Elements of Dutch

Google

This is a digital copy of a book lhal w;ls preserved for general ions on library shelves before il was carefully scanned by Google as pari of a project

to make the world's books discoverable online.

Il has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one thai was never subject

to copy right or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books

are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often dillicull lo discover.

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the

publisher lo a library and linally lo you.

Usage guidelines

Google is proud lo partner with libraries lo digili/e public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order lo keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial panics, including placing Icchnical restrictions on automated querying.
We also ask that you:

+ Make n on -commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request thai you use these files for
personal, non -commercial purposes.

+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort lo Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each lile is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatever your use. remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other

countries. Whether a book is slill in copyright varies from country lo country, and we can'l offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through I lie lull lexl of 1 1 us book on I lie web
al |_-.:. :.-.-:: / / books . qooqle . com/|

. . ;, i

t-r v > ••' " '

i t> :

•'•J

ijIIiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu

hiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiminmnni

»"" iiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiii

K« > z

SliitiiiiiMiiiiuuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiikiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiMiiiiiiiiir:

p

t

■i

• •• * (■ i

M78

/

f

ELEMENTS OF DUTCH

ELEMENTS OF DUTCH

Dr. f. Mf HOOGVLIET

SEVENTH EDITION

THOROUGHLY REVISED AHD

ENLARGED WITH : PHONETICAL TEXTS, BEADING-PIECES WITH

TRANSLATIONS, AS ANTHOLOGY, A DICTIONARY, ETC.

THE HAGUE
MARTINUS NIJHOFF

r*

PRINTED BY 0. J. THICME, NIMEQUEN (HOLLAND)

V

CONTENTS.

PART I.
THE LANGUAGE AND ITS GRAMMAR.

FAG*

WHAT THE DUTCH LANGUAGE IS . 1

DUTCH GRAMMAB AND PHONETICS 7

RBADING-PIECE8 WITH TRANSLATION AND NOTES 44

SOME FURTHER DETAILS OF GRAMMAR 81

8IMPLE FAMILIAR PHRASES 116

PART II.

ANTHOLOGY AND DICTIONARY.

READING-PIECES FROM SOME MODERN AUTHORS, PROVIDED

WITH ELABORATE NOTE8 137

D1TES, TITLES, ETC. RELATING TO THE AUTHORS OF OUR

ANTHOLOGY 287

PRE- AND SUFFIXES OF THE DUTCH LANGUAGE 291

A DUTCH DICTIONARY 298

fjXtf-^

IN ACKNOWLEDGMENT OP P.EIOR EDITIONS,

D r Henry Sweet, the wellknown professor of English
language and literature at the Oxford University, wrote to
the author: „Your grammar seems to me to be a great
improvement on any of those I have seen.— Yon have
given proper prominence to the spoken language— For
treating the verbs I could not suggest any better arrange-
ment than yours— The chapter on genders is good— The
English translations are very good."

Professor Cosijn, the distinguished representative of
Germanic philology at the Leiden University (now deceased),
complemented the author on his success in the phonetical part.

M r A. M. Kollewijn, author of several interesting works,
in speaking of this Dutch grammar (in his monthly paper
Vereenvoudiging) calls it an excellent and a very useful book.

An anonymous writer in „de Amsterdammer* (a weekly
paper) found nothing good in the whole work and thought
it a comical and a superficial book.

INTERPRETATION OF THE SIGNS
IN PROP. P. PASSY's PHONETIC SYSTEM

(adopted in this book).

Sign. I. Closed vowels. Sound.

a first a Mamma, German a in Mann.

& 8 about a in man, German e in Bett.

\ like y in pretty, but stressed.

o about o in pot, German o in Stock.

y like e in the man, but stressed.

II. Open vowels.

a a in father, French a in la.

^e French £ in ^ (ay in hay without a y after it).

*V-i French t in ici (ee in miet without a y after it).

o French o in oA (0 in home without a w after it).

y French u in du, German ti. 4 £

5 French ew in pe«, German 8.

III. Toneless vowel and semivowels.

9^„ e in *Ae man.

t w, English w.

^T . like yy* (thick or double y).
c* '~ s

IV. Consonants.

• b, dV £, h, k, 1, in, like English b. d, f, h } k, I, m,

n, pr, s, ft z. », p ss, t, z.

(but Dutch A:, p, t have nothing of an aspirate (h) ; Dutch

I is not so thick as is English.)
x a sound between k and h, near to German ch.
g that same sound softened, near to North-German g
in Wagen.
1 t a sound like thy 1 concentrated.

i) English ng in sing.
• JT English sA.
t) like t?, German w, not so thick as English w.
Y a softened f.
j English y.

r German r, a clear tongue sound.

ADDENDA CORRIGENDA.

Page IV line 12 „ complemented" must be : complimented

— Page 2 line 5 „ among the living languages" must be:

:-#» far as living languages are concerned — P. 4 1. 1 „ to

^pretend " must be: to say — P. 5 1. 2 jingrediencies" :

ingredients — P. 5 1. 23 „ gradually released ": gradually

replaced — P. 10 the last word „away* must be: out —

P. 12 1. 9 and 10 „diphtongs" must be: diphthongs — P. 12
1. 23 is to be read as follows : sj is pronounced in different
ways, it may (in different circles of conversation) sound
/, s/, st or ft. The last of these pronunciations is perhaps
the best one — P. 15 no. 6 „a good deal of intricated rules" :
a good number of intricate rules — P. 91 Irreg. Conjug. „The
following nineteen verbs" : The following twentyone verbs.

Additions to be made in the grammar (p. 81 — 115).

P. 96 To be added after 4:

4 b . Words of two or more syllables borrowed from
foreign languages as Latin or French often form their Plural
in -s, especially when their stem ends in a vowel which is
not a stressed ij or ie.

P. 100. To be added at the end of the paragraph on
diminutives : Words ending in ng follow the same rule as those
in I, m, n. Ex. gang (gait, passage) dim. gangetje. Except
those in (unstressed) . . . ing t which form a diminutive in
. . . ingkje. Ex. honing (king), dim. koninkje — P. 101 1. 6
read: sexes in st. of „ genders" — P. 1981. 19 „te* read:ie.

Corrections in the notes of the anthology (p. 137—285).

P. 140 be-dank- to go out, to withdraw, to retire
(from the membership) — P. 143 op goed af straight
away — P. 145 voornemen intention — P. 155 'es
(eens) once — P. 161 burgerlike stand the registrar's
office — P. 165 and 203 verveling boredom, weariness

— P. 167 kamperfoelie caprifolium — P. 176 klad
(or vie k) spot, blot — P. 179 h et lig t a an . . ., . . .
is to blame — P. 181 to be added : kidoel (Javanese) southern

— P. 183 d i k w ij 1 s (d i k t> e 1 s) - P. 185 Erase the e
of „verbe" — P. 196 straatschender committer of
(public) nuisance, p. trespasser, offender — P. 214 ik ben
er toch een I am „one" though, i. e. I am a very queer
or malicious individual, a sly rogue or minx — P. 215
gaan doen, gaan gevoelen etc. to set about doing — ;
P. 228 lief en leed weal and woe — P. 275 Erase the i
crotchet after declension — P. 282 ver-acht- to contemn — !
P. 285 dat dankje de drommel (...) There is nothing j
astonishing in that — In stead of „Oepidus" read: Oedipus. j

Corrections in the dictionary (p. 294 — 335). . |

P. 309 lak *), sealing-wax — *), fudge. — P. 312 moed, »

courage — mens, human being, etc. — P. 313 waar (adj.),
ghastly, etc. — P. 316 pruil , pout, grumble — pruim, \ •

plum, prune etc. — P. 333 wijk, quarter, etc. — P. 334 j !

zalig, blissful, blessed, saved.

Exercises of any kind may be taken from p. 44— 80.

PART I.

THE LANGUAGE AND ITS GRAMMAR.

■

FIRST PART.

THE FIRST DAYS.

I.
What ths Dutch language is.

The Dutch language is spoken throughout the Kingdom
of the Netherlands and in the Northern and Western
parts of Belgium, besides by the European population of
the Dutch colonies. In dialectical form the Dutch language
extends far beyond the frontiers of the Netherlands. Dia-
lects of striking likeness to Dutch are spoken in the whole
Western part of Prussia and along the coast of the Baltic.
Moreover, at the Northern border of France, there is a
narrow track of land, where a Dutch dialect is spoken
until now. Then, in South- Africa, the wellknown Boers
speak also Dutch, though in a peculiar dialectical form.

Dutch has the greatest affinity to the Low Dutch
dialects in Germany, to English and to Friesic (Friesic
is a special language, (not a dialect, though it has no
modern literature in the ordinary sense of the word), which
is spoken in Friesland, one of the Dutch provinces in
the N. E. part of the country, and on several islands
along the neighbouring [Dutch and German] coasts of the
North Sea). Together with these it constitutes the central
groups of the West-Germanic languages. A more distant
relation it has to the High Dutch or German and to the
Scandinavian languages (Swedish, Danish, Norwegian and

2 What the Dutch language is.

Icelandic), which all make part of the Germanic or Teutonic
family, a division of the extensive class of the Indo-European
or Arian languages.

Of the above mentioned results, that a scientific student
of the Dutch, language will have to compare it (among
the living languages) before all with the Low Dutch in
Germany, with English and with Friesic, in the second
place with the other Germanic languages, as German,
Swedish, Icelandic etc. It is, however, noticeable, that to
a superficial observer the Dutch language, especially in
its written form, will appear much more like German than
like English. The principal cause of that fact no doubt is this
that English has changed very much in the last ten cen-
turies and adopted a great deal of Roman and other
not- Saxon words and expressions, whereas Dutch, especially
literary and scientific Dutch, during the last centuries has
been much under the influence of German. In the mean-
time the near relation of English to Dutch may be easily
shown even now, whenever phrases are formed with
exclusively Saxon (i. e. Teutonic) words. Ex. gr. n that is
good* is in Dutch 9 dat is goed* (oe sounds as the English
oo). In the same way, the Dutch : „ Waar is mijn dochter? 9
is much nearer to the English: n Where is my daughter? 9
than to the German: n W6 ist meine Tochter? 9 etc. etc.
More striking examples of likeness might be quoted still.
Ex. gr. when an Englishman would say to a friend of his :
Come here now, Peter, will yer, it is so cool here in the
boat. Do come here! every letter of this speech would be
perfectly intelligible to the first best street- Arab in Hol-
land.

The truth of this, however, is far more clearly visible,
when the English tongue is looked upon in its ancient
original form in which it is generally called the Anglo-
Saxon language. In that language the four words : „ Where
is my daughter? 9 sounded: % Hwar is mtn dohtor? 9 (pronun-
ciation almost entirely as the Dutch words : „ Waar is mijn
dochter? 9 ). The biblical phrase : 9 I say to you, that it is
allowed to do weU on restdays 9 sounded in Anglo-Saxon
like this : „Ic segghe eow, that hit d-lyfed is on restedagam
wel t6 ddnne* and it sounds in Dutch like this: n lk zeg

What ike Dutch language is. 3

(Medieval Dutch : h ssgghe) «, dot het (ge)'Oorloofd is op
rustdagen (ancient form : rukedaghen) wd U doen (M. D. U
doene) y etc. etc

Some knowledge of Dutch will prove very useful to any
Englishman desiring to get a clear idea about the nature
of his own language ; to a scientific student of English
and Anglo-Saxon we venture to say it is an indispensable
support, although this necessity is not generally admitted.
It is indeed curious to see, how in works on Anglo-Saxon
and Medieyal English if not until now at least not very
long ago German words were quoted as a rule, whilst the
Dutch (especially the Medieyal Dutch) forms are often
more fit to serve as examples. (In our days, I am happy
to say, ? favorable change in this respect may be stated.
In many English works articles appeared, in which the
Dutch language and literature were spoken of in a more
respectful tone.)

The ignorance of our language abroad has been, and in
many respects I may say : is still, so great, that all sorts
of untrue reports spread about by superficial observers
have become generally current and have been taken for
proved facts. In this manner a prejudice against our
language has been formed, which it is very difficult to
take away, down to this very day.

There have been indeed some people pretending, that
Dutch was a mere .dialect of German* (although the form
of its words is very often nearer to the aneient Germanic
languages than that of the German equivalents), others,
that it is after all but a bad compound of French, German
and English (the truth is, that on the contrary modern lite-
rary German is a mixture of High and Low German, whereas
our language is &pure Low-German or Low-Dutch idiom), etc.

Another reproach, which is sometimes made to the Dutch
language, is, that it has a rough and disagreeable pronun-
ciation. As to this point — we are little grieved in admitting,
that the Italian, Spanish, French and Swedish languages
are weaker and more melodious to the ear than ours,
but that Dutch should be surpassed in melodiousness
likewise by all other languages, such as German, English,
Bussian or modern Greek, we believe we have some right

4 What the Dutch language is.

to pretend is hardly true. In judging this point, it is to
be observed, that those unfavorable reports have been
spread about by travellers, who, not understanding the
language, had no opportunity to get acquainted with the
real conversational Dutch as it is spoken by educated
people. I hardly need to say, that there is a difference, and
a rather great one, between the Dutch language spoken
by a porter at the Amsterdam railway station and the
Dutch language spoken by men or women belonging to'
the first classes of society in the Hague or Arnhem.

9 0hbekend onbemind* (unknown unloved) says our pro-
verb, the truth of which appears in this very thing. If
the Dutch language has been sometimes treated in a con*
temptuous way, the chief cause of this, I venture to say,
must have been this, that those persons, who pronounced
the disparaging judgment, had not taken the trouble of
studying the subject.

We will now give a very short history of the Dutch
language and then try to draw a parallel between Dutch
and English.

Before the tenth century the Low Countries (Holland
and Belgium) spoke three different languages, nl. l°Friesic
in the Northern provinces, 2° in the Eastern parts Saxon
though strongly influenced by reminiscences of Celtic, not
in the words themselves but much in the forms of syntax
and in the articulation of the sounds, and 3° in the Southern
parts Low-Frankish, also strongly influenced by exactly
that same kind of Celtic influences *)• — In the 10 th century

l ) Celtic is the name of the original Indo-European, but no*
Germanic language of the British Islands and of France,
branches of which are now only spoken in Ireland, Scotland,
Wales, on the Normandian islands and a small track of the
French coasL^ Frankish is the name of the original language
of central Germany, Low-Frankish of that same language as
modified by the influence of a low geographical level and the
neighbourhood of the sea on the organs of speech. Saxon is
the name of the original language of the North- Western part
of Germany.

What the Dutch language is. 5

a Netherlands idiom began to come forth from these
various ingrediencies. In the formation of this Netherlands
or Dutch idiom Low-Frankish played the first part, Saxon
the next

The 11 th and 12 th centuries afforded the first specimens
of a Dutch literature. During the middlcpges that literature
(which was almost exclusively produced by the Southern
Netherlands, which are called Belgium now) was under a
very streng influence of France, not at all of Germany. In
the later centuries German influence gradually comes on.

We will now come to the drawing of the parallel with
English. The English language was composed likewise of
a Low-Frankish idiom (the idiom of the Angles) with a
Saxon one. Early Celtic influence both in syntax and in
phonetical phenomena is to be stated here too. French
influence was exercised here too and was indeed a much
more considerable one than has ever made itself felt on
the Dutch, since indubitably at least one third of the
3 English vocabulary has been borrowed either from French
or from Greek and Latin. — As to ourselves, the influence
of French on our language, which had never been quite
so strong as on English, became much less^rtstill after the
close of the middleages, when it was gradually released
by a German influence of greater importance. The latter
has been so great indeed, that in our present cultivated
and literary language in almost any sentence the greater
part of the words have a form which is very obviously
much like the German form. It is to be noted here, that
during the last four centuries Germany has been our
companion and confident in a great number of things. There
have been all that time connections of trade, connections
of war, connections of religious life, connections of art,
connections of science and what not. No wonder indeed if
our language during the same period of four long centuries
in many respects has assimilated itself to German more
than to any other idiom.

But still, the real core of our language (that is to say
the most indispensable elements, with which artificial
breeding has little or nothing to do — the interior life of
the language revealing itself in 1° the nature of the sounds,

6 What the Dutch language is.

2° the forms of syntax and 3° the use of grammatical
flections) the real core of oar language is not German at
all. As we have mentioned just now, the English language
has adopted a great many, indeed a tremendous great many
of French and of Latin and Greek denominations. Has this
very important foreign influence succeeded in changing
the real core of the English tongue? I should say most
decidedly not. The core of the English language no doubt
has continued to he CeUo-Franco- Saxon, not French or
Latin, throughout the centuries. — Well then, let it be
understood, that the core of the Dutch language has con-
tinued to be CeUo-Franco- Saxon (not German) throughout
the centuries too.

The grammar of the Dutch language is extremely simple
and easy to learn, especially for an Englishman, as the
difference between both languages is, on that score at least,
so very trifling.

The ^official* grammars of our language contain many
things, which are not at all in accordance with the real
state of things. These grammars indeed give many chapters
and paragraphs on the four cases of declension and on the
three grammatical genders. The truth is this, that there is
of declension no greater amount in our language than
there is in English (we have the difference between I and
me, toe and us, he and him, she and her, they and them . . .
and that's all) and that of grammatical genders there are
only two, nl. 1° the epicene gender comprising the masculine
and feminine genders of German or of Latin and 2° the
neuter gender corresponding to the neuter gender in Ger-
man or in Latin.

Dntoh grammar in half a page. 7

n.

Dutch grammas in half a pagi.
(to be copied by the student two or three times.)

ben am, is is, zfin are, was was, waren were, zijn (to)
be — geweest been.

heb have, heeft has, fcftfen have, had had, hodden had,
hebbm (to) hare — tfA&od had.

dram tnm, rfrooft turns, draaien turn, draaide turned,
draaiden tamed — gedraaid turned.

fi*m take, neemt takes, tiemai take, nam took, namen
took — genomen taken.

foefc book, boeken books — tafel table, ta/fefr tables.

de tafd the table, 9 et boek the book, cfe tafels, de boeken,
the tables, the books.

de tafd is groat (great), f et boek is groat, de tafels zijn
groat, de boeken zijn groat.

• • • grate tafd, . • . gro(o)t{e) boek, . . • grate tsfels, . . . grate
boeken.

deze (this) tafel, dit (this) boek, deze tafels, deze boeken —
die (that) iafd, dot boek, die tafels, die boeken — tcie* = who ?
wat ? = what? — hij = he, hem = him, zij = she, hoar = her,
'et = it, zij = they, Aim or A«t = than — ik, mij, urij, one = I,
me, we, us — y#, jau, julli, julli a you, you, you, you —
**e* «* himself herself, themselves.

in.

Dutch phonetics and osavhab in 1*/i pagi.

(to be studied thoroughly before reading the rest.)

Sounds, b, c, d, f, h, k, I, m, n, p, t, z, ng, like in English— j
w like Engl, v — v a softened f — j Engl, y — ch is I
something like k'h, g something like g% tj something like /

8 Dutch phonetics and grammar in l l /§ page.

/ tVy (these three sounds must be heard \) — aa (5), ee (e),
' ie (»), oo (o) uu (5), oe and eu> have the sounds of the
French vowels a, S, ♦, 0, ft, cm, «* in la, &e, iei, oA/, pu, fou,
pen — a is like the first vowel in mamma, German a in
Mann — i is like a in man, Germ. £ in Iter — ) would
be like the y in pretty and & like the em the (man) if they
were pronounced with the stress — b is about o in pot.
Germ, o in Zfopf — ei or t/ is a diphtong composed of
£-t, ou or au & diphtong composed of a-oe.

The verb : to be. ik bin (Ig bin) I am, jij bent yon
are, ... is . . . is, tot;* zijn we are, /mIK fen* or zijn you
are, . • . zijn . . . are — ik was I was, jy was, . . . was,
wij ware(n) f jutli ware(n) f . • . ware(n). — weeslbel (Imp.) —
zijn (to) be — geweest been.

The verb; to have, ik heb (Vc hip) I h&vejijhebt (hipt)

you have, . . . heeft . . . has, wijhebbe(n\julUhebt or hebbe[n) t
. . . hebbe(n) — ik had (hat) f wij hadde(n) — heb! (hip) —
hebbe(n) — gehad (g'h&hat).

Normal verbs, draai (turn), draaU, draaien (draye\n) —
draaide, draaide(n) — draai I — draaien — gedraaid.

Dissonant verbs* neem (take), neemt, nemen — n&m,
ndmen — neem! — nemen — genomen.

The Future is expressed bg zal, zidl-, ik zal draaien Jij
zidt d. t ... zal d., wij zW8(n) draaien — The Conditioned
by zou f zou'in: ik zou draaie\n) 9 wif *ou'e\n) draaien) —
The Passive voice by word ... ge...ik wbrd (virt) gedraaid
(g 9 hedrayt) I am turned, ikwerd(vhrt) gedraaid I was turned.

Substantive nouns. The Plural is formed by adding -en
or -s. boek (book) boeke\n) — hoorder (hearer) hoorders.
Some nouns change their vowel in the Plural: dag (day)
dagi(n) 9 schip (ship) schepe\n).

Articles. The defining article is de for Sing, and Plur.
— Neuter nouns in the Sing, take (h)it in st. of de. —
The non-defining article is een (pr. en).

Adjectives. When placed before a substantive every
actfective takes after it an -e gro(o)t^e great, Mik-e ugly.

Dutch phonetics etc — A first specimen. 9

Except Neuter Singular non-defined : 'en groot huts a great
house — The Comparative degree is expressed by adding
-er or -der: groot, gro(o)ter; ztvaar (heavy) zwaarder —
The Superlative degree is expressed by adding -st. grootet*
zwaaret — good, better, best is in Dutch goed, biter, best;
bad, worse, worst kwaad, erg&r, ergst.

Pronouns, deze (this) Neat. Sing, dit, Plur. dtze — die
(that) Neut. Sing, dot, Plur.tfu. — urie? who?, wot? what?,
iemand someone, ieU something, niemand nocjne, mete nothing.
— hij he, hem him, zjf she, hoar her, (h)et it, zij they,
hun or hen them — ik, mij } u>ij, one I, me, we, us — jij,
jou, julli, jutti you, yon, yon, you — zich himself, herself,
themselves — eUcander eachother — men one.

IV.

A X1B8T SttECDUN 07 DUTCH.

a. Text (see p a g. 1).

Wat de Hollandse taal is.

De HoUandse taal wordt gesproken in-alle-delen-van
(throughout) het Koninkrgk der (= van de, of the) Neder-
landen en in de noordelike en westelike delen van BelgiB,
benevens door de Europ&e bevolking van de. Hollandse
kolonies. In dialektise vorm strekt de Hollandse taal zich
ver buiten de grenslgn van de Nederlanden uit. Dialekten
van treffende overeenkomst met Hollands worden gesproken
in het geh&e Westelike deel van Pruisen en langsdekust
van de Oostzee. Bovendien is er aan de noorderzoom van
Frankrjjk een nauwe strook land, waar tot nu toe een
Hollands dialekt gesproken wordt. Eindelik spreken in Zuid-
Afrika de welbekende Boeren ook Hollands, ofschoon in
een eigenaardige dialektise vorm.

10 A first specimen of Dutch.

4. Pronunciation (system Passy).

vat de hol'antse tal is.

de hol'antse tal vort xespro'ken in cd*e de'len yan et
konenkreik der ne'derlanden en in de- no'rdeleke en
uesteleke de'len yon belgie, bene "yens dO:r de 0B*ropese
beyolkeii van de hol'antse kolonis. in dialektise Y* rm
strekt de hol'antse tal zix fer beyten de grenzlein yon
de ne'derlanden eyt. dial ek ten yon tref'ende overen-
komst met hol'ants uorden gespro'ken in et xehele
uesteleke del yai] preysen en lanz de kyst fan de ostse.
boyendin Iz er an de nft'rderzom van frankreik en
naao strok lant, va:r tot ny tn en bo -rants dialekt
xespro'ken vort. eindelek spre'ken in zeyt-afrika de vel-
bekende bn:ren ok hol'ants, ofsxon in en eigon'ardege
dialektise yorm.

Notice. — In our phonetical transscriptions we will indicate
the syllable with the stress by spatiated letters. Whenever the
other syllable or syllables of the word have the vowel e (which
is never accentuated), the indication of the stress is considered
superfluous and left away.

SECOND PART.

THE NEXT WEEKS.

I.
Dutch phonetics, orthography and grammar

IN 20 PAGES.

1. The sounds of the Dutch language repre-
sented by the signs of Prof. Paul Passy's
phonetical system, which has been adopted

in England by prof. Sweet, in G e i
prof. Vie tor, in Denmark by
Jespersen, etc.

by p

Germany
prof.

Closed vowels. a is a (first a in Mamma, Germ, a in Mann),
2 is e (about a in man, Germ, e in Bett), d is o (about o
in not, Germ, o in Slock), I is i (try to pronounce the y
at the end of the word pretty with the stress; you will be
pretty near), & is y (try to pronounce the e of £A* (before a
consonant) with the stress, you will almost have hit the thing).

Exx. bal (bed) ball, bel (bel) bell, Ml (bll) buttock,
60/ (bol) globe, 6m/ (byl) certificate.

Open vowels, aa or a is a (second a in Mamma, French
a in la), ee or e is e (French &), ie or i is i (French t), 00
or is (French in oA), mi is French eu, uu or 5 is y
(Ftench u in fuj, 0* is u (French ott, about Eng. 00).

Exx. 600* (bat) advantage, feet (bet) bit (past tense),
biet (bit) beetroot, boot (hot) boat, fotirt (b y • r t) neigh-
bourhood, neus (ntts) nose, 60^ (but) (J) expiate,
i

12 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 page*.

At the end of a syll able a vowel is either a tonel ess e
(ej, or it jb open . Open vowels at the eaaof syllables
having the stress are always pronounced at middle-length t
voder tya'der), father, botir (bo'ter) butter, etc. —
Compl etely long , vowels neyer . occur except before: r r ex* gr.
Jooc_.(h a : r) Jxair r toren (h a : r e (n)) hairs, dier (d i : r)
animal, dieren (d i : r e (n)) animals — In all other eases
vowels are short.

Diphtongs. ei or if is e i, ou or an is a u, ui is e y.

(All these diphtongs have the stress on their first vowel ;
the second vowel is only feebly pronounced.)

Exx. dijk (d e i k) dike, plein (pi ein) place, hout (haut)
wood, sous (s a u s) sauce, muis (m e y s) mouse.

Semivowels u or w and i do not occur but at the end of a
word : leeuw (fe w) lion, kraai (k r a i) crow. (Plural leeuwen
(1 e v e n), kraaien (k r a j 9 n) with a consonant t> or j in
stead of the semivowel).

Consonants, eh (x) is a sound between k and A (almost.
Germ, eh) — <7 (g) a sound between £ and A (North-German
^ in wagen) — tj or d; (t) is a sound between th and y.

Exx. tocA (lax) laugh,* $rat (gat) hole, katje (kate)
little cat

5; is pronounced s J (s followed by sh) : glaasje (g 1 a s J* e)
little glass.

w (v) is near to Eng. v: water (va'ter) water.

.; (j) is Eng. y: jong (jorj) young.

v (y) is a softened f: voder (ya'der) father.

2. The Dutch alphabet.

The Dutch alphabet consists of the following 24 or
26 letters: a, b, c, d, e, f, g 9 h, t, j, k. I, m, n 9 o, p, (q),
r, «, t, u, v, w, (x) t if f z.

q and x (q always followed by u) are made use of in
some foreign proper names as Quintus and Sextus and only
sometimes in words (of foreign extraction), c too is a foreigner
among the letters of our alphabet. In original Dutch words
it is not made use of but in the compound eh (lachen te
laugh, schaaf a plane etc.). In words of foreign extraction
c is (until now at least) of frequent occurrence.

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 13

The 24 letters of the Dutch alphabet are all put together
(without any repetition of the same letter) in the following
sentence:

Job Zwamp schryft vlug en dik.
(,Job Swamp writes quick and thick").

8. The newest spelling system (of D r R. A.Kollewijn).

In this book we have introduced the spelling system of
D r B. A. Kollewijn, though until now this system has not
jet been officially sanctioned. Most of the books, periodicals,
newspapers etc., which appear in our country, are still
«pelled according to another spelling system, the official
system of the Proff. de Yries and te Winkel.

As a means for facilitating to our students the reading
of such books etc. as have not adopted the Kollewgn spelling
system we will in the two columns below give a comparative
view of both systems.

Official system of the Proff.
de Vries and te Winkel.

1. Adjectives, pronouns, the
articles etc. are written with
or without an n at the end
according to a difference of
grammatical cases constitu-
ting a declension like in Ger-
man, a difference of gramma-
tical cases, which is never
observed in the living con-
versational language.

Ex. ik zie den goeden
man.

(I see the good man).

System of D r Eollewijn
{our system).

The n of declension, that
is to say the n, which is
meant to express nothing
else but a difference in gram-
mitical case, and which is
never pronounced in natural
unconstrained speaking, is
never written, in other words,
the declension itself, which
had disappeared from the
spoken language a long time
ago, has now been aboli-
shed in the written language
too.

Ex. ik zie de goede man.

14 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

2. Open o (o) and * (e)
at the end ef a syllable is ex-
pressed in some words by
two o's or e's (oo, ee), in
others by one (o, e).

Exx. rooken (to smoke) but
koken (to cook) — preeken
(sermons) but streken (re-
gions).

Open 9 (o) and # (e) at
the end of a syllable are
always written in a single
o or 6, except only e at the
end of a word, which is
written ee to distinguish it
from the toneless e (= e).

Ex. token and koken —
preken and streken, but zee
(sea), idee (idea).

\

3. In many words sch
or *scA is written in st. of
s of ss (the cfc is never pro-
nounced).

Exx. viseh (fish) Plur. t*a-
*cAm — practisch (practical)
— tusschen (between).

In all these words the
mute eh \b no longer written.

Ex. vis, vissen — prakties
— iussen.

4. In words of foreign ex-
traction the sound ie (i) is
often represented by a single
i of st. of ie.

Exx. disponibel (to be dis-
posed of) — titel (title) —
— praetisch (practical).

The spelling with ie has
been introduced or at least
allowed next to the spelling
with *.

Exx. disponibel or dispo-
niebel — titel or tietel —
prakties (not: praktis).

5. In words of foreign ex-
traction the letter c represents
in some cases the sound k
(k), in some other the sound
* (s).

Exx. caracieristiek (charac-
teristic), contradictie, acuut
(acute), eitroen (lemon), ci-
teeren (to quote), centraal
(central).

c s= k has been abolished
and k is written instead —
c = s may be optionally main-
tained or changed into 5.

Exx. karakteristiekj kon-
tradikcie or kontradiksie,
akuut, sietroen or eitroen,
sieteren or citeren, sentraai
or centraal. .

Dutch phonetics, orthogsaphj and grammar in 2& page*. 15

6. There are a good deal No rules of this kind.
ef iatrieated rule* for the Everyone is allowed to spell
spelling of compound substan* these words with or without
fives, which are not founded the n and with one or two 8
on any difference of pronun- at pleasure.
(nation.

Ex. gr. kippenhok Ex. gr. kippehok or
(pr. kippehok) to he written kippenhok — stads-
with an «, tot honde- school or stadsehool.
hok (kennel) without them,
stadssehool (municipal
school) with two a, hut
straatsteen (paving-brick)
with one 8.

4. Verbs.

(Dutch werkumrden (v erkuo'rden, or rather meld-
uxmdm (m sit vo'T&&ik) = telUngux)rds).

1. Verbs are conjugated in different ways; the most
general way of conjugating is called the ordinary or normal,
another the dissonant conjugation, Verbs belonging neither
to the one nor to the other are called irregular verbs.

Ordinary or normal conjugation.

2. The Present tense is formed directly from the stem
of the verb. It has three forms, one without termination
(for the 1st pers. Sing), one with the termination -t (for
the 2d pers. Sing, and PL and for the 3d pers. Sing,) and one
in -en (for the 1st and 3d pers. PI.). Ex. gr. : stem droom- f
(d x e m) (to dream), ik droom, (i g dr om), I dream, j%hfy
jdui or juUi droomt, (jei, b'ei, jeley or jyW dromt),
thou dreamst, he dreams, you dream, toy, z& dromen % (uei,
zei dro'men), we, they dream.

3. The Imperfect is formed of the stem by addition of
-de or -te (-de or -te), -de is placed after weak consonants
and after vowels, -te after sharp consonants. Ex. gr.:
stem droom-, Imperf. droomde, stem straff-, Imperf . strafto.

± n

16 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

The Imperfect has two forms, one without termination (for
the three persons of the Singular) and one with termination
-n (for the three persons of the Plural). Ex. stem droom*,
Impf. 1st, 2d and 3d pers. Sing, droomde, (dromde),
1st, 2d and 3d pers. PI. droomden, (d r o m d e n).

(The written language has a (quite obsolete) form for
the 2d person Sing, and Plur. of the Imperfect, which has
the termination -t. Ex. gij, gijUeden, droomdet (in st. of
JV> jdui or julli droomde(n), as every Dutchman would say.)

4. The Future is formed with the verb zull(en) (shall),
ex gr. ik zed dromen, (Ik sal dro'men), I shall dream.

5. The Present Participle is formed by adding -ende
(•en do) to the stem. Ex. dromende, dreaming.

6. The Past Participle is formed by putting the prefix
ge- before the stem and -d or -t after it (after weak con-
sonants and vowels -d, otherwise 4). Exx.: gedroamd (ge-
dromt) dreamt, gestraft, (gestraft), punished.

7. The Perfect tense is formed by periphrasis, the Past
Participle being combined with the verb: to have. Ex. ik
heb gedroomd, (Ik hep xedromt), I have dreamt.

8. The Pluperfect is an Imperfect made of the Perfect.
Ex. ik had gedroomd, (ik hat xedromt), I had dreamt.

9. The Conditional is an Imperfect made of the Future.
Ex. ik zou dromen, (Ik sau dro'men), I should dream.

10. The Future Anterior is made by forming a Future
of the Perf. Ex. ik zal gedroomd hebben, I shall have
dreamt.

11. The Past Conditional is an Imperfect of the Fut. Ant.
Ex. ik zou gedroomd hebben, I should have dreamt.

12. The Passive Voice is formed with the verb word(en)
(to become). Exx.; ik word gestraft, (Ik vort xestraft),
I am punished, ik tcerd gestraft, (i k vert xestraft),
I was punished, except the Perf. and other tenses derived
from it, which are formed by the verb zijn (zein), (to be).
Ex. ik ben gestraft, (ig beg gestraft), I have been
punished, ik was gestraft, I had been punished, ik zal gestraft
zijn, I shall have been punished, ik zou gestraft zijn, I
should have been punished.

Bern. The Subjunctive mood (Ex. He droome, (ig dro*me),
may I dream, gij droomet, may you dream, etc.) is very

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 17

seldom made use of in prose. In the spoken language it
never occurs, unless in a few expressions, as het zij,
(et zei), let it be; God geve % (got xe'^et), May God
give it; Leve de honing, (le*Y* de ko'nen), May the
king live.

18. In forms, where a toneless & comes after the stem,
we meet with the same orthographical changes, which we
have observed in the Plural of nouns. Ex. ik stop, Plur.
wij stappm, 0k stap, vei s tap* en) (I, we step), ik
praat, (I talk), PL wjf praten (Ik prat, vei praten).

14. To the normal conjugation must be reckoned six,
seven verbs which may be in some way considered to be
irregular, as zoek- (to seek, to look for) with its forms
gezocht and zochi (Engl sought).

Dissonant conjugation.

The dissonant conjugation does not differ from the nor-
mal one but in the following two respects. 1°. The Imper-
fect does not take the termination ~te or -de, but it changes
the vowel of the stem. 2°. The Past Participle ends in
-en, not in -t or ~d, and often here too the vowel of the
stem is changed. Ex. ik sloop, (Ik slap) I sleep; Impf.
ik diep (Ik slip), I slept; Part, gedapen, (gesla'pen),
slept.

The total number of dissonant verbs in Dutch amounts
to about 165. They are divided into three different classes.

The first doss contains:

a) all dissonant verbs with stem-vowel ie f ui 9 if, uu,
(i, ey, ei, y), except only the verb zie(g)- (to see),

b) all dissonant verbs with stem-vowel i or I (closed)
followed by one of the consonants n, m, ng, I or r,

c) the three only verbal stems ending in eeg or eer\
together fff = about f of all the diss, verbs.

The second doss contains:

a) all verbs with stem-vowel I or i which is not followed
by one of the consonants m, n, ng, I or r,

b) the six only verbal stems ending in eek, eel or eetn;
together only 17 verbs or not much more than ^ of the

whole number.

2

r.

18 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

The third class contains:

a) all dissonant verbs with dull-sounding stem-vowels 6,
aa, d, oo, ou, oe, (a, a, o, o, an, u),

b) the seven only verbal stems ending in eel, eed, eev or eez,

c) the verb zieig)- (to see);

together 28 verbs or about + part of the lot.

All verbs of the first class change the vowel of their
stem only once, in the same way for 1° the Imperfect tense
and 2° the Past Participle, ex. gr. WihAj- (blink) (to shine)
makes blonk (Monk) and blonken (blorjken) in the
Imperfect; tense and geblonken in the Past Participle —
Wjk-, (bleik), (to appear) makes bleek, bleeken (blek
ble'ken) (written with one e: bliken) in the Imperfect
tense and is, the Past Participle gebUeken, (geble-ken),
(written with one e; gebliken), etc.

All verbs of the second class change the vowel of their
stem twice, in different ways for 1° the Imperfect tense and
2° the Past Participle. Ex. help- (to help) makes hielp y
hielpen in the Imperfect tense and geholpen (with closed d)
in the Past Participle (help, hilp, hilpen, geholpen)
— neem- (to take) makes naam- in the Imperfect tense and,
genoomen (written with one o : genomen) in the Past Parti-
ciple (nem, nam, geno'men).

All verbs of the third class change the vowel of their
stem only once, for the Imperfect tense only, the Past
Participle having the same vowel as the unchanged stem.
Ex. treed- (to tread) makes in the Imperfect tense traad-
and getreeden (written with one e: getreden) in the Past
Participle (tred, trad, getre'den) — draag- (to bear)
makes droeg-, droegen in the Imp. tense and gedraagen
(written with one a: gedragen) in the Past Participle
(drag, drug, gedra-gen).

The Singular form of the Imperfect tense has this particu-
larity that it never keeps the vowel aa but modified into
d (a). Exx. neem- (to take) Imp. t. naam-, plural forms :
wv na(a)tnen, {zif) na(a)men (n a • m e n), singular forms ik
nam, jij nam, (. . .) nam with a closed vowel d (nam) —
treed- (to tread) Imp. t. traad-, plural forms wif tra(a)den,
(. . .) tra(a)den 9 singular forms ik trad, jjf trad, (. . .) trad
with a closed vowel d (tred, tra'den, trat).

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 19

The three classes are subdivided into smaller groups to
a total number of 28, which will be described separately
in another part of this book.

Irregular verbs.

A few (about twenty) verbs may be said to have some
more or less irregular forms. The best way of learning
them is by reading books. Here we will only mention the
auxiliary verbs, the forms of which it is necessary to know
for the conjugation of other verbs.

1. Hebb(en) (to have). Pres. t. ik heb, jij hebt, (. . .)
heeft, wij hebben, gij(lieden) (jelui, jutlt) hebt, (. . .) hebben,
Imp. t. ik had, PI. wij hadden, P. Part gehad (Subj.
ik hebbe).

2. Zitfoi) (to be). Pres. T. ik ben, jjj bent, (. • .) is, wij
£$*> gv(lieden) zjjt, (jelui or julli bent), (• . .) zjjn. Imp. t.
ik was, jij was, • . . was, wij waren, gij waart, (jelui or

juUi waren), . . . waren, P. Part, geweest (Perf. t. ik ben
geweest, I have been). (Subj. ik zij, gij zijt etc.). Imp. wees
PL (obsolete) weest.

3. Zull(en) (shall). The Pres. tense of this verb is origi-
nally an Imperfect tense (likewise in English). It is there-
fore conjugated as an Imperfect, having no t in the 3d pers.
Sing, and changing a into u in the Plural, viz.: ik zal,
jif zuU, . . . zal, wij zullen, gij(liedin) zult, (jelui or julli
zuU or zullen), . . . zullen. The Imperfect tense (formed in
a later period, when the old Iroperf. had already assumed
the signification of a Present tense) is: ik zou (contraction
of zoude from zol-de) ( jy zou, . . . zou, wij zouden, gij
zoudt, (ielui or julli zou or zou(d)en), . . . zouden (zau, zaut,
zauden or zauuen).

4. Word(en) (to become). Pres. tense ik word, jij wordt,
. . . wordt, wij warden, gij wordt, (jelui or juUi wordt or
warden), . . . warden. Imp. t. ik werd, PI. wij werden, P. Part.
geworden, Imp. word, PI. wordt (vort, vort, vorden —
vert, uerden — geuorden — vort, vort.)

20 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

5. Noun 8 or substantives.

Dutch: zdfstandige naamwoorden (zelfstandege nam-

dot don) or rather (according to a new system of

terminology) noemwoorden (numuo'rden (i.e.

namingwords). J

!

1. Dedension plays a very humble part in Dutch grammar,
cases being generally expressed (like in English) by means
of prepositions (Dutch: voorzetsels (yoTzetsels) or rather
betrekkingswoorden (be t r e kinzuo'rden) == relationwords),
viz. the Genitive case by the prep^ van (of), the Dative by
the prep, aan (to) or voor (v6:r) (for), etc.

2. The only real declined case-form of the substantive
existing in Dutch is a Genitive form, which is made by putting
an s after the radical of the word. This Genitive form is
regularly formed:

a) of personal names esnecially Christian names, as Jans
boek, (j a n z b u k) (John s book, the book of John), van
Houtens kakau ftan h a u tens ka k a u), (van Houten's
cocoa);

b) of a few common nouns denoting a person, as voder
(Y a ' d 9 r) (father), moeder (mu'der), (mother), oom (o m),
(uncle), meester (m ester), (teacher), burgemeester (byrge-
m e s t e r), (burghomaster), dokter (dokter) (medical man), etc.,
when the nouns themselves are used in a relational meaning,
that is to say when voder has the meaning of my or our father
etc. Exx: voders bril, (yaiderz brll), the spectacles of (our)
father; meesters huis, (mesters h e y s), the house of (our)
teacher; dokters rekening, (dokterz re'kenlg), the bill
of our medical man.

This Genitive form is always placed before the noun to which
is belongs, neither of both nouns admitting any article in
this combination.

In Medieval Dutch a Genitive case in -s or -es was derived
from any noun of the Masculine or Neuter gender. This
Genitive case was generally placed after the noun, to which
it belonged, and both nouns took the article. Ex. de staf
des herders, (d e stay d e s herders), the staff of the

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 21

shepherd or the shepherd's staff. It might also be pat before
the noun, bnt in this case the article after the Gen. was
omitted: dee herder e staf. In some rhetorical, proverbial
or biblical expressions the old Genitive is employed until
now. Exx: een vriend dee huizes (en Y, r ^ n (d) des
hevzes), a friend of the house; het Hoed dee lewises (ed
b 1 u (d) des k r e y s e s), the blood of the cross, etc. —
A few masculine nouns had a Genitive case ending in en:
des vorstetty (des forsten) (of the prince), des heeren,
(d 6 8 h 6: r e n), of the lord), des graven, hertogen t (des
xra'ven, her to gen), of the count, duke), des helden,
(des held en), (of the hero), desmensen, (des men sen),
(of man).

The Dative case (for nouns of the masculine und neuter
gender) was formed in Medieval Dutch by putting an -e after
the radical. This form too has been preserved to the present
day in a few rhetorical or proverbial expressions as den
volke verkondigd, (den Y,°lke yorkondext), (pro-
claimed to the people), in den lande, (in den lande),
(in str of in het land) in the country (biblical style), am
den broode, (o m den b r o'de), (for bread's sake, for the
sake of a livelihood).

The Accusative always had the same form as the Nomi-
native.

In the Plural there is no difference between cases at all.

3. The Plural is generally formed by putting en after the
stem, ex. gr. boek, (b u k), (book), boeken, (b u'ken) ; schuit,
(sxeyt), (boat), schuiten, (sxeyten), etc. Often the vowel
of the radical itself is changed in the Plural, ex. gr.
glas, (glas), (glass), glazen, (gla-zen); staf, (staf),
(staff), staven, (s t a'^en) ; stad, (s t a t) ; (town) PI. steden,
(s t e'den) ; stnid, (s m 1 1), (blacksmith) PI. smeden (sme'den) ;
schip, (sxlp), (ship) PI. schepen (sxe'pen) etc.

4. Words ending in -d, -em, -en, -er, -oar, -ier and
many words taken from foreign languages take -s in
the Plural: sleutel, (slO'tel), (key) PL sleutds; bodem,
(bo*dem), (bottom) pi. bodems, toren, (td:ren) (steeple)
torens; bakker, (bak*er) (baker) bakkers; tuinier (teyni:r),
gardener) tuiniers; idee, (id e), (idea) idees, generaal (general),
generaals.

22 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

5. A few neuter words take -eren, ex. gr. kind, (klnt),
(child), kinderen, (kin derail) ; half, (k a 1 f ), (calf), kalveren,
(k a I varan); lam, (lam), (lamb), lammeren; lied, (lit), (song),
liederen ; w&, (y o 1 k), (people), volkeren ; faen, (b e n), (bone),

m en, (bendaran); ei, (ei), (egg), eieren, (eijeren);
Mad, (blat), (leaf of a tree), bladeren, (b 1 a'deren), (bladen,
(bla'den) are the leaves of a book), (beenen, (be* nan),
leans legs), goed (good) goederen, gelid (rank) gelederen.

6. In consequence of certain general orthographical rules
one and the same radical, which in reality does not undergo
the slightest change when augmented with the Plural sign,
will spell differently in Singular and Plural. Exx: mes
(me 8), (knife), pi. messen, (mes'en); schaap, (sxa'p),
(sheep) pi. schitpen, (s x a • p 9 n) ; beer, (b 6 : r), (bear) pi. beren,
(be:ren), etc.

7. Words of one syllable forming their Plural on -« are
only the following: baUs (balls— dancing-parties), ra, raa*
(yards of ship a ship), via, vlaas (custards), kok-s (male
cooks), moats (.hands" on board of a ship) and plee* (W. O's).

[Genders of nouns.

Modern Dutch has only two genders, the Neuter and the
Epicene (Masculine or Feminine). Nouns of the neuter gender
are sharply distinguished from other nouns by their taking
in the Singular the definite article in the form of het (pr. et)
in st. of d&. Exx. het huis, (o t h e y s), the house, het kind,
(a t k 1 n t), the child.

(Flemish or Belgian Dutch has three genders with three
forms of the article: den (masculine), de (feminine) anihet
(neuter) — In Cape Dutch on the contrary there is but one
gender with one form of the article: di (dee).)

When a neuter noun is referred to in a sentence or a part
of a sentence, where the noun itself is not named, the
pronoun het (pr. a t) is always made use of in stead of
hff (h 8 i) (he). Ex. we zagen het kind, terwifl het in de tcieg
lag, (v e za'gen et klnt ter u e]i 1 etlnde v i g
lax), we saw the child, whilst it was lying in the cradle.

In Medieval Dutch there were three different genders,
sharp distinction being made between Masculine and Feminine

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 23

too. During the Medieval period of the language difference
between masculine and feminine genders was made in two
respects, viz. :

1°. Any adjective, pronoun t participle or article relating
to a noun of the masculine gender in the Accusative or
Dative case of the Singular took an n at the end as a
mark of its gender and case at the same time. Exx. ic sie
dim goeden man, dim goeden hont, dien goeden schotel, etc. (1 k
si din gu*den man, hont, sxo'tel), (I see that
good man, dog, dish, etc),

2°. Feminine nouns (either names of persons, animals,
plants, lifeless objects or abstractions indiscriminately) were
to be referred or alluded to in the progress of speech by
means of special feminine pronouns. So ex. gr. when speaking
of a snake, or a lime-tree, or a sea, or a hand, or a sledge,
or a virtue, in Medieval Dutch you would say: 9 She is
sitting on her tail*, 9 she thrives very well with her enormous
branches,* 9 she rolls her waves,* n she extends her Angers,*
n she has one of. her irons broken,* 9 she is praised by many
people that hardly practise her 9 , the words for snake, limetree,
sea, etc. being of the feminine gender.

In the last three centuries at least the .feminine gender*
has practically disappeared in the spoken language. The
n of the masculine Accusative or Dative case is not pro-
nounced in conversation, neither in Friesland and Groningen
(where any other final n is most distinctly sounded), nor in
any other part of the country, In modern Dutch we say:
Ik zie die goede man en die goede vrouw, (Ik si di
gu*de (often gu'je) man en di gu'de y^au), like
in English: I see that good man and that good woman,
without any difference in gender between man (m An) the
most .masculine" and vrouw (vrau) the most .feminine*
of all substantives existing. Ana as to the special .feminine*
pronouns, viz. zy (zei) (she) and hoar (ha:r) (her), their
use is in modern Dutch almost absolutely limited to those
cases, where a feminine person, either woman, girl or
goddess, or at most a female representation of a virtue or
an affection, is spoken of or referred to. Both phenomena
described indubitably give us a right to declare, that there
does not exist in modern Dutch any special distinction for

24 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

what you might tail the purely grammatical ^masculine" or
9 fetninine* gender.

As we mentioned above, the abolition of this grammatical
distinction is by no means a very recent thing. On the
contrary it may easily be proved that at least three hundred
years ago our language was already, in this respect at least,
J mnch the same a) it is now. In this like in so many other
particularities Dutch has followed exactly the same way in
the course of its history as English has. The greatest
difference only consists in this, that, whereas the English
nation has hailed the abolition of cases and genders as a
natural and in many respects a useful and a practical
reform, the Dutch nation, or at least the authors and learned
people in Holland, often wholly absorbed in classical studies,
admiring the Greek and Latin languages for their riches
of grammatical forms, and having besides this on the eastern
frontier of their country a neighbour people which in its
language had still in the course of centuries preserved the
greater part of that exuberance of forms, which the Dutch
language had had to part with, were very sorry for the
t losses* they had sustained and tried by any kind of violent
means to have their riches back. In this way the system
of n genders* and „ cases", condemned and thrown away by
language itself, continued to be reared and cultivated arti-
ficially by the authors and the learned people. They held
on like grim death, they strove and struggled with might
and main— they plodded on, toiled on, trudged on ... . and
succeeded in keeping the thing going to the present day.

The result is this, that even now a well-educated Dutch-
man, when going to write no matter which contribution to
a magazine or paper, or even an ordinary letter, nay nothing
more than a simple postcard of a few lines, will most
inevitably have to turn a good many of dictionary-leaves
just to ascertain whether in his own language this or that
word belongs to the masculine or to the feminine gender. — Of
course in our present idiom we have a large quantity of
words, which in the middle-ages, during the period of
„genders* and , cases", did not exist at all.... What in all the
world lnay be the gender of all those words, ex. gr. of a word
like fiets (fits) (a bicycle) or trem (trem) (a tramway)?

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 25

Of course nobody knows. But never mind .... Our learned
men will set to work at a moment's notice and for each
new word which you choose to bring them they will
forge at their private workshop a brarinew 9 gender* while
you wait. *

In these last 16 or 17 years a most laudable effort has
been made to get rid at last of that ridiculous old fashion.
The venerable old Mr. A. M. Kollewfjn and his son Dr. R.
A. Kollewijn gave the start and were immediately followed
by the authors M. Emants, Pol de Mont, and others. They
have a few thousands of partisans now, among which several
profeB8ors of the Leiden, Groningen, Amsterdam and Utrecht
universities. They are getting on slowly but surely.— In 8. A.
the University and Education Authorities have all adopted
or at least sanctioned the Kollewijn spelling.

In this grammar we will henceforth leave the legendary
^feminine and masculine gender" alone.

In doing this we have to state once for all, that the
greater part of authors, periodicals, newspapers etc. still
continue to write according to the old ^declension* system
i. e. with n's at the end of adjectives etc. in the „ Accusative
and Dative cases Masculine*. Students of the present work
will have no difficulty in reading all the books etc. where
the old system is followed. They will only have to consider
all those n's as quite superfluous pen flourishes in printing-ink
and all right it will be.

6. Adjectives.

(Dutch; bijvoegelijke naamwoorden (bei yu'xeleke
namvo'rden) or rather beschrjjftcoorden (besxreiy-

v ot d o n) = describingtcords).

1. An adjective placed after a substantive or attached
to it by a copula never has any termination: twee vrouwen
vriendelik en zacht, two women kind and mild ; de man, de
tovutc, het kind is goed, (de man, de grau, et kint
1 8 x u t), the man, the woman, the child is good ; de mannen,

26 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

de vrouwen, de hinderen zjfn goed, (de man* an, de
vranven, de klnderen z e i q gut), the men, the
women, the children are good.

2. When placed before the substantive every adjective
takes the termination -e, indifferently whether it be preceded
by the defining article, the non-defining article or no article
at all. Exx. de goede man, (de gu'de (often gn*je) man),
(the good man), degoedevrouw, (de gu'de (gu'je)'Yrau),
het goede hind, (et xn*de (xu'je) kint) — een goede man
(a good man), een goede vrouw — de goede mannen, vrouwen,
hinderen — goede mannen, vrouwen, hinderen, except in

' one special case, viz. when the substantive is of the neuter
: gender and preceded by the non-defining article: een, or a
' possessive pronoun. Ex.: een goed hind, (en gut kint),
t a good child, een groot achip, (en grot s x 1 p), a large
vessel — mijn scherp men, (mein sxerp mes), (my
sharp kuife), etc.

Remark. In a special meaning the Sing, of the Masculine
may, as the Neuter, have the form without termination,
e.g. een goed man in st. of een goede man. The difference
between the two is, that een goed man means a man, that
is good in relation to his being man, whilst een goede man
is a man, who has the accessorial quality of being good.
In the same way een groot man means a great or grand man,
a man of great talents, een grote man is a tall man.

3. The comparative degree is formed by adding -er, the
superlative degree by adding -8t(e) to the stem. Exx. groot,
groter, grootst(e), (grot, g r o'ter, grot ste)) ; Jdein, hkiner,
kleinst(e) (klein, kleiner, kleinst(e)) (little); atom,
stommer, stomst(e)\ grof, grower, grofst(e) f etc.

4. A few adjectives have irregular degrees of compari-
son, exx. goed, beter, best{e), (gut, be'ter, best(e)),
hwood (evil), erg-er, erg-at(e), (kuat, erger, erxste);
veel (much, many), meer, meest(e) ; weinig (little, few), minder,
minst(e).

5. The adjective grof, (grof), (rough), changes its vowel
into o when augmented with -e or -er, grove, grover,
(gro've, gro-ver).

6. The orthographical changes occurring in the radicals
of substantives in the Plural (see above: Subst. 3.) are also

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 27

to be observed in the forms in -e and -er of the adjective.
Exx. $tom (dumb), stom-me, 8tom-mer; hoog (high) ho-ge,
JiQ-ger; dwaas (foolish), dwa-ze, dwa-zer.

7. Articles (artikels).

1. The forms of the defining article (according to the roles
of the old-fashioned medieval system) are de, dee, den, der
and het, (d 9, den, der, at), des is the form o£ the Gen.
Sing. Masc. and Neat, den of the Ace. Sing. Masc. and of
the Dat. S. and PI. Masc. and Neut., der of the Gen. and Dat.
Sing, of the Fern, and of the Gen. Plur; het of the Norn,
and Ace. of the Neater, de of all the other cases and genders.

Remark. The truth is, that in the spoken language the n
of den is never sounded, whilst the forms dee and der are
not made use of but in a few proverbial expressions. In
stead of dee mans we say van de man, in stead of der
vrouw we say in the Gen. van de vrouw and in the Dat.
aan de vrouw or simply de vrouw. So in reality this article
has only two forms, viz. l°.het (pr. a t) for the Neuter Singular
and 2°. de for all the rest.

2. The non-defining article has (according to the same
old-fashioned system again) the following forms; een 9 eene f
eenen, eene f eener. eem is the form of the Gen. Masc. and
Neut., eenen of the Ace. Masc. and of the Dat. Masc. and
Neut., eene of the Norn, and Ace. of the Fern., eener of the
Gen. and Dat. Fern, and een of the other cases.

Remark. The real state of things is here again a great
deal simpler than our old grammar prescribes. Eens and
eener are not made use of in free and natural language.
In stead of eens we say van 'en; in stead of eener: van or
aan 'en. Moreover the e and en of the forms eene and eenen
are not pronounced in conversation (ee of the stem sounds
as a toneless £), so that there is (in conversational language) '
but one form for this article throughout all cases and genders,
viz. een (pron. en).

The so-called „feminine" Genitive forms of the articles :
der (of the) and eener (of a), and of the possessive pronouns
(tnijner, uwer 9 onzer, zyner, harer and hunner) are in the
written language much more generally made use of than

28 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

the ,masculine* or „neuter* forms: des f eens, mjpta, uu>8, etc.
The latter forms are quite obsolete now, even in rhetorical
language, as in orations, sermons etc., except in a few
characteristic expressions such as de zoon des menschen r
(da zon d e z m e n s e n), the son of man, het bloed de$
kruises, (et blu(d) des krey 8 es), the blood of the cross.
Der, eener, tnyner, nicer, etc., on the contrary, although
hardly ever appearing in the spoken language, are very
frequent in any kind of literature, even in most unrhetoricaJ
sorts of literature, such as popular newspapers, etc. Reformers
are now seriously working for the abolition of this old-
fashioned writing custom, but before succeeding they will
most probably have a pretty hard strife for many years to
come. As it is, we do not venture to declare those forms
in -er abolished, which in fact they are not by far, but
rather will give a simple rule for the use of the Genitive
forms in question, which has been derived from the special
phraseology of the best authors and which it will be but a
very slight trouble to observe in writing letters, etc.

Our rule runs as follows : der, ener, mijner, uwer, zijner,
harer, etc. are rhetorical Genitives belonging to the erst-
while „feminine gender" of our language, forms, which it is
not advisable to make use of now but in connection with
the following three classes of substantives :

1°. Names of female persons or personifications when
named reverentially or in a serious tone, or at least without
the slightest idea of contempt or derision. Exx. de beziitingen
der koningin (de bezlt*eijen der k oner) In) the
possessions of the queen; de tred Sner godin, (de tret
e'ner god In), the gait of a goddess; de tranen mijner
moeder (de tra'nen meiner mu'der), the tears of
my mother, etc.,

2°. Words implying any kind of abstraction of human
thought, such as qualities and properties, proportions, relations,
conditions, etc. — arts and sciences, virtues and vices, health
and illness, etc. Exx. de Jcracht der overtuiging, (de krax(t)
der oY^rteygerj), the strength of conviction, desnelheid
der gedachte, (de snelhei(t) der gedaxte), the
quickness of thought, de gevolgen zijner angst, the results
of his anxiety. (Nouns implying abstractions may often be

Dutch phonetic?, orthography and grammar in 20 pages. 2%

recognised exteriorly [in Dutch like in EnglishLby their
suffix; -heid, -«w, -whop, -ing, -te, 4, <*t t -de are abstract
suffixes in Dutch),

3°. Collective nouns implying a combination of persons, as
vergadering (assembly, meeting), etc. Exx. de besluiten der
vergadering, (de besleyten der Yorg&'derei)), the
decrees of the assembly.

As to the Plural Genitives of identical formation: der f
mijner, uwer, etc., restriction in gender having never existed
with them, even in Medieval Dutch, there is of course not
the slightest reason to introduce any such restriction now.
Only it should be borne in mind, that these forms too are
to be considered as purely rhetorical and must never be
made use of in familiar or trivial style.

St. Pronouns.

(Dutch voornaamwoorden or rather aanduidingswoorden
(andeydlnzDO'rdon) i.e. denoting words).

1. Personal pronouns *) are : First person Singular ik f I, m#,
me, Plural ivij, we, one, us. For the second pers. Sing, the
ancient pronoun du, (d y), Ace. dfj (d i) had become obsolete
many centuries ago (except only in Belgium). It is replaced
in the written language by the pronoun for the Plural : gij.
Second person Singular gij, you, ft, you, Plural gij (or gij-
lieden) you, u (or ulieden) you (in the Dat. and .Ace.).
Third person Singular hij (he), hem (him), Fern, zij (she),
haar (her), Neut. het (it). Plural: Masc. and Neut. zij (they),
hun (them in the Dat.), hen (them in the Ace.). Fern. zip
(they), haar (them).

First remark. The pronouns of the second person gig
and gijlieden do not occur in the spoken language but in
a few southern dialects. In the general Dutch language we
say instead of gij (Singular) either U (respectfully), or jy
(familiarly), ex. gr. U heeft, U is or jij hebt, jij bent

*) According to the newer system personal pronouns are called
in Dutch ikheidsnoetnwoorden (namingwords of egotty). — Only
he, she, it make part of the pronouns or denotingwords.

80 Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages.

(yon have, you are). Of jff the declined form is jau, U
remains unchanged. In the Plural jij becomes jelui or
julli (jeley or jyH) (in all cases); 17 is not changed
in the Plural.

Second remark. Almost every one of the above mentioned
pronouns have a special form, which is exclusively used when
the pronoun is pronounced without any emphasis after a
verb or another word having full stress. In that case mjj,
gij, jij, wij, zij become me, ge, je, we, ze; hij becomes t.
(In written language most authors, editors etc. always use
hij) ; zij, hoar, hun and hen become ze — ik becomes ik
(ok). Ex. geef ik (Do I give) is pronounced (ge*vek).
In writing the difference between ik and ik is never observed.
Ik geef (Ik xef) and geef ik (ge'yok) are written quite
alike.

Third remark, himself, herself and themselves are expressed
in Dutch by zich (zlx).

Fourth remark. In the spoken language we always use hun
in st. of hen.

Fifth remark. In (colloquial) Cape Dutch ik f my, tcij and
ens (I, me, we, us) are all four expressed by ons; ons is
means : I am, or : we are.

2. Possessive pronouns are mijn, (m e i n), (my) ; Uw, (y),
(your); zijn, (zein), (his); haar (her); onze (our) ; uw (your
pi.) ; hun (their, Masc.) ; haar, (ha : r) (their, Fern.).

Remark. In stead of uw the colloquial possessive pro-
noun (belonging to jij) is jouw (j au) (jelui and juUi are
used as possessive pronouns without any change).

8. The possessive pronouns are (in the written language)
declined as the article (mijns, mijnen, mijne, miptier ; in the
Plural mijne in all cases and genders). In the spoken language
they do not receive any terminations. When used without
emphasis mijn and zijn are pronounced men and zen, haar
is pronounced 2r, (after ano\ r der) (the same form is also
used for hun without emphasis). Of jou the non-emphatical
form is je. — Onze before a neuter noun in the Singular is
changed into ons. Ex. ens kind (our child).

4. A possessive pronoun may also be put together with
the denning article and have a substantival meaning, exx.
de mijne (mine), de uwe (de jouwe) (de yue, de jauue),

Dutch phonetics, orthography and grammar in 20 pages. 31

(yours), de zifne (declined, in written language, as degoede).
Observe that the e in this case is never omitted in the
spoken language (So with the e of all adjectives declined).

5. Demonstrative pronouns are deze, this (Neut. dit, PL
deze) and die, that (Neut. dot, PL die). They are declined
(in the written language) as the article een and the pos-
sessive pronouns.

6. Relative pronouns are die (Neut. dot, Plur. die) and
the obsolete welke (wetk, welke).

(In (colloquial) Cape Dutch the relative pronoun has only
one form for all genders, cases and numbers, viz. wot.)

7. Interrogative pronouns are wie (Neut wot, Plur. wie) —
(Gen. Sing, mens), who, what, and welke (wdk, wdke), which.

8. Degetie, die, (de g e*ne), Neut. hetgene, dot is a pronoun,
the signification of which comprises a demonstrative and a
relative element; it means he that, she that, that which. It
is declined (in the written language) by declining its two
parts de and gene ex. gr. desgenen, dergene, etc. (In st. of
hetgene, dot we mostly say hetgeen or Hgeen.)

9. Diegene, (d i ge'ne), has the same meaning, but it has
more emphasis (Neut. datgene).

10. Dezelfde, Neut. hetzelfde, means the same.

n.

TWO SPECIMENS OP DUTCH ANALYSED.

1. Colloquial Dutch
(From Busken Huet, a stepmother).

a. Text.

9 Ik wou veel liever dat er een huishoudster gekomen
was. Zoo'n nieuwe mama, wat heb je er aan?"

9 Maar Anna, bedenk toch van wie je spreekt. Papa weet
beter dan wij, wat voor ons en andere goed is."

32 Two specimens of Dutch analysed.

9 Pa heeft gekjk, Keetje, groot gelgk ; dat geef ik toe.

Maar mama?"

9 Hoe kun je zo dwaas wezen? Ala pa met om ma gevraagd

had, was zg immers onze mama niet geworden — Mama

kan toch niet helpen, dat papa liever haar heeft dan een

huishoudster?"

9 Be6t mogelik. Maar ik wou dan liever een huishoudster.*

t Nu, een huishoudster is ook niet alles."

„Toch liever een huishoudster dan een stiefmoeder."

Zo keuvelden onder 't naar bed gaan twee meisjes van

twaalf en veertien jaren.

•

b. Pronunciation.

ik van yel li'yer dat er en hey shauster geko*me(n)
Das. zon ni'ue mema, vat heb jer an.

mar an'a bedenk fox fan Di-je sprekt. pepa Ded be'tor
dan Dei Dat f6*r onz en andere gut Is.

pa heft xeleik, kete, grot xeleik ; dat xevek tu. mar mema?

hu kynje zo duaz ' De a ze(n). als pepa nit om mema ge^raxt
hat, Da(s) se liners onze mema nit xeuorde(n) — mema
kan tog nit helpe(n) dat pepa liy^r ha'r heft dan en
hey shauster.

best mogelek, mar Ik Dau dan li'Y^r en hey shauster.

ny, en hey shauster Iz ok nit ales.

tog li-yer en h e y shauster dan en sti^ma'der.

zo kOyelden ondert nar bet xan toe meistes fan tualey
en y&rtiii ja:ren.

c. English translation.

n I should have liked it much better if there had come a
housekeeper. A new mamma. What's the use of it?"—
„But, Anna, remember of whom you are speaking! Papa
knows better than we what is good for us and for others." —
,Papa is right, Kitty; quite right, I admit that. But
mamma?" — „How can you be so silly! If papa had not
asked for mamma, she could never have become our mamma,
could she? It's not mamma's fault, indeed, that papa pre-
ferred her to a housekeeper ?" — „This may be, very well.
Nevertheless I should like a housekeeper better." — „To have a

Two specimens of Dutch analysed. 33

housekeeper is not so nice either.'— .Nevertheless I'd rather
have a housekeeper than a stepmother."

In this way two girls of twelve and fourteen were chatting
whilst going to bed.

d. Analysis.

ik I — wou would — veel much — liever (, fonder*)
rather — d at that — e r there — e e u a(n) — h u i s-
houdster (female) housekeeper — was was — ge-
komen come (Past Part.) — zoo'n such a(n) — nieuwe
new — mama mama — w a t what — h e b j e have
you? — er aan („there~at") at it, to it (iets hebb..
aan iets „to have something at a thing" means: to have
some use of it, to derive some profit from it, etc.) — m a a r
but — Anna Anna — b e d e n k (, bethink*) consider,
Imp* — AflLfi-h. .(.though*) come-now I (toch after an Im-
perative only emphasizes the utterance: do consider nowl)

— vanof— wie who, whom — j e you — spreekt
speakst, speaks — papa papa — w e e t (»wot") know(s)

— b e t e r better — dan than -wjj we- wa t what —
voor for — onsus — en and — a n d e r e others —
goed good — isis — heeft has — gelijk truth-on-
his-side (gelgk hebb (en) to be right) — Eeetje
Kitty — g r o o t great (g r o o t gelijk quite right) — d a t
that — g e e f give — t o e to (to e-ge(e)v(en) „to give
to" means: to admit, to confess, to yield) — hoe how —
k u n j e can you — z o so — dwaas silly, unwise —
wSzen be (lot.) — ajs (,as") if — niet not — om
for (destination) — gevraagd asked (P. P.) — had
had — z ij she — i m m e r s is-not-it ? — o n z e our —
geworden become (P. P.) — kan can — help en
help (Inf.) (kunnen helpen (*can help") means: it
w... f 8 fault, ...is to blame — The English phrase...
. . . cannot help is translated into Dutch by kan niet
nalaten) — haar her — liever hebb (en) dan
(„to have more dear") to prefer ...to... — best (.best")
very well, quite — mogelik possible — dan (then)
has in this case the meaning of: still, after ail, however,
be U as it may — n u ( f now") why (indeed) — o o k also

3

.34 Two specimens of Dutch analysed.

— ook niet ( v also not*) not ... either — 'tis niet
all eg („it is not all or everything* means: it is not the
beet on earth, not the top of the tree, not $6 very nice or
good) — stiefmoeder stepmother — keuvel-dem
chatted, were chatting — onder (, under*) daring, whilst

— het g a an. the going — naarto — bed bed.

2. Antiquated (biblical) language.

(Old forms and old spelling).

The parable of the vineyard.
(Mark. XII, 1.)

a. Text.

Een mensch plantte eenen wijngaard, en zette eenen tain
daarom en groef eenen wijnpersbak en bouwde eenen toren
en verhuurde dien aan landlieden en reisde buiten 's lands.
En ale het tjjd was, zond hij eenen dienstknecht tot de
landlieden, opdat hij van de landlieden ontvinge van de
vrucht des wijngaards. Maar zij namen en sloegen hem en
zonden hem ledig henen. En hij zond wederom eenen anderen
dienstknecht tot hen en dien steenigden zij en wondden
hem het hoofd en zonden hem henen deerlijk mishandeld.
En wederom zond hij eenen anderen en dien doodden zij
en nog vele anderen, waarvan zij sommigen sloegen, anderen
doodden. Als hij dan nog eenen zoon had, die hem lief
was, zoo heeft hij ook dien ten laatste tot hen gezonden,
zeggende : Zij zuHen immers mijnen zoon ontzien. Maar die
landlieden zeiden onder elkander: Deze is de erfgenaam,
komt, laat ons hem dooden en de erfenis zal de onze zijn.
En zij doodden hem en wierpen hem nit buiten den wijngaard.

b. Pronunciation.

en mens plan to enen ueinga'rt, en zet'e enen
teyn daro m eg gruv e n en ueim perzbak en b a u de
enen 1 6:ren en Y ern 7 :r ^ e <* m *& 1 a n t liden en r e i z de
bey ten slants, en als het teit uas, zont hei enen dinst-

«>#

Two specimens of Dutch analysed. 35

knext to(ii) do lantlidon, obdat hei yon do lantlidon
out f i g o Ycui do yryxt dez v e i g garte. ma:r zei n a'men
en slu'gen hem en z on den hem le'dox henen. en hei,
zont v e dorom e*non andoron dinstknext en din stenegt>
don zei en uond'en hem het haft en zon den hem"
henen de:rlok mlshandolt. en ue'dorom zont hei enen
andoron en din dod*en zei en nox fe'lo andoro, t)a*^yan
zei zonrogon sln'gen andoron do den. als hei dan nog

enen zon hat, di hem liy vaa, zo h^ ne * f ^ d™ ten
latsto tot hen gezonden, zeg*ende: zei zyl'en Inverz
meinon zon ontsin. ma:r di lantlidon zeidon onder
elk an dor: de'zo Iz do srfxenate, komt, lat one hem
do'don en do erfen^s) sal do onzo zein. en zei do'don
hem en vi'rpon hem eyt bey ten den ueirjgart.

c. Jnolysis.

Eon non-defining article, mensch substantive, man
(human being, man or woman), pi ant te Imperf. tense 3d pors.
of the verb p 1 a n t (e n) (to plant)) eenen Aoc. Sing, Masc.
of the non-defining article^ wijngaard subst. ^wine-yard* .
(The Dutch have in the meaning of a vine the word
wmgerd, which is a corruption of w ij n g a ar d. Comp. the
Engfieih pronunciation : (unn-yerd)), en conjunction and, zette
imp. t 3d. p. S. of the verb zett(en) (to set) (zette is con-
tracted for z e 1 1 e d e), eenen Ace. Sing. M. of the Art.,
tnin snbst. hedge (the word tnin is now generally used in
the meaning of garden), e n — , b o u w d e Imp. t. 3d p. S.
of the verb bonw- (to build), eelien — , tor en subst.
tower, en — , groef Imp. 1 *3d p. S. of the verb gra(a)v-
(to dig) (dissonant conjugation, third class), eenen — ,
wijnpersbak, a place (basin) for pressing the grapes
[elements: wijn (wine), p ere (en) (to press) and bak
(broad basin)], en—, verhuurde of v e r- h u u r- (to fe£
ottf)(this verb is derived from the simple verb huur- (to let)
by the prefix v e r- (for-)), d i e n Ace. Sing. Masc. of the
pronoun die, aan preposition to, land lie den subst.
Plural of landman (nouns composed with man have
in the PL 1 i e d e n in stead of m a n n e n), e n — , r e i s d e
(pr. r e i z d o) of r e i z- (to travel), b u i t e n prep, out of

36 Two specimens of Dutch analysed.

(this prep, has in this and other similar expressions the old
Genitive case 's, abbreviation for des, Gen. Sing. Neut. of
the defining article), lands Gen. Sing, of the subst. land,
country.

e n — , a 1 s conj. when (in modern Dutch in this sentence
t o e n would be better than als), bet Nom. Sing. Neut. of
the pen. pron. h y, z y, he t, he, she, it, t g d subst. time,
was P. t. of the irregular Terb weez- (to be), zond of the
dissonant verb zend- belonging to the first class, eenen —
dienstknecht a male servant. The word is composed
of dienst (from dien- (to serve)) and knecht, an

Inferior) man), tot prep, towards, de Ace. PL of the
efining article, landlieden— , opdat conj. (in order)
that, hjj pew. pron. he, ontvinge 3d pers. Sing. Imp.
Subj. of the dissonant verb ontvang- (simple verb
v a n g-) meaning to get, to obtain, belonging to the third
class (the Subjunctive mood is, as we have already said,
very seldom used in daily speech. In speaking a Dutchman
would say : o m van de vrucht van de wjjngaard t e ont-
v an gen, i.e. in order to receive), van prep, of, de
article, vrucht subst. fruit, d e s — , wgngaards Gen.
Sing, of w g n g a a r d.

Maar conj. but, zij pers. pron. they, nSmen 3d p.
Plur. Imp. t. of the dissonant verb neem-, belonging to
the second class (to take, to seize) (in common Dutch in
stead of zij namen en sloegen hem we would say zn
grepen hem aan en sloegen hem [aan-grijp-J,
en—, sloegen of the irregular verb slaa(h)-, sloeg,
sloegen, geslSgen (meaning to beat), hem — , en—,
zond en 3d pen. pi. Imp. of the verb zend-, hem — ,
ledig adj. empty [the word ledig is in common Dutch
only used in the meaning of not fitted (German leer) ; in
stead of zg zonden hem ledig henen we would
say zij zonden hem zonder iets (without anything)
or onverrichter zake (.business not being per-
formed") been.]

En — , hij — , zond — , wederom (commonly weder or
contracted we er) adv. once more, eenen— , ander en Ace.
Sing. Masc. of the adj. ander, other, dienstknecht — ,
en—, dien—, steenigden 3d p. PI. Impf. of the

Two specimens of Dutch analysed. 37

weak verb s t e e n i g-, to stone, to cast stones at (derived
from s t e e n, a stone) z ij— , e n— , wondden of the
normal verb wond-, to wound, hem—, het Ace. Sing.
Neat, of the defining article, hoofd subst, head, en — ,
zonden — , hem-—, lien en—, deerlyk adv. awfully,
mishandeld (, shamefully handled") Past Part, of the
verb mjshandel- to maltreat (formed by the prefix
mis- from the verb handel- to treat).

En — , wederom— , zond— , hij — , eenen — , ande-
ren — , en—, dien — , doodden, 3d p. PL Imp. t. of the
normal verb dood- to kill, zij— , en—, later adv.
afterwards, nog adv. still, yet, v e 1 e indefinite numeral
many, a n d e r e n PL of the pronoun een ander (an
ether) used substantively, waarvan relative pronoun in
stead of v a n w i e, van w e 1 k e (of which). [In stead of
a relative pronoun with a preposition we very often use
the word waar (where) prefixed to the same preposition.
So with the adv. d a a r and er for demonstrative pronouns,
ex. gr. er van means of it, of them, daarvan has the
same meaning with more emphasis], z ij — , sommigen
indefinite numeral used substantively a few, s 1 o e g e n— ,
sommigen — , doodden. I Ai

A Is conj. when, as (in common Dutch in stead of a Is 4-
hij dan nog had we would say: t o e n i n u nog had),
h ij — , dan adv. then, now, n o g — , e e n e n — , z o o n
subst eon, had 3d. p. Imp. of the irregular verb h ebb-
to have, die relative pron. who, that, hem—, lief adj.
beloved, dear, was Eng. woe, zoo adv. so (in common
Dutch this particle would be omitted), heeft 8d p. s.
present of the verb hebb- (to have), Mj— , ook adv.
also, dien — , ten contracted from te den (to or at the),
laatste adj. used substantively the last-, ten laatste
means at last (literally at the last), gezonden Past Part,
of the dissonant verb z e n d- belonging to the first class,
zeggende Pres. Part, of the verb zegg- to say, zij — ,
zullen 3d p. pi. of the auxiliary verb zull- (shall),
immers adv. indeed, certainly, mijnen Ace. Sing, of the
po88esflive pronoun mijn (my), zoon— , ontzien Inf. to
reverence. Litt. o n t - z i e (n) to look away from . . .

Maar- , die Nom. PL of the dem. pron. die (those)

yl

38 Two apecimena of Dutch analysed.

1 and lied en— , zeiden (in stead of zeg-den) 3d p.
PI. Impf. of the verb zegg- to say, onder prep, among,
elkander reflexive pronoun, each-other (N. B. elk means
each, ander means other). Deze demonstr. pron. used
substantively this, he [in common Dutch in st. of deze is
we would say either dit is (neuter) or hij isj, is Eng.
is, de — , erfgenaam subst. heir, [erv- toinhen>t; -ge-
n a a m is a derivation of the verb n e e m- (to take, to receive)],
1 a a t Imperative of the verb 1 a a t- (to let), o n s pers.
pron. us, hem—, dooden Inf. to kUl, en — , de — ,
e r f e n i s subst. heritage, z a 1 3d p. Sing. Pres. of the aux.
verb zull- (shall), de— , onze possessive pronoun used
substantively ours, z ij n Inf. to be (in common Dutch we
would say: laat one (or laten we) hem dooden
(or doodslaan), dan is de erfenisvoorons).
En—, zg— , namen— , en — , do odd en — , hem — ,
e n — , w i e r p e n 3d p. PI. Impf. of the verb w e r p«,
to cast, hem—, uit adv. out (in common Dutch this
word would be omitted), b uit en prep, out of, den A.cc.
Sing, of the def. art. wijngaard— (in common Dutch
we would say: wierpen (smSten, gooiden) hem
de wingerd uit.)

HI.
Some details of Dutch phonetics.

ui followed by (toneless) e or ig (e, eg) is pronounced
8 7 3 ( J — Eng. y). In all other cases it is only ey without].
Exx. uien (onions) buitg (showery, capricious) are pronounced
eyje(n) and beyjex, — ui (onion) and but (shower) are
pronounced ey and bey; fluit (flute) is pronounced f ley t,
struik (bush) streyk etc.

s and z represent two distinct sounds (s and z). Of f and
v (f and y) the same may be said. However, in the Northern
provinces Friesland and Groningen there is hardly any
difference to be noticed between s and z or between f and v.
In South-Africa there is no difference at all, neither between
8 and z nor between f and v.

J

Some details of Dutch phonetics. 39

Changes of sounds in words and sentences which are
not expressed in the spelling.

The vowels ee (e), oo (o) and eu (6) when placed before
r are (which with e and o is the case in English too)
modified to the sounds of e:, d: and oe: (about the vowels
of Eng. fair, door and hurt). Exx. meet (m e : r) = more t
door (dd:r) = through, deur (doe:r) door.

The semivowels /i and $ (the latter of which corresponds
to English to) in l)utch are only to be found at the end of
syllables on . . i , ..it, . . uw, . . uwt. Exx. de kraai kraait
(do kraX kraH) the crow is crowing, demeeuwsehreeuwt
(de mew sxrewt) the gull is crying. When these
same radicals make forms on ..en yA .ig etc., i and u are
changed info the simple consonants jy and (TfEng. y and u).
Exx. kraaien kraaien (kra'jen^kra^en) crows are
crowing — tneeuwen sehreeuwen (me'uen sxre'uen)
gulls are crying.

At the end of a word b assumes the sound of p, d of t
and g of x. Exx. : web (web) pr. v e p, tand (tooth) pr.
t a n t, zaag (saw) pr. z a x. Except when the following word
begins with a vowel or with a b or d. Exx.: ik heb er
pron. Ik he.&>r; de vraag is pr. ^e vrag Is (d is even
in this ease often pronounced as t: ik had er [I had there]
is pronounced in some provinces: ik hajjter, in others:
i k h ajty r), ik heb daar (I have yonder) pr. ik heb da:r,
ik zag wtar (I saw here) pr. i k sag d a :r, ik had brood
(I had some bread) pr. ik had brot.

Before £ there is no exception as to the preceding con*
sonant, Bur the g itself in this case assumes the pronunciation
of <$y Exx.: ik had gezegd (I had said) pr. ik hat

z e x t, ik zag gisteren (I saw yesterday) pr. i k s a (x)

store (n).
'S^before b and d has the sound of the English g in big
or a big dog (a sound, which in the Dutch language does
not occur in any case but this). Exx. : zieUf&d (bed of illness)
pr. z i g b e t, kurkdroog (as dry as cork) pr. k y r g dr o x,
ik brak daar (I broke there) pr. ig bra 9 da :r, etc. —Before
g here again the same particularity is to be noticed, viz.
that the preceding k does not undergo any change, whereas

40 Some details of Dutch pbonetici.

the g itself is changed into x. Ex. zakgeld (pocket-money)
pr. z a k x e 1 1.

f standing at the end of a syllable or word, which is
immediately followed by a vowel or by a 6 or d, is pro-
nounced as y. s in the same cases assumes the pronunciation
of *. Exx. diefichtig (thievish) pr. d i y a x t e x, glasachtig
(glassy) pr. g 1 a zaxtox, het glas van mijn neef is leeg (the
glass of my nephew is empty) pr. et xlas fanre
ne*v \z lex.

Some other general pronunciation-changes constantly taking
place either within or without the limits of one single
word are the following:

z after &, p, t, ch, f or * is changed into cl Exx. pakzadd
(pticksaddle) pr. p a k sa'del, tic zal (I shall) pr. lksal,
daapzaal (dormitory) pr. s 1 a p s a 1, tic Jcoop ze (I buy them)
pr. l(k) kopse, etc. etc.

Vz is changed, into ps and gz into xs. Exx. hebzuchi
(avarice) pr. h e p s^xt, ticheb ze(L have them) pr. Ik hepse,
verdraagzaam (tolerant) pr. yerdraxsain, tic araag ze (T
bear them) pr. lq draxse. \

v Is changed into f in the same cases, where\as we
described just now) z assumes the pronunciation of s.)Exx.
strticvraag (captious question, lit* mare-question) pr. strlk-
f r a x, tie vraag (I ask) pr. Ik f r a x ; loopvogd (bird of the
class: cursored) pr. lopfo^el; tic hoop ved (I buy a great
deal) pr. i(k) kop fel.

b*v is changed into pf (like Vz into ps)and g Y into xf
(like gz into xs). Exx. tic heb red (I have a great deal)
pr. Ik hep fel; loogvat (lessive vessel) pr. loxfat, tic
draag ved (I bear a great deal) pr. I9 drax fel.

In the pronunciation of -2(n) at the end of words or
forms there is (even among the higher classes) a local
difference between 1°) the northern provinces Friesland and
Groningen, 2°) the western provinces Noord-Holland, Zuid-
Holland and Zeeland, and 3°) the rest of the country. l°)In
the northern provinces the n is pronounced in any case
either before a consonant or before a vowel ; 2°) in the
western provinces the n is never pronounced (except in ora-

Some details of Dutch phonetics. 41

tions, sermons, etc.) neither before a consonant nor before
a vowel ; 8°) in the rest of the country the. n is generally
sounded before a vowel and left away before a consonant
or at the end of a sentence. Ex. : the words honden en batten
(dogs and cats) are pronounced a) in the northern provinces:
honden eg kat'en, b) in the western provinces :h on de
eg kat'o, c) in the rest of the country: honden en
k a t • e. In the same way Uzen en sckrijven (to read and
to write) : Northern pronunciation le'zen en sxreiyen,
western pr« le'ze en sxreiye, central pr. lezen en
s x r e i y e. The last of these three ways of pronouncing
may for various reasons be considered as the most correct
and the only non-provineial one.

(In South Africa the n of these terminations is never
sounded, just as little as in the western provinces of Holland.)

tj or dj (katje little cat, paardje little horse) has a /
sound (t) which does not exist in any generally studied ^
other " European language. Approximative reproduction of
this sound may be brought about in the following way :
First put your mouth and tongue in position as if going to
pronounce the English hard th. Then suddenly change your
mind and pronounce the English y. The resulting sound
will be much the same as the Dutch tj.

IV.

SOUS RULES FOB SPBLLBie.

