Skip to main content

Full text of "English-Garo dictionary"

See other formats


BliHIi 


bai 


1 


'■•■'■ 


mm 


iiffel 


HB&'-v-yiil 


ENGLISH-GARO   DICTIONARY 


BT 


MEMBERS  OP  THE  GARO  MISSION 


OP  THE 


AMERICAN  BAPTIST  MISSIONARY  UNION 


TUEA,  ASSAM. 


Published  by  the  Garo  Mission,  American  Baptist 
Missionary  Union, 


SHILLONG: 

PINTED  AT  THE  ASSAM  SECRETARIAT  PRINTING  OFFICE. 

1905. 
Price  Eight  Pence,']  [Price  Seven  Annas, 


Agents  for  the  sal*  of  Books  published  by  th«  Assam   Administration. 


Agents  In  India 
(i)  Messrs.  Thicker,  Spink  Si  Co.,  Calcutta. 


\V.  Newman  A;  Co.,  Calcutta. 
(;,)  Me    tl.  S.  K.  L^:  ata. 


Agents  in  England. 


(i)  Mr.    F.   Arnold.   41    and  43,    Maddox   Street, 
Bond  Street,  W.,  London. 

{1)  Messrs.    Constable   S:   Co.,    iG,  James   Street, 
May  Market,  London. 

(3)  Messrs.    Kegan     Paul,    Trench.     Triibner    & 
Co.,  Charing  Cross  Road,  \V.  C,  London. 

4)  Mr.  B.  Quaritch,  15,  Piccadilly,  W.,  London. 

Agents  on  the  Continent  of  Europe. 

(3)  M.  Katl  Hierbcmann,  Leipzig 


5.    King   &   Son,    1,  Bridge 
Street,  Westminsftsr,  S.  W.,  London. 

I '.lack  well,   50  and  51,    Broad 

I 

.htoo  Bell  Si  Co.,  Cambridge. 

K  ng  Si  Co.,  65,  Coinhill, 
l.i 


(l)  MM.    Iriedlandcr   and  Sohn,  1 1,  Carlstrassc, 
Bc.lin. 


[»)  M.Otto   I Iarras*owitz,  Leipzig. 

(5)  MartinusNijhofl,  The  Hague 


(4)  M.    Eroot     l.croux,     36.   Kue    BonaparU, 


SU1LL 
tilXlMD  MX  I.  HILL,  FIE  I  xUlM.. 


PREFACE. 


HTHIS  Dictionary  was  prepared  and  published  to  meet 
an  immediate  demand  in  Garo  School  work,  caused 
by  substituting  English  text-books  in  place  of  the 
Bengali  books  formerly  used,  in  the  higher  branches 
of  study.  Its  preparation  required  haste,  amidst  the 
pressure  of  many  other  important  duties.  I  therefore 
requested  Modhunath  Momin  to  draft  definitions,  in 
addition  to  his  duties  as  teacher  in  the  station  school. 
This  draft  was  corrected,  modified  and  generally  revised 
by  Miss  Ella  C.  Bond  and  myself  with  Modhunath. 
The  pronunciation,  introduction,  and  general  editing 
have  fallen  to  me.  In  the  preparation  of  manuscript 
and  reading  of  proofs,  however,  I  have  had  the  help  of 
Miss  Bond  and  Modhunath,  also  some  help  from  Jon- 
sing  Marak  and  Jobang  Marak. 

It  was  printed  by  the  Assam  Government  at  the 
Secretariat  Press  in  Shillong,  where  no  one  knew  the 
language.  But  we  hope  to  find  it  fairly  well  adapted 
to  the  purpose  for  which  it  was  prepared,  namely,  that 
of  furnishing  the  pronunciations  and  Garo  definitions 
of  the  more  common  English  word 

Tura,  M.  C.  MASON, 

November  1904. 


'  c  - . . 


Skisoani. 

Englishko  poraina  sikgiparangna  ia  krtap  dakchak- 
beani  ong'gen  ine  anga  ka'donga.  Indiba  ia  kitapko 
jakkalna  ia  skisoaniko  namedake  skina  nangohongmota. 
Aro  maikai  katarangko  namedake  aganna  maira ; 
chong'motan  maikai  na'simang  uina  gita  tale  mingatna 
mana  iako  skichengbo. 

GAM'ATANI. 

English  katarangko  nikarion  mingatna  maivjawa. 
Uni  gimin  ia  Dictionaryo  kataprakni  ja'mano  parenthe- 
sisni  ning  o  uko  mingatna  ua  kataprakko  setaiaha.  Uni 
gimin  katani  gam/ako  uina  skode  parenthesisni  ningo 
segiminko  nibo. 

Je  katao  silebel  ge'sana  bate  donga,  silebel  ge'sanko 
rakkale  mingatna  nanga,  aro  basakoba  silebel  ge'gniko 
rakkale  mingatna  nanga.  Mai  silebelko  rakatna  nanga, 
uko  ia  chin  '  chi  mesokronga,  chong'motan  silebelni 
ja'mano  ua  chinko  nikode  ua  silebelko  rakatbo.  Ia  gita 
do-ka',  gi-bok',  doka  katao  A'«ko  rakata,  aro  gibok  katao 
bokko  rakata.  Uandake  je  silebelni  ja'mano  ia  '  chinko 
nika,  ua  silebelko  rakatbo.  Ua  chinko  accent  (ak-sgnt) 
minga.  Aro  silebelprakko  uisrangna  gita  ua  chin  dong- 
jaode  silebelrangni  gisepo  ia  chin  -  ko  donronga. 
Skanggipa  katako  nibo,  A-ban'dun,  silebel  gcgitam ;  a 
silebel  sa,  ban  silebel  sa,  aro  dun  silebel  sa,arojatohigipa 
ban  ko  rakatna  nanga. 

Aro  ua  oikorrang  maikai  gam'na  nanga  mesokani 
chinrang  gnang,  ua  chinrangko  gisiko  donsrangbo.  Ua 
gam'arangko  iano  mesoka. 

a  ni  ganra  bebe  aro  de  ni  e  gita  gam'a. 
a  ni  gam'a  a  gita  ong'a,   indiba  on'titi  kan'dikata ; 
iano  accent  dongja. 

a  ni  gam'a  A'chikni  a  gita  ong'a. 
a  ni  ganra  a  gita  ong'a,  indiba  on'titi  kan'dikata ; 
ianoba  accent  dongja. 


ft  ni  ganra  Englishko  Skichcngani  jak  brio  gnigipa 

A  ni  gam'a  a  ni  g  indiba  una  hate  rebate 

gam  :  mo  r  dongrpnga,  uni 

uko  on'titi  din 
a  m'  gam  a  bang  j  mej  on  fcitisan  a  ko  gam'ataibo. 
\  ohiki  i  i  gita  ong  a. 

indiba on'titi  kandikata; 
iano  aooent  doi 

c  ni  gam  a  A  ohil  fca  gam'a. 

ma  o  ni  gam'a  gita,  indiba  una  bate  robata 
HO  uni  jama       ,  in  on  titi  dingtangata. 

e  ni  gan  tbej  on  titiaan  e  ko  gam'ataibo. 

i  ni  .  ohikni  ai  gita. 

i  ni  gam'a  I  {  a,  indiba  on'titi  kan'dikata. 

I   ni  gam'a  j\  i  gam'a.' 

0  ni  garni  A'ohiknj  Bkanggipa  o  gita,  doo  ba  too 

gam  a  ugil 
o:  gita  ong'a,  indiba  adita  kandik- 

:;  a. 

6  ni  gam'a  I  r>  gita  gam'a. 

6  ni  L'ohikni  a  gita  ong  a,  indiba  una  bate 
kan  di 

0  ni  ta  gam'a. 

Q  qJ  m'a,  indiba  una  bate 
on  t:- 

\  ohi  oi  u  gita,  Indiba  robata,  aro  en*- 

:ii  w  kan  :::i  on?  a. 

pa  mi  »okna  nanga. 

araao- 

san 

' 

OU  :•  iia- 


Da-o  maitai  na'simang  iako  rim^rati^na  man'srcn.  1a 
gam  arangko  jakkall  o,  aro  sHgipa  ranta  kaatna  nanga. 

a=ale,  bate,  la  bour,  chaos,  chamber, 
arsenate,  del  i-cate,  cha-ot'ic,  sal'u-ta-ry. 
a—arm,  far,  faTHer,  all,  art. 
&=ask,  grass,  a-bout,  A-meri-ca,  so'fa. 
a==am,  fat,  hat,  rat,  at-tack'. 
a=care,  share,  parent,  corn-pare'. 
a=fi'iu.l,  mad'cim,  hus'b'/nd. 
€=eve,  mete,  se-rene',  here. 
e=so-ci'e-ty,  e-pit'o-me. 

g=end,  met,  shed,  tent,  them. 

e=her,  herd,  jerk,- verb,  term,  ferm. 

e=pmdence,  nov'el,  recent. 

I=Ice,  time,  bind,  five,  like,  mind. 

i=i-dea,  tri-bu'nal. 

i=ill,  pin,  dish,  fish,  grit,  hit,  lift. 

o=old,  note,  bold,  over,  rope,  both. 

o=o-bey,  to-bac'co. 

6=6rb,  lord,  order,  ab-hcr'. 

6=6x,  on,  not,  drop,  plod,  hog,  top,  hop. 

u=Qse,  pure,  mute,  tune,  duty. 

u=u-nite',   ac'tu-atc. 

R»rp.de,  rr.'mor,  in-tiT.de- 

U=fllll.    p?t,  p^sh,  p^39. 

u=up,  us,  tub,  bud,  hunt,  hut. 
y-pit'y,  in'ju-ry,  daily,  ba'by. 
oi-oil,  boil,  soil,  coin,  void,  join, 
ou-our,  sour,  noun,  loud. 

l«6Sss.*s?B£Sl5raSBJfa 

ia  katarango  gama  gita. 


Tn  eanrani  on<ra,  Tne,  Tncn,  xny,  wiin,   faiHer,  ia 

katarango  ga. 

Parts  of  speech. 

Parentheaiani  ja'mano  maiba  oikorko  seronca;  ia 
pita,?/,  ba  ad.  (Jarangni  mangsonga,  katani  rokomko 
mesoka,  ohong*motan  ua  kata  noun  onga,  ba  verb  ong  a, 
ba  gipin  gipin  jeba  ong'chong  uko  mesoka.  Aro  kata 
gimiknipaJ  ia  ohimangho  seaiaha;  aro  ua  chinrangni 
orto  iarang. 

a.=adjective. 
adv.  —adverb. 
ar^.=article. 
co».=conjunction. 
int.= interjection. 

w.=noun. 
/?ar£.=participle. 

pi\  = pronoun. 
prep.--  preposition. 

t7.=vcrl). 

Iarangko  gisiktango  donna  nanga.  Maina  basakoba 
kata  apsan  ongoba  uni  orto  apsan  ong  jawa.  Fly  noun 
ong  ode  uni  orto  tampi  ;  p<  rb  ong"ode  uni  orto  bila. 
Bear  noun  ong  ode  uni  orto  mapil ;  indiba  verb  ong  ode 
uni  orto ba'a  ba  kea ba ehakekika.  Saw  noun  ongode 
uni  orto  horat ;  verb  ongode  uni  orto nikaha,  ba  koratchi 
raa. 

Bang  en  kata  orto  dingtang  dingtang,  aro  bang'en 
kata  verb  aro  noun  ong  B  .  la  gita,  Act  v.  Daka  ;  noun 
ongode  uni  orto  dakani  onga.  Aro  uandake  adita 
bang  a  kataon]  9  .■/ orto ko sea.  jamanosa, 

n.  ted  sakoba   aikgen.     I  qoii   ua   kata    nounba 

ong  a  iii«-  nili  i ;  aro  nottnni  ortoko  sajaoba,  rerbni  ortoko 
agandap  «!••  Qounni  ortoko  uii  Larang  gita. 

iiia,  //.  mitchi.ini, 
tima,  mania,  n.  knatimani,  maniam. 

Love,  v.  Ka'saa,  n.  ka"5aan> 

lie,  v.  Tol'a,  n.  tolani. 


Basakoba  verbni  biding  ong'oba  ni  ong'jawa ;  ia  gita 
guide,  v.  dila,  n.  dilgipa. 

Suffixes. 

Aro  katani  ortoko  mesokmano  na'simang  Ibasakoba 
basakoba  katani  tong'rangko  nikgen  ;  ia  gita,  -ment, 
-or,  -tion,  -ance,  -al,  -ant,  -exit.  Ia  katani  tong'- 
rangko sitffixY&ng  minga.  Ia  katani  tong'rang  ding- 
tango  donge  orto  dongjaoba,  gipin  katani  boirkamachi 
sedapode  ua  katako  dingtangata  ;  la  gita.  Acknowledge, 
v.  ku  rackaka  ;  -ment,  n.  ko  sedapode  Acknowledgment 
onggen  ;  aro  uni  orto  kuracbakani. 

Adhere,  v.  magapa ;  -ence,  n.  sedapode  adherence 
ong'gen ;  aro  uni  orto  ma'gapani  ong'gen.  Uandake 
sedapani  tong'  bang'en  onga.  Katako  mesoktokaha 
uandake  ong'ja,  ontitisan  seaiaba.  Mai  tong'  ua  katao 
sedapna  mana,  uko  mesokna,  ua  katani  tong'rangko 
gisimbatgipa  oikorrangchi  mitamko  see  donaba. 

Sedapna  man'gipa  tong'rang  mitamko  iano  sea. 
Uarangko  aro  uarangni  ortorangko  namedake  skibo. 
-able,  -ible,  -ble,  -ile.  Iarangni  orto  ama,  kraa ;  ia 
gita,  drink  ringa ;  drinkable,  uko  ringna  ama,  ringna 
kraa,  ba  ringna  nama.  Endure,  cbakcbika,  endurable 
uko  cbakchikna  ama. 

-ance,  -ancy,  -acy,  -cy>  -ence,  -hood,  -ion, 
-ment,  -ness,  -tion,  -sion,  4on,  ia  pilakni  orto 
■ni ;  dakani  ba  ong'ani. 

-ed,  -d ;  iarang  past  tenseko  mesoka. 

-er,  »ar,  -or  ;  iaragni  orto  gipa,  ba  dakgipa. 

-ful,  -OUS,  -some  ;  iarangni  orto  gapgimin  ;  hopeful, 
dangerous. 

-fy,  -ise>  -ize  ;  iarang  -at-;  dakata,  ong'ata. 

'ish,  -y  ;  on'titi  gnang,  ba  gita. 

-kin,  chongipa.  -less,  gri,  dongja.  -like,  °ly,  gita. 
*most,  batgipa. 

Iarangna  agre  bang'enga,  indiba  iarang  jakkalbat* 
giparang  ong'a. 


Prefixes. 

Suffixrancrko  Icatani  bon'k miaosa  seronga.  Indiba 
katani  mikkango  doncrgipa  toagrang  banga.  Pilak- 
kon  sena  man  ja,  indiba  mitamko  jakkalrongbea ;  aro 
gimikko ia obidhano  seto;na  manja.  Uni  gimin 
iarangko  oamedake  skibo.  Kata  Liimikko  nikjaode  aro 
a'baobengao  ia  tong'ni  tong'sako  sea  gnangode,  indide 
uni  1)  ingkiko  gipin  kata  gita  am  bo  ;  iandake. 

Unapt  iako  nikjaode  aptni  ortoko  ambo,  unon 
itnaptni  ortoko  uiizen  ;  maiaa  unm  orto  ja,  gija  ba  ong- 
ja  ;  uandakc  unaptm  ortokragija,  ongninggija  onga  ine 
uigen. 

Inja'mano  prefix  mitamrangni  ortorangko  meEoka. 

Ante-=skang. 

Dis-=dingtang,  -oni,  -ja. 

Ex-~=-  oni. 

Mis-  -guala,  manija. 

Over-,  super-=kosak,  bata,  agre. 

Pre-=skang,  -so. 

Re-=-tai,  ba-piTe. 

Sub-=ka'mao,  ning'o,  ja'mano;  aro  subter-,  sue-, 
suf-,  sug-,  sup-,  sur-,  sus-,  iarangba  sub  gita  onga. 

Un-=gri,  -jd,  gija,  kosako  mesokaha  gita;  indiba 
terboseeo  de,  oa  rerbnidakako  bikpilatronga ;  ia  gita, 
untir,  unload.  Tiem  ortbkaa,  Untieni  orto  enga;  luad* 
ni  orto gatata,  unloadni  orto  gatgimin  balko  raona. 

Iako  oibo.  Na'sixnang  preffixko  rae  katao  donsona 
tnan'jawa  ;  maina  uandake  dakode  gualbenaba  donga. 
Prefftxrangko  donsotokaba,  nammang  dongiminkosa 
skina  nanga.  ]ano  gualgniko  uina  maira  ;  clis  aro  ww, 
ming  gnini  orto  fa  onga  ong"ade,  indiba  dislike  aro 
unliimi  orto  dingtaogba;  diiliAem  orto  namnikja;  un* 
Ukeux  orto  gda  onyja. 


Irregular  Verbs. 

Verbo-ed  ba-d  sedapode  past  tenscko  mesokronga, 
indiba  mitam  verbrang  dingtang  katachi  past  tenseko 
mesoka ;  ia  gita,  See,  nika ;  saw,  nikaha  ;  have  seen, 
nikmanaha.  Do,  daka;  did  dak  alia ;  have  done, 
dakmanaha.  Uaudakgipa  verbrangni  ja'mano  past 
tenserangkoseronagha  ;  aro  capital  lcttcrrangchisa  seaha  ; 
ia  gita,  Abide  v.  abode,  abiding.  Abide,  dongkama  ; 
abode,  dongkamaha ;  Abiding,  dongkamenga. 

M.  C.  MASON, 


ENGLISH-GARO  DICTIONARY. 


A  (a),  art.  Sa,  ge*8a,  sanko  me- 
sokgipa. 

Abandon  (a-ban'dun),  v.  Wat- 
gala,  -or,  n.  -ment,  *. 

Abase  (a-las'),  v.  Onata,  chon- 
ata.  -ment,  ». 

Abate  (a-bat'),  v.  Koraiata, 
chonata.    -ment,  n. 

Abdomen  (ab-do'-men),  n.  Ok, 
okste. 

Abhor  (ab-hor/),  v.  Mitobia. 
-rence,  n. 

Abide  (a-bkT),  v.  abode,  abid- 
ing,   Dongkama. 

Ability  (a-blll-ty),  h.  Bil, 
changani. 

Able  (a'  b'l),  a.  Ama,  bilgnang. 

Abode  (a-bod'),  %.  Dongram. 

Abound  (a-bound'),  v.  Bang- 
bee  ong'a. 

About  (a-bouf  ),  adv.  Samtang- 
tangchi,  sepango  ;  gimin  ; 
mang. 

Above  (a-buV),  adv.  Kosak. 

Abrupt  (Sb-rfipt'),  adv.  Ba*tong- 
gimin  ;  chasronggipa  dare, 
a'kuang.  -ion,  n. 

Abscess    (ab'-ses),  n.  Bisi  mina. 

Absence  (iib'sens),  n.  Donggi- 
jani. 

Absent    (ab'sent),  a.  Dongja. 

Absorb  ^absorb'),  v.  Minoka, 
chipa. 

Abstain  (ab-slan'),  v.  Maibao- 
niko  a'tangko  rakia. 

Absurd  (ab-serd'),  a.  Oag'iia 
kragija,  ong'togija,  ongna 
amgija.  -ity,  ». 


Abundance      (A-bun'dans),     n. 

Chu'ongURtllga, 
Abundant      (a-b&n'dant),     a. 

Bang-a,  namen,  chu'onga. 
Abuse  (a-buz'),  y.  Saia,  namgi- 

ja  daka. 
Accent    (ak'-sent),     n.   Silebilo 

KuTangko  rakatani. 
Accept  (ak-sepf),     ?•.  Ra-ehaka. 

-ably,  adv.  ability,  n.  -ance, 

».  -ation,  /?. 
Accident  (ak'sl-dent),  «.    Uiso- 

gijani  a-sel.  -al,  a. 
Accommodate       (ak-kom'-mo- 
dat),  v.  Kraata,    meliata,  naru- 

nikata.  ion,  n. 
Accompany     (ak-kiim'-pa-ny), 

v.  Baksa  re'paa,  r«*chapa. 
Accomplish  (Sk-kSm'-plisb),  v. 

Chir.-okata.   -ment,  n. 
Accord     (Sk-koid'),     v.   Melia, 

meliata,  ka'moBggrika.  m.  ska- 
tang,  -ance,  a.  -ant,  a. 

Account  (ak-kount  ),  v.  Chaua, 
chane  on'a. -ability,  n.  -ant, 
n. 

Accumulate  (ak-ku'-mu-laO,  v. 

Chimonga,       dandaka,     man - 

dapai  -or,  n.  -ion,  a.  -ive,  a. 

Accurate   (ik'-ku-rat),   a.  Tik, 

guala  gri. 
Accuse  Tik-ku/.'),  >\    L'ota,  mat- 
nanga.  -ation,  n. 

Accustom       (ak-kus  -turn),       v. 

Kama  ong'ata. 
Ache  (ak),  p.  Bal,  saknaa,  n. 
Achieve       (a-cliev'),    v.    Daka, 

cha'aokata,  -ment,  a. 
Acid  (as  -id),   a.    Meaeng,    me- 

lenggipa  sam.  -ity, ». 


ENGLISH   GARO    DK   I  tOI  LEY. 


Acknowledge  ),     v. 

Ki  -nient,  ». 

Acquaint     ik-kwanf 

-ana 
Acquire   (Sk-kwlr  ). 

-nier. 
Acquit    (;ik-k\\it),    v.   I) 

,::i,   \V:iI:i. 

Acre    [§  -kSr)     n,    Ekar,  bigba 

Across    4-1  .  ii  il- 

ti  ;     battODga  ;     dun]' 

daml  i  nga. 
Act  I  akftj  ka*a.  -or,  n. 

-ivss,  n.  -ion.  n. 
Act    (fikl  ,   n.    Dakaoij   ka'ani, 

min. 
Active  (Sk  -tn  I,  «.    Bimcbipa, 

-  ' 
Actual    (ak  -in—  ),    a,  I  1 

.  hebeD.  -ty,  //. 
Acu:  -  mata. 

Adapt      |  M.li;it:i. 

-     j      .  -ation.    . 
Add  (Sd),   c   Chandima,   i 

ata.  -ition. 
Addict   (&d-dikt '),  v.  Daki 

ata. 
Address  ( ..l-.li ••'  Tikana, 

>ani. 
Address  V^»n- 

l  i  >ka,  agana,  bi*a. 

Adept  (.i-d<"i't  ),    a.  Cbanggipa, 
ipa. 

Adequate  !  -  -•  . .. 

Adh. : 

-enci . 
Adhesive 

Adhesion  :,if,-_ 

Adjacent 


Adjective  (fiJ  -jrk-tiv)  a.  Noun- 

ni    rokom  ba   goofco  mesok- 

in  pa. 
Adjourn  (&d-jera')j  ''■  Dondika, 

dontonga.  -ment,  n. 
Adjure  Sd-jur'),  9.  Mikcb<  lata, 
Adjust  cid-ju-t),    r.    Nanata, 

tariata,  tilt  oug'ata.  -ment,  n. 
Adjutant  (Sd'-ju-tant),  n.  Hal- 

gila   do'o  ;  d  il'batgipafco  dak- 

chakgipa  Bipaini  pamong. 
Administer   (Sd-min'-ia  t  ■ 

Maiba  kamko  dakata.  -trator, 

n.  -tration,  n. 
Admire     (Sd-rmr'),    p.    Nito- 

n  ka.  -ation,  ».  -ably,  adv. 
Admit     (r.-i-mit '),    /•.    Napafa, 

oapna       on*a  ;      ktrracbaka. 

-tance,  «. 
Admission     (8d-misb'-fciii),    n. 

Napatani,  napna  ou*ani. 
Admonish      (Sd-inSn'-ish),     v. 

Ku'sik;   manenge   skia,    mik- 

rak  ita.  -tion,  n. 
Adopt    (a-dSpt'J    v.    Ra*obak*> 

:  i.  -ion,  //. 
Adore  (a-dor7)  r.  Olakibea,  ka  - 

Bab  :i,  maode  ra*b  ta.  -ation,  n. 
Adorn    (a-dorn'),    *.    Oirdape 

nitoata,  kraata.  -ment,  n. 
Adrift   (a-drift'),   adv.  a.  Ka- 

rarooni  gitchoa,  balboa. 
Adult    (a-dulf),    a.    Brigirnm, 

l.ilsi  cbtTBokgimin. 
Adulterate    (A-doT»t6r-a] 

Brine  aamgija  dakata.  -ion,//. 
Adulterer     (ft-d  ». 

Til-,  kgipa 
Adulteress    (a-dttl'-tGr-ea),    n. 

Til*<  kgipa  me*ch  k. 
Adultery  (a-dfil'tAr-y),  n.  TiN 

•  L.i.ii. 

Advance  (Sd-vani  },  v.  M  h 
cbi  re'atij  ohaata,  dakebakata  ; 
mikangohi      re*a,      dmioroa, 
aambatroroa.  -m'-nt,  //. 


ENCLISIl-GAUO   UK  HON  \  R1 


Advantage    (ad-van  -taj),     n. 

Man'dapani,  maa'kalani,  -ous, 

a. 

Adventure      (ad-ven'-tur),    ■». 

OngTonggija     dakani,     ken- 

:iiii  gnaogk  i  dakani. 
Adverb    (ad'-v§rb),    ».    Verb, 

adjective    ba    adverbko  dak- 

cbakgipa. 
Adverse    (ad'-v6rs),    a.   flham- 

penggipa,  duk  on'gipa,  skako 

cbampenggipa. 
Adversary    (ad'-ver-sa-ry),    ?<• 

Bobilj  unampeng 
Adversity     (ad-ver'-sl-ty),     n. 

Grimaani  duk. 
Advertise  (ad'-ver-tiz),  v.  Pil- 

akna       uiata,      aganprakata. 

-m^nt,  n. 
Advice     (ad-vis7),     n.     Skiani, 

patiani. 
Advise  (ad- Viz'),  v.   Skin,  pi  tin, 

mikrakata,  uiata.  -ability,  ti. 
Advocate  (ad'-vo-kat),       n. 

Cbakgipa,  eliake  agangipa.    v. 

-ion,  n. 
Adze  (adz),  n.  Babila,  bol  Bol'ani. 
Afar  (a-far '),  ale.  Ghel'ao. 
Affair    faf-far'),    »•     On&-ani, 

kam. 
Affect  (af-fekf),   v.   Dingtang- 

ata.  -ation,  ». 
Affection       (af-fek'-shun),     n. 

Ka'aaani,  gisik  aangani.  -ate, 

a. 
Affirm  (af-ferm'),  v.   Bebe  ine 

agana.  -ation,  n. 
Affix    (af-fik  '),    v.   (af'-fiks)   v. 

Onxlaia,    riicbua,  bon'kamao 

on'dapa,  nangrimatdaj  a. 

-ture,  n. 
Afflict    (af-flikt'),  v.  Duk  on-a, 

duk  on'cbaa.  -ion,  n. 
Afford  (ftf-iord'),  v.  On*a,  on'na 

bil  goang. 


Afloat  .    .-.</>.  (i  i. 

1  oa. 
Afraid  (a-frad'),       B 
After  Ja'raano. 

Afternoon  -  I 

i  itcbi  pak-a,    at 
barn. 

Afterward      I      i  werd),  adv. 
.la  mano,  imja'inano. 


Again  (a-gen  ). 

piTtaie,  aro  changpa. 
Against  x  ing- 

ting^a,  nangebaka,  nangebapa, 

mikkangebak  i,        matnanga, 

champeng  i. 
Age    (aj),  mi     bilsi  ; 

bang'a    bilsirangni 

cbasong,  bilsi  bang'gipa.  -d,  a. 
Agency   (a'-j#n-sy),  n.    Ejentni 

kam, 
Agent  (a'-jent),  n.    Sakgipinna 

kamko  dakgipa. 
Aggress    (ag-gree  Cbil- 

cbenga,  pe'cb  i 
Aggressive     (ag-gres'-siv),    a. 

Chilcbebg  p  >'< 

Agile  (a'-j  :        .    B  chrokgipa, 

gong'rakgipa. 
Agility     0  -jfl-i-ty),    r?.     Ta-- 

rai  mi  kani. 

Agitate    (aj'-wat),   v.    M 

tom'tomgija  dakata.  -ion,    ». 

-or,  n. 
Agnostic 

Brai  \k> 

Ago  la-go  ),  a  fimin, 

batanggimio  Bomoi. 
Agony  (Sg'-o-D]        .   Bi  'en  ba 

gisikni  saknaa. 
Agree    ( 

ko*<  -;1-  ku'racb 

Agreeable 

Name  n  katani,  h 

-ablj  • 


i .Ni.LISII-GARO    DICTIONARY. 


Agreement     (a-grf'-mSot),   n. 

Ka'raohakgrik  mi. 
Aground  (A-ground*),  adv.  A*ao 

nangtinga. 
Ague  (a'-gu),   v.   Bawaka  sua, 

Bto'fl  be*eo  til'til  ■  b  ui. 
Aid  (ad),  r,  Dakchaka,  n. 
Ail  S    ..  Baku  iko  maira. 

-ni'  nt,  11. 
Aim    (am),  r.    Mangsonga,  ni- 

pavn  ka*a,  «. 
Air  ar),  a.  Bat,  a*pa1  baragbang  ; 

iritui  bu]  ;  mikim. 
Aisle    (II),    a.    (liljao  cnmtang- 

tang   uongchakani  riling  gi- 

■epni  ran. a. 

Ajar   (a-Jar'J,   adv.   Samsa  oa, 

ok*'! 

Alarm  (a-larm'),  v.  Kenata, 
k  inaniko  aiata,  -ist,     , 

Alas  (a-laa*),  int.  Himanga', 
•kin  ani  kita. 

Alcohol     (al'-ko-liol),     v.    C'huiii 

ja*pang,  elm  ma'aa. 

Alike  (,a-!ik),  a.  adc.    GFita,  aj) 

Ban. 
Alive  (a-ll**),  a.   Tangenggipa 

iaoggi  gnang. 
All  (61),  a.  Pilak  gimik. 
Alligator      ( d  -li-ga-tfir),      n 

Ariogga. 
Allow  (al-lon'),  v.  Oira,    ku'ra 

chakn.  -ance,  n. 
Alloy    (al-loi),   r.     Brino  gam 

chatako  kuMltiata,  n. 
Allure  (a!-!ur')(  r.    Kimala,    gi 

■QdcD  sal  a.  -m«"nt,  n. 
Ally   (nl-li),    v,    Naogrimata 

1>  ikrirra,  n. 

Almanac  («'»1  ma-n  fk\,  «.   Pest 

lika. 
Almighty  fAl-mlt'-y),  a.  Bflak 

befiua,  pibk  bilm  nokgipa. 

Alms  (iiin/)f  n.  Ka'aae  oti'ani. 
Aloft  (I  I'ft),  adv.  Clmao. 


Alone  (d-lon'),    a.    Susan,    Bak- 

san. 
Along  Ci-long'),  a/p.  pr.  Joljol. 
Aloud     (a-loud),    aa?0.      Rake, 

ganre. 
Already  (61-rSd'ry),  a*r.  Da-.»n 

in:  Ictiota,         ong'angrnanaha, 

dakmanaba  ;  da'oba. 
Also  (6l'ao),  adv.  Aro,  l>a,  aroba. 
Altar  (dl'-ttr),  ft.  Gancbi. 
Alter  (61'-t6r),  v.   Diugtangata. 

-ation,  ??. 
Alternate  (Ifl'-tfeMiat),  v.  Pala 

bodol  dakn,pala*  sree  daka.  a. 

«.  -ion,  a. 
Although  (61-TnO'j,  ccnj.  Oba. 
Altitude  ur-ti-:ud),  ».  Chaanr. 
Altogether        (ul-tu-geTH'er), 

adv.  D  iinsan. 
Alum  (XT-fin),  n.  Pitkin. 
Aluminium    (aT-u-nrin'-I-um^ , 

/'.  Si]  ma*aa. 
Always    (ol'-waz),    adv.    Pang- 

nan. 

Am   (am),  V.  WA.S,    BEES".  O  lg'a. 

Amaze  (a-maz'),   t>.    Aiao  inata 
dil'dil  ong*aia.  -ment,  n. 

Ambition       (am-bish'-un),      n 

Obana  >kani.  -ous,  a. 
Ambuscade     (um-bws-kad')      n 

Timani  biap. 
Ambush  (am -bush),  n.  Timani 

biap. 
Amiable  (a'-nri-a-b'l),  a.  Rasa 

na  kraa. 
Amid  (a-nud),  pr.  Jatchio. 
Amiss  (a -mis'),  a.  alv.  Namgija 

daka,  dot  daka. 

Ammunition  (am-mii-nisV-un), 
n.  Dakgrikani  gnli  barutrang. 
Among  (a-mung  ),  pr.  Gisep. 
Amount  (ft-mount'),  n.  Gimik. 

Ample  (am'-p'l),  a.  Chu'onga. 
Amplify    (am-pll-fy),  r.  Dah* 
ata. 


ENGLISH-GAKO  DICTIONARY. 


Amputate  (ftm'-pu-t&t), v.  15e- 

enni  bakko  rasota.  -ion,  n. 
Amuse  (a -muz'),  v.    Kusi  ong*- 

at-i.  -ment,  n. 
An  (an),  art.    Sako  mesoka. 
Analysis        la-nSl'-i-ata),       «. 

B;>krangko  dingtang  dingtang 

dake  mes  knii. 
Analyze  (an  -a-llz),  v.  Bakrang- 

ko   dingtang    dingtang   dake 

mesoka. 
Anarchy  (Sn'-aik-y),  ».  Golmal 

dakani,  rajani    k>  Biko    cliak- 

atani,  sason  gri  ong'ani. 
Ancestor  (an'-see-t&r),  n.  Ma*- 

gitcham,  pagitcbam. 
Anchor   (ang-ker),  n.  Siltin,  v. 
Ancient  (an'-shent),   a.  Skang 

chasongni. 
And  (and),  conj.  Aro. 
Anew  (a-nu'),  adv.  Pilv,  piKaie. 
Angel  (an'-jel),  n.  Salgini  sa'gre. 
Anger    (ang'-ger),     v.      Ka'o- 

nangani. 
Angle  (ang'-g'l),  n.  Krtik,  lain 

ge'gnini  ekgrikani. 
Angle  (ang-gT,  v  Milsi  pia.  r,  ». 
Angry  (ang'-gry),  a.  Ki'o  nanga, 

kao  nanga  gnang. 
Anguish    (ang'-gwisn),  n.  Sa- 

knabeani. 
Animal   (an'-i-mal),  n.    Janggi 

gnanggipa,  pi.  matrang. 
Animate    (an'-i-mat),  v.  Tang- 

ata,  an'saoata.  -ion,  n. 
Ankle  (ang'-k'l),  n.  Ja'mik,  ja#- 

gitok. 
Anklet  (ang'-klet),  n.  Ja'gitoko 

ganani,  fasrang. 
Annex      (an-neks'),     v.    Nang- 

dimatdapa.  -ation,  n. 
Anniversary    (an-ni-v6r/-aary)J 

n.  Bilsianti  soktaia  sal. 
Announce    (an-noun9'),   r.  Pa- 

rakata,  uiata.  -mcnt,  n. 


Annoy  (Sn-noi  \  v.  ^ajrengata, 
dongtogija  dakata,  -ance,  ». 

Annual  (Sn-u-al),  a.  IJiJsian- 
tini,  bilsiaani. 

Anoint  (4-noint'),  v.  To  rndapa, 

to  nongati. 

Another  (Sn-fiTH-ftr),  a.  Gipin, 

dingtang,  saktiipin. 
Answer    (&n'-e6r),    v.     Agan- 

chaka. 

Ant    (ant),  v.  Chibrira  ajesgjo 

pilakan. 

Antecedent  (Sn-te-sed  '~en\ 
Bkanggipa,  re'sogipa,  01 
gipa. 

Antelope  (Sn'-te-tep),  ».  Mat- 
rons. 

Antidote  (fm'-U-dGt),  n.  Bisiko 

gi  mat  gipa  Bam. 
Antipathy     (an-tap'-a-thjr),    «. 
Namnikgijani,  mitchiani. 

Antiquity    (rm-tik -wi-ty\    n. 

Skangni  sal  rang. 
Antler  (ant'-lOr),  ??.  Matchok 

grongni  bipek. 
Anvil  i&jp'-vil),  n.  Bilkam. 
Anxiety    (ang-zi'-c-ty),  It.    Ja- 

jrengani,  sink'ani. 
Anxious    (angk'-ahua),    a.    Ja- 

jrenggipa,  siutegipa. 
Any     (en'-y),    a.       Joba,    ma- 

mung. 
Apart  (ii-piirt'),  adv.  Dingtang, 

ma'eka. 
Apartment  (A-jpart'-nunt),    n. 

Kuturi,  ookdnng. 
Ape    (ftp),    n.    Huro    aro  11  git  a 

ki'me   grigipa    cbadenge    re*- 

gipa  makreni  jat  pilakkon  apo 

minga. 
Ape   (ap),  V.  Sninga. 
Apiece  (1  -pes r))  adv.  Sakantina, 

bakantina. 
Apostle  (a-po3/-s,l),  n.   "VVatata, 

sninggipa. 


I  K0LI8H-OAX0    DI4  TIOM  LET. 


Appall  (  i'P'v 

ita. 
Apparel   (Sp-pfa'-el),  «•    <:  u»- 

ding  (minding. 
Apparent  (Xp-pftr'-ent),  a.  Nik- 
Appeal  (Sp-pSl  )•  ;'-    Apil  ka'a, 
;i]i:im:i     bichal     ka'china 
hmola,       l>:i     dakchakako 

bis. 
Appear  Nikata, 

],  ir  I  -.nice.    . 

Appease     (Sp-pezOj    '•     r|'""'- 

tomata,  namnik  ita.  -ment,  n. 
Append  (ip-pcndO,  b.  On'dapa, 

aangdimata.  -age,  w 
Appetite  (Sp'-j 

on  ri.a  -k  int. 
Applaud  Mitele 

j  kpa  doka  b  i 
Applause    (8p-pldz ),   n.  Milel- 

ani,  chuatani. 
Apple  (Sp'-p'l),  n.  Bol  bite  ma'- 

Ba,  apple  bite. 
Apply  (ap-pli'J,  ''■  I)onn-  a'tang- 

ko  on'a,   -iance,  n.   -ication, 

Appoint  .    v.   Dona, 

i  b  ka'a.  -ment,  ». 
Approach    (ap-procb'),    n.  Sc- 

pangona  re'baa. 
Approve  (Sp-pr«v/)J  '".  Mikoba- 

1:1,  namnik  1,  ra'chaka.  -al,  n. 
April  (a'-pril),  ».  Bilsini  brigipa 

|a. 

Apron  (ft  -]"'i n   ba   i'-prfin),  n. 

1  gandapani  ba'ra. 

Apt    I  K:;ii.  dakamga, 

ong*naba   donga,    ongninga, 
le,  ?/. 
Aqueduct      (  k -we-dukt),      n. 

1 1 
Arab!  Gamna 

■  .  Dulni  ton 


Arch  (arob),  >/.  Koaakohi  gong- 
dole  i:k_;iiiiin. 
Architect  (ar'-kS-te*kO,  ».  Mai- 

dake  rikgen  uk  >  daksogipa. 
Ardent    (ar'-dSnl  >,    a,      Gbik 

ding'gipa,  an' 
Ardour  (ar'-de>),  a.  An'aaoani. 
Arduous  (ar  -dn-i  b),  a.    I  lakna 

ami  r  ja,  1  eng'ani,  rakani. 
Are  (ar),  p.  »u  1  I  mg*a. 

Area  (a'-re-fi),  n.   ArinJ   ning'o 

donggipa  biap  kakki  1. 
Argue  (iir'^rr,  p.   Jeg  ika,  j •••- 

pangko  in.  s  k  1.  -ni'"nt,  n. 
Arise   $-riz'),   v,  Chakuta,  ua- 

k  ita. 
tit),  n.  Oknani,    Arithmetic   (a-rith'-me-tik),  u. 

Obananiko  niaai. 
Ark    (ark),    n     Ring  nokma ; 

sinduk. 

Arm  (arm),  v.  .1  kpoi  g. 

Armour  (ar'-mfir),  «.  Cbam- 
p  n  jia  donda]  ani,  Bilni  gan- 
dapani. 

Armpit  larm'-pit),  n.  Ptrkkol. 

Arms    (aim/.),    n.     Silchidare- 

Army    (aV-nv|  .     .    Sipaini  ko- 

tok. 
Around   (aground'),  pr.     8am- 

tangtangebi,  dule. 
Arouse   (a-ronz'),  v.    De'meaaa, 

mikrak  ita. 
Arrange    (&r-itaj/),    v.    Tarie 

dona,  namedoke  dona.  -mCnt, 


Array   (&r-ra'),      <\    (landing 

ebinding  tariel  nitoata. 
Arrest     (Sr-reai  ),    v.      Him -a, 

ohampenga,  dondikata. 
Arrive    (ar-nv  '),    r.  Soka.  -al, 

71. 

Arrow   ( T  -n.\    \   lira. 

Art    (irk),   v.  Daka,    rika  too 
ma*mantikD  oiani  ba  obangani. 


1  ESH-GAEO    DICTIONARY. 


Artery    (ar7-te>-y),     ».     Kan*- 

chokoniko  an'chi  jokatani  ja- 

dil. 
Article  (ar7-ti-k1),  n.  Bosln  ;  a, 

an,      the,      iarangko      article 

minga  j  mainiba  gimin  seani 

gimik. 
As  (az),  c<  >//.  adv.  Jekai,  jedake, 

gita ;  miting. 
Ascend  (as-send7),   v.    Kosakchi 

doanga,  gakata,  doa.  -sion,  n. 
Ascent  (as-sent'),  n.  Doangani, 

doani. 
Ascertain  (as-s§r-tan7),  v.   Pan- 
die  uia,  tik  ka'a.  -ment,  ». 
Asli  (ash),  ».  Bol  ma'sa. 
Ashamed   ^a-shamd7),  a.   Krat- 

cha'a. 
Ashes  (ash-ez),  n.  Tapra. 
Aside    (a-siu7),  adv.  Samsachi  ; 

mitino. 
^Ask  (ask),  v.  Sing'a,  bra. 
Asleep   (a-.-lep'),    a.    Tusienga, 

tnsimiting. 
Aspire  (as-plr7),  v.    Ghana  sik- 

Bea,  man'na  sikbea.  -ation,  ?/. 
Ass  (as),  n.  Gada. 
Assemble  (as-.-em'-b'l,  v.  Dam- 

<an  tbm'dska,  chimonga. 
Assembly  (as-sem7blj),  n.  Tonr- 

dakgimm  roand'erang. 
Assent     (as-sent7),    v.     Kirra- 

chaka,  namnika,  oe  ma. 
Assert    (as-sSrfc7)     v.    15cb<;    ine 

agana.  -ion,  rn. 
Assess  (as-seY)  v.    Gamchatako 

dona,  kajai  a    on'na    nangata. 

-m»wnt,  //. 
Assign  (fis-,in'),    v.    Dona,  oir- 

ska».  -ment,  ».  -ation,  n.  -ee, 

n.  -or,  n. 
Assist  (as-sist7),  v.    Dakchaka. 

-ance,  -ant,  />. 
Associate  (as-s67-sbi-at),  ».  Ri- 

peng  nangrimgipa. 


Association     (as-s6-ahi-§ 

basi-a'-shiln),  v.  Tonrdaka,  bo- 

b*  ka'a. 
Assuage    (Ss-swaj  \,v.  Sal 

dnk,  ba  ka*o  nangako  namata 

ba  komiata. 
Assure  (a-sh^r7),  v.  Ka-don. 

mata.  -ance,  n. 
Astonish       (as-toV-ish),        v. 

Aiau    inula,    dil'dil    ong'ata. 

-ment,  n. 
Astound  (as-tonnd7),  v.  Jagi  b 

ata. 
Astray  (a-slra7),  adv.  Branga. 
Astride  (a-strid7),   adv.   Ja'pak 

sepe  asonga. 
Astronomy   (as-tr5n/-o-my),  a. 

Sal,  ja,  askirangk  »  aiani. 
Asunder      (a-suV-deV),      orfr. 

Stonga,  den'tonga. 
At  (at),  pr.  Sepang,  o. 
Atlas  fat'-las),  «.  Mapni  ki'tap. 
Atmosphere    (at'-mbs-fer),    n. 

Bal. 
Atone  (a-ton7),  r.   Nangrimata, 

naninikata.  -ni<"nt,  ». 
Attach  (at-tach7),   p.    Kaa,    ka- 

dapa,  ma-gapa.  -ment,  n. 
Attack     (fit-tfik ),     v.     Rim-a, 

cbaa,  ». 
Attain  (St-tan7),  v.   S  la,  ehir- 

b  ka,  man'a.  -m<  nt,  ». 
Attempt    (St-tempt7;,  p.  Joton 

ka'a. 

Attend  (at-tend    ,v,  Gisii 
dongpaa,  re'paa  ;  mania,  kna- 
tima  ;  dang  likeon*a.-aoC6j    , 
-ant,  a. 

Attention      (at-tenZ-shfin),    n. 
Gia  k  on'ani,  mikrakani. 

Attire      (at-tlr7),      r.      Ganat 
chinata,  ling    chind- 

Attract    (at-fi 

raikbokata.  -ion,  n.  -ive. 


s 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


Auction  v"k  --li  .n),  r.  Dan  ka#a. 

-62r,  n.  ilam  ka'gipa. 

Audible  (o'-di-b'l),  a.  Knana 
mao'gipa. 

Audience    (G'-di-^ns),    ;/.    Kna- 

tiingipa  jinma. 
Auger  (u'-gi-r),  ??.  Puani  bolma. 
August    (<'»'-gust),    *.      Bilsini 

onatgipa  ja. 
Aunt   (ant),  //.  Ma-detang,  ma'- 

jongtan/F,  manitang. 

Author  («'•  thcr),  «.  A'baoheng- 
atjgipa,    ong'aftgipa,    ki'tapko 

dakgllM. 

Authority  (6-th5r'-I-ty),  n.  Bil, 
bil  gnangani,  nokgipi  orjg'ani. 

Autumn  (u'-tum),  ti.  Septem- 
ber, October  aro  November, 
ia  ja  gitam. 

Avarice  (aV-a-rls),  n.  Mikbok- 

ani,   iiian'na  skani. 

Avenge  (a-venj'),  v.  Sasti  oir- 
skaa. 

Average  (av'-f-r-aj),  v.  Gim- 
ikna  male  apaan  aakgimio,  a. 

Avoid  (a- void'),  v.  Gecla.  -ance, 

n. 
Await    (a-waf),    v.     Sengsoa, 

iii<'h;ik>o;i. 

Awake  (A-wak'),  '•  Mikraka. 
Away  (a-wa '),  adv.  Ang,  gipin- 

chi,  "lit  l'ao. 
Awful  (o'-ful),  a.  Kenbeani. 
Awhile  (a-wlni  ),  <ulv.   Oo'tisa, 

ihk  likaa,  oo'ttsa  sal. 
Awkward  (6k'-w$rd), «.  Chang- 

trijagipa. 
Awl  (61),  n.  Silsrok,  puani  sil. 
Axe  (tics),  ».  Rua,  bol  den'anL 
Axis    (Xks'-is),    n.      Gra'brong, 

wilwiichakani. 

Axle  (Skt*l),  w.  (Jari  ohakani 
wilwil chakgipa  sil  ba  bol. 

Azure  (Isfa  -nv  ba,  u'-zhur),  a. 
Taogtima, 


Babble   (bab'-b'l),  r.  Bokboka, 

indin  agana,  ja'pang  gri  agana. 
Babe     (bab),    n.      Bakgitebak, 

odek. 
Baboon  (bub-nn'),  n.  Dal-gipa 

inakre  ma'sa,  buro. 
Baby    (ba'-by),    n.  Bakgitebak, 

odek. 
Bachelor  (baeh'-e-ler),  n.  Pante, 

jik  kimkujagipa  me'a.-a. 
Back    (bak),    n.   Janggil,  nokil, 

nokkisang. 
Backbone    (bak'-bon'),  n.  Jang- 
gil ni  bolgro. 
Backside  (baV-sId'),   n.   Jang- 

gilcbi,  krsangchi. 
Backslide  (bak'-slid'),  v.   Isolo- 

ni  chcl'anga. 
Backward    (bak'-wC-rd),       adv. 

Krsangchi  bitine,  bikpile. 
Bacon  (hii'-kV,  ??.  Wak  gran. 
Bad  (bad),  a.  Namja,  namgija. 
Bade  (bad),  V.   Go'etaho. 
Badge  (bSj),  n.  Kanmi  ba  man- 

de  ra#ako  mesokna  ganani  chin. 
Bag  (bai:),  "•  Dokra,  mona. 
Baggage  (bag'-gaj)j  «.  Boa  ba 

ripeani  boksa,  mal. 
Bail  (bal),  v.  Jamin  chaka. 
Bail  (bal),    n.    Balti   ba   ketilni 

jak     rim'aoi    nabak;    jamin, 

jaminchakgipa. 
Bail  (bal),  v.  Ko*n,  we*a,  sata. 
Bait  (bat),  n.  Milsio  jotuni    al, 

kimalani  al. 
Bake  (bak),  p.  Chirdapni  ning'o 

gopc  song^a. 
Balance  (baT-ons).  n.  Tochak- 

ani ;  bangki,  teria  ong'ani. 
Bald  (bold),  n.   Kodarok,    skoo 

kni  gri. 
Bale  (biil),    n.    Dal'bea   katom- 

gimio. 


ENGLISII-GARO    DICTIOy.\i:\ 


Ball  (bol),  n.  Tonrbetgipa,  bol, 

robol. 
Bamboo  (bam-bu'),  n.  Wa*a. 
Banana  (ba-nii'-na),  n.    Te'rik 

ma'sa. 
Band  (band),    n.  Kaani ;   maiba 

karani    gimin    nangrimgimin 

manderang. 
Bandage  (ban'-daj),  ??.  Kadap- 

ani  ba'ra  ro'dinggipa. 
Bandit  (ban'-dit),    n.    Dokprete 

ra'gipa. 
Banish  (ban'-ish),  v.  Songekola- 

chi        a'rikata,  rikgalata. 

-ment,  ft. 
Bang  (bang),   n.  Sugaka,  doka. 
Bank  (bangk),  n.    Tangka  cbi- 

mongani  bank  nok  ;  dram,  ri- 

kam. 
Banyan  tree  (ban '-yam),  ».  Ci- 
ting bob 
Baptism  (bap'-tiz'in),  n.    Nap- 

bolani. 
Baptist  (bap'-tist),  n.  Ma'mal- 

sa  Kristian,  A'chikrang  gita. 
Baptize    (bap-tiz'),  v.  Napbola, 

napbolata. 
Bar  (bar),  v.   Tekani,  kang-ani, 

champengani ;  kachario    ukil- 

rangni  jegrikani  biap,  asamini 

cbadengani    biap ;     sona    ba 

rupani  bitin  dalgap. 
Barb     (barb),    n.    Milsi,  bra  ba 

sel'uni  sre  krrchot. 
Barbarian    (biir-ba'-ri-an),     n. 

Uigijagipa,  ka'saningirija  jat. 
Barber  (b'aV-ber),   ».  Kui   rok- 

gipa,  hajam,  napit. 
Bare    (bar),    a.    Pindapani  gri, 

bangbang,  nagande. 
Barely    (bar'-ly),    adv.  Mung- 

mang,  mangmangari,  jenten. 
Bargain  (bar-gen),  n.  On -are- 
na   ba    sregrikna     ku'mong- 


Bark  (bark),  n.  Bol  b'gil ;  maN 

juri    gitamgipa,  jahat    biea  ; 

aobakni  Bing'a. 
Bark  (bark),  v,  Aohak  sing'a. 
Barley    (bar'-ly),  n.    Job 

mi  ma*aa, 
Barn   (barn),  n.    Mi,  misi,  mo- 
gap,  aro  matchu   gurtrungko 

doDaui  nok. 
Barrack    (bar'-nik),  n.    Bipai- 

rangni  lam. 
Barrel  (baY-rel),  n,  Pipa. 
Barren    (bar'-ren),     a.    V 

bite  nanggijag 
Barrier  (baV-ri-dr),   n.  Chani- 

pengani,  dongpengani. 
Barter    (bar'-tOr),  v.    Sregrika, 

badinga. 
Base    (bas),   n.  Ja-pang,  pang' 

cbakani,  ka'magipa,    a'achina 

pangchakram. 
Base     (ba?),    a.     Choligijagipa 

ong'aigipa, 
Bashful    (bSah'-fyl),    «.   K 

cha'ninggipa. 
Basin  (ba'-a'n),  n.  Blemai,  aorea, 

donohakani ;  chibol,  chikong, 

a#dap. 
Basket  (baa'-ket),  n.  Kok,  kara, 

toka. 
Bat    (bat),    n.  Do-bakj   bolko 

dokani  go^ol. 
:  Bath  (bath),  n.  Auani. 
!  Bathe  (bara),  v.  Aua. 
Battle  (bSf-t'l),  n.  Bipaira 

dakgrik  ini. 
Bazar  (ba-zaV),  a.  Anti,  b 
'  Be  (be),  v.  wab 

Bead  (bed),  n.  Ripok. 
'  Beak  (b£k),  n.  D  >*oni  ka 
Beam  (bem),  n.  Bilbaog. 
Beam  (bem),  v.  1 
Bean    (b&a),  r?.    Olaai,   ka'rek, 

ian  i 
Bear  (bar),  n.  Maplil, 


10 


INART. 


Bear 

:  chak  hk. 
Dim 
SBeai  d  .  Ru'aimang. 

Beat 

I  >  lea  j  chaa  :  ama. 

Beautiful  (UV-u-J'ni  .    . 

Beauty      a  -I  ■ ),  i .  Nitoani. 
Because   (b€*k6z')J  conj.  Mains, 

:  ni  n. 

Beckou    (b«  k  -k'n),  r.  Jakjipa, 

chin  dak  it;i. 
Become  (be-k&ra'J,   v.   bi 

M  \  ai. 

\Bed  (1  .  .  Tnchakani,  biap. 
Bed-bug  (bed  -bug),  n.  Etu'dat. 
Bedstead    (be"  i  -ated),   n.    l'a- 

lang,  tuani  kat. 
Bee  fl  .  bin. 

Beef  bo  be-en. 

Beer 
Beetle   (be'-t'l),  r».    Bukchit  aro 

ugita  (total  .   rakgi 

chi  pindapgipa  jal  ra 
Before    (be-fdr ),  pr.    Skango, 

mikk  . 
Beg  (1    _•  .    .   Bi'ama,  raol'tnola. 
Beggar  .    Bi-am- 

pa,  bi'am  ■  cha'gipa. 
Begin  (b  >'!»  ichengfl. 

Begrudge  Slpmnl 

gam  man'ak  i  mikr  m  dal'a. 
Beguile    (b€-gil ),   v.   Tol'napa, 

tol'n  ipachi  kimala.  -mei/ 
BeLa  Gipinni 

. 
Behave  (1  e-bav  ),  v.  Dakt 

bewa 
Behaviour     (b  -hav'-ynr),      n. 

ui  bewal. 
Bel; 


Behind  (be-hiod  )tpr.    Ki'aang- 
Ici'aango. 

Behold     (h-liold),     r.     BEHELD, 

l'.i.ni  i  D,  N  ft,  nil'". 

Belief   1"--  el  (,  n.  Bebe  ra'ani. 
Believe  (be-leV),  v.    Bi  be  ra  a 

k  k'donga. 
Belittle    (be-lit'-t'l),   v.    Chon- 

nik  i.  chonnikata. 
Bell  (bel),  n.  Konta,  bel,  ganti. 
Belle  (bel),  n.   M  kkang  □  I  i- 

'i  e'ehik. 
Bellows  (bel  -lus),n.  Mul,  vra'al 

jipani. 
Bellow  (liPl'-lo),  v.  Bfatchu  gita 

mil 
Belly  (bgl-ly)  n.  Ok,  bikma. 
Belong  (be-l6ng'),  n.  -ni  ong'a. 
Beloved   (be-lui  .    (be- 

Itiv  -ed),  a.  Ka'aako  man'jripn. 
Below    (ix-lo  ).    adv.    Ka'mao, 

ka'maohi,  onb*ta6. 
Belt  1 1""  1 1,  n,  Katohgani. 
Bench  (bSncb),  >'.  Asongchaka- 

ni  am  "pot  ro'gi|  a. 
Bend    (bend),    a,       Gongdola, 

gonggna,  dol'a. 
Beneath  (be-oeth'),jw  Ning*o, 

k  imao. 
Benediction    (ben'-e-dik'-shun), 

//.  Pal  aoi,  namguiko  aganani, 

mitelani. 

Benefactor    (beVe-fXk'-ter),  n. 

N  nmgniko  dakgipa,  dakohakgipa. 

Beneficence    (be-nef-i-wna),  a. 

I ;    inna  dakchakani,  oamgui- 

k  i  '1  tkani. 
Beneficent     (be-nSf-i-smt),   a. 

Namgbiko  Ong'i  tgipa. 
Beneficial    (beV-e-fish'-al),    a. 

\  imgniko  ong'atgoi 
Benefit  (ben'-e-fit),  n.  Namgni. 
Benevolent    (be-neV-o-loit),  a. 

Namgniko  dakoa  Bikgipa,  kn'- 

Bacbakgipa. 


ENGLISH- GARO    I)T( Tiox  A  B  V. 


Berry   (ber'-ry),  »..  Miskari)  aro     Bible  (bi'-b'I),  n.   Tui 


ngita      chongipa       oom'gipa 

bite  rani;-. 

Beseech  (be-sech'),  v.  Besought, 

BESOUGHT,  Bia,  mul'- 

mola. 
Beset    (be-sef),    v.  Champeng- 

dula,  jajrengata.  -ment,  n. 
Beside     (be-sid'),  /»•.  Sej-an^o, 

sambao  j  adr.  bate,  agre. 
Besiege  (be-sej'),  v.  Champeng- 

dula. 
Best  (best),  a.  Nambata,  nam- 

batssanga. 
Bestow  (be-sto'),  v.  Oiva.   -al, 

n.  -ment,  n. 
Bet  (bet),  n.  Aramaria,  bajiraa- 

ria. 
^Betelnut  (be'4'I-nut),  n.   I 

supari, 
Betimes  (be-tlmz'),  adv.  Seng*- 

^rnanor. 
Betray    flbe-tra')  v.   Nampiriike 

ona.-  al,  a. 
Betroth  (be-trSth'),  v.  Bia  ka'na 

tik  ka'a,  lionJobosto  ka'a.  -al, 

n.  -ment,  n. 
Better   (bet'-tOr),  a.    Namkala, 

nambata. 
Between  (be-twen'),  pr.  G 

jatcbio. 
Betwixt  (be-twiksf)   pr.    I 

po,  jal  chio. 
Beverage  (bev'-er-aj),  n.  Ring- 

ani. 

Bewail      (be-wal7,     v.    Grape 

kaiima. 
Beware  (be-war),  v.   Gisik  rak- 

bo,  iiukrakbu. 

Bewilder  (b.-wil'-.lrr).  r.  Bmg- 
bangata,  jajaata.  -ment, 

Bewitch  (be-wich'),  v.  Mnni 
nancata,  mikmalata.  -ment, ». 

Beyond  (be-y5nd'J  pr.  Nalaa- 
chi. 


ona 


11 


Bicycle  (I  i  -sl-k'l).  ».( 

ja'achi         re'at 

gari. 
Bid  ( 

g  'I  ine  : d   •  l  ;  .   ma. 

■ill,  n.  -gipa.. 
Big  ibig),  a.  Da  a. 
Bigamy  (big'-a-my),     8 

ko  kimani. 
Bile  (bil),  ».  Kakih 
Bill  (bil)  ;*.    Oira    nan 

mesoke  seani 
Bill  (b  1;,  h.  Do'oni  I. 
Billion   (bil'-yiin),    ».  Amerika 

songo    koti    ritchasako  bi 

minga,  England    songo    koti- 

an   ritchasa   b  illion 

minga. 
Billow  (bil'-Io)j   «.    A'bri   gtfa 

romtomgipa    Bagalni   cbipak- 

ore. 
Bin   (bin),    n.   Mi   don  an  i  jam, 

bandal. 
Bind   (binil),   p. 

Biped  (bi'-ped ),  n.  3a  i 

gipa. 
Bird  (bSrd),  <;.  Do?o. 
Birth  (bcVih),  n.  Atobiani, 

kuii;-  oik  mi. 
Biscuit    (1 

rati  ma's  i,  biskat. 
Bisect  (bi-s(  \.     ,  v.  A 

gni  daka,  ua  aj 

daka. 
Bishop    | 

a  pani  pami 
Bit     (bit),     ?/.    < 

chong'diksa  ;  bolma  cbong 

gui 

garni 
Bitch  (bieh),  n.  Aebak  jati 

ni  bima. 


la 


ENGUSn-GARO    DICTION-ART. 


Bite  (bit),  v.  bit,  niTTi-K,  Chin. 
Bitte.  .   a.  Kan. 

in,  simn. 

sksmith  ),  w. 

Si]  dakgipa  k  unal. 
Bladder  (blad'-der),  n.  Su-bu- 

lin! 
Blade    (l>lad),    n.    Bimik,  rang- 

a  bijak  ;  matgipa  mI. 
Blame   (blam),      n.     Matnan- 

gani. 
Bland  (bland),  a.   KVsinn,  rin- 

Blank  (blank),  a.    Sea   grigipa, 

oket  (l.lr.n-kt-t),  ?/.  Kombol. 
Blaspheme  (blas-fem'),  r.  Isol- 

ko  kal'rtapa.  -y,  n. 
Blast  (blast),  n.   Balwa  fca'raka, 
-  OJ  ba  singga    sikani  I 

sa ;  binit  goanj, 
Blaze    (b!az:),      r.      Walchaa, 

ching'cbaa,  n. 
Bleach  (blech),  r.   Bokata,  ko- 

bok 
Bleat  (blet),'i\  Do-bok  ba  niesni 

Bleed  (bled),  bled,  bled,  v.  Aq-- 

chi  ong*a. 
Blend  (blend),  ?>.  Brina,  brinata. 
BleS3    (ble>),    v.    i'atia,    mitela. 

Blind  (blind),  a.  Mikfl  i. 
Blindfold    (blind'-foM),  v.  Mik- 

i "ii  b 
Blink    (blin^k),    p.      Mikjapa, 

mi  ia. 

Bliss   (blia),  a,  An'sengani,  knsi 

Blisl  .1),  n,  Taj  i 

Bloat  (blot),    v,    J5un,  gan-bua, 
Block  (bl5k).  n.   Dot- 


Block   (biolc),    w.*.  Champenga, 

ehipehanga,  donp-nga. 
Blockade  (bl5k-ad  ),   ».   Cbam- 

penga,  <bip<hm^a,  donpaaga. 
Blockhead  (bl«"-k  -bed), a.  Goka- 

onjrgipa,  giaikgrigipa; 
Blood  (bliid),  a.  Ancbi. 
Bloodhound   (blnd'-hound),    h. 

Uhikrakgipa  aehak  ma'tt. 
Bloodshot  (blad -sbrt),  o.  An;- 

chi  kama. 
Bloom     (blnra),     v.      Balgawa, 

bala, 
Blossom   (bl's'-sum),    n.    Bibal, 

pub 
Blot  (bit),  r.  Daknanga  |  ipaka  ; 

ka'iko  rairata,  cbipata. 

BIOW     (bid),      V.      J  LEW,    BLOWN, 

B]  oa,  jipa,  bala,  sika. 
Blow    (bio)    n.    Dukani  ;    bibal 

bal  mi. 
Blue  (blu),  a.  Tangsima. 
Blunder  (bhin'-der),  »•  Simaak- 

gija  gisikgrini  gnalani. 
Blunt  (blunt),  a.  Matgija,  biira, 

a  obanga. 
Blur  (bier),   v.    Mrikmrak   dak- 

ata. 
Blush  (blush),  v.  Krateba-o  raik- 

k  tag  gitchaka, 
Boar  (b(3r),  //.  Wak  bipa. 
Board    (bord),    n.  Tokta,  bol- 

pleng. 
Board    (bord),    P.    Daniko  on'e 

miko   cba'ft  ;  tangka  ra'e  tba-- 

aniko  on  "a. 
Boast    (boat),    v.    Gaora    de'e 

agana,  rasoog  chae  b 
Boat  (bdt),  v.  King. 
Body    (bod  -y),    n.    Be'en,    bi- 

mang 
Bog  (bog),  a,  Ab  '1,  ohibol. 
Boil   (boll),  n.  (Ji'rot  mina. 
Boil  (boil),  v.  Rita,  song'n,  ibi- 

chara,  bokbaka. 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


13 


Boistei'OUS      (bois'-ter-iie),      a. 

Gam/bee     agangipa  ■    ta'rak- 

gipa. 
Bold     (bold),    a.    Ka'donggipa, 

ki'sokgipa,  kengijagipa. 
Boll  (bol),    ft.    Bitckn    la'chak- 

ram,  kil  bite. 
Bolt  (bolt),  ».  Tckani,  tekani  ail. 
Bombard  (b6m-bard'),  »•  Top- 

chi  g*oa.  -ment,  n. 
Bond  (boadj,  11.    Kaani,   ku'ra- 

chakani ;    tnngka    ra'chakako 

see  orrani  leka. 
Bondage    (bSnd'-aj),  *.    Nokol 

gita  ong'ani. 
Bondsman      (bondz'-man),     ft. 

Jamin  on'gipa. 
Bone  (bon),  n.  Greng. 
Bonnet  (bon'-net),  ft.  Memrang- 

ni  tupi  ma'sa,  ka'dipechi  kaani 

donggipa. 
Bonny    (bon'-ny),  11    Nitogipa, 

ruilgipa,  kusi  ong'gipa. 
Booby    (bu'-by),  »,   Goka,  ma- 

mungkoba      uigijagipa,     dofo 

ma'sa. 
Book  (buk),  ft.  Ki'tap. 
Boot    (but),    ».    Ro'gipa    juta, 

but. 
Booth    (buth),  ».  Borang,  jam- 
dap,  nok  bi"sa. 
Booty  (but'-y),   n.  Ra'seke  ra"- 

gimin  gam. 
Borax  (bo'rSks),  ».  Suaka. 
Border  (bor'-der),  ft.  Sima,  ari, 

simana,  rikam. 
Bore  (bor),  v.  A'kol  pua,  su-pua. 
Born     (born\    v.     Atcbigimin, 

atcbiaha ;  bear/co  nibo. 
Borrow  (bor'-ro),  v.  Ra'chaka, 

sroa. 
Bosom  (buz'-iim),  n.  Ka"bak. 
Boss  (bos),  n.  Ge"etgipa,  kamko 

nitimgipa. 
Both  (both),  a.  Gnian,  ge'gnian. 


Bother    (b.  th -Or),    v.  Golmal 

dakata,  peng'paogata.  -ation, 

it. 
Bottle  (Wt'-tfl),  a.  Botol. 
Bottom  (bi  t  -turn),  i».    Mainiba 

onbatgipa  ba  ka*macbixu  1  ak, 

ja'pang,  kriik. 
Bough  (bou),  //.  B  '1  ii i  cluksi. 
Bound     (bound),     P.     Tnii- don, 

tang'data,  tang*pila  bilchroka, 

Boundary      (bound  -a-ry),     ». 

Sima,  ari,  siniana. 

Bounteous  (bona'-te-fis), a.  One 
cha'gipa,  orrrakgipa. 

Bountiful  (boun  -ti-l'ul),  a.  On'e 

cha'gipa,  onrakgipa. 
Bow  (bo),  a.  Chri. 
Bow    (I  on),    v.    Olakia,     gong- 

gon<*n,  bamgopa. 
Bowels  (bou'-eld),  n.  Bil  ikrang. 
Bowl  (bol),   n.    Piala   ba   bati 

dal'gipa,  bi  r  -i. 
Box  (b5ka),  ».  Bako?,  bakao. 
Box    ibSka)    p.    Jaktome  doka, 

satka-  a. 
Boy  (boi),  ft.  Mo *a  bi*sa. 
Brace  (bras)  n.  Singchakani. 
Bracelet  (bras '-let),  a.  .in). 
Bracket  (U-ak'-et),  a,  MaikoLa 

skena  pakmao  rakatgipa  I 

ail;  [  ]  iakoba  brack- 1  d 
Brag    (bran),   v.  Rasong  char, 

agana.  -gart,  ft. 
Brain  (bran),  a,  Taning,  kota- 

oing. 
Bramble   (bram-1/1),   a.  Bir^u 

graoggi]  a,  bol  bi*aa. 
Bran  (bran),  ft.  Gii.dc 
Branch  (branch)),  n.  C ! 
Brandish  (bran '-dish),  a.  Tonu- 

al  bi  chnrichi  wingwaaga. 
Brandy    (bran -dy),     a.     Chu 

masa,  1  a  rand  i. 
Brass   (bras),  a.  Bil  ma'M,  pi- 

tolni  lili  -y, 


11. 


ENGHSH-GARO    DI<  TIONARY 


•  Brave  (brftv),  a,   Kadonggipa, 

Idvs  k:i;  ipa.  -ry,  a. 

Brazen  (t'i';i -/-'«>),   a.  Pitolniko 

daka. 
Bray  [bra)   a.  Gadani  mikoa,  >•. 
Breach   (brSch),    a.    Nap< 

kolgipn. 
Bread  (I  r«d),     ,     ftoti,    pita ; 

cha'anj. 
Breadth  (br<  dtb),  a.Gipeng. 
Break  (brak),t>.  bbokb,  bbokbn, 

I;   :i.      1  e'ata,     dingtanj 

-age,  a. 
Breakfast  [bn  k  -fast),  a.    Me- 

pring,  ]  ringo  cfa  rani.         0 
Breast  (brest),   ».  Clu-l,  ka'bak, 

rok. 
Breath  (brettO,   a.  Rang'sitani 

bal. 
Breathe  (di€th),  v.  Rang'sita, 

k  h'spea. 
Breech  (breob  1>;i  bricb),  a   Ki- 

■angchipak  ;    ja'pang  ;    alaini 

knnaa. 
Breeches  (brich'-ez),  n.  Ja'skao- 

na  Bokgipa  pantaloon. 
Breed  (bred1),  v.  bbbd,  bred,  De 

atchiata,  bi'sako   ba'e  ba  pe*e 

alduo  dal'ata,  pe'ata. 
Breeze  (brez),  n.  Ka'aingi]  a  bal- 

srisri  balgipa  bal.  -y,  a. 
Brethren  (bn  ra  -km),  a.  Jong- 

adar 
Brewery   (bru'-te-y),   a.     Clm 

dakani  d<  k. 
Brew-house  (brn/-hous),  a.  Chu 

dakani  ook. 
Bribe    (brlb)j    n.   Kmnutu,    r. 

Kirnnitu  on'a, 
Brick  (bi  '  I',  ita. 

Bride  (brl    .        N  imcbik  rital, 
J  kixngipa  me'chik.  -al,  a. 
Bridegroom     (brld  -gram  )    a. 

Cbawari  gital,  gitai   kimgipa 

in' 


Bridge    (brij),    //.    Jang'rang, 

jalrang, 
Bridle  (brl  -d'l  .    a.   Gureni  la 

(jam. 
Brief  (brgf),  a.  Kan  dika. 
Brier  (bri'-3r),  a.  Bn'au  obagipa 

boldim. 
Brigade    (bri-gad'),   a,     Hajal 

gui    ba    nna   bate    donggipa 

E  paint  kotok. 

Bright  (brlt),  a.  Cbing*B, 
Beng'a. 

Brilliant  (briT-yant),  a.  Cbing'- 
ebet  cbing'chet  daka,  ching'- 
bea,  rongthingbea.  -ance,  n. 

Brim  (brim),  a.  Hiking. 

Brimstone  (brim'-aton),  a, ( 

•Ink. 

Brindled    (brin'-d'led),  a.  Brin 

brin. 
Brine  (brin),  a.  Kari  naaggipa 

obi. 
Bring     (bring),     v.    brought 

bbought,  Ela'baa. 
Brink  (brink),  a.  Dram  chngip- 

ani  rikam. 
Bristle    (briaVl),   n.    Wai  I  b 

ngitani  cakgipa  k  pail. 
British  (l  i  i.    Englai  d 

Bongui. 
Brittle    (brit'-i'l),     a.    Srama, 

be'ninga, 
Broad  (br6d),  a.  Anala. 
Broad-cloth    (brfid'-klSth),    n. 

Banal ,  kimilni  ba'ra. 
Broil  (broil),  v>  Wa'alo  anga  ; 

jegrib  <.  saigrika. 
Broke  (brdk  ,  v.  Be'aba  ;  brtah- 

l,(>  nibo. 
Bronze    (bri  nz    ba    brfln 

Etang  aro  tama  bringipa  ail. 
Brooch    (brdoh),    a.     fca'bako 

ganani  oitogi]  a  pin. 
Brood  (brud),    v.    Bitchini    ko- 

sako  bama,  a.  Do*o  Badipi). 


BNGLISH-GARO    DICTIONARY. 


LB 


Brook  (brtik),  ».  Chiring. 
Broom    (brpm),    ».   Nok  itrok- 

ani,  sel:i. 
Broth  (ErStb),    n.    Me'chi,  bit- 

clii. 
Brother   (bruTii'-er),    n.    Jong- 

gipa  ba  adatang. 
Brother-in-law     (bruTH'-er-in- 

16'),  a.  Boningtang,  gumatang, 

sadntang,  aro  mosatang. 
Brow    (bron),    v.     Miksimang, 

miksikim  ;  a'brini  ka'chot. 
Brown    (broun),    a.    Gitchak- 

mrang. 
Bruise   (bruz),  n.  Onjeta,   mat- 

skoka,  fciprapa. 
Brush    (brush);       n.      Burns  : 

den'gimin     cheksi    chongipa- 

rang.  v.  Ilroki,  dokponga. 
Brutal     (bm'-tal),    a.    Matbu- 

rungrang   gita  ka*saninggija- 

gipa.  -ity,  n.  -ize,  v. 
Brute    (brut),    n.    Matburnng, 

matburunff  nita   ka'saninggi- 


■jagip 


i.  -ish.  a. 


Bubble  (buo'-b'l),  n.  Chi  do'chi 

dakgipa  ka#spu  rongpiak. 
Buck    (bfik),    n.   Do'bok,    mes, 

matchok  ba  makgichak  bipa. 
Bucket    (bfik'-e  )'  n.    Chi  k<r- 

ehakani  bolni  baltin. 
Buckle  (buk'-k'l),  n.   Rakgrik- 

atani  si],  bakil. 
Buckwheat  (bfik  -hwet),  ».  Mi 

masa. 
Bud  ^biid)  n.  Manchoka,  chong'- 

kaa. 
Buffalo  (buf'-fa-lo),  n.  Matma. 
Bug    (burr),    n.     Ru'dat,    jo1- 

ong. 
Buggy  (bug'-gy),    n.    Gureclii 

talgipa  bagi  gari. 
Bugle  (bfi'-^l),  n.  Bcgul,  sing- 

ga,  adil. 
Build  (bild),  v.  built,  Rika. 


Building  (bfld'-ing;,      .  i; 

n:in  nok. 
Bulb    (bulb),    v.    Tombetgipa 

ja'dil. 
Bulky    (bul'-ky),    a.     Bimaog 

dal'i. 
Bull  i lml),  n  Maichu  bipa. 
Bulldog  (bxd,-d8g/)J  .,.  Matchn 

b  pani   sko   gita  eko  dakgipa 

acbak. 
Bullet  (bul'-Iet),  n.  Guli. 
Bullfrog  (bnl'-frog'),  n.  Gong- 

gang,  beng-blokdal  ■_ 
Bullion  (I  ur-yun),  n.  Sona  ba 

i  u  pani  bitin  dotgimik. 
Bullock  (bid'-luk),   n.    Matcbu 

bol  »t. 
Bump    (bump),     v.    Chagaka, 

ehating;^  n.  Chagakani,   cba- 

tingani 
Bun  (bun),  ;/.  Ruti  ma'sa. 
Bunch   (bunch),   a,    Chukcbim, 

katom. 
Bundle     (bun'-dl),  n.    Katom, 

b«  k&. 
Buoy  (bwoi  ba  boi),    a.   Maiba 

obinko  mesokna  ba  jahai  k  ma 

clii  ning'chi  k  ie  dongimin  b  ■- 

eako  balbogipa.  -.ait,  a.  -ancy, 

it.       balboani,        ritcbengani, 

gitchoani. 
Burden  (beV-d'n),  a.  Bal,  boja. 
Burial  (ber'-ri-al),  a.  Gopani. 
Burial-ground  (beV-ri-al- 

grotmd ),   n.    Gropram,  b 

kma. 
Burn  (b£rn),  p.  Kama,  i 
Burrow  (bfir'-ro),   a.    Bapau  ba 

ngita    chongipa    matbnrung< 

rangni  a  kol. 
Burst  (beret),  v.    ut  i.- 

Brel 
Bury  (ber  -ry),  v.  Gopa. 
Bush    (town),  a.    Boldim, 

bi-sa. 


16 


ENGLISH -GARO    DICTIONARY 


Bushel  (lm^li  el),  ».  Tik  ka'gimin 
toani,  merong  mnaimiwmng 
ohakgipa  t<  ka, 

Bushy  (b^ah'-y),  a.    Sombraa, 

cliamila. 
Busily  (biz'-zi-ly),  adv.  Jnkgit- 

ohagija  on 
Busiuess    (biz'-ues),    n.     Kam, 

a-sel. 

Bust  (bust)  n.  Ro'ongko  mandc 

dak-  ebeltonedipet  Bol'gimiu. 
Bustle  (bus'-flj),  v.  >kcl    bake], 

^k  it  lmket,  aketakeidaka. 
Busy  (biz'-zy),  <?.    Kim  kaeng- 

gipa,  kam  ka'ronggipa. 
Butcher  (1  audi '-Or),  n.  Be'enko 

pahia  BO'Otgipa. 
But  (but),  conj.  Indiba. 
Butler    (but'-le:),  n.    Kansamo, 

mi  oirtimgipa. 
Butt  (but),  v.  Kea. 
Butt    (but),    n.    Ja-pangchini, 

ja'ta  ;  pi  pa. 
Butter    ibfit'ter),    n.    Makkon. 

-y, ;/.  makkonko  donchakram. 
Butterfly  (but'-ter-fli),  n.  Me'- 

pilip. 
Buttermilk   (br.t'-ter-mllk')  n. 

Makkon    ra'iuano    dongrik- 

gipa  Mk. 
Buttock  (but'-tuk),  n.  Ki-sang- 

fe. 
Button    (but'-t'n),    n.    Butam, 

gndam. 
Buttonhole    (but'-t'n-hol),  n. 

( hidam  b  kani  a*koL 
Buy    (!ii),    v.   lougiit,  bought, 

Hna. 
Buzz  (buz),   v.  Ongonga,   ODg- 

anga,  a.  bijani  mikoa. 
By  (  bl),  pr.  Chi  ;  BepangQj  sam- 

ta<>. 

By-and-by,  ado.  Oivtisani  ja1- 
manoj  tango,  ratgijao. 


C. 


Cab(  kab),  11.  Chakagnigipa  gari. 
Cabbage  (kib'-baj),    n.    Kubi, 
me'sa  ma'sa. 

Cabin  (k'ib'-in),  n.    Jahatni  ku- 

turi,  nok  bifa. 
Cable   (ka'-b'l)   n.    Budu  dal- 

L'ip.i,  ailni  budu. 
Cackle  (knk'-k'l),  v.  Do*bimani 

gogoteka. 
Cactus    (k'ik'-tus),    n.    Su-che 

dal'gipa  masa. 
Cage  (kaj),  n,  Gring,    nol,  ki- 

cha. 
Cake  (kfik),  n.  Chi'gipa  cha^ani, 

rati  mrst. 
Calamity     (B-lam'-i-ty),     n. 

Duk,  apod,  -itous,  a. 

Calculate  (kfd'-ku-lat),  v.  Chan- 

na,  hisab  ka*a.  -tion,  n. 
Calendar  (kai'-en-dOr),  n.  Pon- 

jika. 
Calf    (kuf),   n.    Matchu  bias ; 

ja'pite. 
Calico  (kal'-i-ko),  ft.  Chit  ba'ra 

iu;rsi. 
Call  (kol),  v.  Okama. 
Callous      kal'-lus),     a,     Raka, 

gokrakrak  daka. 
Calm  (kam),  a.  Tom'tomgipa. 
Calmly   (kain'-ly),  adv.   Tom*- 

tom  Jake,  ka'sindikdik  d;ike. 
Calvary    (k&l'-ra-ri),     n.    Sko 

bikrok,      Kristoko      so'otraiu 

a-ding. 
Calve  (kliv),  v.  Matchu  dua  ba 

ba'a. 
Calyx    (ka'-llks),     n.     Bibalni 

ganapakt 
Cambric    (kam'-brik),   n.  So*- 

engipa  kildingni  ba'ra  ma'sa. 
Camel  (kfim'-d),  n.  Ut. 
Camera   (kam'-e-ri),   n.  Poto- 

gr;ip  dakaui  kul. 


ENGLISH-GAHO    DICTIONARY. 


17 


Camp  (kamp),  ?i.  A-tip,  tamlm 

pi  igram. 
Camphor   (kam'-ffir),  n.  Kur- 

pur. 
Can    (kiln),    n.   Tin,   donckak- 

ani. 
Can  (kan),  v.  Ama,  bil  gnang; 

Bojachina  chipata. 
Canal  ika-uaT)  n.  Boi,  dongge. 
Cancel   (kan'-sel),    v.   Gimata, 

hisab  ka'ao  komiata.  -lation,  »■ 
Cancer  (kan'-seV),  n,  Biati  ma'ea 

pari  daka.  -ate,  v.  -ons,  a. 
Candid   (kan'-dld),   a.   Sronga, 

kakket,  oha'chipila  gri. 
Candidate      (kan'-di-dat),     n. 

Maiba  kamko   am'gipa  ba  bi  - 

gipa,  -acy,  n. 
Candle  (kiin'd'l),  n.  Mom  bati. 
Candle-light   (kan'd'I-llt'),    n. 

Chakini  teng-a. 
Candlestick    (kiin'-d'l-stik)  n. 

Mom  batiko  douchakani. 
"'Cane    (kan),    ».    Re,  bet,    gol- 

dik. 
Canine    (ka-nin'),    a.    Achakni 

jat  gita  dakgipa. 
Canker  (kiln'ker),  n.   Ktrgisep 

soa. 
Cannibal  (Idfa'-ni-bal),  n.  Man- 

de  cha'gipa. 
Cannon  (kiin'-nim),  ??.  Slai  nok- 

ma,  top.  -eer,  ». 
Cannonade    (.kan'-niin-ad)',    v. 

Topchi  go  a,  ba  pe"a. 
Canoe  (ka-nn/),    n.  Bol  bigilni 

cnongipa  ring. 
Canon    (kim'-un),   n.   Toromni 

niam.  -leal,  a. 
Canteen  (kau'fen'),   n.   Cbn  ba 

cbiko      ra'bitohakani ;    aipai- 

rangna    chu    aro  mauiantik  » 

palram  ba  n<k. 
Canter   (kKn'-tdi),    n.    Gureni 

ku-oue  kodom  do"u  ro'an;,  r. 


Cantonment     (k.ln'-tun-i: 

n.  iSipairai  gni  do;  gram. 
Canvas  (!  ».    Son    ba 

EQe'katchiko    dakgipa    liuhu- 

gipa  ba'ra. 
Cap  (kap),  n.  Tupi  man. 
Capable   (ka'-pa-bl),  a.  Amn, 

chai  ga,  -ability,  »• 
Capacious      (ka-pa'-sbufl),     «. 

Chakbanggipa. 
Capacity      (B-paV-i-ty),      n. 

ni  bil.  -tate,  v. 
Cape  (kap)   n.  Akuchot  ;  pak- 

reko  pindap. 
Caper  (ka'-p£r),i  boka. 

Capillary      (kSp'-fl-la-ry),     n. 

Kniding  gita  chonbegip  • 

clii  jokani  ja  dil. 
Capital  (kap'-i-tal),  n.  Sk^tong 

eong-jinn.a  ;        Bkotonggipa  ; 

aBoitaogka,  fcangka  bima 
Capsize     (kap'slzl,  v.    r.ikpila, 

cbikkoppila,  Bongtingpila. 
Capsule  (kap'-sul),  ;/.  Jroi 

gipa  sain  cbipani  v.-./ 

Captain  (kap '-tin),  ...  j 

I  amoi  g,    Bipai  rit.: 

mong.  -cy,  n. 
Captivate      (kffp'-ti-vat),     v. 

It :nrgitanga;   muni   nangata, 

-ion,  n. 
Captive    (kSp'-tiv),    n     R'm- 

gimin,     rim-gitanga 

-ity,  n. 
Captor  (kSp'-teV),   n.   Mandeko 

Capture    (kap'-tur),   ».   Maude 

r  nra. 
Car   (k;ir),  n.   Bel  gari,   maiba 

gari. 
Caravan  (kSr'-a-van  ba  | 

1   ■■■   .    .  B  m  ;  n  -  ij  1  j  amaj 

pari  dal'gip i. 
Carbine  [kax  -bur,  «,  Blai 

gipa. 


19 


rsn-GAEO  dictioxaky. 


'  on   (kir  b»n),  n.   Rongtal- 

Afanggiai. 
Card  (kard),  n.  TtkB  :  lekarit  ba- 

Cardamoni  (kar'da-m&m),  n. 
•  hi. 

Cardinal  (kar'di-nal),  a.  Bo- 
nn B  ■  ragni  pamong- 
mu  mel  i;  agip  i. 

Cardinal     points      (kar'di-nal 

>l»),    n.  Sihiram,   s-tlir.im, 
ur,  :■■»  dam  brit 
Care  (k.ir),   v.  Simaakn,  Bintea, 
jajrenga  :  nitiina. 

dl  (kar'  n"  .    ••    Ci-ik  rak- 

g»|  ■ 

Caress    (ka-rea  ),    p.    Ka*sa  iko 

mesoka,     doktopa,    rim'roka, 

ima. 

Cargo  (kar'go),   ??.  Jahatni  bal. 

Carnal    (kar'nal),    a.     Be'enni 

bi  ling.  -:ty,  n. 
Carnivorous  (kar-niv'o-rua),   a. 

Be'enko  cha'gipa. 
Carouse    (kft-rouz'),  v.   Kntcbne 

ohako  ringa,  chu  peka.    -al, 

n. 
Carpenter      (kar'pen-tfr),      n. 

i :.  -try,  n. 
Carpet     |  lioha, 

Carriage  (kkr'rij),  n.  Clari. 
Carrion   (kaYi-i-fin),   n.    So'gi- 

II  Ml    | 

Carrot  (kar  rut),  n.  Gajoi,  mc-6u 

in: 

Carry  (Ur.r'ry),  »•.    Elabita,  ola, 

ba'a  hila. 

Cart  (kin),   n.   Chaka  gnigipa 

Cartilage 

Cartridge  t    Kartua. 


Carve    (karv),   v.    Rita,  fa 

repa. 
Cascade  (kas-kad'),  a.  Chiringni 

dare. 
Case      ( kfi.  -) ,    n.     Ra'ohnkani, 

chipani,  bikop,  chokop ;  oug- 

ani  ;  mokordoma. 
Cash   (ka-h),   n.     Nogot   tang- 

ka. 
Cashier   (kSah-er'),  n.   K 

Cask  (k&ak),  n    B  1  ii  pipa. 

Cast  (kast),  0.  Goa,  gala,    roa; 
roe  bimaDgkodakata. 

Caste  (ka\*t),  a.  •' 

Castle   vkus '"]),  n.    Guarc,   killa 
gnac 

Caste:  . «,    ».     Maioiba 

ia'chuko  tekani  chongipa  cha- 
ka. 

Castor  oil   (kaVt6r  oil'),  n.  Ko- 
ronda 

Castrate  (kaa'trat),   r.  Kae 
-ion,  n.  c 

Cat  (kal),  n.  M<  D 

Catacombs      (kata-kdmz),    «. 
A*ningo      maoggiai      donani 

Map. 

Catalogue   (kfit'a-lSg),    »,   Bi- 

gapon. 
Cataract    (kat'a-rakt),  a.    Chi 

dare  dal'gipa. 
Catarrh  (ka-taY),  //.  Gusa  ging- 

gre  j  'i  ang.  -al.  o. 

Catch  (k&ch),  r.  caught.  Rim *a  : 

arapa, 
Catechise  (k&t'e-kiz),  v.   Sing'e 

-chist,  n. 
Catechism      (kat'e-klz'm),    n, 

Bkiani  ki'tap. 
Caterpillar    (kaV6r-jnll6r),    n. 

Al  -pi  iprangni  jo'ong. 
Cattle  (kSt  l'l'.  n.  Matcharang  ; 

I,    ak  .l.a  matchOj  in-  s,  jillani- 


ENGLISH-GARO   DICTIONABT. 


10 


Caucasian       (ko-ka'shan),     «. 

Europe     aro  Asiani  bijatchio 

Kokesos  a'bri  sepango    dong- 

gipa  jut. 
Cauliflower    (koli-flou'Sr),    n. 

Pal  kobi,  me'su  ma'sa. 
Cause  (koz)j  n.  Ja'pansr,  v.  -at-. 
Caution  (ko'shun),  »i.  Simsakaoi, 

gisik  nangani.  -ticus,  a. 
Cavalier   (k&v'a-ler),  n,    Gureo 

gakatgi]  a  si]  ai. 
Cavalry  (kav'al-ry),    n.    Gureo 

gak  itgipa  sipaini  kot  k. 
Cave  (kav),  n.    Iloug'kol,   grim, 

a-kol. 
Cavity  (kav'i-ty),  n.  A'kol. 
Caw  (ko),  n.  Do'kani  mikoa. 
Cayenne   (ka-en'  ba  ki  en'),  n. 

Jal'ik  ma'sa. 
Cease  (serf),  i\  Dondikn,  tipa. 
Ceaseless   (^eVles),  a,  Dondik- 

i^iiiij,  pangnan. 
Ceiling  (sel'ing),    n.  Nok  ning*- 

chini  aokking. 
Celebrate  (seTe-brat),  v.  Ming- 

singata.  -ion,  n. 
Celery    (sel'Sr-y),  n.    Smilgipa 

samjak  ma'sa. 
Cell     (sel),  iu  Chongipa  kutori. 

-ular,  a. 
Cellar  (seller),  n.    Nokkimani 

kutori,      nokui   ka-maoni   ga- 

dang. 
Cement  (se-nienf),  n.  Sta]  atani, 

ma'gapatani. 
Cemetery  (sem'e-lOr-y),  v.  Goj- 

riin,  koborkana. 
Censure  (sen'shur),  v.  Manenga, 

matnanga,  namnikgijako  me- 

fcoka,  n. 
Census    (>en'sus),     ft.      A'song 

gimikko  chanani. 

Cent     (suot),    11.    ]3ak  lit<  li  isaiii 

!  aksa  ;      mitam     &  agrangni 

paisa. 


Centennial  ,    a. 

Hilsi  ritcl  aprakni. 

Center  ba  Centre  [si 
Jat  hi.  bijatchi. 

Centipede w      (.-  ,      n. 

Slla!,'. 

Centurion      (si    -       -      ,     ». 
Ritch  isani  pamong. 

Century    (tGu  tu-ry),     n.    Bi!s 

lite' 

Ceremony      (ser'e-mo-iiy),    n. 

Niam  gita   dakbcwal.    -ft] 

-ous,  a. 
Certain    (seVtin),       ^.     Tik, 

cboDg'mot  j      badiaba,     n.-ki. 

-ty.  a. 
Certificate      (s&r-tifl-kat),    n. 

Satibikot,  sakini  chili. 
Certify  (alr'-ti-fi),  v.  Beb 

a,  aganata,  saki  <  n  e  aiata. 
Chafe  (chaf),  v.  Nata,  nangting- 

grika  ;  ka*o  nangata. 
Chaff  (chaf),  n.  Chache. 
Chain   (chan),   ».  Sildeug,  silit- 

ing. 
Chair  (char),  n.    Choki,  i 

chaki  n;. 
Chairman    (char'man),    >/.   So 

1  >: 1 1 ) i  {canong,  skotong. 
Chalk  (chok),  n.  Korimatij 

chok. 
Challenge   (diallenj),  n. 

oa  ra'biani. 
Chamber  (cbai  Nbk- 

dring,  1  -.<  b  i  I  gipa  kutori. 
Chamberlain  (cbam  beV-Jin),  ». 

Kajaii  Dokni  pamong,  tangka 

dontimg  i 
Chambermaid  (ch&m'be'r-n  al) 

n.  N  rik. 

Chameleon     (kft-me  Ie-<  n),    ;*. 

japa. 
Chamois     (shSui'my    ba 

in  i  j,  //.  Boroogni  do'bok  i 
. 


ENGLISH-GAIN)    DICTIONARY. 


Champ  (chKmp),  v.    Chikpnokn, 

Champion      (chaWpi-ttn),     ». 

1 1  i   dakgrikchakna 

bilakl  atgipa. 
Chance  (chans),  n.  Choi,  ai 

on  og. 

Chancellor     (<  r),     fi. 

.i  ka'gipa  pamo 
Change  (chftnj),   v.  Sr -a,  ding- 

tangata. 
Channel  (chin'oSl),  n.  Apalgip- 

a  cl  ohi  jokchakaui 

biap,  ohikol, 
Chant  (chant),  v,  Mangtata,  do- 

n  a. 

Chap  (chap),  v.  Jakpa  breta. 
Chapel    (eh&p'el),   >/.     Olakiani 

uok. 
Chaplain  (ohSplin),  «.  Sorkari- 

•  t  tromko  skigiia,. 
Chapter  (chap'tur),  n,  Oidhai. 
Character  (kaVak-tcr),  n.   Cho- 
lon,  mandeni   chong'mot  ong"- 
meaokani ;  oil<ar. 
Charcoal   (chaVkol),  n,  Anggal. 
Charge  (ch&rj),  v.  Geeta  ;  dam- 
'!•:•:  matnangaj  ra'tbak- 
ako  s  rika. 
Chariot  (chSrl-8t),  n.  Dalgipa 

i,rot. 
Charity  (ch&r1-ty),«.  Ka'saani, 
ka  saohakani ;  ka'sae  otrani  ba 

ruin. 

Charm  (oharm),  v.  Muni  nang- 
ata. 

Charm  (charm),  7*.  Tabisi,  rua- 
dili. 
rming  (charming),  a,  Ni- 
tama  ;  mu  i 
Chart  (chart),    n.  U 

i    i  trika, 


Chasm  (kaz'm),  n.  Tu'o,  dale 
aro  !"'••  I.r>  fcgipa  a'k<  1. 

Chaste  (oh&st),  a,  R'm^tala,  ma- 
rang  gri. 

Chasten      (chaVn),    v.    Doke 

Chastise  (chaa-tSa'J,  v.  Doke 
Bkia. 

Chat  (chat),  v.  Bolbola,  gopo 
kan. 

Chatter  (ehaVtftr),  v,  Wakeng- 

I   ka. 
Cheap    (chep),   a.  Dam    norrra, 

Bosta. 
Cheapen    (che'p'n),      v.      Dam 

i  om'ata,  komiata. 
Cheat  (chet),  v.  Tol'napa,  togia. 
Check    ((hek),    v.    Dondikata, 

Cheek  (ohek),  ».  Pe. 

Cheer    (cher),    v.    Ka\longata, 

ka'dimeatftj  katchaata. 
Cheerfully     (oher'fol-ly),   adv. 

Ku  i  i  ng*e,  katehae. 
Cheese  (ch€z),   n.  Mate{rasokni 

tinka  riminko  daka  ch  i*ani. 
Chemise  fshe-taez  ),  n.  Me'obik- 

rangni  kamij. 
Chemist     (ki  m'Tst),     n.    Ma- 

manti  sarnni     ja'pangko     I  ak 

dake  oina  changgipa. 
Cherish   (cheVish),    v.    Ka'sae 

daka,  ka'sae  aldna> 
Cherubim  (cheVu-bim),  «.  Sal* 

gini  Ba'grerang. 
Chest  (obeat)j  h.  Ch«  1  ;  Jal-gipa 

l.akos. 
Chew  (din),   v.  Chikpneka,  cho- 

baia. 
Chicken  (chik'Cn),  n.    Do'bisa, 

do-o. 
Chicken-pox  Miik  en-poks'),  «. 

tp  ma-s  i. 
Chide  (chid),  v.   chid,  chidden. 
Man<  ttffa. 


ENGLISH- GARO   DICTIONARY. 


