Skip to main content

Full text of "Enumeratio plantarum Transsilvaniae : exhiben: stirpes phanerogamas sponte crescentes atque frequentius cultas, cryptogamas vasculares, charceas, etiam muscos hepaticasque"

See other formats


N NUN N 
IIUN NN N N N 

N \ \ NN 

N N NR 

TQ 


GE 


NN 


NUN 


N 


CÄL, 


RRRÄRQQ 
\ RU 
RRÄQUQ 
IRQ 


G 


GET, 


NRÜÄN 
III 


NN 
NR, 

NRÜN TRRRÜRQQ N 
NRÄU RN, 


NUN 
NR 


TRRRÄURQ 
NN 


RRRRRQRQQ—Q 


TTRRUUUUAUQAUOT 


NEANISIIINIRRURNS 
N NN 
N NUN 


IIIIRIIRRÜUÜQNT 


RUN \ N N 
TRÜÄQRIÜUN NN 
NITUNÜNIÜÜÜN N 


N 


RR, 


NN N 


TRRRÄRUQUQ 
RUN 
SIÄÄRUUUÜQÜÖS IN 

SINE. IN N, 

SIT \ N \ 


rein 


EHEN ML 


RL ETHRREN HERE 


or 
Ö 
G I 
Br 
LO 
NN 


\ GT 
9/, 


Z LIBRARY > 


ENUMERATIO 


PLANTARUM TRANSSILVANIAE 


EXHIBENS: 


STIRPES PHANEROGAMAS SPONTE ORESCENTES ATQUE 
FREQURNTIUS OULTAS, CRYPTOGAMAS VASCULARES, EHARACEAS, ETIAM 
MUSCOS HEPATICASQUE, 


AUCTORE 


D- PHIL. JOHANNE FERDINANDO SCHUR 


Prof. emer. Sceientiae natur., plurium Societat. literar. sodali, ord., Societat. natur. Transsilv. 
Cibiniensi et Societat. Reg. hungar. Investigator. natur. Pestini correspond. etc. 


LIBRARY 
NEW YORK 
BOTANICAL 

GARDEN 


VINDOBONAE, 1866. | 
NPUÜD EUILEITELMUMBRAUMÜEBER 


BIBLIOPOLAM AULAE C. R. ET UNIVERSITATIS. 


0,4 
= 
Beer, 
/866 


Die reine Empirie sucht unbewusst das 
Centrum, , treue Anschauung überall wird von 
der Einheit, als ihrem Schwerpunkt, angezogen. 

Goethe. 


DEM SIEBENBÜRGISCHEN 


VEREIN FÜR NATURWISSENSCHAFT 


ZU HERMANNSTADT. 


DEM VEREIN FÜR SIEBENBÜRGISCHE LANDESKUNDE. 


DEM SIEBENBÜRGISCHEN MUSEUMS-VEREIN 


ZU KLAUSENBURG. 


WIDMET DIESE 


ENUMERATIO PLANTARUM TRANSSILVANIAE 


ALS EIN VATERLÄNDISCHES WERK 


HOCHACHTUNGSVOLL 


DER VERFASSER. 


Nie darf der Mensch, so viel er auch vollende, 
Wie kühn er sei, sich zeigen als ein Ganzes, 
Und was er ausführt, gleicht es nicht am Ende, 
Zerstreuten Blumen eines grossen Kranzes. 
Platen. 


Vorwort. EW YORI 
BOTAN!I 


A 
NLA 


Di. vorliegende „Enumeratio Plantarum Transsilvaniae,“ welche 
ich, mit einiger Schüchternheit, hiermit der Oeffentlichkeit übergebe, 
vorzugsweise aber den Siebenbürgern, bei denen ich nicht nur pa- 
triotische Sympathie, sondern auch ein innigeres Verständniss vor- 
aussetze, widme, ist das Ergebniss einer mehr als zwanzigjährigen 
mühevollen und kostspieligen Arbeit, die den dritten Theil meines 
Lebens absorbirte und wahrscheinlich den kleinen Kreis meiner 
botanisch-literarischen Arbeiten schliessen dürfte, wenn nicht be- 
sondere Umstände mich zu neuer Thätigkeit veranlassen sollten. 

Weit entfernt bin ich jedoch in Anspruch zu nehmen, dass der 
Werth meiner Enumeratio nach dem Zeitraum, den ich auf deren 
Ausarbeitung verwendet habe, bemessen und darum günstiger beur- 
theilt werde, da wohl Niemand deutlicher, als ich selbst, deren Män- 
gel einsehen kann, ohne mich jedoch durch diese Einsicht entmuthigt 
zu fühlen, weil ich diese gewiss mit vielen Autoren theile. — Und 
liefert uns die Literatur auch zahlreiche Beispiele, dass begünstigte 
und geniale Männer, zu denen ich mich in keiner Beziehung zu 
zählen berechtigt fühle, in solchem Zeitraume der Wissenschaft 
viel Grösseres und Wichtigeres boten, so ist doch nicht in Abrede 
zu stellen, dass die Masse des zu bewältigenden Materiales, Zeit- 
verhältnisse, äussere Umstände, Stellung und Berufspflichten auf 
die wissenschaftliche Vollendung meines Werkes nicht ohne grossen 
Einfluss waren, mich vom Ziele ablenkten und meine Leistungs- 
willigkeit beschränkten. 

Zwanzig Jahre sind ein bedeutender Zeitabschnitt in dem 
Leben eines Menschen, dagegen ein Moment in der unaufhaltsam 
fortschreitenden Wissenschaft und namentlich in der Botanik, wo 
. die Exkursionen, das Einsammeln und Auflegen der Pflanzen , die 
Untersuchungen und Vergleichungen mit Herbarien und Abbildun- 


VI 


gen, so wie das Studium der fast unübersehbaren Literatur Zeit 
und Kräfte mehrseitig in Anspruch nehmen und im Fluge entfüh- 
ren. Dieses ist auch der Grund, dass es wohl wenigen Botanikern 
gelingt, zur gewünschten Abrundung einer speziellen Arbeit zu ge- 
langen, sondern mit dem Bewusstsein sich zufrieden fühlen müssen, 
im Dienste der Wissenschaft treulich gearbeitet und einige Furchen 
auf diesem unbegränzten Felde gezogen zu haben. Die Botanik hat 
es mit der Mathematik gemeinsam, dass die Resultate langwieri- 
ger und schwieriger Untersuchungen auf einem kleinen Zettel und 
durch wenige Worte sich ausdrücken lassen. 

Besonders schwierig wurde die Bearbeitung der Enumeratio 
auch durch den erfreulichen Umstand, dass wir nämlich nicht in 
jenem trägen Zeitraum leben, wo die Autoren, ohne durch häufige 
Entdeckungen beirrt zu werden, ihre Arbeiten ruhig beendigen konn- 
ten, sondern in einer lebendigen Gegenwart eingetreten sind, wo 
durch den erleichterten literarischen Verkehr begünstigt, jede wis- 
senschaftliche Entdeckung schnell die Runde macht und als Eigen- 
thum der Menschheit in das Leben tritt. Aber eben diese litera- 
rische Fruchtbarkeit (die ich im botanischen Sinne Prolepsis nenne) 
erschwert das Buchschreiben ungemein, indem man die Zeitschriften 
und Literatur nie aus dem Auge lassen darf, damit das Werk nicht 
schon unter der Presse veralte. In diesem rüstig fortschreitenden 
Moment befindet sich auch die Flora von Siebenbürgen. Täglich er- 
weitern sich die Kenntnisse über dieselbe; eine spezielle Entdeckung 
treibt und verdrängt die andere; Berichtigungen ausgezeichneter Bo- 
taniker und wiederholte eigene Untersuchungen modifizirten meine 
Ansichten und machten eine wiederholte Umarbeitung der Manuskripte 
unerlässlich; aber alles dieses erschwerte und verzögerte auch sehr 
den Abschluss des Werkes. Oft, wenn ich die Lücken wahrnahm, 
welche die erwünschte Abrundung und Vollständigkeit meines Buches 
unmöglich zu machen drohten, war ich im Begriff, die Herausgabe 
desselben auf eine günstigere Zeit, wo die hochgehenden Fluthen 
der Ansichten eine bestimmte Richtung genommen haben würden, 
aufzuschieben, oder gar der Zukunft zu überlassen. Allein der Ge- 
danke, dass die Wissenschaft unaufhaltsam fortschreitet und wäh- 
rend eines längeren Zuwartens die Ansichten sich wohl ändern, aber 
nicht zum Abschluss gelangen würden, bestärkte mich in meinem 
Entschluss, das Begonnene durchzuführen und meine Enumeratio als 
Materiale für eine in Zukunft zu bearbeitende Flora von Sieben- 
bürgen auf den Altar der Wissenschaft niederzulegen , unsomehr, 


vu 


da auch andere Umstände, und vorzüglich meine geschwächte Ge- 
sundheit, zur Beschleunigung des Abschlusses drängten. 

Von dem oben angegebenen Zeitraum wurden zehn Jahre 
(1844 —1854) vorzugsweise auf Exkursionen verwendet und beiläufig 
400 derselben von geringerem oder grösserem Umfange, (mit Ein- 
schluss von 35 Hochgebirgs - Exkursionen) ausgeführt, mehr als 
50.000 Pflanzen-Exemplare gesammelt, an Ort und Stelle annähernd 
bestimmt und eingelegt und auf diese Weise ein reiches, instruk- 
tives Herbarium mit unsäglicher Mühe zusammengebracht. Hierher 
gehört auch meine im Auftrage des k. k. Gouvernements von Sie- 
benbürgen 1853 unternommene botanische Rundreise, welche auf 
einen Umkreis von 150 Meilen sich erstreckte und eine ununter- 
brochene Exkursion von sechs Wochen (1. Juli bis Mitte September) 
war, welche, trotz der Beschleunigung der Reise und des ungün- 
stigen Wetters, manche schöne Ausbeute lieferte und meine bota- 
nisch -geographischen und orographischen Kenntnisse über dieses 
Florengebiet in hohem Grade erweiterte, Der während der Reise 
zusammengestellte umfassende Reisebericht, welcher für den Moment 
bestimmt war, wurde dem k. k. Gouvernement zwar sofort einge- 
reicht, aber erst sechs Jahre später (1859 in den Verhandlungen 
des siebenbürgischen Vereins) im Auszuge gedruckt und herausge- 
geben. Aber ungeachtet dieser zahlreichen Exkursionen war es mir 
dennoch nur möglich, etwa zwei Drittel Siebenbürgens, und zwar 
bei Weitem nicht erschöpfend, botanisch zu durchforschen. Es wird, 
wenn ich nach meinen zahlreichen Entdeckungen schliessen darf, 
die Zukunft noch viel Neues, aus diesem an Naturschätzen so reichen 
Gebiete, zu Tage fördern, indem eben dieser Reichthum einen gros- 
sen Reiz auf die Botaniker ausübt und namentlich die gründlich 
gebildeten Deutschen zu Exkursionen in dieses so weit entlegene 
Gebiet veranlasst, von denen aber Keiner, ohne durch mehrfache 
Entdeckungen (die immer auch Siebenbürgen zu Gute kommen) be- 
reichert zu sein, in seine Heimat zurückkehrt. — Bemerkenswerth 
ist, dass immer deutsche Botaniker es waren, die der botanischen Er- 
forschung Siebenbürgens, in grösserem Masstabe, ihre Kräfte widmeten. 

Weitere zehn Jahre (1854—1864) wurden der genauen Bestim- 
mung des Gesammelten, dem Studium der Literatur, Sichtung der 
Manuskripte und der Vorbereitung zum Drucke (welcher Januar 
1865 begann) gewidmet. Hierbei thürmten sich aber die Schwierig- 
keiten bis zur fast unübersteigbaren Höhe, indem die ungeheuere 
Anzahl von Formen mit ihren Uebergängen die Feststellung der aus 
den Endgliedern zu bildenden Arten sehr erschwerte, grosse Vor- 


VIN 


sicht, unbefangenes Urtheil und konsequentes Verfahren bedinste, 
ohne die Literatur zu vernachlässigen, damit ich nicht in anderen 
Floren bereits bekannte Arten als neue siebenbürgische bestimmte. 
In letzterer Hinsicht dürfte, beim besten Willen, dieser Fehler nieht 
gänzlich zu vermeiden gewesen sein, indem die sich widersprechen- 
den Beschreibungen ohne Argumente aus dem Labyrinthe zu füh- 
ren nicht im Stande sind. 

Aus dem Gesasten, noch deutlicher aber aus dem Texte 
selbst, wird leicht ersichtlich werden, dass meine Enumeratio keine 
Kompilation, oder ein am grünen Tische unter der Feder gewach- 
senes Elaborat, sondern eine aus der Natur geschöpfte, auf viel- 
fache Beobachtungen und Untersuchungen gestützte selbstständige 
Arbeit ist, in der meine Ansicht treulich sich abspiegelt. 

Schwerlich wird man mir auch den Vorwurf machen können, 
irgend welche Entdeckungen und Mühen anderer Botaniker auf eine 
indiskrete Weise benutzt zu haben, indem (mit sehr seltenen Aus- 
nahmen, die an den betreffenden Stellen angeführt sind) alle unter 
meinem Namen aufgestellten neuen Arten auch von mir selbst ent- 
deckt, gesammelt und bestimmt worden sind, in meinem reichen 
siebenbürgischen Herbarium in zahlreichen Formen, Uebergängen und 
Abänderungen vorlagen und allen meinen Bestimmungen zur Grund- 
lage und Richtschnur dienten. Zahlreiche Berichtigungen wurden 
zwar publizirt, ohne mich jedoch anderen Sinnes zu stimmen, da 
ich die betreffenden Pflanzen richt zu Gesichte bekommen konnte, 
und meine in Händen habenden Exemplare für meine Meinung 
sprachen. So wurde auch auf diese Weise, meist ohne meine Schuld, 
die Namensverwirrung über die Flora Siebenbürgens heraufbeschwo- 
ren, die sich in derselben noch lange, wie eine böse Krankheit, 
fühlbar machen wird. 

Dieser im Vorhergehenden angedeutete Uebelstand, die baby- 
lonische Namensverwirrung unter den siebenbürgischen Pflanzenarten 
betreffend, musste wohl jedem redlich strebenden Botaniker, besonders 
mir höchst unangenehm sein, weil diese sich zum grossen Theil über 
die von mir aufgestellten Arten erstreckte. Der Versuch einer 
Entwirrung schien mir daher dringend geboten und für mich eine 
berechtigte und pflichtmässige Leistung zu sein, („Demontrer une 
erreur, c’est plus que decouvrir une verite“) indem ich selbst wohl 
über meine Pflanzen ein sichereres Urtheil zu fällen mir zutrauen 
durfte. Mehrere meiner Arten hatten im Laufe der Zeit, einige 
gleich nach ihrer Aufstellung verschiedene Benennungen bekommen, so 
dass oft eine und dieselbe Pflanze von verschiedenen Botanikern ver- 


IX 


schieden benannt wird und gleichsam mehrere Arten repräsentirt. 
Mehrere meiner Pflanzen sind bald als Arten bald als Varietäten im 
Umlauf, je nachdem ich über die Natur derselben bei der Publikation 
im Klaren war oder wie solche von den Systematikern aufgenommen 
wurden. Solche Missverhältnisse können dem Studium der speziellen 
Botanik wohl nicht förderlich sein und müssen das Vertrauen jedes 
ernsten Forschers erschüttern, da sie auf eine gewisse Leichtfertigkeit 
und Spielerei hindeuten. — Als Entschuldigung, nicht aber als Recht- 
fertigung, im gegenwärtigen Falle, könnte man anführen, dass die 
Grossartigkeit und der fremdartige Charakter der Flora von Sieben- 
bürgen den Forscher auf den ersten Blick überraschen und zu dem 
Schlusse verleiten kann, in einem Grebiet von lauter neuen Pflanzen- 
arten sich zu befinden, da selbst die gewöhnlichsten Formen ganz 
verschieden und fremdartig auftreten, bis endlich eine ruhigere An- 
schauung und die Herbeiziehung der Literatur einer anderen Meinung 
Platz macht. Dazu kommen noch die modernen, meist verfrühten Pu- 
blikationen, um das Prioritätsrecht der Entdeckung zu sichern, auf 
welchem Wege dann zahlreiche Irrthümer in die Welt geschleudert 
werden, die sich später nur schwierig gänzlich beseitigen lassen. 
Unter solchen Umständen erschien mir die Herausgabe der 
gegenwärtigen Enumeratio höchst nothwendig, zeitgemäss und nicht 
ohne Nutzen zu sein, um in derselben die im Vorhergehenden 
mehrfach erwähnten Uebelstände im Zusammenhange in auf- und 
absteigender Reihenfolge besprechen zu können, sowie durch um- 
fassendere Berichtigungen und Erörterungen meiner und anderer 
Ansichten eine Entwirrung wenigstens anzubahnen, obschon ich die 
Erreichung dieses Zieles im gegenwärtigen Moment noch für eine Un- 
möglichkeit halte. Auf der anderen Seite bestimmte mich zur Her- 
ausgabe dieser Enumeratio der wichtige Grund, dass nämlich noch 
eine bedeutende Anzahl neuer siebenbürgischer Arten zur Publi- 
kation in meinem Herbarium vorlagen, welche erst in der letzten 
Zeit meines Aufenthaltes in Siebenbürgen gesammelt und bestimmt 
wurden. Und obwohl ich diese Pflanzen nur hin und wieder nament- 
lich angedeutet habe, und die daher noch Niemand gesehen haben 
konnte, so wurden dieselben dennoch einer Zweifel erregenden Beurthei- 
lung unterworfen und auf diese Weise der Aufmerksamkeit der Bo- 
taniker entzogen. Viele dieser Arten haben in den letzten Jahren 
und während des Druckes dieser Enumeratio andere Botaniker 
gefunden, und in gewohnter Weise das Prioritätsrecht der Ent- 
deckung in Anspruch genommen, doch habe ich dadurch die Ueberzeu- 
gung gewonnen, dass meine Beobachtungen richtig waren. Schon 


x 


in dieser Enumeratio würde ich meine Artennamen auf die von mir 
ursprünglich gewählten reduzirt und die überflüssigen, als eine un- 
nütze Ueberladung der ohnehin kaum übersehbaren Synonymenan- 
zahl, bei Seite gelassen haben, wenn nicht die Anführung derselben 
zum besseren Verständniss mir unbedingt nothwendig erschienen 
wäre. 

Die Enumeratio umfasst 161 Ordnungen, 1040 Gattungen und 
4622 Arten mit ihren Varietäten. — Von den Ordnungen entfal- 
len 151 auf Phanerogamen, 11 auf Kryptogamen. — Von den Gat- 
tungen kommen 886 auf Phanerogamen, 27 auf Gefässkryptogamen, 
94 auf Moose, 29 auf Lebermoose und 2 auf Characeen. — Von 
den Arten gehören 4129 den Phanerogamen, 14 den Characeen, 
180 den Gefässkryptogamen, 224 den Laubmoosen und 75 den 
Lebermoosen an. — Unter den Phanerogamen befinden sich 222 
Kulturpflanzen und solche Arten, welche ich als Flüchtlinge aus 
Gärten oder Einwanderer mit unbeständigem und unsicherem Stand- 
ort betrachte, so dass nach Abzug derselben 3905 in Siebenbür- 
gen wildwachsende Phanerogamen gegenwärtig anzunehmen sind. 

Vergleichen wir obige numerische Angabe mit jener in der 
Enumeratio Stirpium von Baumgarten Vol. I—IV. angeführten An- 
zahl, nämlich: Phanerogamen 2252, Kryptogamen 63, Charen 4, 
Moosen 236, Lebermoosen 43, zusammen 2584 Arten, so ergeben 
sich folgende Verhältnisse: Baumgarten gibt 2584, meine Enumeratio 
4622, mithin eine Vermehrung von 2038 Arten an. — Baumgarten 
verzeichnet 63 Gefässkryptogamen, meine Enumeratio 80, also eine 
Vermehrung von 17 Arten. — Baumgarten zählt 236 Laubmoose, 
meine Enumeratio 323 oder eine Vermehrung von 87 Arten auf. — 
Von Lebermoosen verzeichnet Baumgarten 43, meine Enumeratio 75, 
mithin eine Vermehrung von 32 Arten. Diese Zahlen sprechen wohl 
deutlicher wie jede weitere Erörterung für die Fortschritte (man 
könnte es einen Sprung nennen), welche die spezielle Botanik in 
Siebenbürgen in den letzten zwanzig Jahren, nach einem Stillstande 
von dreissig Jahren, (1816—1845) wie wohl selten ein Florengebiet 
in der Neuzeit nachzuweisen im Stande ist, gemacht hat, so dass 
die Botanik in Siebenbürgen jetzt den anderen Zweigen der- Natur- 
wissenschaft würdig zur Seite steht, während dieselbe bis dahin 
eine grosse Lücke in der botanischen Literatur fühlbar machte. 

So ungern ich mein eigener Lobredner bin, so darf ich hier 
dennoch nicht mit Stillschweigen übergehen, dass meine zahlreichen 
botanischen Entdeckungen nicht nur in den anderen Kronländern un- 
seres Kaiserstaates, sondern auch im Auslande, vorzüglich in Deutsch- 


>81 


land, Aufmerksamkeit erregten und dieses Florengebiet auch mit 
anderen ausserhalb Oesterreich gelegenen Ländern in botanisch- 
wissenschaftlichen Verkehr setzte. 

Das besondere Verdienst aber gebührt in dieser Beziehung 

dem siebenbürgischen Verein für Naturwissenschaft zu Hermann- 
stadt, welcher 1851 von deutschen Patrioten gegründet wurde, 
dessen Mitglieder würdig und anspruchslos, kräftig und vielseitig 
wirkend der Erforschung ihres schönen Vaterlandes sich zuwendeten 
und die Naturkunde auf den gegenwärtigen achtungswerthen Stand- 
punkt emporhoben. Als ein Hauptförderungsmittel dieses Vereines 
müssen wir das Organ desselben, die „Verhandlungen und Mitthei- 
lungen“ betrachten, welche sich zwar nicht durch Dickleibigkeit, wohl 
aber durch gediegenen Inhalt auszeichnen und in welchen alle 
Zweige der Naturwissenschaft gleiche Vertretung geniessen. 
j Auch die botanische Zeitschrift von Dr. A. Skofitz, welche 
in dieser Enumeratio häufig zitirt wird, da selbige viele meiner sieben- 
bürgisch-botanischen Abhandlungen enthält und die als ein allge- 
meiner botanischer Sprechsaal angesehen werden kann, hat zur Be- 
kanntwerdung Siebenbürgens in botanischer Beziehung das Ihrige 
beigetragen. Von den inländischen naturwissenschaftlichen Zeit- 
schriften müssen noch als Verbreitungsmittel der siebenbürgisch- 
botanischen Fortschritte die „Verhandlungen der k. k. zoologisch- 
botanischen Gesellschaft“ hier erwähnt werden. 

Von ausserösterreichischen deutschen periodisch - botanischen 
Schriften wäre noch das treffliche botanische Journal „Linnaea‘“ 
von Schlechtendahl, in Berlin und Leipzig erscheinend, hervorzu- 
heben, da dieses zahlreiche Aufsätze über siebenbürgische Botanik 
enthält und in meiner Enumeratio oft zitirt wird. 

Als eine Inkonsequenz könnte es erscheinen, dass ich die 
Enumeratio nicht ausschliesslich in einer Sprache, sondern latei- 
nisch und deutsch ausgearbeitet habe. Der Hauptgrund davon ist, 
dass die Manuskripte in lateinischer Sprache bereits geschrieben 
waren und eine zeitraubende Umarbeitung erfordert haben würden, 
hätte ich mich zur Bearbeitung in deutscher Sprache entschlossen. 
Die Nationalitäten konnten mich weder zur Wahl einer Landes- 
sprache noch für die lateinische oder deutsche Sprache bestimmen, 
ich würde jedoch der deutschen Sprache den Vorzug eingeräumt 
haben, da diese auch in der Botanik an Deutlichkeit und Korrekt- 
heit im Ausdruck weder der lateinischen noch irgend einer leben- 
den Sprache nachsteht. Die Standorte habe ich darum in deut- 
scher Sprache angegeben, weil die Ortschaften so wie die Gebirge 


XI 


in Siebenbürgen bald in ungarischer oder walachischer , bald in 
deutscher Sprache genannt werden, die Uebertragung derselben in 
das Lateinische aber nur unvollkommen, schwerfällig und barbarisch 
klingend möglich ist, wie ich dieses bei Baumgarten und Lerchenfeld 
zu beobachten Gelegenheit hatte. Jeder Siebenbürger, der Botanik 
treibt, ist auch der deutschen Sprache mächtig, so dass diese 
Anomalie keinen Anstoss verursachen dürfte. Einige Nachsicht habe 
ich in Hinsicht der Orthographie der Standorte, und namentlich 
der Accentuirung der ungarischen Namen, in Anspruch zu nehmen, 
Zu meiner Entschuldigung will ich aber anführen, dass im Allge- 
meinen die Namen der Oertlichkeiten von Sachsen, Ungarn und 
Walachen sehr verschieden benannt und nicht übereinstimmend ge- 
schrieben werden, welches zu berichtigen wohl nicht meine Aufgabe 
konnte. 

Bei der systematischen Aufstellung bin ich in dieser Enumeratio, 
mit geringen Abweichungen, der De Candolle’schen Methode gefolgt, 
nicht weil ich diesselbe für die beste halte, sondern weil sie auch 
die Arten umfasst, vorzugsweise aber aus dem weniger wichtigen 
Grunde, indem ich mich von Jugend auf daran gewöhnt habe. 

Die Moose und Lebermoose, welche ich als eine Zugabe be- 
trachte, sind in alphabetischer Reihenfolge aufgezählt und aus die- 
sem Grunde im Register nicht aufgenommen. Zur Bestimmung der- 
selben diente „Schimper’s Synopsis Muscorum europaeorum Stuttgart, 
1860.* Aufgezählt wurden die von Herrn Freiherrn von Hohenbühel, 
(gen. Heufler) Baumgarten und mir selbst gesammelten Arten, un- 
ter denen sich mehrere für Siebenbürgen neue Arten befinden. Bei 
der Angabe der Standorte benutzte ich vorzugsweise Baumgarten’s 
Enumeratio Vol. IV mit Hinzufügung der neuen Standorte. Von 
den zahlreichen Synonymen wurden nur die bekanntesten und haupt- 
sächlich die von Baumgarten angewendeten aufgenommen und dabei 
stets dieser Autor zitirt. 

Hinsichts der Behandlung der Gattungen kann ich ziemlich 
dasselbe, wie von den Ordnungen, sagen, nur habe ich mich hier 
freier bewegt und nach meiner Ansicht einige Gattungen aufzustel- 
len für erforderlich gefunden , deren Arten seither als Sectionen 
und Subgenera galten, oder in andere Arten als sehr heterogene 
Formen eingeschoben waren. Mehrere dieser neuen Gattungen habe 
ich verdienstlichen Botanikern , namentlich solchen gewidmet, die 
mit der Entwickelung und den Fortschritten der Botanik Sieben- 
bürgens in direktem Zusammenhange stehen, wie z. B.: Haynald, 
Bielz, Fuss, Heuffel, Lerchenfeld, Kladni u. s. w. 


X 


Die Arten habe ich freier, nach meiner subjektiven Ansicht 
behandelt und bin dabei nicht selten über gewohnte Schranken hinaus 
getreten. Ich stehe mit meiner diessfälligen Ansicht zwar nicht ver- 
einzelt, jedoch ist dieselbe der heute noch vorherrschenden Doktrin 
über die Pflanzenarten entgegen, indem ich den Begriff von Arten 
anders auffasse , als dieses in hergebrachter und gewohnter Weise 
bei vielen Botanikern der Fall ist. Mit der Bezeichnung „gute und 
schlechte Arten“ macht man aber weder der Natur noch sich selbst 
ein Kompliment, da in den meisten Fällen als schlechte Arten 
solche bezeichnet werden, welche die betreffenden Botaniker nicht 
kennen, oder ihnen der Sinn für subtilere Unterscheidung man- 
gelt. Manche nennen die Botaniker, welche auf genaue Beobachtun- 
gen gestützt, scharf unterscheiden und die Endglieder der Formen 
spezifisch bezeichnen, „Speziesmacher;* es ist aber die Frage 
zu beantworten: ob diejenigen, welche sich strenge an die Natur 
der Gegenstände halten und auf Thatsachen gestützt und in 
Uebereinstimmung mit diesen ihren wissenschaftlichen Standpunkt 
sich bilden, und demzufolge die Existenz fester Arten in der Natur 
in Abrede stellen, oder ob jene, welche nach vorgefasster und herr- 
schender Meinung ihre Arten aus sehr heterogenen Formen zusam- 
menstellen, den Namen „Speziesmacher* nicht mit mehr Recht ver- 
dienen (Explicare non confundere naturam)! Der Raum dieses Buches 
gestattet nicht, meine diessfällige Ansicht hier zu entwickeln und 
ich beschränke mich daher nur auf folgende kurze Andeutung: Die 
Existenz von festen Arten in der Natur, im Sinne vieler Botani- 
ker, kann ich, auf tausendfache Beobachtungen und Thatsachen ge- 
stützt, nicht anerkennen, sondern ich bin der Ansicht, dass die 
ganze Pflanzenwelt aus einer ununterbrochenen Reihenfolge von In- 
dividuen besteht , welche jeder Botaniker nach seiner subjektiven 
Meinung (also die Wissenschaft) zum Zwecke der leichteren Ueber- 
sicht der Individuen in gewisse Gruppen eintheilt, die aber nur so 
lange bestehen können, bis erweiterte Erfahrungen die Ansicht mo- 
difiziren und einer besseren Gruppirung Platz machen. Die End- 
glieder dieser Gruppen, je nach ihrer Begränzung, bilden die Formen, 
Gattungen, Ordnungen u. s. w., die Zwischenglieder einer Formen- 
gruppe bilden eine Formenreihe. Im Grossen und Ganzen aber bil- 
det die Pflanzenschöpfung eine bewunderungswürdige Kette, deren 
Glieder bis in die Vorwelt reichen. — Jedes Florengebiet und 
jede Region bildet seine ihm eigenthümlichen, spezifisch verschiede- 
nen Formen, so dass wir von einer allgemeinen, auf alle Fälle an- 
wendbaren Arten-Diagnose, im Sinne Linne®’s und vieler anderer Auto- 


XIV 


ren, abgehen müssen, da kein Individuum mit einem anderen voll- 
kommen kongruent ist. — „Alle Gestalten sind ähnlich, und 
keine gleichet der andern,“ und wer möchte bei dem Anblick 
der Pflanzenschöpfung dieses in Abrede stellen. -Da aber die be- 
schreibende oder systematische Botanik jeden Haltpunkt entbehren 
und bis in das Unendliche sich verlieren würde, wollte man sich auf 
Beschreibung der Individuen einlassen, so ist es unbedingt nothwen- 
dig, die Endglieder einer Formenreihe als Arten, im hergebrachten 
Sinne, zu behandeln, aber an Stelle der Diagnosen mit genauen Be- 
schreibungen, wo auf jeden Umstand Rücksicht genommen wird, zu 
versehen und so ein treues Bild der Pflanze, durch den wörtlichen 
Ausdruck, dem Beobachter vor Augen zu stellen. Eine vollständige 
Uebereinstimmung in der Bestimmung und Benennung dieser Arten 
wird wohl nie erzielt werden, da jeder Botaniker nach seinem wis- 
senschaftlichen Standpunkt und seiner individuellen Ansicht die For- 
men gruppiren wird, weil diese nicht in der Natur vorhanden, sondern, 
wie die Namen selbst, ein Werk der Wissenschaft sind. Bei jedem 
Botaniker, der seinen eigenen Standpunkt eingenommen hat, werden 
wir daher eine andere Gruppirung wahrnehmen, indem derselbe, wie 
schon oben angedeutet, nach seiner subjektiven Ansicht die Individuen 
zu Formen oder Arten, die Arten zu Gattungen u. s. w. gruppiren wird. 

Sämmtliche in der Enumeratio aufgenommenen Arten sind, 
ebenso wie die Gattungen und Ordnungen, fortlaufend numerirt, 
was bei der Aufstellung siebenbürgischer Herbarien einige Bequem- 
lichkeit bieten dürfte. Bei allen kritischen oder seltenen, so wie 
bei den von mir aufgestellten neuen Arten und Varietäten, ist eine 
möglichst genaue Beschreibung gegeben. Auch die natürliche Stel- 
lung, Aehnlichkeit, Verwandtschaft, so wie bei den vermeintlichen 
Hybriditäten die muthmassliche Abstammung angedeutet. Bei jenen 
Arten, wo spätere Untersuchungen und literarische Studien mich 
zu der Vermuthung veranlassten, dass meine siebenbürgische Pflanze 
nur für Siebenbürgen neu, in einer anderen Flora aber schon be- 
kannt sein könne, habe ich dieses Umstandes an der betreffenden 
Stelle erwähnt und damit für spätere Berichtigungen den Fingerzeig 
gegeben. 

Bei den Artennamen habe ich die ältesten, oder, mit seltener 
Anwendung, die bekanntesten Namen gewählt und den betreffenden 
Autor angegeben. Bei den von mir aufgestellten neuen Aıten bin 
ich auf die ersten von mir ursprünglich gewählten Benennungen 
zurückgegangen und habe diese als Speziesnamen festgestellt, ohne 
jedoch versäumt zu haben, die Synonyme, unter denen eine oder 


xV 


die andere meiner Pflanzen im Umlauf ist, anzuführen. Auf die 
mehrseitigen Besprechungen und Berichtigungen verschiedener Auto- 
ren konnte ich aus dem Grunde nicht direkt eingehen, weil ich 
die in Rede stehenden Arten nicht gesehen hatte und diese somit 
keiner Beurtheilung unterziehen konnte. Niemand wird in diesem 
Falle es mir verdenken, dass ich meinen in Händen habenden Pflan- 
zen den Vorzug gab und bei Feststellung meiner Arten und deren 
Beschreibung nur diese als zuverlässig erkannte. Viele meiner Ar- 
ten wurden nach unsicheren Angaben als problematisch angesehen, 
während diese Zweifel schon gelöst sein könnten, wenn die Auto- 
ren, welche zur Beurtheilung derselben sich veranlasst fanden, die 
Mühe nicht gescheut hätten, die fragliche Pflanze in Augenschein 
zu nehmen, um dadurch in den Stand gesetzt zu sein, statt eines 
negativen ein positives, die Zweifel beseitigendes, Urtheil fällen zu 
können. 

Alle jene Arten, bei denen die Beschreibung fehlt, habe ich 
entweder als richtig bestimmt erkannt, oder im Vertrauen auf 
die Autoren aufgenommen , in beiden Fällen aber die Quellen an- 
gegeben und beiden älteren, bekannten Arten stets Baumgarten’s 
Enumeratio zitirt. Dasselbe gilt auch bei den durch Mittheilungen 
oder nach Sammlungen aufgenommenen Arten, wo ich ebenfalls 
die Quellen genannt, die Verantwortung aber den Autoren und 
Mittheilern überlassen musste. 

Bei der Wahl der Synonyme habe ich mich beschränkt, nur 
diejenigen anzuführen, welche entweder zur Bestimmung und Be- 
richtigung der Arten unumgänglich erforderlich erschienen, oder aus 
denen ersichtlich wird, wie verschieden eine oder die andere Art von 
den Botanikern beurtheilt, mannigfach hin und her geworfen und 
bald nach jenem bald nach diesem Merkmale bestimmt und be- 
nannt wurde. Man findet sich durch diese Einsicht insofern er- 
leichtert, wenn man wahrnimmt, mit grossen Männern gefehlt und 
geirrt zu haben. 

Von den Fundorten habe ich nur die der seltenen, klassi- 
schen und neuen Arten genauer und namentlich zu nennen für 
nöthig gefunden, und mich auch in dieser Hinsicht häufig auf die 
Angaben Baumgarten’s, mit Hinzufügung der später entdeckten 
Standorte, bezogen. Bei den allgemein verbreiteten Pflanzenarten 
habe ich ihr Vorkommen nur allgemein angegeben, um diese Rubrik 
nicht zu überladen. Besonders genau bin ich in dieser Hinsicht bei 
den neuen und kritischen Arten vorgegangen, um das Auffinden 
derselben zu erleichtern. 


xVI 


Besondere Aufmerksamkeit habe ich den Standorten in Hin- 
sicht auf Lage und natürliche Beschaffenheit gewidmet und daher 
bei allen, vorzüglich aber bei den kritischen seltenen und neuen 
Arten, die absolute Höhe der Gebirge, geographische Lage und 
geognostische Beschaffenheit derselben, so weit meine Erfahrungen 
reichten, ziemlich genau anzugeben mich bemüht. Eben so wich- 
tig schien mir die Berücksichtigung des Bodens oder des Mediums 
der Pflanzen im engeren Sinne, da hiervon die Entstehung der Ab- 
änderungen abhängig ist. Auf diese Weise sind von mir die ersten 
Linien auf dem Felde der Phytogeographie Siebenbürgens gezogen, 
und ich hoffe würdigere Nachfolger zu sehen, welche diesen interes- 
santen Zweig der Botanik nach allen Richtungen eründlich erwei- 
tern werden. Auch auf die Abänderungen habe ich durch Aufzäh- 
lung derselben bei den betreffenden Formen aufmerksam gemacht 
und diese meist nach den Standorten bezeichnet. 


Auch von den Arten habe ich mehrere siebenbürgischen und 
verdienstlichen Botanikern zu Ehren benannt, wie z. B. Baumgarten, 
Bielz, Fenzl, Fuss, Haynald, Heuffel, Heufler, Kladni, Kayser, Ler- 
chenfeld, Sigerus, Wolff *) u. s. w. Mögen diese hochverehrten Män- 
ner diesen schwachen Beweis meiner Verehrung und Hochachtung 
freundlich aufnehmen, und mir die Freude und Ehre gönnen, den 
Tempel der vaterländischen Flora mit ihrem Denkmal zu schmücken. 


Eine besondere Aufgabe hatte ich mir bei der Bearbeitung 
dieser Enumeratio insofern gestellt, als ich vorzugsweise nachweisen 
wollte, welche Arten und Varietäten nach meinen Beobachtungen 
in Siebenbürgen vorkommen, und ich hoffe diese Aufgabe nach mei- 
nem besten Wissen und Gewissen gelöst zu haben, ohne darum auf 
Erschöpfung des Gegenstandes Anspruch zu machen. 


»*) Baumgarten, Dr. med., Kreis-Physikus in Schässburg, Verfasser der „Enumeratio Stirp. 

Transsilv. 1816.“ 7. 

Bielz Albert, k. k. Finanz-Kommissär, Sekretär des siebenbürgischen Vereins zu Her- 
mannstadt. 

Fenzl, Dr. med., k. k. Direktor des botanischen Gartens, Professor der Botanik an der 
Universität zu Wieu u. S. w. 

Fuss Michael, Pfarrer zu Girlsau in Siebenbürgen. 

Haynald von, Dr. Theolog., Erzbischof, k. k. geheimer Ratlı, Excellenz u. Ss. w. | 

Heuflel, Dr. med., Kreis-Physikus zu Lugos im Banat. +: | 

Heufler Freiherr von Hohenbühel, k. k. Kämmerer und Ministerjalrath in Wien u. s. w. 

Kayser Gustav, Dr., Apotheker zu Hermannstadt. | 

Kladni, Apotheker zu Hermannstadt. 

Lerchenfeld von, k. k. Schulinspektor. 7- | 

Siegerus, Apotheker in Hermannstadt. 7. 

Wolff Gabriel, Apotheker zu Torda in Siebenbürgen. 


xVi 


Ein vollständiges Register der Ordnungen, Gattungen, Arten, 
Varietäten und Synonyme wird den bequemen Gebrauch dieses Buches 
begünstigen. 

Ungern übergehe ich hier die ausführliche Besprechung der all- 
gemeinen Verhältnisse dieses merkwürdigen Florengebietes in geogra- 
phischer, phytogeographischer,, klimatischer und vegetativer Be- 
ziehung, da dieses eine Vermehrung von zehn Bogen verursacht 
haben würde. Ich habe dieses Thema zwar in meinem Reisebericht 
1853 erörtert, doch ist dieser ganze Theil nicht zum Drucke gelangt, 
obschon wir damals in diesem Punkte nichts besseres hatten. 
Vielleicht komme ich noch dazu, diesen Gegenstand, so wie meine 
Ansicht über Arten und Formen ausführlich zu behandeln und die- 
ser Enumeratio als Nachtrag folgen zu lassen. 

In der letzten Zeit, wo die Vorbereitung meiner Manuskripte 
zur Drucklegung und der Druck selbst meine ganze Zeit und Kräfte 
in Anspruch nahmen, war es mir unmöglich, der Literatur die 
gehörige Aufmerksamkeit zu widmen, was leicht verursacht haben 
dürfte, dass eine oder die andere, auf die Flora von Siebenbür- 
gen bezügliche Entdeckung und Berichtigung. mir entgangen sein 
kann, und ich bitte daher, nicht eine absichtliche Vernachlässi- 
gung darin zu sehen, wenn irgend ein Autor seine jüngsten 
Publikationen hier vermissen sollte. Uebrigens muss ich gestehen, 
dass ich bei der Herausgabe der gegenwärtigen Enumeratio haupt- 
sächlich den Abschluss meiner eigenen Arbeiten mir zur Aufgabe 
gestellt hatte. 

Obschon keine Sinn entstellenden Fehler im Buche vorkom- 
men, so habe ich es dennoch für nöthig gefunden, einige Corrigenda 
beizugeben, die ich zu berücksichtigen bitte. 

Die typographische Ausstattung, welche dem Ermessen des 
Herın Verlegers überlassen blieb, dürfte dem Zwecke des Buches 
vollkommen entsprechen und nichts zu wünschen lassen. 

Das Zustandebringen dieser Enumeratio, mit allen ihren inne- 
wohnenden Mängeln, war mir jedoch nur in Wien möglich, wo so 
umfassende literarische Hilfsmittel zu Gebote stehen, und ich fühle 
mich besonders verpflichtet, dem Herrn Dr. Fenzl, k. k. Professor 
der Botanik und Direktor des botanischen Gartens zu Wien u. s. w. 
für die freundliche Erlaubniss, die k. k. Bibliothek und das k. k. 
Herbarium unbeschränkt benützen zu dürfen, meinen tiefgefühlten 
Dank hier auszusprechen. Auch allen meinen botanischen Freun- 
den, welche direkt oder indirekt mein Unternehmen zu unterstützen 
die Güte hatten, namentlich Herrn Juratzka für die gefällige Durch- 


XVII 


sicht meiner siebenbürgischen Moose, sage ich hiermit meinen herz- 
lichsten Dank. 

Möge denn dieses Buch den Nutzen gewähren, den ich bei 
dessen Bearbeitung im Auge hatte, und einer freundlichen Aufnahme 
entgegengehen. Dieses ist mein innigster Wunsch, wäre mein einziger 
Lohn! Ich schliesse mit den Worten jenes Baumeisters, welche 
derselbe von der Zinne seines Neugebäues herabsprach: „Ich habe 
es gemacht so gut ich kann, wer es besser kann, soll es besser 
machen!“ 


Wien, April 1866. 


Dr. Ferdinand Schur. 


ENUMERATIO PLANTARUM TRANSSILVANIAE, 


A. PLANTAE VASCULARES. 
CLASS. LI. DICOTYLEDONEAE. 
SUBCLASS. I. THALAMIFLORAE. 


Ord. I. RANUNCULACEAE Juss. 
Trib. . CLEMATIDEAE DC. 


1. CLEMATIS L. 


1. C. integrifolia 7. Bmg.1082. Pchb. icon. f. 4663. — Auf feuchten 
Wiesen durch das ganze Gebiet, bei Kleinscheuern. Hermannstadt. 800 
bis 2000‘. Jul. Aug. 

a. collina. Humilior et gracilior, foliis infimis longius mediis brevius 
petiolatis, summis sessilibus, floribus minoribus, sepalis genitalia duplo 
superantibus. — Auf grasigen sonnigen Hügeln in der Mezöseg. Jul. Aug. 

2. €. recta L. Bing. 1081. Zehb. icon. f. 4664. — Auf Waldwiesen 
zwischen Gebüsch. Jun. Jul. 

a. subumbellata. Floribus subumbellatis. 

b. saxatilis. Floribus cymosis, segmentis foliorum angustioribus lanceo- 
latis. ( Wierzb.) — Auf sonnigen steinigen Bergabhängen. Talmats, Boiza, 
Rothenthurm bei Hermannstadt. 3000‘ Jul. Aug. 

3. C. Vitalba L. Bmg. 1079. Zechb. icon. 4667. — AnZäunen, Wald- 
rändern, zwischen Gebüsch. Durch das ganze Gebiet. 600°— 3000‘. Jul. Aug. 

a. angustiloba. Segmentis foliorum lanceolatis. 

b. cordata. Segmentis foliorum cordatis serratis. — Beide Var. mit der 
Normalform an gleichen Orten. Jun. Aug. 

4. C. banatica Schur Verh.d. sieb. Ver. 1853 p.7. Zechb. icon. f. 4667P. 
Segmentis foliorum cordatis integerrimis, floribus subumbellatis suaveolen- 
tibus, staminibus flavis. fructibus subovalibus. (C. Vitalba var. banatica 
Wierzb.) — An Waldrändern zwischen Gesträuch. Orlath bei Hermannstadt, 
Talmats, bei Sam im westl. Gebiet. 2000‘. Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. 1 


5. C. Flammula L. Dimg. 1080. Zehb. icon. f. 4662. — An Zäunen, 
an einer Hecke des zweiten Weinberges bei Hammersdorf zwischen C. 
Vitalba 1500. Jul. Aug. Wohl nur verwildert aus Gärten. 


2. ATRAGENE L[. 


6. alpina L. Bmg.1078. Rchb. icon. f. 4662. — Anschattigen felsigen 
Abhängen der Voralpen und Alpen, meist auf Kalk. 5000-6000‘. Jun. Jul. 

a. ınontana. Segmentis foliorum majoribus ovatis serratis, floribus 
speciosis maximis. — Am Fuss des Königstein bei Kronstadt. Kalk. 1500‘. 
August. 


Trib. I. ANEMONEAE DC. 


3. HEPATICA Dill. 


7.H triloba Chaix. Vill. Dauph. A, p.336.(AnemoneHepaticaZ. 
Hepatica nobilis Dmg. 1077). Kehb. icon. f. 4642. — In Hainen 600 bis 
3000‘. März. 

a. rolundata. Lobis foliorum rotundatis obtusissimis (H. ameri- 
cana DC. Prodr. A. p. 22.) — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
Kalk. Reschinar bei Hermannstadt Glimmerschiefer. Februar April. 
1500— 2000‘. 

8. H. muitiloba. Schur Verh. d. sieb. Ver. Hermannstadt 1850 
P-416- Foliis subreniformi-cordatis ad medium trilobis, segmentis latis- 
simis cuneato-subrotundis antice erenato-lobatis, segmentis lateralibus 
ad medium inciso-lobatis, lobo medio leviter trisecto, omnibus mucronatis. 
Perianthio specioso 9-phyllo 1—4', poll. diamet. Filamentis caeruleis: 
Involucri foliolis apice interdum 2—3 dentatis. Peduneulis petiolisque 
pilis albis dense vestitis. Foliis denique glabris aestivalibus subtus vel 
utringue purpureis. Rhizomate longissime repente, fibrillis capillaceis 
pilosis copiosissime instructis. (Anemone transsilvanica Heuf. En. 
banat. 1858. Hepatica transsilvanica Fuss. Verh. d. sieb. Ver. 1853 
p- 83. H. angulosa DC. Schott. Kotschy bot. Zeit. 1851. p. 194. Ane- 
mone angulosa Lam. Ene. 1, 169.).— An Waldrändern und in Hainen 
vorzüglich im östlichen Gebiet; am Kapellenberg bei Kronstadt; im 
Szeklerlande, Büdös, bei Tusnad; auf dem Ecsem Teteje bei Sz. Domo- 
kos; auf dem Tepej; bei Elöpatak; bei dem Dorfe Persany auf Sand- 
stein; in der Umgegend von Fogaras; auf dem Butsets und Königstein 
bei Kronstadt, namentlich bei Zernesd; bei Szuszeny im Hunyader 
Kom.; bis in die Moldau u. s. w. bis 4000° Diluvium, Kalk, Sandstein. 
März. April. 

Ob Anemone angulosa Lam. mit unserer siebenbürgischen 
Pflanze identisch ist, wie einige Botaniker meinen, ist mir zweifelhaft, 
da DC. Prodr. 1, p. 22 und Spreng. Syst. 2, p- 660 bei dieser Pflanze 
folia palmato-angulata quinqueloba dentata venosa angeben und mit Ane- 
mone pedata Rafin identificiren. — Vorläufig muss ich unsere Pflanze 
für eine ganz neue Art halten. 


4. HOMALOCARPUS Schur herb, Transsilv. 


(Anemone Sectio. Homalocarpus DC. Anemone Sectio. 
Anemonanthea Koch. syn. ed. 2. p. 9.) 

Involucri foliola sessilia foliis conformia a floribus remota. Carpella 
compressa plana suborbiculata ecaudata. Stylus in fructu immutatus. 
Flores solitarii vel umbellati albi vel raro rosei. Ceterum ut in Anemone. 

9. H. narcissiflorus Schur herb. Transsilv. (Anemone nareissi- 
flora L. Bimg. 1073). FZechl. icon. f. 4647. — Auf Felsen der Alpen 5000 
bis 7000‘. Jun. Jul. 

a. uniflorus. Scapo 3—6 poll. unifloro raro subbifloro, flore altero 
abortiente. (Anemone narcissiflora y. monantha DC.) 

b. umbellatus. Seapo robustiori 6—12 pell., floribus umbellatis. 
Planta tota villosissima, segmentis foliorum obtusis. (Anemone nar- 
eissiflora ß fasciculata DC.) 

ce. elatior. Scapo 12—18 poll. foliisque villoso, floribus majoribus in 
umbellam multifloram dispositis, segmentis foliorum oblongo-linearibus a 
medio sensim acutatis. 

a. und b. auf den Arpaser, Kerzesorer und Fogaraser Alpen, 
c. bei Klausenburg und Kronstadt, Kalk. 2000‘. Jun. 


5. ANEMONE /[. p.p. 


10. A. baldensis L. Bing. 1069. Zechb. icon. f. 4652. (A. alpina 
Scop. carn. 1. 384, A. fragifera Wulf. in Jacq. misc. 2, p. 55.) — Auf 
steinigen Triften der Hochalpen, auf der Kalkkuppe des Kuhhorn. 
7000‘ Jun. Jul. 

11. A. sylvestris L. Bmg. 1070. Zechb. icon. f. 4654. — In der 
Hügel- und Bergregion zwischen Gesträuch 800-3000‘, gern auf kalk- 
haltigem Boden. Mai, Jun. 

a. macrantha. Floribus speciosis maximis 5—15 sepalis quandogne 
plenis; tota planta magis minusve villosa, segmentis foliorum latioribus. 
In den Weinbergen bei Hammersdorf, Pfarrgarten bei’Stolzenburg. Jun. 

12. A. ochotensis Fisch. hort. Gorenk. 1312. p. 47. Periauthii 
phyllis 5—6 subrotundo-oyatis breviter unguiculatis intus sordide albis 
extus leviter rubicundis. Rhizomate subrepente. (A. sylvestris ß alba 
Ledeb. Ross. 4. 17. A. alba Juss. Annal. du Mus. 3, p. 248, t. 20, f. 1. 
A. sordide. Schur herb. Transs.) 

In schattigen felsigen Gebirgswäldern, auf der Piatra-Mare bei 
Kronstadt. Kalk. 4000‘. Jul. 

13. A. nemorosa L. Bmg.1071. Zechb. icon. f. 4644. In Hainen 
und Wäldern Febr. — April. 

a. mierantha. Floribus minimis 6 lin. diamet. 5—sepalis. 

b. variegata. Floribus roseis purpureo variegatis. 

c. hirsuta. Pedunculis foliisque leviter hirsutis. 

Alle 3 Var. unter den normalen Formen. Hammersdorf. 

14. A. trifolia L. ZRechb. icon. f. 4646. Lerchenf. herb. Transs, in 
der Eichenregion bei Hammersdorf. Mai 1780. 


1* 


15. A. ranunculoides /. Bmg.1072. Zechb. icon. f. 4643. — In 
Hainen und Wäldern. März. 

a. subumbellata. Floribus pallidis subochroleucis 6—12 umbellatis. 
Carpellis stylum duplo superantibus. 

b. latisecta. Floribus solitaris vel bigeminatis, segmentis involueri 
late oblongis integerrimis vel apice eroso-dentatis. — Beide Var. in den 
Eichenwäldern bei Hammesdorf, selten. März. April. 


6. PULSATILLA Tournef. inst. 148. 


16. P. alpina Meyer Chlor. Hanow. p. 47. (Anemone alpina ZL.) 
Bmg. 1068. — Auf feuchten Mooswiesen der Alpen.- Arpas am See. 

a. parviflora. Floribus minimis albis 4—6 lin. diamet. (P. alba Kchb. 
icon. f. 4653.) Auf dem Vurtop in den Arpaser Alpen, auf dem Negoi 
7000— 8000‘. Jul. Aug. Glimmerschiefer. 

17. P. vernalis Mill. Diet. 3., Bmg. 1074. IZechb. icon. f. 4660. 
(Anemone vernalis ZL.) — Auf Triften der Kalkalpen, Butsets, 6000’. 
Mai. Jun. 

18. P. pseudopatens Schur herb. Transs. Flore specioso maximo 
3—4 poll. diamet. aperto lillaceo. Foliis ambitu subrotundo-reniformibus, 
trisectis, segmentis lateralibus supra medium bifidis, lobo medio subtrifido, 
laciniis omnibus subito acuminatis, interdum apice dente unico instructis. — 
In der Hügelregion, auf der Heuwiesen bei Klausenburg und auf der 
Mezöseg. (Wolj.) April. 

19. P. patens Mill. Diet. 4. Zechb. icon. f. 4661. (Anemone 
patens ZL.) — In der Hügelregion, auf den Heuwiesen bei Klausen- 
burg. (Wolff.) 

20. P. montana Zchb. icon. f. 4656. (Anemone montana 
Hoppe H. 46.) — In der Hügel- und Bergregion, Boiza am Rothenthurm- 
pass, auf Kalkfelsen bei Kronstadt. 2000-3000‘. April. 

21. P. aperta Schur herb. Transsilv. Flore sub anthesi erecto 
stellatim expanso 2 poll. diamet. atro-violaceo; phyllis perianthii oblongis, 
acutiusculis, intus glabris extus sericeis, stamina duplo superantibus. 
Seapo 6-8. poll. (P. montano-vulgaris Schur herb. Transs. olim.) 

Auf sonnigen Kalkhügeln und niedrigen Bergen bei Kronstadt, 
Schneckenberg, kleiner Hangestein. 2000‘. Mai. 

22. P. pratensis Mill. Diet. 2. Z2chb. icon. f. 4655. (P. nigri- 
cans Sterk. Bmg.1076. Anemone pratensis L.) — In der Hügel- und 
untern Bergregion bis 3000’ auf steinigen sonnigen Abhängen, meist auf 
kalkhaltigem Boden. März. April. 

23. P. Jankae Schur herb. Transs. (Anemone Jankae Schultz 
Bip. Flora 1856, 43.) — Bei Klausenburg (Janka.) 

24. P. Hackelii /schb. icon. f. 4658. (Anemone Hackelii Pohl. 
tent. 2. 213. Anemone patens Hoppe ap. Sturm. H. 46.) 

Auf sonnigen Hügeln, Hammersdorf, Salzburg, Stolzenburg. Kalk- 
mergelsubstrat. Febr. März. Blüht am frühesten von allen unseren 
Pulsatillen. 


5 


25. P. Halleri ZRchb. icon. f. 4659. (Anemone Halleri Allon. 
Ped. t. 80. f. 2.) — Auf Kalkfelsen in der oberen Berg- und Voralpen- 
region, Surul. 5000. — Piatra-Mare bei Kronstadt 4000‘. Vielleicht nur 
Form der vorhergenannten, aber durch den robusten Habitus und die 
grosse Blume ausgezeichnet. 

26. P. vulgaris Mill. Diet. 4. Bmg. 1075. Zechb. icon. f. 4657. 
(Anemone Pulsatilla Z.) — Auf Hügeln durch das ganze Gebiet. Her- 
mannstadt. März. 

a. pallidiflora. Floribus albis vel ochroleucis. 

b. parviflora. Floribus atro-purpureis minimis campanulatis. 

c. serotina. Floribus foliisque completis coaetaneis. 

Die 3 Var. unter den normalen Formen, die Var. ec. Juli— August, 
blühend bei Stolzenburg. 

d. alpigena. Serotina, coaetanea. Scapo florente solitario sub 
anthesi folia aequante post anthesin ea duplo superante. Involucro flori 
approximato. Foliis triplicato-pinnatiseetis, segmentis lineari-lanceolatis 
saepe subfaleatis, subtus crassinerviis. Perianthii phyllis atroviolaceis, 
extus albo sericeo-villosis, longissimo acuminatis, stamina triplo supe- 
rantibus. Planta 40—15 poll., scapus flexuosus, folia villosa, flores cernui 
sub solo clausi post anthesin ereeti, rhizomate crasso subpraemorsa. — 
Auf Alpentriften der Arpaser, Kerzesorer und Rodnaer Alpen. Glim- 
merschiefer 6000‘. Jul. 

Ist von der in den Ebenen spätblühenden Var. verschieden 
und stellt eine Mittelform zwischen P. montana und vulgaris dar. — 
Vielleicht eine eigene Species. 


27. P. transsilvanica Schur herb. Transsilv. Involueri segmentis 
linearıbus acutis 142—15 lin. longis Y, lin. latis, demum duplo latioribus. 
Foliis radicalibus bipinnatisectis, segmentis subpetiolatis exacte linearibus. 
Flore specioso maximo, 2 poll. long. violaceo, subcernuo, semiaperto, 
denique erecto. Perianthii phyllis oblongis, obtusis, emarginatis, apice 
eroso-erenulatis, stamina triplo superantibus. Carpellis oblongis caudaque 
longissima pilosis. Planta 10—15 poll. alta, albo-pilosa, scapo basi 
vaginis latis aphyllis obvallato, folia scapoque florente subcoaetanea, 
segmenta foliorum aestivalium parum latiora, post anthesin glabres- 
centia. (P. vulgaris var. angustiseet Schur. Sert. n. 35.) — Auf grasigen 
Hügeln durch das ganze Gebiet zerstreut, häufig bei Hermannstadt, auch 
bei Fogaras, Mediasch, Klausenburg. 800—2000‘. Alluvium. April. 


Trib. II. THALICTREAE Schur. 


7. ADONIS L. 


28. A. vernalis L. Bing. 1095. Zechb. icon. f. 4622. — Auf Hügeln 
und Triften der Gebirge 600—3000‘ Alluvium, Kalkfelsen. April, Mai. 

a. alpina. Caule foliisque coaetaneo; foliis tenuisectis segmentis 
angustissime linearibus; floribus pallidioribus minoribus. — Auf Triften der 
Kerzesorer und Rodnaer Alpen, Glimmerschiefer. 6000. Jul. 


29. A. wolgensis Steven in DC. syst. 1, p.545; Ledeb. Fl. Ross. 
1. p-:24; M. Bieb. Taur. 3, p. 379; Deless. icon. sel. 1. t. 20. 

Anf den Heuwiesen bei Klausenburg. ( Wolf.) April. 

a. glabrescens. Caule foliisgue prius pilosa, demum glabrescente. 
(Adonis hybrida (Wolf) pl. essicc. 1860.) — Mit der normalen Form 
gemeinschaftlich. 

b. pilosa. Planta vernalis magis minusve pilosa denique glabrescens 
(Adonis villosa Janka östr. bot. Zeit. 1856. p. 345.) — Mit der vorigen 
gemeinschaftlich (Wolf) von mir selbst auf der Heuwiese Juli 1853 
Fruchtexemplare gesammelt; in der Miröseg bei dem Dorfe Zash. 
(Wolff. Janka.). 

Die Var. a. halte ich für die wahre A. wolgensis Stev., während 
b. A. villosa Ledeb. Fl. Ross. 1. 25 repräsentiren dürfte. Auch Bunge, 
Beiträge zur Flora Russl. 1851, p. 7, betrachtet A. villosa -Ledeb. nur 
als Var. von A. wolgensis, dem ich beizustimmen geneigt bin. 

30. A. aestivalis 7. Bmg. 4092. Zechb. icon. f. 4619. — Zwischen 
Saaten durch das ganze Gebiet. 

a. concolor. Petalis concoloribus subeitrinis. 

b. maculata. Floribus duplo majoribus, petalis basi nigro-maculatis. 
(A. maculata Wallr. Sched. 270.) Zwischen Wintergetreide bei Her- 
mannstadt. Jun. Jul. 

c. miniata. Floribus minimis unicoloribus coceineis. (A. miniata 
Jacg. A. t. 354. A. autumnalis Host.) Auf den Aeckern bei Hammers- 
dorf. Juni. 

31. A. flammea Jacg. A. t. 354. Bmg. 1094. Zechb. icon. f. 4620. 
Unter Saaten durch das ganze Gebiet nicht gemein. Hermannstadt. 
Jun. Jul. 

32. A. caudata Stev. Annot. bot. 9. In der Mezöseg. (Janka.) 

33. A. squarrosa Stev. Annot. bot. 8. In der Mezöseg. (Janka.) 

34. A. autumnalis L. Bimg. 1093. Zechb. icon. f. 4621. — Auf 
Aeckern unter Saaten aber nicht gemein. Bei Fogaras. Juli 1850. 

35. A. perramosa Schur herb. Transsilv. Annua. Radice fibrosa. 
Caule 2 ped., basi simplici a medio divaricato-ramoso (perramoso) ramis- 
que lineis elevatis striato. Foliis multisectis, segmentis multifidis, laciniis 
falcato-linearibus acuminatis; petiolis vagina auriculata pilosa multifida 
notatis. Floribus solitariis longissime pedunculatis apertis; petalis obovatis 
purpureo-flavis apice rotundatis genitalia duplo superantibus. Capitulo 
fructifero subconico. Receptaculo glabro. Ovariis glabris stigmate piloso. 
Carpellis lacunoso-rugosis oblique ovatis in rostrum conicum rectum 
desinentibus. (A. autumnalis ramosissima macrocarpa Schur pl. 
exs.) — Unter Wintergetreide bei Hermannstadt, selten. Juli 1848. 


8. TRIPTERIUM. 


Schur Verh. d. sieb. Ver. Hermannstadt 1853. p. 18. (Thalictrum 
Sect. I. DC.) Carpella stipitata, triquetra, angulis alatis, laevia nec 
striata. Ceterum ut in Thalictro. 


_ 


36. Tr. aquilegifolium Schur herb. Transs. (Thalietrum 
aquilegifolium L. Bimg. 1091. Zeehb. icon. f. 4635. — Auf schattigen 
Waldwiesen in der Bergregion, im Zoodthale. Mai. Jun. 


a. atropurpureum. (Dmg. 1091, ß. Thalictrum atropurpureum 
Jacg. hort. 3, t. 61.) — Bei Heltau Jul. 


b. niveum. Thalictrum aquilegifolium y. niveum. .Bmg. 1091. — In 
Bergwäldern zwischen Gebüsch, am Seheweschbach im Jungenwald bei 
Hermannstadt. 

37. Tr. pauciflorum Schur herb. Transsilv. (Thalictrum pau- 
ciflorum Schur Sert. p. 1. Verh. d. sieb. Ver. Hermannstadt. 1853, p. 8. 
Th. alpestre Schur pl. exs.) Radice fibrosa. Caule 1,—2 ped. erecto, 
tereti, striato, basi vaginis aphyllis convoluto. Foliis caulinis triternatim 
sectis, segmentis subrotundo-ovatis vel subcordatis vel basi cuneatis, 
lobis terminalibus inaequaliter trilobis. Petiolis ramificationum primarium 
stipellis ternis reliquis stipellis binis subrotundo-cordatis suffultis, omnibus 
tenue naviculatis. Floribus 9 —12 congestis; perianthii phyllis 5. con- 
cavis, extus rubicundis, genitalia parum superantibus. Oyariis 5—6 in 
quoque flore, oblongis, pedicellum aequantibus. Carpellis oblongis, basi 
cuneatis in stipitem exeuntibus, inaequaliter 3—5-angulatis basi styli 
curvati rostratis. Planta graeillima, caule fistuloso in geniculis subgenu- 
flexo, foliis glauco-pruinosis segmentis minimis 6—9 lin. diamet., flores 
suaveolentes. — An feuchten schattigen Felsen in der oberen Tannenregion, 
zwischen Alnus viridis, am Bullafall, und am Arpasfail in den Kerze- 
sorer und Arpaser Alpen 6000—7000‘, meist auf den den Glimmer- 
schiefer durchsetzenden Kalkkuppen. Jul. 


9. THALICTRUM 1. p. p. 


38. Th.alpinum L. Zechb. icon. f. 4625. — Auf schattigen feuchten 
Kalkfelsen, Moorboden, auf dem Butsets 7000‘. (Hornung.) 


a. subramosum. Racemo subsecundo basi ramulo uno alterove instructo. 
Mit dem normalen an gleichen Standorten, aber selten. Jul. Aug. Lebende 
Exenplare aus Siebenbürgen habe ich nicht gesehen. 


39. Th. petaloideum /. DC. Prodr. 1, p. 12. (In Siebenbürgen 
Janka). 

40. Th. foetidum L. Bimg. 1086. Rehb. icon. f. 4626. — Auf den 
Kalklokalitäten zerstreut durch das ganze Gebiet, in der Hossadek, bei 
Torotzko, Ennyed, häufig bei Kronstadt auf den Salomonsfelsen bis 2000 
Elevation. Juni. Juli. 


a. macrolobum. Segmentis foliorum maximis oblique cordatis, ob- 
tusiuseulis. Tota planta glanduloso-pubescens. 2-ped. et ultra. (Th 
pubescens Host. Aust. 3. 101.) i 


b. acutilobum, Segmentis foliorum difformibus inciso-dentatis, denti- 
bus acutis. (Th. acutilobum DC. syst. 1, 477). — Kalkfelsen zwischen 
Ennyed und Torotzko. Jul. 


ce. mierolobum. Foliis subtus glauco-pruinosis, segmentis subrotundo- 
cordatis trilobis, obtusiusculis. — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt, 
südlicher Abhang. Mai. Jun. 3000‘. 

41. Th. minus L. Bmg.4087. Kechb. icon. f. 4627. — Auf steinigen 
waldigen Plätzen in der Bergregion. Kronstadt. Kalk. Mai. 

a. stenolobum. Magis minusve pruinosum, 'segmentis foliorum mimi- 
mis, 3 lin. diamet., acute-dentatis. (Th. montanum a.—b. Wallr. 
Sched. 255. Th. glaucescens Wild. En. suppl. p. 40.) — Auf der Piatra- 
Mare 4000° bei Kronstadt. Jun. 

b. macrophyllum. Magis minusve glauco-pruinosum, segnientis folio- 
rum maximis 9—412 lin. diamet. subrotundo-cordatis, inaequaliter trilobis, 
lobis obtusis mucronulatis. — Auf den waldigen Abhängen am Altfluss beim 
Rothenthurm in der Nähe der Kontumaz. 3000‘ Glimmerschiefer. Juli. 

42. Th. sylvaticum Koch Syn. ed. 2, p. 4 (Th. saxatile 
Schur Sert. no. A1. non ‚Sehleich.) — In Bergwäldern der Bergregion in 
lockerer Moorerde, oberhalb Recchinar auf dem Wege zur Fromoasze 
3000—4000°. Glimmerschiefer. Jun. Jul. 

43. Th. petrosum Schur herb. Transsilv. Radice valida fibrosa, 
multieipite. Caule a basi foliato, subflexuoso, sub terra quasi radicem 
repentem formante, tereti vel subangulato, striato, 1—4'/, ped. Foliis 
radicalibus ambitu rhomboideis tripinnatisectis, breviter petiolatis; seg- 
mentis vel subrotundo-cordatis vel obovato-cuneatis, obtusi-dentatis, 
foliorum superiorum acute inciso-dentatis, omnibus margine incrassatis, 
subtus pallidioribus, crasse neryosis, nervis denique ruficundis. Petiolis 
angulato-semiteretibus, subcanaliculatis, partialibus 4—5 gonis. Auriculis 
vaginorum semiorbiculatis, acumbentibus margine suberosis. Vaginis 
extus sulcatis.. Panicula ramosissima 6 poll. longa, ramis divaricatis 
bracteis lanceolatis acutis margine incisis suffultis. Floribus erectis, 
Perianthii phyllis ellipticis, margine tenue erosis, extus rubellis, stamini- 
bus erectis brevioribus. Antheris obtusis filamentum aequantibus. Ovariis 
3—5 in quoque flore. Carpellis ovalibus minimis stigmate cordato coro- 
natis. — Auf Kalkfelsen in der Bergregion 2000—3000', auf dem grossen 
Hangestein und dem Kapellenberg am südlichen Abhang zwischen Spiraea 
crenata. Mai. Juni. 

44. Th. majus Jacq. A. 5, p- 9. t. 430. Bmg. 1084. Rechb. icon. f. 
4629. — In Bergwäldern, auch zwischen Gebüsch an Flussufern, an der 
Maros bei Sam. Juli. 

45. Th. Jacquinianum Koch Syn. ed. 2, p.5. — In der Hügel- 
region, in den Weinbergen bei Hammersdorf. Jun. Jul. 1500‘. 

a. hirtellum. Vaginis foliorum infimorum densissime hirtis, ramifica- 
tionibus primariis stipellatis. (Th. medium hirtellum Schur Sort. n. 
16. a. Th. minus Jacg. A. t. 419, von L.) — Mit der normalen Form ge- 
meinschaftlich. 

46. Th. flexuosum Bernh. Rochb. icon. f. 4628. (Th. collinum 
Wallr.) 

a. puberulum. Vaginis foliorum infimorum tenue pubescentibus. -—— In 
der Hügelregion, in den Weinbergen bei Hammersdorf, Stolzenburg, 


9 


Grossscheuern; bei Klausenburg; in der Mezöseg, bis 2000° Elevation. 
Jun. Jul. 

47. Th. nutans Desf. Kchb. icon. f. 4630. (Th. acuminatum 
Schur pl. exs.) Segmentis foliorum subtus pallidioribus subpruinosis, pro- 
fundius trifidis, lobo medio trifido, dentibus longissime acuminatis. Pani- 
cula ampla diffusa, ramis flexuosis subdeflexis. Floribus cernuis. — Auf 
Waldwiesen in der Bergregion, oberhalb des Dorfes Portsesd am Fuss 
des Surul; an den nördlichen Abhängen der Heuwiese bei Klausenburg. 
1500—3000‘. Kalkhaltiger Boden. Jun. Jul. 


48. Th. elatum Jacg. h. Vindob. 3, t. 95. Bmg. 1083. Rehb. 
icon. f. 4633. Auf Hügeln in der Me&zöseg, beim Dorfe Kolos. Jul. 


49. Th. medium Jacg. h. Vindob. t. 96. Bmg. 1085. KRechb. 
icon. f. 4632. (Th. lucidum Z. non Zchb.) — Auf Hügelwiesen, auf dem 
Billak. Jul. 


50. Th. transsilvanicum Schur. Sert. n. 9. Verh. d. sieb. Ver. 
Hermannstadt. 1853, p. 10. Radice fibrosa. Caule basi sub terra repente, 
dein adscendente, angulato-sulcato, in geniculis genuflexo, basi aphyllo, 
vaginis maximis 3—4 loco foliorum notato, interdum simplici. Foliis bre- 
viter petiolatis tripinnatisectis; segmentis maxime variabilis, vel sub- 
rotundis vel obovato-cuneatis, inaequaliter 7-lobis vel magis minusve 
inciso-dentatis, foliorum superiorum integris; dentibus acuminatis; foliis 
caulinis superioribus brevissime peteolatis; summis sessilibus; segmentis 
omnibus subtus pallidioribus margine incrassatis. Petiolo compresso 
angulato, sulcato, supra leviter canaliculato, petiolis partialibus tereti- 
angulatis. Auriculis vaginarum maximis subreflexis, eroso-dentatis. Pani- 
cula pauciflora, ramis flexuosis; floribus maximis solitariis vel 3—4 um- 
bellatis, longissime pedunculatis, erectis; pedunculis bractea foliacea 
suffultis. Petalis 4—5 ellipticis extus rubicundis. Staminibus erectis; an- 
theris mucronulatis, filamento suo duplo longioribus. Ovariis 4—6 stig- 
mate oblique cordato instructis. Carpellis elliptiecis octocostatis. Planta 
rigida 1—2 ped. folia viridia, flores maximi, carpella interdum ecoronata. — 
Auf schattigen nördlichen Felsenabhängen, an den Wasserfällen der 
Kerzesorer und Arpaser Alpen, am Bullafall, auf dem Vurtop. Kalk 
6000— 7000‘. Jun. Jul. 


51. Th. capillare Zchb. exs. p. 729; icon. f. 4634. — Auf Sand- 
steinfelsen bei Bethlen, Sz. Miklös. Juli. 


52. Th. simplex L. Rchb. icon. f. 4631. — Auf der Postwiese in 
der Nähe des schwarzen Thurms bei Kronstadt; in der Mezöseg, im 
Pfarrgarten bei Stolzenburg. 1000—2000°. Kalk. Jun. Jul. 

53. Th. strietum Ledeb. fl. Ross. 1, p. 10; icon. Fl. Alt. t. 158. 
(Th. exaltatum (©. A. Meyer in Led. fl. Alt. 2. p. 352; Schur Reiseb. 
1859 [suscept. 1853], p. 30.) — Auf der Heuwiese bei Klausenburg- 
Jul. 4000°. 

a. rufinerve. Foliis adultis rufinerviis. (Th. rufinerve Schur Sert. 
n. 22. non Lejeun.) — Pfarrgarten bei Stolzenburg. Aug. Septbr. 1600’. 
Alluvialboden. 


10 


NB. Unser Th. strietum ist dem Th. simplex sehr ähnlich, hauptsächlich 
nur durch die dicke faserige \Vurzel verschieden, durch welche dasselbe 
auch vom Th. exaltatum Gaud. abweicht. 

54. Th. exaltatum Gaud. helv. 3, p. 315. (Th. soboliferum 
Schur. Oestr. bot. Zeit. 18605 Th. flavum var. grandifolia Schur 
bot. Rundreise 1859, 1853 suscept. p. 30. n. 2.) Caule 4—6 ped. decum- 
bente vel inter frntices scandente sulcato, fistuloso. Foliis maximis 
12—15 poll. longis tripinnatisectis ; segmentis subrotundo-cordatis, obtuse 
lobato-dentatis, siecate nigricantibus. Floribus iis Th. strieti similibus sed 
paulo majoribus. Panicula laxiflora. Caule bası sobules 12—18 poll. longes 
apice foliigeres proferente. — Auf nassen grasigen Orten am Rande einer 
Lache auf der Heuwiesen bei Klausenburg. Jul. 1853. 

55. Th. galioides Nestler. Pers. Syn. 2. 161; JZechb. icon. f. 4636. 
Auf feuchten etwas salzhaltigen Wiesen bei Kleinscheuern; zwischen 
Salzburg und Mundra Jun. Jul. 1847. 

6. Th. axilliflorum Schur herb. Transsilv. Radice fibrosa. Caule 
2—3 ped. subflexuoso, densissime foliato, tereto angulato, internodiis 
brevissimis notato. Foliis 2—3 pinnatisectis, subtus pallidioribus nervosis, 
inferioribus breviter petiolatis superioribus arcte sessilibus; segmentis 
obovato-cuneatis vel oblongis, 3—5 lobatis vel inciso-dentatis. Floribus 
breviter pedunculatis, cernuis, apice ramorum racemoso-paniculatis, brac- 
teis foliaceis suffultis, quasi flores axillares formantes. Planta habitu 
peeuliari, radice crassa fibrosa cauleque densissime foliato, internodiis 
brevissimis, floribus luteis cernuis distinetissima. — In den Obstgärten 
bei Michelsberg bei Hermannstadt; im Thale zwischen Resinar und 
dem Götzenberg; am Silberbach im en Thal. 1500. Glimmer- 
schiefer. Juli. 

57. Th. flavum L. Bing. 1089. Bchb. icon. f. 4639. — Auf sumpfi- 
gen Wiesen zwischen Gesträuch, an Flussufern, am Zibin bei Grossau. 
Jul. Aug. 

58. Th. nigricans Jacg. A. 3, t. 421 (mon DC.) Bma. 1090. 
Rechb. icon. f. 4638. (Th. medium Host.) — Auf Hügelwiesen. Jul. Aug. 

59. Th. angustifolium Jacg. h. Vindob, 3, t. 435 Bing. 1088. 
Rechb. icon. f. 4637. — Auf feuchten Wiesen durch das ganze Gebiet. 
Jul. Aug. 

a. angustissimum. Segmentis foliorum anguste linearibus acuminatis, 
revolutis; vaginis fol. infimorum eauleque infimo pubescentibus. — Auf der 
Pojana bei Kronstadt. 3500°. Jun. Jul. Diese Form hat fast den Habitus 
von Th. galioides, unterscheidet sich aber durch die radix fibrosa. 

60. Th. peucedanifolium Giüseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 312. — Auf Wiesen bei Hermannstadt, Narzissenwiese und 
bei Klausenburg. Jul. Aug. 

61. Th. laserpitiifolium Wild. Rechb. icon. f. 4636. (Th. luci- 
dum DC. non L.) — Auf Waldwiesen bei Michelsberg, Heltau, bis 1500‘ 
Elevation. Jul. Aug. — Unsere Pflanze hat eine starke faserige Wurzel 
und entspricht somit dem Typus von Th. angustifolium Jacq., während 
die von Griseb. et Sch. iter hung. in Wieym. Arch. 1852, p. 311, als Th. 


tl 


laserpitiifolium Wild. En. 5, 40 aufgestellte Pflanze ein kriechendes Rhi- 
zom haben soll, und daher dem Typus von Th. flavum Z. entspricht. 
Ich halte unsere Pflanze für das wahre Th. laserpitiifolium, will aber 
nicht definitiv entscheiden, dass es eine konstante selbstständige Art 
sei. Wenn es aber als Form betrachtet werden soll, so zähle ich solches 
zum Th. angustifolium Jacq. 


Trib. IV. RANUNCULEAE DC. 


10. MYOSURUS. L. 


62. M. minimus. [. Zechb. icon. f. 4569. (Ranunculus Myosurus 
Afzel.) — Auf feuchten überschwemmt gewesenen Aeckern am Rande von 
Lacken, an der Maros bei Sam. Jul. 


ı11. CERATOCEPHALUS Mönck. meth. 218. 


63. C. falcatus Pers. Syn. 341. Zechb. icon. f. 4570. (Ranunculus 
faleatus Z. Bmg. 1123.) An Ackerrändern und grasigen Abhängen, auf 
Brachäckern zwischen Talmats und Veszten. 

64. C. orthoceras DC. ZKchb,. icon. f. 4570 $. (Ranunculus fal- 
catus Sturm. H.56. Baumg. p. p.) — Auf grasigen Abhängen bei dem 
Dorfe Baumgarten bei Hermannstadt. Febr. März. 


12. BATRACHIUM Schur. herb. Transsilv. 


(Ranunculus Sect. Batrachium DC. Prodr. 4. 26.) 

65. B. hederaceum. Schur. herb. Transsilv. plant. exsiec. (Ra- 
nunculus hederaceus L. Kechb. f. 4573. Bmg. 1419.) — In stehenden 
und gelinde fliessenden Wässern, im Altfluss. Jun. Jul. 

66. B. aquatile. Schur. herb. Transsilv. plant. exsic. (Ranun- 
lus aquatilis L. Zehb. icon. f. 4576— var. R. heterophyllus Wigg. 
prim. 42. Bmg. 1120.) 

a. terrestre. Homophyllum, parviflorum, ramosissimum. — Auf über- 
schwemmt gewesenen Orten an den Rändern von Teichen und Lachen, 
sehr verschieden an Grösse, je nach dem mehr oder minder trockenen 
Standort. Hermannstadt. Mai. Jun. 

b. rivulare. Homophyllum elongatum grandiflorum. — In fliessenden 
Wässern, in Länge und Stärke sehr verschieden, im Relszbach bei Her- 
mannstadt. Mai. Jun. 

c. rigidum. Homophyllum, vaginatum, rigidum, grandiflorum, petiolis 
vaginis maximis instructis, foliis ambitus subrotundis succulentis magis 
minusve petiolatis. (B. rigidum Schur. plant. exs., herb. Transsilv. Ra- 
nunculus rigidus Pers. ap. DC. Prodr. 1. 26. var. g., R. divarıcatus 
Schur. Sert. n. 54. d.) — In den Bächen hinter dem Altenberg, zwischen 
Salzburg und Mundra. Mai. Jun. 

d. capillaceum. Schur. herb. Transsilv. Laciniis foliorum longissimis 
capillariformibus, floribus medioeribus 40—12 lin. diamet. (Ranunculus 


12 


aquatilis Wigg. prim. 42., R. aquatilis pantothrix Sturm. H. 67., 
R. pantothrix .Broot.) — In fliessenden Wässern, am Altfluss bei Girlsau, 
bei Talmats, in dem Burzenfluss bei Kronstadt. Mai. Jun. 

e. heterophyllum. Foliis natantibus variabilis interdum quinquelobis, 
basi truncatis vel tenue cordatis, ambitus reniformi-cordatis. (Ranun- 
culus peltatus Schrank. bayer. fl. 1. 103; R. aquatilis ß peltatus 
DC. Sturm. H. 67.) — In Bächen, Flüssen, sowie in stehenden Wässern 
durch das ganze Gebiet, nicht gemein. Mai. Jun. 

67. B. paucistamineum Schur herb. Transsilv. (Ranunculus 
aquatilis E. pantothrix Koch. Syn. ed. 4. 14. R. paucistamineus 
Tausch pl. sel. Bohem.) —- In langsam fliessenden Wässern in der Mezöseg'; 
auf mehreren Punkten bei Hermannstadt; bei Rodna; sporadisch im 
ganzen Gebiet. Jun. Jul. 

68. B. Baudotii Schur herb. Transs. (Ranunculus Baudotii 
Godr. Essai sur les Renoneules a frutis rides transversalement. Koch. 
Syn. ed. 2. p. 434.) — In stehenden oder gelinde fliessenden Wässern, bei 
Keszdy-Vasarhely im Szeklerlande, am Marosfluss bei Sam, im Zibin bei 
Hermannstadt. Juli in Früchten. Eine mir zweifelhafte Art, vielleicht 
nur Form von B. heterophyllum. 

69. B. tripartitum Schur herb. Transs.. (Ranunculus tripar- 
titus Nolte novit. 51. R. aquatilis d. tripartitus Koch. Syn. ed. 1. 
Sturm. H. 67. R. Petiveri f. major Koch. Syn. ed. 2.13).— In Lachen 
und gelinde fliessenden Wässern mit R. aquatilis heterophyllus bei Her- 
mannstadt, hinter dem Altenberg. Mai. Jun. 

70. B. divaricatum Schur. herb. Transsilv. (Ranuneulus di- 
varicatus Schrank bayer.fl. 2, 104. Zechb. icon. f. 4575. Bing. 1121.) — 
In stehenden Wässern durch das ganze Gebiet. Mai. Jul. 

71. B. fluitans Schur herb. Traassilv. (Ranunculus fluitans 
Lam. fl. fr. 3. 164. Zechb. icon. f. 4577, R. peucedanifolius All. ped. 
53. Bmg. 1122.) — In fliessenden Wässern im Szeklerlande. Jul. Aug. 

a. maximum, Caulibus ramosissimis 2%—4 ped. foliisque longissime 
laciniatis succeulentis siecate fuscescentibus. 

b. minus, Caulibus simplicioribus, laciniis foliorum brevioribus 
rigidioribus sieccato nigricantibus. — Bei Paraid im Udvarhelyer Stuhl. 
Juli. (Bing.) 


13. CALLIANTHEMUM C. A. Meger. 
(Led. Fl. alt. 2, p. 336. Endl. gen. p. 846.) 

72. C. rutaefolium C. A. Meyer. 1. c. (C. coriandrifolium 
Rehb. icon. f. 4623. Ranunculus rutaefolius L. Bimg. 1412.) Auf 
steinigen Abhängen am Rande des schmelzenden Schnees der Rodnaer 
Alpen. 6500‘ Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


14. HECATONIA Schur. herb. Transsilv. 
(Ranunculus Sect. 11. Heecatonia DC. 
73. H. glacialis Schur herb. Transsilv. (Ranunculus glacialis 
L. Rchb. icon. f. 4384, a. var. rubriflora.) — Auf den Glimmerschiefer- 
alpen, Keprereasze, Arpaser Gebirge. Jul. Aug. 


13 


a. albiflora. Floribus parum minoribus albis, foliis puberulis. (Ra- 
nunculus erithmifolius Zehb. icon. f. 4584. &.) — Auf dem Butsets 
bei Kronstadt, auf dem Korondsys bei Rodna. (Beckert.) Kalk. 6000 — 
7000. Jul. Aug. 

74. H. alpestris Schur herb. Transsilv. (Ranunculus al- 
pestris L. Zechb. icon. f. 4581. .Bmg. 4113.) — In Felsenritzen der 
Kalkalpen. 

a. subtruncata. Foliis basi rotundatis vel recte truncatis nec cor- 
datis, segmentis foliorum oblongo-linearibus. Auf der Kalkalpe König- 
stein bei Kronstadt. Aug. 7000“. 

75. H. Traunfellneri Schur herb. Transsilv. (Ranunculus 
Traunfellneri Hoppe bot. Zeit. 1, p. 731. Zechb. icon. f. 4582.) — Auf 
dem Butsets der Kronstädter Alpen. Aug. 7000; auf dem Podruschei 
in den Arpaser Alpen am Rande der Schneefelder 6000.‘ (Kladni.) Juli. 


76. H. crenata Schur herb. Transsilv. Ranunculus crenatus W. K. 
pl. rar. hung. t. 10. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 13. Ran. alpestris 
a erenatus Bmg. 1113. Zechb. icon. f. 4580. 

a. orbieulata. Petalis orbieulatis subunguiculatis retusis vel obcor- 
datis, emarginatis, integerrimis erenatisve; foliis ambitu suborbiculatis, 
basi tenue cordatis, a medio inaequaliter crenatis, dentibus accrescentibus. 

b. major. Caule superne subramoso 2—4 floro, 9—12 poll. ramis 
unifloris bracteatis; foliis oblongis vel elliptieis subrotundisve, basi leviter 
cordatis antice trilobo-erenatis. (Ranuneulus vaginatus Somm. bot. 
Zeit. 1833, p. 117. Bluf. et Fingerh. Comp. 2, p. 290.) — In allen Formen 
auf den Glimmerschiefer-Alpen des ganzen Gebietes, auf den Triften 
am schmelzenden Schnee, mit diesem verschwindend. 6000 — 7000’. 
Jun. Aug. 

77. H. aconitifolia Schur herb. Transsilv. Ranunculus aconiti- 
folius L. Bmg. 1114. Itchb. icon. f. 4585. — In Wäldern der Berg- und 
Voralpenregion, an felsigen Abhängen, an Wasserfällen. 3000 —5000. Jul. 

a. altissima. Foliis palmato-quinquepartitis glabris, segmentis inaequa- 
liter ineiso-serratis, latissimis. (R. platanifolius Z. mart. 79. Bmg. 
1115. ZRechb. icon. f. 4585. ß.) — In der Bergregion auf Kalksubstrat. 
Kapellenberg bei Kronstadt. Jun. Jul. 


15. FICARIA Dill. nov. gen. 108. 


78. F. ranunculoides Zoth. germ. 1, 241. Bmg. 1096. Zechb. 
icon. f. 4572. (Ranunculus Ficaria Z. Ficaria verna Huds. angl. 
244.) In Wäldern und Gebüschen, in Obstgärten, gemein. April. Mai. 

a. bulbulifera. Bulbulis in axillis foliorum, oyariis interdum abortien- 
tibus. In Obstgärten bei Hermannstadt. 

79. F. calthaefolia Zchb. excurs. p. 718, icon. f. 45741. (Ranun- 
culus eulthaefolius Bluf. et Fing. Comp. 2, p- 295.) — Auf nassen 
vorzüglich salzigen Wiesen. Salzwiese zwischen Hammersdorf und Her- 
mannstadt, zwischen Salzburg und Kleinscheuern. Apr. 


14 


80. F. intermedia Schur herb. Transsilv. Caule superne sub- 
ramoso, basi vaginis maximis hyalinis involuto. Folio radicali solitario 
longissime petiolato, caulinis plurimis cordatis antice rotundatis, inte- 
gerrimis glaberrimis, lobis rotundatis distantibus. Floribus iis F. ranun- 
euloidis similibus sed parum minoribus. Plantula 6—8 poll. interdum 
uniflora, media tenet inter F. ranunculoid. et calthaefol. (Ranunc. 
intermedius Schur plant. exs.) — Auf Bergwiesen oberhalb Resinar 
auf dem Wege zum Götzenberg. 3000°. Glimmerschiefer. Mai. 

81. F.nudicaulis A. Kerner. Skofitz bot. Zeit. 1863. p. 188. 

82. F. transsilvanica Schur herb. Transsilv. (F. calthaefolia 
Schur Sert. n. 91.) Radice gramosa, fibris numerosis napuliformibus 
obovatis, mucilaginosis. Caulibus seapiformibus 3—6 poll. ad medium 
hypogeis, apice incrassatis folii-florigerisque. Foliis radiealibus 2 longis- 
sime petiolatis, foliis apicularibus supra terram in orbem terrae ad- 
pressis, omnibus cordatis, integerrimis, glabris, earnosis, rotundato- 
obtusis, basi tenue cordatis, lobis distantibus. Floribus axillaribus 
solitariis numerosis, aureis, erectis, post anthensin folia superantibus 
cum petiolo recurvatis. Calyce trisepalo, sepalis suborbieulatis. Petalis 
7—9 oblongis, antice rotundatis, stamina duplo superantibus. Carpellis in 
capitulum globosum dense congestis, oboyato-globosis, in pedicellum 
attenuatis, pubescentibus carinatis, erostratis. Plantula 3—10 poll. socia- 
liter erescens. — Auf den trockenen sonnigen Hügeln bei Hammersdort, 
Stolzenburg, Grossscheuern, Salzburg bis 2000° Elevation zwischen Carex 
humilis, Viola campestris u. s. w. Kalkmergelsubstrat. Febr. März. Blüht 
14 Tage früher als F. ranunculoides. 


16. RANUNCULUS L. p. p. 


Seet. I. Flammula. 


83. R. Flammula L. bmg. 1079. Zechb. icon. f. 4495. — Auf Wiesen 
und Aeckern, an Flüssen und Teichen, in seichten Gräben durch das 
ganze Gebiet. Jun. Aug. 

a. altissimus. Caule 2 ped. superne ramoso, foliis integerrimis. — In 
und am Rande von Gräben. Hermannstadt. Jul. 

b. dentatus. Caule ramoso erecto, foliis grosse dentatis. — Auf \Viesen 
bei Hermannstadt. Jul. 

c. ophioglossoides. Caule gracili simplice 6—8 poll. fol. argute ser- 
ratis, oblongis. — Auf überschwemmt gewesenen sandigen Plätzen am 
Zibin bei Neppendorf. Jun. 

d. multicaules. Caule decumbente prostrato, a basi ramosissimo, in 
genieulis radicante; foliis lineari-oblongis vel spathulato-oblongis, inte- 
gerrimis vel remote dentieulatis; floribus mediocribus 6. lin. diamet. 
Planta gracilis vel robustior, floribus minimis vel majoribus. (R. pseudo- 
reptans Schur herb. Transsilv.) — Auf feuchten Wiesen zwischen hohem 
Grase. Hermannstadt. Jul. 

84. R. reptans L. Kchb. icon. f. 4595 P. Dmg. 1098. — Auf san- 
digen Wiesen, an Flussufern, am Altfluss bei Rakos. Jun. Jul. 


15 


a. tenulssimus. Caulibus filiformibus flexuosis; foliis oblongo-lineari- 
bus vel spathulato-linearibus integerrimis; floribus minimis 3 lin. diamet. 

b. subdentatus. Rigidior; foliis spathulato-oblongis, paucidentatis; 
loribus duplo majoribus. (R. Flammula ß. Koch. Syn. ed. 2, p. 16. 
Sturm. H. 81.82.) — Beide Var. an den genannten Standorten, nach Ver- 
schiedenheit des Terrains. 

85. R. ophioglossifolius Vill. delph. 4. 732. Rechb. icon. f. 4613. 
— In stehenden Wässern und Sümpfen. (‚Lerchenf. herb. Transs. 1780.) 

86. R. polyphyllus W. Kit. t. 45. Bing. 1124. Kechb. icon. f. 
4596. — Im Schlamm an den Rändern von stehenden Wässern und 
Sümpfen. Mai. 

87. R. nodiflorus W. Kit. t. 176. L. sp. 549; (R. lateriflorus 
DC. R. nodiflorus Zehb. icon. f. 4612. R. dentatus var. ß. Bluff et 
Fingerh. Comp. 2, p. 294.) — Auf überschwemmt gewesenen Orten an 
Gräben und Sümpfen. (LZerchenf. herb. Transs. 1780.) 

88. R. Lingua L. Dmg. 1099. Zechb. icon. f. 4595. — In Gräben 
und stehenden Wässern, an Flussufern zwischen Arundo und Salices. 
Jul. Aug. 


Sect. II. Thora. Radix grumosa. 


89. R. Thora ZL[. spec. 550. a. Zechb. icon. f. 4593. Sturm. H. 59 
(Ran. scutatus W. Kit. t. 187. Schott. Nyman. Kotschy. Analect. bot. 
1854, p. 420.) — Auf Kalkfelsen der Rodnaer Alpen, auf dem Korondsys. 
6000‘. Jun. Jul. > 

a. rhizophyllus. Folio radicali solitario longissimo petiolato. Caulino 
infimo simili. 

b. carpaticus. Folio caulino basi rotundato truncatove vel trapezi- 
formi. (R. Thora var. carpaticus Grisb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 312. R. carpaticus Wahlenb. Fl. Carpat. p. 169.) — Auf 
der Kalkalpe Butsets bei Kronstadt. Aug. 

90. R. hybridus Dir. Ranunc. 38. (R. Thora Jaeg. A. t. 449. 
R. Phthora. Zechb. icon. f. 4592. R. Pseudo-Thora Host.) — Auf den 
Kalkalpen, auf dem Butsets und Korondsys bei Rodna; auf den Kalk- 
vorsprüngen der Glimmerschiefergebirge, auf der Bulla in den Kerzesorer 
Alpen. 6000‘. Jun. Jul. 

91. R. illyrieus L. Bmg. IV, Zechb. icon. f. 4587. — Auf grasigen 
Hügeln, bei Klausenburg in der Mezöseg. Mai. Jun. 

92. R. pedatus W. Kit. t.1083. Bimg. 1102. Rechb. icon. f. 4591. — 
Auf Wiesen in der Hügelregion Kalkmergelsubstrat. Klausenburg. 
Torda, Mai. 


Sect. IH. Tuberosus. Rhizemate tuberoso carnoso vel sublignoso longe 
repente. 


93. R. Lerchenfeldianus Schur. Verh d. sieb. Ver. Hermann- 
stadt 1853, p.4. Rhizomate tuberoso carnoso horizontaliter repente, inter- 
dum terrae partim nudato, 3—6-poll. intus albo mucilaginoso extus 


16 


superne viridi, latere tantum inferiore fibrillis praedito. Caule inferne 
simpliei vel superne in ramos %2—3 unifloros diviso, 6—15-poll., foliis 
2—3 instructo, tereti, pilis albis patentibus hirto. Foliis radicalibus longe 
petiolatis, ambitu reniformicordatis, profunde triseetis, hirsutis; seg- 
mentis lateralibus ad medium bifidis, lobo medio obovato-cuneato, omni- 
bus lobis inaequaliter inciso-dentatis; folio caulino medio brevius petiolato 
radicalibus conformi; foliis summis 2—3-sectis, vel subdigitatis, laeiniis 
oblongo-linearibus vel oblongis. Peduneulis teretibus hirsutis, 2—3-poll. 
Floribus speciosis aureis, 4'/,—2 poll. diamet.; petalis subrotundo-obo- 
vatis, basi cuneatis. Sepalis ovalibus mox deeiduis laxe accumbentibus, 
demum reflexis, pilosis, margine glabris. Carpellis sublentiformibus, hine 
inconspicue illine. exacte carinatis, rostro brevissimo eircinato coronatis. 
Planta insignis speciosa intense viridis, simplex vel ramosa, uniflora vel 
pauciflora, ramis unifloris vel binatis, flores saepe pleni et petalis diffor- 
mibus notati, quandoque anamorphosi degenerati. (R. montanus a 
dentatus Dmg.-1403. R. Schurii Fuss. in litt. R. carpaticus Herb. 
select. 1836, p. 15. Schott. bot. Zeit. 1854, p. 393, Griseb. et Sch. iter 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 313. R. aduncus @Gr.et Godr. Fr. 1, 32. 
R. Gouani Dmg. 1104, (non Willd.) R.tuberosus Schur pl. exsicc. (non 
Lapeyr.) — In schattigen Wäldern der Berg- und Alpenregion, auf schatti- 
gen Triften und felsigen Abhängen von 2000—6000° Elevation, und dem- 
remäss in Form und Grösse verschieden. Am Fuss der Kerzesorer Ge- 
birge in der Nähe der Glashütte; auf dem Butian in diesen Gebirgen; 
auf dem Arpas in der oberen Tannenregion, unweit der ersten Stinna 
ganze Strecken bedeckend; auf den Fogaraser, Pormbacher und Szom- 
boter Alpen; auf dem Surul; auf der Pojana Cornyii; auf dem Kuhhorn 
und dem Korondsys in den Rodnaer Alpen; auf dem Butsets und König- 
stein, in der Nähe der Salomonsfelsen bei Kronstadt. Ueberhaupt sehr 
verbreitet, aber immer sporadisch auftretend. Substrate verschieden, 
aber vorzüglich auf Kalk. (Schon Lerchenfeld herb. Transs. kannte diese 
Art 1780, und nannte die kleine Hochalpenform R. nivalis, die grössere 
R. Pormbachiensis.) Auch auf Trachyt am Büdös im Szeklerlande 
(Heufler). Bei Kronstadt in Gesellschaft von R. cassubicus und nemo- 
rosus. Mai. Juli. 

94, R. malacophyllus Schur herb. Transsilv. Rhizomata sub- 
carnoso repente 2—3 poll., hypogeo, undique fibrillis obsito. Caule erecto 
ad medium aphyllo, superne diehotomo-ramoso tenue hirto. Foliis radi- 
calibus longissime petiolatis, reniformi-cordatis, profunde trisectis; seg- 
mentis lateralibus subbifidis; segmento medio trifido; foliis caulinis breve 
petiolatis, radicalibus conformibus; summis trifidis, segmentis oblongo- 
linearibus divaricatis; omnibus mollibus villosis. Petiolis sensim in vagi- 
nam longam exeuntibus. Floribus iis R. aeris similibus, longissime 
pedunculatis. Pedunculis teretibus hirsutis. Petalis subrotundis subungui- 
eulatis, staminibus duplo longioribus, sepala aequantibus. Sepalis corollae 
adpressis pilosis. Carpellis suborbiculatis, marginatis carinatisque. Stylo 
compresso sub anthesi uncinato demum subrecto. Planta 2—3 ped. sor- 
dide viridis R. lanuginosi subsimilis sed gracilior. (R. lanuginosus 


17 


DC. Prodr. 4, p. 37 (non L.) R. constantinopolitanus Schur (non 
d’Urv.) R.tuberosus Schur (non Lap.) R. Frieseanus Jord. R. syl- 
vatieus Fries. (non Thuill.) R. macrophyllus Schur (an Ledeb.) vom 
Kuhhorn bei Rodna. — In Obst- und Grasgärten bei Hermannstadt, vor 
dem Elisabeththor, in dem Garten der chem. Fabrik bei den drei Eichen, 
mit R. binatus, polyanthemos und strigulosus, aber seltener und später 
blühend. Juni. Juli. 

95. R. strigulosus Schur herb. Transsilv. Rhizomate longissime 
repente lignoso, 2—3 poll. fibris simplieibus validis obsito. Caule rigido 
erecto 2—3 ped., superne ramoso, multifloro, inferne patentim superne 
adpresse piloso; pilis denique rufescentibus glandulae insidentibus. Foliis 
radicalibus profunde tripartitis, segmentis lateralibus bifidis, segmento 
medio trifido, omnibus inciso-serratis, serraturis sensim acuminatis; foliis 
caulinis mediis digitato-partitis, summis subtrifidis, laciniis oblongo-linea- 
ribus integerrimis, distantibus; foliis omnibus sericeo-strigulosis. Floribus 
numerosis, is R. acris similibus, longissime pedunculatis, subbinatis, 
aureis. Pedunculis teretibus strignlosis. Petalis obovato-cuneatis, trun- 
catis vel subemarginatis. Sepalis elliptieis, hyalino-marginatis, petalis 
triplo brevioribus patentibus, mox deeiduis. Carpellissubrotundo-compressis, 
inconspieue triangularibus, marginatis, rostro brevissimo recto coronatis. 
Receptaculo lacunoso toroque glabro. (R. Steveni Schur Sert. n. 78 und 
vielleicht auch mehrerer Autoren (non Andrz.nec. Koch.). — Auf frucht- 
baren etwas nassen Wiesen mit R. acris, binatus, polyanthemos, welche 
hier nach einander auftreten, von denen aber R. strigulosus am späte- 
sten blüht — in der Me&zöseg; bei Klausenburg; häufig bei Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 

a. alpinus. Minor 9—12 poll., caule firmo, floribus minoribus, Rhizo- 
mate 2—3 poll. curyato. — Auf den Alpentriften des Arpas. Glimmer- 
schiefer. 6000. Aug. 


Seet. IV. Acris. Radice fibrosa subpraemorsa. 


96. R. Steveni Andrz. in Bess. En. Volh. p. 22. Rchb. icon. f. 
4605. (R. Boraeanus Jord. Obs. Fragm. 6. 1847. R. acris var. Koch. 
Syn. ed. 2, p.19?) — Auf fruchtbaren Wiesen bei Hermannstadt, Klausen- 
burg, Kronstadt auf der Burzenwiese (kein Erzeugniss eines unfrucht- 
baren Bodens, wie Koch meint); steigt nicht über die Hügelregion 
hinaus. Jun. Jul. 

97. R. acris L. .Bmg. 1105. Zechb. icon. f. 4606. — Auf Wiesen und 
nassen Aeckern von 600-3000, nach den Standorten sehr veänderlich. 
Mai. Aug. 

a. major, Segmentis foliorum angustis, oblongo-linearibus. 

b. napellifolius. Segmentis foliorum latis oblongis. (R. acris napel- 
lifolius. Orntz. R. acris latisectus.) — An schattigen Orten zwischen 
Gebüseu, am Zibinufer bei Hermannstadt. Juli. 

e. subalpinus. Caule graeili 6—9 poll. pauciflore, interdum mono- 
phyllo. Foliis radicalibus pedati-partitis, segmentis latis, oblongis, folio- 


Schur. Enum. plant. Transs. 2 


18 


rum summorum lineari-oblongis, hirsutis. Floribus minimis 4 lin. diamet.: 
petalis aureis suborbieulatis calycem subaequantibus; sepalis adpressis. 
Carpellis subinflatis, tenue marginatis, stigmate recto vel subuneinato 
coronatis. Capitulo fructifero magnitudine Pisi minimi. — Auf Felsen der 
Alpen, auf dem Bulla der Kerpesorer Alpen, auf dem Butsets und König- 
stein in den Kronstädter Alpen. 6000‘ Juni. Jul. 

d. parvulus. Radice minima subinerassata. Caule gracillimo 6—9 poll., 
medio unifolio, uni-raro bifloro. Foliis radicalibus caulinoque confurmibus 
ad medium trisectis, scabro-hirtis, segmentis lateralibus bifidis, segmento 
medio subtrisecto, omnibus inciso-serratis. Floribus minimis aureis 3—4 
lin. diamet. Carpellis suborbieulatis, marginatis, stigmate curvato coro- 
natis. (R. parvulus Claiörv. ZJechb. excurs. n. 4606 (non Z.) — Auf den 
Arpaser Alpentriften am schmelzenden Schnee. 5000-6000. Juni. Juli. 
(Als R. parvulus sind mir höchst verschiedene Formen vorgekommen, 
und auch R. acris ß. alpinus Heuffel. banat. 4858, p. 9 dürfte hierher 
gehören.) R. parvulus ZL. soll nach Koch syn. ed. 2, p. 20 eine kleine 
Form von R. Philonotis Zhrh. sein.) 

98. R. montanus Wild. sp. 2. 1321. .Rchb. icon. f. 4604. Bimg. 
1103. — Auf Bergwiesen, steinigen Triften und Felsen bis auf die Alpen. 
Jun. Jul. 

a. alpinus. (R. nivalis Jacg. A. t. 325—326.) — Am Rande der 
Schneefelder auf dem Arpas. 6000. Jun. (Dem R. gracilis Schleich. 
ähnlich.) 

b. montilobus. Rhizomate incrassato fibroso. Multicaulis, caulıbus 
pauceifloris. Foliis radicalibus 2 poll. diamet., longissime petiolatis, pro- 
funde 3—5-partitis, partionibus oblongis subinciso-dentatis; foliis caulinis 
digitato-partitis, laciniis oblongo-linearibus, integerrimis. Dentibus rotun- 
datis, mucronatis. Floribus aureis, petalis emarginatis. — An quelligen 
Arten der Kerpesorer Alpen. 5000‘. Jul. 

c. multicaulis. Rhizomate multicauli; caulibus 6-9 poll. foliisque 
glabellis. Foliis radicalibus reniformi-cordatis. Floribus speciosis 12—14 
lin. diamet. — Auf grasigen Abhängen des Götzenberges. 4000‘ Glim- 
merschiefer. Mai. 

99. R. gracilis Schleich. Cat. 1815. Zechb. excurs. n. 4603; pl. 
erit. X. (R. tenuifolius Schleich. Cat. A824. R. ecarinthiacus Hoppe 
ap. Sturm H. 46. R. montanus minimus Schur pl. exsic.) Simplex, 
uniflorus, gracillimus, magis minusve hirtus, saepe glabellus. Foliis radi- 
calibus 6-9 lin. diam. ambitu suborbiculatis, profunde tripartitis, partio- 
nibus patentibus ad medium trifidis, lobulis ovalibus obtusis. — In den 
Ritzen der Kalkfelsen des Arpas und der Kerpesorer Alpen, 6000— 
7000°. Jun. Jul. — Auf der Fromoasse am Gäser in den Grossauer Alpen. 
Mai — Jun. 5600‘. 

100, R. gelidus Schur herb. Transs. Caule gracillimo 3—6 poll. 
Folis radiealibus 2—3 reniformi-cordatis vel basi recte truncatis, pro- 
funde tripartitis, partitionibus lateralibus leviter bifidis, lobis bierenatis; 
segmento medio oboyato-cuneato, trierenato; foliis caulinis digitato 
trifidis, laciniis oblongo-linearibus. Flore solitario specioso 9 lin, diam., 


14 


aureis; petalis obovato-cuneatis. Sepalis oblongis accumbentibus, mox de- 
eiduis. Carpellis lentiformibus, subinflatis, marginatis, stigmate uncinato 
coronatis. Receptaculo lacunoso, piloso. Toro glabro. (Valde affinis 
R. gracilis Schleich) — Am Rande der Schneefelder des Podruschel 
der Arpaser Alpen. 6500‘ Jun. Jul. 


101. R. Gouani Wild. sp. 2, 1322. Zechb. icon. f. 4608. Bmg. 
4404. Von dem Baumg. Standorte: Gaure de Lotri in den Fogaraser 
Alpen 6000‘. Jun. Jul. (Unsere Pflanze steht dem R. Vil. larsii näher 
als dem R. montanus; sie hat fast scheibenförmig begränzte Wurzel- 
blätter, deren Endlappen sich berühren, ein verdicktes Rhizom und glatte 
Früchte mit fast geradem Griffel.) 


102. R. Gruinalis Schott. Nyman. Kotschy. Analect. bot. 1854, 
pag. 33. 

103. R. Villarsii DC. syst. 1. 276. Sturm H. 46. DC. Prodr. A, 
p- 36. (R. lJapponicus Vill. [non Z.] R. orophilus M. Bieb. R. Horn- 
seuchii Hoppe. R. acris a. Villarsii ZRchb. excurs. p. 724. R. mon- 
tanus. var. Gaud. Eine wenig gekannte und vielfach verkannte Art: 
Neilreich Nachtr. zu Maly’s Em. 1861, p. 221.) Rhizomate crasso horizon- 
taliter subprotenso, fibroso subpraemorso. Foliis radicalibus longe petio- 
latis cauleque magis-minusve hirtis, profunde trisectis, segmentis lateralibus 
ad medium bifidis; segmento medio cuneato-obovato; foliis caulinis digi- 
tato-partitis, laciniis linearibus. Dentibus foliorum acutissimis. Caule 
tereti, hirsuto, superne glabriusculo, 6—18 poll., 1—2—6-flore; floribus 
iis R. acris similibus, aureis; 12 lin. diam. petalis obovato-cuneatis trun- 
catis retusisve. Sepalis ellipticis obtusis flavis mox deeiduis. Receptaculo 
toroque piloso. Carpellis lentiformibus, subeuneatis glabris, carinatis, 
subinflatis stylo brevissimo a basi recurvato coronatis. — Auf Kalkfelsen 
der Alpen, am Bullafall der Kerpesorer Alpen; am See der Arpaser 
Alpen; auf dem Piscu-Lauto der Fogaraser Alpen; auf dem Butsets bei 
Kronstadt. 6000—7000‘. Juni. Juli. 


104. R. Pseudo-Villarsii Schur herb. Transs. et pl. exsice, 
Rhizomate fibroso polycephalo. Caule 9—15 poll. erecto, simpliei unifloro 
vel superne ramoso multifloro, hirto vel glabro. Foliis radiealibus petio- 
latis, trisectis; segmentis lateralibus leviter bifidis, segmento medio 
obovato-cuneato-trifido; omnibus acutissime dentatis; fol. caulinis digitato 
partitis, laciniis oblongo linearibus. Floribus speciosis aureis; petalis 
subrotundo-ovatis basin versus sensim attenuatis, antice subemarginatis. 
Carpellis sublentiformibus, stigmate a basi uncinato coronatis. Recepta- 
culo rugoso teroque piloso. (Proximus R. Villarsii.) — Auf Berg- 
wiesen um Kronstadt häufig; auf den Monoster Kalkfelsen bei Klausen- 
burg. Mai. Jul. ( Wolf.) 2000—3000'. 

105. R. lanuginosus L. Big. 1107. Zechb. icon. f. 4609. — In 
Laubwäldern der Bergregion. 


106. R. velutinus Ten. Index. sem. 1825. Zechb. icon. f. 4609. 
(R. lanuginosus Vis. Stirp. 45.) A. R. lanuginoso carpellis lentiformi- 
bus marginatis glabris rostro brevissimo differt. Planta nostra recepta- 


2% 
- 


20 


culo glabro notata. — Auf einer feuchten Wiese am Rande des Grabens 
zwischen Schellenberg und Hermannstadt. Juli 1850. 


107. R. causasicus M. Dieb. Taur. cauc. Il., p. 27., III, p. 384. — 
Auf den Rodnaer Gebirgen. (Janka Linn. 1860, p. 554.) 


108. R. polyanthemos L. Bing. 1106. Zechb. icon. f. 4607. — 
Auf etwas feuchten Wiesen aus der Ebene bis in den Gebirgen. 800— 
4000‘. Mai. Jul. 


a. alpinus. Caule 8—12-poll. 4—paueiflore, foliis tenuisectis hirto 
scabris, floribus minoribus 6 lin. diam. -— Auf steinigen Triften des Arpäs; 
auf dem Götzenberg gegen Zood. 4000— 6000‘. Jul. August. 


109. R. polyanthemoides Schur herb. Transsilv. Rhizomate 
fibroso crasso subpraemorso. Caule 1Y,—3 ped. erecto tereti superne 
ramoso, pilis albis reversis hirto. Foliis radicalibus longissime petiolatis, 
ambitu suborbiculatis, profunde trisectis, segmentis lateralibus bifidis, 
segmento medio trifido; fol. caulinis sessilibus 3—5 partitis, laciniis 
linearibus subinciso-dentatis. Pendunculis solitariis. Floribus luteis iis R. 
polyanth. similibus; petalis obcordatis, Sepalis sericeis patentibus. Car- 
pellis sublentiformibus, basin versus angustatis, fuscis, viridi-marginatis, 
rostro brevissimo recto coronatis. — Auf den Aeckern unter Winter- 
saaten am Bilak im Dobokaer Com. 1500°. Jul. 


a. laeiniosus, Foliis tenue laciniato-quinquepartitis , segmentis late- 
ralibus bifidis, lobe medio trifido, laciniis oblongis vel oblongo-linearibus 
obtusiusculis; fol. caulinis summis trifidis, laciniis acutioribus. Caule 
petiolique pilis rigidis rufis sursum speetantibus hirsuto. Floribus minori- 
bus. — Bei Schässburg Bmg. (Dem R. strigulosus ähnlich, aber zarter 
und durch rostbraune Behaarung ausgezeichnet; hat eine faserige 
Wurzel, während R. strigulosus ein kriechendes Rhizom besitzt.) 


110. R. nemorosus DC. syst. 1. 280. Zöchb. icon. f. 4608. — Auf 
Wiesen und Triften in der Berg- und Alpenregion. 3000— 6000’. Jun. Jul. 

a. glabellus. Caule foliisgque demum glabrescentibus. — Auf Berg- 
wiesen, Pojana bei Kronstadt. 4000‘ Kalksubstrat; auf dem Götzenberg 
bei Zood. Diluvium 3000 Jun. Jul. 

b. grandiflorus. Floribus speciosis maximis obscure aureis 11/,—2 poll. 
diamet., petalis suborbiculatis, unguiculatis. — Auf dem Schuler bei 
Kronstadt; auf der Fromoasze der Grossauer Gebirge; am Falkenstein 
im Zoodthale. 

ce. giganteus. Rhizomate incrassato, fibrillis validis undique obsito, 
Caule 3 ped. apice ramoso, inferne pilis albis breyvibus patulis superne 
pilis adpressis hirto. Foliis maximis 6—9-poll. diam., tripartitis; seg- 
mentis lateralibus ad medium bifidis, segmento medio ad medium trifido, 
subpetiolato; foliis caulinis summis trifidis, lobis oblongo-linearibus 
inciso serratis. Floribus mediocribus A—1, poll. diam. aureis; petalis 
oboyatis, basi cuneatis, emarginatis. Sepalis oblongis patentibus. Pedun- 
eulis inconspicue sulcatis bibracteatis. (R. Crantzii Bmg. herb. Transs. 
Schur Sert. n. 76. Verh. d. sieb. Ver. Hermannstadt. 1853, p. 25.) — In 
feuchten schattigen Bergwäldern, am Fuss des Schuler auf der Pojana 


2a 


bei Kronstadt; auf dem Surul. Fronius Verh. d. sieb. Ver. 1858, p. 18? 
bei Schässburg. Bmg. 

d. sublanuginosus. Caule graeili foliisqgue pilis mollibus dense vestito, 
foliis minus profunde partitis, floribus duplo minoribus,. — In der Nähe 
der Salomonsfelsen; in schattigen Waldungen bei Kronstadt mit R. Ler- 
chenfeldianus. 2500. Kalk. Mai, Jun. 


111. R. aureus. Schleich. Cat. 1821. Radice fibrosa. Foliis radicali- 
bus tripartitis, partionibus latissimis, lateralibus brevioribus semibifidis, 
segmento medio subtrifido; foliis caulinis digitato laciniatis, summis trifidis; 
lacinjis oblongo-linearibus. Caule 1-2-3-floro, 9—12. poll. Floribus intense 
aureis speciosis 1, poll. diam. petalis subrotundo-ovatis quandoque trun- 
catis. Sepalis ellipticis hyalino-marginatis patulis mox deciduis Carpellis 
tricostatis, stylo compresso utrinque carinato eircinatim redunco coronatis, 
Planta piloso-hirta scabrave. — Auf Alpentriften längs der ganzen Alpen- 
kette 5000°—7000‘, meist auf Glimmerschiefersubstrat; ein Schmuck dieser 
Lokalitäten. Jun. Aug. (Wer diesen Ran. am Standorte beobachtet hat, 
wird selbigen unmöglich nur für Var. von R. polyanthemus halten.) 


112. R.astrantiaefolius Schur. Sert. n. 79. (R. saniculaefolius 
Schur. pl. exsicc. [non Viv.] Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 29.) Rhizomate 
fibroso polycephalo. Caule monophyllo apice dichotomo-ramoso foliisque 
strigoso. Caule ad medium nudo, monophyllo, a medio dichotomo pauci- 
ramoso, ramis longissimis 1—2 floris. Foliis iis Astrantiae carniolicae simil- 
limis, eircumscriptione subrotundo-cordatis. 2 poll. diam., longe petiolatis, 
profunde inaequaliter trisectis,; segmentes lateralibus ad medium bifidis, 
inaequaliter ineiso-dentato-serratis; dentibus acutiusculis apice callosis; 
folio caulino solitario trisecto; lobiis foliorum omnibus elliptieis. Caule 
10—45 — poll. ramis dichotomis divaricatis unifloris. Pedunculis striatis 
hirsutis. Floribus minimis 6 lin. diam.; petalis oboyatis, tenue emargina- 
tis aureis; sepalis ellipticis patentibns corolla duplo minoribus. Carpellis 
lentiformibus leviter tricostatis rostro compresso apice redunco coronatis. 
Receptaculo piloso. Toro glabro. — (Zum Typus von R. nemorosus und 
aureus gehörend, aber von sehr eigenthümlichem Habitus. Auf Kalkfelsen 
des Arpas. 6500°. Juli 1846.) 


113. R. repens. L. Dmg. 1109. ZRechb. icon. f. 4610. — Auf nassen 
Aeckern und Wiesen. Mai— Aug. 


a. alpinus. Tenuisectus. Foliis biternatis, laeiniis oblongis. — Auf 
feuchten Alpentriften an der Bulla. 6000‘. Jul. 
b. latiseetus. Segmentis foliorum maximis oyalibus acutis. — Auf 


Wiesen bei Hermannstadt. Juni. 

c. obtusilobus. Segmentis foliorum maximis obtusis, floribus duplo 
majoribus. — An Gräben bei Hermannstadt. Jul. 

d. degeneratus. Succulentus, foliis obscure viridis, opacis, segmentis 
obtusissimis, floribus plenis. (R. hortensis Schur. herb. Transsilv.) — 
Wird als Dukatenblümcehen häufig in Gärten gezogen; mit der Varie- 
tät c. in manchen Jahren gemeinschaftlich am Zibinflusse bei Hermann- 
stadt. Jul. 


22 


Sect. V. Pseudo-bulbosus. 


114. R. bulbosus. L. Bing. 1110. Zechb. icon. f. 4611. — Auf Wie- 
sen und Aeckern. Mai—Jul. 

a. alpinus. Glabrescens. Caulescens. 6—9. poll., bulbis binis super- 
impositis. — Auf Alpentriften des Arpas. 6000°. Jul. 

b. obtusilabus. Caule foliisque glabriusculo, a basi ramoso, segmentis 
foliorum obtusis incico - dentatis, dentibus obtusis mucronulatis. Planta 
1—3 ped. succulenta flavo-viridis, floribus copiosis. — Auf Wiesen bei 
Kronstadt. 2000‘. Jul. 

115. R. brachiatus Schleich. (R. Cibiniensis Schur. olim.) Habitu 
R. bulbosi-differt. Caule pilis brevibus raris patentibus, Foliis non com- 
positis ternatis sed ad tertiam partem laminis tripartitis, segmentis di- 
stantibus, lateralibus binis subbifidis, lobo medio subtrifido, omnibus 
inciso - serratis; serraturis rotundato-acuminatis callosis. Planta ped. 
multiflora. (Vielleicht Bastard von R. aureus und bulbosus.) — Auf Thon- 
boden zwischen Hammersdorf und Hermannstadt. Septb. 1845. 


116. Pseudo-bulbosus. Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 29; 
1859, p. 84. Oest. bot. Zeit. 1860, p. 250; 1861, p. 82. (R. Sardons Contr. 
a. 3. R. Philonotus Auctor. plur. [non Ehrh.] R. Philonotus Heuf. 
R. mediterraneus Grisb.) Habitu R. bulbosi, sed caule basi non bulbi- 
formi; carpellis lentieularibus laevissimis tricarinato - marginatis, rostro 
brevissimo dilatato tenue curvato coronatis; sepalis patentibus. Planta 
6—24 poll. ramosissima glabrescens, vel magis minusve hirta, flores mi- 
nores copiosiores. — Auf feuchten, vorzüglich auf salzigen Wiesen und 
Triften, häufig zwischen Kleinscheuern und Salzburg; bei Klausenburg, 
Kolos und Apahida in der Mezöseg. Mai. Jul.; auch bei Rodna und Naszod 
(Beckert) ,; bei Kronstadt am Gesprenge. 


117. R. Philonotis Ehrh. Beitr. 2, 145. Bmg. 1116. R. hirsutus 
Cart. Lond. t. 40. f. 2. Zechb. icon. f. 4617. — Auf Aeckern. Kalkboden. 
Jun. Jul. 

118. R. laciniatus Bmg. 1117. — In den neuen Gärten bei Schäss- 
burg (Bmg.). (Ich vermuthe, dass der Aufstellung dieser Art irgend ein 
Bastard, vielleicht R. polyanthemo-Philonotis Gelegenheit gegeben hat.) 

119. R. lomatocarpus Fischer et Meyer. ind. sem. hort. Petrop. 
1835. p. 36. Ledeb. Fl. Ross. 4, p. 46. — Auf feuchten, überschwemmt 
gewesenen Aeckern zwischen Kukuruz, im jungen Wald bei Hermanı- 
stadt. Jun. Jul. 

120. R. Pseudo-hirsutus Schur. herb. Transs. (R. subtrifolius. 
Schur. pl. exsicc.) Radice fibrosa polycephala. Caule basi subbulboso-in- 
erassato, 8 — 12 poll. a basi ramososo, terrae adpresso, parce piloso, 
multifloro. Foliis radicalibus 6—9 lin. diam. ad basin trisectis, segmentis 
subpetiolatis, late obovatis orenatis; foliis caulinis tripartitis, laciniis 
lineari-oblongis, glabriusculis. Floribus minimis. 6 lin. diam.; petalis obo- 
vato - cuneatis antice rotundatis: sepalis oblongis reflexis petalis triplo 
brevioribus. Carpellis lentiformibus utrinque tuberculis nonnullis minimis 
conspersis, stylo brevissimo compresso incuryo coronatis. Receptaculo 


23 


piloso. — Auf sandigen, überschwemmt gewesenen, etwas salzhaltigen 
Plätzen und Wiesen, zwischen Reussmarkt und Mühlenbach; an der Maros 
bei Sam; zwischen Dobra und Deva. Jun. Jul. (Eine Mittelform zwischen 
R. bulbosus und R. Philonotis, oder ein R. Pseudo-bulbosus mit warzigen 
Früchten.) 

121. R. sceleratus L. Bmg. 1108. Zechb. icon. f. 4598. — An 
schlammigen, sumpfigen Orten am Rande von Gräben, Teichen und Sümpfen. 
Mai—Septbr. 

a. major. Caule robust. fistuloso, erasso, 2-ped. ramosissimo, floribus 
numerosis, majoribus. — Am Reuszbach bei Hermannstadt. Jul. 


Seet. VI. Auricomus. Radix fibrosa. Carpella velulina. 


122. R. binatus Kit. Schur. Sect. n. 69. Verh. d. sieb. Ver. 1853, 
p. 26. Zchb. germ. p. 723. (R. auricomus var. binatus Griseb. et Sch. 
iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 313. Zechb. icon. f. 4599.) — Auf etwas 
nassen fruchtbaren Wiesen, in den Obst- und Grasgärten bei Hermann- 
stadt, Kronstadt, Klausenburg. Mai. 

a. apetalus. Sepalis corollaceis luteis, petalis destitutis. — In den 
Obstgärten bei den drei Eichen und vor dem Elisabeththor, April — Mai. 
(Von R. auricomus auf den ersten Blick leicht zu unterscheiden: durch 
den Standort, den grazilen aufrechten Habitus, die kaum merkliche Be- 
haarung, die schmalen ganzrandigen Lappen der oberen Stengelblätter, 
die stets dreilappigen eingeschnitten gezähnten Wurzelblätter, und durch 
die sehr kleinen Blumen, welche nur selten vollständig, sondern blumen- 
blattlos erscheinen. Der Blüthenstand (binatus) spricht sich hier sehr 
deutlich aus.) 

123. R. auricomus L. Bmg. 1101. Zechb, icon. f. 4599-var. (R. 
polymorphus All. ped. t. 82, f. 2.) R. cassubicus St. H. 59. [non ZL.] 
— In Hainen und Waldwiesen, in Gebüschen an Zäunen und Hecken in 
der Hügel- und Bergregion, selten in den Alpen. 600°—6000‘. April—Jun. 

a. alpinus. Gracillimus. Uniflorus. Foliis subrotundo-reniformibus. — 
Auf Triften der Arpaser Alpen. 5000‘—6000°. Glimmerschiefer. Jun. 

b. variifolius. Foliis radicalibus nunc reniformi-cordatis nunc inaequa- 
liter 3—5 lobis, quandoque pedatisectis; caulinis digitato - multipartitis, 
laciniis inciso-dentatis vel pinnatifidis. Floribus maximis aureis 1'/, poll. 
diam. completis. — In Bergwäldern. Götzenberg. Glimmerschiefer. 4000‘. Mai. 

c. helleborifolia. Foliis radicalibus maximis 3—4 poll. diam. pedatipar- 
titis inaequaliter quinquelobis. Floribus speciosis. — Auf den Kerzeschorer 
Gebirgen. Buchenregion. Jun. 

d. grandifolius. (Pseudo-cassubicus.) Foliis radicalibus subrotundo- 
reniformibus 6—8 poll. diam. pallide viridibus hirsutis. Floribus maximis 
4-11, poll. diam. — Auf den Arpaser und Fogaraser Gebirgen 5000‘. Jul. 

d. praecox. Foliis inevolutis, floribus incompletis apetalis. — In Ge- 
büschen und Wäldern. März, April. 

124. R. cassubicus L. Zechb. icon.f. 4601. Koch. Syn. ed. 2, p. 18. 
— In schattigen Wäldern und Gebirgsthälern, im Eichengürtel der Hügel- 


24 


region, Hammersdorf; im Michelsberger Thal am Silberbach; auf der Po- 
jana am Fuss des Schuler, im Zaixonthale bei Kronstadt. 1500‘ — 4000’. 
Meist auf Kalksubstrat. 

a. grandiflorus. Floribus speciosis maximis es poll. diam, — Im 
Zaixonthale bei Kronstadt. Kalksubstrat. Mai. 

b. subalpinus. Gracillimus. Floribus minoribus ®%,—1 poll. Foliis cau- 
linis minus partitis, laceiniis ineisis. — Auf dem Schulergebirge bei Kron- 
stadt. Kalk. Juni. 

c. serratus. Folio radicali solitario cordato-reniformi duplicato-inae- 
qualiter crenato; segmentis foliorum caulinorum aequalibus, grosse serra- 
tis. Floribus pallidioribus ®%% poll. dam. — Im Michelsberger Thale am 
Silberbach. Mai. 

d. diversifolius. Foliis radicalibus 1—2 difformibus interdum palmati- 
partitis, villosis; caulinis digitato - partitis, partitionibus oblongis vel 
obovatis inciso-serratis. (R. auricomus fallax Wimm. et Grab. Al. silis). 
— In den Eichenwäldern bei Hammersdorf. Mai, Jun. 

e. subflabellatus. Folio radicali solitario reniformi-orbiculato; caulino 
infimo subpetiolato integro antice inciso vel flabellato - digitato - lobato; 
caulinis summo digitato - partitis, segmentis oblongis, dentatis. Floribus 
aureis 4 poll. diam. — In lichten Wäldern bei Hammersdorf und Gross- 
scheuern. Mai, Jun. 

f. gracilis. Folio radicali solitario reniformi - cordato; caulino infimo 
sessili ad tertiam partem partito, segmentis obovato-cuneatis antice den- 
tatis. Caule 6—9 poll. foliisque glabriusculis, floribus pallidioribus minori- 
busque 1,—%, poll. diam. — In Gebüschen am Bache im Zoodthale; bei 
Michelsberg. Mai. 

125. Flabellifolius. Heuf. Flora 1833, 1, 360. Rehb. germ. p. 723; 
icon. f. 4602. Schur. Verh. d. sieb. Ver. Hermannstadt 1859, p. 84. Heuff. 
Banat. p. 8. Verh. d.k.k. bot. Ges. 1858, p. 39. Janca Linn. 1860, p. 553. 
(R. auricomus grandiflorus, seu alliariifolius Rchb.].c. R. cas- 
subicus var. flabellifolius @risb. et Sch. it. hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 313. R. auricomus alliariae-folius Schur. Sert. n. 70. g.) — 
In Wäldern und Gebüschen der Hügelregion. Alluvrium, Mergelsubstrat. 
April, Mai. 

a. grandiflorns. Foliis radiealibus 1I—3 subrotundo-reniformibns, folio 
caulino infimo sessili flabelliformi antice recte truncato dilatato inaequa- 
liter ineise-serrato; foliis summis palmati-partitis, laciniis oblongo-linea- 
ribus. Floribus 1 poll. diam. quasi axillaribus divaricatis. — Inden Wäldern 
bei Hanebach und Hanımersdorf, selten und stets nur einzeln. Mai. 

b. parviflorus. A praecedente differt. Folio caulino profundius palmato- 
partito, laciniis oblongo-linearibus obtusis; foliis summis digitato-partitis, 
laciniis linearibus obtusis divaricatis. Floribus minoribus %, poll. diam. — 
Mit der vorigen Var. an gleichen Standorten, am Sichbüchl bei Hammers- 
dorf. Mai 1849. 

126. R. ambiguus. Schur. Verh.d. sieb. Ver. 1862, p. 189. Skofitz 
östr. bot. Zeit. 1860, p. 252. Radice fibrosa. Caule 8-12 poll., basi fibris 
obvallato, a medio dichotomo-ramoso. Foliis radicalibus 1, —2 poll. diam., 


2) 


reniformi-cordatis, integris vel tripartitis, longissime petiolatis, inaequa- 
liter inciso-dentatis cauleque pilosis, margine ciliatis; caulinis difformibus 
cuneato-obovatis vel 3-5 digitato-partitis, circumscriptione subtriangu- 
laribus, basi cuneato-attenuatis; infimo obovato, sessili, antice inciso- 
lobato, obovato-flabelliformi. Pedunculis teretibus solitariis, denique elon- 
gatis, pubescentibus, bracteatis. Floribus aureis, iis R. Villarsii similibus 
%/, poll. diam. Carpellis lenticulari-compressis carinatis, stigmate a basi 
redunco coronatis. Capitulis fructiferis subglobosis. Receptaculo lacunoso- 
lobato. Toro piloso. — Auf Kalksubstrat bei Klausenburg ( Wolf.) Mai. Jul. 

a. partitus. Foliis caulinis inferioribus digitato - partitis, summis 
simplieibus portionibus lineari-oblongis vel subinciso-dentatis divaricatis. — 
Mit der normalen Form gemeinschaftlich — (So wie R. flabellifolius halte 
ich auch diesen Ran. für einen Bastard, und zwar von R. Villarsii und 
binatus abstammend, was sich sehr deutlich an Var. a erkennen lässt.) 


Seet. VII. Echinella DC. Schur. herb. Transsilv. 


127. R. arvensis /. DBmg. 1118. Zechb. incon. f. 4614. — Auf 
Aeckern unter Saalen. Mai— Aug. 

a. echinatus, Carpellis echinatis. (R. arvensis genuinus.) 

b. tubereulatus. Carpellis tuberculato-echinatis. R, tuberculatus DC. 
Syst. 1, 297, St. H. 82, t. 11. Zechb. icon. 'f. 4614. ß. 

c. inermis. Carpellis granulatis ceterum inermibus. Koch Syn. ed. 2, 
p. 20, var. y. St. H. 82, t. 11. — Auf Aeckern bei Kronstadt; selten bei 
Hermannstadt, am Alten-Berg. Jun. 


Trib. V. HELLEBOREAE. DC. 
17. CALTHA L[. 


128. C. palustris 7. Bmg. 1130. Rehb. icon. f. 4712. — Auf 
nassen oder sumpfigen Wiesen durch das ganze Gebiet, aber in Hinsicht 
der folgenden neuen Arten genau zu untersuchen. 600’—4000° Elevation. 
Mai— Jul. 

129. C. coronata Schott, Kotschy, Nyman. Analect. bot. 1854. 
p.- 31—33. 

130. C. coronata |. c. 

131. C. latifolia |. c. 

132. C. laeta |. c. 

133. C. intermedia |. c. 

134, C. alpestris |. c. 

135. C. alpina Schur. Sert. n. 92%, a., herb. Transsilv., pl. exsicc. 
Schur Verh. der sieb. Ver. 1853, p. 30. Foliis radicalibus eircumseriptione 
suborbiculato-reniformibus, senu clauso lobis incumbentibus 9—15 poll. 
diam., circumeirca cerenato-dentatis; foliis caulinis reniformi-cordatis, lobis 
distantibus, grosse crenatis, sessilibus. Pedunculis axillaribus subgeminis. 
Floribus speeiosis 2 poll. diam. Carpellis interdum 12 in stylum rectum 
excedentibus. Planta ramosissima expansa 2 ped. caule folia superante. — An 


ohne Angabe der Standorte in 
Siebenbürgen (Kotschy). 


26 


quelligen sumpfig-moorigen Orten, an den Bächen des Arpas 6000'—7000° 
Glimmerschifer. Jun. Jul. 

136. C. ranunculoides Schur herb. Transs. Caule 2—3 phylio, 
superne ramoso, erecto 10—15 poll. Foliis radicalibus longissime petio- 
latis, circumscriptione suborbiculatis, 2—3 poll. diam.; caulinis subpetio- 
latis, reniformi-cordatis; omnibus obsolete crenulatis vel integerrimis. 
Floribus subcorymbosis, minimis 1 poll. diam. pedunculis bifloris. Ovariis 
in stylum rectum exeuntibus. Planta gracilis pallide viridis, flores iis R. 
acrı subsimilibus. — In stehenden Wässern an Teichen und Graben 
selten bei dem Dorfe Reussen an den Teichen; auf der Lazarethwiese 
bei Hermannstadt; auf der Burzenwiese bei Kronstadt. Mai. 

137. C. pumila Schur herb. Transsilv. Caule usque ad inflorescentiam 
oliis destituto, erecto, 40—12 poll. Foliis radicalibus reniformi-orbiculatis, 
erenatis, 11/,—2 poll. diam.; foliis caulinis summis sessilibus reniformibus; 
summis bracteaeformibus angulatis vel obovatis, integerrimis. Floribus 
solitariis paucis vel pedunculis binatis. Ovariis in stylum subrecuryatum 
attenuatis. — Auf Schlammwiesen, in der Nähe der Schlammkegel bei 
dem Dorfe Reussen. Juni. 


18. TROLLIUS L. 


138. T. europaeus L. Bmg. 1125. Zechb. icon. f. 4713. — Auf 
Waldwiesen in der Hügel- und Bergregion. Mai. Juli. 600°—4000’. 

a. humilis. Koch Syn. ed. 2. p. 21. f. Caule humile unifloro 9—10 poll. 
Foliis minimis A—1Y, poll. diam., minus dissectis, brevius petiolatis. Flo- 
ribus minimis aureis semiapertis, 1 poll. diam.; petalis stamina duplo 
superantibus. (Trollius humilis COrntz. T. minimus Wendr. bot. Zeit. 
1, p.479.) — Auf Triften des Arpas. 6000‘. Glimmerschiefer. Jul. 

b. viridiflorus. Caule humile superne 1—3 floro. Foliorum segmentis 
subbipinnatisectis. Floribus minimis flavo-viridibus (siecate intense 
viridibus). Pedunculis fere ad apicem foliatis. Petalis stamina aequan- 
tibus. (T. viridiflorus Schur pl. exsicc. [an Mielichhof].). — Auf Kalk- 
substrat, auf dem Butsets bei Kronstadt. 7000. August. 

c. serolinus. Simplex. Uniflorus, floro specioso maximo. — Auf der 
Narzissenwiese, Jungen-Wald bei Hermannstadt. September, October 1851. 

d. grandis. Bmg. 1123. Caule majore ramoso multifloro. (T. altis- 
simus Orntz. T. napellifolius Zöpert. Flor. 1820, p. 103). — In Vor- 
alpenwäldern. Jul. Aug. 

139. T. transsilvanicus Schur herb. Transsilv. Caule pedali 
unifloro. Foliis radicalibus eircumscriptione subrotundis, profunde quinque- 
sectis, segmentis cuneato-rhombeis. Flore maximo laxisepalo, semigloboso, 
aperto, luteo, sepalis 10—15. late ovatis antice crenulatis. Petalis obverse 
spatulatis stamina subaequantibus. Antheris oblongis filamento suo qua- 
druplo brevioribus. Carpellis interdum 45. concoloribus, stylo redunco 
duplo longioribus. — Auf Kalkfelsen der Alpenregion, auf dem König- 
stein 6000°—7000°. August. 


19. ERANTHIS Salisb. trans. 8. p. 303. 


140, E. hyemalis Salisb. 1. e. Rchb. icon. f. 4714. (Helleborus 
hyemalis L.) — In Wäldern des Hunyader Com. Lerchenf. Herb. Transs. 
März 1780. 


20. HELLEBORUS L.. 


141. H. niger L. Bing. 1127. Zechb. icon. f. 4726. — In Wäldern 
der Voralpen. Debr. Febr. 

142. H. viridis 7. Bing. 1128. Rechb. icon. f. 4718. — In Wäldern 
der Voralpen, vorzüglich auf Kalksubstrat. April, Jun. 3000-5000‘. 

a. pallidus. Floribus minoribus. (H. pallidus Host. — Auf dem 
Csukas bei Kronstadt. (Hornung). Mai. 

143. H. purpurascens W. Kit. tab. 101. Bmg. 1129. Zechb. icon. 
f. 4725. — In Gebüschen an Waldrändern, Waldwiesen bis auf Alpen- 
triften. 

a. viridflorus. Floribus viridibus; foliis latisectis. 

b. Baumgarteni. Kovats. Maly En. p. 256, n. 5, f. — Die Var. a. b. 
mit der normalen Form gemeinschaftlich. Febr. April. (Die Var. b. ist 
wie ich glaube die Form mit grünen Blumen und feiner geschlitzten 
Blättern). 

144. H. Bocconi. Ten. Neap. III, t. 150; IV. p. 354. (H. multi- 
fidus Vis. Flora 1829. 1. Erg. Bl. 13. H. viridis var. multifidus. Bert. 
Ital. 5. 590. — Zchb. Germ. p. 746. icon. f. 4717.). — In Gebüschen und 
an Waldrändern der Hügelregion, bei Schellenberg und Michelsberg bei 
Hermannstadt. April. Mai. 


145. atrorubens. W. Kit.t. 271. Zechb. icon. f. 4723. (H. odorus. 
W. Kit. Rehb. 1. c. f. 4721. H. antiquorum Lerchenfeld herb. Transs. 
[1780].). — In Bergwäldern auf Kalksubstrat, Szara Tömös am Predjal; 
oberhalb der Walkmühlen bei Kronstadt. Ende Mai neue Blätter und 
Früchte! 


21. NIGELLA L. 


146. N. arvensis 7. Bimg. 1067. Rechb. icon. f. 4735. — Auf 
Aeckern unter Saaten. Mai. Jul. Steigt so hoch in den Bergen hinauf 
als die Getreidekultur betrieben wird, z. B. auf Tonches am Fuss des 
Königstein. 4000‘. 

147. N. sativa L. Bmg. 1066. Jechb. icon. f. 4736. — Zwischen 
Wintersaaten bei Hermannstadt. Jul. 

148. N. damascena L. Bmg. 1065, Zechb. icon. f. 4737. — Nicht 
gänzlich wild. Auf Schutt und zwischen Saaten bei Hermannstadt. Kron- 
stadt. Jul. Aug. 


22. ISOPYRUM L[. 


149. I. thalictroides L. Bmg. 1126. Zechb. icon. f. 4728. — In 
schattigen Wäldern zwischen Gebüsch in der Hügel- und Bergregion. 
Febr. April. 


28 


23. AQUILEGIA 1. 


150. A. vulgaris Z. Big. 41061. Zehb. icon. f. 4729. — Auf 
Waldwiesen, Mauern bei Hermannstadt; in Obst- und Grasgärten bis 3000‘. 
Mai, Juli. - 

a. glabella. Caule, foliis, pedunculis carpellisque glabris. — In den 
Wäldern des Götzenberg bei Heltau. Jun. 


b. glandulo-pilosa. Caule, foliis, peduneulis carpellisgue glanduloso- 
pilosis. — Auf steinigen Plätzen in den Waldungen hinter Gurariu in der 
Nähe des Zibinfalles. Juli; bei Dees auf Sandstein. 

c. parviflora. Praecedens, floribus duplo minoribus; petalis lamina 
obtusa, calcare inflato subhamato. — In den Laubwäldern oberhalb des 
Dorfes Resinär. Juni. 

d. alpestris. Sepalis oblongis acuminatis, petalis Jamina retusa, bre- 
viter ealcaratis; staminibus petalisque aequantibus; floribus carneis, me- 
dioeribus. Planta 10—12 poll. parum ramosa, pauciflora, peduneuli car- 
pelloque pubescentes, folia discoloria saepe pruinosa. — Auf Kalkfelsen, 
am Rittersteg bei Kronstadt; auf dem Butian in den Kerzesorer Ge- 
birgen 3000-5000‘. Juni. 

e. stellata. Floribus regularibus, sepalis 5. petalis 5 regularibus 
stellatim expansis. Parastemonibus majoribus staminibus Y, brevioribus. 
Carpellis completis. Floribus caeruleis, carneis albisque. Mostrositas. — 
Mit der var. d. gemeinschaftlich, bei Kronstadt. 

f. sylvestris. Gracilis. 12—15 poll. paueiflora. Radice horizontali- 
repente. Foliis minimis discoloribus subtus glaueis saepe cauleque superne 
pruinosis. Caule sub apice purpureo, glanduloso-piloso. Sepalis dilatatis 
elliptieis acuminatis. Petalis obtusissimis staminibus brevioribus. (Aqui- 
legia sylvestris Schur Sert. n. 104. A. carnica Zchb.). — Auf den 
südlichen Alpen, am Fuss der Fromoasze 5000‘. Jul. 

g. nivea. (A. nivea Dmg. En. n. 1062. Schur Verh. der sieb. Ver. 
1853, p. 30.) Floribus maximis prius flavidis dein niveis. A. ochroleuca 
Bing. herb. Transsilv. — Bei Schässburg. Mai. 


151. A. Haenkeana Koch Syn. ed. 2, p 23. A. Sternbergiana 
Fechb. icon. f. 4733. A. alpina Haenke in Jacq. Coll. 2, p. 39 (mon L. 
nec Sternb.) A. Sternbergii Schur Sert. n. 106). — Auf Kalkfelsen in der 
Alpenregion, Butsets oberhalb des Klosters Skitt, bei Kronstadt. August. 
6500°. 

152. A. paraplesia Schur herb. Transsilv. (A. vulgaris ß cau- 
casica Ledeb. Fl. Ross. 4, p. 56.2? — und in diesem Falle A. vulgaris 
M. Bieb. Fl. t. c. 2, p. 15; 3, p. 374; A. speciosa DC. syst. 1, p. 336). 
Caule superne ramoso 12—15 poll. Foliis radiealibus biternatis, segmentis 
subtrifidis obtuse inciso-crenatis, subtus pallidioribus; folio caulino solitario 
petiolato subtrifido, laciniis obovato-cuneatis, ineisis. Floribus speciosis 
maximis atroviolaceis, siccate rubicundis, 8 poll. longis, cernuis. Sepalis 
elongato-oblongis apice obtusiusculis vel tenue emarginatis. Petalis ova- 
libus obtusissimis rotundatis; calcaribus lamina duplo brevioribus, hamatis. 
Sepala, petala staminaque subaequantia. Planta insignis, caulis, folia, 


29 


sepala, petala carpellaque glanduloso-pubescentes, styli erecti carpellis 
triplo breviores. — Der A. alpina ähnlich aber die Blumen weniger aus- 
gebreitet und rothviolet. Auf feuchten schattigen Felsen, an Wasserfällen 
des Bulla in den Kerzesorer Alpen; auf dem Arpäs in der Region von 
Alnus viridis. 6000° Kalk. Jun. Jul. 

153. A. atrata Koch Syn. ed. 2, p. 23. Schur Verh. d.sieb. Ver. 
1853, p. 31. Koch Flora 1830, 1. p. 118. Zechb. icon f. 4731. — Auf den 
Kronstädter Alpen. Kalksubstrat. Juli — (Neilreich Nied. Oestr. 695). 

a. macrantha. (A. nigricans Dmg. En. n. 1063; Zechb. icon. f. 4731 
A. vulgaris var. nigricans Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853. p. 31.) — 
Auf den Rodnaer Alpen, Kuhhorn 6000° Glimmerschiefersubstrat. Jun. 
Jul. (A. atrata und nigricans sind durch die Grösse und Anzahl der 
Blumen leicht zu unterscheiden. A. nigricans :B’mg. nähert sich mehr dem 
Typus von A. vulgaris und hat ausserdem noch einen mehr dichotomen 
Blüthenstand. 

154. A. transsilvanica Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 31. 
Radice subhorizontali-repente interdum monocephalo. Caule; /,—2-ped. 
simpliei vel superne parum ramoso, tereti, inferne glabro, subfoliato. Foliis. 
radıcalibus biternatis, segmentis lateralibus ad medium bifidis, segmento 
medio ad medium trifido; laciniis omnibus inciso-crenatis petiolisque glabris, 
Floribus speciosis maximis 2—2V, poll. diam. amoene caeruleis, suavyeo- 
lentibus. Sepalis ovato-oblongis, subito unguiculatis, obtusis et emargi- 
natis. Petalorum lamina oblonga sepalis aequante; calcare saccato-ampliato, 
hamato. Parastemonibus lineari-lanceolatis. Staminibus petalis aequantibus. 
Carpellis 5—10 pedunculisque glanduloso-pilosis. Tota planta pedunculis 
exceptis glabra. (A. alpina Bmg. En. n. 1064. p. p. A. sibinica Schur 
Verh. d. sieb. Ver. 1851. p. 177 (non Lam.) an A. glandulosa Fisch., 
Link, hort. Ber. 2, p. 84? A. transsilvanica Schur Sert. n. 4107). — 
Auf Felsen der Kerzesorer, Arpäser und Fogaraser Alpen, an schroffen, 
schattigen, feuchten Abhängen, an den Wasserfällen des Bulla und Arpas 
zwischen Alnus viridis 6000°—7000° vorzüglich Kalksubstrat. Juni, Juli. 

155. A. alpina /. Dmg. 1064. p. p. Zchb. icon f. 4734. (A. montana 
Sternb. Denks. 1818. p. 60). — Auf Kalkfelsen des Butsets bei Kronstadt 
7090° Jul. Aug. (Im Absterben begriffene Exemplare). 


24. DELPHINIUM L. p. p. 


156. D. fissum W. Kit. t. 831. Bmg. 1049. Rehb. icon. f. 4675. — 
Auf dem Bilak bei Borband. Juli. 

a. velutinum. Caule, foliis, pedicellis, floribus earpellisque velutinis. 
Racemo elongato, floribus sordide caeruleis; calcare sepalis longiore. D. 
velutinum Schur Sert. n. 114 (an Bertol?) Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853. 
p- 47; 1859, p. 63; Oestrr. bot. Zeit. 1856, p. 289, 1860, p. 181. D. hy- 
bridum Steph. in Wild. sp. 2. 1229. Koch Syn. ed. 2, p. 25. — Auf Kalk- 
substrat in der Bergregion, Kapellenberg bei Kronstadt. 3000° Juli, Aug. 

157. D. elatum Z/. (non All.) Bing. 1048. (D. intermedium 
Ait. Kew. 2. p. 244. Dmg. 1050. Zechb. icon. f. 4676). — In Wäldern der 
Berg- und Voralpenregion, Fogaraser Gebirge 4000°—-5000° Juli, Aug. 


30 


a. villesum. (D. villosum DC. Prodr. 4. p. 25). 

b. glabriusculum. (D. palmatifidum DC. 1. c.) — Beide Var. oft 
neben einander auf dem Butsets. Juli, August. 

158. D. alpinum W. Kit. t. 246. Kechb. icon. f. 4677. (D. inter- 
medium DC. Syst. 1, p. 358 [non Ait.] D. Clusianum Host). — Auf 
Kalksubstrat, auf dem Ecsem Teteje; auf dem Butsets bei Kronstadt. 
4000°— 6000‘ Juli, Aug. 

159. D. montanum DC. Syst. 4, p. 360. Jechb. icon. f. 4676. ß. 
D. elatum All. ped. 150% (non Ait nec L.). — Auf den Fogaraser Alpen 
im Sirmathale. 6000’ Aug. 


25. CERATOSANTHUS Schur. 
(Delphinum. Sect. 1. Consolida DC.). 


Calyx petaloideus pentasepalus petalum superius calcaratum. Carolla 
tetraphylla irregularis, petala in unum coalita. Ovarium solitarium. Species 
annuae. 

(Consolida Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 46). 

160. C. Consolida Schur l.c. (Delphinium Consolida L. Bing. 
1047. Zechb. icon. f. 4669. — Auf Schutt und Aeckern unter Getreide. 
Mai, Juli. 

161. C. paniculata Schur l.c. (Delphinium paniculatum Host. 
D. pubescens DC.) — Auf den Sandhügeln bei Hammersdorf. Aug. 

162. C. divaricata Schur l. c. Delphinium divaricatum Ledeb. Fl. 
Ross. 1, p. 59. FZechb. icon. f. 4669. b. — Auf Hügeln bei Hammersdorf, 
Grossscheuern, bei dem Dorfe Baumgarten. Juli, Aug. 

163. C. Ajacis Schur (Delphinium Ajacis L. Zchb. icon, f. 
4760). — Auf Gartenschutt und unter Getreide bei Hermannstadt. (ver- 
wildert). 


26. ACONITUM L. 
Sect. I. Anthora. DC. Flores ochroleuci. Radix tuberosa. 


164. A. Anthora L. Bimg. 1053. JZechb. icon. f. 4711. — Zwischen 
Gebüsch in der Hügelregion, Pfarrgarten bei Stolzenburg. Alluyium, 
bei Klausenburg, Kronstadt, bis in den Alpen 2000°—6000‘ hier meist 
auf Kalksubstrat und in sehr veränderter Form. Juli, September. 

a. alpinum. Caule simpliei 2—8 poll., paucifloro; floribus ma,joribus 
intesius flavis; foliis tenuisectis cauleque glabriusculis, laciniis linearibus 
subfalcatis. (A. Jacquini Jechb. Monogr. t. 5. A. nemorum M. Bieb. 
Fechb. Monogr. t. 6. A. Decandollii Rchb. Monogr. t. 3.). — Auf Kalk- 
felsen und steinigen Abhängen der Alpen 6000‘, auf dem Butsets und 
Königstein bei Kronstadt; auf dem Tepej; eine der folgenden Var. sich 
nähernden Form auf dem Kapellenberg bei Kronstadt und auf dem 
Schuler daselbst. 3000°—4000° Juli, Aug. 

b. collinum. Caule elato ramosissimo 2—3-ped., ramis racemosis 
densifloris; laciniis foliorum latioribus, floribus pallidioribus hirsutis. Cauie 
foliisque hirtis. -— Auf Hügeln zwischen Gebüsch. Stolzenburg. 2000' Aug. 


31 


Sect. II. Licoetonum. DC. Folia palmato-partita. Flores ochroleuei vel 
flavi; Radix fibrosa. 


165. A. Myoctonum Z/echb. Mon. t. 51. (A. Lycoctonum var. 
Koch Syn. ed. 2. p. 27). — In Wäldern Kalksubstrat, Kronstadt. Lerchenf. 
ann. 1780. 

166. A, Telyphonum Zechb. Mon. t. 54. A. Lycoctonum var. Koch 
l. e.. — In Voralpenwäldern bei Fogaras; auf dem Butsets bei Kronstadt 
auf dem Ketskekö bei Karlsburg; auf dem Tepe) (Bielz.) Juli, Aug. 

167. A. ochroleucum M. Bieb. Fl. t. c. 2, p. 14; 3, p. 272. Bing. 
1052. (A. orientale Mill. Diet. n. 10. A. lasiostomum Ser. Syst. 2., 
p- 620. Schur Sert. n. 136. f. Zechb.). — In der untern Bergregion auf 
Kalksubstrat 2000‘ zwischen Gebüsch am Galgenberg bei Kronstadt, am 
Burghals daselbst; Tömöser Pass, Zzara-Tömös. Juli, Aug. 


163. A. pyrenaicum L. ZRchb. Mon. 48; exc. germ. p. 737. Griseb. 
et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 314. (A. barbatum Patr. 
iu Pers. Syn. 2, p. 83. var. ß. Ledeb. Fl. Ross. 1. p. 67. A. Jacquini- 
anum [Host.] var. e. floribus ochroleueis Schur Sert. n. 136). — Auf 
Kalksubstrat, auf dem Kapellenberg, Schuler, Königstein u. s. w. 3000‘ 
bis 6000‘ Mai, Juli, überhaupt im östlichen Gebiete, Kronstadt. 


Sect. III, Vulparia. Floribus purpureo-violaceis. Folia palmati-secta. 
Radix fibrosa. 


169. A. Hosteanum Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853. p. 49; Sert. 
n. 434. (A. Jacquinianum floribus purpureo-violaceis. Schur 
Sert. I. c. Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 177. Host. A. 2, 68—69. A. trans- 
silvyanicum Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 165). — Radice fibroso- 
ramosa. Caule simplici 1—2-ped. Foliis radicalibus eircumscriptione sub- 
orbieulatis, profunde palmati-sectis; segmentis incisis vel inciso-dentatis; 
foliis superioribus brevius petiolatis, suminis sessilibus minoribusque am- 
bitu reniformi-cordatis; omnibus magis minusve strigulosis, margine ciliatis, 
subtus pallidioribus. Floribus racomosis erectis, breviter pedicellatis, pur- 
pureo-violaceis: casside conico medio constricto, rostro acuto apice deorsim 
spectante. Parastemoribus calcare spirali labelloque bilobo notatis. Car- 
pellis pilosis, junioribus parallelis, demum a medio divaricatis, in pedicello 
sursum curvato erectis. — An Bächen und quelligen Orten der Kerzesorer 
Arpaser- und Fogaraser Alpen, mit A. tauricum; Glimmerschiefersubstrat 
6000°—7000° Juni, Aug. 

170. A. Phthora Schur herb. Transs. (A. Vulparia a Phthora 
Fechb. icon. XIV. t. 80; Mon. t. 56). — Auf den Kerzesorer Alpen am 
Bullafal. 6000° Kalk. Jul. 

171. A. moldavicum ZHaceg. Dacisch. und sarmat. Karp. ann. 1790, 
1, 469. t. 7; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852. p. 314. 
(A. transsilvanicum Lerchenf. herb. Transs. ann. 1780. A. Lycocto- 
num ZL. sp. 750. p. p. A. Vulparia f. Cynoctonum Zehb. Mon. 57; 
icon. f, 4681. ß.). — In der Hügelregion bis 2000’ in Gebüschen gleichsanı 


32 


kletternd, 3°—6‘ hoch. Alluvialboden. Im Jungen-Wald am Rande der 
Narzissenwiese, bei Heltau; Talmats am Altfluss; bei Rodna am Szamos; 
bei Sz. Domokos; bei Torotrao. Juni, Juli. 

a. velutinum. (A. septentrionale Kölle Aconit. 22. Bosz. Gal. 1, 
346. Bmg. 1054. Herb. Buc. 334). 

b. glabriusculum,. (A. austräle Bma. herb. Transsilv.). 

c. grandiflorum. Casside maximo altissimo follicoloso. (A. altissimum 
Mill.). — Zwischen Gebüsch im Rodnaer Thale. Juli. 


Sect. IV. Commarum DC. Flores caeruleis. Radix tuberosa. Carpella erecta 
quina. Folia pedati-partita. 


172. A. variegatum L. Koch Syn. ed. 2, p. 26. Kechb. ill. t. 34; 


icon f. 4682. — In der Krummholzregion der Grossauer Gebirge. 6000‘ 
Juli, Aug. 
a. legitimum. Floribus albo-variegatis junioribus ER — wird 


häufig in Gärten als Zierpflanze gezogen. 


173. A. Stoerkianum Zechb. ill. t. 71; icon. f. 469%. (A. neomon- 
tanum Wild. sp. 2, 1236 [non Dmg. nec Wulf]. A. Napellus Stoerk. 
p- 69). — Wird häufig in Gärten bald A. Napellus bald A. neomontanunı 
kultivirt und scheint eine durch die Kultur entstandene Art zu sein, 
vielleicht: Napello-variegatum,. Juli, Aug. 


174. A. Commarum Jacg. A. 424. Bmg. 1099. Zehb. ill. t. 39. 
(A. rostratum Dernh. Rchb. icon. f. 4683). — Zwischen Gebüsch in der 
Hügel- und Bergregion 1200°—4000° Alluvium. Glimmerschiefer. In den 
Grossauer Gebirgen. Juni, Juli. 

a. gracile. Zechb. exc. p. 738, n. 5684, a: ill. t. 7. — Zwischen Ge- 
büseh im Jungen-Wald bei Hermannstadt. Juli. 

b. refraetum. Pedicellis recurvatis, floribus cernuis. A. cernuum Bing. 
herb. Transs. (non Wulf). — In Gebüsch bei Stolzenburg. 2000‘ Juli, Aug. 
(Gleichsam kletternd). 

c. macranlhum. Casside maxima antrorsum curvato, rostro porrecto. 
Floribus obscure caeruleis. Caule ramoso 3-5-ped. — Auf dem Negoyan 
in den Grossauer Gebirgen. 

175. A. paniculatum Lam. Fl. fr. ed. 4, suppl. 1224. Zehb. ill. 
t. 32. Koch Syn. ed. 2, p. 27. — In der Krummbolzregion der Grossauer 
Alpen, auf der Fromoasze am Gäser, auf dem Negovan, Dealo-negro, 
Piatra-alba u. s. w., überhaupt auf diesem Gebirgszuge. 5000-6000‘ 
Glimmerschiefersubstrat. Juni, Juli. 

a. Slexicaule. A. flexicaule Hoppe et Hornsch. pl. sel. 

b. bieolor. vel variegatum. Caule stricto superne parum ramoso, 
1Y,—2-ped. subpiloso. Floribus ereetis racemosis, pedicellis infimis pauei- 
tloris, caeruleis vel albo variegatis. Casside clausa rostro declivi porreeto. — 
Auf dem Negoyan und zwischen Krummholz am Gäser der Grossauer Alpen. 

176. A. molle Zechb. ill. t. 31; exc. germ. p. 739. Caule ramoso 
foliisgue molle pubescente, floribus pallide caeruleis. Casside fornicata, 
rostro brevissimo. — Auf Kalksubstrat des Ecsem-Teteje. 4000° Juli. 


33 

177. A. cernuum Wulf ap. Kölle spicil. p. 17; JZ£chb. ill. t. 33; 
icon. f. 4687; exc, germ. p. 739. Dmg. En. n. 1056 (non herb. Transs.). 
— Auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; Piatra-alba in den Gross- 
auer Alpen; bei Borszek. Juli, Aug. 

178. A. Toxicum Zchb. exc. germ. p. 739; ill. t. 37. A. neomon- 
tanum Bmg. En. n. 1057 (non Wild nec Wulf), Spreng. Syst. 2, 622. —- 
In Gebirgswaldungen, auf dem Surul bei Hermannstadt; auf dem Ecsem- 
Teteje bei Sz. Domokos. Kalk. 4000°—5000° Juli. 

a. dasycarpum. Caule robustiore villoso. Carpellis hirsutis. 

b. leiocarpum. Caule subglabro. Carpellis glabris. — Die Var. a. auf 
dem Ecsem-Teteje, b. auf dem Surul, dem Standorte des Baumgarten’schen 
A. neomontanum. 


Seect. V. Napellus DC. Radix napiformis. Fructibus junioribus nutanti- 
bns denique divergentibus. 


179. A. Napellus Dod. (L.?) Rchb. exc. germ. p. 744, ill. t. 4, 2, 3, 
Bmg. 1055. — In der Krummholz- und Wachholder-Region der Grossauer 
und Hermannstädter Alpen; auf dem Butsets bei Kronstadt; auf den 
Fogaraser Alpen, 6000° Juli, Aug. 

180. A. Neubergense Clus. Zechb. ill. t. 69. (A. Napellus Z. 
fl. succ. Jacg. A. t. 384.). — Auf dem südwestlichen Alpenzuge; auf dem 
Galbino, Negovan, Stirpu u. s. w. zwischen Juniperus nanus. 6000‘ 
Glimmerschiefer. Juli. 

181. A. tauricum Wulf Jacg. icon. rar. t. 492. Rchb. ill. t. 63; 
icon. f. 4709. Dmg. 1058. — Auf Triften der Alpen, auf dem Arpäs, 
Podruschel, Keprereasze überhaupt längs dem östlichen Alpenzuge, auf 
den Rodnaer- und Hunyader-Gebirgen; auf dem Butsets bei Kronstadt 
6000° Juni, Juli. 

182. A. multiidum Koch Rchb. ill. t. 70; exc. germ. p. 741. — 
Auf den südwestlichen Alpen, auf der Fromoasze. Juli. 

183. A. strictum Dernh. Rechb. ill.t. 17 und 64. (A. Napellus a 
nanum Dmg. 1055. A. pumilum Schur herb. Transs. A. Schleicheri 
Schur pl. exsicc. (an Achb.?). — Auf dem Butsets und Königstein. Kalk- 
substrat. 6500° bei Kronstadt; Retyezat der Hunyader Alpen. Juli, Aug. 

184. A. Koelleanum Zchb. ill. t. 62; icon. f. 4710; exc. germ. 
p. 743.). A. Napellus var. Koelleanum @riseb. et Sch. iter hung. in 
Wiegm., Arch. 1852, p. 314). — In der Krummholz- und Wachholder-Region 
6000°—6500'. Substrate Kalk und Glimmerschiefer, oder wenigstens in der " 
Nähe des ersteren; auf den Rodnaer Gebirgen; dem Retyezät; auf dem 
Butsets bei Kronstadt. Juni, Juli. 

185. A. angustifolium Dernh. Rechb. ill. t. 65. — Auf den Fogaraser 
Alpen, im Sirnathal am Fuss der Piseu-Lauti. Aug. 

186. A. acutum Zchb. exc. p. 742; Monogr. t. XIV; ill. t. 65. — 
Auf dem Arpas. Glimmerschiefer 6500° Juli. 


Sehur. Ennm, plant. Transs. 3 


Ordo II. PAEONIACEAE, Schur. 
Trib. V. RANUNCULACEAE. DC. 


27. ACTAEA /. 


187. A. spicata. L. Bing. 1019. Rechb. icon. f. 4739. — In schattigen 
Bergwäldern. Mai, Juni. 

Var. baceis albis vel rubris. (A.erythrocarpa Fisch. nat. var. bac- 
eis rubris). — Am Fusse des Schuler bei Kronstadt. 


28. CIMICIFUGA /. 


188. C. foetia L. Bing. 41060. Zechb. icon. f. 4738. (Actaea 
Cimicifuga L. DC.) — In der Hügelregion zwischen Gesträuch, im 
Pfarrgarten bei Stolzenburg, bei Klausenburg, bei Sz. Domokos. Jul. Aug. 


29. PAEONIA /. 


189. P. officinalis L. Bmg. 1044. Rechb. icon. f. 4743. — In Obst- 
und Weingärten, bei Heltau. Gefüllt in Gärten. Die Bing. Standorte sind 
in Hinsicht der folgenden Art zu berichtigen. Mai, Juni. 

190. P. peregrina Mill. Dict. n.3.P. banatica. Rochel. pl. rar. 
ban. t. XI. f. 25. Zchb. icon. f. 4741. (P. festiva Tausch der Gärten mit 
gefüllten Blumen. P. corallina Schur. Sert. n. 139 [non Retz].) — In 
der Berg- und Voralpen-Region, bei Klausenburg und auf den von Bmg. 
bei P. offieinalis angeführten Orten; schon von Lerchenf. ann. 1780 in 
Siebenbürgen gesammelt. Mai, Juni. 

191. P. hybrida Pall. Fl. Ross. 2, p. 94, t. 86. — Janka, österr. 
bot. Ztschrft, 1855, p. 60; 1856, p. 193. Floribus pallidioribus, segmen- 
tis foliorum latioribus, ceterum ut P. tenuifolia sed serior florens. — 
Auf dem Bota bei Klausenburg. (Wolf.) (Janka Linn. 1860, p. 556). — 
Auch auf der Mezöseg. Juni, Juli. 

192. P. tenuifolia L. DC. Prodr. 1, p. 66. Rchb. icon. f. 4740. — 
Bei dem Dorfe Zah in der Mezöseg. Mai. Lerchenf. herb. Transsilv. ann. 1780. 


Ordo III. BERBERIDEAE, Vent. Tabl. 3, p. 83. 


30. BERBERIS /. 


123. B. vulgaris L. Bing. 586. Zechb. icon. f. 4486. — Auf Kalk- 
felsen, an Zäunen und Hecken, häufig bei Kronstadt. April, Mai. 
a. asperma. Fructibus aspermis. — Bei Schässburg. (.Bmg.) 


Ordo IV. NYMPHAEACEAE. DC. 


31. NYMPHAEA /. 


194. N. alba L. Bing. 1039. Zechb. icon. f. 117. — In Teichen und 
stehenden Wässern. Juni. 

195. N. biradiata Somm. bot. Ztschrft. 16, 2, 625. Rehb. icon. f. 149. 
— In stehenden Wässern, in einem Garten bei Hermannstadt. Juli. 


32. NUPHAR. Sm. Prodr. fl. graec. 1, 361. 


196. N. luteum Sm. 1. ec. Rchb. icon. f. 113. Nymphaea lutea Z. 
Bmg. 4038. — In stehenden Wässern, Teichen, in langsam fliessenden 
Flussbuehten. Juni, Aug. 

197. N. sericeum Lang. Syll. ratisb. 4. 180. Rehb. icon. f. 414. — 
In stehenden und gelinde fiiessenden Wässern. Bei Szasz-Regen. (Unver- 
richt.) Juli, Aug. 


Ordo V., PAPAVERACEAF. DC. 


33. PAPAVER. /. 


198. P. alpinum ZL. Dmg. 1024. (P. pyrenaieum DC. syst. 2, 
71. P. aurantiacum Zoisl. not. $4. P. alpinum ß flaviflorum Koch. 
Syn. ed. 2, p. 31. Rchb. icon. f. 4472. St. H. 17.) Floribus eitrinis siccatione 
aurantiaeis. Foliis tenuisectis, segmentis subpetiolatis lineari-oblongis. — 
Auf steinigen felsigen Abhängen der Alpen, 7000‘, auf Kalk oder in des- 
sen Nähe. Auf der Spitze des Kuhhorn bei Rodna, Juli; auf dem Butsets 
bei Kronstadt. Aug. 

199. P. hybridum L. Bmg. 1022. Rechb. icon. f. 4476. — Auf 
Aeckern unter Getreide. Jun. Jul. 

200. P. Argemone L. Bmg. 1023. Rchb. icon, f. 4475. — Auf 
sandigen Hügeln. Juni, Juli. 

201. P. Rhoeas L. Bing. 1025. Zechb. icon. f. 4479. — Auf Schutt 
und Aeckern unter Saaten. Jun. Jul. 

a. sirigosum. Foliis subbipinnatis, lobis infimis divaricatis folium 
subtrilebum constituentibus. Peduneulis pilis adpressis strigosis. Floribus 
saepe plenis. — Auf Aeckern unter Saaten bei Hammersdorf. Juni, Juli. 

202. P. commutatum Fisch. et Meyer. Ind. 4, h. petrop. p. 4. 
(P. Rhoeas ß strigosum BDönningh. Prodr. p. 157. (non Schur). — Nur 
durch die in die Länge gezogene, fast verkehrt kegelförmige Kapsel von 
der Var. der vorigen Art verschieden. Auf Aeckern und Schutthaufen 
bei Hermannstadt. Juni, Juli. 

203. P. intermedium Becker. Rechb. exc. germ. p. 701, icon. f. 
4478. Var. floribus coccineis, albis vel variegatis. — Auf Schutt, unbe- 
bautem Boden und auf Aeckern bei Hermannstadt. Juli. 


30 


204. P. laevigatum M. Bieb. Fl. t. c. 3, 364. Zöchb. icon. f. 4478. 6. 
(P. dubium £ subglabrum Zedeb. Fl. Ross. 4. p. 89. P. glabellum. 
Stev. P. dubium ß glabrum Koch. Syn. ed. 2. p. 32. P. dubium c. 
laevigatum Schur. Sert. n. 152.) — Auf Aeckern zwischen Wintersaaten 
am Alten-Berg gegen Kleinscheuern, bei Hermannstadt. Juni, Juli. 

205. P. dubium ZL. Ding. 1026. Zechb. icon. f. 4477. — Auf Aeckern 
und unbebautem Boden. Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Juni, Juli. 

a. collinum. Floribus minimis albis vel coccineis; stigmate 4—7-ra- 
diato; capsula glabra nervis prominentibus inter nervos venosa, semini- 
bus fuseis foveolatis. Planta gracillima 9— 12 poll. interdum ‚simplex. — 
Auf dem Zakelsberg bei Grossscheuern und bei Klausenburg. Juni, Juli. 

206. P. maculosum Schur. herb. Transsilv. Caule superne ramoso 
foliisque albo-piloso, pilis horizontali-patentibus. Foliis oblongis, inferiori- 
bus petiolatis, subbipinnatis , lobis ovatis subineisis, lobo medio trifido 
basi cuneato. Pendunculo strigoso. Floribus minimis; petalis eitrinis basi 
macula nigra obclavato notatis; sepalis albo-hirsutis pilis patentibus. 
Capsula subeylindrica basi subito angustata, stigmate septemradiato, 
lobis rotundatis incumbentibus. Planta gracillima A—1V, ped. habitu P. 
laevigati. — Auf sandige Hügel bei Stolzenburg, auf dem Gorgan oder 
der Walterskuppe ; auf der Heuwiese bei Klausenburg. Juni, Juli. 

207. P. setigerum DO. Syst. 2,81. Rechb. icon. f. 4481. (P. som- 
niferum L. Bmg. 1027.) (Planta spontanea.) — Auf den Hügeln bei 
Hammersdorf. Juni, Juli. 

208. P. officinale Gmel. Bad. 2, 479. Rchb. icon. f. 4482. (P. som- 
niferum L. Bimg. 1027. P. album. Hill. P. indehiscens. Dumort.) 
Variat: a. leucospermum ; b. pelospermum. — Häufig kultivirt und verwildert 
auf Gartenschutt. Juni — Aug. 


34. GLAUCIUM. Tournef. inst. t. 130. 


209. G. luteum Scop. carn. 1. 369. Rechb. icon. f. 4468. (Cheli- 
donium Glaucium ZL.) — Auf sandigen Wiesen am Fuss des Zakels- 
berges zwischen Grossscheuern und Stolzenburg. Juli. 

210. @. corniculatum Curtis Lond. fasc. 6. t. 32. Zechb. icon. 
f. 4471. (G. phoeniceum Gaert. fr. 2. t. 115. Bmg. 1021. G. rubrum. 
Rchb. icon. f. 4470) — Auf sandigen Hügeln und Aeckern durch das 
ganze Gebiet. Mai, Juni, 

211. @. tricolor Bernh. Rehb. icon. Cent. III. f. 376. Ab ante 
cedente primo conspeetu distinguendum : Floribus duplo majoribus bico- 
loribus, petalis macula baseos atra nımbo albo eineto notatis. — Auf san- 
digen Hügeln stellenweise, nicht selten bei Hammersdorf. Mai, Juni. 


35. CHELIDONIUM /. 


212. C. majos L. Bing. 1020. — An Zäunen, Hecken und Wäldern 
auf Mauern und Felsen, an bewohnten Orten. Mai, Juli. 


Ordo VI. FUMARIACEAE. DC. 


36. CORYDALIS DC. 


213. ©. cava Schweig. et Koert. Fl. Erlang. 2, 44. Bmg. 1457. 
(C. tuborosa DC. C. bulbosa Pers. Rchb. icon. f. 4463. Fumaria cava 
Mill. Fumaria bulbosa ZL. Fl. dan. t. 605.) — In Hainen, Obstgärten durch 
das ganze Gebiet in den mannigfachsten Farben, März. Mai. 

a. albiflora (K%t.) Floribus minoribus, bracteis angustioribus acutiori- 
bus; racemo densifloro; foliorum segmentis angustioribus acutis. — In den 
Obstgärten bei Heltau. April, 

214. C. fabacea Pers. Syn. 2, 269. Zöchb. icon. f. 4460. (C. alpina 
Walp. Rep.1, 118. Fumaria fabacea ost. F. bulbosa ß L.) — In Berg- 
wäldern an steinigen Abhängen. Kalk, am Schuler bei Kronstadt. April 
Mai, 4000'. 

215. C. pumila Host. Austr. 2. p. 304. Zchb. icon. f. 4461. — In 
Bergwäldern an felsigen Orten, Kalk, oder in dessen Nähe oberhalb 
Resinar bei Hermannstadt; grosser Hangestein bei Kronstadt. April, 2000‘. 

216. C. Pseudo-pumila Schur. herb. Transs. Bulbo solido, globoso. 
Caule simplici, supra basin squama recurvata. Foliis biternatis; segmen- 
tis inaequaliter incisis, lobis obtusis. Racemo 3—5 floro, cernuo. Bracteis 
subrotundo-oyatis integerrimis vel apice inciso-crenatis , pedunculo suo 
duplo brevioribus. Petalo superiore suborbieulato, cordato-emarginato emar- 
ginatura mucrone interjecto. Calcare laminam superante, subeurvato, obtuso. 
Fructibus oblongis patentibus, stylo recto parum longioribus. Planta gra- 
eilis 3—6 poll. flores caeruleo-lilacei. — An felsigen Orten in Felsenritzen 
in Dammerde, auf dem Surul. 4000‘. Mai. 

217. C. decipiens Schott, Kotschy. Nyman. Anal. bot, 1854. p. 22. 
— Auf dem Königstein in Siebenbürgen (Kotschy.) Verh. 1857, 172. 

218. C. depauperata Schur. Sert. n. 159. 6. Verh. d. sieb. Ver. 
153, p. 51. (C. solida var. alpina parvula Schur. ]. c.) Radix globosa 
A—4-cephala. Caule infimo squama aphylla sursum curvata instrueto, 3—6 
poll. graeillimo, decumbente. Foliis biternatis, partitionibus profunde par- 
tites, laciniis oblongis, acutiusculis, radicalibus caule florente parum bre- 
vioribus. Floribus 4 —3-subracemosis. Bracteis ovalibus antice incisis pe- 
dunculo suo longioribus. Petalo superiore subrotundo, antice emarginato 
et mucronato; petalo inferiore antice recte truncato et crenulato. Calcare 
tenue cylindrico, recto, acuto, petalum triplo superante. Fructibus oblon- 
gis stylo receto aequilongo coronatis, sem. 8—A0 impletis. Planta gracil- 
lima interdum recumbens, folia minima radicalia longissima petiolata, 
caules filiformi, flores purpureo-violacei, racemuli cernui. — Auf Alpen- 
triften an den Schneefeldern ganze Strecken einnehmend und mit dem 
Schnee verschwindend. Auf den Kerzeschorer- und Arpaser-Alpen. 6000‘. 
Glimmerschiefer. Juni. 

219. C. Marschalliana Pers. Syn. 2%, 269. Ledeb. Ross. 4. 98. 
(Fumaria Marschalliana Pall.) — Auf der Mezöseg. Janka Linn. 
1860, p. 556. 


38 


220. C. capnoides Koch in Sturm H. 62. Syn. ed. 2, p. 435. 
(Fumaria capnoides L. Bmg. 1459.) — An schattigen Orten zwischen 
Gebüsch in der Hügel- und Berg-Region, Ecsem-Teteje. Juli. 


221. C. solida Sm. engl. fl. 3, 353. (C. digitata Pers. Syn. 2, 
p- 269. Zechb. icon. f. 4462. Fumaria solida L. Bmg. 1458.) 

a. speciosa transsilvanica. Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 52. Planta 
speciosissima, 8—12 poll., radice polycephala; caule 2—3 folio, ramoso; 
Racemo 2 poll. 30—40-floro, floribus purpureis, roseis, carneis, albis 
variegatisve. — In den Obstgärten bei Heltau, Michelsberg u.s. w. April, Mai. 

222. C. ochroleuca Koch in St. H. 62. Syn. ed. 2, p. 34. C. acau- 
lis ß ochroleuca Kchb. icon. f. 4458. — Auf waldigen steinigen Orten 
der Bergregion in Siebenbürgen. Maly. En. p. 262. Schur. Sert. n. 162. 


37. FUMARIA L[.p.p. 


223, F. officinalis L. Bmg. 1460. Rehb. icon. f. 4454. — Auf 
Aeckern unter Saaten. Mai, Aug. 

224. F. media Loisl. Notic. p. 101. Rechb. icon. f. 4453. — Auf 
Aeckern unter Wintersaaten, kletternd, Hermannstadt. Juni, Juli. 

225. F. Wirtgeni Koch. Syn. ed. 2, p. 1018. Hammer Mon. t. 1. 
Schur. Sert. 165. — Auf Aeckern bei Hermannstadt. (F. tenuiflora 
Fries Nov. Mant. 3, 88. Hammer Mon. in nov. act. Upsul. ser. 3, vol. 2, 
1856—1858. p. 269. t. IIT—-IV.) — Auch bei Kronstadt und im Szekler- 
lande. Juni, Aug. Vermittelend zwischen F. officinalis und Vaillantii, 
doch mehr der ersteren ähnlich, nämlich die Blumen der ersteren und die 
Früchte der letzteren. Jun. Jul. 

226. F. Vaillantii Loisl. Notic. p. 102. Rechb. icon. f. 4452. — Auf 
Aeckern, bebautem und unbebautem Boden, häufig bei Hermannstadt. 
Mai, Juni. 

227. F. deflexa /leuf. Flora 1853, %, 619. (F. Petteri Koch 
Syn. ed. 2, p. 435. Jechb. icon. f. 4465. b. Heuf‘. banat. 1858, p. 14—15. 
F. Kraliki Jord. Cat. de Dijon 1848, p. 19). — Auf steinigen Abhängen, 
auf Nagelflüe am Altfluss bei Talmats. Juni. 

228. F. carinata Schur. herb. Transsilv. Caule robustiore 10— 
15-poll. ramosissimo foliisque pruinoso. Foliis carnosis. Floribus pallidis 
viride-flavis vel rubicundis. Fructibus globosis tenue compressis, carinatis. 
— Auf Kalkfelsen bei Kronstadt. Juli. 

229. F. mucronulata Scnur. herb. Transsilv. Floribus minimis 
roseis, Fructibus subglobosis, compressiusculis, carinatis, mucronulatis. — 
(Vielleicht Fum. micrantha Lagasc. Koch. Syn. ed. 2, p. 1018. — Neil- 
reich Nachtr. zu Maly’s En. 1861. p. 231. Griseb. et Sch. iter hung. in 
Wiegm. Arch. 1852, p. 310.) — Auf dem südlichen Abhange des Kapel- 
lenberg bei Kronstadt. Juni. Kalk. 2500‘. 

230. F. transsilvanica Schur. herb. Transsilv. (F.macrosepala 
Schur. olim. pl. exsiec. (an Boiss.). Floribus iis F. officin. subsimilibus. 
Sepalis maximis oblique ovatis, acutis, dentatis, persistentibus. Bracteis 
oblongis subito acuminatis, pedicellum aequantibus, persistentibus. Fruc- 


39 


tibus subglobosis, inconspicue compressis, tenuissime carinatis, subrugosis, 
subapiculatis. Planta 9—18 poll., simplex vel ramosa, foliorum laciniis 
inferiorum oblongis, obtusis. — Auf Aeckern bei Hermannstadt häufig. 
Mai, Juli. 

231. F. parviflora Lam. Encyel. 2, p. 567. Zechb. icon. f. 4451. 
Bmg. 1461. — Auf Aeckern in der Hügelregion, gern auf Kalkboden, 
Torda, Kolos in der Mezöseg, Klausenburg. Juni, Juli bis 2000’. 


Ordo VII. CRUCIFERAE. Juss. 
Subordo I. SILIQUOSAE L. 


Trib. . ARABIDEAE. Koch. Syn. p. 36. 


38. NASTURTIUM. %£. Brown. 


232. N. officinale R. Br. Hort. Kew. ed. 2, 4, p. 110. Zechb. icon. 
f. 4359. Bmg. 1340. (Sisymbrium Nasturtium Z.) — In fliessenden 
und stehenden Wässern , Bächen,, Flüssen, Gräben der Bergregion ; in 
den Grossauer Gebirgen bis 4000‘. Mai, Juli. 


39. BRACHYLOBUS. Schur. 


(Nasturtium. Sect. 2. Brachylobus DC.) 


233. B. pyrenaicus Schur. (Nasturtium pyrenaicum R. Br. 
Rchb. icon. f. 4366. Sisymbrium pyrenaicum L. Bmg. 1344.) — Auf 
Wiesen durch das ganze Gebiet. Mai, Juni. 

234. B. sylvestris Schur. (Nasturtium sylvestre R. Br. DC. 
Rchb. icon. f. 4368. Sisymbrium sylvestre L. Bmg. 1341. Roripa 
sylvestris Bess. En. Volhyn. p. 27.) — Auf feuchten Triften an Wegen, 
Gräben, auf Wiesen und Aeckern. Mai—Juli. 

a. dentatus. Koch Syn. ed. 2. p. 38. Zechb. icon. f. 4363. Pinnis folio- 
rum brevius dentatis. — Auf Wiesen bei Hermannstadt, Ziegelofengrund 
am Reissbach. Juni. 

b. rivularis. Siliquis majoribus longioribusque. (Nasturtium rivu- 
lare Rchb. icon. f. 4365.) — Auf Wiesen, an Gräben, Lazarethwiese bei 
Hermannstadt. Juni, Juli. 


235. B. brevistylus Schur. Nasturtium brevistylon Zechb. 
exc. p. 684, icon. f. 4369. N. sylvestre y brevistylam. (Koch.) — Am 
Rande von Teichen und Gräben, bei Hanebach und bei Veszten links 
vom Wege nach Talmats. Juni, Juli (Wahrscheinlich Bastard von B. syl- 
vestris und palustris, welche nicht selten nebeneinander wachsen.) 

236. B. palustris Schur. (Nasturtium palustre DO. Zechb. 
icon. f. 4362. Sisymbrium palustre Leyss. hal. 679. S. terrestre 


40 


Curt. hal. fase, 5. t. 49. Baumg. 1342.) — Auf feuchtem Boden an Grä- 
ben und Teichen, auf überschwemmt gewesenen Plätzen. Juni, Aug. 

a. strietus. Caule erecto superne ramoso. — Bei Fogaras. Juli. 

b. divaricatus. Caule ramosissimo, ramis divaricatis, foliis latilobis. — 
Bei Kronstadt. August. 

ce. minor. Caule 6—9 poll. procumbente ramosissimo, foliis subinte- 
gris inciso-lobatisve. — Im Szeklerland auf überschwemmt gewesenen Boden 
bei Torja. August. 

237. B. amphibius (Schur.) AU. ped. 1, 278. Nasturtium am- 
phibium R. Dr. N. aquaticum Wallr. a, indivisum. Zchb. icon. f. 
4463. a. Sisymbrium amphibium L. Bmg. 1343.) — An Bächen, 
Flüssen, Gräben bei Hermannstadt. Juni, Aug. 

a. aurieulatus. (Nasturtium amphium. var. y Koch. Syn. 1, 38- 
N. rıparıium Wallr. N. amphibium y auriculatum. ZRchb. icon. f. 
4463. y. DC. Prodr. 1. 139. 

b. heterophyllus. (Nasturtium amphibium $ heterophyllum 
Bmg. 1343. N. amphibium variifolium Zchb. icon. f. 4463. Pf.) 

c. pinnatifidus. (Nasturtium amphibium ß pinnatifidum Bmg. 
1343.) — In gelinde fiiessenden Wässern. Talmats, Reissbach bei Her- 
mannstadt. Juli, Aug. 

238. B. riparius Schur. (Nasturtium riparium Tausch. bot. 
Zeit. 23, p. 708 (an Wallr.?). Radice ramoso lignosa multicipite. Caule 
firmo purpureo superne ramoso, Foliis infimis prolum novilliumgue spathu- 
lato-elliptieis; caulinis inferioribus Iyratis, lobo ultimo maximo; fol. cau- 
linis superioribus elliptico-oblongis basi-attenuatis ineisis, auriculatis. Flo- 
ribus vitellinis odoratis. Siliquis oblongis, longissime pedicellatis deflexis, 
stylum duplo superantibus. Planta 2—3 ped. — An Gräben, Moorboden, 
am Burzenfluss bei Kronstadt. August. (B. amphibius d. riparius 
Schur. herb. Transs. Vielleicht Bastard von B. amphibius und anceps.) 

239. B. anceps Schur. (Nasturtium anceps DC. Prodr. 1. 157. 
Rechb. icon. f. 4364. Koch Syn. ed. 2, p. 38 — p. 437. N. barbarioides 
Tsch. bot. Zeit. 23. 713. Sisymbrium anceps Wahlenb.) — An sandi- 
gen Ufern von Teichen und Gräben, am Zibinfluss bei Hermannstadt, bei 
Grossau, am Reissbach, Mezöseg. Jul. Aug. 

a. hydrophilus. Foliis submersis filiformibus, emersis pinnatis vel in- 
eiso-serratis. Racemis longissimis aphyllis. Siligquis patentibus stylo duplo 
longioribus. — In tiefen fliessenden Wässern im Zibinflusse bei Talmats. 

240. B. armoracioides Schur. (Nasturtium armoracioides. 
Tausch. bot. Zeit. 23. p. 707. Koch Syn. ed. 2. p. 436. Iöchb. exsice. 
n. 1764. 

a. hirtellus. Foliis subtus hirtis. — Auf feuchten Aeckern, an Grä- 
ben auf überschwemmt gewesenen sandigen Plätzen. Aurust. Lazareth- 
wiese am Zibin bei Hermannstadt. (Durch die kurzen Früchte von dem 
Vorhergehenden leicht zu unterscheiden.) 

241. B. hybridus Schur. herb. Transs. Radice maxima lignosa 
multieipiti. Caule erecto, 2% ped. et ultra, tereti, purpureo, dense foliato, 
superne ramoso, subhirsuto. Foliis radicalibus, caulinisque inferioribus 


41 


spathulato-ovatıs, inciso-serratis vel pinnatifidis, basi auriculatis, subtus 
pilis brevissimis scabriuseulis. Floribus iis B. austriaci similibus suave- 
olentibus. Siliquis minimis globoso-ellipticis, stylum aequantibus, pedicello 
brevioribus. Planta habitu Barbariae vulgaris siliquis Brach. austriaei 
similibus. — Auf Aeckern und an Gräben längs der Strasse nach Schel- 
lenberg mit B. austriaca gesellschaftlich. Juli. 


242. B. austriacus Schur. (Nasturtium austriacum COrnte. 
A. 1. p. 15. Zechb. icon. f. 4295. Myagrum austriacum Jacq. A. t. 3. 
Camelina austriaca Pers. Syn. 2, 191. Bimg. 1284.) 

a. angustifolius. Foliis oblongo-linearibus denticulatis. — Auf Aeckern, 
an Gräben, Teichen, auf überschwemmt gewesenen Plätzen und schatti- 
gen Orten. Hermannstadt. Juli, Aug. 


40. MATTHIOLA R. Brown. 


243. M. annua. Sw. (Chiranthus annuus ZL. Schkh. t. 184.) 
— Auf Gartenschutt um Hermannstadt. (Verwildert.) Jun. Jul. 


41. BARBAREA. R. Brown. 


244. B. Kayserii Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 57. Schur. 
Sert. n. 178. Radice crassa subcarnosa horizontali, alba. Caule ramoso 
densissime foliato, firmo, erecto, piloso, 2—3-ped. Foliis inferioribus pin- 
nati-lyratis, lobis inaequalibus alternis, lobo ultimo maximo suborbicu- 
lato, lobis lateralibus ellipticis; foliis superioribus pinnatifidis, lobis late- 
ralibus suboblengis integerrimis, lobo ultimo ineiso-sinuato. Floribus 
racemosis, vitellinis; sepalis flavis; pedicellis glabris, florem superantibus. 
Ovaris junioribus linearibus glabris. Siligquis? — Planta insignis habitu 
B. praecocis, radix maxima 6--9 poll., perennis caules florentes fasci- 
eulosque foliorum sterilium proferens, flores suaveolentes. — An schat- 
tigen feuchten Orten in den Thälern des Negovan, in den Grossauer Ge- 
birgen. Juli. Von Dr. Gustav Kayser entdeckt. 5000° Glimmerschiefer- 
substrat. 

245. B. vulgaris R. Br. Bmg. 1373. Zechb. icon. f. 4356. (Erysi- 
mum Barbarıa ZL.) — Auf feuchten Wiesen und Aeckern bis in die 
Bergregion. Mai, Jul. 

246. B. arcuata Zchb. bot. Zeit. 1820; icon. f. 4357. — Auf der 
Burzenwiese bei Kronstadt; bei Hermannstadt selten. Mai, Juni. 

247. B. stricta Andrz. Bess. En. Volh. p. 72. Rechb. icon. f. 4355. 
— Auf sandigen feuchten Wiesen, bei dem Dorfe Baumgarten unweit Her- 
mannstadt, nicht gemein. Mai — Jul. 

248. B. praecox Fechb. icon. f. 4358. R. Brown. Koch. Syn. 1. 
p- 40. (B. patula Fries. B. erysimoidis Schur. herb. Transs.) — Auf 
überschwemmten sandigen Plätzen, auf Aeckern und am Zibinufer bei 
Hermannstadt. Apri!. Früchte Jun. 


42. TURRITIS. /. 
249. T. glabra L. Bing. 1376. Rchb. icon. f. 4346. — Auf Aeckern 
und steinigen Plätzen, sonnigen Abhängen bis in die Bergregion. Jun. Jul. 


43. ARABIS. /. 


250. A. brassicaeformis Wallr. Sched. 359. Rchb. icon. f. 4333. 
(Brassica alpina L. Erysimum alpinum. Dmg. u. 1372.) — Auf 
Kalkfelsen zwischen Gebüsch, in der Berg- und Voralpenregion. 3000— 
5000’. 

251. A. alpina L. Bing. 1380. Zechb. icon. f. A327. — An Gebirgs- 
bächen in der Berg- und Alpenregion, 2000—6000‘, in Felsenritzen und 
Flussschotter. Mai, Jul. 

a. nana. (‚Bmg. 1380. 8.) — Auf Hochalpen, in Felsenritzen. 6000‘. Jul. 

b. declinata. (A. declinata Tausch.) — Voralpentriften. 5000° Jun. 

c. laxa. Caule laxo ramosissimo. — An Gebirgsbächen in den Thä- 
lern. Arpasthal. Kerzeschorer Glashütte. 2500‘. Mai, Jun. 

(Zwischen diesen 3 Var. ist keine bestimmte Gränze, sondern man 
kann den Uebergang aus einer Region in die nächstfolgende wahrnehmen.) 


252. A. crispata Wild. En. 694. Zöchb, icon. f. 4328. (A. lepto- 
carpa Fisch. A. alpina a diffusa .Bmg. 1380. A. alpina ß crispata 
Koch.) Planta nostra a A. alpina differt: Planta pilis ramosis hirsuta; 
foliis multo-angustioribus inaequaliter et remote dentatis; siliquis angu- 
stissimis 1/, lin. latis 4%, poll. longis, valvis nervo prominulo. — Auf den 
Fogaraser Alpen im Sirnathal. 5000‘ Aug. 

253. A. Lerchenfeldiana Schur. herb. Transs. A. A. alpina 
normal. differt: Radice ramoso. Caucidulis 6—8.poll. procumbentibus, ramis 
superne pedicellisque glabris. Floribus duplo majoribus, siccate subochro- 
leucis, Siligquis subtorulosis "/, lin. latis 11, poll. longis, evidenter venosis, 
pedicello triplo longioribus. Seminibus fuscis albo-marginatis. — Auf den 
siebenbürgischen Alpen. Lerchenfeld. herb. Transs. ann. 1780. 


254. A. obtusifolia Schur. herb. Transs. A. alpina d. obtusi- 
folia Schur. Sert. n. 184. Radice simplici descendente polycephala. Cau- 
dieulis subflexuosis simplicibus apice racemosis. Foliis cuneato-spathulatis 
breviter petiolatis, superioribus basi cordata sessilibus; omnibus opposito- 
pauei-dentatis, antice rotundatis. Floribus dissitis albis pedunculo suo 
longioribus; petalis albis unquiculatis antice rotundatis calycem sesqui 
superantibus. Sepalis albidis obtusis. Pedunculis glabris. Siliquis? Planta 
6—8 poll. pilis ramosis scabra. — Auf Kalkfelsen des Königstein bei 
Kronstadt. Jun. Jul. Schon von Lerchenfeld ann. 1780 gesammelt. 

255. A. auriculata Lam. Ene. 4. 219. Rehb. icon. f. 4334. (Tur- 
ritis patula Ehrh. Bmg. 1374. — Auf Kalkfelsen, Salamonsfelsen bei 
Kronstadt. 2500‘ April, Mai. 

a. Baumgarteni. Planta gracillima 6 poll. simplex; floribus minimis 
dissitis. Siliquis teretibus nervosis. — Auf Glimmerschieferfelsen oberhalb 
Resinar. Hermannstadt. April, Mai. 


43 


b. dasycarpa. Robustior, Multiflora. Siliquis pubescentibus. (A. dasy- 
carpa Andrz. A. recta Vill. Bmg. 1383. A. auriculata f puberula 
Koch.) — Auf Felsen der Bergregion. Mai, Jun. 

256. A. hirsuta Scop. Carn. 2, 30. Zechb. icon. f. 4342. Turritis 
hirsuta ZL. Bing. 1377. — Auf grasigen Hügeln, Wiesen und Triften. 
Mai, Jul. 

257. A. Bornungiana Schur. herb. Transs. Radice subramoso 
interdum monocephalo. Caule basi curvato dein erecto 9—12-poll. sim- 
pliei. Foliis radicalibus oblongo-spathulatis, caulinis minimis erectis acum- 
bentibus; omnibus calloso-dentatis. Floribus racemosis albidis. Siliquis 
erectis pedicellum multoties superantibus, 2% poll. longis %, lin. latis, 
stylo brevissimo coronatis; valvis medio nervo prominulo venisque nota- 
tis. Affinis A. hirsutae. — Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kron- 
stadt, 7000‘. Aug. 

258. A. Gerardi (Bess.) Koch. Syn. ed. 2, p. 4. (Turritis Ge- 
rardi Bess. A. planisiligqua Zechb. icon. f. 4343.) — Auf lichten Wald- 
wiesen, im jungen Wald gegen Resinar bei Hermannstadt. Mai, Jun. 

259. A. sagittata DC. Fl. fr. suppl. p. 592. Zöchb. icon. f. 4343. b. 
(A. planisiliqua Pers. (non Zechb.) — Auf steinigen Hügeln, grasigen 
Abhängen der Kalkgebirge, bei Kronstadt. Mai, Jun. 2000‘. 

260. A. muralis Bertol. pl. rar. it. dec. 2, 2, p. 36. Zchb. icon. 
f. 4339. (A. hirsuta alpina Schur. Sert. n. 189.) — Auf Kalkfelsen 
des Arpas oberhalb der Kalkhöhle. 6000. Jul. (Wird für A. collina 
Ten. Neap. 1, p. 39, IV. p. 93, t. 164 genommen. Neilreich Nachtr. p. 233.) 

261. A. ciliata FR. Brown. Pechb. icon. f. 4338. Turritis alpina 
L. Bimg. 1373. — Auf steinigen Triften, so wie in Felsenritzen der Alpen, 
vorzüglich auf Kalk. Butsets bei Kronstadt. 6000’. Aug. 

262. A. strieta Huds. Angl. 592. Bmg. 1387. Rechb. icon. f. 4337. 
— Auf Kalkalpen in Felsenritzen. Butsets. 6000% Jul. Aug. 

263. A. serpyllifolia Vill. delph. 3, p. 18, t. 37. Koch Syn. ed. 
2, 4, p. 43. — Auf Felsen der Kalkalpen, Butsets in der Umgebung des 
Kloster Skitt. 6000‘. Aug. 

264. A. procurrens W. Kit. t. 144. Rehb. icon. f. 4329. — Auf 
Mauern und Felsen bis auf die Alpen. 2000— 6000‘, vorzüglich Kalk. Mai, 
Jun. (Unterscheidet sich von A. vochinensis Spr. durch die doppelt so lan- 
gen Schoten und den kräftigeren Habitus.) Häufig am Rothenthurmpass, 
bei Talmats, Boiza, auf Mauern und Felsen. 

265. A. transsilvanica Schur. (A. glareosa et simplicifolia 
Schur Sert.n. 193.) Radice subramosa polycephala ceaudieulos subterraneos 
plurimos proferente. Caudiculis prostratis, superne foliis destitutis vel ad 
basin ramificationum folio solitario vel foliis plurimis suffultis. Foliis infimis 
oblongo-ovatis in petiolum subito attenuatis, caulinis sublanceolatis, basi 
cuneatis, acutis; omnibus 6 lin. longis, glabriusculis, margine piloso-cilia- 
tis. Floribus A. alpinae subsimilibus albis scape persieinis, peduneulo suo 
longioribus; petalis clavato-ovatis, longe unguieulatis, antiece retusis et 
suberenulatis. Siliquis patentibus, compressis 1%, poll. longis ,—3%, lin. 
latis, subtorulosis, nervo logitudinali venulisgue prominulis notatis. Cau- 


44 


dieuli florentes 3—6 poll., inferne pilis simplieibus ramosisve vestiti, superne 
glabri flores laxe racemosi, silique flores superiores superantes. (Eine 
Mittelform zwischen A. alpina und petraea.) — Auf feuchtem schlam- 
migem Boden der Hochalpen, Glimmerschiefer. 6000, an Quellen und 
kleinen Bächen des Podruschel der Arpaser Alpen. Jul. Aug. 

266. A. petraea Lam. Enc. 1, 221. (A. Crantziana Ehrh. Bing. 
1382. Zechb. icon. f..'4323. (A. Thaliana.-Crantz. Sterp. 4, t.23, 7% 
A.hispida ZL. fl. Cardamine petraea L. Bmg. 1394.) — Auf Kalk- 
felsen der Berg- und Alpenregion. 2000—5000° Mai, Jun. Die Baumg. 
Standorte seiner Card. petraea (Glimmerschiefersubstrat) dürften sich 
auf die folgende Art beziehen. 

267. A. floribunda Schur. herb. Transs. Foliis radicalibus cauli- 
nisque inferioribus, petiolatis Iyratis; superioribus obovatis, oblongis 
linearibusve; omnibus subpilosis; primordialibus integris. Floribus specio- 
sis maximis, lJaxe racemosis, roseis vel persicinis horizontaliter patenti- 
bus; petalis obovato-cuneatis subemarginatis, sepala duplo superantibus. 
Siliquis? Planta ramosa 6—8 poll. similis A. Crantzianae sed flores duplo 
majores rubri — (Vielleicht A. petraea f floribus majoribus Ledeb. Fl. 
Ross. 4, p. 120.) — Auf steinigen Abhängen der Rodnaer Alpen, 6500‘, 
in Gesellschaft von Lychn. Siegeriana m. Juli 1853. Glimmerschiefer- 
substrat. 

268, A. glareosa Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1850, p. 106; 1853, 
p. 59. Sert. n. 193. Griseb. et Sch. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p- 308. Radice subramosa interdum polycephala. Caudiculis simplieibus vel 
superne ramosis, subpilosis. Foliis radicalibus in orbem digestis caulinis- 
que runcinatis vellyratis, basi sensim in petiolum attenuatis; sumis oblongo- 
linearibus integerrimis, omnibus carnosulis, magis minusye pilis simplicibus 
ramosisve vestitis. Floribus laxe racemosis, sub anthesi erectis, demum 
patentibus pedunculum suum aequantibus; petalis rubris vel persieinis raro 
albis, antice truncatis, crenulatis, calycem duplo superantibus. Siliquis 
interdum flexuosis deflexis, 1 poll. long. ', poll. lat. tenuissime nervosis, 
stylo brevissimo coronatis. Stigmate bilobo. Planta 3—6 poll. magis mi- 
nusve ramosa, perennis, flores speciose suaveolentes. 

a. pusilla. Foliis pinnatifidis lobis triangulari-aeutis; floribus mino- 
ribus; siliquis tenuioribus reetis. Plantula 3-poll. (Braya pinnatifida 
Schur Sert. n. 229 (non Koch.) — Auf den Rodnaer-Arpaser-Alpen. 6000, 
die Var. a. auf dem Bullo der Kerzeschorer Alpen. Jun. Jul. Meist in 
Schlamm an dem schmelzenden Schnee. 

269. A. arenosa Scop. Carn. 2, 32%. Rechb. icon. f. 4322. (Sisym- 
brium arenosum L. Bmg. 1347.) — Auf feuchtem Sandboden, an 
Flüssen, auf Aeckern, Kalkfelsen, Mauern in höchst verschiedenen For- 
men, aus der Ebene bis auf die Alpen, 800-5000‘, bald weiss, bald 
röthlich blühend, mit grösseren oder kleineren Blumen, glatt, fast glatt 
oder stark behaart. April — Jul. Schur Sert. n. 194. Var. a—g. 

h. sarmentosa. Caudiculi prostrati in genieulis radicantibus foliisque 
in rosulam confertis instructi, floribus minimis albis, siliquis firmioribus 


45 


9 lin. long. — Auf dem Königstein bei Kronstadt. Kalk. Aug. 6000‘. 
Die Pflanze ist perennirend vermöge der an den Stengeln sich bildenden 
neuen Triebe. 

i. heterophylla. Folüs radicalibus rucinato-pinnatifidis, lobis obtusis, 
summis lineari-oblongis subdentatis; floribus majoribus albis suaveolen- 
tibus. Planta robusta 9—12. radix ramosa multicaulis. — Auf Kalkfelsen 
bei Orlath und bei Kronstadt. Jun. 

k. oriaphila. A. var. i. differt.: Statura majore, floribus duplo majo- 
ribus, roseis, foliorum lobis acuminatis. — Auf Kalkfelsen des Eesem- 
Teteje. 4000°. Jul. 

270. A. segetalis Schur herb. Transs. A. arenosa g. maxima 
Schur Sert. n. 194. Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 60. Radice firma ramosa 
20—30-caules florentes proferente. Caule fistuloso, teretio, striato, superne 
ramoso, 11, ped. foliato, piloso; ramis erecto-patulis. Foliis radicalibus 
eaulinisque inferioribus conformibus pinnatifidis; summis oblongo-lineari- 
bus utrinque attenuatis. Floribus laxe racemosis; petalis albis vel rubi- 
eundis, calycem duplo superantibus. Siliquis patentibus tenuissimis nervo 
longitudinali notatis. — Auf Aeckern unter Saaten, an der Strasse nach 
Schellenberg bei Hermannstadt. Jul. (Zum Typus von A. arenosa ge- 
hörend, aber durch Standort, Habitus und Grösse sich unterscheidend.) 

271. A. Halleri /. Dmg. 1338. W. Kit. t. 120. Zechb. icon. f. 4326. 
— Auf Triften und an Quellen und Rinnseln der Voralpen und Alpen, 
am Bullafall der Kerzeschorer Alpen, 5000‘ Juni, Juli. 

a. albiflora; b. rubriflora. Nicht mit einander gemeinschaftlich , son- 
dern durch Gebirge und weite Strecken getrennt. 

c. elata. (A. Halleri e polymorpha Schur Sert. n. 195.) Foliis 
radicalibus runcinatis, lobo terminali maximo; caulinis late oblongis si- 
nuato-dentatis; summis oblongo-linearibus integerrimis. Caule superne 
ramoso foliisque parce piloso, pilis simplieibus. Floribus sub anthesi co- 
rymbosis, demum racemosis, rubris. Siliquis stylo brevissimo coronatis, 
Stigmate capitato. Pedunculis calycibusque glabris. Caule erecto, 9—12 poll. 
stolonifero. — Auf dem Kuhhorn bei Rodna, 5000‘. Jul. Ueberhaupt in 
den Alpenthälern, sporadisch. Glimmerschiefer. Mai, Jun. 

272. A. stolonifera DC. Host. A. 2, 273. Rchb. icon. f. 4325. a. 
(Cardamine stolonifera. Scop. Carn. t. 39. C. diversifolia Sternb. 
Denks. 1, t. 2. A. tenella Host. A. 273. A. ovirensis Wahlenb. Carp. 
204. A. ovirensis var. dacica Heuf. En. banat. 47. Grieseb et Sch. 
‘iter. hung. 307. A. orivensis Bmg. 1389 (non Wulf). A. neglecta 
Schult. Oestr. 2, 248. A. Halleri var. f. tenella e. stolonifera 
Schur Sert. n. 195.) — Graeillima 3—6 poll. Caule basi stolonifero. 
Foliis radicalibus subrotundis angulatis, subcordatis, obtusis, quandoque 
ellipticis et acutiusculis longiuscule petiolatis, caulinis oblongis brevius 
petiolatis, omnibus glabriusculis vel pilis simplicibus furcatisve hirtis. 
Floribus laxe racemosis rubris, inferioribus longius pedicellatis. Stolonibus 
elongatis, quandoque florigeris, interdum apice rosula foliolorun praedi- 
tis; foliis rosulorum subrotundis, petiolatis. — Im feuchten Gries der 
Glimmerschiefer-Alpen, Fogaraser-, Arpaser-, Kerzeschorer-Alpen. oft 


46 


im hohen Grase und der Kleinheit wegen leicht zu übersehen. 6000'. 
Jun. Jul. 

273. A. ovirensis Wulf. in Jacg. icon. rar. t. 125. Zechb. exc. 
germ. p. 678; icon. f. 4325. A. duobus praecedentibus differt: Foliis ra- 
dicalibus suborbiculatis cordatisve, caulinis obovato oblongis, subpetiola- 
tis; omnibus sinuato-dentatis vel intergerrimis. Caule humillimo simplieci 
2—3-poll. foliato. Floribus duplo majoribus speciosis rubris, sub. anthesi 
corymbosis. Radice subrepente filiformi. Stolonibus destitutis. — Auf den 
Rodnaer- und Arpaser-Alpen. Glimmerschiefer. 6000‘. Jun. Jul. 

274. A. Turrita L. Bing. 1390. Zechb. icon. f. 4345. (A. umbrosa 
Orntz. (non Stev.) — Auf schattigen Kalkfelsen, Kapellenberg bei Kron- 
stadt. 2000—3000‘. Mai. Am Waldrande bei Orlath unweit Hermannstadt. 
Jun. (Siliquis prius hirtellis denique glabris erectis latiusculis.) 


275. A. eriocarpa Schur herb. Transs. Radice subramoso, mono- 
cephalo. Caule simpliei 12—15 poll. tereti erecto, denissimo foliato. 
Foliis radicalibus (serei exterioris in nostra planta deficiens), elliptieis, 
petiolatis; caulinis oblongis cordata basi semiamplexicaulibus; floralibus 
basi rotundatis sessilibus; omnibus hirsutis, calloso-sinuato-dentatis. Flo- 
ribus ochroleueis iis A. Turritae similibus sed minoribus et longius pe- 
duneolatis. Siligquis complanatis pilis simplicibus ramosisque dense hirsu- 
tis. — Auf Kalkfelsen, kalkhaltigem Boden überhaupt, auf den Salo- 
monsfelsen und auf der Pojano bei Kronstadt. 3000‘. Jun. 


276. A. bellidifolia Jacg. Obs. 1, 22. Zechb. icon. f. 4331. Bimg. 
1385. — Auf Felsen und steinigen Triften der Alpen. 6000‘. Jul. Aug. 

277. A. pumila Jacg. A. 3, t. 281. Rechb. icon. f. 4332. A. seabra 
AU. ped. 1, 268. Bmg. 1386. — Auf Kalkfelsen der Alpen, Butsets bei 
Kronstadt. 7000‘. Jun. Jul. 

278. A. caerulea Haenke Jacg. Coll. 2, 56. Zechb. icon. f. 4330. 
Bmg. 1384. — Auf Kalkalpen, an der Gränze der Schneefelder des But- 
sets. 6000— 7000‘. Jul. Aug. 


44. CARDAMINE _/. 


279. C. alpina Wild. Sp. 3, 481. Zechb. icon. f. 4296. (C. hetero- 
phylla Dmg. 1391. (non Host.) — Auf Felsen der Hochalpen, Butsets 
bei Kronstadt, Retyezat im Hunyader Comitat, Fogaraser Alpen, im Sirna- 
thal. Jun. Aug. 7000‘. Kalk oder in dessen Nähe. 


280. C. nivalis Schur herb. Transs. Radice tenue polycephala. 
Caudieulis deeumbentibus subcaespitosis. Foliis subrotundo-ovatis vel el- 
liptieis, petiolatis integerrimis vel hine inde dentatis. Floribus subcorym- 
bosis demum laxe racemosis, racemo 3—5 floro; pedicellis calycem aequan- 
tibus, petalis cuneatis antice truncatis albis, sepalis duplo longioribus. 
Plantula homophylla, subeaespitosa, 1—2 poll., folia caulinia sagittata 
basi auriculata, carnosula. Siliquis erectis linearibus. — In feuchten Fel- 
senritzen des Podruschel der Arpaser-Alpen, Glimmerschiefersubstrat, 
mit dem Schnee verschwindend. 6000— 7000‘. Jun. Aug. (Eine vermittelende 


4ı 


Form swischen C. alpina und resedifolia — vielleicht mit C. gelida 
Schott. Oest. bot. Wochbl. 1855, 145, identisch.) 

281. C. resedifolia L. By. 1392. Rechb. icon. f. 4300. (C. hetero- 
phylla Zost. (non Bmg.) — Auf feuchten Triften, Grasplätzen, auf 
Voralpen und Alpen. 5000—6000‘. Jun. Aug. 

282. C. parviflora L. Bing. 1396. Zechb. icon. f. 4301. Auf schat- 
tigen Waldwiesen der Bergregion. 2000‘. Mai, Jun. 

283. C. impatiens L. Bmg. 1395. Föchb. icon. f. 4302. — In schat- 
tigen Wäldern in der Hügel- und Bergregion. Mai, Jul. 

284. C. umbrosa Andrz. in DC. Syst. 2, p. 260. Bess. En. n. 1562. 
Ledeb. Fl. Ross. 1, 127. C. fagetina Schur pl. exsicc. olim. — In der 
Buchenregion der Kerzeschorer Gebirge. 4000‘. Jul. 

285. A. Drymeja Schur herb. Transs. Radice polycephala. Cau- 
libus a medio patenti-ramosis parce pilosis, pilis simplieibus furcatisve. 
Foliis omnibus pinnatis foliolis infimorum petiolatis, superiorum oblongis, 
summorum oblongo-linearibus, lobo ultimo majori subtripartito; foliolis 
omnibus angulato-dentatis. Floribus C. impatienti similibus sed majori- 
bus et completis (nec apetalis) ; petalis calycem duplo superantibus, in 
unguem sensim attenuatis. Siliquis erecto-petalis firmulis, stylo crasso 
brevissimo notatis. Planta subcaespitosa, 1—1Y, ped., folia radicalia sub 
anthesi non marcescentia, racemi longissimi multiflori, siliquae 12—14 lin. 
longae '/, lin. latae basi-apiceque attenuatae, subtorulosae. Affinis C. im- 
patientis sed folia non auriculata. — In. der oberen Buchenregion. 4000°. 
Glimmerschiefer, auf der Preschbe bei Zood, auf dem Surul. Mai, Jun. 

286. C. sylvatica Link. Bmg. 1398. Zechb. icon. f. 4303. — Auf 
schattigen feuchten Waldwiesen, an quelligen Orten. April, Jun. 

287. C. pusilla Schur herb. Transs. Radice subramosa. Caule 
debili simpliei vel superne subramoso, 3—6-poll., flexuoso-erecto, angu- 
lato, parce piloso glabrove. Foliis radicalibus in planta florenta deficien- 
tibus, caulinis infimis pinnatis, foliolis petiolatis subrotundo-ovatis , su- 
periorum oblongis, omnibus integerrimis vel hine inde dentatis, pilis 
nonnullis ceiliatis. Floribus minimis subcorymbosis, albis, completis iis 
C. parviflorae subsimilibus, corymbo demum racemoso 3—6 floro ; petalis 
sepalisque subaequantibus. Siliquis horizontaliter patentibus vel subdefle- 
xis, linearibus, basi apiceque attenuatis, 9 lin. long. Y, lin. lat., stigmate 
bilobo siliqua angustiore coronatis. Seminibus lentiformibus pallide-fuseis 
obseurius marginatis. (Eine Mittelform zwischen C. hirsuta und parvi- 
flora.) — In feuchten, schattigen Gebirgsthälern, an quelligen Orten, 
an Bächen, truppweise am Silberbach im Michelsberger Thal, im Zood- 
thal bei Riuszaduluj. Glimmerschiefersubstrat. 2000‘. April, Mai. 

2388. C. hirsuta L. Bimg. 1377. Zechb. icon. f. 4304. — Auf schat- 
tigen Waldwiesen, an Flüssen und Bächen. April, Mai. 

a. simplex. Caule inferne simpliei superne subramoso. 

b. multicaulis. Radice caules 50—100 proferente, floribus numerosis 
in racemum elongatum, siliquis ereetis firmulis. (C. multicaulis Hoppe.) 
(Schur Sert. n. 206. var. b.) — Auf den schotterigen Ufern des Schewesch- 
baches im jungen Wald bei Hermannstadt. Mai, Jun. 


48 


289. C. pratensis L. Bing. 1399. Zechb. icon. f. 4308. Schur Sert. 
n. 209. var. a—f. — Eine vielgestaltige Art auf Wiesen, sumpfigen und 
schlammigen Orten in allen Regionen. 600—5000‘. April, Jun. 

a. micrantha. Caule gracillimo ereeto, 1--1Y, ped. superne ramoso. 
Foliolis foliorum infimorum minimis oblongis subpetiolatis, superiorum 
linearibus, foliolo ultimo fol. infimorum orbiculato. Floribus minimis albis 
longe racemosis, peduneulo triplo brevioribus. Siliquis linearibus erectis 
longissime pedicellatis. (C. pratensis var. a—b. Schur Sert. n. 209.) — 
Auf schlammigen Wiesen bei Hermannstadt, bei Heltau und Resinär ; 
auf eisenhaltigem Schlamm bei Tusnad an Büdös. Jun. Jul. 

b. Hayneana. Zechb. icon. f. 4308. (C. pratensis var. d. Schur 
Sert. n. 209. C. Matthioli Moretti in Comell. Com. 5, 157. Dert. Ital. 7, 
29.) Foliolis fol. infimor. subrodundis subpetiolatis, angulato-dentatis, fol. 
summor. oblongo-linearibus; omnibus glabris. Florıbus multo-majoribus 
albis, pedicello dimidio brevioribus; petalis oblongis, subemarginatis, ere- 
nulatis, calyceem duplo superantibus. Siliquis erecto-patentibus. Planta 
10—15 poll. a basi ramosa, radix polycephala, racemi fructiferi 4—6 poll. 
— Auf Wiesen bei Hermannstadt und bei Kronstadt. Mai, Jun. 

c. apetala. (C. pratensis var, f. strietissima Schur Sert. n. 209. 
C. fontinalis Schur pl. exsice. Verh, d. sieb. Ver. 1853, p. 61.) Proxima 
Var. a. micrantha, floribus apetalis cauleque gracillimo distinguenda. — 
Auf quelligen Wiesen der Bergregion. Fromoasse. Jun. 

d. macrantha. Floribus prius subcorymbosis demum longe racemosis, 
maximis, 6 lin. long. lilaceis et purpureo-venosis; petalis obovatis tenue 
emarginatis, longissime unguiculatis, calycem triplo superantibus. Siliquis 
firmioribus erecto-patulis. Planta glabra, obscure viridis, 4—AV, ped. 
folia carnosula. (C. granulosa Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 60 
(non All.). — Auf überschwemmten Orten, im Schotter der Flüsse, am 
Zibin- und Zoodfluss bei Talmats. Jun. 

e. Pseudo-hirsuta. Caule flexuoso piloso-hirsuto, 8—12 poll. — Folio- 
lis fol. radicalium subrotundis maximis Y,—1 poll. diam. oppositis, petio- 
latis; foliolo ultimo antice subtrifido; fol. caulinor. linearibus; omnibus 
crenulatis. Floribus prius corymbosis denique laxe racemosis, lacteo-albis; 
petalis calycem duplo superantibus. Siliquis erectis pedicello sesqui lon- 
gioribus, stylo latitudine siliquae aequante coronatis. Subsimilis C, Hay- 
neanae sed omnibus in partibus robustior et tota subhirsuta. — Auf 
Wiesen bei Reussen, an den Teichen und Schlammkegeln daselbst, bei 
Hermannstadt. Mai — Jun. 

f. dentata. Caule elato 11Y,—2 ped., superne ramoso foliisque inferio- 
ribus glabro vel hirto. Foliolis fol. radisalium et infimor. angulato-denta- 
tis, fol. summoram. linearibus integerrimis. Floribus maximis persieinis 
vel albis, sub anthesi corymbosis, peduneulum aequante; antheris luteis. 
(C. nasturtioides Schur herb. Transs. — C. pratensis var. e. Schur 
Sert. — C. pratensis ß dentata Koch Syn. ed. 2. p. 47, Zöchb. icon. f. 
4308. C. dentata Schult. C. sylvatica Dess. C. paludosa Knaf. Fiora 


1846.) — Auf Moorwiesen in der Bergregion, am Bäresbach bei Heltau. 
Mai, Jun. 


49 


£. brachycarpa. Foliolis foliorum radicalium cordatis vel subrotundis 
angulato-dentatis vel quingue-mueronulatis, caulinorum oblongo-lineari- 
bus acuminatis. Floribus lilaceis is C. Hayneanae subsimilibus. Siliquis 
brevibus firmioribusque pedicellum aequantibus. Caule florente 8—1? poll. 
interdum dense foliato. (Vielleicht identisch mit C. pratensis g. sub- 
alpina Heuf. En. p. 17.) — Auf Wiesen und an Bächen in der Berg- 
und Voralpenregion, auf der Mumma bei Zoo d auf dem Surul oberhalb 
Portsesd. Mai—Jun. Glimmerschiefer. 4000°. Auf dem Schuler, bei Kron- 
stadt. Kalk. 5000°. Jun. Durch dichter beblätterten Stengel abweichend. 


290. C. rivularis Schur Sert. n. 208. Verh. d. sieb. Ver. 1853, 
p- 61. Radice subrepente monocephalo. Caule flexuoso erecto striato. 
glabro, 1—1'/, ped. polyphyllo. Foliolis foliorum radicalium angulato-cor- 
datis, longiuscule petiolatis, foliolo ultimo majori longissime pedunculato; 
foliorum superiorum variiformibus interdum oblongo-linearibus. Floribus 
prius corymbosis denique racemosis speciosis purpureis; petalis obovatis 
recte truncatis crenulatisque. Sepalis ovalibus albo-marginatis. Antheris 
violaceis. Siliquis subtetragono-linearibus, erectis, pedicellum triplo supe- 
rantibus, stylo latitudine silique aequante coronatis. — Planta insignis, 
folia carnosula, radicalia saepe in axillis foliolorum radieantia rosulasque 
foliorum proferentia, rachide interdum pilosa, foliola eiliata. — Folia 
radicalia vera composita sunt. — Auf Alpenwiesen, an quelligen Orten, 
Rinnseln und Bächen. Glimmerschiefer, Kalk. 5000 —7000°. Auf den Fo- 
garaser, Arpaser, Kerzesorer Alpen; auf dem Kuhhorn bei Rodna, 
Königstein und Butsets bei Kronstadt. Jun. Aug. 


291. C. amara L. Bmg. 1400. Rechb. icon. f. 4305. — Auf schlam- 
migen Wiesen, an Quellen, Bächen in der Berg- und Voralpenregion. 
Mai, Jul. j 

a. glabriuscula. Caulibus, foliis pedicellisque glabris vel foliis tantum 
eiliatis, foliolis maximis 1—2 poll. diam., angulato-grosse dentatis. Stolo- 
nifera — (Card. macrophylla Schur herb. Transs.. — C. grandis 
Schur pl. exsiec. — C. amara nasturtioides Schur Sert. n. 210. e. C. 
Opicii Schur (an Presl.) Sert. l. c. var. b. — C. amara y. subalpina 
Koch?) C. amara y umbrosa Wimm. et Grab.?) — An Bächen und 
quelligen Orten in der Buchenregion. 4000‘. Glimmerschiefersubstrat. Ar- 
paser Gebirge, auf der Mumma und der Preschbe bei Zood; Kuhhorn 
bei Rodna. Jun. Jul. 

b. investita. Tota planta investita, foliolis integerrimis vel inconspicue 
sinuato-dentatis, minimis 6. lin. diam. — Auf Waldwiesen oberhalb Resi- 
nar, am Scheweschbach im jungen Wald bei Hermannstadt. Mai, Jun. 

c. montana. Radice repente. Caule subsimplici 12 poll. erecto hirto; 
foliolis angulato-dentatis, hirtis. — Im Michelsberger Thal am Silberbach. 
Glimmerschiefer. 3000‘. Jun. 


d. subtriseeta. Foliis radicalibus triseetis, foliolis lateralibus sessili- 
bus, foliolo medio petiolato, pedicellis glabris. — Auf dem Butsets bei 
Kronstadt. Kalk. 6000‘. Aug. (Vielleicht identisch mit C. triphylla et 
C. trifolia Pall. oder C. amara y trisecta Ledeb. Fl. Ross. 1, 12%.) 


Schur. Enum. plant. Transs. 4 


50 


e. sarmentosa. Axillis foliolorum sarmentosis (stoloniferis). Caule 
10 —12 poll. decumbente, terrae adpresso. Siliquis linearibus, 9 lin. long. 
%/, lin. lat., in pedicello sursum curvato erectis, stylo latitudine siliquae 
sesqui angustiore coronatis. (An C. stolonifera Tausch Cat. 5.2? C.amara 
flagellifera Schur Sert. 210. e.) — An quelligen schlammigen Orten 
des Arpas. 6000‘. Jul. 

f. minor. Radice repente. Caule 6—9 poll. basi stolonifero hirsuto. 
Foliis tri- vel quinquepartitis, foliolis inaequalibus approximatis ovali- 
bus, foliolo ultimo maximo, omnibus integerrimis vel sinuato-dentatis, 
hirsutis. Foliis stolonum ternatis. Siliquis linearibus longissimis hirsutis, 
pedicellum duplo superantibus, stylo duplo latioribus, in pedicello hirsu- 
to sursum curvato erectis. (An Species? — Proxima C. prorepenti 
Fisch.?) — Am Bullafall der Kerzesorer Alpen. 6000‘. Jul. 

292. C. Bielzii Schur Sert.n. 211. Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 64. 
Radix? Caule simpliei elato 2 ped. et ultra dense foliato, striato, pilis 
albis hirsuto. Foliis radiealibus? caulinis ambitu ovato-lanceolatis, 6—8 
poll. longis, antice parum latioribus, 7—8 jugis, lobis a basi ad apicem 
foliorum acerescentibus, confluentibus, elliptieis vel subrotundis, infimis 
cauli approximatis stipuliformibus. Floribus corymboso-racemosis, C. amarae 
similibus, albis; petalis calycem duplo snperantibus. Siliquis junioribus 
parce pilosis, stylo capitato coronatis, erecto-patentibus, pedicello multo 
brevioribus. (Vielleicht mit C. Opieii Presl. Cech. 136 verwandt, aber 
auch in diesem Fall eine ausgezeichnete Species.) — An Bächen und 
schlammigen Orten, in der Nähe der Piatra-Arsze südlich von Baänfi- 
Hunyad. (A. Bielz.) Aug. 

293. C. trifolia L. (non Poll.) Rehb. icon. f. 4298. C. trifoliata 
Bmg. 4393. — In feuchten Wäldern der Berg- und Voralpenregion. 
3000--5000‘. Im Sirnathal der Fogaraser Alpen. Jun. Jul. 


45. DENTARIA /. 


294. D. enneaphylla L. Bing. 1404. Fechb. icon, f. 4314. — An 
steinigen Plätzen in schattigen Laubwäldern der Bergregion. April, Jun. 
2000— 4000‘. 

295. D. glandulosa W. Kit. t. 272. Dmg. 1405. Zechb. icon, f. 
4315. — In Bergwäldern. April, Mai. 

296. D. bulbifera L. Bing. 1406. Rchb. icon. f. 4318. — In feuch- 


ten, schattigen Laubwäldern an steinigen Orten der Berg- und Voralpen- 
region. April, Mai. 


Trib. IH. SISYMBREAE DC. 


46. MALCOLMIA AR. Brown. 


297. M. maritima R. Br. h. kew. ed. 2, 4, 121. Zechb. icon. f, 
4372. (Cheiranthus maritimus Z.) — Ein Flüchtling aus Gärten, 
nicht selten auf Gartensehutt und Aeckern bei Hermannstadt. Mai. 


47. HESPERIS /.p. p. 
(Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, 64.) 


298. H. matronalis L. Rchb. icon. f. 4377. — An Weinbergen, 
Zäunen, Gebüschen, meist Flüchtling aus Gärten; bei Orlath, am süd- 
lichen Abhang des Kapellenberges, auf Felsen des Arpas, vorzüglich auf 
Kalkboden. 2000—6000‘°. Jun. Aug. 

299. H. inodora L. Fchh. icon. f. 4378. — Zwischen Gebüsch in 
den Weinbergen bei Talmats, Bungard bei Hermannstadt, auf der Post- 
wiese bei Kronstadt. Nagelflüe. Alluvium. 2000’. Jul. 

300. H. glabra Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 65. c. (H. ma- 
tronalis c. glabriuscula Schur Sert. n. 218. H. matronalis a. Ledeb. 
Fl. Ross. 1, p. 171.) Radice ramosa polycephala. Caule basi simpliei superne 
subramoso glabro vel basi pilis nonnullis obsito. Foliis radicalibus, ovalibus, 
petiolatis, superioribus oyatis, summis lanceolatis, omnibus subtus palli- 
dioribus, herbaceis, glabris, calloso-dentatis. Floribus speciosis lilaceis, 
petalorum lamina subrotundo-elliptica subito in unguem attenuata. Calyce 
glabro pedicello glabro breviore. Siliquis glabris erecto-patentibus stig- 
mate bilobo coronatis. Planta 2—4 ped. interdum glabra, flores racemosi 
suaveolentes. — Zwischen Weidengesträuch auf der Lazarethwiese, an 
Gräben und am Zibinufer daselbst bei Hermannstadt. Jul. 


301. H. Kladnii Schur Sert. n. 219. Verh. d. sieb. Ver. 1853, 
p- 65. Radix ? Caule ramoso ramisque tereti glabro. Foliis radicalibus ? 
caulinis inferioribus breviter petiolatis, cordatis, maximis, undulJato-den- 
tatis, acutis; fol. superioribus ex ovata basi sensim attenuatis; fol. sum- 
mis lanceolatis, calloso-dentatis. Floribus apice ramorum racemosis, pal- 
lide lilaceis erectis. Pedunculis ealycem aequantibus. Siligquis immaturis 
erecto-patulis stigmate capitato coronatis. Planta maxima 2—4-ped. ex- 
panso-ramosa, folia carnosa, glabra, lacunosa, caulis superne pilosulus, 
pedunculi latere interiore pilis ramosis obsessi, flores suaveolentes. (An 
H. matronali-runcinata.) — Im Arpaser Thale (Kladni). September. 


302. H. sibirica L. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 66. Radice 
polycephala ramosa, caules florentes fasciculosque foliorum proferente. 
Caule tereti superne ramoso foliisque pilis simplieibus albis hirsuto. Foliis 
novellis elliptico-spathulatis, obtusis longissime petiolatis, caulinis inferiori- 
bus lanceolatis breviter petiolatis, basi cuneatis. Floribus longe racemosis, 
lilaceis speciosis, suaveolentibus. Calyce pedunculum aequante; sepalis 
margine pilosis. Petalorum lamina elliptica antice rotundata unguem 
aequante. Siliquis junioribus parce glanduloso-pilosis. Planta gracilis 
41'1%,—2 ped. — Auf den Arpaser Alpen zwischen Alnus viridis. 6500°. Jul. 

303. H. alpina Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 66. Radice lig- 
nosa polycephala. Caule superne ramoso foliisque glabro. Foliis carnosis, 
(radicalibus ?) caulinis lanceolatis basi rotundatis brevissime petiolatis ; 
superioribus sessilibus; omnibus longissime acuminatis, inaequaliter ser- 
rato-dentatis. Pedunculis glabris calycem aequantibus. Floribus racemosis 
lilaceis suaveolentibus. Siliquis junioribus erecto-patentibus, glabris. 


4 * 


32 


(Planta 11,—2-ped. subsimilis H. Kladnii sed graeilior.) — Auf den 
Kalkvorsprüngen der Arpaser Alpen. 7000‘. Jun. 

304. H. oblongifolia Schur herb. Transs. Radice ramosa lignosa 
perenni. Caule adscendente simpliei, inferne glabro, superne pilis brevis- 
simis ramosis hirto. Foliis radicalibus oblongis breviter petiolatis glabris, 
superioribus minoribus subsessilibus scabriusculis, omnibus calloso-denti- 
eulatis, eiliatis. Floribus racemoso-corymbosis, inferioribus longissime pe- 
dunculatis patentibus. Petalis obovato-cuneatis longissime unguiculatis, lila- 
ceis, calycem pilosum duplo superantibus. Planta gracillima 1—1Y, ped. 
— Auf dem Rücken des Kapellenberges bei Kronstadt. Jun. Jul. 

305. H. parviflora Schur herb. Transs. Radice perenni polyce- 
phala. Caule elato 2—3-ped., tereti, superne ramoso, piloso, pilis ramo- 
sis, inferne glabro. Foliis radicalibus elliptico-oblongis utrinque attenua- 
tis, acutis, breviter petiolatis; foliis superioribus angustioribus sessilibus; 
omnibus glabriusculis margine pilis ramosis eiliatis et calloso-serrato- 
dentatis. Floribus paniculato-racemosis minimis lilaceis, persieinis al- 
bisve; petalis obovatis sensim in unguem attenuatis calycem duplo supe- 
rantibus. Sepalis apice barbatis. Siliquis maturis ? Proxima H. oblongi- 
foliae. — Eine häufig in Gärten gezogene Art, welche bei Kronstadt 
nicht selten verwildert vorkommt. Die Blumen sind fast geruchlos. 
Jun. Jul. (Vielleicht Form von H. inodora ZL.) 

306. H. nivea Dmg. En. n. 1403. (H. matronalis a nivea 
Schur Sert. n. 218. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852. 308. 
H. alba Fleischm. Kr.112 sie Neilreich Nachtr. p. 235.). „Caule hispidis- 
simo; siliquis pilosis patulis; floribus niveis adoratis, stigmate bilobo.“* 
Bmg. 1. ce. — Auf dem Butsets und Schuler bei Kronstadt. Kalksubstrat. 
Aug. Septbr. (Bing.) 

307. H. leucantha Schur (H. albiflora Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1850, p. 66.) Radice apice ramosa monocephala, bienni. Caule firmo 
(+ lin. crasso) basi simplici, superne parum ramoso 3—5-ped., pilis albis 
rigidis simplieibus hispido. Foliis inferioribus maximis 9 poll. long., ellip- 
tico- oblongis, breviter petiolatis, scabris; fol. superioribus oblongis ses- 
silibus, omnibus argute calloso-dentatis. Floribus in apice ramorum longe 
racemosis speciosis albis, fragrantissimis; petalorum lamina in unguem 
subito attenuata, lamina unguem aequante. Sepalis apice barbatis corolla 
dimidio brevioribus. Pedunculis calycem aequantibus intus pilis ramosis 
scabris, demum deflexis. Siliquis glabris stigmate capitato coronatis. 
(Proxima H. niveae Bmg. siliquis glabris, stigmate capitato recedit.) — 
Im Bullathal der Kerzesorer Gebirge in der Nähe der Schleuse. 3000. 
Glimmerschiefer. Jul. 

308. H. moniliformis Schur östr. bot. Zeit. 1858, p. 22. Schur 
bot. Rundr. 1853 suscept. ed. 1859, p. 100. — Radice crassa lignosa, po- 
lycephala, perenni. Caule tereti, glabro, fusco maculato, 2—3 ped. superne 
subramoso. Foliis radiealibus interdum destitutis, prolum novellium ellip- 
tico-oblongis obtusis, in petiolum attenuatis, basin versus grossius den- 
tatis vel inciso-dentatis, hispidis; foljis caulinis lanceolatis, subpetiolatis, 
glabris, margine subeiliatis, calloso-dentatis, carnosulis. Floribus longe 


93 


racemosis albis suaveolentibus; petalorum lamina subrotunda, calycem 
duplo superantibus. Siliquis glabris, nitidis, moniliformibus, 3-poll. longis 
flexuosis, torulosis, erectis, vel. patulis; pedicellis latere interiore hirsu- 
tis. — Auf Kalkgebirgen, auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 5000‘, 
auf dem Butian der Kerzesorer Alpen. 6000. Jul. Aug. 

302. H. runcinata W. Kit. t. 200. Pchb. icon. f. 4376. An Hesp. 
inodora Bimg. 1402. — Auf Aeckern, an Wegen, in Weinbergen zwi- 
schen Gebüsch „ überhaupt nur in der Hügelregion, bei Hermannstadt, 
zwischen Hammersdorf und Baumgarten, in der Gegend von Klausen- 
burg, in der Mezöseg. Jun. Jul. 


48. KLADNIA Schur herb. Transs. 
(Hesperis Sect. 1. Hesperidium DC. 


Siliqua linearis subtetragona anceps, medio rostro compresso acu- 
minato instructa. Stigma bilamillatum, lamellis acumbentibus. Septum 
siliquae fungosum. Semina oblonga eylindrico-trigona. Petalorum lamina 
angusta. Herbae biennes. 

310. K. tristis Schur Hesperis tristis L. Big. 1401. Rehb. 
icon. f. 4374. — Auf Hügeln zwischen Gebüsch an Waldrändern und 
Weinbergen, auf kalkhaltigem Alluvium. Bei dem Dorfe Zah in der 
Mezöseg, bei Klausenburg. ‚April, Mai. 


49. SISYMBRIUM [. p. p. 


311. S. Irice L. Bimg. 1350. Rchb. icon. f. 4408. — An Wegen und 
Ackern, auf Schutt und unbebauten Orten. Jun. Jul. 


312. S. Columnae L. Bmg. 1351. Kchb. icon. 4407. — An Wegen 
und Ackern, Schutt, Dämmen, unbebauten Orten. Mai, Jul. 

a. hebecarpum. Siliquis pedicellisque pubescentibus. 

b. psilocarpum. Siliquis glabris, pedicellis erassis hirtis. (S. Columnae 
L. verum Schur.) — Bei Hermannstadt. Jul. 

c. Pseudo-Irio. Caule a basi ramosissimo 2—4-ped., floribus vitellinis 
majoribus; siliquis firmioribus erecto - patentibus pedicellum crassum 
aequantibus glabris vel pilis rare obsessis. (S. orientale Pall. S. altis- 
simum Z. (non Poll.) — Auf Kalkboden, an Wegen und Dämmen. Her- 
mannstadt, Kronstadt. Aug. 

313. S. pannonicum Jacq. .Bimg. 1349. Rehb. icon. f. 4406. (8. al- 
tissimum Pall. (non L.) — An Wegen, auf Aeckern, Dämmen, unter 
Getreide, am Scheweschbach im jungen Wald. Jun. Jul. 

314. S. austriacum Jacg. A. t. 262. Rchb. icon, f. 4410 — 4411. 
Koch Syn. ed. 2. p. 51. — Caule, foliis, pedicellisque glabro vel pedicel- 
lis parce pilosis. Foliis infimis runcinato-pinnatipartitis, lobis triangulari- 
bus, glabris vel setulosis. Siliquis glabris erecto-patentibus, 3 poll. long., 
subcompressis, pedicellum aequantibus in stylum angustatis. — Auf den 
Stadtmauern in Hermannstadt, am Leichenthore und an den Mauern am 
gegenüber liegenden Kirchhof. Jul. 1846. 


54 


315. S. acutangulum DC. Fl. fr. 4, p. 670. Zechb. icon. f, 4412. 
(S. austriacum y acutangulum. Koch syn. ed. 2, p. 5l. Sinapis 
pyrenaica L.) — Auf Aeckern zwischen Klee und Luzerne, längs 
dem jungen Wald gegen Schellenberg; wahrscheinlich mit Samen einge- 
wandert, dann wieder verschwunden. August. 1848. (Bruchstücke dieser 
Art im herb. Transs. Lerchenf. ann. 1780.) 


50. NORTA Schur. 
(Sisymbrium sect. 2. Norta DC.) 


316. N. strietissima Schur. (Sisymbrium strietissimum ZL, 
Bing. 1355. Rchb. icon. f. 4414.) — An Zäunen, Gebüschen, Waldrändern. 
Jul. Aug. 

317. N. juncea Schur. Sisymbrium junceum M. Bieb. Rchb. 
icon. f. 4413. Erysimum junceum Wild. Bmg. 1370. — In der Hügel 
region, Zakelsberg, zwischen Grossscheuern und Stolzenberg, auf den 


or) 


Sandhügeln bei Salzburg (auf Salzwiesen Ding.). Jul. Aug. 


51. LEPTOCARPAEA DC. 


318. L. Loeselii DC. Syst. 2, 202. (Sisymbrium Loeselii Z. 
Bing. 1352. Rechb. icon. f. 4409.) — Auf Mauern, Schutt, sandigen Hügeln. 
Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. latiseeta. Foliis latiseetis cauleque glabriusculis, floribus laxe ra- 
cemosis. (Habitu S. austriacı.) — Auf Kalksubstrat bei Kronstadt. Jun. 

b. glabrescens. Caule ramoso 1—2 ped., ramis divaricatis foliisque 
demum glabrescentibus. Foliis radicalibus subbipinnatisectis, lobis inciso- 
dentatis, caulinis pinnatifidis, lobis lineari-lanceoletis serratis. Floribus 
laxe-racemosis flavis, pedicellis parce pilosis. Siliquis erecto-patentibus 
pedicellum 5—-6-superantibus. Seminibus in quovis loculo subbiserialibus 
oblique parallelis. Planta subviscosa, pilis reversis, siliquae magis minusve 
elongatae, sensim in stylum attenuatae. — Auf Mauern, Felsen, Schutt, 
an schattigen Orten, an Gartenzäunen des Schlossberges bei Kronstadt, 
auf Felsen des Kapellenberges. Burghals. Jun. Jul. 


52. VALARUM Schur. 
(Sisymbrium sect. 4. Valarum DC.) 
319. V. officinale Schur (Sisymbrium offieinale Scop. Bmg. 


1358. Rechb. icon. f. 4401. Erysimum officinale L.) — An Wegen, 
auf Schutt gemein durch das ganze Gebiet. Mai, Aug. 


53, DISCUREA Schur. 
(Sisymbrium sect. IV. Discurea C. A. Meyer.) 
(Ledeb. Fl. Ross. 1, p. 180.) 


320. D. Sophia Schur. (Sisymbrium Sophia L. Bmg. 1348. 
FRechb. icon. f. 4405.) — Auf Schutt, Mauern, Aeckern. Mai — September. 


54. ALLIARIA Aldans. gen. 52. 
(Sisymbrium sect. VI. DC. Synt.) 


321. A. officinalis Andrz. DC. l.c. Rchb. icon. f. 4379. (Sisym- 
brium Alliarıa Bmg. 1353. Erysimum Alliaria Z.) — An Hecken, 
Zäunen, Waldrändern. April. Jun. 


55. ARABIDOPSIS Schur. 
(Sisymbrium sect. VII. Arabidopsis DC.) 


322. A. Thaliana Schur. (Arabis Thaliana L. Bmg. 1381. 
Conringia Thalianua. Zchb. icon. f. 4380. Sysimbrium Thalianum 
Good.) — Auf Aeckern, Brachen, Wiesen, nicht gemein. April. Jun. 


56. ERYSIMUM /. 


323. E. cheiranthoides L. Bmg. 1364. Rehb. icon. f. 4383. — 
Auf bebautem und unbebautem Boden, im Schotter der Flussufer, auf 
Mauern. Jun. Aug. 


a. angustifolium. Caule subsimpliei; foliis oblongo-linearibus canes- 
centibus sinuato-dentatis; floribus minoribus; siliguis accumbentibus, stig- 
mate subbilobo terminatis pedicellum duplo superantibus hispidis, con- 
coloribus. — Am Scheweschbach bei Hermannstadt. Jul. 


b. latifolium. Caule firmiori ramosissimo % ped. et ultra. Foliis viri- 
dibus oblongis sinuato-remote-dentatis. Siliquis rigidioribus viridibus sub- 
glabris, subastylosis patentibus. E. cheiranthoides ß dentatum 
Koch syn. ed. 2, p. 54. — Auf überschwemmt gewesenem Boden an 
Flussufern, am Zibin bei Hermannstadt, am Burzenfluss -bei Kronstadt. 
Jun. Aug. 


324. E. strietum Gärtn. (E. hieracifolium L. Bmg. 1366. Fechb, 
con. f. 4388.) — Auf sonnigen Hügeln, Mauern, auf Schotter, an Fluss- 
ufern. Mai. Jul. 

325. E. virgatum Zoth. Schur Sert. n. 942. (Kechb. icon. f. 4389. 
E.longisiliquosum Zehb. Schleich.) — Auf sonnigen Hügeln, so wie an 
Flussufern, auf der Lazarethwiese, am Zibinufer dem Dorfe Bungart 
gegenüber, am Scheweschbach im jungen Wald gegen Resinär. Jun. Aug. 

326. E. repandum L. Bmg. 1363. Rehb. icon. f. 4384. — Auf 
Aeckern und Schutt. Mai — Jul. 

327. E. crepidifolium Rchb. exc. germ. p. 686; icon. f. 4385. 
Schur Sert. n. 335. — Auf Kalkfelsen bei Kronstadt, Schuler, Kapellen- 
berg. Mai. Jul. 

323. E. canescens Roth. Rechb. icon. f. 4394. E. diffusum. Ehrh, 
Bing. 1368. — Auf Aeckern, grasigen Hügeln, im Schotter der Flüsse 
bis in die Alpenregion. Jun. Aug. 1200—5000‘° — Alluvium „ Glimmer- 
schiefer oder Kalksubstrat, in sehr verschiedener Form. 