Open sounds followed by more than one consonant and
open sounds in words of one syllable are always spelt in
two letters, either twice the same asoa = a, ^ = e,oo = o,
«t* = y, or two different letters as t* = i and *u = 0. Exx.
waarde (ua'rde) value, waar (ua:r) true, weelde (uelde)
luxury, week (v e k) week, rooster (roster) gridiron, roos
(ros) rose — priester (prister) priest, jprfan (prim) awl.

When the open sound is followed by a single consonant

42 Some rales for spelling.

which is written in two letters, as ng (n) or ch (x) or
zj (j) the same role holds good. Ex. goochden (g ' xele (n))
to conjure, to perform conjurer tricks.

The vowels 6 and oe: are always written: eu.

In the centre of words of more than one syllable an open
vowel followed by only one (not double-spelt) consonant is
written as a single a, e, o, u. Exx. haas (has) hare,
PI. hazen (ha'ze(n)) hares, been (ben) bone, PL benen
(be'ne(n)) etc.

The vowel i is in most cases represented by the two letters
ie. Only in words of foreign origin it is written in a single t
when it has not the stress and is placed in the centre of
a word of two or more syllables before a vowel or a single
consonant. Tiki. Spiegel (s p i* gel) looking-glass, tietd (ti't ol)
title — koUegiaal (kol'egial) loyal (towards a colleague) —
rentabUiteit (rentabili t e i t) productivity.

Closed vowels are always written in a single letter. We
write a for a, e for 6, for 0, i for 1, u for y. Ex. bak
(bak) basin, bek (bek) beak, boh (bok) buck, etc

When a closed vowel is placed in the centre of a word
and followed by a single consonant, that consonant is pro-
nounced longer than otherwise and spelt in two letters.
Exx. bakken (bak'e(n)) basins, potten (pot'o(n)) pots,
bekken (bek* (en)) beaks.

The toneless vowel e (e in the man) is either spelt e or i.
The latter is only the case in a few particular suffixes for
the formation of adjectives, viz. -ig Eng. . . y, -ik (Eng. . . ard,
person with this or that (disagreeable) quality) and -lik
(1 e k) or -elik (e 1 e k) Eng. . . ly. Exx. bloedig(e) (bl u ■ d e x,
b 1 u *d e g e) bloody, vuilik (y e y lek) dirty person, vreeselik
(yreselek) terrible. (According to the official spelling
we should write -lyk in stead of -lik.)

if and ei are two different signs for the same diphtong
ei. ij is written in dissonant verbs, in pronouns, in the
terminations -if and -erij, etc.

In some other cases the distinction between ij and ei
may be a puzzling thing for Dutchmen themselves. The
newest spelling system of D* Eollewijn (which has been
adopted in the present work) has not taken this difficulty
away.

Some rules for spelling.

43

The following words have
as they are spelt with ij or

blijj glad.

berifden, to ride on.
hy, he.
lyden, to suffer.

myden, to avoid.

my, me.

nijgen, to curtsey.

jrijlen, arrows.

rijzen, to rise.

styl, style.

vijlen, to file.

«7t/ f we.

w^K^w, to consecrate.

zif (1° she, 2° they, 3° silk,
4° side (8° and 4° contrac-
tions for zijde).

different meanings according
ei.

bleij bleak (a fish).
bereiden, to prepare.
hei, heath.
leiden, to lead.

(Leiden, Leiden.)
meidm, female servants.
Mei } May.
neigen, to incline.
petien, to fathom.
reizen, to travel.
steti, steep.

veilen, to sell by auction.
«*»', whey.
weiden, to graze.
mi, said (contraction for

THIRD PART.

THE NEXT FEW MONTHS.

Reading-pieces with translation and every kind

OF NOTES.

(From a lecture on international meetings). *)
la. Text.

lets over internacionale bijeenkomsten.

. . . Na de bizonderheden van &n van deze bijeenkomsten
te hebben meegedeeld, hoop ik, dat mgn geachte hoorders
me veroorloven zullen het onderwerp meer in y t algemeen
te behandelen en te spreken over internacionale bijeenkomsten
verleden of toekomstig in begrip en in beginsel. Immers (ik
ben altijd van de waarheid overtnigd geweest, maar nooit
meer dan na 't bgwonen van verscheidene van deze bijeen-
komsten (waaronder een bij uitstek goed georganizeerd door
een Nederlandse dame)) immers deze bijeenkomsten kunnen
oneindig meer goed stichten dan een oppervlakkige beschou-
wing ons zou kunnen doen geloven. Door deze bijeenkomsten
leren verschillende nasien met elkaar omgaan als vrienden
en zelfs somtijds als leden van dezelfde famielie, zij leren
elkanders sterke zijden te waarderen (wat ongetwijfeld een
goed ding is) en elkanders zwakke zijden te verdragen (wat
misscbien nog iets beters is dan dat).

x ) This lecture was delivered by the author of this work in his
functions as a representative of Miss F. M. Butliris international
meetings.

Reading-pieces with translation. 45

16. English translation.

About international meetings.

...After having given the details of one particular of
these meetings, my honored audience will, I hope, allow me'
to treat the subject in a more general way and to speak
of international meetings passed or future as an abstraction
and in principle. For indeed (I have always been convinced of
the fact, but I have never been more so than after having as-
sisted at several meetings of this kind (among which one very
well organised by a Dutch lady)) indeed these meetings may do
much more good than a superficial .consideration might make us
believe. By these meetings different nations learn to converse
with one another like friends or even sometimes like members
of the same family ; they learn to appreciate eaohother' s strong
aides (which most certainly is a good thing) and to bear up
with eachother's weak points (which perhaps is a better still).

Ic. Notes.

i e t s means something, n i e t s nothing — n a . . . te h ebb en

ge . . . after having (done) — hoorder hearer, listener, auditor

— in 'talgemeen in general, in a general way — be grip

(from the verb be-grflp- to comprehend) conception, notion

(mostly abstract) — immers at the head of a sentenoe is

rendered in English by and indeed ox for indeed — bjjwon(en)

to assist, to attend — versoheidene several, a great deal

of — waar-onder among which, so waar-van = of which,

waar-aan to which etc —by uitstek eminently — oneindig

infinitely. In such adverbs the desinence -ly is not rendered in

Dutch — goed stichten to do good. So ,to do honor or

credit 9 is rendered by: eer bewjjien. In most other cases

we simply use the word d o e (n) for rendering the English verb

to do. However the verb doe(n) is also made use of in some

cases where the English say make, as in this very sentence:

,doen geloven" to make believe — o m g a a n (original

meaning: to go about from om (about) and gaa(n) (to go)) to

converse — waardlren (waard adj. worth, waardesubst.

worth, value) to appreciate — vr *>t = which. In a sentence like

this we might say hetgeen in at. of wat — ongetwjjfeld

doubtless, indubitably from the verb twjjfel- (to doubt) which

is derived from the noun t w Q f e 1 doubt, which is itself a very

old derivation of the numeral twee two. Other old derivations

46 Beading-pieces with translation.

of twee are twist (discord, contention) and t a 88 en
(be,twee*n) — verdragen to tolerate, to bear up with
(d r a a g- to bear) — iets beters litt something of better;
after iets, niets, veel (much), w e i n i g (little) etc. we
make use of the Genitive form in -8. Comp. in French: quel*
qnechose de meillenr.

Ila. Text in Dutch:

Geef ons veel meer van deze bijeenkomsten en een betere
kennis van vreemde nasien, bnitenlandse instellingen en nhV
beemse gewoonten en gebruiken zal verkregen worden. Deze
betere kermis betekent meteen een betere waardMng van
al de bovengenoemde zaken en de betere waardering betekent
een nadere betrekking tussen de nasiSn, een langsame een-
making van hen alle, die in verloop van tnd 'en oorlog
tussen twee Europese of andere landen juist hetselfde on-
gergmde en onmogelike ding zal doen lijken, wat 'en oorlog
tussen twee aangrenzende provincial van 'tzelfde land tegen-
woordig schijnen zou.

Tib. English translation.

Give us many more of these meetings and a better know-
ledge of foreign nations, foreign institutions, foreign customs
and habits etc. will be obtained. This better knowledge
means at the same time a better appreciation of all the
aforesaid things, and the better appreciation means a nearer
relation between the nations, a gradual unification of them
all, which will in course of time make a war between two
European or other countries appear just the same absurd
and impossible thing which a war between two adjacent
provinces of the same country would appear now.

He. Notes.

kennis knowledge from the verb k en n- (to know). Proverb
kennis is macht, knowledge is power — the idea of the
word foreign in this sentence is expressed by three different
words (in connection with different nouns) vreemde nacien,
foreign nations ; bnitenlandse instellingen, foreign institu-
tions; uitheemse gewoonten foreign customs — to mean
(= to be of . . . opinion) is rendered in Dutch by m een-), but to

Reading-pieces with translation. 47

mean = to have the signification by be-teken*. Ex. Wat be-
tekent dat? What does that mean? but Wat meen
je daarmee? What do yon mean by that? — m e t e e n
(lith. „ with one") at the same time (when the word time is not
used in its proper sense — „at the s. t." when time means hour
or moment is rendered by tegeljjk) — boven-genoemd
(.named above*) aforesaid — zaken things (thing = material
concrete object is rendered by ding; thing = abstract subject or
matter by zaak) — juist, justify), exactly) precisely) — o n g e-
rjjmd (fitt. 9 nnrimed") absurd — ljjk- and schjjn- are Byno-
nyms in the sense of appearing, seeming etc — aan- gr enzend
adjacent from the verb g r e n z- (to border), which is derived
from the noun g r e n s = frontier, boundary line — 'tzelfde
in st. of hetzelfde the same (neater form) — tegen-
w o o r d i g adv. at present, at the present time, now (the adjective
tegenwoordig means present: ik was tegen woordig.
tegenwoordigheid means presence).

Ilia. Text in Dutch.

Het onderwerp lijkt me zo aantrekkelik en belangryk,
dat U my naar ik hoop wel zal willen vergunnen er nog
enige minuten brj te blijven. De leden van een internacio-
nale bijeenkomst (ik mag immers het gezelschap, waartoe ik
op '4 ogenblik spreek in zekere zin als een internacionale
bijeenkomst beschouwen) zijn als soldaten in de gelederen van
een leger in de dienst van 't internacionalisme. Daarom, dames
en heren, ik reken op de bijstand van U alle, de vrouwen
zo goed als de inannen ; laten we samen een leger vormen,
laten we onze plaatsen in de gelederen met onbezweken
moed blijven innemen — De enige gemeenschappelike
vijanden, waartegen we ons verbonden hebben gezamenlik
oorlog te voeren, heten domheid, behrompenheid en zelfzucht
— de enige wapenen, waarvan we ons veroorloven gebruik
te maken, zijn verstand, kennis ... en boven alles menselikheid
en liefde.

ITLb. English translation.

The subject seems to me such an attractive and interesting
one that I hope you will allow me to dwell upon it a few
minutes more. The members of an international meeting (I
think I may in some way consider the company, to which

48 Reading-pieces with translation.

I am speaking in the present moment, as constituting an
international meeting) are like soldiers in the ranks of an
army in the service of internationalism. Therefore, ladies
and gentlemen, I want yon all to assist me, the women as
well as the men ; let us form an army together, let us keep
our places in the ranks with unflinching courage — The only
common enemies, against whom we stand pledged to wage
war together, are called stupidity, narrowmindedness and
egotism — the only arms, of which we allow ourselves to
make use, are understanding, knowledge . . . and last not
least humanity and love.

IEfe. Notes.

onderwerp subject from onder = wiier (Latin sub-) and
werp- to east (Lai. . .jee .,)- a a n-t r e k k -e 1 i k ot-troc-Hve
(a ansa*., trekk = *rac-, -elik = tfre) — naar ik hoop.
In this case naar is understood as naar (d a t) = according
as or simply as. The English is shorter still : / hope (in Dutch
too we may say hoop i k without one word more) — e r . . .
bg te blgven to dwell upon it (blgv-s=to stay, to remain,
to dwell) — 1 e d e n Plural of 1 i d - = limb, member — i k . .
spreek = / am speaking (the so called progressive form is not
made use of in Dutch syntax) — zfjn te besohouwen
(litt. % are to consider 9 ) are to be considered (the Dutch syntax
is shorter here again) — gelederen Plural of gelid rank
— ik reken op de b y s t a n d v an (litt. „I count upon the
assistance of*) I want ...to assist me — d 1 jj v e n innemen
(litt. to continue occupying), (to) keep — we ons verbonden
hebben te = we have taken the pledge of..., we stand pledged
to... — heten = are called — boven alles above or before
all, last not least.

lYa. Text.

Jaar aan jaar worden miljoenen op miljoenen van geld,
nog daargelaten een ontzachelike hoeveelheid onstoffelike
werkkracht, door onverschillig welke nacie besteed aan de
verdediging van haar onaf hankelikheid in 'en militaire be-
tekenis van het woord. Nu zou ik wensen, dat al dit geld
en ook al deze onstoffelike werkkracht besteed werd ten
bate van een andere soort van verdedigingsstelsel, dat ik
gaarae het verdedigingsstelsel der hogere besehaving, der

Reading-pieces with translation. 49

menaelikheid en der liefde zon noemen. Het voornaamste
beginsel van dit bizondere verdedigingsstelsel is dit, dat
geen enkele nacie er in de eerste ploots naar streven moot
een meerderheid boven andere naciSn te handhaven, maar
dat in plaats hiervan alle medeleden der mensheid, al wonen
ze in verschillende landen, al spreken ze verschillende talen
en al belrjden ze zelfs een andere godsdienst of behoren tot
een andere gezindheid, door ieder van ons als vrienden geacht
en als brooders bemind moeten worden.

lYb. Translation.

Year after year millions on millions of money, not to
speak of an enormous amount of non-material energy, are
spent by any nation for the defence of its independence in
a military sense of the word. Now I should wish that all
this money and also all that non-material energy should be
spent on behalf of another kind of defence system, which I
should like to call the defence system of higher culture, of
humanity and love. The first principle of this special defence
system is this, that no nation should in the first place try to
maintain a superiority above other nations, but that all fellow-
members of mankind, no matter whether they live in different
countries, speak different languages or even confess different
beliefs or belong to different creeds, should be esteemed by
everyone of us like friends and loved like brothers.

IVc. Notes.

nog daargelaten (litL 9 even being left alone 9 ) not to speak
of (daar-laat- = to leave alone, to make no allowance for,
to pay no notice to) — werk-kracht {working-power) energy

— on-af-hank-eli k-heid = independence (on- = w*-,
af-, = <&-, hank-s^Md* (to be hanging), -elikheid = -fnce)

— ten bate vans on behalf of (b a t e is an old Dative
case of b a a t = benefit, prop) — g a a r n e (comp. Engl, to
9 yearn*) willingly; gaarne noemen, doen, z i e n = to like
to call, to like to do, ... to see etc. — der (retorieal) Genitive
form of the article (which is seldom made use of except before
names of abstractions in a more or less pathetic style) — voor-
naam-ste (most important) chief, principal, first — er...
n a a r = to or towards it. In the same way e r v a n of it, e r
aan to or at it, er onder under it etc. — hiervan („here-

4

50 Beading-pieces with translation.

of") of this. In the same way hieraan, hieronder etc.
— medeleden Plural of m e d e- 1 i d = fellou+member. In
the same way medemens fellow-creature, raedeleerling
fellow-scholar, etc — alwonenze = though they may live
(reside), no matter whether they live — godsdienst {service
of God) religion, creed.

Ya. Text.

Het voornaamste doel en voorwerp van het gehele stelsel
bestaat in het verenigen van een nacie met alle andere
door onverbreekbare banden van liefde. Na dit stelsel te
hebben aangenomen, zal 'en nacie gladweg en zonder aarzelen
erkennen: „In de kunst van doden en vernielen hebben wg
hoegenaamd geen vaardigheid of oefening; we laten die
kunst aan die andere nacien, die last mochten hebben zich
in die richting te bekwamen ; wat onszelf betreft, we hebben
'en andere specialiteit gekozen, een andere kring vsLnwerk-
zaamheid, we beoefenen een andere kunst, waarop we ons
met onze ganse ziel toeleggen, en dit is de kunst van redden
en beschermen en genezen en bewaren . . . om 't even wie of waar
of wanneer. Dot is onze kring van werkzaamheid, de enige,
waarin we ons best doen zo knap als maar mogelik te zyn."

Yb. Translation.

The principal aim and object of the whole system consists
in uniting one nation with all others by untearable ties of
love. After having adopted this system a nation will readily
and unhesitatingly admit this here : „In the art of JcUUng
and destroying we have no skill or practice whatever; we
leave this art to such other nations as might like to train
themselves in that direction ; as to ourselves we have chosen
another speciality, another sphere of action, we practise another
art, to which we apply ourselves with all our soul, and this is
the art of saving and protecting and curing said preserving, no
matter whom or where or when. That is our line of business,
the only one, in which we try to be as clever as possible. 9

Yc. Notes.

bestaat in het verenigen van (.consists in the uniting
of 9 ) consists in uniting — glad-weg („ smoothly- away')

Beading-pieces with translation. 51

readily — zonder aarzelen (, without hesitating") tm-
hesUatingly — hoegenaamd geen ( 9 how (ever) called no 9 )
no... at aU; no.. . whatever — lust hebben to have a
liking for, to like — bekwamen to train, te develop (from
the adj. bekwaam clever, versed) — wat... betreft
( 9 what . . . concerns 1 ') as to — gekozen (from kiez-) chosen —
g a n a entire, whole — waarop we o n s toeleggen (,on
which we lay to ourselves") to which we apply ourselves —
o m 'teven indiscriminately, without any difference, no matter . . .
— we doen ons best tot rio our best, we try {hard) — al s
iniar mogeljjk as (it is) only just possible or in any sense
possible (maar is a very frequent little word in the spoken
Language ; it is pronounced with little emphasis and its significa-
tion is often difficult to be rendered in English).

Via. Text.

De landen, waar dit stelsel ingevoerd is, znllen zeer weinig
nadonale of godsdienstige instellingen hebben... maar zij
znllen de grootst mogelike gastvrgheid betonen aan elk
Tervolgd ras of geloof. — Zg znllen weinig diplomacie en
parlementarisme hebben . . . maar aan een vreemdeling, die
binnen de grenzen van hon gebied in een rechtsgeding ge-
wikkeld wordt, zal volkomener, beter en sneller recht gedaan
worden dan elders. — Ze znllen geen pantserechepen of
onderzeese torpedoboten rjjk zgn . . . maar de bemanning van
een schip, dat in de nabgheid van hun knsten in nood
geraakt, zal goede redenen vinden om de onverschrokken
moed en de rusteloze arbeid van de flinke kerels op hun
reddingsboten te roemen. Deze nitstekend georganizeerde
beschikkingen voor het redden van de slachtoffers der
zee zuUen hun kustlyn even goed of beter nog verdedigen
dan de pantserschepen enz. zouden hebben gedaan. — Ze
znllen geen leger en geen kanonnen bezitten . . . maar ieder
lid van een vreemde nacie, dat daar door ziekte wordt aan-
getaet, zal al zrjn levenadagen de buitengewone menslievend-
heid en het plichtbesef prijzen van de geneesheren en ver-
plegers, die ze in dat land hebben gevonden. — Deze woorden
van lof en dank, in vervolg van tgd door de betrokkene perso-
nen na de terugkomst in hun land telkens weer geuit, ztdlen
aan de onafhankelikheid van dat land evenveel goed doen als een
onbeperkt aantal van de aUerbeste kanonnen zou hebben gedaan.

52 Readings-pieces with translation.

VLb. Translation.

The countries, where this system will be introduced, will
have very little of national or religious institutions . . . bat
they will show the greatest possible hospitality to any
persecuted race or creed. — They will have little of diplomacy
and parliamentarism . , . but a foreigner implicated in a
lawsuit within the compasses of their territory will be done
justice te more completely, in a better way and in a shorter
space of time than elsewhere. — They will have no ironclads
or submarine torpedoboats . . . but the crew of a vessel or
craft having got distressed in the neighbourhood of their
coast will find good reasons for extolling the unflinching
courage and unrelenting labor of their plucky lifeboat-crews.
Those eminently wellorganised contrivances for saving the
victims of the sea will defend their coastline as well or
better as would have done the ironclads. — They will have
no army, no guns . . . but any member of a foreign nation
attacked by illness there will all his life's days praise the
extreme humanity and dutifulness of the medical men and
tenders of the sick, which they have found in yonder country.
These words of praise and thanks, uttered ever since
by the persons in question after their return home, will
do 9 yonder country 9 *s independence just as much good as
would have done an ad4ibitum number of the very bestcon-
dUioned guns.

Ylc. Notes.

de grootst mogelike the greatest possible (A combination
like g r o o 1 8 t-m o g e 1 i k is considered like one single word,
which like other adjectives takes the termination -e at the
end. It would be logical to say ,de grootste mogelik"
but this is never done) — recht gedaan worden to be
done justice (to); gedaan from doe(n) — r jjk zp (,to be
rich*) may be used in the signification of possessing. Ex. d a t
ben ik niet rgk/ don't possess that — in nood ge-
raakt... (geraak-) to come to grief , to get distressed —
o m . . • te roemen = for extolling — k e r e 1 (, churl")
a (rough, robust and brave) fellow — d e r zee of the sea
(retorical Genitive form) — kanonnen (great) guns, mortars;
gun = rifle, fowling piece etc. is called g ewe er — mens-

-pieces with translation. 53

lievendheid (,man-loving-ness") humanity — plicht-
b e s e f dutifulness (from p 1 i o h t duty and b esef f- to be aware
of, to have a notion of) — geneesheer (, cure-gentleman")
doctor, medical man — verpleger hospital attendant (from
ver-pleeg- to take care of, to nurse); verpleegster
(hospital) nurse — de betrokkene personen (from
b e tr e k k- to concern) the persons concerned or in question —
in hnn land in (to) their country i. e. home — telkens
every time — weer again — gen it uttered from the verb
nit- to utter — evenveel just as much — onbeperkt
unlimited from the verb b e-p e r k -, (to limit, to restrict), which
is a derivation of perk {enclosure) — de aller-beste the
best of all. In the same way al 1 e r-m o o i 8 1 e nicest of all etc.

From Joseph Israels' work Spain.
English translation of Teixeira de Mattos.

Vila. Text.

A. Algeciras.

Algeciras is een kleine havenplaais aan de Middellandse
zee, jnist tegenover Gibraltar, en als men nit de vesting
het kanonschot lost, dat het op- en ondergaan der zon ver-
kondigt, en tevens de opening en sluiting der vesting aan-
duidt, dan hoort men het gebulder van over zee door het
gehele stadje. Het is aan de zeekant, dat het levendige
plaatsje zich het best vertoont. Koffiehuizen zijn er overal
in de open lucht en de hotels vol matrozen van alle naciSn ;
rode Engelse soldaten ook hier, maar slechts als gasten onder
de volksmenigte. Tnlbanddragenden nit Tanger, joodse koop-
lieden uit Cadix met hnn zwarte kapjes en lange zijden
toga's en vronwen met sierlike zijden gewaden, met wijde
mouwen en aimers. Het was middag, toen wy aankwamen
en een onderkomen zochten. Een krachtige voortreffelik
gebonwde pakdrager met gebruinde romp en benen had
onze gehele bagaazje op zijn hoofd en onder zijn arm; wij
baanden ons een weg door al het tumult en onze lastdrager,
wie het zweet tappelings langs zijn romp liep, wees ons
eindelik het hnis van de padron, aan wie wij waxen aan-

54 Reading-pieces with translation.

bevolen. Als een Spaans hidalgo ontving i ons op de trap
en liet ons niet binnen. Zijn huis was te goed dan dat btj
een gelegenheid als de tegenwoordige enige kamers open
zouden staan.

YUb. Translation.

Algeciras.

Algeciras is a little harbour on the Mediterranean, just
opposite Gibraltar, and when the gun is fired in the fortress
announcing the rising and setting of the sun, and also the
opening and closing of the fortress gates, you hear the
reverberation across the sea through the whole of the little
town. The lively little place is seen at its best at the side
touching the sea. There are numerous open air cafes, the
hotels are full of sailors of all nations. There are red English
soldiers here too, but only as visitors among the crowd;
turbaned Moors from Tangier, Jewish merchants from Cadiz
wearing their black caps and silk togas, and women in
graceful silken gowns, with wide sleeves and veils.

It was mid-day when we arrived and sought a lodging.
A -powerful, superbly-built porter, with browned legs' and
Uddy/) took the whole of our luggage upon his head and
under his arm, we pushed our way through the tumult, and
our porter, with the perspiration streaming down his body,
at last showed us the house of the padron (landlord) to
whom we had been recommended. He received us like a
Spanish hidalgo on the stairs and did not admit us. His
house was too good, he said, for him to have rooms vacant
on an occasion like the present.

YUc. Notes.

haven-plaats harbour-place or -town — kanon-schot
discharge of a greatgun — zee-kant the side touching
the sea. — Tulbanddragenden wearers of turbans,
turbaned persons — aan-kwamen arrived, from aan-
k (w) o o m - . to come towards, to arrive — een onder-
komen (,an under-come") a refuge or shelter for the night,
a lodging — romp trunk, body — tappelings (in such a
manner as if a tap were open and running) in streams, abun-

Reading-pieces with translation. 55

dantly and uninterruptedly — 1 i e p ran, flew, flowed loop

aanbevolen recommended from aan-beveel- — ont-
y i n g from ontvang- to receive — 1 i e t from laa t- to let
— open staa(n) to be vacant.

Villa, lext.

Wisten wij dan niet, dat het heden feria was? Hij wees ons
wreedaardig en met trots de comedor of eetzaal, wa^bloemen
en kaarsen de vele schotels versierden en waar geen piaats
^raaer^wlB ""om^aan te zitten, daar alles ingenomen was en
noch vele moesten afgewezen worden. Daar stonden wij;
onze beteuterde gezichten wekten waarschijnlik het mede-
lrjden van de opgeblazen herbergier op ; hij riep ons na en
met een deftig gezicht, de vinger op z\jn voorhoofd gedrukt,
meldde i ons, dat i in de straat, die een weinig verder de
hoogte inging, een tante had wonen, die ons waarschijnlik
zou willen herbergen. Oeduldig zat onze Atlas aan de dear
op een van de koffers en pakte weer getroost de boel op, om
ons voor te gaan naar de aangewezen piaats ter inwoning.

Hier, voor de deur of liever opening van deze zonderlinge
en bouwvallige behuizing, stond een flinke Spaanse deerne
met gele zyden omslagdoek, zwart dik haar en een rood
rond gezicht; zij was in gesprek met een verschrompelde
oude juffrouw, die in de hoog opgaande straat, met allerliefste
puntige keien geplaveid, keen en weer drentelde. Wij deden,
zo goed en kwaad het ging, ons verzoek om lozjies en
werden vriendelik aangehoord.

VHI&. Translation.

Didn't we know that it was feria to-day? With mingled
cruelty and pride, he pointed to the comedor or dining-
room, where flowers and candles adorned the many dishes,
and where there was not a spare seat; every chair was
taken, and numbers of customers were being turned away.
There we stood. Our perplexed faces must have roused the
inflated innkeeper's pity, for he called after us, and with a
grave face, pressing his finger to his forehead, he informed
us that in the street a little futher up there lived an aunt
of his, who probably would consent to take us in. Our

56 Reading-picoes with translation.

Atlas, who had been sitting patiently at the door on one of
the trunks, picked up the lot again resignedly, and preceded
ua to the house in question.

Here, before the door, or rather aperture, of this curious
and ruined residence, stood a strapping Spanish wench, with
a yellow silken kerchief, thick black hair, and a round red
face. She was engaged in conservation with a shrivelled old
woman, who was walking up and down the hilly street,
paved with the most charming pointed cobble-stones. We made
our request for a lodging in our best Spanish and were
amically received.

Vmc. Notes.

wees from wfjz- to point — aan-zitt- (stress on a an)
to sit at (table) — d a a r since, because (never used in the
spoken language) — in-genomen from in-neem- to take
in or up, to occupy — af-wjjz- (,to point way") to turn
away, to reject — waarachrjnlik probabl(y) from w a a r
(true), -s c h jj n - (seem-) an -lit (-ly) — mede-ljjden pity,
compassion, from mede (con-, with) and -lijden (suffering,
-passion) — wekten ...op (.awakened . . . up") excited, roused

— die...dehoogteinging which . . . went up the hill

— hij had een tante wonen („he had an aunt (to) dwell")
he had an aunt dwelling or living (there), an aunt of his was
living there — plaatsterinwoning place for residing
(t e r from t e • d e r to the ; d e r (antiquated) form of the Dative
case Feminine) — omslagdoek kerchief from o m (round
about), slag (dashing) and d o e k (piece of cloth) — a 1 1 e r •
liefst (,of-all most charming") — he en en weertoandfro —
zoo goed en zoo kwaad (a Is) het ging (or als het
gaan wou) (,as well or as badly as it pleased to go") to the
best of one's power — aan-hoor- to listen.

Ka. Text.

Het versleten gekleurd gordijntje, dat de deur moest voor-
stellen, werd weggeschoven en wij gingen met de oude
babbelende grijze een donkere stenen trap op. De glibberige
leuning werd voorzicbtig door ons vermeden en, na lang
klimmen, toonde zij ons het vertrek ; dat was alios wat zij
voor ons drieSn had. Welk een lozjies! Klein en donker
met een klein vensterraampje, rood stenen grond en een

Reading-pieces with translation. 5?

moreig mtadend bed, dat scheef stond. Wat moesten wij
hier doen? daar op de grond slapen, nit hetvensterblgven
hangen, of op twee ongelukkige stoelen overnachten? Ver-
ontwaardigd, zonder samenspreking, stormden wij weer even
bard naar beneden, als wij gekomen waren en verhaalden
onze sjouwerman, die beneden op de koffers zat, ons weder-
varen. Hoe gelukkig, dat geduld en kracbt zo dikwijls
samen gaan, want in plaats van te morren tegen zijn last-
gevers, zei i kaknpjes, dat bem dat wel meer overkomen
was, maar nu zou i ons brengen waar i zeker wist, dat
wel plaats zou z\jn. Weer de straten naar beneden, gelukkig
naar de ruimte en de zeekant.

1X6. Translation.

The faded strip of colored curtain, that did duty for a
door, was drawn aside and we followed the chattering old
crone up a dark stone staircase. We were careful to avoid
the greasy banisters. After much climbing, she showed us
the room which was all she had for the three of us. What
a lodging! Small, dark, with one little window, a red stone
floor, and a dirty-looking bed, standing crooked. What could
we do in a room like this? Sleep on the ground, hangout
of the window, spend the night on the two miserable chairs?
Indignantly and with one accord we stormed down the stairs
more quickly than we had come up, and related our experi-
ence to our carrier, who was sitting on the trunks below.
How fortunate that strength and patience so often go together!
In stead of grumbling at his orderers he calmly said that
this sort of thing had occurred to him before, but that
he would now take us where he knew there would be
room. Once more we walked along the streets, this time
fortunately in the direction of the open space, giving on to
the beach.

IXc. Notes.

weggesohoven from weg-schuiv- to push away or
aside — wjj gin gen from gaa- we went — voor ons
d r i e 6 n for the three of us. The numeral three is d r i e in Dutch,
but in this kind of combinations any numeral is augmented with the

Vw f

58 Reading-pieces with translation.

syllable -en: met je vieren, with the four of you, tussen
hnn zessen between the six of them, etc. — uitz ie-nd(e)
looking (in the sense of: having... aspect) — blfjven han-
gen to continue hanging — overnachten to pass the
night; so overwinteren to stay winter over — weer
even hard .again just-as quickly" — verteldenons
wedervaren related what we had experienced (weder-
varen subst. means: that, which has been experienced by...)
— wel meer, welis difficult to translate. It means some-
thing like ,to be sure" or ,1 dare say" expressed with extreme
swiftness; meer means eftener, other time* (before) — Weer
de straten naar beneden. In such sentences the verb
(in this case: We went or something like that) is often omitted
to enhance the liveliness of description — naar de ruimte
towards those (parts or places) where space was open and free,
(ruimte means 1* space in general and 2° a place or places
having free or open space.)

Xa. Text.

De schrik, dat wij in dat donkere moordenaarshol zouden
overnachten, zat ons nog in de benen. Eindelik werden de
koffere ten derden male neergelaten v6or een wonderlik
hotel, een soort matrozenhuis; voor de dear zat een aantal
van hen te spelen en te drinken. Wij traden de poort,
, een waar rattenhol, binnen en begrepen niet waar hier
te lozjeren viel, maar Pedrello, onze grootse leidsman, ging
voor en wees ons in de hoek de trap, die w\j op moesten
gaan.

Wij kwamen in een allervrolikst gedoe, dat voor de kermis
was aangericht; een lange tafel met gekleurde papieren
bloemen op het witte tafellaken, waar voor onderscheiden
personen gedekt was. Hier sprak ons een als toreador ge-
klede jonkman beleefd en vriendelik aan en zei, dat wij
? konden aanzitten. Dat was dns zoveel gewonnen, maar dat
was ons niet genoeg, wij moesten voor de nacht geholnen
worden. Dat was het zwakke punt. Maar de vlugge Heine
man ging met ons het huis door. Was het een huis of een
toren of een kelder? En toch, o wonder 1 er was voor ons
ieder een ruimte en een bed.

Reading-pieces with translation. 59

X6. Translation.

Our terror lest we should have to spend the night in that
darksome death-trap quickened oar steps. At last our boxes
were set down for the third time before a curious hotel, a sort
of sailors' home; a number of them sat playing and drinking
before the door. We passed through the entrance, a regular
rat's hole, and could not imagine how we were to find a lodging
here; but Pedrello, our proud conductor, went in front and
showed us, in a corner, the staircase which we were to mount.

We entered a very cheerful room, adorned for the fair;
a long table with colored paper flowers upon the white
cloth, laid for a number of persons. A young man dressed
in bullfighter's costume spoke Jo us politely and kindly, and
said we could take our seats jmd partake of the meal.j This
was so much to the good, but it was not enough ; we
wanted a lodging for the night. That was the weak point.
But the active little man trotted through the house with us.
Was it a house, or was it a tower, or was it a cellar? In
any case, wonder of wonders, a portion of space and a
bed was found for each of us.

Xc. Note.

moordenaarshol (, murderers-den") death-trap — z a t
ons nog in de benen litt. was still in our legs (i.e. made
them stiff and cold so that we could scarcely move on) — ten
derden male for the third time (ten from t e - d e n, old
declension form) — zaten... te 8 pel en en te drinken
sat playing and drinking. In this kind of sentences the English
Participle is always translated by an Infinitive with te. —
bin n en „ inside", into — beg rep en (from be-grgp-)
understood (the simple verb g r jj p - means : to seize, to snatch)

— te lozjlren viel (litt. .what there fell to give lodgings")
which occasion there was for giving lodgings (viel from vail-
to fall) — - gedoe (, doing") bustle, moving about, traffic etc.

— wear... gedekt was] where (knifes and forks etc.) had
been laid (d e k k- to cover; to lay the cloth for dinner etc.) —
ondersoheiden is a rare expression for verscheiden,
sen goedgetal etc. (a good deal of) — sprak...aan
(from aan-spreek-) to address, to speak to — zoveel
gewonnen litt. v so nxuoh wan" from w i n n - to win — g e-
jfto rge n from b e r g- to shelter, (also : to lock up, to case, put by).

80 Beading-pieces with translation.

XIa. Text.

B. Een eenzame wandeling. f u^**i*JoJ

De andere morgen ontsnapte ik vroeg aan mijn reis-
gezelschap, om alleen rond te dwalen op de zonnige
bergweg.

Beneden lag de stad in een dampige warmte, maar bier
was alles schitterend van damp en zonlicht; ik wandelde
n i weer de rujme weg op naar Alhambra en toen ik een eind-
weg gekomen was, daar, waar men een verstrekkend uitzicht
heeft op de sneeuwtoppen boven en de landweg beneden,
bemerkte ik een grote stenen zitbank tossen twee rens-
achtige sipressen. Ik vlijde me behaachelik neer, het was een
dromerig plekje, nu en dan sloot ik de ogen om noch beter
het gesuis in de takken boven me, het klateren der rivier,
die ik niet zag, en het geluid en gesjirp van alles rondom
me te horen; dan zag ik weer naar de tekenachtige lijnen
van het gebergte, de stad en haar omgeving, die scherp
tegen de lucht uitkwamen, en dan weer naar beneden, waar
de Darro nu en dan tussen de rotsen te voorschijn kwam.
Een enkele maal kwamen voertuigen en wandelaars voorbg,
zowel van beneden uit de hotels, als van boven af nit het
Alhambra, maar doordat ik met de rug naar de weg zat,
gingen ze mij ongemerkt voorbij.

Xlb. Translation.

. A solitary walk.

The next morning early, I escaped from my travelling
companions and went for a walk alone on the sunny moun-
tain-road.

The city lay below, in a steam of heat, but here every-
thing gleamed with moisture and sunshine. I walked up the
road towards the Alhambra, and when I had gone some
distance, to a spot where one has an extensive view of the
snow- tops above and the high-road below, I saw a big stone
bench between two giant cypress-trees. I sank down upon

Beading-pieces with translation. 61

it ; it was a dreamy spot; now and then I closed my eyes,
the better to hear the buzzing in the branches overhead,
the clatter of the river, which I could not see, and the
chirruping and singing all around me. Then again I would
look up at the bold line of the mountains, at the city and
its environs, all sharply designed against the sky, or down
to where the Darro gave glimpses of itself among the rooks.
Occasionally a carriage or some pedestrians would go by,
on their way from the hotels below or the Alhambra above;
but as I was sitting with my back to the road, they passed
onpercieved by me.

XIc. Notes.

dampige warmte (steamy heat) steam of heat — een
e i n d-w e g ,a bit of way" — v 6 r-s t r e k k e n d (stress on
ver-) , far-stretching", vlr- far is not to be mistaken for the
(toneless) prefix v e r - = for- — z i t - b a n k (sitting-) bench —
reusachtig gigantic, from reus (giant) {dwarf is translated
by dwerg) — vljj- with ff means: to fold, to lay together
(agreeably), vlei- with ei means: to flatter. Apart from their
signification there is no difference between these two verbs,
neither in sound nor in conjugation, both being normal verbs —
tekenachtig-e ,fit for being made the object or model
for a drawing", artistically beautiful or striking, from the
verb teken-(en) to draw (in the same way 8 child er-
achtig picturesque from so h i Id er (en) to paint) — ge-
b e r g t e combination (chain) of mountains (in the same way we
say geboomte totality of trees, gebeente... of bones,
gesternte... of stars, gebladerte... of leaves, etc.) —
uit-koom- (Past tense: kwaam-) „to come out, to come
forward" to be designed (sharply) against — te voorsohgn
kom(en) (litt. ,to come to fore-shine") to show itself, to
appear — veorbjj past, v o orb jjgaa(n) to pass, voor-
byloopen to run past, voorbjjryden to drive (or ride)
past, voorbjjviiegen to fly past.

X£La. Text.

Ik keek daarom vreemd op, toen een jong meisje, een
dame, die ik in bet hotel reeds gezien had, gewapend met
een brilletje, grote parasol, sehilderkistje en portefeuille, op
mijn bank plaats nam. Nadat zij parasol en verdere ballafet

62 Reading-pieces with translation.

had neergezet, word mjjn rol van heremiet opgeheven, door
de komst van deze Engelee miss; zjj was blgkbaar van
de lange wandeling vennoeid en schroomde niet naast mij
plaats te nemen.

9 Kom,* dacht ik, 9 een jonge kollega* en vatte moed haar
maar eens aan te spreken, en tot mjjn genoegen was zy
geenszins te preuts om te antwoorden. Ik begon een praatje
over het vermoeid worden, als men hier op en neer gaat en
dan nog wil werken. 9 Yes f * zei zij dadelik, ,myn famieiie-
maakt een toer met rgtuig in de omstreken; ik nam m$
voor om op mijn eigen zo wat te romantizeren, zjj komen
me hier afhalen."

AUeraardigst was zy in haar grijs pakje en neerhangende
blonde krullen, waarop een kenrig hoedje bevestigd was;
zelfs het lornj£tje, dat haar ene bog bedekte, stond niet
kwaad. Na enige ogenblikken v66r zich gestaard te hebben,
keerde zg zich naar my. ,Sir/ zei zg, 9 U is immers een van
de Dutch painters, die in het hotel gelozjeerd zgn, waar
ook w\j verblijven.*)

XDb. Translation.

I looked up therefore in surprise, when a young lady,
whom I had seen before at my hotel, armed with a single
eye-glass, a large parasol, a box of paints, and a port-
folio, sat down upon my bench. When she had put down
her parasol and further ballast, I saw that the arrival of
this English miss ' had put an end to the hermit's part I
was playing ; she was clearly tired of the walking and deter-
mined to rest by my side.

9 Ah", I thought, „a young colleague", plucked up courage
to address her, and was pleased to find that she was not
too prudish to reply. I began to talk of how easily one
grew tired when walking up and down in this place, espe-
cially if one wanted to work.

9 Tes,* she replied*. „My family are driving about the
neighbourhood, but I thought I would go and romance a
little by myself. They are going to pick me up here."

She was very pretty in her little grey costume, with her
loose, fair curls, on which a charming little hat was pinned;

g-pieces with translation. 68

even the glass, which she wore screwed in one eye, did not
look bad. After staring for a little while at the view, she
turned to me agai n. ?

„Sir,* she said, f you are one of the Dutch painters, are
you not, staying at the same hotel where we are?*

XUc. Notes.

v r e e m d strange(ly), v r e e m d op-kgk(en) to look up in
surprise — rol means 1* a roll (of wood, paper etc) and 2° a
part (played on the stage or elsewhere) — op-ge-hev-en
(from op-heff- Past form -hiev-) (litt .lifted up",) put to
an end — kom-st coming, arrival, subst. from the verb
k (w) o om- to come — b 1 jj k- b a a r apparently) from the
verb blfjk- to appear (as a truth), to be proved, to be
acknowledged as a truth — maar eens (pron. ma*r es) is
difficult to translate. The proper and original signification of
these two words is ,only once" but in sentences like this that
signification has dwindled down to something like the English
Just" in ,I'll just oast it away" — geenszins („of no
sense" old Genitive form) by no means, not at all — een praatje
subst. a little talk or conversation — met rjjtuig „with
carriage" in a carriage — ik nam mjj voor (,I took before
me") I determined, I resolved — alleraardigst („of all-
prettiest") very pretty — k e u r i g dainty, choice (from the
subst. keur choice and this from the verb kiez- to choose
— be-vestig-d fastened (from the adj. vast fast (fixed)).
s t o n d Past form of s t a a (n) which has the meanings of 1" to
stand and 2* to suit (nicely) — v 6 6 r zich before herself —
i m m e r s .indeed" is often to be translated by a question like :
Is it not? Are you not? etc

XIHo. Text,

Ik knikte toestemmend.

„Ochl* zeize, ,Uzoumeeengrootgenoegenkunnendoen.*

Ik keek vreemd op, maar zg haalde intussen nit haar
portefeuille enige bladen en zei bescheiden lachend: „vindt
U het indiskreet als ik U enige van mgn tekeningen laat
zien? ik zou zo graag een oordeel horen van een artiest
over mjjn werk."

9 Wel zeker!" zei ik, „als U het zo graag wil. Ikmoet
U bekennen, het is me wel meer gebeurd."

vw.

o

64 Reading-pieces with translation.

Nn besohouwde ik dan de mg voorgelegde tekeningen ;
het waren wonderlike sohetsen. Ik sag dan weer de een en
dan weer de ander en wist waariik niet wat er van te zeggen.
„Mag ik U 'ea nitleggen,* zei ze, na nujn lang dralen . . . 9 de
tietel van deze is, zoals er bij geachreven staat : „Gedaohten bg
het beschonwen der natuur.* „Ah zo!* zei ik en ik begreep
dat ik hier een kleine ,fin de siecle* v66r me had. „Deze
lange grijze lijnen,* wees zg, „geven te kennen de on-
eindigheid in de ruimte, ver en onduidelik, en dan die
kronkelende strepen in rood, die er om heen slingeren, dat
zijn de gedachten, die op en neer en in allerlei wendingen
in dat oog samenkomen. — Boven deze tokening staat:
,Hoop in de toekomst.* IT ziet die grote hoogopgaande
groene lijnen, dat is het voortstrevende hoopvoUe zoeken, en
die verre fijne lgn, waar die straaUijnen op uitkomen, dat
is de verre lichtende toekomst.*

XIII6. Translation.

I nodded (in the affirmative).

„Ah,* said she, „you could do me a great favor, if you
would.*

I looked up, astonished, but she had already drawn some
sheets from her portfolio, and timidly laughing said :

„Will you think me very indiscreet if I show you my
drawings ? I should so much like to have an artist's opinion
on my work.*

.Certainly,* I said, „if yon wish it.Jt will not be the
first time I have had that request made me.*

I examined the drawings she spread before me; they
were peculiar sketches! I looked at one, I looked at the
other, and was at an absolute loss what to say.

„May I explain them to you?* she asked after I had
long hesitated. The title of this one is, as you see written
on it: , Thoughts on observing nature.*

„ Ah yes!* said I, and I understood that I had a Utile
fin denticle before me.

,These long grey lines,* she remarked, .exemplify the
endlessness of space, far away and vague, and those waved
red stripes round about are the thoughts which go up and

Beading-pieces with translation. .65

down and in all directionfljr-On this drawing you see:
„Hope in the Future* . . . You see those big ascending green
lines ; they symbolize inquiry, always hopeful, striving, and
that far and subtle line, in which those rays end, is the
distant, allenlightening future.

XHLc. Notes.

toe-stemmend assenting, consenting, here : affirming, in
the affirmative, ,yes" — intussen in the meantime (in-
t u s s e n „ in-between") — wel meer at some other occasion
likewise. The word wel conveys (in a dim way) the meaning
of indeed or certainly. — te kennen gev(en) (,to give to
know") to give to understand, to impart, to exemplify —
hoog op.gaande mounting-high-up — voort-strevende
striving forward — straal-ljjn ray- or radius-line.

XLYa. Text.

9 Very nice, 9 zei ik, 9 ik dank U vriendelik voor net
geziene,* maar zg nam ze enigszins mistroostig terug en
zuchtend zei ze : 9 ik vrees toch, dat U ze niet duidelik uit-
gedrukt vindt; after all geloof ik, dat oude schilders van
deze manier niet houden." — „U vergist U,* riep ik uit,
„ik houd van alios, waar ik iets eigenaardigs moois in vind,
maar... het is dikwijls door mij niet te vinden. 9 Zijbabbelde
verder en zei: „wij hebben een clubje, waar aUeen over
kunst gesproken mag worden. W\] trachten daar een andere
kunst te scheppen dan die van de gewone schilderijen. You
know, altgd zo alles naar de natuur, dat is vieuxjeu ; wg willen
aUeen de natuur gebruiken om simbolen voor onze gedachten
te vinden en dan ... dat schilderen naar de natuur is zo
moeielik, veel te moeilik voor ons meisjes.* Zy haalde een
keurig flakonnetje voor den dag en rook er aan. ,1k ben
wat zenuwachtig aangedaan," zei ze, „van een book, dat
ik bezig ben te lezen. Sorrows of the night, het is zo
heerlik aandoenlik." Zij wiste een traantje weg en rook
heftdg aan de flakon. — „Kom kom,* zei ik, 9 het doet mij
toch genoegen, dat Uw teint onder al die sentimenten niets
geleden heefL* Toen keek zy, als opgelucht, weer vrolik
op; , vindt U," zei ze, „ik begon werkelik toch al bang te

5

66 Reading-pieces with translation.

worden, dat ik er oodachtig nit Ring nen ; U is als vreemde-
ling onbevooroordeeld en een komplimentje doet me hens
goed; ze leggen me nn al, dat dit hoedje voor mij te
koket is.*

XIV&. Irandation.

,Very nice,* I said, , thank yon kindly for showing them
to me; but she took them back somewhat disappointed,
and said with a sigh:

9 I fear yon don't think they express their meaning clearly ;
after all, I believe that old painters do not care for this
manner. *

„0h, yon are mistaken,* I cried. „I like everything in
which I see anything peculiarly beautiful, but . . . very often
I don't see it.*

She went on chattering, and said:

„ We have a little club in which we talk nothing but art
We try to create a different art from that of the ordinary pic-
ture. You know, merely to copy nature always is vieuxjeu;
we only use nature in order to find symbols for our thoughts,
and then . . . painting from nature is so difficult for us
girls." She produced a pretty scent-bottle and sniffed at
it. ,1 have been a Kttle upset," she said, „by a book
I am reading. Sorrows of ike Night, it's so delightfully
touching."

She wiped away a little tear and sniffed violenty at her
scent-bottle.

.Come, come," I said, ,1 am glad, at least, to see that
your complexion has not suffered from all this sentiment."

She looked up gaily with an air of great relief. „Do you
think so?" she asked. ,1 was really afraid, I was beginning
to look old; now you don't know me, and are impartial,
and a little compliment really does me good. My friends
already say that this hat is too smart for me."

XTVe. Notes.

het geziene „the seen", that, which has been seen —
mistroostig .hardly to be consoled", sad, disappointed —

Reading-pieces with translation. 67

ho ad (en) van to like, to oare for — zich vergiss(en)
to be mistaken — wat a little — zenuwachtig aan-
gedaan nervously affected — bezig zjjn te may be
translated in English by the progressive form in itself — opge-
1 u o h t ^refreshed by fresh air", lighted, relieved, consoled —
oud-achtig , old- like*, elderly — er nit zie(n) to look,
to present this or that aspect — als een vreemdeling as
a stranger or foreigner — onbevooroordeeld unprejudiced
— hens (colloquial) really, indeed — kok6t coquettish,
smart, spruce.

(Fran W. A. van Rees'B Military sketches, translation of
my late sister Elisabeth HoogvKet).

XVa. Text.

De dood van een braaf soldaat.

Geen dag ging er voorbij, waarop de kommandant niet
het hospitaal bezocht. Hij had behoefte om te tonen, dat het
lgden van zijn dappere soldaten hem niet onverschillig was,
behoefte zich te overtuigen, dat het hun, die bljjken hadden
gegeven van hun leven veil te hebben voor de roem van
het vaderland, aan niets ontbrak nu hun leven op 't spel
stond. Gewoonlik nam i wat tabak en sigaren voor de
rekonvalescenten mee; en waren die kleine giffcen welkom,
nog veel meer genoegen deden de vriendelike deelnemende
woorden van de chef, die de zieken zo welluidend in de
oren klonken.

Natuurlik word de krib van de brave Verkest nooit
voorbijgegaan zonder een paar woorden met hem te wisselen ;
als er gevraagd werd 9 waarmee men van dienst kon zijn*
volgde doorgaans het bescheiden verzoek: „met een pakje
sigaren.* — Dat was niet voor zgn eigen gebruik — hij
mocht niet roken — „maar om 't aan die goede jonges te
geven, die hem zoo goed oppasten.*

68 Beading-pieces with translation.

XVb. Translation.

The death of an honest soldier.

No day went by, without the commandant's visiting the
hospital. He was anxious to show that the sufferings of his
brave soldiers were not indifferent to him ; anxious to make
sure that those that had given proofs of holding their
lives so cheap for the glory of the country, wanted nothing,
now that their lives were at stake. He used to bring some
tobacco and some cigars with him for the convalescents,
and those little presents were welcome indeed, but what
there was much more gratifying still were the kind, com-
passionate words of their chief, which would sound so melo-
diously into the ears of the patients.

Of course the cot of honest V erkest was never passed (by
the major), without his exchanging a few words with him ;
The question: ,Is there anything I can get for you?* was
generally answered with the modest request: „A packet of
sigars, please." This was not for his own use — he was
not allowed to smoke — „but to give it to those- good boys
who took care of him so well. 9

XVc. Notes.

waar-op where-on, on which — be-zooht visited (s o e k-,
zocht means: to seek, to look for — be-zoek ,be-aeek" to
visit) — behoefte want, strong desire, behoefte h ebb (en)
to be anxious to — zich overtnig(en) to convinoe oneself,
to make sure — veil hebb(en) (originally : to have ... for
sale) to hold cheap — het ontbreekt mjj (it ,un-breaks*
me) I am in want of — op 't spel staan (,to be on the
game") to be at stake -<- waren die kleine gaven
w e 1 k o m, these , . . were welcome indeed, it-is-true, but . . -
(much more etc.). the interrogative form of the sentence (waren
die gaven) conveys in itself the signification of indeed, it-is-
true etc. — als ergevraagd werd B if there was asked*
if somebody asked — vandienstzg(n) to be of servioe
— volg- to follow (balg = bellows — z org = sorrow,
morgen = to morrow, merg = marrow etc.) — doorgaans
(.trough -going") generally — op- pass- to take care of
(oppasser an officer's (military) servant).

Beading-pieces with translation. 69

XVIa. Text.

En toch, niettegenstaande de beste zorgen ging de zdeke
meer en meer achteruit; hoop op behoud bestond er, helaasJ,
niet meer.

Op zekere avond liet Verkest door een hospitaalsoldaat
de majoor weten, dat i hem gaarne wilde spreken. Toen
deze kort daarna de zaal binnentrad, waarin "Verkest met een
fijftigtal andere zieke verpleegd word, trof hem de buiten-
gewone stilte, die er heerste, een sombere stilte, door de
inlander zowel als door de Europeaan geeerbiedigd. Niemand
die een woord sprak; al wat men hoorde was het gesteun
van Verkest.

Daar lag i, die arme; half opzittende in zjjn krib, door de
zorg van zgn makkers van een gordgn voorzien. Daar lag
i, zichtbaar lijdende en stervende, maar kalm en geduldig
als altijd.

Enige jonge soldaten, 66k lijders, stonden op een afstand
om hem heen, gereed om op een woord, op een wenk, aan
zijn verlangen te voldoen. Een bracht onophoudelik ver-
koeling aan met een waaier, een ander hield een doek in
de hand om hem nn en dan het zweet van het hoofd te
vegen ; een derde stond met een lepel water gereed om hem
te laven. De lamp had men aan de kant van z\jn krib met
een doek bedekt, opdat het licht hem niet zou hinderen.

XVIb. Irandation.

And yet, notwithstanding the excellent careftaken of him,\
the patient grew worse day by day; alas! theVe no longer
remained any hope to save him.

On^e Alfj*& evening Verkest sent word to the major
(by a hospital soldier) telling him that he should wish to
see him. As a short time afterwards the major entered the
hall in which Verkest was being nursed with some fifty
other patients, he was struck by the extraordinary stillness
which reigned there, a melancholy stillness, which is respected
by natives as well as by Europeans.

Nobody uttered a word. The only thing which might be
heard was the moaning of Verkest. There he lay, poor

70 Reading-pieces with translation.

man! sitting half up in his. cot, which by the care of his
comrades had been furnished with a white curtain. There
he lay, suffering and dying as might easily be seen, but
calm and resigned as ever.— Some young soldiers* likewise
patients, were standing around him at some distance ready
to satisfy his wishes at a single word, at a sign. One of
them was continually waving fresh air to him with a fan,
another held a cloth in his hand to wipe at intervals the
perspiration from his forehead; a third stood ready with
a spoonful of water to refresh him. The lamp at the side of
his cot had been covered with a cloth so that the light
might not trouble him.

XVfc. Notes.

ging... achteruit (,went backward") grew worse —
b e h o u d subst. the saving of . . ., conservation, recovery —
gaarne (adv.) willingly — voorzien van furnished with
— ljjders sufferers, patients.

XVIIa. Text.

Deelneming, bezorgdheid, hartzeer was op ieders gelaat
te lezen. Ja, in de ogen van sommige, wie i juist een
hartelik woord had toegevoegd, parelden zelfe tranenl

't Was aandoenlik te zien, hoe die „ruwe klanten* him
makker met zorgen omringden; een moeder kon waarlik
haar kind niet beter verplegen. En als het aanschouwen
van de droefheid ener moeder bij het sterf bed van haar
kind hartverscheurend is, de tranen van „soldaten* bij het
sterf bed van een geliefde makker dringen niet minder door
de ziel.

Toen Verkest de majoor zgn krib zag naderen, helderde
zijn gelaat een ogenblik Op ; hij stak zijn chef de hand toe
en zei met een duidelike stem, maar die door zwakte was
getemperd en nu en dan afgebroken:

„Ik dank U, majoor! dat U gekomen is; — ik rekende
er op; want U is niet onverschillig voor een soldaat. Het
doet me plezier U nog even te zien, want ik won graag
afscheid van U nemen. — Ik voel, dat het gedaan is; de
dag van morgen zal ik niet meer zien."

Reading-pieces with translation. 71

„Zo moet je met spreken, Verkest! Je bent wel erg sriek,
maar hopeloos is 't immers niet ! De moed maar niet verloren I
Je moet blijven leven!"

„Nee, nee, majoor! ik voel het te goed, dat ik aan het
einde ben; uit het spreken van de dokter heb ik 'took
wel gemerkt. Buitendien, de dag, waarop ik hier binnen-
kwam, wist ik al, dat ik er nit zon gedragen worden. —
Dat is ook minder ; een soldaat moet er niet tegen qpzien
om te sterven, — en de moed daartoe heb ikook wel/

De laatste woorden gingen met een zaohte glimlach
gepaard alsof i wou zeggen : ,daaraan heeft het me nooit
ontbroken.* — En dat was waar,

XVOb. Translation.

Compassion, care, grief were depicted on everybody's face.
Nay, from the eyes of some, to whom he had just addressed
some kind words, there even burst tears. It was affecting
to see how these „rough fellows 9 surrounded their comrade
with cares; a mother could not have nursed her child any
better, indeed 1 And if the contemplation of a mother's grief
at her child's deathbed be heartrending, the tears of .soldiers"
at the deathbed of a loved comrade penetrate no less to the
souL On his seeing the major approaching his cot, Verkest's
countenance brightened up for a moment, he held out his
hand to his chief and said with a distinct voice, which,
hqwever, was softened by weakness and now and then
broken: ,1 thank you, major, for having come— I was sure
of it, for you are not indifferent to a soldier. I am glad to
see you yet for a moment, for I should very much like to
take leave of you— I feel that all is over ; I shall not see
another day.*— w You should not speak in this manner,
Verkest! Ton are very ill, indeed, but the case is not a
hopeless one, is it? Never give up courage 1 Ton must
live." — 9 No, no, indeed, major! I feel too well that I am
at the end; moreover, I gathered as much from what the
doctor said. And besides, the day on which I entered this
house, I knew already that I should be carried out of it. —
Never mind! A soldier should not fear to die— and I don't
want sufficient courage, I daresay."

72 Reading-pieces with translation.

The last few words were accompanied by a gentle smile,
as much as to say: ^Courage never foiled me." — And this
was true.

(Een boerekermis in het Spaans gebergte,
door D* J. M. Hoogvliet).

X Villa. Text.

Mgn trein bereikte eindelik langsaam tegen een glooilng
opschuivend, tegen de late namiddag het starion Jaracanda,
waar ik gedacht had de sneltrein voor Madrid te znllen
vinden, maar wg waren atraeados, onze trein was te laat —
en de volgende trein . . . de trjden zgn weliswaar voorbrj,
waarin voor de Spanjaarden de uitdrnkking met de volgende
trein een klank had grenzende aan hiernamaale f maar toch,
de volgende trein van Jaracanda naar Madrid zou niet ver-
trekken voor &n nnr 's nachts. Ik had dns het vooruitzioht
een gehele avond en een gedeelte van de nacht te Jaracanda
te moeten doorbrengen. De plaats, die deze naam droeg, lag
ongeveer een half nur gaans van *t stacion. De weg er naar
toe Hep eerst een tgd zacht hellend naar beneden, maar
begon tegen het einde te rijzen. Jaracanda self lag tegen
de voet van een berg. Met weinig verwachtingen voor dit
gedeelte van mijn reis stapte ik langsaam voort. De on-
middellike omgeving had weinig aantrekkeliks.

XVIDb. Translation (by the author).

A peasants' fair in the Spanish mountains.

Moving slowly on against a slope my train at length,
late in the afternoon, reached the station of Jaracanda,
where I had expected to find the express for Madrid, but
we were atrasados, our train was late— and the next for
Madrid . . . those times are gone by, it is true, in which
the phrase by the next train presented to the Spanish ear
a sound much akin to in yonder life, but still, the next

Reading-pieces with translation. 73

train from Jaracanda to Madrid was not to start before one
o'clock in the morning. So that I was predestined to pass
in Jaracanda the whole of the afternoon and part of the
night. The place of that name lay about a quarter of an
hour's way from the station. The road which you had to
follow after haying bent downward for a long time began
to rise again towards the end. Jaracanda itself lay at the
foot of a mountain. Expecting very little of this part of my
journey, I walked on slowly. The immediate neighborhood
did not present anything very much attractive.

XlXa. Text.

Maar de berg self lag daar mooi vtor me, van onderen
groen, bovenaan meer grgzig, met enige witte wolkjes als

sen glorie om de kruin. yJ)e middenstraat van de plaats was «
met helwit gruis geplavera. Het verlengde van deze midden- ' *
straat was een naar boven kronkelende bergweg, die zich
tussen het groen als een turfbruine slang vertoonde.
Straat en bergpad gingen onmiddellik in elkaar over en
deden me voor 't eerst in mjjn leven de afleiding begr\jpen
van het Spaanse woord voor straat caUe van het Latgnse
ealUs (bergpad). Terwgl ik het dorp naderde, scheen alles
daar nog volkomen stil, maar toen uc vlak bij was, hoorde
ik op eens uit het dorp een gejuich weergalmen, dat door
vrolik gelach van boven beantwoord werd. Ik zie er been
en ontwaar een schouwspel z6 verrassend en opwekkelik,
dat de herinnering er van me altijd zal bijblijven. Een lange
stoet van muilezels en muildieren trekt de bergweg af. De
dieren zjjn alle poesmooi opgetuigd, de zadels en kop-
stellen met helrood of -geel afgezet, en worden bereden door
boeren en boerinnen in hun sierlikste dos. De boeren dragen
fluwelen wambuizen en baretten ongeveer z6 als men die
in *t laatst van de zestiende eeuw algemeen in Europa
placht te dragen. De boerinnen dragen hoofd- en borstdoeken
in verscheidene kleuren gewerkt. Behalve hun levende vracht
hebben de meeste muildieren nog aan weerszgden een grote
mand te dragen. Sommige van de ezeltjes zijn zoo laag, dat
de berjjder met zijn voeten langs de grond sleept.

74 Reading-pieces with translation.

XJXb. Translation.

But the mountain itself was beautiful there before me,
green at the bottom, more greyish higher on, with a few
white little clouds like a halo around the summit. Jaraeanda
itBelf lay below with its tiny yellow- white houses. The central
street of the place was payed with shining white stone-dust
The continuation of this central street was a mountain-road
winding itBelf upward and showing itself between the green
like a peatbrown serpent. The street and the mountain-path
continued strait into one another and made me understand
for the first time in my life the etymology of the Spanish
word for street (calle) from the Latin cdttfo (a mountain-path).
Whilst I was approaching the village, all seemed to be
quite silent there, hot when I found myself very near to
it, all at once I heard loud cheers sallying forth from the
village, which were answered to by merry laughs from
above. I look up and am struck by a spectacle of such a
surprising and congenial nature, that I wiU oie vermore
lose the memory of it. A long train of mules andoonkeys
is descending the mountain-road. These animals areall har-
nessed with extreme elegance, the saddles and headpieces
trimmed with blazing red or yellow, and they are mounted
by peasants and peasant-women in their Sunday best The
peasants wear velvet doublets like those, which were
generally worn in Europe in the last part of the sixteenth
century. The women's heads and breasts are adorned with
kerchiefs wrought in a rich variety of gaudy colors. In
addition to the living weight of their riders most of the
animals have to bear large baskets on both sides. Some
of the donkeys are so low as to make the rider's feet
trail along.

XXa. Text.

De gehele stoet maakt een alleraardigst effekt. Ze komen
langs de kronkelende bergweg de witbegruisde midden-
straat in. Het dorp Jaraeanda zelf is onmiddelUk een leven.
Mannen en vrouwen Bchieten toe om de stoet te ontvangen.
Het blijken kermisbezoekers te zijn, die gezamenlik nit om-

Reading-piecee with translation. 75

liggende dorpen hier aankomen, want het is kermis to
Jaracanda, en dat is ieder jaar maar tweemaal &n enkele
dag. In de zogven noch zo stille middenstraat en ook
in de zjjstraten heerst nu het bedrgvigste leven, dat men
zieh denken kan. De muildieren worden zo good als het
gaat gestald, een groot deel eenvoudig op straat voor de
huizen yastgebonden. Een bakker gaat buiten op straat een
massa oud brood boven een kolevuur roosteren. Een slager
hakt een schaap aan kleine stukken om deze later in olie
te bakken. In de grootste zgstraat van 't dorp en in 't ver-
lengde daarvan zijn allerlei kermistenten. Er zijn spellen en
kramen. In die kramen heeft men allerlei mooiigheden te
koop, maar geen eetwaren. Er was geen enkele koekkraam
en ook niets wat naar de Hollandse poffertjes- of wafek
kramen zweemde. In de fandas of herbergen van Jaracanda
was het stampvol. In de grootste daarvan, die van voren
geheel open was, ging ik binnen. Een menigte boeren (met
sleehts hier en daar een enkele boerin er tussen) zaten hier
heel gemoedelik op lage stoeltjes zonder leuning by elkaar,
onder *t genot van wgn nit tinnen kannen en van grote
hompen brood. Ik zetto me aan een tafeltje, waar een
plaats leeg was, wenkto de korpulente niet onknappe her*
bergierster en bestelde (omdat 't van daag kermis was)
een kan van de allerbeste wyu. Zij bracht mij kort daarna
het gevraagde met de opmerking: „Deze wijn is wel nog
al duur, cabaUero, drie stuivers, maar U J^rijgt. er een
fijn tarwebrood bij." De wijn was zo voortreffelik als
ik ze alleen in Spanje of Italic ooit heb aangetroffen. Ik
knoopte een gesprek aan met de boeren, die tot mijn
verwondering zoiver Eastiliaans spraken als een gedrukt
book. Ik had daarom niet de minste moeite om 't gesprek
te volgen.

XKb. Translation.

The whole of the cavalcade makes an extremely gay and
exhilarating effect. Descending the winding mountain-road
they make their way into the white-dusted central street.
In the village of Jaracanda itself all is raised to Kfe on a
sudden. Men and women come rushing forward to welcome

ic

76 Reading-pieces with, translation.

the cavalcade. I aoon gcJ informed d( that those people are
viators to theyftrta or) kermess,' having come from the
neighboriog hamlets together. The feria is held only twice
a year, each time for one single day. In the broad central
street, so very silent just now, and in the crossstreets likewise,
you may now take in the busiest traffic, which you ever
saw in your life. Thej^mulesfandjdonkeyq are stabled any-
where, many of them simply tethered in the streets. A baker
sets upon roasting ail his stale bread above a pile of redhot
coals in the street. A butcher is portioning out a sheep into
small fragments to be baked in oil on the spot by himself.
In the great crossstreet and its continuation there are a
great many of booths and shows for the kermess. In the
booths every kind of fancygoods and finery is to be had,
but no eatables. Not a single gingerbread booth was to be
seen, nor anything like the Dutch poffertjea- or wafelkramen.
The fondas or public houses of Jaraoanda were all over*
crowded with people. I entered the greatest of them, the
front-side of which was all open. A great number of peasants,
almost exclusively men, were seated snugly together on low
stools, refreshing themselves with wine from pewter pitchers
and tall pieces of bread. 1 sat down at a little table, where
a place happened to be vacant, caught the eye of the
landlady, a stout but not at all badlooking woman, and
ordered a pint of the very best sort of wine (in honor of
the festival of the day). She soon brought me my pitcher
with the remark: 9 This wine is rather dear, you know,
cabaUero, threepence a pint, but then you get a tall
piece of very fine bread on the bargain.* The wine
proved to be so extremely good as no country short of
Spain or Italy could produce. I entered into conversation
with the peasants, whom I was much surprised to hear
speaking as pure a Gastilian as a printed book, so that
I was not at the slightest pains to follow to general con-
versation.

XXIa. Text.

Hen vertelde me, dat het van 't jaar een zeldzaam drukke
en vrolike kermis was. -Dan is 'tzeker een voordeligjaar

Reading-pieces with translation. 77

voor de boeren geweest,* waagde ik te zeggen, maar het
iegendeel scheen waar te zijn. ,In tegenspoeden" zei er een
filozofies „in tegenspoeden leert men zich vaster aaneen te
duiten," en hij lachte daarbij en nam een teug nit zyn kan
met een gezicht alsof de tegenspoeden hem nog niet al te
erg hadden^jgeknakt. Toen ik een vlak voor me op straat
vastgebondea mnildier prees, werd het nuj terstond door de
eigenaar te xoop aangeboden. — In een hoek van het vertrek
zaten geheel afgezonderd een groep van drie personen, waar-
van &n een zeldzaam mooi zeer donker meisje in iets als een
wijnkleurige deken gekleed. Ik vroeg, wie deze gasten waren,
maar niemand scheen Inst te hebben mijn vraag te beant-
woorden, tot een onde grijze boer van het taboeretje,
(tabn r 6 te), waarop i gezeten was, opstond en nuj fluisterend
vertelde, ' dat, als ik met die mensen een gesprek aan-
knoopte, ik onmiddellik bij de hele rest van 't gezelsohap
zou hebben afgedaan; toen ik daarna nog meer nienwsgierig
werd om te weten wie het waren, liet de onde man zijn
hand op mijn schonder rnsten en zei met een zeer na-
drukkelike ofschoon nog altijd fluisterende stem : Esajoven
es una gitan' (Dat meisje is een Zigeuner). — Later op
de avond, bezocht ik verschillende andere brandpunten
der kermisgezelligheid, een restoracie, waar een schaap
aan een spit boven een open vaur werd gebraden, een
boerent^ater, waar men voor een weinig koperstukken
een massa mensen onder sieterBpel kon zien vermoorden,
enz. enz.

XXIfr. Translation.

I was told, that this year's kermess was an exceptionally
crowded and bustling one. .Then of course', I ventured to
say, .last year has been a very good and profitable one
to the peasants ?* but no, they answered, the contrary seemed
to be true. „In hard times", said one of them in a somewhat
philosophical tone, ,in hard times people learn to keep
together firmly 9 , on which he laughed and took a draught
from his pitcher, with a countenance as if he himself at
least had not yet altogether broken down under the weight
of hard times. As I expressed my admiration of a mule

* *

* >••

^

78 Reading-pieces with translation.

that was tethered in my immediate neighborhood before
the house, it was on the spot offered for sale to me by the
owner.— In a corner of the room were seated in complete
seclusion from the rest of the company a group of three
persons, of which one was a very dark girl of a rare
beauty, dad in something like a wine-colored blanket. I
asked, who these guests were, but nobody seemed to feel
inclined to answer my question, until an old greyhaired
peasant got up from the stool on which he had been sitting,
and whispered into my ear, that, if 1 entered into conver-
sation with those people, I would immediately fall out with
the rest of the company ; when after this my curiosity was
only so much the more excited, the old man laid down his
hand on my shoulder and said to me in a very decided
and emphatic tone, though he was still speaking in a whisper :
Esa joven €8 una gitan* (that young woman is a gypsy). —
Later at night I visited some other centres of the fair's
joyful attraction, a restaurant, where a sheep was roasted
on a spit above an open fire, a peasants' theatre, where
for a few coppers you could indulge in the pleasure of
seeing a lot of people murdered by the twangs of a guitar,
etc., etc.

XXIIa. Text.

Tegen middernacht voerde mij mijn weg naar een andere
herberg, waaruit ik een enigsadns eentonige muziek had horen
klinken. Het Zigeunermeisje danste hier met kastanjetten
in een half Egipties kostuum. Brj een van haar dansnummers
strooide zij bloemen om zich heen. Een jong mens raapte
&n van de bloemen op en wou hem bij zich steken, waar-
van een geweldig standje van zijn ter plaatse aanwezige
vader (in de stemming, die ik uit het boerenteater mee-
bracht, zou ik het bfjna een vadervloek genoemd hebben) het
gevolg was.

De oude boer in de andere herberg had mij gewaarschnwd,
dat ik tegen middernacht of later liefet geen gesprekken
met onbekende moest aanknopen, want „de lui zijn wel
doodgoed, maar ale hun 'es iets niet mocht bevallen — ze
hebben hun messen bij zich en . . . je kunt nooit weten.* —

Reading-pieces with translation. 79

Zeer merkwaardig leek het mjj, dat tegen het aangeduide
uur wel aDes op straat heel levendig en drnk was, maar
dat ik gem zweem bespeurde van iete, wat naar dronken-
schap leek.

In een heldere maanbestraalde naeht wandelde ik daama
naar het stacion terug. De wandeling in de fries* dunne
berglncht onder de flonkerende sterren was bizonder ver-
kwikkend. Niet lang daarna lag ik behaachelik uitgestrekt in
een kompartiment van de exprestrein, die mij de volgende
morgen naar Madrid bracht, later weliswaar dan ik oor-
spronkelik gedacht had, maar verrijkt met een verkwikkende
herinnering, die ik by een stiptere loop van de treinen niet
son hebben gehad.

XX1B. Translation.

About midnight I entered another public house, from
where I had heard the sounds of a somewhat monotonous
music. Here the gypsy maid danced with castagnettes in a
more or less Egyptian costume. In one of her dancing per-
formances she had been strowing about her flowers. A
young man picked up one of the flowers and was going
to take it with him, of which a violent lecture from his father
there present (the sphere of thought, into which the peasants'
theatre had placed me, almost made me consider it as 9 the
father's curse 9 ) was the result.

The old peasant in the other public house had admonished
me, that about midnight or later I had better not engage
myself into any conversation with unknown people, „for
indeed*, he said , they're all very good fellows no doubt,
but if they should be displeased with this or that, they
have their knives ready and . . . there is no knowing." — Very
much remarkable it seemed to me, that, at the indicated
hour, in the streets, it is true, all was full of people talking
to one another in a loud and emphatic tone of voice, but
that I did not notice the slightest sign of what might be
called regular intoxication.

In a clear moonlight night I then walked back to
the station. That walk in the cool thin mountain-air
under the twinkling stars was extremely refreshing. Not

80 Beading-pieces with translation.

long thereafter I lay confortably outstretched in a com-
partment of the express for Madrid, where I arrived
somewhat later, it is true, than I had anticipated, but
enriched with an exhilarating memory, which a perfect
punctuality in the service of trains would have made me
do without.

FOURTH PART.

THE REST OF THE TEAR

The spiritual nourishment of our students by now will
substantially have to consist of reading-pieces and reading-
pieces and reading-pieces again. For these reading-pieces we
must refer to our second or literary volume; whilst studying
this fourth part of the first volume we beg our student now
and then to take some titbits of the second volume's
contents. Grammar and literature going side by side will
not fail to help one another to a wonderful degree.

SOME FURTHER DETAILS OF GRAMMAR.

A. The verb (het meldwoord).

Normal conjugation.

A verb is called normal, when its stem does not undergo
any alteration in conjugation. Of normal verbs the Imperfect
Indicative ends in -de or ~te *) and the Past Part, in d or -t *).

Paradigm of An active or transitive verbj.

Infinitive mood and Participles.

Present tense.
Kdren, to hear.

') *) -te and ~t after k, p, t, ch, s, f.

6

82 Some farther details of grammar.

Present Part.
horende, hearing.

Past Part.
gehoord, heard.

Indicative mood.
Present.

ik hoor, I hear. tcij harm, we hear.

jij hoort, you hear. jelui (jullt) harm, (hoort),

yon hear.
» . . hoort *)> ... hears. . • . horen, . • . hear. *)

Imperfect.

ik hoordt, I heard. wij hoorden, we heard.

jij hoordi, yon heard. jdui (juUi) hoorden, yon

heard.
. . . hoorde, . . . heard. • . . hoorden, . . . heard.

Past Indefinite. - M f <* Pluperfect.

ik heb gehoord, I have heard, ik had gehoord, I had heard. .

Future.

ik Ml horen, I shall hear.

Future Anterior.

ik zal gehoord hebbm, I shall have heard.

Conditional.

ik zou horen, I should hear.

Conditional Anterior.

ik zou gehoord hebben, I should have heard.

Imperative mood.

hoor, hear!
(hoort, hear ye I [obsolete]).

*) See the note at the bottom of p. 85.

Some farther details of grammar. 88

The third person Singular and the first and third persons
Plural of the Imperative or rather (according to the newer
terminology) the forms of the Jussive mood are formed in
Dutch as in English by the verb lat(en) f to let, and the
Present Infinitive of the verb to be conjugated, as: loot
hem kdren, loot ons horen, let him hear, let us hear.

Subjunctive mood (obsolete formation).

Present tense.

(dot) ik hore, ... I may hear.

(dat) gij horet, . . . thou mayst hear, etc.

Paradigm of the passive voice.
Infinitive mood and Participles.

Present tense.
gehoord (te) worden, to be heard.

Pros. Participle.
gehoord tcordende, being heard.

Past Participle.
gehoord (geworden), been heard.

Indicative mood.

Present tense.

ik word gehoord, I am heard.

Imperfect*
ik werd gehoord, I was heard.

Past Indefinite. "- W^
ik ben gehoord (geworden), I have been heard.

84 Some further details of grammar.

Pluperfect.

ik was gehoord {geworden), I had been heard.

Future.
ik zal gehoord warden, I shall be heard.

Future Anterior.
ik zal gehoord (geworden) zijn, I shall have been heard.

Conditional.
ik zou gehoord warden, I should be heard.

Past Conditional.

ik zou gehoord zijn, I should have been heard.

Imperative.

word gehoord, be thou heard.
(wordt gehoord, be ye heard.)

Subjunctive mood (obsolete).

Present.
(dot) ik gehoord worde, ... I may be heard.

Imperfect.
(dot) ik gehoord werde, ... I might be heard.

Past Indefinite.
(dot) ik gehoord {geworden) zij, ... I may have been heard.

Pluperfect.
(dot) ik gehoord (geworden) ware, ... I might have been heard.

Neuter verbs.

Some neuter verbs are conjugated (in the active forms of
the Pert tense) with hebben and others with zijn\ with zijn
are conjugated such verbs as express rather a state of

Some farther details of grammar. 86

existence or suffering than an action, as: blijven, to stay;
sterven, to die; ontwaken, to awake; zinken, to sink; with
hebben those, which imply an action, process or function, as :
bruilen, to roar; leven, to live; eiuchten, to take flight, etc.
Many neuter verbs signifying motion may be conjugated
either with z\jn or with hebben. Zijn is used when the place,
where the action occurred, is designated ; hebben, when merely
the action is indicated, without allusion to the place, as: hij
heeft ted gezwommen, he has swum a great deal ; hij is over
de rivier gezwommen, he has (is) swum across the river.

Reflexive verbs.

Reflexive verbs are conjugated with the personal pro-
nouns my, je, ons and zich.

Zich sehamen, to be ashamed.

tic schaam me, I am ashamed.

fH sehaamt je, thou art ashamed.

l ) . . . sehaamt zich, ... is ashamed.

toy sehamen ons, we are ashamed.

jeUti, jutti sehaamt je, you are ashamed.

*) . . . sehamen zich, . . . are ashamed.

tic sehaamde me, I was ashamed.

tic heb me gesehaamd, I have been ashamed*

ik zal me sehamen, I shall be ashamed.

schaam je, be thou ashamed.

schaam julli, be ye ashamed.

*) 9 I make, thou tnakest, he makes — we make, you make,
they make" is a mistake in all grammars of the world. In the
1st and 2* persons. S. and PL (in languages as Dutch, English,
German, French etc.) the pronouns I, thou, we, you are necessary
additions to the verbal forms, bnt in the 8<* person he or they
only represents one of a thousand possibilities. In at. of A* makes
we may say: she makes, it makes, somebody makes, something
makes, who makes?, what makes?, the king makes, the peasant
makes etc etc. It results from this, that it is a mistake to
say: ,1 make, thou makest, he makes", and that we should
rather express ourselves like this: a I make, thou maketit,
. . . makes".

86 Some farther details of grammar.

The Dutch has a few more such exclusively reflexive verbs,
M: gfaft very wen, to be mistaken; zich onderstaon, to
venture ; pther reflexive verbs are formed from active verbs,
as: zich toassen, to wash oneself, zich verenigen t to come
together {wusm, to wash, verenigen, to unite).

Impersonal verbs.

Some neuter verbs expressing general facts or the state
of the elements, are only used in the Infinitive mood and
in the third person Singular with het for subject They are
called impersonal verbs; such are:

het hagett, it hails. het dooit, it thaws.

het sneeuwt, it snows. het waaU, it blows*

het dondert, it thunders. het gebeurt, it happens.

het bUksemt, it lightens- httbetaamt or past, it beseems.

In Dutch, like in English, er (there) is often used with
an impersonal verb instead of it, as:

Er is sen groot onderscheid There is a great difference
tussen deze kinderen. between these children.

Er zfjn veel tnensen die There are many people
dot niet geloven. who do not believe that.

Dissonant conjugation.

A verb is called dissonant, when the radical vowel is
changed in the Imperfect, and the Past Participle ends in
-en instead of -d or -t, as: dryv-, to drive, dreev*, gedrevm.
The other tenses are all conjugated like those of the normal
verbs.

The dissonant verbs, as we mentioned above, are
divided into three classes and subdivided into 28 smaller
groups, which will be separately described in the following
lines:

Some farther details of grammar. 87

First Clan.

1st Group. Verbal sterna with closed vowel \ followed
by <me of the nasal sounds n, m or ng. Ex, bind-, Impt. t
bond(m)j Past Part. (ge)b<md{e%). 23 verbs : bind- (to bind),
bUflk- (to shine), <#«£• (to bargain, to compete), dring- (to
throng), drink- (to drink), dmng- (to compel), (bejginn* (to
begin), gtimm- (to glitter), klitnm* (to climb), &jtn£- to
sound), krimp~ (to shrink, to shrivel), (ver)dind- (to swallow),
spinn- (to spin), spring- (to spring), *tot&- (to stink), vindi
(to find), wind- (to wind), w'wt> (to win), wring- (to wring),
3»fip- (to sing), zirik- (to sink) and awn- (or [t*r]afow- (to
think of . • ., to invent).

Aid Gr. Verbal stems with closed vowel b followed by
one of the consonants n, m, r and I [with this restriction,
that of the verbs ending in erv, do and dp only two, kerv-
(to carve) and ddth (to dig), belong to this class]. Besides
these the class contains two particular verbs, where the con-
sonant r in stead of following the vowel precedes it, viz.
treff- (to hit) and trekk- (to draw). Ex. smelt-, Impf. smolt(en),
P. P. ge-smoU-en. 15 verbs: ten/- (to put away), delth (to
dig), ^#W- (to be available), fcrt»» (to carve), melfa (to milk),
seheld* (to scold), schend- (to violate), schenk- (to pour out,
to bestow), «m«ft- (to melt), send- to send), zwelg* (to swallow,
to revel), zwell- (to swell), zwemm- (to swim), tr^f- (to hit)
and trekk- (to draw).

3rd Gr. Verbal stems ending in eer or e^/. Ex. seheer* t
Impf. acAoor(dM), P. P. ge-schoor-en. Only 3 verbs: *Ae*r-
(to shave), uwep- (to weigh) and be-weeg- (to move).

4tb Gr. Verbal stems with the vowel if. Ex. bijt-, Impf.
beet(en) f P. P. ge-beet-en. 46 verbs: &t#- (to bite), W#A> (to
appear), blyv- (to remain), {ver)dwijn- (to disappear), ^d*
(to glide), grijp- (to gripe, to snatch), hij$- (to hoist), &#&-
(to look), kijv- (to scold), Awtgp- (to pinch), krijg- (to get),
krijS' (to shriek), Art#- (to whine, to wail), kwijU (to
quit), , fyd- (to suffer), (over)lyd- (to decease), J#fc- (to
resemble), mijd- (to avoid), ni;^-, (to incline, to courtsey),
niip- (to pinch), prijz- (to praise), rijd- (to ride, to drive),
rvg* (to lace), r#s- (to arise, to mount), rift- (to tear open),
[ri/r- (to rate, to rasp)], scAvw- (to be in appearance),

88 Some farther details of grammar.

8chrijd- (to stride), echryv- (to write), sHjp- (to grind), smyt-
(to throw), mijd- (to cut), spijt- (to displease) (impersonal
verb: only het spijt), dijg- (to mount), splat- (to edit),
styv- (to stiffen) (may also be conjugated as a normal verb),
strijd- (to fight), sbrijk- (to stroke), [ti/fg- (to indicate, to
accuse) 1 ], wijk- (to retreat), wiji- (to reproach), wijz- (to
show), tcrifv- (to rub), zijg- (to sink), ztpgjp* (to be silent)
and be-zwijk* (to give way). The verb hijs- (to hoist) only
forms the P. P. in this way: ge-heie^-en, but the Imperf.
follows the normal conjugation: hijste.

5th. Gr. Verbal stems with the vowel ie. Ex. hied-, Impf.
t. bood(m). P. P. ge-booden. 13 verbs: bied-ito offer),
(beydrteg- (to deceive), {ver)driet- (to sadden), £Mf- (to-pour),
&*«&- (to choose), lieg- (to lie *), (verfiiez- (to lose), (ge)niet-
(to enjoy), schiet- (to shoot), ofM- (to fly, to run away), vliet-
(to flow), vlieg- (to fly, as a bird) and vriez- (to freeze)
(vroor, gevroren in st. of wo<w, gevrozen).