21 


Chief    (clef),     n.    Dal'batgipa, 

skott-ng,     pamongj     dal'gipa 

ge'tftgipa. 
Child  (child),  n.  Mnnde  1  isa. 
Children  (chil'dren),   n.  Mande 

bi'sarang. 
Chill  (chil),    7i.  Sin'a,   piD'erika, 

siira  napn.  -iness,  n.  -y,  a. 
Chimney   (chlm'ny),  n.  Wal'kn 

jokatani. 
*  Chin  (chin),  n.  Ku'dil  ik,  kirdipe. 
China    (chi'na),   n.  Chin  song  j 

chin  bason,  a  ani  hasonrang. 
Chirp  (chOrpl,  v.    Chongipa  do-- 

oni  mikoa,  gukchuri  aro  a?ilik- 

rangni  mikoa. 
Chisel  (chiz'eli,  n.  Batali.  batal. 
Choice    (ckois),    n.     Basegimin, 

sogimin. 
Choke     (chok),    v.      Rinvgeka, 

rioTeka,  rinvsota,  kangdanga  ; 
^      rang'sitsokja,  birang  pengTa. 
Cholera  (kSler-a),  n.  Mariki  saa. 
Chop  (chop),    v.    Gitaka,   den-- 

kninga,  den-sota. 
Chorus     (ko'rus),   n.      Darasan 

ring'gipa  adita  mande  ;    ring'- 

taitaiani. 
Christian    (kris'chan),  n.  Kris- 
toko  ra'gipa. 
Christmas  (kris'iuae),  n.  Kris- 

toni  atchiani  6al,    Diceniber  25 

eal. 
Chronicle  (kronl-k'l),    «.   Ma-- 

chongko  seani  j  Bongsaloli. 
Chum  (chum),  n.   Porairimgipa, 

rorima  lipeng. 
Chunk   (chunk),   n.  Be'tonggi- 

min  tong'sa,  dotsa. 
Church   (chcrch),   n.   Mondoli; 

gilja  nok. 
Churn   (chcrn),  v.  Strpokpoka, 

morokroka;  makon  dakata.  //. 

Makcn   dakcbakrara    ba  dak- 

chakani. 


Chyle  (kll)j  n  Men'di,  okning- 
o     jronggin  in  men'di 

Cigar  (si-gar'),  n.  Chnrot,  ta- 
makurarako  remremgipa. 

Cigarette  (sig'a-ret), ».  ?iaa- 
ret.  lckao  remrempii-a   ta-ma- 

ku. 

Cinder   (sin'dfir),  n.    AValmiei, 


wahki, 


•OUS.  a. 


Cinnamon     [tan  nfi-roGn),      n. 

Dalch  ni    (darucliiri),  chiyipa 

bol  I  i_;ii  ma'sa. 
Cipher  (.-I'iVr),  ».  Soino. 
Circle  (s&Vl),  n.  Dul. 
Circular    (sGr'ku-10r),    a,  Dul- 

?j  re- 
circulation   (siVku-la'shr.n),  w. 

Jokruraani,  oirrikrikani. 
Circumcise      (Ber'kum-eiz),    v. 

Bigi]  rasota.   -ion,  n. 
Circumference       (sOr-kiiin'fer- 

ens),  n.  Dulni. 
Circumscribe    (.ser'kum-skril/), 

v.  Saldula,  aricbi  kachanga. 
Circumstance    (BlrTsum-stSne), 

7).  Ong'ani. 
Cistern    (sis't&m),   n.   Dal  gipa 

chi  ra'chakani,  ]okri. 
Citadel  (sit'a-del),   n.   Stngjin- 

mani  killa. 
Citizen    (sitWn),  n.  Songjin- 

niao  dongpagipa,  soDgni  dong- 

pagipa. 
City  (sit'y),  n.  Songjinma. 
Civet  (siv'et),  n.  Matihnxi 
Civil     (-iv'il),    a.     Man.icskana 

ka'sae  dakgipa,   mandera'gipa; 

Govermenti  i  biding,  -ly,  adv. 
Civilize  (siv  i-Iiz),    v.     I 

ka'saninggijagipa  mand(  rang- 

ko  b!  i  i  oiata.  -ation, 
Clabber  (klih  !,."i),   «.  Matcbu- 

Bok  tin'kag 
Clad    (kl..d),    2  ::'min, 

cliin-iinin. 


ENGLISH-GAEO  DICTIONARY. 


Claim  (klam),  ».   Mb  ' 

in  •  ina,  angni  ine  ina,  man'gni 
;.  in  •  ina.  -ant,  n. 
Clam  (kl  in  bilek. 

Clammy   (kl&m'my),  a.   Staja 

-innj.  ata   gnang. 
Clamour  (klSm  6r),  pi.   Jinmam 

rokrokani,  jikjakani. 
Clan  (kl&n),  n.  Ma'chong. 
Clang   (kl&n  •  .    v.   Imbike    ba 

tengkrange    birang    chotgija 
ine  ganra. 
Clap   (klSp),   v.  Jakpa  doktopa. 

n    Maibani  doktopgrika  gita 

gam'aui. 
Clarify  (klaxt-fi),   v.   Grikata, 

rongl 
Clash  (kl&ah),  v.  Nangtinggrika. 

-ing,  a. 
Clasp  (klasp),  v.    Rinvktta,  gi- 

paka. 
Class   (kl&s),   n.   Ma'aannigipa- 

rang,  sreni,  kl; 
Classify   (klaVai-fi),   v.    Ding- 
tang  daka,   ma'prakko  (.ling- 
la',  anko  ee  \. 
Clause  (kldz),   n.   Sentenani  ba 

e  ni  i  i 
Claw  (klo),  "•  Jakskil,  bu-su  git- 

:i  dagkipa  jakskil. 
Clay  (kla  ,  n.  A'« 
Clean   (klen),  a.   K  mglala.    p. 

Rongtalata. 
Cleanse  (klSns),  v.  Ro    talata. 
Clear  (kter),  </.  Grika,  brina  gri, 

rongtala." 
Cleave  (Kiev),  v.  Ma'gapa. 
Cleave  (kl€v),  w.  cli:  ft,  cleaved 

l,i(i    vi       I  i     . 
Clemency       (kle*m'Sn-»y),     ft. 

Namgha  j  i]  a  la    ba    ongipana 
ok  dakani,  ka  b  icbak- 

ani. 
Clergyman      (kleYji-man),    n. 

i  '     ipa. 


Clerk    (klrrk),    n.    Setimgipaj 

paltimgipa. 
Clever     (kleV6r),    a.   Sapgipa, 

cbanggi  a,  uininggipa. 
Click  (klik),  n.  Tiktik  in    j 

a. 
Cliff,  (klif),    11.    Chugipa  ro'Ong 

(1  ire. 
Climate    (kli'mat),     n.   Balchi, 

Bongni  Bin'a   ba    ding'ani,  ba 

s>  .si, i  ba  ra 
Climb  (klim),  v.  Maldoa,  gafeat- 

a.    -er,  n. 
Cling    (kling),  a.  clung.  Riav- 

k  Qgkinga. 
Clip  (klip),  v.  Raaota. 
Cloak  (kick),  a.  Krndapani  cbo- 

la. 
Clock  (kl5k),  «.  Ghori,  baji. 
Clod  (kl5d),  n.  A-kinLc. 
Clog  (kl5g),  p.  Peng'panga. 
Close    (kldz),   v.    Chip,     obip- 

cha 
Close  (kids),  a.   Cbipgirain,  -  - 

p  ing,  ch  ipobap,  bing'a 
Closet     (kldVet),   a.   Cho 

katuri. 
Clot     (kl»t),    v.   Skana,     fein*- 

kaa,  v. 
Cloth  (kl6tb),  n.  Ba'ra,  kancha. 
Clothe  (kloiu),  v.   Ba*ra  ga  ta  ; 

Janata. 
Clothes  (kloniz),  //.  Ganaobina- 

ni. 
Cloud  (kloivl),  //.   Aram,  mikka- 

budL. 
Clove     (klov),    it.  Long,    mosla 

ma'aa. 
Cloven-footed  (kloVn-fut'C-d), 

a.   Ja'dpek,   ja'akep    pekgni 

dakgipa. 
Club  (klub),  n.  Manggotzdang- 

-ina. 

Clump   (klump),   tt.   Adita    Be- 
panggrikgipa    bolrang,   i 
kalgipa  bolgrim. 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


23 


Clumsy  (kl&tn'zy),  a.  Re'togija- 
gipa      daktogijagipa.       -ily, 

adv. 
Cluster  ( kids  'tor),   n.  Tom-dak, 

chokchira. 
Coach  (koch),  n.  Chaka  brigipa 

gad  ma'sa. 
Coagulate      (ko-Sg'u-lat),      v. 

Tin'kaa.  -ion,  n. 
Coal  (kol),   n.   Kocla,   ro"ongni 

anggal. 
Coarse  (kors),£.  Skakgipa,  rak- 

gipa;  krabregijugiya. 
Coast  (kdst),  n.  Sagalni  rikam. 
'Coat  (kot),  n.  Kot,  chola  kot. 
Coax  (koks),  v.  Mol'mola. 
Cob  (kob),  n.  Me-raku  ga'brong. 
Cobra    (ko'bra),   n.   Cbipugam 

ba     ugita     bisi     bang'begipa 

gitokko    badalatna    man'gipa 

chipu. 
Cobweb    (kdb'web'),  n.  Guang 
\     sringa. 
"Cock  (kok),  n.  Do*bip_a ;  me'gnp 

dandaka,  tongboTTslaini  kora j 

v.  Paia  pe'.i. 
Cockatoo  (kdk'a-tu/),  n.  Do-slk 

bapma  dal'gipa. 
Cockle  (kok VI),    ».    Echaluk, 

ochru. 
Cockscomb       (kSks'kdm'),     n. 

Do'oni  gingmat ;  pul  ma'sa. 
Cocoanut  (ko'ko-niit'),  71.  Nari- 

kel  bite. 
Cocoon  (ko-knn'),  n.  Muga,  eria, 

am    ugita  dakgipa  jo-ongni  bi- 

tip. 
Cod  (kod),  72.  Na'tok  ma'sa. 
Coerce  (ko-er/),  v.  Draa.  -ion, 

n.  -ive,  a. 
Coffee  (koTfe),  n.  KapL 
Coffer  (k5f lor),  n.  Tangka  don- 

ani  sinduk. 
Coffin    (kSf  fin),    n.    Manggisi 

donani  bakos. 


Cog  (k-g),  ??.    Chakao  go  ol  jot- 
pensrpanggipa. 

Cohabit   (kr,-h;,i,'it)    p,    D 
lima,  turinia. 

Coheir  (kd-ar'),».   Ape»nman-- 
rikpagipa, 

Cohere  (k,,-lur),   v.  NaDgrima 

ma'gapa. 
Coil    (koil),    v,      Kon-a,     reng- 

kona.  n. 
Coin    (koin),    n.  Silni   tangka, 

paisa,  iaraog, 
Coinage    (koin'aj),    n.    Tangka 

dakam. 
Coincide  (ko'in-Pid'),   Vt   fcfelia, 

apsun  onga.  -ence,  n. 
Coir   (koir),     «.     Narikelni   hi- 

snog. 
Cold   (kold),   a.  Sitf-a,     ka'sina, 

buh  dub,   n.  -ness. 
Colic    (kollk),    n,   Okdita,    ok 

chike  saani. 
Collapse  (k.l-Mps),  v.  15,-gopa, 

be'prua,  be-gipua. 
Collar    (kui'lcr),     n.      Gitoko 

ganani,  kalar. 
Colleague   (k-llc-g),   n.  Ajsan 

kmi  ka'rimgipa. 
Collect  (koT-lfkt')  r.  Cbimong- 

a,  gila,    tonra,    -ion,  n.  -ive. 

a.  -ively,  adv. 
College   (kSllej).    71.    Dal'gipa 

pkul,  chngipa  Bknl. 
Collide    (k.M-!id),   v.     Chajek- 

grika,  re'pekgi  ika. 
Collier   (kdTyer)  n.   Koi'a  cbo-- 

ffipa. 
Collision  \   n.   Cba- 

p  kgrikuni,  re'jx  kgrikani. 
Colonel    (Wild),  a,     Bipaini 

p  unong. 
Colonize     (koTo-niz),  v.     \ 

bang's  man  lerang  gital  song- 

donga,  -ation,  n. 


24 


ENGLISH-GARO  DICTIONARY. 


Colony    (kol'o-ny),  n.  Songgip- 

ino   tonre  donggipa      mandc- 

rnng. 
Color  ba  Colour   (kul'er),    n. 

Kong. 
Colt  (kbit),  n.  Gnre  bWa. 
Column   (koTunj),   n.   Songdo- 

gipa    krong ;     ripaini     mitap 

dakgipa      ritingj    kosakcbini 

ka'maona  riling. 
Comb  (kdm)j  n.   Ki-chong  ;  bija 

birangkap ;  gingmat. 
Comb  tkuin),  v.  Kni  rokohita. 
Combat    (k&n'bSt  ba  ktirn'bat), 

n.  Dakgrikati.   -ive,  a. 
Combine  (k5m-bln'),   v.   Nang- 

dtma,  nangrima.   -ation,  n. 
Combustible     (kSm-bus'ti-bl), 

ti.  Kamninggipa,  kazngnigipa. 
Combustion      (kom-bus'chun), 

n.  Kamani. 
Come  (kum),  v.  came,  come.  Re- 

baa. 
Comedy   (kSm'e-dy),     n.    Ka-- 

«lii  gaaij  baniasani. 
Comely     (kiim'ly),     a.      Nitoa. 

-ness,  n. 
Comet  (kom'St),  /;.  Aski  doTne. 
Comfort   (kum'i'Ort),      n.     Ka*- 

dimeani,  aaknaaoni  namaui. 
Comfortable     (kfim'f&rfc-a-b,l)J 

a.    Dongtoa,    Baknaa    gri ;    «. 

Lcp. 
Comforter      (kum'f."rt-er),      a. 

Ka'dimeatgipa ;  golabon. 
Comic  (kSmuc),    a,  KaJinggni, 

ka'dingatgipa. 
Comical  (koml-kal),  a.  Ka-ding- 

i,riii,  ka'dingatgipa. 
Comma   (kSm'ma),  n.    Koma, 

(,)  in  dun. 
Command  (kom-raand'),  v.  G  •- 

Commandment      (k-m-mand'- 
rucut),  n.  (ic^ctani. 


Commence  (k^m-mens'),  v.  A- 

bachenga,  -ment,  n. 
Commend   (k  >m-iurnd'),  v.  Mi- 

tela,  -ation,  n. 
Comment   (kSm'mgnt),  n.  Me- 

Boke     agauani,     tika,     ortoko 

scani. 
Commentary  (k<Wmen-ta-r_\ ), 

n.  Mesoke  aganaoi  ki-tap. 
Commerce   (kSm'mgra),  n.  Song 

chel'ao  ba  linggrikam. 
Commissary      (k  >m'mls-sa-ry), 

n.    Sipairangni  cba-aniko  chi- 

monggi|  a. 
Commission  (kSm-mish'tin),    n. 

Ka'ani;  pakwatanij  sakgipinna 

k unko  ka'ani  bhara. 
Commissioner     (kom-mTeh'un- 

*t;,  a.   Elajani  kamko  cbu'eok- 

atna  dongimin  mande. 
Commit    (k8m-mit/),  v.   Daka; 

oira,  ]  akwata. 
Committee      (kBm-mit'te),    n. 

Kamko  clnrsokatna   dongimin 

mauil<T;ing. 
Commodore    (kom'mo-dor'),    n. 

Dakgiikaui    jabalrangni     pa- 
ining. 
Common    (kura'num),   a.   Ram- 
rain,  ong'mnqgipa ;    eorkarini. 
Commonwealth        (k5m'm&n- 

wclth),  i).  Sason  ka'ani  gimin 

damsan  nangrimgimin  uiande- 

rang. 
Commotion   (kom-nio'shun),  n, 

Jinmani  golmal. 
Commune  (kmi-mOn'),  v.  Agan- 

grika  ;     gitelni      dakbuwalko 

manipaa.  -ion,  n. 
Community  (kSm-munl-ty),  n. 

Nok  ul  Bongsn]  gimik. 
Compact  (k  )m-pSkt')j    a.  Mr- 

keta.  -ness,  n. 
Companion  (kom-p&n'yan),    ti. 

ltipeug,  rorimgipj.  -able,  a. 


ENGLISH-GARO      DICTIONARY. 


25 


Company  (kiWpa-ry),  n.    Ko- 

tok,  Jams  rt  ka'pagiparang. 
Compare  (k5m-par'),  v.  Tososaa, 

togrika,  -ison,  ».  -ative,  a. 
Compass  (kf.m  |  a  ),  n.     1  'uhni  ; 

salgroko  tik  ku'ani  kol. 
Compassion  (kiSm-pash'fin),    ?i. 

K;i  j.a(h  ikani,  duk  man'paai  i. 
Compel     (kom-p$l ),   v.    Bilchi 

dakata,  draata. 
Compensate      (k.'-m'pen-sat     ba 

-pen')j  v,  On'skaa,  ginjaana  oir- 

d:ipa. 

Compete  (kom-pet'),  v.  Sosaa. 
Competent      (kom'pe-tent),    a. 

Chu'ooga,  sapa,  am  a,  kraa. 
Competition     (kom-pe-tlsh'i-.n), 

a.  Su-ami. 
Compile     (kcrn-pll'),     r.     Gipin 

ki'taprangoniko         chimonga. 

-ation,  n. 
Complain  (kom-plan'),   v.    Mat- 

nan^e  agana. 
Complaint  (kom-plant'),  v.  DuV 

ba      matuanganiko    aganani, 

dukni  avel;  biati. 
Complement,  (kom'ple-ment),  n. 

Matchctat  ni,  chu'sokatani. 
Complete     (k5m-plefc'),    r.  Mat- 
ch! ta.  a.    Gimikgipa.  -ion,    n. 

-ly,  adv. 
Complex  (kSm'pleks),  a.  Bang'a 

bak  btina,  brinbaoe.   -ity,  n. 
Complexion  (k5m-plek'shun  >,  n. 

Ao-gil. 
Complicate      (kom'pll-kat),    v. 

Sakbrina,     brine    saka,     br.'nj 

Dangrima.  -ion,  «.  -d,  a. 
Comply  (kSm-pli'),  v.  Namnik- 

paa.  -ance,  v. 
Compose   (kSm-poz7),  v.  Chan- 

chiako     tom'dakata,     b 

tomMomata.    -ition,   n.   -dly, 

adv. 


Compound      (kom-found'),    v. 

1!:  i  -.:,  docdima    (kom'pound). 

n.  a. 
Comprehend     (kSra'pr  -hSod  ), 

v.    Ma'fiia,    riura  j  man*;  • 

-sion,  n 
Compromise  (kom'pro-miz\  v. 

Hijatclii  daku  namgr  kata,  >>. 
Compute  (k5ra-put'),  : .  ( 

Ins, ib  kav  in  ni'a.    -ation, 

Comrade  (kSm'rftd  1»    k  »m  rad), 

n.  B  ipa. 

Coiicer.i    (kSn-sel7),    v.   Donna. 

-in  nt, »/. 
Conceit  (kon-set'),  «.  A'tangko 

dal'mkam*. 
i  Conceive  (kon-;ev'),  v.  Cham  hi- 

ckipa,  ui  ihipa  j  oho  kea. 
Concerning  (kou-sernlng),  parf. 

-    i   j  i;;ii:i. 

Concise  (kori-sls'),  a.  Bang'gija 

kat  o  orto  bai  g'gipa. 
Conclude    (kcn-kl  id  ),     v.    Tik 

ka-a,      b<  n'kanie       chanohia. 

-elusion,  ». 
Concord  (kon'kord),  n.  NaDgrim- 

aui,  m  liani. 
Concubine      (kSnlm-bin),      n. 

D  mni,  gipio    nie'i  hikko 

salna  ba  nn'tiai  salna   rakigipa 

jik. 
Concur  (k8n-ker'),  v.  Ku'chol- 

.-a' .  -rence,  n. 

Condemn 

uanj- a  ;  sastina  g  reta.  -ation, 

n.  -atory,  adv. 
Condense    (kSn-dens'),  v.   Ma*« 

-ation,  tt. 
Condes-ceiu'  ,,    v. 

Onate  daka.  -sion,  «. 
Condition      (kSn-dish'un),     «. 

Ong' 
Condole  v.  Gipinhi 

duk  ;,  duk 

man'rima.  -nee,  n. 


26 


(SII-GARO  DICTIONARY. 


Conduct    (kSn'dakt),  n.  Dakbe- 
wal,  ch  ilon. 

Conduct  vk'ii-Jukt ),  v.  Re'dila, 

<l.k  iili. 
Conference      (kSn'ftr-ena),    ». 

Ku  ni. 

Confess    (kou-feY),    p.    Ku-ra- 

i.  -ion,  n. 
Confidence  n. 

Ka'donganij         pangchakani 

-dential,  a.  -dentially,  adv. 
Confine     ( k  .n-lm),   v.     Chip- 

«  banga.  -nient,  n. 
Confirm  (k  n-irnn'),   v.  Mang- 

rakata,    katako    mangrakata. 

-ation,  n. 
Confiscate  (kdVfi  -kftl    ba  kon- 

tVkat),    v.   Korok  ka'a.  -ion, 

m. 
Conflict  (k5n-flikt'),  v.  Jegrika, 

dokirrika.  (k  n'flikt),  n. 
Conform  (kSn-form'),  v.   Apsan 

ation,  7i. 
Confound    (k5n-£  and'),  7'.  Ja- 

j'  ba. 

Confront  (k5n-frunt0,  v-   Mik- 

kangchaka. 
Confusion      (kon-ru'zhiin),     n. 

J>il  lingbildang  ong'ani,  golmal 

ong'ani 
Congratulate    (kon-grStu'-l&t), 

v.  Katchipaako  agana.  -ion, 

n. 

Congregate     (1  0,    v. 

'■  -ion,  n. 
Conjugal    (k  in'ja-gal),  a. 

ni  hiding. 
Conjugate      (1 

\   i  ngko 

me    ka.  -ion,  ';. 
Conjunction  ihBn), 

n.  N 
Connect  (1 

riii.. 

on,  >/.  -iv 


Conquer    (kOn'kOr),     w.    Ama, 

eh<  a 
Conscience  (kon'sh^-nB),  /j.Nam- 

u    aro    namgij  iko    aiani    gi- 

M'k. 

Conscious  (kbn'ahns),  a.  Uiani 
^  -ness,  n. 

Consecrate  (kSn'ee-krftt),  v. 
a  on*kanga,  inaiba 
kam  ia  dingtang  dona,  pak- 
wata.  -ion,  ». 

Consent  (k.m-sent'),  v.  Ku- 
rachaka.  ;/. 

Consequence  (kSn'as-kwgna),  n. 
A's  Ini  I  i'e. 

Consider  (kon-sIl'Or),  v.  Chan- 
chin,  cbanchia  ni  i.  -ation,  n. 

Considerable  (kon-ri  1  6r-a-b1), 
a.  A  lit  i  Lang  a  ba  dal'a. 
-ably,  adv. 

Consign  (k8n-sin/),  v.  Pakwaie 
on*a.  -ment,  n. 

Consist  (k5n-Bist/),  v.  Ong'a, 
d  n  a.  -ency,  n.  -ent,  a. 
-ently,  adv. 

Console  (kSn-sol'),  v.  Ka'dimea- 
ta.  -ation,  n.  -atory,  a. 

Consolidate  (k5n-a  1  i-dat),  v. 
rrakata,  rakata. 

Consonant  (k5n,so-nant)J  n. 
Banjon  borno,  sbr  gri  ganrna 
amgijagipa,  b,  c,  d,  f,  g,  h, 
j  k,  i,  in,  n,  pj  q,  r,  s,  t,  9  ia- 
rang,    w    aro   y    ba  basakoba 

Conspire  (kon-spir')i  v.  Namgi- 
jana  Brikarik  ka'monga.  n. 
( !i  oapirai  j 

Constable  (kdn'ata-b'l),  n.  Sibil 

poliB, 

Constant  (kSn'stant),  a.  Pang- 
nan,  dongdikgija,  dingtang- 
::i  ngraka. 

Constellation  Bt51-Ift'- 

sh    .  ,  n.  Aski  j'nma. 


BNGLISH-GARO    DICTIONARY. 


27 


Constipation  (kbn'sl  i-pa'shun), 

n.  Bing'ani,  a'pal  Ion  on 
Constitution   (kon'stf-tu'  h 

n.  Niamni  ja'pangj  be'enni  aro 

gisikni  bilni  ja'pi 
Constrain  (kSn-stoan'),  v.  Dn- 

ata, 
Construct  (kSn-strukt'),  v.  Rika, 

daka.  -ion,  n. 
Consul  (kon'sul),  n.  Songtangni 

hadiagani      namgnina    gipin 

songo  rajani  dongimin  mande. 
Consult    (kon-sult'),    v.  Gipinni 

cbanchiako   kirmonge    ra'paa. 

-ation,  n. 
Consume  (kon-Bum'),  v.  Chanv- 

ata,  kamata,  gimata. 
Consumption  (kon-sump'ghun), 

n.  Ka'sopko  cbanratgipa    biati 

ma'sa. 
Contact    (kdn'takt),    n.    Nang- 

tingani,  nangdikani. 
Contagious      (km-tajiV),     a. 

Na'igdikao    batninggipa,    bat- 

gipa  bi:ti.  -ion,  n. 
Contain    (kon-tau'),    v.    Chaka, 

man'gopa. 
Contempt  (kon-tfmt'),  n.  Mit- 

clunikani,  chonnikani. 
Contend  Ikon-tend'),  v.  Jegrika, 

warachakgrika.  -tention,  n. 
Content    (kon-tent'),    «.  Chtr- 

ongnikgipa,  tonrtomgipa. 
Contents   (kSn'tenta    ba     k8n- 

tents'),      n.     Gituik       iiing-o 

gnanggipa. 
Contest    (kSn-tefcf),  V.  Jegrika, 

dakgrika.  -ant,  n. 
Contest  (kon't&t),    ft.    Jegrika- 

ni,  dakgrikani. 
Continent  (kon'tl-nent),  n.   Am 

dal'begipa,  a'Bong  dal'begipa. 
Continue  (kdn-tin'u),  r.   Dong- 

aDgkui,     ong'angkua,     dong- 

kaina.  -ation,  n. 


Contract  (k  v.   Konv- 

Contract    (koVtract),    ;/.    Bon- 

doboE 
Contractor     (kSn-trak'tGr),   n. 

Tika  .  inde. 

Contradict    (kon'tra-dikf),    v. 

Jeehaka,  inpila.  -ion,  n. 
Contrary    (kon'tra-ry  ba    k8n'« 

Ira-ry),     a.       Ong'gijagijako 

dakgipa,  cholet   rongret    dak- 

gipa. 
Contrast    (kbn-trfisfc'),  v.  Ding- 
tang  oog'ako  uina  ba  mos  ikna 

nisiv  a   i  koa  trast),   it. 
Contribute     (kQn-trib'ut),      r. 

<  hrpaa.  -ion,  ft. 
Contrive   (k  n-triv ),  v.   Chan- 

chisoa,  ehol  daka.  -ance,  n. 
Control  (kon-trol7).  v    Skatang 

dakatna  kosako  bil  maa'a,  ma- 

niata,   n. 
Convene    (kon-ven'),  v.  Tonra, 

tom'ata. 
Convenient  (kon-ven  y*nt),    a. 

Jakkaltoa.  -ce,  n. 
Convention  (kSn-Ten'shiin),  n. 

Tom  an i,  soba. 

Converse  (kSn-v6rs'),  v.  Agan- 

grika.  -ation,  n. 
Convert   (kSn-vfirt7),   v.    fiisik 

pil'at  l.  dingtangong'ata.  -ver- 
sion, »■ 
Convex   (kBn'veke),  a.    Krsing 
iggil     gita      konrchikgipa. 

-ity,  n. 
Convey    (kbn-vft ),   w.  Ba-anga, 

Balanga,rip  anga,  dingtangthi 

ong'ata.  -ance,  n. 
j  Convict     k  ni-vikt),   v.  Dosko 

aiata,  dosi  Lnata.  -ion,  n. 
Convince   (k8n-vins/),    v.  Bebe 

iata, 
Convoke    (k3n-v6k '),  0.  Okam- 

cbimongata.  -vocation,  n. 


*8 


I     DII   i  [ONAKr, 


Coo     0-\\     V.      D  'krnn 
ru  I. 

Cook  (kuk)   p.  Soaga.  n.  S 
gipa. 

Cool   (knl  ,  0.    Ku  si   a,  B 

a. 
Cooly  (^v.'ly),  *   Ku  •.  1. 
Coop  I  >o*o  j  Hani  aok 

Cooper   (kr,pVr),    n.    I'<  lni  pipa 

dHk 

Cooperate  (ko-Bp'£r-at),   i 
swi    ka'paa,   dakrimpaa.  -ion, 
n. 

Copper  ^kBp'p&r),  n.  Tarn.!,  j •  :- 

8'lli     i  I. 
Copy    (k>"'y\    v.    Se -l.a: 

il  ilea,  -ist,  a. 
Copy  (k  ip'y),    n.    Seskagimin, 

Coral  (k"'i"  a'),  ».  Probal  mi'!^- 
gipa  Bagalni  jo'ong  ma'Baui  lii- 
t  )■,  'n  tng  dakatgipa 

■ 

Cord  (k  Til),  n.  Budu  ebon  gipa ; 
auroolko  toani,  gro  mils 
] .  ng  n< ik   •">  aro    cKui   mik    '■'< 
o  •  -  imang  i  ag'a. 

Cordially  (kdr'jal-ly),  adv. 
e  chacha,    BroDgd,     cha'chipila 

Core    (kdr),    n.    1  ijatcbi    ga*- 

broDg. 
Cork   (k."rk\    ft.     Bjtolni   kak, 

b  ii  < 
Corkscrew  |kdrkV*r\i'),  «.    Bo- 

tol  k  i k  okani  p  s. 
Corn     (korn  ,  /;.  Me'rakn,     mi 

misirang. 
Corner  (kdr'n6r),  v.   Kona,  ki- 

Cornet  (kGr'nct),  n.  B  go]  d  a*- 

Coronation  (k  •  a),  n. 

B    ako  mukut  stikau 


Coroner  (kf.ro'ner),  n.    I: 

ba  maibakai  Biarangko  I  i- 
•  _i|  a. 
Corps    (k6r,  pi.    korz),  ?<.  Bipai 

k.t  i>k. 
Corpse      (korps),      n.      M  .ng- 

. 
Coipuscle  (kdr'piia-sT.),*.  Bisem- 

Corre:t    (kSr-rSkt'),     a.    T!k, 

g  .  i.   v.  Gruala  gri  mg'- 

;ii  Bj  namata. 

Correspond    (koVre-spSnl'),  v. 

Apsaa    on^-a,   meliaj    chitiko 

s  !gr  ka. 

Corrode  (kbr-iCd"),  z>.  Chanrati, 

ata.  -rcsion,  n. 
Corrugate  (kor'ra-gat),  r.  On- 
g    ondang     chikare      dake 

Corrupt   (ktfr-rupt'),    v.  Suata, 

0  g*  iata  -ion,  *i. 

Cost  (k5it),   it.    Dam,  on'gimin 

ki  ro  ih. 
Costly  (k5»t1y),  a.   Dam  bang - 

g'pa. 
Costive  (kVtlv),  v.    A-pal   bon 

ong'a. 
Costume  (ke'e-tum'),  n.  Gamling 

i  liogni  bewal. 
Cot    (k't),   n.   Tacbakani    kat, 

palang. 
Cottage  (kr.t'taj),   n.   Cbongipa 

ook  bi'sa. 
'Cotton  (kutVn),  ft.  Kil. 
Couch  (kouch),  n.  Tue  io.ini  <:a- 

Cough   (k«"»f),  V.  Gusu   cliaa,  so1- 

ok  naaga.  n. 
Council  (koua'sil),  ft.  Mela,  me- 

1  Hi- 
Counsel  (koun'aSl),  a.  K  uraong- 

ani,  chaoi  hiani.  v.  Skia- 
Count    (kounl),  v.    Chauna.    n. 
i    ropeni  dara  manda. 


ENGLIS1I-GAK0     DICTION  ATIY. 


L'9 


Countenance  (koun'te-nans),  n.  I  Cove  (kov\  «.  Cl»ikon£dik. 


MikkaDg 
Counter  (kount'ei),  a.  Mikkang 

thakgij  a,  bob:l  dakgipa. 
Counteract     (koua'tir-act'),  v. 

Bincrbangata. 
Counterfeit     (kouri't£r-fTt),    v. 

Togina  ine    maiba  gita  apsan 

dak.ita. 
Countermand  (koun'tSr-mand'), 

v.  k  le'etako  bik  ii  1 i. 
Counterpart      (kuun'tfr-part'), 

n.  Gita   oag'gipa,  apsan  ong'- 

gipa  ;  j.  ar. 
Countersign  (koun'i£r-sIn),   v. 

Behe  ong'a  iae  biruung  sjdaj)- 

a.  n. 
Countess   (koun'tCV,   ».  Count- 

i.i  jikgipa,  rajani  jikgipa. 
Country   (kun 'try),    n.     Song, 

a-soag,  Bongji-.ima   ong-gijani 

song,  dogru,  gititn. 
County    (koun'ty)j    n.    District 

ba  jila. 
Couple  (kKp'l',  n.  Gni  ba  jora. 
Courage  ikift'aj),  n.  Kavokani, 

ka'dongani.  -OUS,  a. 
Course  (iu")i- ),  ■«.   Kntani  ro'ani 

ba  dakrong  mi  ram  a. 
Course    (kor.-),   v.   Sikar  k.va, 

ja'rika,  rika,  saon. 
Court  (kort),   ».    Sara;    raja  l>a 


Covenant  (kuv'e-nantj,*i  Niam, 

larr ..(  b  ikgrikani,       kirmo  »g- 

grikani. 
Cover  (kuv'ei).  v.  Pin-'aj  a,  don- 

nna. 
Covey    (kuv'\),   n.  Do'OBi  jak, 

do'jinma,  d  >o    evdij  il ;    ma  - 

sanni  1  i-a. 
Cow  (k  u),  n.  Matrhu  Lima. 
Coward  (kou'drd),  n.    Ka'pong, 

ke  rakgipa. 
Coxcomb    (kok^'kom),  n.    An*- 

tangkodal'trikgija    ui^ipa  ive 

mes  ikgipaj  <!o'' ni  gingmat. 
Coy  (koi),  a.  Kratchvninggipa. 
Crab    krab),  m.  Ang  ke. 
'Crack  (krak)     r.   15: eta,  ba'sria, 

it  'ani  gam'a.  n. 
Cradle  (kra'i'l),  n.  Brsani  ring- 

renguipa  tucbak  ini. 
Crafty  (krif'ty),  a.  Tol'rakgip- 

a,  logigipij  chalaki  dakgipa. 
Crag  (krSjj),  n.  Bo'ong  dare. 
Cram  (kram),   v    Agre  gnpata, 

g  palb  a. 
Cramp    (krSmp),    n.    Bi  itchu- 

rai  ,i,rm  kom'tote  -a  n  i. 
Crane  (kran).  n.  Alabokj  bosta 

ealdoani  kol. 
Cranium    (kra'm-fim),    n.   Sko 

bikrok. 


dal"gipu   mandeni  dongram  la     Crank  (krSnk),  n.  Wilwilatani. 


nok;    raja     bakta     re*pagipaj 

bicfaal     kanm;     bulnl     ka'- 

ronygijarang. 
Courteous  (ker'te-us),  a.    Nim- 

nikatnaebanggip.i,   ruande  ra*- 

ronggipa. 
Court-house     (kort'hous'),     n 

Bicha]    ka'ram    nok,    kacbari 

nok. 
Cousin    (ku//;n),    n.     Ma'gipa 

pagipani  jongada  noabirangni 

de. 


Crape  (k:a  ),    n   Kal  mako  ir.e- 

Boki  a    ganaoi    r«8  mui    ba-ra 

ma'sa. 
Crash  (krasb),».  Be'kninganL 
Crash  (kr&sb),  v.  Be'kninga. 
Crater    (krater),       n.    W.li 

a'brini  wa'al  ong'katani  cbol- 

kum  mg. 
Crave    <kjav),    v.    Molmolbee 

bi'a,  mairiia  sikb  (6  bi'a. 
Craven    (kiav'n),    n.     Kcnrak- 
gipa,  ka'pong. 


so 


l  \,,i  i  sh-ga.ro    di<  I  10 


Crawfish  (kro'tfah)    a.  Na  bik. 
Crawl      ■        •  ■  Mta  ama, 
Crayon    krft  un),  n.    Pen.-il  gita 

tarLi  :  i  i  ch<  k. 

Crazy  (kr&'zy),  «.  Pagila. 

Creain  (krem),  ».  Match  usokni 
nambatgipa,  koeako  tin  ka- 
gipa.  ( 

Creass  (kr6s\  «    T  nrani  chin, 

Create    (kre-a\f),    ta    Ong-ata. 

-ion,  %. 
Creator  (kre-a'ter),  n.  Oag'at- 

Lri]M,    [gol. 

Creature  (kre'tor  ,  n.  Ong-algi- 
rain.janggi  gnai  ggipa  ongat- 

gimin. 

Credit  (kredlt),   ».   Ka'dongna 

kraani,  man'na   nangani,  ra*« 

cli  kna  on'ani. 
Credit    (kredlt),  v.    Ka-donga, 

bebe  ra-a. 
Creditor  (krSdl-ter),   n.  M  aha- 

,  gro  Qokgipa. 
Credulous  (krea'n-liia),  a.  Bibe 

ra'oinggipa,   aakigri  bebe  ra'- 

nin  ggipa. 
Creed  (krel),  n.    Toromni  gimin 

bel  ■■    ami  ja-pang. 
Creek  (lock),    n.    (hiring    dal'- 

gipaj  chongipa  apchongipa  sa- 

gal  Doksik. 
Creep  (krep)  v.  cebpt.  Ma'an  a; 

ka*bak<  hi  re*a. 
Creeper  (krtp'er),  n.  Chongipa 

hudn  wegipa,  malamgip  i. 
Crescent  (krea'aent),  n.  Ja 

ni  bak  brini  bak  aani  p»l  gita 

an.  ogitadakgi parang  pilakan. 
Crest  (krc.-t),  ».    Ai>ri  km-hot, 

ba?u. 
Crevice     (krrv'i-),     r?.    Bretjni 

a*kol  i  honl  agipa. 
Crew  (km),    n.    Jahalni  kalani- 

rane. 


Cricket  (kt  -ilik. 

Crime  (k-rim), ».  Niamko] 
Criminal       (krim  i-nal),        n. 

\  iau  ko  p  "gip  i.  a.  -ity,  a. 
Crimson    (kriraVn),  n.  A 

g'rta  git(  ; 
Cripple    (knpi'l),    n.      Kora, 

Ungra. 
Crisis  (kri'sis),  n.   Ong'gni  nigi- 

jani    sal,    ka'dongfogijaoi   sul, 

kencbakani   sal,    kaui£baaia 

ding'ani  baria  ba  komiani  sd. 
Critic  (krit'ik),  ;;.  Nama  nam- 

gi  ako  in  sokgipa. 
Criticise    (kril  i-.-iz).    p,  Nama 

gijako  i  ie  metoka. 
Croak    (krdk),    t>.    Beng'bloki  i 

reraa  ;  oaiiinikgijako  agana  a. 
Crock   (kr  k),   n.  Dim'ak,   dik- 

Dialc. 

Crockery  (kr8k'6r-v\  n.  A'ako 

d»ka  me'dik  sam'dikrang. 
Crocodile  (krSk'o-dil),  n.  Gorial 

ma's  i. 

Crook  (kruk),  n.  Gonggeani. 
Crooked  (kink-edf,  a.  Gonggea. 
Crop  (kr5p),   %.  Do'oni  peoba  ; 

ragni  nanggimin    mi  nii?i  aro 

ma'manti  biterang. 
Crop  (krSp),  v.   Chikaoba,   cha-- 

BOta,  raeota. 
Cross  (krba),  n.  pbieol. 
Cross   (kro>)j  v.   Bat  tonga,  tc- 

BOta. 

Cross  (krba),  a.    Ka'ting   dak- 

gipa. 
Cross-examine    (kr Saegz-Sm'- 

II,).  v.  Pil'nipil  Bing*a,  ohem*- 

chem  Ban  die  nia. 
Crotch  (kroob),  v.,    Bolnijpek- 

k  nil. 
Crouch  (kroucli),'  7'.  Bamgcpn, 

baingopa, 
Croup    (kmp).'w.    Golbcra,  gi- 

t  kni  biati  ma*aa 


ENG1ISH-GAE0     DICTIOXARY". 


31 


Crow  ikio),  n.  D.-kn. 
Crow  (kio),  v.  Du'o  gi*ika. 
Crowd    (kroiul),  n.  Mmdejiu- 

11IM. 

Crown    (kr  an),     n.    Mukut ; 

rok»>m-a  tangka. 
Crucifixion  (krp/si-fik'shan),  n. 

Cbisolo  Bu'otani. 
Crucify  (krp/si-fi),    v.   Cbisolo 

so'ota. 
Crude  (krad),  a.  Gitang,  min- 
ora, tarisogija. 
Cruel  (krn'el),a.  Ka'saninggi- 

jagipaj     iluk    on'na    uamnik- 

gipa.  -ty,  n. 
Crumb  (kriim),  ».  Biginchi. 
Crumble    (kriim  b'l),  v.  Bnek- 

afa,  biginchi  changata. 
Crush  (krush),  v  Onj  ta,  bnek- 

a'a.  kningata. 
Crust  (krust),  n.    A'palni   rak- 

gipa  pindapani. 
Crusty  (krust'y),  a.  Ran-ka]  gi- 

miu  :  ku"Mi_'ijagipa. 
Crutch  (krBch),  «.  Korarangni 

pakolo  eej  e   pangchake    re'ani 

gol'dik. 
Cry   (kri),  v.  GSra-pa,  chrikaj  in- 

wata. 
Crystal    (kris'tal),     n.    Janera 

gita,  grikbegipa    janera  ma' -a. 
Cub  (kub),  n.  Ma  cha  ba  map- 

li  ni  bi'sa. 
Cube    (kub),    n.    Gr>,    gipeng, 

chna  pilakchin  apsangipa. 
Cubit  (ku'bit),  n  Mik. 
Cucumber  (ku'kum-ber),  n.  Te"- 

mit. 
Cud  (km!),  7i.  Cha'gimin  samko 

bikotpile   eha'ani ;  gue  ba  ta*- 

maknko  bil'ani. 
Cudgel    (kuj'el),    ».   Mai 

teng,  danggna,  doka  i, 
Cuff  (kuf),  ».  Satkapani. 
Cull  \ku\j,  v.  Sea  bikota. 


Culminate      (koTmi-nat),     v. 

Cbua  iiap  ba  ka'obotku  man'- 

a.  -ion,  n 
Culprit    (kulprit),      n.    Mat- 

nangak  i  rcan'gipa. 
Cultivate  (kul'ti-va  ),  v.  Wn, 

gama  ;  dal'ata,    bariata.    -ion, 

n. 
Culvert    (kuTvfcri),    ».  Rama 

ning'ko  cbi  j  ikangnagop  dak- 

giiuin. 
Cumber   (kiim'bSr),   v.    Maiba 

balchi  champ  fiiga,   ba  ko  oir- 

dapa,  peng'panga  jjajrengata. 
Cumin  (kum  in),  ii.  Jira,  mosla 

ii  :iv-a. 
Cunning  (kiin'ning),  a.  Chala- 

ki.  ».  Chalaki  dakani. 
Cup  (kup),  ».  Piala,  ringchaka- 

ni. 
Cupboard   (kiibV-nl),   ».  Ba- 

sonrangku    doneliakmi   alina- 

ri. 
Cur  (k(*r),  11.   Acbak  j  chonnik- 

gimin  mand  >. 
Curable  (kur'a-b'J),  a.  Air 

atna  amgni. 
Curb     (kerb),      i.      Tu'iakako 

chai'i:  enga. 
Curd  (k.'.-ri),  n.  DohL  >ioi,  tir- 

ka    miin  unit  cbusok. 
Curdle  (keVd'l),  v.    Dohi  dak- 

ata,  ii  I'kaata. 
Cure    (kur),     v.     An'sengata, 

nana  '•■ 
Cure  (kiir),  «.  An'sengatani. 
Curious  (kii'ri-usjj  a.    Aiao  in- 

mangni,    oikronggijani,    nina 

B'kbi  gi|  a.   -osity,  n. 
Curl  (kC-rl),  v.  Reogkota,  kon1- 

a. 
Currant  (kiir'rant),   n.    Chon- 

gi  i .  bite  ma'sa. 
Currency      (kur'rgn-sy),       n* 
ii  a  tangka. 


32 


ENGLttH-GAAO  DICTIONARY. 


Current  .kur'mr),  a.  Cholieng- 

,^r  pa. 
Current  £(kwr'r<-ni),   ».   So-ol- 

gipa  j<  kgipa  chi  i  a  bal. 
Carry  (kur'ry),  n.    Bijak,  hoi- 

dl 
Curse  (kOt>),  n.  Sa  i  on'ani. 
Curtain    (kftr'tin),   ».    Purda 

a  ani  b  i*ra, 
Curve    (kfirv),    n.    Chri    gita 

gonggnani. 
Cushion     (ku-h'iin),      ».    Sko 

kanvani  !»a  asongchakani  ba- 

1.--. 
Custard   (kus'tfird),   ».  Do*bit- 

c hi,       cliiui       aro    mai<  h  iaok 

bringipa  eha'aui  ma'&a. 
Custody  (kus'to-dy),   ».     Koi  1 

ka'ani,  chi|H:hangani.  -ian,  ?* 
Custom    (kus'iuin),  n.   Bewal; 

ra'napani  kajai  a. 
Customer  (kus'tfim-fcr),  n.  S  k- 

Banonik  i  breronggipa. 
Cut  (kut),  r.  De  vu,  run. 
Cut  (kut),  n,  Mat  ani    pan  j  ra> 

Botani  waring, 
Cutlass    (kui'las),     n.   Tonual 

it  a'sa,  kviknri. 
Cycle   ii-i  k'i),   n.   Garima'eaj 

VM  w   Is  'kani  Ba'. 

Cyclone  (n'kldn),  //.  Ta'rakgipa 
apalgipa  balininduri.  -ic,  a. 

Cylinder  (silln-dfir),  *.  B.nv- 
ronge  ro'gipa,  wa'sing  gi:a 
ro'dronggipa.  -drical,  t. 

Czar  (/.ii),  n.  Ku-iimi  raja  ; 
onijikgipako  Czarina  mi 

D. 

Dagger  (d&g'gfir),  n.  Kan'dik- 
gipa  m'ani,  lonml  ina'sa. 

Daily  (da  I)  ,  at  v.  8  ilanti. 

Dainty  |  II  i  t\),  a.  Chaiia  toa, 
bifiKi,  nitoa  rongtalako  nam- 
nikgi]  a.  n.  N  una  ob  i*ani. 


Dairy    (di'ry),  n.  Golmli,  mat* 

cbusok  sej  ram. 
Daisy  (da'sy),  n.   A 'ban  clm^ij.a 

b  bal  ma'.-a. 
Dale   (>:a  ),    n.  A'bri  giycpni  a*« 

kao  . 
Dam  (lain),  n.  Ci.iko    kapr-ngn- 

ni.  oa'gil. 
Damage    (d&m'aj),  ».   Gin 

nanigij  iko  man'ani,  v. 
Dame  (li&ru),  n.  Nokai  me'chik. 
Damn  (dam),   v.  So    on;j,  uo- 

lokchi  n.i  ;i.  -ation,  n. 
Damnable  (d£m  Dft-b'l),  c  Si^- 

ti-  man'aa    kragipa>,    aorokoa 

krayipa. 
Damp  (damp),  a.  Chljiroa. 
Damsel  (dfim'zel),   ».    Me'chik 

bi'sa,  in  ' 
\Danco  (dan  ),   v.   Chroka,  m  Sa- 
ra. 
Dandruff  (lanMruf),  n.   Karok- 

Danger  (  !an ']•»),  n.  A\v.  1  nang- 

aai,  a'nel  on^  ani.    -ous,  «. 
Dare    (d&r),    :.   Ka\ok>i,    ka*- 

don  :;,  k<  nja. 
Dark  ( lark),  a.  Au^ala. 
Darling  (dar'ling),  ».  .'e  a  ka*- 

sal  ea« 
Dam    (darn  ,    v.      Napongako 

w;i,'';r  a,  sikta]  a,  koiapa. 
Dart  (dart),  n.  Sel'u  I  a  bra. 
Dart    (dart),   v,  hoka, 

'"  :ii 
Dash  (d&ab),  v.  CI  a4  i 

gaka  p  aka. 

Date  (d&t),  >i.  Tarikj  sal  ;   kejnr 

bite  aro  bol. 
Daub    (d6b),    v.    Bopia,    nong- 

tnraka,  aongmn 
Daughter    (dfi'tfir),    ;/.  Deme- 

cbik. 
Daughter-in-law  (dd'ter-xa-16), 

;/.  Peuijikgipa,  aazflohiktang. 


ENGLISH-GAEO    DICTIONARY. 


33 


Dawn  (don),  n.  S  mg'l  aachil  aTa, 

beng'mi  cl  i  uiitcbi. 
Day    (da),    n.  Sal,   saleaj    cha- 

song. 
Dazzle    (dazVl),   p.  Cbing'bca, 

nichakna  amgija  ching'a. 
Deacon  (ilo  Iv'n),    ».    Mondolini 

me'apa,    pamoDgna    dakebak- 

gipa,   dangdike  on'gipa, 
Dead  (ded),  a.  Sigimin,  jaiig-gi 

gri. 
Deaf  (def  la  def),  a.   Ka'a;    na- 

chikol  knagijagipa. 
Deal  (del),  ».    On'gimin,  sua'gi- 

niin  I  ;ik. 
Deal  (del),  v.  Daka;  Buale  on'a. 
Dear    (dei),    a.    Ka'-aia;    gam- 

cbnta  ;    naan'na  naugana  bate 

dam  rakl  ata. 
Dearth   (dertb),   ».    Bang-gija 

ong'ani,  chu'oDggija  cng'ani. 
Death  (deth),  n.  Siani. 
Debar  (de-bar'),  v.  (Jhampenga, 

beng'a. 
Debase  (de-Las'),  v.  Kascmg  be-- 

ata,  on:itn.  -ment,  n. 
Debate  [de-bat'),  v.  Jegrika,  ». 
Debauch  (de-boch'),  i\    Ong'si- 

ata. 
Debility  (de-bll'I-ty),   ».  Bilgri 

in  g'ani. 
Debt  (det),  n.  Gro,  ovna  Dang- 

ani.  -or,  '/. 
Decade    (dek'ad),    n.   Chikung 

bi  s;. 
Decalogue  (dek'a-1'g),  ».  Isolni 

ge'eta  mingchikung. 
Decapitate      (de-kapl-tat),    v. 

Sko  sota.  -ion, 
s  Decay  (de-ka'),  v.  Soa,  sojrorg.i, 

Decease  (de-seV),  ».  Siani,  jang« 

gi  galaui. 
Deceit  (do-set'),  ».  Tol'napani. 
Deceive  (de-sev'),  v.  Tol'n  pa. 


December   (D  -  ».  Ja 

cbi'gni^  Ipa,    1  ilsini    b<  Q'kam- 
i  ja. 

Decern  ^raa. 

Deception      (d<  ,     n. 

Tol'napani,    tol'napako   mi  n*« 
ani. 

Decide  (de-sld/),  v.  Gisiko  tik 
ka-a. 

Decidedly  (de-sid'ed-ly),  arfv. 
Chong'mot,  namen. 

Decimal  (des'i-mal),  a.  B.k 
cbikung  dakalgimin,  dos<  . 

Decision  (de-akb'tliO,  n.  Tik 
ka'a,  bon'kame  ge'eta. 

Deck  (dek),  ».  Jaliatni  kosak- 
batgipa  gadang,  jahatni  uok- 
king. 

Deck  (dek),  y.  Nitoata,  t;  rata. 

Declaim  (de-klam'),  v.  Boktrita 
ka-a,  agana.  -lamation,  ». 

Declaration  (de  k'la-ra  shun), 
n.  Uiatani,  par.ikatani,  n.e- 
sokani,  ie  inatani,  knaatani. 
-ative,  a. 

Declare  (de-klar/),  v.  Uiata,  pa- 
r»kata. 

Decline  (de-klin*),  v.  Jechakaj 
bil  komia.  -ation,  n. 

Decompose  (de  k5m-pdz'),  v. 
Jiongata,  1  rina  bostu  ding- 
tang  ong'a  :  so'a  -iticn.  '■■■ 

Decorate  Nito- 

ata. -tion,  n. 

Decoy  (dt-koi'),  r.  Kimala.  >i. 

Decrease    (de-kres'),  n.  K 
i.;,  >  I-.;,  gain. 

Decree  I  di  -  ''a. 

Dedicate    (ded'i-kal  ,  v.    Isolna 
lii    t<  r<  mna 
-ion,    • 

Dedu-. '  K  at  in,  ku- 

-'. 

Deed  (ded),  ».  Dakgimin. 
Deem  (dSm),  v.  Cbanchia. 


34 


I     DICTIONARY. 


..,  me*- 

Deface  (de-fas'),  v.  Bimang 
dingtangataj  nitoatja.  -ment, 
n. 

Defame  (de-fam'),  v.  Easong 
1  e*ata.  -ation,  «. 

Default  ».    Dakna 

Defeat  (dc-fet'),  V.  Ama,  ling--  I 

Defect  (de-fgkt'),  n.  Namsrang-  | 

gijani,  chtraokgijani. 
Defend  (-'e-f^nd'),  v.  Wanwhake  i 

nikii.  -fence,  n. 
Defer  (de-1eV),  z-.  Dondika,  don 

tonga,  runta  a. 
Defiance  de-fians),  n.  Dakgrik- 

Da  ra'biani,  bamgijako  mesok- 

ani. 
Deficiency     (de-fish'-en-sy),    n 

CI  n"onggijani,  tikgijani. 
Defile  ('le-iil  ■,  v.  Marang  Dang- 
i,        rongtalgija      o. 

-ment,  n. 
Define    (de-fia'),    v.  Tik    kaa ; 
ko     tik    ka'a  :    oriuko    mc- 

Definite      (def'i-nit),  a.      Tik, 

Definition      (deTi-nlsh'iin),    n. 

( )  • 
Deform 

dakata,     him.:'  -iaia. 

-ity,  «. 
Defraud  (de-frAd    .  v.  T 
Defray    (de-fra'),  v. 

Defy  (de-fi'),  r.  a  ra«. 

!  i  •  -an  b 
Degrade  S     oa  a, 

ta,  -a'.;c:i. 

Dulnibak 

:  Ulg. 


Deign  (dan),  7'.  A/tangko   onjt- 

Deity  hoi,  mite. 

Dejected  (de-jskt'e'd),  a.  (ii  ik> 

ka'dooga     geigipa,       gisikko 

jiim  itgimin.  -ion,  v. 
Delay  (de-la'),  r.  lluutata,  dong- 

ilik:, 

Delegate  (del'e-gat),  ».   Mi 
ba  gimia  a'tangui   pal  mande- 

ko  donata. 
Deliberate      (de-lib'6r-at),     v. 

( iisiko    toe    nia,    1  icbal  ka'a, 

nam  dak'1  chanchial  -ion,  «. 
Delicate  (dell-kat),  </.   Se'enna, 

nitoa,      rinoka,    cbuim ;      bil 

bang'ja.  -cacy,  n.. 
Delicious  (de-lisb'fia),  a.  Cba-na 

tobegipa,  Bn'ub  igipa. 
Delight    (ilc-lit),  n.    Knsi  ong'- 

nni,  katcb 
Delirium'      (de-lir'i-iim),       n. 

Ming'ming  maog'mang  daka- 

ni. 

Delirium  tremens  (de-lirl-om 
tie  w.vwv.),  n.  Chuborot  chaa- 
ni,  cbu  ]  eke  pagla  ong'ani. 

Deliver  (de-liv  I  >,  v.  J  tkataj 
ka;  on'skaa.  -ance,  ;/. 

Delude  (de-lud'),  v.  Gtoalata, 
Damgijacbi  ong'ata. 
-lusion,  '/■ 

Deluge  (del'uj),  n.  Chi  dnbiani. 

Demand  (dc-mand'),  v.  Dabia, 
i  ansbea,  n. 

Demolish  (de-moTwb),  v.  Ruata, 
ba,  ni  iata. 

Demon  (de'mCn),  n.  Mi;c,  put. 
-iacal,  a. 

Demonstrate    (d£m'on-8fa&t  ba 

V.    Salricl  i   tik 

.    ong'a    ine    tale   n.o-uki. 

-ion,  n. 
Demoralize     (de-mi  r'al-ii),    v. 
(  In  lonko  ong'siata.  -ation,  n. 


ENGLI^II-GAUO     DICTION 


33 


Den  (den),  n.  Matburungrangni  I  Deputy     (dep'u-ty),   n.    Saniba 


a'kol  ba  rong'kolba  turam 
Denial  id e-ni 'a\)}  n.  J 
Denote  (d<  -not'),  v.  Maiba  chin- 
ch i  mesoka. 
Denounce  (de-nouns');  v.  ; 

matnanga.  -ment,  n. 
Dense  (dens),  a.   Bin'g'gipa,  dik- 

i  egi|  a. 
Dent  (denf)j  v.  De'epa,  ». 
Dentist    (dentist),  n.    Wagam 

tarigipa. 
Denude  (de-nud'),  v.    Nagande- 

atn,  pindapaniko  gain. 
Deny  (de-m'),  v.  Jeehaka. 
Depart   (de-pait),   v.  He'anga. 

-ure,  n. 
Department    (de-part'ment\  n 


■iin. 
Deri 

ja'p 
. 
Descend     (de-send'),    v.    Ong*- 

Descendent    (d  -  «« 

D  siutehu,  bu'i  utchu. 

Describe  (    - 

ba  chine  hi  mesoka.  -scription, 
n. 
Desert  (dez'6rt),  n.   A^gisi,  mo- 
\     rubhumi. 
|JDesc-rt  (deceit'),  v.    Wai 

-tion,  /.-. 
•  Deserve    (dc-zerv'),  v.    Man'na 
kraa. 


i\Jaiba  kamiii   ba  sason  ka'ani      Design  (de-zin'),  v.    Lekao  dak- 


bak. 
Depend    (de-pend'J, 


?oa  ;  mangsonga,  n. 
Pang-     Desire  (dc-zir'),     v.      Man'na 


laka.  -ence,  n.  -ent,  a.  -ency,        ska.  n.  -ous,  a 


Depict  (de-pikf),  v.  Tale  agana, 

ktf.-ikehi  noksi  daka. 
Deplore    Cde-plor'),   v.    Kalima, 

dt.'k  man'ebakako  agana. 
Depopulate     (de-pop'u-lat),    v. 

Songko    mando     gii    dakata. 

■ion,  n. 


Desist  (de-zi-t ')■  v.  Wa!a,  wat- 

ga  a,  dondika.  -anc: 
Desk     (desk),     n.      Seehakani 

Desolate  (deVo-Iat),   a.   Mande 

grigi|  a. 
Desolation    (des'o-la'shun),    n. 

( rima  ong'ani. 


Depose    (de-pdz'),  v.  Kamoniko     Despair  (de-spar'),  n.  Ka-donga 


tang-afa.  -ition,  n. 


on  ono'ani. 


Deposit    (de-p5z'lt),    v.     Dona,     Despatch  (de-spSeb'),  v.  • 

n.  rake  watata,  gong'rake  daka; 


DepH    (de'po).  n.  Gam  doaram, 

bandal,  gudam. 
Deprave  (d  -prav'),  v.  Namgija 

ong'ata,  ong'diala.  -ity, n 


so'ota.  n. 

Desperate  ),  '"■'■  K:i/ 

dongu  grini   gimin  simsakgi- 
.  -ion,  »• 


Depress   (de-preV),    v.    ISinjefci,     Despise  (de-spiz'),  c.  Mitchinika, 


cnata.  -ion,  ». 


chori   i 


Deprive   (de-priv'),  v.  Gri  ong--     Despite  (de-spitf),  n 
ata.  -ation,  ».  nK 

Depth  (depth), 

Depute  (de-pui'),v.A*iangni  pal         j 
donata,  watata.  -aticn,  n. 


[SH-GARO     DI(   \i<>- 


Des;:; 

raja  bam 


Diagonal  [),   #.  Ki'- 

t i k  ni  ki'tik<  n  i  daml 


. 


i  i. 

Destin.  Oag'g   i-      Dj  m),    ;/.    Sale 

1:  i  tik  doi  ,    ra- 

Dial  (di'al),    »■   Ghori,   c 
La   ugita  dakgij  arangni  mik- 
kang, 
Dialect  (dl'a-lSkt),   ;/.     Kuvik- 

panoni  de'r  1"  ngana  ku".-ik. 
Dialogue    (di'a-log),    n.  Agan- 

grik 
Diameter  (di-Sm'e-ter),  n.  Mai- 
ba      bostu     tom'betani    gip- 


lute    (des'tit-tut),   a.   Ciii 
i,    kangalj   gam   gri,  gri- 

Destroy   (de-stroi'),  v.  Rua,  gi- 

Destruction  (de-stri  V   li  in),  », 

( i !in  lanij  oisiatani. 
Detach  fde-tSch'),  z>.  Akttnora, 

-ment,  ». 
Details  (detalz  ba    detalz'),  n. 

Choi 
Detain  ( le-!an  j.  p.  Rinvrika. 
Detect  (do-lekt'),  v.  Sandie  aia. 

-ion,  //•. 
Deter  (de-ter'),  v.  Kenate  kam- 

ko  cham]  enga.  -ent,  a.  -ence, 

V. 

Determine  (de-ter'min),  v.  Tik 

k  i-a,  man  jsongn.  -ation,  n. 
Detest  (de-tes  ),  v.  Miuhibea. 

-ation,  a. 
Develope  (de-vel'5p),  v.   Naata, 

bria  ,  to- 

.  -ment,  n. 
Devil  (dgv  I),  n.  Diabol,  Satan. 
Devise  (4e-viz ),  v.  Gisiko  , 

<  h  a  cbolko  daka. 
Devoid  (de-void'),  «.  Bangbang, 

gj '. 
Devote   (de-vof),  v.   Boli    on*a 

k  nange  on'a, 
Devoted    (de-v6fc'8  I),  a.   Gisik 

on'e  i,  gisik  on'gipa. 

Devour   (d  -irour'),  v.  Clia'inin- 

oku,  minoka,  nisi  •  1 1  jfima  a. 
Devout  (d< 

jipa. 

Diadem  (di'a-dem),  n.  K 


I'll::. 

Diamond    (di'S-mSnd    l>a    di'- 

munil  .    .<.    1 1  i'  a,  gamoh  itbe- 

gipa  ro'ontj. 
Diaphragm  (dl'&-fr8m),  n.  K  r- 

prang,  lingcliangra. 
Diarrhea     (Jl'ar-re'A),   ».    Ok 

re'ani 
Diary    (di'fi-ry),     n.    Silant'ni 

o  ig'ako  si  a'ii. 
Dictate  (lik'ia  ),  v.  Senaagan- 

:it;i ;  ge'eta. 
Dictionary    (dik'shun-a-ry),  n. 

()  »idhan. 
Die  ('li).  y.  Sia. 
Diet  (di'et),  w,  Cha'rongani. 
Differ   (differ),    :•.     Din&tang 

i  Qg'a,  l)  c'ija. 

Difficult    (diffi-kfilt),  a.   Raka, 
dakna  raka. 

Dig      (dig),  ''•    DUO    la     DIGGED. 

Clxra. 
Digest   (di-j&f),  v.  Ok  ningo 

iron  ko  tariato. 

Digit  (dij  "i  chikung" 

ona  ongki  I  ming- 

a. 

Dignify  (dig'ni-ft),   v.   Rasong 

elm  ii 
Dignity  (dig'ni-tr),  n.   R 


ENGLISH-GAKO     DICTION. \  K  V. 


37 


Digress  (di-greV),  v.  Mangsong- 

aoni    ekunge   dingtangni    gi- 

lr in  agana. 
Dilate    (dMatf    ba    di-lat'),  v.  I 

G  mgbua,  dal'ata. 
Dilatory    (dil'a-to-ry\  a.    Jak 

srriitgipa,  j  ik  ruutgipa. 
Diligence   (dil'i-j^ns),   n.  Bim- 

ch.puni. 
Diligent  (JH'i-jV.'it),  a.  Bimchip- 

gi|.a. 
Dilute   (di-luf),    v.  Brina,  bilko 

kotniata,  brine  nom'ata. 
Dim  (dim),    a.    Dimela,   grikja, 

rongtalJH. 
Dimension    (di-meo'shun),     ri. 

Gro,    gipeng,    cbua#ba    dal'a 

ong'avi. 
Diminish    (di-min'ish),    v.  Ko-  ; 

mi.tu 
Diminutive    (di-min'u-tiv),  a. 

Cb<  na,     chosbea,     kairdika, 

chakaudika. 
Dimple      (dlm'p'1;,  n.    Daapa, 

kongdepa. 
Din  (din),  n.  Knana  rnan"pilgija 

gam'atani. 
Dine  (din),  v.  Mesal  cba'a. 
Dingy    (dia'jy),   a.      Kaltapru, 

rongtalja,  moila  gnang. 
Dinner   (din'nfcr),  n.   Sjljatchio 

cba'ani,  meeal. 
Dip  (dip),  v.  Si'i>-bola  :  wpm. 
Diphthong  (difthSng  ba  dip'-), 

11.  Vowel   gegni  mingsan  gita 

gnnrani. 

Direct  (di-rekf),  v.  Dili,  me   »k- 

ata,     cholko  mesokata;     gc-- 

eta. 
Direct  (di-rekt'),  a.  Sror 
Dirt  (dOit),  n.  Moila,  jab  A,  a.r- 

cbnek. 
Disadvantage    (dis'Sd-van'taj), 

ii.  Choljokgijani,  cbampenga- 

ni  ong'ani. 


Disappear  (dis'Sp-peV),  v. ' 

a  igrt,  i  ikgij  i  pi  g-a. 
Disappoint     (dfa'ap-poinf),    v. 

Ka'dongako  borrata,  kudonga 

gri  <  og'ata. 
Disapprove      (dis'ap-prnv'),   v. 

N  imnikja,  ra'chab  a. 
Disarm    (dis-arm'    ba   dlz-),  v. 

si. .-hi  lare  gri  ong'ata. 
Disarrange'   (dis'ar-ianj'),     v. 

Bildingbildangata. 
Disaster   (diz-aVter),  n.  Dukni, 

apodni,  dal'bea  dukni. 
Discharge  (dis-charj'),   v.   Bal 

bajrimako   tang'ata  j  kamoni 

tang-ata. 
Disciple    (dis-si'p'l),     n.   Sning- 

gipa. 
Discipline  (dis'si-plin),  ;/.  Sason 

ka'ani,  skiani. 
Disclaim  (dis-klam'),  v.  Jecbak- 

a,  angni  ODg'ja   n;e    jechaka. 

-er,  n. 
Disclose  (dis-kloz'),  v.  Parakata. 

-ure,  n. 
Discolour,    Discolor    (dis-kii]  - 

er),  v.  1{<  ngko  dmgtan  jala. 
Discomfort     (dls-kum  £ art),  n. 

Djngtogijani,  suk  griani. 
Disconnect     Idis'kon-nekt'),  v. 

Dingta'  gata,        nangdimgija 

dakata. 
Disconsolate  (dis-kbVao-lat),  a. 

Ka'dimea   gri,  ku'simtekg 

-ly,  adv.  -ness,  n. 
Discontent    (dia  kSn-tentf),    n. 

Namnikgijani.    chtrongnikgi- 

i'nii.  -ed 
Discontinue  (dis'kSn-tia't] 

Dondika, 

-ance,  ».    -ation,  n.    -ous,  a. 

-ity, ». 
Discord    (die'kord'),  *•   Meligi- 

jani,  jegrikani.  -ant,  a.  -ance, 

n. 


I  NGLISH-GABO    j>T<  TIONABY. 


Discount  (dis-konoi  j.  r.  M 
k  mison     raa     la 

Discourage  (dis-kfir'aj  ...   K  .- 
..     -ment, 

n. 
Discourse  (dia-kora'),  n.   Agan- 

grikani,  aganprakani. 
Discover  (  di8-kuv'6r),  v.  Nik- 

_ii  ;  parakata.  -y,  n. 
Discredit  (dis-kred'it),    v.  Bebe 

ra'ja,    ka'd  »ngj  i  ;    bel  e  rana 

l)i   ka'dongna  maa'gija   ong*- 

ata. 
Discreet    (dis-kret'),    a.    Gisik 

jina  iggipa,         chanchiaog  pa, 

mikrakgipa.  -ly,  adv. 
Discretion     (dia-kreah'un),     ». 

•  i     kg  angani    ohanchisoani, 

mikrakani. 
Discuss    ( lia-kua'),   v.    Jegrika, 

chancbig  ika.  -ion,  n. 
Disdain  (dia-dan'),   v.   O.mika, 

<h  nuika.  ». 
Disease    (diz-ez'),   n.  San,    rok, 

biati. 
Disembark     (dis'em-bark'),    v. 

Il'n Qjoni  ong'oo  i. 
Disfigure    (dia-fig'ur),  7*.   M-ik- 

kang  bimangko  aamgija  dak- 

ata.  -ation,  n.  -ment,  n. 
Disgorge    (jw-gorj'),   v.   Wak- 

uala  ;   On'pila. 

Disgrace  (dw-graV),  v.  Chonat- 
a,  on  t  i.  pa  song  griata,  krat- 
o  a'  «ia.  -ful,  a.  -fully. 

Disguise   (diB-giz7),  v.   rindape 
mgij  i    dakal a,    //•.     Mia 
dingtangat  mi. 

Disgust  nnik- 

gija  oDg'ani,  hi 
Dish    (Jiah),   n.   Cha'anin 

akani. 
Dishearten  (dia-baYt'n), v.  \\x- 

■  be'ataj  ka  iata. 


Dishonest  (die-oVId  la  dlz-),  a. 
Tol'napgi] 

Dishonour 

I  ..'.:.. 

kratcha-ani,  v. 
Disjunction  (die  n\  n. 

l)in  >1  mg  dak  '  ni. 

Dislike    di, -ik  ),  a.  Namnikgi- 

:.   t'. 

Dislocate  (dislo-kit),  v.    Biiit- 

cl  u    ring  jita.    -ion, 

;/. 
Dislodge  (di8-loj'),  v.  Ong'kat- 

at  i,  a'rikat  i.  -ment,  n. 
Disloyal    (dIa-loi'al\   a.    Gitel- 

tangoa  kaaara    grigipa,  bama 

grigipaj  -ly, 
Dismal  Mix  m al),    a.    Sikdikdik, 

suk  gii.  -ly, 
Dismay  (d'a-ma'),  n.  Kenani. 
Dismember    (dla-mem'bCr),    v. 

i  bakko  r.  a  t  t. 
Dism:ss  (die-mis'),    v.  Kamoni 

Viatata,  nam  kalia.  -al,  n.  -ion, 
v. 

Dismount,       (dig-mount'),      v. 
•oi  .. 

Disobedient  (dis'o-bg'di-fl  I 
Gc'.tiko    pe'gipi,     manigija- 
gip«.  -ance, '/.  -ly,  oil  v. 

Disobey  (dla'o-ba'),  v,  Gyetako 
p  'a,  manij  i. 

Disoblige  (oia'o-blij'),  v.  Nam- 
nikgijako  daki,  aamnika  b.i 
n  imgniko  dakja.  -ing,  a. 

Disorder  (<i  s-ur'd»'r),  n.  Bil- 
dingbildang  ong'ani,  nam  gita 
-  ii  nial.  -liuess,  ;/. 

•iy. 

Disorganize    (  ■■'.),  v. 

Bi]  i]  gbildang  dal. 
Disown    (di--r>n     ba    d  •/-),    v. 

Nokgipa  <  og'ja  ine  j  ■•  haka, 
Disparage 


ENGLISH-GAIIO  DICTIONARY.                             39 

Dispatch    (dis-pSeh'),    n.    Des-  Dissipate   (dis'si-pat),  ».  Rua'a, 

patcAko  nibo.  gimata.  -ion,  >/. 

Dispel    (dis-peT),    v.    A'rikata,  Dissolve  (diz-z8lv'),  v.  Jrongata. 

chel'ata.  -able,  ent,  a. 

Dispensary    (dis-pen'?a-ry),   ».  Distance                 ,  n.    Chel-a- 

S.imlvu  india  ovarii  biap.  ni,  cliel'gr  kani.  -ant,  a. 

Dispense    (dis-pens'),    v.    Suale  Distemper  (dis-tem'p€r),  «.  Bi- 

on*a.  -er,  ».  -ation,  >?.  at:,  namgija  choloo. 

Disperse  (dis-p6r/),  v.  Bilding-  j  Distill  (dls-til'),  v.    Cheka  chu- 

hildangata,     dingtang    ekata.  daka.  -er, ».  -ery,  n.  -ation,  «. 

-ion,'/.  !  Distinct  (dis-tingkt'),  a.  Ding- 
Displace   (dis-plas'),  v.    Apj'ta,  tai  g   amoeba,  tala,   ma"6i^ni. 

liii|K  ni  chel'ati.  -ly,  adv. 

Display  (dis-pla'),  v.  Mesokata,  ,  Distinguish  (dfo-tmg'gwish),  v. 

parakata,  n.  Dingtangko  aia. 

Displease    (dls-p'ez'),  v.   Nam-  Distinguished  (dis-ting'gwisht), 

nikgijaong'ata. -nT6,  ft.  #.    Mande     ra'ako    man'gipa. 

Dispose  (Hii-poz'),  v.  Tarie  dor.a,  |       mingsinggipa. 

namedake  dona,  -al,  n.  ,  Distort  (dis-tort'),  v.  Sakmrena, 

Dispose  of  (d:s-p6zov');  v.  Pala,  waengmikeng  daka. 

on -a.  Distract  (dis-traktf),   v.    Bing- 

Dispcsition  (dis-po-zish'un),   n.  bangata.  ion,  n. 

Bewal,  cholera,  ong'ani.  |  Distress   (d  's-tr.'s'),  n.  Duk,   sa- 

Dispute  (dis-put),  n.  Jegrikani,  |       knaa,  apod,  v. 

v.  -ant,  n.  -er,  n.  -able,  a.  Distribute  (d:s-trlb'ut),  v.  Sualo 

Disqualify     (dis-kw6Ti-ii),     v.  [      on'a. -er, »•  -ion, n.  -ive,«. 

Kragijadakata,amgi;jadakata.  'District    (dis'tiikt),  n.   A-song, 

Disregard  (dis're-gard'),  v.  Man-  ,      song. 

de  nainggrja  daka,  chmnika,  n.  Distrust    (dis-trust'),    n.    Ken- 
Disrepute  (dis're-put'),  n.  Xam-  i       chakani,         bele       ra'gijani, 

:  tingsingani.  -able,  a.  ka'di  nggijani.  -ful,  a. 

Disrespect      (dis're-spekt'),     n.  Disturb  (dis-tArV ),  v.  Jingjeng- 

Mande  ra"gijani.  ata.  -er,  -ance,  ». 
Dissatisfaction    (dis-«at'is-fak'-  Disunite    (dis'u-nit')  v.    Ding- 
shun),  n.  Namnikgijani.  tang  dakata,  ekgrikata. 
Dissect  (dis-sekt')j   v.    Ratonge  '  Ditch  (dlch),  n.    Cbikare,   boi, 

namedake  nia. 

Dissemble  (dis-sem'b'l),  v.  Cha--  Ditto  (dit'to),  adv.  Uan,  apsan, 

chipila,  cha'chipile  diogtangko  ee                          imin  gitan. 

n  esoka.  Diurnal  (di-er'nal),  a.  Salanti- 

Disseminate   (dis-sem'i-nat),  v.  ni. 

Sata,  gipata.  Dive    (div),   v.    Chio  napa,  chi 
Dissent    (dis-sent'),    Chmcfciao 

meligrikja,      dingtang    ong*-  Diverge  (di-v$rj'),    v.  Ekanga. 

grika.  -s'ion,  ».    v  -nee,  n.  -cy,  n.  -nt,  a. 


.  [SH-G  LEO    l»I(  I  [onary 


Diverse  ( li  vkn  ba  dJ-v6r«')j  a- 

Ding  ■■-._  'g  ipa.  -ify.  0. 

Divert    (dl-v6rt')i    p.     Gisikko 

ekata,  ku  i  ong'ata-  -sion,  ;/. 

-ive,  a. 
Divest  .  r.  Gri  i  ng'ata. 

Divide  ( H-vM'),   v.    Suala,  bak 

dakata,  dingtang 
Dividend  (div'i-dend),  it.  Sual- 

Divine  (di-vin'),   a.     I  sol:  i  bi- 

■  ing. 
Divine   (di-vin'),  v.   Kctchinike 

agana.  -ity,  ». 
Divisible  (di-vlz'i-b'l),  a.Sualna 

amgipa  1  a  k'a;i. 
Division  (di-naU'un),  n.  Sudani. 
Divisor  di-vi'zer),  n.  Sualgipa. 
Divorce  (di-vdrs'),  v.  Niam  gita 

jib  se  gajgrikata,  n. 
Divulge    Mi-vulj'),  v.  P.rakati. 
Dizzy    (diz'zv;,    a.    Miksiwila, 

mikaula. 
Do  (  :n),  v.    did,    done.    Dak  a, 

ka'a. 
Dock  (d5k),  ;/.  JabatraDgko  don- 

ani   biapj     kachario  koediko 

donani  biap. 
Doctor  (dfik'ter),  n.  Simorvgip- 

:».  oja,  daktor. 
Doctrine  (d  ik'trin),   n.  Skiani. 

-al,  a. 
Document  (doVu-nwnt),  n.  Me- 

Bokani  ba  ge*<  tani  chili,  -ary, 

a. 
Dodge  (dSj),  v.  Gitehinge  chak- 

a  ;  pa'sika. 
Doe  (d6),  11.   Matcbok  ba  lapau 

bima. 
Dogcl  ig),  n.  A-liak. 
Dogged  (dSg'ged),  a.  Ku'boso- 

b  >  dalu  manigijagipa,  mikbel 

lokl  k  dake  chakcbil 
Doleful  (.'.ol  i'ul),    a.  JJuk  onga 

guaog. 


Doll   (d-,1),  b.    Mande  dakgtpa 

btl-ani. 
Dollar   (dSller),    «.   Sent   100 

p  all  >g      _  -  i    ■  :_'_;i|  a,  tang- 

ka  ma'fl  i. 
Dolphin    (dBl'fin),    «.   Sagalni 

na'tok  ma'sa. 
Domain  (do-man),  n    X  kgipa- 

ni    ning'o    donggipa  a'a,   ba 

jeba. 
Dome  (d6m),  ;/.  Sangkochikopa 

gi  i   gongdole   dakgipa   ook- 

king. 
Domestic  (do-meB'tlk),  a.  Nok- 

tangi  i  ba  songtangni  biding, 

jillaoi. 
Domesticate  (io-mes'ti-kaO,  v. 

Nuko  jilla,  mikmaiata.    -ion, 

n. 
Dominate  CdSm'i-nat),  v.  Sa^on 

ka*a.  -ion,  n. 
Domineer  (dSml-ner'),  v.   Gao- 

rade'e    nokgipa  daka,    saeon 

ka*a. 
Dominion  (doimin'yun),  n.  Bai- 

jo,    Bjngnok,    nukgipa    ong*- 

ani. 
Donate  (do'nat),  v.  Ka'sae  oira. 

-ion,  n,  -or, ;/. 
Done  (dun),  v.  Doko  nibo. 
Donor  (dd'ndr),  u.  Ka'sae   on*- 

gipa. 
Donkey  (dBnglcy),  n.  (i  ida. 
Doom     (dnn),    n.    Sastioa    ba 

gimal  aa  ge'etani. 
Door  (d6r),  ;/.  ChoJguga,  do'ga- 

cho),  <l"-_:;i. 
Dormitory     (d&r'mi-to-ry),    n. 

'I'u mi  nok  ba   katui i,   cbatro- 

rangni  lain. 
Dose  (dofl),    //.    Palaea,   chang- 

prakna  ringfani  Bam. 
Dost  ('lusi  ),  v.  Ami  second  per- 

boo  singular  number. 
Dot  (dfit)i  n.  Sirtotn,  tota. 


■(  AKO    DICTIONABT 


41 


Doth  (duth),  r.    /A-ni   third  per-     Drapery  (dra'p6r-y*,   «.    Ba-ia 

huh  singular  aumber.  Bike  ■  1  *  1 . 

Double    (dub"l),    a.    Dunagni,     Draught    (draft),    n.   D/a/iko 


charjggni. 


i 


Doubt  (dout),  «.  Kenchakani.  v.     Draw   (dr6  '■'',  dbawh, 

Dough  (do),;/.  Noi'gimin  moida.         Noksa  daka  ;  tala. 
^  Dove   (dtiv),  n.  Do'kru,  paroa,     Drawer  (drd'e.),  >:.   Salokrnra- 


do'rek  aro  do'pilgim,  iarang. 


ni  man'gipa  baks. 


ki'me  gita    wagam   chite  rit- 
chugimin. 
Dower  (dou'Or),  ;/.  Segrini  matr- 
ri  srni,    se  tiuiano    man'iiki>ni 


Dovetail    (duv'taT),  n.   Do'kru     Draw-bridge      (dro'brij'),      n. 

Jitrurana     man'gipa      jaDg-- 

rang. 
Drawers  (dr&'6rs),    ».  ]S 

be'enohi  arrpae  kruani  jama. 
Drawl  (drol),    v.    Kasine  mate 

a  *ana. 
Dread    (dred),    V.    Ker.soa  j   n. 

Kens<  am,  kenb<  ai  i. 
Dream  (dr£ni),  v,  Jumang  nika; 

n.  Jumang. 
Dreary      (dier'v),     a.     S.kdik- 

dik. 


gam. 
Down    (donn),  ajr.    Ka-machf, 

ka'mao,    a*ao  ;      ;/.    2\in^*oni 

nom'gipa  kin  il. 
Doze   doz),  v.  Tusidimua. 
Dozen    (duz"n),   //.  Dojon,  ge*- 

chigni. 
Drab  (drab),  a.  Kaltapru  ma' 


Draft,  Draught  (draft),  «.S.l-     Dredge    (drej),  n.  Chi  ning-ko 


3al< 


ja-pi  d  ki 


sesoani;    tangkako      man'ani      Dregs     (dregs),    n.      Kttikchi 
cbitijbalwa  jokpingerrikani.  skonggip 


Drag  (drag),  v.  Sala, 


Drench    (d 


Sooiat- 


Dragon    (drag'un),  «.    Manda-    \    srangi 

rangbi      aganrcnga      grang-     Dress    (dres),    v.    Taria, 


gnaoggipa     chipu    ma'sa,    ba 

DrakoD. 
Dragonfly  (drag'un-fll'),  n.  Su- 

Buret,  nhuchuret, 
Dragoon  (dra-gan'),    «.  Gureo 

gakatgip  "sa. 

Drain  (dran),  v.   Chi  bakwate 

wata,  joksole  lipata,  sipata. 
Drain  (dran),  «.  Chikare,  dong- 

ge. 
Drake  (drak),  ».  Do'gep  bipa. 
Dram  (dranvJ,  ».  Jrimako  toani, 

adita  jrimako  mesoki  ni. 
Dr?*nk    (drangk),    v.     Drinkko 

nibo. 
Draper  (dra'pgr),    n.  Ba'rapal- 
gipa. 


na,  //.  Ganani  ba'ra. 

Dribble  (drib'b'l),  v.  Tingtota, 
toktaka. 

Drift  (drift),  v.  Balwa  ba  chi- 
chi biilpake  dandaka. 

Drill  (dril),  v.  Sk:a,  ranta  kaaj 
a'kol  i  a :. 

Drink  (dringk),  v.  dbank, 
DEI3   ...  Ring  ,  n.  Riugani. 

Drip  (drip),  v.  Jokroi 

Drive  (driv),  v.  drovb,  duivlk, 
Moa,  rika,  chajaia,  draa. 

Drivel    (dnv'l),      v.      Ku'cbi 

Drizzle  (di  Mikka  wa- 


42 


ENGLTSII-GARO    DICTIONARY. 


Dromedary    (dr&m'e-da-ry),  ;/. 
Janggilo   silohi     ge*aaaangipa 

Aral  i  i  :;t   :i.  . 

Droir-  ;/.    Bija    1  [pa  ; 

Droop  (drjrp),   v.    Oldawea,    ri- 

1    ki ;  kom'cfa 
Drop  (dr8p  ,  v.    Tingtota,  ga-- 

akata,  n.  Tingto;. 
Dropsy  (dri  \>>y),  >/.  Been    boe 

■aa. 
Dross  (drfo),  n.  Silkl 
Drought  (droui}j  ;/.  Mikka  wa- 

gijani,    Bal  rakohangani,  akal 

ong'ani. 
Drove  (drdv),   ;/.    Moanggimifl 

jak  ;  Driveko  ba  n  bo. 
Drown    (droun),    v,   Chio  dubie 

sia. 
Drowsy     (drou'zv),    a.    Tusina 

siktea. 
Drudge    (drfij),    v.     Neng-bee 

k  mi  ka'a, 
Drug  (drug),  n.  Sam. 
Druggist  (drfig'gfstt,  n.  Bamko 

palgipa,  Bamko  briogipa. 
Drum  [drum),  p.Damadoka,  n. 

Dani),  nigra. 
Drunk   (drfingk),  a.  Chu  peka, 

obn   i  ekgipa.   -ard,  n.    Chn- 

pekn  nggipa  mandc 
Dry  (dri),  o.  dbibd,  Ran'ata,  a. 

It  ui':i,  ringna 
Duck  (dfik),f>  Sim'bola,  n.  Do-- 

gep  ;  ba'ra  ma'sa, 
Due  (du),  a  On'oa  aanga. 
Duel  (du'el),  u.  Sakgni  dakgrik- 

ani. 
Duet   du-et')j  n.  Sakgoi  d 

Dug  (dfig),  v  Diffko  nibo. 
Duke  (duk),  n.   Joaiidar  b 

dal'gipa  mande. 
Dull    (dfil)       .    <  I         i 
oiaioggijag  pa  :  matgij  i,  b  o 


Dumb  (dum),  a.  Ku'mn,  kirgri. 

Dun  (dtln)  r.  (iro  rfka. 

Dunce  (dans),  a.  I  i  ii  g^riji  z'y. 

: ,     ci<ik   bang'gijagipa  iuan- 

de. 
Dung  (dang),  n.  Ki-i. 
Dungeon    (dfmjiin),    u.    Pafok 

nek,  ning  oni   andalgipa  uok- 

dring. 
Duplicate  (du'pli-kat),  n.  Gita 

ba  apaan  dakani. 
Durable   (du'ra-bM),  a.    Ituute 

baigipa,  rakgipa.  -ability,  n. 
During  (during),  jpr*p.  Mitingo. 
Dusk   (dask*,    n-  Atam8imaim, 

-y,  a. 
Dust   (dust),  n.    A'dunra.  -y, 

a. 
Dutch  (dfich),  n.    Holand  song- 

oi  i  man  1<\ 
Duty  (du'ty),  n     Dukna    nanga 

kam  j  ra'napani  kajan  ■• 
Dwarf  (Iwoii),  n.  Mande  bone, 

in  iiiv 
Dwell  (Jwel),  a.   Donga,  dong- 

kama. 
Dwindle   (dwin'd'l),  r.   Chanv- 

roroa,  k  iniiroroa. 
Dye  (<h),  r.   Bong  aim'*,   rnng 

on'a,  n. 
Dynasty  (di'naa-ty),  n.  Bajani 

ma'chong. 
Dysentery     (di'aao-tftr-y),      «. 

itchak  Baa. 
Dyspepsia      (dfe-pep'si-a),      n. 

Jronggijani  la  goligijani  saa. 

Dyspeptic,  a. 


E 


Each  (fab),  o.  pro.  Pi  ale,  anti. 
Eager  (e'g£r),  a.  SI  begipa. 
Eagle  (e'g'0>  "•  1(  •'.•:•"'■'' t. 
Ear  {(-:),   v.  Nacbi),  naohikol; 
kop>a,  aokaa. 


ENGLISn-GARO    DICTIONARY. 


43 


Earl  (erl),   n.    England    songni 

daba  mande. 
Early  (eVly),  adv.  Seng'gnang. 
Earn  (ern),  v.    Kam  ka'e  n  an-a, 

ba  man'oa  kraa, 
Earnest  (Sr'nest),  a.   Jotonka*- 

gipa,        bimchipgipa,        gisik 

nanggipa,    nachilakgija,       n. 

Babena  orva. 
Earring    (er'ring),  n.    Nachilo 

ganani,  korea,  sisa. 
Earth  (erth),  n.  A -a.  a'gimik. 
Earthen      (Sitb/'n),    a.   A'ako 

dak  a. 
•Earthquake     (ertb'kwak'),     n. 

Bang<_riia,  a'a  moani. 
Earthworm     (Ortb'wOrm'),  n. 

Kan'churi. 
Ease  (ez),  n.  Neng  gija  ong-ani, 

ba  saknaa  grani,  torn  tomam. 
East  (est),  n.  Salaiatn. 
Easter  (es'tC'i),  it.  Kristoni  cha- 

katpilani  salko  maniani. 
1/  Easy   (ez'y),  a.  altua,  n  ngraa. 

Eat   (et),  V.  ATE,  EATES,  Cba'a. 

Eaves  (evz),  n.  Pangsone,  sona. 
Eaves-dropper  (evz'drSp'pe"!-),  %. 

(jiipinni     aganako     si  ik     srik 

knat'ingipa. 
Ebb   (eb),    v.    Rookanga,   komi- 

anga. 
Ebony    (eb'iin-nv),  n.  Ablus  bol, 

bol  ma'sa. 
Ebullition    (Pb'nl-lTsh'un),    n. 

Cbi<  hava,  bokbaka,  gitna. 
Eccentric  (ek-sen'trik),  a.  Ong'- 

ronggija,  bewal  gita   ong"gi- 

jagipa. 
Ecclesiastic  (  k-kle'zi-aYtlk),  n. 

Tororako    skigipa,  a.  Mondoli- 

ni  biding. 
Echo    (eVo),    n.     Rongkucbak, 

ra'chake   gam*pilgi]  a  ku'rang, 
Eclipse  (e-klips"\  n.  Sal  ba  jako 

nawang  minokaui. 


Economize     (e-ktta'o-mfe),     v. 

Siimake  pamko  jakkala.  -my, 

mist.  a.  -ical,  «. 
Ecstatic  (ek-st  t  ,10,    a.  Namen 

ka'sroka. 
Eczema    (ek'ze-mfi),    ;/.    B:g;l 

Faani  biati  ma'ta, 
Eddy  (ed'dy),  >t.  Cbiganduri. 
Edge  (ej),  n.  Riking,  kuehot. 
Edible     (edi-b'1),      a.     Cha'na 

i  araa,  chana  kraa. 
Edict  (e \likt),  n.  Aganprakgitn- 

in  ge  etani. 
Edifi:j  (edl-fis),  ii.  Rikgiinin, 

nok. 
Edify   (gdl-fi),    v.    Skia,    skie 

nam  a  1  a,  m  a  n  g  rak  at  a . 
Edit    (edit),    v.    Cbapa    ka'na 

tarisoa.  -or,  n.  -oi'ial,  a.  n. 
Edition    (e-dlsh'un),  n.  Chang" 

sano    badita    k  "tapko     cbapa 

ka'a. 
Educate    (ed'n-kat),    v.    Skia, 

i  ilakebin   uigipa  dakata,  gisik- 

ni  bilko  dabroroata.  -or,  -ion, 

n. 
Eel  (el),  ;/.  Asinra. 
E'en   (en),  adv.  J  c  nko  kan'dik- 

atgiroin. 
E'er  (ar  ba    ar),   adv.    Everko 

kan'dikatgimin. 
Efface  (ef-fas'),  v.  Ripake  gala, 

kin  ita.  -ment,  W. 
Effeminate      ef-feml-nat),    a. 

Me'chik    gita    nonvgi|  a,    bil 

grigipa,  k  I'donggijagipa. 
Efficient  (ef-fisb'^ut),  a.  Kamni 

biteko  i  angatgij  a  1  a  chtrsok- 

atgi]  a. 
Effort  ■  .  >!    -bit on  !. 

Egg  (i  -  ■    •  1 ' a   hi,  bi 
Egotism  i  L'tang- 

•    Mli. 

-tist,  n. 
Eight  (at),  a.  Chet,  ge-chet. 


•u 


EN(  LTSH-GAIIO    DICTIOXART. 


Eighteen  (5'tS  i'),  a  Chi'ch  »t. 
Eighty     a'tjr),  a.    hotelier,  kol- 

Either    (eraer,  b*  i'  THer),    a 

Gnini  gise|  o  mi,  i:i  bs 
Eject  gal- 

al :.  -or,  -ion,  -ment,  «. 
Elapse  (e-Upa  ;.,  v.    Sal  n 

li;t    I 

Elastic  (e-l  B'tfk),  a. 

ro'e  wat  >  komM 

roan' 
Elate    (e-lat),   ^'.    GKeikko   ku  i 

■  Qg'  1  i.  ^ 

Elbow   (el'bo),     ;/.    Jakskn,    ba 

ugil  ■  jeba,  jakchik. 

Elder  (rl'd.'-t-  >,  n.   Gipi,  daJ 

gip  i ;  me'apflj  a 
Elect  (e-lekf),  o.  Sen,  mikcb  ira. 

-or.  -ion,  n.  -ivc,  a. 
Electric  (<-l-"k  t nk  ),  a.   Mikka 

i  iprapani  1  1 1 
Electricity   (elek-trie'i  ty\    ;/. 

Mikka  riprapani  bil. 
Elegance  (el'e-gaoa),  n.   Nit  a- 

ii i.  -gani 
Elementary  («  ),  a 

15  ingijaj  ■ 
Elephant   (eTe-fant),  n.  Mong- 

Elevate  (eTe-vat),'    :••  C 

-ion.  *•. 
Eleven  (eleV'D),  a. Chrsa,  ehi#- 

pisa. 
Eligible  (ell-jl-bl), 

krag  ipa. 
Elocution  ((io-kus' 

roani  mikkango  aganna 

ba  <•     ■  : ■  i  '   -ist,  ;/.  -ary,  </. 
Eloquent 

n:i  chai  ggipa,  -ce,  n. 
Else 

<  l  pin  ;  a 
Elsewhere     (<"l--hw  . 

( KpinOj  gi]  in  b 


r. 

or, 


Elude    (  -Jr,  .'),  ,-.  Pa*ke  kat- 

- 
Emaciate  i-at),      r. 

-ion,  >/. 
Emancipate   fe- 
ll   itaoniko    jol 
-ion,  n. 
Embalm    (em-bam  ),   v.  Mang- 
s   -  .j  rli  n  i    pmilgipa  mosla- 

k  >  nongi.  -menl 

Embargo  ■  .  v.  .Tal  at 

r  nko  chi  mp  i  ga,  n. 
Embark  <•■   Jahai > 

.  -ation,  //. 
Embarass  (em-b  r'r«  ),    p.   Jn- 

.  -ment,  n. 
Embassador  ( 

^Embti  .  '!■  WalVi. 

I  Emblem  (em  bl  m),  n.  Gipinko 

noka  i  bd  i 
!  Embody  ,  v.  Bimang 

dak  ti. 
:  Embrace 

Embroider  (^m-broid  i  c  . 

no 
Emerald  ,  n.  G  m- 

c  atg  i .'  ro  i  d 
Emerge   e-m&rj'),  v. 

.  -nee,  n. 
Emergency,  n.  Niksogija  ong*- 

ani  ;      dakningna      nan{ 

ni. 
Emigrant       (Sml-grant),      n, 

So  ftati  g- 

ko  wat  •  re'anggij  a,  soog  kat- 

Eminence  (  ml-nens),  n.  Cbua 
Eminent  (em  -  .  Ming- 
Emotii  .  •    •'•  GK»»k 


ENGLTSn-GARO    DICTIONARY. 


4,5 


Emperor  (em'p6r-er),  «.  Pa;a 
dal'gipa. 

Emphasis  (era'fa-sw),  ;/.  K  ta- 
ke rakatani.  -size,  v. 

Emphatic  (em-fat  \k),  a.  Katao 
raka  gnang. 

Empire  (em'pir),  n.  Dal-gipa 
song  ok,  samr  lij  ». 

Employ  (em-ploi'),  v.  Kamo 
duDa,  j  ikkala.   -ment,  n.   -ee, 

J!. 

Emporium     (em-po'ri-um),    n. 

Dal'gipa  badingani  biap. 
Empower    (em-pou'dr),    v.    B.l 

on'a,  nokgipa  ong'atiiko  orra. 
Empress    (em'pres),      n.    Rani 

dalgipa. 
Empty  (emp'ty),   a.   Rava,  a  i, 

bangbang,  mamungba  gri. 
Enable  (en-ab'l),  v.   &.mat  a,  bi] 

on  a: 
Encamp    (en-kamp'),    «•    A   i:> 

donga. 
Enchain  (en-ehan'),  v.  Sildeng- 

chi  kaa,  beri  pata. 
Enchant  (en-chant'),  p.    Moni 

nangata.  -ment,  n. 
Encircle  (en-seYk'l),  v.  Maikoba 

dula. 
Enclose  (en-kloz'),  v.  "Bare  dula, 

ning'o  ehipa,  dinrdula. 
Encompass      (en-kum'pas),     r. 