96 


a. stenophyllum. Foliis augustissimis revolutis, ramulis sterilibus in 
axillis foliorum subnullis ; foliis radiealibus oblongo-linearibus. Radice in- 
sterdum monoeipite. — Auf Hügeln bei Hammersdorf. 

b. planifolium. Radice polycephala. Caulibus elatis 3—5 ped. superne 
ramosis. Foliis radicalibus subspathulatis, caulinis lineari-oblongis utrinque 
attenuatis, subpetiolatis, sordide viridibus, planis. Siliquis longissimis 
erectis. (E. platyphyllum Schur herb. Transsilv. An E. diffusum 
M. Bieb. E. Andrzejowskianum Bess. En. n. 838.) — Auf sandigen 
Flussufern, am Altfluss bei Talmats, bei Salzburg und Mundra, am 
Schneckenberg bei Kronstadt. Jun. Aug. 

c. Pseudo-rhaeticum. Schur An Cheiranthus rhaeticus alpinus 
Jaeg. A. t. 75. A. Var. a. differt: Foliis subconvolutis, canescentibus ; 
floribus majoribus; caule graciliori 10—12 poll. — Auf Kalkfelsen des 
Arpas. 6000‘. Jul. Aug. 

d. recurvifolium. (An Cheiranthus rhaeticus Schleich. non DC.) 
Radice polycephala caulis florentes fasciculosque foliorum proferente 
(perenni). Caulibus aequalibus 10—12 poll. strietis, quadrangularibus, a basi 
densissime foliatis; Foliis radicalibus subspathulatis, caulinis complicatis, 
recurvatis, in axillis ramulis sterilibus praeditis. Floribus speciosis luteis ; 
pedunculis calycem aequantibus. — Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje 
bei Sz. Domokos. 5000‘. Jul. 

329. E. rhaeticum DC. Syst. 2, 503. Zechb. icon. f. 4397. — Auf 
Kalkfelsen der Rodnaer Alpen, auf dem Korondsys. Jul. (Keckert.) 

330. E. Cheiranthus Pers. Rechb. icon. t. 4399. Bmg. 1365. — 
Foliis radicalibus eblongo-spathulatis, obtusis, in petiolum attenuatis, 
mucronatis; caulinis elongatis acuminatis, ommibus integerrimis; axillis 
foliorum nudis, i. e. ramulis sterilibus destitutis. Pedunculis ealyce bre- 
vioribus. Petalis suborbieulatis, longissime unguiculatis (E. Cheiranthus 
linariaefolium Schur. E. linariaefolium Tausch bot. Zeit. 1831, 
p- 212.) — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt, auf dem Butsets und 
der Piatra-mare. 5000. Mai — Jun. 

33°. E. pumilum Gaud. Fl. helv. 4. (mon Schleich.) Rchb. icon. 
f. 4392. A. antecedente differt; Radice polycephala ; foliis eaulinis 
linearibus, axillis foliorum ramulis sterilibus praeditis; floribus majoribus 
adoratis; pedicellis calyce multo-brevioribus; calyce evidenter bisaccato ; 
stylo brevissimo. — Auf Kalkfelsen, auf dem Korondsys der Rodnaer 
Alpen. Jul. (Czetz.) 

332. E. ochroleucum DC. Fl. fr. 2, 658. Zechb. icon. f. 4396. 
Radice perenni subrepente polycephalo; foliis latioribus dentatis, floribus 
recentibus ochroleueis; siliquis stylo elongato latitudinem siliquae ter 
superante praeditis. A. E. Cheirantho specifice satis distinetum. 
Rechb. pl. erit. 2, f. 274 et 275. — Auf den Fogaraser Alpen, auf der 
Piscu-Sirna. 6000‘. Glimmerschiefer. Aug. 

333. E. Witmanni Zaw. Gal. 81, 194. Schur Sert. n. 238. E. 
Baumgartenianum Schur. E. odoratum ‚Bing. 1367 (non L.) Verh. 
d. sieb. Ver. 1859, p. 166. Radice perenni polycephala. Caulibus curvato- 
adscendentibus, dein erectis, angulatis, superne ramosis, 4--2-ped. Foliis 


97 


radicalibus oblongo-spathulatis, runcinato-pinnatipartitis; caulinis elou- 
gato-oblongis, sinuato-dentatis, floralibus oblongo-linearibus; omnibus 
pilis 2—3-furcatis scabris, junioribus canescentibus. Floribus speciosis 
eitrinis odoratis prius corymbosis demum racemosis; lamina petalorum 
suborbiculata subito in unguem calycem aequante abeunte; pedicellis 
calyce duplo brevioribus. Siliquis erecto patulis, canescentibus, angulis 
viridibus glabris discoloribus, 3—4 poll., stylo brevissimo stigmate bilobo 
terminatis. — Auf Kalkfelsen, auf dem Ecsem-Teteje und auf dem Schu- 
ler bei Kronstadt. 5000‘. Jun. Jul. 

334. E. transsilvanicum Schur. Radice polycephala perenni, 
caules florentes fasciculosque foliorum proferente. Caule erecto, 1—1Y, 
ped., superne parum ramoso. Foliis radicalibus numerosissimis confertis, 
longissime petiolatis, elongato-spathulatis, sinuatis vel subruncinatis, 
antice rotundatis ; fol. caulinis argute triangulari-dentatis, sessilibus. 
Floribus speeiosis eitrinis suaveolentibus, demum racemosis. Siliquis im- 
maturis flores superiores interdum superantibus, maturis in racemum 
longissimum dispositis, 4—6 poll. longis, concoloribus, patentibus, stig- 
mate capitato vel inconspicue bilobo coronatis. — Auf Kalfelsen der Ar- 
paser und Kerzesorer Alpen. 6000‘ Jul. (Steht dem E. ochroleucum 
DC. am nächsten.) 

335. E. odoratum Zhrh. Beitr. 7, 157. E. hieracifolium Jarcg. 
(non Z.) Cheiranthus erysimoides ZL. (non Jacq.). E. lanceolatum 
Fechb. icon. f. 4393 f. (non R. Br.). (Vielleicht E. Cheiranthus Bimg. 
1365 nach den Standorten.) — Auf kalkhaltigem Alluvium der Hügel- 
region, Hermannstadt,, Talmatsch , Mezöseg, Kronstadt, hier auch auf 
Kalkfelsen. Jun. Jul. bis 3000‘, Elevat. 

335. E. carniolicum Doll. Flora 1827. Zchb. icon. f. 4386. E. 
odoratum. Zechb. icon. f. 4390. E. odoratum ß dentatum Koch Syn. 
55. — Auf Kalkfelsen und kalkhaltigem Boden in der Berg- und Alpen- 
region. 2000— 6000‘. Kapellenberg bei Kronstadt, in der Hassadek, bei 
Torda, Torotzko und Ennyed, auf dem Schuler und der Piatra-mare 
u. Ss. w. Jun. Aug. 

a. bracteatum. Floribus racemosis inferiobus foliis oblongis bractei- 
formibus suffultis. — Auf Kalkfelsen der Piatra-mare. 4000‘. Jul. 

b. brevisiliguosum. Floribus ceitrinis speciosis maximis, calyce pedi- 
cellum duplo superante; racemo elongato. Siliquis canescente-hispidis, 
erecto-patulis 1—1Y, poll. long., augulis sericeis obscurioribus, stylo la- 
titudinem siliquae aequante, stigmate crasso bilobo coronatis. — Auf dem 
Kapellenberg bei Kronstadt. Jul. 3000’. 

337. E. Czetzianum Schur. Radice simpliei monoceipite. Foliis 
radicalibus runeinato-pinnatisectis. Caule 3—6 poll. rigido, densissime 
foliato. Floribus ceitrinis speciosis; pedunculo calyce muto breviore; peta- 
lorum lamina saepe obcordata. Siliquis erectis, rigidis, concoloribus, sca- 
briusculis, exacte tetragonis, 1—2 poll. long., stylo brevissimo stigma- 
teque crasso bilobo terminatis. — (E. carniolicum var. Koryndianum. 
pygmaeum, (ketzö Schur olim.) — Auf Felsen der Kalkalpen, auf dem 
Korondsys bei Rodna (Czet:.), auf dem Butsets oberhalb des Klosters 


58 


Skitt; auf dem Königstein. 5000— 7000‘. Jun. Aug. (Dem E. caruioli- 
cum am nächsten stehend, aber die Früchte verschieden.) 

338. E. sylvaticum M. Bieb. Fl. Taur. c. 3, p. 441. Ledeb. Fl. 
Ross, 1, p. 190. — Bei Szamos-Uyvar in Siebenbürgen. (Janka. Oestr. bot. 
Zeit. 1858, 367.) 

339. E. Fussianum Schur. Radice oligocephala bienni. Caule 
erecto, striato, superne ramosa 4—2 ped. Foliis radicalibus numerosissi- 
mis mox evanescentibus runcinate-pinnatisectis, eaulinis inferioribus pin- 
natifidis subpetiolatis, superioribus remote et grosse-dentatis, apice inte- 
gerrimo-recuryis; dentibus omnibus triangularibus incurvo mucronatis. 
Floribus minimis eitrinis racemosis; petalorum lamina minima suborbicu- 
lata subito in unguem longissimum calycem duplo superantem abeunte. 
Siliquis maturis? Planta robusta viridis (non canescens rare pilosa), pilis 
ramosis hirto-scabra. — Proximum E. odoratae sed habitu, colore, fo- 
liorum forma distinguendum. A. E. crepidifolia habitu robustiori, 
foliis latioribus, lamina subrotunda petalorum stigmate bilobo distinetum. 
(An Var. sequent. spec.) — Auf den kräuterreichen Hügeln bei Gross- 
scheuern. Jul. (Fuss.) 

340. E. elatum Schur herb. Transs. Radice monocephala bienni., 
Caule elato 2—4 ped. basi curvato dein erecto, tereti, striato, inferne 
simplici subglabro, superne parum ramoso. Foliis radicalibus subruncinato- 
spathulatis in petiolum attenuatis, mox evanescentibus; caulinis oblongis 
sessilibus integerrimis vel subdenticulatis. Floribus racemosis eitrinis ; 
petalorum lamina obovato-cuneata sensim in unguem tenuissimum atte- 
nuatis. Pedicello calyce breviore. Siliquis canescentibus erectis 2—21, 
poll. longis, stylo latitudinem siligquae aequante, stigmate bilobo. — (E. 
odoratum Transsilv. (non Ehrh. nec Bmg.) An E.Marschallianum 
Andrz. in M. Bieb. Fl. Taur. 3, p. 444 ?) — Auf den Hügeln bei Her- 
mannstadt, Stolzenburg , Grossscheuern, Talmats, Heuwiesen bei Klau- 
senburg., Mezöseg , überhaupt in der Hügelregion durch das ganze Ge- 
biet verbreitet. Jun. Jul. 


57. CONRINGIA DC. 


341. C. orientalis Andrz. Rchb. icon. f. 4382. (Brassica orien- 
taliıs ZL. Erysimum orientale AR. Br.) — Auf Aeckern unter Ge- 
treide, auf Schutt und Gartenboden zerstreut hin und wieder. Hermann- 
stadt. Mai — Aug. 

342. C. austriaca Jechb. icon. f. 4381. (Erysimum austriacum 
Bmg. 1371. Brassica austriaca Jacg. A. t. 283.) — Auf sonnigen 
steinigen Hügeln und Aeckern. Mai — Jul. (Die Baumg. Standorte sind 
in Hinsicht auf C. orientalis, welche manche für E. austriacum Bmg. 
nehmen, zu berichtigen. 


58. SYRENIA Andrz. 


3143. $S. cuspilata Rchb. icon. f. 4399. Schur Sert. n. 246. S. Bie- 
bersteinii et latifolia Andrz. Erysimum cuspidatum DC. Chei- 


59 


ranthus cuspidatus W. Kit. t. 231. — Auf Aeckern bei Broos (Szasz- 
varos). Jul. 1853. (Auch von Unverricht früher beobachtet.) 

344. S. angustifolia /dchb. exc. germ. 689; icon. f. 4400. (S. Ehr- 
hartiana Andrz. Bess. En. n. 841. Erysimum angustifolium Ehrh. 
Beitr. 7, 513. Bmg. 1369. Cheiranthus canus Pill. et Mitt. Jt. p. 146. 
t. 15.) — Auf Aeckern, an Wegen, sandigen Wiesen. Jun. Jul. 


Trib. IH. BRASSICEAE Koch Syn. ed. 2. 58. 


569. BRASSICA /. 


345, B. praecox W. Kit. Rehb. icon. f. 4436. 

346. B. campestris L. Rchb. icon. f. 443%. 

347. B. Napus /. KRchb. icon. f. 4435. a—b—y- 

848. B. oleifera (B. Rapa f oleifera Koch DC. Syst. 2, p. 591.) 
349. B. Rapa 7. Rchb. icon. f. 4437. 

350. B. oleracea L. Rchb. icon. f. 4438. 


(Bis auf B. praecox und B. campestris, welche durch das ganze 
Gebiet als lästiges Unkraut wild wachsen und nicht selten ganze Aecker 
einnehmen, werden die übrigen Arten in zahlreiche Spielarten unter ver- 
schiedenen Benennungen kultivirt, und kommen verwildert im normalen 
Zustande vor und sich dann der B. campestris Z. mehr oder minder 
nähernd. Als Oelpflanzen werden vorzugsweise Spielarten von B. Rapa Z. 
und B. Napus Z., zuweilen auch B. campestris Z. benutzt.) 


60. MELANOSINAPIS Schimp. et Sp. 


351. M. communis Spy. frib. 945. Kittel. 2, 910. Rehb. icon. f. 
4427. (Sinapis nigra L. Bmg. 1359. Brassica nigra Koch Syn. 2, 
p- 59.) — Auf Schutt, an Wegen und Gräben, auf nassen Wiesen bei 
Zam. Aug. 


61. SINAPIS /. 


352. S. alba L. Bing. 1358. Rechb. icon. f. 4424. — Ein lästiges 
Unkraut auf Aeckern unter Saaten. Jun. Aug. 

353. S. arvensis L. Bmg. 1356. Pechb. icon. f. 4425. — Auf be- 
bautem Boden, auf Aeckern unter Saaten, auf Schutt. Jun. Aug. 

a. Schkhuriana. Siliquis 1'/, poll. long. retrorsum hispidis. S. orien- 
talis Murr. p. 167. Schk. t. 486. (non L.) — Auf Aeckern bei Hermann- 
stadt. Jun. Aug. 

b. desertorum. Ramosissima diffusa. Foliis imfimis maximis 9 poll. 
long. subruneinatis, lobis irregulariter incisis. Siliquis glabris brevioribus 
rostro suo triplo longioribus. — Auf unbebautem Boden bei Hermann- 
stadt. Aug. 

354. S. campestris Bess. Gal. 2, 88. Maly En. p. 392. Siliquis 
subtetragono-teretibus, glabris, erectis, rostro subulato subcompresso 


60 


longissimo, basi seminigero, siliqua dimidio breviore terminatis. Caule ra- 
mosissimo, ramis dichotomis longissimis. Foliis inferioribus runcinato-pin- 
natisectis, lobo ultimo maximo, caulinis ovatis petiolatis sinuato-dentatis. 
— AufAeckern zwischen Wintersaaten bei Hermannstadt. Jul. Septbr. (Viel- 
leicht eine glatte Form von S. Allionii Jacq.) 

355. S. orientalis L. Bmg. 1357. ZRechb. exc. germ. n. 4426. A. S. 
Schkhuriana Zechb. differt: Siliquis crassioribus, rostro siliqua suo triplo 
breviore. — Unter Wintersaaten am Aranyos bei Kronstadt. Jun. Aug. 

356. S. ucranica Czern. Bull. de la soc. Mosc. 1854, p. 312. — 
Auf Hügeln in Siebenbürgen. (Janka Linn. 1860, 556.) 


62. ERUCASTRUM Schimp. et Sp. Flor. frib. 3, 946. 


357. E. obtusangulum Zechb. exc. germ. p. 693; icon. f. 4429. 
Sisymbrium obtusangulum DO. Syst. 2, 468. — Auf Aeckern zwi- 
schen Luzerne, bei Mühlenbach. Jul. Hermannstadt zwischen Klee, am 
Rande des jungen Waldes. August. (Vielleicht durch Samen eingeschleppt 
und vorübergehend.) 

358. E. Pollichii Schimp. et Spenn. Fl. frib. 3, 946. (E. inodo- 
rum Jechb. exc. germ. 693; icon. f. 4428. Eruca Erucastrum Gärtn. 
Fl. d. Wett. 2, 458. Bmg. 1375.) — Auf sandigen Plätzen, an Flussufern, 
am Altfluss bei Rakkovitza. Jun. Jul. 

359. E. elongatum Zchb. exc. germ. p. 694; icon. f. 4430. (Bras- 
sica elongata W. Kit.t.28. Günthera elongata Koch in Linn. XV. 
252. Eruca elongata Bmg. 1374.) — Auf sandigen Hügeln und stei- 
nigen Abhängen, am Zibin bei Hammersdorf, Kolos in der Mezöseg, an 
der Marös bei Zam. Jul. Aug. (Diese Pflanze weicht im Bau der Früchte 
von Erucastrum ab und dürfte als Günthera Koch eine selbstständige 
Gattung bilden.) 


63. DIPLOTAXIS DC. 


360. D. tenuifolia DO. Zechb. icon. f. 4420. (Sisymbrium tenui- 
folium L. Bmg. 1345.) — Auf Mauern und Aeckern. Mai, Jul. 


361. D. intermedia Schur Caule a basi ramoso 1—ANY, ped. Foliis 
integris dentatis vel pinnatifidis, oblongis, in petiolum sensim attenuatis, 
cauleque viridibus glabris. (Habitu D. tenuifol. floribus D. murali 
siliquis D. tenuifoliae similibus. — Auf Aeckern bei Hermannstadt, 
häufig auf dem Salzburger Berge. Mai — Jul. 

362. D. muralis DC. Syst. 2, 634. Zechb. icon. f. 4417. (Sisym- 
brium murale Z. Dmg. 1346.) — Auf Mauern und Aeckern. Mai. Jul. 


363. D. viminea DC. 1. c. 635. Zchb. icon. f. 4416. (Sisym- 
brium vimineum Z. D. muralis Pseudo-vyiminea Schur: Siliquis 
crassioribus brevioribusque, rostro breviore, caule subscapiformi.) — Auf 
Lehmboden, Aeckern und Mauern, Hermannstadt, Fogaras, Kolos in der 
Mezöseg. Mai. Jun. 


Subordo Il. LATISEPTAE Koch Syn. ed. 2, p. 62. 
Trib. IV. ALYSSINEAE Koch I. c. 
64. AURINIA Desv. Journ. bot. 3, 162. 


364. A. saxatilis Desv. 1. c. (Alyssum saxatile Z. Rchb. icon. 
f, 4280. Schur Sert. n. 261.) — Auf Kalkfelsen der Arpaser und Kerze- 
sorer Alpen, bei Szuszeny im Hunyader Com. (Heuf.) bis 6000°. Jul. 

365. A. petraea Schur. Alyssum petraeum Arduin. spec. alt. 
p. 14. A. gemonense Z. Bmg. 1307. A. edentulum W. Kit. t. 92, 
Rechb. icon. f. 4281. — Auf Kalkfelsen in der Bergregion, im Zoodthale 
oberhalb Ruiszaduluj eire. 3000‘. Jul. 

366. A. media Schur herb. Transsilv. (Alyssum medium Host. 
A. saxatile Bess. Cat. p. Aurinia petraea a emarginata Schur 
herb. Transs. Alyssum gemonense Rochel. Sturm H. 66. Bess. Gal. 2, 
42.) — Auf Kalkfelsen der Piatra-mare und des Scukas bei Kronstadt. 
4000‘. Jun. Jul. 


65. ODONTARRHENA C. A. Meyer. 
(In Ledeb. Fl. Alt. 3, p. 58. 


367. O. argentea Ledeb. ]. c. (Alyssum argenteum Witm. 
summ. 4, p. 430. Zechb. icon. f. 4277. A. murale W. Kit. t. 6. Rechb. exe. 
germ. n. 4278. A. argenteum ß murale ZHeuf. banat. p. 21.) — Auf 
Mauern und Kalkfelsen bis in der Voralpenregion „ auf Kalkfelsen der 
Kronstädter Kalkalpen, auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, bis 
5000° Elevat. Jun. Jul. 

a. angustifolia. Caulibus graeilioribus humilioribusque 6—8-poll.; 
foliis minoribus oboyato-spathulatis, subtus subargenteis; floribus minori- 
bus fastigiato-cymosis; silieulis orbiculatis glabrioribus. (0. muralis 
Schur Sert. n. 266. Alyssum subalpestre Schur olim. herb. Transsilv.) 
— Auf dem Schlossberg bei Deva und auf Mauern daselbst. Jul. 1845. 

368. O. alpestris Ledeb. Fl. Ross. 1, p. 142. Alyssum alpestre 
L. Rchb. icon. f. 4275. Bmg. 1308. — Auf Kalkfelsen der Bergregion 
bei Torotzko auf dem Szekelykö, in der Hassadek bei Torda. 

a. racemosa. Floribus apice ramorum racemosis; siliculis suborbicu- 
latis (An. O. Marschalliana ©. A. Meyer et Alyssum alpestre 
M. Bieb.?) — Auf Kalkfelsen des Ketskekö bei Carlsburg, in der Ge- 
gend bei Deva. Jun. Jul. 

369. O. tortuosa C. A. Meyer in Ledeb. Fl. alt. 3, p. 60. (Alys- 
sum tortuosum W. Kit. t. 91. Rchb. icon. f. 4276. A. savranicum 
Heuf‘. ban. 21. A. alpestre ß majus Koch syn. ed. 2, p. 64. A. ser- 
pyllifolium M. Bieb. Adyseton tortuosum Bmg. n. 1313.) — Auf 
Kalkfelsen, so wie auf Trachyt, in der Hügel- und unteren Bergregion. 
Burgberg bei Deva. Jun. Jul. 


66. PSILONEMA A. (©. Meyer. Led. Fl. alt. 3, 50. 


370. P. minimum Schur. Alyssum minimum Wild. Rehb. icon. 
f. 4268. Schur. Sert. n. 274. — Auf sandigen Feldern und Triften, bei 
Hermannstadt, zwischen Salzburg und dem alten Berg. Mai.- 


371. P. calycinum €. A. Meyer Bull. de l’ Acad. des. scienc. de 
St.: Petersb. 7, p. 132. (Alyssum calycinum Z. Zchb. icon. f. 4269. 
Adyseton calycinum Scop. Bmg. 1314.) — Auf Aeckern, Triften, 
Hügeln, vorzüglich auf Sandboden. April. Jun. 

a. subargenteum. Foliis argenteo-canescentibus, subincanis, pilis stel- 
latis vestitis. Salzburg, bei Hermannstadt. Mai. 

b. viride. Foliis viridibus, pilis stellatis simplieibusque vestitis. 

c. depressum, Radice polycephala; caulibus ramosis terrae adpressis; 
calycibus mox cadueis; silieulis majoribus. An. Alyssum campestre 
M. Bieb. (non L.) Hermannstadt. 


d. latifolium,. Foliis subviridibus, oblongo-spathulatis obtusis, axillis 
ramulis sterilibus instructis. — Auf Wiesen bei Hermannstadt, Kronstadt. 
Jun. Jul. 

e. banaticum. ZHeuf. En. 23. Caulibus teretibus, inferne simplieibus 
superne subramosis; foliis lineari-oblongis basi euneato-attenuatis, piloso- 
canescentibus; pilis ramosis simplieisve. Siliculis suborbiculatis subemar- 
ginatis. Planta gracilis 10—15 poll. florib. prius flavis denique  sordide 
albis. (An Alyssum Schlosseri Heuf‘. Flora 1852.) -— Auf Bergwiesen, 
steinigem Boden, Kalk, Kapellenberg bei Kronstadt. Mai. Jun, 

372. P. campestre Schur. (Alyssum campestre L. Rchb. icon. 
f. 4270. Adyseton campestre Bang. 1312.) — Auf Feldern und steri- 
len steinigen Orten der Hügelregion. Mai. Jul. 


373. P. hirsutum Schur. Alyssum hirsutum M. Bieb. Fl. taur. 
cauc, 2, 106; 3, 433. /öchb. icon. f. 4271. A. campestre var. hirsutum 
Schur herb, Transs. — Auf Felsen bei Deva (.Bmg. herb.) Juli. 1845. (In 
zwei Exemplaren Schur.) Ledeb. hält diese und die vorhergehende Pflanze 
für Formen einer Art, was mir fraglich scheint, obschon beide einem 
Typus angehören. 


67. ALYSSUM /. p. p. 


374. A. montanum Z/L. Rchb. icon. f. 4274. (Adyseton monta- 
num Bmg. 1311.) — Auf Kalkfelsen der Bergregion. 2000-3000’. Bei 
Kronstadt, auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, auf dem Keresztes 
bei Remete. Juli nur Früchte. April. Jun. 


375. A. arenarium Gmel. bad. 3, 37. Fechb. icon. f. 4274. P. 
Foliis infimis obovatis, caulinis oblongo-linearibus , omnibus argenteo-ın- 
canis. Floribus minoribus ochroleucis denique albescentibus. Ramosissima 
4—6 poll. prostrata, radix interdum repens. (A. montanum var. Sturm 
H. 66. — Auf sandigen Aeckern in der Nähe der Standorte von A. mon- 
tanum, auf verwittertem Kalk und Trachyt, z. B. bei Remete, am Fuss 


63 


des Keresztes, am Fuss des Büdos bei Torja, bei Klausenburg. (Wolff) 
Mai. Jun. 


376. A. Wulfenianum Bernh. Rehb. icon. f. 4273. Schur Sert. n. 
270. (A. alpestre Wulf. Jacg. coll. 4, 227, non L. A. vernale Kit. 
Rehb. icon. f. 4273 ß. Schur Sert. n. 269.) — Auf Kalkfelsen der Berg- 
region, bei Torotzko und anderen Kalkgebirgen. Die Standorte in Hin- 
sicht auf A. montanum festzustellen. 


377. A. repens PDmg. En. 1309. /echb. icon. f. 4973. ß. Schur Sert. 
n. 271. a. -— Auf Kalkfelsen in der Alpenregion, zwischen den Kalk- 
blöcken (Marmor) des Surul, auf dem Butsets und Königstein bei Kron- 
stadt. 6000‘ Jul. Aug. (Nach Heuf. En. banat. (1853), p. 22 soll diese 
Art auf Glimmerschiefersubstrat wachsen, ich habe dieselbe stets nur 
auf Kalk beobachtet.) 


378. A. Rochelii Andrz. Rechb. icon. XII. 8. f. 4273. b. Schur 
Sert. n. 270. — Auf Kalk oder in dessen Nähe auf Glimmerschiefer, 
auf den Fogaraser und Arpaser Alpen, auf dem Ketskekö bei Carlsburg. 
3000—5000'. (An A. repens Heuf. 1. c.? [non Bmg.]) 


379. A. transsilvanicum Schur herb. Transs. Radice ramosa 
perenni. Caule basi fruticoso a basi ramoso, subprostrato, 12—15 poll. 
Foliis infimis spathulato-elliptieis vel oblongo-elliptieis minoribus, in pe- 
tiolum attenuatis; omnibus incano-asperis, pilis stellatis simplieisye vesti- 
tis, caulinis superioribus duplo majoribus, 42— 15 lin. long. Floribus laxe- 
racemosis, speciosis, aureis. Silieulis suborbiculato-ovatis basi angustatis, 
pilis stellatis minutis adspersis vel denique glabriuseulis, antice tenue 
emarginatis, stylum dimidium aequantibus. Seminibus pallido-marginatis. 
— Auf Kalkfelsen der Bergregion sporadisch „ bei Torotzko, Hassadek, 
Ketskkö, Schuler und Piatra-mare, bei Kronstadt. 2000— 4000‘. Jun. Jul. 
(An A. rostrati var.?) 


389. A. rostratum Steph. in M&m. de l’Acad. de St. Petersb. 3, 
295, t. 15. Andrä bot. Zeit. 1853, 415. Ledeb. Fl. Ross. 1, 139. Schur 
Sert. n. 268. Radice bienni. Caule a basi ramoso superne subpaniculato. 
Foliis oblongis scabriusculis ,„ pilis stellatis subincanis, margine pilis sim- 
plieibus ciliatis. Floribus paniculato-racemosis, aureis. Siliculis ovato- 
ellipticis, basi angustatis, stylum subaequantibus , undique pillis stellatis 
obtectis, maturis 2 lin. longis. — Auf feuchtem Kalkgerölle am Fuss des 
Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
2000-3000‘. Jul. 


381. A. Wierzbickii Heuf). En. banat. 22. Zechb. icon. f. 4272. P. 
(A. rostratum var. Rchb. exe. germ. p. 670. Radice bienni. Caule sub- 
erecto 10—15 poll. terete subsimpliei foliisque pilis simplieibus stellatisque 
hirsuto. Foliis elliptieis vel oblongis. Floribus in racemosis florum ditissi- 
mis speciosis aureis. Calyce mox caduco. Petalis obcordatis. Silieulis 
subrotundo-obovatis basi subattenuatis pilis brevissimis stellatis obsitis, 
stylum subaequantibus. Seminibus alato-marginatis. — Auf Kalkfelsen 
und Mauern im westlichen Gebiete. (Lerchenfeld ann. 1780.) 


68. FARSETIA R. Brown. 


382. F. incana R. Brown. |. c. (Berteroa incana DC. Rechb, 
icon. f. 4284. Alyssum incanum ZL. Bimg. 1306.) — An Wegen, Flüs- 
sen, auf Schutt durch das ganze Gebiet. Jun. Septr. 

a. viridis. Foliis pubescentia sparsa et viridibus. Berteroa vi- 
ridis Tausch. Rchb. icon. f. 4285. — Auf feuchtem schattigem Waldbo- 
den, bei Heltau. Jun. 


69. LUNARIA /. 


383. L. rediviva L. Bing. 1399. Rchb. icon. f. 4290. — In schat- 
tigen Wäldern der Berg- und Voralpen. Mai. Jun. 

384. L. biennis Mönch. meth. 126. ZRechb. icon. f. 4289. (L.annua 
L.) — Auf Gartenschutt bei Hermannstadt, in dem zweiten Weinberge 
bei Hammersdorf, am jungen Wald. Jun. Jul. (Flüchtling aus Gärten.) 

a. orbiculata. Planta annua. Siliculis orbiculatis. 

b. elliptiea. Radice filipendula perenni. Siliceulis elliptieis utrinque 
obtusis. (L. biennis Schur Sert. n. 277.) (An L. bienni-redivia 
Schur.) — Am Rande des jungen Waldes. Jun. 


70. PETROCALLIS R. Brown. 


385. P. pyrenaica R. Brown. Roechb. icon. f. 4256. (Draba py- 
renaica L. Bmg. 1297.) — Auf Felsenabhängen der Hochalpen, But- 
sets bei Kronstadt, auf der Keprereasze der Arpaser Alpen. 7000'. 
Kalk. Jul. 


71. PELTARIA /. 


386. P. alliacea L. Bmg. 1338. Fechb. icon. f. 4231. — An feuch- 
ten felsigen Orten im Hunyader,Com. Retyezät. Mai — Jul. 


72. DRABA /[. 
Seet. I. Leucodraba DC. 


387. D. ciliata Scop. Carn. ed. 2. p. 6. t. 33. Rechb. icon. f. 4244. 
(Dollinera ciliata Saut. Flora 1852, 1, 253. Schur Sert. n. 289. Draba 
androsacea Bimg. 1303.) D. eiliaris Maly En. p. 277 (non Bing.) — 
Auf den Fogaraser Gebirgen, Commando de la Schmidt. (Bmg. herb. 
Transsilv.) 

888. D. Kotschyi Stur östr. bot. Zeit. 1859, p. 33, t. 1; 1861, 
p- 152. D. hirta Bmg. 1304. D. tomentosa Schur (non Wahlenb.). 
D.lapponica Schur (non Wild.). D. Wahlenbergii Schur (non Hartm.). 
Schur Sert. n. 282—285—236—237—288.) — Draba transsilvanica 
Schur pl. exsiec. — Radice polycephala subramosa. Caudieulis 1—6 poll. 
eurvato-adscendentibus foliisgque magis minusve pilis simplieibus furca- 
tisve patentibus hirsuto. Foliis radicalibus interdum rosulatis petiolatis; 


6) 


caulınis superioribus 1—3 sessilibus; omnibus inciso-grosse dentatis. Flori- 
bus minimis albis subcorymbosis denique laxe racemosis; petalis calycem 
duplo superantibus, emarginatis. Siliculis elliptieis oblongisve 3 lin. long. 
1—1", lin. latis, basi subrotundatis, apice subito in stylum brevem at- 
tenuatis, stigmate emarginato terminatis. Valvis enerviis. Seminibus pal- 
lide fuseis laevibus, immarginatis, 6—10 in quovis loculo silieulae. 


a. deminuta, b. robusta, c. flexuosa. — In allen hier angegebenen For- 
men auf Glimmerschieferfelsen der Alpen, 5000— 7000‘, Kerzeschorer Al- 
pen am Bullasee, Arpas am See, auf dem Vurtop, Keprercesze. Jun. Aug. 

389. D. stellata Jacg. En. vind. 113. Bing. 1296. Rehb. icon. 
f. 4243. — Auf den Kalka!pen bei Hermannstadt. (Bing. 1. c.) Mai—Jun. 

a. glabriuscula. Caule superne pedicellisque glabris. (D. frigida 
Schur [non Saut] Reiseb. in Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 143.) — Auf 
dem Butsets bei Kronstadt. 7000. Aug. 


b. hirtella. Caulibus foliis pedicellisque hirtis. D. hirta Jacq. A. t. 
432 (non Dmg. nee 2.) — Auf Kalkfelsen der Alpen. Die Bmg. Stand- 
orte zu berichtigen. 6000‘ Jun. Jul. Sprechen aber alle für die der wah- 
ren D. stellata Jacq. 


390. D. Dorneri Heuff. östr. bot. Zeit. 1815, p. 25; En. banat. 23. 
Stur Mon. p. 188, t. 3. (D. lactea Ad. Fr. var. stylosa Griseb. et Sch. 
iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 310. D. stellata Griseb. ]. e. (non 
Bmg.) D. stellata Heuf. l. c. (non DBmg.) — Auf dem Retyezat der 
Hunyader Gebirge. Jun. Jul. (Baumg. scheint zwischen D. stellata und 
D. Dorneri keine festen Gränzen erkannt zu haben.) 


391. D. Johannis Host. A. 2, 240. (D. carinthiaca Hopp. bot. 
Zeit. 6, 2, 437. Zechb. icon. f. 4246. D. nivalis DC. Rechb. icon. f. 4238. 
D. stellata Herb. Buc. (non Jacq.) — In Felsenritzen der Glimmer- 
schiefer-Alpen, auf den Kerzeschorer, Arpaser, Fogaraser Alpen, z. B. 
auf der Bulla, Vurtop, Skereschore, Butian, auf der Fromoasze am Gäser. 
— Auf Kalksubstrat des Königstein und zwar die Var. glabrata. Koch. 
(D. Hoppeana Rudolphi Zechb. icon. f. 4239. Sturm H. 65.) 6500‘. Aug. 


Sect. II. Aizopsis DE. 


392. D. Baumgarteni Schur. (D. ciliaris Dmg. En. n. 1295 
(non Maly). D. compacta Schott. Analect. 50. D. Haynaldii Stur östr. 
bot. Zeit. 1861. D. ciliata Maly En. p. 277 (non Scop.). D. euspidata 
a. minima Schur Sert. n. 281.) Foliis caudieulorum rosulatis congestis elon- 
gato-oblongis, remote ciliatis. Siliculis elliptieis utrinque aequaliter atte- 
nuatis, hispidulis, stylo valido multoties breviore terminatis. Plantula 1—2 
poll. lores 3. -6—12 in corymbum subracemosum dispositi, flavi. (D. com- 
pacta legitima.) 

a. stenophylla. Foliis sublinearibus subito acuminatis copiosius lon- 
giusque ciliatis; ovariis silieuligue latioribus glabris, margine tantum 
eiliatis. (D. eiliata legitima Pmg.) — In Felsenritzen der Kalkgebirge, 


Schur. Enum. plant. Transs. 5 


66 


auf dem Schulergebirge 5000° und dem Butsets 7000‘ bei Kronstadt. 
Jul. Aug. 


393. D. Ailzoon Wahlenb. Carp. 193. Rchb. icon. f. 4255. (D. lasio- 
carpa Kochel. pl. exsicc. D. aizoides a Aizoon Dmg. 1294. D. aizoi- 
des a lasiocarpa Schur Sertum. n. 281. D. aizoides a alpina mi- 
nima Schur Sert.n. 280. D. affinis Host. A. 2, 238. Schur Sert. n. 280. 
e.) — Auf Kalkfelsen in der Berg- und Alpenregion. Auf dem Schuler 
und Königstein bei Kronstadt, in der Hassadek bei Torda (Wolff). Mai. 
Jul. 2000—5000° Die Dmg. Standorte sind festzustellen. 


394. D. aizoides L. Bing. 1294. Rchb. icon. f. 4254. — Auf Kalk- 
felsen und Mauern in der Bergregion. April. Mai. 

a. trachycarpa. Foliis oblongo-linearibus margine carinaque piloso- 
eiliatis, Siliculis oblongis hispidis sensim in rostrum attenuatis. (D. aizoi- 
des legitima Dmg. |. ce. 

b. cuspidata. Foliis linearibus acutis in setam longam sensim exeun- 
tibus, pilis longis copiosis ciliatis. Siliculis oblongis utringue attenuatis, 
subinflatis, glabris basi in pedicellum apice in stylum longissimum exeur- 
rentibus. (D. cuspidata Schur Sert. n. 281. D. armata Schott. Analect. 
49. D. longirostra Schur herb. Transs. Schott. Analect. 48. Oestr. bot. 
Zeit. 1859, p. 81, 91.) — Auf Kalkfelsen in den Kronstädter Gebirgen, 
Butsets. 5000°. Jul. In der Nähe des Commando Gutzan 4000'. 

c. elongata. Floribus in racemum longum dispositis, pallidioribus. 
Siliculis oblongis basi apiceque subito attenuatis, margine tantum hispi- 
dis, longissime pedicellatis. (D. aizoides y montana Koch. D. aizoi- 
des Sturm H. 20. D. elongata Host. A. 2, 237.) — Auf Kalkfelsen der 
Bergregion. 


Sect. III. Drabella DE. 

395. D. muralis L. Bing. 1301. Iechb. icon. f. 4235. (D.nemorosa 
All. ped. 4, 244. (non Ehrh.) — Auf Felsen und Mauern. April, Jun. 

396. D. nemorosa L. (D. nemoralis Ehrh. Beitr. 7, 152. Bmg. 
1302. Zechb. icon. f. 4236. D. incana ZL.) — Auf sonnigen Wiesen, Felsen 
und Mauern, Fleischhackerwiese bei Hermannstadt, Kapellenberg und 
Postwiese bei Kronstadt. April. Mai. 

a. glabra. Pedicellis silieulisque glabris. D. contorta Zhrh. Beitr. 
7, 155. Zechb. icon. 8. f. 1028—32. Kronstadt. 

b. hebecarpa. Pedicellis silieulisgque piloso-hirtis. D. confusa Ehrh. 
Beitr. 7, 155. Kronstadt. 

ce. permixta. Pedicellis glabris siliculis margine tantum pilosis. D. am- 
bigua Schur. herb. Transs. Hermannstadt. 


Zuweilen alle 3 Var. gemeinschaftlich auf den genannten Standorten. 


Sect. IV. Erophila Dt. 


397. D. verna ZL. Bmg. 1300. Rehb. icon. f. 4234. Erophila 
vulgaris DO. — Auf Feldern, Wiesen, Triften, Mauern. Febr. April. 


67 


a major. Scapo ramosissimo glabro, foliis parce dentatis pilis ramosis 
hirtis. (D. americana DC.) Hermannstadt. April. 

b. stenocarpa. Foliis oblongis vel oblongo-linearibus, integerrimis, 
siliculis anguste-oblongis obtusis. — Auf den angegebenen Standorten 
die Var. a. in Gemüsegärten, auf Aeckern. Kronstadt. März. 

398. D. praecox Itchb. icon. f. 4233. (D. spathulata Lang. 
D. Krockeri Kchb. icon. f. 4234. Erophila praecox DC. Schur Sert. 
n. 292. a. b.) — Auf steinigen sonnigen Plätzen in der Hügelregion, an 
Waldrändern bei Kronstadt. März — April. 2000‘. 


73. COCHLEARIA L. 


399. C. officinalis L. Zchb. icon. f. 4260. — An schlammigen 
Stellen des Zibinflusses bei Hermannstadt, vor dem Sagthor. Mai. Jun. 
(Vielleicht nur Flüchtling aus den in der Nähe befindlichen Gärten.) 
Dieses scheint mir die C. offieinalis legitima L. zu sein. — Dagegen 
fand ich in dem herb. Transs. Lerchenfeld’s (anno 1780 gesammelt) eine 
Cochlearia von den Hochmooren der Alpen, wo auch Heuff. die C. off. 
im Banat wachsend angibt , Ueberreste einer Cochlearia, welche von 
meiner Pflanze verschieden war und die ich für C. pyrenaica DC. 
halte. Es fehlte diesem Exemplare jedoch die Wurzel, in welcher ein 
wichtiger Unterschied liegt. Sie dürfte in Siebenbürgen wieder zu finden. 
sein, da sie im angränzenden Banat von Zöochel beobachtet worden ist. 


74. KERNERA Medik. in Ust. n. ann. 2, 42. 


400. K. saxatilis Zöchb. in Mösl. Handbuch 2, 1142; icon. f. 4264 
Camelina saxatilis Dmg. En. 1285. Cochlearia saxatilis Lam. — 
Auf Kalkfelsen der Alpen. Arpas. Butian. Vurtop. 6000‘. Jun. Jul. 

a. auriculata. Foliis caulinis aurieulatis. (K. auriculata Zechb. icon, 
f. 4265. Cochlearia auriculata Lam.) — Auf dem Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos, auf dem Königstem. Jul. Aug. 


75. ARMORACIA Fl. der Wett. 2, 426. 


401. A. rustica Fl. d. Wett. Bmg. 1315. Cochlearia Armo- 
racia L. Kechb. icon. f. 4262. Cochlearia rustica Lam. — An Gräben, 
Flussufern, auf sumpfigen Wiesen. Jun. Jul. 

402. A. macrocarpa Pmg. En. n. 1316. Cochlearia macro- 
carpa W. Kit. t. 184. — Auf sumpfigen Wiesen. Jul. Aug. 


Trib. V. CAMELINEAE Koch. 


76. CAMELINA Crntz. 
403. C. macrocarpa Wier:b. Rechb. icon. f. 4294. b. Caule sub- 
ramoso, inferne foliisque pilis ramosis hirsutiusculo, superne glabro. Foliis 
cauli adpressis basi sagittata sessilibus, oblongis vel oblengo-linearibus 


5% 


63 


integerrimis vel subdentieulatis. Silieulis turgidis subpyriformibus trun- 
catis; valvis uninerviis, stylo brevissimo apice rotundato terminatis, 4—5 
lin. long. Dissepimentum panduraeforme. Planta 1—2 ped. flores racemosi 
sulphurei, petala calycem duplo superantia. (C. stativa Bimg.) — Auf 
Aeckern, unbebautem Boden. Hermannstadt. Kronstadt. Jun. Jul. 

404. ©. microcarpa Andrz. DC. Syst. 2, p. 517. Recht. icon. f. 
4293. Caule virgato-ramoso, inferne foliisque pilis ramosis hirsuto, superne 
glabro. Foliis infimis oblongis subdentieulatis vel integerrimis , superiori- 
bus minoribus sagittato-lanceolatis, integerrimis. Petalis calycem aequan- 
tibus. Siliculis subcompressis, evidentius marginatis, apice rotundatis, stylo 
porecto triplo breviore coronatis. Valvis modice convexis basi tantum ner- 
vosis. Dissepimentum obovatum. Planta interdum a basi ramosa 1%,—3 
ped., rami longissimi. Flores longissime racemosi, minimis; siliculae in pe- 
dicello eurvato erectae, %4—A lin. longae. — Auf unbebautem und bebau- 
tem Boden, an Wegen und auf Aeckern bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

405. ©. dentata Pers. syn. 1, 191. Bmg. 1283. Rchb. icon. f. 4294. 
(C. pinnatifida Hornem. Myagrum dentatum Wild. M. sativum. 
y. L. M. Bauhini @mel.) — Auf unbebautem Boden, in Gemüsegärten, 
auf Aeckern, häufig auf den Leinfeldern im Szeklerlande. Jun. Jul. 

406. C. sylvestris Fries. (0. campestris Spenn. C. sativa 
Orntz. A. A, 70. Bmg. 1282. Rechb. icon. f. 429%. Myagrum sativum L.) 
— Auf Aeckern, Schutt, unbebauten Plätzen. Jun. Jul. 


Subordo II. ANGUSTISEPTAE Koch. 
Trib. VI THLASPIDEAE Koch. 


77. THLASPI L. 


407. T. arvensis L. Bing. 1323. Rechb. icon. f. 4181. — Auf 
Aeckern, Schutt. Mai. 

403. T. alliaceum L. Bing. 1324. Rechb. icon. f. 4182. — Auf 
Aeckern, unbebautem Boden, Schutt. Bei Broos. Mai. Jun. 

409. T. perfoliatum L. Bmg. 1303. Jechb. icon. f. 4184. — Auf 
Aeckern, in Weinbergen. April. Mai. 

a. minimum. Simplex pauciflorum (T. alpestre Gmel. [non L.]) — 
Auf Felsen in der Hügel- und Bergregion. Götzenberg. 

410. T. alpestre L. Bmg. 1332. chb. icon. f. 4184. — Auf Fel- 
sen der Kalkgebirge zwischen Gebüsch. Auf den Kalkalpen bei Kron- 
stadt. 5000— 6000‘. Jun. Jul. 

411. T. praecox Wulf. in Jacg. Coll. 2, 124, t. 9. Dmg. 1329. 
(Th. montanum sScop. [non L.|. T. montanum £ß praecox DOC.) — 
Auf kalkhaltigem Boden in der Hügel- und Bergregion. April. Mai. 

412. T. montanum ZL. bmg. 1328. Zechb. icon. f. 4187. — Auf 
Kalkfelsen der Berge und Voralpen. April. Mai. 

413. T. alpinum Jacg. Bmy. 1331. Rechb. icon. f. 4186. (T. mon- 
tanum var. y. DC.) — Auf Triften der Alpen. Jun. Jul. 


69 


414. T. dacicum Heuf’. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 26; En. banat. 25. 
Janka Linn. 1860, p. 557. (T. Korongianum (ketz. Oest. bot. Wochenbl. 
1856, 363.) — Auf dem Retyezat der Hunyader Gebirge, auf dem Ko- 
rondsys bei Rodna, auf dem Königstein bei Kronstadt. Jun. Jul. 

415. T. cochleariforme DOC. Syst. 2, p. 381. Ledeb. Fl. Ross. 1, 
p. 164. Janka Linn. 1860, p. 557. — Auf Kalkfelsen bei Torda. ( Wolf.) 
April. Mai. 

416. T. longiracemosum Schur. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 22. 
pl. exsice, Radice polycephala. Caule ereeto superne subramoso foliisque 
glabro. Foliis radicalibus ovato-spathulatis, subretusis, basi subito in pe- 
tiolum desinentibus; fol. caulinis elliptieis vel oblongis a medio sensim 
acuminatis basi cordata sessilibus undulato-crenulatis. Floribus in race- 
mum longissimum dispositis, albis; petalis antice-rotundatis calycem 
duplo superantibus. Siliculis obovatis basi sensim attenuatis, emarginatis, 
lobis emarginaturae rotundatis, stylo sinum duplo superante coronatis. 
Seminibus in quevis loculo 2. Planta multicaulis 8—24 poll. quandoque 
caudiculos stoloniformes proferens, racemus ad 10 poll. long. folia radica- 
lia non raro purpurea, caulinia subpruinosa. — In Wäldern auf Kalk- 
substrat der Berg- und Alpenregion. 2000—5000‘ Häufig am Burghals, 
am nördlichen Abhang des Kapellenberges, auf dem Schuler und König- 
stein bei Kronstadt. April. Jun. 

417. T. rotundifolium Gaud. helv. 4, 218. Zechb. icon. f. 4224. 
(Lepidium rotundifolium Dmg. En. 1322. Ib eıis rotundifolia Z 
Hutschinsia rotundifolia R. Brown. Noccaearotundifolia Mönch.) 
— An Felsen und steinigen Plätzen der Kalkalpen. Jun. Aug. Kronstadt. 


78. TEESDALIA R. Brown. 


418. T. nudicaulis AR. Brown. Zechb. icon. f. 4289. (Iberis nu- 
dicaulis Z. Dmy. 1334. — Auf sandigen Aeckern. überschwemmten 
Orten, in Kieferwaldungen. April. Jun. 


79. IBERIS /. 


419. I. umbellata L. Z£chb. icon. f. 4194. — Auf unbebautem 
Boden, Gartenschutt ; Flüchtling aus Gärten. Hermannstadt. Jul. Aug. 

420. I. amara L. Bmg. 1333. Rechb. icon. f. 4197. — Auf Schot- 
terboden, an Flussufern, am Zibinfluss bei Hermannstadt. Lazarethwiese. 

a rubicunda. Caule rubicundo hispidulo, ramosissimo, foliis acutis; 
petalis rubicundis, calyce subviolaceo. (An I. amara ruficaulis ß. 
Koch. I. ruficaulis Lej. fl. de spa.) Am sandigen Altflussufer den Wein- 
bergen gegenüber bei Talmats, auf Schotter am Zoodfluss. Jul. Aug. 


80. BISCUTELLA /. 


421. B. laevigata L. bmg. 1326. Fechb. icon. f. 4203. — Auf Kalk- 
felsen in den Bergen und Alpen. 6000‘ Mai. Jul. 


70 


a. asperrima. Foliis setuloso-hispidis, inferioribus runcinato-dentatis, 
caulinis auriculatis. (B. laevigata z hispidissima Koch. B. ambigua 
DC.) — Auf den Kalkfelsen der Arpaser Alpen. Jul. Aug. 

b. maerocarpa. Sileulis duplo majoribus, foliis infimis oblongis sub- 
dentatis integerrimisve scabris. — Auf dem Butsets bei Kronstadt. Aug. 

c. mollis. Caule a basi ramoso. Foliis radicalibus grosse dentatis, 
oblongis; fol. caulinis oblongo-linearibus integerrimis ; omnibus minoribus 
pubescentibus, mollibus. Floribus duplo minoribus. Planta graeillima 8—10 
poll., longissime ramosa, folia 1 poll. long. 14%, lin. lata. (B. mollis Schur 
herb. Transs. — Auf dem Podruschel der Arpaser Alpen. 6500‘. Jul. 

d. glabrescens. Gracilis. Caule a basi ramoso. Foliis viridibus, infimis 
longissime petiolatis, anguste-oblongis, acutis, denticulatis, glabris. Flori- 
bus subracemosis, minimis. Planta 6—8 poll. — Auf dem Kuhhorn bei 
Rodna. 5000‘. Glimmerschiefer. Jul. 

e. pilosa. Foliis lineari-oblongis, inferioribus dentatis, pilosis. Flori- 
bus speciosis maximis, petalis exterioribus majoribus. Planta 1—1Y, ped. 
Caulis subflexuosus a medio ramosus; omnes plantae partes, flores excepti, 
patenter pilosi. — Auf Kalkfelsen des Butsets, Kloster Skitt. Aug. 

422. B. saxatilis Schleich. DC. Syst. 4, 690. Zechb. icon. f. 4205. 


Bmg. 1337. — Auf steinigen Triften und Felsen in der Alpenregion. 
Jun. Jul. 


Trib. VIL LEPIDINEAE Koch. 
81. LEPIDIUM _/. 


423. L. sativum L. Dmg. 1318. ZRechb. icon. f. 421%. cum var. 
erispum. — Kulturpflanze häufig verwildert. Hermannstadt. Mai. Jun. 


424. L. campestre R. Brown. Rechb. icon. f. 4214. Thlaspi 
campestre L. Bmg. 1327. — Auf bebautem und unbebautem Boden, 
Mai. Jul. 


425. L. perfoliatum 7. Bing. 1317. Z£chb. icon. f. 4217. — Auf 
Mauern, bebautem und unbebautem Boden, an Wegen und Aeckern. 
Jun. Jul. 


426. L. ruderale L. Bing. 1320. Rchb. icon. f. 4215. — Auf 
Mauern, bebautem und unbebautem Boden, Schutt gemein. Mai. Jul. 

a. salinum. Caule ramosissimo 2-ped. ramis divaricatis, foliis latius- 
sectis carnosis, lobulis obtusis, floribus majoribus. — Auf Salzboden, an 
den Salzteichen bei Salzburg. Jul. Aug. 

427. L. Iberis L. Bing. 1321. (non Poll. nec Host.) — Auf Mauern, 
Schutt, unbebautem Boden. Mai. Jul. (Baumg. sagt: Floribus dian- 
dris, wodurch es sich von dem nächstfolgenden L. graminifolium un- 
terscheidet.) 

428. L. graminifolium L. Bmg. 1319. Zechb. icon. f. 4218. L. 
Iberis Poll. (non L.) DC. Syst. 2, 551. — Auf Mauern, Schutt, an 
Wegen, auch auf den Salzlokalitäten. Jun. Aug. 


[ai 


429. L. latifolium L. Rchb. icon. f. 4219. Maly En. p. 281. — 
Auf salzhaltigem Boden, in der Nähe der Amtswohnungen bei Salzburg, 
vielleicht nur Flüchtling aus Gärten. Jun. Jul. 

430. L. hirtum Sm. Zechb. icon. f. 4213. (Thlaspi hirtum Z. 
Bimg. 1326.) — Auf kalkhaltigem Boden der Hügelregion, Kolos in der 
Mezöseg, Heuwiesen bei Klausenburg. (Bmg. herb.) Jun. Aug. 


82. CARDARIA Desv. DC. Prodr. 3, 163. 


431. C. Draba Desv. Zöchb. icon. f. 4211. (Draba ruderalis 
Bmg. 1299. Lepidium Draba Z.) — Auf uubebautem Boden gemein. 
Mai. Jun. 


83. HUTCHINSIA R. Brown. 


432. H. alpina R. Brown. (Draba alpina Dmg. En. 1298. Le- 
pidium alpinum ZL. Noccaea alpina Jchb. icon. f. 4222.) — An 
quelligen Orten, an Bächen, im nassen Gries und Schlamm , vorzüglich 
auf Kalk. 5000— 6000‘. Jun. Jul. 

433. H. brevicaulis Hoppe ap. Sturm H. 65. Noccaea brevi- 
caulis Zchb. icon. f. 4223.) Auf Felsen der Hochalpen, auf dem Butsets 
und Königstein. 6000‘. Kalk. Jul. Aug. 

434. H. caulifera Schur (Noccaea alpina subacaulis niva- 
lis Schur Sert. n. 320 a.) Radice multicipite ramosa tenue. Caudiculis 
adscendentibus, 2—3-poll., sulcatis, foliis 1—3 instructis. Foliis radicali- 
bus caulinisque inferioribus pinnatisectis, foliolis ternatis, petiolatis, loba- 
lis ellipticis lobo-ultimo majori basi cuneato. Floribus albis racemosis, 
racemo multifloro 10—12 lin. long.; petalorum lamina subrotunda subito 
in unguem attenuata. Siliculis oblongis, basi apiceque angustatis, stylo 
brevissimo coronatis, in pedicellum hispidum curvatum erecto-patulis. — 
An quelligen steinigen Orten, an Bächen und Rinnseln der Glimmerschie- 
fer Alpen, auf dem Podruschel und Vurtop der Arpaser Gebirge; auf 
der Teriza oberhalb des Dorfes Draguts; auf den Fogaraser Alpen im 
Sirnathale. 6000‘. Jul. Aug. (Dem Standorte nach würde diese Pflanze 
der H. brevicaulis entsprechen, von der sie aber verschieden ist.) 

435. H. petraea R. Brown. Lepidium petraeum Z/. Draba 
petraea Bmg. 1305. Teesdalea petraea Zchb. icon. f. 4190. Hor- 
nungia petraea Schur Sert. n. 319. — In Felsenritzen und steinigen 
sonnigen Abhängen der Bergregion, auf Kalk und Glimmerschiefer , so- 
wie auf Sandsteingerolle. April. Mai. 


84. CAPSELLA Medie. 


436. ©. Bursa Pastoris Mönch. Bmg. 1335. Jöchb. icon. f. 4229. 
— Auf bebautem und unbebautem Boden, Schutt, an Wegen, auf Wie- 
sen und Aeckern, gemein. Blüht das ganze Jahr hindurch. 

a. integrifolia. Foliis integris, floribus normalibus. 

b. apetala. Floribus apetalis decandris, foliis variiformibus. 


02 


c. coronopffolia. Foliis pinnatifidis laciniis antice ineisis. 

d. alpina. Planta 2—3 poll. simplex. Foliis radicalibus rosulatis pe- 
tiolatis 9 lin. longis pinnatifidis, lobis subrotundis margine augulato-cre- 
natis. Caule scapiformi-aphyllo, curvato-adscendente, pilis stellatis hirto. 
Silieulis triangularibus, subemarginatis, angulis rotundatis. — Auf den 
Kalkvorsprüngen der Arpaser Alpen. 6000’. Jul. 


85. AETHIONEMA R. Brown. 


437. A. saxatile R. Brown. Ichb. icon f. 4227. Thlaspi saxa- 
tile L. Bmg. En. 1325. — Auf Felsen und steinigen Orten der Kalk- 
alpen. 

a. gracile. Foliis angustissimis. Silieculis minoribus, suborbiculatis ceir- 
cumeirca cerenatis, stylo exserto elongato instruetis. — Auf den Fogara- 
ser und Arpaser Alpen. 7000‘. Jul. Aug. 


Trib. VII. BRACHYCARPEAE. Koch. 
85. SENEBIERA Pers. 


438. S. Coronopus Pers. Rchb. icon. f. 4210. (Coronopus de- 
pressus Mönch. Bmg. 1407. Cochlearia Coronopus L.) — Auf gra- 
sigen Plätzen, an Dörfern und bewohnten Orten, vorzüglich Thonboden, 
auf dem Ziegelofengrund bei Hermannstadt. Jun. Aug. 


Subordo IV. NUCAMENTACEAE De. 
Trib. IX. EUCLIDIEAE Koch. 
87. EUCLIDIUM R. Brown. 


439. E. syriacum R. Brown. Rehb. icon. f. 4157. (Bunias sy- 
riaca Güärtn. Bing. 1291. Anastatica syriaca L.) — Auf Hügelwie- 
sen, auf sandigen Stellen, auch auf Salzboden, Heuwiesen ,„ Mezöseg. 
Mai. Jul. 


Trib. X. ISATIDEAE Koch. 
88. ISATIS /. 


440. I. tinctoria L. Bmg. 1293. Rechb. icon. f. 4477. — Auf Fel- 
dern und Aeckern, oft zwischen Wintersaaten, vorzüglich Kalkboden, 
Mai. Jul. 

441. I. campestris Stev. DC. Syst. 2, 171. (I. tinctoria ß Ledeb. 
Fl. Ross. 4. 21%. Koch Syn. ed. 2, p. 80. An I. maeotica DO.) — Auf 
Kalkgebirgen. Auf kräuterreichen Abhängen des Ecsem-Teteje. 4000‘. Jul. 

442. I. praecox Kit. DO. Syst. 2, 568. A praecedentibusdif- 
fert: Siliculis oboyatis antice rotundatis, siccatione cochleariformi-con- 
tractis, basi angustatis sed obtusis, glabris, longitudine latitudinem duplo 


13 


superantibus. Radice perenni caules florentes fasciculosque foliorum pro- 
ferente. — Auf Kalkfelsen zwischen Torotzko und Ennyed, Jul. 1853, 
mit reifen Früchten. 

443. I. dasycarpa Ledeb. ind. h. dorp. 1824, p. 4. Foliis prolum 
novellium oblongo-spathulatis, acutis, sensim in petiolum attenuatis. 
Caule piloso, superne ramoso. Foliis caulinis superioribus oblongis sessili- 
bus, inconspieue auriculatis. Silieulis oblongo-spathulatis, subaequilatis, 
antice, rotundato-truncatis emarginatis, basi attenuatis, pendulis, in- 
conspicue sulcatis, velutinis. — Nach einem rudimentären Exemplar aus 
Lerchenfeld’s herb. Transs. auf dem Schuler. 1780. 

444. I. lasiocarpa Ledeb. Fl. Ross. 1, p. 210. (I. pilosa Schur 
herb. Transs. I. hebecarpa (©. A. Meyer.) Caule erecto polyphyllo 2— 
3-ped., superne paniculato-ramoso, tereti, striato, glabro. Foliis caulinis 
inferioribus elongato-oblongis, bası auriculatis, sessilibus, subtus pilosis ; 
superioribus lanceolato-sagittatis, glabris; omnibus glauco-pruinosis. Sili- 
eulis elliptico-spathulatis vel oblongis, antice latioribus subtruncatis, basi 
longe cuneatis obsolete sulcatis, siecatione nigris, velutinis, longitudine 
latitudinem subtriplo superantibus. — Auf Kalkgebirgen,, an dem nörd- 
lichen Abhang der Piatra-mare bei Kronstadt, zwischen 4000 - 5000‘. 
Jun. Jul. (Wahrscheinlich mit der vorhergehenden identisch.) 


89. MYAGRUM [. 


445. M. perfoliatum Z/. Zchb. icon. f. 4417. (Cakile perfoliata 
L. Herit. Bmg. 1288.) — An Wegrändern, auf Aeckern, unter Saaten, 
Schutt, häufig bei Hormannstadt. Mai — Jul. 


90. NESLIA Desv. Journ. bot. 3, 162. 


446. N. paniculata Desv. Zechb. icon. f. 4291. (Myagrum pani- 
culatum Z. Bunias paniculata Z’ Herit. Bmg. 1289.) — Auf Schutt 
und Aeckern unter Saaten. Mai. Jul. 


Trib. XI. ZILLEAE Koch. 
91. CALEPINA Desv. 


447. C. Corvini Desv. Rchb. icon. f. 4163. (Bunias cochlea- 
rioidis M. Bieb. [non Murr.| Koch Syn. ed. 2, p. 82.) — An Wegrän- 
dern, auf Aeckern unter Saaten, zwischen Carlsburg und Ennyed, bei 
Broos, nicht selten. Jun. Aug. 


Trib. XI. BUNIADEAE Koch. 
92. BUNIAS _/. 


448. B. Erucago L. Rchb. icon. f. 4159. (Erucago rucinato 
Hornem.) — Zwischen Wintersaaten bei Stolzenburg und Reussen. Jun. 
Jul. (Eine einjährige Art ohne festen Standort.) 


14 


a. Integrifolia. Foliis integris vel subintegris asperis. B. aspera 
Rehb. icon. f. 4160: Retz Obs. (E. aspera Hornem.) — Auf Aeckern 
zwischen Veszten und Talmats. Jun. 


93. LAELIA Adams ap. DO. 


449. L. orientalls Desv. Zechb. icon. f. 416%. Bunias orienta- 
lis L. Bmg. 1290. — Auf Aeckern zwischen Saaten, in Weinbergen, 
häufig oberhalb Hammersdorf bei Hermannstadt. Jun. Aug. 


Subordo V. LOMENTACEAE DE. 
Trib. XII. RAPHANEAE Koch. 
94. RAPISTRUM Zoerhave DC. 


450. R. perenne All. ped. 1. 258. Zechb. icon. f. 4170. (Cakile 
perennis L’ Herit. Bmg. 1286. Myagrum perenne L.) — Auf wüsten 
Plätzen, sandigen Hügeln, Wegen und Ackerrändern. Jun. Aug. 

451. R. costatum DC. Syst. 2%, 434. Ledeb. Fl. Ross. 1, 224. 
(Myagrum perenne Steven.) Planta maxima 2-3 ped. divaricato ra- 
mosa. Foliis radicalibus junioribus prolumque novellium elongato-obverse 
lanceolatis, 12 poll. long. 2", poll. lat. pinnatifidis, hispidis, laciniis ellip- 
tiecis inciso-dentatis versus basin sensim minoribus. Siliculis glabris, arti- 
culo superiore ovato, costato, in acumen conicum desinente; articulo in- 
feriore laevi, obconico, pedicello breviore. Caule inferne setis albis re- 
versis aspero. — Auf sandigen Orten der Hügelregion, Hammersdorf, 
Salzburg, Grossscheuern, bei Klausenburg. Jul. Aug. (Scheint mir häufi- 
ger als R. perenne legitimum zu sein; ich bin erst durch mein Her- 
bar auf diese Pflanze aufmerksam geworden.) 

452. R. rugosum. All. 1. c. Zechb. icon. f. 4168. Cakile rugosa 
L’ Herit. Bmg. 1287. — Auf Aeckern, an Wegen. Jun. Jul. 

a. hirsutum. Siliculis piloso-hirsutis. (Cakile rugosa legitima 
Bimg. Rapistrum hirsutu,m Host.) — Bei Kolos in der Me&zöseg. Jul. 


95. CRAMBE [. 


453. C. Tataria Jacg. icon. var. t. 119. Zechb. icon. f. 4166. C. 
tatarica Wild. Bmg. 1292. — Auf grasigen Hügeln bei Hammers- 
dorf. April, 

454. C. aspera M. Bieb. Fl. taur. c. 2, 90; 3, 420. Ledeb. Fl. 
Ross. 1, 223. — Auf Hügeln bei Klausenburg, in der Mezöseg. April. Mai 


96. RAPHANUS /. 


455. R. sativus L. Dmg. 1409. Rechb. icon. f. 4475. — Kultur- 
pflanze reich an Spielarten, häufig verwildert bei Hermannstadt. Mai — 
Jul. Floribus lilaceis. violaceo venulosis. Siliquis oblongis aequalibus vel 
subconstrictis, rostratis. Seminibus reticulato-rugulosis. 


75 


456. R. Landra Moretti ap. DC. Syst. 2, 668. (R. sativus ß. 
sylvestris Koch Syn. ed. 2, p. 1019. Raphanistrum Landra Zchh. 
icon. f. 4173.) — Radice tenue. Petalis lilaceis venis violaceis pictis, albis 
vel flavicantibus. Calyce violaceo. Siliquis strieturis pluribus notatis et iis 
Raphanistri similibus. — Auf bebautem Boden und Aeckern bei Her- 
mannstadt. Mai. Jul. 

(Unsere siebenbürgische Pflanze bildet eine Mittelstufe zwischen 
R. sativus und R. Raphanistrum; denn sie besitzt die Blumen der 
ersteren und die Früchte der letzteren.) 


97. RAPHANISTRUM Tournef. inst. 115. 


457. R. segetum Ding. En. 1408. Zechb. icon. f. 4172. (Rapha- 
nus Raphanistrum Z.R. innocuum Medik.) — Auf Aeckern und Schutt, 
gemein. Mai. Aug. 

a. concolor. Floribus sulphureis concoloribus. 


b. Floribus sulphureis violaceo-venulosis. 
e. versicolor. $ Floribus albis venis violaceis pulchre pictis. 
d. Floribus lilaceis subtilissime violaceo-venulosis. 


(Auf einem und demselben Acker findet man alle diese Spielarten, 
welche einen angenehmen, dem Landmann aber keinen freudigen Anblick 
gewähren.) 


Ordo VIII. CISTINEAE Dunal, 
DC. „Prodr., 1,,,P-1,266. 


98. HELIANTHEMUM Tournef. 
Sect. I. Exstipulata. 


4586. H. Fumana Mill. dict. 6. Bmg. 1028. Rchb. icon. f. 4531. — 
Auf sonnigen steinigen Abhängen der Hügel- und Bergregion „ vorzüg- 
lich Kalk. Jun. Aug. 

459. H. glabellum Schur. Caudiculis procumbentibus 2—3 poll. 
long. paueifloris. Foliis minimis oblongis 3—4 lin. long. obtusis, opacis, 
superne glabris, subtus costa margineque parce pilosis, pilis fasciculatis, 
adpressis. Peduneulis pubescentibus. Floribus aureis, petalis calyce sesqui 
longioribus. Calyce adpresse piloso. — Proximum H. alpestri gracililate 
glabritateque facile distinguendum. (H. oelandicum a glabrum Wah- 
lenb. H. oelandicum Kchb. pl. erit. t. 1. f.1. H. oelandicum f. Gaud.) 
— Auf Felsen und steinigen Plätzen der Kalkgebirge, auf dem Korond- 
sys bei Rodna, Butsets bei Kronstadt. 4000—5000°. Jun. Aug. 

460. H. alpestre Zechb. exc. p. 713; icon. f. 4536; pl. erit. t. 1A. 
f. 2. DC. Prodr. 1, p. 276. (H. oelandicum a Gaud. helv. 3, 446. H. 
oelandricum Pciliatum Wahlend. H. oelandicum Palpestre Pers. 


[) 


H. oelandicum f hirtum Koch. Cistus oelandicus Jaeg. A. t. 399. 
— Auf Kalktelsen und Kalkgerölle in der Alpenregion 5000-6000‘. Ar- 
pas, Vurtop, Podruschel, Keprereasze,, Butsets oberhalb des Klosters 
Skitt, auf dem Retyezat der Hunyader Alpen. Jun. Aug. 


a. stipellatum. Foliis supremis stipellatis. Schur Sert. n. 344. a. (H. 
ambiguum Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 66.) — Auf den Keprer- 
easze der Arpaser Alpen. 6000‘. Jul. 


b. obtusatum. Foliis elliptico-suborbiculatis, obtusis, infimis subpeteo- 
latis, superioribus sessilibus, exstipellatis. — Auf dem Butsets und Kerye- 
man bei Kronstadt. Aug. 


c. petiolatum. Foliis lineari-oblongis, acuminatis, sensim in petiolum 
attenuatis. — Auf dem Königstein. Aug. 


461. H. canum Dunal. DO. Prodr. 1, 277, Bmg. 1031. Rehb. icon. 
f. 4534; exc. germ. p. 713. (Cistus canus Jacg. A. t. 277. C..canus 
Wild. C. marifoliis Z. C. anglicus Smith. Helianthemum marifo- 
lium Dmg. 1030. H. oelandieum y Koch p. p. — Auf Kalkgerölle und 
Kalkfelsen der Bergregion, zwischen Enyed und Torotzko. Jun. Jul. 2000°. 


462. H. vineale Pers. Syn. 2, 77. Bmg. 1029. Pechb, icon. f. 4533. 
(H. oelandicum g. tomentosum Koch p. p. H. oelandicum g. ca- 
nescens Wahlenb. Cistus vinealis Wild.) — Wie die vorige an ähn- 
lichen Standorten, in der Berg- und Voralpenregion, auf den Gebirgen 
bei Kronstadt. Jun. Aug. bis 5000‘. (Die von Baumg. angegebenen Stand- 
orte sind unsicher. 


463. H. italicum Pers. Syn. 2, 75. Zöchb. exc. germ. 712; icon. f. 
4532. (Cistus italicus Z. Barr. var. 510, t. 366. H. vineale BDmg. 
1029 p. p.) — Auf Kalkfelsen, auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Jun. 
Jul. (Dem Standorte nach dürfte es H. marifolium Dmg. sein, von 
dem es aber sehr abweicht in Grösse und Behaarungsweise.) 


Seet. II. Stipulata. 


464. H. vulgare Gaertn. fruct. 1, t. 76. Bimg. 1032. Zechb. icon 
f. 4547. var. ß concolor et var. a. discolor Zchb. exc. germ. p. 714. Schur 
Sert. n. 345 b. e. (Cistus Helianthemum Z.) — Auf sonnigen Wiesen, 
Triften, Haiden,,„ lichten Wäldern, auf Felsen und Gerölle fast in allen 
Regionen, vorzüglich auf Hügeln. Mai — Aug. 800—4000‘. Substrat ver- 
schieden. 


465. H. obscurum Pers. Syn. 2, 79. Rechb. icon. f. 4548. Schur 
Sert. n. 346. (H. vulgare f hirsutum Koch. H. vulgare f obscurum 
Wahlenb. Cistus hirsutus Le. nov. 106. C.Helianthemum M. Bieb. 
Fl. t. c. 2, p. 95 3, p. 366 var. a.) — Auf grasigen Hügeln bei Ham- 
mersdorf, überhaupt in der Hügelregion, nicht gemein. Mai. Jun. 

466. H. macranthum Schur. Caudiculis numerosis simplieibus 
superne longe et laxe racemosis hirsutis, 10-15 poll. Foliis infimis mino- 
ribus 6 lin. long. longius petiolatis, subrotundo-oyatis, obtusis; caulinis 


7 


subsessilibus, oblongis, acutiusculis; omnibus supra viridibus parce fasci- 
eulato-pilosis, subtus albo-tomentosis, 40—12-lin. long. Floribus speciosis, 
aureis; petalis calycem 2—3-plo superantibus. sepalis albo pilosis. Stipu- 
lis lanceolatis acuminatis, petiolum duplo superantibus. (An H. vulgare 
ß tomentosum Bmg. 10322) — Auf sonnigen Abhängen ,„ bei Talmats 
(Nagelflüe), bei Klausenburg, in der Mezöseg, auf dem Schneckenberg 
bei Kronstadt. Jun. Aug. bis 2000°. 


467. H. grandiflorum DC. Fl, fr. 4, 821. Rechb. icon. f. 4549. (H. 
grandiflorum Schur Sert. n. 349. H. vulgare d. grandiflorum 
Koch. Cistus grandiflorus Scop.) — Auf Gerölle der Bergregion. 
4000. Auf Grobkalk oberhalb Portsesd, auf dem Szurul. Scheint in dem 
vorhergehenden überzugehen, bei Talmats. 1500‘. Jun. Jul. 


468. H. hirtum Pers. Syn. 2. 79. Bing. 1033. Rehb. icon, f. 4551. 
(Cistus hirtus Z.) — Auf Geröll der Kalkalpen, bei Kronstadt. Jul. 

469. H. laevigatum Schur. Foliis infimis ellipticis vel oblongis, 
obscure viridibus, subcarnosis, glabris, margine carinaque pilosis, utrinque 
obtusis, subpetiolatis. Stipulis lanceolato-falcatis, acutis, apice penicellato- 
pilosis, petiolum duplo superantibus. Floribus speciosis 2—3 apice caudi- 
culorum ; petalis calyce triplo longioribus. Planta basi fruticulosa 6—8 
poll. caudiculi prostrati, pili foliorum simplices vel fasciculati, folia sica- 
tione nigricantia, adulta glabrescentia. Affine H. serpyllifol. — (An 
H. vulgare y glabrum Koch ?) — Auf Triften der Kalkalpen, auf dem 
Butsets. Aug. 6000'. 


470. H. serpyllifolium Dmg. En. n. 1034. Rehb. icon. f. 4550. 
Schur Sert. n. 347. (Cistus serpyllifolius ZL. — Scop. ap. Bing.) 
Helianthemum heterophyllum Schur. — Caudiculis procumbentibus 
ramosis, 6—8-poll. Foliis rigidis minimis, ovato-oblongis, petiolatis, disco- 
loribus, subtus albo-tomentosis, supra hispidulis opacis, margine revoluto 
eiliato-pilosis. Floribus pallide flavis; petalis repandis, calycem parum 
superantibus. Sepalis in nervis longe pilosis. Folia subtus nervo crasso 
notata, subsimilia iis Schollerae Oxycoce. — Auf dem Szurul bei den 
Marmorblöcken eirc. 4000‘. Septbr. 


471. H. rupicolum Schur. Radice tenue subramosa. Caudiculis 6 
poll. adscendentibus, purpureis inferne glabriusculis superne pilosis. Foliis 
caudiculorum sterilium subrotundis, florentium oblongis „ utrinque obtusis, 
3 lin. longis, omnibus pilis ramosis brevibus hirtis, margine pilis longis 
fascieulatis pilosis, concoloribus. Stipulis lanceolatis obtusis. Floribus apice 
caudiculorum 3—5 laxe racemosis, iis H. alpestri subsimilibus; pe- 
talis calycem duplo superantibus; sepalis parce pilosis. — Auf Kalkfelsen 
des Butian, in den Kerzesorer Alpen. 5000‘. Jul. 


78 


Ordo IX. VIOLARIEAE DC. 
99. VIOLA L. 
Sect. I. Nomimium. 6ingius. 
(A. Stigma in patellulum explanatum.) 


472. V. prionantha Dunge En. pl. Chin. bor. 8. V. Patrini var. 
ß et g. DC. Prodr. 1, 293. Ledeb. Fl. Ross. 1, 245. — (In Siebenbürgen. 
Janka östr. bot. Zeit. 1858, p. 200.) 

473. V. palustris L. Bmg. 381. Rechb. f. 4491. — Auf sumpfigen 
Moorwiesen, ia Erlenbrüchen, aus der Ebene bis in den Gebirgen. 

a. cordifolia. Foliis cordatis stipulisque rubro-punctatis, floribus ma- 
joribus. — Auf Moorboden, am Bullafall der Kerzesorer Alpen. 5000°. 
Jun. (Ich halte diese Form für V. epipsila Ledeb. Ind. sem. h. dorpot. 
ann. 1820, p. 5; Fl. Ross. 4, 247. Koch Syn. ed. 2, p. 88 oder [V. pa- 
lustris ß Fries. Rchb. pl. erit. 1, f. 105]. Doch fehlen mir instruktive 
Exemplare, um dieses genau erörtern zu können.) 

474. V. uliginosa Schrad. n. Journ. 4, p. 80. Bess. Gal. 1. 169. 
Rochb. icon. f. 4492. — Auf mit Moos bewachsenen Moorwiesen und Wäl- 
dern gern in Moorerde um Baumstämmen. — Ich besitze Exemplare 
aus den Kerzesorer Gebirgen, aber nicht von mir selbst gesammelte. Mai. 
Jun. (Reissenberger.) 

475. V. Jooi Janka östr. bot. Wehbl. 1857, p. 198; Linn. 1860, 
p- 558. — Auf Hügeln bei Klausenburg und Kalkfelsen bei Torda. 

476. V. transsilvanica Schur. Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 184. 
Rhizomate apice ramoso fibris fibrillosis instrueto, interdum debili, mono- 
cephalo. Foliis cordatis vel triangulari-cordatis, obtusis, mucronato-den- 
tatis, glabris, glauco-viridibus, longissime petiolatis; foliis novellis mino- 
ribus reniformibus. Petiolis teretibus folio suo multo longioribus. Stipu- 
lis lineari-lanceolatis, acutis, integerrimis, petiolo ad medium adnatis, 
sensim attenuatis. Floribus speciosis fragrantissimis; petalis roseis pur- 
pureo maculatis, superioribus aequalibus reversis, subrotundo-ovatis, bre- 
viter unguiculatis, antice crenulatis; petalis duobus lateralibus retortis, 
basi glanduloso-barbatis! petalo infimo recte truncato, erenulato. Calcare 
compresso, obtuso, sursum curvato vel recto, petalo suo duplo breviore. 
Sepalis oblongo-lanceolatis, obtusiuseulis, appendice rotundato brevissimo in- 
structis. Ovario glabro ovato-globoso. Stigmate subtubaeformi apiculo promi- 
nulo instructo. Capsula maxima globosa, purpureo-punctata, calycem per- 
sistentem triplo superante. Seminibus ovatis, nitidis, purpureis, raphe 
pallido notatis. Planta 3—9 poll. interdum solitaria raro socialis vel e 
rhizomate polycephalo subcaespitosa; folia novellia reniformi-cordata, 
adulta triangulari-cordata, graveolentia; flores odoratissimi vere fra- 
grantissimi, perfeeti imperfectique intermixti, quandoque apetali; flores 
fructiferi post anthesin penduli, peduneuli fructiferi recurvi vel revoluti. 
— Auf Kalkfelsen an schattigen Abhängen, Salamonsfelsen an kleinen 


79 


und grossen Hangestein, in der Schlucht am Wege zur Pojana. April— 
Mai. Früchte Juni. 2500 — 3000‘. 

Ob die auf Kalkfelsen zwischen Enyed und Torotzko von mir ge- 
fundene Viola mit der hier genannten identisch ist, kann ich nicht fest- 
stellen, weil ich nur Fruchtexemplare zu beobachten Gelegenheit hatte; 
sie ist durch robusteren Habitus und dreieckig - herzförmige Blätter 
von meiner Kronstädter Viola verschieden, es ist aber, wie ich glaube, 
diejenige. welche ich in meinem Reisebericht p. 47 als V. sciaphila 
bestimmt und im Garten des Herrn Joo, aus den Monoster-Kalkbrüchen 
stammend, gesehen habe. Diese letztere dürfte die V. Jooi Janka’s sein. 


(B. Stigma in rostellum deflexum attenuatum.) 


477. V. gymnocarpa Janka östr. bot. Zeit. 1857, p. 199; Linn. 
1860, 559. — In der Mezöseg. (Janka.) 

478. V. hirta L. Bing. 379. Bechb. icon. f. 4493. ß. Sturm H. 11. 
— Auf Wiesen, Triften, zwischen Gebüschen, gemein. Febr. Mai. (Siehe 
Schur Sert. n. 350. var. a—1, von denen die meisten hier als Arten be- 
handelt werden.) 

a. nivea. Floribus albis, calcare apice violaceo. — Auf Hügeln bei 
Hammersdorf, bei Klausenburg. März. Schur Sert. n. 350. a. 

b. fraterna. (V. parvula Opiz.) Zechb. pl. erit. A. f. 95. — Auf son- 
nigen Wiesen bei Hermannstadt, häufig. Febr. März. 

c. umbracola. Maxima, scabriuscula, foliis iis V. odorata similibus 
late cordatis, floribus majoribus intensius violaceis. — In den Weinbergen 
am alten Berg, bei Hammersdorf. März. 

479. V. hybrida Schur. Foliis cordato-reniformibus, denique gla- 
brescentibus. Floribus amoene caeruleo-violaceis, suaveolentibus. Caudicu- 
lis subterraneis longissimis apice-ramosis florigeris. Stipulis oblongo-lan- 
ceolatis sensim acuminatis fimbriatis, fimbris margine glabris, basi latis, 
apice glanduliferis. (An. V. hirto-odorata.) — Auf Wiesen zwischen 
Gebüsch mit V. odorata gemeinschaftlich und zugleich blühend, in den 
Weinbergen bei Hammersdorf. März. April. 

480. V. Drymeia Schur herb. Transsilv. Caudiculis brevibus. Foliis 
obseure viridibus elongato-cordatis, ambitu ovato-oblongis vel rite cor- 
datis, obtusis, parce pilosis; petiolis densissime patentimque pilosis folio 
aequantibus vel duplo longioribus. Stipulis linearibus vel lineari-oblongis 
petiolum aequantibus vel dimidio brevioribus late fimbriatis; fimbris sub- 
eiliatis vel glabris omnibus apice glanduliferis. Floribus V. umbrosae 
similibus. — Pedunculis dense albo-pilosis, erectis. Capsula globosa 
nuda. — Proxima V. umbrosae Hoppe et sciaphila Koch sed forma 
foliorum, sepalis angustioribus, capsula globosa nuda facile distinguenda. 
-—- In Wäldern und Hainen, z. B. im Kieferwalde oberhalb Boiza. 
April. Mai. 

481. V. hebecarpa Schur. Affinis praecedenti sed foliis molle pu- 
bescentibus flores superantibus capsula hirsuta. Floribus minoribus pallide 
violaceis leniter suaveolentibus. (An. Viola hirsuta Schult?) — In dem 
Walde oberhalb der Weingärten bei Talmats, Nagelflüe. Mai. 


so 


482. V. sciaphila Koch Syn. ed. 2, p: 90: (V. umbrosa Saut. 
bot. Zeit. 22. 1, 259. [non Hoppe.]) Proxima V. Drymeiae m. Oyario 
glabro, capsula ovali-oblonga, foliis ambitu late ovatis, cordatis sinu late 
aperto demum glabrescentibus statim dignoscenda. — Auf feuchten Wie- 
sen der Ebene, zwischen Weidengesträuch, auf der Burgerwiese bei 
Hermannstadt, zwischen Heltau und Michelsbach „ auf der Burzenwiese 
bei Kronstadt. April — Mai. 1200-2000. 

483. V. collina Bess. En. pl. volhyn. p. 10; Cat. h. crem. (a 
1816), p. 151. Zechb. icon. f. 4497. Sturm H. 89. (V. umbrosa Hopp. 
(non Saut. nee Fries), was mir aber nicht unbedingt richtig zu sein 
scheint, da ich V. collina Dess. und V. umbrosa Hoppe für verschie- 
dene Arten zu nehmen geneigt bin.) — In Gebirgswäldern, auf steinigen 
Orten, am Schuler bei Kronstadt, Kalk; auf der Mumma bei Zood, Glim- 
merschiefer. April, Mai bis 4000 (Unsere Pflanze stimmt mit der von 
Ledeb. Fl. Ross. 1, 249 gegebenen Diagnose vollkommen überein.) 

484. V. ambigua W. Kit. pl. rar. hung. t. 190. Dmg. 380. Zechb. 
pl. erit. 4, f. 91; icon. f. 4494. — Auf sandigen, grasigen Hügeln. März— 
April. Auch auf Wiesen in der Ebene, z. B. Burgerwiese bei Her- 
mannstadt. 

485. V. campestris M. Dieb. Fl. taur. c. 1, 171; 3, 162. Zechb. 
pl. erit. 4, f. 89—90; icon. f. 4496. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853. p. 107. 
— Auf sonnigen Abhängen der Hügelregion, 1500‘, auf festem Thonmer- 
gel bei Hammersdorf gegen Baumgarten. Febr. März. (Blüht am frühe- 
sten mit Ficaria transsilvanica m.) (V. ambigua var. pilosa 
Schur olım.) 

486. V. obscura Schur Sert. n. 356. Verh. d. sieb. Ver. 1853, 
d. 107. Caudieculis brevissimis vel nullis. Foliis ambitu ovatis, basi pro- 
funde cordatis, hirsutis, obscure viridibus, sinu angusto lobis parallelis, 
erenato-dentatis, margine parce pilosis, 8—A0 lin. long. acutiusculis ; pe- 
tiolis dense pilosis folium triplo superantibus. Stipulis petiolo ad medium 
adnatis, oblongis, longissime acuminatis, a medio fimbriatis ciliatisque, 
dorso strigulosis; fimbriis longissimis filiformibus apice glanduliferis glabris 
vel ciliolatis. Floribus minimis saturte violaceis fauce albis graveolenti- 
bus; petalo infimo emarginato. Calcare subconico-obtuso vix curvato la- 
minam petali aequante. Sepalis oblongo-ovatis obtusis longissime appen- 
dieulatis. Pedunculis glabris medio bibracteatis, bracteis oppositis vagi- 
nantibus. Ovario globoso glabro, subacuminato. — Bei Michelsberg. April. 

a. albiflora. Floribus sordide albis calcare albo notatis. (V. suavis 
albiflora Schur Sert. 355. aa.) — Planta gracillima 3—6 poll. astolo- 
nosa. Foliis 3—9 lin. long. basi versus grossius crenato-dentata; Floribus 
minimis magnitudine V. rupestris saturate violaceis vel sordide albis cal- 
care albido notatis, odorem graveolentem radieis Iridis florent. emulentem 
exhalentibus. — Auf Gneis- und Glimmerschieferfelsen zwischen Ge- 
sträuch, auf dem Bergberge bei Michelsberg gegen Heltau, oberhalb des 
Dorfes Zood. Beide Formen gemeinschaftlich. März— April. 

487. V. microceras Schur. Acaulis vel subacaulis, stolonifera, sto- 
lonibus longissimis filiformibus apice rosulatis florigerisque. Foliis triangulari- 


Ss 
cordatis, sinu dilatato nee profunde cordatis; fol. novellis subrotundo late 
cordatis; omnibus hirsutis, margine ciliatis, erenulato-dentatis. Stipulis 
oblongo-ovatis sensim longissime acuminatis, fimbriatis; fimbriis eiliatis. 
Floribus minimis sordide albis suaveolentibus; petalo infimo emarginato ; 
petalis ceteris inconspieue crenulatis. Calcare albo eonico-uncinato petalo 
suo parum breviore. Sepalis ovatis obtusis longissime appendiculatis. Cap- 
sula glabra globosa apiculata. A praecedente differt: Stolonibus lon- 
gissimis apice rosulatis florigerisque petalis calcaraque albis, foliis trian- 
gulari-cordatis. (V. alba Schur Sert n. 355. (an Bess?) V. suavis al- 
biflora Schur Sert. n. 356. — Auf Gneisfelsen in der Nähe der Mühle 
und am Schlossberge bei Michelsberg. April. (Vielleicht habe ich nicht 
ganz Unrecht, wenn ich diese Viola für V. alba Dess. legitima halte, 
was die Folge erst herausstellen muss.) 

488. V. suavis M. Bieb. Fl. taur. c. 2, 164. Rehb. icon. f. 4495. 
(odorata var. glabrior Ledeb. Fl. Ross. 1, 250. V. odorata var. 
Steveni Dess. l. c. Sturm H. 50.) — In den Weinbergen bei Michels- 
berg, Heltau, am alten Berg bei Hermannstadt, häufig in Gärten. 
April — Mai. 

489. V. alba Bess. primit. fl. Gal. 1, 1712 (V. odorata ß alba 
Techb. icon. f. 4498. ß.) — A Viola odorata legitima differt: Stolo- 
nibus brevibus caudiculiformibus fiorigeris vel longissimis interdum steri- 
libus. Foliis late cordatis vel triangulari-cordatis novellis reniformi-cor- 
datis, sinu late aperto. Floribus lacteo-albis vel sordide albis. Calcare 
ceruleo recto capitato Capsula hirsuta. — Auf nassen Grasplätzen, 
Wiesen, an Waldrändern, Obstgärten, in den Weinbergen bei Hammers- 
dorf, zwischen Heltau und Michelsberg; in manchen Jahren häufiger. 
März, April. (Es ist dieses V. alba der meisten Autoren.) 

490. V. odorata L. Bing. 3283. Zöchb. icon. f. 4493. — In Hainen, 
Wäldern, Obstgärten, Weinbergen, an Dämmen, auf Wiesen. Febr. April. 

a. eonvallium. Foliis maximis subrotundo-cordatis 2 poll. longis, lon- 
gissime petiolatis. Stipulis longissime acuminatis apice pilosis. Floribus 
speciosis pallide violaceis, plerumque incompletis. Capsula maxima hir- 
suta. — In den Gebirgsthälern bei Kronstadt, bei Zaison, anı Silberbach 
hinter Michelsberg. Mai. 

b. dumetorum. Foliis maximis subrotundo-cordatis vel reniformi-cor- 
datis, longissime petiolatis. Stipulis longissimis acuminatis apice pilosis, 
Floribus minoribus „ completis ,„ lilaceo-violaceis suaveolentibus brevissime 
pedunculatis. Capsula hirsuta fusco-punctata subhexagona. (Viola du- 
metorum Schur herb. Transs.) — In schattigen Bergwäldern auf der 
Pojana bei Kronstadt; in den Eichenwaldungen bei Hammerdorf, in 
Hecken und Gebüschen bei Hermannstadt. Mai. 

c. mierantha. Schur Verh. d. sieb. Ver. 14853, p. 107. Stolonibus 
longissimis multinodis, apice rosulatis, nodis foliatis, axillis foliorum flori- 
geris. Foliis radicalibus cordatis; fol. stolonum triangulari-cordatis sinu 
latissimo, breviter petiolatis. Stipulis lanceolato-falcatis, dentato-fimbria- 
tis liberis; fimbrüs piloso-ciliatis. Floribus minutissimis completis, suaveo- 


[2 
Schur. Enum, plant. Transs. 6 


82 


lentibus, in axillis stolonum solitariis, brevissime peduneulatis, (iis Lina- 
riae minoris subsimilibus.) Petalis rubro-violaceis, calycem sub- 
aequantibus. Capsulis maximis hirsutis. Seminibus pallide flavis. Stolones 
9—13 poll. long. (V. odorata mierantha axilliflora micraculösa 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1853, p. 107.) — Auf den Stadtmauern zu Her- 
mannstadt vor dem Leichenthor. Mai. 

d. autumnalis. Foliis maximis scabriusculis, subrotundo-eordatis, lobis 
inceumbentibus, 2 poll. diam.; floribus minoribus quam in forma normali 
purpureo-violaceis; capsula maxima hirsuta. — An den Stadtmauern bei 
Hermannstadt. October. 

491. V. hortensis Schur. (V. leucantha Schur herb. Transs. 
olim.) Stolonibus longissimis rigidis subcompressis subalatisque apice ro- 
sulatis et florieeris. Foliis maximis 2—2V, poll. diam. subrotundo-corda- 
tis, sinu clauso lobis incumbentibus, grosse erenato-dentatis, petiolisque 
scabris. Stipulis fol. interiorum subliberis lineari-oblongis, 12 lin. long., 
fimbriatis; fimbrüs longis, ceiliolatis. Floribus sordide albis leniter odora- 
tis maximis; petalis binis superioribus petaloque infimo emarginatis. Cal- 
care conico lamina breviore. Stamina libera. Capsula maxima hirtella. 
Semina ovata nitida. Planta robusta suceulenta obscure viridis; stolones 
9—415 poll. long.; ovarıum sub lente vix vestitum; capsula demum hirta. 
— Eine vielleicht durch die Kultur gebildete eigene Viola unter dem 
Namen: Weisses Veilchen, in Gärten allgemein; zuweilen verwildert im 
ersten Weinberge bei Hammersdorf. Mai. — Sie ist von V. alba Bess. 
sehr verschieden. 


(C. Caulescentes. Caninae.) 


492. V. mirabilis L. Bing. 387. Rechb. icon. f. 4504. — In Wäl- 
dern und Gebüschen der Hügel- und Bergregion. April—Mai. 

a. perfecta. Floribus omnibus corollatis perfectis fructiferis. 

b. imperfeeta. Floribus subradicalibus corollatis sterilibus superiori- 
bus axillaribus apetalis fructiferis. 

c. eontraversa, Floribus subradicalibus corollatis fructiferis superiori- 
bus apetalis sterilibus. 

Alle drei Var. in den Gebüschen bei Hammersdorf. April. Mai. 

493. V. livida W. Kit. Rehb. pl. erit. 1. f. 147—149; icon. f. 
4500. ß. V. rupestris Schmidt. I&chb. icon. f. 4499. V. Allioni Rechb. 
pl. erit. f. 142—146 ; icon. f. 4500. — Auf sandigen Wiesen, an Flussufern 
zwischen Talmats und Zood, April. Mai. 

a. albiflora. Floribus sordide albis vel lacteis. 

b. minima, 4/,—2 poll. Foliis glabriusculis, floribus minimis pallide 
violaceis. (V. numulariaefolia Host. A. 1. 281. Zechb. icon. f. 4499.) 
— Auf sonnigen Höhen, steinigem Boden, Thonboden, auf dem Gespreng - 
berge bei Kronstadt. April. 

494. V. silvestris Lam. fl. fr. 2, 680. Rchb. icon. f. 4503; pl. 
erit. 4. f. 200—201. (V. canina St. H. 11. Bing. p. p. V. canina ß 
sylvestris Fries. V. canina DC.) — In Wäldern, Gebüschen, Gärten, 
der Hügel- und Bergregion. 300—4000°. April — Mai. 


33 

a. Pseudo-livida. Foliis reniformi-eordatis, summis rite cordatis; flori- 
bus pallide violaceis, calcare albido apiece impresso dependente. Planta 
3—6 poll. subramosa foliis subtus lividis saepe purpureis. — Kalksub- 
strat bei Kronstadt, Kapellenberg. Mai. 2000‘. 

b. depressa. Caudiculis curvato-adscendentibus, foliis reniformibus 
subcordatis, superioribus rite cordatis, acutis; floribus speciosis, cernuis. 
— In der Buchenregien der Arpaser und Kerzeschorer Gebirge. Mai—Jun. 

c. parviflora. Caule subsimplici erecto, 3—6 poll.; foliis omnibus cor- 
datis acutis; floribus minimis ereetis, purpureo-violaceis, petalis campa- 
nulato-coniventibus; calcare tenue dependente. — Auf sonnieen steini- 
gen Plätzen des Götzenberges bei Heltau. 4000‘ Glimmerschiefer. Mai. 

495. V. Riviniana Zchb. pl. erit. 1, f. 202—203; icon. f. 4502. 
Schur Sert. n. 360. (V. canina Fl. dan. t. 1453. Bmg. 384. V. canina 
Riviniana M. K. V.inodora major Rivin. V.canina et neglecta 
M. Bieb.) — In Laubwäldern der Bergregion, auf der Preschbe bei Zood, 
auf der Pojana bei Kronstadt. Glimmerschiefer, Diluvium. 2000—4000°. 
April — Mai. 

a. subapetala. Fleribus axillarıbus subsessilibus apetalis. (V. dege- 
ner Schweig.) — Bei Hammersdorf selten. Mai. 

496. V. canina L. Bimg. 384. Rehb. pl. erit. 1. f. 74--75; icon. 
f. 4501. — Auf Wiesen, Triften, in Wäldern, Gebüschen und Weinbergen 
der Hügel- und Bergregion, häufig im Hermannstädter Becken. 1000 — 
3000‘. April. Mai, h 

a. sabulosa. Zchb. pl. erit. f. 152—153; icon. f. 4504. y. (V. canina 
ericetorum Schrad. Zechb. 1. ec. f. 153. V. canina parva Schur. Sert. 
n. 359.) — Auf mageren sandigen Wiesen, auf der Lazarethwiese bei 
Hermannstadt, am Altflussufer bei Boitza. April. 

b. Jucorum. Zeehb. pl. erit. f. 154—155 ; icon. f. 4501. 6. (V. canina 
a. pratensis Schur. Sert. n. 359.) — Auf fruchtbaren schattenreichen 
Wiesen bei Hermannstadt. April. 

497. V. montana L. Bing. 385. Jaeg. En. p. 160. Fl. dan. t. 1329. 
Fechb. icon. f. 4501. (Y. canina ß Ruppii M. K. V. Ruppii All. [non 
Fechb.) V. stagnina Kit. [non M. K. nec Schur]. V. canina var. mon- 
tana Fries.) — Auf fruchtbaren Wiesen der Hügel- und Bergregion, 
zwischen Gesträuch an Waldrändern. Mai. 

498. V. stagnina M. et Koch. Deuschl. 2. 267; Syn. ed. 2, p. 92. 
Schur Sert. n. 364. (V. lactea Zchb. pl. erit. f. 208; icon. f. 4507. [non 
Sm.| V. montana Zechb. pl. erit. f. 207. [non ZL.] V. Ruppii Kechb. pl, 
erit. Sf. 205— 206 ; icon. f. 4505. [non All.] V. persicifolia Fries. novit. 
[non Schkh. nec M. K.]). Hartm. scand. ed. 2, p. 71. April. 

a. mierostipulata. V. Billotii Schultz. exs. A, p. 4, a. 10. — Auf 
nassen Moorwiesen, auf der Narzissenwiese im jungen Wald, auf der 
Lazarethwiese bei Hermannstadt, auf der Burzenwiese bei Kronstadt. 
Mai — Juni, meist schon im hohen Grase; blühet später als die vorher- 
genannten, 

499. V. strieta Fornem. Fl. dan. t. 1812. Koch syn. ed. 2, p. 93, 
Schur Sert. n. 366. (V. nemoralis Kütz. bot. Zeit. 17. 305. V. lanci- 


6 * 


84 


folia Bess. En. pl. volh. 1, 173. [non Thori.] V. Ruppii Koch [non Rehb. 
nee AAl.]. V. Billotiana Schultz.) — Auf etwas sumpfigen Moorwiesen 
auf der Fleischhackerwiese bei Hermannstadt ,„ im jungen Wald gegen 
Reschinär, am Fuss des Götzenberges bei Heltau. Mai — Jun. 

500. V. macrostipulata Schur herb. Transs. Foliis inferioribus 
ambitu ovatis leviter cordatis, subito in petiolam antice dilatatum exeun- 
tibus; fol. infimis minimis late cordatis vel suborbiculatis; omnibus glabris 
grosse-crenato-serratis, obtusiusculis. Stipulis foliaceis liberis, caulinis 
mediis petiolum aequantibus ; supremis petiolo sesqui longioribus, inciso- 
dentatis, acuminatis, inacqualiter eblongo-lanceolatis. Floribus caeruleo- 
violaceis V. canina minoribus, folia vix superantibus. Calcare crasso, 
breviusculo, flavo, appendices calycis parum superante. Sepalis lanceola- 
tis; appendicibus subtruncatis, erenulatis, sepalo suo triplo brevioribus. 
Planta multicaulis 10—12 poll. (V. Schultzii Schur. Sert. n. 363 [an 
Billot]. K. Ruppii Zchb. pl. exsiec. [me judicante].) — Auf frucht- 
baren nassen Wiesen um Hermannstadt, mit V. montana, aber selte- 
ner; vielleicht nur höchst entwickelte V. montana Z. Mai. Jun. 

501. V. elatior Fries. novit. suec. ed. 2, 277. Koch Syn. ed. 2, p- 
93. Schur. Sert. n. 367. — V. persicifolia Schkh. 3. t. 269. M. K. 
Deutschl. Fl. 2, 268. Zchb. pl. erit. 1, f. 209—210; icon. 4508. Bmg. 386? 
V. montana Roth (non L.) — Auf. Waldwiesen zwischen Gebüsch , auf 
den Lazarethwiesen bei Hermannstadt. Mai. Jun. 

502. V. pratensis M. Koch. Deutschl. Fl. 2, 267; Syn. ed. 2, 
p- 93. Schur. Sert. n. 365. — (V. pratensis. Zöchb. icon. f. 4507. ß. V. 
persicifolia Bmg. 386. p. p. Roth tent. 2, 1, 274. V. lactea Fries. 
novit. ed. 2, p. 276; Zechb. exc. germ. p. 707. V. Ruppii Presl. V. per- 
sicifolia Rupp. legitima teste JZechb. I. ec.) — Auf sumpfigen Moor- 
wiesen, Waldboden, Hermannstadt; Burzewiese bei Kronstadt. März. 
April. (Ist die zarteste und blüht am frühesten aus dieser Gruppe, oft 
noch vor dem Emporsprossen des Grases. Liebt Seggenwiesen.) 

503. V. saxigena Schur. Caudiculis plurimis procumbentibus,„ 3 
poll. Foliis omnibus late cordatis, obtusis petiolo duplo longioribus „ ere- 
natis. Stipulis minimis lanceolatis acumiwatis, inciso fimbriatis. Floribus 
speciosis lacteis calcare flavo instructis; petalis antice rotundatis, duobus 
lateralibus barbatis; peduneulis folia duplo superantibus. Calcare appen- 
dieis bis superante. Sepalis lanceolatis appendice suo quinquies longiori- 
bus. (V. Allionu subsimilis sed glabra floresque majores. — Auf steini- 
gen Abhängen und Triften der Berg- und Voralpenregion, z. B. auf der 
Mumma und Preschbe bei Zood; auf der Piatra-mare bei Kronstadt. 
Glimmerschiefer, kalkhaltiges Diluvium. Mai. 

504. V. lancifolia Thore. Chlor. d. land. 355. Zechb. pl. erit. f. 
204. (V. lactea Sm. fl. brit. 1, 247. Rehb. exc. germ. p. 707. — An V. 
pumila Vill. [non Chais] Delph. 2, 266?) Caudieulis plurimis suberectis. 
Floribus minimis petalis calycem aequantibus, iis V. rupestr. similibus. 
Foliis minimis lanceolato-cordatis, basi subtruncatis, a medio sensim at- 
tenuatis, petiolum parum superantibus. Plantula 2 - 3—4 poll. saepe suba- 
caulis, flores albi vel lactei. — Auf sonnigen grasigen Bergkuppen, 2500‘, 


8 


Kalksubstrat, auf dem Kreuzberge bei Kronstadt, auf dem Wege zum 
Götzenberg oberhalb Resinär. Mai. 


Sect. II. Dischidium. Gingius. 


505. V. biflora L. Bing. 388. Rehb. icon. f. 4489. — Auf feuch- 
ten quelligen Orten der Voralpen und Alpen. 5000—6000°. Auf Kalk und 
Glimmerschiefer in verschiedener Grösse und Anzahl der Blumen. Jun. — 


August. 
Seet. III. Melanium DC. 


506. V. tricolor L. Bmg. 389. Iechb. icon. f. 4517. — Auf Fel- 
dern, Aeckern und Wiesen, gemein, höchst veränderlich, bis 4000‘, z. B. 
Tonches am Fuss des Königstein bei Kronstadt. Mai — September. 

a. banatica. Kit. Rechb. icon. f. 4517 var. — Auf sandigen Aeckern 
sporadisch durch ganz Siebenbürgen. Mai, Jun. | 

b. grandiflora. Floribus magnis duplo majoribus, petalis longius un- 
guiculatis valde truncatis, impari profunde emarginato-exciso vel obcor- 
dato. Caule 6—9 poll. multifloro , fioribus tricoloribus vel luteis petalis 
nigro striatis. (V. tricolor a grandiflora Schur Sert. 370.) — Auf 
Schutt, fetten Aeckern, Gartenland bei Hermannstadt, Kronstadt. Jun. 

c. macrantha, vel hortensis. Interdum multicaulis, succulenta. Foliis 
infimis majoribus, spathulato-ellipticis vel oblongo-spathulatis, grosse cre- 
natis. Stipulis foliaceis ineisis folia subaequantibus. Floribus maximis 1— 
1Y, poll. diam. varie coloratis; petalis latissimis brevissime unguiculatis. 
Sepalis oblongis subdentatis. Calcare appendices subaequante, caeruleo. — 
Auf Gartenschutt und unbebauten Plätzen, in der Nähe der Gärten, wo 
sie schon im nächsten Jahr in die vorhergehende Var. übergeht. Jun. Jul. 

d. chrysantha. Caudiculis numerosis prostratis. Floribus ut in Var. b, 
petalis aureo-favis nigro striatis, binis superioribus suborbiculatis, infimum 
obeordatum. — Auf Aeckern bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

e. salina. Succulenta, prostrata. Foliis infimis elliptieis. Stipulis folia- 
ceis incisis. Floribus magnitudine. V. tricol. gen. caeruleo-violaceis trico- 
loribus. (An V. tricolor var. maritima Schweig. Chlor. bor. 80.) — 
Auf Salzboden, z. B. bei Maros-Ujvar. Jul. 

f. Iuteola. Similis Var. d. sed florıbus minoribus luteolis vel ochro- 
leueis. (V. lutea Bess. En.n. 251. K. saxatilis Schmidt bohem. p. 257. 
V. tricolor y saxatilis Led.) — Auf steinigen Aeckern und Feldern, 
sowie auf Felsen der Bergregion. Hermannstadt, Kapellenberg bei Kron- 
stadt. Jun. 

507. V. segetalis Schur. Radice multicipite. Caudiculis a basi flo- 
rigeris. Foliis infimis late cordatis vel reniformi-cordatis, erenatis; cau- 
linis mediis ovatis basi leviter cordatis; superioribus oblongis in petiolum 
attenuatis. Stipulis maximis pinnatifidis, laciniis clavato-linearibus,, lobo 
ultimo maximo ovato vel oblongo iongissime petiolato. Floribus minimis 
longissime peduneulatis; petalis calycen aequantibus vel parum superan- 
tibus; viride sulphureis, ochroleucis bicoloribus vel trieoloribus. Galyce 


86 


hirsuto, sepalis lanceolatis acuminatis appendicibus longioribus. Calcare 
appendices vix superante. — Planta gracilis 10—15 poll. debilis inter 
segetes quasi scandens. — (V. tricolor h. gracillima var. b. parvi- 
flora. Schur Sert. n. 370. V. bicolor Bing. 391. V. arvensis Murray. 
Prodr. [me judicante.] V.tricolor f arvensis Koch. V.tricolor par- 
viflora Hayne. MM. Bieb.) — Auf Aeckern zwischen Saaten bei Her- 
mannstadt,. Klausenburg, Kronstadt. Mai. Jul. 

a. Kitaibeliana. Schur Sert. n. 370. e. Minima, subsimplex, 3—6 poll. 
Stipulis subintegris, lobo medio foliis simili quasi folium triphyllum 
praebes. Floribus minimis sordide albis petalis calycem aequantibus. 
V. Kitaibeliana R. et $. 5, p. 383. — Auf dürren sandigen Aeckern 
und Triften, März, April; später verschwindend oder in die normale Form 
übergehend. 

508. V. Bielziana Schur. (V. sicula Schur herb. Transs.) (Af- 
finis V. macedonicae Boiss.) — Radice multicipite. Caudiculis longis- 
simis 1—2 ped. prostratis ramosissimis. Foliis inferioribus minoribus reni- 
formi-cordatis vel rite cordatis; superioribus oyatis basi truneatis subito 
in petiolum desinentibus, superioribus oblongo-lanceolatis ; omnibus pi- 
loso-hirtis et grosse erenatis. Stipulis pinnatis, laciniis lateralibus lineari- 
bus, lobo medio maximo ovato-lanceolato in petiolum longum attenuato 
foliis simillimo. Floribus speciosis tricoloribus, longissime pedunculatis, 
magnitudine V. grandiflor.; petalis latissimis subrotundatis, impari 
truncato vel leniter emarginato. Calcare subulato appendices superante. 
Sepalis inaequalibus lanceolatis, acutis 3—5-nerviis; appendicibus subro- 
tundis antice erosis sepalo suo quadruplo brevioribus. — Auf fruchtbaren 
Aeckern nach der Ernte bei dem Dorfe Remete, am Fuss des Kereszthegy, 
bei Ditro, im Szeklerlande; auf der Hochebene Tonches am Fuss des König- 
stein bei Kronstadt, bis 3000’. Jul. Aug. 

509. V. heterophylla .Betol. fl. ital. 2, 715. var. a. Koch. syn. 
ed. 2, p. 95; Bert. var. Ital. pl. 3, 53. (V. valderia Zchb. icon. f. 4513. 
[non All.] V. Bertolonii Pis. Viol. p. 34. V.gracilis Div. mant. 4. 25.) 
— Auf Felsen der Hochalpen, 6000— 7000‘, vorzüglich auf Kalk, Arpaser-, 
Kerzeschorer-, Fogaraser-, Kronstädter-Alpen. Jun. Aug. 

510. V. declinata W. Kit. pl. var. t. 223. Dmg. 390. Zöchb. icon. 
f. 4515. Griseb. et Sch. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 307. (V. 
heterophylla ß Bert. Ital. 2, 716.) — Auf Triften der Glimmerschie- 
feralpen, häufig auf den Arpaser- und Fogaraser-Alpen. 5000‘. Jun. Aug. 

a. gracilis Gracillima, foliis angustis, stipulis tenuisectis, fHoribus mi- 
nimis, eaudieulis debilibus prostratis. (V. gracilis fl. graec. prodr. 1,146. 
V. heterophylla f gracilis Koch.) — Auf dem Königstein. Aug. 

b. montana. Grandissima 40 —13 poll.; caule basi simplici, superne 
ramoso, suberecto; foliis latioribus, is V. tricoloris grandifol. simi- 
libus. Floribus maximis speciosis. (Schur Sert. n. 375, c. montana.) — 
Auf Triften der Berg- und Voralpenregion, 4000—5000‘, auf der Preschbe 
bei Zood ; auf der Fromoasze, überhaupt auf allen Glimmerschiefer-Ge- 
birgen. Die Var. a auf Hochalpen und vorzüglich auf Kalk. Arpas, Po- 
druschel, Butsets. Jun. Aug. 


or 


5311. V. deminuta. Caule basi simpliei vel subramoso, erecto. 
Foliis infimis elliptieis vel ovatis, quandoque subcordatis, obtusis, grosse 
erenatis; superioribus oblongis ; summis lineari-oblongis in petiolum at- 
tenuatis. Stipulis dilatatis palmato-partitis hirtis, partitionibus foliisque 
margine pilosis. Floribus minimis luteis vel ochroleueis, nigro-striatis, 
petalo calcarato duplo majori, dilatato subtruncato suberenulato. Calcare 
tenuissimo livido apice sursum speetante, appendices duplo superante. 
Plantula 2—3-poll. simplex vel bası subramosa, 1—3 flora, petala flava 
basi albida atro-striata. (V. leptoceras Schur herb. Transs. Affinis 
V. Hymettiae Doiss.?) — Auf Kalkfelsen des Butsets, oberhalb des 
Kloster Skitt. 7000°. Aug. 

512. Pseudo-lutea Schur. Caule erecto basi simplici vel purum 
(2—3) ramoso %£—-8 poll. Foliis infimis ovato-cordatis vel ovatis, in pe- 
tiolum antice dilatatum subito attenuatis; fol. mediis ovato-oblongis ; 
summis oblongo-linearibus; omnibus cauleque pilosulis, remote crenato- 
dentatis. Stipulis pinnatis, laciniis lateralibus linearibus acutis, lobo ultimo 
maximo obconico-lanceolato, omn:ibus eiliatis. Floribus speciosis luteis, 
magnitudine V. tricol. grandifl. 12 lin. diam., axillarıb.s; pedunculis 
aequilongis; petalis unguiculatis basi attenuatis nigro-striabis, impari ob- 
conico, antice dilatato et leviter emarginato. Sepalis subaequalibus lance- 
olatis acuminatis; appendicibus inaequalibus subtruncatis dentieulatisque 
sepalo quadruplo-brevioribus. Calcare livido subeonico obtuso sursum cur- 
vato appendices duplo superante. (An V. lutea var. a et ß Koch? V. 
sudetica Wild. V. grandiflora Vill. [non L.] V. alpestris Jord. 
— Auf Kalkfelsen und Kalkgerölle in der Alpenregion des Butsets und 
Königstein. 5000— 6000. Auch in der Hügelregion. z. B. in der Hassadek 
bei Torda. Jun. Aug. 

513. V. lutea Sin. brit. 1. 248. Zechb. icon. f. 4519; pl. erit. II. f. 
302. cum var. Huds. ed. 2, 388. V. giandiflora Huds. 1. ce. — Soll auf 
dem Butsets bei Kronstadt gefunden worden sein, woher meine Exem- 
plare stammen. Jun. Aug. (Hornung.) 

514. V. Zoysii Wulf in Jaeg. Coll. 4, 298, t. 11, f. 1. Sturm H. 
22. Bing. 392. BRehb. icon. f. 4510 ß. — Auf den Kalkalpen bei Kron- 
stadt. (Dmg.) Jun. Aug. 

a. caerulea-violacea. (V. calcarta Z. Kchb. icon. f. 4510.) — Mit 
der vorigen an ähnlichen Standorten bei Kronstadt. (Hornungy.) 

515. V. cenisia ZL. /chb. icon. f. 4512. (V. Valderia All. ped. 
t. 24, f. 3. [non Zechb.] — Auf den Glimmerschiefer Alpen, in Felsen- 
ritzen, 7000‘, Keprereasze der Arpaser Gebirge. (Kladni.) Jun. Aug. 

516. V. alpina Jacg. A. 3, p. 24, t. 242. Bing. 333 p. p- Lechb. 
icon. f. 4509. — Auf felsigen Abhängen der Hochalpen. Jun. Jul. — Die 
Baumgarten’schen Standorte sind in Beziehung auf die folgende Art zu 
berichtigen. 

517. microphylla Schur. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 394. (V. al- 
pina Bing. 383. p. p. V. Baumgarteniana Schur herb. Transs.) Acau- 
lis. Rhizomate subrepente, eaudiculis brevibus subterraneis proferente. 
Foliis floribusque in pulvinulis confertis. Foliis minimis, 4-5 lin. diam. 


88 


subrotundo-cordatis, obtusis, carnosulis, glabris, erenatis longe petiolatis; 
petiolo triquetro membranaceo marginato. Stipulis petiolo basi adnatis, 
linearibus, antice profunde bifidis. Floribus maximis speciosis, saturate 
caeruleo-violaceis, raro niveis, purpureo striatis, fauce flavido. Peduneulis 
2—3-poll., triquetris, glabris supra basin bracteatis; bracteis integerrimis. 
Calcare cylindraceo, vix curvato, obtuso, appendices sepalorum duplo su- 
perante. Sepalis oblongis, trinerviis et venulosis, subobtusis, antice ser- 
ratis; appendieibus truncatis sepalo multo brevioribus. Capsula globosa 
glabra, Seminibus ovatis pallidis. — Auf steinigen Abhängen , Gerölle 
der Glimmerschiefer-Alpen, am schmelzenden Schnee, auf den Fogaraser-, 
Arpaser-, Kerzeschorer-Alpen. 6000— 7000‘. Jun. Jul. 
a. albiflora. Schur Sert. n. 375. — Auf dem Arpas. Jul. 


Ordo X. RESEDACEAE. DC. 


100. RESEDA /. 


518. R. lutea L. Bing. 896. Zechb. icon. f. 4446. — Auf bebautem 
und unbebautem Boden, gemein. Jun. Aug. 

519. R. Luteola L. Dmg. 895. Pechb. icon. f. 4442. — Auf unbe- 
bautem Boden, auf dürren steinigen Orten, an Flussufern. Jul. Aug. 

520. R. odorata ZL. Cart. mag. t. 29. — Flüchtling aus Gärten, 
Hermannstadt, auf Gartenschutt, stammt aus Aegypten. Jun. Aug. 

521. R. alba L[. sp. Zechb. icon. f. 4448. (R. fructiculosa ZL. 
Syst.) — Im ersten Weinberge bei Hammersdorf. Vielleicht nur vorüber- 
gehend. Jul. 1846. 


Ordo XI. DROSERACEAE. DC. 


101. PARNASSIA 7. 


522. P. palustris L. Ding. 568. Zöchb, icon. f. 4520. — Auf Moor- 
wiesen aus der Ebene bis in den Alpen. Jun. Aug. 1000— 7000‘. 
a. minima. Scapo unifloro, floro maximo. — Hochalpenform. 


102. DROSERA /. 


523. D. rotundifolia L. Bmg. 583. Zechb. icon. f. 4522. — Auf 
Torfwiesen zwischen Moosen, Sphagnum. Jul. Aug. 

524. D. longifolia L. Bing. 584. Iechb. icon. f. 4524. (D. anglica 
Huds. angl. 135.) — Auf Torfboden, Büdös, Tusnad. Jul. Aug. 

525. D. obovata M. K. Deutschl. 2, 502. Rchb. icon. f. 4525. (D. 
longifolia fobovata Koch Syn. ed. 2, 97. D. rotundifolia-anglica 
Schiede. D. rotundifolio-longifolia Zechb. exc. germ. 711.) -— Auf 
dem Torfbruche des Büdös. Aug. 


89 


526. D. intermedia Hayne Schrad. Journ. 1804, 37. Rehb. icon. 
f. 4523. D. longifolia Sm. brit. 1, 347. — Auf Torfmoorsümpfen, Büdös, 
auf dem Moorsumpfe am Fuss des Arpas. Jul. Aug. 


Ordo XII. POLYGALEAE. Juss. 


103. POLYGALA _/. 


527. P. major Jacg. A. t. 413. Bing. 1465. Zechb. pl. erit. 1. f. 59. 
— Auf sonnigen Wiesen der Hügel- und Bergregion. Hermannstadt. 
Mai — Jul. 

a. albiflora. b. purpureo-rosea. c. coceineo-sanguinea. ( Ding.) 

d. comosa. Bracteis flores virgineos superantibus, hine racemo comoso, 
subconico-attenuato. — Pfarrgarten bei Stolzenburg. Mai. 

e. minor. saxatilis. Bracteis lateralibus pedicellum aequantibus, su- 
perioribus flores virgineos aequantibus, hine racemo apico rotundato. (P. 
nicaeensis Schur Sert. n. 284. b. [an Zisso?] an P. majori-vulgaris.) 
— Auf Gneisfelsen und Geröllo oberhalb Resinar bei Hermannstadt. 
Jun. 3000. 

528. P. vulgaris L. Bing. 1464. Rechb. pl. erit. 1, f. 52—53. — 
Auf Wiesen der Hügel- und Bergregion,, nicht gemein; auf der Pojana 
bei Kronstadt, bis 3500‘. Mai — Jul. 

a. majusceula. Caudiculis elatioribus, 142 poll. long. floribus majoribus 
purpureo-caeruleis, raro albis, alis ellipticis capsula angustioribus sed 
longioribus. — Auf der Pojana bei Kronstadt. Jun. Jul. 

b. minor. Racemo densifloro. Floribus duplo minoribus, alis capsulam 
aequilatis et aequilongis. Caudiculis 6 poll. (P. vulgaris y alpestris 
Koch [non Kchb.]) — Auf sonnigen Bergwiesen oberhalb Resinar, auf 
dem Wege zur Fromoasze. 3000‘ Jul. 

529. P. depressa Wenderoth. in d. Schrft. d. Ges. d. Naturw. zu 
Marburg p. A. t. 1. (P. vulgaris a viridiflora Schur Sert. n. 385. P. 
vulgaris depressa Fries. P. serpyllacea Weihe. (non Poir.]) — Auf 
sumpfigen Mooswiesen und zwischen Moosen, meist selbst im Wasser und 
im Grase versteckt, bei dem Dorfe Arpas. Juli. 

530. P. angustata Schur. (P. vulgaris ß oxyptera Schur 
Sert. n. 385. ec. [an. Zechb.] — Caudiculis numerosis (20—30) suberectis, 
10—12 poll. Foliis infimis minoribus obtusis, superioribus oblongo-lineari- 
bus, acutis. Racemis elongatis multifloris. Floribus minimis caeruleis de- 
floratis pendulis. Bracteis mox caducis caeruleis, pedicello parum longiori- 
bus. Alis oblongis capsula obcordata subsessili angustioribus et sesqui lon- 
gioribus. — Auf Bergwiesen, 4000’, am Fuss des Königstein und auf der 
Pojana am Fuss des Schuler. Kalk. Jun. Aug. 

531. P. comosa Schkh. 2, t. 194. Zechb. pl. erit. 1. f. 54-56. (P. 
vulgaris ß elongata Zochel. banat. t. 47, f. 37. P. vulgaris y elata 


90 


DC. P. hybrida DC. P. Wolfgangiana Dess.) — Auf Hügelwiesen, 
in Weinbergen durch das ganze Gebiet. Hermannstadt. Mai — Jun. 

a. Pseudo-vulgaris. Floribus majoribus caeruleis; alis ovalibus apice 
rotundatis roseis capsula subsessili aequilatis sed longioribus. (An P. co- 
mosa ß Hoppeana Kchh.?) — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
Kalk. Jun. 

532. P. podolica DC. Prodr. 1, p. 325. (P. vulgaris var. y 
Bess. En. p. 28, n. 884. P. transsilvanica Schur herb. Transsilv.) Ra- 
diee multieipite. Caudieulis numerosis (15—30). Foliis oblongo-linearibus, 
subpetiolatis longissime acuminatis. Racemo multifloro subeomosa. Bracteis 
tardius deciduis, inferioribus pedicellum subaequantibus, superioribus 
flores virgineos superantibus. Floribus minimis viridibus, albo-viridibus 
vel in colorem eaeruleum vergentibus. Alis oblongis acutis capsula multo 
angustioribus sed fere duplo longiorihus. Capsula subsessili obcordata, 
profunde emarginata. Affinis P. comosae sed flores multo minores et 
alae angustiores et longiores; capsula matura subsessilis profunde emar- 
ginata. Planta 9—12 poll. haud plane glabra. — Auf grasigen Hügeln 
zwischen Gebüsch, in den Weinbergen bei Hammersdorf, Stolzenburg, 
Talmatsch u. s. w. Mai — Jun. 

583. P. amara Jacg. A. t. 412. Bing. 1462. (P.amara a genuina 
Koch. P. amarella COrntz. A. 5, 4, 38. Zechb. pl. erit. 2, f. 43—44.) — 
Auf Felsen und stemig-grasigen Bergabhängen, auf Kalkfelsen bis in 
die Thäler herabsteigend, bei Kronstadt. Mai — Jul. 

534. P. alpestris Rchb. pl. crit. 1, f. 45. (P. amara y alpestris 
Koch.) — Auf Kalkfelsen der Berge und Voralpen, auf dem Schuler bei 
Kronstadt, am Königstein bei Zernyest. Jun. Aug. 

535. P. calcarea Schultz Flora 1837, 2, 752. (P. amara f am- 
blyptera Koch. P. amplyptera var. a. Zchb. exc. germ. p. 351; pl. 
erit. 4, p. 91. P. buxifolia Zechb. pl. erit. 1, f. 50. [non Kunth.]) — Auf 
Kalkfelsen bei Karlsburg, (Wolff. Sieb. Ver. 1859, p. 86.) — Bei Veres- 
patak, Lerchenfeld herb. Transs. ann. 1780; auf dem Korondsys bei Rodna 
(FLeckert). 3000— 5000‘. Jun. Aug. 

536. P. austriaca Kchb. pl. erit. 1, f. 39. Orntz. A.5, t. % f. &. 
(P. amara Ö austriaca Koch. P. myrtifolia Fries. [non L.] P. uli- 
ginosa Zechb. pl. erit. 1, f. 40—42. P. austriacä Bmg. 1463.) — Auf 
nassen Wiesen in der Bergregion, auf der Pojana am Fuss des Schuler- 
gebirges. 3500— 4000‘. Mai — Jun. 


104. CHAMAEBUXUS Schur. 
(Polygala Sert. 3. Chamaebuxus DC.) 


537. C. vulgaris Schur. (Polygala Chamaebuxus L. Big. 
1466. Jacq. A. t. 233. Var. floribus flavis, bicoloribus vel rarissime purpureis. 
— In Laubwäldern der Bergregion, z. B. bei Kronstadt. Kalksubstrat. 
Mai. Jun. Bis 4000'. 


91 


Ordo XIII. SILENEAE. DC. 


105. GYPSOPHILA /[. 


5383. G. repens L. Bing. 776. Rehb. icon. f. 5000. — Auf steinigen 
Abhängen der Voralpen und Alpen. 5000— 6000‘ Jun. Aug. 

539. @. fastigiata L. Kchb. icon. f. 5002. (G. arenaria W. Kit 
t. 41. Bmg. 777.) — Auf sandigen kräuterreichen Hügeln. Jun. Jul. 

540. ©. paniculata L. Rchb. icon. f. 5005. — Auf sandigen Aeckern, 
Feldern, Triften, an Wegen im westlichen Siebenbürgen, zwischen Deva 
und Dobra, bei Zam. Jul. Aug. 

541. G. muralis L. Bing. 778. Rehb. icon. f. 4997. — Auf thoni- 
gen Aeckern, Mauern, ausgetrockneten Lachen, nicht selten. Jun. Aug. 

542. G. serotina Hayne in Willd. h. berol. 1, 464. Zechb. icon. f. 
4998. — Auf Thonboden in ausgetrockneten Furchen , auf dem Ziegel- 
ofengrunde und auf Aeckern vor dem Leichenthor bei Hermannstadt. 
Jul. Aug. 


106. BANFFYA Paumg. En. 1, p. 385. 


543. B. petraea Bing. ].c.n. 780. (Gypsophila petraea Fechb. 
exc. germ. p. 8015 icon. f. 4996. G. transsilvanica Spreng. Syst. 4, 2, 
p- 179.) — Auf Kalkfelsen der Voralpen und Alpen, auf dem Butsets 
und Königstein bei Kronstadt, auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 
5000— 6000‘. Jul. Aug- 


107. TUNICA Scop. emendata. 


544. T. Saxifraga Scop. carn. ed. 2, 1, 300. Rechb. icon. f. 5006. 
ß. (T. rigida. Zechb. icon. f. 5006. Gypsophila Saxifraga L. Bing. 
779.) — Auf steinigen dürren Feldern, Triften, Aeckern. Jun. Aug. 


108. DIANTHUS _/. 
Seet. I. Armeriastrum Ser. 


545. D. Armeria L. Bing. 787. Rchb. icon. f. 5044. — Auf Wald- 
wiesen, kräuterreichen Hügeln, an Wegen und Ackerrändern. Jun. Aug. 

a. subhirsutus. Caule foliisque magis minusve hirsuto. Floribus maxi- 
mis, petalis pallide-purpureis dentatis. — In lichten Wäldern, Götzen- 
berg bei Heltau. Jul. 3000‘. 

b. grandiflorus. Floribus speciosis parum majoribus purpureis. Foliis 
linearibus, a medio attenuatis, glabriusculis. Caule inferne glabro superne 
scabro. Planta 1—2 ped. (D. Armeriastrum Wolfn. Oestr. bot. Zeit. 
1858, p. 318; 1859, p. 188.) 

c. glabrescens. Floribus minimis atropurpureis. Caule sub apice tan- 
tum pubescente, inferne glabro. (D. pseud-armeria Wierzb. [non M. 
Bieb.|) — Beide Var. b. et c. auf Waldwiesen in der Bergregion, c. bei 
Kerzeschore. Jul. 


d. subacaulis. Caule subnullo vel abbreviato. Floribus subsolitariis 
longissime pedunculatis maximis, peduneulis hirsutis. — Auf Gerölle der 
Alpentriften, Arpas. Jul. Durch Zerstörung des Hauptstengels entstanden. 


546. D. barbatus L. Bing. 783. echb. icon. f. 5013. — In Wäldern 
der Voralpen bei Kronstadt. (Dmg.) Jul. Aug. Kalkgebirge. 

a. rariflorus. Floribus non aggregatis sed 2—3 solitariis apice cau- 
dieulorum, pallide roseis; calyce viridi, squamis herbaceis tubo calyeis 
brevioribus. — Auf Felsen der Hochalpen, auf dem La Omm der Arpa- 
ser-Alpen. 6000‘, Aug. 

547. subbarbatus Schur herb. Transs. (D. barbatus nova spec. 
Schur bot. Rundreise 1853 suscept., edit. 1859, p. 58.) D. barbatus a 
fascieulatus Schur Sert. n. 401.) Caule interdum recumbente 2 ped. 
ramoso. Foliis prolum novellium oblongis, in petiolum attenuatis, caulinis 
oblongis, a medio sensim attenuatis, basi angusta vaginantibus, margine 
serrulato-scabris et piloso ciliatis. Vaginis latitudine foliorum caulinorum 
duplo brevioribus. Foliis omnibus quinquenerviis vel siccatione inconspicue 
septemnerviis. Floribus speciosis pallide purpureis. Squamis ex ovata 
basi sensim angustatis longeque aristatis, cum arista calycem aequanti- 
bus vel parum superantibus. — Inflorescentia non compacta sed subfasti- 
giato-capitata, rami capitulaque bracteis foliaceis interdum reflexis suf- 
fulti. — Seminibus subrotundo-ovalibus basi angustatis, compressis, fus- 
eis, tenue reticulatis, margine scabris. — In Wäldern, im Thale gegen 
Neu-Rodna, auf Sandstein, wenige Klafter über das Niveau des Tha- 
les. Jul. 


548. D. compactus Kit. in Schult. Oestr. Fl. 4, 65%. Zöchb. icon. 
f. 5014. Schur Sert. n. 401. Griseb. et Seh. iter hung. 302. Schur Verh. 
d. sieb. Ver. 1359. p. 122, 131. Zeehb. icon. f. 5014. — Auf den kräuter- 
reichen Abhängen der Glimmerschiefer-Alpen, zwischen Deschampsia, 
6000‘, auf dem Arpas, Vurtop, Keprereasze, Negoi, Butian; auf den Fo- 
garaser Alpen; Kuhhorn bei Rodna. Jul. Aug. (A. Bielz.) - 

549. D. Carthusianorum L. Bmg. 785. Fechb. icon. f. 5019. — 
Auf grasigen bewachsenen Hügeln, an Waldrändern und Gebüschen. 
Jul. Ang. (Eine höchst veränderliche und formreiche Art.) 

a. roridus. Caule superne foliisque roridis, petalis calycem aequan- 
tibus. — Auf dem Gesprengberge bei Kronstadt. Juli. 

b. subfastigiatus. Infloreseentia fastigiato-capitata, capitulis multiflo- 
ris, floribus majoribus, squamis interioribus ovato-oblongis, exterioribus 
oblongis, omnibus aristatis, calycem aequantibus, bracteis foliaceis; foliis 
caulinis superioribus latioribus, 3 lin. latis, margine scabris. Caule inferne 
tetragono scabro, superne teretiusculo glabro. (D. atro-rubens Bmg. 
herb. Transs. e monte Koltz. [wahrscheinlich Kolzu-Brasi] [non All.]) 
— Auf Kalkbergen bei Kronstadt. Jul. 


e. ternatus. Caudiculis 1-3 floris, floro medio sessili, squamis fusco- 
rubris margine brunneo-scariosis, obovatis, obtusis subito aristatis, calyce 
dimidio brevioribus; foliis linearibus trinervibus. (D. Carthusianorum f 
ternatus Heuf. D. vaginatus Wierzb. [non Zechb.]) — An steinigen 


98 


Abhängen und Felsen oberhalb Szuszeny im Hunyader Com. Jul. (Heuf‘.) 
auf Kalkfelsen der Piatra-mare bei Kronstadt. Jun. 3000°. 

d. saxigenus. Radice multicipite. Caudiculis numerosis, curvato-ad- 
scendentibus, tetragonis, striatis, scabris. Foliis linearibus scabris, a latiore 
basi sensim attenuatis. Floribus in capitulum 2—6 florum congestis, atro- 
purpureis. Squamis inaequalibus, interioribus late obovatis obtusissimis 
exterioribus ovatis, omnibus subito in aristam exeuntibus, cum arista 
calycem aequantibus. — Caudieuliss 10—15 poll. (D. rupicolus Schur 
herb. Transs. — Auf Kalkfelsen der Berge und Voralpen , 3000 — 4000‘, 
auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, bei Borszek, am Schuler auf 
der Pojana bei Kronstadt. Jun. Jul. 

e. parviflorus. Pracedens. Capitulis multifloris subtrifasciculatis; flo- 
ribus minimis purpureis; calycis tubo atrorubente; squamis brevissime 
aristatis, adpressis, calyce dimidio brevioribus. — Auf Glimmerschiefer- 
felsen, Kolzu-Brasi bei Fogaras. 5000‘. Aug. (Dem Standorte nach 
sollte dieser D. atrorubens Zmy. [non All.) sein. Ich bin geneigt, ihn 
für D. diutinus Zchb. icon. f. 5017 [non X%t.] zu halten. Es ist diese 
aber eine sehr paradoxe Pflanze.) 

550. D. diutinus Ai. Link. En. h. berol. 4, p. 419. Bimg. 789. 
(non ZL.) Zchb. icon. f. 5017. f, (D. poiymorphus M. Dieb. Fi. taur. ce. 
1, 3245 3, 298? Schur Sert. n. 406.) (Planta nostra dentibus calycis acn- 
tis foliisque angustissimis instrueta. — D. diutinus Ai. legitimus 
Schult. Oestr. 1, 324.) (D. polymorphus M. Dieb. legitimus dentibus 
calycis abbreviatis rotundato-obtusis differt.) — Auf steinigen 
Bergabhängen, auf Felsen an der Maros gegen Zam, zwischen Enyed 
und Torotzko. Jul. 

551. D. atrorubens All. ped. 2, 75. Bmg. 786. Jacq. icon. var. t. 
467. (D. Carthusianorum ß atrorubens DC. Prodr. 4, 357. D. va- 
ginatus Vill. [non Heuf. nec Zchb.| D. diutinus Zechb. non L. neque 
Kit.) — Auf grasigen Hügeln, Bergabhängen, Voralpen. Jul. Aug. 

552. D. vaginatus Zechb. (non Vill.) icon. f. 5018. (D. atroru- 
bens Sendtn. pl. bosn. n. 818—821 [non All... D. Carthusianorum 
var, latifolius Griseb. et Sch. iter hung. in Wieym. Arch. 1852, p. 300. 
D. Carthusianorum g. banaticus Jeuf. En. 32. D. polymorphus 
Wierzb. [non M. Bieb.] D. vaginatus /euf. |non Vell.]) — Auf grasi- 
gen Abhängen in der Hügelregion „ Klausenburg (als D. atrorubens), 
auf den Hügeln bei Hammersdorf, bei Hatzeg, Piski u. s. w. Jul. — Aug. 

553. D. glaucophylius Wierzb. pl. banat. (non Hornem.) (D. da- 
nubialis Griseb. D. banaticus Griseb. et Sch. iter hung. in Wreym. 
Arch. 4852, p. 301. [non Heuf.] D. polymorphus Wierzb. [non M. Bieb.] 
D. atrorubens et D. capitalus Fuss. teste Griseb. 1. c.) — Auf Wie- 
sen in der Hügelregion, bei Talmatsch, im Altthal am Rothenthurmpass 
(Griseb.) Jul. Aug. 

554. D. consanguineus Schur. Caule erecto, rigido, 1—2 ped, 
tetragono. Foliis caulinis 11,—2 lin. latis 2—3 poll. long. glabriuseulis 
rorido glaueis,. Floribus atro-sanguineis in capitulum densiflorum conglo- 
batis (for. 20—40). Squamis pallidis, coriaceis, interioribus obovatıs, 


97 


exterioribus oblongis, omnibus in aristam sensim exeuntibus, cum arista 
calycem aequantibus vel subaequantibus. Tubo calyeis purpureo, punctü- 
lato-scabro. Bracteis foliaceis, capitulum aequantibus, erectis. Dentibus 
calycis e lanceolata basi sensim attenuatis subulato-acuminatis tubo ca- 
lyeis duplo brevioribus. Petalorum lamina oblongo-clavata, pilis brevibus 
paucis obsita, ungue dimidio breviore. (Proximus D. cruento Griseb.) 
— Auf grasigen Hügeln, oberhalb des Dorfes Apahida in der M&zöseg. Jul. 
555. D. biternatus Schur. Sert. n. 403. Verh. d. sieb. Ver. 1854, 
p. 83; 1859, p. 117. Oestr. bot. Zeit. 1861, p. 20. Radice subrepente mul- 
ticipite. Caule 2—3 ped., tereti, ad apicem foliato, simpliei, monocephalo 
vel quandoque fastigiato-polycephalo. Foliis prolum novellium viridibus, 
angustissime oblongo-linearibus, hirto-scabris, margine serrulatis; fol. 
caulinis inferioribus internodium superantibus, superioribus internodio 
brevioribus, oblongo-linearibus, 3 poll. long. 2—3 lin. lat., longe acumi- 
natis, novemnervibus, 3—5 erassioribus, punctulato-scabris, margine carti- 
lagineo-serrulatis. Vaginis subinflatis, bicarinatis, latitudinem foliorum 
quinquies superantibus. Bracteis oblongis vel oblongo-ovatis in aristam 
exeuntibus, capitulo brevioribus vel subaequantibus, adpressis, saepe va- 
ginantibus. Floribus in capitulum bi-triternatum 30—50 florum densissime 
conglobatis, quandoque fastigiato capitatis. Squamis pallidis brunneo-sca- 
riosis, obovatis acuminatis, tubum calycis ad medium attingentibus. Caly- 
eis tubo fusco-purpureo, glabro. Dentibus calycis e latiore basi sensim 
acuminatis tubo suo quadruplo brevioribus. Petalis extus sanguineo-pur- | 
pureis, intus pallidioribus et parce pilosis, fere recte truncatis vel leviter 
emarginatis, triangulari dentatis, lamina ungue duplo breviore. Capsula 
lanceolata quadricostata. Seminibus nigris, suborbieulatis, scrobiculato- 
rugosis, hine convexiuseulis illine concavis, marginatis ; margine diame- 
trum subaequante. — In der Hügelregion auf Alluvial-Sandboden, an 
den sonnigen Abhängen zwischen Neppendorf und Grossau; bei Stol- 
zenburg, Klausenburg, auf Hügeln der Mezöseg bis 1500‘. Jul. Aug. 
556. D. Baibisii Ser. in DC. Prodr. 1, 356. Griseb. et Sch. iter 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 301. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 73, 
167. D. glaucophyllus Kehb. icon. f. 5015. c. (an Hornem.”?) D. libur- 
nicus Bartling. var. ß Koch. D. collinus Balb. (non W. Kit.) Dian- 
thus propinguus Schur. herb. Transsilv. Radix multicipite lignosa. 
Caule 1—2 ped. erecto, simplici, inferne subtetragono superne tereti, 
glabro, foliisque rorido-glauco. Foliis linearibus 5—7-nerviis, prolum no- 
vellium tripo angustioribus, scabriusculis, summis capitulo approximatis. 
Vaginis laxiusculis carinatis, latitudinem foliorum quinquies superantibus. 
Floribus sanguineo-purpureo in capitulum multiflorum (6—30) laxe ag- 
gregatis. Petalis late obovatis dentatis intus pallidioribus, parce pilosis, 
lamina ungue subduplo breviore. Calycis tubo subconico, atrosanguineo 
glabro, dentibus lanceolato-subulatis, subito acuminatis tubo quadruplo 
brevioribus. Squamis 4—6, pallide rubris, obovatis, sensim acuminatis, 
exterioribus subaristatis, calyce dimidio brevioribus. Bracteis e basi obo- 
vata lanceolatis, longissime acuminatis, subdistantibus capitulum aequan- 
tibus, — Auf steinigen Abhängen in der Hügel- und Bergregion, bis 


65 


4000‘, bei Boitza, am Rothenthurmpass; auf Nagelflüe, auf der Landes- 
krone bei Talmatsch ; auf dem Eesem-Tetdje bei Sz. Domokos, auf dem 
Königstein bei Kronstadt oberhalb Zernyest. Jul. Aug. 

557. D. capitatus DC. Prodr. 1, 356. Rehb. pl. erit. f. 736. Schur 
Sert. n. 405. Ledeb. Fl. Ross. 1, 276. (D. atrorubens M. Bieb. Rechb, 
pl. erit. f. 735.) — Auf bewachsenen Hügeln Siebenbürgens. (Maly En. 
p- 302 et 395.) (Kovats. Fuss.) 

558. D. tenuifolius Schur. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 2%. Sehur. 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 143, 207. (D. gramineus Schur Sert. n. 407; 
Verb. .d. sieb. Ver. 1851,”p. 17% D. Carthusianorum var. tenui- 
folius Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 153. D. Carthusianorum 
var. tenuis Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 153.) D. chloaephylius 
Schur herb. Transs. Radice multieipite. Caudiculis subterraneis magis mi- 
nusve elongatis, dein ereetis, 6-15 poll. tenuissimis, tetragonis, scabrius- 
eulis. Foliis linearibus flaceidis, trinerviis raro quinquinervüis, glabris, longe 
acuminatis, acutissimis; fol. caulinis mediis latioribus Y,—", lin. lat. 3—4- 
poll. long. internodium superantibus. Vaginis subtetragonis latitudinem fo- 
liorum 3—4-plo superantibus. Floribus solitariis binis ternisve vel in capitu- 
lum subsexflorum aggregatis, rubris vel roseis D. Carthus. majoribus; la- 
mina petalorum euneata, antice truncata vel rotundata, intus pallidiora 
et albo-pilosa, dentata, ungue /,—\, breviore. Squamis 4 obtusissimis 
brunneis coriaceis emarginatis vel subcordatis, ex emarginatura subulato- 
aristatis, cum arista calyce dimidio brevioribus. Bracteis 4. scariosis, ex- 
terioribus apice foliaceis capitulum aequantibus. — Auf Felsen der Kalk- 
und Glimmerschiefer Alpen, 6000‘, auf den Fogaraser Alpen; auf dem 
Podruschel, Vurtop, Arpas der Arpaser Alpen; auf der Bulla und dem 
Butian der Kerzeschorer Alpen; auf dem Königstein und Butsets bei Kron- 
stadt; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, Jun. Aug. 

a. pumilus. Caudieulis 3 poll. unifloris, floro maxime, calyce brevissimo, 
lamina petalorum latissima calycem aequante. (D. subneglectus Schur.) 
— Auf der Spitze des Königstein. Aug. 

559. D. transsilvanicus Schur Sert. n. 408; Verh. d. sieb. Ver. 
1854, p. 82. (D. heptaneurus @riseb. et Sch. iter hung. in Wieym. 
Arch. 1852, p. 302. D. trifasciculatus Transs. [non Ait.]) Radice po- 
lycephalo lignoso. Caule 2—3 ped. tereti, glabro, rorido, nodis protu- 
berante. Foliis oblongo-linearibus 5—7-nerviis, margine serrulato-scabris 
3—4-poll. long. 2—3-— 6 lin. latis, a lanceolata basi sensim attenuatis, 
acutis, mediis et superioribus internodium multo superantibus. Vaginis 
subinflatis, laxis, striatis, teretibus, latitudinem foliorum subaequantibus. 
Floribus in capitulum terminale bi-triternato-fastigiatum (6—40 1lor.) 
laxiuscule aggregatis. Squamis pallidis. brunneo-scariosis, obovato-oblon- 
gis, hyalino-marginatis, subulato-aristatis, cum arista calycem aequanti- 
bus. Dentibus calycis late lanceolatis, longe acuminatis, hyalino-margina- 
tis. Petalorum lamina cuneato-obovata ungue duplo breviore, rubra, intus 
pallidiora basi barbata. Bracteis foliaceis capitulum aequantibus. — Auf 
Glimmerschieferfelsen in der Bergregion, am Zibinfluss hinter Gurariu; 


96 


auf den Arpaser Gebirgen; im jungen Wald gegen Resinar, 1200—3000'. 
Jul. Aug. 

560. D. trifasciculatus Kit. in Schult. Oestr. 1, 634. Rchb. icon. 
f. 5021. A. praecedente differt: Squamis herbaceis, interioribus multo 
latioribus ; calyeis dentibus longioribus, ciliatis; bracteis foliiformibus ca- 
pitulum multo superantibus; foliis molliorsbus lineari oblongis 7—9 ner- 
viis, omnibus internodium triplo superantibus; vaginis latitudinem foliorum 
duplo-triplove superantibus ; caule densius foliato, internodiis brevissimis 
notato ; floribus densius conglobatis. — In Gebirgswäldern auf steinigen 
Orten, in den Grossauer Gebirgen , am Zibinfall. Aug. (Die extremen 
Formen gut zu unterscheiden, aber der vorhergenannten sehr nahe ste- 
hend, und beide wohl nur Formen einer Art.) 

561. D. collinus W. Kit. pl. hung. t. 38. Bimg. 784. Iechb. icon. f. 
5022. — Auf Kalkfelsen der Voralpen, Piatra-mare bei Kronstadt. 
‚Jul. Aug. 

a. subpaniculatus. Caule foliissgue hirto scabro; floribus fastigiato- 
paniculatis, plurimis dissitis et solitariis; squamis erecto-patulis herbaceis 
calycem subaequantibus. (D. Sequieri a Koch. D. Seguieri Wulf. Vill. 
Reehb. icon. f. 5023. D. asper. Zchb, icon. f. 5024. D. lancifolius Tausch. 
D. Seguieri Schur Sert. n. 442. D. asper. Schur. ]l. c. #441. D. Cour- 
toisii Schur l.e. 413. [an Zechb.|) — Auf Kalkfelsen bei Kronstadt. Ler- 
‚chenfeld herb. Transs. ann. 1780. (Ist auf jeden Fall mehr als nur Var.) 


Sect. II. Caryophylium Ser. D&. 


562. D. neglectus Lois. not. 65. Schur Sert. n. 414. Zöchb. icon. 
f. 5034. (D. alpinus .DC. Fl. fr. 4. 746. [non Haenke nee L.| D. glacia- 
lis DC. Prodr. 4, 362. [non Haenke.]) — Auf Alpenjochen,, auf den Fo- 
garaser Alpen. 7000. Jul. (Kayser, Kladni.) (Was ich hier gefunden, 
war D. tenuifolius Schur var. pumilus.) 

563. D. nitidus W. Kit. pl. rar t. 191. Dimg. 792. Bchb. icon. f. 
5055. — Auf Kalkfelsen der Alpen. (Dmg.) Aug. Septbr. 

564. D. callizonus Schott. Kotschy bot. Zeit. 1851, p. 192. Schur 
Sert. n. 417. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 303. — 
Auf grasigen und kräuterreichen Abhängen der Kalkalpen, Königstein 
bei Kronstadt. 7000. Aug. (D. nitidus Ding. ?) 

565. D. brachyanthus Schur. Radice polycephala. Caudiculis 
tenuissimis tetragonis, 2—3 poll., interdum quadrinodis. Foliis oblongo- 
linearibus. 2—3 poll. long. '/, lin. lat. acutissimis, patentibus. Vaginis 
latitudinem foliorum bis superantibus. Floro solitario, specioso, orbicu- 
lato, 12—15-lin. diam,, purpureo; lamina petalorum demum reflexa, 
calycem aequante, suborbiculato, crenato-dentata, intus longe pilosa, 
Calyce viridi brevissime subeyathiformi, 6 lin. long. 2 lin. lat., dentibus 
fuscis, lanceolato-subulatis, patentibus. Squamis 4 obovatis brunneis subito 
aristulatis, cum arista calyce triplo brevioribus. Bracteis foliaceis florem 
superantibus. — Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt. 6000 — 
7000‘ Aug. 


97 


566. D. alpinus L. Dmg. 799. Rchb. icon. f. 5036. — Auf Felsen 
und steinigen Abhängen der Alpen, vorzugsweise auf Kalk. Jun. Jul. 

567. D. gelidus Schott. Anal. bot. 54. — Auf den Arpaser Alpen. 
(Kotschy Verh. d. sieb. Ver. 1857, p- 173.) 

568. D. glacialis Haenke in Jacg. Coll. 2, 84. Bma. 800. Zechb. 
icon. f. 5037. (D. alpinus Sturm H. 28.) — Auf steinigen Triften der 
Alpen, sowohl auf Glimmerschiefer, als auch auf Kalk. 6000—7000‘. Häu- 
fig auf den Arpaser und Kerzesorer Alpen. Jun. Aug. 


569. D. sylvestris Wulf. in Jacg. Coll. 1, 237. Bmg. 791. Rehb. 
icon. f. 5039. — Auf den Kalkalpen bei Kronstadt. Jun. Aug. 

a. humilior. Caule unifloro. D. sylvestris legitimus Dmg. Jacq. 
rar. t. 82. — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt. (.Ding.) 

b. altior. Caule 42—15 poll. 1—5 floro. (D. virgineus Dmg. 796. 
Jacg. A. append. t. 15. [non Z.] D. ScheuchzerietD. caryophylloi- 
des Zechb.) — Rodnaer Alpen. (DBmg.) Jul. 


570. D. Caryophyllus L. Z£chb. icon. f. 5051. — Auf den Stadt- 
mauern bei Hermannstadt, z. B. vor dem Sagthor, bei Kronstadt am 
Fuss des Kapellenberges, Rittersteg. Jun. Aug. 


571. D. Henteri Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p- 303. D. Kayserianus Schur pl. exsicc. 1849. Radice multieipite lig- 
nosa. Caudieulis 6—12 poll. 1—3—6 floris, tetragonis, glabris. Foliis linea- 
ribus, acutis, trinerviis, margine subincrassato serrulatis, 11,—2 poll. 
long. Y,—"/, lin. lat. Vaginis carinatis latitudinem foliorum duplo superan- 
tibus, summis non dilatatis. Floribus solitariis vel binis ternisve subaggre- 
gatis. Squamis calycinis 4, exterioribus ovatis interioribus ovato-subrotun- 
dis, omnibus trinerviis, breviter acuminatis, calyce triplo brevioribus. 
Bracteis foliaceis capitula 2—4 floro brevioribus. Calyce striato viridi 6 
lin. long.; dentibus ex ovata basi attenuatis, acutis, hyalino-marginatis 
calyce quinduplo brevioribus. Petalis purpureis, barbatis, laciniato-denta- 
tis, oboyato-cuneatis, lamina ungue triplo breviore instruetis. Seminibus 
fuseis suborbiculatis, scrobiculatis‘, late marginatis. — Auf Felsen der 
Berge und Voralpen, an Felsen hinter Gurariu, bei Ruiszaduluj im Zood- 
thale; am Falkenstein unweit des Zibinfalles. 2000° Jun. Jul. 

a. tenuissimus. Gracillimus, foliis angustissimis, caudiculis subfilifor- 
mibus, floribus solitariis minimis. D. acinifolius Schur herb. Transsilv. 
— Auf Kalkfelsen. Lerchenfeld. 17185. 

b. macranthus. Floribus duplo majoribus interdum binatis pallide 
rubris, petalorum lamina maxima suborbiculata, foliis latioribus rigidiori- 
bus, caudieulis firmioribus brevioribusque. (D. binatus Schur herb. 
Transs. an D. geminatus Kit.?) — Auf der Fromoasze, 3000—5000‘, 
Jun., Jul. schon von Lerchenfeld ann. 1780—1785 beobachtet. 

572. D. caesius Sm. Bmg. 7198. Zechb. icon. f. 5044. — Auf Fel- 
sen der Alpen, Kalk bei Kronstadt. Dmg. Jun. Jul. 

a. parviflorus. Floribus majoribus solitariis, petalis subpurpureis, la- 
mina inconspicue barbata ungue duplo breviore; foliis latioribus rorido- 
glaueis versus basin serrulatis. Caudiculis subcaespitosis, 9—12 poll. Flo- 


Schur. Enum. plant Transs. 7 


98 


ribus quandoque geminatis, Squamis longius acuminatis calycem sub- 
aequantibus. — Auf Kalkfelsen des Butsets; Aug. 


573. D. integripetalus Schur. (D. pseudo-caesius Schur herb. 
Transs.) Radice polycephala. Caudiculis subprocumbentibus 6—8-poll. te- 
tragonis, laevibus. Foliis oblongo-linearibus subsubulatis, margine serru- 
lato-scabris. Floribus solitariis. Petalorum lamina obovato-cuneata inte- 
gerrima vel inconspicue crenulato, ungue triplo breviore. Staminibus sty- 
lisgue petalos superantibus. (An. D. integer Vis. Flora 1829, 1.) — 
Auf dem Butsets Lerchenfeld ann. 1780. (Ich habe diese Pflanze nur 
trocken gesehen; sie steht im Ganzen dem D. petraeus nahe; viel- 
leicht doch nur eine zufällige Verstümmelung der Blumenblätter, wäh- 
rend die Genitalien verschont blieben.) 


574. D. petraeus W. Kit. pl. rar. t. 222. Bing. 797. Rechb. icon. f. 
5028. D. petraeus genuinus sic. distinguendus: Folis viridibus. Flo- 
ribus minoribus petalorum lamina suborbiculato-cuneata ad tertiam partem 
inciso-dentata, ungue quadruplo breviore. Calyeis tubo conico 12 lin. long. 
squamas quinduplo superante. Flores explicati 6-7 lin. diam. Caudiculi 
ramosi. — Auf Kalkfelsen der Alpen, Voralpen und Berge. Jun. Jul. (Die 
Baumg. Standorte mit Berücksichtigung der folgenden Art zu untersuchen 
und festzustellen.) 


575. D. acicularis Fisch. in Ledeb. Fl. Ross. 1, p. 284. D. spicu- 
lifolius Schur herb. Transs. — Radice firmo multicipite. Caudiculis nu- 
merosis superne ramosis tetragonis laevibus, 6—12 poll. ramulis unifloris 
vel bifloris. Foliis viridibus lineari-subulatis, trinerviis, margine serrulato- 
seabris, Floribus albis vel roseis, suaveolentibus. Petalorum lamina cir- 
cumscriptione subrotunda, ungue duplo breviore, ad tertiam partem laci- 
niata, laciniis bi-trifidisve, aera intermedia integra oyata. Squamis 2—4 
ovato-elliptieis, mucronatis, hyalino marginatis, trinerviis, calyce quin- 
duplo brevioribus. — Medius tenet inter D. petraeum et plumarium. 
— Auf allen Kalklokalitäten des ganzen Gebietes der Berg- und Vor- 
alpenregion bis 6000‘. Elevat. häufig bei Kronstadt, in der Hassadek bei 
Torda; zwischen Enyed und Torotzko; auf dem Butsets und Königstein; 
auf dem Ketskekö bei Karlsburg ; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domo- 
kos; auf dem Büdös auf Trachyt eine rothblühende Var. Jun. Aug. (An 
D. petraeus Bing. p. p. et Auctor plurim. Transs.) 

576. D. plumarius L. Bmg. 793. JZöchb. icon. f. 5030. Ab ante- 
cedente differt: Foliis rorido-glaueis, petalorum lamina minus partita evi- 
dentius barbata, area intermedia integra ovato-cuneata. Variat: uni vel 
pauciflorus, petalis albis vel roseis. 

a. albiflorus. (D. hungaricus Zchb. icon. f. 5030.) 

b. roseoflorus. (D. blandus Zchb. icon. f. 5030. ß.) 

c. perramosus, planta hortensis. (D. hortensis Schrad. Kchb. icon. 
f. 5029 ß. D. moschatus Meyer.) 

Auf Kalkfelsen der Voralpen und Alpen. Jun. Aug. Die Var. ce. in 
Gärten und verwildert auf Mauern bei Kronstadt. (Diese Art ist nicht so 
gemein als Baumg. angibt, und vielleicht liegt dieser Angabe die vorige 


99 


Art zum Grunde, da diese in Siebenbürgen gemeinlich Federnelke ge- 
nannt wird.) 


577. D. serotinus W. Kit. pl. rar. t. 47%. Bimg. 794. ZJechb. icon. 
f. 5027. — Auf Sandsteinfelsen und sandigen Abhängen der Hügelregion. 
Auf dem Rothen-Berg bei Mühlenbach, 2000‘, auf der Sandfläche auf dem 
Kamme des Butsets. 7000‘. Jul. Aug. 


578. D. deltoides /. Bmg. 790. Rechb. icon. f. 5040. — Auf wal- 
digen Triften, Wiesen, Ackerrändern. Jun. Aug. 

a. glaucus. Koch. Caudiculis foliisque glaueis, floribus albis. (D. del- 
toides f volgenis. D. glaucus ZL.) — Auf dem Büdös. Aug. 

579. D. monspessulanus ZL. Zechb. icon. f. 5031. D. superbus 
M. Bieb. Proximus D. superbi L. Squamis ovatis subulato-acuminatis, 
foliis multo-angustioribus acutissimis cauleque prostrato statim distinguen- 
dus. — Auf Sandstein und Kalkfelsen der Bergregion meist zwischen 
Gebüsch. Auf der Stadtmauer vor dem Sagthor zu Hermannstadt. Aug. 
(Maly E. p. 304.) Schur Sert. n. 428. 

580. D. superbus L. Bimg. 795. Kechb. icon. f. 5028. — Auf Wald- 
wiesen, vorzugsweise im östlichen Gebiete. Jul. Aug. 

581. D. speciosus Zechb. icon. f. 5032. ß. D. superbus a gran- 
diflorus Schur Sert. n. 427. Caule subsimpliei apice paucifloro, 12 poll., 
floribus duplo majoribus (quam in D. superb.) brevius pedunculatis, pe- 
talis saepe rubicundis, calycibus purpureis pyramidatis. — Auf Wald- 
wiesen der Bergregion, auf Moorboden , am Büdös bei Tusnad, am Fuss 
des Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul. Aug. 


109. KOHLRAUSCHIA Kunth. Fl. berol. 108. 


582. K. prolifera Schur Sert. n. 398. Rchb. icon. f. 5009. (Dian- 
thus prolifer ZL. Bmg. 788.) — Auf sandigen Hügeln. Jun. Jul. 


a. uniflora. Caule simpliei 3 poll. monocep alo, capitulo 1 raro 2-floro; 
squamis ovatis subaristatis tubo calycis brevıoribus; petalorum lamina 
obcordata crenulata calycem subaequante; foliis linearibus strigulosis. — 
D. diminutus Z. Bimg. 789. — Auf Sandhügeln. Hermannstadt. Jun. Jul. 


110. SAPONARIA /. 


583. S. officinalis L. Bing. 781. Rechb. icon. f. 4995. — Auf Wie- 
sen, Aeckern, an Flüssen, auf den Hügeln bei Hammersdorf. Jul. Aug. 
a. pleniflora. Im Sande am Altflussufer. Aug. Talmats. 


111. VACCARIA Medikus. 


584. V. pyramidata Fl. d. Wett. Bmg. 782. Rechb. icon. f. 4991. 
(Saponaria Vaccaria L.) — Auf Aeckern zwischen Saaten bis in der 
Bergregion mit dem. Getreidebau aufsteigend. Jul, Aug. 


7* 


100 


112. CUCUBALUS _/. 


585. C. baccifer Gaert. Bmg. 803. (C. baceiferus L. Rehb. 
icon. f. 5122. C. horizontalis Mönch. Silene baccifera Roth. Scri- 
baea baccifera Fl. Wett. Lychnanthus scandens @Gmel. Lychnis 
baccifera Scop.) — An Hecken, Zäunen, \Valdrändern. Jul. Aug. 


113. SILENE /[. 
Seet. I. Viseago Koch. 


586. S. gallica L. Bing. 824. Rechb. icon. f. 5054. — Auf Aeckern 
zwischen Saaten, in den Kukuruzfeldern im jungen Wald bei Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 


587. S. sylvestris Rchb. icon. f. 5055. (S. gallica var. ß Koch. 
S. gallica var. y Koch. S. gallica Bmg. p. p. S. anglica L. Schur 
Sert. n. 432. a. S. sylvestris Schur Sert.n. 432. ß. S. lusitanica Spr. 
S. quinque-vulnera L. S. cerastoides Host. Rchb. non L.) — Auf 
Aeckern im Rodnaer Thal zwischen Sommergetreide; bei Naszzood. Jul. 


588. S. dichotoma Ehrh. Beitr. 7, 144. Bmg. 822. Jechb. icon. f. 
5071. W. Kit. pl. rar. t. 29. (S. iberica M. Bieb.) — Auf Aeckern und 
Wiesen der Hügelregion, bei Enyed. Jul. 


Sect. II. Otites Koch. 


589. S., viscosa Pers. Syn. 1, 497. Rchb. icon. f. 5099. (Cucuba- 
lus viscosus L. Viscago glutinosa BDmg. 805.) — Auf Bergwiesen. 
Jul. Aug. 

690. S. italica Pers. Syn. 1, 498. Zechb. icon. f. 5110; pl. erit. f. 
465. (Cucubalus italicus L. Jacq. obs. t. 97. Cucubalus silenoidis 
Vill. delph. 3, 614. Viscago clavata Mönch. S. viscosa Schleich. [non 
Pers.] S. insubrica Gaud.) — Auf steinigen, etwas schattigen Höhen, 
auf der Pojana bei Kronstadt, am Gesprenge daselbst. Jun. Jul. 


591. S. pilosa Spreng. syst. 2, 411. Kechb. icon. f. 5112; pl. erit. 
f. 426. (Cucubalus pilosus Wild. C. mollissimus W. Kit. pl. rar. t., 
248. Viscago mollissima Dmg. 807. Silene mollissima DC. [non 
Pers.] S. livida Wierzb. [non Wild.]) — Auf Wiesen der Hügel- und 
Bergregion; im Haasengarten und auf der Heuwiese bei Klausenburg ; 
im Thale gegen Neu-Rodna; auf dem Kerzesorer Gebirge bis 5000‘ Elev. 
Jul. Aug. 

592. S. nemoralis W. Kit. pl. rar. t. 249. Dimg. 821. Fechb. icon. 
f. 5141 5 pl. erit. f. 416. (S. italica var. nemoralis Heuf. En. p. 36.) 
— Auf Hügeln und Bergwäldern. Auf dem Butsets und der Piatra-mare 
bei Kronstadt; in den Fogaraser Gebirgen bis 4000‘ Elevat. Jul. Aug. 
Auf dem Surul. Septbr. 1845. 


593. S. nutans L. Bmg. 819. Rechb. icon. f. 5108. — Auf Wiesen 
und steinigen Abhängen der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 


101 


a. Infracta. Koch Syn. ed. 2, p. 111. S. infracta W. Kit. pl. rar. 
t. 213. Gracilior, subglabra, foliis basi ciliatis, floribus cum peduneulis 
refractis. — Auf Berggerölle, Götzenberg. 4000‘. Jun. Jul. 

594. S. livida Wild. Bimg. 820. Zechb. icon, f. 5106; pl. erit. f. 
417. (S. pelidna. Zechb. pl. erit. f. 448.) — Auf steinigen Abhängen zwi- 
schen Gebüsch in der Hügel- und Bergregion; bei Borbund; auf der 
Pojana bei Kronstadt, bis 3000° Elevat. Jun. Jul. 

595. S. saxatilis Sims. bot. Mag. t. 689. M. Bieb. Fl. t. c. 1, 338; 
3 305. S. nutans d glabra DC. S. spergulifolia Schur Sert.n. 447. 
(non M. Bieb.) an S. polyphylla Bimg. 810? S. commutata Schur 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 66. (non Guss.) S. transsilvanica Schur 
Verh. d. sieb. Ver. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 22—287; 1860, p. 181. Ra- 
dice lignosa perenni multicipite. Caudieulis plurimis oblique erectis, 6— 
15-poll. superne viscoso-hirtis, inferne foliisque pilis patentibus pubescen- 
tibus. Foliis radicalibus, petiolatis, oblongo-spathulatis, obtusis vel acumi- 
natis, quandoque obovatis, obtusis et mucronulatis, vel oblongo-lineari- 
bus, subtus papilloso-scabris margine ciliatis; fol. caulinis sensim minori- 
bus, axillis ramulis sterilibus, instructis, caulem polyphyllum quasi prae- 
bentibus. Floribus racemoso-peniculatis subsecundis, erectis vel cernuis, 
ramis 1--3-floris. Calycibus subelavatis, A40-striatis, glanduloso-pilosis, 
acute dentatis, vel dentibus obtusiuseulis. Petalis albis vel viridibus, pro- 
funde bifidis, coronatis; coronula subulato-bifida patalorum lamina qua- 
druplo breviore; laciniis petalorum linearibus, antice sublatioribus, erenu- 
latis. Staminibus porrectis longe essertis; antheris violaceis. Capsula ovata 
vel subeonica, flava, calycem aequante 4 lin. long. susessili, vel carpo- 
phorum quater vel sexies superante. Seminibus S. nutante duplo majori- 
bus, atris, reniformibus, rugosis, dorso bicristatis. Radice saepe longe 
repente et caudiculos plurimos sub terra repentes fasciculosque foliorum 
proferente. — Auf waldigen steinigen Abhängen, bis 6000‘. Jun. Jul. 

a. racemosa. Foliis radicalibus ovato-spathulatis obtusis mucronatis, 
caulinis oblongo-linearibus; floribus racemosis erectis. Planta 6—8 poll. 
pilis brevissimis obsita; capsula carpophero quadruplo longiore. — Auf 
Felsen und Gerölle der Arpaser Alpen. 6000‘. Jul. 

b. acutifolia. Foliis omnibus acutis et angustioribus; pedunculis re- 
fractis secundis. (S. saxatilis legitima Sims. [me judicante]) — Auf 
Felsen und Gerölle des Butsets und Königstein, Kalk, bei Kronstadt, so 
wie auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. 6500°. Jul. 

c. oblongifolia. Foliis oblongo-spathulatis, pubescentibus, caulinis an- 
gusto-oblongis; floribus paniculatis, ramulis trifloris, secundis; carpophoro 
capsula quadruplo breviore. — Auf Kalkgerölle und felsigen Orten, am 
Tömöser Pass, auf dem Ketskekö, am Büdös auf Trachyt, bei Borszek, 
in der Hassadek bei Torda, zwischen Enyed und Torotzko. Jul. Aug. 
2000—3000°. 

d. latifolia. Foliis oblongo-spathulatis maximis , longissime petiolatis 
caulinis mediis elliptico-oblongis pedunculatis, supremis oblongo-lineari- 
bus, omnibus mucronatis, scabris, verruculoso-punctulato-scabris. Floribus 
ıacemosis, sordide albis. Carpophora capsula subquadruplo breviore. (S. 


102 


spathulata Schur herb. Transs.) — Auf den Arpaser und Kerzesorer 
Gebirgen. 6000‘. Jul. Aug. Glimmerschiefersubstrat. 

e. stenophylla. Foliis omnibus angustatis, infimis-oblongo-linearibus 
vel subspathulato-linearibus in petiolam attenuatis, caulinis sublinearibus 
longissime acuminatis saepe recurvis; floribus paniculato-racemosis albo- 
viridibus. (S. commulata Schur legitima Schur 1. e.) — Auf steini- 
gen waldigen Abhängen bei Talmats, Boiza, Rothenthurmpass, dem 
Standorte, wo Bimg. die S. polyphylla M. Bieb. angibt, was mich ver- 
leitete, diese für S. spergulifolia M. B. (Schur Sert. n, 447.) zu hal- 
ten und vielleicht mit Baumgarten zu irren. 

f. robustior. Caudieulis 2-ped. rigidis purpureis superne ramosis 
foliisque scabris. Foliis oblongis vel spathulatis, caulinis angustioribus. 
Floribus racemoso-panniculatis albis, ramis 3—5 floris. Carpophora cap- 
sula quinquies breviore. — Auf Kalkkonglomerat, Schlossberg bei Kron- 
stadt, Szara-Tömös am Predyal. Jul. Aug. 2 

(Da nach späteren Untersuchungen meine Silene mit S. saxati- 
lis Sims. ziemlich stimmt, so habe ich diese Benennung vorgezogen. Die 
Folge muss lehren, ob ich dazu berechtigt war. Auch wird S. trans- 
silyanica m. für identisch mit S. dubia Herb. Buc. 388 gehalten, was 
mir nicht unmöglich scheint.) 

596. S. viridiflora L. Zchb. icon. f. 5104. Pers. Syn. 1, 497. Bluf‘. 
et Fingerh. Comp. 1, 2, p. 115. — In schattigen Wäldern am Rande der 
Weinberge in der Hügelregion. Bei Bauszen (Dr. Kayser), bei Gross- 
boldt, im Branisch bei Hannbach, am Fuss des Ketskekö. Jul. Aug. bis 
2000' Elevat. 

a. latifolia. Foliis majoribus longius acuminatis, inferioribus brevis- 
sime petiolatis late oblongis, superioribus oblongis petiolatis acuminatis, 
summis minimis bracteaeformibus. (An S. latifolia Hornem. Spr. syst. 2, 
445, deren Vaterland nicht genau bekannt ist.) — Im schattigen feuch- 
ten Thale bei Roda, in der Nähe der Mineralquelie Vinuluj. Jul. 

597. S. chlorantha Ehrh. Beitr. 7. 146. Zechb. icon. f. 5102. 
(Cucubalus cehloranthus Wild.) — Auf sandigen Hügeln bei Ham- 
mersdorf, Stolzenburg, Salzburg, bei Klausenburg. Jul. Aug. 

598. S. subspathulata Schur. (S. chlorantha ce spathulata 
Schur Sert. n. 441. [non M. Bieb.]) Foliis infimis obovato-spathulatis, 
viridibus, antice rotundatis subito acuminatis, in petiolum sensim atte- 
nuatis. Floribus abbreviatis, rubicundis, calyce carneo. Capsula carpo- 
phorum triplo superante. Caule multifloro minus foliato. — Auf Hügeln 
bei Hammersdorf an den gegen den Zibin gelegenen Abhängen, sel- 
ten. Jul. 

599. S. tatarica Pers. Syn. 1, 497. Zechb. icon. f. 5100. — Auf 
sandigen Orten, an Flussufern (in Siebenbürgen [Fuss.] Maly En. 306). 

600. S. longifolia Ehrh. Bmg. 811. Rehb. icon. f. 5107. — Auf 
sandigen Hügeln, steinigen Bergabhängen, Kalkfelsen, Hammersdorf bei 
Hermannstadt, Stolzenburg, Talmats, Klausenburg , Kronstadt. Jun. Jul. 

a. pallida. Floribus pallide viridibus vel sordide albis. Capsula ob- 
longa carpophore subaequanle. Caule foliisque scabris. Foliis radicalibus 


103 


oblongo-linearibus, glaucis, longissime acuminatis, caulinis angustissimis 
margine scabris. (S. pallida Schur Sert. n. 444.) (An S. longifolia 
var. linearifolia Heuf. En. banat. 37 vel. ß juncea Otth.?) — Auf stei- 
nigen sonnigen Abhängen, auf der Nagelflüe bei Talmats; auf Felsen 
im Hunyader Com. bei Ohäaba. 

601. S. multiflora Pers. Syn. 1, 496. Rchb. icon. f. 5098, Cueu- 
balus multiflorus Wild. Viscago multiflora Bmg. 806. — Auf 
Hügelwiesen, vorzüglich auf Moorboden, Mezöseg. Mai. Jul. 

602. S. linicola Gimel. Fl. bad. 4, 304. Rechb. icon. f. 5076. (An S. 
stricta L.) — Auf Leinfeldern im Szeklerlande. Bei dem Dorfe Remete 
Jul. 1853. 

603. S. Otites Sm. Fl. brit. 469. Rechb. icon. f. 5094. Cucubalus 
Otites L. Viscago Otites Dmg. 808. — Auf sandigen Hügeln , Fel- 
dern, an Wegen, gemein. Jun. Aug. 

a. caleicola. Radice multicipite. Caulibus purpureis viscesissimis sub- 
nudis, 10—15 poll. foliisque scabris. Floribus subpaniculatis, verticillatis, 
minimis; verticillis spuriis subumbellatis; calycibus fusco-purpureis siccate 
decemsulcatis. — Auf Kalkfelsen bei Kronstadt. Aug. 

604. S. Pseudo-Otites Bess. Kchb. exc. germ. 819; icon, f. 5095. 
(S. Otites var. ß Ledeb. Fl. Ross. 4, p. 310. S. Otites a paniculata 
Schur Sert. n. 445. Caule 3 ped. foliisque inferne pubescente, superne 
viscosissimo. Foliis radicalibus oblongo-spathulatis, caulinis angustioribus 
omnibus patentibus vel reflexis. Panicula effusa supradecomposita, ramis 
inferioribus longissimis basi nudis; floribus minimis, calyeibus A0-striatis. 
— Auf Sandhügeln bei Salzburg; am Aranyos; bei Fogaras. Jul. Aug. 

605. S. parviflora Pers. Syn. 1, 497. Rehb. icon. f. 5096. (V is- 
cago parviflora Bmg. 809.) — Auf sonnigen Hügeln, in der M&zöseg, 
bei Torda, Klausenburg, Bonyha. (Bing.) Jul. Aug. 


Seet. II. Atocion Koch. (Behenanthe Otth.) 


606. S. Pumilio Wulf. in Jacqg. A. app. 26, t. 2. Zechb. icon. f. 
5145. Cucubalus Pumilio Z. Melandrum Pumilio Fries. — Auf 
feuchtem Gerölle an quelligen Orten, an Wasserfällen der Glimmerschie- 
fer Alpen, Fogaraser Alpen, auch auf Kalk auf dem Butsets bei Kron- 
stadt. 6000‘. Jun. Jul. 

607. S. Zawadzkii Perbich in Zawadzk. Fl. Gal. p. 191. Herb. 
Prodr. Fl. Buc. n. 298. -Bluf. et Fingerh. Comp. 4, 2, p. 120. Silene 
sect. Elisanthe Fenzl. in Endl. gen. suppl. 2, p. 78. Silenanthe 
Zawadzkii Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 300. — 
Auf Felsen der Voralpen und Alpen auf Kalk oder in dessen Nähe, Ko- 
rondsys bei Rodna, auf der Schusterresidenz der Arpaser Alpen, auf dem 
Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jun. Jul. 5000— 6000’. ' 

608. S. saponariaefolia Schott. Monogr. Silen. inedit. — Bess. 
En. n. 1414. S. Schottiana Schur herb. Transs. Radice perenni. Caule 
elato 2—3-ped. tereti, glabro foliisque rorido-glauco. Foliis infimis petio- 
latis integerrimis vel versus basin serrulatis, superioribus elliptieis oblon- 


104 


gisve sessilibus amplixicaulibus, omnibus carnosulis cartilagineo-margina- 
tis. Floribus dichotomo-paniculatis, ramulis inaequalibus; floribus inflatis 
alaribus terminalibusque basi angustis iis S. inflatae similioribus ; peta- 
lorum lamina profunde bipartita, basi coronula bipartita notata. Calyci- 
bus elliptieis inflatis; dentibus ovato-triangularibus obtusis, hyalino-mar- 
ginatis, ciliatis. Capsula ovato-elliptica, carpophorum quadruplo superante 
calyce longiore. Calyce demum capsula arcete impleto. — Auf steinigen 
schattigen Abhängen, zwischen Gebüsch, an Waldrändern , selten; bei 
Boitza, bei Talmatsch an den Abhängen gegen Zood. Jul. Aug. Alluvial- 
boden. 2000’. 

609. S. Csereii Bmg. En. 111, p. 345, n. 2250 (Omissa). (S. sa- 
ponariaefolia Zechb. icon. f. 5121 [non Schott].) A. praecedente 
differt. Floribus brevioribus basi semiglobosis; calyce duplo-latiore et 
inflato. Capsula matura subglobosa, carpophero triplo longiore, calyce 


breviore et angustiore. — Calyce demum capsula non impleto. Dentibus 
calycis calloso-mucronatis margine inerassatis. — Zwischen Gebüsch in 
der Hügelregion bei Talmats, bei Hammersdorf in den Weinbergen. 
Jul. Aug. 


610. S. inflata Sn. Fl. brit. 2, 467. Zechb. icon. f. 5120. (Viscago 
Behen .Bmg. 804. Cucubalus Behen L.) — Auf Wiesen, an Wegen, 
Aeckern, Weinbergen, Gebüschen und Waldrändern. Jul. Aug. 

a. rorida. Caule foliisque rorido-glaucis oblongis, vel lineari oblon- 
gis, acuminatis; caule elato superne ramoso. — Auf Wiesen und in Obst- 
gärten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

b latifolia. Foliis late oblongis subelliptieis viridibus. — In den Ge- 
büschen bei Hammersdorf. Jun. Jul. 

ce. eiliata. Foliis lanceolato-ovatis margine ciliatis, serrulato-scabris ; 
caule ramosissimo hispidulo, ramis unifloris floribus minoribus. Zechb. icon. 
f. 5120. (S. inflata var. i. Schur Sert. n. 450.) — Auf Gerölle an son- 
nigen Abhängen der Berge auf der Preschbe bei Zood „ Götzenberg bei 
Heltau. Jul. Aug. 

611. S. alpina Schur Sert. n. 450. var. k et l. (S. inflata y Koch. 
S. maritima Host. non Wither. S. uniflora var. ß et y. DC. Fl. fr. 4, 
p- 747. S. uniflora Bert. Hausm. Zool. bot. Ges. 1858, 2, 379.) — Ra- 
dice lignosa polycephala. Caulibus adscentibus subramosis, 6—12 poll. 
Foliis oblongis vel elliptico-oblongis acuminatis. Floribus in paniculam 
laxifloram dichotomam dispositis vel solitaris,, maximis, petalis profunde 
bifidis, laciniis obovatis crenulatis albis vel rubellis. Calycibus vesicae- 
formi-ampliatis, aequi longis et latis, livescentibus vel rubris, late trian- 
gulari-dentatis. Capsula globosa carpophorum subaequante calyce multo 
minori. — Auf steinigen Triften der Alpen, 6000‘, Glimmerschiefer , auf 
dem Arpas, Butian, Keprereasze, auf dem Kuhhorn bei Rodna. Jun. 
Aug. Auf dem Butsets, Kalksubstrat, die Var. uniflora 7000‘ 


Seet. IV. Coniomorphe Ptth. 


612. S. conica L. Bmy. 825. Rechb. icon. f. 5062. — Auf grasigen 
Abhängen, an Dämmen und Wegen bei Reussen. Jun. 


105 


613. S. conoidea ZL. Zechb. icon. f. 5063. — Auf Aeckern unter 
Saaten bei Zam, zwischen Dobra und Deya. Jul. (.Bing.) 


Sect. V. Rupifraga ®tth. 


614. S. Armeria L. Bmg. 814. Rchb. icon. f. 5079. — An sonni- 
gen steinigen Hügeln, stellenweise, häufig bei Hammersdorf. Jun. Jul. 

. a. sparsiflora. Floribus solitariis vel longe peduneulatis fastigiatis ; 
foliis lineari-lanceolatis. Caulibus humil. 3—6 poll. divaricato-ramosis. 
— Auf Nagelflüe bei Talmatsch. Jul. 

615. S. compacta Fisch. Hornem. h. hafn. A, 417. Bing. 815. 
Rchb. icon. f. 5093. S. Armeria M. Bieb. Fl. t. c. A, 339. — Auf san- 
digen Hügeln, bei Borszek , Tusnad (Dmg.) Jul. Aug. Ab antecedente 
differt imprimis: Inflorescentia magis compacta, floribus longioribus, pe- 
talorum lamina integra, carpophore capsula breviore, radice perenni. (nee 
annua contra Dimg.) 

616. S. Lerchenfeldiana PDmg. En. n. 813. Zechb. icon. f. 5091. 
— Auf Felsen der Alpen, Fogaraser Alpen auf der Kolzu-Brasi, Arpa- 
ser Alpen auf der Schusterresidenz. Jun. Jul. 

617. S. Saxifraga L. Bmg. 812. Bchb. icon. f. 5085. — Auf fel- 
sigen Abhängen der Hunyader Alpen, Retyezat. 6000‘ Jul. Aug. (Bmg.) 

618. S. petraea W. Kit. pl. rar. t. 164. Rechb, icon. f. 5086. — 
Auf Kalkfelsen des Retyezat der Hunyader Alpen. Aug. (Bielz.) Ab an- 
tecedente imprimis differt: Floribus luteolis minoribus, foliis multo an- 
gustioribus, capsula ovali subglobosa. 


619. S. flavescens W. Kit. pl. rar. t. 175. Rechb. icon. f. 5090. 
-— Auf Felsen im Hunyader Com. Lerchenfeld ann. 1785. — Auf Felsen 
bei Zam, an der Maros — vielleicht schon ungarisches Gebiet. Jul. 1845. 


Sect. VI. Nanosilene Otth. 


620. S. dinarica Spr. Syst. 2, 504. Zechb. icon. f. 5114. (S. de- 
pressa BDmg. En. 826.) — Auf feuchten Felsen „ Glimmerschiefer , aus 
den Ritzen herabhängend. Auf dem Arpas und Podruschel. 6500‘. Jul. 
Aug. (Nach Dmg. wäre es eine Kalkpflanze, welche auf den Kronstädter 
Kalkalpen wächst.) 

621. S. rupestris L. Rchb. icon. f. 5091. — Auf den Kronstädter 
Kalkgebirgen. Jul. Aug. (Von mir selbst nicht gesammelt.) 

622. S. acaulis ZL. Bing. 818. Rchb. icon. f. 5084. — Auf den Fo- 
garaser , Arpaser, Kerzesorer Hochalpen. 7000‘ Glimmerschiefer. Jun. 
August. 

a. exscapa. Caudiculis dense caespitosis; floribus roseis, capsula 
ovali ealycem vix superante. (S. exscapa All. ped. 2, 83.) — Auf den 
Rodnaer Alpen, auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. Jun. Jul. 


106 


114. HELIOSPERMA Rchb. 


623. H. alpestris Schur Sert. n. 465. Silene alpestris Jacq. 
A. t. 96. Bmg. 816. Zechb. icon. f. 5083. — Auf feuchten, schattigen Fel- 
sen der Voralpen und Alpen. 4000—5000°. — Nach Bmg. überall, nach 
meiner Beobachtung nicht gemein. — Kronstädter Gebirge. Jun. Jul. 


624. H. quadrifida Zechb. icon. f. 5081. S. quadrifida Z.Lych- 
nis quadridentata Bing. 870. Silene pusilla W.K. pl. rar. t. 212. 
S. pudibunda Hofanns. Rechb. icon. f. 5082. H. quadrifida var. a—-b. 
Schur Sert. n. 464. — Auf feuchten Triften, an quelligen Orten, in Fel- 
senritzen an den Wasserfällen, längs der ganzen Gebirgskette 5000— 
6000‘, Glimmerschiefer; aber auch auf Kalk in den Kronstädter Gebir- 
gen. Jun. Aug. 


115. MELANDRYUM Zohling. 


625. M. sylvestre ZRohl. D. Fl. edit. 1, p. 274. (Lychnis sy|- 
vestris Schk. Handb. t. 124. Bmg. 868. Lychnis diurna Siebth. fl. ex. 
145. Jechb. icon. f. 5126. L. dioica a. L. Wahlenb.) — In schattigen Ge- 
büschen und Bergwäldern, an Bächen und Wasserfällen. Jun. Jul. 

a. viscosum, Caule elato 2—3 ped. rigido, ramosissimo foliisque vis- 
coso-villoso, floribus speciosis purpureis; foliis maximis inferioribus ellip- 
tieis. Planta tota odorem nauseosum exhalens. (Lychnis diurna a. 
subalpina foetida Sckur Sert. n. 472.) — Auf abhängenden Triften 
der Kerzesorer Gebirge. 5000‘ Glimmerschiefer, 

b. glabrescens. Caule graciliori subvilloso denique glabrescente, foliis 
oblongis, floribus pallide roseis suaveolentibus, minoribus. (Lychnis 
diurna ß glabrata inodora Schur l. c.) — In Bergwäldern, bei Hel- 
tau. Jun. 


626. M. nemorale Schur. (Lychnis nemoralis Heuf. Zechb. 
icon. f. 5124. Heuf. En. pl. bant. 1858, p. 37.) Caule foliisgue oblongo- 
lanceolatis a medio acuminatis, hirsuto. Floribus dioieis subcampanulatis, 
albis; petalis bilobis coronatis. Capsula globosa, dentibus coniventibus. 
— In der Buchenregion der Arpaser-, Kerzesorer- und Grossauer Ge- 
birge. Auf Kalkfelsen zwischen Enyed und Torotzko bis 4000' Elevat. 
Jun. Jul. 

627. M. intermedium Schur. (Lychnis vespertina var.d.rosea 
Schur Sert. n. 471. L. diurno-dioica ZRchb. [me judicante]) — In Berg- 
wäldern, im Michelsberger Thal am Götzenberg, im Arpaser Thal ober- 
halb der Glashütte. 2000‘. Jul. Ab antecedente differt: Statura rigidiora 5 
inflorescentia dichotoma; foliis durioribus oblongis acuminatis villoso-hir- 
sutis. Calyce eylindraceo piloso, dentibus recurvo-patulis ; petalis bifidis 
rubris. — Medio tenet inter M. sylvestre et pratense. Ulterius ob- 
servandum. 

628. M. pratense Kohl. l. c. (Lychnis vespertina sSiebth. Fl. 
ex. 146. Bchb. icon. f. 5125. L. arvensis Schkh. Bing. 869. L. dioica 
ß L. dioica DC. Prodr. 1, 386.) — Auf bebautem und unbebautem Bo- 


107 


den, in Gärten, an Zäunen, Wäldern, allgemein verbreitet, selbst an den 
Rinnen in den Alpen. Jun. Aug. 

a. polygynum. Petalis rubicundis magis minusve laciniatis; floribus 
dioieis vel hermaphroditis, trigynis, pentaginis, octagynisve. — Auf Gar- 
tenschutt bei Kronstadt. August. 

629. M. noctiflorum Fries. (Silene noctiflora L. Bmg. 823. 
Rechb. icon. f. 5063. Elisanthe noctiflora Schur herb. Transs.) — Auf 
Wiesen, Aeckern, Schutt, nicht gemein. Jun. Aug. 


116. YISCARIA Rohl. V. Flor. 2, p. 37. 


630. V. vulgaris Rohl. ]. c. (Lychnis Viscaria L. Bmg. 867. 
Rechb. icon. f. 5131. V. purpurea Wimm.) Var. floribus albis roseis pur- 
pureisve, quandoque floribus plenis. — Auf Wiesen und Grasplätzen der 
Hügel- und Bergregion. Mai. Jul. 


117. COCCYGANTHE Keht. 


631. C. pratensis Schur. (C. Flos cuceuli Rechb. 1. c. Lychnis 
Flos-cuceuli L. Bimg. 866. Rechb. icon. f. 5129.) Var. floribus albis pur- 
pureisve, quandoque floribus plenis. — Auf nassen Wiesen durch das ganze 
Gebiet, die var. fl. plen. auf der Fleischhackerwiese bei Hermannstadt 
Mai — Jul. 


118. POLYSCHEMONE Schott. Analect. p. 56. 


632. P.nivalis Schott l.c. (Lychnisnivalis Kit. L. Siegeriana 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1850, p. 103; 4859, p. 130; sert. n. 466- 
Silene Siegeri Bing. En. 817. Rchb. icon. f. 5088. Viscaria Siegeri 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 293.) Var. floribus 
albis, roseis, lilaceis, purpureisve, caule 1—4 floro, petalis quandoque laeiniatis 
et multiplicatis. — Auf Kalkalpen auf der Spitze des Kuhhorn bei Rodna. 
6000‘. Jun. Aug. — (Lychnis alpina L., welche Fronius als in Sieben- 
bürgen vorkommend anführt, habe ich nicht gesehen, um meine diesfäl- 
ligen Zweifel lösen zu können; ich vermuthe aber, dass hier eine Ver- 
wechselung mit L. nivalis eingeschlichen sei.) 


119. LYCHNIS /. 


633. L. chalcedonica L. — Häufig als Zierpflanze kultivirt und 
auf Gartenschutt und auf Aeckern verwildert. Hermannstadt. Aug. 


120. AGROSTEMMA /. 


634. A. coronaria L. (Lychnis Coronarıa Lam. Bmg. 865. 
Techb. icon. f. 51433.) — Auf lichten Bergabhängen, an Waldrändern, 
Weinbergen, kräuterreichen Hügeln. Jun. Jul. 


121. GITHAGO Desf. cat. 159. 


635. G. segetum Desf. alt. 1, 362. (Agrostemma Githago ZL 
Bing. 864. Zechb. icon. f. 5132. Lychnis Githago Lam. L. Agrostemma 
Spr.) — Häufig unter Saaten. Jun. Jul. 

a. albiflorum. Petalis albis. — Nicht selten bei Hammersdort. 

b. macrocalyx. Schur Sert. n. 474. Floribus minoribus numerosioribus, 
petalis albis vel pallide purpureis, calycis laciniis triplo brevioribus. 
(Agrostemma nicaeensis Willd. Githago nicaeensis Schur herb. 
Transs.) — Auf Aeckern zwischen Wintergetreide bei Girlsau. Jul. 


Ordo XIV. ALSINEAE. DC. 


122. SAGINA /. 


636. S. ciliata Fries. novit. ed. 2, 59. Zechb. icon. f. 4956. Schur 
Sert. n. 477. S. eiliata var. diehotoma Zeuf. En. banat. 37. S. dicho- 
toma Heuf. Flora 1853, p. 626. S. depressa Schultz. Rechb. icon. f. 4957. 
— Auf feuchten sandigen Brachäckern zwischen Talmät: und Frek, am 
Jungen Wald gegen Schellenberg. Jun. Jul. 


637. S. apetala Zechb. icon. f. 4958. — Auf überschwemmt ge- 
wesen sandigen Aeckern und Triften, zwischen Salzburg und Mundra im 
Thale gegen Neurodna am Szamosfluss. Jun. Aug. 


638. S. procumbens L. Bing. 212. Rchb. icon. f. 4959. — Auf 
Aeckern, Triften, sandigen feuchten Wiesen, auf Felsen der Alpen. Mai 
— August. Var. corollata et apetala. 


c. ciliotata. Foliis basi ciliolatis. (Aff. S. eiliatae.) — Im jungen 
Walde bei Hermannstadt. 

d. alpestris. (‚Schur Sert. n. 476. var. a. alpina.) — Auf Gerölle 
der Alpentriften oft am Schnee. Jun. Jul. Foliis glabris caudieulis superne 
viscosis. 5000—6000‘. Elevat. 

e. fontana. Schur Sert. n. 476. Caudiculis ramosissimis, ramis longis- 
simis simplicioribus saepe natantibus, floribus apetalis. — Auf über- 
schwemmten Wiesen im jungen Wald gegen Poplaka. Jul. 

639. S. bryoides Frölich. Rechb. icon. f. 4955. — Auf alten Baum- 
stämmen, auf Holzerde in der Tannenregion, so wie auf Triften der Al- 
pen, Moorboden; auf den Arpaser und Kerzesorer Gebirgen, auf dem 
Schulergebirge und Butsets in der Krummholzregion. 4000—6000‘. Glim- 
merschiefer- und Kalksubstrat. Jul. Aug. 


123. SPERGELLA Fechb. 


640. S. glabra Rechb. icon. f. 4964. (Sagina glabra Fenel. S. 
glabra Koch Syn. ed. 2, p. 439. Spergula glabra Wild. S. saginoi- 


109 


des All.) — Auf entblössten Stellen der Alpentriften, auf Kalk- und 
Glimmerschiefersubstrat, Moorerde, auf dem Arpas, Butian, Skereschore, 
Butsets, Schulergebirge bei Kronstadt. 6000 Jun. Aug. 

641. S. saxatilis Schur herb. Transs. (S. saginoides Kehb. 
icon. f. 4962. Spergula saxatilis Wimm. Fl. von Schles. p. 193. Sper- 
gula saginoides Z.) — Auf Triften und in Felsenritzen in Moorerde 
auf dem Butian der Kerzesorer Alpen. 6000’. Jul. 

642. S. macrocarpa Z£chb. icon. f. 4963. (Sagina macrocarpa 
Maly. En. p. 293. Spergula saginoides Pollini Verh. 2. t. 1.) — Auf 
den Kerzesorer Alpen, Kalkfelsenritzen, Moorerde. 6000‘. Jun. Jul. 

643. S. subulata. /chb. icon. f. 4963. Sagina subulata Wimm. 
Spergula subulata Swartz. Bmg. 886. — Auf Triften an entblössten 
Stellen in Moorerde der Berge und Voralpen, auf dem Schuler und But- 
sets bei Kronstadt, auf Torfboden am St. Anna Tö. 2000— 4000‘. Glim- 
merschiefer-, Kalk-, Trachytsubstrat. Jul. 

644. S. nodosa Fdchb. icon. f. 4965. (Spergula nodosa L. Bing. 
8385. Sagina nodosa E. Meyer. Eleuch. bl. boruss. 29.) — Auf sandigen 
feuchten Waldplätzen, an Bächen, auf sandigen Wiesen. Jun. Jul. 

a. glandulifera. Cauliculis foliorum margine pedunculisque pilis minu- 
tis planduliferis obsitis. (Spergella glandulifera Schur herb. Sper- 
gula glandulosa Bess. Galic. p. 298; 2, 359.) — Auf der Heide ge- 
gen das Gebirge Kolzu-Brasi bei Fogaras. Aug. 


124. SIEBERA Schrad. 


645. S. cherlerioides Schrad. in Sieb. pl. alp. exsic. Hoppe bot. 
Zeit. 1, p. 27. Rchb. icon. f. 4902. (Cherleria octandra Sieb. Alsine 
aretioides M. K.) — Auf den höchsten Kuppen der Kalkalpen. (But- 
sets Lerchenfeld herb. Transs. ann. 1785.) 


125. CHERLERIA /. 


646. C. sedoides L. Bimg. 850. Rechb. icon. f. 4903. — Fast auf 
allen Kuppen der Hochalpen , kleine Strecken einnehmend, 7000—8000'‘, 
sowohl auf Glimmerschiefer, als auch auf Kalk. Jul. Aug. Var. apetala et 
corollata. (Calyce nectariis petaloideis longiore Bimg.) 


126. SABULINA /cchb. 


647. S, tenuifolia Zechb. icon. f. 4916. Alsine tenuifolia Wah- 
lenb. Arenaria tenuifolia L. Bmg. 841? Annua. Caule a basi divari- 
cato-ramosissimo, ramis dichotomis, pedunculis glabris, floribus magius- 
culis decandris, petalis calycem aequantibus; sepalis lanceolato-subulatis 
foliisque trinerviis; capsula exserta subconica. — Auf sandigen Aeckern 
und Feldern der Ebene und Hügelregion. M&zöseg. Jun. Jul. 

648. S. viscosa Iechb. icon. f. 4917. (Alsine viscosa Schrieb. A. 
tenuifolia ß viscosa Koch.) Ab antecedente differt: Caule erecto 


110 


fastigiato-ramoso, ramis erectis subaequilongis; peduneulis calycibusque 
glanduloso-pilosis, floribus minoribus numerosis; petalis calycem aequanti- 
bus; capsula calyce breviore. — Auf sandigen Aeckern im Szeklerlande 
bei Remete. Jul. 

649. S. mucronata Rchb. icon. f. 4918. (8. mediterranea Recht. 
icon. f. 4918 f. Arenaria mucronata L. (A. tenuifolla Dmg. 841.? 
[Ob stationes.] A. mediterranea Ledeb. in Link. h. berol. 1, 431. 
Alsine:tenuifolia ö brachypetala _Ledeb. Fl. Ross. 1, 312.) Caule 
a basi ramoso dense foliato, axillis foliorum ramis sterilibus instructis ; 
foliis mollibus setaceis; floribus dichotomo-panieulatis erectis; calycibus 
pedunculisque glanduloso-pilosis ; sepalis trinerviis hyalino-marginatis 
acutis corollam aequantibus; capsula obovata calycem superante, Floribus 
5—40-andris: Plantula flaceida 6—9 poll. — Auf der Hochebene Tonches 
am Fuss des Königstein. 4000‘. Kalksubstrat. Aug. 


650. S. verna /öchb. exc. germ. p. 788. (Triphane verna Zechb. 
icon. f. 4929. (Alsine verna Bartl. Beitr. 2, 63. Arenaria verna _Z. 
Bing. 840?) — Auf sandigen grasigen Hügeln, in den Weinbergen bei 
Torda, eirc. 2000° Elevat. Mai. Jun. (Die Baumg. Standorte passen nicht 
auf unsere Pflanze.) 


651. S. caespitosa Zichb. exc. germ. p. 788; icon. f. 4927. (Are- 
narıa caespitosa Khrh. A. saxatilis Roth [non Wahlenb.] Bing. 839.) 
A. S. verna differt: Caudiculis 3—6 poll. foliisque laete viridibus ; flo- 
ribus minoribus, petalis obovatis calyce brevioribus, sepalis longius acu- 
minatis albo-hyalino-late marginatis, trinerviis, nervis lateralibus ante 
marginem curvatis; capsula globosa calycem subaequante. (S. glabra 
Schur.) — Auf dem Butsets und Königstein, Kalk, bei Kronstadt. Jul. 
August. 

a. tenuicaulis. Caudieulis laxe caespitosis, tenuissimis, ramosis; foliis 
lineari-subulatis mollibus acuminatis trinerviis; floribus majoribus di-tri- 
chotomis. — Auf der Piatra-mare, Kalk, bei Kronstadt. Jul. 5000‘. 


652. S. Gerardi Zechb. exc. germ. p. 788. (Triphane Gerardi 
Relb, icon. f. 4928. Arenaria Gerardi Wild. Bing. 849. A. liniflora 
Jacg. A. t. 445. [non Bmg.] A. striata Vill. Alsine saxatilis Wah- 
lenb. [non Roth.] Alsine Gerardi Wahlend. Arenaria striata All. 
t. 26. f. 4.) Caudiculis brevissimis simplicioribus 1—-2 floris, floribus ma- 
jJoribus (quam in S. verna); sepalis obtusiusculis hyalino marginatis; 
foliis latioribus planis superioribus basi dilatatis membraceo marginatis. 
— Auf felsigen steinigen Abhängen, in Moorerde der Kalkalpen, selten 
auf Glimmerschiefer, Butsets, Königstein, Piatra-mare. — Auch auf dem 
Arpas uud Negoi. Jun. Aug. 6000— 7000‘. 

653. S. austriaca Z/chb. exc. germ. p. 787. (Arenaria austriaca 
Jacg. A. t. 270. Bmg. 847. Alsine austriaca M. et K. Neumeyera 
austriaca Zchb. icon. f. 4926.) — Auf den Fogaraser Alpen, Glimmer- 
schiefer. 6000‘. Jul. Aug. 

a. filieaulis. Caudiculis tenuissimis filiformibus flaceidis; pedunculis 
longissimis unifloris; capsula angusta elongata suboblonga, calycem !/, su- 


111 


perante. — Auf dem Butsets bei Kronstadt, auf dem Podruschel der Ar- 
paser Alpen. Jul. Aug. 

654. S. tenella Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 73. Schur östr. 
bot. Zeit. 1860, p. 225. Schur bot. Rundr. 1853, suscept. edit. 1859, p. 19. 
Caudiculis e rupium fissuris pendulis ramosissimis, 6—9 poll. Floribus 
dichotomo-panieulatis, ramis subtrifloris, floro in dichotomia longissime 
pedunculato; petalis calycem aequantibus; sepalis lanceolatis longissime 
acuminatis, anguste albo-marginatis, trinerviis, nervis lateralibus margi- 
nalibus curvatis. Capsula obovato-conica calycem duplo-superante. — 
Foliis subsetaceis trinerviis. — Auf Kalkfelsen zwischen Enyed und To- 
rotzko, in der Hassadek bei Torda. Jul. 

655. S. recurva Fechb. exc. germ. p. 788. (Triphane recurya 
Zechb. icon. f. 4930. Arenaria recurva All. Bmg. 843. Alsine re- 
curva Wahlenb.) —- Auf Gerölle und Felsen der Alpen. Jul. Aug. 

a. arenovaga. Radice firmo. Caudiculis basi suffruticosis superne glan- 
dulosis subunifloris, foliis rigidis subrecurvatis, glabris; peduneulis glan- 
duloso pilosis; calycibus viridibus petalos aequantibus. (S. glareosa 
Schur herb. Alsine falcata Schur olim. [non Griseb.]) — Auf feuchtem 
Sandsteingries auf der Höhe des Butsets. 7000. Aug. 

656. S. falcata Schur. Alsine falcata Griseb. Rumel. 1, 200. 
Heuff‘. Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 175; En. ban. 38. Arenaria frutes- 
cens. Kit. in Schult. Oestr. 1, 667. Ab antecedente differt: Flori- 
bus eymosis, sepalis ovato-lanceolatis acuminatis, anguste albo-margina- 
tis, 3—5 nerviis petalos aequantibus; capsula ovata calycem vix aequante. 
Planta 3—6 poll. Folia glabra, lineari-filiformia, convoluta, bisulcata, 
trinervia, cuspidata, faicato-recuryata, infima fasciculata. — Auf Glim- 
merschiefergerölle des Surul. Septbr. 1845. — Auf verwittertem Sand- 
stein auf der Höhe des Butsets (mit der vorigen Var. a.). 7500. Aug. 1853. 

657. S. rostrata Zöchb. icon. f. 4923. (Alsine rostrata Koch. 
Arenaria rostrata Pers. A. mucronata D(. A. fastigiata Sm. 
Sabulina marginata Schur Sert. n. 489.) — Zwischen Kalksteinen 
und auf Felsen des Surul bei den Marmorblöcken, selten. 5000‘. Septem- 
ber 1845. 

658. S, setacea Zechb. icon. f. 4921. (Arenaria setacea Thuill. 
A. heteromalla Pers. A. saxatils Lois.) — Auf Kalkfelsen in der 
Bergregion. Auf Kalkfelsen oberhalb Portsesd, auf den Salamonsfelsen 
bei Kronstadt; in der Hassadek, Jul. 

659. S. banatica Zechb. icon. f. 4921. (Alsine banatica Bluf. 
et Fing. Comp. 1, 2, p. 99. Arenaria banatica Heuff. bot. Zeit. 1838, 
359. Alsine setacea var. banat. Heuf. En. 38.) — A. S. setacea 
genuina differt imprimis: Caudiculis longioribus laxioribus; foliis 
mollis tenuissimis, subsetaceis, trinerviis ciliatis; floribus majoribus, in 
ramulis trifloris, peduneulis longissimis erectis; sepalis lanceolatis longis- 
sime acuminatis latissime albo-marginatis dorso albis petalos parum su- 
perantibus; petalis obtusis. Capsula matura calycem aequante. — Auf 
Kalkfelsen zwischen Enyed und Torotzko auf dem Schuler und am Tö- 
möser Pass bei Kronstadt. Jul. Aug. 


112 
127. WIERZBICKIA Kchb. 


660. W. laricifolia Zchb. icon. f. 4933. (Arenaria laricifolia 
L. Bmg. 842. Alsine laricifolia Wahlenb. — Auf Gerölle der Alpen- 
triften und in Felsenritzen, meist auf Kalk, auf dem Surul, 6000‘, Rod- 
naer Alpen, 7000‘ Jul. Aug. 

661. W. striata Zechb. icon, f. 4932. (Sabulina striata Zechb. 
exc. germ. p. 789. Arenaria liniflora L. Bing. 8483. A. striata Dma. 
844. A. laricifolia DC. [non Wahlenb.]| Alsine striata Wahlenb. 
Koch. var. ß glandulosa.) — Auf Moorboden, auf den Triften der Al- 
pen, bei Kronstadt. (Dmg.) Jul. Aug. 


662. W. macrocarpa Kchb. icon. f. 4931. Schur Sert.n. 498. (Sa- 
bulina macrocarpa Kochb. exc. germ. p. 789. Arenaria macrocarpa 
Kit. Schrad. Host. Alsine macrocarpa Maly. Alsine laricifolia 
Koch. Arenaria rostrata Kit.) — Auf Kalkgerölle und in Felsenritzen 
oberhalb Portsesd auf dem Surul mit W. laricifolia. 5000‘ Septbr. 


128. EREMOGONE Fenzl. 


663. E. procera Zchb. icon. f. 4924. Schur Sert. n. 504. (Arena- 
ria procera Spreng. A. graminifolia Host. [non Arduin nee Gmel.] 
Bmg. 845.) — Auf sandigen Hügeln und Triften, Hammersdorf, Stolzen- 
burg, Salzburg, Klausenburg. Jun. Jul. 1500°. 

a. mierantha. Caule altiori 2 ped.; floribus minoribus copiosioribus ; 
foliis tenuissimis. (Arenaria graminifolia a parviflora Ledeb. Fl. 
Ross. 1, 363. — Auf dem Zakelsberg bei Stolzenburg, auf der Mezöseg 
bei Kolos. Jul. 


129. MINUARTIA Fenzi. 


664. M. fastigiata Zechb. icon. f. 4919. (Arenaria fasciculata 
Jaeg. A. t. 182. Bmg. 846. A. fastigiata Schur [non Sm.] Alsine 
Jacquini Koch Schur Sert. n. 500.) — Auf sandigem und steinigem 
Boden der Hügel und Berge, bei Deva. (Bmg.) 


a. rigida. Caule firmo a basi ramoso, ramis brevibus arrectis; cap- 
sula calycem aequante. — Bei Szasz-Regen. Jul. 


b. pubescens. Glanduloso-pubescens. Caule a medio ramoso. Foliis a 
late basi subulatis, crassinerviis, fasciculatis. Floribus subsessilibus, subeon- 
glomeratis in florescentiam dichotomo-cymosam dispositis. Sepalis aristato- 
mucronatis, dorso albo-bistriatis. Capsula calycem ', superante. (M.glo- 
merata Schur. Alsine glomerata Fenzl. Arenaria glomerata M. 
Bieb.) — Auf dürren Höhen bei Deva. Aug. (Dürfte eine gute Art bilden.) 


665. M. ramosissima Schur herb. Transs.. Ab antecedente 
differt: Caulibus gracilioribus reeumbentibus, 10—15 poll., a basi fasti- 
giato-ramosissimis, ramis elongatis laxe erecto-patulis. Floribus minori- 
bus, laxe fastigiatis, longissime pedunculatis. Sepalis setaceo-acuminatis, 
capsula matura longioribus. Foliis capillaceis tenuissimis mollibus. — (Sa- 


113 


bulina ramosissima Schur olim. An Alsine ramosissima Fenzl.) 
— Auf stemigen sonnigen Abhängen, Felsen der Bergregion, Kalk, auf 
dem Ketskekö bei Karlsburg. Jul. 1853. 


130. MOEHRINGIA /. 


666. M. muscosa L. Bing. 700. Rehb. icon. f. 4900. — Auf schat- 
tigen quelligen Orten, an Wasserfällen, steilen Felsenwänden, vorzüglich 
im östlichen Gebiete. Jun. Aug. 

657. M. polygonoides M. Koch. Rchb. icon. f. 4927. (Sabulina 
polygonoides Rchb. exc. germ. p. 790. Arenaria polygonoides 
Wulf. in Jacg. coll. t. 15. Stellaria ciliata Scop.) — In Kalkfelsen- 
ritzen der Hochalpen, Butsets, Königstein bei Kronstadt. 7000°. Jul. Aug. 

668. M. pendula Fenzl. Verbr. der Als. p. 46. (Arenaria pen- 
dula W. Kit. pl. rar. t. 87. echb. icon. f. 4947.) — Auf feuchten Felsen, 
Glimmerschiefer, im Zoodthäle, am Rothenthurmpass bei Talmats, in die- 
sen Thälern nicht selten. April. Mai. 1500—2000'. 

669. M. trinervia Clairv. man. d’herb. 150. Rechb. icon. f. 4943. 
(Arenaria trinervia L. Dmg. 834.) — In feuchten schattigen Gebü- 
schen und Wäldern. April. Jun. 

a. alpina. Minima, ramosissima, foliis minutis trinerviis, floribus nu- 
merosissimis minimis recuryatis axillaribus vel apice ramorum dichotomis. 
— Auf Moorboden des Arpas. 6000‘. Wachholderregion. Aug. 


131. ARENARIA /. 


670. A. serpyllifolia L Bing. 836. Rchb. icon. f. 4941. — Auf 
Aeckern, Feldern, Triften, Mauern, Felsen, gemein. Jun. Septbr. 

a. hirto-scabra. Caule foliisque eglandulosis hirto-scabris. — Auf 
Felsen bei Resinar. Jul. 2000°. Glimmerschiefer. 

b. glutinosa. Caule superne foliisque margine glanduloso-pilosis vis- 
eido. A. viscida Lois. — Auf Kalkfelsen und Mauern auf dem Ketskekö 
bei Karlsburg, bei Kronstadt. Jul. 

c. glabella. Caule ramis pedunculisque tenuissimis elongatis glabris, 
floribus numerosissimis minoribus, capsula calycem superante. — Auf 
Mauern in Hermannstadt. 

671. A. Marschlinsii Koch. Syn. ed. 2, p. 127. (A. serpylli- 
folia var. alpina Schur Sert. n. 506. a., var. ß Gaud. helv. 3, 192. 
A. viscida Hall.) Ab antecedente differt: Caudiculis 2—3 poll., basi 
simplicibus, apice dichotomis paucifloris. Foliis latissimis ovatis, subito 
acuminatis, approximatis, margine ciliatis, punctulato-scabris. Sepalis 
lanceolatis, acuminatis trinerviis, corolla longioribus. Capsula calycem 
aequante. — Auf dem Arpas auf den Kalkvorsprüngen oberhalb der 
Stiuna 6000 Jul. — Aug. 

672. A. ciliata L. Bmg. 833. Rchb. icon. f. 494%. — Auf Alpen- 
triften in feuchten Vertiefungen am schmelzenden Schnee. 6000. Jul. 
August. 


Schur. Enum. plant. Transs. 8 


114 


a. legitima. Foliis latioribus, ovatis, subpetiolatis nervosis, magis ci- 
liatis, floribus parum majoribus. (A. multicaulis $ ciliata Bing. 835. 
A. ciliata legitima Schur. A. ciliata Wulf. in Jacgq. coll. A, t. 16. f., 
9. A. ciliata var. & Koch.) — Auf den Fogaraser und Arpaser Alpen, 
häufig auf dem Kuhhorn bei Rodna. Jun. Jul. 

673. A. multicaulis L. Bing. 835. Zechb. icon, f. 4950. (A. mul- 
ticaulis Wulf. in Jaeq. coll. 4. t. 17, f. 4. A. eiliata ß frigida Koch.) 
— Auf Felsen der Hochalpen, in kleinen Polstern, meist auf Kalk, auf 
den Kronstädter Alpen bis 7000, auf dem Vurtop und dem Podruschel 
der Arpaser Alpen, Glimmerschiefer. 6500‘. Jul. Aug. 

674. A. subulata Ser. in DC. Prodr. 1, 403. A. (Eremogone) 
capillaris Poiret. var. a. glabra. Ledeb. Fl. Ross. A, p. 367 (non (©. A. 
Meyer.) — Fogaraser Alpen Dragozan-Commando. Fuss. Programm p. 28, 
(Die echte Pflanze würde zum Gen. Eremogone zu zählen sein.) 

675. A. grandiflora All. ped. 2, 113. Zchb. icon. f. 4946. Schur 
Sert. n. 510. — Auf Alpen- und Voralpentriften, grasigen Abhängen, 
auf dem Butsets, aber schon auf walachischem Terrain. Aug. Auf der 
Keprereasze der Arpaser Alpen. 6000°. Aug. (Kladn:.) 


132. ALSINANTHE Fenzl. Schur Sert. p. 13. 


676. A. biflora Fenzl. Schur Sert. n. 496. (Areuaria biflora 
L. Bmg. 833. Rchb. icon. f. 4949.) — Auf steinigen feuchten Triften, 
schattigen feuchten Felsen, an quelligen Orten und Wasserfällen , vor- 
züglich auf Kalkalpen, aber auch auf Glimmerschiefer. 6000‘. Jun. Jul. 


133. HOLOSTEUM /. 


677.;3H. umbellatum L. Bimg. 129. Bchb. icon. f. 4904. — Auf 
Aeckern, Wiesen, Mauern, unbebauten Orten. März, Mai. 

a. glabrum — b. glanduloso-viseidum. — Auf magerem Boden. 

c. Heuflelii. Wierzb. Rchb. icon. f. 4901. ß. — Auf fetten Aeckern 
und Wiesen bei Hermannstadt. April. 

d. transsilvanicum. Schur. Maximum succulentum, rorido-glaucum. 
Caudieulis ad medium foliatis, glabris, superne glanduloso-viscosissimis, 
decumbentibus, 40—15 poll. Foliis latis ovatis margine glandulosis. Flori- 
bus numerosis majoribus; umbella bracteis maximis foliiformibus multi- 
seriatim suffulta; pedunculis calycibusque glandulosis. Capsula ovata ca- 
lycem duplo superante. — Stamina 5—10. — Auf sandigen Brachäckern 
am Zibinufer bei Neppendorf. Mai. 


134. DICHODON Bartling. ‘ 


678. D. cerastoides Zchb. icon. f. 4915. (Stellaria cerastoi- 
des L. St. multicaulis W. Cerastium refractum AU. C. alpinum 
ß angustifolium Dmg. 877. |herb. Transs.]) — Auf Triften der Glim- 
merschiefer Alpen, an quelligen Orten an der Umgränzung der Schnee- 


115 


felder, Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer und Rodnaer Alpen. 5000—6000'. 
Jun. Aug. ' 

679. D. anomalum Rchb. icon. f. 4914. (Cerastium anomalum 
W. Kit. pl. rar. t. 2%. Bmg. 873. Stellaria viscida M. Bieb.) — Auf 
sandigen Aeckern und Wiesen, Reussen an den Schlammkegeln, Her- 
mannstadt. Mai. 


135. LARBREA A. St. Hilaire. 


680. L. uliginosa Zchb. icon. f. 3669. (Stellaria uliginosa 
Murray. Big. 832. St. Alsine Reichard. Larbrea aquatica St. Hil. 
Stellaria fontana Wulf. in Jacq. coll. 4, 327. A. graminea L. var. 
y. St. Dilleniana Leers. — Auf sumpfigen moorigen Wiesen, an Quel- 
len und Bächen bis in der Alpenregion. Jun. Aug. 2000—6000'. 

a. fontana. .Bmg. n. 832. var. ß. foliis ovali-lanceolatis,, petalis bi- 
partitis calyce brevioribus, peduneulis unifloris. — Auf den Rodnaer Ge- 
birgen und in der Csik. Mai. Jul. 

b. alpina. Caudiculis tenuissimis fragillimis, foliis minimis oblongis, 
floribus subsolitariis bracteatis, bracteis herbaceis. (Habitu St. crassi- 
foliae.) — Auf quelligen Triften des Arpas. 

c. latifolia. Caudiculis foliisque roridis. Foliis oblongis sessilibus, I— 
42 lin. long., acutis. Floribus paniculatis. Planta 40—15 poll., apice non 
florigera sed paniculis axillaribus tantum instrueta. — Im jungen Walde 
gegen Resinar bei Hermannstadt. Jun. 

d. acutifolia. Foliis anguste oblongis, untrinque attenuatis, acutis, 
petiolatis; floribus dichotomo-paniculatis longissime pedunculatis apice 
caudiculorum et ramorum. — Auf Torfboden am Büdös. Aug. 


136. MALACHIUM Fries. 


681. M. aquaticum Fries. Fl. holland. 77. (Rehb. icon. f. 4967. 
Cerastium aquaticum Z. Bmg. 879. Larbrea aquatica Sering.) — 
Auf bebautem und unbebautem Boden, in Gemüsegärten, an Hecken und 
Zäunen, an Quellen und Bächen. Jun. Septbr. 1000—6000'. 

a. alpinum. Caudiculis prostratis, 9—i2-poll. Foliis radicalibus mino- 
ribus, oblongis vel elliptico-spathulatis, subpetiolatis; caulinis ovato-cor- 
datis arcte sessilibus; omnibus obscure-viridibus pubescentibus. Capsula 
calycem aequante. (Habitu Alsin mediae macrophyllae et Malach. 
aquatici et proximum Stell. Reichenbachii Wierzb.) — An quel- 
ligen Orten, an Bächen und Rinseln des Arpas. 6000‘. Jul. 

b. angustatum. Caudiculis denique adscendenti-ereetis hirsutis, su- 
perne glabris. Foliis glabriusculis, margine undulatis, inferioribus 
‘ petiolatis; petiolo pilis albis longis piloso, 1% lin. longis, 5—6 lin. 
latis, acutis, superioribus sessilibus; omnibus purpureo-venosis. Floribus 
dichotomo-paniculatis apice caudiculorum ramorumque; pedunculis recur- 
vatis glanduloso-pilosis, bracteatis; petalis calyce sesqui longioribus; 
sepalis glutinosis basi connatis. Capsula ovata calycem superante. (M. 


5* 


116 


aquaticum purpureo-venosum Schur herb. Transs.; M. aquaticum 
b. turfosum Schur Sert. n. 525.) — Auf Moorboden in Wäldern und 
Waldwiesen, am Zibinfluss bei Grossau am Altfluss zwischen Weidenge- 
sträuch. Jun. Jul. 


137. ALSINE _/. 


632. A. media L. Bmg 565. Stellaria media Vill. Rehb. icon. 
f. 4904. — Auf Aeckern und unbebautem Boden. Blüht das ganze Jahr über. 


a. mierophylla. Caespitosa. Caudiculis ramosissimis 4—6 poll. procum- 
bentibus glabris vel inconspicue unifariam pilosis. Foliis ovato-oblongis, 
inferioribus minimis glabris omnibus breviter petiolatis; petiolis dilatatis 
basi connatis ciliatis. Floribus pentandris axillaribus vel apice ramulorum 
dichotomis, minimis, saepe apetalis. Sepalis lanceolatis subpilosis. Capsula 
ovata calycem superante. Seminibus fuseis complanatis, torulosis, margine 
serrulatis. (Alsine vel Stellaria microphylla Schur herb. Transs.) 
— Auf Kalkgerölle am südlichen Abhang des Kapellenberges bei Kron- 
stadt. Mai. 

b. holosteiformis. Caudiculis subereetis firmioribus unifariam pilosis. 
Foliis sessilibus majoribus ovatis basi ciliatis. Floribus omnibus corollatis 
majoribus, pentandris, sepalis acutis. — Auf sandigen Aeckern, am Zibin 
bei Neppendorf. Mai. Jun. 

c. triandra. Simillima var. b. sed foliis latioribus subrotundo-ovatis 
longe petiolatis petiolisque ciliatis. Floribus completis triandris. — Auf 
Aeckern, die gemeinste von allen Var. April — Octob. 

d. umbrosa. Caudieculis elongatis declinatis unifariam pilosis 12 —18- 
poll. Foliis inferioribus petiolatis minoribus, superioribus sessilibus ovatis, 
omnibus ciliatis. Floribus completis decandris apice caudieulorum ramo- 
rumque dichotomo-paniculatis, majoribus. Petalis calycem aequantibus. 
Capsula glabra calyce sublongiore. (Alsine decandra Schur. Stellaria 
media var. decandra Schur Sert. n. 522. c. St. neglecta Weihe. 
Rchb. icon. f. 4905. S. media Fl. dan. t. 438. St. umbroso Opiz. S. 
media a major Koch.) — In schattigen Laubwäldern, auf der Nagel- 
flüe bei Talmats, in den Eichenwäldern an alten Baumstämmen bei Ham- 
mersdorf. Mai, dann bald verschwindend. 1500— 2000’. 

e. maxima. Habitu Malachii aquatici, radice multicipite, caudi- 
culis decumbentibus 42—15 long., foliis 12—14 lin. diam. ovatis acutis, 
infimis minoribus petiolum aequantibus. Floribus triandris. — Auf feuch- 
ten Wiesen im hohen Grase oder zwischen anderen Kräutern. Her- 
mannstadt. 

(Von diesen hier aufgestellten Formen können die Var. a. und d. 
als selbstständige Arten, und zwar die erstere als Alsine (Stellaria) 
mycrophylla, die andere als Alsine (Stellaria) neglecta behan- 
delt werden.) 


117 


138. STELLARIA /. 


6833. St. nemorum L. Bing. 827. Rechb. icon. f. 4906. (St. lati- 
folia Pers. [non DC.]) — In schattigen Wäldern und Gebüschen in der 
Hügel- und Voralpenregion, von 800--5000° Elevat. Mai. Jun. 

a. humillima. Caule 3—4-poll. foliis minimis ovatis acuminatis, flori- 
bus subsolitariis vel bigeminis bracteatis. — Auf dem Arpas zwischen 
Krummholz. Jun. 5000— 5500‘. 


684. St. Reichenbachii Wierzb. Schur Sert. n. 518. Heuf. En. 
banat. 1858, p. 40. Caule flaccido recumbente, unifariam piloso, 40—15 
poll. tetragono superne dichotomo-ramoso,. Foliis ovato-lanceolatis, acu- 
minatis, piloso-ciliatis. Floribus iis Malachii aquatici subsimilibus; 
petalis brevius bipartitis, laciniis sublinearibus. Calyce bası ovario adnato; 
sepalis pilosis corolla dimidio brevioribus. Capsula oblonga calycem su- 
perante. Seminibus complanatis margine rugosis. Flores semper decandri. 
(Stellaria Pseudo-Malachium Schur herb. Transs.) — An Bächen, 
Rinnseln, Quellen der Fogaraser und Arpäser Gebirge, Glimmerschiefer. 
5000—6000‘. Jun. Jul. 

685. St. dichotoma L. Bmg. 828. (St. dichotoma a cordi- 
folia Ledeb. Fl. Ross. A, p. 379. St. Schlechtendaliana Ser. in DC. 
Prodr. 1, 399.) — In schattigen Laubwäldern (Kalksubstrat Dmg.), z. B. 
bei Kronstadt auf der Piatra-mare. Jun. Aug. 


686. St. bulbosa Wulf. in Jacg. coll. 3, 21. Zchb. icon. f. 4907. 
(St. dichotoma Scop. [non L. an Bimg.?] Schur Sert. n. 515. — In al- 
ten schattigen Laubwälderu der Bergregion, vorzüglich am Fusse alter 
Eichen. April. Mai. 

687. St. Holostea L. Dmg. 829. Rechb. icon. f. 4908. — Auf Wie- 
sen in Wäldern, zwischen Gebüschen, April. Mai. 


683. St. palustris Retz. Scand. ed. 2, 106. (1795.) Ehrh. Herb. 
Linn, (1789) 35. (St. glauca Wath. Bmg. 831, Zechb. icon. f-4909. S. 
graminea ß L.) — Auf sumpfigen Waldwiesen, an Bächen und Gräben, 
Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 


689. St. Laxmanni Fisch. DC. Prodr. 1, 397. (St. glauca var. 
ß Ledeb. Fl. Ross. 4, 390. St. Dilleniana Mönch. mihi.) A. S. glauca 
With. differt: Caudiculis apice dichotomo-corymbosis vel subramosis 
paueifloris foliisque laete viridibus. Foliis linearibus vel lineari-subulatis 
/,—1 lin. lat. 1-2 poll. longis. Floribus minoribus, petalorum laciniis 
angustissimis, lineari-lingulatis. Capsula suboblonga calycem aequante. 
Seminibus oblongis castaneis rugulosis. — Auf Moorwiesen bei Poplaka; 
Burzenwiese bei Kronstadt. Jun. 

690. St. Frieseana Seringe. DC. Prodr. 1, 397. Rchb. icon. f. 
4912. Sturm H. 63. (St. longifolia Fries. [non Muhlenb.]) — Auf Berg- 
wiesen oberhalb Boiza, oberhalb Resinar auf dem Wege zur Fromoasze, 
nicht häufig. 2500‘. Jun. Jul. 

691. St. graminea L Bing. 830. Rchb. icon. f. 4911. (St. arven- 
sis Hopp.) — Auf Wiesen, Aeckern, Feldern, gemein. Mai — Septbr. 


139. MOENCHIA Fıhrh. 


692. M. erecta Fl. Wett. 1, 219. Rchb. icon. f. 4953. Bing. 213. 
(Sagina erecta ZL.) — Auf Triften und Heiden, auf magerem sandigem 
Boden. März. Mai. Bei Fogaras gegen Braza. 


140. PENTAPLE Lchb. 


693. P. mantica Zechb. icon. f. 4966. Moenchia mantica Bart- 
ling. Malachium manticum Zechb. exc. germ. 795. Cerastium man- 
ticum L. — Auf grasigen feuchten Abhängen, Wiesen, Aeckern. (.Maly 
En. p. 299.) 


141. CERASTIUM _/. 
(Sectio I. Orthodon sSeringe.) 


694. ©. brachypetalum Desport. in Pers. 1, 520. Rchb. icon. f. 4971. 
(C. viscosum Poll. C. barbulatum Wahlenb. C. strigosum Fries.) — 
Auf Wiesen und Triften, Fleischhackerwiese bei Hermannstadt. Mai— Juni. 

a. eglandulosum. Pube omnium partium eglandulosa. Planta griseo- 
viridis. — Hermannstadt, Kronstadt. Mai. 

b. glandulosum. Planta superne pube glandulosa viscida. (C. tauri- 
cum Spreng. Syst. 2, 419. DC. Prodr. 1, 415.) — In den Weinbergen bei 
Hammersdorf. Mai. 1500°. Alluvium. . 

695. C. glomeratum Thuill. Fl. frar. 225. Rechb. icon. f. 497. (C. 
vulgatum [Z.?] Smith brit. 496. Baumg. En. 872. Host. A. 1, 556. Zechb. 
pl. erit. IIl., f. 335—386. C. viscosum Fries. C. rotundifolium Sternb. 
Hoppe. Rchb. pl. erit. II. f. 387. C. ovale Pers.) — Auf feuchten Wie- 
sen, Lazarethwiese bei Hermannstadt. Mai — Jun. 

a. apetalum. Dumort. Obs. bot. p. 47. — Nicht selten bei Her- 
mannstadt. 

b. eglandulosum. Pilis in omnibus partibus plantae eglandulosis. — 
Auf Wiesen im jungen Wale, Narzissenwiese. Mai. 

696. ©. glutinosum Fries. Fl. holl. 51. (C. pumilum Curt. Fl. 
lond. fase. 6. t. 30. Rechb. icon, f. 4969. C. semidecandrum M. Bieb. 
Pers. Syn. 1, p. 521. C. ovale Bess. [non Pers.] C. viscosum. Fl. dan. 
t. 1211. C. semidecandrum y herbaceo-bracteatum Ledeb. Fl. Ross. 
1, 406.) — Auf sonnigen Aeckern, Triften,, steinigen Plätzen, Mauern, 
kleine Strecken bedeckend, häufig bei Hermannstadt. April. Mai. 

a. atrovirens. (C. glutinosum a Koch Syn. ed 2, p. 133. C. Grei- 
neri a Schultz. C. obscurum Chaub. C. viscarium et atrovirens 
Jechb. icon. XV.t. 228.) — An Ackerrändern bei Hammersdorf. April — Mai. 

b. pallidum. (C. glutinosum ß pallens Koch l. e. C. Greineri 
ß Schultz. Flavo-virens vel stramineum, viscosissimum. Bracteis summis 
Scarico-marginatis. — Auf sandigen Aeckern und Triften, Klausenburg, 
am Zibin auf der Fleischhackerwiese. April. Mai. Hermannstadt. 

697. C. viscidum Link. En. 4, 433. (C. semidecandrium L. 
Bing. 875. Rehb. icon, f. 4968. C. pentandrum M. Bieb. C. viscosum 


119 


Rehb. pl. erit. f. 316—317. Pers. ]. c. C. semidecandrum a scarioso- 
bracteatum LDedeb. Fl. Ross. 1, 405. C. pellucidum Chaub.) — Auf 
sonnigen Aeckern, Triften, Wiesen. März. Mai. 

698. C. holosteiforme Schur Sert. n. 530. Habitu Holostei 
umbellati sed caudiculis laxe eurvato-adscendentibus, 3—6 poll. teretibus 
pilosis. Folis infimis oblongo-ellipticis basi attenuatis, superioribus late 
'ovatis basi subcordatis, sessilibus 2—2', lin. longis hirsutis. Bracteis in- 
ferioribus basi ramificationum apice albo-scariosis, summis floralibus fere 
ex toto scariosis. Pedunculis calyeibusque pilis brevibus patentibus obsi- 
tis. Floribus pentandris sub-dichotomo cymosis, subaggregatis, sub an- 
thesi erectis post anthesin deflexis; petalis calycem superantibus antice 
bifidis, laciniis acutis; sepalis apice longius margine anguste albo-scario- 
sis. Capsula eylindrica reeta calyce duplo longiore. Seminibus pallide- 
fuscis laeviter punctulatis, margine serrulatis. — Auf grasigen Abhängen 
an Dämmen, an der Schwimmsehule bei Hermannstadt in den vormali- 
gen Fischteichen. April. 

699. C. murale Schur herb. Transsilv. Glanduloso-pilosum. Cau- 
diculis subcaespistosis erectiusculis, 9—12 poll., foliisque obscure-viridi- 
bus. Foliis inferioribus minoribus subpetiolatis, superioribus oblongis, acu- 
tis, eiliatis, nervosis. Floribus paniculato-dichotomis, pentandris pentagy- 
nisque; petalis profunde bifidis calyce brevioribus. Sepalis lanceolatis 
hyalino-marginatis, apice purpureo-coloratis, nervo tantum ceiliatis. Cap- 
sula conoideo-lanceolata dentibus 10 apice rotundatis dehiscente, tenue 
curvata, calycem duplo superante. Seminibus subgloboso-lentiformibus 
punctulato-scabris. — Auf alten Mauern bei Hermannstadt und Kron- 
stadt. Mai. 

700. C. triviale Link. hort. berol. 4, 433. Zechb. icon. f. 4972. (C. 
viscosum L. Bmg. 874. C. vulgatum Pers. Syn. 1, 520. Wahlenb.) — 
Auf Aeckern, Triften, Wiesen, bebautem und unbebautem Boden. Mai. Jun. 

a. hirsutum. Pube omnium partium eglandulosa vel caule superne 
pedunculisgque magis minusve glanduloso, viscidulo. (An C. vulgatum 
a hirsutum Fries.?) — Auf Mauern bei Hermannstadt. Jun. 

b. angustifolium. Caudiculis 10—15 poll. basi repentibus ; foliis infi- 
mis subpetiolatis oblongo-linearibus vel oblongis, superioribus majoribus 
sessilibus. Petalis basi ciliatis calyce longioribus. Sepalis oblongis obtu- 
sis apice violaceis. Capsula calycem duplo superante. (Schur Sert. n. 532. 
var. e.) — Auf Wiesen, Lazarethwiese, an Gräben bei Hermannstadt. 

c. maximum. Caudieulis foliisgue patentim pilosis, 43—15-poll. Foliis 
maximis late oblongis,, superioribus ovatis vel ovato-lanceolatis. Floribus 
duplo majoribus, petalis calycem parum superantibus. Sepalis apice non 
coloratis, acutiusculis, late albo-marginatis. Capsula calycem triplo su- 
perante, subrecta. (Schur 1. c. var. d.) — Auf Schutt und überhaupt un- 
bebautem Boden. Jul. 

d. laneifolium. Caudieulis longissimis 2 ped. geniculatis. Foliis infi- 
mis spathulatis obtusis, superioribus lanceolatis 10—14 lin. long. Capsula 
calycem sesqui superante. — In Wäldern bei Hammersdorf. (Subsimile 
C. sylvatici.) 


120 


e. arenosum. Multicaule. Caudiculis numerosissimis (20—30) canes- 
centibus 9—12% poll. adscendente ereectis foliisgue glutinosis non glandu- 
losis. Foliis infimis minoribus, caulinis subovatis. Bracteis ellipticis herba- 
ceis. Floribus minoribus, petalis calycem aequantibus. Capsula recta caly- 
cem duplo superante. — Auf Sandboden am Zibin bei Hermannstadt. Jul. 


f. conglobatum. Subsimile praecedentis sed foliis omnibus angustiori- 
bus, floribus majoribus breviter pedunculatis magis minusve conglobatis, 
- Auf Brachen bei Hermannstadt. Jul. 


g. trichotomum. Caudiculis genieulatis decumbentibus; foliis eaudicu- 
lorum elliptieis obtusis. Fioribus trichotomo-ceymosis, brevius pedunculatis 
Capsula calycem triplo superante. — An den Eisenquellen in der Valle 
Vinuluj bei Rodna. Jul. 


h. glandulosum. Caudiculis 3—6-poll. viscosis pilis brevissimis glan- 
dulosis, obsitis; ceterumquin ut in forma genuina, sed calycibus pedun- 
eulisque pilis glandulosis viseidis. (C. triviale ß glandulosum Koch 
Syn. p. 134.) — Auf Brachen bei Hermannstadt. Jul. 


i. subalpinum. Caudiculis basi radicantibus, decumbentibus, graeilli- 
mus, parce unifariam pilosis, 10—12 poll. long. filiformibus, apice pauci- 
floris. Foliis suboblongis acutis glabriusculis, mollibus, margine ciliatis ; 
inferioribus multo-minoribus, oblongo-linearibus. Calycibus glabriuseulis 
corollam aequantibus, acuminatis. (An C. vulgatum a Lusus 1. Ledeb. 
Fl. Ross. 4, 408.) — An quelligen Orten, Bächen und Rinnseln der Foga- 
raser Alpen. 6000’. Aug. 


701. C. fontanum Bmg. En. n. 831. — An Quellen und Bächen, 
auf der Spitze der Hargita. Jun. (Eine problematische Pflanze. Nach 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 306 soll sie C. tri- 
viale var. alpinum oder C. macrocarpum Schur sein, was aber aus 
der Baumg. Beschreibung nicht ersichtlich ist.) 


702. C. macrocarpum. Schur Sert. n. 583. Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1851, p. 477; bot. Rundreise 4853 suscept. edit. 1859; Verh. d. 
sieb. Ver. 1859, p. 131. Caespitosum. Caudiculis numerosissimis, inferne 
geniculatis deinde suberectis, apice dichotomo-cymosis, striato angulatis 
6—12 poll, foliisque dense piloso-hirsutis, pilis demum fuscescentibus. 
Foliis prolum novellium infimisque minoribus angustioribusque, superiori- 
bus oblongis vel ovato-oblongis vel lanceolatis, obtusiusculis. Floribus 
maximis in cymas 10—1?2 floras laxe dispositis, longissime peduneulatis 
interdum refractis. Petalis basi glabris 5—6 lin. long. calycem superan- 
tibus. Sepalis 4—5 lin, long., ovato-lanceolatis, acutis, margine albo- 
hyalinis. Capsula eylindracea 9—A0 lin. long. calycem triplo superante, 
Seminibus castaneo-fuscis-complanatis, subtriangularibus margine serru- 
latis. — Auf feuchten Triften, an quelligen Orten, an Bächen und Rinn- 
seln der Glimmerschiefer Alpen. Auf dem Arpas, Podruschel, Butian, 
Bulla, Negoi, Surul; auf dem Kuhhorn bei Rodna. Auf dem Butsets, 
Kalkgebirge bei Kronstadt, eine schöne grossblumige und grossfruchtige 
Var. 6000-6500‘. Jul. Aug. 


121 


703. C. sylvaticum W. Kit. pl. rar. t. 97. Bimg. 871. Rechb. icon. 
f. 4973. — In schattigen Laubwäldern der Bergregion „ vorzüglich auf 
Kalksubstrat, in den Kronstädter Gebirgen bis 3000‘ Elev. Jul. Aug. 

704. C. transsilvanicum Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 177; 
Sert. n. 538. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p- 305. 
Andrä bot. Zeit. 1856, p. 249. — Caespitosum. Caudiculis numerosissimis 
basi decumbentibus dein erectis , teretibus subflexuosis, pilis longis bre- 
vioribusque eglandulosis hirsutis, 9—15 poll. Foliis turionum minoribus 
apice rosulatis, elliptieis, villosis, caudieulorum maximis 12—15 lin. long. 
oblongo-lanceolatis, acutis, parce pilosis, margine villosis. Bracteis navi- 
eulato-contractis, obtusis, pilosis, omnino scariosis. Floribus in cymam 
di-trichotomam 3—12 floram dispositis, speciosis, maximis, longissime pe- 
duneulatis, erectis, patulis, (14—12 lin. diam.); petalis glabris calyce 
duplo longioribus, niveis. Sepalis oblongo-lanceolatis, herbaceis, acutis, 
4—5 lin. long. angustissime hyalino-marginatis pilosis. Capsula oblonga 
calycem parum superante, dentibus rotundato-obtusis, ereetis. Seminibus? 
(testa laxa a perispermio soluta Grisb.) — Auf etwas feuchten 
und schattigen Alpentriften, in der Swertiaschlucht im Sirnathal der Fo- 
garaser Alpen 6000‘; auf dem Vurtop der Arpaser Alpen 7000‘. Glim- 
merschiefer. Jul. Aug. (Keine kahle Var. von C. alpinum, sondern eine 
grosse stark behaarte, dem C. sylvaticum etwas ähnliche Spezies.) 

705. €. latifolium L. Bmg. 882. Rchb. icon. f. 4974. — Auf Trif- 
ten und felsigen Abhängen der Hochalpen, Kalksubstrat. 6000— 7000‘. Jul. 

a. Baumgartenianum, Caudiculis superne ramosis dichotomis hirsutis, 
capsula globosa. (C. latifolium legitimum Bing. l. c.) — Auf den 
Rodnaer und Kronstädter Alpen. (Bimg.) 

b. subacaule. Caudiculis brevissimis densissime foliatis, unifloris, foliis 
infimis elliptieis subpetiolatis, superiobus basi lata sessilibus, floribus ma- 
Joribus pedunculum aequante, pedunculis pilis glanduliferis articulatis 
obsitis. (C. latifolium ö Koch. C. glaciale Gaud. DC. Prodr. 1, 419. 
C. latifolium ö subacaule Gaud. C. uniflorum Mur. C. glaciale 
Sturm H. 64.) — Auf der Skereschore in den Fogaraser Alpen, auf dem 
Arpas. 6500 —7000‘. Jul. Aug. 

706. ©. pedunculatum Gaud. helv. 3, 251. Rehb. exc. germ. p. 
797. (C. filiforme Schleich. Sturm H. 64. C. latifolium & peduncu- 
latum Koch. C. latifolium var. b. Schur Sert. n. 536.) Glabriusculum. 
Caudiculis subcaespitosis filiformibus elongatis. Foliis suboblongis acutius- 
culis, superioribus latioribus. Floribus minoribus (quam in antecedente), 
peduneulo altero axillari longissimo, petalis profunde emarginatis (brevi- 
ter bifidis) calycem 1'Y,-superante; lobulis petalorum latissimis rotunda- 
tis. Capsula subobeonica, calyce Y, longiore. — Auf dem Podruschel und 
Vurtop der Arpaser Alpen 6000-7000‘. Glimmerschiefer. Jun. Jul. (Im 
lebenden Zustande am Standorte sehr leicht zu unterscheiden, schwieri- 
ger im Herbarium.) 

707. C. carinthiacum Vest. Regensb. bot. Zeit. (1807), p- 120. 
(C. ovatum Hoppe in Wild. Berol. 1. (1809), p. 493. Schur Sert. n. 537 
var. a. heterophyllum glabratum Schur l. c. C. heterophyllum 


122 


Schur herb. Transs.) — Foliis turionum oblongo-linearibus, caudieulorum 
elongato-lanceolatis, 12—14 lin. long. obscure viridibus, glabriuseulis, 
basi tantum eiliatis, Floribus diehotomis longissime pedunculatis erecto- 
patentibus; petalis calyce duplo longioribus. Capsula ovata calycem duplo 
superante, dentibus rectis triangularibus dehiscente. Caudieulis 9-poll. 
unifariam pilosis. — Auf Glimmerschieferfelsen der Hochalpen, auf dem 
Podruschel und Arpas. 6500‘. Jul. Aug. 

708. C. Lerchenfeldianum Schur herb. Transs. (C. ovatum 
var. a. ovalifolium Schur Sert. n. 537. C. ovatum ß rutilum Ledeb. 
Fl. Ross. 4, 415. C. alpinum M. Bieb. [non L.]) Caudiceulis numerosis 
curvato-adscendentibus, inferne unifariam pilosulis, superne glanduloso- 
pilosis, pilis brevissimis subreversis. Foliis infimis oblongis acutiusculis, 
basi in petiolum attenuatis, ciliatis; superioribus deerescentibus ex ovata 
basi sensim attenuatis, sublanceolatis, acutis , glabriusculis, margine ci- 
liato-scabris. Floribus dichotomo-cymosis, numerosis, magnitudine C. ar- 
vensi; petalis obcordatis, glabris, calyce duplo longioribus. Bracteis om- 
nibus scarioso-marginatis et ciliatis. Capsula? — Auf feuchten Felsen 
und steinigen Orten des Butsets bei Kronstadt, im Jalomitzthal (schon 
walachisches Territorium). Kalk. 6000°. Aug. 

709. C. acutifolium Schur herb. Transs. Caudiculis caespitosis 
4—3 floris, 4—6 poll. basi radicantibus deinde adscendentibus, villosis; pillis 
mollibus articulatis longissimis. Foliis turionum oblongis apice rosulatis 
villosis, caudiculorum lineari-oblongis utringue attenuatis, acutissimis, 
glabriusculis, margine parce pilosis. Bracteis naviculatis, obtusis scariosis 
margine ciliatis. Floribus solitaris vel geminatis longissime pedunculatis, 
pedunculo altero bracteato, vel in speciminibus trifloris pedunculo cen- 
trali ebracteato. Petalis striatis calycem duplo longioribus. Sepalis lan- 
ceolatis acutis 2 lin. long., hyalino-marginatis. Capsula? (Affine C. ca- 
rinthiaco sed foliis angustioribus basi angustatis.) — Auf 
Kalkgerölle des Butsets bei Kronstadt. 7000°. Aug. 


710. ©. petrosum Schur herb. Transs. Caudieulis caespitosis basi 
decumbentibus dein erectis teretibus, ad medium foliatis, superne pedun- 
eulisque pilis artieulatis glanduliferis obsitis. Foliis anguste oblongis ses- 
silibus, glabriuseulis, margine tantum villosulis, Bracteis scariosis. F)ori- 
bus dichotomo-cymosis,, longissime peduneulatis, fructiferis horizontaliter 
patentibus; petalis calycem duplo superantibus. (Affine C. ovato Hoppe 
foliis angustioribus utrinque attenuatis distinctum.) Planta 
6—8-poll. alta. — Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt. 6000. 
August. 


711. C. alpinum L. Bmg. 877. Rechb. icon. f. 4977. — Auf Trif- 
ten und Felsen der Voralpen und Alpen, 5000—7000‘, vorzüglich auf 
Kalk oder in dessen Nähe auf dem ganzen östlichen Gebirgszuge. 

a. glabrescens, Foliis ovato-ellipticis, glabriusculis margine pilosis, 
patentibus. Caudieulis inferne glabris superne pedicellisque glanduloso- 
pilosis. Floribus 2—3 apice caudiculorum, majuseulis. (C. alsinaefolium 
Schur herb. Transs. C. alpinum ß glabratum Wahlend. C. glabra- 


123 


tum Hartm. Sturm H. 64.) — Auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. 7000'. 
Jun. Jul. 

b. angustifolium. Ding. 877. ß. — Auf dem Butsets und der Gaure 
de Lotri der Fogaraser Alpen (Bmg.). 