6th. Gr. Verbal stems with the vowel to. Ex. otify-,
Imperf. t. boog(en), P. P. ge-boog-m. 20 verbs: fatgr- (to
bow), druip- (to drip), <fat&- (to plunge), fluit- (to whistle),
&ftm?« (to pick a bone), kruip- (to creep), luik- (to shut),
pluie- (to ravel), scftwuv (to push), schuil- (to take shelter)
(somet. normal), sluip- (to sneak), sluU- (to shut), snut^- (to
snuff [a candle], to blow [one's nose]), snuiv- (to snuff, to
take snuff), spuit- (to spout), spruit- (to sprout), stuiv- (to
raise dust), zuig- (to suck), ruik- (to smell) and zuip- (to
quaff, to tope).

7th Gr. The only dissonant verb with the vowel uu:
spuuigY (to spit), Impf. t. spoog(m) t P. P. ge-spoog-en. The
Present tense of this verb casts off its g:ik spun (written :
spute), jv spuut (spuwt), . . . spuut (spuwf), etc. Inf. spuu-en
(written: spuwen).

Second Class.

8th Gr. Verbal stams ending in erp- t erv, Up* and Mv.
Ex. help-, Impf. t. hidp(en), P. P. ge-holp-en. 6 verbs:

l ) This verb is obsolete. Another verb tijg- with Imperf.
toog(en) and P. P. ge-toog-en is used as a stately term of going
on, departing, setting off. *) to be a liar.

Some farther details of grammar. 89

(f>e}&erv- (to spoil), aterr- (to die), werv- (to engage for service),
sfwerth (to roam), werp- (to cast) and help- (to help). [As
we observed above, two verbs : ddv- (to dig) and kerv- (to
carve) follow the first class, 2d group.]

9th Or. One single verbal stem ending in (fov) iff f heff- (to
heave), Impf. t. hiev(en), P. P. ge-heeven. [The only oilier
dissonant verb in eff, viz. trejf- (to hit), follows the first
class, 2d group.]

10th Or. The only dissonant verb ending in hpp: schepp-
(to create), Impf. t. schiep{en) i P. P. ge-schaap*en — schepp{en)
with the meaning of taking up with a ladle, scoop or shovel
follows the normal conjugation: schepte, gesehept.

11th Or. Verbal stems ending in eek, eel and eem. Ex.
breek-, Imperf. t. braak(en) t P. P. ge-brook-en. 7 verbs:
(be)veeU (to command), neem* (to take), spreek- (to speak),
sUek- (to sting ; to put), steeV (to steal) and breek- to break) —
week- (to revenge) only forms the Past Participle in this
way: gewroken, but in the Imperf. tense it follows the
normal conjugation: tvreekte{n).

12th Or. Verbal stems with closed vowel I not followed
by one of the nasal sounds n, ng or m. Ex. bidd-, Impf. t.
baad(en). P. P. ge-beed-en 3 verbs: bidd- (to pray), ligg-
(to lie down) and ziU- (to sit).

Third Class.

13th Or. Verbal stems ending in aag 9 aav and oar.
Ex. draag-, Impf. t. droeg(en) f P. P. ge-draag-en. 4 verbs:
draag- (to bear), graav* (to dig), vaar- (to navigate) and
slaa(g) (to strike). The last-mentioned verb oasts off its g in
the present tense, ik slaa (written: sla\ jij slaat, . . . slaat,
icij slaan, etc. Inf. slaan, Pres. Part, slaandfe). [This group
is partly joined by three semi-dissonant verbs :jaag- to drive
away, to hunt), vraag- (to ask) and waai- (to blow, of the
wind) which follow the normal conjugation in their Past Parti"
cipUy but make in the Imperf. joeg(eri), vroeg(en) and woei(en)].

14th Or. Verbal stems ending in oat, aad f aap and
aaz. Ex. loot-, Imp. t. Uet(en) t P. P. ge-laaten. 4 verbs:
blaaz- (to blow), loot- (to let), raad- (to advise; to guess)
and slaap- (to sleep).

90 Some further details of grammar.

15th Or. Verbal sterna ending in tog. Ex. vang-, Impf.
t. vingien), P. P. ge-vang>en. Only 2 verbs : vang- (to catch)
and hang* (to hang).

16th Or. Verbal sterna ending in hU or eta. Ex. «atf»,
Impf. t. t*eJ(0»), P. P. ge-valLen. 3 verba: tott- (to fcll),
Mwm- (to grow) and um^chy (the eh is not sounded) (to
wash).

17th Or. Verbal stems with the vowel ou, Ex. haute-,
Impf. t. hieuw(en), P. P. ge-houtc-en. $ verbs: Aovmt- (to
hew) and hou(fyd- (to hold). The last-meptioned verb easts
out its I in the Present tense and cognate forms : ik houd
(commonly ik hou), jy houdt, . . . houdt, wjj houden (com-
monly hou'en). Inf. houden (comm. hou'en), Pree. Part,
hou{d)end{e).

18th Or. Verbal stems with the vowel oo. Ex. loop-,
Impart t. liep(en), P. P. ge-lo(p)p*m. 2 verbs : loop- (to run)
and stoot- (to posh, to butt).

19th Or. Verbal stems ending in eet, e*d t eev or eez-
Ex. meet-, Imperf. t. maat(en) P. P. gt-meet-en. 8 verbs;
eet* (to eat), (per)geet- (to forget), $«w- (to give), lew* (to
read), meet- (to measure), (ge)neez- (to core, to heal), frW-
(to tread) and vreet- (to swallow); eet- takes ^ in stead
of ge in the P. P. geg-eet-en (written: gegeten).

20th Or. The only dissonant verbal stem with the vowel
oe: roep- (to call), Imperf. t, riep(en\ P. P. ge-roep-en.

21st Or. The only dissonant verbal stem with the vowel d:
word- (to get, to become), Imperf. i werd(en) t P. P, ge-word-en.

22nd Or. The verb zie(g)-. (to see), Imperf. t. zaag(en\
P. P. ge-zie-n. [This verb casts off its g not only in
the Present tense with cognate forms, but also in the
Past Participle : ik zie, jij ziet, . . . ziet, wio zien, etc. —
Inf. zien in st. of zie(g)en, Pres. Part ziend(e) in at. of
zie(g)end{e\ Past Part, gezien in et. of gezie(ge)n\

23rd Or. The verb k(u>)oom- (to come). This verb casts
out its w not only in the Present tense with cognate forms,
but also in the Past Participle. Imperf. t. kwa{a)m{en\ P. P.
g*ko(o)m-en. The Singular of the Present tense changes
oo. into closed o: ik kotn, jii komt, . . . komt, PL wij koomen
(written: komen), etc.

Some further details of grammar.

91

A few verbs forming their Past Participle after the third
dues pf dissonant verbs have an Imperfect tense of the
normal conjugation. They are:

ba/reU (to burst), Impf. t bar$tte(n) 9 P. P. ge-bareUn (also
beret- , which regularly follows the first class, 2n<J group)
and the following:

bakk- (to bake)
lacJh (to laugh)
bann- (to btamisb)
epann* (to extend)

toad- (to charge, to load)
maal- (to grind)
broad- (to roast)

spouuh (to cleave)
1?0t*tt?- (to fold)

t000t>- (to weave)

tee*- (to call, to be called)

scheid- (to separate)

Irregular

Imp! t

bakte{n)
lachte{n)
bandein)
spande(n)

laadde(n)
maalde(n)
braadde{n)

p.p.

ge-bakk-en
ge-lach-en
ge-bann-en
ge-epann-en

ge-lo(a)d-m
ge-maia)l-en
ge-bra(a)d~en

spouwde(n) ge-spouw-en
voutcdein) ge-vouw-en

weefde(n)
h#ke(n)

ge-u>e(e)ihen
ge-he(e)t-en

echeiddefn) ge-scheid-en.
conjugation.

The following nineteen verbs may in some way be con-
sidered jirregular" ones:

1. Kunn(en) (can). (This verb and the four following
ones have &JPrjM^iftyytt|that formerly was an Imperfect
and is c^flJ^HBPassu^T Nevertheless they all form a
new Imperfect in the common way.) Pres. tense (ik f . . .)
Icon (I, he) can, gif (jif), gijlieden (Jelui) ku$U t trtft • • •
kunnen. Impf. t. ik kon in st. of kon(de). Inf. kunnen. Pres.
Part, kunnende. In stead of the Past Part, gekund we use
the form of the Inf. (when another verb in the Infinitive
mood follows). Exx. dot heb ik kunnen doen, I have
been able to do that, (Nevertheless we may say without
Inf. ik heb het vroeger gekund, J have been able to do it
formerly).

2. Moet(en) (must), Pres. t. moet (1 and 8 p. S.), moet (in
st. of moett(e) (2 p. S. and PL), moeten (1 and 3 p. PL).

92 Some farther details of grammar.

Imp. moest, moest, moesten. Inf. moeten. Pres. Part, moetende.
In st. of the Past Part, here again we nearly always use
the form of the Inf. moeten.

8. Mog\en) (may)* Pres. t mag (1 and 3 p. S.), moogt
(2 p. S. and PL), mogen (1 and 3 p. PL). Imperf. mocht,
mocht, mochten. Inf. mogen. Pres Part, mogende. In st. of
the Past Participle gemoogd here too we generally use the
form mogen of the Inf.

4. Wet(en) (to know, oomp. the Old Eng. I wot), Pres. t.
weet (1 and 3 p. Sing.), weet (in st. of weett) (2 p. Sing,
and PL), weten (1 and 3 p. Plur.). Imperf. wist, wist, wisten.
Inf. weten. Pres. Part, wetende. Past Part, geweten (before
an Infinitive with te we generally use weten in st. of geweten).

5. ZuU(en) (shall, will). See the second part of this
book.

6. Durv(en) (to dare) may be conjugated as a regular verb,
but the Imperfect tense has both forms durfde (regular) and
dorst (irregular).

7. Gaa(n) (to go) makes in the Impf. tense ging, gingen
and in the Past Part, gegaan.

8. Staa(n) (to stand) makes in the Impf. tense stond,
stondt, stonden and in the Past Part, gestaan.

9. Doe(n) (to do) makes in the Impf. t. deed (in st. of
dede), comm. dee without d, deedt, deden, comm. deein, and
in the Past Part, gedaan.

10. Zij{n) (to be). See the 2d part of this book.

11. W^Hen) (will) having no original Indicative mood of
the Pres. t. properly, uses the ancient Subjunctive mood in
stead of it, so that the 8 pers. Sing, has not the termination
-t. Pres. t. wil, wilt, willen. Imperf. t. wUde (comm. wo&),
wUdet (comm. je wou), wilden (comm. wou[d]en). Past Part.
gewUd.

12. Hebb(en) (to have). See the 2d p. o. t. b.

13. Fleg(en) (to ,use", to be accustomed) is regular in the
first meaning, in the other it takes plag or placht (placht,
plaehten) (= used) for its Impf. tense.

14. Werk(en) (to work; to produce) has in the latter
meaning for its Imperfect tense wrocht, wrocht, wrochten, and
gewrocht for its Past Part. In the former it has the regular
forms werkte, werkten, gewerkt.

Some farther details of grammar. 93

15. Ko(o)p(en) (to buy) has in the Impf. t. kocht, kochten
and in the Past Part gekocht.

16. Zoek(en) (to seek, to look for) makes zocht> zochten
and gezocht.

17. Breng{en) (to bring) makes bracht, brachten and
gebrachU ^

18. Denizen) (to tmk) makes dacht, dachten and gedaeht.

19. Duntym) [Impers. verb, (me) thinks] has in the Impf.
t. docht and in the Past Part, gedocht.

20. Zegg(en) (to say) and legg(en) (to lay) make Impf. zei,
zei(d)en and lei, lei(d)en and P. P. gezeid and geleid.

Verbs used interrogatively and negatively.

All verbs when used interrogatively take the subject
after the verb, as: leer ik? do I learn? schryven zij? do
they write? In the compound tenses of verbs the subject
is placed between the auxiliary and the principal verb,
as: heeft i gelezen? has he read? zullen we gaan? shall
we go?

Bemark. In this sort of interrogative sentences the
2d person of the verb loses its -t before the pronoun jij.
Ex. gr. : hoar jij? or hoor je? do you hear? not: hoart jij
or hoort je.

Verbs when used negatively take the adverb niet (not)
after them, as : hij daapt niet, he does not sleep ; het regent
niet, it does not rain. In the compound tenses niet is
placed between the auxiliary and the principal verb, as:
toij hebben niet gedaan, we have not done.

In verbs used interrogatively and negatively the subject
is placed after the verb and niet after the subject, as: eet
i niet? does he not eat? In the compound tenses the sub-
ject and the adverb are placed between the auxiliary and
the verb, as: heb ik niet geanlwoord? have I not answered?

Compound verbs.

In the conjugation of compound verbs the adjunct is
sometimes separated from the verb and sometimes not.

94 Some farther details of grammar.

Verbs compounded of a noun and another verb are
inseparable, the component parts being no longer felt as
separate words, as: beeldhouwen, to carve; brandmerken, to
brand ; dagvaarden, to summon, etc. ; ex. gr. ik heb gebeeld-
homed, I have carved ; ik heb gedagvaard, I have summoned.
This rule is not applicable to false compounds such as : brand*
sHchten, put fire (to); Juwthakken, to hew wood; woord-
hamden, to keep word, which are separable because the verbs
stiehten, to put, hahhen, to hew, houden, to keep, convey a
distinct idea leading to a comprehension of the compound
idea. In the simple tenses of the Indicative of such verbs
the noun is placed last, as: ik sticht brand, I put fire
(to); ik houd woord, I keep my word. In tenses com-
pounded with the Past Participle the noun is placed
between the auxiliary and the participle, as: ik heb brand
gestieht, etc.

Most verbs compounded of an adjective or adverb and
a verb are separable, and follow the same rules, which are
given above for false compounds, as : nadoen, to imitate, ik heb
nagedaan; except a few special cases, as liefkozen, to caress ;
weerlichten, to lighten, which are inseparable, as : je hebt
geliefkoosd, you have caressed; het zat geweerlicht hebben,
it will have lightened.

The initial particles of verbs be , er-, ge-, her-, mis-,
ant-, ver- never admit ge- in the formation of the Past
Participle, and are always inseparable, ex. gr. betalen, to
pay, ik heb betaald, I have paid (not gebetaald); ervaren,
to experience, ik heb ervaren ; gehven, to believe, ik heb
gdoofd; herhalen, to repeat, ik heb herhaald; ontvangen,
to receive, ik heb ontvangen; verwyten, to reproach, ik heb
verweten.

Verbs taking a preposition as an adjunct, are sometimes
separable and sometimes not; prepositions which may be
prefixed in both ways are : door-, om-, onder-, over*, achter-
and voor-. The same may be said of verbs beginning with
the adverb weder, tveer and mis-,

As a general rule it may be said, that when the preposi-
tion or adverb prefixed most clearly keeps its real un-
ureakened meaning entirely unchanged, the compound is
separable and the stress falls upon the prep, or adv. To

Some further details of grammar.

95

facilitate practical application of this rale the real unwea-
keaftd meaning of the words in question will be noted down
below:

ddor-

mis-

6m*

6nder-

6ver-

vior-

dchter-

feeder-

throtigh, from beginning to end, continually.

in the wrong way, without success.

(roundabout, down from its footing.

down, beneath.

oyer, all over . . ., over again.

before, on the foreside.

behind, on the backside.

again, once more.

tin

B. The substantive (het zelfstandig naamwoord or rather
noemwoord = namingword.)

The plural.

1). Radicals ending in v and z change v into f and z into
s in the Singular; in, the Plural v and z remain unchanged
before the ending -en. (In English at least for the first-
named class of radicals the same may be said.) Ex. (wolf)
teoiv- S. wolf, PL wolven, (thief) diev- S. dief, PL dieven.
XComp. Eng. wolf, wolves—thief, thieves.) huiz- S. huts,
PL huizen.

2). As we have already seen, many radicals have an
open vowel only in the Plural; in the Singular their vowel
is closed:

bad y bath, baden.
Wad, leaf, bfaden.
dag, day, dagen.
dak, roof, daken.
dql, valley, dalen.
gat, hole, gaten.
flat, glass, glazen.
god, god, godm.
graf, grave, graven.

hoi, cavern, holen.

lot, lot, Bten.

pad, path, paden.

rod, wheel, rttden, or raderen.

slag, stroke, battle, stagen.

dot, lock, stoten.

staf, staff, staven.

spel, play, spelen.

vat, tub, vaten.

96 Some further details of grammar.

3). Nouns ending in -el, -er> -oar, and -ier in the
may take either -* or -en in the Plural. -* is mostly need
in the spoken language and in the familiar style.

regel, rule. regels, regden.

voder, father. voders, vaderen.

4). Substantives ending in -em and -en, and all dimi-
nutives in je exclusively form their Plural in -«.

bodem, bottom. bodems, bottoms.

degen, sword. degene, swords.

brief je, note (pr. brifte). brief jes, notes.

5). Nouns ending in -heid change this ending into heden :

waarheid, truth, waarheden.
dwaasheid, folly, dwaasheden.

Smid, blacksmith, has in the Plural smMen, lid, member,
leden, eckip, vessel, schtpen and stad, town, stiden.
6). Those ending in man change man into lieden:

koopman, merchant, JcoopUeden.
krijgsman, warrior, krijgdieden. x )

7). Some nouns have a double and a few even a triple
Plural:

hoen, fowl. hoenders, hoenderen.

vodk, people. vdlkeren, volken.

Ideed, dress. klederen, dresses, Heden, covers.

half, calf. halveren, kalven.

blad, leaf. Uaderen, leaves of a tree (in poetry bla-

dere), Woden, leaves of a book.
been, leg, bone, beenderen, bones, benen, legs.

8). Nouns ending in (toneless) $ should according to the
prescription of our grammarians form their Plural by affixion

s ) Except names of natives of certain countries, as: Frans-
man, Frenchman, Plur. Fransen ; EngeUman, Englishman, Plur.
Engeteen, and words, in which the syllable -man at the end
has nothing to do with the word man: kaaiman (crocodile)
kaaimannen.

Some farther details of grammar. 97

of n. Exx. groente (tegume, vegetables), PI. groenten, etc. In
conversational language however (where final n's are not
distinctly Bounded, except in the Northern provinces), in
stead of these forms we very often make use of a Plural
in -«, as groentes (vegetables), geraamtee (skeletons), gebergtes
(chains of mountains), tobbee (tubs), etc.

9). Of nouns consisting of one syllable only the following
form their Plural by adding -*:

ra (a ship's yard) raa*.

via (custard) vlaas.

tnaat (comrade) moats,

bal (ball, dancing party) bate,

plee (WC.) plees.

broers (brothers), knechts (male servants) and Jcoks (m. cooks).
10). Koe (cow) and vlo (flea) make koeien and vlooien. /

Thegender.
Neuter are:

1. Proper names of countries, cities and villages, as:
Holland, Amsterdam.

2. Infinitives of verbs and adjectives used as nouns, as:
het eten, eating, het dfinken, drinking, het kwade, evil.

3. All diminutives of nouns in -tje, -ke, (she) and -lijn,
as: het boekje or boekske, the little book.

4. Nouns ending in -arf, as: het voedsel, the food, een
dekselj a lid, etc.

5. Many nouns beginning with ge- derived from other
nouns, as : het gebergte, the chain of mountains, het geboomte,
the trees (most of these words have a collective or com-
binational signification), and all nouns beginning with ge-
derived from verbs as: geschrei, crying, from schreien t to cry.

6. Dissyllables beginning with be-, ge- y her-, ant- or wr-,
as : het bedrog, the deceit, het geloof f the belief, het ontslag,
the dismissal, het verslag, the report; except verkoop, sale,
herdruk, reprint, verwant, relation, ontvangst, receipt be-
komst, (one's) fill, etc.

7. The names of metals, as: het goud, gold, het yzer,
iron, het koper, copper, also the names of many productions
when the species only is signified, as: het laken, the cloth,
het papier ', the paper.

7

98 Some farther details of grammar.

(Many foreign names of substances ending in -iene, -oze etc.
are not neuter (in accordance with their original gender in
Latin and Greek or in French). It is to be noticed however
that all names of substances when used without an article
are referred to in subsequent sentences as if they were
neuter. Ex. kiniene is een kostbaar geneesmiddel ; het doet
ved goed, quinine is a valuable remedy; it does a deal of
good ; d e kiniene on the contrary must always be followed
bij zij (in the written language) or bij hij (in speaking)).

8. All words ending in -dom, signifying a body or collec-
tion of persons, as: het priesterdom, the priesthood —
heUigdom, sanctuary, vorstendom, principality and Kristendom
are neuter too.

Words ending in -schap are neuter when they imply a
dignity or an office. Exx. het broederschap f the brotherhood,
het priesterschap, the priesthood, het stadhouderschap, the
dignity of a stallholder. Het gezelschap f the company and
het genootschap, the association, are also neuter.

All the rest of the words ending in -dom and -sehap are
not-neuter and take the article de. Exx. de adeldom, nobil-
ity, de ouderdom, (old) age — de vriendschap, friendship etc.

All words which do not belong to the neuter are of the
epicene gender, grammatical difference between masculine and
feminine being an unknown thing in the Dutch language of
this period 1 ).

As it has been told before, special terminations for a
purely grammatical masculine or feminine gender do not
exist in modern Dutch.

As to the special feminine pronouns: zij (she) and hoar
(her), their use is in the spoken language almost absolutely

*) Like in English we have separate terms for king and queen,
lion and lioness, and even (and very often) make distinctions of
this kind where they are not made in English, ex. gr.: vriend
(male friend) and vriendin (female friend), zanger (male singer) and
zangeres (female singer). Bat these are all practical distinctions
of sex, which have nothing to do with the purely grammatical
distinction of gender.

Some farther details of grammar. 99

confined to the designation of female persona or feminine
personifications. Only a few particularities mast be noted
down. Particular substances, especially eatable or drinkable
substances, are often referred to in common life by means of
the pronoun ze in stead of hij. Ex. ze is heerlik, die brei
(it is delicious, that porridge). In many families, pussy f the cat
is spoken of as a ze (she), no matter whether the individual
in question really is a she-cat or not, etc.

For the abstractions of human thought, such as qualities
and properties, proportions, conditions, — arts and sciences,
duties, virtues and vices, health and illness, etc., it must be
observed that in the spoken language pronominal designation
in itself is in this case almost absolutely avoided. In spea-
king of a quality, a proportion, a science, a virtue, etc. we
wOl generally neither say hij nor z\j, but either repeat the
substantive and say ex. gr. die hoedanigheid, that quality, die
toestand, that condition, die toetenschap, that science, etc., or
turn the whole of the phrase in another way. For this
reason it may perhaps be a good and a useful rule that in
the written language (as indeed it has been done until now)
any kind of abstractions of human thought should be referred
to by means of the feminine pronouns: zij and hoar. The
same rule might also be applied to combinations of persons,
such as an assembly or meeting (D. vergadering), society
(D. de maatschappif), etc.

Compound substantives.

The following different kinds of compound nouns may be
distinguished in Dutch: 1. Nouns formed from two sub-
stantives, as : huisvader, father of a family, vruchtboom, fruit-
tree. 2. Nouns formed of a substantive and an adjective,
as : grootvader, grandfather, hoogmoed, pride, (literally : high
mind). 3. Nouns composed from a substantive and a verb, as:
drinkgeld, drinkmoney. 4. Nouns formed from a substantive
and a pronoun, as: zdfmoord, selfmurder, suicide, etc.

In compound nouns formed of two substantives either
both nouns remain unaltered, as : huisvader, father of a
family, vruchtboom, fruittree; or the first noun takes an s
or e, as: levensbeschrijving, biography, pennemes, penknife.

lOCO* * Some totter Utf. of grammar.

Formation of diminutives.

Diminutives are formed by adding -tje (to), she (or
-sken), and in poetry sometimes -lijn to the * nonn. In its
written form the ending -tje after certain letters may assume
the form of -je or -jpje.

draad, thread, draadje (dra'te).

brief, letter, briefje (brifte).

vlieg, fly, vliegje (vlixte).

dak, roof, dakje (dak to).

visch, fish, vischje (vis to).
boek, book, &o*£;V, or boek»ke\n) (bukte).
maagdelijn (little girl, poet, from maagd virgin).

When the noun ends in a vowel or in one of the con-
sonants I, n, r, or w, the ending tje remains unchanged.

koe, cow, koetje (ku'te).
vogel, bird, vogeUje.
steen, stone, steentje.
kamer, room, kamertje.
vroutv, wife, vrouwtje.

When the noun ends in m, (y* is changed into #>(p to).

fcoom. tree, boompje (bompte).
Moem, flower, Uoempje.

Nouns ending in a closed vowel followed by I, m, or n
take an 2 before the termination -tje and double the con-
sonant, as:

schel, bell, scheUetje (s x e 1 * e t e).
man, man, mannetje.
V ■* A»m, basin, kommetje.

\\ Formation of words for special designation
Vv of feminine persons or animals (sex,

* no „gender").

In order to form the feminine of nouns designating male
persons or male animals the Dutch generally add -in to the
masculine, and the stress is laid on this last syllable, as:

Some farther detail* of grammar. 101

een keizer, an emperor. een keizerln, an empress.

een herder, a shepherd. een herder\n, a shepherdess.

een graaf, an earl. een graven, a countess.

een wolf, a wolf. een teolvln, a she-wolf.

There are, however, many names of living beings, that
have but one form for both genders, as arend (eagle), haae
(hare), duif (dove), mute (moose) (epicene) — paard
(hone), sehaap (sheep), kind (child), (neuter).

Nouns derived from verbs and ending in -er generally
form their feminine by changing -er into -ster as:

een bedrieger, a deceiver, een bedriegster, a female deceiver.
een inwoner, an inhabitant, een inwoonster, a female inhabitant.
een deter, a flatterer. een vleieter, a female flatterer.

Of some other noons the feminine is formed by adding
-is to the masculine, with the stress on the last syllable, as;

een dienaar, a servant. een dicnarte, a maid servant.

een lexer, a reader. een lezerks, a female reader.

een baron, a baron. een baronte, a baroness.

een profeet, a prophet. een profetls, a prophetess.

The feminine of natives of countries is expressed by the
subet. vrouw (woman), preceded by an adjective derived
from the name of the country, as:

een Hollander, a Dutchman. een hoUandse vrouw,

a Dutch woman.

een Fransman, a Frenchman. een frame vrouw,

a French, woman.

Vrouw may be omitted and the adj. used as a sobst.,
een Frame a French woman.

Some nouns ending in man form their feminine by changing
man into vrouw, as: kooprhan, merchant, koopvrouw; buur-
man, neighbour, buurvrouw. Irregular formations of the femi-
nine are dbdie, abbess, from abt, abbot ; diefegge (d i: y 9 g o),
female tief, from dief, thief.

102 Some farther details of grammar.

THE ADJECTIVE (HET BBSORBIJFWOOBD).

>\V\

Formation and derivation of adjectives.

Adjectives are either original words, as: groot, great,
goed, good, schwn, beautiful, or they are rormed from
nouns, by the addition of a terminations! particle, as : moedig,
courageous, menselik, human, or they are composites formed
from two words, as: liefderijk, rich in love, vrywUUg %
voluntary.

The principal terminational particles of Dutch adjectives
are: 'boar, -loos, -lik, zaam, -en, -ig, -a (-to), -hdftig
and -aehtig and dchtig, as:

These terminational particles convey the following signi-
fications :

.hoar = -able, -ible (possibility of undergoing an action).
-loos = -less (without . . ., devoid of . . .).
•zaam = some (appropriate to, fit for, capable of).
-(*)#& s=-ly (many different significations).
•en = -en (made of such substance).
-*y = -y (having in it).

-* or -to = -sh or -ish (belonging to the ... nation, the .. •
country, etc.).

vruchtbaar, fertile. deugdzaam, virtuous.

eeibaar, edible. leerzaam, docile.

bljjkbaar, apparent. Kernels, heavenly.

gouden, golden. hoUands, Dutch.

stenen, (of) stone. ernstig, serious.

moedig, courageous. heldh&ftig, heroic.
levendig, lively.

-loos and -lik (pr. 1 e k) are equivalent to the English -less
and »Uke 9 or -ly> as:

vaderloos, fatherless. goddelik, godlike.

geldeloos, moneyless. doddik, deadly.

Some further details of grammar. 103

The termination -en generally means: made of, as: gou-
den, made of gold, golden.

The termination -aehtig without the stress has the signifi-
cation of -like (resembling, imitating).

wit, white. steen, stone.

witaehtig, whitish. steenachtig, stony.

The termination -dchtig (with the stress on the a) has the
signification of being or having. It only appears in some
very few cases, viz. in waar dchtig, faithful, woondehtig,
residing, deeldchtig, partaking of, toaar dchtig, (undubitably)
true etc.

The adjective placed before the substantive. V : .

J r P

Adjectives in -en or adjectives in -er derived from the
names of towns remain unaltered, as:

een houten lepel, a wooden spoon.

een wollen kous, a woollen stocking.

een Gromnger koek, a cake baked at Oroningen.

de Haarlemmer krant, the Harlem daily.

In the Plural adjectives never take the Plural sign -n or
-en as substantives do. (This rule is not available for the
dialects of one or two eastern provinces.)

WyzijnaUe8terfdik 9 zou>el We are all mortal, the
de rijke als de artne. rich as well as the poor.

Degrees of comparison.

Lang, long, longer, longer, de langste, the longest. In the
same manner:

groot, great. groter. de grootste.

zwak, weak. zwakker. de zwakste.

braaf, brave. braver. de braafste.

boas, wicked. bozer. de boosts (i. st. of boosste).

moot, handsome, mooter. de mooiste.

Adjectives ending in r take d before the termination -er
of the Comparative, as:

/

104 Some farther details of grammar.

zwaar, heavy. zwaarder, heavier.

duur, dear. duurder, dearer.

dar $ dry. dorder, drier.

ver, for. verder, farther.

Sometimes the Comparative is expressed by placing the
adverb meer, more, and the Superlative by placing meest,
most, before the adjective, as: doordrongen, penetrated,
meer doordrongen, more penetrated, meest doordrongen, most
penetrated. Tins is generally the case with adjectives having
three or more syllables.

The following adjectives are irregular in the formation
of the Comparative and Superlative, in Dutch as well as in
English:

weinig, little, minder, minst.

goed, good, beter, best,

veel, much, meer 9 meed.

kwaad, evil, erger t ergst.

(in the meaning of angry : kwader, kwaadst).

With Comparatives dan is used in the same way as than
in English, as:

De roos is mooter dan The rose is more beautiful

ved andere bloemen. than many other flowers.

Wie was welsprekender dan Who was more eloquent

Cicero? than Cicero?

The Dutch Comparatives zo, evenzo, niet zo — als are
translated in English by : as — as, and : not so — as. Exx.

Mijn vriend is zo (evenzo) My friend is as learned

geUerd als jjj (or U). as you.

Jij bent (or V is) niet zo You are not so learned

geleerd als mijn vriend. as my friend.

Some farther details of grammar. 105

Thk nuhsbal (telwoord or rather talwoord number-
word).

Numerals are divided into two classes, indefinite and
definite numerals.

The indefinite numerals are 1° cardinal: al, alle, all,
enige, a few, sommige, some, veel, vele, much, many, ieder,
each, elk, each, every one, menig, many a, geen, none, weinig,
little, few, and 2° ordinal: eerste, first, laatste, last, vorige,
precedent, vcigende, next, middenste, central.

Jl, alle is often substituted for gans, geheel, whole, and
is then only used in the Singular, as: aUe hoop op herstel
van tnijn geluk is verdvoenen, all hope of recovering my
happiness is lost; al het vcik, the whole people; al de
tcereld, the whole world. If al is used as a noun, it makes
the Plural aUe, as: alle zeggen het (comm. ze zeggen 'etaUe-
maal), all say so.

Remark. Many authors make a distinction, by which aUe,
vele etc. without n mean all, many etc. as adjectives, on
the contrary alien, velen etc. with n mean all people, many
people etc. as nouns.

Elk, ieder, each, enig, some, menig, many, take the form
of adjectives when connected with nouns.

Geen, none, must not be mistaken for the pronoun gene (yon).

Veel, much, and toeimg, little, remain unchanged as adverbs,
but when used as adjectives they take e as adjectives do.
When used as nouns our present orthography prescribes
that they should be written with en, though the n at the
end is not pronounced nor has ever been. Ex. Many desire
it in Dutch is written until now: velen verlangen het; few
believe it: weinigen geloven het, in stead of vele, weinige
[or rather veel mensen, weinig mensen, (people)], as the real
language would require.

The definite numerals likewise are subdivided into cardinal
and ordinal numbers.

The cardinal numbers.

em, one, pr. ain. drie, three.

twee, two. vier, four.

106

Some further details of grammar.

vyf, five.

zes, six.

zeven, seven.

achty eight.

negen, nine.

tien, ten.

elf, eleven.

twaalf, twelve, pr. tva'lef.

dertien, thirteen.

veertien, fourteen.

vijftien, fifteen.

zestien, sixteen.

zeventien, seventeen.

achttien, eighteen.

negentien, nineteen,
twintig, twenty.
eenentmntig, twenty-one.
negenenticmtig, twenty-nine.
dertig, thirty.

veertig, forty, pr. f d:rtex. ')
vijftig, fifty, pr. feiftex. l )
zestig, sixty, pr. sestex. *)
zeventig, seventy, pr. se ye n-

tex. *).
tachtig, eighty.
negentig, ninety.
honderd, hundred.
duizend, thousand.

The ordinal numbers.

They are formed from
-de or -$te, as:

(de eerste, the first).
de tweede, the second.
de derde, the third.
de vierde, the fourth.
de vijfde, the fifth.
de zesde, the sixth.
de zevende, the seventh.

the cardinal numbers by adding

de achtste, the eighth.
de negende, the ninth.
de tiende, the tenth.
de twitdigste, the twentieth.
de tachtigste, the eightieth.
de honderdste, the hundredth.
de duizendste, the thousandth.

The first may either be one of the indefinite (or rather of
the generalizing) cardinal numbers (when opposed against
the last, the central etc.) or one of the definite cardinal
numbers (when opposed to the second, third, fourth).
From the cardinal and ordinal numbers are formeck
1). Words of repetition, as: eenmaal, one time or once;
tweemaal, twice ; driemaal, three times ; tienmaal, ten times, etc.

') forty-one, forty-two etc. are pronounced in Dutch: e'nen-
ye:rt9X} tveen ye;rtex (with the Dutch v). In the same
way with fifty . . . We say e'nenyf i f tex, etc. But with sixty
and seventy the s remains in compositions. 61, 62 — 71, 72 is in
Dutch e'nensestex, tveensestex, e'nense'ventex, etc.

Some farther details of grammar. 107

2). Words of division, as: een half, a half; em derde, a
third; een vierde, a fourth; een twaalfde, a twelfth part, etc.

8). Words of multiplication, as : dubbel, doable ; drievoudig,
threefold; zesvoudig, sixfold; tienvoudig, tenfold, etc.

4). Words of variety, as: eenerlei, of one sort; twee&M,
of two sorts ; viffderlei, of five sorts : tienderlei, of ten sorts, etc.

The ADVBHB (bifwoard or rather omschrijvingswoord,
circumscribing word) and the advbrb-makkword.

Adverbs proper are words like wisely, beautifully, derived
from adjectives, and words like playingly, eoaxingly, derived
from verbs. In Dutch the first sort of adverbs is formed
without any termination: je hebt wffs gehanddd, you have
acted wisely, the second sort from the Participle either
in that same way or with the termination •erwijze. We hebben
spelend (or spelenderwijze) geleerd, we h&ve learned playingly
(i. e. like a game).

Ad verb-mark words.

Adverb-markwords are words of a general abstract signi-
fication; placed and made use of in a sentence like adverbs.
Adverb-markwords are divided unto original and derivative.
1). The most usual original adverb-markwords are:

wanneer, when. hier, here.

gisteren, yesterday. daar, there.

heden, to-day (commonly ergens, somewhere.

van daag). nergem, nowhere.

morgen, to-morrow. ginds, yonder.

straks, presently. elders, elsewhere.

tceldra, soon. binnen, within.

nimmer, never. buiten, without.

ooit, ever. boven, above.

nooit, never. beneden, beneath.

nu, now. langs, along.

tans, now. dus, thus.

toen, then. niet, not.
gauw, quickly. * immers, indeed, is-not-it?

108

Some further details of grammar.

* t • ''1

V

gaarne (comm. graog).
al or reede, already.
telkem, everytuae.

ssir I perhaps -

ft$na, almost.

tevens, at the same time.

8lecht3 (comm. tnaar), only.

tete, something.
nieto, nothing.
hoe, how.
veel, much.
genoeg, enough,
vm^r, more.
weinig, little.

2). The most usual derivative adverb-markwords are :

tertfond, immediately.
dagdxks, daily.
somunflen, sometimes.
altijd, always.
sontiyds, sometimes.
dikwijls, often.
gedurig, continually.
eertijds, formerly.
nauweliks, hardly.
overal, everwhere.

(Adverb-markwords by which a sentence is copulated to
a precedent or subsequent one are called conjunctional
adverb-markwords. See the end of the next chapter.)

gehed, wholly.
tamelik, tolerably.
waarlik, truly.
geenszim, in no manner.
schielik, quickly.
voorzelcer, surely.
ingelijks, likewise.
allengelcene, by degrees.
naderhand, afterwards.

Prepositions {voorzetsels or rather betrekkingswoorden,

relational words), conjunctions (voegwoorden or

rather verbmdingswoorden, joining-words)

CONJUNCTIONAL ADVERB-MARKWORDS AND INTERJECTIONS.

The Prepositions.

The Dutch language has the following prepositions:

aan, to, on, against, of, as : aan tnij, to me ; aan aUe kanten, on

ail sides ; het hangt aan de tnuur, it hangs against the

wall ; aan zijn geluJc wanhopen, to despair of one's fortune.

achter, behind, as: achter de learner, behind the room.

behalve, except, as: behalve de kinderen, except the children.

Some farther details of grammar. 109

beneden, beneath, as : beneden mijn aandacht, beneath my notice.
benevens, including, as: een huts benevens een tuin, a house

with, or including a garden.
binnen, within, as : hy is* binnen bere%k 9 he is within reach.
boven, above, over, as : niemand is boven de vet, no one is

above the law ; zijn naam stoat boven de dear, his name

is over the door.
buiten, out of, as : wij zijn buiten de stad, we are out of town.
bi}> by, near, at, with, in, as: bij geluh, by chance; bijhet

paleis women, to live near the palace; hvj woont by

mijn moeder, he lives with my mother; bij gebrek am

geld, in want of money.
door, by, through, as: door mvj, by me; door de rivier

waden, to wade through the river ; door zijn bemidde-

ling, through his mediation.
in, in, into, as: in hei boek, in the book; in wanorde Jcomen,

to fall into disorder.
jegenSy towards, as : jegens my, towards me.
longs, along, past, as : longs de straat, along the street ; longs

de tvinkeU, past the shops.
met, with, by, as: go met hem, go with him ; met list t bj cunning.
na, after, as: no de maaltijd, after dinner.
naar, to, according to, for, after, as : ik go naar Louden, I

go to London; naar hei bericht, according to the news;

hy zoekt naar zifn zoon, he looks for his son; naar

een model schilderen, to paint after a model.
naast, next to, as: hij zit naast tgijj he sits next to me.
om, for, round, on account of,",as: om 's Hemels wil, for

Heaven's sake ; om de stad rjjden, to ride round the

town ; om zijn misdoden, on account of his crimes ; hij

viel hem om de hals, he fell upon his neck.
omtrent, about, as: het is omtrent acht uur, it is about

eight o'clock.
onder, under, during, among, between, as: onder hetpaard

vatten, to fall under the horse ; onder de maaltijd, during

dinner; onder mijn brieven, among my letters; onder

ons gezegd, between ourselves.
op, on, upon, in, to^as : op de tafel, on or upon the table ; op een

emstige toon, in an earnest tone; op een maaltijd nodigen,

to invite to a dinner ; hij is boos opje, he is angry with you.

110 Some farther details of grammar.

over, over, about, on, across, as: over my, over me; het
gesprek is ever jou, the conversation is about you; een
verhandeUng over MUton, an essay on Milton; over de
rivier zwemmen, to swim across the river.
% rondom f roundabout, as: rondom het land, roundabout the
country.

., j, since, as: eedert die tijd, since that time.

te, at, on, to, as : te Amsterdam, at Amst., ie paard, on
horseback; te geven, to give.

% tegen, against, at, as: tegen de muur, against the wall;
tegen een gulden het pond, at a guilder a pound; tegen
de vyandj against the enemy; tegen Kersmis, against
Christmas.

J tot (aan), to, until, as far as, for, as : van Brighton tot Parijs
from Brighton to Paris; tot (aan) de 17** eeuw, unti,
the 17th century; we lezen tot (aan) de derde bladzij,
we read as far as the third page; het is tot je best, iti
is for your best.

(Instead of tot de(n) or tot hd we often use ten (especially
in the written language), so with for in st. of tot de (Sing.)
(only before abstract nouns). The former is a contraction
for te den, the latter for te der. Observe, that the prepo-
sition te formerly was more generally made use of in the
same meaning as tot and governed the Dative case.)

tussen, between as : tussen twee gevaren, between two dangers.
uit, out • of/irom, as: hy komt uit het huis, he comes out

of the house; (uit hoofde van, on account of); uitaUe

macht schreeuwen, to cry with all force; ik zie uit je

verzen, I see from your verses.
van, from, of, as: van Engdand komen, to come from

England; van iemand spreken, to speak of somebody;

(van buiten leren, to learn by heart).
voor, for, to, of, as: hy is voor aUe gestorven, he died for

all; voor iemand wyken, to give way to somebody;

wacht je voor hem, beware of turn.
v6or, before, as: v6or twee uur, before two o'clock; vdorhet

paleis, before the palace.
i voorby, past, as: hy ging voorby my, he went past me.

Some farther details of grammar.

Ill

wegens, on account of, as: wegens zijn tnoeder, on account

of his mother.
zonder, without, as: hy is zander geld, he is without money.

The written language makes a difference between na and
tioor; the latter is used in the sense of to, as: naar Amster-
dam ; na is only used in the sense of after with regard to
time, as : na hem, after him ; but naar het modd tekenen, to
draw after a model, and in all other phrases where after
does not relate to time. In the spoken language we generally
use na and seldom naar.

Jegens and tegen are used like towards and against, as:
hjj is vrienddik jegens my, he is friendly towards me; hy
is trots en onbarmharHg tegen geringe en behoeftige, he is
proud and merciless with (against) inferior and poor people.

The Conjunctions and conjunctional

adverb-markwords.

The principal conjunctions are:

al, though.

en, and.

n6ch y neither-nor.

dot, that.

hoe-meer, the more.

omdat, because.

opdat, in order that.

ale, as.

tenzy, unless.

moor, but.

of k , or.

The principal conjunctional

ook, also.

daarenboven, besides.

nog or noch, yet, still, also.

alzo, thus.

destemeer, so much the more.

verder, further.

namdik, namely.

of 1 , whether.
schoon, though.
hoewel, though.
terwijl, as, while.
nadat, after (that).
indien, if.

detvifl (obsolete) because.
doch, but.
mits, provided.
hetzy . . ., hetzy . . ., either
(whether) . . . or . . .

adverb-markwords are:

echter, however.
nochtans (obsolete), yet.
toch, yet, still.
intussen, I in the mean-
inmiddels, I while.
derhalve, therefore.
evenwel, nevertheless.

/

112 Some farther details of grammar.

Dock is not to be mistaken for toch; the former is a con-
junction signifying but, however, the latter an adverb meaning
yet, still, nevertheless. (Dock is never made use of in the
spoken language.)

When noch is repeated in a phrase it most be translated
into English by: neither... nor, as: hy is noch gdeerd noch
*>tp, he is neither learned nor wise. For the sake of euphony
the first noch is often omitted, as: yeleerd noch wye, neither
learned nor wise. Noch or nog without the accent is the
English yet, as: het is nog met het rechte ttfdstip, it is not
yet the right moment.

The Interjections (uUroepwoorden = exclamation-
words) are used in the same way as in English, as:

0, och, ach!

Oh!

Foeit

Fy!

Helaasf

Alas!

Jakhes I

Faugh! Ugh!

Ja.

Yes.

Ne(e)n (pr. nay).

No.

Syntax.

There is no great difference between English and Dutch
syntax. We will therefore only give the principal rules in
which these two languages differ.

1). Constructions with a Participle, Gerund etc. are
mostly avoided in Dutch, as : He zei hem, dot ik het gedaan
had, I told him that I had done it, and never the English
construction: I told him of my having done it.

2). Like in English the Present Participle may be put
together with the auxiliary zijn, ex. gr. hij is stervende (he
is dying), ik was slapende (I was sleeping), but in such
cases the Dutch Participle has rather the meaning of an
adjective (stervende = almost dead, slapende « unconscious).

Some farther details of grammar. 113

8). The Present Participle is often preceded by al, as:

Wij praten al wandelende, We talk whilst walking.
Hjf zei dit al lachende, He said this laughing.

4). The passive form is not nearly so much used in stead
of the active forms with the indefinite pronoun one as in
English, ex. gr. it was well understood, men begreep wd\
it was said, men zei(de).

5). The Present Infinitive is used in the active form
in stead of the passive in English in all such sentences as:
it is to be seen, het is te zien, it is to be found, het is te
vinden.

6). The conjunctions na (after) and alvorens (before) do
not occur unless followed by an Infinitive with te:

If a omtrent een jaar in Frankrijk doorgebracht te hebben
werd de Groot door de hogesehool te Orleans tot Doctor in
de rechten verheven, after having passed about a year in
France de Groot was made doctor of laws by the University
of Orleans. Hij wilde (wou) niets van het geval bekend
maken, alvorens de leraar gesproken te hebben, he would
make nothing known of the circumstance, before having
spoken with the teacher.

7). The preposition om is often placed before thePresent
Infinitive with te, as: f

Alva nam torn het besluti om te Brussel de tiende penning
met geweld te vorderen, Alva took then the 'resolution to
demand by force the tenth penny at Brussels. De man
zonder godsdienstig gevoel is in stoat om z\jn hoge waarde
als mens te vereaken en zijn zogenaamde deugd grondt
zich op niets anders, dan op een gevoel van eer t dot elk
ogenblik in gevaar is, om door de stroom der driften geschokt
en vernietigd te worden 9 the man without a religious prin-
ciple is capable of forgetting his high dignity as a man,
and his so called virtue is based on nothing but a senti-
ment of honour, which is every moment in danger of being
tossed and broken into a thousand pieces by the storm of
passions.

8). Many other prepositions may precede the Present
Infinitive when it is employed as a verbal noun, as the
Present Participle is in English, as:

8

114 Some further details of grammar.

GeUdckig Nederland\ waar de vrigheid van sehrifven zowel
ale van denkm door de grondwet van de Stoat geheUigd
is! Happy Netherlands, where the liberty of writing and
thinking is rendered sacred by the fundamental laws of the
State! Zou men God wet kwmen vereren door zich van
atte meneen of te zonderen? Now would it be possible
to honour God by secluding (literally: to seclude) one'sself
from all men? Je moet beginnen met nauwkeurig de natuur
te bestuderen 9 en daartoe aUe wetenechappen in den arm
nemen, die je daartoe behulpeaam hmnen zijn, You must
begin by studying (to study) nature accurately, and in order
to do this you must use all sciences, which can be of any
assistance to you.

9). The verbs etaan, to stand, zitten, to sit, tiggen, to lie,
and hangen, to hang, take after them an Infinitive with te
(to) in sentences, where they in English would be followed
by a Present Participle, as:

Hij etond te wachten, he stood waiting. Zy zat te schrij-
ven, she sat writing. Wij lagen te slapen, we lay sleeping.
Nu tit ik geheTe dagen eensaam in myn eel te zuehten en
te weenen, now I sit for whole days solitary in my cell sighing
and weeping. Bet goed king te drogen, the clothes hung drying.
10). Compounds as waarop (on which), daarop (on that),
er op (on it); waarvan f daarvan, er van; waarvoor t door-
poor, er voor etc. are often separated in the sentence, as:
Zy wieten met waar het op uitlopen zou, they did not
know in what it would end. De meeete meneen yverden
voor deze zaah alsof er het welzijn van het ganae land
van of king, most people laboured for this affair, as if the
welfare of the whole country depended on it. Gelijk de
vlietende beek door hoar helder water de dorstige wandelaar
verkwikt, zo verandert het etUstaande water in een stinkende
poel f waar bederf, verrotting en dood in wonen, as a flee-
ting brook refreshes the wanderer, so stagnant water changes
into a stinking pool, wherein corruption, rottenness and
death dwell. Ik ben er zeer v6dr f dot men regelen betrachte,
alleen wil ik dot men er in de zid van doordrongen z\j t en
ze niettaerktuichelikvolge, it is my firm opinion that one should
observe rules, but I wish that the mind should be penetrated
by them and not that they should be followed mechanically.

Some farther details of grammar. 115

PREPOSITIONS FOLLOWED BT CORRESPONDING (PREPOSITIONAL)

ADVERBS. 1 ).

Many prepositions in Dutch have a corresponding (prepo-
sitional) adverb, by which they are constantly and regularly
followed in a sentence.

We will give a few examples:

met . . . mee, (together) with.

tot . . . toe, until.

naar . . . toe, to, towards.

£ } . . . ~*» (conring) { £/

door . . . keen, (passing) through.

over . . . keen, (passing) over.

longs . . . keen, (passing) by the side of.

tussen ... in, (placed) between.

tus8en • . . door, among, amidst.

v66r . . . uit, (going) before.

achter . . . aan, (following) behind.

Sentences: ik ga met mijn voder mee, I go (together)
with my father, we rijden tot de muur toe, we drive until
(or: as far as) the wall, etc.

The phenomenon of the corresponding prepositional adverbs-
markwords is not at all unknown in English either. The
difference chiefly consists in this, that, whereas in Dutch the
adverb follows the preposition and this at some distance, it
will precede it and this immediately in English. Exx. up
to, down from, out of, into, along over, etc.

In Dutch a preposition may only be immediately followed
by its corresponding adverb in dependent sentences like
this: Ik west niet, waar ik naar toe most, I don't know
whither I am to go.

') rather adverb-markwords (see p. 107) and adverbs.

116

FBOM THE TREASURE OF THE 8FOKSH LAHGUAGE.

I. Simple familiar phrases.

Wees so goed me te zeggen.

Heb de goedheid me te
zeggen.

Vergun me op te merken.

Neem me niet kwalik, dat ik
U in de rede val.

Ik heb een verzoek aan U.

Wil U me een dienst be-
wgzen?

Doe me dit genoegen.

Bewjjs me deze vriendschap,
deze eer.

Ik verzoek U (dringend).

U zou me zeer verplichten.

U zou me geen groter ge-
noegen knnnen doen.

Reken op mijn erkentelikheid.

Dank U vnendelik.

Wei verplicht.

Ik bedank U.

Ik neem het in dank aan.

U is wel goed.

U is al te goed.

U maakt me verlegen.

Ik ben U zeer dankbaar voor
Uw goedheid.

Vergun mij U nuj'n erkente-
likheid te betuigen.

Ik weet niet, hoe ik zoveel be-
leefdheid beant woorden zal.

Dit is een nieuw bewijs van
Uw vriendschap.

Geef me de gelegenheid U
weer van dienst te zijn.

Dat gaat niet.

Dat is me onmogelik.

Be so kind as to tell me.
Have the kindness to tell me.

Allow me to observe.

I beg your pardon for inter-
rupting you.

I want to ask you something.

Will you render me a ser-
vice?

Do me this pleasure.

Do me this kindness, this
honour.

I beg you.

Tou would much oblige me.

You could not do me a greater
pleasure.

Be convinced of my gratitude.

Thanks, many thanks.

Much obliged.

Thank you.

I accept it with many thanks.

Tou are very good.

Tou are too good.

Tou confuse me.

I thank you very much for
your kindness.

Allow me to offer you my
most sincere thanks.

I do not know how to repay
so much politeness.

This is a new proof of your
friendship.

Give me an opportunity of
being of service to you.

That cannot be.

That is impossible (to me).

Simple familiar phrases.

117

Het sprjt me, maar ik kan

het met doen.
Het hangt van mij niet af.
Dat gaat mij niet aan.
Ik bemoei me niet met die

zaken.
Daar zal niets ran komen.
Het ogenblik is niet gunstig.

Op een andere tjjd.

Met de beste wil van de

wereld kan ik het niet doen.
Het doet me leed, dat ik U

hierin niet kan dienen.
Vergeef me, Meneer, neem

het me niet kwalik.
Dmd het niet ten kwade.
Wat zegt U? Wat ceg je?
Wat blieft U?
Waarvan spreekt U? (Waar-
van spreek je?)
Wat versta je of verstaat U

daaronder?
Wat dunkt U er van?
Wat raadt U mij te doen?
Hoe kan men dit weer goed

maken?
Hoe denkt U er over?
Wat kan ik er aan doen?
Wat zou U in mjjn plaats

doen?
Bedenk maar eens (pr. es).
Hoe meer ik nadenk, hoe

meer ik overtuigd ben, dat

ik ongelijk had.
Hoe is het we6r?
Schijnt de zon?
Is het maanlicht?
Het is mooi wedr.
Het is warm wedr.

I am sorry I cannot do it.

That doee not depend on me.

That is not my bosinesB.

I do not meddle with these
things.

Nothing will come of it.

The opportunity is not fa-
vorable.

Another time.

Much as I should like, I
cannot do it.

I am sorry I cannot be of
any service to you.

Pardon me, Sir, do not be
offended with me.

Do not take it amiss.

What do you say?

What do you want?

Of what do you speak?

What do you mean by it?

What do you think about it?
What do you advise me to do?
How can one make it all

right again?
What do you think of it?
What can I do?
What would you do in my

place?
Think for a moment.
The more I think about it,

Hie more I am convinced

I was wrong.
How is the weather?
Does the sun shine?
Does the moon shine?
It is fine weather.
It is warm weather.

118

Simple familiar phrases.

Het waait.

Ik Trees dat we regen zullen

Het regent zeer hard.
Laten we ergons schuilen.
Het is maar een bui, het zal

wel gauw over zijn.
De wolken verd&en zich,

het wordt holder.
Ik heb het erg warm.
Ik ben geheel bezweet
't Is drukkend warm.
Er komt onweftr op.
Het is een hevig onwe6r.
Het dondert, het weerlicht.
De lucht begint op te klaren.
Het is morsig buiten.
Er waait een koude (pr.

kou'e) wind.
We naderen de herfst.
De dagen nemen af.
Het is kond.
Het is erg koud.
Het vriest, het rjjpt.

Het sneeuwt, het dooit.
De novel verdwgnt.
De dagen worden langer.
De winter zal ganw voorby

zgn.
ZonderkomplimentenMeneer.
Laten we maar geen kom-

plimenten maken.
Zonder omslag.
Maak niet zo veel omslag.
Wees welkom, Meneer.
Hoe vaart U? Hoe gaat het?
Om U te dienen.
Het doet me genoegen U

wel te zien.

It blows.

I am afraid well have rain.

It rains very hard.

Let us take shelter.

It is only a shower, it will

soon be over.
The clouds divide, it dears

np.
I am very warm.
I am in a perspiration.
It is very dose, sultry.
A storm is gathering.
It is a terrible storm.
It thunders, it lightens.
It begins to dear up.
It is very dirty out of doors.
The wind is very cold.

We are near autumn.
The days begin to shorten.
It is cold.
It is very cold.
It freezes, there is a hoar-
frost.
It snows, it thaws.
The fog dears up.
The days are lengthening.
Winter will soon be over.

Without compliments, Sir.
No compliments between us.

No fuss.

Do not make so much fuss.

Welcome, Sir.

How do you do?

At your service.

I am glad to see you well.

Simple familiar phrases.

119

Ik wens er U geluk mee.
Vaarwel, tot wedrziens.

The French words adieu, bon-
jour, bonsoir are often made
use of in Holland even among
the lower classes.

Ik heb do eer U tegroeten.

Wees zo vriendelik en doe
mijn komplimenten aan
Meneer ....

Groet hem van mij.

Breng hem mijn vriendelike

groeten.
Uw dienaar, Meneer, Me-

ttouw, Juffrouw.

I wish you joy of it
Farewell, till the pleasure of
meeting again.

I have the honour to bid you

good bye.
Be so land as to give my

compliments to M r . . . .

Give him my kind re-
gards.

Assure him that 111 always
be his friend.

Tour servant Sir, Madam,
Miss.

II. Proverbial phrases.

Tand om tand.

Iemand iets ongezoutens zeg-

gen.
Al hot water vandezeekan

hem dat niet afwassen.
Bijkdom baart zorgen.
Met vragen komt men naar

Borne.
Het is een heet ijzer om aan

te raken.
Als het kalf verdronken is,

wil men de put dempen.
Als niets komt tot iets, kent

het zich zelf niet.

Praatjes vullen de buik niet,
or praatjes vullen geen
gaatjes.

Eigen haard is goud waard.

(To give) tit for tat.

To give a person a bit of

one's mind.
All the water of the sea

cannot cleanse him of it.
No riches without cares.
By asking many questions one

learns much.
It is a delicate matter to

undertake.
When the mare is stolen,

they'll lock the stable.
Put a beggar on horseback

and he'll ride to the devil,

(or ,Beggars mounted run

their horse to death*).
The proof of the pudding is

in the eating.

There is no place like home.

120

Proverbial phrases.

De stad is ingenomen zonder
slag of stoot.

Zoals je gekookt hebt, moot

je eten.
Een spieling uitgooien, om

een kabeljauw te vangen.
Men weet niet of men vlees

of vis aan hem heeft.
Zo gezaaid, zo gemaaid.
Dwalen is menselik.
De tering naar de nering

zetten.
Een gladde aal bg de staart

hebben.
Ieder ding heeft zgn keerzjj.
Een lelik veulen wordt som-

tijds (commonly sons) een

mooi paard.
Na regen komt zonneschijn.
Veel kleintjes maken een

groot.
Het geld, dat atom is, maakt

recht wat krom is en wgs

wat dom is.
Eom ik over de bond, dan

kom ik ook over de staart.
Bij de een balen, om b\j de

ander te betalen.
Hoe meer haast hoe minder

speed.

The town has been taken
without offering any re-
sistance.

What you have cooked, you
must eat.

Bisk a sprat to catch a
herring.

He is neither one thing nor
another.

As one sows one must reap.

It is human to err.

To live within one's means.

To have to do with a slip-
pery fellow.

Every medal has its reverse.

An ugly foal sometimes grows
up a handsome horse.

After rain comes sunshine.
Many pence make a pound.

Money, which is dumb, makes
straight what is crooked
and wise what is stupid.

The beginning is more diffi-
cult than the end.

To tittletattle. — to carry
from one to another.

The greater haste the less
speeu.

IH. Peculiar expressions.

De godganselike dag.
Uit eigen beweging.
Dat spreekt vanzelf.
Ik kan er met tegen.
De prijs is f 60 (alles inbe-
grepen).

The livelong day.
Of one's own accord.
That stands to reason.
It does not agree with me.
The price is £ 5 (all found).

Peculiar expressions.

121

Op geepannen voet.

Ik ben benieuwd, — (of ky

het is) — .
Mooi zo! Daar heb je je

yerdiende loon!
Pak je weg !

Hy maakte zich uit de voeten.
Ze betalen elkaar met ge-

sloten beurzen.
Het heeft dot noch zin.

Een buitenkansje.
Ten einde raad.
Jaar in, jaar uit.

Het staat in de krant.

Ik ben doodaf .

De gebaande weg.

Een ui tappen.

Iemand een kwaad hart toe-

dragen.
Zoete broodjes bakken.
Ze kunnen nauweliks rond*

komen.
Hjg draait er om been.
Hij raakte aan den drank.
Ik ben het volkomen met IT

eons.
Ik heb het land.
Dai doet er niet toe.
Hjg is er sleeht aan toe.
Zgn mond honden.
Met kunst en vliegwerk.
Op den duur.
Om kort te gaan.
Op de koop toe.
Het stuit me tegen de borst.

Iemand een oorvgg geven.
Het zit in de famielie.

At daggers drawn.

I wonder— (if it is he)— .

A good job too! Serves you

right.
Be off with you!
He made himself scarce.
They are on mutual terms.

It has neither rhyme nor

reason.
A stroke of good luck.
At one's wit's end.
From year's end to year's

end.
It says so in the newspaper.
I am quite knocked up.
The beaten track.
To crack a joke.
To bear ill will against a

person.
To eat humble pie.
They can hardly make both

ends meet.
He beats about the bush.
He took to drinking.
I quite agree with you.

I am out of sorts.

That does not matter.

It is hard lines with him.

To hold one's tongue.

By hook and by crook.

In the long run.

To make a long story short.

Into the bargain.

It goes against the grain

with me.
To box one's ears.
It runs in the family.

122

Peculiar expressions.

Zich bedenken.

Daar zit 'em de kneep.

Wat is hier te doen?

Verliefd worden op . . .

Pas op!

Maak een beetje voort!

Voor iemand in de bres

springen.
Blijf bij de zaak!
lets uit zijn hoofd kennen.
Wij zijn met ons tienen.
Hoe leg je dat aan?
Wat zeg je!
Hij heeft gelijk.
„ „ ongekjk.
In het wilde.
Een wit voetje bij iemand

hebben.
Ik ben in de war.
Hij zit er warmpjes in.
Hij is de koning te rijk.

Hij is een boUeboos l ) in 't

dammen.
Koek en ei met iemand zgn.

Nu laat i de aap uit de mouw
komen.

Hij geeft zich uit voor een

zjenie.
Die regel gaat niet op.
Op en top een gentleman.
Ik krijg er kippevel van.
Een neef in de derde graad.
In het holste van de nacht.
Verstoppertje spelen.
Blindemannetje.

To think the better of it

There's the rub.

What's np here?

To rail in love with . . .

Take care!

Look sharp, please!

To take up the cudgels in a

person's behalf.
Keep to the point!
To know a thing by heart.
We are ten.

How do you manage that?
Tou don't mean to say so.
He is right.
, , wrong.
At random.
To be in a person's good

books.
I am at sea.
He is well to do.
He would not call the king

his cousin.
He is a good hand at

draughts.
To be hand and glove with

a person.
Now he shows his cloven

foot (lets the cat come out

of the bag).
He sets up for a genius.

That rule does not hold good.
Every inch a gentleman.
It makes my flesh creep.
A cousin to the third remove.
In the dead of night.
To play at hide and seek.
Blindman's buff.

') From the Hebrew ba&l bdjis (lord of the house).

Peculiar expressions.

123

Stuivertje wisselen.

Haasje oyer. (Bok, bok, sta

vast)!
De lucht is betrokken.
De dear staat op een kier.
De zaak Hep helemaal mis.

De bedrieger bedrogen.
Hij had zich de gebeurtenis

niet erg aangetrokken.
Het schip verging met man

en muis.
Wei! heb ik ooit!
Hg is erg kras voor zgn

jaren.
In achttienhonderd en • . •

zoveel.
Meneer . . . ,dinges".
De tafel afhemen.
De tafel dekken.
Over het hoofd zien.
Ood geve 't.
Ten voeten nit.
Hjj lachte, dat i sehodde.

Een verzuim goed makeiu

Uit alle macht.

Och ! Loop been met je mooie

diamanten.
Onder de pantoffel zitten.
De baas over iemand spelen.
Het hart op de tong dragon.

Hjj geeft er niets om.
Daar heb je de poppen aan

't dansen!
Het gelag betalen.
Doe de groeten aan Mevr. D !
Hij is aan den drank.
Het horloge is vdor.

Puss in the corner.
Leap-frog.

The sky is overcast.

The door stands ajar.

That affair was an utter
failure.

The biter bit

He was not very much cut
up by the event.

The ship was lost with all
hands on board.

Well! I never!

Be carries his years excee-
dingly well.

In eighteenhundred and . . .
ever so much.

Mr. . . . 9 what's his name. 9

To clear away.

To lay the cloth.

To overlook.

Would to God. *

Full length.

He split his sides with
laughter.

To make up for a neglect.

With might and main.

A fig for your nice diamonds !

To be a henpecked husband.
To lord it over a person.
To bear one's heart upon

one's sleeve.
He doesn't mind it a straw.
There you have the devil to

pay!
To pay the piper.
My kind regards to Mrs. D. !
He is addicted to liquor.
The watch is fast.

124

Peculiar egprosrioni

Het horloge is aeliter.
Hg maakte haar bet hot
Op een na de mooiste kamer.
Net van pas.
lets op ajn dnimpje kennen.

Op vrije yoeten.

Veel geschreeuw en weinig

woL
Bij slot van rekening.
Ik zag hem voor een doming

No, wat zou dat?

Hg zette het op een lopen.

De huid verkopen vdor de

beer geschoten is.
Ik ken die twee niet nit

elkaar.
Hij zei al wat hem op 't hart

lag.
Dat is een kolrje naar zijn

hand.
Het spijt me . . •
Dat gaat jou niet aan.
Allee ligt daar holder-de-

bolder door elkaar.
Kleur bekennen.
Van de hand in de tand.
Ik heb geen geld terug. 1
, , , klein geld. |
Je kunt er staat op maken.
Ze knnnen het best samen

vinden.
Het ging niet allee van een

leien dakje.
Weet je ook soms . . .
Uitgaan om een luchtje te

scheppen.
Hij kreeg zin in het meisje.
V6or dag en dauw.

The watch is slow.

He paid his addresses to her.

The next best room.

In the nick of time.

To know a thing at one's

fingers' ends.
At large.
Much ado about nothing.

After all

I took him for a clergyman.

What then?

He took to his heels.

To reckon one's chickens

before they are hatched.
I don't know which is which.

He had his say ont.

That is ,nuts" to him.

I am sorry for it . . .

That is no business of yours.

All is at sixes and sevens

there.
To follow suit.
From hand to mouth.

I have no change.

You may depend upon it.
They can get on very well

together.
It was not all plain sailing.

Do you happen to know...
To go out for an airing.

He took a fancy to the girl.
At daybreak.

Peculiar expressions.

125

Iemand de mantel uitvegen.

Ik kan er geen touw aan

vastknopen.
Mej. K., ten huize van Mevr. P.
Zrjn intrek nemen in een

hotel.
Hij wil overal net fijne van

weten.
Hij doet aan schaatsenrgden.
De wilde haren zjjn er tog

hem nog niet uit.

To give a person a piece of

one's mind.
I can make neither head nor

tail of it.
Miss K., % Mrs. P.
To put up at an hotel.

He wants to get at the
bottom of everything.

He goes in for skating.

He has not yet sown his
wild oats.

IV. In the following pages the English columns

are not intended to give equivalents for

the Dutch expressions, but only to

explain their meaning.

Om de haverklap.

Voor een appel en een ei

verkopen.
Op zijn elf en dertigst

Met lange tanden eten.
Hoog en droog.

Te hooi en te gras.

Een appeltje voor den dorst.

Dat zal ; em geen windeieren

leggen.
Een man uit 6en stuk.

Dat mnisje zal een staartje
hebben.

De sop is de kool niet waard.

Very often, with short in-
tervals.
To sell at a very low price.

Arranged very neatly and
precisely.

To eat reluctantly.

Safely and comfortably set-
tled.

Sometimes, but not at regular
periods.

Savings to be used in time
of need.

He will find this business a
profitable one.

A man of a firm character,
with decided opinions.

This event, apparently of no
great importance, will have
great consequences.

The subject is not worth the
discussing.

126

Peculiar expressions.

Een katje om niet zonder
handschoenen aan te pak-
ken.

De hand aan de ploeg slaan.

Spijkers met koppen slaan.

Een ouwe (oude) vlam.

Lood om ond ijzer.

Voor geen klein geruchtje

vervaard.
Al zijn kruit verschieten.

De appel valt niet ver van

de stam.
lets op de lange baan schni-

ven.
flij mag een potje breken.

Boven zijn teewater zijn.
Te diep in 't glaaaje ge-

keken hebben.
Er is een van de vijf btj hem

op de loop.
Bot vangen.

Hij weet wel waar Abraham

de mosterd haalt!
Mijn werk haalt niet brjhet

Uwe.
Daar is geen kruid voor ge-

wassen.
Hij gaat van de hak op de

tak.

Lachen ah een boer die kies-

pijn heeft.
't Is om uit je vel te springen.

A sharp girl.

To set to work with energy.

To take decisive measures.

A lover or beloved one of
the past.

About the same.

Not easily scared, far from
shy or timid.

To make use of all one's
advantages on an oppo-
nent, at one moment.

The son proves to be much
like the father.

To defer a thing over and
over again.

Being a favorite, he is
allowed to do something
wrong, without being much
scolded.

To be drunk, intoxicated.

(Meaning one of his five
senses) He is crazy.

To call on a person who is
not at home.

He is a sharp fellow, he is
no simpleton!

My work is nothing to yonrs.

There is no remedy for that
evil.

He changes abruptly of sub-
ject, without any con-
necting link.

To laugh without inclination
to laugh.

It is exceedingly aggravating.

Peculiar expressions.

127

Hi) timmert niet hoog.

Je hebt nog 60 ct. van me

te goed.
Een doekje voor 't bloeden.

Aan lager wal.
Dat is je neus voorbggegaan.
Een zaak in 't reine brengen.
Het is in de pen gebleven.

Het hoofd loopt me om.

Ergens zijn neus in steken.

Het neusje van de zalm.
Zjjn nans ergens voor op-
trekken.

Zgn mond voorbjjpraten.

Ze is niet op 'er mondje ge-

vallen.
Geen mond opendoen.
Iemand onder den duim heb-

ben.
lets door de vingers zien.
Als je hem de vinger geeft,

neemt i de bele hand.

He is far from clever (rather

stupid).
I owe yon still a shilling.

A kind remark or a flattering

one, uttered to prevent

some observation, which

one has made before, from

hurting the person to whom

one is speaking.
Poor and miserable (having

been well to do before).
Tou have missed this profit,

which you were sure to get.
To disentangle a complicated

business.
It has remained undone

(though the intention to

do it existed).
I have so many things to

attend to, that I can hardly

think properly.
To meddle (to interfere) with

another man's business.
The very best, the very finest.
To judge a thing below one's

notice (to think a work too

mean or low to be done).
The commit oneself, to say

things one would rather

have left unsaid.
She dares to say a great

many things.
To keep silence.
To have perfect authority

over a person.
To connive at a thing. '
If you allow him a small

favour, he will expect you

to give him everything.

128

Peculiar expressions.

Iemand op de vingers kfjken.

Met de hand op het hart
Geen hand uitsteken om

iemand te redden.
Het Hgt voor de hand.

H\j is mijn rechterhand.
Iemand een hart onder de

riem steken.
Hart voor iets hebben.

Het hart zonk hem in de

schoenen.
Een oog in 't zeil houden.
Oog voor 't schone hebben.
Uit het oog verliezen.
Ik zat er voor spek en bonen

bij.

Lange vingers hebben.
Tussen servet en tafellaken.
Hrj heeft zrjn koetjes op

't droge.
Van een mng een olifant

maken.
Er gaat een domine voorbij.

Hij heeft een blauwtje ge-

lopen.
De pot verwijt deketel, dati

zwart ziet.

Een wissewasje.

Spijkers oplaag water zoeken.

To watch a person closely,

whilst doing his work.
Honestly, sincerely.
To refrain from any effort

to save a person.
It is easily to be understood,

to be concluded from what

has been said before.
He is my principal support.
To encourage a person, to

cheer him up.
To be engrossed in a thing

(especially a work) ; to like

it very much.
He lost all courage.

To be on the alert, to watch.
To appreciate the beautiful.
To lose sight of.
I was there, without being

taken any notice of (my

presence was of no conse-
quence).
Te be dishonest (to steal).
Between child and woman.
He has saved enough money

to be able to leave business.

Te exaggerate.

To make a fuss about a trifle.
There is an awkward silence

in the company.
His proposal of marriage has

been rejected.
A man reproaches another

with the very defects he

has himself.
A complaint of very little

importance.
To look for drawbacks, where

there are none to be found.

i

Peculiar expressions.

129

Ze leven ale bond en kai.
Een dnitendief.

Op de penning.

Een .water en melk'-roman.

lets op een goedkoopje doen.

Yeel vieren en vijven maken.
Iemand uit den droom helpen.

De scboorsteen moet er van

roken.
Het ifl boter aan de galg ge-

smeerd.
Ze gaan met de kippen op

stok.
Het gaat hem voor de wind.

Op een oor na gevild (col.).
Je ziet er nit, alsof je je

laatste oortje versnoept

hebt.

They are always quarreling.
A man who is fond of money

(who is in a fair way to

become a miser).
Bather miserly.
An insipid, tedious novel
To manage a thing in a way

that requires little money

to be spent.
To make much of a thing —

To make a fuss.
To make a person aware of

his error or his mistake.
It is wanted for providing

a livelihood for the family.
It is an utterly useless effort.

They go to bed very early.

He is a lucky fellow; he
is successful in his enter-
prises.

Nearly ready.

Tou look quite miserable
(lit. as if you had spent
your last farthing).

A few Dutch proverbs, which have
equivalents in English.

De laatste loodjes wegen het

zwaarst.
Gedane zaken hebben geen

keer.
Ooede wgn behoeft geenkrans.
Wie het onderste uit de kan

wil hebben valt het lid op

de neus.
De kleren maken de man.

It is the last straw that breaks

the camel's back.
It is no use crying over spilt

milk.
Good wine needs no bush.
Who dainties love, will

beggars prove.

Fine feathers make fine
birds.

9

130

Peculiar expressions.

Wie 't kleine niet eert, is 't
groote niet weerd (waard).

Willen is kttnnen.

Al rijdt de lengen nog so

anel, de waarheid aehter-

haalt haar weL
Wie graag een hond wil

slaan, kan wel een etok

vinden.
Kijk een gegeven paardniet

in de bek.
Wie de sehoen past, trekt

hem aan.
De kruik gaat zo lang te

water tot ze breekt.
Ben half ei is beter dan een

lege dop.
Onkruid vergaat niet.

Zoals de onden zongen, zo

piepen de jongen.
In de nood leert men zgn

vrienden kennen.

Take care of the pence and
the ponnds will take care
of themselves.

Where there is a will, there's
a way.

Murder will out.

Give a dog a bad name and
hang him.

Don't look a gift horse in

the month.
Those the cap fits let them

wear it.
The pot, that goes often to the

well, comes home broken.
Half a loaf is better than no

bread.
Weeds are sure to thrive.

As the old cock crows, the

young one learns.
A friend in need is a friend

indeed.

PART n.

ANTHOLOGY AND DICTIONARY.

It will be possible to our students to read all the liter
rature contained in this book without the help of an ordinary
dictionary, in the following manner:

1°. The student must possess a sound knowledge of all
the fundamental principles of grammar. — He should not
allow himself to be ignorant of anything contained in 9 ihe
Dutch grammar in two pages*, he must have studied through
the rest of part I, without any cramming as a rule . . .
but sometimes in the course of his literary studies he must
submit to reading aloud the list of the dissonant verbs (telling
himself the three fundamental forms for each). This slight
amount of cramming or conning is essential to the avoiding
of disagreeable stops in the reading.

2°. All the principal root-words of the Dutch language
are to be found in our own forty pages* dictionary placed
at the end of this book. This dictionary, in spite of its
extreme succinctness, is pretty large in the enumeration of
different significations for each word.

3°. From few thousands of root-words hundreds of thou-
sands of words are formed by either derivation or composition.
Of compound words both elements must be looked for in our
.dictionary* and the signification determined by combination
of the two. Of derived words only one part (the root-word)
is to be found in the .dictionary* ; the other element is one
of the (not very numerous) derivative prefixes and suffixes,
most of which will be known to our students by now, but
which are all to be found (in case of need) on the page
before p. 1 of the 9 dictionary" with the signification indicated
for each.

134

4°. Pronouns, prepositions, conjunctions, interjections, ad-
verbial markwords etc. are all expected to be known to our
students by now.— If not, they are to be looked for in the
respective chapters of the grammar, not in the dictionary.

5°. Any other difficulty or 9 htotty point* in either words or
phrases or sentences, which is met with in the reading-pieces,
will be solved or cleared away in the notes, which we will give
at the bottom of each page of the reading-pieces.

CONTENTS OP THE READING PIECES
PROM MODERN AUTHORS.

1. A day out with my awkward cousin, by Hildebrand.

2. A regular coxcomb, by Hildebrand.

3. A young lady's torments, by Hildebrand.

4. The spark of life, by M. P. Lindo.

5. How to write a letter to him, by H. Conscience.

6. Travelling by rail, "by S. Gorter.

7. Max Havelaar's speech to the Javanese chiefs, by
Multatuli.

8. On old age, by A. des Amorie van der Hoeven.

9. Tete-a-tete with a lion in Transvaal, by W. A.
van Bees.

10. The burghomaster's cock killed... and the results,
by C. A. van Eoetsveld.

11. Three different categories of returned tourists, by
A. Smit.

12. The nightwatchman Teun has found back his
daughter, by J. van Maurik.

13. little wife of 21 is teasing her little husband, by
M n Beineke van Stuwe.

14. The wonderful dreams of Tosari, by H. Bor61.

15. Daydreams of a philosophically disposed young
widow, by L. Gouperus.

16. A visit to a pennyless poet in the 18 th century,
by J. van Lennep,

1 7. Fasttrain travelling in England, by T. van Westhreene.

18. A fragment of 'Stupidity's power*, by M. Emants.

136 Contents of the Bonding pieces from modem authors.

19. A female doctor's rounds, by M B da Jong Tan
Book en Domic.

20. Making beliere to be travelling with your wife
and children, by H. da Year.

21. The one thing needful— the light of Lore, by
Anna da SaTormn-Lohman.

22. A mother's torments the night before her young-
ster's exam, by M n Tan Wonde.

28. In the streets of Constantinople, by J. M. Hoogrliet.

24. What a young lady author experiences whilst
attending the pr tm ibre of her first play, by M n van
BhjjnrNaoff

25. little Johannes, by F. Tan Eeden.

26. Karalyk, a Russian Jew, turned ont of his home
by the military authorities, by H. Heyermans.

27. A letter from Alida Leerend to her aunt, by the
authoresses Wolff and Deken (18* century).

28. Annie de Boogh betrothed... frightened by the
thought of being superior to her partner, by H. Bobbers.

29. A drunkard (of classical breeding) in conTersation
with a tapster, by J. J. Cramer.

A DAT OUT WITH MY AWKWABD COUSIN,
(from Hildebrand's Camera Obscura.)

(The author, a young university student, is staying a
few days with his (very old-fashioned) uncle and aunt in
a provincial town. The second day he is shown the town
by his cousin, who is a student himself but an extremely
awkward and unsociable fellow.)

Ik vond mgn com in de voorkamer (die zulk een heilig-
dom niet scheen te wezen als ik mij wel voorgesteld had)
joist toen ie van onder de handen van zfln barbier kwam.
Hg had zjjn slaapmuts nog op het kale hoofd, daar ie gewoon
was die niet v66r elf uren voor zgn pruik te verwisselen.

,Mooi weertje, neef Hildebrand," riep ie me toe; „mooi
weertje, al zeg ik 't zelf.*

Tante, die reeds zat te breien, zette, ten gevolge van een
zeer oneigenaardige gewoonte, haar bnl af, om te beter nujn
robe de chambre te bekgken, en na een „heeremijnt\jd ! zgn
die dingen weer in de mode?" (het was in 1836) begon zjj
een optelling van al de japonnen met erjerpen, die haar vader

Notes, heilig-dom eanct-uary — niet so... als wel
not quite so much as — mooiwe6rtje fine {little) weather.
Celloquial Dutch is very fond of diminutives. So we often say
'et sonne tje the little son, etc. — al zeg ik 'et self ,if
it is proper saying it myself" is a knackword of old M* Stastok,
which he will lug in, often without any meaning — tante
without an article means : wiy or our aunt — ten gevolge
van in consequence of — te beter in stead of d e s t e
beter (so much) the better — herem'ntpd (Lord (of) my
(life's) days) LorM Good-gracious! — sjerp sash.

188 Beets, N. f A day oat with my awkward cousin.

en haar man in vroeger tyden gedragen hadden en die,
naar haar voorgeven, nog boven in de kast hingen.

Oom vond dat het ved te makkelik was voor een jong
mens, en in de ogen van Petrus geleek ik in dit ochend-
kostanm zo volmaakt op de grootste Jannen van de Utrechtse
akademie, dat ie mjj, geloof ik, voor een overgegeven lieht-
mis begon te honden.

De bjjbel werd opengeslagen, en mijn oom las er nit voor.
Eerwaardige gewoonte! Waarom is zjj zo bijna uitslnitend
tot de burgerlike huishondens bepaald, en raakt zij ook zelfe
daar meer en meer in onbruik? Mijn oom las niet wel-
sprekend, niet mooi, zelfe niet goed op sommige plaatsen —
maar het was stiehtelik, want hij las de Bybel; het was
goed, want hfj las met eenvoudigheid; het was schoon, want
het was hem aan te zien dat ie geloofde. Hij las Lnc. X, en
bizonder trof mg, in deze kring en uit die mond, het 21 st0 vers :
„Ik dank u, Vader, Heer des Hemels en der aarde, dat gg
deze dingen voor de wgzen en verstandigen verborgen hebt,
en hebt ze den kinderkens geopenbaard*.

Na het ontbijt ging Pieter „aan zijn examen werken",
'twelk bestond in zeer breedvoerige tabellen van de Insti-
tuten te fabricfoen, met rode, blauwe en zwarte inkt ge-
schreven ; en ik volgde hem naar zjjn kamer, waar ik mrj
tot koffietijd met een paar boeken bezighield.

En nu was het ogenblik daar, dat mfjn neef mij aan de stad
en de stad aan mg vertonen zou. Wij gingen dns Bamen
uit, en daar hij een rotting had, liet ik de mijne tuis. Wij
zagen dan: eerst de gracht, daarna de korenbeurs, en ver-

Notes. voorge(e)v- pretend — vol-maakt perfectly)

— de grootste Jannen the aswaggerest" fellows —
een overgegeven lichtmis a confirmed profligate,
a fellow living in the greatest debauch — bnrgerlik
not aristocratic — be-paald confined — raakt... in
onbruik is coming out of use — wel-sprek-end (,well-
speak-inff ') eloquent — verstand-ig sensible — een-voud-
i g simple — *et was 'em aan te sien it was to be seen
from his face and manner — open-ba(a)r- to reveal

— breed-voer-ig elaborate and circumstantial — bet
ogenblik was daar the moment had come — rotting
cane (from the Javanese rotang).

Beets, N., A day out with my awkward cousin. 139

volgeiiB twee kerken, waarin praalgrayen en kosters, die een
fooi begeerden, ale ook in een van die kerken een orgel,
dat, op het flaarlemse na, het mooiste van de wereldwas;
een eer, die ik te Gonda aan het Gondse, te Leiden aan
het Leidse, te Alkmaar aan het Alkmaarse, te ZwoUe aan
het Zwolse, en nn weder te D. aan het D-se hoorde toe-
eigenen; zodat het de zaak van het Nederlandse lnstituut
warden zal, daaromtrent een prijsvraag nit te schrijven. —
Wg beklommen zelfe met levensgevaar de toren van een
van die kerken, en maakten er de opmerking dat het er
woei, en dat er rondom de stad veel weiland, veel water
an veel molens waren. Daarop begaven we ons naar het
stadhuk, en bevonden dat onze voorvaderen n6g beter
schilderden en er ndg gezonder nitzagen dan wij; ook had
ik tegelijk gelegenheid het manlik voorkomen der D-se
dienders te bewonderen. In zijn ijver om mi} alles te laten
zien, bracht Pieter mij zelfe naar de vleeshal, en over de
vismarkt, en eindelik aan een groote vierkante eendekom,
die hij „de haven" noemde. Al voortgaande infonneerde ie
zich zeer sterk, hoe veel colleges de jnristen te Leiden op
een dag hadden en of het bij prof. A. fideel was op de tfaVs;
als ook welke colleges gemelde hooggeJeerde in 't Hollands
gaf, en hoeveel prof. B. dikteerde; of iedereen bij prof. C.
zo maar een testimonium krijgen kon; of prof. D. lief-
hebberijcolleges hield, en of ik Smallenbnrg wel eens gezien
had; tegen welke berichten hij de zijne omtrent de Utrechtse
Juris profesflores met een eerlikheid inwisselde, een betere

Notes, orgel organ — als ook and — op 'et Haar-
lem s e n a next to the Haarlem one — een prjjsvraag
uit-8 chrjjv- to arrange a prize competition — sich be-
g e (e) v - to go — er uit z ie- to look (so or so), to have this
or that appearance — tegeljjk at the same time — g e*
legen-heid occasion — voor-komen appearance —
dien-der (.server*) policeman — vlees-hal shambles —
vier-kant (.four-side*) square — al ...ende in ...ing —
sich informeer- to ask for informations — kolleesjes
lessons (at the university) — fide el .loyal*, friendly, agreeable
— hoog-geleerde („highlearned*) university professor —
z o maar „like that*, without any more to do — w e 1 'e s
now and then — bericht news, communication.

140 Beets, N., A day out with my awkward cousin.

zaak waardig. Hij yerznimde niet de billike Utreohtee trots op
prof, van Heusde en op de moeilikheid van een math&isexamen
in *t Latijn te pas te brengen ; en toen ik 't gesprek voor de
afwisseling op Uohtvaardiger onderwerpen wendde, kwam het
nit, dat h(j, Pieter Stastok, zonder evenwel hartstooht voor die
spelen te koesteren, wel eens domino speelde, ja zelfe wel eens
bOjartte. En daar wij juist v66r een koffiehuis stonden, nodigde
ik hem nit zich in laatstgenoemde knnst met mij te meten.