Maikoba  re'dula,  dula. 
Enconnter     (en-kount'6r),     v. 

Mikkanggrika,  dakgrika,  n. 
Encourage   (en-k&Yaj),  v.   Ki- 

dongata,  didiata.  -ment,  n. 
End  (end),   n.  Bon'kama  ;   ku"- 

ehot  ;  mangsongani. 
Endanger  (en-dan'jer),  v.  Duk 

ba   gimaani   ong*naba  dqngao 

dona,    duk   ba   a'scl  ong'gnio 

dona. 

Endear    (en-der/),  v.    K 
ka'sagniko  dakata. 


Endeavour  (en-deV6r),   ;/.  Jo- 

i  n  ka  ani,  v 
Endorse  (en-  I6rs'),  v.  Janggil- 

clii  sohi  I;  i  ;i  :  rosi  I  - 
Endow   ei-l<>u),   r.  Namg 

pungnan  jakkalna    ba  koroch 

kana  bang*e  on'a.  -ment,  n. 
Endure  (en-dur'),  v.  Chakchika, 

■  I  Dgka  na,   mangrake  d 

-ance,  ». 
Endwise   (end'wiz),  adv.     Kir- 

<  h  itehi,  groe,  r  ingg 
Enemy  (e  I'e-my),  n.  Bobil. 
Energy  (en'er-iy)    ;/.   Sam  ka*- 

ani  I,  1,  bim  hipani.  -getic,  a- 
Enfeeble  (en-feb'l),   v.    Bilgri 

dakata. 
Enforce  (en-fors'),  v.  Bilehi  dak- 
ata. -ment,  n. 
Engage  (en-gaj'),  v    Bondobos- 

to   ka'a,   tik    ka'a .;    dakgrika. 

-ment,  «. 
Engender   (en-jen'd^r),  v.   At- 

chiati,  rng'kata'a,  ong*ata. 
Engine  (en'jin),  n.  JJilko  ong*- 

katatgipa  kol. 
Engineer  (en'jT-ner'),  n.    K 

cnalaigip  i,  k  Ini  gimin  i 

a  bajakkalgipa j  rama,jang*- 

rang    aro    kolni     kamrangko 

chan 
English  (ing'glish),  a.  England 

gongni. 
Engrave    fen-giav'),  v.   K 

ba  kite  Bea  ba  a  >ksa  dak  i. 
Enhance  (en-hans'),  v.   Bariata, 

dal'ita. 
Enjoin  (en-join7),  v.  Gfo'eta. 
Enjoy   (enjoi'),   v,    Kusi  ong*- 

n  ka,     jakkaia.     -ment,      n, 

-able.  a. 
Enkindle  (en-kin'dl  ,v.  C  i 

ata. 
Enlarge   (en-Iarj')j  '"•   Bariata, 

dal'ata.  -ment,  n. 


46 


ENGLISH-  GAKO    DICTIONA.RT. 


Enlighten  (en-Hfii),  v.  Teng'- 

sua'.iij  aeng'ata,  wata.   -ment, 

r/. 

Enlist  (c-n-lisf),  t\  Sipaini  kam- 

n:i  bimang  Bea. 
Enliven  (5n-lii  'n),  v.Kuai  ong*- 

al  i,  ;nrs:i\\  ata. 
Enmity    (dn'mi-ty),     n.    Mik- 

nengani,  bobil  ong*grikani. 
Ennoble  (en-no'b'l),  v.   Dal'ata, 

ohuata,     dal'gipa  ba  namgipa 

ong'ata,    dal'gipa     ma'ohong 

dakata.  -ment,  n. 
Enormous  (e-nor'mua),  a.  Agre 

dal  !>•  a,  ba  I  angbi  a.  ity,  n. 
Enough  (e-nuf),  a.  Chaonga. 
Enrage  ('  n-iaj';,  v.  Ka*o  aang- 

ata. 
Enrich  (en-rieh'),  v.  Gam  gnang- 

ata;     a^al   gnangata.  -ment, 

n. 
Enroll   (en-rdV)i  v-  Bohio  sea, 

bimong  ^r  »t a.  -ment,  n. 
Ensign  len'sm),  n  Chin,  ni-an. 
Enslave     (en-slav'),    v.     Nokol  , 

dakaia.  -ment,  n. 
Ensnare   (en-snar '),    v.   Jagao  ^ 

uangata. 
Ensue  [?n-Bu'),  v.  Ja'rika. 
Entangle  (en-tang'g'l),  *■  Ba- 

diio   ke'a,    remrema,    buduchi 

bingbnngata.  -ment,  //. 
'Enter  (en  1't  ,  v.  Napa. 
Enterprise  (en'tfir-pra),  *. Dal'- 
gipa jotoo    ka'gni,   raka    ba 

neng*ani  leant. 
Entertain  (r-n'tt  r-tfin'),  v.  8ok- 

gij  a  chaka,  ala.  -ment,  *. 
Enthrone  (en-tbrOn')i  v.   Sing- 

baaoBo  aeongata,  bilko  en'ad «• 

-ment,  «. 
Enthusiasm  O'n-fluVzf-uVm),  n. 

Maiba  kamko  kasi  ong*e  bim- 

ehipe  gink  duxg*e  dakaui.  -st, 

n.  astic,  a. 


Entice  (r-n-tis'),    v.    Mikbokata, 

kima  n.  -ment,  n. 
Entire  (en-tir),  a.  Gimik. 
Entomb    (en-tn/n'),    v.    Gopa, 

gopramo  dona. 
Entrails     (en'tralz),     n.  Bibik- 

rang. 
Entrance   (en'trana),  n.  Napa- 

ni  tin  Ir  iina. 
Entrap  len-trap'),   v.  Ja'gaohi 

rim'a. 
Entreat  (rn-tref),  v.  Mokmola, 

liil)  a.  -y,  n. 
Entrust  (en-trust'),   v.    Gininni 

j  iko  ka'donge  pakwata. 
Entry    (en'try),    «.     Napani  j 

Dapram  ;  bohio  gatani. 
Entwine  (en-twin  >,  :■.  Sakrem 

rema,  remrema. 
Enumerate   (e-nfi'mfir-at),      v. 

Chan  a.  -ion,  or,  n 
Envelop    (en-veT5p),    v.    Dale 

pindapa,  w<  m.lipa. 
Envelope  (eVvgl-dp),  pi.  Pimlap- 

ani  lepapa. 
Environ    (en-vfrfin),  v.    Dula, 

kadula.  -ment,  «. 
Envious  (eVvi-us),   a.   Gipinni 

namana  mikn<  nggi]  a. 
Envy  (en'vj ),    ;;.    Miknenganij 

mikbokani. 
Epidemic  (ep'I-dem  &),*.  Song- 

gimikna  gipgipa  aabisi. 
Epiglottis      (gp  L-gl51  Lis),     n. 

Alajipa. 
Epilepsy  (? pl-lrp'sy),  n.  Tengu- 

ria  ong'ani,  kore  chaani.  -tic, 

a. 
Epistle  fr-pis"i),  H.  d  i'i. 

Epitaph  (rp  i-tif),  «.  Gopramni 
koaako  e  tgimin. 

Epoch  i'i'  "lv,  1  a  8  ]  5lt),  n.  Sen, 
tik  ka'gimia  ehanani  sal. 

Equal  (e  kwul),  a.  Apaan.  -ity, 
n. 


ENGLISH-GARO    DICTTOXART. 


n 


Equalize  (ekwal-iz),   v.  Apsan 

dakata.  -atioil,  n. 
Equator    (e-kwatrr),    n.    A*ani 
ganduri,  a-a  jatchiko  saltong- 

gipa,  aani  Feng'ki. 
Equinox    (e'kwi-nSks),    n.   Sal 

aro  wal  apsangrik    ong'anis;d, 

March  21    aro  September   B2, 

ia  sal  rang. 
Equip    (e-kwip'),   v.    Nangako 

oir'ata.   -meilt,  n. 
Equity  ^ek'wi-ty),   n.    Kakk.-t 

dakani,  mikkang  nigija  daka- 

ni. 
Equivalent  ( -kwiv'a-Lnt),    a. 

Apsangipa.  n. 
Era  (e'ra),  n.  Son,  bi'si. 
Erase  (e-ras'),  v.  Kindt  a,  ipaka. 
Ere    (ar    ba   er),    adv.    Skango. 

c  mj.  Skang. 
Erect  (e-rf  kt'),  v.  Songloa,  rika, 

mangrakata.  -ion,  n. 
Err  (er),  v.  Guala. 
Errand     (ei'rand),     «.    Watata 

mand  ni  cliona  kam. 
Error     (er'rer),       n.       Guilani, 

brangani. 
Eruption  (e-rup'shun\   n.   Bik- 

pawani,  ong'katani,  rami. 
Escape  (es-kap'),  v.  Katejoka. 
Escort  (rs'kort),    v.    "Re'mitiugo 

rakigipa.  v  (es-kort'). 
Especial  (es-peeb/al),   a.   Dfng- 

tangnvirchi,  tnongsnnggipa. 
Espy  (es-pl '),  v.  Nie  nika. 
Esquire    (es-kwlr'j,    a.     Manle 

raani  ka(a. 
Essay  (es'sa),  v.    Joton   ka"a.  n. 

R  ichpna.  -ist,  n. 
Essence  (ea'atns),   n.  Maiba  bos- 

tuni  birong;  nambatgipabak. 
Essential  (es-sen'shal),  a.  Nam- 
en  nan.;bea,  nangchongmnti. 

Establish  (es-t  ib'lieh),  v.  J>  ma, 
tik  ka'a,  mangrakata.   -ment, 


Estate  (es-(at'),  n,  Gam  gimik, 

m<  QgsODgde  a"a  ;  ong\tni. 
Esteem    (es-tem'),    v,    Mande 

ra'a,  gamchatnika, 
Estimable  (ea  ti-ma-bl),  a.  Man- 

dera  ako  mairgipa   ba  man'na 

kragip  i. 
Estimate  (  s'ti-mat),  v.  Chan- 
eld  hipa,  koro  hko  ka'soe  ni  i< 
Estrange  (es-tranj'),  v.  Kavaako 

dingtangata  I  a  eh  I'ata. 
Estuary  (es'tu-a-ry),   n.  Bibra, 

chibimani  kirsik. 
Eternal     (e-ter'nal),  a.    Jring- 

jrot  ia  boo'changgijagipa. 
Eternity  ^-tcr'ni-rv), ».  Jring- 

jrotna  ong'ani. 
Etymology    (etl-ntfl'o-jy),  n. 

Kitani  g  im'ako  uiani. 
Eulogize    (u'lo-jiz),   v.   Sakoba 

mitelna  sea  ba  aganpraka. 
Eulogy    (u  lo-jy),    n.       Sakoba 

mitelna  .-eani,    ba  aganpraka- 

ni. 
Eunuch  (u'nilk),  fi.  Kasi  mande. 
Eurasian    (u-rashan),    a.    Per- 
enggi,  saheb  aro  mande  gisimni 

brine  ong-k  itgipa.  «. 

European  (u'ro-pe'ao),  a.  Eu- 
ro]!.' BongDi3  n. 

Evade  (e-vaVl'),  v.  Toknapachi 
joka,  bebeko  geela. 

Evangelist  (e-van'jel-frt),  n. 
.\aiiia  katako  aganprakgipa, 
procharok.  -ize,  v.  -ical,  a. 

Evaporate  (e-vap'o-rat),  v. 
Biba  dake  chadoaoga.  -ion,  H. 

Eve,  evening   (ev,  eVning),  n. 

Atam. 
Even  (e'v'n),  a.    Tiktak,  apsan, 

soman  ;  alv.  Aro,  ba. 
Event     (e-vrnt),     n.     Ong-ani, 

a-el  ong'ani 
Ever    (<v<jr),    adv.    Basakoba, 


pan 


•rnaba. 


L9 


ENGLISH-GABO    DICTIONARY. 


Evergreen      [eVer-gi€n),      a.  Except     (ek-agpt'),    v.    Wata, 

P  n  ;ti:ii  •                 i,  w.  c  t'cbakja.  -ion,  n. 

Everlasting    eV6r-l  st'iag),   a.  Except  (ek-sept'),  pre.  -na  agre. 

Jringjrotoa  donj  Excess     (ek-seY),     n.    B 

Evermore     (?v/6r-m6r/)J     owfo.  agretm. 

Paagnan,  jringjrot  Excessive   (ek-aSs7!^,   a.  Agre, 

Every     <                   nti,  prak.  bata. 

Every-body  (eV6r-y-b5d-y),  «.  Exchange  (elw-chanj'),  i .  S 

Sakanti,  Bakprak.  bodola,  n 

Every    one    (ev'ftr-y-wBn),    n.  Excite      (ek-sitf),    v.    Gisikko 

Sakanti,  sakprak.  ding'ata.  -ment,  *. 

Every-where       (fvYr-y-l.w'r),  Exclaim  (eka-klam'j,  v.  Chrika, 

adv.  l'ilak    biapon,    biap   an-  rakeagAna, 

Exclamation         (iks-kla-ma'- 

Evidence  (rv'l-ilrns),  n.  S  .k".  thua  >,  n.   Aiio  inmanako  n;c- 


Evident  (ev  i-deol  ,a.  Nikniog- 

i  ii  .  aii  11  *gni. 
Evil  Namgija,  namja. 

Evolution      (.v  o-lu   hi  d),    ». 

Balgawai  i    da  'roroani. 
Evolve    (  -v5lv'),   v.    Ba 

<  a,  opraka,  ong'kat  ita. 
Ewe    u  .  ".  Med  bima. 
Exact  (egz-aktf),  a.  T.k,  kakket. 
Exaggerate    (<  g  -  ij  i  r  at ),    w. 

()nj;i  ;i  :  ate  agana,  dak  lape 

ag  ina,  chol  a1  ■  agana  -ion,  ». 
Exalt  (egz-olt'),  v.  Chuata,  ra- 

-><w  >  ehaata. 
Examine  (  gz-am'inl,  ».   Porika 

i  \m\  ,  nan  e  lake  eia.  -ation,  ;/. 
Example  (.  gz-am'p'l),  n.    I  ak 

Exasperate    (i 

K     i     agbeata,  ka'a  dii 

-ion,  a. 
Excavate  (Sks'ka-vii),  v.  Ning*- 

ko  cho'a,   kongrna.   -ion,    n. 

-or,  ». 
Exceed      (rk-,c-<l),    v.    Agraa, 

;i   1  ata 
Excel  (•  k-S  I'),  v.   G  ipimi 

bo  a. 
Excellent  (ek'sgl-knt),  0.  Nam-         kaal  1  :  jakka  r  nga,  n. 

b  igipa.  -ence,  «.  Exert  (?gz-fcri  ),».  iiilko  cn-afa 


sokani  kata. 
Exclude    (eks-klud'),    0.    Chip- 

ehai  -z  k,  a*|  1  1  gala. 
Exclusion    (eks-klu'shan),     n, 

( 'hi.  changani,  a* pal  galani. 
Excommunicate  (eks'k  m-mu'- 

ni-kat),    7.     Mondolini    a'pal 

0Dg*a1  1. 
Excrement   (eks'kre-mtfnt),    n. 

B  ••<  noni  01  g'katgimin,  ki'i. 
Excursion     (eka-kir'shun),     n. 

Elona  b  u  hiba  r  -uni. 
Excuse    (eks-kuz'),    v.    Wata  ; 

pa'ske  agana  ;  jechaka.    (<  ks- 

kfis'),  ?/. 

Execute  (eks'e-kut\  »  Ohu'sok- 

:it:i  ;  j    D-ggl  BO'Ota.    -ioil,  >l. 

Executive       Sgz-ek'n-tiv),    a. 

k:iii;ko    chn'sokatgipa, 

cbotatgipa,  ;/. 
Exegesis  (■  ks'e-je'sfe),   n. 

troni  ortoko  pa 
Exemplify    (egfc-em'pli-fi),     v. 

\w\  nohi  dake  m  ssoka. 
Exempt  Wata, 

obanja.  -ion,  n.  \\  atani,  ohangi- 


Exercise    (eks'fir-fSz),  v.   Eanta 

•-■it  ), 
hi  ka'a, 


ENGLISII-GARO    DlCTIOXAll  V 


49 


Exhale  (eks-haT  ba  egz*al'),  v. 
Balwako  watata,    bibako  clia- 
katata.  -ation,  n. 
Exhaust  (egz-ostf),  v.  Bilcriata, 
choirat'i,    bangbangata.  -ion, 
n.  -ive,  a. 
Exhibit  (egz-ib'it  ba  eks-liil/it), 
v.  Mesoka,    parakata.    -tion, 
n. 
Exhort    (egz-oif  ba   eks-horfc), 
v.  Naraako  skie  didia  ba  mol'- 
mola,  mikrakata.  -ation,  n. 
Exile  (eks'il),  v.   Songtangoniko 
rikata,   songgipincbi   a'rikata, 
n. 
Exist       (egz-ist'),    v.      Donga, 

ong*a,  tanga.  -ence,  n. 
Exodus  (  ks'o-dus),  n.  Rc'chak- 
afcani,      Mosiui    sea    gnigipa 
kit ip,  Jatra. 
Expand    (rks-pand'),   v,  Balga* 

wa,  barianga. 
Expanse     (eks-paW),   n.    Dak- 

gapgap,  bangbang. 
Expect  (eks-j  ekt'),  v*  Ka'dong- 
soa,  sengsoa,  nicbaksoa.  -ance, 
-ation,  n.  -ant,  a. 
Expedient     (eks-pe'di-ent),    a. 

Dakna  kraa. 
Expedite   (eks'pe*dit),  v.  Dak- 
ningata,       bakbakata.    -ious, 
a. 
Expedition  (eks'pe-diBh'un),  n, 
Bang'ani  re'ani;   bakbak  dak- 
ani. 
Expel    (eks-peT),    v.    A-rikata, 

ong*kat'<ta. 
Expend  (eks-)  end'),    v.   Korocb 

ka'ata,  komiata.  -iture,  n> 
Expense  (eks-pens'),  n.  l)am  ba 

koroch.  -ive,  a. 
Experience     (eks-pe'ri-tfns),    u, 
Bang'e  Dike  ba  'lake  aigimin. 
Experiment     (r.ks-p.Vi-ment), 

«.  Nina  dakani,  duke  niani. 


Expert  (eks-pfcrt'),    a.    Chang- 

gipa,  sapgipa,  n. 
Expire   (  1:       t),  v.   Rang"sita 

!  o:ra.  sia.   -ation,  n. 

Explain    (eka-pW),     v.    Tale 

agane  niata. 
Explanation   (eks'pla-na'ahun), 

n.  Tale;  agane  uiatani. 
Explode    (eks-plod'),   v.  Breta, 

goa.  -sion,  ».  -sive,  a. 
Explore   (eks-pldr'),    v.    Am'a, 

sandia.  -ation,  n. 
Export    (eke-porf),     v.    Song* 

tingoni      ongkata       bo.-tuko 

songgipinclii  oirata  ba  watata. 

-ation,  n. 
Expose    (rks-|  <V),  v.  Mesokata, 

parakata.  -ition,  -lire,  It. 

Expositor  (eks-pos'i-tSr),  n.  Or- 

toko  mesokglpa,  tika  segipa. 
Expound  (f'ks-pound' ),  v.  Orto- 

ko  pe'e  mesoka. 
Express  (eke-preV),  v.  Gisikko 

agaiia,  mesoka.  -ion,  n,   -ive, 

a. 
Exquisite  (tks'kwi-zlt),  a.  Nam* 

bea. 
Extend   (eks-tend'J,  v.    Snilaj 

gipanga  ;  baria. 
Extensive  (eks-tcn'siv),  a.  Dal* 

begipa,  apalbegipa.  -ion,  n. 
Extent   (eks-tenf),  »■   Bimang 

dal'ani  ba  ro'ani. 
Exterior  (eks-te'ri-6r)j  ».  A-pal- 

cbinij  a. 
Exterminate     (eka-tlr'nai-nat), 

v.  Bon'changata,  giniata,  arik- 

ata.  -ion,  n. 
External  (eks-ter'nal),  a.  A*pal« 

cbini. 
Extinct  (eltt-tangktty,  a.  Kimit- 

gimin,  siginun. 
Extinguish  <<  ks-tlng gwlek),  v. 

Kimiia,  gimata. 
Extol  (eks-tol),  v.  De'mitcla. 


50 


ESQ  LI8H-GA  HO    DICTIONARY. 


Extort   '■  .  ' ' 

(.  i  I   lake  r  ra.  -ion,  n. 

Extra   (rka  tra),    a.    Bata,   git 
obi  a  ;  oambatgipa. 

Extract  (   '  fv.  Solong- 

Extract    (eka  trSkt),    ».    Bikot- 

gim  n. 

Extraordinary   (eks-trdr'di-na- 

vy    1>i    .  k-  ,  i..-ur  (ii-n  \-y\\    a- 

Ramram  ODg*gija,  aiao    i  ima- 

uani. 
Extravagant  (« k6-trav'a-gant)f 

a.  Ag  e  ki  rocb  kagipa,   -ance, 

». 
Extreme   (eks-ireW),  .?.    Botr- 

kamgipa,    bataranggipa.   -ity, 

n,  ILn'ohot,  bon'kama. 
Extricate   (f  ka'tri-kat),  v.  Jok- 
ja'gaoai  ba  jajrei  gaoniko 

jok  ii. 
Exult    (egz-filf),   v.    Ea'sroka. 

-ant,  a.  -ation,  «. 
Eye     (i\     n.      Mikron  ;    bejini 

a  kol. 
Eyeball     (i-b&l'),    «•     Mikron 

rooggimik, 
Eyebrow    (I-brou'),   n.      Mik- 

skim. 
Eyelash    (i-lash'),     n.    Mikai- 

iii  i 
Eyelet     (i'ltt),     n.     Chongipa 

a*  kol. 
Eyelid  (iUd'/,  ».  Mikil. 


Fable  (faVl),  «.   K>ta    a-jon  r 
*lpo. 

Face  Jvi),  ».  ^likkan^,  :■.  M 

■■  -cial,  '/. 
Facile  (faa  H),  a.    Altaaj  tu  ng- 

Paoilitate  I  ,  p.    \i- 

boata,  in  agraata, 


Facility  (fa-«  1  T-tyi,  n.  Ajtna- 
ni,  aei  gr  lani  ;  d  ikningai  i. 

Facsimile  (fak-a :m  i-le),  n.  Tik- 
i:.k  gifa  dakgimin. 

Fact  fakt),  ».  Cboog*mot  trag'- 
gimin. 

Factory  (fak'to  rv),  n.  Dak- 
ram,  maikobi  Hakani  nok. 

Faculty  (fak'ul-ty),  n.  Gun, 
gi  ikni  l>il ;  Bshool  gcs  ni  ,-ki- 
gi]  arang, 

Fade  (fad),  z>.  Boog  re"a,  sikr.p- 

:i,  ill 

Fail  (fal),  v.   Cbu'sokja,    amja, 

be'gnpa.  -ure,  «. 
Faint  (t'ann,  v.  Siboka,  neng'a, 

arnehakja,  a. 
Fair     (far  ,    <i.    Niton  j    sakgit- 

cliak,  Fakgibok  ;   Bimteka   gri, 

rongtala. 
Fair    tar),  n.  Anti.mela. 
Faith    (lath),    n.    Ka-Jongini, 

bebe  ra'i  ni. 
Falcon    (io'k'n  ba    fril'kun),    n. 

Do*r  nj;  ma  si. 
'  Fall  (fal),  V.  YELL,  FALLEN,    Ga'- 

aka. 
False  (ffila),  a.  Bebe  ong'gija. 
Fame  (fam),  «.  Mingsiogaoi. 
Familiar  (fa-mil  ycr),  a.  Nan  e- 

(1  k.'  oigimin. 
Famine   (fam'm),  ■.   Akal,  kav* 

r"lK 
Famish    (fam'Vi),  v.  Okriesa 

ba  nonra. 

Famous  (la'mfs),  a.  Mingaing- 

gipa,  <!<'  a  mau'gipa. 
Fan    (fin),    n.   Uijip,    v.  Gijip 

jipa. 
Fancy     (fan's?),      ».    Gi.-ikni 

(  h  uiclii  uii,  n  iiimik mi,  v. 

Fang  (faog),  it.  B.'ai  gnanffrpa 
wagam ;  ohipa  aro  mat  ha 
Lit  i  wagam  t » » " ,^-r i ]  a. 

Far  (fir),  a.  Chel*a.  adv. 


£NCLISH-GARO    DICTIONARY, 


51 


Fare  (far),  n.  Re'ani  dam,  ke"ia  ; 

cha'ari. 
Farewell       (far'wfl),     interj. 

Ekgriknasio  salam  ka'ai  i  kata. 
Farm  [farni),  n.  A"ua,  ge'a,  pa- 

lal. 
Farmer  (farmer),  n.  A-a  g»m- 

gipu,  g  im  ■  eha  gipa. 
Farrier   (far'ri-er),   ».   Gurena 

aam  tarlgipa. 
Farther  (far'THer),  o.  Chelbata. 

-thest,  a. 
Farthing   (far'THing),  n.  Eng- 
land sougni  paisa,  pelsa  baksi 

apsan. 
Fashion    (fasa'un),    n.     Dakbe- 

wal,  nam. 
Fast  (fast),  v.  Okumu  (hika. 
Fast  (fast),  a.  Gong'raka;  kim- 

kim  ;  ma'gapgimin,  adv. 
Fasten  (f»s"n)j  v.   Kaa,  rakata, 

ina'gapata. 
Fat  (a  ),  n.  Mitim. 
^Fat    (fat),    a.    Mila^  dal'a,    mi- 

tima 
Fatal  (ia'tal),  a.  Signij    gimat- 

gni. 
Fatality  (fa-tal'i-ty),  n.  Janggi 

signini  ong'ani. 
Fate  (fat),  11.  Kasong,  koral. 
Father  (i'a'Tiicr),  «.  Paa,  pjfgip- 

a,  apa. 
Father-in-law     (fa'TiiOi-ln-16), 

n.  Obite. 

Fathom    (fuTll'um),  n.    Tu-ako 

toani,  mikbrini  pal,  pakkrang- 

-a,  v. 
Fathomless      (fara'tim-leo),  a. 

Tui  ea,  tosokgija. 
Fatigue  (fa-teg7),  ».  Neng'ani, 

v.  Neng'ata. 
Fatten  (fatVn),  v.  Milata,  daN 

ata. 

Faucet  (fo'set),  ».   Chi  jokatani 

pes. 


Fault  (ffilt),  n.  Soksrijani, 
Damsran  'gijani,  namgij  ni 
do?. 

Favour  (fa  v.'r),  n.  Namnikanij 

ka'sae  dakgimin. 
Favourite  (fa'ver-it),  n.  Ka-aa- 

im  la  i  amnika  man  le. 
Fawn  (ton),  //.    Matcbok   bi-sa, 

r.  Mol'moia,  gon'gona. 
Fear  (fer),  v.  Kei  a,  n.  Kenani. 
Feast    (fest),    n.    Alani,   ala,   v. 

Cha'bea,  albea. 
Feat  (fet),  n.    Dal'a  ba  bilakani 

kam. 
Feather  (fr'THer),  n.  D<vkimil. 
Feature  (fe'tur),  w.Mikkangba 

biinangni  maiba    lak ;     inai- 

nil  a  lak. 
February  (feb'ru-a-ry),  ».  Bil- 

sini  gnigipa  ja. 
Fed  (ffd),  v.  Fenlko  nibo. 
Fee  (fe),  n.  Koraki,  b,ton,  bok- 

s:s. 
Feeble  (feb'l)  a.  Bilgrigipa,  bil 

bang-gijagipa. 
Feed  <fed  ,  v,  fed,  Ala,  aldua. 
Feel  (tel),    v.  felt,  Nangd 

dak    t-ukko    uia,    be'euni   ba 

gisikni  uia. 
Feet    Jet),    n.    Ja'araogi/o  t- 

rang. 
Feign  (fan),  v.  Cha'cbipile  dak- 

a. 

Feint    Ha.  it),    ??.      Tol'napani, 

cha'cbipile  dakani. 
Fell  (fel),  v.    Den^pea  ;  Jallko 

nibo. 
Fellow  (fel  lo  ,  ;,  cha- 

sor  g 

ska  ,  ba- 

Bakoba  chonnikaniko  mesokani. 
Fellowship       (fSl  lo-shlp),      ». 

Man  eskani  aangiimani. 
Felloe  (fll  ly),  m.  Chakani  a*achi 

nangchakgipa,  du'.ni  Lol. 


62 


BVGLI8H-GAR0    DICTIONARY. 


Felly,  (felly),*.  Chakani  a'achi 
.  dolni  bol. 

Felon  Or  1  rm),  n.   Niamko  pc-- 

gipa,       namen      namgijagipa 

mai  de  \  bi  i  minanL 
Felony    (fel  o-ny),    n.    Bins  La 

mnakrip  pi  I  >ko  donna  man'na 

kraa  niamko  i  e'ani. 
Felt  (fSlt),  /!.  Kitniliii   ri'i-li.  ng- 

gipa  baara.  p.  Feelko  nibo. 
Female  (fe'mat),  a.  Bima* 
Fence    (fens),   «.  Dileng,  bati, 

gnare. 
Ferment  (fer-mentf),  v.   Gfang- 

bna,  chaa.  -ation,  ».  -ative, 

cr. 
Fern  (f£rn),  ».  Su/Banat,  sanat, 

rae'koncl 
Ferocious   !"■  -rS'shtis),  *.  K.rsa- 

oinggija,  chikrakgipa. 
Ferret    (feYret),    n.   Eokomsa 

clnua. 
Ferrule  (feYril  ba  -nil),  n.  Nal- 

w:r  iiii,  Pama  chatani 
Ferry  (feVry),   n.   Chi    batram 

ghat  ;  chobatani  ring1,  z'. 
Fertile  (feVtil),  a,  A  sal  gnang. 
Fertilize    (feYti-liz),   v.    Av.il 

gnangata. 
Fervent     (I'.Vvnt),    a.    Glaik 

ding'gipa,      ^isik     nanggipa^ 

bimchipgi] :». 
Fervor  (I6r  efir),  n.  Giaik  ding*- 

ani,  bimchi]  ani. 
Fester  (fes'tftr),  0.  ffinaf  ripna, 

tottonga,  cl  on<  hone  ripna,  n. 
Festival    (t.  >'n  va\),     n. 

oha'anij  ktui  ong'ani  aaL 
Fetch  (ietch),  :■.  Ra 
Fetid  (irti  1  ba   fe'tid),  *. 

Fetlock  (I'd':  k),  >/.  Gnreni  j.r- 
akn  ka*mao  chagipa'  kimiL 

Fetter  (fi  I  t£r  .  n.  Silitiog,  Bil- 
dengj  beri,  ja  dokdak  kaani. 


Feud    (fud),    ».     Ma'cnonj*    bfl 
gni  gisepo  bobil  dakgrika- 

ni. 

Fever  (fe'vfcr),  a.   Beien   ding's 
Baa. 

Few  M'uV  a.  Adita,  bang'gija. 
Fiber,  fibre  (t'i'bOr),  ».  Buring, 

kilding. 
Fickle  (fikVl),  a.    Gink  ding- 
tang  ongninggipa. 
Fiddle  (fid'd'l),  ;/.  Behela. 
Fidelity   ifi-del'I-ty),    n.  Nok- 

gipana    ba    dakna     nangana 

kakb  t  ong*gi]  a. 
Field  fell),*.  Guar*  kadnlgipa 

:rli  1  ;  dakgrikani  biap. 
Fiend  (fend),  n.  Namen  namgi- 

jagi]  a  bobil  ;  Soitan. 
Fierce  (fere),   a.    rXa'onangrak- 

<4i]>:i,  ka'eaninggijagipa. 
Fiery  (fi  §r-y  ba  l'i  iy),  a*  Wal'- 

l^ita      ckiDg'chagipaj       giaik 

ding'gipa. 

Fife  (flf),  ft.  BangBi. 
Fifteen  (fiftenj,  0.  Chrbonga, 
Fifth  (fifth),  a.  Bongagipa. 
Fifty  (fif-ty),  a.  StAbonga,  kol- 

changgni  chikxtng. 
Fig  (l'i^r),  *•    Tcwck  bite,  dum- 

bnr  bite. 
Fight  (fit),  v.  Dakgrika,  ding* 

grika,  n. 
Figurative    (fig'nr-a-tiv),      a. 
Toe  mesokani  gnang. 
Figure    (fig'nr),    n.    Bimasg; 

ongko,  ;■.  His ib  ka'a, 
File    (Til),    n.  \\i  t ;  riting  riling 

tarie  dongimio  lekarang. 
File  ( I'll  .  v.  Ki  t  hi  nata  ;   riting 

dak  •  re*a  :  tarie  dona* 
Filial  (ill  y(/l ),  a.  De  giia  dak- 

ppa. 
Fill   SI),  v.  Gapata,  okkaat*. 
Filly    Oil  1\ ),    ».    Gore    bima 

bi'aa« 


ENGLISH-G  AHO    DICTIOXA  B  V. 


68 


Film  (film),  m.    Bisingkap,    ba'- 

gipa  ka  prang. 
Filter  (fH'tlr),  v.   Chicheka,  u. 

Clii  chekani. 
Filth  (filib),  n.  Moila;  ki-i. 
Fin  (fia),  ».  Na'tokni  gangching. 
Final     (fi'nal),     a.    Bonkam- 

gipa. 
Finance  (fi-nans'),  «.  Tangkako 

jakkalani.  -ial,  a.  -ier,  /*. 
^  Find    (find),    v.    found,    Nika, 

am'e  map/a. 
Fine    (fin)]~n.  Jorimana  ka'ani, 

v.  a  Nambea,  nitobea,  se'ena. 
Finger  Tiing'gSr),  n,  Jaksi,    v. 

Jaksicbi  nang.lika. 
Finish  (finish),  v.   Matckotata, 

chtrsokata,  boa'ata. 
Finite    (fi'nit\    a.  Uoirgnigipa, 

dongkamgijagipa. 
Fire    (fir),  n.   Wa'al,   v.  Wa'al 
/       so'a ;  goa. 
Firearm  (fir/arm/)J  n.  Slal. 
Firebrand       (flr'brand'),       n. 

.Wal-ki. 
Firefly    (flr'fli),  n.     Seng'wat, 

jonai. 
Fire-proof   (fir'praf),  a.  Kam- 

na  amgijagipa. 
Firework   (fir'w&rk),  ».   Wa'al 

kal'ani. 
Firm  (fcrm),  a.    Raka,   kirnkim, 

n.  Badingani  <lol  1  a  ma-mal. 
Firmament  (fSr'ma-ment),     n. 

SaJgirang,  bangbang. 
First  (first),  a.  Skanggipa. 
First-born    (fSrst  burn'),  a.  De- 

jakra,  atchichenggipa. 
First-rate    (fSrst'rat),  a.    Nam- 

1  atgiparang'oni,  nambegipa. 
Fish  (fish),  0.  Na°-tok. 
Fish-hawk  (fish'hok),  n.  Korua. 
Fish-hook  (fish 'Irak'),  »•  Milsi. 
Fissure  (fish'ur),  n.  BretaoL 
Fist  (fist),  n.  Jaktom. 


Fit  (fit),  v»  Kra  ita,   ma'gapata, 

;/.  Ala»ri  saa,  a.  Kraa. 
Five  (fiv),  a.  Bonga. 
Fix    (fiks),   w.    Dona;    rakata, 

iiiam  daka  ;  taria. 
Flabby    (II  b  by),  a.  Maketgi- 

jagipa,      olgrokgipa,       dilwe 

dilwe  dakgipa. 
Flag    (II  ig),   ».   Misna,  nisan  j 

roDg'pleng. 
Flake  (flak),   n.     Ba'gipa  ka'- 

prang. 
Flame  (nam),  ;/.  Wal'sare. 
Flank  (Hank),  ».    Okil,  ok*am- 

beng,  ketchi. 
Flannel   (fljn'nel),   n,   Mes  ki- 

milni  ding'gipa  ba*ra  ma'sa. 
Flap    (flap),    v.  Gangpakpaka, 

g  mgchichia,  n. 
Flare  (Mar),  v.  Jrao  jrao  dake 

cbing'a. 
Flash     (flash),  v.  Delipa,    rip- 

rapa. 
Flat  (Haf),  a-  Dalgapa,  dalg  pa. 
Flatten  (flat'ten),  v.   Dalgapat- 

a,  dalgepata. 
Flatter    (flat'tSr),  v.  Tol'e  mit- 

ela. 
Flatulent    (flaVu-l*nt),  a.  Ok- 

dita  gnang. 
Flaunt    (flant     ba    fl6nt),     v. 

G-aora  de'e  paraka. 
Flavour   (flavor),  ».  Sa'oani ; 

biba,  v. 
Flaw  (11")'   n-   ^''m*  pari)  ; 

rao  1  e*chi|  ilani. 
Flax  (flaks),  n  Mosina,  b  >n, 
Flea  ffle),  ».  Suiik. 
Flee  (fle),  v.   n  bd,   Kata,  k  as 

kata. 
Fleece   (fles)i   a.    Mesni    kimil 

gimik,    moogsongde    ra 

inin,  :■. 

Fleet  (flet),  a.   Jul.  at  jinma,  a. 
gipa. 


54 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


Flesh  (fl  s'i),  *.  Be'en,  bitin. 
Flow  (flu),  v.  Fljko  nibo. 


Fluctuate   fl  ik'tu-at),    v.   Mo* 
r  in  t,  wingwangi 


Flexible  (fleks'I-b'l),   a.    Dol-     Fluent  (fla«nt),  a.  Aga  na  tap- 


iggip  i,  gongdolaing  :ipa 


.-,]),. 


Flicker  ^(1. ker),  p.   De'ipdelip     Fluid  (flVkl),  a.  Jingjonggipa, 


(•In  i  akgipa. 
Flung  iflnng),   ».    FlUgVu   oi- 
bo. 
Flush    (flfi;h\   p.   Gitchakataj 
nng'san  jokmrik  ta,  ;/. 
nila.  Flute  (flut),«.  B.u.i. 

Fling  (fling),  v.   flung,  Go  .la,     Flutter  (flfit'ter),  :•.  Gaogpak- 


rtaka. 

Flight    flit  .  a.  Bilani,  katani. 
Flimsy    il  m'zy),  *.  Be'ninggip 

m,  grim  in ffgip i,  ba'begipa. 
Flinch   flinch),  v.   Salpila,  don 


::  I  a"  a. 


j>;ik:i,  gangchiohia. 


Flint  (flint),  n.  WaHob,  rcng*-     Fly  (fli),  «.  Tainpi 


silciii. 

Flippant  (flip'pant),  a.  Bjl'bol- 

gi|  a,  bokl  okgipa. 
Flit  (flit),  r.  Bilpakangi,. 
Float  (fl  )t),  v.  Gitchoj,  lalboa, 

ba  p«ka. 
Flock  ft  ik),  v.  Mea,  do  bok  ba 

(1  rorangni  j  ik  l>a  jinm  i. 


Fly  (III),  v.  WLSW,  FLOWS,  I5ila, 
k  ii;i. 

Flyblow  (fl  l.lo),  ?u  Tampini 
bitchi,  v. 

Fly-leaf  (llilef),  n.  Kitapni 
Bkanggipa  aro  1  on'k  inigipa 
mamungba  Bea  grigipa  j  k. 

Foal    IT.!),  n.  Gxlq  Lis  i. 


Flog  (11  g),   v.   Gool  babstchi     Foam  (torn)    ».  Ka--j.ii. 

Focus   (i'6'ku  ),    ;/.   Jeona  Balni 


Flood   (flii<l),    n.    Chi  dubi  ni, 

l»i  i|  a'ii,  1)  n  i  i<-ani. 
Floor  (fl3r),  n.  G  n-  ang,  wa*se, 
dokta. 


lensr'fl  tako  s.ilrU  mon^a. 
Fodder  (fod'der),  n.  Ran  gimin 

J1"  "• 
Foe  IT,),  n.Bobil. 


Floral  (fl3al),  a.  Bibalni    bi-     Fog  (fog),  ».  Guuri. 

•  I  ng  Foil  (foil),  v.  Dakna  bkakocbam- 

Florin     (flor'in),    n.      Bupani 

t.in-k  i  ln:r  a. 


I  en  a- 
Fold  (fold),  v.  D3l-a,f  rn- 


Florist   (florist),  h.  Bibalni  ba-     Fold  (fold),  n.  Nol,  gi*ol  goha- 

riko  gamgipa.  li. 

Flounder  (11  >un'der),  v.  It  mi-     Foliage (foTi-aj),  a. Bolni  bij ik- 


ro  b  mit  .1  daka,  il.  ng   pileng 
daka.  n.  Hokomaa  nu'tok. 


i;i    g. 

Folks  (fdks),  n.  Man  : 


Flour  (flour),  •/.    Moi  la,  gomni  Follow  (fello),  z/.  Ja'rika,  rikaj 

gin  minga. 

Flonriih       flliYlsh),    v.    Silaj  Folly  if  1  \y),  n.  Gokani,   gisik 

vringwai  gnni. 

Flow   fl5),  v.  Jokanga,  Bo'olang-  Fond  (fond),  <>.  Nanmikgipa. 

a.  Food  (fujd),  w.  I  ha':m: 
Flower  (flou'&r),  >/.  Bibal,  pu 
Flown  (flou),  v.  Flyko  nibo. 


Fool  (nil),  «.  Goka  I  i  gisik  gri- 
gipa  mande. 


ENGLISn-GARO    DICTIONARY. 


56 


Foolscap   (fpk'kap')     n.    L  ka 

roko.n.-n. 

Foot  (fat),  n.    Ja'a,  ja'raj    ja'- 

pang  ;  in  h  1 1. 
Foot-path    (fut'path'),  n.  Rama 

chonuipa. 
Foot-step    (fat'step'),*-  Ja'kol, 
ja-Urai  g. 

Footstool     O'ti  VriV),     n.   Ja-a 

don  h  kani,  anrpok. 
For  (loi ),  pr.  Gimin,  -na,  maina, 

-ni  p  1. 
Forasmuch         (for',  z-much ), 

con.  Maina,  uni  gimin. 
Forbade  (tor-lad),    v.  Forbid* 

ko  n i  o. 
Forbear   (for-baY),  v.  forb  w, 

F  )EBAR--:,       FORBORNE,        JDonfo- 

dika  ;  chikchika. 
Forbid  (for-bid),   n.   forbade, 

forbid  en,     Bang  "a,      eham-  j 

penga. 
Forebore  (for-bor'),  v.  Forbear-  \ 

ko  iibo. 
Force  furs),  «.  Bil ;  dukgrikna  ! 

tarigimin  sipairang. 
Force  (  tors),  v.    Bilchi    dakata,  I 

draain, 
Forceps   (ior'eeps),  n.  Sildang- 

kep  ma'sa. 
Ford  (ford),  v.  Ja'achi  bi.ta.    n. 

Chi  batram. 
Fore   (for),  adv.   Skango,    mik- 

kangchipak. 
Forearm  dor-arm'),  v.   Nang- 

ana   skang   silchida  e  hi  tari- 

soa,  n.  Jak,  jakwaDg. 
Forbode  (for-bod'),     v.    Maiba 

namgijana  kensou  ba  cbanchi- 

soa. 

Forecast  (fdr-kastf),  v.  Mik- 
kangchiniko  niksoa,  ohan- 
chisoa. 

Forecastle  (for/kas/,l),  n.  Ja- 
hatni  mikkangchinipak. 


Forefathers    (tor'tibm'to*),    n. 

Vhgvt  bam  rang. 
Forefinger     (for  fing'g&r),    ». 

la    si     in. 

Forefoot    for'fut,7),    n.    Mate  ha 

ba  do'bokni  mikk  ingt  hii.i  jak. 

Forehead    (foi  e  ),      n.    Mik- 

Foreijgner  (foVin-Sr),  n,   Song- 

gipin  i  mande. 
Forelock    ffor/l5k/),  Mikkin»ni 

km. 
Foreman  (for'nu/n),  n.    Afohorij 

Ditimgipa,   kam  kaako  nicsok- 

gipa. 
Foremost  (for-most), a.  Pil  kna 

fckangbatgipa. 
Forenoon  (ro.-'m-n'),  n.  Tiing- 

chibara- 
Foreskin  (for/tkin\  n.   Bfa'ani 

ku'dimani  bigil  ku'ebot. 
Forest  (forest),  ».  Bolgrim. 
Forever  (fcrgv'Sr),  adv.  Jnng- 

jrot  ia,  pangi  an  bon*gija. 
Forfeit  (for'iit),  n.    Namgijako 

dikaui    gimin     gna:  gako    ba 

g-imko  gimatai  i. 
Forgave  (fcr-gaV),  v.  Fcrgive- 

ko  iiibo. 

Forge  (t'orj),  n.  Sil  daka  ii  chi  n- 

kol. 
Forgery  (for'j^r-y),  n.  Jal  dak- 

a,    gita    daka,    tOgie  daka     ba 
sea. 
Forget    (for-get'),    v.    forgot, 

FORGOITBN,  Oua'a,  jamanga. 

Forgive  (f6r-giv  ),  v.    khloayb, 

f    i:ui\  l-.X,  K  ii  a  ka\i.  wala. 

Forgot  (f5r-g  t ),   v.    Forge  /ko 

oibo. 
Fork  (fork),  //.  Be*  a  jol    <ha- 

ani  -Urn  bu'su,  sil  ohongg 

1  ekara. 
Forlorn  (for-lorn  ,  a.  Watgal- 

giniin. 


66 


ENfiUSH-GAIlO    DICTIONARY. 


Form     form),    "■    Bimang.  v. 

-atioii,  >i. 
Formal  (foYmal),  a.  Niam  gita, 

oanga  gita. 
Former   E6i  mdr),  a.  Skanggip- 

Formidable    (£6r/mld-a-b,l),  a. 

\\  n.b  igni. 
Formula    (f6r'rau-Ia)J   n.  D.ik- 

bewal  lii  oiamko  meeokani, 
Fornication  (fftr'ni-ka'ahfiiO,  n. 

Jik.  Be  gri  pante  me'tra  til'eka- 

ni. 

Forsake  (flSr-eak '),  v.  Watgala. 
Forsooth  (ffir-spth'),  adv.  riebe. 
Forswear  (f5r-BwaY),  v.   Tol-e 

mikcheta. 
Fort  [f6rt),  n,  Killa. 
Forth    (fdrth),   aiw.    A-palcW, 

mikk  m-<  lii,  mikkangchipak. 
Forthwith      (forth-wiTH/       ba 

-with),  adv.  Rung'san,  ruutgi- 

j  n.  bakb  ikan. 
Fortieth  (for'ti-fth),  a.    Sotbri- 

gipa. 
Fortitude  (for'ti-tud),  n.  Chak- 

el  ikani  bil. 
Fortnight  (f'ot'nlt'   ba  -nil),  n. 

Ami  gni. 
Fortress  (ffir'tres),  n.  Killa. 
Fortune  (IVu'tum,   n.    Rasongj 

gam.  -ate,  a. 
Fortune-teller     (f6r'tnn-teT6r), 

n.  Qonok,  jakko  nie  ong'gni- 

ko  agangipa. 
Forty   (IV.r'ty),   a.   Botbri,  kol 

eh  toggoi,  wakma  gni. 
Forward    (foVwfcrd),  v.    Mik- 

k  ing  hi  ong'at  i  ba  daks 

Mikkangchipak,  dakninggipa, 

gonggipa. 
Fossil  (fba'ail),  n.  Mainibaro'ong 

pil'gimin. 
Foster  (I'-i'i),  v.  Alduaj  mit- 

tanga  j  ka'dongata. 


Foster-brother    (foVtftr-bruTH'* 
cr),  n.    Bokaanchj  aldua  iiuur- 
rimgipa  eripin  man  le. 
Foster-child  (foa  tSr-cblld  ),   n. 

\1  In  1 1  a  mittanga  de. 
Foster-father    (f5a  t'r-i;i  th.'t), 

;/.  Aldugipa  mittanggipa  paa. 
Fought    (fot),  v.  FiglUko  ni- 

bo. 
Foul  (foul),  a.  Moila  gnanggip- 

a,  niitchigm. 
Found    (tonnl),    v.    Ja'pangko 

dona,  rikaj  Findkb  ba  nibo. 
Foundation  (foun-da'shttn),   ». 

Rikchakani  ja'pang, 
Founder  (founder),  v.  Chin  du- 

biataj  gureko  koraata,  ;/.  liik- 

cbe  'ggipa,  donchenggipa. 
Foundery  (found  Or-y),  n.  Silko 

ruani  biap. 
Fountain  (foun'tln),  n.  Chiniik. 
Four  (for),  a.Bri,  ge"bri. 
Fourfold    (for 'fold  ),    a.    Duna 

bri. 
Four-square    (foVskwaY),      a. 

Samtangtang  aambri    apsan< 

gipa. 
Fourteen  (for'ten),  a   Chi  bri. 
Fourth  (forth),  a.  Brigipa. 
Fowl  (foul),  n.  Do'orang,  mong- 

Bonjg  lo  do'iiok. 
Fox  (f5ks),  n.  Pern  ma'sa. 
Fraction   (fraVshftn),  n.    Bak, 

tong,  pe'raronaai. 
Fracture  (fraVtor),  n.    Be'ani, 

greng  be'ani  pan. 
Fragile   (fra'jlf),  a.  Beiiinggip- 

:i,  sramgipa. 
Fragment  (frag/m«nt),  /?.    Be#- 

tOBg  gimintti  t  rog'sa. 
Fragrant  (ftft'grant),  a.  Simila. 

-nee,  ft. 
Frail  (fral),   a.   G-imaninggips, 

baigijagipa,  bo'ninggipa.  -ty, 

n. 


ENGLISH- G ARO    DICTIONARY. 


57 


Frame    (fram),    «.      Rikgniko 

mangrakatuni,  pindapgni  rika- 

ni. 
Frank  (fraiigk),    a.  Cha'chipila 

grigipa. 
Frantic    (fran'tik),   a    Kene  ba 

mainiba      gimia    pagla    gita 

ong'gipa. 
Fraternal  (fra-t€r'nal),  a/Jong- 

ada  gita. 
Fraud     (fr6d),    n.    Tol  napani. 

-ulent,  a. 
Freak  (trek),     7i.    Indinari    ba 

a'sel  gri   gisik  ding-tang  ong-- 

ani. 
Free  (fre),  a.  Jakgitel. 
Freedom   (fre'dum),  n.  Jakgitel 

ong'ani. 
Freethinker        (frethingk'&r), 

11.     Ska    gita     chanchiaigipa, 

bebe  ra-gijagipa. 
Freeze  (frez),  v.  froze,  frozex, 

Shruana  tiirkaa,   ba  tiirdaka. 
Freight  (frat),  n.   Ringni  bha- 

ra  ;  gatgimin  ma). 
French  (french),  a.  France  song- 

ni. 
Frequent    (fre'kw<?nt),  a.  PiN 

nipil. 
Fresh  (fre^i),   a.    Gital,  daldal ; 

kari  nanggijagipa. 
Fret  (fret),  zr.Tikitiki  ina 


Frill    (Oil),   n.    Skeme  kodap- 

gimin  ba'ra  riking. 
Fringe  (frinj),  n.  Ba'ra  j. 
Frisk    (frisk),     v. 

bila. 
Frith  (frith),  n.  Sagal  nol 
Frivolous  (friv'o-lfiB),  a.   I 

ritchenggipa. 
Frock      (frok),    n.     Krudapani 

cbo!a. 
^Fl'Og     (frbg),      «.       Beng'blok, 

bengbek. 
Frolic    (fro'lik),  n.    Ka'sroka-ii, 

kabani.  v. 
From  (from) ,  prep.  -oni. 
Front  (frunt),  n.  Mikkang,  mik- 

kacgchini. 
Frontier  (frbn'ter),   n.   Songni 

ku'chot,  sima. 
Frost  (frost),  n.  Smiri. 
Froth  (froth),  n.  Ka-spu. 
Frown  (frouu),  v.  Mikskemachi 

ba   niachi    namnikgijako  me* 

soka. 
Frozen    (fioz'n),   v.     Freezeko 

nibo. 
Frugal  (fru/gal),  a.  Nanga  gita 

koroch      ka'aigipa.     -ity,    n. 

(fru-gal  i-ty). 
Fruit  Bit  • 

Frustrate  (frus'trat),  v.  Ong*- 

eran  aiata,  bingl  angata. 


Friction  (frik'shun),  n.  Nutgrik-     Fry  (fil),  Fbied,  v.  So'a,  jpja, 

Fuel    (fu'el),  n.  Wa'alko  so'ani, 


Friday    (fri'da),    n.   Sukrobai 

Sukulbar. 
Fried  (fiid),  v.  Frj/ko  nibo. 
Friend    (frend),     n.      Ripeng 

-ship,  n. 


am'bol. 

Fugitive    (fu'ji-tiv),     n.    Juke 
katgipa. 

Fulfil  o'ui-t.i ;. 

Full  {h  imin 


Fright  (frit),  n.   Rang'sin  ken-     Fuller  I  i 


oeam. 
Frighten  (fiit"D),  v.  Rang 

kenatbea. 
Frigid    (frij'id),    a.   K 

sin'bea. 


Fumble    (1 
Fume 


58 


Fumigate  (fu  ml-  iko     Fuse  (fuz),  v.  D 

n. 

Fuse  (fu/.),  i 

kil  ;  ",  ka'sne    kam- 

ro'ong  jgoao   biem  .1 

Fuss  I  I'mel 

mul'mul  (I  ikafti. 


ai.ua    ba   ch  •'  atoa  wal'ku 

mika. 
Fun  (fun),  /;.    Ka'dingailij 

g  ik 
Fund  (fund),   n.    Maiba   kamni 

—  i :  11  in      chimonge     dongimin 

gam. 

Fundamental    f  n'da-men'tal), 

a.    Ja'pangni  ba   pangehakaDi 

l>i  li 
Funeral 

go\  ao  i  ilak  dakanirang. 
Funnel  (fun  i  §'),  «.   Ku<  1>  ikani, 

s  lui  cbochoki  :  wftl'kn  jakata- 

ni  ii  ili. 
Fun11 

Fur  (fer),  n.  Noi  Qgip- 


Futile  (fu'til),  a.  Bit)  gri,  ong'- 

gramai  i. 
Future  (fa'tur^ 

i  ng'gni  sal. 
FUZZ  (t'ftz),    n.    >  kimil, 

bieimak. 

G. 

Gabble  (gSb'b'l),  ?'.  Bil'bil  bal- 


:i,   rinokgipa    kimil,  mat]  bal  dake  rongtal 

ni  kimil.    '  '  Gable  (ga  b'l  .  tang- 

Furious   (fu'ri-us),    a.    Namen         tangni  gisepo  biap. 


ka'unangb  [ 
Furlong  (feVl  ng),  n.   Mailsani 

I  uk   chetni  bak   Ba,    mik  110 

mang. 
Furlough   (f^rlo)j  «.    Kamoni 

adiia    watak  >    mwrani    chu- 

ti. 
Furnace    (fir'nas),    n.     Wa'al 

sikram,  <  li  ml  ■ 
Furnish  (fCr  aish),  V.   Na 

o  'a. 
Furniture  (feVni-tor),  n.Nokni 


Gag  (gag  I,  v.  Ku'sikko  rim'tipe 

dondikata,     wakalna 

k  i  t.  kata. 
Gage  (gaj),  h.  Toani. 
Gauge  (gaj),  n.  Toani. 
Gaiety  (ga  i  -i p  |,  «.    Ki  t''1  aaw, 

knsi  ong'ani, 
Gayety  (g^'e-ty), ;;.  Katehaam, 

kusi  ong'ani. 
Gaily  adv.    Katchae, 

l.nsi  i 
Gayly    (ga'ly),    adv.    BLab 

Kn   i  i 


Furrow    (feYro),    n.    A*a  n-eo  Ga5  .                 8             \  n. 

oanggrini   chik  Gainsay    (gan'ea'),   ;■.    Je  hak- 

ipa   biap ;    be'enni     thi-  a. 

kare.  Gait  (gal 

Further  (ffir'rafir),    ifo.  I  h  l-ao,  Gar,                  I,  tt.  Juta  ma'Wj 

.  h.  1  i 

Further-more     (f6r'TH6r-mar/),  Galaxy                       ».     Aaki 

.  [ana  :u  r  ba,  aroba.  jinma  ;  matma  j 

Fury   (tu'ry),    n.    Namen    ka'o  Gale  (gal),   ».  Balwa   tarakani, 

oi  ag  mi.  bi  Iwa  ruk 


ENGLISH-GA.RO    DTCTTOXAIM  . 


59 


Gall  (gol),  n.     Kagipa  bitchi  ; 

ka-kii 
Gallant  (gnl'lant),  a,   Ku\long- 

gipa,  bilakgipa. 
Gallant   (gal-lantf),  a.  Me-chik- 

rangna  rinoke  dakgipa. 
Gallery  (galler-y),  n.  Nokning- 

oni  srekj  baranda. 
Gallon      (gal'un),        //.     .Ironga 

bostuko  toani  ma'sa,  eel  bri. 
Gallop  (gal'lup),     n.     Dabraia- 

ni.  v. 
Gallows  (gal'lus  ba  -loz),  n.  IV 

si  on'ani  l>ol. 
Galoche,  Galoslie  (ga-losh  ),  n. 

Robolni  juta. 
Gamble   (gam'b'l),  v  Joa  kal-a. 
Gambol  (gam'bol),   v.  Chroka, 

bilchroka,  kalgrika.  n. 
Gambrel    (gam  brel),  ».   Mat- 

cliu  ba  do'"bokrangni  ja'sku. 
Game  (gam),   K.   Kal'ani ;   sikar 

ka'e  gox  do*o  ba  niatrang. 
Gander    (g.n'dtjr),    n.   Rajahafl 

bipa. 
Gang    (gang),    «.  Darnsan  ka*- 

gipa  mande  jinnn. 
Gangway   (gang'wa),    «.  Ja- 

liato  napatii  cbol. 
Gaol  fjal),    ;/.   Patok    nok.  Jail 

e  nambat'i. 
Gap  (gap).  iu  Bretanij  napong- 

grikani. 
Gape  (gap),  v.  A  jam  a  ;  nitata, 
Garb  ujjjarb),  «.  Ganani  bara, 
Garbage  (gar'baj),  n.   Ch 
,     re'cham. 
^Garden  (g'ar'd'n),  n.  Barj,bagi- 

3a-  ' 

Gargle  (gaVgl),  v.  Chiko   bil- 

bite  songdos  gitokko  su*sranga. 
Garland 

ripok. 
Garlic   (gar'lik),  n.    Rasin  gip- 

bok. 


I  Garment  (gar'na^nt),  n.  Ganani 

ba-ra. 
;  Garner     (gilr'n&r),     n.      Jam, 

bandalj    mi  d<  o  ini,  v. 
j  Garnish   (garnish),  ,  .   N 

•ment,  n. 
Garret  (gar'r  t),   n.   Nokni  ko- 

eakbatgipa  katori  ba  gadang. 
Garrison   (gar  ri-s'n),    n.   Ki'.la- 

ni  sipairang. 
Garter  (gar  tor),   n.  Mnja  rak« 

atani. 
Gas  (gas),  n.  jiil  a,  balwa  ma*- 

sa. 
Gash  (gash),  v.   Ning'tue  mala. 

11.  Matgimin. 
Gasp  (gasp),  n.   Ka'tapo,  ka'ta- 
-    po  dakani,  v. 
Gate  (gat),  n.  Bar  ini  .' 
Gather  (gaTH'§r),  v.   Chin 

a,  tom'a;  ba'rako  Bkema. 
Gaunt  (g'ant),  a.  Ranrsisigipa. 
Gauge   (gaj),      n.     Gag vko  ni- 

bo. 
Gauze  (g6z),  n,  Ba'begipa,  nik- 

eenggipa,     daka  a-Bikgijagipa 

ba'ra. 
Gave  (  V<  ko  nibo. 

Gavial  (ga'vi-al),  n.  Gorial. 
Gay  (ga),  a.  Kusi  ong'gipa,   ka"- 

dingrakgipa  ;  rongchinggipa. 
Gaze    (gaz),   v.   Miksonge  nia, 

nitata. 
Gazette  (ga-zft'),   n.  Koboi  ka- 

goj  ma*i  a 
Gecko  (gek'o) , //.  Bapme. 
Gelding   (geld'ing),     n.     Kasi, 

mongson 
Gem  fjem),   ».    Gamchatb  gipa 

ripok. 
Gender  (jen'dSr),  n.  Bima  bipa- 

ko  i  ata 

Genealogy     (j  n  c- "1  ■  -jy)i    n. 

Ma'chong 

ni. 


CO 


I  NGLI8H-G  \i;0   DICTIONARY: 


General    j!  Ramram,     Get  (get),  v.  ojt,  .  Ma    - 

minggopgipa.  n.     Sipairangni 


oon0 

Generate   (jen'e>at),   v.   Ong*. 
hia'a. 

Generation  (j.  |,    «. 


Ghost  (gdst),  //.  Me'mang;  put; 
Giant  (ji'tfnt),  n.  Bimangdal- 
Gibberish  (gib  bSr-ish),  n. 


jus  (jen  •'!-   b),  a    <  'nT.ik-  bo]  n  . 

ipa.  Gibe    (ji;>).    v.      Ka'dii 


Generosity    (. .'  ),    «. 

ramani. 
Genesis    (jen'e-sia),    n.    Sastro 

a'bacbengani. 
Genial  (jen'yal  l>a  jen'i-ol),    a. 
Bipeng    gita    dakgipa,     knsi 
i  i  i  eng  dakgipa. 
Genitive  (jenl-tiv),  a.  Nokgipa 
a      karok. 
Ices) . 
Genius  (jen'yus),  n.  Gun,  ch  ing- 

nui.  Bkigija  man  t.  laiani. 
Gentile  (jen'til),  a.  Jihudi  ong*- 

gijagipa,  kritgij  a. 
Gently   (jnr'ly),   ooV   Rinoke, 

name,  mikmale. 
Gentility  (jen-tfl'i-ty),  n.  ^-^n- 
namgipani 


kal'sl 
Giblets  (jibT-fs),  77.   Bika,   kr- 

rongte,  kacchok,  ia 
Giddy    (gid'dy),   a.    Mikt'wila, 

miksala  ;    gLsik    to;n*1  111 

gipa. 
Gift  (gift),  n.  Indina  i  ba  ! 

violin,  on'gimin. 
Gig  (gig),  ft.  (jure  mangiancbi 

aalgipa  cbaka  gnigipa 
Gigantic  (ji-gan'tik),   a.    Dal  - 

lien. 
Giggle    (gig'g'l),    >'.    Eikkikan 

ka'dinga 
Gild    (gild),  v.  gilded  ba  out, 
chi  robripa  ba  repidapa. 

Gill  (gll),  n,    Natok    i    1  .'knar.'  ; 

ao  hianij      namgipani         do'oni  pednpno  olwegipa  ging- 

mikkim.  mat. 

Genuine  (jrn'u-in),  a.  Ong'telai-     Gill  (jil),  n.  Pint  Bani  !,   cbotak 

gipa,  brina  grigipa.  gni  gita  apsni  1 

Geography  -fy),    n      Gilt  (gilt),  n.  Sonachj   rubripgi- 

Bhugol,   a'aiii  min,  repigimin. 

1  i mi.  Gimlet   (gim  li  1 1,  v.  Cho 

Geology    (je-51'o-jy),  n.      Aa         puani,  norma  bi'sa. 

'oni  gimin  ^  Gin  (jhi),  n.   Chn  ma'sa  ;  ja'ga  ; 


Geometry  (je-Sm'e^try),  n.  To-         kil  jetani  kol. 

aniko  skiani.  "Ginger  (jin'jGr),  n.  E'ohing. 

Germ    (jfirm),   ;/.   Bimik,    bit-  Giraffe  ' 

diri.  ro'l  e  i|  a  matl  m  ling  ma 

German  (jfir'man),  n.  ('•  erma  .y  Gird   gerd),  p.  girt  ba  girded, 

b<  u  r    ki  a. 

Germinate  (jSr'mi-nat),  r.    Bi-  Girdle   (ger'd'l),   ;/.   Kang'kare 

ni. 

Gesture   (jeYtnr),   «.    Be'encbi  Girdle    fgdr'd'l),  0.     Den-jang- 
.  ,  den'jui  tula. 


LISH-GARO   DICTIONARY. 


61 


Girl  (g6rl),  n.  Me'cbik  1  Lsa. 
Girth  (gertb),  n.    (Junk  •  chelo 

k  itongani  ;  dulako  toani. 
Give  (giv),  v.  gam;,  given,  Ou-- 

;i. 

Gizzard    (gizzard),    ;/.    Do-jni 

ka'j  ongle. 
Glacier  (gla'sher  ba  g^asl-eY), 

;/.  Suorini  BO'olgipa  chibima. 
Glad  (glad),  a.  Kusi  ong*a. 
Glade  (glad),  '/.  Bolgii  n  jarcbi- 

iii  bangbanggipa  biap. 
Gladiator  (g'all-atei),  n.  Bok- 

sisna  tonnalchi  dakgiikgipa. 
Glance  (glans),  v.  Niroka,  niket- 

chia ;    nangketchia,    suskefca, 

n. 
Gland  (gland),  n.  Beeno  ba  cha- 

gipao  liitchi  ong*k;.tatani. 
Glare  (glar),  v.  Jrao  jraoching"- 

a. 
Glass  (glas),  tf.    Jan  era  ;     ring- 

ebakani. 
Glaze    (glaz),      v.     Cbing-ch  t 

chiog'chct  dakata,  rinokata. 
Gleam  (gletn),    z>.    Riprapa  gita 

cbmg'chet  ching'cbet  daka,  n. 
Glean  (glen),  v.  Milang-teta. 
Glee    (gle),    n.    Kusi    ong-aniko 

mesokani,  katchaani. 
Glen  (glen),   ;/.    A'bri   gcgnini 

iz  is  p.  a'kongkep. 
Glide  (gild),   v.    Neng-mangija 

sol'solanga    gita    re*anga    ba 

jokanga. 
Glimmer  (glim'm6r),   v.  Dimel 

dirael  daka,  «. 
Glimpse    (glimps),    n.   Oirtisa 

nia,  oivtisa  ching'a,  nik-keta. 
Glisten    (^liri"n),    7'.    Jiao   jrao 

ching-a. 
Glitter  (glit'ter),  v.  Gi  ep  gis  p 

jrao  jrao  dake  cbing'a,  n> 
Gloat  (glot),  v.  Miktnatgija  nia, 

miksonga  nia. 


Globe    fglob),    «.   Tonrbetgipa, 

a'tomb  t ,  apimik. 
Globular    gl<3b'u-ler),  a.  T.  m  ■ 

betgipa. 
Gloom  (g^m),  ''•  Andalsisi  dak- 

ani ;  duk  ong*ani. 
Glorify     (glo'ri-il),   v.   Mitela 

rasong  cbaata. 
Glory  (glo'ry),  n.  Rasong,  mit- 

elani. 
Glorious   (gld'ri-us),  a.  Rasong 

gnanggipa. 
Gloss    (gins),    n.    Riniil  trittrit 

ebing'gipa,     natani   ching'gi- 

min.  -y,  a. 
Glove  (gluv),  «.  Jak-i  ge*antina 

koa  gnanggipa  jako  krnani. 
Glow  (glo),  v.  Wal'chaa,  cbing  - 

cbaa. 
Glowworm      (glf/wcrm ),     n. 

S  sng'wat,  jonai. 
Glue  (glu),  H.Rakgipa   stapgipa 

ata. 
Glutton  (glutVn),   n.   Cha-bet- 

bong,  chabetbonggipa. 
Gnash  (nash),  v.  Wagam  cbik- 

niijili. 
Gnat  ($jpat),  ;/.  Ganggoa. 
Gnaw  (no),  r.  Tin-. 

GO    (go),  V.  WENT,  GONR,  lu-a. 

Goad  (god),  n.  Su  ani  silch 

geng,  loru. 
Goal  (gol),  ».   Amani  ba  cheani 

biap,  jeona  mang  oi 
Goat  (got),  n.  Do 
Gobble  (gob  VI),  v.  Minol 

tarke  do'o  gsta  mikoa. 
Gobblet  '.  Jachok- 

gnanggipa  ringcbakani. 
Goblin    (gSb'lin),   n.   Me-mang, 

put. 
God(g^l),  n.  Isol. 
1  Goiter,  Goitre  t.  Gi- 

tok  bel'bugipa. 
Gold  ^ona. 


62 


[SH-GAEO    DICTIONARY. 


Golden    (gold"n),     a.     8 

a  nako  daka. 
Goldfinch  (gold'finch   .  *.     Ri- 

iii  t  _i I j ►  i  do*o  ma'sa. 
Goldleaf  (gold'lefO.    »■  Babe- 

gipa  bijak. 

Goldsmith  (gold'smith'),  «.  Bo- 

nari,  Bona  dakgipa. 
Gone  i  gi  n),  :•.  ( 
Gong  (gong  ,  ;..  Rang,  konta. 
Good  (grid),  a.  Nam  t. 
Goodbye,  goodby  (grai'bi'),   «. 

Chel'achi  re*n  isio  Balam  ka'aoi. 
Goods    (grids),    n.     Bosturang, 

gamrang. 
Goose  (g^s),  n.  Rajahas,  rajahas 

bima  ;  gisik  bang'gijagipa. 
Gooseberry    gciz- 1  a  g$a  '»  r-ry), 

n.  Chongipa  bite  ma'sa. 
Gore   (gdc),    ft.    Au'chi,   mong- 
LQ'kagimin,  v.  Cl 

nhi] 
Gorge  (gorj),  ft.  Gitok,  gitokbu, 

ohigit  'k. 
Gorgeous  (gor'jus),  a.  Nitogip- 

a,  ohing'<  bipgi|  a. 
Gorilla    (go-riPla).    n.     Mantle 

gita       dal'begipa       bil 

'     ■.     in     >;i. 

Gosling  (gbz'ling),   ;;.  B 

bi  a. 
Gosp  ■■'. 

ni  Nama    k  ita,    Mv.i,   Mai  k, 

Luk,  aro  Job  • 

Gossip  (gSfl  Blp)j  ft.  Gopo  ka'ani, 

'.  iiii. 

Got  (g8t),  ?'.  &4ko  nibo. 
Gouge  (gouj  ba  gpj),    «.    Batali 

in:. 

Gourd  (_"  .  •    Lam. 

Govern  ( 

«l  ik  i,   .-;.s  .ii    bt*a.  -ment,  n. 

-or,  a. 

Go\V..  I>.*1  gl]  a  jrau- 

gipa  cholft. 


Grab  (grab),  v.  Cbagrope  rim*a. 
Grace  (gras),   n.  Kragijana  ka*- 

B.'iani,  ka'sachakani. 
Grade  (gr&d),  n.  Gadang ;  apsan 

cboa  ba  onani. 
Gradually   (grad'u-al-ly),   adv. 

Ka'soe  ka-sne. 
Graduate  (gr  id'u-at),  :•.  Sc-hool- 

ko    matchota,   pae  ka*a  ;  bat- 

roroano-.iko  aoala,  ft. 
Graft    (graft),   ;/.   Kadapgimin 

ill.  kei,  k  1  in  on'gimin,  v. 
Grain  (gran),  n.  Mimisi  ;  mi  ba 

misiiii  Lironfj   rongaa,    ginchi 

ron  biaring,   birim 

rongprak. 
Grammar  (gram'mdr),  n.   15ia- 

kr  n,   Bea   ba    aganani  niam- 

rang.  -ian,  rt. 
Granary  (gran'a-ry),  n.  Midon- 

ram,  jam,  bandal. 
Grand   (grand),  a.    Nama  aro 

dal-a. 
Grandchild    (gWfad'chikT),     ft. 

Su'gipa,  eu'tang 
Granideur  (grand'ur),  ;;.  Xitoa- 

ni,  rasong,  bil. 
Granddaughter  (giaod'dd'tdr), 

v,  Su'gipa    me'chik. 
Grandfather     (grand  lam 7t\ 

AtchSitangj  bodetang. 
GrandmQther  (grand  nn  tiiYt), 

;/.  AmMtang,  bitebitang. 
Granite    (gran'it),   n.   EUkgipa 

ro*ong  1 1 i;i -s  i. 
Granivorous       (gTeVniv'o-rfia), 

,/.  \1  i  misiko  cha'e  1  mggipa* 
Grant  (granl  .  v.  0  r-a. 
Grape  Drak  i  bite. 

Graphic  (graf  ik),  <t.  Namedake 

i  1 1 1 1  gimi  i,  nokaa   gita  dak- 

gimiD. 

Grasp    (grasp),   ;.  Bake  rinra, 

rim  k   ]  a. 

Grass  Samsi,  >mi. 


a 


ENGLISH  -0  AKO    DICTIONARY, 


rasshopper   (gias'h5p/p6r);  n, 
Guk,  aguk. 
Grate  (giat)  v.    Skakgipa    rak- 
,uij  ;i  hi  nai;i,  K.  Silni    ritcbok- 
chi  rlakgimin  pengani. 
Grateful   (grat'fnl),  a.    Giati- 

tudeko  i  ibo. 
Gratify  (grat  i-fi),  v.    Namnik- 

ata. 
Gratitude  (gral  I-tud),  n.  Nam- 
<rt)iko   ma. rani    gimin    gisiko  | 
mitelani,  a.  Grateful. 
^Grave  (grav),    n.    Gopatii  a-kol, 

a.  Jrima,  Dangbea. 
Gravel  (grav'el),  n.  Rong-t>rekj 

samitcheng  saa. 
Graveyard     (crav'yard'),     n. 

Gopfcam. 
Gravitate    (gravi-tat),    v.   Bi- 

dimolona  sala. 
Gravitation      (grav'i-tashiin), 

».  Salopani. 
Gravity    (grav'i-ty),    n.    A*ani 

salopani  bil. 
Gravy  (gra'vy),  n.  Me*chi. 
Gray  (gra)3  a.   Kaltapru,  gisim 

aro  gipbok  brina. 
Graze  (gTaz),  v.  Chaama. 
Grease  (gred),  n.  Mitinf. 
Great  (grat),  a.  Dal  a. 
Great-grandchild  (grat'grand'- 

chlld'),  ;/.  Su'tangoi  de. 
Great-grandfather         (graf- 
grand'fa'THdr),   «.  Atchutang- 
ni  pagipa,  ambitangni  pagi]  a. 
Great-grandmother        (gratf- 
grand'muTJi'cr),  ;/.  Ambitang- 
ni  ma'gipa,   atchutangni  ma*- 
gi]  :i. 
Greedy    (gred'y),    a.    Chabet- 

bonggipa,  mikbokgipa. 
Green  (gren),  u.  Tangsek  j  min- 

gija  ;  ggtang  ;  brigija. 
Greet  (grefj]  v.  Salatn  ka*a. 
Grew  (gryj,  v.  Grcwko  nibo. 


Greyhound  (gie'hnund'),  n.  Si- 

k  iri  acbak  ma'  a. 
Grief    (gref),      n.      Kalimani 

uk. 
Grieve    (grev),    :•.    Duk    on-a, 

kalimata;     kalima.      -0US,     "■ 

-ance,  n. 
Grim  (gilm),   a.  Kengni,  m 

songde  mikkang. 
Grimace   (gri-mas'),     n.   Mik- 
kang i  a  kirsikchi  namnikgija- 

ko  in  sokani  chin. 
Grimy     (grim'y),    a.      Dimak 

na  ggip  ,  m  ;  a  Qanggi]  a. 
Grin  (giin),  v.  Wakicheng  dak- 

a. 
Grind      (gri   1 1,    v.      guouxp, 

gi  or xi).  Na  a,  wika. 
Grindstone     (grind'ston'),      n. 

Wilwi  gipa  uatani  ro*ong. 
Grip  (grip),  v.  Kike  rinra,  rinr- 

kepa,  rimkotkota,  n. 
Gripe  (grip),  v.  Uk  chike  eaa,  n. 

Rimkepani. 
Grist  (g  ist),  n.  Changsano  nat- 

gimi  i  niimisi. 
Gristle    (s^-i  i = "  1)„    n.  Nonrgipj 

»r  iiL!',  pn-utgipa  jadil. 
Grist-mill   (giisfmil'),   a.Nat- 

alii  kol. 

Grit  (gii  ),  n.   An-cbeng ;  jot- 

kiDg  dakanigisik,  watgalgijani 

gisik. 
Grizzled    (grw'z'ld),    n.   Greym 

biding  j  rong  n  . 
Groan  (gron),v.  Maama,  n. 
Grocer  (grdser),  ».  Ohaauirang- 

ko  palgipa,  dokandor. 
Groin  (groin),  ;/.  Ja-pak. 
Groom  (gitim),  ;/.  G-nre    nirik- 

gipa, 
Groove  (gruv),  v.   Ro-e  cbikare 

da!. 

Grope    gr6p),   v.   Dangrokroke 
aura. 


I  NGLI8H-GAR0    DICTION  \HV 


Gross  '[<; 

ba  : 
Gros^  :1a  ba 

in 

Grotto  (g  G    ni.  ft'kol. 

Ground  (ground),  n.  \     . 

koba 
Group  (gi  ir   .  '•■   Jinma,    t  >nr- 

daka. 
Grove  (grov),  n.  Bolgrim. 
Grovel  (grov "1),   p.  Ao  malam- 

a. 

Grow ;  (g*6),  v.   gee   .   gbovi  x, 

Cha-i,  dalroroa. 
Growl  (gioul),.v.  ftan  linga. 
Grub    (grc  a,  p  ka,  w. 

Bokchil  pil-gipa  joo 
Grudge  (graj\  «.  Mikm  ngani. 
Gruel  (grn/i  i),  >:.  M<  n*di. 
Grumble  (grfim'b'l),  v.   M 

mil  8g      i  a.      Damoikgijako 

in.  Boka. 
Grunt  (grunt),  v.  Wak  gita  huk 

link   in  •   ill;i. 

Guarantee  (gar'avte'),    ?/.   Ja- 

min,  v. 
Guard  (gard),  v.  Nitime  maiba 

ong*gnioniko  rakia,  n.  Nitinc- 

gipa   rakigipa. 
Guava  (gwa'vft),  n.  Kompiram. 
Guess  (ges),  v.  An  lac  ka-a  ;  gita 

nika. 
Guest  i|a. 

Guide  (gi  I),  n.  Dilgipa,  ramako 

meaokgipa,  ».  Dila.   -ance,  //. 
Guile  fgil),  n.  Change  tolnapa- 

ni,  <lrii  hipilani. 
Guilt  (giH  ,  ».  D<  s,  Domgijs. 
Guinea  (g  n'e),  *.  England 

ni  Bonani  tangka,  siting  2  I . 
Guitar  (gi-tar'J,  n.  Salgija  jak- 

<  In  moaiani  behel  i 
Gulf  (gfilf),   w.   Sagal  n< 

a'kong. 


Gullet    (gul'tet),    »■    Gitokbu, 
mirama,  mi  napani  chol. 

Gulp  fgal|>),  v.  Mi  tokfa  fci,     n. 

Gum  (gam),  t*.    Wagamni    wa- 
ring, 

Gun  ( •.  \  chandal. 

Gunny  ay  J,  ».  01 

Gunpowder    (  ,    ;/. 

Barot. 

Gunstock  .    n.    Shi 

kunda   .-,:  ini  La  • 

Gurgle  (g£r'g'l),  r.    Br<  k  bt  k 
ine  ganra,  jokani  gam  a. 

Gush  |  ?Esh),    :■■    Chini    tarake 
ong'k  1  i  In  j"'<a. 

Gust 
e  I  alani  ;  ka'n  nai  gdatani. 

Gut  (|  1 1 

Gutter    (gfit'tfcr),    n.    D 
chikure,  boi. 


Ha  (li:.i\  int.  Aiao   inmananiko 

in  Hokani. 
Habit  (hab  it),  n.    Dakrongani, 

dakbewal. 
Habitable      (h*b'it-a-b'l),     a. 

Maude  d<  ngna  kraa< 
Habitation    (h  d),  n. 

Dongani  biap,  nok. 
Habitual  (lia-Mtu-cd),   a.  Dak- 
rongani bi  ling. 
Hack    (liak),   v.      Den-gitaka  ; 

ka-sne   guana,    n.     Gari  ma- 
Had  (b  id),  :■■   //</:•<  ko  nibo. 
Hag    (hag),     n.     Nitogijagipa 

najngijagipa  buohuma 
Haggard  (b&g'gard),  a.  Saa  ba 

ilukni  gimin  rama  igi]  a, 
Haggle  (bagVOs  "°-  Denohem- 

<licin;i. 

Hail  (hal),  int.  Patiani  ba  mifcel- 
ani  aata. 


BNGLISH-GA.RO   DICTION'  W;  \ 


65 


Hail    (1ml),    v.      Salam    ka'a ; 

okama. 
Hail  (hal),  «.  Stil. 
Hair    (bar),    «.    Kni,    matehu 

tjurerangiii  kimil. 
Hair-brush      (har'brush'),     n. 

Kni  chitani  barus. 
Hairy  (liar  y),  a.  Kimil  gnang. 
Hale    (hill),    «.    An'seuga,    saa 

diog'a  gri,  bilaka. 
Half  (haf),    n.    Gimikoi  sam.-a, 

bak  gninibak  sa. 
Half-witted     (haTwit'ted),    a. 

Gisik  sokgija  ba  karrdikgipa. 
Hall  (hoi),  n.  Nokni  kutori  dak- 

gipa. 
Halleluiah    (haTle-lu'yab),     «. 

(solko  mitelam. 
Halloo  (lial-lii),  z>.  Bake  okama. 
Hallow  (hal'lo),  v.  Rongtalata. 
Halt  (holt),  v.  Dong-lika. 
Halter  (hol'tOr),  n.  GurenJ  skoo 

sikkroke  moani     matbigil    ba 

budu. 
Halve  (bav),  v.   Samgni  ba 

gni  dakata. 
Ham    (h$m),    ».   Ja"ping;   kari 

nonge  ripoe  ran'atgiinm  wakni 

ja'ping. 
Hamlet  (ham'ltt),  n.    Chongipa 

gitim. 
Hammer  (harn'mSr),   n.   Ttire, 

h  ituro. 
Hammock   (ham'mSk),  »■ 

rochakani,  ba  wingwange  mi- 
ni click . 
Hamper   (ham'p6r),  7-.   Ja'dok- 

dak  kaa,  u. 
Hand  (hand),  ».  Jak. 
Handcuff  (hand'k&f'),    ■■■■•  Hat- 

kora,  jako  kaani    II 
Handful  (1 

.-a.  jakkai 
Handiwork     (haod'f-wtlrk),    *. 

JakcLi  dakgimin  kaoi. 


Handkerchief    (hang'kSr-chif), 

n.    Etumal,    ipakani    chon 

ba'ra. 
Handle  (han'dl),   v.    Jal 

dika,  it.  Kinrchakaiii,  oabak. 
Handmaid  (hand'mad),    ».    No- 

kol  me'chik. 
Handsome   (han'sfim),  *.     Ni- 

toa. 
Handwriting       (hand'rt'iug), 

n.  Jakni  sea. 
Handy  (hand-y),  ee.  Changgipa 

sapgipa  ;      nambea,      jakkal- 

loa- 
Hang   (hang),   v.   Sikea,  alaia, 

dingdea  ;  pasi  oiva. 
Hanker  (hang'ker);  v.  Man-n  a 

sikbea. 
Hapless    (baples),    a.    Rasong 

grigipa,  kopal  grigipa. 
Happen      (hap'p'n),   v.    .Mail a 

a'sel  ODg'a,  inaiba  dukni  oog'  », 

o-liot)na  oil 

Happy   (h&p'py),  a.  Kosi  ong- 

gi]  a.  -ness,  n. 
Harass    (har'as),   v.    Neng-ata, 

jajrei 
Harbour  (1  Bondor, 

ja  '.''t  karam  biap. 
Hard  (hard),    a-   l'aka,    n< 

gni. 
Hardly  (hardly),  adv.   Neng-- 

<1  ke,  jenten. 
Hardware  (hard' war).  ».  Silko 

dakgimin  s  ttig'cbak   ritoh  i 

nirang. 
Hardy  (UiinlyV  a,  bil- 

akgipa,  ka 
Hare  (har 
Harem   (hi  Mcchik- 

Fangko   chipchange    don  ram  . 

.*-ak  ani   cbipcbanggimio    i 

chil  i 
Hark  I 
Hark  noti. 


I    DI(  I  [0NAK1 


Harm   (h 

•  'unin,  v. 
Harmony  (har'mo-ny),  n.  : 
rimani,     meliani, 

Harness  (I 

Harp  (harp),  n.  !. 

Harpoon  l*a,  are 

Harrow    (har'ro),    n.   Mul  ba 

Harsh  (harsh),  a.   Sk 

>kja. 
Hart  (hart),  n.    Rokomsa   mat- 

chok  bipa. 
Harvest   (harvest),  v.   Mi  raa, 

biteko  chiu 
Has 

•  Dumber. 
Hashish   (hashish),    n.   Ganja, 

bha 
Hasp  (hasp),  n.   Talako  sikkrok- 

Haste  (hasL),  n.    Sketbaket  dak- 
Hat  (hut),  n.  T  . 
Hatch  (hatch),  v.  Do*chi  pe  i 
Hatchet  (bitoh'et),  n.  Unongip- 

*Ha 
Hath  (ha.h),  v. 

HaL 

Hau 

Han. 

Haven  (hi 
Havoc  (1 


Hay   (hi),   >/•    Barrgimin 

• 
Haze  (ha/.),    n.    (iuuri    mikmik 
dakani.  -y. 

.  pr.  I  ,i  (bipa). 
Head  (lie  1),    ».    Sko  ;    sko' 

pam 
Headache  (hed'ak7), 

Headland  (bed'land 

a'kucb  >t 
Headlong      (hed'ISng'),     adv. 

Soi  »  bokfi  ;  chanchibewalg  ja. 
Headquarters  (bed  kwdr 

71. 

SOD'J. 

Headstrong    (hed'strSng'),    a- 
Ma  ligija,    kit" a    ra 
gita  dakg  pa. 
Heal  (hel),  v.  An*a  agal  ■.  Dam- 
Health  (helth),  n.  Airscngani. 
Heap    (hep),   n.    DandakgiiniD, 

tourJ  tkgimin. 
Hear       » 
- 

'   j,   v.  Iv 
i  ik  <>nbo. 
Hearse   (b 

ari. 
Heart  (ha.  ch  k  ;  k  ..■- 

[h'arth),    n 
I  chaknni. 
He?,  r 

Heat  (I   b),  v.  Di 

•  lorn, 
iev),  '    lved     ba 

u    bantf. 


EN01  I  .RO    DICTIOl 


♦Heavy  (bev  v),  a.  Jrima. 
Hebrew  (be bra),  n.  tbri  mande. 
Hector  (hek  tfi 
Hedge  (hej),  ».  Bol  limni 

bari,  tanggipa  bol  bi'oani  dil- 

eng. 
Hedgehog  (hej'hogO,  »•  Okupu. 
Heed  (bed),  ».  Gisik  on- 
Heel  (be:),  ».  Ja'pa  kilik. 

Heifer  (hi  iVr),  n.  Matchu  bima 

bi'.-a,  karoli,  damri. 
Height,  hight  (hit),  n.  Chuani. 
Heir   (ar),    ».    Gnmko  mairrik- 

gnigipa,  nokdoogrikgnigipa. 
Held  (held),  v.  Hotdko  nibo. 
Hell  (hel),  a.  Norok. 
Helm  (helm),  n.   Ringko  pe-at- 

gipa,  riogni  ki'me. 
Help     (help),    v.    Dakchaka,  n. 

Dakchikani. 
Helpmate  (help'mat'),  n.  Dak- 

cbakgipa  ripeng. 
Helpmeet  (help'mef),  n.  Dak- 

chakna  kragipa,  jikgipa. 
Helter-skelter      (hert§r-skeT- 

ter),  adv.    Skel   bakel,  bildiiig 

bildang. 
Helve  (helv),  n.  Rna  bipong. 
Hem  (hem),  v.  Tenra,  u.  Tenre 

kogimio. 
Hemisphere      (hem  i  sfer),    ». 

Tonrbetani  samsa. 
Hemp   (hemp),   n.   Son  ba  me#- 

katchi  ma'sa. 
Hen  (ben),  n.  Do'bima. 
Hence  (bens),  adv.  lanoni  j  iani 

gimin  ;  a*sel. 
Henceforth  (heWforth'),   adv. 

Da'ontal. 
Hencoop   (hen'kup),  n.     Donol 

chongipa. 
Henpecked   (hen'pekl  |,  0.  Jikna 

bamgipa,  Beookpl. 
Henroost  (hen'rtut),  ».   Dooui 

turam. 


Heptagor  Rik- 

mg  b 
Her  | 

ma). 
Herald 

lli:it;uii  1 

Herb  (erb),  n.  Bilsiprakna  taug- 

aiffi]  a,  in.  ,u  samjak. 
Herd  (herd),  n.  Matchu,  matrua 

ba  mongmarangDi  jak. 
Here   (her),    adv.    Iano,  iachi 

ianona. 
Hereabouts   (her'a-bout/),  a</<\ 

la  jolo. 
Hereafter  (her-aftgr),  aaV  Ian 

ja-mano. 

Hereby  (her-bi'),  adv.  Iachi. 
Heretofore    (her'tu-for),     <ufo. 

Ina  skang,  skangon. 
Hereditary   (he-red'i-ta-ry),  a. 

Maa  paoni  man-rikgimin. 
Hermit    (hermit),  n.  Burango 

donggipa,  soin 
Hermitage  (her'mifc-aj),  n.  Soi- 

nasini  dongram. 
Hero  (hero),    »•    Ka-donj 

kengniko  chakchik 

ko  dakgipa. 
Heroine  (heVo-in),  n.    Ka-dong- 

i,ripa  mi  chik,  hero  mechik. 
Heroism   (her'o-iz'm),    ».   Ka - 

dong^ipani  dakani. 
Heron  (her'on),  n.   Alabok 

sa. 
Herring  I 

St. 

Hers  •       '  (bima). 

Hesitate 

dika  ion, 

Hew  (hu),  v.  Sola. 
Hexagon  (heks'a-gon),  n. 

Hiccough  (Ink  :    :ka. 

Hid  (I'll),  V.  Hideko  nibo. 


68 


I  KG]  fSH-GABO    IU<  1  i<<\  \  R1 


Hidr  Matl  i 

Hide  [hid),  v.  bid,  qiddbn.  Don- 

tnia.  dongnua. 
Hideous   (hi  l'e-i     .   a.    Kenbe- 

gnini,  nina  mi  ilgni. 
Hie    (hi),    '••    Gong-rake 

Hieroglyphic  (hi'er-o-slif'ik),  n. 

Bimang  ba  ooksa  •  . 

ni. 
High  (lii),  o.  Chua. 
Highly  'In  !v\  ,7  /.- .  be-,  n 
Hight  (lnt,.  n.  Chua 
Highway    (hl'wa'),    "■     Rama 

aorkari,  sor  >k. 
Hill    fl.il),   n.      ^ding,   : 

R-bri. 
Hillock  (hifl  biml  o. 

Hilt  (lii  fc),  ».  Tonualni  bip 
Him  (him),  bipa). 

Himself      (him  I 

a'tan;  gan  (bipa). 

Hind  (hind),  ».  Matchok   bima, 

//.  Kis:riov  liigipa. 
Hinder  I   in  Ch 

a.  -drance 
Hinge  (I  inj),  n.  Kopja. 
Hint  (lii  a),  v.   Chin  daka,  mai- 

'•liil>:i  uiata. 
"Hip  (1  i     ,  I     !\  i  -i.ir.o-. 

Hire  (hir),  r.  Bhara  ra-a. 

His  (1 

Hiss  (I  i  ),  r  (  "ni|  u  gita  B80  it"' 
gao  hianiko  mi 

Hist  nabo. 

Historian  (bis-td'ri-an),  ».  Iti- 
hask 

History  (hi  to-rj  ,  n.  Itihaa. 
ical,  a. 

Hit  (bit),  v.  jut,  ii  rr.   Nanga  ba 

Hitch  (In  ch),  '■•  Jui  i »,  ii  tngrini- 
Hither    (hiiH'er),   adv      [aobi, 


Hitherto  (Mtb  • 

kingking. 
Hive   (hi?),   %.  Bijakolko  jilani 

bake. 
Hoar  (h6r),  *.  W  ka,  bndeps  kni 

bokjjimin. 
Hoary  (hdr'y),  a.  Boka,  bn 

km  bokgimin. 
Hoard    (hord),    a.    Donk-imna 

oliimonggimio,   chin 

Hoarse  [:  itok  dela. 

Hoax  (links),   ?'.   Togi  i,  i  a 

ak 
Hobble  (hSb'b'l),   v.    Kengbp, 

:i. 

Hobnail  (hob  rial  I,  ».  Juta 

gipa    dal'dalgipa     Bilni     bu- 

bu. 
Hoe  (bo),  n.  Gitchima,  ?•.  Bak*a 

cho*a,  Baa,  Bubak  i 
Hog  \  ak! 

Hoggish  .    a.    Wak 

.  moila,  namgija,  chagrp- . 

n;i  ba  man'gopna  eikgipa. 
Hogshead  (bogz'hed),        M  tan 

bonga  Bel    kolgrik  i 

I'  pa- 
Hoist      (hoist),    v.      I)  k'doata, 

loata. 
Hold    (hold),    v.   held.   Rinra, 

rim'rika  ;  ohaka. 
'Hole  I  kol! 

Holiday   (hoi  i-da),   ».   Chntini 

Bat. 
Hollow  (hollo),  a.   K 
graog,  bangbang  ;  a'kongdap- 
ripa,  »■ 
Holy  (li<>l  y),       1  oromni  gimio 

rongtala.  -iness,  a. 
Homage   (hSm'aj),    ».    Mande 

i,  olakiani. 
Home  (b6m),  n.  Songtang,  nok- 
tang,  ii<  ktangni   ma        ■      ni 

..Mill. 


ENGLLSII-G  AKO    DICTION  A  R  V. 


GO 


Homely   (bomly),  a.   Nitogija- 

gi]  a,  daknanggijagipa. 
Home-ward   (bom'-werd  . 

Songtang  i  a   Doktangchi  mik- 

kange. 
Honest  (on'est),  a.  Kakketgipa, 

cha'chij  ifa  grigipa.  -y,  n. 
>Honey  (hun'y),  ».  Bija  bitchi. 
Honey-comb    (huni-kdm'),    ft- 

Bija  birangkap. 
Honor,  honour  (on'or),  v.  Man- 

de  ra'a,  dal'nika. 
Hood  (hu  1),  ».  bkoo  pindapani. 
Hoof    (btif),    n.  Gave,    niatehu, 

aro   ugita   dakgipa  jat  rangni 

ja'skil- 
Hook  (link),  ».  Akura  ;  milsi. 
Hoop  (hnp    ha    Imp),  ».    Sil  ba 

bolko  daka  wentongani  ;    dule 

dakgimin. 
Hop    (bop),     v.     Ga'deDgdenge 

n  a,    do'oni    aro     beng'bekni 

re-agita  re*a. 
Hop  (top),  ».  Wegipa  sam  ma"- 

sa. 
Hope  (hop),  v.  Ka'donga. 
Hopper  (bop'p&r),  n.  Rongrong- 

atchakani. 
Horizon    (ho-ri'zfin),     n.    Salgi 

aro   a-a  jeo  nangriraa   ba  ehi- 

kopgrika  g  ta  nikgipa  biap. 
Horn  (horn),  n.  Grong. 
Hornet    (hornet),    ».     Bijasik 

masi. 

Hornpipe    (li<Wpip'),  '%.    Ro- 

komsa  bangsi. 
Horrible  (hor  vl-b'J),  a.An-skit- 

atgni. 
Horrid  (hoi  ri  I),  a.    Kenmanl  e- 

gni. 
Horrify  (hor'ri-fi),  v.  Kenafca. 
Horror    (hor'rer),    ».    An-skit- 

manpile  keoani. 
Horse  (h6ra),  ».  Gore. 
Horseback  (hdrs'b&k'),  n.  Gure 


janggil ;  gureo  gaki 


Horse  dealer    (h6rs-d8l'er),   ». 

<  lure  i  adinggip  i. 
Horse-fly  (hdre  Hi),  n.  Chap. 
Horse  shoe  (bdre'ebYi),  n.  (iur - 

ni  ja'ao  datgi]  a  .-il. 
Hosanna  (hu-zan  n;i),  ».  Is.lko 

mil  1  mi. 
Hose  (hoz),  ».  Rokomsa   mujaj 

bndu  gita   nonrgipachi  jol 

noli. 
Hospitable      (hoe )  i-fcA-Vl),  a. 