712. C. lanatum Lam. Eneyel. 1, 680. Rechb. icon. f. 4976. €. vil- 
losum Dmy. En. n. 878. C. alpinum y lanatum Koch. C. alpinum 
Wulf. in Jaeg. coll. 3, 19. — Auf Kalkfelsen der Alpen. Jul. Aug. 

a. rotundifolium. Foliis subrotundo-oboyatis petiolatis; bracteis sub- 
herbaceis subfoliosis; caudieulis deeumbentibus caespitosis, pilis longis 
articulatis flexuosis glanduliferis vestitis. C.rotundifolium Schur herb. 
Transs. — Auf Kalkfelsen des Königstein. 7000 Aug. 

b. deminutum. Gracillimum. Foliis minimis oblongis vel obovatis vil- 
losis, 2—3-lin. longis. Braeteis inferioribus herbaceis. Floribus duplo mi- 
noribus 1—3 apice caudiculorum, post anthesin refractis. Capsula eylin- 
dracea recta, dentibus ex ovata basi angustatis, apice rotundatis. (C. 
microphyllum Schur herb. Transs.) — Auf dem Podruschel der Arpa- 
ser Alpen. 7000‘ Aug. Glimmerschiefer. 

713. €. Soleirolii Seringe in Dub. bot. gall. 87. (An C. alpinum 
var. ö glutinosum Koch? C.alpinum y squalidum. Ram. ap. Griseb. 
et Sch. iter hung. p. 305. C. viscosissimum Schur herb. Transs.) Pul- 
vinato-caespitosum. Glaueum. Caudiculis suberectis 4—6 poll. foliisque 
pilis longissimis, flexuosis, artieulatis, glanduliferis, viscosissimis. Foliis 
turionum oboyatis apice rosulatis, caudiculorum late oblongis, ommibus 
densissime albo-lunatis. Floribus 3—9 dichotomo-cymosis, pedicellis caly- 
cibusque viscoso-glutinosis. Braeteis inferioribus herbaceis. Planta exsic- 
cata sordide albo (squalida). — Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos. 5000°. Jul. 

714. C. laniferum Schur herb. Transs.. Proximum C. villoso 
et Soleirolii, differt imprimis: Caudiculis ereetis, 6—9 poll. foliis- 
que pilis longissimis mollibus flexuosis densissime vestitis; bracteis omni- 
bus herbaceis, inferioribus foliaceis. Foliis infimis subrotundo-ovatis in 
petiolum brevem attenuatis. Floribus maximis (iis C. transsilvan. sub- 
similibus), petalis calycem 1'/,-superantibus. (C. bombycinum Schur 
olim.) — Auf den Rodnaer Alpen (Unökö) auf dem Korondsys. Jul, Aug. 

715. ©. arvense L. Bing. 876. Zechb. icon. f. 4980. — Auf Aeckern, 
Feldern, Triften, Wiesen. Wegrändern, Hügeln, Weinbergen. April. Jun. 

a. alpinum. Schur Sert. n. 340. a. (C. arvense ß strietum Koch. 
C. strietum Haenke in Jacg. coll. 2, 65. Sturm H. 64 [non Z.]) ZKchb. 
icon. f. 4980. ß. Glabriusculum. Foliis basi eiliatis. Caudiculis basi curva- 
tis dein ereetis strietisque. — Auf Alpentriften der Arpaser und Kerze- 
sorer Alpen. 5000—6000’‘. Jul. Aug. 

a. angustlfolium, - Pubescens. Caudieulis subprostratis 10—12-poll. 
Foliis fasciculorum sterilium lineari-oblongis, caudieulorum oblongis mar- 
gine pilosis. — Auf Aeckern und Wiesen, auf Triften bei Hermann- 
stadt. Jun. 

ce. incanum. Incanescens, vel hirto-canum. Caudieulis geniculatis ad 
medium foliatis superne nudis. Foliis minoribus tenue hirto-canis. Floribus 


124 


numerosis trichotomo-cymosis minoribus; peduneulis calycibusque glan- 
duloso-viscidis. Planta insignis 10—12 poll. pube brevissimo incano-glan- 
duloso-pubescens. — (An C. arvense ß Ledeb. et C. incanum Ledeb. 
in Mem. de l’Acad. d. St. Petersb. 5, p. 540. C. arvense c. incanum 
Schur Sert. n. 540.) — Auf den Hügeln und in den Weinbergen bei 
Hammersdorf; auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Mai — Jun. 

716. C. ciliatum W. Kit. pl. rar. t. 225. Zechb. icon. f. 4981; Fl. 
exc. germ. p. 798. Schur Sert. n. 544. — (C. arvense y suffrutico- 
sum Koch. C. suffruticosum [Z.?] Sturm H. 64. Caudieulis basi suffru- 
ticosis suberectis. Foliis glabriusculis rigidis margine eiliatis. Bracteis 
scariosis basi tantum ciliatis. Pedunculis calycibusque piloso-glandulosis. 
Capsula (immatura) elliptica calycem superante. — Auf Triften und gra- 
sigen Abhängen in den Kalkgebirgen,, auf dem Butsets bei Kronstadt, 
Eesem-Teteje bei Sz. Domokos, auf den Kalkvorsprüngen der Arpaser 
und Kerzesorer Gebirge. 5000—6000°. Jun. Aug. 

717. C. laricifolium Vill. delph. 3, 644. Rchb. exe. germ. p. 798 — 
799; icon. f. 4982. (C. caespitosum Ait. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, 
p- 177; 1859, 167. C. Matrense Kit. Rchb. 1. c. C. lineare All. ped. 
2, app. p- 365, t. 88, f. 4.) Cerastium brachycarpum schur herb. 
Transs. Caudiculis numerosissimis caespitosis, superne ramosis, 10--12- 
poll., dense canescente-pilosis, ex axillis fasciculos foliorum proferenti- 
bus. Foliis lineari-oblongis, acutis, inferioribus longioribus subreversis, 
superioribus brevioribus latioribusque patentibus. Floribus dichotomo-pa- 
niculatis; erectis, petalis calyce duplo longioribus bifidis, lobulis obtusis. 
Pedunceulis pilis brevibus glanduliferis viscidis. Bracteis elliptieis obtusis 
hyaline marginatis, dorso pilosis et viscosis. Capsula crassa curvata ma- 
Jiuscula latitudinem suam calycemque sesqui superante. — Auf feuchten 
Triften der Kalkgebirge, Königstein , Butsets,, Piatra-mare, bei Kron- 
stadt, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Auf den Kalkvorsprüngen der Ar- 
paser Gebirge (oberhalb der Stiuna). 5000 —6000°. Jun. Aug. 

718. C. tetragonum Bmg. En. n. 880. — Eine problematische 
Pflanze, welche wegen der „Capsula subrotunda dentibus 5 de- 
hiscens,* wahrscheinlich einer Form von Malachium angehören dürfte 
oder gar ein Bastard dieser und einem Cerastium. 

719. C. repens Z. (Sp. 623.) Koch syn. ed 2, p. 136. Zchb. icon. 
f. 4984. Sturm H. 64. (Schur Sert. n. 539, legitimum.) C. tomentosum 
Lej. fl. d. spa. 2, 307. DO..Prodr. 1, 418. Host. A. 4, 559. (non L.) — 
Auf Mauern und Kalkgerölle. (Lerchenfeld herb. Transs. 1785.) Mai. — 
(Wenn die vorliegenden Exemplare aus Siebenbürgen stammen, so käme 
hier das echte C. repens L. vor, während im angrenzenden Banat C. 
grandifolium W. Kit. pl. rar. t. 168, var. banaticum Joch. pl. ban. 
rar. t. 2, f. b., welche viele als eine Var. von C. arvense betrachten, 
vorkommt. N 

Die im Sertum Nr. 542 „spec. incerta Lerchenfeldii herb. 
Transs. 4780—1785* sind unvollständige einer genauen Beschreibung un- 
zulässige Exemplare, welche wie das C. tetragonum .Bmg. mehr dem 
Typus eines Malachium eatsprechen. Vielleicht ist es gar ein Bastard, 


125 


wie das C. tetragonom Bmg., wenn nicht mit demselben identisch. — 
Caudiculis adscendentibus a basi subramosis, 42 poll., unifariam pilosis. 
Foliis ovato-oblongis, inferioribus iisque ramorum angustioribus, petiola- 
tis, superioribus oblongis acutis subpetiolatis, summis ex ovata basi sen- 
sim attenuatis, acutis, basi connatis, margine ciliato-scabris. Floribus ma- 
ximis (magnitudine C. arvensi) diehotomo-cymosis, floro centrali longissime 
pedunculato. Alabastris lanceolatis. Petalis albis staminibusque glabris, 
calycem duplo superantibus. Sepalis ovato-lanceolatis acutiusculis sub- 
emarginatis. Styli 5—6. Capsula? Standorte? — (Scheint an feuchten 
Orten zu wachsen.) (Ich nenne es vorläufig: Cerastium hybridum Schur.) 


Ordo XV. SPERGULACEAE. Schur Sert. p. 15. 


142, SPERGULA /. 


720. S. arvensis L. Bing. 883. Rechb. icon. f. 3664. — Auf Aeckern, 
Feldern unter Saaten, auf Schutt und unbebautem Boden. Jun. Aug. 


a. saliva. Koch Syn. ed. 2. p. 120. (S. sativa Bönningh. Rehb. pl. 
erit. f. 704.) — Auf Aeckern bei Hermannstadt. Jun. 

b. vulgaris. Koch 1. c. (S. vulgaris Bünningh. Rehb. pl. erit. f. 705.) 

c. refracta. Dethard. Fechb. exc. germ. p. 567. Herba tota viscosa, 
pedunculis refractis, seminibus margine albo angustissimo eirecumdatis. — 
Auf Aeckern bei Salzburg, Salzboden. Jul. 

721. S. maxima Weihe. Rechb. pl. crit. f. 706. (S. vulgaris y ma- 
xima Koch 1. c.) — Auf Aeckern und Feldern zwischen Saaten, vorzüg- 
lich auf Leinfeldern im Szeklerlande. Jun. Jul. 


722. S. pentandra L. Ping. 884. Rechb. icon. f. 3663; pl. erit. f. 
704. — Auf sandigen Aeckern zwischen Salzburg und Mundra. Jun. Jul. 


723. S. Morisonii Bor. Rev. bot. 423. Gr. et Godr. Fr. 1, 274. 
— Mit der vorigen an gleichen Standorten, zuweilen nebeneinander, im 
Thale gegen Neu-Rodna auf Aeckern mit Silene gallica. Jul. 


143. LEPIGONUM Wahlend. Fl. goth. p. 45. 


724. L. rubrum Wahlenb. l. c. (Arenaria rubra Host. Bmg. 
837. A. rubra a campestris L. Spergularia rubra Pers. Syn. 1, 
504. Alsine rubra Wahlenb. ups. 4851. Stipularia rubra Haw.) — 
Auf sandigen Wiesen und Plätzen, an Wegen und Dämmen. Mai— Aug. 


725. L. medium Wahlenb. l.c. (Arenaria marina Roth. Bing. 
838. Alsine marina M. Koch. Deuschl. Fl. 3, 293. Arenaria rubra 
ß marina L. Spergularia media Pers. S. salina Presl. S. marina 
a heterosperma Fenzl.) — Auf allen Salzlokalitäten durch ganz Sie- 
benbürgen. Aug. 


126 


a. glanduloso-pubescens. (Spergularia media Ledeb. Fl. Ross. 168. 
Arenaria halophila Dunye. Lepigonum heterospermum Schur.) 
— Auf den Salzlokalitäten bei Salzburg, Hermannstadt. Aug. Septbr. 

726. L. marginatum Koch. D. Fl. suppl. (L. marinum Wahlenb. 
fl. goth. Alsine marina Wahlenb. fl. succ. Arenaria marginata DO. 
Spergularia marina ß marginata Nelreich fl. Wien p. 532. S. me- 

"dia ß marginata Ledeb. fl. Ross. 2, 168. Arenaria media L. Bmg. 
838.) — Auf Salzlokalitäten, bei Torda, Maros-Uyvär, Szamosfalva, oft 
mit der vorigen gemeinschaftlich. Jul. Septbr. 


Ordo XVI. ELATINEAE Cambes. 
(In mem. mus. 1. 225.) 
144. ELATINE /. 


727. E. Hydropiper L. Bimg. 716. Schkh. t. 109. b. Fl. dan. t. 
156. — An Flüssen, Bächen, überschwemmten Orten, oft untergetaucht. 
Jun. Jul. 

728. E. triandra Schkh. 1, p. 345, t. 109. Sturm H. 3. — Auf 
sandigen überschwemmten Orten. Bimg. 717. 

729. E. hexandra DC. Fl. fr. 5. 609; icon. rar. t. 43. f.1. Vaill. 
par. t. 2. f. 1. Zechb. pl. erit. 5. £. 599. (E. tripetala Sm. engl. fl. 2, 
243. E. paludosa a hexandra Walp. Rep. 1, 284. E.Hydropiper ß 
Z.) — Auf schlammigen Orten an Flussbuchten, mit den vorigen an ähn- 
lichen Standorten. Braza bei Fogaras. Jun. Aug. 


145. ALSINASTRUM Vaill. 


730. A. galiifolia Vaill. par. t. A, f.6. (Elatine Alsinastrum 
L. Bmg. 118. (E. verticillata Lam.) Fl. dan. t. 2239. Vaill. Par. t. 1. 
f. 6.) — An schlammigen sumpfigen Orten, am Rande der Flüsse und 
Teiche, bei dem Dorfe Resinar bei Hermannstadt. Jul. Aug. 


Ordo XVII. LINEAE DC. 


146. LINUM /. 


731. L. flavum L. Bmg. 581. Jaceg. A. t. 214. (L. tauricum 
Wild. Bess. En. n. 1382. Xantholinum flavum Zechb. icon. f. 5175.) 
— Auf Bergwiesen und Hügeln, häufig bei Hermannstadt. Jun. Aug. 


732, L. hirsutum L. Bing. 575. Rchb. icon. f. 5166. Jacg. A. t. 31. 


127 


a. albiflorum. ‚Caule inferne glabro; foliis inferioribus obovatis, mu- 
eronatis cauleque superne viscosis. Floribus albis. — Auf Wiesen der 
Hügel- und Bergregion, die Var. a auf den Hügeln bei Hammersdorf. 
Jun. Jul. 

733. L. nervosum W. Kit. pl. rar. t. 105. Bing. 576. Zechb. icon. 
f. 5163. — Auf Wiesen in der Hügelregion. Jul. Aug. 


734. L. tenuifolium L. Bmg. 579. Rchb. icon. f. 5165. Jacq. A. 
t. 215. — Auf Hügeln und steinigen Bergabhängen. Alluyium. Kalk. 
Jun. Jul. 

a. remotum. Racemis florigeris longissimis, floribus remotis minoribus 
subsecundis. — Auf dem Kalkgebirge Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 
4000°. Jul. 

735. L. narbonense ZL. Bing. 577. Kechb. icon. f. 5161. (L. laeve 
Rechb. non Scop.) — Auf grasigen etwas schattigen Hügeln. Jul. 

736. L. marginatum foir. Encycl. meth. suppl. 3, 443. Rehb. 
icon. f. 5156 y. DC. Prodr. 1, 426. (L. narbonense M. Bieb. fl. t. c. 1, 
254.) — Auf den Hügeln bei Kolos in der Mezöseg, auf dem Bilak bei 
Borbund. Jul. 

737. L. usitatissimum L. Bmg. 573. Rechb. icon. f. 5154. — Kul- 
turpflanze, häufig wild auf Aeckern, Schutt, Wegen, Mauern. Jun. Aug. 

a. elatum. Subramosum. Elatius. Foliis, floribus capsulisgue minori- 
bus. Capsula clausis. Seminibus obscurius fuscis. — Auf Aeckern bei Her- 
mannstadt. Jun. Jul. 

b. humile. Ramosissimum. Humilius. Foliis floribus capsulisque majo- 
ribus. Valvis capsulae elastice desilientibus. Fructibus praecocioribus. Se- 
minibus pallide fuseis. (L. humile Mill. Rchb. flor. exc. germ. p. 831. 
(Species distineta mihi.) — An Aeckerrändern, auf unbebautem Bo- 
den, Schutt, Hermannstadt. Jul. 


738. L. cribrosum Zechb. icon. f. 5158. b. Maly. En. p. 397. Foliis 
anguste lanceolatis sepalisque ovalibus acuminatis pellucide eribroso-poro- 
sis. Petalis dilute caeruleis calycem duplo superante. Capsula calyce pa- 
rum longiore. (L. angustifolium Huds. Rchb. icon. f. 5158. L. tenui- 
folium var. y L.) — Auf steinigen sonnigen Höhen, auf dem Schloss- 
berge bei Deva, einzeln. Jul. 1845. 

739. L. austriacum L. Ding. 578. Jacg. A. t. 418. (Adenolinum 
austriacum Jechb. icon. f. 5156.) — Auf bewachsenen Hügeln, Berg- 
wiesen, häufig bei Hermannstadt. Jul. Aug. 


740. L. barbulatum Lang. Zechb. icon. f. 5156. £. (Adenolinum 
barbulatum Schur herb. Transs.) — Auf Waldwiesen, im Branisch, 
Hermannstadt. Jul. A. praecedente differt: Foliis omnino punctatis. 
Petalis basi utringue evidenter barbatis. Capsula erecta. 

741. L. squamulosum Zud. in Wild. Borol. 4, 338. (An. L. bar- 
bulatum Lang. Zechb. icon. f. 5156. b.?) — Auf der Mezöseg. (Janka 
Linn. 1860, 561.) (A. austriacum var. ß. M. Bieb. fl. taur. c. 1, 255.) 

742. L. perenne L. bmg. 574. (Adenolinum perenne Keclb. 
icon. f. 5159. Linum sibiricum DC. L. narbonense Bess. L. alpinum 


128 


Schangin. non Jacq.) — Auf sonnigen Hügeln , in lichten Wäldern, vor- 
züglich auf Sandboden. Mai. Jul. 

a. pulcherrimum. Multicaule, 9—12 poll. Foliis lineari-oblongis Y,— 
3), lin. lat. planis inconspicue trinerviis, acutis. Floribus maximis specio- 
sis. — Auf dem Billak bei Borbund. Jul. (Habitu subsimile L. mon- 
tanı Schleich.) 

b. lasiopetalium. Caulibus numerosis 1%,—2 ped. multifloris. Foliis 
dimidio angustioribus margine revolutis. Floribus minoribus; petalis ungue 
triangulari utrinque longissime barbatis. Sepalis 2 exterioribus obtusis 
quinquenerviis patalis triplo brevioribus, capsulam subaequantibus — Auf 
Waldwiesen, Nagelflüe, bei Talmats, Heuwiesen bei Klausenburg. Jul. 

743. L. montauum Schleich. Cat. 1815. (A. alpinum ß monta- 
num Koch. L. bavaricum F. W. Schultz. L. perenne All. L. laeve 
Scop. [non Zchb.]| L. transsilvanıcum Schur herb. Transs. Adenoli- 
num alpinum ß montanum JZechb. icon. f. 5160.) — Auf Kalkfelsen 
der Voralpen und Alpen, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, 5000‘, König- 
stein bei Kronstadt. 6000‘ Jun. Jul. 

744. L. alpinum ZL. Big. 580. Jaeg. A. t. 321. (Adenolinum 
alpinum ZRechb. icon £. 5160.) Caudiculis numerosis 6—9 poll. Foliis an- 
gustissimis linearibus, 6—9 lin. long. patentibus. Floribus maximis dilute 
coeruleis saturatius lineatis. Capsulis maximis globosis, ereetis; — In Fel- 
senritzen der Hochalpen, auf den Arpaser Alpen, Vurtop, Butsets bei 
Kronstadt, Kalk. 7000‘. Jul. Aug. 


147. CATHARTOLINUM Xechb. 


745. C. pratense Kchb. icon. f. 5153. (Linum catharticum Z, 
Bing. 582.) — Auf feuchten Wiesen und T;iften. Jun. Aug. 


148. RADIOLA Gmel. Syst. 1, 289. 


746. R. linioides Gmel. ]l. c. (Linum Radiola ZL. Fl. dan. t. 
178. Radiola Millegrana Sm. Rehb. icon. f. 5152.) — Auf sandigen 
Aeckern, Triften, Wiesen, in feuchten Vertiefungen daselbst, in den Ku- 
kuruzfelderu bei Kerzeschore, auf der Heide gegen das Gebirge hin, mit 
Centunculus minimus, Jun. Jul. 1846. 


Ordo XVIIL MALVACEAE Juss. 
149. MALOPE L. 


747. M. malacoides L. (Malva althaeoides Rchb. exc. germ. 
P: 8735 Zehb."pl."erit. XL Cav.'diss.%t. 27, 3.45, Icon. IE. p.@0 7.0485: 
Moris. 5. t. 17, £. 11.) (Neilr. Nachtr. p. 271.) — Auf Gartenschutt, ein 
Flüchtlmg aus Gärten und in den Gärten selbst verwildert. Jul. Aug. 


150. LAVATERA /. 


748. L. thuringiaca /L. Bmg. 1438. Rehb. icon. f. 4854. — Auf 
Hügeln, an Wegen, Weinbergen, , Waldrändern zwischen Gebüsch. Jul. 
August. 

a. vitifolia (L. vitifolia Wierzb.) ist die südliche Form der L. 
thuringiaca und unterscheidet sich von der der deutschen Flora durch 
mehr rundliche untere Blätter und tiefer ausgeschnittene Blumenblätter, 
doch sind diese Merkmale unbeständig. 

749. L. trimestris L. Schur Sert. n. 569. Lam. ill. t. 582, f. 2. 
Jacq. h. vind. t. 72. — Auf Gartenschutt, Flüchtling aus Gärten. Jun. 
August. 


151. ALTHAEA /. 


750. A. officinalis L. Bing. 1430. Rechb. icon. f. 4849. — An Wie- 
sen, Gräben, Hecken, Zäunen, um Dörfer und bewohnten Orten, auch 
auf den Salzlokalitäten auf feuchtem Boden. Jul. Septbr. 

751. A. cannabina L. BDmg. A431. Bchb. icon. f. 4847. — Auf 
Hügeln zwischen Gebüsch. Bei Hammersdorf, Jul. Aug. 

752. A. hirsuta L. Ding. 1432. Rechb. icon. f. 4846. — Auf Hügeln, 
in Weinbergen, an Wegen. Auf dem rothen Berg (Reg) bei Mühlenbach, 
auf dem Bilak bei Borbund. Jul. Aug. 


152. ALCEA Schur. 
(Althaea Sectio II. DC.) 


753. A. rosea /. (Althaea rosea Cav. 2, t. 28, f.1. Bing. 1433, 
Fechb. icon. f. 4851.) — Auf unbebautem Boden, an Wegen , Gartenzäu- 
nen, an Flussufern zwischen Weidengesträuch, wohl nur Flüchtling aus 
Gärten. Jul. Septbr. Hermannstadt. 

754. A. pallida Dess. En. n. 872. (Althaea pallida W. Kit. 
pl. rar. t. 47. Bmg. 1434. Iechb. icon. f. 4850. — Auf Hügeln, an Wein- 
bergen, Ackerrändern, zwischen Gebüsch, Hermannstadt, Hammersdorf, 
Stolzenburg, Talmats, Mezöseg. Jul. Septbr. 

755. A. fieifolia L. (Althaea ficifolia Cav. diss. 2, p. 92, t. 28, 
f. 2%. M. Bieb. fl. t. c. II. 142.) Ab antecedente imprimis differt: 
Foliis 5—7 lobatis, lobis oblongis obtusis, inaequaliter serrato cerenatis. 
Involucello calyce dimidio breviore. Petalis emarginatis, distantibus, albis, 
longioribus quam latis. — Auf Gartenschutt bei Frek (Felek). Bei dem 
Dorfe Baumgarten, wohl nur Flüchtling aus Gärten. Jul. Aug. 


153. MALVA /. 


756. M. Alcea L. Bing. 1437. Rechb. icon. f. 4842. — Auf Hügeln, 
an Wegen, Aeckern, Weinbergen, Waldrändern. Jul. Aug. 


Schur. Enum. plant. Transs. 9 


130 


a. fastigiata. (M. Alcea ß Koch. M. fastigiata Cav. Rehb. icon. f. 
4844. b. — M. Bismalva Bernh. M. Morisonii Pollin. M. deecumbens 
Host.) — Bei Deva auf dem Schlossberge. Trachyt. Juli. 1845. (Siehe: 
Neilr. Nachtr. 1861, p. 271.) 

757. M. moschata L. Rchb. icon. f. 4841. — Auf Aeckern zwi- 
schen Luzerne bei Hermannstadt. Jul. 

758. M. crispa L. Rchb. icon. f. 4834. -— Auf Gartenschutt in 
Gemüsegärten,, in manchen Jahren und Gärten häufig und lästiges Un- 
kraut. Jul. Aug. 

759. M. mauritiana L. Zchb. icon. f. 4839. (M. mauritanica 
Spr.) — Auf bebautem und unbebautem Boden, Gartenschutt, an den 
Abhängen gegen Baumgarten bei Hammersdorf, am Zibinufer bei Nep- 
pendorf. Jul. Aug. (An var. glabra M. sylvestris L.?) 

760. M. silvestris L. Bing. 1436. Fchb. icon. f. 4840. — An Hü- 
geln, Wegen, Dämmen, Flussufern, Aeckern, gemein. Jun. Aug. 

a. parvifolia. Caule subglabro, a basi virgato-ramoso, 2%—3-ped.; 
foliis minoribus 9—12 lin. diam. petiolisque glabriusculis. Floribus sub- 
solitariis purpureis Y, minoribus quam in forma genuina; pediceliis erec- 
tis glabris. — Auf den Sandhügeln bei Hammersdorf, Zakelsberg bei 
Stolzenburg, einzeln. Jul. Aug. 

761. M. rotundifolia L. Bing. 1435. (M. vulgaris Fries. Rchb. 
icon. f. 4836. M. neglecta Wallr.) — Auf bebautem und unbebautem 
Boden, gemein. Jun. Septbr. 

a. corollata. Petalis roseis calycem duplo triplove superantibus. 

b. albiflora. Praecedens sed petalis albis. 

c. micropetala. Petalis albis calycem aequantibus. 

Die Var. a gemein; b an schattigen Orten ; e auf Triften und We- 
gen in bewohnten Orten. Jun. Septbr. 

762. M. borealis Wallmann in Liljebl. sv. Fries. novit. ed. 2, p. 
248. Rechb. icon. f. 4835. (M. parviflora Huds. Schur Sert. n. 579. non 
L. M. pusilla Wilher. M. rotundifolia Fries. l. c. [non ZL.] M. cre- 
nata Kit. in Sadl. Pest. ed. II. 305.) — M. Pseudo-borealis Schur. Habitu 
M. rotundifoliae var. c. sed fructibus recentibus inconspicue siccatis 
evidenter scrobieulato-rugosis. — An Strassen, Mauern, unbebautem Bo- 
den, gern auf Salzboden, häufig in Hermannstadt, bei Salzburg, Torda, 
Kolos u. s. w. Jul. Aug. 


154. HIBISCUS /. 


763. HE. Trionum ZL. Bmg. 1439. Rchb. icon. f. 4360. — Auf 
Aeckern unter Saaten und unbebautem Boden. Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. ternatus. H. Trionum f ternatus DC. H. ternatus (av. Fo- 
liis fere omnibus profunde tripartitis, lobis lateralibus saepe antice bifidis. 
— Hermannstadt. Jul. 


131 
155. ABUTILON Gaertin. de fruct. 2, 251, t. 135. 


764. A. Avicennae Gaertn. Rehb. icon. f. 4832. (Sido Abutilon 
L.) — Auf bebautem Boden, lästiges Unkraut in Gärten, Hermannstadt, 
Klausenburg, Broos. Jul. Aug. 


Ordo XIX. TILIACEAE Juss. 
156. TILIA L[. 


765. T. parvifolia Ehrh. Bing. 1035. Rehb. icon. f. 5137. CT. 
europaea var. y L. T. microphylla Wild. T. ulmifolia Scop. T. 
cordata Mill. T. europaea borealis Wahlenb.) — In Wäldern, an 
Dörfern, Städten, Strassen, Hermannstadt. Jun. 

766. T. polyantha Schur herb. Transs. (T. parvifolia poly- 
antha a Koch. T. parvifolia Hayne Arzn. Gew. 3. t. 46. T. parvi- 
folia a. polyantha Schur Sert. n. 583.) — Corymbis 7—11 floris , flo- 
ribus minoribus, pedunculis interdum colore rubro suffusis, foliis minori- 
bus, pilis in axillis venarum superficiei intensius brunneis. — In den 
Wäldern bei Hermannstadt. Jun. 

767. T. vulgaris Hayne Arzn. Gew. 3, t. 47. Zechb. icon. f. 5138, 
(T. intermedia DC. Schur Sert. n. 584. T. europaea L. Sm.) — In 
Baumpflanzungen bei Hermannstadt und Kronstadt. Jun. Jul. 

768. T. grandifolia Ehrh. Bmg. 1036. (T. platyphyllos Scop. 
Fechb. icon. f. 5139. T. cordifolia ‚Bess. Schur Sert. n. 586. T. pallida 
Wierzb. T. pauciflora Hayne Arzn. Gew. 3, t. 48.) — In Wäldern, an 
Dörfern, Städten, in Baumpflanzungen. Hermannstadt. Jul. 

769. T. vitifolia Host. Rchb. icon. f. 5140. — Am Rande des jun- 
gen Waldes und in Baumpflanzungen bei Hermannstadt. Jul. 

770. T. obliqua Host. Fechb. icon. f. 5146. — Kronstadt. Jun. Jul. 

771. T. latebracteata Host. Rechb. icon. f. 5143. — In Baum- 
pflanzungen bei Hermannstadt und Kronstadt. Jun. Jul. 

772. T. floribunda A. braun. — Auf dem Schulberg bei Schäss- 
burg. (Tronius.) 

773. T. alba W. Kit. pl. rar. t. 3. (T. tomentosa ‚Bing. 1037. 
T. argentea Desf. DC. Prodr. 4, 513. Rehb. icon. f. 5150. T. panno- 
nica Jacqg. T. rotundifolia Vent. T. petiolaris DC.) 

a. mierophylla. Schur. Foliss subrotundo-oblique-cordatis, minimis 
41, —2 poll. diamet., supra glabriusceulis viridibus, subtus petiolisque 
griseo-tomentosis. Bracteis pedunculo adnatis ad basin pedunculi decur- 
rentibus antice interdum sublobatis. Subfruticosa. — Am Rothenthurm- 
pass bei Talmats, einzeln bis zur Kontumaz. Jul. (Selten blühend.) 

b. calvescens. Foliis subtus demum calvescentibus glauco-viridibus. 
— Mit der vorigen. Auch in Baumpflanzungen bei Kronstadt. Jul. 


g* 


132 


Ordo XX. HYPERICINEAE. DC. 


157. HYPERICUM L[. 


774. H. humifusum 7. Bimg. 1605. Zehb. icon. f. 5176. — Auf 
Heiden, in Wäldern, sonnigen Triften, im Buchenwalde bei dem Dorfe 
Arpas. 3000‘. Jun. Jul. Glimmerschiefersubstrat. 

775. H. perforatum ZL. Dmg. 1604. Zehb. icon. f. 5477. — Auf 
Wiesen, Feldern, Heiden, Wäldern, Gebüschen. Jun. Aug. 

a. angustifolium, Koch Syn. ed. 2, p. 146. — Auf den Hügeln bei 
Hammersdorf. Jul. 

b. latifolium. Koch ]. ce. — Auf Wiesen und Ackerrändern bei Kron- 
stadt, Burzenwiese. Jul. Aug. 

776. H. Kohlianum Spr. Hal. n. 864, t. 9. Bing. 1611. (H. ele- 
gans. Stev. Wild. Sp. 3, 1469. Zechb. icon. f. 5190.) — Auf Hügeln bei 
Hammersdorf, Grossscheuern, Mezöseg. Jun. Aug. 

777. H. quadrangulum ZL. Kchb. icon. f. 5179. (H. dubium ZLeers. 
Bmg. 1603. H. Leersii Gmel. H. maculatum Crntz. H. delphinense 
Vill.) — Auf schattigen Waldwiesen, an quelligen Orten. Jun. Aug. 

a. alpigenum. Simplex. Gracile. Grandiflorum. Foliis majoribus im- 
punctatis. Subsimile H. alpini W. K. — Auf Felsen des Arpas. 6000'. 
Glimmerschiefer. 

b. subeorymbosum. Alpestre. Rigidum. Multiflorum, superne ramosis- 
simum, floribus numerosissimis minoribus subcorymbosis. — Auf dem But- 
sets und Königstein bei Kronstadt, auf den Gebirgen bei Rodna. Kalk. 
5000‘ Aug. (H. commutatum Nolte. Iechb. exc. germ. p. 837.) 

c. macrophyllum. Sylvaticum. Caule elato 2—3 ped. subquadrangulo, 
superne subcorymboso. Foliis ellipticis 12—15 lin. long. inconspicue pel- 
lucide-punctatis, saepe ante marginem atro-punctatis. Sepalis obtusissi- 
mis. — In schattigen feuchten Laubwäldern. Kronstadt. Jul. Aug. 

778. H. tetrapterum Fries. novit. p. 236. Jechb. icon. f. 5179. 
(H. quadrangulare Sm. Dmg. 1602. H. quadrangulum Jaeg. H. qua- 
drialatum Wahlenb.) — In Sümpfen und sumpfigen Waldwiesen, an 
Quellen und Bächen. Jul. Aug. 

a. tetragenum. Schur. Caule tetragono vix alato, 3—4-ped., a basi 
ramoso. Foliis maximis elliptieis obtusis minutissime denseque pellucido- 
punctatis. Floribus parum majoribus intensius flavis. (H. perforato- 
tetrapterum Schur herb. An G. medium Peterm.) — Auf Sumpf, am 
Zibinfluss gegen Grossau. Jul. Aug. 1847. 

779. H. Richeri Vill. delph. 3, 501, t. 44. Dmg. 1606. JZöchb. icon. 
f. 5186. C. H. fimbriatum Lam.) — Auf Hügeln zwischen Gebüsch, im 
Jungen Wald bei Hermannstadt, am Scheweschbach zwischen Gesträuch; 
auf der Nagelflüe bei Talmats; auf der Pojana und dem Galgenberge 
bei Kronstadt; in der Hassadek bei Torda und bei Klausenburg. 2000'. 
Jun. Jul. 

780. H. alpinum W. Kit. pl. rar t. 265. Dmg. 1607. Fechb. Icon. 
f. 5186 ß. (H. Richeri $ androsaemifolium Koch. H. androsaemi- 


133 


folium Vill. delph. t. 44. Schur Sert. var. a. n. 593. — Auf Triften und 
Felser der Hochalpen, vorzugsweise Kalksubstrat, 5000—6000‘ Auf dem 
Butsets und Königstein bei Kronstadt,; Arpaser,„ Kerzesorer und Foga- 
raser Alpen; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos (eine prächtige Form). Jul. 
Aug. (Wenn unser H. Richeri Vill. die echte Spezies, woran ich nicht 
zweifle, so ist das H. alpinum damit unmöglich zu identifiziren.) 

781. H. Rochelii Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
299. (H. Richeri Rochel. pl. rar. banat. f. 27. [non Will.] Rehb. icon. f. 
5186. [.HZeuf. En. banat. 1858, p. 44.]) Caule basi curvato, 2 ped., tereti. 
Foliis avato-lanceolatis e cordata basi attenuatis, obtusis, subtus glaueis, 
ante marginem uniseriatim nigro-punctatis 2—2"/, poll. longis. Bracteis 
subulatis sepalisque inaequaliter setoso fimbriatis ; fimbriis apice glandu- 
liferis diametrum transversalem - bracteae subaequantibus. Floribus H 
Richeri majoribus. Seminibus punctulato-striatis. Planta elegantissima, 
apice dichotomo-ramosa; in axillis foliorum infimorum ramos steriles, su- 
premorum florigeros proferens, flos centralis dichotomice brevius pedicel- 
latus. — In Bergwäldern und Gebüschen. (Herb. transs. Daumg. Standort?) 

782. H. pulchrum L. Bmg. 1610. Rchb. icon. f. 5190. — In Berg- 
wäldern, Heiden, Gebüschen, selten. Jul. Aug. Bei Kronstadt. Kalk. 3000‘. 

783. H. Baumgartenianum Schur herb. Transs. (H. elegantis- 
simum ‚Bmg. non Orntz. Glaberrimum. Caule erecto 2 ped. siccate pur- 
pureo, subtereti, lineis elevatis alternantibus caulem subaneipitem pre- 
bente, superne subramoso. Foliis inferioribus minoribus, mediis cordatis, 
supremis late cordatis, omnibus sessilibus, obtusis, ante marginem atro- 
punctatis. Bracteis fere subulatis, inaequaliter fimbriatis, fimbriis glandu- 
loso capitatis. Sepalis oblongis, obtusis, glandulis nigris adspersis, mar- 
gine setoso-fimbriatis; fimbriis diametrum transversalem sepalorum dimi- 
dio aequantibus. Patalis calyce duplo longioribus, brevissime fimbriatis 
atro-punctatis. — Auf dem Schuler bei Kronstadt. (Bmg.) Jul. 

784. H. montanum L. Bing. 1608. Rechb. icon. f. 5187. — In 
Bergwäldern. Auf dem Ketskekö bei Karlsburg, bei Kronstadt. Jul. Aug. 

a. auctum. Caule 2—3 ped. flexuoso basi curvato, dein erecto tereti. 
Foliis subtus scabriusculis pilosis, multinerviis caulinis mediis approxima- 
tis, decussatis, ex oyata basi attenuatis, ovato-lanceolatis, acutiusculis, 
ante marginem atro-punctatis. — Auf dem Ketskekö bei Karlsburg. 
Kalk. Jul. 

785. H. hirsutum 2. Dmg. 1609. Rechb. icon. f. 5189. — Auf Wald- 
wiesen in Gebüschen, Obst- und Grasgärten. Jun. Jul. 


Ordo XXI. ACERINEAE. DC, 


158. ACER /. 


786. A. Pseudoplatanus 2. Bmg. 694. Zechb. icon. f. 4829. — 
In Gebirgswäldern bis 4000‘ April. Mai. 


134 


787. A. platanoides L Bmg. 695. Rchb. icon. f. 4828. — In Ge- 
birgswäldern, Baumpflanzungen, Strassen. April. Mai. 

788. A. campestre L. Bing. 696. Zechb. icon. f. 4825. — An Wald- 
rändern, Hecken, Zäunen, in Gebüschen der Hügelregion. April. Mai. 

a. ausitriacum. var. ß Zechb. exc. germ,. p. 769. (A. austriacum 
Tratt. Arch. t. 36.) Glabrum. Foliis lobis oblongis, rotundato-obtusis sub- 
integerrimis. Corymbulis paucifloris. Fructibus minimis glabris. — Zwischen 
Gebüsch in den Weinbergen bei Hammersdorf. Mai. (A. campestre var. 
microcarpum Schur.) 

b. molle. Opiz. Fructibus foliisgue junioribus molle pubescentibus. 
(Fructibus maximis = A. campestre var. hebecarpum Schur. — Fruc- 
tibus maximis glabris = A. campestre a macrocarpus Schur Sert.n 
600.) — An Hecken und Zäunen bei Hermannstadt. Mai. Früchte Jul. 

789. A. tataricum L. Zöchb. icon. f. 4824. (A. cordifolium Bing. 
En. 697. — Am Rande der Waldungen in der Hügelregion. Mai. Jun. 


Ordo XXII. HIPPOCASTANEAE. DC. 
159. AESCULUS Z/. 


790. A. Hippocastanum L. Bimg. 667. Zechb. icon. f. 4822. — 
Meist angepflanzt, aber auch nicht selten in Wäldern. Heltau. Mai. Blüht 
nicht selten im Herbst zum zweiten Mal. 


791. A. rubicunda DC. Prodr. 4, 597. (A. Hippocastanum 
var. a. rubriflorum Schur Sert. n. 602.) — In Baumanpflanzungen an 
Wegen und Strassen häufig angepflanzt. Mai. 


160. PAVIA Poir. 


792. P. flava DC. Prodr. 1, 598. (Aesculus flava Ait.) — An- 
gepflanzt in Parkanlagen und an Promenaden. Mai. Jun. 


Ordo XXIII. AMPELIDEAEF. 
Hump. Bonpl. et. Kunth. nov. gen. p. 223. 
161. VITIS 2. 


793. V. Vinifera L. Bmg. 370. Jaegq. icon. rar. t. 50. Wagner t. 
153—154. — Kulturpflanze in zahlreichen Spielarten, so wie häufig an 
Hecken, Zäunen, Waldrändern und Mauern verwildert. (Vitissylvestris 
Gmel. bad. 1. 543.) Mai, Jun. 


135 


794. V. laciniosa ZL. spec. 293. — Kulturpflanze, mit der vorigen 
gemeinschaftlich. Zwar gut zu unterscheiden, aber doch nur Spielart. 
Hammersdorf. Mai, Jun. 


795. V. Labrusca (L.?) Ding. 369. — An Felsen, Mauern, Wald- 
rändern bis über die Spitze der Bäume rankend und undurchdringliche 
Hecken bildend, z. B. an der Marosch bei Zam, bei Broos, in den Wäl- 
dern am Ketskekö bei Karlsburg, am Altfluss auf der Nagelflüe bei Tal- 
matsh. — Die rothen wenig schmackhaften kleinen Beeren der lockeren 
Trauben reifen Ende Juli. 


162. AMPELOPSIS Mchx. 


796. A. hederacea Mchx. (A. quinquefolia Zchb. exc. germ. p. 
485. Vitis quinquefolia Lam. Cissus quinquefolius Prsch.) — 
Häufig in Gärten, wo sie dann an alten Mauern fortwuchert. Jul. Aug. 


Ordo XXIV. GERANIACEAE DC. 


163. GERANIUM /. 


797. G. macrorrhizon L. Bmg. 1414. Rchb. icon. f. 4886. — Auf 
Felsen und Mauern in der Berg- und Alpenregion. Jul. Aug. 


798. G. phaeum L. Bimg. 1415. Rehb. icon. f. 4891. — In Wäl- 
dern, Hecken, Wiesen, an schattigen feuchten Orten der Bergregion. Jun. 

a. maculatum. Foliis omnibus atro-purpure maculatis. 

b. nodosum. Rhizomate crasso oblongo subcarnoso; caule humiliori 
42 poll. superne parum ramoso paucifloro.. — An feuchten Orten der 
Arpaser und Kerzesorer Gebirge; die Var. b. unweit der Kerzesorer 
Glashütte. Jun. 


799. G. sylvaticum L. Bing. 1417. Rehb. icon. f. 4882. — In schat- 
tigen Bergwäldern. Jun. Aug. (Die Baumgarten’schen Standorte in Be- 
ziehung der folgenden Art zu berichtigen.) 


800. G. alpestre Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 176; 1852, 
p- 94; 1859; p. 131. Sert. n. 607. Schur bot. Rundr. 4853, suscept. edit. 
1859, p. 67. Caule firmo 9—12 poll. superne rubramoso. Folis iis G. syl- 
vat. subsimilibus sed grossius ineisis, basi ramificationum longius petiola- 
tis oppositis. Floribus Ger. sylvat. majoribus; petalis subtriangularibus, 
basi barbatis, calyce triplo longioribus, antice emarginatis et crenulatis. 
Sepalis aristato-acuminatis. Carpellis ovatis, acutis, valvulisque pilosis. 
Seminibus epunctatis. Planta alpestris rhizoma monocephalum erassum 
fibris validis praeditum, flores purpurei siccatione caerulescentes, stamina 
lanceolata. — Auf Triften der Alpen, sowohl auf Glimmerschiefer als 
auch auf Kalk. 6000—7000‘ Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer, Rodnaer 
Alpen. Kronstädter Alpen auf dem Butsets. Jul. Aug. 


136 


801. G. aconitifolium ZL’Herit. Ger. t. 40. Rechb. icon. f. 4884. 
(6. rivulare Will. G. pratense (av. G. striatum (lairw.) — Auf 
dem Königstein bei Kronstadt. (Piatra Krajuluj.) Kotschy zool. bot. Ver. 
1853, p. 64 (mit?). 

802. G. caeruleatum Schur. (G. coelestinum Schur herb. 
Transs. olim.) Rhizomate crasso horizontali fibris validis obsito, interdum 
monocephalo. Caule a medio dichotomo parum ramoso, 40—12 poll. Foliis 
palmato - septempartitis, circumscriptione suborbieulatis, subtus palli- 
dioribus, crassinerviis, margine pilosis, longissime petiolatis; caulinis 
mediis subpetiolatis, summis sessilibus; segmentis inciso dentatis. Sti- 
pulis liberis brunneis subscariosis. Floribus solitariis binatisve, erectis; 
petalis obovatis, cuneato-angustatis, basi barbatis, emarginatis, erenulatis, 
calyce duplo longioribus, amoene caeruleis purpureo striatis. Sepalis ovato- 
oblongis, trinerviis, aristatis, hyalino-marginatis. Carpella pilis brevibus 
eglandulosis substrigosa. Seminibus ? Planta habitu G. pratens. sed multo 
gracilior, caulis flexuosis suberectis, inferne glabriusculus, superne pedun- 
culique dense albo-pilosus, pili subreversi, flores quam in G. pratens. 
dimidio minores, nervi sepalorum in aristam validam brevem transeuntes. 
— Auf grasigen, etwas schattigen Abhängen des Konigstein bei Kron- 
stadt. 6000. Kalk. Aug. (An G. aconitifolium Kotschy sec. station. 
[non Z’Herit.| Von G. aconitifolium Z’Zerit. durch die schön himmel- 
blauen Blumen auf den ersten Blick zu unterscheiden.) 

803. &. Acknerianum Schur herb. Transs. Radice fibrosa valida. 
Caule erecto 2 ped., dichotomo-ramoso „ inferne adpresse superne paten- 
ter piloso, pilis albis glanduliferis. Foliis eircumscriptione orbiculatis, in- 
ferioribus longissime petiolatis palmato-septempartitis, superioribus pal- 
mato-quinquepartitis; laciniis rhombeis, basi cuneatis, inciso-serratis, lo- 
bulis acuminatis. Floribus dichotomis erectis, ramulis apice trifloris, fiore 
intermedio longius pedunculato. — Petalis subrotundo-obovatis, basi bar- 
batis, integerrimis, calycem duplo superantibus, albis et violaceo striatis 
vel omnibus dilute caeruleis. Sepalis ovato-lanceolatis pilosis, albo mar- 
ginatis, in ariıstam sepalo dimidio breviore exeuntibus. Filamentis parce 
pilosis. Pedicellis pilis albis glanduliferis patentibus notatis. Carpellis 
glanduloso-pilosis, rostro glabro. (Proximum G. aconitifolium ZL’Herit. 
an. legitimum?) Ich kenne dieses Geranium nur aus Gärten, wo es 
häufig als Zierpflanze gezogen wird. Meine Pflanze stammt aus dem Gar- 
ten des Herrn Pfarrer Ackner in Hammersdorf und sie soll aus Sieben- 
bürgen herstammen. — Ich habe sie mehrere Jahre in meinem Garten 
kultivirt, konnte aber keine reifen Früchte erzielen. 

804. G. collinum Stephan in Wild. Spec. 3, 705. Ledeb. Fl. Ross. 
1, 467. — In der Mezöseg. (Janka Linn. 1860, 561.) 

805 G. pratense L. Bmg. 1419. Rechb. icon. f. 4883. — Auf Wie- 
sen, zwischen Gebüsch, vorzüglich auf feuchtem Grunde. Jun. Aug. 

a. subalpinum. Caulibus gracillimis 9—12 poll., subprostratis. Floribus 
minoribus pallidioribus. Foliis ambitu suborbiculatis minimis, 2 poll. diam., 
profunde 3—5-palmato-partitis, pilis eglandulosis brevibus reversis pu- 
bescentibus. Peduneulis glanduloso-pilosis. (G. napellifolium herb. 


13% 


Transs. Schur.) — Auf Bergwiesen, auf dem Wege zum Gäser am Fuss 
der Fromoasze, Glimmerschiefer. 4000‘. Jul. 

a. piloso-canescens. Caule foliisque piloso-canescente; foliis antece- 
dente majoribus palmato-quinquepartitis. Floribus subdeclinatis, petalis 
undulato-crenulatis; peduneulis calyeibusque densissime glanduloso-pilo- 
sis. — Auf der Pojana bei Kronstadt. Jun. 

c. valde-pilosum. Caulibus 2 ped. erectis, foliis, pedunculis calyci- 
busque pilosissimis ; ‚pilis longissimjs patentibus artieulatis et glanduli- 
feris. Foliis tantum ad medium laminis partitis, laciniis trifidis inciso-den- 
tatis, lobulis rotundatis mucronatis. Floribus fructibusque erectis; petalis 
purpureis latissimis emarginatis vel subcordatis, basi cuneatis, ad medium 
barbatis. Carpellis rostroque pilosis. Seminibus ? (G. valdo-pilosum 
Schur herb. Transs.) — Auf Waldwiesen oberhalb Michelsberg gegen 
den Götzenberg. Jul. 1848. 

806. G. palustre /L. Bmg. 1418. Zechb. icon. f. 4892. — Auf sum- 
pfigen Waldwiesen in Gebüschen: Narzissenwiese, Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. tuberosum. Rhizomate crasso carnoso, fibris omnibus tuberoso-in- 
crassatis. Caulibus recumbentibus, foliis, peduneulis, carpellis rostroque 
scabris. — Auf Waldwiesen. Im jungen Wald bei Hermannstadt gegen 
Resinar. Aug. 

807. G. sanguineum 7. Bmg. 1413. Behb. icon. f. 4894. — Auf 
Hügeln, in Weinbergen zwischen Gebüsch. Jun. Aug. 

a. prostratum. DBmg. 1. c. Schur Sert. n. 609. a. — An schattigen 
Orten der Yoralpen. Aug. (.Dimg.) 

808. G. pyrenaicum L. Rchb. icon. f. 4894. (G. umbrosum W. 
Kit. pl. rar. t. 124. Bmg. 1416.) — Auf Waldwiesen, Weingärten, Obst- 
und Grasgärten, bei Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg. 

a. subvillosum. Caule graciliori foliisque tenue villosis. Floribus duplo 
minoribus; petalis calycem parum superantibus, subbilobis interdum emar- 
ginatis. (G. villosum Ten. Nap. 4. 166? [non Schur nec Zchb.]) — In 
den Weinbergen bei Hammersdorf. Jun. 

809. G. villosum ZKchb. icon. f. 4880. fl. exe. germ. p. 778. Schur 
Sert. n. 611. (non Ten.) Nach Lerchenfeld’s herb. Transs. ann. 1785. Nach 
sehr verstümmelten Exemplaren. A. G. villoso genuino imprimis 
differt: Radice annua, caule graeillimo simpliei, foliis, pedicellis, caly- 
cibusque patenter et longe piloso, carpellis subrotundis glabris rugoso- 
venosis. 

810. G. molle L. Bmg. 1423. Rchb. icon. f. 4879. — Auf sandigen 
Hügeln, mageren Triften, Aeckern, Brachen. Mai, Jul. 

811. G@. bohemicum L. Bing. 1420. Rehb. icon. f. 4874. — Auf 
Haiden, Felsen (Gartenzäunen Bmg.) auf Felsen der Burg bei Reps 
Jun. Jul. 

812. G. pusillum L. Bing. 1424. Rechb. icon. f. 4877. (G. rotun- 
difolium Pollich. [non L.] G. parviflorum Curt. lond. t. 36.) — Auf 
bebauten und unbebauten Orten, auf Mauern und Felsen. Mai, Septbr. 

a. axillillorum. Schwr. Caudiculis numerosissimis 6 poll. decumbenti- 
bus. Foliis ambitu orbiculatis, 6 lin. diam., palmato-septempartitis, bre- 


133 


viter petiolatis cauleque pilosiusculis, laeiniis apice trifidis. Floribus mini- 
mis pallide purpureis; peduneulis axillaribus bifloris deflexis. — Auf 
Sandboden am Zibinfluss bei Neppendorf. Jul. 

b. malvaefolium. Caule erecto 42%—15 poll. Foliis maximis, 2% poll. 
diam., ad medium laminis palmato septempartitis, molliter pubescentibus. 
Floribus pentandris; petalis obcordatis caerulescentibus ealycem multo 
superantibus; sepalis acuminatis, pilosis, ciliatis. Seminibus reticulatis. — 
(G. malvaefolium ‚Dmg. En. n. 1426 mit dem Citat.: Vill. Par. 79, t. 
15. £. 1.— G@. Baumgartenianum Schur Sert. n. 613. a.) — An Hecken 
und Zäunen der Gemüsegärten bei Hermannstadt. Mai — Septbr. (Nach 
der Diagnose Bmg. kann dieses G. unmöglich zu G. pusillum gehören, 
— Meine Exemplare, welche im Uebrigen mit der Diagnose Dmg. stimm- 
ten, waren zehnmännig.) 

813. G. rotundifolium L. Bmg. 1425. Zechb. icon. f. 4878. (G. 
viscidulum Fries. G. malvaccum Wahlenb.) — Auf Aeckern, in Wein- 
bergen, an steinigen Abhängen. Auf Kalkfelsen und Gerölle auf den Sa- 
lamonssteinen bei Kronstadt. Jun. Aug. (Nicht so gemein wie Daumg. 
angibt.) 

814. G. divaricatum ZEhrh. Bing. 1421. W. Kit. pl. rar. t. 123. 
Rehb. icon. f. 4873. (G. bohemicum Krock. [non L.] G. Winterli 
Roth.])) — An Hecken, Zäunen, Weinbergen, auf bebautem und unbe- 
bautem Boden, häufig bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

815. G. columbinum ZL. Bing. 1427. Rechb. icon. f. 4875. — Auf 
Aeckern zwischen Saaten, in Gebüschen. Jun. Aug. 

816. G. dissectum L. Bing. 1428. Rehb. icon. f. 4876. — Auf 
Aeckern zwischen Getreide, nach der Ernte, häufig bei Hermann- 
stadt. Jul. 

a. furcatum. Caule erecto basi simpliei, 9—12 poll., superne furcato- 
ramoso. Foliis ambitu suborbiculatis septempartitis ; laciniis trifidis, lobu- 
lis lineari-oblongis obtusiusculis. Floribus exiguis; petalis barbatis ker- 
mesinis calycem aequantibus, pedunculis bifloris erectis folium suum sub- 
aequantibus. (Subsimile G. pusillo var. b. G. furcatum Schur.) — 
Auf sandigen Aeckern bei Hermannstadt. Jul. Aug. 

817. G. lucidum L. Bing. 1422. Zechb. icon. f. 4872. — An wal- 
digen und steinigen Bergabhängen. Auf den Kerzesorer Gebirgen, auf 
dem Ecsem-Teteje. Kalksubstrat. Jun. Aug. 

818. G. Robertianum ZL. Ding. 1429. Kechb. icon. f. 4871. — In 
schattigen feuchten Wäldern, zwischen Gebüsch, an Gärten und Mauern. 
Mai, Aug. 

a. purpureum, Dimg. 1429. ß. Caulibus humilioribus, foliis minus lo- 
bato-ineisis, corollis purpureis, carpellis magis retieulatis. (C. purpureum 
Vill. delph. 3, 374. t. 40.) — Auf Felsen der Alpen, Arpas. Jul. Aug. 


164. ERODIUM /'Herit. DC. 


819. E. cicutarium L'Herit. Bing. 1410. Zechb. icon. f. 4864. — 
Aufunbebautem und bebautem Boden, an Mauern und Felsen. April. Septbr. 


139 


a. brachypetalum. Petalis albis subaequalibus, calyce brevioribus. 
Caudieulis foliisque valde albo-pilosis. — An Strassen und Mauern bei 
Hermannstadt. Jun. Aug. 

b. purpureum. Petalis purpureis concoloribus calycem aequantibus. 
Pube toto hirsuto. — Auf Aeckern bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

c. maculosum. Petalis duobus majoribus purpureis basi maculatis et 
fusco-punctatis. — Hermannstadt. Jun. Aug. 

d. pimpinellifolium. (Auet.) (mon Zechb. nec. Wild. neque Sm.) — 
Frühlingsexemplare auf Brachen, Aeckern und Brachen. März. 

820. E. chaerophyllum Cav. diss. IV. t. 95, f. A. Bimg. 1411. 
(E. cicutarıum M. Bieb. Geranium ceicutarium a L.) — An Zäu- 
nen und Hecken, an Weinbergen, auf bebautem und unbebautem Boden. 
April. Septbr. (Vielleicht doch nur vollkommen entwickelte Form der 
vorigen Art.) 

821. E. pimpinellifolium Wild. Bmg. 1412. Rechb. icon. f. 4865. 
(E. cicutarium £ pimpinellifolium Sm. G. pimpinellifolium Cav. 
IV. t. 126, £. 1.) — Auf sandigen sonnigen Plätzen und Aeckern. April. Jul. 

822. E. moschatum L’Herit. Rchb. exc. germ. 776; icon. f. 4867. 
— Auf sonnigen Plätzen und Aeckern bei Fogaras gegen Braza. Aug 
(Habitu E. pimpinellifolii odore moschata plantae statim re- 
cognoscendum.) 

823. E. serotinum Stev. in Ledeb. fl. Ross. 1, p. 478. (E. ruthe- 
nicum M. Bieb. pl. rar. t. 48.) — In der Mezöseg. (Janka. Linn. 1860, 


p- 561.) 
824. E. ciconium Wild. Rechb. icon. f. 4866. Zöchb. exc. germ. p. 
176. (Geranium ciconium L.) — Auf grasigen Abhängen bei Deva. 


Lerchenfeld herb. Transs. 1780—1785. Mai. Jun. — (In verschiedenen 
Formen, die wahrscheinlich von verschiedenen Standorten herstammen.) 


Ordo XXV. BALSAMINEAE A, Rich. 
165. IMPATIENS L. 


825. I. Noli tangere L. Bmg. 393. Rchb. icon. f. 4433. — In 
feuchten schattigen Wäldern, Gebirgsthälern, sumpfigen Boden. Jun. Aug. 


Ordo XXVI. OXALIDEAE DC. 
166. OXALIS /. 


826. ©. Acetosella L. Bing. 362. Fechb. icon. f. 4898. — In Wäl- 
dern, Hainen, Gebüschen, an feuchten schattigen Orten, bis 4000’ Elev. 
April. Mai. 


a. albiflora; b. lilacea; c. purpurea. — In Gebirgswäldern. 

d. alpina. Floribus minoribus, corolla calyce duplo tantum longiore, 
staminibus interdum 5 longitudine calyeis, palis niveis. Plantula minima 2 
poll. (0. Acetosella ß parviflora Koch var. ö DC. O. parviflora 
Lej. spa. 2, 307.) — In der Krummholzregion des Arpas. Jul. 6000. 

827. O. strieta L. Bmg. 863. Rehb. icon. f. 4896. — Auf Schutt, 
unbebautem Boden, in Gemüsegärten. Hermannstadt. Jul. Aug. 

a. ramosissima. Multicaulis, caudiculis recumbentibus a basi romosis- 
simis radicantibus. 6—12 poll., floribus parum majoribus intensius flavis. 
— Auf salzhaltigem Boden bei Kolos in der Me&zöseg. Jul. 

828. O. corniculata L. Rchb. icon. f. 4896. (non Sturm H. 1.) 
(0. villosa .M. Bieb.) — Mit der vorigen Art än ähnlichen Standorten, 
aber selten; bei den drei Eichen im Jekelius’schen Garten. Jul. 


Ordo XXVII. ZYGOPHYLLEAE R. Brown. 


167. TRIBULUS /. 


829. T. terrestris L. Bing. 730. Zechb. icon. f. 4824. — Auf san- 
digen Triften, Heiden, Brachen. Bei Mühlenbach und Reismark. Jul. Aug. 


Ordo XXVIII. RUTACEAE Juss. 


168. RUTA /. 


830. R. graveolens /. bmg. 729. FKchb. icon. f. 48314. — Auf 
Felsen und Mauern, in Weinbergen, häufig kultivirt. Jul, Aug. 


169. HAPLOPHYLLUM Adr. de Juss. 


831. H. Buxbaumii Schur herb. Transs. — Multicaulis; caudieulis 
10—15-poll. superne tenue villoso-pubescentibus. Foliis oblongis basi atte- 
nuatis, pellucido-punctatis pubescentibus. Floribus corymbosis flavis odoratis. 
Petalis elliptieis. Sepalis ovatis, acutis dorso pilosis, integerrimis, margine 
glabris. Capsulis glabris, tuberculatis. (Ruta Bux;baumii Poir. Spr. Syst. 
2, 321. Haplophyllum linifolium Schur Sert. n. 630. [non Dluf. nec 
Zechb.| An Ruta [Haplophyllum] Biebersteinii Spach. Ann. des 
scienc. nat. 1849, XI. 178. — Brassai. Flora 1838, 1, 327— 329. — Janka 
Linn. 1860, p. 562.) — Auf Hügeln bei Blasendorf. Lerchenfeld herb. 
Transs. 1785. Bei Maros-Ujvar am Rande der M£zöseg (Pavai.) Jun. Jul. 

832. H. linifolium Dluf. et Fingerh. Comp. 2, p. 33. Ztchb. icon. 
f. 4816. (Ruta linifolia [L.?] R. pätavina L. Heuf. En. banat. 47.) 
— In Siebenbürgen nach Maly En. p. 324. 


141 


Ordo XXIX. DIOSMEAE Adr. de Juss. 
170. DICTAMNUS L[. 


833. D. Fraxinella Pers. Syn. 1, 464. ZRechb. icon. f. 4819. (D. 
abus L. Bing. 728.) — Auf sonnigen kräuterreichen Hügeln und Berg- 
abhängen, bis in den Voralpen 1000- 4000‘. Mai Jul. 

a. macrophylla. Foliolis maximis 15 lin. long. elliptieis obtusiuseulis, 
trijugis cum impari. Floribus speeiosis maximis, petalis elliptieis tribus 
superioribus obtusiusculis latioribusque. (An D. obtusifolius Koch Syn. 
ed. 2, p. 160.) — Im Pfarrgarten bei Stolzenburg. Jun. 

b. mierophylla. Foliolis minimis 9 lin. long. oblongis acutis, 7—8 
Jugis cum impari, margine rovolutis, glanduloso crenatis; rachi margi- 
nata. Floribus albidis minoribus; petalis oblongis acutis subaequalibus. 
(D. mierophyllus Schur.) — Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje. Jul. 


SUBCLASS. Il. CALYCIFLORAE. DC. 


Ordo XXX. STAPHYLEACEAE Bartling. 


171. STAPHYLEA _/. 


834. S. pinnata L. Bing. 562. Jechb. icon. f. 4823. — In Gebü- 
schen, Weinbergen, Waldrändern, auf Kalkfelsen bei Kronstadt. Mai, Jun. 


Ordo XXXI. EVONYMEAE DC. 
172. EVONYMUS 1. 


835. E. europaeus L. Bing. 367. Zechb. icon. f. 5134. — In Wäl- 
dern, Gebüschen, Hecken und Zäunen. Mai — Jun. 

836. E. latifolius Scop. Bmg. 366. ‚Rchb. icon. f. 5136. (E. euro- 
paeus ß. L. E. vulgaris ß Lam.) — In Bergwäldern. Auf dem Götzen- 
berg bei Heltau. Mai, Jun. 

. 837. E. verrucosus Scop. carn. 1, 166. BDimg. 363. Zechb. icon. f. 
5135. — In Wäldern, Hainen, Gebüschen, an Zäunen und Hecken. Mai, Jun. 

a. minor. Foliis minoribus; floribus minoribus numerosioribusque vi- 
ridibus in cymam dichotomam dispositis. — In den Gebüschen bei Tal- 
mats, oberhalb Boitza am Rothenthurmpass. Mai. 

b. lavis, Schur herb. Transs. Ramulis teretibus viridibus everucosis, 
peduneulis trifloris floribus majoribus fuseis. — Auf den Hügeln bei Ham- 
mersdorf, selten. Mai, Jun. 


Ordo XXXII. RHAMNEAE R. Brown. 
173. RHAMNUS L[. 


838. R. cathartica L. Bmg. 361. Fl. dan. 5, t. 850. Wagner t. 
37—38. — An Waldrändern, Hecken, Zäunen, Gebüschen. April. Mai. 


a. transsilvanica. Subinermis; floribus semper dioieis; fructibus de- 
presse globosis trispermis, basi calyeis subreflexa margine undulata per- 
sistente instruetis; foliis ovalibus vel ovatis acutis. — An den Garten- 
zäunen und Hecken um Hermannstadt. Mai. 


839. R. tinctoria W. Kit. pl. rar. t. 255. — Auf den Hügeln 
bei Hermannstadt; häufig bei Hammersdorf, bei Klausenburg. ( Wolf.) 
April, Mai. 

a. virgata. Ramis inermis elongatis, foliis multo-minoribus. Cortice 
ramorum testaceo. — In den Weinbergen bei Hammersdorf. 

840. R. infectoria L. mant. 49. Koch syn. ed. 2, p. 162. Rchb. 
exc. germ. 3115. (R. saxatilis ß dioicus Zoth.) — Auf Kalkfelsen und 
Kalkkonglomerat um Kronstadt, häufig auf dem Schlossberge. Mai. 


841. R. saxatilis L. Bing. 362. Jacg. A. t. 53. — An sonnigen 
steinigen Bergabhängen, vorzüglich auf Kalk, bei Kronstadt. Mai— Jun. 


a. humifusa. Humillima, humifusa, ramosissima, ramulis brevibus basi 
squamosis, apice foliatis; foliis minimis, 6—9-lin. long., oblongis, basi 
petiolisque pilosis, obtusiusculis, obscure viridibus, tenuissime calloso- 
dentatis. Baceis suceosis nigris globosis. (R. humifusa Schur herb. 
Transs.) — Auf dem Ketskekö bei Karlsburg, Ecsem-Teteje bei Sz. 
Domokos, Schuler bei Kronstadt. Mai, Jun. Früchte Jul. 3000’. 


842. R. alpina L. Ding. 363. Sturm H. 51. Hall. helv. t. 43. 
In Wäldern und schattigen Abhängen der Berg- und Voralpen. Jun. Jul. 


174. FERANGULA Tournef. 


843. F. vulgaris Zechb. exc. germ. 488. (Rhamnus Frangula 
L. Bmg. 364. Fl. dan. t. 278. Engl. bot. t. 250.) — In Wäldern, an 
Hecken, Zäunen. Mai. 


a. alpestris. Schur Sert. n. 827. Arbuscula. Foliis obovatis, subito 
acuminatis, margine subundulatis petiolisque pilosis. Fructibus floribusque 
coaetaneis. — In der oberen Buchenregion der Kerzesorer Gebirge. 
4+000—5000'. Jul. 


844. F. rupestris Schur. (Frangula Wulfenii Rchb. exe. germ. 
p- 488. Rhamnus rupestris Scop. carn. t. 5. Bmg. 365. R. pumila 
Wulf. in Jaeg. eoll. 2, t. 11. R. Wulfenii Flora 1853, 1, 173.) — An 
steinigen feuchten Orten, an den Wänden von Gebirgsbächen, häufig im 
Kövaärer Distrikt bei Kapnyikbänya. Jun. Jul. 


143 


Ordo XXXIII. SUMACHINEAE. DC. 
175. RHUS /. 


845. R. typhina L[. Icchb. exc. germ. p. 490. Duh. ed. 2, t. 47. — In 
Park- und Gartenanlagen angepflanzt, dann aber eine lästige Pflanze 
wegen der kriechenden langen Wurzeltriebe. Jun. 

846. R. Cotinus L. Bing. 561. Jaeg. A. t. 210. Wagner t. 165— 
166. (Cotinus Coggyria Schop. Schur Sert. n. 830.) — An Weinber- 
gen und steinigen Abhängen der Bergregion; auf Kalk bei Kronstadt; 
Mai — Jun.; am Rothenthurmpass bei Boitza, einzeln. 

a. pilosum. Ramulis foliisque junioribus pilosis. (R. Cotinus arena- 
rium Wierzb. Heuf‘. banat. 48.) — Am Rothenthurmpass. 


Ordo XXXIV. PAPILIONACEAE. L, 
Trib. . LOTEAE DC. 
Subtrib. I. GENISTEAE Koch. 
176. SPARTIUM L[. 


847. S. junceum ZL. Duh. ed. 2, 2, t. 22. Schkh. t. 195. (Spar- 
thianthus junceus Link. En. 2, 223. Zechb. exe. germ. p. 519.) — Häu- 
fig kultivirt in Parkanlagen, Lustgärten und verwildert, Hermannstadt; 
in den Weingärten bei Talmats. Mai, Jun. 


177. SAROTHAMNUS Wimm. 


848. S. vulgaris Wimm. Fl. v. Schles. ed. 2, p. 148. (S. scopa- 
rius Koch, Spartium Scoparium L. Bing. 1467. Schkh. t. 155. Engl. 
bot. 1339. Genista scoparia Lam. Cytisus scoparius Lk.) — An 
Waldrändern, in Gebüschen der Bergregion. Jun. Aug. 


178. GENISTIA _[. 
Seet. I. Corothamnus ÄKoeh. 


849. G. diffusa Wild. sp. 3. 942. Sturm. H. 49. (G. humifusa 
Wulf. [non L.] Spartium decumbens. Jacgq. icon. t. 555.) — Auf 
Kalkfelsen bei Kronstadt. (Kitter.) Mai, Jun. 


850. G. procumbens W. Kit. pl. rar. t. 180. Bing. 1472. (C. Ki- 
taibelii Vis. Dalm. 3, 269.) — Auf steinigen Orten, Felsen, der Berg- 
region auf dem Tepej. (Bielz.) Mai, Jun. 

a. mierophylla. Foliis minimis aequalibus fasciculatis, in petiolum at- 
tenuatis, acutiusculis, ambitu obverse lanceolatis tenuissime adpresse pi- 


144 


losis. Floribus subsecundis. Caudiculis prostratis. (G. subsecunda Schur 
herb. Transs.) — Auf dem kleinen Hangestein bei Kronstadt. Jun. 
Jul. Kalk. 

b. macrophylla. Foliis duplo majoribus aequalibus solitariis subpetio- 
latis, oblongis, obtusiuseulis cauleque adpresse pilosis; margine longe pilo- 
sis. Caudieulis adscendentibus. — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
Kalk. Jun. Jul. 


Sect. II. Genistae genuinae. Koch. 


"51. G. pilosa L. Bing. 1473. Jacg. A. t. 208. Schkh. t. 195. — 
In Wäldern, Hainen, auf Heiden, auf bemoosten Stellen der Bergregion. 
Mai, Jun. 

852. G. sericea Wulf. in Jacgq. coll. 2, 167; Jaeg. icon. t. 156. 
Sturm. H. 49. Schur Sert. n. 641. (G. pilosa Lerchenf. herb. Transs. 
ann. 1780.) — Auf Kalkfelsen im Hunyader Com. Jun. Jul. 

853. G. triangularis. Wild. sp. 3, 928. Bing. 1440. (G. trique- 
tra W. Kit. pl. rar. t. 153. G. seariosa Viv. ann. bot. 1,2, 176. 
genuensis Viv. cat. p. 10. G. genuensis Pers. Syn. 2, 287.) — Auf 
schattigen Bergen im Hunyader Com. (Bing.) Jun. Aug. 

854. G. transsilvanica Schur Sert. n. 637. Radice valida poly- 
cephala. Caudiculis recumbentibus, 1—2 ped. angulato-striatis. Ramulis 
annotinis floriferis ereetis simplieibus 3—6 poll. Foliis ramulorum florigerum 
suboblongis minoribus, 4—5 lin. long. obtusiusculis; ramulorum sterilium 
oblongo-linearibus, 42—14 lin. long., utrinque attenuatis, acutis; omnibus 
glabris, margine scariosis et ciliatis. Floribus axillaribus, solitariis, pedun- 
culatis, folium suum superantibus; pedunculis calycem aequantibus. Calyce 
glabro inaequaliter quinquedentato, dentibus subtriangularibus acutis. 
Vexillo ovato carinam subexcedente. Coralla pallide flava calyce triplo 
longiore. Legaminibus lineari-oblongis, versus basin sensim angustatis, 
apice subito acuminatis, mucronatis, 8—10 lin. longis, compressis, siceate 
fuseis, interdum undulatis. (G. Iydia .Boiss. diagn. or. 2, p. 8. G. lepto- 
phylla Spach. Ann. des. scienc. nat. 1845, p. 127. G. triangularis 
Fuss. et plur. Auct. (non Dmg. Die übrigen Syn. sind mir zweifelhaft). 
Auf Felsen und steinigen Orten, auf dem Burgberg bei Michelsberg; auf 
der Nagelflüe bei Talmats; auf dem Schwemmlande am Allfluss bei 
Talmats; bis jetzt auf diese Gegend beschränkt. Mai, Jul. 1500‘. 

855. G. elatior Koch Syn. ed. 2 p. 441. Schur Sert. n. 639. 
G. virgata Berl. Baumz. ed. 2, p. 159 (non DC.). Griseb. et Sch. iter. 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 291. G. anxanthica Griseb. Spicil. 
rum. (non Ten.). G. elata a Spach. G. frutescens Syll. cr. 124. 
G. sibirica Zchhb. exc. germ. p. 519. L. mant. 2, 571). An \valdrändern, 
Waldwiesen, zwischen Gebüsch in der Hügelregion. — Bei Tusnad am 
Fuss des Büdös; an der Strasse nach Leschkirch; bei Maros-Uyvar. Jul. 
(Vielleicht mehr verbreitet. Durch die 3—5 hohen Exemplare mit ruthen- 
förmigen Aesten, kahlen Blättern, zuletzt stachelartigen Nebenblättern 
und kleineren lichtgelben Blumen leicht erkenntlich). 


145 


856. G. tinctoria L. Ping. 1471. Fl. dan. t. 5%6. — Auf sonnigen 
Wiesen, Triften, lichten Wäldern, Heiden. Jun. Aug. 

a. vulgaris. Foliis oblongis, margine longe pilosis, caudieulis basi 
procumbentibus glabris superne adpresse pilosis, ramis florigeris erectis 
ramosis. — An Waldrändern, Weinbergen. Jul. 

b. angustata. Foliis lineari-oblongis, glabris, caudiceulis erectis superne 
ramosis ramis, patulis; floribus numerosioribus minoribus pallide flavis. 
(Habitu G. elatioris). — Auf den Hügeln bei Hammersdorf (Sichbüächl) Jul. 

c. latifolia. Foliis ovalibus vel oblongo-ellipticis maximis 10—14 lin. 
longis cauleque laxe pilosis. Habitu G. ovatae. — Auf Waldwiesen, im 
engen Wald gegen Resinär. Jul. 

d. collina. Parvifolia. Foliis oblongis, 6 lin. long., margine tantum 
parce pilosis; caudiculis diffusis, ramulis florigeris ramulosis glabriusculis; 
floribus dissitis minoribus pallidioribus. (G. patula M. Bieb. Fl. t. ec. 2, 
148). — Auf sonnigen Hügeln bei Talmats gegen Zood; oberhalb Boitza 
zwischen Caluna vulg. Jun. Aug. 

857. G. rupestris Schur herb. Transs. Caudieulis depressis; ramis 
florentibus curvato-erectis, lmeis 8&—10 elevatis subangulato-teretibus, 
superne pilosulis, ramulosis, 8—10 poll. Foliis oblongis vel ellipticis, sub- 
triplinerviis, glabriusceulis, margine longe pilosis. Stipulis persistentibus 
subulatis. Floribus racemosis apice ramulorum, folium fulerantem sub- 
aequantibus, glabris; carina vexillum subaequante. Calycis dentibus trian- 
gularibus, subulato-acuminatis, trinerviis, tubum calycis aequantibus. 
Ovariis leguminibusque glabris, maturis falcato-curvatis, longissime acumi- 
natis, compressis, 5—10 spermis. Seminibus laevibus, fuscis, nitidis, 1 lin. 
diam., lentiformi-compressis. (Aflinis G. tinetoriae). — Auf Kalkfelsen; 
Piatra-mare und Schulergebirge, auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
Kalk. 3000—4000° Jul. 

858. G. incubacea Schur. Radice lignosa multieipite caudiculos 
fasciculosque foliorum proferente. Caudiculis prostratis, 4—1Y, ped., 
lineis 40 elevatis quorum 5 magis evidentioribus instructis caudiculum 
quasi pentagonum formantibus. Ramulis florigeris e rosula foliorum egre- 
dientibus, erectis, striatis, tenue pilosis, 3—6 poll., apice ramulosis. Foliis 
lineari-oblongis vel oblongis, obtusis, strigoso-pilosis, triplinerviis, margine 
longe-pilosis. Stipulis minutissimis subulatis. Floribus racemosis folium brac- 
teaeforme fulerantem superantibus, glabris; carina vexillum aequante. Den- 
tibus calyeis e lata basi subulatis, eiliatis, tubum calycis aequantibus. Legu- 
minibus lineari-falcatis, subito acuminatis, 8—A0 lin. long., 6—8 spermis. 
Seminibus fuscis, /, lin. diamet., lentiformibus. — Auf Kalkfelsen des 
grossen und kleinen Hangestein bei Kronstadt; auf dem Kapellenberg 
daselbst. Mai Jul. 

859. G. alpicola Schur. Caudiculis prostratis brevibus apice 
emorientibus, subpentagonis. Ramis florigeris erectis 10 striatis, 6 poll., 
glabris. Foliis oblongis, glabriusculis, subpetiolatis, margine ciliatis. 
Stipulis minutis subulatis. Floribus apice ramorum axillaribus, maximis, 
intense flavis, inferioribus folium suum aequantibus, superioribus supe- 
rantibus, Carina vexillo ovato subbreviore alas subaequante. Calyecis 


Schur. Enum. plant. Transs. 10 


146 


dentibus triangularibus aequalibus, glabris, tubo brevioribus. Leguminibus 
linearibus glabris. (Affinis G. inceubaicae et @. rupestri sed floribus 
duplo majoribus axillarıbus statim distinguenda — An. G. tinctoria var. 
oligosperma Andrä bot. Zeit. 1853, p. 440. G. tetragona Bess. En. 
n. 887). — Auf den Fogaraser und Arpaser Alpentriften; auf Felsen 
der Kolru-Brasi 5000’. Glimmerschiefer Jul. Aug. 

860. G. campestris Janka Linn. 1860, p. 562. — Auf Triften in 
der Mezöseg und bei Klausenburg. Jun. Jul. 

861. G. ovata W. Kit. pl. rar. t. 84. Bing. 1471. Rechb. exe. germ. 
p- 519. (G. nervata Kit. in DC. Prodr. 2, 151 (mon Zechb.).. — Auf 
Waldwiesen der Hügel- und Bergregion bis 3000° Elevat. Mai Jul. Var. 

a. transsilvanica Schur. Radice maxima lignosa multicipite. Caudi- 
eibus a basi virgato-ramosis, ramıs superne paniculato-racemosis, erectis 
(non prostratis apice emorientibus). Foliis oblongis mollibus, acutis, 
pilis patentibus hirsutiuseulis vel glabrescentibus. Calycibus bibracteatis. 
Leguminibus angustioribus hirsutis. (G. ovata a nemorosa angusti- 
folia Schur Sert. n. 640. An. G. lasiocarpa Spach. Ann. des scienc. 
nat. 1845 p. 135.? u. s. w. Neilr. Nachtr. 1861 p. 299). — An Waldrändern, 
am Scheweschbach im jungen Wald bei Hermannstadt. Jul. 

862. G. germanica L. Dmg. 1474. Sturm H. 12. Fl. dan. t. 1826. 
— An Waldrändern, auf Haiden und Waldtriften. Mai, Jul. 


179. SALZWEDELIA. Fl. d. Wett. 2, 498. 


863. S. sagittalis |. c. Jacg. A. t. 209. (Genista sagittalisZ. 
Bmg. 1469. Cytisus sagittalis M. Koch D. Fl. 5, 109. Syn. ed. 2, 
p. 172). — Auf sonnigen Wiesen der Hügelregion. Mai, Jun. 


180. ASTEROCYTISUS Schur. 
(Cytisus Sect. V. Koch Syn. ed. 2, p- 172.) 


864. A. radiatus Schur. (Cytisus radiatus Koch. Genista 
radiata Scop. Spartium radiatum Z. Ding. 1468. [Gimp. t. 115.]). — 
Auf Triften der Berge und Voralpen, auf dem Paringuluj (Dielz). Jul. Aug. 


181. CYTISUS /. 
(Seetio A. Laburnum DC.) 


865. ©. Laburnum L. Bmg. 1523. Jaeg. A. t. 306. Schkh. t. 203. 
— An Zäunen, Hecken, Kalkfelsen bei Kronstadt. Mai, Jun. 

866. ©. alpinus Mill. diet. 2, W. Kit. t. 260. Schkh. t. 203. 
(C. Laburnum (Bmg. 1523 p. p. wegen der Standorte). Guimpl. t. 128. 
C. angustifolius Mönch. Iechb. exc. germ. p. 525). — In Wäldern der 
Voralpen; auf dem Arpas; in den Hunyader Gebirgen. Jun. 

9657. ©. nigricans L. Bing. 1524. Jacg. A. t. 387. Sturm H. 12. 
— Auf Hügeln und steinigen Bergabhängen. Jun. Aug. 


147 


868. C. atratus Schur. (C. Pseudo-nigricans Schur herb. 
Transs.). (C. nigrieans a parvifolius Schur Sert. n. 647.). Habitu 
C. nigricantis sed omnibus in partibus minor, A—1Y, ped. Caulibus 
eurvato-adscendentibus teretibus, superne ramosissimis, ramulis striato- 
angulatis, strigosis. Foliolis minimis, 3—4 lin. long., strigoso pubescentibus, 
oblongis acutis, foliorum superiorum lineari-oblongis. Floribus C. nigri- 
cante duplo fere minoribus, laxe racemosis; carina vexillum aequante. 
Calycibus 1—2 bracteatis. Leguminibus hirsutis. Siccatione minus nigricans. 
— Auf Mergelboden in der Hügelregion; auf Kalkfelsen bei Kronstadt. Jun. 


Sect. V. Tuboeytisus DE. 


869. C. austriacus L. Big. 1526. ‘Jaeg. A. t. 21. Schur Sert. 
n. 648. — Auf bewachsenen Hügeln, Weinbergen, gern auf Kalk, selten, 
hin und wieder bei Hammersdorf gegen Baumgarten. Jun. Aug. 

870. C. ambiguus Schur. (C. capitato-austriacus Schur 
herb. Transs. C. austriacus ß. virescens Neilr. Fl. v. Wien p. 640; 
Kov.fl. exsice. n. 126). Suffruticosus, einereus, caulibus suberectis, 2 ped., 
ramosis, pilis patentibus villoso-hirsuto. Foliolis elliptieis subito-acuminatis 
petiolisque laxe pilosis. Axillis foliorum ramulosis. Floribus umbellato- 
capitatis flavis; calycibus patenter pilosis, tubo limbum 4%, superante; 
dentibus labii inferioris tridentate minutis. — Auf sandigen Hügeln zwischen 
Salzburg und Mundra; bei dem Dorfe Reussen, Jul. Aug. (C. austria- 
cus a latifolius Schur Sert. n. 6483 bei Stolzenburg.) 

871. C. leucanthus W. Kir. pl. var. t. 132. Bing. 1597. Schur 
Sert. n. 649. (C. austriacus ß. leucanthus Ledeb. fl. Russ. 1, 519. 
C. albus Haeg. Daeisch. u. sarmat. Karpat. [1790]. 1, 49.). — Auf Hügeln, 
in Weinbergen, häufig um Hermannstadt, bei Kronstadt. Jun. Aug. 

872. C. banaticus Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 292. (C. leucanthus Pf. pallidus Schrad. C. leucanthus 
var, C. = leucantho-austriacus Schur Sert. n.:649. — Auf bewach- 
senen Hügeln mit der vorigen an gleichen Standorten. Jun. Aug. 

873. ©. Heuffelii Wierzb. Griseb. et Sch. iter hung. 1. ec. p. 292. 
Heuf. banat. p. 49. (C. leucanthus var. a. capitatus Schur Sert. 
l. c.; herb. Transs.). — Auf Hüseln zwischen Gebüsch bei Hammersdorf 
und Stolzenburg. Jun. Aug. 

874. C. Rochelii Wierzb. Griseb. et Sch. iter hung. 1. c. p. 293. 
(TC. leucanthus var. d. aurantiacus glabriusculus Schur Sert. 
n. 649. C. leucanthus var. obscurus Rochel pl. rar. banat. f. 29. 
C. obscurus Schur Sert. !. e. ©. propinquus Schur pl. exsice.). — 
Auf Hügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg, Grossscheuern (Griseb.), bei 
Talmatsch u. s. w. Jul. Aug. 

875. C. obvallatus Schur herb. Transs. et pl. exsiec. Suffruticosus 
Ramis longissimis virgatis, superne ramosis, suberectis, 2 ped. long, 
eortice fusco-purpureis, inferne glabris, superne pilis brevissimis adpressis 
substrigosis. Foliolis obovato-oblongis acutis, elabriuseulis, subtus in nervis 
margineque subpilosis, brevissime petiolatis, obseure viridibus. Floribus 


10 * 


145 


in capitulos paucifloros longissime peduneulatos apice ramorum dispositis; 
auranthiaco-flavis. Capitulis basi foliis capitulum superantibus obvallatis. 
Calycibus adpresse pilosis, tubo calycis limbum duplo superante. Proximus 
quidem C. Rochelii sed characteribus supra datis facile dignoscendus 
— Auf den Hügeln bei Hammersdorf hinter dem letzten Weinberge, 
einzeln, Jul. Aug. . 

876. C. capitatus (L.?). Jacg. A. t. 33. Bing. 1525. Schur Sert. 
n. 650. (C. confertus Schur herb. Transs.). (Die Heuffel’schen Syn. 
gehören nicht hieher!) — Caulibus erectis 3 ped. rigidis, villosis. Foliolis 
oboyatis, subito accuminatis, hirsutis, margine longe pilosis, pilis acum- 
bentibus. Floribus apice ramulorum in capitulum multiflorum confertis; 
pedunculis bracteatis brevissimis. Calycibus patenter pilosis, tubo limbum 
4%, superante; dentibus labii superioris acutis, erectis, labio inferiori 
subtridentatio. Leguminibus stuppeo-hirsutis. — In lichten Bergwäldern; 
auf der Mumma bei Zood; im Branisch bei Hannbach. Jul. Aug. 

877. C. supinus L. sp. 1042. var. a. Koch. Syn. ed. 2. p. 170. 
Rchb. exc. germ. p. 524. Schur Sert. n. 651. C. hirsutus Jacqg. Obs. 
t. 96, (mon Z.). C. capitatus Gimpl. t. 130. (non Jacq.). Cytisi VII. 
sp. Clus. hist. p. 97.). — Auf Waldwiesen in Gebüschen der Berg- und 
Voralpenregion bis 5000‘, vorzüglich auf Kalk. Mai, Jul. 

a. subcapitatus. Microphyllus. Subhumifusus. Caulibus numerosis 
ramosis curvato-adscendentibus purpureo-fuseis foliisgue minimis pilis 
sordide albis laxe patentibus pilosis. Foliolis oblongis, acutis, 3—4 lin. 
long. Floribus 3—6 umbellato-capitatis, longissime pedunculatis. 

b. lateriflorus. Praecedens, sed floribus axillaribus, pedunculis 2—3 
floris. Caulibus humilioribus prostratis. 

Beide Formen oft nebeneinander in Bergwäldern und Alpen, vor- 
züglich auf Kalk. Auf den Kerzesorer Gebirgen. 4000’ die var. b — 
auf dem Königstein bei Kronstadt. die var. a. 5000° — kommt auch auf 
Glimmerschiefer vor. (C. supinus Dmg. En. n. 1529 gehört der Var. b. 
an). (Die Feststellung dieser Art muss der Zukunft überlassen bleiben, 
da aus den hier einschlagenden Syn. ohne Ansicht der Originalpflanzen 
nicht herauszukommen ist; darum habe ich mich an die Ansichten der 
älteren Autoren gehalten, weil die gegenwärtigen diessfälligen Ansichten 
den Gegenstand mehr verwirren als aufklären.) 

878. C. alpestris Schur. (C. Coronensis Schur olim.). Humillimus, 
subramosus, 3—6 poll., basi suffruticosus. Caulibus fuseis foliisque obseure 
viridibus pilosis, pilis albis patentibus. Foliolis obovatis, obtusis, mucro- 
nulatis, supra glabris, subtus petiolisque parce pilosis. Floribus speciosis 
maximis, bicoloribus, axillaribus, pedunculis 1—2 floris longissimis. Vexillo 
maximo subrotundo, emarginato, medio fusco maculato, cariıam auream 
duplo superante. Calycis limbo tubo duplo longiore. (Affinis C. supini 
var. lateriflori). — Auf Kalkfelsen des Schulergebirges bei Xronstadt. 
5000‘ Jun. Jul. 

879. C. hirsutus Z. sp. 1042. (C. polytrichus .M. Bieb. fl. taur. 
c. 2, 477. — Auf Hügeln zwischen Gesträuch an Hecken und Weinbergen, 
Kalk oder Kalkmergelsubstrat, bei Kronstadt; auf dem Bilak bei Borband; 


149 


auf dem Rothen Berg bei Mühlenbach. 2000° Jun. Jul. schon mit reifen 
Früchten und verblüht. 

880. C. ciliatus Wahlb. Leguminibus maturis nigris lücid!s sub- 
falcatis, margine tantum pilosis, brevioribus latioribusque. Foliis supra 
viridibus subtus sericeo hirsutis. (C. ciliatus Wahlend. Carp. 2, 219. 
C. hirsutus var. ß. Koch. Syn. ed. 2 p. 171. C. falcatus ZRchb. exc. 
germ. p. 523. W. Kit. pl. rar. t.'238. C. virgatus Vest. Syllog. 1, 22.) 
— Auf Kalkfelsen des Ketskekö bei Karlsburg Jul. in Früchten — Sp. 
distinetissima? 

881. C. prostratus Scop. Carn. 2, 70. (C. bisflorens Host). — Auf 
Hügeln zwischen Gebüsch, in Weinbergen bei Hammersdorf, Stolzenburg, 
Talmats, am Scheweschbach im jungen Wald bei Hermannstadt, bis 
2000° Elevat. Alluvialboden. Mai, Jul. 

882. C. aggregatus Schur herb. Transs. Suffruticosus 3—4 ped. 
ramosissimus, ramis erectis ramulosis, subvirgatis, hirsutis. Foliolis obovatis 
oblongisve utringue adpresse denseque pilosis; pilis patentibus denique 
flavescentibus. Floribus apice ramorum 3—6- 9 aggregato-umbellatis, 
foliis obvallatis, bracteatis, flavis. Calycibus oblongis pilis erecto-patulis 
hirsutis. Leguminibus stuppeo-hirsutis. (Affinis C. prostratis. An. C. bis- 
florens Host genuinus.). Floribus capitato-umbellatis bracteatis cauleque 
erecto dignoseitur! — In Bergwäldern. Glimmerschiefer. bis 4000° Elevat. 
Auf dem Götzenberg, der Mumma, oberhalb Resinär, zuweilen in die 
Thäler herabsteigend, bei Kerzesore oberhalb der Glashütte. Jun. Aug. 

883. C. elongatus W. Kit. pl. rar. t. 183. Bmg. 1528. Schur Sert. 
n. 653. Afflinis C. ratisbonensi Schuef. var. virgatus Schur herb. 
Transs. Calyce pilis patulis hirsuto caule erecto ramisque recurvatis 
dignoscitur. — Auf bewachsenen Höhen, schattigen Hügeln, Wald- 
rändern. April, Jun. 

884. C. biflorus L. Herit. stirp. 184. W. Kit. pl. rar. t. 166. 
(C. ratisbonensis Schaefer. Koch Syn. ed.2, p. 171. C. supinus Jacg. 
A. t. 20. Sturm H. 59. C. supinus f. L. Bmg. 1529. Cytis. VII. Clus. 
hist. p. 96 (Dmg.). — Auf sonnigen Hügeln, an Weinbergen, vorzüglich 
auf Kalksubstrat. Auf dem Keresztes (Kereszthegy) bei Remete. April, 
Mai, Juli Früchte, 


Subtribus. II. Anthyliideae Koch. 


182. ONONIS /. 


885. O. spinosa L. Bmg. 1475. Sturm H. 72. Wagner t. 21%. 
(A. campestris Koch et Ziz. O. arvensis ß. Sm.) — Auf Triften, 
Aeckern, wüsten Plätzen. Bei Fogaras. Jun. Aug. 

Var. angustifolia, latifolia, albiflora, 

886. O. antiquorum L. Kchb. pl. crit. 1, f. 14. Sturm H. 72. 
(0. spinosa DO. Prodr. 2, 163. — Auf Triften der Mezöseg (Lerchenfeld). 

887. O. repens L. Koch Syn. ed. 2, 173. (O. arvensis Sm. O. pro- 
eurrens Wallr.). Auf sandigen Aeckern, Triften, Wiesen bei Reussmarkt. 


150 


a. Inermis. (O. mitis Gmel. fl. bad. 3, 162 [non L.]). — Mit der 
normalen Form an gleichen Standorten. Jul. Aug. 

888. O. hircina J«acq. hort. vind. 1, t. 93. Bmg. 1476. Sturm H. 72. 
Fl. dan. t. 1584. (0. foetens All. O. altissima Lam. O. arvensis Z. 
O. spinosa a mitis Z. sp. 1006. OÖ. procurrens Ledeb. (non Wallr.). 
— Auf etwas feuchten Wiesen in der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 

a. albiflora alpina. — Auf Alpentriften des Arpas Aug. 6000’ 

8389. O. Pseudo-hircina Schur (An. O. hircina var. ß. Ledeb. 
et O. spinosa M. Bieb. Fl. t. c. 2, 149. O. hircino-spinosa Schur). 
Ab antecedente differt. Ramulis spina valida elongata terminatis. Floribus 
geminis in apice ramorum spicatis. Calyeis laciniis vexillum aequantibus. 
Seminibus fuseis tenuissime tuberculato-scabris. — Auf sandigen Wiesen 
am Bache Zekatsch zwischen Reussmarkt und Mühlenbach. Juli 1853. 

890. O. Columnae All. ped. 1, t. 20, f. 3. (0. minutissima 
Jacg. A.t. 240 (non L.). OÖ. parviflora Lam. [non Thurnb.] Bmg. 1477. 
O0. suboceulta Will.). — Auf steinigen Orten und Felsen, vorzüglich auf 
Kalk. Jul. Aug. 


183. ANTHYLLIS /. 


891. A. Vulneraria L. Bmg. 1478. Sturm H. 49. Fl. dan. t. 988. 
— Auf Wiesen der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 

a. supina Bing. 1. ce. Auf den Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 6000. (A. 
alpestris Zechb. exc. germ. p. 515; pl. ceritt. icon. X.) 

b. rubriflora = sanguinea Schur Sert. n. 657. var. c. Floribus san- 
guineis; leguminibus turgidis sessilibus; foliis subincanis, radicalibus 
simplieibus, eaulinis pinnatis, lobo terminale maximo oblonge. Caulibus 
superne aphyllis. (A. Weldeniana JZechb. exe. germ. n. 3318.) — Auf 
Bergwiesen bei Hermannstadt. Kronstadt. Mai, Jul. 

c. bicolor. Praecedens sed floribus bicoloribus: carina nempe punicea 
vexillum ochroleucum. Mit der vorigen Var. 

d. polyphylla. Praecedens. Floribus ochroleueis. Caulibus densius 
foliatis, 12--15 poll.; Foliis pubescentibus omnibus pinnatis, lobis latera- 
libus 8—10 oblongo-linearibus, lobo terminali ovato — (A. polyphylla 
Kit. Rehb. pl. erit. ic. X. A. Vulneraria var. b. et c. Schur Sert. 
n. 657.). — Auf Hügel- und Bergwiesen bei Hermannstadt und Kren- 
stadt. Jun. Jul. 

e. caleicola. Humillima, glabriuscula, nitens; capitulis minoribus 
paueifloris, floribus albis, ochroleucis vel eitrinis; caulibus subaphyllis; 
foliis radicalibus simplieibus, ovaliıbus, longissime petiolatis, eaulinis itidem 
integris vel lacinia una alterave instructis. (A. calcicola Schur östr. bot. 
Zeit. 1858 p. 22.) — Auf Kalkfelsen der Alpen, auf dem PButsets und 
Königstein bei Kronstadt. 6000° — aur dem Korondzys bei Rodna 
(Reckert). Jul. Aug. 

892. A. montana 7. Bmg. 1479. Jacg. A. t. 334. Sturm H. 49. 
— An steinigen grasigen Abhängen der Kalkgebirge: Butsets und 
Pıatra-mare bei Kronstadt. Jun. Aug. 4000—5000'. 


151 
Subtribus. III. TRIFOLIEAE Koch. 


184. MEDICAGO /. 
(Seetio 1. Falcago Rchb.) 


893. M. sativa L. Bmg. 1595. Fl. dan.t. 2244. Schkh. t. 212... — 
Häufig eultivirt und wild auf Wiesen, Triften, an Weinbergen, bei Her- 
mannstadt, Klausenburg. Kronstadt. Jun. Septbr. 

a. pallidiflora. Racemis confertis densifloris floribus minoribus pallide 
lilaceis. — Bei Kronstadt. Schlossberg. Jul. 


894. M. media Pers. Syn. 2, 356. Bmg. 1596. (M. sativa var. f. 
Koch Syn. ed. 2, 476. M. Cibiniensis Lerchenfeld herb. Transs.) — Auf 
bewachsenen Hügeln, auf dem Billak bei Borbund; bei Klausenburg; 
Kronstadt; auf dem Tepej (.Dielz). 2000‘. Jul. Aug. 


895. M. subfalcata Schur. (M. falecato-sativa Schur). Caulibus 
erectis teretibus, inferne glabris, superne puberulis, 11/,—2 ped., a basi 
ramosis. Foliolis obovatis lineatis, inferioribus apice rotundatis superioribus 
oblongis, apice tridentatis. Stipulis mox eyanescentibus, longissime acu- 
minatis, basi aurieulato-dentatis. Floribus capitato-racemosis versicoloribus: 
initio dilute flavis, deinde viridibus, denique sordide violaceis. Leguminibus 
circulatim retortis glabris. — Auf etwas feuchten aber fruchtbaren Wiesen 
bei Kronstadt, Jul. 

896. M. falcata L. Bmg. 1597. Fl. dan. t. 233. Schkh. t. 212. a. 
— Auf trockenen Wiesen, an Wegen und unbebauten Orten. Jun. Aug. 


a. major Koch. Caulibus elongatis procumbentibus; stipulis majoribus 
ineise-dentatis; floribus majoribus sordide aurantiacis. (M. procumbens 
Bess. M. intermedia Schult.) Hammersdorf, Salzburg. Jul. 

“b. diffusa. Caulibus eracillimis diffusis, ramulis breyibus subsecundis, 
erectis; foliolis minimis obovato-oblongis subdentieulatis, apice retusis et 
mucronulatis; floribus minoribus aureis racemoso-capitatis. Leguminibus 
falcatis glabris. — Auf sonnigen Haiden und Triften bei Talmatsch und 
Boitza, zwischen Talmatsch und Zood. Jul. (Habitu M. prostratae Jaeg. 
sed parum rigidior.) Auf Salzboden bei Salzburg und Kolos in der 
Mezöseg. Jul. 1853. 


c. glandulosa. Koch. Syn. ed. 2, p. 176. (M. glomerata Balb. elench. 
p. 93, Rehb. exc. germ. p. 30%, n. 3245; pl. erit.X. M. annularis Bess.) 
— Auf den Hügeln bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

’ d. alpigena. Suffruticulosa, ramossissima, 3—6 poll.; foliolis minimis 
oboyatis apice eMmarginatis et mucronulatis; floribus minimis aureis sub- 
capitatis; leguminibus semilunari-faleatis, margine incrassatis pubes- 
centibus; stipulis lineari-subulatis, basi dilatatis dentatis. (Habıtu M. 
prostratae sed caudiculi curvato-adscendentes nee prostrati.) — Auf 
steinigen Alpentriften 6000‘, auf dem Surul. Septbr. 1835. 


897. M. prostrata Jacq. hort. vind. t. 89. Bimg. 1599. Schkh. 
t. 212. b. — Auf steinigen Orten, Triften und Felsen. Bei Deya. Jun. Jul. 


Seet. 11. Spirocarpus BE. 


893. M. Lupulina L. Ding. 1598. Fl. dan. t. 992, Schkh. t. 212% a. 
— Auf Wiesen, Grasplätzen, bebauten und unbebauten Orten. Mai, Septbr. 

a. Willdenowiana Koch Syn. ed. 2, 177. Leguminibus glanduloso- 
pilosis. Caulibus elongatis 4, ped. longis prostratis. — Auf salzhaltigem 
Boden bei Salzburg. Jul. 1846. 

899. M. Gerardi Kit. in Wild. sp. 3, 2, p. 1415. (M. rigida Lam. 
M. polymorpha var. rigida L. M. rigidula Tkuill.) M. villosa ß. 
DC. M. hirsuta Thuill. M. villosula Bmg. En. n. 1600). Auf gra- 
sigen Hügeln; Schlossberg bei Deva; auf dem Burgberge bei Görgöny; auf 
dem rothen Berg, (Reg.) bei Mühlenbach. Mai, Jul. bis 2000° Elevat. 

900. M. minima Lam. diet. 3, 636. Bmg. 1601. Fl. dan. t. 211. 
Schkh. t. 212. a. — Auf sonnigen Grasplätzen, sandigen Triften. Mai, Jun. 

a. mollissima Koch Syn. 1. ce. 180. (M. mollissima Spreng. M. 
graeca Hornem.) — Auf dem Zakelsberg bei Grossscheuern. Mai. 

b. atrocarpa Schur. Foliolis late-cordatis antice dentatis et mucro- 
natis. Leguminibus minimis atris, glabriuseulis. Caule foliisque pilis 
glanduliferis viscido-pubescente. — Auf sonnigen grasigen Abhängen 
bei Salzburg in der Nähe der Salzteiche, nicht direct auf Salzboden. 
Jun. Aug. 


185. TRIGONELLA. 


901 T. Foenum graecum L. Wagner t.209. Schkh.t. 214.— Hier 
und wieder auf Gartenschutt; Flüchtling aus Gärten, bei Hermannstadt. Jul. 

902. T. monspeliaca L. W. Kit. pl. rar. t. 142. Koch Syn. ed. 
2, 182. — Auf sonnigen grasigen Höhen, Aeckern, Triften, (Lerchenfeld 
herb. Transs. 1780-1785). Mai, Jul. 


186. GRAMMOCARPUS Ser. in DC. 


903. G. caeruleus Schur. (Melilotus caerulea Lam. Trigo- 
nella caerulea Ser. ap. DO. Kechb. icon. IV. f. 524. Trifolium Meli- 
lotus caerulea L. Sturm. 4.15.) — Kultivirt in Gärten und verwildert 
auf Gartenschutt, am Zibin an der Brücke gegen Baumgarten; an der 
Stadtmauer vor dem Sagthor in der Nähe des Thalmeyerischen Gartens. 
Jul. Aug. 

904. G. procumbens Schur. Sert. n. 704. (Melilotus laxiflora 
Friv. M. caerulea f. laxiflora Zach. banat. rar. f. 31. Trigonella 
Besseriana Ser. ap. DC. Prodr. 2, 181. Melilotus procumbens. 
Bess. Kchb. exc. germ. p. 500. Trigonellaprocumbens. Kchb. pl. erit. 
f. 525. Melilotus caerulea dmg. n. 1566. p. p.). Ab antecedente dif- 
fert: Caulibus praelongis 3—4 ped. procumbentibus. Foliolis foliorum in- 
fimorum rhombeo-ovatis, superiorum lineari-oblongis acutis, omnibus 
argute serratis. Stipulis inferioribus e basi ovata dendata subulatis, su- 
perioribus lanceolatis. Floribus dilute caeruleis in racemum elongatum 
laxiflorum dispositis; alis carinam aequantibus vexillo brevioribus. Legu- 


153 


minibus ovoideo-oblongis venoso striatis, subretieulatis, stylo persistente 
rostratis, 1—2 spermis, calycem triplo superantibus. — Auf Aeckern unter 
Saaten bei Reussen und Stolzenburg; auf schlammigen etwas salzigem 
Boden an den Schlammkegeln und den Reussener Teichen; auf dem 
Rothen Berg bei Mühlenbach. Jul. Aug. 


187. MELILOTUS L. Tournef. 


905. M. dentata Pers. Syn. 2. 348. Dmg. 1567. El. dan. t. 1883. 
(Trifolium dentatum W. Kit. pl. rar. t. 42. Sturm H. 15. T. Ko- 
chianum ZAayne. Schrad. n. Journ. 5, 2, 337). — Auf nassen Wiesen. 
Jul. Aug. R ; 

906. M. macrorrhiza Pers. Syn. 2, 348. (M. macrorrhiza Host. 
M. officinalisetM. macrorrhiza DC. M. officinalis Willd. Trifo- 
lium Melilotus officinalis g. Z. Fl. dan. t. 934. Hayne Arz. Gew. 
2, t.31.T.macrorrhizum W. Kit. pl.: rar. t. 26. T. altissimum Lois. 
T. Melilotus altissimus @mel.).—Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben 
und Flussufern. Jul. Septbr. 

a. salina palustris. Radice longissima perenni, 4—1'/, ped. long. poly- 
cephala. Caulibus humilioribus ramosissimis. Foliolis absolete serratis, 
oblongo-linearibus. Floribus pallidioribus subochroleueis; vexillo substrito‘ 
(M. macrorrhiza Bmg. 1568. Trifolium palustre W. Kit. pl. rar. 
t. 266. Schur. Sert. n. 699. var. a.). — Auf schlammigem Salzboden: bei 
Torda, bei Kolosin derMezöseg; bei Maros-Uyvar. Dieforma genuina 
auf dem Torfsumpfe am Fusse des Arpas. Jul. Septbr. 

907. M. Petitpierreana /echb. exc. germ. p. 498. (Schur Sert. n. 
701. var. 6. Trifolium Petitpierreanum Hayne Arz. Gew. 2, t. 33 
M. offieinalis Desrouss. ap Lam. M. offieinalis Desf. Bmg. 1566. 
_M. arvensis Wallr. M.officinalis var. a L.). AufHügeln, an Wegen, 
Weinbergen, auf Aeckern unter Saaten. Jun. Septbr. 

908. M. parviflora Desf. alt. 2, 192%. Koch, Syn. ed. 2, 183. (M. 
indica All. Trifolium Melilotus indica d. L.). — Auf sonnigen Trif- 
ten an Wegen bei Mühlenbach und bei Zam. Jul. Aug. 

909. M. alba Desrouss. ap. Lam. 2, 192. (M. vulgaris Host. Fl. 
dan. t. 4705. Willd. En. 750. M. leucantha Koch ap. DC. Trifolium 
Melilotus officinalis ß. L. Trifolium album Zois. Melilotus Pe- 
titpierreanum Willd. (non Zechb.). M. officinalis nivea Dmg. 1566. . 
M. arguta Zechb. exc.germ. p.299 (teste Neilreich Nachtr. p. 405). — Auf 
bebautem und unbebautem Boden, an Wegen, auf Aeckern zwischen 
Gesträuch an Flussufern. Jul. Septbr. 


188. TRIFOLIUM /. 


(Seetio 4. Trifolia genuina = Lagopus Koch.) 


910. T. pallidum. W. Kit. pl. rar. t. 36. Bmg. 1581. — Auf Wiesen, 
Feldern der Hügelregion. Auf der Mezöseg. Jun. Jul. 


911. T. pratense. L. Ding. 1576. Fl. dan. t. 989. Schkh. t. 210. 
Sturm H. 15. — Auf Wiesen und Feldern in der Hügel- und Bergregion. 
Jun. Septbr. 

a. sativum Zöchb. exc. germ. p. 494. (T. pratense,a. et .d. fistu- 
losum Schur Sert. n. 664. T. pensylvanicum Willd). Caulibus magis 
erectis et elatis, fistulosis, flexuosis, striato-sulcatis. Foliolis foliorum radi- 
calium rubrotundo-ovatis, caulinis obcordatis superiorum oblongis acutis. 
Capilulis solitariis sessilibus, floribus cocineis, rubris persicinisve raro 
niveis. — Häufig cultivirt und wild auf Aeckern und Feldern; auf Wiesen 
der Rodnaer Alpen 6000'. Jul. Aug. 

b. stramineum. Caulibus diffusis brevioribus, solidis; foliolis oblongo- 
elliptieis strigoso-pilosis. Capitulis solitariis binatisve, floribus sordide 
albis velstamineis, siecate rubicundis. (T. pratense var. f. depaupe- 
ratum Schur Sert. n. 664). — Auf Triften der Fogaraser Alpen. 6000. Aug. 

c. heterophylInm. Praecedens. Foliis minimis, foliolis fol. radicalium 
obcordatis, caulinorum med, oblongis, summorum duplo minoribus; den- 
tibus calycis superioribus tubo brevioribus; floribus albis. (T. pratense 
b. heterophyllum Schur 1. c. T. heterophyllum Zej. rev. 158). T. 
expansum ß. Rchh. exc. germ. p. 495. T. pratense alpinum Hoppe 
ap. Sturm. H. 32. T. nivale Sieb. T. pratense ß. nivale Koch. T. ni- 
vale Schur. Sert. n. 665, cum var.). — Auf Triften des Arpas. 6000‘. Juli. 

912. T. frigidum Schur. (T. transsilvanicum herb. Transs.). 
Radice firma ramosa polycephala. Caudiculis superne adscendentibus pur- 
pureis, 6 poll. pilosis ramulisque monocephalis. Foliolis minimis 4—6 lin. 
long. subsessilibus elliptieis, prolum novellium late-cordatis vel emargi- 
natis vel subtruncatis, supremorum oblongis longius petiolatis, acutis, 
mucronulatis; omnibus supra laeviusculis, subtus dense striatis, margine 
pilosis, serrulatis. Stipulis e basi late triangulari subulatis, petiolum 
aequantibus vel superantibus. Capitulis laxifloris globosis minimis * 
sessilibus, folio soliatorio basi vaginante subinvolutis. Floribus purpureis 
porreectis curvatis; vexillo-oblongo, emarginato carınam superante. Calyce 
turbinato 10-striato corollo quinquies breviore; dentibus 4 tubum calyeis 
aequantibus, dente quinta infimo tubo parum longiore corolla dimidio breviore. 
— Auf grasigen Abhängen des Butsets am Königstein bei Kronstadt. Kalk. 
Aug. 6000°— 7000‘. Auf dem Vurtop und Arpäs (floribus roseis). Jul. 

913. T. expansum W. Kit. pl. rar. t. 237. Schur. Sert. n. 666. 
Ledeb. fl. Ross. 1, 547. Habitu T. pratens. sed capitulis minoribus soli- 
tariis pedunculatis; stipulis aequilatis oblongis sensim subulato-attenuatis, 
patulo-pilosis. Caulibus ramosis procumbentibus apice ramulisque adscen- 
dentibus. Floculis pallide purpureis. — Auf sonnigen Wiesen der Ebene, 
auf thonigem Boden. Ziegelofengrund bei Hermannstadt. Jul. Septbr. 

914. medium. L. Bmg. 1577. Fl. dan. t. 1273. Sturm H. 15. (T. 
flexuosum.Jacg. A.t.386. — Waldwiesen, auf steinigen Plätzen zwischen 
Gebüsch, in Bergwäldern. Jun. Aug. bis 4000‘ Elevat. Diluvium. Glim- 
merschiefer, auch auf Kalk bei Kronstadt. 

a. alpicolum = alpinum Schur. Sert. n. 668, a. Caulibus flexuosis, an- 

gulatis, striatis,. solidis, 9—42 poll.. dense foliatis, in axillis foliorum 


-.- 


155 


ramigeris; foliolis, elliptieis retuso-emarginatis. Stipulis lineari-subulatis, 
foliorum superiorum petiolum aequantibus. Capitulis laxifloris minoribus 
subpedunculatis; flosculis pallide rubris. Calyeis dente quinto corollum 
aequante. — Auf den Rodnaer Alpen. Glimmerschiefer. 6000‘. Jul. 

b. dieephalum. Caulibus % ped. dichotomo-ramosis, subflexuosis; fo- 
liolis oblongo-elliptieis acutis mueronulatis; Capitulis apice romorum sub- 
binatis. In Gebüschen und Weinbergen bei Hammersdorf, Stolzenburg. 
Jul. Aug. 

e. humile. Schur Sert. var. b. Caulibus 9—A12 poll., vix flexuosis, 
curvato-adscendentibus, pilosis. Foliis subpetiolatis; foliolis oblongis, radi- 
calibus subrotundo-oyatis. Stipularım appendice foliaceo sublanceolato 
basi subtriangulari, petiolum superante. Capitulis maximis apice ra- 
mulorum subbinis; floribus purpureis. Calycis dente infimo carinam aequante. 
— Auf Kalksubstrat an steinigen Orten in Wäldern. 3000. Jul. Aug. 

915. T. alpestre L. Bing. 1578. Jacg. A. t. 433. Fl. dan. t. 662. 
Sturm. H. 15. — Auf Hügeln, Bergwiesen, Voralpentriften. 5000°, Elevat. 
Jun. Aug. 

a. alpigenum. Caulbus a basi ramosis; foliolis oblongis vel elliptieis; 
stipulis petiolum aequantibus. — Auf Alpentriften des Arpas. 5000’. Glim- 
merschiefer. Jul. 

b. bicolor. Koch. T. alpestre ß. bicolor Zechb. exe. germ. p. 495). 
Corolla alba carina rosea. — Auf Sandhügeln, auf dem Zakelsberg bei 
Stolzenburg. Jul. 

916. T. rubens L. Bing. 1575. Jacq. A. t. 385. Sturm. H. 15. — Auf 
Hügeln in Gebüschen: Klausenburg, in der Me&zöseg bei Apahida. Jun. Jul. 

917. T. diffusum Zhrh. Beitr. 7, 163. W. Kit. pl. rar. t. 50. Bing. 
1574. (T. purpurascens Roth. Schur Sert. n. 675.) — An lichten Wald- 
rändern, Gehauen, in Weinbergen; in der Mezöseg (Bmg.) Jun. Jul. 

913. T. pannonicum Jacq. Obs. 2, t. 42 Bimg. 1579. Sturm H. 15. 
— Auf Wiesen in der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. bis 4000°. 

a. latifolium. Foliolis foliorum infimorum elliptieis, superiorum oblongis, 
omnibus acutis; prolum novellium obtusis et emarginatis. Capitulis, longis, 
#—6 poll.. (T. alopecuroides Pers. Syn. 2, 350. T. armenium Griseb. 
et Sch. iter hung. p. 293 non Bmg. nec Willd.). — Auf Wiesen bei Her- 
mannstadt. 

b. acutifolium. Foliolis aequalibus oblongis a medio utringque atte- 
nuatis acutis. Capitulis subglobosis. Auf Alpentriften: Arpas. Jul. 

ec. angustifolium. Foliolis lineari-oblongis, fol. infimorum subretusis 
profunde emarginatis, fol. superiorum acutis. Stipulis longissimis, attenuatis 
petiolum duplo superantibus. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, Gross- 
scheuern. Jun. Jul. 

919. T. armenium Wild. En. 2, 793, Bmg. 1580. (Spr. Syst. 2. 
p- 211.). —- Auf Bergwiesen: Kapnik im Kövarer Distrikt. Jul. Sept. ( Bmy.) 

920. T. ochroleucum ZL. Bing. 1582. Jacg. A. t. 40. Sturm H. 15. 
— Auf Hügel- und Bergwiesen. Hermannstadt, Kronstadt, Jun. Aug. 

a. polyphyllum. Caulibus ramosis ad apicem foliatis. Capitulis foliis 
binis involueratis. — Waldwiesen bei Heltau. Jul. 


b. subnudicaule. Caulibus suberectis a medio foliis denudatis. Capitulis 
pedunculatis haud involucratis vel foliis binis minimis parum remotis 
suffultis. Foliolis foliorum radicalium oboyatis obtusis emarginatis. Planta 
diffusa, 12 poll. pilosissima. — Auf der Brachenthalwiese bei Hermannstadt. 
Jun. Aug. 

921. T. angustifolium L. Bing. 1583. Sturm H. 16. — Auf 
sonnigen Wiesen und Feldern der Hügel- und Bergregion. Jul. Aug. 

922. T. arvense L. Bmy. 1584. Fl. dan. t. 724. Sturm H. 16. — 
Auf Wiesen, Triften, Aeckern. Jul. Aug. 

a. strietum. Koch Syn. ed. 2, 188. Schur Sert. n. 677 a. (T. Brit- 
tingeri Weitenweb. T. gracile fl. germ. exsice. non Thuill.) — Zwischen 
Gebüsch und in Gehauen bei Hermannstadt. Aug. 

923. T. conicum Pers. in Sav. Obs. 41. Kit. in Hornem. hort. 
Hafn. 2, 717. Rechb. exc. germ. p. 491. Schreb. ap. Sturm H. 16. T. Kitai- 
belianum Ser. ap. DC. Prodr. 2, 194. (Schur Sert. n. 667.) — Radice 
polycephala. Caulibus basi curvatis deinde erectis, 9—12 poll. foliisque 
patenter pilosis. Foliolis obcordato-cuneatis in petiolo deflexo erectis. 
Capitulis ovato-conieis subsessilibus axillaribus inferioribus longius pedun- 
culatis. Calycibus ventricosis corollam roseam aequantibus; dentibus erecto- 
patulis. — Auf sonnigen sandigen Abhängen in den Weinbergen bei 
Neppendorf und Grossau. Jun. Jul. 1846. (Affine T. strieti L. charac- 
teribus autem supra datis distinctum.) 

924. T. striatum ZL. Bmg. 1586. W. Kit. pl. rar. t. 25. Sturm 
H. 16. Fl. dan. t. 4171. — Auf sonnigen Wiesen, Aeckern, Brachen, 
Triften. Jun. Aug. 

a. salsum. Caudieulis 6—8 poll. depressis, foliisque adpresse pilosis; 
calyeibus corolla brevioribus. — Bei Salzburg. Jul. 

925. T. scabrum L. Bmg. 1585. Sturm H. 16. Vaill, Par. t. 33, 
f. 1. Barrel. f. 870. Koch Syn. ed. 2, 189. — Auf sonnigen sandigen 
Wiesen, Jun. Aug. 


Seet. II, Fragifera Koch. 


926. T. fragiferum L. Bmg. 1588. Fl. dan. t. 1042. Sturm H. 16. 
— Auf feuchten Wiesen, Triften, auch auf Salzboden. Jun. Septbr. 

927. T. resupinatum L. Bmg. 1587. Sturm H. 146. — Auf 
trockenen Wiesen der Hügelregion, auch auf Salzboden. Jun. Jul. 


Seet. II. Lupinaster DE. 
928. T. alpinum L. Bing. 1573. Sturm H. 45. — Auf Triften und 
Felsen der Hochalpen. Auch auf dem Butsets derKronstädter Alpen. Jul. Aug. 


Seet. IV. Trifoliastrum DE. 


929. T. ambiguum M. Bieb. Fl. t. c. 2, 208; 3, 507. Bess. En. n. 1577. 
Ledeb. fl. Ross. 1, 552. — Auf der Me&zöseg. (Janka Linn. 1860. p. 564). 


157 

930. T. montanum ZL. Bing. 1589. Fl. dan. t. 1172. Sturm H. 15. 
— Auf sonnigen Hügeln, Wiesen, Triften, Jun. Aug. 

a. robustum. Caulibus robustis 2 ped. ereetis; capitulis maximis 
floribusque majoribus sordide albis siecato ochroleucis; cealycibus sub- 
villosis; foliolis elliptieis 10—12 lin. longis subpilosis. — Auf dem Gorgan 
bei Stolzenburg. Aug. 

931. T. parviflorum Zhrh. Beitr. 7, 165. Koch Syn. ed. 2, 194 
W. Kit. pl. rar. t. 252. Schur Sert. n. 684. (T. strietum sSchreb. ap. 
Sturm H. 15.) — Auf sonnigen Grasplätzen in der Nähe der Salzlokali- 
täten, aber nicht auf diesen selbst, bei Salzburg. Mai, Jun. 

a. pygmaeum. Caulibus 1—2 poll. superne ramosis; capitulis minimis 


sessilibus paueifloris. — Um den Salzteich. Tökelö. Mai. 
b. pedunculatum. Caulibus multoramosis, ramis divaricatis, 3—6 poll. 
Capitulis majoribus multifloris globosis peduneulatis. — Die Var. b. mehr 


im Schatten und höherem Grase. Jun. 

932. T. stricetum W. Kit. pl. rar. t. 37 (mon Z.). Bing. 1570 (nee 
Schreb.). — Auf niedrigen etwas feuchten Wiesen. (Mezöseg Bing.) Jul. Aug. 

933. T. repens /. Bmg. 1572. Fl. dan. t. 990. Sturm H. 15. — 
Auf Wiesen, Triften, Aeckern, Brachen, Mai, Septbr. 

a. prostratum minimum. Caudiculis prostratis, radicantibus; foliolis 
minimis subrotundo-obovatis; capitulis minimis laxifloris, floribus varie- 
gatis; pedunculis pilosis — (An. Trifolium Biasolettianum Steud. 
et Hochst. T. prostratum Biasoletto). — Auf Sandboden bei Talmats. Jul. 

984. T. nigricans Viv. fragm. fl. ital. p. 12. t. 13. Koch Syn. 
ed. 2, 192. (T. repens var. gracillimum Schur herb. Transs.). — Auf 
etwas salzigen Wiesen, Burgerwiese bei Hermannstadt; auf der Salz- 
wiese; in der Nähe des alten Berges an schlammigen Orten. Jun. Jul. 
(Proximum T. repenti Z. sed caudiculis magis adscendentibus, capitulis 
minoribus. Leguminibus margine inferiore erenulato distinctum). 

935. T. hibrydnm /. Bing. 1571. Sturm H. 15. (T. Michelianum 
Gaud. T. elegans Saw Pis. 2, p. 16, t. f. 2, Obs. bot. etrusc. 4, 22. 
(teste Neilr. Maly’s Nachtr. p. 308.) — Auf feuchten Wiesen, Aeckern und 
unbebauten Orten. Jun. Septbr. (Das siebenbürgische T. hybridum 
dürfte das vermeintliche T. elegans Sav. repräsentiren. 

936. S. pallescens Schreb. ap. Sturm H. 15. Koch Syn. ed 2, 192. 
Schur Sert. n. 687. — Auf steinigen feuchten Triften und Felsen der 
Kerzesorer und Arpaser Alpen, 6000—7000‘. Jul. 1847. 

937. T. glareosum Schleich. Cat. 1821, p. 35. (mon .Dumort.). 
Andrä bot. Zeit. 1853, p. 441. (T. pallescens var. florib. albis was mit 
unserer Pflanze nicht stimmt, da dieselbe blassgelbe Blumen hat.) Koch 
Syn. ed. 2, 192. Neilr.. Nachtr. p. 308.). — Auf feuchten steinigen.Triften 
der Alpen: Arpas, Butian, Bulla; auf dem Butsets und Königstein bei 
Kronstadt. Jun. Aug. 6000‘ Glimmerschiefer. Kalk. Früher habe ich 
unsere Pflanze „Trifolium transsilvanicum‘ genannt und auf folgende 
Weise definirt: Caudieulis caespitosis depressis radicantibus, 3—6 poll. 
ramosissimis. Foliis oppositis alternantibusve, breviter petiolatis, petiolo 
folium suum aequante; foliolis minimis 1—1Y, lin. diam. obcordatis, argute 


158 


serratis. Stipulis subhyalinis, purpureo-striatis, appendice ovato-acuminato 
notatis. Capitulis axillaribus laxifloris folio duplo longioribus, pedunculis 
2% poll.; floribus ochroleueis, siecate faavis; vexillo oblongo emarginato, 
carinam duplo superante; pedicellis calycem aequantibus, bractea-lineari- 
lanceolata parum longioribus. Calyceis dentibus subaequalibus lancealato- 
subulatis tubum subaequantibus. Calyce corolla quadruplo breviore, fauce 
nudo, extus infra dentes zona violacea instructo. — Ab antecedente im- 
primis differt: Caudiculis prostratis radicantibus, flosculis majoribus; 
a T. caespitoso floribus mineribus flavidis. — Butsets. Kalk. 7000‘. Aug. 

938. T. caespitosum Zeyn in Hoepfn. magaz. 2%, p. 78, t. 1. 
(T. repens var. alpinum Schur herb. Transs.) Koch syn. ed. 2, 192. 
Zechb. exc. germ. p. 496. — Auf feuchten quelligen Orten der Alpentriften; 
auf dem Arpas, am Bache unterhalb des Teiches, 6500 Jul. 1848. 
(Proximum T. repenti sed habitu laxiori, capitulis laxifloris floribus 
majoribus albis vel roseis.) 

939. T. angulatum W. Kit. pl. rar. hung. t. 27. ‚Bing. 1569. — 
Auf salzigen Triften und Aeckern. Jul. Aug. 


Seet. V. Chronoesemium DE. 


940. T. spadiecium L. Bmg. 1590. p. p. Sturm H. 16. — Auf 
Torf- und Moorwiesen in der Bergregion. Jun. Aug. 

941. T. badium Schreb. ap. Sturm H. 16. Schur Sert. n. 692. 
(T. spadicium Yaill. delph. 3, 491. Bmg. 1590. p. p.) — Auf stemigen 
Alpentriften 6000—7000°. Glimmerschiefer: Fogaraser, Arpaser, Kerze- 
sorer, PornbacherAlpen. Jun. Aug. Auf den Rodnaer Alpen. Jul. 1853. 

942. T. agrarium L. Bmg. 1591. Fl. dan. t. 558. Sturm H. 16. 
(T. aureum Poll. T. campestre @Gmel.) — Auf Bergwiesen, Hainen, 
feuchten Aeckern und unbebauten Orten. Jun. Aug. 

943. T. patens Schreb. ap. Stwrm. H. 16. Koch Syn. ed. 2, 195. 
(T. aureum Thuill. (non Poll.) T.chrysanthum Gaud. T. parisiense 
DOC. Ab antecedente differt: dentibus calyeis apice pilosis, stipulis ovato- 
cordatis habituque graeiliori — Auf Bergwiesen bei Rodna; auf der 
Pojana bei Kronstadt. 3000‘. Jun. Jul. 

944. T. procumbens Schreb. ap. Sturm. H. 16. Bmg. 1593 Fl. 
dan. t. 796. (T. procumbens f. minus Koch. Syn. l. c. 195. T. Pseu- 
doprocumbens Gmel.). — Auf Triften, Feldern, Hügeln, bebauten und 
unbebauten Orten, Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 

945. T. campestre Schreb. ap. Sturm. H. 16. Bmg. 1592. (T.pro- 
cumbens a majus Koch. l. c. T. agrarium Gimel.). — Auf Feldern, 
Aeckern und Triften. Hermannstadt. Jun. Septbr. 

946. T. filiforme L. Bing. 1594. Fl. dan. t. 1707. Sturm. H. 16. 
(T. procumbens, Poll. (non Schreb.) Sm. E. B. t. 1256). — Auf Wiesen, 
Aeckern, Feldern. Mai. Septbr. 

a. minimum. Gaud. Caudienlis 3—6 poll., graeillimis, subsimplieibus, 
paucicephalis. Capitulis suboctofloris, in pedunculo filiformi pendulis. — 
Truppenweise auf Brachen. Jul. Aug. 


159 


b. mieranthum. Humillimum, ramosum, 1—2 poll.; floribus 1—2—3 
axıllaribus pallidis; foliolis rigidiuseulis, ceuneatis, emarginatis, antice seı- 
ratis, subtus erassinerviis, pilosiuseulis. (An T. mieranthum Vivian?— 
Schur Sert. n. 697. T. filiform> Sm. ft. brit. p. 1464). — Auf Sandbo- 
den an Gebirgsflüssen, zwischen Kerzesore und dem Gebirge auf der 
Haide, mit Centunculus minimus und Juncus capitatus. Jun. Jul. 4847. 


190. DORYCNIUM Tournef. 
( Tournef.) inst.. 391.06: 1221 ,..f. 3.) 


947. D. suffruticosum Vill. delph. 3, 416. Bing. 1535. (D. Pen- 
taphyllum var. ß.adpresse-pilosum Ledeb.fl. Ross. 1, 559. D. mon- 
speliense Willd. D. pentaphyllum Zehb. exc. germ. p. 507. D. her- 
baceum Vaill. delph. 3, 417, t. 41). — Auf sonnigen Hügeln, Weingär- 
ten: Hammersdorf bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. stenophyllum. Foliolis oblongo-cuneatis sericeo-adpresse pilosis, 
margine tantum patenter pilosis; capitulis paucifloris. (D. sabaudum 
Techb. exc. germ. p. 867; pl.erit. XI.? — D.stenophyllum Schur herb. 
Transs.). — Auf Kalkbergen bei Kronstadt. Jul. 

948. D. herbaceum Wild. herb. Vill. delph. 3, 416, Bing. 1536. 
(D. pentaphyllum a patenti-pilosum. ZLedeb. fl. Ross. 1. 559. D. 
monspeliense M. Bieb. (non Willd). D. intermedium Ledeb.). — Mit 
dem vorigen an ähnlichen Standorten: Bei Talmats auf der Nagelflue, 
auf der Landeskrone daselbst. Jun. Jul. 

a. microphyllum. Foliolis oblongo-linearibus subeuneatis cauleque her- 
baceo patenti-pilosis; capitulis paueifloris (D. sabaudum exc. germ. p. 867. 
ap. Koch Syn. ed. 2., 1496). — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
Kalk einzeln. Jul. 


191. LOTUS ZL. 


949 L. corniculatus L. Dmg. 1530. (L. arvensis Schkh. t. 211). 
— Auf Wiesen, Feldern, Aeckern, Triften. Jun. Aug. 

a. sylvalicus Ding. (L. corniculatus a latifolius Schur Sert. n. 
714). — In den Wäldern bei Hermannstadt. Heltau. Jul. 

a ciliatus. Foliolis ovatis, stipulis, calycibus cauleque pilosis. (L. cor- 
niculatus var pilosa Bess. M. Bieb. — L. ciliatus Steveni Hofm. 
L. corniculatus f. ciliatus Koch). — Auf Wiesen bei Hermannstadt. 
Jun. Jul. 

e. salinus. Glabrescens, decumbens, foliolis obverse lanceolatis, 
subito-acuminatis, margine tantum tenue pilosis. Capitulis 3—4 floris; 
calycibus adpresse-pilosis. — Auf Salzwiesen bei Hermannstadt, Salz- 
burg. Jul. 

d. pratensis. Pilosus, adscendens, foliolis stipulisgque ovato-lanceola- 
tis. Capitulis 4—6 floris; dentibus calyeis patulis, tubo calycis adpresse 
pilosus. (L. corniculatus pratensis Neilreieh. L. corniculatus Fl. 
dan. t. 991. — Auf Wiesen und unbebauten Orten. Hermannstadt. Jul. 


160 


e. alpinus. Zmg. 1. c. Caulibus numerosis eaespitosis 6 poll., diffusis, 
foliis stipulis calyeibusque glabris vel subglabris. Capitulis paucifloris, 
floribus siccatis flavis (nee viridibus) majoribus. (L. alpinus Schur herb. 
Transs.). — Auf Triften der Arpaser und Rodnaer Alpen. Jul. Aug., 
sehr ausgezeichnet auf dem Butsets, Kalk, bei Kronstadt. Aug. 

950. L. valde-pilosus Schur = (pilosissimus Schur herb. Transs. 
olim. Lotus tenuifolius Bmg. 1531 (non Poll.). Radice lignosa poly- 
cephala. Caulibus divaricato-erectis 3—6 poll. superne ramoris, angulato- 
striatis, longe pilosis. Foliolis minimis, 3 lin. long, stipulisque lanceolatis 
longe acuminatis, glaucis, patente-pilosis. Capitulis 2—6 floris floribus; 
(siccate interdum aureis) saepe versicoloribus, nempe vexillo luteo, alis 
aureis carina aurantiaca tinctis, rarissime sanguineis; calyceibus turbinatis 
dentibusque subulatis divaricatis tubo suo longioribus longe pilosis. — 
(An. L. eiliatus Ten. Prodr. p. 44. — Auf Triften der Fogaraser 
Alpen. Aug. 

951. L. tenuifolius ZRchb. exc. germ. p. 506. Koch Syn. ed.2, 
p. 197. (L. corniculatus y. tenuifolius Z. — Pollich. var. Ledeb. fl. 
Ross. 561. L. corniculatus M. Bieb. var. ß.—L. tenuis Kit. in Wild. 
h. berol. 2, 244. Bmg. 1532. L. decumbens Forster). L. tenuifolius 
et tenuis Schur Sert. n. 715 et var. a... — Auf feuchten Wiesen bei 
Hermannstadt, hinter dem alten Berg, auch auf Salzwiesen bei Salzburg; 
auf Aeckern und unbebauten Orten, überhaupt in sehr verschiedenen 
Medien. Jul. Septbr. 

952. L. uliginosus Schkh. Handb. t. 211, Koch Syn. ed. 2, 197. 
(L. major Scop. carn. 2, 86. Ledeb. fl. Ross. 4, 562. L. corniculatus 
ß. major DC. Prodr. 2, 214). — Auf sumpfigen Torf- und Moorwiesen, 
zwischen Salzburg und dem alten Berg; auf dem Schaukelmoore bei 
Salzburg; bei Tusnad am Fuss des Büdös. Jul. Aug. 

953. L. gracilis W. Kit. pl. rar. t. 229. ZRechb. exc. germ. p. 508. 
L. angustissimus Ledeb. fl. Ross. 1, 560. (an L.?). L. diffusis Sm.). 
Lotus glaberrimus Schur herb. Transs. — Caudiculis numerosis curvato- 
erectis, glabris, gracilibus, teretibus, 10—15 poll. Foliolis glabris, an- 
gustissimis vel oblongo-linearibus, 4—6 lin. long. Stipulis linearibus foliis 
conformibus. Capitulis longissime pedunculatis, 3—4 floris; floribus mino- 
ribus unicoloribus luteis, siccato immutatis. Calyeibus subturbinatis glabris; 
dentibus subulatis glabris subflexuosis. Leguminibus lineari-teretibus, bi- 
carinati:, reetis, horizontaliter patentibus. — Auf Salzthon: Bei Salz- 
burg; auf der Heuwiese bei Klausenburg; bei Kolos in der Mezöseg; 
bei Marös-Uyvar. Jul. Aug. 


192. TETRAGONOLOBUS Scop. 


954. T. siliquosus Roth. (Lotus siliquosus Z. Jacqg. A. t. 361. 
Tetragonolobus prostratus Bmg. En. n. 1538). — Auf feuchten 
Wiesen und Triften. Mai. Jul. 

a. salinus. Glaberrimus, glaucus. Folia carnosa. (T. siliquosus ß. 
maritimus Koch. Lotus maritimus ZL.). — Auf Salzboden bei Salz- 
burg, Torda, Kolos u. s. w. Jul. 


vl 
Subtribus IV. GALEGEAE Koch. 


190. GLYCYRRHIZA /[. 


055. G. echinata L. Jaeg. h. vind. t. 95. Shekh. t. 205. — An 
Gräben und feuchten Orten, sumpfigen Wiesen bei Zam, Dobra. Jul. Aug. 

NB. G. glabra oder vielleicht G. glandulifera W. K., welche im be- 
nachbarten Banat wächst, soll im Szeklerlande vorkommen, doch habe 
ich von dort keine Exemplare gesehen. 


191. GALEGA /. 


956. G. officinalis Dmg. 1534. Sturm H. 6. Sckhh. t. 208, a. — 
Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben und Teichen, an Hecken, Zäunen. 
Jul. Aug. 


192. ROBINIA _[. 


957. R. Pseudacacia L. Dmg. 1533. Schmidt Baumz. t. 32. — 
Vollkommen wildwachsend und sich selbst vermehrend; auf dem Kapel- 
lenberg bei Kronstadt, in Wäldern bei Hermannstadt, am Rothen-Thurm- 
pass bei Talmats. Die wilde Pflanze meist strauchartig. Mai, Jun. 

958. R. viscosa Vent. hort Cols. p. 4. t. 4. (R. glutinosa Curt. 
mag. t. 560). Floribus racemosis rubicundis, ramis leguminisque glandu- 
loso-viscosissimis.. — An Promenaden bei Hermannstadt, Klausenburg 
u. s. w. Jul. 


193. CARAGANA Lam. 
(Lam. Encyel. p. 618, t. 607, f. 1—2.) 


959. C. arborescens Lam. 1. c. 615. Ledeb. fl. Ross. (Robinia 
Caragana L.). — An Promenaden, Park- und Gartenanlangen. Her- 
mannstadt, Kronstadt. Pflanzt sich selbst fort und überwintert gut. 
Jun. Aug. 


194. COLUTEA /. 


960. C. arborescens. L. Bmg. 1521. Schmidt. Baumz. t. 117. — 


Auf Hügeln an Weinbergen, Zäunen und Hecken. Hermannstadt, Kron- 
stadt. Jun. Jul. 


Subtribus V. ASTRAGALEAE DC. 


195. PHACA 7. 


961. P. frigida L. Bmg. 1539. Jaeg. A. t. 166. Sturm. H. 49. 
Schkh. 208. (P. alpina Z. sp. 1064. P. ochreata Crutz. Colutea fri- 
gida Poir.). — Auf steinigen Triften der Hochalpen, an den Schnee- 
feldern: Auf den Kronstädter und Fogaraser Alpen, vorzüglich auf Kalk. 
6000°. Jul. Aug. 


Sehur. Enum. plant. Transs. 11 


162 


962. P. alpina Jacq. Icon. rar. t. 151. Sturm. H. 24. Bing. 1540. 
(Colutea alpina Lam.). — Aufsteinigen Abhängen und Felsen der Alpen: 
Auf den Fogaraser, Rodnaer und Kronstädter Alpen 6000°— 7000. Jul. Aug. 

963. P. australis L. Jacg. misc. 2, t. 3. Sturm. H. 49. Bimg. 1541. 
(P. Hallerıi Vill. delph. 4. 473. Colutea australis-Lam.). — Auf stei- 
nigen Triften und Felsenabhängen des Butsets. 6000‘— 7000‘. Jul. Aug. 

964. P. astragalina DC. Astrag. Bing. 1542. (P. minima All, 
Astrag. alpinus_Z.Fl. dan. t. 51. Sturm H. 19). — Auf steinigen Ahhän- 
gen und Felsen der Hochalpen, vorzüglich auf Kalk. Auf dem Vurtop. 
7000‘ der Arpaser Alpen Jun, Juli. Auf dem Surul. (Dmg.), den Foga- 
raser und Kronstädter Alpen. Jun. Aug. 


196. OXYTROPIS DC. 


965. O. uralensis DC. Astrag. p. 55, n. 3. Ding. 1544. (Astrag. 
uralensis ZL. Jacq. Icon. rar. t. 155. Fl. dan. t. 1041. Hall. helv. t. 
44. Phaca uralensis Wählenb.). (An OxytropisHalleri Bunge.?). — 
Auf Felsen der Hochalpen, Kalk, Pirosko und Csucas bei Kronstadt; auf 
den Hunyader Alpen, auf dem Paringuluj, auf dem Retyezät. Jul. Aug. 

966. O. velutina Schur. Sert. n. 728. (O0. sericea Schur herb. 
Transs. O. uralensis f. sericea DC. O.uralensis ß. pumila Ledeb. 
Fl. alt. 3, 290. — Ab antecedente imprimis differt. Statura multo minore; 
eaudiculis caespitosis 2—3 poll. erectis rigidiusculis, scapiformibus pauci- 
floris; floribus spicatis erectis; foliolis minimis utrinque albo sericeis, pilis 
siccatione denique rufidulis. — Auf den höchsten Alpenjochen der Foga- 
raser Gebirge, auf der Gaure de Lotre und auf der Piscu-Sirna Aug. 
7000‘. — (Diese Standorte liegen eigentlich schon auf wallachischem 
Gebiete). 

967. O. lapponica Gaud. helv. 4, 543. Koch Syn. ed. 2, 202. (0. 
montana Wahlenb. Lapp. 189, t. 12, f. 3. Dmg. n. 1549. p. p. Phaca 
lJapponica Wahlenb. helv. 131). — Auf den Fogaraser Alpen (Kladni). 
Aug. 1833. 

968. O. montana DC. Bmg. 1543. Sturm H. 59. Astragalus 
montanus ZL. Jacqg. A. t. 167. Phaca montana Ürntz. — Auf Felsen 
und steinigen Abhängen der Kronstädter Alpen: Butsets, Piatra Mare, 
Schulergebirge; auf den Rodnaer Gebirgen (Bmg.). Jul. Aug. 

969. O. campestris DC. Astrag. p.59; Prodr.2, 278. Bing. 1545. 
Sturm. (H. 19. W. Kit. pl. rar. t. 130. Astragalus campestris L.). 
— Auf steinigen, sonnigen Abhängen in der Berg- und Voralpenregion, 
(bei Stolzenburg. Bing. Lerchenfeld). Jun. Jul. 

970. O. sordida Gaud. helv. 6, 360. DC. Prodr. 2, 276. (0. cam- 
pestris ß. sordida Koch. Phaca campestris f. sordid. Wahlenb. 
Astragalus uralensis L. suec. A. sordidus Wild. A. tyrolensis 
Sieb.). — Auf felsigen Abhängen der Fogaraser Alpen, im -Sirnathale. 
Aug. 6000”. 

971. O. pilosa DC. Sturm. H. 49. Bing. 1546. (Astragalus pi- 


losus. L. Jacg. A. t. 51. — Auf Hügeln zwischen Gebüsch. Hammers- 
dorf. Jun. Jul. 


163 
197. ASTRAGALUS /. 


972. A. hypoglottis L. Koch. Syn. ed. 2.23. (A. arenarius Pal- 
las. It. 1, 170; 2. 47% (non L.). Fl. dan. t. 614. A. Onobrychis Pol- 
lich pal. 2, 327. (mon L.) — Auf etwas feuchter, sandiger Wiese bei 
Carlsburg Lerchenf.Mai 1780. Nach einem sehr unvollkommenen Exemplare. 

973. A. Onobrychis L[. Jacq. A. t. 70. Schkh. t. 209. Bma. 1548. 
— Auf sandigen Hügeln und Wiesen. Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. albiflorum. Caulibus elatis 2 ped. virgato-ramosis, floribus albis. — 
Auf dem Zakelsberg bei Stolzenburg. Jul. 

b. aduncus. Praecedens Foliolis angustioribus. Spicis elongatis, flori- 
bus dissitis pallide purpureis vel albidis; leguminibus longius acuminatis, 
acumine obliquo. (An A. aduncus M. Bieb. et A. Onobrychis var. y. 
Ledeb. fl. Ross. 1. 608). — Auf Hügeln, Postwiese, bei Kronstadt. Jul. 

974. A. arenarius L. Koch Syn. ed. 2, 204. Sturm. H.19. Schkh. 
t. 208, b. A. Marusiensis Lerchkenfeld herb. Transs. — Im Sande an 
der Maros bei Zam. Jul. 4780. (Lerchenfeld). 

975. A. austriacus Jacq. A. t. 195. — Bmg. 1547. — Auf Wiesen, 
Triften der Berge und Hügel; auch auf Salzboden. Jun. Aug. 

976 A. sulcatus /L. Jacg. h. vind. 3, t. 40. Koch. syn. ed. 2, 204. 
Caulibus erectiusculis, 2% ped., glabris. Stipulis lanceolatis. Foliolis 
8—12 jugis. Racemis folio longioribus; floribus antecedente duplo majo- 
ribus; alis integris. Bracteis pedicello longioribus. Leguminibus erectis, 
in calyce stipitatis, glabris vel glabriuseulis. -— Auf feuchten Wiesen an 
Gräben zwischen Zam und Dobra. Jun. Jul. 

977. A. asper Jacg. Icon. rar. A, t. 33. Bmg. 1552. (A. chloran- 
thus Pallas. Astragal. p. 30. t. 25). — Auf Hügelwiesen, Klausenburg. 
Mai, Jun. 

978. A. vesicarius L. Koch syn. ed. 2, 205. (A. albidus W. 
Kit. pl. rar. t. 40. — A. glaucus M. Bieb. — A. dealbatus Pallas. 
Astrag. t. 23. f. 1). — Auf sonnigen, sandigen Hügeln: Auf den Gorgan 
bei Stolzenburg; auf dem Zakelsberg bei Grosscheuern. Mai, Jun. (Ler- 
chenfeld herb. Transs. 1780 — 1785). 

979. A. dacicus Heuf. En. banat. 1858, p. 57. — Auf sonnigen 
Triften im Hunyader Com. bei Boldogfalya und Ohaba. Jun. Aug. 

980. A. Cicer L. — Bing. 1550. — Jacg. A. t. 261. Sturm H. 49. 
— Auf Wiesen, Triften, an Gebüschen, auf unbebauten Orten. Jun. Aug. 

a. speciosus. Caulibus 2—3. ped. subereetis. Foliolis oblongis multi- 
jugis (1?—20). Floribus majoribus in spissam 3 poll. long. ovato-lanceo- 
latam folio suo multo superantem dispositis. (A. Heldaviensis Lerchenf. 
herb. Transs.). — In Gebüschen am Götzenberg bei Heltau. Jul. (Im Ha- 
bitus dem A. galegiformis etwas ähnlich). 

931. A. galegiformis L. — Bmg. 1553. — Schkh. t. 209. — Pall. 
Astrag. t. 29. — Auf Bergwiesen im Hunyader Com. Jun. Jul. 

932. A. Glycyphyllos L. — Bimg. 1549. — Fl. dan. t. 1108. — 
Auf Wiesen an Waldrändern, Gehauen, Gebüschen der Hügel- und Berg- 
region. Jul. Aug. 


11* 


164 


983. A. exscapus L. Bing. 1554 — Jacq. Icon. rar. t. 561. — Auf 
sandigen Hochwiesen und trockenenlichten Wäldern. Im Unter-Alben- 
ser Com. (Bmg.). Mai, Jul. 

984. A. eriocephalus W. Kit. pl. rar. t. 46. — Bimg. 1551. 
(A. dasyanthus Pall. It. 3. p. 749. n. 119. t. Gg. f. 1, A. — M. Bieb. 
— A. Stolzenburgensis et A. Marosportensis Lerchenfeld herb. 
Transs. ann. 1780—1785. — Auf Hügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg, 
Maros-Porto im Unter-Albenser Com. Jun. Jul.; auch bei Klausenburg( Wolf.) 

985. A. praecox Bmg. En. n. 1555 — (A. monspessulanusZ. 
sp. 1072 — Koch Syn. ed. 2, 207 — Sturm H. 49 — A. Polygala Poll. 
Astrag. p. 110, t. 83. (Proximus valde A. Wulfenio Koch, sed Legu- 
minibus praecipue teretibus, leniter curvatis, apice sursum directe arcuatis, 
12—20 ovulatis, adultis glabrescentibus differt.) — Auf sandigen sonnigen 
Hügeln durch das ganze Gebiet, häufig bei Hammersdorf und Stolzen- 
burg. April, Jun. 


Trib. I. HEDYSAREAE DC. 


198. CORONILLA /. 


986. C. Emerus L. Bmg. 1559 — G@uimp. t. 134. — In Berg- 
wäldern; in den Grossauer Gebirgen; im Hunyader Com.; bei Kronstadt 
auf dem Schulergebirge. Mai, Jul. 

987. C. vaginalis Lam. diet. 2, 121. Rchb. pl. erit. A f. 65. (C. 
minima Jacg. A. t. 271 (non ZL.) Bmg. 1561. Sturm. H. 49.) — Auf 
Triften und steinigen Abhängen, vorzüglich auf Kalksubstrat der Berge 
und Voralpen bis 4000° Elevat. Mai, Jul. 

988. C. minima ZL. sp. 1048. Koch Syn. ed. 2, 208. (C. coronata 
Fechb. icon. f. 66—67 (non L.). — Auf sonnigen Hügeln, nach Lerchenfeld 
herb. Transs. ann. 1780). 

989. C. montana Scop. Carn. ed. 2, p. 72. t. 44. — Zechb. pl. 
erit. 1. f. 68. Sturm H. 49. (C. coronata L.-Jacg. A. t. 95. — Bimg. 
1560.) — Auf Kalkbergen bei Kronstadt. Mai, Jul. 3000°. 

990. C. varia L. Bmg. 156% — Sturm H. 49 — Schkh. t. 205. 
— Auf Aeckern, Triften, an Wegen. Jun. Septbr. 


199. ORNITHOPUS L[. 


991. O. perpusillus L. Bmg. 1563 — Fl. dan. t. 730. Schkh. 
t. 206. — Auf sandigen Triften und Aeckern. Mai, Jul. 


200. HIPPOCREPIS /. 


992. H. comosa L. Bing. 1565 — Jacg. A. t. 431. — Auf Kalk- 
felsen der Berg- und Voralpenregion (Dimg.). Mai, Jul. ; 

993. H. unisiliquosa L. Bmg. 1564 — Lam. ill. t. 630. — Auf 
sonnigen Höhen zwischen dünnem Graswuchse, auf dem Billak. Mai, Jul. 


201. HEDYSARUM L[. 


994. H. obscurum L. Bmg. 1556 Jaeg. A. t. 168 Sturm H. 19. 
CH. alpinum Jacg. (non Wild.). — Auf grasigen Abhängen der Alpen: 
Fogaraser, Szomboter, Arpaser, Kerzesorer, Pormbacher Alpen. Jun. 
Aug. 6000— 7000‘. Glimmerschiefer; auch auf den Kronstädter Kalk- 
alpen. (.Bing.). 


202. ONOBRYCHIS Tournef. inst. 


995. O. montana DC. Bmg. 1558. (O. sativa var. ß. montana 
Koch Rchb. exc. germ. p. 543.). — Auf Triften der Arpaser und Kerzesorer 
Alpen. Kalk; auf dem Butsets. Jul. Aug. 6 0‘. 

996. O. sativa Lam. Bimg. 1557. (Hedysarum OnobrychisZ. 
Jacqg. A.t. 352. Sturm H. 19. FI. dan. t. 2243.). — Auf Hügeln, an Wegen, 
unbebauten Orten, Ackerrändern. Jun. Aug. 

997. O. arenaria DC. Prod. 2, 345. — (Hedysarum arena- 
rium Kit. in Wild. En. suppl. 31 — H. pallidum Schreb. H. angusti- 
folium Thom. Onobrychis carnea Schleich. O. supina Gaud. O. 
sativa var. d. Ledeb. fl. Ross. 1, 709.). Koch Syn. ed. 2. 211. — Auf 
den Hügeln bei Hammersdorf. Jun. Aug. 

998. O. carpatica DC. Prodr. 2, 346. Rerb. exc. germ. p. 543. 
(Hedysarum carpaticum Kit. in Willd. Berol. 2, 779. — O. arenaria 
var. a. gracilis Schur. Sert. n. 757. O. Caput Galli Schur Sert. n. 756. 
(non Lam.) — O. petraea Bess. En. n. 927 (non .Desv.) — Auf sandigen 
und steinigen, sonnigen Abhängen: zwischen Salzburg und Mundra; auf 
der Nagelflüe am Altflussufer bei Talmats; auf der Mezöseg bei Kolos 
und oberhalb Apahida. Jun. Jul. (Ab antecedente differt: Caulibus 
gracilioribus humilioribus, 12 poll. Foliolis lineari-oblongis, pilosis, mucro- 
nulatis. Alis calyceem parum superantibus. Vexillo carıcam superante 
subreeurvato. Leguminibus suborbiculatis canescente-pilosis aculeato- 
dentatis. Floribus laxe racemosis pallide purpureis raro albis.). 


Trib,. III. VICIEAE Bronn. diss. p. 133. 
203. CICER /. 
999. C. arietinum L. Schkh. t. 20% — Schur Sert. n. 758 — Koch 
Syn. ed. 2, 21%. — Unter Wicke bei Hermannstadt, selten. Jun. Jul. 
204. VICIA L. 
Seet. 1. Vieiae genuinae Koch. 
(& Pedunculi elongati multiflori.) 


1000. V. dumetorum L. Dmg. 1511. — Fl. dan. t. 1464. Sturu 
H. 31. — An Hecken, Zäunen, Gebüschen, Waldrändern, Weinbergen. 
Mai, Jul. 


166 


a. grandifolia. Schur. Foliolis maximis ovatis, 10—12 lin. long. flori- 
busque speciosis, coeruleis, subvariegatis. Kalksubstrat. — Auf dem 
Kapellenberg bei Kronstadt. Jul. 

1001. V. Cracca L. Bmg. 1514. Fl. dan. t. 804 — Sturm H. 31. 
— Hecken, Zäunen, zwischen Gebüsch, an Flussufern. Jun. Aug. 

a. mäcrophylla. Foliolis ovalibus maximis, mucronatis, 9 lin. longis, 
peduneulis longissimis laxifloris. — Auf Wiesen, zwischen V. sativa. 
Hammersdorf. Jul. 

b. Kitaibeliana. Zechb. pl. exsice. n. 763. Foliolis foliorum infimorum 
lineari-oblongis, superiorum sublinearibus subsericeis. — In Gebüschen 
bei Hermannstadt. Jul. 

c. tenerrima. Caulibus graeillimis, flexuosis, subsimplieibus, densis- 
sime foliatis; foliolis minimis linearibus canescentibus; floribus minimis, 
in racemos folium superantes apice caulis dispositis. — Aufsandigen Hü- 
geln in den Weinbergen bei Hammersdorf. Jul. Aug. 

d. nemorosa. Caulibus numerosis humillimis 6—9 poll., diffusis, sub- 
filiformibus; foliolis glabriusculis intense viridibus, oblongis vel lineari- 
oblongis, obtusiusculis, mucronatis. Stipulis semihastatis, lobis subaequa- 
libus lineari-lanceolatis. Floribus laxe racemosis intense caeruleis vel pur- 
pureo-violaceis, secundis. — Auf Waldwiesen, in Holzschlägen bei Kron- 
stadt. Jul. 

1002. V. tenuifolia Roth. Bimg. 1515. Koch. Syn. ed. 2, 214. Fl. 
dan. t. 2177. Sturm. H: 31. (V. eracca var. tenuifolia Spen. — var. 
a. angustissima Neilr. Flor. v. Wien (nach den Citaten). — Auf Hü- 
gelwiesen, an Waldrändern. Jul. Aug. 

a. maxima insignis. Caulibus 3 ped. Racemis longissimis speciosis. 

1003. V. Gerardi DC. Prodr: 2, 857. Koch. Syn. ed. 2. p. 213. 
(V. polyphylla Desf. Att. 2, p. 162. — Bmg. En. n. 1513. — V. Cracca 
var. Il. Gaud. helv. 3. 506. — Bluf et Fingerh. Comp. 2, 257. — Koch 
Syn. ed 1. 194. — V. incana Yell. delph. 3,449. — V. gallo-provin- 
cialis Gerard. gallo-prov. t. 19). — Auf Berg- und Voralpenwiesen 
zwischen Gebüsch: auf der Pojana bei Kronstadt. Jun. Jul. (Ding. ]. c.) 

1004. V. villosa Roth. Bmg. 1512. — Sturm. H. 31. (V. poly- 
phylla W. Kit. pl. rar. t. 254. (non Desf.) — Auf Wiesen und Aeckern 
zwischen Saaten häufig bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. albillora. — Zwischen Roggen bei Hammersdorf. Jun. 

b. stenophylla. Villosissima. Foliolis minimis, oblongo-linearibus, 6 lin. 
long., acutis. Caulibus suberectis, flexuosis; 12 — 15 — poll. Racemis pau- 
eifloris folium aequantibus, floribus minimis. — Auf Aeckern bei Her- 
mannstadt. Aug. 

1005. V. Pseudo-villosa Schur. herb. Transs. V. villosa d. 
glabrata Schur Sert. n. 771. — V. villosa f. glabrescens Koch. — 
V. polyphyllia Koch. bot. Zeit. 13, A, 114, (non Desf.). V. varıa Host. 
— V. tenuifolia Tenor. (non Roth). V. Cracca Bertol. — V. poly- 
phylla M. Bieb. (non W. Kit.). — V. dasycarpa Ten. A. praecedente 
differt: Caulibus glaberrimis vel glabrescentibus, debilibus. Foliolis oblon- 
gis glabris vel glabriusculis (pilis paucis adpressis adspersis). Legumini- 


167 


bus viridibus glabris. Floribus speciosis; rarissime albis. Tota planta vis- 
cidula. — Auf Aeckern zwischen Wintersaaten in der Hügelregion Ham- 
mersdorf, Stolzenburg, Hermannstadt, Mühlenbach. Jul. Aug. 


(b. Pedunculi subracemosi 4—6 flori.) 


1006. V. serratifolia Jacg. A. app. t.8. — Sturm. H. 32. (Schkh. 
t. 201. V. narbonensis L. Koch. Syn. ed. 2, 25. — An V. hetero- 
phylla Zechb. exc. germ. p. 531). — Auf Aeckern unter Saaten auf der 
Mezöseg, bei Mühlenbach und bei Broos. Jul. Aug. 


1007. V. oroboides Wulf. in Jacg. Coll. 4, 323. Koch. Syn. ed. 
2, 215. (Orobus Clusii Spreng. — O. vieioides DC. — Orobus Ru- 
pensis Lerchenf. herb. Transs. Jun. 1785, bei Reps. (Dürfte naturgemäs- 
ser zur Gattung Orobus zu zählen sein. 


1008. V. sepium L. Bmg. 1509. Fl. dan. t. 699. Sturm. H. 31. 
— An Hecken, Zäunen, Waldrändern und Gebüschen, Mai, Jul. 

a. angustifolia. Foliolis suboblongis. (V. montana Frölich). — In 
Bergwäldern am Götzenberg. Jul. 

b. ovata. Caulibus rigidioribus glabris. Foliolis foliorum inferiorum 
ovatis antice rotundatis, mucronulatis, 4/,—2 — poll. long., superiorum 
oblongis acutiusculis, omnibus subtus pallidioribus margine pilosis. Sti- 
pulis inferioribus semihastatis, appendice latissime angulato-dentato in- 
structis, superioribus oblongis. (Vicia Drymeja Schur. herb Transs.). 
— In den Bergwäldern bei Kronstadt. Jun. 

c. mierophylla. Foliolis subrotundo-ovatis, foliorum superiorum oyatis 
subemarginatis et mucronatis caulibusque glabris. Stipulis minimis infe- 
rioribus hastatis, superioribus ovatis acuminatis, integerrimis. — In Ge- 
büschen bei Hermannstadt. Jun. (Vicia subrotunda Schur herb. Transs.). 

1009. V. oxyphylla Schur. Caulibus inter frutices subscandenti- 
bus, 2—3 ped., striatis, glabris. Foliolis ovato-lanceolatis vel lanceolatis 
acutissimis et mucronatis, glabris vel subtus in nervis pilosulis, margine 
incrassato longius pilosis. Stipulis infimis semihastatis, ovatis, acutis, 
appendicibus latis, biangulatis; superioribus exappendieulatis, oblongo- 
elliptieis, acuminatis. Floribus versicoloribus, ternis, axillaribus. Calyei- 
bus pilosulis, dentibus calycis subulatis, inaequalibus, dente infimo tu- 
bum corollae superantibus. Leguminibus glabris longe acuminatis. (Affi- 
nis V. sepio=\V. tricolor Schur Sert. n. 773. var. a. an Seb. et Maur.). 
— An Waldrändern zwischen Gebüsch, klimmend, bei Poplaka. Jul. 1846. 
Auf Kalksubstrat in der Nähe der Kalkbrüche. 


1010. V, pannonica Jacg. A. t. 34. Bmg. 1507. Sturm. H. 31. — 
Auf Wiesen und Aeckern zwischen Saaten. Im Branisch bei Hannbach. 


Juni. Aug. 
1011. V. purpurascens DC. hort. monsp. 155. (V. pannonica 
var. ß. Koch. Syn. ed. 2, 216; — Wild. sp. A108; Bechb. exc. germ. p. 


530; Ledeb. fl. Ross. 1, 669. V. uncinata Zechb. exc. — germ. p. 530. — 
V. striata M. Bieb.). — Auf Aeckern zwischen Saaten, auf Waldwiesen 


168 


im Branisch bei Hanebach; bei Broos, mit der vorigen gemeinschaftlich, 
aber selten. Jul. Aug. 

1012. V. grandiflora Scop. carn. 2, 65. Koch. Syn. ed 2, 216. 
Sturm H. 32. — Auf Wiesen an Ackerrändern. Mai, Jul. 

a. obeordata, Foliolis abbreviatis obcordatis vel cuneato-cordatis, 
V. grandiflora a Scopoliana Koch. — V. grandiflora Scop. t. 49. 
Sturm. H. 32. — Mit der vorigen normalen Form an ähnlichen Stand- 
orten, auf Amkorn bei Neppendorf. Jul. (Einjährig ‘und unbeständig). 

1013. V. sordida W. Kit. pl. rar. t. 133. Bimg. 1508. Sturm. H. 
31. (V. Kitaibeliana Schur. herb. Transs, V. grandiflora yar. ß. y. 
Koch. V. Biebersteinii Bess. En. volhyn. p. 29. V. sordida M. Bieb. 
t. c. 3, 472). — Auf Hochwiesen. In der Mezöseg; zwischen Saaten an 
Weg- und Ackerrändern bei Maros-Porto. Jul. 1846. 

1014. V. lutea 2. Koch. Syn. ed. 2, 216. Bing. 1505. Sturm H. 
31. — Auf Aeckern unter Saaten bei Carlsburg, Zam, Dobra; in der 
Mezöseg Bmg. Jun. Jul. 

1015. V. hybrida L. Koch. Syn. ed. 2. p. 216. Bmg. 1506. Jacq. 
hort. 2, t. 46. Sturm H. 32. — Auf unbebauten Orten und Aeckern unter 
Saaten bei Hermannstadt. Mai, Juni. 

1016. V. Lerchenfeldiana Schur. (V. Morosportensis Ler- 
chenfeld herb. Transs ). Caulibus debilibus, 1—2 ped., striatis, glabris, 
subscandentibus. Foliolis lineari-oblongis acutissimis et mucronulatis. Sti- 
pulis infimis semisagittatis, appendicibus minimis bidentatis, superioribus 
ovatis acuminatis. Floribus axillaribus solitariis luteis, vexillo glabro. Calyce 
glabro, dentibus inaequalibus lanceolato-subulatis, tubo corollae duplo 
brevioribus. Leguminibus lineari-oblongis hirsutis, pilis tubereulo insiden- 
tibus, siccate pallide viridibus. Proxima V. hybridae et luteae. An var.? 
— Auf Kräuter-Wiesen und Feldern, bei Maros-Porto in der Nähe des 
Steinbruchs, Zerchenfeld. Jun. 1785. Zwischen Reussmarkt und Mühlen- 
bach am Zekatsch. Jun. Jul. 

1017. V. Javida Schur Sert. n. 778. (V. lentiformis Schur 
herb. Transs.). Caulibus suberectis, 1—1'/, ped. striatis subpilosis. Folio- 
lis foliorum infimorum obiongo-cuneatis emarginatis et mucronulatis, su- 
periorum lineari-cuneatis emarginatis, et mucronulatis; omnibus utrinque 
hirsutis, margine pilosis, sordide viridibus. Stipulis infimis ad medium 
palmato-quinquefidis, mediis semisagittatis summis ovatis acuminatis. 
Floribus binis axillaribus ochroleueis; vexillo glabro. Calyeibus glabrius- 
culis cum dentibus tubum corollae aequantibus; dentibus subulatis pilosis 
tubi calyeis longitudine. Leguminibus erectis, lineari-oblongis, birsutis. 
Annua. (Affinis V. luteae L. — an. var. f. Koch. Syn. ]. c. in dieser 
Voraussetzung: V. hirta .Balb. misc. alt. sec. Pers. Syn. 2, 308. et V. 
lutea ß. pallidiflora DC. Prodr. 2, 263. — An Ackerrändern und un- 
bebauten Orten bei Hermannstadt, vor dem Burgerthore im Retranche- 
ment. Jun. Jul. 

1018. V. ciliata Schur. Sert. n. 779. Proxima antecedenti differt. 
praecipue: Caulibus pilosis: Foliolis omnibus angustioribus, apice rotun- 
datis vel tenue retusis, pilosis, margine eiliatis; foliolis foliorum infimo- 


- 163 


rum plerumque oblongis apice rotundatis, superiorum lineari-oblongis 
subretusis et mucronulatis. Stipulis fusca macula media ornatis, vel im- 
maculatis, sub-digitato-trifidis. Floribus axillaribus 4—2 violaceo-pur- 
pureis. Leguminibus erectis linearibus glabris, acuminatis. — Seminibus 
pallide-fuseis. (Affinis. V. cordatae Wulf. sed. fol. angustis.) — Auf 
Aeckern zwischen Saaten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 


1019. V. cordata Wulf et Hoppe ap. Sturm H. 32%. (V. obcor- 
data Zechb. exc. germ. p. 530. Koch Syn. ed. 2, 217. Affinis V. sativae 
sed foliolis obcordatis antice subbilobis supra medium argute serratis.) 
— Auf Aeckern unter Saaten und auf unbebautem Boden. Hermann- 
stadt. Jul. 

1020. V. segetalis Thuill. fl. par. ed. 2, p. 367 — Sturm H. 32. 
(V. angustifolia a segetalis Koch Syn. ed. 2. p. 217 — V. sativa 
ß. Ser. ap. DC. Prodr. 2, 361.) — Auf Aeckern, unbebauten Plätzen, 
Schutt, an Dämmen, auf \Viesen, gemein. Jun. Aug. 


1021. V. sativa L. Bmg. 1516. Fl. dan. t. 522. Sturm -H. 31. — 
Häufig angebaut, wild auf Wiesen, Aeckern unter Getreide, auf unbe- 
bauten Orten. Mai, Jul. 


a. velutina. Caule 12—15 poll. flexuoso, erecto, subramoso, foliisque 
griseo-villoso. Foliolis foliorum infimorum late-obcordatis, superiorum 
oblongo-cuneatis, subemarginatis vel retusis et mucronulatis. Floribus 
solitariis. Leguminibus hirsutis. (Vicia campestris Schur herb. Transs.) 
— Auf sandigen Feldern bei Carlsburg und bei Mühlenbach. Jul. 

1022. V. angustifolia Roth. Ding. 1517. Fl. dan. Sturm H. 1340. 
Schkh. t. 201. (V. sativa var. angustifolia Nelreich Fl. v. Wien. 
p- 667. V. sativa ß. nigra L.) (V. lathyroides All. ped. t. 59. f. 2. 
var. minor uniflora Schur Sert. n. 783. b. minima uniflora.). — Auf 
Wiesen, Aeckern, an Dämmen, grasigen Abhängen, Weinbergen. — Auf 
der Fleischhackerwiese bei Hermannstadt mit V. lathyroides L. 
Mai, Jul. 


a. Bobartii Koch Syn. ed. 2, 217. Foliolis fol. infimorum ovatis, 
antice rotundatis et emarginatis, superiorum oblongis, summis linearibus 
acuminatis, floribus geminis; ovariis pubescentibus, leguminibus denique 
glabris. Planta glaberrima. (V. Bobartii Forster — V. angustifolia 
Smith. Sturm H. 31.) — Auf sandigen Aeckern bei Hammersdorf. Mai, Jul. 


b. longifolia. Foliolis fol. infimorum lato-obcordatis vel oblongo- 
euneatis, caulinis lineari-oblongis longissimis, 1—2% poll. long. 4—1", lin. 
latis, a medio utrinque attenuatis, acuminatis, subpetiolatis, mucronatis. 
Cirrhis filiformibus longissimis. Stipulis subtrifidis. Floribus solitariis 
purpureis. Calycis dentibus subaequalibus, lanceolato-subulatis, tubo 
brevioribus. Ovariis leguminisque glabris. (Vieia longifolia Schur 
herb. Transs.) — Auf sandigen Feldern und Wiesen, Stolzenburg, 
Hermannstadt. Jun. 

1023. V. stenophylla Schur (V. excisa Schur herb. Transs.) 
Caulibus erectis foliisgue arrecte pilosis, 9—412 poll. Foliolis foliorum 
infimorum oblongo-cuneatis, 1—1Yy,— 2 poll. long. 2 lin. latis, fol. eaulinis 


170 


mediis linearibus, 1 poll. long. 2 lin. lat., fol. summorum angustissimis; 
omnibus magis minusve profunde excisis, subbilobis, ineisura mucrone 
interjecto. Stipulis inaequaliter trifidis vel superioribus semisagittatis, 
ovatis acuminatis, appendice bifido. Floribus solitariis, purpureis, vexillo 
glabro. Calyeibus glabriusculis; dentibus lineari-oblongis , ciliolatis. 
Ovariis pilosis. Leguminibus lineari-oblongis, acuminatis, subpilosis, 
venosis, pallidis. Seminibus compressiusculis pallide fuscis, 1 lin. diam. 
Floribus leguminibusque erectis. Planta obscure viridis, quandoque 
tota glabrescens. (Affinis V. angustifoliae). — Auf Aeckern und un- 
bebauten Orten bei Kronstadt. Juni. Annua. 

1024. V. lathyroides L. Bing. 1504. Jacg. misc. 2, t. 18. Fl. dan. 
t. 58. Sturm H. 31. — Auf grasigen Abhängen bei Hammersdorf auf 
dem sogenannten Sichbüchl, gegen Baumgarten. Mai. 


205. FABA Tournef. Bmg. p. 344. 


1025. F. vulgaris DC. Prodr. 2, 354. Bimg. 1519. Mönch. meth. 
p. 130. Schur Sert. n. 785. (Vicia Faba L. Sturm H. 32.) 

1026. F. equina (Zchb. exc. germ. p. 532.) iv. t. 24. (V. Faba 
ß. minor L. Schur Sert. n. 785. var. a. Sturm H. 32. Bmg. 1519. ß.). 

Beide Arten werden nicht selten kultivirt. Jun. Jul. — Hermannstadt. 


206. ERVILIA [ink En. h. berol. 2, p. 240. 


1027. E. sativa Link. l. c. (Ervum Ervilia L. — Vicia 
Ervilia Wild. M. Bieb. Fl. t. c. 3, 470 — @ärtn. t. 151 — Sturm H. 32. 
— Kulturpflanze, kommt in manchen Gärten und auf Linsen- und 
Wickenfeldern hin und wieder vor: auf den Aeckern am jungen Walde 
bei Hermannstadt. Jul. 1850. 


207. VICILLA Schur. 


Stylus sub stigmate superne eircumeirca aequaliter pilosus. Ovarıum 
laeve. Ceterumquin ut Vicia. 


Vieia Seet. I. Koch — Ervilia Schur Sert. p. 19. 


1028. V. pisiformis Schur (Ervilia pisiformis Schur Sert. 
n. 762 — Vicia pisiformis L. Bmy. 1510. Jacgq. A. t. 364 — Sturm 
H. 31). — An Waldrändern und in Gebüschen. Im jungen Walde am 
Scheweschbach bei Hermannstadt, Jun. Jul. 

1029, V. sylvatica Schur (Ervilia sylvatica Schur Sert. n. 7163 
— Vicia sylvatica L. Bmg. 1502. Fl. dan. t. 277 — Sturm H. 31. 
Ervum sylvaticum Peterm.) — An Waldrändern und in Gebüschen bis 
in die Bergregion, Im jungen Wald bei Hermannstadt am Scheweschbach 
sehr schön. Jun. Aug. 

1030. V. cassubica Schur (Ervilia cassubica Schur Sert. 
n. 764. Vicia cassubica Z. Fl. dan. t. 1395 — Sturm H. 31. — V. 


171 


multiflora Poll. V. Gerardi Jacg. A. t. 229 — Bmg. 1503. Ervum 
eassubicum Peterm.). — Auf Waldwiesen zwischen Gebüsch: bei Kolos 
in der Me&zöseg; auf der Pojana bei Kronstadt. Jun. Aug: — Schon vor 
Lerchenfeld, herb. Transs. 1780 beobachtet. 

1031. V. Orobus Schur (Ervilia Orobus Schur Sert. n. 765. 
Vieia Orobus DC. V. cassubica Fl. dan. t. 98 [non L.]. V. eassu- 
bica ß. Ser. ap. DC. Prodr. 2, 356 — Orobus sylväticus L. Bmg. 
1488) — In Gebirgswäldern, Holzschlägen. Mai, Jun. (Bing. 1. ce.) 


208. ERVUM L. 


1032. E. hirsutum L. Ding. 1520 — Koch Syn. ed. 2, p. 218. Fl. 
dan. t. 639 — Sturm H. 32. (Vieia hirsuta Koch Syn. ed. 4, 19. — 
Ervilia hirsuta Schur Sert. n. 759. — Auf Aeckern, bebauten und 
unbebauten Orten. Mai, Jul. 

1033. E. tetraspermum Z. Fl. dan. t. 95. Sturm. H. 32. (Vieia 
tetraspermum Mönch. - Bmg. 1518. — Ervilia tetrasperma Schur. 
Sert. n. 760). — Auf Aekern, bebauten und unbebauten Plätzen, sandi- 
gen Flussufern, zwischen Gebüsch. Mai, Jul. 

1034. E. monanthos L. Koch. Syn. ed. 2, 219. Sturm. H. 32 
(Viecia monanthos Koch. Syn. ed. 1. 492. — V, articulata Wild. 
Sp. 1109. — Bmg. 1493). — Auf Aeckern, Wiesen, bebauten und unbe- 
bauten Plätzen. (Dmg.). Mai, Jul. Auf Kalk bei Törzburg unweit Kron- 
stadt. Jun. 


209. LENS Tournef. Bmg. En. p. 346. 


Stylus latere superiore planus et apicem versus longitudinaliter 
pilosus, latere inferiore glaber Ceterum. ut Ervum. Ervum Sectio II. 
Koch. — Sectio 1. Endlicher. 

1035. L. uniflora Schur. (Ervum uniflorum Ten. fl. Nap. prodr. 
suppl. 2, 68. Zechb. exc. germ. p. 526. — E.monanthos Lerchenf. herb. 
— E. nigricans Koch. Syn. ed. 2, 219. M. Bieb. Fl. taur. ec. 2, 164 
(mihi) Moris Sard. t. 71, f. 2. — Auf sonnigen steinigen Triften zwischen 
Fogaras und Brasza Lerchenfeld. Jul. 1785. — (Nach den sehr unvoll- 
kommenen Exemplaren zu schliessen, steht diesezu Ervum Lenticula 
Schreb. fast eben so nahe als zu E. uniflorum Ten., und spätere 
Beobachtungen müssen darthun, ob unsere Pflanze nicht zu der letzteren 
zu zählen wäre. — Ich vermuthe, dass beide zu einer und derselben Art 
gehören). 

1036. L. esculenta Mönch. Bmg. 1522. — (Ervum Lens. L. 
Schkh. t. 202. — Sturm. H. 32. — Cicer Lens. Wild.). — Kulturpflanze, 
aber allgemein verwildert, auf Aeckern und unbebauten Orten. Jun. Aug. 

Var. a. mierospermum; b. macrospermum .Bimg.]. o., von den die Var. a. 
meist wild angetroffen wird. 

c. pilosissima vel transsilvanica Schur. herb. Transs. Caulibus 12 poll. 
erectis foliisque villoso-pilosissimis, pilis albis patentibus. Foliolis 6—8 


‚172 


Jugis alternantibus; foliorum infimorum oblongis emarginatis, superiorum 
lineari euneatis, retusis et mucronatis. Petiolo commune eirrho terminato. 
Stipulis subfaleatis integerrimis. Peduneulis trifloris villosis folium subae- 
quantibus in aristam exeuntibus. Calyce corollam superante; dentibus 
tubo suo duplo longioribus. Leguminibus subrhombeis, dispermis, glabris, 
subpedicellatis. Seminibus fuscis impunetatis. (Ervum pilosissimum Schur herb. 
Transs.). — Auf sandigen Aeckern in der Mezöseg oberhalb Apahida 
und bei Kolos. Jul. 1853. 


210. PISUM Z[. 


1037. P. sativum. /. Bing. 1840. Icon. pl. med. t. 537. — Cultur- 
pflanze und verwildert auf unbebauten Orten. Jun. Jul. — Die um Her- 
mannstadt cultivirten Spielarten sind etwa folgende: P. macrocarpum 
Ser. Zwergerbse; P. umbellatum, Busch- oder Traubenerbse; P. sac- 
charatum Hortul. Zuckererbse; P. ramulare Moris. spanische Marot- 
tenerbse; P. elatum DC. Stockerbse bis 4° hoch an Stützen gebunden 
und andere. 

1038, ,P. arvense L. Bing. 1481. Sturm H. 4. — Auf Aeckern, 
iaferfeldern unter Wicke und Erbsen. Jun. Jul. — Die vorzüglichsten 
eultivirten Spielarten: P. leptolobium Rchb. Zuckerschote oder Zucker- 
schefe — zufällig P. quadratum Mitt. GraueErbse, Eckererbse, welche 
in Siebenbürgen bald in P. arvense übergeht. 


211. OROBUS L. 


1039. ©. vernus L. Bing. 1483. Fl. dan. 1226. Sturm H. 4. (La- 
thyrus vernus ©. Koch in Linn. 45, p. 727). — In Wäldern, Hainen, 
Holzschlägen, Gebüschen, bis in die Bergregion. April, Mai. 

a. latifolius. Foliolis bijugis, maximis 3 poll. long., ovatis longe acu- 
minatis, subtus pallidioribus glabris, margine tantum pilosis. Caule sub- 
simplici 9 poll. eurvato; racemis paucifloris. Rhizomate nodoso. — In Laub- 
wäldern der Hügelregion, Hammersdorf. April. 

b. angustifolius. Foliolis minoribus angustioribusque, inferiorum lan- 
ceolatis superiorum oblongo-linearibus, 2 — 3 poll. longis, 5—6 lin. latis — 
Koch Syn. ed. 2, 224. — (0. flaccidus Kit. Rchb. icon. cent. X. f. 1290- 
Radius sec. DC. Prodr. 2, 377). — In der Buchenregion der Kerze- 
sorer Gebirge. Jun. (Früchte). 

c. subalpinus Schur Sert. n. 803. Caulibus erectis. 9—12 poll. den- 
sius foliatis, glabris. Foliolis 4—5 jugis, 1 poll. long. ovato-lanceolatis, a 
basi sensim attenuatis, acutis, subtus margineque parce pilosis. Stipulis 
maximis 4—6 lin. longs late semisagittatis, lacinia superiore elliptica 
breviter acuminata. Racemis subquadrifloris folio multo brevioribus. — 
In Wäldern der oberen Bergregion 4000‘ Glimmerschiefer, aufdem Arpas. 
Jun. (Proximus et subsimilis. O. alpestri W. Kit.). 

1049. O. variegatus Ten. Prodr. suppl. 1, 62. Koch Syn. ed. 2. 
p. 224. (O venetus Mill. diet. n..8 — O. multiflorus Sieb. — ©. 


113 


vernus b. latifolius Zochel. ban. f. 36). Ab antecedente differt: Pedun- 
eulis multifloris incurvis folium aequantibus, leguminisque junioribus 
glanduloso-scabris. — In Gebirgswäldern und Gebüschen bei Orlath und 
Poplaken, Kalksubstrat. Mai, Jun. 

1041. O. aestivalis. Schur Sert. n. 804 var. a. — Oestr. bot. 
Zeitschr. 1860, p. 325. — Rhizomate subrepente tuberoso et fibroso. Cau- 
dieulis angulatis, striatis, 9—12 poll., subramosis, superne pilosiusculis. 
Foliolis 2-3 jugis elliptieis vel ovato-lanceolatis, subpetiolatis, acumi- 
natis, basi rotundatis, glabris margino pilosis. — Foliis longissime petio- 
latis. Stipulis infimis minimis, superioribus majoribus, omnibus semisagit- 
tatis, lobis lanceolatis vel lineari-lanceolatis, longe acuminatis, pilosis, 
lobis infimis minutissimis vel nullis. Racemis 3—9 floris, floribus secundis 
purpureis, 6 lin. long. Peduneulis curvatis folium multo superantibus. 
Calyce corollae tubo vix breviore; dentibus superioribus minimis, infe- 
rioribus aequalibus, lanceolatis, acuminatis, tubum calycis aequantibus. 
Ovariis leguminibusque glabris. (Aflinis O. variegata. An. O. varie- 
gatus f. banaticus Zeuf. En. banat. 1858, p. 61). — In Waldgebü- 
schen unweit der Kalköfen bei dem Dorfe Poplaken, Kalksubstrat; in 
der Buchenregion der Kerzesorer Gebirge bis 3000‘ Elevat., hier auf 
Glimmerschiefer. Jun. Jul. 

1042. O. tuberosus L. Bmy. 1484. Fl. dan. t. 781. — Sturm H. 
21. (0. tuborosus und OÖ. prostratus Zost. A. 2, 322. Schur Sert. n. 
806. — In Gebirgswäldern, auch auf Kalksubstrat am Schuler bei Kron- 
stadt. 3000‘. April, Mai. — Schur. Oesterr. bot. Zeitschr. 1860, p. 324, 325. 

a. tenuifolius. Koch. Syn. ed. 2, 225. (O. linifolius Reichard. O. 
tenuifolius Roth. An O. tuberosus Dmg. legitimus). 

1043. O. albus ZL. fil. suppl. 327. Koch. Syn. ed. 2. 225. (O te- 
nuifolius Bmg. En. n. 1485. — O. pannonicus Jacg. A. t. 39. — O0. 
austriacus Orntz. O. asphodeloides Gouan. ill. 48. — O. lacteus 
M. Dieb. 

a. verslcolor. Koch. 1. c. Floribus majoribus, vexillo roseo, alis cari- 
naque ochroleueis vel albis. (0. versicolor @mel. Syst. 2, 1108. — Zechb. 
exc. germ. n. 3470. — O. varius Sims) — Auf etwas feuchten Wiesen 
in der Hügel- und Bergregion d. var. a. auch bei Klausenburg, (Wolf. 
pl. exsicc.). Mai, Jun. 

1044. 0. alpestris W. Kit. pl. rar. t. 126. — Schur Sert. n. 811. 
(0. pallescens ß alpestris. Zechb. exc. germ. p. 537, n. 3471. Zechb. 
pl. erit. X. — Habitu O. verni var, angustifolio, differt: Statura graci- 
liore, foliolis angustioribus oblongo vel lineari-lanceolatis, rachi foliorum 
dilatata et marginata, floribus majoribus pallide rubris corolla calycem 
triplo superante. — Auf Berg- und Voralpenwiesen: Kolzu Brasi bei 
Fogaras. Jul. in Früchten. —- Auf der Piatra Mare bei Kronstadt. Jun. 

1045. O. canescens Z. fil. Suppl. 327. Schur Sert. n. 812. Schur. 
Verh. d. sieb. Ver. 1859. p. 98. (0. pallescens Sadler (non M. Bieb.). 
— Biuf. Tingerh. Comp. 3, 257. — O. filiformis Lam. O. palescens 
M. Bieb. Fl. t. c. 2, 153; 3, 463. — Habitu O. albi, sed floribus roseis 
vel sordide albis vel subsulphureis, rhizomate fibroso, leguminibus obli- 


174 


que striatis et indumento pubescenti-canescente.e. — Auf Alpenwiesen: 
Auf dem Retyezät (Bielz) und den nördlichen Gebirgen. Jun. Jul. 

1046. O. niger L. Bmg. 1486. Fl. dan. t. 1470. — In Bergwäldern, 
am Götzenberg bei Heltau. Jun. Jul. Früchte Aug. 

1947. O. luteus L. Bmg. 1482. (O.montanus Scop. — O. laevi- 
gatus W. Kit. pl. rar. t. 243, (non Bmg.). — Auf Bergwiesen. Jun. Jul. 

1048. O. transsylvanicus. Sypreng. Syst. 3, 260. Host. A. 2, 322. 
(0. laevigatus Bmg.) En. n. 1497, [non W. Kit.]. Affinis antecedenti, 
distinguitur: Caule subsimpliei patenti-piloso. Foliolis elliptico-oblongis, 
obtusis, mucronatis parce pilosis. Stipulis maximis, 4 poll. long., semi- 
sagittatis, lacinia superiore oblonga acuminata, petiolo 2—3 longiore. 
Racemis laxifloris, floribus siceate fulvis. Calycis dentibus superioribus 
obsoletis, 3 inferieribus lanceolatis, sensim acuminatis, tubum calyeis 
superantibus, tubum corollae aequantibus. Calyce piloso. — In Berg- 
wäldern z.B. bei Reps (Kladni) Mai, Jul. — Die Baumg. Standorte sind 
festzustellen. 

1049. ©. glaberrimus Schur. Caule 2 ped. et ultra, ramosissimo, 
glabro, ramis divaricatis. Foliolis elliptieis vel oblongis, aecutis, glabris 
subtus glaucis, 2—3 poll. long. Stipulis semisagittatis, integerrimis mini- 
mis petiolo multo brevioribus. Racemis laxifloris, floribus luteis, siccate 
fulvis. Calyce corollae tubo triplo breviore, dentibus calyeis brevissimis 
mucroniformibus. Leguminibus complanatis sublinearibus oblique acumi- 
natis. — Auf Hügeln zwischen Gebüsch, bei Klausenburg (Wolf). (Schur 
Sert. n. 807. Schur Oesterr. bot. Zeitschr. 1860. p. 324; bot. Rundreise 
1853, suscept. edit. 1859, p. 33; Verh. de sieb. Ver. 1859,'p. 97). 

1050. O. ochroleucus W. Kit. pl. rar. t. 118. Bing. 1489. Zechb. 
exc. germ. p. 538. — In Berg- und Voralpenwäldern, bei Borszek. 
jun. Jul. 


212. LATHYRUS /. 


Seetio 1. Nissolia Koeh. 


1051. L. Aphaca ZL.Bmg. 1490. Fl. dan. t. 2245. — Auf Aeckern, 
bebautem und unbebautem Boden. Hermannstadt. Mai, Septbr. 

2052. L. Nissolia L. Bing. 1491. Dod. pempt. 529, f£ 1 — E. B. 
t. 442%. — Auf Aeckern unter Getreide. Hermannstadt. Mai, Jul. 


Sectio II. Eulathyrus Ser. ap. DC. 


1053. L. sphaericus Retz. Obs. 3, 39. Koch Syn. ed. 2, 221. (L. 
inconspicuus Jaeg. hort. A, t. 86, [non ZL.]. L. coceineus All. — L. 
axillaris Lam.) — Auf Aeckern bei Hermannstadt auf einem Linsen- 
felde; im Graben an der Strasse bei Deva. Jun. Jul. 

1054. L. sativus L. Bmg. 149%. Gärtn. t. 15%. — Auf Aeckern 
unter Getreide, auf Linsenfeldern. Hermannstadt. Mai, Jul. 

1055. L. hirsutus L. Bmg. 1494. Rivin. t. 41. — Auf bebauten 
und unbebauten Orten, au Flussufern zwischen Gesträuch, auf Wiesen 
und in Weinbergen bei Hermannstadt. Jun. Aug. 


179 


a. acirratus. Cirris omnibus in foliola mutatis, folia impari-pinnata 
quadrijuga proferens. Pedunculis longissimis rectis trifloris ; floribus 
omnibus perfectis. — Zwischen Gebüsch, an Hecken auf der Brucken- 
thalwiese in der Nähe der drei Eichen. Juli 1846. 

1056. L. tuberosus L. Bing. 1495. Fl. dan. t. 1463. — Auf Wiesen 
und Aeckern, sowie auf unbebauten Plätzen. Jul. Septbr. 

a. mutatus, Foliis acirratis, eirris in foliola mutata. — Auf Wiesen 
bei Hermannstadt. Jul. 

1057. L. pratensis L. Bing. 1497. Fl. dan. t. 527. Schrank Mon. 
t. 415. — Auf feuchten Wiesen, zwischen Gesträuch, an Hecken und 
Gräben. Jun. Jul. 

a. tenerrimus. Caule 12—18 poll. procumbente, a medio subalato, 
glabro. Foliolis lineari-oblongis acutissimis, margine pilosis. Stipulis minimis 
semisagittatis, oblongis, acutis. Floribus minimis laxe racemosis flavis, 
pedunculo folio suo quadruplo longiore, 3—6 floro. Cirris simplieibus. — 
Auf Wiesen im hohen Grase bei Hermannstadt — Burgerwiese, Jul. 

b. glaberrima. Schur Sert. n. 801. var. c. Caule inter frutices scan- 
dente foliisque glabro, 2—4 ped., superne quadrangulare petiolisque 
subalato. Foliolis nitentibus, oyalibus, acutis, margine sub lente pilosulis. 
Stipulis maximis subhastatis, hamis deorsum versis, superioribus petiolum 
superantibus. Peduneulis longissimis rectis, %—4 floris, folium multoties 
superantibus; floribus aureo-flavis suaveolentibus, majoribus. (An L. 
sepium Scop. Carn. ed. 2, 64.) — Am Rande der Wiesen zwischen Ge- 
sträuch: Lazarethwiese bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

1058. L. Hallersteinii Bmg. En. n. 1496. (L. pratensis f. Rchb. 
exc. germ. n. 3453. — L. pratensis f. grandistipulatus Zoch. banat. 
f. 35 — L. pratensis yar. sepium Gfriseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 4852, p. 294.) — An Waldrändern, zwischen Gesträuch, in lockerer 
Dammerde der Hügelregion. Häufig auf den Hügeln bei Hammersdorf 
u. s. w. Mai, Jun. (Bimg. 1. ec.) 

1059. L. sylvestris L. Bing. 1498. Fl. dan. t. 325. Engl. B. t. 805. 
(L. latifolius var. angustifolius Zöchb. exc. germ. n. 3456. var. a.) 
Foliolis ensiformibus herbaceis, oblongo-linearibus, 6 poll. long. acutis, 
foliorum summorum angustissimis, omnibus saturate viridibus; floribus, 
magnitudine medioribus sordide purpureis; pedunculis gracilibus pauci- 
floris. — In schattigen etwas feuchten Laubwäldern und Gesträuchen, 
an den Rändern von Waldwiesen. Hermannstadt. Jun. Aug. 

1060. L. platyphyllus Koch Syn. ed. 2, p. 443. (L. hetero- 
phyllus var. ß. Koch l. c. p. 224. L. sylvestris ß. platyphyllos 
Betz. Prodr. Scand. ed. 2. p. 170 — Rechb. exc. germ. n. 3456. L. lati- 
folius Z. Suce. 25% (non Spec. 1033.) Wahlenb. Carp. 216. sec. Griseb. 
et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 185%, p. 294. L. platyphyllos 
Schur 'Sert. n. 800.). Caule petiolisque late alate, alis petiolorum fere 
ejusdem latitudinis. Foliolis oblongis, glauco viridibus, rigidioribus fol. 
supertorum longitudine diametrum transversalem iter superantibus. Floribus 
dilute purpureis, in pedunculos longissimos multifloros secundos dispositis. 
Leguminibus oblongo-linearibus. Seminibus obsolete tuberculatis, hilo 


176 


dimidium seminis eingente. Stipulis minoribus quam in L. latifolia. — 
An Waldrändern, Hecken und in Gebüschen. Zwischen Talmats und 
Zood, oberhalb der Kerzesorer Glashütte; auf dem Girlsauer Berg. 
Jul. Aug. 

1061. L. brachyphyllus Schur (L. sylvestris var. latifolius 
Neilreich Fl. v. Wien p. 670.). Oestr. bot. Zeit. 1861 p. 85. Foliolis foliorum 
infimorum elliptieis obtusis subrotundatis subemarginatis et mucronatis, 
superiorum oblongis, utringue attenuatis acutiusculis. Petiolis latissime 
alatis, alis petiolorum latitudinem multo superantibus. Stipulis semi- 
sagittatis, lobo superiore oblongo, acuminato. Floribus antecedente 
majoribus purpureo-roseis suaveolentibus, racemis secundis. Peduneulis 
longissimis curvatis. Calyeis dentibus inaequalibus. (L..latifolius Mill. 
illust. t. 682 — L. megalanthos Steud. nomenel. 41, 14 — L. grandi- 
folius Lang Syll. ratisb. 4, 182. (mon sSiebth.) — An Waldrändern, 
Weinbergen, Hecken, Zäunen, Gebüschen, steinigen sonnigen Abhängen 
in der Umgegend von Hermannstadt; bei Klausenburg. Jul. Aug. 

1062. L. latifolius L. Spec. 1033. Bing. 1499. Koch Syn. ed. 2, 223. 
M. Bieb. Fl. t. c. 2, 157, 464. — Am Rande von Bergwäldern, an Hecken, 
Zäunen und Weinbergen (Bimg.). Häufig kultivirt mit purpurrothen und 
weissen Blumen. Jul. Aug. 

1063. L. rotundifolius Wild. Spec. 3, 188. Ledeb. fl. Ross. 1, 
684. — St. Gothard bei Klausenburg. (Janka Linn. 1860, p. 565.) 

1064. L. odoratus L. cum var. ß zeylanica Pers. Syn. 2, 534. 
— Auf Gartenschutt, an Gartenhecken, Flüchtling aus Gärten. Jul. Aug. 

1065. L. palustris L. Bmg. 1501. Fl. dan. t. 399. — Auf sum- 
pfigen Wiesen gegen Hammersdorf bei Hermannstadt und Kronstadt. — 
Juni, August. 

a. bulbuliferus. Caulibus inter frutices scandentibus, flexuosis simpli- 
cibus. Foliolis subtrijugis oppositis anguste-oblongis, fol. summorum ob- 
longo-linearibus, acutis, subtus glaueis. Stipulis lunato-semisagittatis, 6 
lin. long. Floribus speciosis, 3—5 laxe racemosis, violaceo-purpureis. 
Pedunculis incurvis folio longioribus. Rhizomate longe horizontaliter re- 
pente, in axillis fibrilloerum bulbulis minimis proferente. L. incurvus 
Schur Sert. n. 796, a. et b. (non Roth). L. granulatus Schur herb. 
Transs.). — Auf schlammigen Moorwiesen vor dem Elisabeththor gegen 
Hammersdorf bei Hermannstadt. Jul. 


Tribus. IV. PHASEOLEAE. Bronn. diss. p. 133. 


213. PHASEOLUS Z/. 


1066. P. multiflorus Wild Lam. Eneyel. 3, 71. Koch Syn. ed. 
2, 226. Hayne Arzn. Gew. XI, 45. 


1067. P. coccineus Lam. dict. 3, 70. Ph. vulgaris Schk. t., 199 
(non L.). 


1068. P. vulgaris L. DC. Prodr. 2, 392. Hayne Arz. Gew. XI, 46. 


e) 


1069. P. nanus L. sp. 1017. Hayne Arz. Gew. XI, 47. 

1070, P. communis Savi Mem. III, 10, f. 13. „Gemeine Stan- 
gzrenbohne. Blüht von Jul. bis Septbr. 

1071. P. compressus DC. P.romanus Savil.c.f.20. „Speckbohne.“ 

1072. P. gonospermus. Salat oder Eckbohne. 

1073. P. oblongus Savi Mem. III, 10, f. 14. Dattelbohne. 

1074. P. saponaceus Saw |. c. f. 15. (P. cruentus Hort.). 

1075. P. ellipticus. Egerbohne. P.saccharatus Mönch. Zucker- 
bohne. P. sphaerospermus. Haberle. — P. aurea Zuce. Wachsbohne. 

1076. P. tumidus Savi. Mem. III, 40, f. 16, Perlbohne. 

1077. P. sphaericus Savi |. c. f. 18, Kugelbohne. 

1078. P. haematocarpus Saw 1. ce. f. 17. Cardinalsbohne. P. ca- 
pensis Hort. P. dimidiatus Haberle. P. sinensis Hort. 

1079. P. asparagioidis. Spargelbohne. 

Nach Farbe und Form der Blumen und Hülsen habe ich in Sieben- 
bürgen etwa 40 Spielarten von P. multiflorusund P. vulgaris beobach- 
tet, von den aber nicht alle als Gemüse benutzt, sondern als Garten- 
pflanzen gezogen werden. Alle diese vermeintlichen Spielarten verhalten 
sich in der Kultur wie wahre Arten, und es ist daher sehr schwer, auf 
die Stammart zurück zu kommen. 


214. DOLICHOS 1. 


1080. D. Lablab. L. Spr. Syst. 3, 249. Alp. aegyp. 74, f. 75. — 
Wird in vielen Gärten als Büffelbohne kultivirt. Hermannstadt. Juli, Aug. 
— Die Samen essbar. Aus Ostindien stammend. 


Ordo XXXV. CAESALPINEAE R. Brown. 


215. GLEDITSCHIA /[. 


1081. G. horrida L[. Spr. syst. 3, 919. (G.macrocanthos W.arb.). 
1082. G&. triacanthos L. Spr. syst. 3, 918. Lam. ill. t. 857. cum 
Var. inermis. — Schöne Bäume aus Nordamerika, welche an Promenaden 
und in Parkanlagen häufig angepflanzt werden, den Winter leicht ver- 
tragen und sich durch Samen leicht selbst vermehren. Mai. Früchte Sept. 


Ordo XXXVI. AMYGDALAE Juss,. 
216. AMYGDALUS /. 


1083. A. nana L. — Ding. 929. — Schk. t.131. a. — Auf somni- 
gen Abhängen der Hügelregion, bei Hammersdorf kleine Gebüsche bil- 
dend, April. 


Schur. Enum. plant. Transs. 12 


178 


a. latifolia. Foliis obovato-lanceolatis; calyceis tube: lacinias superan- 
tibus; floribus pallidis vel albis. Statura major. Bei Deva. — Mit Früch- 
ten. Jul. (A. nana var. f. Ledeb. fl. Ross: 2, 2 — A. campestris Bess- 
— A. Besseriana Schott. — A. Pallasiana Schlechtend. in der Naturf. 
Ges. zu Halle 1854, p. 1& — Kommt: im Gärten oft baumartig vor. 

1084. A. communis /. Bing. 923. Wagner. t. 1—2 et 27—28. — 
In allen Weinbergen: Michelsberg, Heltau, am alten Berg, Hammers- 
dorf. Febr. April. 

a. amara. (A. amara Hayne. Arz. Gew. IV. 39, f. A. Rchb. exc. 
germ. p. 647). (an Spec.?). — In den Obstgärten bei Hermannstadt. 
März. April. 

b. roseaeflora. Floribus anamorphosi plenis. Hermannstadt. April. 


217. PERSICA Tournef. Bmg. En. 2. p. 30. 


1085. P. vulgaris Mill. diet. 3, 465. Bmg. 930. Koch syn. ed. 2, 
227. (Amygdalus Persica L. Hayne. Arz. Gew. IV. 38. — In allen 
Wein- und Obstgärten häufig als Spalierobst. März, April. 

a. leucocarpa. Sickl. IX, t. 14. b. xanthocarpa. Sickl. VIII, t. 12. 

c. haematocarpa. — Die erste ist als Magdalenen-, die zweite als 
Aprikosen- und die dritte als Blutpfirsich bekannt. Hermannstadt. 


218. ARMENIACA Tournef. Bmg. En. 2. p. 31. 


1086. A. vulgaris DC. (A. epirotica Fl. Wett. Bmg. 931. — 
Prunus Armeniaca L. Sickl. VI. t. 29). — Als gemeine Aprikose 
kultivirt. März, April. 

1087. A. Amarella Schur. (Prunus Amarella Zöchb. exe. germ. 
n. 4446. — Als gelber Sommerpfirsich oder kleine Marillen häufig kulti- 
virt. März, April. 


219. PRUNUS _/. 


1088. P. spinosa L. Bing. 932. Sturm H. 9. Wagner t. 76. — 
Auf Hügeln, an Hecken, Ackerrändern, gemein. März, April. ° 

a. praecox. Floribus praecocibus, foliis fruetibusque minimis. 

b. coaetanea. Floribus foliisgue coaetaneis; foliis obverse lanceolatis 
subito acuminatis subtus pilosulis. Calyeis dentibus eiliatis. Fructibus parum 
majoribus (P. fruticans Weihe Rchb. exc. germ. n. 4136. — Schur Sert. 
n. 840 — P. insititio-spinosa Zechb. l. c. P. serotina Schur Sert. 
n. 839. P. spinosa Guimp. t. 66). An Hecken und Zäunen bei Heltau, 
Michelsberg, im jungen Wald gegen Resinär, bei Kronstadt. April. 

c. dasyphylla. Floribus solitariis geminisye numerosissimis foliisque 
coaetaneis; foliis obovatis vel obverse-lanceolatis simplieiter dentatis, 
junioribus dense pilosis, denique glabrescentibus; petiolis, peduneulis 
calyeibusque pilosis. Frutex ramosissimus 3—4 ped. subspinosus. — Auf 
den Hammersdorfer Hügeln in der Nähe des Nusswaldes. April. 


173 


1089. P. montana Schur. Frutex laxe ramosus, subspinosus, 
2—3 ped., ramis fuseis glabris, ramulis canescentibus. Foliis oblongis, 
basin versus cuneato-angustatis, crenato-dentatis, basi eglandulosis, 
Junioribus utringue tomentosis, adultioribus supra glabriusculis subtus 
petiolisque dense tomentosis, 2—2\, poll. longis. Floribus minimis solitariis 
geminisve, subpraecocibus. — Petalis oblongis, obtusis, basi unguiculato- 
attenuatis, albis, calycem multo superantibus. Style longissimo crasso, 
filomentis longiore, stigmate capitato terminato. Calyce turbinato, glabro, 
dentibus ovatis integerrimis, glabris, tubo calycis brevioribus. Fructibus 
submaturis ovato-globosis subito acuminatis, glabris. (P. insitita var. 
a. villosa Schur Sert. n. 841. P. spinoso-insititia Schur.). — An 
sonnigen Höhen im Branisch bei Hannebach; auf dem südlichen Abhang 
des Kapellenberges bei Kronstadt. 2500‘ Kalk; mit halbreifen Früchten. 
Jun. 1854. 

1090. P. insititia L. Bmg. 933. Guimp. t. 65. Engl. Bot. 841. — 
An Waldrändern, Hecken, Zäunen, Weinbergen, in Gebüschen. April Mai. 

1091. P. domestica L. Bing. 934. Guimp. t. 64. Savi Bet. t. 193. 
Sickl. XV. t. 19. — In zahlreichen Spielarten kultivirt als Spillenpflaume. 
In Weinbergen oft verwildert, aber selten mit reifen Früchten. Hammers- 
dorf, Talmats. April, Mai. 

1092. P. damascena 7. Guimp. t. 64. Hayne Arz. Gew. IV, t. 43. 
Sickl XIII. t. 9, et XX.t. 22. (Prunus domestica @aertn. t. 93.). — 
In zahlreichen ausgezeichneten Spielarten kultivirt als gemeine Pflaume 
oder deutsche Zwetschke. April, Mai. Selten verwildert. Talmatsch. 

1093. P. cerasifera Ehrh. Beitr. p. 17. Koch Syn. ed. 2, 229. 
Dsch. t. 20, f. 15. Sickl. VI. t. 19. — Wird als Kirschpflaume kultivirt. 
Hermannstadt, Kronstadt. April, Mai. 

1094. P. cereola L. KRchb. exc. germ. n. 4141. (P. lutea Bechst. 
Sickl. VII. t. 48.) — Wird auf den Dörfern als gelbe oder kleine Spilling- 
pflaume kultivirt. April. Mai. 

(Es gibt in Siebenbürgen noch eigenthümliche Arten der Spiel- 
arten von Prunus, welche zu bestimmen der Mühe werth wäre. 


220. CERASUS. Tournef. Bmg. En p. 33. 


1095. C. dulcis Fl. Witt. 2, 181 — Bmg. 937. Fl. dan. t. 1647. 
Guimp. t. 63. 

a. sylvestri. (Prunus avium Z.), die Stammart aller süssen Kir- 
schen. (P. Cerasus Scop. — Cerasus avium Mönch). — In Sieben- 
bürgen in ausgezeichneten Spielarten, z. B. in Heltau, Michelsberg und bei 
Kronstadt kultivirt. April, Mai. Die wildwachsende Pflanze bald als 
schöner Baum in den Bergwäldern, bald strauchartig oder als kleiner 
Baum an Weinbergen, Zäunen, Hecken, Wiesenrändern. 

1096. C. Duracina DC. Prodr. 2, 535. Prunus Duracina. (Zechb, 
exc. germ. n. 4129. P. Cerasus Duracina L. — Sickl XVIL, t. 9; XXI. 
t.'23; IV, t. 1514; XXII, t. 24; XIV, t. 18; XVIU, t. 65 XVIO, t. 9; 
XV, t. 8). — P. avium var. y. Koch. — Vielleicht selbst nur Spielart, 


12 * 


180 


aber in sehr zahlreichen Unterspielarten als Knorpelkirsche, Hartkirsche, 
Glaskirsche kultivirt. April, Mai. 

1097. ©. Juliana DC. Prodr. 2, 536. (Prunus juliana ZRochb. 
exc. germ. n. 4128. P. Cerasus juliana L. Sickl. II. t. 9; XI. t. 195 
XXIL t. 4 et t. 24; VIIL, t. 45. P. avium ß. Koch). — Wird in vielen 
Spielarten als Maikirsche kultivirt und kommt in den Weinbergen strauch- 
artig verwildert vor. Hermannstadt, Hammersdorf, Neppendorf. April, Mai. 

1098. ©. acida Fl. d. Wett. Bmg. 938. (Prunus Cerasus ZL. 
Hayne. Arz. Gew. 4. 42. Guimp. t. 62. P.austera Ehrh. Cerasus vul- 
garis Behst. Sckl. VIU. t. 41. — t. 18; XII, t.. 20; XIIL, t. 10; XV, t. 
44; XXII, t.°42; II, t. 10. P. caproniana DC. Prodr. 2, 536—). — Die 
Stammart aller säuerlichen Kirschen, häufig und in zahlreichen Spiel- 
arten kultivirt. Die wilde Pflanze in Wäldern, Weinbergen an Zäunen, 
bald als kleiner Baum, bald als Strauch; durch die im Alter herabhän- 
genden Aeste und Ausläufer der Wurzel ausgezeichnet, April. Mai. Ist 
schwierig auszurotten. 

1099. C. semperflorens Borkh. (Prunus semperflorens Zhrh. 
Beitr. p. 132. Zchb. exc. germ. n. 4126. P. serotina Roth. Cerasus 
effusa Host. P. Cerasus d. semperflorens Koch. Sickl. XIV.t. 6). — 
In den Weinbergen bei Neppendorf und Grossau. — Als Strauch oder 
kleiner Baum, Allerheiligen-Kirsche, kultivirt. April, Mai. — Zuweilen 
Blüthen und reife Früchte zu gleicher Zeit. Jul. Aug. 

1100. C. marasca Host. Fl.a. 2,p.7. Prunus Marasko Zchb. exc. 
germ. n. 4131. — Mit der vorigen in gleichen Standorten, bei Neppen- 
dorf, Grossau, Talmats, April, Mai. (P. Chamaeceraso-semper- 
florens Schur. herb. Transs. 

1101. C. pumila Bmg. En.n. 939. (C. Chamaecerasus Host. — 
Prunus Chamaecerasus L. Jacq. A. 2, p.T. Guimp. t. 160. Jaeg. icon. 
t. 90. Cerasus humilis Host.). — AufHügeln, an Waldrändern, Wein- 
bergen. April, Mai. — Zuweilen als ein kleines Bäumchen Zwergkirsche 
in Gärten. 

1102. C. Mahaleb. Host. A. 2, p. 5. Bmg. 936. Padus Maha- 
leb Schur herb. Transs. Prunus Mahaleb L. Zchb. exc. germ.n. 4124. 
Jacq. A. t. 227. Guimp. t. 60. Prunus Maraska Welden. in Kehb. 
exc. germ. p. 871. (sec Neilr. Nachtr. p. 297). — In Bergwäldern an 
Felsen, vorzüglich auf Kalk. Im Hunyader Com. (Bmg.). Mai. 

a. transsilvaniea. Floribus numerosissimis minoribus, petalis oblongis 
basin versus attenuatis reflexis, staminibus petalos aequantibus. — Auf 
Kalkfelsen bei Törzburg und am Tömöser-Pass. Mai, Jun. 


221. PADUS. Tournef. Bing. En. p. 32. 


1103. P. vulgaris Host. A. 2.p. 4. P. Avium Fl. d. Wett. Bing. 
935. (Cerasus Padus DC. Prunus PadusL. Giump. t. 49. Hayne 
Arz. Gew. IV. t. 40. Schrank Mon. t. 154). — In Wäldern und Hainen 
bis in die Bergregion 4000‘. Mai, Juni. 

a. transsilvanica, Racemis brevioribus florigeris fructiferisque erectis, flo- 
ribus minoribus, petalis oblongis. Foliis antice latioribus et subito acuminatis 


151 


grosse serratis subtus in nervis pilosulis. — Häufig im Michelsberger 
Thal und im Dorfe selbst. Mai. — (Prunus petraea Tausch in Koch 
Syn. 2, 230. Bei Kronstadt. Mai.) — Padus petraea Schur herb. 
Transsilv. 


Ordo XXXVII. SPIRAEACEAE. DC. 
222. SPIRAEA 1. 


1104. S. salicifolia L. Bing. 958. Guwimp. t. 82. — Auf Hoch- 
wiesen, vorzüglich Moor- oder Torfboden zwischen Gesträuch. Jun. Jul. 

1105. S. ulmifolia Scop. Carn. 1. 349; Carn. t. 22* Bimg. 960. 
(S. chamaedryfolia Jacg. hort. 2, t. 140), [non. Z.]. — In Bergwäl- 
dern, an steinigen und felsigen Abhängen, von Hermannstadt längs der 
Gebirgskette, Götzenberg, Preschke, Mumma; häufig bei Kronstadt auf 
Kalk. Kapellenberg, Piatra-mare. Jun. Jul. 

a. subalpina. Caule decumbente 10—15 poll. Caudieulis florentibus 
3—6 poll., simplieibus, apice florigeris, angulatis. Floribus corymbosis, 
minimis, albis; corymbis subhemisphaerisis, nudis. Foliis ovato-oblongis, a 
basi ad medium integerrimis deinde inaequaliter inciso-serratis, in pe- 
tiolum attenuatis, I—Y, poll. long., subtus pallidioribus in nervis margi- 
neque pilosis — Capsulae sex rostratae glabrae. (S. prostrata Schur herb. 
Transs.). — Auf Felsen der Voralpen und Alpen 5000°—6000° — Aufdem _ 
Arpäs, den Kerzeschorer und Fogaraser Gebirgen. Jun. Aug. 

1106. S. chamaedryfolia L. Bing. 959. — Koch Syn. ed. 2, 231. 
(S. media Schmidt. Oestr. Baumz., t. 54). — An felsigen und steinigen 
Orten der Voralpenwälder; auch auf dem Ecsem Teteje. Mai, Jul. 4000‘. 

1107. S. opulifolia L. Rchb. exc. germ. n. 4038, Gaertn. 1,t.69. 
f. 5. Kern. t. 75%. — Frutex 4—5 ped. — An Zäunen und Gartenhecken 
verwildert, in Parkanlagen angepflanzt. Mai, Juni. 

1108. S. crenata L. Bmg. 961 Guimp. fremd. Holza. t. 10. — 
Pall. Ross. t. 19, ß. (S. hyperiecifolia Schmidt Baumz. 1, t. 56. [non Z.]. 
— Auf Kalkgebirgen, auf dem Tepej (.Bielz). Jun. Jul. 

a. homophylla. Foliis minimis, omnibus aequalibus oblongis, cunea- 
tis, integerrimis vel apice inaequaliter 2—5- cerenatis. sex lin. long. 1%, 
lin. lat. — Fruticulum 4—1Y, ped., ramis virgatis. — Auf dem südlichen 
Abhang des Kapellenberges bei Kronstadt. Mai, Jun. 

b. heterophylla. Foliis majoribus inaequalibus, ramulorum sterilium 
obovatis, acutis, basi cuneatis, in petiolum attenuatis, a medio ad 
apicem crenatis; ramulorum florigerum oblongo-euneatis integerrimis. Flo- 
ribus apice ramulorum corymbosis. Frutex. 2—3 ped. -- Auf dem süd- 
lichen Abhang des Kapellenberges eine kleine Waldung bildend. 2500‘. 
Kalk. Mai, Jun. (AnS. hypericifolia a latifolia Zedeb. icon. V.t. 428). 

1109. S. obovata Kit. in Willd. h. Berol. 1, 541. Koch Syn. ed. 2. 
p- 1022. Guimp. Holza. t. 11. Ledeb. icon. V. t. 430. — Ab antecedente 


182 


differt praecipue: Corymbulis sessilibus, foliis subtus glaucis puberulis, 
obsolete triplinerviis — Proxima valde S. crenatae var. hetero- 
phyllae Schur. — Auf Kalkgebirgen, auf dem Tepej (Bielz). Jun. Jul. 
Schur Oesterr. bot. Zeitschr. 1861. p. 364). 


1110. S. oblongifolla W. Kit. pl. var. t. 225. Koch Syn. ed. 2, 
40232. — Auf felsigen und steinigen Abhängen in Gebirgswäldern. — 
Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt; auf dem Ketskekö bei Carlsburg, 
einzeln; auf dem Tepe). (Bielz) — Jun. Jul. — A. S. chamaedrifolia differt: 
Foliis subtus margineque villosulis, oblongis, denique glabriusculis, basi 
cuneatis, a medio parce dentatis; calycis dentibus reflexis; inflorescentia 
subeorymboso-racemosa; filamentis corollam superantibus; capsulae inter- 
dum pilosae. 


1111. S. hypericifolia L. spec. 701. (S. hypericifolia a ge- 
nuina Ledeb. fl. Ross. 2, 12. Schkh. t. 134. Ab antecedentibus S. obo- 
vata et S. crenate distinguitur: Foliis oblongo- cuneatis, apice 
rotundatis, acutis, integerrimis vel versus apicem crenulato-serratis, 
utrinque viridibus, glabris, obsolete triplinerviis et venulosis. Corymbis 
lateralibus sessilibus. Calycis dentibus erecto-patulis. — Auf dem Kapel- 
lenberg bei Kronstadt, Juni; wohl nur Flüchtling aus den nahen Gärten, 
wo sie häufig als Zierpflanze benutzt wird. 

1112. S. Ulmaria L. Bing. 694. Fl. den t. 547. Sturm H. 18. — 
Auf feuchten Wiesen zwischen Gebüsch. Jul. Aug. 

a. glauca. S. glauca Schultz starg. suppl. 26. — Auf der Fleisch- 
hackerwiese bei Hermannstadt,. Jul. 

1113. S. denudata Presl. Fl. cech. p. 101. Hayne Arzn. Gew. 8, 
t. 31. (S. quinqueloba Auct. Transs. plur. [non Bmg.]. — An quelligen 
sumpfigen Orten, an Gräben und Flüssen, häufig bei Borszek; im Thale 
gegen Neu-Radna; in der Valle-Vinuluj beiRadna; Hermannstadt, Klau- 
senburg Jul. Aug. — (Folia subtus glabra viridia vel puberula nunquam 
albida). 

1114. S. quinqueloba Bing. En. n. 965. A. S. denudata differt. 
Foliis interrupte subbipinnatis, supra glabriusculis, subtus in nervis 
pilosis, unicoloribus, segmentis lateralibus oppositis, profunde trilobis, 
lacinia ultima maxima palmato-quinqueloba. Stipulis semilunatis crenato- 
dentatis. Floribus prius flavidis denique albis. Caule 2—3- ped. subflexuoso, 
glabro. — In schattigen, feuchten Wäldern. Aug. — (Proxima mihi vide- 
tur S. lobatae. Jacg. hort. 1, p. 28, t. 88? Sed floribus albis nee rubris 
— et S. palmatae Pall. Ross. 1, t. 277). 

1115. S. Aruncus L. Bing. 962. Pall. Ross. 1, t. 26. — In feuch- 
ten Gebirgswäldern, an Bächen und Quellen. Jul. Aug. 

1116. S. Filipendula L. Bmg. 963. Fl. dan. t. 635. Sturm. H. 18. 
— Auf Wiesen, Triften, in Wäldern. Mai, Jul. 


183 
Ordo XXXVIII. DRYADEAE Vent. 


223. DRYAS /. 


1117. D. octopetala L. Bing. 1017. Sturm H. %. Guimp. t. 105. 
Schk. t. 137. — Auf Triften der Hochalpen bis 7000° Elevat. Auch auf 
dem Ecsem Teteje. 5000’. Kalk. Jun. Aug. 


224. GEUM L[. 


1118. G. urbanum /. Bing. 1012. Sturm H, 5. Schkh. t. 137. — 
In Wäldern, Gebüschen, an Hecken und Zäunen. Jun. Aug. 

a. grandifolium. Segmentis foliorum stipulisgque maximis inciso- 
dentatis; floribus majoribus. — Hermannstadt. Jul. 

1119. G. robustum Schur (G. vicanum Schur herb. Transs.). 
Proximum G. urbani, differt: Caulibus robustioribus, 2—3 ped., patenti- 
pilosis. Foliis radicalibus infimisque lyratis, caulinis superioribus tripartitis, 
segmentis obovatis basi cuneatis, crenato-dentatis, subtus margineque 
pilosis. Stipulis maximis subrotundo-oyatis, grasse erenatis, mediis petiolum 
aequantibus. Floribus minimis erectis, petalis luteis obovatis calycem 
aequantibus. Carpellis pilosis, arista biarticulata, articulo inferiore supe- 
riorem quater superante, articulo superiore piloso. — An Waldrändern, 
Gebüschen, Hecken, Zäunen, bei Kastenholz, Hannebach, Talmats. Jul. 
Aug. An G. stricto-urbanum.?). 

1120. G. strictum Ait.. hort. kew. 2, 217. (G. intermedium 
Bess. in DC. Prodr. 2, 550, (non Ehrh.). M. Bieb. Fl. t.c. 1, 411; 3, 360). 
— Fisch. in Mem. de la Soc. des Natur. de Mosc. 2, 185, t. 14, f. 13. 
Habitu antecedentis sed petalis orbiculatis calycem superantibus, recep- 
taculo breviter piloso, carpellis superne pilis longis adspersis, stylorum 
articulo superiore piloso. — Am Rande von Gebirgswäldern, an feuchten 
schattigen Orten, am Fuss des Arpas; in dem Thale oberhalb der Kerze- 
sorer Glashütte; im Zoodthale, nicht häufig, leicht zu übersehen und 
mit G. urbanum gradifolium zu verwechseln. Jul. Aug. 

1121. G. intermedium Zhrh. Beitr. 6, 143. Bmg. 1013. Willd. 
hort. berol. t. 69. Fl. dan. t. 1874. (G. urbano-rivale Schiede — G. 
rivali-urbanum Zechb. exc. germ. p.598 — Geum ambiguum Schur 
herb. Transs.). — An schattigen waldigen Orten, auf Moorboden, am 
Bärenbach bei Heltau, im Zoodthal am Fuss des Götzenberges, am Büdös, 
bei Tusnad. Jul. Aug. 

1122. G. rivale L. Bing. 1014. Fl. dan. t. 722. Tratt. Fl. O. t. 190, 
Sturm H. 8. — An quelligen Orten, an Bächen der Berge und Voralpen, 
bis 4000‘ Mai, Jul. 

a. alpinum. Schur Sert. n. 870, a. Humile unifloram floro maximo 
nutante. — Arpaser Alpen. 6000’. Jul. 

b. degeneratum. Pauciflorum, floribus nutantibus, calyce anamorphosı 
foliaceo pentaphyllo degenerato corollam irregularem multo superante — 
Bmg. n. 1014 ß. hybridum Jacg. rar. t. 94. (G. hybridum Wulf. in 
Jacg. misc. 2, 33). — Arpäas Jul. (Keine Var. sondern Monstruosität.) 


184 


1123. G. inclinatum Schleich. Cat. 1815 et 1891. G. rivale- 
montanum Köttel Taschenb. 2, 1075—1076. Heus östr. bot. Zeit. 1859, 
p. 255. G. montano-rivale Zchb. pl. erit. X. G. pyrenaicum Willd. 
sp. 2, 1115 (non DC.). G. Tournefortii Zap. abr. p. 292. G. sude- 
ticum Tausck. G. rubifolium Schur (an Lej.?). — Auf Triften der 
Voralpen, an quelligen Orten, an Bächen und Rinnseln bis 5000‘, Arpäser, 
Kerzesorer, Fogaraser Gebirge; auf dem Kerestes (oder Kereszthegy) 
bei Remete. Jul. Aug. (Unsere Pflanze vom letzteren Stahdorte steht 
dem G. intermedium und zwar dem G. rivali-urbanum, welches ich 
zu G. urbano-rivale gezogen habe, ziemlich nahe und dürfte nicht 
hieher, sondern zum G. intermedium gehören.) 


225. SIEVERSIA Willd. mag. 5, 398. 


1124. S. reptans Opr. Syst. 2, 543. Iechb. exc. germ. n. 3881. 
(Geum reptans L. Bmg. 1016. Jacqg. A. app. t. 22. Sturm H. 14.) — 
Auf Felsen der Hochalpen, auf der Keprereasze der Arpäser Alpen. 
Glimmerschiefer. 7000‘. Jul. Aug. 

1125. S. montana Spr. l. c. Zchb. 1. c. n. 3880. (Geum mon- 
tanum L. Bing. 1015. Jabg. A. t. 373. Sturm H. 14.).. — Auf Triften 
und Felsenabhängen in der Berg- und Alpenregion. 4000—6000‘. Arpaser, 
Kerzesorer, Fogaraser Gebirge. Jun. Septbr. 


226. WALDSTEINIA Willd. 
In n. Verh. berl. naturf. Freunde. 2, 136, t. 4, £. 1. 


1126. W. geoides Willd.1.c. Rchb. exc. germ. p. 597. Bing. 943. 
Tratt. Arch. t. 14. W. Kit. pl. rar. t. 77. — In Gebüschen der Berg- 
region. Auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos und auf den Kalkbergen 
z. B. Kapellenberg bei Kronstadt. April, Mai. 


227. COMAROPSIS DC. 


1127. ©. sibirica DO. Prodr. 2, 555. Schur Sert. n. 875. (Wald- 
steinia sibirica Tratt. W. trifolia Rochel. D. Koch in Linn. XII. 
p- 337. t. 6. Dalibarda ternata Steph. in Mem. de la Scienc. de 
natur. de Mosc. 1, p. 129, t. 10). An. C. fragarioides DC.) — In 
schattigen Gebirgsthälern. Im Zaisonthale gegen den Ojtoser Pass bei 
Kronstadt. Mai 1854. Maly En. p. 338 et 397. (Der Entdecker dieser 
schönen Pflanze ist Herr Apotheker Hornung in Kronstadt, nach dessen 
Mittheilung selbige von Rochel benannt wurde). 


228. RUBUS /. 


1128. R. odoratus L. chb. exc. germ. p. 599. Mill. icon. t. 223. 
— Häufig kultivirt und an Hecken und Zäunen der Gärten verwildert. 
Mai, Jun. 


185 


1129. R. saxatilis L. Bmg. 988. Fl. dan. t. 134. Guwimp. t. 104. 
-—- Auf Felsen und steinigen Orten der Berge und Voralpen. Arpas. 
Mai, Jul. 

1130. R. idaeus L. Dmg. 979. Fl. dan. t. 788. Guimp. 97. — In 
Bergwäldern, an Hecken, Zäunen und Obstgärten. Mai, Jul. a 


Rubi caesii. 


1131. R. caesius L. Dmg. 981. Fl. dan. t. 1213. Guimp. t. 100. 
Schkh. t. 135. — Auf Aeckern, Triften, an Zäunen und Gebüschen. 
Jul. Septbr. 

1132. R. agrestis W. Kit. pl. rar. t. 268. DC. Prodr. 2, 559. 
Bmg. 985. — Auf Aeckern, Triften, Mauern, bebauten und unbebauten 
Orten (R corylifolius var. y. Zchb. exc. germ. p. 608, n. 3929). — 
Häufig auf steinigen Aeckern bei Hermannstadt. 

1133. R. corylifoiius Smith. Fl. brit. 2, 54%; Engl. Bot. 12, t. 827. 
Bing. 987. — Auf steinigen Feldern, Felsen und Mauern. Hermannstadt. 
Jul. Aug. 

1134. R. nemorosus //ayne. Arz. Gew. 3, 10. Bmg. 982. Guimp. 
t. 101. — An Waldrändern, Gebüschen, Hecken und Zäunen. Jun. Aug. 


Ruki fruticosii. 


1135. R. fruticosus L. Bing. 986. Bechb. exc. germ. p. 600. — 
An Waldrändern, Waldtriften, Zäunen und Gebüschen. Jul. Aug. 

1136. R. suberectus Anders. in Linn. Transact. XI. t. 16. Zöchb. 
exc. germ. p. 600. Fl. dan. t. 1992 (R. fastigiatus Weihe). — Auf 
Heiden, Waldtriften, Holzschlägen, Gehauen. Hermannstadt. Jul. Aug. 

1137. R. nitidus Weihe. et Nees ab Es. t. IV. Zechb. exc. germ. 
p- 600. (R. corylifolius Guimp. t. 10% (non Sm.) Hayne Arz. Gew. 3, 
t. 11. — In Wäldern, Gesträuchen, Gehauen der Bergregion. Jun. Aug. 

1138. R. polymorphus Fost, A. 2, 29. (R. villicaulis Jechb. 
exc. germ. n. 3900. Köhler in Wimm. et Grab. fl. siles. 2, 27. Weihe et 
Nees. ab.E. t. XVII. R. fruticosus var. ß. velutinus Nelr. Fl. v. 
Wien p. 621.) — An Waldrändern und Gehauen. Hermannstadt. Jun. Jul. 

1139. R. hirtus W. Kit. pl. rar. t. 141. Dmg. 983. (R. hybridus 
Wallr. [non Vill.]). Weihe et Nees ab Es. t. 44. — In schattigen Berg- 
wäldern in den Fogaraser, Arpaser und Kronstädter Gebirgen. 4000°. 
Jul. Aug. Auf den Kalkgebirgen weniger behaart. 

1140. R. tomentosus Bork. (non Lej) in Roem. n. Mag. 1749, p. 3. 
— Ichb. exc. germ. p. 601. Guimp. t. 98. Weihe Rub. germ. t. 8. — 
Bmg. 980. — Auf steinigen Bergabhängen, Kalk, an Weinbergen. 
Jul. Aug. 

1141. R. glandulosus Bellard. app. ad fl. pedem., 24. Bimg. 984. 
Fl. dan. t. 1696. Guimp. t. 90. (R. hybridus Vill. [non Wallr.]. R. 
hirtus Weihe et Nees ab Es. t. 43. [non W. Kit.]). — In der Buchen- 
region der Arpäser und Kerzesorer Alpen, Götzenberg, Preschbe, 
Mumma bis 4000° Elevat. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


186 


1142. R. vulgaris Weihe et Nees. ab Es. t. 14. Rechb. exc. gern. 
p. 602. — An steinigen Orten an den Abhängen der Nagelflue oberhalb 
der Weingärten bei Talmats. Jul. Aug. 

1143. R. discolor Weihe et Nees ab Es. t. XX. ZRechb. exc. germ. 
p- 603. (R. fruticosus Sm. [non L.] Engl. bot. t. 715. [Affinis R. 
amoeni Portens]).. — An Waldrändern, Hecken, felsigen Orten bei 
Kronstadt. Jun. Jul. 

1144. R. candicans Weihe Bmg. exc. germ. p. 601. (R. fruti- 
cosus Weihe et Nees ab Es. t. VII. R. thyrsoideus Schur Sert. 
n. 883. — Auf Felsen und steinigen Bergabhängen, zwischen Gesträuch, 
auf der Burg bei Michelsberg. Jun. Jul. (Dem Standorte nach R. tomen- 
tosus oder R. discolor Weihe Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 296.) 

1145. R. plicatus Weihe et Nees ab Es. Rub. germ. t. 1. — DC. 
Prodrom. 2, 560. — In den Weinbergen bei Stolzenburg. Jul. Aug. 

1146. R. heterophyllus Host. A. 2, 32. (R. spinosissimus Schur 
herb. R.hybridus ß spinosissimus Neilr. Fl. v. Wien p. 622. — In Berg- 
wäldern. Kalksubstrat, auf der Pojana am Fuss des Schuler. 4000‘. Bei Kron- 
stadt. Jun. Aug. 


229. FRAGARIA /. 


1147. F. vesca L. Koch. Syn. ed. 2, 234 et 443. Fl. dan. t. 2235. 
Sturm H. 2. Schkh. t. 135. Baumg. 990. — In Wäldern, Hainen, Hecken, 
auf Wiesen, in Gebüschen. Mai. Jul. von 600—4000° Elevat. und daher 
den ganzen Sommer über Früchte bringend. 

a. erenata. Petalis erenatis. — Unter der normalen Form, auf dem 
Götzenberg. Mai, Jun. 

b. efflagellis. Flagellis brevissimis vel deficientibus. (F. efflagellis 
Duch. in Lam. dict. 2, 532. — Auf dem Arpas. Jul. 

1148. F. semperflorens Duch. Rchb. exc. germ. p. 596. Hayne 
Arz. Gew. 3, t. 25. (F. vesca var. y. L. F. alpina Duham. F. vesca 
var. alpestris hiemalis Schur Sert. n. 891. a. — Auf Triften der 
Voralpen; auf den Arpäser Gebirgen; auf dem Plateau des Ecsem- 
Teteje; auf der Piatra-mare. Jun. Aug. 5000‘. 

1149. F. elatior Ehrh. Beitr. 7, 23. Koch Syn. ed. 2, p. 234 et 
443. Hayne Arz. Gew. t. 27 (F. vesca ß. pratensis Z. F. scabra 
Dich. A, t. 8. — Auf Hügeln und Bergwiesen. Hermannstadt. Mai, Jun. 
Wird auch als Zimmeterdbeere kultivirt. 

1150. F. collina Ehrh. Beitr. 7, 26. Bmg. 991. Hayne Arz. Gew. 
t. 30. Koch Syn. ed. 2. p. 235 et 443. F. vesca Pf. fl. succ.) Fl. dan. 
t. 4389. — Auf trockenen Wiesen und grasigen Hügeln. April. Jun. 

a. alpina. Minima, uniflora, pilosissima, floro minimo. — Auf Kalk- 
felsen des Arpas. 6000. Jul. 

b. flagellifera. Flagellis longissimis instrueta. — Auf Kalkfelsen bei 
Kronstadt. Mai. (Fragaria media Schur herb.) 

1151. F. Hagenbachiana Lang. Koch Syn. ed. 2, p. 443. (F. 
MajJaufea Ser. in DO. Prodr. 2, 570. (An F. collina var. folioleo 


187 


intermedio longius petiolato ?). — In den Wäldern bei Klausenburg 
(Janka Linn. 1860. p. 567.). 

1152. F. grandiflora Ehrh. Beitr. 7, 25. Duham orb. A, t. 6. 
Hayne Arz. Gew. 4. t. 29. — Wird als Ananaserdbeere kultivirt und 
kommt nicht selten verwildert vor. Am jungen Wald bei Hermann- 
stadt. Mai. 

1153. F. chiloensis Ehrh. Beitr. 7. 26. Duham arb. A, t. 3. Dill. 
Elth. t. 120, £. 146. — Wird als Chili-Erdbeere kultivirt und kommt 
nicht selten verwildert vor. Hermannstadt. Mai, Jun. 

a. pentaphylla. Foliis quandoque basi foliolis binis minoribus instructis 
quasi  folium pentaphyllum praebens. — In den Kirschgärten bei 
Heltau. Jun. 

1154. F. virgineana Ehrh. Beitr. 7, 24. Hayne Arz. Gew. 4, t. 28. 
Duch. 4, t. 5. — Kultivirt als Himbeererdbeere und nicht selten ver- 
wildert. Im jungen Wald in der Umgebung der Pulvermühlen und des 
Kupferhammers. Jun. 


230. COMARUM [. Bing. En. p. 72. 


1155. C. palustre L. Bmg. 1018. Fl. dan. t. 636. Schkh. t. 138. 
(Potentilla palustris Scop. P. Comarum Nestl.) — Auf sumpfigen 
Moor- und Torfwiesen (Bmg.) am Büdös. Jul. Aug. 


231. FRAGARIASTRUM Schur Sert. p. 23. 
(Potentilla Sectio Fragariastrum DC.) 


1156. F. sterile Schur Sert. n. 921. Fragaria sterilis L. Fl. 
dan. t. 1579. — Potentilla prostrata Bing. 1011. [non Mielichof]. — 
P. Fragaria Smith. P. Fragariastrum Ehrk. — P. fragarioides 
Vill. — P. fragariaefolia @mel. — Comarum fragarioides Zeoth. 
— Auf grasigen Hügeln bei Deva, Dobra u. s. w. (Bmg.) April, Mai. 
(Die Standorte sind in Hinsicht auf die nächstfolgende Art festzustellen). 

1157. F. micranthum Schur |. c. n. 922. (Potentilla micran- 
tha Ram. in DC. fi. fr. 4, 468. P. brevicarpa Vest.). — Auf steinigen 
Waldplätzen und Abhängen in der Hügelregion. Am Bärenbach bei 
Heltau; im Eichenwalde bei Baumgarten; bei Talmats auf der Nagelflüe 
am Zibinufer. März, April. 

(Unsere siebenbürgische Pflanze unterscheidet sich von der der aun- 
deren Floren durch zartere Struktur, mindere Behaarung und durch eine 
sehr starke knollige Wurzel, deren Anschwellungen von der Grösse einer 
Haselnuss durch dünne Zwischenfasern getrennt sind.) 

1158. F. album Schur Sert. n. 925. (Potentilla alb Z. Bimg. 
1006. Jacg. A. t. 145. Sturm H. 4). — In Hainen und Wäldern, Wald- 
wiesen in der Hügel- und Bergregion. April, Mai. 

1159. F. Clusianum Schur Sert. n. 924. (Potentilla Clusiana 
Jacq. A. t. 116. Bing. A0)8.) — Auf Felsen der Hochalpen Bmg. Jul. Aug. 


188 


1160. E. caulescens Schur Sert. n. 923. (Poteutilla caules- 
cens L. Bmg. 1007). — Auf Felsen der Kalkalpen, Kronstadt. Jul. Aug. 
1161. F. petiolatum Schur. (Potentilla petiolata Gaud. helv. 
3, 374. Koch Syn. ad. 2, 244. — P. caulescens f. petiolata Ser. in 
DC. Prodr. 1, 2, 584). — In Felsenritzen der Kalkalpen, Butsets. Jul. Aug. 


232. TORMENTILLA /[. Bing. En. p. 58. 


1162. T. recta L. Bmg. 989. Wagner. t. 186. — Sturm H. 34. — 
Schkh. t. 136. (Potentilla Tormentilla Siebth. — Tormentilla of- 
fieinalis Sm. P. sylvestris Neck. — P. tetrapetala Hall fil. — Auf 
Waldwiesen, Heiden, Triften, Grasgärten am Fuss der Gebirge. Mai, Aug. 

a. alpina. Minima, 2—8 poll., multicaulis, caudiculis diffusis mediis 
erectis; stipulis minimis 2—3 fidis; foliis glabriusculis margine totum 
pilosulis; floribus minutis. — Auf sonnigen steinigen Triften des Arpas. 
6000‘. Jul. 

1163. T. nodosa Schur. Radice crassa sublignosa nodosa, A—1Y, 
poll. diam. fibris nonnullis validis instructa. Caulibus plurimis 9—12 poll. 
superne ramosis recumbentibus densissime foliatis laxiuscule pilosis. Foliis 
radicalibus quinatis petiolatis in orbem terrae adpressis, foliolis obovatis 
subsessilibus, antice 6- dentatis; fol. caulinis oblongis a medio ad apicem 
serratis; ommibus subeoriaceis supra glabris, subtus margineque pi- 
losis. Stipulis mediis foliis conformibus, ramulorum minoribus magis minusve 
profundius 3—5 fidis. Floribus tetra-vel pentameriis. (Affinis T. rectae, 
sed omnibus in partibus robustior; an T. divergens Zechb.). — In Berg- 
waldungen auf Moorboden, am Fuss des Arpas.; am Büdös, am Schuler 
bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1164. T. montana Schur. Media tenet inter antecedentem et se- 
quentem differt imprimis: Radice fibrosa, caulibus diffusis basi radicanti- 
bus, superne dichotomo ramosis paueifloris, floribus tetrameriis. — Auf 
Moorboden in der Buchenregion der Arpaser und Kerzesorer Gebirge. 
Jul. 4000. Glimmerschiefer. 

1165. T. reptans ZL. sp. 716. Schur Sert. 926. Potentilla pro- 
cumbens Siebth. oxon. 16%. Koch Syn. ed. 2, 239. — Sturm H. 92%. — 
P. nemoralis Nest. — An Potentilla tormentilloides. Meyer. 
Abh. d. böhm. Akad. 1785, 2, t. 1, f. 2. Schult. Oester. 2, 87—88, seceund. 
Neilr. Maly’s Nachtr. p. 294. Distinguitur: Caulibus flagelliformibus pro- 
stratis, superne ramosis, ad geniculis radicantibus; foliis petiolatis cau- 
linis superioribus ternatis radicalibus quinatis; floribus majoribus tetra- 
meriis ve] pentameriis. — In schattigen Laub- und Nadelwäldern in Moos- 
polstern. Arpas. 5000‘. Jul. 1847. Selten. 


233. POTENTILLA /. 


1166. P. supina L. Ding. 994. Jacg. A. t. 406. — Fl. dan. t. 2175. 
— Auf sandigen überschwemmt gewesenen Plätzen, feuchten Aeckern, 
bebautem und unbebautem Boden. Mai, Septbr. -- 


189 


a. altissima. P. limosa Dungh. P.subsalsa Schur. herb. — Caule basi 
sımplieci a medio dichotomo-ramoso 1—2 ped. ramis erecto-patulis pilosis, 
floribus numerosissimis minimis. — Auf schlammigem etwas salzigem 
Boden mit anderen salzsteten Pflanzen: Auf der Salzwiese zwischen 
Hermannstadt und Hammersdorf, bei Salzburg. Jul. Aug. 

1167. P. norvegica L. Koch Syn. ed 2, 235. — Fl. dan. t. 171. 
(P. dichotoma Mönch. — P. ruthenica Willd. — P. diffusa Willd. — 
P. Morisonii DC.). — In schattigen Wäldern, auf feuchtem , sandig- 
moorigem Boden am Büdös Lerchenfeld. bot. Nachl. Jun. (Ich fand Septbr. 
1853 am Büdös am Rande des Torfbruches junge Blatttriebe einer Poten- 
tilla, die ich der P. norvegica angehörend erkannte, was für die zwei- 
jährige Dauer dieser Pflanze spricht. Die Blätter waren 3- 4- 5zählig 
gesättigt grün und mit abstehenden Haaren). 

1168. P. rupestris L. Bmg. 993. Jacg. A. t. 114. — Auf schat- 
tigen Felsen der Bergregion. — Grosser Hangestein bei Kronstadt, Ka- 
pellenberg (Dmg.). Mai, Jul. 

1169. P. tanacetifolia Wild. im Mag. d. Ges. Naturf. Fr. zu 
Berl. 7, 286. Lehm. Potent. 60. DC. Prodr. 2, 531. Ledeb. fl. Ross. 2, 39. 
(P. pensylvanica Schur Sert. n. 899, [non ZL.]. — P. rupestris Ler- 
chenf. bot. Nachl. 1780). — Eine sibirische Art, welche von P. Filipen- 
dula Willd. wenig verschieden zu sein scheint. 

1170. P. Anserina /L. Ding. 992. Fl. dan. t. 544. Sturm H. 4. — 
Auf sandigen Wiesen, Triften, auf Strassen. Mai, Jul. 4 

a. unicolor, Foliis utringue albo-sericeis; rhizomate nodoso; floribus 
maximis speciosis solitariis. — Auf sandigen Orten, zwischen Weidenge- 
sträuch am Zibin bei Hermannstadt. Mai. 

b. bicolor. Foliis supra viridibus glabriusculis, subtus albo-sericeis ; 
floribus duplo minoribus. — Auf Grasplätzen bei Hermannstadt. Jun. 

c. longissima. Caudieulis longissimis radieantibus apice rosulatis 12-18- 
poll; foliis longissimis 10-12 poll long. floribus solitariis vel rarissime geminis. 
— Auf fruchtbare Wiesen bei Kronstadt, z. B. auf der Pojana. Jul. 1854. 

1171. P. recta L. Bing. 995. — Echb. pl. erit. IV. f. 520. — Auf 
kräuterreichen Hügeln, am Rande der Weinberge bei Hammersdorf, Stol- 
zenburg und längs der ganzen Hügelkette; auch bei Kronstadt. Jun. Jul. 

1172. P. 1aciniosa Kit. in Nestl. Potent. p. 45. Bmg. Man. Lehm. 
Pot. t. 7. Schur Sert. n. 903. Spec. distinetissima, ab antecedente differt: 
Radice polycephala. Caulibus gracilioribus purpureis foliisque parce pilo- 
sis. Foliis quinatis septenatisve, foliolis obverse lanceolatis ineiso-serratis 
vel pinnatifido-laciniatis, laciniis ultra medium laminis penetrantibus, bi- 
tripartitis, Petalis ceitrinis obcordatis calycem superantibus. Calyeis laci- 
niis acutis ineisis. (P. recta y. laciniosa Ledeb. Ross. 2.46. —P. hirta n. 
laciniosa DC. — P.cardiapetala Bess.). — Auf sandigen sonnigen 
Hügeln: Bei Zam (Dmg.); bei Apahida in der Mezöseg. Jun. Jul. (Eine 
seltene Pflanze!) 

1173. P. pilosa Willd. Sp. 1100. Bing. 996. Koch Syn. ed. 2, p. 237. 
MM. Bieb. El. it. c..,3,, 356. Zechb.. exe... germ. p.1595; Spl. ent. 22 52I2(P. 
recta Fl. dan. t. 1820. P. recta b. Ledeb. Ross. 2, 46. P. hirta All. 


190 


ped. t. 71. P. crassa Tausch). — Auf bewachsenen Hügeln, zwischen 
Gesträuch, an den Rändern der Weinberge bei Hammersdorf, Solzenburg, 
Grossscheuern u. s. w. Jun. Jul. — A. P. recta praecipue differt: Flori- 


bus minoribus numerosioribus, Petalis pallide flavis calycem aequantibus 
vel subaequantibus. Caule rigido basi purpureo foliisque patenti-piloso. 
Foliolis obovatis vel obverse-lanceolatis quinatis septenatisve saturato 
viridibus. 

a. obscura. Foliis obseure viridibus opacis petalis calycem aequantibus. 
(P. obscura Willd. Sp. 1109. M. Bieb. fl. t. c. 4, 405. P. recta var. 
obscura Ledeb. Ross. 2, 46. P. obscura Zechb. pl. erit. X.; exe. germ. 
p- 595. P. hirta var. obscura DC.) — Oberhalb der Weinberge bei 
Talmats. Nagelflüe. Jul. 

b. condensata. Ramis florigeris brevibus condensatis; pedicellis 
bracteatis calycem aequantibus; foliolis fol. caulinis mediis sessilibus 
ceircumeirca aequaliter et grosse serratis. Caule rigide foliisgue longe 
piloso. Floribus eitrinis. — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Jul. Aug. 

c. duplicato-serrata. Ramis florigeris elongatis laxe erectis; pedicellis 
calycem multo superantibus; foliolis fol. infim. cuneato-oblongis, apice 
retusis tridentatis,, profunde ad tertiam partem laminis inciso-serratis, 
serraturis basi 2—3 dentatis. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf 
in den Weinbergen bei Neppendorf. Jul. 

d. macrophylla. Radice submonocephala. Caule gracile 3 ped. foliisque 
albo-piloso; pilis longissimis patentibus tuberculo insidentibus. Foliis 
quinatis septenatisve; foliolis obovatis, subeuneatis, antice rotundatis, 
grosse laciniato-biserratis, infimis minimis. (P. macrophylla Schur herb. 
Transs. — Auf Hügeln bei Hammersdorf, in den Weinbergen bei Grossau. 
Jul. 1846. Auf Kalk bei Kronstadt. Aug. 1853. 