Pieter Stastok had nooh de moed, nooh de slag nig iets
aan te bieden, daarom bestelde ik een bittertje voor mg self,
en hij insgelijke voor zich. Op dat ogenblik sloeg de klok
boven 't buffet twee nnr, en ik zag aan de overkant van
de straat de diligence afrgden, die mgn oom in staat son
stellen ons voorbeeld te volgen.

Er waren vrij wat mensen in het koffiehuis, maar daar
wfj met niemand dan met het biljart te maken hadden
en geen van hen speelde, hinderden zjj ons volstrekt niet.
Pieter sloeg de mouwen van z(jn sluitjas op, en ver-
toonde de grote gesteven boorden van wat zijn moeder,
hoe algemeen Europees die dracht ook geworden is, nog
altgd een Engels hemd noemde ; daarop verzocht ie de jongen
zeer beleefd om eene *goede keu*. De jongen gaf hem natuur-
lik „de beste die in het rek was 9 , en wij trokken wievddr
zou spelen. Die eer viel mg te beurt, en de partjj begon.

Wg hadden evenwel nog nauweliks enige punten gemaakt,
toen een luidruchtig geroep van ,pot, jongen!" al onze
zaligheid verstoorde.

Het geroep kwam van een winderige jonge advokaat, die
pas voor de studentensocteteit te Utrecht bedankt had, en

Notes, te pas breng- to make fit, to bring into appli-
cation, to lug in (by the head and shoulders) — gesprek
conversation — licht-vaardig frivolous — u it- k 0(0) in-
to be discovered — harts -tocht passion — u it-no dig- 1©
invite — be-stell* to order — diligence mail coach
— in staat stell- to enable — vrjj wat a good
number of — te maken hebb- to have (any) business
(with) — o p - s 1 a a - to tuck up — algemeen generally) —
dracht apparel, article of dress — te beurt vail- to fall
to the lot (of) — luid-ruchtig boisterous — socidteit
club — be-dank- to dismiss one's self (as a member).

Beets, N., A day out with my awkward cousin. 141

nu nog voorhing op de partikuliere socisteit te D., en van
dit interregnum gebruik maakte, om alledag in het koffiehuis
„de Noordetar" pot te maken.

„Vierentwintig uit, menheren!* riep de jongen ons toe,
en tegelijk het korfje schnddende, waarin ie de potballen
had, hood ie ze ons aan.

Ik trok er een; en met een gezicht, waarover een kleine
stuiptrekking scheen te gaan, stak Pieter, die ik ondertussen
ale geen grote Mingaut had leren kennen, zijn hand almede
manmoedig in de korf. Daarop kwamen al de habitues van
de pot uit hun hoeken en vroegen dopjes voor hun pijpen ;
de jongen deelde de eigen keuen rond, en de jonge advokaat
nam in persoon het krjjt om op te sohrijven.

„Wie van de heron heeffc het aas?"

9 Ik," riep een bane stem, die aan niemand anders toe-
behoorde dan aan de heer met de twee jassen over elkaar, die
ik in de diligence voor een komnrissaris van policde gehouden
had; het bleek mij echter dat ie volstrekt geen kommisaris
van policie was, maar wel pikeur van de kleine maneezje, die
te D. aanwezig was, en tevens eigenaar van de kleine
komedie, die daar insgelgks bestond.

9 Wie van de heren de twee?"

Pieter Stastok ging zelf naar de lei om de jonge advokaat
in te fluisteren dat hij het was.

9 Zo! zal jij ook pot maken?" vroeg de jonge advokaat,
die als stadgenoot mijn neef wel kende.

Pieter werd bleek.

De drie had ik. De vier had een bejaard tweede luite-
nant van de infanterie, met de medaille van twaalfjarige
dienst. De vijf had een sjirurzjijnaleerling, die te veel
tijd had. De zes een kort dik man met stoppelig grijs
haar, die een graankoper scheen te zijn. De zeven een
jong mens van driee*ntwintig jaar, die student geweest
was, maar om slecht gedrag tuis gehaald, voor wie

Notes, vddr-hing was being „ balloted* (his name on
the list of would-be members) almede also — Mingaut a
consummate master at billiards — eigen keus ,own" (private)
cues — houd- voor to take for — pikeur riding-master —
maneezje riding-school — komedie theatre — insgeljjks
likewise — bejaard aged — sjirurzjjjn surgeon.

142 Beets, N., A day out with my awkward cousin.

Pieter bang was, te meer daar ie kem zeer gemeenzaam
behandekle. Ben seheen de boezemvriend van de bejaarde
infanterieluitenant met de medaille van twaalf jarige dionst
te wezen. De advokaat zelf had de acht, en de negen was
in handen van een jongefing van drie£ndertig jaren, in een
leverkleurige pantalon, die op zgn moeders zak leafde, een
bond hield, nooit iets had mtgevoerd, en in grote achting
stond bij de kastelein van bet koffiehuis „de Noordstar".

Toen de jonge adyokaat de namen van al deze heron netjes
had opgeschreven, nam de biljartjongen bet krgt in de ene en
de kleine bok in de andere band, en gilde met al de kraoht, die
een kind van veertien jaar over kan houden, als ie de hele
dag en de halve naoht op een been staat, te midden van de
uitwaseming van mensen en pijpen : „ Aas akkiet, twee speelt ! *

Petrns Stastokius Junior moeet das op het akkiet spelen, en
by maakte zich werkehk tot die arbeid gereed. Te dien einde
lei Petrns Stastokius Junior zijn pgp neer ; maakte de punt van
zjjn ken wel een halve voet ver wit ; plaatete zijn bal met delin-
kerhand op drie vierde ; drukte de vier vingers van zijn linker-
hand op een handbreed afstand van diezelfde bal op t biljart ;
krulde de duim bevallig om, zodat ie aan *t gehele gezelsohap
zyn tot op *t leven afgesneden nagel vertoonde, en begon met
de reebterhand de keu tussen duim en vingers been en weer
te bewegen op een wfjze, die deskundigen „zagen" noemen.

Tot zover ging Petri Stastakoil wetenschap om op het
akkiet te spelen. Ja, bij had zelfe een flauwe nocie van de
teorie van half bal raken; maar daar het hem aan praktgk
in het edele potspel haperde, was ie bjjna zo wit als zijn
bal, en stiet hem eindelik krampaobtig er op los, met cut
gevolg dat ie klotste en & faire lag voor de reebter hoekzak.

Notes, gemeen-saamfuniliaxOy) — be-hand el- treat —
u i t-v o e r - to do, to engage one's self in — achting respect,
esteem — kastelein landlord (of a coffee-bouse) — bok
rest — over-houd- to spare — u i t- w aseming evapora-
tion — akkiet the ,spot — op het akkiet spelen to
play from the „spot" — wel een halve voet as much as
half a foot — b e - v al 1 i ff eleffaat(ly) — tot op 't leven
down to the very flesh — d e s»ku n d i g e expert — weten-
schap knowledge, skill — haper- to lack, to be in want
of — eroplos .away" (at random) — k 1 o t s - to bounce.

Beets, N., A day oat with my awkward cousin. 143

Het zou onmenselik geweest zgn hem temaken, en daaron,
mijn eigen bal stevig houdende, bracht ik de zijne naar
onderen, een goed eiid voorbjj de milieu. Daarop nam de
bejaarde Untenant van de infanterie zgn pfjp tussen zgn
granwe knevels, en speelde met de linkerhand op goedaf,
maar werd niettemin met ,een beest* gesneden door de
sprorzjfjndeeriing; waarop de veriopen student, die onder
ons gezegd een grappemaker was, zei: dat die sjirurzjijns
niet leefden of ze moesten wat te snijden hebben. De graan-
koper verzocht daarop de jongen om akkiet voor hem te
maken en bleef met een wgs gezioht en onder het genot
van zeker mengsel van geestrijk voeht en striker, 't welk
in 't gemene leven een sneeuwballetje genoemd wordt, in
't Handelsblad turen, en de veriopen student, zgn sigaar op
de rand van 't biljart neergelegd hebbende, stiet met veel
nonchalance en verschrikkelik hard op 9 t akkiet, welk voor-
beeld van hard spelen door de advokaat met getfjke woede
werd opgevolgd. Nu was de heart aan de jongeUng van
drieendertig jaren met de leverkleurige pantalon, die, van het
beginsel uitgaande dat ie zijn bal voordelig moest trachten
te verkopen, nooit op goedaf speelde, als ie zeker wist dat
ie een bal maken kon. Hij maakte; en zoo gebeurde het
dat Petrus Stastokius andermaal op het akkiet spelen moest.

Hij was nu zo ver, dat het zweet hem in grote pareb
op het voorhoofd stond.

„Dat wordt een cotti meneer," riep de barse stem van
de pikeur.

Pieter sprak niet meer; maar in zijn desperate pogmg

Notes, onmenselik very cruel — s t e v i g .steady * —
op a o e d a f strait away — ,beest" a , fluke* — veriopen
student quondam or run-away student •— onder ons
gezegd among ourselves — dat die ajirurzjjjns...
etc. that for those surgeons there was no life or existence
without the pleasure of „ cutting away* — akkiet voor
hem te zetten (he begged the marker) just to put his ball
on the .spot" for him — ,sneeuwballetje* (Jlittle
snowball*) gin with sugar — 't Handelsblad the Commer-
cial Newspaper — op 't akkiet stoot- to play towards
the ffSpot" — hgwaszoverit had come so far (or to that
pass) with him.

144 Beets, N., A day oat with my awkward cousin.

om de geduchte spreker eens niet te logeiistraffen, en in een
▼an die dwaze inblazingen van boop, waaraan slechte spelers
somtijds gehoor geven, dat namelik bet goed geluk voor
ben zal doen wat hun konst niet vermag, raakte ie de
akkietbal zo fijn dat ie hem tegen alle etikette aan, in de
linker boekzak „8need".

,Dat doet men niet, menheer!" riep de pikeur, met de keu
op de grond stampende.

,Het was een ongeluk," stamelde Pieter, die nn zodanig
transpireerde, dat ik vreesde dat zijn toil op de viced zou
af driven.

,Het was een lompigheid," brulde de pikeur.

„Leve het snijen I" riep de sjirunjgnsleerling.

,Die menbeer is gevaarlik 1" schertste de bejaarde luitenant.

,Aas &n apptt, drie akkiet, vier speeltl' riep de biljart*
jongen.

Ik geloof dat mqn neef poogde in een onversebillige bouding
zijn nens te snuiten, maar het bad er niets van.

Het derde toertje Hep goed voor Petrns af, maar bet
vierde was geschikt om bem er gans onder te werken.
De pikeur lag voor de middelzak ; bet was een gemakkelike
bal; een kind kon bem maken.

v Je kunt bem best sauv&en," zei de pikeur, ,en goed
afkomen ook.*

Dit was volmaakt overeenkomstig de gezindbeid van

Notes, logen-straff- to give the lie (to), to contradict

— in-blaz-ing inspiration, suggestion — gehoor ge(e)v-
to listen, to accept — ver-xnag is capable of — fyn
ra(a)k- to bit quite closely or narrowly — in de linker
boekzak sneed .cut it away", drove or holed it into the
right corner-pocket — ,d a t doet men niet" .this is against
the rule or custom" — ongeluk accident, mistake — on-
versebillige houding unconcerned attitude — het
had er niets van it was not at all like it — toertje
little, round — a f -loop- to end — geschikt fit (for), able-
(to) — hem er onder werken to put him out, to settle
his business — s a u v e (e) r - (French) to save, to avoid ,makimr'

— v en goed afkomen oo k* „and be well off after all"
overeenkomstig in accordance (with) — gezindheden
wishes.

* •

Beets, N., A day out with my awkward cousin. 145

Pieter, die, nit aanmerking van de snijbal, voor geen geld
ter wereld hem maken won, zelfs al moest ie er slecht op
afkomen. Maar daar de pikenr een gevreesd potspeler was,
en sedert onhenchelike jaren van de drie potjes, die gespeeld
werden, er twee in zgn zak stak, riepen natuurlik al de
anderen: »stop weg; stop weg!*

Pieter stootte niettemin met het voornemen om hem stellig
niet weg te stoppen; en toch scheelde het zo weinig of hij
had hem weggestopt, dat de winderige advokaat, die in
'tgewoel was opgestaan, uitriep: ,hg zit!* 9 waarop dever-
lopen student, die, ale gezegd is, een grappemaker was,
geestig antwoordde: v als ie een stoel had*, waarop alle
lachten.

„Wacht wat!* riep de sjirnrzjijnsleerling, die v<Sor 't snijen
was; „hier is n6g een zak!*

En inderdaad! Petrns Stastokius had geheel buiten zgn
eigen voorkennis of medeweten een doable gemaakt, waarop
alle juichten, behalve de pikenr, die op een grimmige wjjze
nog een glas bitter bestelde en een Goudse koerant opnam,
alleen om hem hard weer neer te smrjten.

Men speelde voort, en, na al de wederwaardigheden, die
ie had doorgestaan, werd mijn vriend Pieter weer vrij
kalm, waartoe vooral machtig meewerkte dat ie een paar
malen akkiet moest leggen. Maar op eens werd zijn rnst
akelig verstoord door de uitroep van dejongen: „vierdrie-
maal, zes akkiet, zeven speeltl meneer Hastok (de St was
onduidelik geschreven) de Vlagl*

Nu was er geen eind aan de kortswijl en de grappen van

Notes, nit aanmerking van with regard to — voor
geen geld ter wereld ,not for the life of him* ,not
for anything in the world* — .even if he was to be not well
off" — onhenchelike jaren time immemorial — na-
tuurlik of coarse — 9 stow away I* — v o orn e m e n inten-
tention — stellig decided(ly) — he came so very near to
stowing it away — g e w o e 1 shuffle, bustle — h $ z i t ,it is
settled, done for, dished (litt. sits down)" — , If it had a chair
(to sit on)* — v 6 6 r *t 8 n g e n in favor of the cutting away
— medeweten conscience — wederwaardigheden
adversity — door-staa- suffer — akkiet leggen to
have one's ball in the centre — kortswgl witticisms.

10

146 Beets, N., A day out with my awkward cousin.

de agirnrxj^nsleerKng, en de verlopen student, en de advokaat,
en de jongeling van drieendertig jaren met de leverkleurige
pantalon. De een noemde hem een Mingo, de ander een
blauwbaard, de derde een boa constrictor, alle te zamen:
„de menheer van de vlag". De bejaarde luitenant, die op
drie stond en met de verlopen student geassureerd was,
won adch doodstoten en hem voor een daalder kopen; de
graankoper, die tegen die manoeuvre was, zei dat Pieter
veel te stork speelde om het aan te nemen ; de sjirurajgna-
leerling bestelde de bokaal voor menheer Stastok, die
de pot „op schoon dacht te winnen", — het was een
leven als een oordeeL En onder dit alios stond, met ver-
wilderde blik, het onschuldig voorwerp van al dit rumoer,
attgd maar krgt aan zgn ken te doen. De beurt kwam weer
aan hem.

„Welke bal?" vroeg ie verlegeu.

„Die witte!" riep de verlopen student die een grappe-
maker was.

„Die rondel* zei de sjirurzjynsleerling, niet minder aardig.

v De beste,* zei de leverkleurige pantalon, die ook iets
zeggen won.

.De benedenste," zei de dikke graankoper, die mede-
lgden kreeg.

Nu was het zo gelegen, dat het vrjj onversohillig was
met welke bal de arme Pieter, die geen droge draad meer
aan f t Ujf had, op dat merkwaardig ogenbHk spelen zoo,
aangezien beide ballon, de een boven, de ander beneden,
stjjf en allerstjj&t colli lagen; ik herinner me niet in al

Notes, met de verlopen student geassureerd
was had contracted (for his ball) with the run-away student

— wou si oh doodstoten was ready to throw up his

Sart* of the game by missing a ball — h em voor een
a alder kopen buy (M* Stastok's ball) for one guilder
and a half — bokaal beaker, large cup or .usquebaugh*

— ,de pot op schoon winnen" to win the poof in
default or players against — een leven als een oordeel
a tremendous roaring and noise — altgdmaar steadily on

— verlegen confused — benedenste lowest — net
was so gelegen the state of affairs was this (that) —
merkwaardig remarkable — aangesien as, since, because.

Beets, N. v A day out with my awkward cousin. 147

<ie tijd dat ik med gebiljart heb — nu alaapt mgn ken voor
immer in haar zelfkanten graf — ooit zulk een stgveoolle
gezien te hebben. De verlopen student bood mfjn neef de
bok aan. Pieter zag hem aan met een blik van maohteloze
haat en stootte een voet of drie mis.

»Strijk de vlagl" riep de sjirnnjgnaleerling.

flij was al gestreken. De pikeur had rich bij Toorraad
gewroken.

Van dat ogenblik aan bood de luitenant Pieter een golden ;
maar hg was te konfans om te verkopen. In de volgende
toer maakte ik hem, nit medelijden, de daarop volgende
verliep ie en smaakte de voldoening dat de luitenant hem
«en besohuitje voor zgn bal bood; met een mispnnt besloot
ie, in de voor hem laatste toer, zijn karriere in het edele
ballenspel ; en daar ie zeer veel haast scheen te hebben om
te vertrekken, brak ik, die nog een enkel appel te verliezen
had, mgn bal op, vooral ook om een einde te maken aan
de dringende aanzoeken van de jongeling met de lever-
klenrige pantalon, die nn zichzelf voor een aehtentwintig
aan Stastok verkopen wilde, in welk aanbod hem al de
vrolike jongelui ondersteunden.

Op straat gekomen scheen de frisse Oktoberlncht Pieter
weer moed en verwaandheid toe te waaien.

„Daar zijn goede spelers onder, " zei ie, „maar toch waaralje
geen een, die eigenuk nitmnnt Ik had een kromme ken, 9
voegde ie er bij ; „en hebje wel gezien hoe de hoekz^kken
trokken?"

Ik had alles gezien, en wist dat de graankoper het
potje zou gewonnen hebben eer wij tois waren.

Het eten stond al op tafel, Pieter had geen honger.

Notes, mee-biljart- to go in for the game of b. —
% e 1 f k a n t selvage („the selvage grave" means the pit in the
tack, in which the cue is resting tor evermore) — bg voor-
raad in advance — verliep ie he was done for — mis-
pnnt an extremely awkward stroke, which fails to move even
the first ball — ver-trekk- take leave, go away — vooral
•ook particularly for this reason — aanzoek proposal —
aehtentwintig 28 pence — verwaandheid, pride,
•conoeitedness — oit-mnnt- excel —-eer (dat) before.

148

A BEGULAB COXCOMB,
(from another novel of the same author).

(Oar university student Hildebrand is here again staying
some time at a friend's. This time he is the guest of
M r Jan Adam Kegge, a jovial middleaged gentleman from
obscure birth, who came back from the West-Indies im-
mensely rich. M r Kegge's daughter Henriette is a very
charming coquettish brunette. She is courted by M r van der
Hoogen, employed at the municipal secretary's office, a quite
unbearable coxcomb full of presumptuous affectation, calling
everything .chaimant' (charming, fascinating).)

. Toen de tee was afgelopen en de pendule bijna op acht
uren stond, liet de heer Kegge zich een met zwarte zeehond
gevoerde overjas van Pools maaksel geven. fiet was nog
niet koud genoeg voor de pels, zei ie. Hy stak daarna op
hetgeen ie met een kiese term een stinkstok noemde, en
ging uit, om alweer een nodige kommissie te doen.

Niet lang daarna kwam er in zijn plaats een heer binnen,
van een zeven- of achtentwintig jaren, naar ik berekende.
Het was een welgemaakt, rijzig man, met een gelaat, waar-
van de snede heel good, maar dat voor het overige zeer
vervallen was. Hij droeg het haar euigszins lang, zeer
scheef gescheiden, en aan de brede kant gefrizeerd. Gryze
ogen schoten hun doffe stralen uit diepe spelonken, want de
jukbeenderen waren zeer sterk getekend, en om zyn lippen
speelde een glimlach, die kennelik geen andere bestemming
had, dan een zeer blank en regelmatig gebit te doen te

Notes, afgelopen ,over" — zeehond , sea-dog*, seal
or seal-#&»n — pools Polish — op-ateek- to light —
stink-stok (.stinking-stick*) cigar (slang expression) — een
27, 28 some 27 or 28, or about 27, 28 — gelaat face —
snede or snee .cutting*, form, shape — ver-vall-en
decayed — voor het overige for the rest — frize(e)r-
to frizzle, curl — spelonk cavern — be-stemm-ing —
destination — gebit (from bjjt- to bite) (set of) teeth.

Beets, N., A regular coxcomb!. 149

voorschgn komen. Deze peraoon was gedost in een zeer
nauwe groene rok met zeer kleine vergnlde knoopjes en
zeer nauwe en korte moawtjes, een zeer wijde zwarte panta-
lon, met zeer spits toelopende pgpen, en een gebrosjeerd
zijden vest. Een zwartsatijnen strop, in de slippen waarvan
een zeer lange, zeer dunue gouden doekspeld stak, met een
klein goud snoertje daaraan vast, stro-gele handschoenen en
zeer puntige laarzen voltooiden z\jn kleedjj. Nog slingerde
er een gouden halsketting, samengesteld nit lange magere
Bchakels, over zijn vest, en wees de(r) verbeelding de weg
paar een zeer dun goud horloge h cylindre, terwjjl aan een
bijna onziohtbaar elastiek koordje een klein vierkant lornjejb
bengelde, dat geschikt was om, zonder hand of vinger aan
te raken, in de hoek van het oog te blyven staan.

Toen deze heer binnen&wam, ging ie eerst de kamer door,
volstrekt in dezelfde houding alsof ie moederziel alleen was
geweest en zonder ter linker of ter reenter zjjde ieta te
willen opmerken, men zon gezegd hebben in eene blinde
opgewondenheid. Toen ie tot mevronw Eegge genaderd was,
stond ie stokstil en liet z(jn hoofd op de borst vallen als
een geknaktebies; vervolgens ging ie op Henriette af, en
herhaalde dezelfde beweging met al de bevalligheid van een
antomaat; eindelik bracht ie ze ten derden male ten nitvoer
voor de verenigde personaazjes van Saartje en my.

Henriette stelde ons aan elkaar voor ak meneer van der
Hoogen en meneer Hildebrand.

Meneer van der Hoogen plaatste zich vervolgens op de

Notes, v e r-g u 1 d guilt — gebrosjeerd glossy, chan-
geant — strop stock, necktie (of small breadth) — hand-
so h o e n („handshoe") glove — vol-tooi- to finish, accom-
plish — der to the, obsolete form of the Dative case Sing, of
the Fern, gender — lorn jet eye-glass — ben gel*, to
dangle — a a n- r a (a) k- to touch — volstrekt (»full-
stretched") absolutely, quite — houding attitude — moe-
derziel alleen quite wretchedly alone and forlorn —
op-ge-wonden excited — h e r-h a (a) 1- to repeat — b e-
vallig charming — ten derden male (a remnant of
declension") (for) the tird time — uitvoer- to execute
(ten n i t v. b r. remnant of declension) — voor-stell- to
introduce.

150 Beets, N., A regular coxcomb.

hem aangeboden stoel, bracht de duim van zijn Mnkerhand
ter boogie van zjjn rechterschouder, en stak hem door bet
aramgat van bet gebrosjeerde vestje, zodat zijn tatfle fine
ailerschitterendst nitkwam. Daarop begon ie met een krakende
stem tot mevrouw:

9 En hoe-maken bet Azor en Mimi? Gbarmante hondjes*
Gisteren dineerde ik bij meneer van Nagel; nu, IT weet
wel dat freole Constance ook een aardig hondje heeft . . .*

9 Ik weet bet heel good, het is een King Richard/ zm
Henrietta, 9 een allerliefet dier."

„Niet waar? allerliefet en aUercharmantst; maar tocb het
haalt niet mj Azor en Mimi."

t Zou je dat waarlik denken? 9 vroeg mevrouw met zicbtbaar
welgevaUen.

9 o Mevrouw! 9 antwoordde de beer van der Hoogen,
gebeel opgewondenheid: 9 het scheeH bemel en aarde. Ik
kon ook niet nalaten het te zeggen. Freole Constance !, zei
ik, Uw hondje is charmant; maar de hondjes van mevrouw
Kegge zijn charmanter.*

Ik bad nog zo veel bewijs van leven op bet gelaat van
mevrouw Kegge niet gezien ; met een soort van geestdrift stak
ze Azor en Mimi, die bij baar op een taboeret lagen, ieder
een klompje striker toe, en etreelde ze dat hun koppen
blonken als spiegels.

De heer van der Hoogen richtte zich daarop tot Henriette.

9 Ik kan U zeggen, juffrouw Henriette, dat de freole Con-
stance jaloers is van Uw marabouts; ze heeft er U laatst
mee in de kerk gezien. Gisteren zei ze: van der Hoogen,
je kent immers de familie Kegge? Ik antwoordde datikde
eer bad er geprezenteerd te zijn. Nu, zei ze, ik kan je
zeggen: ik ben ziek naar de marabouts van de freule. Het

Notes. uit-ko(o)m- to appear, to show one's self —
...haalt n i e t b g ....... is not at all like ... — welge-
vaUen pleasure, satisfaction - het scheelt bemel en
aarde the difference is ,like from heaven to earth 9 , as great as
it might be, enormous — n a- 1 a (a) t- to leave undone — freule
,Lady" (nobleman's daughter) (from the German Frtiulrin) —
be-wjjs proof, sign — geest-drift („ spirit-passion") en-
thusiasm — maraboutsa lady dress-article, perhaps consisting
of feathers from the bird called marabout — laatst the other day

Beets, N., A regular coxcomb. 151

zijn allarcharmantste marabouts; daarop rolgde een heel
gesprek over U.*

, Waarlik? 9 vroeg Henrietta, haar ogenongelovigtotbem
opslaande. ,Foei, van der Hoogen ! je houdt me een beetje
voor de gek. 9

,Dat is ondeugend van je," antwoordde van der Hoogen,
insgelijks glimlachende. ,Hoor je Y t mevrouw? Poei, fbei,
welke zwarte soupfons! 9 Daarop trok ie znn gezkhtineen
ernstige plooi en vervolgde: t Waarlik jnnxonw Henriette,
bet is jammer, heel jammer, dat je die mensen niet ziet.
Het is een charmant huis. De frenle Constance is waarlik
alleroharmantst. *

,Ik weet niet, meneer van der Hoogen! maar ik geloof
stellig dat er iets bestaat tussen U en de frenle Constance) 9
merkte Henriette aan; en zij lichtte haar kleine wijsvinger
op, en sag hem met alle mogelike koketterie in de ogen.

De beer van der Hoogen bad er, wed ik, zijn mooie
bandschoenen voor willen verbeuren, indien ie had ktmnen
blozen. Maar zijn bios was — wie weet waar?

, Al weer foei !* bemam ie ; „ dat is nu toch niet edelmoedig,
juffrouw Henriette!* En hij lei de band zeer gemoedeUk op
zijn gebrosjeerd vest; „ik verklaar D op mijn woord van
eer, dat al wat men daar misscbien vanfluistertonwaaris. 9

Hij Het een korte gebeimzinnige pauze volgen, daarna
ging ie voort:

n Tk mag de frenle Constance heel gaarne; ze is waarlik
alleroharmantst, maar . . . ik heb geen plans, in 't geheel
geen plans. En wilje weten waarom ze me joist gSsteren zo
beviel? 9

,Welnu? 9

Notes, voor de gek hou(l)d- to make a fool of —
ondeugend arch, naughty, teasing — ver»volg- continue
— w e d i k (,1 lay a wager") I venture to surmise, I think it
very likely — ver-beur- to lose, to be punished by the lost
of— wie weet Heaven knows — a 1 weer now again, here
again — dat is nu toch niet edelmoedig why this
is not ffenerouB, I dare say (n u is translated by why and toch
by I dare say) — gemoedelik conscientiously) — ge»
heim-zinn-ig (,secret-sense-d") mysterious — ik mag
...gaarne I like.

152 Beets, N. y A regular coxcomb.

,Omdat ze rich zo voor U interesseerde. 9 En hij aloeg do
ogen liefelik neder.

9 Ls het hens zo, ondengd? 9 plaagde Henriette; 9 je zou
me waarlik nieuwsgierig maken, als ik het zijn kon! 9

t Ze vond Uw voorkomen zo bizonder lief en int&essant, 9
zei van der Hoogen: ,en ze had zo veel van Uw spelen
gehoord. 9 En zich tot mevrouw Kegge kerende: 9 Iieve
mevrouwl verenig U toch met al wat in. de stad amaak
heeft, om Uw dochter te dwingen haar woord te houden. 9

,Dat hoeffc niet meer! 9 zei Henriette glimlaohende : .alles
is bepaald; ik speel Vrjjdag. 9

„Charmant, charmant, allercharmantst! Dat zal freule
Constance verrukken. Dat zal een senzacie in de atad geven.
Een groot stuk, hoop ik . . ..*

9 Ik ben nog niet gedecideerd, 9 antwoordde Henriette:
„wil meneer van der Hoogen me eens helpen kiezen? Zullen
we de piano eens openmaken? 9

„Gaarne, dolgaarne."

v Maar U moet reflekcies maken . . .*

»Onmogelik! onmogelik! 9 riep van der Hoogen. Daarop
sprong ie van zjjn stoel, bracht zjjn hoed in een hoek van
de kamer, waar ie hem zo voorzichtig neerlei, alaof het
een uitgeblazen eierschaal geweest was, ontblootte zfjn
sneenwwitte handjes en nagela eoupSs d Vanglaise, en hielp
Henriette de maziek uitzoeken.

Intussen fluisterde ie halfhoorbaar : 9 Dat jnffertje de Groot
heeft toch een allercharmantst gezichtje! 9

9 Wat onbeduidend 9 , antwoordde Henriette.

B Niet waar? dat is de enigefont? 9 sprak van der Hoogen.

9 Saartje, 9 hernam Henriette, v het is goed dat ik er om denk.

Notes, ondengd (,archnesa, naughtiness !") you naughty
boy ! — nieuwsgierig inquisitive — dat hoeft met
that is not necessary, there is no need for it — ver-rukk-
to ravish, enrapture — dol-gaarne (,madly-gladly") with
the greatest pleasure — on-beduid-end (, without signi-
fication*) not distiguished or marked, somewhat silly — het
is, goed dat ik er om denk („it is (a) good (thing)
that I should think of it (now)" means ,1 might easily
have forgotten to mention it, which would have been
a pity".

Beets, N., A regular coxcomb. 153

Giootmama heeft wel zeer verzooht of je haar een beefcje
gezebchap houden wilt."

,Graag, nicht Henriette! 9 antwoordde Saartje; „ik ga
dadelik/

Ongaarne zag ik de lieve blauwe ogen vertrekken.

Henriette begon te spelen, en de heer van der Hoogen
aloeg de bladen om ; maar ik merkte op, dat ie er somtgds
zo lang mee talmde, dat Henriette, bevreesd dat iehetniet
bjj tgds doen zou, zelf haar hand uitstak, waarop ie rich
dan haastte die hand te ontmoeten, en een allerliefet exkuus
te fiuisteron, of te glimlachen. Over 't gebeel was de bonding
van de jongelui voor de piano zeer vertrouwelik.

Intuasen zaten aan een klein tafeltje de jonge heren Bob
en Adam 6cart£ te spelen om een kwartje, en verminkte de
kleine Anna (want deze drie kinderen sohenen op te blgyen)
de platen van een kostbaar boek tot mislukte knipsels.

Ik had nu geen andere konverzacie dan mevrouw, die me
vooreerst ophelderde, dat de gebeurtenis, die, ,al watinde
stad smaak had" verrukken zou, geen andere was, dan dat
Henriette aanstaande V rg dag op het dameskoncort een obligaat
op de piano zou nitvoeren. De heer van der Hoogen had
haar zo lang gebeden, en de direkoie van het koncert had
er meneer Kegge zo zeer om lastig gevallen, en Henriette
speelde ook zo nitmnntend, dat men niet langer had kunnen
weigeren. Na deze meedelingen begon ons gesprek te kwgnen,
en wist ik niets beter te doen, dan haar af te vragen hoe
't haar in Holland beviel. Zy klaagde daarop steen en been.
Het scheen hier te lande kond en nat te zjjn; de mensen
waren hier stgf en gierig, en altjjd bjj ban kinderen; de

Notes, wel zeer very instantly or urgently — o m- si a (a) g*
to torn — ver-tronwe-lik confidential — om een kwartje
for */« of a guilder — ver-mink- to maim, to deteriorate,
to spoil — op-blgv- to stay up, to spend the late hours
with the grown-up people — mis-lukk- to fail, to be a
failure — gebeur-tenis event, occurrence — aanstaande
Vrjjdag next Friday — de direkcie the directors —
lastig vail-... om to trouble or importune ... for . . . —
uit-munt-end excellently) — steen en been kla(a)g-
(to complain (imploring) „stone and bone" i. e. all the dead
and all the luring elements of nature) to complain very sadly
or very much.

154 Beets, N., A regular coxcomb.

kinderen hadden zoveel kleren aan 't lijf, en de brazen
waren zo tochtig! Maar zij zelf was gelukkig altijd gezond,
en de kinderen en Kegge ook, en ook de hondjes.

De heer Kegge kwam tuis en vertelde zoveel nieuws dat
het blijkbaar was dat ie naar de societeit was geweest, £r
kwam wijn binnen voor de dames, en er word grog gemaakt
voor de heren. De beer Kegge voegde zich bij de piano.
Saartje kwam weer naar beneden en vertelde dat de onde
mevronw Inst had om naar bed te gaan. Ik hield me daarop
met haar bezig door samen de platen te bezien van een
pracbtidtgaaf van Lafontaine. Zij wist zo goed welke
labels door iedere plaat werden voorgesteld, en sprak het
Frans zo good nit, dat ik dmdelik bemerkte dat dit een-
vondig bnrgerdochtertje een zeer goede epvoeding had
gehad, en misschien rnim zo good geprofiteerd had, als ik
van de schone brunette en haar tweejarig peneionaat ver-
waohten durfde.

Er werd nog een hele poos nraziek gemaakt, en mevronw
Kegge sluimerde met haar hondjes in. Zij werd niet wakker
voordat de charmante heer van der Hoogen weer op haar
was toegelopen, zjjn hoofd op de borst had laten vallen, en
betnigd dat hij, meneer van der Hoogen, de eer had haar
dienaar te wezen.

Hij maakte dezelfde phchtpleging voor de jonge dames,
en begon nn aan meneer Kegge.

.Apropos" — zei ie — »goed dat ik er om denk. Br
prezenteert zich eerstdaags een charmante gelegenheid om
iets naar de West te veraenden. Een jong mens aan een
van de buroos zal zich waarechijnlik decideren er heen te
gaan. Hier geen vooruitaichten voor iemand zonder famiKe;
misschien daar nog een plaatsje als blankofficier; honorabele
betrekking!"

Notes, uit*gaaf edition, publication — eenvoudig
simple — plich t«pleg ing ceremony — vooruit-
zicht-en (,prospeets in the future*) hopes or chances of
coming on — een pi aatsje ,a billet* — blank- of ficier
.white officer European overseeer (of negro laborers or workers)
(the word offi cier, which otherwise only has the meaning
of: military officer, may be in this special term a depravation
of the English overseeer) — betrekking situation.

Beets, N., A young lady's torment. 155

, Vooral tegenwoordig I* merkte de heer Kegge aan, „schoon
't bij ons beter is dan in Snriname. Daar zijn de blank-
officiers geheel in verachting. Maar t is dwaas, want zo in
Snriname als in Demerary zijn de meeete direkteurs het zelf
geweeet.*

Henriette werd vuurrood op deze uitspraak. Welke ge-
volgtrekkingen kon van der Hoogen niet nit deze bekentenis
opmaken! Maar de charmante heer van der Hoogen dacht
misschien aan zijn eigen vader, die, zo als ik naderhand
▼ernam, een lozjementhouder te Amsterdam was, en met
wie ie dien ten gevolge niets meer had nit te staan dan dat
ie nu en dan een wissel op hem trok.

Notes, tegenwoordig at present — vooral especially
ver-acht-ing contempt — gevolg-trekk-ing conelu-
8ion — naderhand afterwards — losjement-houder
landlord of an (inferior) hotel — dien ten gevolge on
account of this (fact).

A YOUNG LADY'S TORMENT.

(from a third novel of Hildebrand (in which the author's
own person does not play any part)).

MEISJESKWELLING.

Klaartje Donze zat in de zijkamer van meneer en mevronw
Yernooy in de vensterbank en maakte een schelkoord voor
de aanstaande verjaardag van haar vader, en hief tussen-
beide haar lief gezicht op, om 'es op de Hoogstraat te
fcgken, maar keerde het meestal teleurgesteld weer af tot
haar werk.

Klaartje Donze was een frisse, vrolike, prettige Gelderse

Notes, aan-staande being near at hand — ver-jaar-
d a g birthday — tussenbeide („between-both*) at times,
now and then — 'es (eens) pnce, for a time — te-leur-
s tell- te disappoint.

A

156 Beets, N., A young lady's torment.

deerne, van nog geen achttien jaar. Ze had bruin haar, in
veel lange krullen lange haar wangen neenrallende en voor
't orerige in een zware vlecht op haar hoofd saamgestrengeld,
een sneeuwwit voorhoofd, grote blauwe ogen met een
heldere tinteling en vrijmoedige opslag, blozende wangen,
en een mondje zo plezierig geplooid, dat men niet wist, wat
men er liever van krfjgen zou, een kusof een zoet woordje.

Elaartje Donze was buiten opgevoed, had als kind alle
jaren het eerste groen gezien, kippen, eenden en goudvissen
gevoerd, de kuif bal gestagen en, zolang ze een pantalon
droeg, schillings op een hit gezeten. Ze kende alle aoorten
van bomen uit elkaar, en wist daarenboven wat ze waard
waren. Ze kreeg alle jaren met Pasen een* potlammetje en
hield op de zolder meer dan twintig driven die uit haar
hand aten. Ze groette de knapen van het dorp niet als
„mannen* of w vrienden w , maar als Jannen, Henken, Koerten
of hoe ze moohten heten. Ze zag niet op tegen een beetle
sneeuw of een beetje vorat en had honderdmaal in haar
jonge leven in een regenbui zitten hengelen.

Klaartje Donze was suits enige dagen hg oom en tante
Vernooy te Rotterdam gelozjeerd. Ze was nog nooit in
West-Nederland geweest en had zich machtig veel van het
lozjeren in een stad als Holland's tweede koopstad voor-
gesteld. De donkere Hoogstraat was haar zeker vrgwat
tegengevallen, en ook wist ze niet dat keien en klinkers zo
vuil konden wezen, als die van Rotterdam bg sleoht weer
doorgaans zfjn, wanneer het is (ik gebruik de uitdrukking
van een lieve Rotterdamse zelf ) als of het watersjokola' ge-
regend heeft. Een paar malen was ze uit geweest. De brede

Notes, deerne lass, wench — strengel- to twine —
tint el- to twinkle, sparkle — vrgmoedige opslag free
and open glance — buiten without, on the country —
kuif-bal (,tuft-ball") (feathered) tennisball — schrg lings
.astraddle* like a gentleman rider — hit cad — pot-
lammetje a pet lamb which you feed in your home —
tegen... op-tie- (,look up against") to be afraid of —
hengel- to angle — lozje(e)r- l to spend a few days or
weeks at a friend's, — I to be lodged — vrgwat a good
deal — tegen-vall- to be a disappointment — k li n k e r
paving-brick — doorgaans (, through -going-ly*) generally,

Beets, N., A young lady's torment. 157

Blaak met haar menigte Tan winkels, de Boompjes, en de
vrohke Wijnhaven met haar schijnbaar door elkaar gewarde
schepen met kleurige wimpele en nommervlaggen, de deftige
Leuvehaven, met haar statige huizen, bevielen haar nogal;
maar het Nieuwe Werk vond ze de moeite niet waard een
wandeling genoemd te worden. Het meest behaagde haar
het ruime riviergezicht op het Hoofd; maar oom Vernooy,
die het haar deed genieten, vond het er te winderig en
moeet er de rug aan toekeYen, terwijl zg met een lachend
gezicht de wind liet begaan, die de strikken van haar hoed
deed plapperen tegen de luifel, en de tip van haar sjaal
achter haar opdreef. Voor het overige Hep zij met meer
gerustheid achter de paarden in haar vaders stal, of onder
de koeien op haar vaders weide, dan in het gedrang van
een Botterdamse straat, waar horen en zien haar ver-
ging van de menigte van dverrijwagens, die ze meende dat
het altijd opzettelik op haar tenen gemunt hadden. Meer
dan akelig vond ze het, wanneer (als in de Draaisteeg
geschiedde) de grond zich plotseling voor haar voeten opende,
of smerige pakhuisknechts met roHende vaten haar gedurig
noopten de toevlncht te nemen tot een of andere stoep, en
als er van ogenblik tot ogenblik iets Hit de lucht werd
neergelaten, dat van onderen scheen genoemd te worden.
Haar oom en tante meenden het zeer goed met Klaartje,
en waren allerbeste, hartelike mensen, die haar met veel
nadrnk te lozj^ren gevraagd hadden, bij gelegenheid dat zij
haar ondere in de verleden zomer op een klein toertjenaar

J^otes. w i m p e 1 streamer, pendant — be-vall- to please,
to be of one's taste — plapperen tegen de luifel dash
against the (broad) brim — nogal tolerably — begaan la (a) t -
to give free play to — horen en zienvergaatme
(.hearing and sight are going lost for me") I am almost quite
beaten deaf and blind (by the noise and bustle around me),
I'm about to lose my ,seven senses* — opzettelik wilful(ly),
designed(ly), on purpose — het gemunt hebb-opto
have an intention against — smerig greasy, filthy — p a k -
h u i s warehouse — »van onderen" „(Go away there) from
below 9 is a usual phrase, by which laborers or porters address
the passers by, when something heavy is about to be hoisted
down into the street.

158 Beets, N., A young lady's torment.

Kleef een bezoek hadden gegeven; maar ze namen joist niet
veel deeJ aan de vermaken der stad. Klaartje had gehoord
dat er te Rotterdam een schouwburg was, waar de Hol-
landse en de Franae akteurs uit den Haag beurtelings
het toneel betraden, en niet minder dan drie konoertzalen.
Dien ten gevolge had ze zich voorgesteld dat deze etabliaae-
menten machtig veel tot haar genoegen zouden bjjdragen
en haar op een gans nieuwe wgze zouden vermaken,
Meneer Vernooy was de goedhartigste koopman, die ooit
op twee, benen liep, en zjjne even goedhartige vrouw hoorde
nooit een boos of onaangenaam woord nit zy n mond ; hrj
was altyd even zjoviaal en opgeruimd; maar 's-avonds, als
ie zyn kantoor aloot, toog ie naar de societeit Amicitia en
maakte daar zjjn vaste party tje; daarop kwam ie metslaan
van tienen tuis, en was dan wear even goedhartig en
zjoviaal als toen ie uitging; maar van schouwburg of koneert
was intussen niets gekomen.

Deze teleurstellingen maakten evenwel de lieve Clara niet
neerslachtig. Ze bleef de haar eigene bly geestigheid behouden,
ofschoon ze nu en dan wel eens naar huis verlangde, al was het
maar alleen om te weten of de duiven haar nog zouden kennen.

Nu zat ze in de vensterbank aan de donkere Boogstraat,
en dacht aan buiten, en keek dan wear eens naar de straat,
en verwonderde zich over het aantal malen dat een lantaren-
vulder door de volksmenigte in het uitoefenen van zjjn beroep
werd gestoord. Het was omstreeks twaalf uren, en het
koffiegoed stond op tafel.

Mevrouw Vernooy kwam binnen. Zy was een dikke dame
van een feertig jaar met een rozerood gezicht en een be-
langrijke onderkin en die, als ze sprak, een rij zeer grote

Notes, schouw-burg theatre (a stately antiquated term)
— b g - d r a (a)g* to contribute — opgeruimd cheerful —
toog went, past tense of the old medieval verb tie(h)-
Germ. Ziehen, to draw, to draw on, to proceed — een par-
ty tje maken to have a little robber (at cards) — met
si aan van tienen on the stroke of ten o'clock — neer-
slachtig melancoly, dull („ down-beaten") — al was
f t maar alleen if not for any other reason, only ... — be*
r o e p . profession, functions — goed subst. things — be-
1 a n g - r y k , important ", pretty Targe.

Beets, N., A young lady's torment 159

witte tanden oniblootte. Ze droeg een heel blonde toeronder
haar mats, en was gekleed in een eohot&merinossen japon
met aanmerkelike ruiten. Stilzwijgend zette ze haar abatel-
mandje ep tafel neer, en begon koffie te zetten.

w Nu Klaartje," zei ze, terwijl ze water opgoot, „er is
goad nieuwa. We hebben een prettig voornitzioht tegen
overmorgen.*

t Tegen overmorgen, tante," zei Klaartje, bet scbelkoord
op de vensterbank neerwerpende en een vrolik gezioht
tonende.

t Ja, f antwoordde mevrouw Vernooy; »raad eens wat?*

,We gaan naar de kom6die."

,Nee kind I er is Vrgdag geen komedie."

,Naar bet konoertl'

»Afie, mis! 1 zei tante, en bang dat er nog meer ver-
makelikheden van die soort in de weelderige verbeelding
van haar nicbtje op zouden koraen, voegde ze er by: „we
gaan nit dineren. 1

*Uit dineren, 1 hernam Klaartje, een weinig neergeala-
gen; ,en b$ wie?"

„Ja, dat is bet pant! Bg wie?*

t Da£ kan ik onmogelik raden."

„Nn; ik zal 't je dan raaar zeggen; bij defamilie Witae.
Oerrit is overgekomen .... Nn, Klaartje, bloos maar zo niet/

,Iieve tante, ik bloos in 't geheel niet,* zei Klaartje,
opstaande en in de spiegel kjjjkende; „ik heb immers die
man nooit in mjjn leven gezien!*

,Dat'a goed; maar je bebt genoeg van bem gehoord,"

Notes, aanmerkelik considerable, pretty large —
koffie sett- to make the coffee — mis! failed! not that!
— ver-beeld-ing imagination — ik zal *t je dan maar
zeggen I'll make up my mind and tell yon (The idea of
making up one's mind is expressed by the words dan maar.
Litt. I'll 9 then only 9 tell yon) — Nu, Klaartje, Why,
Clare — bloos maar ze niet Don't blush like thai. You
may do without blushing. (The idea of doing without is conveyed
by the word maar .only") — Ik beb immers... met
gezien I have not seen . . ., have 2? — d a t's goed that's
all right, I don't deny that, I don't say anything to the
contrary.

160 Beets, N., A young lady's torment.

hernam tante met een lachje: t en hfj interesseert je wd*
Klaartje liet tante praten, en nam haar schelkoord weer op.
Inderdaad, het was alles behalve een onwaarheid dat de
lieve meid genoeg van de jonge Witze vernomen had.
Mevrouw Vernooy was een goede vronw, ik geloof dit reeds
te hebben opgemerkt, maar die joist niet gebukt ging onder
pvermaat van verstand. Zij had volstrekt geen kinderen,
schoon haar welvarend voorkomen de spotteroij had nitge-
lokt dat ze er wel gehad, maar ze even als Satornus,
heidenser gedachtenisse, opgegeten had ; en daar ze twee
meiden hield, die nog daarenboven door een naaister, een
werkster, en een oppasser ondersteund werden, was haar
leven vrg gemakketik, liever nog: ze had mete te doen.
Van lektaor hield ze joist niet bizonder veel, behalve als
ze ziek was, iets dat haar zelden gebeurde, en daar ze zich
toch gaarne ergens mee vermaakte, had ze er haar zinnen op
gezet te bestoderen, welke mensen te Rotterdam en elders
alzo geschikt waxen om te samen in het huwelik tetreden.
Veelal leidden deze berekeningen tot geen degelik rezoltaat ;
maar no, een mooi nichtje te lozjeren hebbende, kon ze niet
nalaten haar in dit opzioht zo spekolatieve geest met
deze bezig te honden, met het vaste voornemen deslotsom
van haar overdenkingen indien mogelik te verwezenliken. Na
lang rondzoeken, reeds voordat Klaartje gekomen was, en
na haar in gedachten meer dan tienmaal telkens met een
andere broidegom voor het altaar te hebben gebracht, was
ze eindelik stil blijven staan brj het denkbeeld dat de jonge
student Witze een geschikte partij voor haar nichtje zijn

Notes, h g interesseert jewel he does interest you
(that's a fact) — alles behalve anything bot (the English
phrase: all but is translated by zo goed als) — ver- ne(e) in-
to learn, to hear — joist niet not exactly, ironically for: not at
all — dat ze er wel gehad had; er means (Borne) of them
—- heidenser gedachtenisse of heathenish memory —
liever nog or rather — welke mensen... alzo geschikt
w a r e n which people from different sides and corners were fit : . »
— veelal mostly — slot-som final conclusion — o v e r-
denking meditation — ver-wezen-lik- to realize — was
stil b 1 y v e n staan bjj had stopped short at, had arrested
her thought at — een geschikte party a good match.

Beets, N. v A young lady's torment. 161

zou. Deze was een jaar of vyf ouder dan zjj ; zijn ooders
bezaten een redelik vermogen en behoorden daarenboven
tot haar beste vrienden, waartoe hoofdzakelik meewerkte
dat er niemand in de ganse Erasmiaanse stad gevonden
werd, die geduldiger en liefderijker de lofredenen op de
knappe zoon aanhoorde dan meneer en mevrouw Vernooy,
Toen ze dit huwelik due bjj haarzelf had vastgesteld,
kon ze zich onmogelik in de toekomst enig gelak voor
Klaartje denken tenzjj het werkelik, eerst voor de burger-
Hke stand voltrokken, en vervolgens door haar lievelings-
preker ingezegend was, en begon het ook langsamerhaid
tot de artikelen van Haar Ed. geloof te behoren dat het in
de hemel aidus was besloten! Ze twijfelde er dan ook
geen ogenblik aan of Gerrit zou tydens het verblyf van
Klaartje wel eens overkomen en pijnigde zich met te willen
uitspeuren hoe deze overkomst dee noods door te drijven
zou zijn. Ongedaohtig aan de woorden van haar grote
tgdgenoot Napoleon Buonaparte (van wie ze, in 't voorbij-
gaan gezegd, nog niet volkomen geloofde dat ie werkelik
dood was), dat niets de harten zo zeer bevriest als de
vurige geestdrift van andere, was ze begonnen om dageliks
op zeer ongepaste ogenblikken, uit een opene rede, de
roem van de jongeling uit te meten, en gebruikte daartoe
al de lofredenen, die ze uit de mond van meneer en
mevrouw Witze had opgevangen; en daar deze met ver-
wonderlike eenstemmigheid op het punt van Gerrit's knapheid
neerkwamen en inhielden hoe werkzaam Gerrit was, en
hoe verstandig Gerrit zich te Leiden onder de jongelui

Notes, een jaar of v {j f some five years, about five years
— b e- z i 1 1- to possess — hoofdzakelik („head-sake-ry")
principal(ly), chief(ly) — ,the Erasmian city" (Desiderius Eras-
mus, the very learned Dutchman, was born in Rotterdam towards
the end of the 15 th century) — burgerlike stand civil
state — vol-trekk- to contract, to conclude — lieveling
favorite —Haar Ed (el e's) that lady's — zu t w jjfelde . . .
dan ook niet no mors indeed did she doubt — t fj d e n s
during — des noods in case of need — gedacht-ig
thonght-fal — in 't voorbg-gaan gezegd (,(it be) said
in the passing by", by the bye — uit een open rede of a
sudden impulse -— een-stemm-ig ( ,one-vote-d") unanimously).

162 Beets, N., A young lady's torment

gedroeg, en hoe gezien Gerrit b§ zijn professoren was, en hoe
(Writ in aUe wetensehappen tuia was, kreeg de bljjhartige
Clara natuurlik geen ander denkbeeld van de bewierookte
jongeling dan dat van een ondraachelike pedant, een eroort
van wezen dat in haar ogen wel het alleroniiitstaanbaarste
aller kreatoren mocht geacht worden ; reden waarom ze zich
wel gewacht had naar het niterlik van deze onmens te
vragen, bfj zich zelf vaststellende dat het niet anders kon
of hi) moest sprekend lijken op de bleke ondermeester van
het dorp in haar vaders nabuurschap. Mevronw Witze
had de dwaasheid gehad, zonder Gerrits weten, daar ie
zelfe niet vermoedde dat zgn goede mama dergelijke prullen
bewaard had, afschriften te verspreiden van een paar versjes,
die Gerrit op zgn twaalfde jaar gemaakt had en die natuurlik
middelmatig waren, maar, zoals verzen van kinderen meestal,
in zulk een hoog ernstige toon geechreven en zo vol van
dood en eeuwigheid, dat Klaartje, aan wie ze getoond waren,
er in haar hart vrolik om gelaehen had. Het vooruitzicht
dus van met deze wonderman aan een tafel te znllen zitten,
wond haar volstrekt niet tot die graad van opgetogenheid
op, waar haar tante op gerekend had.

„Het zal zeker een heel feest zgn,* ging deze waardige
dame voort, om Klaartje tot groter verrukking te nopen;
t Gerrit is gepromoveerd."

Notes, zich ge-dra(a)g- to behave — gezien .well
seen*, in favor, in the .good books* — denk-beeld
(.thinking-image 9 ) idea — pedant conceited (fellow) —
on-uit-staan-baar ( ,un-out~stand-able' ) insupportable,
unbearable — zich wel wacht- to avoid very carefully
(doing) — niterlik exterior, appearance, good or bad looks
— o n-m e n s .monster* — sprekend 1 § k- to be a perfect
likeness of — ver-moed- suspect — a f-sch r i ft (.off-
writing*) copy — meest-al mostly — eeuw-ig-heid
eternity — op-wind- to pull up, to excite — op-ge-
t o g - e n („drawn-up*) enthusiastic — een heel feest quite
a festival — ver-rukk- to enrapture — promove(e)r-
to promote, to take one's degree, to be made a doctor.

163

THE SPAEK OF LIFE,
by M. P. Lindo.

EEN VONKJE.

Het is lauw, zoel weer. De zuidewind waait flauw, met
afgebroken zuohten, en de zon straalt zaeht en warm door
die lichte wolkenlagen en het doorechynende nevelfloers,
die haar glans matigen. Het is alsof de koude geheel enal
uit het veld geslagen was. De bomen hebben de schitterende
rgp, hun winter-hof kostuum, van de dorre leden afgeschud ;
de gskegels zgn tranend weggesmolten van de daken, de
witte sneeuwtapijten, die door de noordwestewinden, ter
ere van de gryze vorst van de winter, overal gespreid
waren, zyn opgerold, en de beekjes en water en, die inzijn
tegenwoordigheid verstyfden en een deftig stilzwijgen be-
waarden, zyn weer aan het kabbelen en het babbelen als
vanouds.

Het is een verrukkelik iets, de warme lucht in te ademen
als men de dear aitkomt; het is een kostelik iets, te be-
seffen, dat men nog een neus heeffc, zonder met honten
vingers daarnaar te moeten tasten. Ik trek myn lichtste
overjas aan, met een gevoel van weelde, dat ik in lang niet
gekend heb, en stap de poort uit. Het doet er niet toe
welke poort, en het komt er volstrekt niet op aan, waar-
heen ik ga, het is me volstrekt onverschillig of de wind me
in het gezicht waait, of niet ; integendeel, ik tart hem uit,
ik zuig hem in en haal diep adem, en verbeeld me dat myn
longen eerst nu weer recht vry werken, als de koledamp
van de stad daar uit- en de vrjh'e buiteulucht er weer inkomt.

Aldus genietende, slenter ik verder. Ik behoef niet als

Notes, floers crape, cover — ma tig- to temper —
tra(a)n- (verb) to •tear*, to water — kabbel- to ripple

— het doet er niet toe it does not matter (= h e t
komt er niet op aan) — uit-tart- to defy, to challenge

— sick ver-beeld- to imagine, to fancy — slenter-
to saunter, to walk at a slow pace.

164 Lindo, M. P., The spark of life.

een lokomotief vooruit te stomen, om warme voeten te
krijgen, integendeel, ik laveer heen-en-weer over de weg,
om de waterplassen te vermijden, met al de deftigheid van
een Kenlse aak op het IJ, en het is me recht aangenaam
hier en daar de voet op een weke plaats te zetten, terwijl
mijn tenen nog in de herinnering tintelen van de onzachte
ontmoeting, gedurende de vorst, met kwaadaardige, onge-
voelige, tot steen bevroren aardklompen, die nu slechts zachte
kussens vormen, waarop mijn voet gaarne rust.

Al verder en verder. Wat is het doodstil bniten ! Geen
vee in de weiden, geen kikkers in de sloten, geen gezang van
vogels in de bomen. Hier en daar een ekster op hetbouw-
land of een traagvliegende kraai, — de lijkbidder van de
winter, — en zelfe geen insektje op het pad en geen mug
in de lucht. Er is iets indrukwekkends in deze stilte, en
terwijl ik voortslenter, zou ik niet, — om ik weet niet
hoeveel, — willen hebben, dat ze afgebroken werd. Het
komt me haast als een onbeschaamde stoornis van de rust
voor, als een dor takje van de bomen aan weerskanten van
de laan (want ik ben een zijweg ingeslagen) door de zuchtendo
wind afgeknapt wordt en ritselend langs de stam naar
beneden valt.

De weg sliugert en kronkelt aanvallig; maar waarheen?
Bechts is een brede sloot met een hoge doorneheg aan do
overkant, met dicht beplante berken en esbomen daaraohter.
Links is weer een rij bomen, spichtige peppels, natuurlik
weer een sloot, en daaraohter uitgestrekte weilanden, met
plassen water, en afgeknotte wilgebomen, tot over de enkels
in de modder, en hier en daar een skeletachtig hek, om
een weide af te sluiten, en lange, rechte, zilveren water-
lijnen in de tussenliggende sloten. In de verte is de kirn
beneveld, en ik ontwaar slechts ten halve een dorpskerk-

Notes. aak flatbottomed barge — ekster magpie —
kraai crow — ljjk-bidder .corpse-inviter*, undertaker,
mute — indruk-wekkend (.impression-waking") imposing
— ik sou niet willen hebben 1 should not wish —
aan weerssjjden van on both sides of — in- sla(a)g-
to turn into — aanvallig charming(ly) — p e p p el (or
populier) poplar — afgeknot pollard — tot over
oeyond (the ankles) upward.

Lindo, M. P., The spark of life. 165

toren en de daken van enige nederige woningen, met bomen
daaromheen. Zo ver het oog reikt, is er mens noch vee
te ontdekken.

Ik slenter verder. De hoge heg rechts blijft onafgebroken
langs de weg lopen; links wordt echter het gezicht over
de weilanden door elzestruiken belemmerd, die aan de
overkant van de sloot groeien en peinzend hun takken over
het modderige, stilstaande water laten hangen. De stilte en
het gevoel van eenzaamheid zijn zo groot, dat ik onwille-
kenrig een ogenblik blgf staan, om naar het een of ander
geluid, van mens of dier, te luisteren. — Ik hoor echter
niets, — niets dan het zaehte znchten van de wind, en het fluiste-
ren van de boomtakken, als ze zich lui heen en weer wiegen.

Waar leidt de weg toch heen? Hij is sints lang niet
begaan — of teminste niet druk bezocht, — want het voet-
pad aan weerskanten is reeds half met kort gras bedekt,
en hoewel er oude sporen z\jn van wielen en voerwerk op
de morsige rjjweg, is het duidelik, dat sedert de dooi geen
wagen of kar die weg gevolgd heeft.

Maar zie! mjjn nienwsgierigheid zal spoedig bevredigd
worden. Ik ontdek een gaping in de doorneheg? onwille-
keurig verhaast ik mjjn schreden en sta voor het brede
gzeren hek van een onbewoond buitentje.

Dat het onbewoond zyn moot, zie ik met de eerste oog-
opelag. Want het (jzeren hek met zgn vroeger vergolde
lansspitsen is van aohteren met verweerde planken dioht-
gemaakt; de ketting van de bel is opgeknoopt en hmngtin
roestige verveling boven het bereik van de voorbggangers,
en naast het hek, even boven de heg mtkgkende, is een

Notes, nederig low — ont-dekk- discover — els
alder — be-lemmer- (from lam lame) to hinder, to impede
— een-zaam (, one-some") lonely — on-wille-keur-ig
(„un-wil-choice-y") unwilful(ly), involuntarily — Waar leidt
de weg toch heen? whither does the way lead, I wonder?
(I tconder is translated by tooh) — be-soek (.be-seek") to
visit — voer-werk work of transporting — be-vred-ig-
(firom vred(e) peace) to pacify, to appease, to satisfy —
b n i t e n (abbreviation of baitenplaats) country-seat,
villa — ver-weerd weatherbeaten — ver-vel-ing an-
noyance.

166 Lindo, M. P., The spark of life.

plank gespijkerd, met dat onuitblijvende opschrift van al
onze aardse woningen: „te huur of te koop", in sombere,
afdruipende, zwarte letters, op wat vroeger een witte grond
geweest is, te lezen. Ik kan van het huis zelf niets zien
dan het dak, met vanouds vergnlde weerhaan, die nil stijf-
hoofdig de Natuur tot een leugenaarster wil maken, en
noordewind aanwjjst. De rode pannen van het dak zijn ge-
deeltelik al met mos begroeid, en een enkel luikloos zolder-
raam staart met zijn dof geworden glas als een blind oo£
over het hek heen. Mijn belangstefiing wordt opgewekt;
waarom weet ik niet, tenzij a) wat onbekend is die uhV
working heeft, en ik gevoel een onweerstaanbare lust om
erbinnen te komen, het huis op te nemen, door de verlaten
tuinen te wandelen en rond te slenteren, en door de vensters
in de eenzame kamers te gluren, die ik me alleen nog door
nijdige ratten en ritselende muizen, achter de verkleurdo
behangsels, bewoond voorstel. Maar het hek is gesloten en
de beg is dicht en hoog ; ik zoek tevergeefs naar een ingang.
Ik loop verder, tot de weg en de heg een draai nemen, en
blijf daar staan, om te beproeven het huis van terzijde te
zien. Dit gelukt niet, want het plantsoen is dicht en alleen
het dak en de stijfhoofdige weerhaan zijn zichtbaar door
de takken van de bomen. Maar er is nog iets verder een
gat in de heg, en de sloot is droog, en als ik de hoed afneem
en me buk, kan ik er best doorheen komen. (De grijnzende
waarschuwing, „hier liggen voetangels en klemmen" door
wind en weer verbleekt schrikt me niet af.) Al tref ik op
die eenzame plek mensen aan, ze zullen me niet houden
voor een dief of een stroper — ik moet ook stellig het
buitentje zien! — wie weet of ik het niet voor een prijsje

Notes, on-uit-blgv-end (,not staying out or away")
never-missing, unavoidable — gedeelte-lik partial(ly) —
belang-stell-ing interest, inquisitiveness, curiosity —
ten zg if not, unless — glu(u)r- to peep, have a look —
be-hang-sel (.hangings,) wallpaper — eich voor-stell-
(=zich verb eel d-) to imagine, to fancy — te ver-
geefs in vain — voetangels en klemmen mantraps
and springguns — af-schrikk- to deter — Al... ik
even if I... — strOp-er poacher — voor een prgsje
(or e e n p r i k j e) dirtcheap, a bargain.

Lindo, M. P., The spark of life. 167

kan huren voor de zomermaanden? Aangename beelden van
een optrekje buiten doorkruisen mijn brein : ik laat de teugels
aan mijn verbeeldingskracht, geef me zelf, om zo tezeggen,
de sporen en sta een ogenblik later in de tain, half geschrikt
over het geraas dat ik gemaakt heb met door de heg te
komen.

Was het al stil en eenzaam op de weg, de stilte en een-
zaamheid hier zijn nog eens zo treffend. De slingerende paden
v66r me zijn week en papperig en glibberig, groen uitge-
slagen, zonder voetsporen en kil. Er is dicht kreupelhout
tegen de heg geplant en sombere groepen van magere
dennen en spookachtige berken, met bleke, witte bast, en
van hulststruiken, met verrottende rode bezign, wisselen
elkander af. Ik sta een ogenblik besluiteloos en sla daarop
een pad in, dat, naar ik me verbeeld, me het eerst naar
het hois zal brengen. Enige dorre bladeren van een hoop
in het midden van het pad, worden door mjjn onverwachte
nadering, — of door de wind, — opgejaagd en vluchten,
angstig ritselende, over de vochtige grond voor me uit,
totdat ze zich op modderige plekken zenuwachtig platdrukken
en me in stilte laten voorbijgaan.

Daar is eindelik het huis, of liever het hjk van het hois.

De witte muren, de bleke wangen, met de gele tint van
verval en verwaarlozing overdekt; de deuren en vensters
als ogen in de doodslaap vastgesloten ; de vermolmende leden
van de stoep, nit hun verband geraakt en gebarsten; de
goten scheef hangende, en de regenpijp schnins nit elkaar
geraakt, en op een onnozele, hulpeloze wijze gapende en
kwijlende.

Er zijn bloembedden voor enkele ramen, met zwart-
bevroren, rode maandrozen en andere planten; de kamper-
foelie kruipt onopgebonden en verward neerhangend, als

Notes, aangenaam agreeable — optrekje a (small)
dwelling-place on the country, which is leased for summer —
ge-raas noise — nog eens zo twice as much — glib-
berig slippery — uit-geslagen overgrown — hulst
holly — nader- to approach — voor me nit on before
me *— ofliever or rather — ver-molm- to moulder —
verband connection, joints (from bind- to bind) — on-
n o z e 1 imbecile, silly — kamperfoelie caprifolirm.

168 Lindo, M. P., The spark of life.

ongevlochten haartressen over de ongastvrge ingang, de
gespleten pannen zyn van het dak afgewaaid, en de brokken
Uggen nog op de stoop. In mgn verbeeiding zie ik de
sgpelende waterplassen op zolder, in gele vlekken op de
plafonds daarbeneden doorechemerend, en desalpeter-kristallen
tegen de muren.

Er is iets onbeschrijfelik pijnliks voor my in dergelike
tokens van verval. Wij weten wel, dat wy geen eeuwige
woningen hier oprichten ; — maar een plek van onze schone
aarde, waar eens gezelligheid en vrengde geheerst heeft, en
die nn eenzaam en verlaten daar staat, beeft iets van een
open graf, dat, mij teminste, altjjd diep treft.

Waar zijn de vroegere bewoners van het huis? — Waren
het rijke lieden, die, het stille bnitenleven moede, nn de
drnkke stad bewonen en, als nitgevlogen vlinders, bet lege
hnisje aehterlieten ? — Waren het jonge mensen naar ver-
andering hakende, — of een bejaard paar, dat nn nog
rtistiger ligt dan zelfs hier bniten? — Ik verdiep me in
allerlei gissingen, en vermaak me met allerlei verbeeldingen,
en slenter zodoende voort, met mjjn stok diepe ronde gaten
borende in de kleverige randen langs de paden, totdat ik
de hoek van het huis om&la.

Ha! daar zijn tokens van mensen. Een groene oaze te
midden der woestijn. Een klein bloembed, pas opgemaakt
en waarnit de kroknsjes de bonte hoofden verheffen en zich
in de zonnestralen koesteren. Er zyn ook kleine voetstappen,
als van een kind, in het rond, en het bedje is niw en
onbandig opgeharkt, en hier en daar staan takjes van groene
dennen tnssen de bloemen; — daar heeft een kind gespeeld,
op dit eenzaam plekje, en het work van zgn kleine handen
is aangenaam en vrolik te zien.

Het heeft mij ook, — tot het geluk van myn lexers, —
nit mjjn sombere mijmeringen opgewekt, en ik stap door,

Notes, g a s t v r g not „gnest-free" but hospitable, from the
old verb ni- to love (Cp. Eng. friend and the adj. f(r)ond
of) — der-gelgk similar, the like — het st. b moede
tired of the ... — h a (a) k - naarto long for — ve r- di ep-
(to ,for-deep") to plunge — zo-doende (, to-doing*) in that
way — woest-fln desert — on-hand-ig (,nn-hand-y")
awkward(ly).

Lindo, M. P., The spark of life. 169

tot ik aehter het bins kom, van waar e6ne rechte laan naar
een wit hekje voert en tdtkomt op een landweg, waar ik
eene kleine boerewoning zie liggen. Ik volg de laan, maak
het hekje dat alechts met een stak halfverrofc touw dichtge-
bonden is, open, en word aangegaapt door een stevige boenn,
die in de deur van het hnisje op een prozalse wijze aard-
appels zit te schillen.

.Vrouwtje,* zei ik, ,aan wie behoort dit bnitentje?"

„Wil meneer het misschien kopen of huren?" was het
antwoord.

„Misschien. Maar wie heeft daar het laatat gewoond?"

.Wei wie anders dan de one jnffironw!"

„En wie was de one jnffrouw?"

,Dezelfde, die, met Jnni wordt het een jaar, gestorven
en begraven is.*

,Maar heeft ze geen kinderen, — ik mean neven of
nichtjes, hier achtergelaten?" vroeg ik terwijl mgn gedaohten
nog met het bloembedje bezig waren.

„Nee, meneer! De plaats hoort nn aan haar broer in de
Oost; het is voor een prikje te koop of te hnnr. Maar
nieniand wil er aan; want het is een vochtig nest. — Ik mag
ook wel lijden voor mjjn arm kind, dat het langleegbljjft!*

„Hoezo?* vroeg ik.

„Meneer," hernam de goede vrouw, met beide ellebogen
op de knieen steunende, met een halfgesohilde aardappelin
de linkerhand en het mes in de reohter: „de juifer was een
raar mens. De dokter zei, dat ze menseschnw was, omdat
ze nooit uitging en niemand b\j haar kwam dandedomine,
en ze sat de hele dag, als het mooi weer was, in haar
grote stoel in de tnin, met de meid aehter haar, en deed
niets dan naar de bloemen kjjken, en ze had niet eens een
kat bg zich — en als het 'a-winters was, zat ze in de
kamer bij de bloememand, en keek uren achtereen daarnaar,
en was altjjd blij als de knop nitkwam en al bitter boos

Notes, a a n -g a a p - to gape into the fate^ to stare at (with
open month) — aara-appel (.earth-apple") potato — nie-
mand wil er aan nobody likes to pnt himself to it, to take it
for himself — ik mag...lgdenl oonld like, I have no
objection — do mine* parson, clergyman — achter-een
(or aehter elkaar) at a stretch.

170 Lindo, M. P., The spark of life.

als zo'n onnozele plant doodging. Maar bet liefete plekje
van alle voor haar was aan de gindse kant van bet hun,
naar bet zuiden toe, en daar had ze altijd haar vaste plaate,
en daar zat ze altijd, zolang de zon scheen, — en was
alleen ontevreden als de toinman, terwijl ze er was, kwam
werken; — want menseschuw was ze, als een wild konjjn,
dat is zeker, — 't was soms net of 't haar in het hoofd
scheelde, meneer. Zo gebenrde het eens, dat mijn onge-
lnkkig kind, want het is een meisje, meneer, dat nu al
acht jaren oud en doofstom geboren is en een arm sukkeltje
is en blijft, meneer, daar in de tuin was gekomen, en of
de meid en de juffer al riepen, meneer, daar bleef bet, om
reden, meneer, dat het niet kon horen, dat gezeid was, dat
het weg zon gaan, en de meid, meneer, die Hep er op toe
en schudde het bij de arm en gaf het een klap, — en toen
schoot ik juist bijtijde toe, en nam mijn kind op, en lei het
nit aan de meid en de juffer, dat het scbande was zo'n arm,
onnozel schepseltje te misbandelen; — want ik was niet
bang voor haar, meneer, en zei 'er gedncht de waarheid.
En toen de oue dame vernam dat mijn ongelukkig kind,
meneer, doofetom was, en praten noch horen kon, nooh iets
leren, zei ze niet veel, maar alleen, dat het kind maar vrij
in de tuin moest komen spelen, wanneer het won. En zo
gebenrde het dat de kleine meid alledag daarnaartoe ging,
meneer, en de oue juffer kreeg langsamerhand zinnigheid in
bet schepseltje, mogelik omdat het zo hnlpeloos was, en
haar niet door praten kon vervelen, — en ze leerde bet
kind zelf bloemen poten en opbinden, en gaf het kind allerlei
mooie prenten, die de meid voor haar nit de stad moest
brengen, als ze er heen ging, en het kind, dat lastig en
knorrig geweest was van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat, werd nu zo zoet en zo lief, dat het een plezier is, —

Notes, dood-gaa- („to go dead" comp. to go mad) to
die — naar... toe towards — tevreden contented,
satisfied, pleased — of... a 1 though, . . ever so much ; in spite
of. . ,'s (doing) — weg gaa- to go away — bg-tgd-s in
time, in the nick of time — uit-legg- to explain —
mis-handel- to maltreat — zinnigheid dialectical
for zin pleasure, fancy, liking, desire — allerlei all
sorts of.

Conscience, H., How to write a letter to him. 171

en hot was een zwaar verlies voor haar, toen de one,
menseschuwe joffer stierf, en we konden het schepseltje niet
aan het verstand brengen, dat het niet weer in huis of in de
tain bg haar komen moest, — en altjjd door is het kind bezig
met het bloembed, op de lievelingsplek van de oue joffer, in
orde te honden, net alsof ze er nog was, — en is altijd welte-
yreden en vrolik als ze in de tain mag peuteren, — en daarom,
meneer, hoop ik, dat de plaats lang nog leeg zal blijven.*

Ik wandel langsaam huiswaarts door de stiUe natuur en
met een geheel andere indruk van het verlaten hois dan ik
eerst had gekregen : — het komt me noch zo woest, noch
zo eenzaam voor: het is voor mrj onafscheidelik geworden
van het aandoenlike beeld van de ziekelike, mensenschaw
genoemde jaffer en van het hulpeloze kind, dat een laatste
vonk van schone liefde opgewekt had, die nit het hart van
de onde dame in dat van het ongelukkige wiohtje terugge-
kaatst was, en daar niet oitsterft, maar voortbrandt en
voortsmeolt en glinstert en gloeit met onverminderde kracht,
en van hart tot hart, van mens tot mens elektries overspringt,
terwgl het dor gebeente in het graf vermolmt.

Oelukkig alle, die zich bewust zijn een dergelgk vonkje
in hnn verlaten woningen eene te hebben doen ontbranden !

Notes, aan 't verstand breng(en) to make . . . under-
stand — p enter- to be stirring and doing — aan doe n-
1 i k affecting, moving — w i c h t little child or creature —
bewust (from we(e)t-, wit- to know {wot)) conscious —
ont-brand- („un-burn") to catch fire, to gleam. -

HOW TO WRITE A LETTER TO HIM,
by H. Conscience *).

Op een heldere herfetdag verliet Trien met huppelende
tred het dorp om zioh huiswaarts te begeven ; haar gezicht, door
een zoete glimlaoh verhelderd, verried blijdschap en vrolike

• *) The Flemish-Dutch of this author has been transposed
here into ordinary Dutch.

172 Conscience, H., How to write a letter to him.

haast; licht gingen haar stappen door het mulle zand van
de weg en bij pozen stegen er enige onverstaanbare klanken
nit haar hjjgende borst, alsof ze tot zicbzeif sprak — in
de ene hand hield ze twee grote vellen schrgfpapier, in de
andere een pasvermaakte pen en een flesje met inkt, dat
haar door de koster was verschaft.

Onderweg ontmoette ze de mooie Eaat van de klompe-
maker, die al zingende, met een maat klaver op het hoofd,
nit een zjjweg toad en haar vriendin staande hield met
de vraag:

„He, Trien, waar loop je naar toe met dat papier? Wat
heb je een haast; er is immers geen brand? — Vertel 'es,
hoe gaat het al zo met jnlli Jan, he?*

„Met onze Jan, zeg je?* antwoordde Trien. „Kaatjelief,
dat weet de lieve Heer. Sedert ie vertrokken is, hebben we
maar drie keren tijding van hem gehad, dat ie gezond was.
Nu is het al zes maanden geleden, dat een kameraad uit
Tnmhont in de Kroon een boodschap voor ons heeft afge-
geven; maar het moot niet heel makkelik zijn, want hij
figt ergens boven Maastricht, en er komen toch alle dagen
geen kennissen van zo ver naar deze kant.*

„ Zoo, kan ie dan niet schrijven, Trien.*

„Hij kon het teminste vroeger wel; want toen we klein
waren en samen bij de koster school gingen, toen heeft ie
nog een prgs gehad voor het schrijven. Maar nu zal ie
't wel vergeten zjjn, net zo als ik.*

„En wat ga je dan met dat papier doen?*

,Ja zie je, Kaat, sedert twee maanden heb ik mijnoude
schrijfschrift weer uit de kist gehaald en ben weer schrijven
gaan leren. Nu ga ik 'es zien, of ik geen brief by elkaar
kan krijgen. Of het gaan zal, dat weet ik niet. Heb j(j wel
'es van je leven een brief geschreven?*

„Nee, maar ik heb er al heel veel horen voorlezen ; want

Notes, m u 1 thick, rough, dusty — v e r - m a (a) k - to mend
(a pen) — klaver clover — hoe gaat het ftl so met...
what does... do now — , he? I say! why! — geleden
ago — boodschap (from bode) message, word — ver-
k e e r d wrong — kennis * knowledge, I acquaintance —
teminste at least — sal wel will, I guess,.. . net z o
just so — v o o r-1 e (e) z- to read aloud (to someone).

Conscience, H., How to write a letter to him. 173

nta broer Dries, die in de stad woont, schrijft one bgna
iedere drie maanden."

yEn hoe is nu zo'n brief? Wat staat er in? Is het net
zo, of ze tegen je kwamen praten?*

,0 nee, Trien, helemaal niet. Het k watmooi! Allemaal
met komplimenten en grote woorden, die je byna niet kunt
verstaan."

,Chut, Kaat, hoe zal ik *et dan klaren! Maar als ik nu
bij voorbeeld z6 maar 'es schreef : „Jan, we zitten in on*
gerastheid, omdat we niet weten of je gezond bent. Je
moot maar 'es ganw berieht zenden, want je moeder zal er
ziek van worden — en zo door — dat zal ie toch ook wel
verstaan?*

, Maar sukkel, dat is geen brief. Zo spreken alle mensen,
of ze wat geleerd hebben of niet. Hoor 'es even hier ! Kgk,
het begint altijd zo: — Zeergeeerde ouders, ik neem al
bevend de pen in de hand, om, om . . . . om — daar kan
ik mi niet meer opkomeni*

,0m te schrijvenP

,Zo, weet jij het beter dan ik? Je houdt me voor de
mal ; dat is heel lelik van je, Trien.*

„Maar, Kaat, waar heb je dan toch je hersens? Als
je broer de pen in de hand neemt, dan zal het toch
zeker niet zijn om een boterham te snijden. Ik meet er om
lachen, dat je zo onnozel bent. Maar zeg, ik begrijp dit niet,
waarom je broer Dries altijd beeft, als ie een brief moot
beginnen. Hij kan zeker niet goed schrijven wel? 'tWordter
anders niet beter op; want iemand, die beeft, schrijft nog
zoveel slechter."

Notes, hoe is nn . . .? what is it like, now — h e lemaal
niet not at all — watmooi so nice I — allemaal the
whole thing, the whole lot — Chat (depravation of G o d
God) Lor! — b jj voor-beeid for instance (voor-beeld
, fore-image" example) — maar 'e s ganw only just . . .,
soon — berieht notice, intelligence, word — w a t = i e t s
something — 'es even just for a moment — ik kan er n^et
op k o m e n (.1 cannot come on to it") I cannot call to mind
— voor de mal (or voor de gek, zot) hond- to make
a fool of — 't w or dt er antfer* niet beter op. itet
indeed, this is no change for the good.

174 Conscience, IL, How to write a letter to kirn.

,Nee nee, dat is de zaak niet; maar Dries gaat zo'n beetje
z'n gangetjes in de stad; en hg vraagt altgd om geld, en
daarom beeft ie, want vader is so boos ! Maar zeg 'es, Trien,
hoe is het met jolli koe?"

,Nu, tamelik goed. H(j heeft anders wat uitgestaan, de
stakker. Maar nu is ie al de hele tjjd door aan de spnrrie
en hg begint groot te worden. Het kalf hebben we verkooht
aan een boer nit Wechel-ter-Zande. Het was een bonte, och
zo'n lief beestje."

Gednrende deze laatste woorden hadden de beide meisjes
rich reeds enige sehreden van elkander verwfjderd.

,Nu, wel tins, Trien,* riep Kaat, haar gang hernemende.
,Zie, dat je 't klaar speelt met je brief en doe veel kompli-
menten van ons aan Jan."

* Tot Zondag na de hoogmis; 'k zal je dan wel weten te
zeggen, hoe 't gegaan is. Goeiendag aan je zoster . . • ."

De stem van Kaat galmde reeds aohter de mastbomen:
zjj zong op een vrolike wjjs en in heldere tonen het refrein
van een bekend Meilied.

Trien bleef dromend staan, totdat de mooie stem van
haar vriendin achter het geboomte was weggestorven. Toen
sprong ze half dansend half lopend de laan door en be-
reikte weldra haar woning.

Hier zaten de beide weduwen bjj de tafel met ongednld
op Trien te wachten. De onde grootvader, die aan een ver-
kondheid leed, lag te bed in de alkoof en stak zjjn hoofd
tossen de gordfjnen voondt, om teminste met oog en oor
tegenwoordig te kunnen zjjn bg het grote werk, dat men
ging ondernemen.

Zodra het meisje zich op de drempel vertoonde, pakten
de vrouwen in alle haast de voorwerpen samen, die op de

Notes. Hg gaat z'n gangetjes has his ways (of ram-
bling, drinking etc.) — uit-sta(a)- to suffer, to go through
— stakker poor thing ! — spnrrie sparry, spergala —
▼ erwgder- remove; zich verw. to withdraw, to retire
't klaar spe(e)l- to bring abont, to succeed — hoogmis
Highmass — Groeiendag in st of g o e d e (n)-d a g good
day! — refrein (French) burden — v e r k o u d-h e i d cold
(in one's head) (adj. verkouden) — tegenwoordig
present (opposition to afwezig, absent).

Conscience, H., How to write a letter to him. 175

tafel lagen en veegden hem daarna met hun schorten
schoon.

„Kom hier, Trien,* zei de moeder van Jan, »kom op do
fltoel van grootvader zitten; hg is veel gemakkeliker.*

Het meisje nam stilzwijgend plaats tyj de tafel, lei de
vellen papier daarop neer en stak in dromerg de punt van
haar pen tnssen haar lippen.

Ondertnssen zagen de vrouwen en de grootvader het
peinzende meisje met een uiterste nieuwsgierigheid aan. Het
kleine broertje was met de twee armen op de tafel komen
liggen en staarde haar in mond en ogen om af te gluren
wat ze met de pen zon doen.

Maar Trien stond even stilzwjjgend op, nam een koffie-
kopje nit de kast, goot de inkt nit het flesje er in en ging
toen weer b$ de tafel zitten, waar ze het papier wel tien-
maal om en om draaide.

Eindelik dnwde ze de pen in de inkt en zette zich in
pofltanr of ze ging schrijven. Na een ogenblik hief ze het
hoofd op en zei: „Nu, komaan, zeg nu maar op, wat ik
moot schrijven?*
. De beide weduwen zagen elkander vragend aan en keken
meteen naar de zieke grootvader, die de hals ver beaten
zjjn gordynen had gestoken en het oog op de hand van
Trien gevestigd hield.

„ Wel, schrgf, dat wo allemaal gezond zjjn,* zei de gqjzaard
hoestend, „zo begint een brief immers altijd.*

Het meisje merkte met een spgtige glimlach aan: „Nn,
dat is ook iets! Dat we allemaal gezond zgn — En IT ligt
daar ziek te bed, sedert veertien dagen!*

„Nu, dat knn je dan aan 't eind van de brief immers
tooh wel zeggen, Trien?*

»Nee, meiske, kjjk, weet je wat je doet?" zei de moeder
van Jan. ,Begin maar 'es met te vragen, hoe het met zjjn
geeondheid gaat en als dat er staat, zullen wa er zo zoetjes
aan wel wat bjj doen.*

Notes, wel tienmaal as much as ten times, no less than
10 t. — meteen at the same time — v e s t i g- (from vast
firm) to fix — Nu, dat.is ook ietsl Why, that's something
(nice too!) — zoetjes aan (.sweetly on") slowly on.

176 Conscience, IL, How to write a letter to him.

„Nee, kind/ set de aodere weduwe, „schrjjf eerst, dat je
de pen in de hand neemt om te vernemen naar de staat
van z'n gezondheid. Zo begon de brief van Peer-Jans-Tist
ook, die ik gisteren bij de grntter heb horen vooriezen."

„Ja wel, dat zegt Eaat van de klompemaker ook, maar
ik doe het toch niet, want het is veel te kinderachtig," aprak
hot meisje met ongeduld. , Jan zal toch vanzelf wel weten,
dat ik met m'n voeten niet kan schrjjven."

„Zet maar eerst z'n naatn bovenop het papier."

„Welke naam? Braems? 9

„Volstrekt niet — Janl*

„U hebt gelijk, vader," antwoordde het meisje. „Qa weg,
Pauwtje; doe je armen van de tafeL En U, moeder, gaat
U wat achteruit zitten. Anders stoot U me zeker. 9

Z\j bracht de pen op het papier, en, terwijl ze naar de
plaats zocht, waar ze schrfjven zou, spelde ze met stille
stem de naam van de afwezige vriend.