Sokgipa  chakronggipa. 
Hospital  (hos'ji-tal),  ».  H 

fcal,  sagiparangko  Banaoi  b.ap. 
Host  (host),  ».  Algipa,  sokgipa 

cbakgipa. 
Hostile  (hos'til),  a.    Bobil   dak- 
gipa, warachakgipa.  -ity,  n. 
Hostler    (hosier   ba  os'lfir),  ». 

Gureko  oitimgipa,  Bohis. 
'Hot  (hot),*.  Dinga. 
Hotel   (ho-tgr),  »•   Damko  rae 

sokgipa  chakaui  nok. 
Hound  (hound),  n.  Sikari  a 

Hour  (our),  ft.  Koina. 

House  (hous),  ».  Note 
Housebreaker      (hous'hrakcr), 

;/.  Nokk  >  cho'p  inge  chaagip- 

a. 
Household       (hons'hoM  ),      n. 

Nokgimikni  mande.  -er,  n. 
Housemaid  (hous'mi 

kol  me'cbik. 
Housewife  (hous'wif 

mong,      ookoi      b] 

me'chik. 
Hove  (hov),  >-.  ffeaveko  d 
Hovel  (hov  51),  ».  -N 

nok  bi'sa. 
Hover  (h 

wena- 
How  Maidake,  mai- 

kai. 
However  (hoa-J  r.  Indi- 

l-.i  :  in  iobaj  j»-ba  oog-eh- 


70 


QARO    DT(  TION  \RY 


Howl  (lioul),  ?•.  A.chak  i  a  p  ro 

Hub  hakani  jatchi. 

Huddle    (h  d'd'l),    v.    Damwi 

born/a,  b  tpanggrik  <  him  u 
Hue    (hu),    Elongni     din 

ong'ani,  chikbi  1 i  ba  dimelani. 
Hug  (ln"i<,r),  :■•  G-ipakfc 
Huge  jipa. 

Hull  (hul),    i    .i  luiiii    bimang 

gimik  ;  bikap,  bigil. 
Hum    (hum),     v.    Bijani    ong- 

Humau  (hu'man),   a.    Maodeni 

bi  ling. 
Humane  (hn-man'),   a.   Kasae 

dakgipa. 
Humankind   (human-kind'),  a. 

ejat. 
Humble  (hamVl),  a.  A-tangko 

oonik?ipa,  a  intolgi]  a. 
Humblebee       (httm'b'l-be ),  a. 

Bombam  a   . 
Humbug  (hum'bfig),  ».  Tolnap- 

Humiliation   (hu-mi  ll-a'shan), 

/'.   Blratcha'anichi  onatani. 
Hummingbird         (hum'ming- 

b  rd),  a.    Bibalni  bitcbiko  op- 

<X\y.\  chonbegi]  u  do*o. 
Humorous  (bu'm6r-us),  a.  Etal- 

gipa,  ka'dingatgipn. 
Hump  (hump),   a.   Silchi,     im- 

•  ■iii,  nrchikani. 

Hundred  (liun'drci),  a.  a.    \\\i- 

ohaa  i. 
Hung  (bring),  v.  ffangko 
Hunger  (bung'g&r),  a.Okriani, 

cba'na  si! 
Hunt     (hunt),    v.    Sikar   kaa  ; 

aura. 
Hurl  (IiCtI),  v.  Rake  goata,   gal- 

ata. 
Hurra,  Hurrah      i  .    /«./. 

Kaarokeinchroaui  I. 


Hurricane  (hfir'ri-kan),  a. 

rakb  'gij>a  balwa. 
Hurry      (hfir'n  ),    ■       Babbak 

dak*. 
Hurt  (hftrt),  r.   Matata,  sakna- 

ata,  Qamgija  dakata. 
xlusband (li  izlirtiid: 
Husbandman   (huz'bond-mao), 

tt,  A'.i  g  imgipa. 
Hush    (hash),    *».    Jripata,jrip 

(l(l!l  ■_ 

Husk   (husk),    a.    Bikap,   bigil, 

bitchrini  1  ikap,  r.  Big  i 
Hut  (hut),  a.   Nok  bi'sa,  jam- 
dap. 
Hydrant     (hi'drant),    n.      Chi 

joket  mi  kol. 
Hydrophobia      (hi'dro-fo'bi-fi), 

a.  Acbak   paglani  ohike  pagla 

ong'ani. 
Hyena  (hi-e'na),    a.  Se'el    jpta 

dakgipa  matbnrnng  ma'sa. 
Hygiene  (bi'ji-eD),  a.  Airs 

in  gimin  Bkiani. 
Hymn  (him),  a.  Ring'ani,  toroni 

git 
Hyphen  (hi'fen).».  Kataki 

dakani  chin,  (-)  inn. 
Hypocrisy      (bi-p6k'ri-sy),     a. 

Cha'chipUani. 
Hypocrite   (hip'o-krit),  a.  Cha- 

chipilgipa. 
Hypotheses    (hi-poth'e-siB),    a. 

( Ibanchichipani. 
Hysterics  (his  teYiks),  a.  Doga 

ka'dinge   ba  grape  pagl 

ong'p 


Ibex  nli.  ks),  a.  Ramsagol,  dal' 

gi  |  N 

Ice  (is),  a.  Sfcil  gita  Unkagimin 
chi. 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


71 


Icicle  (i'sl-kl),  n.  Chi  tingtotna- 

sigipa      tin'karikrikange    ro*e 

go-ol  gita  fcin-kagipa. 
Idea  (i-de'a),  a.   Gisiko  cbanclii- 

chipani. 
Identical  (i-d  n'ti-kal),  a.  Uan, 

apsan. 
Identify    (i-den  ti-fi),    v.    Uan 

OQg'a   ine    mesoka.     -ication, 

n. 
Idiom    (id'i-fim),    ».     Aganani 

1)  w:il  ba  niam. 
Idiot  (id'i-ot),  n.    Gokagipa,  ja- 

ragipa,    uiamungba  uigijagip- 

a.  -ic,  a- 
Idle  ("  d'l),    a-    Aratgipa,    kam 

ka'gijagipa,  roaigipa. 
Idol    (i'dol),    ii.    Mite  dakgimiu 

ba  Bol'gimia. 
Idolater  (i-doTa-ter),    n.    Mta 

kritgipa,   mite   dakako  olaki- 

gipa. 
Idolize  (i'dol-iz),  v.  Miteko  gifa 

olakia,    agre    mande    raa    ba 

ka-saa,  agre  daknika. 
If  (if),  co it.  -ode. 
Ignite  (ig-n  t'),    v.   Wa-al  sika, 

ba  so'baka. 
Ignoble  (ig-no'Vl),   a.  Ongipa, 

mande  ra-na  kragijagipa. 
Ignorant  (ig'no-rant),  a.  Uigija- 

gipa,   bkia   mangijagipa-   -ce, 

n. 
Ignore    (ig-nor'),    v.  Cnonnika, 

uina  jechaka. 
Ill  (il),  a.  iSaa  j  namgija . 
Illegal  (il-legal),  a.    Niam  gita 

ong'gija,  niamko  pea. 
Illegible  (U-lej i-b'l),  a.  Poraina 

raan'gija,  sea  rongtalgija. 
Illegitimate   (il  1  -  il  i-mat),  a. 

Niam  gita  kimgrikgija,   niam 

gita  ong'gija  di 
Ill-favoured      (ii  Ea'vfird), 

Nitogija,  daknanggija. 


Illiterate  (uMif&r-at),  a.  In  ka- 

pora    grigipa,    skia  mangija- 

gipa. 
Ill-natured  (i-na'tunl),  a.  ka- 

onangninggipa,   kusi  ong'gija- 

gipa. 
Illuminate      (Il-lii'mi-nut),    v. 

Ching'ata,  fcengeuata 
Illusion  (il-lu'zhun),  ».  Onggi- 

j  iko  oug'a  gita  nikani. 

Illustrate  (il-lus'trat),  v.  N 

dake  mesoka,  toe  mesokn.  -ion, 

n. 
Illustrious      (il-lus'tri-us),     a 

Dal'gipa,    mingsinggipa,    ra- 

sorig  chagipa, 
111  will  (il  wil),  n.    Namgijako 

dakna  Bka,  mikneng  ini. 
Image  (im'aj),  ».  Bimang  dak- 

girnin,  gisiko  dakgimin  ooksa. 
Imagine    (im-aj'in),    v.  Chan- 
cilia,  banaia.  -ation,  ». 
Imitate  (im  i-tat),  v.  Gita  dak- 

a,'  ja'rika,  spinga. 
Immaculate  (im-m  k'n-lat),  a. 

Maranggri,  matnaoga  gri. 
Immature    (im'ma-tur),  a.  Bri- 

gija. 

Imeasurable  (im-mezh/ur-a-bl), 

a.  Tona  amgija,  tosokgija. 
Immediately    (im-medi-at-Ij), 

adv.  Rangsan,  bakao. 
Immense  (im-mens  ),  a.  Nan  en 

dal'bea.  -ity,  n. 
Immerse  (im-me,rs/), v.  Dul 

napbolata.  -ion,  ». 
Immigrate      (i  t),    v. 

Son  go  dongkami 
Immigrant    (ii  I),   «. 

Songo  dongkamna  i 
Imminent      (im'mi-n«it),      a. 

Ong'nasigipa,      B6j 
igni. 
Immoderate  (im-mfid'fir-at),  a. 

Agre  dakgipa. 


i  m,i  [SH-G  \i:<>    i'i<  i  u>\  \i.v 


Immodest      pi  n-mod'fst),      a. 

Kr.  tcha*ninggijagi|  a.  -y,  »■ 
Immoral   [m-m  Kraa- 

kodakgijagipa,    namgijajripa, 

niamk)    manigijagipa.     -ity, 

,i . 
Immortal   im-m6t  tal),  a.  Siop- 

jauipa,  jringjr  gipa. 

-ity,  a. 
Immovable    (Im-m%v'&-Vl),   a. 

Il-engatna  ba  jitna  uingija. 
Imp  i  i  .  mgipa  ptri . 

Impair    (im-parO,    v.  Bil    gri 

ong*afo,  uamgija  oog'  ita. 
Impale  [im-pal  ),'••  Jotprota. 
Impart    (lm-partO,  »«   Uiatpaa, 

bak  on/naa. 
Impartial       (im-par's^al),    a. 

Kakket,  aiikkang oigijagipa. 
Impassable     (iin-paa'a-b'l),     a. 

Batna  amg^ij*. 
Impatience    (im-pa  sh*i  b),     »■ 

Chakchikoa    sikgijaLi,    chak- 

chik«rijaoi. 
Impeach    (im-p§ch/),    '"•    Mat- 

oanga,    oalia     k-xn,   jechaka. 

-ment,  n. 
Impede  (im-ped'),  p.Champeng- 

;i,  p  mg'p inga.  -ment,  ». 
Impel    \\  a-]  el  ),    v.      Didiata, 

mikkangchi  tenia. 
Impend  (im-pen  1  ),  v.  Namgija 

ba  duk  <  ii  na  b  'I  oga. 
Impenetrable  (im-pi  d  i  -tra-b'l), 
N  i|.n;i  iiin'MJa. 

Imperfect      ii m-p£r  fVl<n,     a. 

(  birsokgija,      i  an 

-ion,  a. 
Impertinent  (im-pfti 

Inchakgipa,       ga-kragijagipa, 
•nanggijagi 
Impious     (in  ]  i-Qb),  a.    I 

mande  ragijagipa. 
Impiety    pm-pi'e-ty),   n.    Oto- 

rom. 


Implement    |  ini  ple-m*nt),     n 

Jakk'tlan  , 
Implore  tim-pldr'),  v.  M<  Imola. 
Imply  (im-pli  ),  ,    \\.  .  k 

inuichiba  aiata. 
Import     (mi-]f.rt  |,    r.    Song- 

gipi  igonara'batu 

-atioi\  ■ 
Important      (im-p6r'tont),    a. 

Mocgaonggipa,      tia 

-ance,  n. 
Impose  (iin-i ■<")/.'),    v.    Pakwata, 

balko  i  Q*a  ;  t  il'uapata.  -ition, 

//. 
Impossible    (im-p  -  »i-bl),     * 

Ain-ij  i. 
Impost    (i  n  Cajana. 

Impostor   (lin-p! «;  n),    n 

napgipa. 
Impotent    (im  ;  l>il 

_  ri. 
Impoverish   (Im-p  v'rr-is!: 

( i   in     gri  ia,     kangal  ita,    bil 

pri  na. 
Impregnate    pm-pri 

i-ata. 
Impress   (im-pri  a   .   ft   6 

chinko   dakatu,  chin    rohiata  ; 
'.o  nangata.  -ion,  >'■ 
Imprint  (im-print'),  r.   Sinjete 

oliapa  ka"«1  i. 
Imprison  (im-priz "'0,  >'■  Chip- 

ctxanga,  patoko  chipa.  -ment, 

Improbable   (im-prob'a-bl),  a. 

Oog*na  kragija,  jeko  ong'jasu- 

Bunika. 
Improper  (Im-prSp'fir),  a.  Era 

gq  i,  oitoj 
Improve  (nn-pinv'),  v.  Namro- 

Ki  i,  namro  i  ata,  Dame  jakkal- 

a.  -ment. 
Imprudent      (im-prn'd*nl 

( !han<  Ii  sogijagipa,    mikrakso- 
.,..,,  Binwaksogijagipa. 


ENGLISH-GARO   DICTIONARY. 


Impudent     k  (im'pti-d*nt),     a. 
Kratch  k'gijagipa^  inchakgipa. 

Impulse   (im'puls),  11.  Rang-san 

ivata  ba  dakatani. 
Impure  (im-pur'),  a.  Rongtalgi- 

jagipa,      nioila      ba    marang 

gnang. 
Ill  (1  0,  prep.  arlv.  Ning'o. 
Inability  (la'a-biTi-ty),  ».  Am- 

gijani. 
Inaccessible  (in'ak-ses'i-Vl),   a. 

Manna  amgija,  sokna  amgija. 
Inaccurate       (in-ak'ku-rat),    a. 

Tik  onggija,  guala  gnang. 
Inactive    (in-ak'tiv),   a.    Arata, 

joton  kaa  grigipa. 
Inanimate     (ln-an'i-mat),     a. 

Janggi  grigipa,  gisik  grigipa- 
Inarticulate      (i  l'iir-tik'u-lat), 

a.  Bilbil  bakbal. 
Inasmuch    (m'az-much'),  adv. 

Indakani  gimin. 
Inattention      (in'j  t-fcen'shun), 

».  Gisik  on'gijani. 
Inaudible  (in-6'di-b'l),  a.  Gauv- 

ja,  knani  mangija. 
Inauguration  (in-6'gu-rashun), 

n.  Karana    pakwataai ;    a-ba- 

chengani. 
Incarnate   (in-kar'nat),  v.   Bi- 

mangko  radapata. 
Incautious      (in-kd'shus),      a. 

Gisik  rakgija,  simsakgija. 
Incense  (in-sens'),  v.  Ka*onang- 

ata. 
Incense    (In'sens),    n.    Smilgipa 

cha-chit. 
Incentive  (ln-sen'llv),  n.  Didiat- 

ani. 
Incessant  (In-ses'sant),  a.   Mat- 

chottiija,  dondikgij  t. 
Inch  (inch),  11.  Put    (foot)    sani 

bik  chi'guini  bak  s.i. 
Incident    (in'fci-dent),   n.    Ong- 

ani. 


Incite  (In-sit),  v.  Didiata. 
Incline  pa-Min'),  v.  So-onehokaj 

gon^a,  ska. 
Include  (in-kind'),  V.  Mangopn, 

mane 

Income    (iikum\   ».     Mana 

tangka,  dorm  iha. 
Incommunicable   (in-kom-mu  - 

ni-ka-b'l),  a.  Uiatna  ba  aganna 

amgija. 

Incomparable     (h-kom'par-a- 

b'l),  a.  Tona  ampilgija. 
Incompatible       (In-kom-pat'I- 

b'l),  a.  Meli?i§a,  nmgrimgija. 
Incomplete    (io-kdm-plet'),    a. 

Matchotgija. 
Incomprehensible  (in-kom'pre- 

hen'si-b'J),  a.  Uisokgija,  cban- 

chisokgija,  ningtua. 
Inconceivable  (m'kon-sev'a-b'l), 

a.  Uisokgija,  aiao  inmangni. 
Inconsiderable  (in'kun-sl  iv-i-a- 

b'l),  a.  Cbona,  cbam  a  kraja. 
Inconsiderate  (i  Vkon-sl  1'. Ir-al  I, 

a.  Cbanchigija,  gisik  rakgija. 
Inconsistent      (InTroo- 

a.    Bikpil    bawil   dakgipa   lu. 

agangipa. 
Inconstant      (in-kon's'ant),   a. 

Dongtomgija,  tonrtomgij  i. 
Inconvenient  (5 1  k5n-?eu  \vnt), 

a.  Jakkaltogija. 
Incorporate  (In-kdr'po-rat),   r. 

Dakdima,  nangdima.  -ion,    >/■ 
Incorrect       (h'kor-nkt  ),     a. 

Guala  gnang. 
Incorrupt  (in  kor-rupi    .      Ma- 
ma, guala  baong'sia  gri. 
Increase    (ia-krfts'),    v.    Baria, 

bariata. 
Incredible      (In-kred'i-b'l),     a. 

B  ibe  rana  kragija. 
Incubate  (ing  ku-bat),  v.  Do  - 

bima  gita  bama,    bame  pcata. 

-ion,  n. 


u 


iM.l.ISII-GAHO    DICTIONARY. 


Iucur   (in-kir),  v.    Tek:a,  gro- 

i  i    % 
Incurable  'I  l-kur Y.-b'l),  a.  An- 

J  Itna  aiTlgija. 

Indebted  I),  a.     (Jro- 

ra  inggipa. 
Indeed  ;I  i-  led  ).  adv.  Oe,  b  b  id, 

aatiggo,  cbong'mot. 
Indefensible     (Jn'de-feVsI-bl), 

a    Kraako  me-okna  amg^a. 
Indefinite  (ia-deH-nSt),  a.  Tik 

ong'gi 
Indelible  (ii-deTi-b'l),  a.   Kim- 

itna  La  gimatna  amgija. 
Indemnify      (m-dem'nl-fi),    v. 

Giuia  :ko  onpil  i. 
Independent  (in'de-pgiicfait),  a. 

( i  pi  do  pangchakgijagipa. 
Indescribable  (ia'de-sbib'i-b'l), 

<t.    Aganfia   ba  tje   inesokna 

amgija. 
Index  (ia'd&s),  a.  Suchi  met  k- 

anij     kitapni     japangrangko 

me  ikani. 
Indian  corn   0n'di-*n   ba  iod'- 

yan  korn),  n.  Mi  iaku. 
India  rubber  (iu'dl-a  rfib'ber), 

a.  RaDgki  t. 
Indicate  (ia'di-k&t),  v.  Mrs  lea 
Indifferent    (I:i- .i:  icr-^nt),    a. 

Sim»akgijagii  a. 
Indigestion  (iii-..i-jos'ehun),    n. 

i  Iko  gi  ligijani,  jrongijani. 
Indignant      (iu-dig'Dont),     a. 

Ka'onaag^]  a. 
Indignity  "  (ia-dig'ni-ty),     ». 

Ilaade  m-gijani,  choi  oikani. 
Indigo   i  I'dl-go),  a.  Ni  rl 
Indirect  lin'di-r. kt'j,  a.    Srong- 

gija,  gonggea, 
Indiscreet      (I  I'dia-krtt '),      a. 

Cbancbigtjagipa,   giaik  rakgi- 

ja-jipa. 

Indissoluble  (in-dis'so-lu-b'l),  a. 

>  a  amgija. 


Indistinct      (iu'dia-'.ingkt'),    a. 

Nikna  bi  knana  rongtiiijija. 
Individual  (in'-di-vid'ual  ,     n. 

Baksan,  a.  Drogtanggipa. 
Indivisible     (i  1'dl- vis  I-b'l),    a. 

Saalna  amgija. 
Indolent     (in'do-feut),  a.    Arat- 

gija. 
Indorse  (In-dors'),  v.  Bimungko 

BedapSj  .-ain  kaa. 
Induce     (In-dus),    v.      Didiata, 

^k  e  dila.  -ment,  n. 
Indulge      (i;i-dulj  ),    v.    Skako 

dakna    oi.-a,    namnik.ta,    lai 

a*na.  -nee,  n. 
Industrious    (in-dnVtii-r.s),  a. 

Qo&g'gipa,  bimebipgipa. 
Industry  (in  dfs-irv),    n.  Kam, 

maikoba     dakani  kam ;     bim- 

ebipani. 
Inebriate  (in-e'bri-at),   v.  Chu- 

pekata.  n.  Chupekronggipa. 
Inefficient      (in'tf-ilUhVnt),    a. 

Chn*s  >kgija. 
Inequality    (in'e-kw&l  i-tv),   n. 

Apaan  ong*gijani. 
Inestimable J(in-e.''ti-ma-b"l),  a. 

(Jainehatbea,      tona      amgija 

gamobata. 
Inevitable     (in-ev  i-ta-b'1),   «. 

( !hamnengna  amgija. 
Inexcusable     (in'eki-kuz'a-b'l), 

a.  Kema  kana  ba   watna  am- 

gija. 
Inexhaustible  (in  egi-ost'i-bl), 

a.  Bon'oa  inairgija,  bangbang- 

atna  maxrgijagipa. 
Inexpedient     (Io<  k  -i  e  Yii-*nt), 

a.  \\\  g  j  i.  dakt ogija. 
Inexperienced        (m'rks-pc'ri- 

(ii  it),  a.    Bang*e   mke  uikuja- 

gipa. 
Inexpressible  (in  rks-pnVi-b'l), 

,i.  A^anna    ba   parakna  aingi- 
ja. 


ENGLISH -GARO    DICTIONARY 


7:. 


Inextinguishable  (i  1  Tks-tlng-'- 
gwish-a-b'J),  a.  Kimitoa  amgi- 

ja. 
Infallible       (in'fJTi-b'l),      a. 

(iuala  gri. 
Infamous  (in'fa-nms),  a.   Nam- 

gi;a   ba    krateha'gnini   girnin 

mingsinggipa. 
Infancy   (in'l«n-?y),  n.  Bisami- 

ting. 
Infant      (in'fan*),    n.    Bakgit- 

chik,  odek,  ir.enga. 
Infanticide      (In-fan'ti-Bid),  n. 

B  ikgitchakko  so-otani. 
Infantry  (in'fan-try),  n.  Ja'achi 

re'gipa  sipairang. 
Infect    (in-fekt/),   v.   Nangdike 

bisi  nansratv,  saata,   ba    rong- 

talgija  ongata.  -ion,  n.  -ious, 

a. 
Infer  (infer'),   v.   Ckanchichipa, 

ine  chanchia.  -ence,  ft. 
Inferior  (In-fe'ri-er),  a.    Onl  at- 

gipa,    chonbatgipa  ;      nambrj- 

gijajjipa. 
Infernal   (in-fer'Wi),  a.    Norok- 

na  kragipa   ba  norokoi  biding. 
Infertile  (  n-fer'til),  a.  Asalgri  ; 

i  anji. 
Infest  (in-fesf),  v.  Duk  on'gip- 

a  hiii  gapata. 
Infidel    (in'fi-dd),   n.    Toromko 

bebe  ra'gijagipa.  -ity,  ». 
Infinite  (in  fl-nlt),    a.    Ari  gri, 

borrchanggijagipa. 
Infirmary      (in-furm'a-ry),    ». 

Bdgrigipa   sagiparangko  Ban- 
ram,  hospital. 
Infirm     (iii-ft-rm'),    a.      Bilgri, 

man£rak<_rija_ripa.  -ity,  ft. 
Inflame   (ln-fiam'),   v.    Ching*- 

cba.ti,  kanaata,   ka'onaugata, 

ding-.ita. 
Inflammation(  nflfim-ma  3hun), 

ft.  lieenni  dmga  ba  kama ai. 


Inflate  (in-3at ),  v.  Gangbuata, 

tapingata.  -ion,  >/. 
Inflexible      (in-fleks'I-b'l),      a. 

Dol'na  man'gija.  -bility,  n. 

Inflict  (in-nikt),  v.   Duk    on  a, 

sa^ti  on-a.   -ion,  //. 
Influence  (in  flu-^ns),  ».  Gipin- 

ni  kosuko  cholonni  bil,  niandc 

ong'ani  bil. 
Influenza  (in'flu-en'za),  ».  Scrdi 

nangani,  pilakna   gipgipa  saa 

n  a-sa. 
Inform     (in-furm'),   v.     Uiata 

knaata,  <kia. 
Informal  (iu-form'al),  a.    Niara 

gita    dakgija,    dakronga  gita 

ong-gija.  -ity,  ». 
Information     (in'lorm-a'shan), 

ft.  Uiatani,  kobor. 
Infrequent     (in-fre'kwent),    a. 

Ong-ronggijagipa,    basakoba- 

sangij  a. 
Infuse  (in-fus')    v.    Gi^iko    cbi- 

napata,    gisiko  nangata.  -ion, 

ft. 
Ingenious  (In-jen'yiSs),  a.  Dakna 

ba  ?ikna   changgi]  a,    chusok 

at  na  sipgipa. 

Inglorious  (la-glo'rMii),  a.  Ba- 

Bong  chagijagip*. 
Ingot  (io'got),  ft.  Sona   ba  mai- 

ba  silni  jronggija  tong. 
Ingratitude  (ln-grat'i-tud),  ». 

Dakchakakoba  namgniko  ku- 

rachakgija  ba  chancbigij  tni. 
Ingulf  (in-giilf),  v.   Sigalo  du- 

biata  ;  bripata. 
Inhabit    (in-hab'it),    r.    Song* 

d<  nja,    dongkama.    -ant,   n. 

1 1     gkamgipa. 
Inhale    (in-hll ),    v.  Bang-eita, 

Balopa. 
Inherit      (In-lnVit),    v.    Ma  a 
»:ii  in  uiiik  i,  gamko  man- 

lika.  -ance,  n. 


LNGLISII-GARO    DICTIONARY. 


Inhospitable  (lu-li.'s  pit-a-Vl), 
a.  Sokgipa  ih  akgijagipa, 
( lnkna  sikgijaffipa. 

Inhuman  (in-hu'mon),  a   Xa- 

zgijsgipa. 
Iniquity  (in-ikVwi-ty),  n.  Nam- 

gija,  pap. 
Initial  (In-isYrtl),  n.   Kaiani  Via. 

bimuDgni  Bkanggipaoikor. 
Injection      (in-jek'slmn),       n. 

Niog'chi  ohipatani,    s-elka  ma- 

riani. 
Injure  (in'jnr),  v.  Gimata,  nam- 

gija  ong'ata.  -ious,  0. 
Injustice   (in-jus'ts),  »■   Kaki 

ket  ong'gijani,  onia  dakatani. 
Ink  (  ngk)j  n.  Kali. 
Inkstand  (insk'staod),  n.  Doat, 

kali  doncbakani. 
Inland  (inland),    a.    Sagaloni 

el  e  jiipa. 
Inlet    (n'U't),    n.    Apchongipa 

napram  chol. 
Inmate  (in'matf),  n.   Dongrim- 

pagipaj  nok^no  dongpagipa. 
Inmost   (In'most'),   a.    Pilakna 

bate  ning'batgipa. 
Inn  fin),  v.  Waltnani  nnk,  alda. 
Inner  (in'ner),^.  Ningtuk  ilgipa. 
Innocent  (in no-e*nt),  a.  1 
Innumerable  (in-nu  nur-a-b'i), 

<i.  Channa  amgija. 
Inoculate  (In-uk'u-lat),  v.  Tika 

bus,  I  olom  ona. 
Inoffensive      (in'of-ftn  lip),   a. 

Namnikgijani  gri. 
Inquest   (inkwTst),  v.  Kuni  to- 
il out  o      ka'ani,    sorkariui    bil 

gnanggipani  sandie  niani. 
Inquire    (in-kwir'),    v.    Bing-e 

iiia,  sandie  nia. 
Inquisitive      (In-kwiz'i-tfv),  a. 

Sing'rakgipa,     ping  oa  1 

L'i:  a. 

Insane  (in-aan'),  a  Pagila.  -ity,  1 


Insatiable      (itwa'sha-b'l),    a. 

Chn*ongnikgijagi|  a,    mikoka- 

nitiggijagipa. 
Inscribe   (u-skrll/),  v.   Konce 

se'lapa. 
Inscription    (in-skr'p'shnn),  n. 

Konge  BPdapgimin. 
Insect  (in'sekt),  n.  Jo'ong,  guk- 

rang,  bima. 
Insecure    (in'sc-kiir'),  a.     Kon- 

chakani  gri  ong'ja. 
Insensible      (in-si  n'ri-bl),     a. 

\  "\  iiii  jiri. 
Inseparable  (In-sep'a-ra-b'l),  a. 

Diogtangatna  man  gijagipa. 
Insert    (ln-sfcrtf),    v.     Q-ipinni 

Ding'o  ba  gisepo  dona. 
Inside     (In-sld'),    adv.    Ning-o, 

ning*cai. 
Insight    (in'fiit),    n.    Ning'tue 

niani  ba  uiani. 

Insignificant  (ln'sig-nitt-kant), 

,1.  Simsakna  kragija,  gamcuat- 

Insincere  (in'sin-stV),  a.  Srcng- 

gijagipa,  dun  bipilgipa. 
Insinuate  (in-siVu-at),  v.   Ka  - 

Bne  uiata,  cbinchi  uia<  i- 
Insipid  (ln-eip'id),  a.  Suui  gri. 
Insist  (in-f-161'),  v.   Nangchotig- 

mota  Lne  ioa. 
Insnare     (iu-suar'),    v.    Jagao 

nangata. 
Insolent   (iu'so-ltfiit),  a.  Gipinko 

el  "i  nike  gaora  degipa. 
Insoluble        (in-sM'u-b'l),       a. 

Jrongp  p,  goligija 
Insomuch     (  n'eo-mnch').     adv. 

lodake  bng*ani  gimin. 
Inspect     (in-s|rkt'),    v.     Natre 

dak.'  nia.  porika  kaen:a.  -ion, 

n. 

Inspire  pn-epir'),  v.  Balwako 
aalo]  a  ;  didia,  an'saoata 
-ation,  k. 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


77 


Inspirit  (la-spTr'It),  v.  Ka'dong- 

ata. 
Instability    (m'sta-1  il'I-ty),  n. 

Tom'tomgijani. 
Instance  (  n'st^ns),    n.  M.soka- 

ni,  ong-ani. 
Instant    (Instant),-  n.    Dikdik, 

oivtiti  sal,  da'o. 
Instead  (In-sted'),  adv.  Pal. 
Instep  (in'step),  n.  Ja-pa  jang- 
gilni   ja'gitok  sawbaoni  daap- 
gipa. 
Instigate  (In'sti-gat),   v.   Didi- 
ata,    mongsongde    namgijaua 
didiafa. 
Instinct-  (ln'stingkt),  ».  Ba'kap- 

aonin  uiani  gisik. 
Institute  (In'stl-tut),  v.  A-ba- 
chengata,  dona,  tik  ka-a.  -ion, 
n. 
Instruct    (In-strukf),    v.    Skia, 

uiata,  geeta.  -ion,  n. 
Instrument  (in'strn-mwity,    n. 

Jakkalani,  silchidare.  -al,  a. 
Insubordinate  (in'Bfib-or'di-nat), 

a.  Baragrjagipa.  -ation,  n. 
Insufferable      (in-suf'fer-a-b'l), 

a.  Chakchikna  amgija. 
Insufficient    (in'siif-r'ishVnt),  a. 

Cim-onggija,  tikgija- 
Insult  (in-3i.lt),   v.  Chonnika, 

kratcha-ata,  suia.  (in'sult)  n. 
Insuperable   (;u-su'per-a-b']),  a. 

Batna  baamna  amgija. 
Insupportable      (in'siip-pdrt'a- 

b'l),  a.  Chakna  amgija. 
Insure  (m-shu/),  V.  Cbong-mot 
ongata  ;  gimajana   gita  raai- 
koba  daksoa ;    gimaako  man- 
pilnatik  ka'soa.  -ance,  n. 
Insurrection    (In'sur-rek'shun), 
n.  Golmal,  governmentni    ko- 
?ako  chakatani. 
Integer    (m'te-jei),    n.    Chugi- 
mik  ocgko. 


Integrity  (in-teg^ri-ty),  »/.  Kak- 

ket  oog*ani. 
Intellect    (ia'tJfl-lekt),  n.  Ukni 

bil.  -ual,  a. 
Intelligent     (In-tSl'li-jVnt),    a. 

Uiani  bil    gnanggipa.  -gence, 

n. 
Intelligible    (r.-itll'-ji-b'l),  a. 

Boiigtale  uigni. 
Intemperate   (in-tem'per-:tt),  a. 

Cka-a  ringani    gimin  nangana 

agre  dakgipa. 
Intend    (ill-tend),     v.     Mang- 

songa. 
Intense       (in-tens'),     a.     Gisik 

kringa,  bunchipa,  namen. 
Intention       ( n-ten'shuu),       n. 

Mangsongani. 
Inter  (ri-ter'),  V.  Gopa. 

Intercede  (In'ter-sed '),  v.  Gipin- 
ni  gimin  bi'chaka,  baltia. 

Intercept  (in'tCr-sept),  v.  B  •■- 

angako  dondikata. 
Intercession  (lii'ter-sedb'un),  n. 

Bi'chakani. 
Interchange   (In'ter-chanj '),    v. 

On'grika,  sregiika. 
Intercourse (n'ter-kors),  n.  Ro- 

rimgrikani, 
Interdict       (in'tcr-rlikf),  •    v. 

Beng'a,  champeoga. 
Interest   (in't&r-est),   v.    Giik 

nangata,   nangrimata.  n.  Su', 

tang/kani  brsa. 
Interfere    (m 'tOr-fer ),    v.  lak 

dangdikpaa  ;  nangtinggrika. 
Interior  (in-te  ri-rr),  a.    Ning*o 

dooggipa,  ft.  Xingoni. 
Interleave  (inter-lev),  v.  Leka 

Bi  gijako     kitapo  gisep    gist-p 

jakprak  kodapa. 
Interline    (In'ter-Hn'),   v.  Rit- 

ingni  eitspo  sea. 
Interlock  (Iu'tOr-lok'),  v.  Bing- 

gnka. 


m 


I  Ni.I  ISH-GARO    DIC1IOXARY. 


Intermarry  fin/t£r-xnir/rj),  v. 
Kimgrika,  bia  ka'grika, 

Intermeddle  (in'tr-r-n.r -1  d'l),  v. 
Gi|iiimi  kumo  j:ik  dangdik- 
paa. 

Intermediate   (n'ter-meYl-at), 

a.  Ma'jatchigipa, 
Intermingle    (ia't6r*m!ng'g1)l 

V,  Br ina. 
Intermit  (In'ter-mit'),   v.  Don- 

dika,  donchanga.  -tent,  a. 
Intermix   (in tei-miks),  V.  Bri- 

na.   -ture,  n. 
Internal  (In-tOr'nal),  a.   Ning'- 

ni  bidino-. 
Interpose  (in't-T-poz'),  V.  JBijat- 

cbiona  oira  ;  baltia. 
Interpret  (In-tOr'pret),  v.   Pee 

agana,  uiata. 
Interrogate    (in-tVro-gSt),  v. 

Sing'a.  (In-ter-rog'a-tiv)  a. 
Interrupt  (in'tur-riipt'),  V.    Don 

dik.tta,      dontongaia,     gclmal 

dakata.  -ion,  n. 
Intersect  (in'tGr-sekf),  v.    Bat- 

tonggrika. 
Intertwine      (in'ter-twin'),  v. 

Sakmrena,  *aka. 
Interval  (in  ter-val),  n.  Gi-ejmi 

s.il  ba  biap. 
Interview       (in  t'r-vu),       n. 

Qrongam,  agangrikani. 
Intestines  (in-u^  tins),    n.    Bi- 

bikrang. 
Intimate  (in'ti-mat),    a.  Nang- 

rimbegipa* 
Intimate   (in'ti-mat),  v.   Chm- 

chiata,  ba  ontiti  uiata. 
Intimidate     (iu-tim'i-dat),     v. 

Keaata. 
Into  (in  tn),  prep.  NiBg*cW. 
Intolerable   (in-ti  1  Vr-a-l.'l),  a. 

Chaktogija,  ehakna  amgija. 
Intolerant      (in-tel'ur-ant),    a. 

Cbakobikgijagipa, 


Intoxicate  (Ia-t6ka'I-kii),  v 
Uhapekata. 

Intrench    (iu-trench'),  v.    Dulo 

cho'dula. 
Intrepid  (  "n-trfp'id),  a.  Kengija, 

k  L'dooggipa, 
Intricate  im'trl-kat),  a.   Bikdik 

bil;dak, 
Intrigue  'in-tre^'),v.  Melaprua, 

n  k  -nk  ktrmonga. 
Introduce       ( D'ttvdui'),      v, 

Uiata,  Dapata,    a'bacheogata. 

-tion,  ft. 
Intrude  (ia-trp/T),  v.   Ilukum 

ba  okama  gri  napa, 
Intrusion  (iu-trnzhun),  m.  Iluk- 
um ba  okama  gri  raj  a  ii. 
Intrust  (m-tr.'tsi '),   v.    Gipinni 

jako  ka<donge  otra,  pakwata. 
Inundate    (ia-un'dat),  v.    Chi 

dubiata.  -ion,  ". 
Invade  (in-vad),  v.    Dakgiikua 

ba  boliil  ODg'ia  napa. 
Invalid    (in  val-Id),   n.     Sagipa. 

(in-vaTi.!)  a.   13 i  1  gri. 

Invaluable  (Jn-vaTu-a-bl),  a. 
GamchatbegipSj  agauna  am- 
pilg  ja  gamohata. 

Invariable  (in-vfi'r  -a-b'l),  a. 
Pangnan  dingtanggija. 

Invasion  (ia-va'zhun),  Bobi{ 
ong'na  napani. 

Invent  (n-vTnt '),  V.  Dakcbcnga, 

bikotehi  nga,  ong'ata, 
Inverse  (in-verae  ),  a.   Bikpilni- 

min;  bikpilgrikgimin. 
Investigate    (In-ves'ti-git),  v. 

Ja'paogko  landic  oia.  -ion,  n. 
Invigorate      (in-vig'er-at),    v. 

I'il,k:,ti. 

Invincible  (in-vin'ei-b'1),  a.  Pil- 
akniba  amako  maD'gijagipa. 

Invisible  (m-viz  i  b'l),  a-  Nikna 
amgija,  jeko  nikna  amja. 

Invite  (Iii-vit'),  9.  Okama,  ci- 
iii.  otroD  kaa.  -ation,  n. 


ENGLISII-GAItO    DICTIONARY. 


79 


Invoice  (In'vois'),  n.  Bostu  on"- 

ataniko  se«  mesokatani  li-t. 
Involuntarily   (I  i-vorun-ta-ri- 

ly),  adv.  Chanchisoa  ha  mang- 

songsoa     gii      draani    gimin 

dak;.. 
Inward  (In'wejd),  a1v.    Ning-- 

ebi.  a.  Ning  ogi|  a. 
Iris    (1  ri~).    n.    Mikron  birong, 

nonoriko  dule  donggipa. 
Irish  (i  rish),  a.  Ireland  songui. 
Iron  (i'urn),  n.  S  lgrak,  sil. 
Irony   (l'run-y),    n.  Nam<;ijako 

nama  inn  ike  ka'dingstekani. 
Irradiate       (ir-ra'ul-at),      v. 

Chin^'ata. 
Irregular  (ir-reg'u-ler),  a.  Niam 

gita  ong'gija. 
Irreligion   (ir're-l  j'un),  n.   To- 

rom  gri  ong  ani. 
Irreproachable     (ir're-proch'a- 

b'l),    a.    Matnangako    man  na 

amizija. 
Irresistible    (iVre-zi.t'i-b'l),  a. 

Chain pengna   ba   waracbakna 

nmgija. 
Irresolute  (ir-rez'o-lut),  a.  Gisfk 

gnigipa,   tiktak    inaugsonggi- 

jngiiia. 

Irrespective    (ir're-spek'tiv),  a. 
Nangnma  gri. 

Irresponsible  (Ir're-spon'si-b'l), 
a.  Dai  gri. 

Irreverence    (ir-rev'er-^ns),  «. 

mande  ra-gijani. 
Irreversible  (ir're-vers  i-b'l),  v. 

Bikpilatna  man'gija. 
Irrigate    (ir'ri-gat),  v.  Ge-aona 

ehi  bakwata,  boi  cho*e  raanga. 

-ion,  «. 
Irritate  (Ir'r-tat),  v.   Natgrike 

dingata,  kaonangata. 
Irruption  (ir-rfip'thfm),  v.  Bik- 

pawani,  atiiigan  ongkatani. 


Is  (  z),  v.  am,  was,  be*x.    Donga 

ba   ong*a.  Beni  tkiid  person, 

singular  number. 
Island  (i'land),  «.   Chicbang. 
Isle  (II),  n.  Cbichang. 
Isolate  (i'so-UIt  ba  Is'-o-),  v.  Ge  - 

san    ba   saksan   dougata,   ate 

donirata. 
Issue  (  shu),  v.  Ong-kata. 
Isthmus  (is'mf.s  ba  Lt'mQs),  *• 

Chi  gisepni  agitok. 
It  (it),  pt.  Ia,  ua,  iako,  nako. 
Italic     (i-talik).   a.    Gitchinge 

Begipa  oikor. 
Itch  (itch),  v.  Mitoa,  ka-kita.  n. 

Kasi  baanvbol  chaa. 
Itself  (it- self),  pr.  An-tangran. 
Ivory     (I'vo-ry),      n.    Alongma 

wagam. 
Ivy  (I'vy),  n.  Budu  wegipa  sam 


J 


Jabber    (jab'ber),    v.  Bokboka, 

bol-bola,  belbela. 
Jack     (jak),    n.    Jahatni     nisan 

chongipa ;    dakchakani   maiba 

chongipa  kol. 
Jackal  (j  k\'l),  n.Peru. 
Jackass    (j  ik'as),    n.   Gada   bi- 

pa. 
Jackdaw  (j^k'do'),    «.    Doka 

ma-.-a. 
Jacket  (jak  et),  n.   Kan-dikgipa 

bcenna       kakket       onggipa 

cliola. 
Jackknife  (jak'nif),   ft.    Kipna 

man'gipajepo  ra'tdtani  chon- 
gipa chart 
Jade    (jid)j    «.    Mamnognaba 

choligijagipa  gure  ;   ripok  do-- 

k.it-hi. 

Jade  (jad),  v.  Neog*att. 

Jaguar  (ja-gwiir) ,  n.  Amerikau 
matcha  ma-ex. 


80 


llNGLISH-GARO    DICTIONARY. 


Jail    (ial),    n-     Jclkana,     patok 

nok. 
Jailbird  (jW'b&d')*   n-  P»toko- 

nigipa,    patokoni    joka   man-- 

gipa  in mde. 
Jam     Gam),    n.    (  liini     baksa 

soDge  bou  kae  dongimin  bi- 
te. 
Jam  (jam),  v.   Sinjcta,    mande 

i  nmao  Bikchepchepa, 
January  (jan'u-a-ry),  n.  Bilsini 

akanggipa  |a. 
Japanese  (ja'pa-nea*  ba  -lies'),  n 

Jap  hi  BODgni  mande.  a. 
Jar    (jar),     n.    Kusik    dakgipa 

aani  tikili. 
Jar    (jar),   v.   Rangsan  moata, 

timjil  daknta. 
Jaundice   (jdn'dis),    n.    IIoMia 

sop  saani,  sop  saani. 
Javelin  (jaVlin),  n.  Chougipa 

S    I'll. 

Jaw  (j6),  n.  Chengkna. 
Jay  (ja),  n.  Do'chai. 
Jealous    (jeT&s),     a.     Mikbua, 
mikron  dala. 

Jeer  (jer),  V.  Kadingsteke  sning- 

a. 
Jehovah     (jc-ho'vu),    n.     Isolni  j 

binning,  Jihova. 
Jelly  (jM 'ly),  n.  Biteni  bitchri- 

ko    cninimn   tarie    tinkaat-i- 

min. 
Jellyfish  (jrlly-fish'),   n.    Sa- 

gulni  nonvbegipa    n^tok  ma- 

ta. 
Jenny  (jinny),  n.  Killing rika- 

ni  kol. 
Jerk  (j('rk),  v.  Bang-Fan  sala  ba 

morereka,  cha'sua,  taitika  gita  \ 

dakata.  * 

Jest       (jest),    n.    Kadingatani 

ka'a.  v. 

Jester  (jSrt'er),    n.    Kadingat- 

gipa. 


Jesuit  (jt-z'u-it),  n.  Roman  katn 
likni  ma-rnalsa,  tolgipa,  togi- 
gipn. 

Jesus  (JS'eBb),  v.  Jisu. 

Jet  (jit),  n.  R  >oag  gisim. 

Jew  (ju  ba  ju),  n.  .lilnidi. 

Jewel  (juTl 1  ba  jft'el),  n.   Gam- 
chat  afipa  ri|  ok. 

Jew's-harp  (juz'bajuz'h'arp),  n. 
Sibii  gomina. 

Jingle  (iin^'g'l),  v.  Srong  srcng 
ba  srang  Brang  ine  gam*a. 

Job  (j5b),  n.  K;nn    mingsa,  tika 
ra"giniin  kam  gimik. 

Jog  (jog),  v.  Jakbkucbi  sutinga, 
ka'snejitpaka. 

Join    (join),    v.  Ritchua,  nang- 
rimat  i. 

Joint  (joint),  n.  Biritchu. 

Joke  (J6k),  n.  Btalanij  mangkal- 
nni,  nuhilakani. 

Jolly    (j'-l'ly),  a.      Kutchagipa, 
ka'arokgipa. 

Journal  (jOr'nal),   n.  Sulanthi 

ong*aniko     fciani;      songhadni 

bimang. 
Journey  (jcr'ny),  v.  Ue-a,  rero- 

roa.  n. 
Joy  (joi)j  «.  Kusi   ong-ani,  kat- 

(  ha  mi.  v. 
Jubilee    (ju'bi-le),   n.   Bilsi  sot- 

boogaprako  ku»i   onge  mania- 

ni ;  daka  kusi  ongani  tab 
Judaism  (juda-Ia'm),  ».  Jihudi- 

ni  torom. 
Judge    (jiij),  v.    Bichal  kaa,  n. 

Biobal  ka-gipa.  -ment,  *. 
Judicial   (ju-dish'a!),    a.    Bicbal 

ka*ani  biding. 
Judicious  (jn-ctisa'na),  a.  Kama 

ba  kakketko  chanehigipa. 
Jug  (jug),  n.    Kusik    chongipa 

dal'ffipa  aani  botol. 
Juggle  (ji'ig'g'l),   v.  Boliki  dak- 


ENGLI8H-GAR0    DICTIONARY. 


a 


Juice  (jus),  n.  Bitrhi.  -y,  a. 
July  (ju-ii'),  n.  Bilbinisnigi|a  ja. 
Jumble     (jiim'b'l),    v.    Billing 

bildang  brinbawe  daka. 
Jump  (jump),  v.  Bila,  bilchroka, 

bUbate. 
Junction      (jiingk'shun),      «. 

Nangdiraani  hiap,  bibrn. 
June  (jun),  n.  Bilsini  dokgipa  ja. 
Jungle    (jung'gi),    n.    Burung, 

bolgrim. 
Junior    (jun'y&r),  n.  Bilsi  chon- 

batgipa. 
Jupiter  (ju'pi-ter),  h.  Brihospoti 

ininggipa  groho  ;    Romrangai 

niit a  daVbatgipa. 
Jurisdiction     (juVs-dik'shun), 

».  Gam    ba    a'ani    nokgipani 

ning-o  man-a  gimik. 
Jury     (ju  ry),     n.    Bichal  ka-na 

dongimin  mand^rang. 
Just    (just),   a.    Kakket,  bebe, 

tik.  -ice,  n. 
Justify    (ius'tl-fi),  v.  Dos  gvi 

mesoka,  matnangaoniko  jokat- 

a,  torovoi  ina.  -ication,  n. 
Jut  (jut),  v.  Ro"chokgipa  ku'chot 

dakata. 
Jute  (jut),  ».  Me^katchi. 
Juvenile  (ju've-nil),    a.     Pante- 

gipi,    pantena  ba   bi"sana  kra- 

K. 

Kangaroo  (kang'ga-rijf),  ».  Jak- 

na  bate   ja  a    roTobatgipa   aro 

ti-8 iko  chino  raaai    ka-bakchi 

mom  donggipa  O^trelia  songni 

mathurun^  ma'.vi. 
Katydid   (ka'tl-did),   *.    Guk- 

churi. 
Keel  (kel),    n.    Ringni    janggil 

matchi. 
Keen    (ken),  a.  Sramgipa,    mat- 

gipa;  uininggipa. 


Keep    (kep),   v.    Rakia,   dona, 

sogija  dona. 
Keg  (keg),  «.  Pipa  chongipa. 
Kerosene  (ker'c-sen),  n.  Keraein 

to. 
Kettle  (ket't'l),  n.  Chi  ritaui  ba 

song-ani  silni  me'dik. 
Key    (ke),    ii.  Chabi  ;  sulni  ja'- 

paDg    ba      ochenggipa,    sulni 

nangrimani  ja-pang. 
Keyhole     (kehol),    n   Chab!ni 

akol. 
Keyboard  (ke'bord'),    n.  Piano, 

bajona  ba  ugita  rnaibao  jaksi- 

chi  sinjeti  moanirang. 
Keystone   (ke^ton'),  u.  Ko?ak 

chi    gongdole  rikaniko  rakatan 

ro-ong,    chongnictan    kitikni 

skotong. 
Kick  i.kik),  v.  Ga-teka,  gatinga. 

n. 
Kid  (kid),  n.  Do-bok  bi-sa. 
Kidnap  (kil'Dup'),  v.  Mandeko 

eha'ua. 
Kidney    (kid'ny),  n.    Gila,   ka'- 

rongte. 
Kill  (kil),  v.  So-oti. 
Kiln  (kil),   n.    A'ani   dakgimin- 

raogko  soehakani  btap. 
Kin  (kin),  n.  Bak,  ( hatchi. 
Kind    (kind),    a.     Kasae    dak- 

gina. 
Kind    (kind),    «.    Rokom,  ma- 

a. 
Kindle  (kin'd'l),  v.    Waal    so-- 

baka,  snama. 
Kindred    (kin'drgd),    n.     Bak 

chongmot;  nan^rimgipa,    bi- 
ding apsangipa. 
King  (kinp),  n.  Haja. 
Kingdom  (king  dum),  n.  Raijo, 

Bongnok. 
Kingfisher      (kingfisher),    n. 

Alustangga  do*o< 
Kiss  (kis),  v.  Kuiiima.  n. 


82 


;  rSH-GABO   DICTIONARY 


Kit    kit),  n.  A:  jakk  tlani 

ailrang  <_imik. 
Kitchen  (kicb'en),  r.    So 

I  r  j.  I.i   I  ;, 

Kite  (kit),  n.  Doieng  ;  1  >ka  do*- 

Kitten    (kitVn),  «.      Men^go 

I  i>  i. 
Knack  (nrtk),  ».  Ch  ogam,  sap- 
Knave  (nav),   7?.    Denggugipa, 

n  imgijag 
Knead  (nld),  v.  KoVa. 
Knee    n€),  «.  Ja'sknl 
Kneel  (nol),  ».  knelt,  kni 

.la  Bko  din  a.  jachik  I  |  ana. 
Knew  (mi),  t-.  Know  ko  nibo. 
Knickerbockers  (nik 

"   •  penta- 

li  n. 
Knife  (nlf),  n.  Churi,  cbakku. 
k  Knit  (n  t),  v.  Sika. 
Knob    (nOli),    ?;.     Rinrchakani 

Knock  (o6k),  :•.  Doka,  doktika. 
Knot  (n<  (),  w.  Kaani  biatit. 
Know     (no),    V.    KNK-V,    KNOWN. 

Uia. 

Knowledge  (nol'gj),  n.  Uiani. 
Knuckle    (ofik'k'J),    n.      Jaksi 
ganti. 

Knuckle   (nnk'k'l),  :•.     Bama, 

n  ag"0  0]  . 

L. 
Label  (la'bfl),  n,    Kadapani  ba 

t:i]  :.n:  1  imUQg  S'^iiuin  1   k:i. 

Labor,  labour  (la'bftr),  v.  Kam 

ka-a. 
Labor,  labour  (laVbfcr),  n.  Kant; 

an'pakatri  Biknaa. 

Laborious  (1 1 -!><">' ri- iV),  «.  Kam 

k  rl.      i 

\Lac  [Uk);  n.  1  i 


Lace  (las)j  a.  Jata  k:\ani   lu'u  ; 

cbonjpi    rodin^^ija    rikingu 

ko  lai  i*  - 1 1  I 
Lack  (lak),  v.    Chuongja,    fcik- 

j'- 
Lad  (lad),  «.    Me*a  bis ),    pante 

l.r.a. 
Ladder  ('al'dei)  V  Jan-»-ke,  i3o- 

J:,: 
Lade    (  a.l),    v.    Bal    gata,  boja 

g  ta. 
Ladle  (la'd'l),  n.  Koncboli,  eha- 

dal'gi]  a. 
Lady    (la'dy),  a.    Alaiule    raa 

man'gipa  mevhik. 
Ladylike  (la'dy-lik'),  a.  Kragipa 

me'chik  gita. 
Lag    (•*§),    "•    Ja*man   chain, 

ka*?ne  r   a.   -gard,  n. 
Laid  (  ad),  v.  Lay  ko  mbo. 
Lain  (lan),  v.  Lie  ko  nibo. 
Lair  (l&r),  v.  Matbnrungrangni 

dongr.im  ba  tnram. 
Lake  (lak),  n.  Hr<  d,   daM 

chihol,  chongip  i  aagal  git  i. 
Lamb  (lam),  n.  Mea  Lisa. 
Lame  (lam  I,  a.  K 
Lament      (la-m£nt').  0.      Duk 

ong'a,  kaiina. 
Lamp  (tamp),  n.    Chaki,  tocbii, 

lamp. 
Lampblack      (lamp'bl.k).     «. 

Chakii  i      walku-i,      Bimgipa 

dim.  k. 
Lance  (l&ns),  "•  S  I*a  d 
Lancet    (1  Mandeci 

I.  enko    raani  i  hongipa   mat- 
pip  t  cburi. 
Land 
Landholder    (aid'hold'fir),    n. 

A  a  man'gipa.  aa  ookgipa. 
Landing  [hnd'Ing),  v.  A/giooa 

gakiitram  1>.  i  ng*  onrjin  biap. 
Landlord  (Ifindidrd),  7».  A*a  la 

D  kni  nckgij  a. 


EXGLISII-GARO    DICTIONARY. 


Landmark  ('a*.id'mark'),  ».  A-a 

simaiani  chin. 
Landscape  (ISnd'skap),  n.  >>T;k- 

watgipa  a'a. 
Landslide    (land'slid'),   »■    A/a 

sol'aolgimiu  ;  aa  sol'dolan?. 
Landtax  (land'taks'),  //.   A/ani 

k  ij:  11  I. 

Lane   (laa),   ».  Dibugringni  b.i 

nokrangoi      gisepo     chongipa 

rama. 
Language  (Hng'gwaj),    n.    A- 

ganani  ktrsik. 
Languid  (lang'gwid),    a.    IV  en 

jrim  i  ha  arati. 
Languish       (lang'gWifsh),      v. 

NeDg'.r  >roa,  sikreproroa. 
Lank  (la  igk),  a.  Okjolwewe dak- 

gipa,   manie  mangchungg-i  ara- 

gipa, 
Lantern  (lan'tlrn),  n.    lla-bite 

re-, mi  chaki,  h-nten. 
Lap  ('ap),    v.   Cha'sraka;    don- 

dipa,  pindapa,  tcm'a.  n. 
Lap  (  ap),  77.  Ja-ping. 
Lap  dog  (lap'dog'),   n.  Ja-pigo 

gakatgipa  achak  ehongipa 
Lapse  (lap*),  v-    Simaakgija  ba 

uirikgija  batangi. 
Lapwing    (lap'wiog),    ».    Ckio 

i o_ii |>:l  do'u  nir-a. 
Lard  (lard),  n.  Wak  mitim. 
Large  (larj),  ».  Dara. 
Lark    (lark),    n.    Doo    mas  a, 

sani  gitimang  dala. 
Larva  (lar'va),  v.  Ja*mano  me-- 

pilip  ba  maiba  bilgipa  pirgipa 

jo'ongrang. 
Larynx  (la- mgks),  n.  Gifcokbu, 

git  ko  mikotiii  bak<  s  ba  kol. 
Lash  (lash),  v.   Kuvlioto  badu 

ba  in  t  i.  i  ko  ka  rip 
Lass  (las),  n.  Mccbik  bi'aa,  mo'- 

tra  i 
Lassitude  (lasV-tud),  »■  Beea- 

ni  Dtng'itni,  bilgri  oug'ani. 


Last  (\iet),v.  Baia. 

Last  (las*.),  a.  Boirkamgipa  ;   «• 

Jir.  '  shak- 

ani  1  ( Iko  Bol'gimin. 
Latch  (lach),  v.    Do'gako  rakat- 

ani  ba  tekani. 
Late  (lat),  a.  RuutjLM!  a  ;  Bigimin, 
;  gipinrangn  i   ja'mongipa, 

tik  aalo    sokgijagipa,    ka'sin- 

<ripi. 
Lately   (Bt'ly),  adv.  'DaoBin, 

ruutkoj  nil,  daldal. 
Lathe  (15th),  ".   Maikoba  kun- 

daina  jakehi  wilwi  ani. 
Lather    (laTH'Sr),    h.     Sabonni 

ka'spu. 
Latin  ( l&t'iri),  ».  Skangni  Rom- 

rangni  ajan  ani  ktrsik. 
Latter  (lit'u-i),  a.   Gipinni    j:i- 

se;  o    bon'katne  ba  ja'man  jeni 

giinin  a  _ 
Laud   (i6d),   v.   Mitela,  rasong 

ati. 

Laugh  (laf),  v.  Ka'dii 
Launch    (l:in.h),    v.   Git  boat- 
Laundress   (lan'dres),   n.  Brra 

s  rgipa  me'chik. 
Laundry     (lan'dr/),     n.    Ba-ra 

siraiii  nok. 
Lava  (1  a'va),  >/■  Wa*al  a'brioni 

i  ii    aro   mam  inti  jr 

k  itgi]  a. 
Lave   (lav),   v.  Chidareo  chake 

ana,  bu\  r 
Lavender  r),  u.  Smil- 

gipa  1  d!  maasa. 
Lavish    [la    i  b),    v.      Indii  a  i 

koroch      ka*e     giu 

k  iroch  ka*u. 
Law  (lft),  >'■  Niam. 
Lawful     '••  I'ii  |,  a.    Niam 

i  1  a  kraa. 
Lawless  (I61&*),  a.    Nian  gri, 

oiamko  ma 


S4 


LNGLISH-GARO    DICTION hXt 


Lawn  (lAn),  n.  Seengipa  bara  ; 

roogteU  ab.i  ba  sara. 
Lawsuit  (lVsut),  n.   Mokordo- 

ma  krani. 
Lawyer  (lo'yer),  n.  Ukil. 
Lax  (aks),  a.  Olgroka. 
Lay  (li),    v.    laid.    Dona,    chia 

(do'obitcbi  cliia).  Lie  koba  nibo 
Lazy  (lazy),  a.    Aratgipa,  roai- 

gipa. 
Leach  (le.li),  n.    Katchi  cholani 

dengreng. 
Lead  (led),  v.  led.  Dila. 
Lead  (led),  n.  Sisa. 
Leaf  (lei),  n.  Bijak. 
League    (leg),  n.  Nangrimgrik- 

am ;    kros   sa   adhani  pal  buk- 

roako  toani. 
Leak  (!ek),    n.    Selaui   akol.  V. 

Chis.  la,  sela. 
Lean  (len),    v.    Dengdah,  dan  - 

dan  a. 
Leap  (lep),  v.  Bila,  bilchroka. 
Leap-frog  (lep'rV>g'),  n.  Beng- 

b!ok  dake  bile  roani  ka'.'grika- 

ni. 
Leap-year    (lep'yer'),    n.   Sa'sa 

batgipa      bile),     chongTnotan 

bilsi  bri  brini  jamaio  Febru- 
ary jani  nba  batgipa  bilsi. 
Learn   (lern),  v.  Skia,  poraia. 
Learned  (iOm 7d),  a,  Skia  mau-- 

gipa. 
Lease  (les),  n.    Pata,   bhara  on- 

ani,  bagua  on  ani. 
Least  (le^t),  a.  Chonbatu-ina. 
Leather  (leTu'er),  n.  Tari  gimin 

bigtl. 
Leave  (lev),  w.  Chuti ;  watj;rik- 

Ifflj  ;  hukum  onani. 
Leave   (lev),    p.    i.kft.    Watt, 

watanga,  donang.i. 
Leaven  ('eV'n),  n.  Wanti 
Lecture  (lek'tur),  v.   Skia,  bok- 

trita  ka  a. 


Ledger   (W\j7r\,    „.   Rata  boH, 

dokandariaigni  bisab  rakiam. 
Lee  (le),  n.  Bulnirin,  baljanggil. 
Leech  (  ecb),  n.  Ku.it. 
Leek    (lek),    n.    Ka5ia    gipbvk 

ma'aa. 
Leer  (le-),  v.  Mikdambenge  nia, 

inikbrao  dak-  nia. 
Leeward    (ie  word),    adv.  Bal- 

jangjrUchi 
Left    (left),    a.  Jakusi  ;    Leave- 

koba  nibo. 
Leg  (leu),  v.  Ja-a. 
Legacy    (leg':\-sy),    n.    Sinasion 

on-inffani,  sigipmi  onangani. 
Legal  (le'g-/l),  a.  Niam  gita. 
Legalize    (le'gal-iz ,    v.   Niam 

git i  dakata  ba  ongati. 

Legatee   (leg'a-te),  n.  Sianggip- 

ani    otranga  gamko  mairnk- 

gi;a. 
Legation  (le-ga'shfin),  n.  Gipin 

soogchi  watata  moutri   ba  uni 

dongram. 
Legend    (lej'end    ba  le'jend),  v. 

Agai.rikiikai.'i  kata  gitcham. 
Legible     (li-j'i-b'I),     a.    Porahia 

nama,  poraitoa. 
Legion    (Ig'jQn),   v.  Sipaini  ko- 

tofc  ;  baog*b  a  mande  jinn  a. 
Legislate  (lej'fr-lit),  v.  Niamko 

ilaka. 

Legislature      flr-j  Ij-la'lftr),    ;/. 
Iviiamko  dakgfya  manderang. 

Legitimate       (1  -jit  l-mat),    a. 

X  ftffl  gita  ba  kraa. 
Leisure  (le  zhur),  *.  A-sel  joka- 

ni,  kain  b:iiiggij-ini. 

Lemon  (Irm'un),  ;/.  Irimtchi. 
Lemonade  i  <m  un-a  1 ),  n.  T  - 
matclii    bitihiko  chi  aro  obica 

ba   sa  briogimiQ  ringaiii. 

Lend  (lriul),  v.  lint.  Ba'omvkna 

rii  a. 

Length  (l?ngtb),  «.  Gw»,  ro  ani. 


ENGLISH-GAHO    DICTIONARY. 


85 


Lengthwise  (length  \vi/),  adv. 

Gro(>. 
Lengthen  (lengthen),  v.  Ko-ata, 

bakroata. 
Lens  (lenz ),  n.  Jatubio  chutinge 

ba  kongdape  dakgimiu  janera. 
Lent  (lent),  v.  Lemlko  nibo. 
Leopard    (lep'erd),  «.    Matcha- 

p^ng,  matcha  cbongipa. 
Leper  (leper),  n.   Koiichi  ritam- 

gipa. 
Leprosy  (lep'ro-sy),   n,  Konchi, 

konchi  ritam  biati. 
Less  (lea),  a.  Komibata. 
Lesson    (ICVs'n),    n.      Poraiani 

les  >n. 
Lest  (lest),  con],  -jana  gita. 
Let  (let),  v.  O  >a,  dakna  on-a. 
Lethargy  (leth'ar-jy),  n.  Tusi- 

dumuaui,  arutani,  giiik  oirgi- 

jani. 
Letter      (let'ter),      n.      Chili  j 

oikor. 
Lettuce     (let'ii-),     n.     Samjak 

ma-.ea,  salad. 
Level  (lev'el),  v.  Apean  dakata. 

n.  Apsun  dakatani,    a.  Ap^an 

onga. 
Lever  (le'ver  ba  leVer),   n.  B<  s- 

tu  ba  maikoba  saldoani  go-ol. 
Levite  (le'vit*,  n.  Lebi  mande. 
Levity    (leVl-ty),    n.  Gisik  rit- 

cheugani,  jrimgijaui. 
Lewd    luJ),  '/.  Til'ekrakgipn. 
Lexicon    (leks'i-kon),    n.  Obki- 

dhin  masa. 
Liable    (li'a-b'l),    a.    Ong-naba 

donggipa. 
Liar  Her),  n.  Toleipa. 
Libel  (libel),  n.  Toke  matnang- 

ani. 
Liberal  (lil/cr-al),    a.  Onrak- 

gipa,  jaksramgipa. 
Liberate  (lib  er-at),   V.  Jokata, 

jakgitel  ongata. 


Liberty   ("iber-ty),  n.   Jftkgitd 

o&g*a  11. 
Librarian       (li-bfaYri-ott),     n. 

Kitap    dona  ran  gko   i<itimgip- 

a. 
Library   (li'bra-ry),    n.   Kitap 

doaani  nok. 
Lice    (lis),     n.     Zout<cn\    plural 

number,  tikrang. 
License   (liWns),   n.   Oii'gimio 

lmkum  ba  bil,  laisop. 
Lick   (lik),  v.  Chas:aka. 
Licorice    (lik'o-ris),  n.  Cbrgipa 

bolni  jVdil,  josti  modu. 
Lid  (lid),  n.  S.ikani,  pindapaai  ; 

miksimang. 

Lie   (ll),  V.  LAY,  LAIN.  Tua. 

Lie  (li),  v.  Tola.  *. 

Lieu  (lu),  *.  P.d. 

Lieutenant  (lu-ten'ant),  n.  Si- 

piini  pamong. 
Life    (if),    u.    Janggi;    jmggi 

tangani  bils:. 
Lifeguard   (IIfgard/)J  n.   Eaja- 

ko  nitimgipa  sij>ai. 
Lift  (lift),  v.  IX-doa,  saldoa,  de- 

toma. 
Ligament  (ii'ga-mfnt),  n.  Blrit- 

clumi    grengr&ngko  uaugdini- 

afgipa  ja'dil. 
Light  (lit),  n.  Sv.'iig-a,  teng'ani. 
Light  (lit),  a.   Kitehenga,   cliik- 

bregija,  rongehingbrej  i. 
Light  (lit),  v.  Cttiog'al  i,  BO'a. 
Lighten   (lit"n),   v.  Teng*att; 

ritcbengata;  teng-saako  maira; 

mikka  ripra]  a. 
Light-footed       (litfti'/ea),    a. 

Gongrakgipa,     jaa   ritcheng- 

jjipa,  jaa  teng-gipa. 
Light-headed    (Jit  hC'J'ed),     a. 

Ba-belgipa. 
Light-hearted   (lit  hart  7d),   a. 

Kofll     OD^'gipAj       katha-ipa, 
m  .tea  grigipa. 


86 


KXGLI8H-G.VR0    DICTIONARY. 


Lighthouse  (lit'bous),  n.  Ja- 
natrang  nikobina  -a_;:il  rikamo 
chaki  io*e  donani  nok. 

Lightning  [limning),  ».  Mikki 
riprap*, 

Like  (lik),  a.  Gita,  apaan. 

Like  ( .ik),  p.  Namnika. 

Likely  (lik'ly),  a.  On^naba 
donga,  01  g  BU8U. 

Liken  (lik'n),  v.  Togrika,  t  \bxx- 

Baa. 
Likeness  (tik'nea),  n.  Apein   bi- 

raang  ;  noksi. 
Likewise  (lik'wlz'),  adv.  Indak- 

"-,  apaan,  -it  i. 
Lily  (lily),  a.Biba]  ma'sa,  rasin 

gits   bijak   aro  bita    dakgipa 

Bam  aro  bibalrang.  * 
Limb  (lim),  r.  Chek&i  ;  naande-  ; 

ni  j;ik  ba  jaa. 
Limber  (Ii.n'bcr),    a.   Dol-nin^-  ' 

gipa 
Lime    (lira),    n.    Me?cng    bit?;   \ 

chun. 
Limit   (lim'it),    w.    S:ma,    ari, 

rik;mi. 
Limp  (limp),  v.  Keng'be  keng--  I 

I  e  t  ng'dik  teog'dik  dake  wa,  j 

korag  pani  re*a. 
Limp   ( imp),  a.     Dol'ningipa, 

Dour  gipa. 
Limpid  (lim'}!  1),  a.   Rongtala, 

U'llk.l. 

Line  (lin),  w.  Biting;  salsr.K ; 
chongipa  budu. 

Lineage  (lia'e-aj),  n.  Mack 
biding. 

Linen  (lin'en),  n.  Mo.-iiu  ba-  a. 
(/. 

Linger  (ling'gfir),  v.  Ituuti. 

Linguist  (hWgwM;),  n.  M;i- 
maDti  ku-ikko  oigip  i. 

Liniment  (lia'i-miDt),  ?/.  Be*eno 
not  gani  ba  nolani  earn,  lini- 
ment. 


Lining    (lining),     «.    Ba*rani 

oing-cl  i  an-pae  ko  la]  gimi  i. 
Link   (liogk),   7i.   Sildenjini  ba 

Bilitingoi  rit  hugrikgioa 

1  n  gprak. 
Linseed  (lia'sed),  n.  Mosina  bit- 
el  il. 
Lint  (1  ni),  a.   Kadapani   rinok- 

gipa  ba'ra  ba  kil. 
Lion  (li'Ciii),  n.  Slogbo. 
LipJ(l  p),  n.  K u • « •  i . i  1 . 
Liquefy  (lik'we-fi),  v.  Jrongala, 

cbi    akata. 
Liquid  (lik'wil),  n.    Bit -hi,    chi 

g  ta  dakgipa,  jingjon  |j 
Liquor  (luVfe),  ,    i 
Lisp    (lisp),    v.     &hi    pal    thko 

gam/ale  agana. 
List  (lis  ),    n.    Suls:;l    ba    riling 

riting  s  sanj,  talik  i. 
List  (!  tt),  p.  Knaa  ;  ska. 
Listen      (lis"n),   v.    Knatima, 

gisik  on*a. 
Listless    (list'le*),    a.    Ska   gri, 

o-i-ik  oir.i  gi  ,  gong'gija. 
Literal    (lit  «•:-</'),    a.    Oikoni 

or  o  gita,  tik. 
Literature  (lit'^r-ft-tar),  n.   I'i- 

1  ik  segiminrang,  *:\\  iio. 
Lithography  (li-t*»<  g'rA-fy),  v. 

K  roDgohi  chaj  ;i  kvani. 
Litigate    ( it'i-gat),    v.     Nalia 

ka-grika. 
Litter  (lit't&r),  n.  Ba-sanni  bi*aa 

-i  nik  ;    bilding  bildang  doi  ^r- 

ani. 
Little  fli :'t'n.  a.  Cliona,  rn  t  sa. 
Live  ( iv),  v.  Tanga,  donga. 
Live  [h\ ),  a.  Jan 
Liver  ('.iv  fir),  n.  Bika. 
Liver-complaint     (li\  6r?ki  m- 

plftnt'),    M.     Jvta     Baa,    bika 

Lively  (Uv'ly),  a.  Q  >ng  rakgip- 
a.  t  rrukgipa. 


ENGLISH-GARO   DICTIONARY. 


-7 


Living    (living-),      »•    Jan  •   i 

tangani. 
Lizard  (1  z'Grd),   n.   Ben-chidik, 

b:i)ime  aro  mappnnj  jatrang. 
Lo  (Id),  int.  Nibo. 
Load  (lo.i),  n.  Gatgimia  bal  ba 

boja. 
Load  (!6d),  v.  Bal  gatata. 
Loaf  (lof),  >i-  Rati  dotginiik. 
Loaf  (lot"),  v.  Indinari    salko  re*- 

ata. 
Loam  (lom),  v.  A'aal. 
Loan  (Ion),   v.   Rachakna    (ir- 

Loath    (loth),    a.   Namnikgija, 

akgija. 
Loathe  (I6tb),  v.  Mitchinika. 
Lobster    (!6bst£r),    «.   Sagalni 

na'tik  dalgipa. 
Local  (lo'kas ),  a.    Biapni  biding. 

-ity,  n. 
Locate  (Id'kat),  v.  Dona. 
Location  (lo-ka'shiin),  n.  Dona- 

ni  ba  dongani  biap. 
Lock  (lok),  n.    Tala,  tekani ;  kni 

tom'daksa. 
Lock    (iok),    v.    Chabi  teka,  bon 

ka-a. 
Locomotion       (lo'ko-md'sbun), 

n.  Biap  gipinona  le'ani. 
Locomotive    (ld'ko-niotiv),    n. 

Bibacbi  re'ani  kol. 
Locust  (lo'kust),  ii.  Gukrori. 
Lodge  (loj),  v.  Waltna. 
Lodging  (loj'i.ig),   11.   Waltuani 

biap. 
Lofty  (lofty),  a.  Chua. 
Log  (log),  ».  lioltong,  turn. 
Logic     (loj'ik),    n.     Chanchiani 

pangchakako     skiani,     ming- 

Baoni      raingsaona    ehanchioa 

uiani. 
Loin  (loin).  ».  Kang*kare. 
Loiter  (loi'tir ),  v.     Ruuta,  rrul- 

mela. 


Loll  ( '61?,  v.  Neng'ani  sre  ong- 

ka1  t  ;  d  og  lala,  dandi  na. 
Lonely    (.only),  a.   Sakaan,  ri- 

peng  gri. 
Long  (1  Dg),  a.  B  ra,  bakroa. 
Long  [long  ,  v.  Sikbea. 
Longevity      (lon-jev  i-ty),      «. 

Janggi      tangbangani,    ruute 

tangani. 
Longitude    fl5n'ji-t&d),   n.  Bi- 

apsaoni  salaram  ba  aalirumcbi 

ehel'ai  i 
Look  (Ink),  v.  Nia. 
Looking-glass  (luk'ing-glaa),  n. 

Mikkang  niani  janera. 
Look   out    (lnk'ont ),    v.  G  sik 

rakbo. 
Loom     (bim),   ».   Ba-ra  dakani 

tat. 
Loop  (lnp),  ii.  D.  la  bika,  genga 
Loophole  (lnp'hol7),  >/.    K  la  ba 

jahato  slai  goatani  a*kol. 
Loose  (Ins),  "■  Eoga,  waia. 
Loose  (In.s),  a.  Qlgroka. 
Loot    (ln»),    v.    Kaseke  cha*oa, 

dakait  kaa. 
Lop  (lop),   v.  Olimoa,   denkrea, 

cheksiko  den*e  gala  ba  litama. 
Loquacious      (lo-kwa'shna),    a. 

Aganrakgipa,  betbetgipa. 
Lord  (lord),  n.  Git'l,  Dokgipa. 
Lose  (It»z),  v.  lost.  Gimara. 
Loss  (Ids),  n.  Gimaani. 
Lot  (16:),  n.  Kopal  ;  bak  ;  kadnl- 

gimin  aba. 
Lotion  (io'shun),  it.  Bigilo  nong- 

ani  sam. 
Lottery    Co  tfr-v),  n.  Tangbi 

ba  gamna  chiti  kal'e  on'ani. 
Loud  (loud),  a.  Gamb  . 
Lounge    (lounj),    v.   Aiate  talko 

r  rata. 
Louse     (Ions),    ft.    Tik,    plural 

[.  oi     I     . 
Lousy  (louz  y),  a.  Ti  kgnang. 


88 


J  N<.L1SU-GAR0    DICTIONARY. 


Love  (lav),  9.  Ka*sara. 

Lovely  (luv'ly),  a.    iSTitoa,  nam- 

bea. 
Low  (!o),  a.  Ona,  tua,  chonn. 
Low  (lo),  v.  Matehuni  mikoa. 
Lowland    (lo'lanl),    n.    Ongipa 

aa,  a'kawc. 
Low-spirited     (lo'sp:r'it-ed),  a. 

forbofloso  dakgipa. 
Loyal  (l"i'<zl),  a.  Rajani  ge*ela- 

ko  dakgipa,  njako  nvmigipa  ; 

ripeng  ongako  watgalgijagip- 

a. 
Lubricate   (UVbr-kat),    v.   Ri- 

milati.  -ant,  -tion,  n. 
Lnck  (luk),  n.  Rasony,  kopal. 
Lug"  (lug),  v-    .Trimako  ra-togija 

ra'aoga,  olanga  l>a  ripeanga. 
Luggage    (lug'gaj),  n.    Ra-bita 

Rial,  l.iik-a. 

Lukewarm      (lak'worm),     a. 

D.ngboma,      bo  om        bcrom 

dmg*a. 
Lumber  (lom'b&r),    %.    Ragimin 

bo],  tokta. 
Luminous  (lu'mi-nfis),  a.  Teng-- 

wgipa. 
Lump  (liimp),  n.  Dotgimik. 
Lunar  (lu'nfir),  a.  Jani  biding. 
Lunatic     (lu'na-tik),  n.    Pagila 

ong-gipa,  kore  clia^ipa. 
Lunch  (iSnoh),  %.  Metal,  tipin. 
Luncheon  (ltiooh'ao),  w.   Masai, 

tipin. 
Lungs  (lungp),  n.  Kasop. 
Lurch  (lurch),  v.  Pakwaka. 
Lure  (lur),  v.    Mikhokata,  kim- 

tla. 
Lurk  (lf'-rk) ,  v.  Dongnue  tima. 
Luscious    (lush'un),    a.  Chibea, 

mi  uboa,  chatobea. 
Lust  (lust),    71.   Namgijana   sik- 

bcatii,  gangtoni, 
Lustful  (lust  fnl),  a.   Ti/ekrak- 

gipa,  ganggipa. 


Lustre    (liis'tfr),   n.  Ching-arri, 
t<mgsaani,  nitoani. 
Lusty  (Ir.si'v),  a.  Bilak^ipa. 
Luxuriant       (lugz-u'ri-am),    a. 

Silh  gipa.  -ance,  n. 
Luxury  (Uik'slm-ry),  n.   Nokma 

chan  mane  cbaa,  maba  maha 

dakani. 
Lye    (1),    n.    Katchi    nanggipa 

ehi. 
Lying  (li'mg),  n.  Tokeaganani ; 

tuani. 


M  (em),  n.  English  oikor  raingsa; 

hajalsako  mesokani. 
Ma  (mii),  v.  Magipa- 
Macadamize  (mak-ad'o-m-iz),  v. 

Roongko  dokpneke  ana. 
Macaroni  (mak'a-rd'ni),  n.  Moi- 

daoniko      dakgimin      cha"ani 

ma-?a. 
Mace  (mas),  n.    Joitri  minggipa 

mosla  ma'sa. 
Machine  (ma-shen'),  v.  Kol. 
Machinery     (ma-shen'er-y),     ». 

Kolni  bikraog. 
Machinist       (mft-shen'i,t),     n. 

Kolko  dakgipa. 
Mackintosh    (mak'in-trsh),    n. 

Sorijana  gita  kosako  krudapa- 

ni. 
Mad  (mad),  a.  Pagilagipa  ;   ka- 

onangbenipa. 
Madam  (mad'am),  «.    Me'chik- 

ko  mcndfl  ra-ani  kata. 
Madden     (mad'd'n),    v.     Kao- 

nangata  ;  pagila  ong'ata. 
Made  (mad),  t'.  M ak ckowiho. 
Magazine  (mag'a-zen  ),  n.  Ban- 

dal,    bilcbidare  douram    biap  ; 

son  ghat  raa*sa. 
Maggot  (mag'giit),  n.    Tampini 

joong. 


ENGIJSU-GAItO    DICTIONARY. 


W 


Magi  (ma'ji),  n.   Paroisoni    ui- 

»-ipa  mande. 
Magic  (maj'ik),  «•  Bh.liki,  mon- 

tol  dakani. 
Magician  (ma-jlsb'on),  n.   Bhe- 

liki  dakgipa- 
Magistrate      (majl-tr.it),     n. 

Governmental  bicbal  ka^ipa. 
Magnet   (magnet),    11.    Chum- 

bok,  salopgipa  sil. 
Magnificent  (mag-nTf  Wnt),  a. 

Rasjng    gnang,      bil    guang, 

cliinff'a  gnang.  -ce,  n. 
Magnify    (mag'ni-fi),   v.    Dal-e 

nikata,  dal^ata. 
Magnitude      (mag'm-tud),    ». 

Dalani. 
Magpie  (m^g'pi),  n.  Do'pasi. 
MaEomedan  (ma-hom'ed-an),  n. 

MuBolman. 
Maid  (mad),  n.   Me'tra  ;    nokol 

me-chik. 
Maiden  (mad"n),  n.  Me'tra. 
Mail  (mal),  n.  Dak. 
Maim  (mam),  v.  Kora  ong-ata, 

matata. 
Main  (mSn),  a.   Mongsonggipa, 

skanggipa,  bimonggipa. 
Maintain  (man-tan),  v.  Allua, 

rakia. 
Maintenance  (man'te-nans),  ». 

Aldumitangani. 
Maize  (maz),  n.  M*raku. 
Majesty  (mai'es-ty),  11.    fiajahi 

mikim.  -ic,  a. 
Major    (majer),     n.    K„ptinna 

bate   dal'batgipa    sipaiui    pa- 

mong. 
Majority        (ma-j<V'-ty),       n. 

Bang'batan,  sam.*ana  batei*. 
Make  (mak),  v.  made.  Dak*. 
Malady  (maVa-dy),  n.  Biati  rok. 
Malaria  (ma-l&'ri-a),    n.  Be-en 

ding-e  saatani    bisi,  jor    saal- 

gipa,  6awaka  saatgipa. 


Malcontent  (nuTkevtent'),  a. 

Namniktiija  chtroagnikgija.  n. 
Male  (mal),  a.  Bipa.  ». 
Malediction      (mal'e-dik'sbSn), 

ii.  S:io  on-iini. 
Malefactor    (mal'e-fak'ter),    n. 

Dos    d.ikbegip:i,     niamko  p  ••- 

gipa. 
Malevolent     (ma-Iev'o-knt),  «. 

Naimrijako  ong'atna  sikgipa. 
Malice  (mal's),  n.  Miknengani, 

gjpinna    aamgijako    ong-atm 

skani. 
Malicious  (ma-litm'as),  a.  Mik- 

oenggipa,     mikr.engani    gisik 

gnanggii  a. 
Malign    (ma-lln'V,    v.    Mitaka. 

-ant,  a.  -ancy,  ». 
Malleable  (maTle-a-Vl),  a.  Sil 

soutgipa. 
Mallet  (mal'let),  n.  Bolni  ture. 
Malt  (molt),  n.    Chi  dinre  ran- 

ntgimin  job  mi. 
Maltreat    (mal-trV),    v.    Duk 

on"a,  namgija  dakata. 
Mamma  (ma-ma'  ba  rna'ma),  n. 

Ama,  ma-gipa. 
Mammal    (mam'm«I),    n.   Sok 

kangipa  janggi  gnanggipa. 
Mammon  (mkm'muc), «.  Gam; 

gamni  mite. 
Man    (man),  n.   Mande  ;    me- 

asa. 
;  Manacles  (xnan'a-k'Ia),  n.  Hat- 

kora,  jakko  kaani  sil. 
Manage  (man  aj),     V.    Maniata, 

diiata  ;  cbu'sokata. 
Mandarin  (man'da-rtn')j  K.Ctrin 

Bongni  dal-a  mande 
Mandate      (man'dat),     n.    Bil 

gnanggipana  ge*eta. 
Mane  (man),  n.  Dlera 
Manfully      (man  fully),    adv. 

Alanden    krae 
Mange  (m&nj),  n.  Kawak,  achalc- 

rangko  cba'gipa  fcawak. 


00 


ENQLI8H-GABO   DICTIONARY. 


Manger  (mfin'jrr),  n.  Atari  chi- 
kong,  jengko  donchakani  bak- 
es. 

Mangle  (mang's'l)*  v.  Demnit- 
cheka  ;  rolarchi  istri  oma. 

Mango  (m  ng'go),  n.  Te'gatchu. 

Manhood  (man  lmd),   n.  Mande 

onjfani. 

Maniac  (m&'ni-ak),  «.  Pagila 
mande. 

Manifest  (mfm'i-fr-st.),  a.  Parak- 
ong'gipa.  r.  Talata,  oiata. 

Manifold  (maa'i-fdld),  a.  Maf- 
manti,  bang'en. 

Manikin  (man'i-kin),  v.  Chon- 
gipa  mande,  man  Le  bone  ; 
pilak  bakraogko  (Jake  mande 
dakgimin. 

Manipulate  (ma-nin'n-lat),  v. 
Jakchi  jakkala. 

Mankind  (mankind'),  n.  man- 
de jat. 

Manly  (man'ly),  a.  Me'aaagita, 

me'asana  kraa. 
Manner  (man'ner),    ».    Dak- 

ron^ani  bewal. 
Man  of  war   (mai'ov-waY),  n, 

Dakgrikani  jahai 
Mansion  (man'shun),    n.    Dal- 

gipa  nok. 
Manslaughter  (man'ild'tgr),  n. 

-Man-.-  inggija  mandeko BO'ota- 

ni. 
Mantis  (man'tis),  n.  Gang'gi. 
Mantle  (man't'l),  n.  Chinani. 
Manual    (man'u-al),  n.    Chon- 

gipa  k'rtaji. 

Manual  (man'u-al),  a.  Jakchi 
dakani  biding. 

Manufacture  (inun'n-fak'tur),  v. 

Kolehi  ba  jakohi  dakata. 
Manure   (ma-nur'),  ».  A'sal.  ?•. 


Many  (m»Vy),  a,  Bang's. 
Map  (map),*.   Songrangko  xne- 

aokna  dakgimin  nok&a,  map. 
Mar  (mar),  v.  3\Ia1ata,  ongsiata. 
Marauder  (ma-rdd'te),  n.  Ka-- 

askna  re'rorogipa. 
Marble  (raarTrl),  n.  Namgipa, 

bokgipa,    rakgipa  ro-ong  ma-- 

M 

March  (march),  v.  Biting  dake 
re  "a,  ja*kn  dsmsan  ga*e  rca. 

March  (march),  n.  Bilsini  git- 
amgipa  ja. 

Mare  (mar),  n.  Gure  bima. 
Margin   (mar'jin),  ».    lt:kam, 

Bima,  an. 
Marine    (mft-ren'),   a.    Sagalni 

hiding. 
Marine  (ma-ivn),  >?.  Dakgrikani 

jahntrang;  dakgrikani  jahatni 

eipai. 
Mariner    (mar'i-nlr),   n.  Jahat 

chogipa,  kalaai 
'Mark  (mark),  n.  Chin,  aalareta- 

ni. 
Mark    (mark),    v.   Chin    ona; 

gisik  on*a. 
Market    (maVkgt),      n.    Anti, 

bajal,  Iki>i  q  palram. 

Marketable   (maYketra-bl),  a. 

Paloa  ktaa. 

Marksman  (marks'mfl-n)^.  Goe 

nangrakgipa,     gona    chang- 

gipa. 
Marquis     (inar'kwis),  n.   Eng- 

Imd,  Franco      ba  Grennanini 

d  il'gipa  mande. 
Marriage  (mar'rij),  n.  Bia  ka*- 

ani. 

Married  (maVrid),  a.  Bia  kagi- 

min. 

Marrow  (maVro),  n.  Breng 
nimroni  ecu. 


Aval  gntl 

Manuscript    (man'u-akriDt),  n.     Marrowbone    fmar'ro-hon'),   « 
Jakchi  eegtmin.  Qen  donggipa  greng. 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


91 


Marry  (mar'ry),   v.   Bia  kaa ; 

Id  ma. 
Mars    (marz),   n.     Dakgtikani 

mite ;  Mongol  gi  oho. 
Marsh     (marsh),    n.     Chidipek 

dakgipa  biap,  drop. 
^Mart  (mart),  n.  Aiifci. 
Martial  (mar'sbal),  a.  Dakgrik- 

ani  biding. 
Martyr    (miir'ter),  n.  Toromni 

gimin  scrota  maivgipa. 
Marvel    (ruaYvel),  v.    Aiao    ur- 
inaria. 
Marvellous  (mar'vel-us),  a.  Aiao 

inmangni. 
Masculine  (mas'ku-lia),  a.  Bipa, 

me*asa ;  bilakgipa. 
Mash  (mash),  v.  Riimikata,  bin- 

nekata. 
Mask    (mask),    n.    Mikkangko 

pindapani.  v.  Pindapa,    uigija 

dake  dongnua. 
Mason     (maVn),    n.    Ro-ongni 

mistri. 
Masonry    (maVn-ry),   n.  It  ba 

ro-ongchi  rikgimin, 
Mass  (mas),  n.    Chong-a,   dana, 

jinma. 
Massacre  (ma-i'sa-krr),  n.  Bang-a 

manderangko  mikkang   uigija 

so'otini. 
Massive     (mas'siy),    a.   Namen 

darbegipa. 
Mast  (mast),  n.  Jahatni    malju- 

ri. 
Master    (mas'tGr),  n.    Skigipa, 

nokgipa. 
Masticate  (mas'ti-kat),  v.   Cho- 

baia,  chikpncka. 
Mat  (mat),  n.  Am. 
Match  (match),  n.    Dislai ;    ap- 

sangipa. 
Match  (match),  v.  Apsan  dakat- 

a,  naugrimata. 


Matchless  (mitchTs),   a.  Jora 

grij  ai  sail  ong'a   gri. 
Mate    (mat),  v.    Jora,  jik  ba  se, 

rorimiripa,  rip 
Material  (ma-te'ri-ol),  n.  Bostu 

ko  dakatri  ja'pang. 
Maternal   (mi-t'r  iu/.'),  a.  Maa 

gita,  inaani  biding. 

Mathematics   (raaWe-mat  ik»i, 

n.  Hisab  ka'atti. 
Matter    (mat'tfir),  n.    Ongani 

ja-pang. 
Mattress  (tnat'tree),  n.  Tosok. 
Mature  (ma-tur),    a.    Lhiaja- 

d  la;  mjna. 
Maul  (moi),  v.   Doka.   n.  Bolni 

dal'gtpa  ture. 
Maund    (maud    ba    m6nd),     n. 

Muan. 
Maw     (rau),    n.    Atom,  pechu, 

bimema- 
May  (rua),  ;/.   Bflsim bongagipa 

j»- 
May  (ma),  v.  might.  Arna,  dak- 

na  man'a. 
Mayor  (mfier),    n.  Songjinmmi 

]  among. 
Me  (me),JW.  Angko,  angra. 
Mead(mri),  n.    Samsi    guang- 

gipa  bakra  aha. 
Meadow      (med'o),    n.    Samsi 

gn  inggipa  1  akra,  a*ba. 
Meal  (mel),  n.  Patisa  ha  ebang- 

sa  ch  i*aoi  ;  ginde,  moida. 
Mean    (m&i),    ,/.    Basong 

mande  ra*a  gri  ;   bijateb 

n. 
Mean  (mon),  v.  Mangeonga. 
Meander  (m6-an  (iong- 

g  Bke  dake  re's. 
Meaning   (ognlng),   n.  Mang- 

s  Dga&i .;  orto. 
Means   (mens),  n.  Jochi  daka  ; 

chimoDggimia  gam. 
Meantime      (mcn'tim'),      adv. 

I  Fnomiting. 


92 


1  t  <;i,1SII-GAR0    DICTIONA.ET. 


Measles  (me'z'lz),  »•  Uri  seep. 
Measure  (nuzh'ur),    v.  Toa.  m. 

Toani. 
Meat    (met),    n.  Chaani;  bitin, 

be"en. 
Mechanic  (oie-kan'Ik),  n.  Mistri. 
Medal     (mSd'al),    n.    Boksisna 

tangka  gita  dakgimin. 
Meddle    (mgd'dl),    v.    Gipinni 

k;imo   jak    dangdikpaa.  -r,  n- 

-some,  a. 
Mediate    (medi-at),    v.  _  Baltia, 

nanagrikata.  -0T,  n.  -tion,  n. 
Medical    (med'i-ktfl),   a.  bamni 

biding. 
Medicine  (med'i-sin),  n.  Sam. 
Meditate    (raed'i-tat),  v.  Chan- 

ehibewala. 
Mediterranean  (Mfd'I-ter-ra'ne 

en),  a.  Aani  jatchigipa   sagal- 

ni  bimung. 
Medium  (me'di-um),  n.  Ma-jat- 

chigipa,     bi  jatchigipa ;     jecbi 

daka. 
Meek  (mek),  a.  Sontol. 
Meet    (met),    v.  met.    Gronga, 

gronggrika, 
Meet  (met),  a.  Kraa. 
Meeting  (met'ing),  n.  Mandeni 

tonra,  grongrikani. 
Melancholy    (mel'an-kol-y),    »• 

Kubososo      dakani    gisik.    a. 

Kusi  ongani  gri. 
Mellow    (mel'lo),  a.    Mingimin 

bite  gita  noma,  tapua. 
Melody  (mfcl'o-dyV    ».  Knato- 

gipa  ringani,  sul.  -ious,  a. 
Melon  (lnfd'fin),  ft.  Tec. 
Melt  (melt),  v.  Jronga,  jrongata. 
Member     (mem'b«'-r),    n.     Bak 

onggipa ;      gimikoni     saksa ; 

g. -sa  ba  tong-sa. 
Membrane  (mOm'bran),    n.   Bi- 
tting: bi<lnngchrap. 
Memory    (mein'o-ry),    n.  Gisik 

raani. 


Memorandum         (m£ni'o-ran- 

diim),    n.    Gisiko  rakiaa  segi- 

min. 
Men  (men),  n.  Manderang. 
Menace  (men'as),  t-.  Ka-mikena. 

ft.  Krniikonahi. 
Mend  ^mend),  v.   Taria,  namat- 

a. 
Mendicant      (men'di-kant),  n. 

Bi'ame  cba-gipa. 
Menstrual  (men'blru-al),  a.  Ja- 

anti   ong'gipa,    mechikrangni 

jaantini  ong'bewalni  biding. 
Mental     (men'tol),    a.    Gisikni 

biding. 
Mention  (men'shun),  v.  Janapa. 
Mercantile  (mer'kan-til),  a.  tia- 

dingani  biding. 
Mercenary       (m£r'pe-na-ry),  a. 

Dorniahana>a  kaaigipa. 
Merchandise   (imYcuan-diz),  «. 

Badingani  bo6turang. 
Merchant    (mer'chaut),   n.  Ba- 

dinggija,  mahajon. 
Merchantman         (mer'ehant- 

m«n),  ft.  Badingani  jahat. 
Merciful   (merVi-i'ul),  a.   Kasa- 

chakgipa. 
Mercury  (mer'ku-ry),    n.    Jing- 

jonggipa  >i\  masa,  r ara;  grotio 

gesa  ;    Romrangni   manigipa 

mite  mingsa. 
Mercy     (mer'sy),    ft.    Ka  saaui, 

kasachakani. 
Mere  (mer),  a.  Aia,  ari,  san. 
Merely   (mer'ly),  adv.    Aia,  ari, 

san. 
Merge  (m&j),  »••  Sripa,  dubia. 
Meridian  (me-rid'i-an),  v.  Mapn 

silgrochini  salgipengchina 

ft'ftJCO    dule    saldulgipa     lain ; 

salaram,  saliram  biaprangni 
ohel'grikako  toani ;  Dragl lima, 
salni  bijatcbitii    biding,  saljat- 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


93 


Merit  (mer'it),  v.  Maude  ra-ako 

ba  boksisko  mairna  kraa-  n. 
Mermaid   (miVniad),  n.  Buaa 

me-chik ;      tong-sa       me'chik 

tongsa  na'tok  dakgipa. 
Merrily   (mer'rl-ly),  adv.  Kat- 

chae. 
Merry  (mer'ry),  a.   Katchngipa, 

knsi  ongaipa.  -iment,  n. 
Mesh  (mesh),  n.  Chekni  a'kol. 
Mess  (met-),  v.  Cha-paa,  cha-rim- 

a.   n.   Cha'ani ;    cha'nmgipa- 

rang;  golmal  ong'ani  ;  bilning 

bildang  dake    nangbrine  nam- 

gija  ong'atgimin. 
Message  (mes'^aj),   n.   Aga^ata 

kati. 
Messenger        (mes'sen-jer),    n. 

S.fgre ;      katako      ra^anggipa 

mande. 
Messiah   (mes-sfa),  n.  Mosiho, 

nonggimin,  Kruto. 
Met  (met ,  v.  Meetko  nibo. 
Metal    (metal    ba    met"l),    ft. 