1174. P. inclinata Yill. delph. 3, 567. Koch Syn. ed. 2, 237. 
FRehb. exc. germ. n. 3849. (P. adscendens Willd. En. p. 554, Bmg. 998. 
Kit. Man. P. intermedia Wahlend. P. inclinata M. Bieb. fl. t. c. A, 
407, 3, 557, Besser. En. n. 1528.). — Auf sonnigen Hügeln, Kalkbergen 
Weinbergen auf dem Tepej (Bmg. Bielz). Jun. Aug. 

a. subbiserrata. Foliolis foliorum infimorum profundius et duplicato- 
laciniato-serratis. — Bei Kronstadt. Jun. Jul. 

1175. P. canescens Bess. Galic. 14, 330. Pchb. exc. germ. n. 3848. 
(P. recta Jacq. A. 383. Ab antecedente differt: Petalis obcordatis calycem 
aequantibus; calyce laxe piloso; caule foliisque laxe villoso-piloso. — 
Auf sonnigen Hügeln, an Felsen auf dem Ketskekö bei Carlsburg ; auf 
dem Kereszthegy bei Remete. Jul. 

1176. P. curvidens Schur herb. Radice polycephala. Caulibus 
gracilibus teretibus foliisque albo-pilosis, 10—15 poll. Pilis inaequalibus, 
brevissimis adpressis longioribus patentibus intermixtis. Foliis quinatis 
oliolis oblongo-cuneatis, antice subtruncatis et tridentatis (dente inter- 
medio subporrecto) supra viridibus substrigosis, subtus villoso-canes- 
centibus, pilis interdum glandulae insidentibus; foliolis omnibus simplieiter 
dentato-serratis vel duplicato-dentato-serratis; dentibus tenue incurvis. 
Floribus minimis numerosissimis eitrinis, in corymbam dispositis. — Auf 


191 


steinigen Abhängen und Felsen der Bergregion, vorzüglich auf Kalk, 
an der Maros bei Zam; auf dem Burgberge bei Deva. 

a. sublaciniata. Caule gracillimo ; foliolis foliorum infimorum profundius 
inciso-dentatis vel subpinnatifidis. Caule foliisgue pilis mollibus patentibus 
vestito. Dentibus foliolorum evidentius incurvis. — Auf dem Büdös, Trachyt- 
substrat; auf Kalkfelsen bei Kronstadt, am schwarzen Thurm. Jun. Jul. 
(Affinis quidem Pot. canescenti Dess. sed habitu valde diversa. Sub- 
similis quoque P. argenteae L.). 

1177. P. argentea L. Bmg. 999. Fl. dan. t. 865. Sturm H. 17. 
— Auf Hügeln, Triften, sandigen Wiesen, an Wegen, auf Kalkfelsen 
und Mauern. Jun. Jul. 

a. monticola. Foliis radicalibus longissime petiolatis; foliolis supra 
viridibus glabris subtus niveo tomentosis; floribus minimis. 

b. disseeta. Foliolis discoloribus quinatis septenatisve ,„ laciniato 
dissectis, basi cuneatis, margine revolutis. 

Die Var. a auf Kalkfelsen bei Kronstadt; Kapellenberg, Hange- 
stein; b. an Ackerrändern bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

1178. P. neglecta Bmy. En. n. 1000. (P. argentea y. impolita 
Hoch. P. argentea ß Lehm. Monogr. p. 95. — P. impolita Wahlenb. 
Carp. 155.). — Auf sandigen und steinigen Hügeln, Talmats auf Nagelflüe. 
Jun. Jul. 

1179. P. suberecta Jordan. (testo Purkyn&). (P. argentea var. 
sordida Purkyne (an Koch non Fries novit. ed. 2, p. 164). P. argen- 
tea var. grandiflora ©. Koch (teste Purkyne). P. Baumgarteniana 
Schur herb. Transs. — Media tenet inter P.curvidentem etargenteam 
L. var. a. Foliolis minus insiso-dentatis, subtus, piloso-canescentibus, 
supra glabris, basi cuneatis, apice subretusis tridentatis, margine 3—4 
dentatis, dentibus subrotundo-acuminatis. Floribus citrinis, petalis calycem 
superantibus. Caulibus teretibus purpureis, tenue adpresse pilosis 9—12 
poll. a medio divaricato-ramosis. — Auf grasigen Hügeln bei Schässburg. 
(Bimg.) Jun. — Auf dem Schlossberg bei Kronstadt. Jul. 

1180. P. Detommasii Ten. Syllog. fl. neap. 251. (P. calabra Spr. 
Syst. 2, 537.— P. Thomasii ©. A. Meyer Ind. cauc. p. 168. P. argentea 
var. macrantha Schur herb. Caule curvato-adscendente. Foliis quinatis; 
foliolis fol. radicalium late-obovatis, basi cuneatis, profunde laciniatis; 
laciniis oblongis, acutis; fol. caulinorum subpinnatifidis, laciniis lineari- 
oblongis, omnibus supra viridibus pilosis, subtus albo-tomentosis.. — 
Floribus magiusculis, petalis retusis, leviter emarginatis, calycem duplo 
superantibus. — Auf Kalkfelsen, Kapellenberg, Schlossberg, schwarzer 
Thurm, auf den Stadtmauern. Kronstadt. Jul. 

1181. P. albovillosa Schur (P. argentea var. c. Schur Sert 
n. 909). Caule curvato-adscendente 42—15 poll. foliisque albo-villoso- 
piloso. Foliis ambitu subrotundis quinatis septenatisve utringue albo- 
villosis; foliolis fl. infimorum obovatis basi cuneatis antice rotundatis, 
laciniato-dentatis ; laciniis linearibus acuminatis; foliolis fol. superiorum 
digitato-tripartitis. Floribus subeorymbosis minimis citrinis; petalis lato 
obovatis subemarginatis crenulatisgue calycem aequantibus. — Auf 


192 


Mergelboden, auf den Hügeln bei Hammersdorf. Jul. 1846. —(P. argentea 
L. mit ihren Var., daun P. neglecta Bmg. P. suberecta Jord. P. 
Detommasii Zen. und P. subvillosa entsprechen sämmtlich dem 
Typus von 'P. argentea und gehen allmälig in einander über, treten 
aber jede für sich so eigenthümlich und distinctiv auf, dass ich solche 
konsequenter Weise als Arten behandeln musste. 

1182. P. microdons Schur herb. Radice lignosa polycephala. 
Caulibus adscendentibus 10—12 poll. purpureis, superne ramosis foliisque 
candide-piloso-villosis. Foliis minimis, 9 lin. diam, circumscriptione sub- 
rotundis; inferioribus et radicalibus quinatis, petiolatis, superioribus 
ternatis, summis digitato-trifidis; foliolis obovatis subcuneatis, antice 
4--5 dentatis; dentibus brevissimis rotundato-obtusis. Stipulis mediis 
ex oyata basi attenuatis longe acuminatis. Floribus citrinis minimis 
numerosis in corymbum densum dispositis ; petalis calycem aequan- 
tibus. Sepalis exterioribus obtusis brevioribus. (Affinis P. collinae Wib. 
sed habitu, indumento, forma foliorum distineta. — Auf sandigen Gras- 
plätzen und Hügeln bei Mundra; in der Umgebung der Reussener Teiche 
und der Schlammkegel. Jun. Jul. 1847. (Vielleicht die echte P. collina, 
welche mit P. Güntheri identisch sein soll, was aber aus den Angaben 
Bluf’s und Fingerh., Beichenb., Spreng. und mehrerer Anderer aicht 
hervorgeht).! 

1183. P. collina Wib. werth. 267. Roch. Syn. ed. 2, 238. (P. 
Güntheri Pohl. Lehm. Pot. t. 10. — P. Wiemanniana Gänth. cent. 
siles. 5. Zchb. exc. germ. p. 594. — Auf sandigen Hügeln und Wiesen, 
Obere Vorstadt auf dem Wege zu deu Salamonsfelsen bei Kronstadt; 
bei Klausenburg; zwischen Enyed und Torotzko; bei Malnas und bei 
Reps (Fuss); auf der Me&zöseg. Jun. Jul. 

1184. P. intermedia L. Bmy. 997. Koch Syn. ed. 2, 238. Zechb. 
pl. erit. f. 809. — Auf sonnigen trockenen Bergwiesen bei Reps (.Bmg.); 
auf felsigen Bergabhängen. Mai, Jun. 

1185. P. hirta L. Dmg. 1001. Koch Syn. ed. 2, 237. Lehm. Pot. 
t. 8. All. ped. t. 71, f. 1. Sturm H. 91. P. laeta Zechb. exc. germ. p. 595; 
pl. erit. X. (teste Bert.) P. pilosa DC. fl. fr. suppl. p. 540. P. pedata 
Willd. P. rubens All. P. hirta var. y. Koch). — Auf grasigen sandigen 
Hügeln und Wiesen bei Leschkirch, Schässburg, Reps. (Bmg.) Mai. Jun. 

(Ueber diese Pflanze herrscht gegenwärtig noch eine grosse Ver- 
wirrung, was daher kommt, wenn nur Herbarien zur Entwirrung benutzt 
werden, ‚oder nur am grünen Tisch abgeurtheilt wird. Darum halte ich 
es für angemessen, den späteren Erfahrungen die Entscheidung zu über- 
lassen. (Neilr. Nachtr. zu Maly’s En. p. 293.) — Schwer ist es, aus diesem 
Labyrinth der Vermuthungen herauszukommen.). 

1186. P. patula W. Kit. pl. rar. t. 199. Koch Syn. ed. 2, 238. 
Iechb. exc. germ. n. 3837. Sturm H. 91. Andrä bot. Zeit. 1853, p. 457. 
-- Auf sonnigen Wiesen, Triften und Hügeln; bei Klausenburg. April, Mai. 

1187. P. pratensis Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 98; Oestr. 
bot. Zeit. 1860, p. 325. P. opaca var. a. angustiloba Schur Sert. 1852. 
n. 949. P. hirta Schur Sert. 1. c. (non L. an Dmg.?). Radice lignosa 


193 


polycephala. Caudiculis numerosissimis purpureis, oblique adscendentibus, 
6—9 poll., foliisque patenti-pilosis. Foliis ceireumseriptione subrotundis, 
longissime petiolatis, griseo-viridibus, quinatis septenatisve. Foliolis in- 
fimis minoribus , omnibus obovato-cuneatis , subretusis, a medio ineiso- 
serratis, utringue hirsutis, nervo medio margineque longe pilosis, pilis 
albis patentibus. Ceterumquin ut in P. patula W. Rit.; P. hirtae L. 
paululum affinis. — Auf trockenen Hügeln und Wiesen, auf dem Ziegel- 
ofengrund bei Hermannstadt, wo auch P. opaca /. vorkommt; auf der 
Heuwiese bei Klausenburg (Wolff). April, Mai. (Ob P. pratensis Herb. 
Stirp. 41 mit meiner Pflanze identisch ist, wage ich nicht zu bestimmen, 
da auch Neilreich’s Nachtr. zu Maly’s En. p. 293. selbige für verschieden 
und der P. hirta Z. näher stehend betrachtet.). 

1188. P. opaca ZL. Ding. 1002. Roch Syn. ed. 2, 242. Jacq. ic. 
rar. t. 91. Sturm H. 17. (P. verna FI. dan. t. 1648 ap. Rchb.). — Auf 
Wiesen in der Ebene und in der Hügelregion, am Rande der Weinberge 
zwischen Gebüsch. Hermannstadt, Kronstadt. April, Mai. (Dass Baumg. 
diese Potentilla für P. hirta genommen haben soll, ist, da diese all- 
gemein bekannte Art in Siebenbürgen nicht selten vorkommt, mir umso- 
mehr unwahrscheinlich, da ich bei Bimg. mehr Pflanzenkenntniss wahr- 
genommen habe). 

1189. P. verna /. Bing. 1004. Sturm H. 17. Tratt. Oestr. t. 189. 
— Auf Wiesen in der Hügel- und Bergregion. Hermannstadt, Kronstadt. 
März, April. 

a. alpina. Pusilla. 11/,—2 poll., subacaulis, foliolis minimis obovatis, 
utrinque dentibus rotundatis 2—3 instructis; petalis obcordatis calycem 
aequantibus vel vix superantibus. (P. verna y pusilla Koch. P. pusilla 
Host Schur Sert. var. a.n. 97. — Auf den Kalkfelsen der Arpäser 
Alpen. 6000‘. Jul. 

b. glutinosa. Tota planta obscure viridis patentim pilosa glutinoso 
viscosa. Radice nodosa polycephala. Caudiculis elongatis 6-9 poll. 
prostratis purpureis. Foliolis obovatis, subretusis, a medio dentatis, 
Floribus majoribus, petalis basi macula aurantiaca notatis calycem supe- 
rantibus. — Auf sonnigen sandigen Höhen bei Kronstadt, Mai. 

c. arenosa. Radice longissima descendente. Caudiculis plurimis recum- 
bentibus, 6 poll. Foliolis obovatis antice rotundatis, eircumeirca dentatis. 
Stipulis oyatis acuminatis. Floribus aureis, petalis unicoloribus. Tota 
planta pilis albis longis pilosa, pilis patentibus accumbentibusvre. — In 
Wäldern und Hainen, in den Eichenwaldungen bei Hammersdorf. Mai. 

d. lucorum,. Praecedens. Caudiculis laxis recumbentibus. Foliolis 
oblongo-cuneatis apice truncatis, antice utringue tridentatis. Stipulis 
lanceolatis acutis. — In den Bergwäldern bei Resinar. Mai. 

1190. P. cinerea Chaix ap. Vill. fi. delph. 3, 567, Rechb. exe. 
germ. p. 591. Koch Syn. ed. 2, 241. (P. incana Mönch Bmg. 1003. P. 
opaca Vill. (non L.). P. arenaria Borkk. P. verna Willd. P. verna 
var. cinerea Ser. Neilr. Fl. v. Wien p. 626). — Auf sonnigen Hügeln, 
Feldern, Triften, auf Kalkfelsen bei Kronstadt. März, Mai. 


Schur. Enum. plant Transs. 12 


194 


a. praecox. Minima 2—3 poll., multicaulis; eaudieulis proeumbentibus 
Foliolis obovatis antice rotundatis, 5—7 dentatis, dentibus obtusis. Stipulis 
a basi evata subulto-attenuatis. Floribus magnitudinis mediocris aureis, 
petalis obcordatis calycem duplo superantibus. — Auf den Mergelhügeln 
bei Hammersdorf, Stolzenburg, Reussen. April. (P. parvula Schur herb.) 

b. aestivalis. Faliis quinatis ternatisve; foliolis oblongis a medio 
dentatis, fol. floralium oblongo-cuneatis, antice utrinque tridentatis, om- 
nibus supra glabriuseulis, subtus canescenti-tomentosis. Petalis late 
obeordatis, flavis, calyceem dupJo superantibus. Caudiculis elongatis 6—9 
poll. — Auf der Postwiese, am schwarzen Thurm bei Kronstadt. Mai. 


1191. P. subacaulis L. Sp. 715. Wulf in Jacq. Coll. 2, 145; icon. 
rar. t. 491. AU. ped. t. 24, f. 2. Ab antecedente var. b. aestivale 
Schur differt imprimis: Foliis omnibus ternatis, foliolis oblongis basi 
cuneatis, fere circumeirca dentatis. (P. cinerea var. ß. trifoliata Koch. 
P. cinerea var. a subacaulis Schur Sert. n. 918). — Auf sonnigen 
Hügeln, zwischen Gebüsch im Pfarrgarten bei Stolzenburg; auf dem 
Kreuzberge bei Kronstadt. April, Mai. 

1192. P. minima Haller fil. in Schl. pl. exsice. cent. 4, n. 59. 
(P. verna ß alpestris Wallr. Sched. 228. P. Brauniana Hopp. bot. 
Taschenb. 1800, p. 137, Sturm H. 17). — Auf dem Königstein bei Kron- 
stadt. (Kotschy zool. bot. Verh. 1853, 2, 164.) Jun. Jul. 


1193. P. aurea L. Dmg. 1005. Koch Syn. ed. 2, p. 240. Fl. dan. 
t. 114. Sturm H. 17 (P. Halleri Seringe). — Auf Triften und Felsen 
der Hochalpen. Auf dem Szurul. 5000° Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


a. multidentata. Caudiculis elongatis flaccidis. Foliolis oblongo- 
cuneatis eircumeirca inciso-dentatis. — Auf den Rodnaer Gebirgen, Kuh- 
horn. Jul. 1853. 


1194. P. grandiflora L. Bing. 1010. Koch Syn. ed. 2, 242. Hall. 
helv. t. 31. Sturm H. 92. — Auf Triften und Felsen der Hochalpen. Jun. 
Aug. (Dmg.) (Ich fühle mich nicht berechtigt, diese Potentilla aus 
unserer Flora zu streichen, umsoweniger, da ich im Lerchenfeld’schen 
Nachlass Ueberbleibsel einer P. fand, welche ich für P. grandiflora 
erkannte.) 

1195. P. chrysocraspeda Lehm Hort. hamb. 1849; Lehm Rew. 
Potent. p. 160, f. 54. @riseb. et Sch. it. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 295. 
(P. transsilvanica Schur Sert. n. 920, sp. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859. 
p- 131. Andrä bot. Zeit. 1853, p. 457, 1856, p. 251. P. aurea Griseb. Spicil. 
ram. P. gelida Schur 1. e. (non ©. A. Meyer). Caudiculis numerosis ad- 
scendentibus, superne dichotomo-ramosis, 3—15 poll., glabris, glabrius- 
culis vel parce pilosis. Foliis ternatis conformibus, pilosulis vel glabrius- 
culis vel margine excepto glabris; foliolis obovatis, versus basin cuneatis, 
cireumeirea multidentato-serratis; dentibus rotundato-acutatis. Stipulis 
mediis ovatis vel oblongo-ovatis integerrimis vel apice triseetis, pilosis, 
acuminatis. Floribus mediocris magnitudinis, ıis P. aureae similibus, 
aureis; petalis subcordatis calycem duplo superantibus. Calycis segmentis 
exterioribus obtusioribus interioribusque aequilongis. — Auf steinigen 


195 


Triften und Felsen der Glimmersehiefer - Alpen: Fogaraser, Arpäser, 
Kerzesorer, Pormbacher, Rodnaer Alpen. 6000—7000‘. Jun. Aug. 

a. minima. Caudieulis abbreviatis, condensatis; floribus subsessilibus 
solitariis vel geminatis minoribus; foliis brevissime petiolatis, foliolis 
minimis glabriuseulis. (P. minima Neilr. Nachtr. p. 294 (an ‚Kotschu). — 
Auf den höchsten Alpenjochen an den Schneefeldern, auf dem Vurtop 
in den Arpaser Alpen, 7000’. Jun. Jul. 

b. elata. Caudiculis basi curvatis dein erectis, 10—15 poll., superne 
ramosis. Foliolis obovato-cuneatis circumeirca argute serrato-dentatis, 
margine excepto piloso glabriuseulis. Stipulis ovatis acuminatis apice 
trisectis. Petalis late obcordatis calycem duplo superantibus. - Auf den 
steinigen Abhängen der Arpaser Alpentriften. 6000‘. Jul. Aug. 

c. macrophylla. Caudieulis fiexuoso-adscendentibus, a medio-ramosis. 
Foliolis maximis, 12—14 lin. longis, obovato-cuneatis, eircumeirca grosse 
inciso-serratis, margine piloso excepto glabriusculis. Stipulis ovatis acutis 
inciso-serratis. — Auf dem Butian der Kerzesorer Alpen. 6000‘ Jul. 

1196. P. Pseudo-frigida Schur. (P. pilosissima Schur herb. 
Transsilv. olim.). Caudiculis subflexuoso-erectiusculis, 3—6 poll. pauei- 
floris, foliisgque dense subsericeo-hirsutis; pilis ereetis accumbentibus. 
Foliolis obovatis, subpetiolatis, binis lateralibus margine exteriore a basi 
dentatis, foliolo intermedio basi cuneato, a medio cireumeirca dentato; 
omnibus sericeo-hirsutis griseo-viridibus; foliolis fol. summorum trifidis, 
lobo medio majore oblongo, subdentato, lobis lateralibus minoribus 
oblongo-linearibus; foliis summis trisectis, lobis aequalibus, oblongis, 
integerrimis. Stipulis oblongis integerrimis. Floribus solitariis vel apıce 
caudiculorum binatis aureis; petalis obcordatis, calycem parum supe- 
rantibus. Calyeis segmentis oblongis, omnibus aequalibus. Carpellis sub- 
rugulosis. Radice firma descendente fusca, collo residuis foliorum paueis 
instructo, caudiculis nonnullis diffusis proferente. Tota planta colore 
griseo-viride notata. — Auf Felsen und Triften der Kalkalpen: auf dem 
Butsets und Königstein bei Kronstadt. 6000—7000°. August 1854. 


1187. P. alpestris Hall. fil. in Sering. mus. p. 53. Koch Syn. 
ed. 2, 240. Andrä bot. Zeit. 1853, p. 457. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, 
p- 132. Schur Sert. n. 920, var. d. (P. salisburgensis Haenke in Jacq. 
eo. 9, pP. 68. P. crocea Hall. fil. P. rubens "Pill. BD. aurear sm. 
brit. 2, 549. P. dubia Sut.) — Caudiculis prostratis radicantibus, & 
curyato-basi adscendentibus, subpubescentibus. Foliis radicalibus quinatis, 
caudieulorum ternatis; foliolis obovatis glabriuseulis, subtus margineque 
pilosulis, antice inciso-serrätis; serraturis porrectis utrinque subtribus. 
Stipulis ovatis. Carpellis rugulosis. — Auf Triften und Felsen der 
Fogaraser, Arpaser und Rodnaer Alpen: Piscu-Lauti, Piseu-Sirna; Kuh- 
horn. 6000— 7000. Glimmerschiefersubstrat. Auch auf Kalksubstrat des 
Butsets aber in abweichender Form. Jul. Aug. 

a. firma. Koch Syn. ed. 2, 240. (P. sabauda Vill. DO. Rchb. pl. 
erit. t. X. P. aurea f. firma Gaud.) — Auf dem Padruschel in den 
Arpäser Alpen. 7000. Jul. (P. affinis Host. Rehb. exe. germ. n. 3840). 


13 * 


196 


b. vestila. Praecedens sed caudieulis foliisque hirsutiuseulis. (P. 
Pseudo-alpestris Schur herb.), — Auf dem Butsets. Kalk. Aug. 7000‘. 

ce. gracilior. Koch 1. c. p. 241. (P. filiformis DO. P. alpestris 
host. P. aurea a crocea Gaud.) — Die in unserer Flora gewöhnlichste 
Form: auf dem Arpas. Jul. Aug. 6000". 

d. septenata. Caudieulis longioribus suberectis, 9 poll. glabriuseulis. 
Foliis radicalibus septenatis; foliolis basilaribus minimis, omnibus oblongo- 
ovatis vel late obovatis, basi cuneatis, approximatis et incumbentibus; 
dentibus folioiorum magis minusye porrectis subrotundo-subito acuminatis 
(P. salisburgensis Huenke legitima. P. crocea ß salisburgensis 
DC. Prodr. 2, 576. P. verna y salisburgensis Nestl. Potent. p..52. 
P. salisburgensis Sturm H. 17. Jacq. ic. t. 490.) — Auf den Foga- 
raser Alpen, Piseu-Lauti. Aug. 6000— 7000. Glimmerschiefersubstrat. 

e. debilis. Caulibus tenuissimis debilibus, 6—9 poll. Foliis quinatis; 
foliolis late-obovatis, basi cuneatis, a basi ad medium spatio integro, a 
medio ineiso-dentatis. (P. debilis Schur herb. P. alpestris var. debilis 
Schleich. Gaud. helv. 3, 393. Koch. Syn. ed. 2, p. 241. P. verna debilis 
Rchb. exc. n. 3833 var. a... — Auf den Fogaraser Alpen: Piscu-Sirna. 
Aug. 6000‘. Glimmerschiefer. , 

f. ineisa. Caudiculis debilibus reeumbentibus, apice curvato-adscen- 
dentibus 10—12 poll., haud radicantibus. Foliis quinatis, pilis albis 
patentibus pilosis; foliolis obovato-cuneatis , profundo inciso-dentatis 
dentibus oblongis acutis. Stipulis lanceolatis. Petalis aureis unicoloribus, 
subrotundo-oyatis, calycem subaequantibus. Calycis segmentis inaequalibus, 
interioribus anguste oblongis exterioribus lineari-oblongis. (P. incisa 
Schur herb. Iranss. an P. incisa Desf.?) Proxima P. ambiguae Gaud. 
mihi esse videtur. — Auf den grasigen Triften der Rodnaer Alpen. 
Kuhhorn. 6000. Jul. 1853. (An species?). 

1198. P. heptaphylla Mill. Diet. n. 9. Lehm Rey. Potent. 76—77. 
Radice firma polycephala brunnea, collo residuis petiolorum obvallato. 
Caudieulis 8-15 poll., in orbem patentibus, numerosis, adscendentibus, 
a medio dichotomo-ramosis, subcorymboso-paniculatis, foliisque magis 
minusve piloso-hirsutis; pilis tuberculo insidentibus. Foliis radicalibus 
caespitosis, septenatis, longissimie petiolatis, caulinis summorum ternatis; 
foliolis oblongo-cuneatis vel oboyato-cuneatis, subconcoloribus, supra 
saturatius viridibus glabrioribus, subtus hirsutis, inciso-dentatis apice 
subretusis tridentatis; dentibus utrinque 5—10 patentibus; dente inter- 
medio minore. Carpellis rugulosis submarginatis vel immarginatis. (P. 
intermedia Nestl. Monogr. p. 49, t, 8. Koch Syn. ed. 2, 238, (an Z.). 
Zechb. pl. cerit. f. 809. P. intermedia Auct. plur. (an Dimy. nec Schur). 
— Auf bewachsenen Hügeln, grasigen Abhängen, zwischen Gebüsch, an 
Waldrändern bis in den Voralpen, nach dem verschiedenen Medium in 
der Form abändernd, von 2000-6000‘ Elevat. Mai, Aug. 

a. subalpina. Macrorrhiza. Caudieulis plurimis 3—6 poll. prostratis, 
pilosis, superne dichotomo-ramosis, paucifloris. Foliis quinatis septenatisve 
ut caudieuli patenti-pilosis; foliolis ovato-oblongis, ab invicem distantibus, 
a medio serrato-dentatis, a basi ad medium cuneatis integerrimis,. 


{97 


Stipulis mediis lanceolatis obtusiuseuls. — Auf den Arpaser Alpen. 
6000. Jul. 

b. caleieola. Foliis radicalibus septenatis, caulinis mediis quinatis, 
summis ternatis; foliolis obovatis vel obverse lanceolatis, basi cuneato- 
angustatis, omnibus profunde ineiso-dentatis: dentibus porrectis linearibus 
apice subrotundatis. Petalis calycem paululum superantibus. Calyeis seg- 
mentis inaequalibus, exterioribus duplo angustioribus. Caudiculis superne 
parum ramosis. Habitu P. debili subsimilibus sed robustior (P. para- 
doxa Schur herb. Transs.). — Auf Kalkfelsen des Butsets. Aug. 1854. 

ec. eoronensis. Caudiculis in orbem patentibus, curvato-adscendentibus 
'49 poll., supra medium divaricato-ramosis, ramis elongatis ad apicem 
nudis, internodiis longissimis foliisque pilis brevibus patentibus pilosis. 
Foliis radıcalibus quinatis septenatisve, 1—1', poll. diam., longe petio- 
latis; superioribus sub ramifieatione oppositis; foliolis obovatis vel ovato- 
oblougis basi euneatis circumeirca dentatis, basi spatio integerrimo 
brevissimo subtriangulari notatis. Floribus speciosis aureis; petalis 
obeordatis calycem duplo superantibus. Calycis segmentis exterioribus 
angustioribus. (P. permixta Schur herb. Transs.) — Auf grasigen 
Höhen, zwischen Gebüsch: auf der Pojana; auf dem Kapellenberg und 
Schlossberg bei Kronstadt; auf dem Büdös auf Trachyt, die ersteren 
Standorte Kalksubstrat. 2000—3000‘. Mai, Jun. 

1199. P. thuringiaca Beinh. ap. Link. En. p. 64. Koch. Syn. ed. 
2,239. (P. chrysantha var. Zchb. P. adscendens (Wolf.) P.thurin- 
giaca Schur Sert. n. 912). Radice valida polycephala. Caudiculis 
numerosis in orbem patentibus, curvato-adscendentibus, 10—15 poll., 
a medio dichotomo-ramosis, pilosis, pilis patentibus, tubereulo insiden- 
tibus; ramis cymoso-panieulatis. Foliis concoloribus hirsutis, radicalibus 
septenatis; foliolis obovato-oblongis, basi brevissime cuneatis, antice 
rotundato-subtruncatis et tridentatis, utringue 9—10 dentatis, dentibus 
interdum antrorsum eurvatis; foliolis folior. supremorum oblongo-linearibus 
pauei-serratis, serraturis subadpressis. Carpellis rugulosis. — Auf Hügeln 
zwischen Gebüsch, am Rande der Weinberge bei Hammersdorf, Salz- 
burg, Grossscheuern, Hannebach, immer einzeln. Mai, Jun. 

a. monticola. Foliis septenatis raro quinatis, foliolis oblongis fere 
eireumeirca dentato-serratis, apice retusis tridentatis; foliis summis 
ternatis, foliolis pauei-dentatis, dentibus patentibus nec adpressis sed 
parum tantum antrorsum porrectis. Stipulis ovatis breviter acuminatis. 
Pilis foliorum tuberceulo non insidentibus. — Auf Glimmerschiefer: 
Michelsberger Burgberg, Götzenberg, Preschbe, Mumma. 4000‘. Mai, Jun. 

1200. P. chrysantha. Trev. in ind. sem. h. vratisl. 1818. Griseb. 
et Sch. it. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 295. Zechb. exc. germ. n. 3843; 
Fechb. pl. crit. VI. f. 808. Koch. Syn. ed. 2, p. 239, sub n. 12. Ledeb. 
fl. Ross. 1, p. 49. (P. laxa Willd. in Mag. d. Ges. naturf. Fr. Berl. 7, 
p- 289. P. micropetala Zchb. P. Heuffeliana Sieud. P. thurin- 
giaca Maly En. p. 340. (sec. Griseb. et Sch. 1. e.) Radice polycephala 
valida fusca. Caudieulis adscendentibus, a medio dichotomo-ramosis 
petiolisque pilis patentibus hirsutis, 10—15 poll. Foliis quinatis, summis 


198 


sub ramifieationibus ternatis; foliolis oblongis vel ellipticis discoloribus, 
utringue subadpresse pilosis, eircumserratis, basi triangulato-cuneatis, 
serraturis utringue 9—11. Stipulis lanceolatis apice bifidis. Floribus aureis 
mediocris magnitudinis, iis P. alpestri similibus, petalis obcordatis 
calycem duplo-superantibus. Calyeis segmentis valde inaequalibus, exterio- 
ribus minutissimis, omnibus pilosis. Carpellis sublente tenuissime rugulosis. 
— Auf Rasenplätzen in Kalkfelsenritzen: zwischen Torotzko und Enyed; 
in der Hassadek bei Torda; am Fuss des Königstein bei Kronstadt, bis 
3000'. Mai, Jul. 

a. chrysanthoides. Foliis minimis ambitu suborbiculatis, dense adpresse 
pilosis, foliolis oblongis eirecumserratis; foliorum supremorum divaricatis. 
Stipulis oblongis acuminatis. Floribus minimis, petalis calycem parum 
superantibus. Calyeis segmentis inaequalibus demum reflexis. (P. chry- 
santha Schur Sert. n. 911.) — Auf dem Kalkfelsen oberhalb der ersten 
Stinna des Arpas. Jul. 1846. 

1201. P. amphibola Schur. Radice polycephala valida abbreviata. 
fibris nonnullis erassis latere inferiori obsessa. Caudiculis suberectis a 
medio dichotomo-ramosis, 42 poll., pilis albis patentibus tuberculo insi- 
dentibus piloso-hirsutis. Foliis maximis, 2—3 poll. diamet., quinatis 
septenatisve, ambitu suborbiculatis, longissime petiolatis, radicalibus 
caespitosis, subtus crassinerviis densius adpresse pilosis; foliolis euneato- 
oblongis subsessilibus, eircumeirca grosse-serratis; serraturis utrinque 
9—i1, a basi lata sensim acuminatis. Stipulis mediis ovatis acuminatis. 
Floribus speeiosis maximis, 10 lin. diam., aureis; petalis obcordatis 
calycem duplo superantibus. Calycis segmentis subaequalibus oblongis 
acutis. Peduneulis pilis brevibus cerispulis erectis vestitis, bracteatis, 
unifloris vel apice bifloris. Carpellis pallidis, rugosis. 

a. biserrata. Caudiculis 42—15 poll. a medio dichotomo-ramoso. 
Foliolis majoribus latioribusque mollibus, eircumeirca grosse biserratis, 
folior. superiorum vel floralium lineari-oblongis, simpliciter serratis, acutis, 
basi spatio triangulari integerrimo notatis. Floribus majoribus speciosis; 
petalis subrotundis aureis, calycem aequantibus. Stipulis protractis 
patentibus. (P. biserrata Schur herb. Transs. P. Sadleri Schur Sert. 
n. 912. [non Rehb.] P. taurica Schur et polyphylla Schur l. c. quae 
ad formam normalem simplieiter serratam pertinent; P., elongata 
Jeuprecht et P. Bouquoyana Knaf). — Beide Formen auf dem Büdös, 
Trachytsubstrat, auf dem Plateau 3000—4000‘, b. am St. Anna-See in 
der steinixen Waldparthie. Jul. Aug. 1853. 

3202. P. reptans L. Bing. 1009. Fl. dan. t. 1164. — Auf feuchten 
Wiesen, Triften, bebauten und unbebauten Orten. Jun. Septbr. 

a. minima arenosa. Koch Syn. ed. 2, 239. Subsimilis P. mixtae Nolt. 
ap. Zechb. 1. germ. exsice., sed flores pentameri. — Im Sande an Fluss- 
ufern, bei Hermannstadt am Zibin, Neppendorf. Jul. 


234, AREMONIA Neck. Elem. n. 768. 


1203. A. agrimonoides Neck. (Agrimonia agrimonoides 
L. Bing. 894. Sturm H. 59. — In schattigen Bergwäldern, häufig im 


199 


Michelsberger Thal am Fuss des Götzenberges; im Zaisonthale bei 
Kronstadt. Mai, Jun. 


235. AGRIMONIA /[. 


1204. A. Eupateria /. Bmg. 892. Fl. dan. t. 588. — An Wiesen, 
Ackerrändern, an Hecken, Zäunen und Gebüschen. Jun. Aug. 

1205. A. odorata Ait. kew. ed. 4, v. 2, 130, Mill. Dict. n. 3, 
Koch Syn. ed. 2, 245. — An Gebüschen und Weingärten bei Talmats; 
am Gartenzaun des Bruckenthalischen Gartens bei Hermannstadt. 
Aug. 1847. 

1206. A. repens /. sp. 643. Bing. 893. Rechb. exc. germ. p. 611. 
Ait. kew. ed. 1, v. 2, p- 130. Koch Syn. ed. 2, p. 245, sub n. 2. — In 
Bergwäldern der Bergregion (Bmg.). Jul. Septbr. 


Ordo XXXIX. ROSACEAE Bartling. 
Rosacearum trib. II. ROSAE Juss. 
236. ROSA /. 

Sect. I. Pimpineilaefoliae Koch. 


1207. R. lutea Mill. Bing. 966. Guimp. t. 84. Tratt. Oestr. t. 62. 
Koch Syn. ed. 2, 246. — An Hecken und Gartenzäunen. Hermannstadt, 
am Kapellenberg bei Kronstadt, nur verwildert. Jun. Jul. 

1208. R. punicea Mill. (R. bicolor Jaeqg. h. vind. 1. t. 1. R. 
lutea ß bicolor Willd.) — Häufig kultivirt und in den Gärten gleich- 
sam verwildert, auch mit gefüllten Blumen. Jun. Jul. 

1209. R. pimpinellifolia L. Bing. 968. Rehb. exe. germ.n. 3948. 
Guimp. t. 86. Fl. dan. 398. Lern. t. 741. — Auf Hügeln, an Weinbergen, 
Ackerrändern, Kalkfelsen bis in die Bergregion. Hermannstadt. Mai. 

1210. R. spinosissima L. Bing. 969. Rechb. exc. 'germ. n. 3949. 
Jacg. fragm. t. 124. Ab antecedente differt: Fructibus ovatis atro-rubris 
peduneulisque hispidis; iloribus flavescentibus; foliolis duplicato-serratis. 
— An felsigen, sonnigen Abhängen, vorzüglich auf Kalksubstrat. 
Ketskekö, Hassadek, Kronstadt. Mai. Jun. 

a. inermis. Caulibus ramulisque subinermibus, truncorum hornoti- 
norum aculeatis. (R. affinis Sternb. Flora 1826. 1, p. 80. 

b. alpestris. Humilis 9—12 poll., foliolis minimis suborbiculatis, floribus 
minoribus laete rubris. — Auf dem Ecsem Teteje bei Sz. Domokos. Jun 
Jul. (500°. Kalk. 

1211. R. poteriifolia Bess. En. p. 62. Schur Sert. n. 935. (R. 
pimpinellifolia var. mitissima Koch Syn. ed. 2, 246, g).. Caulibus 
subaculeatis; foliolis subrotundo-elliptieis subtus glaucis, glanduloso- 


200° 


dentatis, petiolis inermibus, pedunculis glabris, fructibus essuccis, — An 
en Weinbergen bei Hammersdorf, Pfarrgarten bei Stolzenburg. Jun. 

1212. R. gentilis Sternb. bot. Zeit. 1826, Beil. 79. Koch Syn. 
ed. 2, p. 247. (R. rubella Engl. B.t. 2521. R. pimpinellifolia Hortul. 
[An R. alpino-pimpinellifolia]). — Auf Hügeln, am Rande von 
Gebüschen und Weingärten, Hammersdorf, Grossscheuern. Mai,.Jun. 

1213. R. reversa W. Kit. pl. rar. t. 264. Koch. Syn. ed. 2, 248. 
Guimp. fremd. Holzart. t. 38. Zchb. exc. germ. n. 3950. Schur Sert. 
n. 937. — Auf Kalkfelsen des Arpas. 6500‘. Jul. 


1214. R. alpina L. Bmg. 974. Jaeg. A. t. 279. Sturm H. 26. 
Guimp. t. 92. Koch Syn. ed. 2, p. 248. — An schattigen feuchten 
Thälern der Berge und Alpen, an Bächen und Wasserfällen. Jun. Aug. 
bis 6000° Elevat. 


a. Inermis. Ramis adultis, hornotenis petiolisgue inermibus. Floribus 
speciosis majoribus. Frutex 6—8 ped. ramis longissimis. — Am Bären- 
bach bei Heltau am Fuss des Götzenberges. Glimmerschiefer. Mai 
Jun. 2000‘. 


b. montana. Subaculeata. Foliolis subtus petiolisque puberulis. — 
Auf Felsen am Arpäsbach oberhalb der Glashütte. Glimmerschiefer. 
Jun. 4000’. 


1215. R. pyrenaica Govwan. Ill. p. 31, t. 19. Guimp. t. 93. Fechb. 
exc. germ.n. 3952. — Auf Felsen der Glimmerschiefer Alpen, an Wasser- 
fällen und schattigen Orten: Arpas, Rulla; auf dem Butsets auf Kalk. 
6000'. Jun. Aug. Ab antecedente R. alpina gen. differt: Foliolis elliptieis 
glanduloso-dentatis; laciniis calyeis foliaceis integerrimis corollam supe- 
rantibus; fructibus turbinato-ovatis pedunculisgque glanduloso -hispidis, 
(A ffinis R. reversae W. Kit.). 


1216. R. pendulina Ait. kew. 2, 208. Zöchb. exe. germ. n. 3953. 
Schur Sert. n. 939. (R. monspeliaca Schur Sert. n. 938. [an Gouan.]. 
R. alpina Ö latifolia ‘DC.). — Wird hin und wieder in Gärten 
bei Hermannstadt kultivirt; wild am Schuler, Kalk, bei Kronstadt. 
Jun. Jul. Praecedenti affinis tamen foliolis subtus pallidioribus eglan- 
duloso-dentatis, pedunculis 2—3 floris, fructibus fusiformibus demum 
nutantibus distincta. 


Sect. 11. Cinnamomeae Koch. 


1217. R. cinnamomea L. Koch Syn. ed. 2, 248. Fl. dan. t. 1214. 
Guimp. t. 85. (R. collincola Zhrh. B. majalis Herm. R. mutica Fl. 
dan. t. 688 et R. fluvialis Fl. dan. t. 868). — An Zäunen und Hecken 
z. B. auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt; häufig in Gärten gefüllt 
als R. foeceundissima Mönch. Mai, Jun. 

1218. R. turbinata Ait. kew. 2, 206. Koch Syn. ed. 2, 249. — 
An Gartenzäunen und Gartenhecken verwildert; in Gärten meist gefüllt 
unter verschiedenen Namen, z. B. R. campanulata Zhrh. Mai, Jun. 


201 


1219. R. livida Host A. 2, 25. (R. rubrifolia f. livida Koch 
Syn. ed. 2, 250. R. rubrifolia Jacg. fragm. t. 108.). — In Gebirgs- 
thälern am Fuss der Piatra-mare bei Kronstadt. Aug. Früchte, 


1220. R. rubrifolia Vill. fl. delph. 3, 549. Koch Syn. ed. 2, 249, 
Guimp. t. 90. (R. glauca Desf. cat. h. par. 175. R. glaucescens Wulf. 
— In schattigen Gebirgsthälern auf Felsen; auch auf den höchsten 
Kuppen bei Hammersdorf zwischen Gesträuch. Mai, Jun. Foliis ramulisque 
Junioribus caesio-pruinosis, foliolis dilatato-ellipticis suborbiculatis, serratis, 
serraturis superioribus curyato-coniventibus, fructibus globosis palposis 
coceineis distinguitur. 


Seet. III. Caninae Koch. 


1221. R. rubigenosa L. Bing. 973. Guimp. t. 91. Sturm H. 18. 
Jaeq. A. t. 50. Koch Syn. ed. 252. — Auf Hügeln, an Hecken, Zäunen, 
Weinbergen, Wegen, Ackerrändern, Waldrändern. Mai, Jun. 


a. laevipes. Pedunculis glabris, folıoiis subtus rubiginosis. (R. 
agrestis Savi sec DC. R caryophyllacea Bess. En. n. 61 et 78. 
R. iberia Steven. R. suavifolia Fl. dan. t. 870. — An Ackerrändern 
bei Kronstadt. Jun. 

b. microphylla Schur. Densissime aculeata, foliolis minimis subrotundis, 
floribus minoribus subgeminis. R. rubiginosa var. parvifolia Willd. 
et DC. Prodr. :2,, 617, Schur. Sert. n. 943, var. a. R. micrantha DC. 
R. resinosa Lej. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg. 
Mai, Jun. ö 

c. macrophylla Schur. Foliolis majoribus subtus rubiginosis, floribus 
majoribus subumbellatis, pedunculis hispidis, ramulis aculeis subulatis 
densissime tectis. (R. umbellata Leers. R. sempervirens Roth [non 
L.]). — Bei Hermannstadt. Mai, Jun. 


d. eglandulosa Schur Sert. n. 943, var. c. Foliiss subtus sublente 
laevibus eglandulosis, foliolis elliptieis, glanduloso-serratis, floribus sub- 
umbellatis, pedunculis hispidis. — An Hecken und Zäunen bei Hermann- 
stadt. Mai, Jun. 

(Die Vielgestaltigkeit dieser Rose kann man an den zahlreichen 
Synon. erkennen, von denen ich hier über 40 aufzählen könnte, ohne die 
Anzahl erschöpft zu haben.) 


1222. R. canina L. Dmg. 975. Fl. dan. t. 555 et 1695. Guimp. 
t. 94. Sturm H. 18. R. canina a vulgaris Koch. R. dumalis Bechst. 
R. sarmentacea Sw. Woods. R. glaucescens Lej. R. glauca Schott. 
R. calycina M. Bieb. — An Hecken, Zäunen, Waldrändern, durch das 
ganze Gebiet. Mai, Jun. 

1223. R. sepium Thuill. par. 252. Engl. bot. t. 2653. Rechb. exc. 
germ. n. 3984. Schur Sert. n. 957. R. rubiginoso-canina Meyer. 
Hanov. R. canina sepium KÄoch. R. canina Ö sepium M. et K. R. 
rubiginosa Spr. — Auf Hügeln am Rande der Weinberge, bei Stolzen- 
burg, Reussen, Kleinscheuern, selten. Mai. Jun. 


202 


12234. R. Klukii Dess. En. p. 46. n. 61 et 67. M. Bieb. Fl. t. e. 
3, 346. R. balsamica Bess. Cat. h. eremen. 1811, Suppl. 4, p. 18 et 
En. n. 600. R. sciaphila Schur herb. R. sepium a Klukii Schur. Ab 
antecedente differt: Calyeis tubo elliptico peduneulisque glabris, petiolis 
pubescentibus subaculeatis, foliolis maximis elliptieis biserratis, dorso in 
nervo puberulis ceterum viscosis et glanduloso-scabriusculis, serraturis 
glandula terminatis. Floribus speciosis subumbellatis apice ramulorum 
maximis, adoratis. Fructibus globosis. Folia siccata atro-viridia, odorem 
balsamieum exhalens.. — An Waldrändern und Gebüschen; im Branisch 
bei Hannebach; oberhalb Talmats. Jun. 


1225. R. collina Jacqg. A. t. 197. Bmg. 977. Hechb. exe. germ. 
p- 620. Sturm H. 34. (R. campestris Sw. R. saxatilis Stev. R. 
humilis Bess. R. caucasica M. Bieb. R. taurica M. Bieb.). Pedun- 
eulis glanduloso-hispidis; foliis subtus pubescentibus simplieiter serratis; 
calycis tubo glanduloso-hispido; petiolis piloso-glandulosis; fructibus 
pulposis subrotundo -elliptieis. An R. villoso-canina Zechb. — Auf 
Hügeln, an Weinbergen, Ackerrändern, Hecken, Zäunen. Mai. Jun. 

1226. R. dumetorum Thuill. Rechb. exc. germ. p. 620. (R. collina 
DC. R. agrestis Sw. R. corymbifera Dorkh. Bmg. 916. R. caesia 
Host R. soistitialis Dess.). — Auf Hügeln, an Weinbergen, Wegen, 
Aeckern, Zäunen, Hecken, Gebüschen. Mai, Jun. 

1227. R. transsilvanica Schur herb. Transs. Aculeis validis a 
bası dilatata subulatis, euryatis. Foliolis elliptieis subbiserratis, inferioribus 
minoribus subrotundis; serraturis antrorsum curvatis, petiolisque aculeatis 
glabris, nitidis concoloribus. Stipulis ovatis acuminatis glandulosis. 
Calyeis laceiniis pinnatifidis, corollam s.ıbaequantibus. Peduneulis, calyeis 
tubo laeiniisque glandulis dense obsitis; glandulis majoribus stipitatis 
minoribusque sessilibus intermixtis. Frutex 3—4 ped., ramis purpureis, 
adultis subinermibus, floribus purpureo-roseis suaveolentibus, iis R. rubi- 
ginosae subsimilibus. — Im Branisch bei Hannebach; auf dem südlichen 
Abhang des Kapellenberges; auf dem Salamonsfelsen und dem Hange- 
stein bei Kronstadt. Mai, Jun. 


1228. R. tomentosa Sm. Fl. brit. 2, 539. Koch. Syn. ed. 2, 250. 
Jechb. exe. germ. n. 3975. Engl. bot. 990. Hook. fl. Lond. t. 124. (R. 
villosa Sturm H. 18. Guimp. t. 88. R. mollissima Willd. R. cuspi- 
data M. Bieb. R. dimorpha Bess.) Foliolis ovali-elliptieis, einerascen- 
tibus, acute duplicato-serratis, utringue tomentosis. Stipulis foliorum 
floralium dilatatis ellipticis. Calycis laciniis pinnatifidis subpersistentibus 
corollam aequantibus. Fructibus subglobosis aurantiaeis exsuceis. — Auf 
dem Kapellenberg bei Kronstadt. Kalk. Mai, Jun. 


1229. R. pomifera Herrmann. diss. 27. Koch Syn. ed. 2, 253. 
Schur Sert. n. 951. (R. villosa ZL. Pmg. 970. Rechb. exc. germ, n. 3974: 
Pall. Wulf. R. cretica Vest. R. ciliato-petala Bess.) Ab ante- 
cedente differt: Foliolis oblongis, biserratis, serraturis patulis, glandu- 
liferis. Petalis eiliatis, pilis glanduliferis. Pedunculis aculeato-hispidulis. 
Fructibus globosis, cernmuis, purpureis, caesio-pruinosis, carnosis. -— Auf 


203 


steinigen Orten, vorzüglich auf Kalkfelsen in der Bergregion. Auf den 
Gebirgen bei Kronstadt. Mai, Jun. 

1230. R. alba L. Bina. 970. Rchb. exc. germ. n. 4007. (R. canıina 
var. Koch Syn. ed. 2, 252. R. canina var. Ledeb. Ross. 1, p. 79. R. alba 
Hortul. fl. plenis Fl. dan. t. 4215. Guwimp. t. 96.).,. — An Waldrändern 
am Fuss der Gebirge, Heltau, Zood. Mai. Jun. Die in den meisten Gärten 
kultivirte R. alba scheint mir eine Spielart von R. centifolia zu sein. 


Seet, IV. Rosae nobiles Koch. 


1231. R. arvensis Huds. Angl. ed. 2, 219. Bmg. 967. Guimp. t. 95. 
(R. sylvestris Herrm. R. repens Wieb. werth. 265. R. scandens 
Wallr.) — An Waldrändern, am Fuss der Gebirge bis 4000; auf dem 
Götzenberg, der Preschbe, am Predjal bei Kronstadt in der Buchenregion 
des Arpas. Mai, Jun. 

1232. R. sempervirens L. Koch Syn. ed. 2, 255. (R. scandens 
Mill. R. balearıca Pers. R. atrovirens Vi. fl. ital. 4, t. 6). — An 
steinigen sonnigen Bergabhängen. (Lerchenfeld 1780. herb. Transs.). _ 

12333. T. semperflorens Curt. Spr. Syst. 2, 555. — Häufig cul- 
tivirt und nicht selten an Hecken und Gartenzäunen verwildert. Blüht 
während des ganzen Jahres, oft im Winter unter dem Schnee, 

1234. R. subumbellata Schur herb. Transs. Frutex 5—8 ped., 
subscandens, ramossissimus, ramis purpureis teretibus glabris, parce acu- 
leatis. Aculeis compressis validis recurvis. Petiolis subaculeatis. Foliolis 
Junioribus purpureis, adultis subcoriaceis, obscure viridibus, nitentibus, 
glaberrimis, subtus glaucescentibus, oblongo-elliptieis, acutis, simpliciter 
serratis, purpureo-nervosis. Serraturis mucronatis. Stipulis complicatis, 
appendicibus subulatis divergentibus, dorso margineque glandulosis, 
purpureis. Floribus corymboso-paniculatis, pedicellis calycibusque pilosis. 
Pedunculis elongatis bracteatis, bracteis oblongo-lanceolatis, margine 
glandulosis. Calycis laciniis exterioribus pinnatifidis, omnibus intus albo- 
tomentosis, extus tuboque calycis glabris. Tubo calycis obconico in pedun- 
culum attenuato. Fructibus? — Wird häufig bei Kronstadt an Hecken 
Mauern und Kirchhöfen kultivirt, wo sie ungemein wuchert und bis zum 
Frost zahlreich und prächtig blüht. Sie ist der R. semperflorens ver- 
wandt. Vielleicht R. indica Z. 

1235. R. hybriöa Schleih. Cat. 1807, p. 22. Zechb. exc. germ. 4017 
(R. gallica var Koch |R. arvensi pumila] R. canica grandiflora 
Red. t. 128.) — An Ackerrändern bei Kleinscheuern, einzeln zwischen 
R. pumila Z. Jul. 

1236. L. pumila [. fil. suppl. 262. Jacg. A. 2, t. 198. Bmg. 971. 
(R. pumila. Olus. Rcchb. exc. n. 4009. Sturm H. 34. Red. t. 82. R. au- 
striaca Crntz. R. pygmaea M. Bieb. Fl.t. c. 4, 393. R. humilis 
Tausch). — Auf sonnigen Wiesen, an Ackerrändern, Weinbergen. Her- 
mannstadt, Kleinscheuern, Hammersdorf. Jun. 

1237. R. gallica L. sp. 704. Guimp. t. 89. Wagner t. 103. JLchb. 
exc. germ. n. 4010. Hayne Arzn. XI, 30. (R. cordifolia Host R. gal- 


204 


lica officinalis Zeed. t. 9%.) Foliolis subconcoloribus, ovalibus, sessilibus, 
subcoriaceis, supra nitidis, basi cordatis, subtus in nervis petiolisque pilosis. 
Ramis petiolisgue subinermibus glanduloso-pilosis. — An Weinbergen, 
Hecken und Zäunen häufig angepflanzt, Hermannstadt. Jun. 


1238. R. centifolia L. sp. 704. Ledeb. Ross. 1, 83. Zechb. exc. germ. 
n. 4015. Hagne Arzn. XI, 29. Zed. t. 59. 70. R. provincialis Ast. — 
In Siebenbürgen in ausgezeichneter Schönheit. Jun. 


1239. R. damascena L. /echb. exc. germ. n. 4016. R. centifolia 
simplex. Red. t. 58. R. semperflorens Desf. Willd. (non Cart.). — 
Wird fast allgemein cultivirt, ist der vorigen etwas ähnlich, hat aber 
eine lockerblättrige Blume und schwächeren Geruch. Jun. Jul. 


Ordo XL. SANGUISORBEAE Lindl. 


237. ALCHEMILLA /. 


1240. A. vulgaris L. Dmg. 193. Sturm H. 2. Sehkh. t. 26. Fl. 
dan. t. 693. — Auf Wiesen, Triften, in Wäldern und Weinbergen. 
Mai. Jul. 


a. maxima. Glabr’uscula, 12— 45 poll. foliis 3—4 poll. diamet., glabris 
margine tantum piloso-ciliatis, — Auf Triften der Arpaser und Foga- 
raser Alpen. 6000‘. Jun. Jul. 

b. pilosissima. A var. a differt: Indumento piloso hirsuto. — Auf 
Triften der Kalkgebirge. Butsets. Jun. Aug. 

1241. A. montano Willd. En. 170. Big. 194. (A. hybrida DC. 
A. vulgaris f. subsericia Koch. A. vulgaris y. hybrida Willd 
sp. 6983. A. alpina f. hybrida ZL. sp. 179. A. vulgaris var. c. Schur 
Sert. n. 958. — Auf Triften und Felsen des Arpas und Butian. Jun. 
Jul. 6000°. 


1242. A. pubescens M. Bieb. Fl. t. c. 4, 114; 3, 113. (non Lam.) 
KRechb. pl. erit. Cent. 1, f. 9. Koch Syn. ed. 2, 256. — Auf Triften und 
felsigen Abhängen der Kalkgebirge: Arpas, Vurtop, Butsets und König- 
stein bei Kronstadt. 6000— 7000‘. Jul. Aug. 

1243. A. fissa Schummel in Wimm, et Grab. fl. siles. 4, 136. Koch 
Syn. ed. 2, 257. Zöchb. exc. germ. n. 3935. Behb. pl. erit. 1, f. 10. Sturm 
H. 56. Fl. D. t. 21041. (A. minor Tausch. A. palmatifida Tausch. 
A. pyrenaica Dufour). — Auf etwas feuchten Triften der Alpen, Foga- 
raser, Arpaser, Kronstädter Gebirge 6000— 7000‘ Jul. Aug. 


a. major Schur. herb. Transs. Ramosissima. 1%2—15 poll. foliis pro- 
fundius ineiso dentatis, dentibus curvatis, apicepilosis. — In Felsen- 
ritzen des Butsets oberhalb des Klosters Skitt. 7000‘. Kalk. Aug. König- 
stein bei Kroustadt. Kalk. 6000‘, 


238. APHANES /. 


1244. A. arvensis L. Fl. dan. t. 973. Schkh. t. 26. (Alchemilla, 
Aphanes, Leers, Bmg. 196. A- arvensis DC. — Auf Aeckern, Triften, 
‚Mauern, bei Stolzenburg. Mai. Jul. 


239. SANGUISORBA /. 


1245. S. officinalis L. Bmg. 188. Fl. dan. t. 97. Schkh. t. 24. 
— Auf etwas feuchten Wiesen in der Ebene und Hügelregion. Jun. Aug. 

1246. S. auriculata Scop. carn. 2, 140. Rehb. exc. germ. n. 3942. 
(S. praex Bess.) A. praecedentediffert: Petiolis stipellatis. — 
Auf Wiesen bei Kronstadt. Jun. Aug. 


240. POTERIUM L. 


1247. P. Sanguisorba L. Bmg. 1045. Fl. dan. t. 1939. Schkh. 
t. 300. — Auf Wiesen, Triften, Hügel- und Bergabhängen. Jun. Jul. 

a. pilosissimum. Caulibus petiolis peduneulisque pilosis. (P. guest- 
phalicum Dönningh. ap. Rechb. exc. germ. n. 3939 var. Pf.) 

b. glaucum. Glabrum, foliis subtus praecipue glaucis, capitulis mi- 
noribus pallide viridibus. (P. glaucescens Kechb. exc. germ. n. 3939). 
— Auf Kalksubstrat bei Kronstadt; die Var. a. auf dem Schlossberge. 
Jun. Jul. 

1248. P. polygamum W. Kit. pl. rar. t. 198. Bimg. 1046. — Auf 
sonnigen Hügeln bei Klausenburg, in der M&zöseg, Hermannstadt. Jun. Jul. 


Ordo XLI. POMACEAE Lindl. 


241. CRATAEGUS /. 


1249. C. Oxyacantha L. Bing. 940. Jacgq. A. t. 292, f. 2. Fl. dan. 
t. 634. Guimp. t. 72. (Mespilus Oxyacantha Gärtn.). — An Waldrändern, 
Hecken, Zäunen, vorzüglich auf Kalk. April. Mai. 

a. obtusiloba. Schur Sert. n. 971, a. Foliis ovalibus basi cuneatis, 
minus incieis sed inciso-serratis. Fructibus globosis succosis coccineis. 
Frutex minus spinosus. — Auf Kalkfelsen, am Kapellenberg bei Kron- 
stadt. Mai. Juni. (An Mespilus oxycanthoides Thuill. par. 1, 245). 

1250. ©. monogyna Jacq. A. t. 292, f. 1. Bing. 941. Fl. dan. t. 72. 
Guimp. t. 73. (Mespilus Oxyacantha Scop. M. monogyna Willd.). 
— In Gebüschen und Wäldern, an Hecken und Zäunen. Mai, Jun. 

1251. ©. intermedia Schur Sert. n. 972. Foliis subcoriaceis ambitu 
obovatis basi late cuneatis, apice truncatis tridentatis vel inciso 3— 5 lobatis; 
lobis obtusis apice inciso-dentatis, glabris. Ramulis glabris. Floribus mono- 
gynis laxe corymbosis, pedunculis subtrifloris. Calycibusque glabris 


206 ' 


Laeiniis calycis demum reflexis. Stylo reeto glabro. Frucetibus drupaceis 
coccineis succosis, Frutex 6 —9 ped., folia maxima 2—3 poll. long. Stipulis 
maximis semilunatis crenatis subpetiolatis. Media tenent inter C. Oxya- 
canth. et C. monogynam. — An Hecken, Zäunen und Waldrändern 
bei Hermannstadt. Mai, Jun. 

1252. ©. birsuta. Schur herb. Transs. (C.monogyna a hirsuta 
Schur Sert. n. 973). Ab antecedente differt: Ramulis junioribus, petiolis, 
foliis, pedunculis calycibusque hirsutis. Foliis minoribus 1, poll. diamet. 
mollibus, basi dilatatis, 5 —7 lobatis, lobis antice inciso-serratis. Racemis 
laxifloris floribus minoribus. Laeinis calyeis patentibus. Fructibus durioribus 
minoribus exsuceis. — An Zäunen und Hecken bei Hermannstadt, an 
Gräben auf der Lazarethwiese. Mai, Jun. 

1253. C. nigra W. Kit. pl. rar. t. 61. Bmg. 942. (Mespilus 
nigra Willd. Guimp. t. 106. — In Wäldern und Gebüschen der Hügel- 
und Bergregion, am Fuss des Retyezat. Mai, Jun. 

1254. C. Azarolus L. Koch Syn. ed. 2, 259. Zchb. exc. germ. 
n. 4049. — Verwildert an der Stadtmauer am Fuss des Kapellenberges 
bei Kronstadt. Mai. 


242. COTONEASTER Medik. 


1255. C. vulgaris Lindl. trans. linn. soc. 13, p. 104. (Mespilus 
Cotoneaster Z. Fl. dan. t. 112. Guimp. t. T1. Bing. 941). — An Felsen 
und steinigen Orten der Bergregion, häufig bei Kronstadt; bei Mühlen- 
bach; in der Hassadek; auf dem Tepej; auf dem Ecsem Ba: über- 
haupt auf Kalk. Mai, Jun. 

1256. C. tomentosa Lindl. 1. c. (Mespilus pygmaea Bmg. 
948. M. tomentosa Willd.e M. coccinea W. Kit. pl. rar. t. 256). — 
Auf Kalkfelsen der Bergregion. Auch bei Kronstadt, selten. Mai, Jun. 


243. MESPILUS /. 


1257. M. germanica L. Bmg. 945. Guimp. t. 69. Schkh. t. 333. 
— In Bergwäldern, an Zäunen, in Gebüschen, Weinbergen, Obstgärten. 
Mai, Jun. 


24A. CYDONIA Tournef. 


1258. C. vulgaris Pers. Big. 957. Guimp. t. 81. (Pyrus 
Cydonia L. Jaeqg. A. t. 342). — An Gebirgswäldern, Weinbergen, 
Hecken, Zäunen. Hermannstadt. Mai, Jun. 


245. ARONIA Pers. 


1259. A. rotundifolia Pers. Koch Syn. ed. 2, 261. (A. Amelan- 
chier Kchb. Amelanchier vulgaris Mönch. Mespilus Amelanchier 
L. Jacg. A. t. 300. Pyrus Amelanchier Willd. Bmg. 949. Guimp. 


207 


t. 74. — In der Bergregion, vorzüglich auf Kalk, häufig um Kronstadt: 
Mai, Jun. ’ 

1260. A. cretica Pers. Syn. 2, p. 40. (A. racemosa Schur herb. 
(an Pers.) Amelanchier cretica DC. Crataegus eretica Desf.). 
Foliis subrotundo -elliptieis, subemarginatis, basi subcordatis, adultis 
glabrescentibus, argute serratis. Floribus apice ramulorum racemosis; 
_ peduneulis lanatis; calyeibus fructibusque glabris. — Am Fuss des 
Kapellenberges an den Gartenmauern, Flüchtling aus den in der Um- 
gegend befindlichen Gärten; auch am Burghals bei Kronstadt. Jun. 


246. SORBUS L/. 


1261. S. Aucuparia L. Ding. 944. Fl. dan. t. 1034. Guimp. t. 67. 
(Pyrus Aucuparia Gärtn. fruct. 2, t. 87. — In Bergwäldern, häufig 
um Dörfer und an Strassen angepflanzt. Mai, Jun. 

1262. S. lanuginosa Kit. Kechb. exc. germ. n. 4040. — In Gebirgs- 
thälern am Bärenbach bei Heltau; an der Promenade bei Hermann- 
stadt. Jun. 

1263. S. domestica L. Jacg. A. t. 447. Rchb. exc. germ. n. 4041. 
(Sturm H. 34. Guimp. t. 68. |Pyrus domestica Smith. Bimg. 951. P. 
Sorbus Gärtn. fruct. 2, t. 87]). — In Bergwäldern, an Weinbergen bei 
Deva, (Bmg.) auch bei Hermannstadt. Mai, Jun. 


247. TORMINARIA (DC.) Schur. 
(Pyrus Sect. IV. Torminaria DC.) 


1264. T. vulgaris Schur herb. (Sorbus Torminalis Orntz. 
Pyrus Torminalis Ehrh. Bmg. 953. Guimp. t. 80. Crataegus Tormi- 
nalis (Host) L. Jacq. A. t. 443. Fl. dan. t. 798). — In Bergwäldern bei 
Kronstadt, häufig in Weinbergen und Obstgärten angepflanzt. Mai. 


243. ARIA DC. 


1265. A. nivea Host fl. A. 2, 8. (Sorbus Aria CUrntz. Pyrus 
Aria Ehrh. Guimp. t. 79. Bmg. 952. Crataegus Aria Z. Fl. dan. t. 302. 
Mespilus Aria Scop.) Var. foliis latioribus ovalibus obtusiusculis vel 
oblongo-ellipticis acuminatis vel inconspicue antice 3—5 anguluto-lobatis. 
— Auf Felsen in der Bergregion, in Gebüschen, gern auf Kalk, bei 
Kronstadt, hier aber nur Strauch, z. B. am Kapellenberg. Mai, Jun. 


1266. A. intermedia Schur herb. Transs. (Pyrus intermedia 
Ehrh. Beitr. 4, p. 20. Sorbus scandica Fries novit. 138. Koch Syn 
ed. 2, 26% et 444. Crataegus Aria ß succisa Z. Sp. ed. 1, 476. C. 
scandica L. Pyrus Aria et Sorbus hybrida Sv. Bot. t. 45, 277 
(see Neilr. Nachtr. p. 288.). Foliis ovato-oblongis inciso-lobatis, inaequa- 
liter serratis, subtus tomentosis; lobis parallelis antrorsum versus rotun- 
datis dente intermedio mucronatis; mediis profundius penetrantibus basi 


208 


integerrimis, definenda. Fructibus minoribus quam in A. nivea. — Auf 
Kalkfelsen bei Kronstadt; auf der Piatra-mare; im Törzburger Thale 
mit Aria nivea. Mai, Jun. Auch auf der Wasserscheide bei Borszek. 
ul. 1853 in Früchten. 

1267. A. Chamaemespilus Host A. 2, 8. (Sorbus Chamae- 
mespilus Crntz. A. 2, t. 1, f. 3. Koch Syn. ed. 2, 263. Mespilus 
Chamae-Mespilus L. Bing. 946. Guimp. t. 70. Crataegus Chamae- 
mespilus Jacg. A. t. 231. Pyrus Chamae-Mespilus DO. Aria 
Hostii Host). — Auf Kalkfelsen in der oberen Berg- und Voralpen- 
region Kronstadt. Mai, Jun. 


249. PYRUS L. Zimg. En. p. 20. 


1268. P. communis ZL. Bimg. 950. Fl. dan. t. 2148. Gwimp. t. 75. 
— In Wäldern, Hainen, Weinbergen, hin und wieder mit P. Malus zu- 
sammenhängende Waldungen bildend, z. B. zwischen Stolzenburg fund 
Grossscheuern. Die Stammart unserer meisten Birnenarten. April, Mai. 

a. tomentosa Koch Syn. ed. 2, 260. P. Pollveria Lej. P. communis 
y dasyphylla Tausch). — Hammersdorf bei nr Mai. 

1269. P. nivalis Jacg. A. 2, t. 107. Koch Syn. ed. 2. 260. Sturm 
H. 34. Guimp. t. 77. — In Wein- und Obstgärten. Micheläherk, Mai. 

1270. P. Achras Gärtn. t. 87. Rchb. exc. germ. n, 4063. — In 
Wein- und Obstgärten. Urpflanze der Bergamotte. Mai, Jun. 


250. MALUS Tournef. Bmg. En. p. 22. 


1271. M. baccata Schur herb. Transs. (Pyrus baccata L.) 
Mant. p. 75. Ledeb. Ross. 2, 97. Poll. Ross. 4, t. 10. — Hin und wieder 
in Wein- und Obstgärten. April, Mai. Früchte zahlreich von der Grösse 
einer Kirsche, scharlachroth. ’ 

1272. M. syivestris Mill. Bmg. 954. (Pyrus Malus L. Fl. dan. 
t. 1104. Guimp. t. 78. Wagner t. 415 et 116. — In Wäldern und Hainen. 
Mai, Jun. Die Stammart unserer meisten Apfelarten. 

a. tomentosa Koch Syn. ed. 2, 261. (P. Malus f. mitis Wallr. — 
In Wäldern und Weinbergen bei Grossscheuern. Mai. 

1273. M. acerba Merat. par. p. 187. (Pyrus acerba DC. Prodr. 
2, 635. P. Malus a glabra Koch. P. Malus a acerba Walir.). — In 
Bergwäldern, an Zäunen und in Obstgärten bei Kronstadt. Mai. 

1274. M. dasyphyila Schur herb. Transs. (Fyrus dasyphylla 
Borkh. Bmg. 955. Reit. et All. t. 22. — In Hainen und Wäldern der 
Bergregion. Kalksubstrat. Kronstadt. Mai. 

1275. M. domestica Dmg. En. n. 956. — In Obst- und Wein- 
gärten. Mai. Dmg. eitirt hier P. Malus Z. und mir scheint, dass er hier 
den Apfelbaum der Gärten mit seinen Spielarten gemeint hat. 


209 


Ordo XLII. ONAGRARIEAE Juss. 


251. EPILOBIUM /[. 


1276. E, grandiflorum All. ped. 1, 279. Bing. 671. (E. hirsutum 
L. Koch Syn. ed. 2. 265. Sturm H. 31. Fl. dan. t. 326. E. aquaticum 
Thuill. E. amplexicaule Lam.) — An Sümpfen, Flüssen, Bächen, auf 
Wiesen zwischen Weidengesträuch. Hermannstadt. Kronstadt. Jun. Jul. 

a. villosissimum. Caule altissimo 4—6 ped. foliisque dense villosis; 
florıbus speciosis majoribus; pedunculis calycibusque dense lanatis. (E. 
intermedium Merat. Fl. par. 147. (sec. Koch) (non Zeehb.). E.hirsutum 
var. villosum Zoch. banat. f. 12.) — Auf sumpfigen Moorboden in 
Gebirgsthälern, im Zoodthale, am Fuss des Arpas. Jun. Jul. 

1277. E. hybridum Schur. (E. hirsuto-parviflorum Schur.‘ 
An E. intermedium Zchb. exc. germ. n. 4092, (an Merat.). Foliis am- 
plexicaulibus anguste lanceolatis, denticulatis, villoso hirsutis, 3—4 poll. 
longis, a basi latiore sensim attenuatis. Floribus dimidio minoribus quam 
in E. hirsuto. Planta 1Y,—3 ped, caulis tenue hirsutus interdum a basi 
ramosus, ramis erectis. — Auf sumpfigen Wiesen, an Hecken und Gräben; 
Lazareth wie bei Hermannstadt; Postwiese und an der Graft bei Kron- 
stadt, auf der Heuwiese bei Klausenburg. Jun. Jul. 

1278. E. parviflorum Schreb. Spicileg. 146. Bmg. 672. Fl. dan. 
t. 347. Sturm H. 81. (E. hirsutum f._Z. E. hirsutum All. ped. n. 1017. 
E. pubescens Roth. E. villosum 4. E. mollissimum Sehur herb. 
Transs.). — Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben und Gebirgsbächen. — 
Am Scheweschbach bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

1279. E. rivulare Wahlenb. Ups. 245. Rchb. exc. germ. n. 4094. 
Fechb. pl. erit. 2, £. 301. (E. palustri-hirsutum Zechb. Lasch. Linn. 1831, 
p- 484. Puberulum foliis sessilibus lineari lanceolatis a basi sensim 
attenuatis, acutis, denticulatis. Floribus antecedente parum ma,joribus 
pallide rubris. Caule subsimpliei tereti pilis brevibus adpressis substrigoso. 
— Auf moorigen Wiesen zwischen Gebüsch, auf der Burzenwiese bei 
Kronstadt. Jun. Auch Torches am Fusse des Königstein. Aug. 

12380. E. attenuatum Schur herb. Transs. Lanato villosum. Caule 
interdum ‚simpliei, pauciflorum strietum. Foliis anguste lanceolatis, superi- 
oribus linearibus, omnibus a basi latiore sensim attenuatis, acutis. denti- 
eulatis, mollissimis. Floribus minimis roseis. Calycibus hirsutis. Planta 
gracilis, 2 ped. Affinis E. parvifloro et tetragono, ab antecedente in 
dumento parvitateque florum distinetum. An E. parvifloro-tetragonum ?) 
— An quelligen schlammigen Ufern der Bäche und Gräben. — Im jungen 
Walde bei Hermannstadt, am Scheweschbache, auf der Narzissenwiese 
gegen Resinar. Jun. Jul. 

1281. E. ternatum Schur herb. Transs. Caule 2—3 ped., inferne 
simplici superne virgato-ramoso, tereti, erecto, stricto, tenue villoso. Fo- 
liis elongato lanceolatis, a basi sensim attenuatis. dentatis, supra hirsutius- 
eulis, subtus lanuginoso hirsutis, nervosis, inferioribus alternantibus, 


Schur. Enum., plant. Transs. 14 


210 


mediis et superioribus ternato-verticillatis, sessilibus, erecto-patulis. Flo- 
ribus iis E. tetragono subsimilibus, dilute purpureis. Habitu E. tetragono 
et attenuato sed robustius. — An Bächen und Quellen in den Rodnaer 
Gebirgen, im Rodnaer Thale in der Valle Vinuluj. Jul. 1853. 


1282. E. tetragonum ZL. Ding. 676. Zechb. pl. erit. 2, f. 340. 
Sturm H. 81. Fl. dan t. 1029 et 1267. Koch Syn. ed 2, 267. — Auf 
sumpfigen Wiesen, an Quellen, Bächen und Gebirgsflüssen. Kronstadt. Jun. 
Jul. Dock nicht so gemein als Dmg. angibt, bei Hermannstadt selten, 
einzeln am Reissbach auf dem Ziegelofengrunde. 


1283. E. virgatum Fries. Summa 477. Fries novit. Fl.- suev. 
p- 115. Wimm. schles. 608. Gr. et Godr. Fr. 1, 578. Schur Sert. n. 987. 
Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 293; Verh. d. sieb. Ver. 1859, 124, 15%, 19. 
Foliis lanceolatis a basi sensim attenuatis, remote denticulatis, basi ro- 
tundatis, subsessilibus vel breviter petiolatis, pilosulis, junioribus cane- 
scentibus. Caule purpureo a basi ramosissimo, inferne glabriusculo, 
superne subpubescente, lineis 2—4 elevatis decurrentibus notato. Floribus 
numerosissimis. Stigmatibus in clavum coalitis ve]. subpatentibus roseis. — 
Auf Torf- und Moorboden, an sumpfigen Stellen am Büdös, am St. Anna- 
See, verblüht; auf dem Sumpfe am Fusse des Arpas; am Mühlbach in 
Hermannstadt. Jul. Aug 


Unsere Pflanze steht im Habitus dem E. tetragonum am nächsten, 
ist aber auf den ersten Blick durch den robusteren reichblumigeren Ha- 
bitus und durch die Behaarung zu unterscheiden. Sie ist bei uns häufiger 
als E. tetragonum Z. 


1284. E. obscurum Schreb. Bmg. 678. Jechb. exc. germ. 4082; 
pl. erit. 2, 344. An E. palustre tetragonum Lasch. (E. palustre 
 virgatum Schur). — Auf sumpfigen Orten, an schlammigen Rändern von 
Bächen und Gräben. Kronstadt bei Tartlau. Jun. Jul. selten, in manchen 
Jahren nicht zu finden, 1847 häu fig auf einem Sumpfe am Zibin, Neppen- 
dorf gegenüber mit Scirpus glaucus und E. palustre. 


1285. E. palustre L. Bing. 677. Fl. dan. t. 1574. Sturm H. $1. — 
Auf sumpfigen Wiesen, an Quellen, Bächen, Gräben, Teichen, am Sche- 
weschbache, im jungen Walde am Rande der Narzissenwiese gegen Re- 
sinar. Jul. Aug. So verschieden in der Form als in den Standorten. Aus 
der Ebene bis in der Alpenregion. 

a. subvillosum. Caule subsimplici purpureo foliisgue tenue villosis, 
pilis albis sursum curvatis; foliis anguste lanceolatis oppositis; axillis 
foliorun ramulis sterilibus instructis. — Auf Hochmoor der Grossauer 
Gebirge 5000. Jul. 

b. pilosum. Caule simpliei paucifloro fusco foliisque parce piloso, pilis 
horizontaliter patentibus; foliis oblongis obtusiuseulis; axillis foliorum 
ramulis florigeris instructis. (E. simplex Tratt. Obs. p. 37, t. 63. E. 
palustre f. pilosum Koch 1. c.). — Auf sumpfigen quelligen Wiesen, 
am alten Berg bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

c. dentatum. Caule a basi ramosissimo, ramis curyato adscendentibus 
multifloris subpilosis; floribus minimis; foliis lanceolatis dentatis. (E. 


211 


Schmidtianum Rostkow.). — An Flussufern, Mühlbächen, Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 

d. turfosum. Schur herb. Transs. Caule ramosissimo purpureo piloso 
erecto, ramulis paueifloris; foliis lineari oblongis integerrimis, margine 
undulatis, subfaleato eurvatis. — Auf Torfboden bei Tusnad; hinter dem 
alten Berg bei Hermannstadt mit Malaxis Loeselii. Jun. Jul. 1848. 

e. stenophyllum. Foliis linearibus vel oblongo-linearibus. — Auf 
Moorboden bei Tartlan nächst Kronstadt. Aug. 1853. 

f. sarmentaceum. Schur Sert. n. 966. var. g. Praecedens sed caulis 
basi sarmentosus,. — Am Scheweschbach bei Hermannstadt. Jul. 

g. stolonillorum. Schur 1. c. var. f. Praecedens sed sarmenta floribus 
axillaribus instructa. — Beide Var. nebeneinander auf Moorsümpfen bei 
Salzburg, am Fusse des Salzburger Berges. Jun. Jul. 

h. alpieolum. Caule humili 6 poll. a basi ramoso inferne glabro, pur- 
pureo, superne iineis binis pilosis notato. Foliis lineari-oblongis, integerri- 
mis, margine pilis uneinatis scabris. Floribus minimis albis; petalis limbum 
calyeis superantibus. Calyeis tubo albo sericeo. (An E. palustri-al- 
bescens Wahlenb. Fl. suec. 1, 234?) -— Auf Moorboden der Arpaser 
Alpen 6000’. Jul. 

i. hyssopifolium. Schur Sert. n. 996, var. c. Proximum praecedenti, 
florıbus triplo majoribus nutantibus purpureis distinetum. Caule ramoso 
6—9 poll. rigido. -— In den Rodnaer Gebirgen auf Moorboden in der 
Valle Vinulu) oberhalb der Mineralquellen; auf dem Arpäs, an quelligen 
Orten und Rinnseln. Jul. Aug. bis 6000°. 

(Diese beiden letzgenannten Var. h. et i. können leicht für E. al- 
pinum und E. nutans genommen werden, da sie diesen in Habitus, 
Grösse und Standort sehr nahe kommen.) 

1286. E. roseum Schreb. spic. fl. lips. 147. Bmg. 674. Fl. dan, t. 
1815. Zechb. pl. erit. 2, 329. — An Gräben und Sümpfen, Wiesen, auf 
feuchten Aeckern und in Gemüsegärten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

1287. E. trigonum Schrank Baier fl. 1, 644. Koch Syn. ed 2, 
p- 267. Sturm H. 81. (E. montanum f. alpestre Jacq. En. stirp. vind. 
8. p. 64. E. alpestre Zechb. pl. erit. 2. f. 342, (non Schmidt). — Auf 
Triften der Arpaser und Kronstädler Alpen; auf dem Arpas, Vurtop, an 
quelligen Orten, Bächen und Rinnseln; auf dem Butsets, Kalk. 5000 bis 
6000‘. Jul. Aug. Meist mit der nächstfolgenden Art gemeinschaftlich. 

1288. E. origanifolium Lam. dict. 2, 376. Koch Syn. ed. 2, 267. 
Schur Sert. n. 991. Sturm H. 81. Zechb. pl. erit. 2, f. 314. E. alpestre 
Schmidt bohem. n. 377; Bimg. 675. E. alsinefolium Vill. delph. 3, 511, 
1789. E. alpinum ß. fontanum Wahlenb.). — Auf Alpentriften, an 
quelligen Orten, Bächen und Rinnseln, an Wasserfällen. Jun. Jul. Auf den- 
Fogaraser, Arpäser, Kerzesorer, Rodnaer Alpen. 6000°. 

a. minimum, alsinefolium Schur 1. e. var. a. et b. Caudieulis 3--6 poll, 
prostratis, unifloris; foliis succulentibus oppositis brevissime petiolatis 
glaberrimis, ovato-lanceolatis integerrimis. Interdum sarmentosum sar- 
mentis sterilibus, foliis saturate viridibus nitentibus, floribus purpureis. 
Caule glabro sed lineis 2 pilosulis eleyatis notato. — (An E, alsine- 


14 * 


212 


folium Will. genuinum mihi). Auf dem Butsets und Retyezat 7000°. 
Kalk. — Auf dem Arpas, Vurtop. Jul. Aug. 

1289. E. Hornemanni Zchb. icon. pl. rar. t. 180, f. 313. DO. 
Prodr. 3, p. 42. (E. nutans Tausch. bot. Zeit. 1828, p. 462. Schmidt 
bohem. 380. E. nutans f. alpestre Bess. En. n. 454. E. alpinum 
a. dasycarpum Schur Sert. n. 997. — Auf Moorboden, in Felsenritzen 
der Kalkalpen 6000‘. Auf dem Butsets bei Kronstadt. Aug. 

a. albiflorum. E. nutans Hornem. Fl. dan. t. 1387. — Auf ‘dem 
Kuhhorn der Rodnaer Alpen 6000‘. Jul. 1853. Auf dem Arpas und Vurtop 
6000— 7000‘. Jun. Jul. 1846. Caudiculis prostratis radicantibus subunifloris. 
Foliis ovatis oppositis, superioribus alternis oblongis, omnibus denticulatis. 
Stigmatibus in clavum coalitis, caudiculis superne lineis 2 pilosulis 
elevatis notatis. 

1290. E. alpinum ZL. Ding. 679. Fl. dan. t. 322. Sturm H. 81. 
(E. anagalidifolium Lam. diet. 2. 376.). — An quelligen feuchten 
Orten in Felsenritzen an den Wasserfällen und Rinnseln der Fogaraser, 
Arpaser, Kerzesorer und Rodnaer Alpen 6000—7000‘. Jun. Aug. Variat. 
&. leiocarpum. b. simplieissimum, c. stoloniferum. Die letzte mehr an quelligen 
schlammigen Orten, oft am schmelzenden Schnee. Jun. 

1291. E. lanceolatum Seb. et Maur. fl. rom. prodr. p. 138, t. 1, 
f. 2. Koch Syn. ed. 2, 3, p. 1022. Schur Sert. n. 992, Verh. d. sieb. Ver. 
1852, 85. (E. montanum ß lanceolatum Rota Pav. 258. Proximum 
E. montani imprimis autem differt: Foliis lanceolatis remote serrato- 
dentieulatis acutis, in b:si cuneata integerrimis, margine subtusque in 
venis pubescentibus; fol. infimis longius petiolatis obtusis. Caule tereti 


pubescente 10-15 poll. subsimpliei. Stigmatibus patentibus,. — Auf 
schattigen Abhängen der Arpaser Gebirge 5000‘, zwischen Alnus 
viridis Jun. Jul. — Auch auf den Salomonsfelsen bei Kronstadt, Kalk 


2500‘. Jul. 

1292. E. limosum Schur herb. Transs. Caule erecto purpureo, 
6—12 poll., tereti foliisque piloso, in axillis ramuloso, ramulis sterilibus. 
Foliis oblongis vel oblongo-lanceolatis oppositis, acutis, basi rotundato- 
obtusis; infimis in petiolum attenuatis, superioribus sessilibus, omnibus 
tenue denticulatis, subtus nervosis. Floribus axillaribus mediocris magni- 
tudinis is E. montano subsimilibus; petalis calycis limbum duplo 
superantibus, roseis. Calyeis lacimiis oblongis, tubo subquadrigono canes- 
cente, angulis obseurioribus glabriuseulis. (Subsimile E. parvifloro et 
montano. An E. montano-parviflorum Neilr E. montano- 
pubescens Lasch.). — Auf sumpfigen schlammigen Wiesen der Berg- 
region oberhalb Resinar auf dem Wege zur Fromoasze. Jul. 1847. 4000'. 

12383. E. persicinum Zchb. exc. germ. n. 4086. Zchb. pl. erit. X. 
Schur Sert. n. 993. (E. roseum etz. Obs. E. ramosum purpureum 
Fries. E. montanum grandiflorum Schur herb.) — An quelligen 
Orten, auf sumpfigen \Viesen in Gebirgsthälern, auch zwischen Felsen. 
Salamonsfelsen bei Kronstadt, im Zoodthale, bei Hermannstadt. Jul. 

a. ralicans, Caule eurvato-adscendente bası radicante superne sub- 
ramoso. Floribus minoribus purpureis. Foliis petiolatis glabriusculis. (E. 


213 


radicans Schur herb. Transs.. an E. roseo-montanum Neilreich 
Nachtr. p. 285). — Auf dem Götzenberg bei Hermannstadt. Jul. 4000'. 

1294. E. montanum L. Bing. 673. Rchb. pl. erit. 2, f. 328. Fl. 
dan. t. 92%. Sturm H. 7%. — An schattigen bebauten und unbebauten 
Orten, in Wäldern, an Felsen, Mauern, Hecken, Zäunen, aus der Ebene 
bis in die Alpenregion 800—6000‘. Jun. Aug. 

a. elatum. Caule -ramosissimo 2—3 ped. floribus minoribus numero- 
sissimis calveis limbum subaequantibus. — In Bergwäldern. Hermann- 
stadt. Jul. 

b. albilorum. Floribus majoribus, petalis calycis limbum duplo supe- 
rantibus, albis. — Auf Alpentriften des Arpas. Jul. 

c. vertieillatum. Foliiss lanceolatis 3—4 vertieillatis. (E. verti- 
cillatum Schur herb. Transs.. E. montanum ß verticillatum Koch 
Sturm H. 72. — Auf Felsen und steinigen Abhängen der Arpaser Alpen 
und des Butsets. Kalk. 6000‘. Jul. 

1295. E. collinum Gmel. bad. 4, 265. Rchb. exe. germ. n. 4088. 
Rehb. pl. erit. X. icon. E. montanum Ö collinum Koch Syn. ed. 2. 
266. E.montanum f.ramosissimum DÜ fl. fr. 4, 423. E.montanum 
ß minus Wimm. et Grab. fl. siles. 1, 371. E. acinifolium Jechb. ap. 
Mösel. E. sylvestre Dierb. Rad. fibrosa. Caulibus gracillimis interdum 
a basi ramosis, flexuosis, densifoliis, 6—12 poll., eanescentibus. Foliis 
minimis confertis, 4—6 lin. long. a basi ad apicem caulis sensim deeres- 
_ eentibus, glabriusculis; inferioribus oppositis subovatis, superioribus 
alternis, omnibus argute dentato-serratis, breviter petiolatis, decussatis. 
Floribus minimis, interdum cernuis; petalis albis vel roseis calycis limbus 
paululum superantibus. Capsulis canescentibus vel denique glabrescentibus. 
Var. pauciflorum et multiflorum. — Auf Felsen der Alpen: auf dem 
Arpas, Vurtop; am Bullafall der Kerzesorer Alpen; auf der Skereschore 
der Fogaraser Alpen; auf dem Retyezat. 6000— 7000‘. Glimmerschiefer 
oder Kalk. Jun. Aug. 

1296. E. perramosum Schur herb. Transs. Caule basi decum- 
bente deinde erecto, a basi ramosissimo, 9—A2 poll. tereti, tenue piloso; 
pilis uncinatis brevissimis. Foliis omnibus breviter petiolatis, oyato- 
lanceolatis, 'carnosulis, glabris, evidente calloso-dentatis; inferioribus 
obtusis, superioribus alternis acutis. Floribus minimis numerosissimis apice 
ramulorum, roseis vel albis; petalis calycis limbum dimidio superantibus. 
Capsula cano-pubescens. — An feuchten Felsen und Rinnseln der Arpaser, 
Kerzesorer und Kronstädter Alpen. Glimmerschiefer, auf dem Butsets. 
Kalksubstrat. Jul. Aug. 5000-6000‘ Subsimilis E. collino sed habitu 
peeuliari diversum, siccatione interdum rubicandum. 


252. CHAMAENERIUM (Tausch) Schur Sert. p. 25. 
(Epilobium Sect. I. Chamaenerion Tausch.) DC. Prodr. 3, p. 40. 


1297. E. angustifolium Schur Sert. n. 998. (Epilobium an- 
gustifolium Z. Bimg. 669. Sturm H. 81. Schkh. t. 106. Fl. dan. t. 289. 
— Häufig in der Tannenregion der Arpaser Gebirge 5000‘ Jul. Aug. 


214 


a. albiflorum. Calycibus viridibus petalis albis. — Auf der Piatra- 
mare. Kalk, bei Kronstadt. Jul. 

12983. C. Dodonaei Schur Sert. n. 999. (Epilobium Dodonaei 
Vill. prosp. p. 45 (1779). E. angustissimum Ait. Bmg. 670. E. ros- 
marinifolium Haenke in Jaeg. coll. 2, p. 50. (1788). Rchb. pl. erit. 4, 
f. 522.) — Auf sandigen und steinigen Plätzen an Flussufern: Bei 
Talmats; im jungen Wald am Scheweschbach bei Hermannstadt; an der 
Maros zwischen \Weidegesträuch gegen Sz. Domokos. Jul. Aug. 

1299. ©. denticulatum Schur herb. (Epilobium denticulatum 
Wender. cat. sem. hort. Marb. 1826. E. Fleischeri Hochst. bot. Zeit. 
1826, p. 85. Sturm H. 72. E. angustissimum Rchb. pl. crit. 4, f. 523) 
— In Gebirgsthälern an Flüssen und Bächen; auf dem Kuhhorn bei 
Rodna; in der Wallije Sirna der Fogaraser Gebirge. Jul. Aug. Ab ante- 
edente differt: Foliis latioribus brevioribusque oblongo-linearibus denti- 
culatis, imprimis autem: Stylo a basi ultra medium pubescente staminibus 
dimidio breviore. (An var. denticulatum E. angustissimi A;t. hort. 
kew. ed. 2, 4, p. 345.). 


253. OENOTHERA /. 


1300. ©. biennis L. Bing. 668. Schrank Mon. t. 30. Sturm H. 5. 
— Auf bebauten und unbebauten Orten, an Flussufern. Jul. Aug. 

1301. ©. muricata L. Syst. nat. 2, p. 263. Koch Syn. ed. 2%, 268. 
Fl. dan. t. 1752. — Mit der O. biennis an ähnlichen Standorten aber 
seltener. Am Zibin bei Neppendorf, am Scheweschbach im jungen 
Wald. Jul. 

a. scabra. O. biennis var. a scabra Schur Sert. n. 984. (An © 
muricato-biennis Winkl. Oestr. bot. Zeit. 1853, p- 252. Ab ante- 
cedente differt: Foliis angustioribus, caule muricato-aspero setoso pilis 
basi bulbosis, petalis stamina aequantibus, tubo calycis triplo brevioribus 
floribus minoribus, capsulis muricato-scabris. 


Ordo XLIII. CIRCAEACEAE Endlich. gen. p. 1194. 
(Schur Sert. p. 25.) 
254. CIRCAEA /. 


1302. C. lutetiana L. Bing. 74. Sturm H. 33. Fl. dan. t. 210. — 
In schattigen Wäldern, Hainen, Gebüschen der Hügel- und Bergregion. 
Jul. Aug. . 
a. alpestris. (C. alpestris Schur herb. Transs. Humilis 6 poll. 
Foliis omnibus cordatis acuminatis glabris remoto dentatis. Ovariis 
glabriusculis vel tenue muriculatis, clavatis. Caule piloso. — In Moos- 
polstern der Tannenregion des Arpas. 5000‘. Jul. 


215 


1303. C. intermedia Ehrh. Bmg. 75. (C. alpina Krok Sil. t. 1. 
C. alpina a major Pollini. C. alpina ß intermedia DC. Prodr. 
3, 63. C. alpina Fl. dan. t. 256. C. lutetiano-alpina Jechb. exc, 
germ. n. 4101). — In schattigen feuchten Waldungen, an Quellen und 
Rinnseln, in Moospolstern, auf faulenden Baumstämmen. Jun. Jul. 

1304. C. alpina L. Bmg. 76. Sturm H. 33. Fl. dan. t. 1321. — 
In schattigen Wäldern der Voralpen und Berge, mit der vorigen an 
ähnlichen Standorten. Jun. Jul. bis 5000° Elevat. 


Ordo XLIV. HYDROCARYES Link. 


255. TRAPA /. 


1305. T. natans L. Bing. 191. Sturm H. 30. Schkh. t. 25. — In 
stehenden Wässern, Teichen, gelinde fliessenden Flussbuchten. In einem 


Garten vor dem Sagthor in Hermannstadt, einen kleinen Teich aus- 
füllend, Jun. Jul. 


Ordo XLV. MYRIOPHYLLEAE Schur Sert. p. 25. 
(Halorageae Trib. R. Brown. gen. rem. p. 17.) 
256. MYRIOPHYLLUM /. 


1306. M. spicatum L. Bmg. 1042. Schkh. t. 296. Tratt. Oestr. 
t. 147. — In stehenden und langsam fliessenden Wässern. Hermannstadt 
Kronstadt. Jul. Septbr. 

1307. M. pectinatum DC. Ai. fr. 5. 529. Fl. dan. t. 1046. (M. 
vertieillatum var. y pectinatum Koch Syn. ed. 2, 270). — In 
stehenden oder gelinde fliessenden Wässern, Gräben, Teichen. Hermann- 
stadt. Aug. 


1308. M. verticillatum L. Bing. 1043. Tratt. Oestr. t. 448. — 
Mit dem vorigen an gleichen Standorten und durcheinander. Jul. Aug. 


Ordo XLVI. HIPPURIDEAE Link. 
257. HIPPURIS 7. 


1309. H. vulgaris L. Bmg. 2. Sturm H. 44. Nees ab Es. fasc. 8. 
a. ramosa. Caulibus fluitantibus a basi ramosis, ramis florigeris. 
— In stehenden, seichten Wässern, Teichen, Gräben, oder am Rande 


216 


derselben; die Var. a an tieferen Stellen derselben Standorte. Jul. 
Aug. Auch bei Hermannstadt. 


Ordo XLVII. CALLITRICHINEAE Link. 


258. CALLITRICHE /. 


1310. ©. sn Scop. Carn. 2, 251. Kützing in Linn. T. p. 178. 
Koch Syn. ed. 2, 271. Zechb. icon. f. 4747. (C. verna Bmg. n. 3). — In 
Pfützen, Teichen, Gräben. Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt, über- 
haupt durch das ganze Gebiet. Mai, Aug. 

1311. C. vernalis Küt:ing in Linn. 7. 175. Koch Syn. ed. 2, 271. 
Jechb. icon. f. 4746. (C. intermedia Bmg. n. 4.) — In Gräben, Teichen, 
stehenden und gelinde fliessenden Gewässern, seltener als die vorige, 
bei Hermanustadt, Kronstadt: Burzenwiese. Jun. Aug. 

a. caespitosa. (C. caespitosa Schultz. Pechb. exe. germ. 4746. g.; 
icon. erit. f. 4182.). Densissime caespitosa; foliis oblongo-linearibus 
retusis, triplinerviis; floribus hermaphroditis. 

b. minima. (C. minima Hoppe Rehb. exc. germ. 4746.06; icon. erit. 1183.) 
Caespitosa. Foliis oblongo-linearibus, truncato-emarginatis. Fructibus sessi- 
libus. Caudieulis radicantibus. — Die Var. a et b in seichten Tümpeln oder 
vom Wasser entblössten Stellen an Teichen und Gräben. Hermannstadt. Jun. 

c. fluitans Schur Sert. n. 1010. var. c. et f. Caudiculis 14%, ped., 
tenuissimis, ramosissimis; foliis inferioribus angustissime linearibus trun- 
catis et inciso emarginatis, superioribus stellatim expensis; floribus 
dielinibus. (C. verna ß stellata Zchb. pl. erit. f. 1480—1181.). — In 
tieferen fliessenden Bächen und Gräben, auf der Lazarethwiese und 
Fleischhackerwiese bei Hermannstadt. Jul. 

d. fontana Schur Sert. n. 1010. var. d. Zöchb. exc. germ. 4446. a; pl. erit. 
f£.1179. (C. fontana Scop.) A praecedente differt imprimis: foliis superioribus 
“triplinerviis inferioribus uninerviis, floribus androgynis. — Bei Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 

1312. C. pedunculata DC. fi. fr. 4, 415. (C. vernalis b. pedun- 
culata Schur Sert. n. 1010. ©. turfosa Schur herb. Transs.). Proxima 
C. vernali var. caespitosae, differt: Caudiculis diffusis radieantibus, 

—4 poll. Foliis carnosis lineari-oblongis retusis, superioribus inferioribus- 
que subeonformibus. Floribus dielinibus. Fruetibus subglobosis solitariis 
longissime pedunculatis, pedunculis fructibus duplo longioribus. Stylo 
mox caduco. — In Gräben und Lachen auf Torfboden, bei Arpas, am 
Büdös und bei Tusnad. Jul. Aug. 

1313. C. platycarpa Kützing in Linn. 7, p. 175. Koch Syn. ed. 
2, 271. Zechb. exc. germ. p. 754; icon. f. 4748. Schur Sert. n. 41009. (C. 
intermedia Hofm. [an .Bing.]). Sturm H. 3. — In Gräben, Bächen, 
Lachen bei Hermannstadt; bei Borszek. Mai, Jul. 

1314. C. transsilvanica Schur herb. Transs. (©. aestivalis Schur 
Vestr. bot. Zeit. 1860, p. 325. (non Thuwlll.) C. dioica Schur Verh. d. 


2 7 


sieb. Ver. 1859, p. 98, bot. Rundr. 1853, p. 34.). Foliis obovato-spathulatis 
triplinerviis, in petiolum latum brevemque attenuatis, truncatis. Floribus 
monoicis, superioribus interdum masculis, inferioribus femineis. Filamentis 
longissimis. Stylis rectis longissimis. Fructibus globosis sessilibus, angu- 
latis. Planta graeillima 6—9 poll. saturate viridis, bracteis subfalcatis 
rectis decussatim dispositis. — Auf dem Bück bei Klausenburg (Wolf); 
im Stadtteiche daselbst. Jun. Aug. 

1315. C. aipina Schur Sert. n. 1007. Oestr. bot. Zeit. 1858. p. 403. 
Caudiculis gracillimis, inferne simplieibus, superne parum ramosis, 3—4 
poll., eompressiusculis (siccate alatis) diffuso-caespitosis. Foliis infimis 
linearibus uninerviis emarginatis; mediis oblongo-linearibus versus apicem 
evidenter triplinerviis; summis stellatim expansis oblongo-spathulatis, 
apice rotundatis vel subretusis, brevissime petiolatis. Floribus herma- 
phroditis, inferioribus solitariis, superioribus oppositis. Stylis brevibus 
mox cadueis, subrecurvis. Fructibus minimis orbieulato-globosis, emar- 
ginato-impressis, sessilibus vel superioribus subpedicellatis. Bracteis sub- 
falcatis erectis mox evanescentibus. Planta colore pallida flavo-viridi ab 
omnibus praecedentibus distineta. — Am Rande der Hochalpenteiche oder 
Seen und in den Lachen in deren Nähe. Auf dem Domnatik der Kerze- 
sorer Alpen. 6500; am See auf der Keprereasze der Arpaser Alpen. 
Jul. Aug. 

1316. C. hamulata Kützing.. Koch Syn. ed. 2, p. 271. Zechb. icon. 
f. 4749. (C. autumnalis Kützing 1. c. p. 186; Zechb. exc. germ. n. 4749 
var. a plathyphylla ic. pl. erit. f. 1200. C. deussata Schur Sert. 
n. 1014 (mon Link). Bracteis circinato-falcatis apice hamatis decussatis; 
stylis longissimis divaricatis; fructibus acute carinatis distineta. — In 
stehenden uud gelinde fliessenden Wässern, in Gräben und Flüssen, 
Reissbach auf dem Ziegelofen-Grunde bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

1317. C. autumnalis L. Bmg. 5. Kechb, icon. f. 4749, b. Fl. dan. 
t. 2120. (C. decussata Link (non Schur). C. autumnalis var. ß hete- 
rophylla Zechb. pl. erit. £. 1204.). — In Bächen und Gräben, vorzüglich 
in waldigen Gegenden, Waldwiesen. Jul. Septbr. Ist nach Jahreszeit und 
Standort am meisten der Abänderung unterworfen. 


Ordo XLVIII. CERATOPHYLLEAE Gray. 
(Grey brit. pl. arr. 2, p. 554.) 
259. CERATOPHYLLUM [. 


1318. C. submersum L. Bmg. 1041. Rechb. exe, germ. p. 151. Fl. 
dan. t. 510. — In stehenden und langsam fliessenden Wässern, Teichen, 
Gräben. Jun. Jul. 

- 1319. C. apiculatum Cham. in Linn. 1829, t. 5, f. 6. a. Kchb. 
exc. germ. p. 151. (C. demersum Schkh. t. 297. C. submersum Sper. 


> 


218 


Fruetibus elliptico-compressis mucrone utrinque gibboso apiculatis. — Mit 
der vorigen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

1320. C. granulosum Schur Sert. n. 1016. Fructibus brevissime 
apiculatis granulis densissime obsessis. (An C. verruculosum Fich. 
C. muticum Cham. Linn. 1830, t. IV. f. A. B.). — In stehenden Wässern 
bei Salzburg nächst Hermannstadt. Jul. 

1321. C. demersum L. Bmg. 1040. Fl. dan. t. 2000. Schk. t. 297. 
— In stehenden oder gelinde fliessenden Wassern, Gräben, Teichen. 
Jun. Jul. 

1322. C. platyacanthum Cham. in Linn. 1829, p. 504. t. 5, 
f. 6 a. Koch Syn. ed. 2, 273. Kchb. exe. germ. p. 151. (C. polycanthum 
Schur Sert. n. 1015. Fructibus obovatis trispinosis utrinque inter spinas 
alatis, spina terminali fructum superante. — In stehenden und langsam 
fliessenden Wässern bei Salzburg nächst Hermannstadt; bei Szakedat. 
Jul. Aug. (C. oxyacanthum et C. triacanthum Schur pl. exsicc.). 


Ordo XLIX. LYTHRARIEAE Juss. 
(Juss diet. sc. nat. 27, p. 453.) 
260. LYTHRUM _[. 


1323. L. Salicaria L. Bing. 889. Wagner t. 90. Fl. dan. t. 671. 
— Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben und Flüssen. Jul. Septbr. 

a. canescens Koch Syn. ed. 2, p. 273. L. Salicaria y. tomen- 
tosum DC. — Auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt. Jul. 

b. tomentosum Schur Sert. n. 1017. var. a. (L. coronense Schur 
herb. Transs. An L. tomentosum Mill.?). Foliis lanceolatis basi cor- 
datis, 3 poll, long., supra strigosis subtus tomentoso-pilosis, pilis eris- 
pulis. Inflorescentia ampla subpaniculato-ramosa, ramis canescentibus. 
Calycis dentibus exterioribus erecto-patulis. Stylo longe exserto calycem 
duplo superante petala subaequante. Planta 3—4 ped. speciosa, foliis 
inferioribus 3—4 verticillatis superioribus oppositis. — An Gräben und 
feuchten schattigen Orten bei Kronstadt, am Kapellenberg, südlicher 
Abhang, auf der Postwiese, Jul. Aug. 

b. angustifolium. Foliis anguste lanceolatis canescentibus oppositis. 
Stylo calycem aequante. Planta 11,—2 ped. subsimplex, glabrescens, 
floribus subvertieillatis superioribus sparsis. (An L. intermedium Ledeb. 
et L. Salicaria a glabrum Led. Ross. 2, 127.). — Bei Salzburg- nächst 
Hermannstadt, auf etwas salzigem Boden bei Kleinscheuern. Jul. Aug. 

c. gracile. Caule simpliei 4%, ped. Foliis linearibus oppositis, supra 
glabris subtus tenue canescentibus, basi lata rotundata sessilibus; foliis 
floralibus ovatis basi cordatis. Stylo calycem duplo superante. (L. Sali- 
caria ß longistylum Koch ß. gracile DC.). — Auf sumpfigen Wiesen 
bei Veszten und bei Talmats. Jul. Aug. 


219 


1324. L. virgatum L. Bing. 890. Gärtn. A. t. 62, f. 5. M. Bieb. 
t. 1002. (L. austriacum Jaeqg. A.t. 7. L. acuminatum Milld.). — 
Auf Wiesen, an Gräben, gern auf Salzboden, Salzburg, Kleinscheuern, 
Hermannstadt. Jul. Aug. 

a. elegantissimum. Foliis lanceolatis longissime acuminatis sessilibus, 
in caule primario ternatis. Floribus in verticillis dispositis, ramorum 
solitariis alternis; bracteis superioribus calycem aeqnantibus. Stylo incluso. 
(L. elegans Schur herb, L. virgatum var. a. salinum elegans 
Schur Sert. n. 1018.). — Auf den Salzlokalitäten bei Kolos, Maros-Uyvär, 
Salzburg. Jul. 

b. divaricatum. Decumbens a basi ramosissimum, ramis divaricatis. 
Foliis minimis 1Y, poll. longis, oblongo-linearibus, glabris. Floribus 
solitariis vel geminis axillaribus, duplo minoribus quam in forma genuina, 
Calyeis dentibus elongatis subaequalibus a basi lata subulatis, erectis. Stylo 
exserto calycem duplo superante. (L. divaricatum Schur herb. Transs.). 
— Auf sandigem Boden am Czekasflusse bei Reuszmarkt. Jul. 1853. 

1325. T. Hyssopifolia L. Dig. 891. Jacg. A. t. 135. Schkh. 
t. 128. — Auf überschwemmt gewesenen Plätzen, Triften und Heiden, 
häufig um Baunstämme, auf entblösstem Thonboden. Hermannstadt. 
Jun. Aug. 


261. PEPLIS /. 


1326. P. Portula L. Dmg. 587. Sturm H. 1. Schkh. t.99. — Auf 
feuchten Triften, Wiesen, Aeckern, Thonboden. Jun. Aug. 

a. Iimosa. Maxima 6—9 poll. laxe ramosa, grandifolia. 

b. arenosa. Humilior ramosissima ramis curvato adscendentibus con- 
fertis. Planta 3—4 poll. nodis approximatis unde internodis brevissimis. 
— Auf Sandboden bei Neppendorf unweit Hermannstadt. Jul. 

c. salina. Caule simplici %—3 poll. firmo, basi radicante curvato- 
adscendente. Foliis lanceolatis subpetiolatis, carinosis. Floribus subsessilibus 
fructibus pedicellatis. — Auf Salzboden bei Salzburg nächst Hermann - 
stadt. Jul. 


Ordo L. TAMARISCINEAE Desv. 
(Desv. diss. in ann. sc. nat. 4, 344.) 
262. MYRICARIA Desv. |]. c. 


1327. M. germanica Desv.|.c. (Tamarix germanica L. Bing. 
63. Guimp. t. 38. Fl. dan. t. 234. Tamariscus germanicus Scop.). 
— An Flussufern zwischen Weidegesträuch. (Dmg.). Jun. Septbr. 

a. aestivalis. Ramis florigeris lateralibus, novellis sub racemo fruc- 
tifero. Foliis longioribus dorso subcarinatis. — Petalis calycem supe- 
rantibus M. squamosa Rchb. pl. erit. X, Tamarix germanica Schkh. 


. 


220 


t. 85.). — Diese vermeintliche Var. ist in Siebenbürgen die gewöhn- 
lichste; im Rodnaer Thal gegen Neurodna; an der Maros im Szekler- 
lande in der Nähe der Marosquelle, bei Sz. Domokos. Talmats am Alt- 
fluss nächst Hermannstadt. Jul. Aug. 


Ordo LI. PHILADELPHEAFE Don. 
(In DC. Prodr. 3, 205.) 
263. PHILADELPHUS _[. 


1328. P. coronarius L. Bing. 927. Sturm H. 3. Schkh. t. 131. a. 
— An Hecken, Zäunen, Weinbergen, auf Felsen des Kapellenberges, 
Kalk, bei Kronstadt, wild. Mai, Jun. 


Ordo LII. CUCURBITACEAE Juss. 


264. CUCURBITA /[. 


1329. C. Pepo L. Bmg. 1440. Wagner t. 57—58. Chaumet. fl. 
med. t. 123. — Kulturpflanze in vielen Spielarten und verwildert an 
Hecken und Zäunen durch weggeworfenen Samen. Hermannstadt. Jul. 

1330. C. maxima Duch. Kchb. exc. germ. p. 295. Lob. ic. 641. 
f. 2. — Auf Feldern kultivirt. Riesenkürbis. Jun. Aug. 

1331. C. Melopepo L. Koch Syn. ed. 2, 276. Moris s. 1. t. 8. — 
In Gärten als Türkenbund kultivirt. Jun. Aug. 


265. LAGENARIA Ser. 
(Ser. in Mem. de la soc. de Geneve 3, 29, t. 1.) 


1332. L. vulgaris Ser. 1. c. DC. Prodr. 3, 299. Cueurbita 
Lagenaria L. Spec. 1010. Blakw. Herb. t. 522. a et b. — Häufig 
kultivirt, Flaschenkürbis, Herculeskeule, Hermannstadt. Jul. Septbr. 


266. SICYOS LI. 


1333. S. angulatus ZL. Ledeb. Ross. 2, 142. Bchb. exc. germ. 
n, 1976. Lam. ill. t. 796. Schkh. t. 316. — An Hecken und Gartenzäunen 
bei Deva; in dem Dorfe Arpas mit Bryonia. Jul. 


267. CUCUMIS L[. 


1334. C. sativus L. Bmg. 1443. Blakw. t. 4. Ohaumet. fl. med. 
t. 129. — Kulturpflanze und häufig auf Gartenschutt verwildert. Mai, Jul. 


221 


1335. ©. Melo L. Bing. 1442. Wagner t. 13—14. Blakw. t. 329. 
— In Gärten und auf Aeckern kultivirt. Jun. Aug. 


268. ANGURIA Dlakw. 


1336. A. Citrullus Blakw. t. 157. (Citrullus aquosus Schur 
Sert. n. 1029. Cucurbita Citrullus ZL. Bing. 1441. — Hin und wieder 
in Gärten und auf Feldern kultivirt. Jul. Septbr. Var. a. leucocarpa 
b. haematocarpa. Schur 1. c. var. a et b. 


269. ECBALLION Richard. 
(Feich. diet. class. vol. 6, p. 19.) 


1337. E. agreste Zechb. exc. germ. p. 194. Blakw. t. 108. (E. 
Elaterium Zich. 1. c. Elaterium cordifolium Mökch. Momordica 
Elaterium L. Schkh. t. 313. Hayne Arz. Gew. S, 45.). — Hin und 
wieder in Gärten, Spritzgurke und mitunter verwildert. An der Garten- 
mauer des Bruckenthalischen Gartens von Lerchenfeld 1780 beobachtet, 
von mir auf Gartenschutt im Etranchement bei Hermannstadt. Aug. 1846. 


270. BRYONIA [. 


1338. B. alba /. Ping. 1444. Sturm H. 80. Schkh. t. 316. Hayn 
Arz. Gew. t. 45. — An Hecken und Zäunen. Jun. Aug. 

1339. B- dioica L. Bimg. 1445. Sturm H. 80. Jaeq. A. t. 199. 
Hayne Arz. Gew. 6, 24. — An Hecken und Zäunen bei Hermannstadt. 
Jul. Aug. 

1340. B. aspera Stev. in Cat. hort. Gorenk. p. 32, (ann. 1812.). 
(B. dioica M. Bieb. B. alba ß. M. Bieb. Fl. t. c. 2, 411). — An Zäunen, 
Hecken, Mauern bei Kronstadt; in der Mezöseg (Janka Linn. 1860, 568). 
A praecedentibus differt: Foliis basi cordatis, palmato quinquelobis calloso- 
asperis, lobis acutis inaequaliter dentatis vel integerrimis; racemis axilla- 
ribus subeorymbosis; floribus dioicis; baceis nigris (An B. alba Transsilv.?). 


Ordo LIII. PORTULACEAE Juss. 


271. PORTULACA /. 


1341. P. oleracea L. Bing. 888. Schkh. t. 130. — Auf bebautem 
und unbebautem Boden, Gemüseland, zwischen den Steinen auf den 
Gassen in Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Septbr. 

1342. P. sativa Hav. Syn. pl. succ. 124, Koch Syn. ed. 2, 278. 
(P. domestica Lob. ic. 388. P. latifolia Hornem. h. hafn. 2, 491. P. 


222 


oleracea ß sativa DC. Prodr. 3, 353. — Auf Gemüseland. Hammers- 
dorf. Aug. 


272. MONTIA /. 


1343. M. minor Gmel. bad. 1, 301. Koch Syn. ed. 2, 445. (M. 
fontana L. Bmg. 128. Sturm H. 11. Schkh. t. 20. Kroek. Siles. 4, t. 30. 
M. fontana ß erecta Pers. M. aquatica minor Michel gen. t. 13. 
f.2.M. arvensis Wallr. in Linn. 44, 547. — An feuchten, überschwemmt 
gewesenen Orten in Pfützen, Tümpeln und Quellen meist nur in der 
Ebene und auf sandigen Boden. — Im Thale gegen Neurodna, in 
Buchten des Szamos-Flusses. Jul. 

1344.M.repens Gmel. bad. 1,302. (M. fontana ßmajor Koch. Syn. 
ed. 2, 278. M. fontana ß repens Pers. M. aquatica major Mich. gen. p. 
48, t. 13, f. 1). — Ab antecedente imprimis differt: Caudiculis flaceidis, elon- 
gatis; foliis lineari oblongis. Seminibus subtilissime granulato-punctatis, 
nitidis. — InQuellenund kleinen stehenden Gebirgswässern ; Rodnaer Gebirge 
(Bmng.); auf den Fogaraser und Arpäser Gebirgen bis 6000‘ Elevat. Jul.Sept. 


Ordo LIV. TELEPHIEAE DC. Prodr. 3, 366. 


(Schur Sert. p. 26.) — (Paronychiae St. Hil. Seet. 1.) 
273. CORRIGIOLA /. 


1345. C. littoralis L. Bmg. 564. Schkh. t. 85. Tratt. Oestr. t. 6. 
— Auf sandigen Triften an Flussufern (Zmg.). Jul. Aug. 


Ordo LV. ILLECEBREAE DC. Prodr. 3, 367. 


(Bartling und Wendl. Beitr. 2, 156.) 
274. HERNIARIA /. 


1346. H. glabra L. Bmg. 420. Schkh. t. 56. Nees ab E. fasc. 8. — 
Auf sandigen Aeckern, Triften, an Flussufern. Jul. Septbr. 

1347. H. hirsuta L. Bing. 421. Engl. bot. 1379. — Auf sandigen 
Triften, Ackerrändern bei Carlsburg. (Dimg.) bei Maros-Porto; auf dem 
rothen Berg (in monto rubro inter Carolinum 'et Sabosium Lerchenfeld 
1780—1785). Jun. Aug. 

1348. H. incana Lam. diet. 3, 124. Koch Syn. ed. 2, 280. Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 183. H. incana ß Led. Ross. 2, p. 161. Perennis 
basi suffruticulosa, prostrata, ramosissima, camescens vel incana. Foliis 


223 


oblongis ovalibusque obtusis basi in petiolum angustatis. Floribus soli- 
tariis alaribus pluribus 1—1', lin. long. glomerulis confluentibus. Calyeis 
laciniis membranaceo-marginatis, setis laciniarum aequantibus. Fructibus 
calyce breviore. Semine majusculo /, lin. diamet. — Auf sandigem, 
etwas salzigen Boden: bei Torda, Maros Uyvar, Kolos in der Mezöscg. 
Jun. Aug. 


Ordo LVI. PARONYCHIEAE St: Hil. 
275. PARONYCHIA /. 
1349. P. capitata Lam. fl. fr. 3, 230. Koch Syn. ed. 2, 280. 


’ 
Nees ab E. fasc. 8. Rchb. pl. erit. X. (Illecebrum capitatum L. Bing. 
395. — Auf Felsen und steinigen sonnigen Abhängen. Kalksubstrat. 
Kıronstadt. Jun. Aug. 
a. latifolium. Foliis elliptieis utrinque hirsutis margine pilosis. (P. 
argentea Schur (non Lam.); Schur Sert. n. 1042. P. capitata ß ser- 
pyllifolia Koch. Illecebrum serpyllifolium Will. in Schrad. Journ. 


1801, t. IV. fig. sinistra). — Am schwarzen Thurm bei Kronstadt. Jul. Aug. 


Ordo LVII. POLYCARPEAE DC. 
276. POLYCARPON. L. 


1350. P. tetraphyllum /. fl. suppl. 116. Zam. ill. t. 31. Krock. 
sil. t. 42. Enyl. bot. 1031. — Auf Sandboden, Triften, Aeckern, un- 
bebauten Orten, ineist in der Nähe der Wohngebäude und Gärten. 
Jul. Septbr. 

a. Lerchenfeldianum. Schur herb. Regidiusculum. Caudiculis 3 poll. 
adscendentibus a basi ramosis, superne dichotomo-panieulatis. Foliis valde 
inaequalibus, oppositis vel quaternis, binis minoribus oblongis, binis 
majoribus subrotundo-obovatis, — Bei Kolos in der Mezöseg nach 
Lerchenfeld’s herb. Transsilv. 1780. 


Ordo LVIII. SCLERANTHEAE Link. 
(Link En. hort. Berol. 4, 417.) 
277. SCLERANTHUS /. 


1351. S. annuus L. Dig: 801. Fl. dan. t. 504. Nees ab. E. fasc. 8. 
— Auf Aeckern bebautem und unbebauten Boden. Septbr. 


224 


a. winimus. Subsimplex 1—2 poll., caule foliisque pilosis foliis eiliatis; 
braeteis glomerulo florente brevioribus; sepalis immarginatis acutis. (Se. 
minimus Schur herb. Transs.). — Auf sandigen Plätzen am Bärenbach 
bei Heltau. Mai. ; 

b. collinus. Schur Sert. n. 1045. Praecedens Plantula 4—2 poll. 
flavo-viridis. Caule foliisque basi pilosis. Floribus solitariis axillaribus vel 
apice ramulorum dichotomo-ceymosis, breviter pedicellatis; laciniis calyecis 
tubum aequantibus basi albo marginatis, obtusiusculis. Floribus fructiferis 
apertis. Ovario obconico. Sc. campestris Schur herb. Transsilv. Se. col- 
linus Schur (non Horn). Verh. 1851, p. 13. — Auf sonnigen Mergel- 
hügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg, Klausenburg. 2000‘. Jun. Aug. 

1352. S. vertioillatus Tausch. Flora 1829, Ergbl. 50. Rchb. exe. 
germ. p. 565. (S. collinus Horn. [non Sch.] ap. Kechb. |. c.) S. annuus 
a verticillatus ZLedeb. fl. Ross. 2, 156. S. polycarpus 0. A. Meyer 
Ind. cauc. p. 231, (non ZL.). Proximus S. annui var. b. sed saturatius 
viridis, caudiculis a basi ramosissimis, eymulis glomeratis subvertieillatis 
oppositis vel alternantibus, sessilibus vel breve pedunculatis; floribus 
minoribus; calycis laciniis basi latis tenuissime marginatis,-acutis, rectis, 
tubam aequantibus, fructiferis erectis. — Auf sonnigen Hügeln bei 
Hammersdorf; auf dem Ketskekö bei Karlsburg, Kalk, 3000‘. Auf Kalk- 
hügeln. Schlossberg bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1353. S. uncinatus Schur Verh. d. sieb. Ver. 1850, p. 107; 1851, 
p- 11—13. Schur Sert. n. 1047. Griseb. et Sch. iter hung. in . Wiegm. 
Arch. 14852, p. 306. Annuus vel biennis, ramosissimus, diffusus; caudieulis 
3—9 poll., dichotomo ramosis foliisque pilis brevissimis glandulosis reversis 
viseidis. Foliis subulatis bası dilalata hyalina notatis. Floribus axillaribus 
fasciculato-glomeratis. Calyeis laciniis tubum superantibus, a lata basi 
sensim attenuatis, introrsum curvato-hamatis, basi tenuissime albo mar- 
ginatis. Floribus fructiferis erectis, apertis. Ovarıum elliptiecum. (Subsi- 
milis S. verticillato et affinis S. polycarpo L. sed calyeis 
laciniis introrsum curvatis [nec reflexis Zöchb.]| destinetus.) — 
Auf Wegen und entblössten Stellen der Glimmerschiefer-Gebirge bis 
5000° Elevat. Auf dem Kuhhorn bei Rodna; auf dem Negovan und dem 
Deala Megro der Grossauer Gebirge; auf dem Kereszthegy bei Remete 
im Szeklerlande. Jul. Aug. 

1354. S. intermedius (Kittel). Schur Sert. n. 1046. Medius tenet 
inter $. annuum et perennem sed destinguitur. Radice perenni 
multieipite; caudiculis numerosis procumbentibus densifolis, 3—6 poll.; 
foliis longissimis mollibus viridibus; glomerulis paucifloris; floribus fiuc- 
tiferis elausis. Habitu et structura $. perenni floribus. Sc. annui sı- 
milibus (S. arenarius Schur herb. Tranns.) (An S. intermedius 
Bönningh. ap. Rchb. exe. p. 3653 f. S. perennis a nemoralis Schur 
Sert. n. 1050. 8. perennis fallax. Bönningh. Prodr. 129. S. fasti- 
giatus Hochst. bot. Zeit.). -— Auf sandigen Wiesen am Altfluss bei Tal- 
mats; am Bärenbach bei Heltau; Heuwiesen bei Klausenburg. Jul. Aug. 

1355. S. perennis L. Bing. 802. Schkh. t. 120. — Auf son: igen 
grasigen Hügeln, Triften, Mauern und Aeckern. Jun. Aug. 


225 


1356. S. dichotomus Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 10—12; 
Sert. n. 1048. Radice polycephala perenni caudiculos florigeros fascicu- 
losque steriles proferente. Caudiculis florigeris 2—-3 poll., flexuoso-erectis, 
vel e rupium fissuris pendulis, inferne glabris, superne pilosulis, & medio 
foliatis, ultra medium nudis, dichotomo-ramosis. Foliis flaceidis subulatis 
elongatis acutis saturate viridibus, 6—8 lin. long. Floribus di-trichetomo- 
cymosis, ramulis basi nudis (floribus destitutis) latere interiori pilosis. 
Calyeis laciniis ut in S. perenni sed parum acutioribus, fructiferis 
clausis, flavo-viridibus. (Quasi medius inter S. perennum etS. neglec- 
tum). — In den Ritzen der Gneisfelsen in den Thälern der Berge und 
Voralpen: Hinter der Michelsberger Burg; am Zibinufer bei Gurariu; im 
Rodnaer Thal; auf dem Arpas in der Krummholzregion. 5090. Jul. 
September. 

1357. S. neglectis Zoch. pl. banat. rar. f. 40. Bmg. En. 2249. 
Fechb. exc. germ. p. 565. (An S. marginatus Guss?). — Auf dem Re- 
tyezat der Hunyader Alpen. Auf der Höhe des Butsets auf einer Sand- 
läche unter der Spitze La Omm. 8000. Jul. Aug. 


Ordo LIX. CRASSULACEAE DC. 


278. CRASSULA /. 


1358. C. caespitosa Cav. ic. t. 69. f. 2. (C. Maynolii DC. Sedum 
caespitosum DC, Prodr. 3, 405.) Koch Syn. ed 2, 283. — Auf dem Kets- 
kekö bei Karlsburg (Janka L. 1860, p. 569). 


279. RHODIOLA _/. 


1359. R. rosea /. Bmg. 719. Schkh. t. 331. (Sedum Rhodiola 
DC). — Auf Felsen der Alpen, auf Kalk und Glimmerschiefer. 6000‘. 
Jul. Aug. 


280. SEDUM /. 
(Sectio 4. Telephium Koch.) 


1360, S. maximum Suter fl. helv. 270- Sturm H. 83. Rchb. pl. 
erit. 8, f. 969. (S. Telephium Z. var. d ete. Dmg. 851. Fl. dan. t. 2174. 
S. latifolium Bertol. Anacampseros maxima Hav.). — An steinigen 
felsigen Orten, in Wäldern, Weinbergen, Mauern, Ackerrändern bis in 
die Bergregion. 3000’. Gern auf Kalk. Aug. Septbr. 

a. rufescens. Caulibus, foliis floribusque denique rubicundis. An 
S. erythromelanum Fr. Braun. Oestr. bot. Wochenbl. 1851, p. 4. 
Teleph. V. purpureo flore Clus. h. II. p. LXVII. ic., Bimg..l. c. — An 
sonnigen steinigen Abhängen bei Talmats. (Nagelflüe). Septbr. 


Sehur. Enum. plant. Transs. 15 


226 


1361. S. purpurascens Koch Syn. ed. 2, 284. (S. Telephium 
Sm. Iechb. pl. erit. f. 968. Sturm H. 83. Fl. dan. t. 686. S. Telephium 
ß purpureum Z. Telephium purpurascens Fuchs Sedum pur- 
pureum Link En.h. berol. 4, 437. Ledeb. Ross. 2, 181. Anacampseros 
triphylla Hav.). — Mit der vorigen an ähnlichen Standorten aber 
seltener. Auf der Stadtmauer und Kalkfelsen bei Kronstadt und bei 
Hermannstadt vor dem Leichenthor. Aug. Septbr. (Bmg. hat diese ver- 
meintliche Art unter seinem $. maximum miteinbegriffen, was aus 
seinen Citaten hervorgeht.). 

1362. S. Fabaria Koch Syn. ed. 2, 284. Sturm H. 83. (S. pur- 
pureum Tausch bot. Zeit. 17, 2, p. 515. S. Telephium y Z. S. Tele- 
phium Zechb. exe. germ. p.550. S. carpaticum Reuss. Slov. 162 (teste 
Neilr. Nachtr. p. 208). Ab antecedentibus differt: Folis planis oblongis, 
dentato-serratis, basi integerrima cuneata in petiolum brevem attenuatis, 
sparsis. Floribus purpureis in cymam confertis. Petalis patentibus apice 
planis subcornieulatis. Staminibus interioribus triente supra petalorum 
basi insertis. Planta speciosa 1—1/, ped., habitu Rhodiolae; folia-glauco- 
viridia, radix tuberosa. — Auf Felsen in der Krummbholz- und Wach- 
holderregion, Glimmerschiefer. Kalk. Auf den Fogaraser, Arpaser, Kerze- 
sorer, Rodnaer Alpen, auf dem Butsets bei Kronstadt; Retyzat im 
Hunyader Com, 6000‘ Jul. Aug. 

1363. S. Anacampseros /. sp. 616. Koch Syn. ed. 2, 285. Bot. 
Mag. 118. Tabernem. Krauterb. p. 1228, f. 4. Foliis planis obovatis inte- 
gerrimis obtusissimis glabris. Caulibus deeumbentibus 6—9 poll. Floribus 
purpureis;vel albis carina viridi notatis. Radix fibrosa. — Soll nach 
Landos im Tordaer Com. vorkommen. Jul. 


Sectio II. Cepaea Koch. 


1364. S. Caepaea L. Koch Syn. ed. 2, 285. (S. spathulatum 
W. Kit. pl. rar. t. 104. S. galioides All. ped. t. 65, f. 3. S. pani- 
culatum Lam.). — Auf steinigen Plätzen in Bergwäldern; bei Torotzko 
nach Lerchenfeld bot. Nachlass 1780. Jun. Jul. 


1365. S. hispanicum ZL. Kchb. pl. crit. f. 1136. Sturm H. 22. 
Jacg. A. app. t. 47. S. glaucum W. Ki. pl. rar. t. 181. Zechb. 1. c. 
f. 1137. Bmg. 857. S. sexfidum M. Bieb. — Auf Kalkfelsen in der 
Hügel-, Berg- und Alpenregion, sowie auf alten Mauern in Dörfern. 
800— 6000‘. Jul. Aug. 


1366. S. villosum L. Bing. 860. Koch Syn. ed. 2, 286. Sturm 
H. 6. Fl. dan. t. 24. — Auf Moor- und Torfwiesen der Bergregion, 
Büdös. Jul. Aug. 

1367. S. atratum L. Bmg. 861. Tratt. Oestr. t. 136. (S. haema- 
totes Scop. S. rubens Jacg. A. t. 8, (non L.). Crassula rubens 
Sturm H. 22. — Auf steinigen feuchten Triften und Felsen der Alpen. 
5000—6000°. Längs der ganzen östlichen Alpenkette; auf dem Butsets 
bei Kronstadt. Kalk. Glimmerschiefersubstrat. Jun. Aug. 


227 

1368. S. album L. Bing. 856. Tratt. Oestr. t. 106. Fl. dan. t. 66. 
— Auf Felsen, Mauern und Dächern. Kronstadt. Jul. Aug. 

1369. S. anglicum //uds. Iechb. exc. germ. p. 547. Engl. bot 111. 
(S. minimum Ray Syn. t. 12. Fl. dan. t. 82. S. annuum Zuds. (non 
L.). — Auf Felsen des Podruschel und Arpas; auf dem Butsets. 5000—6000° 
Jul. Aug. Kalk. A. praecedente differt: Foliis sparsis ovatis, basi solutis, 
productis, dorso gibbosis, obtusis. Uyma glabra. Petalis albis dorso linea 
purpurea notatis, calycem quadruplo superantibus, lanceolatis, acutis. 
Caudiculis basi radicantibus. Radice perenni. 

1370. S. dasyphyillum ZL. Bing. 856. Jacq. h. vind. t. 153. Fl. dan. 
t. 82. (S. glaucum Lam. [non W. Kit.]). — An feuchten Kalkfelsen der 
Berg- und Voralpen. Auf Mauern bei Kronstadt. (Bmg.) Jun. Aug. 


Seet. III. Seda genuina Koch. 
(Flores flavi.) 


1371. S. annuum ZL. Koch. Syn. ed. 2, 286. Zechb. pl. erit. IX. 
f. 1433. (S. saxatile Wigg. prim. 35. non All. Bing. 855. S. aestivum 
All. S. rupestre Oed. (non L.). S. Oederi Zetz). — Auf Felsen der 
Alpen bis 6000‘ Arpaser Alpen; Schuler und Königstein bei Kronstadt; 
Korondsys bei Rodna. Jul. Planta biennis perennisve nec annua. 

a. tecterum Schur. Bienne. Caudiculis florigeris et sterilibus coae- 
taneis in uno eademque radice, quandoque basi radicantibus, 4—6 poll. 
ramosioribus. (S. aestivum Schur Sert. n. 1060 var: a. (an All.?) — 
Auf Mauern und Dächern in Hermannstadt :;: an der Kirche bei Grossau. 
Jul. Aug. 

1372. S. repens Schleich. in DC. suppl. fl. fr. p. 525. Koch Syn. 
ed. 2, 287. Rechb. pl. erit. IX. f. 1134. (S. rubens Hänke it. sud. p. 114. 
S. annuum fß saxatile Wahlenb. Carp. 135. S. alpestre Vill.). — 
An Felsen in feuchten Schluchten, an Wasserfällen, oft kleine Felsen- 
blöcke überziehend, auf Glimmerschiefer wie auf Kalk. Arpäser und 
Kerzesorer Gebirge bis 6000‘ Jun. Aug. (Die auf dem Butsets und 
Königstein wachsende ist im Habitus verschieden und nähert sich etwas 
dem S. atratum in Einfachheit des Baues.). Subsimile antecedenti differt 
autem: Caudiculis repentibus sterilibus dense foliatis. Foliis linearibus 
planiusculis basi aequali sessilibus. Cyma 2—5 floro, glabra; petalis 
oblongo-ovatis obtusis calyce sesquilongioribus. Plantula 2—3 poll. Speci- 
mina simplieis caudiculis repentibus destitutis subbiflora — S. Pseudo-atratum 
Schur herb. Transsilv. Perennis. 

1373. S. acre L. Bmg. 858. Schkh. t. 123. Tratt. Oestr. t. 200. — 
An steinigen sonnigen Abhängen, Felsen, Mauern, auf Dächern. Jun. Aug. 

1374. S. sexangulare L. Bing. 859. Tratt. Oestr. t. 200. Fl. dan. 
t. 1644. (5. Forsterianum Kchb. pl. erit. IX. f. 1135. S. boloniense 
Jechb. Loist. S. chistosum Lej.) Var. glaberrimum et hirsutiusculum. — 
Auf sandigen Aeckern, Triften, an Weinbergen, auf Dächern, Mauern, 
gern auf Kalk,.häufig bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1375. S. rupastre L. sp. 618. Bimg. 854. Rehb. pl. erit. III. f. 439. 
Sturm H. 42. (S. reflexum ß glaucum Koch Syn, ed. 2, 288. S. re- 


15% 


228 


flexum Fries. — Auf Kalkfelsen der Bergregion. Bei Kronstadt. 
Jul. Aug. 

1376. S. reflexzum ZL. Bing. 853. Zechb. pl. erit. III. f. 459. (8. 
reflexum a viride Koch Syn. ed. 2. 288. S. crassicaule Link.). — 
Auf Hügeln, in Weinbergen, an steinigen Abhängen und Felsen. Auf 
dem Kerestes bei Remete; auf dem Tepej, (Dielz). Jun. Aug. 

1377. S. elegans Lej. fl. de spa 1. p. 205. Koch Syn. ed. 2, 277. 
(S. rupestre Sm. [non ZL.]). Bimg. 554. p. p. Tratt. Oestr. t. 137. — 
Auf Trachytfelsen bei Tusnad und auf dem Budös am St. Anna-See. 
(Aus Ueberresten des Lerchenfeld’schen und Baumgarten’schen Herbars, 
sowie nach selbst gesammelten verblühten Exemplaren, unsicher bestimmt. 


281. SEMPERVIVUM _[. 


1378. S. teetorum L. Bing. 922. Sturm H. 23. Tratt. Oestr. t. 163. 
— Auf Felsen, Mauern, Dächern, meist angepflanzt. Jul. Septbr. 

a. degeneratum: Petalis liberis, staminibus omnibus in ovaria pedi- 
cellata transformatis. — Häufig in und um Hermannstadt. Aug. 

b. normale. Floribus normalibus, staminibus 12 cum petalis connatis. 
Planta 9—12 poll. rubens. — Auf Kalkfelsen des Königstein; auf dem 
Tepej (Bielz). Aug. (Zu dieser normalen Form b dürften S. dolomiticum 
Facch. Flora 1854 Il. 482 und S. acuminatum Schott Oestr. bot. W. 
Bl. 1853, p. 26 gehören, worauf ich hiermit aufmerksam mache.) 

1379. S. globiferum L. bmg. 923. Koch Flora 1835, p. 210, t. 1. 
Koch Syn. ed. 2, 289 in adnot. ad S. Wulfenii. $. globiferum Z/. 
sp. 665. Foliis rosularum obovato-cuneatis, breviter acuminatis, utrinque 
glanduloso-pubescentibus setisque multo longioribus ciliatis. Petalis 
stellatim expensis lineari-oblongis, acuminatis, calycem quadruplo supe- 
rantibus. Squamis hypogynis brevissimis, convexis, glanduliformibus. 
Caulis pedalis, petala ochroleuca stria dorsali virente, basi connexa, 
Filamenta ad basin conspicua compressa, initio albida, denique dilute 
rosea. — Auf Kalkfelsen der Kronstädter Gebirge, sowie auf dem 
Surul und den Rodnaer Gebirgen (Bmg.). Jul. Aug. 

1380. S. Wulfenii //oppe Koch Syn. ed. 2, 289. (S. globiferum 
Wurf (non L.) in Jaeg. A. 5. app. t. 40. Sturm H, 23. Bimg. n. 923. p. p- 
Foliis rosulorum oblongo-obovatis abrupte in mucronam acuminatis glaueis, 
glabris, ciliatis, margine apieis aetate decalvato. Petalis stellato-expansis, 
oblongo-linearibus apice subulatis calycem triplo superantibus. Squamis 
hypogynis erectis lamelliformibus subquadratis. Petala sulphurea vel 
dilute e viridi flavescentia. Propagines non globosis. — Auf Felsen der 
Kronstädter Alpen, Butsets; auf dem Korondsys bei Rodna. Jul. Aug. 
(Die Baumg. Standorte für S. globiferum sind in Hinsicht auf S. 
Wulfenii zu berichtigen, da die Citate Baumgartens mehr für dieses 
letztere sprechen.). 

1381. S. Funkii Braun Koch Syn. ed. 2. 289. Sturm H. 67. Zechb. 
pl. erit. x. fl. 412914 Koch bot. Zeit. 15, 1. p. 1. t. 4. — An Felsen in 
den Rodnaer Gebirgen: Korondsys, Kuhhorn. Jul. Aug. (Üzetz). 


229 


1382. S. Braunii Funk Koch ap. Sturm H. 67. — Auf Felsen in 
den Hochalpen: Podruschel, Vurtop, der Arpaser Alpen 7000‘; auf den 
Rodnaer Gebirgen: Kerondsys Jul. Aug. 

1383. S. montanum ZL. Bmg. 926. Sturm H. 23. et 67. — Auf 
Felsen der Alpen: Kalksubstrat. Kronstädter Gebirge. 5000— 7000‘. Jul. Aug. 

1384. S. arachnoideum ZL. Bing. 924. Sturm H. 23. Jaeg. A. app. 
t. 4%. Schkh. t. 130. — Auf den Kalkalpen bei Kronstadt. (Bing.) 
Jul. Aug. 

1385. S. blandum Schott. Oestr. bot. W. Bl. 1853. p. 29. — Auf 
Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt Kotschy Jul. Aug. 

1386. S. assimile Schott. Oestr. bot. W. Bl. 1853. p. 19. — Auf 
Kalkfelsen bei Törzburg nächst Kronstadt Kotschy. Jul. Aug. 

1387. S. rubicundum Schur Oestr. bot. Zeit. 1858. p. 22%; Verh. 
d. sib. Ver. 1859. p. 67, 71, 159, 204. Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 
13, 17, 103, 137. Caules rigidi 9-13. poll. erecti, strieti. Foliis rosula- 
rum obovato-lingulatis, basi recte truncatis, subito acuminatis, caulinis 
oblongo-lingulatis, sensim acuminatis basi subaurieulatis; ommnibus utrinque 
pilosulis margine piloso-ciliatis. Propaginibus longe pedicellatis demum 
apertis rosulatis. Calyce 12—14. sepalo; corolla 12—14 petala; stamini- 
bus 24—28, basi ciliatis pilosis; germinibus. 12—14. Petalis stellato- 
expansis purpureis, oblongo-linearibus longe acuminatis, eiliatis. Squamis 
hypogynis truncatie. Ovariis pubescentibus in stylum angustatis. Planta 
denique tota rubicunda. Proximum S. blando Schott. — Auf sonnigen 
Kalkfelsen der Bergregion bis 4000° Elevat. Auf dem Kapellenberg und 
Piatra mare bei Kronstadt; Ecsem-Teteje bei Sz.-Domokos; auf dem 
Ketskekö bei Carlsburg; in der Hassadek bei Torda, überhaupt auf 
allen Kalkgebirgen. Jul. Aug. 


Sectio II. Jovisbarba. 


1388. S. Heuffelii Schott. Oestr. bot. Wochenbl. 1852, p. 18. (An 
S. patens Griseb. et Sch. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 315. S. 
Brassaii Vindobonens.) — Auf Kalkfelsen bei Kronstadt; auf dem 
Eesem-Teteje; Ketskekö; Königstein. 2600—4000° Jul. Aug. — Rosulis 
explanatis, foliis spathulatis ciliatis hirtisve. Corolla eyathiforme-campa- 
nulata, limbo explanata. Petalis spathulatis, apice tricuspidatis, dorso 
carinatis, piloso-fimbriatis. Caule '/),—A. ped. dense foliato, foliis cauli- 
nis superioribus ovatis auriculatis. Inflorescentia glanduloso-pilosa. Corolla 
ochroleuca hexapetala, petalis dorso margineque glanduloso-pilosis. Squa- 
mis hypogynis subquadratis Proximum S. hirto Z. 

1389. S. hirtum L. Bimg.. 925. Sturm H. 30 Jaeq. A. t. 12. Tratt. 
Oestr. t. 176. — Auf Kalkfelsen der Bergregion (.Bmg.) Jul. Aug. 

1390. S. hirtellum Schott. Verh. d. sieb. Ver. 1857. p. 1711 — 
Auf dem Korondsys bei Rodna, soll nach Neilreich’s Nachtr. p. 210 S. 
arenarium Koch Syn. ed. 2, 291 sein. 

1391. S. ciliatum Schur Sert. n. 1076. (S. campaniforme Schur 
herb. Caulibus 6—9 poll. teretibus hirsutis. Propaginibus pedicellatis 


230 


primum globosis demum apertis. Foliis rosularum oblongo-euneatis, sen- 
sim acuminatis, caulinis angusto-oblongis sensim acuminatis, basi truncatis 
subaurieulatis. Floribus subeampaniformibus flavo-ochroleueis, minimis, 6. 
lin. long. limbo apertis nec expansis. Petalis erectis,oblongo-cuneatis, obtu- 
sis, dorso margineque ciliatis, calyce duplo longioribus. Sepalis oblongis pilo- 
sis. Staminibus 12, quorum 6 exterioribus minoribus brevioribusque. Ovariis 
6 pubescentibus. Squamis hypogynis destitutis vel minutissimis (Affinis 
paululum S. sobolifero Sims. bot. Mag. t. 1457). — Auf Gneisfelsen, 
Mauern, Dächern in Gebirgsthälern und denen näher gelegenen Ort- 
schaften. Auf dem Burgberge bei Michelsberg auf Mauern in Heltau; 
auf der Kirche in Grossau; im Zoodthal am Falkenstein hinter Ruisza- 
duluj Jul. Aug. bis 2000‘ Elevät. & 


Ordo LX. GROSSULARIEAE DC. 
282. RIBES. [. 


1392. R. Grossularia L. Bmg. 375. Sturm H. 4. Guimp. t. 23. — 
In Bergwäldern und an Felsen. Auch bei Kronstadt. Mai. 

1393. R. Uva crispa L. Bmg. 376. Sturm H. 44. Guimp. t. 24. 
Mit der vorigen an ähnlichen Standorten, so wie an Hecken, Zäunen 
Weinbergen, auf alten Mauern. April Mai. 

1394. R. reclinatum L. Bmg. 377. — In Bergwäldern an Felsen 
und Weinbergen, Hecken und Zäunen. Hermannstadt. Kronstadt. Mai. 

1395. R. hybridum Bess. Prim. fl. Gal. 1, 186; En. n. 1471. 
(R. Grossularia var. y. Ledeb. fl. Ross. 2, 195. Zchb. exc. germ. n 
3631. Ab antecedentibus differt: Oyariis pubescentibus setis glanduliferis 
intermixtis; fructibus maturis minimis flavo-viridibus, glabriusculis pilosis 
vel glandulosis. Fruticulum 9—15 poll. — Aufdem südlichen Abhang des 
Kapellenberges bei Kronstadt. Mai. 

1396. R. alpinum ZL. Bmg. 373. Sturm H. 51. Jacg. A. t. 47. 
Guimp. t. 21. — In Voralpen und Bergwäldern, auch bei Kronstadt. 
Mai, Jun. 

1397. R. nigrum L. Bmg. 374. Guimp. t. 22. Fl. dan. t. 556. — 
In schattigen Bergwäldern bei Kronstadt, häufiger an Hecken und Zäu- 
nen der Obstgärten bei Hermannstadt. Mai. 

1398. R. rubrum /. Bmg. 371. Sturm H. 4. Guimp. t. 19. Wag- 
ner t. 40 — An Weinbergen, Hecken, Zäunen. Mai. Var. fructibus rubris 
carneis vel albis. Mit rothen kleinen Früchten auf dem Schuler Jul. 
5000° Kalksubstrat. 

1399. R. petraeum Wulf in Jacg. Miscell. 2, 36. Bmg. 372. Sturm 
H. 56. Guimp. t. 20. Jaeq. icon. t. 49. — An Felsen der Bergregion, auf 
Kalkfelsen bei Kronstadt. — Auf Trachyt am Büdos. Mai, Jun. 

(R. aureum Pursch eine nordamerikanische Art, welche in Gär- 
ten häufig kultivirt wird und leicht verwildert, wurde mir durch wal- 


231 


lachische Gebirgsleute, angeblich aus dem Hochgebirge ohne nähere 
Bezeichnung des Standortes, mitgetheilt. In manchen sieb. Herbarien 
fand ich diese als: R. petraeum vorliegen, und es ist nun die Frage 
zu beantworten, ob dieses R. aureum in Siebenbürgen wild oder ver- 
wildert vorkommt?) (Kladni.) 


Ordo LXI. SAXIFRAGACEAE DC. 
283. SAXIFRAGA [. 


(Sectio I. Aizonia Tausch.) 


1400. S. Cotyledon L. Koch Syn. ed. 2, 294. (S.pyramidalis 
Lap. Sturm H. 33). var. Oederiana Fl. dan. t. 241. Lerchenf. bot. Nachtr. 
1780—1785, ohne Angabe des Standortes. Vielleicht kultivirt. Jul. Aug. 

1401. S. elatior M. et. K. D. Fl. 3, p. 115. Koch Syn. ed. 2, 294. 
(S. longifolia Host A. 1. g. 499. (non Lap.) Sturm H. 33. f. a. b. et 
c. S. Jongifolia ß. media Sternb. rev. t. 1. a. et. t. 1, b. f. 2.) Subsi- 
milis S. Aizois. Caule elatiore 1%, ped. racemoso-paniculato, ramis 
elongatis nudis’ apice corymboso 6--12 floris. Petalis obovatis albis croceo 
punctatis. Foliis rosularum lingulatis, margine cerenatis multipunctatis, 
punctis squamula calcärea tectis, crenis cartilagineis brevibus truncatis 
(nee ut in $. Aizoon serraturis acuminatis antrorsum versis) — Auf 
schattigen feuchten Felsen in den Alpen. Kalksubstrat. Arpäser und 
Fogaraser Alpen; Bustets bei Kronstadt. Jul. Aug. 5000— 6000°. 

1402. S. Aizoon Jacg. A. 5, 438. t. 438. Bimg. 745. Sturm H. 33. 
(S. Cotyledon, E. L.— Auf Felsen der Berg- und Alpenregion 2000 — 
6000°. Jul. Aug. 

a. major Koch. Caule ramosissimo elato, 10—15 poll., paniculato pedun- 
eulisque glanduloso-piloso; foliis lineari-oblongis vel rosularum lingulatis 
antice latioribus. (S. reeta Zap.) — Auf schattigen Felsen: Auf dem 
Schuler bei Kronstadt Kalk; Ketskekö bei Carlsburg; in der Hassa- 
dek. Jul. 

b. minor Koch. Caule humilieri 6. poll. apice subeorymboso pedicellisque 
glanduloso-piloso; foliis rosularum obovato-cuneatis, caulinislatespathulatis. 
peetinato-serratis. S. Aizoon var. ß. Bmg. 745. a. alpina Schur Sert. n. 
1086. — Auf Felsen der Alpen: Arpas, Butian, Butsets, 5000—6000‘ Jul. 

1403. S. ciliolata Schur herb. Transs. Caule glabro, 6. poll., superne 
subeorymboso-paniculato, pedunceulis 1—2 floris. Foliis rosularum oboyato- 
spathulatis, basi cuneatis, apice rotundatis integerrimis serratis, serra- 
turis angulis antrorsum curvatis subcontiguis; caulinis spathulatis, versus 
basin sensim attenuatis,. ultra medium utringue 2—3 dentatis inter den- 
tes ciliolatis, ceterum glabris. Calyeis laciniis rotundatis. Petalis elliptieis 
obtusis luteolis purpureo-punctatis — Auf Kalkfelsen des Butsets bei 
Kronstadt. 7000‘ Aug. 


232 


1404. S. cochlearis Zchb. exc. germ. n. 3617; pl. erit. X. — 
Schott. Nyman Kotschy Analect. bot. 1854. p. 25. — Auf dem Königstein- 
Piatra Krajuluj, bei Kronstadt. Kotschy Zool. bot. Ver. 1853. p. 63, 132. 
Neilr. Nachtr. p. 211. 

1405. S. globulifera Schur herb. Transs. Radice polycephala. 
Caudiculis 2—3 poll. ereetis, 3—5 floris, pilosis, basi foliis numerosissimis 
conglobatissubgloboso-incrassatis. Propaginibus pedicellatis globosis, denique 
rosulatis. Foliis rosularum confertis, minimis subrotundo-ovyatis, concavis, 
subeochleariformibus, utriuque apice excepto serratis, apice integerrimis, 
serraturis antrorsum versis rotundatis; caulinis spathulatis subdentatis, 
glanduloso-eiliatis. Petalis elliptieis luteolis albisve. Calyeis laciniis semi- 
oyatis rotundatis, petalis triplo brevioribus. Peduneulis solitariis. Serra- 
turis foliorum apice cartilagineis ante apicem punctatis, punctis squamula 
calcarea tectis. — In den Ritzen der Kalkfelsen in Moorerde, kleine Rasen 
bildend, auf dem Bustets und Königstein bei Kronstadt 6000—7000° Aug. 
(An S. compaeta Sternb. Rechb. exc. germ. p. 559. Sternb. Rev. t. 1, f. 2.) 
Auf den ersten Blick einem kleinen Sedum nicht unähnlich. 

1406. S. notata Schott. Analect. bot. p. 22. — Auf der Piatra- 
Krajuluj (Kotschy). 

1407. S. robusta Schott. 1.c. — Auf dem Surul. (Kotschy). Ecsem 
Teteje (Fronius). 

1408. S. cultrata Schott. — In Siebenbürgen. (Kotschy). 

1409. S. laeta Schott. 1. c. — Kuhhorn bei Rodna. (Kotschy). 

1410. S. crustata Vest. Man. bot. Zeit. 1805. p. 42. Koch Syn. 
ed. 2. p. 295. Zechb. exc. germ. n. 3616. (S. longifolia var. minor 
Sternb. t. A. b.) — Sturm H. 30. f. d. et. e. S. longifolia ß. erustata 
Bmg. n. 744. — Auf Felsen der Kalkalpen; Auf den Bistrizer Alpen 
5000—6000°. Jul. Aug. (Dmg). 

1411. S. longifolla Lapeyr. t. 11. Bimg. 744. S. lingulata Bel- 
lardi var. glandulosa Schur. Caule a basi paniculato-ramoso, pani- 
cula patente pyramidali, ampla, multiflora et ubique glanduloso pilosa. 
Planta maxima 1—2 ped. flores albi. — Auf Felsen der Rodnaer Alpen 
(Bing. 1. e.) Jul. Aug. 

(Ueber diese Pflanze bin ich nicht vollkommen einig; ich halte 
dieselbe für die echte S. longifolia Lap., während die Daumg. Citate 
auf S. elatior oder S. lingulata Bell. bezogen werden können. Ich 
finde zwischen S. longifolia Zap. und S. elatior Koch sehr nahe 
Beziehungen.) 

1412. S. mutata L. Bing. 746. Sturm H. 35. Jaeg. icon. t. 466. — 
Auf Kalkfelsen der Kronstädter Alpen. Königstein. 6000‘ Jul. Aug. 

a. mutilata. Caule humile 3— 6, simpliuseulo, paucifloro, foliis rigidis 
obovatis cuneatis. — Auf dem Königstein bei Kronstadt. Aug. 7000‘. 

1413. S. demissa Schott. Oestr. bot. Zeit. 1859. p. 8. — Auf den 
südlichen Karpat. Siebenbürgens (Kotschy). 

1414. S. luteo-purpurea Lapeyr. Pyren. p. 29, t. 14. Bing. 
n. 747. (S. Lapeyrousii Don. S. aretioodeo-media Lap. in DC. 
Prodr. %, 2 et Gr. et @odr. Fr. 1, 657.) — Ein Bastard, dessen Stamm- 


233 


arten in Siebenbürgen nicht vorkommen, oder bis jetzt nicht gefunden 
worden sind. Die Baumgarten’schen Standorte bleiben in Berücksich- 
tigung auf die folgende Art festzustellen. Jul. Aug. 

1415. S. luteo-viridis Schott. bot. Zeit. 1851. p. 65. Griseb. et 
Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 316. (S. chlorantha Schur 
herb. 1846 S. luteo-purpurea Bmg. 747. p. p. S. luteo-purpurea 
bot. Austr. see Neilr. Nachtr. p. 211. S. luteo-purpurea var. Herb. 
Seleet. 12. S. Lapeyrousii Herb. Stirp. 35.) — Auf Kalkfelsen der 
Berg- und Alpenregion. 2000—6000°. Jun. Aug. 

a. alpina vel polaris. Caudieulis paucis 2—3 poll. 2—4 floris, foliis 
floribusque minimis. — Auf dem Königstein und Butsets bei Kronstadt, 
Korondsys bei Rodna. 6000—7000‘. Jul. 

b. alpestris. Caudieulis numerosioribus 3—6 poll.. multifloris; foliis 
floribusque majoribus, floribus paniculato-racemosis; foliis caulinis lingu- 
latis acuminatis. — Auf Kalkfelsen der Fogaraser, Arpaser und Kerze- 
sorer Alpen 5000 —6000‘. Jun. Jul. 

ec. moutana. Caudiculis robustioribus densifloris. 6—9 poll., basi sim- 
plieibus. Foliis rosularum lingulato-spathulatis, glabris, integerrimis, 
cartilagineo-marginatis, ante marginem poroso-punctatis, subito acumi- 
natis, glaueis; foliis caulinis spathulatis vel obovatis, subretusis, mucro- 
nulatis; floribus majoribus flavo viridibus vel chloranthis denique in 
rubrum vergentibus paniculato-corymbosis, numerosis; calyceibus denique 
non erubescentibus sed semper viridibus, dentibus calycis triangularibus. 
(8. chlorantha Schur legitima 1846). — Auf Grobkalkfelsen am Fuss des 
Surul oberhalb Portsesd nächst Talmats. 2000‘. Jun. 

1416. S. Burseriana L. Bing. 753. Sturm H. 33. Jaeg. mise. 1. 
t. 17, f. 3. — Auf Felsen der Alpen, vorzüglich Kalkfelsen. (Bmg. 1. c.) 
Jul. Aug. 

1417. S. Rocheliana Sternb. suppl. 2. Rechb. exc. germ. n. 3611. 
(S. pseudo-caesia Rochel pl. rar. banat. t. 3, f. 9). — Auf Kalkfelsen 
der Berg- und Voralpenregion. 2000—5000° In der Hassadek bei Torda; 
auf dem Butsets bei Kronstadt. 6000’. Jul. Aug. 

1418. S. caesia L. Bing. 752. Sturm H. 33. Jaeg. A. t. 374. (8. 
receurvifolia Lap. Pyren. p. 30.) — Auf Kalkfelsen des Butsets. 
Jul. Aug. 

1419. S. squarrosa Sieb. bot. Zeit. 4, 1. p. 99. Koch Syn. ed. 2, 
296. (S. imbricata Bertol. S. caesia Scop. carn. t. 15.) — Auf Felsen 
der Arpäser Alpen, auf dem Vurtop. Glimmerschiefer. 7000. Jun. Jul. 


Seetio II. Porphyrion Tausch. 


1420. S. retusa Gouan. ill. 28. t. 18. f. 1. Bmg. 772. Gr. et Godr. 
Fr. 4, 659. (S. purpurea All. Ped. t. 21. f. 2.). — Auf Kalkfelsen der 
Fogaraser Alpen. (Bing. 1. ce.) Jul. 

1421. S. Baumgartenii Schott. bot. Wochenbl. 1857, p. 126. (S. 
‚retusa Bing. sec. Schott. S. retusa Wahlenb. Carp. 118 sec. Schott). — 
Im südlichen Siebenbürgen. Schott. 


234 


1422. S. perporosa Schur herb. Transs. 1847. (S. retusa var. 
a. Schur Sert. n. 1096.). A S. retusa legitima differt: Foliis lanceolatis 
5—7 poroso-punctatis. Peduneulis unifloris foliis obvallatis. Calyce glabro 
petalis purpureis breviore. Capsula rostrata „ rostris divergentibus 
calycem superantibus. Dense caespitosa, caudiculis minimis Y,—1 poll. 
— Auf Felsen der Arpaser Alpen rasenförmig ganze Strecken ein- 
nehmend mit Silene acaulis und Carex curvula z. B. am See. 
6800— 7000‘. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

1423.”S. oppositifolia L. Bmg. 771. Sturm H. 7. All. Ped. t. 21. 
f. 3. (S. coerulea Pers. S. retusa Sternb. ap. Sturm H. 35.) — Auf 
Kalkfelsen des Butsets bei Kronstadt. 7000’. Jul. Aug. 


1424. S. biflora All. Ped. 2. 71. Koch Syn. ed. 2. 297. All. Ped. 
t. 21, f. 1. Sturm H. 35. — Auf dem Retyezat der Hunyader Gebirge; 
auf dem Negoi. 6000— 7000‘. Jul. Aug. 

1425. S. Kochii Hornung bot. Zeit. 1835 p. 465. Koch Syn. ed. 2. 
p. 297. (An S. biflora var. grandiflora Hees Fl. d. Schweiz 392 et 
Griseb. et Sch. Linn. 1852, 601). — Auf Kalkfelsen der Kronstädter 
Gebirge, auf dem Keryeman am Fuss des Butsets. 5000‘. Aug. 

1426. S. Rudoiphiana Hornsch. Koch Syn. ed. 2, 297. (An S. 
oppositifolia var. major et laxa. Heer Fl. d. Schweiz 391. Griseb. 
et Sch. in Linn. 1852, p. 601). — Auf Glimmerschieferfelsen der Arpäser 
und Kerzesorer Alpen. 6000— 7900‘. Jul. Aug. 


Sect. Il. Trachyphylium Gaud. 


1427. S. aspera L. Koch Syn. ed. ?, 299. Jaeg. A. app. t. 31. 
Sturm H. 33. — Auf feuchten steinigen Triften des Arpas. Jun. Jul. 

1428. S. bryoides L. Bmg. 755. Koch Syn. ed. 2, 298. Sturm 
H.: 33. Jaeg. , misc., II. t..5, £.,4: .(S.,aspera var. ß.. DC. Heer, E)...d, 
Schweiz 394. M. K. d. Fl. 3, 128. Gr. et Godr. Fr. 4, 641.). — Auf 
Felsen und Triften der Alpen, allgemein verbreitet auf Kalk und 
Glimmerschiefer. Jun. Aug. 

1429. S. tenella Wulf. in Jacg. coll. 2, 144. t. 17. Koch Syn. 
ed. 2. 298. Sturm H. 35. (S. arenarioides Brign.). — Auf Felsen der 
Glimmerschiefer-Alpen: Pormbacher Alpen. Lerchenf. 1780. Kladni 
1833. Jul. 

1430. S. aizoides L. Bmg. 765. Sturm H. 35. — Auf feuchten 
Triften und Felsen der Alpen. Kalkalpen. Glimmerschiefer-Alpen. 
Jul. Aug. 

1431. S. autumnalis L. Bmg. 766. Schur Sert. n. 1602. var. b. 
Seop. carn. t. 14. Fl. dan. t. 72. Sturm H. 1. — Auf feuchten steinigen 
Alpentriften, an quelligen Orten auf allen unseren Gebirgen 5000—6000”. 
Jun. Aug. Substrat sehr verschieden, bis in die Gebirgsthäler herab- 
steigend. f 


Seet. IV, Arabida Tausch. 


1432. S. stellaris L. Bmg. 749. Sturm H. 35. Jaeg. coll. t. 13. 
— Auf feuchten Alpentriften, quelligen Orten, an Rinnseln, Bächen und 
Wasserfällen der Voralpen und Alpen. 6000‘. Jun. Aug. Auf Kalk- und 
Glimmerschiefersubstrat. 


a. frigida Schur Sert. n. 1103 b. Scapifera vel acaulis, caudieulis 
numerosis aphyllis vel folio solitario basi inflorescentiae instructis; foliis 
rosularum elliptieis, subdentatis. Plantula 11,—2 poll. flores saepe sub- 
sessili, scapus 2—3 pauciflorus pedunculis divaricatis. — Auf den Foga- 
raser, Arpaser und Rodnaer Alpen. 7000. Jul. Aug. 


1433. S. Clusii Gouan. ill. 28. Koch Syn. ed. 2. 299. Schur Sert. 

1104. (S- leucanthemifolia Zap. t. 25. S. stellaris Hook. Lond. 

t. 69. sec ZRechb. exc. germ. n. 3624.). (S. stellaris var. maxima 

montana Schur. S. stellaris var. Duch. Ann. des sciens. nat. 1336. 

p- 248. Gr. et Godr. Fr. 1, 638.). — In Gebirgsthälern an nassen schatti- 

gen Orten, Felsabhängen: Retyzat der Hunyader Gebirge; am Fuss des 

Schuler bei Kronstadt; Grossauer, Arpaser, Kerzesorer und Fogaraser 
Gebirge. 2000— 4000‘. Jun. Jul. 


1434. S. cuneifolia L. Bmg. 750. — Auf feuchten schattigen 
Felsen der Gebirgsthäler. 2000—5000°. Gneis, Glimmerschiefer. Jun. Aug. 


a. alpina minima Schur Sert. n. 1105. var. a. et n. 1103 var. a. 
caudieulis 2—3 poll. foliis floribusque minoribus; scapo 2--3 floro; foliis 
rosularum subrotundis in petiolum subito angustatis, a medio denticulatis. 
Pedunculis glanduloso-pilosis. — Auf dem Kuhhorn bei Rodna. 6000‘. Jul. 


b. alpestris. Caudiculis 6—9 poll.; floribus subpanieulatis; foliis sub- 
rotundo-obovatis, sensim in petiolum angustatis, crenulatis et tenue 
acuminatis, rigidis, utringue viridibus, vel utringue purpureis. — Am 
- Bullafall der Kerzesorer Alpen. 5000‘. Glimmerschiefer. Jul. 

e. monticola maxima. Caudieulis 40-12 poll. et ultra. Foliis obovato- 
cuneatis, antice truncatis, viridibus, paucicrenatis. Scapo, pedunculis 
calycibusque glanduloso-pilosis. Floribus paniculatis numerosis majoribus, 
ramis curvatis basi foliolo oblongo-sufultis. — In Gebirgsthälern, an 
Felsen, in Schluchten, an Gebirgsbächen. Gneis und Glimmerschiefer. 
1500—3000°. Jun. Aug. 


1435. S. Geum /. Spr. Syst. 2, p. 36%. Bimg. 757. Sternb. 14. 
Fechb. exc. germ. n. 3628 pl. erit. VII. f. 849. Lapeyr. Saxifr. t. 24. 
Radice fibrosa polycephala. Caudiculis 12—15 poll. curvato adscenden- 
tibus. Foliis rosularum numerosis, confertis, terrae adpressis, diversifor- 
mibus: minoribus subrotundo-ovatis in petiolum sensim attenuatis, vel 
majoribus reniformi-cordatis; foliis caudieculorum subrotundis vel reni- 
formibus, basi cordatis. Petiolis longissimis lineari-canaliculatis foliisque 
undique hirsutis. Scapo ultro medium paniculato-ramoso. Petalis oblongis 
acutis albis vel rubellis, concoloribus vel flavo-punctatis. Foliis rosularum 
6—9 caudieulorum 12 -15 lin. diamet. — An steinigen schattigen Orten 
der Rodnaer Gebirge. Jul. Aug. 


236 
Seet. VI. Dactyloides Tausch. 


1436. S. cymosa W. Kit. pl. rar. t. 88. (S. Allionii Bimg. 762 
non Gaud.). S. pedemontana All. ped. n. 1540. t. 21. f£. 5. b. Rchb. 
exc. germ. n. 3591. S. heterophylla Sternb. Rev. p. 50. t. 20. f. 1—2 
(Bing. 1. e.). — Auf Triften und Felsen der Fogaraser, Arpäser, Kerze- 
sorer, Rodnaer Alpen. 6000‘. Jun. Aug. 


1437. S. Allionii Gaud. (non Bimg.). Schott Annal. bot. p. 31. 
Habitu similis S. muscoidi proxima est et inter hane. et S. exaratam 
media. Folia fere ut in posteriore sed tantum sulcatula, petala ut in 
priore (Schott). — Auf den Alpen Siebenbürgens (Kotschy). 


1438. S. ajugaefolia L. Spr. Syst. 2, 370. Caudiculis ramosis 
foliisque villoso-viscosis. Foliis omnibus longe petiolatis quinquepartitis, 
laciniis lanceolatis divaricatis recurvo-mucronatis, ciliatis. (S. andro- 
sacea P. Rechb. exc. germ. n. 3590) — Auf Triften der Kerzesorer 
Alpen 6000. — Auf dem Butsets bei Kronstadt. (Kotschy). 


1439, S. Rhei Schott. Anal. bot. p. 30. — Auf dem Butsets bei 
Kronstadt. (Kotschy. Verh. d. sieb. Ver. 1857. p. 172.) Habitu similis S. 
muscoidi; Foliis cuneatis tripartitis, laciniis lineari-oblongis, obtusis, 
supra sulco tenue perductis, sulcis in petiolum decurrentibus. Calyce 
ultra medium quinquefido. Petalis calycem aequantibus basi lata sessili- 
bus oblongo-ovalibus luteo-viridibus. Tota planta 3—4 poll. glanduloso 
viscida adorem radicis Rhei exhalens. 

1440. S. muscoides Wulf in Jaegq.. mise. 2, 123. Bing. 769. Sturm 
H. 35. (S. caespitosa Scop. carn. A. p. 293. t. 14.) — Auf Triften und 
Felsen der Voralpen und Alpen 5000—6000‘. Auf den Fogaraser, Ar- 
paser, Kerzesorer, Pormbacher, Rodnaer Alpen. Jun. Aug. Nach Standort 
und Entwicklungsgrad verschieden gestaltet. 

a. frigida. Subacaulis et uniflora. — Auf dem Vurtop. Jul. 

b. compacta. Koch. Syn. ed. 2, 300. var. 8. — Auf dem Podru- 
schel. Jul. 


c. laxa. Koch. 1. c. 300 var. y. — Auf den Kerzesorer Alpen 
Jun. Jul. 

d. strieta. Caudiculis caespitosis erectis multifloris, petalis flavidis 
calycem duplo superantibus stellato-expansis. — Auf den Arpaser Alpen, 


Keprereasze , 6000‘. Jul. 

e. pinnatifida. Praecedenti var. proxima sed foliis infimis subquinque- 
fidis, caulinis mediis pinnatifidis. Floribus sordide albis. (Schur. Sert. n. 
4109. var. e.) — Auf dem Arpas Jul. 

f. subintegrifolia. Foliis rosularum breviter trifides, vel integris, cau- 
linis 1—2 linearibus; caule 2—3 floro, 2. poll. Koch. Syn. ed. p. 300- 
var. 6. — Auf dem Podruschel. Jul. 

g. viridiflora. Similis var. ö. sed petalis flavo-viridibus purpureo tenue 
striatis. — Auf dem Butsets. Aug. 

h. albiflora. Similis Var. g. sed petalis albis oblongis acutis stellato- 
expansis. — Kuhhorn der Rodnaer Alpen. Jul. 


237 


1441. S. crocea Gaud. helv. 3. p. 133 Zehb. exc. germ. n. 3583. 
(S. muscoides var. n. Koch.Syn.ed. 2, 300.—S. moschataa. crocea Schur 
Sert. n. 1111. A. praecedentibus var. imprimis differt. Petalis pulchre 
eroceis. — Auf der Skereschore der Fogaraser Alpen, Glimmerschiefer 
August 6000‘. 

1442. S.atropurpurea Sternb. ap. Sturm H.35. Zechb. exc. germ, 
n. 3686. (S. acaulis Gaud. S. muscoides var atropurpurea Koch |. c 
300. S. muscoides var. uniflora Schur. 1. ec. 1109) — Auf den Arpaser 
und Kerzesorer Alpen, auf den Felsen um den Arpassee 6500‘ und 
am Bullasee Jun. Jul. 

1443. S. moschata Wulf in Jacq. mise. II t. 21. f. 21. Sternb. 
Rev. t. 11. f. 3. Sturm H. 33. Bmg. 770. Schur. Sert n. A111. S. mus- 
coides var. g. moschata Koch.) — Auf steinigen Triften so wie auf 
Felsen, vorzüglich auf Kalk, in den Arpaser und Kerzesorer Alpen, 
auf dem Butsets und Königstein 6000‘ Jul. Aug. Ab omnibus anteceden- 
tibus praeeipue differt; Indumento glanduloso-piloso viscido, et odore 
balsamico-moschatellino in vivo et sicco, petalis lineari-oblongis calycem 
aequantibus albidis. 

1444. S. caespitosa L. Bimg. 768. Koch Syn. ed. 2, 301. Gunner. 
Norv. t. 7, f. 3—4. S. decipiens Ehrh. Beitr. 5. p. 47. Sturm H. 27. 
Auf Felsen der Hochalpen und auf steinigen Triften und Abhängen, in 
den Fogaraser und Arpaser Alpen 6500— 7000‘. Jul. Aug. 

1445. S. exarata Vill. delph. 4, 674. Zechb. exc. germ. 3593. All. 
ped. t. 88. f. 2. Foliis rosularum cuneatis, tri-quinquefidis sessilibus vel 
palmatis petiolatis, foliis sarculorum trifidis; omnibus sulco triplici exa- 
ratis, siceitate elevato-nervosis; laciniis oblongo-linearibus, obtusis. Caule 
subunifolio, 3—5 floro; petalis ovali-oblongis, obtusis calycem duplo supe- 
rantibus, albidis. — In Felsenritzen, Kalk, des Arpäas und Butsets, 6000° 
Jul. Aug. 

1446. S. hypmoides L. Bimg. 775. Fl. dan. t. 348. — In Felsen- 
ritzen der Gebirge, in den Fogaraser Alpen? oder bei dem Dorfe Dragus 
in den Szomboter Gebirgen Jun. Jul. (Bing. 1. c.) Diese von Ding. an- 
geführte Gegend liegt am Fuss der Gebirge und noch nicht in den eigent- 
lichen Alpen, so dass der Standort zwar sehr allgemein beizeichnet aber 
über die Richtigkeit der Pflanze kleinen Zweifel erregen darf. Die im 
Baumg. herb. vorgefundene Saxifraga war übrigens die richtige S. hyp- 
noides L. 

1447. S. stenophylla Gaud. helv. 3—132. Koch Syn. ed. 2, 303, 
(S. aphylla Sternb. Rev..n. 59. Sturm H. 53. — In Kalkfelsenritzen des 
Butsets bei Kronstadt. 7000° Aug. Schon vor Lerchenfeld 1780 ebenda- 
selbst angegeben. 

1448. S. Hohenwartii Sternb. Rev. n. 49. Koch Syn. ed. 2, 303. 
Sturm H. 33. (S. sedoides var Hohenwartiana DC. Prodr. 4, 23.) — 
In Kalkfelsenritzen des Königstein bei Kronstadt. (Kotschy.) 

1449. S. sedoides L. Bmg. 754. Sturm H. 35. Jaeq. mise. 2. t. 
24. f. 22. (S. trichoides Seop. carn. t. 15.) — An feuchten Felsen der 
Kronstädter Kalkalpen, Butsets, Theriza. Jul. Aug. 


238 


a. pilosa. Caudiculis foliisque pilosis. ($. sedoides Bmg. gen.) — Auf 
dem Butsets unterhalb des Klosters. Aug. 

1450. S. planifolia Lapeyr. Pyren. 31. Bmg. 756. Sturm H. 40. 
(S. muscoides All. ped. 2. p. 70. t. 61. f..2.) — Auf den Fogaraser 
Alpen Bimg. Jun. Jul. 

a. ineisata. Foliis sarculorum caudieulorumque subuniflorum sim- 
plicibus bifidis trifidisve parce pilosis (S. incisata Schur herb. Affinis 
S. Seguieri Spr.) Auf dem Butsets 7000‘. Aug. 

1451. androsacea L. Dmg. 751. Sturm H. 33. Jacg. A. t. 389. — 
Auf feuchten, steinigen Alpentriften: Fogaraser Arpaser Alpen; Kuh- 
horn bei Rodna; Ecsem Teteje bei Sz. Domokos, auf den Kronstädter 
Kalkgebirgen. Jun. Aug. 5000— 6000‘. 

a. pygmaea. Koch Syn. ed. 2. p. 304 Hornung. bot. Zeit. 12, 2, 471. 
(S. depressa Sternb. Rev. t. XI. a. f. 5. — Auf Felsen des Arpas und 
auf dem Butian. Jun. Jul. 6000 7000‘. Kalk. 


Sectio V. Nephrophylium 6Gaud. 


1452. S. Tridactylites L. Bmg. 764. Sturm H. 33. Schkh. t. 119. 
Fl. dan. t. 1517. — Auf sonnigen steinigen Plätzen, Triften, Aeckern, 
Felsen, auf Hügeln und Bergen bis 4000‘ April, Jun. 


a. minutissima. Simplieissima, 2. poll., subuniflora, foliis omnibus in- 
tegris, radicalibus non rosulatis. (S. minuta Poll. S. exilis Zechb. — 
Auf Sandboden an Flussufern, truppweise. Hermannstadt, Talmats, 
März, April. 

b. alpina. Cauli basi simpliei superne subramoso. Foliis radicalibus 
dense rosulatis spathulatis integerrimis vel apice inciso-tridentatis; cau- 
linis oblongis integerrimis vel obsoleto 2—3 dentalis. Floribus exiguis, 
petalis rotundatis retusis suberenulatis calycem duplo superantibus — Auf 
lichten Grasplätzen des Surul. 4000°. Gneissubstrat. Mai. 


c. multicaulis. Radice polycephala. Caudiculis 6. poll. nmumerosis 
subereetis ultra medium ramosis, multifloris. Foliis radicalibus rosulatis 
obovato-spathulatis integris et integerrimis vel antice tridentatis; cauli- 
nis oblongo-linearibus in petiolum brevem angustatis integerrimis. Petalis 
calycem duplo superantibus subretusis tenue undulato-crenatis: Schur 
Sert. n. 4149. var. b.) — Auf Felsen und trockenen steinigen Triften der 
Kerzesorer Alpen. 5000‘. Jul. 


d. subadscendens. Radice monocephala. Caule firmulo 3--6 poll. basi 
curvato adscendente, superne subramoso. Foliis radicalibus rosulato-con- 
gestis mox marcescentibus, ovato-spathulatis, in petiolum brevem angu- 
statis, apice tridentatis; caulinis inferioribus cuneato-spathulatis; superi- 
oribus sessilibus oblongis integerrimis vel obsolete 2—3 dentatis, Petalis 
retusis calyce duplo longioribus. (Media inter S. tridactylitem et. S, 
adscendentem tenet et spec. distincta mihi esse videtur. — S. Pseudo- 
adscendens Schur. herb. Transs.). — Auf Kalkfelsen des Arpas, But- 
sets und Königstein 6000‘. Jul. Aug. 


239 


1453. 8. petraea L. Dmy. 761. Jacq. ie. var. t. 81. (S. Ponae 
Sternb. Rev. 47. t. 11. f. 6. Sturm H. 35. S. rupestris Willd. Bing. 
763. S. geranioides Host.) Var. a. minima subramosa vel simplex inte- 
grifolia et b. maxima ramosa fol. palmato-trifides. a S. rupestris Bing. 
763. b S. petraea BDmg. 764. — Auf Felsen und steinigen feuchten 
Abhängen der Alpen und Berge; in den Rodnaer Alpen und bei Borszek. 
Jul. Aug. (Dmg. |]. c.) 

1454. S. adscendens. S. sp. 379. (sec. Koch) Bing. 767. S.petraea 
Gonn. norv. 2, 30. t. 9. f. 1-3 (non L.) S. controversa Sternb. Rev. 
Sazır.it.16: — 8. Biellardi All..ped. p. 72. t> 88.4. = Steontro- 
versa Sturm H.33. — S. adscendens Wulf Jaeq. coll. A. t. 11 et 12. 
f. 4 et 2. — S. Baumgarteni Schur Sert. n. 1448. — Auf Felsen an 
schattigen feuchten Orten, an Quellen und Rinnseln, in der Berg- und 
Alpenregion, 2000—6000‘. Nach Substrat und Elevation sehr veränder- 
lich in Form und Grösse. Jun. Aug. 

a. subacaulis. Caule brevissimo subnullo. Floribus plurimis in medio 
rosulae foliorum breviter pedicellatis. — (Schur Sert. n. 1120 var. a. — 
S. Bellardi AZ. ]l. c.) In Felsenritzen des Podruschel der Arpaser Alpen. 
7000‘. Glimmerschiefer. Jul. 

b. minor. Caule subramoso 1—2 poll. — Auf dem Königstein bei 
Kronstadt. Kalk. Aug. 

c. integerrima, Caule gracili 3—6 poll., foliis omnibus integerrimis. 
— Auf dem Kuhhorn bei Rodna. Jul. 

d. major. Caule elatiori, 9—12 poll., basi simplici ultra medium 
divaricato-ramoso. Foliis caulinis antice dilatatis trifidis, lobis lateralibus 
inaequaliter bifidis basin versus cuneato-angustatis. Ramulis fructiferis 
subracemosis, pedicellis fruetum superantibus. (S. Coronensis Schur 
herb.). — Auf Kalkfelsen der Bergregion, auf dem Schulergebirge, der 
Piatra-mare und dem Salamonsfelsen bei Kronstadt. Jun. Jul. 2000—4000°. 

1455. S. ramosissima Schur. Radice subramosa. Caule rigido 
2—3 poll. a basi ramoso purpureo ut tota planta glanduloso-piloso viscoso. 
Foliis rosularum obovato-spathulatis in petiolum latum angustatis, antice 
profunde tridentatis; caulinis quandoque oblongis integerrimisque. Floribus 
breviter pedunculatis apice ramulorum subsolitariis binatisve bibracteatis; 
calycis laciniis ovatis apice purpureis; petalis antice rotundatis incon- 
spicue retusis, roseis vel sordide albis et roseo striatis calycem supe- 
rantibus. Pedicellis fructu brevioribus. Tota planta denique purpurata. 
(Affinis S. contraversae et petraeae.).. — Auf feuchten steinigen 
Orten des Butsets bei Kronstadt. Kalk. 6000‘. Aug. 

1456. S. carpatica Zchb. exc. germ. n. ‘3573. Zchb. pl. erit. IX. 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wieym. Arch. 1852, p. 316. (S. sibirica 
Wahlenb. Carp. 121. (non L.) 8. rivularis Schult. Oestr. 1. 640. Bimg. 
774. (non L.). — An quelligen Orten, an Bächen und Rinnseln der 
Glimmerschieferalpen : Arpaser, Kerzesorer, Fogaraser und Rodnaer 
Alpen. 5000-6000‘. Jun. Jul. b 

1457. S, cernua L. Bing. 173. Gunn. norv. t. 8. Fl. dan. t. 22. 
— Auf Felsen und steinigen Abhängen der Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 


240 


1458. S. granulata L. Bing. 760. Sturm H. 6. Fl. dan. t. 514. 
Schkh. t. 319. — Auf grasigen Hügeln, Triften und Bergabhängen. 
Mai. Jun, 

1459. S. bulbifera L. Koch Syn. ed. 2, 305. Sturm H. 35. — 
Auf grasigen Bergabhängen. Auf dem Bilak bei Borband: auf der Pojana 
bei Kronstadt; bei Torda und Klausenburg ( Wolf’). Mai, Jun. 

1460. S. rotundifolia L. Bmg. 759. Koch Syn. ed. 2, 305. Sturm 
H. 33. — Auf den Kalkalpen bei Kronstadt an quelligen Orten, auf dem 
Butsets im Jalomitzthal. 6000‘. Aug. 

1461. S. repanda Willd. in Sternb. Rev. Saxifr. 17, t. 5. Bimg. 
758. (S. rotundifolia var. ß Koch Syn. ed. 2, p. 305.) — (An quelligen 
Orten des Butsets, unterhalb des Klosters. Jul. Aug. 

1462. S. angulosa Schott. Anal. bot. p. 29. Verh. d. sieb. Ver. 
1857, 172. — Auf dem Butsets bei Kronstadt. (Kotschy). j 

1463. S. Heuffelii Schott. Anal. bot. p. 28. (S. rotundifolia 
g. glandulosa Griseb. Rum. 1, 336. Griseb. et Sch. iter hung. 1852. 317. 
S. repanda Bmg. sec. Griseb.1.c. — An quelligen Orten der Glimmer- 
schieferalpen. Arpas. Butian. Grossauer Alpen. Jun. Jul. (Schur). 

1464. S. heucherifolia Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852. p. 317. Schott. Analect. bot. p. 28. (S. rotundifolia Dmg. 
see. Griseb. 1. c. — Auf dem Surul (Griseb.). Längs der ganzen östlich 
sich ziehenden Glimmerschiefer-Gebirgskette, Fogaraser, Arpaser, Szom- 
bater, Kerzesorer Alpen. 5000—6000’. Jun. Aug. 

(Zwischen den letztgenannten fünf vermeintlichen Arten findet 
zwar ein habitueller und spezifischer Unterschied statt, aber die Merk- 
male sind so subtil und verlaufend, dass man die ganze Reihe zusammen 
vorliegen haben muss, um zwischen den extremen Gliedern die Mittel- 
formen herauszufinden.) 


Sectio VI. Micranthes Tausch. 


1455. S. hieracifolia W. Kit. pl. rar. t. 18. Bing. 748. Fl. dan. 
t. 2351. — Auf grasigen schattigen Abhängen der Alpen. Auf den Rod- 
naer Alpen und längs der ganzen östlichen Gebirgskette. Glimmer- 
schiefersubstrat. Fogaraser, Arpäaser, Kerzesorer Alpen, nicht häufig, am 
häufigsten an den Keprereaszeseen der Arpaser Gebirge. 6000 — 6500‘. 
Jul. Aug. 


284. CHRYSOSPLENIUM /. 


1466. C. alternifolium L. Bing. 698. Sturm H. 12. Schkh. t. 108. 
Fl. dan. t. 366. — An quelligen schattigen Orten, an Gebirgsbächen, 
Gräben und Wasserfällen, Moorboden. 600—6.00‘. Mai. Jul. 

a. maximum. Caule robusto 10-12 poll.; foliis maximis, radicalibus 
11/,—2 poll. diamet. grosse crenatis, erenis truncatis subemarginatis. 
Floribus saturate flavis. — In Gebirgsthälern: am Silberbach im Michels- 
bergerthal. Mai. 


241 


b. minimum alpinum. Caudieulis pusillis 2 poll.; folis radicalibus 
reniformibus; folio caulino solitario minime basi rotundato, subito in 
petiolum attenuato; floribus virido-flavis. — In den Kerzesorer Alpen in 
der Region von Alnus viridis. circa 6000‘. Jun. 

c. cuneatum Schur. Caule 3—6 poll. 1—2 felio, foliis caulinis florali- 
busque late subrotundis, basi cuneatis, in petiolum attenuatis, crenato- 
dentatis; dentibus acutiuseulis. Planta debilis obscure viridis microrrhiza, 
folia radicalia plantae florentis deficiens. (An spee. C. frigidum Schur 
herb.). — Auf Alpentriften im Sirnathale der Fogaraser Alpen. 7000. Aug. 

1467. C. nivale Schur. Graeillimum. Radice minima monocephala. 
Caule 2—3 poll. Foliis radicalibus minimis ambitu orbieulatis, basi cor- 
datis, lobis approximatis sub incumbentibus, cerenatis, erenis subrotundis 
(nec emarginatis); foliis caulinis 2 alternis, minimis ambitu reniformibus 
sed basi truncatis, vel subito tenue cuneatis, crenis subrotundis; foliis flora- 
libus suborbiculatis, basi cuneatis, erenatis antice profundius inciso erenatis. 
Floribus aureis paueis. Tota planta flavo-viridis. Schur Sert. n. 1128 var. 
c.; Oestr. bot. Zeit. 1858. p. 394. — Auf Triften der Hochalpen am 
schmelzenden Schnee, mit R. erenatus und der folgenden Art. Arpaser 
und Kerzesorer Alpen. 6000— 7000‘. Jun. Jul. 

1468. C. alpinum Schur. (An C. kamtschaticum Schlechtend. 
pat. in herb. Reg. berol. sec. Led. Ross. 2, 227. — C. appositifolium 
Cham. in Liun. VI. p. 557. — C. appositifolium var. a. alpinum 
Schur Sert. 1853, n. 1429. — C. transsilvanieum Schur l. e. — C. 
alpinum Schur Verh. d. sicb. Ver. 1852. p. 86; 1859. p. 133; Oestr. bot. 
Zeit. 1861. p. 43.) Radice fibrosa polycephala. Caudieulis numerosis floren- 
tibus sterilibusque repentibus radicantibus intermixtis, florentibus gracili- 
bus 2—3 poll., subtetragonis, superne «ichotomo-ramulosis, basi dichoto- 
miae foliis binis oppositis instructis, medio diphyllis; foliis oppositis subor- 
biculatis in petiolum brevem attenuatis, integerrimis vel inconspicue 
erenulatis; fol. caudieuloerum sterilium caulinis conformibus sed parum 
majoribus. Floribus minimis aureis quadrifidis octandris vel quinquefidis 
decandris. Seminibus nitidis. Tota planta flavo-viridis, gracilior quam. C. 
appositifolium sed caudieuli uninodi. Floresque intensius aurei. — 
Auf feuchten schlammigen Plätzen der Alpentriften, in entblössten Ver- 
tiefungen am Rande der Schneefelder, auf Glimmerschiefersubstrat, in den 
Fogaraser, Arpaser , Kerzeschorer und Rodnaer Alpen, 6000-7000. —- 
Auf dem Retyezat; auf Kalk, auf dem Butsets und der Piatra mare bei 
Kronstadt; auf dem Korondsys bei Rodna 6000‘ Jun, Aug. 

1469. C. oppositifolium Z .Bimg. 699. Sturm H. 4. Fl. dan. t. 365. 
Ab antecedente imprimis differt. Caudiculis robustioribus plerumque tri- 
nodis, foliis majoribus mollioribusque longius petiolatis petiolo folium 
aequante, inflorescentia basi dichotomiae aphylla, i. e. caudicolo foliis 
floralibus exceptis, superne nudo. — An quelligen Orten an Bächen der 
niedrigen Bergregion. Mai, Jun. 


Schur. Enum. plant. Transs. 16 


242 


Ordo LXII. ADOXEAE P. Meyer. (Araliaceae Juss.) 
285. ADOXA 1. 


1470. A. Moschatellina L. Bmg. 715. Schkh. t. 109. a. Fl. dan. 
t. 92. — In schattigen etwas feuchten Hainen und Wäldern. April, Mai. 


Ordo LXIII. HEDERACEAE Bartling ord. p. 2383. 
236. HEDERA L[. 


1471. H. Helix /. Bmy. 378. Schkh. t. 49. Guimp. t. 25. Fl. dan. 
t. 1027. — An Felsen in Wäldern der Bergregion. Bei Michelsberg und anı 
Kapellenberg blühend — oft gepflanzt an Mauern. Septbr. 


287. AMPELOPSIS (C. Richard. 


1472. A. quinquefoiia. Zechb. exc. germ. p. 485—(Hedera quin- 
quefolia ZL. Vitis quinquefolia Lam. Vitis hederacea Willd. 


Ampelopsis hederacea Michaux. — Cissus quinquefolia Jacq. 
Amer. t. 182. f. 10. — Aus Nordamerika häufig kultivirt und gleichsam 


verwildert, in Hermannstadt und Kronstadt häufig. Jul. Aug. 


Ordo LXIV. CORNACEAE DC. 
238. CORNUS /. 


1473. ©. sanguinea L. Dig. 190. Fl. dan. t. 481. Sturm H. 52. 
Guimp. t. 3. — An Waldrändern, Weinbergen, Hecken und Zäunen. 
Mai, Jun. 

1474. C. mascula L. Bmg. 189. (C. Mas L. Sturm H. 52. Guimp. 
t. 2.) — In Wäldern, Weinbergen, Hecken und Zäunen. März, April. 


Ordo LXV. LORANTHEAE Don. Prod. 142. 
289. VISCUM L[. 


1475. V. album. L. Bmg. 201. Sturm. H. 8. — Guimp. t. 198. 
Schkh. t. 320. — Auf weichen Holzarten: Pappeln, Weiden, Obstbäumen, so 
wie auf harten Holzarten, z. B. auf Eichen, Weissdorn u. s. w. Febr. März, 


243 
290. LORANTHUS /. 


1476. L. europaeus /. Diny. 388. Sturm H. 34. Jaeg. A. t. 30. 
Schkh. t. 99. — Auf allen Eichenarten, bei Hermannstadt. April, Mai. 


Ordo LXVI. CAPRIFOLIACEAE Juss. 


291. LONICERA /. 


1477. L. Xylosteum L. Bing. 332. Guimp. t. 9. Jaeg. A. t. 17. 
app. — In Wäldern, Weinbergen, Hecken, Zäunen. Mai, Jun. 

1478. L. tatarica L. sp. 247. Jacq. ic. t. 37. Zechb. icon. XXVI. 
t. 123. Ab antecedente differt: Baceis distinetis. Foliis cordatis utrinque 
glabris. Peduneulis folii dimidium subaequantibus, flores subsuperantibus. 
Floribus rubris saepe variegatis. — Häufig kultivirt und hin und wieder 
verwildert, z. B. bei Heltau am Fuss des Götzenberges. Mai, Jun. 

1479. L. nigra L. Bing. 331. Jacg. A. t. 314. Guimp. t. 8. — In 
Wäldern und Hainen der Bergregion. Rodnaer Gebirge und bei dem Bade 
Borszek 2000-3000‘ Mai, Juni, Jul. Früchte. 
} 1480. L. caerulea L. Koch Syn. ed. 2, 357. Jaeq. A. app. t. 17. 
Giump. t. 41. — In Gebüschen der Berge und Voralpen. Bei Borszek in 
der Nähe der Wasserscheide Jul. 1853 in Früchten. — Peduneulis bifloris. Flori- 
bus ochroleueis. Baceis nigris caeruleo-pruinosis, omnino conceretis biumbili- 
catis. Foliis oblongo-elliptieis acutiusculis ab antecedentibus distincta. 

1481. L. alpigena L. Dimg. 333. Guimp. t. 10. Jaeg. A.t. 274. - 
In Wäldern und schattigen Orten der Berg- und Voralpenregion Mai, 
Jun. Auch auf Kalkgebirge bei Kronstadt: Piatra mare 5000”. 


292. CAPRIFOLIUM Schur. Sert. p. 32. 


1482. ©. Periciymenum (ZL.) Schur. Sert. n. 1286. (Lonicera 
Prielymenum Z. Dmg. 330. Gwimp. t. 7. Fl. dan. t. 908). — In Hainen, 
Wäldern, Hecken, Gebüschen und Zäunen. Jun. Jul. 

1483.C.pallidum Schur herb. Transs. (Lonicera pallida Host. A. 
1, 298). — An Waldrändern und Gebüschen bei Kronstadt. Jun. 

1484. C. perfoliatum Schur Sert. n. 1285. (Lonicera perfoli- 
atum L. Dimg. 329. Jaeqg. A. t. 357. Guimp. t. 6. Schenk et Gunth f. 
38.) — An Hecken, Gartenzäunen, Weinbergen, Waldrändern. Mai, Jun. 


Ordo LXVII. VIBURNACEAE Schur Sert. p. 32. 


293. SAMBUCUS Z/. 


1485. S. Ebulus L. Bing. 558. Guwimp. t. 33. Wagner. t.30—31 Schkh. 
t. 83. — An Hecken, Zäunen, Waldrändern, zwischen Aeckern. Jul. Aug, 


16* 


244 


1486. S. nigra 1. Ding. 557. Guimp. t. 34. Wagner. t. TI—-78 — 
An Waldrändern, Hecken, Zäunen. Mai, Jun. 


1487. S. racemosa /L. Dimg. 559. Jacq. ic. t. 59. Guimp. t. 35. — 
In Wäldern der Berg- und Voralpenregion — Götzenberg, Mumma. 
Preschbe; Arpaser und Kerzeschorer Gebirge; bei Kronstadt. Jun. Jul. 


‚294. VIBINUM /. 


1488. V. Lantana L. Ding. 556. Jacg. A. t. 341. Guimp. t. 31. — 
An Waldrändern und Gebüschen: Am Burgberge bei Michelsberg, Glim- 
merschiefersubstrat; auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Kalk. Mai, Jun. 


295. OPULUS Mönch. Bmg. En. I. p. 261. 


(Viburnum Sectio I. Opulus DC.) 


1489. O. glandulosa Bmg. En. n. 555. (Virburnum Opulus 
L. Guimp. t. 32. Sturm H. 27. Schkh. t. 81.) — An Waldrändern, Wein- 
bergen, Hecken und Zäunen. Mai, Jun. 

a. globosa. Cymis globosis, floribus omnibus maxime neutris. Vibur- 
num Opulus roseum L. Bimg. l. e. — Häufig in Gärten. Mai. 


Ordo LXVIII. UMBELLIFERAE Juss. 


Tribus. I. HYDROCOTYLEAE Spreng. 
296. HYEROCOTYLE Spreng. 


1490. H. vulgaris /L. Bmg. 458. Fl. dan. t. 90. — Auf feuchten 
schattigen Waldwiesen, Moorboden, am Rande der Bäche und Gräben: 
Auf der Burzenwiese bei Kronstadt, in der Umgebung von Tortlau. 
Jun. Jul. 

a. major. Foliis maximis tenuibus, 4 poll. diamet.; umbellis longe 
pedicellatis, floribus subverticillato-racemosis. 

b. minor. Foliis minimis, 6—9 lin. diamet. carnosulis cireumeirca 
profundius obtuse crenatis; umbellis brevissime pedicellatis. (H. Schkuh- 
riana Zchb. exc. germ. p. 482. Schkh. t. 59.) 


Tribus I. SANICULEAE Koch. 


297. SANICULA /. 


1491. S. europaea L. Bing. 456. Schkh. t. 60. Fl. dan. t. 283. — 
In schattigen etwas feuchten Wäldern und Hainen. Mai. Jul. 


245 


298. HACQUETIA Neck. Elem. n. 306. 


1492. H. Epipactis DC. Prodr. 4, 85. Koch Syn. ed. 2, 308. 
(Astrantia Epipactis L. Dmg. 457. Jacg. A. t. 11, app. Sturm H. 2%. 
Dodia Epipactis Spr. Umb. prodr. p. 21.). — In Wäldern der Berg- 
und Voralpenregion. April, Mai. 


299. ASTRANTIA /. 


.1493. A. carniolica Wulf. in Jacq. A. 5, p. 31. t. 10. Bimp. 459 
Sturm H. 29. (A. graecilis Bart. hort. Gotting. 1840. (non Sehur). Stur 
Sitzungsber. der Wien. Acad. 1860, p. 472 et 504. — Auf grasigen Ab- 
hängen der Kalkalpen. Butsets bei Kronstadt. Jul. Aug. (Bing.). 

1494. A. transsilvanica Schur. Radice horizontali, crassa, nigra, 
subpraemorsa, monocephala. Caule 9—12 poll. gracili, basi eurvato dein 
erecto, apice cernuo, medio unifolia. Foliis radicalibus 1%, — 2? poll. diamet. 
inaequaliter palmato-quinquepartitis, circumscriptione subrotundis, laciniis 
antice latioribus, inciso trifidis, ultra medium inaequaliter serratis, versus 
basin sensim cuneatis integerrimis; folio caulino 3—5 fido in petiolum 
vaginantem desinente, laciniis oblongis inciso-serratis; foliis floralibus 
oppositis sessilibus interdum digitato-trifidis. Umbellis 3—4, umbella 
media majora longius pedicellata, lateralibus 2—3 minoribus brevius 
pedicellatis. Involueri foliolis oblongis, antice latioribus, trinerviis et 
reticulato nervosis, dilute purpureis vel raro virido-albis, apice inciso 
tridentatis, dentibus eartilagineo-spinulosis, umbellum paulo superantibus. 
Floribus marginalibus fructiferis; dentibus calyeinis ovatis subito-acumi- 
natis. Jugorum dentibus obtusis. (A. gracilis Schur Oestr. bot. Zeit. 1858. 
p- 22 [non Bartl.]),. An A. major var. alpestris Stur. Sitz. Ber. d. 
Acad. 1860. 469, 482, 506. — An Felsen und steinigen Abhängen der 
Kalkgebirge: auf dem Ecsem Teteje bei Sz. Domokos; Butsets und 
Königstein bei Kronstadt. 5000—6000°. Jul. Aug. 

1495. A. dondiaefolia Schur. Ab antcecedente differt: Radice 
polycephala inerassata. Caulibus gracillimis 6 poll. basi eurvato-adscen- 
dentibus. Foliis radicalibus minimis 6 lin. diamet. tripartitis, partionibus 
lateralibus breviter bifidis, lobis omnibus ovalibus a medio dentatis, 
dentibus acuminatis. Umbellis antecedente minoribus delute purpureis. 
(A. mierophylla Schur herb. Transs.). — Auf steinigen Abhängen des 
Kuhhorn bei Rodna 6500‘ Glimmerschiefer. Jul. 1853. Die sterilen Triebe 
sind denen von Dondia Epipactis sehr ähnlich 

1496. A. intermedia M. Dieb. Fl. t. c. 3, 194. Rechb. pl. erit. IX. 
Radice polycephala. Caulibus erectis 2 ped. foliis 2—3 instructis. Foliis 
radicalibus longissime petiolatis ad basin fere tripartitis, segmentis 
lateralibus supra medium laminis bifidis, (folium subaequaliter palmato 
quinque partitum praebens); foliis brevius caulinis petiolatis; laciniis 
foliorum omnibus ineiso-biserratis, serraturis setoso-eiliatis. Involueri 
foliolis purpureis vel viridibus apice setoso-trisectis umbellam subaequan- 
tibus vel superantibus. Dentibus calyeis petala superantibus, spinulosis. 


246 


Jugorum dentibus undulatis vel obtuse dentatis. (A. major, a. maxima 
Schur Sert n. 1135. A. caucasica Spr. Umb. ed. 2, p. 17. A. trifida 
Hofim. Umb. ed. 2, 1, praefat. p. 8 in nota |Zedeb.]). — Auf Triften der 
Voralpen und Alpen: Arpaser und Kerzesorer Alpen, auf dem Butian; 
Glimmerschiefer 6000°; auf der Piatra-mare bei Kronstadt, Kalk. 5000°. 
Jul. Aug. 

1497. A. major L. Bing. 458. Schkh. t. 60. Schrank mon. t. 140. 
— An Waldrändern, Waldwiesen der Bergregion. Jul. Aug. 1000— 2000‘, 

a. involuerata. Koch Syn. ed. 2, 309. (A. pallida Presl. Koch |. e. 
(non Zechb.). A. carınthiaca Hoppe sec. Koch 1. c. A. intermedia 
Jechb. [non M. Bieb.]). — Auf Bergwiesen der Arpäaser und Kerzesorer 
Gebirge. 3000—4000°. Jul. 

1498. A. minor L. sp. 340. Koch Syn. ed. 2, 308. Sturm H. 29. 
— Auf den höchsten Kuppen der Kalkalpen (Zerchenfeld herb. 1780 —1785). 
Soll auf dem Butsets wachsen, mir nicht vorgekommen. 


300. ERYNGIUM Z/. 


1499. E. campestre L. Ding. 454. Jacq. A. t. 155. Schkh. t. 59. 
— Auf Feldern, Triften, an Wegen. Jul. Aug. 

1509. E. amethystinum L. Koch Syn. ed. 2, 309. W. Kit. pl. 
rar. t. 215. — Auf Feldern, Triften, an Wegen, einzeln bei Deva. 1845. 
Jul. Aug. 

1501. E. planum /L. Ping. 455. Jacg. A. 391. — Auf grasigen 
Abhängen, an Wegen und Weinbergen der Hügelregion. Jul. Aug. 


Tribus III. AMMINEAE Koch. 


301. CICUTA L[L. 


1502. C. virosa L. Dimg. 513. Schkh. t. 71. Brandt et Rat. t. 29. 
Fl. dan. t. 208. — An den Ufern von Flüssen, Teichen und Sümpfen. 
Jul. Aug. 
a. tenuiseeta, angustifolia, tenuifolia Koch Syn. ed. 2, 318. var. P. (C. 
virosa ß stricta Schultz. C. angustifolia Aüöt. ap. Schult. Oestr. 1, 
315.C. tenuifolia Fröl.) — Auf eisenhaltigem Moorsumpfe bei Tusnad. Jul. 


302. APIUM /. 


1503. A. graveolens L. Bimg. 507. Schkh. t. 78. Fl. dan. t. 790. 
— Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben, vorzüglich auf Salzboden. Jul. 
Aug. (Häufig wegen der durch die Kultur rund und fleischig werdenden 
Wurzel, Sellerie, kultivirt= A. rapaceum Mill. Planta culta a spon- 
tanea differt: Foliis brevius petiolatis patulis, segmentis latissimis, radice 
erassa carmosa rapacea [nec fusiformi]). 


303. PETROSELINUM Hofim. Umb. 1, 78. 


1504. P. sativum Hofim. 1. c- Koch Umb. f. 87. @aud. Il. t. 8. 
(Apium Petroselinum Z. Dig. 508. — Auf Felsen im Zoodthale; bei 


Gurariu; häufig auf dem Kapellenberg und den Salomonsfelsen bei 
Kronstadt. Jul. Aug. (Wird häufig in verschiedenen Spielarten kultivirt. 
P. sativum erispum Koch DO, Mill.). (Die wildwachsende halte ich 
iür Apium tenuifolium Ziv. t. 88). Rchb. exc. germ. p. 473. 


304. TRINIA //ofim. Umb. 92. 


1505. T. vulgaris DC. Koch Syn. ed. 2, 311. Pimpinella 
dioica Z. syst. nat. ed. XIII. p. 241. Bing. 506. P. pumila Jacg. A. 1. 
t. 28. Trinia Hoffmannii Saut. (non M. et K.) T. Henningii Hoffm. 
Umb. 94. Ledeb. fl. Ross. 2, 243. Pimpinella glauca L. sp. 378. Trinia 
vulgaris ß Henningii Koch ]. e. T. glauca Zechb. pl. erit. 5, f. 633. 
Glabra. Involucellis nullis aut monophyllis, fructuum jugis obtusis. Planta 
a basi ramosa 6—9 poll., umbellis proliferis numerosissimis praedita flores 
maseuli luteoli, feminei albi; styli purpurei, fructus fuseus. — Auf sonnigen 
Wiesen der Hügelregion, vorzüglich auf Kalkboden. Mai. Jul. Die von 
Baumg. angegebenen Standorte sind in Beziehung auf die folgende Art 
festzustellen und zu berichtigen. 

15085. T. Kitaibelii N/. Dieb. Fl. taur. ec. 3, 246 et 647. (T. ramo- 
sissima Füösch. ex Koch Umb. 127. Pimpinella ramosissima Fisch. 
ex Trevir. ind. sem. h. wrat. p. a 1819. P. multieaulis Por. P. glauca 
W. Eit. pl. rar. t. 72; Hofm. Umb. 148. (non L.). P. dichotoma Spr. 
Syst. 1, 883). Ab antecedente differt: Involucillis polyphyllis, pedicellis 
fructiferis elongatis. Caule a basi divaricato-ramosissimo, 1—2 ped.; 
petiolis triquetris; foliorum laciniis angustissimis, longissimis, flaccidis 
fructuum costis obtusissimis. — Auf grasigen Höhen, Hügelwiesen. Bei 
Neppendorf nächst Hermannstadt, auf der Mezöseg und bei Klausenburg. 
Bei Torda. Jun. Jul. Auf trockenen Wiesen um Hermannstadt nicht 
selten, wird aber schon Juni abgemäht; auf Grossscheurer Hoter fand 
ich dieselbe nach Septbr. 


305. RUMIA Hofm. Umb. 171. f. 3, 4, 17, 21. 


1507. R. leiogoma (C. A. Meyer ind. cauc. p. 125. (Pimpinella 
dioica M. Bieb. Fl. t. c. 1, p. 242. Trinia Hoffmannı M. Bieb. Fl 
t.c.3, p. 244.) — Bei Torda in Siebenbürgen. (Janka Oestr. bot.Wochenbl. 
1856, 362.) 


3096. EHELOSSIADIUM Koch Umb. 125. 


1508. H. repens Koch 1. e. (Sium repens Z. fil. suppl. 182 
Bing. 531. Jaeg. A. t. 260. Gmel. bad. 1, t. 5. Fl. dan. t. 1514). — Auf 
sumpfigen und überschwemmt gewesenen Orten, in kleinen Lachen und 
Vertiefungen, Thonboden. Jun. Jul. Ziegelofengrund bei Hermannstadt. 

1509. EM. nodifllorum Koch 1. ec. (Sıum nodiflorum Z. 
Seseli nodiflorum Scop. Engl. bot. t. 639.) — An quelligen Orten, au 
Bächen, Teichen und Gräben. Im jungen Wald in der Nähe des Räuber- 
brunnens. Jun. Jul. Sium nodiflorum Bmg. 530. - 


307. BERULA Koch D. Fl. 2, 433. 


1510. B. angustifolia Koch l.c. (Sium angustifolium Z. Ring. 
529. Jacqg. A. t. 67. Fl. dan. t. 247. S. Berula Gouan. S. ereectum 
Huds.). — An Bächen, Gräben, Teichen, Sümpfen. Jul. Aug. 


308. SIUM /. 


1511. S. latifolium L. Bing. 528. Jacq. A. t. 66. Brandt et Rat. 
t. 28. Fl. dan. t. 246. — An Sümpfen, Teichen, Gräben, Flüssen. Jul. Aug. 


309. SISARUM Adans. 
(Sium Sectio Sisarum Koch.) 


1512. S. Germanorum Moris. 3. t. 4. f. 8. (Sium Sisarum Z. 
Riv. t. 56. Gaertn. f. 23. Schkh. t. 69.). — Auf Gneisfelsen am Zibin bei 
Gurariu mit Veronica Bachofeni. Jul. Aug. Wird h'n und wieder als 
Zuckerwurzel kultivirt. 

1518. S. macrophyllum Schur herb. Transs. Caule 2—3 ped. 
crasso, flexuoso-erecto. Foliis (radicalibus plantae florente deficientibus) 
caulinis inferioribus pinnatis, foliolis sessilibus cordatis, fol. superiorum 
lanceolatis basi rotundatis. Involuero 3-5 phyllo mox deciduo, foliolis 
deflexis. Involucellis 5—7 phyllis, phyllis oblongis acuminatis trinerviis 
umbellula brevioribus. Radix? Fructus? (Proximum Sii podolici Bess. 
mihi esse videtur.), — An Gräben zwischen Stolzenburg und Gross- 
scheuern. Aug. noch nicht in Früchten. Einmal in wenigen Exemplaren 
beobachtet. 


310. FALCARIA Lost A. 1, 381. 


1514. F. Rivini Host 1. c. Sium Falcaria L. Bmg. 532. Jacq. 
A. t. 257. Fl. dan. t. 1749. Critamus agrestis Bess. — Auf Aeckern, 
Triften, Hügeln, an Wegen, Dämmen. Hermannstadt. Jul. Aug. 


311. SISON L. 


1515. S. Amomum ZL. Koch Syn. ed. 2, 314. Schkh. t. 69. Jacq. 
h. Vindob. t. 18. — Auf feuchtem Lehmboden nach Lerchenfeld 1780. 
Kommt im angreuzenden Banat nicht selten vor, so dass sein Auftreten 
in Siebenbürgen wahrscheinlich ist. Jun. Aug. 


312. AMMI /. 


1516. A. majus L. Koch Syn. ed. 2, 314. Schkh. t. 61. — Auf 
Aeckern zwischen Klee und Luzerne, in manchen Jahren nicht selten. 
September, October mit Falearia Rivini und Daucus Carota, denen 


249 


es ähnlich ist, gemeinschaftlich. Bei Hermannstadt am jungeh Walde. 
October mit noch unreifen Früchten. 


313. AEGOPODIUM /[. 


1517. A. Podagraria L. Bimg. 534. Schkh. t. 97. Fl. dan. t. 670. 
— In Wäldern, Auen, an Zäunen und Hecken, Weinbergen. Mai. Jul. 


314. CARUM /. 


1518. C. Carvi L. Bmg 527. Jacg. A. t. 393. Schkh. t. 77. — Auf 
Wiesen, Triften, unbebauten Orten. Mai, Jul. 

a. alpina. Caule a basi ramoso, 9—12 poll., foliis tenuissime dis- 
sectis, laciniis angustissimis, floribus purpureis. — Auf Alpentriften, 
Arpas 6000. Glimmerschiefer. Jul. 


315. BULROCASTANUM Schur. 
(Carum Sectio Il. DC. Prodr. 4. 115.) 


1519. B. Linnaei Schur herb. Transs. (Carum Bulbocastanum 
Koch Umb. 1421. Bunium Bulbocastanum L. Ding. 533. Schkh. t. 62. 
Fl. dan. t. 220. Sium Bulbocastanum Spr.). — Auf Wiesen, Aeckern, 
Triften, Thonboden. In den Weinbergen bei Deva (Bmg.), bei Klausen- 
burg. Jun. Jul. 


316. PIMPINELLA 7. 


1520. P. Saxlfraga L. Bing. 500. Jechb. exe. germ. p. 478. Jaeq. 
A. t. 395. Wagner t. 205. Schkh. t.78. — Auf Hügeln, Aeckern, Wiesen, 
Triften. Jul. Septbr. 

a. disseetifoiia. Koch Syn. ed. 2, p. 316. Glabra vel subglabra foliolis 
foliorum omnium superiorum imprimis tenuesectis. $S. hircina Leers. 
herb. 79. Bmg. En. n. 505. — Auf steinigen und sonnigen Abhängen der 
Hügelregion. Talmats. Jun. Jul. 

b. poteriifolia. Koch l. ec. var y. Foliolis foliorum inferiorum radica- 
liumque subrotundo-ovatis, superiorum subdıssectis. Planta gracilior 
10—12 poll. puberula glabraque (P. poteriifolia Schur herb. P. Saxi- 
fraga minor poteriifolia Wallr.). — Auf Kalkfelsen bei Kronstadt. Jun. 
Jul. 3000. 

c. major Koch 1. c. var. a. Caule 2—3 ped. foliisque glabro vel 
subglabro, rigido; foliolis foliorum radicalium ovatis basi cordatis, serrato- 
dentatis, superiorum dissectis, laciniis subfalcatis, foliis summis ad 
vaginam reductis. (P. Saxifraga. B. major Walir.). — Auf den 
Hügeln in den Weinbergen bei Hammersdorf; auf Wiesen bei Kronstadt, 
unbebauten Orten Hermannstadt. Jul. 

1521. P. nigra Willd. Prodr. n. 348. Bmg. En. n. 500. Koch bot. 
Zeit. 1834. 1, p. 228. (P. Saxifraga E. nigra Koch ]. c.). Anteceden- 


250 


tibus robustior, tota dense villoso-pubescens; foliols foliorum radicalium 
ovatis, obtusis, inciso-serratis; foliis summis saepe abortientibus, i. e. ad 
vaginam reductis, vel apice vaginae folio exiguo 3—5 secto. Floribus 
sordide albis. Radice firme caeruleo-lactescente. — Auf Wiesen, Triften, 
Hainen, bei Hermannstadt, Fogaras, Kronstadt. Jul. Aug. 

1522. P. magna L. mont. 219. Ding. 502. Fl. dan. t. 1155. Zechb. 
exe. germ. p. 478. (P. major Jacq. A. t. 396.). — Auf Hügeln, Wald- 
wiesen, Weinbergen, an schattigen unbebauten Orten. Jul. Septbr. 

a. rose vel rubra. Floribus roseis vel rubris. P. rubra Hoppe 
Koch Syn. ed. 2, 316 var. a — Auf bewachsenen Höhen zwischen Ge- 
büsch, an den Weinbergen bei Hammersdorf. Aug. 

b. disseeta Koch 1. ce. var. ö6. Foliolis foliorum omnium palmato- 
bipinnatifidis. (P. disseeta Aetz. Obs. 3, t. 2. Dimg. 504. P. magna d 
Wallr.). — Auf Bergwiesen bei Hermannstadt. Kronstadt. Jul. Aug. 

1523. P. orientaiis Gouan. ill. t. 15. Jaeq. A. t. 397. Baumg. 
En. n. 503. (P. media Hofm. D. fl. 1, 146. P. magna lacinıata 
Koch ]. e. P. magna y laciniata Wallr.). — Auf Berg- und Voralpen- 
wiesen, Kronstadt, überhaupt im östlichen Gebiete der Flora. Jul. Aug. 
Ab antecedente nempe var. b. dissecta imprimis differt: Caule humi- 
liori firmo, solido, subsulcato; foliolis foliorum radicalium profunde incisis, 
superiorum laciniatis, laciniis lanceolatis inciso-serratis. Floribus rubris. 
Fructibus ovatis. 

1524. P. lucida Schur P. alpina Schur Sert. 115% an Host. 
Radice fusiformi 6-9 poll. longa, polycephala, fasciculos foliorum caules- 
que florentes proferente. Caulibus gracilibus, 9-12 poll. striatis, glabris, 
a medio dichotomo-ramosis. Foliolis foliorum radicalium ovatis fere ad 
costam incisis, palmatifidisve laciniis lanceolato-falcatis, mucronatis; folio- 
lis caulinorum mediorum tenuesectis, bipinnatisve, laciniis oblongo-line- 
aribus subfalcatis; foliis summis saepe ad vaginam reductis vel vagina 
foliolo trifido terminatis. Floribus albis raro tenue roseis. Fructibus glo- 
bosis nitidis. Planta tota glabra foliis opaco-lucescentibus notata. Auf 
grasigen Abhängen, auf Felsen in der Alpenregion zwischen Krummholz 
und Zwergwachholder 6000-6500‘; auf dem Podruschel der Arpäser 
Alpen; auf den Kerzesorer Alpen; in Sirnathale, Piscu Sirna, und auf 
der Kolzu-Brasi der Fogaraser Alpen, Glimmerschiefer. Auf dem Butsets 
und Königstein bei Kronstadt. Kalk. Jul. Aug. (Aff. P. alpina Host. 
A1.4.89972) 


317. TRAGIUM Spreny. Syst. 1, p. 884. 
(Pimpinella Sectio Il. Tragium DC.) 


1525. T. peregrinum Spreng. 1. c. et in Schult. Syst. VI. p. 192. 
(Pimpinella peregrina L. mant. 357. M. Bieb. Fl. t. ec. 1, 241: 3, 
251. Jacg. h. Vind. 3, t. 131. Rechb. exc. germ. p. 477. Foliis radicalibus 
pinnatis; foliolis suborbieulatis, inciso-serratis, lobo terminali basi sub- 
cordato; foliolis fol. eaulinorum subpinnatisectis, laciniis oblongis lineari- 


251 
busve; foliis omnibus pubescentibus Petalis glabris. Fructibus ovatis pilis 
densissimis patentibus hispidis; stylopodio conico — Auf einem Acker 
links am Wege von Hermannstadt nach Schellenberg, in wenigen Exem- 
plaren Jul. 1852, nicht in Früchten. Vielleicht nur zufällig. 

1526.T. Anisum Spreng. Pimpinella Anısum Z. Wagner t. 229 
Anisum vulgare Gaertn. t. 21. f. 1. Schkh. t. 80 Hayne VII. 22. Sison 
Anisum Spr. Umb. 55. — Kulturpflanze, zuweilen verwildert in der 
Nähe der Gärten auf Gartenschutt bei Hermannstadt Jul. 


318. BUPLEURUM /. 
(Sectio I. Trachypleurum Zechb.) 


1527. B. tenuissimum ZL. Koch Syn. ed. 2, 318. Rehb. pl. erit. 
2.2 298. Fl. dan. t. 1090. (B. Jjunceum Poll. B. junceum et. B. 
Pollichii @mel. B. Gerardi fl. d. Wett. Odontites tenuissima 
Spreng. Trachypleurum tenuissimum Schur herb. Transs.) Var. 
a. nanum et b. elatum ramosissimum Schur Sert. n. 1457. — Auf son- 
nigen Rasen in den Umgebungen der Salzlokalitäten, nicht auf Salz- 
boden selbst: Salzburg nächst Hermannstadt; in den We'nborgen bei 
Talmats; auf den Salzwiesen zwischen Hermannstadt und dem alten 
Berg. Jul. Aug. 

1528. B. affine Sadler fl. com. pesth. ed. 2. p. 204. Koch Syn. 
ed. 2, 318. Rehb. pl. erit. 2, f. 294 et 295. (B. Gerardi var f. Sadler 
fl. pesth. ed. 2. p. 119. B.junceum M. Bieb. Fl. t. ce. 1, 2042. Isophyllum 
affine Schur herb. Transs.) — An sonnigen bewachsenen Orten, zwi- 
schen niedrigem Gesträuch an Weinbergen: Am Girisauer Berg links 
von der Strasse; bei Talmats; bei Salzburg; bei Fogaras auf einer 
Wiese unweit der Stadt, immer einzeln. Jul. 

a. strietissimum. Caule flexuoso erecto, 4—2 ped. a basi ramoso, 
ramis ramulosisque arrectis, inferioribus folio brevioribus, superioribus folium 
aequantibus 5—7 nerviis, nervis 2. submarginalibus. In den Weinbergen 
bei Borband in der Gegend von Carlsburg. Jul. Aug. 

1529. B. Gerardi Jacqg. A. t. 256. Koch Syn. ed. 2, 319. Dmg. 
521. Rehb. pl. erit. 2. f. 296 (Isophyllum Gerrardi Hofm. Umb. 115.) 
Auf trockenen sandigen Orten bei Fogaras (Bmg. 1. c.) Jul, Aug., wo 
ich die vorige gefunden habe. 

1530. B. junceum ZL. sp. 342. Koch Syn. ed. 2, 319. Rechb. pl. 
erit. 2., f. 297. (B. baldense W. Kit. pl. rar. (non Bmg.) Isophyllum 
junceum Zofm. Umb. 1, 115. Bess. E. p. 43.) Caule erecto paniculato 
1—2 ped. Foliis inferioribus oblongo-linearibus basin versus attenuatis, 
superioribus lanceolato-linearibus acuminatis, septemnerviis, basi caulem 
eingentibus. Umbellis 2—-3—5 radiatis. Invollucelli foliolis lanceolato- 
linearibus cuspidatis umbellula fructifera brevioribus. Pedicellis fructuum 
dimidium subaequantibus. Jugis fructuum argutis, valeculis concavis evit- 
tatis. Auf sonnigen wenig bewachsenen Felsen an steinigen Orten der 
Bergregion, z. B. bei Kolos in der Mezöseg auf Sandsteinsubstrat bei 
Bethlen in J. Sol. Com. an der Maros. Jul. Aug. (Maly En. p. 223.). 


252 

1531. B. aristatum Dartling in Bartl. et Windl Beitr. p. 89. 
Koch Syn. ed. 2, 319. Zechb. pl. erit. 2. f. 311. Guss. pl. var. t. 23, f. 1. — 
(B. Odontites Host (non L.) — Auf sonnigen sandigen oder steinigen 
Hügeln, schon von Lerchenfeld ann. 1785. beobachtet sowie von Maly En. 
p-. 224, und Löhr. En. p. 262 in Siebenbürgen angegeben. In den Wein- 
bergen bei Rakowa im Unt. Alb. Com. Jul. Aug. 


Sectio 11. Eugupleurum Schur. 


1532. B. ranunculoides Z/. sp. 243. Koch Syn. ed. 2, 320. Zchb. 
pl. erit .9. £. 1107 et 1108. (B. ranunculoidis var. humilis Koch l. e. 
B. angulosum Zechb. pl. erit. 8. f. 1102. B. baldense ost [non Z.]; Dmg. 
En, n. 522.) — Auf steinigen Abhängen und Felsen der Kalkalpen, 
z. B. Butsets bei Kronstadt. 6000‘ Jul. Aug. — (Die Beschreibung Bing. 
l. c. stimmt mit unsern Exemplaren vollkommen.) 


1533. B. diversifolium Zochel pl. var. banat. 68. (B. hetero- 
phyllum Zochel. icon. banat. pl. rar.t. 28.f.57, (non Link). B. caricifolium 
Willd. sp. 2, 1373. Rechb. exc. p. 481. Bmg. En. n. 520. B. ranuncu- 
loides var. ß. elatius Koch Syn. ed. 2, p. 320. B. Burserianum 
Schleich. Cat. 1821) — Caule elato 1—2 ped. a medio ramoso, suberecto, 
ramis erectis basi nudis, apice umbelliferis. Involucro monophyllo, phyllo a 
basi ovata sensim attenuato umbella dimidio breviore. Involucellis umbel- 
lulam multo superantibus, lanceolato-subulatis. Floribus viridi-favis — 
Auf steinigen Triften und Felsen:Auf den Arpaser und Rodnaer Alpen; 
auf dem Butsets und Königstein bei Kronstadt. 6000° Jul. Aug. In 
schönen kräftigen Formen, auf dem Schuler, Korondsys und auf den 
Kalkgebirgen, welches ihr wahres Medium sein dürfte. 

1534. B. caricinum Schur. (B. ranunculoides y caricinum 
DC. Prodr. 4, 431, Koch Syn. ed. 2, 320. B. graminifolium Will. 
delph. 2, 575, (non Vahl.). B. earicifolium ZRchb. pl. crit. 9. f. 1109 
et 1110. R. baldense Zechb. exc. (non Turra nee Bing.). Caulibus 
plurimis, e radice polycephala, subramosis, graeillimis, debilibus, 9—12 poll. 
Foliis radicalibus oblongo-lınearibus in petiolum longum angustatis, 
4—1), lin. latis, obtusiusculis; foliis caulinis a basi dilatata sensim angus- 
tatis, interdum recurvatis et complicatis. Involuero 4—3 phyllo, phyllis 
valde inaequalibus umbella multo brevioribus. Involucellis oblongis acu- 
minatis umbellulam subaequantibus vel paulo superantibus. Floribus 
minimis lJuteis. — Auf Glimmerschieferfelsen der Fogaraser und Arpäser 
Alpen. 6000— 7000‘. Jul. Aug. 

1535. B. graminifolium Vahl. symb. 3, 48. Koch Syn. ed. 2, 320. 
Jechb. pl. crit. 9 £. 1406. (B. petraeum Wulf. in Jacq. coll. 1, 209. Vill. 
delph. t. 14. Jacq. icon. pl. rar. t, 56.). Var. Caule unifolia et caule scapi- 
gormi aphyllo, 6 poll. Foliis radicalibus linearibus acuminatis caulem sub- 
aequantibus subcoriaceis; folio caulino solitario ovato-lanceolato. Involucro 
sub 5 phyllo. Involucello 5—8 phyllo, phyllis oblongo-elliptieis umbellulam 
superantibus. Die Var. caule falcato habe ich als B. Baumgartenianum 


253 


(Schur herb. Transs.) und früher als B. baldense Bing. aufgenommen). 
— Auf den höchsten Jochen des Butsets. 7000‘. Lerchenfeld Jul. 1785. 

1536. B. subfalcatum Schur B. exaltatum Schur (non M. Bieb.). 
Radice perenni submonocephala. Caule a basi paniculato-ramoso 14,—2 ped. 
ereeto. Foliis radicalibus spathulato-oblongis, in petiolum folium aequante 
attenuatis, superioribus oblongo -linearibus vel linearibus sessilibus, 
5—9 nerviis. Involucro subtriphyllo, phyllis valde inaequalibus. Umbella 
5—10 radiata radiis jnaequalibus. Involucello subquinquephyllo, phyllis 
inaequalibus lanceolatis acuminatis umbellulam aequantibus demum 
reflexis. Floribus luteis. Fructibus pedicellos aequantibus, jugis anguste 
alatis. — Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos im Szekler- 
lande. 4000 — 5000‘. Jul. 

1537. B. transsilvanicum Schur herb. Transs. Radice horizontali 
polycephala. Caulibus basi ligneis simplicibus superne subramosis, 12—15 
poll. Foliis radicalibus oblongo- vel lineari-spatulatis obtusiusculis, 
trinerviis, longissime petiolatis; caulinis inferioribus petiolatis superioribus 
sessilibus, linearibus acuminatis, trinerviis,. Umbella 3—5—-7 radiata, radiis 
capillaribus. Involucro 1—3 phyllo, phyllis inaequalibus, lanceolato- 
subulatis. Involucelli foliolis lauceolato-subulatis umbellulam aequantibus, 
Fructibus pedicellos subaequantibus, jugis rotundato-obtusis valde-promi- 
nentibus. (Affine B. Sibthorpiano Sm. Zechb. pl. erit. 9 f. 1141 et 
B. exaltato M. Bieb. Casp. 1, 166, app. n. 30). — Auf dem Podruschel 
und Vurtop der Arpäser Alpen, auf steinigen Triften, Glimmerschiefer 
6000‘. Jul. 

1538. B. falcatum ZL. Bing. 519. Jaeg. A. t. 158. Koch Umb. 


f. 51—52. — Auf Hügeln, zwischen Gesträuch, an Aeckern und Wein- 
bergen. Jul. Oktbr. 
a. pusillum. Caudiculis 2—3 poll., a basi ramosis. — In Felsenritzen 


der Berge und Alpen: Kapellenberg, Arpas. Jul. Aug. 

b. linariaefolium. Foliis omnibus oblongo-linearibus. — Auf der Nagel- 
flüe bei Talmats. Jul. 

e. varlifolium. Foliis radicalibus oblongis obtusis, caulinis lineari- 
faleatis. (B. faleatum Z. genuiaum). — In den Weinbergen bei 
Hammersdorf. Jul. Aug. 

d. dilatatum. Subspecies. (B. faleatum var. d. latifolium Schur 
Sert. n. 1162. B. dilatatum Sehur herb. Transs.). — Radice polycephala. 
Caulibus flexuosis a medio paniculato-ramosis, 12—15 poll. Foliis radi- 
calibus subrotundo-ovatis, in petiolum subito attenuatis; caulinis obovato- 
spathulatis in petiolum latum desinentibus; floralibus basi ramorum oyali- 
oblongis sessilibus. Umbella 5 7 radiata, radiis tenuissimis. Involucello 
triphyllo, phyllis subaequalibus ovato-obiongis muceronatis. Involucro 
5 phyllo, phyllis oblongis acuminatis umbellulam aequantibus, stellatim 
expansis. Fruetibus? — Auf Hügeln, Mergelboden, an den Weinbergen 
bei Hammersdorf. Jul. 1846. 

1539. B. longifolium L. Dmg. 518. Camer. hort. ic. 38. Moris 
t. 12, f. 4 media. — In Berg- und Voralpenwäldern. (Bing. ]. c.). 
Jul. Aug. 


254 


1540. B. aureum Fisch. ex Hof'm. Umb. 115. Zechb. pl. erit. 9. 
(B. longifolium Poll. it. 1 p. 186; 450; 2, 87. B. longifolia maxime 
affıne et vix diversum Led. Ross. 2, 26%. — Auf dem Korondsys der 
Rodnaer Alpen (Janka Linn. 1860. p. 573. 

1541. B. coloratum Schur herb. Transs. Radice ramosa lignosa, 
polycephala. Caulibus basi suffruticulosis horizontalibus, deinde erectis, 
4/,—2 ped., superne ramosis. Foliis radicalibus elliptieis a medio utrinque 
attenuatis, acutis, in petiolum latum longissimumque sensim desinentibus, 
caulinis infimis brevius petiolatis, mediis oblongis versus basin angustatis 
basi lata sessilibus amplexicaulibusgue, summis oblongo-cordatis versus 
basin sensim dilatatis, (lobis exeisurae rotundatis), amplexicaulibus. Umbella 
3—7 radiata, radiis saepe prolifero-umbelliferis (umbella bicomposita). 
Involucro 3—5 phyllo, phyllis ovatis acuminatis umbella triplo brevioribus. 
Involucello sub 8phyllo, foliolis elliptieis, purpureo coloratis, vel dilute 
rubris purpureo venosis, umbellulam florentem duplo fructiferam paulo 
superantibus. Floribus flavidis vel in colorem rubrum vergentibus. Fruc- 
tibus fusco-purpureis, jugis argutis subfiliformibus. — Auf Kalkfelsen des 
Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos 5000’; auf dem Butsets bei Kronstadt. 6000‘ 
Jul. Aug. 

1542. B. rotundifolium L. Bmg. 517. Sturm H. 5. Schkh. t. 60. 
Fl. dan. t. 2408. Hayne Arz. VII. 4. — Auf Aeckern, unter Saaten, bis 
etwa 4000‘ Elevat., so weit die Getreide-Kultur hinaufsteigt. Jul. Aug. 


Trib. IV. SESELINEAE Koch. 
319. OENANTHE /. 


1543. O. fistulosa L. Bing. 514. Schkh. t. 70. Brandt et Rat. 
t. 26. — In Bächen, Gräben, Teichen, auf Sumpfwiesen. Jun. Aug. 

a. Tabernemontani. Koch Syn. ed. 2, 394. O. Tabernemontani 
Gmel. bad. 676. — Bei Hermannstadt. Jul. 

1544. O0. media Griseb. Rumel. 4, 352; Griseb. et Sch. iter hung. 
in Wiegm. Arch. 1852, p. 317. (O. peucedanifolia Heuf. exsiec. [non 
Poll.) teste Griseb. Affinis O. Lachenalii Gmel. Radice fasciculata, 
napulis sessilibus fusiformibus. Caule erecto ramoso fistulo, 41,—2 ped. 
Foliis radicalibus bipinnatis, segmentis pinnatifidis, laciniis lineari-oblongis; 
fol. caulinis pinnatis, laciniis elongato-linearibus. Umbella 5—8 radiata 
post anthesin contracta. Involuero nullo. Involucelli foliolis.lanceolatis 
acuminatis, umbellula brevioribus. Floribus exterioribus sterilibus longe 
pedunculatis, radiantibus; patulis exterioribus apice fissis in unguem 
productis demum apice incrassatis. Pedunculis fructiferis incrassatis. 
Fruetibus eylindrieis pedicello quadruplo brevioribus, annulo calloso ad 
basin cinetis, calyce quinguedentato coronatis. — Auf sumpfigen Wiesen, 
an Gräben und Bächen: Bei Broos in der Umgebung von Karlsburg; bei 
Zam, bei Resinar und Hermannstadt. Jun. Aug. 

1545. O. peucedanifolia Poll. palat. 1. p. 289, t. 2, f. 3. Bimg. 515. 
— Auf nassen Waldwiesen, vorzüglich im östlichen Gebiete. Jun. Aug. 


255 


1546. O. pimpinelloides /. Ding. 516. Jaeg. A. t. 394. — Auf 
nassen Wiesen bei Kronstadt: Burzenwiese bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1547. O. silaifolia M. Dieb. fl. t. ec. 3, 232. — Auf Sumpfwiesen; 
z. B. auf der Lazarethwiese und der Narzissenwiese im jungen Wald 
bei Hermannstadt, stellenweise bis ans Gebirge bei Resinar. Jun. Jul. 
Unsere Pflanze soll nach Griseb. et Sch. iter p. 317. O. media Griseb. 
nach Neilr. Nachtr. p. 195. O. banatica sein, dem ich jedoch nicht bei- 
stimmen kann, weil die betreffende Pflanze mit keiner von diesen stimmt, 
sondern die echte O. silaifolia M. Bieb. repräsentirt. — Sie kommt 
nicht häufig vor. 

1543. O. banatica Heuf. En. banat. (1858) p. 78. — Heuf. 
Flora 1854, p. 291. (0. silaifolia Heuf. banat. exsiec. (non M. Bieb.) 
— 0. dacica Kow. 0. carviformis Schur herb. Transs. (1847.) — Radice 
fascieulata, napulis confertis subsessilibus basi attenuatis. Caule erecto 
superne subramoso, fistuloso, sulcato, 1Y,—2-ped. — Foliis radicalibus 
bipinnatis, segmentis pinnatifidis, lobis subbifidis, laninulis oblongis, acu- 
tis; foliis caulinis superioribus pinnatis, laciniis oblongo-linearibus. Um- 
bella 40—12 radiata, radiis post anthesin divaricatis. Involuero oligo- 
phyllo. Involucelli foliolis inaequalibus umbellula brevioribus. Floribus 
exterioribus sterilibus radiantibus longius pedunculatis; petalis apice 
fissis in unguem productis. Fructibus ovatis, jugis obtusis, pedicello cras- 
sioribus, calyce obsoleto coronatis. — Auf nassen moorigen Wiesen bei 
Hermannstadt,, nicht selten, bei Klausenburg ,„ überhaupt in der Hügel- 
region. Jun. Aug. 


1549. O. stenoloba Schur herb. Transs. — Radice fasciculata, 
fibris erassiusculis, plurimis versus apicem globoso-incrassatis, subnapifor- 
mibus. Caule erecto, 2—3 ped. angulato, superne ramoso, ramis elonga- 
tis patulis. Foliis radicalibus bipinnatis, caulinis pinnatis, laciniis omni- 
bus angustissimis longissimisque linearibus, 1%,—2-poll. longis. Umbella 
maxima multiradiata, floribus lacteis, exterioribus radiantibus. Fructibus 
eylindrieis basi ecallosis. Affinis O. maediae Grigeb. sed characteri- 
bus supra datis distincta. — Auf feuchten fruchtbaren Wiesen bei 
Heltau, Hermannstadt, Klausenburg, auf dem Bilak bei Borband, über- 
haupt in der Hügelregion. Jul. Aug. 


320. PHELLANDRIUM /. Dmg. En. p. 132. 


1550. P. aquaticum ZL. Bing. 497. Wagner t. 122, Fl. dan. t. 
1154. — Oenanthe Phellandrium Lam. fl. fr. 3, 432. — Auf Sumpf- 
wiesen, an Gräben, Teichen, Flüssen. Jul. Aug. 


321. AETHUSA /. 


1551. A. Cynapium ZL. Bing. 497. — Schkh. 72. — Brandt et 
Kat. t. 27. — Fl. dan. t. 1991. — Auf Aeckern, in Gemüsegärten, häufig 
unter Petersilien, auf bebauten und unbebauten Orten. Jun. Septbr. 


256 


a. pygmaea Koch Syn. ed. 2, 323. — (A. Cynapium f agrostis 
Wallr. — A. segatalis Bönningh. — Auf Aeckern nach der Ernte 
(2—6 Zoll hoch). Aug. Septbr. 

b. degenerata, Caule ramosissimo 6 ped. Umbella 4—6 poll. diamet., 
floribus marginalibus radiantibus, involucellis auetis, foliolis foliiformibus 
3—5—7. longissimis oblongo-linearibus in petiolum angustatis. — Invo- 
lucro maximo, foliolis foliiformibus longissime petiolatis circumseriptione 
ovatis pinnatisectis umbellam subaequante. Foliis caulinis maximis 15 poll. 
longis, opacis tripinnatiseetis. — An Waldrändern und Gartenzäunen auf 
fettem Boden und im nassen Sommer 4851 bei Hermannstadt. (Diese 
Monstrosität ist in morphologischer Hinsicht höchst merkwürdig.) 

1552. A. cynapioides M. Bieb. fl. t. c. 1, 227. — Koch Syn. ed. 
2, 323. — Schur Sect. n. 147% var. c. — An schattigen Waldrändern 
und Zäunen bei Hermannstadt und Kronstadt. Jul. Septbr. Ab antece- 
dente differt: Imvolucelli foliolis umbellulam aequantibus; pedicellis 
fructiferis fruetum aequantibus; vittis basi contiguis. 

1553. A. elata Friedländ. exc. Fisch. Cat. h. gorenk. p. a. 1812, 
p- 45. — Loedeb. fl. Ross. 2%, 270. — Ab antecedentibus differt: In- 
volucro monophyllo. Involucelli foliolis 1--3 umbellula sublongioribus. 
Umpbellis numerosis eireumseriptione subquadratis 1/,—2 poll. diamet.; 
florıbus minimis lacteis, subradiantıbus. Radiis umbellae exterioribus 


multo longioribus. — Pedicellis fructiferis exterioribus fructu duplo lon- 
gioribus. Fructibus duplo minoribus, vittis basi evidenter distantibus. 
Planta gigantea, caule crasso 2 poll. diamet. purpureo. — Auf Fluss- 


ufern, Sandboden, zwischen dichtem Weidengesträuch. Talmats. Septbr. 


322. FOENICULUM Hofin. Umb. 120. t. 1. 


1554. F. vulgare Gaert. fruct. 4, 105, t. 23. — Bing. 526. (Ane- 
thum Foenieulum Z. — Wagner t. 102. Foeniculum officinale 
All.) — Auf Gartenschutt, bebautem und unbebautem Boden. Hermann- 
stadt. Jul. Aug. 


323. HIPPOMARATHRUM Puxb. Bmg. En. p. 250. 
(Seseli Sectio I. Hippomarathrum DC.) 


1555. H. pelviforme Fl. Wett. 1, 413. — .Bmg. 535. — (Seseli 
Hippomarathrum Z. — Jaeq. A. t. 143. — S. articulatum Crntz- 
A. 205, t. 5, f. 4—2.) — Auf sonnigen Hügeln und Bergabhängen. Bing. 
Jun. Aug. 

a. hebecarpum. Ledeb. Ross. 2, 272. — H. pelviforme Bmg. ge- 
nuinum. Fructibus dense pubescentibus. — Kapellenberg bei Kron- 
stadt. Jul. 


324. SESELI L[. 


1556. S. rigidum W. Kit. pl. rar. t. 146. — Bing. 510. — Auf 
Kaikfelsen in der Bergregion. (Bimng.) Auf dem Eesem-Teteje, Jul. Aug. 


257 
1557. S. leucospermum W. Kit. pl. rar. t. 89. — Auf Kalk- 
bergen in Felsenritzen, Ketskekö bei Carlsburg. (Zerchenfeld ann. 1785.) 
Jul. Aug. 
1558. S. gracile W. Kit. pl. rar. t. 117. — Bimg. 511. — Auf 
Kalkfelsen durch das ganze Gebiet in der Bergregion. Jul. Aug. 
1559. S. glaucum Jacg. A. 2, t. 144. — Bing. 509. — (8. ela- 


tum L. sp. 375. - S. montanum ß glaucum. DC. — $S, osseum 
Örntz.) — Auf sonnigen steinigen Abhängen, vorzüglich Kalk, zwischen 


Gebüsch. Jul. Aug. 

1560. S. varium Treviran. Cat. sem. h. vratisl. 418148. — Koch 
Syn. ed. 2. 324. — (S. elatum Wahlenb. [non L.] — S. glaucum M. 
Bieb. [non Jaeg.] — S. tauricum Link.) — Auf sonnigen Hügeln bei 
Hammersdorf, Salzburg, Stolzenburg, Grossscheuern, in der Mezöseg bei 
Kolos und oberhalb Apahida; bei Klausenburg. Jul. Aug. bis 2000‘ Elev. 

a. transsilvanicum. Laciniis foliorum angustissimis linearibus, acumina- 
tis, serrulatis. Subsimilis S. montani et media inter hane et S. varium. 
— S, transsilvanicum Schur herb. Transs. — Auf Kalkfelsen: Auf dem 
Kapellenberg bei Kronstadt; Ketskekö bei Carlsburg ; Ecsem-Teteje 
bei Sz. Domokos. 2000--3000°. Jul. Aug. 

1561. S. montanum Z/. sp. 372. — Koch Syn. ed. 2. 325. — (8. 
multicaule Jaeg. hort. 2, t. 129.) — Am Rothenthurmpass bei Talmats 
nach Lerchenfeld ann. 1780. 

1562. S. carvifolium Vill. prosp. 24. — Dauph. 2, 586. — Gr. 
et @odr. Fr. 1, 710. — Auf der Mezöseg. (Janka Linn. 1860, p. 573.) 

1563. S. heterophyllum. (Janka Linn. 1860, p. 572.) —- Auf 
dem Ketskekö bei Carlsburg. 

1564. S. Gouani Koch Syn. ed. 1, p. 294; ed. 2, p. 324. — (S. 
elatum Gouan. ill. 16, t. 8.) — Auf Kalkfelsen der Bergregion. (In 
Siebenbürgen nach Zöhr En. p. 266.) 

1565. S. coloratum Ehrh. herb. 113. — (S. annuum L. — Dimg. 
512. — Jacqg. A. t. 55. — S. bienne Crntz. — S. tortuosum Pollich. 
[non Z.]) — Auf Wiesen und grasigen Hügelabhängen durch das ganze 
Gebiet. Jul. Septbr. — Var. caule rubro vel viridi; floribus albis vel 
rubris, et: 

a. laxifolium Caule subramoso 11,—2 ped., vaginis foliisque laxe 
patentibus, laciniis foliorum longissimis planis; involucro monophyllo; | 
involucellis longissimis oblongo-linearibus setaceo-acuminatis umbellulam 
duplo superantibus. Caule foliisque viridibus, floribus albis. — Schur Sert. 
n. 1182, var. c. 


325. LIBANOTIS Crantz. A. 222. 


1566. L. sibirica C. A. Meyer Verz. kauk. Pfl. 124. -—- Koe. 
Syn. ed. 2%, 326. Ledeb. Ross. 2, 279. — (Athamanta sibirica Z. 
mant. p. 56. — Gmel. Sib. t. 40, f. 2. — Sesele Libanotis Koch. — 
S. athamantoides (©. A. Meyer. — Libanotis vulgaris & sibirica 
DC. — Athamantha Libanotis M. Bieb. — Ligusticum sibiri- 


Schur. Enum. plant Trauss. 17 


258 


cum Spreng.) — Caule angulato sulcato. Foliis pinnatisectis; segmentis 
grosse inciso-dentatis, basi pinnatifidis dentatisque „ dentibus oyatis acu- 
minatis. Involucro polyphyllo nullove. Fructibus plus minusve hirtis. — 
Auf steinigen sonnigen Abhängen und Felsen der Hügel- und Berg- 
region. Auf der Nagelflüe bei Talmats; auf dem Kapellenberg bei Kron- 
stadt; immer nur einzeln. (Im westlichen Siebenbürgen Janka Linn. 
1860, p. 573.) Jul. Aug. 1500°--2500°. 

1567. L. montana All. ped. 2, 30, t. 6%. — Koch Syn. ed. 2, 325 
— (Athamantis Libanots ZL. — Jacg. A. t. 392. — Fl. dan. t. 754. — 
Libanotis vulgaris DC. — L. Rivini [Scop.?] Bmg. En. n. 546. — 
proprie: Libanotis Riviniana Scop.) — Auf schattigen Wald- und 
Bergwiesen bei Schässburg (Ding.). Bei Klausenburg (Wolf.). Jul. Aug. 

a. minor. Caule simplici subpedali vel subramoso, superne pubes- 
cente. Foliis ambitu angustioribus minus compositis, paribus infimis seg- 


mentorum a costa media primaria remotis. — (Libanotis montana ß 
Riviniana Ledeb. —L. vulgaris ß pubescens DC. — Athamanta 
pubescens #ets.) — Auf Kalikfelsen der Voralpen, auf dem Ecsem- 


Teteje bei Sz. Domokos. Jul. 4000‘. 

1588. L. Hosteana Schur herb. Transs. — (Athamanta dau- 
eifolium Host. A. 1, 362.) — Koch Syn. ed. 2, 326, n. 2, in nota. — 
Schur Sert. n. 1486, var. b. — Foliis tripinnatisectis „ segmentis pinnati- 
üdo-ineisis, laciniis oblongis mucronatis, paribus infimis ad costam mediam 
decussatis. Involucro polyphyllo. Caule angulato, 10—12 poll. Fructibus 
hispidis. — Auf Felsen der Arpaser Alpen, auf dem Vurtop. 6500‘. Jul. 