De moeder van Jan stond op eens recht en greep de
hand van het meisje, terwijl ze zei: „Wacht 'es even, Trien.
Dunkt je niet, dat Jan alleen niet good is? Zo kort afge-
beten! Er zou iets brj moeten. Zou je niet beter doen met
te zetten beminde zoan of kindlief?"

Trien hoorde deze woorden bijna niet; ze was beadg met
het papier af te likken — en riep half boos:

„Kgk, dat komt er nu van ! Een grote klad op het papier!
En er helpt geen likken aan; het gaat er toch niet nit —
Ik zal het andere vel maar nemen.*

JSu maar, Trien, wat zeg je er van? Beminde zoom, dat
is immers veel mooier?"

„Nee, dat wil ik ook niet zetten,* morde Trien spijtig.
,Kan ik nn aan Jan gaan schrjjven, alsof ik z'n moeder was? 9

Notes, grntter meal-man, cornchandler — d n n k t (m-
pereonal verb) (me) thinks — dat komt er nn van that's
the result now — klad (or v 1 e k) splot, blot.

177

TRAVELLING BY TRAIN,
by S. Gorter.

SPOORWBGRBIZEN.

Het is een eigenaardig genot, in een sneltrein gezeten,
urenlang vooit te striven, landstreken en provincial door;
steden en dorpen, waar de huizen door de toeht van uw
vliegende trein een halve slag schijnen voort te draaien,
voorbij; over dalen been, waar in groene diepten de ploe-
gende mannen en grazende kndden tot een andere werald
schijnen te behoren; door heuvelen en rotsen, die „door-
boord een open heirbaan laten*. 't Is een genot, in het
rammelend stoten van de trein de maatalag te horen van
een wilde marsj; en, als in de donkere nacht nn en dan
een grillig verliohte rookwolk uw raam voorbijdwarrelt en
gij in de verte de roese gloed ontwaart van fabriek of
ijzeroven, u te verbeelden dat een snoivend spookpaard op
die nuuriek met u voortgaloppeert door de wolken. Aan
dat genot paart zich het gemak, dat de trein u biedt. Gij
hebt mimte voor uw knieta, een plaats voor uw hoed;
allerlei uitwassen in het bekleedsel van de wagen geven
steun aan rug, zyde en ellebogen en, mits uw reisgenoot
en tranrman niet tot die mensen behoort, waarvan de omvang
alle berekening in verlegenheid brengt, ruimte genoeg. Maar
dat gemak en dat genot geven nog niet de bouwstoffen
voor een reisverhaaL Aan uw reisgenoten in de trein,
dit komt er bij, hebt gij in den regel niet reel. De gezei-
ligheid gaat de wereld uit, mijn waarde ! Stoomgefluit en

Notes, .doorboord een open heirbaan laten"
(poet.) ,are piereed through and leave an open road* —

— dw arret- to whirl — nit-was excrescence — mits
provided, that — waarvan de omvang alle bereke-
ning in verlegenheid brengt the bulk of which
pussies (or deludes) any measuring or calculating — aan...
h e b b- to be served or helped or assisted or conforted by . . .

— gezellig cosy, snug.

12

178 Gorter, S., Travelling by train.

raderknarsen hebben deze goede engel verschrikt. Ontvingt
gij in vroeger dagen een vriend, dan bad ie zolang tier
witte van uw vriendschap in trekschuit of bortende diligence
gezeten; hem stonden bij zijn vertrek zoveel uren van
ongekende verveling en ontbering te wachten, dat zijn hart
door hot brengen van offers, bet uwe door erkentelikheid
reeds bij voorbaat vertederd en voor bet kweken van de
gevoelens der edelste vriendschap bereid was. Z\j voelde
zich in een veilige haven. Becht gemakkelik liet gij u
samen neder. Gy wist niet beter, of gij zoudt enige dagen
voor gezeUigbeid en vriendschap leven met uw ganse hart.
Over heengaan spreken, eer uw vriend met u een zak zout
gegeten had — gg zoudt het een slag in het aangezicht
van uw huisgenoten geacht hebben.

Kom daar nu eens om! Een telegram meldt u, dat een
van uw kennmen — wie heeft noch tijd om vrienden te
winnen? — u bezoeken zal. Hij komt met boot of trein
van 12.21, meldt zija bericht. Het eerste nu, dat deze
koude boodschap doet, is u beroven van een recht: het
recht op het genot van een vriend te verwachten. Vroeger
kwamen ze op als rozige morgenwolken en het genoegen
hen te zien naderen was tyjna zo groot als dat van hun
bezit; tans vallen ze uit de lucht als donderstenen. Het
tweede is, dat ze uw vrouw in ontsteltenis, het huisbestuur
in de war, keuken en kamer vol van haastige toebereidselen
maken — waarvoor ? voor niets ; voor wie ? voor een vlegel, een
ondankbare. Nauweliks is ie binnen demurenof dewekeling
klaagt, dat de trein 3 minuten te laat was of dat het woei.

Nauweliks is ie gezeten of h\j haalt zgn uurwerk uit en
vraagt of de eerstvolgende boot niet om 8 uur dertien gaat,
en geeft een onbeleefde twijfel te kennen omtrent de juist-
heid van de tijd op uw pendule. Uit oude gewoonte doet

Notes, ter wille van for the sake of — te wachten
sta(a)- to be exspected, to be in the prospect or vista —
ont-be(e)r- to want, to be in want — bgvoor-baat
(or voorraad) in advance — erkentelik thankful —
of but that — kom daar nu 'es om! could you find
anything like this now? — ont-stell- to frighten — be-
st uur- to administer, subst. administration — in de war
deranged, out of order — be-leefd polite, civil.

Gorter, S., Travelling by train. 179

gij uw intereasante vragen omtrent de overtocht, die zo
geleidelik een gesprek opzetten; maar wat Hgt er in het
,goed!" dat gij tot antwoord krijgt, anders dan eene wereld
van verwondering over uw nalveteit, om nog te vragen
naar de merkwaardigheden, bezwaren en gevaren door een
klok bg haar dagetikse loop ontmoet! Uw vrouw is op
het horen van het ,3 uur dertien" de sohrik om het hart
gestagen; ze had gerekend op drie uur voor het middag-
maal, waarvoor de extra-orders juist begonnen uitgevoerd
te worden ; ze had reeds het bed voor de gast gespreid . . .
daar komt dat onbeschaamde treinuur 8 dertien al haar
gastvrijheid bespotten. Aan blgven kan uw gast niet
denken! — Weet gjj dan niet, dat de zonen van dit ge-
slacht als masjienes werken? zo veel slagen per minuut;
ieder nor stilstand z6 veel aan arbeidsloon, zo veel aan
onderhond, z6 veel en een half aan renteverlies . . . Neen,
uw gast moet weg. Klaassen wacht hem met het dinee,
Boberts wil ie nog spreken over Dinges en met de trein
van achten moet ie nog naar Den Haag. De rampzalige!
Meent ie het, als ie bij het heengaan, na een halfuur lang
met u over de t\jd getwist en tot opstaan gedreven te
hebben, u dankt voor de aangename uren? Meent gy het,
als gij iets dergelijks mompelt? In het ene geval zijt gij
bottenken, in het andere huichelaars.

Maar ik sla door. Aan uw reisgenoten op een trein, zei
ik, geloof ik, hebt gij in den regel niet veel. Wat heeft
het stukgoed met het stukgoed te doen. Ligt het aan
nuj, of is er enige grond voor de bewering dat er een
spoorwegreizigers-tiepe bestaat, dat door laatdunkendheid,

Notes, n a 1 e f simple, silly — m e r k- w a a r d i g (,mark-
worthy*) merkwaardig — u i t-y o e r - to execute — on der -
bond- to entertain, to keep (in repair or order); subst.
sustenance, keeping (i. r. o. o.) — ramp-z a lig calamitous,
wretched — meent ie het? does he mean it, is he in
earnest? — botterik stupid fellow (in the southern dialects
this same word has the meaning of clownish, impolite and un-
mannerly) — door-sla(a)- to rave, to talk on stupidly —
in den regel (,in the rule") as a rule, oommonly, mostly —
stukgoed (parcel of) piece-goods — het ligt aan it lies
in . . ., . . . is to be blamed — laatdunkend haughty, proud*

180 Multatuli, M. Havelaar's speech to the chiefs.

geblazeerd stikwijgen, koade onvernohiBigheid en winderige
onbeschaamdheid de gezelHgste praatvaar noodzaakt xijn
Yoelhorens yerachrikt in te trekken? Een feit is toch, dat
er trekschmtaardigheden hebben gebloeid, — al was het
dan ook maar de bloei van een niet zeer edeie plant, —
maar wie hoorde ooit van spoorweg^geestigheid ? Wie waagt
zieh dan ook aan de hachelike kans om, na eerat een
welwiHend luisteraar gevonden, daarna op knnstig-onge-
dwongen wijze het terrain voor zijn yertelHng gefiffend en
de bain gebroken te hebben, zijn hoorder bij een of ander
stacionnetje te verliezen joist op het ogenbfik, dat de klap
yan de vuurpijl komen moot?

En wat het landsehap betreft, gij ziet er iets van nit de
raampjes van uw wagen 9 het is waar, doch juist zoveel
om u nieuwsgierig en belangstellend te maken en niet meer.
Die donkere lanen, die u in hnn schaduwrijke diepte een
blik lieten slaan; dat dal, waarin gij zondt wfflenmijmeren;
gindse heuvelenrij die tot klimmen uiUokt, tot khmmen en

rnsten; het kerkje, de bouwval, de schnhnende beek,

alios lacht u toe, maar evenals een schooljonge de rijkge-
laden appelbomen in meesters tain.

Notes, geblazeerd blase* (French), weary of anything

— voel-horen antenna, feeler (of an insect) — al was
het dan ook maar although, I admit, it was not more than-
(dan ook I admit) — In the next sentence dan ook has
its ordinary meaning of: and indeed — terrein ground —
Yuur-pg 1 (, fire-arrow") racket — wat... betreft as to

— belang-stell- to take an interest — bouw-vai
(,bni]d(ing's)-feir) ruins.

MAX HAVELAAR'S SPEECH TO THE JAVANESE

CHIEFS.

by MnltatnlL

(This oration, which is written in the pathetic and flowery
style of Oriental literature, makes a quite imposing effect
on either auditors or readers, an effect, which is partly dne

Multatuli, M. Havelaar's speech to the chiefs, 181

to the use of the Bame Bort of obsolete grammatical forms
that are metwith on every page of the bible— It is for
this reason that we have thought fit to give oar readers
this speech without any changes or simplifications in the
forms. To those of our students, who have read over the
notes, which we have given in our first volume when
treating the parable of the vineyard, there will hardly be
any grammatical difficulty in this speech. For the benefit of
those, who happen to have forgotten the .vineyard's
terms we will only repeat the following forms: plural or
feminine forms mijne, uwe, zijne etc., accusative and dative
case Masc. on -en, Genitive Fern, on -er 1 Gen. Masc.- on -*.
Of the verbal forms zoude = z o u (would) — Imperative
Plural on -t (geeft).

„Mijnheer de Badhen Adhipatti, Regent van Bantan-Kidoel,
en gij, Badhens Dhem&ng, die Hoofden zijt der distrikten
in deze afdeeling, en gij Badhen Djaksa, die de justicie
tot. uw ambt hebt, en ook gjj, Badhen Kliwon, die het
gezag voert op de hoofdplaats, en gij Badhens, Mantries
en idle die Hoofden zijt in de afdeeling Bantan-Kidoel, ik
groet u.

„En ik zeg u dat ik vreugde gevoel in mijn hart, alsik
u daar alien vergaderd zie, luisterende naar de woorden
van mynen mond.

„Ik weet dat er onder u z\jn, die uitsteken in kennis en
braafheid van hart; ik hoop mijne kennis door de uwe te
vermeerderen; want zij is niet zoo groot als ik wenschte ;
en ik heb wel de braafheid lief, maar dikwijls bespeur ik,
dat er in nujn gemoed fouten zijn die de braafheid
overschaduwen, en daaraan de groei ontnemen ... gij
alien weet hoe de groote boom den kleinen verdringt
en doodt. Daarom zal ik letten op degenen onder u, die
uitstekend zjjn in deugd, om te trachten beter te worden
dan ik ben.

Notes. Badhen Adhipatti (Javanese terms taken from
the Sanscrit: r&dged-odhipatv) .Supreme Prince or Sovereign*
— Man trie (in Saner, minister) overseeer (all the Sanscrit
terms have considerably come down as to their meaning.) —
ver-gader- to gather.

182 Jtfultatuli, M. Havelaar's speech to the chiefs.

„Ik groet u alien zeer.

„Toen de Gouverneur-Generaal mrj gelastte tot u te gaan
om Ad&istent-Resident te zijn in deze afdeeling, was mijn
hart verheugd. Het kan u bekend zijn dat ik nooit Bantan-
Kidoel had betreden. Ik liet mrj dus geschriften geven, die
over uwe afdeeling handelen, en ik heb gezien, dat er veel
goods is in Bantan-Kidoel. Uw volk bezit rijstvelden in de
dalen, en or zijn rijstvelden op de bergen. En gij wenscht
in vrede te leven, en gij begeert niet te wonen in de land-
streken, die bewoond worden door anderen. Ja, ik weet dat
er veel goods is in Bantan-Kidoel 1

„Maar niet hierom alleen was mijn hart verheugd; want
ook in andere streken zoude ik veel goods gevonden
hebben.

,Doch ik ontwaarde dat uwe bevolking arm is, en hier-
over was ik blijde in het binnenste mijner ziel.

„Want ik weet dat Allah den arme liefheeft, en dat Hij
rijkdom geeft aan wien Hij beproeven wil; maar tot de
armen zendt Hij wie zijn woord spreekt, opdat zij zich
oprichten in hunne ellende.

„Geeft Hij niet regen waar de halm verdort, en een
dauwdrup in den bloemkelk die dorst heeft?

„En is het niet schoon, te worden uitgezonden om de
vermoeiden te zoeken, die achterbleven na den arbeid, en
nederzonken langs den weg, daar hunne knie6n niet stork
meer waren om op te gaan naar de plaats van het loon?
Zou ik niet verheugd zijn, de hand te mogen reiken aan
wie in de groove viel, en een staf te geven aan wie de
bergen beklimt? Zou niet mijn hart opspringen als het ziet
gekozen te zijn onder velen, om van klagen een gebed te
maken, en dankzegging van geween?

,Ja, ik ben zeer blijde geroepen te zijn in Bantan-
Kidoel.

„Ik heb gezegd tot de vrouw, die mijne zorgen deelt en
mjjn geluk grooter maakt: 9 verheug u, want ik zie y dat

Notes. groeve = groef (from gra(a)v-) to dig — pa die
rice — veel goeds much of good (a remnant of the Genitive
case, which has not disappeared in, the spoken language) — ge -
b e (e) d - sing, gebed prayer.

Multatuli, M. Havelaar's speech to the chiefs. 183

Allah zegen geeft op het hoofd yan one kind! Hgheeftmij
gezonden nmar een oord, waar nog niet alle arbeid is afge-
loopen, en Hrj keurde mjj waardig daar te zijn, v66r den
tgd van den oogst. Want niet in het snijden der padie is
de vreugde; de vreugde is in het snjjden der padie, die
men geplant heeft. En de ziel des menschen groeit niet van
het loon, maar yan den arbeid, die het loon verdient En
ik zeide tot haar: „ Allah heeft one een kind gegeyen, dat
eenmaal zeggen zal: — weet ge dat ik zgn zoon ben? —
En dan ztdlen er wezen in het land, die hem groeten met
liefde, en die de hand ztdlen leggen op zijn hoofd, en zeggen
znllen: „zet n neder aan ons maal, en bewoon ons hois,
en neem uw deel aan wat wij hebben; want ik heb uwen
yader gekend."

„Want, Hoofden yan Lebak, er is veel te arbeiden in
uwe landstreek.

,Zegt nuj, is de landman niet arm? rgpt niet awe padie
dikwerf ter yoeding yan wie niet geplant hebben, zjjn er
niet vele yerkeerdheden in uw land? >

,Is er niet schaamte in awe zielen, als de bewoner yan
Bandoen, dat daar ten oosten ligt, awe streken bezoekt,
en yraagt: „waar zijn de dorpen, en waar de landbouwers,
en waarom hoor ik den ,gamlang* niet, die blijdschap
spreekt met koperen mond, noeh het gestamp der padie
uwer dochters?*

„Is het a niet bitter, te reizen yan hier tot de Zuid-
kost en de bergen te zien, die geen water dragen op
hunne zijden, of de ylakten waar nooit de buffel den
ploeg trok?

,Ja, ja, ik zeg het n, dat Uwe en mjjne ziel daarover
bedroefd is; en daarom joist z^'n wij Allah dankbaar, dat
Hg ons macht heeft gegeyen om hier te arbeiden.

9 Want wij hebben in dit land akkers yoor velen, schoon de
bewoners weinige zijn. En het is niet de regen, die ontbreekt,

Botes, v e r • d i e n - to deserve ( 9 for-serve*) — er sullen
e r wezen there will be (people) — t e r to the, dat. fern, (obsolete)

— dikwerf old word in st. of d i k w g 1 s (d i k v e 1 s) often

— buffel buffalo — gamlang (Javanese) music instrument
consisting of several gongs or brass clocks — ont-bre(e)k-
to be wanting or missing.

184 Multatuli, M. Havelaar's speech to the chief*.

want de toppen der bergen zuigen de wolken des hemels
ter aarde. En niet overal zjjn rotsen, die plaate weigeren
aan den wortel, want op vele plaatsen is de grond week
en vruchtbaar en roept om de graankorrel, die hij ons
wil weergeven in gebogen halm. En er is geen oorlog
in het land, die de padie vertreedt als ze nog groen is,
noch ziekte die den patjol nutteloos maakt. Noch zijn
er zonnestralen, heeter dan noodig is om het graan te
doen rgpen, dat u en uwe kinderen voeden moot, noch
banjers, die u doen zeggen: „wijs mjj de plaats waar ik
gezaaid heb.

„Waar Allah waterstroomen uitgiet, die de akkers weg-
nemen... waar Hij den grond hardmaakt als dorre steen . . .
waar Hij zijne zon doet gloeien ter verschroeiing . • . waar
Hij krjjg zendt, die de velden omkeert . . . waar Hij slaat
met ziekten, die de handen slap maken, of met droogte die
de aren doodt . • . daar, Hoofden van Lebak, buigen wij het
hoofd en zeggen: „Hy wil het zool*

,Maar niet aldus in Bantan-Eidoel !

s Ik ben hier gezonden om uw vriend te zijn, uw oudere
brooder. Zoudt gg uwen jongeren brooder niet waarschuwen,
als ge een tijger zaagt op zjjnen weg?

„Hoofden van Lebak, wij hebben dikwijls misslagen
begaan en ons land is arm, omdat wjj zoovele misslagen
begingen.

.Want in Tjikandi en Bolang en in het Krawangsche
en in de ommelanden van Batavia zjjn vele lieden, die
geboren zijn in ons land, en die ons land verlaten
hebben.

9 Waarom zoeken zij den arbeid ver van de plaats waar
z\j hunne onders begroeven? Waarom verkiezen zg de
koelte van den boom, die daar groeit, boven de schadnw
onzer boBSchen?

s En ginds in het noordwesten over de zee, zijn velen,
die 6nze kinderen moesten zijn, maar die Lebak hebben
verlaten om rond te dolen in vreemde streken met kris en

Notes, patjol Indian pickaxt — banjer inundation
— mi8-sla(a)g- sing, misslag fault, error — kris and
k 1 e w a n g Javanese dagger and sword.

Muitatuli, M. Havelaar's speech to the chiefs. 185

Jclewang en sehietgeweer. En zij komen daar ellendig om;
-want er is macht van de Regeering daar, die de opstande-
lingen yerslaat.

,Ik vraag u, Hoofden yan Lebak, waarom zijn er zoo-
velen, die weg gingen om niet begraven te worden waar
ze peboren zijn? Waarom vraagt de boom, waar de man
is dien bij ak kind zag Bpelen aan zgn voet?

„Hoofden yan Lebak ! wij alien staan in dienst des konings
yan Nederland. Maar Hg, die rechtvaardig is, en wil dat
wij onzen plicht doen, is ver yan hier. Dertigmaal dnizend-
maal dnizend zielen; ja, meer dan zooveel zijn gehooden
zfjne beyelen te gehoorzamen, maar hjj kan niet wezen
nabfj alien, die af hangen yan zijnen wil.

„De Groote-Heer te Buitenzorg is rechtvaardig, en wil,
dat ieder zyn plicht doe. Maar ook deze, machtig als hij
is, en gebiedende oyer al wat gezag heeft in de steden, en
oyer alien die in de dorpen de oudsten zgn, en beschikkende
oyer de macht des legers en oyer de schepen die op zee
zijn, ook hg kan niet zien waar onrecht gepleegd is, want
hot onrecht blijft verre yan hem.

„En de Resident te Serang, die heer is oyer de landstreek
Bantam, waar vijfmaal honderd dnizend menschen wonen,
wil dat er recht gesohiede in zgn gebied, en dat er recht-
vaardigheid heersche in de landschappen, die hem gehoor-
zamen. Doch waar onrecht is, woont hg verre, en wie
boosheid doet, verschnilt zich voor zijn aangezicht, omdat
h(j de straffe vreest.

„En de heer Adhipatti, die Regent is van Ztdd-Bantam,
wil dat ieder leve die het goede betraoht, en dat er geene
schande zg over de landstreek, die zijn regentschap is.

„En ik, die gisteren den Almachtigen God tot getoige
nam, dat ik rechtvaardig zon zfjn, en goedertieren, dat ik

Notes, ellendig miserabl(y) from ellende misery
(original meaning: living abroad from el- (other) and land
(country)) — opstand-eling rebel, insurgent (from
op-stand rebellion, which comes from the verbe op-
sta(a)- to stand up, to rise, to revolt — gehonden te
bound to — ge-hoor-«a(a)m- to obey — rechtvaar-
dig just — be-tracht- to practise — goedertieren
merciful.

186 Multatnli, M. Havelaar's speech to the chiefs.

reeht zon doen zonder vreece en zonder haat, dat ik zal
zxjn „een goed Adsistentaesident* ; — ook ik wensch te
doen wat mijn plicht is.

,Hoofden van Lebak! dit wensehen wij alien*

,Maar als er stuns onder one mochten zijn, die hunnen
plicht verwaarloozen voor gewin, die hot recht verkoopen
voor grid, of die den bnffel van den anne nemen, en de
vrnchten die behooren aan wie honger hebben • . . wie zal
ze straffen?

„Als een van a het wist, hij son het betatten, en de
Regent zou het niet dalden, dat er zoo iets geschiedde in
zijn regentschap, en ook ik zal het tegengaan waar ik kan;
maar als noeh gij, noch de Adhipatti, noeh ik het wisten...

, Hoof den van Lebak! wie zal er dan reeht doen in
Bantan-Kidoel?

„Hoort naar mij, als ik a zeggen zal, hoe er dan recht
zal gedaan worden.

,Er komt een tijd, dat onze vrouwen en kinderen sehreien
zollen bij het gereedmaken van ons doodskleed, en de
voorbijganger zal zeggen: ,daar is een mensch geetorven*.
Dan zal wie aankomt in de dorpen, tijding brengen van
den dood desgenen die geetorven is, en wie hem herbergt
zal vragen: ,wie teas de man die geetorven is? 9 . En men
zal zeggen:

„Hij was goed en rechtvaardig. Hij sprak recht en ver-
stootte den klager niet van zijne dear. Hij hoorde geduldig
aan wie tot hem kwam, en gaf weder wat ontnomen was.
En wie den ploeg niet driven kon door den grond, omdat
de bnffel nit den stal was gehaald, hielp hij zoeken naar
den bnffel. En waar de dochter was geroofd nit het hub
der moeder, zocht hg den dief en bracht de dochter weder.
En waar men gearbeid had, onthield hij het loon niet, en
hij ontnam de vrnchten niet aan wie den boom geplant
hadden. Hg kleedde zich niet met het kleed dat anderen
dekken moest, noch voedde zich met voedsel, dat den arme
behoorde.*

,Dan zal men zeggen in de dorpen: , Allah is groot,

Notes, be-lett- to prevent — des-genen (Genitive
form) of him, (that).

Multatuli, M. fiavelaar's speech to the chiefs. 187

Allah heeft hem tot rich genomen. Zijn wil geschiede ....
er is een goed mensch gestorven.*

„Doch andermaal zal do voorbgganger stilstaan voor een
hois, en vragen: t wat is dit, dat de gamlang zwijgt en
het gezang der meisjes?'. En wederom zal men zeggen:
v er is een man geetorven.*

En wie rondreist in de dorpen, sal 's avonds Bitten bij
zijnen gastheer, en om hem heen de sonen en dochteren
van het huis, en de kdnderen van wie het dorp bewonen,
en hij zal zeggen:

„Daar stierf een man, die beloofde rechtvaardig te zijn,
en hy verkocht het recht aan wie hem geld gaf . Hij mestte
zijnen akker met het zweet van den arbeider, dien hij had
afgeroepen van den akker dee arbeids. Hg onthield den
werkman zijn loon, en voedde zich met het voedsel van den
arme. Hij is rrjk geworden van de armoede der anderen.
Hij had veel gouds en silvers en edele steenen in menigte,
doeh de landbouwer, die in de nabnurschap woont, wist den
honger niet te stillen van zijn kind. Hij glimlachte als een
gelukkig mensch; maar er was gekners tnsschen de tanden
van den klager, die recht zocht.*

„Dan zullen de bewoners der dorpen zeggen: „ Allah is
groot .... wij vloeken niemand 1"

„ Hoof den van Lebak! eens sterven wij alien!

9 Wat zal er gezegd worden in de dorpen waar wij gezag
hadden, en wat door de voortajgangers, die de begrafenis
aanschouwen?

,En wat zullen wij antwoorden, als er na onzen dood
eene stem spreekt tot onze ziel, en vraagt: 9 waarom is er
geween in de velden; en waarom verbergen zich de jonge-
Hngen? wie nam den oogst nit de schuren, en nit destallen
den buffel, die het veld ploegen zou? wat hebt gij gedaan
met den breeder, dien ik u gaf te be waken?

Notes, andermaal a second time (In the oldest language
ander, like in English other, had the meaning of second; the
word second is now the only specimen of a numeral in modern
English, which has been borrowed from Latin) — knars-,
kners- to gnash, grind — ver-berg- to hide.

188 Multatuli, M. Havelaar's speech to the chiefs.

„Ik wenschte gaarne in goede verstandhouding met u te
leven, en daarom verzoek ik u, mjj te beschouwen ate
vriend. Wie gedwaald mocht hebben, kan staat maken op
een zacht oordeel van mjjne zjjde, want daar ik self zoo
menig keer dwaal, zal ik niet strong zgn .... niet althans
in de gewone dienstvergrijpen of nalatigheden. Alleen waar
nalatigheid zou worden tot gewoonte, zal ik die tegengaan.
Over misslagen van groveren aard .... over knevelarg en
onderdrukking, spreek ik niet. Zoo iets zal niet voorkomen,
niet waar, mijnheer de Adhipatti?"

— w O neen, mynheer de Adsistent-resident, zoo iets zal
niet voorkomen in Lebak."

— „Welnu dan, mijne heeren Hoofden van Bantan-Kidoel !
laat one verheugd zgn, dat onze afdeeling zoo verachterd
en zoo arm is. Wy hebben iets schoons te doen. Als Allah
ons in het leven spaart, zullen wy zorgdragen dat er
welvaart kome. De grond is vruchtbaar genoeg, en de
bevolking gewillig; ate ieder in f t genot wordt gelaten van
de vruchten zijner inspanning, lgdt het geen twijfel, dat
binnen weinig tijds de bevolking zal toenemen, zoo in zielental,
als in bezittingen en beschaving ; want dit gaat veelal hand
aan hand. Ik verzoek u nogmaate mij te beschouwen als
een vriend die u helpen zal waar hij kan, vooral waar
onrecht moet worden te-keer gegaan. En hiermede beveel
ik mij zeer aan in uwe medewerking.

„Ik zal u de ontvangen berichten over landbouw, veeteelt,
poficie en justicie met mijne beschikkingen doen terug-
geworden.

„ Hoofden van Bantan-Kidoel! ik heb gezegd. Gg kont
terugkeeren, ieder naar zijne woning. Ik groet a alien zeer/

Notes. alt(h)ans at least — vergrjjp mistake, fault
— knevel- * to pinion, * to extort — be-schav-ing (litt.
operation of the plane) cultivation, civilisation — veel al
(„much-all*) mostly, commonly — te keer ga(a)- to subdue,
to oppress.

189

ON OLD AGE.
(by A. des Amorie van der Hoeven).

Een tijdlang is dat afhemen en wegsterven, 't welk bij
plant en dier terstond in het oog springt, mj de mens
nanweliks merkbaar. Hjj is meer dan natunrwezen; in menig
opzicht neemt ie nog altgd toe; en als tegen de wil en
de wet der Natnnr blgft ie zgn bestaan en persoonlikheid
verdedigen. Intnssen pleegt het eerst zjjn lichaam en niterlike
gestalte te verderven, straks daarna slaan enkele ver-
mogens van zjjn geest, en al spoedig ook de gehele mens
aan 't kwgnen. Naar ziel en lichaam beide openbaart zich
ternggang en verval. Hij wordt weggedrongen van de hoogte
der wetenschap; zgn knnstvuur wordt kouder; de kracht
yan zijn handelen begint te verlammen; de kloekheid van
zijn raad begint te stiffen. De mens gaat been, heen naar
zijn eenwig huis; alios duidt aan dat ie zal sterven; zjjn
lichaam zakt ineen, en zijn ziel is vereleten. Evenals de
natnnr wordt ook de maatschappij hem moede; zij geeft
hem verloren, of draagt hem nog nit mededogen, maar
zonder iets meer van hem te hopen of te verwachten. En
ook mj zelf is afgekeerd van al wat hem omringt; alle
banden heeft ie losgeknoopt; hjj wikkelt zich in tot de
lange, eindeloze winterslaap. Of zal ie zich weer ontwik-
kelen? Is er in die halfverstorvene een eenwig levensbe-
ginsel, in die verdorven mens een onverderfefik wezen?
Waar zollen we het mj hem zoeken? Niet in zgn weten, —
dat licht brandt ig de pijp; niet in zjjn gevoel, — dat
vnur smeult weg in de as; niet in zijn willen, — die veer
werd lam en kan geen rad meer driven; niet in zyn
karakter of zelfetandige persoonlikheid, — die vorm van zijn
bestaan verbleekt en vervloeit. Maar dat alles is ook zgn

Notes, a f-n e (e) m- to wane, to diminish — t o e-n e (e) m -
(opposition to the former) — verderv- to pervert, corrupt,
decay — maatschappg (human) society — verloren
g e (e) v - to give up for lost — mede-dogen pity, com-
passion — begin- a el principle.

190 des Amorie van der Hoeven, A., On old age.

wezen zelf niet; dat alles is alechts aan zijn wezen. Wat
niet verstorven, niet verouderd, niet afgenomen is, dat
alleen is het wezen self van de mens. Behoef ik het
nader aan te duiden? Welke is dan de inwendige, de ware
mens, die, terwijl de uitwendige naar ziel en lichaam ver-
dierf, van dag tot dag verheerlikt is? Is het niet de gods-
dienstige mens, de mens in gemeenschap met God? De
Godsdienst, hij alleen, slijt niet met de jaren. Door hem
alleen, en daarom ook alleen voor hem en voor hetgeen op
hem hetrekking heeft, behoudt het zelfbewustzijn licht, en
het gevoel warmte, en de wil kracht, en de persoonlikheid
karakter, wanneer ze voor al 't overige reeds dor en koud
en onmachtig en wezenloos zgn. Van de oude stok ver-
langen wy geen diepe geleerdheid meer, n6ch uitstekend
kunstvermogen, n<5ch onverzetteEke vastheid van wil; wij
kunnen dat alles nauweliks in hem duiden. Maar indien
we de grijzaard naderen met een ontzag en eerbied, die
zelf naar godsdienstige verering zwemen, het is omdat
we vroomheid, innige vroomheid bij hem onderstellen ;
omdat we een mens in hem zien, cue zoveel langer dan
wij met God leefde, en die nu heeft opgehouden voor iets
anders te leven dan voor God alleen. Sla de sterveling
gade in dat ontzachelik ogenblik, waarin ie gedrongen
wordt alles, alles af te leggen, wat met hij zelf is ; vraag
van de Dood, onze felste vgand, het geheim onzer sterkte
en van onze onsterflikheid ; vors het ebbend leven na, waar het
zich terugtrekt van de periferie tot het verborgen centrum
van ons wezen. Zie, 't is alles aan en in de menB versleten en
verstorven: de kunstenaar kan geen ideaal meer scheppen, de
wyBgeer geen begrip meer doordenken, de zelf beheerser zjjn
wil niet meer bepalen, — maar de vrome kan nog altijd bidden !

Notes, is slechts aan zjjn wezenis only about his
being — verheer-lik- to glorify (from heerlik glorious,
delightful, which comes from h e e r lord) — gods-dienst
(Goers-service) religion — betrekking relation — on-
verzettelik unlinchable, never relenting (from ver-se tt-
to move, to flit) — grjjz-aard ,grey-one* — ont-zas
reverence (from ont-zie- to revere, litt. .look away from")
— eer-bied respect — og-houd- to cease — gade
s 1 a (a) - to comtemplate — wjjs-geer philosopher.

191

TfiTE-A-TfiTE WITH A WON IN TRANSVAAL.

by W. A, van Bees.

(The old Boer Schuilenburg with his young nephew and
a negro boy are making a trip in the mountains together,
on a carriage drawn by two horses.)

De avond was al gevallen, toen oom Schuilenburg ver-
klaarde dat het tijd werd om terug te rjjden. Immers tegen
een uur na middernacht ging de maan onder, en 't was
raadzaam v66r die tjjd tuis te zgn. ^

Als de neef niet zo geheel verdiept geweest was in de
plannen die ie in 't hoofd had, en niet altjjd het woord
gevoerd had over de honderde dingen, die ie op zrjn toe-
komstig land doen en laten son, het was hem stellig niet
ontgaan, dat Schuilenburg veel aandaoht wrjdde aan zjjn
tweespan ; hij zou opgemerkt bebben, dat oom telkens scherpe,
onderzoekende blikken reehts en links van de weg wierp
en er wel enige bezorgdheid op zjjn anders zo strak gezicht
te lezen was. Maar neef lette op nieta, neef praatte maar
door, tot op eens ....

Het middernaohtuur was reeds lang voorbg. De maan
naderde langsaam de kim en wierp nog maar een flauw
schgnael op het aardryk. De nachtelike stflte werd door
niete gestoord. Daar weergalmt eensklaps een doordringend
gebrol; de luoht trilt, de bladeren sidderen, de grond dreunt.
Enige sekonden later stort zich een reusachtige leeuw met
wgdopengeeperde muil op een van de paarden. Met een beet
van zjjn vreselike tanden vennorzelt ie het de nekbeenderen.
Schuilenburg hoort ze kraken en daar ligt zjjn paard dood.
De leeuw rioht zich op en slurpt gretig enige teugen van

Notes, toekomst-ig future — ■ t e 1 1 i g certainly —
aan-dacht attention — be-zorgd (or on»gerust)
uneasy — maar door on and on again (without noticing
anything) — eensklaps (,of one stroke") suddenly, of a
sudden, at once (otherwise plotseling) — Bidder- to
tremble, to quiver — ver-morzel- to smash.

192 Reel, W. A. van, Tftte-&-t£te with a lion in Transvaal.

het bloed, dat golvend uit de grote wonde stroomt. Daarna
kijkt ie trots om zich heen, maar sehijnt geen reden te
vinden om vooreerst meer alachtoffers te maken. Het andere
paard staat onbeweechelik ; het durft niet eens te rillen van
doodsangst, en in de wagen verroert zich ook niets. De
tong van neef is plotseling verstijfd, zijn gelaat wit en
levenloos geworden; ogen, armen, rug zijn als versteend.
Ademt ie? 't Is te betwijfelen. Ademt een mununie?

Schnilenbnrg heeft het geweer gegrepen; zijn kahnte
verlaat hem niet. Toch loopt hem een koude rilling langs
de rug, als ie zich herinnert dat het vuurwapen niet geladen
is. Terwijl de leeuw zich aan zijn paard te good doet, tast
zijn hand naar de kruidzak, en langsaam, uiterst langsaam
brengt ie de lading naar de tromp. Goddank, dat is gelukt!
Nu een kogel uit zgn vestzak gekregen. Hoeveel tijd kost
dat niet; want de bewegingen moeten onmerkbaar zijn. Het
duurt oneindig lang. Daar zakt eindelik de kogel in de
loop. Het doffe geluid, hierdoor ontstaan, ontgaat het oor
van de leeuw niet. Snel wendt ie de kop naar de wagen
en staart een paar nrinuten achtereen de ongelnkkige boeren
aan. Grote God, wat een schrik ! Schuilenburg, roerloos als
een stenen beeld, heeft de hand nog aan de tromp en
verwacht niet anders dan in de volgende sekonden de klauwen
van het roofdier in zijn lichaam te voelen. Onbeweechelikheid
alleen kan hem redden. De leeuw, geen spoor van leven
ontwarende, hervat nu ook zira geslurp.

Een half uur later is het slaghoedje op het schoorsteentje
geplaatst Het bealissend ogenblik nadert. De kans op redding
is uiterst gering. Schuilenburg weet het. Vooreerst is de
kogel niet aangezet en kan ie dus, b§ het zakken van de
tromp, lichtelik uit de loop rollen, en dan durft ie, om
dezelfde reden, nog minder het geweer aan de schouder
te brengen, om behoorlik aan te leggen. Bovendien zal die
beweging de aandacht trekken *en alleen de noodlottige
sprong verhaasten.

Notes, zich her inner- to remember — zich te goed
doe... aan to feast on . . ., to regale one's-self with . . . —
loop barrel (of gun) — slag-hoedje percussion cap — -
aan zett-to ram on — aan legg- to take one's aim —
no o d-1 ot fate, no odlott-ig fatal.

Bees, W. A. van, Tete-a-tete with a lion in Transvaal. 193

Er blijft niets anders over, dan hot vuurwapen op het
slikbord te laien rusten, het yoorzichtig in de richting van de
kop van 't boost te brengen en met Gods hnlp af te trekken.

Er zijn ogenblikken in het leven van de mens, zo hachelik,
dat hem onwillekeurig alio gebeortenissen tot in de kleinete
bizonderheden voor de geest komen. In eon ondeelbaar
ogenblik doorliep Schnilenbnrg zijn kinderjaren, toen ie zijn
moeder in haar hniselike bezigheden volgde, hij herinnerde
zich haar vreugde als ie, in de linnen zak onder de ossen-
wagen op het hooi liggend, zgn vader naar de hoofdplaata
moeht vergezellen ; hoe ie als knaap de beesten weidde, als
jongeling zijn hart voor eon meiaje voelde kloppen, als man
zijn verioofde tronwde en vader word, alios stood hem weer
holder voor ogen! Hij kon een zucht niet onderdrukken.

Begreep neef, dat het schot een zaak van leven of dood
was? Zag ie dat oom ging schieten? Ik weet het met.
Gelukkig bleef ie bewegingloos.

Zonder te krassen gfijdt de loop langsa&m over de rand
van het slikbord; de tromp is geen anderhalve meter meer
van. de leeuwekop verwijderd. Zo good mogelik brengt
Schnilenbnrg het geweer in de richting. God zij geloofdl
de kogel blijft op de kruidlading. Nu dan maar ....

„Kets!' zegt de haan, het geweer weigert.

Brnllend keert de leeuw zich om, en staat met zijn
bebloede mnil bij het slikbord. Zijn woedende blik schijnt
te vragen, wie het waagt gelnid te maken, zich te verroeren,
te leven, waar hij de meester is.

Maar alias is doodstil, niets beweegt zich; de adem zelfs.
wordt ingehonden.

De rensachtige kop van de koning der wildernis bevindt
zich rakelings bij neefs linkerbeen, dat iets boiten de wagen
hangt. De lncht van neefe vetlaars dringt in de wijdopen-
gesperde neusgaten. Die lucht schijnt het reukorgaan van
de leenw aangenaam te strelen ; altans, hfj wendt zgn vurige
blik af en begint de vetlaars van neef te likken.

Notes, voorzichtig cautiously) — hachelik danger-
ous, perilous, critical — ver-lo(o)v- to betroth, affiance —
kr ass - to scratch, to grate — rake-lings in the immediate
neighbourhood.

13

194 Reel, W. A. Tan, Tete-a-tete with a lion in Transvaal.

0! die vetlaarzen van 2 pd. 10 ah., die hem zo goed
stonden — zoals zjjn meisje beweerde — wat branden ze
onder zjjn voeten onder die vreeelike aanraking. Och! als
zjjn meisje eens wist, wie de vetlaarzen tans schoonlikt.
Zgn lief meisje! ze zal hem nooit terugzien, hem noch zjjn
laarzent Straks als het likken de leeuw niet meer voldoet,
slaat ie zjjn vreeelike tanden er in.

Maar zie! die vetlaars schjjnt het dier in goede lnim te
brengen; zijn toorn is bedaard. Hjj wrjjft zieh behaachelik
de flanken tegen het wiel, en laat een tevreden gebrom horen.

Bjj de eerste aanval is het negerjongetje in de bak onder
de bank verdwenen. Zijn hoofdje ligt achter het linkerbeen
van neef — geen halve voet van de rode moil. Hjj heeft van
angst de ogen ge&loten en nuhetbewustzjjngeheelverloren.

Het voertuig omlopende, laat de leeuw ook het andere
wiel als wrjjfpaal dienst doen. Daarna gaat ie, zwaaiende
met zjjn staart, langs het levende paard en keert naar zjjn
prooi terng, om het verslindingswerk te hervatten. Het
schjjnt hem goed te smaken; hij geniet zichtbaar. Toch
veriaat de waakzaamheid hem geen ogenblik; want telkens
richt ie de kop op, om het ongehikkige been van neef te
gaan likken. Het vet schjjnt zjjn eetlust op te wekken.

Some doet ie een wandeling op enige schreden a&tands
van de wages, zonder die een sekonde uit het oog te
verliezen; soms plaatst ie zich voor het levende paard op
een wjjze, als won ie zeggen: nu is het jonw beurt! Zo
verlopen er uren, oneindige nren, nren van ondraachelike
doodsangst. De arme boeren beginnen op 't laatst een gevoel
te krjjgen van verlangen naar het einde. De pjjniging duurt
te lang; verscheurd te worden moet minder gruwelik, de
dood een uitkomst zjjn.

Maar wat is dat? — Zon er redding komen, zon het
mogelik zjjn? — Schuilenborg heeft gemeend heel in de
verte, zeer flauw, het klappen van een zweep te horen.

Notes, zijn meisje his ,girl", his sweetheart — vol-
doe* (,fall*do*) to satisfy — behaachelik (from be-
ha(a)g-) comfortable, pleased, agreeable — gruwel-ik
terrible, frightful •— uit-komst (.coming out of it*) deliver-
ance, relief.

Reel, W. A. van, Tete4-ttte with a lion in Transvaal. 195

De leeuw staat roerloos, de oren wgd geopend.

Ja, daar herhaalt adch net geluid — *t is waarl

Boerewagens, met acht, tien span ossen komen de weg
af. De lange zwepen van de drivers klappen bij herhaling
en gednrig duideliker.

De leeuw is zeer onrostig geworden. 't Is gedaan met sfjn
festgn, dat begrppt ie wel.

Hij schgnt adch te beraden. Zjjn prooi meesleuren, dat
gaat niet. Het halfverslonden paard maakt een geheel uit
met het andere, met de wagen, met de vetlaarzen, met de
wielen.

Zijn besluit is spoedig genomen. Met een gesmoord gebrul
springt ie op het levende paard, doodt het op de gewone
wijs, en slurpt nog enige teugen van het vers geplengde
bloed. De boerewagens komen nader en nader, en nu eindelik
als ze in het gezicht komen, nu verwgdert ie zich langsaam
en statig, en verdwfjnt eindelik geheel in het kreupelhout.

Schuilenburg tracht zgn verstijfde leden in beweging te
brengen, maar hij kan rich ternauwernood verroeren; rug
en nek zijn als versteend. Nog nooit voelde ie zich zo
vermoeid en krachteloos; maar ook nog nooit werd zgn
krachtig. gestel op zulk een proef gesteld. Nauweliks was
ie in staat zijn verlossers te antwoorden, en slechts met
htm hulp kon ie van de zitplaats opstaan, die zoveel uren
een ware pgnbank voor hem geweest was.

Neef zat nog even wezenloos als vroeger. Men moest
hem van de bank tillen en in de wagen leggen. Ook zo het
negerjongetje.

Een paar dagen later zou neef beproeven op te staan;
en toen Schuilenburg, die hem daarbg de behulpzame hand
bood, lachend vroeg: of ie nu kontent was, eens een leeuw

Notes. her-ha(a)l- to repeat — festfin (French) feast,
banquet — s i c h b e • r a (a) d- to take counsel, to consider
— si ear- to drag (something heavy, which is trailing
along) — be«sluit resolution — kreupel-hout copse-
wood, underwood — ter-nau wernood (a stronger expres-
sion for nauweliks) very hardly, with the greatest pains —
ge-stel constitution — ver-loss- to rescue — pgn-bank
(, pain-bench") rack — wesen-loos (,beingless") haggard,
deadly frightened — be-proev- to try.

196 The bnrghomaster's cock killed . . . and the results*

gezien te hebben?, maakte neef een afwijsend gebaar en
smeekte oom, toch nooit weer van leenwen te spreken.

Oeheel hersteld keerde ie naar de Kaapsfcad terug, met
bet heilig voornemen geen voet meer in de Transvaal te zetten.

Notes, took nooitweer never more, I pray — h e r-
8tell- to recover.

THE BURGHOMASTER'S COCK KILLED... AND THE

RESULTS.

by C. E. van Koetsveld.

Het was op een marktdag, waarop vele inwoners afwezig
waren en ook de burgemeester zijn slede had ingespannen,
om met zyn vrouw over de dike sneeuw stadwaarts te
rijden, dat Ploegstaart, eer ie zelf ook van huis ging, een
paar kleine gaawdieven van de dijk in het werk stelde.
De moordenaars alopen met een stok en een paar strikken
gewapend naar het dorp, en wisten door een omweg onge-
merkt in de bnrgemeesterlike tuin door te dringen. De haan,
gelijk verwacht was, stond pal en verdedigde zyn terrein.
Maar terwijl ie de een aanvloog, werd ie door de ander
handig bij de vleugels gegrepen, de one strik hem over het
hoofd geworpen en met de andere hem de poten aaneen
gesnoerd; en de dappere strijder stikte in zyn laatste gekraai!

Dit alles geschiedde in weinige ogenblikken, by een achteraf
gelegene mestvaalt, en werd door niemand gezien. Even
onbemerkt gelukte het hun, de haan aan een spijker in de
huismuur op te hangen, met een papier er boven, waarop
met grote letters te lezen stond: Straatschender.

De dag liep ten einde, de nacht ging ongestoord voorbij,

>tes. (The peasant Ploegstaart's child had been peeked by
bnrghomaster's cock) gauw-dief rogue, rascal —

Notes.

the ..._„ , „ _.„_.,

p a 1 - 8 1 a (a) - to stand upright valiantly — handig skilful —
mest-vaalt dunghill — straat-schender disturber
of public peace.

The burghomaster's oock killed; . . . and the results. 197

maar de voigende morgen.... o die morgen! De borge-
meestor was 'e-avonds bat tuis gekomen, en voor de meid
was dit een onbetaalbare dag geweeet, om, juiat aan een
andere hoek van het hois, to vryen. De nacht had allee
met zijn sluier, die zo veal kwaads verborgen houdt, bedekt.
'e-Morgens jnist to aoht ure — want Meester Herman Baljon
is een man van z\jn tgd — begon de klok to luiden; en
bjj het eerate gelui sloot de bargemeestor zijn pyp met het
zilveren dopje, zette de slaapmuts recht en nam de bak
met gerst in de hand, alios, alsof er niets gebenrd was.
En daar trad ie naar buiton, zag eerst naar de lucht en
toen naar de hoenders, en riep en sehudde met de bak,
en riep nog eens, en kreeg alleen kippen to zien, en ging
het hois om ; . . • . en op eens wierp ie de bak gerst op de grond,
brak z\jn pijp, struikelde over z|jn pantoffel en storttotoen
ademloos naar binnen, waar ie in zijn leoningstoel neerzonk,
terwijl het bloed hem nens en oren dreigde ait to springen.

De burgemeestors-vrouw, even prompt op haar tijd, had
met het begin van het klokgelui tee gezet en begon met
het einde daarvan de botorhammen to smeren. Hoe weinig
zy nu ook gewoon was, zich in de rustige gang van haar
werkzaamheden to laton atoren, hield ze tans evenwel een
ogenblik het mes onbeweechelik in de rechterhand en het
brood in de linker, richtto haar rnstig oog op de dierbare
echtvriend en vroeg dood bedaard: ,Scheelt er wat aan?"

Deze vraag bespaarde misschien onze goede Van der
Zanden een beroerto: want door het kontrast van die droge
woorden met zijn hevige gemoedsbeweging, was het, alsof
de dam van sohrik ward doorgestoken, die zijn hartstochton
terng hield. De beklemde lippen openden zich, nog bevende
van woede. Oewone aardse woorden konden hem niet voldoen,
zodat ie hemel en hel byeen vloekto. Dit was voor zijn
vroaw geen alledaagse zaak; zij wachtto het alleen na een
of twee vasto jaarlikse vergaderingen, waar buitengewoon

Notes, on-betaal-baar (.unpayable*) most valuable
— v r ij - to make love — 1 u i d- to ring — pantoffel
slipper — tee sett* to make tea — bo ter ham piece
of br. a. butter — dood bedaard quite composed — b e-
roer-te apoplexy — harts -tocht passion — ver-
gader-ing meeting, assembly*

198 The burghomaster's cock kUled . . . and the remits.

gedronken werd; en daar nu de vloektaal wel krachtig is,
maar evenmin wellnidend als duidelik, so hervatte ze bedaard
het smeren van de boterhammen, in afwachting van nader
nitleg. Maar ongelukkig voor haar zelf, gelukkig evenwel
voor het bloedrijke burgemeesterlike gestel, kwam joist de
meid binnen, die zeker wel een weinig sohuld had, maar
toch nergens van wist; en deze werd met de tritgezochtste
scheldwoorden naar boven gezonden, om haar kist te pakken
en te vertrekken, zonder dat ze er nog reoht achter kon
komen, door wat grnweldaad zij dit verdiend had. Hierop
volgde de veldwachter, een arm man, die een groot gezin
had, geheel van de burgemeester afhankelik was, en naar
gewoonte zijn orders kwam vragen; en deze goede ziel
kromp bij de ongewone ontvangst ineen als een aal, en boog
al dieper en dieper bij ieder scheldwoord.

Nu was dan toch eindelik het burgemeesterlik gemoed
genoeg ontlast, om, langs de stroom van zijn woorden, ook
zijn gewone drie boterhammen en drie kopjes tee door de
keel te laten; daarop zocht te zijn dopje op, kreeg een
nieuwe aanval van woede bij het gezicht van het corpus delicti,
en raasde daardoor nog een weinig tegen een paar armeburen,
die niets gezien hadden en toch alles hadden moeten zien.

Ondertussen groepeerden zich langsamerhand buren en
vrienden op de dorpsstraat bijeen. Die met de rug naar
des bnrgemeesters huis of er ver vandaan stonden, lachten;
de andere behandelden de zaak ernstig ; enige moeders konden
nanweliks de luidruchtige uitdrukking van haar vreugde
bedwingen, en de oude redenaars van de beurs verklaarden
zich tegen alle straatschenders, zowel de vermoorde als zijn
moordenaars. Maar hetgeen eigenlik ieder van zijn buurman
weten won, wist niemand; en schoon die ganse dag iedere
schoft te lang werd gemaakt, veel aardappelen tot moes
kookten en veel pap aanbrandde, wist men s-avonds nog wel
de een en ander te bedenken, die het feit zou hebben wUlen
plegen, maar niemand, die het kon gedurfd hebben.

Notes, nit-leg explication — er achter ko(o)m- to
get the length of it, to understand the reason — veld-
wachter field-constable — schoft the workman's free
half hour over his meal, a .break*.

The burghomaster's cock killed . . . and the results. 199

De zaak vernemende, had ik me die dag stil binnen
gehouden, sprak er ook de volgende dagen zo weinig
mogelik over, maar vernam ondertussen idles, wat er te
vernemen was, door de tweede hand, inzonderheid door
mijn getrouwe adjudant, Meester Baljon.

De Zondag kwam, — men was nog niet wyzer. De
kerk was voller dan gewoonlik, zdfb de vaste alapers
spitsten de oren, en bij het uitgaan was bijna niemand
tevreden, dat ik de dode haan had laten rosien en een-
voudig het evangelie gepredikt.

Maar 's-Maandagmorgens zat de burgemeester te ontbijten
en had het noodlottige papier in de hand, toen ie plotseling
opsprong, zodat zijn vrouw bedaard op zij ging, om hem
in alle richtingen de weg vrij te laten. Met de woorden:
,Dat had ik vroeger moeten bedenken!" en met het dood-
vonnis in de hand, liep ie gezwind de dorpsstraat over en
op het schoolhuis toe. Herman Baljon had de slaapmuts
na het Iniden van de klok weer opgezet, om daarvan zo
lang mogelik genot te hebben, en zat pennen te vermaken
in de school; want bezigheden van studie deed ie nooit in
het hnishoadvertrek. Bij het haastig binnenkomen van de
bnrgervader, spouwde ie van schrik een pen geheel open, in
plaats van er een split in te maken, en nam de slaapmuts af .

„ Meester! spoedig al uw schoolschriften nagezien; en ak
dat niet genoeg is, al de handtekeningen op het dorpshois ;
ik moet weten, wie dit vod geschreven heeft. Hoor je?*

Meester Baljon hoorde, en boog, en nam met die bniging
de hachelike taak op zich. Zodra er niet meer over de
haan gesproken werd, werd ook de toon van de burge-
meester vriendeliker, en beide dorpswaardigheden wandelden
nog eens het kerkhof over. Ik zag het uit myn alaapver*
trek, daar ik juist bezig was met op te staan, en het scheen
me geen ganstig voorteken voor de rast van deze week*

Deze Maandag was voor Baljon een dag van ongewone

Notes, in-zonderheid especially — i k I (the story is
told by the village's clergyman) — v o n n i s sentence, (death)
warrant — ge-zwind quick, fast — vertrelc room —
Bpouw cut through — spoedig... nagezien! -7 (J
want) . . . immediately to be inspected — hand -tokening
signature — waardigheden authorities.

200 The burghomaster's cock killed... and the results.

inspanning. 's-Avonds ontving ie veel autentieke stakken
▼an het dorpshuis; ook bij mjj kwam ie nog kerkelike
akten naaen; die nacht verbrandde ie twee kaarsen extra;
en — nog vond ie het niet, om een zeer eenvoudige reden,
waaraan de burgemeester niet gedacht had.

Bleek ran het nachtbraken, meldde ie zich Dinsdag-
morgen vddr half negen bij de burgemeester aan. Reeds
een nor lang, zelfs onder het luiden, had ie bedacht, met
wat woorden hij zijn troosteloos rapport zon indienen, maar
de hele toespraak werd hem afgesneden door de vraag:

„Nu, wiens hand is het?"

„Ik . . . . ik weet het niet."

„Je bent een dromer, zeg ik je."

„Maar .... maar de burgemeester gelieve te bedenken,
dat de letters op dit papier getekende drnkletters zijn; en
daarbij verandert geheel het eigenaardige . . . ."

Het gezicht van het noodlottige papier bracht Zijn Edel
Achtbare in nieuwe woede, en met een dreigend oog riep ie nit :
„Drukletters; ja! ik zal je met drnkletters betalen, lompert!"

Dit woord klonk de goede meeeter, die juist een aan-
maning om achterstallige dorpslasten wachtende was, ais
een donderslag in de oren; maar hij begreep, dat het best
was, de bui te ontwijken, en vertrok.

Een dromer! Ja, wel droomde ie nog half, van de slape-
loze nacht en de vergeefse inspanning. Het was juist
schrijfinorgen op de school ; en dan waren de kleinen nogal
rnstig. Toen nu alle pennen zo krasten, dommelde Meeeter
Baljon in, en droomde van schriffcen en handtekeningen,
die in woest geweld dooreen dansten, en waarachter enige
drnkletters nit de grond opkwamen, die al groter en groter
werden; tot op eens al het schriffc door een stroom van
hanebloed werd nitgewist, en de goede man verschrikt
ontwaakte en zich het klamme zweet van het voorhoofd wiste.

Notes, n a c h t - b r a (a) k - ( 9 nightbreak*) to keep very late
hours, to sit up all night — in-dien- to deliver — Re-
lieve should have the kindness (to) — verander- („for-
other") to change — Zgn Edel Achtbare his worship —
aan-ma(a)n- to admonish, to dun — achterstallige
arrears of... — dommel- to slumber, to nod off — k 1 a m
clammy, damp, moist.

201

THEBE DIFFERENT CATEGORIES OF RETURNED

TOURISTS.

by A. S m i t.

Of iemand inderdaad ontvankelik is voor de grootse
indrukken, die hat reizen in dan vreemde geeft, of ie er
werkelik vrnchten van geplukt heeft, last zich hat beat op-
makan — altans in da meeste gavaUan — uit zijn reisverhaal.

Ik stel u voor de teruggakaarde toeristen in drie soorten
te onderecheiden:

1. Zg, die niets zeggen.

2. Zy, die zeer veal zaggen en toch eiganlik niats.

3. Zij, die werkelik iets zaggen.

Wat de earste rubriek betreft, hier verveelt bet reisver-
haal . . . door zyn schier volkomen ontstentenis. — By bun
toiakomst worden de reizigers van dit gehalte natuurfik als
ieder ander met vragen bestormd:

,Dat Zwitserland zal wel prachtig geweest zgn, hb? n

„En dat meer van Gen&ve, dat is immers zo blauw?"

„De Mont-Blanc nog opgaweest? Die is zeker reosachtig
groot, he?"

En de famielie praat van gemzen en alpenhorens, van
lawienen, van gletscbers enz. enz.

En de tnisgekomene? Hij ligt in een luieratoel een
kop geurige Hollandse tee te genieten an vraagt al vast,
of ar voor grog gezorgd is, want die buitenlandse was
bocht.

En wat zegt ie alzo op al die vragen?

Hij zegt, dat hot er mooi was en groots, dat de bergen

Notes, ontvankelik susceptible — groots grand,
glorious - rnbriek category — ontstentenis absence
(official term) — gehalte quality — ...nog op ge-
weest? been on.. ., I guess or I wander? — gems chamois,
goat of the Alps — lawiene avalanch — alvastto
begin with — bocht stuff — al-zo ,if you are to put
it short".

202 Smit, A., Three different categories of returned tourists.

hoog, de meren Mauw, de sneenw schitterend, de gletschers
woest waren, en ... . „och, zie je, je moot er eigenHk zelf
geweest zijn om er een idee van te krijgen ; het is eigenlik
niet te beschrijven.*

Zou men niet denken, dat de tuisblijvenden de reis hadden
gemaakt en nu hun relaas aan een gapend niet-raiziger
aanboden?

Nu de tweede soort, verdeeld in twee ondersoorten. De
eerste is een taai slag mensen; het zijn echte satanakinderen.

Wat gif indertgd gezien hebt, is nietsl Ale ge het waagt,
na een hoDcMnkende beschrijving — waarin de nitdrnk-
kingen „gro8zartig 9 , ,fameus diep 9 , ,schauderhaft*, „uren
ver zien', en vooral „onvergelijkelik* en ,weergaloos* de
boventoon voeren — ate ge het waagt na zulk een be-
achieving zelf enige heerlike herinneringen aangaande de
Drachenfeb of Heidelberg of de Hare en de Rijn op te
halen, dan ontmoet ge een meewarige blik, een ficht
schouderophalen. Anne stakker, wat zijt ge begonnen! Uw
opmerking gaat verloren als een grashalmpje in de weg-
slepende bergstroom; hoor slechte:

„De Drachenfels, nn ja, heel aardig, wel pitoreak ... als
men nog niets dergelijks gezien heeft.

De Rgn, een oud mannetje, dat naar rust verlangt; nee, je
moet hem bij Schaffhansen zien, daar is ie nog in zijn kracht.

Heidelberg is wel een lief plaatsje en de Harz, och,
het is toch eigenlik zulk kinderspel, als je ware natuur
gezien hebt? 9

die holle zwetsers! Ze waren dicht omgeven van de
heerlikste, georigste bloemen zonder iets van de geur over te
nemen; integendeel, ze stinken van pedanterie, veel meer
na, dan v6or hun reis.

Dit is het batelike species van het tweede genus.

Tans het gemoedelike. Dit is zeer sterk vertegenwoordigd.
„En zie je, je tante was wat vermoeid van de reis, toen

Notes, relaas relation, account — indertgd some time
ago — weer-ga match — mee-warig pitiful (half-con-
temptuous) — swets- to brag — pedanterie presump-
tion, conceitedness.

Smit, A., Three different categories of returned tourists. 203

we te Paiijs aankwamen. Nu, toen zei ik : t Dan bhjven we
stilletjee in ons hotel (we hadden een heel nette en gezellige
kamer) en dan drinken we nog een kopje thee, als we dat
hier goed knnnen krijgen." .Nee," zei je tante, ,ga jij
non gerust de stad nog es in, dan ga ik stilletjes naar
bed". Nou, toen heb ik nog een kuiertje gemaakt over
de Boulevard des Italiens. Here beware me, wat een herrie !
Toen heb ik daar een half tturtje voor zo'n ca£6 gezeten
en een bokkie gedronken; jonge, jonge, je ziet me daar wat !

„De volgende morgen waren. we al vroeg op; hetontbijt
was goed; wij hadden eieren, zoveel ale we wouen, en
rookvlees . . . ."

Hon op ! Hon op, want al het andere is presies hetzelfde ;
we krijgen niets anders te horen dan dat Parijs een drukke
stad, en vooral dat het hotel en het eten good, en dat het
er goedkoop was ....

We zijn tans genaderd tot de derde rnbriek, tot hen, die
iete zeggen.

Dniveltje der verveling, steek uw pijl in de koker; hij is
tans machteloos*

Gelnkkig, ze zijn er, die, eerat met wangunstige blikken
door de tuisblrjvende aangestaard, het talent bezitten om
de gele tint van de nijd te doen vluchten voor de bios der
verrnkking. Waarin bestaat hnn geheim?

Z§ zijn dichter, geen scheppers van gedichten, maar dichter
in de rnimste zin van het woord. Hnn verrnkking, hun
gloedvolle beschrijvingen, zelfe al komen ze er met horten
on stoten nit, hun geheel opgaan in het onderwerp, dat ze
behandelen, met terzijdelatnig van allerlei prozaies ontuig,
dat alles wekt innige belangstelling.

Notes, g e -r n s t at your ease, without putting any restraint
upon yourself — kuier- to take a stroll fat a slow loitering
pace) — herrie bustle and throng — bokkie (French
ww petit hock) '/* pint of beer — jonge, j o n g e 1 good heavens !
— me I dare say — o p -h o u (1) d to stop, to have done —
goedkoop cheap — ver-vel-ing annoyance — wan-
gun st-ig envious, jealous — geheim secret — met hor-
ten en stoten by fits and starts — op-ga(a)- in to be
absorbed in . . .

204 Smit, A., Three different categories of returned tourist*.

Ze bezitten de takt even lang stil te staan bij hetgeen
gij gezien hebt, ook al staat het ver beneden de door hen-
zelf genoten nataurtafer&en, kunstwerken, enz.

Zonder de schoolmeester uit te hangen, wMen ze u een
denkbeeld geven van hetgeen zij gezien en bewonderd hebben,
en gaan daarbg nit van hetgeen u bekend is.

Willen ze n de voorstelling bijbrengen van een gletscher,
ze wijzen u op het kruien van het $s ; van de hoogte der
bergen, ze wijzen u op de wolken; van de tint van de
8neeuw, ze nemen een schone najaarelucht te baat, terwijl
ze met n wandelen, arm in arm, nog vol enthusiasms over
de reis, die ze 's-zomers maakten.

Ook zij hebben allerlei avontnren gehad, tiepen ontmoet,
merkwaardige gezegden gehoord, dooh zij bezitten de takt
joist die te kiezen, die u boeien, u stichten, u doen
denken.

Zoo zijn zij, die iets zeggen. Gjj zelf, waarde lezer, behoort
naar ik hoop (wanneer ge gereisd hebt) tot deze laatete soort.
Zijt ook gij van deze mening en stelt ge u niet tevreden
in familie- of vriendenkring te spreken, maar wilt ge verder
gaan en schryven, schrijven voor het publiek, dat u niet
kent, aw oog niet ziet gUnsteren, uw stem niet hoort trillen?
Zo ja, dan raad ik u, vooraf, als ge het al niet gedaan hebt,
bij goede reisbeschrijvers aan te kloppen; zjj zullen a stil-
zwijgend de nodige wenken geven.

Kegels baten niet, maar lezen, lezen, en wie?

Ik wijs n op twee reisbeschrijvers, die m. i., altans wat
het artistieke betreft, met recht modellen genoemd mogen
worden. Het zfjn van Nievelt in zfjn ,Alpenboek', en Alph.
Dandet in zgn „Tartarin snr les Alpes".

Notes, tafreel scenery — de schoolmeester nit-
h an gen to play the schoolmaster — te baat ne(e) in-
to avail one's-self of — avontnar adventure — m.L(mps
i n z i e n s) according to my opinion — aan te kloppen
(bjj) to knock at (the door) (of), to take advice (from).

205

THE NIGHTWATCHMAN TEUN HAS POUND BACK

HIS DAUGHTER.

by J. van Mauri k.

(The old watchman Teun last night on his rounds found
a wretched halfstarved woman, which he recognized to be
his daughter, who many years ago left the parental home
to lead a life of ignominy and sin.)

TERUGGEVONDEN.

We zijn in bet kamertje, dat Teun de nachtwacbt sedert
ruim drie verrel-jaars beeft bewoond.

't Is een niet al te groot vertrek op de derde verdieping
van een oud huis in een van de achterbuurten in de stadt

Een tweetal vensters met groenachtige kleine ruitjes geeft
uitzicht op de binnenplaatsen en daken van de omliggende
huizen, waartussen hier en daar een enkele boom zijn
bladerloze takken in de wind heen en weer beweegt.

't Is vrij licht in het kamertje, want de ramen staan
open ; nu en dan breekt de son een ogenbHk door de wolken
en weerkaatst in het koperen bealag van de ouderwetse
latafel, die tegenover het venster staat; — 't is het enige
meubelstuk, dat Teun nog uit zijn vroegere huishouden heeft
overgehouden, en. 't draagt aan de ene zij nog sporen van
't vuur, dat alios wat verder zijn eigendom was verwoestte.

Met behulp van enig timmergereedschap en een paar uit
elkaar gesloopte pakkisten is de oude man bezig om een in-
springende hoek van het vertrekje tot een bedstee te vertimme-
ren. Hij past en meet, schaaft, zaagt en hamert met zoveel
ijver, dat niettegenstaande het koud en tochtig is in het
kamertje, de dikke zweefcdroppels hem op het voorhoofd staan.

Notes. ▼ e r r e 1 (in at. ofvierendeel) quarter — ver-
dieping story — buurt quarter (of a town) — vrg licht
pretty light — be-slag metal bands clasps or other garnish-
ments — latafel chest of drawers — verder .further",
besides — gereedschap tools, utensils — een paar
a few — inspringende hoek meant for nis (niche).

206 The nightwatchman Teun has found back his daughter.

„Een el seetig," mompelt ie, terwjjl ie .met zrjn bonte
zakdoek de parek van zgn gelaat wist. „Een el sestag, krap !
't Is kort genoeg voor een man als ik, maar da 'a minder;
een beetje krom liggen hindert niet, — 't zal wel gaan.
Och ! 't zal helemaal behelpen wezen, maar dat is niets, dat
went wel!" — Met een gelukkige lach op het verweerde
en gerimpelde gelaat ziet Teun naar zjjn werk en herhaalt
in zichzelf : t 't Is krap an, maar 't ziet er waarachtig good
uit." Hij nadert de latafel en zegt: „'k Zal jou ook nog
een pootje onder je ouwe karkas geven, kameraad ! Dan sta
je teminste reeht;* hg trekt de bovenste la open en neemt
er een opgevouwen stuk meubelsits uit, dat ie voor zijn
getimmerte houdt, met de woorden: t Die lap zal 't hem
net doen voor een gordijn, als ie lang genoeg is. — 't Oaat
presies; dat 's een tref!" roept ie bgna laid.

Zorgvnldig vouwt ie de lap samen en bergt hem weer op.
Als ie de la dichtschniven wil, valt zjjn oog op een bijbel,
die in een hoekje ligt, zorgvnldig in een witte doek gevouwen.

Bijna eerbiedig neemt ie het boek uit de doek, legt het
boven op het menbelstuk en slaat het open. — Op het
schutblad staat geschreven:

Getrouwd: aktonub jauhg

en GESUTA ANNA MAARTKNS,

28 Juni 1840.

Deze Bijbel ter gedachtenis van onze
huweliksdag gekregen van Vader en
moeder Maartens. — Lnkas VI, vs. 31. —

Tenn's gelaat is ernstig geworden. ,Dat heb ik geschreven
destijds", zegt ie zachtjes en vervolgt lezend :

Notes, krap scarcely), scanti(ly) — dat is minder
it does not matter much — be-help- to put up (with), to
make a shift, to content one's self with little — waar-
achtig in very truth, as I live — sits chints, calico —

— zal t 'em net doen will just do (the service) — dat's
een tref that's ,a hit", a stroke of good luck — schut-
blad fly-leaf — ter gedachtenis van in memory of

— des-tjjds in those days.

Tbs nightwatchman Teun has found back his daughter. 207

18 Aug. 1841. Heden is ons eendochtertje
g e b o r e n, dat Anna Gezina zal h e t e n. — Och
ja! naar m'n goeie vrouw! — 22 October 1841. Ons
kind is heden gedoopt. Anna Gezina. — Een
traan rolt over Teun's wangen, terwijl ie op die bladzgden
in de oude Bgbel staart. In een oogwenk komt hem het
gehele droevige verleden weer voor de geest, als ie verder
leest: 17 Juli 1849 — stierf mp lieve vrouw
Gesina Anna Maartens — Zjj mate in vrede,
amen!

Meer staat er nietop dat schutblad, maar toch blijven
de ogen van de oude man er strak op gevestigd. Ze zyn
verduisterd door tranen ; evenwel is de uitdrokking van het
gehele gelaat niet zo zwaarmoedig meer als vroeger, en
«r komt een bgna gelukkige glimlacb om de mond, als ie
zachtkens flnistert: t Goeie Gees, 'k won dat jif 't wist: —
ze is terug! ze is terug!... 9

Het piepen van de dear, die geopend wordt, doet hem
haastig de Bjjbel dichtslaan en in de la wegbergen.

Op de drempel verschgnt een buurvrouw met een kom
dampende koffie in de hand.

9 Dag, buurman! 9 zegt ze goedig knikkend. ,1k hoorde
je van morgen al vroeg zo danig in de weer, dat ik zo
b(j m'n eigen dacht : 'k Zal strata, als ik koffie gezet heb,
eons even bg baas Jaling oplopen; misschien lust ie wel
een kommetje vol.*

„Graag, juffrouw Klop! 9

Terwgl Teun tegen de latafel leunt, drinkt ie langsaam
de hete koffie, nu en dan blazend om zich nie( te branden.

,Smaakt het, buurman? 9

„Nou! 9

Met de handen onder haar boezelaar samengevouwen
ziet de buurvrouw het kamertje rond en zegt goedkeurend

Notes, z g raite! she may rest (Subjunctive mood ; obsolete
form) — swaar-moedig (=mi s-t r o o ■ t i g) melancholy

— goedig goodnatured(ly) — van moreen this morning

— danig steadi(ly) — in de weer astir, adoing — „bg
m'n eigen" (dialect) within myself — ,Nou!" I dare say
«o! — boeselaar (= schort) apron — goed-keur- to
approve.

208 The nigfatwatchman Teun has found back his daughter.

knikkend: „Jonges! jonges! bnarinan, wat knap je *t hier
netjes op ! Heb je dat behangsel er ook zelvers op geplakt?"

„Natuurlik! Ja jnflrouw, 't was een hele toer; mijn
handen staan niet naar zulk work. Maar 't net er nogal
knapjes nit. Zeg! die kofSe is beet, maar lekker, hoorf
Ze gaat er bij me in, als een borrel in een aanspreker.
'k Had een dorst als een paard."

Verwonderd ziet de juffrouw haar bnurman, die vroeger
ternaawernood sprak en nooit een grapje maakte, aan en
antwoordt: ,Je werkt ook maar niet bard; 'k zei gisteren-
avond tegen mijn man: Bunrman Jaling is van de oebend
tot de avond bezig, — hoe ie 't uithoudt, begrijp ik niet. 9

,Hoezo, juffrouw?"

„Wel, je hebt toch voor veertien dagen geleden een
heel stootje gehad. Toen ze je tuis brachten, zag je er
uit als een dooie, en we dachten bepaald, dat je 't boekje
om gmg.*

Lachend antwoordt Teun, terwijl ie het koffiedik nit
't kommetje op de hoop krnllen, die in een hoek van
't vertrek ligt, neergooit: ,Ja! 'k was die nacht heel
mizerabel; 'k had zoveel als een flauwte — een gek ding!
'k Had er nooit last van gehad, maar 't heeft goddank!
niet lang gednnrd; *k ben gauw weer opgekrabbeld : een
paar dagen later zat ik net of er niets gebeurd was in
mijn wachthuisje."

„ Je hebt er geen eer van, bnurman ; je ziet er warempei
veel beter uit dan vroeger. — Weet je hoe? 9

Tenn's ogen vragen vriendelik: „Hoe dan?*

„ Veel opgeroimder, lang zo mankeliek niet als voor die*

Notes, wat knapje 't hier netjes op! how you make
smart here! — 't was een hele toer it was a goodly job —
nogal knapjes pretty, smart — Zeg! I say. — ,It runs
down my throat like a cordial draught down an undertaker's
mute's" — Je werkt ook maar niet hard Yon don't
work hard, I should say (ironically) — dooie = dode a dead,
't hoekje om gaan to ,turn one's heels up", to die —
flauw-te feinting fit — op-krabbel- to recover — »You
have no honor of it" = , You don't look like that* — warem-
pei (=s warachtig) I dare say — mankeliek dial,
melancholy.

The nightwatchman Teun has found back his daughter. 20S

tijd; 'tis net alsof je jonger bent gewordenl — Zeg Jaling,
wat maak je eigenlik?"

„Een bedstee.*

,Zo! Ei! een bedstee? — En je hebt er hier een.*

„Jawel, maar nu moet ik er twee hebben.*

„Kijk ereis an!*

,Mn dochter komt bij me inwonen.*

„Here mens! wat zeg je? 'k Heb nooit geweten of ge-
morken, dat jij een dochter hadt. Ik dacht, dat * . .*

„Ze is heel lang onder vreemden geweest, buurvrouw,
maar nu blijffc ze bij mij voor goed. — 't Anne schepsel
is ziek geweest, zwaar ziek.*

9 0eh here!*

„Ja! zenuwzinkingkoorts, helemaal buiten kennis, — maar
ze is gelukkig aan de beterhand en eergisteren heeft de
perfester gezeid, dat ze aanstaande week uit 't gasthuis
mocht. Zie je, daarom knap ik hier de boel een beetje op. 9

,0, zo! ben jij daarom zo in de weer. — En wat doet
je dochter voor de kost? — Naaister?*

,Hm!* Teun ziet enigszins verlegen zgn ondervraagster
aan en antwoordt: ,Ja, juistement, ze is verduiveld vlug
met de naald, maar je begrijpt, ze is nu nog erg zwak
en ... ; maar als je later ereis werk voor haar weet . . .*

„JongeS; buunnan! dat is dan toch een hele lastpost
voor je, — zoo'n zwak schepsel in huis . . .'

,Een lastpost ? God bewaar me, in 't geheel niet.*

„Nou ja, ik bedoel maar vanwegens de verdienste; je
baantje als nachtwacht geeft toch niet veel, — teminste
niet genoeg om . . .*

,0 ho! 'k heb er wat bij gekregen.*

„Kijk ereis an.*

Notes. ,Egk ereis an.* Well I never! — Here mens!
man alive! — gemorken dial, in st. of gemerkt got
aware — zenuw-zinking-koorts hectic fever — bait en
k e n n i s out of sense — aan de beterhand in the way
of recovering — perfester dial. professor — aanstaande
next — gasthuis hospital — voor de kost for a
livelihood — juistement dial, just so — verduiveld
confoundedQy) — in 9 t geheel niet not at all — be-
doel- mean — vanwegens dial, (van wege) on account of.

14

210 Little wife of twentyone is teasing her little husband.

,1c Heb me verleden week verhtrard bjj Rongers, de smid."

„Bij Eongers? Daar werkte je immers vroeger ook al
voor?*

„Hm! ja, zo af en toe, zie je! als losse man, maar nn
kom ik er voor vast, 't Was toevallig, h6!, dat de tweede
knecht juist wegging; — daar kom ik voor in de plaats."

„Wel! well*

„Aoht golden in de week, bunrvrouw!

„Da's weinig, Jaling."

t Och, ja! veel is het niet, maar hij wou niet meer geven ;
je begrijpt, 'k loop al hard naar de sestig en voor heel
zwaar werk deug ik niet meer, — — - maar aan de bank
work ik een jonge kerel nog over de kop. Hal Ha! Ha!
dat zul je 'es zien."

„Jonges, buurman! als je *t maar uithoudt.*

Notes, a f en toe now and then — voor vast for good
— 'k loop al hard. naar de sestig I am fast going
on for sixty — werk ik een jonge kerel nog over
d e kop I may beat a young lad in working — a 1 a j e
't maar uithoudt! I'm afraid you will not stand it!

LITTLE WIFE OF TWENTYONE IS TEASING HEB

LITTLE HUSBAND.

by M" Beineke van Stuwe.

20 Oktober.

Wat moet ik toch in 'ahemelsnaam doen, om aan mezelf
te ontkomen! In dagen heb ik niet in mijn dagboek ge-
schreven, om mezelf niet zo vreselik bewust te maken, dat
ik me ... . Maar wat heeft het me geholpen? Ik ontnam
mezelf daardoor mgn enige bezigheid.

Ik zit aldoor te verzinnen, wat ik toch doen kan om te
ontkomen aan de ontzettende eentonigheid van nmjn lot, maar

Notes, ont-zett-end tremendously), frightfully) d a t i k
me... (the missing word is verveel; that I'm . . . bored) —
een-ton-ig ( „one-ton-y ") monotonous (Greek mono- means one)*

Little wife of twentyone is teasing her little husband. 211

ik weet niets te vinden. En soms als ik ten einde raad ben,
en niet meer weet, waar me mee bezig te houden, ga ik
Fred verrassen, met bijvoorbeeld de volgende verhalen:

— Zeg, Fred, heb 'k je wel 'es verteld, dat ik op m 9 n
veertiende jaar dood alleen met 'en vreemde meneer in 't
bos heb gewandeld?

— He ! ? zei Fred.

— Ja, en 'k weet nog presies, hoe 'k er uit zag . . .
\ had 'en blauw mariene manteltje aan en 'en blauw rokje,
en 'k droeg 'en blanwe toque, en 'k had loshangend haar. . .

Heerlik. Fred was op het toppunt van verbazing en ik
anrazeerde me.

— Maar hoe kan dat dan? En vond Mama dat goed?

— Ma wist er niets van !

— Maar zeg dan, hoe kwam 't! Sprak die man je aan?
Ik stikte bijna van 't lachen toen ik: ,1k sprak 'm

aan" zei.

Fred keek me aan, alsof ik plotseling een ander mens
was geworden; hg herkende de wel vrolike en vrjje, maar
toch nooit de grenzen te buiten gaande Ina niet. In tjjden
heb ik niet zo'n pret gehad. Hij begreep er niets van, —
hij torn er natuurlik niets van begrgpen, en ik hield hem
in de spanning, totdat ie eerst boos werd, en toen z6
vriendelik om een uitleg smeekte, dat ik hem niet kon
weerstaan.

— Nu, zei ik, dan zal 'k 't je maar vertellen .... 't Is
helemaal de waarheid, zoals 'k 't zei, — inaar 'k zal 't
ontbrekende d'r maar bijdoen ... Je moet weten, dat ik
vroeger, in m'n jeugd, dol en dol op schaatserijden was.
Nu trof het zo, dat op 'en middag niemand met me mee
kon gaan, noch Jo, noch Meta, noch de juifrouw, en ik,

Notes, ver-rass- to surprise (,for-rash*, to beat in .rash-
ness" or quickness) — ten einde raad at one's wit's end

— dood alleen all alone — presies ,precise(ly) a , exactly

— er uit zie-to look so or so, to have a . . . appearance

— ver-ba(a)z- to astonish, astound — vind- to think
{pleasant, unpleasant, etc.) — te buiten g a (a) - to go
beyond — b jj -d o e - to add — Je moet weten I must
tell you, I have to tell you (then) — dol op extremely fond
of, quite passionate for.

212 Little wife of twentyone is teasing her little husband.

woedend om het idee tuis te moeten blijven, verklaarde,
dat ik alleen won. De juffrouw zei, dat ik met kon, omdat ik
de weg niet wist, — ik ging n66it alleen, en ik wist de
weg ook eigenlik niet goed, — maar natnurlik, dat bekende
ik niet! Ik tramde tot 'et Plein, zag al ganw 'et Boe en
dacht, dat ik er nn was. Maar jawel, ik liep, en liep, en
liep in 't Bos, er kwam geen einde aan, en de Vijvers zag
ik niet. Ik ontmoette geen starveling, en 'k begon een beetje
wanhopig te worden. Ebdelik zag 'k 'en postbode.. .

— Was dat soms de heer?

— Wel-nee ! dan zou 't weinig interessant zijn geweest f
Nn, ik vroeg hem de weg naar de Vijvers, en hij zei, dat
ik, zoals ik nn liep, op weg naar Leiden was. Verbeeld je r
ook 'en troost! En fin \ Hij bednidde me zo'n beetje, hoe ik
moest gaan, en ik liep wear, liep, liep, zonder eind. Toen
begon ik erg wanhopig te worden, — totdat ik eensklaps
de heer zag. Hij had schaatsen bij zich, en ik verstoutte
me (in die tgd was ik nog verlegen) hem te vragen, hoe
ik naar de Vijvers moest komen. 0, daar waren we vlak
bij, en hij zon er me wel even brengen, als ik het goed
vond. Nu, ik vond het goed ! En zo heb ik dan, met zo'n
vreemde meneer, door 't Bos gewandeld, op m'n veertiende-
jaar . . .

— En dat is allee?

— Ja, dat is alles. Of . . .

— Of?!

Ik trok een gezicht tegen Fred, omdat ie dat ,of* zo
nadrukkelik herhaalde. Maar ik was goedig en vertelde
toch door.

— Of toch nog iets ... Ik reed dan die middag, ont-
moette schoolkennisjes, en had veel plezier. Even stond
ik eens stil aan 't eind van de baan, en daar hoor ik achter
me 'en stem: v Amuzeert U U...* Ik kreeg 'en schok
van schrik, en vooruit vloog ik, zo hard als ik kon, doende r
alsof 'k niets had gehoord . . .

Notes, maar jawel! but there was ^ nothing of that f
(fudge! — fiddlesticks!) — wan-hop-ig desperate —
zich ver- stout- to make bold, to have the boldness —
vlak b jj very near — een gezicht trekk- to make a
wry face.

Little wife of twentyone is teasing her little husband. 218

— Dat was heel goed, zei Fred, wat had die man je
aan te spreken ...

— Ja, dat dacht ik ook, ik was nog 'en kind . . . Maar
ik deed het uit verlegenheid, uit malle angst toen, dat ik
er zo van door ging. En later verweet ik me m'n gruwelike
onbeleefdheid, ofschoon ...

— Nee, je was helemaal niet onbeleefd, — 't was mal
van die man je aan te spreken . . . Maar je zag er zeker
wel aardig uit . . . En Fred verdiepte zich 'en ogenblik
in de overdenking van de vreselike gevaren, waaraan ik had
blootgestaan, zich verheugende, dat van dit alles niets was
gebeurd ...

Een volgende keer overviel ik hem met :

— Zeg, Fred, herinner je nog Bob van Alfen?

— De broer van Viktor? Zo vaag ... Is die niet naar
Indi6 gegaan?

— Ja. Heb 'k je wel 'es verteld, dat 'k daarmee geenga-
geerd geweest ben?

— Wat?!

— Heb 1c je dat nooit verteld? vraag ik ongednldig.

— Nee! Nooit! En wanneer was dat dan? En hoelang
heeft dat geduord ?

Ik begin weer te schateren om Fred's ontsteltenis.

— Hoe lang dat geduurd heeffc?

— Ja. En wanneer was 't?

— 0, al lang geleden, 'en jaar of zes . . . En 't heeft
geduurd . . . intermitt&end 'en week of vier.

Fred stond stupSfait.