Sil. 
Metallic  (me-taTik),  a.  Silni  bid- 
in  l',  sil  gira  dakgii  a. 
Metaphor    (met  a-fer),   n.   Me- 

9okani  ba  toani  kati  ma"sa. 
Meteor     (me'te-er),    n.     Cbual, 

bik'ipa  aski. 
Meter     (meter),    n.   Toani  kol 

masa. 
Method  (mrth'ud),  72.  Niamgita 

dakani. 
Methodist       (meth'o-dist),      n. 

Kriotan  toromko   ra'gipa  ma  - 

malsa. 
Metropolis      (me-trop'o-lis),    n. 

Skotonggipa    songjinma,  raja- 

ni  dongram ;    asongni    gisepo 

dabbatgipa  songjinma. 
Mew     (mu),    v.    Menggo    gita 

mikoa. 
Mica  (ml'ka),  n.  So're. 


Mice  (Mis),  11.  Menggotcbirang. 

Mouseko  liibo. 
Microbe   (lm'krob   ba    mik'rob), 

n.  Xikua   amgija   biatini    jo  - 

ong. 
Microscope      (mi'kro-skop     ba 

mlk'ro-),    n.   Chonbeako  dal- 

b^e  nikatgipa  janerani  kol. 
Mid  (mid),  a.  Bijatchi,  jatcbi. 
Midst  (m  dst),  ft.  Bijatchiogipa. 

Middle  (mld'd'l),  a.  Bijatchi. 
Midwife  (mid'wif '),  n.    Anni- 

gipa,  kamal  mechik. 
Mien   (men),   n.    Mikkang  bi- 

mang. 
Might    (mit),  n.  Bil.  -y,  a.  ily, 

a</v. 
Might  (mit),  v.  Jfayko  nibo. 
Migrate     (mi'grat),    v.     Oipin 

songchi    re"ange   donga,   -ion, 

n.  -ory,  a. 
Mikado     (mi-ka'do),    »'.    Japan 

Bnngni  rajako  miogani. 
Milch    (milch),    a.    Jiliani  sok 

ong-milinjigipa. 
Mild    (mild),    a.  Rinoka,  nonra, 

kasina. 
Mile    (mil),   n.  Mail,    kros   sani 

simsa. 
Military  (mil  1-ta-ry),  a.    Sipai- 

ni  biding. 
Militia  (mi-liUh'a),  n.  Songtango 

donggipa  nangai:  ealosa  uuikai- 

cripa  .»i|  airang. 
Milk  (milk),  n.  Matchu  ba  nw- 

manti  janggi  gnanggiparang- 

ni  sepyimin  ^ok.  -y,  a. 
Milkmaid  (milk  mad),  n.  Sok 

sepgipa    mechik,    goala    me- 
chik. 
Milky  way  (milk'i-wa '),  «•  Mat- 

ma    jakol,    gui    kopi.i  jakol, 

aski  jinma. 
Mill  ("  I!),  rt.    Jata,    natani   kol 

nat ram  nok. 


94 


I  M.l.ISIf-GARO    DKT[iiXA[i\ 


Millet  (milir-n.  n.  Mm. 
Milliner    (mil'li-mY),    n.   M    - 

ehikrangtii  tnpiko  dakgipa  ba 

palgipa. 
Million    (mil'yun),  ;/.  Lak  clii- 

kung. 
Millstone  (milston),  n.  Jatani 

ro'ong. 
Minaret  (min'a-rrt),  n.  Musol* 

manrangni    olakiani    nok    ba 

gilja  r.okni  kuchot,  protchong. 
Mince    (mans),   v.   Den'knaiga, 

den'chemcl  ema. 
Mind  (mind),  n.  Gisik,  v.    Gisik 

on'a  ;  chanclna;  mania. 
Mine  [txaxk)tjtr.  Angnin. 
Mine  (mm),  n.  fcilko  chcre  l>ik- 

otani  a*k(  1. 
Miner    (minV-r),    11.    Silko  chcre 

luki  tgipa,  a'kolokam  ka'gipa. 
Mineral  (min'fir-oty,  n.  Sil.  a. 
Mingle   (ming'rj'l),    v.    Brinaj 

brinata ;  nangrimgrika. 
Minion  (min'yfin),  n.  Tol'e  mi- 

telachi    ka'saa  ba  namnikako 

ttMktTgipft. 
Minimum  (mln'.-mum),  n.  Kom- 

batgipa. 
Minister  (mh'is-trr),  n.  Daii£- 

diko  OD'gipa;  fcoTOittko aki o ipaj 

moot;  i. 
Minister  (min  ;s-tcr),  v.   DaDg- 

dik  •  oira. 
Minor  (min'Or),  a.  Chookalgipa. 
Minor  (min'er),  n.   A'tang  jak- 

gftel    ong*aoDa  bilei  aokgija- 

gipa,    England    aro  Am  arica 

songo  bilsi  21  ong*gijagipa. 
Minority  (mi-n.Vi-ty),  n.  Uig-i- 

janiiliiiL',  l.isamitiny ;  Barn- 
aul 1  ata  komigipii 

Minstrel  (maa'atrel),  n.  Dok- 
gipa,  dam'gipa  ba  riog'gipa. 

Mint  (mint),  n.  TaAgka  dak- 
ram  ;  podina,  moabj  aaa'aa, 


Minuend  (m'm'u-rnd),  n.  Jeoni- 

ko  biog  kana  aanga,biog  ka- 

gni. 
Minus     (minus),  a.    Komiatani 

kata,  biog  ka*ani  chinko  minus 

Eoin-ga. 

Minute   (mi-nut'),  a.  Biaetaflem 

ohoabegi]  a. 
Minute  (mio/ft),  n.  Minit,  kan- 

i  i  sn.i  bak  sotdokni  bak  .-a. 
Miracle    (mir'a-k'l),     n.    Aiao 

inmananj  kam. 
Miraculous    (mi-rak'u-lus),    a. 

[aolni  d:ika  aiao  inmanpdgni. 

-ly,  a  lr. 
Mirage  (me-raab  ),  n.  Chenbear 

oni  jagringko  ia*bae  aepafigo 

"ita  Dikatgi]  a. 
Mire  (mir),  n.  A'bel. 
Mirror   (mirror),   «.   Mikkang 

niani  janera. 
Mirth    (ni('rth),  n.    Ku.-i  oncr-a 

l>.i  katchaani  jikjaka. 
Mis  (mi--),  Ian  kata  a'bacheng- 

ani  tong'aa,  ia  dongode  ong*gi- 

j:iko,    nanggjjako    ba     guate 

dakako  tan  Boka. 
Miscarry   (mia-kaVry),  v.    Sal 

aokgija  ao'paka,  dngala. 
Miscellaneous  (mls'aSl-la'ne-ufl), 

a.  Ma'manti,  brinbawe, 
Mischief  (m  s'ohif),  ;/.  Namgija 

ong*atani. 
Mischievous    (misYhe-vus),    a. 

Naingija  ong'atgipaj 
Misconceive     (mis  kOn-ser'),  v. 

( l-oale  cbanekia. 
Misconception      (mialcBn-fti  p 

shun),  n.  Quale  chancbia&i. 
Miscreant      (mia'kre-ant},     n. 

Denggugipa,  babe  ra'gijagipa 
Miser   (mi/Yr),     n.    Etubegipa, 

kirpin. 
Misery  (mi/.Yr-y),  w.  Duk  ong-- 

1  e  ini,  saknaK'ani. 


ENGLISII-C  AHO    DICTION  A  B  Y . 


1).', 


Misfortune     (mls-fdr'tun),    ». 

Kopal  griani,  raaong  griani. 
Miss  (mis),  ;/.  Motia,  l>ia  kaku- 

ja  nicchik. 
Miss  (mis),   v.  Nifano  nangja, 

mikgranggrang  daka,    mikru- 

angruang  daka. 
Missile  (rmVsil),  n.   Jeko  goata, 

jakoni  ro'ong  ba  silu. 
Mission  (mlsk'un),  n.  Watatani 

kam. 
Missionary    (mish'fin-a-ry),   «. 

Toromko  skina  watata  mande. 
Missive    (mSs'sIv),     n.   Watat- 

gimin  eliiti  ba  kata. 
'Mist    (mist),    n.    Giuiri;  mikka 

wasisiani. 
Mistake  (mls-tak'),   v.  Guala, 

gua'e  daka. 
Mister    (mis'ter),    n.   Me*asako 

mande   nrani   kata,   iani  pal, 

Mr.  ko  seronga. 
Mistress  (mis'tres), «.  Nokgipa 

mccbik;  kimgimin  me'chikko 

mande    raani  kata,  iani  pal, 

Mrs.  ko  saronga. 
Mistrust  (mis-trusf),    v.    Ken- 

chaka,  ka\longja. 
Misuse   (mis-uz'i,  v.    Namgija 

daka,  duk  on/a. 
Mite  (mit),  n,    Biscmscm;  cbon- 

begipa  jo-ong. 
Mitigate  (mit'i-gat),  v.  Dukko 

ka'sinata  ba  tonrtomata. 
Mitten  (nrit'tt-n),  M.    Jako  kru- 

ani  muja. 
Mix  (miks),  v.  Erina. 
Mixture    (miks'tur),     n.    Brin- 

gimin. 
Moan  (mon),  v.  Ma'am* 
Moat  (mot),  n.    Clukare   ba  boi 

dake   killako   dule    cbogimin 

a-kol. 
Mob  (mob),  *<  Jinmani  golmal ; 

Damgijako  dakgipa  jiniua. 


Mock    (mofe),  v.   Ka*dipgstak», 
chonnika,  chonnike  ba  ka'dinge 

snillg;:. 

Mode  (mud),  n.  Dakani  ba  ong- 

ani  rokom. 
Model   (mSd'el),    n.   Mesokani, 

aomana, 
Moderate  (mtfd'&r-at),  a.  Agre- 

gija,  doga  dakgija. 
Moderate  (mod'dr-at),  v.  Duga 

dakaoni  kozoiata.  -or,  n.  tonr- 

ani  pamong.  -ion,  it. 
Modern  (mdagrn),  a.  Da-ororo- 

oi,  (!a-o  chatoDgni. 
Modest  (mod'eat),  a.  A-taugko 

daknikgijagipa,  gaoradfi'gij  i- 

gipa ;  kiae  dakgipa. 
IVEodify  (mod'i-fi),  v,  Dingtang 

ong'ata. 
Modulate   (mud'u-lat),    v.  Kir- 

rangko  meliata. 
Mohammedan     (mo-ham'med- 

an),  n.  Musolman.  a. 
Moist    (moist),    a.    Cliijimgipa, 

ontiti  sosia.  -ure,  n. 
Moisten    (mois'n),    v.    Sos'ata, 

cliijilll.it  ;i . 

Molar  (mo'lrr),  n.  Wama. 
Molasses  (mo-Us'sea),  «.   Mitai 

bitchi. 
Mold,  mould  (mold),  v.  Dimita, 

nicguiiui  chaa;  bimangko  da- 
ka. 
Mold,  mould  (mold),  n.  Bimang 

gita  dake  dakatani  ba  ruam' ; 

buruugni  a'salj   dimita  megu- 

mu. 
Mole  (mol),  n.  Me'mang  so-di- 

ka  ;  a'ao  bitgipa  ^\\\  \ .. 
Molest  (mo-leaV),  v.  Jajrengata, 

duk  0D*ata.  -ation,  n. 
Mollify  (mol  li-1 

ka'dimeata,  tom*toncu 
Mollusk  fmSllfisk), "-  Ka-prang, 

gtengm    be*enarigipa  jo'ong- 


96 


JJXGLISH-GAItO    DICTIONARY. 


Molt    (molt),    f\    Gilsrea,  kimil 

gitcbam  ^o"oka. 
Moult  (molt),  v.    Gilsrea,  kimil 

gitcbam  go'oka. 
Molten    (molt'n),     a.      Jrong- 

^•imin. 
Moment  (moment),  ;;.  Dikdik- 

sa,  ontisa  sal. 
Momentary    (moWn-ta-ry),  a. 

Dikdiksa    dongaigipa,   on'tisa 

sal  dongaigipa. 
Monarch  imon'ark),  n.  Raja. 
Monastery     (mon'as-tcr-y),    n. 

Toromni         gimin       gipinoni 

ekanggipa    manderangni  chi- 

monge  dongram. 
Monday  (mun'da),  n.  Sombar. 
Monetary       (nvm'e-ta-ry),      a. 

Ifcngkani  biding. 
Mongoose  (nvm'gns),  w.Cbuna. 
Monk  (miingk),    n.  Soina^i,  to- 
romni     gimin     mandeskaoni 

dingtang  ekanggipa  mande. 
Monkey   (mSngTty),   «•  Makre 

ba  ugita  dakgipa  jatrang. 
Mono-  (mon-6-),    lako  gipin  ka- 

tana  skang  seode  sa  sanko  me- 

H»ka. 

Monopoly      (mo-nnp'o-ly),     «• 

Raknan  ba  jatsan  badinggopa- 

ni.  -ize,  o. 
Monosyllable  (mon'o-sil'la-b'l), 

n.  S.'lcliil  ge'sangipa  ka&a. 
Monotony      (mo-ndt'o-ny),    n. 

Gam'a  apaan  ong'ani,  aannan, 

mingsan  ong'ani.  -0U8,  a. 
Monsoon  (mon-snn'),  n.  Indiani 

nagak     ta'iakgipa      balgipa 

ma'sa. 
Monster  (mon'stfer),  n.  Bimang 

dal'begipa  ba  *kal.  -ous,  a. 
Month  (munth),  n.  Ja,  jasa. 
Monument      (mon'u-mait),  n. 

Gisik    rana   tarie   songgimin 

ro-ong,  it   ba  silni  krong,  rik- 

gimin  nok. 


Mood    (mrul),   n.    Gisikni  ding- 
tang dingtang  ong  ani  rokom. 
Moon  (mmi),  n.  Jajong,  ja. 
Moonbeam  (mrin'bem'),  n.    Ja- 
senga,  jatemra. 
Moonlight  (mnnlit'),    n.   Jam 


Beng*a. 

Moonshine    (mrin'shln'),   n. 


Ja 


Irng'a. 

Moor  (niTir),  n.  Dnl  ban,  Bamsi 
chagipa  chidipbek  biap;  Mo- 
rocco songni  mande. 

Mop  (mop),  n.  Wase  ba  toktako 
rim'roprope  susrangna  go"olo 
kagimiD  ba'ra  suri. 

Mope  (mop),  v.  Simsakgija  in- 
din  salko  re"ata  ba  donga. 

Moral  (moral),  a.  Niamni  bi- 
ding, namako  dakani  biding* 

Morbid  (morbid),  a.  Anseng- 
gija,  gisik  an'senggija. 

More  (mor),  a.  Bata,  bangbata, 
adv. 

Morn,  morning  (morn,  m6m'- 
ing),  n.  Pring. 

Morocco  (mo-rok'ko),  n.  ^\T:itl>i- 
gil  masa;  Afrikani  song 
damsa. 

Morose  (mo-ros'.),  a.  Ka*onang- 
ninggipa,  gisik  jrimgipa,  kusi 
ong'gijagipa,  mikbamjiljil 
dakgipa. 

Morrow  (mor'ro),  n.  Salgipin 
ba  knal. 

Morsel  (morVrl),  n.  Ku"sa, 
chong'dikaa,  tong*8a< 

Mortal  (mnr  fcol),  a-  Siatgipa  ; 
n.  rignigipa.  -ly,  adv. 

Mortar  (mor-ter),  ?».  Supnek- 
obakanj  ;  sa  am,  cba'sam  ;  slai 
Dokma  ;  surkini  mosla. 

Mortgage  (mor'gaj),  v.  Bondok 
dona,  ;/. 

Mortify  (mor'tl-fi),  v.  Bigimin- 
ni  soa:  soota:  kratchaata. 


ENGLISH- GARO    1)J<!  [<  NABY. 


97 


Mortise  (mfir'ti  ),   //.  Siktekani 

a-kol. 
Mosque  (mosk),    ;/.    Musoln  an- 

rangni   olakiani    nok,   ba  ua- 

mang'ni  torom  nok. 
Mosquito  (m<  s-keto),  n.  Gang- 

gua. 
Moss    (mi's),   r.  Bol  ba  ro"on<^- 

rango    cnagatgipa     chongipa 

rinokuipa    samsi,     bol    ku'si- 

ma 
Most     (most),    a.  Bata,    bang-- 

bata 
Mote  (mot),  n.  Bisemsem,  chon- 

begipa  dale. 
Moth  (moth),  n.  Wa'alo  bilnap- 

gipa  chongipa  mepilip. 
Mother  (muTnYr),  n.    .Magipa, 

ma  a. 
Mother-ill-law  (muTHcr-'n-lo), 

n.  Xiotang. 
Motion    (mo'shun),   ».    Re'ani, 

ilengani;       namnikako     me- 

sokani. 
Motive      (mo't'v),       n.       A-S'l, 

mangsongatani. 
Motor  (rao'ti'r  i,    ;/.   Moatgipani 

bil,  kol. 
Motto       (mt'to),     r.    Ja'pang 

kata. 
Mould  (mold),  v.    Mold  ko     ni- 

bo. 
Mound    (mound),    n.    Atimbo, 

dabbee  gatgimin  aali. 
Mount  (mount),  n.  Abri. 
;  Mount  (mount),  v.   Gakaia,  ga- 

dpa. 
Mountain  (moun't'n),  n.  A-bri, 

a'clm. 

Mountaineer  (moun/tm-er/),  n. 

A'brio  donggipa  man 
Mountainous  (moon  tan-fie),  a. 

A/briraragipa. 

Mourn  (morn),  v.   Kalima,  duk 
ong'a. 


Mouse  (i 

'ii,  plural  ■ 

Moustache  (mi  Ko 

•liini  ku'i  iii  jera. 

Mouth    (  S  Psik  ; 

bibra  :  i.u 
AMove  (mt 

Mow  (mo),  v.  Atohili,  la  I 

-  Mr.  M  islei '  ■ 

|  Mrs.   I 

i^Much  (much),  .  '.-i,  a. 

'  Mucilage    (mu'sl-laj),    n.  Srap- 

gipa  ata  ma*sa. 
I  Mucus    (mukus),    n.    StnpL'ipa 

ku'chi  ;    ginggre  ;    do'chj    bi- 

'Mud  (mud),  11.  A'dul 

Muddle      (mi.d'd'l  ,     v.      Kim- 

daka. 
Muff  (muf),  n.  ikkro- 

kani. 
Muffle  (muTfT.  >■  Pingripa. 
Mug    ini'.  ikani 

Muggy   (mfig'gy),    a 

■ 

Mulatto  (mu-lat'to),  n.    Mande 

gipbok  '  brine 

•katgipa. 
Mulberry      (mfil'ber-ry),      n. 

Misl 
Mule   (mul),  n.   K  d    r,    pure 

ar< i 

gip 
Multiple  (mul  u-p'l),    u.  Chak- 

gipa,   el 

Multiplicand  (j  !  fnd'), 

V.  I 
Multiplier     (mul  ti-pliOr),     n. 


98 


BNOLISH-OABO   DICTIONARY. 


Multiply  (muTti-pli),  r.   Clian- 

t.i;,aia. 
Multitude  (mul  ti-tud),  n.  Jin- 
ma,  liaiiLT'a. 

Mum  (mom),  a.  Agangijagipa, 
jrip  donggipa. 

Mumble  fmam'bl),  p.  Kuchil- 

ko  ogrja  agana. 
Mummy   (m&m'my),  n.   Soa.t- 

gija  dake  dongimin   manggi- 

si. 
Mumps  (mumps),  n.  Pe  ripima- 

ni,  pebo  nangani,  pebo  saani. 
Munch    (munch),     v.       Ku'sik 

gape  kubol  ku'bol  dake  cha  - 

a. 
Municipal    fmu-ms'i-pal),      a. 

jinmani  biding. 
Murder    fmeVdfir),  v.    Mang- 

Bonge  mandeko  so-ota. 
Murmur  (meVmttr).  n.  Miteng 

miteng,  mitu    mitu,  bru  bra 

inani.  v. 
Muscle    (miV'l),     n.    Be-cnari- 

gipa  ja'dil,  brgp  bitin. 
Muse    (muz),    v.    Gisik    nange 

ebancbia,  ohanohibewala. 
Museum   (mu-ze'fim),  n.     Ma- 

manti    aiao     inmanani,     ma'- 

manti  frigimin  manggisirang- 

ko  donram  ba   mesokohakani 

nnk,  (jadu  nok). 
Mush  (mush),  n.  Bitgimio  gin- 

de. 
Mushroom  (mush'ram),  n.  Me- 

gnmn. 
Music   (mu'zik),    n.    Knai 

gam 'a. 
Musician   (mu-zish'an),  n.  Mu- 

sicko         dakgipa,         ring'na 

ehanggipa. 
Musk    (mu>k\  «.     Grong    gri* 

gipa    matchok  ma'sam  unil* 

gipa  gandil. 
Musket  (musket),  n.  Slai  ma'sa. 


Musk  melon  (mask  meTfin),  n. 
Rokomsa  te'e. 

Muslin     (mii/linl,    a.     Molmol 

bara,  rinokgipa  bara  ma-sa. 
Musquito  (mfls-ke'to),«.  Gang- 

gna. 
Muss  (mus),  it.  Bilding  bildang 

ongani. 
Mussel  (mus'sT),  n.  Gapchilek. 
Mussulman   (mus'sul-man),    «. 

Musolman. 
Must  (must),  v.  Nanga,  nang- 

chongmota. 
Mustache  (mfis-tash'),  ».  Ko- 

sakchini  ku'simang,  ringgera. 
Mustard  (mus'tr-rd1,  n.  Bestial. 
Muster  (mus'ter),  v.  Chimongaj 

tom'daka. 

Muster    roll    (mus'trr-rul'),     n. 

Sipairangni    bimungko    seani 

leka. 
Musty  (mus'ty),    a.     Mi  sima, 

sima. 
Mutable  (mu'ta-b'l),  a.    Dong- 

kamgijagipa,  dingtang    ong- 

gnigipa. 
Mute  (mut),    a.    Kuma,    ku'- 

gri. 
Mutilate  (mn'ti-lat),  v.  Be'enni 

maiba    bakko    pe'tonga,     ak- 

tonga.  -or,  -ion,  «. 
Mutineer  (mu'ti-ner'),  n.  Bam- 

gijairipa,    rajani     kosako  eha- 

katgipa. 
Mutiny  (mu'tJ-ny),   n.  Bang* 

mandeni  bamgija  dakani.  v 

Mutter  (mutter),  v 

ua. 
Mutton     (mut't'n), 

llCI'Il. 

Mutual    (miVtu-jli 
nangrimgrikgipa. 

Muzzle  (miizVl),  i 

katipani;  slai  uolni  kirmang  ; 
matburun<nii  kusik. 


Aganmiif 

n.    Mesni 


a- 


Grik, 

Ku'sikko 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


rw 


My  (mi),^-  Angni. 

Myriad   (mir'i-ad),    n.    Hajal 

chikung,    ojut     sa ;       namen 

bangani. 
Myself  (mi-self,  ba  mi-self  ),;;r. 

Anga  a'tangan. 
Mystery  (mls'ter-y),  n.  Ning'- 

tuani,   dongnuani,    uisokgija- 

ni. 
Mysterious     (mSs-te'ri-fis),    a. 

Ning'tugipa,  dongnua  gnang- 

gipa,  uisokgija. 
Mythology    (mi-thol'o-jy),    ». 

Miteni  gimin  uiani. 

N. 

Nab    (nab),    v.       Ra'seke    ra'a, 

rimseka. 
Nadir  (na'dcr),  n.   A'ani  kokki- 

ma,  ka'madingding. 
Nag  (nag-),  n.  Gure   chongipa. 
Nag  (nag),  v.    Dondikgija  ma- 

nenga. 
Nail  (nal),  v.   Jakskil,   ja'skil  j 

gojal. 
Naked  (na'ked),    a.    Nagande, 

ba'ra  gri. 
Name  (nam),  v.  Bimung. 
Namely  (nam'ly),  adv.  Chong- 

motan. 
Nap  (nap),  n.  Tusidumuani,  on"- 

tisa    tusiani ;    ba'rani    kimil, 

bismak. 
Nape  (nap),  n.  Kil'ok. 
Napkin  (nap'kin),  n.  Chamano 

ku'sikko  ipakani    jaron  chon- 

gipa. 
Narrate   (nXr-ratf   ba  naVrat), 

P.  Katako  agana.  -or,  -ion,  n. 

-ive,  n. 
Narrow    (nar'ro^rt.    Apchonaj 

apchangkel ,  apalgija. 
Narrow-minded:  (nirro-mlnd'- 

5d),  a.  Apale  chanchigi, 


Nasal    (na'zrtl),    a.    Gingtingni 

biding 

Nasty  ^Kisty,  a.  Moilagnang- 

gipa,  moilaDegipa. 
Nation    (na'shan),     a.      Raja 

Baksanni      nzng'o     donggipa 

mantle  giinik  ba   jat.    -ality, 

n.  -al,  a. 
Native  (nativ),  n.      Atchiram 

son^ri i  mande.  a. 
Nativity  (na-tiv'I-ty),  n.    At- 

ohiani. 
Natural  (n&tfu-ral),*.  Skangih- 

talan  ong'gipa,  ong*telaigipa, 

ba  ba'kapa  intal  ong'gipa. 
Nature  (natur),  "•   Dakgimin 

gimikj  bewal. 
Naught   (nut),    a.    jUamnngba 

ong'gija,  Buino.  a.  Namgija. 
Naughty  (nd'ty),  a.  Namgija- 

Nausea  (no  she-a  ba  nt  sh£  ,  > 

Ka'rekani. 
Nautical  (nu'tl-kal),  •-.  Sagalni 

gimin. 
Naval  (na'vl),  a.   Dakgrikani 

jahatni  biding. 
Navel  (naVl),  n.  GFandi]; 

duii. 
Navigate  (nav'i-gat),   v.  Chiko 

choe  iv;i,  -or,  -ion,  ». 
Navy   (na'vy),  n.    Dakgrikani 

janaf  aro  manderang. 
Nay  (n3  ,  adv.  Ong'ja. 
Near  (ner),  adv.  Sepangj   chel*- 

gija. 
Nearly  (ner'ly),  adr.  Ong'nasi- 

pile. 
.  Nearsighted  (nur  biI  .".!  . 

pangonikoean  nika 

chel'e  nikgijagipa. 
Neat  nrf  ,  a.  Rongtala,  taria. 
Necessaries     ueYls-aa-ris),    ;/. 

Nanganirang. 
Neck    i  ek),  n.  G 


100 


LI8H-G  LEO    DIC1  IONARY 


Necklace   (nek las),  n.   Gitoko 
bar. 
Neovi 

Feed]  .  n.  I'iji. 

Needy  (ned'y),  a.     Gam    gri- 

Ne'e:- 

ko  bandikotgimin. 
Negative    (neg'a-tiv),    n.     JL- 

'. 
Neglect  (neglekf),   >••  Simsak- 

daka. 
Negligent      (n*  a. 

Simaakgijagipa. 

Negotiate      (ne-goshi-at),     v. 

Kurachakgrika,         badinga, 

dhi  kaa. 

Negro    (nS'gro),    n.      Afrikani 

a      mande 

in:.' 

Neifli  (na),  n.  Gureni  mikoa.  p. 

Neighbour    i  a  b  r  ,  n.  NokstiJ 

Neighbourhood    (na^b§>mid), 
"■  iggipa 

biap,  biap. 

Neither   (ne'THei   ba   ni  tint), 
I   ba  oaba   ong*ja,  g  i 

mingsaha 

f'ja. 

Nephew   (nefu),   n.    Gritang; 

-.     oogipa 

ba  ab 

Nerv  iani    ja'di], 

Inl,  ka'donga. 
Nest  Bitip,  do'nibitip. 

Net  ( 

Nether  (npra'er)  a.  Ka'magipa. 
Nettle  (net'tfl),  .    . 

Neuralgia        (nu-raTji-a),    u. 

::ni. 

Neuter  (nu  I  bipa 

'  pjairi. 

Neutral    a    Pilakclii 


Never  nT-vrr),  «</».    Manning 

•aloha  ongja,  pang 

ja 
Nevertheless    (neVfir-the-IeV), 
\     co».  Indioba 
^New  (nu),  «.  GitaL 
News   (nuz),    ».      Kata    gil  .1. 

knaani  k:r a.  aongbad. 
Next  (neksl  I,  a.  S  pangbal 

samba  \u;ipa. 
Next  (nSkst),  adv.    LTnikoa,  un- 

ja'mano. 
Nib  (nib),  n.    Kn'ehot  ;     .1 1  oi  i 

ka'Bi'k  ;  rilni  pen. 
Nibble    (nibVlfc    v.   Cbainik- 

gepa,  "Hi  iprafc  chiktete  cha'a. 
Nice  (nis)j  a.  Nama,  toa,  nitoa, 

•  •lia  t>a.  -ly,  q 

Niche      (iii-h),   n.    Pak-ua  ba 

guareo      Dajokgija       on  ti  a 

kongroe  gop  dakgipa  biap 
Nick  (nil-  .  r.  Bikel  rikel   dak 

ata,  den'rikeka,  den*t  ka. 
Nickel  (iilk>l),  «.  Bjk_ij»a  sfl 

ma'aa. 
Nickname  (nik'nam'),  ».  Ming- 

jitani.  mingjeani,  min|  kalaka- 

jii  bimung. 
Niece  (nea),    n,    Namchiktang; 

adatangj     jonggipa,     oogipa 

ba  abitangni  demechik. 
Niggard   (nig'g&xt),    ».    On'- 

ninggijagipa,  rubegipa, 

mikbokgipa* 
Nigh    in  ,  a.  Bepang,  Baml  a- 
Night  in  in,  ft.  Wal. 
Nightingale      (nitln-gal),    a. 

W  :il> 
Nightmare        (ni  n. 

Man  jsinanj,  dou 
Nighthawk  (mt'hdk   .  ».    Do- 
do'bakcbil,      atsia 

Nimble  (n!  n  l»'l  .  a.  1 1 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


101 


Wine  (nln),  a.  Sku,  gesku.    ■ 
Ninefold  (nin'fdld'),  a.     Duna- 

sku. 
Nineteen    (mn'ten'),    a.    Chi*- 

sku. 
Ninety  (rla'ty),  a.  S  itsku,  kol- 

chang  bri  ohikung. 
Ninny  (nln  ny),    ;;.     Goki 

g'sik  grigipa. 
Ninth  (ninth),  a.  Skugipa. 
Nip  (nip),t>.  likota,  se-etaj  chik- 

t  ta. 
Nipple  (nip'p'l)  n.  Sokkul  i,  sok 

(  u  cl 
Nit  i 1  It' ,   n.    Ckonbegipa    jo*- 

ongni  bitchi. 
Niter    ba    Nitre    (ni'tr),    n. 

In. ixvi  ma'sa,  songra. 
No  (no),  adv.  Ihing,  ong'ja. 
Noble    (n."/b  1).      a.       Dal'gipa, 

mande    ra'ako     ma'rna    kra- 

ai|  a. 
Nobody  (r.o'bod-y),  v.   Pilakba 

ongja,  mande  ong'jo. 
Nocturnal     (nok-tir'-nal),     a. 

Walni  biding. 
Ned  (nod),  v.   Denggoka,  gong- 

jcka,  sko'lii  chin  daka. 
Noise  (noiz),  «.  Gam'ani,  -y,  a. 
Noisome    (noi'sim),  a.  Soeng- 

gipa,  saatgnigipa. 
Nominal    (nom  i-nal  ,    a     P>i- 

mungna  mangmang,  bimung- 

arigipa,       bimungni    biding, 

-ly,  adv. 
Nominate  (nom'i-nat),   v.    Bi- 

munnko    donata   ha  mingata, 

-or,  -ion,  ». 
Nominative   (nom'i-na-tiv),  ». 

Dakgipako    m 

masa). 
None  (nun),  a.   Pilakba  ong'gi- 

ja,  mamungba  onggija, 

saba  saksaba  donggija. 
Nonplus  (nSn'plus),  v.  Jajaata. 


Nonsense  ,  «.   Gisik 

grini    kata,    « r  o    grini    ka- 

ta. 
Noodle    (nv.d'D,    n.     Pokbok- 

gipa,  gia  k  grigipa! 
Nook    (Mik'.    n.     ELona,     hitip, 

d  •  gnnani  biap. 
Noon  (nun  ,  n.  Saljatchi. 
Noonday     ugnda),   n.    Sa'jat- 

(hi. 
Noose    (-  v.s  ba  nrz),    n.    D  »la 

bikani. 
Nor  (nor),  a  n.    laha  uaba  <  ng*- 

ja. 
Normal     (nor'ma1.),    a.     l'ewal 

gita,  sr  inya. 
North  (north),  n  Salgro. 
North-east  (north  est'),    t .  Sal- 

gro  Balaramni  gisep. 
Northern  (nor  h'<  rn),  a.    FJ 

errochinigipa. 
North-west     (ndrth-west ),    >». 

Salgro  Baliramni  srisep. 
Nose  (ndz),  n.  Gingtii 
Nose-ring  (noz 'rim-'),  «.  Ging- 

ti;  g  i  gana  i,  uot. 
Nostril     inos'tril),    //.      Ging- 

kol. 
Not  (nut),  adv.   Ong-ja,  -ja. 
Notable   (not  a-bl),    a.  Ming- 

singgipa. 
Notation  (no-ta'shun),  n.  Ong- 

k  chi  seani.  ■ 
Notch   (nceh),   n.  Bike]    rikel 

dakani,  den'tekani 
Note  (not),  n.   Chin  ;  ku*rang  ; 

chitij  groko  kuTachakani  lakaj 

tomusuk. 
Note  ( I  isik  on-a  ;  ^islk 

rakia  ;  see  rakia. 
Note.'  a.     Mingeing* 

Nothing    (noth'ing),  n.    M3- 
iiiu'  gba ong'gi jani,  mamuug- 
priani. 


102 


INGLISU-GARO    DICTIONARY. 


Notice  (nd'tSi  ,  «.  (lisik  rak-ata- 

ni,  ba  gi^ik   ra"atani,    uiat  mi, 

bigapon. 
Notice  (no'tis),  v.  Nia,  nie  gisik 

OQ'a. 
Notification    (notl-fi-ka'shun), 

;/.  liatani,  knaatani. 
Notify  (no  ti-fi),  v.  Uiata. 
Notion  (no  shQn),    ».    Chanchi- 

chipani. 
Notorious       (no-t<Vri-us),         a. 

Mingsinggipa,      mangsongde 

nam-ijatu  ^Irnin. 
Notwithstanding     (not'wiTH- 

standing),       con.      Indicba, 

minggija. 
Nought    (n&ti)j    n.    Gan  griani, 

mamnngba  ong  gijani, 

Naught,  gita  apsan. 
Noun  (noun),  n.  Bimungko  me- 

b  ikgipa  bata. 
Nourish   (nfir'isa),  v.  Aldumi- 

tanga,  dalata.  -ment,  n. 
Novel  ((n  iv'd),  n.  Golpo  ki'tap. 

a.     Ongronggijagipa,     gital, 

-ist,  n. 
November     (no-vcmVr),     n. 

BiUdni  Bkugipa  ja. 
Novice  (n5v  is),   n.   A'baeheng- 

Bjipa,  caang'kujagipa. 
NOW  (nnui,  a  iv.   I  >a*o. 

Now-a-days    (noa'a-das),  adv. 
Da'oroxo. 

Nowhere    (n<~>  Invar),   adv.    Pil- 

akoba   gri,  mamung    biap  iba 

gri. 
No  way  (no'w.V),  adv.  Mamung 

dakeoa  ong'ja. 
Nowise  (no'wiz),  adv.  Mamung 

dakeba  ong'ja. 
Nozzle     (n>*zYl),    n.    Kuchot, 

oageng. 

Nucleus  (nu'kle-us),  m.  Dal'gni- 
gipa  boetuni  bitchri. 


Nude  (nvid),  a.  Nagande,  ba  ra 

-ri.  -ity,  11. 
Nudge  (nuj),  v.    Jakskuchi  su*- 

tinga. 
Nugget  (nug'get),  n.  Gamchat- 

gipa  silni  til-ong. 
Nuisance  (au'sons),      «.      Ja- 

jrengatani,  neng'atani. 
Null  (nil),  a.  Ort ■>  grigipa,  Ml 

grigipa,  chollgija,  -ify,  v. 
Numb    (nun),    a.   Goka    ong'- 

gipa,  gokachanggipa. 
Number  (nam  l>.  r  ,  n.  Chaaani 

rasi,  bang  a,  a  lita- 
Numeral  (nu'm&r-al),  a.  Chana- 

ni  ba  rasioj  biding. 
Numerator   (numSr-a'tdr),    n. 

Pe'raronani  meeokgipa. 
Numerous       (nu'mfir-aa),      a. 

Bang'a,  bang'bca. 
Numskull      (nflm'skal'),      n. 

(J  ikagipa,  aigijagipa  mande. 
Nun  (nun),  a.  Sjinasi  mechik, 

toromni   gimin    mand  Bkaoai 

dingbang  ekanggipa. 
Nunnery  (nfin'ner-y  ,  //.  S»ina* 

si      me'chikrangni    dongram 

biap. 
Nuptial  (nnp'shal),  a.   Bia  ka- 

ani  biding. 

Nurse  (n6rs),   v.    Bi-sak)    s  >k 

kane  aldua  ;  aaako  sana. 
Nurse    (n6rs),  ".    Kamal    me*- 

clu'k  ;  aaako  aangipa 
Nursery   (ncre'dr-y),  «•   Bi'aa- 

rangko   alduani  biap  ;   bitchri 

ehaatani  ban. 
Nut  (nut  >,  //.  13if o  rakgipa.  \ 
Nutcracker  (nut  kr.ikV-r;,     n. 

Bakgipa  biteko   brei  ktani,  ba 

dokpretaoi. 
Nutmeg  (nut'nirg),  ;/.  JoipoL 
Nutrition      (na-trish'un),      n. 

Cha'ani   namgni,  dalToxoata- 

ni. 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


10°. 


Nutshell  fnut/shrl),    n.  Rak- 
gipa  biteni  bikap, 

0. 

0  (6),  int.  "\Yai  ba  o,  ine  okama- 

ni. 
Oak  (ok),  n.  Ok  "minggipa  dal'- 

^ipa  bol  ma'sa. 
Oakum  (5k' i  m),  n.  Ring  bretao 

dattekani  budu. 
Oar  (or),  «.    Ring  choani  boita 

kewal. 
Oasis  (o'a-sis  ba  o-a'sla),  n.   A'- 

gisini  gisepo   a  sal  gnanggipa 

a' a. 
Oath  (6th),  n.  Mikchetanij  Isol- 

ni  bimungko   indinari  minga- 

ni. 
Oats  (cits),  n.  Mi  ma  sa. 
Obedience      (o-be'dl-ens),      n. 

l^amani,    ning'o      donga      ba 

maniani. 
Obedient  (o-be'di-£nt),  a.  Ge-eta 

ra'gipa,  bamgipa. 
Obeisance  (o-be'sans   ba  O-ba'-), 

n.  Olakiani,  salam  ka'ani. 
Obey  (o-ba'),   v.    Ge'etako  ra'a, 

mania. 
Obituary   (o-blt'u-a-ry),  n.  Si- 

gimin    mandeni    gimin    sea- 

ni. 
Object   (ob-jekf),  v.    Jechaka. 

-or,  -ion,  «. 
Objective  case  (Sb-jekt'iv-kaa'), 

ii.    Daka  man'ako  mesokgipa, 

J;ko  daka  uko  mesokgipa. 
Oblige  (o-bllj'),  v.  Ka'sae  daka- 

chi  gro  nanggipa  ong"ata. 
Oblique  (ob-lek  ba  lik'),  a.  Git- 

chinggipa,  chingkrenggipa. 
Obliterate      (Ob-lit^r-at),      v. 

Kimita,  gimaata. 
Oblivion  (Sb-liv'i-fin),  n.     Gu- 

alani,  gimaani. 


Oblong  (5bl5ng),  a.    Gipengna 

bate  gro  ro'batgipa. 
Obnoxious    (Sb-noVahSs),      a. 

M  it  •! ;  i   ni. 
Obscene  (8b-aen'),  a.  Ku'atogija, 

aganna  kragija  -ity,  n. 
Obscure  (Sb-akur'),  a.  Andalaoj 

donggipaj  rongtalgijaj 

mingainggija.  v.  -ity,  n. 
Observe   (Ob-zSrv'),    v.    Gisik 

oira,  nia  ;  mania. 
Observatory    (6b-z£r/&-to-ry), 

«.  Niwatani  biap  ba  nok;  sal, 

ja.  aakirangko  niani  aok. 
Obsolete  (nb  so-let),  a.  Jakkala- 

ni  ong'jabagipa. 
Obstacle" (..b'sta-k'l),  n.  Cham- 
pen  gani. 
Obstinate  (5b'ati-nat),  a.  Ong- 

gijana     kimkim     mangBong- 

gipa. 
Obstruct  (r.b-strukt'),  v.  Cham- 

penga.  -ion,  n. 
Obtain  (ob-tan'),  v.  Mana. 
Obtuse  (ob-tiis'),  a.  Uininggija- 

gipa,  jadagipa;    petokokgija- 

gipa. 
Obvious  (ob'vi-rs),    a.  Nikcha- 

cliagni,  tale  nikgni. 
Occasion  (^k-kazhun),  h.  Naraa 

chol  ong'ani.  -al,  a. 
Occasion  (5k«kfi  zhun),  v.  Ong  - 

at  i. 
Occident  (ok'si-dfnt),    n.     Sali- 

ramni.  -al,  a. 
Occupy   ( >k  ku-pl),  v.    Donga, 

gipa,    aokgipa    daka.     -ant, 

-ancy,  ». 
Occur  [Ck-keV),  v.  Onga,  gisik 

oaa.  -rence,  n. 
Ocean   (0  ahan),  n.  Sagal  dal1- 

gipa. 
Octagon  (5k  ta-gBn),  n.   Kitik 

chetgipa,     rikani    chct    ap6an 

gnanggipa. 


101 


ENGIJSH-r.AF.O    DICTIONARY. 


Octangular  (Bk-tSng'gu-l&r),  «. 

Kiiik  chet  gipa,    kona  ehet 

gipa. 
Octavo  (5k-ta'vo),      ?/.      Leka 

kingaako     tem'ohet    tem'ode 

Ladita    dal'a      okon 

mi? 
October    (6k-td'b6r),   w.  Bflaini 

ehiktmggipa  ja. 
Ocular  (•  k  u-l.v  ,  o.  Mikronchi 

nikchachagipa ;  mikronni 

biding. 
Oculist    (Sk'u-liBt),   n.   Mikron 

saako  tarigipa  daktor. 
Odd  (5d),  a.   Jora  gri ;  ramiam 

ong'gija,  nikronggija. 
Odds   (Sds),    n.      Apsangijani, 

dingtang  ong'ani 
Odor    («")  (Ft),      //.    Simila,    ba 

Beengani  ltisak. 
Odorous    (6'der-te),    a.     Simil- 

gipa.  seenggipa. 
Of  («">v),  prep.  -ni. 
Off  ('">f),  a/v.  -oni,  chekao. 
Offal  («  ffal),  n.   Jabol,    galgni, 

aamgijani. 
Offend  (5f-fend'),  v.    Dos    daka, 

ka'o  nangata,  -er,  n. 
Offense  (5f-fens'),  n.  Namgijani, 

ka'onangataoi,  -ive,  a. 
Offer    (oFtto),     v.    On'na,    ba 

dakna  kntachaka,  ba  janapa. 
Offering   (of'fer-ing),    n.    Boli 

on'ani. 
Office  lof'fis),  />.  Sorkarini  kam 

ba  biap,  apis. 
Officer  (tiffi-ate),  n.   s  ,r 

raaiba  kamko    ka'gipa  ;    apis.. 

kam  ka'gipa. 
Official    (Sf-fish'al),  a.    Apiani 

I  iding. 
Officiate  (of-fSant-it),  v.   Apiani 

kamko  kaa. 
Officious  (.-f-fishY,p),   a.   Sing*- 
gija  ba   Damnikgija    gipinni 
kamo  dangdikpagipa. 


Off-scouring  (6f  akonr-ing),    *. 

mill. 

Offset  (  I'et),  n.   Bolni  chekei- 

ni  ja  dll 

ani  pal  (1  Qgimio  .  - 

Offspring  (Sfspting'),  n.  Ong - 

l.asl.   ■   ipa  ba  deSU'railg. 

Oft,  often     (5ft,    r.f'u),      adv. 

Changni  chang,  pilnipil 
Oh  (fi  .      ■'  ■ .   \  ba  ii  inani  pal. 
Oil  (oil),  n.  To9,  fcochi. 
Ointment       (ointment),      ??. 

Nongani. 
Old  (old),    et.    Bilsi     banggipa ; 

gitcharbgipa. 
Olive  (HTiv),  ;/.  Jit    bol,    joitun 

bol. 
Omelet  (8m'e-18t  ba  5m1$t),  ». 

Dochi    aro  matchu  sok  brine 

jo'gimin. 
Omen   (Omen),    n.     Onggniko 

in  sokani  chin. 
Omission  (o-mish'un),   n.     Gu- 

alani,  wat  ihangani. 
Omit  (o-mit '),  V.  Watchanga. 
Omnipotent  ( "m-nip'o-tfnt),  a. 

Pilakni    koaako   bilko     man-- 

gipa. 
Omnipresent    (om-ni-prez'flit), 
//.      Pilakon     gipgipa,  pilakon 

donggipa. 
Omniscient    (Sm-niaVint),    a. 

Pilakkoo  oigipa. 
Omnivorous   ( im-nrr'o-rna).  a. 

Pilak  rokomkon  oha'gipa. 
On  ("ii  |,j         K 
On  (5n),  adv.  -ang,  mikkangohi. 
Once     wins',    adv.    ('hangsao, 

akango.  At    once    (at'wuns), 

adv.  Itr.n.: 

One  (won),  a.  s.i,  ge'sa. 
One  (won),  ?'.  Sai  gipa. 
One  by  one  (won  bi-wun'),  adv. 

Baksa  Bakaa,  sakprakprak,  ge- 

prakprak. 


ENGLISII-GARO    DICTION  AkV. 


105 


V 


Ollioil  (un'yiin),  11.  Rasin. 
Only  (only),  adv.   Mangmang, 

san. 
Onward  (onward),  adv.   Mik- 

kangchi. 
Ooze  (uz),  v.  Sipa,  tingtota,  ka'- 

sne  ongkata. 
Opaque    (o-pfik'),  a.    Nikprotna 

ba  seng'protna  man'gijagipa. 
Open  (o'p'n),  v.  Oa,  badala,  pa- 

rakata. 
Open-handed  (o'p'n-hand'ed),  a. 

Jaksramgipa,  onrakgipa. 
Open-hearted  (o'p'n-hiirt  ed),  a. 

Cka'chipila  grigipa. 
Opening   (d'pn-Ing),  «.    Choi, 

kolgipu  ;  a'bachengani. 
Operate   (Sp'&r-atj,   v.   Kamko 

dakata,  kamko  ka'a.    a.    -ion, 

-Or, ».  -ive,  a. 
Ophthalmic  (of-thaTmik),      a. 

Mikronni  gimin,   ba  mikron- 
ni biding. 
Opiate  (o'pl-at),    ».    Tusiatgipa 

sam. 
Opinion  (o-pin'yon),   ».  Chan- 

chiani,  chanchichipani, 
Opium    (o'pi-um),     n.    Aping, 

kanj. 
Opponent  (bp-pd'nent),  ».   Wa- 

rachakgipa,  bobil. 
Opportunity    ( Sp-pSr-tu'ni-ty), 

n.  Cbol. 
Oppose  (Sp-pdz'),  v.  Warachaka, 

chain  penga. 
Opposite  ("p  po-zit),  a.  Mikang- 

dingdinggipa,    mikkangchak- 

grikgipa. 
Oppress  (op-pies'),  z/.  Oniadaka, 

duk  on" a.  -or,  -ion,  n.   -ive, 

a. 
Optical  (op'n-k/1),  a.   Mikronni 

ba  nikani  biding. 
Optic    ("'p'tik),    a.    Mikronni  ba 

nikani  bidinff. 


Optician  (8p-tish'an),  n. 
Chosma  ba  mikronchi  niani 
gipin  janerarangko  dakgipa. 

Option    (  ip  s'i  a),    n.    Ska  ba 

mange  m  jani    see  ra'ani      ba 

Bkatangko  dakani  bO. 
Opulent    (5p'n-l*nt),    a.    Man'e 

cha'gipa. 
Or  (6r),  eon.  Ba. 
Oracle  (5'ra-kl),  u.  Crisikgnang- 

gipa  I  Qgipflh 

Oral  (6'rfll),  a.  Kn-sikarichi 
Orange     (or'fnj),  n.    Chrgipa 

narang,  amrik. 
Orangoutang  (o-rang'n-tang'), 

n.    Mande   bnrang,    bilakbe- 

gipa   dul'begipa   makkre  ma'- 

sa. 
Oration  (o-ra'sh  n),  n.    Mande 

jinmana  aganna    tarisogimin 

kata. 
Orator    (5r'a-ter),    n.    Mande 

jinmana     aganna   changgipa, 

oration  ko  agangipa. 
Orb  (orb),  n.  Tom'betgipa,   sal- 

gio  donggipa,    sal,    ja,    aski- 

rang. 
Orbit  (or'bii),  »•   A'gilBak,  sal, 

ja,  ba  askirangni  re'ani  rama. 
Orchard     (or'cherd),    n.    Bite 

bolni  bari. 
Orchestra  (drTres-tra),  n.  Pclie- 

la  aro    ugita    dakgiparangko 

Orchid  (61  •  I   »lo  cnagat- 

gipa  ma'manti  rokom  dako 
balgipa  balgit  irang. 

Ordain  i-  r-dan   ,   v.    Dona,  tik 

ka  a. 

Ordeal  (6Vde-*l),  n.  Wa'al  aro 
ma'mantiohi  porika  ka'e  nia- 
ni. 

Order  (oYdfir),  n.  Oeetanij  be- 

w;.l  gii  ,o  duna- 

ni. 


IOC 


.  [SH-GABO   DICTIONAJELY. 


Order  f'Y.Kr). 
Ordi 

Ordinance  ^dr'di-nai 

.  i  iam,  tiki 
dakbewal. 
Ordinary  (fcr'di-na-ry),  a. 

ram. 
Ordination   (or'di-na'shun),   n. 
Euno    donani,    pa- 
oi  kamo  donani. 

Ore  11  i  ro'on^ 

bringipa     aro    rongtalatkoja- 

sil. 

Organ     (oVgon),    n.    Bajona; 
hi  kam  chu'sokata  ;  be'enni 

kam  ka'gipa   bakrang  chong- 

motan  kan'chi 

aro  iarangna  agre   mong 

gipa  lak 
Organize  [trgan-iz),  v.  Kamko 

ehnisokatna  taria. 
Orient   (d'ri-^nt),   n.  Salaramj 

ba  Asiani  s  ngrang.  -al,  a- 
Orifice  (fir  I-fis),  n.  A'kolni  kn*- 

m:" 

Origin  (6r'i-jin),  n.  A*bat  I 

ni.  ba  al,  a. 

Originate  (o-rig'i-nat),  w.A-ba- 

(•ln-11 

Oriole  (6'ri-ol),  n.  I  >• 
Ornament 

ii  :  r.  N  it  ata.  -al,  <i. 
Orphan  (<  r'fan),  n.  Ma-a 

gri  bisa. 
Orthodox  (<V'tl 

fcn  ni  B68  gita  b< 
Orthography     (6r-th  -ra-IY), 

n.  Oikorni  gimin  ni 
Oscillate  (Ss'sil-lat),   v.   H 

iga. 
Ossify  (■  s  si-  i),v.   ( '•  1 1  ng  pil*a, 

g  pilata. 
Ostentation      (oVtSn-ta'sbfin), 
*»•  laatna 

kani. 


Osteology  o-jy),      «• 

iuin  uiiini. 
Ostrich    (oVtrich),      w.    Ustro 

do'o. 
A0ther  (utiiVt),  a.  GKpjn,  ding- 
tang. 
Otherwise     dVni'rr-wIz'), 

Gipin  dake  ;  ong'jaode. 
Otter  Matranf. 

Ottoman    (5t'to-man),  n.    Tu- 
koni       mandej      rokomsa 
■    hak  ni. 
Ought  (6t),  v.  Dakna  nan] 
Ounce  (onus),    «.   Toani  ma'sa, 
adha    ohotakni    pal ;    matbu- 
rung  masa. 
Our    (our),  pr.    Chingni   baa-- 

chingni. 
Ours    (ourz),  pr.   Chingnin   ba 

Ourselves       (our-selvz'),     pr. 

Chinga  a'tangtangan. 
Oust  (oust),  v.  Biaponi  a'rikata 

ba  ji 
Out  (out),  adv.  A*pal,  a'palo. 
Out  of  (outV'v  ),  prep.  -imi. 
Outbreak  (out  brak'),   n.    Na- 

bai  , 
Outcast  (ou1  h fat  ).  »■  Jatoniko 


gaigimin,  Dranggipa. 
Outcry    (oul'kn   ,    h.    Chrika, 

jik  j 
Outdo  (out-dii  Bate  daka. 

Outdoors  :  i ■•  ),       adv. 

Nokni  a*pal. 
Outer  A'palchigipa, 

nikr  ipa. 

Outermost    oul  ir-mdsi  |,   adv. 
palbatgipa. 

Outfit      [0VLi     ,:   ,      n.        Kamko 

dakna  a'bachengna   nangani- 
Outgo  (oni  Bate  wa.  n. 

alii. 


ENGLISH -G AI10   DICTIONARY. 


107 


Outgrow     (out-gnV),    v.    Bate 

dal-a. 
Outhouse  (out'hous),  n.  A-palni 

nok. 
Outlast  (out-last'),  v.  Bate  baia. 
Outlaw  (out  10  ),  n.   Niam   pe'- 

ani     gimiu      galako     man*- 

gipa. 
Outlay  (out  la),  n.  Korocli  ka*- 

;r  i. 

Outlet  (outlet'),  n.  Ong-katani 

ram  a- 
Outliue   (out'lm'),    n.  Noksani 

arirangko    dakani.    v.    Adita 

noksako  dake  mesoka. 
Outlive  (out-liv'),  v.  Bate  tang- 

bata. 
Outlook  (out'Juk'),  11.  Xiwafaui, 

niwatani      biap,       ong'gniko 

nisoani. 
Outlying  (out'lilng),  a.  A-pal- 

elu  batao  donggipa,   chel'ba- 

tao  donggipa. 
Outnumber    (out'num'ber),    v. 

Chanao   bate      bata,      bang- 

bata. 
Outpost  (outpost'),  11.  Sipai  jin- 

mani  taiubuoui  chel'ao  nitima- 

ni  biap. 
Outrage  (out'raj),  v.  Mandena 

namen  namgrjako  daka.  -ous, 

a. 
Outride       (out-rid),   v.    Gureo 

gakat '  katseka. 
Outright  (out'rifc'),  a  Jr.  Da-on, 

rang'saiij  srang. 
Outrun  (out-run '),  v.  Kate 
Outset     (ou1  jet'),     n.      A'ba- 

gani. 
Outside  (out'sid'),  n.  A*p 

Outskirt  (outfsk&rt'),  ».  S 

rikam. 
Outstretch  (out-sfcrech'),  v.  Ba- 

dala. 


Outward  (outVrd),  «.  A-pal- 
aohigipa. 

Vpaldw. 

Outweigh   (out-wa'),    v. 

jrima. 
Outwit  (out-wit),   v.    Bate    to- 

gia. 
Oval  (o'vfll),  a.  Do'chi  gita  ro-- 

ronggipa. 
Ovary  (o'va-iy),  n.  Sa*tip,  bit- 

chi  dakram. 
Oven  (uvvu),  n,  Chankol,   elnr- 

dap. 
Over  (over),  prep.   Kosak,  ko- 

sakchi ;  Dalsachi ;  bi 
Overalls  (d'ver-61z),  ».  Kosako 

krudapani  pantelun. 
Overarch    (o  ver-aivh),    v.  Ko- 
sako arch  daka.  ArcKko  nibo. 
Overawe     (o'vSr-6'),   ?-. 

dabi  on'a,  mikkimchi  kenata. 
Overbalance   (o'ver-baTans),  v. 

Jnmachi  bati. 
Overbear  (6'ver-baY),  v.  I 

bamal  i  ba  sin  j  1 1. 
Overboard    (o'ver-bord'),    adv. 

Jalut id  a'palchi 
Overbold  (over-bold'),  a.  Agre 

ka'donggipa. 
Overcast  (6  rf  r  \ram 

simdapa  ;  koremi 
Overcharge      (o'v&r-chaj'),    v. 

Agre  dam  i 
Overcloud     (<V\-<'r-kloud'),     p. 

Aram  simdapa. 
Overcoat    (o'vSr-kot'),   r.    Ko- 

Overcome  (6'v6r  kfim  ),  p.  Ama, 

chea. 
Overdo    (o'ver-dfl'),    f. 

Overdue  (6'vSr-du'),  a.  O 
[pa. 

Overfeed 

: 


in- 


I  tfGLISH-GARO    DICTIONABY. 


Overflow  (6  \vr-llo  ),  v.  Saaka, 

ihi  jokmrika,  dabia. 
Overgrow  (d  Vi Ir-gtd'),  v.  Dik- 

pripa,  wapripa. 
Overhang  (d'v6r-hang')>  v.  K->- 

aakehi  kadea,  niondapa* 
Overhaul  (6'vSr-hdl'),  p.  Srapa; 

nain<tl;ikc  iiisr.i 

Overhead     (oVfir-hed^i    <"]r- 
iwunbeehi,     sko    kosak- 

I'lii. 
Overhear  (oVr-hiV),  p,   K.na- 

bai  i,  knawata,   knadata,  kna- 

gaka. 
Overheat  (6'vcr-hel'),    p,   Agre 

di  i 
Overjoy    (o'vur-joi),  v.    Agre 

kuai  ong'a. 
Overleap    (<V  vi-r-k'p'),   p.    Bate 

bila. 
Overlay  (o'vrr-la'),  v.  Eubripa, 

dondapaj  pa'dapa. 
Overlook  (6've>-lpk/),   v.  Nik- 

changa,  n  il>.i« I<  :i ,  Dikbate  • 
Overmatch  (d'vftr-match'),    v. 

Bilbatgipa  ong'a. 
Overmuch       (8  vCr-mEcli'),    a. 

Agre  bata. 
Overnight      (6'vOr-nit'),    adv. 

W.'    .Mlik. 

Overpay  ^O'ver-paOj  '"•   Damna 

agre 
Overpower  (<">  v.  Dil 

mat]  bata    bil  bataohi  ama. 
Overrate  (5  \< ir-ral  ),  p.    Agra 

gamehal  nika. 
Overreach  (6'v#r-reoh  ),  r.  Tol'- 

napa,  toei% 
Overrule  (6'\«'r-rul  ),   r.    Sason 

kadraa. 

Overrun  (6 SneVrfin  ),  p.  W,- 
pripa,  dikptipa,  gipanga  ;  bam- 
ata  ;  iuaka. 

Oversee  p.   Niroka, 

nitima. 


Overset  (O'vOr-set'),   v.    Bikpil- 

ata. 
Overshadow   (6'ver-ahad'o),   v. 

Salakimdapata. 

Oversight  (V>  v.Vsit '),  n.  Ni- 
timani,  niiikani;  nikbadea- 
Jii. 

Oversleep  (6'ver-slep'),  v.  Tusi- 

da, 

Overtake  (5'vfir-tftk    .  p.  Srapa. 
Overthrow     (6've>thr6 ),     r. 

Bikpilata,  niaiata. 
Overturn  (o wr-tern'),  v.   Bik- 

pilata. 
Overwhelm   (6/v6r-hwelm,)l  v. 

1  mbiata,  pripata  ;  ftinjata. 
Overwise   (6  \vr-wiz ),    a.    A> 

tangko  gaora  de'gippt. 
Overwork  (f>  vrr-werk ),  v.  J3il- 

na  agre  kam  ka'a,  bilbee  kam 

ka'a. 
Owe  (6),  v.  Gro  nanga. 
Owl  (<»ul),  n.  Do*po. 
Own  (on),  a.  A&ngni,  a'tang. 
Own  (on),  v.  Nokgipa    ong'a  j 
ong#a  ine  kuTacbaKa. 
Owner  (fm'Or),  n.  Nokgipa. 
Ox  (6ka),«.  Matohti  bolot. 
Oxygen  (Skal-jen),  n.  Ki»k"in- 

Eft  //>*,    janggi     gnanggipa<! 

rangna       oangchongmotgipa 

balwa  ma' 
Oyster    (oib'tOr),    n.    Gapoliilek 


Pa  (pi').  »•  Apa,  paa. 

Pace  (p&a),  »■  Ja*Jra 

Pace  (j>as),  p.  Ja/kq  da*e  ra'a* 

Pacific  (pa-slt'ik),  a.  Tonrtom- 
gipAi  tointoinat^ipa,  rinok- 
gipa, 

Pacification   (pi-aif-J-ka  ab<n) , 

n.  Toin'tmnatani.   -OTi  »• 


ENGLISIT-GA110    DICTIONARY. 


109 


Pacify  (pas'i-fi),  v.  Tonrtomata, 

ka'ainata,  ka'dimeata- 
Pack  (pa<),  v.  Katorua,  tonra ; 

sikata,  gapata. 
Package   (pak  aj),    n.   Katom, 

boata. 
Packet     (pak'et),    n.      Katom 

cnongipa. 
Packhorse   (pak'hors'),    n.    B;il 

ra'gipa  gnre. 
Packthread      (pik'thred')i   "■ 

Bosta  kaani  kilding. 
Pad  (pad),  ».  Rinokgipa  pa'ani  ; 

bilating  ba  maiba  leka. 
Paddle  (pad'd  1),  ».  Boita,  kewal. 
Paddle  (pad'd'l),  v.  Jak  ba  ja*- 

aehi  ckiko  jipa. 
Paddy    daddy),    n.    Mi    gil 

li'nang. 
Padlock    (pad Ink),    n.   Chabi 

tekani  fcala. 
Pagan  (pagan),  ».   Mite   krit- 

gipa,    Kristian    ong-gijagipa. 

a. 
Paganism       (pa'gan-iz'm),     n. 

Mite  kritako  maniani. 
Page  (paj),  ».  Ki-tapni   jaksani 

samsa,  ki-tapni  jak. 
Pagoda  (pa -go  da),   n.  Baudho- 

rany-ni  olakiani  aok. 
Pail  (pal),  «.  Haiti,  baltin. 
Pain    (pan),    n,    ^aani,  saknaa- 

ni. 
Pain  (pan),  v.  Duk  on-a,  sakna- 

ata.  -fill,  a. 
Pains  (pans),  it,    Gisik    nange 

dakani. 
Paint  (pant),  n.  Rong,  v.  Rong 

nonga. 
Painting  (pant'ing),    n.    Bong 

nongani ;    rong  nonge   noksa 

dakani. 
Pair  (par),  n.  Jora. 
Pair  (par),  v.  .Nangrima,  ripcng 

ong'a,  bia  ka*a. 


Palace  (palas),  >/.  Etajani  nok. 

Palanquin,  palankeen  (pa  lan-- 

ken  '),  n.  .Maude  riprani    palki. 

Palate  (pal  at),«.  Chikak. 
Palatial  (pa-la'thal),  a.  Palace 

ni  biding. 
Pale  (pal!,    a.   Bokdalgopa,  d.l- 

bua,  dimrla. 
Paling  (pal  fag),  ».  Bolplengko 

date  bera  dakgimin. 
Palliate  (pattl-at),  v.  Namgi- 

jako  pindapa,  ritchengata. 
Pallid  (pal  lid  ,  a.  Bokjlalgepa, 
Palm   (pam),   ii.  Jakpl;    gae, 

sawe,    narikol    am  u-ita  dak- 

gipa   boliangko,    palm   ming- 

gopa. 
Palmerworm    (p'amVr-wrrm'), 

11.  Mi  ja-pangko   tingipa  jo*- 

ong. 
Palpitate  (palpi-tat),  v.  Tiltila, 

jiljila,  dekdeka.  -ion,  n. 
Palsy  (ppl'zy),  n.    Anma  goka 

ong'ani. 
Paltry  (pol'try),  a.   Garm-hata 

grigipa. 
Pamper  (pam'pSr),  >-.  Okkaata. 
Pamphlet  (j  am'riet),  *.   Ch  m- 

gipa  ki'tap. 

Pan  (pan),  ».  Chi  donchakani 
ba  BU'srangchakani  Borea  ma- 

sa. 

Panacea  (pan'a-se'a),  »,  Pilak 
saako  gimatgipa  .-am. 

Pane  (pan),  n.  Doga  ba  kerkio 
donani  janera. 

Panel  (panel),  n.  Dogao  ding- 
tang  kopgipa  boL 

Pang  (pang)]  n.  Dikdiksana 
saknabcani. 

Panic  (pan  Ik),  n.  Rang-san  ba 
indir;ari  jinmani  k-  nani. 

Panorama  (pan  o-ra'ma),  n. 
Bang- a  noksaranrjko  clmng- 
mot  gita  nikatgipa,  noksa 
dal'begipa  masa. 


110 


ENG  I-I SII-G  ARO    DICTIONARY. 


Pansy  (prn'zy),  »■  P>il>al  ma*aa. 
Pant  (pint),  v-   Nengbea  gita, 
rang*sita,      ka'tapo      I.. 

Pantaloon  (pan'ta-lan'),  n.  Ja*o 

kruani     jama,     Baheb    ID 

rangni  ganani. 
Pantheism     (p&n'the-iz'm),   n. 

1  ilak  dakgiminrang  Isol 

a  ine  bebe  ra*ani. 
Panther    (pan'ther),    ».   Mat- 

cbapeng  dal'gipa  ma*sa. 
Pantry   (pSn'try),  u.   Cha'ani- 

rangko  donram- 
Pap  S  k   ku'te  ;   bisa 

chongipani  cha'ani. 
Papa  (pa-pa'  ba  p'a'pa),  n.  Paa, 

ap  i,  baba. 
Papacy  (pa 'pa-ay),   n.    Roman 

aatolikrangni  pamongni  kam. 
Papal    (pa  pal),      a.      Popeni 

kamnj  biding. 
'Paper  (pa'p&r),  n.  Leka. 
Papist  [pa,] >ist),  //.    Roman  Ka- 

tolik  mande. 
Par  (par),  n.  Apsan  ong'ani, 
Parable    (par'a-bl),      ».     T<  e 

aganani. 
Parachute  (paYa-shrit),  n.  T>c- 

Lnnoni  ong*onbaani  chata  gita 

dakgipa  ma'sa. 
Parade    (pa-rad ),    v.  Ree    ba 

dakc  mesoka* 
Paradise  (paVa-dis),  n.   Salgi; 

Buknj  l)i;ij> ;  Eden  ban. 
Paradox  (pSr'a-d  >ks  ,n.Q 

I8Q  nikani. 

Paragraph      (p  .     n. 

Adita  kata  gimikni  ton 
bak. 
Parallel  (paYal-lel  ,   n,    ^.psan 

chel'grik  ■  Balgimin  lain,  </. 
Parallelogram       (p&r'al-li  L'o- 
!uj,  //.    Mikkangchakgrik- 
gipa  h  imgnj  apsan   ong*e  ri- 
g  Bambri  gnanggipa. 


Paralysis  An-- 

nia  goka  ong*ani. 
Paralytic  (par'a-litlk),  n.  Air- 

1 1 1 .- 1  goka  ong*gipa. 
Paralyze  (paYa-Hz),    v.    Goka 

.t:i. 

Paramount    (paVa-mount),   a. 

(  'I: 

Paraphrase      (pSr'a-fraz),     v. 

Dingtang    dingtang    kataehi 

o  ni'  Boka. 

Parasite  (par'a-sit),  n.  Janggi 

gnanggiparango   ba  bolrango 

tanggipa. 

Parasol    (par'a-s51),    n.    Chata 

cnongipa. 
Parboil    (piir'Ix.il ),  v.    Mingi- 

fcanga. 
Parcel  (par'sel),   v.  Bak   daka, 

Bnala.  //.  Katom. 
Parch  (parch),  v.   Jo*a  ;   ran'a- 

(a. 
Parchment      (parohWnt),   n. 

Sechakani  mal  bigiL 
Pardon    (pa'r'd'n),    r.      Wain, 

k  i-.i. 
Pare  (par),  v.   Repa,   bigil   mo 

gala. 
Parent    (p&r'ent),   n.   Ma'a  ba 

paa. 
Parentage  (par'cnt-aj),  ».  Ma-- 

i  ong'ani. 

Parenthesis  (pa-reVthe-siB),  v. 

Sentei  Boi  ning'o  mesokani  ba 

talatani,    kata  donggipa   kata 

aro  oko   moBokani   chmrang  ; 

gipa. 

Paring  (paring),  n.  Repe  gala- 

ni  l  • 
Paris).  .  nounalni  ba 

mondouni     ning'o    donggipa 
manderan 
Park  (park),    a.      Songjinmao 
bakra  dake     dongimin 
biap. 


ENGLISH- G AllO   DICTIONARY. 


Ill 


Parley  (parOy),  n.  Agangrikani 

ba  jegrikani. 
Parliament    (piir'll-nvnl),    7/. 

England  Bongni  niamko  dak- 

gipa  dal'gipa  melaani. 
Parlour  (parlfor),  ».  Sokgipako 

grongani  katori. 
Paroquet  (par'o-ket),    n.   Do-- 

sik  chonbegipa  ma'sa. 
Parricide  (par'ri-sid),  »,  Paako 

>ipa. 
Parrot  (paYri.t),  v.  Po-s'k. 
Parse  (pars)^  v.  Gramarni  niam 

qit;i  katani  bakrangko  agana. 
Parsee    (piir'se   ba    piir-se'),  11. 

Parsini       toromko       ra'gipa, 

wa'alko  olakigipa. 
Parsimony    (par'si-mo-ny),  n. 

Rubeani,  kirpin  dakani. 
Parsley     (pars'ly),  ».    Samjak 

ma'sa. 
Parsnip  (pars'nip),  r>.  Bita  dak- 

gipa  samjak  ma'sa. 
Parson  (par's'n),   ».  Mondolini 

pamon^. 
Parsonage  (parVn-aj),  n.  Mon- 

dolini  pamongni  nok. 
Part  (part),  v.  Bak  daka,  ding- 
tang  dakii.  ?/.  Bak  niitani. 

Partake  (par-tak7),  v.  Bak  ra-- 

paa,  bak  manpaa. 
Partial  (par'sbal),  a.   Chn-sok- 

gijagipa,       adora,     mikkang 

nigipa. 
Participate  (par-tis'i-pat),     v. 

Gipinrang  baksa  bak  man'paa. 
Participle      (p'ar'ti-si-p'l),     ». 

Verb    aro    adjectiveni  ortoko 

mesokgipa     ba    bilko     man'- 

gipa  kata  ;  uu  gija- 

gipa  ka<a. 
Particle  (plir'tl-k'l),  n.    CI,  n- 

begipa,  bisemsem. 
Particular    (par-tik-u-16r),    a. 

Dingtangmancha,  mongs 


Partisan  (par'ti-swn),  «.  Baksa 

ong-pagipa,  chakpagipa. 
Partition      (par-tiah'un),       ». 

Dingtang      dakani,       oham- 

pengani,  pakma. 
Partner    (part'ngr),    n.     Bak 

man'pagipa. 
Partridge  (par^trij),  «.  Do'be- 

krof  dal'gipa  jal  ma'sa. 
Party  (paYty),  n.  DoL.  ma'mal, 

adit  .1  puna. 

Pass  (pas),  v.   Re*a,  lata,  re*- 

paka. 
Pass  (pas),  n.  Re  "china  ba   dak- 

clina  on'gimin  hnkom  ;   a'bri 

gisepni  apcnangipa  rama. 
Passage  (p5s'saj),    n.      Re'ani 

rama;  Baniba  agangimin  kata 

t  »ng"sa. 
Passenger      (pas'sen-j^r),     n. 

Gari  ba    jahato   gakate    iv- 

gipa. 
Passion     (pash'un),  ».     K 

nangani,   duk  chakani,    gisik 

nangbeani. 
Passionate  (jjash'on-at), a.  \\x- 

onangrakgipa. 
Passive    (paVsiv),  a.     Dakako 

man'gipa,  chakchiki 

a. 
Passover  (p  so-ver),  n.  Jihudi- 

rangni      alani,     watchangani 

Passport   (paVporl  .    n.   B 

im  ani  hukum  ba  chiti 
Past    (past),    a-    Re'anggimin, 

bs  tanggimin,  bon'anggimin. 
Paste    (p5st),  ».   Magapatani, 

atani.  v. 
Pasteboard  (past'bdrd'),  ».   L  - 

kal 

gita  stapatgimin. 
Pastime   (paVtim'),    n.    S 
atani,   kal'grikani,  rororoa- 

ni. 


112 


KNGLISH-GARO    DICTIONARY. 


Pastor  (ps'trr),   n.   IfondoHai 

pamong.  -al,  a. 
Pastry    (pis'try),    n.   Moidako 

dakgimw  oha'aniiang. 
Pasture    (pas'tor).    ».   Jillani- 

ratigni  cka'amani  bakra. 
Pat  (pSt),  v.  Doktopa. 
Pat  (pat ),  a.  Kraa 
Patch    (patch),  v.  Kodapa;  n. 

ELodapgimin. 
Pate  (pat),  ".  Skopatal,  pko. 
Patent  (patent  ba  pi't  nt),  n. 

Kolko      dakchenggipana  una 

agre    gipin    aakna   man'jana 

gita  on'gimin  luikum. 
Patent  (p&t'mt  ba  pa'tant),  a. 

[Jininggni,  parak. 
Paternal  (pa-tfir'nal),  <7.   Paa 

gita     chacha,     ba    paani     bi- 
ding. 
Path  (path),    n.    Kama  chon*- 

gipa. 
Pathetic  (pa-(h.t'ik),    a.    Ka-- 

aaatgni,       ka'saachi      gieiko 

nangatgni. 
Pathology     (pfi-thoTo-jy),   n. 

Saako  oiani. 
Pathos  (p&'thoa), «.  Ka'sacnak* 

ataai,  gigiko  pangohakatani . 
Patience  (pa'shmsj,   n.    Chak- 

cliikani. 

Patient  (pa'ahtfnt),  a.Chakchik- 
gipa,  neng-ningnikgijagipa, 
aontoL 

Patient  (pa'shooi),  n.  Samko 
ringgipa,  aagipa 

Patriarch  fpatri-ark),  n.  Ma#- 
ehongni  akotong. 

Patrimony  (pat  ri-mo-ny),  a. 
Paani  nm, 

Patriot  (pft'trMSt),  n.  Songtaog- 
oinamgniko  am'^ipn  man- 
fir,  -ism,  m. 

Patriotic  (pa'tri-bVik),  ■  s 
fcangni  namgnina  sk:i  gnang. 


Patrol  (pa-trol'),  ;».  .Walo  reTo- 
roe  nitimgipa. 

Patrol  (pa-troK),  v.    Walo  nina 

re'roroa. 
Patron  (pl-trun),  n.  Aldugipa, 

dakchakgipa. 

Patronize  p:it  run-!/.),  v.  Ahlue 
(lakdiaka,  gaorade'e  dak- 
cliaka. 

Patter  (p&Ytdr),  v.  Toktak  tok- 

i  ;ik  gam'a. 
Pattern  (pSt't&nJ,  a.   Mesoka- 

ni,  nosrana. 
Paucity  (pfi'el-ty),  n.    I3ang-gi- 

ja  ong'ani< 
Pauper  (p6'p6r),  ».  Brame  cha*- 

gipa  ;  atongko  aldngijagipa. 
Pave  (pay),  r.   It   ba   lo'ongch] 

ana. 
Pavement  (puvWnt),  n.  It  ba 

rO'ODgchi  angiinin. 

Pavilion  (pa-vil'yfin),  n.  Dong- 
chakani  tambu,  raTorona 
ma&'gipa  nok. 

Paw  fpo)j  ii.  Matgipg  jak.-kil 
gnanggipa   matbfuungrangni 

jakpa    ba  ja'pa. 

Pawn  (p&n),  v.  Bondok  don* 
Pawnbroker   (poVbtf'kfcr),   n. 

Bondok    dontungipa     maha* 

jon 

Pay  (pa),  n.  Donnaha. 

Pay   (pa),    v.   Qto  chola,    dam 

on'a. 

Payment  (pS'mmt),  ;/.  Chola 
ba  on'ani 

Pea  ipO),  ii.  Motol. 
Peace     pis  ,    n*     Tom'tomani, 
nangl  iinani. 

Peaceable  (pfeft-bl),  a.  Tonv- 
tomgip-a,  warachakgijagipa. 

Peace -offering  I  p£a  M  RJr-ing), 
v.  Nangrimani  boli. 

Peach  (p6ch)i  n.  Te'gafoba  Mla- 
ti,    pich   boL 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


113 


Peacock  (pelcSk),  n.  Do-do  bipa. 
Peahen  (pe'hen),    ».   Do'da*  bi- 

ma. 
Peak  (pek),  n.  Ku'chot,  kambe 

hon'chotani 
Peal  (pel),  n.  Gam'beani,  mikka 

kim:i  ba  top  goani  gam'a. 
Pear  (p;u-),  n.  Bol  bite  ma'sa, 
Pearl  (pOrl),  n.  Mukta. 
Pearlash  (perl'ash),  ».  Tariso- 

gimin  katchi. 
Peasant  (pez'ant),  n.  A -a  gam- 

gipa,  game  eha'gipa. 
Pease  (pez),  n.  Motolrang. 
^Pebble  (pebVl),   ».     Chongipa 

rong^te. 
NPeck  (pek),  v.  JSna,  suteta. 
Peck  (pek),  n.  Toani  ma'sa. 
Peculiar  (pe-kul'yer),  a.  Gipin 

gita   onggijagipa ;    dingtang 

mancha. 
Pecuniary    (pe-kim'ya-iy),    a. 

Gamni  biding. 
Pedal  (pe'dol  ba      ped'al),      n. 

Maiba  kolko   re'atna  ja'a  ga"- 

chakani. 
Pedant    (ped'ant),    n.    On-tisa 

lekaporao  gaora   de'gipa  man- 

de. 
Peddle  (ped'd'l),    v.      Re'roroe 

pala,  paldinga< 
Peddler  (ped'dler),  n.  Palding- 

gipa. 
Pedestal    (ped'es-tal),    ».    Bi- 

mang      dakgimiDni,       maiba 

eongdogiminni  ja'pang. 
Pedestrian    (pe-des'tri-an),    n. 

Ja'acbi  re'gipa. 
Pedigree    (ped'i-gre),  n.   Ma*- 

gitcham  pagitchamrangni  ri- 

ting. 
Pedobaptist  (pe'do-bap 

Bi'sako    napbolatani    pal    chi 

sattrikjgipa. 
Peek  (pek),  v.  Niua,  sriksrik  nia 


Peel   (pel),   v.    Bigilko  kii 

pej  a< 
Peel  (pel),  n,  Bikap,  I 
Peep  I  pep),  v.  Ni  ;  niua; 

cmpchip  ine  mi] 
Peer  (per)w».   Dal'a  ma'chongni 

maiidc. 
Peer  (per),    v.    Niona,   niua,  ni- 

cbolua. 
Peerless 

batg 
Peevish  (pe'vish),   a.   Namnik- 

gijako      aganninggipa,     ka'- 

onangninggipa. 
Peg  (peg),  n.  Bolni  - 
Pelican   (pel'i-i  Ohioni 

rajahas  ma'sa. 
Pelt  (pell  ,  r.    Nange  gotata.  n. 

Kimil    gnang    kikgimin    bi- 

gil. 
Pelvis  (pel'vis),  v.  Ki'sang 

greng   dalgap    dal'gipa,    l.i- 

singkopni  greng, 
Pen  (pen),  n.  Seani  pen  ba  ko- 

lom.   ' 
Penal    (pe'nal),  a.  Bastini   bi- 
ding. 
Penalty  (pen'aRy),   n.   S 

saja. 
Pencil  (pen'sil),  n.   > 

sil. 
Pend    (pend),  v.    Kadea ;    mai- 

baona  kingking    t  it 

donga. 
Pendant  (pend  ant),   n.   K 

gimin. 
Pending    (Dend'ing),     a.    Tik 

Pendulum      (pen'du-lnm 
B 

Penetrate  pen  e-tral  ,  v.  Napa, 

l.ua.  -ion,  ». 
Peninsula  pei  .Chi- 


1U 


I  NGLI8H-GAK0    DICTIONARY. 


Penitent  t), «.   I'apni 

gimin  kahme  u-i-ik  pil'gipa. 
Penitentiary    pen'S-ten'shft-ry  , 

a.  Patok  ook. 
Penknife  (pen'nif),  n.  Chakku, 

chnri  ohongipa, 
Penman   pen  man),  n.  Kolom- 

rlii  segipa. 
Penniless  (pen'nHes),    a.  Gam 

grigipa,  tangka  grigipa. 
Penny    (pen'ny),    n.    England 

Bongni  paisa. 
Pennyweight  (pen'ny-waf),  ». 

'I  oani  ma'sa,  mti  kolgrik  brini 

pal  jrimgipa. 
Pension  ,    n.    Kam 

ka*a  ruuiaiii    gimin    Bikujana 

kingking  indin  on'a  dormaha, 

pensin. 
Pensive    (pen'slv),   a.  Chanchi- 

begipa ;  dnkko  chanchigipa. 
Pentagon  (pen'ta-gSn),  n.  Ki- 

i  ik  aro  rikam  bongagipa. 
Pentateuch      (pen'ta-tuk),    ;/. 

Moseni  sea  ki*tap   kin 

aaaferoni      skanggipa      ki'tap 

king  bonga. 
Pentecost   (pen'te-kegt),  n.  Ji- 

hndirangm    alani    ge'sa,   sot- 

bongani  sal. 
Penult  (pe'nnli  ba  pe-nuH  ),  n. 

Katani  bon'kamgipana   Bkang 

donggipa  dlebel 
Peon   pe  5n  ,  .•>.  l'i-n,  peada. 
People  (pe'p^  ,  n.  Manderang, 

jat. 
Pepper  (pep'pGr),  n.   Ja'lii 

gipa,  pemnli. 
Peppermint   (pep'6r-mifl1 

Smilgipa    sun  ma'sa,  podina 

ma'sa. 
Peradventure  (per'ad-ven'tur), 

adv.  Haida,  ong'naba  donga. 
Perambulate      per-am'toi-lSt), 
.  R-e'roroa,  roroa. 


Perceive  (pi*r-seV),  v.  Uia,  ma- 

>'w.. 
Percentage      (per-sent'aj),    ». 

J! ttchaprakni  bak. 
Perception    (per-sep'ahSn),    n. 

Nikani,  ma'siani,  uiani. 
Perch  (perch),  n.  Do-o  ma*bak- 

obakani  go'ol  ;   oa'tok   ma'sa 

mik  chi'sani   pal  ro*gipa   fcoa- 

ui. 
Perch  (perch),  v.  Ma'baka, 
Perchance      (p&r-cnans'),   adv. 

Ong'naba  donga,  liai'la. 
Percolate   (perTro-lat),  v.  Ka'- 

sne  ka'sne  chipanga. 
Perdition      (pgisdisb/fn),      "• 

G-imasrangani,     nisisrangani, 

jringjrol  dj  Biani. 
Peremptory  (per'emp-to-ry),  a. 

Jechakna  axngijagipa. 
Perennial     (p?r-en'ni-al),      a. 

Jring  jring  ong*gipa,   dong- 

dikgijagipa. 
Perfect  (per'fekt),  a.   Cliu'sok- 

gipa,      matchotgipa,       nam- 

sranggipa.  -ion,  n. 
Perfidious  (per-fid  i-8s),  a.  Ku- 

rachakako   po'gfipa,  kakketgi- 

jagipa. 
Perforate  (p&  fo-Wit),  v.  Pua, 

Bu'prota.  -or,  -ion,  v. 
Perforce  (p6r-fdrs')i  adv.    Bil- 

chi,  l)ilake. 
Perform  (per-f6rm')j  ».Dskata, 

chtrsokata.  -ance,  a. 
Perfume  ]»'"r't'uin  ba  per-fum'), 

n.    SmOgigipa  biba    ba    lut- 
ein. 
Perhaps  (pfir-h&ps'),  adv.  Ong'- 

Daba  donga,  baida. 
Peril    perT  I,  a.  Gimaani  ongf- 

benaba    dongani,     gimabeani 

ong'naba  dongani.  -ous.  ./. 
Perimeter       per-im'e-ter),    «. 

Dnl 


ENGLISH-GAHO    DICTIONARY. 


a 


Period   (pe'ri-ud),  ».   Matchof 
gipa   dondikani,  (dari) ;  adil 
salvanoko  minggopani. 
Periodical  (pe'ri-Scfak-al),     a. 
Soraoi  apsaji:>    ong'taitaigipai 
n.  Songbat. 
N  Perish  (per'ish),    v.      Gimara, 

bon'a ;  soa. 
Perjure  (per'jur),  v.  Toke  mik- 

oheta.  -y,  n. 
Permanence   (per'ma-nens),  n. 

Dingtang  ong'gijani. 
Permanent    (p&r'ma-ngnt),    a. 
Kimkimgipa,      pangnangipa, 
dongkamgnigipa,  baigipa. 
Permission     (per-mish'un),    n. 

Dakckina  oirani  hukum. 
Permit     (per-mif),    v.    Dakna 

kulcum  on'a. 
Perpendicular    (peYpen-dik'u- 
ler),   a.    Srongsronggipa,  cha- 
dengsTonggipa. 
Perpetual    (per-pet'u-al),      a. 
Pangnangipa,       matchotgija- 
gipa,  jringjring  ong'gipa. 
Perplex  (per-pleks'),  »•  Jajaata. 
Persecute   (peYse-kut),  v.    .V- 

rika,  sanala.  -ion,  n. 
Persevere      (plr'se-ver'),       v. 
Dongdikgija  joton  kaa.  -ance, 
n. 
Persist  (per-sisf),    v.   Kimkim 
ong'a,    dongdikgija  dak;, nun, 
daischaa.  -ent,  a.  -ence,  11. 
Person   (pVs'n),      ft.    Maude; 

mikkang  bimang. 
Personage  (pOrVn-aj),  n.  Daka 

mande. 
Personal  (per's'n-al),  a.  Mande- 

ni;  an'tungni. 
Personate  (peYs'n-at),  0.  Uiat- 
gija  dake  daka*  sakgipin  ong-- 
a  gitn  daka. 
Perspiration   (peVspi-ra'ahun), 
n.  Ding"ol,  gramchi. 


115 
v.  Ding'ola, 


Perspire  (pfir'spir'] 

gl  niifliiii 

Persuade     pfir-swad'  ,  v.  Mol*- 
molachi  ba  mesokachi  ikata  ba 
ra'chakata. 
Persuasion   (per-swa'zhfin),   n. 
Cbancbiako   ba  aganako  ra*- 
chakgimin,  bebe  fa'gimin. 
Pert  (perl  I,  a.  Mande  mingija. 
Pertain  (p&r-tan'),  v.  Nan  grim - 

paa. 
Peruse  (pe-ruz'),  v.  Gisik  m 

poraia. 
Pervade  (per-vad   ,  v.  Pilakchi- 

nan  gipa  ba  chipa. 
Perverse  (pSr-vera'),  a.  Namgi- 
ja    dakanggipa,     skiako    ra"- 
chakgijkgipa,  bamgijagipa. 
Pervert  (per-ve*r1    .  v.  Namaoni 
ekata,  ortoko  dingtangata,  ba 
eholetata. 
Pest  (pest),  ft.    Nisiatani  hiati ; 
namnikgija    ong'atani  ;      ja- 
jfengatani. 
Pester    (pes'ter  .  v.    Duk  ona, 
ettala,      jongkaia,    kaonang- 
a(a. 
'  Pestle  (pcs''l),  n.  Eimol,  imol. 
Pet  (pet),  ;*.  Mikmalgimin. 
Petal  (pet'al),  ».  Bibalni  bijak. 
Petition   p  ,  n.  Mol'- 

molani  bi'am  ;  dorkae 
Petrifaction  jhfin  , 

».  Ro'ong  pil'ani. 
Petrify    (pet'ri-fi),  v.    Ro'ong 

pihitn. 
Petroleum     (pe-trf>'le-tim),    //. 

A'ani  to,  fcankajagipa  k< 
Petticoat  (pet  ti-koi  .    ,  x 

kruani  Baia. 
Petty    (pel  i\  I,    a.    Chongipa, 

chonnikgni 
Petulant   pet'u-lant),  a.  Mat- 
nangninggipa,  ka'onangning' 
gipa. 


ENGLMH-GARO    DICTIONARY. 


Pew   pu  .  n.  GKlja  nokni  asong- 

chi 
Pewter   pu  tfir),  n.    I 

bringimin  b£1. 
Phantom    (fin  tan  ,    ».    Ma- 
mungba      gnff'gijako  nikani, 
me*mang,  |  n» 
Pharisee    (far'i-se),   n.  Torisi, 

Jihadini  ma'malsa. 
Pharmacy    far  m  i-ay),  I 
ko    dakani;     Bamko    dakani 
nok. 
Phase    Eaz  .  n.   Bostu  mingsan- 
ko  dingtaog  dingl  ang  nikani. 
Pheasant  (fez'ant),  n.  Bnrung- 
ni      do'o,    doTerap,    do'grik, 
do'de  iarang. 
Phenomenon     (fe-D 

.  .  N  ikn  :  LkanL 

Philanthropist       (fM&n'thro- 
:i    namgniko 
am'gipa  ba  sikgipa. 
Philology     l'i  1  l'<.-j\),  w.  Ku'- 

bikni  ja'pangl  Iani. 

Philosophy      (fi-loVo-fy),     ». 

0  g'ara 
Phlegm   (flem),   n.     Ku'aikoni 

ginggre. 
Photograph      (fo'to-grfif),     n. 
£eng*acbj      tiktak 
do! 
Phrase    (fraz),    ;/. 

tong  ba  i 
Physic   t'i/.'ik),  v.  Jalap  on-a.  n. 
Physician  (fi-riah'an),  n. 

qn'gipa,  daktor. 
Physics   fi/.'iks),  n.   Pilak 

i  iir.i  ^•jmin  oiani 
Piano  (pe-a'no).   n.   Balwa 

gipa  bajona  ma 
Piazza '!"•  i/.  z.i ),    n.   Baranda, 

pi:  dapgimio  r.  i 
Pick  I  .    S  i  d  ■.  I  o- 

Pick  (pik),  n.  A  Irani. 


Pick  axe  (pik'aks'),  n.  Gaiti. 
Picki-t    (pik'et),    n.    Kill:,    ba 
bariko    sn'dnlgipa      ritchok  ; 
bobilna  nitimgipa  sipai 
Pickle   (pik'kM),  n.  Maibfcbite- 

ko  meaengatgimin. 
Picture  (pibVtnr),  ».  Noksa. 
Pie    pi),  a.  Maiba  be'en  l>a  bit  •• 
kit     1 1 i ■  i «_»•  i-lii    brae  dakgimirj 
cha'ani ;    pelsani    bakgitamni 
baksa. 
Piece  (pes),  n.  Tong,  bachong'- 

dok. 
Piece  (pes),   v.  Ritchoa,  nang- 

dimata. 

Pier  (per),  n.  It  ba  ro'ongko 
dakgimin  krong  ba  gnare : 
jaliat  kana  chiona  nkang- 
gimin.  , 

"  Pierce  (pera),  v  Su;i,  pua. 
Piercing  (perslng  ,  a.  Sua  gita 
dakgipa,   napprotgipa,  gisiko 
nanggni,  ka'tongo  nanggni. 
Piety  (pi'e-ty).  ».  Isolna  sa'sae 

uni  iianmikako  dakani 

Pig  (pig),  ».  Wak  bi-aa. 
Pigeon    (pij'fin),     n.     Do'kru, 

paroa,  do'rek     aro    do'pilgim 

iarang. 
Pigeonhole    (pij'fin-hdl'),      ». 

Baksko    kntori    kut  'ii     dake 

dakgimin. 
Pile  (pil),   v.  Dandaka,  onong'- 

a. 

Pile    (pil),    n.     Dandakgimin, 

dal'begipa  mil 
Piles    ( pill  ,    /'.    Ba'aangohiko 

an'chi    jokgipa  ba  ripimgipa 
oa'aa. 
Pilfer     pil'ftr),  v.  Chonobona- 

rangko  cha*ua. 
Pilgrim  (pilgrim),  n.   Ete'gipa, 

Pill  (pil ',  n.  Changpraa  ringna 
•ruli  dake  fa  m'eriouo  aam. 


ENGLISH-GAIiO   DICTIONARY. 


117 


Pillage  fpil'laj),  ».    Ra'sekanij 

cha'uani,  ra'sekgimin.  v. 
Pillar  (pil'lcr),  n.  Krong. 
"Pillow  (pll'lo),  m.  Kodam,  balls. 

?'. 
Pilot    (pi'lf.t),   n.   Jahatko   dil- 

gipa,    rama  mesokgipa.   -age, 

u 
Pimple    (plm'p'l),   n.    Gangma 

niinani,  mintotani. 
Pin  (pin),  n.  Pin ;  herpin  j  silni 

bu'su.  v.  Pin  tcka. 
Pincers    (pin'serz),    n.    Kepani, 

dangkep,  sildangkep. 
Pinch  (pinch),  v.  Sd'eta,  tikota. 
Pine  (pin1!,  »•  Bol  ma'sa ;  slong- 

ket. 
Pine  (pin),  v.   Duk  ong'e  ram'- 

sisia,   gisiko    duk  ong'e  ram"- 

anga. 
Pine  apple  (pin'ap'p'l),  n.  Ana- 

ros,  te'rik  sagil. 
Pin    feather    (pln'feTH-er)^  n. 

Grang  dambe,  grang  namitu- 

bachcnggipa. 
Pinion    (pin'yun),    n.     Do'oni 

grang. 
Pink  (plngk),  n.  Gitchak  gipbok 

bringipa  bibal  ma'sa.   a.   Git- 

chakmrang. 
Pink  eye  (plngk-I),    n.    Mikron 

saani,  miko-itchak  saani. 
Pinnacle  (pm'na-k'l),  n.  Nokni 

ku'chot,  protchong. 
Pint    (pint),    n.    Toani    ma'sa, 

matchu     sok    ong-ode      adha 

selni  pal. 
Pioneer   (pl'o-neV),   n,  Songko 

ochenggipa. 
Pious  (pi 'us),  a.  Isolna  kcngipa, 

toromi. 
Pipe    (pip),   n.   Bolni    ba    silni 

wa'singtok;  bangsi  ;  ka'srani;-. 
Pirate  (pi'rat),  ».   Sagalo  ra*- 

seke  ragipa. 


Piss  (pis),  f.  Sirbua,  a*pal    bisa 

re'ai 
Pistil   (pis'til),   n.  Bibalni  bit- 
din  ra'chakgipa. 
Pistol  (pia'tfil),   n.   Jepo  chipe 

ra'bitna     man'gipa  chongipa 

slai  ma'sa. 
Pit  (pit),  n.  A'amtrrgipaa'koL 
Pitch    (pich),      n.      Ritgimin 

alkatra. 
Pitch  (pich),  9.  Onata  gita  goa. 
Pitcher  (pieh'er),  n.  Tikili  ma'- 
sa, chi  ra'ehakani. 
Pitch  fork  (piefe 'fork'),  ».  Ga- 

riona  mi  ba  samko   ra'gatata- 

ni  silehonggeng. 
Pitiable  (plt'I-a-b'l),    a.    Duk 

man'gipa,  ka'sachaka  man'na 

kragipa. 
Pith  (pith),  n.  Bolni  nonrgipa 

^a'brong. 
Pitiful  (pit  I-ful),  a.  Kasaehak- 

ako  manna  kragipa. 
Pittance    (pit-tens),   n.  On'titi 

onani. 
Pity  (pity),  v.  Ka-sachaka. 
Pivot  (plv'ut),  %,   "Wilwilcliaka- 

ni  ku'chot. 
Place  (plas),  n.  Biap. 
Place  (plas),  9.  Dona. 
Placid   (plas'ld),  a.    Tom'tom- 

gipa,  rinokgipa,  gisik  moning- 

gijagipa. 
Plague   (plag)j   ».    Sabisi,  jeo 

mande  bang'en  sia. 
Plain  (plan),  «.  A-kuw.-. 
Plain   (plan),  a.    Dalgapgipa ; 

apaan  ;  ramram. 
Plaint     (plant),      n.     Kalimani 

kata  |  dokko  janapani  J    nalis 

ka'an  i. 
Plaintiff    (plin'tif),     n.    Nalis 

ka'gipa. 
Plait    (plat),    v.    Wata,    saka, 
tem/skema. 


118 


KXf.LISlI-OAKO    DICTIONARY. 