31569. L. athamanthoides DC. Prodr. 2, 151. — Koch Syn. ed 
2, p- 326. — Schur Sert. n. 1186 var. a. — Ab antecedente imprimis 
differt: Fructibus glabris. — Auf den Arpaser Alpen, auf der Keprereasze 
in der Umgebung der sogenannten Gemsenteiche. 6500‘. Jul. Aug. 

1570. L. humilis Schur Oestr. bot. W. Bl. 1858, p. 21; Verh. d. 
sieb. Ver. 1859, p. 169. — L. pumila Schur herb, Transs. — L. alpina 
Sert. n. 1186, var, ß. — Radice firma ramoso oligocephala. Caulibus hu- 
millimis, 3—6 poll., plerumque a basi ramosis, angulatis, magis minusve 
hirsutis. Foliis eircumseriptione oblongo-lanceolatis, 2—3-pinnatiseetis, 
(iis Carum Carvi subsimilibus) segmentis subbipinnatis vel ineiso-denta- 
tis, paribus infimis ad costam medium decussatis, laciniis segmentorum 
‚ oblongo-lanceolatis mucronatis. Involucro maximo reflexo, foliolis lineari- 
bus apice trifidis vel integris, laciniis (si adsunt) linearibus. Involucelli 
foliolis lineari-subulatis, umbellulam duplo superantibus vel subaequan- 
tibus. Floribus rubris, marginalibus interdum radiantibus. Ovariis fructi- 
busque hispidıssimis. — Auf Felsen der Keprereasze, des Podruschel, der 
Arpaser Alpen; auf dem Negoi der Pormbacher Alpen. Glimmerschiefer- 
substrat. 6000°—7000°. Jul. Aug. 


326. ATHAMANTA 7/7. Koch Umb. 106. 


1571. A. cretensis L. — Bing. 474. — Jaeg. A. t. 62. — (Liba, 
notis cretensis Scop.) — Auf Felsen der Bistritzer Alpen. (Bimg. 1. c.) 
Jul. Septbr. 


259 


a. mutellinoides, Koch Syn. ed. 2, p. 328. — Multicaulis, caulibus 
foliisque glabriusculis, laciniis linearibus longissimis acuminatis. A. Mat- 
thioli Sut. (non Wulf.) — A. mutellinoides Lam. — A. rupestris 
Vill. (non Scop.) — Auf dem Retyezat im Hunyader Com. 6000‘. Jul. 
Aug. (An species distincta ?) 


327. Gaya Gaud. helv. 2, 380. 


1572. G. simplex Gaud. 1. c. 389. — Koch Syn. ed. 2, 329. — 
(Laserpitium simplex ZL. mant. p. 56. — Jacg. misc. t. 2. — Ligu- 
sticum simplex Al. — Pachypleurum simplex Rehb. — Auf 
Triften der Hochalpen, Kalk, Alpengerölle, auf dem Butsets bei Kron- 
stadt. 7000. Aug. 

a. nana. Caule brevissimo, 11,—2-poll.; lobulis foliorum sessilibus ; 
floribus roseis. — Auf dem Butsets. Aug. 

b. elata. Caule 9 poll.: lobulis foliolorum petiolatis, floribus albis. 
— Auf dem Butsets. Kalk. 6000‘ Aug. 

c. multicaulis. Radice oligocephala vel polycephala. Caulibus graeili- 
bus aphyllis, 3—4 poll. foliisque glaberrimis, lobis foliolorum sessilibus, 
paribus infimis decussatis; vagınis late albo-marginatis. Involuero u .- 
bellum aequante; involucellis umbellulam superantibus. Floribus re cis. 
Gaya multieaulis Schur herb. Transs. — Auf feuchtem Gerölle, Halk- 
konglomerat des Königstein. 7000°. Aug. 


328. Meum Tournef. inst. 312, t. 165. 


1573. M. athamanticum Jacg. A. 4, 2, t. 303. — Pimg. 524. — 
(Athamanta Meum Z.) — Auf kräuterreichen Alpentrifien der Foga- 
raser, Arpaser und Kronstädter Alpen. 6000‘. Jul. Aug. 

1574. M. Mutellina G«ertn. fruct. 1, 106, t. 23. — Bmg. 525. — 
(Phellandrium Mutellina L.) — Var. a. minus simplex %2—3 poll. et 
b. majus subramesa 10—15 poll. — Auf Alpentriften auf allen Gebirgen. 
die Var. b. auf dem Butsets. Kalk. Jul. Aug. 5000 — 6000’. 


329. LIGUSTICUM Z[. 


1575. L. Seguieri Koch Umb. 105. Syn. ed. 2, 328. — (Selinum 
Seguieri L.) — Bing. 484. — Jaeg. hort. 1, t. 61. — An schattigen 
Orten, zwischen Gebüsch der Kalkgebirge, bei Kronstadt. (Bmg.) Jul. 
August, 


330. CONIOSELINUM Fischer. Hofm. Umb. 185. 


1576. C. Fischeri Wımm. et Grab. siles. 1, 266. — Koch Syn. 
ed. 2, 330. — Ledeb. Ross. 2, 290. — Schur Sert. 1852, n. 4497. — (C. 
tataricum Fisch — Angelica chaerophyllea Lotterm. in Eysenh. 


lea 


260 


diss. p. 12. — An feuchten schattigen Orten der Gebirge, Rodnaer Ge- 
birge, auf der Kalkalpe Korondsys. (Czetz.) Jul. Aug. 


331. SILAUS Zess. 
(Bess. ap. Roem. et Schult. 6, p. 36.) 


1577. S. pratensis Bess. 1. c. Koch Syn. ed. 2, 329. — (Peuce- 
danum Silaus ZL. — Bmg. 471. — Jacq. A. t. 15. — Auf feuchten 
Wiesen der Hügel- und Bergregion. (Bimg.) Jul. Aug. 

1578. S. Besseri DC. Prodr. 4, 161. — Ledeb. Ross. 2, 287. — 
(S. alpestris Dess. En. n. 1367. — Peucedanum Silaus M. Bieb. 
Pl. t. c. 4, 245. — Peucedanum alpestre Spreng. Umb. 56. [non 
Stev.] — Cnidium Silaus M. B. Fl. t.c. 3, 212. — S. pratensis 
var. stenoloba Schur herb. Transs.) Ab antecedente maxime afline dif- 
fert: Caule terete striato. Foliis ternatisectis, segmentis tripartitis, laciniis 
linearibus acutis integerrimis. Involuero nullo. Involucello polyphyllo, 
foliolis oblongo-linearibus. Fruetibus ovato-oblongis. Planta lucido-viridis, 
1/,—2% ped., ramosissima, radıx maxima fusiformis polycephala, flores 
lutei. — Auf Hochwiesen, 3000, am Fuss der Fromoasze oberhalb Resi- 
nar; auf der Pojana bei Kronstadt, selten. Jul. Aug. 

1579. S. virescens Griseb. Rumel. 1, p. 362. — Boiss. Ann. de 
scienec. nat. 41844, 1, 301. — (S. carvifolius. Schur Sert. n. 1192 et 
41193. — Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 64, 78, 99. — Schur botan. 
Rundreise 1853 suscept. edit. 4859.) — (An Bunium virescens DC. 
et. Silaus carvifolius €. A. Meyer?) — Radice oligocephala perenni. 
Caule erecto, sulcato-angulato, superne ramoso, 4Y,—2 ped. Foliis am- 
bitu lanceolatis bi-tripinnatisectis ; Jaciniis crassiusculis, linearibus acutis 
et mucronatis, ciliolato-scabris, ceterum glabris. Involucelli foliolis lineari- 
bus umbellulam aequantibus. Floribus flavoviridibus. Radiis umbellae 
aequalibus. — Auf grasigen sonnigen Hügeln, zwischen dünnem Gebüsch, 
Siehbüchl bei Hammersdorf, auf der Mezöseg, bei Klausenburg, bei 
Torda, Deva, auf dem Bilak bei Borbund, Schlossberg bei Kronstadt. 
2000’. Jul. Aug. 


332. CNIDIUM Cusson. 


(Cuss. mem. soc. med. par. 1782, p. 230.) 


1580. C. venosum Koch Umb. 199. — Koch Syn. ed. 2, 327. (C. 
palustre Zchb. exc. germ. 468. — Seseli venosum Hofim. Spr. Fl. Hal. 
t. 2. — S. dubium Schkh. t. 80, f. 698. — S. selinoides Bess. — S. 
annuum. Ehrh. — Selinum Chabraci Kunth. S. lineare Schum. Fl. 
dan. t. 1330. — S. turfosum Zechb. Maly et alior. [non Bmg.]) — Auf 
Moor und Torfwiesen in waldigen Berggegenden, bei Tusnad am Büdös. 
Lerchenfeld ann. 1785 — 1853 auch von mir daselbst beobachtet. 

1581. ©. apioides Spreng. Umb. 40. — Koch Syn. ed. 2, 328. — 
(Laserpitium silaifolium Jacqg. A. app. t. 44. — Bmg. 488. — Li- 
gusticum cicutaefolium V:ill. delph. 2, 612, t. 15.) — Auf Felsen 


261 


und steinigen lichten Abhängen zwischen dünnem Gebüsch in der Berg- 
region vorzüglich auf Kalk. Im Zoodthal am Falkenstein, auf dem Ka- 
pellenberg bei Kronstadt; in der Hassadek bei Torda; zwischen Enyed 
und Torotzko; auf dem Ecsem-Teteje. 2000‘—3000° Jul. Aug. 


1582. C. Monnieri Cusson 1. c. Koch Syn. ed. 2, 326. — (S. 
Monnieri L. Jaeg. h. vind. A, t. 62. — C. apioides var. maximum. Schur 
herb. Transsilv.) — Affınis praecedenti distinguitur: Caule elatiore an- 
gulato, 2—3 ped. rigido, ramosissimo, ramis patulis ramulosis. Foliis bi- 
pinnatis, segmentis pinnatipartitis, laciniis lineari-oblongis apiculatis. Va- 
ginis laxiusculis. Involucelli foliolis setaceis et setuloso-scabris, umbel- 
lulam parum superantibus. Tota planta glabra. Umbella subconvexa, 
20—30-radiata. Invoiucrum 1—4 phyllum. Petala alba. — Fructus sub- 
rotundo-oyalis. — Auf Kalkfelsen zwischen Gesträuch am nördlichen 
Abhang des Kapellenberges bei Kronstadt. Jul. Aug. 2000°. 


Trib. V. ANGELICEAE Koch. 
333. LEVISTICUM Koch. Umb. 101, f. 41, 


1583. L. officinale Koch ]. c. Syn. ed. 2, p. 330. — (Ligusti- 
eum Levisticum L. — Bmg. 491. — Schkh. t. 68. — Wagner t. 80 et 
89.) — Wird häufig in Gärten kultivirt, hin und wieder an Hecken und 
Zäunen verwildert. Um Hermannstadt. Aug. Septbr. 


334. SELINUM /. 


1584. S. Carvifolia L. — Jacg. A. t. 16. — BDmg. 418. — F. 
dan. t. 667. — (S. membranaceum FVll. cat. h. arg. t. 6. — Ange- 
lica Carvifolia Spreng.) — Auf feuchten Waldwiesen. Jul. Aug. 


335. OSTERICUM Hofm. Umb. 164. 


1585. O. palustre Bess. En. p. 94. — Koch Syn. ed. 2, 331. — 
Zechb. pl. cerit. 5, f. 588. — O. pratense Hofm. — (Imperatoria 
palustris Bess. fl. galic. 1, 264. — Selinum odoratum Dernh. ap. 
Spreng. Umb. 60. — Angelica pratensis M. B.) — Auf sumpfigen 
Wiesen zwischen Gebüsch. (Maly En. p. 228. — Löhr En. p. 272.) — 
Aug. Septbr. Subsimilis Angel. sylvestri sed distinguitur: Caule %—4 
ped., sulcato, superne angulato, glabro. Foliis ternato-decompositis sub- 
tus asperis; foliolis cordato-ovatis cum petiolo-divaricatis quasi refractis, 
inaequaliter dentatis. Umbella hemisphaerica. Involuerum nullum. Involu- 
cella polyphylla. Flores Albi. — Fruetuum jugis 3 dorsalibus elevatis, 
2 lateralibus in alam dilatatis, omnibus jugis intus fistulosis. Valeculis 
univittatis. — Auf dem Sumpfe am Fuss des Arpas auf der Haide zwi- 
schen diesem und dem Dorfe Jul. 1847 noch unentwickelt. 


262 
336. ANGELICA L. 


1586. A. sylvestris L. — Schkh. t. 68. — Fl. dan. t. 1639. — 
(Imperatoria sylvestris DC. — Bmg. &76.) — Auf nassen Wiesen 
an Hecken und Zäunen, an Gräben und Flüssen. Jul. Aug. Var. floribus 
albis vel rubris, foliis subtus pubescentibus vel glabris, caule magis mi- 
nusve ramoso, 2—6 ped. vel subsimplici. 

a. appendiculata. Ramificationibus foliorum basi foliolis minimis sub- 
stipulaeformibus notatis. — An Gräben und Bächen in und um Hermann- 
stadt. Jul. Aug. 

1587. A. alpina Schur. Radice subrotundo-nodosa monocephala 
Caule erecto 15—20 poll. tereti, striato, glabriusculo, superne biramoso, 
ramis latere interiore scabris. Foliis radicalibus bipinnatisectis, segmentis 
triphyllis, breviter petiolatis; caulinis pinnatis, segmentis sessilibus, 
inaequalibus, oblongo-ovalibus lateralibus minimis, lobo ultimo majori 
basi cuneato ; omnibus glabris inaequaliter incisö-dentatis, dentibus 
margine cartilagineo et mucronatis. Umbella multiradiata, radiis subte- 
tragonis hirsutis. Involucro oligophyllo mox caduco. Involucelli foliolis 
lineari-subulatis umbellulam aequantibus. — Auf feuchten Triften der 
Arpaser Alpen. 6000‘. Jul. 1347. 

a. gracillima. Radice tenue ramosa, Caule ped. flexuoso-subramosa 
vel simplici. Foliis longissime petiolatis bipinnatis, segmentis elliptieis 
sessilibus inaequaliter argute serratis, obtusiusuchs, glabris. — Mit den 
normalen Formen an ähnlichen Standorten nur mehr auf trockenen 
Stellen. Jul. 


1588. A. macrophylla Schur herb. Transs. Gigantea 9 ped. Caule 
crasso, fistuloso, inferne glabro, superne ramoso. Foliis radicalibus 
maximis, 2% ped. long. eircumscriptione subtriangularibus, tripinnatisectis; 
ramifieationibus phyllis minimis 2 stipulaeformibus instructis; segmentis 
cordato-ovatis, basi inaequalibus, in petiolum subito angustatis, supra 
opaeis, subtus pallidioribus glabriuseulis vel scabris, inaequaliter triplicato- 
dentatis, dentibus obtusius eulis cartilagineo marginatis. Vaginis ballatis 
superioribus aphyllis, cauleque purpureis. Involucro polyphyllo, phyllis 
lineari-subulatis, reflexis, minimis. Involucelli foliolis numerosis subulatis 
umbellulam aequantibus. Floribus sordide albis. Radiis umbellae valde 
inaequalibus angulatis cauleque superne hirto-scabris. Fructibus? (An 
A. pachyptera Lallem. ap. Ledeb. Ross. 2. 295.) — An schattigen 
sumpfigen Orten: im Sumpfe bei Arpäs auf der Heide; bei Talmatsch; 
am Fuss des Büdös bei Tusnad ; im Tömöserthal bei Kronstadt. Aug. 
September. 

1589. A. montana Schleich. Cat. 1815 ex Koch. Umb. 99 — 
Gaud helv. 2, 341. — (A. Bazoulii All. non Gouan. Spreng. Umb. 614 — 
A. sylvestris ß elatior Wahlenb. Imperatoria montana DC.) — 
In Gebirgsthälern an Flüssen und Wasserfällen mit Archangelica bis 
5000‘. In den Fogaraser, Arpäser, Kerzesorer Gebirgen; im Jalomitz- 
thal am Butsets. Aug. Septemb. — Ab anteoedentibus differt: Foliis 
bipinnatisectis, segmentis oblongis argute serratis, summis basi decurren- 


263 


tibus terminali lobo integro trifidove, lateralibus sessilibus basi inaequa- 
libus quandoque bifidis.) Priori valde affinis! 


337. ARCHANGELICA Hofm. Umb. 168. 


1590. A. officinalis Hofim. Koch Syn. ed. 2, 332. (Angelica 
Archangelica L. .Bmy. 185. Wagner t. 215 et 216. Fl. dan. t. 206.) 
— An feuchten Orten, au Bächen und Flüssen der Gebirge bis in die 
Thäler und Flussgebiete herabsteigend. 1000°—6000° Elevat. Auch im 
Becken von Hermannstadt. Jul. Aug. 


Trib. VI. PEUCEDANEAE DE. 
338. FERULA. L. Koch Umb. 96. 


1591. F. Sadleriana Ledeb. Ross. 2. 300 in nota. (F. sibiriea 
Sadler Fl. com. pest. 1. p. 228. non Spr. Peucedanum sibiricum 
W. Kit. pl. rar. t. 60. Schur Sert. n. 1210, ann. 1852 non Willd.) Foliis 
2—3 plicato-pinnati-sectis; segmentis integris vel. tripartitis; laciniis 
linearibus rigidis cuspidatis utringue scabriusculis margine tenuissime 
serrulato-scabris. Vaginis foliorum infimorum basi cucullato-connatis 
lato-lanceolatis; superiorum ampliatis subventricosis; summis aphyllis. 
Ranıis summis ternis quaternisve. Umbellis in caule ramisque terminalibus 
subternis; terminali fertili subsessili; lateralibus longius pedunculati, 
maseulis. Involucro nullo vel oligophyllo. -- Auf sonnigen Kalkfelsen. 
grasigen Abhängen Hassadek bei Torda 1853. Jul. Aug. (Janka 1855. 
Wolff 1860.) (Schon von Lerchenfeld 1780 beobachtet.) 


339. FERULAGO Koch Umb. 97. 


1592. F. sylvatica Zchb. pl. crit. 4, f. 555. Ledeb. Ross. 2, 293, 
(Ferula sylvatica Dess. Volhyn. 44; En. n. 1386. F. microphylla 
M. Dieb. F. Ferulago ß commutata ZRochel. banat. f. 50. Peuce- 
danum officinale .Dess. prim. fl. Galic. ann. 1816 et Cat.h. crem. 
Lophosceiadium Barrelieri @riseb. Rumel.) Caule tereti striato. Foliis 
eircumscriptione oblongis, pinnatiseetis; segmentis utrinque decrescentibus 
bipartitis; lJaciniis integris partitisve; lobulis lineari setaceis canaliculatis 
euspidatis. Involuero utriusque foliolis ovato-oblongis. Fructibus elliptieis, 
Jugis dorsalibus carinatis prominentibus. Planta speciosa, 2—4 ped., 
ramosissima, flores lutei; radıx maxima, saepe 2 ped. longa, 2% polls 
crassa, alba subcarnosa polycephala. — Auf Wiesen durch das ganze 
Gebiet, vorzüglich in der Hügelregion, häufig bei Hermannstadt, noch 
häufiger bei Kronstadt. Jul. Aug. (Ferula nodiflora Bing. En. n. 473 
zum grossen Theil, wenn nicht gänzlich, obschon ich in seinem Herbar. 
die echte F. uodiflora Jacg. gefunden habe). 

1583. F. galbanifera Koch Umb.; Koch Syn. ed. 2, p. 33?. 
Ferula nodiflora Koch Umb. 97. (non L). Jacq. A. app. t. 5. Dimg. 473. 


264 


Ferula Ferulago Z. sp. 356. — Auf sonnigen Wiesen, Obstgärten, 
Hainen und Wäldern, bis in die Alpenregion. (Dmg. 1. c). Juni, Aug. Ab 
antecedente imprimis differt: Foliis supradecompositis circumscriptione 
ovatis; laciniis ad costas primarias decussatis, stylis fructus areuato- 
reflexis stylopodii marginem paulo superantibus. 


340. PEUCEDANUM L. p. p. 


1594. P. officinaie L. Bing. 469. Schkh. t. 63. — Auf Bergwiesen 
bei Schässburg am weiten Berg. Dmg. ]. e. Jun. Aug. 

1595. P. longifolium W. Kit. pl. rar. t. 251. Schur Sert. n. 1207. 
(P. offieinale Bing. herb. non deseript. in En. ejus). — Auf Kalkboden 
an Felsen und steinigen Orten. Jun. Aug, 

1596. P. Rochelianum Heuf. En. 1858, 81. (P. ruthenicum 
Feochel. pl. banat. f. 49, non M. Bieb.). — Auf feuchten Wiesen, an 
Hecken und zwischen Gebüsch. Bilak bei Borband selten. Jul., Aug. 

1597. ruthenicum M. Bieb. Fl. t. c. 4, 215; 3, 214. Schur Sert. 
n. 1208. (P. officinale Bess. P. Besserianum DC. Ferula ruthe- 
nica Spr. Umb. i4). Ab antecedentibus differt: Caule tereti, 1Y,—2 ped. 
Follis triternatisectis; segmentis linearibus, acutis, uninerviis. Involucro 
utroque oligophyllo vel subnullo. Radiis umbellae glabris. Pedicellis 
fructus longitudine. Involucelli foliolis radiolos aequantibus. — Auf Berg- 
wiesen. Aug. Septemb. (Herb. transs. Lerchenfeldü 1780). 

1598. P. campestre (Janka Linn. 1860. p. 570). — Auf der 
Me£zöseg. 

1599. P. Morisonii Dess. in Schult. Sept. VI. 567. Ledeb. Ross. 
2, 309. DO. Prodr. 4, 177. Ligusticum longifolium Willd. Spec. 1» 
1468. Caule 2 ped. et ultra, superne subramoso, tereti, fuco-purpureo. 
Foliis triternatisectis, longissime petiolatis; segmentis lineari-oblongis, 
acutis, rigidis, 3—5 nerviis, nervis 2 marginalibus, inter nervos longitu- 
dinaliter venosis; foliis caulinis superioribus pinnatis. Involucro nullo. 
Involucelli foliolis subulatis umbellulo brevioribus pedicellos subaequan- 
tibus. Fructibus immaturis pedicello duplo brevioribus. — Nach unvoll- 
ständigen Exemplaren aus dem Lerchenfeld’schen bot. Nachlass, von der 
Mezöseg. Aug. 1785. 

1600. P. arenarium W. Kit. pl. rar. t. 20. Bing. 470. — Auf 
sandigen Hügeln. Aug. Octob. Nach den Daumgarten’schen Standorten 
würde seine Pflanze mit Silaws viresceens zusammenfallen, da ich nur 
diese daselbst beobachtet habe. Indessen schliessen die sandigen Hügel 
Siebenbürgens das Vorkommen des P. arenarium W. Kit. durchaus 
nicht aus. 


341. ZANTHOLOSELINUM Schur. 


(Medium inter Gen. Peucedanum et Gen. Pteroselinum.) 


1601. X. alsaticum Schur herb. Transs. — Pteroselinum al- 
saticum JZöchb. exe. germ. p. 454; Schur Sert. n. 41212. — Peucedanum 
alsaticum L. Bmg. 472. Jacg. A. t. 70. Cnidium alsaticum Spr. 


265 


Cervaria alsatica Gaud. Selinum alsatiecum Orntz. — Auf Hügeln 
und Bergen, an steinigen sonnigen Abhängen, Waldrändern, Weinbergen, 
in den Grossauer Weinbergen nächst Hermannstadt, an Wegen und Wäl- 
dern bei Zam. Aug. September. 


342. PTEROSELINUM Kechb. exc. germ. p. 453. 


1602. P. austriacum Zchb. 1. c. Schur Sert. no. 1214. (Selinum 
austriacum Jaeg. A. t. 71. Bmg. 480. S. argenteum Crntz. S.nigrum 
Lam.) — Auf Waldwiesen zwischen Gebüsch in der Bergregion. Jul. Aug. 

1603. P. intermedium Schur.(Peucedanum transsilvanicum 
et Pteroselinum transsilvanicum Schur herb. Transs. Media 
inter P. austriacum et P. rablense tenet). Caule erecto 2—3 ped., sulcato 
ramoso, superne hirto. Foliis tripinnatisectis, laciniis lanceolato-linearibus 
lanceolatisve, mucronatis. Involucro polyphyllo, foliolis oblongis longissime 
acuminatis, reflexis. Involucelli foliolis anguste-oblongis acuminatis, 
eiliatis reflexis, umbellulam subaequantibus. Umbella maxima subconvexa 
20—30 radiata, floribus albis. Fructibus subrotundis basi emarginatis. An 
schattigen waldigen Abhängen der Bergregion, Kalksubstr.; auf dem 
nördlichen Abhang des Kapellenberges bei Kronstadt. Jul. August. 
(Proximum Pteroselinum montanum Zechb. mihi esse videtur). 


343. PALIMBIA DC. Prodr. 4, 176. 


1694. Chabraei DC. ]. c. Schur. Sert. n. 1211. (Peucedanum 
Chabraei ZRchb. ap. Mösl. Handb. ed. 2, 448. P. carvifolium Vill. 
Selinum Chabraei Jacq. A. t. 72. S. Carvifolia Orntz. A.t.3, f. 2. 
Imperatoria Chabraei Spreng. Umb. 64. Oreoselinum Chabraei 
M. Bieb. Pteroselinum Chabraei Kchb. exc. germ. p. 453). (Seliuum 
{urfosum Bmg. En. n. 483). Caule graecili erecto 11,—3 ped. subtereti, 
striato-sulcato. Foliis utrinque nitidis pinnatis vel bipinnatis, segmentis 
sessilibus multifidis, vel foliorum superiorum indivisis laciniis linearibus 
acutis, baseos decussatis. Vaginis fol. superiorum longissimis laxis cum 
foliis dependentibus. Involucro interdum nullo. Involucelli foliolis coneretione 
monophyllis. Floribus albis extus rubicundis. Valeculis trivittatis. Radiis 
umbellae latere interiore scabris. Habitu Cnidii venosi subsimilis sed 
multo robustior. — Auf Wiesen, an Hecken, Zäunen, in Gebüschen bei 
Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

a. heterophylla. Foliis radicalibus pinnatis, segmentis sessilibus 
ma)joribus ovatis inciso-pinnatifidis, ad costam mediam decussatis; foliis 
caulinis mediis pinnatis, laciniis oblongo-linearibus, laciniis foliorum 
summorum linearibus; floribus albis vel roseis. (P. decussata Schur 
Sert. n. 4211, a.) — Auf der Bruckenthalwiese oberhalb der drei Eichen 
bei Hermannstadt. Jul. 


344. CERVARIA Gärtn. fruect. A, 91, t. 21. 


1605. C. Rivini Gärtn. 1. c. t. 21, f. 10. (C. nigra Ding. En. n. 
498. Athamanta Cervaria ZL. Jacg. A. t. 69. Selinum Cervaria 
Crntz.) — Auf Wiesen der Hügelregion. (Dimg. 1. e.) Aug. Septbr. 


266 


a. latifolia Schur. Foliis foliorum radicalium subcordatis rigidiusculis, 
subsessilibus, ad costam medium decussatis, subtrilobo-incisis, serratis, 
sicecate nigris. Floribus rubris. (DC. nigra Dmg. legitima). — In den 
Weinbergen bei Hammersdorf. Aug. 


345. OREOSELINUM Clus. Rechb. exc. germ. p. 455. 


1606. O. legitimum M. Bieb. Fl. t. c. 3, 210. Athamanta 
Oreoselinum L. Jacq. A. t. 68. Schkh. t. 64. Selinum Oreoselinum 
Scop. Bing. 479. Fl. dan. t. 1750. Peucedanum Oreoselinum Mönch. 
Cervaria Oreoselinum Gaud. — Auf trockenen sonnigen Hügel- 
wiesen, Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, auf der Mezöseg. 
Jul., Aug. 


346. MACROSELINUM Schur Sert. p. 30. 


Calycis margo quinquedentatus. Petala obovata in lacinulam inflexamı 
coarctata. Fructus a dorso plano-compressus, subrotundo-elliptieus. 
Mericarpia jugis curvatis aequidistantibus, 3 dorsalibus filiformibus, 
2 lateralibus in marginem dilatatam diaphanum exeuntibus. Valleculae 
univittatae. Commisura quadrivittata, vittis superficialibus. Involuerum 
polyphyllum. Ceterum ut Pteroselinum. (Peucedanum Sectio V. 
Selinoides DC.). 

1607. M. latifolium Schur Sert. n. 1217. (Peucedanum lati- 
folium DC. Prodr. 4. 21. Selinum latifolium M. Dieb. Angelica 
laevigata Fösch) — Auf salzhaltig-thonigem Boden, auf der Heu- 
wiese bei Klausenburg. Aug., Sept. Schon von Lerchenfeld 1780 beobachtet. 


347. TAYSSELINUM Hofm. Umb. 134. 


1608. T. palustre ZHofim. Umb. 134. Koch Syn. ed. 2, 336. 
(Selinum palustre Z. Dmg. 4832. non L.) S. Thysselinum Chrntz. 
Thysselinum Plinii Spr. Umb. 69. — An Gräben, Teichen, Sümpfen. 
(Bmy.) Jul. Aug. 

1609. T. sylvestre Zechb. exc. germ. p. 453. (Selinumsylvestre 
L. Bmg. 481. Jacg. A. t. 152. S. intermedium Dess. Gal. 1, 205.) — 
Auf sumpfigen Waldwiesen der Bergregion, bei Resinar. Jul. Aug. 

1610. angustifolium Zchb. exc. germ. 453. Riv. t. 20. - Auf 
schattigen sumpfigen Torf- und Moorboden, Birken- und Tannenwaldung 
am Büdös und bei Tusnad. Jul., Aug. Ab antecedentibus differt: Caule 
tereti striato, 41,z—2 ped. infirmo. Foliis eircumseriptione delatato-trian- 
gularibus, segmentis pinnatifidis; ıaciniis linearibus parallelis obtusis. 
Fructu lenticulari-compresso suborbiculato. 


348. IMPERATORIA 1/1. 


1611. J. Ostrutium ZL. Dmg. 475. Schkh. t. 47. Wagner t. 273. 
Hayn. Arz.-Gew. VII. 15. — Auf feuchten schattigen Triften, Gebirgs- 
thälern, an quelligen Orten an Bächen und Rinnseln, bis 6000“ Aug., Septb- 


267 
349. ANETHUM /. 


1912. A. graveolens L. Bing. 477. Schkh. t. 77. Fl. dan. t. 1572. 
— Auf Aekern, bebauten und unbebauten Plätzen. Jul., Aug. 


350. PASTINACA /. 


1613. P. sativa L. Koch Syn. ed. 2, 337. Schkh. t. 76. Fl. dan. t. 
41206. — Auf Hügeln, Wiesen, Aeckern, unbebauten Orten. Jul., Septbr. 

1614. P. opaca Bernh. ap. Hornem. hort. Hofn. 2, 961. Koch Syn. 
ed. 2, 337. (P.sativaasylvestris DO. P.sylvestris Mill. Bing. 261. 
P. sativa ß elatior Jochel. banat. f. 55). — An Hecken, Zäunen, 
Waldrändern, auf Aeckern zwischen Getreide, an Weinbergen, allgemein 
verbreitet, der vorigen ähnlich, 4—6 Fuss hoch. Hermannstadt. Jul., Septb. 


351. HERACLEUM /. 


1615. H. Spondylium ZL. Bmg. 462. Schkh. t. 67. Hayne Arz. 
Gew. VII. 10. — An Hecken, Zäunen, Wegen, Wäldern. Jul., Aug. 

1616. H. elegans Jacg. A. t. 175. Dmg. 466. — Auf Bergwiesen. 
Auf dem Schuler und Butsets bei Kronstadt. (Ding. 1. e.). H. Panaces 
Zechb. exc. germ. p. 457, (mon L. sp. 358, nec Koch Syn. ed. 2, 338.). 
H. proteiforme y elegans Orntz. A. fasc. III, t. II. — Auf Triften 
des Arpas 4000--5000°. Aug. 

1617. EM. palmatum Dmg. En. 2. n. 468. Foliis radicalibus 
maximis palmato- quinquepartitis, floribus radiantibus, fructibus maximis, 
sulcato-striatis, maturis verrucoso-hispidis. — In Gebirgsthälern an 
Bächen und Flüssen, bis in die Alpen. 2000—6000° sowohl in den 
Glimmerschiefer- als auf den Kalkgebirgen (Dmg. 1. ce.) Jul., Septbr. 

1618. H. transsilvanicum Schur. Caule 3—4 ped. ramosissimo 
hirsuto. Foliis infimis et radicalibus palmato 5--7—9 partitis; lobis 
triangulari-acutis sublobatis et acute dentatis; lobo medio latiore sub- 
trilobo; fol. summis interdum trilobis, lobis lateralibus indivisis lobo medio 
trifido; fol. omnibus saturate viridibus utrinque hirsutis subtus crassi- 
nerviis. Umbella speciosa maxima, convexa, 9—12 poll. diamet., radiis 
inaequalibus, hirto-scabris denique glabrescentibus. Floribus albis radıan- 
tibus. Fructibns elliptieis 3 lin. long., maturis glabris. (An H. Panaces 
L. sp. 358 et Koch Syn. ed. 2. 338 (exel. Syn. M. Bieb.) — Wie die 
vorige Art in Gebirgsthälern an Quellen, Bächen und Wasserfällen bis 
6900. — In den Arpaser und Kerzesorer Gebirgen. Jul. Septbr. Wenn 
es sich herausstellt, dass H. palinatum Dmg. und dieses H. transsilv, 
nur Var. einer und derselben Art sind, so ist die letztere dann die am 
häufigsten vorkommende siebenbürgische Form. 

1619. H. sibiricum /. sp. 358. — Koch Syn. ed. 2, 338. — (H. 
flavescens Bess. Gal. 1, p. 210.) — Bing. 463. — Jacq. A. t. 173. — Auf 
Bergwiesen am Oitoser Pass, Sösmezö, bei Kronstadt. Jul. Aug. 


268 


1520. H. angustifolium Z. mant. p. 57. — .Bimg. 464. — (H. 
longifolium Jacg. A. t. 174.) — Auf Hochwiesen,, in der Hügel- und 
Alpenregion. Jul. Aug. (Bmg. 1. ce.) 

1621. H. austriacum L. — Bing. 465. — Jacq. A. t. 61. — 
(Wendtia austriaca Schur herb. Transs.) — Auf Hochwiesen bis in 
die Alpen. Jul. Aug. 

1622. H. siifolium Zchb. exc. germ. p. 456. — (Tordylium sii- 
folium. Scop. carn. t. 8.) — (Wendtia siifolia Schur herb. Transs.) — 
Heracleum austriacum var. roseum Schur. — Auf Triften und 
feuchten Wiesen der Fogaraser Alpen, im Sirnathal. Aug. Ab antece- 
dente differt: Floribus roseis, foliolisque cordato-oblongis obtusiusculis, 
fructibus ciliatis. 


1623. H. alpinum L. — Bing. 467. — Moris t. 16. — (Wendtia 
alpina Schur herb. Transs.) — Auf Alpenwiesen. (Bmg. 1. ce.) Jul. Aug. 


352. TORDYLIUM Z[. 


1624. T. maximum L. — Jacg. A. t. 142. — (Caucalis ma- 
xima Bimg. 544.) — Auf Hügeln in Weinbergen zwischen Gesträuch, 
bei Hammersdorf; auf dem Bilak ; bei Kronstadt. Jul. Aug. 


Trib. VIL, SILERINEAE Koch Umb. 84. 


353. SILER Scop. carn. t. 217. 


1625. S. trilobum Scop. I. c. — Crantz A. p. 186. — (S. aqui- 
legifolium Gaertn. fruct. p. 92, t. 22. — Bmg. 493. — Laserpitium 
trilobum Jacg. En. p. 48. — L. aquilegifolium Jacg. A. 2, t. 147. 
— Laser trilobum Zechb. [non DBmg.]) — An waldigen Orten zwischen 
Gebüsch der Hügel- und Bergregion, an Hecken und Zäunen in und bei 
Heltau; im jungen Wald am Scheweschbach nächst Hermannstadt bis 
3000‘ Elevat. Jul. Septbr. 


Trib. VII. THAPSIEAE Koch. 
354. LASER Ding. En. 1, p. 217. 


1626. L. trilobum Bing. 1. c. n. 492. Cum. Syn. Laserpit. tri- 
lobum L. quod ad L. alpinum W. Kit. tribuendum. — In Voral- 
penwäldern : Surul, Schuler, Butsets, Lupadna u. s. w. nach Dmg. 1. c., 
auf welchen Standorten allerdings L. alpinum und L. marginatum 
eben so gut als Siler trilobum vorkommen können, von mir aber 
nicht beobachtet worden sind. Aber auch in diesem Falle lässt sich 
diese Frage nicht definitiv beantworten, da nebst den genannten Laser- 
pitiumarten auch noch ein Laser trilobum mg. vorkommen kann. 
— Laserpitium marginatum W. Kit., weiches einige als Laser 
trilobum nehmen, steht aber dem L. alpinum W. Kit. so nahe, dass 


269 


Bmg., welcher ein Siler alpinum aufstellte L. marginatum gewiss 
hierher gezogen und keine neue Art, vielweniger ein neues Genus auf- 
gestellt haben würde. 


355. LASERPITIUM 7/7. 


1627. L. latifolium L. — Bmg. 486 — Jaeg. A. t. 146. — 
Schkh. t. 67. — Fl. dan. t. 1513. — An Waldrändern, in Gebüschen in 
der Hügel- und Bergregion, so wie auf Kalkfelsen, am Scheweschbach 
im jungen Wald; auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Aug. 

a. asperum. Koch Syn. ed. 2, 341. — Schur Sert. n. 1234, a. — (L. 
asperrimum Orntz. — L. Cervaria @mel.) — Caule 4—6 ped. ramoso. 
Foliolis maximis 3—4 poll. long. cordatis, grosse mucronato-serratis, pe- 
tiolisque scabris, margine scaberrimis obscure viridibus. — Am Schewesch- 
bach im jungen Wald bei Hermannstadt. — (An Species distincta?) 

b. giabriusculum vel glabrum. Caule 2-3 ped. subramoso. Foliolis 
minoribus 2 poll. long. pallide viridibus utringue glabris margine sca- 
briusculis. — Schur ]. e. var. ß. — (L. glabrum COrntz. — L. Libano- 
tis Lam. L. latifolium @mel.) — In Gebüschen bei Talmats, bei 
Kronstadt. Jul. 


1628. L. Pseudo-Siler Schur Sert. n. 1234 var. c. — Caule 2— 
4 ped. foliisque glabro, superne subramoso. Foliis radicalibus maximis 
9—12 poll. long., longissime petiolatis ternato-pinnatiseetis; caulinis 
apice vaginae maximae sessilibus; summis interdum ad vaginam reduc- 
tis; foliolis ovato-oblongis vel lanceolatis acutis, basi rotundatis vel bre- 
viter euneatis, integerrimis vel apice dentibus 4—2—3 instruetis, glabris 
margine serrulato-scabriusculis. Umbella hemisphaerica 3—4 poll. diam. 
Involucro reflexo, phyllis lanceolatis glabris. Involucelli foliolis minimis 
subulatis demum reflexis. Floribus albis. Radiis umbellae teretibus, latere 
interiore serie setularum scabris. — An Waldrändern und Gebüschen bei 
Schellenberg nächst Hermannstadt. Jul. Aug. 


1629. L. gracile Schur Sert. n. 1234. var. e. Caule 11,—2 ped., 
gracili glabro, tereti, superne subramoso. Foliis radicalibus ternato- 
pinnatisectis, 6—8 poll. long. ambitu triangularıbus, longe petiolatis, 
foliolis 1—1Y, poll. long. oblique-cordatis, obtusis, a medio argute- 
serratis, glabris, margine tenue piloso-ciliatis, subtus venulosis; caulinis 
mediis bipinnatisectis, foliolis oblongis mucronatis, apice saepe 1—3-den- 
tatis, margine scabriusculis; foliis omnibus dilute pruinosis; foliis summis 
ad vaginam bullatam reductis. Fructibus? immaturis glabris! — Auf 
sonnigen Abhängen in der Krummholzregion der Arpäser Alpen, auf 
dem Butian der Kerzesorer Alpen. 5000—6000°. Jul., Aug. 


1630. L. Siler. L. Jacq. A. t. 145. Schkh. t. 80. (L. montanum 
Crntz. Siler montanum Clus. Bmg. 194). — In Bergwäldern auf 
grasigen steinigen Abhängen, Kalk, Kronstadt. Jul., Aug. 

1631. L. peucedanoides L. Jacq. ic. rar. t. 350. Tratt. Oestr.t. 
444. — Auf Kalkgebirgen bei Kronstadt. Dmg. 1. e. Jul., Aug. 


270 


1632. L. prutenicum ZL. Jaeg. A. t. 153. Fl. dan. t. 1751. (L. 
selinoides Urntz. A. 182. Dmg. 487.) — An Waldrändern, in Gebüschen 
bis 3000‘ Elevat. Hermannstadt, Klausenburg,„ Kronstadt; bei Persany 
und im Walde bei Zaiden. Jul., Aug. 

a. glabratum. Caule graciliori glabro vel subglabro; laciniis foliorum 
oblongo-linearibus margine excepto ciliato glabris. — Zwischen Gebüsch 
am Büdös, Trachyt bei Tusnad. Jul. Aug. 

1633. L. alpinum W. Kit. pl. rar. t. 253, Koch Syn. ed. 2, 341. 
(Siler alpinum Dimg. En. 1, n. 495. Laserpitium trilobum Zochel. 
banat. p. 63, f. 53. L. aquilegifolium DC. L. trilobum L.) — Auf 
Triftien der Alpen zwischen Gesträuch auch in der Krummholz- und 
Zwergwachholder-Region, in den Fogaraser Alpen auf der Kolru-Brasi; 
auf dem Butsets bei Kronstadt; auf dem Retyezat. Jun., Aug. 

1634. L. marginatum W. Kit. pl. rar. t. 19%. Koch Syn. ed. 2, 
344. Laserpitium ambiguum Schur Sert.n. 1236 et 1237. (An Laser trilobum 
Bmg. En. 4. n. 4927). Caule 1—1'/, ped. glabro, tereti, striato, saepe 
colorato, plerumgue subdecumbente. Foliis radicalibus ternato-bipinnatis, 
foliolis cordato-ovatis inaequaliter erenato-serratis, integris bi-trifidisve, 
foliis summis interdum ad vyaginam reductis; petiolis nervisque prominulis 
foliolorum pilosulis glabrisve. Umbella radiis subaequalibus latere 
interiore hirto-scabris. Umbella tenue convexa; floribus albis vel roseis 
subradiantibus sterilibus fructiferisque intermixtis, petalis subrotundo 
obcordatis. Fructibus 3 lin. long, viridibus vel purpureis, jugis primariis 


hispidulis. — Auf Glimmerschiefer-Gebirgen aus der Buchen- bis in der 
Krummholzregion, längs dem ganzen östlich laufenden Gebirgszuge, 
4000—6000° — Auf dem Pormbacher, Kerzesorer, Arpäser, Fogaraser 


Alpen. Jun., Aug. 

1635. L. verticillatum W. Kit. pl. rar. t. 171. Koch Syn. ed. 2, 
p. 1025. (Syn. Alschingera verticillata Vis. Dalm. III. 69 — 
Physospermum verticillatum Vis. ]. c. 358). (sec. Neilr. Nachtr. 
p- 202). (Schur Sert. n. 1241). — Auf Waldwiesen der Bergregion. 
Lerchenfeld herb. Transs. 1780. (Desolat und ohne Früchte). Aug. 


Trib. IX. DAUCINEAE Koch Umb. 76. 
356. ORLAYA Hofm. Umb. 58. 


1636- O. grandiflora Hofm. Koch Syn. ed. 2, 343. (Caucalis 
grandiflora L. Bmg. 539. Jaeg. A. t. E4.) — Auf steinigen Orten; 
sonnigen Abhängen, auf Aeckern unter Saaten, in Weinbergen, Ham- 
mersdorf, Salzburg, Klausenburg, Mezöseg. Mai, Jul. 


357. DAUCUS /. 


1637. D. Carota L. Bing. 538. Schkh. t. 61. Fl. dan. t. 723. 
Wagner t. 61 et 62. — Auf Aeckern, Wiesen, Wäldern. Jun. Septbr. 


21 


a. involuerata Schur Sert. n. 1244. var. a. Involucri foliolis maximis 
foliiformibus umbellam superantibus; foliolis involucelli umbellula triplo 
longioribus non minus foliiformibus. Umbella maxima 6—9 poll. diam. 
Planta robusta 3—4 ped. — Auf Waldwiesen in den Reschinarer Gebirgen. 
Aug. (An D. mauritanicus All.). 


Trib. X. CAUCALINEAE Koch Syn. 
358. SCAUCALIS Hofm. Umb. 54. 


1638. ©. daucoides L. Bing. 540. Jaeg. A. t. 157. Schkh. t. 81. 
Fl. dan. t. 2346. (Daueus platycarpus Scop.) Var. floribus albis vel 
rubris; umbella bi-triradiata, glochidibus viridibus vel subviolaceis. — 
Auf sandigen Hügeln, Aeckern, an Wegen, und auf unbebautem Boden. 
Hermannstadt. Juv., Aug. 


1539. C. muricata Bischof. cat. sem. hort. heidelb. ann. 1839. 
Sturm H. 81. — Auf den Sandhügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg, 
Salzburg, seltener als die vorige. Jul., Aug. 

1640. ©. leptophylla L. spec. 347. (non Poll.) Koch Syn. ed. 2, 
344. Sturm H. 3. Jaeg. hort. 2, 195. — Auf sandigen Aeckern bei Ham- 
mersdorf und Hermannstadt. Jul. 1850. 


359. TURGENIA Hofm. Umb. 59. 


1641. T. latifolia Hofm. (Caucalis latifolia Z. Bmg. 54. 
Jaeg. h. vind, t. 126.). Var. floribus albis et purpureis, humilis et elatior 
viridis et canescens. — Auf sandigen Hügeln, auf Aeckern unter Saaten. 
Hammersdorf, Mezöseg. Jun., Aug. 


360. TORILIS (Adans) Hofm. Umb. 49. 


1642. F. Anthriscus. Gmel. bad. 1, 615. (Caucalis Anthriscus 
Scop. Bmg. 543. Tordylium Anthriscus Z. Jacqg. A. t. 261. Fl. dan. 
t. 919). — An Hecken, Zäunen, Waldrändern. Jul., Aug. 


1643. T. neglecta. R. et S. Syst. veg. 6, p. 484. Koch Syn. ed. 
2, 345. (T. infesta Zechb. exc. germ. p. 447. Scandix infesta Jacg. 
A.t. 46.) Ab antecedente differt: Involucro monophyllo vel nullo; petalis 
radiantibus ovario duplo, stylis stylopodio multo longioribus. Umbella 
convexiuscula, floribus andecedenti duplo majoribus. — Auf Aeckern, an 
Hecken und Gebüschen. Hammersdorf selten. Jun., Aug. 


1644. T. helvetica Gmel. bad. A, 617. (Caucalis helvetica 
Jacg. h. vind. 3, t. 16. Caucalis arvensis Host. A.t. 365. [non Huds.]. 
Bmg. n. 542). — Auf den Hügeln bei Hammersdorf; in den Weinbergen 
bei Talmats; an den Zäunen und Hecken vor dem Leichenthor in Her- 
mannstadt; in der Hassadek bei Torda; bei Kolos in der Mezöseg; auf 
Kalkfelsen bei Kronstadt. Jul., Aug. 


272 


a. elatior. Caule ramosissimo, rigido, 2—3 ped. Fructibus duplo ma- 
joribus, glochidiis fusco-purpureis. (T. helvetica ß elatior Schur 
herb. Caucalis arvensis HAuds. angl. p. 413. — C. infesta Curt. 
Lond. fasc. 6, t. 23. Caucalis arvensis M. Bieb.) — In den Weinber- 
gen bei Hammersdorf mit Conyza alata Dmg. Aug. 


1645. T. nodosa Gaertn. fruct. A, p. 82. (Caucalis nodosa 
Scop. — Bmg. 545. — Tordylium nodosum Z. — Jacq. A. app. t. 24. 
— Caucalis nodiflora All.) — Auf Hügeln, an Hecken, Zäunen, be- 
bautem und unbebautem Boden, zuweilen unter Saaten. (Dmg.) Jun. 
Aug. Auf sandigen Aeckern bei Broos. Jul. 1845. 


Trib. XI. SCANDICINEAE Koct. 
361. SCANDIX /. 


1645. S. Pecten veneris L. — Jacq. A. t. 263. — Fl. dan. t. 
844. (S. Pecten Bing. 536.) — Auf Aeckern unter Saaten auf unbebau- 
tem Boden, Gartenschutt, Hermannstadt, Kronstadt, Jun. Aug. 


362. ANTHRISCUS Hofm. Umb. 38. 


1647. A. sylvestris Hofm. Umb. p. 40. — (Chaerophyllum 
sylvestre L. Bmg. 554. — Myrrhis sylvestris Spr.) — Auf Wiesen, 
an Hecken, Zäunen. Waldrändern. Mai, Jul. 

a. glabrescens. Caule foliisque demum glabrescentibus et purpuras- 
centibus, ramis inferioribus suboppositis, supremis verticillatis, ramis ex- 
terioribus folio suffultis. — In den Gärten im Zoodthale bei Ruiszadu- 
luj. Jul. 

b. chlorocarpa. Caule fistuloso glabriusceulo, sulcato; foliis tenuisectis 
subpilosis; fructibus flavo-viridibus nitidis tubereulatis. (A. intermedio 
Schur Sert. n. 1254 var. b.) — In den Gebirgsthälern des Arpas bis 
4000‘. Jul. 


c. atro-viridis. Caule foliisgue subpilosis ; foliis minus dissectis, laci- 
niis lineari-oblongis; fructibus laevibus nitidis maturis atro-viridis 2— 2, 
lin. longis. (A. piloso Schur herb. Transs.) — Häufig in den Weinber- 
gen bei Hammersdorf, Grossscheuern, Hannebach. Jun. Aug. 


d. pilosissima. Caule sulcato, erecto, superne ramoso, hispido; foliis 
angustisectis, subtus in nervis venisque albo-pilosis; fructibus flavidis 
parce tubereulatis. — Mit der vorigen Var. an gleichen Standorten. 


1648. A. nemorosa Spr. Umb. p. 27. — Hofim. Umb. p. 45. — 
Koch Syn. ed. 2, 347. Chaerophyllum nemorosum M. Bieb. Fl. 
taur. 4, 232. — Subsimilis C. sylvestri. L. var. d. Schur distin- 
guitur: Caule inferne hirsuto elatiore et firmiore; foliis latius sectis 
obscure viridibus, supra glabris, subtus in nervis setuloso-pilosis; impri- 
mis fructibus setuloso-tuberculato-murieatis; involucellis pentaphyllis, 
foliolis longe ciliatis. Planta 3- 4 ped. — In schattigen feuchten Gebirgs- 


273 


thälern und Wäldern: im Zoodthale am Fuss der Preschbe; am Fuss 
des Götzenberges bei Heltau. Jul. Aug. 

1649. A. torquata Dub. bot. gall. p. 239. Schur Sert. n. 1255. 
Caule 1Y,—2 ped., glabro, sulcato ultra medium ramoso. Foliis lucidis bi- 
pinnatisectis, segmentis ovatis vel lanceolatis grosse inciso crenato- 
dentatis. Invollucelli foliolis deflexis lanceolatis acuminatis ciliatis. Um- 
bellis apice ramorum, 3—4 poll. diam., radiis umbellae glabris. Floribus 
exterioribus radıantibus, albis. Fructibus lucidis a basi lanceolata sensim 
attenuatis, 3 lin. long. basi ciliolorum serie einetis. ( Chaerophyllum 
torquata DC. Rchb. exc. germ. p. 144. Myrrhis torquata Spr. 
Myrrhis bulbosa Aöl. ap. Jechb.) (Soll nach Neilr. Nachtrag p. 20% 
nur A. sylvestris var. ß alpestris Koch Syn. ed. 2, p. 346 und ın 
diesem Fall syn. sein mit: A. alpestris Wimm. et Grab. A. sylvestris 
ß alpestris Wimm. fl. siles ed. 2, p. 111, was mir nicht wahrscheinlich 
scheint). — In dunkeln feuchten Gebirgswäldern, in Lauberde, bis 4060‘. 
Auf der Preschbe und der Mumma bei Zood; auf dem Arpas und auf 
der Kolzu-Brasi der Fogaraser Alpen; in dem Bullathale der Kerzesorer 
Gebirge; auf dem Kuhhorn bei Rodna. Glimmerschiefersubstrat. Jul. Aug. 

1650. A. heterosantha Schur herb. Transsilv. A praecedenti 
maxime affini differt: Caule foliisque tenue hirsuto, 2—3 ped. Foliis fusco- 
masculatis, siccatione pallide viridibus. Floribus albis siccate ochroleueis, 
polygamis, centralibus umbellulae interdum sterilibus, marginalibus 
radiantibus. Fructibus, anguste oblongis, siecate subquinqueangularibus, 
nitidis laevibusque, atroviridibus. (Species distinctissima mihi.) — An 
Hecken und Zäunen bei Kronstadt, z. B. häufig um die Häuser uud 
Gärten am Szokarak daselbst; am Königstein und Butsets. Bis jetzt nur 
auf Kalk beobachtet. 2000— 3000’. Jun., Aug. 

1651. A. trichosperma Schult. Syst. veg. 6, p. 525. Koch Syn. 
ed. 2, 347. Rochel. banat. f. 56. (A. Cerefolium ftrichospermum DO. 
A. Gerefolium M. Bieb. Cerefolium trichospermum Bess. Chae- 
rophyllum trichospermnm. Schult. Ostr. 1, 504. C. sativum M. Bieb, 
Fl. t. e. 1. 232). Distinguitur imprimis: Fructibus oblongo-linearibus 
setuloso-murieulatis, stylis stylopodium superantibus, involucellis 2—4; 
ceterum A. Cerefolii valde similis. — An Hecken, Zäunen und Gebüschen, 
vorzüglich auf Kalk, auf Mauern in Hermannstadt; in den Weingärten 
bei Talmats; um Kronstadt nicht selten. Mai, Jul. 

1652. A. Cerefolium Hofm. Umb. 41, t. 4, f. 21. (Seandix 
Cerefolium Z. Chaerophyllum sativum Spr. Lam. Bmg. 553. 
Scandix Cerefolium Jacg. A. t. 390. Schkh. t, 73. Cerefolium 
sativum Dess.). — Auf Gartenschutt, bebautem und unbebauten Boden, 
an Hecken und Zäunen, zwischen Gebüsch; nicht auf Kalk. Mai, Jul. 
Nicht selten bei Hermannstadt und in den Weinbergen bei Hammers- 
dorf, oft mit der vorigen gemeinschaftlich, auf Mergel. 

1653. A. vulgaris Pers. Syn. 1, p. 320. — (Scandix Anthris- 
eus L. — Torilis Anthriscus Gaertn. Bmg. 541. — Chaerophyl- 
lum Anthriscus Lam. Anthriscus Caucalis M. Bieb.) — Auf un- 
bebautem Boden, an Mauern, Hecken, Zäunen. Jun. Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. 15 


274 


3683. CHAEROPHYLLUM ZI. 


1654. C. temulum L. — Big. 549. — Jaeqg. A. t. 65. — Fl. 
dan. t. 918. — An Hecken, Zäunen, Mauern, schattigen unbebauten 
Orten, Jun. Aug. > 


1655. ©. bulbosum L. Bmg. 550. Jacg. A. t. 63. (Myrrhis 
bulbosa Spr. Fl. dan. t. 4868.) — An \Valdrändern, Hecken, Zäunen, 
Weinbergen. Hermannstadt. Jun. Aug. 


1656. C. aureum. L. Bing. 551. Jacg. A. t. 64. var. glabriusculum. 
(©. monogamum Kit. ap. Link). — Auf bewachsenen Hügeln und 
Bergen zwischen Gesträuch, an Waldrändern bis in der Alpenregion. 
(Bing. 1. e.) Jul. Aug. 


1657. ©. maculatum Willd. En. suppl. p. 45. Zechb. exe. germ. p. 
445. Rechb. pl. erit. X. Planta nostra a Ch. aureo differt: Radice valida 
lignosa multieipite. Caule 2-3 ped. purpureo-maculato basi hirsuto 
superne glabriusculo, tereti, ramis uniangulatis sub genieulis tumidiuseulo. 
Foliis obscure viridibus tripinnatisectis, laciniis ovato-lanceolatis inciso- 
serratis, margine ciliatis, subtus petiolisque pilosis; serraturis acuminatis. 
Floribus albis. Involucelli foliolis ovalibus acuminatis ciliatisque. Fruetibus 
fusiformi-compressis, maturis testaceo-flavis, stylis reflexis fruetu multo 
brevioribus. — Auf grasigen Abhängen der Voralpen und Alpen, Kalk- 
gebirge. 5000—6000°; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos und auf 
dem Butsets bei Kronstadt. Jul., Aug. (Lerchenfeld herb. Tranns. 1780). 

1658. C. elegans Gaud. helv. 2, 364. Koch Syn. ed. 2, 349. (C. 
hirsutum ß elegans DC. Kehb. pl. erit.X). — Auf schattigen feuch- 
ten Alpentriften, im Jalomitzthale des Butsets. (Lerchenfeld 1780.) Jun. 
Aug. C.hirsuto quidem aflinis attamen diversum: Caule crasso substriato, 
pilis longissimis hirto. Foliis pinnatiseetis undique pubescentibus, nervis 
hirsutis, segmentis elongato-lanceolatis inciso-pinnatis, laciniis linearibus 
obtusiusculis, subserratis; petiolis hirtis, pilis subfasciculatis.. Vaginis 
bilobis -rotundatis scariosis. Involucelli foliolis membranaceis albis, laxe 
ceiliatis umbellula paulo longioribus. Floribus roseis. Fructus elongato, 
pyramidatus, stylis divergentibus fructu quintuplo brevioribus, stylopodo 
duplo longioribus. Carpophoro apice tantum bifido. 


1659. ©. hirsutum L. Bmg. 548. Jacg. A. t. 148. (C. palustre 
Lam. C. Cicutaria Vill. [non Zchb. non L.] Myrrhis hirsuta Spr. 
Scandix hirsuta Scop.). Var. floribus albis vel roseis. — In Gebirgs- 
thälern an Bächen, Rinnseln und quelligen Orten, Jun. 


1860. ©. Villarsii Koch Syn. ed. 4, p. 317; ed. 2, p. 349. (C. 
bicutaria Rechb. exc. germ. p. 4455; pl. erit. X. C. hirsutum Host,, 
Vill. (non S.) Caule subaequali. Foliis bipinnatisectis, segmentis lanceo- 
latis ineiso-serratis. Involucelli foliolis lanceolatis acuminatis herbaceis 
margine tantum membranaceis. Petalis ciliatis. Stylis erectis stylopodium 
pluries excedentibus. Carpophora ad basin usque partito. — Auf Berg- 
wiesen zwischen Gebüsch. Auf der Pojana am Fuss des Schuler, Kalk. 
4000‘ bei Kronstadt. Jun., Jul. 


275 


1851. ©. nitidum Wahlenb. Carp. p. 85. — Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1859, p. 74. Affine Ch. sylvestri et hirsuti attamen diver- 
sum: Caule 2—3 ped. suleato non maculato. Foliis bipinnatis, pinnulis 
subobovatis serratis; petiolis hirsutis. Petalis margine glabris mox deci- 
duis. Fructibus laevissimis umbrino-nitidis ovato oblongis. Stylis divari- 
catis latitudine fructus longioribus. — In Gebirgsthälern an schattigen 
Orten in lockerer Moorerde: Arpas 5000'; auf dem Kereszthegy bei 
Remete auf Sandstein 4000. Jul. Aug. 

1662. C. aromaticum L. — Bmg. 552. — Jaeg. A. t. 150. — 
Zechb. pl. erit. VI, £. 707. — An Waldrändern, Hecken, Zäunen, Her- 
mannstadt. Jul. Aug. — Myrrhis aromatica Spr. Umb. 


364. MYRRHIS Scop. carn. 207. 


1663. M. odorata Scop. Koch Syn. ed. 2, 350. — Bmg. 537. — 
(Scandix odorata Z. Jaeq. A. app. t. 37. — Chaerophyllum odo- 
ratum Lam.) — In Gebirgsthälern der Kronstädter Gebirge. Jun. Jul. 


Trib. XII. SMYRNEAE Koch Umb. 133. 
365. CONIUM L[. 


1664. C. maculatum 1. — Bmg. 496. — Jaeg. A. t. 156. — 
(Cieuta maculata Lam. — Coriandrum Cicuta Ornte. — Wagner 
t. 99.)— An Waldrändern, Hecken und Zäunen. Jul. Septbr. 

a. Immaculatum. Caule crasso elato immaculato 4—6 ped. Foliis in- 
tense viridibus. Involucelli foliolis angustissimis umbellula subbrevioribus 
vel subaequilongis. — C. eroaticum Ait. mihi esse videtur. — Schur 
Sert. n. 1267. var. a. — Mit der normalen Form an gleichen Standorten, 
aber seltener; im Branisch bei Hannebach; bei Stolzenburg. Jul. Septbr. 


366. PLEUROSPERMUM Hofm. Umb. p. IX. 
1665. P. austriacum Hofim. Umb. (Ligusticum austriacum 
L. — BDmg. 490. — AU. ped. t. 43. — Jacg. A. t. 151.) — Auf Alpen- 
triften an quelligen Orten, Bächen und Rinnseln: Arpas, Bulla, Kepre- 
rcasze. Jul. Aug. Bis 6000° Elevat. 


367. SMYRNIUM L[. 


1668. S. perfoliatum Mill. diet. n. 3. — Koch Syn. ed. 2, 352%. — 
W. Kit. pl. rar. 6. 23. — Lamnitz Pos. t. 1. — (8. Dioscorides [Fchb.| 
Spreng.) — AufWiesen inBergwäldern: Klausenburg. Lerchenfeld.1780. Mai. 


Trib. XII. CORIANDREAE Koch Umb. 82. 
368. CORIANDRUM L[. 


1667. C. sativum L. — Koch Syn. ed. 2, 353. — Schkh. t. 72. — 
Sturm H. 3. — Auf unbebautem Boden, Gartenschutt. Hermannstadt. 


Jul. Aug. 
18 * 


276 
369. BIFORA Hofim. Umb. 191. 


1668. B. radians M. Bieb. Fl. t. c. 3. 233. — (B. testiculata 
DC. — Coriandrum testiculatum M. Dieb. [non L.] — Bing. 460.) — 
Auf Aeckern unter Saaten, unbebauten Plätzen. Hermannstadt. Jun. Jul. 


Ordo LXIX. STELLATAE L. ord. nat. 


370. SHERARDIA /. 


1669. S. arvensis L. — Dmg. 145. — Rehb. icon. 17, t. 132. f. 
4. — Schkh. t. 22. — Fl. dan. t. 439. — Auf Aeckern, bebauten und un- 
bebauten Orten. Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 


a. albiflora. Auf unbebautem Boden bei Hermannstadt. Jul. 


371. ASPERULA /. 


1670. A. arvensis L. — BDmg. 14T. — Rchb. icon. 17, t. 126, f. 
2. — Dod. pempt. 355, f. 3. — (A. eiliata Mnch. [non Rochel.]) — Auf 
Aeckern unter Saaten. Hermannstadt. Mai. Jun. 


1671. A. taurina L. — Bing. 148. — Rechb. icon. t. 127, f. 1. — 
An waldigen Orten der Berge und Voralpen. Butsets bei Kronstadt. 
Jun. Aug. 


1672. A. rubioides Schur herb. Transs. — A. taurina var. a. 
calvescens Schur Sert. n. 1294. — Caule a basi ramosissimo, 12% poll., 
ramis divaricatis subtetragonis. Foliis quaternis siecate griseo-viridibus, 
infimis oblongis , superioribus ovato-lanceolatis, omnibus longissime acu- 
minatis, trinerviis, nervis exceptis pilosulis, utringue glabris, margine 
setuloso-eiliatis, 9—12-lin. long., 2—2%, lin. lat. Inflorescentia trichotomo- 
fastigiata, basi ramorum bracteis 2 minimis oblongo-linearibus suffultis. 
Floribus ? Fruetibus sessilibus laevibus. — (Lerchenfeld herb. Transs.) 
(Wegen Mangel der Blüthen unsicher zu bestimmen.) 


1673. A. longiflora W. Kit. pl. rar. t. 150. — Foliis quaternis 
linearibus glabris, supremis floralibus inaequalibus. Floribus corymbosis 
sordide purpureis limbo intus lutescente notatis; bracteis lanceolatis, 
subulato cuspidatis. Corollis glabris, tubo limbum multum superante. 
Fructibus granuloso-scabris. Radice fusiformi perenni polycephala. Cau- 
libus erectis vel diffusis, 6—12 poll. — Auf Kalkfelsen der Voralpen: 
Auf der Piatra-mare an sonnigen steinigen Abhängen 4000. Kron- 
stadt. Jul. 

(Nach Neilr. Nachtr. zu Maly's En. p. 147. und Rechb. fil. icon. 
XXVI. p. 91, t. 130—132 sollen A. longiflora W. Kit., A. Staliana 
Vis., A. tomentosa Ten., A. canescens Vis., A. montana Kit. nur 
als Var. von A. eynanchica ZL. anzusehen sein.) 


ZUn 


1674. A. montana Kit. in Willd. en. h. berol. 4, p. 151. — 
Jechb. icon. |. c.; exe. germ. p. 205. — Ab antecedente maxime affıne 
differt: Foliis inferioribus senis, superioribus quaternis summis oppositis; 
floribus aggregatis quadrifidis extus scabris. Caulibus laevibus flaceidis 
42—18 poll. inter frucites quasi scandentibus. — Auf den Hügeln bei 
Stolzenburg, Pfarrgarten. Jul. Aug. 

1675. A. cynanchica 7. — Bimg. 150. — Rechb. icon. t. 130, f. 
4. — Auf Hügeln, Triften, Mauern, unbebauten Orten. Jul. Septbr. 

a. scabra. Caule foliisque scabris. Hammersdorf. Jul. 

b. hirta. Caule, foliis, ovariis, tubo corollae pilis brevibus patenti- 
bus hirto-scabris. — Auf Kalkfelsen und steinigen sonnigen Abhängen, 
südlicher Abhang des Kapellenberges bei Kronstadt. Aug. 

ce. subalpina. Internodiis inferioribus abbreviatis, superioribus folia 
sua aequantibus; caulibus 6 poll. long. inferne foliisque hirsutis; foliis 
inferioribus minimis obovato-elliptieis; floribus apice caudieulorum congestis, 
3—4 fidis extus glabriusculis. Fructibus ruguloso-scabris. — (An A. cy- 
nanchica var. ß Ledeb. Ross. 2, 398, et in hac ratione A. supina 
M. Bieb. fl, t. ce. 3, 103.) — (A. subalpina Schur herb. Transs.) — 
Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 5000‘. Jul. 

d. alpigena. Caespitosa. Caudiculis numorosissimis 2—3 poll., eurvato 
erectis foliisque glabris; internodiis brevissimis, omnibus foliis suis bre- 
vioribus. Foliis oblongo linearibus, inferioribus oblongis, omnibus acumi- 
natis. Floribus apice caudieulorum 3-aggregatis subsessilibus extus glabris. 
Fructibus globosis laeviuseulis. (A. alpina M. Bieb. Fl. t. c. 3, 103. A. 
alpigena Schur herb. Transs.), — Auf Kalkfelsen des Butsets und 
Königstein. 6000‘. Aug. 

1676. A. tinctoria L. Bing. 149. Pechb. icon. t. 129. f. 1. — Iu 
Wäldern und Auen, zwischen Gebüsch, an Hecken und Weinbergen. 
Auf Kalkfelsen des Kapellenberges, auf dem kleinen und grossen Hange- 
stein bei Kronstadt. Mai, Jun. 

1677. A. galioides. M. Bieb. Fl. t. c. 1, 101; 3, 104. Zechb. icon. 
t. 128, 2. 1. (A. foetida Wierzdb. pl. exsic. Galium glaucum Z. 
Bing. 164. Jacg. A. t. 81.) — Auf sonnigen Hügeln, an Waldrändern, 
Hecken, Weinbergen. Hammersdorf bei Hermannstadt. Jun., Jul. 

1678. A. strietissima Schur herb. Transs. Proxima antecedenti 
sed attamen valde diversa. Caulibus firmioribus strictis, 2—3 ped., ramosis, 
ramis erectis subaequalibus. Foliis rigidis octonis vel senis, linearibus, 
margine revolutis, subtus glaucis, supra saturate viridibus, inferioribus 
latioribus cauleque hirsutis. Panicula subeoaretata vel contracta oblonga, 
ramulis erecto-patulis, nec diyaricatis. Floribus intus albis extus sublives- 
centibus, laciniis corollae mucronulatis.. (An A. tyraica Dess. en. n. 
1333. seu A. galioides var. hirsuta Wallr. Sched. 60 et Heuf]. en. 87.) 
— Auf Kalksubstrat, auf der Postwiese bei Kronstadt. Jul., Aug. (Blüht 
14 Tage später als A. yalioides und beginnt zu blühen, wenn diese schon 
verblüht ist). 

1679. A. Allioni my. En. A, n. 151. (A. capitata Ki. in 
Schult. Oestr. 4, 312. Andrä bot. Zeit. 1855, p. 292. Griseb. et. Sch. iter 


278 


hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 332. Zöchb. icon. XXVI. p. 90, t. 131. 
A. hexaphylla Schur Sert. n. 1399; Zoch. banat. 28, non All. A. 
tenuissima Koch Linn. A851, p. 462 sec. Neilr. cum?). Caespitosa. 
Caulibus suberectis foliisque glabris. Foliis 4—6 linearibus verticillatis, 
margine laevibus, floralibus lanceolatis. Floribus dilute purpureis ternis 
fascieulatis, congestis vel breviter pedunculatis. Corolla quadrifida tubo 
glabro versus faucem sensim ampliato; laciniis corollae oblongis obtusius- 
eulis tubo duplo brevioribus. Ovario tenue piloso; stylo bifido. — Ausser 
den von Baumg. angegebenen Standorten auf dem Königstein bei Kron- 
stadt; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; auf dem Csäklyaikö (Pavai) bis 
6000‘ Eleyat., vorzüglich auf Kalksubstrat. April, Jul. 

1680. A. odorata L. Bmg. 146. Zechb. icon. t. 127, f. II. Fl. dan. 
t. 562. Schkh. t. 23. — In schattigen Wäldern der Gebirge. Mai. Jun.’ 

1681. A. Aparine Schott. ap. Bess. Fl. Galic. 4, p. 114. M. Bieb. 
Fl. t. ec. A, 102; 3, 105. Koch Syn. ed. 2, 359. Schur Sert. (1852) p- 32, 
n. 1301. Rechb. pl. erit. 1, fl. 198; icon. t. 128, f. II. Habitu Galii Aparines 
sed floribus Asperulae; foliis octonis margine carina cauleque retrorsum 
aculeato-scabris, ovali-lanceolatis. Floribus albis campanulatis, tubo 
corollae limbo longiore. 

a. rivalis. Tubo corollae brevissimo limbo breviore. (A. rivalis 
Siebth. Fl. graec. A, t. 117. Rchb. exc. germ. p. 205. Zechb. pl. cerit. A, f. 
199.) — An Flussufern, auf nassen sandigen Wiesen, zwischen Gesträuch, 
kletternd, auf mehreren Stellen, z. B. Fleischhackerwiese bei Hermann- 
stadt; am Scheweschbach im jungen Wald; bei Talmats. Die Var. b. im 
Thale gegen Neurodna; auf der Burzenwiese bei Kronstadt, am Altfluss 
gegen Sz. Domokos. Jul., Aug. 


372. RUBIA /. 


1682. R. tinetorum L. Bmg. 171. Sturm H. 3. Wagner t. 117. 
— An Hecken und Zäunen bei Schässburg. (Bimg.) Kronstadt. Jul. Aug. 

1683. R. peregrina L. Koch Syn. ed. 361. (R. tinctoria Scop.) 
— Bei dem Dorfe Reussdörfel, wo A. tinctorum früher kultivirt wurde 
und 2. peregrina untermischt gewesen sein mag. Sie steht im Habitus 
ungefähr zu R. tinetorum wie G. rubioides zu @. boreale. Mai, Jun.; blüht 
also früher. 


373. GALIUM L/[. 
Sect. I, Aparine Koch. 


1684. G. tricorne With. brit. ed. 2, 153. Koch Syn. ed. 2, 362. 
Vaill. par. t. 4, f. 3. (G. spurium Roth. Bmg. 166. Schrad. spicil. p. 
18, t. 4, f. 2. G. Valantia Wisg. Valantia tricornis Zoth. n. Beitr. 
p. 142. V. Aparine Poll. V. triflora Lam. fl. fr. 3, .384.) — Auf 
Aeckern unter Saaten und unbebauten Orten. Jun., Aug. 

1685. G. infestum W. Ki. pl. rar. t. 202. Bmg. 169. (G. 
Aparine $ Vaillantii Koch Syn. ed. 2, 363; Bchb. icon. t. 146. f. IH. 


279 


G. Vaillantii DC.; Vaill. par. t. 4. f. 4. G. agreste a echinosper- 
mum Wallr.) — Auf Aeckern unter Saaten. Hermannstadt. Kronstadt. 
Jun. Jul. 


1686. G. spurium ZL. sp. 154, (non Roth.). Zchb. icon. t. 146, f. 
U. (G. Aparine Var. y spurium Koch l.c. G. hispidum Roth. G. 
agreste ß lejospermum Wallr.) Ab antecedentibus differt: Fructibus 
laevibus, statura graciliori, foliis angustioribus. — Auf Aeckern unter 
Saaten, an Hecken und Zäunen. Hermannstadt. Jul. 


1687. &. Aparine L. Bmg. 170. Zechb. icon. t. 146. f. 4. Fl. dan. 
t. 495. Ohaumet. fl. med. t. 186. — Auf Aeckern, au Zäunen, Hecken. 
An Flussufern zwischen Weidengesträuch. Jul., Septbr. 

a. vernale. Gracillimum simplex, 6—9 pell.; foliis subsenis, infimis 
minimis elliptieis reflexis, superioribus obverse-lanceolatis longe mucronatis, 
subpungentibus; pedunculis axillaribus 1—3 floris; fructibus echinatis 
erectis, pilis glochidiatis. Internodiis infimis abbreviatis. — An Wald- 
rändern, an den Weinbergen bei Hammersdorf. Mai. 

b. caleicolum. Caule tenerrimo, 6—9 poll., a basi divaricato-ramoso, 
retrorsum aculeato; foliis subsenis, infimis subrotundis in petiolum 
attenuatis, superioribus obovato- oblongis, summis obverse lanceolatis, 
omnibus apice rotundatis subito mucronatis; peduneulis divaricatis 1—3 
floris; fructibus hispidis setulis glochidiatis. Internodiis elongatis foliis 
longioribus. Foliis mo!libus glabris margine tantum setuloso-scabris. (G. 
tenerrimum [mihi] an. Schleich. ap. Jechb. exc. germ. p. 206?) — Am 
Graben des südlichen Abhanges des Kapellenberges bei Kronstadt. Kalk- 
substrat. 2500‘. Jun. 

1688. G. saccharatum All. ped. 1, 9. Koch Syn. ed. 2, 362. Vaill. 
par. t. 4, £. 3. b. (Vaillantia Aparine L. Schkh. t. 345. Schrad. spicil. 
1,.t: 4, 8 3. V. sacharata Gmel. Galium verrucosum. £. 2. 2173.) 
Habitu G. tricorni; Jiffert: Foliis angustioribus uninerviis, non deflexis. 
Caulibus flaceidis procumbentibus, retrorsum aculeatis, 9—12 poll. 
Floribus polygamis albidis; pedunculis lateralibus trifloris; floro terminali 
hermaphrodito fertili, lateralibus binis masculis trifidis. Pedicellis fructi- 
feris recurvatis fructo brevioribus. Fructibus dense verrucosis, maximis. 
— Auf Aeckern unter Wintersaaten, zwischen Schellenberg und Weszten 
nächst Hermannstadt. Jun., Jul. 1851. 


1689. G. parisiense L. sp. 157. Koch Syn. ed. 2, 363. Foliis 
subsenis lineari-lanceolatis mueronatis, uninerviis, margine setuloso- 
scabris. Pedunculis axillaribus, superne subpaniculatis, reetis. Fructibus 
setoso-hispidis. Caulibus flaceidis 9—12 poll. ramosissimis ramulisque 
retrorsum scabris. Floribus albis, corolla fructu angustiore. (G. parisiense 
a trichoearpum Tausch. Koch l. c. G. parisiense Zeochel. pl. banat. 
rar. f. 21. G. litigiosum DO. G. minutiflorum Drot. G. anglicum 
ß liligiosum Koch. Syn. ed. 1, p. 331. G. parisiense Schur Sert. n. 
1313.) — Auf sandigen Aeckern in der Hügelregion. Bei Hammersdorf; 
an der Märos bei Zäm; auf grasigen lichten Abhängen des Bilak bei 
Borband. Jul. Aug. (Als einjährige Pflanze ohne bleibenden Standort; 


280 


dem G. uliginosum Z. etwas ähnlich, nur mehr ästig und durch den 
trockenen Standort gleich auffällig verschieden). 

1690. G. uliginosum L. Bmg. 156. Fl. dan. t. 1509. Schrad. 
spieil. t. 4. f. 4. — Auf Moorwiesen zwischen Moos, an quelligen Orten, 
Gräben und Teichen. Hermannstadt. Kronstadt. Jun., Aug. 

a. subalpinum. Tenerrimum, pallidum, foliis margine glabriuseulis; 
caulibus flaceidis aculeatis, oculis antrorsum versis. — Auf Alpentriften: 
Grossauer Alpen, am Fuss der Fromoasze; oberhalb Reschinar. 3000 — 
5000‘. Jun., Aug. 

1691. G. palustre L. Bmg. 154. Zechb. icon. t. 144, f. 4. Fl. dan. 
t. 423. — Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben und Teichen. Hermannstadt. 
Jun., Aug. 

a. glabrum. Caulibus foliisque glabris. Hermannstadt. Jun. 

b. scabrum,. Caulibus foliisgue margine praeeipue aculeato-scabris. 
Hermannstadt. Juni. 

c. minus. Caespitosum. Caudieulis 6—9 poll. simplieibus foliisque 
scaberrimis; foliis quaternis senisque reversis; floribus sordide albis 
fructibusque minutissimis. — Hinter dem Kapellenberg bei Kronstadt und 
auf der Pojana, Bergform. Jul. 

d. majus. Caulibus 2—3 ped. inter frutices quasi scandentibus, magis 
minusve aculeatis; fructibus duplo majoribus quam in Var. antecedenti- 
bus. — Auf Sumpfwiesen in Wäldern zwischen Gesträuch, klimmend, 
Hermannstadt. Jul. Aug. 


Sect, II. Platygalium DC. prodr. 4, 598. 


1692. G. rotundifolium L. — bmg. 168. — Kehb. icon. t. 147, 
f. IV. — Jacg. A. t. 94. — In lichten Bergwäldern bei Kronstadt. Jun. 
August. 

1633. G. boreale L. — Bimg. 167. — Rchb. icon. t. 135, f. II. 
Fl. dan. t. 1024. — Auf Waldwiesen, Haiden, schattigen Orten fast in 
allen Regionen bis 6000° Elevat. Mai, Jul. 

a. hyssopifolium. Caule diffuso, foliis angustis, fructibus glaberrimis. (G. 
hyssopifolium ZHofim.) — Auf der Narzissenwiese bei Hermann- 
stadt. Jun. 

b. Pseudo-rubioides. (G. boreali-rubioides Schur; Schur Sert. n. 
1347 var. a. latifolia — an G. boreale ß intermedium Koch Syn. 
ed. 2, 3642?) — Caulibus rigidis glabris, 1%,—2 ped.; foliis oblongo-lan- 
ceolatis obtusiusculis, trinerviis, margine setuloso-asperis, 12—15 lin. 
long.; pedicellis fruetibusque setuloso-scabris. — An schattigen Orten in 
den Weinbergen bei Talmats. Jul. 

1694. G. rubioides L. — Big. 153. — ZRehb. icon. t. 135, f. 1. 
— KRoch. banat. f. 19. Var. Caule laevi vel setuloso; fruetibus laevibus 
vel setuloso-scabris, gquandoque baccatis. — Auf Hügeln, an Weinbergen, 
Gebüschen, Hecken, an Flussufern zwischen Weidengesträuch. Hermann- 
stadt, Hammersdorf, Stolzenburg. Jul. Aug. 


. 281 


Seet. IH. Xanthogalium DC. 


1695. G. verum L. — Bmg. 161. — KRehb. icon. t. 136, f. II. — 
Fl. dan. t. 1146. — Schkh. t. 23. — In Wäldern, auf Wiesen und Triften. 
Jun. Septbr. 

a. asparagifolium. Schur Sert. n. 1325 a. — Caulibus foliis angustis- 
simis fructibusque glabris. Floribus saturatius luteis. — Auf Hügeln bei 
Hammersdorf. 4500‘ Mergelboden. Jul. 

b. spieuiifolium. Schur 1. e. var. b. Foliis infimis latioribus suboblon- 
gis, superioribus spieuliformibus, margine setuloso-scabriusculis, siceatione 
margine revolutis acieularibus. — Auf Alpentriften und sonnigen Berg- 
kuppen. Jul. Aug. — Z. B. auf dem Arpas 5000° und dem Götzen- 
berg 4000‘. 

c. canescens. Z/euf. en. p. 38. (me judicante.) Caule inferne glabro, 
superne puberulo. Foliis subeanescentibus margine scabriusculis demum 
subacieulari-convolutis. Fructibus non laevibus sed sub lentem hirto- 


scabriuseulis. (An. G. verosimile R. et $S. — G. verum f lasiocar- 
pum Ledeb. — G. verum ß rosmarinifolium Dunge. — G. ruthe- 
nicum Willd. — G. caucasicum Lag. — G. verum trachycarpum 


DC.) — Auf Alventriften des Arpas, Wiesen und in Gebüschen; in Fel- 
senritzen auf dem Königstein 4000-6000‘ Jul. (Species distincta 
mihi.) 

d. albiflorum. Simillimum var. a. sed floribus albis et foliis parum 
latioribus planis, mollibusque. (G. Pseudo-verum Schur herb. — G. 
Mollugo-verum mihi?) -—- Auf der Burzenwiese bei Kronstadt. 
Jul. 1854. 

e. pailidiflorum. Subsimile var. d.; caule superne tenue hirsuto, 1— 
41/, ped. Foliis subplanis oblongo-linearibus, antice latioribus, aculeato- 
mucronatis, margine serrulato-scabris. Floribus sordide albis vel sub- 
ochroleueis. Fruetibus laevibus glabrisque. (G. pallidiflorum Schur 
herb. Transs.) — Auf fruchtbaren Wiesen bei Hermaunstadt, Kron- 
stadt. Jul. 

f. Wulfenianum. Sehur. (G. Mollugo-verum Schur. Sert. n. 1324. 
— G. ochroleueum Wulf. et plur. Zot. [non Kit. nee Schur 1. c.]) — 
Caulibus glabris, 2—3 ped. Foliis diversiformibus; inferioribus oblongis, 
superioribus lineari-oblongis, summis linearibus, planis, margine serru- 
lato-scabris, siccate margine revolutis, glabris, subtus pallidioribus, 
nervo crasso albo notatis. Floribus ochroleueis, G. vero majoribus, sua- 
veolentibus. Fructibus laevibus glabrisque. — Auf fruchtbaren Wiesen 
in der Hügelregion zwischen G. Mollugo und G. verum. Hermannstadt, 
Klausenburg. Jun. Jul. 

1696. &. ochroleucum Kit. in Schult. Ostr. 1, 305. — Zochel. 
banat. f. 20, t. 8. — Rechb. exc. germ. p. 2095 Rechb. icon. XXVI, f. 42. 
— Schur Sert. n. 1324, exel. Syn. — Radice multicauli. Caulibus basi 
curvatis deinde erectis tereti-quadrangularibus, laevissimis, a basi ramo- 
sis, ramis ramulisgue quadrangularibus erecto-patulis. Foliis linearibus 
planis, subulatis, margine serrulato-scabris, albo-mucronatis. Floribus 


232 


minimis ochroleucis laxe panieulatis; pedunculis subtrifloris ; laciniis 
corollae longissime acuminatis. Fructibus laevibus glabrisque. Planta 
2 ped., toto glabra et nitens. — Auf steinigen Bergabhängen,, zwischen 
Gebüsch, selten. Auf der Nagelflüe zwischen Talmats und dem Girlsauer 
Berg am Rothenthurm oberhalb Boitza. 2000°--3000° Jun. Jul. 


Sect. IV. Eugalium De. 


1597. G. nitidum Willd. — Rchb. exc. germ. p. 209. (G. Kitai- 
belianum R. et S. — Simillimum G. ochroleuco Kit., sed flori- 
bus albis. G ochroleuco-capillipes Schur herb.) — Auf sonnigen 
Abhängen am Zoodfluss bei Talmats mit G. capillipes. Jun. Jul. 


1698. G. purpureum L. — Rchb. icon. t. 141, f. I, — Koch Syn 
ed 2, 364. — Radice polycephala. Caulibus suberectis rigidis, paniculato- 
ramosissimis 10—15 poll., tereti-quadricostatis, puberulis. Foliis lineari- 
bus, angustissimis, mucronatis, suboctonis. Pedicellis capillaribus nutan- 
tibus subracemoso-paniculatis. Corollis minutissimis sanguineis. Fructibus 
laevibus. — Auf steinigen Abhängen der Hügelregion, vorzüglich auf 
Kalk; auf dem Eesem-Teteje; bei Enyed (Pavai); am Rothenthurmpass 
(Lerchenfeld). Auch bei Verespatäk. Jul. Aug. 


1699. G. capillipes Zclb. exc. germ. p. 847, pl. erit. XI.; icon. 
t. 139, f. III. Schur Sert. n. 1328. — Heuff. Flora 1857, 2, 562. — Griseh. 
et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 332. — Radice repente mul- 
tieipite. Caulibus erectis, ramosis 12—15 poll. subtereti-quadricostatis 
laevigatis, in nodis incrassatis. Foliis longissimis angustissime oblongo- 
linearibus, suboctonis, internodium aequantibus, acutatis, margine serru- 
lato-scabris; foliis summis et floralibus oppositis setaceis, pedicellum sub- 
aequantibus. Floribus laxe dichotomo-panieulatis albis minimis ; pedicel- 
lis capillaceis elongatis post anthesin erectis; laciniis corollae acutis. 
Fructibus laevibus. — An bewachsenen Abhängen, zwischen Gebüsch, 
in der Hügel- und Bergregion; zwischen Talmats und Zood an den 
Lehnen des Zoodflusses, oberhalb Boitza im Kieferwalde. 2000-3000. 
Jun. Jul. 


1700. G. Pseudo-aristatum Schur herb. Transs. Medium inter 
G. capillipes et G. aristatum tenet. — (An G. linifolium Lam. diet. 
2, 5782) — Radice fibrosa mono-pleiocephala. Caulibus erectis subtereti- 
quadricostatis, 43—15 poll., laevibus, a medio divaricato-ramosis, inter- 
nodiis subaequilongis. Foliis suboctonis lineari-oblongis, 142—15 lin. long., 
1—1Y, lin. lat. a medio utrinque attenuatis, brevissime mucronatis, 
glabris, margine serrato-ciliatis, subtus pallidioribus nervoque albo erasso 
notatis. Floribus apice ramulorum dichotomis, longissime pedunculatis, 
erectis, albis; pedunceulis filiformibus tritloris, iis G. capillipedis simillimis. 
Fruetibus laevibus. — (An G. nitidum plur. Bot.? G. nitidum Schur 
herb. Transs. olim. Sert. n. 1322.) — Zwischen Gebüsch, auf kräuter- 


reichen Abhängen am Zoodfluss bei Talmats mit G. capillipes; Alluvium. 
Jul. 1846. 


233 


1701. G. aristatum L. — Koch Syn. ed 2, 365. — Zechb. icon. t. 
139. f. I. et II. — (G. aristatum Gaud. helv. A, p. 423. — G. arista- 
tum var. a scabriusculum Koch Syn. ed 2, 365. — G. laevigatum 
L. sp. 1667. [teste Koch.] G. papillosum XHeuf. Flora 1857, 2, 563; 
En. banat. p. 88. — G. aristatum Z. var scabrum Griseb. Rumel. II. 
p- 157. cum? — G. linifolium Lam. — G. silvaticum Bert. [teste 
Neilreich.] Nachtr. p. 146.) — Caulibus erectis, basi subteretibus, superne 
tenue quadricostatis, ad nodos incrassatis. Foliis senis octonisve, oblongo- 
linearibus, margine setoso-serrulatis, internodio parum brevioribus, acu- 
tis, mucronatis; fol. summis floralibusque ex ovata basi sensim acutis, 
Floribus laxe paniculatis, subtrichotomis; pedicellis rigidiuseulis erecto 
patentibus; corollae laciniis obtusiusculis. Fructibus laevibus. — Auf son- 
nigen steinigen Abhängen zwischen Gesträuch, vorzüglich auf Kalk, in 
der Bergregion und auf Alpen. Auf dem Butsets unterhalb des Klosters 
5000‘. Aug. Früchte; am Tömöserpass, Szaro Tomös 3000’. Jun. 

1702. G. transsiivanicum Schur Sert. n. 1329. Praecedenti affine 
attamen diversum et distinguendum: Radice repente oligocephala. Cauli- 
bus rigidioribus evidenter quadrangularibus, erectis, a basi ramosis, 10— 
15 poll. nitidis ramis paniculatis. Foliis octonis, planis, oblongis lineari- 
busve antice latioribus, 12 lin. long. 1—4), lin, lat., subito acuminatis, 
albo aristato-mucronatis, glabris, nitidis, integerrimis vel versus apicem 
serrulatis, subtus nervo prominente valido instruetis; foliis floralibus op- 
positis oblongo-linearibus. Floribus albis paniculatis numerosissimis sua- 
veolentibus; corollae laciniis ovalibus cuspidatis. Fructibus laevibus nigris. 
— (G. stenophyllum Schur herb. Transs. var. fol. linearibus.) 
— Auf grasigen schattigen Abhängen, an Felsen, in den Fogaraser und 
Arpaser Alpen 6000‘, z. B. in der Swertiaschlucht mit Cerastium trans- 
silvanieum und Swertia punctata im Sirnathal; auf dem Vurtop und 
Arpas. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

1703. &. sylvaticum L. — Bing. 163. — Rehb. icon. t. 138. f. 
II. — (G. laevigatum Vill. delph. 2, 327.) — In Wäldern und Ge- 
büschen der Bergregion. Jun. Aug. 

a. alpinum,. Humile 9—12 poll. Foliis quaternis cauleque glabris. 
Floribus laxe paniculatis secundis. — Auf Felsen der Arpaser Alpen 
6000‘ Kalk. Jul. 

b. pubescens. Caule ramisque foliis subtus in nervis pubescentibus 
— Auf dem Götzenberg bei Heltau. Jul. 

1704. G. intermedium Schult. Obs. 22; Ostr. 1, 304. — R. et. 
Sch. Syst. 3, 236. -— (G. polymorphum a latifolium Knaf. — G 
Schultesii Vest. Flora 1821, 2, 530.) — G. sylvaticum var. c. lati- 
folia Schur Sert. n. 1319. — Ab antecedente G. sylvatico genuino dif- 
fert: Statura multo robustiori. Radice horizontaliter repente. Foliis ob- 
verse lanceolatis apice rotundatis mucronatis, a medio ad apicem serru- 
latis ciliatisque. Floribus semper erectis. Fructibus glabris rugosis. — In 
der Bergregion: Götzenberg, Preschbe auf Mauern bei Heltau. Jul. 

a. subaretieum. Caulibus humilioribus gracilioribusque; foliis oblongo- 
linearibus margine revolutis; floribus mumerosissimis minoribusque. — 


284 
Auf der Kolzu Brazi in den Fogaraser Alpen mit Silene Lerchenfeldiana. 
Jul. Aug. 

1705. G. rubrum L. — Bmg. 165. — Koch Syn. ed 2, 366. — 
Auf trockenen Bergwiesen, bei Verespatak. (Bmg. 1. c.) Jun. Jul. 

1706. G. lucidum All. ped. 1, 5, t. 77, f. 2. — Koch Syn. ed 2, 
366. — Sehur Sert. n. 1323. — Auf sonnigen Hügeln, Felsen, vorzüglich 
auf Kalk, in der Voralpen- und Alpenregion bis 6000 Elevat. Jun. Aug. 

a. glabrum. Caule rigido 1',, ped. foliisque glabro. Foliis latioribus 
oblongo-linearibus erecetis, mucronatis, lucidis, margine serrulato revoluto 
instructis. — (G. ereetum Huds. Angl. ed 2 [1778] 1, 68; Engl. B. t. 
2067. — Kechb. icon. XXVII, t. 137. — Zchb. icon. XXVII, t. 140.) — 
Auf Felsen in den Fogaraser Gebirgen, Kolzu-Brazi. 5000‘. Jul. Aug. 

b. stenophyllum. Caulibus numerosis erectiusculis vel diffusis, 9 poll., 
foliis linearibus senis margine revoluto serrulato-scabris. — (G. cor- 
rudaefolium Vill. Rechb. icon. XXVII. t. 140. — G. tenuifolium All. 
et G. tenuifolium Wulf.) — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt; 
auf dem grossen Hangestein; bei Orlath nächst Hermannstadt. Jun. 
Jul. 1846. 

c. pilosum. Caulibus gracilioribus diffusis 1'/, ped. et ultra inferne 
pilosis, superne glabris; foliis octonis oblongo-linearibus, antice parum 
latioribus, margine revoluto serrulatis, albo mucronatis, reflexis. Frueti- 
bus flavidis subrugosis. — Auf Kalksubstrat: Auf dem Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos. 4000‘. Jul. 

d. pubescens. Caulibus, foliisque pubescentibus; foliis oblongo-lineari- 
bus %,—1 lin. lat., 9—12 lin. long.; caulibus 40—15 poll. erectiuseulis. 
(G. pubescens. Schur Sert. n. 1330.) — (G. hirsutum Kit.) — (G. 
pubescens Schrad. in R. et Sch. Syst. mant. III, 471. — Zechb. exc. 
germ. p. 210.) — Auf der Pojana bei Kronstadt, die Kluft gegen Ro- 
senau. Jul. 

e. petrosum. Gracile, ereetum. glabrum, simplieiusculum ; floribus 
sordide albis vel ochroleueis; foliis planis subsenis, lineari-oblongis, mar- 
gine serrulatis. (G. petrosum Schur herb. Transs.) — Auf Kalkfel- 
sen bei Kronstadt, Kapellenberg, Hangestein. 2500. Jun. Jul. 

f. einereum. Caule 10—12 poll. rigidiusculo. Foliis subsenis oblongo- 
linearibus cauleque glabris, rore glauco magis minusve obductis. Floribus 
laxe paniculatis. (G. cinereum All. ped. 2, p. 6, t. 77, f. 4. — Kechb. 
icon. p. 100, t. 140. — G. lucidum ß cinereum Koch. Syn. ed. 2, p. 366. 
— G. Mollugo fß lucidum Coss. et Germ. par. 1, 362. [Neilr. Nachtr. 
p- 145.]) — Auf Kalkfelsen am Fuss des Königstein und am Keryeman 
bei Kronstadt. Jul. Aug. 4000-5000‘. 

1707. &. petreum Schur. Radice lignosa multicipite. Caulibus 
erectis, strietis, tereti-quadriangularibus, foliisque glabris 9—12 poll. 
superne subramosis, internodiis longissimis foliis 6—8 longioribus. Foliis 
minimis 3—4 lin. longis Y,—'/, lin. lat. oblongo-linearibus, antice parum 
latioribus, suboctonis, reflexis, mucronatis, margine serrulatis, planis; 
foliis summis seu floralibus oppositis. Floribus paniculatis minimis numero- 
sissimis, sordide albis; peduneulis trifloris, pedicellis calycem aequantibus. 


285 


corollae laciniis breviter subitoque cuspidatis. Fructibus minimis, laevibus 
albo-punctulatis, subsuccosis siccatione subrugulosis. — Auf Kalkfelsen 
bei Kronstadt. Auf dem kleinen und grossen Hangestein 2500— 3000‘, auf 
dem Butsets 6000; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos 5000°. 
Jun., Aug. 

a. ramosissimum,. Caule basi subfructiculoso, superne ramosissimo, 
ramulis apice paucifloris, fruetibus laevibus exsuceis. (6. Bielzii Schur herb. 
Transs.). — Auf dem Czibles. (A. Bielz. 1847). Jul., Aug. (Zum Typus 
von G. Mollugo und G. lucidum gehörend hat unsere Pflanze die 
Eigenthümlichkeit, im frischen und getrockneten Zustande einen eigen- 
thümlichen, aromatischen Geruch zu verbreiten). 

b. vestitum. Formae genuinae simillimum sed caulibus firmioribus, 
basi pilosis; foliis senis octonisve, planis, b. lin. long. Y, lin. lat.; ramulis 
fructiferis erectis, pedicellis fructu 2—3 plo longioribus; fructibus succosis 
albo maculatis siccate rugosis. (G. Pseudo-cinereum Schur herb. 
Transs.). — Auf grasigen Abhängen, Bergwiesen bei Kronstadt. Kalk. 
2500— 3000‘. Jun., Jul. 

1708. G. Mollugo L. Bing. 162. Zechb. icon. t. 136, f. 1. Fl. dan. 
t. 455. — Auf Wiesen, Triften, an Wegen, Aeckerrändern, an Hecken, 
Zäunen und in Gebüschen Mai, Aug. 

a. glabrum. Caule foliisque glabris. Hermannstadt. Jun. 

b. pilosulum. Caule foliisque inferioribus hirtis; foliis octonis, inferi- 
oribus oblongis obtusis, superioribus lineari-oblongis mucronatis, ramis 
erecto patulis. — Zwischen Gesträuch bei dem Dorfe Baumgarten und 
bei Hammersdorf. Jul. 

c. inundatum. Ramosissimum, decumbens, diffusum, glabrum; eaudiculis 
10—15 poll., flexuosis; foliis senis obovato-lanceolatis, stellato-expansis 
obtusis, mueronulatis, serrulatis; ramul's paucifloris divaricatis. Fructibus 
flavidis subrugulosis. (Proximum G. insubrico Gaud. helv. 1, p. 421. 
Jechb. icon. XXVIl. t. 137 et 138). — Auf Sandboden am Zibinfluss und 
unbebauten Orten bei Hermannstadt. Aug. Septbr. 

d. angustatum. Caulibus longissimis ramosissimisque ramulis divari- 
catis; foliis lineari-oblongis cauleque glabris. — Auf Wiesen bei Her- 
mannstadt. Aug. Septbr. 

e. alpicolum. Caulibus 6—9 poll. basi fruticulosis ramosis; foliis 
senis octonisve lineari-oblongis, minimis, mucronatis, margine scabris 
cauleque glabris. — In Kalkfelsenritzen der Arpaser- und Kerzesorer 
Alpen: Arpas, Butian 6000‘. Jul., Aug. 

f. rupicolum. Caulibus firmioribus foliisque glabris basi fruticulosis, 
ramosissimis, ramis divaricatis; foliis caudieulorum oblongis, ramulorum 
lineari-oblongis; floribus albis; fructibus laevibus nigris. (G. tyrolense 
Schur Sert. n. 1321 var. d. [an Willd.]) — Auf Felsen der Fogaraser- 
Alpen Kolzu Brasi. 5000‘; auf der schwarzen Koppe, Deala negro, oder 
Deala Stirpu in den Grossauer Alpen 6000‘ Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

1709. G. sylvestre Poll. palat, 151. Rchb. icon. XXVII. p. 97. t. 
142, £. 2—3. Caulibus quadrangularibus 6—15 poll. magis minusve caes- 
pitosis & basi adscendentibus vel procumbentibus vel diffusis, glabris. 


256 


Foliis oblongo-linearibus antice parum latioribus, acuminatis et mucronatis, 
uninerviis, suboctonis; fol. inferioribus obovatis. Floribus albis paniculato- 
cymosis; pedicellis erecto-patentibus; corollae laeiniis acutis. Fructibus 
obsolete granulosis. (G. sylvestre a et ß Koch Syn. ed. 2, 367. G. 
sylvestre 4. glabrum Schrad. G. multicaule a polyphyllum. 
Wallr. G. sylvestre vulgatum Gaud. G. umbellatum a Lam. G. 
laeve Thuil. DOC. G. anisophyllum Vill. G. montanum Will. G. 
sylvestre 2 alpestre Gaud.; Rchb. icon. t. 142, fl. 6. G. alpestre 
R. et S. — G. argenteum V.ll.). 

a. suplnum. Glabrum. 2—3 poll., tenue caespitosum; foliis senis 
vctonisve; floribus bi-trichotomo-eymosis subpaniculatis, ramulis pani- 
culae longitudine foliorum vel parum longioribus; floribus minimis. — G. 
sylvestre ö supinum Koch ]. c. — G. alpestre Schur Sert. 1331, b. 
— G. sylvestre 4 supinum Gaud. — G. supinum Lam. DC. — 
Rechb. icon. t. 142, f. 7. 

b. scabrieaule. Caule debile scabro, foliis quaternis laevibus floribus 
subumbellatis. (G. montanum .Bmg. En. A. n. 155.) — (G. tenue Vill. 
prosp. 19. — G. nitidulum Thuill.) — Auf Wiesen, Triften, Haiden, in 
lichten \äldern der Berg- und Alpenregion; Talmats; bei Boitza; Fo- 
garaser und Arpaser Gebirge; häufiger auf den Gebirgen bei Kronstadt. 
2000°— 5000‘, gern auf Kalk. Jun. Aug. 


1710. G. Boccone Willd. sp. 1, 587. — Bug. En, 1. n. 160. — 
AU. ped. A, p. 6. — DC. prodr. 4, 594. — Bocc. Mus. t. 101. — (G. 
sylvestre y hirtum Koch Syn. ed. 2, 367. — G. sylvestre 3 pubes- 
cens Schrad. — G. multicaule eriophyllum Wallr. — G. sylvestre 
3 Boccone Gaud. — G. umbellatum ß Lam. — G. asperum Schreb. 
—G. scabrum Pers.; Jaeg. A. 5, t. 422; Bing. En. I. n. 160.) — Ab an- 
tecedente imprimis differt: Caulibus foliisque magis minusve hirto-scabris 
vel pubescentibus pilis patentibus. — Auf Waldwiesen in der Hügel- 
und Bergregion (Dmg. ]. e.) vorzüglich im Szeklerlande und auf den 
Kalkgebirgen bei Kronstadt. Jun. Aug. 


1711. G. pumilum Lam. dict. 2, 580. — Koch Syn. ed. 2, 367. — 
echb. icon. t. 143, f. 2—3. — Lam. ill. t. 60, f. 2. (G. trichuophyllum 
All., Wulf. in Röm. Arch. 3, 329. — G. austriacum Jacq. A. 1. t. 80, 
Bug. En. I, n. 157. — G. pumilum var. y nitidum Nelr.) — Ab an- 
tecedentibus maxime affinibus differt: Foliis linearibus a medio subulato- 
attenuatis aristatis margine basique subincrassatis, subtus bisulcatis, 
nervo valido instruetis. Caudiculis procumbentibus a basi ramosissimis. 
Fructibus evidenter subtilissime granulosis. — Auf sonnigen Wiesen und 
Yriften in der Berg- und Voralpenregion:: Bistritzer Alpen (Ding.). Auf 
der Piatra-mare und Schuler bei Kronstadt. Jun. Jul. 

a. tenerrimum. Caule debili 6—8 poll. Foliis infimis oblongis sub- 
senis minimis 4", lin. longis, superioribus rite linearibus 12 lin. long., 
omnibus acuminatis et aristatis cauleque glabris, integerrimis. Floribus 
minimis albis laxe trichotomo-cymosis. Fructibus minimis sublaevibus. — 
In lichten Bergwäldern an steinigen Orten, Schuler bei Kronstadt. Jul. 


237 


1712. @. pusillum L. sp. 154 sec. G@aud. — Bug. En. 1, n. 159. 
(G. pumilum ö pubescens DO. prodr. 4, 595. — G. pumilum ß 
hirtellum Gaud. — G. pumilum var. b. et c. Schur Sert. n. 1339, — 
G. hypnoides Pill. Dauph. 2, 323; Zechb. icon. t. 143, f. 5.) — Cauli- 
bus 2—3 poll. interdum caespitosis ereetis vel procumbentibus vel ex 
rupium fissuris dependentibus, debilibus, angulatis, a basi ramosis, ramis, 
apice corymboso-paucifloris. Foliis subsenis vel octonis cauleque scabris 
vel pilosis, pilis patentibus undique obsitis, inferioribus obverse lanceola- 
tis obtusiusculis, superioribus oblongo-linearibus acuminatis. Floribus 
ochroleueis suaveolentibus 2— 3 chotomis, pedicellis brevissimis. Fructibus 
granulosis. — Obs. 24; Zechb. icon. Di 97, t. 143, f. 4. — Auf Triften, 
steinigen Abhängen, Felsenritzen der Hochalpen: Fogaraser, Arpaser, 
Kerzesorer, Rodraer Alpen; Butsets und Königstein bei Kronstadt. Vor- 
züglich auf Kalk oder in dessen Nähe 6000°--7000°. Jun. Aug. 

1713. G. saxatile /. fl. suec. ed. 2, p. 463. — Koch Syn. ed. 2, 
366. — El. dan. t. 1633. — (G. hercynieum. Weigl. Obs. p.. 23. — 6. 
montanum Zuds.) — Caudiculis proeumbentibus, ramis elongatis con- 
fertis; pedunculis multifloris corymboso-paniculatis. Floribus albis. Foliis 
inferioribus ovato-subrotundis subquinis, superioribus obverse lanceolatis 
subsenis, mucronatis uninerviis. Fructibus granulato scabris. Planta gra- 
cilis, 6—8 poll., saturate viridis, habitus. G. palustri formae minimae 
subsimilis. — Auf Moor- und Torfboden zwischen Moosen oft ver- 
steckt, in der Berg- und Alpenregion. — Auf feuchten steinigen Triften 
der Fogaraser Alpen (Kladni) mit G. pusillum. — (Lerchenf. botan. 
Nacht. in den Pormbacher Alpen.) — Jun. Aug. — Ich glaube Trümmer 
dieses Galiums auf dem Torfmoor am Büdös September 1853 beobachtet 
zu haben. 


374. VALANTIA /. 
(Galium Seetio I. Cruciata Tournef.) 


1714. V. Cruciata L. sp. 1491. — (Galium Cruciata Scop. — 
Techb. icon. 47, t. 134, f. 1. — G. Vaillantia .Bmg. En. 1, n. 152. — 
G. erueiatum Sm. — G. cruciata var. a. foliis hirsutis Ledeb, 
Ross. 2, 416. 

a. laevipes. Koch Syn. ed. 2, 361. — Pedunculis glabris, foliis tan- 
tum in margine nervisque ciliatis caeterum subglabris. (G. Cruciata ß 
chersonensis DO. — G. chersonensis R. et $. Valantia cher- 
sonensis Willd.; M. Bieb. sec. Ledeb. V. eruciata sec. Koch l. c.) — 
Auf Kalksubstrat der Bergregion bei Kronstadt. Mai, Jun. 3000’. 

1715. V. Bauhini Schur Sert. n. 1305. — R. et S. syst. 3, 281. 
— (G. Bauhini Zchb. exc. germ. p. 207. — Magis minusve hirsuta. 
Foliis quaternis oblongo-elliptieis vel oblongis trinerviis margine longe 
eiliatis. Peduneulis dichotomis nudis, foliis dimidio brevioribus. Floribus 
luteis. Fructibus globosis glabris.) — (Valantia glabra L. — Bing. 
172. — W. Kit. t. 32. — Schkh. t. 345.) 

a. ramosa. ZRochel. pl. banat. f. 23. — Nach dem Grade der Ent- 
wickelung sehr verschieden gestaltet. — In der Hügelregion zwischen 


238 


Gesträuch, in Weinbergen, häufig bei Hammersdorf, Grossscheuern, Stol- 
zenburg, Klausenburg. Hermannstadt bis in den Fogaraser, Arpaser und 
Kerzesorer Alpen. Mai, Jul. 

1716. V. alpina Schur Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 86. — Sert. 
n. 1307. — (G. alpinum Schur herb. Transs.) — Radice polycephala. 
Caudiculis erectis, 6 poll., glabris. Foliis infimis orbieulatis, superioribus 
subrotundo-ellipticis, summis elliptieis, subtus pallidioribus, margine cilia- 
tis, trinerviis, nervis lateralibus valde curvatis. Floribus ochroleueis. — 
Auf Felsen der Arpaser und Kerzesorer Alpen. 6000‘ Glimmerschiefer- 
substrat. Jun. Jul. 


1717. V. glabra Vill. Schur Sert. n. 1306. — (Galium vernum 
Scop. earn. 4, 99, t. 2. — G. Halleri R. et S.) Ab antecedentibus dif- 
fert: Foliis glabris vix eiliatis; caule villosulo; floribus albis; fructibus 
subpyriformibus. — Auf Kalkfelsen bei Kronstadt: Szokarak. Salamons- 
felsen. Mai. 

1718. V. pedemontana Bell. app. 46, t. 5. — Bmg. 173. — W. 
Kit. t. 33. (Galium pedemontanum All. auct. t. 5.) — Auf Sandboden 
in der Hügelregion. April, Mai. Hermannstadt. 


Ordo LXX. VALERIANEAE DC. 


375. VALERIANA /. 


1719. V. exaltata Mikan. ap. Pohl. tent. fl. bohem. 1, p. 41. — 
(V. offieinalis a altissima Koch Syn. ed. 1, 337. — V. altissins 
Hornem. — V. multiceps Wallr. in Linn. 14, p. 539.) — Auf Wald- 
wiesen, zwischen Gebüsch: Lazarethwiese und Narzissenwiese im jungen 
Wald gegen Resinar nächst Hermannstadt. Jul. Aug. 

1720, V. offieinalis L. — Bimg. 107. — Sturm H. 9. — Wagner 
t. 20. — Fl. dan. t. 570. — Auf Waldwiesen zwischen Gebüsch. Mai, Jul. 

a. major. Koch Syn. ed. 2, 369; Zechb. icon. 12, f. 1432. (V. pro- 
eurrens Wallr. in Linn. 14, p. 540.) 

b. minor. Koch 1. c.; Zechb. icon. 12, f. 1433. (V. officinalis var 
minor Koch bot. Zeit. 20, 1, p. 359. — V. offieinalis y angusti- 
folia Koch Syn. ed. 1, 337. — V. angustifolia Tausch. — V. collina 
Wallr. in Linn. 14, 537.) —Auf Wiesen in der Hügel- und Bergregion. 
Hinter dem Kapellenberg bei Kronstadt. Jun. Jul. 

1721. V. alternifolia Ledeb. Fl. alt. 1, p. 52, in nota (me judi- 
cante). (V. officinalis y alternifolia Zedeb. fl. Ross. 2, 439.) — V. 
tenuissima Schur. — Radice minima fibrosa (nec. stolonifera) monocephala. 
Caule gracili 1%, ped., foliisque inferioribus piloso. Foliis inferioribus al- 
ternis, pinnatisectis; segmentis oblongis vel oblongo-linearibus, integerri- 
mis vel hine inde dente instructis, pubescente-villosis, margine eiliatis; 
bracteis densius villosis. Floribus corymbosis roseis adoratis. — In der 


289 


Hügel- und Bergregion zwischen Gesträuch an Waldrändern in lockerer 
Dammerde. Alluvium. Kalkmergel 1500°—-2000°. — Bei Hammersdorf, 
Grossscheuern, Stolzenburg, Zood, Talmats, oberhalb Portsesd. Jun. Jul. 

1722. V. sambueifolia Mikan. ap. Pohl. bohem. 1, 4. (V. repens 
Host. V. exaltata Dmg. 108 cum citat. V. sambucifolia Mikan.) — 
In den Gebirgsthälern an quelligen Orten, an Bächen, Rinnseln und Was- 
serfällen: Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer und Rodnaer Gebirge bis 4000. 
Jun. Aug. A. V. exaltata differt: Foliis 4—5 jugis, segmentis multo 
mäjoribus oblongis elliptieisve ; caule crassiori sulcato; radice monoce- 
phala stolonifera. 

1723. V. sciophila Schur herb. Transsilv. — Radice fibrosa valida 
valde fibrosa fibris longissimis fibrillosis latere inferiori obsessa, caudices 
plurimis horizontalibus supra terram proferente. Caule erecto sulcato 2 
ped., simplici superne ramoso, ramis florigeris. Foliis radicalibus novellis 
prolumque sterilium triphyllis longissime petiolatis, foliolis lateralibus ses- 
silibus minoribus,, foliolo terminali elliptico petiolato; foliis caulinis pin- 
natis, subquadrijugis petiolatis, segmentis oblongo-elliptieis, grosse ob- 
tuse dentatis, lateralibus subsessilibus subdecurrentibus, segmento ter- 
minali trilobo; omnibus glabriusculis, margine pilosis. Floribus niveis 
suaveolentibus. Fructibus compresso-conieis margine incrassatis, hine uni- 
striatis illine tristriatis calyce involuto coronatis. Subsimilis V. sambu- 
cifoliae, sed omnibus in partibus minor et loco natali distineta. — Auf 
Kalkbergen bei Kronstadt, häufig am nördlichen waldigen Abhang am 
Berghals. Jul. 2500‘. 

1724. V. divaricata Pinterök. Zool. bot. Ges. 1858, II, 333. — 
Auf dem Ketskekö bei Carlsburg soll, nach Neilreich’s Nachtr. p. 90, 
von V. officinalis nicht verschieden sein. 

1725. V. Phu L. — Koch Syn. ed. 2, 369. — Rehb. icon. XXVII, 
f. 1430. — Wird hin und wieder kultivirt und kommt zuweilen verwil- 
dert vor. Ich fand sie bei Heltau am Bärenbach, Mai 1847, und brachte 
selbige im nächsten Jahr in meinem Garten zum Blühen. 

1726. V. dioica L. — Bing. 106. — Rehb. icon. f. 1428. — Sturm 
H. 9. — Fl. dan. t. 687. Tratt. t. 142%. — Auf sumpfigen Wiesen zwischen 
Gebüsch in feuchten Wäldern. Jun. 

a. simplieifolia. Zechb. pl. erit. 4, f. 120. — Schur Sert. u. 1344. a. 
Foliis radicalibus subrotundo-ellipticis ebtusiusculis, margine ciliatis; cau- 
linis inferioribus ovato-oblongis crenatis; summis minimis antice triden- 
tatis, dente medio porrecto. Caule 12 poll. Radice repente. — Auf schlam- 
migem Boden im Zoodthale am Götzenberg. Jun. 1847. 

b. obovata. Foliis radicalibus obovato-spathulatis in petiolum brevem 
attenuatis, caulinis obovatis sessilibus, obtusis, versus basin angustatis, 
scabriusculis margine dentieulatis ciliatisque; foliis summis grosse denta- 
tis. Floribus roseis. Caule erecto firmo 14Y,--2 ped. Radice longissime re- 
pente. — Auf Gebirgswiesen an moorigen quelligen Orten oberhalb Re- 
sinar auf dem Wege zur Fromoasze. 3000. Jul. Aug. 

c. minima. Foliis radicalibus longissime petiolatis, oblongo-elliptieis 
basi subcordatis vel truncatis, subito in petiolum desinentibus; caulinis 


Schur. Enum. plant. Transs. 19 


290 


inferioribus oblongis in petiolum sensim angustatis; superioribus sessili- 
bus minimis dente uno alterove instructis. Caule 9—12 poll. gracili. — 
Auf Waldwiesen bei Heltau und Resinar. Jun. Jul. 

d. subdisseeta. Caule 1%,—2 ped. Foliis radicalibus petiolatis, sub- 
rotundo-cordatis, basi truncatis, subito in petiolum attenuatis; caulinis 
inferioribus integris subito in petiolum brevem et latum desinentibus ; 
mediis sessilibus elliptiecis acutis vel acutiusculis, margine undulato-den- 
tatis eiliatis; summis amplexicaulibus inciso-lobatis, lobo terminali ob- 
longo, obtuso; foliis floralibus pinnatifidis minimis, laeiniis linearibus. 
Vloribus roseis suaveolentibus. — Auf sumpfigen Bergwiesen: Auf der 
Pojana am Fuss des Schuler und im Zaisonthale auf dem Wege zur 
Pojana Muruluj bei Kronstadt. 3000‘ Jul. 


1727. V. tripteris L. — Bmg. 109. — Rehb. icon. f. 1424. — 
Sturm H. 44. — Jaegq. A. t. 268. — An quelligen schattigen Orten der 
Voralpen und Alpen, bis in die Flussgebiete herabsteigend. 3000‘—6000°. 
Kalk- und Glimmerschiefersubstrat. Jun. Aug. 


1728. V. sisymbriifolia Desp. Chaix de pl. Tournef. p. 33, t. 
44. DC. prodr. IV, p. 641. — V. Cardaminis M. Bieb. Fl. t. c. 1, 24; 
11, 454; 3, p- 26. — (Valerlana transsilvanica Schur herb. Transs.) — Radice 
longissime repente polycephala. Caulibus erectis, teretibus, striatis, gla- 
briuseulis, 10—15 poll., subsimplieibus. Foliis radicalibus minoribus reni- 
formibus breviter petiolatis, petiolo dilatato ; caulinis inferioribus subro- 
tundis, subito in petiolum attenuatis, vel ovato-cordatis obtusis; mediis 
pinnatis bijugis, segmentis accreseentibus distantibusque elliptieis, re- 
pando-dentatis, lobo ultimo subrotundo majori, vel elliptico acuminato; 
polis summis ternatis, segmentis oblongis acuminatis. Floribus herma- 
phroditis subcorymbosis roseis, in corymb. contractum dispositis. Habitu V. 
tripteri subsimilis sed robustior, folia subhirsuta, superiora pinnata, 
lobi foliorum infimorum subrotundo-orbiculati repando dentata facile 
distinguenda. — (V. tripteris var. a et ß Schur Sert. n. 1345. An V. 
tripteris var. heterophylla Bmg. n. 109.) — Auf den Arpaser Alpen 
an quelligen Orten, Bächen und Rinnseln; auf dem Eesem-Teteje bei 
Sz. Domokos. 3000‘. Jul. 

(Hat auf den ersten Blick Aehnlichkeit mit Cardamine Opizii 
oder Nasturtium off. und dieses bestimmte mich, dieselbe für V. si- 
symbriifolia zu halten, umsomehr, da auch die Diagnose Ledeb. Ross. 
2, 437 auf unsere Pflanze sich anwenden lässt.) 


1729. V. montana L. — Bmg. 110 — Jacq. A. t. 269. — Auf 
grasigen Abhängen und Felsen in der Berg- und Alpenregion vorzüg- 
lich auf Kalk ; Salomonsfelsen bei Kronstadt. Jun. Jul. 3000‘. 


a. alpigena. Radice polycephala longissima simpliei vel apice vix- 
ramosa, 9 poll. longa. Caule 1—1Y, ped. foliisque pubescentibus. Foliis 
radiealibus cordato-elliptieis, caulinis sessilibus grosse et inaequaliter 
serrato-dentatis, longe acuminatis; fol. superioribus saepe inciso-serratis; 
summis oblongo-linearibus. — Auf Kalkfelsen der Arpaser Alpen. 6000‘. 
Jul. (V. alpigena Schur herb. Transs.) 


291 


b. ternata. Foliis caulinis superioribus ternato partitis, partionibus 
inaequalibus, lobo medio multo majori elliptico-acuminato grosse serrato. 
Caeterum antecedenti Var. similis. — (V. montana diversifolia 
Schur Sert. n. 1346. a. V. montano-tripteris Schur herb. Transs.) — 
Auf dem Arpas mit der vorigen gemeinschaftlich. Jul. 

1730. V. saxatilis L. — bmg. 112. — Jacqg. A. t. 267. — In 
Felsenritzen der Alpen: Fogaraser, Arpaser, Kronstädter Alpen. Jul. Aug. 

1731. V. elongata L. — Dmy. A111. — Jaeg. A. t. 219. — Auf 
steinigen Triften und Felsen der Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 


376. VALERIANELLA Poll. palat. 1, 29. 


1732. V. olitoria Poll. 1. c. — Rehb. icon. f. 1399. — (Valeriana 
olitoria Willd. Sturm H. 2. — Fedia olitoria Vahl. Bmg. 112. Fl. 
dan. t. 1681. — Valerianella olitoria a leiocarpa Kchb. pl. erit. 1. 
f. 121; ß lasiocarpa Jechb. pl. crit. A. f. 122.) — Auf Aeckern, Wiesen, 
unbebauten Orten. Hermannstadt. April, Jun. 

1733. V. carinata Lois. not. 149. — Koch Syn. ed. 2, 372. — 
Zechb. pl. erit. 1. f. 123. — (Fedia carinata D. Fl.) — Auf bebautem 
Boden in Gemüsegärten: Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg. Mai, Jun. 

1734. V. coronata DC. fl. fr. 4, 421. — Rehb. icon. f. 1399. — 
Koch Syn. ed. 2, 373. — (Fedia coronata Vahl. Rchb. icon. pl. erit. 
4. f. 433—135. — Valeriana Locusta g. coronata ZL.) — Auf be- 
bautem Boden, Gemüsegärten Hermannstadt, in den Gärten vor dem 
Leichenthor. Mai, Jun. 

1735. V. eriocarpa Desv. Journ. bot. 2, 314, t. 2, f. 2. — Koch 
Syn. ed. 2, 372. — Zchb. icon. XXII, f. 1406. — (V. truncata Pett. 
Exsice.; Oestr. bot. Wochenbl. 1852, p. 26 [non DC.] — V. campanu- 
lata Zechb, icon. f. 1407. — Fedia microcarpa Vis. Stirp. 35 [uon 
Zechb.] — F. eriocarpa D. Fl. — Rehb. pl. erit. 1, f. 132.) — Auf Gar- 
tenschutt, unbebauten Orten, in Gemüsegärten bei Kronstadt; Blumenau. 
Mai, Jun. 

1736. V. Auricula DC. fl. fr. suppl. 492. — Zchb. icon. f. 1400. 
— Koch Syn. ed. 2, 372.) — Fedia Auricula D. Fl. — Rchb. icon. crit, 
41. £ 128—129. — F. olitoria Gaertn. fr. 2, t. 86. — Valerianella 
laxiflora Dufr. Val. 58, t. 3. — Auf Aeckern zwischen Saaten, in Gär- 
ten und auf Gartenschutt; auf einem Kleeacker rechts von den drei 
Eichen. Hermannstadt. Jun. Planta nostra fructibus puberulis instructa 
est. — Fedia Auricula var. ß dasycarpa /chb. pl. erit. A, f. 130 

1737. V. dentata Poll. palat. 1, 30. — Koch Syn. ed. 2, 372. — 
Rechb. icon. f. 1402. (V. Morisonii $ DO. — Valeriana Locustad. 
dentata ZL. sp. #7. p. p. Fedia dentata Vahl. — Bmg.?) — Auf 
Aeckern, Wiesen, bebauten und unbebauten Orten: Hermannstadt, Kron- 
stadt. Mai, Jul. 

1738. V. Morisonii DC. Prodr. 4, 627. — Kechb. icon. f. 1403. — Schur 
Sert. n. 1337. (V.dentata Plasiocarpa KochSyn.ed. 2, 373. — V.mixta 
Dufr. Valer. 59, t.3, f.6. — V. pubescens Merat. Loisl. fl. gall. 1. 26. — 
V. microcarpa Loisl. not. 151. [non Vis. nec Zchb.] — Fedia den- 


19 * 


292 


tata ß D. Fl. — F. dentata f dasycarpa Zehb. pl. erit. f. 127. — 
F. dasycarpa Ste. — F. Morisonii Spr. — F. dentata Dmg. En. 
4.444. — Valeriana dentata M. Bieb. Fl. t. c. i, 26, 415.) — A. V. 
dentata Poll. differt: Fructibus pubescenti-hirsutis, ovato-subconieis, 
luculis 2 sterilibus filiformibus, loculo fertili multo angustioribus. Calyeis 
limbo obliquo,, hine tridentato, dentibus 2 subobsoletis. Floribus confer- 
tis. Bracteis linearibus cartilagineo-marginatis et eiliatis. Foliis oblongo- 
linearibus oblongisve, mugis minusye basi ineiso-dentatis, interdum in- 
tegerrimis. Caule basi simpliei superne parum ramoso, 6—12 poll., foliis- 
que ad angulos puberulo-aspero. — Auf sandigen Hügeln bei Hammers- 
dorf, Hermannstadt, Klausenburg, Fogarasch. — Auf Kalkfelsen bei 
Kronstadt. Mai, Jul. 


377. CENTHRANTUS DC. 


1739. C. angustifolius DC. — Koch Syn. ed. 2, 371. — Rechb. 
icon. XXL, f. 1415. — (Valeriana angustifolia Mill. — V. rubra 
ß L. sp. 44. — V. rubra Schur Sert. n. 1349. — V. monandra Will. 
delph. 2, 280.) — Wird häufig als Zierpflanze kultivirt und kommt hin 
und wieder auf Gartenschutt und in der Nähe der Gärten verwildert 
vor. Hermannstadt vor dem Elisabeththor. Jul. Kronstadt Postwiese. Aug. 


Ordo LXXI. DIPSACEAE DC. 


378. DIPSACUS /. 


1740. D. sylvestris L. — Bmgy. 131. — Rechb. icon. 12, f. 1397. 
— (D. silvestris Mill. Jacg. A. t. 402. — D. fullonum a Z. sp. 140. 
— D. fullonum Pollich. — D. vulgaris @Gmel.) — Auf Feldern, un- 
bebauten Plätzen, an Wegen, Ackerrändern, Flussufern. Jul. Aug. 

a. macroinvolucratus, Involucri foliolis adscendentibus ampliatis, medio 
foliaceo-dilatatis, capitulum fere duplo superantibus. Foliis prolum novel- 
lium oblongis, glabris, margine tantum setoso-ciliatis. — Am Zibinfluss 
bei Neppendorf. Aug. 

b. comosus. Paleis summis longissimis comum formantibus. Foliolis 
ınvolucri capitulum aequantibus. Foliis caulinis mediis pinnatifidis. — An 
D. sylvestris var. ß Koch Syn. ed. 2, 374. — (D. sylvestris ß co- 
mosus Ledeb. Ross. 2, 444, et in eadem ratione: D. sinuatus 
Schlechtend. in R. et S. Syst. 3, p. 519; DC. prodr. 4, 646.) — Auf un- 
bebautem Boden: Zwischen den Gärtenzäunen im Retranchement bei Her- 
mannstadt. Aug, 

1741. D. Fullonum Mill. diet. n. 1; L. sp. 140 var. ß. — Invo- 
eri foliolis horizontaliter patentibus apice subdeflexis. Paleis rigidissimis, 
oblongis, aristato-cuspidatis, recurvatis corollam aequantibus. — Planta 
4—6 ped. ramis longis erectis, flores lilaeini. — Kulturpflanze, hin und 
wieder verwildert. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Septbr. 


293 


1742. D. laciniatus L. — Bing. 132. — Jaeq. A. t. 403. — Auf 
bebauten und unbebauten Plätzen, an Hecken, Zäunen, Aeckern, Wegen, 
auf sandigen Wiesen und Flussufern. Jul. Aug. 

1743. D. Pseudo-sylvestris Schur herb. Transs. Planta 3—4 
ped. Foliis omnibus indivisis, inferioribus oblongis, versus basin angusta- 
tis, obtusis, crenatis, dorso in neryo aculeatis, margine glabris, superiori- 
bus versus basin valde dilatatis et omnino connatis. Involueri foliolis in- 
curvatis, adscendentibus capitulum subglobosum demum elongatum aequan- 
tibus. Paleis chartaceis ex ovata basi aristato-cuspidatis pilosis, margine 
parce aculeato-eiliatis, apice recurvatis corollam dilute lilacinam superan- 
tibus. — Auf unbebauten Plätzen am Graben vor dem alten Berg gegen 
Kleinscheuern; am Fuss des Schlossberges bei Kronstadt. Aug. Septbr. 


379. CEPHALARIA Schrad. 
(Schrad. eat. sem. hort. gött. 1814.) 


1744. C. appendiculata Schrad. 1. ce. — (Dipsacus pilosu. 
L. — Bmg. 133. — Jacgq. A. t. 248. — Iöchb. icon. f. 1393. — Fl. dan: 
Deage Cephalaria pilosa Gr. et Godr. Fr. 2, 69.) — In Wäldern. 
Hainen, schattigen Orten, auf sandigen Flussufern zwischen Gesträuch s 
Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt auf der Postwiese, Jul. Aug. — 
(Bildet nach meinem Dafürhalten eine Mittelgattung zwischen Dipsacus 
und Cephalaria, die ich „Trichocephalum‘“ [T. pilosum] nenne.) 

1745. C. transsilvanica Schrad. l. c. Koch Syn. ed. 2, 375. — 
(Scabiosa transsilvanıca ZL. — Bmg. 134. — Jacg. h. vind. 2, t. 111. 
— All. ped. t. 48. — Sucecisa transsilvanica Kehb. pl. crit. 2, f. 234; 
icon. 42, f. 1387. — Auf Hügeln, an Wegen und Weinbergen (Bing. ]. e.) 
Bei Broos, Zam, Dobra, Deya, zwischen Reussmarkt und Mühlenbach. 
Jul. Aug. 


1746. C. radiata Schur Sert. n. 1359. — Griseb. et Sch. iter. 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 351. — (Sucecisa radiata Schur pl. 
exsiecc.— C. Fussiana et Succisa Fussiana Heujf. man.) — Affinis 
C. transsilvaniae, C. leucanthae et C. alpinae Schrad. sed. atta- 
men valde diversa. Radice perenni moriformi polycephala, caules flo- 
rentes fascieulosque foliorum sterilium proferente. Caulibus basi simpliei- 
bus superne ramosis 3—6 ped. teretibus, striatis, inferne scabris, superne 
glabris, ramis longissimis apice florigeris. Foliis fascieulorum sterilium 
seu prolum novellium oblongis, in petiolum attenuatis, obtusiusculis vel 
acuminatis, serratis; foliis caulinis inferioribus, pinnatis, petiolatis, pubes- 
centibus, pinnis inaequalibus deorsum decrescentibus, oblongis vel ellip- 
tieis, acutis, serratis, basi confluente-deeurrentibus, lobo ultimo majori ; 
laciniis foliorum superiorum multo angustioribus glabris, margine tantum 
eiliatis. Capitulis hemisphaericis, fructiferis globosis, 9 lin. diamet. Flori- 
bus sordide albis vel ochroleueis, radiantibus. Paleis denique cartilagineis, 
dorso puberulis margine glabro scariosis, exterioribus ovato-rotundatis 


294 


interioribus acutiusculis. Involucelli dentibus octo subulatis, rectis, sub- 
aequalibus. Fructibus subtetragonis, fuscis, faciebus bistriatis. — In der 
Hügelregion auf Alluvium, bei Talmats an den Abhängen gegen Zood, 
anı Sichbüchl hinter Hammersdorf dem Dorfe Baumgarten gegenüber ; 
bei Torda und Klausenburg. Jul. Aug. 

1747, €. leucantha Schrad. l. ce. Koch Syn. ed. 2, 375. — (Sea- 
biosa leucantha Z. — Bmg. 135. — Succisa leucantha Zchb. icon. 
pl. crit 4, f. 537. — Scabiosa Trenta Hacq. pl. alpin. t. 4. f. 1, sec. 
Wulf. in Röm. Arch. 3, 314. [sec Neilr. Nachtr. p. 91.]) — (Die zahl- 
reich von Bmg. angeführten Standorte dieser Art bleiben in Hinsicht 
auf C. radiata zu berichtigen, da ich in dessen Herb. transs. einige 
Trümmer von €. leucantha vorfand, die für deren Anwesenheit in Sie- 
benbürgen sprechen, so dass ich die Identität von C. radiata und C. leu- 
cantha Bmg. nicht unbedingt zugeben kann.) 

1748. ©. laevigata Schrad. l. c. — Griseb. et Sch. iter hung. in 
Wiegm. Arch. p. 352. — (C. centauroides Schur Sert. n. 1357. — Sca- 
biosa laevigata W. Kit. pl. rar. 3, t. 230. — Succisa cen tauroides 
Jechb. icon. XXII, f. 1390.) — Auf Hügeln und grasigen Berg- und Hü- 
gellehnen bei Grossbold; bei Baaszen (Kayser). Jul. Aug. 

a. dentata. Segmentis foliorum infimorum grosse serratis, segmento 
ultimo oblongo-elliptico multo majori. 

b. integerrima vel edentata. Segmentis omnibus integerrimis caeterum 
ut Var. a. sed foliis margine tantum pilosis. 

c. tenuiseeta. Foliis subbipinnatisectis, segmentis omnibus subaequa- 
libus oblongis inaequaliter bifidis. — Alle drei Var. auf dem südlichen 
Abhang des Kapellenberges bei Kronstadt. Kalk. 2500‘. Jul. Aug. 

1749. C. cretacea R. et S. Syst. veg. 3, 51. — Schur Sert. n. 
1356. Scabiosa uralensis var. cretacea Zechb. pl. cerit. IV, f. 512; 
exc. germ. p.197.— Succisa uralensis Zöchb. icon. XXII, f. 1389. — Ce- 
phalarıa centauroides f cretacea Ledeb. Ross. 2, 449. — Scabiosa 
coriacea Willd. en. h. berol. 1, p. 145. — Suceisa laevigata Spreng. 
Syst. 4, p. 379. — C. centauroides. Coult. Dipsac. p. 25, .t. 1, £ 8: 
var.) — Ab antecedente imprimis differt: Foliis inferioribus prolumque 
novellium oblongis integerrimis, caulinis puperioribus sublyratis. Capitulis 
subglobosis minoribus. Involucelli dentibus omnino abortientibus. — Aug 
den sonnigen sandigen Abhängen gegen den Zibin bei Hammersdorf; 
auf dem Zakelsberg bei Grossscheuern, auf der Mezöseg. Jul. Aug. 

1750. ©. corniculata AR. et S. Syst. 3, 49. — Griseb. et Sch. 
iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 354. — Andrä bot. Zeit. 1855, p. 
293. — C. uralensis Schur Sert. n. 1358. — Scabiosa corniculata 
W. Kit. pl. rar. t. 13; Bmg. En. 1. n. 136. — Zechb. pl. erit. IV. f. 488. 
— Succisa urälensis Zchb. icon. XXII, f. 1391. — In der Hügelre- 
gion allgemein verbreitet. Hermannstadt, Grossscheuern, Salzburg, Stol- 
zenburg, Klausenburg, auf der Me&zöseg bei Apahida und Kolos u. s. w. 
Jul. Aug. — Ab antecedente praecipue differt: Caulibus curvato adscenden- 
tibus, basi pilis reversis hirsutis, rigidioribus. Foliis durioribus strigosis 
decursive pinnatisectis; segmentis anguste oblongis acutis, foliorum sum- 


239 


morum linearibus, ciliatis. Capitulis hemisphaerieis parum majoribus de- 
nique globosis. Paleis ovato-lanceolatis summis magis acuminatis. Invo- 
lucelli dentibus 4 aristatis, 4 alternis brevissimis. — (Scabiosa uralen- 
sis Murr. in comment. Götting. [1782, p. 13, t. 4. — Rehb. pl. erit. f- 
487; exc. germ. p. 196. — M. Bieb. Fl. t. c. A, p. 93; 3, p. 99. — Bess. 
en. a. 150.]) 


380. RNAUTIA Coult. Dipsac. p. 28. 


1751. K. integrifolia Schur Sert. n. 1363. (K. hybrida var. ß 
integrifolia Koch Syn. ed. 2, p. 376. — Scabiosa integrifolia L. 
sp. 142. — Zechb. exc. germ. p. 192.) — Foliis infimis oblongis, basi at- 
tenuatis, subserratis, prolum sterilium oblongo spathulatis subintegerri- 
mis, superioribus anguste oblongis; caeterum ut K. hybrida Coult.: 
Calyce interiore 16 dentato fructu quadruplo breviore. Flores lilacini. 
Caule interdum simpliei 42 —15 poll. Radice perenni (vel bienni?) — 
Auf sonnigen grasigen Hügeln bei Klausenburg, auf dem Bilak bei Bor- 
band. Jul. “ 


1752. &. arvensis Coult. Dipsac. p. 29. Rehb. icon. f. 1353. — 
(Seabiosa arvensis L. Bimg. 140. — Schk. t. 22. — Fl. dan. t. 447. 
— Wagner t. 100.) — Auf Wiesen, Aeckern, Feldern, Triften, Wald- 
hügeln. Jun. Aug. 

a. homophylla. Glanduloso-hirsuta. Caule apice ramoso dense foliato 
4, ped.; internodiis abbreviatis; foliis omnibus pinnatis, laciniis inte- 
gerrimis vel inciso dentatis; floribus lilacinis. — Auf Wiesen und Acker- 
rändern bei Hermannstadt. Jul. 

b. heterophylla. Piloso-hirsuta et glandulosa. Foliis infimis oblongis 
acuminatis „ grosse serratis; caulinis mediis pinnatifidis, laciniis lineari- 
oblongis integerrimis, lobo ultimo majori oblongoe; summis integris ob- 
longo-linearibus. Involueri phyllis elliptieis acuminatis, interioribus mino- 
ribus angustioribusque capitulo brevioribus. Flores radiantes-caerulei K. 
arvensisdiversifolia Schur l.c. ß. — Scabiosa bohemica Schmidt ? 
— Auf Hügeln in Weinbergen bei Hammersdorf. Jul. 

c. integrifolia. Foliis omnibus indivisis, integerrimis vel serrato-den- 
tatis. K. arvensis d. integrifolia Schur 1. ce. — Hermannstadt. Jul. 

d. montana. Scabriuseula, glandulifera. Caule 18 poll., aphyllo, su- 
perne ramis 3 longissimis monocephalis instructo, basi ramificationis foliis 
2 lineari-oblongis fulto; pedunculis medio bibracteatis, Foliis radicalibus 
pinnatis, laciniis oblongis integerrimis vel inciso-dentatis, pilosis, Floribus 
speciosis lilacinis radiantibus. Calyce interiore octo-dentato, dentibus 
longissime aristatis, fructum subaequantibus, basi ciliato-pilosis stellato- 
expansis. Involucri foliolis oblongis, nervosis, margine longissime piloso- 
eiliatis. (Knautia subacaulis Schur herb. Transs. — An K. arven- 
sis ß collina' Duby et Scabiosa collina Rey ap. DC. gall. 5, p. 487. 
Rchb. exc. p. 192, n. 1147.) — Auf Kalksubstrat, Kapellenberg bei 
Kronstadt. 2000‘. Jun. Jul. — An Species distineta ? 


296 


e. mieroeephala. Caule 10—12 poll. graeili basi 2—3 nod. pilis rever- 
sis albidis hirsuto, superne glabriusculo, purpureo. Foliis omnibus pinna- 
tis vel inciso-lobatis, inferioribus hirsutis, superioribus parce pilosis, mar- 
gine longe ciliatis; summis minimis a basi lata acuminatis. Capitulis mi- 
nımis; floribus purpureis, Involueri foliolis exterioribus ovatis acuminatis 
capitulo brevioribus. — Auf Felsen, Glimmerschiefer, der Preschbe bei 
Zood. 4000. Jul. 

1753. K. exaltata Schur. Caule 3—4 ped., basi simpliei superne 
parum ramoso, inferne pilis rigidis reversis hirsuto-scabro, superne hispido. 
Foliis radiealibus caulinisque inferioribus oblongis in petiolum latum an- 
gustatis, erenatis; caulinis mediis sessilibus integris et serratis vel basin 
versus inciso-lobatis; foliis summis oblongo-linearibus integerrimis; om- 
nibus subtus in nervis venisque pallide rubris longe pilosis. Floribus 
cacruleis non radiantibus. Involucri foliolis oblongis subaequalibus capite 
brevioribus eiliatis. — (Knautia ciliata Schur [non Scabiosa ciliata 
Spr.]) — Auf bewachsenen Höhen; auf der Laudeskrone bei dem Dorfe 
Talmats, an Waldrändern des Girlsauer Berges; coberha!b Boitza am 
Rothenthurm. 2000°. Jul. Aug. Auf Nagelflüe. (Dürfte wegen der fehlen- 
den Strahlenblümehen mit Scabiosa campestris Dess. en. n. 147 iden- 
tisch sein, steht aber am nächsten der K. arvensis var. hetero- 
phylla Schur.) 

1754. K. sylvatica Dub. bot. gall. 1, 257. — Koch Syn. ed. 2, 
376. — (Scabiosa sylvatica ZL. sp. 142. [non Ding.] — Kehb. icon. f. 
1350.) — An Waldrändern und Gebüschen der Bergregion. Jun. Jul. Syn. 
Knautia arvensis var. integrifolia Neilr. Fl. v. Wien p. 320. — 8. 
silvatica Jacg. Obs. 1, t. 18; 2, t. 72, Aust. IV. t. 362. — S. panno- 
nica Jacq. 

1755. K. transsilvanica Schur herb. Transs. — (Scabiosa syl- 
vatica Dimg. 141.) — Radice perenni lienosa polycephala caules floren- 
tes fasciculosque foliorum proferente. Caule 42—18 poll. ereeto, inferne 
glabro, superne pubescente, superne ramis 3 florigeris instructo. Foliis 
radicalibus oblongis in petiolum brevem attenuatis utrinque glabris mar- 
gine piloso-eiliatis; pilis tuberculo insidentibus longioribus brevioribusque 
intermixtis; foliis caulinis mediis oblongo-elliptieis subpetiolatis; summis 
basi cordatis sessilibus; omnibus integerrimis vel obsolete erenulatis, 
glabris, longissime acuminatis, margine ciliolatis glabrisve. Capitulo medio 
pedunculo longissimo aphyllo insidente. Involueri foliolis inaequalibus, 
exterioribus ovatis acuminatis stellato expansis ceapitulum aequantibus. 
Floribus lilacinis vel rubro violaceis. Dentibus calyeis interioris 8 subu- 
latis scabris. Fructibus maturis? — (Knautia sylvatica var. a. inte- 
gerrima Schur sert. n. 1361. K. sylvatica ß lancifolia Zeuf. Exsice. 
et Kotschy zool. bot. Ver. 1853, 2, 275, sec specim. aut. Heuf. K. syl- 
vatica Transs. [non Sehur.]) — In Gebirgswäldern bis in die Tannen- 
region auf allen Gebirgen Siebenbürgens. Jun. Jul. bis 5000° Elevat. 

1756. K. Drymeja Heuj. Flora 1856, 1, 53. — En. banat. p. 9. 
— (Scabiosa eiliata Rehb. icon. XXII, f. 1351, non Spr. — S. eiliata 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wieym. Arch. 1852, p. 351. [non DC.] — 


297 


Neilreich Nachtr. zu Maly's En. p. 92. — K. sylvatica var. c. Schur 
Sert. n. 1361.) — Ab antecedente vix diversa nisi?: Dentibus calycis in- 
terioris 1%2—14 inaequalibus; foliis oblongo-elliptieis elongatis acutis cre- 
nato-serratis ; floribus pallide lilacinis. — (Knautia sylvatica var. ß 
latifolia foliis foliisque hispidis Schur Sert. n. 1361.) — In Ge- 
birgswäldern der Kalkgebirge bei Kronstadt. — Piatra-mare, Butsets; 
auf den Kalkvorsprüngen des Arpas, Jun. Aug. 4000-5000. 

1757. K. longifolia Koch Syn. ed. 2, 376. — (Scabiosa longi- 
folia W. Kit. pl. rar. t. 5; Zechb. icon. 12, f. 1349. — Bing. 137. — S. 
sylvatica ß longifolia D. Fl. 1. 748.) — Auf Triften und Felsen auf 
schattigen Abhängen der Alpen: Fogaraser , Arpaser, Kerzesorer, Rod- 
naer Alpen. 6000‘. Jul. Aug. 

a. graeillima. Simplex, 10 —12 poll. eapitulo minori; foliis radicalibus 
lineari-oblongis eurvato acuminatis 6—8 poll. long., 5—6 lin. lat., sum- 
mis ex oyata basi longe acuminatis. — Auf dem Königstein bei Kron- 
stadt; auf dem Kuhhorn bei Rodna. 6000°— 7000‘. Jul. Aug. 


1758. K. alpigena Schur herb. Transs. — Radice polycephala 
perenni caulem florentem fasciculosque foliorum proferente. Caule inferne 
nodis approximatis notato. Foliis radicalibus oblongo-elliptieis, subspa- 
thulatis, in petiolum brevem angustatis, 2 poll. long., 1—1'/, poll. lat., 
obsolete dentatis, utrinque piloso-hispidis, pilis tuberceulo insidentibus; 
fol. eaulinis minimis pinnatis, lacinis subrotundis integerrimis. Capitulo 
solitario longissime pedunculato, pedunculo scabro. Involueri foliolis 16 
oblongo-elliptieis subaequalibus, capitulo dimidio brevioribus. Capitulo 
maximo, 14V, poll. diam.; floribus numerosis radiantibus confertis albidis. 
Affinis K. longifoliae, ob defectu fructuum non certe definenda. — 
Auf den Triften des Butsets. Kalk. 6000°. Aug. 1854. 


381. SUCCISA M. et K. D. Fl. 1. p. 743. 


1759. S. pratensis Mönch. meth. 489. — Koch Syn. ed. 2, 377. — 
Zechb. icon. 12. f. 1386. (Scabiosa Succeisa L. — Bmg. 138. — Fl. 
dan. t. 279.) — Auf feuchten Wiesen zerstreut durch das ganze Gebiet. 
Jun. Aug. 


a. alpieola. Humillima, 3—6 poll., tricephala, hirsuta; foliis radica- 
libus oblongo ellipticis obtusis mucronatis. Floribus roseis. — Auf Triften 
des Arpas. 6000. Jul. 


1760. S. altissima Schur. — Caulibus 2—3 ped. basi curvato- 
adscendentibus deinde erectis, inferne glabriusculo, superne tenue hirto, 
apice biternato-ramoso. Foliis radicalibus maximis ellipticis oblongis ob- 
tusis; caulinis inferioribus petiolatis, superioribus subsessilibus oblongo- 
elliptieis, basi attenuatis, a medio sensim acuminatis glabris vel pilosulis, 
integerrimis vel dentatis; summis vel floralibus lineari-oblongis vel lineari- 
bus. Capitulis speciosis. Floribus caeruleis vel purpureis, Involuecri foliolis 
lineari-lanceolatis, margine pilosis capitulum aequantibus. (An $. pra- 
tensis var. glabrata Schott. echb. icon. 12. f. 1385; exc. germ. p. 296 ?) 


298 


— Auf nassen Wiesen, in Gebüschen, an Waldrändern. Bei Talmats ge- 
gen Zood und auf dem Girlsauer Berg, bei Resinär. Jul. Aug. 

1761. S. australis Zöchb. exc. germ. p. 196; icon. 12, f. 1384, 
(Seabiosa australis Wulf. Zchb. pl. erit. 4, f. 505. S- repens. Brig- 
nol. Succisa inflexa Kluk ex Bess. prim. Fl. Galic. 2, 336. — Ledeb. 
Ross. 2, 459.) Foliis oblongis acuminatis subintegerrimis, infimis ad pe- 
tiolos subauriculatis. Capitulis numerosis minimis ovatis. Corollis aequali- 
bus dilute caeruleis. Calyce exteriore glabro quadrifido, lobis brevibus 
obtusis, calyce interiore setis nullis. - Caule 2—3 ped. basi stolonifero. 
— Auf Sumpfwiesen, in Siebenbürgen mir selten vorgekommen, bei Zam 
an der Maros mit Chrysanthemum serotinum. Jul. Aug. Soll auch bei 
Broos vorkommen. (Unverricht.) 


382. ASTEROCEPHALUS Coult. Dips. p. 33. — Rechb. exc. p. 193. 
(Scabiosa R. et Sch. Syst. 3, p. 2.) 


1762. A. atropurpureus Zechb. exc. germ. p. 194. — (Scabiosa 
atropurpurea L. Gaertn. 2, t. 26, f. 4. — Bot. Mag. 247.) — Stammt 
aus dem Oriente, wird häufig kultivirt und kommt in der Nähe der Gär- 
ten auf Gartenschutt nicht selten verwildert vor. In den Weinbergen bei 
Hammersdorf, Hermannstadt. Jul. Octob. 

1763. A. ucranicus Spreng. Fechb. icon. f. 1371. (Scabiosa ucra- 
nica ZL. Ledeb. Ross. 2, 454. — S. tenuifolia Willd. [non Dmg.]) — 
Habitu S. Columbariae subsimilis sed multo gracilior, humilior ramo- 
sissima et interdum diffusa. Radix biennis. Caule 10—12 poll., basi-piloso. 
Foliis ambitu lineari-oblongis, pinnatis, segmentis, linearibus distantibus. 
Floribus radiantibus livide caeruleis quinquefidis. Capitulis fructiferis glo- 
bosis. Fructibus a medio ad apicem foveolatis, basi pilosis. Calyeis setis 
interioris coronam acute dentatam bis superantibus. — Auf sonnigen 
Grasplätzen und an Felsen an der Marosch an der westlichen Grenze 
bei Zam, wahrscheinlich auch weiter verbreitet. Jul. Aug. 

1764. A. agrestis Zchb. exc. germ. p. 195. — (Scabiosa 
agrestis W. Kit. pl. rar. t. 204; Zechb. pl. erit. 1, f. 194. — S. styriaca 
Vest. — S. gramuntia L. var. a. agrestis Koch Syn. ed. 2, 378. — 
S. tenuifolia var. ß carneo-rubra Bing. En. 1.n. 144? [me judi- 
cante] S. leiocephala D. Fl. 4, 755.) — Caule 2 ped. ramoso. Foliis 
lyrato-pinnatifidis, inferioribus supra glabris, subtus magis minusve pu- 
bescentibus, Setis calyeis interioris quinque abbreviatis. Capitulis subglo- 
bosis; floribus lilacinis. — An Ackerrändern, Wegen, auf Grasplätzen im 
westlichen Siebenbürgen, vorzüglich auf Kalkboden. Bei Deva. Jul. 1845. 

1765. A. columbarius Spr. Jechb. exc. germ. p. 195; Zechb. pl. 
erit. IV, f. 535. (Scabiosa columbaria L. — BDmg. 142. — Fl. dan. t. 
314.) — Auf sonnigen Wiesen, Grasplätzen der Hügelregion hin und wie- 
der, nicht gemein, Jun. Jul. 

1766. A. ochroleucus Spreng. Syst. 1, p. 383. Jtchb. exe. germ. 
p- 195. -— Zechb. pl. erit. IV, f. 536. — Zechb. icon. 12, f. 1379. — (Sca- 


299 


biosa ochroleuca ZL. — Jacq. A. t. 439; Obs. t. 73—74. — S. tenui- 
folia Roth tent. A, p. 59, a. [non Bmg. nec Willd.] — S. columbaria 
d. D. Fl. 4, 751. — S. columbaria ß ochroleuca Ledeb. fl. Ross. 2, 
457. — Asterocephalus columbarius ß ochroleucus Lag. — Sea- 
bivsa Colnmbaria £ polymorpha Dmg. En. 1. 142.) — Auf sonnigen gra- 
sigen Höhen, auf Wiesen und steinigen Bergabhängen, Kalkfelsen. Jun. 
August. 

a. albus. nemorosus. Floribus albis radiantibus. — In schattigen Wäl- 
dern auf dem Ketskekö; bei Kronstadt. Jul. 

b. villosus. Foliis tenuisectis, laciniis linearibus cauleque densissime 
piloso-villosis. — Auf dem Ketskekö bei Carlsburg. Jul. Kalksubstrat. 

c. pinnatifidus. Floribus in capitulum planum laxiflorum dispositis; 
involueri phyllis exterioribus pinnatifidis capitulum interdum aequantibus. 
— Am Gesprengberge bei Kronstadt. Jul. 

1767. A. montanus Schur. Radice oligocephalo interdum mono- 
cephalo apice subramoso descendente. Caule abbreviato 6—8 poll., parum 
ramoso, ramis lateralibus 2. divarieatis, ramo medio erecto nudo. Foliis 
radicalibus confertis stellato-expansis subbipinnatisectis, pilis brevissimis 
hirto-scabris. Pedunculis monocephalis longissimis canescentibus. Capitu- 
lis laxifloris subhemisphaeriecis. Floribus flavis radiantibus- Involucri folio- 
lis linearibus autis stellato-expansis 12, exterioribus 6 minoribus capitulo 
fructifero globoso brevioribus. Setis calycis atrofuscis, glabris, coronam 
quinquies superantibus, — Auf steinigen Abhängen, Kalksubstrat am 
nördlichen Abhang des Kapellenberges, am Szokarok und auf dem Gal- 
genberge. Jun. Jul. (Affinis A. columbario.) 

1768. A.Scopolii Zöchb.exc. germ. p.195.(Scabiosa Scopolii Zink 
en. hort. berol. 1, 128 — Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p. 350. — S. ochroleuca var. integrifolia Schur Sert. n. 1365.) 
Ab antecedente diifert: Foliis inferioribus oblongo-spathulatis in petiolum 
latum attenuatis, inciso-crenatis, obtusis; caulinis superioribus subbipinna- 
tifidis laciniis ineiso-laciniatis; summis subpinnatıs laciniis linearibus sim- 
plieibus; omnibus tenue hirsutis. Involucro capitulum parum superante. 
Capitulo fructifero subgloboso. Involucelli fructiferi tubo longiori 2° longi. 
Setis radii fuscoatris (Griseb.). (Praecedenti valde affınis!). — Auf 
felsigen und steinigen Abhängen in der Hügel- und Bergregion 1500 bis 
3000‘, meist auf Glimmerschiefer; auf dem Burgberge bei Michelsberg 
(Griseb.), auf dem Götzenberg; bei Talmats auf Nagelflüe an mehreren 
Stellen; bei Boitza; auch bei Klausenburg (Wolf). Jun., Jul. 

1769. A. flavescens Schur herb. Transs. (Scabiosa flavescens 
Griseb. et Sch.. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 350. — S. tenu- 
ifolia Bing. En. 1. n. 144, [non Roth. nee. Willd.]) — Radice perenni 
oligocephala. Caule glabro vel superne puberulo 1',—3 ped. excelso, 
virgato-ramoso. Foliis infimis et prolum noveliium elliptico-oblongis obtusis, 
in petiolum angustatis, cum petiolo 3—4 poll. intigris, dentatis, hirsutis; 
caulinis inferioribus pinnatisectis; caulinis mediis subpinnatifidis; segmentis 
integerrimis vel. 2-3 dentatis; fol. summis simplicibus vel laciniatis, 
laciniis lineari-oblongis linearibusve, lobo ultimo ma,jori porrecto. Floribus 


300 


siecate flavescentibus, speeiosis, radiantibus. Involueri foliolis linearibus 
subaequalibus, capitulum subaequantibus demum reflexis. Capitulis fruc- 
tiferis ovato-globosis; receptaculo oblongo paleaceo. Coronula fructibus 
dimidio breviore crenulato. Setis ealycis interioris atro-fuscis, enerviis & 
basi latiori subulatis coronam quater excedentibus. Fructibus hirsutis. — 
(Affinis A. Scopolii et A ochroleuco.) — Auf sonnigen Hügeln, 
Grasplätzen, Wiesen, Weinbergen, Gras- und Obstgärten, allgemein ver- 
breitet: bei Hermannstadt, Klausenburg, Torotzko, Torda, Enyed, auf 
der Me&zöseg, auf dem rothen Berg bei Mühlenbach, am Büdös bei Tus- 
nad, im Szeklerlande an mehreren Orten — bis 2000° Elevat. Jun., Aug. 
Scheimt über den Eichengürtel nicht hinauszugehen. 

1770. A. banaticus Spreng. Syst. 1, p. 383. Rechb. icon. f. 1383 
(Seabiosa banatica W. Kit. pl. rar. t. 12. — S. diversifolia Bmg. 
En. 4. n. 139.) — Auf Bergwiesen im westlichen Siebenbürgen. Jul., 
August. 

1771. A. Pseudo-banaticus Schur. (Scabiosa Pseudo-banatica Schur 
pl. exsice. — 8. lucida var. ce. elata polycephala capitulis min oribus 
S. Hladnikiana Schur Sert. n. 1371 non Host). Radice perenni (vel 
bienni?) Foliis radicalibus ovato-spathulatis, (interdum destitutis), ere- 
natis vel lyratis; caulinis inferioribus bipinnatiseetis; superioribus tenui- 
seetis, laciniis oblongo-linearibus; omnibus glabris. — Capitulis florentibus 
semiglobosis, 40—12 lin. diam, fructiferis globosis. Floribus speciosis pur- 
pureis radiantibus suaveolentibus. Involueri foliolis lanceolato-subulatis, 
uninerviis, margine longe ciliatis capitulum florentem aequantibus denique 
reversis. Fructibus octo costatis, glabriusculis, coronam radiatam erenu- 
latam quater superantibus. Setis calycis interioris 5 subulatis glabriusculis 
atro-fuscis; coronam quinquies excendentibus. Caulis 2—3 ped. erectus, 
virgato-ramosus glaber, internodia 3—5 longissima, nodi prominentes. — 
Auf nassen quelligen Bergwiesen, in der Nähe der Marosquellen am 
Wege zwischen Sz. Domokos und Balan; auf dem Ecsem-Teteje. — 
Jul. 1853. 

1772. A. lZucidus Spreng. Rehb. exc. germ. p. 195; icon. f. 138135 
pl. erit. IV. f. 560. — (Scabiosa lucida Vill. delph. 2, 293. — S. no- 
rica Vest. — S. strieta W. Kit. pl. rar. t. 138). — Ein Schmuck unserer 
Alpenwiesen und Triften, allgemein verbreitet, auf Kalk und Glimmer- 
schiefer 5000— 7000‘, sehr veränderlich im Habitus und in der Bekleidung, 
und ich habe in dieser Hinsicht 10 Formen unterschieden, Jul., Septbr. 

a. alpicolus. Subacaulis, a basi ramosus, ramis interdum pedunculi- 
formibus monocephalis, glabris vel hirsutis. Foliis radicalibus prolumque 
sterilium oblongo-elliptieis vel spathulatis, rotundato-obtusis, duplicato- 
grosse crenatis. Floribus speciosis purpureis. — Auf Alpentriften der 
Fogaraser-, Arpaser-, Kerzesorer-, Rodnaer Alpen, Glimmerschiefer 
auf dem Butsets und Königstein, hier auf Kalk. Jul., Aug. 

b. subalpinus. Caule elato 1—1Y, ped., virgato-ramoso, ramis pa- 
tentibus, usque ad ramificationem nodiis 3 instructo, erecto, tereti, glabro 
vel inferne tenue hirsuto. Foliis prolum sterilium et radicalibus oblongo- 
spathulatis, acutis, in petiolum attenuatis, grosse crenato-dentatis vel 


301 


sublyratis. Involueri foliolis denique reflexis. Ceterum ut var. a. — Aut 
Alpenfelsen, Kalksubstrat. Arpaser und Kerzesorer Alpen; auf dem 
Butsets bei Kronstadt; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul., 
Aug. 6000. 


1773. A. suaveolens Spreng. Syst. 1, p. 380. — Rchb. exc. germ. 
p- 194. — Echb. pl. eret. 1, f. 76. — (Scabiosa canescens W. Kit. 
pl. rar. t. 53. — Fl. dan. t. 2282. — S. suaveolens Desf. — S. canes- 
cens Bmg. 143.) — Auf grasigen Abhängen der Bergregion, vorzugs- 
weise Kalksubstrat; Ecsem-Teteje, Urmös Tepej. Jul., Aug. 


Ordo LXXII. COMPOSITAE Adans. fam. 2, p. 103. 
Subordo I. CORYMBIFERAE Vaill. 
Trib. I. EUPATORIACEAE Lessing. 
Subtribus I. EUPATORIEAE Koch. 
333. EUPATORIUM _/[. 


1774. E. cannabinum ZL. — Bmg. 1763. — Rehb. 16, t. A, f. 892. 
— Fl. dan. t. 745. — In feuchten Wäldern, an Flussufern und Gräben. 
Jul. Aug. 


a. albifllorum. Floribus albis in capitulos angustos laxe corymbosis ; 
foliis omnibus simplieibus pallide-viridibus vel infimis tripartitis. Schur 
Sert. n. 1464. var. a. et b. — Auf den Arpaser Alpen am Wasserfall. 
5000‘. Glimmerschiefer. Jul. 


384. ADENOSTYLES Cass. Bull. phil. 1816, 198. 
1775. A. albifrons Zchb. exc. germ. p. 278. — Rechb. fil. t. 2, f. 


2 
893, II. (Cacalia albifrons L. — Sturm. H. 37. — C. tomentosa 
Jaeqg. A. t. 235. — Adenostyles Petasites Bl. et Fing. comp. 2, 
329. — Cacalia albida Cass. C. albifrons Bmg. 1762.) — An schat- 
tigen Orten der Voralpen und Alpen. Glimmerschiefer bis 6000. Jul. Aug. 

1776. A. alpina Dil. et Fing. comp. 2, 329. — Zchb. fil. A, t. 2, 
f. 893, I. (Cacalia alpina Z. — Bmg. 1761. — Sturm H. 37. — Jacgq. 
A. t. 234. C. alliaraefolia Lam. — C. glabra Vill. Tussilago Ca- 
calia Scop.) — Auf Triften der Voralpen und Alpen, vorzüglich auf 
Kalk; Butsets, Königstein, Schuler bis 6000‘ Jul. Aug. 

1777. A. hybrida DC. prodr. 5, 204. — Koch Syn. ed. 2, 382. 
Schur Sert. Verh. 1851, p. 171; 1852, p. 87; Sert. n. 1466. — (An var. 
minus villosa A. leucophyllae Zechb. icon. XXVI. — C. leuco- 
phylla Willd.? Cacalia tomentosa f hybrida Will. dauph. 3, p. 
171.) — Auf Kalkalpen: Königstein bei Kronstadt. (Kotschw.) Jul. Aug. 


302 


Subtribus II. TUSSILAGINEAF Cass. 
385. HOMOGYNE Cass. dict. 21, 412. 


1778. H. sylvestris (ass. — Koch syn. ed. 2, 383. — (Tussi- 
lago sylvestris Scop. Sturm. H. 21. — Jacg. A. app. t. 12.) — Foliis 
reniformibus 7—9 lobatis, lobis intermediis tridentatis. Habitu H. al- 
pinae sed glabra. — Auf Triften der Alpen und Voralpen in der 
Krummholzregion der Fogaraser Alpen. 6000‘. Jun., Jul., Aug. schon voll- 
kommen verblüht und entfruchtet, 

1779. H. alpina Cass. ]. c. Rchb. 16, t. 13, f. 904. — (Tussilago 
alpina ZL. Sturm. H. 21. — Jaeg. A. t. 246. — Schkh. t. 242. — Peta- 
sites alpinus Dmg. 1778.) — Auf Triften an feuchten quelligen Orten 
in der Voralpen- und Alpenregion, bis in die Thäler, z. B. in das Ar- 
pasthal und Bullathal herabsteigend 2000°- 6060’. Jun. Aug. 

1780. H. discolor Cass. 1. c. — (Tussilago discolor Jacq. A. 
t. 247. — T. alpina ß L. — Petasites discolor Bmg. 1779.) — Auf 
den Triften der Kronstädter Alpen und Voralpen. Kalk und im Koloser 
Com. (Bing.) Jul. Septbr. 


386. PETASITES Gaertn. fruct. 2, 406, t. 166. 


1781. P. officinalis Mönch. meth. 568. — Bmg. 1780. — (P. vul- 
garis Desf.;, DC.; Fechb. icon. 16, t. 10, f. 901. — Tussilago Peta- 
sites Hoppe non L.) — Auf nassen sandigschlammigen Wiesen; an 
Flussufern, Bächen und Gräben bis in die Gebirgsthäler. Febr. April. 

a. hermaphroditus. (Petasites hybridus Schur herb. Transs. Tus- 
silago Petasites L. — Sturm. H. 2%. — Fl. dan. t. 842. — Schkh. t. 
242. P. hermaphroditus Schur herb. Transs.) — Auf der Narzissen- 
wiese im Jungenwald am Scheweschbach bei Hermannstadt. Mart. 


b. femineus vel subfemineus. — (Tussilago hybrida Z. sp. 1214. 
M. Bieb. Fl. t. c. 2, 305. — P. androgyna Schur herb. — P. hybrida 
Dimg. 1781.) — Mit der vorigen an gleichen Standorten. 


1782. P. macrophyllus Schur. Foliis maximis 2—3 ped. diamet. 
longissime petiolatis, subrotundo-reniformi-cordatis, demum 'glabrescenti- 
bus, lobis baseos rotundatis, sinuatis, inaequaliter undulato-dentatis. 
Thyrso subpaniculato-ramoso, ovato-oblongo, 10—15 poll. long. floribus 
d oicis vel hermaphroditis pallide rubris vel albidis. Giganteus, scapo 
fructifero 3—4 ped., folia horizontalia 2—3 ped. diamet., petiolus firmus, 
erectus, 3—4 ped. longus, flores suaveolentes. — In Gebirgsthälern engen 
feuchten Schluchten bis 3000’—4000‘. Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer 
Gebirge. Glimmerschiefer. Mai, Jun., Ang. in Früchten. 

1783. P. albus Gaertn. fruct. 2, 406. — Dmg. 1782. — Zechb. 
icon. t. 8, f. 899. — (Tussilago alba Hoppe [non L.]) — Auf feuchten 
schattigen Alpentriften, an Quellen, Bächen, Rinnseln, bis in die Thäler 
und in den Eichengürtel bei Hammersdorf herabsteigend. 


303 


a. femineus vel subfemineus. — Tussilago ramosa Hoppe. Peta- 
sites ramosus Bimg. 4783. — Mit der folgenden an gleichen Standor- 
ten. Juni in Früchten. Arpäas, Bulla. 

b. hermaphroditus. Tussilago alba ZL. Sturm. H. 21. — Fl. dan. t. 
524. — Auf quelligen Alpentriften. Jun. Jul. 

1784. P. niveus Dmg. En. 3, n. 1784. — (Tussilago nivea 
Vell. — Sturm. H. 21. — T. frigida Will. delph. 3, 175.) — An quel- 
ligen Orten, Bächen, Rinnseln der Voralpen und Alpen, auf den Kron- 
städter Kalkgebirgen: Schuler. (Bmg.) Mai, Jun. 

a. femineus vel subfemineus. — (Petasites paradoxus Dmgy. 
1785. — Tussilago paradoxa Reiz. Obs. 2, 24, t. 3.) — An Bächen 
und quelligen Orten in Gebirgswäldern mit der vorigen. April, Mai. Auf 
dem Büdös. Aug. Blätter. 

1785. P. spurius Rchb. ex. germ. p. 279. — (Tussilago spuria 
Zvetz. Obs. A, t. 2. — Sturm. H. 21. — El. dan. t. 1898. — T. tomen- 
tosa Ehrh. Hopp.) - - Im lockeren Sandboden an Flussufern z. B. an 
der Marosch. (Lerchenfeld herb. Transs.) Maly En. p. 109. April. 


387. TUSSILAGO /. 


1786. T. Farfara 7. — Bmg. 1835. — Rechb. icon. 16, t. 13, f. 
904. — Sturm. H. 2. — Wagner t. 71—72. — Fl. dan. t. 595. — Auf 
feuchten thonigen Abhängen, an Aeckern und Gräben. Febr. April. 


Trib. II. ASTEROIDEAE Less. syn. 161. 
Subtribus I. ASTERINEAE Nees. ab Es. 


388. LINOSYRIS /[. 


1787. L. vulgaris Cassini ex Less. Syn. 195. — (Chrysocoma 
Linosyris L. — Bmg. 1764. — Zechb. fil. 16, t. 19, f. 910. I. — AU. 
ped. t. 41, f. 2. — Schkh. t. 238.) — Auf bewachsenen Hügeln und in 
Weinbergen zwischen Gesträuch, an Waldrändern. Hermannstadt. Jul. 
October. 

a. scabra. Foliis scabris. — Hammersdorf, Grossschevern. Aug. 

b. pubescens. Caule foliisque tenue pubescentibus; foliis latioribus 
oblongo-linearibus margine serrulatis; corymbi ramis submonocephalis ; 
capitulis duplo fere majoribus; pappo demum subfusco. — Auf Kalkfelsen 
bei Kronstadt. Jul. Aug. 


389. CHRYSOCOMA /. 


1788. C. villosa L. — M. Bieb. fl. t. ec. 2%, 258. — W. Kit. pl. 
rar. t. 58. — (Linosyris villosa DOC. — Galatella villosa Zechb. 
fil.19, £. 910, II. Conyza oleaefolia Lam.) — Auf den Sandhügeln bei 
Stolzenburg, Zakelsberg, bei dem Dorfe Reussen. Septbr. Octbr. Wird 
wegen des späten Blühens häufig übersehen. Ist in Siebenbürgen 
nicht häufig. 


390. GALATELLA (ass. diet. 18, p. 56. 


1789. G. cana Nees. ab Es. gen. et spec. Aster. p. 165. — Zechb. 
icon. t. 18, f. 909, I. — (Aster canus W. Kit. pl. rar. t. 30. — Bimg. 
1854. — A. canescens Cass.) — Auf Wiesen der Hügelregion, vor- 
züglich auf salziger Unterlage, zwischen Gesträuch, an Hecken. Aug. 
September. 


1790. G. punctata Nees. ab Es. 1. c. — Lindl. ap DO. Prodr. 5, 
p. 255. (Aster punctatus W. Ki. pl.. rar. t. 109. — Bing. 1853. — 
Galatella punctata Cassini. — G. insculpta Nees ab Es. l.c. Zechb. 
icon. XXVI p. 7, t. 18, f. 909, II. — [Linosyris punctata (ass. forma 
eradiata.] — G. punctata y insculpta DC. — G. punctata a 
grandiflora Ledeb. Ross. 2, 478. — Aster acris L. Spec. 1228.) — 
Auf Wiesen mit salziger Unterlage, Salzthon, an feuchten Stellen: Ud- 
varhely, Mezöseg. Aug. Septbr. 


391. TRIPOLIUM Nees ab Es. Astr. p. 152. 


1791. T. vulgare Nees ab Es. l. c. p. 253. — DC. Prodr. 5, 253. 
(Aster Tripolium Z. — Bmg. 1856. — Tratt. Oestr. t. 143. — Fl. dan. 
t. 615.) — Auf schlammig sumpfigen Stellen in den Salzlokalitäten durch 
ganz Siebenbürgen, häufig bei Salzburg, Torda, Kolos, Maros-Udvarhely 
von sehr verschiedener Form und Grösse. Aug. Septbr. 

a. latifolium. Caule 2—3 ped. a basi ramose, fisuloso. Foliis radica- 
libus prolumque sterilium oblongo-spathulatis acuminatis in petiolum 
longissimum attenuatis, cum petiolo 10—12 poll. long. carnosis; fol. cau- 
linis oblongis; fol. ramorum oblongo-linearibus, omnibus saturate viridi- 
bus nitentibus integerrimis vel remote serrulatis vel serrulato-scabris, 
obsolete triplinerviis. Capitulis speciosis mediocris magnitudinis. — Salz- 
burg bei Hermannstadt. Septbr. 

b. angustifolium. Caulibus numerosissimis gracilioribus 1—1V, ped. a 
basi divaricato-ramosis ramis plerumque unifloris. Foliis radicalibus ob- 
longis, acuminatis in petiolum brevem attenuatis, triplinerviis; fol. cau- 
linis linearibus. Capitulis minoribus. Peranthodii squamis apice coloratis. 
— Auf thonigem überschwemmt gewesenen Salzboden bei Salzburg 
(Vizakna) bei Dees. Jul. Septbr. 


c. pannonicum. (Tripolium pannonicum Schur herb. Transs. — 
Aster pannonicus Jacgq. h. vind. 4, t. 8. — Zechb. exc. germ. p. 247. 
— Echb. icon. t. 16, f. 909, IH. — A. Tripolium f pannonicum 
Bluf. et Fingerh. comp. 2, 289. — Aster depressus Kit.) Ab antece- 
dentibus var. differt: Foliis radicalibus oblongo-lineari-spathulatis, obtu- 
sis, inconspicue nervosis; fol. caulinis oblongo-linearibus, omnibus ciliato- 
serratis. Caulibus simplicibus vel magis minusve ramosis, adscendentibus. 
Peranthodii foliolis coloratis, glabris. — Auf trockenem sandigen Salz- 
boden, bei Reussmarkt; auf den meisten Salzlokalitäten. Jul. Aug. 


305 


392. ASTER /. 


1792. A. chinensis L. — Zechb. exc. germ. p. 247. — Häufig 
kultivirt in mannigfachen Spielarten und auf Gartenschutt verwildert. 
Jul. Septbr. 

1793. A. alpinus L. — Bing. 1852. — Rehb. icon. 16, t. 14, f£. 
905, III. — Jacgq. A. t. 88. — Sturm. H. 37. — Auf Felsen und steinigen 
Triften der Alpen bis 7000, Kalk. Glimmerschiefer. Jun., Aug. 

a. elatior. Caule 10—12 poll. foliisgue tenue pubescentibus; foliis 
prolum novellium obovato-spathulatis petiolum aequantibus. — Fogaraser, 
Arpaser Alpen. Glimmerschiefer. Jul. 

b. subvillesus. Humilior, firmior, 3—6 poll. foliisque villoso-hirsutis ; 
foliis prolum novellium oblongo-spathulatis: peranthodii foliolis apiee co- 
loratis. — Auf Kalkfelsen des Butsets und Königstein bei Kronstadt. 


Jul., Aug. j 
1794. A. Amellus — L. Bing. 1855. — Zechb. icon. t. 15, f. 906. 
I. — Jacqg. A. t. 433. — Auf bewachsenen Hügeln zwischen Gebüsch am 


Rande der Weinberge bis 2000‘. Elevat. Jul., Aug. 

a. scaberrimus. Schur Sert. n. 1482 var. c. nervosa scabra: Caule 
foliisgue prominulo-nervosis scabris, infimis serratis. — In den Wein- 
bergen bei Talmats. Nagelflüe. Aug. 

b. laxus. Caule elatiore, 2 ped., laxe-ramoso; foliis scabriuseulis, 
radicalibus ellipticis acutis, dentato-serratis, triplinerviis; capitulis minori- 
bus longe pedunculatis; peranthodii foliolis viridibus unicoloribus; pappo 
albo. — Schur Sert. n. 1482, var. b. Weingärten bei Hammersdorf. Aug. 


c. latifolius. Caule 1—1Y, ped. superne ramoso, firmo; foliis radi- 
calibus prolumque novellium late-elliptieis, nervosis, eaulinis lanceolatis; 
peranthodii foliolis apice coloratis obtusis, dorso glabriuseulis, margine 
eiliatis. — A. Amellus var. amelloides Rchb. icon. t. 15. f. 906, II. 
An Waldrändern, Gebüschen, Weinbergen der Hügelregion. Jul. Aug. 


d. tinetorius. Caule 10 poll. firmo, foliisque scabro, dense foliato; 
foliis radicalibus elliptieis obtusiuseulis, grosse dentatis; capitulis sub- 
corymbosis; peranthodii foliolis coloratis, aeutis; pappo rufo. (Schur Sert. 
n. 1482, var, e. Aster tinctorius Wallr. in Linn. 14, p. 641.) — Auf 
den Hügeln bei Stolzenburg, Grossscheuern, Hammersdorf. Aug. 


1795. A. bessarabicus. Bernh. ap. Rehb. exc. germ. p. 246. Si- 
millimus A. Amelli Z., attamen diversus: Caule rigido, 2 ped et 
ma,or, ultra medium ramoso, ramis corymbosis polycephalis. Foliis omnibus 
acutis scabris, radicalibus prolumque sterilium obovatis, medio grosse 
serratis; caulinis lanceolatis. Capitulis majoribus quam A. Amellus, 
floribus purpureo-caeruleis. Peranthodii foliolis subsquarrosis, acutis, in- 
terioribus membranaceis apice coloratis — (A. amelloides Bess. En. 
p- 33, non Zchb. — A. Amellus d. besserabicus DO. — A. elegans 
Willd. — A. Amellus ß. major Ledeb. Ross. 2, 476.) — Auf Kalk- 
felsen bei Kronstadt; auf den Hügeln bei Salzburg und Mundra. Aug., 
Septbr. (An A. scepusiensis Köt. et A. ibericus M. Bieb.?) 


Schur. Enum. plant. Transs. 20 


306 


1796. A. brumalis. Nees ab Es. Aster. p. 70. — Koch Syn. ed. 2, 
385. — Schur Sert. n. 1480. — Häufig kultivirt und an Hecken zuweilen 
verwildert. Hermannstadt, Kronstadt. Septbr. 


1797. A. Novi Belgii /. sp. 877. — Koch Syn. ed. 2, 386, (non 
Willd.) (A. serotinus Willd. sp. 3, 2049.) Schur Sert. n. 1481. - Kul- 
tivirt und häufig verwildert wie die vorige. Septb., Octob. (Radiis capi- 
tulorum purpureis. — Blüht am spätesten vor unseren Ostern.) 


1798. A. salignus Willd. sp. 3, 2040. — Koch Syn. ed. 2%, 386. 
Schur Sert. n. 1483. — (A. salicifolius Scholler.) Häufig kultivirt und 
an feuchten schattigen Orten, an Hecken, Zäunen, Gräben und Fluss- 
ufern, so dass sie in mancher Gegend, wie z. B. bei Hermannstadt, 
gleichsam wild auftritt. Aug., October. 


1799. A. angustus Schur. — Radice repente. Caule erecto a me- 
dio parum ramoso, inferne tereti, superne subangulato, angulis scabris. 
Foliis radicalibus? caulinis oblongo-linearibus sessilibus, basi parum dilatis 
amplexicaulibus, nervo crasso albo deeurrentibus, supra subtusque glabris, 
margine serrulato-scabris. Ramulis monocephalis foliatis. Capitulis duplo 
minoribus quam A. salignus Willd. Peranthodii foliolis linearibus ad- 
pressis acuminatis. Ligulis (siceate) purpureis acutis. — An feuchten 
Orten bei Baaszen (Dr. Gustav Kayser.) Aster Kayserianus Schur herb. 
Transs). Jul. Aug. 


1800. A. Lerchenfeldianus Schur herb. Transs. (A. salignus 
Lerchenfeld bot. Nachlass 4780—1785.) — Radice tenue breyiter repente 
monocephalo. Caule simplici, subflexuoso angulato, erecto, 9 poll., angulis 
piloso, superne 1—3 cephalo. Capitulis lateralibus axillaribus folio suo 
brevioribus, minoribus quam A. salignus. Ligulis (siccate) violaceis ob- 
tusis. Peranthodii foliolis lineari-lanceolatis, herbaceis, acuminatis, gla- 
briuseulis. — Foliis radicalibus petiolatis caulinisque mediis elongato- 
oblongis, in petiolum latissimum marginatum angustatis basi diiatata 
rotundata amplexicaulibus; omnibus uninerviis, venosis subtus parce pi- 
losis, margine eiliato-scabris, a medio remote serratis, acuminatis. — In 
der Mezöseg auf feuchtem Wiesenboden. (Lerchenfeld) Aug. 1780. 


393. Stenactis Cass. dict. 37, p. 462. 


1801. S. bellidiflora Alex. Braun. — Koch Syn. ed. 2, 387. — 
S. annua Nees ab Es. — S. dubia Cass. — Aster annuus Z. Fl. dan 
t. 486. — Diplopaeppus annuus Bluf et Fingerh., — Erigeron 
annuum Pers. — E. bellidivides Spenn. — Pulicaria bellidi- 
flora Wallr. — An nassen Flussufern zwischen Weiden und Pappeln 
an der Marös bei Zam; bei Broos; an der Marös bei Sz. Domokos 
zwischen der dort waldartig auftretenden Myricaria squamosa. Jul. 
Aug. (Diese Pflanze hat weder eine jährige noch zweijährige, sondern 
eine perennirende Wurzel. Stammt aus Nordamerika. Kommt in vielen 
Gärten als Aster annuus kultivirt vor.) 


307 
394. BELLIDIASTRUM (ass. dict. suppl. 3, 70. 


1802. B. Michelii Cass. 1. c. (B. montanum Bluf. et Fingh. 
Arnica Bellidiastrum L. — Bmg. 1872. — Vill. — Sturm. H. 38. — 
Doronicum Bellidiastrum Jaecg. A. t. 400. — Aster Bellidiastrum 
Scop. — Margarita Bellidiastrum Gaud.) — Auf Triften und steini- 
gen Abhängen der Rodnaer Alpen. — Auf dem Retyezäat der Hunyader 
Alpen. Jul. Aug. 


395. BELLIS /. 


1803. B. perennis L. — Bing. 1804. — Rechb. icon. t. 27, f. 918, 
VI Schkh. t. 251. — Auf Wiesen und Triften in der Bergregion. — In 
Siebenbürgen nicht gemein, in manchen Distrikten fehlend. März, Septbr. 

a. pygmaea. Acaulis, peduneulis 1—1'/, poll., foliis minoribus pedun- 
eulisque hirtis, capitulis minimis. — Auf dem Büdös. Aug. 

b. caulescens. Caulibus 6 poll. foliosis basi radicantibus. — Auf 
Triften des Büdös an quelligen Orten. Aug. Septbr. 

1804. B. sylvestris Cyrill. pl. rar. 2, p. 22, t. 4. Ledeb. Ross. 2, 
492. — Bei Deva in Siebenbürgen. (Janka Linn. 1860, p. 577.) — (B. 
hirta Host. A. 2, 501.) 


396. ERIGERON 1. 


1805. E. canadensis L. — Dmg. 1836. — Zechb. icon. 16, t. 26, 
f. 917, I. — Fl. dan. t. 1274. — Auf bebauten und unbebauten Orten, 
an Flussufern. Jun. Septbr. 

a. pusillus. Radice oligocephala. Caudiculis 2—3 poll., superne pau- 
eifloro-racemosis. Capitulis minimis. Peranthodii foliolis exterioribus pa- 
tentibus anthodium aequantibus. Foliis radicalibus elongato - oblongis 
obtusis, caudiculorum linearibus , margine ciliato-scabris,. — In Felsen- 
ritzen der Alpen. Kalk. Arpas. 6000. Jul. (Auch von Lerchenfeld beob- 
achtet.) 

1806. E. transsilvanicus Schur. Annuus (vel biennis?) Caule 
inferne simplici superne paniculato -ramoso, angulato-striato, hirsuto. 
Foliis radicalibus ? caulinis lineari-obiongis, ramorum linearibus, omnibus 
hirsutis margine dense ciliatis. Floribus axillaribus superne racemosis. 
Capitulis majoribus quam E. canadensis minoribus quam E. acris. 
Peranthodii foliolis triserialibus linearibus longe acuminatis, interioribus 
sub apice exterioribus in dorso longo pilosis. Pappo siccatione rufo. Ligu- 
lis nullis vel paucis peranthodium aequantibus. Fructibus laevibus parce 
piloso-hirtis. Planta pedalis et ultra, canescens vel hirto scabra, suaveo- 
lens. — (Medius tenet inter E. canadensem et E. podolicum 
Bess.) — Auf steinigen Plätzen, am Wege zwischen Zam und Dobra in 
einzelnen Exemplaren. Jun. 1845. 

1807. E. podolicus Bess. En. p. 76. — Subsimilis E. acri Z. 
sed differt: Caule multo elatiore densissime foliato foliisque magis minusve 
hirsuto-hispidis. Floribus corymbosis apice caulis ramorumque; radio an- 


20 * 


308 


thodium superante. Foliis radicalibus oblongo-spathulatis hispidiusculis 
caulinisgque evidenter nervosis. (E. asteroides Andrz. — E. acris ß 
podolicus Ledeb. Ross. 2, 489. — E. acre P asteroides DC.) — Auf 
waldigen steinigen Abhängen bei Boitza am rothen Thurm einzeln bis 
zur Kontumaz. Jun. Jul. Glimmersehiefer bis 2000°. 


1808. E. acris L. — Bimg. 1337. — Rechb. icon. t. 26, f. 914, I. 
II. — Schkh. t. 241. — Auf Hügeln, Aeckern, Triften, unbebauten Orten. 
Jul. Aug. 

a. racemosum. Dmg. 1837. — Caule altiore hispido, racemis compo- 
sitis pedicellatis, flosculis minoribus. — Auf Voralpen, z. B. auf den 
Rodnaer Gebirgen. (.Dmg. 1. e.) Jul. Aug. 

b. leucopappus. Inflorescentia racemosa, pappo semper albo. — Auf 
den Hügeln bei Hammersdorf. Jul. 

e. rufopappus. Inflorescentia paniculato-racemosa, pappo post anthe- 
sin et siecato rufo, eapitulis majoribus. — Auf Kalkbeıgen, Kapellenberg 
bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1209. E. Pseudo-acris Schur. — Radice fibrosa plerumque mo- 
nocephala (bienni?). Caule interdum a basi ramoso, ramis subelongatis 
curyato-divaricatis, apice racemosis, angulato sulcatis, purpureis, cauleque 
inferne glabriusculo superne pedunculisque setulis albis horizontaliter 
patentibus adspersis. Foliis radicalibus prolumque sterilium oblongo-spa- 
thulatis in petiolum laminam aequilongam attenuatis, cum petiolo 2 poll. 
long., carnosulis, glabris margine tenue serrulatis pilisque brevissimis 
eiliatis; caulinis infimis lineari-oblongis petiolatis; mediis angustioribus; 
ramulorum linearibus; omnibus glabris margine tantum ciliolatis. Pedun- 
eulis elongatis unibracteatis folio fulciente duplo longioribus. Capitulis 
brevioribus quam E. acris. Peranthodii foliolis linearibus longe acumina- 
tis, adpressis, anthodio dimidio brevioribus, doro pilosis. Pappo rufo 


Fructibus setuloso-hispidis. — Planta 6—9 poll. saepe prostrata simplex 
vel ramosissima; pappus recens albus post anthesin rufus; ligulae dis- 
cum aequantes. — (E. acris var. trachyticus Schur pl. exsice.) — 


Auf Trachytfelsen und an den eisenhaltigen Quellen bei Tusnad am Fuss 
des Büdös. Jul. 1853. 


1810. E. droebachensis Mill. Fl. dan. t. 87%. — Koch Syn. ed, 
2, 388. — Schur Sert. n. 1493. — Caule elato 2 ped., basi purpureo de- 
nique subcorymboso, glabro, superne parum ramoso, ramis mono-trice- 
phalis. Foliis inferioribus spathulatis petiolatis obtusis, superioribus remo- 
tis patentibus, lineari-lanceolatis oblongisve acutiusculis, omnibus glabris, 
margine tantum ciliatis, eiliis sursum curyatis. — Capitulis parum majo- 
ribus quam E. acris; pedunculis longissimis flaceidis axillaribus sub- 
aphyllis. Ligulis dilute purpureis albisve. Radio ereeto discum aequante 
vel paulo superante. Peranthodii foliolis dorso pulverulentibus. — (E. 
acre droebachensis Schleich. — E. acris ß angustatus Hartm. — 
E. angulosus @aud. — E. elongatus Led. Fl. alt. IV, p. 91; Fl. 
Ross. 2, 487.) — Auf Sandsteinfelsen bei Dees; auf dem Felek bei Klau- 
senburg ; Kereszthegy bei Remete. Jul. Aug. 


309 


1811. E. Villarsii Bellard. app. ad. fl. ped. p. 38, t. 9. — Bimg. 
En. III. n. 1838. — Auf feuchten Triften und Felsen der Kalkalpen. 
Jul. Aug. 

a. transsilvanicus. Schur herb. Caule elatiore 12—15 poll., erecto, 
superne oligocephalo (subtricephalo) ; peduneulis curvatis adscendentibus 
corymbum paueiflorum formantibus. Foliis seabriusculis, glanduloso-eilia- 
tis; caule pilis longis eglandulosis brevissimis glanduliferis intermixtis 
adsperso. — (E. carpaticus @Griseb. iter hung. in Wieym. Arch. 1852, 
p- 336. — E. Villarsii Bmg. l. e. genuinus. — E, atticum Wahlenb. 
Vill. delph. 3, 337.) — Auf dem Königstein und dem Butsets bei Kron- 
stadt. 6000-7000‘. Kalk. Aug. 

1312. E. alpinus L. — Bing 1839. — Zechb. icon. t. 26, f. 914, 
I. II. — Sturm. H. 38. — Auf steinieen Triften und Felsen der Kron- 
städter Alpen: auf den Rodnaer Alpen. Kuhhorn. 6000°—7000‘. Jul. Aug. 

a. elatior. Caule 8-12 poll., superne 2—3 cephalo; pappo denique 
rufescente. — Auf dem Butsets bei Kronstadt. Aug. 

1813. E. glabratus //oppe et Lornsch. cent., Dluf. et Fingerh. 
comp. 2, 364. — (E. alpinum ß DO.) Caule monocephalo, 6 poll. Foliis 
radicalibus obovato-spathulatis in petiolum attenuatis, caulinis anguste 
lanceolatis glabris hirtisve, margine eiliatis. Radio patente discum duplo 
superante. Peranthodii foliolis pubescentibus. — Floribus femineis omni- 
bus ligulatis. — Auf Triften und Felsen der Glimmerschiefer Alpen: Ar- 
pas, Butian. 6000‘. Jul. 

1814. E. uniflorus L. — Ding. 1840. — Sturm. H. 38. — Fl. 
dan. t. 1397. Zinn. fl. lapp. t. 9, f. 3. — E. alpinus Less. in Linn. 6 
p- 126. — E. alpinus DC. E. alpinus ß eriocalyx Ledeb. — E. 
pulchellum DC. ß unalaschkense. — E. monocephalus Schur 
herb. Transs.) — Auf Triften und Felsen der Hochalpen. Kalk. Glim- 
ınerschiefer. 6000‘. Jul. Aug. 

1815. E. nanus Schur herb. Transs. — Radice firmo mono-vel 
oligocephala, obliqua, ramosa, fusca. Caudiculo brevissimo, 1—3 poll., 
basi curvato, monocephalo, pilis, albis artieulatis patentibus hirsuto. Foliis 
radicalibus obovato-spathulatis petiolatis, antice emarginatis, vel recte 
truneatis, carnosulis, glabris; caulinis linearibus, obtusiusculis, apice saepe 
recurvatis. Capitulis forentibus semiglobosis. Peranthodii foliolis lineari- 
oblongis, exterioribus dorso pilis longissimis articulatis hirsutis, interiori- 
bus multo longioribus glabriusculis; ommibus purpureo-coloratis discum 
superantibus. Ligulis numerosis femineis angustissimis, erecto-patulis, 
purpureo-roseis, peranthodio longioribus. — Auf den höchsten Jochen 
der Kalkalpen. Auf dem Butsets und Königstein 7000‘. Aug. 1854. 


397. SOLIDAGO ZI. 


1816. S. Virga aurea L. — Dimg. 1841. — Iechb. icon. 16, t. 20, 
f. 911, . — Sturm. H. 9. Fl. dan. t. 663. — An Waldrändern, Weinber- 
gen der Hügel- und Bergregion. Jul. Aug. 


310 


a. latifolla. Koch Syn, ed. 2, p. 390 var. y. — Echb. 1. e. t. 20, £. 
941, II. S. Virga aurea a. Bing. 1. ec. Schur Sert. n. 1499 var. b. obo- 
vata. Caule ramosiore altioreque ramis paucifloris, capitulis majoribus ; 
foliis latioribus infimis elliptieis, superioribus oblongis, subtus pallidiori- 
bus, serratis, caulinis angustis integerrimis. — In Bergwäldern bei Her- 
mannstadt. Preschbe. Götzenberg. Mundra. Aug. 


b. angustifolia. Koch Syn. ed. 2, p. 390, var. ß. — Echb. ]. c. t. 22, 
f. 913, I. Gaud. helv. 5, 316. (S. Virga aurea ß DC.) — Ab antece- 
dente var. differt: Foliis omnibus angustioribus oblongis obsolete serratis 
vel integerrimis. — In der Buchenregion des Arpas. 4000‘. 


c. microcephala. Caule 2—3 ped. purpureo. Capitulis numerosissimis 
apice caulis ramosissimo panieulatis; foliis inferioribus elliptieis, superiori- 
bus oblongis acuminatis argute serratis. — Götzenberg bei Zood. Jul. 
August. 


d. racemosa. Caule gracile 42—15 poll. Foliis a basi ad apicem cau- 
lis sensim decrescentibus, inferioribus petiolatis serratis, superioribus ses- 
silibus integerrimis. Capitulis apice ramulorum racemosis, ramis folio ful- 
eientibus. Panicula circumscriptione elliptica apice caulis. (An S. arena- 
ria et S. strieta Kit.) — Gebirgswälder bei Hermannstadt. Aug. 


e. glabrescens. — glabra serrata. Schur Sert. n. 1499, var. d. Caule 
superne glabro strieto 3-ped. Foliis omnibus oblongo-spathulatis, supra 
glabris, subtus nervo medio pilosis, petiolatis, serratis. Capitulis axillari- 
bus minoribus in pedicellos 2—4 flores dispositis, floribus pallide flavis. — 
Auf Sandboden an Flussufern am Arpas unweit der Glashütte. Aug. 

1817. S. alpestris W. Kit. pl. rar. t. 208. — Bmg. 184%. — Rehb, 
icon. t. 20, f. 944, Ill. (S. Virga aurea Ö alpestris Koch Syn. ed. 2, 
p- 390. — S. alpestris Willd. sp. 2064. — Gaud. helv. 5, 317.) — Auf 
Triften und Felsen der Alpen 6000. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


a. ramosissima. Caule a basi ramoso 12—15 poll. purpureo, angulato- 
piloso, ramis axillaribus strietis. Foliis infimis obovatis, serratis, superiori- 
bus oblongis integerrimis, omnibus pallide viridibus, supra glabris subtus 
in vervis pilosis, fusco venosis. Capitulis minoribus 3—4 confertis folio 
minimo suffultis; pedicellis bracteolatis capitulum aequantibus. — In der 
Krummholzregion der Arpaser und Kerzesorer Alpen. Jul. Aug. 6000". 


b. cambrica. Caule humiliore 3—6 poll., apice racemoso. Racemo sim- 
pliei. Capitulis duplo majoribus quam Var. a. Foliis oblongo-lanceolatis 
utrinque pilosis. Caule ramis pedicellisque pubescentibus. (S. Virga 
aurea g cambrica Koch Syn. ed. 2, 390. — S. Virga aurea y pu- 
mila Gaud. S. cambrica Huds. angl. 367. — Willd. sp. 3, 2066.) — 
Auf Felsen der Fogaraser und Arpaser Alpen 7000. Jul. Aug. 


1818. S. canadensis L. Rchb. exc. germ. p. 245. — Hill. syst. 
veg. t. 69, f. 2. (S. procera A:t.) — Häufig kultivirt und verwildert 
auf Wiesen an Flussufern zwischen Weidengesträuch, mit Senecio sa- 
racenicus und S. paludosus,Rudberkia heterophylla, Valeriana 
exaltata zwischen Frek und Girlsau. Aug. Septbr. 


3tt 
Subtribus II. BUPHTHALMEAE Lessing. 
398. TELEKIA Pıny. En. 3, p. 149. 


1819. T. speciosa Dmg. 1. c. n. 1899. — Rehb. icon. 16, t. 46, f. 
937. — (T. cordifolia DC. prodr. 5, 485. — Buphthalmum cor- 
difolium W. Kit. pl. rar. t. 113. — B. speciosum Schreb. ie. pl. min. 
cognit. dec. 4.) — In Gebirgsthälern, an Ufern der Gebirgsbäche und 
Gräben, bis in das Becken von Hermannstadt am Zibin auf der Laza- 
rethwiese. Auf Glimmerschiefer und Kalksubstrat, den Fuss der Gebirge 
mit einer prächtigen Staudenvegetation umgürtend, bis 4000‘ Elevat. 
Aug. Septbr. — Auch auf Trachyt am Büdös und bei Tusnad. 


399. BUPHTHALMUM /[. 


1820. B. salicifolium L. — Dmg. 1897. — Jacg. A. t. 370. — 
Auf Felsen und steinigen Orten der Bergregion, an Waldrändern und 
Gesträuchen, vorzüglich auf Kalkformation, bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1821. B. srandiflorum Z/. sp. 1278. — BDmg. 1898. — Schkh. t. 
257. — Moris. 6. t. 6. f. 52. — Auf Triften der Rodnaer Alpen. (Bing. 
l. e.) Aug. Septbr. 


Subtribus III. INULEAE Cassin. 
400. CORVISARTIA Schur Sert. p. 38. 
(Inula Sect. I. Merat. fl. par. ed. 2, p. 261.) 


1822. C. Helenium Schur 1. c. n. 1517. — ZKehb. icon. 16, t. 30. 
f, 921. — (Inula Helenium Z. — Bmg. 1857. — Wagner t. 123—124. 
— Fl. dan. t. 728. — Asteı Helenium Scop.) — Auf Hügelwiesen 
zwischen Gebüsch, zahlreich und vollkommen wild bei Hermannstadt, 
z. B. im Sichbügl bei Hammersdorf und längs der Hügelreihe bis Lesch- 
kirch. Aug. Septbr. 


401. INULA /. 


1823. I. germanica L. — Dmg. 1861. — Rchb. icon. t. 40, f. 
931, II. — Jacg. A. t. 134. — Nees ab Es. fasc. 22. — Auf Hügeln, in 
Waldgebüschen, an Weinbergen, Ackerrändern. Bilak, Heuwiese, Beth- 
len. Jul. Aug. 

a. salina, pusilla Dmg. 1. c. Caule quadripollicari. — Bei Torda. Jul. 

b. ovalifolia. Caule elatiore 12 -18 poll.; foliis ovalibus mollibus ; 
floribus pallidioribus,, capitulis minoribus elongatis, diametrum transver- 
salem duplo superantibus, minus confertis. — Auf grasigen Hügeln, auf 
dem Bilak bei Borband. Jul. 

e. angustifolia. Caule gracili, superne ramoso, ramulis tricephalis 
corymbosis. Foliis elongato-lanceolatis dense pilosis. Floribus aureis. — 
Waldwiesen bei Sz. Domokos. 


312 


13524. IL. transsilvarica Schur. — (I. media Schur Sert. n. 1505. 


an M. Bieb.?) — I. cordato-germanica Schur. Verh. d. sieb. Ver. 
1859, p. 64, 102. — Radice repente. Caule erecto simplici, tereti, striato, 


parce piloso, 12—15 poll., superne corymboso. Foliis infimis minoribus 
subito acuminatis in petiolum attenuatis, oblongis ; superioribus longiori- 
bus a medio utringue attenuatis acutis, basi cordata dilatata sessilibus ; 
omnibus subtus prominulo nervoso-venosis, albo-pilosis margime densis- 
sime serrulato-scabris. Corymbo plerumque 7 cephalo, ramulis 1—2 cepha- 
lis. Capitulis semiglobosis, bracteis foliaceis 2--3 minimis suffultis. Peran- 
thodii foliolis apice herbaceo-appendiculatis, appendicibus semiorbieulatis 
nervosis mucronulatis interdum recurvatis glabris vel dorso margineque 
parce pilosulis. Floribus aureis; ligulis diseum superantibus. Ovariis fruc- 
tibusque glabris. — Auf grasigen sonnigen Hügeln; auf dem Bilak bei 
Borband; auf der Heuwiese bei Klausenburg. Jul. Aug. (Da ich über 
die Identität dieser Inula mit I. media M. Bieb. nicht im Reinen bin, 
so habe ich, um Verwechselungen zu vermeiden, diese neue Benennung 
gewählt und die Berichtigung der Zukunft überlassen müssen, umsomehr 
da die meisten Botaniker über Inula media B. Bieb. im Zweifel sind.) 

1825. I. hybrida PDmg. En. Ill. n. 1865. — Spreng. syst. 3, pP. 
523. — Auf grasigen Höhen zwischen Gesträuch mit I. ensifolia nach 
Bmg. Jul. Aug. 

a. Pseudo-salielna. Capitulo solitario; foliis lineari-oblongis planis 
glabris margine scabris et obsolete denticulatis, 3 poll. long., 5—6 lin. 
lat., acuminatis. 

b. villosiuscula. Subsimilis praecedenti, sed tota planta magis mi- 
nusve villosa, folia saepe curvato acuminata. 

c. germanico-salicina. Caule superne corymboso 4 cephalo, peduneulis 
inaequalibus capitulisque villosulis; foliis elongato-oblongis, 3—4 poll. 
long., 6—8 lin. lat., a medio utrinque attenuatis, basi lata sessilibus, mar- 
gine calloso-serrulato-scabris. 

d. salieino-germaniea, Stenophylla. Caule 12—15 poll. inferne glabro, 
superne piloso, internodiis abbreviatis. Foliis oblongo-linearibus, 3 lin. 
long., 1'/, lin, lat., subtus in neryis prominentibus pilosis, margine remote 
callosis et serrulato-scabris. Capitulis interdum 3 subumbellato-corymbo- 
sis, pedunculis tetragonis villosis. Peranthodii foliolis acuminatis accum- 
bentibus. Ligulis discum 14, superantibus. — (Wo I. germanica, I. sa- 
lieina und I. ensifolia nebeneinander vorkommen, kann man diese 
und mehrere andere Mittel- oder Bastardformen finden, welche mehr 
oder weniger einer der Stammarten ähnlich sind. Da nun Baumgarten, 
wie ich vermuthe,, I. cordata zum Theil für I. salicina Z. angesehen 
hat, so folgere ich daraus, dass I. hybrida der Flora Siebenbürgens mit 
der der Flora von Wien, welche I. germanico-ensifolia ist, nicht iden- 
tisch sein kann, da die Stammarten nicht dieselben sind. — I. media M. 
Dieb. und I. hybrida Ding. dürften vielleicht durchmeine I. transsil- 
vanica—|. cordato-germanica Schur repräsentirt werden, während 
I. media Zöhb. pl. erit. VIII der I. hybrida der deutschen Flora ent- 
spricht.) Standorte der Var. wie die normale Form. 


313 


1826. I. ensifolia L. — Bing. 1864. — Jaeq. A. t. 162. — Zechb. 
icon. t. 37, f. 9298, II. Sturm. H. 34. — Aster ensifolius Scop. — 
Auf Bergwiesen, an Hecken und Gebüschen. Hermannstadt. Kronstadt. 
Jul. Aug. 

a. latifolia glabra. Foliis oblongo-linearibus cauleque glabris. 

b. simplex. Arachnoideo-lanata, caule solitario debili monocephalo, 
15—18 poll. laxe foliato, foliis mollibus elongatis linearibus, margine 
scabris. — Hammersdorf. Jul. 

c. rigida. Caulibus e radice oligocephalo brevibus rigidis 9—12 poll., 
densissime foliatis, internodiis brevissimis folio multoties brevioribus in- 
structis; ramis monocephalis apice corymbosis. 

d. ramosissima. Caule elato purpureo apice corymboso foliis pedun- 
eulisque arachnoideo-lanatis. 

e. alpina. Simplex humilis 6 poll. monocephalo. — Auf Triften der 
Arpaser Alpen 6000. — Die übrigen Var. nebeneinander auf den ange- 
gebenen Standorten; die Var. d. bei Kronstadt. Jul. 

1827. I. salicina L. — Pig. 1862? — Rechb. icon. t. 37, f. 928, 
I. IL. — Fl. dan. t. 786. — Auf feuchten Wiesen zwischen Gebüsch. Jul. 
August. 

a. monocephala. Caule monocephalo foliisque glabriusculis. 

b. polycephala. Caule apice corymboso-multifloro, foliis lineari-oblon- 
gis, complanatis. I. hybridae subsimilis sed capitulis et florescentia I. 
salieinae. — Auf feuchten Wiesen zwischen Gebüsch im jungen Wald 
gegen Resinar. Aug. 

1828. I. Pseudo-Bubonium Schur. — I. salieino-Bubonium 
Schur herb. Transs. — Radice longe repente oligocephala. Caule 1", ped. 
debile mono-oligocephalo vel laxe corymboso. Foliis minoribus quam I. 
salicina anguste-oblongis planis, reetis, basi cordata sessilibus, margine 
spinuloso-serratis cauleque glabris. Capitulis semiglobosis parum minorj- 
bus quam in antecedente; peranthodii foliolis linearibus apice coloratis 
et barbatis. Floribus aureis. — An steinigen Orten, zwischen der Stadt- 
mauer und dem Kapellenberg bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1829. I. cordata Poiss. diagn. fasc. 4. 3. — (Il. squarrosa Host. 
A. 2, 491; I. squarrosa DC. non Koch sec. Griseb. et Sch. iter hung. 
in Wiegm. Arch. 14852, p. 337. -— I. salicina var. latifolia Vis. — 
— IL. salicina Ding. En. Ill. n. 1862, p. p. [non Z.] — I. squarrosa 
var. auriculata Schur. Oestr. bot. Zeit. 1858, 287. — I. coriacea 
Schur Sert. n. 1510. — I. auriculata Sehur Verh. d. sieb. Ver. 1859, 
p. 68; Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 225. — I. squarrosa et obvallata 
Kit. in Kanitz. additamenta 1864, p. 73.) — Radice repente perenni 
mono-oligocephalo. Caulibus erectis 12—18 poll. simplicibus vel superne 
subramosis, angulatis, inferne glabris superne scabro-hirtis, junioribus 
subpubescentibus, monocephalis vel capitulis 3—5-subcorymbosis. Foliis 
caulinis mediis elliptieis, calloso-dentatis, margine serrulatis scabris, basi 
lata cordata sessilibus magis minusve auriculatis, coriaceis, opaecis, supra 
glabriusculis, subtus nervoso-venosis scabriusceulis. — Capitulis iis I. sa- 
licinae subsimilibus. Peranthodii foliolis herbaceis adpressis, dorso glabris 


314 


margine ciliatis, exterioribus appendiculatis, interioribus linearibus apice 
barbatis. Floribus aureis, ligulis discum duplo superantibus. Capitulis 
bracteis foliaceis obvallatis. Ovariis fructibusque glabris. — Auf bewach- 
senen kräuterreichen Hügeln am Rande der Weinberge zwischen Ge- 
büschen. Hammersdorf, Grossscheuern, Stolzenburg, Neppendorf, Grossau, 
Klausenburg, Mezöseg. Längs der ganzen Hügelkette verbreitet. Jul. 
Aug. 2000°. 

1830. I. Bubonium Jacqg. A. app. p. 36, t. 19. — Host. A. 2, 
492. — (I. squarrosa L. sp. ed. 2, 1240; Koch Syn. ed. 2, p. 393. — 
I. spireaefolia Z. ap. 1238. — DC. prodr. 5, 466.) — Ab antecedentibus 
differt: Foliis basi rotundatis piloso-hispidis, margine spinuloso-serrulato- 
scabris, infimis subpilosis. — Caulibus rigidis dense foliatis superne corym- 
boso-ramosis. Capitulis numerosis subglobosis. Peranthodii foliolis herba- 
ceis appendiculatis ciliolatis, appendice patente obtusis, extimis longiori- 
bus foliaceis. — Auf den Hügeln bei Klausenburg und in der Mezöseg 
(Lerchenfeld bot. Nachl.). Auf dem Bilak bei Borband eine armköpfige 
Form. Jul. Aug. 

a. hispida. Caule foliisque hispido. Foliis basi angustata sessilibus, 
oblongis, utringue setuloso-hispidis, nervis venisque prominentibus, mar- 
gine versus apicem remote dentato-serratis et scaberrimis. Ramis mono- 
cephalis corymbosis. Capitulis subglobosis, peranthodii foliolis scariosis 
glabris, exterioribus serrulato-laeiniatis, interioribus eiliatis. Ligulis discum 


duplo superantibus. Ovariis sulcatis glabris. — (I. hispida Schur herb. 
Transs. — I. Bubonium var. hispida Schur.) — Auf der Mezöseg von 
Lerchenfeld A180 als I. saliecina gesammelt. — (Species distincta 


mihi esse videtur.) 

1831. I, hirta L. — Bmg. 1863. — Zchb. icon. f. 927. — Jacq. 
A. t. 358. (Aster hirtus Scop. carn. t. 58.) — Auf Hügeln am Rande 
der Weinberge, Waldgebüsch. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

a. corymbosa. Caule superne ramoso-corymboso. Kronstadt. Jul. 

b. Baumgarteniana. Caule monocephalo purpureo, piloso-hispido, 
foliis oblongis pilosis siecate nigrieantibus; capitulis longissime peduncu- 
latis, pedunculo 3 poll. sub capitulo inerassata. (A. I. montana Griseb. 
et Sch. iter p. 327. (.Bimg.? sec. herb. Transs.) 

1832. I. montana L. — Bing. 1866. — Koch Syn. ed. 2, p. 394. 
Rehb. exc. germ. p. 238. — Garid. Aix. t. 10. (Aster montanus luteus 
Tabern. p. 17. icon.) — Auf sonnigen Bergtriften bei Reps. Jul. Aug. 

1833. I. Ceulis Christi 2. — Bmg. 1858. — J£chb. icon. f. 926, 
I. — Jaeg. A. t. 223. — (I. campestris Bess. — I. montana Büber 
Inon L.]. — I. suaveolens Poll.) — Auf sonnigen steinigen Bergeshöhen, 
vorzüglich auf Kalk. Jul. Aug. 

1834. I. Britanica L. Bmg. 1859. — Rchb. icon. f. 926, I. — Fl. 
dan. t. 413. — Auf nassen Wiesen, Triften, an Gräben und Teichen. 
Jul. Septbr. 

a. elata. Caule 2—3 ped. ramosissimo. Foliis lanceolatis caulinis basi 
cordata sessilibus subamplexicaulibus cauleque subtus albo-lanatis mar- 
gine calloso-dentatis. (I. Oetteliana Zechb. exc. germ. p. 237. Peran- 


315 


thodii foliolis lanceolatis.) — Auf dem Ziegelofengrund bei Her- 
mannstadt. Aug. 

b. glabrescens. Caule purpureo foliisque demum glabrescente, pau- 
eifloro, subramoso. — Hermannstadt. Aug. 

c. rupestris. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 337. 
— Foliis superioribus attenuatis basi rotundata semiamplexicaulibus. Ca- 
pitulis duplo minoribus quam forma legitima; peranthodii foliolis exte- 
rioribus squarrosis a medio refractis. — Auf Gneisgerölle am Zoodfluss 
zwischen Talmats und Zood. 

d. monocephala. Caule 6 poll. monocephalo. Foliis oblongis utrinque 
attenuatis cauleque hirsutis, acutis dentatis. Radice repente. — Auf sal- 
zig schlammigem Boden bei Schellenberg, Salzburg truppweise. Jul. Aug. 

e. discoidea. Koch Syn. ed. 2, 394. Radio nullo. — Auf bebautem 
und unbebautem Boden bei Kronstadt. Aug. 

f. subtomentosa. Caule 12 poll. foliisgue imprimis subtus albo-tomen- 
tosis; foliis basi rotundata sessilibus, inferioribus in petiolum brevem at- 
tenuatis, omnibus margine dentieulatis. (I. Vaillantii Schur Sert.n. 
1511 var. b. [non YVill.] — Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 68; Oestr 
bot. Zeit. 1860, p. 182.) — In den Weinbergen bei Kakowa auf dem 
Wege zum Ketskekö bei Carlsburg. Jul. 


402. CONYZA L. Bmg. En. 3, p. 101. 


1835. C. squarrosa L. Bmg. 1800. — Fl. dan. t. 622. — Nees 
ab Es. fasc. 22. (Inula Conyza DO. — I. squarrosa Bernh. [non Z.]) 
— An Waldrändern zwischen Gebüsch in der Waldregion. Torda, Kron- 
stadt. Aug. Septbr. 


1836- C. alata Bing. En. 3, n. 1801. (Inula bifrons. L. Rehb. 
pl. erit. IV. f. 527. — Inula glabra Bess. hort. Crem.) — Auf Hügeln 
zwischen Gebüsch, in den Weinbergen bei Hammersdorf, bei Torda und 
bei Klausenburg. Aug. Septbr. 


403. PULICARIA Gärtn. fruct. 2, 461, t. 173, f. 7. 


1837. P. vulgaris Gürtn. — Bmg. 1867. — FRechb. icon. 16, t» 
933, II. — Nees. ab Es. fasc. 22. — (Inula Pulicarıa L. — Fl. dan. t. 
613.) — Diplopappus pulicarius Dluf. et Fingerh. comp. 2%, 369. — 
Auf feuchten überschwemmt gewesenen Triften, in Dörfern. Jul. Septbr. 

a. prostrata. Caule tenue subsimplici prostrato. — Bei Tartlau im 
Graben um das Rathhaus. Aug. 

1838. P. uliginosa Stev. in DC. prodr. 5, p. 478. — Ledeb. Ross. 
2, 510. — In der Mezöseg. (Janka Linn. 1860, p. 581.) 

1839. P. dysenterica Gaertn. Led. Ross. 2, 570. — Kechb. icon. f. 
933, I. — (Inula dysenterica L. — Bing. 1860. — Fl. dan. t. 410. — 
Diplopappus dysentericus Bluf. et Fingerh.) — Auf feuchten Wie- 
sen, an Gräben, Sümpfen, quelligen Orten, bei Skore an der Strasse 


316 


nach Fogaras, bei und in Tartlau. Jul. Aug. (Alle in Siebenbürgen von 
mir gesammelten Exemplare entsprechen dem Charakter der P. uligi- 
nosa Stev., so dass das Vorkommen der P. dysenterica @aertn. in 
Siebenbürgen festzustellen ist.) — Caule robustiore 2% --3 ped., erecto, & 
medio ramoso superne paniculato-corymboso. — Foliis caulinis cordato- 
amplexicaulibus subacuminatis, inaequaliter remote serrato-dentatis, supra 
tuberculato-pilosis, subtus pubescente-tomentosis sordide viridibus visco- 
sis odorem insuavem exhalentibus. Pedunculis elongatis monocephalis. 
Capitulis hemisphaerieis ; ligulis disco sesquilongioribus. 


Trib. III. SENECIONIDEAE Lessing. 
Subtribus. I. HELENIEAR Cassin. 
404. GALINSOGA ZAuiz et Pav. fl. peruv. 110. 


1840. G. parviflora Cav. ic. 3, t. 2831. — Koch Syn. ed. 2, 396. 
— (Galinsogea parviflora Willd. — G. quinqueradiata Ruiz et 
Pav. — Wiborgia Alcmella Roth. — W. parviflora H. B. K.) — 
Auf unbebautem Boden, Gemüseland. Hermannstadt, Kronstadt. Stammt 
aus Peru, verbreitet sich aber immer mehr als lästiges Unkraut in Gärten. 


405. RUDBECKIA /[. 


1841. R. laciniata /. sp. 906. — Auf feuchten Wiesen zwischen 
Weidengesträuch, zwischen Girlsau und Frek zu beiden Seiten des Weges 
mit Senicio paludosus und S. saracenicus sehr häufig. Aug. Septbr. Aus 
Nordamerika stammend. 

1842. R. amplexifolia Jacg. — R. heterophylla Schur. Zool. 
bot. Ges. 1858, p. 1418. — Mit der vorigen gemeinschaftlich, nur nicht 
so häufig und näher dem Freker Garten. Aug. Septbr. Aus Luisiana 
stammend. 


Subtribus II. HELIANTHEAE Lessing. 
406. BIDENS /. 


1843. B. tripartita L. — Dmg. 1758. — Rechb. icon. 16, f. 940. 
I. — Fl. dan. t. 2178. — An Sümpfen, Gräben, schattigen feuchten Wäl- 
dern. Jul. Septbr. 

a. pumila. Zeoth. Bing. 1. e. var. a. Caule 6—8 poll. simplieissimo, ea- 
pitulo solitario-terminale eradiato, basi bracteis 4 inaequalibus subserra- 
tis obvallato; foliis subpetiolatis, lanceolatis, subserratis. 

b. radiata. Koch Syn. ed. 2, 396. — Willd. sp. 3, 1716. — Capitulis 
radiatis. Caule 2—3 ped., segmentis foliorum lateralibus dentatis, lobo 
terminali majori subtripartito. — Hermannstadt. Aug. 

c. quinquepartita. Foliis superioribus quinquepartitis, lobis dentatis. 
Capitulis eradiatis.  Hermannstadt. Aug. 


317 


d. indivisa. Foliis omnibus indivisis ovato oblongis vel superioribus 
basi profunde ineisis. — Capitulis eradiatis. Fructibus interdum triarista- 
tis. (An B. tripartita ß integra C. Koch in Linn. XVII, p. 44. — 
Ledeb. Ross. 2. 517, var. 2.) — In Bergthälern bei Kronstadt, Pojana, 
Salomonsfelsen, hinter dem Kapellenberg, in der Nähe der Walkmühlen. 
Jul. Aug. 

1844. B. cernua L. — Dimg. 1760. — Rehb. icon. 16, f. 942, II. 
— Schkh. t. 235. — An Gräben, Sümpfen, Teichen, Waldsümpfen. Jul. 
September. 

a. minima. Z. sp. 1165. — Bmg. 1759. — Capitulis eradiatis. Foliis 
oppositis integerrimis lineari-lanceolatis. Caule 3—6 poll. simplici vel sub- 
ramoso. — Auf schlammigem sandigen Boden an Flussufern, truppweise, 
am Zibinfluss bei Hammersdorf. Jul. Aug. 

b. radiata. Capitulis radiatis,, radio specioso flavo Bmg. 1760. a. — 
Coreopsis Bidens L. — Hermannstadt. Aug. 


407. CALLIOPSIS Icchb. Spr. syst. 3. p. 611. 


1845. C. bicolor Zchb. Coreopsis tinctoria Nietl. — Zier- 
pflanze aus Nordamerika stammend, häufig verwildert auf Gartenschutt 
und unbebauten Orten bei Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


408. HELIANTHUS /. 


1846. H. annuus 7. — Bmg. 1895. — Rechb. icon. 16, f. 490, I. 
— Häufig kultivirt, auf unbebautem Boden an Zäunen, Ackerrändern, 
auf Mauern verwildert. Aus Peru stammend. Jul. Septbr. 

1847. H. tuberosus L. — Bing. 1896. — Rehb. icon. 16, f. 940, 
II. — Jaeg. hort. 2, t. 161. — Kulturpflanze aus Brasilien stammend, an 
Zäunen. Aug. Octob. 


409. CARPESIUM /. 


1848. C. cernuum L. — Bimg. 1802. — Rehb. icon. 16, f. III. — 
— Jacq. A. t. 204. — In schattigen Bergwäldern. (Bmg. 1. e.) Jul. Septbr. 


Subtribus III. GNAPHALIEAE Koch. 
410. FILAGO Z[. suec. ed. 2, 302. 


Sect. I. &ifola DE. 


1849. F. germanica /L. — Fl. dan. t. 997. — (Gnaphalium 
germanicum HAuds. — Bmg. 1794. — Gifola germanica Zechb. 16, 
f. 945, I. G. vulgaris Cass.) — Auf Feldern, Triften, Aeckern. Jul. 
September. 

1850. F. pyramidata L. sp. 1311; ed. 1, p. 1199. — (F. ger- 
manica ß pyramidata Koch Syn. ed. 2, 398. — Ledeb. Ross. 2, 616. 


318 


Gnaphalium pyramidatum Willd. sp. 3, p. 1895; Zechb. exc. germ. 
p- 223. Sturm. H. 42.) — Ab antecedente differt: Tomento foliorum 
albo; foliis antice latioribus obovato-lanceolatis et cuspidatis. Peranthodii 
foliolis pallidis imbrieatis. — Auf sandigen Aeckern ‘bei Szombod, bei 
Fogaras, bei Zam. Jul. Aug. 


Sect. II. Oglifa De. 


1851. FE. arvensis L. — Fl. dan. t. 1275. — (Gnaphalium ar- 
vense L. — Bmg. 1796. — Sturm. H. 38. — Oglifa arvensis (ass. 
Zechb. icon. 16, f. 946., I. — Achariterium arvense Bluf. Comp. 
1332.) — Auf Feldern, Aeckern, Triften. 

a. gracillima. Caule 3—6 poll. basi simpliei superne dichotomo-ra- 
moso; foliis subtomentosis, griseo-viridibus; glomerulis lateralibus pauci- 
floris. Medio inter F. arvensem et F. montanum. — F. montano- 
arvensis Schur. — Auf steinigen sonnigen Bergabhängen am Rothen- 
thurm, bei Boitza, am Zoodfluss bei Talmats. Jul. Aug. 


1852. F. montana DC. Schur Sert. n. 1529. b. magna albo- 
lanata. — (Gnaphalium montanum Willd. sp. p. 1896. — Bing. 
4795. — Filago arvensis Wahlendb. — Gnaphalium montanum 
Sm. Filago montana Fl. dan. t. 1276. — Xerotium montanum 
Bluf. — Logfia lanceolata Cass.) — Auf Hügeln, Felder, Triften, 
Hermannstadt. Jul. Aug. 


a. minima. Caule gracillimo 3—6 poll. superne subramoso foliisque 
adpresse tomentosis. Capitulis solitariis. — (F. minima Fries. — Oglifa 
minima Zechb. icon. 16, f. 946, II. — Gnaphalium minimum ‚Sm. 
Filago gracilis angustifolia Schur Sert. n. 1529. var. a.) — Auf 
sonnigen mageren Aeckern in der Hügelregion. Kronstadt, Carlsburg, 
Stolzenburg. Aug. 

1853. F. gallica L. — Koch Syn. ed. 2, p. 398. — Sturm. H. 38. 
— (Gnaphalium gallicum Huds. angl. 361. — Bing. 1797. — Engl. 
bot. 8, 2369.) — Auf Triften mit salzhaltiger Unterlage, Salzthon, Me&zö- 
seg, Apalıida, Szamosfaiva. Jul. Aug. 


411. GNAPHALIUM L[. p. p. 


1854. G. luteo-album L. — Bmg. 1737. — Zechb. icon. 16, f£. 
947, I. — Sturm H. 38. — Fl. dan. t. 1763. — Auf steinigen Triften, an 
Felsen und Mauern, so wie auch auf Sandboden, an Flussufern. Jul. 
September. 

1855. G. uliginosum L. — Bimg. 1792. — KRchb. icon. 16, f. 947, 
II. — Fl. dan. t. 859. — Auf überschwemmt gewesenen Aeckern, Fel- 
dern, Triften. Jul. Septbr. 

a. lasiocarpnm. Schur Sert. n. 1535. var. a. — Humillimum albo-la- 
natum, subramosum. Fructibus murieulato-hispidis. C. G. uliginosum ß 
pilulare Koch Syn. ed. 2, 400. — G. pilulare Wahlenb. lapp. 205, t. 


319 


13. — Auf überschwemmt gewesenen schlammigen Orten am Zibinfluss 
bei Hermannstadt. Aug. 

1856. G. laevissimum Schur. Annuum glabrum viride. Caule 
diffuso a 5asi ramoso vel erecto superne ramoso, angulato, ramis erecto- 
patentibus. Foliis radicalibus oblongo-linearibus, caulinis sublinearibus 
medio parum latioribus, summis et floralibus linearibus acutis, omnibus 
glabris. Ramulis apice florigeris foliatis. Glomerulis 2--3 cephalis. Capi- 
tulis subglobosis subpedicellatis. Peranthodii foliolis scariosis, fuscis, ob- 
longis, obtusis interioribus membranaceis. Receptaculo glabro foveolato. 
Fruetibus glabris obovato-oblongis. -- Plantula 2—4 poll. — G. uligi- 
noso affine quidem attamen valde diversum et characteribus supra datis 
facile distinguendum. (An G. nudum Hoffm. Rehb. pl. erit. VIII, f. 999. 
G. uliginosum y glabrum Koch. — G. pilulare f nudum DC.) — 
Auf sandigen Aeckern um Fogaras und bei Braza am Fuss der Gebirge, 
selten. Jul. Aug. 

1857. G. sylvaticum L. — ZRchb. icon. 16, f. 940, I. Schkh. t. 
243. — Fl. dan. t. 1229. — Auf Haiden, waldigen Triften, lichten Wäl- 
dern und Gehauen. Um Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg bis in die 
Bergregion. Jul. Septbr. 

a. pallidum. Simillime formae gen. sed foliis subtus tenue tomento- 
sis, tomento adpresso. Peranthodii foliolis pallidis dorso fusco maeulatis. 
(G. reetum Sm. brit. 870. — Bmg. 1789.) — Mit der normalen Form an 
ähnlichen Standorten, aber an mehr schattigen Orten, in den Wäldern 
bei Grossscheuern. Jul. Aug. 

b. subareticum. Caulibus humilioribus, curvato-adscendentibus, rigi- 
dis, 6—8 poll.; foliis duplo angustioribus; capitulis confertis apice caulis 
subracemoso-spicatis; peranthodii foliolis fuscis angustissime albo-margi- 
natis. — (G. fuscatum Schur Sert. n. 1531. c. [non Pers. nec Wahlenb.]) 
— Auf Triften des Arpas. 6000‘. Kalk. Jul. Aug. 

1858. G. norvegicum Gunn. fl. norveg. 1766, p. 105. — Kchb. 
icon. 16, f. 940, II. — Sturm. H. 38. Fl. dan. t. 254. — (G. sylvaticum 
Smith. brit. 869. — [|Bmg. 1788. sec. station.] G. sylvaticum ß fusca- 
tum Wahlenb. — G. fuscatum Pers. — G. fuscum. Lam. non Scop.) 
— Auf Triften, steinigen Abhängen und Felsen der Alpen, vorzüglich 
Kalksubstrat: Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer und Roduaer Alpen. But- 
sets, Königstein, Schuler bei Kronstadt. 6000°— 7000’. Jul. Aug. 

1859. G. Hoppeanum Koch Syn. ed. 2, 399. (G. supinum Hoppe 
ap. Sturm. 38, non Z.) — Auf den Kronstädter Kalkalpen: Butsets; auf 
dem Vurtop der Arpaser Alpen. 7000‘ Jun. Jul. (An Speec.?) 

1860. G. supinum ZL. — Zchb. icon. 16, f. 952, II. — (Gnaph. 
pusillum Haenke. -- Bmg. 1191. — Schkh. t. 267. — G. fuscum Scop. 
non Lam. — Amalotheca supina Cass.) — Auf Felsen der Alpen an 
schattigen etwas feuchten Orten, an Rinnseln: Arpaser und Kerzesorer 
Alpen. 6000°— 7000‘. Jul. Aug. 

a. subacaule. 1Y,—2% poll., 4—3 cephalum in spicam dispositis, vel. 
oligocephalum subracemosum. 3—6 poll. alt. (G. supinum Weild.: Pers.; 
G. supinum a Wahlenb.; G. fuscum Willd.; G. pusillum y fuscum. 


320 


Pers.; G. pusillum  fuscum Hartm. G. pusillum Willd. G. supi- 
num ß pusillum Pers.) — (Filago acaulis Krock. Gnaph. aucaule 
Sieb.) — Auf Felsen der höchsten Alpenjoche der Fogaraser und Arpa- 
ser Alpen. 7000‘ Jul. Aug. 


412. HELICHRYSUM DC. 


1861. E. arenarium DC. — Rehb. icon. 16, f. 950, I. — (Gna- 
phalium arenarium ZL. — Bimg. 1786. — Sturm. H. 38. — Fl. dan. 
t. 641.) — Auf sandigen Hügeln zerstreut durch das ganze Gebiet. Jul. 
October. 


413. ANTENNARIA 2. Brown. 


1862. A. dioica Gaertn. fruct. 2, 510. t. 167, £.3. — Bmg. 17198. 
— (Gnaphalium dioicum L. — Sturm. H. 38. — Fl. dan. t. 1228.) — 
Auf Triften, sonnigen Abhängen, Haiden, lichten Wäldern, vorzüglich 
auf Sandboden bis in die Alpenregion. Jun. Aug. 

a. lingulata. Dense niveo-tomentosa, peranthodii foliolis intimis in- 
terdum roseis lingulatis, subito acuminatis. — Auf dem Götzenberg bei 
Hermannstadt. Jun. 

b. alpigena. Cinereo-tomentosa, stolonibus destituta. Peranthodii folio- 
lio intimis obovato-oblongis, obtusis, albis Schur Sert. n. 1539, var. a. — 
Auf den Arpaser Alpen. Kalk. 6000‘ Jul. 

c. elegantissima. Humilis, 3 poll., einereo-tomentosa, stolonibus bre- 
vibus radicantibus instructa. Peranthodii foliolis intimis dilatatis subro- 
tundis, ineurvis, rubris purpureo-striatis. Capitulis globosis apice caudi- 
eulorum capitato-congestis. — Auf sonnigen Grasplätzen im Zaizonthale 
bei Kronstadt. Mai 1854. 


1863. A. alpina R. Drown. — DO. prodr. 6, 269. — Bing. 1799. 
— (Gnaphalium alpinum Z. Zechb. ic. pl. crit. VIII. f. 996. — G. car- 
paticum Wahlenb. Carp. t. 3. — Sturm H. 38.) — Auf den höchsten 
Jochen des Butsets. 8000°. Aug. Septbr. Kalk. 


1864. A. margaritacea AR. Brown. — Radice polycephala. Caule 
herbaceo erecto superne ramoso corymboso. Foliis lanceolato-linearibus, 
acuminatis, uninerviis subtus tomentosis. Peranthodii foliolis obtutis, al- 
bis; floribus luteis. — Planta speciosa 4—1Y, ped. — (Gnaphalium 
margaritaceum L. — Sturm H. 38.) — Auf fruchtbaren feuchten quel- 
ligen Bergabhängen: Auf der Alpe Istenszeke (sec. Ercsei). Jul. Aug. 
Hin und wieder verwildert, z. B. am Zibinufer zwischen Baumgarten 
und Talmats. Aug. 1846. 


414, LEONTOPODIUM R. Brown. 


1865. L. alpinum Cass. —- (Gnaphalium Leontopodium Scop. 
Bing. 1793. — Sturm. H. 38. — Jaeg. A. t. 86. — Filago Leontopo- 
dium Z.) — Zerstreut längs der ganzen Gebirgskette, vorzüglich Kalk- 


21 


[wb] 


substrat. 5000°—7000‘°. Butsets. Ecsem-Teteje, Keprereasze. Vurtop. Jul. 
September. 


Subtribus IV. ANTHEMIDEAE Koch. 


415. ARTEMISIA /. 
Seet. 1. Absinthium Tournef. 


1866. A, Absinthium L. — FKchb. icon. 16, f. 1029. — Wagner 
t. 145-146. — Fl. dan. t. 1654. — (Absinthium vulgare Gärtn. fruct. 
2, 293, t. 164; Bing. 1773.) — Auf unbebautem Boden, Hügeln, Feldern, 
Triften, auf steinigen Orten an Flussufern. Aug. Septbr. 

1867. A. Baumgartenii Dess. Abrot. 73. — Schur Sert. n. 1546. 
— (A. spieata Zochel. pl. banat. p. 74, f. 73. — A. spicata Wahlenb. 
non Wulf. — A. spicata ß eriantha DO. ap. Maly en. p. 17. — (A. 
eriantha Zen. hort. neap. 1830 et fl. Nap. IV, p. 119, t. 193, f. 2, ap. 
Neilr. Nachtr. p. 400.) A. transsilvranica Schur. — Radice polycephala 
caudiculos florentes fasciculosque foliorum steriles proferente. Caudieulis 
4—9 poll. procumbente adscendentibus bası suffruticulosis radicantibus 
simplicibus vel subramosis foliisque eandidis. Foliis radicalibus longissime 
petiolatis, palmato-multifidis; caulinis mediis digitato-partitis breviter 
petiolatis, laciniis linearibus acutis; summis simplicibus indivisis. Capitu- 
lis semiglobosis subangulatis apice caudiculorum in spicam laxam dispo- 
sitis vel. axillarıbus pedunculatis, inferioribus remotis longius peduncula- 
tis, summis brevius pedunculatis subsessilibusque approximatis; peran- 
thodii foliolis dorso inerassatis villosissimis; flosceulis 10--14 luteis villo- 
sis; receptaculo glabro; ovariis villosis. — Auf Felsen der Hochalpen, 
Glimmerschiefer: Fogaraser , Arpaser , Kerzesorer, Pormbacher Alpen ; 
auf dem Butsets. Kalk. 7000‘ Jul. Aug. (Die Pflanze besitzt frisch und 
getrocknet einen schweren gewürzhaften Geruch.) 

1868. A. spicata Wulf. in Jacg. A. app. t. 34. — (Absinthium 
spicatum Dmg. 1776. — Artemesia Boccone All. ped. t. 8, f. 2, t.9, 
f. 41.— A. rupestris Vüll. 3, 246. [non Z.]) — Auf den höchsten Jochen 
des Kalkgebirges Butsets bei Kronstadt. 7500‘ Aug. Septbr. ( Bing.) 

1869. A. glacialis 7. — All. ped. t. 8, f. 3. — (Absinthium 
glaciale Bmg. 4774.) — Auf Triften der Hochalpen, Kalk, an quelligen 
Orten, am schmelzenden Schnee. Aug. Septbr. (Big. 1. c. — Auf den Ge- 
birgen bei Kronstadt. 6000’—7000‘.) 

1970. A. Mutellina Vill. delph. 3, 244, t. 35. — (A. glacialis 
Wulf. non L. in Jacg. A. app. t. 35 et Jaegq. coll. 2, t. 7.) — A. rupes- 
tris All. ped. n. 615. — A. rupestris ß L. sp. 1186. — (Absinthium pe- 
trosum Big. En. I. n. 1775. sec. citat. Bmg. 1. c.) — Auf steinigen Abhän- 
gen und Felsen der Hochalpen, Rodnaer Alpen. Bmg. Aug. Septbr. 


Seet. II. Abrotanum Tournef. 


1871. A. camphorata Vill. prosp. 31. — Koch Syn. ed. 2, 402. 
— (A. saxatılis Kit. in Schult. Ostr. 2, 482; Bechb. icon. 16, f. 1033, 


Sehur. Enum. plant. Transs. 21 


322 


III. — A. rupestris Pill. et Mitterp. it. p. 142, t. 12, non L. — A. in- 
canescens Jord. see. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p. 341.) — Auf Kalkfelsen: Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul. Aug. — 
Schon von Lerchenfeld 1785 im bot. Nachlass herb. Transs. angeführt. 


1872. A. tanacetifolla All. ped. 5, 1, p. 166, t. 10, f. 3, t. 70, 
f. 2. — Bmg. A771. — Lam. diet. 4, 253. — (A. atrata Lam. ].c. — 
Bess. ap. Koch Syn. ed. 2, 404. — A. laciniata Willd. sp. 3, 848 non 
sp. 1845.) — (An A. tanacetifolia_Z.sp. 2, 1843, et A. macrobotrys 
Ledeb. icon. pl. fl. Ross. t. 4677?) — Auf Hochalpenjochen, vorzüglich auf 
Kalk: Portsesder, Kronstädter, Rodnaer und Hunyader Alpen. 7000°. 
Bmag. 1. c. Jul. Septbr. 


1873. A. Abrotanum L. — Koch Syn. 2, 404. — Wagner t. 223. 
— Wird häufig kultivirt und kommt in den Weinbergen bei Hammers- 
dorf verwildert vor. Jul. Aug. 


Seet, III. Dracunculus Bess. 


1874. A. Dracunculus L. — Koch Syn. ed. 2, 406. - Gmel. 
Sib. II, t. 59, f. 1. — Kulturpflanze hin und wieder verwildert. Her- 
mannstadt. Aug. Septbr. 


% 


1875. A. campestris L. — Bing. 1766. — Fl. dan. t. 175. — 
Schkh. t. 240. — Auf Hügeln, sandigen Feldern, Triften, Aeckern. Jul. 
September. 


a. sericea. Foliis pube serices persistente vestitis. (A. campestris 
ß sericea Fries. — Schur Sert. n. 1553. .) — Salzburg. Aug. 


b. subalpiua, rupicola. Humilis 9—12 poll. subramoso, capitulis duplo 
majoribus quam forma genuina, foliis glabriusculis carnosulis, laciniis bre- 
vibus subfalcatis, 3 lin. longis. — Schur Sert. 1. c. var. a. — Auf Felsen 
des Arpas. 5000. Aug. 


c. eollina. Glaberrima. Laecinis foliorum elongatis angustissimis ; 
capitulis minoribus longius pedicellatis pendulis, ramis longissimis yirga- 
tis fuscis subangulatis. (A. campestris var. c. A. collina Schur ]. ce.) 
— Auf sandigen Hügeln bei Hammersdorf. Aug. 


1876. A. insipida Schur. A. campestris var. d. Schur Sert. n. 1553. 
— Caeruleo-viridis, inodora et subinsipida. Caule 2 —3-ped., ramoso, fusco- 
striato, glabriusculo. Foliis fasciculorum sterilium et caulinis infimis albo- 
sericeis, superioribus glaberrimis,, laeiniis longissimis linearibus acumina- 
tis, capitulisque caeruleo-viridis vel glaucescentibus. Capitulis ut A. cam- 
pestris genuina in ramulis racemosis, breviter pedicellatis, pedicello 
bractea suo breviore. Peranthodii foliolis exterioribus dorso crassiusceulis 
herbaceis, interioribus margine angusto scarioso a apice usque ad medium 
einctis. Floribus delute fusco-rubris. — (Proxima A. inodorae M. Bieb. 
non Willd. nec Schur Sert. n. 1551.) — Auf Hügeln zwischen Gebüsch, 
Kalksubstrat. Schlossberg bei Kronstadt, Mergelhügel bei Hammersdorf. 
Jul. Aug. 1500’—2500°. 


323 


1877. A. scoparia W. Kit. pl. rar. t. 65. — BDmg. 17165. — Auf 
sandigen Hügeln, an Dämmen, sandigen Flussufern, bei Kolos und Apa- 
hida in der Mezöseg. Aug. Septbr. 

1878. A. pontica L. — Bmg. 47710. — Jacg. A. t. 99. — Auf 
sonnigen grasigen Höhen, an Kalkfelsen zwischen Gebüsch. Aug. Septbr. 

a. elatior. Zoch. pl. banat. f. 74. — Bei Kronstadt, Torda, Enyed. 
Ka!k. Jul. Aug. 

1879. A. Pseudo-pontica Schur. — A. Austriaco-pontica Schur 
Sert. n. 1551, b. — A. inodora Schur 1. c. (non M. Bieb.) Caule 11, ped. 
erecto tereti,, villoso, basi simpliei a medio subpyramidato ramosissimo. 
Capitulis numerosissimis globosis minoribus quam A. pontica longius 
bracteatis, tomentosis. Foliis albo-tomentösis iis A. austricae subsimili- 
bus. — Auf sandigen Triften, steinigen Feldern, zwischen Reussmarkt 
und Mühlenbach, am Wege zwischen Dobra und Deva, bei Zam. Jul. Aug. 

1830. A. austriaca Jacqg. A. 1, 61, t. 100. — Bimg. 1769. — Schur 
Sert. n. 1554, a. (A. repens Pall. in Willd. sp. 3. — A. orientalis 
Willd. — A. nivea Red.) — Auf sonnigen Höhen, steinigen Abhängen 
der Hügelregion. Aug, Septbr. 

1881. A. vulgaris L. — Bmg. 1772. — Fl. dan. t. 1176. — Ta- 
bern. Kräutb. f. 1—2, p. 27. — Auf Hügeln, unbebauten Orten, an Hecken, 
Zäunen, Waldrändern. Aug. 

a. macrocephalo. Gigantea latifolia foliis minus dissectis laciniis fo- 
liorum latis subtus albo-tomentosis, petiolis nervisque rubris. Peran- 
thodii foliolis subvillosis Schur Sert. n. 1552, a. — Am Rande des 
Jungen Waldes bei Hermannstadt. Aug. Septbr. 


Sect. IV. Seriphidium Bess. 


18232. A. monogyna W. Kit. pl. rar. t. 75. — Big. 1767. -— (A. 
Santonicum Pall. non L. — A. salina Bess. non Willd. nec. Bing.) 
— Habitu et magnitudine A. campestri. Caule 1Y,--2 ped. superne 
paniculato-ramoso glabriuseulo vel subcanescente, herbaceo basi curvato 
dein adscendente erecto. Foliis inferioribus bipinnatis, eircumscriptione 
subovatis, superioribus pinnatis; segmentis linearibus vel oblongo-lineari- 
bus, obtusis; fol. summis vel floralibus indivisis. Capitulis apice ramulorum 
racemosis, oblongis pedicellatis, ereetis, interdum 3 raro 5 floris, floro 
centrali femineo, lateralibus hermaphroditis. Peranthodii foliolis obtusis 
glabris, exterioribus herbaceis, interioribus scariosis. — Auf sonnigen 
Feldern, Abhängen, an Wegen z. B. bei Salzburg, aber nicht direkt auf 
Salzboden; in der Me&zöseg bei Apahida von den Salzlokalitäten ent- 
fernt, so dass ich diese Art für keine eigentliche Salzpflanze halte. Aug. 
September. 

1883. A. pendula Schur Sert. n. 1557, var. d.; Verh. d. sieh. 
Ver. 1859, p. 78; Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 227. — Antecedenti proxima. 
Radice fibrosa 41,—2 ped., inferne glabro, superne foliisgue incano to- 
mentoso, ramoso; ramis virgatis erectis, ramulosis, ramulis florigeris apice 
receurvatis. Foliis inferioribus 2—3 pinnatisectis, superioribus pinnatis, 


210 


324 


summis indivisis linearibus; segmentis linearibus acutiusculis. Capitulis 
minimis subtrifloris %, lin. long. ovato-oblongis, lucidis, fuseis, solitariis, 
subsecundis, longissime pedunculatis, in racemum laxum longissimum pen- 
dulis. Pedicello tenue, villoso bracteis 2—5 instructo capitulo 3—4 plo. 
longiore. Floribus hermaphroditis rubellis. — Auf Salzboden,, Salzthon, 
auf den Salzlokalitäten Siebenbürgens, häufiger bei Salzburg, Maros- 
Ujvar, Kolos, Szamosfalva. Jul. Septbr. 


1884. A. nutans Willd. sp. 3, p. 1831. — Griseb,. et Sch. iter 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 340. (A. maritima ß nutans Ledeb. 
Ross. 2, 570. — A. salina Schur Sert.n. 1557 var. fit. Oestr. bot. Zeit. 
1860, p- 227 [non Bmg.] — A. pendula ap. Neilr. Nachtr. p. 101 [non 
Schur)). — Auf allen Salzlokalitäten Siebenbürgens. — Aug. Septbr. 
(Salzburg. @riseb.) | 

1885. A, salina Willd. sp. 3, p. 1834. — Bimg. En. 3, n. 1768. — 
Auf salzhaltigem Boden: Viszakna, Kolos, Torda, Decsakna (Bing. 1. e.) 
Aug. Oectbr. 

1886. A. fragrans Willd. sp. 3, 1835. — DC. prodr. 6, 104. — 
(A. maritima Schur var. a. et. c. Sert. n. 1557. — A. maritima Bess. 
var. ß fragrans Led. Ross. 2, 570. — A. valesiaca [non All.) et. A. 
gallica Schur Sert. 1. c. non Willd.) — Radice subrepente oligocephala. 
Caule suberecto superne patulo-ramoso foliisgue magis minusve canes- 
cente, inferne glabro. Foliis ineano-tomentosis vel denique canescentibus; 
inferioribus bi-pinnatiseetis, segmentis abbreviatis sublinearibus indivisis, 
summis linearibus; floralibus capitulo subbrevioribus. Capitulis subovatis 
sessilibus 3—6 floris solitariis vel 2—3 confertis, in ramulis racemosis 
erectis. Peranthodii foliolis obtusis, exterioribus magis minusve canescen- 
tibus apice membranaceis, interioribus scariosis. Floribus hermaphroditis. 
Capitulis parum majoribus quam A. nutans et. A. pendula. — Auf 
Salzthonboden: Salzburg bei Hermannstadt, Torda, Kolos, mit der vor- 
hergehenden gemeinschaftlich. Septbr. Octbr. 