— Wat betekent dat, intermittfrend ! Ik kan niet ge-
loven, dat 'et waar is, ik begrijp er niets van . . .

— 't Is toch waar, hoor !

— Als je begint te spreken, moet je ook alles zeggen...
anders was er geen reden, dat je 't vertelde .... En ik wil
alles weten.

— Wll je? Nu, dan durf ik natuurlik niet weigeren...
't Is anders jammer, dat 'k alles zo gauw ophelderen moet . . .

Notes, er van door gaa- to hurry on, to take to
one's heels — 'en jaar of zes about six years — b e -
teken- to signify, mean.

214 Little wife of twentyone is teasing her little husband.

— Earn non!

— No, 't was met debruiloft van Juliette vander Voort... .

— En?

— En toen speelden we komedie, en ik deed mee in 'en
stukje „De ware Jozef % — daarin was *k verloofd met
Bob . . . •

De geplaagde Fred ademde op.

— Nu, 'k was natuurlik alleen geSngageerd — tijdens de
repeticies en de uitvoering, en daarom zei ik: intermit-
tlrend — begrijp je?

In plaats dat Fred blij was, zei ie :

— Ik vind 'et niet aardig, dat komediespelen . . . . 't geeft
de jongelui te veel vrijheid, — ze worden zo famfliaar ....

— Och, Fred, jij bent 'en beetje .... ouderwets won ik
zeggen, maar dat zou ie misschien niet prettig hebben
gevonden te horen, dns zei ik: jaloers.

— Volstrekt niet, dat ben uc niet, ik sprak beel in
't algemeen ... Ik kan 't niet good vinden, al die dingen • . .

— Jy wou bale en picnics en tennisklubs en fietstochtjes
zeker ook afechaffen, dan was je teminste radikaal ....
Ben je 't niet eens met de Spanjaarden, die zeggen, dat 'en
vrouw maar driemaal d'r hois mag verlaten, als ze gedoopt,
getrouwd en begraven wordt?

Ik plaagde Fred nog een poosje door, op deze manier,
ofschoon ik beel goed wist, dat ie z6 niet is ... • 0, o,
ik ben er toch een !

Notes, we speelden komedie we performed (private)
theatricals (k o m 6 d i e may either be comedy, drama or tragedy)
— m e e-d o e- to be one of the (persons engaged) — ouder-
wets oldfashioned — fiets bicycle (.bike* is expressed by
,kar" — .rywiel", t wiel" or „wieler" are never made
use of in speaking by anyone) — Ik ben er toe been!
I am one (too many) though! I'm a sly rogue or minx!

215

THE WONDERFUL DREAMfe OP TOSARI.

by H. BoreL

(see our article on Dutch literature, pag. 290

of this volume).

Dat was een heel kurieus gesprek vanochend ! Ik schijn
dan toch wel in het rijk der wonderen te zijn aangeland.

Ik was op een bankje gaan zitten op het terras, teen de
oude heer Mehrmann by me kwam, die Toaari zo d<S6r en
d66r kent, en er zoveel over geschreven heeft. Hij heeffc
me op een heel eigenaardige manier uitgelegd, wat de
invloed van deze reine, ijle, 6t6rise atmosfeer is op de
mensen. En als ie het bij 't rechte eind heeft is het hier
zeker een uniek oord van wonderen in de wereld.

„Ik moet u eens waarschuwen", zei ie, „dat de mensen,
die u hier zult leren kennen, h&l anders zyn dan ze zich
later , beneden" weer zullen tonen. Het is dan ook heel
gevaarlik, hier vriendschap - en nog gevaarliker liefde —
voor iemand te gaan gevoelen, want daar zal beneden niets
dan ellende en teleurstelling op volgen. Wat het is, — ik
geloof niet, dat het alleen de ijle lucht is — weet ik niet,
maar de mensen leven hier eigenlik in een droom. —
Misschien is het 6ok de grandioze, simpele, strenge pracht
van de natuur, die het 'em doet, maar ze worden hier veel
beter en veel zuiverder dan ze beneden zijn. Het is zeker
door het eindeloze van al die horizonton hier om je heen,

Notes, van-ochend this morning (so van-avond,
van-middag, also van 't jaar this year, van de week
this week) — in-vloed (from i n- v 1 o e (i) • d; v 1 o e i- = to
flow) influence — yl (contraction for yd el) thin, loose, not
dense — het by 't rechte eind h e b b - ,to have caught
the thing at the right end", to be right, to have hit the exact
truth — gaan do en, gaan gevoelen etc. to set upon
doing, to begin to feel — ...het 'em doet (»does it to it")
to be the cause, to have the effect (the first ,it" refers to the
effect produced or the change brought about; the second ,it"
('e m = ,to it") refers to the environing matter or space, the
general object, on which the effect or change is imposed.)

216 Borel, H., The wonderful dreams of Tosari.

dat ae. ruimer van opvatting worden, dat de engheden van
de konvencie wegvallen, en de stijve, deftige luidjes van
beneden hier vrije, natuurlike mensen worden. — Ikgeloof
niet als de dokter, dat het alleen de dood is van de malaria-
bacillen, die dit wonder tot stand brengt. Ik geloof, dat de
invloed, door de psyche uitgeoefend, hier veel groter is dan
men vermoedt, ja, dat eigenfik het psichise proces de hoofdrol
speelt, en de stoot geeft aan het fizise. Je kunt over
T t algemeen zeggen, dat je hier op Tosari met een ver-
beterd, hoger soort mensen te doen hebt dan beneden. En
dit is zo erg, dat ik mensen, die ik beneden heel onsim-
patiek vond, en in wie ik geen glimpje van ziele-mooi meer
vermoedde, zo diep als ze gezonken waren in de duffe
sleur van 't alledaagse, hier opeens met heel lieve, tedere
en subtiele dingen voor den dag heb zien komen. Mooie
dingen, die jaren in hen geslapen hebben, worden hier in
eens weer wakker, en mensen, waar je 't nooit aohter
gezocht zon hebben, spreken hier van uuzies, en idealen,
en poSzie. Het is heus of met de reinere, zuiverdere lucht
hier ook de ziel reiner en zuiverder wordt, en de nevelen
er van wegwaaien."

,Maar hoe dan, als ze weer beneden komen?" vroeg ik
nieuwsgierig, en in spanning.

„Ja, ziet U, dat is nu juist de ellende," zei de onde heer.
„Zodra de mensen een tjjdje terug zijn, beneden, in de
hitte, is het weer mis. Ze zinken binnen een paar dagen
weer in de sleur terug. Mensen, die hier dag aan dag
allerintiemst met elkaar omgingen, en om zo te zeggen
geen ogenblik van elkaar af waren te slaan, gaan elkaar
later in Soerabaja met een stijf knikje voorbij, of ze elkaar
nooit gekend hadden. Het is of ze zich daar schamen voor
het mooie, natuurlike gevoel dat ze elkaar boven getoond
hebben, of ze verlegen zjjn, daar even een gewoon, natuurlik

Notes, op-vat t-ing conception — luidjes diminutive
of lie den, lui; (small) people — tot stand breng-
(=teweegbreng-, veroorzaak-) to bring about —
psyche (Greek) the soul — spann-ing .tension" suspense,
expectation — ziet U look here, I will tell you. It is like thiB.

— hitte heat, from heet hot — mis failed, amiss, wrong

— even for a moment, just.

Borelj H., The wonderful dreams of Tosari. 217

mens te zgn geweest. Daarom is het zo heel gevaarlik,
hier erg Tan iemand te gaan honden. Want het is niet
die iemand zelf, waar je dan van houdt, maar de iluzie,
de droom er van, zoals die hier even, in die reine lucht,
is opgebloeid. Ik heb hier een jdngmens gekend — een
bizonder gevoelige jonge — die vreselik is gaan honden
van een lief meisje. Zij nam hem zo'n beetje als haar
cavalier aan, en ze waren altijd samen, en leken wel twee
inseparables, 's Avonds laat zag ik ze wel eens minnekozen
in een priSel. Hij stnurde haar verzeti en bloemen, — -
enfin, U kent dat wel. Toen ik hem later nog eens
„beneden* ontmoette — ik was erg intiem met hen —
en hem naar het meisje vroeg, zag ie er uit of ie zich
schaamde. „Ze is een h&l gewoon meisje, als duizend
andere," zei ie. 9 Ze was zo stjjf, toen ik haar opzocht,
alsof ze me bijna niet kende. Er is niets bizonders aan.
En ik begrijp maar niet hoe ik ooit iets in haar gezien
kan hebben." — Maar hij vergat, dat ze werkelik waar
en oprecht, en dus ook werkelik bizonder was geweest
boven. Ze was alleen maar in de sleur en de doffe kon-
vetocie teruggevallen zodra ze weer beneden was. En zo
gaat het met bijna alle mensen hier. Daarom, wanheer U
als jonge man een goede raad van my aan wilt nemen,
geniet dan hier zo ve& mogelik van de natuur, maar neem
de luitjes niet te veel au serieux. Je zon het hier een
tijdelike, verbeterde edicie van mensen kunnen noemen.
Ze zijn allemaal zo ongedwongen en zo lief en zo hartelik. Je
zon denken, wat is de wereld toch goed, en wat zijn de
mensen toch allemaal beminnelik! Maar het is heel be-
driecheHk, en aan iemand met een beetje hart, die wat erg
gevoelig is, en zich gauw aan vrienden hecht, geeffc het
later niets dan teleurstellingen.

Notes, hond- van to like (this phrase had originally,
daring the middleages, this meaning: to be in Vassalage of. . .)
— m i n n e -k o (o) z • („to talk love*) to flirt — p r i 6 el summer-
house — a 1 1 e m a a 1 all of them, all together — t e 1 e u r-
a tell- to disappoint.

218

MEDITATIONS OP A PHILOSOPHICALLY PEE-
DISPOSED YOUNG WIDOW.

by Louis Couperus.

C6c0e was alleen; de kinderen waren naar boven, om
zich op te knappen voor het dinee. En ze zocht terug te
zien haar verre perspektieven met bleke horizon t; ze zocht
zich de zilverige oneindigheid terug, die door haar heen
geschoten was als een ontvangenis van licht. Maar het
warrelde haar te veel; een kaleidoskoop van h661 recente
herinneringetjes: de kinderen, Quaerts, Emerson, Jules,
Suzette, Am&ie. Yreemd, vreemd was het leven .... Het
uiterlike leven; het komen en gaan van mensen om ons
heen ; het klinken van woorden, die ze zeggen met stemmen
van vreemdheid; het eindeloos wisselen der verschijnselen ;
het een aan het ander vreemd ook, het zijn van de ziel
ergens in ons, als een .god in ons, nooit te kennen voor
zichzelf in de essence van hemzelf. Dikwijls, zoals nu,
scheen het C6cile, dat alles, de allerbanaalste dingen, vreemd,
zeer vreemd waren, alsof er in 't geheel niets banaals in
de wereld was; de vreemde vorm en uiterlikheid van een
dieper leven, dat in alles school, tot in het minste voorwerp
toe; alsof alles zich maar vertoonde met een schijnsel,
masker van voordoen, terwijl daaronder het eigenlike was:
de waarheid. Yreemd, zo vreemd het leven . . . Want het
scheen haar of ze, onder de heelgewoonheid van die after-
noon-tea, iets heel ongewoons gezien had ; wat, wist ze niet,
zou ze niet kunnen uitdrukken, zelfis niet kunnen uit-
d&iken ; het was haar of er onder het gaan en komen van
die mensen iets geschitterd had: het eigenlike, de waar-
heid onder het verschijnsel van hun voordoen om bij haar
te komen teedrinken.

Notes, zich op-knapp- to make smart — ontvan-
genis conception — warrel- to whirl — banaal fiat and
prosy — masker van voordoen mask of make-believe
— heelgewoonheid the being very common.

Meditations of a philosophically predisposed young widow. 219

— Wat? Wat is het? daoht ze. Maak ik me dat nu wijs,
of is het zo? Ik voel het toch . . .

Het was heel vaag en toch was het heel duidelik . . .
Het was haar of er een liohtbeeld, een schaduw van licht
was achter aJles wat zieh daar had voorgedaan.

Maar zjj schudde het hoofd.

— Ik droom, ik fantazeer! laehte ze in zichzelf. Het
was alles heel eenvondig. Het was alles heel eenvondig. Ik
maak het me maar zo ingewikkeld, omdat ik daar plezier in heb.

Maar zodra ze dit dacht, voelde ze iets, dat die gedachte
intens loochende. Een intuicie, die haar de essence der
waarheid wou doen raden en dit niet geheel en al vermoeht.
Zetaay-gr was toch iets. lets achter dat alles verscholen,
8<sfiuilende^ als de schaduw school achter het ding, en die
schaduw scheen haar toe van licht , • .

Haar gedachte dwaalde nog wat rond over die mensen;
toen bleef ze hangen aan Tako Quaerts. Ze zag hem daar
weer zitten, een beetje zich buigende naar haar toe, zjjn
handen in elkaar gevouwen, hangende tnssen zijn knieen,
terwijl ie tot haar opzag. Een scheiding van afkeer was
als een staaf van yzer tnssen hen geweest. Ze zag hem
daar weer zitten en toch was ie al weg. Dat was alweer
voorby; wat ging alles spoedig heen; hoe klein was de
stip van het heden!

Ze stond op; ze zette zich v66t het schrijftafeltje ; ze
schreef, in eens neer:

„Onder me vloeit de zee van het verleden, boven me
drgft de eter der toekomst, en ik sta daar tussen-in als
op een stip van werkelikheid ; een stip zo klein, dat ik
beide voeten pal tegen elkaar moet drukken, om staande

Notes. Maakikmedatnnwys? Do I persuade this
upon myself, now? — fantaseer-to fancy, to work out
phantasy — ingewikkeld intricate, involved — ver-
moog- past t. vermoeht, to be able to — school past
t. of schuil- to hide — Tako Quaerts was an older gentle-
man very much interested in the young widow, against whom she
cherished a sort of mysterious antipathy mixed with sweetness.
(He had paid her a visit a moment ago) — 6ter ether —
toe-komst future — pal staunchQy), firm(ly).

220 Meditations of a philosophically predisposed young widow.

te blijven. En van af die stip van mijn heden ziet mijn weemoed
neer naar die zee en mijn verlangen op naar die lucht.

,1k kan niet veel leven op mgn stip; ze is zo klein,
dat ik ze nauweliks zie, ze nanweliks voel onder mijn
voeten — en^oeh is ze mijn enige werkelikheid. Ik geef niet
veel om haar; mijn ogen volgen maar het wegrimpelen
van die golven naar verre einders, het glijden van die
wolken naar verre sferen; vage taohtschgnsels van eindeloze
verandering, transparante ongedurigheden, lichaamloosheden,
die zichtbaar zijn. Het heden is het enige, dat is, of dat
teminste schijnt te zijn. De stip is; de stip, teminsto,
schijnt $ die zee niet, en die lucht niet, want die zee is
sleohts herinnering en die lucht slechts iluzie. En toch zijn
herinnering en iluzie alles, zijn de wijde domeinen der ziel,
die van de stip afvliegt en op de zee afglijdt naar de
einders, die wijken, en op de wolken wegdrijft naar de
sferen, die wijken en wijken . . •*

Toen daoht ze na. Hoe had ze zo gesohreven, waarom?
Hoe was ze er toe gekomen? Ze ging met haar gedachten
terug; het heden, de stip van het heden, die zo klein
was . . . Quaerts, Quaerts' houding zo even voor haar
heropgerezen. Had iets wat hem betrof, haar die zinnen
doen neerechrijven? Het verleden, weemoed; de toekomst,
iluzie . . . Waarom, waarom, iluzie?

— En Jules, die van hem houdt, dacht ze. En Amelie,
die van hem sprak . . . Maar ze wist niets . . . Wat is er
in hem, wat schuilt er achter hem? Voel ik die antipatie
wel? Ik kan niet uit zijn ogen zien . . .

Notes, van a f from (van... a f in ordinary Dutch are
always separated from one another by other words) — wee-
moed (indistinct) sadness or mournfulness — werkelik-
heid reality — g e (e) v - o m to care for, to attach value
to — einder (no current Dutch word) horizon — on-ge-
dur-ig in-constant — lie ha am -loos -heden ^corpo-
realities", unsubstantial not material things. — De stip
is That point is, i. e. exists — na-denk-to reflect —
zinnen sentences, phrases — Jules and Amelie are the
children of Cecile's sister (her husband died about a year ago)

— Voel ik die antipatie wel; wel means: I wonder

— Dolf and Cristie are Cecile's own children.

A visit to a pennyless poet in the eighteenth century. 221

Ze had dat gaarne eens gedaan; ze had gaarne zeker
willen agn van die antipatie of: niet zeker. . .. een van
beide. Ze was nieuwsgierig om hem nu weer eena te zien,
nieuwsgierig, wat ze dan door hem denken en voelen sou . . .

Zjj was opgestaan van haar sohrijftafel, ze vlijde zieh
nu rechtuit op de chaise-longue, wond haar armen achter
haar hoofd. Ze wist niet meer wat ze droomde, maar ze
voelde zich stil gelukkig. Ze hoorde Dolf en Christie de
trap afkomen; ze kwamen binnen, het was etenstgd.

- Jules was toch hens zo-even w&i stoat, niet waar
mamaatje ? vroeg Christie nog eens met een bedenkelik gezioht.

Ze trok het kleine, fijne ventje zaeht tot zieh, ze nam
hem vast tegen zieh aan, in haar armen en zacht knste
ze zgn vochtig mondje van bleak frambozenrood.

— Nee, hens niet, liefje! sprak ze. Hy was beus niet
stout

Notes, etens-tgd dinner-time — Jules was toch
hens zo-even wel stout, niet waar mamaatje?
Jules was naughty though just now, I dare say, little Mama;
he «w, was'nt be? (t o c h = though ; h e u s 1-dare-say ; z o -
e v e n = just-now ; w 4 1 = he-too* ; n i e t- w a a r („ not- true ?*,
wasn't-he?) (Jules had taken offence at his aunt's speaking of
M r Quaerts in a disparaging tone. Aunty had scolded him on
the subject . . . with some slight misgiving that she was not
right in scolding him) — bedenk-elik alarmed, vexed —
framboos raspberry.

A VISIT TO A PENNYLESS POET IN THE
EIGHTEENTH CENTURY.

by Jakob van Lennep.

(The story is related by M r Ferdinand Huyck, a burgho-
master's son.)

Niet lang nadat we van tafel waren opgestaan, wandelde
ik naar de Baamgracht, en vond weldra het huis, dat ik
zocht, en dat kenbaar was aan het vrij slecht geschilderd,

222 A visit to a pennyless poet in the eighteenth century.

doch sprekend gelijkend afbeeldsel van een in Amsterdam
in die t\jd welbekende groenvrouw, dat achter de glasrurten
van de zijkamer geplaatst was, nevens een bordje, waarop
in gekleurde letteren te lezen stond: Zacharias Heinsz.,
Portretechilder. Het was een onderwets gebouwde woning,
drie verdiepingen hoog behalve de zolder, met twee kruis-
ramen naast elkaar en een vrij hoge recht opgaande stoep.
Ik schelde aan, de bovendeur ging open, en wel, even als
dit alleen in de tovergeschiedenissen en in sommige Amster-
damse huizen plaats heeft, zonder dat men kon gewaar
worden door welk middel; eerst toen ik opzag, ontdekte ik,
aan het bovenste einde van een vrjj steile, van de voordeur
door een kort portaal afgescheiden trap, iets dat zich in de
duisternis bewoog en naar een vrouwelike gedaante zweemde.

»Wat is er van je dienst, Sinjeur?" klonk de stem uit
de hoogte.

„Ik won Meneer Holding spreken.*

,Kom maar boven !* antwoordde de stem, „en wees zo
good, de deur weer achter je te sluiten."

Ik ontsloot op dit verzoek de deur geheel, en na die weer
behoorlik gesloten te hebben, trad ik tastende naar boven,
mij tot meerdere zekerheid vasthoudende aan het koord, dat
langs de muur liep, en waarmee de vrouw, die boven stond,
de deur had opengetrokken.

„Nou dat trappie op,* zei ze me, zodra ik by haar stond,
„en dan de derde deur aan je rechterhand; maar pas op!
het is wat doister hier."

En inderdaad, het was zo donker, dat ik werk had, mijn
voeten op de reohte plaats neer te zetten. „Voorwaar,"
dacht ik, n per ardua ad astral als onze dichter nooit de
top van de Helikon bestegen heeft, het is niet, dat ie de
gewoonte mist om te klimmen."

Ik vond eindelik de deur, die ik zocht, en klopte aan.

t Binnen ! * riep een stem, die me toonde, dat ik te recht was.

Notes, sprekend gelgkend (being) a striking likeness
— groenvrouw herb- woman — en wel and this —
gedaante (= g e s t a 1 1 e) form, figure — behoorlik
property) — ,Nou dat trappie op" dial, for Nu dat
trapje op! — doister dial, for d u i s t e r dark —
„Binnen!* Gome in! — te recht at... destination.

A Tint to a pennyless poet in the eighteenth century. 223

Ik trad binnen ; het was een achterkamertje met een
raam, waarvan de ruiten voor de helft gebroken waren;
do vioer was met rode tichebtenen belegd, hetgeen in hete
zomerdagen zeer fris, maar 's-winters wat koud moet geweest
zgn, terwjjl ook de bedstede zonder gordfjnen geen zeer
behaaehelik aanzien had. Voor 't overige bestond de gehele
inboedel nit een tafel en twee stoeleif. Op de ene zat de
bewoner zelf, met een blanwe bakkersmuts op het hoofd,
een rood baaien buis aan 't lgf, en konsen van touwwerk
aan de benen. De andere stool was met de garderobe van
de goede man beladen : zijn degen stond er tegen aan, zijn
prmk versierde de ene, en zgn hoed de andere knop.

Het vereiste geen geringe mate van voorzichtigheid, om
de bewoner te naderen, daar de vloer grotendeels bedekt
was met boeken, waarvan de versletene, bemorste en ge-
scheurde banden wel getuigden, dat de eigenaar meer hnn
innerlike waarde dan hnn uiterHke tooi op prgs stelde.

9 Wel meneer Hnyck! 9 zei Holding, opqjzende en zjjn
kort, zwart gebrand, njjpje uit de mond nemende, ,neemt
U waarlik zelf de moeite? Waarom heeft U de meid niet
boven gestuurd? ik zou wel naar beneden gekomen z(jn en
vriend Heynsz had ons zgn zijkamertje wel afgestaan.'

„'t Is misschien wat vrypostig, dat ik zo op kom lopen,"
zei ik, „maar de meid zei me, ik moest maar boven gaan.
Ik kon niet nalaten, mijn dank te betnigen voor de be-
leefdheid . . . .•

„Te veel eer, te veel goedheid,* zei Holding, terwgl ie
mfj zijn stoel aanbood, en de andere ontdeed van de daarop
geplaatste kledingstukken, die ie gezamenlik op de bultzak
in de slaapstede wierp, ,maar wat ik u bidden mag, neem
toch eerst plaats. Ik ben geheel verlegen en konfdos van
de moeite, die U neemt, om zo tot de hanebalken op te
kHmmen. Ik woon hier wat hoog."

Notes, in-boedel furniture — garderobe wardrobe,
clothes — groten-deels for the greater part — op pry 8
s tell- to value, to appreciate — vrjjnostig too free or
bold — na-la(a)t- to leave undone, omit —gezamenlik
together, the whole of it — bult zak (, humpback-bag")
(bulky) strawbed — wat ik U bidden mag if 1 may beg you,
if you please — hane-balken (crossbeams of the) cockloft.

224 A visit to a pennylen poet in the eighteenth century.

,Wd, dat is soak het hoort,* zei ik, lachende, „een
poeet kan niet te dicht bij de Goden huizen."

„U gelieft te schertsen," antwoordde ie, ,maar waarlik,
het is hier te hoog. Yoor mij is dit niets, ik ben dat gewend ;
alleen 's- winters kan het hier wel wat bar zijn; doch ik
blijf er gezond bij en vroHk. En waannee zal U gediend
zijn ? Nektar of ambrozijn is hier niet te krijgen, maar ik
heb toch nog een paar nakons echte konjak, die me over-
gebleven zijn van een kadoo, mij gedaan door de waardige
Heer Willem de Bron, toen ik een dichtstok gemaakt had
op zijn gooden bruiloft."

Ik kon niet nalaten bij mijzelf te lachen over de niet
onaardige wijze, waarop Holding, terwjjl ie my beleefdheid
aandeed, tevens de gelegenheid te baat nam, om me te
kennen te geven, dat ie gewend was, zijn liederen met een
kadoo betaald te arien, Ik zocht me met dat al jegens hem
te verontscholdigen, zeggende, dat ik, zo even van tafel
komende, niets verlangde; maar het was vrnchteloos praten;
de gnlle man kreeg een van de kostbare flesjes van onder
zijn bedstede voor den dag, en vulde daar twee kelkjee mee;
waarna ie me zwygend aanzag, als wou ie zeggen: „nuben
ik gereed, uw lofi^raken aan te horen".

Ik fiet hem ook niet lang in verlegenheid ; en wetende,
dat de mensen in 't algemeen en de dichters in 't bizonder
nog liever gevleid dan geprezen worden, zwaaide ik aan
het flauwe voortbrengsel van zijn Mnze meer lof toe, dan
ik aan de best© verzen van Vondel zou geschonken hebben.
Ik schaamde me er wel wat over; maar wat zou ik doen?
de man had mij znlke onverdiende loftuitingen op rgm
vereerd, dat ik hem wel met gelijke mnnt in proza diende
te betalen. Hg hoorde me zwijgend aan, met een glans van
genoegen op het gelaat, nu en dan het bovenlijf buigende,
en bij pozen een slokje nit zijn glaasje nemende; welk
laatste ie met zoveel welgevallen scheen te doen, dat het me

Notes, zo als het hoort as it should be — UEdel e
old form of the modern Dutch U (your nobility, you) —
kadoo (Fr. eadeau) a present — ver-ont-sch uld-ig-
to excuse — in 't algemeen in general, in 't bizonder
in particular — loftuitingen extolling praise — ver-
eer- to bestow upon.

Westrheene, T. van, Fatttrain travelling in England. 225

twgfolachtig voorkwam, wat hem beter aanstond, delofepraak
of het geestrijk vocht.

f Ach meneer!* zei ie, toen ik mgn kraam van kompli*
menten had uitgeput, „dachten alle mensen in Holland
zo als U, en leiden ze alle zulk een joist oordeel en zulk
een fijne smaak aan den dag, het zoo er wat beter met one
Muzenzonen uitzien. Maar helaas ! er is in' de zeven Provincien
geen liefhebberij voor de dichtknnst meer."

Notes. geest-ryk cordial, containing spirit or alcohol
— kraam stuff, fudge — aan den dag legg- ( 9 to lay
for day*} to evince — het ziet er goed mt met the
fate or circumstances of . . . is (are) a good one (good ones) —
liefhebberjj sympathy and interest (for an art etc.).

PASTTRAIN TRAVELLING IN ENGLAND,
by T. van Westrheene,

,Die weg rijdt U langs, als U naar Leeds spoort,* had
mijn Londense gastheer me gezegd, toen we, na een rit van
een paar uren, Cciney Hatch bereikten. Die rit, op een
prachtige zondagnamiddag, niet in een hete, in vliegende
vaart voortgestuwde spoorwagen, maar in een sierlik, licht
open wagentje, met een vurige onvermoeide schimmel be-
spannen, behoort tot mtjn aangenaamste herinneringen uit
Engeland. Clapton, Upperdapton, en hoe die dorpen verder
mogen heten, die, aan de noordelike buitenwijken van London
grenzende, nog altijd tot het postdistrikt van de hoofdstad
behoren, hadden in het begin nog weinig landeliks gehad.
Wei waren de villa's langs de weg, zowel als de tuinen,
die ze van elkaar scheidden, steeds groter geworden, maar
buiten was men eigenlik nog niet Allengs echter werden
de hoizen zeldzamer, terwijl nitgestrekter weiden en graan-

Notes. spo(o)r- (verb) to go (by train) — gast*heer
host (receiving guests) — rit ride, drive — buiten (.with-
out*) on the country.

15

226 Wesihreene, T. van, Fatttrain travelling in England.

velden hen afwisselden; nu volgden er prachtige buitenver-
blijven, statige lanen, dichte bossen, echt landelike woningen,
kleinere dorpen, met sierlike, nieuw gebouwde gotise kerkjes,
eenvoudige met klimop begroeide torenspitsen. Een vroKk
lachend landschap, heuvels die allengs hoger werden, van de
top waarvan men de prachtigste vergezichten genoot, terwijl
hun helling niet zelden begroeid was met weelderig, zwaar
hout; brede dalen, waar de weg zich kronkelde tussen
hoge, dichte hagen, die zich somtijds openden, om een kijkje
te gonnen op het schitterend smaragdgroen van heerlik
aangelegde parken, afgewisseld en omgeven door diepe
donkere woudpartijen.

De buitenherberg, waar we a&tapten, ligt zeer dicht aan
de grote Noorder spoorweg en het kleine stacion Potter's
Bar. f Die weg rijdt IT langs als U naar Leeds spoort*;
en toen ik nu werkelik, enige dagen later, nujn plaatakaartje
voor Leeds had genomen, spitste ik er me reeds op, het
liefelike plekje en de schilderachtige weg, die er ons heen
had gevoerd, nit het raampje van de spoorwagen als oude
bekende te groeten. Inderdaad heb ik ze gegroet, maar zeer
vluchtig, bjjna zonder ze te herkennen. Toch reisde ik ze niet
gedachteloos voorbij; evenmin word mijn geest door de
herinnering aan andere indrnkken afgeleid .... Er was
een stoffelike reden, die my Cdney Hatch deed voorbij-
stomen, zonder het bjjna gezien te hebben. Ik heb slechts
het woord 9 sneltrein* te noemen, om haar te doeh gissen.
Laat niemand het de Engelsman, die op de spoorwegen in
Nederland reist, euvel duiden, als ie glimlacht of zich
ergert bij de verzekering, dat de gewone treinen, ja, niet
al te vlug vooruitkomen, maar dat de sneltrein daaren-
tegen... — Om 'sHemelswil! maak de zaak niet erger
met uw opheldering en verdedigbg; want hoe meer gg
hem noopt tot vergelgking, hoe nadeliger de kans wordt,

JMotee. Dniten-veroini country-residence — tiim-op
( n climb-up°) ivy — all engsfkens) (= langsamerhand)
slowly on — een kgkje a little , peep-in* or , look-in" —
sich spits- op to long for, to enjoy beforehand — euvel
duid- (or kwalik ne(e)m-) to be offended at — ver-
geljjk- to compare — na-deel disadvantage (voor-deel
advantage).

Westhreene, T, van, Fasttrain travelling in England. 227

om hem weer in een goede luim te krggen. Weet gij wat
een sneltrein in Engeland is? — Ge hebt plaats genomen naar
Leeds ; ge hebt dus een afetand af te leggen van 65 of
70 uren gaans, langs de spoorlgn; de afetand hemels-
breedte is enkele uren korter. Tien minuten v66r negen
zet ge U in uw hoekje van de waggon, die ge niet behoeft
te verlaten, als ge 't zelf niet begeert, v66r dat ge de
plaats van uw bestemming hebt bereikt, ofsohoon langs
meer dan 4en van de twintig zytakken, die zich op nw
weg met de hoofdbaan verenigen, andere treinen komen
aansnorren, die zich fragmentaries in de uwe oplossen,
totdat deze in 't eind zelf niet meer dan een fragment is
geworden. Geen sekonde na de laatste slag van negenen
stelt de trein zich in beweging. Voort stuift ge over en
langs de huizen van Londen; straks langs de werven,
fabrieken, en de chaos der voorstad; voort! een, twee, drie
stacions voorbij. Aan het frisse groen, aan de vergezichten,
aan de lachende weiden en rijk beladen korenvelden, raerkt
ge, dat ge buiten zijt; daar ratelt en bruist het: weer een
stacion voorby ! Zouden we spoedig aan Potter's Bar komen?
Ge ziet naar weerskanten uit ; inderdaad, daar hebt ge het !
Weer ratelt en bruist het : Patter's Bar voorbij ! Niet
mogelik, de plekjes te herkennen, waar we enige dagen
geleden gewandeld, en de bevalligste vergezichten genoten
hebben. Alleen dat rustieke koepeltje op de heuvel achter
de herberg, dat we nog even in de vlncht waarnemen,
strekt ons tot herkenningsteken, en stelt ons in staat, de
plaats te groeten.

Het landschap wordt eentoniger, vlakker. Aan weerszijden
onafzienbare, zachtglooiende graan velden ; weinig woningen;
dorpen, meestal slechts in de verte. Voort gaat het, voort I
Yerbijsterend snel vliegen we de stacions voorbij ; ondoenlik,
de namen er van te lezen, al zrjn ze met rensachtige
tetters op de schutting langs het plankier geschilderd. Nu
toch schijnt het langsamer te gaan. Nauweliks hebben we

Notes, hemelsbreedte (.breadth of sky") latitude,
linear distance — op-loss- to dissolve — strekk- tot
to serve as — ver-bgster- to stun — ondoen-lik im-
possible — schutting fence — plankier (French
plancher) platform — Nauweliks... of Scarcely . . . when.

228 Westrheene, T. van, Fasttrain travelling in England.

de opmerking kunnen maken, of de trein staat reeds stil.
Het is Peterborough, waar we om elf uur moeten aan-
komen. Zie, de grote wijzer van de stacionsklok staat
loodrecht overeind. Geen ogenblik langer dan vijf minaten,
in het Time-book aangednid, wordt er getoefd. Tussen
Londen en hier zijn we alle stacions voorbijgevlogen ; van
hier tot Leeds ztdlen we te Grantham, te Newark, to
Retford, te Doncaster ophouden, maar telkens heel kort en
nergens een sekonde later of vroeger aankomen of ver-
trekken, dan in dit Time-book is bepaald. Intussen is de
grond weer heuvelachtiger, het landschap bevalliger ge-
worden. Overal glooiende akkers, van tijd tot tijd bossen
en parken; allengs vertonen zich sporen van steenkolen-
produkcie, neemt het aantal fabrieken toe. Ziedaar Wake-
field \ ge springt op, en wilt de plaats zien, door Olivier
Goldsmith wereldberoemd geworden. Nothing but the name,
verzekert u een beleefde reisgenoot, die wel dacht, dat het
de herinnering aan een der klassieke werken van zijn
letterkunde was, die a zo belangstellend deed uitzien naar
de febriekstad, die inderdaad niets dan de naam gemeen
heeft met de plaats — een arm dorp in het Westen van
het land — waar Goldsmith u binnenleidt bij de Vicar,
wiens lief en leed hij zal gaan vertellen. Weer gaat het
voorwaarts; we behoeven er niet aan te twijfelen: we zijn
binnen de engere sirkel van de Britse fabriekdistrikten
gekomen. Van alle zijden kolemijnen: steenkolenvervoer op
rensachtige schaal; ontelbare sohoorstenen en fabrieksge-
bouwen. Toch is dit niet het dusgenaamde Hack country,
waar alle leven van mens en natuur opgaat in de Industrie.
Integendeel, tussen Wakefield en Leeds rust one oog op
het ene bevallige natuurtoneel na het andere. De ligging
van sommige dorpen tegen de helling van de heuvelen, die
niet zelden bedekt zijn met bossen, die tot diep in de
plooien van het dal wegschuilen, is zelfe meermalen schflder-
achtig. Jammer, dat die zwarte koledamp weer met elko

Notes, lood-recht perpendicularly) — wereld*be~
roemd famous over the world — gemeen hebb- met..*
to have ... in common with — liefen leed well and woe-
— meer-malen more-than-once.

Mareellus Emanta, A fragment of .Stupidity's power*. 229

minuut toeneemt en de vrolike, heldere tinten van het
landschap bij wglen met een somber floors overspreidt.
Geen wonder; we zgn onder de rook van Leeds, met zijn
honderde spinnerijen en weverijen van wol en vlas, met
zijn ijzergieterijen en werktuigfabrieken, die, samen met
andere takken van nijverheid, die er bloeien, aan ongeveer een
vierde van zijn bevolking van roim 200,000 zielen arbeid
verschaffen. De koledamp verhindert ons de bevallige ligging
.yan de stad tegen de zaehte glooiing van de heuvels, aan de
voet waarvan het riviertje de Aire stroomt, naar waarde te
schatten. Bovendien wordt onze aandaeht afgeleid door talloze
spoortreinen, die van drie, vier zijden ons te gemoet snorren,
.door ons worden ingehaald, naast ons voortstomen. Eole-
wagens, goedererwagens, ook een enkele passagierstrein, die
zich west- of oostwaarts spoedt, ratelen en snorren lings
alle kanten, totdat onze sneltrein eindelik weer alleen meester
bl(jft van de baan, en statig het eentraal-stacion binnen rolt.
We raadplegen ons horloozje : geen halve minuut te laat.
Het is twee uur, we hebbeh 13 of 14 uren gaans in 't uur
gemaakt . . . *) We weten no, wat een sneltrein in Engeland is.

Notes, b g wjjlen (== b jj posen, nu en dan) at times
— floors crape, cover — glooi-to slope — schatt-
to appreciate — i n -h a (a) 1 - to come up with.

A FRAGMENT OF ^STUPIDITY'S POWER'.

by Marcellus Emants.

Act I, Scene 7.

Herman, Weimer, Sientje.

Herman (treedt, gevdgd door Weimer en Sientje, uit de

gang binnen).

Kom binnen, vrind, kom binnen. (tot Sientje) Dos mevrouw
is uit?

a ) Not much of a record nowadays! But we must inform the
reader that this article was written about 40 years ago.

230 Marcellus Emants, A fragment of .Stupidity's power*.

Sientje.
Ja, meneer, net uitgerejen. (Sientje of).

Herman.
Jammer. Grijp intossen een stool, Weimer.

Weimer.

In zo'n ouwe vriendschap ale de onze ligt toch een
merkwaardige kracht.

Herman.

Hiet waar? Oeen fijftig woorden hebben we samen nog
gewisseld en dadelik is \ of we elkaar gisteren voor *t
laatst hadden gesproken.

Weimer.
Toch is dat zessentwintig jaar geleden.

Her ma n.
Ja. Zo lang als ik getrouwd ben.

Weimer.

En ik geloof, dat je van mij niet veel meer af wist dan
dat ik nog bestond.

Herman.

0, nee. Ik heb je gevolgd. Het laatste ben je in de
West bij een assurancie-maatechappij geweest.

Weimer.

Presies. Nu . . . ik had jou ook niet helemaal nit 't oog
verioren ... tot m'n spijt.

Notes, net uitgerejen just gone out (in carriage)
(gerejen in at. ofgereden from r g d- to drive) — voor
't laatst (.for the last 9 ) the last time — af-we(e)t- to
have knowledge of, to know particulars of — assnrancie
insurance — maatschappg society — nit het oog
ver-liez- to lose sight of.

Marcellus Emants, A fragment of .Stupidity's power*. 231

Herman.
Tot je spijt?

W e i m e r.

Ja zeker. Heugt 't je niet, dat ik je Luther noemde om
de heftigheid van je hervormingswoede?

Herman.
En dat wjj *t nooit eens waren, he?

Weimer.

Ja, zie je . . . jonw grote idealen: alle erfenissen aan de
Staat bij wijze van enige belasting; daartegenover afechaf-
fing van alle andere belastingen . . . dat ging mjj veel te
ver. Ik was en ben nog een voorzichtig mens. Maar . . • je
meende wat je zei . . . je vocht voor je idees . . . dat trok
me aan ; dat bewonderde ik. En nu . . . wat is er van je
geworden ?

Herman.

Wei . . . met aUe beecheidenhejd^sjj 't gezegd : een lid
van de Earner, dat op menig .stdcsteje^kan bogen.

Weimer.
Waarvoor ie dan ook zgn vroegere idealen verloochent.

Herman (staat op en schenkt Fori in).

Oeloof jij dat?

Weimer.
Me dnnkt . . .

Herman.

Begin met een hartsterking te nemen (zij klinken). Op
ons weerzien!... En zeg me nn eens: heb jij nooit opgelet,

Notes, e r f e n i s inheritance — b Jj w jj z e v a n by way
of, as — be-last-ing tax — af-schaff* to abolish —
aan-trekk- to attract — be -wonder- to admire — zy 't
be it (subjunctive mood; remnant.) — bo(o)g- op to boast
of — waarvoor dan ook for which indeed — h a r t-
sterk-ing (.heart-strengthening*) cordial draught, glass
of spirits or wine — Op ons weerzien! (Let us drink) to
(this) our meeting again!

232 Maroellas Knaats, A fragment of .Stupidity's power

dat eon nieuw idee, als 't in de maatschappij wordt toege-
past, altijd ml oud is . . . soma 16 oud, dat haast niemand
zich do naam meer herinnert van de many die er 't eerst
mee aan is gekomen?

Weimer.
Ja weL

Herman.

En heb je je wel eens afgevraagd: hoe komt % dat een
idee eerat schijnbaar verloren moot gaan en dan nog eens
bedacht moot worden om algemane instemming te vinden ?

Weimer.

Ideas moeten rijpen of liever de mensen moeten rijpen.
voor een idee.

Herman.

Ik seg: geen idee heeft ooit kans verwesenlikt te worden,
ear de domheid er zich van heeft meester gemaakt.

Weimer.
Dos ▼olgens jon regeert de domheid de wereld.

Herman.

Zowel in 't groot als in 't Uein komt mets tot stand, of
de domheid moot 't gewild hebben.

Weimer.

Ja wel; maar... de domheid brengt toch dikwels iets
heel andera tot stand dan ie beoogd heeft.

Herman.

Daarvoor is de domheid . . • domheid. Maar om nu op
me self te komen : er is een tyd geweest, dat ik daoht :

Notes, toe-pass- to apply — in-stemming adherence
zich meester m a (a)k- van to. possess one's self of —
rege(e)r- to reign (over) — tot stand k 0(0) m- to be
brought about — be-oog- to have an eye to, to aim at, to

strive for.

Marcellus Smants, A fragment of .Stupidity's power 9 . 233

wat logics en verstandig is, moet overwinnen. Dat was de
tijd van m'n hervormingswoede en ook de tijd, dat ik met
m'n kop vooruit tegen aflerlei muren opstormde zonder ooit
een steentje van z'n plaats te brengen. Denk nu niet, dat
9 t me berouwt die tijd gehad te hebben. Al bob ik niets
verkregen dan teleurstelfing en ondank . . . veel zaad heb
ik toch nitgestrooid en wat daarin goed en levensvatbaar
was . . . dat zal wel eindigen met te ontkiemen en op te
schieten, al wordt 't koren dan ook door een hoop domme
maaiers geoogst en al zal 't dan missehien maar aan een
enkele historiekenner bljjken, dat ik so'n eerste denker van
een idee ben geweeet. Maar ... nu 't vnnr in me een
beetje begint te doven . . . al ben ik niet zo'n verloochenaar
van m'n idealen ala jjj gelooft . . . nu wil ik toch ook wel
eena een zierrje erkenning oogsten, een beetje plezier beleven
Van m'n werk.

Weimer.

En daarom ben je bezig de dombeid te vleien?

Herman.

Niet te vleien; maar te leien. Wat die dombeid wily
moet toch gebenren. Of we hoog springen of laag . . . daar
moeten we doorheen.

Weimar.

Ala je de zaak zo beschonwt ...

Herman.
Heb ik me dan gerechtvaardigd ?

Notes. 16gies logical — over-winn- to conquer,
vanquish, subdue, surmount, to be triumphant — (het) be-
rouwt me (,it be-sorrows me") I repent — levens-vat-
b a a r vital, able to survive or to live — al... dan ook
even though . . • may — d o (o) v- ^ to extinguish, * to go out
— be-le(e) v- (to ,be-live") to find (on the way of life) —
ofwe hoog springen oflaag (.whether we make high
jumps or low ones") whatever we may do — rechtvaar-
dig- (verb) to justify (the adj. means just) justice is called
in Dutch re chtvaar dig-he id.)

234 Karelin Knaats, A fragment of .Stupidity's power*.

Weimer.

Zeker yerontaehnldigd ; maar ... zie je . . . ik moot or
toeh eons over nadenken.

Herman.

Voorzfchtig ak altyd, he? 'tis good. Dos... later meer
hierover. Vertd me nn eena waarom jxj de West hebt
veriaten?

Weimer.

Wei ... op den door kon ik 't kKmaat met verdr a gen .
No zoek ik in Nederland een betrekking te krijgen.

Herman.
Op dit afgelegen dorp?

Weimer (aarzdend).

Nee; hier ben ik am een andere reden. Och... zie
je . . . jij mag die reden wel kennen, als je er vooriopig
maar over zwijgt. Ik ga tronwen.

Herman.

Zo . . . zo. Wel komaan. Beter laat dan nooit; maar van
harte gehikgewenst. Woont je aanstaande das Her?

Weimer.

Een paar hnizen van je af. 't Is Dora Spronk. Misschien
ken je ze wel ?

Herman.

Aha, 't mooie dochtertje van de gewezen aktriece. Jonge,
jonge, ik maak je m'n kompliment over die verovering.

Notes, op den dunr on the long run — be-trekk-ing
situation — Och... zie je... Why... I must tell you
(zi e-j e ,do yon see" is used in the meaning of I must tell
you) — voor-lopig provision&lGy), for the first (time) —
Zo... zo. Wel komaan Oh yon are, are yon? — Well.
I say! — je aanstaande yonr intended — misschien
kenje se w o 1 Ton may happen to know her — gewezen
aktriece actress that was, former or quondam actress.

Jfarcellud Emants, A fragment of .Stupidity's power". 235

Weimer.

En Dora is niet alleen mooi; maar bizonder verstandig
en zeldzaam lief. Een allerbekoorlikst vrouwtje; dat ver-
zeker ik je.

Herman Qachend).
Zevenenveertig jaar en nog zo verliefd !

Weimer.
De haren zrjn vergrijsd ; maar 't hart is jong gebleven.

Herman.

Gelukkige kerel en . . . gelnkkig ook voor Dora, die toch
zeker een vijftien . . . zestien jaartjes met je scheelt.

Weimer.

»

Vin je dat te veel ?

Herman.

Als je hart zo jong is gebleven? Wei nee. En wat won
je worden?

Weimer.

> * • . .

Ik dacht over burgemeester; maar 't ongeluk wil, dat
de deinissionaire minister geen benoeming wil doen en dat
'tnienwe minist^rie op zich laat wachten.

Herman.

Jij kunt ook zwijgen; daarom wil ik jon wel vertellen,
dat op dit moment een voordracht met mijn naam er op
bij de koningin is.

Weimer.

Aha! Nu... dan wens ik je bij voorbaat ook geluk.
Due krijgen we na een ministene, dat de domheid zal
leiden en in de goede richting sturen ?

Notes, vin(d) je do yon think — op sich la(a)t-
wachten to make (people) wait for one's self (to come);
to be long in coming — voordracht recommendation.

236 Marceltas Emants, A fragment of .Stupidity's power".

Herman.

' Hob jij ooit een ministene gexien, dat zetfs maar probeerde
iets anders te doen? Maar . . . kerel daar valt me iets in.

Weimer.
En dat is?

Herman.

Ala jij me werkelik gevolgd hebt, dan weet je, dat ik
in de Earner steeds aangedrongen heb op een Rgksbank
voor verzekering tegen ziekten en ongelokken. Word ik
minister, dan zal ik voor aHes m'n best doen die bank tot
stand te brengen. Zou jij er direktenr van wiQen worden?

Weimer.
Willen? Wat graag; maar...

Herman.

Met je buwelik zal je dan een beetje gedold moeten
oefenen.

Weimer.
Tenzg ik 't waag te trouwen op de mooie kans.

Herman.

Ik zie met genoegen, dat je toch iets minder zwaartQIend
bent dan vroeger.

Weimer.
De tovermaeht van de liefde.

Herman.

Die heeft al wat op d'r geweten. Nu . . . denk er over
en voorlopig mondje dicht.

Notes, aan-dring- op to urge, to press, to bold forth
(for attaining a purpose) — wat graag jso gladly — gednld
oefen- to be patient, to wait a bit — zwaar-tillend
saturnine, a pessimist — mondje dicbt not a word of it
(to other people)! dont't tell tales!

Marcellus Emants, A fragment of .Stupidity's power*. 237

Weimer,

Daar kan je op rekenen (op zijn horlofizje fyjkend). 9 t Wordt
mijn tijd ; maar zeg me nog 66n din£ Waarom laat jij je
vrouw en kinderen in dit afgelegen oord wonen, terwijl
je zelf in den Haag zit ?

Herman.

Och . . . dat is een onverkwikkelike zaak, waarin de
domheid ook al een hoofdrol heeft vervuld ; maar ik ver-
trouw, dat de kwaje tijd nu achter de rug is. Mijn vrouw
en ik . . ., we hebben zo zoetjes aan de leeftijd bereikt,
waarin de jaloezie, die grote klip in 't vaarwater van de
hmseKke vrede, genoeg afgesleten en verweerd is om geen
gevaar meer op te leveren.

Weimer.

Zo. Heb jij met de jaloezie geworsteld. Dat schijnt een
boze vijand te zijn. Ik hoop niet, dat ie Dora of mij ooit
te pakken zal krijgen.

Herman.

Daar kan je vooruit niets van zeggen. Wat mij betreft :
9 t is geleden; Schwamm d'rtiber; maar... stil eens (lui-
sterend) Hoor ik daar de stem van Marie niet? • . . Ja wel ;
daar is ze. Heb je nog een ogenblikje?

Weimer.

Niet lang.

Herman.

Alleen maar om kennis te maken. (naar button roepend)
Marie!

Notes, on-ver-kwikk-elik unpleasant, disagreeable
— kwaje = kwade bad — op-lever- to offer — te
pakken k r g g- to get hold of — stil eens stop! stay !

238

A FEMALE DOCTOR'S ROUNDS,
by M ra de Jongh — Van Beek en Donk.

(Hilda van Suylenburgh, an enthusiastic defendant of the
rights of woman, accompanies her friend D r Corona van
Oven who is visiting her patients.)

„En waar gaan we nou naar toe? 9 vipeg Hilda even
huiverend onder de tweevoudige aandoening van vrees om
nog meer ellende te moeten tyjwonen en koortsig verlangen
om toch dieper door te dringen in 't ontzachelike drama
van 't volksleven.

Corona zag heel ernstig. , Nou gaan we naar 'en geheime
plaats en je moet me beloven, dat je er nooit tegen iemand
en woord van zeggen zult! Wil je? 9

„Wat bedoel je ? 9 vroeg Hilda bijna angstig. Hetgeen ze
gezien had was al zo overstelpend geweest, dat ze achter
Corona's geheimzinnige woorden onwillekeurig vreemde,
ontzettende dingen zocht.

„Het is 'en groot geheim, en voor ik je binnen laat,
moet je me heus volkomen stilzwjjgen beloven, want
als iemand het hoorde, die er misbruik van wou maken
tegen mij ; zou ik met gevangenisstraf kunnen worden
bedreigd. 9

w Ik beloof het je; ik zal er met niemand over spreken. 9

Corona glimlachte. „^J£ men iets tegen de wet doet, moet
men zelfs met z'n vrienden voorzichtig zijn, niet waar? 9

Ze waren nu in de Willemstraat en het koetsje hield
stil voor een eenvoudig gesloten huis. Op het naambordje
op de deur stond: Weduwe Steunenberg. Hilda zag er
naar en het gaf haar een soort rust ; er woonde teminste
niemand die zijn naam verbergen moest. Corona was met

Notes, nou = nu — aan-doen-ing affection, commotion
— bn-wo(o)n- to attend, to witness — over-stelp- to
overwhelm — ont-zett- to frighten, terrify — mis-bruik
ma(a)k- to abuse — ge-vang-enis prison.

Van Beek en Donk, A female doctor's round*. 239

de huissleutel binnengegaan ; ze scheen volkomen tuis en liep
recht door naar achteren.

Maar als Hilda, in een bewust spel der verbeelding, zich
deze achterkamer had voorgesteld als een toneel van gruwelen,
des te vreedzamer moest haar toeachijnen hetgeen ze er zag.

Het was een grote lichte toinkamer; de zon scheen met
witte schittering vlak door de wijdgeopende deuren, en gleed
met dartele lichtlonkjes over de artistiek mooie prenten aan
de muur, over de bloemen op tafel, en^over twee grote witte
kussens op de grond, waartussen een baby speelde.

In een hoek stonden naast elkaar twee rnstbedjes, op het
ene lag een meisje van ongeveer zeventien jaren, op het
andere een klein Week ventje van zee.

Corona ging naar het kleine kind op de grond, en nam
het op haar arm. 9 Wel 8uusje, m'n poppetje, ben je hens
blij dat ik kom ?•

Het kind lachte even, alleen het mondje vertrekkend, de
ogen schuw vragend op Hilda gericht. Het was bijna vier
jaar, maar zo klein en teer dat men het nauweliks twee zon
hebben gegeven. Met grote bange ogen had het omgekeken
bfj 't opengaan van de deur, een blik van angst, heel trenrig
in de oogjes nog zo kort geleden geopend, maar bij het her-
kennen van Corona had het lachend de handjes uitgestrekt.

,En hoe gaat het met Jaap en met Lieebet? Ik denk dat
ze wel ganw beter zullen zijn, als ze zo zoet en geduldig
blgven liggen.*

Corona ging naar hen toe en kuste hen beide, het kleine
Sunsje op de arm, en Hilda, die nog aarzelend tyj de dear
stand, zag het groepje aan en vond het mooi om Corona
zo te zien ; er was iets roerends in die trotse slanke vroaw
met haar strong profiel en donkertiepe van spaanse Madonna
in teder erbarmen met een kindje.

,Maar, als ik beter ben, hoef ik dan hens de straat
niet meer op?" zei kleine Jaap. Het was een vraag die ie

Notes, huis-gleutel latchkey — twee zou hebben
gag oven would have put it down for two years of age —
beter well again — zoet obedient, good — a a rz-el- (from
aars arte) to hesitate — er-barm- to be compassionate
— hoef ik dan hens de straat niet meer op?
Don't I need (to run) into the street alter that, note really 7

240 Van Beek en Donk, A female doctor's rounds.

dikwgls deed, soma zeurde ie ze drie, vier maal achter
elkaar, soma maakte ie er een spelletje van en vroeg bet
telkens op een andere manier, altijd weer verlangend het
heerlike antwoord te horen.

„Nee, zeker niet, ventje, hens niet! Als ie beter is, gaat
ie heel ver hier vandaan, buiten, bij 'en lieve boerin, waar
allemaal koeien en schapen zijn."

,Maar denkt U, dat m'n beentje weer zal aangroeien?"

„Dat geloof ik niet, m'n jonge, maar dat is niets; we
zullen je 'en mooi houten beentje geven en je znlt 'es zien hoe
flink je daar weer mee lopen zult ! Maar waar is tante Ida ?"

„Hiernaast," zei Iieabet, „in de badkamer."

En Corona, met Sunsje nog altijd in de armen, ging naar
het vertrek daarnaast en Hilda hoorde haar zeggen :

„Goeie morgen, tante Ida, hoe gaat het?"

„Guns, dokter, ik had U niet horen komen . . . hoe hebt
U de kinderen gevonden?"

9 We zullen ze 'es good bekijken, maar me dunkt dat
alles good gaat. Suusje begint me bepaald te kennen. Ze
sohrok nog wel even bij het opengaan van de dear, maar toen
lachte ze toch dadelik, niet waar kleine dot ? Maar tante, laat
me eerst even 'en vriendin van me vooretellen, hier naast ..."

,Hebt U iemand meegebracht? Durfde U dat te wagen?
Een onvoorzichtig woord kan ons alles kosten ..."

„Nee, je kunt haar gerust vertrouwen."

En daarop zag Hilda een tenger vrouwtje naar zich
toekomen in een glad zwart kleedje, een lief bleek gezicht,
niet jong meer, met veel vermoeide trekjes en grijzend haar,
maar iets jong dwepends in de lichte ogen en veel zacht-
heid om de mond.

,Dit is tante Ida," zei Corona, na het officieel noemen
van de namen: „freule van Suylenbnrg, juflfrouw Steunen-
berg, mijn medeplichtige bij onze grote misdaad."

Notes, allemaal koeien cows etc. everywhere —
Gun8 = Chut Lor' — v i n d- to think (judge) — be*
p a a 1 d decidedly — schrok = schrikte was frightened

— voor-stell- (to put before) to introduce — tenger
thin, poorly, slender (from the Fr. tendre, Eng. tender) —
mede-plichtige (from ple(e)g- to commit) accomplice

— mis-daad crime.

Van Beek en Donk, A female doctor's rounds. 241

,Wat voor 'en misdaad dan toch! Hot ziet er hier toch
niet nit als 'en rovershol," lachte Hilda, nn volkomen
gerust.

,En toch is het dat, in de voile betekenis van het woord.
Maar kom mee, hier in de badkamer, daar kunnen we
rustiger spreken.' En toen de deur geeloten was: — ,Het
is niet goed dat de grotere kinderen dat allemaal horen,
maar tante Ida en ik zyn hense rovers, niet waar tante?
Want al deze drie kinderen zijn gestolen en men zou ons
kunnen vervolgen, en, het ergste van alles, ons de kinderen
afoemen, als iemand iets wist en ons verraadde."

„Ja zeker!' zei juffrouw Steunenberg. „Ik durf zelfs
geen meid honen; niemand mag iets van deze kinderen
weten."

,Waarom dan toch? Ik begryp het niet. Toe Corona,
vertel het me nou gauw."

En terwyl ze handig het kindje begon uit te kleden, om
straks het kleine ziekelike lichaam te kunnen onderzoeken,
vertejde Corona het verhaal van haar kinderroof.

Op een nacht in 't laatst van Februari, toen het zo lang
achtereen gesneeuwd had en het zo glad was, was ze
teruggekeerd van een zieke op de Denneweg, bij wie ze
in grote haast was geroepen. Ze had niet eens de tijd
gehad, om haar koetsje te telefon6ren. Maar op het Voor-
hout, vlak by huis, had ze in eens zachtjes horen kreunen,
alsof er een ziek dier lag te klagen, en bij een van de
bomen had ze, donker, tegen de witte sneeuw, een klein
hoopje zien liggen. Ze was er heen gegaan, menend dat
het misschien een mishandelde hond was, want ze had
niet, als zoveel andere, haar medelgden in twee aparte
vakjes verdeeld, een voor mensen en een ander voor cueren.
Voor haar had al wat ljjdend was aanspraak op erbarmen.
Maar toen ze bij het hoopje was gekomen, had ze er geen
hond, maar Jaapje gevonden, het kleine jongetje, dat nu
binnen lag, met zijn afgezet beentje.

Slaperig, bevangen door de kou, had ie half bewusteloos

Notes, ver-volg- to prosecute, to have the law of —
ver-ra(a)d- to betray — toe do! I beg! — aan-epraak
op a right to — af-zett- to amputate.

16

232 Maroellui Emanta, A fragment of .Stupidity'i power"

dat een nienw idee, ala 't in de maataohappij wordt toegi
past, altijd al ond ia . . . soma to ond, dat haast niemau
zich de naam meer herinnert van de man, die er 't een
mee aan ia gekomen?

Weim«r.

En faeb je je wel eens afgevraagd: hoe komt 't, dat ee
idee eerst achijnbaar verloren moot gaan en dan nog eei
bedacht moot worden am algemene instemming te vinden

Ideas moeten rijpen of liever de meneen moeten rij'pe
voor een idee.

Ik zeg : goen idee heeft ooit kans verwezenlikt te wordei
eer de domheid er zich van heeft meeeter gemaakt

Weimer.
Dna volgena jou regeert de domheid de wereld.

Herman.
Zowel in 't groot ala in 't klein komt nieta tot stand, <
de domheid moet 't gewild hebhen.

Weimer.
Ja wel ; maar . . . de domheid brengt toch dikwela iet
heel andera tot stand dan ie beoogd heeft.

Herman.

Daarvoor ia de domheid . . . domheid. Maar omrat

roe self te komen : er ia een tjjd geweest, dat ik dacht

Notes. toe-pass

n-itemming adherent

1 possess one's self of -

■ ioh meeeter r

re^ggtij- to reif

stand ko(o)m- tot

v "^^^-it — 1?

an eye to, to aim at, 1

-"■•■hgf

rf Marcellus Emaats, A fragment of .Stupidity's power*. 233

» wat logiee en verotandig is, moet overwinnen. Dat was de

■ tijd Tan m'n hervormingswoede en ook de tijd, dat ik met

« m'n kop vooruit tegen allerlei muren opstormde zonder ooit

een steentje van z'n plaats te brengen. Denk nu niet, dat

9 t me beroawt die tijd gehad te hebben. Al heb ik niets

verkregen dan teleuretelling en ondank • . . veel zaad heb

ik toch uitgestrooid en wat daarin goed en levensvatbaar

was . . . dat zal wel eindigen met te ontkiemen en op te

f{ schieten, al wordt 't koren dan ook door een hoop domme

maaiers geoogst en al zal 't dan missehien maar aan een

• enkde historiekenner blgken, dat ik zo'n eerste denker van
een idee ben geweest Maar ... nu 't vuur in me een
beetje begint te doven . . . al ben ik niet zo'n verloochenaar
van m'n idealen als j(j gelooft . • . nu wil ik toch ook wel

* eens een adertje erkenning oogsten, een beetje plezier beleven
Van m'n werk.

W e i m e r.

En daarom ben je bezig de domheid te vleien?

Herman.

Niet te vleien; maar te leien. Wat die domheid wil,
moet toch gebeuren. Of we hoog springen of laag . . . daar
moeten we doorheen.

Weimar.

Als je de zaak zo beschouwt ...

Herman.
Heb ik me dan gerechtvaardigd ?

Notes. 16gies logical — over-winn* to conquer,
vanquish, subdue, surmount, to be triumphant — (het) be-
rouwt me (,it be-sorrows me") I repent — ievens-vat-
b a a r vital, able to survive or to live — al... dan ook
even though . . . may — d o (o) v- ^ to extinguish, * to go out
— be-le(e) v- (to ,be-live") to find (on the way of life) —
of we hoog springen oflaag (.whether we make high
jumps or low ones") whatever we may do — reohtvaar-
dig- (verb) to justify (the adj. mean* just; justice is called
in Dutch rechtvaardig-heid.)

/

244 Making believe to be travelling with your wife and children.

geworden. Myn vier ondste evenwel, minder met onze
omstandigheden bekend, Bchreenwden 't alle tegelrjk nit Tan
plerier, en de twee jongste kraaiden uit gewoonte mee.
,Pa! gaan we op reis? 0, dat is heerlikt En gaan we
altomaal mee?"

De stumpers 1 Ze hadden net zo veel voorstelling van
enig vreemd land in Enropa als ik van PatagoniS, maar ze
begrepen instinktmatig, dat reizen iets kolossaals moest zijn.

9 Ja jonges," zei De met geestdrift, want tegenover het
tafreel, dat mijn geest in een ommezien ontworpen had,
verdwenen opeens toorn en wrevel, „ja, jonges! we gaan
allemaal op reis ... en we komen van avond laat eerst
toisl Mama, maak ze allemaal maar klaar. Ik zal voor
1 t transport zorgen en je dadelik een lystje geven van de
pro viand. . . want we nemen eten mee." Een nieuwe juich-
kreet van 't hele corps beantwoordde deze dagorde. Vooral
't slot was een gulden tijding. Mijn vrouw, die nu alles
begreep, ghmlachte . . . zoaLs alleen een goede moeder glim-
lachen kan.

De ontbyttafel was in een ogenblik opgeruimd. Alle
handen hielpen mee. Even spoedig waren de kinderen
gekleed . . . „ We moeten zorgen, dat we niet te laat komen.
De trein wacht niet. . ." riep ik door de gang, dat 'et in
de kinderkamer weerklonk, en alle voegden zich in de
iluzie; zelfs zij, die mij de kinderwagen al voor den dag
hadden zien halen, maakten nog zichzelf wijs, dat er een
spoortrein in 't geval begrepen was. In alle haast werd
'et nodige in de wagen gepakt, maar z6, dat er nog twee
plaatsjes voor de jongste overbleven. Ik stopte myn zakken
vol met pruimen, en wat ik aan ballen en tollen grijpen
kon, zo good en kwaad 'et ging, er bij. Vooral een Lang
touw mocht niet vergeten worden, en in de wagen, boven

Notes, omstandigheden circumstances — gewoonte
custom, habit — instinkt-matig instinctively) — i n e e n
ommezien in a twinkling of an eye — ont-werp- to
project — proviand victuals — dag-orde (day-)order
— gulden golden (poetical term) — op-ruim- to clear
away — wjji m a (a) k- to persuade, to make believe — aan
ballen etc. in the shape of balls etc. — zo goed en kwaad
het ging as well as time and circumstances permitted.

Making believe to be travelling with your wife and children. 245

op al de heerlikheden van spijs en drank, werden een paar
doeken geborgen. n 't Mocht van avond 'es te kond worden
voor de kleintjes."

Wanneer komt de famielie terog? ... Ja, dat weten we
niet. Van avond, van nacht, miBschien wel om een nnr of
negen pas. En waarheen? Ja, dat sullen we wel zien.
Voornit maar!

Onze boterboer woonde even buiten de stad. Ik had hem
laten waarsohuwen, dat we met de hele karavaan zouden
arriveren. Wat een mens in weinig tijd veel kan doen en
hoe men, als 't nodig is, overal hulp kan vinden! Ik geloof
dat het de oppasser was, die de boodschap aan de boter-
boer gebracht heeft. 't Kan ook wel wezen, dat ik 't de
krantejonge heb laten doen, die er dan een kwartje aan
verdiend heeft. In alien gevalle, de boer weet het. Dat is
genoeg. Voornit maar t

Onder een zeer onfatsoenlik gejuich ging *et trekkend
en duwend met de kinderwagen voornit. Mijn goede vrouw
schaamde zich de ogen uit 'et hoofd. 't Was al te erg.
Onze buren, bizonder fatsoenlike mensen, kwamen en nSgligi
voor de ramen en ik groette ze met een glimlaoh op de
lippen. „Fdei! 't is of jtdli dol bent van morgen. Hou nu
toch je fatsoen tot we buiten zijn en maak de jonges niet
aan de gang !* . . . „Lieve moid! we zijn op reis en wie zich
't minst geneert, sehijnt 'et fatsoenlikst Voorwaarts!" . . .

Even buiten de poort word halt gekommandeerd. Alge-
rnons vizitaoie! Heeft iemand ook iets te d&lareren? Ja,
mevrouw heeft koekjes gesmokkeld. Contrabande ! Verdehng
onder het kleine personeel! .. . En meneer heeft pruimen
in zijn zak. Geconfiskeerd voor de middag na 't eten . . .
Voorwaarts !

We zijn op reis en kennen due geen mens. ,Goede
morgen, vriend !" is de enige greet, die er nog door kan.

Notes, om een uur of negen pas quite as latt as
about nine — J a why — op-passer man servant — kr ant
newspaper — fatsoenlik decent, proper — de ogen
uit het hoofd to a very high degree — aan de gang
ma(a)k- to set agoing, to excite — zich gene(e)r- (Fr.
se g&ncr) to bother one's self — d£-klare(e)r- to announce
(taxable goods at the frontier).

246 Making believe to be travelling with your wife and children.

Verder geen familiariteiten ! Wie *t lompst is, wordt op reis
gewoontik *t beet bediend. *— De eerste, die we tegenkomen,
is onze dokter. Wacht, met deze mogen we een uitzondering
maken. „ Dokter, we zgn op reis, voor onze gezondheid
weetje, we gaan naar de een of andere badplaate. We zijn
net zo ziek als honderd andere badgasten. We rekenen op
de lucht, de goede spijsvertering, de afleiding . . . Goede
morgen, dokter!" . . . En daar is de sekretaris van de stad.
Nee, man! de passen zijn afgeschaft De kanselarij zal aan
ons niets verdienen. Wij komen van avond tuis, zo laat of
zo vroeg als we willen. 't Poortgeld bestaat niet meer . . .
Hoerat

Wat de kinderen een haast hebben! De een loopt de
ander voorbij, altijd met 'et wagentje vol proviand en de
twee jongste in 't midden, angstig vastgehouden door mama,
't Lijkt wezenlik wel een spoortrein. Tien minuten in razende
vaart. Hoi hier zijn we aan de eerste halt. Stacion Boter-
boer . . . Stoppen !

De dikke boerin (in een roman komen nooit anders dan
dikke boerinnen voor) de dikke boerin stond zelf aan *t hek,
een volmaakt model voor de godin van de boter, als we
weer met Poot en Heemskerk ons Nederlands Arkadie gaan
stafferen. Ze reikte myn vrouw de grote, gevnlde hand en
zei, dat ze reeht blij was, dat we eens kwamen, vooral
dat we v alles v hadden meegebracht Met dit ,alles" bedoelde
ze de kinderen en onderwijl beurde ze 't derde gedeelte
er van nit het wagentje . . . „Toe jonges ! breng jnlli nou es
ganw 'trijtoig op stal."

De dikke boerin nodigde ons, in huis te komen. Nu,
daarvoor bedankten we zo beleefd mogelik. We wilden liever
buiten blijven. Ze moest ons maar een mooi plekje wijzen,
achter de hooiberg, en ons dan gauw wat grote glazen
met melk geven. Verder zouden we ons wel redden. Nu,
dat was goed, maar eerst moest mjjn vrouw toch even de

Notes, spjjs-ver-ter-ing concoction, digestion — af-
leiding avocation, distraction — pas pasport — poort-
geld duty to be paid at the gates — stoffe(e)r- to stuff,
to furnish, to populate — beur- to lift, to take — zouden
we ons wel redden we would take care of ourselves, no
care about that (wel means n. e, a. t.)

Making believe to be travelling with your wife and children. 247

pronkkamer zien en de melkerij en de karn en de koel-
kelder . . . ja, daartegen was niets te doen en de kinderen
mochten toch ook wel 'es kijken, waar of de lekkere
boter vandaan kwam. „Komaan dan maar! Een bezoek op
'et terrein der industrie. De meeste reizigers gaan de
interessantste dingen voorbij!"

Een kwartier later zaten en lagen en kronen we in de
hooiberg, en maakten een leven, dat de baan van zijn
mesthoop vluchtte en de werf hond van tijd tot tijd onrust-
wekkend bromde. ,Pas op, kinderen! de hond ligt vlak
om 't hoekje" . . . Geen nood, een van de kleinste heeft
hem al een stuk van haar koekje gegeven en 't borstelige
beest blijkt ook al een kindergek te zijn.

Eijk nu eens even naar 't mooie v&rgezicht. 't Is presiee
Van den Velde. Wat prachtige weiden! De beesten lopen
tot over de kniegn in gras en klaver! En wat een achat
van gele en rode en paarse bloemen. „Dat is geen teken
van best land* . . . 't Kan wel wezen, maar die staan hier
voor de reizigers. AUes is hier ingericht voor de vreemde-
lingen, die hun geld komen vert&ren. — ,Wat heb je
verteerd?" ... Ik weet 'et niet. Hier z\jn de acht glazen
melk, die ik besteld heb. We zullen straks de rekening
vragen.

t Pa! mogen we es op 't land en mogen wij tweeen dan
slootje springen?" De laatste twee zijn een paar rappe
gasten. .Ja wel, jonges! ga jullie je gang maar. De
koeien zijn niet kwaad en er is bijna geen water in de
sloten, mama! Geen enkele reden om bezorgd te zijn 9 .

,Wil je wel geloven . . . ik schaam me, dat ik ooit op
ons land heb gescholden ! Je papa had gelijk, dat one land
mooi genoeg is voor een menseleven."

Notes, mocht(en) wel eens might as well or had better

— leven noise — van den Velde a Dutch landscape painter,
renowned for his meadows — ver-te(e)r- to consume, to spend

— straks presently — rekening bill (This was all a joke
of course; the butterman was not going to charge anything.) —
mogen we eens op het land may we (come) on the
meadow? — slootje spring- to jump (over) ditches

— £ a J e g a &g maar Have your head now. Do what yon
like now — bezorgd uneasy — gelgkhebb- to be right.

248 Making believe to be travelling with your wife and children.

„Zon jij dan van afle bnitenlandse reizen voor altgd wQlen
afzien?"

„Dat heb ik niet gezegd — maar 't is hier tooh ook
verrukkeHk. Kijk me dat prachtige lichteffekt 'es ! Is 't niet
alsof alle tinten en klenren zich verenigen in 't gindse
groepje bij die boerderij ! Zie maar... Op de voorgrond 'et
witte bruggetje, dubbel verlicht door de zon en de weer-
kaatsing van het spiegelgladde water. Daarnaast aan de
ene kant de gezellige landweg met zijn diepe sporen en zijn
nataorlike bochten, nu eens zich schgnbaar verliezend in
het hoge gras, dan weer te voorschijn tredend achter een
lage braamstruik, die hier de rol epeelt van een eik of
trotse coder. De weg voert ons naar de statige boerewoning
met haar samenstel van tinten en sterksprekende kleuren.
Daar heb je 'et rood van 't schavot en de landsmagazijnen.
Wat maakt 'et hier een vreedzaam en weldadig effekt! Op
deze afstand doet zelfs het harde blauw van de borstwering
of van de dorpel (ik weet niet hoe een landelik architekt
dat in zijn stjjl zou noemen) ons aangenaam aan. De boeren
zjjn toneeld&orateurs van aanleg. Ze rekenen op de afstanden.

En let 'es even op 'et rieten dak, dat weg schijnt te
kruipen onder die groene lindel — Mrjn hemel, wat een
rijkdom van lichteffekten ! 't Is om een schflder te doen
watertanden. Verbeel je, die sukkels gaan nog voor hon
vak naar Piemont of Tirol I

Je moot ook vooral niet min denken over de partij aan
de andere kant van 't bruggetje. Die kleine plas, half met
kroos en riet bedekt, en de rij lage bomen, die je oog
heenlokken naar dat bosje, waartoe zij misschien eenmaal
ook zelf hebben behoord ... ik vraag, is dat niet mooi,
verrnkkelik mooi, en geloof je werkelik, dat zeker iemand
mooier dingen op de Bigi heeft gezien?"

Mijn vronw lachte. v Je doet net als alle dwepers. Je

Notes, a f- zie- van ,to look away from", to renounce, to
give up — K jj k me, I «oy, look . . . (me means I say) —
bo era erg farm — te voorschjjn forward — schavot
scaffold — borst-wering parapet — vreed-zaam
peaceful, quiet — wel-da-dig beneficent, confortinff —
aan-leg (natural) turn or talent — watertand- to nave
one's teeth made to water — min denk- to think slight.

Making believe to be travelling with your wife and children. 249

maakt jezelf wgs, wat je wilt ... hei ! daar valt er een op
z'n nens!" ... In eens was ze weggestoven, om ergens op
*t land een van de jonges op te rapen. f t Spreekt, dat ik
in een ommezien bij haar en na enige ogenblikken drok
bezig was, aan mijn twee oudste te tonen, dat ik nog wel
over een halfdroge, niet al te brede, aloot kon springen.

Ondertnssen was *et twaalf uur geworden en werd 'et tijd
om langsaam aan op te stappen. De kinderen werden bijeen
gebracht, de wagen met proviand kwam nit de stal rijden,
de dikke boerin zoende de kleinste en joeg door de bedreiging
ze te zullen zoenen de oudste op de vlucht. Mijn vrouw
bedankte dnizendmaal voor de genoten gastvrijheid, drie
boeremeiden, die op f t laatste moment nit de grond schenen
op te komen, gichelden by de pomp en drie boerejonges,
die insgelijks nu eerst in 't licht verschenen, trokken aan
hun petten en bromden iets van t dag samen*, en voort
ging *t weer, verkwikt en uitgerust, hoewel niemand langer
dan vijf minuten gezeten had, voorait met nieuwe moed,
onder een uitbundig gejuich.

Waarheen nu? Ja, dat wist weer niemand. Ergens in 't
helal zouden we wel een groen grasperk vinden en de
schaduw van een boom. De goede God zorgt voor beide.
Voorait maar!

Om een uur passeerden we 't enige dorp, dat tassen onze
stad en een andere ligt; ja, nu moesten we rechtsom slaan
en dan maar zo gauw mogelik gindse landweg honden.
Heb je ondertnssen wel gemerkt, hoe de mensen one aan-
kijken ? Nu, 't is ook een aardig gezicht en ze zijn dat
zeker niet gewoon. 't Is wezenlik jammer, maar de lui, die
niet naar 't buitenland kunnen gaan, blgven in huis zitten.
Wat iemand toch dom kan wezen !

„ Zouden die boeren niet denken, dat w$ vreemdelingen
zijn? Ze houden ons zeker voor reizigers,*

Notes, daar valt er een there's someone (of the children)
falling — o p -r a (a) p • to pick up — 't Spreekt (van
zelf) It stands to reason — gichel- to giggle — insge-
1 jj k s likewise — »dag samen" „day together" Good
morning, people! — uitbundig (,out of bonds") enthusiatic
— heel- a 1 universe — gewoon we(e)s- to be wont or
used — houd- voor to take for — reiziger traveller.

250 The one thing needful— the light of Love.

.Wei mbgelik. maar dan toch zeker voor landlopers,
man, vrouw* vter kinderen en nog twee in 't wagertje.
Enfin, dan zouden we in alle geval bij nadere kennismaking
meevallen. Dat kan men van alle grote ltd, die op reis zijn,
niet zeggen."

Notes, landloper ( a land-walker*) tramp — by nadere
kennismaking m e e- v a 1 1- to improve by improved
acquaintance.

THE ONE THING NEEDFUL— THE LIGHT OF LOVE.

by Anna de Savornin Lohman.

Altgd schoner gloeide in Katie's ziel het grote Licht.

Haar heilige, reine liefde was geworden de wortel nn
waarop ze leefde, — waaruit ze trok de sappen van haar
levensbestaan. — Ze was niet meer zichzelf ; voor altijd
was ze van hem. — Ze leefde alleen d66r en v6dr en in
hem; — zijn maaksel, — zonder dat ie het wist, en ooit
weten zou.

Wat hij er van kon denken, — hoe ie het zou beoor-
delen, — hoe ie zelf leefde en handelde, — dat alleen was
voortaan het richtsnoer van haar zijn; van haar doen. —
Want de wereld was niet meer voor haar; alleen hij, de
meerdere, bestond. — Die 6m haar waren zagen in haar
een zelfstandig-handelende vrouw. Maar in waarheid was
ze een geheel af hankelike ; — af hankeHk van hem in wiens
meerderheid ze geloofde met iedere polsalag van haar
wezen. — Haar denkwijze, haar tevensbesehouwing richtten
zich geheel naar wat ze te weten kwam van de zijne. —
Er was geen slaafise onderworpenheid daarin, — geen blind
gehoorzamen aan zijn wil, die ie haar opdrong. — Het was

Notes, be-staan subs! existence — maak-sel 9 some-
thing made" product, creation — af-hankelik (from
hang-) dependent.

The one thing needful— the light of Love. 251

iete dat van self 8prak 9 omdat ze geloofde in hem; niet
anders zijn won dan wat hjj was. Ala iete dat niet andero
zijn kon, drukte zich zijn wezen af in haar ziel, — die him
aUeen toebehoorde. — En dat zich geven kunnen aan hem
die haar meerdere was, — dat onbeantwoord zich hem
geven, — zonder hoop van terugontvangen, — zonder dat
ie het ooit zon weten hoe zijn beetje vriendschap haar enig
gelnk geweest was, — het was de zaligheid van haar
eindelik begrepen leven; — zaligheid van te weten het
hoogste dat er is voor de vrouw, — van kennen het 6ne
nodige. —

— Maar in die zaligheid was, zoals in alles wat van de
aarde is — veel smart.

— Smart — omdat hij het nooit weten zon hoe zij hem
had liefgehad. — Omdat haar het geven van haar eigen
ik voor zjjn gelnk ontzegd was — want immers: — nooit,
als hij leed droeg, zon zij het zijn mogen die het recht
had hem te troosten, — nooit, als hem zwaar werd de last
van het leven, zon zij die met hem mogen dragen ; —
nooit zou zij zijn zorgen, indien dat mogehk was, kunnen
nemen op haar schonders, ook al zouden die daaronder
bezwijken. — En als ie ziek werd, gefolterd door de wreed-
heid van lichaamslijden, dan zon niet haar hand zjjn kussens
zacht schndden, met haar liefde hem kraoht geven tot
volhonden, om harentwil, wanneer zijn moed hem begaf. —
Andere, — onverschillige wellicht, — zouden dan om hem
zgn, — hem verplegen, als een hnn opgelegde plicht, die
hen koud liet, die ze zonden verzaken misschien. — En hij
zon het niet weten dan, hoe er &n vrouw was, ver van
hem, een vrouw die geen andere gunst had gevraagd van
het leven dan bij hem te mogen wezen, — hem te mogen
helpen, juist in zulke uren, — waarin egolsme zich zelf
troQweloos verraadt.

Want haar liefde verlangde, belangeloos als echte vronwe-

Notes, van zelf spreek- to be selfevident, stand to
reason — beetje little bit — ont-segg- to deny —
bezwgk- to succumb — vbl-houd- to persevere — om
h a r e n t- w i 1 for her sake (so o m mynentwil t om jon-
wentwil etc.) — be-ge(e)v- to fail, to forsake — ver-
sa (a) k - (forsake) renounce — g u n - s t favor.

252 The one thing needful-— the light of Love.

liefde, — niet in de eerste plaats te mogen ontvangen voor
adoh zelf van hem geluk — maar te mogen dienen hem, die ze
lief had — zich te mogen offeren voor hem, om zjjn geluk.

Smart ook, het zich in wrede onzekerheid voorsteUen,
hoe ie kiezen zou tot vrouw wellicht een andere; — een
vrouw onbeduidend van ziel maar schoon naar het lichaam,
die daardoor hem winnen zou; omdat vrouwesohoonheid
de mannen wint! 0, dat in te denken, dat de benijde
plaats naast hem ontwijd zou worden door een onwaardige
misschien, — door een vrouw die hem huwen zou uit laag
berekeningsgevoel, - uit verlangen naar eigen huis, -
naar eigen macht, naar eigen handelen-kunnen, naar al 't banale
wat voor de alledaagse vrouw het huwelik met een ,goede
party tot ideaal maakt. «— Vooruit te zien in wreed vizioen
de ontgoochehng van zijn leven met zo iemand, — de ont-
wijding van zijn ziel dan, gekluisterd aan een vrouw bij wie
ie zich in de innerlike waarde had vergistt — En te
moeten weten al die tijd in haar eigen stal-klagend hart,
wat geluk had kunnen zgn voor hem en voor haar, indien
ie haar liefde tot hem, haar hoge, heilige liefde aleohte had
begrepen. — — —

Smart ook, de onzegbare folteringenvanjaloezie, wanneer
ze bedacht, hoe ook het andere gebeuren ging wellicht —
hoe ze het zou moeten aanzien hem gelukkig te weten met,
gelukkig gemaakt d66r een andere vrouw, — een andere wier
liefde voor hem hoog en heilig en rein was als haar eigene. —
Ach, hem kon ze zelfs dat gunnen, — in de volmaaktheid
van haar belangeloos hem lief hebben, — dat geluk waaraan
zij geen deel had. Maar — niet haar, — de onbekende vrouw
die het hem zou mogen geven, dat geluk, — haar haatte
zg daarom ; •— haar, de bevoorrechte, wier hand zgn leven
effen zou maken; — terwgl zij, — wier hartebloed zou
wfllen wegvloeien, voor z(jn geluk, druppel voor druppel, —
dat uit de verte dan zou moeten aanzien, een misdeelde. —

Notes, in -de nk- to make the thought penetrate — be-
reken-ing scheming — ,goede party" good match —
ont-goochel- (.un-conjure') to disappoint — kluister
fetter, gyve — wier (old Genitive Feminine) of whom —
belang-eloos disinterested — mis-de(e)l- not (or
unsufficiently) to provide.

The one thing needful— the light of Love. 253

,Dat was slecht van me," zei ze tot zichzelf, „decht en
klein, zulke jaloezie." — Maar ze kon met dan zo wezen;
want ze was maar een swakke vrouw, — een vrouw die
Kef had. — En daarom, om dat liefhebben van vrouw, —
daarom kon ze hem gunnen het geluk waarin geen plaats
was voor haar; — maar die het hem zou mogen bereiden,
die — benijdenawaardige boven alle, — die, — de onbekende
mededingster, — die haatte ze nu reeds.

Maar wreder dan alle andere smart, was haar smart van
onzekerheid om hem. — - Want ze zag hem immers maar
van tgd tot tgd ; — hjj behoorde tot een andere levens-
kring dan de hare. — - Dat ook scheidde haar van hem,
dat ie geen gelegenheid had haar te leren kennen door en
door; — zo als zij begreep dat hij — met zijn hoge eisen
stellend karakter, — zou willen kennen de vrouw waaraan
ie toestond te delen zijn levenslot — Vele, vele dagen
waren er, waarin ze hem niet sprak, — hem niet zag, —
niet hoorde noemen zijn naam, — niet hoorde spreken van
zijn doen. — Dan doorleefde ze martelende angsturen, in
zich pjjnigend afvragen wat ie deed, — of ie gezond was —
of ie niet wellicht te veel vergde van zichzelf in zjjn zich
onafgebroken wijden aan emstige task. — En in koortsige
fantazie zag ze hem dan voor zich, — overwerkt, — lijdend,

— zwaar ziek misschien. - En zij haatte degene die by
hem mochten zijn, die het recht badden iets voor hem te
doen; want zij, — zij die voor hem had willen leven altijd,

- zg moest van verre staan, — wist niet eenmaal van
zijn ziek of gezond zijn, zijn lijden of zijn geluk.