Plan    (plan),     n.    Chancliiani ; 

mesokani,  aoksa. 
Plane  (plan  ,  »■.  Apaangipa;  win- 
da. 
Plane   pain),  p.    Apsan    daka, 

ivnda,  osi'a. 
Planet    (plin'et),    n.    Aa    aro 

agita  aalkowilwilgiparang. 
Plank  (plank),    n.    Tokta/bol- 

pleng. 
Plant  (plant),  v.  Gea. 
Plant    (plant),    n.    Bol    brsa, 

aamjak,  chagipa- 
Plantain  (plan  tan),  n.  Tcrik. 
Plantation    (plan-ta'ahon),  n. 

Dal'gipa  ban  l>a  bagija. 
Plaster   (plaVtfr  ,    n.   Repiani, 

parirango  pa'ani  siapo-ipa. 
Plaster  (pl&Vter),  v.  Repia,  pa*- 

dapa. 
Plate   (plat),     n.    Tala,    bason, 

dalgapgipa  ail. 
Plateau  (pla-to'),  n.    Chugipa 

a'kawe. 
Platform  ''plat 'form'),  n.  Adita 

chue     rikgimin      chadengani 

biap. 
Platter  (plat'tto),  n.  Dakbegipa 

tala. 
Play  (pla),    v.    Kakgrika;  doka 

dam'a,  ba  Bala. 
Plea  (pl6),  n.  Jechakani  ba  dor- 

kast  'iii  ja'pang. 
Pleader  (plod  Yt),  n.  I'kil,  agan- 

chakgipa. 
Plead    (plfid),    v.    Aganchaka, 

man'na  mol'mola. 
Pleasant   (pleVont),  c    N 

oamnikatgnL 
Please    (pk'z'i,    v*  Namnikata, 

ku-i  ong'atai 
Pleasing-    (plfalng),  a.  Nitoa, 

oamnikatgnii 
Pledge   (plej),  y.  Bond<>k  don- 


Pleiades    pig  Va-dez),  n.   Dosa- 

dipil  asKL 
Plenty   plen'ty),  H,  Chu/ongani, 

bang*ani 
Pleura  (phi'ra),  ;z.  Kaprang. 
Pliable  fpli'a-bl),  a.  Dol-ning- 

gipa,  oonvgipa  ;  banininggipa. 
Pliers    (pli'£rz),    n.    Chongipa 

kepanij  dang'kap. 
Plod  (pl5d),  v.  Neng'e  dakanga 

ba  re'anga. 
Plot     folSt),     11.    A*a   tong'sa; 

namgijaKo  dakna  ku*nianga- 

ni. 
Plot  (plSt),   v.  Namgijana  ku  - 

monga 
Plough  (plon),  v.  Am  wea. 
Plough,  plow  (plan),  ».  Nang- 

gri, 
Pluck  (plak),  v.  Aka. 
Plug  (plug),  v.   Akolko  mitua 

ba    t    ka. 

Plug  (pliig),  n.   Akolko  mitu.v 

ni  ba  tekani. 
Plum    (plum),    n.    Angkfl    ba 

angkil  gita  dakgipa. 
Plumage    (plum'aj),  n.    Do'oni 

kimil. 

Plumb   (plum),  a-   Srongding- 

ding  Bongdogipa<  n. 
Plume  (plum),  n.  Dooni   kimil 

ieko    manderang  fcaxina  jak- 

kala. 
Plump    (plump),    a.      Milgipa, 

poragipa. 
Plunder  (plnn'd^r),  r.   Eaeeke 

raa.  ;;. 

Plunge  (plfinj),    v,   Chi"  aong- 

ohoke  cnokona. 
Plural  (plu'wl),  a.  Ge'aana  bat* 

ako  meaokgipa. 
Plus  (pl&fl  ,  a.    Chandimgni  ba 

chandapgnii 
Ply  (pin,    v.     Kamko    watgija 

ka*aj  dakronga,  jakkala. 


ENGLISII-GARO   DICTIONARY. 


119 


Pneumonia    (mi-mu'ni-a),      n. 

Bhutguti  Baa. 
Pocket    pr.k'et),  n.  Jep. 
Pod  (p  «1  ,  n.  Bitchri  donchaka- 

ni  bik:ip. 
Poem  (p6/em)J  «.  Poearba  poi- 

do    dake    segimin,  git,  poitri 

dake  segimin. 
Poet  (po'et)j  n.  Poitriko  segipa. 
Poetry    (po'et-iy),    «.     Poido, 

poitri. 
Point  (point),   ».  Ku-chot,  su- 

tot. 
Point     (point),    v.    Chin   daka. 

ka'chot  daka,  petchoka;    jaksi 

ote  mesoka. 
4  Poison  (poi'z'n),  r..  Bisi. 
Poke    (pdk),    n.    Bario    napna 

man-jana  gita  matcku  ba  do'- 

bokni  gitoko  kadegipa  go-ol. 
Poke  (p6k)j  v.  Otroka,  suroka. 
Poker  (pdk'Sr),  ».  Waal  otroka- 

ni  ail. 
Pole  (pol),  11.  A'ani  ganduri. 
Police  (po-les'),  Pulis. 
Polish  (pMish),  v.  Nata,  elring"- 

ata. 
Polite    (po-llf),  a.    Ka'sae  dak- 

gipa. 
Politician      (pSI'l-tisli'an),     ». 

Govennentni    kamo    chanchi- 

begipa  ba  gisik  nanggipa. 
Poll  (pol),  n.  Sko  ba  sko  chana- 

ni. 
Pollute  (pol-luf),  v.  Ongv 
Poltroon    (pol-trnn),     a.     Kcn- 

rakgipa,  ka'pong. 
Polygamy  (po-lig'a-my),  n.  Jik 

bang'e  kimgipa. 
Polygon  (pdri-gSn),  n.  Rikam 

brina    agre    ong'gipa,    rikam 

bang'gipa. 
Polysyllable  (pbl'i-Bil'lft-b'l),  n. 

Selebel  bang'gipa  kata. 
Pomegranate      (pQm  gran'at), 

».  Dalim  bite. 


Pomp    pomp  ,    n.   Rasong  cha- 
in'" mesokani. 

Pond  (pond),  n.  Pokri,  ehiboL 
Ponder  (pSn'dfir),  v.  Qiaik  on'e 

chanchia. 
Ponderous      (pbn'dSrfi-s),      a. 

Jrimbea. 
Pony    (pd'ny),   n.    Gure  chon- 

gipa. 
Pool    (pul),    n.    Pokri,    chibol, 

chiklok. 
Poor  (pnr),  a.  Kangal, 
Pop  (pop),  v.   Wa'ani  sintuluk 

ba  maiha  goani  gam'a. 
Pope  (pop),  n.    Roman   Katolik 

mondolini     pamong    dal'bat- 

gipa. 
Poppy    (poppy),    n.    Apingni 

bibal. 
Populace  (pop'u-las),   ».  Man- 

deramramrang. 
Popular     (p~>p'u-ler),    a.  Man- 

deramramni  namnikgni. 
Populate  (pup'u-lat),    v.    Man- 

deko  jelata  ba  donata. 
Population   (pop'u-la-shnn),  ». 

Songni  mande  gimik. 
Populous  (pop n-las),  a.  Mande 

bang'e  gnanggipa. 
Porcelain  (por'se-lon),  n.  Jane- 

ra  L,rita  a'ako  dakgimin. 
Porch     (porch),    ».      Chongipa 

baranda. 
Porcupine  (por 'ku-pin),  n.  Ok- 

upu. 
Pore   (pdr),    r.    Miksonge  po- 

raia. 

Pore  (por),  ».   Ding*o1  ong'kat- 

ani  a'kol. 
Pork  (pork),  n.  A\  ;ik  be'i  q. 
'  Porpoise  n.  Sura. 

Porridge  (p6i  rij),  n,  Chiorit- 

gimin  guide. 

Port    (p<~>rt),    w.    .kih;it     karam, 
bondor  j  draka  bitohi  ma\-a. 


120 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


Portable  (pfefMrt),  a.  Baru- 
rana  man'gipa. 

Portal    (pArtal),    «.    Chongipa 

cholguga  ba  d<>'ga. 
Portend  (por-tend'),  V,  Ong-gni- 

nii'-oksna  ba  ui>nata. 

Porter    (porter),    n.  Cholguga 
ko  dongtimgipa. 

Porthole   (port  hdl'),   n.  Jahat- 

ni  oksambengo  donggipa   ker- 

ki. 
Portion    (pdr'shun),    n.    Bak, 

ong"gimin  bak. 
Portrait  (por'trat),  w.  mandeni 

noksa. 
Portfay   fpor-tra'),  v.    "N"oksa 

dake  ba  katachi   tiktak  dake 

iiv'soka. 
Position  (po-zish'un),  n.  Dong- 

ani  biap. 
Possess  (poz-zeV  ba  posses'),    v. 

Nokgipa  ong'a. 
Possessive  (pSz-zfef'-  bapos-ses'- 

iv),  a.   Nokgipa   ongako  me- 

aokgipa. 
Possible   (pos'si-b'l),  a.  Ong'na 

amgni. 
Post  (post),  n.    Krong  ;    kamni 

biap  ;  dak. 
Postage     (post'aj),    n.     Dakni 

masoL 
Postal  (pds'tal),   a.    Dukni    bi- 
ding. 
Post   haste    (post'  hast'),    adv. 

GongTakbee. 
Posterity   [pos-tfer'l-tf),  «.  De- 

rutcliu,  BUTtftchu,  de  su'u. 
Postman    (pust'man),    n.  Dak- 
wala  ba  pion. 

Postmaster   (post'mas't<Y),    n. 

Daknokni    nokgipa,   dak    ba- 

bu. 
Postmeridian      (poitfine-Ticl  i- 

au)f  a*  Saljatrlii   paksa,  atam- 
cliibara. 


Postmortem  ipfist-mur'tera),  a. 

Siani  ja'mano. 
Post  office  'post  r.r'iis),  n.   Dak 

nok. 
Postpone    (pf»t-p6n'),   r.   Don- 
tonga. 
Postscript  (post'skript),  n.  Se- 

dapgimin. 
Posture  (pbVtur),  «.  Mandnra 

dongani  rokom. 
Pot     (p5t)j    «.     Kachakani    ba 

songchakani. 
Potash  (pSt'ash),   ».  "Rolni  kat- 

chi  ma'sa. 
Potato    (po-ta'to),  H.  Alu. 
Potent  (pd'tmt),  a.  Buakgipa, 

bil  man'gipa. 
Potter     (pr.t'ter),      it.    Me'dik 

aam'dik  dakgipa,  hira. 
Pouch    (pouch),    n.    Chongipa 

d«>kra  ba  mona  ;  pet  op,  pechu. 
Poultice     (pol'tis),     n.      Pario 

nonvgipa  kadapani. 
Poultry  (pol'try),  n.  Noko  jilla 

do'orang. 
Pounce  (pouns),  r.  Chapaka. 
Pound  (pound),   n.    Adha  serni 

pal    jrimgipa      toani    ma'sa ; 

silling    kolgriko    pound    sa ; 

jilarangko   chipcbangani    nol, 

koar. 
Pound  (pound),    v,    Doka,  dok- 

chaa,  dokpncka. 
Pour  (pSr),  v.  Kua,  paka. 
Pout  (pout),    r.    Ku'chilko  pe'e 

ka'onangako  meaoka. 
Poverty  (p<V<'r-ty),  n.  Kangal 

ong'ani,  gim  gnani 
Powder   (pou'dOr),  n.    Gimdii ; 

banal,  baruk. 
Power  (pou Vt),  n.  Bfl. 
Practical  (prik  ti-lw/1),  a.  Jak- 

kalani  biding. 
Practice  (prak'tii),  v.  Dakrong- 

a,  rants  ka'a. 


ENGLISH-GARO    DTCTIOXAR  V. 


121 


Prairie  (pr&'ri),  n.    Apalbegipa 

bakra,  agalgrim. 
Praise  (praz),  v.  Mitela. 
Prance  (pr&ns),  v.   Uaora  de'e 

bilehokchoka. 
Prank  (prank),  >?.  Kal'ake  dak- 

ani. 
Prate  (prat),  v.  Bokboka,  bol-- 

bola. 
Prattle    (praTt'l),      v.      Bisa 

chongipani  dipet  dipet  ina. 
Prawn  (pr6n),   n.   Na'tik  ma- 

Pray  (prii),  v.  Era,  molmola. 
Preach  (precb),    v.    Aganpraka, 

prochar  ka'a. 
Precarious    (pre-ka'ri-rs),      a. 

Tik  ong'gija,  gimanaba  dong- 

gipa,    jeko    tik  ong'jasusu  ba 

gimasusu  nika. 
Precaution  .   (pre-kd'shfin),   «. 

On'sik  raksoani. 
Precede   (pre-sed'),   v.     Skango 

ba  mikkango  rea,  resoa. 
Precedence      (pre-sedVns),    n. 

Batani,  skang  ongani. 
Precedent  (pre-sed  *nt),  n.  Dak- 

girain  maiba  ja'rikgni   ba  ra'- 

gaigni. 
Precept   (pre'sept\    n.    (Je'eta, 

niam. 
Preceptor        (pre-sep'ter),     n. 

Skulni  skigipa. 
Precious     (prtsh'us),    a.     Gam- 

chata. 
Precipice    (preVi-pis),    n.     A- 

kuaii'!'. 
Precipitate     (pre-gipl-tat),   v. 

A'kuangchi  galonata;     ong- 

ku.iaon  rang'san  daka. 
Precise  (pre-sla'), «.  Tiktak.  -ion, 

n. 

Preclude  (pre-klQd'\  v.    Cham- 
pengsoa. 


Precocious  (pre-kS'ihtti),  a 

gija  brigipa    ba  mingipa  ; 
.  brigipa  g 

Preconceive   (pi  ).    r. 

Skang  i  isoa. 

Predecessor  1 1 1 

pa  ba  ka*- 

Predestinate  I  p 

Skangon  til:  !  ..•  - 
Predicate    pred  i-kat),  n.  Sen- 

tensni  ja'panggipa  verb. 
Predict  (pre-diktj,  v.  Agansoa. 

-ion,  n. 
Predominate    (pre-dom'i-nat), 

v,  Bilal  ■  ng'a. 

Preeminent    (pre-em'i-n«it),  a. 

Pilakna  bate  bat 
Preen    (pren),   v.   Do'oni  grang 

tarn. 
Preface  (pref'as),  n.  "PoTa-'soani. 
Prefer   (pre-feY),    v.   Namnik- 

bata.  -ence,  «. 
Prefix    (piv-!lks'),    v.   Skangchi 

on'dapa. 
Prefix   (pre-'fiks),   n.  Skai 

on'dapani  oikor  ba  silebel. 
Pregnant   (preg'nant),  a.  Oko 

gnang  ;  gapa. 
Prejudge  (pre-joj'),  v{  Katako 

knasrangknjaon  bichal  ka'a. 
Prejudice  (prej'u-dis),  n.  Chan- 

chisrangkujaon     oamniki 

jani. 
Prejudicial    (pre'jn-dfch'ol),  0. 

Chan  peng  t  >  p  i. 
Prelimkary    (pre-lim'i-na-ry), 

a.  Kamko  dakna  tarisoani,  ba 
oni. 
Prelude  (prtlud  ba  prel'fid),  n. 

A*l  mi. 

Premature      (pifc'ma-tur'),    a. 

Sal  Bokgija  bra  ba  mini. 
Premeditate   pr  -mr.l  i  tat),  ». 
ing  m  ohanohiaoa.  -ion,  *. 


122 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


Premier  ,  pre'mi-''-'r',  tt.    Montri 

dal*batgip*. 
Premises   (prSml-s^z),  n.  Ja*- 

pangrang;    maadeni    a*a    ba 

nokrang. 
Premium  (pr§'mi-fim),  «.  Bata 

ra'ani. 
Preoccupy     'pr-"k'ku-pl),     v. 

8kangon  dongsoa. 
Prepare    (pre-plr),    v.    Taria, 

t  irisoa.  -ation,  «. 
Preposterous     I  p  e-poVfc6r-6s), 

w.  Ouir-na  amgijagipa,  jjoka. 
Prerequisite      (pre-rek'wi-rit), 

a.  Nangsogipa. 
Presbyter  (prez  'bi-tor  ba  pres'-), 

n.  M  mdolini  me'ap  1. 
Prescribe  (pre-skrib ),  v.  Geeta, 

dakgni  ba  ka'gniko  mesoksoa. 
Prescription    ipre-skrlp'shun), 

tt.  Samko  fcariani  num. 
Present    (prez'ent),   n.    Ka'sai 

on'ani  bokgis. 
Present  ^pre-zent'),  v.    Donsoa, 

oua. 
Present  (pivzVntf,  a.  Ong"eng- 

gipi,  ba  dongenggipa. 
Preserve  (pre-afirr'),   y.   Rakia, 

jokata. 
Preside  (pre-zid').  v.  Pamongni 

kam  ka'a,  dakdila- 

President  I'prczi-Jtfiit),  tt.  Pa- 

mong. 
Press  (pres),  tt.    Sinjelani    kol ; 

chapa  kaani  kol. 
Press  (pres),   v.    Sinjeta.    -ure, 

tt. 
Prestige   (preVtaj),   n.   Cholon 

ba  kam  chu'.sokani  bil. 
Presume  (pi'-zum,   v.    Chan- 

•  •InVhip  i  ;  agT6  kasoku. 

Presumption  (pre-a&mp'abfiii), 
n.  Oog'8ti8ii  nikani.  -tuous, 
a.  Aor>  ka'sokgipa,  gaofade'i 
fcataftg  cboimike  dakgipa. 


Ama, 


Pretend    (prt-tSad  |,    i>.    Dak- 

maia  ;  dakmika. 

Pretense   (pre-tens'),    n.  Dak- 

maiani,  pasikani. 
Pretext     pre-tSkat'     ba    pre - 

trk-t  ,  n.    T  1  nape  mesokani, 

pa'fiikani. 
Pretty    prit'fy,  a.  Nitoa. 
Prevail    (pre-val')i    v. 

chea;  ch<>lia. 
Prevalent       (prev'a-knt),       a. 

Choligipa. 
Prevalence     (prev'a-fcns),    «. 

Choliani. 
Prevent  (pre-vent"),    v.    Cham- 

penga,  champengsoa.  -ion,  n. 
Previous  (prOvi-us),  a.    Skang 

ong  gipa. 
Prey  (pra),  n.  Sikar,  jeko  gogen 

ba       cbikgen ;        chikgimin ; 

ra'sekgimin. 
Price  (prig),  n.  Dam. 
Prick  (prik),  v.  Su/dika,  bua. 
Pride  (prld),  n.  Gaora  deani. 
Priest  (prtst),  n.  Kamal. 
Priesthood      (prfftf    hud),    n. 

Kamal  ong'ani. 
Primary  (pri'ma-ry),  a.  Skang- 

gipi,  ongchenggipa. 
Prime  (prim),  >/.  Bimiting  ong*- 

ani.     a.     Skanggipa,    nambe- 

gipa. 

Primer    (pum'er),    tt.     Skang 

skiani  ki  lap. 

Primeval       (pri-mC'v*!),     a. 

Skanggipa  salni  biding. 
Primitive        (prim'i-tiv),        a. 

Skang      d.m^chenggipa      ba 

ong'obe&ggipa. 
Prince  (prina),  n.  Rajani  do. 
Princess   (prln'srs),   n.   Rajani 

drni'  ehik. 

Principal  (prin'ri-parl),  n.  Chu- 
batgipa,  skotmggipa,  moug- 
aonggipa. 


ENGLISH-GARO    DICTIONART. 


123 


Principle   (prin'si-p'l),  «•    Ja- 

pang,    abachengani,     dakani 

niam. 
Prior  (pri'cr),   a.    Skang   ong'-  | 

gipa. 
Prism    (priz'm).    n    Samgitam- 

chin  rikam  apsangipa  janera. 
Prison  (priz"a),  n.  Patok  nok. 
Prisoner   (priz^n-Or),    n.  Koidi, 

rimgimin  mande. 
Privat3  (pri'vat),    a.    Saksanni, 

mitingipa- 
Privacy    (pri'va-sy),    n.    Mitin, 

srikerik;  nikgijani. 
Privation       (pri-va  shun),      n. 

Donggijani,  kangal  ongani. 
Privilege  ipriv'Hej),  n.  Dakna 

on'ani  ba  on'gimin  chol. 
Privily  (priv'I-ly),   adv.  Parak- 

Prize  (prlz),  n.  Susaani  boksis. 
Prize     (priz),   v.    Gamchatnika, 

dam  chat  a. 
Probably     (pr~>b  'a-bly),    adv. 

Ong'naba     donga,     ong'susu, 

kon. 
Probation       (pro-ba'shun),     n. 

Cholon  ba  dakako  niani. 
Problem  (prob'lem),  n.  Tik  ka1- 

gni,    chanchie   ba    hisab   ka-e 

aganohakgni. 
Proboscis  (pro-bos'sis),  n.    Sun- 

dul  ba  nygipa  gingting. 
Proceed  (pro-sed '),  V.  Dakanga; 

ong'kata. 
Proceeding      (prosed 'lug),   n. 

Dakangani,  reangani. 
Process  (pros'es),  n.  Dakani  be- 

wal.« 
Procession      (pro-sesh'fn),     n. 

Tarie  wangenggipa  jinma. 
Proclaim  (pro-klam\t\    Agaa- 

prakata,  pilaki  an  data. 
Procrastinate  (pro  kraa - 

v.  Doiikr'.kc  ruutata. 


Procreate  (pro'kre-at),  p.  Ong  - 

katata,  atchiata. 
Procure   (pro-kur/)J  p.  Mane, 

joton  ka'e  mail's. 
Prodigal   (pr54'i-g«l),  a-  Agre 

koroch  ka'gi]  a,  rangipa. 
Produce  (pro-dus'),  v.  Ongkat- 

ata,  atchiata,  dakata. 
Produce   (prod'us),  n.  Ong-kat- 
atgimin,  nnnggimin  biterang. 
Product  (prod'ukt),  ft.  Ong  kat- 
atgimin     bite ;    chantaitaiani 
pol,  ba  gimik. 
Profane  (pro-fan),  a.  Rongtal- 
gija,   marang    gnang,    torom 
ong'gija. 
Profane  (pro-fan),    p.    Marang 
nangata,  rongtalgija  ong'ata. 
Profess  (pro-fes'),  v.   Bebe   ra- 

ako  parakata,  bakuracbaka. 
Profession     (pio-fesh'un),     «. 

Gisikni  kamko  kaTongani. 
Professor    (pro-fes'er),    n.  Skul 
daluo   skigipa;   bebe   raako 
kirrachakgija. 
Proffer    (prBf'flr),   P.  On  a   ba 

on-na  ku'iachaka- 
Proficient       (pro-f&h'«nt),    a. 

Changgipa,  Bapgipa. 
Profit  (profit),  //•   Mandapani, 

lab. 
Profligate      (prSfK-gat),     a. 
Namgijako    dakgipa,    parako 
pamgijako  dakgi]  a. 
Profound      (pro-foui  d*),       °- 
Ningtuako  uigipaj  ning-tu- 

gipa- 
Profuse  (pro-fas'),  a-    Bang-en, 

agrea  i  re  jal  Bramgipa. 
Progenitor     pto-jSn'H&r),    n. 

Pagitcham. 
Progeny     pr  j  e-nj  .    n.      Do 

Mill. 

Progress   [\  t  g  rfc),    «•    Mik- 
kangchj  I  -ion,  >/• 


121 


Progress  Mik- 

jchi  baria. 
Prohibit  (pro-bib  it),  o.  Benga, 

Project    fproj'ekt),    n,    Dakna 
■  gBongani    ba    chanohiani 

chol. 
Project  (pro-jekl  I,  .    Goa,  gala; 

batanga,  chul  in 
Prolific    (pro-lifik),    a.       Bite 

nangbegipa,  bi'sa  ba'begipa. 
Prolong    (pro-fong7),    v.  Bakro- 

at.i,  ruutata. 
Promenade      (prom'e-nad'     ba 

-nfuP,    //.  Hawa   ehae    roani 

biap. 
Prominent    (prSml-nent),     a. 

Chngipa,  nikaenggipa. 
Promise    (pr5m  is  ,   p.  Dakgen 

ba  on'gen  ine  kirracbaka. 
Promising       (prSm'ia-ing),    a. 

Ka'dongani  gnang. 
Promissory  note  (prom'ig-ao-iy 

not'),  n.  Kirrachake  seani,  kot 

ba  tomnsuk. 
Promontory  (prbm'tn-to-ry),  n. 

Chogipa  akucl    t . 
Promote  (pro-motf),  v.  Darata, 

n;  in.it  i,  bariata< 
Promotion     (pro-mC'shtin),    n. 

Kam  doani  ba  chuani. 
Prompt  (prdmpt),  a.  Tik  somoio 

flakrongg 
Promulgate   (pro-mfil'gfit),    v. 

i 
Prone   (pron)j   a.  Tujole  dong- 

:  (!.  knii  b  . 
Prong    (pr5ngj,    n.    Silchong- 

_:  ni  jvkgL 

Pronoun  (pro  Win),  n.  Nounni 

pal  ra 
Pronounce       (pro-nouns'),      r. 

M i  ."•  i.  •  an 

roof  (prnf),  n.    Saki   ba  bebe- 
Vo  mesokani. 


rNOLlSII-GAEO    DICTIONARY. 

Proof    (prnf),  a.    Mangrakgp- 


Propagate      (pr5p'a-git  ,      v. 
o  g*ata,  bang'ata,  jelata. 

Propel     (opel ),  v.  Mikkangchi 

re'ata 
Proper 'pr«v)])'tT',  a.  Kraa,  tik.' 
Property  (prSp'&r-ty),  n.  Gam  ; 

Prophecy   (prSre-ey),  n.    Kat- 

cbinike  agangimin. 
Prophesy  Jrfife-ai),  v.  Katchi- 

nike  agana- 

Prophet    (prof'et),   n.  Katchi- 

nikgipa. 
Propitiate     (pro-plsh'i  fit),    v. 

Namnikata,  giaikko  rongdim- 

ata. 
Proportion  (pro-por'shun),    n. 

Apsan  nangrimifipa  bakrang. 
Proposal  (pro-poz'ol),  n.  Naatani 

ba  janapani  kata. 
Propose  (pro-poz')j  V-  Chanehi- 

atna   janapa   ba  naata.  -ition,. 

n. 
l'roprietor     (pro-pri'e-t£r),     n. 

A*a  Dokgipa. 
Propriety      (pro-pri'e-tj),       « 

K  raani,  tik  ongani. 
Prose  (pro/.),  n.   Poido  onggija 

katachi  segimin. 
Prosecute   (prBa'e-kut),  v.  Ja  - 

rika ;  oalu  ka-a.  -or,  -ion,  n. 
Proselyte  (proa'e-litl,  n.  Torom- 

tangko    wate    gipin   to.omko 

ra'gipa. 
Prospect  (pr  -  pSI  I  ,    «.     Ka  ; 

dongani      ja*pang    ba    asel 
ktani. 
Prosper  (prSs'pIr),  v.  Sila,  chu- 

b  >ka.  -ous,  a.  -ity,  «. 
Prostitute    prBa'ti-tut),  *.  No 

ti  dari. 
Prostrate  (proVtrat),   v.   Aao 

tujola.  a.  -ion,  ;/• 


£NGLISII-GAUO   DICTIONARY. 


125 


Protect     (pro-tekf),     v.      A'sel 

nangaoniko  rakia.  -or,  ion,  >••. 

Protest  (pro-test'),   v.    KatacbJ 

wsrachaka. 

Protestant    (prfil  fs-tant),      n. 

-Komni  mondoliko  j<  ohakgipa. 

Protract  (pro-traktf),  v.    Euut- 

;it;i. 

Protrude  (pro-trud'),  v.    Mik- 

kangchi  sikchepa. 
Proud  (proud),  a.  Gaorade'gipa, 

a  tang-ko  dal'sikgipa. 
Prove  (pr.:v),  v.    Tik  ka*a;  saki 

orra. 
Provender      (prbVen-der),     n. 

Jilarangni  clnrani,   rangirnin 

jeng  ba  me-gap. 
Proverb    (proverb),   n.    Skiani 

kata,  aganme'apaaui  kata. 
Provide  (pro-Aid),    v.    Ponsoa; 

alduaniko  orra,  tarisoc  dorn. 
Provided  that  (pro-vid'ed-that), 

■con].  Ode,  ba  uan  ong-ode. 
Providence      (prBv'i-dens),    n. 

Tarisoani,      doosoanij    Isolni 

mandeko  alduani  ba  sandiani. 
Province  (prov  ins),  n.  A'songni 

dal'gipa  bale. 
Provision  (pro-vizh'fin),  n.  Chi- 

mongsogimin  cha'aui ;   dakso- 

ani,  donsoa. 
Provoke    (pro-vok'),    v.    Ka*o- 

nangata. 
Provocation     (prVo-ka'ahun), 

n.  Ka'Onangatani. 
Prowl    (proul),    r.      Cha-aniko 

aine  re'roroa,  malua. 
Proximity     (pr'.ks-mi  I-fy),    n. 

Sepang  dongaai. 
Proxy   (prukh'v:,  n.  Sakgipinni 

pal  kam  kagipa. 
Prudence    (prn.dtfns),    n.  Uiani 

ba  niksoani.  -ent,  a. 
Prune  (prmi),  v.   Jiol  ohekaiko 

dcirkrea. 


Prune    (prnn),    ;/.     Ban'gimin 

plumb  bite. 
Pry  (pri),  V.  PU1ED,  PRYING.  Nik- 

na  oanggijako    sriksrik  niua; 
pgolchi  jila. 
Psalm  (siini :,  n.  Daudni  git. 
Pshaw  (sh6),  t'ntj.    ll.u  l»a  chi- 

ine  cnonnikani   ba  mitohiako 

rrv  s  ikani. 
Public    p  bliV  ,   n.   Maud.'  gi- 

nn'kni  ba  Borkari. 
Publication      (p  ibTi-ka'shfin), 

n.  Kitapko  chapa  ka'ani. 
Publish    (pob'Hsh  ,  v.     Parak- 

ata,  gipata  ;  ki'tap  <,h;ipa  ka'a. 
Pucker  (pfik'ir  ,  v.  Skemata. 
Pudding   (pudding),    «.    Mat- 

chusok,  moida,  do'chi  aro  chini 

brine  dakgimin  cha'arii. 
Puddle    (pad'd'l),    n.  Kimong- 

gipa  chiklok. 
Puerile  (pu'lr-il),  a.  Brsa  gita 

dakgipa. 
Puff  (pof),  v.    Spoa;  gaora  de'e 

gangbioga. 
Pug  (pug,,  n.    Chongipa   aehak 

ma's  i. 
Pugilist  fpQ'jil-ist',  n.  Jaktora- 

achi  dokgrikgipa. 
Pugnacious    (pag-na'ahte),    a. 

I  >akgriksa  nkgipa. 
Pull  (pul),  '•■  Bala. 
Pullet   pulb't  ,  n.  Do-obi- 
Pulley  (pnl'ly  ,  "•   Kobikol,  bu- 

dii  salruraani  u ibi. 
Pulp  (ptilp)j  n.  Biteni  nonvgipi 

bak. 
Pulpit  (puVpit),  n.    Gilja   noko 

skii  b  ikmi  biap. 
Pulse  (puis),  n.    Jakjadil  cha- 

Buani,  in"t  »r. 
Pulverize    (p5l  v.'r-i/  .  o. 

kninga,  bnekata. 
Pump  (pi  mp  .  >/.  Chiho  Balopa- 
i,i  ba  .-aid  ani  kol. 


126 


EXGLISU-GAKO    DICTIONARY. 


Pump  (pump),  v.    Kolehi   cliiko 

nlopdoa. 
Pumpkin  (pawp'kio),  ».  Jogo- 

not,     jogonot  masWj    akkaru, 

gominJa. 
Pun     (pdn)j     >'•    Etalani    kata, 

aganehol  tmii. 
Punch  (j i  nch),  v.    Suprua,  su"- 

tinga. 
Punctual  (pngk'tu-al),  a.  Tik 

fcomui  gita  dakronggipa. 
Punctuate      (pi  n-k  tu-at),    v. 

Chinchi  katako  dingtang  daka. 
Puncture   (pungk'turj,  n.  Su- 

prugimin  a'kol.  v. 
Punish  (punish), v.  Sasti  on'a. 
Pup   (pup),  ••  Achak  dua. 
Pup,  puppy    (pup),    n.    Achak 

bis  i. 
Pupil  (pupil),  n.    Chfitro,  chain, 

skulo    poraigipa;   mikron    bi- 

rong. 
Puppet  (pup'pet),    ft.   Maichiba 

ii'engatna  amgipa  mande  gita 

dakgimin. 
Purchase  (peVchas),  v.  Brea. 
Pure  (pur),  a.   Grika,  rongtala, 

briniii.a. 
Purge    (pt'rj),    v.    Bongtalata; 

julap  rea  ba  ok  rebea. 
Purify  (pu'ri-fi),  v.  Kongtalata. 
Puritan    (pu'ti-tan),   n.    Kris- 

tianni  toromna  simsakgipa.  a. 
Purity   (pu'ri-ty),  n.    Kongtala- 

ni. 
Purple     (pc-r'p'l),    a.    Gitchak- 

mrang. 

Purpose  (pOr'pr.s),   ».    Mang- 

songani.  V.  Mangsonga. 
Purr    (per),    v.    Monggo    gita 

gitok  gama- 
Purse  (pcrs),  n.  Tangka  donani, 

ni'ina. 
Purser    (p<*rsY'r),      n.    Jahatni 
tangka  dontimgipa. 


Pursue     (pers-j),    v.      Jariks, 

rika  ;  dakanga. 
Pursuit  ip«  r-s.it'),   n.  Jarikani, 

rikani  ;  dakangani. 
Purvey  [fi "t-v:1  '.,  v.    Chaaniko 

anre  on'a. 
PUS   (pus),  n.  Minsu. 
Push  (push),  v.  Jitpakj,    sinata, 

sikdidia. 
Puss,  pussy  (pus),  n.  Monggo. 
Put  (put),  v.  Dona- 
Put  off  (put'of),  r.  Kamko  don- 
tonga,    gipin    sumoina    man- 

chia. 
Put    out    (put'out'\  r.  Kimita, 

galata* 
Putrefy      (pu'tare-fi),       -hep, 

-fving,  v.  Soa,  jronga. 
Putrid  (f>U  trld  >_,  a.  Sogimin. 
Putty   (pot  ty),    n.    Doga     ba 

kerkio    ainako    rakatani    bok- 

gipa  stap^ipa. 
Puzzle    (]>uz  //l),    n.  Jajaatani, 

bildikbil'dak  dakatani.  v. 
Pygmy  (pig'my),  ».  Chakandik- 

gipa,  gantiagipa. 
Pyramid  ipira-m'd),  «.  Ro'ong- 

ko  dal'bee  chubee  rikdogimin. 
Pyre    [put),    «•      Mande   soani 

^;mchi. 
Python  (pi'th5n),  ».  Chipunok- 

ma. 

Q 

Quack  (kwak),  n.  Dogepni 
mikoa  ;  ohanggijagipa  oja. 

Quadrangle  (kwCd  nmg-g'l),  n. 
Kikam        sambri        krtikbri 

gnanggipa- 

Quadruped    (kwSd  m-p?d),    n. 

Ja'samhrigipa  mat  rang. 

Quadruple     ^kw-d'ru-p'l),     a. 

Dona  liri. 
Quaff  (kwaD,    v.    Kusik   gape 

ringa,  bange  ringa. 


ENGLISn-GARO     DICTIOXAItT. 


12" 


Quail  (kwal),  v.  Duk  ba  sakna- 

ako     nike    wamisila,     misi'a, 

an-skita. 
Quail  (kwal),  n.  Dobekrof . 
Quake  (kwak),  r.  Moa,  tiltila. 
Quaker  (kwik 'Or),    n.    KrisUan 

ma'ma'sa. 
Qualification       (kwbTi-fi-ka'- 

shiin),  n.  Kraani,  gun  gnang- 

ani. 
Qualify    (kwoll-fi),  v.   Kamna 

kraata,  tariata. 
Quality   (kwol'i-ty),    11.    Nam  a 

ba  namgija  ongani,  gun. 
Quantity  (kwon'ti-ty),   n.  Jeko 

bang'atna,  komiatua   ba  tona 

ama. 
Quarantine    (kwoYan-ten),  n. 

Sagipa      songoni      katbagipa 

mandeko   gipin   songo  napna 

berjg'nni. 
Quarrel    (kwor'rel),    v.      Ka-- 

onange  jegrika,  ba  saigrika.  n. 
Quarrelsome  (kw5r'rel-Bcm),  c. 

Saigrikninugipa. 
Quarry  (kwr.r'ry),  n.  Nok  rika- 

ni  roongko  bikotram. 
Quart  (kwort),  n,  Toani    ma'sa, 

sel  sani  pal. 
Quarter    (kwur'tOr),     »•    Bak 

brini  bak  sa. 
Quarter  deck     (kwdr't&r-deYX 

n.  Jahatni  kosakgipa  gadang. 
Quarterly  (kwor't&r  ly),  a.  Ja 

gitam  gitam  ong"gipa. 
Quartet,  quartette  (kwor-tef), 

Sulni    bak    bri,    ba    ring'gipa 

sakbri. 
Quarto    (kwor'to),    n.    Krtapni 

dal'a  masa,  leka  kinggimikko 

tern  bri  dakgimin. 
Quartz    (k  worts),    a.     Ro-ong 

ma'sa. 
Quay    (ke),    11.      Ring    l<aram, 

srhat. 


Queen  (kwen),  n.    Rajani    jik, 

rani  mcchik  j    bija  ba  a'kinni 

bimadot. 
Queer  (kwer),    a.   Xikronggija 

ba  ong'fo&ggijagipa. 
Quell  (kwel),  P.     Bamata,  tom'- 

tomata. 
Quench    (kwencli),   v.   Kiraita; 

ringna  skako  namata,    ka'sin- 

ata. 
Querist    (kwO'rist),    v.    Sing-- 

rakgipa,  sandirakgipa. 
Query    kwe  ry  .  n.  ^ing'ani. 
Quest  (kwestj,   n.   Amani,  san- 

diani. 
Question  (kwrs'chun),  n.  Sing'- 

ani. 
Queue  (kfi),  «.  Kni  koehura. 

Quibble  (kwibVl),   P.    Sing'ako 

ajamhakgija  agancholeta. 
Quick   (kwik),    a.  Bakbakgipa ; 

janggi     gnang ;     gfsik     rak- 

gipa. 
Quicklime  (kwlk'lim'), n.  Ding- 

gniijipa  ba  oha'gnigipa  chun. 
Quicksand  i  kwik 'sand  ),  n.  A-- 

bel  gipugipa. 
Quicksilver    (kwik's&Ver),     n. 

Para,    parot,    mikkang   niani 

janerao  nonggipa. 
Quiet  (kwi'et),  a.  Tom'tomgipa. 
Quill  (kwll),  n.  Dograng. 
Quilt  (kwllt),  n.  Lep. 
Quince  (kwina),  «•  Bite  ma'6a. 
Quinine  (kwi  nm   ba  kwl-nin  ), 

n.  Ka'gipa  sam  ma'sa. 
Quinsy    ikwin/v1,    n.    Gitoko 

pari  dakani  ma'sa. 
Quire  (kwir),  ■.  Lekani  dista. 
Quit    kwit  ,    P.    Dondika,    wat- 

gala. 
Quite    (kwTt),       adv.       Sr 

-srang. 
Quiver   (kwIvYr),  r.    Moa,  til*- 

tila. 


12S 


ENCLISU-GARO    DICTIONARY. 


Quorum    kw6'r8m),  ».  Kamko  Rail   rSl),   ».   Bilni   pitgimin  ; 

ikatni  nanga   urit  i  cha'-  red  gari  re'na  angipa  ail. 

Railroad      ral  rdd  },   n.  Beilni 

Quotation     (kwo-tVshfin),     «.  rama. 

Gripinni  katako   segimin,   uko  Raiment  (ra'mmt),    n.  Ganani 

m  sokani  chin,  ba'rarang. 

Quote   lvwot),  v.  Gipinni  katako  '  Rain  (ran),  n.  Mikka. 

agana.  |  Rain    ran  ,  v.  Mikka  waa. 
Quoth    (kw6th   or    kwfith),    v. 

A'j'U!l;ili:i. 

Quotient   kwd'abwil  ,   ».  Suale 
man'gimin  bale. 


R 

Rabbi  (raVbi  ba  rXb'bi),  n.  Ro- 

bi,  Jinndirangni  skigipa. 
Rabbit  (rab'bit),  n.  Sanau. 
Rabble  (rab'b'l),  n.    Jikjakgipa 

jinrna. 
Rabid  (rab'id  ,  a.   Pa^ila;    ka-- 

onangbegipa. 
Race  (ras),   »•   Ma'chongj  kat-  i  Ramble  (r&mVl),  v.  Rororoa. 

ni ;  boi,  dongge.  ;  Rampart  (ram'part),  n.  Killani 

Rack  (rak),    ■».  Datkrangani  ba         goare. 

badalenakani.  Ramrod  (rSm'rBd),  ?>.  Slai  sir- 

Rack    (rik),    v.     Kranga,  dat-  !        rokani  Bll,  slai  goe. 

kranga.  Ran  (r5n),  p.  Daariaha,  kataha. 


Rainbow    (i&n'bd'  ,  n.   Sands- 
re. 
Rainy   rany),  n.  Mikka  gnang, 

badria  gnai  -r 
Raise  (rfiz),  v.  Chuata  ;  obakat- 

ata  :  bariata  ;  ong*katata. 
Raisin  fraVn),  v.   Draka  bite 

ran'gimjn,  kismia. 
Rake    (rat),    n.    Ram    sarokani 

eilchonggeng. 
Rake  (rak),  v.   SHchonggengchi 

Baroka. 
Rally     (rally),    v.      Chimonge 

tariata. 
Ram  (ram),  n.  Mea  bipa. 


Racket  (r  k'et),   n.    Golmal    ba 

jikjakani. 
Radiant  (ra'di-ant),  a.  Ching"- 

Tene*- 


gipa,  tong'sugipa. 
Radiate    (ra'di- 

Boata,  pipraata,  gipal  i 
Radical  (rSd'i-kal  ,  a.  Ja*] 

biding. 

Radish    rad'ish),  *.    Mala  ma*  - 

Ba. 
Radius  (rS'di-ua),  ».    Dulnijat- 

ohioni  rikamona  toani. 
Raft  (rift),  a.   Wa'a   ba  bolko 

iMiio  chap. 
Rafter    r.ift'-r  ,  7?.    Bolko    dot- 
gimik  dake  ragimin  rail. 


Runko  nibo. 
Ranch  (ranch),   n.    Jillsrangni 

cba'amani  dal'begipa  aba. 
Rancid  (rSn'sid),  a.   To   ba  mi- 

u'm  aoangenggipa. 
Random  (rXn'd&m),   a.   Mang- 

s  >nga  uri  ba  bingbang. 
Range  (ranj),  v.  Niroroa. 
Ranger    (ranj'^r),     «.    Niroro- 

gipa,  barungko  rritimgipa. 
Rank   rangk),  n.  Biting  j  man- 
do  ra'gnini. 
Rank  (rangk),   a.  Agra  silgip- 

a. 
Ransack  (ran'aXk),  v.    Amrik- 

kita. 


INGLISII-GARO  DICTIONARY. 


129 


Ransom  (ran'sTm),    n.  Piokanij 

orrchakam". 
Rant  (rant),  v.   Gam*  bee  gaora 

dee  agana. 
Rap  (rip),    r.   Poktiktika,   kak- 

kaka. 
Rapacious       (ra-pashas),      a. 

Mikbokgipa,  ra'gopgipa. 
Rapacity  (ra-pas'i  ly),  s.  Agre 

mikbtkani. 
Rape    (rap),   v.   Bile  hi   ra-seka- 

ni. 
Rapid  (rap 'id),  a.  Gong-rakgipa, 

ta'rakgipa. 

Rapids  (rapids),  n.  Rcrong- 
rango  nangtinge  onding  on- 
dang  dake  ta'rakgipa  chi. 

Rapture  (rap'tur),  n.  Katchaan 
gapani. 

Rare  (rar),  a.  OngTonggija- 
gipa,  nikronggijagipa.  -ity, 
n. 

Rascal    (ras'kal),    n.    Dcnggu. 

-ity,  n. 

Rash  (lash),  a.Chanchigijadak- 

ninggipa. 
Rasp    (rasp),    n.    Dakgipa    ret 

ma*sa. 
Raspberry  (raz'ber-ry),  ».   Bite 

masa. 
Rat  (rat),  v.  M  se! 
Ratchet  (raehTt),   n.    Korat  ba 

ugita  maiba    wagam    goang- 

gipani  wilwilako  wagamo  ?ik- 

teka  gita   rakatrikna  dakgim- 

insil. 
Rate  (rat),  n.Tik   ka'gimirj  ka- 

jana,  dam  ;  re  ani. 
Rather  (ranier),  adv.    Batesa 

-na  bate  bata- 

Ratify  (rat'i-fi).    V.    Bil    man'- 

gipachi  tik  ka'ata    ba  inang- 

rakata. 
Ratio     (r.iVlii-o    ba   ra'tho),  n. 

Ap6angipa  bakrang. 


Ration   (rash  □   ba    rffsh'un), 

».  Sa'antini  cha'ani. 
Rational  (rash'tn-al),  a,   Qiak 

gl  an g. 

Rattan  [r2t-1  n'),  n.   II.-.  n  b  •• . 
Rattle   rat  (  1  ,  v.  Moron  ka  ba 

roktakani  gam'a. 
Rattlesnake    (ra&'t'l-snak),    ??. 

Amerikani    bisi    bang'bi 

ehipu  ma  .si. 
Rattoon  (rat -tnn'),  n.    Grit  ja'- 

Ravage  (rav  aj),   n.   Ra'sekani 

ba  gimaatani.  v. 
Rave  ,  (rav),  v.    Fagi!a  ong*a, 

ka-orange  bokboka. 
Ravel  (rav  el),  v.    Grua,  eng- 

grua. 
Raven  (raVn),   n.   Do'ka    rc1- 

chim. 
Ravenous  (raV'n-fis),  a.  Cha-na 

sikbegipa. 
Ravine    (rav-en'),     n.     Cliikol, 

chikare,  a'kong. 
Ravish    (ravwh),    v.    Raseka, 

chain,  bilclii  ra'seke  ra'anga. 
Raw  (n'»),  a.  (,;i'a!:g.  BOng'gija, 

mingija  ;  gilskoKgipa. 
Ray  (ra»,  n.  Sal  jfdil. 
Raze  (raz),  v.  N'siata,  rua. 
Razor  (ra'zei  ,  n.    Kure,    mrid, 

mi  id  ma'sa. 
Reach  (rech),  v.  Jaks'-ka, 

marra. 
Reaction  (re-Sk'sbtin),   n.  Dak- 

pilani,  nangchakpilani. 
Read  (red),  f.  Poraia. 
Readily     cidl-ly),   adv.    Ske, 

gong'rake,    pamnika    gi  ang, 

In  riamniki'. 

Readiness  (recll-net),  n.  Taxie 
ong*ani,  ohangani,  Bapani. 

Reading  (red'Ing),  m.  roraiani. 

Readmission  (re  Bd-mlat 'fin), 
n.  Kappiltaiani,  rimnaptaiani 


130 


ENGLISH-GABO    DICTIONARY. 


Ready    rl  d  *  ),  o.  Tavigimin. 
Realize  (re  al- 
ine Ilia. 
Realm  jnok. 

Ream  (rem),  r».  Leka  dista  kol- 

griko  renin  p:i  ong'a. 
Reanimate     (re-Sn  i-mat),     v. 

Tang'pilaf  i. 
Reap  (rep),  r.  Mir.ia,  chimonga 
Reaping  hook    (rep  ing    Irak  ), 

k.  Athili. 
Reappear  (re'Sp-per'),  ».  Mik- 

kang  pa:taia.  -ance,  w. 
Rear  (rer),   «.  Sipairangni   kr- 

s.mgchini  bak,  kreang. 
Rear  (rer),  v.  .Tilt,  dal*  rta,  r:ka; 

£ureni  ja'a    sangnio  ga'e  cha- 

denga. 
Rear  Admiral    (rer'ad'mi-ral), 

n.  Dakgrikani  jahatni  pa 
Reason  (reVn),  a.    A/sel,   Ja- 

pang  :  chant  hiani  hil. 
Rebel  (re-bel'),  0.  Rajani  kosako 

b  >bil  daka  ba  chakata. 
Rebel  (reb'el),  ».  Rajani  kosako 

bobil  dakgipa.  -lion,  n.  -lious, 

a. 

Rebuff    (re-bvf),    v.     Benga, 

cham]  enga. 
Rebuke  (re  buk'),  v.  Manenga. 
Recall  (n-knl),  v.  Okampila. 
Recant  (re-kSnt'J,    v.     A 
rinko  ra'pila  ba  jcpila. 
Recapitulate     (re  k&-pit  n-lat), 

v.  i  i  i.  -ion,  n. 

Recede  (r«-s6d'),  v.  Ki'sang  bit- 

ina,  ]»il  ;i  . 
Receipt  (re-sef),  n.     Ra'a   ba 

man'ako  ku'rachakani  chii  i. 
Receive   (re-aSv'),    p.     Man'a, 

ra*a,  r&'chaka. 
Recent  (re'snit),  a.Gifeal,  ruut- 

Igipa. 
Receptacle    '  (rj-aep'ta-k'l),  n. 

Ba'chakani. 


Reception  (re-sep'shfin),  n.  Ra*- 
chakani,  rimnapani. 
Recess  (n-si  s  :   a.   Neng'takani 

Bomoi  ;  nol-dringo  (nina   dim*- 

fcikgimin,  gnareo  kongrae  on-- 
tisa  aokdring  <ia  gimin. 
Recipe    (resi-ne),    n.    Samba 

cha'aniko  dakani    tiiam,   mai- 

koba  brinani  niam. 
Recipient  (re-aipl-ent),  «.  Ra- 

chakgipa. 
Reciprocal      're-sip'ro-ka1),    a. 

Ong'grikgipa,  aacgni  ba  ma'- 

maignini   ong'grikgipa,    dak- 

grikgrpa. 
Reciprocate    (re-aip'ro-kat),  v. 

( m'pilskaa.  -ion,  n. 
Recite  (re-sit'),  v.  Parako  minga 

l»a  aganata.  -ation,  n. 
Reckless  (n'k'lrs),  a.  Gi>ik  on- 

<n'ja<jipa,  Bimsakgijagipa. 
Reckon   reVn),  v.   Channa  hi- 

sal»  ka*a,  chanchia. 
Reclaim  (re-klam'),  v.  Man'pila, 

man'pilna  ama,  mmatpila. 
"Recline  (re-klin  ),  v.   Dengdala, 

dan*dana. 
Recognize   rr-k't'g-niz),  r>.  Nike 

aipila,  niako   ku'rachaka,   ra- 

chaka. 
Recoil  (re-koiT)*    *'•    Tang-pila, 

kom'totpila. 
Recollect  (reVSl-lSkl  ),  v.  G-isik 

r.tpila. 

Recommend    (rek  k  im-m?nd'), 

v.  Nama  ineaganita.  -ation, 

n. 
Recompense   (*£k'8m-pens),    v. 

.Molina    naogako   on'a ;    on*- 

skaa,  on'pilsl  aa. 
Reconcile  in  k 'on-atl'),  v.  Nang- 

rimgrikattaia,        namgrikat- 

baia. 
Record  (re-kurd'),   v.  See  don- 

rika. 


ENGLISH-GARO    DICTION*  LET. 


131 


Record  (rek'&d),  ».  So-  donrik- 

ani. 
Recount    (re-kounf),  '"•    Sulsul 

pilakkon  tale  agana. 
Recover  (re-kQv'er),  v.     Mm- 

pila ;    ansengako      mau'pila, 

nam  pi  la. 
Recreate  fre'kre-at'),  r.  N 

t.ikata,  bilakdapattaia.  -ion,  n. 
Recruit  (re-kr.it'),  ».  Sipai  g-ital 
Recruit  (re-krnf),  v.  Li  magim- 

inni   pal    bil    ba  an-senganiko 

inatrpi'taia. 
Rectangle      (rek'tang'g'l),    v. 

Ki*tik   apsan   rikam    sa.u  bri- 

gipa. 
Rectify   (rek'ti-fi),   i\    Grualako 

riamata. 
Rectitude  rek'ti-tud),   ».  "Bebe 

ong'ani,  kakket  ong'ani. 
Rector    (reVter),    n.    Mondolini 

ba  skulni  maiba  pambftg. 
Rectum  (rek'tnm),  h.    Ki'sang- 

kol,  ki'sangkolcbibaragipa    bi- 

bik  dal'gipani  link. 
Recumbent     (re-ktimVnt),    a. 

Tuatgimin,  tudengdalg 
Recuperate    ire-ka'pcr-at  ,    v. 

An'sonutaia. 
Recur  (re-kir'),   v.      Ong'taia. 

-rence,  n. 
Red  (red),  a.  Gitchak. 
Redden  .red'd'n),  v.  Gitehakata. 
Reddisi    (red  isb),    a.  Gritchak- 

mranga. 
Rede:m  (re-dem').  v.  P 
Red  hot  [red  h51    .  a.  Wal'cha- 

glpa. 
Red  lead  (redled),  n,  Sindur. 
Redouble    (r  -d  b  '\),   r.    Duna 

i;ni  dakata 
Redress  ( re-dri  - 

oamattaia. 
Reduce  (re-dus'),    v.    Komiata, 

cbonata  ;  bamata.  -ticn,  » 


,  Redundant     (redfin'dant),    a. 

ipa,  gitcb 
1  Re-echo    ri 

ra'cbakgrika. 
Reed  i  red),  ».  Ti'.lu  gin#c! 
Reef  (  n  f  .  n.  Sagal  oing-o  chi 

kosakoi  a  oabregija  <l"iiur_i]'.i 

rong'brak. 
Reek  (rek),  .<•.  Biba,  walku. 
Reel  (ivli,  11.  Kilding  ba  maiko- 

ba  wench  ikani. 
Reel    (ivl  ,      v.    Wen 

wena  ;  rokrek  chok  li  k  r  'a. 
Refectory       re-  eU  to-ry), 

( lha'ram. 
Refer  (re-fer'),  v.   Gipinna 

v. i  'a   bicbal  !  i 

na  pakwi  t;i.  -6B 
Refine  (re-fin),    v.    [[<•.  g  a'ata, 

tata. 
Refit  (re-fit %  '■.  Tariata. 
Reflect  (re«flekt')   v.  Jagring  ba 

mikkangko    nikatpiia,    i 

suskaa  ;  chanchia.  -ion,  //. 
Reform    (re-f<  rm  (,    n.    D 

taDg  ba  gital  dakatani,  nainat- 

pilt;iiani.  -ation,  n. 

Refract  (re-frkki 

ta.  mongsongde  tengsua  hi. 
Refrain  (r<  A/tangko 

salrikpila.    n    ! 
Refresh  (re-fresh    .  •■     N 

takata,  okkaata. 
Refreshment     (re-fresb/nwnt), 

n.  Cha'ani. 
Refuge  (rt-f'uj),    n.    Katnapani, 

dongnap 
Refugee  (ref'u-je'),  v.  kutruq. 

Lri]  a,  '!>>!, 

Dllft. 


pil 


Refund     re 

gro  cb  t  i. 

Refuse    (re  ' 

-al. 
Refu.  m  ],, 

gal^imin, 


132 


ENGLTSn-GAEO    DICTIONARY. 


Refute  'r-fut'),  v.  Bebe  ong*ja 
ine    jachake  mesoka.   -ation, 

Regain  (re-gin'),  v.  Mairplla, 
man'daptaia. 

Regal  (rC'g.l),  a.  Rajani  bi- 
ding. 

Regard  (re-g':ird'),  v.  Gisik 
0:ra  ;  mainl  t  aa. 

Regenerate    (re-jen'e*-at),     v. 

A*chtiiafa,       gital       dakata. 

-ion,  n. 
Regent    (re'j*nt),    n.     Rajani 

katnko  k  I'gipa. 
Regicide    (rej  I-sTd*,   n.  Rajako 
so'ot  mi  ;  rajako  so*otgipa. 

Regiment  (rej  i-nnmt),  n.  Sipai 

ha/a'sanving,  kotokni. 

Region  (re'jnn),  n.  Jol. 
Register  (rej'ia-tSr),  v.   Gima- 

jana  uriti  see  dona. 
Register  (n-i' s-tr),  r?.  Regis- 

terko   si-L'ipa  ba  fakigipa. 
Registration     (rej'is-tra  ah  n), 

».  See  donani. 
Registry    (rej  Is-try),    n.     See 

donani. 
Regret  (re-gref),  r.  Duk  man*- 

a,  skiina. 

Regular  (reg'n-le*),  a.  Niani 
glta  ong'ronga,  dakronga  git- 
a. 

Regulate  (reg'n-lat),  *.  Niam 
pita  dakata.  tariaoe  dooata* 

Rehearse  (re-h'Ts),  v.  Tariaoa 
gita  agane  nia,  ranta  kae 
agantaia. 

Reign  (ran),    f.    Raijo  kaa,  sa- 

aon  ka  a.  n. 
Rein    (rin),  n.    Gureni  lagam, 

gnreko  moatani. 
Reiterate  (re-i  er-It),  v.  E*3*ni- 

pi  agai  a.  ag  u  taitaia. 
Reject     re  i     J  i haka, 

ra'dhakja,  chonnika. 


Rejoice  (rc"-jois').  v.   Kusi  ODgf'* 

a,  katchaa  ka'aroka. 
Relapse    (re-lips'),  v.    Sa'ai.i, 

papo  ga'aktaia. 
Relate  (re-lat'),  v.  Katako  niUni] 

agana  ;  nangrimata.  -or,  -tion, 

n. 
Relative    (rel'Mav),    n.    Ma*- 

dwng,  bak. 
Relax  (re-laks'),  r.  Olduata,  ol- 

gr  »kati. 
Relay  (re-la'),   n.   Bodol  onma 

d'Hisogimin.  v. 
Release  (re-les),  t*.  Wata,    wat- 

pila. 
Relent     (re-lent'),    t>,    Ka'tong 

rakako  wate  nonvpila,  ka'sa- 

kalgipa  onira. 
Reliable  (re-li'A-bl ,  a.   Pang- 

chakna   ba  ka-don<^na  kragip- 

Reliance   (re-li'ana),   n.  Pang, 

cha  an1',  ka'do-igani. 
Relic   nl  Ik),   n.  Dongapa,    s> 

gimin   ba  gimagiminni  dong- 

BM, 
Relieve  fre-lev'),   t\     Kasinata 

ritchengai  i. 
Relief  (re-lef),  n.    KaBinataui 

ritche  gatani. 
Religion  (rj-;ij'i.n),  n.   Toroni. 

-ist,  n. 
Relinquish     ^re-lin'kwiih),    v. 

Wata,  watgala.  -ment,  n. 
Relish    (rel'iah),    v.    tarunika, 

cha'tonika,  bamnika. 
Reluctance     (re-l5k/tona>))    n. 

Sikpijani,  gong'gijani,    nam- 

d  kg'jai  i. 
Rely   re-li ),  ».  Pangchaka,  ka- 

doi 
Remain   (re-man'),   v.    Do*  ur 

ri'ca. 
Remainder      (re-man'der),    n. 

Ban 


ENGLISH  GARO    DICTIONARY. 


133 


Remains  (re-manz),  n.  Cha-pa, 
dongspa,      bangki ;    manggi- 
si. 
Remark  (r -mark),    n.    On'tisa 

janapini  kata. 
Remedy  (rem'e-dy), «.  An-seng- 

atani,  namatani. 
Remember       (re-member),     v. 

(iis'k  raa.  -brance,  n, 
Remind   (re-mind),    v.    Gisik 

r.i'ata. 
Reminiscence    (rem'i-nis's«ns), 

it.  Gisik  ra'ani,  gisiko  naani. 
Remiss  (re-mis'),  a.   Simsakgi- 

jagipa,  aratgipa. 
Remission  (re-mish'un),  «.  Ke- 

ii : a  ka'aui,  watani. 
Remit  (re-mifc'),  v»  Watata,  on#- 

ata.  -ment,  «. 
Remittance    (re-mlfc'tms),     n. 
Watatgimin    ba      on'atgimin 
tangka. 
Remnant     rem'm.nt),  n,  Dong- 
spa,  bangki. 
Remonstrate  (re-m5n'strat),  v. 

D.ikjana  skia  ba  mol'mola. 
Remorse  (re-mors'),  n.  Skimani, 

Binteani. 
Remote  (re-mof),  a.  Chela. 
Remove  (re-mriv),  v.    Jita,  ap- 

jita.  -al,  n. 
Remunerate   (re-mu'ner-.it),  v. 
Dormaha  on'a  ;  gimaani  gimin 
on'skaa.  -ion,  ». 
Rend  (rend),  v.  Chita. 
Render  (render),  v.    Ona,  on'- 

pila. 
Rennet   (fen'net),    n.    Matchu 

bi'sani  ran*gimin  bimema. 
Renounce  (re-nouns',),  V.  Jochak 

a.  -ment, «. 
Renovate  (ren'o-vat),   v.  Gital 

gita  daktaia,  namat'aia. 
Renown    (re-noun'),    n.    Ming* 
singrani. 


Rent  (i-rnt ) ,  n.  Gtrina,  knlgipuo; 

keria  ba  bhanu 
Renunciation        (rc-nrm'si-.V 
sh  n),    ;;.     Nokgipa    ong'ak- 
watani. 
Repair    (re-paY),   v.   Taritaia, 

namattaia. 
Repast  (re-past'),  «.   Cha'a'iiko 

cha'ani. 
Repay    (re-pa'),    v.     On'pfla. 

-ment,  n. 
Repeal  (re-pel'),  v.  Ge'eta  niam 
ba     Beako    giinata,    manii  a 
nanggijani  dakata. 
Repeat   (repef),  v.  Agantaia, 

mingtaiaj  dakt  iia- 
Repel    (re-pel'),     t      Jeclia' a, 
champenga,    warachaka,  a'rik- 
ata.   -lent,  a. 
Repent  (re-pent  ),  v.  Gisik  pi'.'a, 

skima 
Repetition    (rep'e-tiea'6n),    n. 
Agantaiani,   mingtaiani,  dak- 
taiani. 
Repine    (re-pin'),  v.  Jajienga, 

mangnenga. 
Replace  (re-plV),    v.    Donpila. 

-ment,  n. 
Replenish  (re-plen'Ish),  v.  Gap- 

attaia  -ment,  n. 
Replete  (re-plst ),  a.  Gapsrang- 

asimin.  -ion,  n. 
Reply  (re-pli),  p.  Aganchaka. 
Report     (re-port ),   v.    l: 
on  a,     ong'gimin    ba     man'- 
giminko  mesoka. 
Repose  (n  Keng*tak% 

torn  ton  donga,  tue  neng  - 
taka, 
Represent  (r&p'ie-eent'),  v. 
Mesokata;  gipinni  pal  dakata 
ba  maichiba  me;okata.  -ation, 
n. 
Repress  (re-pres  ),  v.  Sinjetpila, 
bamata.  -ion,  n. 


134 


!  NGLISH-GAEO   DICTIONARY. 


Reprieve  'r.-i-ivv'),  v.  S .«  fcna 
ge-etmano  aditana  dondikata. 

Reprimand    (rep'ri-m&nd),    v. 

Manengbea. 
Reproach   re-pr6ch')j   o. 

manenga. 
Reproof  (re-prnf'),  «.    Maneng- 

ani. 
Reprove  (re-proV),  »••  Maneog- 

B 

Reptile  (rep'tll),  ».  Ka'bakchi 
re'gipa,  chipn  ar.>  u^ita  dak- 

Republic  (re-pobHik),  n.  Mande 
jinmachi  Bason  ka*ani.  -an,  a. 

Repudiate  (re-pu  di-at  ,  v. 
Watgala,  chelata.   -ion,  -or, 

n. 

Repugnance   fre-p  g'tunu),  », 

Namn'ikgijani,  mitcfc 
Repulse  (re-pals'),  v.  Jechaka; 

rikatpila. 
♦Repulsive   (re-pul'siv^,  a.    Mit- 

chigni. 
Reputation   (ref/u-ta'sh  □  .   n. 

Mingsing mi,  mande  ra'ani. 
Request    (re-kwest'),    v.   Bra, 

mol'mola. 
Require  (re-kwir'),  v.  Nanga  : 

on* bo  Lne  L,r<' ''in- 
Requisite    rek'wi-zifc  ,  n.  Na  g- 

ani  bostn. 
Requite  [re-kwltf  ,  v.   On'skaa  ; 

dormaba  on*a.  -al,  a. 
Rescue  IreVku),  v.  Jokata! 
Research  (rS-a&rch'),    n.    Uina 

Bandianij  oamedake  aiani  am'- 

beani.  v. 
Resemble  (re-zSmVl),  p. 

Resent  (re-zent'),  v.  Nanggija- 
iii  ong*a  uriia  oik    ka'onanga. 

Reserve  (vr-/.r\\  \,  v.  tta'rika. 
-ation,  a. 


Reservoir  (rez'Ar-vwdr ,  n.  Chi- 
ko  donchakani  dal'begipa  biapj 

DO    n. 

Reside  (r  -x.nl),  v.  Dongkama. 
Residence  (rezl-cUna),  n.  D 

learn  hakani  biap  ba  aok. 
Resident  (rezi-dtfnt),  n.   D  ng- 

kamg 
Residue  (rez'i-du),  *.  Bangki. 
^Resign   (re-zin),    v.     Kam   ba 

i  h  kri    ka'a  o   wata,   ^^at^al- 

;i. 

Resin  (rez  In),  *<  Cha'chal  ma'- 

Ba. 
Resist  (re-zlet),   v.  Waracnakaj 

cham|  enga. 
Resolute  (rez'o-lu  ),  a.  Kimkira 

mangsonggipa,     gLdko    Kim- 

kimgipa. 
Resolution    (rezo-lu'sbrn),   n. 
Kimk  in  mahgsongani    ba   ka*- 

do  gani  gisik. 
Resolve  (re-z  1.  J 

mang  onga. 
Resort    (i--/.r»rt"),   v.     Re'rura- 

ronga,  pil'nipil  r.-ic 
Resound  (re-zon  d'),   '•   Gam*- 

cl  a  ;i,  ku  rang  o  ra'chaka. 
Resource    (re-sore   .    n.    I 

nai  garangko    man'na    p 

chakani, 
Resources  (re-a  ( ram- 

rang. 
Respect  (re-spektf),    v.    Manda 

ra'a. 
Respecting  I  r  -spekl  ing),  prep, 

(iiiniii,  oangrimani  gnang. 
Respective  (re-sp?k1  ii  ,  a.  An  - 

1  ingtangni  ;  j  ini  je 
Respire  (re-spir  jsita, 

biba  wata.  -ation,  n. 
Respite  (re«  p5   .  n.  Neng'takar 

in.  dondikani. 
Respond   (re-sp  ind'),  v.   Agao 

chaka.  -ent,  <i. 


KXM.TSH-GAKO    DK  TION  LEY. 


135 


Respondent    (re-sp5nd'*nt),    n. 

Aganbhakgipa,  r.t  chakgipa. 
Response  (re-sp5ns'),   n.  Agan- 

ehakani,  jechakani. 
Responsible  (re-sp5n'si-b*] 

Kamko  chu'sakatna  bil  gnang- 

gipa. 
Best  (rest) ,  n.    Bangki;    neng- 

takani. 
Rest  (rest1,  v.  Neng'fcaka,  don- 

dika,  tomtom   ong'a  ;    deng- 

dala  ;  pangcbaka,  ka  donga. 
Restless  (rest'les),  a.  Tom'tom- 

gija,  neng'ta'tgija. 
Restaurant      (res'to-rant),    n. 

Mi  lave  cha'ani  nok. 
Restitution  (res'ti-tVshfin),  n. 

Gamko  on  pilani,  on'skaani. 
Restoration  (res'to-ra'shun),  «. 

On'pilani  ;  an'sengpilani. 
Restorative    (res-td  ra-tiv),    a. 

An'sengatgipa,  bilakat gipa. 
Restore    (re-stor'),    v-  On-pila, 

an'senuattaia. 
Restrain  (re-stran),  v.   Salrika, 

'ra'rika,  rim'rika,  champenjra. 
Restrict   (re-striktf),    v.'   Chip- 

cbanga.  -ion,  n. 
Result  (re-zi'.lt ),  n.  Kamni  bite, 

ong'ani  bite. 
Resume  (re-sum),    v.  Ra-pila, 

a'bacbengtaia. 
Resurrection  (rez'ur-reVshSn), 

a.  Chakatpilani. 
Retail  (rctll),  v.  Pee  ba  rot  rot 

pala.  (re'tal),  n.  Rotrol  palani. 
Retain  (re-tan),   v.   Rakia,  ra'- 

rika. 
Retake  (re-tak/),  v.  Ra'pila,  ra#- 

Retaliate  (re-tal'i-at),  v.  Jak- 
bikpila,  a'jak  Boka.  -ion, >/. 

Retard  (re-tard'),  v-  Runtata, 
ka'sinata. 

Retention  (ra-ten'shun),  ;/. 
fiinre  ra'rikani,  rim'rikani. 


Retentive  re-ten  fiv),  a.  G 

o  ra'rikna  amg  i 
Reticent  .  a.  Agan- 

ron/gija,  jrp  jrip   donggipa. 

-cence,  n. 
Retina    (retl-na),    ft.    Mikron 

rio  ba'gipa  bigil. 
Retire     re-1      .  Re*]  Da, 

kamko  v.  iii  re'anga. 

-ment,  «. 
Retort     (re-tort'),  v.    Bakbak 

aganehaka.  n. 
Retrace    (re-traV),    v.    Ja'kol- 

tangko      re'pila ;      Bandipila. 

-ion,  n. 
Retreat  (re-tret'),  v.  Amcbak- 

^•ija  katpila. 
Retrench  (re-trench7),    v.    Ko- 

rocbko  komiata.  -ment,  n. 
Retribution  (ret  ri-b  i  shfii 

On'pilani,   jakbikpilani,    on'- 
skaani. 
Return    (re-tern),    v.    Repifaj 

on'pila. 
Reunion  (re-un'ySn),  n.  Ni     - 

dimtaiani. 
Reveal  (re-veT),  v.   Parape'ata, 

parakata,  mesok  I 
Revel   (rev'el),  v.  Chare   ringe 

cbrokm  sum. 
Revelation    (reVe-la'ah  n),  «. 

Ong'gniko  m<  soksoa  ba  agan- 

s  ani,  pa'rape'ani. 
Revenge  (re-venj'),  v.  Jakbik- 

pila,  a'jak  - 
Revenue    (reVe-nu),  »■   Man*- 

gimin  I  ichi  man*- 

dapani. 
Reverberate   (re-veVbewLt),  v. 

Ku'rangko  ra'cbakgrika. 
Revere  (re  Man  ie  r.i  - 

bea.  -ence,  u. 
Reverend  (reV6r-*nd)(  «.  Man- 

de  ra'ako  manna  kragipa:  <>r- 


dain    ka'giminna 
mane. 


130 


ENGLISII-OARO    DICTIONARY. 


Reverse  (ro-v»'rs),  v.  Bikpilata. 

-al,  n. 
Reverse  (le-v&rs'),  «.  Samsachi. 

Revert  ^  re- vert' ),  v.  Repila, 
dakpila. 

Review  (re-vu'),  v.  Name  (lake 
n'r  >ka,  nipila. 

Revile  (re-vil  ),  v.  Saia,  man- 
en  ga. 

Revise  (re-via/),  v.  Nitaia,  nam- 
attaia.  -ion,  n. 

Revive    (re-viv'),   v.     Tangpila, 

tan_rpilata,  ka'dim  ata.  -al,  H. 
Revoke   (re-vok'),   v.    Ge-etako 

gimaata. 
Revolt  (re- volt'  ba  re-vBlt'),    v. 

Rajana  bamgija    daka,    bobil 

ilaka. 
Revolution    (rev'o-lu'shfin),    n. 

Wilwilani,  dingtangat-sranga. 
Revolve  (re-vf.lv'),  v.  Wilwila, 

wilwilata. 
Revulsion       (re-vul'shun),      n. 

Mitchiani     gimin    arrskitani, 

bang'pilani. 
Revolver  (re-volvY-r),  n.  Chang- 

prako  guli  rong  bonga  ba  rong 

•  Ink    dakc  sike    wihvile    gona 

marrgipa  slai,  pistol  masa. 
Reward   (re-word',    n.    Bo  k  sis, 

onskaani. 
Rhetoric  frPt'o-rlk),  n.  Kirsik- 

ko  jakkalna  chailgani. 

Rheumatism  (m I'ma-tiz'm),  n. 
BiritdmcaogO  saani  biati  ma'- 
pa. 

Rhinoceros    (ri-nosVro«),     n. 

( londu. 
Rhyme  (rim),  n.  Poiar  Mat)  rit- 
ingrangni  borrkamgipa    kata- 
rangni  apeao  gam'ani. 

Rib  (rib),  f|.  Guasu. 

Ribbon    (rib'bun),  n.    Resomni 

ro'dinyding     dakgipa     bara, 

ri'fljmi   pit i. 


Rice  (rig),  n.  Mi,  merorjg. 
Rich  (rich),  a.  Gam  gnanggipa, 
mane      cha'gipaj        cha'ani 

gimin   ong*ode  chia,    mitima 

ba  toa  onga. 
Rickets  (ilk  ets),  n.  Nama  cha-- 

aniko    man*jani    gimin    bi'sa 

chongipani  grengko  nom  atani 

biab'. 
Rid  [rid),  v.   Blaiba  namgijako 

trile  u  >ni  jakgitel  ong'a. 
Riddle  (nd'd'l),  a.  Sompiani. 
Riddle   rid  d'l),  v.  Pintingpin- 

tang  napongata,    inongsongde 

slaini  gulb  hi. 
Ride   (rid),  v.    rode,    ridden'. 

Gakata  re-a. 
Ridge  (rlj),  n.    Kimbri,   a  kirn- 

bri. 

Ridicule  (rid'f-kul),  v.  Ka-ding- 

st  eka. 
Ridiculous     (ri-dik'u-lus),       a. 

Ka'dingstekgni. 
Rifle  (lixl),  *    Nolningchi  pes 

raa  gnanggipa  slai  ma  sa. 
Rifle  (ri'Plj,  v.  Ra'sekanga. 
Rift  (rift),    n.    Aram    gisepko 

nikatani. 
Right  (rit),   a.   Kakket,   krara, 

sronga,  be  be  ;  jakra. 
Right   (lit),  11.    Nokgipa  ong'- 

ani  bil,  jakra. 
Righteous  (ri'chfis),  a.  Kakket- 

gipa,  toromi,  bebegipa. 
Rigid  (rij'Id),  a.  Rakgipa,  dol"- 

na  l>a  bamatna  man'gijagipa. 

-ity,  «. 

Rigor  (rig'«r),  >».    Dobna  marr- 

eija  rakani,  ibengatna  man'gi- 

jani. 
Rile  (rll),  v.  Kimongata. 
Rill    (ril),    n.    Chonbegipa    ehi- 

ring. 
Rim    (rim),  n.  Rikam,  a'sam. 
Rind  (rind),  n.  A-palehini  bigil 

ba  bikap. 


ENCLIsn-GAHO    DICTION  A  B  J  . 


137 


Rinderpest     (rin'dSr-pesfc),    ». 

Matclmni  chobka  aaani. 
'Ring  (ring),  n.  Jakstem  ;   mai- 

koba  dope  korrgimin. 
Ring    (ring),    it.     i;i.\G,  rung, 

Konhi  doka. 
Ringleader      (ringled'dr,      n. 

Namgrja  dakna    jimnako    dil- 

gipa. 
Ringworm  (ring'wSrm),  n.  Kat, 

kat  cha'ani. 
Rinse    (tins),    v.     Ringranga, 

mororoka. 
Riot  (ri'ut),  V.   Bang'a    mande 

golrnal    daka,    jinma    niamko 

pe'a.  11.  -ous,  a. 
Rip  (rip),  v.  Enggrua;  cliita. 
Ripe  (rip),  a.  Mmgipa. 
Ripple  (rip'pi),  n.  Chonchonbe- 

gipa  chipakkore. 
Rise  (ra)}  v.  rose,  risen,  Cha- 

kata  ;  naa  ;  doanga  ;  dakroro- 

anga. 
Risk  (risk),  n.    A'sel   nangnaba 

donga  ine  uioba  uko  dakani. 
Rite  (rit),  n.  Maniani  niam. 
Ritual   (rit'u-^l),      n.    Niamko 

maniani  dakbewalrang. 
Rival  (ri'val),  v.  Susara.  ». 
River  'river),  n.  Chibima. 
Rivet  (riv'et),  ».  Silni  tekani. 
Rivulet  (riv'u-let),  n.  Chongipa 

ehiring. 
Roach  (roch),  n.  Selu,  seluk,  ka- 

ro  bima. 
Road  (rod),  n.  Rama,  sorok. 
Roam  (rum),  v.   Be'roroa,  roro- 

roa. 
Roan    (von),     a.     Bigilo     toka 

bang-gipa. 
Roar  (ror),  v.  Randinga,  ganr- 

a. 
Roast    rost),   v.    So'a,    wa'alo 

ange  minala. 

Rob  (r5b),tr.  Ra'scka,  oha'ua. 


Robber  (t5b  b.'r) 
ra'gipa,    i 


ipa,   cjoa-ugip- 


Robe  (rob),   ;/.   Koaako    ganani 

Ka-v.i  ba  bigil. 
Robust  (r<>-ln..»l  ),  a.  Bilak 

an'senggipa. 
Rock  (r8k),  n.    ELcrong,    rong*- 

Diak. 
Rock  (rok),  v.   Ringrenga,    il- 

( nga. 
Rock  salt   (n~ky>l! ),   n,    Ro- 

ongni  kari  ma  sa. 
Rod  (r8d),    >/.   Go'ol,    gokdik ; 

put  (foot)  chi'dok  .-ams.de.)  rod 

sa  minga. 
Rode  (rod),  v.  Rideko  nibo. 
Rodent  (ro'dtfnt),  ».  Mese  gita 

tingipanj  ja'  rang. 
Roe  (to),  v.  Balgftchak  ba  mat* 

chok  lima-  ;  na'tok  bitdii. 
Rogue  (log),    n.    Namgijagipa, 

dengga. 
Roil  (roil),  v,  Kimpngata. 
Roll  (vol),    v.  Romtuma,  dol'a, 

romroma,  romromjVta. 
Roll  (rol),  it.  Romtomanij  rom- 

tomgipa ;    bimnngko      Bnlral 

Beam  ;  dol*gimin. 
Roman  (xd'man),  n.  Kom  Bong- 

ni  mande.  a. 
Romance  (ro-mans'),  n.Aganaia 

kaia,  kata a'jong. 
Romantic        (m-mm  tik),      a. 

Ong'jasnsu     nikpilgipa,    aiao 

inmangni 
Romp  (romp),n.   Toftrtomgija- 

gipa  me'ehik.  v. 
Roof  (rof),  w.Nokking. 
Rook  (ink1,  /.•.  Do*ka. 
Room  (nnn),  n.  Biap  ;  ookdring, 

Roost  (rust),    11.  Dooni  ma'bak- 
chakani  bol.  v. 

Root  (int),  «.  Ja  ilil. 


138 


HNGLISH-GARO    DICTIONARY. 


Root  up  (rnt'iip),    v.    Japang 

pika,  pangpika. 
Rope  (vOp),  ».  Bnda,  paga. 
Rose  (roz),  n.  Golap  bibal. 
Rose  (roz),  v.  Riseko  nibo. 
Rosin  (r5z'in),  n.  Clurchat  ma-- 

sa. 
Rot  (r"t),  v.  Soa,  pojronga. 
Rotation    (rG-ta  shun),    if.  AV il- 

wilani. 
Rotten  (rfit'tfn),  a.  Sogimin. 
Rough    (nif),   a.    Gananggija- 

gipa,  skakgipa. 
Round    (round),    a.    Tom-beta, 

bo  Tot;  i. 
Round  (round),  adv.   Pilakchin, 

dula,  sam  tang-tan  go. 
Round  about  (round 'ft-bout),  a. 

Dulgipa,  sronggija. 
Rouse  (rouz),  v.  De'mesaa,  raik- 

rakata. 
Rout  (rout),  v.  Amata,  a'rikata. 
Route  (rnt),  n.  Reani. 
Routine  (rn-ten'),  n.    Kam  ka- 
rongani  bewal  ba  dakrongani. 
Rove  (rf>v),  v.  RcToroa,  rororoa. 
Row  (r''),  n.  Riting,  sari. 
Row  (r<>),  v.  Ring  choa. 
Row  (rou),  u.  Jikjakani  gohnal. 
Rowdy    (rou'dy),       n.     Golmal 

dakatronggipa. 
Rowel  (rou  el),  n.  Pari  dakatna 

uktekani. 
Royal  (roi'al),  a.  Rajani  biding. 

-ty,  w. 
Royalist  (roi'al-ist),  n.  Rajachi 

chafcgipa. 
Rub  (rub),  v.   Nata,   nola,   mo- 

lia. 
Rubber  (ri.bVr),   n.  Rangket, 

robol. 
Rubbish  (rubbish),  v.    Itroke 

Lr::li<iiiii!i  moila,  rv-'cham. 

Ruby  (rn'by),   //.   Qitcbakgipa 
ro   tut  ma'aa. 


Rudder  (rudder),  n.  Ringui 
kime,  ringko  pilatani. 

Rude  (rrid),  a.  Mande  rabregi- 
jagipa,  rakgipa. 

Rudiment  (rn'di-ment\  n.    A- 

bachengani,  ongchengani. 

Rue  (ra),  t'.  Dakmanahao  sintea. 

Ruffian  (ruf'yan    ba  ruf  fl-an), 

n.  Namgijagipa,  mande  so'ot- 

gipa. 

Rug  (r'g),  n.  Waseo  anani  rit- 

chagipa  ba*ra. 
Rugged  (rug'gtd),  a.  Ganahg- 

gijngipa. 
Ruin  (rn 'in),  v.  Gimata,  rurong- 

ata,    bon'ata,    nisiata.  -ation, 

-OUS,  n. 
Ruins    (rn  las'),   n.    Gimagimin 

ba    ruronggiminni     dongspa- 

rang. 
Rule  (rnl),  n.  Niam  ;   rul  salani 

go-ol. 
Rule  (rnl),  v.    Sason  kaa  ;    rul 

sala. 
Rum  'rum),  n.  Chu  masa. 
Rumble  (rum'b'l),  «.    Banggri- 

ani  ba   chelao   mikka  kimani 

gaura  gita  gambeani. 
Ruminant     (rn'ml-nant),      n. 

Chobaitaigipani  jat. 
Ruminate  [r  j  ml-nat),  v.  Cho- 

baitaia.  -ion,  n. 
Rummage  (ruin'maj),  v.    Am'- 

rikkita. 
Rumour   (rriWr),    n.    Mande- 

rangDi  jangani. 
Rump  (rump),  w.  Ki'sangte. 
Rumple  (rum'p'l),  v.  Skemata, 

skein  skem  dakata. 
Run  (run),   v.  ran,  run.  Kata, 

daaria,  jokanga  ;  ^uli  nia. 
Runaway   (rCn'ft-wa),    /;.   Ka- 

tanggipa. 
Rung  (rung),    v.   Jliitg^o  nibo. 

n.  Jangke  tengprak. 


ENGLISH- GARO   DICTIONARY, 


139 


Rupee  (rn-pe'),  n.  Tangka. 
Rupture  (rup'tur),  n.  Bretani. 
Rural  (rn'pfll),    a.     SongjiDina 

ong-gijayipa. 
Rush  (rush),  v.  Chxpinapa. 
Rush  (rnsh),  11.  Chonchonbegipa 

tilu  ma'sa. 
Rust   (rust),    v.   Maram    ehaa. 

Rustic  (rus'tlk),  n.  Pilakni  gim- 

inba    mandeska     baksa   dak- 

pana     changgijagipa,      game 

cha'gipa.  a. 
Rusticate    (rfis'ti-kat),    v.    Jin- 

maoni   eke   donga    ba   dong- 

ata. 
Rustle  (rfisVl),  v.   Siksak    sik- 

sak  gam'a. 
Rut  (r  t),  n.  Gari   ja'kolni  chi- 

kare. 
Rye  (rl),  n.  Mi  ma'sa. 
Ryot  (rI'ot),M.  Rarot. 

S. 

Sabbath     (sab'bath),  n.  Neng'- 

takatii  sal. 
Saber,  sabre  (sa'bcr),  n.  Tonual 

ma'sa. 
Sack  (sak;,  «•  Chalja,  tnlia. 
Sack  (sak),    v.    Chaljao   ehipa; 

ra-seke  nisiata. 
Sackcloth  (sak'kfoth'),  n.  Chal- 

jani  ba'ra. 
Sacrament     (sak'ra-mtnt),   «. 

Mikchetani  ;      Kristoni    don- 

gimin    toromko  dakani,     Gi- 

telni  meatam. 
Sacred  (sa/kred),  a.    Rongtala, 

Isolni  ba  toromni  biding. 
Sacrifice    (aSk'ri-ffc),    v.    Boli 

on -a,  namgnina  pakwafa  on'a.  n 
Sad  (sad),  a.   Gisikni  jrima  ba 

duk  gnang. 
Saddle  (sad'd'l),  n.  Gureni  jin. 


Safe  (saf),  n.  Duiicliakani,  mk- 

chak  'iii. 
Safe  (saf),  a-  A'ad  naDgani  gri, 

ka'dongani  gnang,  jokgunia 

Sag     (sag),   v.    Jrimani    gunu 

doka  ba  oldua. 
Sagacious  (aa-ga'ahas),  a.  Gisik 

sramgipa,  chalak.  ity,  n. 
Sage     (siij) ,    a.    Uigipa,    gisik 

gnanggipa. 
Sage  (saj),    n.    Gisik   gnangbe- 

gipa  ;  sam  ma"sa. 
Sago  (sa'go),  n.  Sagn. 
Said  (aed),  v.  &ryko  nibo. 
Sail  (sill),  n.   Ringo  ping'e  cho- 

ani  ba'ra.  v. 
Sailor  (sal'Or),  ft.  Jahat  cbogipa, 

kalasi. 
Sairit     (sant),    it.    Rongtalgipa 

mande. 
Sake  (sak),  ft.  -ni  gimin,  asel. 
Salad       (salad),     n.      Sanijak 

gitangko  dakyimin  bijak. 
Salary   (sal'a-ry),  n.  Dormaha, 

beton. 
Sale  (sil),  71.  Palani. 
Saleratus  (sal'e-ra'tos),  n.  Thv- 

dakgimin  katchi. 
Saline  (sa'.in),    a.    Kari  nan  — 

uipa,  kari  gnang. 
Saliva  (sa-liva),  n.  Kuchi,  stu. 
Salivate  (aal'i-vat),  v.   Samchi 

ku'chi  ongata.  -ion,  n. 
Sallow  (sil'lo),  a.   Saa   gnange 

bokdalgepgep  dakgipa. 
Sally    (sall.\\     r.     JL)akgrikna 

ong'kat]>raka,   rang>an   ong- 

katpmke  chaanga. 
Salmon  (sSm'fin),    i».    Ra'tok 

ma'sa. 
Saloon  (aft-lnn'),  n.  Mamie  jin- 

mana  dakgipa  nokdring  ;   <-hu 

ringani  nok. 
Salt  (s61t),  n.  Kari. 


140 


BNGLISH-G  UMJ     DTCTIOXART. 


Salt  cellar  (suit  Vrl'K-r),  n.  Karl 

don  -hakaiii. 

Saltpetre  ba  -ter   [i 

-  ■   .  -  >ngra. 
Saltrheuin  (soH'rnm'),  n.  ISigil 

joljol  cha'gipa  k:i<  m 
Salubrious      £aa>lft'bri-fiB),    a. 

An'aengatani,  _ni. 

Salutary   m1  u-t.i-rv  , ,/.  Nam- 

Lini  ong'atgifoa. 
1  Salute  (sa-1  A  ),  v.  Saltern  ka'a, 

ku'djtaa-  -ation,  n. 
Salvation  (sal-va  slum),  «.  Jok- 

atani. 
Salve  (siiv),    n.     Pario    tapani 

Same(>"im),  a.  Apsan,  dingtang 
ony"iii  ja. 

Samp  (samp),  «.   Me'rakn  gin- 

chiko  ritgimin. 
Sample  (samp'l),  n.   Meaokani, 

iMMimna. 
Sanctify  fsmgk'tl-fi),  v.  Kong- 

talata.  -fication,  a. 
Sanction  (sangk'sh  m),  w.  Nam- 

nike  ra*cnaka ;  huknm  on  a. 
Sanctuary    (aarfgk'tu-a-ry),  n. 

•t:il:1.  ba  fcoromni  biap. 
Sand  \  ii,  ]]■!!-. 

Sanlal  (san'dal),  ».   Ja'kof),  ko- 

r  'in. 

Sandal  wood  (san'dal-wwr),  n. 
Ghotidon    bol,    smilgipa    bol 

ina'sa. 

Sand    paper    (sSnd'pa'p&r),  *. 

Axrcheng    rna-gapatignnin  le- 

ka.  • 

Sane  fsan),  a.   (lis'k    an'seng- 

pipa.  -ity,  n. 
Sang  (s&ng),  v.  foVwrlrd  nfljo. 
Sanguinary  (sSn'gwi-na-ry)',  a. 

An'chi  ong'stna  Bka  gnang. 
Sanguine  (san'gwin  i,  a,  A.n*chi 


gapgipa  ;  an 
ani  gnang. 


Sanitary  (san  i-ta-ry),  n.   An - 

Bengatani  biding. 
Sank  (sangk),  v.  Sfnkko  nibo. 
Sap  (sap),  ».  Bolni  l>i>ki  ba  bit- 

chi. 
Sap  (sip),    t\   Kongrue    ba    srik 

srik  gimaata. 
Sapient       (silpi-mt),     a.  Gisik 

gnanggipa,  oigipa. 
Sapling  (sapling),  n.  Bblbi'sa. 
Sapphire  (safir  ba   safer),    n. 

l&ngsimgipa     ro*oag    ma'sa, 

ripok  do'kaiilii. 
Saracen    (saYa-een),    n.    Arab 

Bongni  musolman. 
Sarcasm  (saYkaVin),  n.    Kal'- 

Btape  mit.'laiii. 

Sarcastic  faar  kas'tTk),  a.  Ka.'- 
stape  mitelgipa. 

Sarcophagus  [sar-kSfa-gos),  n. 
Manggisi  donehakani  ro'ong. 

Sardine  (saVden  ba  sar-den 
Tino  chipgimin  na'tok  ma-sa. 

Sardonyx  '  (saVdo-niks),  n. 
Garachatgipa  ro'ong  ma'sa. 

Sarsaparilla  (sar  s;i-p;i-riri.). 
a.  Salsa  minggipa  sam  ma'sa, 
an'chiko  rongtalafsanii 

Sash  (sash),  n.  &ang*kare  ka- 
tongani  bara  ro'dingjgipa  ki  - 
Bangchi  biritchu  dongipa  ;  ber- 
ki  ba  do'gao  janerako  rakatani 
boL 

Sat  (s  it),  v.  Siiko  iiil>o. 

Satan  (sa'tan),  n.  Soitanj  Sa- 
tan. 

Satchel  (saeh'el),   n.  Ki  tap  (l-.n- 

ani  chongipa  dokra. 
Sate  (sat),  v.  Okkaata. 
Satellite    (sS1  M-li  ),  n.    Cfafo- 

gipa  opogroho,  aakj  ma'sa. 
Satiate    (aa'shi-aty,    2'.    Oklav 

a1:i. 
Satin    (si('in),     //.    Ching*gipa 
mi  bata  me 


ENGLISH-GARO     DICTIONARY. 


Ill 


Satisfaction     (t&i  Is-fak'shi  n), 
n.  Chu'ongnikani. 

Satisfy  >at  is-li),  v.   Chtrong- 

nikata,  okkaata,  namnikata. 
Saturate  (satf  u-rit),  r.   Sosiata, 

chijimata.  -ion,  n. 
Saturday   (sat'ur-da),    n.   Soni- 

bar. 
Saturn  (sat'frn), ».  Soni  ming- 

gipa  groho. 
Sauce    (sos),   n.  Cha"ani   maiba 

bijak,  suuatani. 
Saucepan   (sos'pao),  w.   So-ng-- 

ehakani  ma'sa,  saspen. 
Saucer  (so'sOr),  n.   Ba'ranggipa 

piala  ma'sa. 
Saucy  (sd'sy),  a.  Maude    ra'gija 

aganpilgij  a,    kratcha'gijagip- 

a. 
Saunter  (san'tir),  v.  Arate  ka'- 

sin  ka'sin  re'a. 
Sausage  (so'saj),  n.  Mosla  brine 

bneke  natgimin  be'en. 
Savage  (saVaj),  a.  Mikmalgija- 

gipa,      chikiakgipa,   burungo 

donggipa. 
Save  (sav),  v.  Jokata,  rakia,  ehi- 

monga. 
Save  (sav),  prep,  -na  agre. 
Saving  (saving),    a.   I  himong- 

gipa,  koroch  ka'gijagipa. 
Savior,  Saviour    (sawyer),    n. 

Jokatgipa. 
Savour  (sa  vh),  w.  Struani. 
Saw  (so),  v.  Korat. 
Saw  (so),  v.  Sceko  nibo;    korat- 

chi  raa. 
Sawmill   (so'mil'),    n.    Toktako 

raani  kolni  aok. 


Sawdust    (so'dust7),     n.     Bol        edike,  jentea. 


Saying   (s&'iiig),   n.  Agana  ka- 

ta. 
Scab  (skab),   ;/.    Parini   bid 

leap. 
Scabbard  (skaVMrd),  ».  Tonu- 

alni  bikop. 

Scaffold  (iafWd),  ».  Chugip* 

gan'sang. 
Scald  (akold),  v.  Chi  ding-achi 

ehibila. 
Scale     (skal),    v.    Bisingkapko 

Mala  ;  jang'keko  gakata. 
Scale  (skal),  ri.  Natokni  biaing- 

kap  j  jrimako  toani  ;    gad  i  ng, 

jang'ke. 
Scalp  (ekalp),  n.  Sko  kochurani 

bigil. 
Scamp    (skamp),    n.  Denggn- 

gipa  maode. 
Scamper  (skaWp&r),    v.    K. 

angbea. 
Scan    (skan)a      r.      Namedake 

nia. 
Scandal  (skan'dal),  n.  Kratcha'- 

atani,  namgija  ODg*ataaL  -ize, 

v.  -ous,  a. 
Scant  (skint),  a.  drn'onggija, 

banggija. 
Scanty  tskanty),  a.    Chirong- 

gija,  bang'gija. 
Scantlmg  (akantTing),  n.  Bol- 

gro  'lake  ragimin  ivil. 
Scapula    (akap'u-la),     n.    Pa- 

kivni  greng. 
Scar (ak&r),  11.  Namgimin parini 

chin. 

Scarce  (skara),    a.     Bang'gga, 

man'na  neng'gni. 
Scarcely  (akara  .     .  \cng-- 


raani  bigilkohi. 

Saxon  (saks'fm  ba  -'n), '/?.  Eng- 
larul  scngiii  lnanilc  skafignj 
jatsa. 

Say  (sa),  v.  said,  said.  Agana. 


Scare  (sk  K 

Scarecrow  (akfcVkro'),  //.  Do- 

orangko  kenatna  dongimia. 
Scarf  (skarf),  n.  Chongipa  ofein- 

a  i]  ba'sa. 


142 


ENGLISH  GARO  DICTIONARY. 


Scarlet  (skarlet),   ».    Gitcbak- 

exang. 
Scatter  (akafc't&r),   v.    Bilding 

bildang  dakata. 

Scene  (6enj,    n.    Niani,  nikani. 

-ry, «. 

Scent  's'nO,  ;/.  B:sak. 

Scent  (sent),  v.  Smilgipa,  ging- 

sika. 
Scepter,  sceptre    (iSp'tfr),    a. 

Rajani  gol'dik. 

Schedule    (sked'ul1,,    n.  Snlso] 

s.'.-mi. 

Scheme  (akfim),  n.  Mangsonga- 
ni  ;  nokaa* 

Scholar  (sV.l'tr),  w.  Sninggipa, 

poraigipa,  ehatro. 
Scholarship    (akbT&r-aVp),    n. 

Chaoga    ba    man'ani    gimin 

on  "a  koraki. 
School  (skill),  n,    Skill,  pi  raiani 

Itiap;  na  tok  jinma. 
Schooling  (sktillig),   n.   Leka 

pom  skiani. 
Schooner  (skun'ir),  «.   Jtokom- 

8a  jahat. 
Science  (si'ens),  v.   Bida  ba  ui- 

;mi. 
Scion  (sT'fin),  n.   Ititim  ^italba- 

j^i j>n  cheksi,   bimitu;   depante 

ba  demechik. 
Scissors  si/. /at/.),  n.  Ba'ra  ra- 

ani,  IcesL 
Scoff  (ak5f),  p.  Ka'dingateka. 
Scold  (skuld),  v.  Maoenga,  sai- 

a. 
Scoop    (^krip),    z>.    Koncholichi 

wvwaka.  «. 
Scope  (*kup),   «.    Mangsongani, 

mkgopa  la  rim'gopaoii 
Scorch  (skt'-rdi),    v.    Kamsraka. 

kamakoka,  kamret  rata. 
Score  (sk  r),  n.    Chanani    chin  ; 

kolgrik. 
Scorn  ^korn),  v.  Cbonnika. 