1837. A. maritima /. sp. 1886, legitima! DC. prodr. 6, 103. — 
(A. maritima ö genuina Ledeb. Ross. 2%, 571. — Fl. dan. t. 1655.) — 
Caule 1—11, ped. basi suflruticoso, adscendente, superne ramosissimo, 
ramis divaricatis subpanieulatis, subereetis albo-tomentosis. Foliis inferiori- 
bus bipinnatiseetis subcarnosis segmentis majoribus linearibus obtusis ; 
fol. Noralibus linearibus pedunculos superantibus. Capitulis duplo majori- 
bus quam antecedentes elliptieis in pedicello ereeto subeernuis. Peran- 
thodii foliolis obtusis, exterioribus dorso herbaceis tomentosis ,„ interiori- 
bus scariosis dorso villosulis. Floribus 5—8 perfectis. — Auf Salzboden 
in der Mezöseg, Paraid. (Bing. herb. Transs.) Jechb. exc. germ. 221. 


416. TANACETUM /. 


1888. T. vulgare L. — Bing. 1777. — Eehb. icon. 16, f. 996. — 
Sturm. H. 10. — Fl. dan. t. 871. — Wagner t. 35. — Auf unbebauten 
Orten, an Flussufern, Wegen, Triften. Aug. Septbr. 


3% 


1889. T. crispum = T. vulgare £ crispum Led. Ross. 2, 601. 
— Häufig in Gärten und hier an Zäunen und Hecken verwildert. Septbr. 


417. BALSAMITA Desf. Iöchb. exc. germ. p. 225. 


1800. B. vulgaris Willd. sp. Zechb. 1. c. — (B. major Desf. — 
B. vulgaris Hayne Arz. 2, 5. — Tanacetum Balsamıta ZL. Rechb. 
icon. 16, f. 995, Il. — Schkh. t. 240. — Balsamita suaveolens Pers.) 
— Häufig kultivirt und auf Gartenschutt verwildert. Jul. Aug. 


418. PTARMICA Tournef. inst. p. 496. 
1891. P. impatiens DC. prodr. 6, 22. — Ledeb. Ross. 2, 527. — 


7 

(Achillea impatiens ZL. sp. 1266. — Ptarmica vel Achiliea spinosa Schur 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 103. — Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 327. — 
Schur bot. Rundreise 1853 suscept. p. 39.) — Radice oligocephala. Caule 
erecto stricto, tereti, striato, subsimpliei, dense foliato, glabro, 3 ped. et 
ultra, a bası ad apicem ramulis axillaribus sterilibus praedito. Foliis pro- 
funde pectinato-pinnatifidis, ambitu lanceolatis, sessilibus, subauriculatis, 
laciniis linearibus vel oblongo-linearibus, tenuissime cuspidato serrulatis, 
vel versus basin lacinulis vel dentibus 2—4 notatis vel integerrimis, mar- 
gine scabris; dentibus subfaleatis mucrone albo-cartilagineo acutissimo 
spinulosis. Rachi integra, nervo crasso albo notata et spinuloso-ciliata. 
Corymbo composito, ramis dichotomis; peduneulis bractea lineari notatis. 
Capitulis subglobosis, majoribus quam A. Ptarmica. Ligulis albis, lato- 
oboyatis vel suborbiculatis, reflexis, antice rotundato trierenatis, discum 
aequantibus. Peranthodii foliolis exterioribus uninerviis, pubescentibus, 
fusco-marginatis ciliatisque. Paleis lingulatis, apice tenue barbatis vel 
lacinulatis. Receptaculo conieo, cavo. Ovariis compressis obverse lanceola- 
tis. Fructibus ? — Auf Torf- und Moorboden auf dem Felek bei Klausen- 
burg (@G. Wolff.) (Achillea nitida Tausch. quae in hortis colitur [teste 
Ledeb.| ab hac non differt.) 

1392. P. cartilaginea ZLedeb. fl. Ross. 2, 530. — (Achillea car- 
tilaginea Ledeb. ind. h. dorp. — A. Ptarmica $. @. Gmel. — Ptar- 
mica vulgaris var. d cartilaginea DC. prodr. 6, p. 23.) — Pubes- 
cente-pilosa. Caule erecto-ramoso, 2 ped. et ultra. Foliis oblongo-lineari- 
bus, a medio utrinque aequaliter attenuatis, acutis, punetatis, aequaliter 
mucronato-serratis, serraturis obsolete serrulatis. Corymbo composito. Ca- 
pitulis semiglobosis. Peranthodii foliolis pubescentibus eiliatisque, margine 
membranaceo-ferrugineis. Ligulis suborbiculatis antice trierenatis disco 
brevioribus. Paleis receptaculi oblongis apice villoso-barbatis. (Zedeb.) — 
Auf sumpfigen Wiesen, an Hecken, zwischen Gebüsch bei Zam, auf Wie- 
sen in der Nähe des Maro-flusses, überhaupt an der westlichen Grenze 
Siebenbürgens. Jul. Aug. 

1993. P. vulgaris Clus. hist. 2, p. 1%. — DC. prodr. 6, 23. — 
(Achilles Ptarmica L. — Bmg. 1878. — Sturm. H. 10. — Fl. dan. 
t. 643.) -- Auf nassen Wiesen an Hecken und Gebüschen. Jul. Aug. 


326 


a. biserrata. Gracilior, subpiloso, foliis angustioribus a basi ad api- 
cem angustatis evidenter duplicato serratis, serraturis 2—3-serrulatis. 
Peranthodii foliolis exterioribus margine ferrugineis. Ligulis obovatis sub- 
retusis tridentatis. — Auf moorigen Waldwiesen; hinter dem Kapellen- 
berg bei Kronstadt am Waldrande ; am Zibinufer in der Nähe !:r Brücke 
bei Weszten, Aug. 

1894, P. ircutiana (DC. prodr. 6, 222) (Janka auf dem Telek 
bei Klausenburg. Oestr. bot. Wochenbl. 1855, p. 229.) (Achillea Ptar- 
mica L. teste Neilreich.) 

1895. P. alpina DC. prodr. 6, 22. — (Achillea alpina Z. sp. 
1266. — Koch syn. ed 2, 408. — Schur Sert. n. 4563.) — Auf den Porm- 
bacher Alpen. (In alpibus Pormbachiensibus Lerchenfeld bot. Nachl.) 
(Vielleicht auf dem Negoi.) — Das vorliegende kümmerliche Exemplar 
stimmt mit der Diagnose von Koch l. e. und Ledeb. Ross. 1, 528. 

1896. P. pectinata Schur. (Achillea pectinata Willd. sp. p. 
2197. — Bmg. 1880. — A. ochroleuca W. Kit. pl. rar. t. 34.) — Auf 
den Sandhügeln der Mezöseg. Jul. Aug. 

1897. P. lingulata Schur. (Achillea lingulata W. Kit. pl. 
rar. t. &. — Bimg. 1877.) -— Auf grasigen Abhängen der Hochalpen fast 
auf allen unseren Gebirgen, aber nirgends zahlreich. Jul. Aug. Ziemlich 
zahlreich auf dem Königstein bei Kronstadt, 7000. Kalk; in schönen 
Exemplaren an den Gemsenteichen der Arpaser Alpen, etwa 6500° Glim- 
merschiefersubstrat. 

1898. P. Clavenae DC. prodr. 6, 21. (Achillea Clavenae Z. 
— Bimg. 1879. — Sturm. H. 1. Jacq. A. t. 76.) — Auf felsigen Abhän- 
gen der Kalkalpen ; Butsets, auf den Rodnaer Alpen. 6000°—7000°. Jul. 
August. 

1899. P. Clusiana Schur. (Achillea Clusiana Tausch botan. 
Zeil. 4, p. 551. — Kechb. pl. crit. f. 368. — A. atrata var. ß L. sp. 1267. 
— Jacg. A. t. 77. — Ptarmica atrata y DC.) — Auf Kalkfelsen des 
Butsets, an schattigen quelligen Orten, an Rinnseln der Rodnaer Alpen. 
Jul. Aug. — Bmg. scheint P. Clusiana und atrata nicht unterschieden 
zu haben. (An species?) 

1900. P. atrata Schur. (Achillea atrata L. sp. 1267. — Bimg. 
1884. — Sturm. H. 9. — Ptarmica atrata DC. var. a. et b. prodr. 6, 
p- 20. — Anthemis corymbosa Haenke in Jacq. coll. 2, p. 73.) — Auf 
Felsen der Rodnaer Alpen. Dmy. Aug. Septbr. Ab antecedente imprimis 
differt: Satura graciliori, foliis pinnatis (non bipinnatis nec pinnato- 5—6 
fidis) lacinjis latioribus linearibus acutis (non anguste linearibus). Peran- 
thodii foliolis atris (non brunneis). 

1901. P. moschata DC. prodr. 6, 20. (Achillea moschata 
Wulf. Jacg. A. app. t. 33. Sturm. H. 59. — Bmg. 1882.) — Auf steini- 
gen Abhängen und Felsen der Hochalpen. Bag. 1. c. Aug. Septbr. 

1902. P. oxyloba DC. prodr. 6, p. 20. — Ledeb. Ross. 2, p. 527. 
— (Anthemis alpina Z. sp. 1261. — Bimg. 1889. Koch syn. ed 2, 45. 
— Sturm. H. 19. Jacg. A. app. t. 30.) — Auf Felsen der Hochalpen. 
Auf dem Butsets und Königstein bei Kronstadt. Jul. Aug. (Die auf die- 


327 


sen letztgenannten Standorten gesammelte halte ich für Anthemis al- 
pinalegitima L.!) (Anthemis tenuifolia var. c. Schur Sert. n. 1583.) 


1903. P. tenuifolia Schur. (Achilles Schurii Schulz. Bip. 
Oestr. bot. Wochenbl. 1856, p. 300. — Anthemis tenuifolia Schur Verh. d. 
sieb. Ver. 1851, p. 171; 1859, p. 13%, 171; bot. Rundreise 1853 suscept. 
p- 70; Sert. n. 1583. — Schott Analect. bot. p. 6. — Griseb. et Sch. iter 
hung. in Wiegm. Arch. 185%, p. 339. — A. caespitosa Herb. Flora 
1857, 2, 509.) — Radice oligocephala, perenni. Caudiceulis gracilibus pi- 
losis, 6—9 poll. adscendentibus, superne interdum aphyllis, simplieibus 
vel parum ramosis, ramis monocephalis longissimis monocephalis vel 
apice corymboso-ramulosis. Foliis ambitu oyali-lanceolatis, albo-pilosis, 
bipinnatiseetis, segmentis primariis suboppositis; laciniis linearibus distan- 
tibus, acuminatis mucronatisque, ultimis trifidis. Capitulis longissime pe- 
duneulatis semiglobosis, 6 lin. diamet., iis P. atratae subsimilibus sed 
duplo majoribus; peranthodii foliolis oblongis dorso viridibus margine 
subscarioso atrofuseis, apice laceris. Floseulis disci primum sordide albis 
denique pallide flavis. Ligulis albis oblongo-elliptieis antice retusis et tri- 
erenatis. Receptaculo hemisphaerico; paleis oblongo-linearibus obtusis 
apice laciniatis. Fructibus subtrigonis, laevibus, coronula tumida brevis- 
sima coronatis. — Auf steinigen Abhängen und Felsen der Alpen 5000’— 
7000‘. Kalk- oder Glimmerschiefersubstrat: Fogaraser, Arpaser, Kerze- 
sorer und Rodnaer Alpen; Königstein bei Kronstadt ; Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos ; Retyezat der Hunyader Alpen. Jul. Septbr. 

a. macrocephala. Capitulo solitario 9—10 lin. diamet. iis Anth. car- 
paticae subsimile. — Auf dem Butian und Bulla. Jul. 

b. polyceph.la, subeorymbosa. Caudiculis elatioribus, 9—12 poll., pur- 
pureo-fuscis, superne 2—5 ramosis, ramis elongatis subcorymbosis mono- 
cephalis. (Schur Sert. n. 1583, var. b.) — Königstein, Kalk, bei Kron- 
stadt. 6000. Aug. (Anthemis et Ptarmica Pseudo-atrata Schur 
herb. Transs.) 


419. ACHILLEA /.p. p. 
(Millefolium Tournef.) 


1904. A. Millefolium L. — Bing. 1886. — Sturm. H. 10. — EI. 
dan. t. 1937. — Wagner t. 63. — Auf bebautem und unbebautem Boden, 
Wiesen, Aeckern, an Wegen auf Triften, in Wäldern, gemein. Jul. Octbr. 


a. heterophylla. Piloso-pubescens. Foliis prolum sterilium vel caulinis 
infimis ambitu elongato-oblongis multisectis, supremis oblongis bipinnatis, 
rachi latissima. Ligulis albis subretusis trierenatis. — Auf Wiesen bei 
Hermannstadt, Jul. Aug. 

b. homophylla. Subianata. Foliis omnibus elongato-oblongis multisec- 
tis, rachi angustissima. Ligulis albis suborbieulatis antice obsolete crena- 
tis. Peranthodii foliolis margine angustissimo fusco scarioso notatis, exX- 
terioribus glabriusculis. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, Stolzen- 
burg, Schellenberg. Avg. 


ce. sublanata. Proxima var. a. sed. foliis omnibus minoribus angu- 
stioribusque ambitu oblongo-linearibus sublanatis; 3 poll. longis, 4—6 
lin. lat.; segmentis infimis cauli adpressis. Ligulis minimis roseis vel sor- 
dide albis, subrotundis, emarginatis. Caule 1'/, ped. superne corymboso. 
— Auf Wiesen bei Kronstadt. Jul. Aug. 

d. tenuiseeta. Subsimilis var. c. sed foliorum laeiniis angustissimis 
distantibus. Caule a medio ramoso, ramis apice corymbosis. Capitulis mi- 
nimis confertis. Ligulis albis. — Auf sonnigen Hügeln, in Weinbergen. 
Talmats. Jul. 

e. villosa. Caulibus pedalibus ramosis foliisque villosis. Foliis ambitu 
oblongis vel anguste oblongis bipinnatisectis, segmentis primariis ma)jori- 
bus cauli adpressis. Capitulis duplo majoribus dense villosis; peranthodii 
foliolis interdum rufo marginatis. Ligulis albis subrotundo-elliptieis antice 
trierenatis capitulo dimidio brevioribus. Floribus disci sordide albis. — A. 
Millefolium d. orientalis ZLedeb.fl. Ross. 2, 532. — DC. prodr. 6, 24. — 
Auf den Kalkhügeln bei Kronstadt, Schlossberg , Postwiese, Kapellen- 
berg. Jul. Aug. 

f. gracillima. Floribus roseis; caeterum ut. var. d. sed gracilior. 

g. subochroleuca. Floribus sordide albis vel ochroleueis. 

h. alpestris. Minima. Glabriuseula. Floribus roseis. 

i. rosea. Alpina magna sublanata floribus roseis. 

k. fusco-marginata. Alpina. Peranthodii foliolis fusco marginatis, cae- 
terum ut. var. b., floribus albis. 

l. cartilaginea. Planta maxima 2 ped. foliis longis et latis bipinnatis, 
laciniis foliorum cartilagineo-mucronatis. — In den Wäldern bei Her- 
mannstadt. Jul. Aug. 

1905. A. setacea W. Kit. pl. rar. t. 80. — Ding. 1887. — (A: 
odorata Schleich. teste Koch Syn. ed. 2, p. 411. [non Z.]) — Auf son- 
nigen Hügeln, in Weinbergen bei Hammersdorf, Grossscheuern, Stolzen- 
burg, Klausenburg, Kolos, Apahida in der Me&zöseg. Jul. Aug. 

a. collina. Radice longissime horizontaliter repente. Caule simpliei 
foliisque villoso, apice corymboso, 12—15 poll., graeillimo. Corymbo con- 
ferto. Capitulis oblongis vel ovato-oblongis. Peranthodii foliolis apice fusco 
marginatis. Floribus sordide albis vel rubellis. Ligulis minimis capitulo 
triplo brevioribus subrotundis et emarginatis. — (A. collina Schur herb. 
Transs.) — Längs der ganzen Hügelregion. Aug. 

b. subalpina. Robustior. Floribus rubris. Capitulis majoribus minus 
confertis. Peranthodii foliolis eircumeirea fusco-marginatis. — Auf Glim- 
merschieferfelsen des Arpas. 5500‘. Jul. Aug. 

c. salina. Humilis, rigida, 6—9 poll., villosissima, subcaespitosa, foliis 
ambitu lineari-oblongis, multisectis laciniis capillaceo-linearibus. Corymbo 
conferto polycephalo; capitulis duplo majoribus quam var. a.; floribus 
sordide albis siccatione in colorem ochroleucum vergentibus. Planta habitu 
singulari odorem arimatico-balsamicum exhalens. — (A. setacea a sa- 
lina Schur Sert. n. 1568. — An A. odorata Wulf. in Jaeg. coll. 1, t. 
21 et Kchb. exc. germ. p. 229. [non Z. nec Koch.] — A. salina Schur 
herb.) — Auf Salzboden: Salzburg, Torda, Kolos, Maros-Ujvar. Jul. Aug. 


1006. A. crustata Schur herb. Transs. et pl. exsice. (A. Mille- 
folium ß erustata Zochel. pl. banat. p. 71, t. 31, f. 65. — Koch Syn. 
ed 2, 410. — A. scabra Host. sec Koch |. e.) — Caule 11%,—2 ped., a 
medio ramoso , angulato-striato, inferne glabro,, superne ramulisque ad- 
presse piloso vel denique glabriusculo. Foliis ambitu oblongis, radicalibus 
caulinisque aequalibus, bipinnatisectis, glabris vel parce pilosis; segmen- 
tis oblongo-lanceolatis; laciniis brevibus a lato basi sensim angustatis 
apice cartilagineo incrassatis albo mucronatis, margine obsolete dentatis, 
scabris, serraturis imbricatis. Rachi integra latissima, alata, trinervia. 
Capitulis minimis laxe corymbosis. Floribus albis vel rubris. Ligulis sub- 
rotundo-ellipticis, antice retusis et trierenatis. Peranthodii foliolis glabris, 
fusco-marginatis. — Auf sonnigen Wiesen, Hügeln und steinigen Abhän- 
gen: Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


1907. A. tenuls Schur. Radice repente oligocephala fibris copiose 
absita. Caule erecto, debili, adscendente, tereti, glabro, superne subpiloso, 
purpureo, apice ramoso, 1—2 ped., ramis florigeris angulatis, corymbosis. 
Foliis radicalibus prolumque sterilium longissime petiolatis, ambitu elon- 
gato-oblongis, bipinnatisectis, superioribus subsessilibus, omnibus glabrius- 
culis vel subtus rare pilosis; segmentis primariis subpetiolatis oblongo- 
ovatis; laciniis oblongo-linearibus vel antice parum latioribus, utrinque 
unidentatis, apice rotundatis et subito albo-cartilagineo-spinuloso-mucro- 
natis. Rachi foliorum superiorum basi integerrima superne dentata. Co- 
rymbo subeonferto, Capitulis anguste oblongis, glabris, pedicellum tetra- 
gonum pilosum subaequantibus. Floribus amoene persicinis vel rubris. 
Ligulis subrotundis, truncatis trierenatis. Peranthodii foliolis glabris viri- 
dibus fusco scarioso-marginatis. — (An A. rosea Kit.?) — Auf sandi- 
gem trockenem, vorzüglich salzhaltigem Boden, auf Triften zwischen 
Reussmarkt und Mühlenbach ; an der westlichen Grenze Siebenbürgens 
im Marosgebiete. Jul. Aug. 


1908. A. Haenkeana Tausch in Sieb. herb, fl. austr. n. 533. — 
(A. sudetica Opitz. — A. Millefolium z alpestris Koch Syn. ed. 
2, 410. -- A. magna Haenke it. p. 103. — A. dentifera Zchb. exc. 
germ. 230 non DC.) — Auf Triften und Felsen der Alpen, in der Krumm- 
holzregion des Arpas und des Bulla. 6000’. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

1909. A. magna Willd. Bmg. 1835. — DC. prodr. 6, p. 25. — 
— L. sp. 1267. — (A. lanata Spreng. syst. III, p. 601.) — Zwischen 
Gebüsch in der Hügel- und Bergregion, häufig um Hermannstadt. Jul. 
August. 


1910, A. dentifera DC. il. fr. 5, p. 485; prodr. 6, p. 25. (A. ta- 
nacetifolia ß dentifera Koch syn. ed 2, 411. — A. magna All. 
ped. t. 53, f. 4. — A. distans Willd. sp. 3, p. 2207. — Bmg. 1884. — 
A. tanacetifolia Zoch. banat. f. 70. — A. pseudotanacerifolia 
Wierzb. ap. Rchb. icon. f. 1027, II.) — Var. Floribus albis vel rubris — 
A. magna rubriflora Schur Sert. n. 1570 etA. lanata rosea Schur 
Ser. n. 1569. — Auf Triften und Felsen zwischen Gebüsch in der Berg- 
und Alpenregion; im Zaidener Walde; am Fuss des Königstein; auf 


330 


dem Arpäs, Surul und der Kolzu-Brazy bei Fogaras, Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos bis 6000‘ Elevat. Jul. Aug. 

1911. A. tanacetifolia All. ped. 1, p. 183. — Koch syn. ed 2, 
414. — Ledeb. fl. Ross, 2, 539. — DC. prodr. 6, p. 25. — (A. magna 
Rochel. pl. rar. banat. f. 68 et 69. — A. distans Bess. en. n. 1221. — 
(A. ambigua Pollin.) 

a. purpurea. Caule 2 ped. et ultra. Foliis anguste-oblongis bipinnati- 
sectis, radiealibus caulinisque aequalibus. Rachi latissima infra pinnarum 
basin dentibus utringue 2 iteram bi-pluridentatis instructa, ceterum in- 
tegerrima. — (A. tanacetifolia legitima Schur Sert. n. 4571, a. et 
b.) — Auf Kalkfelsen der Kerzesorer Alpen am Bullafall, 6000‘, auf den 
Arpaser und Rodnaer Alpen, Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

b. albiflora. Humilior 10—15 poll. Floribus albis. — Auf Triften der 
Fogaraser Alpen. Sirnathal. 6000‘. Aug. 

ce. pumila. Caule simplici 6—8 poll., apice corymboso, corymbo oli- 
gocephalo; capitulis majoribus quam antecedentes; peranthodii foliolis 
atro-fuseis carina viridi notatis ; ligulis persieinis. — (Achillea pumila 
Schur herb. Transs. [forma distinctissima mihi.]) — Auf Kalkfelsen 
der Kronstädter Alpen : Königstein, Butsets; auf der Piscu-Lauti und 
Piscu-Sirna der Fogaraser Alpen. 6000’. Aug. 

1912. A. nobilis L. — Dmg. 4883. — FHechb. icon. f. 1024, IL. 
Schkh. t. 255. — DC. prodr. 6, p. 26. — (A. corymbifera 8. @. Gmel. 
i6.4p. 437 26.25, EA, — A, odersata/ Pall. »Juon #2.]),3,. Schkohru 
Spreng. — Auf Hügeln und sonnigen, mageren, steinigen Feldern in der 
Mezöseg; auch auf Kalk. (Ding. 1. ce.) Jul. Aug. 

1913. A. crithmifolia W. Kit. pl. rar. t. 66. — Radice repente. 
Caule adscendente foliisque cano-pilosis. Foliis prolum sterilium ambitu 
oblongis tripinnatisectis; caulinis inferioribus bipinnatis ; superioribus 
pinnatifidis, basi saepe auriculatis; Jaciniis linearibus indivisis obtusis. 
Rachi foliorum integerrima. Corymbo composito, capitulis confertis, ova- 
tis. Peranthodii foliolis ovatis obtusiusculis, nervo prominulo. Ligulis sub- 
rotundis obsolete crenulatis integerrimisve capitulo dimidio brevioribus. 
Floribus albo-stramineis. 

a. Pseudo-nobills. Foliis minus dissectis, laciniis oblongo-linearibus — 
A. nobilis Zochel. pl. banat. f. 66. (non ZL.) 

b. banatica. Foliis tenuisectis, laciniis lineari-setaceis. A. banatica 
Kit. in DC. prodr. 6, p. 29. (teste Heuf. ban. p. 99.) 

e. diversifolia — A. crithmifolia var. a. Schur Sert. n. 157%. — 
Foliis diversis; prolum sterilium late oblongis tripinnatisectis,, laciniis li- 
neari-setaceis pilosis; caulinis bipinnatisectis laciniis oblongis vel oblongo- 
linearibus subdentatis. Floribus substramineis. Caule 9—12 poll. a basi 
ramoso. (A. diversifolia Schur herb. Transs.) — Auf dichten sonnigen 
Grasplätzen an steinigen Abhängen und Felsen. Die Var. a. an der 
Maros bei Zam, an Aeckern und Wegrändern bei Deva 1845; bei 
Broos (Unverricht); die Var. c. auf grasigen Höhen bei Grossbold 1854; 
an der westlichen Grenze Siebenbürgens, wo sie aus Ungarn immer wei- 
ter östlich vordringt. Sie steht am nächsten der A. nobilis Z. und ist 


33l 


mit dieser daher leichter zu verwechseln. Jun. Jul. — Aug. mit reifen 
Früchten. 


420. GYMNOCLINE (ass. 
(Cassin. diet. sciene. de nat. XX, 121.) 


1914. G. macrophylla Pluf. et Fingerh. comp. 2, p. 333. (G. 
Jeucocephala (ass. 1. c. -—- Pyrethrum macrophyllum Willd. 
Bimg. 1815. — Achillea macrophylla Pill. et Mitterp. it. p. 111, t. 
11. [non Z.]) — Chrysanthemum macrophyllum W. Kit. pl. rar. t. 
94; Koch syn. 2, 418. — Tanacetum macrophyllum Schultz. Bip. 
Techb. icon. f. 995, I. — Achillea sambucifolia .Desfont. — In Laub- 
wäldern der Berg- und Voralpenregion. Glimmerschiefer. Auf dem Götzen- 
berg bei Heltau, in den Arpaser, Kerzesorer und Fogaraser Gebirgen. 
4000‘ Aug. Septbr. 


421. ANTHEMIS 7/7. 


1915. A. tinctoria L. — Bimg. 18394. — Fl. dan. t. 741. — Auf 
Hügeln an sonnigen felsigen Abhängen, in Weinbergen, an Waldrändern 
Jul. Septbr. 

a. pallida. Floribus sulphureis vel ochroleucis; peranthodii foliolis 
albidis concoloribus. — Bei Hammersdorf. Jul. 

1916. A. chrysantha Schur. — A. tinctoria var. Fussi G@riseb. 
et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 338. — Antecedenti affinis 
sed. habitu graeiliori, capitulis minoribus; floribus aureis; peranthodii 
foliolis ovato-lanceolatis, acutis, margine lato scarioso fusco einctis; folio- 
rum laciniis longioribus, oblongo-linearibus, antice sublatioribus, subito 
acuminatis et mucronatis. Ligulis oblongo-elliptieis, 6 lin. long., 4 lin. 
lat. diametrum transversalem disci subaequantibus, antice trierenatis. 
Fructibus tetragono-compressis, faciebus striatis, coronula integra fructu 
suo triplo breviore coronatis. Planta 8—12 poll., eaudiculi et folia canes- 
centi-pilosa,„ radix polycephala perennis. — Auf den Kalkgebirgen bei 
Kronstadt bis 7000' Elevat.: Butsets, Königstein, Piatra-mare, auf dem 
Ketskekö bei Carlsburg, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul. Septbr. 

1917. A. Triumfetti All. misc. taur., conf. fl. ped. 1, p. 187. — 
Zechb. icon. XXVI, t. 113. — Koch syn. ed. 2, 413. — Ledeb. Ross. 2, 
525. -- (A. rigescens Willd. h, berol. t. 62. — Schur Sert. n. 1578. — 
A. caucasica Hornem. b. hafı. p. 832. — A. tinctoria ß Triumfetti 
L. sp. 1263 [non Jaeq.] — A. austriaca ß Triumfetti DO. — A. tinc- 
toria a. Bmg. En. 3, p. 189%. — Chamaemelum Triumfetti AU.) — 
Radice polycephala perenni. Caulibus 11Y,—2 ped., crassis, strictis tereti- 
sulcatis foliisgue canescenti pubescentibus. Foliis bipinnatipartitis, laciniis 
subserratis, pectinatim dispositis, serraturis cartilagineo-mucronatis. Rachi 
foliorum dentata. Receptaculo subhemisphaerico; paleis lanceolatis in 
mucronem attenuatis. Peranthodii foliolis ovato-oblongis, dorso stria atro- 
fusco notatis. Ligulis albis, late oblongis, apice trierenatis, diamet. trans- 
versalem disei aequantibus, Floribus disci flavis, Fructibus tetragono-com - 


332 


pressis, anguste alatis, utrinque quinquestriatis, coronula arguta corona- 
tis. — In Gebirgsthälern an schattigen Orten, auf Felsen, an Bächen 
und Wasserfällen Auf dem Surul im Bullathal. Glimmerschiefer. 6000‘. _ 
Jul. Septbr. Bei Torda in der Hassadek. (Bing. ]. ec.) 

1918. A. macrantha ZHleuf. Regensb. Flora 1833, 1, p. 362; en. 
banat. p. 99. — Griseb. et Sch. iter hung. 1852, 338. -— Zchb. icon. 
XXVI. t. 120. — Radice oligocephala perenni. Caule erecto 4%,—% ped., 
superne subramoso, foliisque pubescente-piloso. — Foliis prolum sterilium 
ambitu obovatis, supra glabriusculis subtus villosis, bipinnatisectis ; seg- 
mentis oblongis peetinato-pinnatifidis; laciniis lineari-lanceolatis dentatis, 
dentibus mucronatis. Rachi alata foliorum infimorum integerrima fol. su- 
periorum dentata. Ramis longissimis monocephalis subtomentosis, sub ca- 
pitulo incrassatis. Capitulo subsemigloboso. Floribus disci luteis. Ligulis 
albis oblongo-elliptieis apice trierenatis. Peranthodi foliolis exterioribus 
ovato-oblongis, acutis, margine scariosis, apice albo barbatis ; interiori- 
bus obtusis, apice fusco-scariosis, ciliato-laceris. Fructibus tetragono- 
compressis, subalatis obsolete striatis, coronula membranacea coronatis. 
Receptaculo subhemisphaerico ; paleis lanceolatis in mucronum rigiduru 
exeuntibus. — In Voralpenwäldern, an schattigen Felsenabhängen, in 
Schluchten, an Wasserfällen und Rinnseln. Auf dem Surul unter der 
Sennhütte am nördlichen Abhang 5000°-5500°. Septbr. 1845; auf dem 
Butstets in der Schlucht unterhalb des Klosters. Aug.; auf dem Retyezät 
im Hunyader Com. Jul. Aug. 1853 — 1854. 

1919. A. austrilaca Jacg. A. 5, p. 22, t. 444. — Bmg. 1893. — 
Fechb. pl. erit. IV, f. 509. — Auf bebauten und unbebauten Orten, auf 
Aeckern, an Wegen, zwischen Getreide. Mai. Septbr. 

a. latiseeta. Foliis subbipinnatipartitis, segmentis oblongo linearibus, 
pectinatim dispositis; laciniis lanceolatis a basi lata sensim acuminatis. 
Caule basi simpliei, superne ramoso. Foliis iis A. tincetoriae capitulis 
A. Triumfetto subsimilibus. — Auf Aeckern bei Kronstadt. Aug. 

b. angustisecta. Foliis bipinnatisectis, pilosis, laciniis brevibus lineari- 
bus albo-cartilagineo-mucronatis. Folia et capitula iis Anth. arvensi sub- 
similia. — An A. ruthenica Schultz Bip. non M. B. — Auf Aeckern 
in der Hügelregion. Hermannstadt. Jul. Aug. (Beide Var. haben einen 
eigenthümlichen unangenehm aromatischen „ an Anth, Cotula mahnenden 
Geruch, welcher Anth. arvensis fehlt.) 

1920. A, auriculata PRoiss. diagn. fasc. 4, p. 5. — Griseb. et 
Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 339. — Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1859, p. 78; oder bot. Rundreise 1853 suscept. p. 24. — Auf Aeckern 
zwischen Wintergetreide im westlichen Siebenbürgen , selten bei Her- 
mannstadt, häufiger bei Zam, Dobra, Deva, Broos; im Szeklerlande in 
der Haromszek. Jul. Aug. 

1921. A. ruthenica M. Bieb. fl. t. c. 2, 330 et 465. — Koch syn. 
ed. 2, 414 teste Griseb. 1. c. — DC. prodr. 6, 11. — Bess. en. p. 34. — 
Ledeb. fl. Ross. 2, 522. — Caule ramoso foliisgue lanuginoso-villoso. Foliis 
incano-villosis bipinnatipartitis, laciniis lineari-oblongis, integerrimis mu- 
eronatis, acuminatis. Ramis apice aphyllis monocephalis ; capitulis demum 


globosis. Peranthodii foliolis obtusis, margine scariosis, apice laceris, al- 
bis, dorso villosis. Receptaculo elongato-conico; paleis oblongis in mu- 
ceronem rigidulum acuminatis. Fructibus obtuse quadrangulis, aequaliter 
suleatis umbilicatis apice immarginatis. — Auf Aeckern unter Winter- 
getreide an Wegen und unbebauten Orten zerstreut durch das ganze 
Gebiet: Carlsburg, Torda, Klausenburg, auf der Mezöseg ,„ bei Broos, 
Zam, Deva, Hermannstadt. Jul. Septbr. (Diese Anthemis ist mit A. 
austriaca var. tenuisecta und A. auriculata so wie A. Neilreichii 
leicht zu verwechseln, daher auch leicht zu übersehen.) 

1922. A, Neilreichli Ortmann. Zool. bot. Ver. 1852, 2, 138. (A. 
ruthenica Koch [non M. Bieb.| sec Ortmann 1. c. — A. ruthenica 
Heuff. banat. [non M. Bieb.] teste Ortmann 1. c.) — Ab antecedentibus 
imprimis differt: Indumento densissime lanuginoso-villoso (siccatione-fla- 
vido); foliis pinnatis vel bipinnatis, (lobis non pectinatim dispositis); re- 
ceptaculo elongato-conico ; paleis obovato-oblongis , superne utrinque la- 
ceris, medio mucronatis. Fructibus coronula dimidiata oblique truncato 
coronatis. — Auf Aeckern zwischen Klee und Luzerne bei Hermann- 
stadt, 1847; auch bei Deva 1854. 

1923. A. nobilis 7. — Bing. 1891. — Sturm H. 27. — Wagner 
t. 125. — Auf Aeckern und sonnigen steinigen Triften bei Deva. Jul. Aug. 

1924. A. arvensis L. — Bing. 1892. — JIechb. icon. f. 1004, 1. 
— Sturm. H. 27. — A. agrestis Wallr. sched. 484. — Fl. dan. t. 1178. 
— Nees ab Es. fasc. 24. — Auf Aeckern, Triften, bebauten und unbebau- 
ten Orten. Jun. Aug. 

a. Pseudo-nobilis. Caule basi simpliei superne divaricato-ramoso fo- 
liisque pubescente ; pedunculis longissimis monocephalis versum apicem 
suleatis. Foliis circuitu late obovatis crispulis. Fructibus obconieis abbre- 
viatis, profunde sulcatis, subquadrangulis, superne non contractis, annulo 
brevissimo rugoso coronatis. — Auf Brachen bei Hermannstadt Jul. Aug. 
(A. arvensis var. divaricata Schur herb. Transs.) 

b. ramosissima. Caule a basi ramosissimo,, ramıs ramulosis divarica- 
tis diffusis foliisque canescentibus. Capitulis minoribus quam var. a. de- 
nique globosis. — Auf Aeckern, Triften, bebauten und unbebauten Orten. 
Hermannstadt. Aug. 

c. mierocephala. Caulibus basi simplicibus superne parum ramosis; 
capitulis minutissimis; ligulis oblongis peranthodio duplo longioribus. — 
Auf Salzboden bei Torda und Salzburg. Jul. 

d. roseo-radiata. Schur Sert. n. 1580 var. c. Caule a basi laxe ra- 
moso 12—15 poll. foliisque glabriusculo; foliis bipinnatis; laciniis planis 
lineari-oblongis, mucronatis. Capitulis maximis speciosis, 12—14 lin. 
diamet.; ligulis oblongis emarginatis in emarginatura mucronulatis, stel- 


lato-expansis roseis, capitulum duplo superantibus. — In Gemüsegärten 
bei Hermannstadt. Jul. 
e. latisecta. Praecedens sed ligulis albis. — Auf Aeckern und un- 


bebauten schattigen Orten. Hermannstadt. Aug. 
1925. A. Haynaldi Janka. Oestr. bot. Wochenbl. 1856, p. 4. — 
In der Mezösig. 


334 


1926. A. multicauiis Janka. Oestr. bot. Wochenbl. 1856, p. 363, 
Linn. 1860, p. 578. — (Beide A. arvensis Z. var. nach Neilreich Nachtr. 
p. 104. — Da ich aber diese Pflanzen nicht gesehen habe, so muss ich 
mich jeder Beurtheilung enthalten, vermuthe aber, dass n. 1921 zur var. 
c. und n. 1922 zur Var. b der A. arvensis gehören.) 

1927. A. Baumgarteniana Schur. — (A. leucocephala Schur herb). 
Radice oligocephala, fasciculata, perenni. Caudiculis adscendentibus erectis, 
striatis, teretibus, tenue tomentosis, 6—8 poll., gracilibus, subsimplieibus, 
monocephalis. Foliis omnibus petiolatis canescentibus, subbipinnatis; la- 
eins oblongo-linearibus simplieibus, obtusiusculis, lobo ultimo cuneato 
bi-trifido; fol. summis simplieibns linearibus. Capitulis demum globosis, 
minoribus quam A. arvensis, solitariis, longissime pedunculatis, pedunculo 
canescente, sub capitulo parum inerassato. Peranthodii foliolis pallidis- 
exterioribus ovatis dorso viridibus, interioribus lanceolatis, omnibus mar- 
gine obsolete denticulatis, obtusis, pilosis. Ligulis albis, apice rotundatis, 
trierenatis vel subintegerrimis. Disco flavo convexo. Fructibus pallidis, 
glabris subangulatis versus basin attenuatis (obconicis), coronula obsolete 
quadridentata coronatis — Receptaculo hemisphaerico; paleis scariosis apice 
tridentatis, subtruncatis tenue emarginatisye, in emarginatura mucronu- 
latis — (A. saxatilis Dmg. herb. Transs, et. En. n. 1890 — forsitan 
A. saxatilis Kit. non DC. nec Willd.) — A. sp. incerta c. Schur 
Sert. n. 1585 — A. montana Schur (non L. nec DC.) Sert. n. 1585, d.) 
— An steinigen felsigen Orten im Hunyader Kom. bei dem Dorfe Ponor 
(Grossponorn); am Retyezat — (Bmg. 1. c). Jul. Aug — (Dürfte nach 
Bmg. keine Alpenflanze sein!) (Wurde nach trockenen Exemplaren 
bestimmt). 

1923. A. montana Z. sp. ed. 2, 1261; (non Koch) — DC. prodr. 
6, 8; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 339 — Zechb. 
icon XXVI, p. 60, t. 142 — (A. saxatilis DO. Syn. gall. 291. (mon 
DBmg.) — Caule simplici aut ramoso, ramis strietis superne longissime 
nudis foliisque sericeo-pubescente. Foliis pinnatis subtrijugis, segmentis 
distantibus; laciniis linearibus integris, obtusiusculis, fol. inferiorum apice 
2—3 fidis. Receptaculo hemisphaerico. Peranthodii foliolis lanceolatis, 
exterioribus fusco-marginatis, interioribus obtusis, apice scariosis. Paleis 
receptaculi lanceolatis, membranaceis tridentatis, dente medio elongato. 
Fruetibus tetragonis, striatis, ecoronatis (Heuf.). — Auf Felsen der 
Bergregion im Hunyader Com. bei Ohaba-Ponor. Mai-Ang. (Nach dem 
Standorte mit meiner A. Baumgarteniana zusammentreffend, nach 
der Diagnose aber verschieden.) 

1929. A. carpatica Kitaib. in Willd. sp. 3, 2179 (1800). — Ka- 
nitz additam. 1864, p. 75 — Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch- 
1352, p. 339 — Heuff banat. 100 — Schur. Verh. 1859, p. 134. — (A. 
styriaca Vest. Syll. ratisb. 4, 12 [1824] — Kehb. icon 2, p. 8 f. 230; 
AXVI, p. 59, t. 112. — A. grandiflora Host. — A. Kitaibelii DC. 
— A. mucronulata Zechb. exe. germ. p. 227, [non Bert] — A. mon- 
tana Koch. syn. ed. 2, p. 415. — A. spee. incerta Schur Sert. n. 1885, 
a et b; A. graveolens Schur. 1. c. — Badice polycephala. Caudiculis sim- 


339 


plisibus basi curvatis deinde erectis, glabriuseulis vel parce pilosis, 
40-15 poll. interdum ad medium foliatis, superne nudis, monocephalis. 
Foliis petiolatis glabris vel tenuissime pubescentibus, carnosis, bipinna- 
tisectis vel pinnatis, segmentis 3—4 fidis; laciniis oblongo-linearibus ob- 
tusiuseulis vel subito acuminatis antice parum latioribus. Capitulo soli- 
tario specioso, magnitudine Chrys. Leucanthemi longissime pedunculato, 
pedunculo sub capitulo angulato et piloso. Peranthodiis foliolis imbricatis, 
oblongis, obtusis, margine lata atro-fusco eircumdatis, interioribus apice 
laceris. Ligulis numerosissimis albis, apice subtruncato-emarginatis et 
trierenatis. Disco plano. Receptaculo convexo; paleis acutis, membrana- 
ceis, lineari lanceolatis, integris vel tridentatis, apice atrofuseis. Fructibus 
ecoronatis. — Auf Felsen der Glimmerschiefer Alpen. Fogaraser, Ker- 
zeschorer, Arpaser und Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 

a. glabrescens. Caule graciliori usque ad apicem fere foliato foliisque 
glabrescente, foliis pinnatis, laciniis acutis, capitulis minoribus. — An A. 
styriaca Vest. legitima. — Auf dem Vurtop und Podruschel der Ar- 
paser Alpen. Aug. 

1920. A. pyrethriformis Schur. — Radice lignosa oligocephala. 
Caudieulis decumbentibus apice adscendentibus, 3—6 poll., superne aphyl- 
lis, monocephalis, pubescentibus.. Foliis pinnatiseetis, inferioribus longius, 
superioribus brevius petiolatis 12 lin. long., eircuitu obovatis; laciniis 
fol. infer. oblongis obtusiusculis, superiorum obovato-cuneatis, obtusis, 
lobo terminali 2—3 dentato; omnibus pubescentibus vel villosulis, recens 
viscidulis. Capitulis longissime pedunculatis, florentibus semihemisphaeri- 
cis, fructiferis globosis, magnitudine A. montanae; peduneulis tereti- 
angulatis; medio folio minimc notatis. Peranthodii foliolis oblongis, vel 
oblongo-lanceolatis, obtusiusculis, exterioribus sublaceris; interioribus 
apice scariosis et laciniatis; omnibus margine lato atro-fusco einctis. Re- 
ceptaculo hemisphaerico, paleis obverse lanceolatis cuneatisve, acuminato- 
mucronatis apice fuseis. Fructibus immaturis A. montanae similibus. 
(An A. iberica M. Bieb.? Aff. A. montanae L. attamen valde di- 
versa!) — Auf steinigen feuchten Triften in der Nähe der Schneefelder 
der Kalkalpen 7000°. — Auf dem Butsets bei Kronstadt; Retyezat im 
Hunyader Com. Jul. Aug. 

a. eradiata, minima. Schur Sert. n. 1585. e. vom Arpas. — Aug. 1846. 


422. MARUTA (ass. dict. not. 29, 174. 


1931, M. Cotula DO. prodr. 6, i3. — (M. foetida Cass. I. ce. — 
Cotula foetida S. M. Gmel. — Anthemis Cotula Z. — Chamoe- 
melum foetidum. Hall. Bing. 1888. — A. Cotula Fl. dan. t. 1179. — 
M. Cotula Nees ab Es. fasc. 24.) — Auf bebauten und unbebauten Or- 
ten, an Zäunen, Flussufern. Hermannstadt. Jun. Aug. 


423. MATRICARIA /. 


1932. M. Chamomilla L. — Bing. 1805. — Zechb. icon. 16, f£. 
997, L — Schkh. t. 253, b. Fl. dan. t. 4764. — Wagner t. 13. — (Chry- 


330 


santhemum Chamomilla Grviesselich kl. Schr. p. 124.) — Auf Aeckern 
unter Getreide. so wie auf unbebauten Plätzen. Hermannstadt, häufig 
bei Kronstadt. Jun. Aug. 


1933. M. salina Schur. — M. Chamomilla var. b. Schur Sert. 
n. 1586. Humillima 3--6 poll. simplex vel ramosa, glabra; ramis curvato- 
ereetis. Foliis carnosulis, laciniis brevibus oblongo-linearibus divaricatis, 
subito acuminatis. Capitulis minoribus quam M. Chamomilla, globosis. 
Ligulis brevioribus elliptieis apice tridentatis reflexis. Receptaculo sub- 
eylindrico, cavo. Fructibus oblique truncatis pappo obsoleto coroniformi 
coronatis. — Auf trockenem Salzthonboden,, Salzburg bei Hermannstadt. 
Jul. Aug. (Die Pflanze besitzt frisch und gotrocknet einen feinen aroma- 
tischen, von der gemeinen Chamille sehr verschiedenen Geruch.) 


424- TRIPLEUROSPERMUM (C. H. Schultz. 
(Diss. de Zanacet. p. 31. — Koch Syn. ed. 2, p. 1026.) 


1934. T. inodorum C. H. Schultz 1. e. — Koch 1. e. — Schur 


Sert. n. 1575. — (Matricaria inodora Z. fl. succ. ed. 2, n. 765. — 
Chrysanthemum inodorum Z. sp. 1253. — Pyrethrum inodorum 
Sin. Ymg. 1818. — P. parviflorum Willd. — Chamomilla inodora 


©. H. Koch Linn. 17, p. 45). — Auf bebautem und unbebautem Boden- 
Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. eradiatum seu discoideum. Capitulis eradiatis. — Auf fruchtbarem 
fetten Gartenschutt bei Hermannstadt. Jul. 

b. bienne. Radice bienni oligocephala caules florentes fasciculosque 
foliorum sterilium proferente. Capitulis majoribus quam forma normalis 
radiatis. Peranthodii foliolis dorso linea fusca notatis. Planta 2 ped. ra- 
mosa, ramis corymbosis. Foliorum laciniis angustissimis et elongatis, albo 
mucronatis. — An Ackerrändern und Gebüschen bei Kroustadt — Jul. 
Aug. An T. bienne Knaf.? sed multo major. 

c. praecox. Caule simplici vel subramoso piloso, 3—6 poll. monoce- 
phalo vel ramis monocephalis subcorymboso; foliis minus dissectis, laciniis 
linearıbus divaricatis. Capitulis minoribus radiatis; peranthodii foliolis 
margine scarioso rufo einctis. Fructibus coronula dimidiata coronatis, — 
Auf Salzboden und in der Nähe der Gebäude bei Salzburg und Hermann- 
stadt, oft truppweise, später in das gewöhnliche T. inodorum überge- 
hend, also eigentlich eine forma praecox; sieht der Matricaria salina 
etwas ähnlich Jun. (Ob diese Var. zu Matricaria inodora var. y 
praecox oder Chrysanthemum praecox M. Bieb. [Janka Linn. 
1860, 580] gehört, wage ich nicht zu behaupten, da ich die betreffende 
Pflanze nicht gesehen habe, jedoch bin ich geneigt dieses zu glauben). — 


d. pusillum — Chrysanthemum pusillum Maly. 379. (Janka 
Oestr. bot. W. Bl. 1856, p. 363)- 


337 
425. PYRETHRUM Gaertn. fruct. 2, 430, t. 169. 


1935. P. Parthenium Smith. — Big. 1817. — (Chrysanthe- 
mum Parthenium. Pers. — Matriearia Parthenium Z. Fl. dan. t. 
674. — M. odorata Lam. — Tanacetum Parthenium Schultz., Bip., 
Feehb. icon. f. 992, IL.) — An Waldrändern, Gehauen, Weinbergen, unbe- 
bauten Orten, Mauern, häufiger auf Gartenschutt in der Nähe der Gärten. 
Hermannstadt, Klausenburg; Kronstadt. Jul. Septbr. 

a. hortensis. Floribus omnibus ligulatis. — Kultuvirt in Gärten, 

b. latilobum, Foliis minus dissectis, laciniis ovato-oblongis ineisis vel 
duplicato-serratis. — Kronstadt, Kapellenberg. Jul. 

1936. P. corymbosum Willd. — Big. 1816 — (Chrysanthe- 
mum corymbosum L—Jacg. A.“ t. 379, — Tanacetum corymbo- 
sum. Schultz, Bip., Rechb. icon. f. 993, I). — In Wäldern, Gebüschen der 
Hügel- und Bergregion. Jul. Aug. 

a. maximum. Caule 2—3 ped. Capitulis duplo majoribus quam forma 
normalis, ligulis oblongo-elliptieis discum duplo superantibus. reflexis. — 
Kapellenberg bei Kronstadt. Aug. 

b. sylvaticum. Caule 2 ped. et ultra. Foliis maximis eircuitu ovato- 
lanceolatis, laciniis lanceolatis, argute duplicato-serratis, lobis terminalibus 
confluentibus. Capitulis florentibus semiglobosis, demum subglobosis, in co- 
rymbum simplicem dispositis. Peranthodii foliolis ovato-oblongis, obtusis, mar- 
gine scarioso spadiceo einetis, apice laceris. Ligulis discum triplo superan- 
tibus, distantibus, stellato-expansis. — (Pyrethrum Clusii Fisch legi- 
timum [mihil. — Zehb. exe. germ. p. 231). — In Bergwäldern auf 
Glimmerschiefersubstrat. Braza bei Fogaras; Arpaser Gebirge in der 
Buchenregion, bis 3000° Elevat. Jul. Aug. 

1937. P. subcorymbosum Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 
146; bot. Rundr. 1853, p. 80. — (Chrysanthemum subcorymbo- 
sum Schur 1. c. — C. corymbosum a. alpestre Schur herb. Transs.). 
— Proximum P. corymboso var. ß Schur. attamen distincetissimun, 
Radice polycephala magis minusve repente. Caule flexuoso-erecto, A—1'% 
ped., angulato, piloso, simplici, superne oligocephalo subcorymboso. Capi- 
tulis iis P. corymboso similibus sed parum minoribus. Foliis ambitu ova- 
libus, infimis petiolatis, bipinnatis, superioribus sessilibus pinnatis; omni- 
bus tenuisectis, supra glabriuseulis, subtus albo lanato-pilosis; segmentis 
foliorum infimorum remotis, inciso-serratis, lobis terminalibus confluenti- 
bus, laciniis oblongis acuminatis. Rachi integra. — Ligulis oblongis antice 
tridentatis, discum duplo superantibus. — Peranthodii foliolis triangularj 
— lanceolatis, obtusis, apice scariosis laceris et appendiculatis, margine 
lato fusco einetis vel omnino atrofuscis, dorso margineque villosis. — Auf 
Kalkgebirgen, Voralpen, Alpen: Auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domo- 
kos; Butsets, Königstein, Piatra mare, Schuler, bei Kronstadt, 5000‘ 
bis 6000. Jul. Aug. 

1938. P. uliginosum W. Kit. pl. var. ic. 1, p. XXXII. Willd. 
sp. 3, 2152. — (Chrysanthemum serotinum Z. sp. 888. — Jacg. obs. 
t. 90. — Tanacetum serotinum Schultz, Bip.;, Rehb, icon. f. 992, I.) — An 


Schur. Enum. plant. Transs. 22 


338 


sumpfigen Orten zwischen Arundo, Weidengesträuch und Riedgräsern, au 


der westlichen Gränze Siebenbürgens, z. B. bei Zäam. Jul. — Septbr. 
1845— 1854. 

1939. P. alpinum Willd. sp. 2152. — Bing. 1814. — Sturm H. 
49. — (Chrysanthemum alpinum. ZL. sp. 1253. — Tanacetum 


alpinum Schultz. Bip. — Rehb. icon. f. 990, III.) — An felsigen Orten 
der Hochalpen: Fogaraser und Arpaser Alpen. Glimmerschiefer. 6500‘ 
bis 7000 — Jul. Aug. Die Baumgarten’schen Standorte bleiben zu be- 
richtigen. Dass Bmg. Anthemis carpatica für diese Pflanze genommen 
haben sollte, scheint mir unwahrscheinlich. 


1940. P. minimum. Ding. En. 3, n. 1844. (Chrysanthemum 


minimum Pill. delph. 3, 202. — C. alpinum $ minimum Koch syn. 
2, 418. Gaud. helv. 3, 346. — Pyrethrum alpinum ß pubescens 


Dub. bot. gall. 4, 372; DC. prodr. 6, 55). -- Auf Felsenabhängen, aber 
mehr auf Kalksubstrat, Fogaraser und Kronstädter Alpen. Jul. Aug. 
Habitu praecedentis sed omnibus in partibus minus; caudieulis foliisque 
lanuginoso-hirtis, laciniis foliorum late-oblongis, capitulis dimidio minoribus. 


426. LEUCANTHEMUM Tournef. 
(inst. 49%. — DO. prodr. 6, 45. — Endl. gen. p. 433). 


1941. L. vulgare Lam. fl. fr. 2, 137. — (Chrysanthemum 
Leucanthemum 2.— Bug. 1807. — Sturm H. 2. — Fl. dan. t. 994. — 


Tanacetum Leucanthemum Schultz, Bip. — Rechb. icon. f. 988, I). 
— Auf Wiesen, Triften, Wäldern. Jul. Aug. 
a. Baumgartenianum. Bimg. 1. c. var. a — Caule pumilo, palmari, 


villoso; foliis subtus piloso-incanis; capitulo minore. — Auf dürren Hügeln, 
Feldern, Triften. Hermannstadt. Jul. 

b. valde pilosum = pilosissimum. Caulibus simplieibus monocephalis 
foliisque dense pilosis; foliis infimis obovato-spathulatis grosse dentatis in 
petiolum attenuatis, superioribus sessilibus obovato-lanceolatis argute ser- 
ratis. Peranthodii foliolis margine angusto rufo eircumdatis. — Auf Berg- 
wiesen der Rodnaer Gebirge, 4000’. Jul. Diluvium. 

e. sublyrata. Radice valide polycephala. Caule subramoso. Capitulis 
maximis longissime radiatis. Foliis radicalibus prolumque sterilium lon- 
gissime petiolatis, obovato-spathulatis antice grosse erenatis, medio in- 
eiso-dentatis, versus basin subpinnatifidis. — Peranthodii foliolis fusco- 
marginatis. — Auf Wiesen bei Kronstadt. Jul. Aug. 3000. 

d. carpaticum. Radice multicipite. Caulibus numerosis rigidis foliisque 
hirsutis; foliis lanceolato-spathulatis superioribus lanceolatis. Peranthodii 
foliolis fusco marginatis. — Auf Triften der Arpaser Gebirge. Jul. Aug. 
6000°. — Leucanthemum ß carpaticum Ledeb. Ross. 2, 542. — Chry- 
santhemum Leucanthemum ß carpaticum Bess. en. p. 3%. 

1942. L. atratum Schur. (Chrysanthemum atratum Jacq. 
vindob. 151; Bimg. 1806. — Gaud. helv. 5, 34%, [non Z. C. Leucanthe- 
mum yatratum Koch syn. 2, 416.] — Sehur Sert. n. 1588.) — Auf Alpen- 


339 


triften, Felsenabhängen, an feuchten schattigen Orten: Arpas, Bulla, 
Piscu Sirna, Kuhhorn, Piatra-mare. 5000‘ Jul. Aug. 

1943. L. montanum Schur. (Chrysanthemum montanum L- 
Bmg. 1809. — Jacg. Obs. 4, t. 91. — Leucanthemum montanum DC. 
prodr. 6, p. 48.) — Auf Triften der Voralpen in der Krummholz- und 
Wachholderregion des Arpas, Bulla. Aug. 

1944. L. heterophyllum DC. prodr. 6, p. 378. — (Chrysan- 
themum heterophyllum Willd. sp. 2142. — Bmg. 1808. — All. ped. 
t. 37, f. 2. — C. montanum f heterophyllum Koch syn. 2, 417. — 
C. atratum a ZL. sp. C. Bauhini Tausch Syll. ratisb. 2, 251. — C. lan- 
ceolatum Pers.) — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt. Jul. Aug. 

1945. L. coronopifolium (Vill.) Schur herb. Transs. — (Chry- 
santhemum coronopifolium Wil. delph. 3, 204. — C. Hallerii 
Sect. helv. 2, 193. — Pyrethrum Halleri Wiülld.; Bimg. 1812; DC. 
prodr. 6, p. 55.) — Auf dem Butsets der Kronstädter Alpen. Kalk. 7000°. 
— Auf dem Retyezat der Hunyader Alpen. (Bing. 1. c.) Jul. Septbr. 

1946. L. rotundifolium Schur herb. (Chrysanthemum rotun- 
difolium W. Kit. pl. rar. t. 236; Dimg. 1810. — Tanacetum Wald- 
steinii Schultz Bip. — Zöchb. icon. f. 989, II.) — Auf feuchten Triften, 
an quelligen Orten, Wasserfällen der Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer, 
Rodnaer Alpen. Glimmerschiefersubstrat; auf den Kronstädter Gebirgen, 
dem Ecsem-Teteje. Kalk. 5000-6000‘. Jul. Aug. 


427. CHRYSANTHEMUM /[. 


1947. ©. segetum L. — Big. 1811. — Fl. dan. t. 995. — (Pyre- 
trum segetum Mönch. Xanthophthalmum segetum Schultz. .Bip.) 
— Unter Saaten auf Aeckern und unbebauten Orten, selten. Aug. (Die 
eigentliche Wucherblume in manchen Gegenden eine Landplage.) 


428. PINARDIA (ass. diet. nat. 41, 38. 


1948. P. coronaria Less. syn. 255. — Koch syn. 2, 419. (Chry- 
santhemum coronarium ZL.) (Lam. ill. t. 678, f. 6.) — Häufig kulti- 
virt und auf unbebautem und bebautem Boden, Ackerrändern verwildert. 
Bei Hermannstadt, häufiger bei Kronstadt. Aug. Septbr. — In Gärten 
mit gelben oder weissen Strahlenblümehen, zuweilen auch lauter Zun- 
genblümchen, 


Subtribus V. SENECIONEAE Koch. 


429. DORONICUM /. 


1949. D. Pardalianches L. sp. 1247, var. ß. — Bimg. 1873. — 
Schkh. t, 249. — Jaeg. A. t. 350. — Sturm. H. 21 et 80. — .Hayne Arz. 
Gew. 6, t. 21. — (D. latifolium COlus. hist. 2, 16. — D. Matthioli 
Tausch bot. Zeit. 2, p. 182. — D. cordifolium JZechb. [non Sternb.] 
icon. 16, f. 955, I.) — In feuchten Bergwäldern, felsigen Abhängen, an 
Rinnseln und quelligen Orten. Jun. Aug. 

22 * 


340 


a. hirsutum, Caule superne foliisque hirsutis integerrimis vel infimis 
obsolete denticulatis. Planta gracilis 3—4 cephala. 

b. simplex. Caule gracili monocephalo foliisque glabriusculo foliis 
radiealibus rite cordatis. Habitu D. cordifolii. 

1950. D. scorpioides Willd. sp. 3, 2114. — Koch syn. ed. 2, 
420. — Bimg. 1874. — Sturm. H. 80. — An feuchten, schattigen, quel- 
ligen Orten in der Berg- und Voralpenregion ; Hunyader Com. (Ding. 1. 
c.) Jul. Aug. 

a. transsilvanicum. Gracillimum. Capitulis minoribus pedunculis parce 
glanduloso-pilosis. — D. gracile Schur herb. — Auf dem Vurtop der 
Arpaser Alpen. 7000‘ Jun. Jul. 

1951. D. caucasicum M. Bieb. fl. t. c. 2, 321; 3, 577. — DC. 
prodr. 6, 320. — (D. orientale Hofm. [non Adams] Willd. en. 2, 898.) 
-— (AnD.Nendtvichi Sadl. in Nendt. en. 35, t. 2; Oestr. bot. Wochen- 
blatt 1853. 180; 18:5, 14; Schultz. Bip. Oestr. bot. Wochenbl. 1854, 510.) 
— In schattigen Bergwäldern, bei Klausenburg, auf den Rodnaer Gebir- 
gen. (Zeckert.) Jun. Aug. 

1952. ©. cordifolium Sternb. Denkschr. d. bot. Ges. zu Regensb. 
1818, p. 147. — D. caucasicum Koch. banat. t. 31. (non M. Dieb.) — 
D. orientale Adams in Willd. en hort. berol. 2, 898. — D. Columne 
Ten. Neap. t. 79. — D. cordatum Schultz Bip. Oestr. bot. Wochenbl. 
1854, 411. — D. caucasicum Griseb. spicil. rum.; iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 341. Schur Sert. n. 1600. — Koch Syn. ed. 2, p. 420. — 
An schattigen feuchten Felsen, quelligen Orten in der Alpenregion: Fo- 
garaser, Arpaser, Kerzesorer Alpen. Glimmerschiefer. 5000‘—6000‘. Jun. 
August. 

1953. D. plantagineum L. — Bmg. 14875. — In schattigen 
Bergwäldern. ‚dmg. 1. c. Hunyader Com. am Fuss des Retyezat, bei Broos 
Unverricht. Mai. Jul. 

1954. D. hungaricum ZRchb. fil. 1. ce. f. 956, I. (D. longifolium 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 341. [non Zechb. germ.] 
— D. plantagineum hungaricum Sadl. fl. pesth. ed. 2, 401. — D. 
plantagineum longifolium Griseb. spieil. rum. — D.plantagineum 
Schult. Oestr. 2, 502.) — In Bergwäldern zwischen Gesträuch, auf dem 
Bilak bei Borbund, in der Mezöseg bei Zah. (Wolf.) Jun. Jul. 

1955. D. austriacum Jacq. A. t. 130 (non M. Bieb.); Bing. 1876. 
— KRechb. fil. icon. f. 957. — (D. scorpieides Wimm. et Grab. [non 
Willd.] — D. Pardalianches a. L. — Arnica austriaca Hoppe. — 
Sturm. H. 38.) — In Wäldern und schattigen Abhängen der Berg- und 
Alpenregion: Arpaser, Kerzesorer, Kronstädter Alpen. 4000‘’—-5000°. Jun. 
August. 


430. ARONICUM Necker. Elem. 


1956. A. Clusii Koch Syn. ed. 2, p. 421. — (Arnica Clusii 
Al. ped. 1, 205, t. 17, £. 1. — A. Doronicum Jacq. A. t. 9%. — Bing. 
1870. — Doronicum Clusii Tausch regensb. 11, A, p. 178.) — An 


34 


schattigen feuchten Felsen der Hochalpen, Rodnaer Alpen. Dmg. Jul. 
September. 

1957. A. glaciale Zöchb. exc. germ. p. 234. — Koch Syn. ed 2, 
p- 421. — (A. Clusii ö glaciale Koch. DC. prodr. 6, 319. — Arnica 
glacialis Wulf. in Jaeg. coll. 4232 et icon. rar. 3, t. 586. — Sturm. 1. 
38. — Bing. 1871.) — Auf schattigen Alpenfelsen: Rodnaer Alpen (Ding. 
l. e.); Butsets der Kronstädter Alpen: Retyezäat der Hunyader Alpen 
(Bielz.). Jun. Aug. 6000-7000‘. Kalk. 

1958. A. scorpioides Koch syn. ed. 2, 421. — (Arnica scor- 
pioides L. Jaeq. A. t. 349. — Bing. 1869. — Gaud. helv. 1984. — Sturm. 
H. 38.) — Auf Triften und quelligen Orten der Alpen: Butsets der 
Kronstädter Alpen. Kalk. Aug. — Die weiteren Angaben Bing. sind mit 
Rücksicht auf die nächstfolgende Art zu berichtigen. 

1959. A. carpaticum Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 71. — 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 137. — (A. scorpioides var. car- 
paticum Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 185%, p. 342. — A. 
scorpioides var. a, b, c, d Sert. n. 1605.) — Radice multieipite oblique 
descendente, caules florentes fasciculosque foliorum sterilium proferente. 
Caudieulis 6 - 48 poll., simplieibus monocephalis vel rarissime subramosis 
2—3 cephalis, subtriphyllis, superne pedunculisque tenue glanduloso-pi- 
losis. Foliis radicalıbus reniformi-cordatis vel rite cordatis, vel rarissime 
subtruncatis, lobis parallelis approximatis, sinu rotundatis, longissime pe- 
tiolatis, grosse sinuato-dentatis, supra glabris, subtus in nervis setulis 
raris scabriusculis; foliis caulinis mediis petiolo dilatata amplexicauli 
aurieulatis; foliis summis amplexicauli-sessilibus profunde cordatis,. Capi- 
tulo plerumque solitario specioso maximo, vel 2—3 minoribus; floribus 
llavo-aureis. Ligulis anguste-oblongis antice sublatioribus integerrimis 
vel trierenatis. Peranthodii foliolis oblongo-linearibus, longissime acumi- 
natis, ciliatis, discum duplo superantibus. Fructibus obconieis sulcatis 
pappo griseo brevioribus. — An feuchten quelligen Orten auf Alpentrif- 
ten, an Rinnseln, Bächen und Wasserfällen, in den Thälern und Schluch- 
ten der Voralpen und Alpen. 3000°—-6000°. Glimmerschiefer- und Kalk- 
substrat. Längs der ganzen Gebirgskette bis in die Thäler und Flussge- 
biete herabsteigend: Surul, Negoi, Bulla, Butian, Arpas, Keprereasze, 
Vurtop, Podruschel, Arpaschel, im Sirnathal,, Piscu Lauti. Auf Kalkge- 
birge bei Kronstadt, am Bache bei den Salomonsfelsen u. s. w. Jun. Aug. 

a. polyphyllum, Caule 6—8 poll,, 6—8 polyphyllo; eapitulo minimo 
9 lin. diamet.; peranthodii foliolis brevioribus; ligulis angustis oblongo- 
linearibus profunde tridentatis; foliis caulinis elliptico-oblongis basi cor- 
data amplexicaulibus grosse et copiosius dentatis, dentibus lanceolatis 
elongatis. — Auf dem Butsets bei Kronstadt. Aug. Kalk. 


431. ARNICA /. 


1960. A. montana L. — Bing. 1868. — Sturm. H. 34. — Sckkh. 
t. 248. — Wagner t. 222. — Fl. dan. t. 63 et 1524. Auf Berg- und 
Voralpenwiesen durch das ganze Gebiet. 3000-5000‘ Jul. Aug. 


342 


a. obtusifolia. Foliis radicalibus maximis rotundato-obtusis. — Auf 
den Rodnaer Gebirgen. Jul. 

b. stenophylla. Foliis oblongis subintegerrimis acuminatis. — Auf den 
Fogaraser Alpen im Sirnathale. Aug. verblüht. Auf dem Arpas und den 
angrenzenden Berglehnen. Jul. 

1961. A. alpina Laestad. in Vet. Ac. Handl. 1822, p. 337. — (A. 
montana var. a. alpına Dmg. En. 3, n. 1868. — A. angustifolia 
Vahl Fl. dan. t. 1524. — A. alpina Wahlenb. Lessing in Linn. 6, p. 235. 
— A. montana ß MWilld. sp. 3, 2106.) — (Ledeb. Ross. 2, 623). Caule 
8—12 poll. erecto simplici, villoso, monocephalo, foliis radicalibus oblongis 
eaulinis 2-oppositis, reliquis 2 alternis, sensim brevioribus radicalibus, 
5-caulinis 3 nerviis. Peranthodiam villosissimo. Ligulis dilatatis triden- 
tatis croceis. — Auf Alpentriften der Rodnaer Alpen: Galätz, Jetziluj. 
Dimg. |]. e. Jul. Aug. 

1962. A. petiolata Schur herb. Transs. Caule elato 3 ped., sim- 
pliei 4—5 nodo, inferne glabro, superne villoso, monocephalo. Folis in- 
fimis, elongato-oblongis, 6—9 poll. long., glabris, integerrimis, subito- 
acuminatis, in petiolum sensim attenuatis, triplinerviis; petiolis basi 
dilatatis vaginantibus; foliis caulinis oppositis sessilibus. Capitulo longis- 
sime pedunculato; pendunculo superne pilis articulatis glanduliferis obsito, 
Ligulis discum duplo superantibus. Fructibus hirsutis, sulcatis, oblongo- 
eylindraceis, pappum aequantibus. — Auf den Rodnaer Gebirgen 5000' 
Glimmerschiefer. Jul. 


432. SENECILLIS Gaertn. fruct. 2, 453, t. 173. 


1963. S. glauca Gaertn. 1. c. DC. prodr. 6, 313. — (Cineraria 
glauca Willd. Gmel. Sib. 2, p: 66, t. 74). — Foliis radicalibus integer- 
rimis, subrepandis, cartilagineo-marginatis. Ligulis oblongis, 8—10 ner- 
viis, nervis omnibus typice per paria approximatis. Fructibus cuneato- 
fusiformibus glaberrimis, coronula annulata epigina instructis. — Planta 
speciosa robusta 3 ped., folia diversiformia coriacea glauca; inflorescentia 
racemoso-paniculata, rami oligocephali arachnoideo-lanati. Peranthodii 
foliala uniserialia oblonga, flores disci Javo-aurei. — Auf der Kalkalpe Ko- 
rondsys bei Rodna, Jul. Aug. (Zeckert). Schott analect. bot. 1854. p- . — 
Maly en. p. 125 et 379. — Neilr. Nachtr. 1861. p. 108. — Ledeb. Ross. 
2. p- 619. 

1964. $. carpatica Schott Anal. bot. 1854, p. 5. — 8. glauca 
var. transsilvanica Schur. — 8. heterophylla Schur herb. Transs. — 
Radice crassa sublignosa fibrosa multicipite, caulem florentem fascieulos- 
que foliorum proferente. Caule 2—3 ped. simplici, glabro, striato, superne 
racemoso-paniculato. Foliis variiformibus; radicalibus prolumque sterilium 
nunc: suborbiculatis, cordatis, subcordatis, integerrimis vel obsolete den- 
tieulatis, obturissim!s, brevissime petiolatis, nunc: elliptieis, oblongis, 
acuminatis grosse serrato-dentatis, longissime petiolatis, 6—8 poll. long. 
5—6 poll. lat., subito in petiolum desinentibus; foliis caulinis 2—3 non 
minus variiformibus; infimis in petiolam latam attenuatis amplexicaulibus; 
superioribus basi lata sessilibus; summis minoribus, integerrimis vel den- 


343 


tatis; omnibus immarginatis, glaucis subeoriaceis. Inflorescentia demum 
elongata paniculato-racemosa, arachnoideo lanata, ramulis denique gla- 
brescentibus, ramis infimis oligocephalis. Capitulis subceruis, longiuscule 
pedunculatis speciosis. Floribus flavo aureis, siccate aurantiacis. Ligulis 
oblongis, 5—7 nerviis, nervis marginalibus per paria approximatis vel 
aequidistantibus, apice rotundatis, discum duplum superantibus. Peran- 
thodii foliolis uniserialibus, subaequilongis, fuscis, oblongis, obtusis. Fruc- 
tibus sublineari-fusiformibus glaberrimis, coronula incrassata coronatis. — 
Auf Kalkgebirgen der Berg- und Alpenregion, auf den Rodnaer Gebir- 
gen; auf dem Szekelkö bei Torotzko. Jul. Aug. 


433. LIGULARIA (ass. Bull. soc. phil. 1816, 198, 


1965. S. sibirica Cass. in diet. nat. 26, 401. (Cineraria sibi- 
rıca L. — Bimg. 1843. — W. Kit. pl. rar. t. 15. — Hoppea sibirica 
Jechb.). — Auf sumpfigen mit Moos bedeckten Moorwiesen (Bma.), am 
Büdös, im Walde bei Torja; bei Tusnad; häufig bei Borszek; im östlichen 
und nordwestlichen Siebenbürgen, in der Nähe der Mineralquellen. Jul. Aug 


434. TEPHROSERIS Schur. 


Cineraria L. ß. Tephroseris Rchb. ex germ. p. 241. Senecio Less. 
sectio Tephroserides DO. prodr. 6. 359. Endlicher gen. p. 459. 


1966. T. aurantica Schur herb. Transs. — (Cineraria auran- 
tiaca Hoppe Taschenb. 1806. — .Dimg. 1846. — FHechb. pl. erit. 2, f. 241 
et 242. — Senecio auranticus DC. prodr. 6, 361.) — Auf Felsen der 
Kalkalpen, auf dem Butsets bei Kronstadt; Rodnaer Alpen. Jul. Septbr. 

1967. T. capitata Schur herb. Transs. (Cineraria capitata 
Koch syn. ed. 1, p. 385 [non Hoppe]. —C. aurantiaca ß. lanata Koch 
syn. ed. 2, p. 425. — C. aurantiaca var. a. condensata Schur sert 
n. 1614. — C. capitata Kchb. pl. erit. 2, f. 243. — Senecio auran- 
tiacus y.tomentosus D(.). Ab antecedente differt: Caule humillimo 6 
poll. oligocephalo, capitulis pauecis brevissime peduneulatis sub capitato- 
congestis, radıatis vel raro eradiatis; peranthodii foliolis glabriuseulis 
coloratis; ligulis croceis; foliis cauleque utrinque lanatis scabriusculis. — 
Auf Kalkfelsen des Butsets; auf den Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 

1968. T. campestris Schur herb. Transs.. (Cineraria cam- 
pestris Retz. Obs. t. 305 Bmg. 1845. — Fl. dan. t. 4177. — Kchb. pl. 
erit. 2, f. 251—255. C. integrifolia Sm. — C. integrifolia ß pra- 
tensis Jacq. A. t. 180; L. syst. ed. 14, 764. — C. alpina y integri- 
folia Z. sp. 1243. — C. alpina Auds. — C. alpestris Poll. [non 
Hoppe]. — C. aurantiaca Bess. en. p. 33. — C. longifolia g. cam- 
pestris Blaff. et Fingerh. comp. 2, 369. — Senecio campestris DC. 
prodr. 6, 361.) — Auf Wiesen der Hügel- und Bergregion, an Wald- 
rändern und Gebüschen; bei Reschinar, zwischen Heltau und Michels- 
berg; im jungen Wald bei Hermannstadt. 1200-3000‘. Mai, Aug. 


344 


1969. T. papposa Schur herb. Transs. (Cineraria papposa 

Iechb. exc. germ. p. 242; pl. cerit. 2, f. 238. — Schur Sert. n. 1617. — 
-Senecio papposus Less. in Linn. 1831, p. 244. — DO. prodr. 6, 360.) 
— Planta nostra habitu praecedentis similis sed: Caule elatiore 15—18 
poll., foliisgue majoribus minus lanatis; foliis radicalibus obovato-spathu- 
latis caulinisque calloso-dentatis; corymbo 6—8 polycephalo; capitulis 
longe pedicellatis; peranthodii foliolis viridibus apice obsolete coloratis. 
Ovariis corollam disci aequantibus fructibusque glabris. — Am Fusse des 
Götzenberges bei Heltau zwischen Gebüsch. Jun. Jul. 

1970. T. alpestris Schur herb. Transs. — (Cineraria alpestris 
Hoppe Taschenb. 1806, 130. — C. integrifolia alpina Jaeg. A.t. 179. 
— Koch syn. ed. 2, 423. — ERchb. icon. crit. 2, 220. — C. integrifolia 
Wallr. Bmg. 1847. — C. campestris DO. — Senecio alpestris DC. 
prodr. 6, 360.) — Ab antecendente differt: Foliis late ovatis basi angustatis 
nec subcordatis, supra glabris, margine subrevoluto obsolete angulato- 
dentatis, obtusiusculis. Ovaris glabris. Pappo corollae tubum aequante, 
Floribus flavo-aureis. — Auf steinigen Triften und Felsen der Voralpen 
und Alpen: Surul, auf den Grossauer Gebirgen am Fuss der Fromoasze. 
5000‘; auf dem Butsets und Königstein. Kalk 6000°. Jul. Aug. 

1971. T. Clusiana Schur herb. Transs. (Cineraria Clusiana 
Host. — Schur. Sert. n. 1613. — C. alpestris var. ß Clusiana Koch. 
syn. ed. 2, 423. -— Senecio Clusianus ZKchb. icon. f. 980, I.) — Ab 
antecedentibus imprimis differt: Foliis densius lanuginosis vel arachnoideo- 
lanatis denique glabrescentibus, infimis late ovatis, obtusis, angulato-den- 
tatis, in petiolum desinentibus; fol. mediis oblongis, sessilibus Ovariis 
glabris, sub anthesi tubum corollae aequante vel parum superante. — 
Auf dem Butsets und Königstein, Kalk bei Kronstadt; auf dem Podru- 
schel und der Keprereasze der Arpaser Alpen 5000°- 6000‘. Jul. Aug. 

1972. T. spathulaefolia. Schur herb. Transs. (Cineraria spa- 
thulaefolia Gmel. fl. bad. 3, 454. — Zchb. pl. crit. 2 f. 240. — Sene- 
cio spathulaefolius DC. prodr. 6, 362.) — Auf Bergwiesen an 
Waldrändern und Gebüschen, Resinar bei Hermannstadt; auf der Piatra 
alba der Grossauer Gebirge 2000-4000‘. Jun. Jul. — (Koch. syn. ed. 2, 
p- 424. — Schur sert. n. 1615. C. longifolia Sturm H. 40, [non Jacq.]). 
Wallr. sched. 474. — C. campestris DC. fl. fr. 4, 169. — Habitus T, 
campestris subsimilis differt: Foliis pilis artieulatis brevibus adpressis 
scabriuseulis et simul supra arachnoideo-floccosis subtusque albo-lanatis; 
foliis infimis ovato-subcordatis, basi truncatis subito petiolatis, crenato- 
dentatis; caulinis ovato-oblongis in petiolum lato-alatum cuneatum con- 
tractis; summis sessilibus lineari-lanceo'atis. Corymbo simplici. Floribus 
flavis ut T.alpestris. Peranthodii foliolis lanatis. Ovariis dense hispidis, 
pappo sub anthesi corollam aequante. 

1973. T. longifolia Schur herb. Transs. (Cineraria longifolia 
Jaeg. fl. A. t. 1815 Bmg. 1854. — Kehb. pl. erit. f. 239. — Senecio 
lonifolius Rechb. S. brachyatus DC. prodr. 6. 362.) 

a. sulphurea. Bing. 1. c. var. Caulo breviore, fol. magis dentatis den- 
tibus minoribus; peranthodii foliolis magis villosis, corymbo oligocephalo, 


34) 


floribus sulphureis. — Auf Triften und Wiesen der Rodnaer Alpen; die 
var. a. auf den Kronstädter Kalkalpen (vielleicht eine verschiedene Art). 
Jul. Septbr. 

1974. T. pratensis. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 342. (Cineraria pratensis Zloppe. Koch bot. Zeit. 6, 2, 506; 


syn. ed. 2, 423. — C. capitata Zechb. exc. germ. p. 241, et pl. crit. 2, 
f. 218 et 219. — Senecio pratensis DC. prodr. 6, 360. Zechb. icon. 16, 
f. 979, II.) — Auf etwas sumpfigen Moorwiesen der Voralpen und Alpen: 


Auf den Grossauer Gebirgen am Fuss des Dealo-negro. 4000-5000‘. In 
den südlichen Karpathen des Zibingebietes z. B. an der Fromoasze ein- 
zeln (Griseb.). Am Götzenberg (?) [Fuss]. Jun. Jul. 

1975. T. Fussii Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p. 342. Im Zibingebiete der südlichen Karpathen. (Götzenberg. Griseb.). 
Jun. Aug. Obschon ich die betreffende Pflanze nicht gesehen habe, so 
vermuthe nur, dass sie, und zwar nach dem Standorte „‚Götzenberg‘ zu 
schliessen meiner T. transsilvanıca nahe stehen muss, da aber die 
Angaben Grisebach's von meiner Pfl:nze in vielen Punkten abweichen, 
so hat mir eine Identifizirung beider vermeintlicher Arten unrathsam 
geschienen, weil die Kenntniss über die Flora Siebenbürgens nicht ge- 
fördert wird, wenn ohne gründliche Ueberzeugung Arten zusammenge- 
zogen werden, die getrennt hätten bleiben sollen. 

1976. T. transsilvanica Schur. herb. Tranuss.. — Cineraria 
transsilvanica Schur. sert. 1852. p. 41, n. 1611. — Radice monoce- 
phalo vel oligocephalo (bienni ut mihi videtur), subpraemorsa, fibrosa. 
Caule erecto, 1Y,—2 ped. et ultra, fistuloso, striato, simplici vel raro su- 
perne corymboso ramoso. Foliis variiformibus; radiealibus ovato-spathula- 
tis, basi dilatato rotundatis, subito in petiolum dilatatum angustatis 
obtusis; caulinis sensim minoribus, infimis majoribus oblongo-ellipticis in 
petiolum sensim attenuatis, obtusis vel obtusiusceulis, petiolo excepto re- 
pando-dentato-crenatis; superioribus subpetiolatis, oblongis, acutis, 
utringue attenuätis, inaequaliter dentatis; summis sessilibus sublinearibus 
integerrimis; omnibus, caule pedunculisgque dense arachnoideo lanatis, 
supra denique glabriusculis subtus albo-lanatis. Capitulis speciosis in co- 
rymbum compositum dispositis, ramis valde inaequalibus, infimis 2—3 
cephalis, lateralibus centrum superantibus. Peduneulis sulcatis demum 
curvato-adscendentibus. Peranthodii foliolis linearibus acuminatis fusco 
coloratis, apice nudis, dorso tenue lanatis. Ligulis oblongo-linearibus ner- 
vis 5 fuscis notatis, tridentatis, discum duplo superantibus. Floribus disci 
obseurioribus subaureis, radjis flavis. Fructibus glabris oblongo-linearibus. 
Pappo corollam aequante. — In schattigen Bergwäldern, oberhalb Re- 
schmar gegen den Götzenberg 4000‘ Juni unentwickelt, in der Lotriore- 
schlucht hinter der Kontumaz am Rothenthurmpass bis tief im die 
Wallachei. Aug. in Früchten. eirc. 2000‘ Glimmerschiefersubstrat. (Schur 
bot. Rundr. 1853, ed. 1829, p. 81; Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 147.) 

1977. T. rupicola. Schur. Caule 12—15 poll. arachnoideo-lanato, 
solido, apice corymboso. Foliis radicalibus oblongo-spathulatis in petiolum 
longun angustum desinentibus, obtusis, dentatis, supra glabriuseulis sub- 


346 


tus tenue lanatis, dentatis; caulinis infimis petiolatis, subdentatis, acutis; 
summis minoribus linearibus integerrimis. Capitulis speciosis. Floribus au- 
reis. Peranthodii foliolis linearibus apice coloratis. Ligulis linearibus dis- 
cum duplo superantibus. Ovariis fructibusque glabris. Pappo corolla 
breviore. — Affinis et subsimilis praecedenti sed omnium in partibus 
minor et floribus aureis et loco natali satis distinguenda. — Auf Felsen 
der nördlichen Abhänge der Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer Alpen: 
Pedruschel, Vurtop, Arpas, Keprereasze, Bulla, Butian, Negoi — 6000’ 
bis 7000‘ Auf dem den Glimmerschiefer durchsetzenden Urkalk. Jul. Aug. 

1978. T. microrrhiza. Schur. herb. Transs. Schwr bot. Rundr. 
1853, ed. 1859, p. 81. — Radice minima, subpraemorsa, monocephala. 
Caule ereeto, angulato-striato, solido, oligocephalo parum piloso, et su- 
perne tenue arachnoideo-lanato. Foliis lineari-oblongo-spathulatis petio- 
latis denticulatis, caulinis linearibus, integerrimis. Capitulis paucis 3—4 
corymbosis. Floribus flavis. Peranthodii feliolis linearibus acutis, glabrius- 
culis, vel dorso canescentibus, viridibus, a apice ad medium fusco-mar- 
ginatis. Ligulis angustis linearibus discum duplo superantibus, tricrenatis, 
stellato-patentibus. Ovariis glabris. Pappo tubum florum disci aequante. 
— Proxima T. longifoliae sed oyarıis non pubescentibus. -- An Var. 
praecedentis. — Auf den Rodnaer Gebirgen, Kalk; auf dem Korondsys. 
Jul. Aug. (Ob diese vermeintliche Art mit C. longifolia var. a sul- 
phurea Bing. u. 1846 identisch sei, ist mir zweifelhaft.) 

1979. T. angustifolia Schur herb. Transs. — Verh. d. sieb. Ver. 
1859, p. 102; bot. Rundr. 1853, p. 38. — T. stenophylla Schur. Oestr. 
bot. Zeit. 1860, p. 326. — Cineraria angustata Schur sert. n. 1610. 
— Radice fibrosa. Caule 2 ped. et ultra, angulato-striato, inferne glabro 
superne tenue-lanato. Foliis radicalibus longissime petiolatis, oblongis, 
sensim in petiolam desinentibus, obtusiusculis, remote repando-dentatis, 
cum petiolo 12 poll. petiolum aequantibus, serei exterioris minimis inte- 
gerrimis; caulinis inferioribus lineari-oblongis subdenticulatis; superiori- 
bus linearibus integerrimis; omnibus supra glabris, subtus setuloso-scabris 
tenueque arachnoideo-lanatis. Capitulis speciosis in corymbum simplicem 
dispositis; peduneulis aequalibus sulcatis. Floribus flavis vel subeitrinis. 
Ligulis oblongo-linearibus, tetranerviis, apice tridentatis, discum plus 
quam duplo superantibu-. Ovariis glabris. Peranthodii foliolis oblongo- 
linearibus, viridibus, acuminatis, anthodio brevioribus. Fructibus glabris. 
Pappo niveo molli corollis disci %, breviore. — Auf Moorboden des Telek 
bei Klausenburg (Wolf), auf dem Tilama bei Torotzko. (Wolf @.) 
Jun. Jul. 

1980. T. Wolffii Schur. Affinis praecedenti attamen differt: Caule 
graciliori, 4Y,—2 ped., foliis omnibus multo angustioribus oblongo-lineari- 
bus, subtus hispidulis. Ovariis hispidis, i. e. setuloso scabris et subtetra- 
gonis. Foliis radicalibus petiolo duplo brevioribus. Floribus siccate palli- 
dioribus. — Im alten Buchenwald auf dem Felek bei Klausenburg. 
(Wolf.) Jun. 

1981. T. crispa Schur herb. Transs. (Cineraria crispa Jacq. 
A. t. 178. — Bing. 1849. — Rechb. icon. crit. 2, 214. — C. crispa a. 


nn 


347 


genuina Koch syn. ed. 2, 422. — Senecio crispatus DC. prodr. 6, 
359.) — Auf Wiesen der Voralpen und Alpen. Kronstädter und Rodnaer 
Alpen. Aug. Septbr. (Bing. 1. c.) 

1982. T. rivularis Schur herb. Transs. (Cineraria rivularis 
W. Kit. pl. rar. t. 239; Schur sert. n. 1608. — Koch bot. Zeit. 6, 2, 504. 
Rechb. icon. erit. 2, f. 215. — C. crispa ß rivularis Koch syn. 2, 422.) 
— Auf Bergwiesen an quelligen Orten. In den Grossauer Gebirgen, Deale- 
negro. 4000‘. Jul. Aug. 


435. CINERARIA /[. 
Sect. Heloserides DC. 


1983. C. palustris L. — Bmg. 1844. — Fl. dan. t. 573. — Schkh. 
t. 246. — (Senecio palustris DC. prodr. 6, 363.) — Auf moorigen 
Sumpfwiesen , Schaukelmooren, in der Umgegend von Kronstadt,, bei 
Zernesd, Tartlau, an Büdös, Törzburg. Jul. Aug. 


436. SENECIO /. 
Seect. I. Ligulis nullis vel subligulati. 


1984. S. vulgaris L. — Bmg. 1819. — Rehb. icon. 16, f. 959, I. 
— Fl. dan. t. 513. — Auf bebautem und unbebautem Boden, Gemüse- 
land. April, Octob. 

a. subradiatus. Capitula subradiata. Ligulis minimis revolutis. Subsi- 
milis S. vernali. — (S. denticulatus Zchb. exc. germ. p. 249. — 
Mill. fl. dan. t. 791. — S. vernali-vulgaris Schur herb.) — An der 
Stadtmauer vor dem Burgerthor in Hermannstadt. Mai, Jun. Sehur sert. 
n. 1621, a. — (Rarissimus.) 

b. glaberrimus. Foliis minus disseetis cauleque glabris, capitulis eli- 
gulatis. Schur sert. n. 1621. b — In Gemüsegärten. Jun. 


Sect. 11. Ligulis minimis revolutis. 


1985. S. viscosus L. — Bmg. 1820. — Rechb. icon. 16, f. 960, I. 
— Fl. dan. t. 1230. — Auf sandigen Hügeln, Mauern, Gehauen. Kron- 
stadt. Jun. Aug. 


1986. S. glutinosus Schur. — S. viscosus var. subalpina 
glutinosa Schur Sert. n. 1622, a. — Caule 1—3 ped. ramosissimo, ra- 
mis curvato-adscendentibus apice subeorymbosis. Foliis minus dissectis 
cauleque pilosis, pilis longioribus artieulatis brevioribusque glanduliferis 
dense obsessis, erystallino-glutinosis; fol. infimis subrotundo-ovatis cre- 
natis petiolatis; superioribus grosse crenatis vel subpinnatisectis; summik 
pinnatifidis, laciniis oblongis angulato-dentatis. Capitulıs majoribus quam 
S. viscosus. Peranthodii foliolis dorso glanduloso pilosis margine gla- 
briuseulis. Floseulis flavo-aureis. Fructibus fuseis glaberrimis albo coronu- 


348 


latis (nee ut $. viscosus legitimus in sulcis setulosis). — Am Falken- 
stein hinter Ruiszaduli im Zoodthale. Jul. Aug. 

1987. S. sylvaticus L. — Dmg. 1321. — Rechb. icon. 16, f. 960, 
II. — Fl. dan. t. 869. — In Gebirgswäldern, Holzschlägen, Haideland, 
gern auf Sandboden. Jun. Aug. 

a. subauriculatus. Subalpinus glaber vel glabriusculus, gracillimus, 
6-12 poll., subsimplex apice corymbosus, corymbo oligocephalo, ramulis 
sulcatis, glabris; peranthodii foliolis a basi sensim attenuatis glabris. 
Foliis evidentius auriculatis. — In der Buchenregion des Arpas und der 
Kerzesorer Gebirge. 3000°—4000°. Glimmerschiefer. Jul. (S. lividus Nolte 
novit. p. 72 [non ZL.] Schur Sert. n. 1623, a.) 


Seet. IH. Ligulis planis exsertis patentibus. 


1988. S. vernalis W. Kit. pl. rar. t. 24. — Dmg. 1822. — Kchb. 
icon. 16, f. 959, IL.; pl. crit. 4, f. 513. — Auf Wiesen, Aeckern, Triften, 
lichten Wäldern, unbebauten Orten, ohne bleibenden Standort, folgt den 
Luftströmungen. Vor einigen Jahren häufig bei Hermannstadt, links von 
den drei Eichen gegen die Lazarethwiese. Mai, Jun. 

1989. S. squalidus L. sp. 1218. — Koch. Syn. ed. 2, 427. — Engl. 
bot. t. 600. — (8. chrysanthemifolius Poöret. enel. meth. 7, 965 DE. 
prodr. 6, 345.) — Habitu proximus S. nebrodensi, sed. fol. caulinis 
maxime auriculatis amplexicaulibus cauleque primum lanato-fHoccosis de- 
mum glabrescentibus; capitulis erassioribus. — Früher auf Mauern hei 
Hermannstadt am Burgerthore links. — Lerchenfeld botan. Nachl. 1785. 
Jun. Jul. 

1990. S. rupestris W. Kit. pl. rar. t. 128. — BDmg. 1823. — 
Rehb. pl. erit. 4, £. 514. — (8. montanus et S. rupestris Willd. sp. 
3, p. 1989. — S. paradoxus Hoppe ap. Willd. 1. ce. est planta capitulis 
eradiatis. — S. laciniatus Betol. amoen. ital. 10%.) — Auf Felsen und 
steinigen Triften in der Voralpen- und Alpenregion. 5000-7000‘, vorzüg- 
lich auf Kalk, aber auch in dessen Nähe auf Glimmerschiefer, auf allen 
unseren Gebirgen, von Hermannstadt bis Kronstadt bis in die Walachei 
hinein. Jun. Aug. Unsere in den Voralpen und Alpen wachsende S. ru- 
pestris besitzt unbezweifelt eine perennirende Wurzel, während die mit 
dieser identisch sein sollende in der Ebene und auf Aeckern im östlichen 
Siebenbürgen vorkommende eine einjährige Pflanze ist. Dieser Umstand 
verbunden mit dem verschiedenen Habitus beider Pilanzen bestimmte mich, 
S. rupestris W. Kit. und S. nebrodensis ZL. für zwei verschiedene 
Arten zu halten, und ich habe noch keinen Grund, diese Ansicht auf- 
zugeben. 

1991. S. nebrodensis L. sp. 1217. — Koch syn. ed. 2, 426. — 
Annuus. Caulibus ramosis, 1'/, ped., demum laxe decumbentibus; foliis 
caulinis minus dissectis quam 8. rupestris; integris, ineiso-lobatis vel 
sublyratis caulibusque glabrescentibus, evidentius auriculato-amplexicau- 
libus, radicalibus oboyatis sublyratis, lobo terminali maximo obtuso, lobis 
lateralibus versus basin sensim minoribus. Capitulis majoribus quam S. 


349 


rupestris. — Auf Aeckern im Szeklerlande, bei Sz. Domokos; im nord- 
westlichen Siebenbürgen bei Retteg, Dees u. s. w. Jul. — (Affinis S. 


squalido et S. rupestri.) 


Seet. IV. Jacobaea DE. 


(e typo S. Jacobeae anthodia seu capitula radiata et evidenter caly- 
culata.) 


1992. S. abrotanifolius L. — Bmg. 1825, p. p. — Jaeg. A. t. 79. 
— Sturm H. 21. — Auf Kalkalpen bei Kronstadt: Butsets, Czukas; auf 
dem Retyezat der Hunyader Alpen. 6000— 7000‘. Jul. Aug. 

1993. S. monocephalus Schur Sertum n. 1627; Verh. d. sieb. 
Ver. 1850, p. 107; 1852 p. 87; 1859, p. 134; Schur bot. Ruudr. 1853 sus- 
eept. p. 70. — S. carpaticus Herb. — Herbichia abrotanifolia 
Zav. en. pl. Gal. et Buc. p. 198. (S. abrotanifolius mg. 1825, p. pP.) 
Radice repente oligocephala. Caudiculis monocephalis, eurvato adscen- 
dentibus, 6—9 poll., ad apicem fere foliatis. Foliis carnosulis glabris; 
radicalibus bipinnatis petiolatis, laciniis brevibus, oblongis, obtusis, lobis 
terminalibus 2—3 fidis; foliis caudiculorum pinnatis, petiolo brevissimo 
lato insidentibus, laciniis linearibus. Capitulis solitariis breviter, pedun- 
eulatis, quam S. abrotanifolius minoribus. Flosculis aureis; ligulis 
patentibus, 4 nerviis, apice tridentatis. Peranthodii foliolis a basi sensim 
attenuatis glabris, apice coloratis. Pappo persistente, flosculos disei 
aequante. Fructibus glabris. — Auf grasigen Abhängen und in Felsen- 
ritzen der Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer und Rodnaer Alpen. 6000— 
1000‘ Jul. Aug. 

1994. S. erucifolius Z. sp. 1218. — Koch syn. ed. 2, 427. — 
Zechb. icon. 16. f. 966, I. pl. erit, 4, f. 516. — Fl. dan. t. 1885. — .Huds. 
angl. 366. — Auf Wiesen, Triften, an Aeckerrändern, zwischen Gebü- 
schen in Weinbergen: Hammersdorf, Stolzenburg, Kleinscheuern. Jul. Aug. 

1895. S. tenuifolius Jaecq. A. t. 278. — Bing. 1826. — Zechb. icon. 
16. f. 966, II. var. arenarius. (S. erucifolius ß tenuefolius Bluf. 
et Fingerh. comp. 2, 360.) Ab antecedente differt: Caule graciliore 2—4 
ped. virgato-ramoso; foliis strietis erectis, laciniis angustioribus longiori- 
busque margine evidenter revolutis, subtus lanuginosis, acutis, dentatis. 
Ligulis lineari oblongis. — Auf sumpfigen Wiesen zwischen Gesträuch: 
bei Zam, Broos, Kronstadt. Jul. Aug. (Schon durch den Standort von 8. 
erucifolius zu unterscheiden!) 

1896. S. aquaticus Zluds. angl. 366. — Koch Syn. ed. 2, 428. 
— Fl. dan. t. 784. Engl. bot. t. 1131. — (8. Jacobaea var. II. aqua- 
ticus G@aud. hlv. 5, 287.) — Auf sumpfigen Wiesen, in schattigen Wäl- 
dern, in Gräben und an Wegen, vorzüglich im westlichen Siebenbürgen: 
Klausenburg, Dees, Naszod; dann bei Rodna; auf Hügeln; auf dem 
Billak bei Borbund. Jul. Aug. 

1997. S. erraticus Bertolon. amoen. ital. p. 9%. — Koch syn. ed.2, 
428. — „Zechb, exc. ‚germ. p. 244; pl.'crit. 4, 538; icon 16. f. 964, I. (S. 
barbareaefolius KArock. — Bmg. 1828. — 5. aquaticus ß eru- 


350 


coides Bluf. et Fingerh. com. 2, 361. — Auf Wiesen, an Wegen, lich- 
ten Wäldern. — Auch auf Salzboden bei Kolos in der M&zöseg bei Kron- 
stadt und um Tartlau. Jul. Aug. 

1998. S. Jacobaea L. — Bimg. 4827. — Rehb.-icon. 16. f. 964, 
1. — Fl. dan. t. 944. — Auf Wiesen, Triften, Feldern, Holzschlägen, 
Voralpen. Jun. Aug. 

a. subumbellatus. Inflorescentia apice caulis simplieis umbellato-corym- 
bosa, foliis minimis involucrata, ramis numerosis aequilongis apice 1—3 
cephalis. — Zwischen Gebüsch auf dem Schlossberg und Kapellenberg 
bei Kronstadt. (Schur herb. Transs.) 

b. aurinitens. Caulibus foliisque glabriusculis, foliis infimis sublyratis. 
Capitulis speciosis aureis; pedunculis glabris; peranthodii foliolis fuseis, 
glabris; ligulis oblongo-linearibus discum duplo superantibus. Senecio 
aurinitens Schur sert. n. 1633. — S. Jacobaea var. grandiflorus 
Led. Ross. 2, 635 (ut mihi videtur). — In der Krummholzregion der Ker- 
zesorer Alpen 6000‘ Jul. Aug. Glimmerschiefer. Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1859, p. 61, 102, 125, 204. 

e. pratensis. Caulibus erectis 2—3 ped. inferne glabro superne tenue 
arachnoideo-lanatis subramosisque. Foliis radicalibus obovato-sputhu- 
latis ineiso-crenatis vel sublyratis; caulinis subpinnatis vel lyratis; sum- 
mis multisectis sessilibus et amplexicaulibus. Capitulis numerosis aureo- 
flavis. Calyceuli foliolis 3 peranthodio %, brevioribus. Ligulis discum duplo 
superantibus. Pappo fragili mox caduco. Fructibus difformibus: florum 
marginalium teretibus, glabris; florum disci subcomplanato-tetragonis; 
omnibus striatis et in angulis pilis antrorsum versis hirsutiusculis. (8. pra- 
tensis Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 61; bot. Rundr. 1853, p. 7.) — 
Auf Wiesen bei Hermannstadt, Mühlenbach,, Klausenburg, überhaupt in 
der Hügelregion Centralsiebenbürgens. Jul. Aug. 

d. floceoso-canescens. Tota planta viscosa. Caule foliisque junioribus 
dense floccoso-lanatis demum canescentibus, cinereis; caule superne et 
inflorescentia arachnoideo-lanato. Foliis radicalibus eaulinisque inferio- 
ribus ovato spathulatis, margine undulato grosse-ineiso-dentatis, in 
petiolum attenuatis, obtusis; caulinis mediis sublyratis; superioribus am- 
plexicauli-sessilibus multipartitis, arachnoideo-lanatis, Capitulis minoribus 
quam var. c. numerosis, paniculato-corymbosis. Floribus aureo-favis. 
Peranthodii foliolis glabris, fusco lineatis apice fusco-maculatis capitulo 
brevioribus. Ligulis discum duplo superantibus. Ovariis omnibus hirtis, 
Fruetibus? (Senecio floccosus Schur herb. Transsilv.) — Auf den Kalk- 
localitäten bei Kronstadt: Kapellenberg, Schlossberg, Salomonsfelsen bis 
3000‘ Elevat. Jun. Jul. (Diese letztgenannten Var. b. ec. d sind von dem 
gewöhnlichen S. Jacobaea ZL. durch Habitus, Standort und durch die 
sonstigen Merkmale sehr verschieden, so dass ich dieselben, und vielleicht 
von meinem Staudpunkte mit Recht, als selbstständige siebenbürgische 
Arten zu behandeln mich veranlasst fand. Der Grund, dass ich hier 
davon abgehe, liegt darin, dass ich die betreffenden Pflanzen nicht mehr 


besitze, um nochmalige entscheidende Untersuchungen unternehmen 
zu können.) 


351 


1999. S. 1yratifolia Zechb. exc. germ. p. 243; pl. erit. 2, f. 258. 
— Koch syn. ed. 2, 428. — (S. alpinus Z. fil. suppl. p. 371. — Cine- 
raria alpina ß alata L. sp. 1243. — C. Zalbruckneri Host. — C. 
alpina G@aud. — C. cordifolia d. Iyrata Koch bot. Zeit. 1823, p. 524. 
— C. lyratifolia Bluf. et Fingerh.) (Schur sert. n. 1635, media inter 
S.Jacobaeam etS$S.subalpinam=S. subalpino-Jacobaea Schur.) 
— Auf kräuterreichen Abhängen zwischen Deschampsia alpina, welche 
hier die Hauptvegetation bildet, der Fogaraser und Kerzesorer Alpen 
6000‘ — Im Thale Valle Vinuluj bei Rodna herabsteigend mit Carduus 
alpestris u. s. w. 2000. — Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

2000. S. subalpinus Koch bot. Zeit. 17, 613; syn. ed. 2, p. 429. 
(S. alpinus ß auriculatus Zehb. pl. erit. f. 257.— Cineraria alpina 
Host A. 2, 479; Willd. Bing. 1851. — C. cordifolia auriculata Jacq. 
A. t. 177.) — Auf feuchten Alpenwiesen bis in die Thäler herabsteigend 
3000-5000‘, auf den Rodnaer, Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer Alpen; 
auf den Grossauer Gebirgen: Fromovasze, Piatra-alba, Galbino, Kristesd 
u. s. w. Jul. Aug. 

2001. S. cordatus Koch bot. Zeit. 17, 612%; syn. ed. 2, 428. — 
(S. alpinus DC. prodr. 6, 347. — Zechb. pl. erit. 2, f. 256. — Cineraria 
cordifolia Gouan. ill. p. 69. — Jacq. A. t. 176. — Bmg. 1850. — L. 
suppl. 375.) — Auf Triften der Kalkalpen, oder auf den den Glimmer- 
schiefer von Osten gegen Westen durchsetzenden Kalkkuppen; Fogaraser, 
Arpaser, Kerzesorer Alpen; auf den Rodnaer Alpen; auf den Kalkalpen 
bei Kronstadt 5000— 6000‘. Jul. Aug. 

2002. S. incanus L. — Bmg. 1824. — Rchb. exc. germ. p. 244. 
— Barr. ic. 262, f. 1. (Jacobaea pumila Boce. mus. t. 8.) — Auf 
Felsen der Hochalpen. Rodnaer, Szolnoker, Bistritzer, Hunyader Alpen. 
Aug. Septbr. 

2003. S. carniolicus Willd. sp. 1993. — Koch syn. ed. 2, 429. 
(S. incanus Scop.) — Mit dem vorigen an ähnlichen Standorten. Mit 
Sicherheit auf dem Retyezät und den Kronstädter Hochalpen. Jul. Aug. 

2004. S. Doronicum L. — Bing. 1834. — Jacgq. A. app. t. 45. — 
Auf steinigen Abhängen, Felsen und Triften der Voralpen und Alpen 
Aug. Septbr. 

2005. S. Pseudo-Doronicum Schur. — (S. glaberrimus Schur 
Sert. n. 1640 [non DC. prodr. 6, 403]. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, 
p. 134; Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 70. — S. Doronicum Bmg. 
1834, p. p- — S. transsilvanicus Boiss. Diagn. Ser. II. n. 3, p. 34 
[non Schur].) — Radice subrepente. Caule 6—9 poll. curvato-adscendente 
simpliei monocephalo foliisque glabro. Foliis coriaceis oblongis petiolatis, 
vel ovato-oblongis, acuminatis inaequaliter dentatis; caulinis sessilibus. 
Capitulo specioso. Poranthodii foliolis glabris, disco brevioribus. Ligulis 
flosculisque dilute aurantiacis oblongo-linearibus, discum 1'/, superantibus. 
Ovariis fructibusque glabris. Pappo flores disci aequente. (S. Doronicum 
ß glaberrimus Zochel. pl. banat. f. 72.) — Auf Felsen und grasigen 
Abhängen der Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer, Rodnaer Alpen. Glimmer- 
schiefer. 6000--7000°. Jul, Aug. 


392 


2006. S. Doria 7. — Bimg. 1833. — Rehb. icon. 16, f. 973, I. — 
Jacg. A. t. 185. — Auf Hügeln, sandigen Wiesen, an Waldrändern, 
Flussufern: Hammersdorf, auf dem Billak, Heuwiese bei Klausenburg. 
Aug. Septbr. ; 

2007. S. macrophyllus M. Bieb. Fl. t. c. 2, 508; 3, 371. — DC. 
prodr. 6, 352. — Ledeb. Ross. 2, 639. — (S. paucifolius 8. @. Gmel. 
— (S. macrophyllus Schur Sert. sub n. 1644 errore typogr.) — Ha- 
bitu 8. Doriae valde similis. Caule 4 ped. et ultra, erecto, sulcato, 
parum ramoso, prius villosulo, Foliis inferioribus petiolatis oblongis den- 
tatis, superioribus elliptieis sessilibus integerrimis; supremis diminutis 
oblongo-linearibus subulato-acuminatis, omnibus viridibus junioribus vil- 
losis, — Corymbo composito. Capitulis quam in S. Dorio sed parum 
minoribus et numerosioribus. Pedunculis bracteolatis. Peranthodi foliolis 
subsphaceolatis. Squamulis accessoriis pauecis subulatis laxis. Ligulis an- 


gustioribus uam S. Doria 5—-7—8. — Pappo sordide albo. Fructibus 
glabris. — Auf Wiesen in der Hügelregion; bei Hammersdorf am Sich- 


bügel; auf dem Billak bei Borbund; Heuwiese bei Klausenburg (Janka), 
Jul. Aug. 

2003. S. umbrosus. W. Kit. pl. rar. t. 210. — DC. prodr. 6, 
352. — Ledeb. Ross. 2, 638. Caule erecto firmo, 2—3 ped., striato, foliis- 
que villosulo. Foliis radicalibus late ovatis in petiolum brevem latumque 
desinentibus, 9—12 poll. long., grosse inaequaliter serratis; caulinis infe- 
rioribus sessilibus oblongis; superioribus a basi lata subcordata lanceola- 
tis. Corymbo subcomposito. Capitulis duplo majoribus quam in duobus 
antecedentibus. Floribus aureis. Ligulis 8, discum 1Y, superantibus oblongo 
linearibus. Peranthodii foliolis lanceolatis, longe acuminatis, late margi- 
natis, flosculos disci aequantibus. Calyceulo polyphyllo, foliolis minimis 
accumbentibus. Ovariis fructibus ovatis glabris. Pappo molli niveo floscu- 
los disci superante. — In lichten Gebirgswäldern, an steinigen Bach- 
ufern im Tomöser Thale; am Tomöser Pass.; Szara Tomös am Fuss des 
Predjal bei Kronstadt auf Sandstein und Nagelfliis. Aug. 2500°. 

2009. S. nemorensis S. Willd. sp. 3, p. 2003. — Bmg. 1830. — 
Fechb. pl. erit. 3, f. 467; icon. f. 9714, I. (S. nemorensis a. genuinus 
Koch. syn. ed. 2, 430. — $. germanicus Wallr. Linn. 14, 647.) — Am 
Rande der Bergwälder in der Hügelregion an Gebüschen und Wein- 
bergen, z. B. bei Talmats. Jun. Aug. 

a. latifolius. Schur herb. Transs. Caule rigido 3-ped., densissime 
foliato foliisque pilis erispulis obsito; fol. radicalibus?, caulinis mediis 
ovatis acuminatis basi auriculata sessilibus, superioribus sensim minori- 
bus. Calyculo anthodium aequante.e — Am Fuss des Kuhhorn bei 
Rodna. Jul. 

b. glabrescens. Caule teneriore 2% ped. remotius foliato foliisque 


exauriculatis glabro. — Hammersdorf, Sichbüchl. Jul. 

2010. $. ovatus Willd. sp. 3, p. 2004. — Bing. 1831. — Zehb. 
icon. cerit. 3, f. 466. — S. nemorensis &. Fuchsii Koch. syn. ed. 2, 
43. — Ledeb. var. y. Ross. 2, 641. — S. Fuchsii Gmel. bad. 3, 448; 


DC. prodr. 6, 353. — Schur Sert. n. 1648. — S. saracenicus Poll. 


393 


palat. 2, 460; (Dmg. 4832, p. p. nach dem Standorte). — S. salicifo- 
lius Walr. S. alpestris Gaud. Var. foliis elongato-oblongis; superio- 
ribus lineari oblongis argute serratis, vel fol. infimis elliptieis et petio- 
latis; capitulis angustis 5—6 radiatis, sguamuiis accesoriis lineari-setaceis. 
Radice semper fibrosa. Caulibus 3—4 ped. — In schattigen Wäldern und 
Thälern der Bergregion, bildet oft mit Telekia speciosa eine präch- 
tige Staudenregion 3000’—4000°. Elevat. z. B. am Kereszthegy, in den 
Rodnaer Gebirgen, in den Thälern des Arpas der Kerzesorer und Flo- 
garaser Gebirge. Jul. Aug. 


2011. S. Jacquinianus, Zechb. exc. germ. p. 245; Rechb. pl. erit. 
3, p- 80; Zechb. icon. 16, f. 974, II. — DC. prodr. 6, 354. — Schur sert. 
n. 1647. — (S. nemorensis ß adorus Koch syn. ed. 2, 40. — S. fon- 
tanus Wallr. Linn. 14, p. 647. — S. frondosus Tausch. pl. sel.) — 
An schattigen feuchten Orten der Voralpen und Alpen, in der Region 
von Alnus v!ridis, an Rinnseln, Quellen und Wasserfällen der Foga- 
raser, Arpaser, Kerzesorer Alpen, auf Kalk. 5000-6000. Jul. Aug. 
Auch auf den Kronstädter Kalkgebirgen. Butsets. Piatra-mare. 


2012. S. octoglossus DC. prodr. 6, 354. — (S. nemorensis Ö 
octoglossus Koch syn. ed. 2, 430 — var. ß. Ledeb. Ross. 2, 641. S. 
octoglossus. Schur sert. n. 1649) — S. ovato-saracenicus Schur. 
— Caule erecto 3—4 ped., foliis ut in S. ovato seu S. Fuchsii sed capi- 
tulis S. saracenici octoradiatis sed parum minoribus. Radix fibrosa non 
stolonifera. — Auf schattigem sandigem Boden, am Zibinufer zwischen 
Pappeln und Weiden bei Hammersdorf, von der Brücke rechts; zwischen 
Zood und Talmats auf den waldigen Abhängen am Zibinfluss. Jul., 
Aug. 1847. 


2013. S. saracenicus 7. — Dimg. 1832. — Rechb. icon. 16, f. 
970 — pl. erit. 3, 468. — Jacq. A. t. 186. — Fl. dan. t. 2059. — Schur 
sert. n. 1645. — (S. fluviatilis Wallr. Linn. 14, 646). — An Flussufern 
zwischen Weiden, Pappeln und anderem Gehölze, meist auf sandig- 
schlammigem Boden in der Ebene, steigt nicht in die Gebirge, bei Zam 
an der Maros 600’. Elevat. Aug., Septbr. 


2014. S. transsilvanicus Schur (non Doiss.) Verh. d. sieb. Ver. 
1851, p. 171; 1852, p. 87. Schur Sert. n. 1644. — Oestr. bot. W. Bl. 1858, 
281. — Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 208; Schur bot. Rundr. (1853 sus- 
cept.) p. 4140. — Radice longissime repente stolonifera. Caule erecto 
firmo, 5—6 ped. et ultra, superne parum ramoso, ramis apice corymbi- 
feris. — Corymbo composito. Foliis ut in S. saracenico sed subtus se- 
tulis minimis scabriusculis, margine ciliatis, inaequaliter et grosse dentatis; 
dentibus triangularibus cartilagineo - callosis apice porrectis (neque 
antrorsum curvatis ut S. saracenicus). Capitulis numerosissimis quam S. 
saracenicus parum majoribus, pedunculis glanduloso pilosis bracteatis, 
bracteis infimis oblongo-linearibus, summis linearibus itidem glanduloso- 
pilosis. Peranthodii foliolis lineari-lanceolatis, apiee sphaceolatis, albofim- 
briatis, anthodio Y, brevioribus. Squamulis accessoriis peranthodii dimidio 
brevioribus. Radio 7—8—9 floro; ligulis oblongo-linearibus quinquenerviis 


Schur. Enum, plant. Transs. 23 


304 


apice interdum, bidentatis, discum duplo superantibus. Floribus disci au- 
reis. Pappo floseulum aequante vel paululum superante. Fructibus glabris 
tenue striatis infra pappum constrietis, maturis pappo persistente coro- 
natis. — Auf feuchten Wiesen zwischen Gebüsch; auf der Fleischhacker- 
wiese bei Hermannstadt; zwischen Frek und Girlsau mit Rudbekia 
heterophylla und S. paludosis; auf der Burzenwiese bei Kronstadt; 
bei Sz. Domokos ; am Fuss des Predjal am Tömöser Pass. Aug., Septbr. 
(Da die 1852 für diese Pflanze von mir gewählte Benennung von Boiss. 
für einen anderen Senecio gewählt worden ist, so bezeichne ich meine 
Pflanze als 8. grandissimus! im Fall meine frühere Benennung dem An- 
ciennetätsrechte weichen müsste). 


2015. S. paludosus L. — Koch Syn. ed. 2%, 431. — Ledeb. Ross. 
2, 639. — Engl. bot. 650. 


a. glabratus. Koch 1. ce. var. ß. Foliis utrinque glabris vel subglabris 
supra opacis et nitidis subtus pallidis pilosulis. (S. bohemicus Tausch 
— 8. paludosus a nudiusculus Ledeb. Ross. 2, 639. — S. riparius 
Wallr. — S. paludosus ZKechb. icon. 16, f. 974, II.) — Auf sumpfigen 
Moorwiesen: Burzenwiese bei Kronstadt, bei Frek unweit Hermannstadt. 
Aug. Septbr. 

b. hypoleucus. Zedeb. Ross. 2, 640. — Foliis subtus niveo-tomentosis, 
superioribus angustioribus summis angustissimis, longissime acuminatis 


interdum (siccate) margine revolutis. (S. Sadleri Lang. — S. auratus 
DC. prodr. 6, 348. — S. paludosus y tomentosus Koch l. c. — S. 
tomentosus Host. — S. lanatus S. @. Gmel. — S. tataricus Less. 


— S. paludosus ß discolor Rochel. pl. exsicc. — S. paludosus Bmg, 
1829. — Fl. dan. t. 335.) (Species distineta mihi esse videtur!) — An 
Teichen, Gräben, Sümpfen, Flüssen, zwischen Rohr und anderen Sumpf- 
pflanzen. Jul. Aug. 


Subtribus VI. CALENDULACEAE DC. 
437. CALENDULA /. 


2016. C. officinalis L. — Bmy. 1901. — Sturm. H.. 8. — Auf 
bebautem und unbebautem Boden , Mauern und Felsen. Hermannstadt, 
Kronstadt. Jul. Aug. 


2017. C. arvensis L. — Bing. 1900. — Schk. t. 265. — Auf Aeckern 
und unbebautem Boden, bei den drei Eichen bei Hermannstadt. (Ding. 1. 
l. ec.) Jun. Aug. 

2018. ©. stellata Cuwv. Spr. syst. 3, p. 623. Habitu C. offieinali 
sed. fructibus longe cornutis. — C. cornuta Poir. — C. ceratosperma 
Viv. — Auf Gartenschutt ber Kronstadt. Flüchtling aus Gärten. Jul. 
August. 


399 
Subordo II. LIGULIFLORAE DE. prodr. 7, 74. 
Trib. IV. CICHORACEAE Juss. Rehb. fill, icon. XXIX t. 1— 213. 


Subtribus I. LAMPSANEAE Lessing. Syn. p. 127. 
438. LAMPSANA Vaill. = (Lapsana L.) 


2019. L. communis L. — Dimg. 1698. — Fl. dan. t. 500. — Auf 
unbebautem und bebautem Boden, an Zäunen, in Wäldern. Jun. Aug. 

a. glanduloso-pilosa. Caule pedicellis foliisque lyratis glanduloso-pilo- 
sis. Schur Sert. n. 1653, a. — Zwischen Gebüsch in den Weingärten bei 
Hammersdorf. Jun. Aug. (2—3 ped. rigida.) 


439. ARNOSERIS Gaertn. fruct, 2,'6..157, 8. 3. 


2020., A. pusilla Gaertn. 1. c. — Bing. 1696. — (A. minima 
Koch. — Lapsana pusilla Willd. — Hyoseris minima L. Fl. dan. 
t. 201.) — Auf sandigen Aeckern und Triften. (Bing. 1. c.)-Jun. Jul. 


440. APOSERIS Neck. elem. 1, p. 57. 


2021. A. foetida Lessing syn. 123. — (Lapsana foetida Scop). 
Bmg. 1697. — Sturm. H. 37. — Hyoseris foetida L. W. Kit. t. 49. 
— Zwischen Gebüsch und in Wäldern der Hügel- und Bergregion. Mai, Jun. 


Subtribus II. CICHOREAE C. H. Schultz. 


441. CICHORIUM L 


2022. ©. Intybus L. — Big. 1703. — Sturm. H. 6. — Wagner 
t. 139 et 140. — Schkh. t. 226. — An Wegen, auf Triften, Ackerrän- 
dern, bebauten und unbebauten Boden. Jul. Octob. 

2023. C. divaricatum Schous. Maroc. 184. — Spr. Syst. 3, 671. 
— Eechb. fil. XXIX. p. 4, t. 6. (C. Intybus ß divaricatum Ledeb. 
Ross. 2, 774.) — In Siebenbürgen bei Carlsburg. (Janka Linn. 1860, 
p- 586.) 
2024. C. Endivia L. sp. 1142. — Rchb. exc. germ. p. 251. — 
BDlackw. t. 378. — Wird allgemein kultivirt: a. foliis planis; b. foliis 
erispis. Kommt nicht selten auf Aeckern und Gartensehutt verwildert 
vor. Jul. Aug. 


Subtribus III. LEONTODONTEAE C. H., Schultz. 


442. THRINCIA Roth. cat. bot. 1, 97. 


2025. T. hirta Zoth. 1. c. — Bimg. 1628. — (T. hispida Rehb. 
pl. erit. 8, f. 993 [non Roth.] T. Leysseri Wallr. Fechb. 1. ce. f. 990— 
992.) — Auf feuchten sandigen Aeckern und Triften, sonnigen trocke- 
nen Wiesen. Jun. Aug. 


23 


356 


2028. T. hispida Zoth cat. 1, 99. — Bluf. comp. 3, 432. — T. 
hirta Zechb. (non Roth) pl. erit. 8, f. 994&—995. Th. taraxacoides Gaud. 
Th. maroccana Pers. DC. — Hyoseris hispida Schousb. — H. ta- 
raxacoides Lam. — Auf Salzthonboden bei Salzburg Jun: 1846; bei 
Moros Uyvar Jul. 1853. — (Der vorigen T. hirta ähnlich, aber durch 
die sparrige , steifere Beschaffenheit, Rauhigkeit der Blätter, kleinere 
Köpfchen und durch fast einfache einjährige Wurzel gleich zu erkennen. 
Die Verschiedenheit der Früchte lässt sich nur bei vollständiger Reife 
derselben wahrnehmen.) 


443. LEONTODON L. p. p. 


2027. L. autumnalis Z. — (Hedypnois autumnalis Huds. — 
Pieris autumnalis All. — Scorzonera autumnalis Zam. — Opo- 
rinia autumnalis Don. DC. prodr. 7, 108. — Apargia autumnalis 
Willd. Bmg. 1637.) — Auf Wiesen, Triften, unbebauten Orten, bis auf 
die Alpen, nach dem Standorte in der Form sehr veränderlich. Jun. Octb. 

a. alpigenus. Scapo 6—9 poll., simplici vel parum ramoso ramis 
4—2 cephalis, infimo glabro, superne piloso; foliis subpinnatifidis vel run- 
cinato-dentatis; capitulis pusillis; peranthodii foliolis nigricantibus gla- 
bris; pedunculo longissimo squamato. Flosculis flavo-aureis. — Auf Trif- 
ten der Arpaser und Kerzesorer Alpen. 6000‘ Jul. Aug. 

b. nigro-hirsutus. Radice repente. Caule superne ramoso piloso 1-- 
14V, ped.; foliis minus dissectis glabris vel pilis longis albis simplieibus 
obsessis. Capitulis minimis; peranthodii foliolis nigro-hirsutis; pedunculo 
infra capitulo obsolete incrassato et squamato. Flosceulis aureis. — In der 
Valle-Vinuluj der Rodnaer Gebirge. Jul. 

c. subalpinus. Praecedens sed omnino glaber. — Auf Triften der 
Fogaraser Alpen im Sirnathal. Aug. 

d. latifolius. Dmg. En. n. 1637, var. a. Caule pedali, erecto, ramoso; 
foliis latioribus sinuato-dentatis, dentibus lato-lanceolatis; fol. caulinis 
brevioribus; anthodio piloso. 

e. pinnatifidus. Bing. 1. c. var. ß. Caule ramosiore; foliis pinnatifidis, 
laciniis longis linearibus. Anthodiis subglabris; pedunculis squamatis. (An 
var. c. mihi). 

f. subbipinnatus, longifolius. Caule ramoso foliisque glabro; foliis elon- 
gatis 10—12 poll. long. subbipinnatis, laciniis linearibus vel lineari-lan- 
ceolatis, integerrimis vel dentatis; rachi inaequaliter dentata. Capitulis 
longissime pedunculatis; peranthodii foliolis dorso hirsutis apice margi- 
neque villosis. — Auf Salzboden. Salzwiesen gegen Hammersdorf bei 
Hermannstadt. Jul., Aug. . 

g. pratensis. Koch syn. ed. 2. p. 480. (Apargia pratensis Lk. 
Handb. z. Erkenn. d. Gew. 4, 791. — A. Taraxaci Sm. non Willd. — 
A autumnalis 8 Hartm. — Hieracium Taraxaci ZL. sp. 1125. Opo- 
rinia pratensis Less.) — Ab antecedentibus var. differt. Caule robu- 
stiore 114 ped. ramoso vel simplici; peranthodii foliolis pedunculisque, 
dense fusco-pilosis; foliis sinuato-dentatis, vel pinnatifidis vel subrunci- 


397 


natis. (An spec. distineta?) -— Auf fruchtbaren Wiesen, vorzüglich auf 
Salzboden, bei Salzburg nächst Hermannstadt, bei Dees, bei Kolos in 
der M£zöseg. Jul., Aug. 

2028, L. oligocephalus Schur herb. Transs. — Radice multiei- 
pite scapos florentes fasciculosque foliorum proferente. Scapo 9 poll. 1 — 
oligocephalo, basi- curyvata adscendente, glabro, tenue striato, superne 
pedunculisque squamatis dense nigro-hirsuto. — Foliis elongato-oblongis, 
3 poll. long., inaequaliter grosse runeinato-dentatis, glabris, exterioribus 
minoribus subintegerrimis et obtusis. — Peduneulis superne incrassatis. 
Anthodiis lato-obconieis; peranthodii foliolis atro-viridibus dorso nigro- 
hirsutis, obtusis, margine albo-lanatis. Pappo griseo, radiis aequalibus, 
basi angustata linearia eiliatis. Flosculis saturate aureis. Fructibus glabris 
striatis, apice angustatis, pappum persistentem aequantibus. (L. pyre- 
naico-autumnalis Schur). — Auf feuchten Alpentriften der Arpaser- 
und Fogaraser Alpen; auf der Piseu-Lauti. 6000‘. Jul., Aug. 

2029. L. Pseudo-Taraxaci. Schur. herb. Transs. — Radice des- 
cendente multicipite. Scapo erecto, 6 poll., a medio ad apicem sensim 
tubuloso-incrassato, striato, pilis simplieibus atris dense hirsuto, superne 
squamulis in calyculum exeuntibus praedito. Foliis elongato-oblongo-spathu- 
latis obtusis, in petiolum attenuatis, runcinato-pinnatifidis, 6 poll. long., vel 
medio utrinque dentibus 3 inaequalibus subtriangularibus acutis instructis, 
glabris vel pilis nonnullis longis simplieibus subtus obsitis. Anthodio obconico, 
ante anthesin cernuo, sensim in peduneulum desinente; peranthodii folio- 
lis linearibus, obtusis, dorso nigro-hirsutis, apice margineque albo-lanatis. 
Flosculis aurantiacis; ligulis anthodium %, superantihus, apice recte 
truncatis et 5 crenatis. Pappo griseo siccate rufescente, radiis basi 


linearia margine ciliolatis. Ovariis fructibusque glabris. — Affinis S. 
pyrenaico var. pinnatifido attamen diversus. — Auf steinigen 


Triften. und in Felsenritzen auf dem Butsets der Kronstädter Alpen. 
Kalk. 7000°. Aug. 1854. 

2030. L. Taraxaci Loiss. fl. gall. ed. 1, 513; ed. 2, 177. — Koch 
syn. ed. 2, 480. — (Apargia Taraxaci Willd.;, Bmg. 1638. — Siurm 
H. 31. — Picris Taraxaci All. ped. 1, 211, t. 31. f£ 1. — Hedyp- 
nois Taraxaci Vaill. delph. t. 26. — Leontodon montanum Lam.) 
— Auf Triften der Hochalpen, auf den Kalkalpen bei Kronstadt. Jul., 
Aug. 6000°. 

203]. L. pyrenaicus Gouan. ill. 3, t. 22, f. 1—2. — Koch syn. 
ed. 2, 481. — Auf Triften und Felsen der Alpen: Arpäaser, Kerzesorer, 
Rodnaer Alpen bis 6000‘ Jul., Aug. 

a. squamosus. Peduncule superne incrassato, squamato, anthodiogue 
pilis nigris hirsuto; foliis oblongis acutis sinuato-dentatis. (L. squamo- 
sum Lam.). Auf dem Arpas, Podruschel und der Keprereasze. 6000°. Jul. 

b. alpinus. Pedunculo subincrassato anthodioque albo lanato, vel 
hirsuto; foliis oblongo-lanceolatis, dentatis. Flosculis aureis marginalibus 
extus aurantiaco-fuseis. — (Apargia alpına Host.;, Ding. 1632. — 
Picris saxatilis Al. ped. 1, 211, t. 14, ££ 4& — Leontodon alpi- 
num Jacg. A. t. 93.) — Auf Triften und grasigen Abhängen der Alpen, 


358 


nach .Bmg. 1. e. vorzugsweise auf Kalkgebirgen, ich fand sie ‚häufiger 
auf Glimmerschiefersubstrat. 5000-6000‘ Elevaät. Jul., Aug. 

c. pinnatifidus. Koch syn. ed. 2, p. 481. (Apargia crocea Willd. 
sp. 3, 1548; Tratt. Arch. t. 141.) — Auf den Rodnaer Gebirgen. Kuhhorn, 
Korondsys. 5000°—6000°. Jul. 

d. integerrimus. Gracillimus, 4—6 poll.,. Foliis oblongo -linearibus 
2 poll. long. integerrimis. Anthodio late obconico, peranthodii foliolis, 
pedunculoque subincrassato griseo piloso-hirsutis. — Auf dem Arpas. 7000. 
Kalk. Juli. 

e. maximas. Radice repente. Scapo 12—15 poll., inferne glabro su- 
perne hirto-scabro et squamato. Foliis elongato-oblongis, acutis, in petio- 
lum attenuatis, inaequaliter sinuato dentatis, pilis simplieibus albis parce 
obsitis. Anthodio specioso maximo 1, poll. diam.; peranthodii foliolis 
linearibus pedunculoque incrassato nigro-hirsutis. Flosculis aureis extus 
aurantiacis, siccate croceis. Var. scapo subramoso. (Apargia Gouani 
Schleich. esse videtur). — Auf den Rodnaer Alpen, Kuhhorn; d. forma 
ramosa auf den Kerzesorer Alpen. 5000-6000‘. Jul., Aug. 

f. aurantiacus. Koch syn. ed. 2, 481. (Apargia aurantiaca Kit; 
Bing. 1630, — Willd. sp. 3, 1547. — Leontodon croceum Haenke in 
Jaeq. coll. 2, p. 16. Sturm HI. 27.) — Auf grasigen Abhängen, in Felsen- 
ritzen der Alpen: Rodnaer, Arpaser, Kronstädter Alpen. Ding. 1. e. 5000 
bis 7000°. Jul., Aug. 

2032. L. hispidus, Rechb. exe. germ. p. 252. (L. hispidum Z. sp. 
1124. — Fl. dan. t. 86%. — Apargia hispida Host.; Bimg. 1634. — 
Sturm EA. 37. — M. Bieb. Fl. taur. c. 2, 248. — L. hastilis var. a. 
Koch syn. ed. 2, 482.) — Auf grasigen Hügeln, sonnigen Triften, Heiden, 
unbebauten Orten. Jun., Septbr. 

2033. L. asperrimus Schur herb. Transs. — Habitu similis prae- 
cedenti. Statura minori. Scapo foliisque pilis brevissimis apice uneinato 
trifurcatis asperrimis. Scapo eurvato 9— 12 poll., striato, esquamato. 
Foliis oblongis, griseo-viridibus, grosse dentatis, —3 poll. long., Antho- 
dio minori quam in L. hispido; peranthodii foliolis obtusis. dorso pilis 
simplieibus hirsutis, margine glabris, apice lanuginosis. Ligulis aureis 


angustissimis. Media inter L. hispidum et L. saxatilem = L. his- 
pidus var. c. Schur Sert. n. 1665. — Auf sonnigen steinigen Höhen. 


Talmats. Nagelflüe. Jul. 

2034. L. hastilis Rchb. exc. germ. p. 253; Schur Sert. n. 1663. 
(L. hastile L. Jacqg. A. t. 164. — Apargia hastilis Host,‘ Willd.; 
Bing. 1636. — L. hastilis ß glabratus Koch syn. 2, 48%. — A. guest- 
falica Bönning. — L. danubiale Jacq. en. stirp. — Hieracium da- 
nubiale ‚Poll.) — Auf Wald- und Bergwiesen, Triften, an schattigen 
Orten. Mai, Jul. 

2035. L. longifolius Schur herb. Transs. — Radice multieipite 
horizontali-repente. Scapo 42% poll. flexuoso-erecto glabro, sub capitulo 
inerassato et constricto (non in capitulum transiens). Foliis longissimis, 
12 poll. long., ceircuitu oblongo-linearibus, in petiolum brevem sensim 
angustatis, acuminatis, grosse sinuato-dentatis; dentibus triangularıbus 


399 
acutis. Anthodio ut L. hastilis, globoso, basi rotundato; peranthodii 
foliolis lineari-oblongis, viridibus glabris, apice rotundatis et ciliolatis. 
Calyeulo polyphyllo, foliolis biseriatis peranthodio sub dimidio brevioribus. 
Fruetibus glabris superne attenuatis pallidis transverse ru&ulosis. (Media 
inter L. hastilem etL.caucasicum =L. caucasico-hastile Schur.) 
— Auf feuchten steinigen Triften der Fogaraser und Arpaser Alpen. 5000‘ 
—6000°. Kalksubstrat. Jul. Aug. (Schur sert n. 1663, var. a.) 

2036. L. caucasicus Fisch. cat. h. gorenk. p. a. 1812, p. 34. — 
DC. prodr. 7, 404. — Schur« sert. n. 1662; Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 
138, 148, 173. — Schur bot. Rundr. 4853 suscept. p. 72, 82, 107. (Apar- 
gia caucasica M. Bieb. Fl. t. c. 2, 247; 3, 532.) -- Radice subprae- 
morsa repente, infra collum fibris validis numerosis instructa. Scapo striato, 
4, ped., monocephalo, apice incrassato, squamula lineari instructo, parce 
piloso, ceterum glabriuseulo et nudo. Foliis elongato oblongo-linearibus, 
runcinato-dentatis, in petiolum attemuatis, glabris, nitidis, vel pilis sim- 
plicibus nonnullis in foliorum superfieie. Anthedio specioso; floseulis aureis; 
paranthodii foliolis atris, dorso pilis albis simplicibus notatis. Pappi radiis 
interioribus plumosis in basi latiore serrulatis. Fructibus striatis et punc- 
tato-asperulis. — (L. repens Schur bot. Rundr. p. 82 vom Kuhhorn bei 
Rodna. Jul.) 

a. latitolius. Foliis numerosis confertis oboyato spathulatis, opaecis, 
obtusis, runcinato-dentatis, pilis brevibus rigidis bifurcatis dissitis hispi- 


dulis. — (L. caucasicus Jöchb. exc. germ. p. 853 et pl. erit. XI. — L. 
hastilis var. d opimus Koch Syn. ed. 2, p. 482.) — Auf Triften und 


Felsen der Arpaser, Kerzesorer und Fogaraser Alpen 6000'; auf dem 
Kuhhorn und dem Korondsys bei Radna; auf dem Ecsem Teteje bei Sz. 
Domokos. 5000‘. Kalk. Jun. Aug. 


2037. L. hyoserioides Zchb. exc. germ. p, 853. (Welw.) Fchb. 
pl. erit. XI. (L. hastilis y hyoserioides Koch syn. ed. 2, 482. — 
ApargiahyoseridifloraetA.hastilisg.pinnatifida Saut. sec. Koch) 

a. glaberrimus. Multicaulis 10—15 monocephalis. Caule foliisque gla- 
berrimis minus dissectis. Forma legitima. 

b. setosus. Caule foliisque pilis rigidis albis longis bi-trifurcatis se- 
tosis; foliis profundius ad costam pinnatifidis, laciniis inaequalibus acu- 
tiuseulis. Anthodiis majoribus quam var. a genuina; peranthodii foliolis 
dorso pilis simplieibus hirsutiusculis. Ligulis exterioribus peranthodium 
duplo superantibus. (L. setosus Schur herb. Transs.) — Auf dem König- 
stein bei Kronstadt. Aug. ’ 


c. scaber. Submonocaulis. Foliis profunde pinnatis pilis brevissimis 
trifurcatis scabris; scapo hispido, peranthodii foliolis glabriusculis vel 
parce pilosis et margine ciliatis. (L. permiatus Schur herb. Transs.) — 
Auf dem Schuler bei Kronstadt. Jul. 

Die allgemeinen Standorte sind feuchte steinige Triften und Felsen 
an nördlichen Abhängen in der Region von Alnus viridis und auch 
tiefer herab, 5000‘, aber immer einzeln und selten: Auf den Kerzesorer 
und Arpaser Alpen auf den Kalkhervorragungen. Jul. Aug. Steht dem 


360 


L. hastilis ziemlich nahe und ist auch mehr abwärts in feuchten Wäl- 
dern zu finden. Jun. Jul. 

2038. L. crispus Vill. Dauph. 3, p. 84, t. 25; Zechb. icon. XXIX. 
p- 9. t. 20. (L. saxatilis Zechb. exc. germ. 252. — Apargia crispa 
Willd. sp. 3, 1551. — Apargia aspera W. Kit. pl. rar. t. 110; Bmg. 1635.) — 
Auf sandig-kalkigen Hügeln bei Hermannstadt, bei Hammersdorf begin- 
nend und durch das ganze Gebiet verbreitet; auch auf Kalkfelsen bei 
Kronstadt und auf dem Ecsem Teteje. Jun. Aug. 

a. ramosus. Caulibus 1%, ped. a medio* ramosis, ramis, longissimis 
4-oligocephalis, capitulis parum minoribus. (L. asperum Zehb. exc. germ. 
p- 252.) — In den Weinbergen bei Hammersdorf mit der einfachen Form 
gemeinschaftlich. Jul. 

2039. L. incanus Schrank.’ (Apargia incana Scop. Bmg.; 1653. 
— Sturm H. 27. — Tratt. Oestr.*t. 105. — Hieracium incanum ZL. — 
Jacg. A. t. 287.) — Auf sonnigen steinigen Hügeln, an Felsen, vorzüg- 
lich auf Kalk; in der Mezöseg (Bing. 1. c.); bei Kronstadt. Jun. Jul. 


444. PICRIS /. 


2040. P. hieracioides L. — Bing. 1625. — Fl. dan. t. 1522. — 
Schkh. t. 216. — Auf bebautem und unbebautem Boden, auf Hügeln, an 
\Veinbergen, Gebüschen und Waldrändern. Jul. Aug. 

a. sinuato-dentata. Foliis radicalibus prolumque sterilium oblongis in 
petiolum longum attenuatis, caulinis a lanceolata basi sensim angustatis, 
omnibus sinuato-dentatis. — Au Hecken, Zäunen und unbebauten Orten. 
Hermannstadt. Aug. - 

b. subruneinata. Foliis radicalibus 3 poll. long. runcinato-dentatis 
cauleque hispidissimis. Inflorescentia elongata racemoso-corymbosa. Ham- 
mersdorf. Jul. 1846. 

c. subumbellata. Schur sert. n. 1668 var. a. Caule 12 poll., subsim- 
pliei paucifolio apice umbellato-corymboso; foliis angustioribus obsolete 
dentatis minus hispidis. — Auf unbebautem Boden, an Gärten bei Her- 
mannstadt. Jul. 

2041. P. crepoides Saut. bot. Zeit. 13, p. 409. — P. hiera- 
cioides ß crepoides Koch syn. 2, 464. — Ledeb. Ross. 799 var. ß. — 
Schur sert. n. 1669. (P. hieracioides ß Koch syn. ed. 2, 484.) — In 
den Weinbergen und im Pfarrgarten bei Stolzenburg. Aug. 

2042. P. prenanthoides Schur — P. transsilvanica Schur 
herb. Transs. Caule erecto, superne ramoso, 2 ped. et ultra, pilis rigıdis 
patentibus glachidiatis hispido. Foliis radicalibus oblongis, in petiolum 
attenuatis, subintegerrimis; foliis caulinis basi cordata amplexicaulibus, 
acıminatis, ambitu ovato-oblongis, 'basin versus sinuato dentatis; summis 
minoribus; omnibus pilis inaequalibus glachidiatis simplieibusve hispidis, 
Anthodiis majoribus quam P. hieracioides, longissime pedunculatis. 
Peranthodii foliolis lineari-oblongis glabriusculis, vel dorso setulosis et 
tenue arachnoideo-lanatis, margine glabris, apice albo-villosis, exterio- 
ribus adpressis. Floribus luteis. Fructibus pallide fuseis; pappi- radiis 


361 


seriei exterioris interiore duplo brevioribus. — Auf dem Kapellenberg bei 
Kronstadt. Kalk. Jul. Aug. 2500. — (Nach getrockneten Exemplaren 
bestimmt.) 

2043. P. oligocephala Schur herb. Transs. Caule graeili 10— 
15 poll. simplici vel superne subramoso, oligocephalo-subcorymboso, sul- 
cato, hispido. Foliis infimis elongato-oblongis, petiolatis; caulinis duplo 
angustioribus a basi lata subcordata sensim attenuatis sessilibus; omnibus 
-eauleque pilis fuscis vel apice albis inaequalibus glachidiatis hispidis. 
Anthodiis praecedenti similibus sed peranthodii foliolis dorso setoso-his- 
pidis. Fructibus fuseis curvatis, lamellato-rugosis, sub pappo constrictis. 
— Affinis P. Villarsii Jord. et P. pauciflora Willd. mihi esse videtur. 
(Nach trockenen Exemplaren bestimmt!) Auf den Kalklokalitäten bei 
Kronstadt, Gerölle, Piatra mare, Temöser Pass. Jul. 1854. 


Subtribus IV. SCORZONEREAE C. H. Schultz. 
445. TRAGOPOGON Z/. 


2044. T. porrifolius L. sp. 1110. — Koch syn. ed. 2, 485. — 
Jacg. icon. rar. t. 159. — Schkh. t. 214. — Auf Gartenschutt bei Heltau. 
Jul. 1847. 

2045. T. transsilvanicus Schur herb. Transs. — Radice valida 
descendente multicipite (perenni ut mihi videtur) caules numerosos floren- 
tes fasciculosque foliorum proferente. Caulibus 2 ped. a basi parum ra- 
mosis, ramis longissimis foliatis monocephalis cauleque ad axillas et basin 
anthodio magis minusve arochnoides-lanatis. Foliis elongato-oblongis gla- 
bris interdum pruinosis porreetis margine serrulato-scabris. Peduneulis sub 
anthodio non incrassatis. Anthodiis minimis post anthesin 12 lin. longis; 
peranthodii foliolis oblongo-linearibus 8 flosculos subaequantibus. Fructi- 
bus a basi muriculatis, breviter rostratis ; rostro glabro striato apice in- 
erassato duplo longioribus; pappo fructibus cum rostro dimidio breviore. 
Floseulis eitrinis. (Affinis T. brevirostri DC. et matabili Jacg. esse 
videtur!) — Auf der Bruckenthalwiese rechts vor den drei Eichen bei 
Hermannstadt ein paar Exemplare mit 10—12 Stengeln aus einer Wur- 
zel 1850— 1853 beobachtet. Jul. Aug. 

2046. T. major Jacg. A. t. 29. — Bing. 1614. — Auf Hügeln, 
an Weinbergen, Wiesen, grasigen Abhängen, an Wegen und Aeckern 
Jun. Jul. 

2047. T. undulatus Jacg. icon. rar. t. 158. — Bmg. 1613. — 
Ledeb. Ross. 2, 786. — (T. orientalis Pall. [non Z.] — T. villosus 
M. Dieb.) — Auf \Viesen in Obst- und Grasgärten bei Hermannstadt, 
Kronstadt. Jun. Jul. 

2048. T. orientalis L. sp. 1109. — Koch syn. ed, 2, 486. — 
Schur Sert. n. 4672. — (T. undulatus Zechb. exc. germ. p. 277. [non 
Jaeq.] — T. revolutus Schweig. Hagen Chlor. bor. p. 288. — T. undu- 
latus ß orientalis DO. —T. pratensis Fl. dan. t. 906.) — Auf Wie- 
sen bei Hermannstadt, häufiger als die nächstfolgende Art. Jun. Aug, 


362 


2049. T. pratensis L. — Bmg. 1612. — Fl. dan. t. 424. — Gaertn. 
fruct. t. 139, f. 4& — Schkh. t. %14. — Auf Wiesen, Feldern, Triften. 
Mai, Jul. 

a. tortilis. Koch syn. ed. 2, 486. — (T. pratensis a tortilis 
Ledeb. Ross. 2, 787.) — Auf Wiesen bei Kronstadt. Jun. 

b. eriophorus. Zedeb. 1. c. var. y. — Auf der Me&zöseg. Jul. 

c. angustifoiius. Foliis viridibus angustissimis linearibus, complicatis, 
rectis apice porrectis vel tortilis; capitulis minoribus pedunculoque floccoso - 
lanatis. Caule 2 ped. erecto, ramoso ramis 'monocephalis erectis. — Auf 
Bergwiesen, Kalksubstrat, bei Kronstadt. Mai, Jun. 


446. SCORZONERA L[. p. p. 


2050. S. austriaca Willd. sp. 1499. — Bmg. 1615. (S. humilis. 
Jacg. A. t. 36.) — Auf sonnigen steinigen Höhen, Talmats auf Nagelflüe, 
Hammersdorf bei Hermannstadt, bei Kronstadt, Klausenburg. April, Mai. 

a. latifolia. Koch syn. ed. 2, 487 var. a.; Schur Sert. n. 1675. 

b. angustifolia. Caule 1—1Y, ped.; foliis oblongo-linearibus lineari- 
busve caule parum brevioribus. — . Schur ‚Sert. n. 1675 var. b. — 8. an- 
gustifolia Kchb. exc. germ. p. 275. — $. pannonica tertia Clus. — 
S. graminifolia Schur pl. exsice. — Auf grasigen Plätzen bei Stolzen- 
burg. Mai, Jun. 

c. tortilis. Scapo humillimo, 2—3 poll., foliis radicalibus dimidio bre- 
viore; foliis late oblongis in petiolum attenuatis, longissime acuminatis 
apice revoluto-tortilis, utringue dente uno alterove notatis. — Auf allen 
Höhen bei Talmats. April—Mai. (Erscheint anfangs ohne Blätter und 
fast stengellos.) 


2051. S. humilis L. — Bimg. 1616. — Fl. dan. t. 816. — Zechb. 


exc. germ. p. 275, n. 1834. (S. lanata Schrank. — S. nervosa a Lam. 
— S. humilis e latifolia Schur.) — Auf Waldwiesen der Bergregion 


bis 3000° Elevat. Mai, Jun. 

a. plantaginea. Caule 10-15 poll. paucifolio; foliis oblongo lineari- 
bus a medio utrinque attenuatis acutis, caulinis angustioribus. (Schur 
Sert. n. 1676, var. b. — S. plantaginea Schleich. Jechb. exc. germ. 1. 
1835. — S. humilis Hornem. Fl. dan. t. 1653.) — Auf sonnigen Wie- 
sen, Triften, Haiden. Hermannstadt. Mai, Jun. 

b. brevifolia. Caule humile 6. poll. monocephalo foliisque lanatis; 
foliis elliptieis breviter petiolatis acutiusculis. — Auf der Haide bei dem 
Dorfe Arpas. Jun. 

2052. S. lanuginosa Bmg. En. 3, p. 9, n. 1617. ($S. humilis 
var. a. valde villosa arenosa Schur Sert. n. 1676, Jechb. exc. p. 
275 sub. n. 1834.) — Auf dürren Waldhügeln. (Bing. ]. c.) Mai, Jun. 

"2053. S. taurica M. Bieb. El. t. c. %, 234; 3, 521; Ledeb. Ross. 
2%, 79%. — Auf der Heuwiese bei Klausenburg. (Janka Linn. 1860, p. 587.) 

2054. S. hispanica L. — Bing. 1618. — Am Banle von Berg- 
wäldern, Weinbergen, in Gebüschen. Mai, Jul. 


363 


a. graminifolla. Dmg. ]. ec. var. a. (S. graminifolia ZKoth. tent. 2, 
2, P- 49. — S. glastifolia Willd. sp. 1499. — Rechb. exc. p. 276. — 
S. hispanica ß glastifolia Koeh syn. ed. 2, 488. — Wallr. ann. bot. 
p- 95. — S. hispanica var. b et c Schur Sert. n. 4679.) — Auf Kalk- 
bergen; Szekelykö (Dmg. 1. c.), Ketskekö bei Carlsburg, Ecsem-Teteje - 
bei Sz. Domokos, am Schuler bei Kronstadt. Jul. 

b. latifolia. Caule foliisque purpureo maculato; foliis integerrimis el- 
liptieis utrinque subito angustatis. 

c. sinuato-dentata. Praecedens foliis sinuato-dentatis. (S. dentieu- 
latıa Lam. — S. hispanica var. a sinuata Wallr. S. hispanica a 
latifolia Koch 1. ce.) — Auf der Me&zöseg. Jul. 

2055. S. parviflora Jacg. A. 4, t. 305. — Bmg. 1619. — Auf 
schlammigem Boden der Salzlokalitäten , auf Salzthon, durch ganz Sie- 
'benbürgen, so wie auf sumpfigen salzhaltigen Wiesen. Jun. Jul. (Bing. ]. ec.) 


2056. S. purpurea L. — Dmg. 1621. — Jacg. A. t. 35. — Auf 
grasigen Hügeln, am Rande der Weinberge, vorzüglich auf Kalksubstrat. 
Mai, Jul. 

2057. S. rosea W. Kit. pl. rar. hung. t. 121. — Bmg. 1620. — 
Auf Wiesen, Triften, Felsabhängen der Berg- und Alpenregion , nicht 
selten. Jun. Aug. 

a. simplex. Caule monocephalo, foliis angustis. 

b. ramoso. Caule.a basi ramoso, ramis monocephalis, foliis oblongo- 
linearibus. — Auf Alpentriften allgemein, Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer, 
Rodnaer Alpen 6000‘ Jun. Aug. 

c. montana. Caule ramöso, folliis dilatatis,oblongis in petiolum longis- 
simum attenuatis, acuminatis. — Auf Bergwiesen zwischen Gebüsch: 
Pojana bei Kronstadt. 3500‘. Jul. 

d. elata. Caule 2 ped. et ultra, interdum simplici, monocephalo, 
foliis longissimis oblongo-linearibus, 4—6 poll. lat. caule Y, brevioribus. 
— Auf Kalkfelsen: Königstein bei Kronstadt; Ecsem Teteje bei Sz. 
Domokos. 5000°—6000°. Jul. 


447. GALASIA (ass. 
(Cass. diet. sc. nat. 18, p. 285; 42, p. 81.) 


2058. G. villosa Cass. 1. c. — (S. angustifolia Z. sp. 1113. 
— Bimg. n. 1622. — 8. villosa Scop. — S. angustifolia W. Kit. pl. 
rar. hung. t. 422. Pers. syn. 2, 361). — Auf steinigen sonnigen Höhen. 
Bei Deva; Märos-Nemethi; auf dem Tepej. Jun., Jul. 


448. PODOSPERMUM DC. 


2059. P. Jacquinianum Koch. syn. ed. 2, 489. — (Scorzo- 
nera octangularis BDimg.. 1623. P. oetangulare' DC. prod. 7, p. 
110. — S. laciniata Jacg. A. 't. 356. — -Schkh. t. 215.) — Auf grasigen 


364 


Hügeln, Wiesen, an Ackerrändern. Hermannstadt, Kronstadt, Klausen- 
burg. Mai, Jul. 

2060. P. laciniatum DC. fl. franc. 4, 62. — (S. laciniata L. 
sp. 4114. — Bmg. 1624. — S. octangularis Willd. sp. 3, 1560, non, 
-DC. nec Bmg.) Mai, Aug. — Auf sonnigen Feldern, Grasplätzen, an 
Aeckern, auf Hügeln. Jun. Aug. 

a. integrifolium. Foliis integerrimis simplicibus oblongo-linearibus. — 
Schur Sert.n. 1683, var. b. — P. salinum Schur. herb. Trans. — Auf 
Salzboden bei Salzburg. Jun., Jul. 

b. tenuiseetum, Caule humile 6 poll. ramoso; foliis tenuissime laci- 
niatis paucijugis, laciniis lateralibus capillaceo-linearibus, lobo ultimo 
oblongo-lineari. — Schur Sert. n. 1683, var. a. — Auf Salzthon bei Salz- 
burg. Jul. 

c. muriculatum. Praecedens sed caule foliisque tuberculoso-scabris; 
foliis radicalibus serei exterioris integris, interioris caulinisque tenue la- 
einiatis. — (P. muricatum DC. Scorzonera muricata Dolb. — P. 
laciniatum muricatum Koch syn. ed. 2, 489). — Auf Grasplätzen 
auf den Salzlokalitäten Siebenbürgens; Salzburg, Kolos in der Me&zöseg, 
bei Marös-Uyvar. Jul. , 

2061. P. heterophylium. Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 7; 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 61. — Radice valida descendente, parum 
ramosa, multicipite, caules numerosos florentes fasciculosque foliorum 
sterilium proferente. Caulibus 12—18 poll. ramosis, ramis divaricatis. 
Foliis diversis; radicalibus et fasciculorum exterioris serei integerrimis, 
oblongo-linearibus, acuminatis, basi angustatis, 3—6 poll. long. 2% lin. 
lat., serei interioris caulinisque pinnatis, lobo ultimo duplo majori quain 
laciniae laterales; quandoque foliis omnibus plane integris. Capitulis ut 
P. Jacquinianum. — Auf grasigen Hügeln‘; auf dem rothen Berge bei 
Mühlenbach. Jul. 1853. 


a. integrifoliam. Foliis omnibus integris oblongo-linearibus integer- 
rimis; caule subramoso, 12—18 poll. foliisque tenue arachnoideo-incano- 
lanato. P. integrifolium Schur. bot. Rundr. p. 7. — Auf dem Billak 
bei Borbund. Jul. 1853. 


2062. P. caleitrapifolium DC. fl. franc. 5, 455. — Koch syn. 
ed. 2, 490. — (P. resedifolium DC. fl. franc. 4, p. 61. — 8. octangula- 
ris Bing. 1. ec. ps p. Sec. eitat. [non DC]. — S. ealeitrapifolia Vahl. — 
S. resedifolia Retz obs. 3, 42. — Gowan. ill. p. 53. — Bar. icon. 
800. — Podosp. Jaequinianum var. a Schur sert. n. 1682). — Simil- 
limum P. Jacquiniani sed robustius et magis arachnoideo-lanatum, 
foliorum laciniis latioribus, lobo ultimo lanceolato vel elliptico; caule 
ramisque teretibus; ceterum ut Jacquinianum. — Auf Hügeln bei 
teussen; im Branisch bei Hannebach. Jun., Jul. 

2063. P. canum A. C©. Meyer Ind. cauc. p. 62. DC. prodr. 7, p. 
110. Scorzonera laciniata Pall. M.. Bieb. fl. t. 2, p. 237. — Bei 
Carlsburg und in der Mezöseg. [Janka Linn. 1860, p. 587]). 


Subtribus V. HYPOCHOERIDEAE Lessing. 


449. HYPOCHOERIS /. 


2064. H. glabra L. — Dmg. 1701. — Fl. dan. t. 424. — Auf 
Triften, Wiesen, in Gras- und Obstgärten. Hermannstadt. Mai, Jul. 

2065. H. subalipina Schur herb. Transs. — H. radicata var. a 
et 6. Schur sert. n. 1686. Caule 8—12—18 poll. magis minusve saepe a 
basi divaricato-ramoso interdum prostrato, ramis longissimis monocephalis 
squamatis. Foliis subsimplieibus, sinuato-dentatis, apice rotundato-obtu- 
sis, glabriusculis, vel densissime pilis brevibus longioribusque intermixtis 
piloso-hirtis. Anthodiis H. radicatae, subsimilibus sed parum minori- 
bus et peranthodii foliolis extus omnibus glabris (nec dorso setulosis). 
Fructibus omnibus longe rostratis. — Auf Wiesen und Triften in der 
Hügel- und Voralpeuregion, in der letzteren kleiner und ästiger 1500°— 
5000. Jun., Aug. Hermannstadt, Arpaser Gebirge. (An H. Balbisii 
Lois.?). _ 

2066. H. radicata. L. — Dmg. 1702. — Fl. dan. t. 150. — 
Tratt. Oestr. t. 82%. — Auf Wiesen Triften bebauten und unbebauten Orten. 
Jun., Aug. 


450. ACHYROPHORUS C. H. Schultz. 
(Endlich. gen. p. 496. DC. prodr. 7, p. 90. Scopol. carn. ed. 2, II., 116.) 


2067. A. maculatus Scop. carn. ed. 2, 116. Ledeb. Ross. 2, 776. 
(Hypochoeris maculata Z. — Bmg. 1700. — Fl. dan. t. 149. — 
Tratt. Oestr. t. 83.) 

a. alpicola. Caule gracillimo 12 poll. monocephalo, submonophyllo, 
superne squamato, sulcato-striato, scabro. Foliis radicalibus obovato- 
oblongis versus basin angustatis sed vix petiolatis circumeirca dentatis, 
acutis albo-pilosis, immaculatis. Capitulo minori hirsuto. Ovariis omnibus 
brevissime rostratis. Fructibus? — (Schur Sert. n. 1687, var. a. = A. 
alpicolus Schur herb. Transs.) — Auf dem Korondsys bei Rodna. 
Kalk. Jul, 5000°. 

b. alpestris. Caule monocephalo; foliis ellipticis mollibus, hirsutis, 
obsolete denticulatis. — Auf dem Arpas. 6000‘. Jul. 

c. obtusifolius. Foliis ovalibus rotundato-obtusis fusco-maculatis. — 
Bergwiesen bei Hermannstadt. 3000. Jul., Aug. 

d. ramosissimus. Caule 3 ped. a medio ramoso, ramis A-oligocephalis. 
Anthodiis maximis nigro-pilosis. Floseulis aureis, marginalibus extus 
fuseis. Foliis radicalibus maximis sanguineo-maculatis, inciso-dentatis vel 
laceris. (Schur Sert. var. b.) — Auf Wiesen bei Hermannstadt, Klausen- 
burg, Kronstadt. Jul. Aug. 

2068. A. helveticus Schur herb. Transs. = A. uniflorus Schur 
sert. n. 1688 (nomen ineptum, melius monocephalus). — (Hypochoeris 
uniflora Vill. delph. 1799, p. 37. -— Bing. 1699. — H. helvetica Wulf. 
in Jacg. misc. 2, p. 25; icon. rar. t. 165.) — Auf Felsen und Triften der 


366 


ganzen Alpenkette Siebenbürgens in sehr verschiedenen Formen. Schur 
Sert. n. 1688, var. a, b, d, e. — Glimmerschiefer, Kalk. 5000 — 7000‘. 
Juli, September. 

a. angustifolius. Gracilior, minus hirsutus, capitula parum minora. 
Foliis ambitu sublinearibus 6—8 poll. longis, antice parum latioribus, 
tenue pilosis, densius denticulatis. Caulis 10—12 poll. glabriusculis. Schur 
sert. n. 1688 var. c. — Vurtop der Arpaser Alpen. 


Subtribus VI. CHONDRILLEAE Koch. 
451. Chondrilla Z. 


2069. ©. juncea L. — Dmg. 1691. — Jacg. A. t. 427. — Fl. dan. 
t. 1652. — Schkh. t. 218. — Auf dürren Plätzen, Hügeln, an Wegen und 
Weinbergen. Jul. Aug. 

2070. ©. latifolia M. Bieb. fl. t. cauc. 2, p. 244. — DC. prodr. 
7, 142. — Ledeb. Ross. 2, 810. — (C. juncea y Koch syn. ed. 2, 493. — 
C. rigens Zechb. exe. germ. p. 271.) — Auf sonnigen, dürren Hügeln, 
Mergelboden, Hammersdorf bei Hermannstadt, in der-Mezöseg. Jun. Aug. 

2071. C. prenanthoides Vill. precis d’un voyage bot. p. 46. — 
Koch syn. ed. 2, p. 494. — Schur sert.n. 1697. (Prenanthes chondril- 
loides Z. mant. 107. — Lactuca prenanthoides Scop. carn. t. 49.) 
— Im Gerölle der Hochalpen, Kalk, Butsets. Aug. 7000. — Schon von 
Lerchenfeld, herb. Transs., beobachtet. 


452. TARAXACUM Juss. gen. 169. 
(Juss. gen. ed Usteri 1791, p. 189. [.Hall.]) 


2072. T.serotinum Poir. suppl.; Sadler fl. pesth. 2, 243. (Leon- 
todon serotinum W. Kit. t. 114.) — Bing. 1627. — Auf sonnigen Gras- 
plätzen, auf Triften, Ackerrändern, im westlichen Siebenbürgen, sich von 
hier weiter östlich verbreitend, hinter dem alten Berg bei Hermannstadt. 
Jul. Aug. (Foliorum forma valde diversa!) 

a. arachnoideo-lanatum. Scapo densissime foliis tenue arachnoideo- 
lanatis; indumento denique rufescente. — (Leontodon lanatus ZLedeb. 
[non L.] var. £ fl. Ross. 2, 812.) 

2073. T. officinale Wigg. prim. fl. hols. 1780, p. 56. — Big. 
1627. — (Leontodon Taraxacum Z. sp. 1122. — Fl. dan. t. 574. — 
Schkh. t. 219. — Wagner t. 51. — T. dens leonis Desf. DO. prodr. 7, 
145.) — Auf Wiesen, Triften, bebauten und unbebauten Plätzen. April, 
September. 

2074. T. corniculatum DC. prodr. 7, 146. — Ledeb. Ross. 2, 813. 
(Leontodon corniculatus Kit. in Schult. Oestr. 2, 405.) — (Kanitz 
additam. ad fl.hung. Kit. 1864, p. 96.) — Auf feuchten Wiesen um Her- 
mannstadt, Narzissenwiese im jungen Wald. Mai, Juni. 

2075. T. purpurascens Schur Sert. n. 1690 var.a. = T.Pseudo- 
officinale Schur herb. Radice vix ramosa verticaliter descendente mul- 


367 


tieipite. Scapo 6—9 poll., purpureo, glabro, recurvato, apice cum anthodio 
eleyato. — Foliis obverse-lanceolatis glabriusculis, rachi purpureis, minus 
runeinatis, quandoque subintegris et grosse serratis obtusis; serraturis 
triangularibus approximatis integerrimis vel subdentatis. Anthodiis an- 
gustioribus quam T. officin., a basi rotundata subconico-angustatis; peran- 
thodii foliolis oblongo-linearibus glabris, interioribus apice crenatis flos- 
eulos subaequantibus, exterioribus dimidio brevioribus recurvatis. — Auf 
Wiesen und in Grasgärten um Hermannstadt. Mai. 

2076. T. glaucescens Fisch. Cat. h. gorenk. 1812, p. 24; DC. 
prodr. 7, 148. — (Leontodon glaucescens M. Bieb. Fi. t. e. 3, 530. 
L. Taraxaci var. foliis tenuissime laciniatis T’revir. in d. Schr. d. Berl 
Ges. naturf. Fr. 1813, 2, 153. — T. officinale var. ß. Koch syn. ed. 2, 
p- 492. — T. officinale b. corniculatum Koch et Zir. [non DC. nec 
L. corniculatum &%%.]). — Auf sonnigen Grasplätzen um Hermannstadt 
seltener, häufiger auf Kalksubstrat bei Kronstadt. April, Mai, später 
verschwindend. — (Durch den dicken faserigen Wurzelhals, feiner zer- 
schlitzte blaugrüne ‚Blätter, kleinere Blüthenköpfe und schwefelgelbe 
Blümchen gleich zu unterscheiden.) 

2077. T. caucasicum DOC. prodr. 7, 146. — Ledeb. Ross. 2, 813. 
(T. collinum .DC. prodr. 7, 149. — [Leontodon caucasicum M. Bieb. 
Fl. t. c. 3. p. 530. — Steven in Mem. de Mosc. 4, p. 60. — L. Taraxa- 
eum sSievers.] -- L. nigrieans Kit. Schult. Oestr. 2, 405.) — Auf Berg- 
wiesen in den Rodnaer und Arpaser Gebirgen. 4000 —5000‘. Jul. (Dem 
vorhergehenden ähnlich, aber in allen Theilen grösser, die Blätter grob- 
schrotsägenzähnig grün [nicht blaugrün], die Blümchen gesättigter gelb, 
die inneren Hüllblättchen an der Spitze verdickt; blüht auch später als 
das vorhergehende.) 

2078. T. palustre DC. prodr. 7, 148. — (T. officinale var. & 
lividum Koch. syn. ed. 2, 492. — T. procumbens Less. Linn. 9, 181. 
— T.erythrospermum ß. bessarabicum DC. prodr. 7, 147.— Leon- 
todon palustris Sm. — L. alpinum Poll. —L. lividus M. Bieb. Fl. 
t. c. 2, 246; 3, 531. — L. salinus Bess. en. p. 31. — L. salsus Bess, 
Link h. berol. 2, 283. — L. bessarabicus Fisch — L. Taraxacum ß 
palustre Wimm. et Grab. — L. lividus W. Kit. pl. rar. t. 115. — L. 
erectum Schrank. — L. erecetus Hoppe Sturm. H. 441 — L. Raii Gouwan. 
ill. p. 55. — L. Taraxacum 1. palustre Fries. — Taraxacum lan- 
ceolatum Poir. — Hedypnois paludosa Scop. carn. p. 100, t. 48. — 
Apargia livida Bmg. En. n. 1629. — A. salina Fl. d. Wett. Taraxacum 
laevigatum Schur Sert. n. 1692. L. laevigatum Willd.) — Auf sumpfigen, 
vorzüglich salzigen Wiesen durch das ganze Gebiet verbreitet, in höchst 
mannigfachen Formen in Hinsicht auf Grösse und Gestalt der Blätter, 
daher die zahlreichen Synon., aber immer durch den eigenthümlichen Bau 
der Anthodien ausgezeichnet. — Um Hermannstadt nicht selten: Narzis- 
senwiese. Mai, Juni. (Bing. 1. c.) 

2079. T. microcephalum Schur herb. Transs. — (An T. lepto- 
cephalum Zchb. exc. germ. p. 270, aut T. officinale var. leptoce- 
phalum Koch l. c.?) Radice subramoso vertiealiter descendente multi- 


365 


eipite. Scapis tenuissimis, 3—4 poll., superne sublanatis, interdum glabris. 
Foliis ambitu oblongo-linearibus vel anguste oblongis, runeinato-pauci- 
dentatis vel sinuatis, saepe integris et integerrimis, saturate viridibus 
(siecate nigricantibus) supra glabris, subtus tenuissime arachnoideo- 
lanatis, adultis glabris. Capitulis (Anthodiis) quam species antecedentes 
minoribus, & lin. long. 2% lin. lat.; peranthodii foliolis imbricatis, ereetis, 
lanceolatis, exterioribus apice obsolete barbatis. Fruetibus lividis apice 
muriculatis, rostro brevioribus. Pappo peranthodium superante. — Auf 
sandigen etwas salzigen Wiesen, am Bache Zekatsch zwischen Reuss- 
markt und Mühlenbach. Jul. 


2080. T. alpinum Schur Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 87, (solum 
nomen). Foliis oblongis antice latioribus rotundatis et mucronatis runci- 
natis vel sinuato-dentatis vel lyrato-laceris scapoque glaberrimis, satu- 
rate viridibus nitentibus. Anthodiis T. offieinali subsimilibus sed angu- 
stioribus et flosculis saturate aureis. Peranthodii foliolis nigro-viridibus, 
ovato-lanceolatis, imbricatis subaceumbentibus, apice tenuis, (ecornicula- 
tis), exterioribus erectis vel subpatulis. Fructibus striatis apice muricatis 
rostro brevioribus. Auf Felsen und Triften der Hochalpen. 6000°—7000°. — 
Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer, Rodnaer, Kronstädter Alpen. Jun., Aug. 
Kalk. Glimmerschiefer. Meist an den östlichen Abhängen. — (An T. 
Stevenii DC. prodr. 7, 149, legitimum ?). 

a. laciniatumse Scapo 6—12 poll.; foliis scapum subaequantibus pro- 
funde laciniato-laceris. — Auf der Piscu Lauti der Fogaraser Alpen. 
Aug. Glimmerschiefer. 6500’. 

b. latiseetum. Robustius, multiscapigerum. Foliis maximis latisectis 
lobo ultimo maximo triangulari. Floribus obscure aureis suaveolentibus; 
peranthodii foliolis nigris exterioribus ovatis accumbentibus. Foliorum sapor 
peramarus. — Auf den Triften der Arpäser, Kerzesorer Alpen. Arpas, 
Podruschel, Vurtop, Keprereasze, Bulla, Butian, u. s. w. 6000°’—6500°. Jul. 

c. subdentatum. Omnibus in partibus minus 3—4 poll. Radice fir- 
miori apice ramosa. Foliis integris versus basin attenuatis antice obtusis 
dentatis, dentibus remotis inaequalibus. — Fruetibus flavis subturbinatis, 
striatis, apice muricatis rostro duplo brevioribus. Species distinctissima 
esse videtur! (Leontodon Stevenii Spr. syst. 3, 658. — L. alpinus 
Steven in Mem. de la Soc. des Natur. de Mosc. 40, p. 60, (non Koch et 
alior.) M. Bieb. Fl. t. 3, 531). — (Taraxacum frigidum Schur herb. Transs.) — 
Auf den höchsten Alpenjochen der Kalkgebirge 7000‘ und darüber, auf 
der Spitze L’Omm des Butsets bei Kronstadt. Aug. 


Subtribus VIL. LACTUCEAE Koch. 
453. PRENANTHES /. 


2081. P. purpurea L. — Bimg. 1693. — Jacg. A. t. 317. (Chon- 
drilla purpurea Lam.). — In Bergwäldern um Hermannstadt, Kron- 
stadt, Klausenburg nicht selten. Jun., Aug. bis 4000° Elevat. Glimmer- 
schiefer; nach Dmg. vorzüglich auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt. 


369 


2032. P. Wolffiana Schur Sert. Transs. p. 43, n. 1698, var. a. — 
Caule 3 ped. et ultra firmo, striato, inferne simplici superne parum ra- 
moso, densissime foliato, glabro. Foliis radicalibus?, caulinis superioribus 
obovato-oblongis antice rotundato-obtusis, inaequaliter sinuato-grosse- 
dentatis; summis basi profundius cordatis sessilibus, lanceolatis, acutis, 
integerrimis; floralibus minimis a basi dilata cordata subito acuminatis. 
Anthodiis 6—8 lin. long.; peranthodii foliolis exterioribus oblongo-lanceo- 
latis acutis anthodio triplo brevioribus. Floribus purpureis. — (P. trans- 
silyanıca' Schur herb. Transs.. — An forma perfectius evoluta P. 
purpureae.) — Auf dem Bükk bei Klausenburg (Wolf.) Jul. Aug. 


454. MYCELIS MH. (ass. Rchb. exc. germ. p. 272. 


2083. M. muralis Zchb. 1. c. (Prenanthes muralis L. Fl 
dan. t. 509. — Schkh. t. 218. — Lactuca muralis, Fresenius Tascheb.. 
1832, p. 484. — Chondrilla muralis Lam.; Bmg. 1692. — Lactuca 
erysimifolia DC. — Prenanthes erysimifolia Willd. — Mycelis 
angulosa (ass. — Cicerbita muralis Wallr. — Phoenixopus mu- 
ralis Koch.) — In schattigen Wäldern der Hügel- und Bergregion. Jun. 
August. 


455. PHOENIXOPUS FH. Cass. Fechb. exc. germ. p. 273. 


2084. P. vimineus XKchb. 1. ec. (Prenanthes viminia L. — 
Bmg. 1694. — Jaeg. A. t. 9. — Lactuca viminea ©. H. Schultz. — P. 
decurrens Cass. — Prenanthes viminea All. ped. t. 52, f. 2.) — 
Auf Hügeln, an Gebüschen und Weinbergen, vorzüglich auf Kalkboden. 
Jul. August. 


456. CYANOSERIS Schur Sert. p. 43. 
(Lactuca sect. 2%. Cyanoseris Koch.) 
(1, Cyanicae Ledeb. Ross. 2, 802.) 


2085. C. perennis Schur herb. Transs. Sert. n. 1706. — (Lac- 
tuca perennis L. Koch syn. ed. 2, 496. — L. caerulea Zchb. exc. 
germ. 855. Scorzonera caerulea Saut. ap. Zechb. 1. ce.) — Auf steini- 
gen Plätzen, bebauten und unbebauten Orten, auf Gartenschutt um Hel- 
tau unweit Hermannstadt. Jun. (Zerchenfeld herb. Transs. ann. 1785.) 
Maly en. p. 145. — (Nach dem Standorte nur verwildert.) 


457. LACTUCA /. 


2086. L. saligna L. — Bmg. 1690. — Jacg. A. t. 250. — Auf 
bebautem und unbebautem Boden, an Hecken, Zäunen, Weinbergen, 
Aeckern, Jun. Aug. 

2087. L. strieta W. Kit. pl. rar. t. 48. — Caule stricto 4 ped. 
et ultra superne ramoso. Foliis tenuisectis subbipinnatis, laciniis omnibus 


Schur. Enum. plant. Transs. 21 


370 


ovatis spinuloso-dentatis; ramis subaequilongis apice subcorymbosis. — 
(L. strieta Schur legitima Sert. n. 1704, a.) — In der Hügelregion 
an Waldrändern, Gebüschen und Weinbergen: Hammersdorf, Gross- 
scheuern, Stolzenburg. Jun. Aug. 

2088. L. quercina ZL. sp. 1118. — Bmg. 1684. — Radix nodosa, 
Caule 2 ped. subsimpliei. Foliis latisectis runcinato-lyratis, laciniis infimo- 
rum maximis sinuato-dentatis, superiorum linearibus integerrimis, omni- 
bus saturate viridibus. Capitulis racemoso-corymbosis. (Schur Sert.n. 1704. 
legitima.) — In der Hügelregion, Eichengürtel, an Waldrändern, so wie 
auf steinigen felsigen Abhängen ,„ bei Talmats auf Nagelflüe; auf Kalk- 
konglomerat bei Kronstadt. Jul. Aug. (Die unteren Blätter sind denen 
von Quereus Cerris etwas ähnlich; daher wohl der Trivialname, 
nicht aber von dem Standorte.) 

2089. L. sagittata W. Kit. pl. rar. t. 1. Bing. 1689. — (L. altis- 
sima Koch in Linn. XVII, p. 267.) — An Waldrändern, Gebüschen, 
Weinbergen, Hecken, Zäunen, Hammersdorf, Hermannstadt. Jul. Septbr. 

a. macrodons — grosse dentata. Schur Sert. n. 1705. Foliis latioribus 
longioribusque grosse sinuato dentatis. — In den Weinbergen bei Ham- 
mersdorf, Grossau, Neppendorf. Jul. 

2090. L. angustana All. ped. p. 224, t. 52, f. 15; Bmg. 1688. — 
— Media inter L. sativam etL. virosam, caule gracile 3 ped. superne 
parum ramoso, carina foliorum nuda (nec aculeata) margine spinuloso- 
dentatis ciliatisque. — An Weinbergen, Hecken und Zäunen, Hammers- 
dorf, Hermannstadt. Jul. Aug. 

2091. L. virosa L. — Bimg. 1687. — Schkh. t. 217. Brandt. et 
Ratzb. Giftpfl. t. 23. (Wistia virosa Schultz Bip.) — An Zäunen, 
Hecken und Weinbergen der Hügelregion, Hermannstadt. Jul. Aug. 

2092. L. sativa L. — Bing. 1686. — Chaum. fl. med. t, 213. — 
Kultivirt in mehreren Spielarten: a. capitata, b. romana —= Bindsalat, ce 
erispa — Kraussalat, und häufig verwildert. Jun. Aug. 

d. Pseudo-Seariola. Foliis inferioribus runcinatis, dorso margineque 
aculeatis. — An Hecken und Gartenzäunen, Hermannstadt. Jul. 

2093. L. Scariola L. — Bing. 1685. — Fl. dan. t. 1227. — Wagner 
t. 127. — Hayne Arz. Gew. 1, t. 46. — (L. sylvestris Bmg. En. III. n. 
1685. — L. virosa Schkh. t. 2%.) — Auf bebautem und unbebautem Bo- 
den, an Hecken, Zäunen, Weinbergen, häufig bei Hermannstadt. Jun 
August, 

a. integrifolia. Foliis omnibus integris a basi sagittata ovato-lanceo- 
latis, mucronatis, acute denticulatis. (Bmg. 1. c. a.) — In den Weinbergen 
bei Talmats. Jun. Jul. 


458. SONCHUS Z[. 


2094. S. oleraceus L. — Koch syn. ed. 2, 497. — Fl. dan. t. 682. 
-- (S. oleraceus a laevis Z. sp. 1146; Bmg. 1682. — S. laevis Vill. — 
S. eiliatus Lam. — S. oleraceus ß M. Bieb. — S. roseus Bess. in 
Spr. syst. 3, 651; DO. prodr. 7. — Hieracium oleraceum Scop.) — 


371 


Auf Aeckern, bebautem und unbebautem Boden, Gemüsegärten. Jun. 
August. 

a. integrifolius. Wallr. sched. 432. Foliis omnibus integris i. e. non 
runcinatis, margine dentatis scabris. 

b. triangularis. Wallr. 1. ec. Foliis runcinatis, lobis dentatis, triangu- 
larıbus, lobo ultimo maximo. 

c. lacer. Foliis tenue dissectis subbipinnatis, laciniis dentatis sinua- 
tisve; caule gracili subramoso (S. tenerrimus Schur Sert. n. 1710. 
[non Z.] — S. lacerus Willd. sp. 1513.) — Die Var. a et b auf Aeckern 
bei Hermannstadt, ce bei Klausenburg. Jul. 

2095. S. asper Vill. delph. 3, 158. — Koch syn.ed. 2, 497. — Fl. 
dan. t. 843. — (S. oleraceus f rigidus Bmg. sub. n. 1682. — S. ole- 
raceus var. y et. d. Z. sp. 1117. — S. fallax Wallr. sched. 432; DC. 
prodr. 7, 185.) — Auf bebautem und unbebautem Boden. Jun. Aug. 

a. Integer. Foliis omnibus integris spinuloso-sinuato-dentatis. 

b. horridus. Caule ramosissimo 2—3 ped. crasso; foliis albo-macu- 
latis, nitidis sinuato-spinoso-dentatis, pungentibus. — Auf Aeckern, be- 
bauten und unbebauten Orten, in Gemüsegärten. (Schur Sert. n. 4711. 
var. c.) Jul. Aug. 

c. pinnatus. Foliis omnibus runeinato-subpinnatis. — Kronstadt. Jul. 


2096. S. arvensis L. — Bing. 1681. — Fl. dan. t. 606. — Auf 
Aeckern unter Getreide, bebauten und unbebauten Orten. Jul. Septbr. 

a. intermedius. Foliis variis, simplicibus vel runcinatis vel laceris, 
dentatis glabris; pedunculis glabris; anthodiis glanduloso-pilosis hispi- 
disve. (S. intermedius Schur.) — Auf Haferfeldern. Jul. 

b. glandulosus. Praecedens sed pedunculis anthodiisque glanduloso- 
pilosis. — (S. glandulosus Schur.) — Hermannstadt. Jul. 

ec. glaberrimus. Praecedens sed peduneulis anthodiisque glabris. — 
(S. laevissimus Schur herb. Transs.) — (S. maritimus ZL. amoen. 8, 
p- 102—103. — S. arvensis y laevipes Koch syn. ed. 2, 498.) — Auf 
unbebauten Orten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 


2097. S. uliginosus M. Bieb. Fl. t. c. 2, 238; 3, p. 525. — DC 
prodr. 7, 187. (S. glaber Schultz Obs. 162. — S. arvensis var. d. sa- 
lina maxima uliginosa repens Schur sert. n. 1712. — S. uligino- 
sus Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 349.) Planta 
nostra transsilvanica 5—7 ped. Foliis longissimis integris, sinuato-spi- 
nulo-dentatis vel runcinato-pinnatifidis, caulinis superioribus auriculatis 
amplexicaulibus. Anthodiis speciosis in corymbum subumbellatum dispo- 
sitis; flosculis aureis; peranthodii foliolis nigro-viridibus glabris; pedun- 
eulis glabris vel tenue lanatis. Radice longissime repente. — Auf schlam- 
migem Boden, an Sümpfen und Gräben, überschwemmt gewesenen 
Aeckern, gern auf Salzboden, Hermannstadt, Klausenburg , in der Me- 
zöseg, Retteg, Ditro, Borszek. Aug. Septbr. 


2098. S. palustris L. — Bmg. 1680. — Fl. dan. t. 41409. — 
Planta transsilvanica a germanica differt: Fructibus tetragonis, subulato- 
angustatis, striatis, inter strias primarias majores secundariis minoribus 


24 % 


372 


instruetis, striis omnibus vix transverse rugulosis. — Am Graben zwischen 
Grossscheuern und Stolzenburg am Zakelsberg. Octb. 


459. MULGEDIUM (ass. dict. 33, 296. 


2099. M. alpinum Less. syn. 142. — DC. prodr. 7, 248. — (Son- 
‘chus alpinus L. — Bmg. 1683. — S. montanus Lam. — S. caeru- 
leus Sm. — S. canadensis With. brit. 674. — Fl. dan. t. 18%. — Ci- 
cerbita alpina Wallr. — Hieracium caeruleum Scop. — Aracium 
alpinum Monn.) — In Wäldern, Gebirgs- und Alpenthälern, an schat- 
tigen feuchten Orten längs der ganzen Alpenkette. Jun. Septbr. 


Subtribus VIII. CREPIDEAE Koch syn. 2, 499. 


460. BARKHAUSIA Mönch. DC. 


2100. B. alpina DC. prodr. 7, 653; Fl. frane. 4, n. 2946. (Cre- 
pis alpina L. — Bing. 1670. — C. scariosa Mönch. — C. vesicaria 
Lam.) — Auf Alpenwiesen der Hunyader, Rodnaer, Kronstädter Alpen. 
(Bing. 1. ec.) Jul. Septbr. 

2101. B. setosa DC. fl. franc. 5, 44; DC. prodr. 7, 155. — Caule 
subdiffuso-ramoso, foliis peduneulisque glabris vel subsetosis. Anthodiis 
minimis, peranthodii foliolis dorso setosis. — (Crepis setosa Haller il. 
legitima Roem. Arch. 1, 2, p. 1. — Ztchb. exc. germ. p. 255. — C. bana- 
tica Willd. h. berol. suppl. 55.) — Auf Aeckern, Triften, Weinbergen, 
Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. hispida. Caule firmjori erecto-superne ramoso , sulcato „ foliis pe- 
dicellis deuse setoso-hispidis. Anthodiis majoribus , peranthodii foliolis 
dorso margineque setoso-hispidis. (Barkh. hispida Lk. En. h. berol. 
2, 290. — Crepis hispida W. Kit. pl. rar. t. 43; Bing. 1674.) — Auf 
Wiesen, Triften, an Wegen und Aeckern, Hermannstadt, Klausenburg, 
Kronstadt, Schässburg, Carlsburg, Torda, in der Mezöseg. Jun. Aug. 

b. alpina. Caule simplici, foliis, pedunculis anthodiisque glabris. — 
Arpas. Auf Triften der Fromoasze 5000‘. Jul. 


2102. B. taraxacifolia DC. prodr. 7, 134; Lob. icon. 239, f. 2; 
Fechb. exc. germ. p. 256. — (Crepis taraxacifolia Thuill. fl. par. 2, 
1, p. 409; Koch syn. ed. 2, 501.) — Radice descendente multicipite, 
(bienni ?) Caulibus erectis, foliatis, apice corymbosis, 1—2 ped. Foliis run- 
cinato-dentatis vel pinnatifidis, superioribus amplexicaulibus basi profun- 
dius incisis, omnibus glabriusculis vel parce setulosis. Pedunculis antho- 
diisque subeanescentibus; peranthodii foliolis dorso a basi ad medium 
parce setulosis, margine membranaceis; squamis accessoriis herbaceis 
membranaceo-marginatis. — Auf Aeckern, vorzüglich unter Klee, vor 
den drei Eichen bei Hermannstadt mehrere Jahre beobachtet , vielleicht 
mit Samen eingewandert, der B. setosa ähnlich, blüht aber früher als 
diese. Jun. Aug. Die in Rede stehende Pflanze scheint mehrjährig (nicht 
zweijährig) zu sein. 


373 


2103. B. foetida DC. fl. franc. 4, 42. — (Crepis foetida L. 
Bmg. 1672.) — Auf sandigen Hügeln, Aeckern, unbebauten Orten. Jun. 
August. 

a. sinuato-dentata. Foliis subdivisis sed sinuato-dentatis. Barkh. 
Candolli Spreng. — Bei Kolos in der Me&zöseg. Jul. 1853. 

2104. B. rhoeadifolia M. Bieb. Fl. t. c. 3, 538. — (Crepis 
rhoeadifolia M. Bieb. ]. c. 2, 37. — C. foetida Pall. — Anisodoris 
rhoeadifolia Fisch. et Meyer Ind. 4.) — Auf sandigen Hügeln, Wiesen, 
Triften. Jun. Jul. Vorzüglich im westlichen Gebiet. 

a. hispidissima. Caule 1—2 ped., interdum a basi divaricato-panicu- 
lato-ramoso, foliis pedicellis anthodiisque setoso-hispidissimis, ramis sub- 
corymbosis. Capitulis majoribus quam forma genuina; peranthodii foliolis 
setoso-hispidis. — (An Crepis echioides ZLedeb. ind. sem. h. dorpat. 
1821, p. 23. — Barkh. echioides et divaricata Schur herb. Transs.) 


— Auf Hügeln und Triften bei Kolos und bei Apahida in der Me&zösög. 
Jul. Aug. 


461. TOLPIS Adans. fam. 2, 112. 


2105. T. barbata Gaertn. 2, t. 160, f.1; Rchb. exc. germ. p. 255. 
(Crepis barbata L. — Drepania barbata Juss. — Swertia bar- 


bata All.) — Auf Gartenschutt vor dem Burgerthore bei Hermannstadt. 
Jun. Aug. 


462. GATYONA Cass. dict. 18, 162. — Endl. gen. p. 500. 


2106. G. globifera Cass. 1. c. — (G. Dioscorides Zechb. exc. 
germ. p. 254. — Crepis Dioscorides L. — Bmg. 1679. — DC. icon. 
fl. gall. t. 18. — Willd. sp. 3, 1605. — Schkh. t. 222. — Endoptera 
Dioscorides DC. predr. 7, 179. — Schur Sert. n. 1715.) — Auf sonni- 
gen Wiesen, Triften, an Hecken und Gebüschen in der Hügelregion. 
Jun, Aug. (Ding. 1. c.) Nicht gemein. 


463. PHAECASIUM Cass. in diet. sc. nat. 18, 162. 
(Crepis sect. 1. Phaecasium ZRchb. exc. germ. p. 257. — DC.) 


2107. P. lapsanoides Cass. 1. c. — (Crepis pulchra L — 
Chondrilla pulchra Lam. — Prenanthes viscosa Bmg. En. 3, n. 1695. — 
P. hieracifolia Willd. — P. paniculata Mönch. — Intybella pul- 
chra Monn. — Lapsana pulchra Vill. — Sclerophyllum pul- 
chrum Gaud. — Hieracium pulchrum J. Bauh.) — Auf Hochwiesen 
zwischen Gebüsch, an Weinbergen (Bmg. 1. e.), auf dem Bilak bei Bor- 
bund, bei Klausenburg, bei Saard. Jul. Aug. 


464. BRACHYDERA Cass. in diet. se. nat. 27, 4. 
(Crepis sect. Brachydera DC. prodr. 7, 160.) 


2108. B. rigida Bess. 1. c. (Crepis rigida W. Kit. pl. rar. t. 
19. — Bing. 1671. — C. latifolia Balb. — Hieracium pannonicum 


374 


Jacg. coll. 5, 4148.) — Auf sonnigen Hügeln zwischen Gesträuch ( Dimg. 1. 
e.) Jul. Aug. Im westlichen Siebenbürgen: Deva, Dobra, Broos. — Ist 
in unserem Floragebiete nicht so gemein, als Bmg. angibt. 


465. CREPIS L[. p. p. 
Sect. I. Hieracioides DE. seu Catonia Mönch. 


2109. C. sibirica L. sp. 1135. — DC. prodr. 7, 167. — Ledeb. 
Ross. 2, 828. — (Hieracium sibiricum Lam. — Tratt. Oestr. t. 140. 
— Gmel. Sib. 2, t. 10. — Sogeria sibiriea Monn. — Sonchus cau- 
casicus Biehl. — S. flexuosus Ledeb.) — Caule 2—3 ped. erecto, 
strieto, apice corymboso plus minus hirsuto. Foliis magis minusve hirsuto 
scabris obscure viridibus elliptieis, oblongisve, rugosis, grosse dentatis; 
caulinis inferioribus in petiolum profunde dentatum amplexicaulem at- 
tenuatis; mediis sessilibus amplexicaulibus; supremis oblongis lanceola- 
tisve sessilibus. Anthodiis maximis speciosis. C. grandiflorae similibus, 
sed peranthodii foliolis carina dense setosis demum subinde glabris, ex- 
terioribus laxe patentibus. Flosculis aureis. — In Bergwäldern, schattigen 
Bergwiesen,, 3000°—4000°; auf dem Korondsys und dem Kuhhorn bei 
Rodna; bei Klausenburg (Bogdani); Butsets bei Kronstadt; auch in den 
Fogaraser Gebirgen, Kolzu-Brasi 5000‘. Jul. Aug. 

2110. C. grandiflora Tausch. Flora IX, 1, p. 80. — DC. prodr. 
7, 176. (Hieracium grandiflorum All. ped. t. 29, t. 2 et 3, W. Kit. 
pl. rar. t. 99. — Bmg. 1668. — H. pappoleucum Vill. — H. conyzae- 
folium Gouan.) - Auf bewachsenen Abhängen, Triften der Voralpen 
und Alpen: Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer Alpen 5000°—6000°. Jul. Aug. 

a. simplex. Caule simplici monocephalo, subhirsuto. 

b. oligocephala. Caule superne 2—3 cephalo foliisque hirsuto. — Auf 
dem Arpäas. Glimmerschiefer. Jul. 

c. corymboso montana. Caule elato 2 ped. superne corymboso poly- 
cephalo. — Auf dem Butsets 4000‘. Aug. 

d. glabrescens. Caule oligocephalo, anthodiis foliisgue demum omnino 
glabris. — Königstein bei Kronstadt, auf dem Ecsem-Teteje, Fogaraser 
Alpen. Jul. Aug. 

2111. C. blattarioides Vill. delph. 3, 1436. — (C. austriaca 
Jacq. A. t. 441; Jacg. en. t. 5. — C. sibirica Gowan. ill. 60. [non L.] 
— Hieracium blattarioides L.; Bmg. 1660. — H. pyrenaicum Z. 
syst. nat. ed. 10, p. 1095, non Zoch.) — Auf felsigen grasigen Abhän- 
gen der Voralpen und Alpen. (mg. 1. ce.) Jul. Aug. 

a. glabrescens amplexicaulis. Caule pedali dense foliato, foliisque 
parce piloso demum glabro; peduneulis axillaribus monocephalis; foliis 
caulinis ovato-oblongis basi sagittata amplexicaulibus, lobis rotundatis» 
foliisque calloso-dentatis, margine pilis brevibus eiliatis. Peranthodii folio- 
lis exterioribus oblongis adpressis dorso margineque parce pilosis. Radice 
perenni multicipite. — (C. amplexicaulis Schur herb. Transs.) — An 
quelligen Orten des Arpas. 5000 Jul. Aug. 


379 


2112. C. alpestris Tausch bot. Zeit. 11, 1, orig. Bl. p. 79. (Hie- 
racium alpestre Jaeg. A. t. 191; Bmg. 1639. — Sturm. H. 28.) — 
Auf Wiesen und Triften der Alpen. Jun. Aug. 


Seet. II. Euerepis DC. prodr. 7, 161. 


2113. C. transsilvanica Schur herb. Transs. — Caule rigido 3 
ped., striato-sulcato,,„ setuloso-hispido, a medio ramoso, ramis elongatis 
curvato-adscendentibus, subnudis, apice laxe corymbosis. Foliis runeci- 
nato-pinnatifidis; caulinis amplexicaulibus basi profundius ineisis, auricu- 
iatis, omnibus hispidis, carina aculeatis. Anthodiis quam C. biennis gen. 
minoribus; flosculis aureo-fayis; peranthodii foliolis intus glabris extus 
tenue lanatis, exterioribus quandoque parce setosis; calyeuli foliolis hei- 
baceis adpressis. Fructibus supra medium versus apicem angustatis, stria- 
tis, pallide fuseis, glabris, laevibus pappum aequantibus. (Crepis bien- 
nis var. b. pinnatifida muriculata Schur sert. n. 4729.) — Auf 
Wiesen bei Hermannstadt häufig bei den drei Eichen, Bruckenthalwiese. 
Jul. Aug. Radix biennis! 

2114. C. biennis L. Bmg. 1676. — Fl. dan. t. 1997. — Engl. bot. 
149. — Auf Wiesen, Aeckern, bebautem und unbebautem Boden. Häufig 
auf Aeckern zwischen Saaten. Mai, August. 

a. scabriusceula. Caule foliisque glabriuseulis, foliis carına laevibus 
mollibus margine piloso-ciliatis. Hermannstadt. Jul. 

b. glabrescens. Caule elato 2—3 ped., grosse sulcato, glabro inter- 
dum ad medium purpureo, fistuloso; foliis profunde pinnatifidis vel sub- 
bipinnatis, superioribus laceris margine excepto ciliato glabris, saturate 
viridibus, nitidis. Anthodiis speciosis; floribus aureis; peranthodii foliolis 
glabriusculis atroviridibus. (An C. biennis var. ß banatica Rochel. pl. 
rar. banat. f. 61.) — Auf Aeckern, vorzüglich auf Haferfeldern. Jul. 
Aug. Hermannstadt. 

c. humilis subdentata. Caule subsimplici 11%, ped. apice racemoso- 
corymboso foliisque scabriusculo; foliis integris antice latioribus obtusius- 
eulis obverse lanceolatis versus basin sinuato-dentatis. — Auf Hügeln in 
Weinbergen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 1500. 


2115. C. lodomeriensis Bess. Fl. galic. 2, p. 159. — DC. prodr, 
7, 163. Zechb. exc. germ. p. 258. — Gmel. sib. 2, t. XI. — (C. biennis 
var. a. runcinato Koch syn. ed. 2, 504. — C. tectorum var. Ö elataı 
Ledeb. Ross. 2, 823.) — Caule sulcato, erecto, hispido, rigido, 2 ped. et 
ultra. Foliis subaequaliter runcinatis vel infimis integris et sinuato-den- 
tatis, apice porrecto integris, laciniis dentibusque dorsum sensim sen- 
simque minoribus et recurvis. Inflorescentia paniculato corymbosa; floscu- 
lis pallidioribus quam C. biennis. — Affinis C. transsilvanicae m. 
sed characteribus datis distineta. — Auf Wiesen, an Waldrändern der 
Hügelregion: Bilak bei Borbund, Heuwiese bei Klausenburg, Hermann- 
stadt, Kronstadt. Jun. Aug. 

2116. C. nicaeensis Balb. in Pers. syn. 2, 376. — Koch syn. ed. 
2, 502. Media inter C. virentem et biennem, aC. bienne peranthodi 


376 

foliolis interioribus superficie glabris, a C. virente anthodiis majoribus 
habituque majori fructibus apice attenuatis 10 striatis, distineta (non basi 
apiceque aequaliter obtusis.) — Auf Aeckern und in Grasgärten, auf 
Luzernenfeldern und zwischen Klee bei Hermannstadt. Jul. 

2117. C. agrestis W. Kit. pl. rar. t. 220; Bmg. 1677. — Willd. 
sp. 3, p. 1602. Ledeb. Ross. 2, 822. — (C. neglecta M. Bieb. casp. app. 
p- 210, non ZL.) — Auf Aeckern, Hügeln, bebauten und unbebauten Or- 
ten, gern auf Luzerne- und Kleefeldern. Hermannstadt. Jun. Aug. 

2118. C. tectorum L. — Bmg. 1675. — Fl. dan. t. 501. — Schkh. 
t. 222. — (C. murorum S. @. Gmel. — C. Dioscorides Pall. non L.) 
— Auf Triften, Wiesen, Aeckern, Mauern, Dächern, auf bebautem und 
unbebautem Boden, in Form und Grösse höchst veränderlich. (C. poly- 
morpha Schur herb.) Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. minima. Caule gracillimo prostrato suberectove,, 6—8 poll. inter- 
dum a basi ramoso glabro; foliis radicalibus oblongo-spathulatis, inte- 
gerrimis vel sinuato-dentatis glaberrimis vel margine parce pilosis; fol. 
summis linearibus integerrimis. Anthodiis minimis glabriusculis,, longis- 
sime pedunculatis in paniculam subcorymbosam oligocephalam dispositis; 
peranthodii foliolis viridibus tenue canescentibus vel glabris vel nigro- 
viridibus dorso setulosis. (C. tectorum ß segetalis Roth. fl. germ. 2, 
254; Ledeb. Ross. 2, 823; Bing. 1. c. var a. — C. Lachenalii Gochn. t. 
3, non @mel.C. tectorum var. y melanocephala Ledeb. l. c.; C. an- 
gustifolia.) d’Urvill. — Auf alten Strohdächern und Brachäckern bei 
Hermannstadt. Jun. Aug. 

2119. C. campestris Schur herb. Transs. Omnibus in partibus 
major quam C. tectorum et C. agrestis et plus minusye scaber. Caule 
1—2 ped. et ultra, a medio ramoso, ramis erectis corymbosis. Foliis ra- 
dicalibus runeinato-pinnatifidis; superioribus runcinato-dentatis; summis 
linearibus integerrimis; omnibus scabris. Anthodiis numerosissimis, duplo 
majoribus quam C. tectorum; peranthodii foliolis canescentibus dorso 
setoso-hispidis, setis nigris glanduliferis. Fructibus fuseis, apice attenua- 
tis setulis antrorsum versis hispidis. — Auf Aeckern zwischen Klee und 
Luzerne bei Kronstadt. Jun. Aug. 

2120. C. virens. Vill. delph. 3, 142. — Bimg. 1678. — (C. pin- 
natifida Willd. — C. polymorpha DC.) — Auf grasigen Hügeln, 
Aeckern, Triften, Hermannstadt, Kronstadt auf Kalkkonglomerat. Jun. 
August. 


466. GERACIUM Lchb. exc. germ. p. 259. 
(Crepidis species L. Koch et alior.) 


2121. G. chondrilloides Rchb. 1. c. n. 1711. — (Hieracium 
chondrilloides L.; Bmg. 1650; Jacqg. en. t. 7; Jacg. A. t. 429. — 
Sturm. H. 39. [non Vill.]| Crepis Jacquini Tausch. bot. Zeit. 2, 1, p. 
79. — Koch syn. 2, 506.) — Auf Felsen und steinigen Abhängen der 
Kalkalpen , Butsets, Königstein ; sehr schön auf dem Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos. 5000-6000‘. Jul. Aug. 


377 


2122. G. paludosum KRchb. exc. germ. p. 260. — (Crepis pa- 
ludosa ‚Mönch. meth. 535; Bmg. 1673. — Schkh. t. 224. — Hieracium 
paludosum Z. Fl. dan. t. 928. — Engl. bot. 1094. — Aracium pa- 
ludosum Monn.) — Auf sumpfigen Wiesen aus der Ebene bis auf den 
Alpen. Bei Poplaka 1500. Glimmerschiefer- und Kalksubstrat. Jun. Aug. 

a. alpina. Caule oligocephalo superne subcorymboso ; foliis subtus 
in nervis velutinis; peranthodii foliolis pilis glanduliferis nigris hirsutis. 
— Auf Triften, an quelligen Orten des Arpas, Bulla, Negoi, Keprereasze. 
Glimmerschiefer auf dem Butsets bei Kronstadt. Kalk. 5000°—6000°. Jul. 
August. 

b. montana. Caule elato 2—3 ped., a medio ramoso, ramis apice 
corymbosis; foliis latioribus radicalibus elliptieis caulinis infimis basi sa- 
gittatis; supremis aurieulis longissimis subfalcatis integerrimis subhasta- 
tis. — Im Michelsbergerthale am Fuss des Götzenberges, am Fuss der 
Mumma bei Zood. Jul. 

2123. G praemorsum Zechb. exc. germ. p. 259. — (Hieracium 
praemorsum ZL. — Bimg. 1647. — Fl. dan. t. 942. — Sturm. H. 39. — 
Intybus praemorsus Fries. — Intybella praemorsa Monn.) — 
Auf grasigen Abhängen der Hügelregion , in den Weinbergen oberhalb 
Talmats, Hammersdorf; in Obstgärten bei Heltau, Michelsberg; auf Wie- 
sen bei Hermannstadt; häufig bei Kronstadt, weil sie Kalkboden liebt. 
Mai, Jul. 

2124. G. croaticum Zchb. exe. germ. p. 260. (Crepis succi- 
saefolia var. a mollis Koch syn. ed. 2, p. 507. — Hieracium molle 
Jacg. A. t. 119; Bimg. 1656. — H. croaticum W. Kit. pl. rar. t. 218, 
teste Koch 1. c. — Geracium molle Schur herb. Transs.; Sert. n. 
1738—39.) — Auf feuchten Wiesen und Triften der Voralpen. Jul. Septbr. 
(Bing. 1. ec.) Die Bmg. Beschreibung lässt sich mit Bestimmtheit auf Cre- 
pis suceisaefolia Tausch beziehen, sie ist aber nicht so gemein, als 
Bimg. angibt, denn ich habe sie nur auf dem Butsets beobachtet. 

2125. G. aureum /tchb. exc. germ. p. 259. — (Apargia aurea 
Bing. 1631. — Crepis aurea (ass. Koch syn. 2, 503. — Hieracium 
aureum Willd. Sturm. H. 37. --— Leontodon aureum Z. Jacq. A. t. 
297.) — Auf feuchten Felsen und Triften der Alpen. (Dmg. ]l. ce.) Jun. 
Angust. 


467. SOYERIA Monn. ess. mon. sur. les Hierac. p. 75. 


2126. S. montana Monn. 1. ce. — (Hieracium montanum Jacq. 
A. t. 1905 Bing. 1654. — Hypochoeris pontana Z. sp. 1140. — An- 
dryala Pontana Vill. 3, t. 23. — Crepis montana Zchb. exc. germ. 
p- 258, Tausch., DC.) — Auf Wiesen und Triften der Hochalpen : But- 
sets, Piatra mare bei Kronstadt (Bmg. 1. e.), Rodnaer Alpen. 6000‘. Kalk. 
Jul. August. 

2127. S. hyoseridifolia Koch syn. ed. 2, p. 508. — (Crepis 
hyoseridifolia Tausch — Hieracium hyoseridifolium Will. — 
Apargia hyoseridifolia Less.) — Auf Felsen der Fogaraser Alpen: 


318 


Piscu Sirna, 6000 Glimmerschiefer. Jul. Aug. — Leontodon terglou- 
ensis Hacq. pl. carn. p. 20, t. 2, £. 5. — Nach Lerchenfeld bot. Nachl. 
auf dem Butsets. — Im Baumgarten’schen herb. Transs. einige Bruch- 
stücke als Apargia Taraxaci, mit welcher unsere S. hyoseridifolia 
allerdings einige Aehnlichkeit hat. 


468. HIERACIUM [. p. p. 
Sect. I, Pilosellae Fries. novit. fl. suec. ed. 2, 247. 
(Piloselloidea Kach syn. 509.) 


2128. H. Pilosella L. — DBmg. 1642. — Fl. dan. t. 1110. — Tratt. 
Oestr. t. 97. — Sturm. H. 27. — Auf Wiesen, Triften, Feldern aus der 
Ebene bis auf den Alpen, mit mannigfachen Abänderungen in Grösse 
und Behaarung. Mai, Septbr. 

a. minimum, alpinum, rupestre, eflogellare. (Schur sert. n. 1742.) — 
Scapo subnullo vel 14—2 poll. monocephalo squamato; foliis spathulato- 
elliptieis, supra glabris viridibus subtus albo-tomentosis; anthodio mini- 
mis pilis nigris glanduliferis hirsuto. (H. pumilum Lap. et H. brevis- 
capum DC. sec. Zechb. exc. germ. p. 250.) — In Felsenritzen der Arpa- 
ser und Kerzesorer Alpen 6000; am Fuss des Götzenberges 3000’. Jun. 
August. 

b. mierocephalum discolor. (Schur sert. n. 4742 var. b. et c.) — Fla- 
gellis magis minusve elongatis instructum; foliis oblongis discoloribus, 
supra saturate viridibus subtus albo-tomentosis pilisque longis pilosis ; 
anthodiis minimis sed antecedente var. 1", majoribus, peranthodii foliolis 
scapoque superne pilis longis albis eglandulosis brevioribusque atris glan- 
duliferis hirsutis; flosculis eitrinis marginalibus extus aurantiacis. — Auf 
Hügeln, Wiesen, Triften bei Hermannstadt. Mai, Jul. 

e. eoncolor. Praecedens, foliis angustius oblongis acutis, in petiolum 
longum angustatis utrinque viridibus pilosis. — (Schur sert. n. 174% var. 
f.) — Auf Waldplätzen am Götzenberg. Jun. 


d. procerum. Scapis 12—15 poll., anthodiis majoribus, flosculis eitri- 
nis omnibus extus aurantiacis; peranthodii foliolis stellato tomentosis; 
foliis serei exterioris obovatis brevissime petiolatis, serei interioris oblon- 
gis longius petiolatis, omnibus concoloribus utrinque viridibus, subtus pi- 
lis brevibus stellatis longioribusque simplicibus hirsutis. (Schur sert. n. 
1742, var. d. alpestris aurantiaca.) — Auf sonnigen Bergwiesen, 
Götzenberg, Preschbe. Jun. Jul. 

e. robustius., Koch syn. ed. 2, 509. — Bei Kronstadt, Schlossberg. Jun. 

f. farinaceum. Koch 1. c. var y. (H. Pilosella $ incana DC. A. 
france. 4, p. 23. — H. velutinum Heg. et Hoer. fl. d. Schw. p. 774.) — 
(Schur sert. n. 1742 var. e.) — Auf steinigen Triften des Arpäas, vorzüg- 
lich auf Kalk; Piatra mare bei Kronstadt. Jul. Aug. 

g. dicephalum vel oligocephalum. Simillimum var. e, sed. scapo dice- 
phalo, capitulis aequaliter pedunculatis vel altero subsessile, scapo han- 


379 


t>odii foliolisgue farinaceo tomentosis pilisque atris longioribus glanduli- 
feris intermixtis. Scapo 6—8 poll. vel 3—4 poll. quandoque subbifurco 3 
cephalo. (Schur sert. n. 1742 var. g. et m.) — In den Weinbergen bei 
Hammersdorf. Jun. Jul. 

h. flagellilorum. Simile var. g. sed. stolonibus longissimis ramosis 
apice rosulatis, vel florigeris. (Schur sert. n. 1742 var. i.) — Auf sandi- 
gen Wiesen, Triften, Hügeln, Hermannstadt. Jun. Jul. 

i. macrocephalum. Anthodio antecedentibus fere duplo majori; peran- 
thodii foliolis scapoque superne glanduloso-pilosis; foliis supra tenue 
subtus dense albo-tomentosis; stolonibus crassis brevibusque; flosculis 
eitrinis marginalibus extus aurantiacis. (H. Pilosella sgrandiflorum 
Koch syn. 2, 509.) — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Jun. Jul. 
Kalk. 2500‘. 

2129. H. Peleterianum Merat. fl. par. p. 305; DC. Al. franc. 
suppl. p. 437. — Kchb. exc. germ. p. 261; Zechb. pl. crit. VIII. — (H. 
Pilosella d. pilosissimum Koch syn. ed. 2, p. 509.) — Habitu sub- 
simile H. Pilosellae var. i. macrocephalum sed differt: Foliis obovato- 
lanceolatis, supra parcius pilosis subtus pilis longissimis demum rufis hir- 
sutissimis. Anthodio scapoque superne pilis longis villosissimis, peranthodii 
foliolis apice attenuatis acutis exterioribus latioribus floseulis eitrinis, 
marginalibus aurantiacis. Stolonibus brevibus crassis. Radice crassa poly- 
cephala, scapo 6—8 poll. — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt: Pojana 
am Fuss des Schulergebirges, Piatra mare. 4000‘ Jun. Jul. — (Das H. 
pilosellaeforme Hoppe in Sturm. H. 37 = H. Hoppeanum Schult. 
rechne ich hierher als eine Var., da die angeführten Unterschiede auch 
bei dem H. Peleterianum gefunden werden.) 

2130. H. leucopkhylium Schur herb. Transs. Radice longe re- 
pente multieipite. Stolonibus vix ullis vel brevissimis 4 poll. long. Foliis 
obovato-oblongis, subspathulatis, acutis, integerrimis, supra saturate vi- 
ridibus pilis longis albis parce obsitis, subtus densissime albo-tomentosis, 
margine rare pilosis. Scapo 6—8 poll. rigido albo, stellato-tomentoso, 
superne pilis rigidis atris glanduliferis notato. Anthodiis speciosis maxi- 
mis; peranthodii foliolis imbricatis, interioribus lineari-oblongis acumina- 
tis, apice purpureo-coloratis ; exterioribus oblongis multi minoribus quam 
ınterioris; extimis brevissimis patentibus; omnibus albo-villosis et pilis 
atris glanduliferis intermixtis. Floseulis citrinis marginalibus aurantiaeis, 
centralibus apice obseurioribus. Affinis valde antecedentis attamen con- 
spectu primo habitu diversum. — In den Wäldern der Kalkgebirge bei 
Kronstadt. 3000’. Jun. Jul. 

2131. H. stoloniflorum W. Kit. pl. rar. t. 273. (H. discolor, 
H. bicolor et H. trieolor Kit. in additam. fl. hung. Kanitz. 1864, p. 
143—114. —H. Pilosella var. a. Bmg. 1642. —H. Pilosella-auran- 
tiacum Neslreich Nachtr. 1861, p. 137, was wohl das richtigere sein 
dürfte.) — Auf den Kronstädter Gebirgen auf der Piroska. (Bing. 1. e. 
Mai 1814, unicum.) (Nach meinen bei Kronstadt zahlreich und auf meh- 
reren Standplätzen gesammelten und beobachteten Exemplaren eine zwar 
sehr veränderliche Art, aber immer distinktiv auftretend und an H. 


380 


aurantiacum erinnernd, jedoch sind die Anthodien grösser und meist 
einzeln lang gestielt. Bei wenigen Bastarden lassen sich die Stammarten 
so deutlich wie hier wieder erkennen. Aber aus dem Bastard ist eine 
feste Art entstanden, die sich selbstständig und konstant durch Samen 
fortpflanzt, wie mir dieses Standorte bewiesen haben, wo weder H. Pi- 
losella noch H. aurantiacum wachsen.) 

a. subcauliferum. Scapo dicephalo medio folio instructo. 

b. albo-pilosum. Scapo monocephalo pilis albidis longis piloso; an- 
thodium hirsutum. 

c. fusco-atrum. Scapo firmo dicephalo vel monocephalo a medio cum 
anthodiis pilis rigidis longis fusco-atris hirsutissimo ; stolonibus florigeris. 
— Auf Wiesen der Berg- und Voralpenregion, am Fuss des Schuler bei 
Kronstadt, wo nebst der Normalform auch die Var. a, b, c, vorkommen. 
4000‘. Jun. Jul. (Die folgende Art mit ihren Var. dürfte hierher gehören. 
Fries, welcher dieselbe gesehen und als neue Art erkannt hat, schlug 
den Trivıalnamen: versicolor vor, den ich, was die Farbe der Blüm- 
chen betrifft, ganz geeignet finde.) 

2132. H. versicolor Fries in litt. Schur herb. Transs. — Rhizo- 
mate oblique repente, subpraemorso, interdum monocipite. Caule vel 
scapo debile, 6—12 poll., striato, canescente piloso-hispido , pilis pallidis 
simplieibus atrisque glanduliferis vestito, aphyllo vel 1—2 foliato, 1—2— 
3 cephalo, basi stolonifero vel astolonoso. Stolonibus brevibus vel elon- 
gatis sterilibus vel florigeris, simplicissimis vel subramosis. Foliis oblongo- 
spathulatis in petiolum latum angustatis, 4—6 poll. longis, integerrimis 
vel hine inde muceronulato-denticulatis, utrinqgue viridibus, piloso-hirsutis 
vel parce pilosis vel subtus pilis stellatis tenue tomentosis: pilis simpli- 
cibus glandula insertis. Scapo superne peduneulis anthodiisque pilis lon- 
gis patentibus pallidis brevioribusque rigidis atris glanduliferis intermix- 
tis hirsutis. Anthodiis basi semiglobosis, speciosis magnitudine H. Pilo- 
sellae grandiflori ; peranthodii foliolis oblongo-linearibus, acutis. Flos- 
eulis versicoloribus, aureis subtusque aurantiacis vel omnino aurantiacis 
ut H. aurantiacum, quinque dentatis. Fructibus pappoque ut H. stolo- 
niflorum. Caule, foliis peranthodii foliolis plus minus subtus pilis stel- 
latis brevissimis minutissimis tenue tomentosis. — Auf etwas feuchten 
Hochwiesen zwischen hohem Grase mit H. pratense. H. auran- 
tiacum gemeinschaftlich auf der Pojana bei Kronstadt. 3000‘. Jun. (Diese 
Art ist noch im Werden begriffen, da sich fast bei jedem Exemplar eine 
Verschiedenheit bemerkbar macht. Ich halte sie für H. aurantiaco- 
pratense, da Formen vorkommen, welche bald dem H. pratense bald 
dem H. aurantiacum näher stehen. Sie geht allmälig in H. stoloni- 
florum über.) 

2133. H. brachiatum Bert. in DC. fl. franc. 5, 44%; Fries Hie- 
rac. 41. — (H. acutifolium Will. Prec. p. 59, t. 3; Zechb. ic. XXIX, p. 
54, t. 409. — H. bifurcum Koch syn. ed. 2, 510, non M. Bieb.; Döll. 
Bad. Il, 863; Zechb. icon. XXIX, p. 54, t. 109. — H. pleiocephalum 
Ambr. Tir. mer. 2, 614. — H. praealto-Pilosella Wimm. Schles. Ges. 
1843, p. 205; Näg. in Schleid. Zeit. für wiss. Bot. 1845, p. 114; Neilr. 


381 


Nied. Oestr. 431 5; Rechb. icon. XXIX, p. 55, t. 114. — H. bifurcum Sehur 
sert. n. 4744, var. e. — H. cinerum Schur pl. exsicc.) — Auf sonnigen 
sandigen Hügeln: Hammersdorf, Grossscheuern , Salzburg „ Stolzenburg, 
Kolos in der Mezöseg, Klausenburg, Postwiese bei Kronstadt. Mai, Jul. 

a. flagelliflorum. Caule a basi ramoso, ramis longissimis apice furca- 
tis. Flagellis longissimis prostratis apice florigeris. Foliis glauco-viridibus 
mollibus, elongato-oblongis, mueronatis, subdenticulatis in petiolam latam 
attenuatis, dorso margineque parce pilosis, pilis longissimis flexuosis. 
Caule 10--45 poll. (H. bifurcum var. a, c et d Schur sert. n. 4744. — 
H. flagellare Schur l. ec. non Zechb. nec Willd. neque Host. an Fröl.) 
— Auf der Bruckenthalwiese rechts von den drei Eichen bei Hermann- 
stadt. Jul. 1846. 

2134. H. furcatum Hoppe Bot. Zeit. 14, 1, p. 181; Koch syn. ed. 
2, 510. — (H. alpicolum Schleich. cat. 1821, 19; H. sphaerocepha- 
lum Fröl. in DC. prod. 7, 201; Fries Hierac. 8. — H. Schultesii F. 
Schultz Arch. 1, 35. — H. auriculaeforme Fries. Hierac. 7; Rehb. 
icon. t. 408, XXIX, p. 53. — H. Auriculo-Pilosella Fries novit. 248; 
Näg. in Schleid. Zeit. f. wiss. Bot. 1845, III; F. Schultz Arch. A1, 6. 
Wimm. Schles. III., Ausg. 317. — H. angustifolium Sturm. H. 37 non 
Hoppe nee Wierzb. — H. hybridum Chaix in Vill. Dauph. 3, p. 100 
et Pric. p. 60, t. 2; Zechb. icon. XXIX, t. 111 et 128. — H. furcatum 
Schur Sert. n. 1745.) (Neilreich Nachtr. 1861, p. 136.) — Auf steinigen 
Triften und in Felsenritzen der Voralpen und Alpen 5000‘, auf dem Ar- 
pas und dem Butian mit einer kleinen Form von H. Auricula. Jul. 

2135. H. bifurcum M. Bieb. (non Koch ]. ce.) fl. taur. ec. 2, 251; 
3, 5325 Ledeb. Ross. 2, 817; Bess. en. p. 31, n. 997. — H. collinum 
Bess. prim. galie. 2, 148. — Bimg. 1643. — (H. bifurcum Schur sert.n. 
1744.) (H. polycladon Schur herb. Transs. et pl. exsiec.) — (H. sar- 
mentaceum Schur herb. an Fröl.) — Auf Wiesen und an Aeckern bei 
Hermannstadt. Jul. 1847. — Hierher zähle ich: H. Pilosella-pratense 
F. Schultz Fl. d. Pfalz 1845, p. 276; Arch. A, 177, 2535 U. 7; Wimm. 
Schles. 318. — H. collino-Pilosella Fries novit. 248. — H. flagel- 
Jare Dietr. Bor. t. 790. — H. stoloniflorum Zechb. icon. XXIX, p. 54, 
t. 110, (an Willd.) Rechb. exc. germ. p. 261. — (Neilreich Nachtr. 1861, 
p. 136.) 

2136. H. breviscapım Gaud. helv. 5, 77; Koch syn. ed. 2, p. 
5115 DC. fl. franc. 5, 439. (H. glaciale Lochen. nov. act. helv. 14787, 
p- 305; Fries Hierac. 12; Gris. Hierac. 7; Hausm. bot. Ges. 1858, 2, 
374; FZechb. icon. XXIX, p. 58, t. 112. — H. angustifolium Hoppe 
Taschenb. 1799, 30, non Sturm. — H. Auricula var. a. alpinum Schur 
sert. n. 1746. — Neilreich Nachtr. 1861, p. 131. — Näg. in Schleid. und 
Näg. Zeit. f. wiss. Bot. 1845, p. 106—107.) — Auf Felsen der Hochalpen, 
Kalk, Keprereasze der Arpaser Alpen, Butsets bei Kronstadt. 1854. 
6000°—7000'. 

2137. H. Auricula /. — Bing. 1645. (H. dubium Smith. brit. 
2, 828; Willd. ap. 3, p. 563; Will. delph. 3, 90; G@aud. helv. 5, 75; Fl. 
dan. t. 1111; Sturm. H. 37, non Bmg. — H. Lactucella Wallr.) — 


382 


Auf Wiesen, Triften, Aeckern, an Felsen und Mauern von sehr verschie- 
dener Grösse und Behaarung. Jun. Septbr. 

a. minimum. Monocephalum vel subdicephalum; flagellis brevissimis 
vel nullis; scapo 3—6 poll. tenuissimo; foliis anguste-oblongis subdentieu- 
latis obtusiusculis glabris, petiolo brevissimo pilis longis parce piloso ; 
capitulo minimo. — Auf der Nagelflüe bei Talmats. Jul. 

b. alpicolum. Monocephalum cum rudimento alteri cephali. Capitulo 
minimo scapoque superne pilis atris glanduliferis copiosis obsito; flagel- 
lis nullis; foliis acuminatis in petiolum attenuatis basi petioloque longe 
pilosis. Scapo 4—6 poll. antecedente firmiori. — Proximum H. brevis- 
capi DC. — (H. alpieolam Schur olim. non Schleich.) — Auf Felsen der 
Kalkalpen: Korondsys bei Rodna, Königstein bei Kronstadt. 5000°— 6000‘. 
Jul. Aug. 

c. glabrum. Oligocephalum, capitulis 2—3 minoribus quam forma 
genuina et minus vestitis; flagellis brevissimis vel destitutis ; foliis pedi- 
celloque glabris glaueis. — Auf dem Götzenberg bei Heltau. Jun. Jul. 
3000°— 4000. Glimmerschiefer. 


d. subeymosum, polycephalum. Scapo elato 42—18 poll., apice polyce- 
phalo, 12—20, eorymboso, peduneculis capitulisque pilis stellatis minimis 
canescenti-tomensosulis setulisque atris glanduliferis hispidis; foliis mol- 
libus viridibus oblongo-spathulatis; flagellis longissimis foliatis, foliis obo- 
vatis minimis. — (Schur Sert. n. 1746 var. e, f. g. — AnHH. radiocaule 
Tsch.) — Auf Hügeln bei Stolzenburg. Jul. 1500. 


2138. H. floribundum Wimm. et Grab. siles. 2, 204; Wimm. 
Schles. 304. — Fechb. icon. XXIX, p. 56—57, t. 123. (H. Auricula-pra- 
tense F. Schultz. Arch. 2, 9. — H. Pseudo-Auricula Schur herb. 
Transs.) — Auf Waldwiesen: Michelsberg bei Hermannstadt, Pojana bei 
Kronstadt. Glimmerschiefer. Diluvium. 2000’—3000‘. Jun. Jul. 


2139. H. praealtum Koch syn. ed. 1, p. 447; ed. 2, p. 512, Will. 
Wimm. Grab. fl. siles. 3, 206; .Doll. rhein. Fl. p. 522. — Rhizomate ob- 
lique protenso „ subnodoso , praemorso, fibris longis instructo, multicipite. 
Caule 2—3 ped., glabriusculo vel interdum setoso-piloso et superne pube 
stellato adsperso, inferne 4—2-paucifolio. Stolonibus plus minus praelon- 
gis filiformis adscendentibus apice florigeris praeditum. Foliis glaueis ob- 
longis vel spathulatis, margine et utrinque setoso-pilosis, subtus tantum 
pube stellata tenue cano-tomentosis. Anthodiis minimis numerosissimis 
20—100 fastigiato corymbosis, pedunculis peranthodii foliolisgue magis 
minusve pilis brevibus stellatis canis pilisque longioribus saepe atris hir- 
sutis. — Auf Wiesen, Aeckern, Triften, bebauten und unbebauten Orten 
in der Ebene so wie in der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 


a. Bauhini. Gracile. Foliis oblongis acutis, nervo margineque setoso- 
pilosis, flagellis longissimis ramosis, villoso-setosis. Corymbo laxo 20—30- 
cephalo peduneulis anthodiisque plus minus glanduloso-pilosis. (H. Bau- 
hini Schult. obs. bot. p. 164; Rechb. exe. germ. p. 263; Bess. Galic. 2, 
p- 149. — H. praealtum ß Koch l. c. — H. Auricula ß M. Bieb. Fl. 
t. c. 3, 533. — H. Auricula Willd. sp. 3, p. 1564. — H. viscidulum 


383 


Tausch. H. fallax Koch ap. DC. fl. france. 5, p. 442. — H. collinum, 
H. vulgare et H. calodon Tausch. ]. c. p. 58.) — Auf sonnigen Wie- 
sen, Bergabhängen, Felsen: Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, 
Rodna, Borszek. Jul. Aug. 

b. hirsutum. Caulibus ubique et foliis subtus densius pube stellato 
teetis; stolonibus adscendentibus apice florigeris foliis elongatis saepe 
9—42 poll. longis sensim acuminatis. (H. cymosum laxum Mey. Chlor. 
Han. 416. — H. fallax Willd. en. h. berol. 2, 822, Zechb. icon. crit. 1, 
f. 82. — H. eymigerum Kechb. exc. germ. p. 262. — H. Zizianum 
Tausch. forma longius pilosa. — H. cymosum ß longifolium Zechb. 
icon. erit. 4, f. 116; Schur Sert. 1747. var. ee. — H. Besserianum Spr. 
syst. 3 p- 639. — H. cymosum Pall.; M. Bieb. Fl. t.c. 2, p. 252; 
Koch Linn. 16, p. 278.) — Auf Wiesen bei Hermannstadt, Klausenburg, 
Kronstadt. Jun. Aug. 

c. umbelliferum. Caule strieto apice umbellifero, peduneulis curvato- 
adscendentibus superne aequantibus; foliis minoribus 3 poll. long. acu- 
minatis; flagellis elongatis prostratis sterilibus vel raro eurvato-adscen- 
dentibus et apice oligocephalis. — Kapellenberg bei Kronstadt. Jul. 

d. setosum. Caule rigido, 4%, ped., apice corymbo condensato poly- 
cephalo instructo , setis longis hirsuto; flagellis prostratis sterilibus. (H. 
setosum Schur sert. n. 4747 var. d. — H. piloselloides Walir. non 
Vill.) — Auf Hügeln bei Stolzenburg. Jul. Aug. 

2140. H. glaucescens Bess. prim. fl. galic. 2, 150; Koch syn. ed. 
2, 514; Zechb, exc. germ. p. 263. — Media inter H. Auriculum et H. 
praealtum. Rhizomate fibroso crasso brevissimo (ob stationem lapido- 
sam). Caule flexuoso 9—12 poll. glabro superne corymboso-ramoso „ basi 
subpiloso vel glabro,, pilis brevissimis. Flagellis elongatis foliatis sterili- 
bus. Foliis spathulato-oblongis in petiolum angustatis glaucis, glabris, 
3—4 poll. long., petiolo vix piloso. Corymbo oligocephalo 10—20, sub- 
condensato. Anthodiis majoribus quam H. praealtum et speciosioribus ; 
flosculis aureis; peranthodii foliolis dorso setulis nigris obsessis. — Auf 
Kalkgebirgen und auf der Stadtmauer am Fuss des Kapellenberges bei 
Kronstadt. Jul. 

2141. H. asperifolium Schur herb. Transs. -— Rhizomate hori- 
zontali subpraemorso fibris longis instructo. Caule 1—1V, ped. firmo, 
erecto striato, foliato, apice corymboso, pilis minimis stellulatis longiori- 
busque demum fuscescentibus glandula insidentibus vestito. Flagellis 
prostratis rigidis foliis minimis oblongis praeditis. Foliis radicalibus cau- 
linisque inferioribus oblongis, superioribus sensim minoribus, omnibus pilis 
rigidis asperis integerrimisque. — Corymbo polycephalo subeonferto; an- 
thodiis iis H. praealti subsimilibus; flosculis aureis; peranthodii foliolis 
pilis minutis stellulatis canescentibus pilisque glanduliferis intermixtis 
hirsutis. Habitu medium inter H. praealtum et H. Nestlerii, sed in- 
dumento laxe hirsuto asperrimo statim distinguendum. — Auf felsigen 
sonnigen Abhängen, Glimmerschiefer, am Rothenthurm oberhalb Boitza. Jul. 

2142. H, pratense Tausch. bot. Zeit. 2, 1. Beibl. 56; Koch syn. 
ed. 2, 515. (H. dubium Z. sp. 1125; Bing. 1644; Meyer Chlor. han. 217 


384 


Nees ab Es. bot. Zeit. 4822, 187; Fl. dan. t. 4044. — H. cymosum 
Sturm. H. 39, non L.) — Auf feuchten fruchtbaren Wiesen in der Um- 
gebung von Hermannstadt häufig in vielen Abänderungen; bei Klausen- 
burg ; Burzenwiese und auf der Pojana bei Kronstadt. Jun. Jul. 

a. flagelliferum. Flagellis filiformibus sterilibus prostratis vel apice 
elevatis florigeris. -- Lazarethwiese bei Hermannstadt in allen Formen 
und Uebergängen. Jun. Jul. 

b. alpigenum. Astolonosum. Caule 8 poll. medio monophyllo apice 
3—4 cephalo subcorymboso,, superne capitulis pedunculisque pilis longis 
rufescentibus copiosis longis brevioribusque atris glanduliferis hirsuto ; 
foliis angustioribus oblongis. Habitu subsimile H. angustifolii Hoppe. 
— Auf Wiesen der Kerzesorer „ Rodnaer, Kronstädter Alpen. Kalksub- 
strat. 5000°—6000°. Jul. Aug. 

c. astolonosum vel eflagellare. Schur sert. n. 1748 var. a. Flagellis 
nullis. Rhizomate longius repente. Caule 1,—2 ped. 1—2 foliato. Foliis 
viridibus elliptico-oblongis, mollibus, laxe hirsutis, subtus tenuiter stellato- 
canescentibus pilisgque longis albis pilosis. — Die gewöhnlichste Form bei 
Hermannstadt und Kronstadt. Jun. Jul. 

2143. H. florentinum Willd. sp. 3, p. 1566. (non Dmg.) — (H. 
praealtum a. eflagelle Nelr. Fl. v. Wien, p. 288. — H. praealtum 
a. florentinum Koch syn. ed. 2, 513. — H. praealtum Vell. pree. 
d’un. voyage bot. p. 62, t. 2, f. 1; Zchb. icon. 1, f, 414; DE. prodr. 7, 
205. — H. fallax Willd. en. h. berol. 2, 822; Zochb. icon. A, f. 82; 
Techb. exc. germ. p. 261; DC. prodr. 7, 205. — H. obscurum XKechb. pl. 
erit. 4, f. 145; Zechb. exc. germ. p. 263. — H. florentinum 4, praeal- 
tum Gaud. — H. praealtum et H. stellatam Tausch. — H. prae- 
altum var. a. et b. Schur sert. p. 1747.) — Rhizomate repente subprae- 
morso polycephalo. Caulibus numerosis erectis omnibus florigeris. Flagel- 
lis nullis. Anthodiis laxe-corymbosis numerosissimis. Planta glabra glauco- 
viridis, foliis saepe margine et subtus costa media pilosis. Ceterum ut H. 
praealtum. Anthodiis atroviridibus hirsutis glandulosis. — Auf feuch- 
ten, sandigen, überschwemmt gewesenen Wiesen, an Flussufern ; Laza- 
rethwiese am Zibin ; am Altfluss bei Rakovicza unweit der Ueberfahrt ; 
bei Neppendorf; zwischen Talmats und Zood, stets einzeln. Jul. Aug. 

2144. H. piloselloides Vill. delph. 3, p. 100, t. 27; DO. Al. fr. 
5, 541; Zechb. ic. erit. A, f. 80 et 81; Tausch. 1. c. p. 60. — (H. floren- 
tinum All. ped. 1, p. 213; Bimg. 1648; Sturm. H. 39. — H. florenti- 
num II piloselloidis Gaud. — H. piloselloidis var. a. Schur sert. 
n. 1752.) — Auf dürren steinigen Abhängen, sandigen Hügeln, Fluss- 
ufern, lichten Berg wäldern, vorzüglich auf Kalk. Bing. ]. c. Jun. Jul. 

2145. H. Fussianum Schur sert. n. 45, n. 1752 var. ß. (H. Pa- 
vichii Heufl. Flora 1853, 2, 618; Neilreich Nachtr. 1861, p. 132.) — Ra- 
dice fibrosa subpraemorsa, 1-oligocephala. Flagellis nullis. Caule 10—15 
poll. a basi divaricato-ramoso , tereti, striato, glabro , ramis ramulisque 
folio suffultis. Foliis glaueis glabris vel basi petioloque pilis longis de- 
nique rufis pilosis; radicalibus exterioris serei minoribus oboyatis obtusis, 
interioribus elongato-oblongis acuminatis, in petiolum latum angustatis ; 


385 


caulinis a basi rotundato sensim attenuatis acuminatisque. Anthodiis mi- 
nimis basi globoso-rotundatis, magnitudine. Crep. viridis, in corymbum 
paniculatum laxum dispositis; peranthodii foliolis sublinearibus, longe 
acuminatis, albo-marginatis, glabris, exterioribus multo minoribus saepe 
glanduloso-pilosis; flosculis flavis peranthodio duplo longioribus, truncatis, 
quinquedentatis. — Pilis diaphanis tuberculo insidentibus. — Auf Gneis- 
und Glimmerschieferfelsen in Bergwäldern. Götzenberg. 2000-3000. 
Jun. Jul. 

2146. H. Nestleri Vill. voyag. p. 62, t. 4, f. 1; Koch syn. ed. 
2, p. 514. — (H. ceymosum a Columnae Zechb. icon. erit. 1. f. 34, t. 
17. H. Vaillantii Tausch, — H. cymosum Fröl. teste Koch ]. c.) 
— Auf Waldwiesen ,„ auf der Nagelflüe bei Talmats oberhalb der Wein- 
berge. Jun. Jul. 

2147. H. Sabinum Sebast. et Maur. fl. rom. t. 6; Koch syn. ed. 
2, 516; Zechb. icon. XXIX, p- 59—61, t. 416, 125,.126. (H. cymosum 
Vill. delph. 3. p. 101; Voyag. p. 63, t. 4, f. 2;.DÜ. fi. france. 5, 200. — 
H. cymosum Z. sp. 1126; Fl. dan. t. 810; Bmg. n. 1646. — Var, flos- 
culis aureis vel aurantiacis, ultimum est H. multifiorum Schleich. ap. 
Koch ]. ec.) -— Auf Waldwiesen, buschigen Hügeln, Kalksubstrat, 2000°— 
3000° bei Kronstadt; zwischen Talmats und Zood; bei Reps. (Dmg. ]. ec.) 
Jun. Jul. 

2148. H. echioides W. Kit. pl. rar. t. 85; Bimg. 1664. — (H. 
echiodis forma verum adpresse pilosum minus hispidum Schur 
sert. n.. 1751.) 

a. retigerum. Koch syn. ed. 2, 514. (H. setigerum Tausch. botan. 
Zeit. ]. c. p. 61. — H. Rothianum MWallr. — H. cymosum Spr. teste 
Koch 1. ec.) — Auf sonnigen bewachsenen Hügeln bei Hermannstadt, 
Stolzenburg, Klausenburg, Torda, Kolos in der Me&zöseg , vorzüglich auf 
kalkhaltigem Boden. Jun. Aug. Die Var. a. bei Salzburg, Mundra, Müh- 
lenbach. Jul. 

2149. H. sulphureum Düll. Fl. v. Rad. 2, 863. (H. Auricula- 
praealtum Döll. Rhein Fl. 521; Zechb. icon. XXIX, p. 55, t. 127.) — 
Bei Rodna in Siebenbürgen. (COzetz exsicc.) Neilr. Nachtr. 1861, p. 137. 

2150. H. aurantiacum L. — Bimg. 1649. — Sturm. H. 39. — 
Jacg. A. t. 410. — Auf Wiesen und Triften in der Berg- und Voralpen- 
region bis 6000° Elevat.; in die Thäler herabsteigend: Arpas. Jun. Aug. 

a. humillimum, monocephalum. Caule 4 poll. simplicissimo subnudo; 
foliis remote denticulatis,, acutis, flosculis fusco-aurantiacis. (Dmg. 1. ce.) 
— Auf Kalkalpen; auf dem Butsets und Refyezät. Aug. 

b. oligoecephalum. Caule 6—9 poll. medio monophyllo; foliis radicali- 
bus elongato-oblongis acuminatis exterioris serei minoribus obovatis ob- 
tusis, omnibus integerrimis vel remote calloso-dentatis. Planta minus hir- 
suta. — Auf Felsen des Arpas und Vurtop. 6000‘. Jul. Aug. 

c. Nagelliferum, pallldum, Caule gracili 12 poll. interdum monophyllo. 
Foliis oblongis mollibus obsolete denticulatis pilis brevibus albis pilosis. 
Corymbo 3 cephalo, capitulis minoribus minus hirsutis; floribus pallide 
aurantiacis. Flagellis brevibus debilibus instructum. — Auf Felsen des 


Schur. Enum. plant. Transs. 25 


386 


Arpas; cum flagellis longissimis filiformibus auf dem Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos 5000°—6000’. Jul. Kalk. 

d. pumilum, bicolor, Koch syn. ed. 2, 516, var. y„.— Astolonosum. 
Caule 6 poll. aphyllo, squamulis 1—3 praedito; foliis oblongis acuminatis. 
Capitulis 2—3 longo-pedunculatis sub corymbosis ; peranthodium tenue 
hirsutum; floribus centralibus flavis, marginalibus pallide aurantiacis. — 
Auf schattigen Kalkfelsen der Piatra mare bei Kronstadt, 5000°. Jul. 


e. atro-fuscum, Schur sert. n. 1750 var. b. valde nigro-pilosum, po- 
Iycephalum, montanum. Caule 1%,—2 ped., subaphyllo, stricto, firmo. 
Foliis elongato-oblongis undique pilosis. Capitulis numerosis minoribus 
cauleque pilis longis patentibus atro-fuseis hirsutis. Floribus fusco-auran- 
tiacis. — Auf Alpenwiesen, schattigen feuchten Triften, Wasserfällen, 
längs der ganzen Gebirgskette die gewöhnlichste Form , 4000'—6000°, 
häufiger in den Grossauer Gebirgen. Jun. Aug. 


2151. H. subfuscum Schur. — (H. glaucophyllum Schur herb. 
Trans. — G. aurantiacum alpinum Schur sert. n. 1750 var. a. 
An H. Hinterhuberianum Schultz, Bip.) — Rhizomate tenue horizon- 
taliter repente fibris nonnullis obsesso. Caule gracili 8—10 poll., 1—2 
phyllo quandoque aphyllo, supra medium nudo. Foliis radicalibus obovato- 
spathulatis in petiolum brevem angustatis obtusis; caulinis elongato-ob- 
longis acuminatis in petiolum latum exeuntibus; omnibus cauleque in- 
ferne glabriusculis, glaucis, dorso margineque pilosis vel utrinque pilis 
dissetis glandula insidentibus subhirsutis. Capitulis 2—3 subcorymbosis, 
floribus pallide aurantiacis vel aureis subtus aurantiacis. — Auf Felsen 
und steinigen Triften der Arpaser, Fogaraser und Rodnaer Alpen. 
5000°—6000°. Glimmerschiefer. Jul. Aug. — (Vielleicht H. aurantiaco- 
Nestleri oder H. aurantiaco-Sabinum, worauf vorzüglich der un- 
tere Theil dieser Pflanze hindeutet.) 


2152. H. subauratum Schur. — H. ambiguum Schur herb. 
Transsilv. (non Ehrh.) Rhizomate breviter repente subpraemorso interdum 
monocephalo. Flagellis plus minusve elongatis sterilibus praeditum. Caule 
2 ped. et ultra, strieto, supra basin monophyllo, inferne laxe superne 
densius setoso-piloso, pilis fuseis glandula atra insidentibus. Foliis viridi- 
bus, mollibus, oblongis, obtusis, in petiolum latum angustatis subsinuato- 
dentatis, glabriusculis, margine ciliatis. Anthodiis magnitudine H. auran- 
tiaci incorymbum compositum florum ditissimum dispositis, ramis pedun- 
eulisque dense pilis longis brevioribusque atris glanduliferis intermixtis 
hirsutis. Peranthodii foliolis pilis simplieibus longis nigris hirsutis. Flos- 
eulis Juteis, marginalibus anthodio duplo longioribus. — (Media inter H. 
pratense et H. aurantiacum. — H. aurantiaco-pratense Schur. 
— H. aurantiacum var. c. citrinum Schur Sert. n. 1750. — An H. 
aurantiacum var. ß. Juteum Koch syn. ed. 2, 516?) — Auf frucht- 
baren Bergwiesen; Pojana bei Kronstadt; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; 
auf dem Götzenberg bei Heltau 3000°-4000°. Jul. Kalk-Glimmerschie- 
fersubstrat. Auch auf den Kerzesorer Gebirgen in kleineren Exemplaren. 


387 


Seet. II. Aurella (Tausch. p. p.) Koch. 


2153. H. staticefolium Vill. delph. 3, p. 116, t. 27; Koch syn. 
ed. 2, 516; All! ped: t. 81, f. 25; Lam.'ill.t. 267, £. 15 Sturm. H. 28); 
DC. prodr. 7, 218; Zechh. exc. germ. p. 264. — Schur sert. n. 1753. — 
Auf feuchtem Gerölle der Kalkgebirge. Im Jalomnitzthal am Butsets 
schon von Lerchenfeld 1785 daselbst beobachtet. Jul. Aug. 5000°. 

2154. H. porrifolium ZL. sp. 1323; Koch syn. ed. 2, 517; Jacq. 
A.t. 286; Jacg. en. t. 6; Tratt. Oestr. t. 98; Sturm. H. 39. — Eehb. 
exc. germ. p. 265. — (H. porrifolium var. y Frölichii Koch l. c. — 
H. saxatile Jacg. icon. pl. rar. A, t. 163; Fröl. ap. DC. prodr. 7, 220; 
Bug. n. 1655, — Schur Sert. n. 1756. — H. saxatile a. angustifolium 
Neilreich Fl. v. Wien, p. 290. — H. glaucum All. ped. A, t. 28, fig. 3, 
et t. 81, f. 1. — H. porrifolium d. dentatum Fröl. — H. porrifolium 
Schur Sert. var. b. n. 1754.) — Auf Kalkfelsen der Voralpen und Alpen 
5000°—6000°: Hunyader Gebirge auf dem Retyezät, Vulkan (Bimg. 1. c.); 
auf den Kronstädter Gebirgen: Butsets, Thitzla. Jul. Septbr. 

a. armerifolium. Foliis angustissimis integerrimis Schur Sert. n. 1754. 
var. a. — (H. porrifolium a. armerifolium Koch ]. c. Fröl. DC.) -- 
Fogaraser Alpen. Aug. 

2155. H. glaucum All. ped. 1, 214, t. 38, f. 3; Koch syn. ed. 2, 
517. (H. saxatile Jacg. icon. rar. t. 163; Sturm. H. 39; Bug. 1655. p- 
p. H. saxatile var. latifolium Nelreich Fl. v. Wien, p. 291; Jacq. 
Obs. 2, t. 50. H. glaucum Zechb. exc. germ. p. 265 et 854. — H. glau- 
cum Schur Sert. n. 1755.) — Auf Gerölle und steinigen Abhängen der 
Kalkgebirge bei Kronstadt: Auf Jem Schlossberg. Jul. Aug. (H. specio- 
sum Schur herb. Transs.) 

2156. H. bupleuroides Gmel. bad. 3, p. 317, t. 2; Koch syn. ed. 
2, 518; Zechb. icon. XXIX, t. 2045 exc. germ. 265. — (H. denudatum 
Rochel. ap. @ris. Hierac. 69. — H. polyphyllum Willd. — H. glau- 
cum Wahlendb. — H. glabrum Kit. — H. Tatrae Gris. Hierac. 73; 
Fechb. icon XXIX, t. 211.) — Auf steinigen felsigen Abhängen der Vor- 
alpen und Alpen. Kalk 4000°—6000‘ Kronstadt: Piatra mare. Jul. 

2157. H. Baumgartenianum Schur herb. Transs. non Schur 
sert. n. 1760, var. c. — (H. spec. incerta ex herb. Bing. fol. pilos. an- 
thod. glaberrim. nigris, aff. H. glauci et saxatili. = H. leiocepha- 
lum Schur sert. n. 1757 [non Bartl.]) — Radix ? Caule 8 poll., foliato, 
superne subramoso, a medio pilis glandula insidentibus parce piloso. Fo- 
liis infimis oblongis utrinque attenuatis acutis, integerrimis vel subdenti- 
culatis, superioribus sensim minoribus basi rotundata sessilibus, glabris, 
inferioribus utrinque pilis longis (siccatione ?) fuscus pilosis. Capitulis longe 
peduneulatis 3 subcorymbosis; pedicellis bracteatis; peranthodii foliolis 
oblongo-linearibus glaberrimis atro-viridibus, exterioribus siccate paten- 
tibus. Floseulis siccate flavis, marginalibus peranthodio duplo longioribus. 
— Herb. Transs. Bmg. ohne Standort; scheint eine Alpenpflanze zu sein. 