Of ook ontmoette ze hem, om slechts n6g meer te lijden
daardoor. — Want zij bespeurde dan, met de scherpe blik
van haar vrouweliefde, in zijn trekken sporen van over-
spanning, — van vermoeienis, — van lijden; — en in zijn
vermoeide ogen meende ze te lezen, met een angst om hem
waarin toeh fierheid op zijn wilakracht was, hoe ie snel
verbruikte zijn veel in beslag genomen lichaamskracht. —

Notes. toe-8ta(a)- to grant — niet eenmaal poetical
in b! ofniet eens not even — be-speur- to discover — •
over-spann- to over-strain, over-exert — in beslag
ne(e)m- to take up.

254 A mother's anxiety the night before her youngster's exam.

Maar ze moest zwijgen; ze mocht hem niet zeggen haar
vrees voor zijn gezondheid, — niet leggen haar hand in de
zijne en hem vragen zieh te sparen voor haar die hem lief
had. — Ze moest zwijgen. — 0, niet nit een konvencioneel
begrip van ,fatsoen', van ,vrouwewaarde". Ze was integen-
deel zo fier op haar liefde, omdat die gold hem, de meerdere.
— Maar ze begreep het met een droeve zekerheid, — ze
moest zwijgen, omdat, door zulk bekennen van de waarheid,
ze zich zou hebben beroofd van hem te knnnen zien nn en
dan, — van het enige, kleine, stille gelnk van haar vrouwe-
leven : — het met hem samen-zijn-kunnen enkele ogenblikken
soma ; — wetende dat ze voor hem niet meer was dan een
hem onverschillige bekende, — maar toch samen-zijn-kunnen
met hem — die was haar Licht.

En dat alles was, in haar zaligheid van kennen het ene
Nodige: — smart, — veel smart.

Maar zaligheid was het toch ; want het was het eindelik
begrepene in haar leven van vrouw, — waardoor het een
rijk leven geworden was.

Notes, f a t s o e n decency.

A MOTHER'S ANXIETY THE NIGHT BEFORE HER

YOUNGSTER'S EXAM.

by M w van Woude.

't Is een eenvoudige bovenkamer, een van die vertrekken,
die met een keuken en alkoof in onze grote steden een
„ woning* genoemd worden, en die men bereikt langs een trap,
waar dageliks versoheidene andere huisgezinnen op en af
gaan. Maar het vertrek zelf is met meer smaak gemeubeleerd
dan gewoonlik het geval is met die bnrgerwoningen, en de
vrouw, die bij het venster staat, is een dame, al is haar
kleed z6 sober, zd armelik zelfs, dat haar geburinnen, geringer
in stand en af komst, er zich voor zouden schamen.

Ze is klein van gestalte en tenger van bouw, meer ge-

A mother's anxiety the night before her youngster's exam. 255

boren naar het schjjnt om te worden gekoesterd en beschermd,
dan om alleen te staan in 's levens stormen. Ongetwgfeld
is ze mooi geweest, toen de smart, die oyer dat hoofd ging ;
haar diepe groeven nog niet voor altfjd had achtergelaten,
en n6g verjaagt soratrjds een blymoedige glimlach die sporen
van gedragen zieleleed. Somtijds, ja, maar heden, — heden
zijn ze er alle.

't Is schemerdonker. Op straat worden de lantarens ont-
stoken, en de moeders roepen haar spelende kinderen in huis.
't Is de tgd, wanneer Herinnering tot ons treedt en zegt :
„Weet ge *t nog? — Denkt ge er nog aan?" En de vrouw
aan het venster slnit de ogen en luistert naar die stem.

„'t Was een zonnige dag,* zegt Herinnering, „en gg waart
schoon en jong, het enig, aangebeden kind van Uw vader,
de oude dorpsleraar. Gij stond aan het hek van de pastorie-
tuin, en iemand, naar wie ge uitgezien had, naderde op de
dorpsweg. Toen sneldet ge naar uw kamer en luisterdet
naar zgn stem en tred in de gang; eerst nadat ie lang
binnengelaten was, kwaamt ge blozend beneden. Er kwam
meer bezoek, en toen alle de tuin ingingen, voegde ie zich
bij u. 't Was b(j de geurige seringeboom, dat ie u vroeg
zijn vrouw te worden, niet waar? en nu nog, als seringegeur
tot u doordringt, mist zijn tedere stem u weer in het oor en
voeltge uw hand in de zyne — die trouwe, sterke hand!"

't Wordt duister; alleen het flikkerend teevlammetje ver-
spreidt nog enig licht in de kamer.

,Weet ge f t nog," zegt Herinnering, „hoe vriendelik die
andere eenvoudige huiskamer om teetrjd was, als het water
zong en het haardvuur fantasties fiikkerde in de schemering?
Big klopte u het hart, als ge de sleutel hoordet omdraaien
in de voordeur, en een dierbaar gelaat zich tegen het uwe
vl^jde. Op zekere avond bracht ie u iets mee. 't Was een
bewgs dat ge als weduwe niet geheel onverzorgd zoudt zijn.
„Later meer,* fluisterde ie. — Weet ge 't nog?

Droevig staart ze voor zich nit. Ja, ja, ze weet het nog.
Duizendmaal is het haar weer voor de geest gekomen en

Notes. dorp8-16raar village parson (not teacher) —
pastorie the parson's house — bezoek visit, visitors —
8 e r 1 n g lilac.

256 A mother's anxiety the night before her youngster's exam.

zgn bdofte: .Later meer*. Hadden ze op die avond, toen
zg om zjjn bezorgdheid lachte, maar geweten hoe nabij
de ore was!

En Herinnering fluistert voort.

„0p die andere avond, toen ge reeds sedert lang niet
meer alleen aan het venster stondt, als het unr van tuis-
komst had geslagen, en de kleine Willem reeds geleerd had
te lnisteren naar papa's stap, dunrde uw wachten langer dan
gewoonlik. Toen de welbekende tred eindelik nw luisterend
oor trof, was hg traag en slepend, en het gelaat, dat uw
kns ontving, was het oude niet. De dokter werd gehaald,
het woord typhus genoemd ... en binnen weinige weken
rnstte de hand, die nooit moe geweest was voor n te arbeiden,
a te stennen en te beschermen, voor immer. Toen vroegt
ge a verwonderd af of het ook mogelik was te leven zonder
die steon, en antwoord vondt ge niet, tot de noodzakelikheid
het u leerde vinden met ijzeren hand . . . Weet ge 't nog?*

't Is nog stiller geworden. De medebewoners van het pand
worden niet meer op trappen en gangen gehoord; de late
wandelaars spoeden zich huiswaarts. 't Is koud, al nadert
de Meimaand.

De vronw aan het venster hnivert en ziet om naar de
kachel, die heden niet gebrand heeft. Ze staat haastig op
en ontsteekt de lamp.

Hoe heeft ze het een ogenblik kunnen vergeten: het
laatste kwartaal van Willem's lessen moet immers nog be-
taald en — nog verdiend worden!

Ze opent een portefemUe, die ze straks heeft gereedgelegd.
Het vertaalwerk, er in vervat, is haar arbeid; wat ze met
die arbeid verdiend heeft, hoe luttel ook, het heeft aange-
vuld, wat aan haar weduwgeld ontbrak.

Aangevnld?... Neen. In de laatste jaren, sedert Willem's
opvoedwg zo kostbaar werd, niet meer. Van haar laatste
nieuwe kleedje behoeft de kwitancie niet meer bewaard te
blijven en de huishuur is nu twee maanden ten achteren.

Notes, pand premises, building — ont-ste(e)k-(=aan-
s t e (e) k -) to light — luttel (in st. ofweinig) little —
ver-ta(a)l- (, tor-language') to translate — aan-vull-
to complete — ten achteren in arrear.

A mother's anxiety the night before her youngster's exam. 257

0, 't is haar in de laatste tgd soma geweeat of de grand
onder haar voeten brandde. Toch — liever geen dak boven
het hoofd, dan Willem's lessen op te offeren; liever in
lompen, dan hem te belemmeren in het bereiken van zijn
doel. Tot heden heeft ze nog volgehouden en morgen. . .
Ja, de nood is hoog gestegen, maar wellicht is ook de uitkomst
naby; de uitkomst, waarom ze jarenlang gestreden heeft.

Horgen !

„Hoe is het mogelik," mijmert ze, terwyl ze de pen in
de inkt doopt* „dat men spreekt van zweven en dobberen
tussen vrees en hoop. Slingeren, ja, dat is beter; geslingerd
worden met woeste vaart, opwaarts, de zon tegemoet, en
dan terug met onverbiddelike snelheid in de afgronden dec
onzekerheid. . /

Stil, stil nu! Ze moet werken en niet mijmeren.

Maar terwijl ze zich dwingt tot de arbeid en de eerste
woorden neerschrgft, komen de gedachten aan morgen
opnieuw; ze bestormen, ze overweldigen haar, Ze bemerkt
het niet. De anders zo ijverige hand zinkt neer, de blik
blijft starend op &n punt gevestigd.

Wat ziet ze dan, dat haar lippen tot zulk een gelukzalige,
glimlach plooit? Welke vriendelike beelden gaan aan 'toog
haars geestes voorbij? Ziet ze haar nood in overvloed ver-
k6ren, haar ontbering plaats maken voor welvaart?

Neen, zij is moeder. Wat ze ziet, is het stralend gelaat
van haar kind tussen de menigte in de vreemde stad. Ze
denkt de gedachten, die in zijn hoofd wonen; ze voelt, hoe
hoog hem het harte klopt; ze jubelt met hem mee, terwijl
ie naar het telegraafkantoor snelt om haar deelgenote van
zijn geluk te maken . . . Morgen om deze tijd zal ailes reeds
beslist zijn. Hy is dan weer tuis! God, hoe?

Daar is de oude vraag weer, reeds duizendwerf herhaaid,
altijd dezelfde en toch aitijd anders. Haar liefde, hoe groot
ook, is niet groot genoeg om het zwaard te kunnen weren,

Notes, lompen rags, tatters — be-lemmer- to impede,
to hinder — uit-komst delivery, rescue — mgmer- to muse
dote — o ver-weld-ig- to overpower — haars geestes
of her spirit (old Genitive forms) — ont«be(e)r- to be
devoid (of) — menig-te crowd — deel-genoot
participant.

17

258 Hoogvliet, J. M., In the streets of Constantinople.

dat dreigend boven zgn hoofid hangt Zg kon hem wapenen
tot de strijd, hem stalen tegen de smart der teleursteOing —
meer is met in de macht van een moeder.

Stfl, als ie strafes binnenkomt, moet ze opgewekt zijn en
de vreselike spanning verbergen, waarin ze verkeert. Haar
boofd bonst, Zal ze deze nacht knnnen slapen?

Het schijnt haar toe of ze morgen niet zaldnrven opstaan,
of ze met dichtgestopte oren en gesloten ogen liever het
gelaat in de knssens zal verbergen en trachten te verg&en,
dat er die dag een telegram komen, ja, maar ook uUblyvcn kan.

Is het een voorgevoel?

„We moeten een gelttkkig mens van hem maken," had
eens zijn vader vriendelik vermanend gezegd, toen zij haar
liefde — wat moeders zo gaarne doen — tot dwaasheid liet
overslaan, en nog op zijn sterfbed had ie waarschnwend
herhaald: ,Maak een gelukkig mens van hem."

En terwijl haar ziel verscheurd werd van wee, terwijl ze
leed met hem, geen gedachte had dan voor hem, en met
de wanhopige volharding der liefde zich verzette tegen de
veel machtiger arm des doods, had ze „ja" gezegd. Doch
eerst later had ze de betekenis van dat „ja* begrepen, en
toen had ze het herhaald, menig-, menigmaal. Ja, die belofte
zon ze vervullen, die taak haar door hem opgedragen met
heflige ernst aanvaarden. Nog was haar iets te doen gelaten,
nog haar een levensdoel overgebleven . . .

Notes* voor-ge-voel pre-senti-ment — aan-vaard-
to accept.

IN THE STREETS OF CONSTANTINOPLE.

by J. M. Hoogvliet.

(fragment of a journey's story.)

't Is er vol in de hoofdstraten, maar niemand schijnt
enige haast te hebben. Wanneer je midden in de straat
blijft staan uitkgken, zul je al spoedig een „Warda! Wardai*

Hoogvliet, J. M., Id the streets of Constantinople. 259

(in Smyrna zegt men w Wardi*) achter je horen. Dit woord
is geen Turks, maar verbasterd Italiaans (guarda Imperative
mood or guardi Subjunctive mood) betekenende : Pas op !
Kijk nit ! Wat dan achter je aankomt is bij voorbeeld een
arbeidsman met een gehele inventaris op een lange plank
los op het hoofd of wel een zogenaamde dewe-mens (dewS =
camel), die geheel ter aarde gebogen een onbegrijpelik zware
last, tot zelfs een ledekant met toebehoren of een piano,
op zijn rug vastgezet, langsaam naar het oord van bestem-
ming transporteert. (In Smyrna dient men voor het Wardi
nog meer respekt te hebben, want daar zijn het gewoonlik
enige werkeWee, dus logge, redeloze dew^s, die van alle
kanten belast en beladen je argeloos hoofd bedreigen!)
Een ander geroep, dat even dikwels je aandacht vergt, is
dat van een man, die, naar je eersie indrukken teminste,
het min of meer excentrieke denkbeeld schijnt te hebben
opgevat om de katten van Stamboel op limonade te trak-
teren; n bboez poez, limonata poespoespoez !* klinkt het je
telkens duidelik verstaanbaar in 't oor. Intussen dit is niet
zo; je bent misleid door de schijn. Wat deze man behalve
zijn limonade te koop heeft, is het zeer gewilde (water-) ijs
in kleine blokken en brokken. Het turkse woord voor ijs
is boez, dialekties min of meer als poes uitgesproken (room-
of vanielje-ijs noemt de Turk logies don-dur-man (participle
of a causative form, meaning : that, which has been made to
stiffen). De gewaande kattenbeschenker draagt een groot
koperen toestel met allerlei glazen en ander gerei op z'n rug.

lets verder ontmoet je een slachtershelper, een aziaties
tiepe in een wit, bloedig pakje met blote armen, een smerige
rode fez op het hoofd en een kort pifpje in de mond, een
man, die een groot fragment van een koebeest op de
schouder draagt en door een paar hunkerende straathonden
met stille weemoedvolle „Sehnsucht* nagestaard en nage-

Notes. ver-b aster- to deprave — ledekant (wooden)
bedstead — met toe-be -horen with all its belongings —
d i e n - t e to have to, to be bound to — gewild (being)
in favor — toe-stel apparatus — gerei things, utensils
— tiepe character — hunker- to hanker.

/

260 Hoogvliet, J. M., In the streets of Constantinople.

snoven wordt. Die honden zgn arme beklagenswaardige
wezens ; ofscboon half stervende van gebrek doen de dieren
mens noch beest kwaad. Ze worden door iedere voorbij-
ganger getrapt en geschopt, ofschoon ze, door zich met
afval te voeden, misschien voor de Stamboelse ,stads-.
reiniging* vry wat meer verdiensten hebben dan de ver-
heven Heerser zelf met al z'n Grootweziers en Pasjaaa
inkluis. Streel je zulk een straathond even op zijn kop,
iets, wat ik om zekere bepaalde reden niet al te sterk
durf aanbevelen — dan ziet het dier je aan met een blik f
waarin je velerlei gevoelens kunt lezen, boven alles ver-
wondering over een behandeling, die hem blijkbaar in z'n
gehele rampzalige hondeleven nog nooit of nimmer weder-
varen is. — Als de slachtershelper voorbij is, ontwaar je
een drietal zeer deftige rechtsgeleerden in donkere gewaden,
met hoge, zwarte tovenaarsmutsen op 'thoofd. Een troepje
joden met puntdg geknipte baarden, gekleed in gebloemd*
japonnen (van een stof, die wij geneigd zouden zijn .bed-
gordijnegoed" te noemen), een brede, rode gordel om het
midden, wnkt voor die heren zeer eerbiedig nit Bij de
beweging, die hierdoor binnen de beperkte rnimte ontstaat,
verliest een aan alles doodonschuldig, in zeer normaal
enropees zomerpak gestoken, Duitsertje z'n ,Baedeker* uit
de hand. Twee bedelaars, drie bedelvrouwen en &n bedel-
meisje schieten van verschillende kanten toe om de .Bae-
deker" te grijpen. Het boek wordt met vereende krachten.
boven de grond verheven, waarna een oor- en hartver-
scheurend sekstet de firbnk tsjeleb\ (Frankish young noble-
man) tot milde vergelding van dit dienstbewijs tracht op te
wekken. De gemoedelike Duitser zoekt in z'n zakken en
deelt een paar koperstukken uit, hetgeen onmiddelik de
aandacht trekt van nog ettelike andere op verdere afstand

Notes, v e r d i e n-8 1 e merit — v e 1-e r lei various, mani-
fold — weder-va(a)r- to befall, to fall to the lot or
share (of) — ge-waad garb, raiment — uit-wjjk- to
give way, to leave the way open — dood-onschuldig
quite or absolutely innocent — ver-geld- to- repay, to-
remunerate — dienst-bewjjs the rendering of a service —
gemoed-elik goodnatured — ettelike (numeral) a good
number of.

Hoogvliet, J. M., In the streets of Constantinople. 261

gestaoionneerde „vakgenoten". Maar gelakkig, de ,frankise
•edelman* wordt in tyds gered door het dreunend geratel
van een rijtuig, een langwerpige, met doek bespannen
wagen, over de bobbelige best-rating. In het rijtuig zitten
enige deftige dames, waarvan de gehele gestalte gehuld is
in zijden, min of meer zakvormige mantieljes, bij soimnige
zwart, bij andere hemelsblauw, maar in beide kleuren zeer
sterk glimmend. Een koppige gear van oosterse parfumerieen
doet tegelijk je reukzennwen aan. De dames zijn (zoals hier
van zelf spreekt) gealuierd, d. w. z. vlak onder de ogen
is een doek aangebracht, die het verdere van het gelaat
bedekt. Deze „sluier* is eehter voor „onbescheidene* blikken
een alles behalve onoverkomelik beletsel. De tnrkse dames
zijn in zdver al niet veel anders dan de europese; hetgeen
ze verbergen is gewoonlik alleen dat, wat gerust verborgen
blrjven mag. — Zeer zorgvuldig gesluierde dames behoeven
<lus niet al te zeer je ontvankelik gemoed in roering te
brengen, teerhartige lezer ! — Geheel ongesluierde vrouwen
zijn trouwens tegenwoordig, vooral buiten Konstantinopel, niet
zeldzaam. Men vindt en nu er dan merkwaardige schoonheden
onder; grote donkerbroine ogen, onberispelik afgeronde vor-
men, gepaard met rijzige lichaamsbonw zijn vooral te bewonde-
ren — maar ter zake. Het rijtuig wordt door een twaalftal
bedelaars nagelopen. Een van de bedelvrouwen houdt een
kind, dat geheel geelachtig grauw ziet met blauwe vlekken om
ogen, neus en mond, en dat geen teken van leven geeft,
in het rijtuig onder luid gekerm . . . Zulke akelige tonelen
zijn helaas veelvuldig in de turkse hoofdstad! Tans klinkt
in de verte de eentonige roffelmuziek van een afdeling
turkse soldaten. Hun uniform is behalve de donkerrode

Notes, vak-genoot .profession-fellow" colleague —
langwerpie oblong — hobbel-ig rugged, rough —
k op pig heady — a an- doe- to affect — vlak onder
immediately under — aan-breng- to adapt, to put, to
suspend — bescheiden discrete — on-o ver-kom-elik
unsurmountable — al niet veel anders not much differ-
ent after all — gerust... mag may readily be allowed
to... — ge-paard , paired" ^matched" side to side with,
added to — r g z • i g high, tall — ter zake now to the
subject! — r off el- to beat the drum, to gauntlet.

262 What a young lady author experiences etc.

mutsen en de wijde broeken tamelik europees. Degezichten
zijn meest donkerbrnin ; de uitdrukking van 't gelaat is bij
alle rustig en flink, nergens raw en gemeen.

Maar wie is die eerbiedwaardige, langbaardige grijzaard,
die ginds op die hoek voortdnrend met dezelfde kalmte zijn
zitplaats op een vierkante hoeksteen blijft bewaren. 't Is
een beUzer of wonderdoener. Yoor allerlei chronise kwalen
en lijdenstoestanden vindt men bij hem baat. Zie maar dat
verschrompelde oude vrouwtje, dat zich gelovig aan zijn
voeten komt neerzetten. Onder aanhoudend wrijven van de
jichtige knie wordt met een eentonig gemurmel de Godheid
(of misschien wel de Duivel, alles wat maar helpen wil!)
aangeroepen. In een kwartier tijds verdient de man op die
manier ... l&n enkele stuiver geld. Ook voor deze richting
is dus het voordeel niet opgeschept tegenwoordig. De
arglistige wereld wil voor niets meer eens flink en ouder-
wets betalen, eelfs niet meer om zich te laten belezen —
en dat in de hoofdstad van Turkije ... tempora, o mores!

Notes. be-le(e)z- to conjure (by reading formules) —
ver-Bchrompel- to shrivel — niet opgeschept (,not
scooped up") not accumulated, not too large — arg-list-ig
wicked.

WHAT A YOUNG LADY AUTHOR EXPEBIENCES
WHILST ATTENDING THE ^PREMrERE' OP

HER FIRST PLAY.

by M 1 * van Rhijn — Naeff.

(M r Willemse is the stage manager, M r Bakker, M n Wup-
permann and „ Charles the Seventh" are actors — Mien, Niko
etc. members of the young authoress's family circle — M r van
de Wal an aristocratic acquaintance.)

What a young lady author experiences etc. 263

,Klaar ?" vraagt meneer Willemse. „AHe deuren dicht . . ."
Stamp, boem, boem.

Als een lange, zware zucht, die wel aan mijn beklemd
gemoed lgkt te ontenappen, rjjst het scherm.

Het rumoer in de zaal verstomt. Ik dring, van schrik
dat de mensen me zien zullen, met mijn stool zoo ver mogelik
achteruit in de hoek.

Langsaam en duidelik, veel beter dan op de repeticie,
zegt meneer Bakker, tegen de schoorsteenmantel leunend,
zijn eerste zin.

En moederlik-gezellig antwoordt hem Mevrouw Wupper-
mann.

Ik heradem. Er is stilte, er is echt hollandse huiskamer-
stemming.

Hoe hard-dichtbij klinken de stemmen.

Wat een rijen geheven gezichten. Daar zit Mien, daar Ma ;
Niko lnistert met oren, ogen, mond . . . Fraulein rekt zich . . .

Het gaat!

Nu komt er wat aardigs . . .

H6, niemand lacht. Mislokte mop. Wat lijkt me dat gesprek
langdradig. Zouden ze 't taai vinden? Gelukkig, nu komt
ganw *t nichtje . . . dat geeft een verzetje . . .

Wie zou er zo hoesten in de zaal! Verkouden mensen
moesten niet naar de komidie gaan.

Daar lachen ze. Waar lachen ze nu om? Er is niets be-
lacheliks. Wonderlik lijkt dat, van hier gezien. Net of de
zaal even om wordt geschud. Nu is het weer stil . . .

Het heeft gepakt, ik geloof 't stellig . . . ! Nu nog de slot-
scene. Ik kan niet opstaan, zo knikken mijn knieen. Het zou
me niet verwonderen als mijn haren in dit schrikkelik half
uur grijs waren geworden.

Mooi zegt Mevrouw Wupperman die zin . . .

0, ik zie een zakdoek! Nog een! Hoor! ik hoorsnuiten.

Notes, stemming disposition — hard-dichtbg loud
and near — wat aardigs something (of) funny, a witticism
— mop (or ui) slang expressions for a joke — lang-
d r a d - i g („long-thread-y ") long and wearisome — yerzetje
a little relief or comfort, something for the good! — stellig
decidedly, for certain.

264 What a young lady author experiences etc.

Goddank! Drie Tier vijf zakdoeken ] AHemaal dames. Heren
huflen zo gauw niet. Ginds die juffirouw met een schotse
blouse, ze verdrinkt haast van aandoening.

Ik vind *t ook treffend, heel dramaties. Ma hmlt ... En
Mien hnilt! Ma denkt natuurlik aan Lous, dos datteltniet.

en daar een grgs heertje op de eerste rg! Hij moet
zijn brflleglazen afvegen . . . Tante Louise vertrekt geen
spier ...

Nu nog twee zinnen.

De zoon is de dear uit, het nichtje staat aan 't raam .'. .

Uit.

wat schrik ik !

Een lawaai als van een aardbeving, 't afrollend scherm,
en knetterend applans. Ik kan me niet verroeren. Daar
gaat 't weer op. De spelers komen bnigen . . . neer . . . weer
op • . • dat is drie . . .

Wat gebenrt er nou . . . Mevrouw Wuppermann staat bij
me: ,kom mee, gauw!"

„Waar naar toe?"

„Eropl gauw".

,0 nee, asjeblieft niet I *

,Toe, niet flauw, hoor ze klappen, 'tis om jou!*

„Nee, nee!"

Ze hoadt de kant van myn monw in haar hand, terwfjl
ik achterover tegen een coulisse toimel. 't Is een worsteling . . .
Weer heeft ze mijn arm . . . Dadelik hondt ze mijn hele
blouse . . .

„Ooh toe, nee mevrouw . . . !*

Dan schiet ook, terwfjl 't geraas in de zaal toeneemt,
i,Karel de Zevende* toe en tussen hen, als een opgepakte
boef, sta ik . . . een ogenblik ... ik kan er verder niets
van navertellen, plotseling uit de duisternis in *t belle, warme
licht ...

M Je moet buigen,* fluistert Mevrouw Wuppermann.

Notes. ^ s c h o t s (.Scotch*) chequered (in many colors) —
ver-drink- to be drowned — Lous a sister of the young
authoress, which had died at a young age — niet flauw!
don't be absurd! let's have no nonsense! don't be such a fool 1
— coulissen (French) scenes — c h toe! Oh! I pray ! —
op-pakk- to run in (police).

Eeden, F. van, Little Johannes. 265

Ik zou je danken. Ik sta als een paal, verblind en versoft,
misschien doe ik bespottelik, 't kan best. Ik denk maar aan
e^n ding: zakt 't scherm nou nog niet!

Ik snak naar dat ogenblik.

Hoor ze klappen!

jBuigen, birigen!"

'tis een marteling en toch plezierig, een plezierige marteling.

gelukkig, daar valt 't.

Als ik tot mezelf kom, sta ik, omringd door de spelers,
Pa, Ma, Mien, Niko, Ma van der Wiek, de vertaaljuffrouw . . .
ik weet niet wie meer, op hot, nu veilig afgesloten, toneel.
Zo praten alle door elkaar. Ik krijg handen, zoenen, links
en rechts, een overrompeling van genegenheid.

Daar diingt door de rijen meneer van de Wal, zijn beide
handen naar me toe, harteHk als bij mrjn eerste bezoek.

t Wel? Tevree?" vraagt ie scherteend.

,0 ja meneer. 't Was prachtig," zucht ik. „Ik bedoel
natonrlik het spel."

9 't Heeft in de zaal heel goed voldaan. 9

9 Ik heb er wel tien zien huQen!* blnfte ik.

Notes. Ik zon je danken! I don't like at all that idea!

— 't kan b e 8 1 it if just possible — over-rompel- to
surprise, overtake — genegen-heid inclination, sympathy

— tevree = tevreden satisfied — het spel the playing

— vol- doe- to satisfy, to please — wel tien as many as
ten — er tien ten of them, i. e. ten people.

LITTLE JOHANNES.

by F. van Eeden.

(the first chapter of the story of that name.)

Ik zal u iets van de kleine Johannes vertellen. Het heeft
veel van een sprookje, mijn verhaal, maar het is toch alles
werkelik zo gebenrd. Zodra gy het niet meer gelooft, meet
ge niet verder lezen, want dan schrijf ik niet voor u. Ook

266 Eeden, F. van, Little Johannes.

moogt ge or de kleine Johannes nooit over spreken, alsge
hem soma ontmoet, want dat zou hem verdriet doen en het
zou me spijten, a dit alles verteld te hebben.

Johannes woonde in een oud hois met een grote tain.
Het was er moeielik de weg te vinden, want in het hois
waren veel donkere portaaltjes, trappen, kamertjes en mime
rommelzolders, en in de tuin waren overal schuttingen en
broeikasten. Het was een hele wereld voor Johannes. Hij
kon er verre tochten in maken en hy gaf namen aan alles
wat ie ontdekte. Voor het huis had ie namen uit het
dierennjk: de rapsezolder, omdat ie er rupsen groot bracht;
het kippekamertje, omdat ie daar eens een kip gevonden
had. Die was er niet van zelf gekomen, maar daar door
Johannes' moeder te broeien gezet. In de tain koos ie namen
ait het plantennjk, en lette daarbij vooral op de voort-
brengselen, die voor hem van belang waren. Zo onderscheidde
ie een frambozeberg, een dirkjesbos en een aardbeiBdaL
Heel achter was een plekje, dat ie het paradijs noemde en
daar was het natuurHk erg heerlik. Daar was een groot
water, een vijver, waar witte waterlelien dreven en het net
lange fluisterende gesprekken hield met de wind. Aan de
overzy lagen de dninen. Het paradijs zelf was een klein
grasveldje aan deze oever, omringd door kreupelhout, waar-
tnssen het nachtegaalskruid hoog opschoot. Daar lag Johannes
dikwijls in het dichte gras en tuurde tussen de schuifelende
rietbladen door, naar de dointoppen over het water. Op
warme zomeravonden was ie daar altijd en lag uren te
staren, zonder zich ooit te vervelen. Hij dacht aan de diepte
van het stille, heldere water v66r hem, — hoe gezellig het
daar moest zijn, tussen die waterplanten, in dat vreemde
schemerlicht, en dan weer aan de verre, praohtig gekleurde
wolken die boven de dninen zweefden, — wat daar wel

Notes, schutting fence — broei-kast hothouse —
een hele wereld quite a world — groot breng-
(, bring great*) to rear, to cultivate — van zelf of itself,
of its own accord — d i r k j e sort of pear — a a r (d) b e i
strawberry — schuifel- to shuffle, to make a rustling
or sweeping noise — 'uren (for) hours — wat daar
wel achter zou zgn what might be behind them, he
wandered.

Eeden, F. van, Little Johannes. 267

achter zou zijn en of het heerlik zou wezen daarheen te
kannen vliegen. Als de zon juist was ondergegaan, stapelden
de wolken zich daar z6 opeen, dat ze de ingang van een
grot schenen te vormen en in de diepte van die grot
schitterde het dan van zaehtrood licht Dat was wat Johannes
verlangde. Kon ik daarin vliegen! dacht ie dan. Wat zon
wel daar achter zgn? Zou ik daar eenmaal, eenmaal kunnen
komen ? . . .

Maar hoe dikwjjls hy dat wenste, telkens viel de grot in
vale, donkere wolkjes uiteen, zonder dat ie er dichter bij
kon komen. Dan werd het kond en vochtig aan de vyver
en hij moest weer zijn donker slaapkamertje in het oude
hois gaan opzoeken.

Hy woonde daar niet geheel alleen; hij had een vader,
die hem good verzorgde, een bond die Presto en een kat
die Simon heette. Natuurlik hield ie van zijn vader het
meest, maar Presto en Simon achtte ie volstrekt niet zoveel
beneden hem, als een groot mens dat zou doen. fig ver-
trouwde zelfe meer geheimen aan Presto dan aan zijn vader,
en voor Simon gevoelde ie een eerbiedig ontzag. Nu, dat
was geen wonder 1 Simon was een grote kat met glanzig
zwart vel en een dikke staart. Men kon hem aanzien, dat
ie volkomen overtuigd was van zjjn eigen grootheid en
wijsheid. Hij bleef altrjd even deftig en voornaam, zelfe als
ie zieh verwaardigde even met een rollende kurk te spelen,
of achter een boom een vergeten haringkop op te knauwen.
Bij de dolle uitgelatenheid van Presto kneep ie minachtend
de groene ogen toe en dacht: Nu ja! Die honden weten
niet beter.

Begrrjpt ge nu, dat Johannes ontzag voor hem had? —
Met de kleine bruine Presto ging ie veel vertrouweliker
om. Het was geen mooi of voornaam, maar een bizonder

Notes, heerlik delightful — een groot mens a
grown-up person — ver-trouw- (or toe-ver-trouw-)
to intrust . . . with — voor-naam eminent, considerable, of
quality, of note, of distinction — zich ▼ e r- w a a r d i g - to
condescend — h a r i n « herring (bokking is kippered herring)
— knauw- to crack, to eat — Hi ja! die honden
weten niet beter Why indeed ! those dogs trill be only
dogs! Tou couldn't ezspect them to do anything better!

268 Eeden, F. van, Little Johannes.

goedig en schrander hondje, dat nimmer verder dan twee
pas van Johannes weg te krijgen was en geduldig zat te
luisteren naar de meedelingen van zijn meester. Ik behoef
n niet te zeggen, hoeveel Johannes van Presto hield. Maar
hij had toeh ook heel wat raimte in zijn hart voor andere
over. Vindt ge het vreemd, dat zgn donker slaapkamertje
met de kleine ruitjes daar ook een grote plaats innam?
Hij hield van het behangsel met de grote bloemfiguren,
waarin ie gezichten zag en waarvan ie de vormen zo
dikwgls bestudeerd had, als ie ziek was of smorgens wakker
lag; hg hield van het ene schilderijtje dat er hing, waarop
stijve wandelaars waren afgebeeld, die in een nog stijver
tuin wandelden langs gladde vgvers, waarin hemelhoge
fonteinen spoten en kokette zwanen zwommen ; — het meest
hield ie echter van de hangklok. Hij wond die altjjd met
zorg en aandacht op en Meld het voor een noodzakelike
beleefdheid naar haar te kjjken als ze sloeg. Dat ging
natnnrlik alleen, zolang Johannes niet sliep. Was de klok
door een verzoim stil blijven staan, dan voelde Johannes
zich zeer schuldig en vroeg haar duizendmaal om vergeving.
Grj zoudt misschien laohen, als ge hem met zijn kamer in
gesprek hoorde. Maar let eens op hoe dikwijls gij hi} a zelf
spreekt. Dat sch^jnt a in 't geheel niet belachelik. Johannes
was bovendien overtuigd, dat zgn hoorders hem volkomen
begrepen en had geen antwoord nodig. Maar heimelik
wachtte ie toeh wel eens een antwoord van de klok of het
behangsel.

Notes, schrander sagacious — pas pace (here used as
the name of a measure like yard or inch, or pound or ounce ; such
words do not take any sign for the Plural and the same is also
the case with names of coins {guilder, penny) when barely
named as measures for determining an amount or quantity of
money) — zwaan swan — let maar eens op yon have
only to notice just for a time . . .

269

AHASVERUS.

(KARALYK, A RUSSIAN JEW, TURNED OUT OF HIS
HOME BY THE MILITARY AUTHORITIES.)

by H. Heyermans.

Hoofdman.
. . .De jood Karalyk?

Earalyk (zackt).
. . . Die ben ik . . .

Hoofdman.
Ik wil je papieren zien.

Earalyk.

Welke papieren?

Hpof dman.

Dat je hier mag wonen.

Earalyk.

Ik?.. . Ik, papieren?

Hoofdman.

Maak geen praatjes! Geen omhaal! We hebben meer
te doen !

Earalyk.

Ik begrijp niet . . . Wat wil men van me?
Hoofdman (een papier tonend).

Dit is 't bevel . . . Je staat hier ingesohreven ak vreem-
deling.

Notes. Maak geen praatjes Stow your gammon! —
om-haal „hubbuV, much to do, verbosity — be-vel(from
the verb be-ve(e)l-) order, command.

270 Karalyk, a Russian jew, turned oat of his home.

Karalyk.
Yreemdeling? . . . Ifc? Ik?

Hoofdman (bars).

Laat me uitspreken, jood ! Je bent 'en vreemdeling • . .
Je hebt hier gewoond zonder permissie . . . Men heeft dat
gezien na die troebelen van gisteren en eergisteren. Heb
je papieren?

Karalyk (dof).
Nee 1 . . .

Hoofdman.
Good ! Dan moet je vertrekken . . .

Karaljk (gdaten).
Ik zal vertrekken . . .

Hoofdman.
Je zolt? Je zult? ... Nu! . . . Dadelik!

Karalyk (toonloos).
Dadelik? ... 't Is sabbath . . .

Hoofdman.

Geen praatjes ! Dat zeggen ze overal van-avond . . .
Vooroit! . . . Ingerukt! . . .

Karalyk.
'k Zal m'n plonje pakken . . .

Hoofdman.
Je pakt niets ! . . . Je volgt me . . . Je vronw ook . . .

Karalyk.

Good, goed . . . (tot Peter) Kom jonge ! . . . Beter met
elkaar verjaagd dan . . .

Notes. Ingerukt! Move on! Away with you! (from in-
rukk- to march on) (Compare opgepast! be careful!,
moed gehouden! keep your spirits up! etc.) — plunje
(slang expr.) (old) clothes.

Karalyk, a Russian jew, turned out of his home. 271

Hoofdman.

Tc Zeg je toch, dat alleen jij en je vrouw . . .

Karalyk.

Ja, ja . . . Maar m'n zoon gaat ook mee ! . . . We horen
bij elkaar . . .

Hoofdman (driftig).

Nee! . . . Je zoon blgft hier ... is gisteren gedoopt.

Karalyk.

Ben... jij... giBter... gedoopt?... (em stUzunjgm)
Ben jfj gister? . . . (woest qpvliegend, grijpt ie em mee van
de tafd) . . . Ben jg gister? . . .

Hoofdman (hem driftig tegenhoudend}.

Da's genoeg nu ! . . . Ga je mee, of moet er geweld . . .

Karalyk.

Nee geen geweld!... (tot zijn vrouw) Wist jij dat?
(ze ztvijgt) Dos jij hebt 'en vreemde daar aan de Sabbath-
tafel . . .

Hoofdman.

Vooruit! Vooruit!

Karalyk (smekend).
Mag ik even wat an hem zeggen?

Hoofdman.
Mask 't kort !

Karalyk (Terunjl ie spreekt, luisterf de hoofdman
half angstigy half geparalizeerd, door
de tooede van de oude man. In de
deuropening de meid en enige Kozakken).

Wou \ zeggen . . . wou 'k zeggen ... dat jij ... dat
jy . . . (windt zich op tot em hisUriee woede) . . . Hadden

Notes, 'k Zeg je toch, dat... Am not I telling you
now, that ... — b jj elkaar (b e) h o (o) r- to belong to one
another, or : together, to make part of one unity — an = aan to
— wou "k zeggen in st. of i k wou (dan) zeggen is a
Jewish particularity.

272 Karalyk, a Russian jew, turned out of his home.

ze je gister gestenigd, dat je hersens lagen op de weg, de
wolven ze vraten als vies voedsel ! Hadden ze je tong uit-
gerukt, je tong waarmee je God gelasterd hebt!... Was
je gestikt toen je geboren werd, gestikt bij je eersteadem-
haling ! . . . Was je verstomd als 'en idioot, als 'en krank-
zinnige . . . toen je gebeden hebt . . . straks ! . . . (een glas
opnemend en stuk amijtend) Zo waarachtig als dat glas
nooit meer heel wordt, zo vloek ik je, zo ruk ik je ait
me, zo walg ik van je, zo spuw ik op je . . . Mag je
gebeente wentelen in de aarde, tot de wnrmen 't hebben
kaal gevreten ! . . . Mag je rondgaan als 'en schurftig schaap,
als 'en melaatse ! . . . Mag je leven lang — met vizioenen,
die je martelen als 'en pest 1 . . . Je kinderen vloek 'k, je
kinds-kinderen ! Je bent 'en hond, 'en . • . 'en . . . (stikkend
in zijn woorden, vaU ie neer).

Hoofdman (enigszin* met ontzag).

. . . Kom nu I

K a r a 1 7 k.

Ja we gaan, we gaan. (Hif slaai een jas om) ... we
gaan . . . Kom vrouw!

De Moeder (tot de hoofdman).
Waar moeten we heen?

Hoofdman.
Weet 'k niet !

De Moeder.

En de oue vrouw! Kan toch niet verhongeren ?

Hoofdman.

Je zoon blijft achter ! . . . Eomaan vooruit ! De tijd is.
kort ...

Notes. 8 1 e n i g - (from s t e e n stone) to lapidate —
krank-zinn-ig lunatic, mad — s t r a k s just now (the
same word means presently) — w u r m e n dial for w o r m e a
worms — schurftig mangy — melaats (from the Fr»
malade) leprous — om-slaa- to don, to put on.

A letter from Miss Alida Lee vend to Miss Martha de Harde. 278

K a r a 1 y k.

Ja, ja . . . De tijd is kort ... De tgd is kort ! . . .

(Ze strompelen heen. De deur vaU toe. Buiten hoort men
de meid lachen. De wind waait nog harder, aqnhoudend
geloei. — Petrushka wankelt naar de luiken, luistert.)

De Grootmoeder.
. . . Mooi liobt . . . (betast H lampje) Adonol! Adonol!

Petrushka (woest).
Stil ! . . . Stil! . . . (.Bib' vaU neer op de bank).

De Grootmoeder (lachend).

Licht . . . mooi! ... Ik uitblazen ! . . . (doopt een vinger in de
olie. Het lichtje goat kneUerend uit. — Peter kifkt met
starende ogen toe) . . . Licht nit ! . . . Adonol! . . . Adonol! . . .

Maart 1893. (Doek volt zaehtjes.)

Notes, strompel- to stumble, to stagger ~-aan-houd-
end con- tin-nous — Petrushka or Peter is the name of Karalyk'g
son — (The grandmother is out of her mind) — adonol
(Hebrew) Lord! God! — doek the curtain.

A LETTER FROM MISS ALIDA LEEVEND TO HER
AUNT MISS MARTHA DE HARDE.

by the authoresses Wolff and Deken.

(We yielded to the strong temptation of making our
students acquainted with one short specimen from the works
of this couple of authoresses who lived in the 18 th century —
We allowed ourselves to modernize the language in a few
particulars (the difference from our present idiom was not
very great indeed).)

18

274 A letter from Mum Alida Leevend to Miss Martha de Harde.

Zeer geachte tante.

Daar kom ik, zoals het spreekwoord zegt, met de deur
in huts vatten. Bizonder heb ik me op Uw buitenplaate en
met alles, wat daar aan en om is, geamuzeerd. U hebt een
mooi huis, een mooie vijver en een mooie 9 fnenagerie* ;
mag ik een aanmerking maken, dan is het deze, dat Uw
viskom wat extra groot i8 voor doopbaars; gooi liever
een dikke paling of drie vier er in; dat zal veel vroliker
staan. Op de open ruimte voor Uw vijver moest U een
bordje laten zetten met het opschrift Aalmeer. Dit zou nog
allerlei voordelen aanbieden. Vooreerst zou het Uw vijver
zeer nauwkeurig aanduiden; het zou (Uw buiten) Zeemansrust
zeer beroemd maken. Eeuwen na Uw dood zouden er ge-
leerden zijn, die zich het hoofd broken 6m de oorsprong
van dit woord op te zoeken. Zij, die aannamen, dat er hier
paling in gehouden was, zouden uitgelachen worden door
hen, die meenden, dat Uw buitenplaate had toebehoord aan
een Zeeuw, die zijn geld in Oost-Indi8 verdiend had, en dit
als een gedachtenis aan zijn persoon daar had neergezet,
en dat de H. door die lompe Zeeuw was vergeten, zodat
men moest lezen: Haal tneerl Andere zouden aantonen,
hoe bespottelik dit gevoelen was. „Een Zeeuw, die rijk
t'uis komt en gemakkelik leeft, zou gaan schrijven: Haal
tneerl Alsof ie zelf niet eons en voor goed genoeg bijeen-

Notes. met de deur in huis vail- to make an abrupt
beginning (litt. „to fall into the house with the door") —
buiten-plaats (or simply buiten) country-seat — ,m^na-
g e r i e* menagerie (there were a lot of animals kept on that
country-seat, , quite a compendium of Noah's ark".) — doop-
baars a sort of peroh (fish) — paling (the bigger sort of)
eel — s t a a - to look (so or so), to have a . . . appearance

— ruim-te space — op-schrift inscription — Aalmeer
Lake-of-Eel — nauw-keur-ig exact(ly), precisely) — Z e e-
mansrust Mariner 1 s-Repose was the name of the country-
seat — zich het hoofd bre(e)k- to rack one's brain

— aan-ne(e)m- to admit (the case), to think it likely

— Zeeuw Sealander, inhabitant of the islands situated
in the South-Western corner of Holland — gedachtenis
memorial — gevoelen subst. opinion — gaan schryven
to have the idea of writing, to put it into one's head to write*

A letter from Miss Alida Leevend to Miss Martha de Harde. 275

gesohraapt had ! v De ander, de vooretander van deze denk-
wjjze, zoo met bescheidenheid in bedenking geven (aioh
intnssen woedend boos makende op ieder, die er aan dnrfde
twgfelen !) of dit missohien met een kiese toespeUng was
op bet door de vingero droipen van Oost-Indies grid, alsof
de atelier van dit opeehrift had willen zeggen : 't 2* op;
haal nu meerl Het is gist van de drommel, het bakt niet!
Mogelik looft er dan no£ wel een genootschap een medalje
nit, ter waarde van sestig dnkaten, aan hem, die de fraaiste
gissing daarover weet voor den dag te brengen. Bewaar
daarom onze brieven ; ze zullen dan, en dat wel dee te meer
naarmate ze onleesbaarder zijn, als kostbare manuskripten
worden opgedolven en met verechillende lezingen en noten
worden nitgegeven. Dan zal men zien, wat er van de zaak
is. En wij znllen nog eeuwen na onze dood m&laljes laten
verdienen door die b(j uttetek nnttige leden van ons vaderland,
die zich in tnisschien-en en in mogelik-heden aftobben. Wat
zon dat groots zijn!

Nn ga ik (wat andero lang niet alle tavante's doen!) nu
ga ik van de geleerdheid tot de huishouding over, om U
iets te vertellen over Nies, de werkmeid van Mama. Stellig
ook niet volgens de gewoonte van echte kokette dames, die veel
liever in de spiegel kijken dan dat ze iets aan het hnishouden
doen! Ik geloof wel (vragen durf ik het Mama niet), ik geloof
wel, dat Nies mooi sohoonmaakt; want ik zag daar in de
secretaire, die zij gewreven had, dat onze kapper fielair me
soheef geeoiffeerd heeft. Dat ze de olie schoon uitvrijft, zou

Notes, voor-stand-er ( .forestander " ) maintainor, defender
— in bedenking g e (e) v- to offer for consideration —
toe-spel-ing allusion — 't is op it is finished, up, con-
sumed — uit-lo(o)v- to award — genootschap (a)
society or company — dukaat a gold coin — voor den
dag b r e n g- (the n of the article, a remnant of declension), is
pronounced in some proverbial phrases like this) to bring forward,
to invent — b e- w a (a) r- to keep, not to destroy — naar-
mate (dat) according as — lez-ing version, interpretation
{manner of reading) — wat er van de zaak is how much
there is true of that all — b g uitstek eminently — vader-
land (.father-country") native country — zich af-tobb-to
take severe pains — groots grand — volgens according
to — secretaire .secretary*, press.

276 A letter from Miss AlidaLeevend to Miss Martha de Harde.

ik ook wel denken, ze heeft teminste altijd een grote mand
met otfedoeken bij zich staan. De trappen blank? — Ik
denk ja ; want ik kon van ochend om tien uur al geen oog
meer toedoen, zoveel geweld maakte ze. Ordelik is ze zeker
ook; want zo even vroag ze om een zeemleren lap of een
poetsdoek om de glazen af te doen, terwgl ze er een vlak
bij de hand had. Gauw en vlng? — z6 was ze op de
tnifzolder en z6 zie ik ze beneden een liedje kopen over
de zware gerecktigkeid of jueticie. Neemt U Nies maar
gerost, tante. Ze zal de bomen voor Uw huis witien als
linnen en Uw straat zal ze schrobben zo blank als goad
van dnkaten. Als dat z6 ver is kom ik steQig bij U, maar
dan moet U me ook al de praeht van Juka's en rokken
laten zien, die nu nooit het daglicht (en ook het nachtUcht
♦niet) te zien krijgen; dan moeten ze aan, hoor tante, en
dan gaan wy samen op Uw open tentwagentje n recht vooruit
ligt de weg*. Mermen zal ik wel, ik kan het best. Oom
moet maar flink wat van de Oost-Indise goudvogels laten
vliegen. Al de halve rijers nit het pachtbnsje moeten er
aan geloven!

Notes, geweld noise — af-doe- to clean — ze em-
leer shammy, wash-leather — vlak bg de hand immedi-
ately at hand — ge-recht-ig-heid Justice, law-proceedings
— (Trees before the houses were whitewashed in Holland in
those days (only the lower part of the stem of course)) —
Jnka East-Indian garb — dan moeten ze aan then they
must be put on — Then we will go (following the device)
.Straight before us lies the road* — goudvogels .gold-
birds* gold pieces — rger a gold coin of that period worth
14 guilders — pachtbusje the box containing the money
which was being paid every week by the farmers — moet
er aan geloven (.must believe to it*) muet prepare for
death; here: must be spent.

277

ANNIE DE BOOGH BETROTHED . . . FRIGHTENED

BY THE THOUGHT OP BEING SUPERIOR

TO HER PARTNER.

by Herman Robbers.

Toen volgde hun verloofd zgn ; een periode van amper
vgf maanden; er was geen reden langer met trouwen te
wachten, ofischoon Annie *t aanvankelik wel had gewild.

Een vreemde tijd . . . , heel anders dan ze akh ooit had
voorgeeteld, een tgd van veel ervaringen zonder de rust
om ze te verwerken, een tjjd van verwardheid . . . Verba-
zing, teleorstelling en atil-gedragen leed . . . Ook wel vol*
doening en veel zacht genot van liefheid, gezelligheid, van
de hartelikheid van andere; # t besef de mensen hun zin te
geven . . .

Maar nooit vrede . . • Geen uur van inwendige stilte . , •
Altgd nog, telkens weer, die behoefte aan zekerheid, en
dan een gejaagd zoeken in Mm en in haarzelf, een inger
apannen trachten naar opmerken, kennen, waardlren en
aankweken . . . Vaak een gevoel van gemia, leegheid . • .
Yerdriet om veel wat ze verwacht had ... en dat niet
kwam, maar ook wel een vroom-innige blgdschap, omdat
hij zich goed liet doen, omdat ie dankbaar was, en wel
werkelik veel van haar hield; omdat ze invked op hem
had . . . Dat was iets heerliks, nog ongekend . . . Vroeger
zon 't haar gelukkig gemaakt hebben, maar nu schoot het
tekort, nu gaf het geen blgvende voldaanheid.

Ze had een innige gemoeds- en gedachten-intimiteit ver-

Notes. a m p e r (from the Malay where it has the meaning
of: almost) hardly, scarcely — aan-vank-elik (from aa&r
vang- to begin) at first — ver-werk- to work away, to
put to profit — ook wel betides this (or next to this)
however — b e- s e f (indistinct) notion — ijjnzin ge (e) ▼-
to let . . . have his way or follow his head — zich goed
la(a)t- doen to allow one's-self to be done good to — te?
kort-schiet- to fail, to pro?e insufficient.

278 Bobbers, Herman, Annie de Boogh betrothed . . .

wacht, een zich vrij en voMlig triten van hen beide
gelijkelik . . . Maar dikwels ontdekte ze in zich-zelf een
vreemde stngge ternghondendheid . . . , en zijn gepraat bleef
bijna geheel in dezelfde toon als 't geweest was vd6r hnn
verloving ... Ze noemden elkaar al vroeger bij de voor-
naam. Nn gaf ie haar ook liefkozingsnamen, de geijkte,
banale verliefdheidsnaampjes, achat, hart, engel en zo . . .
Maar hij sprak ze niet veel anders nit dan vroeger haar
naam ... 't Was dikwels alsof ie 't deed omdat het nu
eenmaal zo de gewoonte was, en al gauw hoorde ze *t
eigenlik niet meer of ie engel zei of Annie. Zrj noemde
hem nooit anders dan Louis.

Dikwels deed ze met grote wilskracht pogingen tot echte
intimiteit, trachtte ze hem tot een gesprek te brengen over
hetgeen haar 't meest ter harte ging in de ideeenwereld,
en vooral op wandelingen, ak ie bedaard naast haar aan
stapte, en zij, recht vtor zich kijkend, zijn gelaat en
gebaren niet kon zien, gelukte 't haar ook vaak een
stemming van hoge ernst in zich op te roepen, en, als met
zich-zelf sprekend, woorden te vinden voor wat ze de
waarheid geloofde over het leven en de eenwigheid, God
en de mensen, en voor de gevoelens bij haar opgewekt
door diepe gedachten, gevonden in dierbare boeken . . . Dan
scheen er in hem een hartelik streven te zijn haar te
volgen en een vriendelike neiging haar te begrijpen, maar
veel moeite deed ie er niet voor. Hij praatte mee, sprak
haar bijna nooit tegen. Some alleen scheen 't hem wel wat
heel lang te dnren, kreeg ie een licht air van verveling.
Toch, als ze hem dan, af en toe, in-eens recht in de ogen
keek, dan was daar wel dikwels onrnst in, een zekere

Notes, terug- h oud-en d reserved, taciturn — lief-
ko(o)z- to caress, to fondle — ge-gkt (orig. .officially
stamped") ordinary, customary — omdat het m eenmaal
zo de gewoonte was because this was the custom, which
could not be changed by new {the idea of cannot be changed is
conveyed by the word eenmaal onetime) — eigenlik
niet not exactly — ter harte gaa- to be a thing,
which . . . takes to heart, to be of great value or interest to . . . —
ge-baar gest — gevoelens 1 opinion; * sentiment, feeling
— afen toe now and then.

Robbers, Herman, Annie de Boogh betrothed - . . 279

ongednrigheid, maar nimmer spot noch enige moedwillige
vyandigheid. Hij deed ook niet onverschillig, integendael,
hij scheen zo'n gesprek zeer belangwekkend te vinden, en
ook wel te begrijpen, dat zij het heel ernstig bedoelde ;
zelfe was ie er blijkbaar trots op dat ie zo'n intelligent
meiaje had, — zijn mooie denkkopje noerode ie haar. Maar
dat de dingen die zij ter sprake bracht, groot gewieht voor
hem zelf konden hebben, dat hij persoonlik er iets mee
nodig had, scheen niet in hem op te komen. Hij vond het
leven blijkbaar niet zo moeielik, vooral niet geheimzinnig
of verontrostend ; er plaagden hem geen raadselen, en van
veel ideeSn, opvattingen, strevingen, waar ag met vuur van
getnigde, scheen ie het schoon wel even aan te voelen, —
zoals ie ook van menige schilderij met zijn vluchtige ner-
voziteit het mooie wel opmerkte in 't langsaam er langs
gaan — , maar 't nimmer op te nemen in zijn ziel, tot iets
blijvends . . .

En toch geloofde ze vast dat ie de goede aanleg had.
Dat was nu eenmaaJ haar aard; zoals in 't alvermogen van
liefde, zo wou ze ook in hem geloven, en zoals ze bouwde
op dat vermogen, zo zocht ze ook steun in haar voorop-
gezet idee van hem. Kon niet zgn opvoeding, die enkel
op de praktijk van 't leven was gericht geweest, de wasdom
van veel goeds hebben belet, en was 't nu niet haar schone
taak na jaren van verwaariozing dat vele tot groei en bloei
te brengen?

Maar in haar jeugddromen had ze een man verwaoht
tot wie ze zou opzien als tot een halfgod . . . , en een
plotselinge kwelling was haar telkens het bewnstzijn van

Notes, on-ge-dur-ig unsteady — moed-willig petu-
lant, wilful, wanton — Hg deed ook niet onver-
schillig no more did he act with unconcernedness or in-
sensibility (indifference) — ter sprake breng- (ter
sprake ,to the speech* remnant of declension) to broach —
mee nodig h e b b - to be concerned in . . ., to have to do
with... — ver-o nt-rust- to disturb, to alarm — raad-sel
xiddle. problem — op-vatt-ing conception — - aan-voel-
to feel superficially — even a Tittle — bouw- op (.build
on") to confide in — ver-mogen power — op-voed-ing
education, breeding — was-dom growth.

280 Bobbers, Herman, Annie de Boogh betrothed . . •

goootolik boven Louis te staan. Ze drong dat op zg, ze
won het met • . . Maar 't kwam terng, verraderlik, langs
ongekende wegen van hear net En ze herkende 't na ook
wel, dat saperioriteitsgevoel, schoon 't vroeger nooit zo
straf-helder geweest was . . . Bad ze er niet een groot deel
yan de kracht mt geput, die ze nodig had in de omgang
met haar hoisgenoten?... Maar nu was 't wreed... afischa-
weHk . . . , een pedanterie die haar werd opgelegd . . . Ze
lee$ er onder.

Maar 't ergste was *t nog niet

Ze wandelden vr(j veel samen, en gingen 's-avonds dik-
wels nit, near koneerten, kom&tie, soirietjes, maar overigena
waxen ze, in hnis, weinig alleen. Er kwam van-zelf niet
▼an, en haar mama vond ook dat het niet paste. Dit nu
was het ergste, dat zij 't ook niet zockt, met hem alleen
te zjjn tossen de maren van een kamer, dat ze er zelfe
dikwels tegen op zag. Het gebeurde altijd wanneer ze samen
b$ mevrouw Holman gegeien hadden. Dan ging de oude
dame near haar kamer om wat te alapen en bleven ze
alleen in de hniskamer; en dadelik als ze die kamer waren
ingegaan en zijn moeder weg was, kwam dat onrastige,
bjjna angstige over haar, met korte nervenze riilingen soms.
't Was of er een drnkkende atmosfeer in de kamer hing ;
zjj vroeg wel eens de dear open te zetten, maar hg won
dat dan niet, hij verweet het haar zelfe op zijn vriendelik-
zachte toon, vragende of ze dat prettig vond zo'n open
dear in 't enige uurtje dat ze 'ee hadden samen.

Notes. ver-ra(a)d- to betray, to commit treason —
s t r a f &4J. strict, severe — nodig h e b b • to want — a f -
schnw- to abhor, to detest — pedanterie concei-
tedness, presumption — soiree (Fr.) evening-party — tegen
op zie- to be afraid of — wegacy. (in at. of w egg eg a an)
gone — verwjjt- to reproach.

281

A DRUNKARD (OF CLASSICAL BREEDING) IN
CONVERSATION WITH A TAPSTER.

by J. J. Cremer.

Te Utrecht, in een van de stilste straten, die op de
Neude uitkomen, stapte op zekere voormiddag een man met
een niet zeer gunstig voorkomen en in tamelik versleten
plunje de glazendeur van een woning binnen, waarboven in
eierlike gulden letters op het glas stond te lezen: Gedistil-
leerd in H groat en Idein en daaronder B. van Leeuw Han.

Het voorhuis, waarin de schel van de nu weer dicht-
vaDende denr weerklonk, kon de man wel een aangename
indrnk geven, want, — het rook er o zo fris, zo bemoe-
digend, zo zalig. Och barmhartige hemel! als men die zeer
zeer grote helder gepolitoerde vaten, met die blankgeschuurde
koperen hoepels er om, daar zo fiks en zo rustig naast
elkaar zag liggen, vermoedelik alio ten boorde toe gevnld
met het heldere vocht, dat sterker is dan de sterkste
menselike geest, dan moest een mens, die zo vaak werd
geslingerd op de zee van 't leven — toch wel aanstonds
vervnld worden met een andere overtuiging dan de over-
toiging van een dweepzieke wereld, die waande en te ver-
kondigen zocht, dat de geestrijkste drank bg oitnemendheid
een heilloze drank zou zijn. Die vaten, die prachtige vaten,
ja ze getoigden het weer, dat er mensen en mensen
werden gevonden, partgen en partijen, ijveraare v66r en
gveraars tegen.

n Zou een ahnachtige Sehepper zulk een geestrijke kracht,
znlk een wonder, in het graan hebben verborgen, zonder

Notes, gedistilleerd distilled (liquors), spirituals —
fris .refreshing" (it smelled gin; but to the drunkard's senses
this was something refreshing) — barmhartig merciful —
politoer- politure, .French-polish" — ten boorde toe
up to the brim — aanstonds immediately, directly —
heil-loos pernicious — mensen en mensen .people
and people" different sorts of people — party party, faction
— g v e r- a a r (from $ ▼ e r zeal) zealot, stickler.

282 A drunkard (of classical breeding) in conversation etc.

dat het Zijn wil was de mens een weldaad te schenken,
een zorgen en angsten verdrijvende drank? 9

Een dergelike overpeinzing vervult de man, terwijl ie
daar wacht en staart op een van de blankgepoetste kranen,
of ook op het kleine mahoniehouten tobbetje er onder,
waarom ook al een helgeschuurd hoepeltje glimt.

,Ja. Ik ben het niet alleen (Goddank)", prevelt de wach-
tende binnensmonds. 9 Zo v n aanblik kan iemand met zich
zelf verzoenen".

Zie, proper! blank! grootsl — Daar hangt een droppel
aan die kraan. Daar komt iemand aan — maar haastig
vangt nog zyn vinger de druppel op, en de mond smakt.

,'t Is dubbel gebeide! 9

Een jong en fors gebouwd man met een sterk ge-
bogen neus en zware knevel komt uit de gang in het
voorhuis.

,Wie ben je? Wat mot je? 9

„Ik ben een fatsoenlik man, meneer van Leeuw, al ben
ik arm en ongelukig 9 , zegt de bezoeker met hese stem.
„Ik ben.. ."

,Ja. Ik ken je wel, grauwe karonje, dat hoef je me
niet te zeggen; ik vraag je niet, wie je bent, maar wat
je zo brutaal maakt om met je verlopen benen en op
Zondagmorgen in m'n huis te komen? 9

v Omdat ik arm en ellendig ben, meneer van Leeuw,
daarom hebt U het recht me te trappen en te vernederen,
maar denk nu eens voor een ogenblik, dat de verachte
Miel een vader had, die doctor in de letteren en conrector
te Breda was, en dat ie zelf. . ."

Notes, ook-al likewise — God-dank! thanks to God!
— p revel- to matter — binnen-s-monds ,inside-of
month* not quite aloud — aan-blik aspect — ver-zoen-
reconcile — proper neat, clean (not .proper") — d n b b e 1
gebeide double distilled (liquor) — mot vulgar form in
st. of moei What do you want here? — grauwe karonje!
grey carrion! — brutaal (too) bold — ver-lopen
withered, decayed, blighted — ver-neder- ( a for-nether") to
humiliate — ver-acht- to centemn, despise — conrector
vice rector of a .gymnasium" or Latin School (preparing pupils
for the University).

A drunkard (of classical breeding) in conversation etc. 283

„Maar wat dekselt me dat?"

,Nee, het interesseert U seeker weinig, meneer van Leeuw,
maar ik wou U tonen, dat ik U dankbaar ben voor een
goedheid, die U me malgri vous hebt bewezen. Ik ben een
rgk, een eeer rijk en gelukkig mens geworden, meneer, en . . ."

„Ben je gek, kerel, of boven je bier? Door my?"

n Ja meneer van Leeuw, ja door U. 't Was op die mid-
dag, — ale U U dat rappeleert, bij het stacionskoffiehuis,
toen U met een enigszins korpulente heer, die U, als ik
me niet vergis, Slikkie noemde, nog de goedheid had iets
van m'n schamele koopwaar te nemen."

„Sla me dood als ik er iets van begrijp!"

„Ja ik houd U misschien te lang van Uw bezigheden
af, meneer van Leeuw. Ik ben dikwela te lang, niet zakelik
genoeg met m'n woorden ; maar 't geen ik zeg is altyd
waarheid. Naast God dank ik U en die vreemde heer, dat
ik in 't eind, van een ellendig en rampzalig man, weer
mens zal worden en gelukkig in de wereld."

,Ik dacht dat je van plan was je te verdrinken, gekke
kerel t Welke dienst heb ik je bewezen!"

„Ja, meneer van Leeuw, ik zou meer moeten zeggen
dan een gevoel van dUioatesse veroorlooft, als ik U aUes
wou meedelen, maar zeker is het, dat ik, arm ellendig man,
die eigenlik niet waard ben hier vd6r U te staan, door een
enkel woord, dat ik van Uw gesprek met die vreemde heer
mocht opvangen, op het spoor kwam van een geluk —
ja van een geluk ..."

Notes, wat dekselt me dat? (depraved oath) What
the deuce does this matter me? — mafgrS vom (Fr.) in spite
of yourself, un wilfully — bovenje bier („above your ale")
„in your eups", ,in liquor", „halfsea«over" (also bovenje
tee -water .above your hot water for tea") — m i d d a g
in ti of na-mi ddag afternoon — rap p ele (e)r- (zich)
(Fr.) to call to mind, remember — zich ver-giss- (,for-
guess one's-self") to be mistaken — schamel (from
scha(a)m- shame) poor, wretched — sla me dood als...
(,You may strike me dead if . . .*) I may be damned if . . . —
zakelik sticking to business (not straying from the subject)
— ramp-zalig calamitous, wretched — ver-oorio(o)v-
to allow.

284 A drunkard (of classical breeding) in conversation etc*

,Je tong alaat dubbel vent!*

9 Dat is van aandoening, de Keve God hoort hot me zeggen
meneer van Leenw; ik ben so week als een kind van
hkjdschap, want de hele morgen — en ik kom al met de
train van Arnhem — heb ik nog niets over 't hart gehad.
ja oitgezonderd een enkele droppel."

»Nou, dat zal een droppel van stavast geweest zijn. En
wat won je dan nog meer ale me bedanken voor je gelok?
N<5g zo'n droppel miasehien?"

„Ik sal niet zeggen dat ik vrij van dorst ben, meneer
van Leeuw."

„Nee dronkaard, dat begreep ik dadelik wel."

„Meneer heeft helaas bet recbt mij die naam te geven ; maar
dat iemand Gods goede gaven niet veraeht, dat kan meneer
van Leenw hem toch in zeker opzicht niet ten kwade duiden."

Bij de laatste woorden zag Miel met betraande ogen
naar de grote zo rnstig daar liggende vaten.

,Ploert! weet je nou wat ik denk?* zegt de ahjter en
strijkt „zeer studentikoos" zgn fbrse knevel op en zet zijn
voet, die in een vnnrrode pantoffel steekt, met een gevoel
van eigenwaarde vooroit.

„ Wat U denkt, meneer van Leenw? Davus sum, nan
Oedipus. 9

.He — David en Endipus, Denk je dat ik die kerels
niet ken? Maar wat ze daohten. daar breek ik mijn hoofd
niet meer mee."

Notes, je tong slaat dubbel your tongue .beats
double", trails off (with drink) — ik kom... van Arnhem
I have come (now) from A. — over 't hart hebb- (to get
.over your heart*) to get a (cordial) refreshment — van sta-
vast (of „8tand-fixed* , of stability") of stately dimensions — op-
zicht (this or that) respect {respect in the other meaning is
translated by eerbied or ontzag) — .studentikoos*
like a jolly student (from the word student with the Greek
termination . . . im&g {-icoe) Germ, burschihos) — s 1 jj te r (or
tapper) tapster (s 1 jj t e r has a more general signification
as it is applied to milk- or bread-venders likewise.) — Davus
sum, nan Oedipus. Our classical drunkard quotes these words
from a play of Terence. They convey this meaning: lam only
(the poor slave) Davus. I am not a Oedipus, able to make
out very difficult riddles.

A drunkard (of claitical breeding) in oonvergation etc. 285

9 Ik won maar zeggen, dat ik geen meester in het raden
ben, meneer. 9

t Ja, dat dank je de drommeL Nou ik daoht dan dit,
dat je schorre keel wel een borrel zou lusten. Of Eudipns
er van hield, dat weet ik niet, maar toen ie van de reis
bij zijn Penelapje terag kwam, toen zal ie 'm ook wel 'es
gepakt hebben, he? f

Heintje van Leettw was tevreden over zich zelf ; want
hg heeft zich gelukkig nog intijds herinnerd dat, „die Eudipus
een Penelope tot vrouw had, en lang, van haar gescheiden,
op reis was geweest*. Hg wendt zich nu triumfantelik
om; vnlt aan gene zij van het voorhuis een glas met zijn
slechtste jenever, en zet het op de toonbank v66r Miel neer.

Notes, dat dank je dedrommel («The deuce may
thank yon for that!") There is not the slightest merit in that.
— h i e a w vulg. in st. of hield — 'empakk-to take
,him" i. e. a whet or cordial draught (Mr van Leeuw has some
confused memory or Ulysses, whom he mixes up with Oepidus) —
aan gene zg on yonder side (of) — toon -bank counter.

286

OEM IS.
by P. A. de Oenestet.

Toen ik hem daagliks sprak en zag,
Dat vriendlik oog, die milde lach,

Beminden we elkander;
Toch hield ik, zo verbeeldde 'k m\j,

lets meer van menig ander;
Van jonger vrienden, dwaas en vrij
Vol opgewonden jong gevoel,
Want hij was kalm en scheen wel koel...

...Maar nu de vriend mg is ontvallen,
Nu voel ik 't aan mijn bange smart,
Nu klaagt, nu weet mijn eenzaam hart:

Hem had ik 't liefet van alien.

GONE.

(English translation of gem is, by my late sister
Elisabeth Hoogvliet R. I. P.)

We loved each other well, as day by day we met;
I liked his genial smile, his eyes so kind and mild.
Still (as I then supposed) I loved some better yet;
Companions young and gay, enthusiasts, daring wild;
For he was calm, and might be called e'en cold...
, ..But now that he has gone from me for e'er,
Now that I feel a pain my soul can hardly bear,
Now to my bleeding heart at last the truth is told:
»You loved him most of all/

DATES, TITLES ETC. RELATING TO THE
AUTHORS OF OUR ANTHOLOGY.

(As will be clear from these dates, in the anthology itself
no strictly chronological order has been followed. —Apart
from one single exception all the fragments haven been
taken from authors of the nineteenth and twentieth centuries).

A. Dead anthors.

1' Elisabeth Wolff -Bekker and Agatha Deken authoresses
from the last part of the 18 th century. Wrote novels (in
the form of letters) in cooperation with one another: Sara
Buraerhart, WiUem Leevend, etc

2° Jakob van Lennep (1802 — 1863) especially renowned
for his historical novels (The fosterson, the rose of Dekama,
Our ancestors, Ferdinand Huyck, Elisabeth Musch etc.).
Wrote besides these many (mostly historical) theatre pieces
as: the village at the frontier, the relief of Haarlem, Sappho,
Rembrand van Rifn, The foundation ofBatavia, An Amster-
dam boy or the gunpowder treason of 1622, a poet at the
loan-office etc. and a good many of historical essays, also a
comical history of our native country and a comical Dutch
and Latin grammar, etc.

3* Cornells Elim van Koetsveld (1807— 1893) clergyman
and novelist. Wrote: Sketches from the parson's cottage at
MasUand, The parables of Jesus, Religious and moral
novels, etc.

4* Eendrik Conscience (Belgian novelist) (1813—1883)
wrote a hundred novels, am. o. The lion of Flanders, Jacob
-van Artetelde, Simon Turchi or the Italians in Antwerp,

288 Dates, titles etc. relating to the authors of our anthology.

What a mother can suffer, How you become a painter, The
conscript, etc.

5° (HUdebrand ^^ndonym of) Nikolaas Beet^(lSU— 190b).
Bildebrand wrote Camera Obscura, which is perhaps the
most renowned book written in Dutch in the 19 th century
(contents short novels and sketches as: The Stastok family,
At W Kegge's, GerrU Witse etc.) — Nikolaas Beets has been
first a clergyman, thereafter professor of theology at the
Utrecht university. Besides his Camera he wrote ten volumes
of Edifying hours (selections of sermons), many volumes of
poetry, etc.

6° (Multatuli, pseudonym of) Eduard Douwes Dekker
(1820—1887) passed the greater part of his life in the East
Indies and made a celebrated name by his shrill and bold
representation of the state of things in the Dutch colonies;
Wrote am. o.: Max Havelaar (sort of novel with a strongly
marked tendency), Ideas (a thousand of (mostly very short)
articles on every kind of subjects). The school of princes
(a play), etc.

7° Abraham des Amorie van der Hoeven (1821—1848).
Extremely gifted clergyman who died very young. Wrote:
A university student's journey and selections of sermons. A
volume of prose and poetry of his was published by his
fathey after his death.

8° Tobias van Westhreene (1825—1871) essayist and
novelist (His wife Jakoba Heynmgen is very much known
for her translations from English, etc.).

9° Jacobus Jan Cremer (1827— 1880). Novelist very much
known especially for his (dialectical) sketches from the pro-
vince of Qelderland. Besides these he wrote a number of
extensive novels, as: Doctor Helmond and his wife, Hatma
the tfretde*, Anna Boose, etc.

10° Petrus Augustus de Genestet (1829—1861). One of
our rare really poetical poets, whom a very delicate health
carried to an early grave. Wrote three modest volumes of
poetry, among which a selection of epigrams full of play-
ful wit

11° Hendrik de Veer (1829-1890) has been first clergy-
man, then director of a secondary school and after this
S. (Sorter's successor (see below) in the functions of editor of

Dates, titles eta relating to the authors of our anthology, 289

9 het nieuws van den dag 9 . Wrote novels and sketches, as
Of the like motions with yourself (extensive novel), A nuptial
ring far young Holland (sketches), Modern shade-pictures
and Christmastales.

12° Simon Gorter (1838— 1871) was first clergyman, later
starter aud first editor of the most popular Dutch news-
paper ( n het nieuws van den dag* = daily news). Wrote:
/ believe, therefore I speak (selections of sermons), Literary
studies, A year's life for the daily press (selection of leading
articles from the nieuws van den dag).

18* Justus van Maurik {1846 — 1905) extremely popular
novelist, specialist in the picturing of everyday life among
the lower classes in Amsterdam. Wrote many volumes
of novels, as: From the people — Of every sort— From one
pen, etc.

14° M" Johanna van Woude (1853—1906). Novelist.
Wrote the novels: A Dutch interior, Faithful to her vocation,
His ideal, Tom and I, etc.

B. Living authors.

1° MarceUus Emants. (born 1848). (The Dutch Edmondo
de Amicis). Wrote exquisite travelling notes and novels, also a
few theatre pieces. Travelling notes from Sweden, Monaco,
the Nile, Spain ; novels : Lilith, the God's twilight, a confession
after death, Death, At sea, Fifty, The Hague life. Theatre
pieces: He, A crise, Stupidity's power.

2° Frederik van Eeden. Sociologist and novelist, not
unlike the Russian Tolstoj. Wrote: Little Johannes (later
Johannes grown-up), Johannes Viator or the book of love
and other novels. Also some comedies.

8° Henri BorU. Interpreter of Chinese in the East-Indies.
Novelist (Herald of platomc love). Wrote: Little boy, Little
butterfly, Little girl, The last incarnation, A dream from
Tosari, etc.

4° Louis Couperius. Eminently gifted novelist. Wrote:
Fate, Majesty, Elina Vere, Universal peace, etc. His works
have been translated into different languages.

5° Herman Heyermans. Excellent dramatist. Wrote: The
seventh command, The lugger: Rising hope, AUsoulsday, etc.

19

290 Dates, titles etc relating to the authors of our anthology.

6° Anna de Savornin Lehman. Gifted and courageous
representative of woman in our literature. Wrote: The one
thing needful {Love!)

7° M" van Rhjjn-Naeff. Novelist. Wrote: Idyls from
school, A eUent witness etc.

8° M ra Klooe-Reineke van Stuwe. Wrote novels in diary
form: Sixteen, Seventeen, Myself.

9° M n de Jongh van Beek en Donk. Enthusiastic defender
of the rights of woman. Wrote: Hilda van Suylenburg and
Lilia.

10° Herman Robbers novelist. Wrote: The novel of
Bernard Bandt, The last days before the marriage of Annie
de Boogh, etc.

11° Anton Smit. Wrote the novels: Doctor Duquesnes,
Strivers for happiness, My friend Bart, Alice van Wester-
hoven and a volume of Sketches from the mountains.

PEE- AND SUFFIXES OF THE DUTCH LANGUAGE.

From a few thousands of root-words many hundreds of
thousands of words are formed by means of a small number
of prefixes and suffixes. The principal of these two classes
of formational elements we will give below, indicating
the common significations for each. The meaning of a
derivative or compound word may be in a general way
determined by combining the signification of its root-word
with that of the other elements contained in the word.

Prefixes. — a an- . .. to, . . .on; Lat. ad- — achter-
« . behind, . • back — a f • . .off, . . away ; Lat. ab- or de- —
be- be..; Lat. cow- (comm • ., corr . .) (many different signi-
fications) — b ij . . along y . . besides ; Lat. ad- — boven-
. . above, overhead; Lat. supra- — door- . . through ; Lat.
per- — er- re-, be- (difficult to be determined) — ge-
product of action — combination of similar things — very
often almost no signification — her- . . again, . . over again,
. .afresh; Lat. re- — in in-; Lat. in- — mede* or mee-
. . with; Lat. con- (corr . ., coll . .) — m i n- . . slightly, . . little

— m i 8 - not.., hardly — n a • . . after; Lat. post- —
neder, neer . .down; Lat. de — om- about; Lat. circum-

— on- w«- (negation); Lat. in- — onder- under-; Lat.
sub-, or among; Lat. inter- — ont- un- (in verbs) ; Lat. de-

— op- up..; Lat. sub- — over- ..over; Lat. super —
samen- ., together; Lat. con- — tegen- against; Lat.
contra- — toe- ..toe; Lat. ad- — t u s s e n - . . between ;
Lat. inter- — uit ..out; Lat e- 9 ex- — ver- for-] Lat.
jper- — v o 1 - ful- — v o o r - . . for, fore .., .. before; Lat.

292 Pre- and suffixes of the Dutch language.

pro-, pre- or ante- — voort- on, . . forward ; Lat. pro* —

wan- badly, hardly, ..not — weg- ..away; Lat. ab

w e 1 - . . well.

Surnxss. — Adjectives, -ig -y — -e-lik 4y, -able r
-Me — ba(a)r- -able, -Me — za(a)m- some— lo(o)z-
-lew — achtig- (without stress) — -like, ..aeeous —
achtig or -haftig- having., or being.. — matig-
according to — -en -en (substance).

Nouns. - e r, - d e r, -aar -er (name of person acting) ;

-ster, -er-6s she-... -er (name of female person acting);

-aar, - i e r -er (name of person connected or employed
with);

-heid -hood, -toy — -nis -ness, -Uy, -schap (not-
neuter words) -ship, 'hood — -schap (neuter words)
-Mp, stale of. . — dom (neuter weirds) -ship, -tie —
-ing -4ng, -ation, ition — -er-ij or -ij -ation, -ition
(continued action);

- e 1 i n g person belonging to . . . category ;

-a art, -ert, -ik, -erik person having the (disagreeable)
propriety of . ., - 1 j e, - s k e (-let, -ken) little . . ., diminutive;

- 8 e 1 product of an action.

A DUTCH DICTIONARY

(CONTAINING ALL THE PRINCIPAL ROOT-WORDS OF

THE LANGUAGE).

This dictionary is not a special vocabulary to this book's
reading-pieces; it can be made use of for any other portion
of Dutch literature just as well.

Oar extreme shortness has been attained by not admitting
the following classes or categories of words:

1°. pronouns, pronominal adverbs, adverbs of space, time,
_ number, etc., prepositions, numerals, conjunctions,
interjections (they must have been learnt beforehand
from the grammatical part of this work),

2*. words derived from other words or composed of two
words (they must be interpreted from the signification
of their constituent parts),

8°. words which have a very striking resemblance to
English words of the same meaning (they will in-
interpret themselves),

4*. names of (not extremely weUknown sorts of) animals,
plants, machines, ustensiles or other objects (their
English equivalent is to be found (as far as our own
reading-pieces are concerned) at the bottom of the page
of their occurrence. In the reading of other books
their meaning must be either guessed for neglected)
or found by consulting an ordinary dictionary).

294

oak, flatboitomed boat.
v aan-ge-naam, agreeable.
aal, eel.

aap, ape, monkey.
oar, ear of corn.
i/aard, nature, quality, bent,

genius, humor, temper.
aarde, earth, world, soil,

ground.
aardig, quaint, handsome,

genteel, pretty, pleasant,

spiritual, curious.
V^aars, arse.

aas, bait, lure, decoy, carrion,

carcass— ace (at game).
y'ackt, heed, care.
adder, viper.
add, nobility, nobles, gentry,

nobleness.
adem, breath, puff.
ader, vein.
a(u)gurk, gherkin.
ahorn, maple-tree.
ajuin, onion.
akdig, dreary, dull, gloomy,

said, dismal, sullen, sorry.
dker, pail, bucket.
akker, field.
alsem, wormwood.
ambacht, trade, handicraft,

profession, function.
amt, charge, employment,

office, post, place, duty —

jurisdiction, bailiwick.
angst, anguish, anxiety,

dread, agony, pangs,

trance.
antwoord, answer.

dppd, apple, (appM, appeal).

arbeid, work, toil, piece of
work, occupation, busi-
ness, labor, workmanship,
pains, fatigue — fermenta-
tion.

arend, eagle.

org-, harm-, malicious-.

arm, arm, branch, handle.

arm, poor, indigent, needy,
necessitous.

arts, physician, doctor.

as l , axle-tree, axis, axle,
spindle, beam.

as 1 , ashes.

ave-rechts, wrong side out-
ward, the wrong way.

avond, evening, eve, night.

azijn, vinegar.

B.

boat -, cove, bay.

boat 1 , baize, (flanel).

book, buoy, beacon, light,

lighthouse, phare, pharos,

model, pattern, guide.
baal, bale, pack, bag.
boon, path, career, way, road,

slide— ropeyard, ropery —

orbit — breadth.
boar l , wave, billow.
boar *, ingot— litter, bier.
board, beard, whiskers —

wattle, gills, fins, feather

(of a quill), awn — bit (of

a key).
boars, perch.
baas, master, head.
boat, profit, gain, advantage.

295

ba(a)d', sing, bad bath— wa-
ters.

bagger-, dig oat the mad.

bak, backet, basin, bowl,
trough, manger, tub— fer-
ry-boat, body (of coach),
pit (of play-house).

baker, dry nurse.

bakk-, bake.

bakkes, face (pop.).

balg, skin, bide, paunch, belly.

balk, beam, joist.

ban, excommunication, ana-
thema, outlawry— juris-
diction.

bang, afraid,fearful —terrible.

bar, (adj.) sharp, severe.

ba{a)r-, bring forth.

bast, bark, shell, peel.

bazuin, sackbut, trombon.

bed, bed, flowerbed, channel,
layer.

be-da\a)r; compose (off), calm,
collect (one's self)— grow
quiet, abate, diminish.

be-derv-, spoil, corrupt, waste,
vitiate, taint, ruin, destroy,
pervert, deprave.

be-dompt, sultry, dull.

be-dtodm-, narcotise, stun,
perplex.

beek, brook, rill, rivulet.

beeld, image, likeness, statue,
figure, metaphor, beauty.

beemd, (poet.), meadow, mead,
pasture-ground.

been l , bone, been, * leg.

beer, bear, boar — mole, pier,
bank.

bef, bands, collar-band.

be-ge(e)r-, desire, wish, long
for.

be-gvnn-, begin, commence,
enter upon, fall to, play
or quarrel first.

be-ha(a)g~, please, I like (it).

be-hoev-, need (verb).

be-ko{o)r- t belong, appertain.

bek, beak, bill, neb, nib,
gullet, spout, mouth, chops,
muzzle, snout.

beker, cup, bumper.

be-ko(o)r; charm, decoy,
tempt, seduce.

be-long, importance, concern,
weight, consequence, in-
terest.

be-lo(o)v-, promise, give word.

berg, mountain, mount, hill —
mnderance, impediment.

berg-, save, lock up, keep,
preserve, case, secure.

be-richt, notice, intelligence,
word.

besliss-, decide, resolve, de-
fine, terminate, judge.

fe-to(a)?-, pay, satisfy, settle,
discharge, clear.

be-ta(a)m-, become, beseem,
be decent, suit, be proper.

be-to(o)g-, sustain, demon-
strate, prove, show.

beugel, iron-collar, stirrup,
hoop, bow, ring, spring,
clasp.

beuk, beech-tree.

betd, executioner, hangman.

beurs l , purse — *, exchange.

beurt, tarn, time, course, rate,
row, order, alternacy.

296

&e-fie(*)9-,move,push— strike,
commote.

be*ux(e)r-, pretend.

be-wurt, conscious.

bezem, broom, besom.

bezig, busy, active, engaged.

bidd-, pray (to God), say
grace, bless the table—
supplicate, implore.

biecht, confession.

bied- t offer, proffer, bid, pre-
sent.

bier, beer, ale.

bUs, rush, bulrush.

big, pig, far, farrow.

bvj, bee.

bxkkel, cockal.

bil, buttock, breech.

bUUk, equitable, just.

bindr, bind, tie.

bUs, sharp, harsh, spiteful.

Uaar, blister, bladder.

Haas, bladder, bubble, reside.

Ua(a)d' t sing, blad, leaf, sheet,
plate, board, blade (of an
oar).

bluff-, bark, yelp.

Ma(a)k~, burn, be inflamed.

Uaker, flathand»candlestick.

Hanky white, bright, blank.

Uauw, blue.