Scorpion  (skiVpi-un),  n.  Mang- 
kiaang,  me*koiiohek. 

Scotch  (skr.ch),       ?/.       Scotland 

BOngni  mande.  a. 
Scot-free  (skr.t  i'ru),  a.    Kajana 

gri,  a'sel  gri. 
Scoundrel      (skoun'drel),        n. 

Kamgijagipa  ba   denggu-ipa 

mande. 
Scour  (skour),  v.  Nata. 
Scourge  (akfeij),  v.   Betanitcbi 

doka. 
Scout  (skont),  v.    Chonnike  je- 

chaka ;  bobilko  nina  re'roroa. 
Scow  (skou),  n.  Kisang  dalgap- 

gipa  ring. 
Scowl     (skoul),    v.      Mikskeme 

nia. 
Scrabble    (akrib'b'l),    r.    Cha- 
llenge akbritgrika. 
Scramble  (skram'b '1),  v.  A-aoni- 

ko  akbritgrika,  malama. 
Scrap  (skr.lp),  n.  Chong  dok. 
Scrape  (skrfip^,  v.  Neng'e  obi* 

monga ;    siksika,    rikota,    sa- 

roka. 

Scratch  (skrfitch),  v.    Kti*aka, 

brika ;  salchrita. 
Scrawl  (skrol),  v.   Sena  ohang* 

gijani  sea. 
Scrawny  (skro-ny),  a.  Gtengra- 

ragipa,  ranrsisigipa. 
Scream  (skrgm),  v.  Cbrika, 
Screech  (skreeh),  v.  Chrika- 
Screen  (skren),  n.  Pindapani  ba 

4onpen<2ani  porda. 
Screw  (skru),  ;/.  Pes  gnanggipa 

gojal. 
Screw  driver   (sknVdrlv'cr),  «. 

Pefl  ti'kani. 
Scribble  (skribVl),   v.   Gong*- 
rakeba  umaakgija  aaa. 

Scribe  (sknl>),  n.  Jakchi  segipa. 
Scrimp  (skrimp),  v.  Chu'onggi- 
ja  ba  sokgija  dakata. 


ENGLISII-GAItO    DICTIONARY. 


143 


Scrip    (sferip),     »«   ,  Chongipa 

mona;  ohongipa  chili- 
Script  (skript),  n.  Jakchi  seani. 
Scripture   (skrip'tnr),  n.  Kris- 

tianni  sastro,  Baibel. 
Scrofula  (skrSfn-H;,  «.  R;pime 
sagipa   biati,  mongsongde  gi- 
tolco. 
Scrub    (skrub),   v.   Rake    nata, 

talatna  rake  nata. 
Scruple  (skrn'p'l),  n.  Namjaine 
chanchie  dakna  sikgijani ;  roti 
clietui  pal  jrimgipa  toani  ma'- 
sa. 
Scrupulous     (skrn/pn-las),    a. 
Namja    ine    chanchie    dakna 
sikgijagipa. 
Scud  (skud),    v.    Balwachi    ta'-  I 

rake  balpakanga. 
Scuffle  (skof'fl),  n.  Jakchi  rinv- 

chakgrikani. 
Scull  (skill),    n.    Ring    choani 

kan'dikgipa  boita. 
Sculptor  (skiilp'ter),  n.  Bimang 

dake  ro-ongko  soVgipa. 
Scum  (skfim),  «.    Ka'spu,   chini 

kosako  balbogipa  moila. 
Scythe  (sura),  «.  Sam  raani  dal-- 

gipa  atchili. 
Sea  (se),  n.  Apalgipa  kari  nang- 

gipa  chi,  sa^al. 
Seaboard    (se'biird'),  ».     Sagal 

rikam  jolo  donuyipa  a'a. 
Sea  coast   (se'kosf),    n.    Sagal 

rikam  jol  jol. 
Seafaring  (se&r'ing),  a.  Sagal- 

o  reruragipa. 
Seal  (sel),   n.    Sagalo  donggipa 
matburnng  gita  dikgipa  nia-- 
sa;  mohor  su'irimin. 
Seal  (sel),  v.  Mohor  su'a,  donue 

dona,  mohor  su-e  bon  ka*a. 
Sealing-wax  (a8l  fag-waka7),  ». 

Mohor  su'ani  laha. 
Seam  (sem),  n.  Koanibiritchu. 


Seaman  (si-nun),  n.  Kalaai,  jar 
hat  chogipa, 

Seaport  (aS'portf),  »•  Bonder, 
Basal  rikamo  donggipa  song- 
jinma. 

Sear  (ser),r.  Kamsraka. 

Search  (siren),  v.  Aura. 

Seashore  (aS'anor'),  n-  Sagal 
rikam. 

Seasick  (seVik),  n.  Rin^o  ie*ani 
ka'reke  saa,   sagalo  reani  sxi. 

Season  (sSVn),  n.  Bilsini  kari. 

Season  (seVnJ,  v.  Su'uata,  kari 
]>ua. 

Seat  (set),  H.  Asongchakani, 
choki. 

Seat  (set),  v.  Asongata,  donata. 

Seaward  (se'w&rd),  adv.  Sa-j^al- 
chipak. 

Secede  (se-sed),  v.  Dingtang 
dakata,  ekanga,  dingtang 
don  at  a. 

Secession  (se-s'sh'un),  n.  Ding- 
tang dakatani,  ekangani,  ding- 
tang donatani. 

Second  (sek'find),  a.  Gnigipa. 
Second    (sek'find),   n.    Minitni 

bak  sotdokni  bak  sa. 
Secondhand  (sek'und-hand),  a. 

GHpinni  jakkalgimin. 
Secondhand  (sek'find-hand'),  n. 

K.mtani  sekenko  mesokgipa. 
Secret    (aekret),     n.   Dongnu- 

gimin,  parakgijani. 
Secretary      (St-k  re-ta-ry),      n. 

Setimgi]  a. 
Secrete  (s.'-krOt),  v.   Dongnua; 

dingtangate    ongkatata.  -ion, 

«. 
Sect  (Belt),   *t.    Maiba   toromko 

ra'gipani  ma'nial. 
Section  (sSk'shfin),   w.  Batong- 

gimin  tong,  ohongdok  ;  oidai. 
Secular  (a?k'n46r),  a.  Towmni 

uiiggija  a'gilsakui  biding. 


Ill 


ENGLISH-G  LEO    Did  [ONA.BY. 


Secure   e  i-ku*  ),  *.  Keaani  gri. 
Secure    (se-kur'),  v.    Tik  kaa, 

i.  -ity,  «. 
Sedan  (ae-daa'),   n.    PaHri   gita 

dakgipa  mande  ripeani  choki. 
Sedate  iae-dat ), «.  Gisik  tesr- 

tomgipa,  mogija*jipa. 
Sedative   (seel  a-tJv),  <z.  Tom- 

bomai  gi]  n. 
Sediment   (s-rd  i  ni'-nt),  n.  Ki- 

t ikchi  akocggiatrin. 
Sedition  (r-e-<llsli  on),  n.  Itaja- 

ni  keeako  bobil  dakani. 
Seduce    (pe-dus'),    v.    Tol'nap? 

ong*gijako  dakata.  -ment,  a. 
Seduction     (ae-dak'ahnn),      n. 

Tol  n;i]»e  ong*gijako  dakatani. 

See    '  SiT-J ,   V.  SAW,   M.I.N     Xik;i,   Ilia. 

Seed  i  sC-d),  «.  Bitchri. 
Seedling  feed  fling),  n.    Bitdhri- 

em    ehabagipa    chonchongipa 

boL 

Seek  raSk),  r.  soloiit,    sought. 

Am'a. 
Seem  (aem),  v.  (jit  a  nika. 
Seemly  (aemly),  a.  Krara. 
Seen  (sen),  v.  Seeko  riibo. 
Seer    (scr),    ;/.    Katdnnikgipa, 

Segment  (Begfmentl),  n.  Tong, 
ohong'dok,  mongaongde  dul- 
gipani. 

Segregate  (seg're-gat),  v. 
Dingtang  dingtang    ong'ata. 

-ion,  n. 
Seine  (sen  ba  Ban),  ;;.  Na'tok 

rinvani  dal'begipa  ohek. 
Seize  (afe),  r.  Rim*. 
Seldom   (seTdnm),   aofo.  Ong- 

run-l.iTja,  baaakoba  baaafcdba- 

aan. 
Select  (si-lr-kt'),  a.  See  ra'gimin. 
Select    (sc-l»"kf),    v.    See   nut. 

-ion,  w. 
Self  (aglf),  a.  Airtany. 


Self-applause   (aelf  ftp-plus  ),  a. 

A'fangko  rasong  enaataoj    ba 

de*niitetam. 
Self-defence    [aetf'de  fens ),    n. 

A'tangko  rakiani. 
Self-existent    (selfej 

a.  A-ian^iii  liildii  ong'aigipa. 
Selfish   (aelfiah),   a.  A'tangna- 

san  ehanchsaigiipa. 
Self-righteous  (selfrfchfis),  a. 

A'tangko  taromi  oikgipa. 
Selfsame  (selfsfinj ),  a.   Apsan, 

tiktak,  nan. 

Self-willed  (aetf'wild';,   a.  Ska- 
tang  dakgi]  a. 
^Sell  (set),  v.  t'ala. 

Selves  (selvs),  n.  A'famgnianp. 

Semblance  (a?hi  blons),  n.  CKta 
ba  apsan  ong'ani. 

Semi  (semi),  a.  Sanisa;  ian 
gipin  katani  afbachengaui 
ong'a,  aro  iani  orto  Bamaa  ba 
adha  ong'ronga. 

Semicolon  (aem  i-kr> iSn),  n.  Sea 
ba  poraiao  katani  fcong'ko  me- 

Bokani  cilia  (;)  ian. 
Seminal  (al  m  i-nal),  a.  Hitch  ini 

biding. 
Seminary      (aemrna-ry),     »• 

9ku]  tna'sa. 

Senate  (senat),  «.  Saaon   ka'anji 
kamko  dakna  tom'ani.  -or,  //. 
(United    Bbates     aro   1  ramv 
songo  donga). 

Send  (send),  v.    bint.  Wjatata, 

on*ata. 
Senior  (.-en'ycr),  a.  15il>i  batgip- 

a. 

Sensation  (aen-sa'shfin),  «.  IV- 
enchi  oiani ;  gisikni  ong*ako 
oiani  -al,  «• 

Sense  (aenai,  n.  Uiani. 

Sensible  (sen  >i-l»'li,  a.  Gisik 
gpaanggtpa,  namedaks  uigip- 


EXGLISH-GARO      DICTIONAUV. 


145 


Sensitive   (stn  si-tiv),  a.     Ui- 

inggipa. 
Sensual  (sen'shu-al),  a.  Be'enni 

sukk  i  anvgipa. 
Sent  (sent),  v.  Sendko  nibo. 
Sentence  (aen'tens),  n.  Matchot- 

gipa  kataj  sastina  ge'etani. 
Sentiment      (sentl-m^nt),     ». 

(Jis;k  nangani,  gisik  nangani- 

ko  janapani  kata.  -al,  a. 
Sentinel  (aen'ti-nd),   «•  Nitim- 

gipa  ba  poliora     on'gipa    si- 

pai. 
Sentry  (sen'try),  n.   Nitimgipa 

ba  poliora  on'gipa  sipai. 
Separate  (sep'a-rat),   a.    Ding- 
tang  ong'gipa. 
September    (Sep-tem'ber),      n. 

Bilsini  skugipa  ja. 
Septuagint    (sep'tu-a-jint),    n. 

Greek  ku'siko  seskagimin  sas- 

fcro  gitcham. 
Sepulcher,  sepulchre      (sep'fil- 

ker),  n.  Gopram. 
Seraph  (eer'at),  n.   Dal'batgipa 

salgini  sagre, 
Seraphim  (aer'a-fim),    «.    Ibri 

ku'siko  sa'grerang. 
Serene  (se-ren),  a.  Mogijagipa, 

tom'tomgipa. 
Serf  (slrf),   n.    Gipinni    ning'o 

donggipa,  nokol,  aa  gamgipa 

nokol. 
Sergeant  (slir'jVnt  ba  a&r'jent), 

n.  Captainni  ning"o   donggipa 

sipaini  paraong. 
Serial  (se'rf-rtl),  a.  Sulaul  donani 

biding. 
Series  (ae'rez  ba  ae'ri-ez),  ;/.  Sul- 

sul  donani. 
Serious  (se'ri-os),      a.      Giaiko 

nangbeani,  kenani  jrimi  oi. 
Sermon  (sfir'mfiii  .    n.    Sastroni 

katako  ra*e  akiani.  -ize,  n. 
Serpent  (s6r/p«nt)J  n.  UMpu. 


Servant    (aeVvtfnt),   n.  CI  a'  <>l, 

nokol. 
Serve  (s&rv),    v.    Gipinna  kam 

ka'a  ba  dangdike  oira. 
Service    (s«'r\  is),    ».   Chakolni 

kamko  ka'ani,    cbakri    ka'ani, 

dakcbakani. 
Servile  (s'tv'i!),  a.  Nokol  i 
Servitude  (afirv'i-tud),  n.  Nokol 

ong'ani. 
Session  (sesh'un^  v.   Skul 

ba  maiba   kam   ka'na  bom'ani 

changsa. 
Set  (set),  n.  Tom'dak,  gimik. 
Set  (set),  v.  Dona  . 
Settle   (set'tfl),  v.  Dongkama; 

tik  ka'a  mangr:  \E5S£} 

skonga. 
Saven  (6eVn),  a,  B 
Sevenfold  (sev  'n-feld  ),  a.  Duna 


Seventeen  (aeV'n-ien),  a.  Chi- 

sni,  ge'chisni. 
Seventeenth  (seV'n-tenth  ),  a. 

Chi'snigipa. 
Seventh  (sev  'nth),   a.  Snigipa, 

ge'snigipa. 
Seventieth     (sev  'n-ti-eth),    a. 

Sotsnigipa* 
Seventy  (aeV'n-ty),  a.  SotsnL 
Sever  (sev  fer),         R-asota,    rae 

dingtangata 
Several    (sev'er-al),    a.    G 

bata,  indiba  bang*beja» 
Severally    (seV#r-al-ly),    adv. 

Ge'praKprakj   dingtang  ding- 

tan  i  ong'e. 
Severe    (ae-vSr  I,    <>■    B 

ka'sinninggijagipa. 
Sew  (so),  :••  bbwj  n,  bem  n.  E 

koa. 
Sewvr  (au  •  •  .        Moilako    sal- 

ange  galani  obikare. 
Sex  ■   bipa 

ong'ani. 


146 


I  IMI-GARO    DICTIONARY. 


Sexton  (aeks'tfin),  i>.  (lilja  nok- 

ni     dopdori ;     mande    gopna 

a'ko]  cno'timg 
Sexual  (seks'u-  1  ba   ek'slra-al), 

".  Bima  bin  mi  biding. 
Shabby  (shib  by),  a.  Ba'ra  suri 

ba    ba'ra  gringiminkc     gan- 

gipa. 
Shackles  (shak'kls),  ?/.  Sildeng, 

beri. 
Shade  (shad),  a.  Balakim. 
Shadow  (shad'o),  a  Jagring. 
Shaft  (sh  : It),    v.    Braga'tong; 

kro  :   gariko  salani 

bi] 
Shaggy      (shag'gy*,  n.  Kimil 

chabegipa,  b  rkaksisi  dakgipa. 
Shah  (aha),  a.  Paroi 
Shake  (shak),  v.  shook,  bb 

Mpata,  il'engal  •.  rii 
Shall  (slill ),  v.    SHOULD,    -gen; 

dakna  nanga. 
Shallow    (ahal  lo),    a.  Ba 

torgija  :  uigijagipa. 
Shalt  '(.-hall),  v.   .s/^7gita  sec- 
ond persono  jakkala. 
Sham    (sham),    a,    Ong'gijako 

gita  dakatani. 
Shamble  fsVnii  l.'l  ,  v.  Gabing- 

bange  re*a. 
Shame  (sham),,  n.  Kratcba'ani. 
Shamefaced     (sham'fael  ),     a. 

oa'ral  gipa. 
Shank  (shank),  n.  Ja*skuoni  ja'« 

gitokona  gimi 
Shanty  (Vhan  iv),    n,    Jamdap, 

chongipa  nok. 
Shape  (shap),  n.  Bimang. 
Shape  (shSpj    -.  Bimang  daka< 
Share  jshfir  .  n. 
Shark    (shark),    n.      Hai 

mir  .  Ini    na  tok  ma> 

• .-: -ink"  man'na  sikbegipa  ; 
ma'mantiko  dakani  cha'aniko 
man'begipa. 


Sharp  (sharp),  a.  Mais,  sramtf) 

su'a  ui ■ :»  Bagipatri  biding. 
Shave  (shav),  -■.   Rokaj  si'roka, 

Sol  . 

Shaving  (sbaVing),  n.  Roka, 
s  il'oka  ba  renda  on'ani  bi 

Shawl  (sh61),  >/..   Sal   minggipa 

chinani  ba'ra  rokomsa. 
She  (she),   pro.  Bimako  mesok- 
ani  pronoun,  Nomini 
TSheaf  (shef ),  n.  Metal 
Sheaves  (shevs),  n.  Metalrang. 
Shear      (sher),      v.    bhbakuj, 

shorn.  K<  Bichi  rasota. 
Shears  (shers),  ?>.  Kcsi  dal'gipa. 
Sheath  (snath),  n.  Tonnalni  bi- 

kop,  cmil 
Shed  (shed),  v.  Ruronga,   sing- 
Shed  (sh?d),  a.  Paja,  jamdap. 
""Sheep  fshep),  ».  IVfes,  mearang. 
Sheep-fold  (shep'fold'),   a.  Mas 

nok 

Sheepish  (snep'ish),  a,  Maikoba 
dakahani  gimin  kratcha'e  me- 
sokgipa. 

Sheet  Ishet),  n.  Palango  andap- 
ani  ba'ra  ;  lekani  king  ;  mar* 
ba  ba*ranggipa  apalgipa. 

Shelf  shelf),  n.  Pakma  baksa 
dakkapgipa  almari,  ki'tap  ba 
maiba  b<  s  arangko  donani. 

Shelves  (shelvs),  a.  8helfoi  plu- 
ral. 

Shell  (she!),  n.  Bikrok,  biking. 

Shell    (sh.-i),    v.    Bikapko    oa, 

roii"  t 

Shellac  (sheTlak'),  a,    Jrongata 

il  -I-  taigimin  1  iha. 
Shellfish  (shgl  Bsh  (,    a.  Kt  ha< 

In1-:  ba  ngita   bikrok   gnj 

gipa. 
Shelter  (shel'ter),  a.  Pindapani, 

ma'chakani. 


EN    T.rsH-GARO    DICTIONARY. 


117 


Shepherd    (shep'Srd),    n.    Mes 

nirikgipa. 
Sheriff  (sher'if),  n.  Adita 

rangni    pamong,    bichal   ka- 

gipa. 
Sherry  (sher'ry),  11.  Spain  song- 

oni  draka  bit  hi  ma  sa. 
Shield  (sheld),  n   Danil,  rakiani. 
Shift  (shift),  v.  B'apsaoni  biap- 

saona  dingtangata. 
Shiftless  (shift'lts),  a.    Simsak- 

gijagipa,  aratgipa,  changgija- 

gipa,  a'tangko  alduna  amgija- 

gipa. 
Shilling  (shil'ing),  n.    England 

sonsrni  tangka  ma'sa,  ana  chi'- 

gnini  pal. 
Shin  (shin),  «.  Ja-riking. 
Shin  (shin),  v.  Bolko  makloa. 
Shine  (shin),  v.   shoxe,    shone. 

(  hing'a,  teng'sna. 
Shingles   (shing'g'ls),  n.  Nok- 

king  rnpani  tokta  ba  silran™\ 
Ship    (ship).    n.    Pagalo    ba*ra 

ping'e  chogipa  dal'gipa  jahat. 
Shipboard  (ship'bord'j,   n.   Ja- 

hato,  j  ihatni  kosak. 
Shire  (shir,  ba   sher,  ba  shir,  ba 

slier),  «.  England  song-ni  jilla 

ehongipa,  district. 
Shirk  ish£rk),  v.  Dakna  oa 

ko   dakgija  kamoni  jokna.  sik- 

gipa 
Shirt  (shrrt),  n.  Chola  kamij. 
Shiver  (shiver),  v.  Til'tila,  moa. 
Shiver    (shiv'6r),    v,   Bni 

be'kningata. 
Shoal  (sliul),  ;;.    Xa-tok    jinma; 

dii  tn'gijagipa< 
Shoat  (shot),  «.  Wak  bitra,  wak 

bi'sa. 
Shock      (slr>k),    :■.      Chati 

rang  Ban    kena   ba   kusi 

achi  dibdil  nn- 
Shod  (sh5d),  v.  SAoeko  nibo> 


I  Shoe  (shri),  «.   Juta.     r.  shod, 

Shone  (shon  ba  BhQn),  v.  Shine- 

ko  nibo. 
,  Shoo  'i-bvO,  int.  Siuh  ino  do'oko 

a'rikai  i. 
Shock   Bht  k  ,  v.  8hah  ko  dido. 
Shoot  (shut),  n.  Bijak  jakgital, 

me*a. 
Shoot    (shut),   v.    shot,    shot. 

Slai  manchokaj   sok- 

sola. 
Shop  (sh "•])).  ».  Dokan;   mistri- 

ni  kam  ka'ani  nok,  karkana. 
Shore  (shcr),  n.  Sagaltn  rikam. 
Shorn  (ehcrn),  v.  Shearho  nibo. 
Short  (sh&rfc),  gipaj 

ruutgija,    chu'sokgija,      sok- 

mangija. 
Shorten  (sh6rt"n),  v.  Kandik- 

ata. 
Shortlived  (short-livd'),  a.  On- 

tisa  -• 
Shorthand    (s! ■•  rl  hand  ),      n. 

Chinchi  kandikate  si ani. 
Shortsighted  1),  a. 

Uhi  pang- 

onikosan.nikaii 
Shot  (eh5t),  n.   S 
::  kakket. 
i  Should  (shad),  nibo. 

'  Shoulder  (sh  »l'd#r),  n.  Pakre. 
Shout  (short ),  n .  In.  hroani.  v. 
Shove  (shuv),  v.    Jitpaka,    ain- 

ch 
Shovel  (sht  v  ", 

Show  (she  .  ■    M  i 
Shcv 

. 
mika. 

Shrank 

Shred 

g*dik. 


148 


EXGLTSn-GAKO    DICTIONARY. 


Shrew    '>lim),   ;;.    Menggotchi 

cnotchonchi ;    ku'namgijagipa 

me'chik. 
Shrewd  (shrpd),  a.  Qisik  a 

gipa,  aikninggipai 
Shriek  (shr&c),  v.  Chrika. 
Shrill  (shril),  a.  Cluikani  gam'- 

agita. 
Shrine    fshrin),    n.   Rongtalako 

don  ram,  ganehi. 
Shrink      (shrink),  v.    siiimxk, 

9HBUNK.  Kunrtota,    kom'pila, 

salpila,  tang'pila. 
Shrimp  (shrimp),  n.  Nu-tik. 
Shrivel    (thriVl),    v.     Sikrepa, 

kom'tota. 
Shroud  (shroud),   n.   Pindapani 

ba  wenani  dal'gipa  ba'ta. 
Shrub  (shrub),  //.  Chongipa  bol, 

boldim. 
Shuck    (sink),  n.   Rakgipa  bi- 

kap,  bikrok. 
Shudder  (shudder),  v,   Til'tHa, 

an'skita,  an'tesrengsreng  dak- 

Shuffle  (shcf'Fl),  v.    Brinbawe 

daka,  brinata. 
Shun  (shun),  v.  Gela,  a'tangko 

chel'e  rakia. 
Shut  (shot),  v.  Cliipa. 
Shutter  (shot'ter),    n.   Kerkiri 

k<  sako  piudapani. 
Shuttle  (siifitVl),  n.   Ba*ra  da- 

kani  maku. 
Shy   (shi),     a.     Kratcha'ning- 

gipa. 

Shy    (slii),     V.     SHYING,     shied, 

Kenani  gimin  gele  re  a. 
Sick  (sik),  a.  Saa. 
Sickle  (alklc'l),  //.   Mi  raani  at- 

chili. 
Side  (sid),    n.  Bikamj    samba j 

oksambeng, 
Side  (sidlj  r  Chaka,  samsa  pak 


Sideways  (sid'wsY),  adv.  RIk* 
amchi,  ketchie. 

Siege    (sC-j),    *.    Songjinma  ba 

killako       bamatna    dongduht- 

ui. 
Sieve    (sit),   n.     Chile    moani, 

gitchera,  wakginde. 
Sift   (silt',  v.  Guide  moa. 
Sigh  (si),  v,  Rang'spita.  n. 
Sight  (sit),  n.    Nikani  bil;  nik- 

gimin,  niani ;  slaini  ni^an. 
Sign  (sin),  n.  Chin. 
Sign    (sin),  v.     Chin    on"a,  bi- 

mtlng    sci     ka'a    ba     bimung- 

tangko  sea. 
Signal   (sig'nfll),    n.      Uiutani 

chin. 

Signature    (sig'nA-tiif),  n.  Bi- 

mungtangko  segimin. 
Signet  (sig'net),  n.    luijani  mo- 

bor. 
Significant    (sig-nifi-kant),  a. 

Orfo  gnang.  -ance,  n. 
Signify   (aig'ni-fi),  v.  sigxify- 

im:,  MiiMin.D.    liata,   ortoko 

mesoka. 
Silence  (sllois),  V.  Jrip  donga, 

tom'tom  donga. 
Silk   (silk),   n.   Mugs*  eria  ba 

resomni  kilding  ba  ba'ra. 
Silk  worm  (silk  wrm),  >/.  Mu- 

-;i,  eria  ba  resomni  jo'ong. 
Sill  (til),  ;/.  Singkam. 
Silly  (si!  lv),  a.  Goka,  gisik  ori, 

indin    ka'dinggipa,  bi'sa  ^ita 

dakgipa. 
Silver  I  silver),  ti.    Rupa,   tang- 

kani  sil. 
Similar  (slm'I-ler),  a.  Gita. 
Simile  (aim  I-le),    n.   Mesokani, 

fiuni. 
Simmer  (slm'mcr),     V.     Kasne 

rita. 
Simple  (slm'p'l),  a.  Ge-sangipa, 

l»i  ma  giigipa  .;  oininggni. 


EXGLISII-GARO  dictionary. 


110 


Simplify  (lm'pli-fi),  v.   Srong- 

ata,  talata. 
Simply  (Elm'ply),  adv.    Mang- 

mang. 
Simultaneous  (Mmr.l-ta'ne*us), 

a.  A  psangipa  sal. 
Sin  (tin),  n.  Pap,  Isolni  niamko 

pe'ani,  dakna  nanggijako  dak- 

ani. 
Since  (sins),   adv.    Intaltal;  uni 

gimin. 
Sincere  (sin-ser'),    a.      Kakket- 

gipa,      sronggipa,   cha'chipila 

grigrpa. 
Sinew   (sin  u),    n.    Be'enni  ja- 

dil. 
Sing    (sing),    v.    sang,    sung. 

Ptinga,  mikoa. 
Singe  (sinj),  v.  Kamsraka,  kam- 

skoka. 
Single  (slng/g,l),  a.  Ge'sangipa, 

s  iksangipa ;         bringijagipa  ; 

kimgijagipa. 
Singular  (sing'gu-ler),  a.  Ong'- 

ronggijagipa ;    sanko    mesok- 

gipa. 
Sink   (single),   v.    sank,    sink. 

Sri  pa,    dubia;    rooka;daapa; 

bilgri  ong"a. 
Sink  (sink),    n.    Chi    jokatani 

nol, 
Sinner  (eXa'nfir),   n.   Papi,  pap 

dakgipa. 
Sip  (sipi,    v.      Ringota,   salope 

eha  tota. 
Sir  (sir),  n.  Mande  ra'ani  kata, 

hujur  inani  pal. 
Sire  (sir),   n.    Pagipa,    atehiat- 

gipa. 
Sister  (sls'trr),  v.    Nogipa  ba 

abitang,  ma*sanni  demechik. 
Sister-in-law   (ofe'tfir-in-ld),  n. 

Se  ba  jikni  nogipa  ba  abitangj 

jonggipa    ba    adatangni   jik, 

saritang,  nosari. 


Sit  (sit),  v.   sat,   sat.  Asonga  ; 

bama. 
Site  (.-it),     n.  Biap,    maikoba 

rikani  biap- 

Situate    (sit  u-at),      :,.      Dona, 
dong 

Situated     (>it  u-a'trd),     pari. 

DonLrimin,  doriguimin. 
Situation     (situ-a'shon),     n. 
Dongani  biap;   ong-ani,  obo- 
sta  j  dongimin  kam< 

Six  (siks),  a.  Dok,  gedok. 
Sixth  ( >iksth),  «.  Dokgipa,  ge'- 

dokgipa. 
Sixfold    (^iks'fold'),    a.    Duna- 

dok. 
Sixpence    (siks'pens),    n.    Ana- 

dokni  pal    gamchatgipa  Eng- 

lishni  tangka. 
Sixteen   (nks'ten'),  a.  Chidok. 

Sixteenth  (siks'tentk'),  a.  Chi*- 

dokgipa. 
Sixtieth  (>iks'tl-eth),a.  Sotdok- 

gipa. 
Sixty  (siks'ty),  a.  Sotdok. 
Size  (si/),  ;/.  Pal'ani,  binning. 
Skate  (skat),  ;;.  Suurini  kosako 

ga"e  roani  sil. 
Skein  (skan),   /!.   Kilding   apale 

wengimin. 
Skeleton  (skel'e-ton),  *:.   Been- 

ni  korokgimiii  greng  nimik. 
Skeptic,   sceptic   (skeptik),  n. 

Bebeo  ka'donggijagipa,  Jken- 

chakgipa. 
Sketch  (skech),      v.      Gimikni 

mongsongrangko  noksa  daka, 

kata  ja'pangrangko   nini 

ra'a. 
Skiff  (skit \  n.  Chongipa  r i 1 1  ^r • 
Skill  (skil),  n.   Changanij  sapa- 

iti. 

Skim   (skim),  v.   Koeak    joljol 

wve  ra*a. 
Skin  (skin)]  7?.    Janrggi  gnang- 

gipani  are  biteni  ba'gipa  bigil 


150 


i.ISII-GARO    DICTIONARY. 


Skin  (6kin),  r.  Bigil  kika. 
Skip  (skip),  v.  Bilchroka. 
Skirmish   BkeYmiaa),  m.  Mande 
bang*gija  dakgrikani,  on 
da  kgnkani.  v. 
Skirt  (skerb),  n.  8 
Skulk  (skulk),  v.   Dongnne  re*a. 
Skull  (sk  1),  ;/.  Sko  korokgimin, 

sko  hikrok. 
Sky(>ki),/;.   Salgi,  kosakchini 

bangbang. 
Sky-rocket  (ski'r5k'et),  w.Salgi- 

chi  vra'al  watani. 
Slab    (si  ib ^    n.     Bong' pie  ng; 

bigilchinibarasripa  bolpleng. 
Slack   Blak),  a.Olgrokgipaj  ka'- 

t<ingipa,  Bimsakgija?ipa. 
Slacken  (s';V,  'n),  r.  Olgrokata. 
Slake  (slak),   v.  Tipata ;  ringna 

skako  oamai  i. 
Slam  (slam),  ».    Rake  ehipataj 

maiba  dalgapgipako  rake  dona. 
Slander     (slaidfir),     v.    Tol-e 

mitaka. 
Slant  (slant),  v.  Chongkrenga. 
Slap   (slap),   v.    Satkapa,   dok- 

fcapa.  n. 
Slash  slush),  v.  Den'bingbinga. 
Slat   (slat),    n.   Chongipa   ba*- 

gipa  tokta  ba  ail. 
Slate  (slat),  ;/.  Sechakani,  Bilet, 

slat. 
Slattern   (sUt't6rn),    n.   Nok- 

tang    ba    ba'xal  ngni    gimizi 

Bimsakgijagipa  me'chik. 
Slaughter   (ald'ter),   u.  So-ot- 

beani,  bang*eii  ao'otani.  v. 
Slave   (slav),    n.  Nokol,    bre- 

gimin  nokol.  -ry,  n.  -ish,  a. 
Slay  (slfi),  v. blew,  si.ais.  S<y- 

ota. 
Sled   (slSd),   n.  Chaka  grigipa 

gari  ma'aa. 
Sledge  (sKj),  n.  Chaka  grigipa 

{,'ari  ma*aa. 


Sledge  hammer  (eUfj  him'mfir), 

>i.  Dal'gipa  turi. 
Sleek     (sKk),       u.      ltimiltrita, 

mnenga. 
Sleep  (sl&p),  v.  SLBFf,  slept.  Tu- 

s';i. 

Sleeper   (slep'eV),  n.  Ka*mach- 
ba  ja'pango  dongipa  bolj  fcui- 

ipa. 
Sleepy  (slSp'y),  a.  Tttsina    ska 

guang. 
Sleet  (slet),  n.  Snuri  ba  stilmisi 

bringipa  mika. 
Sleeve  ^k"'v>, //.  Pakreoni  jak- 

gitokona  pindapani. 
Sleigh    (sift),    n.    Suuri    kosako 

re'scni  chaka  gripipa  gari. 
Slender  (sUfn'd&r,   a.     ELam'a, 

chona,  chongkalenga,  juldeng- 

aia. 
Slept  (slept),  v.  SleepVo  nibo. 
Slew  (slu),  v.  SlagVa  nibo. 
Slice  (slis),  n.  Ragimin  kaprang. 

p.  Elaplenga. 
Slick      (silk),      a.     ltimiltrita, 

mnei 
Slide  (sad),  v.  SoVsola,  Bol'tapa, 

ga'soll  i]>:i. 
Slight  (slit),  v.  Simsakgija  dak- 

a,  mangrakja. 
Slim    (slim),   a.    Joldengsigipa, 

cha'i  ildenggipa. 
Slime  (slim),  n.  A'dubekni  ata  ; 

ginggre. 
Sling  (sling),  v.    Slvso.   Pak- 

Bkea,  Bkea  ;  bangjn  i  goa. 
Sling     (sling),    >i.      Bengjuri, 

akeani  ba*ra  ba  matbigil. 
Slink  (slingk),  v.  Slunk.  Dong- 

noe    katanga,     mil  in     mitin 

katanga, 
Slip  (slip),  v.  Bkona,   tapskoka, 

Bol'tapa :  gnala. 
Slipper  (slip'pfir),  n.    Sh'per  j-.i- 

l.i,  ohoti  juta. 


ENGUSH-G  ARO     DICTION  A  RV. 


ir,i 


Slippery  (slip'p£r-y),  a.  Rimila. 
Slit  (s'.it),  11.  Ragroani. 
Sliver  (sliv'fir  ba  s'i  ver),  n,  Bi- 

chrit,  bisring. 
Sloop  (slrrp),    //.    Ba'ra   ping'e 

<-lii  ani  jahat  chongipa. 
Slop  (slop),  v.  Pokpeke  nasia. 
Slope    (si  p),    v.    A'SOlsol    dak  a. 

11. 
Sloppy  (slBp'py),  a.  Snekbnek- 

g  pa. 
Slot  (slot),  n.  Chongipa   ro 

a'kol,  du'rok. 
Sloth  (sLUh),  w.Ka'sinani,  arat- 

ani ;     ka'singipa    matburung 

ma'sa. 
Slothful     (slSth'fal),  a.    Arat-  j 

Slough  islou),  n.  Abel  dakgipa 

a'a. 
Slough  (slnf),  v.  Gilsrea,  soru- 

i-o  nga. 
Slough  (sluf),    v..      Soe   jrong- 

gimin,  gilsreani  bigil. 
Sloven  (sluV'en),  p.  Rongtalgi- 

jagipa,    moilagipa,     nob     ba 

barani   gimin   simsakgijagip- 

a. 
Slow  (sl6),  a.    Ka'singipa,  ruut- 

gipa,  gong-rakgija. 
Slug  (sing),  n.  Etchaluk  ma'sa  ; 

aratgipaj  slaini  guli  ma'sa. 
Sluggard  (slug'g&rd),  n.  Arat- 

gipa,  fcusiduinngipa. 
Sluggish    (slug'gish),  a.     Arat- 

gipa,  olgrokgipa. 
Sluice  (slug),  n.  Chi  jokruraani 

biap,  chikare. 
Slum  (el Qm),   n.    Namgijagipa 

nvoilagipa  mandetangni  dong- 

ram  Bongjinmani  biap. 
Slumber  (slfim'bfcr),  v.  Chrtisa 

tusia.  a. 
Slump  (slump),  v.  Griputroma. 
Slung  (slung),  v.  Stingko  oibo. 


Slunk  (slunk),   "•■'■   Slinkko   ni- 

bo. 
Slur     l(  r),  R.  CI  oni  i  .  mi  kataj 

gitni  iachinrang. 
Slush  (slush),  n.   Snurini  adu- 

bek,  ' 
Slut    (slut),    n.     Achate    bima  ; 

I  ilgijagipa  me'chik. 
Sly  (sli),  a.  Cbalak. 
Small  (sm61),  <>.  ("bona. 
Small-pox    Isniolpuks),  n.  Uri 

dal*gipa. 
Smart  (smiirl),  r.    Bibrao  dake 

kama    gita    Baani.   a.  Tarake 

dakgipa,  gisik  Bens;  g  Lpa. 
Smash  (smash),  v.   Ripik  kning 

dakata,  bnekata. 
Smear  (smer),   v.  Nongmraka, 

repia. 
Smell  (smelj,  ».  Seenga  ba  sniil- 

ani  bisak. 
Smell   (smel),     v.    bmbllbd   ba 

smii.t.     GKngsika. 
Smelt  (sm  it.  Akolo- 

ni  man'a  Bilko  jrong 

ata. 
Smile  (smil).  r.  K 
Smite  (smit),  v.  bmotb,  smhtih. 

Doka  ;  s  rota. 
Smith  (smith),  «.   Sil  dakgipa 

kamal. 
Smoke |(smok),  v.   \Valku  ong*- 

kata  ;  tamaku    ringa  ;  wakku- 

sio  ripoa. 
Smokestack   (smok'staV),     n. 

Jahal    ba    maiba  kolni  karka- 

naoni  wal'ka  jok 
Smooth    (smnTH),   a.    Ri 

hi. 
Smote  (smdt),  v.  Smiteko  nibo. 
Smother  Rang** 

ritna   in.  '  l  indapa, 

wa'al  dipna. 
Smolder,  smould-r   (smdl  dU r) , 

v.  Ning'joljol  kama. 


152 


ENGLTSII-GARO    DICTIONARY. 


Smudge    (smiij),    n.   A-ki   uki 

dake  walku  ;    nangmrikgim- 

in. 
Smuggle  (smtig'g'l),  v.   Masai 

on*a  nanga  badingani  bostuko 

masnl     an'gija    sriksrik    ra*- 

anga. 
Smut    (smut),  n.  Dinrak,   dik- 

mak . 
Snag    (snag),    n.     Chi    ning'o 

donggipa      bolritchong,     bol- 

chongdik. 
Snail  (snal),  v.  (rap,  gaptek. 
Snake  (snak),  n.  Chipu. 
Snap  (snap),  v.  Dokpaka;  chik- 

a  ;  berikkcpa. 
Snare  (snar),  n.  Ja'ga. 
Snarl    (snarl  I,  v.    Aehak  gita 

randinga 
Snatch  (snatch),  v.  Raseka. 
Sneak    (snek),    V.    Mitin    in  it  in 

re'anga. 
Sneer  (sner),  n.  Gingting  song- 

Sneeze  (sn'z),  v.  Atchinga. 
Snicker    (snik'er),   v.  Pit  dake 

ka'dinga. 
Sniff  (snif),  v.  Gingsika. 
Snooze  (snnz),  v.  Tusisranggija 

idita  tusia. 
Snore  (soot),  v.  Enggok  ra'a. 
Snort  (snort),  v.  G-ure  gita  pru 

pru  ine  iua. 
Snout  (snout),  %,  Wak  gita  ro*- 

gipa  gingting. 
Snow  (so6),  n.  Mikka  gita  ga*- 

skgipa  suuii. 
Snuff  (snfif),  v.   Gingsika;  n. 

tTamakn   ginohi;    kanijong- 

gimin  sorta. 
Snug  (snug),  a.  ('liapchapdong- 

toa. 
So  (so),  ado.  Indakej  agita ;  oni 

gimin  ;  names. 
Soak  (s6k),  V.  C'bio  dim  a. 


Soap  (sop),  ».  Sabon. 

Soar  (sot),   v.   Kosakohi   bila  . 

chnna  joton  ka'a. 
Sob  (s5b),  v.  Ka-siks'ka, 

Sober  (s  >'l>rr),  a.  Tonrtomgipa; 

dm      ringgjjagipa.    n.    So- 
briety. 
Social    (s-iVshfll),    a.    Rorimna 

naranikgipa,  romnbegipa ;  ro- 

rimani  biding. 
Society  (so-d'e-ty),  n.  Nangrim- 

gimin  manderangj  nibatgipa 

rangni  oangrimgrikani. 
Sock    (s5k),      ;/.     Kan'dikgipa 

inuja. 
Socket  (sBk'et),  ;/.  Maikoba  sik- 

krokchakani,  wa'singtok. 
Sod  (s8d),  n.  Samsi  panggimik, 

ja'dil  ja-pang  arc   aa  gnaDg 

samsi. 
Soda  (so'da),  ;/.  Tarigimin  kat- 

chi  bitin,     katchj     nanggipa, 

soda. 
Sofa  (?6'£a),  n.  Nom'gipa  asong- 

chakani  ha  tuchakani 
Soft  (soft  i,  a.  Noma,  rinoka. 
Soil  (soil),  r.  Moila  nangata. 
Soil    (soil),     n.    Kosakgipa   aa, 

a  "sal,  kri. 
Sojourn  (sojem  ba  so-jrrn'),  v. 

Adita  salna  sonjjgipino  donga. 

v. 
Solace  (solas),    v.    Ka'dimeata, 

bom'tomata.  ». 
Solar  (s/Ut),  v.  Salni  biding. 
Solder   (sSd'fir  ba  solder),    n. 

Ililclmani.  v. 
Soldier    (sol'jer),  ».  Dakgrik- 

gipa,  sipai. 

Sole  (sf>l),  n.  Ja'pa  ;  jotani  ka#- 
bak  ;  oa'tok  ma*sa. 

Sole  (sol),  a.  Sasan. 

Solemn  (s5l'5m),  a.  Toromni  gi- 
min j^i-iko  nanga.  -ity,  n. 
ize,  r. 


EXGLISII-GARO     DICTIONARY. 


Solicit  (b)-Hs  It),  r.    Bia,  mnl- 

mola.  -er,  «. 
Solid  (sSl'id),    a.    Akara,    mr- 

keta.  raka,  jronggijagipa.  -ity, 

n.  ify,  v. 
Solitary  (sr.l'i-ta-ry),  a.  Mande 

gri,  Baksaa  ong'ani  biding. 
Solo  (solo),  ».  Baksan  ring'ani. 
Soluble      (sol'n-b'l),     a.     Chio 

jronggnigipa. 
Solution  (so-iu't-huu),  n.  Jrong- 

atgimin. 
Solve  (sSlv),  v.   Katani  ortoko 

pe*a,    uigijako    tale    pe"a  ba 

niata. 
Somber,  Sombre  (sSmTber),  a. 

Katchaa    grij   dimela,  rong- 

dima. 
Somehow  (sum'hou'),  adv.  Mai- 

ba  ka-e. 
Something      (sum'thlDg),     ». 

Maibi. 

Sometime  (sum'tim*),  adv.  Ba- 
•  sakoha,  changsao. 
Sometimes    (sura'tims'),    adv. 

Basakoba  basakoba,  gisep   gi- 

Bep. 
Somewhat    (sam'whaV),    alv. 

Oa'tisa,  adita. 
Somewhere    (sum'whar),  adv. 

Banoba. 
Son  (son),  11.  Depante. 
Song  (s5ng),  n.  Git,  ring'ani. 
Songster  (iSng'stSr),  72.  iiing-- 

gipa. 
Son-in-law  (san'in-ld),  ».  Cha- 

wari. 
Soon  (-ui);  fl^y-  Bakbak,   ruut- 

Soot  (sui),  «.  Dimak,  wal'kusi. 
Soothe    (both),    v.   Ka'sinata, 

toni't  muta. 
Sop    (s5p),  v.  Chio  Binrbolgim- 

ia;chi   chipatgunin   cha*ani 

v. 


\  Sorcerer  (sor'a  •     Montot 

dakgiua,  b'  eliki  dakgipa, 
Sorcery  (sor'sSr-y),  n.  Montol, 

iki. 
Sordid  (sSr'Hi J),   a.    Chongipa, 

.i_  a. 
Sore  (sdr),  n.  Pa 
Sore    (sor),    a.  Saa  gnang,   ga- 

knaa'gnang. 
Sorghum   (sdr'gum),    n.   Grit 

in;i"sa. 
Sorrow  (sor'ro),*.  Gisikniduk, 

kalimani  ainteani 
Sorry  (Bor'ry),  a.  Duk  oml 

bi  ling ;  duk  ong  a  gnang. 
Sort  (s.^rt),  ».  Rokom. 
Sort  (sort),  r.  Bast  i,r 
Sot  (sot),  n.  Cliu  pekrooggipa. 
Sought  (=6t),  v.  Seekko 
Soul    (sol),    n.     Bven     ningo 

donggipa  inandf>,  gisik,  jai 
Sound  (sound),  a.  An'tsengg 

Baa  dioga  gri ;  Boa  Bima  gri. 
Sound  (-ouiul\  n.  Guiiva  ;    tir- 

jipa  saga! 
Soup  (sap),  n    Soma   ritgunin,J 

ringani  bitchi. 
Sour  (sour),  a.  Mesenggipa. 
Source  (sore),  n.   Ongkatramr, 

a'hachengram,  nnbaiaru. 
South  (south),  v.  \ 
Southern  (suTH'&n),  a.  Salgi- 

pi  ngchigipa. 
Southward  (south-* 

Salgi]  engch  pak. 
Sovereign  (suv'^r-i  i  ba  so?-),  ». 

Raja;  England  songni  tangkl 

ma'sa,  pounds*,  gong'chi]  i 

nni  I 

Sow 

Sow  (sou),  ii.  Wak  bima. 

Space    (spas  ,    ».    Giaepgrikni 

biap. 
Spacious  ( 

biding. 


154 


ENGLISH-GABO   TjICTION'AHY. 


Spade  (sjal),  n.    Chamos    daN 

gipa  ma*sa,  b  >bnl. 
Span  (span).  ».  Krusi  ;    fathom 

■ani  l.uk  chetni  lak  si  ba  inch 

sku  ;  rikgimio   ja"- 

pangni  ehelgrikani. 
Spanish    (spfco'iih),    a.    I 

:  1 1  i  biding. 
Spank    (gp&ngk),   v.   Ki-^ango 

doktopa. 
Spare    (spar),   a.    Gitchagipaj 

ranrgipa,      ImaBgohenggram- 

gipa.  v.    Oira,    vrata,      kema 

kra. 
Spark  (spiirk),  7>.  Wal*miai. 
Sparkle   (spBrlc'l),  o.  Ubiig*- 

che  a. 
Sparrow  (spaVro),  n.  Dockok 

ma  sa. 
Spasm  (spaV'm),  n.  Ja*dilrangni 

salkomtotani. 
Spat  (spat),  v.  Kasine  doktopa  ; 

o -<"ii-a  jegrika. 
Spatter  (spit'tSr),   v.   A'dubek 

Bat  lapa,  « In  Batchi  oa. 
Spawn  (spun),  n.  Na'tok  bitchi, 

v. 
Speak  (sp&k),  v.  Spoke,  Agaaa. 
Spear  (sp5r),  a.   Sta'u.  v.   SA- 

u  hi  sua. 
Special  (spgiVal),  a.  Din-tan - 

manchagipa,  monpsoDggipa. 
Specie  (  i  e  Bhi),  />.  Bilni  tangka- 

rang. 
Species  (spe'ehes),  n,  Ma-a,  ro- 

kom. 
Specific   (spo-slf'ik),   a.    Ding- 

t  logmancha  tile  ka'gimin. 
Specify  (speal-fi),  v.  Tikko  me- 

soka.  -ication,  n. 
Specimen  (spes  i-m«n),  n.  Ho- 

komko  uiatna  meeokanij  uo- 

niuna. 

Speck  Cspr-k),   n.  Chonchonbe- 

■  I  'I.. 


Spectacle  (spekta-kl),  «.  Nik- 

ronggij  igipa  maiba  niani. 
Spectacles     (spek'ti-k'la),     n. 

Mikrono  niani  janera,  d.os  i  a. 
Spectator  (spek-ta'tfcr),  n.  Ni- 

gipa. 
Specter,  Spectre  (spek'tfir ), «. 

Memang.    Spectral,  a. 
Speculate  (spekVlat),  v.  Dam 

rakbato  i  alskana  bree  dona  ; 

gisiko  chaoehie  niruka.  -ive, 

a. 
Speech    (speoh),    *.      Jimnana 

aganani  kata  ;  aganani    Lil  ; 

kusik. 
Speed  (sp?d),    n.    Gong'rakani, 

lar.ikani. 
Speed  (sped),  v.   Sped,   Gong-- 

r  ileal  a.  ta  rakata. 

Spell  (b|  el),  v.  Spelled,  srEi.T, 
Banan  ka'a  ;  gipinkd  neng*- 
takatoaoxreisa  ka'&kaa  ;  bodul 
d  ng*takat  i. 

Spend  (-1  end),  v.  Spent,  srENT, 
Re'ata  :  koroch  ka'a. 

Spendthrift  (spend 'thrift),  n. 
Uiiaigipa,  koroch  ka*begipa. 

Spew  (spu),  v,  Chisata,  el'boa, 

wak  la- 
Sphere  (afe?),  l».  Tonvbetgipa. 

Sphinx  (sfingks),  «.  Misor 
Bangui  ro'ongko  sol'gimia, 
mikkang  me'cbik  gita  aro 
be'en  singho  gita  dakgij  a. 

Spice  (spls),   a.  SmDgipa  mo- 

&1a. 

Spider  (spi'dfir),  n.  Guang. 
Spike   (spik),    GojaJ   dai'gipa; 

mini  bl  ll  lg. 

Spill  (spil),  v.  Spilt,  Nasiata, 
Spin  (spin),  v.  Span,  bpuh,  Kil- 
ding  ri&a  ;  bakroata  ;  wilwil- 

at  a. 

Spinal  (spi'nal),  n,  Janggilbol- 
ai  bidiog. 


ENGLISII-C  u:<>    DK  TI0NAE1  . 


155 


Spindlo   (spin'dl),   n.    Kilding 

rikani  takuri. 
Spine  (spa),  n.  Janggil  bolgro. 
Spinning-wheel         (spin'ning 

whel ),  ?j.  Kilding  rikani   jon- 

tol,  charrangga. 
Spinster  (sj  in'st^r),  //.  Sc  kim- 

kajagipa  me'chik. 
Spiral  (spi'raj),  a.   Weadogipa, 

wenani  biding. 
Spire  (spiv),  ?'•  Giljanokui  prot- 

( hong-,  ku'chot. 
Spirit  (siir'ifr),  n.  Gisik  k;.tjhi, 

janggi. 
Spirited  (spir'it-ed\  n.  Nachil- 

arigipa  ;      kal'grikani     gisik 

gapgipa. 
Spirits  (spir'its),  n.    Pekgatipa 

churang  ;   kal'grikani   ba  na- 

chilakani  gisik. 
Spiritual  (sjir'It  u-fll),  a.    I >cl 

ba  toromni  biding. 
Spit  (spit),  v.  Spit,  Stua,  ku'chi 

ong-a.   n.    Stu  ;   gosura   gol#- 

sok. 
Spite    (spit),    n.    Miknengani, 

jakbilqilna  flkani. 
In  spite    of  (ip-splt  ov),    adv. 

Minggija. 
Spittle  (spit  VI),  ».  Stu. 
Splash  (splash),  v.  Satchima. 
Spleen  (splen),  ».  Pilai,  okpil. 
Splendor  -our  (splen'der),  n.  Ni- 

toani,  ching'bjeani. 
Splice  (splis),  v.  Ritchua,  joraa. 

n. 
Splinter  (splin't&r),  ».  Bichrit. 
Splinter  (splla'tr i  ,  v.   Pitsria, 

pitniisia,   11. 
Split  (split),  v.  Sii.it,  Pita. 
Spoil  (sj oil),  v.  GKmaata,   nisi- 

ata,  bob  gimara. 
Spoke  (spok),  v.  spea&ko  nibo. 
Spoke  (apok),   n.   Gari   i  b 

peng'pange  datgipa  bol. 


Sponge  (sj  oka- 

gipa  ma'sa,  ohi  Bepdape  auua 

j  ko  jakkairo 
Spool  (spuj),  ?i.  Balding  w 

bol. 
Spoon  (s|thi),  n.  Charaoa. 
Sport   (sport),    a.   Kal'grikaai, 

sikar  ka'aai. 
Sportsman  (aporta'man^  ■ 

kat  ka'gipa. 
Spot  (spot),  n.  Dak,  cl  ii  ;  1  iap. 
Spotted    (sjoi'ted),    a.    Toka 

goaag^ipa. 
Spouse  (spouz),  ?*.  Jik   s-    kim- 

gimin  mande. 
Spout  (epout ),  n.    Chi  joka 

ku'mang. 
Spout  (spool),  v.   Tang-Joeong-- 

kata. 
Sprawl  (sproll,  v.  Tueja'ajak- 

ko  gowingwange  ileng  pileng 

daka. 
Sprain  (spran),  a.  I'. 

mrenani,  biritchn  ringretani. 
Sprang*  (sprang),   v. 

nil.... 
Spray  (spra),  a.  Chipakkorsrat- 

ani  chi 
Spread  (spred).,  v.  Badala, 

Spring  (spring),  n.  Sam  1m.  1- 
rang  ritiml  acheogi  i  i  k  u  i, 
March,  April  aro  May  ia  jaa- 
rang ;  bildoani,  Bikchepna  aro 

bada!: 

onatna  a 
gimin  ;  ehimik! 
Spring    (spring),    a.     6 

BimiK  naa, 

bildoa,  bile] 
Sprinkle  [spiingk'l),  v.   S 

kia  :  waa  -  i 
Sprout   .-].:•" ul  |,  ?<.    B:mi'\ 

.    ■ 
Sprung  (sprang),  r. 

nibo. 


156 


LVfiLTSn-GARO    DICTIONART. 


Spry    frii),  a.  Mamungkoba 

daki  a  ta'rakgi]  a. 
Spun  (sp  n),  v,  Spinko  n;l>o. 
Spunk  '>jn  ak),   «.  .1.1. a   ong*- 

obong    dakani,     mamungkoba 

minggija  dnlcani. 
Spur    (sp&r),    n.   Doo  ja'BUig, 

do'oja'ching  ;  su'ani  b 
Spurious     Bpu'ri-ns),   a.   Bebe 

ODg*gijani  l>i  ling-. 
Spurn    (spcrn),    v.     Ga'tinga  ; 

chonnika. 
Spurt  (spfert),  V.  Tang'srota. 
Sputter  (sput't'T),  v.  Talsrang- 

gija  agana,  to'ti 
Spy  (spi),  n.  Nirikkigipa. 
Spyglass  ,  ».  Chd- 

aooiko  niani  dnrbin. 

Squabble  (skwob'b^),  n.  Jegrik- 

ani,  ra'sekgrikani. 
Squad    (>kw 5«d),  n.  Bang'gija 
i mi  kotok,  <ln>;  gipa  kotok. 
Squadron  (skwod'run),  n.   Si- 

pai    kotok;    dakgrikani   jahal 

jinm.i. 
Squalid    (skwol'ld),     a.    An*- 

<  bi  ek  i,   moilabe- 

gipa. 
Squall  (skw61),  n.  Cbrika  ;  rang*- 

aan  ra'rake  1  >  1 1  balani.  v. 
Squander  (skw5n'd6r),  v.  Buna, 

sal  akgija   bangka- 

ko  koroch  kara. 
Square  (skw&r),  n.  Mistri 

in  toani  mi  s i  ;  borgo. 
Square  (skwar  ,  a.  Kitik  ' 

rikam  sambri  apeangi]  a. 
Squash    (akwdsb),   n.  Akkaru 

ma'as . 
Squash   (skwosh), 

dalgapata. 
Squat  (skw<  t),  r.Asong  chong*- 

prtta. 
Squawk    (ekwok),    v.    Ganre 


Squeak  (skwek),  v.  Tengkrange 

i  :a. 
Squeal    (skwel),  v.    Kusikchi 

ohrika. 
Squeeze    (stcwez)j    v.    Sinj.  ta, 

limjcta. 

Squint    (skwint),    r.    Mikkelsi 

dake  nia. 
Squirm  (skwfrm),  v.  Gong*( 

Dg  daka. 

Squirrel   (ikwSr'rel),   n.   Mat, 

gr  dong. 
Squirt  (skwSrt),  v.  Serka  maris, 

aatcbima. 
Stab  (stab),  v.  Su-a,  jotprota-. 
Stable  (sifi'l.*]  ,  ;/.  (Jure  donani 

Stack  (stak),  n.  Megap  ba  am'- 

prangni  t  n 
Staff  (st&f),  n.  Gool,  gol-dik. 
Stag  (stag),  n.  Matehok  bipa. 
Stage    (staj),   n.   Rama    re'ani 

toog'sa  ;  chue  rikgimin  a 

gip 

Stage  coach  (-taj'ku  h  ),  ».  Ba- 

ra    i  irani  gan,    kei  i »   i 

<_rari. 
Stagger  .  :••  Ching- 

reng  chingpeng   l>a  gitcbing 

gitchong  daks. 
Stagnant  (stag'nant),  a.  Jok- 

g^  tgipa  chi   moila,  chiklokni 

dhi  gita. 
Stain  (atan),  v.  Marang  n.  i 

dak  nanga.  n. 
Stairs  'star.-),  n.  Kosakgipa  ga- 

dai  •  i    ro'gipa 

j  hi 
Staircase  ")    ••     K  - 

Stairway  (star'w&'jj    sakchi- 

na  gakatarigani 
Stak,  h,     Golv  : 

Stale  (st&l),  a.  (Jitiliain  ; 
injia. 


ENCLTSIT-GATCO    DICTION  A  II V. 


1:.; 


&talk  (Ft6k),r.  Bft-enko  dal'ate 

K*;l. 

Stall  (pt61),  n.  Gore  mangprak- 

ni  kutori,    antidamo   sakprak- 

prakni  palram  biap. 
Stallion  (st;  l'\  un),  «.   Kasigi- 

jagipa  gure. 
Stalwart  (stol'wert  ha  Bt&T),  a. 

Dal'gipa,  bilakgipa. 
Stammer   (stam'm&),  v.  Ku- 

tik  tjrtara. 
Stamp  (stamp),  ».  Mohor;  tik- 

et ;  raqhor  su'gimin. 
Stamp    (-tamp),     v.     (r.rtima; 

mohor  Pu'a. 
Stampede  (.'tam'ped'),  v.  Mat- 

cbu    ba    gureni     kenne   kat- 

gvima. 
.Stand  island),   n,   Chadengani 

ba  donani  biap,   chongipa  t- 

bil,  fable. 
Stand  (stand),  v.   Stood,  Cha- 
in, donga,  dongdika. 
Standard  (standard),   ».    Ni- 

san;  namsmnggipa;    je  bak- 

sa  gipinko  toa. 
Staple  (sta'p'l),  n.  Bisring,  eilni 

nabik. 
Star  (star),  n.  Aski. 
Starch  (starch),  n.  Men'di. 
Stare  (star),  p.  Nitat  i. 
Start  (start),    v.     Re'chakata; 

abaohenga  ;  fartro  01  . 
Startle   (star't'l),    v.    Kenfata, 

to'tro  ongata. 
Starve    (st'arv),    p.    Cha'aniko 

manjani  gjmin  okkrie  sia. 
State  (stat),  ;/.  Ongani,    obos- 

ta  ;  raij.0. 
State  (BtfLt)j  z».  Katako  agana. 
Statesman  (stats'man),  «.  Gov- 

i  r  mentni  aiamko  oigjpa. 
Station  (sta'shon), «.  Dongani, 

donani   l>a  dongdikani    biap  ; 
mandeni  dongani  ob 


Stationary    fsta'shun-a-Ty),  a. 

Kimkim  ba  nan   nan   dongai- 

gipa. 
Stationer  (sta'shan-6r),"«.  T..- 

ka,  kali,  kolom,   iarangko  pal- 
gipa. 
Stationery    (sta'sli8n-$r-y),  n. 

Leka,  kali,  kolom  far; 
Statuary  (stat'u-a-ry),  n.   Ei- 

mang    dakako  n    ba 

eol'gipa. 
Statue  (stat'u),  n.  Sol-gimin  bi- 

maiiL;'. 
Stature  (stat'ur),  n.  Bin.. 

chna. 
Statute  (stat'nt),  ».  Niam 

etarang. 
Stanch,  Staunch    (stanch),  r. 

Tipata  ;  bon   ka*a  ;  a.    !; 

bilaka,  mangraka,  kimkim, 
Stave  (stav),  :•.  mam  d  ba  8TOVB, 

Dokpma,  pee  irala. 
Stave  off  (stav  5f),  v.  Jitpakata. 
•Stay  (sta),  p.  Stai  bd  ba   - 

Donga,  dongrika  ;  |  b 

ehampenga,  dongdikata. 
Stead  Pal;  biap. 

Steadfast  (sted  Kim- 

kim, mangraka. 
Steady  (sfcd'y),  a.  H'enggija; 

mogija  ;  nan  nan  J  t  >mi  >ra. 
Steak  (stak),  n.  Jo  na  ba 

tarigimin  been  bitin. 

Steal  (si el),  v,  BTOLl  .  (  lia-i:a. 

Steam  Biba. 

Steamer  (stem'er),   n.   Bibachi 

re'gipa  jaha4  ;   bib) 

chakani. 

Steed   st  d  ,  n.  \.  ■. 
Steel  (si  1),  n.  SilchiV 

Steep 

Steep  (step),  a.  .\       ,]:lTV 

dak  j 

Steepler 
protchowr. 


15S 


!  V'.LrSII-GAnO    DICTIOXARY. 


Steer  (ster),  n.  Madhu  bolot, 
i.: 

Steer  (ster),  p.  Ki*me  p  ata. 

Steerage  (steraj),   «.   .'. 
kraangchini  f>ara  man  I 
ram. 

Stem    (stem),    ;/.   Bibalni 
t  ingj  atd 

Stench  (stench),  ;;.   5 
bisak  babiba. 

Step  (step),  v.  Ja'ku  ;  jang'ke  ; 
jang  rak. 

Step  (step),  :•.  Ja'ku  ga*a. 

Step-brother  (step  brfira'er), 
n.  De  gnanggipa  tanggitik- 
rang  kimgrikode  Bakaani  de- 
pant  ■  sakgipinni  deni  step- 
Irotlicv  01 

Step-daughter  (step'd6'ter),  n. 
Jik  gitcham  ba  se  gitchamni 
demechik  kimtaigipa  me'asa 
ba  me'chickni  step-daughter 
ong'a. 

Step-father  (step'  feraer),  n. 
Wanggipa,  pachong*motni  si- 
mano  ma'ani  kimtaigipa  paa. 

Step-mother  (step'm&TH'er),  n. 
Ma'detang,  ma'a  chong'motni 
6imano  pani  kimtaigipa  ma'- 
a. 

Step-sister  (step'sis'tet),  n.  De 

gnanggipa        tanggit  ikrang 

kimgnkode  Bakaani  d<  mechik 

_:  i  J  >  i  r  1 1 1  i      deni     Btep-sister 

Ong'a. 

Step-son  (step'sfin'),  n.  Jik 
chain  ba  segitchamni  depante 
kimtaigipa  me'asa  ba  me'chik- 
bJ  step-son  ong'a 

Stereopticon  (ate're-op'tlk-dn), 
n.  Wa'alohi  Qoksako mesokat- 

Stereoscope  (stS're-o-akdp),  n. 
Mikron  ronggnina  niani  dong- 

;  ;i  Doksa  niaiii. 


, 


Sterile  (ster'il),  a.  Bite  oanggi- 

jagipa  ;  a'sal  grigipa ;  I 

gipa. 

Sterling    (sterling),     n.    Tik 

I  mgka,  mongeongde 

gka. 

Stern  (stern),   n.   Jahatni   ki*- 

..     (i.     1  akgipa, 

mangnarogijagipa. 
Stethoscope   istetho-skdp),  n. 

Be*en     ning'chini      gam'ako 

k:iat:mani. 
Stew    (stu  >,  v.  Ka'sne    k; 

rita  ba  mil 
Steward   (stu'Grd),   w.    Nokni 

noko]  pamong ;  on'timgipa. 
Stick  (stik),  ;;.  Go;ol  ;  -ol«lik  ; 

holcheksi  ;  bol  chongipa. 

Stick      (stlkj,    Z,     STUOBT,     Ma'- 

gapa,  stapa. 

Stiff  (stif),  a.  Hal;  a,  dol'na 
amgijagipa. 

Stiffen  (stif  n),  v.  Rakata,  dol'- 
na amgija  dakata. 

Stile  (stil),  n.  Jangbatra. 

Still  (stU),  a.  Il'enggija;  fcom'- 

fdiii  ;    jripjrip. 
Still  (s  II),  v.  Jripata;  lonvtom- 
8  a. 

Still  (stll),  adv.  Piti,  -ku-  . 
Stilts    (stits),  ».   Ja'bengbang 

gaani  wa'a. 
Stimulate  fetim'n-lat),  v.   r>i- 

iliata;   hilak  lapata.  -01',    -ion, 
n. 

Sting   (sting),  v.  stung,  btong, 

Birichi     dela,    aaknaata.     n. 

\Yn\. 
Stingy    (stin'jy),    a.    Gipinna 

on'na  Bikgijagipa,  man'gopna 

sikgipa< 
Stink  (stingk),  n.  Pa  ogani  bi- 

ba. 
Stink  (atiogk),9.  stan-k,  stink. 


ENGLISH'GAKO    DICTIONABY. 


159 


Stipend  (stipend),   n.  Koraki, 

bet  on. 
Stipendiary    (sti-pen  di  -a-iy), 

n.  Korak  eha'gipa. 
Stipulate  (stip'u-lat),  v.  Dakna 

nangako  tiktak  agansoa,  tik 

ka'griksoa. 
Stir    (ster),     v.     Jingjengata, 

wingwangata,    il'engata,    il*- 

enga. 
Stirrup  (sfcor'rap  ba  stir'rfip), 

;/.  (uire  iinni  j  fa  ga'chakanL 
Stitch  (sti  eh1,  n.  Koani  ge'sa. 
Stock    (stok),  it.   Ja'pang  j  bi- 

pang ;    tangka    bima  ;    jila- 

rang  ;  donsogimin  ;  slai   kun- 

da. 
Stocks  (stoks),  n.  Ja'king  teka- 

ni. 
Stockade  (stbk-ad'),  n-  Bolchi 

kagimin  goare  ba  killa. 
Stocking  (sfcok'i  \g),   n.  Muja, 

ja'O  kruani. 
Stole  (stolj,  v.  SteaZko  nibo. 
Stomach    (stum'ak),   n.  Bime- 

ma. 
Stone  (stun),  n.  Ro'ong,   rong*- 

L-. 
Stone  (stdn),  v.  Ro'ongchi   goa 

ba  gotat  i. 
Stony   (sto'ny),  a.   Ro-ongrara, 

rong'gTim. 
Stood  (still),  v.  Standbo  nibo. 
Stool  (stnl),  n.  Anrpok. 
Stoop  (strip),  v.  Bamgopa,  gong- 

gonga. 
Stop  (st3p),  z;  Dongdika.  i 

takaj     dondikata,  dongtong- 

ata. 
Store  (stor),  n.  Chimonge  don- 
ram,  gudam  ;  dokan. 
Store  (star),  P.   Chimonge  don- 

soa. 
Store-house      (storTKraa'),    n. 

Bandal,  gudam,  jam. 


Stork  (stork),   n.  BalgOa   doo 

ma' 
Storm  (storm),  n.  TaTakbe 

mika  balwa. 

Storm  (si  ■:■„,  ,  v.  l: 

Story  Istd'ry),  ,  .  K  i,,u. 

gad 
Stout  (stout),  a.  Bflakaj  mOa. 
Stove  (st3v),  n.  Wa«al  sikani  ba 

mi  Bong'cbakani  chao 
Stove  (stdv),  t.  Staveko  nibo. 
Stow  (st6),  v.   Simsake  d 

chimonge  dona. 
Straddle  (strad'dl),   v.  Ja'ako 

ga-krange  re'aj  japak 

gakata. 
Straggle   (strag'gl),  v.   Iachi 

ncdii  rc'roroa. 
Straight    (strat),    a.    Sronga, 

dingbraga;  tongtong! 
Straightway  (straf  wa% 

Da'on,  bakan. 
Strain  (stran),    v.  Salkringa; 

Bakmrena  ;  cheka. 
Strait  (stmt),  ii.  Chi  apgitok, 

'apgitok. 
Strait  (strat),  a.  Apchona,  ap- 

ehang 
Straiten  (strat" n),  v.  Apchon- 

ata,  apchangket  dab 
Strand  (strand),  n.  Chirikam; 

bndu  aakani  gfon. 
Strange  (stranj^  a.  Nikroi 

ja,  oigrja  ;  aiao  inmai 
Stranger  [a  ran'jer  ,  n.   S 

gipinni  mande ;  oigija  mand  ■  j 

mande  a'gital. 
Strangle  (straoj  j  ;;,„•- 

rang'titaniko    bon 

Strap  (strap),  n.  Tarigimin  io*- 
dinggipa  matbi^il. 

Stratagem    (si  n. 

]><>liilk<>  bingbangatna  La 
goalatna  chol  dakani 


LI8H-GAS0    DICTION  A  ];v 


Strategy  -     I,  ».  Ohan-     Strip  (strip),    «.   Maibani    ro-- 

china  changgipani  chol  dakaniA      d  hrit 


chalaki  dakani 
Strav.  Me  :ap. 

Strawberry     (stro'ber-ry),    n. 

ma'sa* 
Stray  fstra),  v.  Branga. 
Streak  t  strok),  n.   Ko'din^  ro- 
lling dake  nanggipa  moila  ba 

Balsretaoi. 
Streaked  (s  r'kt  ba  sfcreYSd),  a. 
inggija    salsrete    toka, 

bakroe  mrikmrak  daka. 
Stream  (sfcrem),   n.   Chibimaj 

j  kgipa  cbiring. 
Stream    (strain},   V.    Jokruraa; 

solsola. 
Street  (stret),  n.   bongjinmani 

sorok. 
Strength  (strength),  n,  Bfl. 
Strengthen    (strengthen),    v. 

i  akdapata. 
Stretch    (stretch),   v.  Badalaj 

gipata  ;  salkringa. 
Strew  (str.;.  l»a   Btrdj,    v.  S.itpri- 

1  raa,  Bal  bildanga. 
Stricken  (strik"n),  a.  Dokgimin 


Strip   stri]   ,  > .  K  'K;i.   i 

dakati,  Ki^il  kika. 
Stripe    (strip),   n.   Bet    dokani 

chin,  maiba  ro'gipa   chin  ;  ro-- 

dingding  salgipa. 
Stripling  (strip'ting),  «.  Briku- 

jagipa   paute,       mangcheng- 

^ramgipa. 
Strive  (striv),  v.  bteovb,  btbiv- 

i  »,  Tikkela. 
Stroke  (strok),  n.  Dokani,  sala- 

ni. 
Stroke  (strok),  v.  Rim  roka 
Stroll  (sd-ol),  v.  ReToroa,  roro- 

roa. 
'Strong  (strong),   a.  Bilakgipa, 

an'songgipa. 
Stronghold    (strdng'hflldOj   "■ 

Kila,  rakgipa  gnarechi  kadul- 

gimio. 
Strove  (strov),  v.  Sfriveko  nibo. 
Struck  (strok),  v.  Stri&eko   ni- 
bo. 
Structure  (struk'tur),  ».  Rik- 
imin.  nok. 


gipa. 
Stride  (strid),  n.  Jaku  ro'be- 

gipa.  v. 
Strife  (strif),  n.  Jegrikani,  dak- 

grikani,  Busagrikanju 
Strike  (strik),  v.  bj  evok,  struck, 

Doha. 
Striking   (striding),  a.     Aiao 

inmangni ;  miksongatgni. 
String     (string),   ».   Chongipa' 

Imilii,  kil  ling,  bisring. 
String    (string),     v.     btbtog, 

strung.    Ripok    sika,   rengsi 

sika. 
Stringer  (etring'er),  n.  Ripok 

sikgipaj    jang'rang  ning'chi 

t  hanoatgipa  boL 


Strict  (striit),  a."  Tiktak°dak-     Struggle  (strug'g'l),  v.  Joton 

ka'bea,  gogoteka,  gojrona 
Strung    (strung),  v.  Striieko 

nibo. 
Strut  (strut),  r.  Oaorade'e  be*- 

t>nko  dal'ate   re'a,   gangbinge 

mesoka. 
Strychnine  (striVnin  ba-nen), 

».  Matcha  bisi  ma'sa. 
Stub    (stub),     11.     lie  ton. 

cnong'dok. 
Stubble  (stuMbl),  n.  Den'spa, 
ja-nang. 
Stubborn ''s'.ublirm),  a.   Ska- 

tang  daka^Qs  i  j  ipa. 

Stud    .-  ad  .  if.  Jelal  i  a  jilgipa 

gure  iinxna  ;  Bongdogipa  red 

chongipa  krongj  kamijnibu- 

t.mi. 


ENfiLISII-GARO   DICTION  LET 


101 


Student  (stu'dent),  n.  Krtapko 
poraibegipa,   skulo  poraigipa, 

chatro. 
Study  (study),  v.  Poraia,  chan- 

chia. 
Stuff  (stiif),    n.    Jeoniko  bostu- 

rangko  dakna  raau'a  ;  nanggi- 

ja  galani,  jabol. 
Stuff  (stuf),  v.  Siktcntene   gap- 

ata,  namen  gapata. 
Stuffing  (starting),  n.  Be'enko 

su'uatani  ba  gapatazd. 
Stumble  (stfim'b'l),  v.   Jagi- 

dotn. 
Stumbling-block   (stom'bling- 

blok'),  n.    Ja'gidotani,    chara- 

pengani. 
Stump  (stump),  n.  Den'gimin 

bolni  ja'pang,  bolcbongdik. 
Stun  (stun),  v.  Doke  sibokata. 
Stung  (stung),  v.  Stin</ko  nibo. 
Stunk  (stunk),  v.  Stiniko  nibo. 
Stunt    (stunt),    v.     Dakgniko 

champenga,  chonata. 
Stupendous    (stu-pen'dus^,     a. 

Aiao  inmane  dal'gipa,  dal'be- 

gipa. 
Stupefy,  Stupify  (stu'pe-fi),  v. 

Goka  ong-a*:a,  uigija  dakata. 
Stupid  (stu'pid),   a.   Gokagipa, 

nininggrjagipa. 
Sturdy  (ster'dy),  a.  Bilakgipa, 

rakgipa. 
Stutter  (stut'tOr),  v.  To'tara. 
Sty  (sti),  n.  Mikil  tcsok  mina  ; 

wak  nol. 
Style  (stil),  v.  Biraung   minga, 

bimung  dona. 
Style  (stil),  n.  Katako  aganani 

ba  scani  bewal,  dakani,  ganani 

ba  aganani  bewal. 
Sub-   (sub),  A'bacliengao  BSgipa 

pre/ixT&ngko  nibo. 
Subdivide  (sub'di-vid'),  v.  Sual- 

taia,  chone  bak  daktaia. 


Subdue  (sab-da') j  v.  Bamata. 

i  Subject   isfjb 'ji'kt  ,    n.  EL 

kata  ma'ohong. 
1  Subject  (sub  j»"kt),  0.   Gipinni 

oing*o  donggipa. 
Subject  (s&b-jekt'),  v.   Bamata, 

nmg'o  ong'ata.  -ion,  n. 
Subjugate     (sQb'ju-gat),     v. 

Bamata. 
Sublime  (sub-lim'),  a.  Dal'gipa, 

chugipa. 
Submerge  (sfib-mfoj ),  v.  Chi- 

ningo  napa,  dnbia. 
Submission   (sfib-mish'on),    n. 

Gta'eta  ra'ani,  bamani. 
Submit     (sub-mit),    v.   Bama, 

mania  ;  ona. 
Subordinate  (sob-or'di-nat),  a. 

Ning'o  donggipa.  v. 
Subscribe  (sfib-skrib'),  r.  Mai- 

ba  katako  ku'racliake  bimung" 

ko  sea,  kn'rachaka. 
Subsequent   (sab'se-kwtfnt),  a. 

Ja'man  ong'gipa. 
Subside    (sub-aid'),  v.  Komia, 

rooka  j  tipa  ;  ka'sina. 
Subsist    (sub-slst),    v.    Janggi 

tanga. 
Subsistence    (sub-slst'<ms),    n. 

Janggi  tangani. 
S.ubstance    (sob'stons),  --.   Bi- 

cham,  maiba  ong'ani  ba  katani 

ja*pang. 
Substantial  (sub-stin'shal),  a. 

Ja*pang  gnanggipa,  mangrak- 

gipa. 
Substitute  (sob'sti-tut),  v.   Bo- 

dol  dona,  pal  dona.  n. 
Subterranean     (sub  t?r-ri  '"«.- 

an),  a.  A*a  ning*onigipa. 
Subtile    (stib  t.l    ba   Bfit  '1  .   «« 

Chongips  ;  ba'gipa  ;  chalaki. 
Subtract  (s5b-traktf),  ' 

aoniko  ra'anga,  biog  ka'a.  -ion, 


10i> 


..ISll-UAHO    DICTIONARY 


Bubtrahei  V),  n. 

ktgipa,  biog  ka"g 

re'angatgi 
Suburbs  (afib  ferbs  .  a.  S  mgjini 

mani  sepan 

ran?. 
Subway    (sfib'wa'),     «.     A;a 

ning*ko  d  ana. 

Succeed  (a  k-s€d  ),  o.   Ja'chong 

donga  ;  chn'sokata. 
Success  (auk-aee'),  n.  Cmva 

ani. 
Succession     (guk-Besh'Qn),     ». 

Biting  riting  ong*ani,   ja'rik- 

rikani. 
Succor  (suk'k("r),  n.   Dakchaka- 

ni,  v.  Dakchaka. 
Succumb  (8ok-k5m')j  »■  Wara- 

;ako  \\;iJ.  i.  b'  ma. 
Such  (such),  a.  Indake  ha  ugit- 

a, 

Suck  (sfik),  r.  ())>:).  s  llopa, 

Suckle  (sfik'k'l),  v.  Sok  kana. 
Buckling    (sok  ling),  _  a.    Sok 

cha'gipa  bi'sa,  bdkgitchak. 
Suction  (ank'ahnn),  n.  Salopa- 

n;. 
Sudden  (sfid'den),  a.  Bang'san. 
Suds  (sQda),  n.  Sabon  aro  chini 

ka'spn. 
Sue    (su)j   fl«   Mol'mola ;    nalifl 

ka'a. 
Suet  (su'ru,  n.  Mitira,  gilani 

sepaago  donggipa  mil 
Suffer  (sfifffir),  v.  Chakchika, 

ongns  OD'a. 
Sufficient  (a&f-ftsh  i  al  .  a.  Clnr- 

ong'a,  bang'a. 
Suffix  (saffiks),  ft.  Suffixni  gi- 

m'n  ;i  barb  Qgachi  Beako  nibo. 
Suffocate  (auffio-kat),  v,  B 

Suffuse    (suf-lu/.),   p.    OH] 

elii]>a1a. 

Sugar  (smig'fir),  ;/.  Chini. 


Sugarcandy     (>lm«/rr-kfi 
«.  Misri. 

Sugarcane  (slm<r'.T-kan),     ;/. 

Suggest  (aog'jeatf  baand-ji 

v.  Ja  tapa,  naata. 
Suicide  (au'i-aid),   n.   A-tangko 
ii  ;  a'tangko  wotgipa. 
Suit  (•  u.1 1,  n.  Mokordoma ;  mol*- 

molani. 
Suit  (ant),  v.  Krara,  'ma'gapa: 
Sully  (-ul'ly),  v.  Moila  nangata. 
Sulk  (sulk),  v.  Ning'joljo]  ka*- 

onanga. 
'Sulphur  (siil'fnr),  n.  Oondok, 
Sultan  (sultan  Arabic  >-ul-t;in  ), 

;/.  Turusko  songni  raja. 
Sum  (sum),  ».  Chandimani  gi- 

mik. 
Summary      (aum'ma-ry),     ;/. 

Kan'dikate  ra'chimonggiminj 

maug'stingiku  ha  j  k'pangrang- 

ko  mesokani. 
Summer  (sum'm&r)  ».  Ding*ka- 

ri,  June,  July,  Anguat  ia   ja> 

rang. 
Summit  (smn'mit),  ».  En'ohbt, 

a'kimbri. 
Summon   (siim'miin),    v.    Oka- 

mata,  Bomon  uira,  okamohim- 

ongata. 
Sun  (sun),  n.  Sal. 
Sunbeam    (aonTbem'),    n.    Sal 

teng'snanj  jaalil,  sal  ja-dil. 
Sunburnt    (sun  hi  rut),  c.   Sal 

kamgimin. 
Sunday  (son'da),  n.  Bobibar. 
Sunder  (sunder),  v.  Dingtang 

(kikat  i. 

Sundial  (sfin'di-al),  n.  Salni  Bal- 
uchi bajiko  meaokani. 
Sundry  J8un'dry),a.  Ma'manti 
Sundown    (afin'donn),    >/■.    Sal 

napmananani. 
Sun-;  (afing),  v.  Singko  nibo. 


BNGLISII-GARO   DICTIONARY. 


Sunk  (sungk),  v.  SinkVo  nibo. 
Sunlight    (sunlit'),    n,    Salni 

teng-a. 
Sunrise  (sun'riz'),  //.  Sal  naani. 
Sunset  (sun'si-t'),  «.  Sal  napani. 
Sunshine  (sun'shin'),    ».    Salni 

teng"  sua. 
Super   (sa'per),   n.   Kosakgipa, 

kosakni ;  £r£/£*{rangkoba  nibo. 
Superabundance  (su'p&r-a-bon  - 

dans),  n.  Nanvn  agreani. 
Superb  (su-perb'),  a.   Dal'gipa, 

namgipa,  nitogipa,  aiao  inman- 

gni. 
Superficial    (su'plr-fish'al),   a. 

A'palchinigipa,  kosaknigipa. 
Superfine   (su'per-finj,  a.  Nam- 
en   nanibegipa,   nambatbegip- 

a. 
Superfluous   (su-p&r'flu-fis),  a. 

Agregipa,  nangana  agregipa. 
Superintendent       (su'-per-  i  n  - 

ten' dent),  n.  Kamko  niesoktinir 

gipa,  nirokgipa. 
Superior  (su-pe'rl  vr),  a.   Nam- 

batgipa,  chubatgipa. 
Superlative   (sa-per'la-tiv),  a. 

Pilakna  bate  batgipa. 
Supernatural       (su'per-nat'u- 

rol),   a.  Ong'ronggija,    ongf- 

rongana  bate  ba1 
Superscribe    (su'plr-skrib'),  v. 

Kosako  l>a  a'palo  Bedapa. 
Superstition    (su  per-stish'fin), 

n.  Ong'gijani  fcorom,  ong'gija 

bebe  ra'arang. 
Superstructure    (su'dGt  si  r  I.  - 

tin),  a.  Kosako  rikani. 
Supervise  teu'iwlr-vis'),  v. 

mong  data,  niroka,  mesol 
Supper  (sfip'per),   n.   Meatam, 

atamo  cha'ani. 
Supplant  (sfip'plairi    .  :■•  Wai- 

l.a   cholchi    knap    ba    kamko 

mau>lv;ia. 


Supple  (sop'pl),    a.   Dul  i 

gipa,  koniu  man*gip&i 
Supplement  (s6p'ple-m*n1 

On'dapani    ba    matchotatani 

tong'aa. 
Supply    (sap-plf),    v.     It 

on'a,  nangako  on'a. 
Support  (si  p-port'),   v.  Aldus, 

rim'chaka.  ra'chaka. 
Suppose  (sap-pas'),  v.  Chanchi- 

chipa. 
Suppress  (sup»preY),  v.  Rim;- 

penga,  sinjeta,  bon*a1 
Supreme  (su-prem'),  a.  Chul 

gipa,  dal'l 
Sure  (shur),  a.  Chong*motgipa, 

uicbong'motgipa,      b 

grig 
Surety     (shnr'lv),     n.     Jatnin  ; 

pangchakani. 
Surf  (serf),  n.  Rikarachina  Btti 

pekgipa  sasalni  ehipak 
Surface    (serfas),   n.    A*palni, 

kosakni. 
Surgeon  (ser'j  n),  n,  Mandeni 

beenko  rana  cha 

tor. 
Surly    (s£rly),    fl.    N 

1-v  ipa. 

Surmise  (ser  miz  I,  r.  chanchi- 

Surmount  (sfir-mount'),  v,  : 

ama. 
Surname    (afir'nam'),   n. 
ehongni  bimung 

Surpas- 
Surprise  > 

manata  ;  ohachipa, 

Surrender 

• 

Surround 

iiia  .    .    ■ 


1G1 


ENGLISII-GARO    DICTIONARY. 


Survive  (sur-vlv'),  v.  Oipinni 

Bimano  tango  dongrika,  tange 

dongkua. 
Suspect  (§fie-pekt'),  -'.  Ken'chak- 

a,      chanchichipa,    dcnga  ine 

chanchia. 
Suspend    (sos-pend'),    v.    Ka- 

diagdea  ;  dondikata. 
Suspension    (sas-pen'shSn),  n. 

Aaita  salna  dondikatani  ;  ka- 

cDngdeani 
Suspicion     (sfis-pMi'-fin),     n, 

Kenchakani<  Suspecfod  n.   . 
Sustain  (sus-tln),  v.  Bim'chak- 

a.  chakrhika,  aldua. 
Swab  (s\v.~>l>),  n.  Soriato  mo:la- 

k<>  ipakani,  wagam  nafani. 
Swallow  (swnl  lo),  v.  Minolta. 
Swallow  (swoTlo),  n.  Po-rong, 

do-matchi. 
Swam  (swam),  v.  S-n'm'kn  nibo. 
Swamp   (sworn;),  a.  Chibitek, 

chichpek,  ehibolj  drop. 
Swan  (sw5n)j  n.  Kajahaa  raa'sa. 
Swap  (swop  ,  V.  Oirsrca. 
Swarra  (sworm),  n.  Jak  jinma, 

ma  <lima.  v. 

Swash  (swbsh), v.  Chiko  wing- 

wangata. 
Sway  (sw&),  n.  Nbkgipaong*- 

aii,  Basoil  ka'ani. 

Sway    (swa),  v.   Wingwanga, 

mi  ata. 
Swear  (sw'ir),  v.  swohi;,  ewowr, 

Mikcheta. 
Sweat  (swet),  n.  Ding-ol,  gram- 

clii.  v. 

Sweep  (swSp  .  v.  b  fbpt.  Ifcroka. 

Sweet     (sw§t  ,     a.     Chi  a,     toa, 
■■.  nitoa,  knatoa. 

'■<.:■   ( !hi*ats< 
theart  (swel  hart)',  n.  Jena 
I...,. 
Sweetmeat  fswH'mtt),  %.  Chra' 
.  oiitairang. 


Swell  (swel),  v.  swelled,  swol- 
len*. Gtangbaa,  ripima. 
Swept     (8wSpt)j    v.    (koet/lko 

nibo. 

,  Swift  (swift),  a.  Oongtaka. 

'  Swim  (swim),  r.  swam,   swum, 

Jrci,  cln'o  jrna. 

Swindle  (swln'd'l),  v.  To^ia, 
cha'ua. 

Swine  (ewin),  «.  Wak. 

Swing  (swing),  v.  swung, 
^  Lngwanga 

Switch  (switch),  n.  GoVsri  •  sil- 
ni  ramao  gari  rcaniko  ding- 
tang  dakatani 

Swivel  (swiv'l),  ?/  Silitingni 
wilwilchakani. 

Swollen  (swdT'n),  v.  Sw  tfko 
n;lio. 

Swoon  (swnn),  v.  Siboka. 

Swoop  (swpjp),  v.  Ckapake  r'\m- 
a. 

Sword  (sord),  n.  Tonual,  mil- 
am. 

Swore  (sw'.r),  v.  Swearko  ni- 
bo. 

Swum  (swum),  r.  Switriko  nibo. 

Swung  (swung),  v.  Sivingko 
n;ho. 

Syllable  (silla-bl),  n.  Adita  oi- 
korrangko  darnsao  gam*atanij 

slrl.il. 

Symbol  (sim'bol),  n.   Mesoka- 

ni,  fcoani,  niani,  <hin. 
Symbolize  (aim/b5l-k)J  v.  To- 

aniobi  aiata. 
Symmetry    (sTm'me-try),     n. 

Bakrangni  krae  nangrimani* 
Sympathize    (sSm'pa-thiz),    v» 

( lipinni  dak  Buk  oog'ao  ong*- 
para 
Sympathy     (Bim'pVthy),      ». 

1  hut  Mik  ong*paaui. 
Symptom  (simtSm),  n.  Chin. 

be'en  eaani  chin. 


ENGLISH-GARO    DICTIONARY. 


lift 


Synagogue  (s!n'a-g8g),  n.  Ji- 
hndirangni  olakiram  nok, 

SyilOllvm    (sin'o-mni),  n.  Orto 

Bepanggrikgipa  kata  ge'sa 
Synopsis  (sia-op'oh),  n.  Kan** 

dike  ra'ditngimin. 
Syringe  (sirlnj),  n.  Selka.  \ 
System    (eis'teni),     n.     Adifca 

bang'ani  niam  gita   nangrim- 

ginn'n. 

Systematic    (sis'teni'at'ik),  a. 
Nangrimani  niam  gita. 

T. 
Tabernacle   (taVer-na-kl),  n. 
Olakiani  fcambu. 

Table  (ti }»']).  n.  Mcj,  tol.il. 
Table-cloth  (tfiVl  kloth'),  n. 

Mej  ba  tcbilo  anani  bara. 
Tack  (tak),  «.   Chongipa  pet- 

chokgipa  gojal. 
Tackle     (tak  k'1),   n.    Jrimako 

de'doani  kol. 
Tact(takt),   n.    Kraako    dakna 

changani. 
Tadpole  (tad'pol'),  n.  Alarm  g. 
Tag  (tag),  n.  Chongipa  kadap- 

ani,    mongsongde    bimungko 

Beani. 
Tail  (tal),  ».  Rime. 
lailor  (tal'er),  n.  BaTa  kogipa 

dorji. 

Tailor-bird    (tal'£r-b6rd')j     n. 

Bol  bijakko  Boksole  ba  kachepe 

Ba'gipa  do'pinchep. 
Taint  (tant),  v.  Sopingata,  bisi 

ba  maiba  namgija  nape   ong"- 

siata. 
Take  (tak),    v.    took,    taken, 

Ka"a. 
Tale    (tal),    n.    Golpo,    maiba 

agane  roani  kaia. 
Talent  (t&l'rat),  v.  Ba'kapani 

gisik  ;  adita  tangkani  jrimako 

tik  mesukani. 


Talk    (tuk),    v.  Agmia,   agaa- 

grika.  n. 

Talkative  (toVa-tiv),  a.  Agan- 

rakgipa,  betbetgipa. 
Tall  (t<>!\  a.  Changroa,  cjma. 
Tallow  (taVlo),  n.  Mes,  do'bok 

an  matchnrangni  mitim. 
Talon  (tal'an),  n.  Ghikgipa  do*- 

oni  ja'skil. 

Tamarind     (tam'a-rind),      n. 

Cheng. 
Tame    (torn),  a,   Mikmala.    p. 

mikmalata. 
Tamper  (tam'pSr),  v.  Nanggi- 

jako  jakkala. 
Tan  (tan),  v.  Bigilko  taria. 
Tangle    (tang'gl),    v.    Bing- 

banga,     Btita,     j:i'gii°    ke'a, 

nanga. 
Tank  (t -uigk),  n.  Pokri. 
Tanner  (tan'ner),   n.  Bigfl  ta- 

n^ipa. 
Tannery  (t  n'm'r  y),  n.  Bigil 

tariam  biap. 
Tantalize  (t5n'ta-Hz),    p.   Ka*- 

dongsramata,  oacbilaka. 
Tap  (tap),  p.  Chiko  jokatna  ?ir- 

puaj  doktika;  ja'pao  ka'dapa. 

v.  Ja'iao  kadapani 
Tape"    (tap),     a.     Ro'dinggipa 

chongipa  bara. 
Tapestry  dap  Ts-try),  «.   Ma*- 

inanti  t  kgipa  pnl  de'gipa  ba-- 

ra  ma*sa,  kadeani. 
Tapworm  (tai'winn'),  n.  Ok- 

ningo  donggipa    dal'roz 

jo'ong  ma'sa 
Tapioca  itSpl-d'ka),  n.   Saga 

gita  dakgipa  oha*ani  ma'aa. 
Tar  (tar),  it.  Alkatra. 
Tardy  (tir'dv),  a.  K 

srapgijagipa,  azatgipa. 
Tare  (tar),  n.  Mann,  ,i« a 

ohalja   ba  maiba  chipch  i 

jriina. 


k;g 


ENGLISH-G  LRO    UK  I  iova  i:  V. 


Tars  '  I,  n.  Nisan,  jeko 

gogen. 
Tarnish    (tar'niah),    i>.    MoOa 

oang '..  maram  clia-a. 
Tarry     (tar'rv),    v.     Doni;rika, 

ruuta.  >•  ' 

Tart  (tfirl  >.  0.  Mea  nggipa. 
Tartar  tarter  , ;/.  Tartar  Bong* 

ni  mande. 
Task    (task),   n.   Earn,   dakna 

Dangani  team. 
Tassel  (taa's'l),  ««  Tupi  ba  mai- 

oba  kadena  dakgimin  kflding- 

ni  bo*rotgip& 
Taste  (taet),  n.  Nama  ba  nam- 

gija  BU'uani. 
Taste  (taat),  v.  Cha*tota. 
Tattle    (taVl),    v.    Bokboka, 

agangrika,  knaako  aganskaaj 

aganjojoa. 
Tattoo  (tat'fopf),  v.  Be'enodim'- 

ak  aro  tochi  oapate  gimajana 

gita  toka 
Taught  'tut),  v.  Teaehko  nibo. 
Taunt  (taut),  v.    Ka'dingateka, 

maiba  goalako  janaptaitaia< 
Taut  (tot),  a.  Kringa 

Tax  (taks),  ;/.  Kajana. 

Tax  (taks),  v.  Agre  gaAata,jrim« 
ata  ;  ka  jana   on'naj    oangata. 

Tea  (te),  ».  Cha- 

Teach  (tech),  v.  taught,  Skia, 

Teacher  (t  ch'er),  n.  Skigipa, 

Teak  (tele),  n.  Begun  bol. 

Teal  (tel),  n.  Drang  tangaek- 
gipa  do'gep  ma'ia. 

Team  (tem),  n.  Gari  ge'aanko 
salgipa  matemi  ba  gurerang. 

Tear  (t*r),  ;/.  Mikehi. 

Tear  (tar),  v.  toke,  tokx.  Chita, 

urinal  i. 

Tease  (t€a),  v.Jongkaia,  kakaka. 
Teat  (tn  ,  n.  Sol  ' 
Tedious  (ti'dl-ua  ba  fced'yfia),  a. 
Jak  ruutgipa,  neng'atgipa. 


Teem  (t'm),  ;•.  Gipa,  gapa. 
Teeth  (I  th),  n.  Wagamrang. 
Telegraph  fceTe-graf),  n.  K 

ko  w  tat  mi  koL 
Telephone  (tel'e-fon).  n.  Chel*- 

bo  donge  agangrikani  kol. 
Telescope  (tel'e-ak  p),  ;;.  Chel** 

a  uiiko  nikani  kol.  - 

Tell  tel),  v,  nn.u,  told,  Agana, 

maikiika  agana. 
Temper    tem'pfir),  n.   Qisikni 

bewal. 
Temper  (tfm'pGr),  v.  Nom'ata, 

brine  npsan  dakata,  chiripa. 
Temperance   (tem'pe'r-ana),  n. 

\\  taa  gita  dakani  ba  eha'ani. 
Temperate      (tem'pe>at),    a. 