2158. H. peliophyllum Schur herb. Transs. — Radice subrepente 
mono-oligocephalo. Caule erecto simplici 1—3 cephalo 1—3 phyllo, 6 12 


25 * 


388 


poll., tereti, striato, parce setoso-piloso, pilis brevissimis atris rigidis sub- 
verucaeformibus. Foliis radicalibus confertis ovatis ellipticis oblongisve, 
obtusis vel subito acuminatis in petiolam subitoe angustatis, omnibus ar- 
gute dentatis, longe pilosis; fol. caulinis minimis sessilibus distantibus ; 
pilis omnibus glandula insidentibus. Anthodiis speciosis longe peduncula- 
tis; peduneulis pilis longis rigidis atris intermixtis canescenti-hirsutis;; 
peranthodü foliolis oblongo-lanceolatis sensim acuminatis dorso atroviri- 
dibus, margine albo einetis. Flosculis aureis,. marginalıbus peranthodio 
duplo longioribus, profundo dentatis, dentibus lanceolatis. Fructibus fusi- 
formibus, atropurpureis, subtetragonis, latiusculis, medio costa prominente 
notatis. Pappo rigido albo fragili persistente, — Auf Felsen des Arpäs 
und Vurtop 6000‘ und darüber. Glimmerschiefer. Jun. Jul. 

2159. H. oriophilum Schur herb. Transs, Radice subpraemorsa 
breviter repente. Caule erecto, superne subramoso | —2-oligocephalo, sub- 
furcato, subangulato, glabriuseulo. Foliis radicalibus obovatis oblongisve, 
obtusis acutisve, in petiolum attenuatis; caulinis ad apicem caulis sensim 
minoribus sessilibus, omnibus glaucis, supra glabris vel glabriusculis, sub- 
tus parce pilosis, remote dentatis. Anthodiis longe peduneulatis; pedun- 
culis anthodiisque eanescenti-lanatis, pilis nigris tenuissimis glanduliferis; 
peranthodii foliolis lineari-lanceolatis acuminatis. Flosculis aureis, mar- 
ginalibus anthodium dimidio superantibus. Fructibus fusiformi-eurvatis 
fuseis grosse striatis. Affine H. caesii, H. glauco et H. pallido dif- 
fert: caule graciliori foliato „ capitulis minoribus, ligulis brevioribus for- 
maque fructuum. — Auf Kalkfelsen, auf der Piatra mare bei Kronstadt. 
Jul. 5000’. 

2160. H. Csereianum Bmg. En. 3, p. 20, n. 1640. (H. glabra- 
tum Hoppe ap. Willd. sp. [4800] p. 1562; Koch syn. ed. 2, 519; Sturm. 
H. 37. — H. flexuosum DC. [non W.. Kit.|. Gaud. — H. trichoce- 
phalum Willd. Link.) — Auf den Kronstädter und Szolnoker. Alpen. 
(Bing.) Jul. Aug. 

2161. H. dentatum Hoppe ap. Sturm. H. 39; Koch syn. ed. 2, 
p. 518. — Auf Felsen der Kalkalpen: Butsets und Königstein bei Kron- 
stadt. Jul. Aug. 

2162. H. Schraderi Schleich. DC. fl. franc. 4, p. 20; Koch syn, 
ed. 2, 519; @aud. helv. 5, p. 59. (H. alpinum Willd. sp. 3, 1561 ; Hoppe 
ap. Sturm. H. 37.) — Auf dem Podruschel, Vurtop, der Keprereasze der 
Arpaser Alpen 6000‘—-7000‘. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

2163. H. villosum Jacqg. en. p. 271; L. sp. 11305. ‚Bing. 1662 ; 
Sturm. H. 37. (H. eriophyllum Schleich.; Link. en. suppl. p. 54, — H. 
floccosum et H. plumosum sSchur pl. exsice.; bot. Rundreise 1853 
suscept. p. 106.. — Verh. d. sieb. Ver. 1859, p: 172.) — Auf Felsen der 
Kalk- und Glimmerschieferalpen 5000‘°—7000‘. Fogaraser, Arpaser, Ker- 
zesorer, Rodnaer, Kronstädter Alpen; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Do- 
mokos. Jul. Septbr. 

a. involucratum. Zochel. banat. f. 60. Squamis exterioribus auctis 
majoribus foliaceisque anthodium involuerantibus, -- Auf dem Butsets bei 
Kronstadt. Aug. 


389 


b. valde-pilosum = simplex Bing. ]. e. var. a. (H. valde-pilosum 
Vilt."Dauph. 3,'p: 106,'t.'30,° Koch syn. ed. 2, p. 519.) 

c. polycephalum. Caule apice 2—-3—4 cephalo subcorymboso. Schur 
sert. n. 1760 var. b. — Auf dem Arpas. Jul. 

d. latifolium. Indumentum demum fusco-rufum. Caule firmo superne 
corymboso-ramoso, pedunculis axillaribus; foliis numerosis approximatis, 
summis oyatis basi cordata sessilibus, dentatis. Planta speciosissima 10—12 
poll. internodiis brevibus subflexuosis. (H. villosum var, Baumgarte- 
nianum Schur sert. var. c. — H. pilocephalum Link. en. 2, 286; 
Willd. en. 2, 825.) — Auf den Kerzesorer Alpen 6000‘ Jul. Aug. Ler- 
chenfeld herb. Bmg. herb. 

e. plumosum. Indumentum semper niveum. Caule 12—15 poll. fle- 
xuoso-erecto, 1—3 cephalo. Foliis radicalibus oblongo-spathulatis in pe- 
tiolum longum sensim angustatis, caulinis basi angustata sessilibus, om- 
nibus molliter pilis longis plumoso-lanatis, pagina superiore glabriuseulis. 
(Schur sert. n. 1760, var. d. — H. plumosum Schur. — H. flexuosum 
W. Kit. pl. rar. t. 209.) — Auf Kalkgebirgen: Ecsem-Teteje bei Sz. Do- 
mokos. Jul. Aug. 

2164. H. longifolium Schleich. Cat. 1815; Koch syn. ed. 2, 417. 
(H. erinthoides Host. [non Schleich.] — H. flexuosum Gaud. [non 
W. Kit.] — H. polyphyllum Schleich.) — Auf steinigen schlammigen 
Orten der Rodnaer Gebirge. (Czets. 1853.) Jul. — Ueber dieses H. bin 
ich nicht im Reinen, da ich es nur trocken gesehen habe. Es ist dem H. 
caesium Fries nicht unähnlich, 12 Zoll hoch und stimmt ziemlich mit 
der von Koch gegebenen Diagnose. 


Sect. III. Pulmonaroidea Koch. 


2165. H. vulgatum Koch syn. ed. 1, p. 455; ed. %, p. 5941; 
Fries novit. ed. 2, 258. DO. prodr. 7, 214; Schur sert n. 1767 cum var. 
— In Wäldern, G@ebüschen, Weinbergen , bebauten und unbebauten Or- 
ten. Jun. Aug. Eine schwer zu begrenzende Art, wenn man der Ansicht 
mehrerer Botaniker der Gegenwart folgen und die von älteren Botanikern 
aufgestellten Arten hineinziehen will. Der allgemeine Charakter von H. 
vulgatum ist folgender: Caule a basi foliato, ramoso, apice ramisque 
corymboso, superne plus minusve pube stellata caneseente, pilisque atris 
glanduliferis hirto. Foliis viridibus subtus margineque hirsutis, radicalibus 
petiolatis ovatis lanceolatisvre, basi angustatis dentatisque, dentibus ba- 
seos profundioribus antrorsum versus; caulinis plurimis superioribus sub- 
sessilibus. Peduneulis anthodiisque stellato canescentibus pilisque atris 
gianduliferis hirsutis. Folia capitum radicalium non florentium perhyeman- 
tia sub anthesi adhuc vegeta. Dieser letztere Entwickelungscharakter 
kommt nicht nur dieser Art, sondern einer ganzen Reihe zu, die den- 
noch als eigene Arten behandelt werden müssen. 


a. paucifolium. Caule 2 ped. 2—3 folio; foliis radıcalibus maximis 
obovato-ellipticis, grosse dentatis, caulinis oblongis subpetiolatis cauleque 
hirtis. — (H. vulgatum a Schur sert. n. 1767. —H. Lachenalii @mel, 


390 


Fechb. exc. germ. p. 267. — H. vulgatum Kries sec. Rchb. 1. c. — H. 
carpaticum Bess.) — In Bergwäldern bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

b. sylvaticum. Caule 2—3 ped. densius foliato , superne ramoso, fo- 
liisque piloso-villoso; foliis radicalibus oblongis longe petiolatis, caulinis in- 
fimis brevius petiolatis, summis sessilibus angustioribus, omnibus supra 
glabriusculis subtus pallidioribus albo-pilosis. Anthodiis nigro-hirsutis in 
corymbum laxum dispositis; flosculis aureis. — (H. sylvaticum Lam. 
dict. 2, 366; Wall. delph. 3, 125; Fl. dan. t. 4113; Sm. engl. 3, 361. — 
H. sylvraticum Gouwan.; Bing. 1658; Rchb. exc. germ. p. 267. — H. m u- 
rorum y L. sp. p. 1129. — H. murorum y Pollich. —H. murorum ll. 
sylvaticum @aud. helv. 5, 125. — H.murorum y polyphyllum Nel- 
reich Fl. v. Wien, p. 292.) — In Bergwäldern, Gehauen, Gebüschen u. s. w. 
durch das ganze Gebiet. Hermannstadt. Kronstadt. Jul. Aug. 

c. subalpinum. Caule 12—15 poll. paucifolio, foliisque glabriuseulo, 
superne paniculato-ramoso, pedunculis apice 1—2 cephalis; floribus eitri- 
nis; foliis radicalibus oblongo-ellipticis subdentatis, caulinis oblongis acu- 
minatis subsessilibus. — (H. vulgatum var. Schur herb. Transs.) — Auf 
dem Arpas und in den Kerzesorer Gebirgen 5000‘. Jul. Aug. 

d. maculatum — cruentatum Fröl. in DO. prodr. 7, 215. Robustius. 
Foliis radicalibus maximis atro-fusco-maculatis. (H. maculatum Sm. 
engl. fl. 3, 360.) — Auf Mauern und Felsen bei Hermannstadt. Kronstadt. 
Jun. Jul. 

e. scabriusculum. Omnia ac. var. d., sed. caule foliisque scabriusculis 
(nee pilosis). — Auf Kalkfelsen: Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 
Jun. Jul. 

f. gracillimum. Caule 10—12 poll. paucifolia apice 2—3 cephalo; 
foliis oblongis, inferioribus petiolatis, superioribus sessilibus erecto-pa- 
tentibus, distantibus ; flosculis eitrinis. — Auf Kalkgebirgen bei Kron- 
stadt. Jun. Jul. 

g. simplex, monocephalum, alpinum. Subsimile var. f. sed caule 
aphyllio vel monophyllo, monocephalo, foliis radicalibus oblongo-spathu- 
latis, purpureo coloratis. — Auf dem Bulla der Kerzesorer Alpen 6000‘. 
Kalk. Jul. 

2166. H. Kladnianum Schur. (H. vulgatum var. c. multi- 
folium Schur sert. n. 1767. — H. angustifolium Schur [non Gmel.]) 
— Caule 10 -15 poll. densissime foliato, multinodo: nodis approximatis, 
internodiis abbreviatis. Foliis radicalibus oblongo-elliptieis, obtusiuseulis, 
brevissime petiolatis, subtus tantum canescenti-pilosis, fol. caulinis sen- 
sim minoribus ereectis, internodium duplo superantibus, argute dentato-ser- 
ratis. Anthodiis minoribus quam H. vulgatum genuinum; floribus aureis; 
peranthodii foliolis atroviridibus glabris vel parce pilosis, exterioribus 
brevioribus patentibus. (H. Kladnianum Schur herb. Transs.) — Auf 
Felsen der Arpaser und Kerzesorer Alpen 5000°—6000. Jun. Jul. — (In 
Gesellschaft von Herrn Kladni gesammelt 1852.) 

2167. H. ramosum W. Kit. pl. rar. t. 216; Dmg. 1659. — Koch 
syn. ed. 2, 521. — In Bergwäldern zwischen Gebüschen, an Bachufern 
auf thonigem Boden, im Branisch bei Hannbach. Jun. Aug. 


391 


2168. H. Pseudo-ramosum Schur herb. Transs. — Radice prae- 
morsa A-oligocephala. Caule 2—3 ped. foliato, angulato, striato, villoso- 
piloso, superne paniculato-corymboso, interdum a basi ramoso, ramis 
longissimis ramulosis, saepe ramo uno alterove basilari flagelliformi sim- 
pliei praedito. Foliis radicalibus ovali-oblongis in petiolum angustatis, 
serei exterioris obtusiusculis interioris acutis; fol. caulinis inferioribus 
breviter petiolatis, superioribus sessilibus; omnibus glauco-viridibus (sie- 
cate pallide einereo-viridibus), grosse inciso-dentibus, supra glabriusculis, 
subtus petiologue longe piloso-lanatis, apice integerrima protensa in- 
struetis; dentibus ad basin foliorum accrescentibus remotioribusque, elon- 
gato-triangularibus vel lanceolatis. Anthodiis numerosis in corymbum 
laxum subpaniculatum dispositis iis H. muroro, subsimilibus; peranthodii 
foliolis oblongo-linearibus pedunculisque canescentibus pilisque atris glan- 
duliferis hirsutis; floribus aureis marginalibus anthodio dimidio longiori- 
bus profunde dentatis. Fructibus atro-fuseis fusiformibus 10 striatis; pappo 
sordide albo fragili radiis antrorsum scabris. — Planta insignis habitu H. 
ramosi sed pilosior, glauco-viridis; medio inter H. vulgatum et H. 
caesium. — Auf steinigen sonnigen Abhängen der Hügelregion, Kalk: 
Schlossberg bei Kronstadt. Aug. 1853. 

2169. H. murorum Z[. flor. suec.; Fries. novit. ed. 2, 258; Koch 
syn. ed. 2, 522; DC. prodr. 7, 215; Zngl. bot. t. 2082; Sturm. H. 39; 
Bmg. 4757. — In Wäldern, Weinbergen, Mauern, unbebauten Orten. 
Jun. Aug. 

a. genulnum, Caule elato 1—1', ped. monophyllo, superne divari- 
cato-ramoso-corymboso; foliis radicalibus e basi cordata petiolatis, inciso 
dentatis, dentibus ad basin foliorum acerescentibus rectis: folio caulino 
maximo subpetiolato basi cordato. Schur sert. n. 1775 var. a. — Auf be- 
bautem und unbebautem Boden, Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 

b. grandiflorum, Bing. En. n. 1657, var. a. 

c. Diymeja. = sylvaticum Koch syn. ed. 2, 523 var. ß. (H. muro- 
rum ß sylvaticum L. sp. 11283; Poll. pal. 2, 392.) — Ab antecedente 
differt: dentibus foliorum retrorsum versis. — In den Eichenwaldungen 
bei Hammersdorf. Jun. Jul. 

d. villosum. Koch syn. ]l. c. var. y. — H. murorum y villosum 
Fröl. ap. DC. prodr. 7, 216. — H. murorum pilosissimum Z. sp. 
1128. — Auf dem Götzenberg bei Heltau. Jul. Aug. 

e. obtusum, Foliis radiealibus cordatis, obtusis, grosse dentatis, den- 
tibus obtusis cauleque monophyllo hirsutis. — Auf Kalkfelsen bei Kron- 
stadt. Jun. Jul. 

f. pilosissimum, Fries. in litt. Caule subaphyllo. Anthodiis majori- 
bus quam genuinum in corymbum simplicem dispositis; foliis radicalibus 
subrotundo-oyatis, obtusis, elliptieis vel late oblongis et subacuminatis, 
versus basin pauci-dentatis petiolisque albo lanato-pilosissimis. H. lani- 
gerum Schur herb. — Auf Gerölle und Felsen der Bergregion oberhalb 
Resinär, bei Tusnad, Kronstadt. 2000°—3900‘. Jun. Jul. 

g. scapiferum. Schur sert. n. 1775 var. b. Caule humillimo scapiformi 
aphyllo, 6 poll., subcorymboso-oligocephalo, quandoque medio furcato- 


392 


biramoso, ramis 1—2 cephalis; follis radicalibus inciso-dentatis, serei ex- 
terioris rotundato-obtusis, omnibus cauleque pilosis. — Auf Felsen des 
Vurtop der Arpaser Alpen 7000‘. Jul. 


2170. H. incisum Hoppe ap. Sturm. H.39; Koch syn. ed. 2, 523, 
— Auf Kalkfelsen der Voralpen und Berge, in den Kerzesorer Gebir- 
gen, auf der Piatra mare und auf den Salomonsfelsen bei Kronstadt. 
3000°—-5000° Jun. Jul. — (H. villoso-murorum Neilr. Zool. bot. Ver. 
4851, p. 123.) Ä 


2171. H. rotundatum Kit. in Schult. Oestr. 2, 439. — In lichten 
Wäldern, Gehauen der Bergregion, Glimmerschiefersubstrat: Götzenberg 
bei Heltau; auf dem Ecsem-Teteje auf Kalk. Jul. Aug. 


2172. H. biidum Kit. ap. Hornem. hort. Hofn. 2, 761; Koch syn. 
ed. 2, p. 523; Kchb. exc. germ. p. 267. — Auf Triften und Felsen. der 
Berge und Voralpen 4000-5000‘, meist Kalksubstrat; auf den Arpaser 
Gebirgen; Ketskekö beiCarlsburg; Kereszthegy bei Remete; Ecsem-Teteje 
bei Sz. Domokos. Jun. Jul. — Var. subsimplex et ramosissimum, pilosum, 
pilosissimum et glabriuseulum, anthodiis majoribus minoribusve etc. et porro: 

a. gracillimum, Simillimum H. campestri A/l. auct. p. 12, t. 4, £. 
2; Koch syn. ed. 2, p. 523; Neilreich Nachtr. p. 134. — Auf dem ‚Ecsem- 
Teteje bei Sz. Domokos; auf der Piatra mare bei Kronstadt. 5000‘. 
Kalk. Jul. 

b. elatum. Schur sert. n. 1776 var. c. H. umbrosum Schur |. c. 
Caule 12—18 poll. polycephalo, corymboso ; foliis minus glaucis sed ob- 
scure-viridibus mollibus petioloque albo-villosis. — In Gebirgswäldern auf 
dem Arpas. Glimmerschiefer. Jul. 4000‘. 

c. petiolatum, Caule elato 12—15 poll. aphyllo vel unifolio,, superne 
furcato 2—4 cephalo; foliis radicalibus oblongo-ellipticis obtusis, omnibus 
undulato dentatis, parce pilosis, folio caulino oblongo medio pauci den- 
dato. — Auf grasigen Höhen bei Kronstadt: Auf der Pojana am Fuss des 
Schuler 3000’—4000'. Jul. Aug. 

d. petrophllum. Caule subnudo apice bifidis, ramis 1—2, cephalo; 
foliis radicalibus exteriosis serei minoribus obovatis obtusis, purpureo li- 
vescentibus interioris serei majoribus acuminatis, versus basin dentatis, 
supra glabriusculis subtus petioloque pilosis e basi rotundata subito in 
petiolum attenuatis, maeulatis. — H. petrophilum Schur herb. Transs. 
— Auf Kalkfelsen bei Kronstadt: Salomonsfelsen, Szakarak. Jun. Jul. 


2173. H. Pseudo-bifidum Schur herb. Transs. — Radice mono- 
cephalo. Caule erecto humile 1—2 folio, tereti, striato, simpliei vel superne 
furcato-bifido. Foliis radicalibus ovatis, obtusis vel ovato-oblongis, subito 
in petiolum attenuatis, dentieulatis, subtus petioloque pilosis; fol. 
caulinis minoribus angustioribusque; folio supremo lineari. Anthodiis 
pedicellisgue canescentibus pilisque atris rigidis intermixtis; perau- 
thodii foliolis linearibus longissime attemuatis, atris, pilis denique, rufes- 
centibus hirsutis ; floseulis aureis, anthodium duplo superantibus. . Fruc- 
tibus fuseis angulato-striatis pappo brevioribus. — Auf Kalkfelsen, Ka- 
pelienberg bei Kronstadt :500°—-3000'. Jun. Jul. 


393 


2174. H. Schmidtil Tausch bot. Zeit. 41, 4,.p.65; Koch syn. ed. 
9, 522. — Auf Kalkfelsen der Berge und Voralpen; bei Borszek, Kron- 
stadt, auf dem Ketskekö. Jul. Aug. 


2175. H. caesium Fhries. Hierac. 106; Zechb. icon. XXIX, p. 79, 
t. 463. — (H. murorum Zngl. bot. t. 2082; H. Schmidtii var. cae- 
sium Schur herb. Transs. — H. saxatili-murorum Neilr. Nachtr. 
143.) — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt 3000°—5000°: Kapellen- 
berg, Königstein; auf den Kalkvorsprüngen des Arpas. Jul. 


2176. H. Pseudo-Schmidtii Schur herb. Transs. — Radice hori- 
zontali subrepente interdum monocephalo. Caule 2 ped. et ultra, basi 
glabro, superne pedunculisque canescentibus pilisque atris glanduliferis 
intermixtis. Foliis glaueis, radicalibus obovato-ellipticis longissime petiola- 
tis versus basin ineiso-dentatis, dentibus inaequalibus (inter dentes majo- 
res triangulares minores interjecti); petiolis antice pinnato-dentatis albo- 
villosis; fol. caulinis 2—3 subsessilibus basi subcordatis profunde dentatis, 
dentibus horizontaliter patentibus. Anthodiis in corymbum divaricato-ra- 
mosum dispositis, iis H.Schmidtii subsimilibus, ramis apice corymbosis ; 
peranthodii foliolis oblongo-linearibus acutissimis viridibus, pilis obscurio- 
ribus glanduliferis hirsutis. Fructibus fuscis subpentagonis, inter angulos 
stria prominente notatis, pappum fragilem aequantibus. (H. Schmidtio- 
murorum Schur herb. Transs.) — Auf den Grossauer Gebirgen, so wie 
in den Weinbergen bei Grossau. — (Wurde von mir im Garten aus 
Samen gezogen, wo sie im dritten Jahre blühte, dann aber, ohne reifen 
Samen zu tragen, verschwand. Jul. 1850.) 


2177. H. pallescens W. Kit. pl. rar. t. 217; Koch syn. ed. 2, 
522. Ab H. Schmidtii valde affıni imprimis differt: Foliis brevius et su- 
bito petiolatis, pilis rigidioribus glandula insidentibus scabriusculis. — 
Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt 5000°—6000°. Aug. 1854. 

2178. H. pustulatum Schur herb. Transs. — H. lasiophyllum 
var. b. humile pustulatum Schur sert. n. 1771. — (An HH. pallidum 
Schmidt sec Fries. in litt.) — Radice descendente apice fibroso subprae- 
morso oligocephalo. Caule humile scapiformi, 6 poll., furcato 1 —2 cephalo. 
Foliis radicalibus confertis rosulatim terrae adpressis, glauco-viridibus, 
subrotundato-ovatis, obtusissimis vel serei interioris subito acuminatis, 
brevissime petiolatis, coriaceo-rigidis, calloso-dentatis, utrinque pustulato- 
setoso-hirsutis; pilis longis basi atris glandulae maximae insidentibus. 
Anthodiüs ut H. pallescens; caule superne peranthodü foliolis pedun- 
eulisque canescentibus pilisque atris glanduliferis intermixtis hirsutis. 
Floseulis flavis marginalibus anthodium duplo superantibus. Collo radieis 
p’lis fuscis densissime involuto. — Auf Felsen und steinigen Abhängen, 
auf dem Podruschel der Arpaser Alpen 6000-7000‘. Jul. Aug. Glimmer- 
schiefer. Auch auf dem Bustets bei Kronstadt. Kalk. 7000. Aug. 

2179. H. lasiophyllum Koch syn. ed. 2, 522. (H. murorum ro- 
tundatum Koch syn. ed. 1, 457. — H. rotundatum var. ß villosis- 
sima Schur sert. n. 1776. — H. vernale Schur herb. Transs.) — Auf 
steinigen waldigen Abhängen der Bergregion: Mumma und Preschbe 


394 


bei Zood ; auf den Kerzesorer Gebirgen. Glimmerschiefer. 4000°—-5000'. 
Jun. Jul. _ 

2180. H. pleiophyllum Schur Verh. d. sieb. 1854, p. 171; 1852, 
p- 87. (H. eriophyllum Schur sert. 1777 var. a. — H. eriophyllum 
Schur 1. c. [non Willd.] — H. transsilvanicum Heuf. Oestr. botan. 
Zeit. 1858, p. 27; En. bant. p. 4115. — H. arcticum Schur Verh. d. sieb, 
Ver. 1859, p. 126 et p. 472; Botan. Rundreise 1853, suscept. p. 62 et p. 
106. — H. eriocaule Schur sert. 1. c. — H. polytrichum Schur herb. 
Transs. — H. oblongifolium Schur [non Link] Oestr. bot. Zeit. 1861, 
p- 22. — Crepis Fussii Kov. exsicc. — Neilr. Nachtr. 1861, p. 134.) — 
(Diese zahlreichen Synon. entsprechen eben so vielen verschiedenen For- 
men, welche ich unter meiner ältesten Kollektirbenennung: pleiophyllum 
hier aufführe, um die Aufstellung neuer Arten nicht zu weit zu treiben, 
da ich ohnehin durch den Formenreichthum unserer Flora, der sich bei 
den Hieracien besonders bewährt, ohnehin gezwungen bin, diesem 
Umstande Rechnung zu tragen.) — Radice repente subpraemorsa mono- 
cephala vel oligocephala caules florentes fasciculosque foliorum quandoque 
caules flagelliformes adscendentes florigeros proferente. Caule primario 
1—2 ped., tereti, striato, inferne simplici vel saepe a basi ramoso, aphyllo, 
monophyllo vel plerumque polyphyllo, ramis ramulisque folio suffultis, 
pilis longis mollibus villoso superne ramis ramulisque setulis glanduli- 
feris hirsuto. Foliis radicalibus oblongis, elliptieis, ovatis subrotundisve, 
obtusis vel subacuminatis, in peviolum angustatis, magis minusve sinuato- 
dentatis, versus basin saepe grosse dentatis; foliis caulinis mediis sub- 
petiolatis, superioribus sessilibus; omnibus densissime villoso-pilosis ; pilis 
siccatione rufescentibus. Anthodiis numerosissimis iis H. murori subsimi- 
libus sed parum minoribus in corymbum compositum subpaniculatum 
dispositis. Alabastris subglobosis. Peduneulis peranthodii foliolisque pilis 
stellulatis canescentibus setulisque atris glanduliferis hirsutis. Foliolis pe- 
ranthodii lineari-lanceolatis margine albo hyalino cinetis. Floseulis aureo- 
flavis peranthodium duplo superantibus quinquedentatis. Fructibus tetra- 
gono fusiformibus, nitidis, fuscis, 40 striatis, 4 lin. long. 1/ lin. lat., 
pappo albo persistente brevioribus. Planta maxime variabilis basi prae- 
eipue fusco petiolique lanuginoso-villosa; folia radicalia cum petiolo 2—6 
poll. longo, 4—2 poll. lato, saepe subtus purpureo colorata sericeo sbri- 
gosa, anthodio 6—8 lin. longa. — In Gebirgswäldern in lockerer Damm- 
erde, aus der Buchenregion bis in die Krummholzregion 3000’—6000‘, 
von mir vorzüglich auf Glimmerschiefersubstrat beobachtet, jedoch vom 
Kalk nicht ausgeschlossen. Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer, Grossauer, 
Rodnaer, Hunyader Alpen. Jun. Jul. 

a. pleiophyllum genuinum. Caule 10—15 poll. 1—2 foliis minimis prae- 
dito. Anthodiis in corymbum simplicem paueiflorum dispositis. Foliis obo- 
vatis obtusissimis. (H. pleiophyllum Schur sert. n. 1777, var. a.) — 
In Berg- und Voralpenwäldern, auf dem Götzenberg bei Heltau, in den 
Arpaser Gebirgen. 2506‘—5000‘ Glimmerschiefer. 

b. eriophylinm. Rhizomate repente caules flagelliformes florentes 
adscendentes proferente. Caule primario a basi ramoso subbifolio; 


395 


ramis longissimis; foliis minus petiolis magis lanuginosis; indumento demum 
tlavo-fusco. (H. eriophyllum Schur sert. n. 1777, legitimum [non 
Link] — H. transilvanicum Heuf. en. banat. 1859, p. 115.) — In Ge- 
birgswäldern: Auf dem Kuhhorn bei Rodna; am Fuss der Fromoasze der 
Grossauer Alpen; auf dem Retyezät der Hunyader Gebirge. (Heuf.) 
5000‘. Im Stadtwalde von Hermannstadt. Jun. Aug. 

c. oblongifolium. Rhizomate repente monocephalo. Caule monophyllo; 
foliis minus sed albo-villosis, omnibus oblongis,, folio caulino brevius ra- 
diealibus longe petiolatis. — (H. oblongifolium Schur pl. exsiec. et 
herb. Transs.) — In Laubwäldern der Bergregion bis 4000‘. Götzenberg. 
Jun. Jul. (H. eriopheion Schur pl. exs., an Crepis Fussi Kov.?) 

d. eriophorum. Radice subrepente. Caule 12—15 poll. subquadrifolio. 
Foliis antecedentibus majoribus viridibus mollibus, radicalibus longius 
caulinis brevissime petiolatis ad apicem caulis sensim minoribus. Antho- 
diis minoribus sed copiosioribus ; peranthodii foliolis atroviridibus. — (H. 
eriophorum Schur ob indumentum laxe pilosum album.) — In der obe- 
ren Buchenregion auf steinigen Waldabhängen der Arpaser und Rod- 
naer Gebirge. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

e. subaphyllum. Scapo aphyllo loco foliorum squamis longissimis li- 
nearibus 12 lin. longis praedito. — Auf den Kerzesorer Gebirgen in der 
Tannenregion. 5000‘. Jul. 

f. lasiophylloldes. Caule 1—5 folio, 12—18 poll.; foliis mollibus sa- 
turate viridibus petioloque albo pilosis, radicalibus serei exterioris mino- 
ribus subrotundo-obovatis. Corymbo oligocephalo, peranthodii foliolis atro- 
viridibus. (H. lasiophyllum var. Schur. =H. Pseudo-lasiophyllum 
Schur herb. Transs.) — In den Fogaraser Gebirgen: Kolzu-Brasi. Aug. 

2181. H. eriocaule Schur sert. n. 1777, sub. var. c. — (H. arc- 
ticum Schur [non Fröl.] Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 126 et p. 172; 
Oestr. bot. Zeit. 1861, p. 22. H. pleiophyllum Schur var. I. Oestr. bot. 
Zeit. 1862, p. 22.) — Affine quidem H. pleiophylli, attamen habitu, 
statura multo firmiori et characteribus datis sat diversum. — Radice sub- 
praemorsa horizontali plerumque monocauli sed fasciculos foliorum pro- 
ferente. Caule erecto 1'%,—3 ped., 6—9 folio, inferne simplici, superne 
subpaniculato-ramoso, dense lanuginoso, basi petiolisque lana copiosa 
involuto, pilis tenuissimis erispulis demum flavo-fuscescentibus. Foliis ob- 
longo-ellipticis, radicalibus longe petiolatis, caulinis mediis oblongis, su- 
perioribus lineari-oblongis, omnibus pallide viridibus lanuginoso-pilosis. 
Anthodiis eylindraceis in corymbum compositum subpaniculatum disposi- 
tis, ramulis apice subtricephalis; peduneulis basi bracteatis; peranthedii 
foliolis lineari-lanceolatis, sensim attenuatis, acutis pedunculisque stellu- 
lato-canescentibus setisque atris glanduliferis intermixtis hirtis; floseulis 
flavo-aureis, marginalibus peranthodium subduplo superantibus, quingue- 
dentatis, dentibus subulatis glabris. Fructibus fuscis, nitidis, glabris, 
grosse 10 striatis, obsolete tetragonis pappo albo persistente coronatis. 
— Planta sieccata flavida, folio cum petiolo 4--5 poll. long. 1—1Y, poll. 
lat., anthodia 6 8 lin. long. 4—-6 lin. diam. parum minoribus quam H. 
murorum. — Auf Waldboden, aus der Bergregion 3000° bis in die 


396 


Krummholzregion 5500‘, meist auf Kalk. In den Arpaser Gebirgen ; auf 
der Pojana bei Kronstadt 3500‘; auf der Piatra mare 4000‘; auf dem 
Kuhhorn bei Rodna, Glimmerschiefer, 5000; auf der Fromoasze in den 
Grossauer Gebirgen; eine niedrige, 9—12 Zoll, aber sehr reich behaarte 
Form; auf dem Königstein bei Kronstadt; — eine ausgezeichnete grosse 
Form auf dem Ecsem-Teteje. Kalk. Jun. Aug. 

2182. H. Jacquini Yill. delph. 3, 123, t. 28; Koch syn. ed. 2, 
524. — (H. humile Jaeg. hort. Vind. 3, [1776], p. 2; Host. syn. 432%; 
Willd. sp. 3, 15735 Murr. syst. ed. XIV, 1784, p. 717; Bimg. 1651. — 
H. pumilum Jacg. A. t. 189.) — Auf Felsen und steinigen Abhängen 
der Alpen, auf dem Thetzla bei Kronstadt; auf den Fogaraser Alpen. 
Jul. Aug. 


Seet. IV. Andryaloidea Monnier. 


2183. H. ianatum Vill. delph. 3, 120; Bmg. 1663; W. Kit. pl. 
rar. t. 127; Zechb. icon. XXIX, t. 194. — H. Waldsteinii Tausch Kehb. 
l. c. t. 195. — H. Lawsonii Tausch non Will. — H. Schlosseri Kchb. 
l. e. t. 495. — Da Bimg. sowohl Vill. als auch W. Kit. bei dieser Pflanze 
eitirt, so habe ich dem Beispiele Fries’s folgend , keine Unterscheidung 
vorgenommen, da ich unsere siebenbürgische Pflanze ohnehin für das 
richtige H. lanatum Will. halte. — Auf den Hunyader Alpen (Bing. 1. 
c.); auf dem Retyezat; auf den Rodnaer Alpen. Jul. Septbr. 


Seet. V. Pseudocerinthoidea Koch. 


2184. H. amplexicaule L. Bmg. En. 3, 2252 in Omissa p. 347 — 
All. ped. t. 15. f. 1; t. 30, f. 2. — Auf den Kalkgebirgen bei Kronstadt: 
Butsets, Piatra-mare 5000‘. Jul. 

2185. H. pulmonarioides Vill. delph. 3, 133, t. 34; Rechb. icon. 
XXIX, t. 1415, Koch syn.’ed 2, 525. — (Bing. l. c. p- p. Sec. eitat.) — 
H. petrosum Hopp. Flora 1831, 1, 184: Zechb. 1. ce. t. 140 (non Friv.) — 
H. intibaccum Zopp. ap. Sturm H. 39 (non Wulf nec Jaegq.) — H. 
amplexicaule var. ß et y Fröl. ap. DC. prodr. 7, 231.) — Auf Wiesen 
und Triften der Kalkalpen: Butsets bei Kronstadt. (Herb. Transs. Bing.) 
Auch von Derchenfeld ann. 1780 beobachtet. Jun. Jul. 

2186. E. alpinum ZL.; Bmg. 1641; Fl. dan. t. 27. — Auf Wiesen, 
Triften und Felsen der Voralpen und Alpen 5000°—6000‘. Jun. Jul. 

a. pumilum. Koch syn. ed. 2, 526. — (H. pumilum Hopp. ap. Willd. 
sp. 3, 1562; Sturm H. 37. -— Sehur sert. n. 1765, var. b.) — Auf Felsen 
der Arpaser uud Kerzesorer Alpen. 6000°. Kalk. Jun. Juli. 

b. pygmaeum frigidum. Omnia ac praecedens sed multo minus 2—3 
poll. - Aufdem Produschel der Arpaser Alpen. Jul. (Schur sert. var. a.). 

c. subglabrum. Caule basi glabro, foliis ovato-spathulatis serei-exte- 
rioris obtusis interioris acuminatis, glabris margine tantum subpilosis. — 
Fogaraser Alpen. Aug. 

2187. H. Halleri Vill. delph. 3, 104, t. XXXIV; Dimy. 1652; Sturm. 
H. 39. — (H. alpinum var. y Koch syn. ed, 2, 526. — H. atricapillum 


397 


Hopp+ bot. Zeit. 14, 4, 184 — H. hybridum Wil. delph. t. 26 [non 
Chaix] — H. alpino-murorum Neilr. Zool. bot. Ver, 1851, p. 124). — 
Auf steinigen Triften und Felsen der Kronstädter Alpen (Bing.); auf 
den Fogaraser und Arpaser Alpen. Kalk. Jul. Aug. 

2188. HE. nigricans Willd. en. 2, 823; h. berol. t. 10; Link en. 
2, 285. — (H. alpinum var. ge Koch syn. ed. 2, 526. — H. alpinum 
5. nigrieans Wimm. et Grab. fl. siles. 3, 182. — H. atratum Fries. — 
H. murorum b. simplex Koch banat. p. 68, t. 29, f.58. — H. alpino- 
murorum Neilr. Zool. bot. Verh. 1851, p. 124.) — Auf Felsen der 
Arpaser und Fogaraser Alpen. Glimmerschiefer. Jun. Jul. 

2189. H. carpaticum Bess. Gal. 2, 154; Wimm. Schles. 313; 
Techb. icon. XXIX, p. 74, t. 153. — (H. eydoniaefolium Tausch Flora 
1828, 4, Ergbl: 75; Koch syn. ed. 2, p. 526; Fries. Hier. 159; Hausin. 
‚Zool. bot. Ges. 1858, 2%, 375; Fröl. ap. DC. prodr. 7, 212; [ V:ll. delph. 
3,.107, sec. Koch 1. e.] — H. cotoneifolium Fröl. ap. DC. prodr. 7, 
210, sec. Neilr. Beitr. 138. — H. sudeticum Sternb. Denkschr. 1818, 
p--62, t.5; Zechb. icon. XXIX, p. 73, t. 145. — H. alpinum S. sude- 
ticum Koch l. c. — H. alpino-carpaticum Wimm. — H. prenan- 
thoidii-alpinum Schultz Bip. Arch. 2, 19. — H. alpinum var. c, 
Schur sert. n. 1765). — Auf den Arpaser Alpen; Rodnaer Alpen ( (etz); 
Kronstädter Alpen. 6000°. Jul. Aug. — Jedes dieser Synon. dürfte durch 
eine besondere Form seine Begründung finden, je nachdem diese mehr 
oder minder einer der Stammarten sich nähert. Bei unserer siebenbür- 
gischen Pflanze tritt immer der Totalcharakter von H. alpinum mehr 
hervor, und sie entspricht daher dem H. sudeticum Sternb. 


Seet. VI. Intybacea Koch. 


2190. H. albidum Vill. prosp. 36; delph. 3, 133, t. 39. — (H 
intybaceum Wulf. m Jaeg. A. app. t. 43; Bimg. 1661, non Hopp.) — 
Auf Felsen und steinigen Abhängen der Fogaraser Alpen. Jul. Septbr. 


Seet. VII. Prenanthoidea Koch. 


2191. H. prenanthoides YVill. 3, 108; Bing. 1666; Koch syn. 
ed. 2, 927. Vill. voyag..p. 58, t. 3, f. 2. — H. spiecatum All. ped. 218, 
t. 37, f. 4. — H. denticulatum Smöth. — In Berg- und Voralpen- 
wäldern, grasigen Abhängen, im Schatten von Gebüschen (Dmg. |. c.); 
auf dem nördlichen Abhang des Kapellenberges bei Kronstadt. Kalk 
2500. Jul. Aug. . 


Seet. VIII. Acecipitrina Koch. 


2192. H. Kotschyana Heuf}. en. banat. (1858), p. 116, n. 1102; 
Heuff. Flora 1853, 2, p. 618. — Auf dem Retyezat der Hunyader Alpen. 
Jul. Aug. 

2193. H. foliosum W. Kit. pl. rar. t. 145; Zechb. exc. germ. 
p- 268; Bing. 1667. — Willd. sp. 3, 1589; M. Dieb. fl. t. c. 3, 535; Bess. 


398 


en. p. 31; Less., Linn. IX. p. 182. — (H. virosum Georgi. Beschr. der 
R. R. 3, 1214; Led. Fl. alt. 4, 136; DC. prodr. 7, 226. — H. sabaudum 
Pall., M. Bieb. fl. t. e. 2, 254. — H. amplexicaule Georgi [non Z.] — 
H. corymbosum Pers. syn. 2, 374; DC. prodr. 7, 226. — H. prostra- 
tum DC. fl. france. 6, 437; prodr. 7, 227). — In Wäldern und an schat- 
tigen Orten der Berge und Voralpen, bis 5000. Elevat: Rodnaer und 
Bistritzer Gebirge. (Bing. 1. e.) Aug. Septbr. — (Die zahlreichen Synon. 
entsprechen eben so vielen verschiedenen Formen, da die Pflanze in Höhe, 
Grösse der Anthodien und Blattbildung sehr veränderlich auftritt. Die 
ungarische Pflanze ist von der siebenbürgischen etwas verschieden, und 
die letztere entspricht dem H. virosum .ZLedeb. Fl. Alt, 4, p. 136. — 
Fechb. icon. XXIX, p. 85, t. 175). 

2194. H-. racemosum W. Kit. pl. rar. t. 198; Koch syn. ed. 2, 
p- 529. — An Waldrändern und Gebüschen der Hügel- und Bergregion, 
Auf den Fogaraser Gebirgen: Kolzu-Brasi; auf dem Bilak bei Borbund. 
1500°—4000°. Jul. Aug. 

2195. H. rigidum Hartm. scand. fl. ed. 1, (1820) p. 300; Koch 
syn. ed. 2, 530. — (H. rigidum Fries. sec. Koch |. ce. — H. vulgatum 
tridentatum Fries. — H. affine Tausch bot. Zeit. 1828, p. 70; Fröl. 


ap. DC. prodr. 7, 221. — H. laevigatum Koch syn. ed. A, p. 461; 
Schleich. cat. 1807. — H. polycladum Juratz. Oestr. bot. W.-Bl. 1857, 
p- 63. — H. boreali-vulgatum Juratz. l. c. p. 425. — H. australe 


Fries. Hierac. 120; Zchb. icon. XXIX, p. 81, t. 169). — In lichten Berg- 
wäldern, zwischen Gebüsch: Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer Gebirge 
bis 4000. Glimmerschiefer, Kalk. Jul. Septbr. — (Auch bei diesem H. 
begegnen wir Exemplaren wo es zweifelhaft ist, ob siezu H. boreale 
oder H. rigidum gehören). 

a. glanduliferum. Caulibus foliisque hirtis, superne pedunculis peran- 
thodiisque canescentibus pilisque glanduliferis dense obsitis. — H. rigi- 
dum y glandulosum Koch l. c. — H. lanceolatum Vll. (non Neil- 
reich). — H. lanceolatum Tausch. — Auf bewaldeten Kalkbergen bei 
Kronstadt: Pojana. Aug. 

b. lacinlosum. — H. laciniosum Schur herb. Transs. Praecedenti sub- 
simile, sed foliis inferioribus grosse dentatis, superioribus profunde laci- 
niato-dentatis; caulibus superne pedunculis peranthodiisque canescentibus 
eglandulosis. — Oberhalb der Weinberge bei Talmats, Nagelflüe. Aug. 

2196. H. boreale Fries novit. ed. 2, 1615 Koch syn. ed. 2, 529. 
— (H.sylvestre Tausch bot. Zeit. 1. c. p. 70. — H. sabaudum Z. fl. 
suec. 274; Fl. dan. t. 872. Sm. engl. fl. 3, 367; Poll. palat. 2, 395. — H. 
sabaudum nigricans Sering. pl. exc. — H. sylvaticum Wahlenb. — 
H. nemorosum Dierb.) — An Waldrändern, Gebüschen, Weinbergen in 
der Hügel- und Bergregion: Hermannstadt, Kronstadt, Fogaras, Klau- 
senburg, Rodna. Jul. Septbr. 


2197. H. virescens Sonder. Koch syn. ed. 2, p. 1027. — (H. bo- 


reale y virescens Gris. Hierac. 55; Iechb. icon. XXIX, p. 86, t. 182.) 
— In Laubwäldern bei Hermannstadt, Talmats, Boitza. Jul. Aug. H. ri- 


399 


gido simile, differt: Caule dense foliato, semper simpliei ; peranthodio 
turbinato in vivo viridi; inflorescentia racemosa. 

2198. H. sabaudum ZL. sp. 1131; Koch syn. ed. 2, p. 529; All. 
ped. t. 27, f.2 (legitimum); Dmg. 1665; DC. prodr. 7, 226. (H. ample- 
xicaule @eorgi. M. Bieb. Fl. t. e. 2, 254.) — Auf Wiesen zwischen Ge- 
büsch, an Waldrändern, schattigen etwas feuchten Orten; häufig um Frek 
bei Hermannstadt. Aug. Septbr. Blüht am spätesten von unseren Hiera- 
cien, bis Ende October. 

2199. H. lactucaceum F'röl. ap. DC. prodr. 7, 222; Fries Hierac. 
193; Rchb. icon. XXIX, p. 87, t. 181. — (H. boreale b. lactucaceum 
Gris. Hierac. 54.) Medium inter H. subaudum et boreale differt: 
Foliis minoribus; infimis oblongo-elliptieis in petiolum brevem attenuatis; 
superioribus ad apicem caulis deerescentibus ovatis, acutis, basi lata ro- 
tundata sessilibus. Anthodiis basi ovatis; peranthodii foliolis atro-viren- 
tibus siecatione nigricantibus. — Am Fuss der Gebirge, an Waldrändern, 
Gebüschen, Hecken, Gartenzäunen, in Gebirgsthälern. Längs dem gan- 
zen Gebirgszuge von Hermannstadt bis Kronstadt, Aug. Septbr. (Wahr- 
scheinlich H. sabaudum Bing. |]. c.) 

220€. H. stenophyllum Schur herb. Transs. Caule erecto 2 ped. 
et ultra, tereti, striato, tenue piloso. Foliis sparsis, elongato oblongis 
suboblongo-linearibus, a medio utrinque attenuatis, acutis, infimis petio- 
latis, superioribus basi angustata sessilibus, ad apicem caulis sensim mi- 
noribus, summis minimis lanceolatis; omnibus subtus pallidis, nervis albo- 
pilosis. Anthodiis apice ramulorum solitariis longe pedunculatis corymbum 
formantibus. Peranthodii foliolis atro-viridibus, siccatione atris, lanceolato- 
linearibus; flosculis aureis, marginalibus peranthodium duplo superanti- 
bus. Alabastris oblongis. Fructibus fusiformibus subpentagonis, inter an- 
gulos unistriatis. — (An H. subaudum fß lanceolatum Neilreich Flora 
v. Wien, p. 2922? — Certissime a H. subaudi Z. diversum!) — Auf 
waldigen Hügeln, in Gehauen, bei Kronstadt: Pojana. Aug. Septbr. 

2201. H. lucorum Schur. — (H. Cibinense Schur herb. Transs. 
— H. boreale var. humile Fries in litt.) — Caule humile 8--12 poll. 
apice oligocephalo; corymbo villoso, foliis minimis distantibus instructo. 
Foliis radicalibus (ut sectio praecedens) vegetis, oblongis ellipticisve 
in petiolum angustatis, remote denticulatis, cum petiolo folium suum 
multo breviore 6 poll. long., utrinque pilosis, pilis demum rufescentibus; 
fol. caulinis minimis ovatis acuminatis basi angustato sessilibus ad apicem 
caulis decrescentibus. Anthodiis iis H. murori subsimilibus, longe pedun- 
eulatis, pedunculis squamatis et canescentibus; peranthodii foliolis lineari- 
lanceolatis, acuminatis dorso excepto parce pilosis, exterioribus divarica- 
tis vel reversis. Flosculis flavo-aureis. (H. boreali-murorum Schur 
herb. Transs.) — Im jungen Wald bei Hermannstadt gegen Poplaka, 
Poplaker Wald, an niedrigen schattigen Orten. Jul. Aug. (H. boreale 
var. a. humile sylvatica Schur sert. n. 1783.) 

2202. H. hirsutum Schur herb. Transs. = H. boreale var. hir- 
sutum Fries im litt. — Caule firmo simplici 44,—2 ped. densissime 
foliato, piloso-hirsuto vel sublanuginoso, striato, apice 3—6 cephalo. Foliis 


400 


radicalibus genuinis nullis, caulinis infimis subradicalibus maximis 6—8 
poll. long. ellipticis ad apicem caulis deerescentibus, superioribus ovatis 
acuminatis basi rotundata amplexicaulibus; omnibus utrinque subtus den- 
sius albo-piloso-hirsutis, glauco-viridibus, calioso-dentatis. Anthodiis pa- 
rum majoribus quam H. boreale. Peranthodii folioiis atroviridibus, ex- 
terioribus lanato-hirsutis, interioribus pallidioribus obtusis parce pillosis. 
Floseulis favo-aureis. — Auf Kalkfelsen und stemigen Abhängen in der 
Berg- und Voralpenregion: Arpas, Salomonsfelsen bei Kronstadt. Jul. 
August. 

2203. H. umbellatum L. — Bmg. 1669. Fl. dan. t. 680. — An 
Waldrändern, Weinbergen, auf Wiesen, Triften, an Hecken und Zäunen 
aus der Ebene bis in die Voralpenregion. 600‘—5000‘. Jul. Octob. 


a. submonocephalum. Bing. 1. c. obs. Schur sert. n. 1784 var. b. al- 
pinum monocephalum vel dicephalum ; caule 6 poll. simplici vel superne 
subramoso, ramis monocephalis. Anthodiis longissime pedunculatis; foliis 
minimis 12 lin. long., oblongis, denticulatis, margine incerassatis, subtus 
margineque scabris; pilis brevibus glandulae insidentibus. — Auf Felsen 
des Arpas. Kalk. Jul. 1847. 

b. subumbellatum. Caule 10—12 poll. firmo, superne umbellato-corym- 
boso, 4—6 cephalo; foliis a basi ad apicem caulis sensim decrescentibus, 
infimis oblongis, omnibus acuminatis subsessilibus , scabriusculis. Floribus 
aureis. — (H. subumbellatum Schur Verh. d. sieb. Ver. 4851, p. 176; 
1852, p. 87; sert. n. 1784, a.) — Auf Felsen und Triften der Fogaraser, 
Arpaser, Kerzesorer Alpen. 6000‘. Jul. Aug. 


c. subracemosum. Caule 2—3 ped. dense foliato a medio ramoso; ra- 
mis axillaribus brevissimis 1—2 cephalis, inferioribus folium aequantibus, 
superioribus folio suo duplo longioribus. Foliis caulinis mediis ovato-ob- 
longis, remote dentatis, superioribus minimis bracteaeformibus, ovatis, 
acuminatis integerrimis. Anthodiis apice caulis umbellato-corymbosis, la- 
teralibus racemum formantibus. Caule scabro,, foliis brevibus 1—11%,—2 
poll. long. glabriusceulis margine tantum scabris, (H. umbellatum yar. 
ec. Schur sert. n. 1784. — H. subracemosum Schur herb. Transs.) — 
In der Hügelregion an Weinbergen, Gesträuchen, Hecken. Hammersdorf. 
Jul. Aug. 

d. angustifolium. Caule 2—3 ped. foliisque glabriusculo purpureo, 
superne parum ramoso; foliis sparsis oblongo-linearibus integerrimis, 
glabriuseulis. Anthodiis in corymbum subumbellatum dispositis. — Auf 
steinigen Plätzen an Flussufern: am Zibinfluss bei Hermannstadt. Aug. 


e, asperrimum giganteum. Caule firmo 3—5 ped. hispido „ ramosis- 
simo. Foliis inferioribus ovato-oblongis petiolatis, caulinis basi lata ovata 
sessilibus, longissime acuminatis, versus basin grosse dentatis, dentibus 
porrectis; omnibus utringue albo-setoso-pilosis, setulis basi atris glan- 
dulae insidentibus. — (H. asperrimus Schur herb. Transs.) — Auf 
‚sterilem steinigen Boden am Aranyosfluss in der Nähe der Goldwäschereien. 


Juli 1853 noch nicht vollkommen entwickelt. (Dürfte als Art zu behan- 
deln sein!) 


401 


f. longifolium sparsiflorum. Subsimile var. d. sed anthodiis axillari- 
bus pedunculatis sparsis nec subumbellatis. Schur sert. n. 1784 var. g. — 
Weinberge bei Talmats. Aug. 

&. argute-dentatum. Caule dense foliato foliisque viridibus glabrius- 
culo; foliis oblongo-linearibus, acuminatis cartilagineo-mucronatis, utrinque 
2—3 dentatis, dentibus porrectis. Anthodiis subumbellato-corymbosis, 
peranthodii foliolis atroviridibus obtusiuseulis, exterioribus recurvatis. — 
(Schur sert. n. 1784 var. h. = H. sylvestri-umbellatum Schur herb.) 

h. umbellatum glabrum ; i. umbellatum pubescens ; k. umbeliatum eollinum 
scabrum. Schur sert. 1. c. var. d, e et f sind unbedeutende Abweichungen 
vom normalen H. umbellatum und durch die beigefügte Benennung 
leicht erkennbar. 


Subordo III. OYNAROCEPHALAE Vaillant, 

(DC. fl. franc., p. 70. — Koch syn. ed. 1, p. 392; ed. 2, p. 451.) 
Trib. IV. CYNAREAE Lessing comp. p. 4. 
Subtribus I. CENTAURIEAE Lessing 1. c. p. 6. 

469. CARTHAMUS /. 


2204. C. tinctorius L. — Koch syn. ed. 2, 467. — Lam. ill. t. 


661, f. 3. — Cultivirt und häufig verwildert. Hermannstadt, Kronstadt. 
August. 


470. KENTROFHYLLUM Neck. Elem. n. 155. 
(DC. prodr. 6, p. 6105 Endlich. gen. 475.) 


2205. K. lanatum DC. in Duby Bot. gall. 1, p. 293; prodr. 6, 
610; Koch syn. ed. 2, 468. — (Carthamus lanatus Z. — Ding. 1738. 
— Schkh. t. 233. — Carduncellus lanatus Moris., Zechb. icon. XV, £. 
746, I. — Centaurea lanata DC. — Atractylis Fusus agrestis 
Gaertn. fruct. 2, 381, t. 61, f. 2.) — Auf dürren sandigen Hügeln, un- 
bebauten Plätzen, an Wegen und Ackerrändern. (Bmy. 1. ce.) — Bei 
Grossscheuern, Stolzenburg, Salzburg, Mundra nächst Hermannstadt; bei 
Mühlenbach ; in der Mezöseg. Häufiger in der Nähe der ungarischen 
Grenze. Die zahlreichen Synon. in .Ledeb. flor. Ross. 2, 714. 


471. CENTAUREA /. 
Seet. I. Jacea Juss. Koch De. 


2206. ©. amara L. sp. 129%; Koch syn. ed. 2. 468; DC. prodr. 
6, 569; Rechb. icon. 45, f. 753, dextra. — (C. Jacea Pall. — C. Jacea 
M. Bieb. — C. amara a genuina Dluf. et Fingerh. 2, p. 410. — C. 
Weldeniana Rchb. exe. germ. p. 213). — Auf Wiesen und Triften der 
Berg- und Hügelregion; auf Sandsteingebirge bei Dees. Jun. Jul, 


Schur. Enum. plant. Transs. 26 


402 


a. pannonica Fleuff. en. banat. p. 106 — (C. bracteata Bertol. Scop. 


del. ins. 2, t. 9, ap. Zechb. 1. c.). — Foliis lanceolatis nervosis, caulinis 
bası hastata sessilibus; pedunculis bracteatis versus apiecem crassioribus; 
capitulis bracteato-involucratis. — Auf Bergwiesen bei Kronstadt. Jul. 
August. 


2207. C. Jacea L. 1293; Koch syn. ed. 2, 468; DC. prodr. 6, 
570. — (Cyanus Jaceus Bmg. 1742). — C. Jacea Zchb. pl. erit.X, 
f. 4293. — Fl. dan. t. 519, Sturm. H. 4. — Auf Hügeln, Wiesen, Triften, 
an Ackerrändern, Hecken, Zäunen. Jun. Aug. 

a. pinnatifida. Caule foliisque arachnoideo-lanuginosis, foliis pinnatifi- 
dis. — Auf Hügeln bei Hermannstadt. Aug. 

b. commutata Koch syn. ed. 2, p. 469, var.e=C. nigrescens DC. 


prodr. 6, 574 (non Willd.) — Involueri squamis extimis appendice regu- 
lariter et profunde fimbriato-partitis; fimbriis lineari setaceis; squamis 
intimis integris. — (C. Jaceo-nigrescens Schur). — Auf Wiesen bei 


Hermannstadt, Klausenburg. Jul. Aug. 

c. simplex, monocephala, alpina, 6—8 poll. subglabra, foliis sinuato 
dentatis subtus tenuissime albo-tomentosis. — Auf dem Arpas. Kalk. 
6000°. Jul. 1847. (Schur sert. n. 1394, a.). 

2208. C. decipiens Thuill. par. ed. 2, 445; Bechb. exc. germ. p- 
213; Zechb. pl. erit. X, f. 1316. — (C. Jacea y lacera Koch syn. ed. 2, 
469. — C. nigra ß DC. prodr. 6, 571). — Auf Waldwiesen der Berg- 
region, an Gräben und schattigen feuchten Orten: Kronstadt, Hermann- 
stadt. August. 

a. sublacera —= erispo-fimbriata. — (Koch 1. c. var. ö; Schur sert. 1. 
e. var. e; Rchb. icon. 15, f. 735, I.). — Auf der Heuwiese bei Klausenburg; 
auf dem Bilak bei Borbund. Jul. Aug. | 

2209. C. pratensis Thuill. par. ed. 2, 441; Zechb. exc. germ. p. 
243; Zechb. pl. erit. X, f. 1294. (C. Jacea var. pratensis Koch l. c. — 
C. livonica Weinm. DC. prodr. 6, 602.) — Auf Waldwiesen im Eichen- 
gürtel, im jungen Wald bei Hermannstadt. Jul. 

2210. C. nigrescens Willd. sp. 3, 2283; Koch syn. ed. 2, 469; 
Rechb. exc. p. 213. — Auf Wiesen der Berge und Voralpen 1500°—4000'. 
— Bei dem Dorfe Resinar und auf den Grossauer Gebirgen, Jul. Aug. 

a. transalpina Aoch syn. var. a; Schur sert. n. 1397, var. a =(. 
transalpina Schleich. DC. prodr. 6, 571. — Auf Triften der Arpaser 
und Kerzesorer Alpen. 5000°. Glimmerschiefer. Jul. 

b. salina. Submonocephala, foliis pinnatifidis cauleque tenue lanatis. 
— Auf Salzboden bei Salzburg. Jun. Jul. 

c. vochinensis Koch syn. l. c. var. ß. (C. vochinensis Dernh. Bechb. 
exc. germ. p. 214. — C. flosculosa Balb. Rchb. pl. erit. IV, f. 543). — 
Auf Waldwiesen der oberen Bergregion 4000’—4500‘; auf den Fogaraser 
Gebirgen. Aug. 1851. 

2211. C. salicifolia M. Bieb. Fl. t. c.2, 343; 3, 588; DO, prodr. 
6, 571; Ledeb. fl. Ross. 2. 691; Dess. en. p. 76. (C. integrifolia Zwusch. 
in Flora 1828, 2, p. 485 Ledeb. l. c.) — Auf der Heuwiese bei Klausen- 
burg (Janka Flora 1858, 2, 443; Oestr. bot. Zeit. 1858, 200). Jul. Aug. 


403 


2212. C. nigra L. sp. 1288; Dmg. 1741; Koch syn. ed. 2, p. 471; Fl. 
dan. t. 996. — Engl. bot. 278. — Auf Bergwiesen zwischen Gesträuch (Bing. 
l. c.) — Auf den Arpaser und Rodnaer Gebirgen, 3000‘—4000° Jul. Aug. 


2213. C. microptilon Gr. et Godr. Fr. 2, 242; Rchb. icon. XXV. 
p. 15. t. 27; Griseb. et Sch. it. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 347; 
Rechb. ic. germ. 14, t. 758, f. 1. — Neilr. Nachtr. 1861, p. 120. — Auf 
Waldwiesen im jungen Wald bei Hermannstadt; bei Michelsberg und 
Salzburg; bei dem Dorfe Arpas. Jul. Aug. 

2214. C. cirrata Zchb. exe. germ. p. 214; Zechb. pl. erit. XII, 
f. 1295, Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 346; Rehb. 
icon. germ. 14, t. 762, f. 2. — (C. austriaca var. y pallida Koch syn. 
ed. 2, 470; b. austriaca var. b. Schur sert. n. 1397. — C. pectinata 
All., Balb., Pollin. sec. Rechb. 1. c. [non Z.]). — Auf Waldwiesen der 
Bergregion so wie im Becken von Hermannstadt; bei Klausenburg; 
Kronstadt. Jul. Aug. 

2215. C. indurata Janka Flora 1858, 2, 444. — In der Mezöseg 
(Janka). 

2216. C. austriaca Willd. sp. 3, 2283; Koch syn. ed. 2, 470; 
Fechb. icon. 1. c. f. 764, I. — (Cyanus austriacus Dmg. 1704 ? nach 
den Zitaten nicht nach den Standorten). — Auf Wiesen, Triften und in 
Wäldern. Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, Schässburg, allgemein 
verbreitet, bis 3000’ Elevat. Juli, August. Auch auf Kalksubstrat bei 
Kronstadt. 

2217. C. rhaetica Moritzi Gaub. p. 81, t. 3; Schw. p. 39%; Fach. 
Südtirol. 402; Ambr. Tir. mer. 2, p. 524; Zechb. icon. XXV, p. 48, t. 31. 
— (C. austriaca var. a Schur sert. n. 1397). — Caule firmo 9—12 poll., 
simplici vel 1—3 cephalo, densiuseule foliato; capitulis longe peduncu- 
latis; appendieibus fuscis recurvatis, foliis radicalibus maximis elliptico- 
oblongis acuminatis serrato-dentatis. — Auf Felsen und Triften der 
Arpäser, Kerzesorer und Grossauer Alpen. 4000’—6000°. Jul. 

2218. C. phrygia L. sp. 1287. — Koch syn. ed. 2, 470; DC. 
prodr. 6, 573, (mon Willd.) M. Bieb. Fl. t. c. 2, 343; 3, 587. — Bess. 
en» p. 34. — (C. austriaca Host., Fechb. pl. erit. IV, f. 555. — Cyanus 
phrygius Dmg. 1743). — Auf Bergwiesen durch das ganze Gebiet 
zerstreut; nicht selten in den Radnaer und Grossauer Gebirgen, bis 
4000° Elevat. Jul. Aug. 

a. pumila = Cyanus pumilus Dmg. l. e. — Auf Voralpen; auf 
dem Csibles, Retyezat und Poringuluj (Bmg.) Aug. Septbr. 

b. monocephala. Caule gracillimo scabro menoeephalo; foliis elongato- 
oblongis dentatis, infimis longo petiolatis, summis sessilibus; floribus mar- 
ginalibus radiantibus; peranthodii squamis brunneis. — Auf dem Butsets 
Kalk. 6000. Aug. 

c. leucocephala. Caule superne parum ramoso 12—18 poll.; peran- 
thodii squamjs brunneo-luteis, vel flavis, flosculis niveis. — (C. leuco- 
cephala Schur herb.) — Auf Wiesen, in den Obstgärten zwischen 
Heltau und Michelsberg. August. 

26 * 


404 


d. ochroleuca. Omnia ac var. praecedens, sed floribus ochroleucis. — 
Auf Bergwiesen bei Resinar. Jul. (Schur sert n. 1397, c.). 


2219. ©. flosculosa Balb. Rehb. pl. erit. IV, f. 543. (C. phrygia 
y capitata Koch syn. ed. 2, p. 471). — (C. floseulosa Willd. ap. DC. 
Fr. 4, n. 3039, ap. Bmg.) — Cyanus flosculosus Dmg. n. 1745). — 
Auf den Hunyader Alpen, auf dem Strasza und Vulkany (Dmg. 1. e.). 
August. 

2220. C. nervosa Willd. en. h. berol. 1, 923; Koch syn. ed. 2, 
471; Rehb. icon. 14, f. 763, Let Il; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 347. (C. phrygia DC. prodr. 6, 573; Rchb. pl. erit. IV, 
f. 554. — C. phrygia ß helvetica Gaud. helv. 5, 3935 Zechb. exc. 
germ. p. 214. p. p.). — C. austriaca Zochel. pl. rar. banat. f. 75; (Ping. 
en. n, 1744, sec. stationes). C. Berini Sieb. herb. fl. aust. 526. — C. 
ambigua Thom. — C. phrygia y alpestris Dluf. et Fing. comp. 2, 
412.). — Auf Felsen und steinigen Triften der Glimmerschiefer Alpen, 
bis 7000: Arpaser, Fogaraser, Kerzesorer, Pormbacher, Rodnaer 
Alpen; seltener auf Kalksubstrat; auf dem Butsets und Csukas bei 
Kronstadt 5000°—6000° Jul. Aug. Variat: a. simplex, b. humilis, ramosa et 
c. elatior. Radice polycephala multieuli fasciculosque foliorum sterılium 
proferente, Caulibus 42—18 poll. simplieibus vel superne ramis 2—5 mo- 
nocephalis instructo et foliato; foliis caulinis basi lata recte truncata 
semiamplexicaulibus, grosse sinuato-dentatis; foliis radicalibus longe 
petiolatis, saepe subpinnatifidis. Capitulis maximis speciosis basi foliis 
pluribus involucratis, subcorymbosis (An C. Ferdinandi @reiner?). — 
Auf Felsen des Arpas. Jul. Aug. 

2221.C. pseudo-uniflora Schur = C.acutifoliasublanuginosa 
Schur herb. Transs. Schur sert. n. 1400 var. d. — Radice simplici firmo 
unicaule. Caule 6 poll. eurvato-erecto monocephalo. Foliis radicalibus 
oblongo-spathulatis petiolatis; caulinis sessilibus, confertis, lineari- 
oblongis, trineryiis, 12 —14 lin. long. 1,—2 lin. lat., acutissimis, integer- 
rımis; omnmibus supra viridibus subtus cauleque tenue lanuginosis. Capitulo 
basi foliis angustis involucrato. C. nervosa parum minori; flosculis pur- 
pureis. — Media inter C. nervosam et unifloram sed indumento tene- 
riore foliisgue supra viridibus glabriusculis a. C. uniflora sat distineta. 
— Auf dem Podruschel der Arpäser, so wie auch der Kerzesorer Alpen, 
selten, 6000‘. Jul. Aug. 

2222. C. unifora L. mant. A1$; chb. exc. germ. p. 215; icon. 
pl. erit. IV, f. 553. Gaud. n. 2031; Koch syn. ed. 2, p. 471, in nota. —- 
Auf Alpentriften, .Lerchenf. bot. Nachlass, ohne Standort, aber die echte 
Pflanze! 


Sect. IH. Cyanus L. Koch BC. 


2223. C. Cyanus L. — ERchb. icon. f. 768, I; Sturm H. 4. Fl. dan. 
t. 993. — Auf Aeckern unter Getreide und unbebauten Orten. Jun. Aug. 
(Cyanus segetum Rauh. Bmy. n. 1749). 


405 


a. albiflora. Peranthodii squamulis pallide viridibus, flosculis niveis 
(nee sole decoloratis). Fructibus pappoque albis glabris. — Hermann- 
stadt. Juni. 

b. atropurpurea. Peranthodii squamulis apice fusco-purpureis ; flos- 
eulis atro-purpureis. Fructibus pappoque dilute purpureis tenue pilosis. 
— Auf Aeckern und Triften der Bergregion : Tonches am Fuss des Kö- 
nigstein 4000‘, auf dem Arpas 5000‘ Kalk. Jul. Aug. 


2224. C. montana L. — DC. prodr. 6, 578; Jaeg. A. t. 31. — 
(Cyanus montanus [Hall.] Bmg. 1746.) — Auf Wiesen, Triften, Fel- 
sen der Berge und Voralpen, Kalksubstrat (Ding. 1. c.) bis 5000° Elevat. 
Jun. Aug. 

2225. C. mollis W. Kit. pl. rar. t. 219; Jacq. a. IV, t. 372, (non 
S. @. Gmel.) (Schur sert. n. 1407, var. a: maxima, viridis, subglabra, 
mollis. Cyanus variegatus var y mollis Dmg. en. n. 1747.) — Auf 
Bergwiesen, am Rande von Gebüschen und Wäldern. Auf dem Bilak bei 
Borbund; Heuwiese bei Klausenburg; bei Kronstadt. Jun. Jul. (Ab ante- 
cedente differt: Caule 1Y,—2 ped. latissime alato, simplici, monocephalo 
foliisque subglabro; foliis maximis inferioribus ellipticis, superioribus ob- 
longis acutis, viridibus glabriusculis, integerrimis. Capitulo maximo spe- 
cioso; peranthodii squamulis albo fimbriatis, fimbriis margine atro bre- 
vioribus; floribus marginalibus eyaneis disci purpureo-violaceis.) 

2226. C. pinnatifida Schur sert. Transs. p. 35, n. 1406. — Caule 
simplici monocephalo, densissime foliato, 9—12 poll., gracili, curvato- 
adscendente. Foliis radicalibus oblongis in petiolum longissimum desinen- 
tibus, integrisintegerrimisque, obtusiusculis, 2 poll. longis, petiolo dimidio 
brevioribus; foliis caulinis ambitu lineari-oblongis, longissimis 9 poll. 
long. acuminatis in petiolum brevem angustatis, medio utrinque lobis bi- 
nis triangulari-lanceolatis subpinnatifidis vel pinnatis, antice latioribus 
et sinuato-dentatis, supra viridibus, subtus cauleque albo arachnoideo- 
lanuginosis vel subconcoloribus. Alabastris ovatis. Capitulo parum elon- 
gato longissime pedunculato; peranthodii squamulis atro-marginatis et 
atro-fimbriatis, nervosis, fimbriis latitudinem marginis duplo longioribus. 
Floribus marginalibus cyaneis disci purpureo-vioiaceis. Fructibus? — Auf 
Kalkfelsen des Butsets und Königstein bei Kronstadt 6000-7000. Jul. 
Aug. — (An C. axillaris var. ß carniolica Koch?) 


2227. C. axillaris Willd. sp. p. 2290; Zechb. icon. 15, f. 770; 
Fechb. exc. germ. p. 215; Koch syn. ed. 2, 472; .M. Bieb. Fl. t.c. 2, p- 
345; 3, p- 589. — (C. variegata Lam. diet. 1, 668. — Cyanus varie- 
gatus Dmg. 1747.) — Auf Bergwiesen, steinigen Abhängen, Felsen, vor- 
züglich Kalksubstrat. (Dmg. 1. c.) Häufig bei Kronstadt. Jul. Aug. 

2228. C. seusana Vill. delph. 3, p. 52. (C. axillaris var. y 
seusana Koch. Cyanus variegatus var. a. rupestris Bmg. n. 1747. 
Cent. variegata legitima Lam. 1. c. sec Koch ]. c.) — Auf Kalk- 
felsen der Berge und Voralpen; auf dem Thetzla bei Kronstadt; (Bmg. 
l, e.) Auf dem Ketskekö. Jul. 

a. nanna. (Ding. ]. c. var. ß.) — Auf dem Surul bei Portzesd. Jul. 


406 


2229. C. stricta W. Kit. pl. rar. t. 1785 Zechb. exc. p. 215. — 
(C. axillaris a. strieta Koch syn. ed. 2, 472.) — Auf grasigen Hügeln 
zwischen Gesträuch : Auf dem Bilak bei Borbund ; Heuwiesen bei Klau- 
senburg ; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jun. Jul. 

a. oblongifolia. Caule elato erecto, 2% ped., superne anguste alato, 
mono- vel oligocephalo; foliis oblongis decurrentibus floccoso-lanatis, in- 
tegerrimis. — Bei Klausenburg. Jul. 

b. angustifolia. Caule 12 poll. obsolete alato, monocephalo; foliis ob- 
longo-linearibus subtus albo-lanatis; peranthodii squamulis nigro-fimbria- 
tis. — Auf dem Bilak. Jul. 

2230. C. trinervia Stephan in Willd. sp. 3, 2301; Ledeb. fl. Ross. 
2, 700. Rchb. exc. germ. p. 848, n. 1310, 6; DC. prodr. 6, 579. — 
(Cyanus roseus Bmg. en. n. 1748. — Centaurea rosea Schur herb. 
Transs. C. trinervia ZRchb. pl. erit. XI? — C., amara M. Bieb. casp. 
app. p. 211. — Jacea graminifolia Lam.) -- Auf sonnigen Hügeln, 
bei Klausenburg. (Bmg. 1. ec.) Jun. Jul. Schur Bot. Rundr. 1853, p. 36; 
Schur in Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 100. Anmerk. zu C. trinervia 
Zechb. pl. erit. 


Seet. IH. Lopholoma DE. prodr. 6. 580, 


2231. C. Scabiosa L. — DC. prodr. 6, p. 58. — Fl. dan. t. 1231. 
(Cyanus scabiosus [Hall] Bmg. 1752. C. Scabiosa a. vulgaris 
Koch syn. ed. 2, p. 473.) — Auf Wiesen, Triften, an Wegen, Aeckern, 
bebauten und unbebauten Orten. Hermannstadt. Jul. Aug. 

a. badensis. Koch syn. ed. 2, 473. (C. badensis Tratt. Arch. t. 23. 
— C. Sceabiosa var. a. tenuifolia [DC.] Schur sert. n. 1408. — C. 
tenuifolia Schleich. [non Defour.]| — Cyanus scabiosus var. a. ba- 
densis .Bmg. l. c.) — Auf Hügeln und Felsen der Bergregion. Kalk. 
Kalkmergel: Kronstadt, Hermannstadt, Klausenburg. Jul. Aug. 

b. albiflora. Antecedeuti similis, sed laciniis foliorum latioribus flori- 
busque albis. — Auf dem Schlossberge bei Kronstadt, fast ausschliess- 
lich diese Var. Jul. 1854. 

2232. C. coriacea W. Kit. pl. rar. t. 195. — (C. Scabiosa 
var. ß. coriacea Koch syn. ed. 2, p. 473. — Cyanus coriaceus Bmg. 
n. 1751.) — Auf Aeckern, Triften, an Wegen, Hermannstadt. Jul. Aug. 


2233. C. spinulosa Zoch. pl. banat. p. 76, t. 36, f. 76; Heuf. 
banat. p. 107. Zechb. exc. germ. p. 216; Zechb. icon. f. 775, III; DC. prodr. 
6, p. 572. — (C. Scabiosa Ö spinulosa Koch syn. ed. 2, 473. — C. 
Scabiosa ö apiculata ZLedeb. Ross. 2, 701. — C. bicolor. C. Koch 
pl. armen. sec @riseb. et Sch. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 346. 
— C. Stöbe Willd. herb. sent. Koch l. ec. non L.) — An Wiesen und 
Ackerrändern bei Hermannstadt, auf dem Bilak, bei Sz. Domokos, an 
Hecken, Zäunen, unbebauten Orten bei Klausenburg. Jul. Aug. 

2234. C. stereophylla Bess. en. p. 35; Spr. syst. 3, p. 403; 
DC. prodr. 6, 580; Zechb. icon. 45, t. 775, f. 2; Zechb. exc. germ. p. 215; 
pl. erit. 5, f. 685; Griöseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p- 


407 


346. — (C. scabiosa var. g Ledeb. Ross. 2. 701. — C. Seabiosa d’Ür- 
ville en. p. 116. — C. Scabiosa var. australis Schur herb.) — An 
Wegen, Ackerrändern: Salzburg, Kleinscheuern, am alten Berg bei Her- 
mannstadt. Aug. Septbr. 

2235. C. orientalis L. sp. 1291; DC. prodr. 6. 587, ZRechb. exc. 
germ. p. 848; Zechb. icon. XXV, p. 38. — (Cyanus orientalis [Hall] 
Bing. 1754. — Cent. tatarica Z. fil. suppl. 383; Zöchb. pl. cerit. V, p. 
26, t. 445, f. 636: Bess. en. p. 35. — C. theianthea Spr. sec Bing. ]. 
c.) — Auf sandigen Wiesen, Ackerrändern (bei Reps Dmg. 1. e.). Jun. 
Jul. (Kann leicht mit C. sordida Willd. oder C. Grafiana DC. var. 
lutescens verwechselt werden.) 

2236. C. Kotschyana Heuf. Flora 1835, 2, 245 (non Koch) ; 
Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 286; Heuff. en. banat. (a. 1858), p. 107. 
(C. Heuffelii Zechb. fil. XXV, p. 27, t. 70.) — Auf Alpenwiesen, vor- 
züglich auf Kalk, auf dem Arpas; den Kerzesorer Alpen, Königstein bei 
Kronstadt; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, 5000°—6000‘. Jul. Aug. 

a. ochrocephala. Schur sert. n. 1410. Subsimilis Cent. orientali et 
C. sordidae var. butescenti seu C. pubescentis Willd. sed. capitulis 
majoribus, peranthoidii squamulis sordide flavis, floribus citrinis. Var. 
insignis. — Mit der normalen Form auf der Keprereasze der Arpaser 
Alpen. August. 

2237. C. atropurpurea W. Kit. pl. var. t. 116; Rchb. exc. germ. 
p- 216; Zechb. pl. erit. V, f. 638 et 539 — C. calocephala Willd. Kehb. 
fil. ioon. f. 789. (Cyanus atropurpureus Dmg. 1753). — Auf bewach- 
senen sonnigen Hügeln durch das ganze Gebiet, häufig bei Hermannstadt. 
— (Auf Mergelboden so wie auf Kalkfelsen der Kronstädter Gebirge 
[Ping. 1. e.]. Ferner in den Fogaraser Gebirgen [Dmg. 1. e.],; wo ich 
eine Verwechslung mit C. Kotschyana vermuthe). Jun. Jul. 

a. tenuiseeta. Caule subramoso vel apice monocephalo; foliis 2—3 
pinnatisectis, laciniis oblongo-linearibus, acuminatis. — Auf den Hügeln 
bei Hammersdorf. Jnn, 

b. latiseeta. Habitu praecedenti similis sed differt: Foliis rigidioribus; 
radicalibus bipinnatisectis, laciniis oblongis vel lineari-oblongis, 1Y,-—-2 lin. 
latis obtusiuseulis; caulinis pinnatis. Caule angulato ramoso. Capitulis 
parum majoribus; peranthodii squamulis latis, appendice ovato-cordato 
fusco-atro margine curvato pectinato-albo ciliato instructis. — (Affinis 
C. rigidifoliae Bess. esse videtur),. — Auf den sandigen Hügeln bei 
Salzburg, Torda, Klausenburg, Torotzko. Jun, Jul. (Schur herb. et sert. 
Brei), 

c. alpestris. Caule elato 2 ped. et ultra, ad apicem foliato, ramoso, 
ramis axillaribus monocephalis corymbum polycephalum formantibus. Ca- 
pitulis speciosis; peranthodii squamulis pallidioribus, appendice fusco 
subtriangulari acuto instructis, extimis angustissime albo- marginatis. 
Foliis radicalibus longissimis, ambitu oblongis, tripinnatisectis,, junioribus 
albo-lanatis, adultis glabriusculis. — (C. subalpina Schur herb. Transs.) 
— Auf der Kolzu Brasi in den Fogaraser Gebirgen. 5000. Aug. 


408 


2238. C. Pseudo-collina Schur — (C. spec. incerta ochroce- 
phala afl. C. collinae L.=(C. collina Schur herb. Transs. et Sert. n. 
41415.= C. orientalis herb. Baumg. affın. C. rigidifol. Bess. et C. calo- 
cephalae Willd. en. h. berol. p. 928). — Caule ramoso, ramis elongatis 
monocephalis,. Capitulis speciosis. C. orientali magnitudine, sordide pur- 
pureis vel flavidis. Foliis latisectis, glabriuseulis, rigidis; radicalibus? caulinis 
superioribus pinnatisectis; laciniis oblongo-linearibus, antice latioribus, 


obtusis et mucronatis. — Aus dem Baumgarten’schen herb. Transs. unter 
C. orientalis von den Standorten derselben. — Wegen Unvollkommen- 
heit der Exemplare nicht sicher bestimmbar. — Hat Beziehungen mit 


C. orientalis, C. sordida und O. collina, gehört also zum Typus 
von C. Scabiosa L. und repräsentirt sich als ein Bastard dieser Arten, 
vielleicht als Cent. Scabioso-orientalis, welche Stammarten (nach 
‚Bmg.].c.) bei Reps gemeinschaftlich wachsen dürften. Auch in Zerchen- 
feld’s Nachlass (herb. Transs.) fand ich einige Trümmer dieser Centaurea, 
was beweiset, dass dieselbe zur Zeit dieser Botaniker in Siebenbürgen 
vorgekommen ist und wahrscheinlich noch vorkommt. 


Sect. IV. Acrolophoides DE. 


2239. C. paniculata Lam. dict. 1, 669, DC. prodr. 6, 583, var. ® 
sec. Koch (Cyanus paniculatus [/Jall.] Bmy. 1750). — Auf Mauern 
an Felsen, Wegen, bebauten und unbebauten Orten. Hermannstadt. Juli, 
August. 

2240. C. maculosa Lam. dict. 4, 669; Zechb. fil. icon. XV, f, 1. — 
(Centaurea paniculata .DC. prodr. 6, 583; Jaeg. A. t. 320). — Auf 
dürren Plätzen, Mauern, Felsen, Hügeln: Hermannstadt, Kronstadt. Jul. 
Aug. (C. triniaefolia Heuf. sec. descrit. ad hanc pertinere videtur). 

2241. C. Biebersteinii DC. prodr. 6, 583. C. Koch Linn. XV, 
p- 40; Griseb. et Sch. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 345. — (C. 
eylindrocarpa @. ZKchb. ic. germ. t. 781, f£ 4. — C. micrantha S. 
G. Gmel. it. 1, p. 136, t. 23, f. 1, ap. Ledeb. Ross. 2, 704). — Auf Hügeln, 
steinigen Abhängen: Salzburg, Hammerdorf, Klausenburg; auf wüsten 
dürren Plätzen bei Deva und Dobra; auf Kalkkonglomerat und Mauern 
bei Kronstadt, Schlossberg. Jul. Aug. 

2242. C. Besseriana DC. prodr. 6, 585; Ledeb. Ross. 2, 705. — 
(C. virgata Dess. en. p. 35). — Auf sandigen Hügeln bei Szamos-Uyvar 
(Janka Oestr. bot. W.-Bl. 1856, p- 363). 


2243. C. Reichenbachii DC. prodr. 6, 583 = (C. Biebersteinii 
Schur [non DC.] Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 75; bot. Rundreise 1853, 
suscept. p. 21. — C. paniculata C. A. Meyer Ind. cauc. p. 65, ap. 
Ledeb. Ross. 2, 703. — C. arenaria Zchb. [non M. Bieb.] pl. erit. V, 
f. 634.). — Affinis C. paniculatae et C. maculosae et C, Bieber- 
steinii, ab affinibus antecedentibus differt: Fructibus livescentibus pu- 
berulis, epapposis, margine membranaceo eleyato loco pappi instructis. 
Capitulis numerosis minimis, defloratis eylindraceis. Peranthodii squamulis 
nervosis, viridibus, interioribus appendice subrotundo fusco-nigro laciniata 


409 


notatis. — Planta graeilis, cinereo-viridis, 1—2 ped. folia tenuiseeta. — 
Auf Felsen der Kalkgebirge: Hassadek bei Torda, einzeln; bei Kronstadt. 
Jul. 41853. — (Stimmt mit C. Reichenbachii nicht vollständig überein 
und dürfte eine neue Art sein: C. Reichenbachioides Schur). 

2244. C. Herbichii Janka Flora 1858, 2, p. 441 = C. maculoso- 
Seabiosa Neilreich Nachtr. 1861, p. 122. — In der Mezöseg in Sieben- 
bürgen. 


472. CALCITRAPA Gaertn. fruct. 2, 376. 
(Bmg. en. II, p. 69. — Centaurea sect. DC.) 


2245. C. Hippophaestum Gaertn. Bing. 1739. — (Centaurea 


Caleitrapa Z. sp. 1297. Sturm. H. 4. — Fl. dan. t. 1998. — Kechb. 
icon. f. 795, II.) — Auf dürren Plätzen, bebauten und unbebauten Orten, 


an Wegen und Aeckern. (Dmg. 1. e.). Jul. Septbr. 

2246. C. iberica Trev. ex Spreng. syst. veg. III, p. 406; DC. 
prodr. 6. 597. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852. p. 347, 
Zechb. icon. XXV, t. 67. — Bei Szamos-Uyvar (Janka Oestr. bot. W.-Bl. 
1856, 363; 1858, 367. — Flora 1858, 2, 444. — Linn. 1860, p. 584). 

2247. ©. solstitialis Schur sert. n. 1389. (Centaurea solsti- 
tialis L. Rchb. icon. ]. c. f. 795, I. Cyanus solstitialis Bimg. n. 1755). 
— Auf dürren Plätzen, sandigen Triften, auf Aeckern in Weinbergen. 
(Bing. 1. ce.) Jul. Septbr. 

2248. C. Adami Schur herb. Transs. (Centaurea Adami Willd. 
et bot. Hung.; Zechb. icon. 1. e. f. 795, IL). — Auf Aeckern zwischen 
Luzerne und Klee. Hermannstadt, Klausenburg, zwischen Salzburg und 
Kleinscheuern, bei Reussdörfel. Aug. 1848. 


473. BIELZIA Schur. 


(Centaurea sectio ß. Centaureum DC.) 


Anthodium ovato-globosum, peranthodii squamae late ovatae, ad- 
pressae, obtusae, inermes, apice imprimis interiores membranaceae. Ache- 
nia glabra. Pappus duplex; exterioris paleae extimae breves, sensim 
elongatae setiformes, interioris breves, distinctae. Herbae erectae glabrae 
interdum ramosae, capitulis ad apicem caulis vel ramorum solitariis, flores 
lutei. (Eindl. gen. p. 472.) 

2249. B. Schwarzenbergiana Schur herb. Transs. = Centau- 
rea Schwarzenbergiana Schur Reisebr. d. bot. Rundr. 1853 suscept. 
p- 34; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1855, p. 4; 1859, p. 118; Oestr. bot. 
W.-Bl. 1856, 282; 1860, p. 356. — (C. ruthenica Lam. Encyel. meth. 
1, p. 663, (non Dmg.) — C. ruthenica var. angustifolia volgenis Schur 
pl. exsice.) — Radice crassa longissima ligenosa polycephala caules florentes 
faseiculosque foliorum sterilium proferente. Caulibus ereetis, 2—4 ped., 
simplieibus vel superne parum ramosis, ramis longissimis nudis monoce- 
phalis. Foliis pinnatisectis, radicalibus longe petiolatis ambitu oblongis 
usque ad 12 poll. longis; pitiolo supra plano subtus convexo, bası dilatato 


410 


densissime albo-lanato; fol. caulinis brevioribus sessilibus; rachide foliorum 
angusta integerrima; laciniis foliorum radicalium quandoque integerrimis 
interdum caulinisque linearibus vel oblongo-linearibus anguste serratis; 
lobo ultimo majori et inciso lobato; serraturis cartilagineo-spinulosis et 
punetulato-scabris. Capitulis (Anthodiis) ovatis basi globosis subtruncatis 
et impressis: Peranthodii squamulis dense imbricatis, subrotundo-ovatis, 
obtussimis, longitudinaliter novemnervibus, glabris, margine albo-hyalinis; 
squamulis 4—8 exterioribus suborbiculatis fuscogue marginatis. — Flori- 
bus speciosis eitrinis odorem moschatam exhalentibus, marginalibus pen- 
dulis. Fructibus subcompressis, glaberrimis, nitidis, fusco-purpureo alboque 
maculatis, striatis, basi oblique truncatis, pappo fusco rigido triplo bre- 
viore coronatis. — Auf sonnigen, grasigen Abhängen, Wiesen der Hügel- 
region: auf der M&zöseg oberhalb des Dorfes Apahida, d. 15. Juli 1853 
in Gesellschaft des Herrn Albert Bielz gesammelt und dem Andenken 
dieses würdigen Naturforschers gewidmet. 


474. AMBERBOA Pers. syn. 2, 481. 


2250. A. moschata DC. prodr. 6, 558. (Centaurea moschata 
a. L. sp. 1286; Willd. sp. 3, p. 2278. — Chryseis moschata Cass.) — 
Häufig kultivirt und bin und wieder auf Gartenschutt verwildert, bei 
Hermannstadt bei den drei Eichen vor dem Leichenthor. August. 


475. CRUPINA Cassin. diet. nat. 44, p. 39, 50, 239. 
DC. prodr. 6, 665. — Endlich. gen. p. 472. 


2251. C. vulgaris Cass. I. c. Zechb. icon. XV, f. 749, I. (Cen- 
taurea Crupina ZL. sp. 1283. — C. arcuata Lam.) — Auf dürrem 
Boden an Aeckern und Wegen, zwischen Zam und Dobra, bei Mühlen- 
bach, bei Broos. (Unverricht.) Jul. Aug. 


Subtribus II. SERRATULEAE Cassin. 
476. SAUSSUREA DC. ann. mus. 16, 198. 


2252. S. alpina DC. il. fr. 5, 466. (Serratula alpina L. Bing. 
4710. — Fl. dan. t. 57.) — Auf Triften der Rodnaer Alpen. Aug. Septbr. 

2253. S. discolor DC. l.c. Koch syn. ed. 2, 465. — (Serratula 
discolor Willd. sp. 1641. .Bmg. A714. — S. alpina y L. sp. 1145. — 
S. alpina Hall. icon. Helv. t. 6. — S. discolor Zochel. banat. f. 77. 
— 8. depressa Heuf. banat. p. 106. [non Gren. nec Zöchb.]) — Auf den 
Kalkalpen bei Kronstadt: Butsets. Jul. Aug. 

2254. S. serrata DC. in ann. de Mus. d’hist. nat. XVI, p. 199; 
prodr. 6, 534; Ledeb. Ross. 2, 666; fl. alt. IV. p. 25; icon. A, t. 71. — 
Auf dem Korondsys bei Rodna. (Czetz. Janka Oestr. bot. Zeit. 1858. p-. 
200; Linn. 1860, p. 585.) Jul. Aug. Kalksubstrat. 


411 
477. SERRATULA /. 


2255. S. tinctoria L. — Bing. 1707. — Rehb. icon. XV, f. 802. — 
Sturm. H. 3. — Fl. dan. t. 281. — Schkh. t. 234. — In Wäldern und auf 
Waldwiesen der Hügel- und Bergregion. Jul. Septbr. 

a. simplieifoiia. Foliis radicalibus oblongo-ellipticis petiolatis, acutis, 
caulinis ad apicem caulis sensim minoribus, oblongis, acuminatis, omnibus 
spinuloso-densissime serratis. Capitulis corymbosis. Caule 1—2 ped. — 
Auf Hügelwiesen bei Hammersdorf. Jul. Aug. 

2256. S. coronata L. sp. 1144. — DC. prodr. 6. 667. — Bess. 
en. p. 32. — Ledeb. Ross. 2, 756; Ledeb. Fl. alt. IV, p. 38. (Centaurea 
ruthenica Ding. en. II, n. 1740. [sec. descript. stationemque.] C. Cen- 
taureum Host. Schur sert. n. 1391. — Serratula Wolfii Andrä bot. 
Zeit. 1858, 321. — Crupinastrum Centaureum Schur Bericht der 
bot. Rundr. 1853, p. 37. — Serratula coronaria Pall.) — Auf feuch- 
ten Vertiefungen zwischen Gesträuch der Heuwiese bei Klausenburg, 
bei Kalyan in der Mezöseg. Aug. Septbr. 

2257. S. radiata M. Bieb. F. t. c. 3, 545; DOC. prodr. 6, 668. — 
(S. centauroides Host. [non L.] Bmg. 1708. — Carduus radiatus 
W. Kit. pl. rar. t. 41.) — Auf Wiesen und waldigen Abhängen der Hü- 
gel- und Bergregion (Bing. |. c.), Klausenburg. Jul. Auf dem Billak bei 
Borbund ; auf dem rothen Berg bei Mühlenbach; auf Hügeln bei Stol- 
zenburg und Salzburg. Jun. Aug. 

2258. S. heterophylla Desf. cat. h. paris. 1804, p. 93; DC. prodr. 
6, 669. M. Bieb. Fl. t. c. 3, 546. (Carduus nitidus W. Kit. pl. rar. t. 
52. — C. Iycopifolius Vell. — Serratula nitida Bess. en. p. 32, non 
Fisch.) — Auf Waldwiesen, zwischen Gebüschen der Hügelregion; auf dem 
Billak bei Borbund; auf der Heuwiese bei Klausenburg ; bei Torotzko. 
Jun. Jul. 

2259. S. glauca Ledeb. in Mem. de l’Acad. de St. Petersb. V, p. 
560. — DC. prodr. 6, 668. — Ledeb. Ross. 2, 758; icon. 1, t. 32. (S. 
centauroides Pall. non L.) — Bei Klausenburg. (Janka Linn. 1860, 
p- 585.) 

478. JURINEA Cassin. dict. sc. nat. 24, 287. 

2260. J. mollis /2chb. exc. germ. p. 290; Rechb. ieon. XV, f. 808, 

I. (Serratula mollis Koch syn. ed. 1, p. 408. — S. simplex L.; 


Bing. 1709. — S. blanda M. Bieb. Fl. t. c. 3, 549. — S. eyanoides 
Gaertn. [non DC.] Carduus mollis ZL.; Jaeg. A. t. 18. — Cirsium 


molle Scop. — Serratula transsilvanica Spr. syst. 3, 388. — 
Acarna mollis Bess. en. p. 32.) — Auf bewaehsenen Hügeln durch 


das ganze Gebiet: Hammersdorf, Grossscheuern, Stolzenburg, Salzburg, 
Klausenburg, in der Mezöseg; auf Kalkboden bei Kronstadt. Dimg. ]. c. 
Mai, Jul. (Kommt in mannigfachen Formen vor, welche genauer zu unter- 
scheiden werth scheinen.) 

a. integrifolia. Foliis oblongis acutis integerrimis margine revolutis, 
subtus densissime tomentosis, tomento siccatione rufescente. Capitulis 


412 


duplo minoribus ac forma legitima. — (An J. longifolia DC. prodr. 6, 
6742? — J. integrifolia Schur herb. Transs,. — Schur sert. n. 1416, 
var. c.) — Auf Hügelwiesen. Auf dem Billak bei Borbund. Jul. 


b. heterophylla. Foliis radicalibus integris, oblongis in petiolum at- 
tenuatis, acuminatis, caulinis pinnatipartitis, omnibus subtus albo-tomen- 
tosis. Caule inferne triphyllo superne nudo 2 ped. et ultra. Capitulo spe- 
cioso maximo; peranthodii foliolis glabriusculis. (J. heterophylla Schur 
sert. n. 4419.) — Auf grasigen Hügeln „ auf dem rothen Berg bei Müh- 
lenbach. Jul. 

c. contraria. Foliis radicalibus pinnatipartitis, caulinis integris. — 
Auf den Hügeln bei Hammersdorf. Jun. 

d. tenuiseeta. Caule gracili 2 ped. ad medium foliato. Foliis omnibus 
conformibus tenuiseetis, laciniis distantibus linearibus, integerrimis, mar- 
gine revolutis, supra saturate viridibus et scabriusculis, subtus arach- 
noideo-tomentosis. Capitulo maximo specioso ; peranthodii foliolis erectis, 
glabriuseulis obsolete arachnoideis. Floribus purpureis vel raro albis. — 
(Jurinia transsilvania Schur herb. Transs.) — Auf dem Billak bei 
Borbund und bei Kronstadt. Jun. Jul. 


e. alpina. Caule humili aphyllo 6 poll., capitulo minimo pallidifloro, 
foliis radicalibus minus partitis, caulinis ad squamam reduetis. — Auf 
dem Arpas. 6000‘. Jul. 


2261. J. cyanoides Kchb. exc. germ 290; Koch syn. ed. 2, 467; 
Schur sert. n. 14147. (Serratula cyanoides DC.; M. Bieb.; S. Pol- 
lichii Koch. — Carduus cyanoides a, monoclonos Z. sp. 1152.) — 
Auf grasigen Hügeln, auf dem Billak bei Borbund; bei Klausenburg Jul. 
schon verblüht. Schur bot. Rundr. 1853, p. 10; Verh. d. sieb. Ver. 1859, 
p. 64. 

2262. J. Ledebourii Bunge Flora 1841, 1, 157. — Auf Hügeln 
bei Carlsburg und Hermannstadt. (Janka, Linn. 1860, p. 585.) 


Subtribus III. CALINEAE Cassin. p. p. Koch. 
479. CARLINA /. 


2263. C. acaulis L. — BDimg. 1736; Zechb. icon. XV, f. 741, I. — 
Hayne Arz. Gew. t. 45. — (C. subacaulis var. a. et b. DC. prodr. 6, 
546. — C. Chamaeleon Will. — C. caulescens Lam. — C. alpina 
Jacq.) — Auf Wiesen der Hügel- und Bergregion. — Auf Kalksubstrat 
bei Kronstadt eine kleinere Form mit mehr wolligen Blättern und klei- 
neren Blüthenköpfen: C. acaulis montana Coronensis Schur; capitu- 
lis minimis, peranthodii foliolis purpureo-fuscis, radice minima simplici. 
Jul. Aug. 

2264, C. acanthifolia All. ped. 1, 156, t. 515 Koch syn. ed. 2. 
464; Jechb. icon. XV, f. 740, I. — (C. Utzka Hacg. pl. alp. p. 9, t. 1.) 
— Auf den Fogaraser Alpen. (Kotschy Zool. bot. Verh. 1853, 2- 272.) — 
(©. transsilvanica Schur sert. n. 1382 var. 6. Arpaser Alpen. Aug.) 


413 


2265. ©. simplex W. Kit. pl. rar. t. 15%; Koch syn. ed. 2, p. 464. 
— Auf Wiesen und Triften der Fogaraser, Arpaser, Kerzesorer Alpen. Aug. 

a. polycephala. Caule 10—15 poll., foliato, apice capitulis 2—4 mino- 
ribus arcte sessilibus vel basi plus minusve concretis instructo. — (C. ag- 
gregata Willd. sp. 3, 1694.) — Auf der Kolzu-Brasi der Fogaraser 
Gebirge. 5000°. Aug. 

2266. C. vulgaris L.; Dmg. 1737; Zechb. icon. XV, f. 742, I. — 
Fl. dan. t, 1474. — Tratt, Oestr. t. 170.— Schkh. t. 332. — Auf Feldern, 
Triften, unbebauten Orten, in Wäldern und Hainen. Jul. Septbr. 

a. subcorymbosa, Schur sert. n. 1384, var. a. Caule 1—2 ped. ramo- 
sissimo, ramis monocephalis corymbosis. Foliis bipinnatis crispis spinosissi- 
mis. Capitulis semiglobosis. Peranthodii foliolis interioribus linearibus at- 
tenuatis stramineis. — Im Kastenholzer Wald nächst Hermannstadt. Aug. 

b. planifolia. Radice polycephala. Caulibus simplieibus vel oligoce- 
phalis. Foliis radicalibus elongato-oblongis, caulinis ovato-oblongis basi 
lata sessilibus oinnibus planis. Peranthodii foliolis interioribus oblongo- 
linearibus antice latioribus. (C. complanata Schur herb. Transs.) — 
Auf steinigen sonnigen Höhen bei Hermannstadt und Kronstadt. Jul. Aug. 

2267. C. intermedia Schur herb. Transs. et in litt. — Caule I— 
2% ped. basi simplici monocephalo vel superne subramoso et subcorym- 
boso. Foliis radicalibus oblongis prolum novellium oblongo-spathulatis in 
petiolum angustatis, 3 poll. longis; fol. caulinis inferioribus longissimis, 
9 poll. longis, 6 lin. lat. oblongo-linearibus, versus basin attenuatis, su- 
perioribus lineari-oblongis, longissime acuminatis, interdum complicatis 
et recurvatis; omnibus subtus arachnoideo-lanatis, inaequaliter denticu- 
latis et spinuloso-ciliatis. Capitulis pedunculisque dense lanatis; capitulis 
foliis reflexis basi obvallatis; peranthodii foliolis stramineis, linearibus 
longissime acuminatis capitulo longioribus. — Media inter C. vulgarem 
et C. nebrodensem. — An waldigen Orten und zwischen Gebüschen 
der Hügel- und Bergregion, vorzüglich auf Kalkboden, oberhalb der 
Weinberge bei Hammersdorf, auf dem Schlossberge bei Kronstadt. 1500’— 
3000‘. Jul. Aug. 

22568. C. nebredensis Guss. in DC. prodr. 6, 546; Koch syn. 
ed. 2, 464; Ledeb. fl. Ross. 2, 675. — Schur sert. n. 1383. — (C. longi- 
folia Zechb. icon. VIII, p. 25, f. 1008. — C. Biebersteinii Bernh. sec. 
Koch]. e. et in eadem ratione = C. vulgaris f sublanata Ledeb. et 
C. Koch in Linn. XVIL, p. 28.) — Auf Bergwiesen und an Waldrändern 
zwischen Gebüschen: Auf dem Arpäas in der oberen Buchenregion 4000° 
Glimmerschiefer ; auf dem Büdös auf Trachyt; bei Dees auf Sandstein. 
Jul. Aug. 


Subtribus IV. CARDUINEAE Lessing syn. p. 8; DC. 


480. CNICUS Vahl. in act. Acad. paris. 1718. 
(DC. prodr. 6, 606. — Endlich. gen. p. 226.) 


2269. C. benedictus L. sp. ed. 1, p. 826; DC. 1. c. — C. Koch 
in Linn. XVII, 40. (Centaurea benedicta Z. sp. ed. 2, p. 196; Hayne 


414 


Arz. Gew. VII, 34.) — Stammt aus dem Oriente, wird kultivirt und 
kommt in der Nähe der Gärten bei Hermannstadt verwildert vor, z. B. 
vor dem Burgerthor. Aug. Septbr. 


2 


481. SILYBUM Vahl. Gaertn. fruct. 2, 378, t. 168. 


2270. S. marianum Gaertn. 1. c. (Carduus marianus L. Big. 
4720. Tabern. Kräuterb. p. 1078, f. 3. — Cirsium maculatum Scop.) 
— Auf wüsten Plätzen, Gartenschutt verwildert. (Bing. 1. e.) Jul. Oetbr. 


482. ONOPORDON _[. 


2271. O. Acanthium ZL.; Bmg. 1704. — Fl. dan. t. 909. — Rechb. 
icon. XV, f. 813. — Auf dürren, bebauten und unbebauten Plätzen. Jul. 
September. 

a. albiflorum. Statura humiliore. Foliis magis albo-lanatis, capitulis 
semiglobosis speciosis, floribus albis. — In Gebirgsthälern an Bächen zwi- 
schen Gesträuch, am Fuss des Götzenberges. Aug. 

b. coilinum, Humile 12 poll. simplex, monocephalum. — In der Hü- 
gelregion bei Hermannstadt. Jul. 

ce. mite, Statura humilior parum ramosum, foliis mollibus minus 
spinosis, albo-lanatis, floribus purpureis. Simillimum var. a. (0. Schul- 
tesii Britting. in litt. Schur sert. n. 1428, var. a.) — Im jungen Wald 
bei Hermannstadt und im Branisch bei Hannbach. Aug. 


483. CYNARA /. 


2272. C. Scolymus ZL.; Koch syn. ed. 2, 458; Schkh. t. 231. — 
Tabern. Kräuterb. p. 1075, f. 2 et 3. — Als Artıschoke in Gemüsegär- 
ten kultivirt. Aug. Auch C. Carduneculus Z. dürfte zu ähnlichen Zwecken 
kultivirt werden, aber seltener, da sie den Winter schwerer verträgt. 


484. LAPPA Tournef. inst. 377. 


2273. L. major Gaertn. fruct. 2, 379, t. 377; Bmg. 1705; DC. 
prodr. 6, 661. Fl. dan. t. 2424. — (Arctium Lappa Willd. Hayne Arz. 
t. 35. Lappa officinalis AI. Zechb. icon. XV, f. 812, II. Arctium 
majus Schkh. t. 227. — A. Lappa a ZL. sp. 1143.) — Auf unbebauten 
Plätzen, an Wegen, Flussufern, Hecken und Zäunen. Jul. Octob. 

2274. L. minor. DC. franc. 4, 77; prodr. 6, 661; Zöchb. icon. XV, 
f. 811, I. (Arctium minus Schkh. t. 227. — Lappa glabra a Lam.; L. 
glabra y caucasica C. Koch Linn. XVII, 43. — Arctium Lappa a L. 
sp. 1143). — An Wegen, Ackerrändern: Hermannstadt, Klausenburg, 
Kronstadt, Kolos in der Me&zöseg. Jul. Septbr. 

2275. L. intermedia Jechb. fil. icon. XXV, p. 54, t. 81; Schur 
sert. n. 1426. — An Wegen und Ackerrändern bei Hermannstadt; an 
der Strasse gegen Baumgarten, nicht selten. Jul. Aug. 


415 


2276. L. conglomerata Schur sert. n. 1497; Bot. Rundr. 1853, 
p- 25; Verh. d. sieb. Ver. 4859, p. 79. — Capitulis subovatis minimis 
numerosissimis viridibus, arcte conglomeratis. Peranthodii foliolis glabris, 
subulatis apice hamatis. Floribus purpureis exsertis. Foliis cordatis supra 
glabris subtus tenue lanatis; fol. caulinis ovatis in petiolum brevem ex- 
euntibus. — Auf Feldern, Triften, an Wegen; auf Hügeln bei Torda, 
Torotzko, Hammersdorf, Hermannstadt. Jul. Aug. 


2277. L. tomentosa Laim. diet. 1, 377; Dmg. 1706; Fl. dan. t. 
2423. Rehb. icon. XV, f. 811, IL. (Aretium Bardana Willd.; Hayne 
Arz. t. 36. — A. tomentosum Schkh. t. 227. — A. Lappa ß L. sp. 
1243). Var. capitulis minoribus et majoribus, arachnoideo-lanatis vel sub- 
glabris, floribus purpureis roseis albisve. — Auf unbebauten Orten, an 
Wegen, Aeckern, Hecken, Zäunen. Jul. Septbr. 


485. CARDUUS /. 


2278. C. acanthoides L. — Bing. 1713; Rechb. icon. XV, f. 873; 
pl. erit. X, f. 1343—1321; Jacq. A. t. 249. Fl. dan. t. 1341. — (C. polya- 
canthos Schreb. Cart. Lond. fasc. 6, t. 54). — (C. crispus Huds. [non 
L.)). — Auf dürren unbebauten Orten, an Wegen, Ackerrändern. Juli, 
September. 

a. hamulosoides. Schur herb. Transs. Capitulis longissime pedunceu- 
latis, pedunculo nudo vel basi tantum crispulo-spinoso, superne laevi sed 
albo tomentoso et 3 poll. longo. — Auf sterilen Plätzen bei Hermannstadt. 
Juli, August. 

b. albiflorus. Glabriusculus. Foliis minus dissectis; capitulis majoribus, 
floribus albis, peranthodio glabro. — Auf Brachäckern bei Hermannstadt, 
Kronstadt. August. 


2279. ©. arctioides Willd. sp. 3, p. 1656; Koch syn. ed. 2, 461; 
DC. prodr. 6, p. 627; Bess. en. p. 75. — (Arctium Carduelis Z. Mant. 
p. 439; W. Kit. pl. rar. t. 185; Zechb. exc. germ. p. 282. — Cirsium 
arctioides Scop. — C. arctioides Schur sert. n. 1459. — C. centau- 
roides Hopp.) — Auf kräuterreichen Abhängen und Felsen der Fogaraser, 
Arpaser, Kerzesorer Alpen 6000‘—6500‘. Glimmerschiefer. Juli, Aug. 


2280. ©. alpestris W. Kit. pl. rar. t. 267; Koch syn. ed. 1, 
p. 404; ed. 2, p. 461, sub. n. 9; Schur sert. n. 1460; Heuf. en. banat. 
1858, p. 105. — Auf steinigen Triften, Felsen und Wiesen der Berge 
und Voralpen: Rodnaer, Hunyader und Kronstädter Gebirge. 5000‘ bis 
6000‘. Aug. — (Zwischen dieser und der vorhergehenden ist kein fester 
Unterschied zu finden, der letztere unterscheidet sich durch kleinere 
Köpfchen und unterseits mehr wollige Blätter und steigt z. B. bei Rodna 
in die Thäler bis 2000° herab.) 

2281. C. hamulosus Ehrh. Beitr. 7, p. 166; W. Kit. pl. rar. 
t. 233; Koch syn. ed. 2, p. 460. — (C. nigricans var. a. Dmg. en. 
n. 1714). — Auf sonnigen grasigen Hügeln (Hammersdorf Bmg. 1. c.), 
Klausenburg, Mühlenbach, Torda, Kolos. Jul. Aug. 


416 


2282. C. nigricans Vill. delph. p. 5, t. 20; DC. prodr. 6, 6923. 
(Bing. 1714, ob stationes incertus); Schur sert. n. 1462. (C. acanthodi- 
hamulosus Schur). — Auf kräuterreichen Höhen und Ackerrändern 
bei Hammersdorf; an den gegen den Zibin geneigten Abhängen. Juli, 
August. (Wahrscheinlich Bastard und in Siebenbürgen selten). 

2283. C. carlinaefolius Lam. Enc. 1, 699, Gr. et Godr. Fr. 
2, 235; Zechb. exc. germ. p. 282; Zechb. icon. XXV, p. 90, t. 141; Bluf. 
et Fingerh. comp. 2, p. 396; Maly en. p. 132; Schur sert. n. 1458. (C. 
spinulosus Bert. Amoen. 44; Ital. VIII, 621; Neilreich Nachtr. p. 116). — 
Auf Triften der Voralpen. Kalk. Surul. Aug. 1846; Butsets bei Kronstadt, 
August 1854; auf dem Arpas (Kladni). 6000‘. 

2284. C. defloratus L. sp. 115%; Koch syn. ed. 2, 461; Jacq. 
A. t. 89 (non Dimg.) Rechb. icon. XV, f. 869, I. (Cirsium defloratum 
Scop. Carduus cirsioides Vill.). — Auf Kalkfelsen der Voralpen und 
Alpen: Hunyader Gebirge. Jul. Aug. 

2285. C. glaucus Bing. En. 3, p. 53. — (C. defloratus ß 


erassifolius DC. cat. h. monsp. 14. — C. summus Poll. Fl. Veron. 
2, t. 10; Zechb. exc. germ. p. 282. — C. carlinaefolius Zchb. sub. 
n. 1853. 1. c. — C. transalpinus Sect. helv. 172. —. C. crassifolius 
Willd. en. h. berol. p. 838). Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 348. — Auf Kalkgebirgen in der Berg- und Voralpenregion, 
(Ding. 1. e.). — Auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Juni, Juli. 
4000’—-5000°. — (Die unter Nr. 2283, 2284, 2285 genannten Arten ent- 


sprechen zwar dem Typus von C. defloratus Z.. sind aber dennoch 
leicht zu unterscheiden). 

2286. C. candicans W. Kit. pl. rar. t. 83; Bing. 1715; Bluf. et 
Fingerh. comp. 2, p. 394; Rchb. exc. germ. p. 282; icon. XXV, t. 136. — 
(C. collinus var. Koch ed. 2, 460). — Auf Kalkgebirgen (Bing. 1. c.), 
dessen Standorte in Hinsicht auf die nächstfolgende Art zu berichtigen. 


2287. C. collinus W. Kit. pl. rar. t. 232, Bluf. et Fingerh. 
eoncp. 2, 394; Pchb. exe. germ. p. 282; Griseb. et Sch. iter hung. p. 3475 
Schur sert. n. 1454; Koch syn. ed. 2, 460. — Auf Kalkhügeln durch das 
ganze Gebiet: Torda, Hassadek, Enyed, Klausenburg, auf dem Ketskekö 
und bei Kronstadt. Jul. Aug. 

2288. C. orthocephalus Wallr. in Linn. 14, p. 86. — C. platy- 
lepis Sauter ap. Rchb. exc. germ. p. 282; Koch syn. ed. 2, p. 462; 
Bluf., Fingerh. comp. 2, 397. — C. nutans ß Bert. Amoen. 40. — C. 
carlinaefolius DO. fl. france. 4, 82, (mon Zam.). — C. acanthoi- 
nutans A. Braun ap. Koch l. c. — C. nutanti-acanthoides Koch 
l. c. Schur herb. Transs.). — Auf Wiesen, Triften und Aeckern in der 
Hügelregion: Hermannstadt, Klausenburg, Torda, in der Mezöseg oft mit 
den Stammarten, öfter aber weit von ihnen entfernt, z. B. im Kieferwalde 
oberhalb Boitza, in dessen Nähe C. nutans nicht vorkommt. Juli, Aug. 

2289. ©. nutaus L. — Dmg. 1712; ZKchb. icon. f, 877; FE]. dan. 
t. 675. (C. montosus Pollin. Fl. Veron. 2, p. 625, sec. DC.) — Auf 
dürren Plätzen, Triften unbebauten Orten. In der Mezöseg. Jul. Aug. 


417 


a. Pseudo-nutans, Caule erecto simplici 4"), ped., capitulo dimidio 
minore quam forma genuina, foliis tenuisectis subtus plus minusve arach- 
noideo-lanatis. Una hybrida ex C. nutante et C. acanthoide orta. — 
Auf Feldern bei Remete im Szeklerlande. Jul. 1853. 


2290. C. crispus L. Bmg. 1117; ZRehb. icon. f. 880, I; Fl. dan. 
t. 624. — An schattigen Orten, Waldrändern, Hecken, Zäunen, Fluss- 
ufern, feuchten, unbebauten Orten, vielgestaltig. Jul. Septbr. 


2291. C. brachycephalus Schur Bot. Rundr. 1853, p. 14; Schur 
Verh. d. sieb. Ver. 1859. p. 68 = (C. polyanthemos Schur sert. n. 
1452, [non Schleich]| = spec. incerta affınis C. collino et C. crispo 
Schur 1. e.). — Radice descendente monocephalo. Caule erecto 3—6 ped., 
inferne simplici, superne ramoso, angulato-striato, anguste alato, ramis 
longissimis apice paucifloris, cauleque lanuginosis. Foliis radicalibus magis 
minusve runcinato-dentatis; caulinis mediis obovato-oblongis integris in 
petiolum alatum attenuatis; summis anguste oblongis sessilibus; omnibus 
supra glabris viridibus, subtus arachnoideo- lanatis, spinuloso-dentatis, 
eiliatis, anguste decurrentibus caulemque quadrialatum formantibus. — 
Peduneulis elongatis 1—2 cephalis, apice nudis et lanuginosis. Capitulis 
minimis brevibusque quam C. crispus dimidio minoribus. Peranthodii 
foliolis lineari-lanceolatis arrectis in spinam productis. Floribus purpureis. 
Alabastris globosis.. Pappo demum rufo. Indumento pedunculorum sieca- 
tione rufescente. — Auf Kalk- und Mergelboden der Hügel- und Berg- 
region. Auf dem Sichbügl bei Hammersdorf; auf dem Ketskekö bei 
Carlsburg. Jul. Aug. (Ich habe zwar die Meinung ausgesprochen, dass 
dieser Card. ein Bastard von C. erispus und C. candicans sein könne, 
doch muss ich diese Ansicht zurücknehmen, da ich keine sicheren Be- 
weise für dieselbe habe, und gegenwärtig mehr geneigt bin, diese Pflanze 
für eine gute Art zu halten). 


2292. C. Personata Jacg. A. 4, t. 348; Bmg. AT16; Rehb. icon. 
f. 897, I. (Aretium Persoonata L. — Carduus arctioides Yill.) — 
In Voralpen und Alpenthälern an Bächen und Wasserfällen, Fogaraser- 
Arpaser- Kerzesorer Alpen. 3000-5000‘. Jul. Aug. 


a. leucanthus. Giganteus, 6—8 ped. ramosissimus; foliis infimis ma- 
ximis 1'%—2 ped. long., pinnatifidis, segmentis remotis, foliis caulinis 
superioribus et ramorum oyato-elliptieis: summis oblongis; omnibus 
sinuato-dentatis, supra glabriusculis, subtus albo-lanatis. Capitulis dense 
conglobatis. Floribus albis. Peranthodii foliolis pallide viridibus glabris. — 
(C. leucanthemos. Schur herb. Transs.) — Im Tömöser Thale und am 
Butsets bei Kronstadt. 3000-4000‘ Kalksubstrat. Aug. 


b. Pseudo-erispus. Schur. Caule 2 ped. paueifolio; foliis subtus densius 
anatis. Capitulis dimidio minoribus solitariis pedunculatis, vel apice ra- 
morum 2—3 confertis. Peranthodii foliolis erecto-palutis. Floribus pur- 
pureis. — In Gebirgswäldern bei Kronstadt. Piatra mare und Schuler 
Juli, August. 


Sehur. Enum. plant. Transs. 27 


48 
486. CIRSIUM Tournef. inst. 447, t. 255. 
Sect. I. Epitrachys DE. 


2293. C. lanceolatum Scop.; Rehb. icon. XV, f. 826, I. (Cnieus 
lanceolatus Willd.; Bma. 1723. — Carduus lanceolatus L.; Fl. 
dan. t. 4173.) — Auf Feldern, Triften, unbebauten Orten. Jul. Septbr. 

a. simplex, monocephalum. Caule ped. ad apicem foliato ; capitulo mi- 
nimo arachnoideo-lanato; foliis vix decurrentibus oblongis integris, mar- 
gine undulatis, supra setosis, subtus arachnoideo-lanatis. Floribus pur- 
pureis. Planta feminea. — (An C. lanceolato-palustre Nägeli Cirs. 
d. Schweiz. t. VIII; Koch syn. ed. 2, 996; Rchb. icon. XXV, t. 112, 131.) 
— Auf feuchten Wiesen bei Girlsau. Aug. 

b. oligocephalum. Radice simplici (ut var. a.) descendente monoeipite. 
Caule 1%, ped. apice 2—3 oligocephalo. Foliis deceurrentibus, supra hispi- 
dis subtus arachnoideo-lanatis, grosse inciso-serratis; serraturis simplici- 
bus vel apice bifidis apice spinosis, eircumeirca spinuloso-eiliatis. Capitu- 
lis minimis oyatis; peranthodii foliolis erecto-patulis dorso tenue arach- 


noideo-lanatis. Floribus purpureis. Planta feminea. — (C. Pseudo-lanceolatum 
Schur.) Affine C. nemorali Zchb. sed capitulo ovato nec globoso distine- 
tum. — Auf nassen Wiesen bei Hermannstadt. Aug. 


2294. C. nemorale Rchb. exc. germ. p. 286; C. Koch Linn. XVII, 
p. 14; Koch syn. ed. 1, 39%; Ledeb. Ross. 2, 727. — (C. lanigerum 
Nägeli Cirs. d. Schw. p. 114, t. II. — C. lanceolatum b. nemorale 
Koch syn. ed. 2, 990.) — Auf schattigen Bergwiesen, auf der Pojana bei 
Kronstadt. 3000— 4000‘. Jul. 1854. 


2295. C. leucophanum Schur herb. Transs. (Cnicus leucopha- 
nus Bmg. herb. Transs.) Proximum C. laniflori M. Bieb. etmedium 
inter C. lanceolatum Scop. et C. eriophorum Scop. — Caule ramoso 
arachnoideo-lanuginoso. Foliis supra hispidulis subtus arachnoideo-lana- 
tis, pinnatifidis, setoso-ciliatis; laciniis ovatis 2—3 partitis, lobulis apice 
spina valida instructis. Capitulis ovatis, parum minoribus quam C. lan- 
ceolatum, basi globoso-rotundatis, pedunculatis. Peranthodii foliolis 
lanceolato-linearibus, ciliato-serrulatis, dorso arachnoideo-villosis, spino- 
sis, apice recurvyatis. — Capitulum 2 poll. long. arachnoideo-lanuginosum 
sed minus quam C. eriophorum. (C. laniflorum M. Bieb. fl. t. c. 3, 
557; DC. prodr. 6, 638. — Cnicus laniflorus M. Bieb. fl. t. ec. 2, 276. 
— Carduus eriophorus Pall. Cirsium laniflorum ß Ledeb. Ross, 
2%, 731.) — In montosis prope N. Bün Bimg. 1817; es ist aber die Frage: 
Ob Bmg. N. Bin im Küküler oder N. Bun im Kövarer Distrikt gemeint 
hat. Ich glaube, dieselbe Pflanze auf den Rodnaer Gebirgen und bei Sz. 
Domokos bemerkt zu haben. Jul. 

2296. C. eriophorum Scop. Rehb. icon. f. 822%. (Cnicus eriopho- 
rus Roth; Bmg. 1724; Host. A. 2, 442%. — Carduus eriophorus Z,; 
Jacg. A. t. 171.) — In Gebirgswäldern an Wegen, Gehauen, Waldrän- 
dern, häufig in den Rodnaer Gebirgen (Bmg. 1. c.); bei Kronstadt. Jul. 
August. 


419 


2297. C. decussatum. (Janka in Linn. 1860, p. 582.) — Auf dem 
Korondsys bei Rodna. (Neilreich Nachtr. 1861, p. 112. Antecedenti valde 
affıne.) 
2298. C. ferox DC. fl. franc. IV, p. 120; Schur sert. n. 1432. — 
(Cnicus ferox L. Bmg. 1725; All. ped. 565, t. 50. — Carduus ferox 
Lam.) — Auf dürren Bergen an Waldrändern und Triften. (Ding. ]. c.) 
Jul. Septbr. (Nach einem im herb. Transs. Bmg. vorgefundenen Exemplare.) 

2299. C. transsilvanicum Schur sert. n. 1433; Schur Oestr. bot. 
Zeit. 1860, p. 179. — Radice ramoso bienni monocephala. Caule 1,—3 
ped., ramoso, angulato-striato, lanato. Foliis pinnatis vel bipinnatis, am- 
plexicaulibus, supra strigosis, subtus albo-arachnoideo-lanatis, dorso 
crasse nervosis; laciniis oblongis 2—3 fidis in spinam validam exeunti- 
bus. Capitulis maximis ovatis, basi foliis obvallatis, sessilibus vel pedun- 
eulatis. Floribus albidis vel roseis. Peranthodii foliolis lineari-lanceolatis 
longissime acuminatis, apice spinosis, margine longissime spinuloso-cilia- 
tis. Radiis pappi supra medium plumosis apice serrulato-ciliatis. Fructi- 
bus subfusiformibus, griseis, fusco-maculatis, apice coronula annulari co- 
ronatis. — Planta dioica. — (C. Boujarti Schultz. Bip. Oestr. botan 
Wochenbl. 1856, p. 299. — Cnicus Boujart Pill. et Mitterp. It. [1783], 
p- 143, t. 13. — Cirsium furiens Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 14852, p. 348. — C. desertorum Janka Oestr. bot. Wochenbl. 
1856, p. 167. — C. ciliatum Kovdes [non M. Bieb. nec Schur] — C. 
ferox Transsilv. [non Schur].) — Auf Hügeln, unbebauten Orten, an 
Waldrändern, durch das ganze Gebiet, häufig in der Gegend von Her- 
mannstadt, z. B. längs den Hügeln gegen Hammersdorf. Jul. Aug. 

2300. C. ciliatum M. Bieb. fl. t. c. 3, 556. — (Cnicus ciliatus 
Willd. sp. 3, p. 1667. — Carduus ciliatus Murr. Comm. gott. 1783, 
p. 35, t. 5.) — Ab C. transsilv. maxime affıne differt: Foliiss mollioribus 
tenuesectis, laciniis angustioribus oblongo-linearibus minus armatis. Pe- 
ranthodii foliolis lanceolatis, longius subulato-spinosis, spinulis sursum 
decrescentibus ciliatis. — Auf lichten Waldplätzen der Hügelregion , im 
Kastenholzer Walde bei Hermannstadt. Jul. Aug. 

2301. C. fimbriatum DC. prodr. 6, 635. €. Koch in Linn. XVII, 
p- 40; Ledeb. Ross. 2, 726. — (Cnicus fimbriatus M. Bieb. fl. t. c. 2, 
p- 276 et 465. — C. serrulatum Schur olim. [non M. Bieb.] — Cnicus 
ferox Lerchenfeld bot. Nachl. ann. 4785.) — Antecedenti simile. Foliis 
radicalibus petiolatis, caulinis sessilibus amplexicaulibus; omnibus supra 
hirtis subtus albo-lanuginosis, pinnatifidis; laciniis ovatis ciliatis spinu- 
loso-dentatis, dente unico marginis superioris majore. Capitulis arach- 
noideo-villosis ; peranthodii foliolis lineari-subulatis spinulosis, recurvatis. 
Floribus hermaphroditis, roseis. — In Gebirgsthälern, an Bächen, Wald- 
rändern, bei Kastenholz gegen Girlsau. — Nach Lerchenfeld in der Me&- 
zöseg. Jul. Aug. (Die unter Nr. 2291—92—95 abgehandelten Arten sind 
auf sehr schwache Merkmale gegründet, gehören einem Typus an, und 
können dem Habitus zufolge als Formen von C. eiliatum M. Bieb. an- 
gesehen werden, da sie mit demselben gemeinschaftlich und an ähnlichen 


Standorten vorkommen.) 
27 * 


420 


Seet. Il. Chamaeleon DC. Koch. 


2302. C. palustre Scop. carn. 2, 128; Rechb. icon. f. 831; DC. 
prodr. 6, 645. — (Cnicus palustris Willd.; Bmg. 41721. — Carduus 
palustris Z. Engl. bot. t. 974.) — Auf sumpfigen Wiesen bis in den 
Voralpen. Jul. Septbr. 

2303. C. Pseudc-palustre Schur. — Radice firma subramosa 
descendente (perennis?) monocephala. Caule 2 ped. et ultra, albo-lanu- 
ginoso, inferne simplieci superne subramoso. Foliis caulinis decurrentibus 
subpinnatis vel angulato-ineiso-dentatis, longissime acuminatis, apice in- 
tegris, margine spinuloso-ciliatis, glabriuseulis. Capitulis subsolitariis 
binis ternisve peduneulatis, pedunculis albo-villosis; peranthodii foliolis 
arachnoideo lanatis, oblongo-linearibus, exterieribus in spinam validam 
rectam exeuntibus, interioribus muticis discum superantibus et ciliatis. 
Radiis pappi ad apicem plumosis flosculum aequantibus. Flosculis ad 2% 
partitis, pallide rubris. Stylo exserto. — Fructibus ? Foliis radicalibus ? 
Specimen nostrüm femineum inexplicatum. (Affine C. brachycephalo 
Juratzka, Zool. bot. Verh. 1857, 2, 91, 123.) — Auf Sumpfwiesen ober- 
halb Resinar in den Grossauer Gebirgen circa 3000. Aug. 


2304. C. canum M. Bieb. Fl. t. c. 3, 556; Zechb. icon. f. 828; 
Koch syn. ed, 2, p. 453 et 991. (Cnicus canus MWilld.;, Bmg. 1722; 
Jacgq. A. t. 4% et 43. — Carduus canus L. — C. tuberosus Jacq.) — 
Auf nassen Wiesen durch das ganze Gebiet. Jun. Septbr. 

a. subalpinum. Schur sert. n. 1437, var. d. ete. Simplex, ped., pau- 
eifolium, monocephalum. Foliis integris parce pilosis, inaequaliter spinoso- 
dentatis et ciliatis, caulinis omnibus sessilibus, radicalibus in petiolum 
attenuatis. Radice fibris inerassatis. — Auf Alpenwiesen des Arpas. Aug. 

b. subpinnatum, Schur sert. n. 1437, var. b. et. c. Caule subramoso, 
polycephalo; foliis radicalibus caulinisque remote grosse repando-denta- 
tis vel pinnatifidis, subtus tenue arachnoideo-lanatis. — Auf Wiesen bei 
Hermannstadt. Jul. 

2305. C. Pseudo-pannonicum Schur. Caule gracile & ped. mo- 
nocephalo foliato ; foliis radicalibus oblongis, acutis, integris et integer- 
rimis, margine spinuloso-ciliatis utringue arachnoideo-lanatis; caulinis 


bası cordata sessilibus lanceolatis. — Capitulo minimo magnitudine C. 
pannonici. — Radice fibrosa. — C. pannonicum Schur ]. c. var. a. 
n. 1438. — Auf moorigen Bergwiesen: Hermannstadt, Kronstadt. Jul. 


Aug. (Dürfte eine gute Art darstellen, ist aber der unvollkommenen 
Exemplare wegen gegenwärtig keiner genauen Bestimmung zulässig.) 
2306. ©. pungens Schur — (. cano-ciliatum Schur (olim.) herb. — 
Radice? Caule 2 ped. et ultra a media ramoso, ramis longissimis foliatis 
monocephalis vel apice 2—3 oligocephalis, pedunculis teretibus, striatis, 
piloso-lanatis. Foliis radicalibus; ? eaulinis inferioribus sessilibus; superio- 
ribus basi cordata auriculata arcte sessilibus, subdecurrentibus, lanceo- 
latis, acuminatis; omnibus grosse dentatis et spinoso-eiliatis, subtus albo 
lanuginosis; dentibus in spinam reetam longamque exeuntibus. Capitulis 
semiglobosis magnitudine C, cani. Floribus purpureis albisve, hermaphro- 


421 


ditis. Peranthodii foliolis ovato- lanceolatis glabriusculis subviscosis, ex- 
terioribus in spinam validam demum subrecuryatam exeuntibus, sub apice 
utringue spinulis nonnullis instructis; foliolis interioribus muticis „ longis- 
sime attenuatis et apice coloratis. Radiis pappi ad apicem plumosis. 
Fructibus? (Habitu C. cani ramosissimi.) — Auf Sumpfwiesen bei 
Hermannstadt, am Fuss des Sichbügl gegen Baumgarten an der Strasse 
nach Leschkirch; auf der Burzenwiese bei Kronstadt. Jul. Aug. 

2307. C. pannonicum Gaud. helv. 6, 363; Kechb. icon. f. 829, 
U. — (C. serratuloides Jacg. A. t. 127 [non Z.]. — Carduus pan- 
nonicus ZL. fil.; Dmg. 1718. — Cnicus serratuloides Scop.; Ding. 
41728). — Auf Waldwiesen der Hügel- und Bergregion; bei Grossscheuern, 
Hammersdorf, Klausenburg, in der Mezöseg, in der Hassadek bei Torda, 
bei Torotzko; auf Bergwiesen: Pojana bei Kronstadt. Jun. Aug. 

a. rotundatum, Foliis caulinis bası rotundata sessilibus; caule ad 
medium foliato, superne nudo, monocephalo.. — Auf dem Zackelsberg 
zwischen Stolzenburg und Gross-Scheuern. Jun. 

b. auriculatum. Foliis caulinis basi auriculata sessilbus; caule apice 
subdicephalo, altero brevissime peduneulato. — Auf der Heuwiese bei 
Klausenburg. Jul. 

ce. subsagittatum. Caule multifolio, ad %/, a basi foliato, subdicephalo. 
Foliis eaulinis lanceolato-vel lıneari-lanceolatis, basi sagittato-cordatis, 
sessilibus: auriculis lineari-lanceolatis; foliis dentatis et ciliatis utrinque 
glabriusculis; dentibus in spinulam exeuntibus. Radice fibrose obliquo 
subpraemorsa. (C. subsagittatum Schur herb.). — Auf steinigen Ab- 
hängen, Kalksubstrat in der Hassadek bei Torda und Torotzko. Jul. 

2308. ©. Pseudo-canum Schur = (. pannonico-canum Schur sert. 
n. 1436; spec. hybrida. — Radice fusciculata subgrumosa, fibris crassis 
carnosis subfusiformibus. Foliis radicalibus oblongis, acutis, in petiolum 
longissimum angustatis; caulinis inferioribus decurrentibus; mediis basi 
rotundata sessilibus, seu acuminatis; ommibus utrinque glabriusculis, 
margine setoso-ciliatis. Caule simpliei 2 ped. et ultra 1, 2, 3 oligocephalo. 
Capitulis longissime pedunculatis, parum majoribus quam. C. pannoni- 
cum, caeterum huic similibus floribus purpureis. Mediam inter C. pan- 
nonicumetC. canum. — Auf feuchten Waldwiesen zwischen Gesträuch. 
Am Sichbügel bei Hammersdorf gegen Baumgarten. Aug. 1847. 

2309. C. montanum Spreng. syst. 3, 376; Zechb. exc. germ. p. 
284. — Cnicus montanus W. Kit.; Bmg. 1730; Willd. sp. 3, 1676; C. 
alsophilus. Pollin. Ver. II, t. 5, f. 9. — Auf trockenen Bergabhängen, 
bei dem Dorfe Darötz im Repser Stuhl. (Bing. 1. e.). Aug. 

2310. C. rivulare Link en h. berol. 2, 301. (Cnieus rivularis 
Willd. Bmg. 1729. — Carduus rivularis Jacg. A. t. 91. — C. Eri- 
sethalis Vill. — Cirsium tricephalatis Lam. — C. earniolicum 
AU. [non Scop.]. — Cnicus salisburgensis Willd. — Cirsium rivu- 
lare var. heteropus Nägeli. Cirs. d. Schw. p. 18). — Auf Wiesen der 
Hügel- und Bergregion bis in den Voralpen. Jul. Aug. 

a. ochroleucum, Mono-oligocephalum, 11,—2 ped., foliis subintegris, 
radicalibus versus basin grosse inciso-dentatis, Floribus ochroleueis. — 


422 


Auf Voralpenwiesen. In den Grossauer Gebirgen mit der normalen Form. 
Jul. (Vielleicht ein Bastard, etwa = C. rivulari-Erisithales?). 

b. pinnatum, Caule humilii 10 poll.; foliis radicalibus ambitu oblongo 
ellipticis petiolatis, pinnatis caulem superantibus; laciniis oblongo-linea- 
ribus in angulum rectum patentibus, inferne dentatis, ciliatis. (Schur sert. 
n. 1443, var. a.). — Auf der Preschbe bei Zood. 4000°. Juli. 

ce. gracillimum. Caule 40—15 poll. 24 foliato, A—2 cephalo, glabrius- 
culo, striato, gracillimo. Foliis vix decurrentibus pinnatifidis, glabrius- 
eulis, margine tantum spinuloso-ciliatis; laciniis dentatis, dentibus spinula 
terminatis. Capitulis sessilibus. Radice subrepente obliqua fibris validis. 
(C. gracile Schur herb. Transs.). — Auf Wiesen des Butian der Kerze- 
sorer Alpen. 5000‘. Jul. 

d. Lerchenfeldianum, Schur herb. Transs. (spec. incompl.) Caule 3 ped., 
/, foliato, sulcato, glabriusculo. Foliis pinnatis basi auriculatis sessilibus 
non decurrentibus supra glabriusculis, subtus nervo medio pilosis. Capi- 
tulis 10 majoribus quam C. rivulare genuinum, apice caulis congestis, 
interioribus sessilibus exterioribus breviter pedicellatis. Floribus purpureis 
Lerchenfeld herb. Transs. ann. 1785. (An hybrida = (C. rivulari- 
pauciflorum?) 

e. ramosum. Caule superne furcato-ramoso, ramis monocephalis vel 
subdicephalis, ramo infimo breviore, foliis magis minusve inciso-runeinato- 
dentatis vel pinnatifidis. — (Un Cnicus salisburgensis Willd.?) — 
Auf Wiesen bei Orlath und bei Resinar. Jun. Jul. 

2311. C. bulbosum. DC. Fl. franc. 4, 118; Rehb. icon. f. 839, I; 
Koch syn. ed. 2, 456 et 991. (Cnicus tuberosus Wielld.; Bmg. 1733; 
Engl. bot. t, 2562. — Cirsium pratense Huds. — C. tuberosum 
All. — Carduus tuberosus ZL. var. ß sp. 1154). — Auf nassen Wiesen 
(Ding.) Juli. 

2312. C. Erisithales Scop. carn. 2%, 125; Zechb. icon. f. 837. 
(Cnicus Erisithales L. Bmg. 1732. — (. ochroleucum Koch. — 
C. glutinosum Lam. DO. — Carduus Erisithales. Jacg. A. t. 310). — 
Auf Felsen an schattigen Orten der Berg- und Alpenregion. Fogaraser- 
Arpaser- Kronstädter Alpen, häufig am Wasserfall des Bulla der Kerze- 
sorer Alpen, geht bis in die Thäler herab. 2000°—6000’. Elevat. Jul. Aug. 

2313. C. pauciflorum Spreng. syst. 3, 3755 Koch syn. ed. 2, 454; 
Zechb. icon. XXV, p. 63 et 80, n. 47; Obs. t. 4u2; Zechb. exc. germ. p. 
285. — (Cnieus pauciflorus W. Kit. pl. rar. t. 164. — C. helenioides 
Big. en. n. 1727; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 
348). — Cirsium rivulari-heterophyllum Maly n. 32, sec. Neilr. Nachtr. 
p. 4113. — In den Thälern der Berge und Voralpen, an Bächen und 
Wasserfällen durch das ganze Gebiet: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- 
Pormbacher- Rodnaer Alpen; Glimmerschiefersubstrat; auch in den Kron- 
städter Alpen auf Kalksubstrat, seltener. 2000°—5000‘. Jul. Aug. 

a. lobatum. Foliis omnibus plus minusve profunde lobatis, ramorum 
pinnatis; caule ad apicem foliato. Capitulis numerosis maximis speciosis 
apice ramorum confertis,. — (Au C. rivulari-heterophyllum Koch). 
Arpaser Thal Aug. 1847. 


423 


b. integrifolium. Foliis radicalibus basi tantum grosse inciso lobatis, 
versus apicem sinuato-dentatis; caulinis ovato-lanceolatis, grossius tripli- 
cato-dentatis, omnibus subtus albo-arachnoideo-lanatis. Caule ramoso, 
ramis apice polycephalis, capitulis congestis. — Auf dem Ecsem-Teteje 
bei Sz. Domokos. Kalk. Jul. 1853. 

2314. C. heterophyllum All. ped. 1, 152, t. 34; DC. prodr. 6, 
653; Koch syn. ed. 2, 456. — (Cnicus heterophyllus Willd. 3, 1673; 
Bmg. en. n. 1726. — Carduus heterophyllus ZL.; Fl. dan. t. 109. — 
Cirsium helenioides All. ped. 1, p. 152, t. 13.) — Auf Wiesen der 
Berg- und Voralpenregion. (Dmg. 1. e.) Jul. Aug. 

2315. C. oleraceum Scop.; Zechb. icon. f. 834. — (Cnicus ole- 
raceus L.; Bmg. 1731; Fl. dan. t. 860; Schkh. t. 229. — Carduus 
acanthifolius Lam.) — Auf nassen Wiesen, an Bächen und Gräben. 
Jun. Aug. 

2316. C. tataricum et Grab. fl. siles. 2, 96; Ledeb. fl, Ross. 2, 
7138. (Carduus tataricus Z. sp. 1155; Jaeg. A. t. 9%. — Cnicus ta- 
taricus Host. — Cirsium cano-oleraceum FZechb. icon. XXV, t. 117; 
Koch syn. ed. 2, p. 1001.) — Auf nassen Wiesen, an Gräben, am Zakels- 
berg zwischen Grössscheuern und Stolzenburg; bei Sz. Domokos im Szek- 
lerlande; am Fuss des Ecsem-Teteje. Jul. Aug. 

2317. ©. praemorsum Michl. bot. Zeit. 3, 4, p. 317; Koch syn, 
ed. 4, 397. (C. oleraceo-rivulare DC. prodr. 6, 647; Zechb. icon. XXV, 


p- 84, t. 125. — Cnicus oleraceo-rivularis Schiede de plant. hybr. 
p- 58. — C. saanensis Schl. — C. semipectinatus Schleich. — Cir- 
sium semipectinatum Zöchb. exc. germ. p. 287.) — Auf nassen Wie- 


sen, an quelligen Orten zwischen Gesträuch, im Szeklerlande am Wege 
gegen Sz. Domokos, in der Nähe der Marosquellen. Jul. 1853. Auf den 
Grossauer Gebirgen oberhalb Resinar. Aug. 1847. Am Fuss des Arpas. 
Jul. 1838. 

2318. ©. Candolleanum Nägeli Cirs. 98. (C. Erisithali-olera- 
ceum Koch syn. ed. 2, p. 1012; Zechb. icon. XXV, p. 85, t. 129.) — Auf 
quelligen Bergwiesen zwischen Sz. Domokos und Balan (Sckur Verh. d. 
sieb. Ver. 1859, p. 173); bei Tusnäad. Jul. 1853. 

2319. C. Pseudo-oleraceum Schur herb. Transs. = (C. panno- 
nico-oleraceum Schur herb. Transs.) — Caule 11/,—2 ped., a basi ad 
apicem foliato, 1—2 cephalo, simplici vel ramoso. Capitulis basi nudis vel 
foliis obvallatis, saepe longissime peduneulatis ex axillis foliorum superiorum 
egredientibus, iis C. pannonico et oleraceo subsimilibus interdum cer- 
nuis. Floseulis ochroleucis. Pedunculis tenue lanatis. Peranthodii foliolis 
lanceolatis, arrectis, spinuloso-apieulatis, glabris, margine piloso-ciliatis, 
— Foliis radicalibus oblongis, breviter petiolatis; caulinis bası Jate am- 
plexicaulibus, lanceolatis, acuminatis, omnibus integris, denticulatis, gla- 
bris vel hirsutiusculis, margine spinuloso-ciliatis. Subsimile C. tatarico 
sed magis C. pannonico aemulans. — Auf Moorwiesen am Büdös; bei 
Borszek ; auf der Burzenwiese bei Kronstadt. Jul. Aug. 

2320. C. acaule All. ped. 1, 153; Koch syn. ed. 2, p. 457 et 993. 
(Cnicus acaulis Willd.; Dmg. 17355; Sturm. H. 24. -— Carduus acau- 


424 


lis L.; Jacg. icon. t. 579; Fl. dan. t. 1114.) — Auf trockenen sonnigen 
Wiesen und Triften der Hügel- und Bergregion. Jun. Jul. 

a. caulescens. Caule 12 poll, a basi ramoso,, ramis monocephalis. — 
(Cnicus dubius Willd. prodr. n. 801, t. 6, f. 44. — Carduus Roseni 
Vill. 3, 14, t, 21. — Cnicus acaulis f. Fl. dan. t. 1884.) — In den 
Hunyader Gebirgen. (Bmg. herb.) Aug. 


2321. C. spinosissimum Scop. carn. 2, p. 129; Koch syn. ed. 2, 
p- 455 et p. 995; Zechb. exc. germ. p. 287; Bluf. et Fingerh. comp. 2, 
p- 385. (Cnieus spinosissimus ZL. sp. 1457; Hall. helv. t. 5. — Cir- 
sium spinosum @mel. sil. 2, t. 25.) — (Cirsium (aput Medusae Schur 
herb. Transs.) — Planta nostra non satis explicata 12 poll. simplex ad 
apicem densissime foliata. Capitulis pluribus apice caulis densissime 
congestis sessilibus, foliis spinosis capitulos superantibus foliis similibus 
obvallatis. Foliis glabriusculis vel subtus costa pilosis, non decurrentibus, 
pinnatifidis, laciniis in spinam rectam flavidam exeuntibus. — Auf Alpen- 
triften des Retyezat der Huuyader Gebirge. (Lerchenfeld botan. Nachl. 
herb. Transs. Jul. 1785.) 


Sect. III. Breea Lessing syn. comp. 10. 


2322. C. arvense Scop.; DO. prodr. 6, 643. — (Cnicus arven- 
sis Bmg. 1734. Serratula arvensis L. — Breea dioica Less. syn. 
p- 10.) — Auf bebautem und unbebautem Boden, Aeckern im Getreide, 
an Waldrändern, Hecken, Zäunen und Wegen. — Jul. Aug. bis 5000 
Elevation. 

a. horridum. Koch syn. ed. 2, 457, a. Foliis omnibus pinnatifidis un- 
dulatis, crispis valde spinosis. — Auf dürren Plätzen. Aug. 

b. mite. Koch l. c. Rechb. icon. f. 842, sinistra. Foliis interdum pla- 
nis integris vel sinuato-dentatis vel subpinnatifidis minus spinosis pinoso- 
eiliatis. — An schattigen Orten, auf fettem Boden, an Wäldern. Jul. 
August. 

c. integrifolium. Foliis omnibus integris planis integerrimis vel sub- 
dentatis margine ciliato-spinulosis, utrinque glabris vel subtus obsolete 
lanatis. Capitulis pallidioribus semiglobosis, purpureis, raro roseis vel 
albis. (C. arvense y Koch l. ec. Rchb. icon. f. 842 media. — C. setosum 
M. Bieb. fl. t. c. 3, 561. — Rchb. exc. germ. p. 286. — Cnieus setosus 
Bess. — Serratula setosa Willd. — Serratula complanata Schweig. 
Hagen Chlor. Bor. p. 363. — S. arvensis M. Bieb. fl. t. c. 2, 267.) — 
Auf bebauten und unbebauten Plätzen: An Gärten, Hecken und Zäunen 
bei Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Jul. 

d. incanıum = C. arvense var. öÖ incanum Ledeb. Ross. 2, 735. 
C. arvense var. d. vestitum Koch l. c. Rchb. icon. f. 842 dextra. — 
Foliis plus minusve pinnatisectis, vel integris vel sinuato-dentatis saepe 
integerrimis,, setoso eiliatis, supra glabriusculis vel scabriusculis, subtus 
niveo tomentosis, Capitulis minoribus quam forma genuina pallidioribusque 
coloratis, interdum dilute purpureis, elongatis vel femineis semiglobosis. 
— Planta nostra exacte dioica. — (C. incanum Füsch. cat. h. gorenk. 


425 


ann. 1812, p. 35; M. Bieb. fl. t. ec. 3, 561; DC. prodr. 6, 643. — Serra- 
tula inecana @eorgi. — S. eiliata M. Bieb. fl. t.c. 2, 267; Vahl. symb- 
4, 67. Cnicus arvensis ß. longifolius Zochel.) — An Waldrändern 
bei Hermannstadt, Fogaras, Kronstadt. Jul. Aug. 


Subtribus V. XERANTHEMEAE Lessing syn. 14. 
487. XZERANTHEMUM [. 


2323. X. annuum Z/.; Dmg. 1803; Rehb. pl. erit. VII, f. 864; 
Jacg. A. t. 388; Schkh. t. 243. — (X. radiatum Lam.; Rehb. icon. XV, 
f. 737.) — Auf sonnigen Hügeln, Felsen, dürren Plätzen, sandigen Fluss- 
ufern durch das ganze Gebiet. (Bing. 1. e.) Jul. Aug. 

2324. X. cylindraceum Siebth. et Ser. in DC. fl. franc. 2, 102; 
prodr. 6, 529; Smith. prodr. graec. 2, 172; Spr. syst. 3, 485; Rehb. pl. 
erit. VII, f. 862; Zechb. icon. XV, f. 738. — (X. inapertum Schult. non 
Willd. Oestr. 2, 494; Host. A. 2, 462.) — Auf Feldern, sonnigen Triften, 


an Wegen, Ackerrändern: Zwischen Hermannstadt und Talmatsch , bei 
Schellenberg. Mai, Jun. 


2325. X. inapertum Willd. sp. 3, 1902; Koch syn. ed. 2, 476; 
Zechb. pl. erit. VII, f. 863. (X. annuum ß L. — X. erectum Presl. — 
X. incompletum Cassin.) — Auf dürren sandigen Hügeln zwischen Stol- 
zenburg und Grossscheuern, oberhalb des ersten Weinberges bei Ham- 
mersdorf, immer einzeln. Mai, Jun. (Auch von Lerchenfeld beobachtet 
herb. Transs. 4785 specimen simplex 8 poll. monocephalum.) 


Ordo LXXIII. ECHINOPSIDEAE Schur. 


(Compositearum subtribus Lessing syn. comp. 13; DC. prodr. 6, p. 
522; Koch syn. ed. 2, p. 451; Endlich. gen. p. 466.) 


Capitula uniflora (seu flores singuli segregati) in glomerulum glo- 
bosum, foliolis plurimis involucratum, capitulum multiflorum referentem 
aggregata, supra receptaculum commune globosum articulata, sessilia. 
Involucrum universale foliola parva reflexa. Involucri proprii squamae 
multiseriales inter se et cum ovaria concretae. Flores omnes hermaphro- 
diti, interiores praecociores. Corollae tubus teres, abrupte ad faucem in- 
flatus, limbus corollae inaequaliter quinquelobus. Filamenta usque ad ori- 
ginem laciniarum corollae concreta. Achenia sericeo-villoso. Pappus bre- 
vissimus, setae fimbriatae in coronam plus minusve connatae. Herbae 
gerontogeae boreales, erectae, ramosae; radıx biennis vel perennis; 
folia uni-bi-tripinnatisecta magis minusve spinosa et arachnoideo-lanata 
tomentosave; flores albidi vel caerulei in capitulum globosum multiflorum 
densissime congesti, areola carnea circulari super receptaculum inserti. 


488. ECHINOPS L[. 


2326. E. exaltatus Schrad. h. gölling. 2, p. 15, t. 9; DC. prodr. 
6, 523; Ledeb. Ross. 2, p. 652, Juratzka Zool. bot. Ges. 1858, 2, p. 15, 
t. 3. — Echb. icon. XV, f. 735; Zchb. pl. crit. X, f. 1323; Griseb. et Sch. 
iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 344. — (E. sphaerocephalus 
Bing. en. n. 1756 [non Z.] — BE. eglandulosus Schur herb. Transs. E. Ritro 
Schkh. t. 268, [non L.] — E. strietus Fisch. in Sims. Mag. t. 2457). — 
Ab omnibus consequentibus pappo coronaeformi ejus setae in cupulam 
integerrimam vel obsolete erenulatam coalitae, involucri proprii squamae 
omnes distincetae distinguendus. — An Wiesenrändern, Weinbergen, Hecken, 
Zäunen, Bachufern durch das ganze Gebiet in der Hügelregion (Bing. 
l. c.) Hermannstadt, Kronstadt, Salzburg, Klausenburg, Schässburg. Aug. 
Septbr. bis 2000° Elevat. 

2327. E. globifer Janka. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 341; Linn. 
1860, p. 581. — Bei Carlsburg in Siebenbürgen. (Neilreich Nachtr. 1861, 
p- 111.) 

2328. E. viscosus Wierzb. pl. exsiec. Schur Verh. d. sieb. Ver. 
1859, p. 41 et 99; Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 179. (E. sphaerocephalus 
L. sp. i314; L. Fl. graec. t, 823; Zechb. icon. XV, f. 734, Fl. dan. t. 2179. 
E. paniculatus Bmg. En. 3, n. 1757; Grieseb. et Sch. iter hung. in 
Wiegm. Arch. 1852, p. 345). — Caule humiliori 2 pedali simplici vel sub- 
ramoso; foliis grosse sectis subtus einereo-tomentosis, viscidulis; involucro 
proprio dorso glanduloso, capitulo maximo floribus albido-caeruleis. — 
In der Hügelregion an Waldrändern, Gebüschen, Weinbergen; Ham- 
mersdorf, Heltau, Michelsberg, Zood. Hermannstadt, Mühlenbach. Jul. 
August. 

2329. E. paniculatus Jacq. fil. Eclog. p. 72, t. 49; Schrad. Diss. 
p- #7. non Bmg. — (E. multiflorus Lam. fl. france. 2, p. 2. — E. horridus 
Link. En. h. berol. 2, p. 367. — E. viscosus Zehb. exc. germ. p. 856. — 
E. maximus s8iev. in Pall. n. nord. Beitr. VII, p. 323. — E. strigosus 
M. Bieb. casp. app. p. 211. — E. paniculatus .DC. prodr. 6, 524). Ab 
antecedente maxime affine differt: Caule altissimo, 4 ped. et ultra, su- 
perne ramoso, ramis foliatjs saepe ramulosis, ramulis monocephalis pani- 
eulato-subeorymbosis; capitulis antecedente fere dimidio minoribus; pe- 
duneulis tomentosis et glanduliferis; foliis bipinnatisectis, laciniis duplo 
angustioribus spina valida terminatis, supra viridibus, viscosis, hirtellis 
subtus albo-tomentosis. — An Hecken, Weinbergen, Waldrändern, stei- 
nigen Plätzen an Bächen und Flüssen der Hügelregion. Hermannstadt. 
Jul. Septbr. 

2330. E. mollis Schur sert. n. 1376: spec. incerta afl. E. exal- 
tato et E. Neymeyerio = E. mollis; östr. bot. Zeit. 1860, p. 179. 
(E. commutatus Juratzka Zool. bot. Ges. 1858, 2, 17,t.3. — E. exal- 
tatus Koch syn. ed, 2, 452) (sec. Neilr. Nachtr. p. 111; Zechb. icon. X, 
f. 1323; icon. XXV, p. 2, t. 4; Heuf. banat. p. 103; Janka, Linn., 1860, 
p- 582; Griseb. et Sch. iter hung. p. 344). — Caule 2—3 ped. et ultra 
subramoso arachnoideo-lanata. Foliis pinnatis vel subbipinnatisectis, supra 


427 


parce setuloso scabris, subtus albo-lanatis, mollibus minus et infirme 
spinulosis; laciniis ovato-oblongis, acutis sinuato-dentatis vel lobulatis, 
dentibus, in spinam desinentibus eircumeirca eiliatis. Squamis involucri 
proprii extimis setiformibus, interioribus triente longioribus; squamis in- 
timis lanceolatis, glabris in aristam attenuatis, a medio ad apicem ciliatis, 
apice subrecurvatis. Pappo cupulari ultra medium lobulato, lobulis inae- 
qualibus obsolete eiliolatis. Capitulis mediocris magnitudinis, floribus dilute 
caeruleis. — An steinigen Plätzen an Hecken, Zäunen, Gebüschen der 
Hügelregion: Weinberge bei Hammersdorf, Talmatsch, Grossau, Michels- 
berg, immer einzeln. Jul. Septbr. 


2331. E. banaticus JRochel in cat. hort. Vindob. 1823; Schrad. 
Blumenb. 1827, p. 48; J£chb. icon. XV, f. 733; icon. XXV, p. A, t. 2; 
Juratzka Zool. bot. Ges. 2, p. 18, t. 3; Schur Oestr. bot. Zeit, 1860, 180. 
— E. ruthenicus Kochel pl. banat. rar. f. 78, (non M. Bieb.). — E. 
Rochelianus Gris., Rumel. 2; 229; Griseb. et Sch. iter hung. p. 345; 
Schur bot. Rundr. 1853, p. 7; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 61. — 
In der Hügelregion, an Weinbergen, zwischen Gesträuch; bei Stolzen- 
burg; bei Grossbold und bei Baaszen Dr. Kayser. Aug. 


a. humilis. Caule 1—1', ped. parum ramoso, tereti, dense albo- 
tomentoso, ramis monocephalis; capitulis minimis 12 lin. diam., floribus 
caeruleis. Foliis radicalibus in petiolum attenuatis pinnatifidis angusti- 
sectis, subtus albo-tementosis, supra glabriusculis, laciniis spinosulis. (E. 
tenuifolius Schur bot. Rundr. 1851. p. 8; an E.humilis Fechb. exc. germ. 
p- 292, [non M. Bieb.] — an. E. microcephalus Sm.) (Medius inter 
E. Ritronem et banaticam). — Auf dem Rothenberg bei Mühlenbach. 
Jul. noch nicht gehörig entwickelt und daher nicht sicher bestimmbar ! 


2332. E. ruthenicus M. Bieb. Fl. t. c. 3, 597; Griseb., Rum. 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 345, (non Koch); 
Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 180; Heuf. banat. p. 103. — E. elegans 
Bert. — E. Ritro ruthenicus Fisch. hort. gorenk. 1812, p. 37. — in 
Ledeb. Ross. 2, 654. — E. Ritro £ tenuifolius DC. — (E. Ritro 
elegans Vis. Zechb. icon. XXV, p. 1). — Auf sandigen Hügeln, am 
Rande der Weinberge und Gebüsche, bei Reussen; auf dem Rothenberg 
bei Mühlenbach. Jul. Aug. 

a. intermedius. Schur herb. Transs. Medius inter E. banaticum et 
ruthenicum differt: Capitulis dvplo fere majoribus, floribus lacteo-caeru- 
leis, squamis involueri proprii interioribus glabris. Planta 41%,—2 ped. 
simplici, capitulo specioso 2 poll. diam. — Zwischen Mühlenbach und 
Reissmarkt; bei Broos (Unverricht). Jul. Aug. 

2333. E. Ritro L. sp. 1314; Koch syn. ed. 2, p. 452; Zechb. icon. 
XV, 732. Schur sert. n. 1373 var. pinnata (nec bipinnata.). — Herb. transs. 
Lerchenfeldi aus der Gegend von Deva. Jul. Aug. 


428 
Ordo LXXIV. AMBROSIACEAE Link Handb. 1, 816. 


489. ZANTHIUM _/. 


2334. X. Strumarium L. Bing.; Schkh. t. 291; Fl. dan. t. 970. — 
Auf unbebauten feuchten Orten. Hermannstadt, Kronstadt. Juli, October. 

2335. X. spinosum Z. sp. 1400; Bing.; Moris sect. 15, t. 2, f. 3; 
Koch. syn. ed. 2, 532. — Auf unbebauten dürren Plätzen, an Wegen. 
Juli, Aug. 


Ordo LXXV. CAMPANULACEAE Juss. gen. p. 163. 
490. JASIONE L. 


2336. J. montana L. Bmg. 394; Sturm H. 9, Fl. dan. t. 319; 
Schkh. t. 266. — Auf Waldwiesen, grasigen Hügeln (Bing. 1. e.) Kron- 
stadt. Mai, Juli. 


491. PHYTEUMA /. 
Seet. I. Rapuncuius —= Pentamerium Schur. 
(Floribus pentameris). 


2337, P. pauciflorum Z/. sp. 241; Koch syn. ed. 2, 533; Zechb. 
pl. crit. IV, f. 545; Bmg. 324, p. p. Schur sert. n. 1788. — Auf. den 
höchsten Jochen der Glimmerschiefer-Alpen, vorzüglich auf den Kalk- 
hervorragungen bis 7000’ Elevat. Auf den Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- 
Rodnaer Alpen, so wie nach (Bimg. 1. c.) auf den Alpen bei Kronstadt. 
Kalk. Jul. August. 

a. nanum. = P. pauciflorum b. nunum gelidum = P., nanum 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 171; 1852, p. 88: Schur sert. n. 1788. 
Foliis oblongo-spathulatis, capitulo subsessili 3—5 floro subgloboso, flo- 
ribus purpureis capitulum aequantibus. — Auf dem Rücken des Butsets; 
oberhalb des Arpasteiches, auf dem Podruschel und der Keprereasze. 
Jul. Aug. 7000-8000". 

b. macrophyllum. Caule 1—2 foliato villoso 3 poll.; foliis radicalibus 
obovato-spathulotis 6 lin. long. longius petiolatis, apice subretusis tri- 
crenatis, bracteis basi subcordatis apice obtusiusculis capitulo brevioribus 
— (P. pauciflorum var. a. Schur sert. 1788. — S. pauciflorum 
var. ß Koch syn. ed. 2, p. 533. — P. globulariaefolium Hoppe in Sternb. 
Dennks. d. regensb. Ges. 2, p. 100. Rchb. pl. erit. IV, f. 347—349. Schur 
sert. n. 1789). — Auf den Arpaser- und Kerzesorer Alpen. 6000‘. Jun. Aug. 

2338. P. hemisphaericum L. sp. 241; .Bmg. 323; Bchb. icon, 
erit. IV, f. 544; Jacg. icon. t. 333; Schur sert. n. 1790. — Auf Triften der 
Glimmerschiefer-Alpen: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher- 
Rodnaer Alpen, so wie nach Bmg. ]l. c. auf den Kalkgebirgen bei Kron- 
stadt. 5000°—6000°. Jun. Aug. 


429 


a. graminifolium. Caule gracili 6—8 poll., foliis lineari-oblongis sub- 
spathulatis, integerrimis capitulo minore quam genuinum. Schur l. ce. var. 
a. = P. graminifolium Sieb. herb.). — Auf den Fogaraser Alpen in 
Felsenritzen, auf der Thoritza der Szombother Gebirge. 6000°. Jun. Aug. 

b. transsilvanieum. = P. hemisphaericum var. elata spathulae- 
folıa eiliata Schur sert. n. 1790. = P. transsilvanicum Schur herb. 
Transs. — Caule elatiore 6—9 poll., 2—4 foliato, foliis radicalibus ob- 
longo-spathulatis, apice crenatis; caulinis lanceolatis, basi lata sessilibus, 
sensim acuminatis, margine villoso-ciliatis; capitulis speciosis plus quam 
decimfloris; floribus atro-violaceis. — Auf dem Kuhhorn der Rodnaer 
Alpen. 8000°— 6000’. Glimmerschiefer. Jul. 

c. latifolium. Omnia ac var. antecedens sed foliis antice latioribus 
subcuneatis. — Auf dem Retyezat Jul. Aug. 

d. albiflorum. Omnia ac forma genuina sed floribus albis. — Auf dem 
Butsets bei Kronstadt. Aug. 1854. 

2339. P. humile Schleich., Koch syn. ed. 2, 533; Jöchb. exc. germ, 
p- 296, (excel. syn. P. graminifol. Sieb.); Kchb. pl. erit. IV, f, 546. — 
Schur sert. n. 4791. — P. Sieberi Schur sert. n. 1792 (non Spreng.) var. 
fol. latioribus. Media forma inter P.hemisphaericum etScheuchzeri, 
differt: Foliis lineari oblongis rigidioribus subdenticulatis; eaule humiliori 
3—4 poll.; capitulo subhemisphaerico 5—8 floro; floribus saturate cae- 
ruleis; bracteis basi lata ovato-lanceolatis, acuminatis dentieulatis capi- 
tulum aequantibus. — Auf den Fogaraser Alpen in den Ritzen der 
Glimmerschieferfelsen 6000‘. Aug. auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. 
7000. Juli. 

2340. P. Scheuchzeri All. ped. 1, p. 116, t. 39, f. 2; Dimg. 322; 
Koch syn. ed. 2%, 534; Zechb. exc. germ. p. 207; pl. erit. IV, f. 541. (P. 
Charmelii Vill. [non Sieb.] delph. 2, 516, t. 11; DO. Al. france. 3, 711). 
— Auf Felsen der Voralpen und Alpen, Glimmerschiefer, Kalk: Fogaraser- 
Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer- Kronstädter Alpen 5000°—6000°; auf dem 
Ketskekö und Ecsem-Teteje. Jun. Aug. 

a. leucantıum seu albiflorum gracile Schur sert. n. 41794. — Auf 
dem Butsets und Königstein bei Kronstadt. 

2341. P. orbiculare L. Bing. 324; Jaeg. A. t. 437; Schur sert. 
n. 1795. — Auf Wiesen, Triften, felsigen Abhängen der Berg- und 
Alpenregion, 2000 —5000° auf allen unseren Gebirgen aber nach deren 
absol. Höhe sehr verschiedengestaltig. Jun. Aug. — (Planta nostra est 
canescenti-pilosa, fol. caulinis basi cordatis vel basi angustatis). 

a. alpinum. Humile 4—6 poll., caule 2—3 foliato, foliis radicalibus 
oblongo-linearibus, folio supremo basi lata sessili villoso-cilisto. Auf den 
Arpaser Alpen. Aug. 

2342. P. fistulosum Achb. exc. germ. p. 297; bot. Zeit. 1822, 2, 
534; 1828, p. 537. — Jaeg. A. t. 447, sinistra; Bluf., Fingh. comp. A, 1, 
p- 293; Schur sert. n. 1797. — Capitulo elongato spicato; foliis radica- 
libus cordatis, caulinis oblongo-lanceolatis omnibus cauleque tenuissime 
canescenti-pilosis margine crenatis ciliolalis; bracteis sublinearibus recur- 
vatis, Caule 1—4'/, ped. fisculoso, suleato. — Auf Wiesen und Grasplätzen 


430 


der Voralpen: Kerzesorer Gebirge, Ecsem-Teteje. Jun. Aug. Im Habitus 
ausgezeichnet, dennoch von P. orbiculare kaum verschieden. 


2343. P. nigrum Schmidt bohem. 2, n. 189; Koch syn. ed. 2, 
535. — (P. ovale Hoppe Taschenb. 1794, p. 84. — P. spieatum P 
Rapunculus Pers. syn. 4. 194. — P. nigra [Willd.] Bmg. en. n. 325. 
P. spicatum f caeruleum [Florist] Bluf. et Fingerh. comp. 4, 1, 299). 
— Auf Wiesen und Triften der Alpen (Bing. 1. c.). Auf den Rodnaer 
Alpen: Kuhhorn. Jul. Aug. 


a. afropurpureum. Caule firmo 4—1Y, ped.; foliis radicalibus latis- 
sime cordatis, caulinis superioribus dilatatis amplexicaulibus. Spiea maxima 
ovata atro-purpureis. (P. atropurpureum Schur herb. Transs.). — Auf 
dem Podruschel der Arpaser Alpen; auf der Piscu Sirna der Fogaraser 
Alpen. 6000‘. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


2344. P. Halleri All. ped. 1, 116; Koch syn. ed. 2, 535. — (P. 
ovatum Schmidt boh. 2, n. 190; Bmg. 326; Willd. sp. 1, 923. — P. 
urtieifolium Claörv.) — Auf Wiesen und Triften der Rodnaer Alpen. 
(Bing. 1. ce.) Jul. Aug. 

2345. P. Michelii Betol. fl. ital. 2, p. 538; Koch syn. ed. 2, 535. 
— Foliis radicalibus et caulinis infimis lanceolato-cordatis, superioribus 
oblongo-linearibus. Spies demum longissima 3 poll. — P. scorzoneri- 
folium Will. delph. 2, p. 519, t. 1%, Zechb. pl. erit. III, f. 441. Habitu 
simillimum P. tetrameri Schur sed floribus pentameris styloque trifido 
praeditum. — Auf Triften und felsigen Abhängen der Kalkgebirge: In 
den Grossauer Gebirgen am Fuss der Schwarzen-Koppe; auf dem Ecsem- 
Teteje bei Sz. Domokos, 5000°. Jul. Aug. 


2346. P. spicatum Z. sp. 242; Bmg. 327; Fl. dan. t. 362%; Schkh. 
t. 39. — Auf Waldwiesen der Hügel- und Bergregion (‚Dmg. 1. c.), Jul, 
Aug. Var. flpribus caeruleis et albis (Bing. 1. e.), auch gibt Dmg. einen 
stylus bifidus an, was wohl eine Verwechslung mit anderen blau- 
blühenden Arten vermuthen lässt. 


Seet. II. Tetramerium Schur. 
(Floribus tetrameris.) 


2347. P. tetramerium Schur Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 38; 
Schur bot. Rundreise 1853, p. 41; Verh. d. sieb. Ver. 1859. p. 105, 174; 
Schur sert. n. 1804. — Radice napiformi oligocephala. Caule 2—3 ped. 
fistuloso. Foliis radicalibus cordatis, caulinis inferioribus lanceolato-cor- 
datis, superioribus lanceolatis, summis lanceolato-linearibus; omnibus 
glabris. Spica ovata demum cylindracea elongata 3 poll. Floribus saturate 
caeruleis (raro albis) tetrameris, i. e. calyce quadrifido; corolla quadri- 
partita; stamina 4: stylo bifido; ovario octangulato biloculari; capsula 
longitudinaliter rimis quatuor dehiscens. — Auf Waldwiesen in der Hügel- 
und Bergregion durch ganz Siebenbürgen verbreitet: Hermannstadt, 


Klausenburg, Sz. Domokos, auf der Pojana bei Kronstadt, bis 3000' 
Elevat. Jun. Jul. 


431 
492. TRACHANTHELIUM (Kittel) Schur). 
(Phyteuma sectio Podanthum @. Dan.; DC. prodr. 7, 454. 


2348. T. canescens (kitiel) Schur sert. n. 1802. — (Phyteuma 
canescens W. Kit. pl. rar. t. 14; Bing. 323. — Campanula canescens. 
Roth. — Auf grasigen Hügeln, an Weinbergen, zwischen Gesträuch 
(Bing. 1. c.). Im jungen Wald, Narzissenwiese, am Scheweschbach bei 
Hermannstadt. Jul. Septbr. 

a. transsilvanicum. Caule simpliei foliisque superioribus glabris, pe- 
duneulis calyceibusque glabriusculis, sub lente tenuissime canescentibus; 
calycis laciniis recurvatis tubo suo longioribus; bracteis calycem aequan- 
tibus; stylo clavato sub apice hirto (nec a basi dense glanduloso hirsuto). 
— Auf Hügeln zwischen Gesträuch bei Stolzenburg. Aug. 1846. — (P. 
salicifolia Kit. und P. canescens ß salicifolium Heuf. en. p. 117, 
dann P. salignum W. Kit. in Dess. prim. fl. Galio 1, p. 368; Ledeb. 
Ross. 2, 873 cum syn. dürfte hieher gehören). 


493. PHYSOPLEXIS Schur sert. p. 47. 
(Phyteuma sectio Physoplexis Endlich gen. p. 517). 


2349. P. comosa Schur ]. c. n. 1803, — (Phyteuma comosum 
L. sp. 42; Jaeg. A. t. 50; Sturm H. 22). — In Siebenbürgen nach Löhr 
en. p. 425; Maly en. p. 156. — Lerchenfeld herb. Transs. — Soll auf 
dem Retyezat und den Rodnaer Alpen vorkommen. Jun, Jul. 


494. EDRAIANTHUS Alph. DC. in DO. prodr. 7. 448. 


2350. E. tenuifolius A. DC. in DC. prodr. 7, 449. (Campa- 
nula tenuifolia W. Kit. pl. rar. t. 155 non Hofim.). — (C. gramini- 
folia Host. A. 1. 268, [non Kit. nec. L.] Koch syn. ed. A, 472). — Auf 
steinigen bewachsenen Höhen, vorzüglich Kalksubstrat. Jul. Aug. 

2351. E. Kitaibelii Alph. .DC. in DC. prodr. 7, 449. (Campa- 
nula Kitaibelii Maly en. 158. — C. graminifolia W. Kit. pl. rar, 
t. 1545 Dmg. 318. [non ZL.]) — Auf Kalkfelsen der Bergregion im Klau- 
senburger Com. (Bing. 1. c.); auf der Piatra-Arsze. (E. A. Biel:.) Jul. 


435. SYMPHYANDRA Alph. DC. 
(Monogr. Camp. 365; ‚DC. prodr. 7, 494.) 


2352. S. Wanneri Hevf. en. banat. 1858, p. 120. (S. hetero- 
phylla Schur herb. Transs. — Campanula heterophylla Bimg. en. 
II, p. 342, n. 2245. — C. Wanneri Rochel. pl. banat» f. 19.) — In Fel- 
senritzen der Glimmerschiefergebirge, in Schluchten, engen Thälern, an 
Wasserfällen, aus engen Spalten an steilen Wänden herabhängend — 
Hermannstädter- Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen; auf dem Retye- 
zat der Hunyader Alpen. Jun. Jul. 


432 


496. SPECULARIA Feist. syst. p. 8. 
(Alph. DC. Monogr. Comp. p. 44.) 


2353. S. Speculum. DC. prodr. 7, 490. — (Campanula Spe- 
culum L.; Bmg. 319. — Prismatocarpus Speculum ZL’Herit.) — 
Auf Aeckern unter der Wintersaat, bebauten und unbebauten Plätzen, 
in manchen Jahren häufig. Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 


2354. S. hybrida DC. prodr. 7, 49. — (Campanula hybrida 
L.; Bmg. 320. — Prismatocarpus hybridus Z’Herit.) — Unter 
Saaten bei Schässburg (.Bmg. 1. e.); bei Deva und Zam. Jul. Aug. 


497. ADENOPHORA Fisch. 
(Mem. de la Soc. des nat. de Mosc. 6, 165.) 


2355. A. Lamarckii Fisch. 1. c.: Alph. DC. Monogr. 357; DO, 
prodr. 7, 492. — Auf dem Felek bei Klausenburg. (Janka Linn. 1860 
p- 590.) 

2356. A. suaveolens Meyer elench. pl. boruss. indig. p. 19. — 
(Campanula liliifolia L. sp. 233; Bmg. 30%; ‚DO. prodr. 7, 492; M. 
Bieb. Fl. t. c. 3, 439. — C. Alpini Z. sp. 1669. — C. suaveolens 
Willd. — C. intermedia Schult. — (. Fischeri Schult. — C. spreta 
Schult. Adenophora liliiflora Schur sert. p. 48, n. 1840.) — An 
Waldrändern, in Gebüschen in der Hügelregion (Bmg. l. c.); häufig im 
Jungen Wald, Narzissenwiese, am Scheweschbach bei Hermannstadt ; 
Klausenburg auf der Heuwiese. Jul. Aug. 

a. latifolia — ovalifolia Schur sert. n. 1840 var. a. et b. (Foliis infi- 
mis ovalibus, superioribus oblongo-ellipticis, summis oblongis, acuminatis 
omnibus basi integerrima cuneatis, grosse serratis. — Affinis C. latifo- 


liae Fisch. esse videtur.) — Am Rande des Michelsberger Waldes bei 
Hermannstadt. Septbr. 


2357. A. stylosa Fisch. |. ec. 168; Alph. DC. monogr. 360; DC. 
prodr. 7, 493. — (Campanula stylosa Lam. Willd.) — In fruticetis 


Markensibus, Poplakensibus, inter Vizaknam et Pokafalvam in pratis 
frequens. Lerchenfeld herb. Transs. ann. 1785. 


498. CAMPANULA. /. 
Seect. I. Marianthemum Schrank. mse. 
(Schur sert. p. 48. = Medium Tournef. inst. 1, 109.) 


2358. C. medium Z[. sp. 236; Bmg. 313. — (Marianthemum 
medium Schur sert. n. 1834.) Var. floribus caeruleis roseis vel albis. — 
In Gebirgswäldern, Schulergebirge bei Kronstadt (Bimg. 1. c.); auf dem 
Kapellenberg. Im ersten Weinberge bei Hammersdorf nächst Hermann- 
stadt, hier wohl nicht gänzlich wild. Jul. Aug. 


433 


2359. C. barbata L. sp. 236; Bing. 314; Jaegq. Obs. bot. t. 37, 
M. Bieb. t. 1258. (Marianthemum barbatum Schur sert. n. 1833.) — 
Auf den Hermannstädter- Fogaraser- Kronstädter Alpen (Dmg. 1. e.) Jul. 
August. 

2360. ©. alpina Jacg. en. vind. p. 36 et 210; Jacg. A. t. 118, 
Sturm. H. 51. — Dmg. 315. — (Marianthemum alpinum Schur sert. 
n. 1832.) — Auf sonnigen Triften und Felsen der Alpen (Dmg. |]. c.) 
Auf den Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. 5000°—7000‘. Jul. Aug. 

a. albiflora. Planta insignis multicaulis floribus albis. — Auf dem 
Arpas. Kalk. 6000'. Aug. 

b. frigida. Radice firma, maxima subcarnosa, oligocephala; caudicu- 
lis minimis 4 poll., unifloris vel floro subradicali minimo. — Auf dem Ar- 
pas oberhalb des Sees. 7000’. Aug. (‚Schur sert. n. 1832, var. b.) 

c. ealyculata. Radice valida ramosa; caudiculis numerosis, 6—8 poll., 
diffusis, ramosis, ramis longissimis unifloris peduneulis sub floro 2 bractea- 
tis. Foliis radicalibus elongato-oblongis, longissime petiolatis; caulinis 
linearibus antice parum latioribus. Calycis tubo brevissimo, laciniis linea- 
ribus corollam superantibus. — Auf Gneisfelsen der Fogaraser Alpen. 
6000‘ Aug. (Schur sert. n. 1832, var. a.) 

2361. ©. sibirica /. sp. 236; Bmg. 316; Jacg. A. t. 200; Gmel. 
Sib. II, t. 29. — (Marianthemum sibiricum Schur sert, n. 1837.) — 
Auf sonnigen, steinigen, sandigen Hügeln. (Bmg. 1. ce.) Jun. Septbr. 

a. minor. Caule subramoso 9—12 poll.; foliis ralicalibus obovato- 
spathulatis, caulinis infimis oblongo-spathulatis, superioribus oblongo- 
linearibus complicatis et recurvatis; floribus subracemosis, minimis 6—8 
lin. longis, basi angustis, breviter pedunculatis, cernuis ; calycibus seto- 
sis laciniis subulatis ; appendicibus reflexis tubum calyeis aequantibus. — 
Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Kalk. Jun. Jul. 2500’. 

2362. C. divergens Willd. en. h. berol. 1, p. 21%; DOC. prodr. 
7, 465. (Marianthemum divergens Schur l. ec.) — Radice subhori- 
zontali mono- vel oligocephala. Caule 1—2 ped. plerumque a medio ra- 
moso; ramis curvato-adscendentibus superne 2—3 floris. Foliis radicalibus 
petiolatis obovato spathulatis, obtusis; caulinis lanceolatis sessilibus, basi 
lata amplexicaulibus ; omnibus crenulatis cauleque parce pilosis. Floribus 
maximis speciosis, 12—15 lin. longis, dilute caeruleis, extus glabris intus 
pilosis, longissime peduneulatis, cernuis vel horizontaliter patentibus , 
calycis laciniis a lata basi sensim attenuatis, acuminatis, corolla triplo 
brevioribus, calycis tubum ter superantibus, margine tantum setulosis ; 
appendieibus tubum calycis aequantibus. — In schattigen, waldigen Klüf- 
ten am Fuss des Ketskekö; auf dem Ecsem-Teteje. Kalksubstrat. Jul. 

a. spathulata. Caule rigido, 12 poll., superne subramose, hirsuto, 
basi interdum curvato. Foliis radicalibus obovato-spathulatis, petiolatis, 
eaulinis lanceolatis sessilibus; omnibus erenato-dentatis dorso margineque 
hispidis. Floribus speciosis caeruleis breviter peduneulatis, 1, 2, 3 in apice 
ramorum, horizontaliter patentibus, subpanieulatis. (Marianthemum 
spathulatum Schur sert. n. 1836. — Campanula spathulata legi- 
tima W. Kit. pl. rar. t. 258; Bmg. 317 [non Siebth.]. C. cernua Kit, — C. 


Schur. Enum. plant. Transs. 28 


434 


panonnica Spreng.). — Auf steinigen Plätzen und Felsenabhängen der 
Kronstädler Kalkalpen (Dmg.1.c.). Juli. (Ich halte C, spathulata und 
C. divergens Willd für zwei verschiedene Arten, von denen die letztere 
die vermittelnde Form zwischen C. sibiriea ZL. und C. spathulata 
W. Kit. bildet). 


2363. C. Grossekii Heuf. bot. Zeit. 1833, 1, p. 3535 Bluf. 
Fingerh. comp. A, 1, 314; Heuf. banat, 1858. p. 119. — Affinis €. sibiri- 
cae, C. sarmaticae Ker. et C. lamiifolise M. Bieb.; habitu C. 
Trachelii Z. = (C. Trachelio-sibirica Schur). Caule 2 ped. et major, 
parum ramoso foliisque hispido. Foliis infimis (radicalibus?) cordatis petio- 
latis, caulinis oblongis in petiolum brevem attenuatis, omnibus duplicato- 
crenatis. Floribus axillaribus speciosis caeruleis, subracemosis, nutantibus 
in paniculam laxam dispositis, C. spathulata multo majoribus, Corolla 
ealycem duplo superante, angulis hispidis, limbo barbata. Calycıs laciniis 
lanceolatis patentibus, apice revolutis, extus pilis longis rectis setoso- 
eiliatis. Appendicibus lanceolatis laeiniis calycis triplo brevioribus. — An 
Waldrändern zwischen Gebüsck in der Hügel und Bergregion bei Zam 
am Marosufer an der westlichen Grenze Siebenbürgens, auch auf meiner 
bot. Rundreise 1853 zwischen Mühlenbach und Carlsburg beobachtet. 
Jul. Aug. Sehr selten in unserer Flora! 


2364. C. lingulata W. Kit. pl. rar. t. 64; Rechb. icon. XXIX, 
p- 112, t. 234. Heuf. en banat. (1858) p. 119; Zehb. exc. germ. p. 302; 
Bluf. et Fingerh. comp. A, A, p. 309. — (Marianthemum lingulatum 
Schur sert. n. 1835. — Campanula capitata Rchb. icon. 6. f. 782 |non 
Schur]. Media inter C. sibiricam etC. glomeratam, calycis indole et 
inflorescentia satis diversa. — An Waldrändern und Gebüschen der Hügel- 
und Bergregion (Lerchenfeld herb. Transs. 1785). 


Seet. II. 6lomerateae — Eucodon Alph. DE. Mon. 251. 


2365. C. glomerata ZL. sp. 235; Dmg. 310; Fl. dan. t. 1328; 
Fechb. pl. erit. IV, f. 751—755. — Auf Wiesen, bebauten und unbebauten 
Orten, in Wäldern und Weinbergen der Hügel-, Berg- und Alpenregion. 
Mai. Aug. Fast in allen Regionen durch das ganze Gebiet (Bmg. |]. c.). 
Eine höchst formreiche Art, deren Formen aber sehr distinetiv auftreten. 


a. congesta. AR. et S. syst. 5, p. 125. Foliiss omnibus plus minus 
petiolatis, folio supremo tantum sessili. — In Bergwäldern an felsigen 
Orten, Glimmerschiefer, auf dem Arpas. Jul. 4000'. 


b. aggregata. Caule 10--15 poll. hirsuto. Foliis glabriusculis oblongis 
radicalibus petiolatis, caulinis superioribus cordatis, amplexicaulibus. 
Floribus majoribus quam forma genuina in capitulos apice caulis ramo- 
rumque quandoque solitariis subpedunculatis, dilute caeruleis. — (C. glo- 
merata y aggregata Koch syn. ed. 2, 542. — C. aggregata Willd. 
h. berol. suppl. p. 10; Zechb. exe. germ. p. 30%; pl. erit. VI, f. 760—761). 
— Auf grasigen Abhängen in Bergwäldern: Arpaser- Kerzesorer Ge- 
birge. Juli. 


435 


c. farinosa. Subalpina vel alpına. Caule 9—15 poll. hirsuto; foliis 
subtus pallidioribus cano-tomentosis; floribus in capitulum terminale 
aggregatis, speciosis saturate caeruleis, minoribus quam forma genuina; 


capitulo basi foliis obvallato. — (C. glomerata ß farinosa Koch]. ce. 
— KRochel pl. exs. — C. glomerata ß salviaefolia Wallr. -— C. fari- 
nosa Bess. en. p. 10. — C. petraea Schmidt bohem.; .DC. fl. france. 


730, non L. — C. aggregataa farinosa Zchb. pl. erit. VI, f. 757 bis 
758). — Auf Triften und Felsen der Fogaraser- und Arpaser Alpen; auf 
dem’ Butsets und Königstein bei Kronstadt. Kalk. 6000‘. Jul. Aug. 


d. speciosa. Alpina. Caule 6—18 poll. piloso. Foliis utrinque viridi- 
bus, infimis ambitu elliptieis, e basi cordata petiolatis, superioribus plus 
minusve petiolatis vel cordata basi sessilibus, omnibus erenatis. Floribus 
maximis in capitulum terminalem dense aggregatis; capitulo foliis cor- 
datis acuminatis reticulato-venosis obvallato. — (Campanula speciosa. 
Hornem. hafn. 2, 957; ZRechb. pl. erit. VI, f. 762. — C. glomerata var. 
6. Koch). — In Felsenritzen der Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer und auf 
dem Butsets der Kronstädter Alpen. 6000‘. Kalk. Aug. 


e. elliptica. Montana. Caule 2 ped. et ultra, a basi ad apicem dense 
foliato. Foliis ovato-ellipticis ad apicem caulis sensim minoribus, basi 
rotundatis magis minusve petiolatis omnibus dense crenatis scaberrimis. 
Floribus dilute caeruleis apice caulis ramorumque aggregatis; capitulis 
bracteis ovatis capitulo brevioribus obvallatis.. — (C. glomerata ß Zl. 
C. glomerata z elliptica Koch. — C. elliptica Kit. ap. Schult. 
Oestr. 1, 410; Zechb. pl. erit. VI, f. 763— 764). — Auf Wiesen und waldigen 
Abhängen der Berge und Voralpen. Auf der Pojana am Fuss des Schuler 
bei Kronstadt. Jul. am Rothen-Thurmpass bei Talmats. Juni 1846. 


2366. C. cervicaria L. sp. 235; Dmg. 311, Fl. dan. t. 787; Zechb. 
pl. erit. VI, f. 778—779. — C. lingulata Zechb. pl. cerit. VI, f. 780—781 
(non W. Kit.). — Auf Waldwiesen zwischen Gesträuch der Hügel- und 
Bergregion. Bing. 1. c. Juli. 

a. albillora. Caule graciliori foliisque minus hispidis, floribus albis. 
— Zwischen Gesträuch auf den Hügeln bei Hammersdorf. Juni. 

b. capitata. Subalpina. Caule humili 9 poll. firmo simplici, apice mo- 
nocephalo; foliis infimis obverse lanceolatis, petiolatis, caulinis elongato- 
oblongis undulato-crenatis cauleque scabris. Capitulo multiflora, floribus 
confertis dilute caeruleis. — Habitu peculiari, subsimilis C. aggregatae 
— (C. calpitata Schur sert. n. 1827, an Sims? an Zeche. pl. erit. VI, 
f. 782?) — Auf steinigen Triften und felsigen Abhängen der Kerzesorer 
Alpen. Juli 1847. 

ce. oblougifolia. Sylvatica. Caule gracili 2 ped. subsimpliei, remote 
foliato, tereti, striato, parce piloso, Foliis radicalibus oblongis, obtusis, 
longissime petiolatis, erenulatis, mollibus; caulinis lineari-oblongis. Om- 
nibus piloso-hirsutis. Floribus in capitulum terminale congestis in axillis 
foliorum supremorum solitariis binisve. C. longifolia Schloss. et Vukot. 
Oestr. bot. W.-Bl. 1854, p. 146. — Auf der Pojana (am s. g. Ritli) am 
Fuss des Schuler bei Kronstadt. Jul. 


28 * 


436 


2367. C. multilera W. Kit. pl. rar. t. 263; Rechb. exe. germ, 
p. 302; Schur sert. n. 1821. — (C. cervicaria var. multiflora Rechb. 
pl. erit. VI, f. 779). — Auf Bergwiesen zwischen Gestrüpp und Caluna 
vulgaris oberhalb Boitza am Rothenthurmpass. Juli 1847. 

2368. C. transsilvanica Schur sert. (ann. 1852) p. 47, n. 1824. 
Andrä bot. Zeit. 1855, p. 328; Heuf. banat. 119. — (C. capitata Schur 
[non Sims.] Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 88, solum nomen). —- Radice 
subearnosa subramosa, monocephala. Caule simpliei subsimplieive angu- 
lato, tenue striato, 6—12 poll. firmo, multifolio, apice capitulifera. Foliis 
radicalibus oblongo-spathulatis, in petiolam latam desinentibus, obtusis, 
superioribus basi angusta subsessilibus, summis basi dilatata amplexicau- 
libus, oblongis; omnibus glabriuseulis versus apicem erenulatis. Floribus 
caeruleis, bracteis longitudine calyeis instruetis, in capitulam multiflorum 
terminale sessilibus aggregatis; capitulo foliis lanceolatis longe acuminatis 
capitulum aequantibus obvallato. Fructibus? — Ex typo C. glomeratae 
et C. cervicariae, sed loco natali alpino, glabritate indoleque omnium 
partium sat diversa. — Auf grasigen Triften und Hochwiesen, auf dem 
Podruschel der Arpaser Alpen; in der Umgebung der Keprereasze-Seen 
mit Achillea lingulata; auf dem Retyezat der Hunyader Alpen. 
6000°—7000°. Glimmerschiefersubstrat. Jun. Aug. — (Ob .Bmg. diese 
Camp. alsthyrsoidea Z. genommen, obgleich er in der Nota: Corollae 
pallidae caeruleae angibt, will ich nicht behaupten. Beschreibung 
und Citate sprechen nicht dafür!) 

2369. ©. thyrsoidea L. sp. 236; Bmg. 31%; Jacq. Obs. 1, t. 28; 
Jacg. A. t. 411. Sturm H. 41. — Auf den Kronstädter und Rodnaer 
Alpen. Aug. 


Sect. III. Rapuneuloides Schur. 


2370. €. latifolia L. sp. 233; Dimg. 305; Fl. dan. t. 85; Sturm 
H. 72. — Auf Waldwiesen und in Wäldern der Bergregion (Bimg. 1. c.) 
Juli, August. 

a. albiflora. Am Fuss des Schuler auf der Pojana bei Kronstadt. Jul. 

a. macrantha. Floribus maximis 2'/, poll. longis. — Im Bullathal bei 
der Kerzesorer Glashütte. Juli. 

c. eriocarpa, Calycis tubo setoso-lanato. (C. eriocarpa M. Bieb.; 
Le. et S. syst. V, p. 4119; C. Koch, Linn. XVII, :279). — In der Valle 
Vinuluj bei Roda. Jul. 1858; auf dem Büdös und St. Anna-See. Aug. 1854. 

2371. ©. Trachelium. L.sp. 235; Bmy. 309; Fl. dan, t. 1026 et 
2167. — In Wäldern, Weinbergen, an Hecken und Zäunen. Jul. Aug. 

a. dasycarpa. Calycibus hispidis, caule elato paniculato-racemoso 
foliisque hispidis. — (C. urticaefolia Schmidt; Bing. 306; Willd. sp. 1, 
901). — In schattigen Bergwäldern (Bimg. 1. c.) Hermannstadt. Jul. Aug. 


b. leucantha. Omnia ac praecedens sed floribus albis. — Am schat- 
tigen nördlichen Abhang des Kapellenberges. Jun. Jul. : 
2372. ©. oligosantha Schur herb. Transs.. — Radice ramosa 


oligocephala. Caule 1-1), ped. erecto, lineis elevatis pilosis substriato 
pilis patentibus. Foliis radicalibus maximis petiolatis cordatis, 6—8 poll. 


431 


longis, acutis petioloque parce pilosis, grosse inaequaliter subinciso-den- 
tatis; petiolis canaliculatis; foliis caulinis infimis triangulari-cordatis; 
superioribus lanceolatis vel oblongis sessilibus; omnibus mollibus supr& 
tenue strigulosis subtus in nervis pilosis. Floribus cernuis 1—3 apice 
caulis solitariis axillaribus, pallide caeruleis; lacıniis corollae recurvis, 
intus barbatis. Calyce basi hemisphaerico, setulis albis rigidis reversis 
hispido, laciniis ex ovata basi lanceolatis, demum reflexis dorso margine 
que setoso-ciliatis. — In feuchten schattigen Gebirgsthälern an Rinunseln 
und Wasserfällen, oft mit C. Wanneri: Auf dem Arpas und Bulla. 3000‘ 
bis 5000‘ Jun. Jul. 

2373. C. rapunculoides L. sp. 234; BDmg. 307; Rehb. pl. erit. 
VI, f. 700. — Auf Waldwiesen, an Aeckern, Hecken, Weinbergen, be- 
bauten und unbebauten Orten, sehr formreiche Art. Jul. Aug. 

a. subsimplex. Caule foliisque glabriuseulis, petiolis ciliatis. Floribus 
in racemum secundum apice caulis minoribus, cernuis, limbo barbatis 
calycis laciniis recuryatis. — Schur sert. n. 1828, var. a. — (C. rapun- 
euloides ß neglecta Ledeb. Ross. 2, 883. — C. rapunculoides ucra- 
nica CO. Koch XV. 280. — C. neglecta Bess. — C. ucranica Bess. 
olim. [non Spreng.]) — Oberhalb der Weinberge bei Talmats. Jul. 

b. ramosissima. Caule supra medium ramoso, ramis longissimis apice 
racemosis; floribus secundis minoribus, calycibus glabris, corollis limbo 


non barbato. — In den Weinbergen, an Hecken und Zäunen bei Ham- 
mersdorf. Aug. (Schur sert. n. 1828, var. b. exclus. syn.) 
c. trachelioides. Ledeb. Ross. 2, 883 var. y. — Caule elato ramosis- 


simo foliisque piloso-hirsuto. Floribus in racemum longissimum subsecun- 
dum dispositis, peduneulis infimis saepe ramulosis trifloris, alabastris 
hispidis; calycibus piloso-hispidis, pilis rigidis albis. — (C. trachelioi- 
desplöchb..exe.. germ.Üp. 303; UM Bieb,Flik:\cHh 1,4NP-11905 13,5Pp. 122, 
Echb. pl. erit. VL, £. 701. — C. ucranica Spr. [non Bess.] — C. cre- 
nata Link.; Rchb. pl. erit. VI, £. 702. — C. lunariaefolia Zchb. pl. 
erit. VI, p. 750. ex Ledeb. Ross. 2%, 883.) — In der Hügelregion; in 
Weinbergen, an Hecken, in Gebüschen: Bei Hammersdorf, Talmats, Grossau 
u. s. w. Jul. Aug. (Mihi species!) 

2374. C. bononiensis L.; Bing. 308; Sturm. H. 72; Zechb. pl 
erit. II, f. 221. — An Waldrändern, Gebüschen, Weinbergen „ sonnigen 
trockenen Wiesen der Hügelregion. (Bmg. l. e.) Häufig in zahlreichen 
Formen auf den Hügeln von Hammersdorf, Stolzenburg, Grossscheuern 
bis 2000° Elevat. Jun. Aug. 

a. simplex. Caule simplice, floribus in racemum longissimum simpli- 
cem dispositis vel caule ramoso ramis simplicibus racemosis florib. seeun- 
dies O.eruthenic/a M.. Bieb.. Pl. t.;c. 1) A515 1822 CHisimplex 
DC. fl. franc. 3, 730; Zöchb. exc. germ. p. 303. — C. bononiensis All 
— C. Thaliana Wallr. Kchb. pl. crit. 2, f. 222. — In den Weinbergen 
bei Stolzenburg, Hammersdorf; auf Kalkboden bei Kronstadt, Schloss- 
berg, Kapellenberg. Jul. 

b. latifolia. Grandiflora. Caule 3 ped. et ultra a medio ramoso , ra- 
mis apice florigeris; floribus racemosis, (peduneulis infimis saepe %—3 


438 


floris) majoribus quam forma genuira, isCamp.rapunculoid.subsimilibus, 
horizontaliter patentibus. Foliis infimis ovato-elliptieis, in petiolum latum 
brevemque angustatis, acuminatis, inaequaliter grosse dentatis; superiori- 
bus sublanceolatis, sessilibus, subdecurrentibus, dentatis, omnibus supra 
setuloso-strigosis subtus in nervis praesertim piloso-hirsutis. — Affınis C, 
collinae M. Bieb. mihi esse videtur. — (C. rapunculoidi-bononien- 
sis Schur herb. = C. bononiensis var. a. multiflora paniculata 
Schur sert. n. 1829. [exel. syn.]) — In den Weinbergen bei Stolzenburg, 
Hammersdorf, Neppendorf. Jul. Aug. 

2375. ©. tenuiflora Schur = (C. mierantha herb. Transs.) E 
typo C. bononiensis, foliis majoribus mollibusque sed indole florum im- 
primis differt: Floribus multo minoribus tenerioribusque dilute caeruleis 
purpureo venosis iis Adenophorae suaveolentis aemulantibus, basi semi- 
globosis, profundius ad tertiam partem tubi partitis, laciniis ovatis ob- 
tusis rectis; stylo superne tenmue hirsuto corollam aequante vel parum 
superante; pedunculis calyeibusque glabris; calycis laciniis lanceolatis, 
acutis, nervo crasso prominulo notatis, patentibus, basi utrinque calloso- 
dentatis. — Auf Kalksubstrat in der Bergregion, auf dem Surul oberhalb 
Portsesd. 3000‘ .Jul. 1846. 


Seet. IV. Eurapuneulus Schur. 


2376. C. persicifolia L. sp. 232; Bmg. 303; Fl. dan. t. 1087. — 
In Wäldern, Gebüschen, Hecken, Zäunen, Weinbergen, auf Alpentriften. 
600‘—6000° Elevat. Jun, August. 

a. grandiflora. Caule plus minus ramoso, floribus maximis speciosis 
caeruleis vel albis. Bing. 1. ce. — Auf Alpen. Jul. 

b. eriocarpa. Calyce hispido. Koch syn. ed. 2, p. 541, var. ß. — (C. 
dasycarpa Kit. ap. Schult. A. ed. 2, n. 900; Ze. et S. syst. V, 93. — 
Schur sert. n. 1814 var. e.) — Caule altissimo 2 ped. et ultra multifloro, 
corollis triangulari-campanulatis. — In den Weinbergen bei Talmats. Jul. 

e, glaberrima. Omnia ac var. b. sed corollis basi semigloboso-campa- 
nulatis, calycibus glabris. Schur ]. c. var. a&—b. — In Gebüschen zwi- 
schen Heltau und Michelsberg. Jun. Jul. 

d. alpina. Caule humili 10 poll., superne subramoso paucifloro (4—5 
floro) floribus minimis, 9 lin. long., triangulari-campanulatis; calycibus 
turbinatis glabris,, laciniis lineari-lanceolatis corolla dimidio brevioribus; 
foliis radicalibus infimisque oblongo-spathulatis, petiolatis, glauco-viridi- 
bus, subcoriaceis, erenulatis, caulinis sessilibus. — (C. humilis Schur 
herb. Transs.) — (Subsimillima €. Stevenii genuinae M. Bieb.) — 
Auf Kalkfelsen des Arpas. 6000. Jul. 

e. humillima. Caule simpliei 8 poll. inferne foliato superne nudo, 
squamulis 2—3 loco foliorum, unifloro; foliis radicalibus oblongo-spathula- 
tis petiolum aequantibus, acutis, erenatis; floro erecto minimo 6—8 lin. 
long. corolla caerulea triangulari-campanulata, magnitudine C. patulae; 
calyce glabro laciniis lanceolato-linearibus corolla paululum brevioribus. 


Schur l. c. var. ce. — Auf Kalkfelsen der Kerzesorer Alpen: Butian. 6000‘. 
Jul. 1849. 


439 


f. monstrosa. Floro solitario degenerato, ealycis laciniis foliaceis ma- 
ximis, oblongis 12 lin. long., stellatim expansis, margine undulato-crena- 
tis, corollam minimam 6 lin. long. superantibus. Stylo ad medium bifido. 
— Auf Kalk der Arpaser Alpen, oberhalb der Sirna. 6000‘. Jul. (Unicum.) 

2377. ©. Rapunculus Z/. sp. 232; Dmg. 302; Fl. dan. t. 1326; 
Schkh. t. 39. — Auf sonnigen Wiesen, lichten Wäldern, Hügeln. (Dimg. 
1. ec.) Jul. 

b. hirsuta. Caule inferne foliisque infimis hirsuto.. — Auf Gras- 
plätzen an Aeckern, Hermannstadt bei den drei Eichen; bei Broos; 
Klausenburg, Kronstadt. Jun. Aug. 

2378. C. Welandi Heuf. Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 118; En. 
banat. p. 118. C. patula var. hirta Heuf. exs.; Schur herb, Transs. — 
Auf sonnigen Wiesen bei Hermannstadt, Kronstadt, bei Rodna; Veres- 
patak (Lerchenfeld sub Camp. patula ann. 1782.) — (Kommt mit C. pa- 
tula gemeinschaftlich in ganz Siebenbürgen zerstreut vor; vielleicht C. 
Rapuneulo-patula.) Jun. Jul. 

2379. C. patula L. Bing. 301; Fl. dan. 373. — Auf Wiesen, in 
Wäldern, bebauten und unbebauten Orten. Jun. Aug. 

a. hirsuta. Caulibus foliisque piloso-hirsutis, calyeibus hispidulis. — 
Auf Bergwiesen, Kalk, bei Kronstadt. Jul. 

b. flaccida. Koch syn. ed. 2, p. 541, var. d. — Caule ramosissimo 
flaccido decumbente, ramis longissimis filiformibus foliatis paueifloris; flo- 
ribus minimis 4 lin. long., longissime pedunculatis, laeiniis calyeis corolla 
triplo brevioribus recurvatis. — Schur sert. n. 1815, var. c. — (Ü. pa- 
tula y flaceida Wallr. C. neglecta R. et S. syst. 5, 104.) — In 
feuchten schattigen Bergwäldern: Preschbe. Auch bei Hammersdorf. Jul. 

2380. C. Stevenii M. Bieb. Fl. t. c. 3, p. 138; Alph. DC. 
p- 321; DC. prodr. 7, p. 479; Rechb. exc. germ. p. 858. — (C. simplex 
‚Steven in Mem. de Mosc. 3, 255. — C. Steveniana &. et S. syst. 5, 
p. 91. — C. altaica Led. ind. sem. h. dorpat. 1824, p. 2. — C. infun- 
dibulum Vest. Rehb. pl. cerit. 1, £. 158. — C. seminuda Vest. — C. 
Vitinghofiana R. et S.l.c. — C. abietina Griseb. et Sch. iter hung. 
in Wiegm. Arch. 1852, p. 33, Zchb. icon. XXIX, p. 118, t. 253. — C. 
patula b. pauciflora Kochel banat. t. 6, -f. 14). — (. Rochelii Schur sert. 
n. 1817; Oestr. bot. Zeit. 1861, p. 45. — Habitu C. patulae ZL., sed 
distinguitur: Radice perenni subrepente oligocephala, caules florentes 
faseiculosque foliorum proferente. Caule erecto subflexuoso simplici vel 
ramoso, pauei vel multiflloro, subpaniculato, tereti-angulato, angulis setu- 
losis, 9—18 poll. Foliis radicalibus oblongo-spathulatis vel elliptico-spa- 
thulatis, caulinis oblongis vel lanceolatis, inferioribus obtusis superioribus 
acutis; omnibus undulato-crenatis, glabris, margine tantum setulosis. 
Floribus speciosis, C. patula duplo majoribus, intensius caeruleis, fundo 
albis: corollae tubo e basi tenue infundibulari limbum expansum subae- 
quante, lobis ovatis acutis recurvis; calyeis laciniis lanceolato-linearibus 
integerrimis vel basi obsolete crenulatis, corolla dimidio brevioribus. 
Capsula obovato-clayata calycem ereetum subaequante. — In Wäldern und 
schattigen Thälern aus der Buchenregion bis auf den Alpen, in der Region 


440 


des Krummholzes, Zwergwachholders und der grünen Birke, an den nörd- 
lichen schattigen Abhängen, 4000°--5000°. Elevat: Hermannstädter- 
Grossauer- Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen; auf der 
Preschbe, Mumma, Götzenberg. Glimmerschiefer. Auf dem Retyezat, But- 
sets und Königstein, bei Kronstadt. Kalk. 6000‘. Jun. Aug. 


Seet. V. Linophylloides Schur. 


2381. C. carpatica L. Bmg. 300; Jacg. h. vindob. I, 22, t. 57; 
‚Rechb. exe. germ. p. 300; Tratt. Oestr. t. 461; Bot. Mag. 117. — Auf 
Kalkfelsen durch das ganze Gebiet, aus der Hügel- bis in die Alpen- 
region, sehr formreich. 2000°—6000°. Mai, Aug. (Dimg. 1. c.). 

a. hemisphaerica. Glabra. Caudieulis curvato-ereetis, 6 poll., foliatis, 
a basi ramosis, ramis apice unifloris. Floribus hemisphaerico-campanulatis 
ad tertiam partem corollae, partitis, laciniis triangularibus,, recurvato- 
patulis. Calyejs tubo hemispaaerico; laciniis recurvatis corolla triplo 
brevioribus, subito acuminatis. Corolla mediocris magnitudinis, 9 lin. longa, 
corollae limbo expanso 8 lin, diam. Foliis nitidis radicalibus cordatis, 
acutis, dentato-serratis, serraturis curyatis, calloso-mucronatis; fol. supe- 
rioribus ovato lanceolatis. (C. carpatico Auctor plurim. et Bmg.|. e.) — 
Auf Felsen des Königstein und Butsets bei Kronstadt. Jul. Aug. 

b. subpilosa. Plus minusye pilosa. Subramosa. Caule ad medium 
foliato ramulisque uniflora, glabro. Foliis radicalibus cordatis, caulinis 
ovato-lanceolatis, omnibus petiolatis calloso-crenato-dentatis, supra gla- 
bris subtus pilosis. Petiolo pilis albis patentibus piloso. Calycis tubo 
turbinato-hemisphaerico glabro, laciniis subulato-lanceolatis acutis reflexis. 
Corolla subpelviformis speciosa var. antecedente major saturatius caerulea 
vel raro alba. — Auf Felsen bei Borszek. Jul. 1853. 

c. dasycarpa. Proxima Var. b. sed imprimis calieibus hispidis rece- 
dens. = C. dasycarpa Schur sert. n. 1820, etiam var. ramosa mul- 
tiflora suberacta = C. dasycarpa Fuss. (non Kit.) = C. carpatica 
var. transsilvanica Schur. Bot. Rundreise 1853, p. 108; Verh. d. sieb. Ver. 
4859, p. 174. — Radice policephala. Caudieulis flacidis decumbentibus. 
Foliis radicalibus subcordatis interdum basi rotundatis subito in petiolum 
attenuatis, caulinis lanceolatis irregulariter grosse erenato-serratis mar- 
gine pilioloque pilosis. Peduneulis longissimis glabris; calycibus subtur- 
binatis setulis albis reflexis hispidis, laciniis calycis recurvatis longissime 
aristatis. Corollis maximis saturate caeruleis raro-albis. — Aus Felsen- 
ritzen herabhängend auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Juli 1853. 

d. granpiflora, Ramosissima. Glabriuscula. Foliis ut var. c. sed sub 
lente margine tanutum pilosis. Corollis maximis speciosis a basi sensim 
dilatatis medio subventricosis, subturbinatis, limbo expanso 15—18 lin. 
diam, Calycis tubo turbinato glabro. Planta 9—12 poll. — Auf Kalkfelsen 
bei Torda, Enyed, des Ketskekö und bei Kronstadt. Jun. Jul. 

e. oreophila. Humilis, 3—6 poll., interdum simplex. Caudiculis sim- 
plieibus foliatis unifloris. Foliis radicalibus subcordatis ovatisve, caulinis 
lanceolatis, summis oblongo-linearibus; omnibus irregulariter crenato- 
dentatis caudieulisque parce pilosis. Pedunculis longis nudis. Floribus ut 


AA 


var. c. speciosis sed rite turbinato-triangularibus; calyeibus turbinatis 
glabris, laciniis calyeis acuminatis recurvatis. C. oreophila Schur herb. 
— Auf Kalkgeröllen der Bergregion 3000: Am Fuss der Piatra-mare; 
Kalkfelsen bei Törzburg. Jul. Aug. 

2332. C. turbinata Schott. Analect. 1854, p. 14; Verh. d. sieb. 
Ver. 1857, p. 171; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 22 et 2837. — Auf Alpen 
Siebenbürgens (Kotschy). Ich habe diese Pflanze nicht gesehen, vermuthe 
jedoch, dass sie unter der von mir unter C. carpatica genannten Var. 
enthalten sei, und ich nehme die vär. C. subpilosa dafür. 

2383. C. reniformis Schur = C. Pseudo carpatica Schur 
herb. Transs. Subsimplex. Foliis radicalibus reniformibus vel reniformi- 
cordatis, obtusissimis, caulinis cordato-ovatis, superioribus obovatis, obscure 
viridibus crenato-dentatis. Pedunculis longissimis nudis. Floribus dimidio 
minoribus quanı C. carpatica; corolla subpelviformi campanulata. Calyce 
turbinato glabro; laciniis calycis longissime acuminatis, corolla dimidio 
brevioribus. (An C. rotundifolia-carpatica?) — Auf Kalkfelsen, 
einzeln in der Nähe der Eishöhle bei Borszek. Juli 1853. 

23834. C. Zoisii Wulf. in Jaecg. coll. 2, 122; Jacg. icon. rar. 
t. 334; Tratt. Oestr. t. 178; Sturm H. 22; Koch syn. ed. 2, 536. — Auf 
Kalkalpen: Butsets bei Kronstadt. (Lerchenfeld herb. Transs. ann. 1785). 

2385. C. pulla L. sp. 231; Bmg. 296; Jacg. A. t. 285; Jacq. 
Obs. t. 18; Sturm H. 34. — Auf Triften der Kalkalpen bei Kronstadt. 
Bing. ]. ce. Jul. Aug. 

2386. C. Pseudo-pulla Schur = C. macrocalyx Schur herb. 
Transs. Radice horizontali subrepente, fibrosa, multieipite. Caudiculis sub 
terra repentibus dein curvato-adscendentibus, simplicibus unifloris, 3—4 
poll.. ad medium foliatis. Foliis radicalibus ellipticis vel subrotundis, 
obtusis; caulinis infimis oblongis, acutis; summis angustioribus; omnibus 
crenatis, basi petiolo-cauleque inferne parce pilosis. Floribus speciosis 
saturate caeruleis subturbinato-campanulatis, cernuis, lobis limbi rotun- 
datis, subito et brevissime acuminatis. Calyeis laceiniis oblongo-linearibus 
foliaceis, carinatis, rectis, dimidium corollae superantibus; tubo glabro. — 
Auf grasigen Abhängen der Alpen: Vurtop der Arpaser Alpen. 6000‘. 
Juni, Juli. 

2387. C. exceisa Schleich. pl. exsice.; G@aud. helv. 2, 144, t. 2%; 
Rchb. icon. XXIX, 147; Zchb. pl. cerit. 1, f. 161 et 162; Koch syn. ed. 2, 
537; Bluff., Fingerh. comp. 1, 1, p. 30%; Schur sert. n. 1806. — In Felsen- 
ritzen der Hochalpen 7000‘. Auf dem Podruschel und Vurtop der Arpaser 
Alpen. Jun. Jul. 

2388. C. reflexa Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, 471, = C. 
pusilla var. ß. Schur sert. n. 1808. C. exeiso-pusilla Schur. — 
Radice tenue horizontali multieipite. Caudieulis numerosis erectis ad apicem 
foliatis, unifloris, inferne parce pilosis, 6 poll. Foliis radicalibus oblongo- 
spathulatis; caulinis infimis oblongo -linearibus obtusis; superioribus 
linearibus, angustissimis, sessilibus; omnibus integerrimis vel hine inde 
dentulo instructis, margine setuloso-eiliatis. Floribus erectis, infundibuli 
formi-campanulatis, ad tertiam partem corollae caeruleae quinquelidis, 


442 


lobis late ovatis subsinuatis. Calyce minuto, tubo turbinato, laciniis e 
lanceolata basi subulatis, acutis recurvatis tubo calyeis duplo brevioribus, 
ab invicem sinu rotundato separatis. Calyx corolla sexies brevior. — 
Affinis C. excisae et C. pusillae quidem sed characteribus datis sat 
destinguenda — Var. caudiculo a basi ramoso, ramis foliatis unifloris, 
folio suo brevioribus. — C. pusilla var. a. Schur sert. n. 1808. — Auf 
den Fogaraser Alpen in den Ritzen der Glimmerschieferfelsen 6500° auf 
der Gaure de Lotri Aug. 1851. 

2389. C. carnica Schiede ap. M. et K. D. Flor. 2, 158; Koch 
syn. ed. 2, 538. Sckur sert. n. 1809; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 333; Zchb. exc. germ. p. 299; Zechb. icon. XXIX, p. 116, 
n. 30. — Auf Felsen der Hochalpen an schattigen, feuchten steilen Wän- 
den aus den Ritzen herabhängend, 6000° und darüber: Auf den Fogara- 
ser- Arpaser- Kerzesorer- Kronstädter Alpen. — (Nach Hausm. ap. Rehb. 
und Neilr. Nachtr. p. 140 nur C. rotundifolia var. calycis laciniis 
reflexis, was spätere Beobachtungen feststellen mögen.) 

a. latifolia, Foliis radicalibus cordatis vel ovatis, caulinis oblongo- 
linearibus 1,—2 lin. latis petiolatis, acuminatis; caudiculis laxe depen- 
dentibus 9—12 poll. long. unifloris; corollis C. rotundifol. majoribus dilute 
caeruleis. — In feuchten Kalkfelsenritzen des Butsets: Kloster Skitt. 
6000‘. Kalk. August 1854. 

b. angustifolia. Foliis linearibus, radicalibus oblongo-linearibus. (C. 
linifolia Scop. [non DC. nec Lam. neque .Bmg.|) — Am Wasserfall 
des Bulla der Kerzesorer Alpen. Jun. Jul. 

2390. C. pusilla Haenke in Jacq. 2, 79; Bmg. 298. — (Var. pu- 
bescens = C. pusilla Dmg. legitima. = C. pusilla ß Rohb. exc. 
germ. p. 298. = C. pubescens Schmidt boh. n. 167; Zechb. pl. crit. A, 
£. 161- 162.) — (C. eaepitosa Vill. [non Scop.| — C. rotundifolia ß 
L. sp. 232.) — Auf Felsen und Gerölle der Hochalpen. (Bing. 1. c.) Jul. 
August. 

2391. C. venusta Schur. Proxima C. pusillae sed multo graci- 
lior et habitu diversa. Radice tenuissima multicipite perenni, Caudiculis 
debilibus 3—6 poll., remote foliatis, glabris, unifloris. Foliis glabris; ra- 
diealibus prolumque sterilium ovato-cordatis, longissime petiolatis, acutis, 
argute serra'is, serraturis versus basin foliorum minoribus „ ceteris por- 
rectis antrorsum incurvatis; fol. caulinis oblongo-linearibus vel angustis- 
simis petiolatis, integerrimis vel utrinque bidentatis, longissime acumina- 
tis. Floribus venustis, caeruleis, turbinato-campanulatis, cernuis, C. cae- 
spitosae magnitudine. Calyce minimo turbinato-hemisphaerico, laciniis 
tubum subaequantibus, subulatis, subreeurvatis. — In Kalkfelsenritzen 
in schattigen Schiuchten an Bächen und Wasserfällen: Auf dem Butsets 
unterhalb des Klosters Skitt; am nördlichen Abhang des Königstein. 
August. 

2392. C. Hornungiana Schur herb. Transs. E typo C. rotun- 
difoliae et subsimilis C. venustae mihi sed omnibus in partibus 
major et robustior. — Caudiculis numerosis a basi ramosis, 9—12 poll. 
ramis ramulisque florigeris; peduneulis inferioribus solitariis axillaribus 


443 
unifloris distantibus, superioribus racemoso-approximatis. Foliis radicalibus 
longe petiolatis reniformi-cordatis, obtusis, crenatis; superioribus ovato- 
elliptieis brevius petiolatis; summis oblongo-linearibus, subsessilibus; om- 
nibus remote denticulatis, giabris. Floribus iis C. rotundifoliae simi- 
libus subpelviformi-campanulatis, dilute caeruleis albisve, siccate lacteis. 
Calyceibus glabris corolla multoties brevioribus, tube turbinato-hemisphae- 
rico, laciniis subulatis, erectis, tubum calycis subaequantibus. — Auf 
grasigen schattigen Abhängen des Königstein bei Kronstadt. 6000°. Aug. 
1854 mit Herrn Horung daselbst gesammelt. 


2393. C. caespitosa Scop. carn. A, 143; Koch syn. ed. 2, 537; 
Schur sert. n. 1807. — Var. uniflora et multiflora, glabra vel pilosula. — 
Auf Kalkfelsen : Königstein bei Kronstadt. Jul. Aug. (.Kotschy.) 


2394. ©. Scheuchzeri Vill. prosp. d. hist. des plant. du Dauph. 
ann. 1779, p. 22; Koch syn. ed. 2, 538. Schur sert. n. 1810. — (C. lini- 
folia Lam. Encyel. meth. 1, 579; Alph. DC. Mongr. camp: p. 279; 
Haenke ap. Jacq. coll. 2, 815 Bmg. 299. — C. rotundifolia var. y L. 
sp. 232. — C. rotundifolia var. Bluf. et Fingerh. comp. A, 1, p. 302, 
y. linifolia. — C. linifolia Willd. ap. Rechb. exc. germ. p. 299.) — Auf 
steinigen Triften und Felsen der Alpen, Voralpen und Berge. (Bimg. 1. c.) 
Kalk. Glimmerschiefer. Jun. Aug. 


a. glabra. Caudieulis foliisque glabris 1—5 floris, subracemosis. (C. 
Scheuchzeri a Koch l. c.; Schur sert. n. 1810, var. b. — C. linifolia 
DC. — C. Scheuchzeri Yill. delph. %, t. 10.) — Auf den Arpaser 
Alpen. 6000. Jul. 

b. grandiflora. Caudieulis foliisque glabris unifloris, floro specioso an- 
tecedente var. fere duplo majori, cernuo. (C. monantha Schur sert. n. 
4810, var. d. [non herb. Transs.] C. Scheuchzeri legitima Vill. mihi.) 
— Auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. Jul. Aug. 

c. hirsuta, Caudiculis foliisque plus minusve hirsutis vel pilosis, 4— 
5 floris; floribus racemosis secundis. (C. valdensis All. ped. 1, p. 109, 
t. 6, f. 1; forma foliis majoribus latioribusque caudieulis unifloris) = (C. 
uniflora Pill. delph. 2, p. 500, t. 10.=C. Scheuchzeri var. c. uni- 
flora Schur sert. n. 1810.) — Auf den Fogaraser und Rodnaer Alpen. 
5000. Jul. Aug. 

d. stenophylla. Caudiculis simplicibus vel superne subramosis. Folis 
radicalibus subreniformi-cordatis longissime petiolatis crenato-dentatis ; 
caulinis oblongo-linearibus vel angustissimis, integerrimis vel inferioribus 
remote denticulatis, omnibus cauleque glabris vel margine tantum pilo- 
sulis. Floribus solitariis vel 3—5 ramosis secundis folio bracteiformi suf- 
fultis. (Affinis C. heterodoxae Vest. n R. et S. syst. V, p. 9 et = 
C. linifolia BDmg. ]. ec. legitima.) — Am Bullafall der Kerzesorer 
Alpen, Kalk; Rodnaer Alpen. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

e. Kladniana. Infirma. Caudiculis 6 poll. foliisque glabris, e rupium 
fissuris dependentibus. — Foliis radicalibus reniformi-cordatis, angulato- 
crenatis, caulinis superioribus oblongo-linearibus integerrimis, acumina- 
tis; foliis caulinis infimis (si adsunt) ovato-ellipticis margine undulatis. 


444 


— An den steilen Felswänden am Bullafall in den Arpaser Alpen. 
(Kladni.) Jul. 

2385. C. redux Schott Analect. bot. 1854, p. 9. — Auf dem 
Korondsys bei Rodna. (Kotschy Verh. d. sieb. Ver. 1857, p. 170). 


2396. C. modesta Schott. Analect. bot. 1854, p. 13. — Auf dem 
Butsets bei Kronstadt. (Kotschy Verh. d. sieb. Ver. 1857, p. 170). 


2397. C. rotundifolia L. sp. 232; Dmg. 297; Fl. dan. t. 835. — 
Auf Wiesen, Triften, Aeckern, Feldern, Felsen, Mauern, in lichten Wäldern 
und Gehauen aus der Ebene 800° bis in den Alpen 6000, auf den ver- 
schiedensten Substraten in zahlreichen Abänderungen. Jun. Aug. 


a. alpina. Humilis 6—8 poll. uniflora; foliis radicalibus? caulinis 
linearibus interdum remote denticulatis, foro cernuo. — Auf Felsen des 
Arpas. 6000‘. Kalk. Jul. 

b. angustissima. Schur sert. n. 1811, var. 8. Caule firmo ped., erecto, 
inferne simplici superne ramoso, paucifloro, angulato foliisque glabro. 
Foliis radicalibus? (sub anthesi deficientibus) caulinis angustissimis line- 
aribus (siecate filiformi convolutis). Floribus duplo majoribus quam forma 
genuina vere campınulatis pallide caeruleis. Calyeis tubo turbinato glabro, 
laciniis setaceis patentibus corolla '/; brevioribus. — Auf den Arpaser 
Alpen. Jul. 6000’. 

c. dentata. Schur sert. ]. c. var. a. Foliis radıcalibus (si adsunt) 
subrotundo-reniformi-cordatis erenatis; caulinis infimis ovatis, dentato- 
crenatis; superioribus oblongis acuminatis denticeulatis; summis linearibus 
integerrimis. Floribus numerosis subpaniculatis; calycis laciniis subulatis 
reflexis tubum subhemisphaericum aequantibus. — (C. rotundifolia 
var. ß. Pers.) — Auf Lehmboden bei Salzburg. Jun. Jul. 

d. tenuifolia. Schur 1. e. n. 4811. var. b. Foliis radicalibus? caulinis 
linearibus integerrimis. Floribus numerosis panieulatis; calyeis laciniis 
erectis, subulatis corolla dimidio brevioribus. Planta glabro 12—15 poll. 


floribus caeruleis albisve. — (C. tenuifolia Hofim.). — Auf Wiesen bei 
Hermanustadt, Kronstadt, Klausenburg. Jun. Aug. 
e. Bielziana. Schur = C. Pseudo-valdensis Schur sert. n. 1811, 


var. c. hirta et diversifolia. Similis var. c. sed caule deceumbente foliisque 
plus minus piloso-hirto. — Auf Kalkfelsen bei Banfi-Hunyad. August. 
(4. Bielz). 

f. latifolia alpina, foliis antecedentibus var. latioribus, infimis lanceo- 
latis, a basi ad apicem caulis sensim minoribus, summis oblogo-lineari- 
bus; omnibus integerrimis. Floribus fastigiato-panieulatis. Caule 1—2 ped. 
foliisque glabro vel glabriuseulo. — (C. Baumgarteni Beck. — Schur 
sert. n. 1818, var.e, — C. rotundifolia var. öd. lancifolia Koch syn. 
ed. 2, 538). C. linifolia Zchb, exc. germ. p. 299 (non Henke nee Ding.) 
— In der Krummholzregion zwischen Juniperus und Alnus längs dem 
ganzen Gebirgszuge, bis 6000. Jul. Aug. 

2398. C. napuligera Schur herb. Transs. Radice oblonga subsim- 
pliei vel parum ramosa, ramis seu fibris napuliformi-incrassatis, carnosis, 
sapore rapi acri praedita. Caule erecto, dense foliato: 10--12% poll. Foliis 


445 


radicalibus? caulinis infimis elliptico-oblongis; mediis oblongis, superio- 
ribus lineari-oblongis; summis linearibus vel squamiformibus; omnibus 
minimis cum petiolo 9—40 lin. long., horizontaliter patentibus cauleque 
glabris et dentieulatis. Floribus apice caudieulorum 2—6 racemosis se- 
eundis, C. rotundifoliae subsimilibus sed minoribus. Calycis tubo sub- 
hemisphaerico minimo, laciniis tubum triplo superantibus, subulatis, dorso 
carinatis, erecto-patentibus, corolla dimidio brevioribus. — Auf sonnigen 
Grasplätzen, auf der Pojana gleich im Anfange am Wege vom Salo- 
monsfelsen; auf der Hochebene Tonches am Fuss des Königstein. Dilu- 
vialsubstrat. 3000‘ Jun. Aug. (Vielleicht nur merkwürdige Spielart der 
C. Hostii oder Baumgarteni, aber der eigenthümlichen Wurzel wegen 
merkwürdig; welche an Phyteuma tetramerum und Camp. Rapun- 
culus erinnert). 


2399. C. Hostii Bing. en. 3, p. 342, n. 2244. — (C. laneifolia 
Schur herb. et C. lanceolata Schur sert. n. 1812, var. ß. alpina 
racemosa glabriusceula argute serreta.). — In Berg- und Voralpen- 
‚wäldern: Preschbe, Götzenberg, Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Gebirge bis 
in die Krummbolzregion. 6000‘ Jun. Aug. (Die Baumg. Standorte lassen 
sich weder auf diese Art noch auf die Var. f. der €. rotundifolia 
‚beziehen, und es herrscht hier gewiss eine Verwechslung, welche die 
Folgezeit erst aufklären muss. So viel ist nur gewiss, dass die Campa- 
nula, welche in Siebenbürgen für C. Hostii gehalten wird, von der der 
Wiener Flora verschieden ist; die letztere dürfte mit C. rotundifolia 
lancifolia Koch identisch sein, während C. Hostii Bimg. eine Mittel- 
form zwischen dieser und der folgenden von mir als C. arcuata aufge- 
stellten Art darstellt). 


" 2400. C. arcuata Schur bot. Rundr. 1853, p. 72; Schur Verh. d. 
sieb. Ver. 1859, p. 138. — Radice ramosa lignosa oligocephala. Caule 
basi sub terra repente dein curyato adscendente, subflexuoso, 2 ped. et 
parum ultra, pilis brevibus subreversis hirsuto. Foliis radicalibus? infimis 
minoribus ovalibus petiolatis, utrinque attenuatis; superioribus longioribus 
oblongis subsessilibus, dentatis, longissime arcuato-acuminatis; summis 
lineari-oblongis, acutis; omnibus plus minusve hirsutis, margine piloso- 
eiliatis. Floribus C. rotundifoliae similibus, sed parum majoribus fasti- 
giato-paniculatis. Peduneulis subtrifloris, pedicellis 2—3 bracteatis. Calycis 
tubo turbinato, laciniis setaceis demum subrecurvatis tubum triplo supe- 
rantibus, corolla dimidio brevioribus. — Var. in alpibus editioribus caule 
simplici floribus racemosis.. — Auf Bergwiesen, Triften und Abhängen 
‚der Alpen, in der Krummholzregion der Arpaser und Rodnaer Alpen. 
6000°. Jul. Aug. 


a. subrhomboidalis. = C. rhomboidalis Schur sert. n. 1812. var. a. 
(non Z.) = (. Bielzii Schur 1. c. — Caule firmo 1, ped., densius foliato, 
a medio paniculato-ramoso, piloso-hirsuto. Foliis radicalibus? caulinis 
infimis rhombeo-ellipticis, brevius acuminatis, grassius dentatis, margine 
excepto ciliato glabris; superioribus oblongis acuminatis, apice acutissimo 
integerrimo notatis; foliis ramulorum minimis linearibus. Corollis subtur- 


446 


binato-campanulatis; calycis tubo hemisphaerico, laciniis lanceolato- 
subulatis ereeto-patentibus. — Auf dem Csibles bei Bistritz (A. Bielz.) 
Jul. Aug. 1848. 


Ordo LXXVI. VACCINEAE DC. theor. elem. 216. 


499. VACCINIUM Z[. 


2401. V. Vitis idaea L. sp. 500, Bmg. 683; Fl. dan. t. 40; Rechb. 
icon. XVII, f. 4. — In Wäldern auf Moorboden der Berge und Voralpen 
2000°—5000‘° Elevat. fast auf allen Substraten. Mai. Juni. 


a. alpinum. Fructiculum 2—3 poll. depressum. Foliis minimis obovatis 
antice emarginatis vel rotundatis, mucronatis, crenatis. Floribus minoribus 
quam forma genuina rubellis vel in umbrosis locis albis. — Rodnaer 
Alpen Kuhhorn 6000. Auf dem Kamm des Vurtop der Arpaser Alpen. 
7000‘. Jun. Jul. 

2402. V. Myrtillus L. Bing. 681; Schkh. t. 407; Zechb. icon. XVII, 
f. 4; Tratt. Oestr. t. 195. — In Bergwäldern, allgemein verbreitet. Jun. Jul. 

a. areficum. Humillimum, mierophyllum, floribus minoribus carneis, 
antheris brevissime appendieulatis. — Schur sert. n. 1843 var. a. minim& 
alpina frigida. — Auf den Kämmen der Hochalpen auf Hochmoor 
bis 7000° Arpas, Podruschel, Butsets, Königstein. Jul. Aug. 

b. leucocarpum. Omnia ac forma genuina sad baceis sordide albis. — 
Am Fuss des Schuler auf der Pojana bei Kronstadt. Jul. 

2403, V. uliginosum L. Bing. 682; Rechb. icon. XVII, f. 5; Fl. dan. 
t. 231; Sturm H. 12. — In Wäldern der Berge und Voralpen. Mai, Jul. 

a. frigida alpina minima Schur sert. n. 1844. a. — Fructiculum %—3 
poll. subereetum, foliis minimis subcoriaceis glaucis subrotundo obovatis, 
floribus solitariis albis.. — Auf den Kämmen der Hochalpen mit Salix 
herbacea: Auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. Butsets. 7000°—-7500‘. 


500. OXYCOCCOS Tournef. inst. 431. 
(Endlicher gen. p. 775; DC. prodr. 7, p. 576.) 


2404. O. palustris Pers. syn. 1, 419; Schkh. t. 107; Fl. dan. 
t.80.— (Vaceinium Oxycoccos_L. Gwimp. t. 44. — Schollera Oxy- 
coccos Roth. Tratt. Oestr. t. 194. — S. paludosa DBmg. 684). — Auf 
Torf und Moorboden zwischen Sphagnum (Dmg. l. c.) häufig am Büdös 
und St. Anna-See. Jun. Aug. (eine wahre Torfpflanze). Die var. $ nana 
(Bing. ]. e.) auf dem Kukujszas in der Csik. 


AAT 


Ordo LXXVII. EBICINEAE Desv. journ. bot. 1813, 28. 
(Ericeae .DC. prodr. 7, p. 612.) 
501. CALLUNA Salisb. in Linn. trans. 6, 317. 


2405. E. vulgaris Salisb. 1. c.; Smith engl. flor. 2, 225; Zechb. 
icon. XVIL, f. 2. (Erica vulgaris Z. Bmg. 685; Fl. dan. t. 677; Sturm 
H. 1). — In Bergwäldern, Triften, Heiden, Sandboden, vorzüglich in 
Nadelwäldern, z. B. oberhalb Boitza bei Talmats. Jul. Septbr. 


a. albiflora. Omnia ac forma genuina sed floribus albis. — Am Büdös 
im Szeklerlande. Aug. 

b. pubescens. Foliis piloso-pubescentibus. Koch syn. ed. 2, 547. — 
(Erica ceiliaris Zuds [non L.]. — Caluna ciliaris Schur herb. Transs.) 
— Auf dem Butsets bei Kronstadt. Aug. 


502. BRUCKENTHALIA Kchb. exc. germ. p. 413. 
(Endlicher gen. p. 754; Klotsch in Linn, XII, p. 216.) 


2406. B. spiculifolia Zechb. 1. c.; icon. XVII, f. 4. — (Erica 
spieulifolia Salisb. fl. gr. t, 353. — E, Bruckenthalii Spr. Rchb. 
pl. erit. 2. f. 300. — Menziesia Bruckenthalii Host. Bmg. en. n. 688. 
a. albiflora.) — Auf den Arpaser Gebirgen. Jul. 1847. Vertritt in Sieben- 
bürgen die Colluna aus der unteren Bergregion bis in der subarktischen 
Region bis 6000‘ Elevat. zwischen Pıinus Mughus und Juniperus 
nanus, Glimmerschiefer- und Kalksubstrat, so wie auf Diluvium, 
Trachyt und Porphyr: Götzenberg, Preschbe, Mumma, Surul; Grossauer- 
Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Gebirge. — Ecsem-Teteje bei 
Sz. Domokos nicht häufig. — Auf der Piatre-mare, Kapellenberg, Salomons- 
felsen bei Kronstadt, wo sie bis 2000° Elevat. herabsteigt. Juni, August. 
(Bing. 1. e.). 


503. ERICA /[. 


2407. E. Tetralix L. Bmg. 686; Fl. dan. t. 81; Tratt, Arch. t. 
292. — Auf Torfboden in der Bergregion. (Dmg. 1. ec.) Aug. 

2408. E. cinerea L. sp. 501; Fl. dan. t. 38. — (E. humilis 
Neck. — E. mutabilis Salösb.) — Auf Haideland bei Heltau am Fuss 
des Götzenberges und bei Boitza nach Mittheilung des Herrn M. Bielz. 
— (Auch im herb. Transs. Lerchenfeld als E. Tetralix.) Jul. 

2409. E. carnea L. sp. 504. Jacg. A. t. 32. — (E. herbacea 
Willd. Sturm. H. 16; Bimg. 687.) — Fogaraser Alpen (Bmg. ]. ec.) auf 
der Kolzu Brasi daselbst, 5000. (Aug. schon verblüht.) Jun. Jul. 


448 


Ordo LXXVIII. RHODODENDREAE. (DC. prodr. 7, 712.) 
(Ericineae Trib. D. Don. et. DC. ]. c.) 


504. AZALEA /. 


2410. A. procumbens ZL. Bmg. 291; Fl. dan. t. 9; Schkh. t. 36; 
Rehb. icon. XVII, f. 2. — (Chamaeledon procumbens Link. — Loi- 


seleuria procumbens Desv.) — Auf Felsen der Hochalpen. (Bing. 1. 
c.) Jul. Aug. 


505. RHODOTHAMNUS Rechb. exc. germ. p. 41T. 


2411. R. Chamaeecistus Zchb. 1. c.; Bluf. et. Fingerh. comp. A, 
2, p. 48. (Rhododendron Chamaecistus L. Dmg. 738; Jaeg. A. t. 
217; Schkh. t. 117.) — Auf Kalkalpen. Auf den Fogaraser Alpen nach 
Bing. 1. e. Jun. Jul. 


506. RHODODENDRON [. 


2412. R. ferrugineum L. Ding. 736; Jacqg. A. t. 255; Guimp. t. 
52. — Auf Felsen der Glimmerschieferalpen. Bing. 1. c. Jul. Aug. 

2413. R. myrtifolium Schott Kotschy botan. Zeit. 1851, p. 17; 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 185%, p. 320; Zechb. icon. 
RRV IT, P. 78,8. 1065 Rechb. icon. XVII, f. 2 et 3. — Auf Felsen und 
Abhängen oft ganze Strecken einnehmend in der Region des Krumm- 
holzes und Zwergwachholders. 5000°—6000‘ Elevat. Glimmerschiefer- 
und Kalksubstrat: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer- Kronstädter 
Alpen. Häufig auf dem Butsets (cum var. albiflorum m.) bei Kronstadt. 
Jun. Jul. (Syn.: R. intermedium Schur pl. exsicc. [non Tauseh.]) 

2414. R. hirsutum L. Ding. 737; Jaeg. A. t. 98. — Auf Kalk- 
alpen: Butsets bei Kronstant. (Dmg. l. c.) Jul. Aug. 


507. LEDUM 1. 


2415. L. palustre L. sp. 561; Koch syn. ed. 2, 550; Schkh. t. 
417; Wagner t. A21; Guimp. t. 51. — Auf Moor- und Torfsümpfen , im 
Szeklerlande nach mehreren Angaben; Maly en. p. 218; am Büdös. Jul. 
Aug. — (Auf dem Schulergebirge Fuss Programm, Quartalschrift.) 


Ordo LXXIX. ARBUTEAE. (DC. prodr. 7, 580.) 
(Erioineae Trib. Arbuteae DE.) 
Trib. I. ARBUTEAE gen. Fructus baccatus indehiscens. 


508. ARCTOSTAPHYLUS Adams Fam. 2, 165. 


2416. A. Uva ursi Spr. syst. 2, 287; DC. prodr. 7, 584. — (A. 
officinalis W. et Grab. fl. Siles. 1, 391. — (Arbutus Uvya ursi L. 


449 


Bing. 141. Guimp. t. 57; Wagner t. 206; Schkk. t. 108.) — In den Kron- 
städter- und Bistritzer Alpen. (Dimg. 1. e.) Mai, Jul. 

2417. A. alpina Spreng. l. c.; DO.]. ce. (Arbutus alpina LZ. 
Bimg. 740; Fl. dan. t. 73; Sturm. H. 51; Guimp. t. 58.) — Auf den 
Kronstädter Kalkalpen: Butsets, Csukas. (Bmg. ]. e.) Jun. Jul. 


Trib. I. ANDROMEDEAE. Fructus capsularis loculieide dehiscens. 


509. ANDROMEDA [. 


2418. A. polifolia L. Bmy. 839; Schkh. t. 118; Fl. dan. t. 54; 
Guimp. t. 55. — Auf Torfsümpfen der Bergregion; am Büdös mit Scheuch- 
zeri palustris haüfiıg. — (Dmg. 1. e.) Jul. Aug. 


Ordo LXXX. PYROLACEAE Lindl. syst. ed. germ. 283. 
510. PYROLA L. 


2419. P. rotundifolia L. sp. 567; DC. prodr. 7, 772; Koch syn. 
ed. 2, p. 550; Fl. dan. t. 1816; Trait. Oestr. t. 38. — In schattigen 
Laubwäldern, Moorboden, in der oberen Buchenregion des Arpas. 4000‘. Jul. 

a. orbieulata. Racemo laxifloro. Foliis suborbiculatis, maximis, 18 lin. 
diamet. basi subcordatis, antice rotundatis, erenatis. Planta 12 poll. et 
ultra siccatione nigricans. — (P. rotundifolia ligitima mihi.) — (P. 
rotundifolia var. ß asarifolia Ledeb. Ross. 2, 928.) — In den Wäl- 
dern bei Kronstadt, in der Umgegend der Walkmühlen, in der Nähe des 
Honterusbrunnens. Jun. Jul. 

b. ovalifolia.. Antecedente minor. Foliis ovato-ellipticis ovalibus vel 
oblongo-elliptieis. Racemo paucifloro, floribus confertioribus. Stylo minus 
curvato, annulo latiore sub apice stigmatis. (P. ovalifolia Schur herb. 


Transs.) — Mit der vorigen Var. an gleichen Standorten, am Rande des 
Waldes hinter dem südlichen Abhange des Kapellenberges. Jul. 
c. transsilvanica = P. rotundifolia coronensis Schur herb. Planta 


humilior et firmior. Foliis elliptieis, utrinque attenuatis, in petiolum subito 
angustatis, acutiusculis, siecatione fusgis. Floribus majoribus quam var. 
b. rubicundis. — (An P. rotundifolia var. d. pumila Ledeb. Ross. 2, 
928 cum synon.?) — In Bergwäldern auf Moorboden bei Kronstadt; in 
den Wäldern in der Nähe der Marosquelle zwischen Sz. Domokos und 
Balan ; am St. Anna-See am Fuss des Büdös. Jul. 1853. 

2420. P. media Swartz. vet. ac. handl. (1804), p. 257, t. 7; Bing. 
731; Rad. mon. t. 3, f. 4; DC. prodr. 7, 774 — (P. rotundifolia El. 
dan. t. 110 sec. Bmg. ]. c. non Z.) — In schattigen Bergwäldern bei 
Kronstadt. — (Bimg. 1. ec.) Jun. Jul. 

2421. P. minor L. Big. 732; Sturm. H. 13; Tratt. Oestr. t. 39; 
Fl. dan. t. 55. — In Bergwäldern der Bergregion. (Bing. 1. e.) Mai, Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. 29 


450 


a. subrotunda. Foliis subrotundis. — Bei Hermannstadt. Jun. 

b. elliptica. Foliis elliptieis. — In den Arpaser Gebirgen. Jul. 

c. macrophylla. Foliis antecedentibus var. majoribus subrotundo- 
ovalibus, vel exacte rotundis, subito petiolatis 2 poll. diam. antice saepe 
marginatis, eircumeirca crenatis. Racemo laxifloro, floribus majoribus 
quam forma normalis, roseis. — (P. rosea Schur sert. n. 1864, var. a. 
Engl. Bot. t. 2443. Smith. engl. Fl. 2, 257. Radius Mon. p. 18, t. 2. P.ro- 
tundifolia Pall. — P. minor Fl. dan. t. 55. — Pyrola rosea Rechb. 
exc. germ. p. 415.) — In Gebirgswäldern auf der Mumma bei Zood; auf 
dem Büdös im Szeklerlande. Jun. Aug. 

d. alpina. Planta minima 4 poll. Caudiculis sub terra longe repen- 
tibus, foliis minimis subrotundis antice parum latioribus, subito petiolatis, 
obtusissimis, erenulatis. — In der Region des Krummholzes auf dem Arpas. 
Jul. 1847. 

2422. P. secunda L. Bing. 733; Fl. dan. t. 402; Sturm. H. 13. 
— In Wäldern der Hügel- und Bergregion. Jun. Jul. 

a. montana, Humillima 4—6 poll., foliis subrotundis minimis 6—8 
lin. diam. obtusis, erenulatis. — Auf dem Götzenberg bei Heltau. Jun. 
4000‘. Glimmerschiefer. 


511. MONESES Salisb. in Gray. nat. arrang. 2, 403. 


2423. M. grandiflora Salisb. 1. c.; DC. prodr. 7, 774. — (Pyrola 
uniflora L. Bmg. 735; Zehb. icon. XVII, f. I-Ill; Schkh. t. 119; Fl. 
dan. t. 8.) — In Bergwäldern durch das ganze Gebiet, häufig bei Kron- 
stadt. Jun. Jul. 

a. subeaulifera = Pyrola verticillata Schur Verh. d. sieb. Ver. 
1852, p. 88. = M. grandiflora var. a, alpina caulescens Schur sert. 
n. 1865. Rhizomate simplici tenuissimo subrepente. Caudiculo inferne 
foliato, superne nudo, 1—3 poll., sgquamo sub floro instructo. Foliis infi- 
mis 2 oppositis, superioribus 3—4 subverticillatis, omnibus suborbiculatis, 
in petiolum attenuatis, glabris. Axillis foliorum gemmiferis. — Planta 
tenerrima inferne interdum geniculata, nodis foliigeris ab invicem imter- 
nodio 6—12 lin. long. remotis. — Auf den Triften der Alpen, Glimmer- 
schiefer „ 6000°— 7000‘, auf entblössten feuchten Stellen, in Gesellschaft 
von Pinguicula alpina, Soldanella pusilla u. s. w. auf den Ar- 
paser- und Kerzesorer Alpen. Jun. Jul. 

b. acaulis nodis approximatis sub-contigicis, floro minimo pedunculo 
radicali inserto, — Auf dem Butsets bei Kronstadt, Aug. 1854; auf dem 
Arpas, Vurtop. Jul. 7000’. 


512, CHIMOPHILA Pursch. Fl. Am. bor. 1, 300. 
(DE. prodr. 7, p. 775; Endlicher gen. p. 760.) 


2424. C. umbellata Nutt. gen. 1, 274; DC. 1. c. -- (Pyrola 
umbellata L. sp. 565; Dmg. 734; Fl. dan. t. 1336; Gmel. bad. 2, t. 2.) 
— In Bergwäldern, auf dem Büdös, am St. Anna-See. Jun. Jul. 


451 


Ordo LXXXI. MONOTROPEAE. Nutt. 


(Nutt. gen. Amer. 4, 272; Düb. bot. gall. 319.) 
513. MONOTROPA /. 

2425. M. Hypopitys L. sp. 555; Bmg. en. 742; Wallr. sched. 
193; Rechb. pl. cerit. f. 674; Fl, dan. t. 232. — Koch syn. ed. 2, 532, var. 
ß hirsuta. — Roth. tent. 2, 462. (Hypopitys multiflora Scop. carn. 
285.) — In Laubwäldern der Bergregion von verwesenden Blättern be- 
deckt vorzüglich in Nadelwaldungen. Bmg. ]. ec. Jul. 

2426. M. Hypophegia Wallr. sched. 191. Rechb. pl. erit. f. 675; 
Sturm. H. 13; Schkh..t. 416. — (M. Hypopitys var. a glabra Koch 
l. c. M. Hypopitys Bmg. ]. c. p. p.; Roth. tent. 2, 464. — M. Hypoxa 
Spreng. syst. 2, 317. — Hypopitys glabra DC. prodr. 7, 780.) — Mit 
der vorigen an gleichen Standorten zuweilen nebeneinander. — Auf der 
Mumma bei Zood. Jun. Jul. 


SUBCLASS. Ill. COROLLIFLORAE. DC. 


Ordo LXXXII. SIRINGEAE Don. in Lond. arb. 1208. 


