսար Տէկ 
՚Շվէ^աւ յ՝ա%կիկ^ 

Ո Ա սիրասոսնբէ 
^րգ ևրքա՚Աիկ դ 

Հար սի՛նգ ի գիրկդ 

^չ*ր յ^գի՚եի 



Օւցւէւշօճ Ե7 



ՇօօջԽ 



124 



Հանգքր քաղցրիկդ 
Ո վ սիրասոէ^օէ 
Մ/; երկ%լիթ, 

Նս ձ&ր ^իրիկ 

Պի՚եգ կապեցին 

Ջյ» ոչ ասա իք 
Ո՛^ սաորի%թ^ 
Ո՚> աեո դորմ՛ 
՚հոցա չարիք^ 

ք^^ւ գժնիք 

Նղ^ ո ւ-լ կ*^էք * 
Ո մ սքէոասույեսւ 
ք^ող^ մեր ^րճոսիք 
ՁԼևր ձրԼա՚Նիկ 

Միշա արգասիք^ 
Ո սէոսւսոսեբէ 




01ց1է126ճ Ե7 



ՕւՕՕ^(^ 



ծ՝ԱնՕՔ^ՈԻԹԻԻն 

Որւզէս է տեսանեի այս Հիմէնեան եըզ 
եդեալ կտյ ի մէչ Ե%ԵՐԵՐԳՈԻԹԵՄԵ ԹՄԵ^ 
ԿԱՑք այլով փոփոխութեաւֆքէ Մեք որսլէս 
գտաք ի ԹՈԻԹԱԿԻՍք զնոյն եւ աւանդեցաք% 
զի յար եւ նման լիցի աոա^^ն տսլագրու՛՛ 
թեանն եւ եր1լրորղԱ ա/Ա% եւ զոր ընծայեմք ի 
վայելս սիրողաց սիրաբան նուագաց՝ մեծ 
Թերթողիս Մ՛ Գ* Թաղիաղեանց% ւ^ը^^յ յէ^ 
շատակն լիցի՛ օր^եալ։ 




ւ։)1ց1է126ճ Ե\՚ 



ՇօօջԽ 



Օւցաշօճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



Օւցւէւշ-օճ Ե7 ԼյՕՕՉ1€ 



խ– 



ռ\ց\\\ւշ6 Ե7 ԼյՕՕՉ1€