Agregija. 
Temperature  (tem'per-a-tur),  n 

Sin'a  ba  ding'ani. 
Tempest  (i •"in  p'st),  «.  Mikka 

balwii  )•  ikbegipa. 
Temple  (tem'p'l),  ».  Mite  nok, 

olakiani  nok  ;  nateng,  nateng- 

iii  greng. 
Temporal  (t?n  'po-ral),  a.  A;- 

gili  ikni  jriiujrw:  na  <l  n_k   m- 
gijagipa. 
Temporary   (tem'po-i«-ry),  a: 
Dikdikaa  ba  adita  Balna  dongr 

ai.i]n. 

Tempt  (tempt),  v.  Mikbokatiij 

dakmajo i,  ru  a  u 
Ten  (ten),  a.  CMkung. 
Tenant  (t?n'an1  ,  n.  Bara  on1- 

gipa  raid .  bara  on*e  ba  kajana 

our  donggipa. 
Tend  (tgnd),  v  Nitima,  airika  . 

Bandia  ;  dakan/^a. 
Tendency       (t^nd'tfn-sy),       n. 

I  lakangani. 
Tender  (tend'^r),  *  Nonrgipa 

rinokgipa  ;  ka*aagipa. 
Tender  (tender),  v.  Oto*a,  on' 

na  kirrachuka. 


ENG LISII-C;  ARO    DICTTON  MM 


1P.7 


Tendon  (ten'dtin)j  «•  Ja'dil. 
Tendril  (tendril),  a.     Bnduni 

J:,k- 

Tenement  (ten'e-mait),  n.  Bara 

on*ani  nok  ba  dongani  biap. 
Tenfold    (ten'fold'),  «■     Dona 

chikung. 
Tennis  (ten'nia),  ;/.  Kal'ani  nw- 

sa. 
Tenon  (ten'un),  n.     Nangrim- 

atani  bol. 
Tenor    (ten'er),    n.    Meaaani 

tengkranggipa  kn'rang. 
Tense    (tens),     a.    Krenggipa, 

kringgipa. 
Tense  (tens),  n.  Verbni  somoi- 

ko  mcsokani. 
Tension   (ten 'shun),   n.   Kring- 

ani,  krengani. 
Terrace  (terras),  «,  Gat  gat  ba 

gadang    gadang     dake  a"ako 

gatgirain. 
Terrestrial    (ter-rea7  trl-al),  a. 

A'gilsakni  biding. 
Terrible  (tef'ri-b'l),  a.  Namen 

kenbeani. 
Terrific  (ter-if'ik),  a.  Kenchak- 

bcani  ba  kenbeani  gnang. 
Terrify  (ter'ri-fl),  V.  Kenata. 
Territory  (ter'ri-to-iy),  ft.  A*- 

song,  nokgipa  saksanni  a'a. 
Terror  (tei'rer),  n.  Namen  ken- 
beani. 
Test  (tfst),  v.  Porika  kav  nia, 

dake  nia. 
Testament    (teat'a-ment),     n. 

Sastroni  bak  gni. 
Testify    (tea'ti-fi),      v.      Saki 

on 'a. 
Testimony      (tea'ti-mony),    n. 

Saki  on'ani. 
Tether  (tf-nrrr),  n.  Cba'amtona 

gita  niaiclm  ba  do'bokb  i  ka- 

ani  budu.  v. 


Tetrarch  (tS'tifirk),  >/.  Rom- 
rangni  pamong  ma*8  . 

ni  bak    brini    bak    sani    DOk- 

gipa. 

Tetter  (trt  tn),   ».   Kat    cha-- 

arang. 
Text  ( tt'kst),  ft.  Kata  ba  skiani 

japang. 
Texture  (teka'tur),  n.  Batani 

rokom. 
Than  (man),    couj.  Toot 

Thank  (thangk),  v.  Mitels, 
namgninj  gimin  namnikako 
agana. 

Thanksgi  v  ing  (tl  tan  gks  'g  i  v'  - 
ing),  ;/.  Knsi  ong'e  mitelani. 

That  (riifit),;;/-.  Ua. 

That  (Tiiat),  covj.  Ine  ;  maikai. 

Thatch  (thSch),  n.  Anrprai 

Thaw  (tho),  v.  Jronganga, 
orichi  tin'kae  rakgipako  ding** 
achi  nonrata  ba  jrongata. 

The  (THe),  art.  Ua,  ua  ine  tik- 

tak  mcsokani  kata. 

Thee  [THe),j»r.  Nang'koj  ia  ka- 

0  l  jakkala. 

Theft  (theft),  ».  Cbaiiani. 
Their  (THfir),j>r.  Uamai  gpni. 
Them  (iHem),  pr.  Uamang'ko, 

uarangko. 
Theme  (them),  ft.  Aganani  ba 

Be*ani  ja'pang. 
Themselves  (THem-eghrz'),  VT- 

Uamang'an,  ai  i 
Then     (Turn',  Unikoa, 

anon ;  indide. 
Thence  (THens),  adv.  Onooi. 
Thenceforth       (THens'fart  h '). 

.  I  a  sal  intftl,  uantaltal. 

Thenceforward       (niri   - 
werd),  I      aal  intal,  uan- 

t;tllal. 

Theologian  (the'o-ld'y'-an),  n, 
Tovfcm  — touhu  irigi] 


1GS 


1  NGU8H-GAR0  DICTIONARY, 


Theology  (the-STc-jy),  >i.  Isol- 

ii i  gimin  uiani. 

Theory  (the'o-iy),  n.  Chancbi- 
i  hipanji,  oDg*arangko  oie  ua- 
nagnj  ja-pangko  ohanchichip- 

ani. 

There  (-mar),  adv.  Uano. 
Thereabout  (niurTi-bout'),  adv. 

I  Hi  upango,  uni  jolo. 
Thereafter   (THar-aft6r),  adv. 

1   Q]  ja'mano. 

Thereat  rnur-at'),  adv.  Uno, 

\uii  ti i 1 1 1 1 1 1 . 
Thereby   (niar-bl'),  adv.  Ua- 

chi. 
Therefore  (M^r-ftta  ba  raar'for) , 

con),  aro  adv.  Uni  gimin,   -ni 

gimin. 
Therein  (THar-In'),  adv.  Uno, 

uni  oing'o. 
Thereof  (xnar-uf '  ba  -5v'),  adv. 

[Joni 
Thereon  (Tnar-6n'),  adv.  Uno, 

uni  kosako. 
Therewith     (war  -with'     ba 

-with'),  adz/,  Un  l)aksa. 
Thermometer       (thrr-mom'e- 

trr),  n.  Sm*a  ba   dingako  to- 

ani. 
These  (THez),  pr.  Iarang. 
They  (thu),  pr.   Uaxnang,   ua- 

rang. 
Thick  (tliik),  a.  Ritcharaj  bing-- 

a;  <lika  ;  tinkaa. 
Thief  (tin" I'),  ft.  Chrugipa. 
Thigh  (t hi),  ».  Ja*ping! 
Thimble   (thimVl),    a.    Bara 

koo  jak>io  sikkrokani. 

Thin  (thiii),  a.  Baa,  ntchajaj 
enya  ;  ranra. 

Thing  Ithiog),  a.  Boatq  ;  ong-- 
gimio. 

Think    (thlngk),    v.   thought, 

Chain  -ln'a. 
Third  (Un-rd),  a.  Gitamgipa. 


Thirst  (Hurst),  n.  Ringna  ska, 

sikhi'aiii. 

Thirteen  (thC-r'ti'n'),  a.  Chi  g£- 

tam. 

Thirty  (thGr'ty),  a.  KolatchL 

This  (iHis),  jor.  la. 

Thistle  (this  VI),  ».  Birsu  cha- 

gipa  sain  ma'sa. 
Thither  (niiTii'Or),  adv.  Uano, 

achin. 
Thong  (thSng),  n.  Bigilni  budu 

ehongipa,  barat. 
Thorn  (thorn),  ft.  Bu-pu. 
Thorough  (thur'o),  a.  Gimikan, 

pilakchin,  -srang. 
Thoroughfare  (thur'o- far),    a. 

Jinmanj  rama. 
Those  (took),  pr.  Uarang. 
Thou  (thou),  pr.  Naa;  ia  kata- 
v      ko  sastroo  jakkala. 
Though  iTHd),  conj.  -oba. 
Thought  (thGt),  v.  Thinkko  ai- 

bo.  n.  Chanehiani. 
Thousand  (tkou'zand),   a.   Rit- 

cha  chikoDg,  hajal  sa. 
Thrash   (thrash),  v.   Doka  mi 

naka. 
Thrashing-floor     (thraah'ing- 
flor),  n.    Mi  nakrani,    mi  mo- 
ram. 
Thread  (thred),  ;/.  Kilding. 
Threat  (thret),  n.  Dak  on  gen 

ine  agaaani,  kamikenatani. 
Threaten  (thrct  Ju),  p.  Kami- 

kcnata. 

Three  (thrt),  a.  Git  am. 
Threefold  (thr/iold'),  a.  Buna 

gitam. 
Threescore  (thiS'skGr),  a.  Kol- 

dhang  gitam. 
Thresh  (threah),  p.  Mi  naka, 

mi  moa. 
Threshold  (thresh  old),  a.  Ghol- 

gugani  ga/batram,  cholgugao 

dunggipa  gabatani. 


ENGLI8H-GAB0   DICTION  A  i;  \ 


169 


Threw  (thro),  v.  TArowko  nibo. 
Thrice  (thris),  adv.  Chan-  gi- 

6am. 
Thrift      (thrift),      n.    Silani, 

man*e  cha'baani.  -y,  a. 
Thrill  (thril),-;/.  Til  tilani. 
Thrive   (thriv),  v.  Sila,  man*e 

eha'a. 
Throat  (throt),  ».  Gitokbu. 
Throb  fthrSb),  v.  Ka'tong  eha"- 

Bua  gita  til'ika. 
Throne  (thron),  n.  Singhason. 
Throng     (throng),    n.     -Maude 

jinma. 
Through  (thrn),  prep.   Jatehi- 

ko,  gisepko. 
Throw      (thro),       V.        THREW, 

thrown,  Goatn,  ualata. 
Thrush  (thrush),  ».  Do"o  ma'sa. 
Thrust  (thrust;,  v.  Jitpaka^in- 

ebepa . 
Thug  (thug-),  n.  Mandeko  so-ot- 

gipa  HinduDi  jat  ma'sa. 
Thumb   i^thum),    n.  Jaksi   ma"- 

mong. 
Thump   (thump),  n.  Doktopani 

gam/a,  jriiua  ga'akani  gam*a. 
Thunder  (thunder),   n.   Mikka 

kimpreta. 
Thunderbolt  (tbun'der-bfilf),  n 

Groera  goani. 
Thunderstruck         (thfin'd&r- 

struk'),  a.  Dihdil  ong-a. 
Thursday  (thSrz'da),  n.  Brihos- 

p  til  ar,  bristibnr. 
Thus  (thus),  adv.  Indake. 
Thy  (thI),  pr.  Nang-ni. 
Thwart '  (thwSrt),    v.  Cham- 

pebga,  dcmpenga- 
Thyself  ^THl-self ),  JW.  Na-aair- 

tang  d. 
Tick    (tik),    n.    Ghc.ri     re ani 

gam'a. 
Ticket  (tik  ft),  n.  Tikit,  maiko- 

ba  mesokani  leka  chongipa. 


Tickle  (tik  VI),  v.  MengmsigB, 

jukjaka. 
Ticklish  (tik'klisb),   a.   Ka-jik- 

gipa. 
Tide  (tid),   n.   Chi   dal'baa   la 

rookangani,  (joai  bba 
Tidings  (ta'diogz),   n.    K 

kata. 
Tidy  (ti'dy),   a.  Bongtalgimin, 

tarigimin. 
Tie  (ti),  v.  Kaa. 
Tiffin  (tifin),  n.  Mesal 
Tiger  (ti'g£r),  n.  Match* 
Tight  (tit),  a.  Ketket. 
Tile  (til),  ii.  It  plene. 


Till  (f 


prep. 


-na  kinir  kinff. 


Till  (til),  ».  v 

Till  (til),  n.  Tangka  donani,'cip- 

m  baksni  ning'o   donskagipa 

cbongipa  baks. 
Tillage  (tfl'aj),  n.  A -a  gamani 
Tiller  (til'er),  n.  Ringni  kime- 

ko  pe'ani  bol. 
Tilt  (tilt),  ;■.  Gitchinga,  ching- 

krei 
Timber  (tim'b«"r),  n.  Sol'gimin 

bolrang,  turn  ba  airii 
Time  (tim),  n.  Somoi. 
Timepiece  (tiin  p>),   //.  Salko 

niani  ghori 
Timid  (tlm'id),  a.  Kenning 

ka'pong. 
Tin  (tiu),  n.  Sil  ma'sa,  tin. 
Tincture  (tingk'tnr),  n.   .Mail. a 

bitchio  on1  isa  Bimata  ;  on 
ja\i  oapa. 
Tinder  [tin'der),   n.  Kamning- 

gipa,  w  a'al  cl  a'baki  i  ggipa. 
Tine  (tin),  n,  Sil   krchong  ba 

mainiba  jaksi. 
Tinge  (ti 
Tingle    (ting'g'l), 

Tinker  (tingk  fir),  n.  S 
dik  sam*d 


170 


Tinkle   (tngVl), 

chongipani  gam  a. 
Tinsel   (tinsel),   n.    Kan. 

gun  gri  nitoatani. 
Tiny  (tiny),  a.  I  honbegipa. 
Tip  .  (tip),    '■■  Samaading    g-it- 

chinga,  chiDgkrenga. 
Tip  (tip),  *.  Ku-<  hot. 
Tippet  (tJp'pSt),  «.  Golabon. 
Tipsy  (tip'ay).  a.  Chu   pektira- 

aoga,  pekmilanga. 
Tip-toe  itlpt/),'  „.   Jasi   ku«- 

ehot. 
Tiptop     (dpi op'),    n.    Chubat- 

gipa  kuehot.  a.  Namen  nara- 

Tire  (tir),  «.  Gari   chakao    dat- 

dalgipa  si  I. 
Tire   tfr  .  «.  tfeng*ata. 
Tiresome  (tir'sum),  a.  Neng-at- 

Tissue     (tlsh'u),    n.    Eabegipa 

ka'piang. 
Titbit    (titbit'),    n.     Cha-ani 

nambatgipa. 
Tithe  tlrn),  n.   Bak  ehikung- 

ni  bak  aa. 
Title  (ti  VI;,  ».    Kam  ba   man- 

dera'ako  miogani. 
To  (to),  />,-,■/..  -na,-chi,-ona 


L\(.L1SH-GAR0    DICTIONARY. 

I  raanti 


Tolerable  (M l'Or-A-b'l),  a.  Chak- 

chikna  amgni. 
Tolerate  (tol  er-at),  v.  Ong'na 

ba  donna  cbakcbika. 
Toll  (tol),  ;;.  Masai  ba  kerca. 
Toll  (tol),  v.  Ruufc  rute  chang- 

prak  dok a. 
Tomato  (to-ma'to  ba  to-mli'to), 

ft.  Baring  bilati. 
Tomb  (torn),  ft,  Mandcko  gopna 

rikgimin. 
Tom-boy    (tom'boi'),    n.   Tom-- 

tomgijagipa  me'chik  bisa. 
Tom-cat  (tom'kat),  n.  Menggo 

bipa. 
Tomorrow        (tu-mor'ro),       n. 

Knalo,  knapo. 
Ton   (tun),    a.  'Mnan    kolgrik 

bongamang  jrimgipa. 
Tone  (ton),  ;;.  BLu'iang  ba  gam- 

ani  rokom  ;  ansenoani. 
Tongs  (t5ngz),  ft.    Waal  otani 

sildangkep. 
Tongue  tang),  n.  Sre,  kusik. 
Tonic    (tbn'ik),    n.   Milatgipa, 

mangrakatgipa. 
To-night  (tu-nit'),  n.  Da'a  wal. 

adv. 
Too  (  tu),  adv.  Ba,  agre. 
1  Took  (tuk),  v.  Takeka  nibo. 


load  (t6d),  n.  Beng-blok  kakap-  I  Tool  (tpl),  n.  Silchidare,  jakkal- 

pro  ba  janggilripu.  ani. 

Toast  (tost),  n.   WValo  anggi-  I  Toot  (tnt),  v.  Singga  rika. 

min  rati.  Tooth  (Vntli),  ».  Wagam. 

Tobacco  (to-bak'ko),  n.  Ta-maku.   Toothache  (tnth'ak'J,  n.  Wa- 
loday  (tu-da'),  adv.  Da*alo.  gam  Baani. 

Toe  (to),  ;;.  Ja -<\.  Toothpick  (tuth'pik),  n.   Wtr 

Together      (tu-gcTn'cr),     adv.  \       gam  jotrokani. 

I  'a'nsan. 
Toil  (toil),  a.  Neng'anj  kam.  v. 
Toilet  (toilgt),  n.    Be'eotangko 

t  iri  mi. 
Token  (tVk'n),  n.   Chin,  gisik 

raani. 

Told  (t.M  ,v.  7>.7konibo. 


5«™    .1'"  »""•*"■• 

Top(t'p),  a.  Kosak,   ku-chot; 

latum. 
Topaz  (to'paa),  n.  Gamchatgipa 

ripok  ma'sa. 
Tope    (top),  ».  Olaldanirangko 

donram,    bolgrim,    tegatcliu- 

grim. 


ENGLISH-GARO  DICTIONARY. 


171 


Toper  (td'per),  n.  Chu  pekrak- 

gipa. 
Topknot   (top'notf),   m.   Do-oni 

kimchol,  basu.  j  knitom. 
Topmost  (topmost'),  a.  Kosak- 

batgipa,  chnbatgipa. 

Torch  (torch),  n.  Bilcham. 
Tore  (tor),  v.  Tearko  nibo. 
Torment  (torment'),  v.  Namen 

saknaata. 
Tornado  (tor-na'do),  ».  Ta-rak- 

begipa  balmiuduri. 
Torpedo  (t5r-pe'do),  n.  Jahatko 

gopretani  ma'sa. 
Torpid  (torpid),  a.  Goka  ong'- 

gipa.  -ity, ». 
Torpor  (tor  per),  *.  Goka  ong- 

atii. 
Torrent  (tor  rent),  n.  TaTaka- 

ni. 
Torrid  (torVd),  a.  Ding'begipa, 

ran'gipa. 
Tortoise    (tor 'tis    ba   -tus),    a. 

Kising. 
Torture   (tfa'tnr),    v.    Namen 

siknaata.  n. 
TOSS  (tos),  ».  Godoa. 
Total  (to'tal),  n.  Gimik.  a. 
Totter  (tdt'ter),  v.   liiugrenga, 

il'engpileng  daka. 
Toucan    (tn'kan),   n.    Renggok 

ma'sa. 
Touch     (tiich),    v.    Nan<;dika, 

danfftapa. 
Touching  (tiich 'ing),  a.   Chan- 

chiatgipa,  gisiko  nangatgipa. 
Tough   (tuf),  a.    Su-uta,    ehot- 

Dingfjijagipa. 
Tour  (trr),  n.  Songko  re'roroa- 

ni. 
Tourist  (tur'ist),  «.  Songko  re'- 

rorojj;ip:i. 
Tow  (to),  v.  Chio  aalanga. 
Towards  (to  erdz),  prep,  -chi- 


Tow-boat  ( to'br.t  ),  a.  Salgimin 

riiiL,r.     gipio     ringko     i 

jahat  chongipa. 
Towel  (ton  el  ,  n.   Jaron,   been 

tpakani  ba*ra. 
Tower  (tou'er),  a.  Chugipa  nok 

ba  maiba  rikgimin. 
Towline    (tdlin'l,    «.    Ringko 

salani  buda. 
Town  (toun),  n.  Chongipa  - 

jinma. 
Townhall  (tonn'h'M'),  n.   Song- 

jinmani  manderangni  tom'ani 

nok. 
Tow-path    (t/i-ptli'V   11.    Chi- 

Bamjoljol  ringko  salani  rama. 

Toy  (toi),  n.  Ka'rani. 

Trace  (tras),  «.  Ja'kol,  i 

Trace  (tras),  V.  Ja'kol  sauna, 
smdia. 

Track  (trak),  n.  Ja'kol,  chin, 
rama  ;  rcilni  ramao  angipa  ail- 
rang. 

Tract  (trakt),  n.  Chongipa  ki- 
tap  ;  chongipa  a'song  ba  chi. 

Trade  (trad),  v.  Badinj 

Tradesman  (tradz  man),  n.  Ba- 
dinggipa  mande. 

Tradition      (tra-diah'fin),      «. 

:  nrikrika  k. 

Traffic  (traffik),  //.   Badinj 

mande  ba   boetnrangko  reu  ba 

jahato  ra'angani. 
Tragedy  it  raj  r-dv),   a.   Maiba 

signini  a'sel  ong*ani. 
Tragical   (traj'i-kal),    a.    Dnk 

ong'begni,  maiba  signini 
dj  biding , 
Trail  (tral),  v.  Salbrita,  bisakko 

sandie  ja'rika. 
Trail  (tral),  n.  Dongrikgi] 
.    ba    maikoba     sauu 

chin. 

Train   (tran),  v.   Skia,  tai 
ka'a. 


172 


I  N    i.lSII-GAltO    DICTIONARY. 


Train   (tran),  n.  A.lita  banga 
in  aide  ja'rikffiparaog  ;  ritchn- 

grikgipa,     adite    reilni    gari- 
rang. 
Train   oil   (tran'oiY),   n.   Timi 

na'tokni  to. 
Traitor  (tra'te*),  «.  Rajanabobil 

dakgipa,  tol'napgipa. 
Tram   (train),    n.   Songjinmao 

gurechi    ba    kolchi  salruragipa 

gari. 
Trample   (taXm'pl),   r.   Gabel 

bela- 
Tramp  (tramp),  v.    Jaaohi    re*- 

a. 
Tramp  (tramp),  H.  Jaku  ganv- 

ani,  ja'achi  re'ani ;   ja'cni  re*- 

gipa,  rcroropipa. 
Trance   (trans),    n.     Sibokani, 

mikjnmang  g  ta  ong*ani. 
Tranquil  (trang'kwll),  a.  Tonr- 

tomgipa. 
Tranquillize   (tranglcwil-iz),  v. 

Tonvtomate. 
Transact  (trans-aid    ,  v.   Kam- 

ko  dakata,  chn'sokata. 
Transcribe  (tran-skrlb'),  v.    8e- 

Bkaa. 
Transfer  (trans-Mr'),  v.  Onskaa, 

donskaa. 
Transfigure      (trans-fig'ur),  v. 

Mikkang    nambataona   ding- 
tang  ong'ata. 
Transform      (trans-form7),     v. 

Bimangko  dingtang  dakata. 
Transgress      (  ,     v. 

Niamko  pe'a,  pap  d 
Transient  (transhent),  a.  Dik- 

diksana  dongaigipa. 
Transit  (trans  it),  n.  Batsofauri, 

battongani. 
Transition      (tran-aizh'fin),  n. 

Dingtang  ong'ani. 
Transitory    (tran'si-to-zy),    a. 

Dikdiksa 


Translate  (trans-lat",,  0.    Gipin 

ka'siko   donskaa,    HoaVaa,    ba 

aganskaa. 
Transliterate     (trans-llt'er-at), 

v.  < ripin  oikorchi  a  sskaa. 
Translucent   (traos-lu's«at),  a. 

Seng'ako  mangmang  nikprot- 

aigipa. 
Transmigrate    (trans'mi-grat), 

v.     Gipino    songdununa     r< ■- 

anga. 
Transmit   (trans-nut'),  v.  "Wat- 

ata,  on'skaa. 
Transparent   (transparent),  a. 

Grrika,  rongtala. 
Transpire  (tran'spir'),  r.   Parak 

ong'a. 
Transplant      (trans-plant'),  v. 

Pike  ge'skaa. 
Transport  (trans-port7),  v.  Jitat- 

a,    gipinclii  ra'anga,  sasti  on'- 

ani  pal  gipin  biapchi  watata. 
Transport  (transport),  ».  Sipai- 

rangko  gipin  biapchi  ra'anga- 

ni  jahat. 
Transpose  (trans-pox7),  v.  Biap 

area,  donskaa. 

Trap  (trap),  n.  laga. 
Trap-door   (trap'dir^,  n.  Wa*- 

Beo   ba    nokkingohi   donggipa 

do'ga. 
Trappings  (trap'pings),  n.  Ta- 

rianirang. 
Trash  (trash),  n.  Jabol,   nang- 

gija  choligija  bostn. 
Travail  (traVal),  v.   An'pakani 

Baknaako  man'a. 
Travel  (travrl'1,  r.   Sont^ipin- 

dii  re'roroa. 
Traveller  itra?  . ■!-.  t  .  n.  Spng- 

r.-ipa. 

Tray  (tra),  n.  Maikoba  ravhak- 
ani  ba  dangdifce  on'ani  tala. 

Treacherous  (trech'eVos),  a. 
Nampinikgipa,  tol'napgipa. 


ENGUSH-GARO    DICTIONARY 


173 


Tnacle   (tre'kfl),   n.  Mitai  bit- 

chi. 
Tread  (tred),  ».  trod.  Ga'a,g£; 

dapa,  gabela. 

Treason  (f  iv '//iO,  ».  Nampinike 

raj-ma  bobil  dakani. 
Treasure   tfrezhur),     n.     Chi- 

monggimin  gam,  gamchatb  a 

bostu. 
Treasury  (treas'ur-y),  n.  Gam 

ba  tangka  donr.im. 
Treat  (tret),  v.    Mandena  daka 

bostuko     jakkala ;     chaaniko 

;ila. 

Treat  (tret),  n.  Alani,  kusiong-- 

atani. 
Treaty  (tre'ty),   n.   Ku-rachak- 

grike  ba  namgrike  seani. 
Treble  (treb"l),  a,  Duna  gitam. 
Tree  (tre),  n.  Bol! 
Tremble  (trim  VI),  v.  Tirtila, 

moa. 
Tremendous    (tre-men'dus),  a. 

Aiao  inmane  dal'a. 
Tremor  (tre'm5r  ba  trem'or),  n. 

Andildilani. 
Trench    (trench),     n.     Cliikare, 

dongge. 
Trend  (trend),  v.  Bachiba   dak- 

anga. 
Trespass  (fcres'p<*s),   v.   Gipinni 

a'achi  batanga  ;  doa  d  ika. 
Trestle  (tres/Jl),  n.  Jangrangko 

ra'ohakna   krongni   pal    sil  ba 

bolko  chengari  dake  watgimin. 
Trial  (trw/1),  n.  Nina  dakani  j 

joton  ka'ani  ;  bichal  ka'ani. 
Triangle  (tai'ang'g^),  ».  lvi  tik 

gitam  aro  rikam  gitam  gnang- 

gipa. 
Tribe  (trib),  n.  Ma'chong  ba  jat. 
Tribulation  (trfb'u-laehunjj  n. 

1  Ink  ong'be mi. 
Tribunal  (tri-bu'nal),  n.  Bichal 

karam,  biehal  ka'gipapang. 


Tributary  (trib  a-ta-rj      •   K 
pa,   gipino  bra- 

skagip  i  chi. 
Tribute  (trib'ut),     n.      Gipin 

songna  on*a  kajana. 
Trick  (trik),  *.  Chalaki  ba  bhe- 

liki  dakani. 
Trickle    (trik'k'l),   r.   ling 

tol  tab  tottak  dake  g  i*aka. 
Tricycle   (tri  si-k'l  ,    n.    I 

ge  gitamgipa  ja*aohi    ga 

ani  gari. 
Trident  itri'd-mt),  n.  .Takai  ge- 

gitam   gnanggipa    ailni 

dik. 
Triennial   tri-en'ni-tf]     a 

gi  am  gitamprak. 
Trifle    (triTl),  «.  Chonb  g 

gamchatgijagipa  b  Btu. 
Trigger    (trigger),    n.    Slaini 

kora. 
Trill  (trll),  n.    Ku'rang  tiltil.i- 

ni. 
Trim    (trim),   v.    Apean   rasote 

taria ;  nito 
Trip   (trip),   v.   Ja'a   ril  ' 

re'a  :  j  i*gitol  at  i.  ga'skokata. 
Trip  t  [p  .  '•-  Adita  saJna  song- 

ree  roani. 
Tripe  (trip),   n.  Matchu   bime- 

mani  bigilni   ningoni  be'enko 

cba'na  song'gimin. 
Triple  (trip  ;1).  a.  Dnna  gitam. 
Tripod  (tri'pSd),  n.  J 

tamgipa  maiba  flonchakani. 
Triumph   tri'cmf),   ».  Ama  ba 

cheani  ra 
Triumphant    (lii-um'fjnt),  a. 

Amgipa,  chegi| 
Trivial    I  -.\  (-  .-1  .  «.  I 

gqag^pa,  Bio 

gipa. 
Triweekly  (tri'ireMy),  a .  Art  i 

gitam  gitampcak. 
Troop  (trap),  n.  Sipaj  1- 


174 


LNCLISH-GARO    DICTIONARY. 


Trooper  (trnp'Or),  n.  Gureo  ga- 
katgipa  ripai. 

Trot  (tr6t),  v.   Katjokjoke  re'a. 

Trough  (tr 5f),  n.  I.ingkong. 

Trousers  (troa'zere),  a.  Panta- 
loon, jao  kruani  jama. 

Trout  (trout  ,  ft.  Na'tuk  ma'sa. 

Trowel  (tnra'el),  «.  Mistrinng- 

ni    repiaui    sil    danggap ;   a'a 

eho'ani. 
Truant   (trp>nt),   n.    Watako 

man'gija    dongchipgipa,  roai- 

^ipa. 
Truce   (trus),  n.  Ku'monggrik- 

na  dakgrikao  dondikani. 
Truck  (triik),    ft.    I'alani   mo'su 

samjakranir ;    jrimako    salani 

mangrakgipa  gari. 
Trudge    (troj),  v.    Gatimtime 

ce*a. 
True  (t™),  a.  fyfee,  kakket. 
Trumpet  (trumpet),  ».  Singga, 

bcgul  ma'sa. 
Trunk  (trongk),  ft.  Bara  dona- 

ni  baks  ;  sundul ;  bitong. 
Trust  (tn.st),  v.  Beberaa,  pang- 

chaka,  ka'don<;a. 
Trustee    (tns-te'),    n.    Gipinni 

gamko  rakina  dongimin  man- 

de. 
Trusty  (tr'st'v),  a.    Ka'dongna 

ba  beberana  kraa. 
Truth  (troth),  u.   Bebe  ong*ani, 

kakket  ong'ani. 
Try  (tri),  v.  Joton  kaa. 
Tub  Ctub),   ft.    Bolko  daka  dal'- 

gipa  chi  ra'chakani. 
Tube  (tub),  ».  Noli,  wa'aingtok. 
Tuck  (tok),  v.   Biltingata,    sik- 

ohipilata. 
Tuesday     (tuz'da),  n.    Mongol- 
bar. 
Tug  (tug),  v.  Salkingkinga. 
Tuition   (tu-ish'on),    n.    Skulo 

poraiani  masul. 


Tumble  (turn  VI),  r.   Romtoma 

ga'aka. 
Tumor  (tfi'm6r),  n.  Katcbi  goa. 
|  Tumult  (tumult),  v.  Golmal. 
Tune  (tun),  n.  Gitni  sul. 
Tunnel  (tfin'nel),  ft.   A'ningko 

choe  dakgimin    rama;  chubi*- 

gipa  wal'ku  jokani;  ruchakani. 
Turban   (tcrban),    n.    Kotip, 

pairuri. 
Turbid  (t<YLi<l),   a.   Moilagipa, 

kiniongijipa. 
Turbulent  (ter'bu-knt),  a.  Sai- 

grikgipa,    jegrikgipa,    golmal 

dakgipa. 
Turf  (terf),  n.  Samsi  a' a  gnang 

ja'pang  gimik. 
Turk  (terk),  n.   Turosko  songni 

mande. 
Turkey    (t<Vky),     tt.     Turosko 

song  ;  dalgipa  donok  ma'sa. 
Turn  (tern),  v.  Bikpila,  an'pila, 

wilwila  ;  dingtang  ongata. 
Turn  (tern),    n.    Gonggeatani ; 

pal. 
Turnip    (ttr'nip),    «.    Salgum, 

inula,  ma'sa. 

Turnstile  (tern'stST*),  n.  Sak?a- 

san  napna  manaigipa  wihvil- 

gipa  cholguga. 
Turpentine       (ter  pen-tin),     tt. 

Tarpin  to,  to  mas.n. 
Turtle  (teVtfl),  ».  Rising. 
Turtle-dove   (ter't'l-duv ),     tt. 

Do'krn  ma'sa. 
Tusk      (tusk),    n.      Waching, 

mongma  wagam. 
Tut  (tut),    interj.    Dut   ba   che 

ine  inani  pal. 
Tutor  (tii'tOr),    tt.    Skigipa,  ni- 

timgipa. 
Tweezers  (twft'zta),  tt.  Silskep. 
Twelfth   (twelfth),   a.  Chigni- 

gipa. 
Twelve  (twelv),  a.  Chigni. 


EXGLISH-GARO    DICTIONARY. 


175 


Twentieth  (twSn'ti-StlO,  a.  Kol- 

grikgipa. 
Twenty  (twen'ty),  a.  Kolgrik. 
Twice  (twls),  adv.  Changgni. 
Twig  (twig),  n.  Chongipa  chek- 

si. 
Twilight  (twi'lit).  n.  Seng'mit- 

chimitchi  ba  w  ilsimsim. 
Twin  (twin),  a.  Jonja. 

Twine  (twin),  v.  Budu  wea,  sak- 

a  ba  sakmrona. 
Twine    (twin\     n.   Budu  chon- 
gipa. 
Twinge    (twin]),    n.    Dikdiksa 

saknaani.  v. 
Twinkle  (twingVl),  v.   Ching-- 

chet  ching-chet  daka. 
Twirl  (tw&l),  v.  Wilwila,  mitil- 
J     a. 
Twist  (twist),  v.  Saka,  sakmren- 

a. 
Twit     (twit),  v.    Ka'dingsteka, 

maiba  guala  ba   dosko   janap- 

taitaia. 
Twitch  (twich),  v.  TiMket  dak- 

ata. 
Twitter  (twit'ter),  v.  Chekchak 

chekchak  ina. 
Two  (tn),  a.  Gni,  ge'gni. 
Twofold     (tn'fold'J,    a.      Duna 

gni. 
Type  (tip),    n.     Chapani  oikor; 

chin. 
Typewriter  (tip'rit'er),  n.  Seani 

kol. 
Tyrannical     (ti-ranm-kal),    a. 

Raiotko  duk  ongipa. 
Tyranny  (tir'an-ny),   n.   Raja 

ba    nokgipani     ka'saninggija 

kam. 
Tyrant  (ti'rant),  n.   Namgija, 

ka'saniggijagipa  raja  ba  nok- 

gipa. 
Tsar,   tzar    (ziir),    n.     Rusiani 

raja. 


U. 


Udder   (id'der),    «.    Mutc-huni 

Bok  ba  &  kkote. 
Ugly  (i  «r  ly .),    a.  Nitogij 

daknanggijagipa. 
Ulcer    i.l  -:■.".      1';  ri. 
Ultimate  (fl'ti-mat),  a.  Chon*- 

Vkamgipa,  cheTbatgipa. 
nibrella  (6m-brena),  n.  Chat- 
Umpire  (um'plr),  n.   Namgrik- 

atgipa,      tik    ka'gipa,    katako 

pe'e  on'gipa. 
Un-  (un),      K atari i     abachengo 

donani,    uni    ortu    ongja    ba 

griko  mesoka. 
Unable      (un-ab'l),    a.     Amgi- 

3*a. 
Unacceptable  (rn'ak-sepfa-bl), 

a.  Ba'chakna  kn  . 
Unanimous    (u-n&n'i-m&s),    a. 

Ku'cholsan,  gisiksan. 
Unarmed  (fin-armd'),  a.  Silchi- 

dare  gri,  taria  gri. 
Unbalanced    (on-baTangt),    a. 

Gisik  tom*tomgijagipa. 
Unbar  (an-bar  (,    v.    Kang'ako 

enga.  kang'a  <_rri  dakata. 
Unbind  (an-bind ),     v.    Enga, 

kagija  dakata. 
Unbolt  (un-bolt),    r.   Tcka  gri 

dakata,  tekako  M. 

Unborn  (fin-bdrn'),  a.  Atchigi- 

jagipa,  atchikujagxpa. 
Unbosom  (un-buz'Cm;,  V.  Gisik- 

k"  oe  agana. 
Unburden  (Sn-Wrd'd'n),  p.  Ba] 

gri  dakata,   balko   ra'^ala,  ril- 

Unceasing  (fin-eeVSng),  a.  Mat- 
chotgija,  dondikgija,  bon- 
changgija. 

Uncertain  (on-afer  tin),  a.  Tik 

gri- 


L76 


BN(  LISR-GARO   DICTIONARY 


Uncivil  (Sn-siv  il  ,  a.  tfandera*- 

n:i  cl  ai  g  fijagipa. 
Uncivilized     un-iv  il-H/d),    a. 

I  igijagipa  ;    Bkia     man'gija- 

Uncle    r.n-'k'l),  n.  Wanggipa, 
pajongtai  g,    mamatang, 
■w   pad  j  nggipa  aro    ada- 


tangrang. 
Unclean  (fin-Hen'),  a.  Rongtal* 

gija. 
Uncommon    (un-kSm'mfin),  a. 

Ramram  ong-gija,  ong'ronggi- 

ja. 
Unconcerned  (finTeon-aernd'),  a. 

Simsakgija. 
Unconditional     (an'kgn-disli'- 

i'"-"!.  "■  Agandapani  gri. 
Unconscious'  (5n-k5n'shus>,  a. 

Siboka  ;  triani  gri. 
Uncouth    (un-knth),    a.    Dak- 

Danggija,  skin  man'gija. 
Undaunted      (fin-danted),    a. 

Kengrjagipa,  kenmangijagip- 

a. 

Undeceive  (un'do-sev'),  v.  Togi- 

a  ba  tol'ako  aiata. 
Undecided     (on'de-a'ded),     a. 

Mangsongkujagipa,    tik    ka'- 

kujagipa. 
Under     Bn'der),  prep.  Ning-o, 

kokkimao,  ka'mao. 
Under  (fin'der),  adv.  Ka'mao. 
Underbrush  (on'der-bruBh'),  n*. 

.\  iog'o  ohagipa  burring. 
Underdone      jfirt'der-dfin'),    a. 

Song'a  mingija. 
Undergo  (fin5d&r-gd')J  p.  Chafai 

chakchika. 
Undergrowth    (on'der-grOth'), 

n.   Ning'o    chagipa  chongipa 

burnng. 

Underhand   (an'der-hamT),    a. 
Sriksrik)  tolnapa  gnang. 


Underlease  (fin'der-leV),  v. 
Bhara    ra'gipani    bhara    orr- 

Underlet  (on'der-leV),  \>.  Bhara 
ra'gipani  bhara  onakaa. 

Underline  (nn'di Vim '),  v.  Ka'- 
mao sabreta. 

Undermine  (Sn'der-mih'),  p. 
Kongrna,    ning-joljol    oniako 

d.ika. 
Undermost    (un'd.'r-most'),    a. 

Kokkimabatgipa. 
Underneath  '(  n'der-neTH'   ba 

neth'),     adv.    Ka'mao,   kok- 

kim 

Underrate      (on'der-raf),      v. 

Uhonnika,  gamchatnikja. 
Underscore    ( (n t'der-skdr'),    p. 

Kokkimao  salsreta, 
Undersell  (un der-eel '),  v.  Dam 

kome  pala. 
Undershot      (un'der-sho't'),    «. 
Kokkimako  chijokate  wiluil- 
atgipa  chaka. 
Undersized     (un '«l. Ir-sizd');    a. 
I       Bewa]  gita  dal'gijagipa. 
Understand  (finder-stand'),  p. 

Uia,  ma'sia. 
Understanding  (fin'der-g&nd  - 
'""").  '"•  Uiani,  ko/rachakaai. 
Undertake  (fin'der'tak'),  p.  Jo- 

l  'ii  ka*a. 
Undertaker  (fin'der-tSk '« '•r),  n. 

Manggisiko  gopl  imgipa: 
Undertone      rfin'der-ton');    n. 

KuTang  kasina. 
Undervalue     (fin'de^-vaTn),  p. 

Gamchatnikja^  chonnika. 
Undigested    (fa'dl-jfttftd),   a. 

J  rongija,  goligija. 
Undiscovered   (fm  dls-kuvVrd). 
Nikkujagipaj     parakkuja- 
gipa,  uikujagipa. 

Undo     (un-dn  ),      t.  UNDID,  i  \- 

dobi.      Enggrna,  a 


ENGLI8H-GAR0   DICTIONARY. 


177 


Undress  (un-dres'),  v.   Ganako 

BDga. 
Undue      (un-dV),  a.      Agrea, 

bang'bea ;  on'na  nangkuja. 
Undulate   'un'du-iatf,    p.  On- 

ding  ondang  daka. 
Unearth  (fin-erth'j,  ».  larakata, 

oprakata. 
Unearthly  (.n-rrth'ly),  a.  A- 

gilsakiii  ong'gija. 
Uneasy  ifin-ezyj,  a.  Dongto^i- 
ja,   tom'tomgija,   suk  gri,  ja- 
jrenga  gnang. 
Unequal   (fin-e'kw«l;,    a.    Ap- 
Bangipa  gri,   soman   ong'gija* 
gipa. 
Unerring   (6n-eVring  ba  -er'- 

ring),  a.  liuala  gri,  tik. 
Uneven   (  n-  V'n),    a.    Apsan 

ong'gijagipa 
Unexampled    (fin'egz-am'p'ld), 
a.  Ugita  gipin  gri,  tj.aamgi- 

ia- 

Unexpected  (fin'eks-pekted),  a. 

Niehaksogija,  rang'san. 
Unfair  (an'fiur'),  a.  Kakketong-- 

gija. 
Unfasten  (un*fas''n),  v.   Enga, 

tekako  oa. 
Unfavourable  (fin  fa'v£r-a-b1), 

a.  Namnikani  oug'gija,  cham- 

pen<?gipa. 
Unfeeling  (fin-fel'iag),    a.   Ui 

ninggijagipa,     ka'aaninggija 

gipa. 
Unfinished      (un-flnlsht),     <? 

Mat  shotgija,  chu'sokgija. 
Unfit  (un-fit),  a.    Kragija,    ni 

t  »gija. 
Unfold  (fin-f  >ld'),  v.  Paraka,  oa 

badala. 
Unfortunate  (cn-for'tn-nat),  a 

Hasong  gri,  bopal  gri. 
Unfounded     (on-found'ed),   n 

Japan-  gri. 


Unfriendly      (Qn-frendly),    «' 
Ka'sagijagipa,    ripeng 
jagipa. 
Unfruitful  (un-frnt'lV,  i,  a.Bite 

gri,  a'sal  gri,  banji. 
Unfurl  (fin-fl  rl  ),  v.  I)  l'gimin- 

ko  engal  i,  ba  li 
Ungainly    (un-gan  >y),  a.  skia 

man'gija. 
Ungodly  (fin-g5dly),    0.    Isol 

gita  ong'gija,  otoromi,  papi. 
Unguarded  (nn-gard  ed),  a.  Ni- 
rokgipa    gri,    nitimgipa  gri  , 
mikrakgija. 
Unhandy  (un-hand'y),  a.  Kam- 
na    choligijagipa,    changgija- 
gipa. 
Unhappy   (fn-hap'py),  a.  An  - 
ajnggijagipa,  katcnaa  grigipa, 
kn-i  png'gijagipa. 
Unhealthy  (fin-helthy), a.  Be-- 

enni  an'seoggijagipa. 
Unheard  (un-herd'),  a.  Knaku- 
jagipa. 

Unhitch  (fin-hich'),  v.  Ghunkmi* 

ko  goreko  enga. 
Unholy  (fin-holy),  a.  Rongtal- 

uija- 

Unhurt  (iin-licrt),  v.  Mate  bua 
gri- 

Uniform  (u  Hi-form),  >».  Apean 
ong'ani,  Btpairangni poaak.  t. 

Unify  (u'ni-ll), /■.  Apsan  dak- 
ate,  nan^dimata. 

Union  (mi  yfin),  ;;.  Nangrima- 
ni. 

Unique  (u-nck'),  a.  Ugita gip- 
in _v\^\y. 

Unit  (u  nit  1,  n.  (I. ■•■*!. 

Unite  (u-iiit  ),   f.  Nangdimate, 

damgan  d  ikate. 
Unity  <cTi  i-ty  \    n.   Ka'cholaan 

ong'ani,  (;isikaan  "ii o-nui. 
Universal      (u  ni  \-  r  sol),      a. 

Pilakchin  donggipa. 


I  - 


. 


Universe    a  ni  >  . 

s;ik,  sal,   ja,  :t>ki  al<>  pilak  dak- 

giminrang. 
University   (u'ni-TeYw-ty),    «. 

BCa'mantini  gimin  Bkiaui  skul 

dal'gip . 
Unjust  (fin-jest'),  a.  Kakketgi- 

Unkind  (fin-kind  ),  a.    K 

jagipa. 
Unlade  (fin-lad'),  ».   Balko  ra- 

1 1. 
Unlawful  (un-lu'fnl),  a.  Niam 

ong*gija. 
Unlearned  (fin-i&m'ed),  v.  Skia 

man'gijagipia. 
Unleavened      (fin-leWd),     a. 

Wanti  gri. 
Unless  (fin-lea'),  ««;'.  -jaode. 
Unlike  (un-lik'),  a.  Apsil  ong*- 

-i.ja. 

Unlikely  (r.n-Hk'lv),  a.  Ong'ja- 

wakon,  ong*janaba  d  >nga. 
Unlimited     (uu-lim  it-r.l),    a. 

Sima  gri,  ari  gri. 
Unload   (fin-lod),   v.  Balko  ra': 

ona. 
Unlock    (un-lr.k'),  v.  Tekako  oa, 

kulia. 
Unloose  (fin-lua),  v.  Enga. 
Unlucky  (fin-lfik'y),  a.  Risong 

gri,  kopal 
Unman  (fin-man'),  :■.  K  .  (]  mg- 

gija  dal  a1 
Unmerciful  (fin-meYsi-fnl),  a. 

Ka'aachaka  grigip  i. 
Unmindful    [un-mind'fck!),     a. 

GHurik    on'gijagipa,    glial 

aim  a  kgija  fipa. 
Unnatural      (6n-nSt'u-»rl),  a. 

.  |.:i ni  hew 
Unnecessary     (6n-ni    • 

f»ja. 
Unpack  [fin-pak'),  v.  Kutomako 


Unparalleled     (fm-p  Va!4eld)» 

a.  \|  sangipa  gri. 
Unpopular      (fin-pfip'u-l&r),  a. 

Jinmani  namnikgrja. 
Unpretending      (fin'pz€-tend 
.  •     I  la  rade'gija,    rasong 

ch  igija,  Bonto]   dakgipa,  <\  J*- 

ij:i  jipa. 

Unquiet   (i  a-kwi  et),   a.  Tom 

fcomgiiagipu. 
Unravel   un-rav'l),  Enggraa. 
Unready  (6n-r8d'y),  a.  Tariso- 

Unreal  (r.n-rfi'fll),  «.  Bel ng*- 

gija. 
Unrevealed  (on're-veld'),  a.  Pi 

r;ik'-  ajagipa. 
Unremitting    (fin're-nrit'ting), 

a.  D  mdikjgija. 
Unreserved    (fin-ie-zfirvoY),    a. 

(  aa  ihipii  i  v.-u   ra  tikgij  i. 
Unrighteous      (fm-nVluV),    0. 

Otoromi,  kakketgfja^ipa. 
Unripe    on-rip'),    a.    Mingij&i 

:  i  bang. 
Unroll  ifin-rol'),  0.  Dol'ako  ba- 

dala. 
Unroof  (fin-mf),  v.  Nokkingko 

kika. 
Unruly  (fin-rnl'y),  a.  Manigqa- 

jripa,  bamgijagipa, 

|,  </.  Kcnchakani 
gUi  ttg. 

Unscrew  (fin-ekrn'),  v.   Skrako 
Unscrupulous  (fin-skru/pnl-i  s), 

a.  N  .mama    namj.i    BUnsakgir 

j.  •!■;,. 

Unseal  (un-i  I ),  v.      5£oh  c  :o 

Unseasonable   (fin-seVn-a-b'l), 
a.      Kragijana    aalo   <  Qffgip- 

Unseemly  (i  n  sem'lyj,  a.  On-  - 


ENGLISH-G  \KD  DI<  i  [OH  S                             179 

Unseen  (fin-sen'),      a.      NTikna  Unworthy      (un-wer'TH 

rnan'gija.  Kra 

Unsettle   (  n-Bef  11),  t>.   Ding-  Unwritten  (fin-rit'tf 

tangata,  trolmal  d  :kata,  m  ra,1  :.  j                                       dong- 
Unsonnd  (fin-sound),   ".    Air- 

-     gjrija,       hikketgija,      soa  Unyoke  (fm-yik  ),  p.  Pakripeko 

^nang<  ala. 

Unsteady  (fin-sted'y),  «'.  Tom*-  Up  I   p), 

t  .;!!  ;\  a,  kimkimgija.  kosakchi. 

Unsuitable      (un-sut'a-bl),    a.  Upbraid   (fip-biSd'),      v 

K  ragija.  enga,  ma!  nan  ja. 
Untie  (un-ti),  v.  Kaako  en»a.      'Uphold     (fip-hold>,    v.      Rime 

Until  (fin-til ),  a cto.    Kingking,  rakia,  mangrak  ta  dakchaka. 

dipet.  Upholster  (i.]>-h"l ;: 

Untimely'  n-tnm'ly),  a.    Kra-  puata,  so'opata. 

gipasalo  ong'grjagip».               i  Upland  (ipland),   ».  Chugipa 

Unto  (fin'tp),  /?/£'/>.  -ona,  king-  >  a  a. 

king.                                            I  Uplift    ( iip-lift'),    r.    Kosakchi 

Untoward   (un-tVerd'.  n.   Ja-  de'doa. 

jrengatgipa,  champenggipa.  Upon  (-  p-  n  \  /"'.•'•  Koeak. 

ntold    ^un-told'j,   a.    Aganna  Upper  (up'pfer),  a.  Kosakgipa. 

Uppermost    (np'peY-moet'),    a. 

i\.  sakbatgipa. 
Upraise    (up-raa  >,   «     1} 
chuata. 

Untwist  (fin-twYst')',  v.  Sakako  ;  Upright  (op'rii 

balgrenga.  denggipa,  kakketgipa. 

Unnsnal  (fin-a'zhu-fll),  «.  Ong*-  I  Uproar   (np'ror),  n.   Jikj 

ronggij  i.  {     L'olmnl  ong'ani. 

Unwary    (fm-wVry),   a.   Gisik  Uproot  (fip-rnt)  ».  Ja'pan 

gija.  a 

Unwearied     (fin-we'ild),      a.  Upset  (f.p-sef),   v.   Pangpilata, 

Nenw'nikgijaj  watgalgija,  don«  bikpilal  i. 

dikgija.                                    :  Upward   (fip'wGrd), 

Unwell  ifin-welOi  a-  An'sengj  i-  chi. 

ja.  Urchin    (eYd                 '■  Urapu, 

Unwieldy  (iin-weld'y),   a.  Dal'-  nnchil     dakbegipa,    chongipa 

begip  ',  jrimgip  i,  jakkaltobre- 

gija.  Urge  (6rj),v.  Didi 

Unwilling     (fin-wil'llng/,     a.  Urgent  (eYj« 

Sikgij  i.  gong'gija.  ^ipa,  bakbak  oanggipa. 

Unwise      (fin-wiz/),    "•    CJisik  Urine  (u'rin),n.  Subu. 

bang-e  dongbregijagipa,  goka.  Urinate  (u  ri-nal  ,  p.  Su'1 

Unwittingly    (un-witfting-ly),  Us  [               Chingkoja'c] 

adv.  Uigija,  mai  jija. 


Untold   ^un-to'.d'j 

ampil^ija. 
Untrue   (fin-trn/),  a.  Bebegija, 

fcol'a. 
Untruth  (fin-troth7),  ».  Tol'a 


Use  (C  kkronga. 


ISO 


EXGJ  I>n-GARO   DICTIONARY. 


Use  (us),  n.  Jakkalani,  dakrong- 

ani. 
Useful  (us'fnl),  a.  Kamna  nang- 

fripa,  choligipa. 
Usher  (8sh'6r),  n.    Mandt-rang- 

k>>  ssongattimgipa. 
Usual  (uzhn-alj,  a.  Bewalgita, 

ongronga  gita. 
Usurp  In-cArp'),   v.   Onia    kae 

bilko  ra'seka. 
Usury  (u'zhu-ry),  n.   Agre  sud 

ra"ani. 
Utensil  (u-ten'sfl),    «.   Jakkala- 
ni, ra'ohakani. 
Utility  (u-tll'I-ty),  7i.  Choligipa 

ong-;ini,     jakkalani      ongani, 

dakchakani  ong'ani. 
Utilise    (u'til-iz),    v.    Jakkalani 

ong*ata. 
Utmost    (ut'nlost'),    a.  Aniadi- 

|n  t,  6okadipet,  chel'batgipa. 
Utter  (ut't£r),  v.   Minga,  ganr- 

ata.  -ailCe,  n. 
Utter  (ct'tfir),  a.  -srang. 

V. 

Vacant  (va'kant),  a.  Bangbang, 

antra,  -cy,  n. 
Vacate    (va'kat),    v.    Ong-kate 

vrata,  bangbang  dakata. 
Vacation  (va-ka'shfin),  n.  Adita 

oeng'takanj  sal,  i  hut  i. 
Vaccinate  (vak'd-nat),  v.  Tika 

sn'a. 
Vacillate  (vastMSt),  v.    Tom- 

toragija    onga,    tik    onggija 

ong*a. 
Vacuum  (vaVn-Qm),  v.  Balwa 

arc  mamnngba  grigipa  biap. 
Vagabond  (vag'a-bond),  n.  Be*- 

rorogipa,  kam  grigipa. 
Vague  (vag),  a.  Tik  ong*srang- 

gi.j.i,    mringmrang   dake  jeko 

balsrange  uija. 


Vail  (val),  n.  Illuruani. 

Vain  (van),   a.   Gaora  de'gipa, 

dal'nikgipa. 
Vale  (val),  ft.  A'brigis'^pniaka- 

we. 
Valiant  (valVont),  a.  Bilakgip- 

a,  kengijagipa,  ka'donggipa. 
Valid  (vsl'id),*.   Bebe,  kakket, 

nama  s:i ki  ernanggipa. 
Valley  (val'li),  n.  A'bri  gisepni 

a'kawe,  a'kong. 
Valour  (val'£r),«.  Ka'donirani. 
Valuable  (Tal'u-a-bl),  a.  Gam- 

chatgipa. 
Value  (v.d'u),   n.   Dam  ba  gam- 

chatani. 
Valve  (valv),    f>.    Oruraa     gita 

dakgipa  peng'ani. 
Van  (Tan),    ».    Sipai     kotokni 

Bkanggipa,  nialko      ra'angani 

pindapani  donggipa  gun. 
Vane  (van),   «.    Balwa    bachini 

bala  uko  tik  ka  ani,  ba  mesok- 

ani. 
Vanish    (vanish),  v.    Nikgija 

ong"c  gimaa  ong'a. 
Vanity  (van'i-ty),  ft.  Ong'grara- 

aianii 
Vanquish  (van'kwlsh),  v.  Bobil- 

ku  ama,  bamata. 
Vapour  (va'pfir),  n.  Biba. 
Variable  (vii'rl-a-b'l),   a.  Dong- 

kam«>ija,    tonrtomgija,    ding- 
tang  dingtang  ong'gipa. 
Variation      (v&'ri-aahfin),     ft. 

Dragtang  dfagfayng  ong*ani. 
Variety   (vi-ri'e-fcy),    n.    Ma*- 

mant  i  rokom,  rokom  rokom. 
Various  (va'ri-cs),  a.  Ma'xnan- 

li. 
Varnish  (var'nMi),    ft.    Bolko 

imilatani    ba    ching*atani    to 

ma'sa. 
Varnish  (var'nlsh),    v.  Imilata, 

barnu  ka*a. 


ENCLTSU-GARO    DICTION  A  KY. 


181 


Vary  (va'ry),  v  Dingtaag  om»-a 

bii  ong'ata. 
Vase  (vaa  ba  viiz),  n.   Donchak- 

ani,  mongsongde  pulko    don- 

chakani. 
Vaseline  ^v;;s'e-lln),  u.  Kerasin- 

oniko    man'a,     nongaui     earn 

ma'sa. 
Vassal  (vas'sal),  n.  Raiot,  gipin- 

ni  ning'o  donggipa  u<>kul. 
Vast    (vast),      a.    Apalbegipa, 

dalbe^ipa. 
Vat  (vat  ,    n.       Chi    ra'chakani 

tu'yipa  chikong. 
Vatican    (vatl-k<ra),    n.    Bom 

son  go  popni  don" ram. 
Vault  (volt),    v,  '  Bilbata,    bil- 

chroka. 
Vault   (volt),  n.  A*a  ning'ehi 

kite    nokkingchina    gon^dole 

nsgunin. 
Vaunt  ;viint  ba  vont),  v.   Gao- 

radee  agana. 
Veal   (vel),    n.  Matchu    bi'sani 

been. 
Vegetable  (vej'e-ta-bl), «.  Me- 

Su  samjak. 

Vegetation   (vej'e-ta'shfin),    n. 

A*ao  chagipa  sam  bolranft. 
Vehement  (ve  he-ment),  a.  Ta - 

rakgipa. 
Vehicle  (ve'hi-k-'l),  n.    Maman- 

tiko  ra'angchakani 
Veil  (val),  n.  Mikkang  plndapa- 

ni,  illuruani. 
Vein  (van),  n.  An'chi  jokruraani 

jadfl. 
Velocity  (ve-l&Vi-ty),  ft.  Ta'rak- 

ani,  gong'rakani. 
Velvet  (vfl'vet),    ff.  Mokmol  ba 

resomini  ba'ia  ma'sa. 
Vend  (vend),  p.  Pala. 
Venerable      (vga'Ar-a-bl),    a. 

Manderaako  manna    kragip* 


Venerate   (v?n'4r-it),   v.  Man- 

dera'a,  olakia. 
Vengeance  (vSnj^ras),  n.  Jak- 

bikpilani. 

Venison  (\ rii  i-//n    ba  v?nVn), 
n.  Matchok  ba  balgiobak  be*- 

en. 
Venom    (v?n'fm),    n.    Chipu, 

snare  ba  ugita  mainiba  kusik- 

oni  bi.-i. 
Vent  (vent),  n.  Ongkatani  chol- 

rama.  r.  Ong'katata. 
Ventilate    (v.n'ti-lfit  ,    v.    Bal 

balata   -ion,  v. 

Venture    (ven'tur),  v.    Kenani 

gnangoba  daka. 
Veracity   (ve-rSa  I-ty),  n.  Kak- 

ket  ong'ani,  bebe  ong'ani. 
Veranda  (ve-ran'da),  n.   Baran- 

da,  srek. 
Verb  (verb),    ;?.     Daka  ba  ong*- 

ako  mesokani  kata. 
Verdant  (v.Vdmt),    a.    Samsi 

gnanggipa,  t&ngaekgipa. 
Verdict      (ver'dikt),     n.    Bi.hal 

kamano  raeon'ani. 
Verdigris      (y£r'di-gi€a),       n. 

Paisani  silni   tangsekgipa  raa- 

ram. 
Verdure     (vcr'dur),    w.    Bol   ba 

BamsiiangnJ  bangaeka. 
Verge  (verj),    n.    Simaj    rikam, 

dramni  riking. 
Verify  (ver'I-fi),  v.  Bebeong*a 

ine  meeoka. 
Verily    (ver'i-ly),    adv.    Beben 

chong*mot. 
Vermin   v&rtnin),  %.  Arcs.',  tik, 

Birtik,  nrdal  aro  u^ita   chon- 

gipa  janggi  gnanggipaxang. 
Vernacular     vrr-ndk  u-Kt),  n. 

S  ogtangni  kiraik.  a.  Airtang 

Bongni  ba  aongtangni 
Verse  (vers  ,    n.    Poear,   poido 

dake  ■agimin. 


I  J 


I  NGLT8H-GA.R0    !)!(  T!«)V\:;\ 


Version      \  >  phan  ,    n.    Gipin 

ku  Biko  Bei  nil). 
Versed    [\<  rst  ,   a.    Changgipa, 

sapo-ip 
Versus  (vfiVsi  b),   prep.    Wara- 

chaka. 
Vertebra  (vfcr  t  >-bra),  w.  Bolgro- 

t 1 1  gr<  ii- . 

Vertex   ver'teks),  n.  Chubatgipa 

ka'cfa  (t. 
Vertical 'v*r't:-kv;l)3 /?.  Sronge 

Bongdogipa. 
Vertigo  (veYti-go),  n.  Miksula. 
Very    very),    r/.    Beben,    uan, 
\      ehong'met. 
Very   (ver'j  ,      adv.      Namen, 

bang'en,  -be-. 
Vessel   vi's  sel  ,   n.  Maiba   don- 

chakani  ;  jahat. 
Vest    (vest),    s.    Jakkandagipa 

chola  ma'sa. 
Vestige  (ves'tij),  n.  Ja'kol,  ong*- 

gimm  La  gimagiminni  maiba 

chin. 
Vestibule   (ves'ti-bfil),   n.   Nok 

ning'ni  baranda. 
Vestry    'ves'try),   «.   Giljanok 

baksa    nangchapgipa   nok   l>;i 

nokdring,    gilja    nokni     ma"- 

manti  bosturangkodonram. 
Veteran   (vet'fir-ffn),  ».    Maiba 

kamkn  mute  ka'gipa,    budepa 

Veterinary   (\M  s'ei  i-wwy),    a. 

Jillarangni  saani  Bamni  biding. 
Veto    (\v '<•>),  v.    Champengani 

ba  beng*ani  bfl.  v.  Chainpenga, 

beng*a. 
Vex  i  velcs),  v.  Jajrengata. 
Via   vi '::).  adv.  -ko  re*a. 
Viaduct  (vi  .i-dnlj  |,    n.    Ranu 

ba    <hik'i    battongna    kosako 

rikgimin. 
Vial  (viV?]),    n.    Byd.'l  cbonbe- 

gipa. 


Viands  (viands),  ft,  Cha*an\ 
Vibrate    (vfbrat),    v.    Ll'en^a, 

ichi  achi  in,,;,. 
Vice    (via  ,    ».    Namgija,    d  -• 

pap  dakrongani,   <1>  nggu  dak- 

]•  mgani,  matnangani. 
Vice    (vti),    r.    Naunna    eki  ng 

donsoani    kata    uni,  orfco    pal 

onjfi  n  ja. 
Vice-president  (viB'prezi-d*ni  . 

n.    Pamongni  man*,  aona  don- 

gimin  mande. 
Viceroy  (vis'roi),  «.    Rajani  pal 

dongimin  mande. 
Vicinity  l\i-sin  i-ty),  n.  Sepang 

ong'anij  sepangjol. 
Vicious    vish  i  b),  a.  Namgijako 

dakgipa,  otoxomi,  papi. 
Victim  (\,k  t  in  ,   v.  So*ota   ba 

duk  on'ako  man'gipa. 
Victor    (vik'ter),    n.    Ami 

cbe  ipa. 
Victory  (viik'to-Ty),  «.   Amani, 

cheani. 
Victuals      (vit'lz),    n.      Char 

:mi. 
View    (vu),   w.  Niani,  niwatani 

ba  nikgimin.  v.  Nia. 
Vigil  (vij'il),  «.  Mikrake  nitim- 

ani. 
Vigilant  (vijT-Urnt),  a.  Mikrak- 

gipa,  gink  rakgipa. 
Vigour  (vig'er),   ».    Bfl,  bilaka- 

ill.  -ous,  0. 
Vile  (vil),  a.  Mitchigni  ba  nam- 

giia. 
Vilify  (vil  i-fi),  v.   Saia,  mitaka, 

matnanga. 
Village   ivillnj  ,  ;;.  fcjong,    pri- 

t  iin. 

Villain  ivil  lin),  n.    Denggube- 

gipa. 
Vindicate  (vin'di-kat),   9.    1 1 

gri   dakata,    doa  gri  ine    me- 


ENGLISH   Q  \i:"    OH  I  tOUAET, 


l  B3 


Vindictive  (vm-dik  tiv),   a    A 
jak   sokninggipa,   ajak  sokna 
sikgipa. 

Vine    (vin),   //•   Draka  badu,ba 
nmn  maiba  wegipa  budi 


Vivacity   (vi-vas'i-tjr),  n.   I 
ong*ani      katchaani,     janggi 
gnangani. 

Vivid  (vivid),  a.  Ching-a,  rong- 
chinga,  ching'bea. 


gxpmmaaba  wegipa  duuu.  ViW(viks'iO,  «••    Sairakgipa 

Vinegar  (v.n'e-gk),  ».  Meeeng,     Vixen  jvira  nj, 


me'cbik. 


•     i  |  UU  i.iiiiv. 

Vine  vard  'vuval  ,  ».  Draka     Viz  (viz),  adv.  (Jhong-motan. 
Vl     7  ,  Vizier    (viz^ei   ba    vi; 


Violate    (vi'o-lat),    v.   Niamk 

pe'a,  draa,  manigiia  daka. 
Violent  (vi'o-lmt),    a.  Tasake 

dakgipa. -lence, «- 
Violet    (vl'o-let),    »■    Smilgipa 

bibal  ma'sa. 
Violin  (vio-lin),  n.  Rehela. 
Viper  i viper),  ».  Bisi  gnangbe- 

gipachipu. 
Virgin   (ver'iia),   n.  Me'tra,se 

kimkujagipa. 
Virgin    (verjin),   a.     Kongtal- 
uipu,  gital,  marang  nanggija- 
gipa.  .. 

Virile  (vi'ril  ba  viru),  a.   NLe- 

asani  biding. 
Virtual  (ver-tu-al),  a.  Tik  png'- 

jaoba  ong'a  gita  dakgipa. 
Virtue  (veYtu),  ».Namani,  gujft 

1,:1,  ong-sigiiani.  -0U8,  «■ 
Visage  iviz'aj  ,   ».   Mikkangko 

jekai  aika. 
Viscount    (vi'kount'),  ».    Eng- 
land Bongni  dal'a  mande. 
Vise   vis),  «.  Rake  kepam  biI. 
Visible  (vizi-b'l), a.  Jekonikiia 

man'a. 
Vision  (\i«h'on),  n.  Nikam. 
Visit  (vizi  ),  v.  Grongaba  roa. 

Vital  (vl'tal),  a,  Janggini  bi- 
ding, oangch  mgmotgipa. 

Vitals  (vi'tfllzS  a •  -'""f- "■ 
oangninggn  tang,  Dika*  raa- 
chok,  ka'sop,  iarang. 

Vitriol  (\it'ii-ul),  ».  Tutaa. 


Tur<  sko  Bongni  montri. 
Vocabulary  (vo-kab  n-la-ry),  ». 

Chongipa  obhidhan. 
Vocal    v.kl,     a.    Ku-rangni 

biding. 
Vocation  (vo-ka'ahon),  n.  \\x- 

rongani  ba  dakrongani. 
Vociferate^. -If- "r-fit),  v.  Bak- 

e  agana,  chrika. 
Voice  (voi8),».  Kn-rangj  verbni 

rokomko  mesokgipa  kata 


Void  (void),  a.  Bangbang, indin- 

ari. 
Void   (void),   v.    Bangbangata, 

v/atgala.  . 

Volcano  (v5l-ka'no),  n.  Waalni 

a'bris 
Volume    (voTnm),   «.    Krtapj 

dal'ani. 
Voluntary      (vol    n-ta-ry),    * 

Ska  gita,  namnika  L,ritu. 
Volunteer  (vol  on-teV),  ».  \ 

tangsipai  donggipa. 
Vomit    (vomit),   v.    Wakata, 

Voracious   vo-ra'ahfis),  a.  Cha'- 

betbonggipa,  okkribegipa. 
Vote  (v6t),  u.    Naninikako  m* 

Bokani.  r. 
Vouch  (vouch),    .  S  . 

Voucher   (voucl  8*™* 

.  Bald  on'ani  <liu<- 
Vow    (vou)i   >:■   kotos  maikoba 

ka'rachaka,  ku'iachakbea. 
Vowel  (vou'Sl),    m    Aul. 

ganvna  amgipa. 


L84 


Voyage  (voi  aj>,  ».  Cbiko  re'aoi 

uhiko  Bongr  sani. 
Vulgar   (v  I'gfcr),   a.  Ramram, 
onnikgni. 

Vulture  (vul'tur),  ;/.  Sogin. 


W. 
Wabble  (wSbVl),  r.  Bjngreag- 

:i. 
Wad  (w"'(l),  n.   Kurtuso  BU'sika- 

11  i  wad,   barutko  rakatna  su'- 

Bikani. 
Waddle    (wSd'dl),    p.    Ching- 

ki  sng  bakreng  Wa, 
Wade  (wad),   :•.    Chiko  ja'achi 

lVa. 

Wafer    (wafer),  n.    Ba'begipa 

nil  i. 

Waft  (waft),  p.  Chi  babalwachi 

balpikahga. 
Wag  (wag),   v.   Ilenga,  gong*- 

genga. 
Wages  (wa'jez),  n.  Donnaha. 
Wagon,  waggon  [wa<;'uu),  ».. 

Mai  Balani  gari. 
Wagtail  (wag'taT),  ;;.  Do'pasi. 
Wail  (wal),  t;;    Kalima,    grapa, 

maania. 

Waist  (wael  ,  >t.  Changkichon. 
Waistcoat  (wist  k  t),  //.  Kotni 

Ql'na'O  kruani  chpla. 
Wait  (wilt),  v   Senga,  son^soa. 
Waiter    (w.it'cr),    n.    Dan-dike 

ongipa. 
Waive  (fW),    V.    Dongdikata, 

Wat^lls!. 

Wake  (wak),  v.  Mikraka, 
miktakata,  mikrake  donga. 

Wake  (wak),  ».  Kin--  be  jahai 
re*ani    chin,     ringni    ja'kol; 

V       niaTi-tuan". 

Waken  [w&k''n),  v.  De'tniaaa, 
mikrakata. 


BNGLI3H-GAEO   DICTIONARY. 

Walk    (wok),  o.    Jaadii    re*a' 


Wall  (wi'il),  n.  (I uar  ,  pakma. 

Wallet  (wallet),  »/.  Tangka 
keani  ohongipa  mona. 

Wallow  (Wil'lo).  ,-.  A'dab  ko 
roinroina. 

Walnut  (wSl'n  t),  n.  Bikrok 
dakgipa  bite  ma'sa. 

Wander  (wdn'd  r  ,  v.  Branga, 
r>  Toroa. 

Wane  (wan),  r.  Komianga, 
chonanga. 

Want  (wont),  ;/.  Nangani,  anv- 
ani. 

War  (w6r),  n  Dakgrikani. 

Warble  (w6rVl  ,  >i.  Do-uni  til- 
tile  mikoani. 

Ward  (word),  n  .  Rakiani,  rnr- 
nkani,  rinvrikgipa. 

Wardrobe  iwfid-rob'),  "■  Gan- 
ding  chinding,  ganding  chin- 
ding  donani. 

Warehouse  (wartous'  ,  n. 
Gndamkana. 

Warfare  wor'far'  I,  ".  Dakgrik- 
ani. 

Warily   (wari-ly),   adv.  Gisik 

rake. 

Warm  (worm),  atDirig'a. 

Warn  (worn),  V.  (Ji.-ik  rakal  t 

Warning  (wdrn'ing),   n.   G  sik 
rakatani. 

Warp  (worp*,  v.  Bikongkrenga. 
Warp  (wftrp),  n.   Ba'rani  groni 

k  i  1  ( 1  i  1 1  lt  . 

Warrant  (wAr'ront),  n.  Rim- 
ani  poxoana. 

Warrior  (wor'yer  bfl  wVri-er), 
n.  Dakgrikgipa  B'pai. 

Wart  (wort),  u.  An  If. 

Wary    (wary),   a.    Gisik     rak- 

-ipa. 
Was  (wis),  r.  oeko  nibo. 
Wash  (wSeh),  v.  Susranga. 


EXGLIsn-GARO    DICTIONARY. 


1   5 


Washerman   (wSBh'ejr-man),  n.  Wean  (wen),  v.  Sole  w.itn. 

H;tr;i  su-i].a,  dhdlu.  Weapon   i [w «"  ]>'  in ) ,  w.  Uakgrik- 

Wasp  (wosp),  ».A^neng.  ani  silchidare. 

Waste  (wast:,   f.   CJiinaaU,  ru-  Wear    (war),    r.    Gana  china, 

sia.  chaniaiia.  cham'a 

Watch    (w5ch),  n.    Nitimgipa,  Weariness       (weY-ness),      ». 

pohora    on'gipaj     baji    niani  >>   ag'ani. 


f^hori  chongipa. 


Weary  (we'ry),  a.  N< 


Watch  (woch),  v.  Nitima,  poho-  Weary  (we'rj  ata. 

raon-a.  Weather    (weWGr),    n,   > 
Water  (wo'ter),  «.  Chi.  sina  ba  ding'j 

Waterfall  (wo'ter-fol'),  n.  Chi  Weather-glass  (weTH'er- 

dare.  «.  Balwako  toani  kol. 

Water-fowl     (wo'ter-foul),    «.  j  Weave  (wev),  v.    Ba'ra    daka, 

Ohio  rogipa  do'orang.  wata 


Watermelon     (wo'ter-meTun), 

n.  To- raja.,  tormuj. 
Waterproof    (w6'ter-prnf/),  ». 

(.'hi  napgijagipa,  robolni  ba'ra 


Weaver-bird   (weVer-berd),  n. 

Do'chok. 
Web    (web),    «.    Watgiminba 

sringgimin;  guang  sringa. 


Water-wheel  (wo'ter-whel),  n.  ;  Web-footed     (web  ful  i 
Chichi  wilwilatgipa  chaka.  Nangchapgipa  ja'a  d 

Wattle  (w:»tVl),    n.  Do'bipani  j  Wed  (wed  .  v.  B  a  kaa,  .1  rsia. 

ka-macnini  gingmat.  j  Wedding   (wed'dng),    >■ 
Wave  (wav),  n.  Chipakore. 
Wave  (wav),  v.    Jipa   ba  balchi 


ka'ani. 

Wedge  (wej),    ».    Bolko  pitna 

bretao  Bik»  pani  ral  ba  b  1. 

Wax  (waks),  n.   Ste,  tarig-irnin  '  Wednesday  (wenz'da  ,  n.  Bud- 


lab  a. 
Wax-cloth       (waks'kluth),    n. 

Mom    ba'ra,    ate    nonggimiii 

ba'ra. 
Way  (wa),  H.  Rama,  chol. 
Wayfarer  (waVfar'er),  ».  Rama 

re'gipa. 
Waylay    (wa'la'),    v.   Mandeni 

ramasamo  lima. 
Wayside    (wa'sid'),    »•     Rama 

Bamba. 
Wayward    (wa'werd),   a.    Ska- 

tangko  dakgipa,  manigijagipa.    Welcome    (welTcfti 
We  (w5),  /"••  Chinga,  anching.  chakt 

Weak  (wek),  a.  liil  gri,  bilakgi-     Weld  (v.     .         D( 


bar. 

Weed  (wed),  n.  Dange  1  a 

galgni  B&m. 
Week  (wek),  n.  A.nti. 
Week-day  ,  if.  Robi? 

barna  agre  ani  ini  gipin  sal. 
Weekly  (wek  Ij 

Ba)  mi  i  r.ik. 
Weep   wep  .    v.    m 

!il  ong'a. 
Weigh  (wa),  r.  Jrimal  a 
Weight  (  wal  .  «.  Jrimani. 


]agipa. 


cliua. 


Weaken    (wek'n),    v.    Bil  gri    Welfare  (wel  I 

ong'ata.  uam< 

Wealth  (welth  ,  n.  (hw.  WeB 


1S6 


ENGLISH-GABO   DICTIONARY. 


Well  (wel),  a.  An**enga,  nam*. 
Well  (well,  adv.  Namedake. 
Well-bred  (wel^bred  ),  a.  Nama 

Bkiako  man'gipa. 
Well-favoured  (wel  fa'vejd),  a. 

Bimang  aama,  i 
Well-nigh  (wel'm"),  adv.  -nasia, 
Welsh  (Welsh),*.  Wales  b 
Went  (wenl  nil.... 

Wept  (wept),  v.   Werpbo  nibo. 
Were    (wfirj,   z>.    Ckim,   wasm 

plural. 

West  (west),  Salirim. 

Westward  (west'wfcrd),  adv. 
Saliramchi. 

Westerly  (wesfc'£r-ly),  adv.  Sali- 
ramchi. 

Wet  (wet),  ".  Sosia. 

Wether  (weTH  i  r  .  >•.  &£es  kasi. 

Whale  (hwal),  n.  Timi   natok, 

BBgalnJ  dal'begipa  na'tuk  mx- 

Ba. 
Wharf  (hwfirf),  n.    Jahatoniko 

ma  I  ra'gatani  ghat. 
Wharfage  (hw6r£-aj),  ».  Ghat- 

ni  l.li. .im,  masul. 
What  (hw5t),  pr.  Mai  j<:,  mai- 

>a. 

Whatever  (hwSt-eV&r),  pr.  Jo- 

ba,  jek  iba. 
Whatsoever  (1  h),  pr. 

Jeba,  jekoba 
Wheat  (hw  t),  n.  Gtom  ml. 
Wheel  (liw  1),  n.  Chaka. 
Wheelbarrow   Ihwel'bar'ro),  v. 

Chaka  ge'sangipa,  jakchi  Bala-, 

ni  gari. 
Wheeze  (hwez),   p.    Bang 

man'bregija  rang'sitani  gam'a. 
Whelp  (hwelp),  n.  Matbnrong- 

rangni  chongipa  l»i 
When  (liwc'n),  adv.   Jensalo,  ba- 
salt. 

Whence  (hwi "  ■  '  '*  Baoni, 
banoni. 


Whenever  (hwen'eV6r),    air. 

Jensaloba. 
Where   (Invar),   adto.  ttano,  jeo. 
Whereabouts    (hwer'a-bonts ), 

adv.  Han  biapo,  badia  j<>l<». 
Whereas  (hwar'aV),   adv.  Uni 

gimin,  jeni  gimin. 
Whereat   (hwar-at'),   adv.  Jeo, 

uno. 
Whereby  (hwar-bi),  adv.  Jechi. 
Wherefore  (hwsr'fdr),  «4v.  Mai- 
ns, maini  gimin. 
Wherein    (hwar-m'),    adv.   Jeo, 

maio. 
Whereof  (lnvar-ov'),    adv.  Jeni, 

maini. 
Wherever    (hwar-ev'&r),     adv- 

Jeoba,  je  biapoba. 
Wheresoever      (hwar'so-eVer), 

Jeoba,  je  biapoba. 
Whereupon  (lmar'Sp-on*),  adv 

I  non,  uni  gimin. 
Whereto  (hwar-tn),  adv.  Jechi. 
Whet  (hwet),  v.  Wil'la,  a 
Whether  (hwera'fir),  ton;.  Gni- 

ni  gisepo  ia  \yt  aa. 
Whetstone      (hweVston'),      ». 

Rong'chi. 
Whey     (hw&j,    n.    .Maid1 

tin'kaaoni  ong'katgipa  chi. 
Which  (hwioh),  pr.  Badia. 
Whichever  (hwich   r v  Or 

Jeba. 
Whiff  (hwif),   7;.      Balpakgipa 

bisak,  bibs  l»;i  wsl'ku. 
While  (hwil),  n.    Ontisi    I 

ba  sal. 
While  (hwil),  adv.  Miting. 
Whilst  (hwilsl  i,  adv.  Miting* 
Whim  (hwim),   n.    Dikdiksan! 

kragijani  ska. 
Whimper  (hwim'per),  v.  K 

ka'sne  grapa. 
Whine    (hwin), «.   Aganexnol-- 

mole  ba  sae  grapa. 


ENGLISH-GABO   DICTION  \i:y. 


1S7 


Whinny    (hwm'ny),   v.  Gureni 

kusi  ong*e  ba   namnikako  me- 

soke  mikoa. 
Whip  (lnvlp),  v.  Betsmitchi  dok- 

a. 
Whip  (hwip),  ».  Betsmi^   gor- 

smit,  buduko  ba   bigilko  daka 

betsmit. 
Whirl  (lnvevl),  v.  Wilwila. 
Whirlpool  (hwerl'pur),    n.  Chi 

sikwilwilgipa. 
Whirlwind     (hw&rl'wiiid),     n. 

Balmanduri. 
Whisk  (hwisk),    v.    Dokponga, 

eatponga. 
Whisker    (hwisk'Sr),    n.    Kir- 

simang,  pedawel. 
Whisky  (hwis'ky),  ».  Chu  ma'- 

s.i. 
Whisper   (hwis'p&r),   v.    Agan- 

mitua. 
Whist  (hw'st),  int.   Jrip,   tonv- 

tom. 
Whistle  (lmis'l),  v.  Ku  *imika. 
White  (hwit),  a.  Gil>ok. 
White  ant  (hwit/ant'),  ».  Akin, 

kin  ma. 
Whitewash      (hwt'wosh),    v. 

Chunchi  repia.  n. 
Whither  (hwiTH'fir),  adv.  Bachi, 

jeachi. 
Whitish  (hwit'fch),   .7.    Gibok- 

lii r  ing. 

Whittle  (hwit'tl),  v.  Churichi 
repe  1>;i  sol'e  roa. 

Whiz  (hwiz),  v.  Guli  fcang'ani 
gita  gam'a. 

Who  <lm  .  pr.  Pa,  s .iw;i,  je. 

Whoever  (hu-eV£i  .  p  .  Jeba. 

Whole  (hoi),  a.  Gimik  \  air- 
sen  ga. 

Wholesale  (h  L'saT),  »•  Paldi- 
mani. 

Wholesome  (hol'sum),  a.  Cha*- 
na  oamgipa,  an'sengat  gipa. 


Wholly  (holly),  a<h  .  -srang. 
Whom  (In  I  '.,,,  jeko. 

Whoop   (hgp),   p.   Chrika,    ho- 

boa. 
Whore  (h6r),  w.  Noti,  dari. 
Whose  (htiz),  pr.  Sani,jeni. 
Whosesoever  (hpz  so-e>  i  r),  pr. 

Jeniba. 
Why  (liwl),   adv.   Maina,main 

gimin. 
Wick    (wik),    n.   Chakio  BO'an 

solta  ba  ba'ra  snri. 
Wicked  «wik'ed),  a.    Namgija 

gipa,  kakketgijagipa,  di 

gipa. 
Wicket    (wikTt),  n.    Choi 

cholguga,  kelki. 
Wide  (wid),  a.  Apala. 
Widen   wid  'n),  v.  Apalata. 
Widow  (wid'o),  n.  Segxi,  randi 

so  simangimin. 
Widower  (w  »1  o-er),  n.  Ji 

randi,  jik  Bimangimin. 
Width   width  .  n.  Gi] 
Wield   (weld),  v.   Change  jak- 

kala. 
Wife  (wif),  >r  Jik,  jikg 
Wig(\\I.;),    ».    Kadapani   dak- 

gimin  kni. 
Wiggle  (wig'gl),    v.    Dildila, 

t  L'tifa,  d 
Wiggler    (wig'gler),    n.    I 

don  :  guani  j  1  <  •  1 1  l;*  . 

Wigwam  Jam- 

dap,  paja. 
Wild  (wild),  a.  Borangni,   mik- 

malgijagipa. 
Wilderness     (wa'der-ness^,    n. 

Vfande  gri  song,  bakra. 
Will  .  n  S 

sinasio  see  d<  n 
Will  (\\  1    .  • 

;i. 

Wilful    (wilful),    a 
dakj 


I  - 


EN'GLISH-CAKO    DICTIONARY. 


Willing  (wil  in 

na  mnikgijani 

on 
Willow  (wU'loj,   n.   Bol  ma'aa, 

jhao  bol. 
Wilt  IwiU),  r.  Odon 
Win    w  a),  v.  A  ma,  man'a,  ch  a. 
Wince  (v.  v  knae    t  rtro 

•  mi  bt. 

Winch  (winch),   *.  Maiba  wen- 

chakani  go'ol. 
Wind  (w  '   ',  l»:il\va. 

Wind  (wind  ,  :■•  wound.  Wen- 

\\«'ii;i,  I  mr  ni:i. 
Windmill  (wia'l'xniT),   n.  Bal- 

:i  moa'  ani  kol. 
Window  Iwi  i'do  .  n.  Kelki. 
Windpip8v^'-.n-l  pipX  ».  Rang'- 

sitani  noU. 
Windward    (wind'werd),    adv. 

Balwachipak. 
Windy    (wanly  ,      tf.      Balwa 

f»nai  g. 
Wine  (win),  «.  Dxaka  bitcbi. 
Wing"  (wing),  n.  Grang,  gang- 

cbing. 
Winged    (wingd),     a.     Grang- 

gnanggipa. 
Wink  iwingk),     v.      Mikjapa, 

lnik  jipa. 
Wii  ner  win'nGr),  ».  Amgipa, 

man;gipa,  ch(  gipa. 
Wining  (winning),  (i.    Mik- 

maiatgipa,  oamnikatgipa. 
Winnow  (win  no),      V.      Choc 

roi  gt  data,  choponga. 
Winter  (wift'ter),  >i.  Sin'kari. 
Wipe  iw\\>>,  v.  Lpaka. 
Wire  (wirj,    n.    tilitin^,   silni 

bndu. 
Wi  y  (wir'y\  a.  Silni  lm-ln  gita 

j  pa,  ba'begipa. 

Wisdom  (\\i/.  dum),  «.  Uiani. 
Wise  uvi/  .     ■■    l  i  ''I'.i.     giailc 


Wish  (wish),  p.  Ska.  ». 
Wishful  (wiah 'full,,/.  Sikbegipa. 
Wit  (wit),    >/.    Qisik    sramani, 

ka'dingatani  l>il   ba  kata,  ka"- 

dingatna  changani. 
Witch  (wicb),  n.  Skal  me'cbik. 
Witchcraft     (wicb/kraft'),    n. 

Skal  dakani,  sn;ik;mi. 

With  (with),  pr*p.  Bakaa  ;-cbij 

-iim. 

Withe  (with),  n.  Sakgimin   ka- 

ani. 
Withdraw   (wiTH-dr6'],  v.  Je- 

pila,  ra'pila,  ekanga. 
Wither  'wini  hx  ,  v.  Sikrepa. 
Withhold  (wiTii-h  Id'),  v.  Don- 

dika,  ra'rika. 
Within  (wiTH-in'),  pr«p.Ning'o, 

giaepo. 
Without  (wiTH-ouf),  prep.  A  - 

oalo,  gri. 
Withstand      (wira-stand'),   *• 

Waracbaka. 
Witness  (wifneas),  «.  Said,  Baki 

Witty  iwit'ty),    a.   Naobildak- 

gipa,  ka'dingatgipa. 
Wizard  (wizard),  n.  Skal  mi ■■- 

:is  i. 

Woe  (w5),  «.  Skimani,  ma'ama- 

ni,  duk  ong'ani. 
Wolf  (wnlf),  ».  Se'el  ma'aa. 
Woman  (wrim'ffn  ,  u.  M.vliik. 
Womanhood  (wnm'an-hxid'),  n. 

Me'cbik  ong'ani. 
Womb  (wnm),  n.  Oko  kechaka- 

iii  s  it  i]i,  atom. 
Wonder  (wfin'der),  v.  Ai;io  in- 

Ki;i  I ■  pil:i . 

Wonderful      (wSn'd£r-fnl),    a. 

A.iao  inmanani. 
Wondrous   (wtn'dr^a),  a.  Aiao 

inmanani. 
Wont(wi.nt),  ;/.   Bewal,  -rong- 

ani. 


ENGL1SII-GAR0   DICTIONARY 


"ISO 


Woo  (wa),  v.  Namnikatna  j  t  in 

ka*a,  ka'saako  man'na  aura. 
Wood  (wad),  n.  Boltam'bol. 
Woodbine   (wnd'bin'),  ».  Bndu 

ma'sa. 

Wooded  (wud'ed),   a.    Bolgrim 
gnang. 

Wooden  (wud"n),  a.  Bolko  dak- 

a.  , 

Woodman   (wud'mcm),  n.  Bol  ■ 

den'gipa. 
Woodpecker    (wud'pek'Sr),    n. 

Do'tileng. 
Woodwork      (wiid'werk),     n. 

Bolni  dakgimin. 
Woof  (wrjf),  n.   Ba'ra  gipengni 

kilding. 
Wool  (wul),  n.  Mes  kimil. 
Woollen  (wul  en),  a.  Meskimi!- 

ko  dakgimin,  posomi. 
Word  (wcrd),  n.  Kata. 
Work  (work),  n.  Kara. 
Workhouse      (wArk'hous'),  n. 

Aratgipa,  roaigipa,  kangalgip- 

a  mandeko    kam  ka'na  chipa- 

ni  nok. 
Workshop       (werk'shop'),       »• 

Kam  kaani  nok,  karkana. 
World  (world),  n.  A-gilsak,  a*- 

gimik. 
Worldly  (worldly),  a.  A-gilaak- 

ni  git  a  ba  biding. 
Worm  (werm),  n.  Malgipa  jo*- 

ong. 
Worm-wood    (werm'wnd),    n. 

Ka'gipa  samjak  ma'sa. 
Worn   (worn),     a.       Surigimin, 

jronggimin,  chamgimin, 

u-earVo  nibo. 
Worry    (wf.r'ry),  v.    Jongkaia, 

jajr.ngata;  jajrenga. 
Worse   (wt*i>),    a.    Namjabat- 

a. 
Worship  (wer'ship),    V.    Mania, 

olukia. 


Worst    w  V'    .  ■:.    Tilakna   ; 

namjabatgipa. 

Worth  ,\v.'rth),  n.  Gamcnatani, 

dam. 
Worthily     (wtor'THi-ly), 

K  rae. 
Worthy    (wer'Tny),    a.    Kr.ia, 

nitoa,  gun  gnang. 
Would     (wnd),    v.    -genonim, 

wiiiko  nibo. 
Wound   (wind  ba  wound*,  «. 

Mara,  ba  bo  ani. 
Wound    (wound),    v.    Witiiko 

nibo. 
Wove  (wov),  V.    WOVEN.   U 

ko  nibo. 

Wrangle    (rang'g,l),    v.    Ka'- 
onange  jegrika. 

Wrap  (rap),  v.  R  entire  in  a. 
Wrapper  (rap'£r),  n.  Pindapa- 

ni,  remremchakani. 
Wrath  (rath),  ;/.  Ka'onangbea- 

ni. 

Wreathe    (rera),  v.  faka, 

mrena. 
Wreath  (reth),  «.  Bijak  ba  bi- 

balko    ripok    ba  muknt  dake 

sikgimin. 
Wreck  (rek),    v.    Giman, 

nisiata. 
Wreck     (rek),   n.    Xisiatgimin, 

rogimin. 
Wrench  (r?nch  la.  n. 

Sakselatani  kol. 
Wrestle  (r?e"l  ,  v.  Sikgrika. 
Wretcli    (rech),  n.    Duk  man*- 

gipa.  oamen  oamgija   mi 

denggu. 
Wretched  a.      Duk 

ma'  ipa,  deng* 

gugipa. 
Wriggle   r  -u'l).  p.   [chi   oobi 

il'enga. 
Wring-  ring  .  v.  wk\ 

aaknaata. 


190 


ENGLISn-GARO   DICTIONARY. 


Wrinkle  (ring  k'l),  v.  Skemata.  I  Yearn  (yern),  v.  Sikbea,  ka'pak- 
Wrinkle  (ring'k'l),  n.  Skemani.        bea. 


Wrist  (rist),  *.  Jakgitok. 
Write  (tit),  v.  trsors,  ir&iTTrar, 

Sri. 

Writhe  Cnn\  0.   Il'eng  pileng 

daka. 
Wrong  (rong),      a-    Namgija, 

kakketgija,  guala  gnj  ag. 
Wrote   rdl  .  v.  Writ  ko  nibo. 
Wroth  (roth),  </.  Ka'onanga. 
Wrung  (rung),  r.   Wringka  ni- 

bo. 
Wry  (ri),  a.  Gonggea,  gitching- 

x. 

X  English  oikorni  2t  gipa  j  chi- 
kungko  mesokani. 

Y. 

Y  fwi),  «•    English   oikorni    25 

gipa. 
Yacht  (y8t),  n.  Maljuri  gnang- 

gipa  chongipa  ring  ma'sa. 
Yak  (yak),  ft.  Tihctsongni  mat- 

chn. 
Yam  (yam),  ft.  Ta'a  ma'sa. 
Yankee    (yang'ke),    ».   United 

Btal  so    atchigipako   mingani 

bimnng. 
Yard  (yard),  n.  Mik    gni,    goj 

sa ;  Bara. 
Yarn  (yarn),    ».    Ba'xa    dakna 

rikgimin  balding. 
Yawn  (yon),  <'•  Ajama.  «. 
Ye  (ye),  pr.    Na'mang,    na'ai- 

mang. 
Yea  (yS  bi  yft),  tfcfo.  Oe,  beben, 

chong'mot 
Year  (yfir),  ft.  Bilsi 
Yearling  (yerling),   <r.    Busisa 

dalgipa.  ft. 
Yearly  (yerTey),  *dv<  Bikiaati. 


Yeast  (vest),  ft.  Wanti,  chnwan- 

fci. 
Yelk  (yelk),  «•  Do'chi  birimit. 
Yell  (yel),  v.  Chrika,  chrike  in- 

wata. 
Yellow  (yello),  a.  Bimita. 
Yelp  (yelp),  v.  Duk  ba  Baknaani 

gimm  achakni  grapa. 
'Yes  (yes),  adv.  (">.■,  beben 
Yesterday    (yeVter-da),      adv. 

Mejalo.  «.  * 
Yet  (yet),  war;.    Indiba,    -piti, 

-leu. 
Yield    (yeld),    v.      Ong'katata, 

atchiata,  ona,  naata,  aanga. 
Yoke  (yok),  ».  Pakripe. 
Yoke-fellow  (ydk'feTto),  ft.Dak- 

rimpagipa,  nokolska, 
Yolk  (yolk   ba  yok),  n.  Dochi 

birimit. 
Yore  (yor),  «ft>.  Skangon. 
Yonder  (y5n'd6r),  a.  Uachi. 
You  (yii),  Pr-  Na'a,  oa'simang. 
Young  (yeng),  a.    Bilsi  bang'- 

gijagipa,  dambe,  pante. 
Young  (ynng),  n.  Juanibamat- 

bnrungni  bi'sa. 
With-young    (with  yong),  a. 

And  pnang,  bi'sa  gnang. 
Youngster  {y5ng'stlr  ,  n.  Men 

bi'sa,  pante  bi'sa* 
Your  (ur),  pr.  Nang'ni;  oa'si- 

mangni. 
Yourself  (Qr-sMf '),  pr.  Na*a  an*  - 

tangan. 
Youth  (uth),  n.    Pante,  panteni 

Bal. 


Zeal  (aftl),  ft.   Sikbeaai,  gong'a* 

ni. 

Zealot  (/.iVui),   n.    Agregong** 
gipa,  agre  bimchipgipa. 


KNOLTSn-OARO    DICTIONARY. 


101 


Zebra   (ze'bra),  n.  Africa  BOngni 

bumngni  gure  ma'sa  salmrakfl 

toka  gnanggipa. 
Zebu"    (zebu),    n.  India    Bongni 

inatchu. 
Zenith  (zenith),  n.  Sko  kambe 

dingdingni  salgi. 
Zephyr  (zef'er),  n.  Balsrisri  bal- 

gipa  balwa,  saliramni  balwa. 
Zero   (ze'ro),    n.  Suino,    al    gri 

ongko. 
Zest  (zest),  n.    Ske  ba  namnike 

dakani. 


Zigzag  (zlg'sig'),  a-  Gfoogge 
gongdang  dake  ichiba  ochiba 
kitik  dan  dakgipa. 

Zinc  (zingk),    n.   Siaa  arc  rang 
bringipa      dosta       mini 
siL 

Zone,'z«"'ii),  n.  A'gilaakni  rin'a 
aro  ding*ani  biaprangko  ding- 
tang  dingtang  ma'ate  katong- 

ani. 

Zoology  (/...-. "I'o-jy),   n.  Ji 
gnanggiparangni    gimin    ui- 


SiiILLONG  :  Printed  ail    published   by    E.    Hill,    Press  Superintendent,    Assam"; 
at  the  Secretariat  Printing  J  hce — (Genl.)  No.  32-2,000—10-7-1905. 


TH.S    BOOK    ON    TH  E    °*JE   ^  E  ^^ 

™,U.  .NCR^«eTO»0  CENTS  Obeventh     ^ 

DAY     AND    TO     *l  •«« 
OVERDUE. 


CD0flS13bM7 


iwi  e  o  ha* 


i  Vf 


JBRARY