Wa(a)z- blow.

Meek, pale, wan, bleak.

blei, bleak-fish.

Ujj, glad, joyful.

Uvjk; appear, look, result.

blijv~> remain, stay, dwell,
reside.

bUk 1 , white-iron — dustpan.

blik *, look, glance, view.

bUksem, lightning.

blink-, shine, glitter.

bloed, blood, gore — race, fa-
mily, extraction, life.

Uoei-> (to) blossom, flower.

bioem, flower — best choice —
flour (of meal).

blokk-, (to) plod, study hard.

blond fair (color).

bio, bashful, timid.

Moot, naked, bare, open, un-
covered, plain.

bto(o)z- 9 blush.

Muff-, boast, brag.

Uuss- y extinguish, quench.

UuU, bruise, dint.

bochd, hump, hunch-back.

bockt, curvity, bending.

bode, messenger, servant,
beadle.

bodem, bottom, ground, soil
— ship.

boedd, possession, estate, pro-
perty—household-goods —
stores—mass, heap.

boef, knave, rogue, miscreant,
convict.

boeg, bow, prow.

boei l t buoy, boei*, fetter.

boek, book.

boeman, bugbear.

boen-y scrub, clean.

boer, peasant, countryman.

boert, pleasantry, jest.

boete, penitence, penance, pe-
nalty, fine.

boeteeer-y emboss.

boezelaar, apron.

boezem, bosom, breast.

bo(o)g-, (to) glory.

297

bok, he-goat, box (of coach),
sawing-jack, derrick —
blonder.

bokaal, bumper.

bokking, red-herring.

bol, ball 9 globe.

bolster, green shell (of wal-
nut), husk, cod, pillow-
cushion, bolster.

bombarie, fuss, bustle.

bombazifn, fustian.

bondig, solid, firm, concise.

bonk, large bone, hump.

boru, blow, knock.

bont, fur.

boog, bow, cross-staff, vault,
curve.

boom, tree, pole, barrier, bar,
shaft, beam, stick.

boon, bean.

boor, wimble, gimlet.

boord f border, edge, brim,
seam, hem, board(ship) —
collar.

boos, wicked, bad — angry.

boot, boat, canoe — diamond
necklace.

bord, plate, trencher, board.

bordts, perron, flight of stairs.

bordu(u)r-, embroider.

borg, pledge, surety, bail,
trust.

borrel, froth, puff— dram, drop.

borst, breast, bosom, teat,
bricket.

borstd, brush.

bos 1 , bunch, bundle.

bos 1 , wood, forest.

bot, flounder— bud, eye—
bone.

bot, (adj.) dull, stupid — blunt.

boter, butter.

bots, shock.

bout, great pin, peg, leg,

quill.
bouw-, build, construct.
bra(a)dr, roast, fry.
braaft honest, trusty.
braam, bramble.
brabbd~, stammer.
brak, brackish, salt.
bra(a)k- f brake, break— vomit.
brand, fire, conflagration—

fuel.
breed, broad, large, wide,

diffuse.
brei-, knit.
brein, brain, brains.
bre{e)k-, break.
breng-, bring.
bres, breach.

breuk, breach, rupture, gap-
fraction —hernia.
brief, letter, epistle.
brij, porridge.
bril, pair of spectacles— W.C.

seat.
broddel-, bungle.
brood, bread, loaf.
brug, bridge.

broed', sit on eggs, hatch.
broeder, brother.
broei; brood, ferment, grow

hot.
broek, pair of trowsers,

breeches — breech — marsh ,

swamp.
broky piece, morsel.
bruiloft, wedding, nuptials.
bruin, brown.

298

bruU-, roar.

but, squall, storm, shower.

buidel, bag, packet, pouch,
purse.

buig-, bend, bow, stoop.

bulk, belly, paunch-— nave,
swelling.

butt, tumor.

butSj tube, pipe, conduit-
jacket.

butt, booty, spoil, plunder,
prey.

buttd' y tumble.

bukk-, stoop, bow, bend-
submit.

bul, bull — indulgence, diplo-
ma.

bidder-, rage, roar.

bunder, hectare.

burg, borough, castle.

burger, citizen.

bus, box, barrel, cuppingglass.

buur, neighbour.

c.

D.

daad, deed, act, action.

daalder, dollar.

<fo(«)0-> sing, dag, day, day-
light.

dageraad, dawn, day-break.

da(a)k-, sing, dak, roof.

da(a)l-, sing, dal, valley, vale,
dale.

da(a)l-, descend, sink, go
down.

dam, dam, dike — game of
draughts.

dame, lady.

damp, vapour, steam, exha-
lation, damp, fume, smoke.

danig, extreme.

dank, thanks, thanksgiving.

dapper, valiant, bold.

dorm, gut, bowel.

darid, lively, wanton, licen-
tious.

das 1 , badger, das 1 , neck-
cloth.

dauw, dew.

deeg, dough, paste.

deel, part, portion, share.

deerlik, pitiful, miserable.

deftig, grave, serious, respec-
table.

degelik, worthy, honest, real.

degen, sword.

deinz-, recoil, retire.

dek, deck, cover.

deken, coverlet, blanket.

delv*, dig, delve.

demp-, extinguish, reclaim
(land).

den, fir-tree, pine-tree.

denk-, think, consider, reflect.

deug-, be worth, of value.

deugd, virtue, good quality.

deuk, dint, bruise.

dicht, (adj.) dense, thick, close.

dicht-, write verse.

dief, thief.

dien-, serve, be useful, suit.

diep, deep, profound, low.

dier, animal, beast, brute.

dierbaar, dear, beloved.

dif, thigh.

difk, dike, dam, bank.

dik, thick, bigbodied, bulky.

299

ding, thing, matter, affair.

dissd, adze—axle-tree.

distel, thistle.

dobbel-, (to) dice.

dobber, float, cork (of fishing-
line).

dochter, daughter.
/* doek, cloth, linen— handker-
chief.

doely hat, mark, aim.

doem-, condemn, doom.

doe-, do, perform, make, act.

dof, (adj.) faint, dull, hollow.

dol, (adj.) mad, furious, in-
sane.

<fr>2&, dagger, poniard.

dom, (adj.) dull, stupid.

dompeU, plunge.

dander, thunder.

donker, dark, obscure, cloudy,
gloomy.

dons, down.

(food, (subst.) death, decease
(adj.) dead.

doof, deaf, dumb.

dooi-, thaw.

dooier, yolk (of egg).

do(o)l~, err, roam about.

dolojp-, plunge, tinge— bap-
tize, christen.

doos, box.

do(0)p- *, extinguish — 4 , go
out.

dap, shell, husk, cover, cod.

dor, barren, dry, withered.

doren, doom, thorn.

dors-, thrash.

dorst, thirst.

dos, dress, garment.

dot, knot, stein— darling.

draad, thread, fibre, filament,
wire.

dra(a)g- 9 bear, carry, support,
endure.

draai-, turn, twist, wind —
loiter — use evasions or
shifts.

dradk, dragon.

dracht, load, burden.

dra(a)l-, loiter, linger, delay.

dra(a)v-, trot.

dreg, grapnel.

dreig-, threaten, menace.

drek, excrements, dung, filth.

drempel, threshold.

drenfa, give to drink.

dreun-, vibrate, resound.

driest, bold, rash, daring.

drift, passion, rage, eagerness,
ardour, precipitation —
drove, herd, flight.

drijv-, drive, chase, press,
compel.

dring-, crowd, push, press.

droef, sad, dismal.

drommel, deuce.

droog, dry, arid.

droom, dream.

drop, drop.

dntif, grape.

druip*, drip, drop, trickle,
leak— be plucked (at exa-
mination).

drukk; press, squeeze, crush
— print.

druk, (actf.) busy, crowding,
frequent.

dueht-, fear, dread, apprehend.

duid-, show, betoken, inter-
pret.

800

duify pigeon, dove.

duig, stave.

duik~, stoop, dive, plnndge.

duim, thumb— hinge — inch.

dttin, down, done.

duieter, dark, gloomy, dim,

intricate, mysterious.
duivd, devil.
duizel-, grow dizzy.
duld-, suffer, endure.
dun, (adj.) thin, lean, slender.
dunk-, appear, (me) thinks.
du(u)r; last, remain, hold out.
durv-, dare.
duw-, push.
dwa{a)l- y err, roam about,

stray, be out of the way,

be mistaken.
dwaa8, foolish, silly.
dware, cross, transverse.
dwe(e)p~, be an enthusiast.
dwerg, dwarf.
during*, constrain, compel,

force.

E.

eb, ebb-tide.

echt, (subst.) marriage, wed-
lock.

echt, (adj.) real, genuine, true.

edel, noble, illustrious ; gene-
rous, exquisite.

eed, oath.

eekhoom, squirrel.

eeU, callus.

eend, duck.

eer, honor, respect, fame,
honesty, chastity.

e(e)t-j eat, dine, consume.

eeuw, century, age.

effen, even, smooth, plain,

level.
egge, harrow.

"i egg-

eigen, own, same, proper.

eOc, oak.

nicely acorn.

eUandy island,

emd(e), end, term, bound,
extremity.

eia-y demand, claim, sue for,
require,

ekster, magpie.

eland, elk.

elftj shad-fish, alose.

elle-boog, elbow, cubit

eng, narrow, close, tight.

enkely ancle.

erfy inheritance, ground, ap-
purtenance.

erg, ill, bad, severe.

ernst, earnest, rigour.

erty pea.

ertey ore.

er-va(a)r-, (to) experience.

68, ash.

etter, pus, matter.

even, just, equal.

ezely ass, donkey.

F.

fabrieky manufacture.
folded, torch.

fateoen, make, cut, fashion-
education, manners
feekSy jade, minx.
feil, fault, error.
feit, fact.

301

fel, fierce, sharp, violent.

fieU, rogue, rascal.

flaunt, feeble, weak, faint, in*

sipid, cool, pale, superficial.
fle(e)m-, fawn, coax.
fles, bottle.
flink, light, brisk, alert, good,

clever.
fluim, fiegm.
fluister, whisper.
fiuwed, velvet.
foelie, mace.
fok, foresail.
fokk; breed.
foUer-, torture.
fonts, fund, stock,
/foot, "tip*.

fopp-j cheat, mock, jeer.
fors, strong, vigorous, stern.
fout, mistake, fault.
fraai, handsome, pretty.
fris, fresh, refreshing, cool.
futk, draw-net.
fust, fustage, cask.

G.

goaf 9 (subst.) gift, talent.

goaf, (adj.) entire, whole,
sound.

gaa-, go, be going, move,
walk.

ga(a)p-, gape, yawn.

gaas, gauze.

gade, consort, spouse, mate.

gal, gall, bile.

gdig, gallows.

galtn, sound, resounding.

gang, pace, gait, step, way-
avenue, passage.

gans, subst. goose.

gam, (adj.) whole, entire.

gareel, traces, team.

garen, thread, yarn.

gas, gas.

gast, guest.

ga(a)t-, sing, gat, hole, gap,
strait— arse.

gauw, adj, quick, speedy.

ge-baar, gesture, gest, action.

gebeur-, happen, befal, occur,
come to pass.

ge-boren tcord(en), be born.

ge-bre(e)k; sing, gebreh, want,
lack, defect, privation,
need, indigence, fanlt, de-
fault, disease, complaint,
distemper.

ge-dwee, supple, soft—docile,
submissive, tractable.

ged, yellow.

ge(e)sel, whip, scourge, lash-
plague.

geert, spirit, ghost, genius,
soul, mind, temper, wit.

geeuw-, gape.

0*W*t give, yield, bestow,
procure, afford.

geil, too fat —luxuriant.

geit, she-goat

geh, foolish, simple, awkward.

geld, money, coin, cash-
wealth.

geld-, be worth, cost, avail.

ge-lag, drinking bout, ale-
house bill, share, club.

gdyk, equal, even.

ge-lo(o)v-, believe, credit, give
credit to, have faith in,
think, be of opinion.

302

gduk, happiness, prosperity,
fortune.

gemak, ease.

ge-meen \ common, public,
— *, vulgar, mean — * ordi-
nary, familiar.

gems, goat of the Alps.

genade, grace, favor, pardon,
clemency.

ge-ne(e)z-, cure, heal, reclaim.

ge-met-. enjoy, profit, take.

ge-reed, ready.

gering, mean, sorry, small,
trifling.

geschied', to happen, to
arrive.

gealacht, genus, gender, sex,
species, sort, race, descent,
kindred, family.

gesp f buckle.

ge-tuig- y&tteat, witness, testify.

ge-voar, danger, peril.

gevel, gable.

geweer, arms— gun> firelock,
rifle, musket.

ge-weldig, tremendous, vio-
lent, vehement, colossal —
(gewdd, force, vehemence,
violence, compulsion).

gewoon, ordinary, regular.

ge-zag, authority, power,
rule, government, com-
mand, credit.

ge-zd, comrade, companion,
fellow.

ge-zin, family.

gezond, healthy, sound, whole-
some.

gida, guide, leader.

gier, vulture.

giet-, pour, shed, sprinkle —
found.

gifj or tvrgrtf, poison, venom.

gU, shriek, scream.

gt88-, guess, conjecture.

gist, ferment.

git, jet.

gla(a)s-, sing, glas, glass.

glad, smooth, sleek, glassy —
slippery.

glans, lustre, splendour.

gleuf, gutter, trench.

glyd-, glide, slide.

gloed, glowing heat.

gloei-, glow, be red-hot, be
inflamed, burn.

glooi-, slope.

gluip-. sneak.

goed, good, kind, useful, fa-
vorable, virtuous, benevo-
lent, mild— fit, convenient,
Bure, solid.

golf, gulf, wave, bay, billow.

goochel-, perform (conjurer)
tricks.

gooi- f throw, cast.

gool, gutter, kennel.

gord-, guird.

gordijn, curtain.

gort, groats.

gaud, gold— riches.

grood, degree — dignity.

groof, count.

graag, hungry, (very) willing.

groan, grain, corn.

groat, fishbone.

gra(a)(v); sing, graf, grave,
tomb.

grap t farce, trick, fun.

gra8 9 grass, herbage.

303

grauw, grey.

grendd, bolt*

grens, bound(s), limit,frontier.

gretig, eager, greedy.

griffel, slate-pencil, bnrin.

gr$nz~, grin.

grits, grey.

grU, whim, freak.

grmmig, angry.

^naf, grave, pit, trench.

groei-, grow, increase, aug-
ment.

groen, green, fresh, novice.

groet, bow, salute.

0™/* gro(o)th, coarse, thick,
rude, gross.

grond, ground, earth, soil,
basis — motive, reason.

groat, great, large, tall, high,
lofty, big, roomy, capa-
cious, grand, important,
considerable.

grids, gravel, sand, grit.

grutoel, abomination.

gid, kind, ingenuous, open,
free, liberal, good-natured.

gulzig, greedy, ravenous.

gunn-y grant, vouchsafe, not
grudge, concede, allow.

guur, rough, severe, cold.

hoag, hedge.

haai, shark.

hook, hook, clasp, rent, locket.

haan, cock.

hoar, hair.

hoard, hearth, fire-side.

hem, hare, inside of a surloin.

hoast, haste, speed, hurry.

ha{a)t-, hate.

hagel, hail— smallshot,

hah, heel— hoe.

hakk-, hash, mince, hew, chop.

ha(a)U, fetch, draw, pull-
haul.

halm, halm, stalk, stem,

hah, neck, throat— booby.

ham, ham.

homer, hammer.

hand, hand, hand-writing.

hondd, trade, commerce,
traffic, business, act, pro-
ceeding.

hang-, hang, suspend —be
pending, dangle, incline.

haper-, stop, falter.

happ-, snap, snatch, bite.

hard, hard, firm, fast, tough,
strong — rough,loud,harsh,
severe, sharp, rigorous, ve-
hement, afflicting, painful.

hars, resin.

hart, heart, mind, soul, cou-
rage, affection, love — inner
part, core, midst.

have, goods, property.

haven, harbour, port.

haver, oats.

havik, hawk.

hebb-, have, hold, possess, get.

hecht, (adj.) solid, firm, tight —
(subst. handle.

heel, whole, entire, full,
sound.

heer 1 , army, Beer*, Lord,
God, gentleman, sir, king.

hees, hoarse, harsh.

heester, shrub.

304

hett, hot, warm, burning,
sultry, fiery, eager, hasty,
lascivious.

he(e)t-, nominate, call — order,
command.

heff-, raise, lift, heave.

heftig, or hetrig, violent,
vehement.

hei(de), heath, sweet, broom.

hei, ram.

heil, salute, salvation, safety,
welfare.

heilig, holy, sacred, pious,
inviolable.

heim-dik, secret, private,
clandestine.

hek, fence, rail, enclosure,
turnpike, bar.

heks, witch.

hd, hell, abyss, tartaras.

held, hero.

hdder, clear, bright, shining,
clean, sonorous, high-
sounding.

he(e)l-, conceal, buy or receive
stolen goods.

hell'/ incline, hang, lean,
slope.

helm*, helmet, head-piece,
£ ; broom, heath, *, caul.

Jielp-, help, assist, aid, relieve,
be of use, avail.

hemd, Bhirt, shift, smock.

hemel, heaven(s), sky, firma-
ment, clim(at)e, paradise,
tester (of bed), canopy,
roof (of coach).
.hengel, angling-rod.
y hejypd, hinge, handle, ear.

hengst, stallion, steed.

hennep, hamp.

herberg, inn, lodging-house,

tavern.
herder, shepherd.
herfet, autumn.
her-inner- (zich), remind.
hert, stag.

heug-, be in memory.
heup, hip.
heus, courteous, civil,

kind— a , real.
heuvd, hill.
hid, heel.
hijg~, pant, breathe short,

long for.
hij8- t hoist.
htie, hickup.
hinder, obstacle, impediment,

check, hindrance, harm.
hvnk-, limp, halt, hop, hobble.
hinnek; neigh.
hit, pony, nag.
hits-, excite, provoke.
hoed, hat, chaldron.
hoede, guard, care, shelter.
hoef, hoof.
hoek, angle, corner, place,

cape, hook.
hoen, hen, fowl.
hoepd, hoop.
hoer, whore, prostitute.
hoest, cough.
hoeve, farm.
hof, garden— court, tribunal,

council.
hok, stable, pen, kennel, sty,

sheepfold, lodge, dungeon,

lumber-room.
hoi, (adj.) hollow, deep, con-
cave, empty, boisterous.

305

hoi, (subst) hole, cave, den,
cavern.

hoU-, ran, run away.

horn, soft roe (of fish).

hond, dog.

hanger, hunger, appetite.

honig, honey.

hoofd, head — sense, brains,
wit, spirit, memory, obsti-
nacy—chief, leader, head-
man — foremost part or
place— title, cope, mole,
pier.

hoog, high, tall, lofty, eminent,
elevated, great, sublime,
Bolemn, deep.

hoot, hay.

ho(o)n' f affront, reproach, in-
jury.

hoop, heap, mow, pile, troop,
gang, crowd, collection.

ho(o)p~, hope.

?w(o)r-, hear, listen, under-
stand, learn, mind, obey.

hoorn, horen, horn— sea-shell.

hoos, spout

hop, \ hops, 2 , whoop (bird).

hort, jog, jolt, jostle, push.

houd~, hold, keep, retain,
contain, fulfil, accomplish,
follow, take for, look upon
as, stick, lay a wager.

hout, wood, timber, forest.

houw; hew, cut, hack,
fell.

huichel-, dissemble, feign.

huidj skin, hide, pelt.

huif, coif, hood.

htdg, uvula.

huM-, cry, weep, howl, whine.

huts, house, home, lodging-
family, race.

huiver-, shiver, shudder.

htdde, homage, respect, duty.

huU- f envelop, veil, cloak,
array.

hulst, holly.

huppd-, hop, skip.

hups, honest, kind, pretty.

hu(u)r-, hire, rent.

hut, hnt, hovel, cottage, cot,
shed.

huto-, marry, give or take in
marriage.

I, IJ.

ijdelj vain, empty, frivolous,
fruitless— presumptuous,
proud.

vjk, standard, mark, stamp.

ylr, speed — rave.

Up, yew-tree.

ijSj ice.

Over, zeal, activity.

ijz-, shudder, shiver, tremble.

ijzer, iron.

J.

jaar, year.

ja(a)g-, hunt, drive away,

chase, pursue.
jak, jacket,
jammer, pity, lamentation,

misery.
jarik-, yelp, wrangle.
japdn, gown.
ja8, coat.

jeugd, youth, young people.

20

306

jeuk-, itch, hanker.

jichty goat.

joel-j revel, be boisterous.

jang, young.

jonge(n), boy, lad, stripling.

joodj jew.

juffer, young lady.

juich-, rejoice, shout.

juk t yoke, crossbeam, arch.

jurk, frock.

juweel, jewel.

K.

&aat, fakfc, quay, wharf.

kaakj jaw,

A«oJ, bald, bare, shorn.

hoars, candle.

kaart, card, map, chard.

kaas 9 cheese.

hoots-, play at tennis.

Jcabel, cable.

kachd, stove.

fcaf, chaff.

half j calf.

fcrffe, lime, plaster.

halm, calm, quiet.

torn, comb, crest, ridge.

learner, room, chamber —

house of commons — auricle

(of heart).
kamp, combat, struggle —

camp.
lean, pot, mug, jug.
leans, chance, hazard.
hansel, pulpit.
kant\ border, brink, brim,

side, margin — *, lace.
leap, cap, hood, coif, cupola,

top.

ka(a)p-, pilfer, privateer.

Jcapp- l , chop, cut off —
2 , dress (hair).

karig, stingy, sparing.

ham-, churn.

kas(t), chest, closet, press,
shrine — kas, cash.

ked, throat, gullet.

keer, turn, circuit, circum-
volution, change — (so
many) times.

hegel, ninepin, skittle.

kexzer, emperor.

Udder, cellar, cave.

ke(e)l-, kill, cut off the throat.

helk, cup, calice.

kenn-, know, be acquainted,
understand.

kerk, church, temple — con-
gregation, sect—Church,
Christendom.

herher, dungeon.

herm-, lament, moan.

kermis, fair, market.

kern, grain, kernel, stone,
heart, marrow.

leers, cherry.

herv-, notch, carve, split.

ketel, kettle, caldron, boiler.

keten, ketting, chain.

keuken, kitchen.

keur or kens, choice, election,
selection, prime — statute,
standard, stamp.

keuvetr, gossip, chat.

kever, beetle.

kibbd-, quarrel, wrangle, ca-
vil.

kid l , frock, wedge — *, keel,
ship.

307

Idem, germ, bud, shoot.
Ides, (subst.) grinder (tooth).
hies, (acy.) delicate, scrupu-

lotis.
Jciezel, gravel.
kiez-, choose, elect.
kyv; quarrel, wrangle, scold.
kijk-j look, see, peep, view,

behold, eye.
kik, (feeble) sound.
kikker, kikvors, frog.
M, chill.
kirn 1 , border, horizon — *,

chimb.
kin, chin.
kind, child, infant.
kip, hen, chicken.
JM, chest, box, trunk, coffin.
kla(a)g-, complain, lament.
klaar l , clear, transparent,

plain, evident — *, ready.
Jcladd-, dirt, spot, blot, stain,

pollute, scribble.
Idap, blow, flop — gossiping.
klauter-, clamber.
Jelauw, claw,clutch,talon,paw.
Heed, dress, cloth, garment

— carpet.
Ue(e)v; stick, cleave, adhere.
Hex, clay.
klein, little, small, petty,

minute, short, slender, tri-
fling, mean.
Jdemm-, pinch, squeeze.
Jderk, clark, secretary, copist.
Heur, color, hue, die, blush,

complexion.
kliek, scraps, remnant.
klier, gland.
kliev-, cleave.

kUmm-, climb, rise, mount,
ascend.

kling, blade, sword.

Jdink- l , sound, tinkle, clink
— *, rivet, fasten — *.
clinch — *, touch glasses.

klip, rock, cliff, crag.

kloek, adroit, sly, witty—
brave — big, robust, sturdy.

Uok, bell, clock, cup, bowl,
curffew.

klomp A , lump, clot — a , clog,
wooden shoe.

klont, clod, lump.

kloof, cleft, chink, dimple.

Idopp-, knock, beat, tap, ham-
mer.

klos, bobbin, spindle.

kluit, clot, clod.

kluts-, beat (egg).

Uucht, farce, jest.

kluiv-, pick (bone).

knaap, boy, lad, servant.

kna(a)g-, gnaw, nibble, cor-
rode.

knap, quick, nimble, clever —
handsome.

kmcht, man-servant, waiter.

kne(e)d-, knead.

knell-, pinch.

kneuz-, bruise.

knevel, mustach.

knie, knee.

knijp-, pinch.

knikk- *, crack, flaw — *, nod.

knip, trap, snare.

knipp-, cut, clip— catch —
crock.

knoei; bungle, botch — plot;
intrigue.

308

knol t l , turnip— *, jade.

knoop, button— knot— knob.

knop, bud, pommel, knob.

knorr-y grumble, scold, growl.

koddig, droll, odd, fanny.

koe, cow.

hoek, cake, gingerbread.

koel, cool, fresh, cold.

horn, bold, daring.

koers, road, way.

koester-, cherish, cultivate,
nourish.

koeta, coach.

Attj^fe, coffee.

kogel, ball, bullet.

&)&, (male) cook.

ko(o)k-, boil, seeth, cook —
fume.

koker, case, sheath, quiver.

hclf, butt-end, golf.

kolk, gulph, abyss.

kom, basin, bowl, pond.

ko(o)m-, pres. t. sing, ham,
come, arrive.

konijn, rabbit.

koning, king.

kooij fold, cage — hammock.

kod *, coal — *, cabbage.

ko(o)p-, buy, purchase.

koarta, fever, ague.

top, head, top — cup, dish —
litre.

koper, copper, brass.

koppig, obstinate, stub-
born.

koren, koarn, corn, wheat,
grain.

kerf, basket.

korrel, grain, little bit.

korst, crust.

kort f short, little, brief, suc-
cinct.

host, food, fare, victuals-
livelihood.

host-, cost, stand in, have a
price.

looker, sexton, sacristan.

hat, cot, cottage, kennel, sty.

koud, cold, frigid, coldish.

kous, stocking.

kout, talk, chat.

Icraag, collar, ruff, nape, neck.

kraai, crow, rook.

kra(a)k~, crack, creak, crackle.

Jeraam l , booth, stall, stocks
— l , childbed, delivery.

kraan*', cock, spout — *>
crane — *, clever man.

krdb l t crab — *, scratch.

Jeracht, strength,po wer,might.

Aram, staple.

kramp, cramp, spasm.

krank, sick, ill, faint, weak.

kran8, wreath, garland.

krant t newspaper.

kras, vigorous, strong, brutal.

kreeft, crawfish, lobster.

kreng, carrion.

krenk-, grieve, mortify.

krent, currant.

Icreuk-, crumple, ruffle.

hrem-, whimper, groan.

krib, manger.

krijg, war, warfare.

kryg-, fipt, receive, attain,
catch.

krij8; cry, shriek, scream.

krijt, chalk.

krimp-, shrink, shrivel, yield.

bring, circle, ring, orb, cycle.

309

kroeg, alehouse, tavern.

hroesj cap, goblet.

krom, crooked, carved, wry.

kroon, crown— sovereignty—
top — chandelier, girando-
le, gasalier— crown-piece
—glory.

kroos, duckweed.

kroost, children, posterity.

krop, craw, crop — king's evil.

kruid, herb, grass, wort —
gunpowder.

krui- *, wheelbarrow — *,
bear flakes of ice (river).

Jcruik, pitcher, urn.

Jcruim, crumb.

kruin, summit, top, crown
(of head).

kruip-, creep, crawl— cringe,
fawn.

brtw, cross— badge— croup
—sufferings.

kruk, crutch, handle— bun-
gler— stool.

krul, curl— chip, shaving.

kuch-, cough.

kudde, herd, flock.

kuif, tuft— topknot.

Jeuiken, chicken.

kuU t hole, pit, cavity, den —
nape, purse, dimple.

kuipj tub, coop.

kuis, chaste, modest, pure.

kuit, calf (of leg)— spawn (of
fish).

kunn-y be able, can, may,
understand, know — be pos-
sible.

kunst, art, skill, science, dex-
terity— trick.

kurk, cork.

ku8, kiss.

kussen, cushion.

kuur, whim, freak, grub —
cure.

&t0oo<Z,(adj.)wicked, perverse,
bad, pernicious, dangerous,
hard, difficult— angry, dis-
pleased.

kwaal, evil, disease, pain.

kwast i , knot — *, brush,
tuft, puff, tessel — 1 , fool,
coxcomb.

kwe(e)k-, cherish, nourish,
cultivate.

kwe{c)l-, warble, chirp.

Jewell-, torment, vex, impor-
tune.

kwets-y wound, hurt— offend,
injure.

kwijn-, pine away, languish,
linger.

ktoijty having-lost.

kwikj quicksilver.

kwistig, lavish, prodigal.

laag, low, shallow, base,
worthless, mean, abject.

laars, boot.

loot, tardy, slow, late.

lach-, laugh, smile.

la(de), drawer, box, till.

laf, insipid, unsalted — co-
wardly.

lak } sealing-wax fudge.

la(a)k- f blame, disapprove.

laken, cloth (woollen).

lam, lamb.

310

lamp, lamp.

land, land, country, state,
empire — field, ground, soil.

lang, long, tall, great, high,
lofty.

langzaam, slow.

Ions, lance, spear.

lap, patch, rag, shred, chip,
remnant, botch, piece, flap
— box (on the ear) — drun-
ken fellow.

lass-, join, seam, string.

last, load, burden, weight,
charge, cargo, freight —
grievance, displeasure, dif-
foulty,torouble— command,
injunction — tax, duty-
last (measure).

kuter, slender, calumny.

la(a)t-, let, permit, leave, al-
low, give,grant,not grudge,
suffer, leave off, abstain
from doing.

lot, lath.

lautCj lukewarm, cool.

leder, leir, leather, skin.

ledig, leeg, empty, void, va-
cant, unoccupied— idle,
lazy, unemployed, without
work.

leed f wrong, harm, hurt, in-
jury, grief, pain, affliction,
regret.

leek, layman, laic, novice.

lelik, ugly, deformed, un-
seemly — base,disagreeable,
wrong, cross, impertinent,
ill, bad.

leem, loam, clay.

leen-, lend.

leep, cunning, sly.

le(e)r- *, teach, instruct — com-
pel — l , learn, study, learn
well, improve.

leed, last, shape, mould.

leeuw, lion.

leez- *, read, lecture — *, ga-
ther, pick.

ty[9't l*Jt put* P laee -
lei, slate.

leid-y lead, conduct, guide.

lek, leak.

lekker, delicate, dainty, nice,
sweet.

Id, tip (of ear).

lende, loin, reins, side.

lenig, supple, flexible, soft,
tractable.

lente, spring, prime — youth.

lepel, spoon.

Ie8, lesson, lecture,instruction,
reprimand.

fess-, quench, slake.

fefter, letter, character, type—
letters, litterature.

leun-, lean.

leus, signal, watchword, de-
vise.

le(e)v-, live, be alive, exist,
behave.

lever, liver.

lichaam, body.

lichi, light, candle— luminary.

Ztcfc,(ac(j.) Slight, easy, slight,
frivolous— * light, bright,
shining.

le(e)d-, sing. Ud, limb, mem-
ber, term, joint, articula-
tion, knuckle, knot, lid,
generation, degree.

811

lied. Bong, lay, ballad.

lief , agreeable, pleasing,
charming, amiable, pretty,
smart, dear, beloved.

ligg-y lie, be situated, be
seated.

lijd-i suffer, endure, undergo,
bear, be exposed to, per-
mit, admit, let, allow, to-
lerate, grant.

lijf y body, shape, form,
belly.

lyk, corpse, dead body, car-
cass.

lijm, glue, paste.

Ujn, cord, rope, line.

lijst, list, frame, border, lace,
seam, edge.

likk- y lick, lap, sleek, make
smooth.

linde, lime-tree.

links, left, lefihanded, awk-
ward.

linnen, linen, linen-cloth.

lint, ribbon, tape.

Up, lip, tenon.

list, craft, conning, artifice,
trick, plot, device, stra-
tagem.

hens, squint-eyed.

loer-y lie in wait, watch, spy,
larch.

lof, praise, applause, com-
mendation.

logen, leugen, lie, untruth,
falsehood.

lokk-, allure, decoy, bait.

lamp, clumsy, dull, clownish,
awkward, grossly, unman-
nerly.

long, lung, lights (of ani-
mals).

lonk, ogle, leer.

font, hint, match.

loochen-, deny, contradict, dis-
own.

food, lead, plummet, deca-
gram,

loots, pilot.

loof, leaves, foliage.

loog, lie, buck, lessive.

loom, heavy, slow, dull.

loon, salary, wages, reward,
stipend, pay.

loop-, run, flow, stream— be-
come.

loos, cunning, crafUy.

los, loose, slack, weak, free,
easy, disengaged— unde-
fined, vague, uncertain,
irresolute, unstable, chang-
ing, fickle, careless, wanton,
lewd.

lot -, shoot, sprig—-, fate, des-
tiny, lot, fatality, chance—
lottery-ticket, price.

lucht 1 , air, sky, vent, wind
— *, smell, scent.

ltd, lazy, slothful, idle.

luid, loud.

lidk, shutter— trapdoor.

luitn, humor, whim.

luis, louse.

luister-, listen, hear.

lust, pleasure, delight, taste,
fancy, desire, mind, envy,
passion, propensity, long-
ing.

luur, swadling-cloth.

312

maag \ stomach, ventricle,
maw, *, kinsman.

maagd, maid, virgin.

moot-, mow, reap.

ma(a)k- f make, do, execute,
effect, form, frame, fa-
bricate, create, elect,
choose.

mod, time (so or so many
times).

moony moon.

fwo(a)n-, admonish— dan.

maand, month.

moat, measure, size, propor-
tion, time, rhythm.

mackt, power, force, might,
authority, strength, for-
ces, multitude, sufficiency.

mager, lean, meager.

mok, tame, gentle, tractable.

makker, comrade, mate, com-
panion.

mol, silly, foolish, fond.

ma{c^ \ grind, bruise —
*, paint, picture, depict.

mate, tender, soft, delicate.

man, man, husband, spouse.

mand, basket, hamper.

monk, lame, halt, crippled.

mors l , pedlar'B box— -round-
top of mast.

martd-, torment.

meet, meal, flour.

me(e)n-, mean, intend, believe,
presume, suppose, pur-
pose, design, have a design
upon.

meer, lake.

meester, master, owner, ruler,

proprietor, teacher.
nu{e)t' y measure.
meid, meisje, maid, servant,

girl, lass.
mddr, mention, inform,

write, word, say, tell,

publish, proclaim.
mdk, milk.
meng-t mingle, mix, blend,

shuffle, dilute, temper, ally.
mens, human, being, man.
mep, box on the ear.
merg, marrow, pith, force.
merk, mark, sign, token,
merrie, mare.
me8, knife.

mest, dung, manure— mast.
metsd-j mure, lay bricks.
meubel, piece of furniture.
mijd~, avoid, shun, for-
bear.
minn-, love, be fond of, like.
mm, wetnurse.
ww, mass— fair,
miss-, miss, do without, be

without, dispense with,

spare, fail.
mist t mist, fog.
modder, mud, mire, dirt,

slime, splash, filth.
moe(de), tired, weary.
moed, courege, mind, mettle,

heart, spirit.
moeder, mother, governess,

matron.
moei-, trouble, importune.
moeras, marsh, swamp.
moes, pot-herbs, greens, mar-

melade, pap.

313

moet-, must, ought, be com-
pelled, be obliged.

mo(o)g; may, be able, can,
have leave— will, like.

mol *, minor key— 1 , mole

(anim.).

tnolen, mill.

moUig, soft, smooth, mellow,

mompd-, matter.

mond, month, opening, aper-
ture, crater, orifice.

monster, sample, pattern.

moot, fine, handsome, nice.

moord, murder, bloodshed.

morgen, morning, forenoon.

mot A , moth — *, drizzling rain.

tnoutc, sleeve.

mufj musty.

mug, gnat, midge.

muil- A , mule— 2, mouth, muz-
zle, snout.

muis, mouse— earthnut — ball
(of hand).

tnuit~, mutiny.

munt, l , coin, money, cash —
i mint.

murw, soft, tender, mellow.

muts, cap, bonnet.

muur, wall.

AT.

naad, seam— suture.

nacd-, sew, stitch.

naakt, naked, bare, open,
discovered, plain, destitute,
poor.

nacdd, needle, spire, obe-
lisk.

naam, name, fame, renown.

noor,(adj.)ghastsy,horrid, dis-
mal, dull, sad. sullen, dreary.

nachty night.

nar, fool, buffoon.

not, wet, moist, damp.

name, narrow, close, com-
pact, tight, strait, stingy,
scanty, rigorous, severe,
hard, sharp.

neef, nephew, cousin.

neig-j bend, bow down, incline.

nek, nape (of neck), neck.

*M(£)m-,take, seize, catch, steal,
purloin, accept, receive.

nering, livelihood, trade, com-
merce, traffic, custom.

net, (adj.) neat, clean, clear,
spruce, fine, pretty, genteel,
easy, fluent, exact, accu-
rate— (subst.) net, snare.

neus, nose, nozzle, snout,
beak, bolt, forepart.

nevd, cloud, fog, mist.

nicht, niece, cousin (fern.).

nier, kidney, loin.

nieuw, new, fresh, recent,
modern, strange.

niez-, sneeze.

nijp-, pinch.

noem-, name, denominate, call,
style, term.

nok, top, ridge,

nan, nun.

mod,, need, exigence, necessi-
ty, want, distress.

node, loth, unwillingly.

no(o)dig; (to) invite.

noot 1 , nut— a , note.

no(o)p-, spur, prick, encour-
age, incite, oblige.

314

nora, stern, frowning, cross.

nuckter, fasting, sober, tem-
perate—dry, cool, silly •

nufj conceited girl.

nut, use, utility, expedience,
advantageousness, avail,
profit.

0,

ochend, morning, forenoon.

oefm-y exercise, practise, ad*
minister, teach.

oester, oyster.

oever, shore, bank, beach.

offer, sacrifice.

ofael, arm-pit.

olie, oil.

dm, elm.

onibijt'i breakfast, take
lunch.

ont-moet- f meet with, find,
encounter.

ont-staa-, arise, proceed,
spring forth, begin, result,
issue.

ont-wmg-, receive, take — wel-
come.

ont-wa(a)r', perceive, dis-
cover.

ont-zie-, revere, respect-
fear, stand in awe of.

ooft, fruit.

oog, eye, eye-sight, look,
view, glance — bud, point
(of cards), cavity (of bread),
gloss, ornament.

oogst, reaping, harvest, crop.

oom, uncle.

oof' f ear, handle, dog's ear.

oord t spot, place.

oordeel, judgment, under-
standing, sentence, verdict,
advice, opinion.

oorlof, leave, furlough.

oorlog, war, warfare, strife.

oorzaak, cause, origin, source,

open, open, vacant.

oort, east.

orgel, organ, organs,

09, ox.

oud, old, aged, ancient, an-
tique, antiquated, obsolete,
worn out.

over4uig-, convince, persuade.

P.

paai-j appease, pacify.

pool, pole, pile, stake, post,
limit, border, bound.

paard, horse, nag.

paars, purple, violet (color).

pacht, farm, rent.

paad- f sing, pad, path, byway.

pad(de), toad.

jtMZ&,pack, bale, bundle,parceL

pan, pan, tile, skull, touchpan.

pond, skirt, loppet— pawn,
pledge, deposit, security —
storehouse, magazine —
plight, mark, token, testi-
mony.

paneel, pannel, pane, square.

pantoer, coat of mail, breast-
plate.

papier, paper, bill.

pas, pace, step, pass, passage,
defile, strait, passport.

pasen, Easter, Passover.

315

pass- l , adjust, adopt, mea-
sure — x , be fit, be just, be
convenient, suit— 1 , watch,
take care, mind.

passer, compasses.

pauk, kettledrum, tymball.

pauw, peacock.

peer, pear.

pees, tendon, sinew, string.

peil, mark, scale, gauge, mea-
sure, degree.

peinzr, think, meditate.

pekel, brine.

pell-, peal, take out of the shell.

pels % furred coat.

penning, coined piece of metal.

pers, press.

pet, cap.

petd, sugar-pea— bolster.

piek, pike, dash, spear.

pi}, coat of a coarse woollen
stuff.

pifl, arrow, bolt, shaft.

pifn, pain, ache, torment,
grief.

pin, peg.

pink, little finger.

pinkster, Whitsuntide, Pente-
cost.

pit, kernel— wick, match.

plaat, plate, iron- or copper-
plate — engraving, cut—
staple (of lock)— sand,
shoal.

plaats, place, room, stead, pas-
sage (of book)— courtyard,
—town, village — fortress
—country-house, villa —
employment, office, living.

pla{a)g-, vex, plague, tease.

plakk-, paste, glue, put down,
stay long (in a company).

plas, puddle, plash.

plat, flat, dull, low, mean.

plecht, forecastle (of vessel).

pleehtig, solemn.

ple(e)g-, use, be wont, be
accustomed or used — fo-
ster, nurse, tend— exercise
—commit (an action, crime

etc.).

ple(i)zier, pleasure, delight,
diversion, amusement.

piek, spot, place— stain.

pleng-, spill, shed, pour.

plieht, duty, obligation.

ploeg, plough.

ploert, snob.

plomp, rude, clownish, coarse.

plooi, plait, fold — bent.

pluim, plume, feather.

pluis, plush.

plukk-, pluck, crop, gather.

poch-, boast, brag.

poel, fen, marsh, slough.

poes, puss, cat, kitten.

poets-, clean, rub, polish.

po(o)g-, endeavour.

pok, pock, (small) pox.

pels, pulse.

pomp, pump.

pont, ferry-boat.

pook, poker.

poort, gate.

poos, (little) while, turn, space
of time.

poot, paw, foot, leg.

pop, puppet, doll — babe —
chrysalis or cob-net, co-
coon.

316

post, post, pile, article, sta-
tion, office, commission,
courier— post-office, post-
service.

jpo(oy>, plant, set.

praal, pomp, splendour.

pra(a)t-, talk, chat.

praeht, pomp, magnifience,
luxury, gorgeousness.

pre{di)k-, preek-, preach.

prent, print, cut, engraving.

pret, joy, fun, pleasure.

priem, bodkin, awl, ponyard.

priea&er, priest.

pryk-, make show, strut,make
a fine appearance.

priis\ price, worth, rate,
value — x , prize, reward,
premium, praise, commen-
dation.

prikk-, prick.

proef, essay, proof, test, pat-
tern — taste —proof-sheet —
experiment.

pronk, ostentation, parade,
finery.

prooi, prey, booty, plunder.

prop, stopple, bung— wad-
ding.

pruik y wig, periwig.

pruil-, perent, grumble.

pruim, pout, prune, quid—
chewing-tobacco.

prtdy trifle, bamble — trash.

puik, choicest, excellent.

puU; swell, protrude.

puin, rubbish, rubble, ruins.

puist, pimple, wheal, blister.

punt, point.

put, well, pit.

R.

road, counsel, advice, reso-
lution, opinion— remedy,
expedient— (member of
council.

ro$ad)~, (verb) *, advise —
1 guess.

ra(a)k-, hit, touch, affect,
move, concern, be adjacent.

roam, frame, sash, window —
aim.

map, turnip.

roar, uncommon, strange,
queer.

ra(a)d-, sing, rod, wheel.

rod, (adj.) swift, fluent.

ram, ram— battering-ram.

rammel-, rattle.

ramp, misfortune, calamity.

rand, brim, edge, brink,
border.

rang, rank, class, condition,
dignity— rate, range, row.

rank, subst. branch, twig,
tendril, clasper.

rank, (adj.) slender, lank, frail.

rap, nimble, quick.

ras, subst. race, breed.

ras, (adj.) quick, nimble,
speedy.

rauw, raw, unboiled, tough.

ra(a)z', make a noise, fume,
rave, rage.

reoht, (adj.) right, straight,
direct, upright, perpendi-
cular — right, true, just.

recht, (subst.) law, right, jus-
tice.

rechter, (adj.) right (not left).

317

redd-, relieve, rescue, save,
rid, accommodate, regulate.

rede, discourse, speech— rea-
son, sense, judgment.

reden, reason, cause, principle,
motive.

ret, roe, hind.

reef, cord, rope— hoop-
morsel.

reet, cleft, crevice, crack,
split.

regd, rule, line, row, precept,
principle, maxim, order,
custom, statute, law.

regen, rain.

ret, chorus, choir.

reik-, reach, hold out, extend.

rein, clean, pure, undefiled,
chaste.

reiz-, travel Journey, voyage.

rek, board for drying linen
on, roost, rack.

reken-, count, account, cal-
culate, compute, reckon,
cipher, cast accounts.

rekk-, stretch, prolong.

remmr, spoke, brake.

rent, rent, yearly income.

reukj smell, scent, odor.

rem, giant.

rib, rib — loin — rafter.

richel, cornice.

richt; direct, order, iurn,
point.

ridder, knight, chevalier.

riem, strap, leather-string,
lash, scourge, whip, truss,
girdle, girth— ream (of
paper) — oar, scull.

riet, reed.

rjj, row, range, rank, file,
series, train.

rifd', ride, drive, go— carry,
convey.

rgp-, string, file up, lace.

rijk, rich, opulent, wealthy,
copious.

r#&,(subst.)empire, kingdom,
realm, dominion.

rfrn l , hoar-frost — *, rhyme.

rijp, (adj.) ripe, mature, mel-
low.

rgp,(subst.)s=rfpn, hoar-frost.

rye, twigs.

rijet, rice.

rtjz-, rise, get up, mount,
appear, arise, proceed, in-
crease, grow dearer— fer-
ment, rise.

rill-, tremble, shiver.

rimpel, wrinkle, furrow.

ring, circle, contour, ring,
ferrule, ressort, district.

rit, course, ride.

rivier, river.

rob, seal, phoca.

rochd, phlegm.

roe(de), rod, perch.

roei', row.

roem, glory, renown, fame,
praise.

roep-, cry, call, call out.

raer, rudder, helm — pipe,
barrel, fire-arm.

roer-, touch, stir, strike, move,
effect, agitate.

roes, drunken fit.

roest, rust— rachitis.

roet, soot.

rogge, rye.

318

rok, coat, dress coat— petti
coat.

rol, roll, roller, trundle— list,
catalogue, part (in a play).

rommd, lumber, confused
collection.

romp, trunk, carcass.

rond, round, circular.

ronk-, snore.

rood, red.

rooky smoke, steam, vapor.

room, cream.

roo8 l , rose — *, St. Anthony's
fire.

rooster, gridiron.

ro(o)ih, rob.

ros, (horse), courser, steed
—(adj.) reddish.

rots, rock.

rott- *, rot, putrify— a , corn-
plot.

rouw, mourning— sorrow.

ruckt, rumour.

rug, back— ridge.

rui-, mew (birds).

ruik-> smell, scent.

ruil-, truck, barter, exchange.

ruim, spacious, wide, im-
mense, large, ample, free,
liberal.

ruts-, purl, murmur, rustle.

ruity rhomb, square, lozenge
—pane, facet.

ruUer, horseman, rider.

rukk-, pull, snatch, tug, tear
—move swiftly, march on.

rund, horned beast, bull.

rup8, caterpillar.

rust, rest, repose, quiet, calm-
ness, quietness, tranquillity,

peace, peacefalness, quies-
cence, heartease — sleep,
slumber— rest, stop.
ruw, rough, ragged, rude,
coarse.

8.

saai, (subst.) say— (adj.) tire-
some, tedious.

sage, tale, tradition.

sap, sap, juice.

schaaf, plane.

schaak, check, chess.

school, cup, dish, porringer,
basin, scale, balance — shell,
cod, husk — proportion,
scale.

sehaap, sheep.

schaar *, troop, host, crowd,
row, range— 1 , pair of scis-
sors.

sehaars, scarce, scant, rare.

sehaats, skate.

schaeht, quill, wing, shaft.

8cha(de), hurt, damage, loss,
prejudice, detriment, dis-
advantage.

schaduw, shadow, shade.

schaff-, procure, furnish, pro-
vide, give— dish up.

sehakel, link.

8cha{a)k' f ravish— play at
chess.

schaU-, sound, resound.

sehalm, link.

scha(a)m-> (zich), be ashamed,

schamper, scornful, disdainful.

schande, shame,, disgrace,
ingnominy.

319

schane, sconce, fort, redoubt,
bulwark.

schat, treasure.

fchater*, laugh aloud.

8chavot> scaffold.

schedel, scull.

schede, scKee, sheath, case,
scabbard.

scheef, wry, awry, sloping,
slanting.

scheel, wry, squinting.

scheen, shin.

iche(e)p-, sing, schip, ship,
vessel.

*che(e)r' 9 shear, shave, clip—
stretch, warp.

-scheid-, separate, unmarry,
decompose, dissolve, re-
solve, analyse, disjoin, dis-
unite, divide, sever, set
apart, part, discriminate,
sort,— divorce, be sepa-
rated.

schel, little bell — adj. shrill.

*ehdd', scold, call names,
revile.

*che(e)l-, differ, be different.

schelm, rogue, knave, scoun-
drel.

schelp, shell, sea-shell, shiagle.

schemer-, glimmer, shine
faintly.

ichend-, damage, mar, dis-
figure, hurt, impair, spoil,
violate, deflour, ravish,
blemish, slander, revile,
profane, infringe, trans-
gress.

sehenk; pour, fill — give, make
a present, bestow upon.

8chep, spoonful.

schepp- *,create,form-*,draw,
fetch, take up by a scoop
or spoon.

echerf) sherd, potsherd.

scherm, screen, protection,
curtain, coulisse, scene.

tchertn-, fence, tilt.

scherpj sharp, keen, cutting,
acute, smart, acrid, tart,
pricking, poignant, acrid,
sour, corrosive, rough,
rigorous, severe, hard,
piercing — strict, narrow,
exact, accurate, subtle,
quick, crafty.

scherte, joke, jest, pleasantry,
sport, irony.

8chete t sketch, draught, out-
line.

scheur; rend, .tear, slit-
burst, be rent.

schiet-, shoot, dart, fling,
shoot up, rise, loosen,
separate.

8chift-, separate, divide, turn,
curdle.

schyf, round slice, mark, but,
discus, disk, target, pan,
knee-pan, sheave, turning-
wheel.

schyn- A , shine,— *, seem, ap-
pear.

schikk-, set in order, dispose,
accommodate, arrange.

schil, peel, shell, bark.

schild, shield, buckler.

achtttder-, paint, depict, pic-
ture.

schim, shadow, shade, ghost.

320

sckitnmel l , mildew, mouldy -

n688 — *, grey hone.
schimp-, insult, scoff, satirize.
schitter-, glitter, dazzle,

sparkle.
8choei- t put on shoes.
achoen, shoe.
schoffd, shovel, hoe.
sckok, jog, jolt, shock.
schol l , flake of ice— * plaice

(fish).
schommel, swing.
schoof, sheaf,
scfooi *, shoal— *, school,aca-

demy, college.
8choon l , fair, fine, beautiful,

handsome, pretty, agree-
• able— x , dean.
schoor, prop, support.
schoorateen, chimney.
school * lap, womb, bosom

— *, sheet (of sail).
schop, 'shovel, spade.
schorSy bark, rind.
dehors-, delay, suspend.
schort, apron.
schoiel, dish,
jcfofo, flake (of ice).
schouder, shoulder.
schoutv-, view, inspect, survey.
schraag, trestle — support.
schraalj lean, thin, slender,

mean, pitiful, scanty, bar-
ren, cold, rough.
9ehra(a)p-, scrape, rake, scrape

together, gather.
schratn, scratch.
schrander, ingenious, witty,

clever.
schram-, eat greedily.

schrede, pace, step, stride.
schreeuw-, cry, bawl, shriek,

shout.
schrei-, cry, weep, whine.
schrift, writing, writ, hand-
writing.
schryd-, straddle, stride.
sehrjjn, cabinet, chest.
schrifv-j write, register down.
achrik, fright, terror, ab-
horrence.
8chrobb- f shrub.
achroef, screw, vice.
schroei-, scorch, sear, cau-
terize.
achro(o)m- f dread, be afraid.
schrooty grape-shot.
schuby scale.

8chudd'y shake, agitate, wag,
jolt, toss, waver, totter,
tremble, quake.
schuier, brush.
schuil-y conceal, hide one's

sel£ not appear.
schuitn, froth, foam, dross,

lather, yeast.
8chuin, oblique, sloping, de-
clining, sidelong.
8chuity boat, barge.
8chttiv-, shove, push, draw.
schiddy debt, money owing —
crime, sin, offence, trans-
gression, guilt, fault, mis-
take.
8chu(u)r-y scour.
schurft, scurvy.
8churky rascal, scoundrel.
8chuty screen, fence, partition.
schuur, barn.
schutv, timid, afraid.

321

sein, signal, token.

servtt, napkin.

tier, ornament, cheer.

singd, girth, outer-skirt.

3%38- 7 hiss, sizzle.

sjoutv-, toil, carry heavy-
weights.

slaa-, strike,beat,smite,knock,
bang, play (on Into)— de-
feat, vanquish— fasten, fix,
attach— sound, sign, war-
ble, thrill, call.

slaaf, slave, bondman, thrall.

8laag, blows.

8la(a)p- f sleep, rest, repose-
grow benumbed.

slacht-j kill, massacre, slaugh-
ter, slay, butcher.

dag, stroke, blow, knock,
dash, hit, slap, bang, cuff
—battle, fight— hard blow,
misfortune, loss, sad acci-
dent — time, measure—
turn, knack, way, skill.

slager, butcher.

slakj snail.

slang, serpent, snake, cul-
verine, serpentine, pipe (of
fire-engine).

slankj slender, lank.

slap, slack, loose, unbent,
flexible.

slecht, plain, common, mean,
base, low, wicked, bad, ill.

slede, alee, sledge, drag.

sle(eip- y drag, train, trail,—
draw, creep, crawl— carry
on a sledge.

slew, common course, knack.

sleutel, key.

dib, mud, slime, clay, ooze.

slijk, mud, dirt, mire, slime,
filth, ooze.

slijm, phlegm, slime, visco-
sity.

dijp-, whet, grind, polish.

slift- *, sell, retail— *, wear
out or off, consume.

dim, cunning, sly— bad, dif-
ficult, hard.

dinger-, toss, sling, fling,
throw, twist, wind— be
tossed, dangle, swing, reel.

dip, lappet, flap, tip.

sloep, shallop, sloop.

slof -, old slipper— x , negli-
gence.

dole, gulp, swallow, draught,
mouthful.

sloof 1 , apron—*, drudge.

sloop, pillow-case.

8lo(p)p-, demolish, break
away, destroy.

sloot, ditch, moat.

slordig, slovenly, disorderly,
sluttish, negligent, careless.

dot, lock, padlock, gun-lock
—end, conclusion, settle-
ment, balance— castle, ma-
nor, palace, (plur. sldten).

8luier, veil, crapes, cover.

duik, lank.

duip-, sneak, steal.

duis, lock, sluice, flood-gate.

sluit; shut, close, lock, ter-
minate, end, tie tight, shut
up, lock up— go well, be
all right.

durp-, sip (up).

8luw, sly, cunning.

21

822

smaady injury, blemish, out-
rage, ignominy.

smaak, taste, savor, relish,
appetite, delight, pleasure.

smacht-y languish, long (for).

8tn<d 9 narrow, strait.

8tna(a)l- t slight, revile.

smart, ache, pain, dolor, smart,
torture,— grief, sorrow,
sadness, woe.

sme(e)d>, sing, mid, (black-
smith.

8me(e)k-, supplicate, entreat,
beseech.

stneer, grease, smear, suet.

smelt- , melt.

smet, stain, blot, taint.

smeul'y smoulder— brood.

8mijt-, throw, cast, fling.

smo(o)r-, choke, stifle, suffo-
cate.

smuU- t make good cheer.

snaaky droll, wag.

snaar \ string — 2 , stepdaugh-
ter.

snakk*, long (for).

snapp 1 , catch— 1 , gossip,
chat.

snauw-y snarl, snub, chide.

snavel, bill, nose, muzzle,
trunk, chops.

sfieeutc, snow.

snel, quick, swift, nimble,
rapid.

sneuvel-y be killed, perish,
die (in battle).

snijd', cut, carve, adulterate,
grave, etch — cheat, dupe,
exact upon.

snikk; sob, sigh.

snoei»y lop, prune.

snoeky pike.

snoep-, take away and eat

dainties in secret.
snoeTy string, tie, line, file,

(neck)lace.
snoev-y brag, boast, swagger.
mood f wicked, perfidious, hei-
nous, vile, base.
8nor, moustach.
snork-y snore.
8twrr~ t rattle, whizz.
snuif, snuff.
snuit, snout, muzzle.
mutiny blow (nose), snuff

(candle).
muiv-y snuff.
soldaaty soldier.
scideer-y solder.
som, sum.
somber y dark, dull, gloomy,

shady, melancholic, dreary.
soort, sort, kind.
spoon, splint, chip.
8pa(a)r' 9 spare, save, keep.
spa(de)y spade.
spann-, bend, tend, stretch,

strain, extend.
spartel-y struggle, flounder.
spotty spatter, splash.
spetk&dy spittle, saliva.
8pe(e)l'y play, move, act, game,

sport, frolic, sparkle.
speen, teat, udder.
speer, spear, lance, pike.
speky bacon— blubber (of

whale).
speldy pin.
spdl-y spell, orthographize—

bode.

323

sperr-, shut, bar, stop the
passage.

spew-, trace, track, perceive,
feel.

spiegel, looking-glass, mirror.

spier, muscle, fleshy part.

sp\jker\ nail— 1 , barn.

spy's, meal, food,nourishment.

spyt, sorrow, grief, spite,
regret.

spil, pivot, axis, spindle,
capstan, windlass.

spin, spider.

spinn- 1 , spin— 1 , purr (cat).

spits, pointed, sharp— smart,
ingenious.

spitt-j dig, break (the ground).

splijt-, cleave, split, crack,
rip up, break through, slit,
chink, chap— get clefts or
cracks.

splinter, splinter, shiver.

spoed, haste, speed.

spo*/-, flow, wash, water, rinse.

spon, bung.

spons, sponge, sponge.

spook, haunting spirit, hob-
goblin, apparition, spectre,
vision.

spoor *, spur— incitement—
2 , track, rut, trace, foot-
step, path, remains, mark
— railway).

sport *, sport — 2 , roundle,
rung (of ladder).

spott-, jest, joke, mock, scoff,
deride.

spreeuw, starling— wag.

spreid-, spread, scatter, strew.

spre(e)k'j speak, say, talk.

spreuk, sentence, maxim, pro-
verb.

spriet, spear, stay— antenna.

spring- } leap, jump, skip,
spring, spout, burst, break
— become a bankrupt.

sprookj story, fable, tale.

spruit, sprout, sprig, shoot —
descendant, offspring.

spuit-j spout, syringe, spurt
—spout, gush.

spuw-, spuug-, spit, spawl,
spatter, vomit.

staaf, bar.

8ta(a)k; to cease, to make
an end.

staak, pole, stake,post,branch.

stool \ sample, pattern, mus-
ter, specimen— 1 , steel.

sta(ay, stand, stand upright,
stand still, be, live — be
proper, be fit or right or
convenient.

8to(a)r', stare.

8taart t tail, train, trail.

stoat, state, case, condition,
rank, high rank, pomp —
account, note, list, register
—state, empire, territory,
dominion, government.

8te(e)d; sing, stad, town, city.

8ta(a)v-, sing, staf, stick, wal-
king-stick^ staff, wand,
sceptre — support, aid.

8to(a)k-, cease, leave off, sus-
pend.

stal, stable, stall, booth.

stam, trunk, stem, stock, stub
— stock, race, lineage, fa-
mily, tribe.

324

stamp- , pound, stamp, bruise,
beat, ram in.

stand, stand, standing, atti-
tude, posture, position,
condition, state.

stop, step, pace, gait— degree
—effort, stretch, measure,
act, undertaking.

stapel, stocks, dock-yard,
wharf— pile, head— staple,
store-house.

sta(a)r-, stare.

steeg, alley, lane.

ste{e)k- ±, put, set, prick, sting,
thrust — *, pierce, stab.

steel, stalk, stem, pedicle-
shank, handle, stick,
stubble.

ste(e)l-, steal, rob, take away,
divert- play the plagiary
— win (the heart).

steen, stone, precious stone
— gravel— kernel — chess-
man, mill-stone.

steU, steep.

steU-, put, set, place, make
to stand upright— sup-
pose — write down, com-
pose, dispose, arrange —
point.

stelp-, quench, stanch.

steti, stilt, wooden leg.

stem, voice— vote.

stempel, stamp, marking-iron,
punch — character, sort

Stengel, stalk, stem.

ster, star— white spot.

sterk, strong, stout, vigorous,
robust, forceful potent,
powerful,solid —numerous

—thick, violent, hard r

sound, firm.
sterv~, die, decease, perish.
steun- ^support — *, lean, rest,

put one's hope upon —

*, groan.
Steven, stern (vessel).
stevig, stiff, strong, steady.
sticht-j found, ground, lay

foundation.
stief- . . ., step . . .
stier, bull.
stiff, stiff, not free, benumbed,

strong, firm, hard, forced,

inflexible, unyielding.
stijif)sel, starch, starchy.
stiig-, mount up, get up,

climb up, swell, rise.
stijl l , post, pillar, stile, side-
post, needle, pin — *, style,

manner of writing, diction

—manner, ways.
stikk- 1 , stifle, smother, choke

—be stifled, choked —

*, stitch.
stU, silent, still, peaceable,

calm, quiet, sedate.
stink-, stink, have, noisome

smell.
stipt, precise, punctual.
stoeir, dally, play, romp.
stoel, chair, seat.
stoep, door steps.
stoet, retinue, train, pomp.
stof 1 , stuff, cloth, material,

matter, subject, cause, rea-
son— *, dust.
stok, stick, staff, cudge, cane,

walking-stick, roost—

fetters.

325

sto(o)k~, stir, poke, make
fire, distil— excite, kindle,
burn.

stoll-, become settled, -cold,
thicken, congeal.

stolp, coyer, bell-glass.

stom, dumb, mute, speechless.

stomp, blunt, doll, stupid,
blunt-witted.

stand, moment, instant, hour.

stoof, foot-stove.

stoom, steam.

sto(o)t-, pound, bruise, bray,
push, thrust, hit, kick,
dash, butt, shock, offend—
be tossed, jolt.

stopp-, stop, cork, shut up,
close, fill, stuff, bung— fine-
draw, mend— hinder, pre-
vent, obstruct, silence.

stoppel, stubble, stalk.

*to(o)r- y disturb, trouble, in-
terrupt, hinder.

storm, storm, tempest— as-
sault.

stort-, spill, shed, pour, pre*
cipitate, throw or hurl
headlong, plunge— tumble,
fall, fall down, be spilled,
be shed.

stout -, audacious, bold—
*, naughiy.

sto(o)v~ 9 stew, foment.

straal, ray, beam, radius.

straat, street, way, road —
straight, frith.

straff-, punish, chastise, casti-
gate.

strak, stiff, stretched, tight-
rigid, severe, stern.

stram, stiff, stiffy.

strand, strand, shore, beach.

streek, dash, stroke, trick,
subtility— line, way, steer-
age-way — country, quae-
ter, region, part, direc-
tion (of wind),

stre(e)l- t stroke, caress, flatter.

streep, streak, stripe, line —
millimeter.

strekk~, stretch, reach, extend,
tend, serve, be profitable.

stremm-, curd, curdle, con-
geal, coagulate.

streng, (subst.) string, trace,
skein, hank— (adj.) stiff,
austere, severe, strict,
rigid, rigorous.

stre(e)v- t strive, endeavour,
aspire (after), covet, seek,
desire, aim (at).

strijd', fight, combat, wrestle,
strive, struggle.

strifk-, strike, stroke, touch
slightly — lower, let down
—smooth, iron— polish,
plane— sweep (towards),
take in, put (into), rub.

strik, knot of ribbons, running
knot, tie, hatband, snare,
springe, noose.

strikt, strict, punctual, pre-
cise.

stroef, grating, not smooth,
rugged— cool, cold, crabbed.

stront, ordure, dung.

stro, straw.

strooi-, strew, spread, scatter,
litter— spend, spill.

strook, slip, stripe.

826

stro(o)k; accord, assort (with).

stroom, current, stream,
course, tide, torrent.

stroop, sirup, syrup, treacle.

stroop- l , uncase, strip—
*, pillage, pirate, poach.

strop, halter, collar.

strot, throat, gurgle.

struik, shrub, bush, stalk.

8truikd-, stumble.

slug, surly, stubborn.

stuip, convulsion, spasm —
freak.

stuit-, rebound, spring back,
shock, offend, be repugnant
to, hinder.

stuiv-, fly away like dust-
raise or make dust.

stuiver, penny.

stukj piece, bit, morsel, part
—play, tome, volume,
chapter— fragment, slice —
subject, matter— paper,
piece of ordnance— cannon.

stumper, bungler, dunce,
poor thing.

stu(u)r-, send— steer, direct.

stutt't prop, support, main-
tain.

stuura, stern, frowning, sour,
cross, crabbed, peevish.

stuw-, stow, push.

suf, dull, doling.

suiker, sugar.

3uiz~, buzz, whistle, tingle.

sukkel, idler, lingerer, sickly
person, poor fellow.

sulj too good-natured person
—simpleton, ninny.

T.

taai, tough, stiff, pliant, glu-
tinous, viscous, sticky,
tenacious, strong, robust
—niggardly.

too/, language, tongue,speech,
manner of speaking, words.

tafel, table, board, index,
scale.

tak, branch, bough.

tal, number.

talk, tallow.

torn, tame.

tand, tooth.

ta(a)n; tan, be obscured.

tarwe, wheat.

fas, purse, scrip, bag.

tost-, touch, feel, grope,
handle.

teder, teer, tender, weak, soft,
nice, delicate, sensible, in-
timate.

tee, tea.

teef t bitch.

teken, sign, mark, token,
proof, event in nature,
prognostic, proof, testi-
mony, monument.

te{e)t- 1 produce, engender,
beget— breed, cultivate,
raise— cause.

tern \ toe— *, twig, wicker.

teer, tar.

tegel, square brick, tile.

tewter-, abuse, harass, tor-
ment, vex, damage.

telg, shoot, branch, offspring.

teU-, count, number, tell, cast
up — value.

327

tenm-, tame, break— subdue.

U(e}r» l , tar— *, digest, con-
sume, waste, eat and drink,
feast— grow meager or
lean, decay.

terg; provoke, irritate, tease.

ieug, draught.

teugd, bridle.

te-vreden, content, satisfied.

tichd, brick, tile.

tier' *, make great noise,
bustle, noise, rage—
*, thrive, prosper.

t$ f tide.

tijd, time, epoch, era, date,
period, age, opportunity,
season, term, delay, leisure,
juncture.

tifding, tidings, news.

till- j lift up.

timmer-, work, square or
prepare timber, build.

tob(be), tub.

tocht, (passion, desire, longing)
— draught— expedition,
voyage, journey, march.

tokkel; touch, grope, spur up.

tol, top.

tolk, interpreter.

ton, cask, vessel, tun, barrel.

tang l , tongue, languet —
2 , sole (fish).

toot-, attire, adorn.

toom, bridle.

toon l , tune, sound, tone,
voice *, show — *, toe.

toon-, show, indicate, de-
monstrate,

toned, scene, theatre, stage,
sight.

toom, anger, wrath, passion.

toorU, torch.

tover*, ply sorcery or witch-
craft, conjure.

touw, rope, cord, string.

traag, slow, lazy, sluggish,
dull, heavy.

traan l , tear— *, train-oil.

tracks, endeavour, strive,
labor, attempt.

tralie, lattice, grate.

trans, battlement (of tower).

trant, manner, way, method.

trap, position of foot, kick
—stairs, staircase, step,
degree.

trechter, funnel.

tre{e)d-, tread, step, walk,
trample.

treff-, hit, strike, touch, agree,
conclude, meet, find.

trekk-, draw, pull, lug, pluck,
attract— print, work of—
go, march, pass, travel-
be infused, let infuse.

treur-, mourn, grieve, lament.

trill-, quake, shiver, shake.

troef-, trump.

troffel, trowel.

trom(met), drum, box, watch-
wheel, tympanum.

troost, consolation, com-
fort.

tro8, bunge, cluster, baggage
(of army).

trots, arrogant, haughty,
proud, bold— lofty, majes-
tic.

trouw, faithful, loyal, true,
exact, trusty.

328

trow-, marry, match, couple,
espouse.

tucht, discipline, education,
good order, modesty, pro-
priety of conduct.

tuig, implements, tools, in-
struments, horsetrappings,
rigging—- lumber, trash,
rags.

tuimel-, tumble, fall.

tuin, fence, enclosure, hedge,
garden.

tuit, pipe, spout.

tu(uy- f gaze, stare.

twijfel, doubt.

twist, difference, dispute,
quarrel, discord,

U.

ui 1 , onion— *, joke, witti-
cism,
trier, udder.
nil, owl.
uur, hour.

V.

vaag, vague, indistinct.

vaal, fallow, pale-red, of a
faded color.

vaalt, dung-pitt, -hill.

vaan(del) } banner, ensign,
colors.

t>a(a)r-, navigate, be con-
veyed by ship, sail, go by
water, be a seaman— go,
go on, speed (well).

vaas, vase, vessel.

vacht, fleece.

vadem, fathom.

voder, father, parent —
patron, ancestor.

vadsig, lazy, indolent, dulL

vok, empty place, -space,
compartment, shelf, row,
pannel, part, piece, par-
tition, province, depart-
ment, branch.

voltes, port-manteau.

valk, falcon.

vail-, fall, tumble, drop, abase,
fit, go well— die, perish
—come to pass, happen.

vols, false, not true, falsified,
spurious, adulterate, coun-
terfeit, forged, perfidious,
treacherous, deceitful,
cunning, hypocritical, con-
trived—displeased, angry.

vang-, catch, take, gather-
deceive.

varken, hog, sow, pig.

vast, solid, firm, hard, fast,
steady, inmoveable, un-
shaken—close, certain,
sure, appointed, fixed,
set, invariable, constant,
unchangeable, settled-
strong, robust

vat, vessel, vase, tun, barrel,
cask, vat.

vatt; seize, take hold of,
lay hold on, apprehend,
enchase, contain, compre-
hend, understand, take
root, hold.

vecht; fight, combat, wrestle,
struggle, tilt.

veder, veer, feather, quill, pen.

329

vee, animals, beasts— cattle
—rabble, scum.

veeg, fatal, about to die— lost.

veen, fen, turf-moor.

veer, ferry,

vete, war, enmity, quarrel,
hatred.

Me)g-y wipe, sweep, furbish,
scour, clean.

veil, saleable, vendible.

veilig, safe, secure.

veim-, feign, dissemble, pre-
tend.

vel, skin, sheet (paper), rag,
tatter.

vdd f field, plain, ground —
matter, subject -square.

velg, felly, jaunt.

vennoot, partner, (dormant)
companion.

venster, window, casement.

vent, fellow, chap.

ver, far, distant, remote.

ver-dedig-, defend.

ver-driet 9 affliction, / grief,
sorrow, trouble, vexation.

ver-dwijn', disappear, vanish,
dwindle, be eclipsed, perish.

verg*, exact, demand, ask for,
require.

ver-geet-, forget.

ver'ha(a)l-, relate.

ver-heug-, gladden, exhilarate,
cheer.

ver-lang*, desire, long (for).

ver4iez- f loose.

ver-mink-y maim, lame, muti-
late, mangle, violate,

vers, (adj.) fresh, not old, new-
baked, new, recent.

vers, (subst.) verse, stanza,
piece of poetry.

ver-slind-y to swallow up, to
devour.

ver-trekk; to depart, to start,
to go away.

ver-vaardig-, make, fabricate.

ver-ve(e)l', tire, weary, jphore**

verwaarlo(o)z- f to neglect.

verwelk-, wither, fade.

verzuim-, omit.

vest \ rampart, bulwark,
wall, fortress— *, waistcoat.

vet, fat, grease.

veter, lace.

veulen, colt.

vier-, (rest, repose), keep
(holiday), celebrate, sollem-
nize— veer, let loose.

vies, loathy, loathsome, nau-
seous, nasty— easily dis-
gusted, nice, dainty, par-
ticular (about).

vijand, enemy, foe, adversary.

% fig.

vijl, file.

vijver, pond— ornamental
piece of water.

vijzel \ jack-screw — 2 , mor-
tar.

viU-, flay— extort.

vilt, felt.

vin, fin.

vind-, find, discover, meet,
with, find out, invent.

vinger t finger.

vinnig, sharp, shrewd, vehe-
ment, biting.

viool, violin, fiddle.

vis, fish.

330

vitt-, cavil, censure, find fault.

da{de\ custard.

vlag, flag, ensign.

vlak, (subst.) plane r surface —

(adj.) level, flat, plain.
vlam, flame.
vlas, flax.
vlecht-, braid, plait, twist,

weave.
vle(d)ermui8, bat.
vlees } flesh, meat, pulp, fleshy

part.
vlegel k , flail— *, booby, churl.
vlei-, flatter, please, caress.
vlek \ borough, open town—

*, spot, stain.
vleugel, wing, pinion.
vlied*, fly from, shun, avoid,

flee.
vlieg, fly.
vHeg-, fly, run.
vlier, elder.
vlies, cuticle, membrane,

fleece.
vliety rill, brook.
t?/f/-, range, stofr, lay down.
tint, diligence.
vlinder, butterfly.
vloed, flowing, course, cur*

rent, stream, flood, inunda-
tion, tide. -
ttoei-, flow, run, purl— blot.
vloek-, curse, imprecate —

swear.
vloer, floor.
vlok, flake.
vlo, flee.

vloot, fleet, navy.
vloty (adj.) afloat, fluent.
ducht-y fly away, run away.

vlug 7 nimble, quick.

vocht, liquor, moisture.

vod, rag, trash, lumber.

voed-, nourish, feed, enter*
tain, strengthen.

voeg-, join, joint, set in, put
in — fill up the seams — suit,
become, be fit.

voel-, feel, touch, perceive, be
sensible.

voer- *, line— *, carry, con-
vey, bring, drive, lead,
conduct, bear.

voet, foot, leg, lower part,
basis — condition, rate.

vogdt bird, fowl.

vol, full, filled, replenished—
whole, entire, complete-
tipsy — german (cousin).

wig-, follow, attend, accom-
pany, escort, obey, comply,
observe— come after, suc-
ceed, result.

volk, people, nation, folks,
masters of the house —
crew, forces, troops.

vonk-, spark, sparkle.

voogd, guardian, tutor, cura-
tor, surveyor, overseeer,
commander.

poos, spungy, porous.

wrder- A , demand, claim—
*, promote, forward— ad-
vance.

vork, fork, trident.

vorm, form, shape, frame,
figure, make, fashion, out-
side, semblance, arrange-
ment, formule— ceremony
— mould.

831

dots-, inquire, search.

vorst *, prince— a , frost—
*, ridge.

vos, fox.

vouw-y fold, plait.

vra(a)g- f ask, demand, desire,
beg, sue for, crave, bid,
petition, query, interro-
gate, request, invite, con-
sult.

vrede, vree, peace, tranquil-
lity, rest, repose, calmness,
quiet.

vreetnd, strange, foreign,
exotic— astonishing, singu-
lar, unknown.

vre(e)z-, fear, dread, appre-
hend.

vrek, miser.

vre{e)t-, eat greedily.

vreugde, joy, mirth, delight.

vrimd, friend, wellwisher.

vriez-, freeze.

vrij 7 free, loose, unlimited,
independent, unengaged,
exempted, quit, rid, licen-
tious, frank, open, easy,
natural, disengaged, de-
tached.

vrij-y woo, court, make love.

vroed, sage, prudent, wise.

vroeg, early, forward, pre-
mature.

vrolik, glad, joyful, cheerful,
jovial, merry, gay.

vroom, pious, religious, in-
nocent—bigot, hypocrite.

vrouw, woman, wife, spouse,
consort, mistress, lady-
queen.

vrucht, fruit— embryo— pro-
duct, result, income, profit,
advantage, success.

vuU t foul, nasty, filthy,
dirty, greasy — obscene,
malicious.

vuist t fist.

vutt-, fill, cram, stuff.

vun8j moist, rank, having a
moist odor.

vuur, fire, heat, ardor, mettle,
liveliness, vivacity, passion.

W.

wa(a)d; ford, wade.

waag, weighing-office.

u>a(a)g- f venture, risk, hasard,
dare, wage, attempt, ad-
venture.

waai-, blow, cool — be blown,
hover, dangle.

tva(a)k- t wake, watch, sit up,
have a watchful eye.

tca(a)n~ f fancy, presume, ima-
gine.

waar, (a<rj.) true, sincere—
(subst.) ware, merchan-
dise.

tcaard, host, landlord, inn-
keeper — drained lake.

waarde, value, price, worth.

waarschutv-, warn.

tvacht-, stay, wait— be on the
look-out.

wagen, (subst.) waggon, car-
riage, c&rt, coach.

wakker, awake, stout, vigo-
rous, vigilant, brisk,
sprightly.

332

tool, rampart, earthen wall,
bulwark, bank, coast, brink.

walg-, loathe, turn the sto-
mach.

waltn, vapor.

walvis, whale.

wand, wall, partition.

wandd-, walk, take a walk
or torn— live and act.

toang, cheek.

uankd-, totter, move, give
ground, shake, reel, stag-
ger — waver, hesitate.

want, mitten, glove.

wapen, weapon, arm, arms.

war, confusion, intricacy.

warm, warm, hot.

was, wax.

wasih 1 , grow, increase, come
up — a , wash, clean.

water, water — gloss — dropsy.

watten, plur. wad, wadding,
flock.

wedd-y bet, wager.

weder, wter, weather.

weduwe, widow.

we(e)g-, weigh, poise— ponder,
consider.

week, (subst.) week— (adj.)
soft, weak, tender, sensible,
feeble.

weelde, luxury, superfluous
expense, deligt, pleasure,
voluptuousness.

weemoed, mournfulness.

we(e)r-, prevent, hinder, re-
fuse, deny, reject — defend.

wees, orphan.

weg, course, way, road, path,
track, passage— means.

we%de\ meadow, pasture,
herbage, greenswart.

weifel', waver, hesitate.

weiger-, refuse, deny, decline,
be unwilling, object, reject,
repulse— miss, flash in the
pan (fire-arm).

wekk-, rouse (from sleep),
call up — cause, excite.

weUg, luxuriant, fruitful,
superabundant.

weU*, sprout, well, spring,
issue, gush, boil.

welv-, vault, arch.

wemel', crowd, fill of, swarm.

wend-, turn (about), tack
(about).

wenk-, wink, beckon, catch
the eye.

wenn-, accustom, use, habi-
tuate.

wens-, wish, desire.

wentelr, roll, wallow, turn.

wereld, world, earth, men,
people.

werf, wharf, yard.

werk, work, labor, work-
manship, pain, trouble.

werp-, cast, throw, fling.

werv-, enlist, enroll, recruit.

wesp, wasp.

we(e)t-, know.

wet, law, decree, ordinance,
act, statute, rule.

we(e)v-, weave.

we{e)z-, zfy, be.

wied; weed, pull up.

wieg, cradle.

wiek, wing, arm, sailbeam.

wiel, wheel.

383

icier, sea-weed.

wierook, incense.

wifd, wide, large, broad,
spacious, ample, far, re-
mote.

wijf, woman, wife (dispa-
raging).

wijk, quarter, parish — refuge,
shelter.

tcijl, while, short time.

wijn, wine.

wys, (subst.) manner, way,
rate, method, fashion —
run, tune, melody— (adj.)
wise, prudent, versed, ex-
pert, clever.

tcjjt-j impute, charge with.

wijz-, show, direct, point out,
teach.

wiKkel-, wrap (up), enfold,
involve.

wild, wild, savage, fierce,
uncivilized, uncultivated,
desert rash, hairbrained.

will-, will, be willing, please,
have a mind, intend, design.

windy wind, fart, fizzle —
bragging.

wind*, wind, hoist, pull up.

tcinkel, shop, magazine.

winn-, gain, get profit, win,
obtain, acquire, conquer —
beset— reap, earn, gather.

wis, certain, sure.

wiss-, wipe.

wissel-, change, alternate,
barter, shift.

wissel, (subst.) change, ex-
change, bill of exchange.

wit, white.

woede, passion, rage, fury.

woeker, usury, interest

woel-, woold, wrap, wind,
root or dig up, be restless,
move, stir, flutter, strug-
gle, bustle, crowd.

woest, wild, disordered, dis-
solute, barbarous, desert,
waste, desolate, untilled,
irregular.

wol, wool.

wolf, wolf.

wdUe, cloud, mist.

wond, wound, hurt, injury-
grief.

wonder, wonder, miracle,
marvel, prodigy.

i0o(o)n-, dwell, five, abide,
reside, lodge.

woord, word, term, talk,
speech, promise, command-
ment, order, decree.

ward-, become, grow, turn,
go, be, prove.

tvorg-, strangle, stifle.

worst, sausage, pudding.

worstd-, wrestle, struggle.

wortel, root— -carrot— origin,
beginning.

woud, forest, wood.

wrak, (adj .) unsound, rotten —
(subst.) wreck.

wrong, sour, tart, sharp, un-
ripe.

wrat, wort.

wreed, cruel, unfeeling, hard.

wre{e)k', revenge, avenge,
vindicate.

wrevel, grimness, peevish-
ness.

334

wrjjv-, rub, grind.
wring-, to wring,

squeeze,
mod-, root y dig np.

press,

zaad, seed, lineage, issue,

offspring.
zaag, saw.
zaai-, sow.
zaak, thing, matter, affair,

business, concern, case,

cause.
zcuU, hall, room, parlour.
zacht, soft, gentle, mild, easy,

smooth.
zadd, saddle.

zak, sack, bag, pocket, fob.
zakk-, sink down, fall.
zalf, salve, unguent, oint-
ment.
zalig, blissfuli, saved.
ztdm, salmon.
zamel', assemble.
zand, sand, dust.
zai, satiated, drunk— weary,

tired.
zeden, plur. manner, morals,

customs.
zee, see, ocean.
zeef, sieve.
zeep, soap.

zeer, (adj.) sore (adv. very).
zege, victory, triumph.
zegd, seal, stamp.
zegg-, say, tell, speak, utter —

mean.
zeil, sail.
zeis, scythe.

zelcer, certain, sure, secure,
safe.

zdf, self.

zemd, bran.

zend-, send, emit, dispatch,
depute.

zeng-, singe, scorch.

zenuw, sinew, nerve.

zerk, tombstone.

zett-, put, set, lay, put
down.

zeur-, bother, bawl, be te-
dious.

zie-, see, look, observe, find.

zied-, seethe, boil.

ziek, sick, ill.

zid, soul, mind, spirit, life,
individual.

zier, whit, atom.

zift-, sift — criticize, cavil.

zij(de}> \ side, part, page—
*, silk.

zjjg-, sink.

ziU, saltish, briny.

zin, sense, opinion, meaning,
judgment, mind, fancy,
thought, intention— sen-
tence.

zmk-, sink, founder, go to
ground.

zitt'y sit, be fit.

zoefc, sod, green turf.

zoek-, seek, look for, be in
search of.

zod, sultry.

zoen \ atonement-^ 2 , kiss.

zod, sweet, agreeable, plea-
sant—obedient.

zdder, garret, loft, ceiling.

zomer, summer.

335

ton, sun.

zonde, sin, transgression.

zo{o)g-, snckle.

zool, sole, foot.

zoom, hem, edge, skirt.

200ft, son.

zorg, care, concern, solicitude,
anxiety, sorrow.

zot, foolish, silly.

zout, salt.

zucht-y sigh, groan.

zuid, south.

zut^-, suck, snckle.

zuU, column, pillar, sup-
port

zuinig, sparing, frugal.

zuip-, drink (immoderately).

zwver, sheer, pure, unmixed
— chaste.

2tufer, sister.

zuur, sour.

zwaai; swing.

ztvaar, heavy.

ztoaard, sword.

zwager, brother in law.

zwak, weak, feeble, faint,
infirm, pliant, flexible.

zwanger (being) with child, in
the family way,' pregnant
—full.

zwart, black, swarthy, dark,
gloomy — heinous.

zwavd, brimstone.

zweem, likeness— tinge.

zweep, whip.

zwe(e)r- *, swear— *, suppu-
rate, ulcerate.

zwtety sweat, perspiration.

zweU-y swell.

zwemtn-, swim.

zw&ttn f swarm.

zwerv', rove, roam, wander,
ramble.

zwe{e)o^ hover, flutter.

zurier, finery, grace, manner.

zwijg- y be silent.

zwipn-, faint, swoon.

zwijn, hog, swine, pig.

ADDENDA CORRIGENDA.

Page 10 line 2 in at. of u a t read vat.

Page 10 line 12 in st. of n a u o read n a n e.

Page 41. The first sentence of IV Some rules for spelling
is to be read as follows: Open sounds followed by more
than one consonant and open sounds in the kut (or single)
syllable of a word are always etc.

Page 56 line 7 in st. of conservation read: conversation.

Page 102 line 11 erase the word as:.

Page 115 in the note at the bottom in stead of the word
and read: than.

Page lip at the head in st. of treasure read: treasury.

Page 215 line 3 and 4 erase the words : see our article etc.

Page 288 7° at the end in st. of fathey read : father.

Page 293 line 6 from below in st. of mtensiles read:
utensils.

I-.