514. SYRINGA /[. 


2427. S. vulgaris L. Bmg. 15. Sturm. H. 14; Tratt. Arch. t. 
461. — An Hecken, Zäunen, Weinbergen. Mai, Jun. Floribus violaceo- 
caeruleis vul albis, corollis quadrifidis vel quinquefidis. 

a. transsilvanica. Foliis ovatis acuminatis in petiolum subito attenua- 
tis, erenulatis, minoribus. — Auf dem Limbert bei Vayda-Hunyad, den 
ganzen Abhang bekleidend. Mai, -Jun. 

2428. S. Josikaea Jacg. bot. Zeit. 1831, p. 67; Zechb. exc. germ, 
p- 43%; Rechb. pl. erit. VII, f. 1049; Dluf. et. Fingerh. comp. 1,1, p. 15. 
— Auf Felsen im Csutsaer Thale bei Sebes-Var. im Klausenburger Com, 
Mai, Jun. 

2429. S. persica L. — In Gartenanlagen. Hermannstadt, Kron- 
stadt. Jun. 

2430. S. chinensis L. — In Gartenanlagen. Hermannstadt. 
Mai, Jun. 


Ordo LXXXIII. LIGUSTREAE Schur. 
(Oleaceae Lindl. Trib. Olecineae Koch.) 
515. LIGUSTRUM /. 


2431. L. vulgare L. Bing. 14; Sturm H. 14; Tratt. Arch. t. 161. 
— An Waldrändern, Hecken, Zäunen, in Gebüschen. Jun. Jul. 


29 * 


452 
Ordo LXXXIV. FRAXINEAE Schur. 
(Oleaceae Trib. Bartling. ord. nat. 218.) 
516. FRAXINUS /. 


2432. F. excelsior L. Bing. 81; Wagner t. 113; Guimp. t. 214; 
Sturm. H. 44. Schkh, t. 357. — In Bergwäldern, an Straszen, Promena- 
den (.Bmg. 1. c.) theils wildwachsend,, theils angepflanzt. Hermann- 
stadt. April. 

a. obtusata. Fructibus apice dilatatis emarginatis, lobulis rotundato- 
obtusis. — Bei Hermannstadt. Jun. 

b. acuminata. Fructibus oblongis acuminatis. — Bei Kronstadt. 

2433. F. aurea Willd. en. 1059. — Ramis ramulisque vitellinis. 
Foliolis oblongis longe acuminatis. Fructibus oblongis antice latioribus 
emarginatis, emarginatura mucrone interjecta; lobulis acuminatis. Flori- 
bus vitellinis. — In Gebirgsthälern: Im Zoodthale am Fuss des Götzen- 
berges am Zoodflusse; im Arpasthale am Arpasflusse. April. Früchte Jul. 

2434. F. simplicifolia Willd. sp. 1098. — T. heterophylla 
Vahl. en. 53. — In Park- und Gartenanlagen bei Hermannstadt. April. 

2435. F. oxyphylla M. Bieb. Fl. taur. c. 2, 450; 3, 645; .DC. 
prodr. 8, 276; Ledeb. Ross. 3, 37. — Schur sert. n. 1871. — (F. oxy- 
carpa Willd. sp. 4, p. 1100.) — Fructibus junioribus longe acuminatis, 
rostratis, ambitu oblongis, adultis oblongo-elliptieis antice rotundatis vel 
subito acuminatis. Arbor mediocris altitudinis, corona globosa, ramis di- 
varicatis subhorizontalibus, cortice truncorum flavido. — Vorzüglich wohl 
angepflanzt in Parkanlagen und Alleen. Hermannstadt. April. Früchte 


Jul. Aug. 
517. ORNUS Pers. syn. 1, 9. 


2436. O. europaea Pers. l. c.; M. et. K. germ. p. 357; Lam. 
diet. t. 858. — (Fraxinus Ornus L. Bmg. 83. — Wagner t. 113. — 
Fr. florifera Scop. — Fr. paniculata Mill.) — Var. foliis elliptico- 
rodundatis = Fr. rotundifolia Ait.; Willd. berl. Baumz. p. 144, t. 2, 
f. 1; Roth. en. 29. -— Ornus rotundifolia Bluf. et. Fingerh. comp. 1, 
4, p- 13. — Am Rande von Bergwäldern. (Dmg. 1. ce.) — Am Rothen- 
thurmpass und bei Talmats auf Nagelflüe, Boitza. Mai. Früchte Jul. 


Ordo LXXXV. ASCLEPIADEAE R. Brown. 
(In Wern. soc. 1, p. 12; Endlich. gen. p. 586; Apocineae Juss. gen. 143.) 


518. ASCLEPIAS /. 


2437. A. syriaca L. Rchb. exc. germ. p. 419; Schkh. t. 36; 
Blakw. t. 521. — In den Gärten in und um Hermannstadt angepflanzt, 
mit der Zeit sehr lästig werdend und kaum auszurotten. Jul. Septbr. 


493 
519. CYNANCHUM R. Brown. in Werner soc. A, p. 12. 


2438. C. Vincetoxicum R. Brown. Brandl. et Rat. t. 21. — 
(Asclepias Vincetoxicum L. Bmg. 7143; Sturm. H. 9; Fl. dan. t. 
849. — Vincetoxicum officinale Mönch.; Zechb. icon. XVII, f. 1.) — 
Auf sandigen Hügeln, an Weinbergen, Hecken und Zäunen, steinigen 
Orten und auf Felsen. (Dmg. 1. c.) Hermannstadt. Jun. Jul. 


Ordo LXXXVI. APOCYNEAE Lindl. 


(Rob. Brown. prodr. 465; Apocin. gen. Juss. gen. p. 143.) 
520. VINCA /. 


2439. V. minor L. Bmg. 358; Fl. dan. t. 1813; Zechb. icon. XVIL. 
f. 4 et 2; Schkh. t. 51. — In schattigen Wäldern an Hecken und Zäunen 
(Bing. 1. e.) häufig im Michelsberger Thale. Mai, Jun. 

2440. V. major L. Bmg. 359; Engl. Bot. t. 514. — In den Wäl- 
dern der Berge und Voralpen. (Dmg. l. e.) Jun. Jul. 

2441. V. herbacea W. Kit. pl. rar. t.9; Dmg. 360; Tratt. Oestr. 
t. 60. — Auf grasigen schattigen Abhängen, an Weinbergen, Gebüschen, 
Ackerrändern, auf den Hügeln bei Hammersdorf. April, Mai. Heuwiese 
bei Klausenburg. Mai, Jun. (Bing. |. e.) 

a. angustata. Foliis anguste oblongis, quandoque ternato-verticillatis, 
subtus margineque pilosis. — Hammersdorf. Mai. 


Ordo LXXXVII. MENYANTHEAE Schur. 
(Gentianeae Juss. gen. Trib. Koch syn. ed. 2, 557. Griseb. Gent. p. 336.) 


521. MENYANTHES /. 


2442. M. trifoliata L. Bmg. 281; Rechb. icon. XVII; Sturm. U, 
8; Wagner t. 188; Schkh. t. 35. — In Sümpfen und Gräben. (Bing. |. 
ce.) Mai. 
522. LIMNANTHEMUM Ginel. 
(Gmel. act. petrop. 1769; Griseb. gen. et sp. Gen. 341.) 


2443. L. nymphoides Link. fl. portug. 1, 344; (L. peltatum 
G@mel. 1. c. — Menyanthes nymphoides L.; Sturm. H. 13; Fl. dan. 
t. 339. Zechb. icon. XVII. — M. natans Lam. -- Villarsia nymphoi- 
des Vent. — Waldschmidtia nymphoides Wigg. prim. p. 20. — 
Schweyckherta nymphoides Gimel. bad. 1, 447.) — In stehenden und 
gelinde fliessenden Wässern, Triften , Flussbuchten: in der M&zöseg;; bei 
Reps. (Lerchenfelä herb. Transs. 1785.) Jul. Aug. 


454 


Ordo LXXXVIII. GENTIANEAE Juss. gen. p. 141. 
(Editio Usteri p. 157.) 
523. CHLORA [. gen. 1258; mant. p. 10. 


2444. C. perfoliata L. Bing. 680; Zechb. pl. erit. 3, f. 349; 
Schkh. t. 106; Tratt. Arch. t. 228. — (Gentiana perfoliata_Z. sp. 335.) 
— Auf feuchten Wiesen bei Neurodna. (Bimg. 1. c.) Jul. Aug. 

2445. C. serotina Kchb. pl. erit. 3, f. 351; Zechb. icon. XXVII, t. 
19; Koch syn. ed. 2, 559. — (C. acuminata KÄ. et Z. cat. pl. palat. 20; 
Fechb. pl. erit. 3, f. 350.) (C. perfoliata var. serotina Schur herb. 
Transs.) — Mit der vorigen an ähnlichen Standorten: Bei Broos. Aug. 
September. 


524. ERYTHRAEA R. Reichard ap. Pers. syn. 1, 283. 


2446. E. Centaureum Pers. syn. 1, 283; Zöchb. icon. XVII, t. 20; 
Bmg. 356; Wagner t. 26. (Chironia Centaureum Schmidt; Sturm. H, 
12. — Gentiana Centaureum Z. Fl. dan. t. 617; Schkh. t. 59.) — 
Auf Wiesen, Triften, Waldwiesen, in Gehauen, an feuchten Orten, Jun. 
August. 

a. subeapitata. Ramulis trichotomis; floribus capitato-congestis, brac- 
teatis. Caule firmo, 12—15 poll., tereti vel obsolete quadranguları; foliis 
infimis obovato spathulatis obtusis, superioribus acuminatis. — Auf Berg- 
wiesen; auf der Pojana bei Kronstadt. 3000’. Jul. Aug. 

b. alpina, nana. Caule simplici, 3—6 poll., gracillimo, floribus paueis 
apice caulis capitato-congestis. — Auf Alpentriften des Arpäas. 6000‘. Jul. 

e. albiflora. Omnia ac var. a. sed. corollis albis. — Kronstadt. Jul. 

2447. E. linarifolia Pers. syn. 1, 293; Koch syn. ed. 2, 566; 
DOC. prodr. 9, 59; Zechb. pl. erit. 1, f. 185—189. — (E. agustifolia 


Wallr. — E. compressa Hayne. —  E.littoralis Fries; Fl. dan. 
t. 1814. — Chironia uliginosa W. Kit. pl. rar. t. 259. — Gentiana 
linarifolia Lam.). — Auf sandigen feuchten salzhaltigen Wiesen und 


Triften, auf sumpfigen Moorboden; Salzburg und auf der Salzwiese bei 
Hermannstadt; bei Maros-Uyvär; bei Tartlau nächst Kronstadt. — Nicht 
häufig. Jun. Jul. 

2448. E. ramosissima Pers. syn. 1, p. 283; DC. prodr. 9, 57; 
M. Bieb. Fl. t. c. 4, 1675 C. Koch in Linn. XVII, p. 2832; Zechb. icon. 
XVII, £. 5. (E. pulchella Fries. nov. fl. succ. ed. 2, 74; Kach syn. ed. 
2, 567; Fl. dan. t. 1637. — E. inaperta Schlechtend.. — E. Gerardi 
Bing. en. n. 357. — E. angustifolia f. tenuiflora Wahlenb. — E. 
Centaureum ß, laxiflora ©. A. Meyer. — Gentiana Centaureum 
ß. L. — G. maritima Poll. — G. pulchella Swartz in act. holm. t. 3, 
f. 8-9. — Chironia pulchella Smith. — C. Gerardi Schmidt boh. 
n. 431, — C. Vaillantii Schmidt. 1. c. — C. inaperta Wild.) — 
(Erythraea variabllis Schur sert. n. 1914). — Auffeuchten schlammigen 
Wiesen und Triften, gern auf Salzboden, höchst veränderlich in Grösse 


455 


aller Theile und in der Gestalt der Blumentheile, so dass den meisten 
Synon. eigenthümliche Formen zum Grunde dienen, deren Definition hier 
nicht zulässig ist. Jun. Aug. 

a. constrieta. Corollae tubo porreeto longe exserto albo, fauce con- 
strieto, limbo aperto, calyeis laciniis subulatis, patulis. — Auf den Hügeln 
bei Hammersdorf häufig am Sichbügl. Jul. 

b. emarginata. Floribus parum majoribus, corollae laciniis ovatis. 
emarginatis. Caule 4-paucifloro, foliis intornodio brevioribus ovatis. — 
(Chironia emarginata W. Kit. pl. rar. t. 275. — E. emarginata 
Jechb. exc. germ. p. 422). — Bei Salzburg. Jul. 

c. minutissima. Simplex, uniflora, 1—-2 poll., corolla rosea carnea vel 
alba, laciniis limbi obtusis, obsolete erenulatis; foliis ovatis obtusis inter- 
nodio brevioribus. — Auf Sandboden am Zibin bei Neppendorf. Jun. 

2449. E. sparsiflora Schur sert. n. 1914, sub var. g. — Caule a 
bası ramoso, 4—6 poll., ramis cauleque tenuissimis, longissimis, erectis, 
quadrigonis, apicem caulis attingentibus. Foliis radicalibus oblongis, 
obtusis; caulinis oblongo-linearibus acuminatis. Floribus sparsis laxe 
dichotomo-panieulatis pedunculatis, antecedente minoribus, carneis, fauce 
albis, laciniis limbi acuminätis. Tubo corollae calycem subaequante. — 
(AnE. tenuiflora Link. ap. Rechb. exc. germ. p. 422?) — Auf Salzthon 
bei Salzburg 1847, in wenigen Exemplaren, später bei Kolos in der 
Mezöseg. Jul. 


525. CICENDIA Adanson. Rechb. exc. germ. p. 420. 


2450. C. filiformis Zchb. l. c. (Gentiana filiformis L. Fl 
dan. t. 324. — Exacum filiforme Willd.; Bmg. 174. Vaill. bot. par. 
t. 6, f. 3). — Auf schlammigem Boden, Torfmooren (Bmy. 1. c.) Jul. Aug. 


526. LOMATOGONIUM Alex. Braun, bot. Zeit. 13, 1, 221. = 
Pleurogyne G@riseb. gen. et sp. Gent. 310. 


2451. L. carinthiacum A. Braun ]l. ec. Koch syn. ed. 2, 559. — 
(Pleurogynecarinthiaca Griseb. gen. et sp. Gent. p. 310. — Swestia 


carinthiaca Wulf. in Jacg. misc. 2, t.6; Sturm H. 22. — Gentiana 
carinthiaca Fröl. Gent. 103). — Auf Kalkfelsen der Alpen in der 


Nähe des schmelzenden Schnee’s: Auf dem Podrusehel derArpaser Alpen > 
dem Butsets bei Kronstadt 7000° und darüber. Jul. Aug. (hier auch von 
Kotschy beobachtet). 


527. SWERTIA /. 


2452. S. perennis L. sp. 328 (non Bing.): Jacg. A. t. 243; Schkh, 
t. 58; Zechb. pl. erit. X, f. 1229; Koch syn. ed. 2, 559. — (Sw. turfosa 
[Bmg.] Schur sert. 1915). — Auf sumpfigeu Moor- und Torfboden der 
Ebene und Hügelregion. Bei Borszek mit Pedicularis Sceptrum, 
Cladium germanicum, Betula humilis u. s. w. 1853; auf dem Bükk 
bei Klausenburg (Wulf.); am Büdös und bei Tusnad. Jul. Aug. 


456 


2453. S. alpsstris Schur sert. 1853, n. 1946. — (Sw. perennis 
Bmg. nach den Standorten, en. p. 190, n. 401). — (Sw. alpestris 
Bing. nach Fuss. Programm 1854, p. 7, Dmg. Manuscript, welches mir 
unbekannt geblieben). — (Sw. intermedia Schur bot. Rundr. 1853; 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 149). — Radice subramesa plerumque mono- 
cipite. Caule suberecto, 8—12 poll., simpliei, foliato, tereti, lineis 2—4 
elevatis instructo. Foliis radicalibus subrotundo-ovalibus in petiolum dila- 
tatum subito attenuatis, 3—5 nervibus, integerrimis; caulinis 2—3 alternis 
vel supremis binis oppositis et sessilibus. Inflorescentia pauciflora laxe 
racemosa; floribus Sw. perenni fere duplo majoribus, solitariis alternis 
vel oppositis, bractea pedunculum aequante suffultis; petalis elongato- 
oblongis, acuminatis, stellatim expansis, quinquenervibus, inter nervos 
venulosis, dilute atro-violaceis sed magis in colorem viridem vergentibus, 
tubo corollae brevissimo; foveolis binis distantibus ovato-orbiculatis, fim- 
briato-marginatis; fimbriis subeoniventibus diametrum foveolarum multo 
superantibus; calycis laeiniis anguste lanceolatis corollae laciniis dimidio 
brevioribus, stamina aequantibus. Ovario oblongo staminibus dimidio 


breviore. — (Media inter Sw. perennem et Sw. punctatam prioris 
magis similis). — Auf Moorboden der Alpen, vorzüglich auf Kalksubstrat: 


Auf dem Korondsys bei Rodna; Butsets bei Kronstadt; Piscu-Lauti der 
Fogaraser Alpen. 5000-6000‘. Jul. Aug. (Die Dmg. Standorte für Sw. 
perennis beziehen sich alle auf diese Sw. alpestris). 

2454. S. punctata Ding. en. 1, p. 190: Fechb. icon. XVII, f. 3. — 
Auf feuchten schattigen Abhängen der Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- 
Rodnaer Alpen. Glinmerschiefer, seltener auf Kalk. Auch auf dem Retyezät. 
6060‘ und darüber. Jul. Aug. 


528. GENTIANA /. 
Sect. I. Colanthe Fröl. 


2455. G. lutea L. Bmg. 403; Wagner t. 136. — (Swertia 
lutea Vest. Tratt. Oestr. t. 32). — Auf grasigen Abhängen der Voralpen 
und Alpen. 4000—6000°. Kalksubstrat (Bimg. 1. c.). — (Auf dem Ecsem- 
Teteje bei Sz. Domokos mit Card. glaucus Hesperis moniliformis, 
Isatis, Cent. Kotschyana u. s. w. 4000-5000. Juli in schönster 
Blüthe). 

2456. G. purpurea L. Dmg. 404; Fl. dan. t. 50. — Auf den 
Fogaraseı- und Kronstädter Alpen. (Bmg. 1. c.) Jul. Aug. 

2457. G. pannonica Scop. carn. 1, 182; Bmg. 405; Jaeg. A. 
t. 136; Tratt. Oestr. t. 9; Wagner t. 8. — Auf den Hermannstädter 
Alpen, worunter Bimg. den Surul und die zunächst angränzenden Gebirge 
versteht. Jul. Aug. 

2458. G. punctata L. sp. 329; Bmg. 406; Jaeg. A. app. t. 28; 
Sturm H. 54; Tratt. Oestr. t. 29, Rehb. icon. XV, t. 15. — Auf gra- 
sigen schattigen Abhängen (Bing. 1. c.) der Fogaraser- Arpaser- Kerze- 


457 


sorer- Rodnaer- Bistritzer- Hunyader- Hermannstädter- Grossauer- 
Kronstädter Alpen. 5000° 6000‘. Jul. Aug. 

2459. G. cruciata L. Bmg. 408; Jaceg. A. t. 37%; Rechb. ieon.].c, 
t. 11. — Auf Waldwiesen der Hügel- und Bergregion, häufig im Eichen- 
gürtel (Bmg. 1. ce.) 1000°—3000° Jul. Aug. 

2460. G. phlogifolia Schott et Kotschy bot. Zeit. 1851, p. 151; 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 330; Rehb. icon. 
XXVIL p. 101, t. 148; Schur sert. n. 1887. — Auf den östlichen Kar- 
pathen an der Grenze der Moldau (Griseb. sec. Fuss.). — Auf dem 
Königstein (Kotschy); in Kalkfelsenritzen des Ecsem-Teteje bei Sz. 
Domokos im Szeklerlande 5000‘ Jul. 1853, in prächtigen Exemplaren. 

2461. G. depressa Schur sert. p. 49, n. 1886, var. a. et b. — 
G. fibriscineta et G. lasiopoda Schur herb. Transs. — Radice sub- 
simpliei, longissima, descendente, oligocephala, collo (corona radieis) fibris 
numerosissimis obvallata (fibris cincto). .Caule inferne depresso, superne 
adscendente, folioso, simpliei, 3—6 poll., glabro. — Foliis prolum novel- 
lium radicalibusque elongato-oblongis in petiolum brevem angustatis, 
acutis 2 poll. long., caulinis 1 poll. long., oblongis, basi connatis, internodium 
3—4 plo superantibus; omnibus carnosulis, saturate viridibus, glabris, 
integerrimis. Floribus 2, 3, 4 apice caulis capitato-confertis vel floro 
solitario; capitulo foliis binis obvallatis. Calyce quadrifido tubo campanu- 
lato corolla triplo breviore; laciniis sublinearibus, antice parum latioribus 
acuminatis, ab invicem spatio horizontali separatis. Corolla superne cae- 
rulea, clavato-tubulosa, 9—12 lin. longa; laciniis limbi ovatis acuminatis. 
— (AffinisG. eruciatae et medio quasi inter hanc etG. phlogifoliam 
sed omnibus in partibus multo minor. — Auf Kalkfelsen der Kerzesorer 
Alpen oberhalb des Bullateiches. 7000°. Aug. 

2462. G. asclepiadea L. Bmg. 407; Jacg, A. t. 328; Sturm 
H. 54; Rehb. icon. ]. ec. t. 441. — Auf Waldwiesen in Gebüschen in den 
Bergen und Voralpen (Bmg. 1. e.) Jul. Aug. 

2463. G. Pneumonanthe Z/. mg. 409; Fl. dan. t. 269; Sturm 
H. 30; Rechb. icon. 1. c, t. 10. — Auf feuchten moorigen Wiesen, in 
Wäldern, Hainen und Gehauen. Bing. 1. ec. Jul. Septbr. — (G. Pneu- 
monantha transsilvyanica: Caule superne ramoso 1—2 ped. Foliis linea- 
ribus obtusis subtus hirsutis, oppositis. Floribus infundibuliformibus, 
laciniis limbi acuminatis). 

2464. G. pneumonanthoides Schur sert. n. 1890. — Caule 
simplici 9—12 poll., apice florigero. Foliis variiformibus; infimis ovatis, 
mediis ovato-lanceolatis, summis oblongis; omnibus subcoriaceis, margine 
incrassatis, obtusis vel subemarginatis, integerrimis, subtus albo-incano- 
tomentosis. Floribus 1—4 maximis speciosis subıacemosis, turbinato-cam- 
panulatis medio parum inflatis, 15—18 lin. longis; laeiniis limbi late ovatis, 
acuminatis, crenulatis, ab invicem sinu rotundato separatis. — Im Eichen- 
gürtel an Waldrändern und zwischen Gebüsch im Jungen Wald am 
Scheweschbach bei Hermannstadt, Honigberg bei Kronstadt auf Moorboden. 
Septbr. Octob. (Ich habe nicht feststellen können, ob es vielleicht eine 
(zweijährige) zum erstenmal blühende G. Pneumonathe ist). 


458 


2465. G. frigida Haenke in Jacg. coll. 2, 13; Koch syn. ed. 2, 
561; DC. prodr. 9, 411; Tratt. Oestr. t. 61; Sturm H. 54. — (G. Pneu- 
monanthe frigida Schmidt in Roem. Arch. 1, t. 2, f. 2). — Auf hohen 
Alpenjochen, Glimmerschiefer, bis 7000‘ Elevat. Auf mehreren Punkten 
der Arpaser Alpen; Podruschel, Keprereasze; Strunge -Draculuj der 
Pormbacher Alpen (Reissenberger); auf dem Butsets der Kronstädter 
Alpen. Kalk. Jul. Aug. 

2466. G. acaulis L. Bimg. 410; Jacg. A. t. 136; Sturm H. 4. — 
(G. acaulis f.L. — G. angustifolia Yill. delph. 2, 526. — G. gran- 
diflora Lam. — Pneumonanthe acaulis Schmidt in Zoem. Arch. 1, 14. 
— Cininalis acaulis Borkh.). — Auf Waldwiesen und in Wäldern 
der Bergregion, auf Triften und Wiesen der Voralpen und ABER 2000° 
bis 6000‘. Jun. Aug. 


2467. G. excisa Presl. bot. Zeit. 1828, 1, p. 268. — Koch syn. 
ed. 2, p. 562. — (G. acaulis a. ZL. G. alpina Vill. delph. 2, 526. 
t. X; Zechb. exc. germ. p. 427. — G. acaulis Pill. delph. 2, 525). — 
Auf Wiesen und Triften der Glimmerschiefer Alpen. Auf dem Arpas. Jul. 

a. straminea. Floribus tubo longissimo et stramineis. — Auf der 
Piscu Lauti der Fogaraser Alpen. Aug. 

b. minor, Koch syn. ed. 2, l.c. = G. alpina Vill. legitima. Planta 
2 poll. vere acaulis, corolla obscurius caerulea campanulata 8 lin. long. 
limbo reflexo; foliis ovalibus 6 lin. long. obtusissimis. — Auf dem Po- 
druschel. Arpas. Jul. (Nach meiner Meinung als Art von G. acaulis 
schwer zu unterscheiden, da diese in unserer Flora, wo sie einen Gürtel 
von 4000‘ durchzieht, zahlreiche Uebergänge darbietet). 


Sect. II. Colathia Fröl. 


2468. G. bavarica L. Bing. 413; Sturm H. 4. — (Hippion 
bavarıcum Schmidt in Roem. Arch. 1, t. 5, f. 12. — Gentiana pros- 
trata Wahlenb. helv. p. 48. [non Z.]) — Auf den Kronstädter Alpen. 
Kalk. Butsets. Schuler. 6000°—-7500° (Bing. 1. ec.) Jul. Aug. 


2469. G. orbicularis Schur. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 394 (solum 
nomen). Caudiculis subcaespitosis brevissimis unifloris. Foliis radicalibus 
subsessilibus, dense imbricato-confertis, rotundis vel subrotundis, minimis. 
Corollae tubo eylindrico, fauce nudo, calycem subaequante; laciniis limbi 
acutiusculis obsolete crenulatis. Ceterum ut G. bavarica sed duplo minor. 
— (An G. bavarica f. rotundifolia Koch syn. ed. 2, 563, et in 
eadem ratione = G. imbricata Schleich [non Fröl.] nec Presl.) = (G. 
rotundifolia Happ.). — Auf den höchsten Jochen der Glimmerschiefer 
Alpen. Arpas oberhalb des Sees 7090‘. Jul. — (Vielleicht nur Glimmer- 
schieferform der vorigen Art?). (Wegen des schon vergriffenen Namens 
glaubte ich eine andere Bemerkung wählen zu müssen. Ich nannte sie 
früher: @. rotundifolia.) 


2470. &. brachyphylia Vill. delph. 2%, 258; Koch syn. ed. 2, 563; 
Schur sert. n. 1897. — G. nerva L. forma arctica DC. prodr. 9, 103; 
Jechb. exe. germ. p. 426; Sturm H. 54. Zechb. pl. erit. 2, icon. 249. (mala!) 


459 


— Auf Felsen der Hochalpen; auf den Keprereasze und Arpaser Alpen 
(gegen den Negoi hinwärts). 7000 Aug. 

2471. G. imbricata Fröl. Gent. p. 74; Koch syn. ed. 2, 563; 
Sturm H. 41. (G, verna Bmg. 411, p. p. — G. verna y. imbricata 
D. Fl. 2, 342. — 6, tergloviensis Hacq. pl. alp. 15, t. 2, £. 3). — Auf 
den Fogaraser Alpen; auf der Piscu-Sirna. Aug.; dem Podruschel der 
Arpaser Alpen. 7000‘. Jul. (Die Baumg. Standorte von G. verna sind 
in Hinsicht auf G. brachyphylla und imbricata, welche der @. 
verna ziemlich nahe stehen, genau zu untersuchen). 

2472. G. pumila Jacg. en. stirp. vind. p. 41, t. 215; Jacq. A. t. 
30%; Bimg. 415. — Auf den Kronstädter Alpen. Kalk. (Bing. 1. e.) Jul. Aug. 

2473. G. verna L. Bmg. 411, p. p. ZKehb. pl. erit. IX, f. 1145; 
Sturm H. 40; Tratt. Oestr. t. 2.— Auf Bergwiesen, (nach Bmg. 1. c.) auf 
den Fogaraser- und Kronstädter Alpen. Mai, Aug. Auf Wiesen im Zai- 
soner Thale bei Kronstadt. Mai. 

a. serrata. Calyce corollam excedente, laciniis limbi acute serratis. 
Bing. en. var. ß. an G. imbricata Fröl. — Fogaraser Alpen. 

b. elongata. Caule elongato filiformi nudo; foliis radicalibus aggre- 
gatis; calyce aequali elongato. — Bmg. en. var. y. Jacq. coll. t. 17, f. 3. 
— Auf der Piatra mare bei Kronstadt. Jul. 

2474. G. aestiva IRoem. et Schult. syst. 6, 156; Koch syn. ed. 2, 
563; Sturm H. 54. — (G. angulosa M. Bieb. Fl. t. c. A, 197: 3, 190; 
Jechb. exc. germ. p. 426; Zechb. pl. crit. 2, f. 246—247; icon. IX, f. 1146 
bis 1118. — G. angulosa Zoeh. ban. rar. f. 47. — G. discolor Hoffmgg. 
Fechb. pl. erit. IX, f. 1119, teste Maly En. p. 169). Schur sert. n. 1899. 
— G. verna ß. alata Griseb., Gent. p. 263. — Echb. icon. ]l. e.t.7. — 
G. verna ß. angulosa C. Koch Linn. XVII, p. 2831. — G. utriculosa 
Wahlenb. (non L.). Hippion aestivum Schmidt, Roem. Arch. t. 3, f. 8. 
— Auf Wiesen der Berge, Voralpen und Alpen: Vurtop und Keprereasze 
der Arpaser Alpen, Glimmerschiefer; Butsets und Königstein bei Kronstadt 
Kalk; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; Kalk, hier mit Dryas 
octopetala, Aralea procumbens u. s. w. 5000-6000‘. Jul. Aug. 

2475. G. prostrata Haenke in Jacq. coll. 2, t. 17, f. 25 Koch 
syn. ed. 2, 564. Tratt. Oestr. t. 87. — Kuhhorn der Rodnaer Alpen, Juli 
1853; Butsets bei Kronstadt. Aug. 1854, 7000‘, Kalk. 

2476. G. nivalis L. sp. 332; Bing. 414; Koch syn. ed. 2, p. 564; 
Rehb. icon. XVII, t. 8; Fl. dan. t. 17; Sturm H. 22. — Hippion nivale 
Schmidt in Roem. Arch. 1, t. 3, f. 6. — Auf steinigen Triften, an quelligen 
Orten der Arpaser- und Rodnaer Alpen, 6000‘ und darüber. Glimmer- 
schiefer. Jul. Aug. 

a. uniflora. Caule simplici unifloro 1—2 poll. = (G. nivalis sim- 
plieiuscula Koch. bant. f. 47. — G. aquatica Rechb. exc. germ. p. 225 
p- p- [non ZL.]) — (Neilr. Nachtr. 1861, p. 150). — Auf dem Butsets. Aug. 

b. pygmaea. Caule a basi ramoso, floribus sessilibus. — Auf dem 
Kuhhorn bei Rodna. Juli. 


460 


c. nana. (Bing. var. ß.) Radice multicauli; caulibus, unifloris nanis; 
foliis radicalibus obtuse cordatis, caulinis oblongo-lanceolatis. Kronstädter 
Alpen. August. 

d. ereeta. Caule 6—8 poll.. erecto, ramosissimo, ramis longissimis 
ramulosis, floribus pedicellatis majoribus. — Auf dem Vurtop der Arpaser 
Alpen. Jun. Jul. \ 

e. prostrata. Caule 6—8 poll., a basi decumbente, ramoso, ramis uni- 
lateraliter adscendentibus unifloris. — Die gewöhnliche Form der Arpaser 
Alpen. Jul. Aug. 

2477. G. utriculosa L. Bing. 42; Sturm H. 30; W. Kit. pl. rar. 
t. 206. — Auf Wiesen der Berge, Voralpen und Alpen (Dmg. 1. e.) Jul. 
Aug. Auf der Pojana bei Kronstadt, im hohen Grase, die ganze Wiese mit 
den prachtvoll blauen Blumen schmückend, mitPolygalavulgaris,Scor- 
zonerarosea, Nigritella angustifolia u. s. w. 3000‘. Mai, Juni 1854, 


Seet. II. Endotricha Fröl. 


2478. G. tenella Kottbell.. act. hafn. p. 436, t. 2, f. 6; Sturm 
H. 54; Koch syn. ed. 2, 565. — (G. tetragona Koth. — G. glacialis 
Abr. Thomas ap. Vill. delph. 2, 532. — G. Koenigii Gunn. — G.nana 
All. non Wulf. — Hippion longepedunculatum Schm. in ARoem. 
Arch. 1. 21, t. 3, f. 5). — Auf dem Kamme des Butsets bei Kronstadt, 
Auf dem Arpas und Podruschel. Jul. Aug. 

2479. G. nana Wulf. in Jaeg. mise. 1, 161, t. 18, f.3; Koch syn. 
ed. 2, 565. Sturm H. 22. — (Hippion nanum Schm. in Zeoem. Arch. 4, 
20, t. 4, f. 10). — Auf dem Kuhhorn bei Rodna mit Gent. prostrata. 
— Auf den Arpaser Alpen. 7000‘. Jul. Aug. 


Sect. IV. Grossopetalum Fröl. 


2480. G. eiliata L. Bing. 419; Jaeg. A. t. 113; Sturm H. 23; 
Jtchb. icon. XVII, t. 410. — In schattigen feuchten Wäldern, auf steinigen 
Plätzen, grasigen Abhängen der Bergregion, so wie im Eichengürtel der 
Hügelregion (Dmy.) Jul. Aug. 


Seet. V. Amarella 6Griseb. Gent. 238. 


2431. G. campestris L. Bing. 448; Fl. dan. t. 367. — Auf Triften 
und sonnigen Wiesen der Berg- und Voralpenregion. Aug. Septbr. 

2482. G. obtusifolia Willd. sp. 1, 1347; Koch syn. ed. 2, 5695; 
Sturm H. 54. (G. spathulata Bartl. ap. Zechb. pl. erit. A, f. 195—197. 
G. montana Nees. ab Es. — G. pyramidalis Nees ab Es. — Hippion 
obtusifolium Schm. in Roem. Arch. 1, t. 2, f. 3. — G. Amarella f. 
depauperata Roch. banat. f. 13. — G. germanica y. praecox Griseb. 
Gent. 24%; DC. prodr. IX, p. 96, p. p-). — Auf Wiesen und Triften der 
Berge und Voralpen; oberhalb Reschinar. Juli. In den Kerzesorer Ge- 
birgen. Aug. 3000°—4000°. Glimmerschiefer. — (Bietet viele Uebergänge 
in G. germanica und G. Amarella dar, und bei vielen auf unseren 
Alpen vorkonımenden zu diesem Typus gehörenden Formen wird es 


46l 


schwer, bei der Bestimmung sich für die eine oder die andere Art zu 
entscheiden, namentlich ist dieses bei den gelbblühenden der Fall.) 

2483. G. germanica Willd. sp. 1. 1346; Sturm. H. 23. — (G. 
Amarella Pollich [non L.]). — Auf feuchten Wiesen der Hügel- und 
Bergregion 4000° (Bing. 1. e.) Jul. Septbr. 

a. albiflora. Floribus albis, foliis elongato-oblongis acuminatis. — 
Auf der Pojana bei Kronstadt. Aug. 1853. 

b. uniflora. Caule simplice 1—2 floro, 1—% poll. alt., floro duplo 
minori quam forma genuina. -- Forsitan = G. uniflora Willd. ]. ec. et 
Hippion Gentianella Schm., Roem. Arch. A, t. 3, f. 4. — Auf Triften 
der Kalkgebirge bei Kronstadt. Jul. 

2484. G. Amarella L[. sp. 334; Bimg. 417; DC. prodr. IX, p. 95; 
Fl. dan. t. 328; Zechb. icon. XVII, t. 5. — (G. pratensis Fröl., Gent. 
p- 88; Dess. Gal., n. 299 teste Wahl.; Bess. en. n. 293. — G. cam- 
pestris Pall. Ital. 1, p. 50). — Auf feuchten Wiesen und Triften der 
Berge und Voralpen. (Dmg. ]. e.). Jul. Aug. Septbr. 


a. pauciflora. Caule 1—2 poll. unifloro vel subbifloro. — Gent. ob- 
tusifolia var. c. et d. Schur sert. p. 50, n. 1709. — Auf den Kerze- 
sorer Alpen am Bullasee. 6500‘. Aug. 

b. uliginosa. Humilis 3—6 poll. peduneulis axillaribus unifloris vel 
apice paucifloris. Calyce saepe quadrifido laciniis inaequalibus corollae 
tubum subaequantibus. (G. uliginosa Willd. Rechb. pl. erit. 1, f. 118--119. 
— G. graecilis Nees ab Es. in nov. act. Acad. Leop. Carol. IX, p. 176). 
— Auf schlammigen Wiesen zwischen Talmatsch und Zood. Aug. 


e. axillaris. Caule strieto 12 poll. et ultra; floribus subeymosis axil- 
larıbus peduneulatis vel subsessilibus; foliis caulinis acutiusculis, ovato- 
lanceolatis; calyeis laciniis aequalibus vel subinaequalibus corollae tubum 
subaequantibus. — (G. axillaris Zchb. pl. erit. 2, f. 250. — G. lanci- 
folia Bess. Gal. A, p. 192; en. p. 41; Eschs. in Griseb. Gent. p. 241 — 
an G. livonica DOC. prodr. IX, p. 95, et G. axillaris f. sylvestris 
de Bray sec Bechb. icon. erit. 2, 49). — Hippion axillare Schm. in 
Feoem. Arch. 4, t. 5, f. 13). — Auf Bergwiesen der Grossauer Gebirge. 
Aug. Septbr. 

d. flavescens. Caule humile 2—8 poll. simplici subsimpliei vel a basi 
ramosissimo; foribus axillaribus pedunculatis ochroleucis siccatione flavis; 
calycis laciniis tubo brevioribus subaequalibus. (G. flavescens Schur 
herb. Transs. — an G. flava May boh. Abh. 1785, t, 1, f. 1; Merat. 
Lois fl. gall. ed. 2, t. 28. Schur sert. n. 1906). 


2485. G. chloraefolia Nees ab Es. nov. Acad. Act. Leop. Carol, 
1818, p. 471; Zchb. exc. germ. p. 424; pl. erit. IX; Zechb. icon. XXVIL. 
p- 5, t.5, f.3 et6.— (G. campestri-germanica Gris. in DO. prodr. 
9, 97). — (G. oblongifolia var. a. pyramidalis et var. b. latifolia 
Schur sert. p. 50, n. 1907). — Caule elato, 12 -15 poll., a basi pyrami- 
dato-ramosissimo; floribus subeymosis axillaribus, infimis longius pedun- 
eulatis; foliis radicalibus obovato-spathulatis, caulinis infimis basi lata 
cordata ambitu subtriangularibus, superioribus omnibus sessilibus sensim 


462 


acuminatis. Calyeis laciniis subaequalibus tubo suo longioribus, oblongo 
linearibus tubum corollae subaequantibus; limbo corollae profunde par- 
tito, lobis oblongo-ellipticis acutis intus longissime fimbriatis. — Auf 
Bergwiesen: Götzenberg, im Michelsberger Thale am Silberbach links 
gegen den Götzenberg, in prächtigen Exemplaren. Aug. 

a. atroviridis. Caule firmo tereti 8—12 poll., folioso et ramosissimo, 
purpureo; ramis erectis caule brevioribus; calyce maximo, laciniis foliaceis 
laxe accumbentibus tubum calycis aequantibus; corollis subampliatis pro- 
funde quinquepartitis, sordide-caeruleis in colorem luteam vergentibus 
foliisque siccatione nigrescentibus. — (G. nigrescens Schur herb. Transs.). 
— Auf Moorwiesen der Bergregion; am Fuss des Büdös bei Tusnad; am 
St. Anna-See, auf Trachytsubstrat; auf Tonches am Fuss des Königstein 
4000‘. Kalk, auf dem Kapellenberge bei Kronstadt, auf dem Ecsem-Teteje. 
Aug. Septbr. (Schur bot. Rundreise 1853, p. 109; Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p. 293; Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 175 et 198.) 


Ordo LXXXIX. POLEMONIACEAE Lindl. syn. 168, 
529. POLEMONIUM /. 


2486. P. caeruleum ZL. Bing. 295; Fechb. icon. XX VII, t. 133; 
Sturm. H. 27; Schkh, t. 38; Tratt. Oestr. t. 125. — Var. albiflorum 
Schur sert. a. 1921. — Auf Waldwiesen, an Waldrändern zwischen Ge- 
sträuch bis 4000° Elevat. (Dmg. ]. ec.) Jul. Aug. (Liebt Moorboden). 


Ordo LXXXX. CONVOLVULACEAE Juss. gen. p. 132. 
530. CONVOLVULUS /. 


2487. C. sylvaticus W. Kit. pl. rar. t. 261; Bmg. 294; Willd. 
en. h. berol. 4, 202. — An Waldrändern der Bergregion bis 4000‘. Jun. Jul. 

2488. C. sepium L. Bing. 293; Sturm. H. 1; Schkh. t. 38. — An 
Waldrändern; Hecken und Zäunen. Jun. Aug. 

2489. C. arvensis L. Bmg. 292; Fl. dan, t. 459. — Auf Aeckern 
bebauten und unbebauten Orten. Mai, Aug. 

2490. C. Cantabrica L. Koch syn. ed. 2, 569; Jacg. A. t. 269; 
DC. prodr. 9, 402; M. Bieb. Fl. t. c. 4, 147. — (C. terrestris Pall. 
It. 1, 280 in Ledeb. Ross. 3, 89). — Auf sonnigen steinigen Höhen, auf 
Felsen bei Zam und Deya. Jul. Aug. 


463 
Ordo XC, CUSCUTINEAE (Link), handb. 1, p. 594. 


(Cuscuteae Presl.) 
531. CUSCUTA Z/. 


2491. C. europaea L.; Bing. 20%; Sturm. H. 10; Zechb, pl. cerit. 
V, f. 690. — (C. major ©. Bauh. — C. tetrandra Mönch. — C. vul- 
garis Pers. — C. tubulosa Presl.) — Auf höchst verschiedenen Pflan- 
zenarten, z. B.: Auf Urtica, Humilis, Parietaria, Scabiosa, La- 
thyrus, Senecio, Sonchus, Salix, Alnus, Populus, Phragmitis 
u. s. w. Jun. Aug. 

2492. C. Epithymum L.; Bing. 203; Rochb. pl. erit. V, f. 692; 
Fl. dan. t. 427. (C. europaea y Epithymum Z. — C. minor D(.) 
— Auf Wiesen, Triften, Aeckern, bebauten und unbebauten Orten auf 
verschiedenen Pflanzen: Auf den meisten Labiaten, auf Euphorbia, 
Cytisus, Plantago, Galium, Doryenium, Scabiosa, Genista, 
Trifolium-Arten, Caluna, Gräsern u. s. w. Jun. Aug. (Hermannstadt.) 

2493. ©. Epilinum Weihe. Koch syn. ed. 2, 570; Zechb. pl. erit. 
V, 693; Fl. dan. t. 1987. — (C. major Koch (non ©. Boah.) — C. vul- 
garis Presl.) — Auf Leinfeldern und den darauf wachsenden Pflanzen ; 
den Leinfeldern sehr gefährlich. (Kronstadt.) Jul. Aug. 

2494. ©. monogyna Vahl. symb. 2, 32. Koch syn. ed. 2, 570; 
Techb. pl. erit. V, 691. (C. lupuliformis Krok. siles. p. 261, t, 6.) — 
An Flussufern auf Weiden und Pappeln. Jul. Aug. (Grossau, Hermannstadt.) 


Ordo XCI. BORAGINEAFE Desv. Juss. gen. 128, 
Trib. I. HELIOTROPEAE Koch. 


532. HELIOTROPIUM _[. 
2495. H. europaeum /.; Ding. 226; Jacg. A. t. 207; Schkh. t. 


99, — Auf Aeckern nach der Ernte, bebauten und unbebauten Orten. 
(Bing.) Jul. Aug. 
Trib. I. CYNOGLOSSEAE Koch. 
533. ASPERUGO L[. 


2496. A. procumbens L.; Bmg. 253; Schkh. t. 31. — An Hecken, 
bebauten und unbebauten Orten. (Bing. 1. c.) Mai, Jul. 


534. ECHINOSPERMUM Swarz. 
(Lehm. Asperif. p. 143; DC. prodr. X, p. 105.) 


2497. E. Lappula Lehm. 1. c.; .DC. ]. c. 136; Sturm. H. 43. — 
(Myosotis Lappula L.; Bimg. 232. — Fl. dan. t. 692. — Echino- 


464 


spermum vulgare Schrad. p. 25, f. 27. — Lappula Myosotis Mönch. 
— Cynoglossum Lappula Scop. carn. ed. 2, n, 19%; Rochelia Lap- 
pula R. et $. 4, 78.) — Auf Hügeln, sandigen Plätzen, bebauten und 
unbebauten Orten. (.Bmg. 1. e.) Jun. Aug. ? 

a. squarrosum. Viride. Squarroso-ramosum, hirsuto-hispidum , calyce 
breviore tubum corollae superante, i. e. corolla immersa. = (E. squar- 
rosum KRechb. exc. p. 345 non M. Bieb.; Sturm. H. 43; Nees ab Esenb. 
fosc. 47. — E. Lappula var. a. immersa Schur sert. n. 1933.) — Auf 
den Hügeln bei Hammersdorf. Sandboden. Jul. Aug. 

b. snbalpinum. Caule humili, subramoso, foliis brevioribus, cauleque 
piloso-hirsuto , floribus ex albo-roseis. (Bmg. en. n. 232 sub Obserat.) — 
Auf Voralpen: Surul und in den Rodnaer Alpen Dsemenye. Aug. 

e. alpinnm. Gracillimum 6—8 poll. pilosissimum, subhirsutum, superne 
subramosum, ramis curvato-erectis, apice coniventibus, floribus caeruleis, 
calyce corollam aequantibus. (Schur sert. n. 1933 var. b.=E. alpinum 
Schur herb. Transs.) — In Felsenritzen, Kalk des Arpas und der Ker- 
zesorer Alpen: Bulla in der Nähe des Wasserfalles. Jul. 

2498. E. deflexum Lehm. asperif. 120; Sturm. H. 43. — (Myoso- 
tis deflexa Wahlenb.; Bmg. En. 3, n. 2243; Fl. dan. t. 1568. — Litho- 
spermum deflexum Lehm. — Rochelia deflexa R. et S. syst. 4, 
109.) — Auf Felsen der Kalkalpen: Retyezäat und Paringuluj der Hunya- 
der Alpen. Jul. Aug. 


535. CYNOGLOSSUM _/. 


2499. C. officinale L.; Bing. 240; Sturm. H. 9; Fl. dan. t. 1147; 
Schkh. t. 30. — Auf unbebauten Orten, an Wegen, Flussufern. Mai, Jul. 

2500. C. montanum Lam. fl. france. 2, 277. — (C. sylvaticum 
Haenke in Jacq. coll. 2, 77; Bmg. 241; Sm. fl. brit. 1, 246. — C. ger- 
manicum Jacg. Obs. 2, p. 31 ann. 1767). — C. officinale y L. sp. 
198. — C. Dioscorides Vill. delph. 2, 457. — C.Haenkei Schult. Oestr. 
— In Bergwäldern. (Ding. 1. ce.) Jul. Aug. 


536. OMPHALODES Tourmnef.; Lehm. asperif. 180. 


2501. O. verna Mönch. meth. 420. — (Cynoglossum Ompha- 
lodes L.; Bimg. 242, Sturm. H. 21. — Omph. repens Schrank Denks. 
d. Münchn. Acad. 1811, 221. — Picotia verna BR. et $. syst. 4, 85.) —- 
In schattigen Bergwäldern. (Bmg. 1. ec.) März, April. 

2502. O. scorpioides Schrank. Denks. d. Münchn. Acad. 4811 — 
1812, 222; Lehm. asperif.n. Schr. d.Ges. nat. berl. 7, 100; Lehm. asperif. 
p- 109. — DC. prodr. X, 161; Koch syn. ed. 2, 572. — (Cynoglossum 
scorpioides Haenke in Jacq. coll. 2, p. 35 Sturm. H. 21.) — In schat- 
tigen feuchten Bergwäldern in Lauberde zwischen Blättern versteckt 
mit Myosotis sparsiflora, der sie ähnlich aussieht. April, Mai. 

2503. O. linifolia Mönch. (Cynoglossum linifolium L.) — 
Flüchtling aus Gärten. — Auf Gartenschutt bei Hermannstadt, Kron- 


465 


stadt. Mai. (Caule erecto, ramoso, foliis oblongo-linearibus obtusiuseulis 
denticulatis glaucis, racemis ebracteatis, floribus albis.) 


Trib. II. ANCHUSEAE Koch. 
537. BORAGO Z/. 


2504. B. officinalis L.; Bmg. 252; Sturm. H. 8; Schkh. t. 31. — 
Wird kultivirt und kommt auf Gartenschutt und unbebauten Orten hin 
und wieder verwildert vor. (.Bmg. 1. ec.) Jun. Jul. 


538. ANCHUSA /. 


2505. A. officinalis L.; Dmg. 236; Fl. dan. t. 572; Sturm. H. 
18; Rechb. pl. erit. III. f. 469. — Auf unbebauten Plätzen, auf Triften, 
Feldern „ Aeckern, an Wegen. Mai, Aug. Floribus caeruleis albis vel 
rubris, indumentum hispidum vel molle. Caule 1'%,—3 ped. 

a. latifolia. Foliis radicalibus late oblongis in petiolum attenuatis; 
superioribus sessilibus, omnibus piloso-hispidis substrigosis, margine un- 
dulato-crenatis; caule ramoso, 2 ped. et ultra superne mollius hirsuto. — 
Bei Hermannstadt gemein. Jul. 

2506. A. pustulata Schur herb. Transs. Caule 1—1V, ped. ramo- 
sissimo diffuso-decumbente, ramis longissjmis ramulosis. Foliis radicalibus 
oblongis acutis petiolatis; caulinis basi lata sessilibus lanceolatis acumi- 
natis; omnibus parce-pilosis, pustulatis, scaberrimis, margine undulato- 
erenatis; pustulis albis maximis; pilis pustulae insidentibus. Floribus in 
racemum bracteatum longum laxumque dispositis, secundis; calyce de- 
nique inflato, tubum corollae caeruleae aequante; laciniis calycis coni- 
ventibus. Fructibus duplo majoribus quam A. officinalis, punctulatis, 
receptaculo post maturitatem adhaerentibus. — Auf sandigen Wiesen 
und Aeckern am Flüsschen Zekatsch bei Reussmarkt. Jul. 1853. 

2507. A. arvalis Kchb. exc. germ. p. 343; pl. erit. 3, f. #70. (A. 
angustifolia DC. fl. franc. 2, p. 632; 5, p. 421 [non Achb.]; Schmidt 
fl. bohem. — Roth. — A. offieinalis et angustifolia Pollich. pal. 1, 
182—183; Gmel. bad. 4, 447—419. — A. officinalis et A. arvensis 
Tausch bot. Zeit. 7, 233. — A. officinalis var. d. Schur sert. n. 1941.) 
Foliis radicalibus lineari-oblongis, caulinis lineari lanceolatis cauleque piloso- 
hirsutis. Racemis laxifloris, floribus minoribus quam A. officinalis; brac- 
teis ovato lanceolatis; calyceis laciniis lanceolatis erectis, post anthesin 
non coniventibus. Indumento caulis albo molli divergente. Planta multo 
gracilior et minus ramosa quam A. officinalis, 9—15 poll. Corolla azurea. 
— Calyx tubo corollae brevior. — Auf sonnigen, unbebauten Plätzen auf 
Sand- und Schotterboden an Bächen und Flüssen, nicht gemein. Am 
Reissbach am Fuss des alten Berges bei Hermannstadt. Jun. Jnl. 

a. subochroleuca. Floribus sordide albis siecate ochroleucis, tubo co- 
rollae longe exserto. Schur sert. n. 1941 var. ec. — Mit der vorhergehenden 
normalen Form am alten Berg und am Scheweschbach im jungen Walde. 
Jul. Aug. (selten). 


Sehur. Enum. plant. Transs, su 


466 


2508. A. leptophylla PR. et Schult. syst. 4, 90; DC. prodr. X, 
p- 43. Ledeb. fl. Ross. 3, 118; Schur sert. n. 1942. — (A. angustifolia 
L.; Bmg. 238. Pallas. In Taur.; Willd. en. 1, p. 178; Lehm asperif. 
p. 244, [exel. synon. plurim.] — A. canescens Steven. — A. offieina- 
lis M. Bieb. Fl. t. «. A, 124; 3, 4122. — A. angustifolia Achb. pl. 
erit. VIII. f. 967). — Ab andecedente differt non solum indumento, sed 
etiam fructibus minoribus magis rugosis et inter rugas verruculosis, porro 
corollis laete caeruleis tubo elongato, fornieibusque longe exsertis pilis 
erassis dense obtectis apice penicellatis. — Auf steinigen sonnigen Orten, 
Hügeln, Wällen, Mauern, meist Kalksubstrat: Talmats, Nagelflüe; Por- 
tsesd, Kalk; Kronstadt auf dem Schlossberge, Kalkkonglomerat. Jun. Jul. 
2000— 2500. 

2509. A. ochroleuca M. Bieb. Fl. t. e. A. 125; 3, 1291; DC. 
prodr. X. 45; Bot. Mag. t. 1608; ZRechb. icon. XXVI, p. 61, t. 1075 Bing. 
en. 237. — Ledeb. Ross. 3, 119. — Auf mageren Wiesen, Triften, sonnigen 
Abhängen, steinigen Orten der Bergregion. 3000‘. Jun. Aug. 

a. legitima: Corollis ochroleucis, tubo longissimo exserto calycem 
duplo superante; calyce piloso strigoso, laeiniis obtusissimis apice glabri- 
usculis tubo dimidio brevioribus. Foliis scabris, glandulis minimis copio- 
sissimis obsessis. Caule 1Y,—2 ped. virgato-ramoso, ramis erectis; floribus 
pedunculatis. — (Var. floribus azureis vel sordide albis. = A. azureo- 
ochroleuca Schur. = A. versicolor Schur herb. Transs. — A. azu- 
rea Schur [non Mill.]. = A. intermedia Schur herb. Transs., floribus 
caeruleis. — Proxima A. leptophyllae R. et S. et non nisi fructibus 
indole distineta). Auf dem Schlossberge bei Kronstadt. Kalk. Jul. Aug. 
1854. 2000‘. Kalkkonglomerat. 


2510. A. italica Retz. obs. fasc. 1, 12; DO. prodr. X, 47; M. 
Bieb. Fl. t. c. 1. 122; C©. Koch. Linn. XVII, 303. — (A. paniculata 
Ait. hort. Kew. 1, 777. — A. angustifolia ©. Koch 1. c. Zechb. exe. 
germ. p. 344; pl. erit. X, f. 1229). Setoso hispida, erecto-Tamosa, 2 ped. 
et ultra; foliis radicalibus elongato-oblongis, acutis caulinisque lineari- 
lanceolatis integerrimis vel margine obsolete undulatis. Calyce quinque- 
partito, laciniis lineari-lanceolatis erectis, acutiusculis. Tubo corollae 
calycem aequante. Fornicibus exsertis margine pilosis, apice barbatis. 
Fructibus oblongis rugosis granulatis. — Auf Brachäckern am Wege 
gegen Torda am Aranyos in mehreren schönen Exemplaren in der Nähe 
der Goldwäschen. Juli 1853. (Wahrscheinlich auch weiter verbreitet, da 
sie im angrenzenden Banat nicht selten ist). 


2511. A. Barrelieri DC. fl. france. 3, 63%; DC. prodr. X, 48; 
Bmg. en. 239. (Myosotis obtusa W. Kit. pl. rar. t. 100. — Buglos- 
sum Barrelieri All. ped. 4, 48, ic. 333). — Auf steinigen Abhängen 
in der Berg- und Hügelregion. Kalksubstrat (Bing. 1. c.). Mai. Jul. 

a. dilatatum. = A. Coronensis Schur herb. Transs. Foliis radica- 
libus oblongo-spathulatis obtusis, caulinis basi lata ovato-lanceolata, 
sessilibus, subito acuminatis. — Auf den Kalkfelsen und sonnigen Ab- 
hängen bei Kronstadt. Mai. Juni. Ausser auf den vom Bimg. angeführten 


467 


Standorten kommt unsere Pflanze vor: Auf der Heuwiese bei Klausen- 
burg, Mezöseg, bei Torotzko und Enyed, auf dem Ecsem-Teteje. 


539, LYCOPSIS /. 


2512. S. arvensis L.; Bimg. 256; Fl. dan. t. 435; Schkh. t. 31. 
(Anchusa arvensis M. Bieb.). — Auf Aeckern und unbebauten Orten. 
Mai. Jul. 


540. NONNEA Medic. phil. bot. 1, 31. 


2513. N. nigricans DC. prodr. X, 31. — (N. vesicaria Zechb. 
exc. germ. p. 333. — Lycopsis vesicaria L.; Bmg. n. 255; Meris 
s. 11, t. 26, f. 11; Lehm. asperif. 262). — Auf sonnigen Bergabhängen. 
Kalksubstrat bei Kronstadt, Bistritz. (Bing. 1. c.). Jul. Aug. 

2514. N. pulla DC. Fl. franc. 626; Nees ab Es. fase. 17. (Ly- 
copsis pulla L.; Bmg. 254; Jacq. A. t. 188. — Anchusa pulla 
M. Bieb. Var. albiflora.) — Auf Aeckern und unbebauten Orten, gemein 
durch die Hügelregion des ganzen Gebietes. Mai. Jul. 


541. SYMPHYTUM /. 


2515. S. officinale L.; Bing. 247; Engl. bot. 817; Wagner t. 4; 
Flor. dan. t. 664. — Auf Wiesen, an feuchten Stellen, in Obstgärten, 
an Bächen, Flussufern, schattigen Hecken und Zäunen. Mai. Jul. 

a. albiflorum. Corollis albidis, stylo exserto. — S. bohemicum 
Schmidt boh. n. 212. (Ding. 1. ce. var. B.) — Hermannstadt. 

b. ochroleueum. Corollis majoribus quam var. a, albido-ochroleueis 


siccate flavis. — S. officinale var. ochroleucum DC. prodr. X, 37. 
— Auf Bergwiesen, Pojana bei Kronstadt. — (Man ist in Versuchung, 


diese Pflanze für S. tuberoso-officinale zu halten). 

c. patens. Corollis purpureis vel roseis vel violaceis; calyce tubo 
corollae breviore, laeiniis patentibus demum reversis; stylo sub stigmate 
genuflexo incluso (Zechb.). — (S. patens Siebth. oxon. p. 70. — Ztchb. exc. 
germ. 347; Mart. fl. Mosq. 34. — S. officinale Schkh. t. 30, Sturm 
H. 17. — Hayne Arz. III, 37). — Auf feuchten Wiesen und Grasplätzen: 
Hermannstadt, Kronstadt. Mai. Jul. 

d. angustifolium. Foliis infimis anguste-oblongis in petiolum latum 
deeurrentem aötenuatis, acutis; superioribus lineari - oblongis decurren- 
tibus. Corollis sordide albis vel ochroleueis, limbo subaperto vel con- 
tracto. Calyce tubo corolla fere triplo breviore, laciniis erectis, accum- 
bentibus, tubum calyeis triplo superantibus. Planta 11%,—2 ped. ramo- 
sissima, ramis flexuosis, racemis axillaribus apice revolutis folium suum 
subaequantibus. — Auf Wiesen bei Hermannstadt; auf der Burzenwiese 
bei Kronstadt. Moorboden. Jul. 

2516. S, tuberosum ZL.; Bing. 248; Jacq. A. t. 225. — In schat- 


tigen Wäldern, Gebüschen der Bergregion (Bimg. l. ce.) April. Mai bis 
4000‘ Elerv. 


30 * 


468 


a. alpinum ramosissinum. Caule a basi divarieato-ramoso , floribus 
minoribus. — Auf dem Arpas. 6000‘. Juli. 


2517. S. nodosum Schur herb. Transs. = (S. bulbosum Schur 
sert. n. 4954, non Schimp.) — Rhizomate subterraneo horizontaliter re- 
pente, nodoso; nodis 2—3 carnosis, extus nigris, subglobosis, 6—8 lin. 
diamet. pisi maximi magnitudinis, ab invicem spatio filifformi separatis, 
inferne fibrillosis. Caule simpliei 6—8 poll. basi nodoso-incrassato, inferue 
aphyllo, medio unifolio. Foliis prolum sterilium ovato -elliptieis petiolatis, 
exterioribus minimis; folio caulino ovato-oblongo sessili; omnibus inte- 
gerrimis, acutis, hirsutis. Floribus 1 — 5 cymosis, albidis, limbo flavo 
quinquefido, lacinulis ovatis, acuminatis, ereetis. Antheris filamentisque 
aequilongis. Fornieibus stamina superantibus limbum corollae non attin- 
gentibus (non exsertis), Calyeis laciniis lanceolatis. (An var. rupestris 
S. tuberosi insignis?). — In Felsenspalten der Glimmerschiefer- 
Gebirge: Surul, Götzenberg. 4000—5000‘. Mai. Jun. 


2518. S. cordatum Willd. in nov. Act. Soc. nat. serut. berol. 2, 
p. 121; DO. prodr. X, 40; W. Kit. pl. rar. t.7. — (S. pannonicum 
Pers. syn. 4, 461. — 8. cordifolium Bmg. en. n. 249). — In fenchten 
schattigen Berg- und Voralpenwäldern, Gebirgsschluchten , an Bächen 
und Rinnseln auf moorig-steinigem Boden (Bimg. 1. e.). 2000—2500'. 
Meist auf Glimmerschiefer, aber auch auf Kalk in den Kronstädter Ge- 
birgen; häufig im Zaisonthale bis zur Pojana Muruiuj. April. Jun. 


Trib. IV. LITHOSPERMEAE Koch. 
542. ONOSMA _/. 


Seet. I. Stelligera, nempe pili tubereulo sellato-piloso insidentes. 


2519. O. stellulatum W. Kit. pl. rar. t. 173; DO. prodr. X. 59; 
M. Bieb. Fl. t. c. 1, 13%; 3, 131; Lehm. asperif. p. 364; Griseb. et Sch. 
iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 326; Zchb. icon. XXVII. t. 3, f. 2; 
Schur sert. n. 1954. — (0. tauricum Pall. Ind. Taur.; M. .Bieb. casp. 
428, app. n. 415 Willd. in n. Act. nat. car. berol. 2, 122: Schur sert. 
n. 1954. var. b. — O. simplicissimum Lerchenf. herb. Transs.; Schur 
Oesterr. bot. Zeit. 1860, p. 226. — O. stellulatum incanum asper- 
rimum Schur sert. var. b. — O0. angustifolium Schur sert. n. 1954 
var. e. asperrima angustifolia [non Lehm. asperif. 361.] — 0. ori- 
entale Habl. (non L.). — Auf steinigen sonnigen Abhängen der Hügel- 
region: Bei Talmats auf Nagelflüe; rothen Berg bei Mühlenbach; einzeln 
auf den Hügeln bei Hammersdorf auf den gegen den Zibinfluss geneigten 
Abhängen. Sandboden. 1500‘. Jun. Jul. 


2520. O. montanum Sm. Prodr. gr. 14, 421. = O0. echioides 
var. ß. angustifolium Koch syn, ed. 2, 576. = O0. montanum Jechb. 
exc. germ. p. 339; Griseb. et Sch. 1. c. 327; Schur sert. n. 1954. var. 
angustifolium = O. angustifolium Lehm. asperif. 361. — O. stel- 


lulatum Zchb. icon. XXVIIL t. 111, f. 4, (mon W. Kit. gen.) — 0, 


469 


« 


orientale Host. (non L.) — O. tenuifolium Tausch. — O. monta- 
num Bert. fl. ital. 2, 327). — ©. pustulatum Schur. Oestr. bot. Zeit. 
1860, p. 226 et herb. Transs. — Radice multicipiti. Caulibus subdiffusis, 
ramosis, suberectis, teretibus, purpureo-coloratis, 1'/, ped. foliisque sca- 
bris. Floribus iis O. stellulati similibus sed multo minoribus; corolla 
calycem duplo superante; stamina corollam aequantibus; stylo -exserto. 
(Medium inter antecedentem et sequentem et afline O. rigidi Ledeb. 
Ross. 3, 124). — Auf Kalkfelsen der Berg- und Voralpenregion: Auf 
dem Ketskekö bei Carlsburg; Enyed; Torotzko ; Hassadek bei Torda; 
Hoja bei Klausenburg (Wolf); auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 
2000— 4000‘. Jun. Jul. 


2521. O. pseudo-arenarium Schur. = O. stellulatum var. a. 
ramosum paniculatum Schur sert. n. 1954. = 0. transsilvanicum 
Schur herb. Transs. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 76, 105, 118; 
Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 226. — Radice perenni firma longissime de- 
scendente, multicipite, extus fusco-purpurea. Caulibus 1Y, — 2 ped. et 
parum alt., firmioribus quam O0. montanum, inferne simplicibus, a 
medio ramosis, teretibus, foliosis, setulosis, setis albis accumbentibus, 
longioribus simplicibusque minoribus ramosis intermixtis. Foliis prolum ste- 
rilium oblongo-lingulatis, petiolatis, obtusis, integerrimis; caulinis infimis 
plerumque deficientibus; mediis oblongo-lingulatis sessilibus; summis basi 
lata subovata sessilibus, ovato-lanceolatis, acuminatis, margine obsolete 
dentieulatis; omnibus strigoso-setosis , griseo-viridibus. Floribus sub- 
cernuis ochroleuco-tlavis bracteatis. O. arenario subsimilibus. Corolla 
infra medium contracta, apice ampliata calycem 1Y, superante; limbo 
quinquedentato; dentibus subtriangularibus, recurvis. Calyce fere ad 
basin quinquepartito; laciniis lineari-oblongis, nervo dorsali subcarinatis, 
obtusiusculis. Stamina supra basin corollae inserta. Antheris connatis, & 
cordata basi sensim attenuatis, apice bidentatis, margine serrulato- 
scabris, filamento subduplo-longioribus. Fructibus? — Auf sandigen Hü- 
geln bei Hammersdorf, den sogenannten Onosmahügel (Dr. Kayser) fast 
ausschliesslich einnehmend; bei Apahida in der Me&zöseg; beı Kolos; auf 
der Heuwiese bei Klausenburg; gewiss auch weiter verbreitet. Juli. Aug. 

a. intermedium. — 0. iutermedium Schur herb. Transs. Caule foliisque 
parcius pilosis; foliis jJunioribus pilis tubereulo stellato-piloso adultis 
tubereulo glabro insidentibus instructis. — Einzeln auf den Hügeln bei 
Hammersdorf. Jul. (Die Pflanze ist auch durch eine kränkliche, blass- 
grüne Färbung leicht bemerklich). 


Seet. II, Estellata, nempe pili tuberculo glabro insidentes. 


2522. O. arenarium W. Kit. pl. rar. t. 2795 Koch syn. ed, 2, 
576; Bess. en. p. 43. — (0. echioides f. arenarium Ledeb. Ross. 3, 
125). — Auf Sandhügeln bei Hammersdorf einzeln. 1847. Jun. Jul. 

2523. O. echioides L. sp. 196, ß. Bimg. 251. p. p. Jacq. A. t. 295. 
— Auf sandigen Hügeln bei Stolzenburg (Bmg. 1. ce.) Jun. Aug. (Die 


40 


Bmg. Standorte bleiben in Beziehung auf O. pseudo-arenarium mihi 
zu berichtigen, obschon beide Arten nicht zu verwechseln sind). 


543. CERINTHE [. 


2524. C. minor L.; Bing. 250; Rehb. pl. crit. IV. f. 4815 Sturm 
H. 68; Jaeg. A. t. 124. — C. glabra Scop. — Auf Aeckern, Feldern, 
bebauten und unbebauten Orten. Jun. Aug. 


a. emarginata. Foliis emarginatis et maculatis. = C. minor ß. L. 
sp. 196. Schur sert. n. 1957, &. — Hermannstadt. Jun. 
b. immaculata. Praecedens sed folia immaculata acutata. — In den 


Weinbergen bei Hammersdorf. 

c. maculata. Corolla maculis fuseis notata, folia maculata vel imma- 
culata. =C. maculata M. Bieb. Fl. t. cauc. 1, 134; 3, 131. — C. macu- 
lata L. sec Rchb. pl. erit. IV. t. 482. — Im Michelsberger Walde; am 
Fusse des Götzenberges bei Heltau. Jun. 

d. verrucoso-eiliata. Omnia ac var. a., sed folia verrucoso-aspera 
margine ciliata. =. Pseudo-aspera Schur herb. — Hermannstadt. Jul. 


2525. C. alpina Kit. ap. Schult. Oestr. 1, 353; Koch syn. ed. 
2, 577; Zechb. pl. erit. V. f. 658; Sturm H. 68; — (C. glabra Gaud. 
helv. p. 29; Zechb. exc. germ. p. 340. — C. suevica Mart. — C. quinque- 
maculata Wahlenb. carp. p. 50). — Auf Gerölle an feuchten quelligen 
Orten der Arpaser Alpen; auf dem Butsets bei Kronstadt. Kalksubstrat. 
6000. Jul. Aug. 


2526. C. aspera Foth. Cat. 1, p. 33; Fl. graec. t. 170; .Moris. n. 3, 
S. 2, t. 29, £. 2; Zöchb. exc. germ. p. 340; pl. crit VIII, f. 983; Bmg. 
244. — Auf dürren steinigen Orten, Brachen, Triften (Ding. l. e.) Kolos 
in der Mezöseg. Jul. Aug. 


544. ECHIUM L[. 


2527. E. vulgare L.; Ding. 258; Sturm H. 78; Fl. dan. t. 445. — 
Auf bebauten und unbebauten Orten, Aeckern, Mauern, an Wegen, auf 
Felsen (sehr formenreich). Jun. Aug. (E. violaceum Schm. non L.). 


a. albiflorum. Corollis niveis stamina exserta. — Auf den Hügeln bei 
Hammersdorf. Jul. 

b. parviflorum. Racemis laxis, floribus minoribus quam forma genuina 
bracteis maximis suffultis, staminibus inelusis. = E. Wierzbickii Ha- 
berle. Rehb. exe. germ. p. 336. — Hermannstadt. Jul. 


2528. E. violaceum L. mant. 4%; Koch syn. ed. 2%, 578; Bimg. 
260; DC. prodr. X, 22; M. Bieb. Fl. t. c. 1, 422; 3, 131. — (E. orien- 
tale Stephan). = (E. plantaginum L. var. Gr. et Godr. Fr. 2, 524 — 
595; Rchb. icon. XXVIIH, p. 69, t. 99). — Planta nostra staminibus sty- 
loque corollam superantibus (nec aequantibus) et stylo piloso distincta. 
— (E. Pseudo-violaceum Schur herb. Transs.). — Auf sandigen 
Hügeln, Feldern, Triften, Weinbergen (Bing. 1. c.). Jul. Aug. 


471 


2529. E. rubrum Jacg. A. app. 27, t. 35 Ding. 357; Tratt. Oestr. 
t. 35. — Auf grasigen bewachsenen Hügeln: Hammersdorf, Mühlenbach, 
Klausenburg, Torda, Kolos und Apahida in der Me&zöseg; auf dem Bilak 
bei Borband. Mai. Jun. 

2530. E. italicum ZL.; Biny. 259. — An Ackerrändern (Dmg. 
l. c.). — Jul. Aug. (Ich habe die Bing. Pflanze zwar nicht gesehen, doch 
vermuthe ich, dass sie zur folgenden Art gehöre.) 

2531. E. altissimum Jacq. A. V. p. 35, t.16; Olark. it. 1, p- 3525 
Ledeb. Ross. 3, 106. — (E. italicum Pall. [non L.], an Koch syn. ed. 
2, 578, an Dmg. en. p. 131.) = E. asperrimum M. Bieb. Fl. t. c.A, 
p- 1355; 3, 131. — (E. strietissimum Schur.) — Auf sonnigen dürren, 
steinigen Plätzen: Am Aranyos in der Nähe der Goldwäschen mit 
Echium vulgare. Jul. Aug. 


545. PULMONARIA /. 


2532. P. officinalis L.; Ding. 245; Fl. dan. t. 482: Rechb. pl. 


erit. VI, f. 699. — In schattigen Wäldern, Hainen, Gebüschen (Ding. 
l. e.); nicht selten in der Umgebung von Hermannstadt. April. Mai. 

a. albiflora. — Auf dem Götzenberg. Glimmerschiefer. April. 

b. maculata. — Foliis latioribus maculatis (Dimg. 1. e.). 


c. humilis. Caule breviore, foliis inferioribus petiolatis, corollis ma- 
jJoribus niveis (Ding. 1. e.). 

d. eglandulosa. Planta pilis eglandulosis hispida. — Im Michelsberger 
Walde bei Hermannstadt. April. 

e. glandulifera. Planta pilis glanduliferis viscoso - hispida; calyce 
dense glanduloso-piloso; floribus rubris; foliis immaculatis. Proxima P. 
saccharatae Mill. — Kapellenberg bei Kronstadt. April. 

2533. P. saccharata Mill. Gärtn. Lex. ed. germ. 3, p. 702; 
Koch syn. ed. 2, 578; Zechb. pl. erit. VI, f. 698; DC. prodr. X, 92. — 
Ab antecedente primo adspectu differt: Foliis maeculis albidis confluentibus 
saepe fere toto albidis maculisque viridibus notatis; indumento glanduli- 
fero ; floribus lilaceis vel albidis majoribus. — In der Buchenregion der 
Arpäser Gebirge. 3000—4000°. Glimmerschiefer. (Jun. Nur Früchte und 
Sommerblätter, blüht gewöhnlich März bis Mai.) 

2534. P. rubra Schott bot. Zeit. 1851, p- 395; Griseb. et Sch. 
iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 327. — In Gebirgsthälern Sieben- 
bürgens (Griseb. 1. ce. sec. Fuss). — (Da ich von der Identität dieser 
P. rubra mit P. transsilvanica Schur keine feste Ueberzeugung er- 
langen konnte, so glaube ich vorläufig die letztere als eigene Art be- 
handeln zu müssen, um die Aufmerksamkeit auf selbige hinzulenken. 
Mir scheint, dass hier zwei verschiedene Arten im Spiele sind, nament- 
lich P.saccharata Mill. und P. saccharata Fuss, welche ich als iden- 
tisch mit P. rubra Schott in meinem Sert. p. 52 angeführt habe). 

2535. P. transsilvanica Schur. Verh. d. sieb. Vor. 1852, p. 88; 
Schur Sert. n. 1964 (excel. synon.). — Rhizomate horizontali - repente, 
multicipite, subtuberoso, nigro, fibris copiosis crassis praedito, fasciculos 


412 


foliorum caulesque florentes proferente. Caulikus simplieibus vel superne 
dichotomo-ramosis, 10—-15 poll., foliosis, pilis albis artieulatis patentibus 
vestitis. Foliis radicalibus seil. faseiculorum sterilium ovato-elliptieis, acu- 
minatis, subito in petiolum angustatis, subintegerrimis; caulinis inferio- 
ribus breviter petiolatis, superioribus sessilibus; omnibus lanceolato- 
oblongis, acuminatis, integerrimis, setuloso-strigosis. Corollis primum lilaceis 
mox in colorem rubrum transeuntibus; tubo sensim ampliato, calycem 
aequante; lobis corollae semiorbiculatis obtusis. Calyce turbinato-campa- 
nulato ampliato. — Planta speciosa, pilis rigidis simplicibus et articulatis 
glanduliferis vestita, recens subviscoso et rore erystallino albo obducta. 
Folia interdum concoloria quandoque maculata vel albo tessellata. — In 
schattigen Wäldern, an quelligen Orten, in Gebirgsthälern auch in die 
Ebene herabsteigend, 1000°—5000° Elevat., z.B. am Bärenbach bei Heltau; 
auf der Mumma, Preschbe und dem Götzenberg ; auf den Arpaser- Kerze- 
sorer- Fogaraser Gebirgen; auf dem Büdös und Eesem-Teteje im Szekler- 
lande; bei den Salomonsfelsen bei Kronstadt. — Kalk, Glimmerschiefer, 
Trachyt, Diluvium-Substrat, aber stets in lockerem Moorboden. April, Jun. 


2536. P. parviflora Schur herb. Transs. (P. mollis var. albiflora 
Schur sert. n. 1965. a. Aiffinis P. molli Wolf.) Radix multicaulis. Cau- 
libus 12 poll. pilis simplieibus eglandulosis pubescenti - hirsuto. Foliis 
prolum sterilium radicalibusque oblongis, acuminatis, petiolatis, quandoque 
maculatis; caulinis anguste oblongis, sessilibus; omnibus hirsutis. Floribus 
duplo minoribus quam P.mollis, corollis albido-ochroleueis; tubo corollae 
calycem aequante. Calyce turbinato-campanulato, ampliato, dentibus 
triangulari-lanceolatis. — Auf dem Götzenberg bei Heltau; auf den 
Arpäser Gebirgen. 4000‘ Mai Jun. 


2537. P. mollis Wolf. in litt. ad. Am. conf. Hall. suppl. fl. 
Wierzb. p. 13; Bmg. 246; Zechb. pl. erit. VI, f. 696. — (P. media Host. 


— P. mollis f. Janceolata Schur sert. n. 1965. — P. angustifolia 
Bess. et Alior. [non L.] — Auf Hügeln in Weinbergen, Waldwiesen, 
zwischen Gesträuchen. Hermannstadt. März — Mai. 


a. oblongata. Hispido pubescens. Foliis fasciculorum sterilium late- 
oblongis, sensim in petiolum attenuatis, mediis caulinis lanceolatis sessi- 
libus, (P. media Zchb. pl. erit. VI, £. 697. — P. oblongata Schrad. 
ap. R. et S. syst. 5, 744; Zechb. exc. germ. p. 338 [non Host]. —P. offi- 
cinalis Hayne. Arz. 2, 44; Fl. dan. t. 483. — Media inter P, mollem 
et angustifolium). — In den Weinbergen bei Hammersdorf und Nep- 
pendorf. April. Mai. 


2538. P. angustifolia L. Bing. 244; Zechb. pl. erit. VI, f. 695; 
Fl. dan. t. 483 et t2 2344. — (P. montana Le. — P.tuberosa. — 
P. pannonica Clus. CLXX). — Auf Bergwiesen, oberhalb Resinar. 
April, Mai. 

2539. P. Clusii Bmg. en. 1, p. 123. — (Bessera azurea Schult. 
obs. 2, 28—29. — P. azurea Bess. prim. fl. Galic. 1, 150; Zehb. pl. 
erit. VI, f. 694. — P. angustifolia Schrank). — Auf Waldwiesen der 
Hügel- und Bergregion. (Bimg. 1. e.) März, April. 


413 
546. RHYTISPERMUM Link. 


2540. R. arvense Link Schur sert. n. 1969; Nees ab Es. fasc. 
47.— (Lithospermum arvense L. Dmg. 234; Fl. dan. t. 456). — Auf 
Aeckern, Feldern, unbebauten Orten. April, Juni. 


547. LITHOSPERMUM _[. 


2541. L. officinale L.; Bmg. 233; Sturm. H.5; Fl. dan. t. 1084; 
Schkh. t. 29. (.Bimg. 1. e. Obs. I et ID). — An steinigen Orten zwischen 
Gebüsch, in waldigen Orten, an Ackerrändern und Wegen. Mai, Juni. 

2542. L. purpureo-caeruleum Z2L.; Bing. 235; Jacq. A. t. 14; 
Tratt. Oestr. t. 104. — An schattigen Orten in Waldgebüschen, Wein- 
bergen der Hügel- und Bergregion. (Dmg. 1. c.) Mai, Juni. 


548. ERITRICHIUM Schrad. 
(Diss. de Asperif. Gött 1820, p. 16; DC. prodr. X, 122). 


2543. E. nanum Schrad. 1. c.; Nees ab Es. fasc. 23. — (Myo- 
satis nana Voll. delph. 2, 459, t. 13; Bing. 227; Sturm H. 42). — Auf 
felsigen Abhängen der Hochalpen (Dmg. 1. e.) Jul. Aug. 

2544. E. Hacquetti Koch syn. ed. 4, 507. — (E. nanum var. ß 
lejospermum Koch syn. 2, 583. — Myosotis nana Wulf. in Jacq. 
coll. 1, 261. — M. terglouensis Hacq. pl. alp. 21, t. 2, f. 6). — In 
Kalkfelsenritzen der Hochalpen : Butsets, Königstein bei Kronstadt. 7000‘ 
Jul. Aug. (Da Bing. diese Art nicht unterschieden hat, so sind die für 
E. nanum von demselben angeführten Standorte in Beziehung auf E. 
Hacquetii festzustellen). 


549. MYOSOTIS L[. 


2545. M. palustris Wither. arrang. of. brit. pl. 2, 225; Bmg. 229; 
DC. prodr. X, 105; Koch syn. ed.2, 580; Schkh. t. 29; Sturm H. 42; Fl. dan. 
t. 1988. — (M. scorpioides Willd. — M. scorpioides f. palustris 
L. — M. scorpioides palustris Ehrh. — M. perennis Mönch. — 
Auf Wiesen, an Gräben, Quellen, Flüssen, Sümpfen aus der Ebene bis 
auf den Alpen. 800°—6000‘. Mai, Jul. 

a. laxiflora — M. laxiflora Rchb. exc. germ. p. 34%; St. H. &2. 
Caule 4—2 ped., superne ramoso , adpresse piloso, ramis patente-pilosis; 
racemis demum laxifloris, floribus majoribus speciosis; calyce campanu- 
lato quinquedentato. — Auf der Narzissenwiese im jungen Wald bei 
Hermannstadt. Mai. 

b. glabra. Omnia ac var. a. sed omnino glabra. — Mit der vorigen, 
aber seltener, bei Resinar, Hermannstadt. Jun. 

c. strigulosa.. = M. strigulosa Kehb. l. c. ap. St. H. 42. — Schur 
sert. n. 1975. — Caule decumbente foliisque strigoso-pilosis; floribus 


474 


minoribus quam var. a.; calyce oblongo-campanulato. — Auf sumpfigen 
Waldwiesen der Bergregion. Moorboden. Mai. Juli. 

d. repens. = M. repens Don. ap. Echb. l. c. ap. St. H. 42. Cauli- 
bus subcaespitosis procumbentibus radicantibus patenti-pilosis; calyce 
irregulariter ad medium quinquepartito. Media inter M. sylvaticam et 
M. palustrem = M. palustri-sylvatica Schur sert. n. 1976. 

e. alpieola. Caulibus subcaespitosis adscendentibus foliisque setuloso- 
strigosis; foliis elliptico-oblongis, floribus laxe racemosis dimidio minori- 
bus; calyce adpresse-albo-piloso campanulato. Media inter M. palustrem 
et suaveolentem=M. strigulosa var. a. alpina Schur sert. n. 1975. 
— An auelligen Orten und Rinnseln des Arpas und Bulla. 6000‘. Jul. 

f. albiflora. Caule foliisgue scabris, floribus antecedente majoribus, 
corollis niveis. — Auf dem Arpas. 6000’. Jul. 


2546. M, nemorosa Bess. en. p. 52, n. 1464; Ledeb. fl. Ross. 3, 
444. = (M. strigulosa var. c. nemorosa latifolia Schur sert. n. 
1975. = M. geniculata Schur herb. Transs.). Caulibus medio genicu- 
latis glabris, angulatis, nitidis 12—15 poll. Foliis oblongis, obtusis, his- 
pidulis, subtus setulis subreversis notatis. Floribus ebracteatis laxe race- 
mosis; racemis aphyllis demum elongatis laxifloris; pedicellis erectis; 
corollis azureis vel albis; calyce quinquedentato, aperto, tubum corollae 
aequante. — In schattigen Gebirgsthälern an Bächen; in den Fogaraser- 
und Rodnaer Gebirgen; auf dem Butsets im Jalomnitzthale. Juni, August. 
Glimmerschiefer. Kalk. 3000‘’—5000°. 


2547. M. caespitosa Schultz fl. Starg. suppl. p. 11; Koch syn. 
ed. 2, 580. DO. prodr, X, 105; Sturm H. 42; Fl. dan. t. 2233. — (M. 
lingulata R. et S. syst. 4, 780; Lehm Asperif. 110. — M. uliginosa 
Schrad.). — Auf schlammigen Wiesen, Sümpfen, Schaukelmooren, Teich- 
rändern, hin und wieder; bei Michelsberg in den Obstgärten; bei Salzburg; 
hinter dem alten Berg; an den Teichen bei Reussen; am Reissbach bei 
Hermannstadt. Jul. 

a. angustata. Caulibus gracilioribus 12 poll. foliisque scabris; foliis 
linearibus antice parum latioribus obtusiuseulis (lingulatis) = (M. caes- 
pitosa var. a. Schur sert. n. 1978. = M. strigosa var. d. limosa 
Schur l. c. n. 1975). — Auf Moorsümpfen, am Zibin Neppendorf gegen- 
über. Juli. 


2548. M. sparsiflora Mikan. Pohl. in Hopp. Taschenb. 1807, p. 71, 
123; Zechb. exc. germ. p. 341; Dmg. 230; Sturm H. 42; Fl. dan. t. 1688. 
— (M. sepium Bess. Cat. h. eracov. 1808. — Strophiostoma sparsi- 
florum Turez. in Bull. de la soc. de nat. de Mose. 1940, p. 258). — In 
schattigen Wäldern, an Hecken und Zäunen. (img. ]. e.). Mai, Juli. 

2549.-M. sylvatica Hofim. D. Fl. 2, 85; Bimg. 231; Sturm H. 42. 
— (M. arvensis f. sylvatica Pers. syn. A, 156. — M. scorpioides 
sylvatica Zhrh. deead. 31. — M. decumbens Host. — M. arvensis 
P. grandiflora Wahlenb. — M. intermedia a grandiflora Ledeb.) 
— In schattigen Wäldern der Hügel- und Bergregion (Bmg. 1. c.), 
häufig in der Umgegend von Hermannstadt und Kronstadt. Mai, Juli. 


475 


a. parviflora. Schur sert. n. 1979 var. b. = (M. Pseudo-sylvatica 
Schur herb. Transs.). Floribus duplo minoribus quam forma legitima, iis 
M. intermediae subsimilibus, calyce ad medium quinquefido pilis longis 
hirsuto. — Auf Aeckern bei Hermannstadt. Juni. 

b. macrophylla. Grandiflora. Foliis radicalibus maximis obovato-spathu- 
latis obtusis, 6 poll. long., caule humili, 6—8 poll. subdecumbente; flo- 
ribus in racemum longisssmum 10—12 poll. long. dispositis, antecedente 
duplo majoribus, azureis, saepe albis = M. sylvatica var, a. grandi- 
flora Schur sert. n. 1979. — An schattigen Abhängen der Krummholz- 
region der Arpaser Alpen. 5000‘. Jul. 

c. lactea. Bönning. prodr. fl. Monast. 56: Koch syn. ed. 2, 581, var. 
y.=M. lactea Schur herb. Transs. = M. sylvatica var. c. albiflora 
Schur sert. n. 1979. — Auf steinigen Abdachungen der Kerzesorer Alpen; 
bis in die Thäler herabsteigend: Am Zibinfluss auf steinigem Boden zwi- 
schen Weidengesträuch; Hermannstadt. Mai, Jul. 

2550. M. variabilis Moritz Angelis. — Koch syn. ed. 2, 581. — 
(M. sylvatica var. variabilis Schur herb. Transs.). Habitu M. sy|- 
vaticae differt: Floribus primum flavis, deinde rubris vel roseis, denique 
caeruleo-azureis suaveolentibus. — (M. suaveolens var. a. mutabilis 
Schur sert. n. 1980). — Auf dem Schulergebirge in einer Kluft mit 
Cortusa Matthioli. 5000‘. Juni 1854. 

2551. M. suaveolens Kit. in Willd. en. h. berol. p. 176; R. et 
S. syst. IV, p. 102; Sturm H. 42; Rechb. exc. germ. p. 341. — (M. alpes- 
tris Schmidt bohem. Cent. II, n. 225; Lehm. Asperif. p. 86. — M. syl- 
vatica ß. alpestris Koch syn. ed. 2, 581. — M. odorata Poir. -— 
M. rupicola Smith. engl. bot. t. 2559. — M. montana Bess.; M. Dieb. 
— M. scorpioides M. Bieb. — M. lithospermifolia Hornem. hafn. 
173, non Hohenack. — M. scorpioides fß. lithospermifolia Willd. 
en. h. berol. 4175). — Auf Felsen, steinigen Abhängen, Triften der 
Voralpen und Alpen. — Fogaräser- Arpäser- Kerzesorer- Hermann- 
städter- Grossauer- Rodnaer Alpen Glimmerschiefer; auf dem Korondsys 
bei Rodna; Retyezat der Hunyader Alpen; Butsets, Königstein, Piatra 
mare, Schuler der Kronstädter Alpen. — Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 
Kalksubstrat. 5000°—7000°. Jnn. Aug. 

2552. M. intermedia Link en. hort. berol. 4, 164; Koch syn.ed. 
2, 581; Sturm H. 42. — (M. arvensis Lehm. asperif. 1, 92; Willd. sp, 
4. 7475. M. Bieb. Fl. t. c. 1, 119; 3, 418. — M. arvensis a major 
Roth. — M. scorpioides a arvensis L. sp. 188. — M. sylvatica 
Mart.). — Auf Aeckern, Feldern, Triften, Hügeln, in Wäldern: Her- 
mannstadt, Klausenburg, Torda, Kolos, Kronstadt. Jun. Aug. 

2553. M. Pseudo-sylvatica Schur = M. intermedia var. 
Drymeja Schur herb. Transs. — Subcaespitosa. Caulibus 1'/, ped. remote 
foliatis foliisgue mollius piloso-hirsutis. Foliis radicalibus oblongo-spa- 
thulatis; caulinis inferioribus basi subcordata lanceolatis; superioribus 
basi lata rotundata sessilibus. Ramis axillaribus apice racemosis. Pedun- 
eulis inferioribus calyce triplo longioribus, ereeto-patulis. Racemis basi 
foliis binis opposisis instructis. Flores M. intermediae, habitus et folia 


416 


M. sylvaticae. — In Bergwäldern: Am Silberbach hinter Michelsberg; 
in den Kerzesorer-Gebirgen. Jun, Jul. 2000°—4000‘. Glimmerschiefer. 

2554. M. aspera Schur sert. p. 52, n. 1983. Annua. Radice tenue 
subfibrosa monoeipite. Caule basi simplici, superne divaricato-ramoso, 
tereti, strieto, 40—15 poll. Foliis minimis cauleque setulis tuberculo in- 
sidentibus setoso-asperrimis; foliis radicalibus obovato-spathulatis, petio- 
latis; caulinis basi rotundatis, lingulatis, sessilibus, acuminatis, cauli ad- 
pressis. Floribus minimis, lJaxe-racemosis M. hispidae simillimis, corollis 
azureis; calyce setulis glochidiatis reversis vestito, pedunculo suo qua- 
druplo breviore, semiaperto, corollam aequante. (M. intermedio-his- 
pida Schur.) — Auf Brachäckern bei Hermannstadt, Stolzenburg, auf 
dem Zakelsberg, truppweise. Jun. Jul. 1847. 


2555. M. versicolor Zchb. exc. germ. p. 341; Koch syn. ed. 2, 
982; Sturm. H. 42. Fl. dan. t. 583, f. dextra. (M. scorpioides collina 
Ehrh. — M. arvensis y versicolor Pers. syn. 4, 156. — Schur sert. 
n. 1986.) — Auf sandigen Aeckern an Waldrändern. Am Rande des jun- 
gen Waldes bei Hermannstadt, sehr zahlreich in kräftigen Exemplaren. 
Mai, Jun. Habitu M. strictae et hispidae et primo adspectu floribus 
versicoloribus, nempe: primum sulphureis, deinde caeruleis, denique viola- 
ceis distincta. Caulibus 6—9 poll. foliisque hispidulis. (M. hispida var. 
a, lacteo-tlava Schur sert. n. 1984.) 


2556. M. hispida Schlechtend. mag. d. naturf. berl. 8, 229; Koch 
syn. ed. 2, 582; Fl. dan. t. 2284. (M. collina Zchb. ap. Sturm. H. 22. 
M. arvensis Link. en. hort. berol. 1, 164.) — Auf sandigen Hügeln, 
Aeckern, Triften; auf sandigen Wiesen bei Hermannstadt: Fleischhacker- 
wiese. April, Mai. 

2557. M. strieta Link. en. hort. berol. 1, 164; Koch syn. ed. 2, 
582; Fl. dan. t. 2285. — (M. arvensis Jechb. ap. Sturm. H. 42. — M. 
arenaria Schrad. — M. hispida ©. Koch in Linn. XVII, 303.) — Auf 
sandigen Aeckern, an Waldrändern, auf Haiden, Triften, an Gebüschen 
und Zäunen, am Fuss aller Bäume, in sehr verschiedener Form und 
Grösse, von 2—12 Zoll, einfach und sehr verästelt. Mai, Jul. 

a. multicaulis. Radice multicipite, caudiculis 6—10 poll., erectis; flo- 
ribus minimis caeruleis. (An M. micrantha Poll. in Ledeb. Ross. 3, 147?) 
— Am Rande des jungen Waldes bei Hermannstadt; auf dem Kapellen- 
berg bei Kronstadt. April, Mai. (M. arvensis Dmg. 228 dürfte hierher 
gehören, obwohl sein Citat auf M. intermedia und M. versicolor 
sich beziehen lässt.) 


Ordo XCII. SOLANEAE Juss. gen. p. 124. 
550. LYCIUM L[. 


2558. L. barbarum /[. sp. 277; Koch syn. ed. 2, 583; Schkh. t. 
965 Gaertn. 2, t. 132, f. 2 — L. halimifolium Mill. — An Hecken, Zäu- 


477 


nen, Felsen, meist angepflanzt, aber auch gänzlich wildwachsend. Mai— 
October. 

a. parvifolium. Humilius, minus spinosum,, foliis dimidio minoribus 
lineari-oblongis,; floribus minoribus longius tubulatis; fructibus majoribus 
ellipticis. — An Hecken und Zäunen mit der normalen Form, aber sel- 
tener, bei Kronstadt. Jun. Aug. 

2559. L. europaeum Z. mant. 1, p. 47; Koch syn. ed. 2, 583; 
Schkk. t. 46, f. a; Kern. t. 632; Fl. graec. t. 236; Ehrh. t. LXVII. — 
L. salicifolium Mill. — Wie die vorhergehende, aber seltener. Jun. 
September. 


551. SOLANUM /[. 


2560. S. villosum Lam. diet. 4, 289; Bimg. 355; Koch syn. ed. 
2, 583. — (S. Kitaibelii Schult. Oestr. 1, 395. — S. villosum Zechb. 
pl. erit. IX. S. nigrum y villosum Z. sp. 266; Fl. dan. t. 1927. — S. 
nigrum villosum Pers. — S. villosum acinis flavescentibus 
Bing. \. c. — S. offieinarum acinis luteis Zrndt. — S. luteum 
Mill. diet. n. 3.) — Auf unbebautem Boden an Hecken, Zäunen, Aeckern, 
Wegen, selten. (Bmg. 1. ce.) bei Zam, Deva. Jul. Aug. 

2561. S. flavum Kit. in Schult. Oestr. ed. 2, 1,n. 871; Rechb. 
exc. germ. p. 391; Zechb. pl. erit. IX, f. 1326. — (S. judaicum Bess. 


Gal. 41, 183. — S. ochroleucum Dunal. — S. nigrum var. flavum 
Hohenack. en. — S. flavum var. Neilr. En. p. 467, Zechb. icon. XXX, 
p- 7.) — Auf unbebautem Boden, an Hecken, Zäunen, Mauern bei Her- 


mannstadt, häufig gegen Hammersdorf. Jul. Septbr. 

2562. S. Pseudo-villosum Schur herb. Transs. — Annuum. Caule 
ad medium simplici deinde divaricato-ramoso, 2 ped., superne ramisque 
angulatis, angulis denticulatis. Foliis ovatis vel ovato-oblongis petiolatis, 
sinuato-dentatis, acuminatis, cauleque canescente-villosis, infimis demum 
glabrescentibus. Floribus cymosis, eymis florentibus axillaribus, fruetiferis 
extra-axillaribus, 3—5 floris; corollis minimis sordide albis vel lacteis, 
fundo flavis. Baceis globosis aurantiaeis, acinis albidis. — Planta odorem 
moschatellinum exhalens, tota canescente-villosa, pedunculi villosi, caly- 
ces petalaque extus adpresse piloso-hirsuti. — Auf Schutt, unbebauten 
Orten, Mauern bei Hermannstadt und Kronstadt. Aug. Septbr. (An S. 
incanum Kit.? Schult. Oestr., welches aber von S. villosum Lam. und 
dieses wieder von S. Kitaibelii Schult. nicht verschieden sein soll.) 

2563. S. miniatum Berh. ap. Willd en. h. berol. 1, 236; Koch 
syn. ed. 2, 583; Zechb. exc. germ. p. 391 ; pl. crit. IX, f. 1327. — (S. 
villosum Mill. diet. n. 3. — S. alatum Mönch. — S. puniceum Gmel. 
— 8. rubrum Mill. ap. Rchb. exc. germ. p. 392; pl. crit. IX, f. 1328; 
Schur sert. n. 1991, var. a murale microcarpum baccis rubris.) — Auf 
Mauern und Gartenschutt bei Hermannstadt. Aug. Septbr. 

2564. S. humile Bernh. ap. Willd. en. h. berol. 1, 236; Koch 
syn. ed. 2, 584; Zchb. exc. germ. p. 391; pl. erit. IX, f. 1325; Fl. dan. 
t. 2325. — (S. luteo-virescens Gmel. — S. arenarium Schur herb. 
Transs.) — Auf bebautem und unbebautem Boden, vorzüglich auf Sand- 


478 


boden: Auf den Hügeln bei Hammers; zwischen Salzburg und Mundra ; 
am Ufer der Maros bei Zam; am Altfluss bei Talmats. Aug. 


2565. S. nigrum ZL.; Schkh. t. 46; Sturm. H. 1; Zechb. pl. erit. 
f. 1283. — (S. vulgatum Dmg. en. I, n. 354. — S.nitens, decipiens, 
Schultesii, Tauschii et Reineggeri Opiz in Bericht oecon. Fl. 
Böhm. 3, 1, XX—XXIV; DC. prodr. XII, 4, 47—54.) — S. hirsutum 
et S. acutifolium Kit. Kanitz addit. 1864, p. 136 gehören hierher. — 
Auf bebautem und unbebautem Boden, Schutt, Mauern, an Wegen, 
Aeckern, Hecken, Zäunen, in Gärten. Jul. Septbr. 


a. chlorocarpum. Koch syn. ed. 2, 584 y.; Spenn. fl. frib. p. 1074. 
(S. chlorocarpum Schur sert. n. 4993. S. viride Schur herb. Transs.) 
— Caule superne ramis foliisque piloso-hirsutis; cymis 3—9-floris; bac- 
eis viridibus vel flavo-viridibus. Planta ramosissima odorem nauseosum 
exhalens. — Auf Schutthaufen, an Gartenzäunen und schattigen unbe- 
bauten Orten, oft mit S. flavum und nigrum genuinum gemein- 
schaftlich : Hermannstadt, Kronstadt. Aug. Septbr. 

b. pterocaulon. Ramis alato-angulatis, pubescentibus, angulis denta- 
tis. Baceis nigris. (S. pterocaulon Dun. exc. germ. p. 391. — Kchb. 
pl. erit. X, f. 1284; Zechb. icon. XXX, p. 7, t. 105 Schur sert. n. 1994, 
var. a.) — Am Rande der Weinberge bei Hammersdorf, Grossau, Nep- 
pendorf. Jul. Septbr. 

c. Dillenii. Ramis teretibus superne glabriusculis, foliis subinteger- 
rimis. Baceis nigris. — (S. Dillenii Schult. Oestr. 4, 393; Rechb. pl. crit. 
X, f. 1285; Zechb. icon. XXX, p. 7, t. 10) — Auf Sandboden, auf Hügeln, 
an Wiesenrändern. Hermannstadt. Jul. Aug. 

d. macrocarpum. Caule 2 ped. et ultra, ramosissimo, ramis subangu- 
latis foliisque glabris. Baceis duplo majoribus quam forma genuina, .nigris. 
Schur sert. n. 1994 var. c. — S. melanocerasum Willd. et S. atriplici- 
folium Desp. (me judicante.) — Auf unbebauten Orten bei Hermann- 
stadt. Aug. 

2566. S. Dulcamara ZL.; Bing. 353; Guimp. t. 12; Sturm. H. 18. 
— An Flussufern, Gräben, sumpfigen Wiesen, zwischen Gesträuch. Jun. 
August. 

a. alpinum, Foliis ovatis oblongisve integris omnibus exauriculatis. 
— An quelligen Orten, Rinnseln der Alpen. 6000‘ Arpaser- Kerzesorer 
Alpen. Jul. Aug. 

2567. S. tuburosnm ZL.; Koch syn. ed. 2, 584; Ohaumet. fl. med. 
t. 239. — Wird in zahlreichen Spielarten kultivirt und kommt verwil- 
dert vor, wo die Knollen die Grösse einer Haselnuss erreichen. Jul. 


552. LYCOPERSICUM Tournef. 


2568. L. esculentum Mill. Rehb. exc. germ. p. 392%; Dun. Solan. 
t. 3, f. 3. — (Solanum Lycopersieum ZL.; Plenk. t. 122.) — Kultur- 
pflanze auf Gartenschutt verwildert. Jul. Septbr. 


479 


553. PHYSALIS /. 


2569. P. Alkekengi L.; Bmg. 35%; Schkh. t. 45; Nees ab Es. 
fasc. 24; Fl. dan. t. 1636. — In schattigen Bergwäldern, zwischen Ge- 
büschen in Weinbergen. (.Bimg. 1. c.) Jun. Aug. 


554. ATROPA L[. 


2570. A. Belladonna /.; Dmg. 351; Jaeg. A. t. 309; Sturm. H. 
3. — In schattigen Gebirgsthälern und Wäldern. (Ding. 1. e.) Jul. Aug. 

a. subalpina. Planta 6—9 ped., foliis elliptieis acuminatis, floribus 
cylindraceo-campanulatis fusco-roseis, Schur sert. n. 2000 var. a. Kerze- 
sorer Alpen. 5000‘. Aug. 


555. MANDRAGORA 7[. Tournef. 


2571. M. officinalis Mill. diet. t. 173; Schur sert. n. 2001. — 
(M. vernalis Bert. — M. officinarum Z. sp. ed. 1, 181; Zechb. icon. 
XXX, p. 4, t. 7.— Brandt. et Rat. Giftpfl. t. 18. — Atropa Mandra- 
gora L. — Bluf. Fingerh. comp. A, A, 361.) — Soll nach Lerchenfeld im 
Tordaer Com. vorkommen (1780). Mag wohl früher, (vielleicht auch noch 
Jetzt), als Alraune gepflanzt worden sein. März, April. 


556. SCOPOLINA Schultes Oestr. 1, 844. 


2572. S. atropoides Schult. 1. c.; Brandt. et Rat. t. 16. — (S. 
earniolica Jacg. Obs. 1, 32, t. 20; Nees ab Es. fasc. 21. — Hyoscya- 
mus Scopolina Z. mant. 46; Dmg. 348; Sturm. H. 21.) — In Wäldern, 
Gebüschen, Weinbergen (.Bimg. ]. e.); am alten Berg bei Hermannstadt, 
April. In den Weinbergen bei Grossau. Mai. 1847. 


557. NICANDRA Adans. Fam. 2, p. 219. 


2573. N. physaloides Gaertn. fruct. 2, 237, t. 1315 Jechb. icon, 
XXX, t. 5. — (Atropa physaloides Z. sp. 260. Jacg. Obs. t. 98. — 
Calydermos erosus Rz. et Pav. — Physalis daturaefolia Lam.) 
— Häufig kultivirt und in der Nähe der Gärten auf Gartenschutt ver- 
wildert. Jul. Aug. 


558. HYOSCYAMUS /. 


2574. H. niger L.; Bing. 346; Sturm. H. 3; Wagner t. 91-98; 
Brandt. et Rat. Giftpfl. t. 4. — Auf bebauten und unbebauten Orten, 
an Wegen, Aeckern, in der Nähe der Städte und Dörfer. Jul. Septbr. 

2575. H. agrestis Kit. in Schult. Oestr. 1, 383; Schur sert. n. 2004. 
(H. niger ß agrestis Koch syn- ed. 2, 585; Ledeb. Ross. 3, 183; H. 
niger Bess. en. p. 41. — H. verviensis ZLej. fl. d. spa. 1, 116. — H. 


480 


bohemicus Schmidt. — H. niger ß annuus Sims. B. Mag. t. 2394.) — 
Auf Aeckern nach der Ernte bei Hermannstadt. Jul. Aug. 

2576. H. pallidus Kit. in Willd. en. h. berol. 1, 228; Schur sert. 
n. 2005. — (H. niger ß pallidus Koch 1. c. — Ledeb. |. c. var. y.) — 
Auf unbebauten Plätzen, an Gärten und Zäunen, häufie vor dem Bur- 
ger- und Sagthore bei Hermannstadt. Jul. Aug. 

2577. H. albus L.; Bing. 347; Lam. ill. t. 417, f. 1; Brandt. et 
Rat. Giftpfl. t. 14. — (H. varius Vis. fl. Dalm. t. 24, f. 2 und H. ca- 
nariensis Jchb. exc. germ. p. 388 [non Ker.] teste Betol. in Maly en. 
194.) — Auf schattigen sandigen Hügeln, auf Aeckern, Mauern, an Zäu- 
nen und Hecken. (Bing. 1. c.) Jul. Aug. 


559. NICOTIANA /. 


2578. N. rustica L.; Bmg. 350; Bull. t. 239; Blackw. 237. — 
Kulturpflanze häufig verwildert, auf Aeckern , Gartenschutt, an Fluss- 
ufern. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

2579. N. tabacum L.; Bing. 349; Wagner t. 101; Nees ab Es. 
fasc. 24; Schkh. t. 44. (N. havanensis Lag. — N. deeurrens Ag.). — 
Kulturpflanze bei Fogaras; im Szeklerlande; seltener verwildert: Bei 
Kronstadt an der Graft. Jul. Aug. 

2580. N. latissima Mill. diet. n. 4. Koch syn. ed. 2, 586. — (N. 
macrophylla Spr. — N. gigantea Weinm.). — Kulturpflanze wie 
die vorige Art, aber weniger häufig; verwildert einzeln bei Kronstadt: 
Postwiese. Jul. Aug. 


560. DATURA /. 


2581. D. Stramonium ZL.; Bmg. 345; Brand. et Rat. Giftpfl. 
t. 45; Schkh. t. 43; Fl. dan. t. 436. — Auf Aeckern, vorzüglich in Kar- 
toffelfeldern, bebauten und unbebauten Orten. Jun. Septbr. 

2532. D. Tatula L[. sp. 1, 256; Zechb. exc. germ. p. 380. — (D. 
Stramonium f. chalybea Koch syn. ed. 2, 586). — Auf Aeckern und 
Gartenschutt hin und wieder; bei den drei Eichen bei Hermannstadt. 
Wohl nur Flüchtling der angrenzenden Gärten. Jul. Aug. 


561. CAPSICUM Tournef. 


2583. C. annuum L.; Gärtn. t. 132; Schkh. t. 47; Hayne Arz. 
X. 24; Nees ab Es. fasc. 24; Iechb. exc. germ. p. 39%. — Häufig kulti- 
virt und mitunter verwildert auf Aeckern, Gartenschutt. Jul. Aug. 
Ferner werden kultivirt: (C. grossum Willd., C. longum DC., C. te- 
tragonum Mill. und C. sphaericum Willd., welche als Var. von C. 
annuum betrachtet werden). 


481 


Ordo XCIII. VERBASCEAE Bartling. ord. nat. p. 170. 
| 662. VESBASCUM /[. 
Sect. I. Thapsus Benth. in DC. prodr. X, 225. 


2584. T. Thapsus L[. sp. 252; Bmg. 334; DO. prodr. X, 225; 
Schrad. monogr. 1, p. 17; Wagner t. 9; Schkh. t. 4%: Fl. dan. t. 631. — 
(V. Sehraderi Meyer Chlor. han. p. 326. Koch syn. ed. 2, 586. — V. 
Thapsus a Wahlenb. — V. densiflorum Pollin Ver. II. t. 3). — Auf 
dürren Plätzen, steinigen Feldern, an Flussufern, seltener auf sandigen 
Hügeln und Mauern, nicht gemein: Hermannstadt, Kolos; am Zibin bei 
Neppendorf. Jul. Aug. 

2585. V. thapsiforme Schrad. monogr. 1, p. 21; DC. prodr. X, 
p: 226; Koch syn. ed. 2, 587; Kechb. exc. germ. p. 385. — Auf steinigem, 
sandigem, etwas feuchtem Boden an Flussufern; am Altfluss und Zood- 
fluss bei Talmats. Aug. Septbr. 

2586. V. cuspidatum Schrad. monogr. 1. c. p. 23, t. 41. f. 1. 
Bimg. 335; Fl. dan. t. 1810. — In Bergwäldern auf Kalksubstrat (Ding. 
l. ec.) Jul. Aug. 

2587. V. subalpinum Schur. — Radice monocephalo. Caule sim- 
pliei, 2—3 ped., subtereti, folioso, tenue albo-lanato. Foliis radicalibus 
late elliptieis, petiolatis, obtusiusculis, grosse-crenatis; caulinis inferio- 
ribus basi angustatis, decurrentibus, obovatis vel oblongis; summis mino- 
ribus; omnibus mollibus, decurrentibus, glauco viridibus, albo-lanatis. 
Floribus pallidis apice caulis capitato-congestis. Capsulis ovatis, acumi- 
natis, glabriusculis, fuscis. — Affine V. thapsiformi sed multo graci- 
lius, indumentum album lanatum siccatione immutatum, flores pallide 
flavi. — Auf Glimmerschieferfelsen in der oberen Tannenregien der 
Arpaser Gebirge. 5000°. Jul. Aug. 

2588. V. phlomoides L.; Bmg. 337; Wagner t. 128. (V. rugu- 
losum Willd. en. h. berol. 1, 224. — V. Thapsus Plenk t. 109. — V; 


australe Schrad, monogr. A, p. 28, t. 2; Schur sert. n. 2018). — Auf 
Hügeln, sonnigen Wiesen, unbebauten Orten (Bing. 1. c.) Hermannstadt- 
Jul. Aug. 


2589. V. nemorosum Schrad. monogr. p. 32, n. 12, t. A, f. 2; 
Bing. 336; Rehb. exe. germ. p. 384; Schur sert n. 2019. — In Wäldern, 
Hainen, Holzschlägen der Hunyader Gebirge (Ding. 1. c.) Jul. Aug. 

2590. V. montanum Schrad. hort. gött. fasc. 2, p. 18, t. 12; Bmg. 
338; Zchb. icon. XXX, p. 12, t. 21; Koch syn. ed. 2, 587. — (V. cras- 
sifolium Schleich.) — In Bergwäldern auf felsigen Orten (Bimg. 1. e.) 
Jul. Aug. 

2591. V. calvescens Schur herb. Radice multieipice. Caulibus 
aequialtis ramosis, 2 ped. et ultra, hirsutis. Foliis infimis elliptieis sub- 
sinuatis, acuminatis basi angustatis subsessilibus; fol. ramorum late 
ellipticis, subitu longius acuminatis, basi rotundata sessilibus vel obsolete 
et brevissime deeurrentibus, erenatis, omnibus undique stellato-tomen- 


Schur. Enum. plant. Transs. 31 


482 


tosis demum calvescentibus. Filamenta 3 breviora apice hine villosa, 
longiora 2% glabra anthera ad filamentum decurrente. (Affine V. phlo- 
moidi). — Auf grasigen Abhängen des Götzenberges bei Michelsberg. 
Aug. Septbr. (Vielleicht spät blühende Seitentriebe von V. phlomoides 
oder V. montano-phlomoides!) 


2592. V. speciosum Schrad. h. gött. fasc. 2, p. 22, t. 16; Koch 
syn. ed. 2,588; Zechb. pl. cerit. X, f. 1329; Zoch. rar. banat. f. 41; Schur 
sert. 2022. (V. longifolium DC. fl. fr. suppl. p. 414, non Tenor). — 
Auf unbebauten Orten, an Wegen und Ackerrändern,, auf steinigem 
Boden im Gerölle der Flussufer: Altfluss bei Frek; am Bache Zekatsch 
zwischen Mühlenbach und Reussmarkt; bei Deva; bei Broos. Nicht gemein. 
Aug. Sepfbr. 


2593. V. banaticum Schrad. monogr. 2%, 28; Rochel. rar. banat. 
55, t. 18, f. 38; Zchb. icon. XXX, t. 37; Schur sert. n. 2021. — Heuf. 
banat. (1858) p. 130. — Im Gerölle der Flussufer und an steinigen Ab- 
hängen: Bei Deva; an der Strasse zwischen Mühlenbach und Carls- 
burg. Selten (schon von Lerchenfeld beobachtet worden). Scheint aus un- 
serer Flora allmälig zu verschwinden. Jun. Aug. 


2594. V. orientale M. Bieb. Fl. t. c. 1, 160; 3, 154; Schrad. 
monogr. 5, p. 23; Bess. en. p. 11; Schur sert. n. 2030; Rochel. rar. banat. 
f. 39; Rchb. exc. germ. p. 3831; Koch syn. ed. 2, 589. — (V. nigrum 
Pall. — V. gallicum Willd. — V. urticaefolium Lam. — V. mon- 
spessulanum Pers. — V. ovatum Schrad. h. gött. 2, p. 21, t. 15. — 
V. banaticum Schrad. — Auf sonnigen bewachsenen Hügeln und An- 
höhen, Mergel, Kalk; häufig beı Hammersdorf; Kronstadt: Schlossberg, 
Postwiese. Jul. Aug. 

a. sinuatum. Foliis radicalibus sinuatis vel versus basin inciso-cre- 
natis; ramis paniculae racemosis = (V. sinuatum Schur sert. n. 2020, non 
L.) (V. Chaixii Voll. delph. 2, 491, t. 13). — Auf den Hügeln bei Ham- 
mersdorf. Aug. 

b. glabrescens. Foliis minus profunde crenatis, nitidis subtus tenuis- 
sime lanatis demum calvescentibus, siecatione atro-viridibus. = V au- 
striacum Schrad. monogr. p. 22; Schult. in R. et S. syst. IV. 345; 
Schrad. in com. soc. gött. V. 166; Schur sert. n. 2031. — V. virens 
Host. A. 1, 291. — An Waldrändern, Weinbergen bei Talmats; auf 
Aeckern bei Hermannstadt. Jul. Aug. 


2595. V. lanatum Schrad. monogr. 2, 28, t. 2, f. 1; Koch syn. 
ed. 2, 589; Schur sert. n. 2025; Zechb. icon. XXX, t. 29. — (V. nigrum 
albo-lanatum Schur herb. Transs. — V. Alopecurus Thuill. par ed. 2, 
p. 110. — V. parisiense Thull. 1. c. — V. thyrsoideum Host. A. 1, 
289). — Auf den Hügeln bei Hermannstadt; Kapellenberg bei Kron- 
stadt; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Kalksubstrat, Mergelboden. Jul. 
Aug. bis 3000‘ Elevat. 

2596. V. nigrum L.; Bmg. 342; Fl. dan. t. 1088; DC. prodr. X, 
238. — Auf Aeckern, Feldern, Triften, Mauern, in lichten Wäldern, un- 
bebauten Orten in der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 


483 


2597. V. erythrocaule Schur herb. Transs. = VW, leiostachyon 
Schur sert. n. 2026, non Griseb.) — Radice perenni horizontali simplici. 
Caule erecto subpiloso, superne glabro subangulato, fusco-purpureo, 2 
ped. et ultra. Foliis radicalibus longissime petiolatis, maximis, 9—12 poll. 
long. motlibus, basi cordatis, ambitu ovatis, acuminatis, inaequaliter et 
grosse duplicato-crenatis, supra subglabris, subtus in nervis primariis 
imprimis villosulis; fol. eaulinis paueis distantibus, cordato-ovatis breviter 
petiolatis; summis sessilibus. Floribus fasciculato-racemosis, paniculatis, 
ramis erecto - patulis, angulatis, inferioribus bractea foliacea suffultis; 
pedicellis inaequalibus glabris; faseiculis florum ab inyicem remotis; ca- 
Iyeibus glabris. Corollis -minimis luteis; filamentis albo-villosis; calyce 
quadrifido. — In Wäldern der oberen Berg- und Voralpenregion. 4000. 
bis 5000°; in der Tannenregion der Kerzesorer Gebirge; auf der Preschbe 
bei Zood. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

2598. V. Lychnitis /. sp. 235; Dmg. 339; Schrad. monogr. 2, 
18; DC. prodr. X, 237; Fl. dan. t. 586. — (V. pulverulentum M. Bieb. 
(non Vill. nec Kit.) — V. Biebersteinii Bess. — V. ramosissimum 
- Poir. — V. mieranthum More. — V. bracteatum Presi.) — Auf 
Hügeln in Weinbergen, an Flussufern, Hecken, Zäunen (Bmg. |]. ec) 
Häufig um Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Jul. Aug. 

2599. V. album Mill. diet. n. 3; Mönch. meth. p. 447; Bimg. 341. 
(V. Lyehnitis Engl. bot. 58. — V. Mönchii Schult. — V. Weldenii 
Braun. genuin. Moret. dec. 2, pl. ital. c. ic. — V.ineanum Gaud. — 
V. Lycehnitis ß. album Koch. syn. ed. 2, 588; Schrad. monogr. 2,18.) 
— Auf Feldern und Triften, selten. (Dmg. l. c.) Bei Reps, Kronstadt. 
Jul. Aug. 
2600. V. Pseudo-Lychnitis Schur herb. Transs. (V. orientali- 
Lyehnitis Schur an Hausm.?) Radice monocephala. Caule erecto 2 ped. 
et ultra superne subramoso, tereti-angulato, floccoso-lanato, fusco - pur- 
pureo. — Foliis radicalibus oblongis acuminatis longissime petiolatis; 
caulinis inferioribus basi angustatis breve petiolatis; mediis basi angu- 
statis sessilibus; supremis basi rotundatis obsolete decurrentibus; omni- 
bus supra glabris vel subelabris, subtus albo-lanatis, duplicato cre- 
natis, crenis versus basin foliorum infimorum profundioribus; foliis sum- 
mis interdum integerrimis. Inflorescentia racemoso-pyramidata ; corollis 
pallide flavis ut V. Lycehnitis; calycibus incanescente-tomentosis. — 
Auf sandigen, sonnigen bewachsenen Hügeln, am Rande der Weinberge 
bei Hammersdorf, Hermannstadt. Jul. Aug. 

2601. V. floccosum W. Kit. pl. rar. t. 79; Koch syn. ed. 2, 
p- 588. Dluf. Fingerh. comp. 1, 1, 348; Schur sert. n. 2029. — (V. pul- 
verulentum @Gaud. helv. 471 [non Vill.].) — V. heterophyllum 
Moretti sec. Maly en. p. 195. — Auf Hügeln und Kalkfelsen im west- 
lichen Siebenbürgen, an der Maros bei Zam, bei Broos nach Unverricht. 
‚ Jul. Aug. — (An V. pulverulentum Sm. brit. 251, non Vill.). 

2602. V. pulveruientum Vill. Dauph. 2, 490; Bmg. 340; M. K. 
D. Fl. 2, 216; Iechb. exc. germ. p. 36%; Schrad. monogr. 2, 15; Schur 
sert. n. 2029. — (V. Lychnitis ß. hungaricum Zochel pl. rar. banat. 


31 * 


484 


t. 20. f. 40. — V. pyramidale' Host. sec. Bluf. Fingerh. comp. A, A, 
p. 348. — V. Lyehnitidi-floccosum. Koch syn. ed. 2, p. 591. — 
Auf schattigen Hügeln an Kalkfelsen. Bmg. 1. e. Jun. Jul. 

2603. V. Neilreichii Schur herb. Transs. (an Rehb. Zool. bot. 
Ges. 1861, 2, p. 367). V. specioso-orientale Neilr. Zool. bot. Zeit. 
1851, p. 125; Fl. v. Nied. Oestr. 5%1; Flora v. Wien p. 373. — (Weil 
unter V. Schottianum zwei ganz verschiedene Bastarde im Umlaufe 
sind, so dürfte diese Namensänderung zu rechtfertigen sein). Auf gra- 
sigen Hügeln auch und um den rothen Berg bei Mühlenbach. Juli 1853. 

2604. V. phoeniceum L. Bmg. 343; Jacqg. A. t. 125; Tratt. 
Oest. t. 135. — Auf Brachen, Wiesen, Triften, unbebauten Orten. Mai, Juli. 

a. subcordatum. Foliis radicalibus basi cordatis, ambitu ovatis vel 
subrotundo-ovatis, subito acuminatis. V. puniceum Schrad. hort. gött. 
2, p- 20, t. 44; Monogr. 2, p. 40. — Auf feuchten Aeckern bei Kron- 
stadt. Jul. 

b. plantagineum, Foliis multo majoribus, 8—10 poll. long., oblongo- 
elliptieis apice rotundatis vel subacuminatis, obsolete denticulatis, supra 
glaberrimis, subtus in venis parce pilosis, in petiolum longum sensim 
desinentibus. Floribus minoribus laxe racemosis pallide phoeniceis. Caule 
2 ped. foliis caulinis minimis. — (V. plantaginifolium Schur herb. 
Transs). Auf der Pojana bei Kronstadt. 3000°. Jul. 

c. albiflorum. Im jungen Wald bei Hermannstadt. Jun. 

2605. V. rubiginosum W. Kit. pl. rar. t. 197; DC. prodr. X, 241; 
Schrad. monogr. 2%, 29; M. Bieb. Fl.t.c. 3, 156; Rehb. exc. germ. p. 380. 
(V. caucasicum Fisch. — V.nigro-phoeniceum F. W. Schultz. Flor. 
1833, II, 634. Koch syn. ed. 2, p. 592). — (V. orientali-phoeniceum 
Schur herb.) — Im Kerzesorer Thale bis zur Glashütte am Flussufer. Jul. 

2606. V. Pseudo-Blattaria Schleichh = V. nigro-Blattaria 
Sehur herb. V. Lichnitidi-Blattaria Koch syn. ed. 2, p. 592? — 
V. blattarioides Gaud. helv. 2, 127, non Lam. — V.repandum 
Willd. ap. Rchb. exc. p. 380. — An Wiesen- und Ackerrändern bei 
Kronstadt: Burzenwiese. Jul. Aug. 1834. 

2607. V. Blattaria L.; DBimg. 344; Engl. bot. t. 395. — Auf Aeckern, 
Wiesen, Hügeln, Weinbergen. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


563. SCROPHULARIA Z/. 
Sect. I. Scorodonia 6. Don. 


2608. S. nodosa L.; Bing. 1266; Fl. dan. t. 1167; Sturm H. 23. 
In feuchten Wäldern, an Gräben, Flussufern, Hecken, Zäunen. Jul. Aug. 

a. cordata. Foliis basi cordatis. Narzissenwiese. Jul. 

b. rotundata. Foliis basi rotundatis. Hermannstadt. Jul. (Beide Var. 
oft nebeneinander aber im Habitus verschieden). 

2609. S. ternata Schur sert. n. 2038, exclus. synon. — Radice 
tuberosa. Caule firmo 4 ped. obsolete tetragono. Foliis caulinis omnibus 
ternato-verticillatis, basi lata fere recte truncatis, subito in petiolum 


485 


brevem exeuntibus, ambitu late ovato-cordatis, duplieato-grosse serrato- 
dentatis, glabris. Ramis paniculae primariis ternato vertieillatis. Fructibus 
acuminatis. — Bergwiesen, auf der Schweinswiese des Götzenberger. 
4000‘. August. 

2610. S. Erharti ©. A. Steven. conf. Babingt. man. of. brit. bot. 
p. 218; Koch syn. ed. 2, 593; Schur sert. n. 2038, scilicet. n. 2039. — 
An Flüssen und Bächen oft im Wasser selbst: Am Mühlenbach vor dem 
Sagthore und Reissbach bei Hermannstadt. Jun. Aug. Den Citaten nach 
ist diese die S, aquatica Bmg. en. n. 1267 und auch Z. sp. 864, DC. 
prodr. X, 309; Sturm H. 23; Fl. dan. t. 507; Engl. Bot. t. 854; Schkh. 
t. 173. — Im Hunyader Com. bei dem Dorfe Malomviz. (Bing. 1. c.). 

2611. S. Balbisii Hornem. hort. hafn. 2, 577; Koch syn. ed. 2, 
593. — (S. aquatica Steven [an L.?]. — S. aquatica L. f. Balbisii 
Ledeb. Ross. 3, 218). — An ähnlichen Standorten wie die vorige Art, 
aber meist in und an den Gräben der Waldwiesen in der Hügel- und 
unteren Region. Am Zackelsberg zwischen Gross-Scheuern und Stolzen- 
burg, bei Resinar. Jul. Aug. 

2612. S. Nesii Wirtgen. Verh. d. naturhist. Ver. 1, 29; Koch syn. 
ed. 2, 593; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 181. — Auf Moorsümpfen 
und an dergleichen Gräben, am Fuss des Büdös, bei Tusnad auf Eisen- 
schlamme, eine eigenthümliche Form; bei Tartlau und im Orte selbst im 
Rathhausgraben ; auf der Burzenwiese in der Nähe der Bienengärten bei 
Kronstadt. Jul. Aug. 

2613. S. glandulosa W. Kit. pl. rar. t. 214; Dmg. 1268. — 8. 
Scopolii Hoppe cent., Pers. syn. 2, 160. S. auriculata Scop. carn. 4, p. 
446, t. 31 [non L.]. — S. Scorodonia Host. [non L... — S. grandi- 
dentata Tenor. — S. betonicaefolia Wydl. [vix. L.]. — S. nepe- 
taefolia Smith. — S. rugosa Willd. — S. hirsuta Hornem. — 8. 
taurica Hortor.). — In Wäldern auf Aeckern, Feldern, Triften, Wiesen an 
Hecken und Zäunen, bebauten und unbebauten Orten aus der Ebene bis 
in den Alpen und in Folge des verschiedenen Standortes sehr veränder- 
lich im Habitus. 600°-6000° Substrate höchst verschieden, auch auf 
Trachyt und Basalt. Jun. Aug. 

a. albiflora. Floribus i. e. corollis albis, calycibus viridibus, foliis 
minoribus cordatis triplicato-crenato-dentatis. — Auf Kalkfelsen der 
Alpen. Bulla der Kerzesorer Gebirge; auf dem Ecesem-Teteje bei Sz. 
Domokos. 5000‘. Jul. Aug. 

b. alpina. Floribus fuscis duplo majoribus, foliis cordatis, inferioribus 


grosse crenatis superioribus argute serratis. — Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer Alpen zwischen Zwergwachholder und Krummholz. 5000'. 
Juli, Aug. 


2614. S. olympica Boiss. Diagn. A, n. 4, p. 59; Neilr. Nachtr. 
p- 1741. — Bei Hermannstadt. (Janka Linn. 1860, p. 592). 

2615. S. laciniata W. Kit. pl. rar. t. 170; Bimg. 1269; Koch syn. 
ed. 2, 594. — (Simplex vel ramosissima, glabra; caule purpureo-fusco; 
foliis ovatis vel oblongis inciso-lobatis vel versus basin pinnatifido-laci- 
niatis [Schur sert. 2041, var. a. et b.]. = (An S. lueida M. Bieb. Fl. 


4S6 


t. ec. 2, 77; 3, 416, vix L. sp. 865°). — Auf Kalkfelsen der Arpaser- 
und Kerzesorer Alpen; Retyezat und Paranguluj der Hunyader Alpen; 
Butsets, Piatra-mare der Kronstädter Alpen. 5000°-6000‘. Kalk. Juli, 
August. s 
2616. S. rupestris M. Bieb. in Willd. sp. 3, 247; M. Bieb. Fl. 
t. c. 8, 79; 3, 417; DO. prodr. X, 315; Schur sert. n. 2041, var. c. ebd. 
ramosissima pubescens. — (8. lasiocaulis Schur herb. Transs.). — Caule 
4—1Y, ped. decumbente glanduloso-pubescente, ramosissimo; foliis ambitu 
ovato-oblongis 1—2 pinnatisectis, piloso hirtis; floribus minoribus panicu- 
latis. — Auf Kalkfelsen in der Hügel- und Bergregion: In der Hassadek 
bei Torda; auf der Kalkparthie zwischen Enyed und Torotzko; auf dem 
Ketskekö bei Carlsburg ; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 2000—4000.' Juli. 


Sect. II. Venilia &. Don. 6ard. diet. IV, 507. 


2617. S. peregrina ZL. sp. 866; Koch syn. ed. 2, 595; Zechb. exc. 
germ. p. 377. — Auf Aeckern bei Hermannstadt (Lerchenfeld herb. Transs. 
ann. 1785). (Die vorliegende Pflanze scheint zweijährig zu sein, was den 
Angaben der Bot. entgegensteht). 

2618. S. vernalis L. Bmg. 1260; W. Kit. pl. rar. t. 73; Sturm. 
H. 23; Fl. dan. t. 411. — (S. latifolia Host. — S. rotundifolia Host. 
S. cordata Mill. sec. Rchb. exc. germ. p. 376). — An schattigen feuchten 
Orten. (Bmg. 1. c.), Kalkfelsen bei Kronstadt. Mai, Jun. 


Ordo XCIV. ANTIRRHINEAE Koch syn. ed. 2, p. 595. 


(Juss. gen. p. 118. Dub. bot. gall. p. 34% = Personatae DC. fl. france, 
3, p- 573. = Scrophularinearum gen. R. Kr.) 


Trib. L GRATIOLEAE Benth. in DC. prodr. X, p. 189, 340. 


564. GRATIOLA /. 


2619. G. officinalis L.; Bmg. 56; Schkh. t. 25 Wagner t. 193; 
Fl. dan. t. 363. — Auf sumpfigen Wiesen, an Bächen. (Ding. 1. c.). Juni 
August. 

a. anguslissima. Foliis linearibus. — Auf ausgetrockneten Schlamm- 
boden bei Szakedat. Aug. 


565. LINDERNIA All. Misc. taur. 3, p. 178. 


2620. L. Pyxzidaria All. 1. c.; Bmg. 1275; Sturm H. 30; Tratt. 
Oestr. t. 188; Schkh. t. 175. — (Gratiola inundata Kid. — L.Kitai- 
belii @. Don. — Anagalloides procumbens Krock. — Capraria 
gratioloides ZL. sp. 876). — Auf überschwemmt gewesenen Orten 
(Bing. 1. e.); auf feuchten Aeckern gegen Bongard bei Hermannstadt. 
Jul. Aug. 


48% 


Trib. II. SIBTHORPIEAE Benth. ap. DC. 189, 424. 
566. LIMOSELLA 7. 


2621. L. aquatica L.; Bmg. 1276; Sturm H. 30; Tratt. Arch. 
t. 88; Schkh. t. 171; Fl. dan. t. 165. — Auf überschwemmt geweseneı 
Plätzen an Teichen und Flüssen (.Bing. 1. e.) Jul. Septbr. 

a. caulifera Koch syn. ed. 2, 612, ß. — Bei dem Dorfe Baumgarten, 
am Zibinflusse unweit der Brücke. Aug. 


Trib. II. DIGITALEAE Benth. in DC. prodr. X, 189, 448. 
567. DIGITALIS /. 


2622. D. purpurea /. sp. 866. Koch syn. ed. 2, 596; Sturm 
H. 11; Wagner t. 17; Jacg. A. t. 90; Brandt. et Rot. t. 42. — Häufig 
kultivirt und hin und wieder in der Nähe der Gärten auf Gartenschutt 
verwildert; um Hermannstadt, Kronstadt auf der Postwiese. Jun. Aug. 
(Big. obs. p. 213). 

2623. D. grandifiora Lam. fl. franc. 2, 33%; All. ped. A, 70; 
Koch syn. ed. 2, 596; DC. prodr. X, 450. — (D. lutea Pall. non L.) 
D. lutea Crntz. stirp. IV. 354 non L. — An steinigen Orten in Berg- 
wäldern; in den Weinbergen der Hügelregion und auf Wiesen der Vor- 
alpen. Jul. Aug. 

a. obtusiflora. Laciniis labii inferioris obtusis; ‘Koch syn. ed. 2. 
p- 597, var. ß.; Schur sert. n. 2044. var b. — (D. ochroleuca Fechb. 
exc. germ. p. 3795 Zechb. pl. crit. II, f. 290. — D. ambigua Lindl. 
monogr. t. 7. — D. grandiflora Gaud. non Lam.) — In der oberen 
Buchenregion bis auf den Triften der Voralpen: Arpäser- Kerzesorer- 
Grossauer Gebirge; auf Kalkfelsen des Schuler bei Kronstadt. 4000‘ 
Elevat. und darüber. Jul. Aug. 

b. acutiflora. Laeiniis labii inferioris acutis. Koch syn. ed. 2, p. 596, 
var. a; Schur sert. n. 2044. var.a. = (D. ochroleuca Jaeg. A. t. 57. — 
D. grandiflora Kchb. pl. erit. f. II. 289. D.ambigua L.? Bing. 1271; 
Murr; D. ochroleuca Lindl. mon. t. 8. — D. ambigua Sturm H. 11. 
— D. grandiflora Zchb. exe. germ. p. 379; Bluf. Fingerh. comp. A, 
%, 394). — An Waldrändern, Weinbergen, felsigen Abhängen in der 
Hügel- und Bergregion bis auf Triften der Voralpen (Bing. 1. c.) Durch 
ganz Siebenbürgen verbreitet, nicht gemein. Jul. Aug. 

2624. D. lutea L.; Bmg. 1272; Jacg. h. II, t. 105; Zechb. pl. erit. 
f. 280. — (D. parviflora Lam. [non Jacq.] Rchb. exc. germ. p. 378. — 
Auf rauhen steinigen Abhängen der Berge und Voralpen (Bing. |. e.) 
Auf der Kolzu-Brasi bei Fogaras. Jul. Aug. 

2625. D. ferruginea L.; Bing. 1273; Zechb. pl. cerit. II. f. 286; 
DC. prodr. X, 450. Lindl. mon. t. 13. — Auf Bergwiesen, steinigen Ab- 
hängen (Dimg. 1. c.) Aug. 

2626. D. lanata W. Kit. pl. rar. t. 74; Bing. 1274; Lindl. mon. 
t. 15. — (D. lanata Ehrh. Rehb. exc. germ. p. 378.) — Auf trockenen 
Höhen (Bing. 1. ec.) im westlichen Siebenbürgen. Jul. Aug. 


488 
2627. D. laevigata W. Kit. pl. rar. t. 158; Koch syn. ed. 2. 597; 


Schur sert. n. 2048; Zechb. exc. germ. p. 378; pl. erit. II. f. 285. — Auf 
bewachsenen Hügeln und Bergabhängen, bei Deva. Jul. 1845. 


Trib. IV. EUANTIRRHINEAE Schur. 
568. ANTIRRHINUM /. 


2628. A. Orontium L.; Bing. 1262; Sturm H. 27; Fl. dan.t. 941; 
Tratt. Oestr. t. 48. — Auf Aeckern unter Saaten nach der Ernte und an 
unbebauten Orten. Jul. Aug. 

2629. A. majus L. sp. 859; Koch syn. ed. 2, 598; DC. prodr. X, 
291; Schur sert. n. 2049; Bmg. 4261. — Auf alten Mauern. Hermann- 
stadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


569. CYMBALARIA Ding. en. p. 208. 
(Chavan. op. erit. 89, t. 5, f. 16. Jaeg. Obs. 2, t. 47.) 


2630. C. muralis F. Wett. 2, 397; Bing. 1. e. 1263. — (Linaria 
Cymbalaria Mill. diet. n. 17. — Sturm. H. 70; Nees ab Es. fasc. 16. 
Antirrhinum Cymbalaria ZL.; Fl. dan. t. 1220.) — Auf feuchten 
schattigen Felsen, an alten Gartenmauern. (Bmg. 1. ce.) April, Jul. _ 

2631. C. Elatine F. Wett. |. c.; Bmg. 1264. — (Linaria Ela- 
tine Miller diet. 16; Sturm. H. 70. Antirrhinum Elatine Z.; Fl. 
dan. t. 426.) — Auf Aeckern unter Saaten nach der Ernte. (Bing. 1. c.) 
Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Septbr. 

2632. C. Pseudo-Elatine Schur. = Linaria elatinoides Schur 
herb. Transs. = L. commutata Schur sert. n. 2064, an Bernh.? — An- 
tecedenti simillima, sed multo firmior, ramosior et floribus majoribus. 
Caule ramosissimo, 1—2 ped., prostrato, foliisque laxe piloso. Foliis radi- 
calibus plantae florentis deficientibus; caulinis infimis ovato-cordatis, an- 
tice rotundatis, breviter petiolatis, integerrimis vel versus basin subineciso 
dentatis, a basi ad apicem caulis et ramorum sensim minoribus et in 
folia subhasta transeuntibus. Floribus duplo majoribus quam C. Elatine, 
luteis, lab. sup. violaceo notatis. Peduneulis florum infimorum calycibusque 
toto pilosis, folium suum aequantibus; florum supremorum apice tantum 
pilosis folium suum hastatum superantibus. Calcare curyato.. — Auf 
Brachäckern bei Hermannstadt und in der ganzen Hügelkette. Jul. Septbr. 

2633. C. spuria Fl. d. Wett. 1. c.; Bmg. 1265. — (Linaria 
spuria Mill. diet. n. 15; Sturm. H. 70. — Antirrhinum spurium /. 
Fl. dan. t. 913.) — Auf Aeckern vorzüglich nach der Ernte; Hermann- 
stadt, Kronstadt, Klausenburg, Mezöseg. Jul. Septbr. 

2634. ©. dentata Schur. = Linaria dentata Schur herb. 
Transs. — Proxima C. spuriae differt: Caule firmiori foliisque laxe pi- 
loso. Foliis radicalibus caulinisque inferioribus subrotundo-ovatis, obtu- 
cis, grosse dentatis, Floribus duplo majoribus quam C. spuria genuina, 
salcare curvato. — Auf Aeckern bei Hermannstadt. Jul. Septbr. 


489 


570. LINARIA Tournef. Juss. gen. p. 120. 
(DC. prodr. X, p. 266. Endlicher gen. p. 673. Chav. monogr. p. 91.) 


2635. L. minor Desf. atl. 2, 46; Bmg. 1257; Sturm. H. 70. — 
(Antirrhinum minus Z. Fl. dan. t. 502.) — Auf Aeckern,, Triften, 
Mauern, auf Sandboden an Flussufern. Mai, Jul. 

2636. L. alpina Mill. dict. n. 5; Bmg. 1236. Sturm. H. 51. — 
(Antirrhinum alpinum L.; Jacg. A. t. 58.) — Auf Felsen der Kalk- 
alpen: Kronstädter- Rodnaer Alpen. (.Bimg. 1. c.) Jul. Aug. 

2637. L. arvensis Desf. atl. 2, 45; Bmg. 1255; Sturm. H. 70. 
— (Antirrhinum arvense L. a. sp. 2, 855; Willd. sp. 3, 244.) — 
Auf sandigen Aeckern. (Bing. 1. c.) Jun. Septbr. 

a. maxima multiflora. Caule ramoso 10—15 poll, Schur sert. n. 2052 
— Auf Aeckern bei Kronstadt. Jul. 

b. glanduloso-viscosissima. Simplex vel subramosa, caule superne pe- 
dunculisque glanduloso-pilosis, ramis paucifloris, floribus minoribus. (Schur 
sert. var. b. et c.) — Auf Aeckern in der M£zöseg. Jul. 


2638. L. speciosa Jacg. fil. = Schur sert. n. 2053. (L. bipar- 
tita Willd. Chavan. monogr. 145; DC. X, 277.) — Wird häufig kultivirt 
und kommt in der Nähe der Gärten verwildert vor. Jun. Aug. 

2639. L. striata DC. fi. fr. 3, 586; prodr. X, 278; Zechb. exc. 
germ. 374; Koch syn. ed. 2, 601; Dil. t. 163, f. 197. — (EL. strieta 
Hornem. Rechb. pl. erit. V, f. 610. — L. repens Desf. Fl. belg. 1109, — 
Antirrhinum repensZ.sp. 854. — A. striatum Lam.) — Auf Aeckern 
und unbebauten Orten (einzeln). Hermannstadt. Aug. 1846. (BeiMaros-Porto 
nach Lerchenfeld herb. Transs. als Antirrhinum Maros-Portense.) 
Ist leicht mit L. arvensis zu verwechseln, durch den geraden kurzen 
Sporn und die eckigen Samen gleich zu unterscheiden. 

2640. L. italica Trev. act. acad. Leop. car. 13, p. 188; Koch syn. 
ed. 2, 602; Schur sert. n. 2058; Zechb. pl. erit. V, f. 608. — (L. pani- 
culata Peyer et Vest. bot. Zeit. 12, 14 Beil. p. 30. — L. linifolia 
Reochel. banat. p. 60, f. 47. — L. angustifolia Zechb. exc. germ. p. 375. 
— L. genistifolia DC. fl. franc. 3, 591. — Antirrhinum genisti- 
folium Vill. delph. 2, 439. — A. linifolium Host.) Caule ramoso de- 
cumbente, ramis simplieibus racemosis ; foliis angustissime linearibus vel 
obsolete oblongo-linearibus; floribus aureis suaveolentibus. — Auf Aeckern 
bei Broos; in der Hassadek bei Torda; auf Feldern und am Wege gegen 
Torotzko ; zwischen Deva und Dobra. Jul. 1845. 

a. strietissima collina. Caule erecto strietissimo firmo 2 ped., superne 
parum ramoso, ramis erectis caule brevioribus apice racemosis; foliis vere 
oblongo-linearibus, acutis, trinervüs, 1—1\, lin lat.; floribus flavis palato 
aurantiacis suaveolentibus. — (S. angustifolia Zechb. l. c. genuina.) 
— Auf grasigen Hügeln, auf dem Billak bei Borbund. Me&zöseg. Jul. 


2641. L. genistifolia Mill. diet. n. 14; Bmg. 1259; Jechb. pl. 
erit. V, f. 626. (Antirrhinum genistifolium Z.; Jacq. A. t. 244.) — 


490 


Auf grasigen Hügeln, zwischen Gebüsch an Weinbergen. (Bmg. 1. c.) 
Jun. Aug. 

a. angustifolia gracilis. Schur sert. n. 2054, var. ß. Habitu L. ita- 
lieae, foliis rorido-glaucis, anguste oblongo-linearibus, floribus flavis 
palato aureo notatis suaveolentibus. (L. linifolia Willd. Iechb. exe. 
germ. p. 374; Zechb. pl. crit. V, f. 609; Zoch. banat. f. 47. — L. lini- 
folia Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 322. — L. ge- 
nistifolia var. angustata Wierzb.) — Auf steinigen Abhängen (Na- 
gelflüe) bei Talmats; im Branisch bei Hannebach; bei dem Dorfe Baum- 
garten. Jul. Aug. 

b. lanceolata. (Schur sert. n. 2054, var. a. et c.). — Caule firmo. 2 
ped. et ultra, superne paniculato-ramoso, foliis lanceolatis approximatis, 
a basi rotundata sensim acuminatis, basi 3 lin. latis 1/,—2 poll. longis, 
evidentius tri-obsolete quinquenervibus; floribus eitrinis palato aureis 
inodoris. — Auf sonnigen steinigen Abhängen, auf dem Predjal bei Kron- 
stadt; auf der Landeskrone bei Talmäats. Jul. Aug. 

2542. S. chloraefolia Zchb. exc. germ. p. 374; Rchb. pl. erit. V, 
f. 627; Schur sert. n. 2055, var. a. = (L. pyramidata Schur sert l. c. 
non Spreng. = L. nervosa Schur sert. l. c.). Caule elato 3—4 ped. 
pyramidato-ramoso, ramis incurvo-erectis. Foliis ovatis, acuminatis basi 
cordatis, quinque ad septemnervibus, coriaceis, tenue pruinosis. Floribus 
minoribus in racemum laxum dispositis, eitrinis, palato aurantiaco notatis. 
— Auf Hügeln zwischen Gebüsch, vorzüglich auf Kalkboden, Schlossberg 
und Kapellenberg bei Kronstadt ; auf der Nagelflüe bei Talmatsch; auf 
dem Zackelsberg bei Stolzenburg. Aug. Septbr. 

2643. S. dalmatica Mill. l.c. Chav. monogr. p. 126; Bimg. 1258; 
DC. prodr. X, 275; Rchb. pl. erit. V, f. 629. — (L. grandiflora Desf.; 
Chaix. de pl. de Tournef. t. 21. — Antirrhinum dalmaticum L.). — 
An felsigen sonnigen Orten der Kalkgebirge, häufig in der Umgebung 
von Kronstadt bis in die Moldau und Wallachei. Jul. Aug. 

a. transsilvanica = L. transsilvanica Schur sert n. 2056. = L, 
lancifolia Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 197 (non Andrä bot. Zeit. 
1855, p. 739). — Foliis rite lanceolatis, basi interdum inconspicue cordatis, 
sessilibus, subcoriaceis, acuminatis, 3—5 nervibus, 6 lin. lat. 2—2', poll. 
long.; floribus vix minoribus ac forma genuina sed pallidioribus. — Auf 
den Kalkgebirgen bei Kronstadt: Szara-Tömos am Tömöser Pass am Fuss 
des Predjal, auf dem Rücken des Kapellenberges bei Kronstadt. Jun. Jul. 
(Nach Lerchenfeld ist diese Form auch am Rothenthurmpass vorgekommen). 

2644, L. vulgaris Mill. diet. n. 15 DC. prodr. X, 273; Spreng. 
syst. 2, 796. — (Antirrhinum vulgare ZL.; Sturm. H. 18; Fl. dan. 
t. 982). — Auf Aeckern, Wiesen unbebauten Orten. Jun. Septbr. 

a. glaberrima. Glaberrima, rachi pedicellisque glabris, caule ramosis- 
simo plerumque decumbente, ramis adscendentibus, racemosis, floribus 
majoribus pallidioribus. — (L. intermedia. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p- 278; Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 175 et 197. = L. vulgaris 
var, eglandulosa Schur sert. n. 2059 var. c.; L. vulgaris Bing. 


491 


n. 41260). — Auf Aeckern und unbebauten Orten bei Hermannstadt Juli, 


August. 
b. mierantha, Caule elato 11, ped. ramosissimo, floribus numerosis- 
simis minutis, plerumque degeneratis ecalcaratis subochroleucis. — An 


. Hecken und Zäunen der Weinberge bei Hammersdorf. Jun. Jul. 


c. peloria. Corolla basi quinquecornieulata, limbo quinquefido plicato, 
clauso, lobis obtusis (Dmg.]. e.) ad fossiculos prope Ujegyhaz (Leschkirch). 

2645. L. glaucophylla Schur herb. Transs. = L. glauca Schur 
(olim non Willd.) Radice oligocephala breviter repente hinc inde tuber- 
culosa. Caule 2 ped. erecto, tereti, inferne piloso superne pedunculisque 
glanduluso-piloso. Follis glauco-pruinosis confertis, oblongo-linearibus vel 
anguste lanceolatis, obsolete trinerviis. Floribus longe racemosis antece- 
dente duplo majoribus, inferioribus axillaribus, superioribus bracteatis, 
corollis flavis, palato croceis, suaveolentibus. -— Auf Feldern, Aeckern, an 
Wegen und Dämmen, Hermannstadt; auch auf Kalksubstrat bei Kronstadt. 
Jul. Aug. — (Villeicht identisch mit L. Biebersteinii Bess. en. p. 25?). 

2646. L. hybrida Schur = L. Biebersteinii Schur herb. Transs. 
non Bess. et L. macrura Schur sert. n. 2059 var. c. (non M. Bieb.) — 
Radix ut antecedens. Caule firmiori, 2—3 ped., erecto, inferne simplici, 
superne vix ramoso. Foliis brevibus latioribusque, subtus glaueis, iis L. 
genistifoliae subsimilibus, elongato-lanceolatis, trinerviis. Floribus spe- 
ciosis maximis, L. dalmaticae similibus, eitrinis, palato croceis. Rachi 
pedicellisque glabris; bracteis longissimis pedicellum suum duplo supe- 
rantibus. Seminibus duplo majoribus ac L. vulgaris, utrinque rugosis. 
Calyeis lobis obtusis. (Affinis L. genistifoliae et G. dalmatica = 
L. vulgari-dalmatica?). — Auf steinigen Plätzen, auf dem Gerölle 
an Flussufern; am Zoodflusse und Altflusse bei Talmats; an der Maros gegen 
Sz. Domokos; am Tomösfluss bei Kronstadt. Jul. Aug. (Die oben ange- 
gedeutete Hybridität liesse sich bei Kronstadt ziemlich sicherer nach- 
weisen, weil dort beide Arten neben einander vorkommen, und auf dem 
Kapellenberg kommt noch L. genistifolia dazu; doch habe ich keine 
sicheren Beweise für meine Meinung). 


Trib. V. VERONICEAE Benth. in DC. prodr. X, p. 189, 456. 
(Ordo Veroniceae Schur sert. p. 54.) 


571. VERONICA L[. 
Seect. I. Beccabunga 6riseb. spieil. rum 2, 31. 


2647. V. Anagallis L.; Bimg. 34; Fl. dan. t. 903. — An quelligen 
Orten an Bächen, Gräben, in sumpfigen Wäldern. Jun. Aug. 

a. integerrima. Foliis minoribus integerrimis. — Hermannstadt. Jun. 

b. erenato-dentata. Foliis elongato-lanceolatis oblongisve erenato- 
dentatis. Capsula obtusa subemarginata. Caule humile, ramoso, 6—8 poll. 
— Hermannstadt: Jul. 


492 


c. maxima, succulenta. Caule 1—2 ped. omnibus in partibus major, 
floribus saturate caeruleis. Habitu V. Beecabungäae. — In gelinde flies- 
senden Wässern bei Hermannstadt. Jul. 

d. deminuta. Caule simplici 2—3 poll. apice paucifloro. Foliis radica- 
libus ovato-spathulatis, petiolatis; caulinis oblongo-linearibus sessilibus, 
omnibus suberenatis. Capsula obtusa (nec emarginata). — Auf feuchten 
Sandboden, truppweise; am Zibinfluss Neppendorf gegenüber auf der 
Fleischhackerwiese. Mai, Jun. 

e. glandulosa. Caule ramosissimo 3 poll., superne peduneulis calyei- 
busque glanduloso-piloso. Foliis glabris serrulatis. Capsula tenue emar- 
ginata glabra vel margine ciliolata. — Auf lockeren Torfboden bei dem 
Dorfe Arpas. Jul. 1847. 

2648. V. anagalloides Guss. pl. rar. p. 5, t. 3; Schur sert. n. 2070, 
var. c. = V. anagalloides Guss. fl. sie. prodr. 1, p. 10; Koch syn. ed. 
2, p- 603; Ledeb. fl. Ross. 3, 236; DC. prodr. X, 468. — (V. Anagallis 
var. ß; ©. Koch in Linn. XVII, p. 288). — An den Gebirgsbächen in den 
Arpaser- und Kerzesorer Gebirgen. Jul. Aug. 

2649. V. salina Schur herb. Transs. — Radice subrepente oligo- 
cephala. Caule erecto, 2 ped. et altior, ramosissimo, ramis oppositis 
notato, subtereti, purpureo, glabro. Foliis anguste lanceolatis, a basi lata 
sensim attenuatis, amplexicaulibus, oppositis vel infimis verticillato-ternatis, 
glabris, margine glanduloso-serrato-dentatis. Floribus minimis numerosis- 
simis apice ramorum racemosis, racemis panieulatis. Rachi, peduneulis 
calyeibusque parce glanduloso-pilosis. Corollis rubellis calycem aequan- 
tibus. Calyeis laeiniis inaequalibus oblongis obtusiusculis. Capsula elliptica 
obtusa calycem superante. — Auf schlammigen, etwas salzhaltigen Thon- 
boden, auf der Salzwiese zwischen Hermannstadt, Hammersdorf und dem 
alten Berg. Jul. Aug. (Mit V. anagalloides Guss. und V. tenuis 
Ledeb.? verwandt, der ersteren aber näher stehend). 


2650. V. Beccabunga L.; Bing. 33; Sturm. H. 12; Fl. dan. t. 511. 
— An Bächen, Gräben, Teichen, quelligen Orten. Mai, Jul. 

a. nivea. Bmg. v. a. Folia subrotunda minima, integerrima, llores 
nivei. — An den Fischteichen bei Schass. (Bmg. ]. c.). 

b. longibracteata. Planta robusta succulenta. Floribus roseis, bracteis 
pedunculo multo longioribus. Foliis integerrimis (an V. limosa Lej. 
rev. 3). — (Schur sert, n. 2059, var. a.), — Am Reissbach bei Hermaun- 
stadt. Juli. 

2651. V. scutellata L.; Bmg. 35; Sturm H. 58; Fl. dan. t. 209; 
Tratt. t. 19. — Auf sumpfigen Wiesen, an Teichen und Gräben. Mai, Jul. 

a. nivea. Bing. 1. c. var. ß. Fischteiche bei Leschkirch. Jul. 


Sect. II. Chamaedrys 6riseb. spieil. rum. 2, p. 28: 


2652. V. prostrata L.; Bmg. 38; Koch syn. ed. 2, 604; Sturm H. 
88; Zechb. pl. erit. IX, var. b. — Auf sonnigen Hügeln, Wiesen, Triften, 
Aeckern, unbebauten Orten. (Bmg. 1. c.). Mai, Jul. (Variat eaudieulis 
prostratis vel suberectis, viridibus purpureisve, foliis plus minus crenato- 


493 


serratis angustioribus latioribusque, floribus caeruleis roseis vel albis.) 
(Bing. 1. c.; Schur sert. n. 2076). 

2653. V. dentata Schmidt bohem. cent. 1, 20; Bimg. 39; Sturm 
H. 58. (V. austriaca var. Koch.syn. ed. 2, 605, a. — V. austriaca 
“var. c. Rehb. exc. germ. p. 368. — V. angustifolia Bernh. — V. 
Schmidtii R. et S. 1, 112. — V. Teucrium Host. [non L.] — V.lati- 
folia ß. heterophylla ZRoch. ban. f. 43. — V. prostrata ZL. sp. 22; 
M. Bieb. Fl. t. c. II, p. 10, 413; Bess. en. p. 2. Schur sert. n. 2080). — 
In lichten Wäldern der Berge und Voralpen. (Bing. 1. c.), — Auf den 
Arpaser Gebirgen. Jun. Jul. 

2654. V. orientalis Mill.; Ait. h. kew. 1, p. 23; DC. prodr. X. 
169; M. Bieb. Fl. t. ce. A, 12; III, p. 13. (V. austriaca ß. orientalis 


C. Koch in Linn. XVIL, p. 287. — V.taurica Willd. sp. 1, p. 70. — 
V. austriaca var. glandulifera Schur herb. Transs.). — Radice lignosa poly- 


cephala. Caulibus diffusis decumbentibus, teretibus, pilosis, 9—12 poll. 
Foliis oblongis vel lineari-oblongis, basi cuneatis, dentatis vel pinnatifidis, 
pilosis. Floribus in racemos longissimos basi efoliatos laxe dispositis, 
caeruleis vel in colorem rubrum vergentibus. Calyce quadripartito, vel 
dente quinto minimo inaequaliter quinquedentato, uncinato-piloso; laciniis 
calycis 2 duplo majoribus, lineari-lanceolatis, subuninerviis. Capsula trian- 
gulari-obcordata, pilosa. Pedicellis capsula duplo longioribus. — Auf 
grasigen Hügeln, Thonboden, bei dem Dorfe Borband unweit Carlsburg. — 
Auch auf Kalkkonglomerat bei Kronstadt. Jun. Jul.; aber hier schon 
überreif, so dass eine genaue Bestimmung unzulässig war. 

2655. V. hyssopifolia Schur herb. = V. orientalis var. hys- 
sopifolia Schur. — Radice lignosa ramosa oligocephala. Caulibus basi 
curvato-adscendentibus, dein erectis, superne parum ramosis vel simpli- 
cibus, apice racemosis ; racemis basi nudis. Foliis lineari-oblongis, sum- 
mis linearibus, omnibus integerrimis acutis cauleque dense pubescentibus. 
Floribus V. prostratae similibus sed. parum majoribus. Calyce quinque- 
fido, laciniis % majoribus 2% minoribus laeinia quinta minima. Capsula 
subrotundo-cordata piloso pedicellum aequante. — Planta 12 poll., racemi 
6—8 poll. longi multiflori. — Auf Kalkgerölle der Berge und Alpen 
Kapellenberg und Königstein bei Kronstadt. Jun. Aug. 3000°—-6000'. 
(Affinis V. dentatae Schm.) 

2656. V. austriaca L. sp. 17; Koch syn. ed. 2, 604 var. ß pin- 
natifida; Jaeg. A. t. 329. — (V. polymorpha Willd. en. suppl. p. 2. 
— V. Jacquini Schott. in R. et S. syst. 1, 108. — V. prostrata var. 
e. Zöchb. exc. germ. p. 308.) — Auf bewachsenen Hügeln, Waldwiesen 
bis in den Voralpen: Götzenberg bei Heltau; Arpaser- und Kerzesorer 
Gebirge; auf dem Königstein bei Kronstadt. 2000-5000’. Jun. Aug. 

2657. V. muitifida L. sp. 17; M. K. D. Fl. 1, 327; Scop. carn. 
1, 165 — Jacq. A. t. 329. — (V. Jacquini Bmg. en. 4, n. 43 [non Sehott.] 
— V. psilocarpa Link. en. 4, 25. — V. trichocarpa R. et $. mant. 
4, 106. — V. austriaca var. ß bipinnatifida Koch syn. ed. 2, 609. 
—- V. austriaca var. multifida ©. Koch Linn. XVII, p. 287.) — Auf 
bewachsenen Hügeln, in Weinbergen, lichten Wäldern und Gehauen 


494 


(Big. 1. c.) durch die ganze Hügelregion verbreitet. Hermannstadt. 
Mai, Jul. | 

a. tenuifolia. Foliis subbipinnatifidis,, laciniis lateralibus linearibus, 
lacinia ultima majora oblongo-lineari. Planta 6—8 poll., habitu formae 
genuinae sed folia interdum pinnata , ambitu oblonga, trijuga, basi eu- ' 
neata, subpetiolata. — (Veronica pinnata Schur herb. Transs. -— V. 
austriaca g. tenuifolia ©. Koch Linn. XVII, 287. — V. tenuifolia 
M. Bieb. Fl. t. c. 1, 13; IIL. 13.) — Auf sonnigen Hügeln bei Kolos in 
der Me&zöseg. Jul. 1853. 

2653. V. Teucrium ZL. sp. 16; Bmg. 36; Rehb. pl. erit. IX; Vahl. 
en. A, 76, sec. Rchb. exc. germ. p. 368. — (V. latifolia minor Schrad. 
g. 1, 35; C. Koch Linn. XVII, 287; Koch syn. ed. 2, 605.) — In Wäl- 
dern, Hainen, Obstgärten am Fuss der Gebirge. Jul. Aug. 

2659. V. latifolia L. sp. 18; Bing. 37; Sturm. H. 58; Zechb. pl 
erit. IX. — (V. Pseudochamaedrys Jacq. A. t. 60. — V. Teucrium 
ß. Tratt. Oestr. t. 180. — V. latifolia major Schrad. g. 1. 35.) — 
(Variat foliis latissimis vel angustioribus, basi lata subcordata vel rotun- 
data, simplieiter vel inciso-duplicato-serratis; floribus caeruleis vel rosis 
vel albis.) — Auf grasigen Höhen, in Weinbergen, lichten Wäldern, Ge- 
büschen, auf Waldwiesen bis in den Voralpen. Jul. Aug. 

a. laciniosa. Foliis profunde lacinioso-dentatis subpinatifidisve. _ 
Auf Triften des Arpas in der Krummholzregion. 5000‘ Jul. Aug. 

b. vertieillata. Foliis arcte sessilibus verticillato-ternatis. — Auf dem 
Kapellenberg bei Kronstadt. Jun. Jul. 

c. erinita. Pilosissima. Robusta. Foliis a basi subceordata ovatis ses- 
silibus, erenato-serratis. Capsula obovato-cordata glaberrima. (V. erinita 
Kit. in Schult. Oestr. 4, 27; Benth. in DC. prodr. X, 470.) — Auf Berg- 
wiesen oberhalb Resinar am Wege zur Fromoasze. Jul. 

2660. V. Chamaedrys L.; Pmg. 42; Sturm. H. 58; Fl. dan. t. 
448. — In Wäldern, Gebüschen , Weinbergen „ Obstgärten, auf Wiesen, 
Mai. Jul. 

a. albiflora. Caulibus gracillimis undique albo lanato-pilosis; pilis 
mollibus articulatis patentibus glanduliferis; foliis minimis late ovatis, 
6 lin. long. profunde inciso-dentatis. — Auf Kalk, zwischen Gesträuch 
bei Kronstadt, Schlossberg. Mai, Jun. 

b. pilosa. = V. pilosa Schmidt cent. 1, A7; Willd. sp. 1, 66; Bing. 
40. — (V. florida Schm. fl. bohem. 23. — V. plicata Pohl. tent. fl. 
bohem. 45. — V. Chamaedrys var. pilosa Benth. in DC. prodr. X, 
274.) — Auf Wiesen der Hügel- und Bergregion. Hermanustadt. Mai, Jul. 

c. lamiifolia. Robusta. Foliis subpetiolatis, grosse serratis, ovatis, 
subglabris. Floribus majoribus dilute caeruleis laxe racemosis. — (V. la- 
miifolia Hayne. — V.divaricata Tausch. — V.Rudolphiana Hayne.) 
— Auf Waldwiesen in der Bergregion, auf der Preschbe und Mumma. 
Mai, Jul. 

2661. V. montana /. fil. suppl. 835 Bing. 41; Jacg. A. t. 109. 
Fl. dan. t. 1201; Sturm. H. 58. — In Laubwäldern der Bergregion. (Bing. 
l. e.) Jul. Aug. 


495 


2662. V. urticifolia /.; Bmg. 44; Jaegq. A. t. 59; Sturm. H. 58. 
— (V. latifolia Scop. carn. 1, 13. [non Z.]) — An feuchten schattigen 
Orten, an Felsen, in Schluchten und engen Gebirgsthälern der Berge 
und Voralpen. — Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Gebirge; im Michels- 
berger- und Zooder Thale. — In den Gebirgen bei Kronstadt. Jun. Aug. 

2663. V. peduncularis M. Bieb. Fl. t. e. 1, 11; DC. prodr. X, 
413; C. Koch Linn. XVII, 287. — (V. Chamaedrys var. y Ledeb. fl. 
Ross, 3, 243. — V. pedunculata Vahl. en. 1, 77. — V. umbrosa M. 
Feb Elite. 1. AN, TIT 442...M. Bieb., cent. pl. rar: rose. 1,2: DC. 
prodr. X, 474. — V. nemorum Pall. — V. officinalis var. ß. Schur 
sert. n. 2074. = V. Drymeja Schur 1. c. et herb. Transs.) — Radice 
tenue oligocephala fibrosa. Caudiculis tenuibus, 9 poll., teretibus undique 
Pilosis, obsolete bifariam pilosis; subsimplieibus, flexuosis,„ diffusis, cur- 
vato adscendentibus. Foliis infimis subrotundo-oyatis, obtusis, minoribus; 
superioribus multo majoribus, ovato-elliptieis summisque oblongis acutis ; 
omnibus serratis, parce pilosis, margine ciliatis. Floribus in racemum 
laxiflorum 3 poll. long., basi nudum dispositis, bracteatis; bracteis oblon- 
gis subintegerrimis, infimis pedunculo longioribus. Calyce pedunculo suo 
breviore. Racemis solitariis axillaribus ; rachi peduneulisque pilis articu- 
latis glanduliferis pilosis. Floribus speciosis V. Buxbaumii similibus, 
corollis dilute caeruleis. Fructibus? — Affinis V. Frolichianae? 
Media inter V. officinalem et V. montanum. — In der oberen 
Buchenregion der Arpaser Gebirge mit V. montana und V. officina- 
lis, auf mit Moos bedecktem Boden. 4000‘. Jul. (Diese Veronica stimmt 
mit der Abbildung von M. Bieb. überein, weicht aber in Hinsicht der 
Länge und’ Grösse der Brakteen etwas ab, dennoch zweifle ich nicht an 
die Identität beider Pflanzen, obwohl zur definitiven Bestimmung mir 
die Früchte fehlen.) 

2664. V. officinalis L.; Bing. 24; Sturm. H. 58; Fl. dan..t. 248; 
Wagner t. 217. — Auf Waldtriften, Haiden, lichten Wäldern bis in den 
Alpen. Mai, Jul. 

a. Tournefortii. Schur sert. n. 2074, var. a. Minor, foliis subrotun- 
dis, obtusis, vel obtusiusculis, a medio ad apicem serratis, basi cuneatis 
in petiolum brevem angustatis; racemo paucifloro ; floribus majoribus di- 
lute caeruleis albisve. — Zchb. pl. cerit. VIII, f. 105% et 1055. — (V. 
Tournefortii Schmidt boh. cent. 1, 12.) — Auf Triften der Voralpen 
und Alpen: Götzenberg, Arpas, Butian. 5000‘. Jul. 

b. subaretica. Minima 2—3 poll., basi fruticulosa, depressa; caudi- 
culis radicantibus, apice adscendentibus; foliis obovato-oblongis , sub- 
petiolatis cauleque albo-hirsutis. Floribus laxe racemosis, minoribus quam 
forma genuina, dilute caeruleis, brevissime pedicellatis; pedicellis fructi- 
feris bracteam aequantibus. Capsula triangulari-cordata pilosa, margine 
pilis glanduliferis ciliata, calycem duplo superante. Subsimilis V. aphyl- 
lae —= (V. subaretica Schur. = V. depressa Schur herb. Transs. 
non Kit.) — Auf den Kuppen der Kalkalpen bei Kronstadt: Butsets, 
Königstein; auf der Kuppe der Piatra-mare mit Bruckenthalia. 
6000°. Jul. 


496 


2665. V. aphylla /. sp. 14; Bmg. 31; Sturm. H. 56. — (V. de- 
pauperata W.K. pl. rar. t. 245; Bimg. 31 var. ß.: Scapo humillimo 
2—3 floro.) — Auf den Arpaser Alpen: Podruschel; die Var. depau- 
perata vorzüglich auf Kalkgebirgen bei Kronstadt. Jul. Aug. 


Seet. Ill. Pseudolysimachia Koch. 


2666. V. spicata L.; Ding. 21; Fl. dan. t. 52. — (V. spicata a 
vulgaris Koch syn. ed. 2, p. 607. = V. spicata Auetor. = V. Clusii 
Schott in R. et S. A, 94. — V. squamosa Presl. cech. p. 2. Rchb. exe. 
germ, p. 370.) — Auf bewachsenen Hügeln, sonnigen Wiesen, in Weinber- 
gen, Obstgärten,, Wäldern und Gebüschen, aus der Ebene bis in den 
Alpen. Jun. Aug. 

a. monostachya. Caule simplici, racemo solitario apice caulis. 

b. polystachya. Caule basi simplici, superne ramoso-polystachyo. 

c. perramosa. Caule a basi ramoso suffruticoso, ramis simplicibus vel 
apice ramoso-polystachyis. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, Stol- 
zenburg., Gross-Scheuern mit den Var. a. et b. meist gemeinschaftlich, 
aber auf manchen Punkten ausschliesslich die Var. e. Jun. Jul. 

d. subeanescens. Caule simplici vei superne ramoso - polystachyo, 
dense pilis crispulis glanduliferis albis canescente piloso. (V. Pseudo- 
incana Schur. = V. spicata var. albo-incana. = V. incana Schur 
sert. n. 2087 var. c. non W. K.) — Auf grasigen Hügeln bei Hammers- 
dorf, Salzburg, Klein-Scheuern. Jun. Jul. 

2667. V. hybrida L. sp. 14; Bmg. 23. — (V. spicata var. f. 
latifolia Koch syn. ed. 3, 607. — V. australis Schrad. comm. p. 24, 
et. 2, f. 3. — V. paludosa Ze. fl. spa. 1, 22; Zchb. exc. germ. p. 370, 
c.) — Auf etwas feuchten Bergwiesen. (Dmg. ]. c.) Jul. Septbr. 

2668. V. orchidea Crntz. A. 4, 3335 Bing. 22; Dess. en. p. 9. — 
(V. spicata var. eristata Koch syn. ed. 2, 607. — V. eristata Bernh. 
— V.hybrida M. Bieb. Fl. t, ec. 4, 8; 3, 9 non L. — V. crassifolia 
Kit. in R. et S. 1, 96, non Wierzb., Roch. banat. f. 42.) — Auf schat- 
tigen Höhen, an Waldrändern, Weinbergen (auf Salzwiesen Bimg. ]. c.), 
aus der Ebene bis in den Bergen, häufig in der Hügelregion. Jun. Aug. 


2669. V. crassifolia Wierzb. sec. Heuf. Flora 1835, 253; Oestr. 
bot. W.-Bl. 1857, 233; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p- 323. — (V. orchidea var. e. crassifolia Schur sert. n. 2088.) — 
Caule robusto, inferne glabro, superne tenuissime piloso, 40—15 poll. 
simpliei, vel quandoque superne parum ramoso, polystachyo, ramis inae- 
qualibus caule brevioribus. Foliis subcoriaceis, siccatione duris plerumque 
nigricantibus, basi cordatis ovatis vel oblongis, obtusis, crenatis, glabris, 
nitidis. Floribus V. orchideae similibus; calycibus glabris, laciniis obtusis 
margine ciliatis; corollae tubo campanulato limbum aequante. Capsula 
obcordata glabra. — (V. ovalifolia Schur herb. Transs.). — Auf Kalk- 
substrat, auf Felsen des Kapellenberges; Salomonsfelsen bei Kronstadt; 
auf Mergel, Hammersdorfer Hügel; auf Nageltlüe bei Talmäts; zwischen 
Enyed, und Torotzko. Jul. Aug. 


497 


2670. V. incana L. sp. 14; DC. prodr. X, 466; Ledeb. Ross. 3, 
235; W. Kit. pl. rar. t. 244; (Schur sert. n. 2087, var. d. var. poly- 
stachya). — (V. neglegta Vahl. en. 1,59; Dmg. 20. — V. canescens 
Schrad. comm., 19. — V. pallens Host.). — Auf Kalk- und Mergelboden 
in der Hügel- und Bergregion: Auf dem Billak bei Borband (Dmg.); 
auf dem Ketskekö bei Carlsburg; Eesem-Teteje bei Sz. Domokos; Kapel- 
lenberg und Piatra-Mare bei Kronstadt; auf Kalkfelsen bei Törzburg. 
Juni, August. 

2671. V. stachyoides Schur herb. Transs. = V. spicata var. 
d. Schur sert. n. 2087. — Radice ramosa polycephala. Caulibus erectis, 
2 ped. teretibus, purpureis, simplicibus vel superne polystachyis foliisque 
Piloso-hirsutis. Foliis radicalibus prolumque sterilium obovato-spathulatis 
obtusis, in petiolum attenuatis, serrato-dentatis, triplinerviis; caulinis 
multo angustioribus acutiuseulis, oppositis. Floribus spicato-racemosis, 
solitariis, brevissime pedunculatis, bracteatis; racemis 6—9 poll. long. 
Bracteis infimis foliaceis forem superantibus. Laciniis corollae lanceolatis 
acuminatis, porrectis, tubo triplo longioribus. Calyce subquinquefido, dente 
quinfo minimo max evanescente, laciniis obtusis tuboque hirsutis. Capsula 
subglobosa, turgida, basi tenue complanata, apice subemarginata, nigra, 
calyce inclusa. — Affinis et similis V. austriacae et dentatae, sed 
magis cum typo V. spicatae congrua. — Auf Sandboden in der 
Hügelregion, oberhalb der Weinberge bei Hammersdorf. Hermannstadt. 
Juni, August. 

2672. V. Bachhofenii Heuf. Flora 1835, 1, 253; Oestr. bot. 
W.-B. 1847, p. 223; Heuff. banat. 1858, p. 134; Schur sert. n. 2086; 
Bluf. Fingerh. comp. in add. 2, p. 745: Griseb. et Sch. iter hung. in 
Wiegm. Arch. 1852, p. 323. — Auf Felsen, an schattigen feuchten Ab- 
hängen und Gebirgsthälern. Am Zibinfluss unweit des Zibinfalles hinter 
Gurariu; im Arpaser Gebirge; in die Ebene herabsteigend, am Ufer des 
Zibinflusses auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt; am Fuss des 
Retyezat, (Griseb.). Am rothen Thurm-Pass bis in die Wallachei. Jun. Aug. 
(Auf Glimmerschieferfelsen im Hunyader Com. (Heuff.1. c. keine banater 
Standorte) @riseb. gibt sie bei Russberg an.) 

a. angustifolia. Foliis a basi subcordata sensim attenuatis 3 poll. 
long. 10 lin. lat., grosse inciso-crenato-dentatis, tenue strigoso-pilosis; 
rachi pedicellisque pilosulis. — Auf Gerölle im Arpasthale. Juli 1846. 

b. latifolia = forma legitima. Foliis infimis reniformi-cordatis, mediis 
cordatis, summis cordato-lanceolatis, glabriusculis demum glabris. — Am 
Zibinfluss auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt. Jul. 

ce. biserrata. Caule glabro superne rachique strigoso-piloso; foliis 
cordato-lanceolatis, subito in petiolum longum attenuatis, duplicato-ser- 
ratis; calycibus adpresse pilosis; capsula pilosa. (V. biserrata Schur 
herb. Transsilv.) — In den Grossauer Gebirgen. Jul. (Ich habe nicht die 
feste Ueberzeugung erlangen können, ob Baumg. diese V. Bachhofeni 
als V. media Schrad. angesehen hat: allein die Bezeichnung V. media 
ist der Beschaffenheit derselben ganz angemessen, da sie eine Mittel- 
stufe von V. spieata zu V. spuria Z. bildet). 


Schur. Enum. plant. Transs. 32 


498 


2673. V. media Schrad. comm. p. 23, t. 1, f. 2; Bimg. 18; Riv. 
t. 98; Bing. Lips. t. 1; KRchb. exc. germ. p. 371. — (V. longifolia var. 
y. Koch syn. ed. 2, 606. — V. media Dluff. Fingerh. comp. A. A, p. 16; 


in eadem ratione = V. longifolia Roth. — V. alternifolia Lej. — 
V. argust. Schrad. comm. t. 2, f. 2; Rchb. exc. germ. p. 371.. —ı\. 
australis Schrad. comm. 24, t. 2, f. 3). = (V. media Dmg. legitima 
forma foliis oppositis brevioribus latioribusque). — In schattigen feuchten 


Wäldern, Waldwiesen (Dmg. 1. ec.) Jul. Aug. 

2674. V. longifolia L. sp. 13; Dmg. 17; Schrad. comm. 2, 26, 
t. 2, f. 15 DC. prodr. X, 465; Koch syn. ed. 606. — Auf sumpfigen, 
moorigen Wiesen, an Bächen und Gräben, Hermannstadt, Kronstadt. Die 
Baumg. Standorte fallen mit V. media zusammen. Jul. Aug. — (Eine 
viel verkannte und umhergeworfene Art, was die vielen Synon. hin- 
reichend beweisen, deren Aufzählung hier unnütz wären; daher ich mich 
auf die mit den Var. zusammenhängenden beschränke). 

a. maritima. Koch ]. c. var. f. = V. maritima Schrad. comm. p. 29, 
t. 1, £. 1; Fl. dan. t. 374; Rechb. pl. erit. 4, f. 71. Schur sert. n. 2084, a. 
— Auf der Fleischhackerwiese bei Hermannstadt. Jul. Aug. 1846. 

b. glabra. Koch ]. e. var.d. = V. glabra Schrad. comm. p. 25, 
t. 1, f. 4. Tota planta glabra, foliis basi leviter cordatis, serratis, nitidis. 
— Auf der Burzenwiese bei Kronstadt. Jul. 

e. transsilvanica. Schur sert. n. 2084, var.c. = V. transsilvanicea 
Schur — V, Cibiniensis Schur herb. Transs. — Caule 2—3 ped., stricto, 
superne subramoso, tenue canescenti-piloso. Foliis ternis quaternisve 
verticillatis, lineari-lanceolatis, basi leviter cuneatis in petiolum attenuatis, 
interdum complicatis, a basi ad apicem grosse serratis, 3 poll. long., 
basi 6—8 lin. latis, acutis, non plane glabris. Floribus apice caulis et 
ramorum verticillatis, corollis dilute caeruleis. Peduneulis bractea brevio- 
ribus calycem aequantibus. — Lazarethwiese bei Hermannstadt. Aug. 1846. 

2675. V. spuria L. sp. 13; Bimg. AT; Schrad. comm. p. 36, t. 2, 
f. A; ‚Rechb. exc. germ. p. 371; Koch syn. ed. 2, 605; M. Bieb. Fl. t. c. 
1,6; 2, 453; 3, 8 Bluf. Fingerh. comp. 1, 1, p. 146. — Auf schattigen, 
nassen Bergwiesen, auf der Pojana bei Kronstadt, bei Tömös, Jul. Aug. 

2676. V. foliosa W. Kit. pl. rar. t. 102; Dmg. 19; Schrad. 1. e. 
t. 2, f. 5; Spr. hal. t. 1, f. 2. — (V. nitida Ehrh. — V. brevıfolia 
M. Bieb. Fl. t. e. 1, 65 3, 8. — V. paniculata L. sp. 18, sec. Ledeb. 
Ross. 3, 2331. — V. amethystina Willd. — V. spuria var. y. Koch. c. 
— V. Staphaniana R. et $. mant. ad. 4, p. 96). — (Planta nostra 
bracteis oblongis obtusis pedicello dimidio brevioribus praedita est. — V. 
spuria var. a. Ledeb. Ross. 3, 273). — Aut feuchten Wiesen, zwischen 
Gebüsch, Moorboden (Bimg. 1. c.) auf dem Billak bei Borband; Heuwiese 
bei Klausenburg; Pojana bei Kronstadt, 1500’—3000‘. Jul. Aug. 


Sect. IV. Veronieastrum Koch. 


2677. V. bellidioides L.; Bing. 32; Sturm H. 58. — Auf Triften 
und grasigen Abhängen der Arpaser- und Kerzesorer Alpen, 6000°; 


499 


Kronstädter- und Rodnaer Alpen (Bing. 1. c.). Jui. Aug. — Auf Glimmer- 
schiefer und Kalksubstrat. 


2678. V. fruticulosa L.; Bing. 26; Sturm H. 46; Jacgq. coll. IV, 
t. 5; Zechb. pl. erit. X, f. 1227; Hall. icon. t. 16, f.1. — (V. frutescens 
Scop. carn. 4, 19). — Auf Felsen der Alpen, Kalk. Butsets bei Kronstadt. 
Jul. Aug. 


2679. V. saxatilis Scop. carn. 1, 14; L. fil. suppl. 83; Bmg. 27; 
Sturm H. 56; Kechb. pl. erit. X, f. 1223. — (V. fruticulosa Fl. dan. 
t. 342). — Auf Felsen und grasigen Abhängen der Kronstädter- und 
Bistritzer Alpen. (.Bing. ]. e.). Jul. Ang. 


2680. V. Baumgarteni R. et $.; Rochel banat. pl. rar. f. 44. — 
(V. petraea Bmg. en. A, n. 28!) — V. petraea Steven. in Mem. de la 
Soc. Natur de Mose. III, p. 250; V. p. 340; DO. prodr. X, p. 476; Ledeb. 
Ross. 3. 245; M. Bieb. Fl. t. 3, 1%. — V. peduncularis var. y. M. Bieb. 
l. c. p. 11. — Variat: a. simplieiuscula floribus 2—4 apice caulis subecorym- 
bosis = V. petraea Bimg. legit. — b. multicaulis, floribus copiosioribus 
racemosis — V. petraea Stev. legitima. — Auf Felsen der Hochalpen 
an feuchten Abhängen aus den Ritzen derselben herabhängend, schwer 
zu gewinnen. Glimmerschiefer und Kalksubstrat, wodurch die Var. be- 
dingt werden: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher Alpen. — 
Auf dem Butsets und den anderen Kalkgebirgen bei Kronstadt. Rodnaer 
Alpen. Auf dem Retyezät. 6000-7000‘. Jul. Aug. 


2631. V. alpina Z/. sp. 15; DC. prodr. X, 482; Fl. dan. t. 1924; 
Joch. banat, f. 45—46. — Auf Triften der Alpen: Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer Alpen. 6000. Jun. Aug. Glimmerschiefer. 


a. integerrima. Foliis integerrimis = V. integrifolia Schrank. 
salisb. n. 10; Bing. en. n. 30.— (V. Gebhardiana Vest. R. et S. mant. 1, 
104. — V. alpina Fl. dan. t.16; Krock. siles, t. 3. — V. alpina a inte- 
grifolia Rochel. banat. f. 45. — V. alpina L. fl. lapp. t. 9, f. 4) — 
Auf Alpentriften (Bmg. 1. c.). Aug. Septbr. 


b, obtusifolia. Hall. icon. helv. t. 15, £. 1. Foliis omnibus subrotundis 
obtusis. — Auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. Jun. Jul. 


c. heterophylla. Foliis infimis subrotundis integerrimis superioribus 
elliptico-oblongis serrulatis = V. rotundifolia Schrank Fl. Salzb. 1, 
t. 2, f. 15. — Mit der vorigen Var. auf dem Arpas. Juli. 


d. pumila. Humillima, simplex, pauciflora; foliis elliptico-oblongis, 
acutis, dentatis; capsulis hispidulis = V. pumila All. ped. A, 75, t. 22, 
f. 6. = V. alpina legitima Dmg. n. 29. — Auf Kalksubstrat, in den 
Kronstädter Alpen (Ding. 1. e.). Jul. Aug. 


d. nutans. Caule elatiore 6—9 poll. apice racemoso, cernuo. Foliis 
villosulis antecedentibus majoribus, ab invicem remotis „ elliptieis, acutis, 
argute serratis; capsula subglabra calycem aequante. — An V. nutans 
Bongard. ap. Led. Ross. 248 var. y. — Auf Triften aller unserer Alpen 
die gewöhnlichste Form: Arpas, Butian, Piseu-Lauti, Kuhhorn, Butsets, 
Königstein, Jul, 


32 * 


500 


2682. V. serpyllifolia L.; Bug. 25; Sturm H. 58; Fl. dan. t. 
492. — Auf feuchten Wiesen und Triften bis in den Voralpen. Mai, 
September. 

a. alpicola. Caule simpliei basi decumbente et repente, 2—3 poll.; 
foliis majoribus carnosulis hirtis crenulatis; racemo paucifloro, pedunculis 
fructiferis bracteam superantibns. Schur sert. n. 2094, b. — Auf Kalk- 
felsen des Arpas, Butsets und der Piatra-Mare. Aug. 

b. tenella. Glabra vel subglabra, tenella, racemo paucifloro foliis 
infimis majoribus subintegerrimis. = V. tennella All. ped. t. 75, t. 22, 
f. 1. Schur sert. l. c. var. d. — Auf den Kerzesorer Alpen. 6000° in 
Felsenritzen. Jun. Jul. 

e. major. Eleata 8—A5 poll. basi decumbens radicans, curyato ad- 
scendens, a basi ramosa. Foliis infimis majoribus 12 lin. longis, ovatis 
basi lata subtruncata sessilibus, prolum sterilium petiolatis. Floribus in 
racenıos longissimos apice caulis ramorumque laxe dispositis, infimis axil- 
laribus folio suo brevioribus, superioribus braeteam superantibus indu- 
mentum totae plantae glanduloso-pilosum, flores albi venis caeruleis. — 
(V. serpyllifolia var. e. Schur l, c. = V. neglecta Schmidt R. et S. 
syst. 1, 102). — Auf Waldwiesen im Eichengürtel bei Hermannstadt, 
bei dem Dorfe Baumgarten, bei Talmats auf der Nagelflüe. Jun. Jul. 


d. Wolffiana. Schur sert. n. 2094, var. f. — Radix multieaulis. Cau- 
dieulis adscendentibus filiformibus, subflexuosis, 10—15 poll., parce pilosis. 
Foliis suborbiculatis, petiolatis, glabris, erenatis. Floribus in racemum 
6-—-9 poll. longum dispositis, longissime pedunculatis, inferioribus bractea 
brevioribus, superioribus bracteam aequantibus vel superantibus. Calyci- 
bus glabris. Rachi peduneulisque pilis brevibus glanduliferis hirtis. — 
Auf der Heuwiese bei Klausenburg; Narzissenwiese im jungen Wald bei 
Hermannstadt. Jul. 


2683. V. nivalis Schur sert. n. 2094 sub. var. e.; Bot. Rundr. 
1853, p. 73; Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 139. — Radice fibrosa multi- 
cauli. Caudieulis basi curvato adscendentibus, 6 poll., apice laxe racemosis, 
Foliis infimis subeonfertis, majoribus, late ovatis, integerrimis vel obsolete 
erenulatis, carnosis, lucidis, glabris, vivide viridibus. Floribus majoribus 
quam V. serpyllifolia, sed majoribus, amoene caeruleis tenue albo- 
striolatis; corolla calycem superante. Pedunculis infimis calyce quadruplo 
longioribus, glabris. Capsula cordata compressa, stylo porrecto emar- 
ginaturam duplo superante coronata. Affinis V. gentianoidi Yahl. sec. 
descript. Ledeb. Ross. 3, p. 247. — Auf Wiesen und Triften der Alpen, 
am schmelzenden Schnee, mit diesem verschwindend. 5000°—6000°. Arpaser- 
Kerzesorer- Rodnaer Alpen, auf Glimmerschiefer; Butsets bei Kronstadt. 
Kalk. Jun. Jul. 

2684. V. acinifolia L.; Bing. 53; Sturm H. 58; Vaill. par. t. 33, 
f. 3. — Auf Aeckern unter Saaten, auf einem Brachacker bei dem Dorfe 
Schellenberg gegen Westen. Juni, oft schon März, April. 

2685. V. praecox All. auct. 5, t. 1, f. 1; Dmg. 45, Sturm H. 58; 
Tratt. Oestr. t. 102. — V. romana Scop. 1, 18, (non L. nec. Bimg.) — 


301 


(V. oeymifolia Thwill.). — Auf sandigen, Hügeln, Aeckern, Wiesen. 
März, April, 

2686. V. verna L.; Bmg. 51; Sturm H. 13; Fl. dan. t. 252; 
Tratt. Oestr. t. 1041. — (V. Dillenii Crntz. — V. pinnatifida Lam. 
— V. succulenta All. ped. 1, 78, t. 22, f. 4; Schm. boh. 1, n. 43). — 
Auf sandigen Wiesen, Triften, Hügeln. März, Mai. 

a. minutissima. Caule simplici 1—2 floro, 1—1Y, poll. foliis ovalibus 
integris = V. Bellardi Wulf. — V. polygonoides Lam. ill. 195. — 
Auf lockeren Sandboden bei Neppendorf. März. 

2637. V. peregrina ZL. sp, 20; Bing. 54; Sturm H. 13; Kechb, 
pl. erit. I, f. 74—76. — (V. romana ZL. mant. alt. 317 [non Bmg.] — 
Pohl tent. t. 1, f. 2). — Auf Aeckern bei Birthelm und Reps. (Ding. 1. c.) 
Mai, Juni. 

2688. V. arvensis /L.; Bmg. 47; Sturm H. 58; Fl. dan. t. 515. — 
Auf Wiesen, Aeckern, Triften, bebauten und unbebauten Orten. März, Jun. 

a. ramosissima. Caudieulis basi radicantibus, adscendentibus; Foliis 
maximis carnosis late ovato-cordatis, obtusis, in petiolum brevem atte- 
muatis; superioribus oyato-lanceolatis, basi inciso-dentatis, a media ad 
apicem integerrimis acutis; bracteis oblongis basi utrinque bidentatis, 
flores superantibus. — Auf sandigen Aeckern bei dem Dorfe Stolzenburg. 
Mai, Juni. 

b. murornm, Divaricato-ramosa, ramis ramulisque teretibus purpureis, 
6—8 poll., pilosis. Foliis omnibus petiolatis, subrotundo-ovatis, obtusis- 
simis, parce grosse erenatis; bracteis inferioribus ovatis basi utrinque 
dentatis, superioribus oblongis integerrimis. Floribus minimis arete sessi- 
libus, bractea brevioribus; carolla saturate caerulea calyce breviore. (V. 
micrantha Schur herb. Transs.). — Auf alten Mauern; auf den Stadt- 
mauern in Hermannstadt. April, Mai. 

e. rigida. Erecta, 2—3 poll., a basi parum ramoso; floribus in race- 
mum longum laxiflorum dispositis pedunculatis bracteam multo superan- 
tibus. — Auf sandigen Wiesen bei Hermannstadt. Mai. 

d. acinoides. Simplex, 2—3 poll., firma, apice pauciflora, floribus 
approximatis; bracteis anguste oblongis integerrimis florem superantibus. 
Foliis radicalibus ovato-cordatis, subspathulatis, petiolatis, superioribus 
ab invicem remotis, cordato-ovatis sessilibus internodio brevioribus; om- 


nibus minimis obtusis utringue 2—3 crenatis. — Auf Aeckern und Wiesen 
bei Hermannstadt und Kronstadt. Mai. 
e. naua — var. ß. Dmg l. c. = V. nana Lam. Simplieissima, pu- 


silla 2—5 poll., pallide viridis; foliis minimis, radicalibus subrotundo- 
spathulatis, omnibus obtusis; bracteis calyce brevioribus; floribus niveis. 
— Auf Sandplätzen truppweise, bei Hermannstadt. März. 

f. Pseudo-romana. Gracillima, subsimplex vel simplex. Caule 6—15 
poll., graeillimo, filiformi, debili saepe recumbente, quandoque basi ramo 
uno alterove simplici caulem aequante instructo. Foliis infimis petiolatis, 
subrotundo-oyatis; superioribus cordato-ovatis sessilibus; ommibus obtusis, 
paucicrenatis cauleque tenue pilosis, internodio brevioribus. Bracteis in- 
ümis maximis basi dentatis. Floribus subsessilibus quasi axillaribus, 


302 


summis racemoso-spicatis. Capsula subpedicellata glabra. V. arvensis 
var. C. pratensis Schur sert. n. 2096. = V. Bellardii AU. ped. t. 85, 
f. 1. = V. romana Bing. en. n. 52). — Auf Wiesen und Aeckern bei Reussen, 
Hermannstadt, Kronstadt. Mai. 


Seet. V. Alsinoides Koch. 


2639. V.triphyllos L.; Bing. 50; Sturm H. 8; Fl. dan. t. 627. — 
Veronica romana All. ped. 1, 79, t. 83, f. 2 (non Z. nec. Bmg.) — 
Auf Aeckern, Wiesen, Triften, bebauten und unbebauten Orten. März, Mai. 

a. pusilla. Caule simplici, 1—2 poll., apice 1—2 floro; foliis integris 
et integerrimis; floro saturate caeruleo specioso, siccatione color non 
eyanescens. — Auch Brachäckern truppweise im ersten Frühling. Febr. 
März. Hermannstabt. 

2690. V. Buxbaumii Ten. fl. neap. A, 75 DC. prodr. X, 487; 
Kechb. pl. erit. III, f. 430—431; Sturm H. 56; Fl. dan. t. 1982. — (V. 
hospita D. Fl. 4, 332. — V. persica Poir. — V. Tournefortii 
Gmel. — V. filiformis DO. Bmg. n. 49; Schur sert. n. 2105. — V. 
agrestis var. byzantina sSiebth. in Smith. fl. graec. A, t. 8. — V. 
cymbalariaefolia Schmid. R. et S. [non YVahl]). — Auf Aeckern, 
und Feldern, bebauten und unbebauten Orten durch das ganze Gebiet. 
Bimg. 1. ec. Hermannstadt. März, April. 

a. grandiflora. Rigida, succulenta, 11,—2 ped., ramosissima; foliis 
majoribus, grosse dentasis, subcordatis, glabriusculis, floribus duplo majo- 
ribus, speciosis; corollis amoene caeruleis calycem fere duplo superantibus. 
Capsula maxima calycem superans. — Auf Aeckern bei Hermannstadt 
und Kronstadt. Mai. 

2691. V. agrestis L.; Bmg. 46; Fl. dan. t. 2221; Zöchb. pl. erit. 
3, f. 440. — Sturm H.58. — (V. pulchella Bast. Guss. — V. didyma 
Ten.). — Auf Aeckern, bebauten und unbebauten Orten, April, Mai. 

2692. V. polita Fries. novit. ed. 2, 1; Koch syn. ed. 2, 610; 
Schur sert. n. 2102; Sturm H. 58; Kehb. pl. erit f. 404—405. — (V. 
didyma Koch syn. ed. 1, 505. — V. agrestis var. DOC. prodr. X, p. 
488. — V. agrestis Fl. dan. t. 449. — V. agrestis ß. polita (©. Koch. 
Linn. XVII, 288), — Auf Aeckern, bebauten und unbebauten Orten. 
März, Juni. Hermannstadt, 1846. 

2693. V. opaca Fries. novet. ed. 2, 35 Koch syn. ed. 2, 610; 
Schur sert. n. 2103; Zehb. pl. erit. f. 441. — Auf Aeckern, bebauten 
und unbebauten Boden. Hermannstadt, Hammersdorf. April. Mai. 

2694. V. hederaefolia L. sp. 19: Dmg. 48; Sturm H. 46; FI. 
dan. t. 428; Tratt. Oestr. t. 103. — (V. Lappago Schrank. baier. fl. 1, 
218). — Auf Aeckern, Mauern, bebauten und unbebauten Orten. März, Mai. 

a. maxima. Albiflora. Foliis ovato-oblongis. = V. eymalariae- 
folia Bimg. 1. e. var. ß. — Bei Hammersdorf. April, Mai. 

2695. V. Cymbalaria Bertol. Amoen. ital. p. 56; DC. prodr. X, 
488; Bodard. diss. 1798; Koch syn. ed. 2, p. 611. — (V. eymbalariae- 
folia Vahl. en. 4, 81. [an Bmg. 48 sub var. ß. ob eitat. Buzb. C. A, 
t. 39, £. 2, 12]. — V. hederaefolia var. ß. L. sp. 19). — Auf alten 


503 


Mauern, Aeckern und Feldern, in den Weinbergen bei dem Dorfe Mergeln 
(Bing. 1. c.), welcher Standort in Hinsicht auf diese Art festzustellen ist. 
März, April. (Nach Lerchenfeld herb. Transs. käme sie bei Carlsburg 
vor. Jun. 1780). 


572. PAEDEROTA /. 


2696. P. Bonarota /. sp. 20; Sturm. H. 24. — (P. aerulea 
L. fil. suppl. 84; Dmg. 55; Jaeg. A. app. t. 39. — Wulfenia Bonarota 
Sm. — W. chamaedryfolia Host.) — In Felsenritzen der Kalkalpen 
bei Kronstadt: Butsets. (Dmng. 1. ce.) Jul. Aug. 


Ordo XCV. OROBANCHEAE Juss. annal. mus. 12, 445. 
573. LATHRAEA [. 


2697. L. squamaria L.; Dmg. 1244; Schkh. t. 170; Fl. dan. t. 
136; Tratt. Oestr. t. 84. — In Wäldern und Hainen auf den Wurzeln 
der Bäume, Sträucher und anderen Staudengewächsen, in Obst- und 
Weingärten. März, April. 


574. PHELIPAEA Tournef. 
(DE. Fl. atlant. 2, p. 60, t. 145—146. Endlicher gen. p. 726.) 


2698. P. caerulea ©. A. Meyer Ind. cauc. p. 10%; Reuter in DC. 
prodr. XI, p. 5; Schur sert. n. 2119. — (Orobanche caerulea Vil. 
delph. 2, 206; Dmg. 1280; Zechb. pl. cerit. VII, p. 45, t. 692, f. 928.) — 
Auf den Wurzeln von Achillea Millefolium, A. setacea und an- 
deren Compositeen auf den Hügeln bei Hammersdorf, überhaupt in 
der Hügelregion auf Sandboden. (Bing. 1. ec.) Jun. Jul. 

a. tribraeteata. Glabrior, flores longiores angustioresque tri-bractea- 
tis: Bractea infima maxima libera mox caduca, lateralibus binis minimis 
setiformibus calyce adnatis. — Auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, 
auf Adenostyles albifrons. Jul. 1853. Kalk. 3000‘ — (0. laevis 
Schkh. t. 176?) 

2699. P. arenaria Walp. Repert. III, 459; Reuter in DO. prodr. 
XI. 6; Schur sert. n. 2420. — (Orobanche arenaria BDorkh. in Roem. 
mag. 1, 6, [non M. Bieb.]; Zechb. pl. crit. VII, p. 46, t. 693, f. 929 et 
930. — O. purpurea Jacg. A. t. 276. — O. comosa Wallr. — O0. 
Borkhausenii Andrz. ex Bess. in Flora 1832, 2 Beil. p. 19.) — Auf 
sandigen Höhen ; auf den Hügeln bei Hammersdorf; Zakelsberg bei Stol- 
zenburg; auf dem Schlossberg bei Kronstadt auf den Wurzeln von Ar- 
temisia campestris, bis 2500° Elevat. Jul. Aug. 1846. 

2700. P. ramosa C. A. Meyer Ind. cauc. 104; Reuter in DC 
prodr. XI, 8. (Orobanche ramosa L. Bmg. 1281; Zehb. pl. erit. VIL 


504 


f. 933— 934; Tratt. Oestr. t. 73; @mel. Il, t. 5.) — Auf Aeckern, vorzüg- 
lich auf den Wurzeln von Kukurutz, Hauf, Tabak und anderen Solaneen 
in der Hügelregion des ganzen Gebietes. März, Mai. 


575. OROBANCHE L. p.p. 


2701. ©. caerulescens Stephan ap. Willd. sp. 3, 349; Koch syn. 
ed. 2, 619; Zechb. pl. erit. VII, f. 925. — Auf sandigen Hügeln, ober- 
halb der Weinberge bei Hammersdorf, selten. Auf Artemisia. Jun. 

2702. O0. minor Sm. Sutton in Transact. soc. Linn. IV, 178; DC. 
prodr. XI, 29; Koch syn. ed. 2, 648; Zchb. pl. crit. VII, p. 30, t. 653, f. 
877—879. — Auf Kleefeldern rechts von den drei Eichen bei Hermann- 
stadt, selten. Jun. 1847. 

2703. O. cruenta Bert. pl. rar. ital. 3, 56; Koch syn. ed. 2, 612 
Rehb. pl. crit. VII, p. 35, t. 665, f. 896; DC. prodr. XI, 15. — (0. gra- 
cilis Smith. Rchb. 1. c. f. 898—899, sec. Ledeb. Ross. 3, 315 [Schur sert. 
n.2108.] — O.vulgaris Gaud. — O.caryophyllacea Schultz. non Rchb.) 
— Auf Wiesen und Feldern, vorzüglich auf Lotus, aber auch auf an- 
deren Leguminosen. Hermannstadt. Kronstadt. Jul. 

2704, O. Scabiosae Koch D. Fl. 4, 440; Koch syn. ed. 2%, 614. — 
Auf Wiesen, Triften der Bergregion und Voralpen, auf Scabiosa tenui- 
folia Bimg., auf den Wiesen oberhalb Resinar, am Rande des Michels- 
berger Waldes auf der Narzissenwiese. Jun. Jul. (Wie mir geschienen, 
auch auf anderen Pflanzen, z. B. auf Cirsium.) 

2705. O. pallidiflora Wimm. Grab. fl. siles. 2, 233; Koch syn. 
ed. 2, 614; Schur sert. n. 2109. — (O. speciosa Dietrich DC.) — Auf 
Feldern, an Waldrändern auf Cirsium incanum. Hermannstadt. Jun. 1850. 

2706. O. Epithymum DC. fl. franc. 3, 490; prodr. XI, 21, Koch 
syn. ed. 2, p. 614; Zechb. pl. erit. VII, f. 887—889. — (0. rubra Smith. 
Engl. bot. t. 1786, an Zechb. pl. erit. f. 885? — O sparsiflora Wallr.) 
— Auf bewachsenen Höhen und Wiesen, auf Thymus, Teuerium und 
ähnlichen Labiaten: Hallerwiese bei Hermannstadt; auf der Burzen- 
wiese bei Kronstadt. Jun. 1846. 

2707. O. Galii Duby bot. gall. 1, 349; Koch syn. ed. 2, 615; DC, 
prodr. XI, 20; Zchb. pl. crit. VII, p. 3%, t. 61—63, f. 892—895; Schur 
sert. n. 3111. — (0. caryophyllacea Sinith.; Bimg. 1279; Rechb. pl. 
erit. 1. ce. f. 890-891. — O. vulgaris DC.; Zechb. ]. c. f. 908-910. — 
0. bipontina Schultz. — O. strobiligera ZKechb. pl. erit. f. 905—907. 
— 0. laxiflora Rchb. exc. germ. 355; pl. cerit. p. 35. — O. major, 
Pollich.) — Auf Wiesen, Hügeln, Feldern, an Waldrändern auf Galium 
Mollugo und anderen Rubiaceen, sehr verschieden auftretend und 
wahrscheinlich aus mehreren selbstständigen Arten bestehend ; häufig 
bei Hermannstadt, Kronstadt u. a. O. Jun. Jul. 

2708. O. rubens Wallr. diasc. Oroban. gen. 46; ‚Koch syn. ed, 
2, 615. — (O0. elatior Koch et Zir. cat. pl. pal. 1% [non Smith.]; Zechb. 
pl. erit, VIL, f. 901—902, p. p. — O. Medicaginis Schultz. Schur sert. 
n. 2116. — O. Buekii Dietrich.) — Auf Feldern zwischen Klee, Luzerne 


505 


und auf andern Leguminosen. Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. 
Mai, Jul. 

2709. O. elatior (Smith.) Bmg. en. 2, 1278; Sutt. in Transact. 
soc. Linn. IV, p. 178, t. 47; DC. prodr. XI, 25. — (O0. major. L. suec. 
5541; Wahlenb. succ. 380.) — Auf bewachsenen Hügeln an Weinbergen 
und Waldrändern. Bmg. 1. c. (Vielleicht mit der vorigen identisch 19) 

2710. O. lutea Dmg. en. 2, n. 1277; Besser. in Flora 1832, 2, 
Beibl. p. 19; Schur sert. n. 2143. — (Affinis O. majori DC. fl. franc. 
3, 488; Zechb. pl. erit. VII, f. 900.=0.Rapam. Thuill. par. ed. 2, 3175 
Koch syn. ed. 2, 613.) — Auf Bergwiesen, an Wäldern auf den anstos- 
senden Aeckern. Hermannstadt. Jun. Jul. 

2711. O, stigmatotes Wimm. fl. v. Schles. 280; Koch syn. ed. 2, 
616. — (0. comosa Schur herb. [non Wallr.] Schur Oestr. bot. Zeit. 
4861, p. 19.) — Auf sandigen Hügeln bei Hammersdorf und Salzburg, 
auf Centaurea Scabiosa und verwandten Arten, die grösste unserer 
Orobanchien bis 2 Fuss hoch. Jun. Jul. 

2712. O. flava Mart. in Schultz. Beitr. p.9; Koch syn. ed. 2, 617 
— Auf feuchten grasigen Abhängen am Fuss des Königstein. circa 4000° 
zwar zwischen Thussilago, doch konnte ich mich davon nicht überzeu- 
gen, weil die Gränzsoldaten in ihrem Diensteifer uns keine Zeit gönnten 5 
doch zweifle ich nicht an die richtige Bestimmung. Aug. 1854. 

(Mit der Aufzählung dieser bekannten Orobanchenarten betrachte 
ich die Anzahl der in unserer Flora wachsenden keineswegs als abge- 
schlossen , vielmehr vermuthe ich deren noch sehr viele und neue Arten, 
[wenn man bei diesen vom Leben anderer Arten zehrenden, sonderbaren 
Gewächsen, von Arten oder bestimmten Formen reden darf], da die Be- 
dingungen durch den Reichthum unserer Flora und die kräftige Vegeta- 
tion gegeben sind.) 


Ordo XCVI. RHINANTHACEAE DC. 
576. TOZZIA /. 


2713. T. alpina L.; Bing. 1245; Sturm. H. 30; Jacg. A. t. 165; 
Schkh. t. ATi; Nees ab Es. fasc. 23. — Auf Triften der Alpen an quel- 
ligen Orten, bis in die Bergregion herabsteigend, 3000° bis 5000. (.Bimg. 
l. ec.) Jun. Aug. 


577. MELAMPYRUM /. 


2714. M. cristatum L.; Bmg. 1237; Fl. dan. t. 1104. — Auf 
Waldwiesen, vorzüglich Moorboden. Jun. Jul. Variat. floribus albis, luteis 
vel purpureis, foliis latioribus angustioribusve , integerrimis vel dentatis, 
bracteis plus minusve profundius ineisis. — (a. majus. Bimg. l. c. bei Stol- 
zenburg. Jul.) 


506 


2715. M. arvense ZL.; Bing. 1238; Fl. dan. t. 911. — Auf Acckern 
zwischen Saaten, so wie auf Wiesen und bebauten Orten Jun. Jul. 

2716. M. Pseudo-barbatum Schur sert. n. 425, a.—=M. ar- 
vensi-barbatum Wolfn. Oest. bot. Wochenbl. 1857, p. 232; soll aber 
kein Bastard sein, sondern gelbblühende Var. von M. arvense. (Neilr. 
Nachtr. p. 177.) Juratzka Zool. bot. Ver. 1857, p. 118. — Habitu M. ar- 
vens. sed. gracilius; foliis lineari-lanceolatis; bracteis laete viridibus 
vel pallide flavis impunctatis vel obsolete punctatis; corollis pallide fla- 
vis. — Auf Wiesen und Aeckern, Hermannstadt, Mühlenbach, Klausen- 
burg , in den Krakköer Weinbergen bei Carlsburg. Kronstadt. Jun. Jul. 

2717. M. barbatum W. Kit. pl. rar. t. 86; Bmg. 1239. — Auf 
steinigen mageren Aeckern und Feldern der Hügelregion. (Bmg. |]. c.) 
Jun. Jul. 

a. purpureo-bracteatum. Bracteis purpureis impunctatis. = (M.Pseudo- 
arvense Schur. =M. arvense ß impunctatum Gren. et God. fl. de 
franc. 2, 620.) — Bei Kronstadt. Jun. 1354. 

2718. M. nemorosum ZL.; Bmg. 1240; Sturm. H. 29; Fl. dan. t. 
305. — In Hainen, Wäldern, Gebüschen, Waldwiesen, Gärten, Weinber- 
gen. Mai, Jul. 

a. viride. Ramosissimum , angustifolium „ bracteis viridibus dentatis 
basi sublaceris. Schur sert. n. 2127 var. a. — Auf dem Götzenberg . bei 
Hermannstadt. 4000‘ Jul. Glimmerschiefer. 

2719. M. pratense L.; Bmg. 1241; Schkh. t. 170; Nees ab Es, 
fasc. A6; M. sylvaticum Sturm. H. 9. — M. vulgatum Pers. syn. 2, 151. 
-— Auf Waldwiesen der Bergregion. 1500’—3000‘. Jun. Jul. 

a. stenophyllum. = Pseudo-sylvaticum Schur. Caule subramoso 
minimo, 6 poll.; foliis Janceolato linearibus, corollis luteis tubo basi albis. 
— In den Grossauer Wäldern. Mai, Jun. 

b. digitatum. Caule firmo, squarroso, ramosissimo, ramis divaricatis; 
floribus in racemum longum dispositis; bracteis maximis digitato-quinque- 
partitis. — (NM. digitatum Schur.) — Auf Triften der Voralpen, Moorboden; 
auf dem Schuler bei Kronstadt, Kalksubstrat; am Büdös im Szeklerlande 
2000 — 3000‘. Jun. (Aug. Früchte.) 

2720. M. sylvaticum L.; Bmg. 1242; Fl. dan. t. 145. — (M. 
pratense Tausch. — M. alpestre Pers. syn. %, 151.) — In Bergwäl- 
dern und auf Alpentriften, truppweise, häufig auf dem Arpas; in den 
Grossauer Gebirgen, Buchenregion. Jun. Jul. 

a. edentatum, Bracteis integerrimis. Schur sert. n. 2129, b. 


b. dentatum. Bracteis basi utrinque grosse dentatis. = M. denta- 
tum Schur sert. n. 2129 var. a. — Auf dem Arpas. Jul. 
ec. gracillimum. Simplex, capsulis ereetis. — Auf dem Vurtop. Jun. 


d. reflexum. Bracteis basi utrinque dentatis, copula demum reflexa. 
In den Grossauer Gebirgen. Jun. Jul. 

e. angustissimum. Gracillimum. Foliis caulinis inferioribus lineari- 
lanceolatis, summis ramorumque linearibus. Bracteis angustissimis inter- 
dum integerrimis floro capsulaque multo longioribus. Floribus luteis, tubo 
albis , labio basi caeruleo striatis. Capsula oboyata, compressa , obtusa, 


507 


mucronata, reticulato-venosa, tubum calyeis duplo superante; laeiniis 
calyeis capsulam parum superantibus, denique patulis. = (M. transsil- 
vanicum Schur.) — Auf grasigen Abhängen der Arpaser- und Kerzesorer 
Alpen. 6000‘ Kalk. Jun. Jul. 

2721. M. saxuosum Pimg. en. 2, n. 1243; Rechb. exc. germ. p. 
357. — Auf Felsen und steinigen Abhängen der Voralpen und Alpen 
(Bing. 1. e.); auch auf dem Retyezät. Jul. Septbr. 


578. PEDICULARIS /. 


2722. P. rostrata L.; Dmg. 1254; Hall. helv. t.8,f. 1; Koch 
syn. ed. 2, 621. — An feuchten quelligen Orten der Alpen. (Bimg. 1. c.) 
Jul. Aug. 

2723. P. Jacquini Koch D. Fl, 4, 363; syn. ed. 2, 621; Sturm. 
H. 20. — (P. rostrata Jacg. A. t. 205.) — Auf nassen Alpentriften, im 
Sirnathale der Fogaraser Alpen. 6000. Aug. 1851. — Schur sert. n. 2130. 
(Ist mit keinem Exemplare von P. rostrata leicht zu verwechseln.) 

2724. P. asplenifolia Flörk. ap. Willd. sp. 208; Bing. 1248; 
Sturm H. 20. — Koch syn. ed. 2, 622. — Auf feuchten Alpentriften, 
auf den Kronstädter- und Rodnaer Alpen, (BDmg. 1. e.). Jul. Aug. 

2725. P. tuberosa L. sp. 847; Koch syn. ed. 2, 622; Sturm H. 30; 


Hall. helv. t. 40. — (P. adscendens Hoppe et Sternb. Denks. 1, 2, 
122; Dimg. herb. Transs.). — Auf feuchten Triften der Kalkalpen. Butsets. 
August. 


2726. P. incarnata Jacq. A. p. 24, t. 140; Bing. 1252; Sturm 
H. 30; All. ped. t. 3, f. 2; All. Spie. f. 2. — Auf Felsenabhängen der 
Kronstädter Kalkalpen ; Butsets, Schuler. Juli. Aug. (Dmg. 1, c.). 

2727. P. sylvatica L.; Big. 1247; Sturm H. 13; Fl. dan. t. 225. 
— Auf moorigen Waldwiesen (.Bmg. 1. c.), am Büdös. Mai, Jul. Früchte 
im August. 

2728. P. palustris L.; Bmg. 1246; Schkh. t. 171: Fl. dan. t. 2055. 
— Auf Sumpfwiesen durch das ganze Gebiet. (Bing. 1. c.). Mai, Jul. 

2729. P. sudetica Willd. sp. 3, 209; Koch syn. ed. 2, 623; Fechb. 
pl. erit. IV, f. 574. — An quelligen Orten der Grossauer Alpenwiesen, 
am Rande der Tannen mit Luzula sudetica. Jul. 1847. 

2730. P. comosa L. sp. 847; Bmg. 1250? All. ped. n. 229, t. 4, 
f. 4. — Auf felsigen Abhängen der Arpaser- Kerzesorer- Fogaraser- 
Kronstädter Alpen. 6000‘ Kalksubstrat. Jul. Aug. (Die von Bmg. ange- 
führten Standorte dürften weniger auf die echte P. comosa ZL. als auf 
die nächstfolgenden P. campestris Griseb. und P. pratensis Schur 
zu beziehen sein. Die Unterschiede zwischen beiden Arten sind etwas 
subtil und liegen mehr im Habitus und in der Verschiedenheit der 
Standorte). 

2731. P. campestris Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1352, p. 324. = P. comosa Griseb. (an Bmy. 1250%) = (P. pseudo- 
comosa Schur Verb. d. sieb. Ver. 1859, p. 68; Schur Oestr. bot. Zeit. 
1860, p. 183; Schur bot. Rundr. 1853, p. 14). — In Siebenbürgen auf den 


508 


Tertiärhügeln bei Hermannstadt. 1400-1900‘ (Griseb. sec. Fuss. 1. c.). 
(Da ich die betreffende Pflanze nicht gesehen habe, so darf ich diese 
keiner Beurtheilung unterwerfen, und kann, bei der unklaren Angabe 
des Standortes, nur vermuthen, dass sie der von mir aufgestellten Arten 
sehr nahe stehe). 


2732. P. pratensis Schur sert. p. 56, n. 2140, spec. incerta nova 
pratensis, affınis P. Friderici Augusti Tomasini in Linn. 13, p. 69 et 
7%, t, 2 et P. comosae L. — Radice fibrosa praemorsa, mono-oligoce- 
phala, fibris medio inerassatis longe acuminatis. Caule simplici 1,—2 ped. 
subglabro, interdum praeeipue infimo petiolisgue albo-lanato, lineis pilo- 
sioribus elevatis instructo. Foliis radicalibus longe petiolatis, circuitu 
oblongis, subbipinnatis; caulinis pinnatis, sessilibus, alternis: pinnis lan- 
ceolatis pinnatifidis; laeiniis integerrimis vel subdentatis dentibusque 
cartilagineo mucronatis; rachi foliorum integra sed basi segmentorum 
unidentata. (Folia iis spec. Millefol. non dissimilia). Floribus in spicam 
ovatam denique elongatam densifloram apice caulis dispositis, bracteatis; 
bracteis infimis florem aequantibus subpinnatis, superioribus linearibus 
integerrimis. Corollis glabris ochroleueo-eitrinis subincurvis, 12 lin. long.; 
galea incurva, breviter rostrata, subbidentato-truncata, dentibus trian- 
gularibus. Stylo longe exserto. Calyce glabriusculo, viridi, striato-quin- 
queangulato, imprimis in angulis tenue piloso, quinquedentato; dentibus 
triangularibus, obtusis, ciliatis. Filamentis 2 superioribus subpilosis. 
Capsula glabra ovata. Seminibus ovalibus, reticulato-rugosis pallide fuseis. 
— Auf nassen quelligen Wiesen, auf Alluvialboden, an mehreren Punkten 
bei Hermannstadt; am Scheweschbach im jungen Wald, auf der Brucken- 
thalwiese, Burger- und Fleischhackerwiese; Heuwiese bei Klausenburg ; 
in prächtigen Exemplaren und häufig auf den Wiesen am Fuss des kleinen 
und grossen Haugesteines bei Kronstadt u. s. w. Jul. Aug. 


2733. U. coronensis Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 183 = P. 
comosa Bimg. ]. c. gen. = P. rupestris Schwr herb. — Spica densis- 
sima, floribus stramineis, corollis glabris. Calyce glabriusculo, inaequaliter 
quinguedentato, hyalino, viridi-striato, in angulis piloso; dentibus obtusis 
elongato-triangularibus. Labio corollae trilobo, obsolete ciliato. Filamentis 
2 superioribus pilosis. Caule 10—12 poll., purpureo, succoso, crispo- 
piloso ,„ bracteis floro longioribus comose. Foliis: late oblongis, glabris, 
laciniis dentibusque albo-cartilagineo-spınulosis. Radicis fibris longissimis 
medio incrassatis. — Kalkpflanze auf allen Kalklokalitäten der Berg- 
und Voralpenregion 2000°—5000‘. Kapellenberg und Schulergebirge bei 
Kronstadt; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; Ketskekö bei Carlsburg; 
Hassadek bei Torda u. s. w. Jun. Jul. (Obwohl den drei vorhergehenden 
Arten sehr ähnlich, ist sie durch Habitus, Standort und die angegebenen 
Merkmale so verschieden, dass ich die Behandlung als Art nicht um- 
gehen konnte). 


2734. P. foliosa L. mant. p. 86; Bmg. 1249; Sturm H. 20; Jaegq. 
A. t. 139. — Auf Triften und grasigen Abhängen der Voralpen und 
Alpen: Kronstädter- Rodnaer Alpen. (Bimg. 1. c.) Jul. Aug. 


909 


2735. P. Hacquetii Graf. in bot. Zeit. 17, 1, 42; Koch syn. ed. 2, 
624. — P. foliosa Schur sert. n. 2141 (non L. nec Bmg.) an var. prio- 
ris? — Auf Kalkfelsen des Arpas 6000’; auch auf dem Retyezät. Heuf‘. 

2736. P. exaltata Bess. in Flora 1832, 2 Beibl. p. 19; Ledeb. 
Ross. 3, 296; DC. prodr. X, 573. — (P. foliosa ß. exaltata Denth. 
— P. transsilvanica Schur Oestr. bot. Zeit. 1861, p. 361). — Auf 
Triften und grasigen Abhängen der Berge und Voralpen. Bei Borszek; 
in der Hassadek bei Torda; zwischen Enyed und Torotzko; auf dem 
Eesem-Teteje bei Sz. Domokos ; Rodnaer Alpen ; Butsets bei Kronstadt. 
2000°—5000°. Kalk. Jun. Jul. (Die beiden letzten Standorte durch Mit- 
theilung erfahren. Hornung.) 

2737. P. recutita L.; Ding. 1251; Jacg. A. t. 258; Sturm H. 30; 
Hall. helv.t. 8, f.2. — Auf nassen Wiesen, quelligen Orten der Rodnaer 
Alpen. (Dmg. 1. c.). Jul. Aug. 

2738. P. rosea Wulf. in Jacg. misc. 2, 57; Willd. sp. 3, 216; 
Koch syn. ed. 2, 625; Jaeg. icon. rar. t. 115; Sturm H. 20. — Auf Kalk- 
alpen, Kronstädter Alpen, Butsets. — Auf dem Arpas. (Klauni.) Jul. Aug. 
bis 7000° Elevat. 

2739. P. versicolor Wahlenb. fl. helv. 118; Koch syn. ed. 2, 625; 
Ledeb. Ross. 3, 300; Zchb. pl. crit. 1, f. 31; Tratt. Oestr. t. 85. — (P. 
flammea Wulf. (non L.) — P. Oederi Vahl.) — Auf feuchtem Gerölle 
der Hochalpen am schmelzenden Schnee, 6000°—7000°. Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer- Rodnaer- Kronstädter Alpen. Jun. Jul. 

2740. P. verticillata L.; Dmg. 1253; Sturm H. 20; Jacq. A. t. 
206; Hall. helv. t. 9, f. 4. — Auf Wiesen, Triften und Felsen der Vor- 
alpen und Alpen. Jul. Aug. in mannigfachen Formen und Spielarten. 

2741. P. sceptrum ZL. sp. 845 = P. Sceptrum Carolinum L.,; 
Koch syn. ed. 2, 626; Sturm H. 30; Linn. fl. Lap. t. 4, f. 4; Tratt. Oestr. 
t. 86. — Auf Torfsümpfen bei Borszek., — Schon von Lerchenfeld 4780 
dort beobachtet; von Herrn Satmari mir 1846 von dort mitgetheilt, 
und 1853 von mir dort selbst gesammelt. Jun. Aug. 


579. BARTSIA /. 


2742. B. alpina L. Dmg. 1227; Sturm H.17; Tratt. Oestr. t. 15 
-- Auf feuchten Triften und Felsen der Voralpen und Alpen; auf den 
Arpaser- Kerzesorer- Grossauer Alpen. Jun. Jul. 


580. EUPHRASIA /.p. p. 


2743. E. alpina DC. A. fr. 3, 473; Bmg. 1235. — (E. salis- 
burgensis Funk. in Hopp. Taschenb. 1794, p. 190; Rehb. pl. erit. IX; 
Braune Salzb. Fl. 2, t. 1, f. 1. — E. alpina Lam. all. t. 518, f. 2.) — 
Auf Triften der Alpen und Voralpen (Bmg. I. c.). Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer- Pormbacher- Hermannstädter- Rodnaer Alpen. Jul. Septbr, 

2744. E. minima Schleich ap. DC. ii. fr. 3, 473; Koch syn. ed. 2, 
628. — C. Koch in Linn. XVIL, 289. — (E. officinalis var. d. minima 


910 


Ledeb, Ross. 3, 263; Pechb. exe. germ. p. 359 var. a. — E. officinalis 
Fl. dan. 1037; Sturm H. 3. — Auf Felsen und Gerölle der Alpen: Arpas, 
Butian, Butsets, Königstein, 6000°—7000°. Jun. Aug. 

2745. E. micrantha KRchb. exc. germ. p, 358; Rchb. pl. cerit. IX, 
— (E. officinalis var. alpestris Koch syn. ed. 2, 628, p. p. — E. 


officinalis var. strieta Wahlenb. [non Host.|. — E. officinalis al- 
pestris Wimm. et Grab. — E. caerulea Tausch. — E. nemorosa 
Rchb. [non Pers.]) — (var. humilis ramosissima = E. sanatilis Schur 


herb. Transs.). — Auf Gerölle und Felsen der Alpen: Arpas, Vurtop. 
— Die Var. saxatilis auf dem Königstein. Jun. Aug. 5000’—6000'. 
Glimmerschiefer- und Kalksubstrat. — (In Grösse und Färbung der 
Blumen sehr verschieden und nach Standort und Entwicklungsgrad in 
mehreren Formen auftretend !) 


2746. E. n3amorosa Zichb. exc. germ. p. 358; Zechb. pl. erit. IX, a. 
— (E. officinalis ß. nemorosa Pers. syn. 2, 149; Koch syn. ed. 2, 
628, y. — (E. officinalis Hayn. Arz. t. 8. — E. stricta Host. A. 2, 
4185; Schur sert. n. 2155 [non Wahlenb.]. — E. nemorosa ß. pectinata 
Fechb.). — Auf Wiesen und Triften der Berge und Voralpen: Götzenberg, 
Preschbe, Mamma, auf den Kerzesorer- Arpaser- Kronstädter Alpen. 
3000°—5000‘. Jun. Aug. 


2747. E. pratensis (Scheuch.) Rchb. exc. germ. p. 359; Rchb. pl. 
erit. IX. — (E. officinalis var. A. pratensis Fries.; Koch syn. ed. 2, 
p- 628, var. a. — E. Rostkoviana Hayne Arz. 9, t. 7; Schur sert. n. 
2154. — E. officinalis Sturm H. 3). — Auf Waldwiesen der Hügel- 
und Bergregion Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 


a. minor. Subramosa, alpina, foliis pectinato-serratis cauleque longe- 
pilosis, pilis eglandulosis; floribus albis, ceterum ut E. pratensis ge- 
nuina. =E. subalpina Schur; E. nemorosa ß. pectinata Koch 
syn. ed. 2, p. 628 (non Zchb.). — Auf Felsen und Triften der Arpaser 
Alpen. 6000. Jul. 


2748. E. officinalis /[. sp. 841; Bmg. 1233; Schkh. t. 169; Fl. 
dan, t. 1037; Nees ab Es. fasc. 16; Rechb. pl. crit. IX. — Auf Wiesen, 
Triften , liehten Wäldern bis in dehi Alpen. (Bimg. 1. c.) Jun. Septbr. — 
(Nach den Citaten dürfte Bmg. auch E. pratensis Zechb. [Scheuch.] 
für E. offiecinalis ZL. genommen haben, worauf‘ das Citat. Riv. t. 90, 
f. 4 hindeutet.) 


2749. E. rubra Pimg. en. 2, n. 1234. =E. latifolia Schur herb. 
Transs. (non Pursh.), welcher darunter gewöhnliche E. officinalis 
meint; vielleicht E. pratensis ß latifolia Zchb. exc. germ. p. 359. 
(Foliis cordato-triangularibus vel cordato-ovatis. = E. Rostkoyiana 
Hayne Rchb., sed floribus nostrae plantae violaceo-rubrus ut E. nemo- 
rosa Rchb.) -- Auf sonnigen Höhen. (Bing. 1. e.) — Auf den Sandhügeln 
bei Salzburg. Auf Kalkhügeln bei Kronstadt. Jun. Jul. 


581. ODONTITES Hall. helv. 30%. Bmg. 2, 194. 
(Benth. in DC. prodr. X, 549. Endlicher gen. p. 693.) 


2750. O. lutea Steven. in Mem. de la Soc. des Nat. de Mose. VI, 
p- 4; DO. prodr. X, 550; Rehb. pl. erit. IX. — (Euphrasia lutea L. 
Jacg. A. t. 389; Bimg. 1236. — E. Coris Orntz. stirp. 2, 298.) — Auf 
sonnigen Hügeln, Mergelboden: Hammersdorf bei Hermannstadt; Kalk- 
boden bei Kronstadt. (Dmg. l. e.) Jul. Aug. 

a. alpina, Minima 2—3 poll. a basi ramosissimo minuti-flora,, caule 
foliisgue glabro. — Auf Kalkfelsen des Butsets bei Kronstadt. 7000‘. 
Aug. 1854. 

2751. O. rubra Pers. syn. 2, 150, var. verna Schur herb. Transs.; 
Bmg. n. 1232. — (O0. verna Rchb. exc. germ. p. 359; pl. erit. IX. — E. 
verna Belbard. app. ad. fl. ped. in M&m. de l’ac. de sciene. tur. t.5.—E. 
Odontites L.; Schkh. t. 169; Fl. dan. t. 625. — Bartsia Odontites 
Smith.) — Auf feuchten Wiesen. Jun. Aug. 

2752. O. serotina /öchb. exc. germ. p. 359; pl. erit. IX. — (Euphra- 
sia serotina Lam. fl. franc. ed. 2, V, 3, p. 350. — E. Odontites ß 
L. sp. 842. — Bartsia serotina Bert. amoen. ital. p. 33.) — Auf Berg- 
wiesen: Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

a. caleicola. Plus minusve villosa subincanescens; foliis lanceolatis ; 
caule 6—9 poll., simpliei; floribus apice caulis secundis dilute purpureis; 
bracteis floro brevioribus. (O. villosula Schur herb. — O. serotina f ca- 
nescens ZRchb. |. c. — An O. lanceolata Gaud. Rechb. exc. germ. p. 
862, 2451 ß; pl. erit. X?) — Auf Bergwiesen bei Kronstadt,, Törzburg. 
3000°. Aug. 


582. RHINANTHUS /. 
(Aleetorolophus Hall. Helv. 314.) 


2753. R. minor Ehrh. Beitr. 6, 144; Bing. 1229. — (R. Crista 
gallia.Z. 1. c.— Alectorolophus minor Kehb. pl. crit. VII, f. 974. 
— A. parviflorus Wallr. — R. crista galli DC. prodr. X, 557, — 
Mimulus Scop.) — Auf Wiesen, gemein. Mai, Jul. 

a. minimus. Simplex, uniflorus, 3—6 poll. = R. pulcher Schum. — 
Auf sandigen Wiesen: Fleischhackerwiese ; Moorwiesen: Narzissenwiese; 
Erzeugniss sterileren Bodens. Mai, Jun. 

b. elatior. Caule 1Y, ped. ramoso, multifloro , nigro-lineato. — (R. 
minor ß fallax Wimm. et Grab. fl. siles, 2, 213; Koch syn. ed. 2, 628; 
Schur sert. 2146, var. a.) — Auf Wiesen bei Hermannstadt, Klausenburg. 
Jun. Jul. 

c. ramosissimus. Caule a basi squarroso-ramosissimo, foliis anguste 
lanceolatis, margine serrato-scabris. = R. (Alectorolophus) ramosus 
Schur herb. Transs. — Auf Bergwiesen bei Kronstadt. Kalksubstrat : 
Piatra-mare, Königstein, Kapellenberg. Jun. Jul. 3000’— 4000". 

d. stenophyilus. Caule elato debili 1YY, ped. virgato-ramoso, foliis an- 
gustis, lineari-lanceolatis, mollioribus. Transiens in R. alpinum .Bing. 


512 


An spec. distineta? — (Rhinanth. [Aleetorolophus] stenophyllus 
Schur,; an R. minor var. y angustifolius Koch syn. ed. 2, 626, et in 
eadem ratione. =R. minor ß Echb. pl. cerit. VII, f. 973. = R. minor 
ß alpinus Gaud. helv. 4, 197.) — Auf Wiesen und Triften in der Berg- 
und Voralpenregion: Preschbe, Arpas, Bulla. Jun. Jul. 

2754. R. alpinus Bimg. en. 2, n. 1231; Koch syn. ed. 2, p. 627. 
— (R. alpinus ß angustifolius Koch syn. ed. 2, 627. — R. crista 
galli ß L. sp. 840; var. y angustifolius Gaud. helv. 4, 108.) Var. 
foliis latioribus et angustioribus, lanceolatis linearibusque; caule humili 
firmo squaroso-ramoso et elato ramis flaceidis elongatis. Transiens in R. 
majorem et medio inter spec. antecedentem et sequentem,. — Auf Trif- 
ten und Felsen der Voralpen und Alpen : Fogaraser- Arpaser- Kerze- 
sorer- Hermannstädter- Grossauer Alpen; eine schmalblätterige Var. 
auf den Kronstädter Kalkgebirgen. 4000°—6000‘. Jul. Aug. 

2755. R. major Ehrh. Beitr. 6, 144; Koch syn. ed. 2, 626. — (Alec- 
torolophus major. Zechb. pl. erit. VIIL, f. 975. — A. grandiflorus 
Wallr. — Rhinanthus glaber [All.] Bimg. en. 2, 1228. — R. Crista 
galli y L. sp. 480; Fl. dan. t. 981 ; Engl. Bot. t. 657.) — Auf feuchten 
Wiesen, Triften der Hügel- und Bergregion. 800’—3000‘. Jun. Jul. 

2756. R. hirsutus Lam. fl. franc. 2, 353; Bimg. 1230. — (R. villo- 
sus Pers. syn. 2, 451. — R. Aleetorolophus Pollich. — R. Crista 
galli L. var. y. — Alectorolophus hirsutus All. ped. 4, 58; Kchb. 
pl. erit. VIII, f. 976 excl. semine; Nees ab Es. fasc. 16. — A. grandi- 
florus 8 pubescens Wallr. — Mimulus Alectorolophus sScop. 
R. major $ hirsutus Koch.) — Auf Aeckern unter Saaten, vorzüglich 
Wintergetreide. Jun. Aug. 


Ordo XCVII. VERBENACEAE Juss. 
533. VERBENA /. 


2757. V. officinalis L.; Bing. 1162; Sturm. H. 3; Fl. dan. t. 628. 
— Um bewohnte Orte an Dörfern und Städten, auf Mauern, bebau- 
ten und unbebauten Plätzen. Jul. Septbr. 


Ordo XCVIII. ACANTHACEAE Juss, 


584. ACANTHUS [. 


2758. A. longifolius Host. A. 2, 217; Koch syn. ed. 2, 664. — 
(A. mollis et spinosus Schur sert. n. 2293 [non L.] [an Rehb.? ob 
eitat. Banat.]) — An Hecken und Gebüschen: Bei Kis-Falud nächst 
Carlsburg. (Platz sec. Kladni.) Jul. 


513 
Ordo XCIX. LABIATAE Juss. 
Trib. I. OCYMOIDEAE Benth. lab. p. 1. 


585. OCYMUM L[. 


2759. O. Basillcum sp. 833; Koch syn. ed. 2, 631; Nees ab Es. 
fasc. 20. — Aus Ostindien stammend häufig kuitivirt und hin und wieder 
auf Gartenschutt verwildert. Auf Aeckern auf der Hochebene Tonches, 
eircit. 3000‘—3500° Elevat., am Fuss des Königstein 15. Aug. blühend 
und in Früchten. 


586. LAVENDULA /. 
2760. L. angustifolia Ehrh. (L. Spica L. a. p. 800. — Schkh. 


t. 457. — L. vera DC. fi. franc. 5, 398; Koch syn. ed. 2, 631. — L. 
officinalis Chaix. ap. Vill. delph. 1, 355; 2, 363; Nees ab Es. fasc. 
19; Wagner t. 36). — Häufig in allen Gärten kultivirt, verwildert auf 


alten Mauern. Herrmannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 

2761. L. latifolia Ehrh. Hayn. Arz. Gew. VIII, 38. — (L. Eure 
ß. L. Spice. DC. fl. franc. 4, 239). — Wird kultivirt wie die vorige. 
Jun. Aug. (An var. latifolia antecedentis?). 


Trib. U. MENTHOIDEAE Benth. 
587. MENTHA /[. 


Sect- I. Terminales i. e. Verticillastri in spieam vel capitulum apice 
caulis et ramorum. 


2762. M. rotundifolia L. bmg. 1168; Schur sert. n. 2165, a. — 
(M. macrostachya Ten. — M. rugosa Lam.; Roth. —M. fragrans 
Presl. — M. suaveolens Ehrh. —M. sylvestris Sole. M. 7, t. 3). — 
An feuchten, quelligen Orten in der Hügel- und Bergregion (Bing. ]. ce.) 
Jul. Septbr. 

2763. M. sylvestris L.; Big. 1165; DC. prodr. XI, 166. — M. 
sylvestris d. vulgaris Benth.; var. a. Koch syn. ed. 2, 632; FZechb. 
pl. erit. IX; icon. X, f. 1313-1314; Fl. dan. t. 484 — E.B.t. 686 — 
Sole t. 4; Hayne Arzn. Gew. XI, 34.) — M. sylvestris L. genuina 
etiam transsilvanica Schur sert. n. 2166; Stolonifera. Caule 1'% 
ped. ramoso, tomentoso. Foliis ovato-ellipticis, subrugosis, dentato-serratis, 
supra pubescentibus subtus albo-tomentosis. Calyce villoso, dentibus sub- 
setaceis, demum coniventibus. Spieis villosis, acuminatis, verticillastris 
basi subcontiguis; Bracteis subulatis. Floribus purpureis vel albis. Stami- 


nibus styloque exsertis corolam duplo-superantibus. — Auf Aeckern, 
Brachen, Triften, Wiesen, an Gräben, Flüssen, Bächen, Teichen, gern 
auf Sandboden mit thoniger Unterlage. Jul. Septbr. — Eine wahrhaft 


polymorphe Pflanze, welche selbst nach Abscheidung mehrerer als Arten 
behandelten Formen als Art, wenn man das „Aut Aut.“ vermeiden will, 


Schur. Enum. plant. Transs. 33 


514 


schwer zu definiren ist. Für meine Diagnose wählte ieh zum Muster 
jene Botaniker, welche dem Raum und der Zeit nach Linne am nächsten 
standen. — Fast jede Flora hat eine andere M. sylvestris Z. und 
welche wäre von diesen die richtige? 

a. Baumgarteniana. —M. sylvestris ß- rotundifolia Bimg. en. 2, 
n. 1164. — Caule foliisque utrinque albo-tomentosis. Foliis caulinis supe- 
rioribus subrotundo-oyatis obtusis, serratis, infimis et junioribus ellipticis. 
Spieis erassis. Planta 1'/, ped. graveolens siccate subinodora. — An feuchten 
Orten bei Hermannstadt und Kronstadt. Jul. 

b. longifolla. Bmg. 1. ec. var. a.: Foliis lanceolatis, acutis, subtus 
tomento densiore obductis. — Im jungen Wald. Jul. 

c. uivea. Schur herb. Transsilv. Stolonibus brevissimis vel nullis. 
Foliis laete viridıbus oblongis, remote serratis, subsessilibus, supra viri- 
dibus glabriusculis, subtus villosis. Spieis eylindraceis obtusis apice caulis 
ramorumque ternatis. Floribus albis, staminibus styloque exsertis. — An 
Waldrändern hinter dem Kapellenberg, am Honterusbrunnen bei Kron- 
stadt. Jul. Aug. (Eine ausgezeichnete Form!). 

d. comosa. Foliis obscure viridibus subtus tenue albo-incano-tomen- 
tosis. Spieis elongato-oblongis; eorollis purpureis; bracteis subulatis ante 
anthesin flores superantibus superioribus quasi comam formantibus. — 
An Gräben bei Hermannstadt, Klausenburg. Jun. Jul. 

e. interrupta. Ramosissima, ramis apice spica solitaria apice comos& 
instructis. Verticillastris ab invicem remotis spicam interruptam forman- 
tibus. Bracteis setaceis flores superantibus supepioribus comum formanti- 
bus. Corollis purpureis. Stamina virginea corollam parum superantia. — 
Auf Moorboden in Wäldern bei Kronstadt. Jul. Aug. 

f. subeordata. Stolonifera. Caule basi curvato, purpureo, inferne 
glabro. Foliis oblongis basi subcordata arcte sessilibus, argute serratis, 
supra glabriusceulis, subtus canescenti-villosis. Spieis eylindraceis subter- 
natis. Floribus purpureis. Staminibus styloque exsertis. — Auf der Burzen- 
wiese bei Kronstadt, bei Tartlau. Jul. Aug. 

2764. M. parvifolila Schur. Stolonifera. Gracilis. Divaricato- 
ramosa. Caule glabriusculo, 1, -2 ped. Foliis viridibus minimis, inferio- 
ribus oblongis, superioribus ovatis; omnibus acuminatis leviter serratis, 
supra glabriusculis vel obsolete strigosis, subtus pilosis. Verticillastris 
inferioribus ab invicem valde remotis, spicam interruptam formantibus. 
Floribus purpureis. Staminibus inclusis. Braeteis subulatis calycem aequan- 
tibus. — An M. laevigata Willd.? — Auf feuchtem etwas salzigem 
Boden, bei Maros-Uyvar; bei Kolos in der Mezöseg. Jul. 

2765. M. balsamea Willd. en. h. berol. 2, 608; Schur. sert. n. 
2170; Zechb. pl. crit. IX, Zechb. exc. p. 309. = M. sylvestris var. lati- 
folia Schur herb. Transs. — Caule elato subramoso, piloso, densissime 
folioso. Foliis basi dilatata subcordata sessilibus vel inferioribus in petio- 
lum brevem subito angustatis, supra viridibus parce pilosis, subtus tenue 
albo-villosis, argute serratis, acuminatis. Spieis erassiusculis apice caulis 
subternatis, subinterruptis. Corollis roseis. Staminibus inelusis. — In den 
Weinbergen bei Hammersdorf und Talmats. Jul. Aug. (Ich habe diese 


515 


Mentha auch als Krausemünze in den Gärten bei Hermannstadt kultivirt 
gefunden. Sie hat einen viel milderen angenehmeren Geruch als M. 
sylvestris). 

2766. M. gratissima Lej. fl. d. spa. p. 15; Wigg. ap. Fechb. exc. 
germ. p. 309; Bug. 1166 (non Roth.); Rchb. pl. erit. IX. — (M. Halleri 
Gmel. — M. sapida Tsch. Schur sert. n. 2167). — Auf feuchten Wiesen 
zwischen Talmats und Zood; zwischen Weszten und Schellenberg ; im 
Hunyader Com. (Bmg. 1. c.). Jul. Septbr. (Wird ebenfalls in Gärten als 
Krausemünze kultivirt). 

2767. M. nemorosa Schreb. non Host. Willd. sp. 3, 75; Bing. 1165. 
— Schur sert. n. 2168. — M. sylvestris var. nemorosa Jechb. icon. 
X, f. 1315; Fl. dan. t. 484. — M. niliaca Jacg. hort. vind. 3, t. 87 
(non Willd.). — M. serotina Tenor. — M. candicans Opitz. — M. 
sylvestris var.nemorosa Denth. in DC. prodr. XII, 166. — In feuchten 
schattigen Wäldern, auf Waldwiesen, in Gebirgsthälern an Bächen und 
Flüssen (Bing. 1. c.) Jul. Septbr. 

2768. M. undulata Willd. en. h. berol. 6, 608; Zechb. icon. f. 1311. 
— M. undulata Zchb. pl. erit. IX. — M. gratissima Koth. (non Bmg.) 
M. tomentosa Hopp. sec. Rchb. — M. foliosa Op. — M. hybrida 
Schleich. — M. sylvestris var. ß. undulata Koch syn. ed. 2, 632. — 
M. sylvestris var. n. crispa Benth. lab. 172. — M. crispa Ten. — 


M. erispa Ziv. t. 50, sec Zöchb. — An Gräben auf der Lazarethwiese 
bei Hermannstadt. Wird in vielen Gärten als M. crispa kultivirt, — 
Jul. Aug. 


2769. M. laciniosa Schur herb. Transs. Stolonifera. Caule a basi 
ramoso, 2—3 ped. piloso. Foliis subrotundo-ovatis, ovatis, ellipticis, obtusis 
vel acuminatis, basi rotundatis, subito in petiolum magis minusve dila- 
tatum exeuntibus, viridibus, subtus pallidioribus, utrinque piloso-villosis, 
inferioribus inciso-serratis, superioribus plus minus profunde laciniosis; 
laciniis ovatis longe acuminatis, flexuosis; lacinia ultima subrotunda, mu- 
eronata. Verticillastris infimis remotis, spicam interruptam constituentibus. 
Bracteis foliaceis verticillastrum superantibus. Corollis roseis exsertis. 
Staminibus inclusis. — Planta recens sieccataque odorem suavem aroma- 
ticun exhalens. — Au feuchten Plätzen, auf der Fleischhackerwiese bei 
Hermannstadt. Wird in den meisten Gärten als M. crispa kultivirt und 
dürfte meist Flüchtling aus diesen Gärten sein. Vielleicht auch durch 
die Kultur entstandene eigenthümliche Form, welche sich durch Samen 
fortpflanzen lässt. Jul. Septbr. Im Habitus nicht aber in der Behaarung 
der M. undulata ähnlich. 

2770. M. canescens Loth. cat. 3, 46; Zechb, exc. germ. p. 510; 
Zechb. pl. erit. IX, Schur sert. n. 2169. -- (M. sylvestris Willd. sp. 3, 
74 [non 75] — M. nemorosa Beck. |non Willd.]). — Auf nassen Wiesen, 
an Gräben, Teichen, vorzüglich auf Moorboden: Hermannstadt, Kronstadt. 
bei Tusnad und am Fuss des Büdös. Jun. Aug. 

2771. M. viridis L. sp. 804; Bug. 1167; Schur sert. n. 2171; 
Benth. lab. 175; DC. prodr. XII, 168; Engl. B. t. 2424; Nees off Pfl.. 
t. 166; Fl. dan, t. 1876; Solet.5; Hayne Arz. XI, 36. — M. sylvestris 


33 * 


516 


var, d. glabra Koch syn. ed. 2, 633. — M. Michelii Rehb. icon. f. 1312. 
— M. laevigata Willd.; Schur sert. n. 2172. — M. spicata COrntz. 
— M. oceymoides Opitz. — M. brevispicata Lehm. — M.niliaca 
Vahl. (non Jacg.) — M. Michelii Ten. KRchb. ic. X, f. 1312. — In 
schattigen feuchten Wäldern, an Bächen, Flüssen, Sümpfen, vorzüglich 
auf Moorboden (Bmg. ]. e.). Jul. Septbr. 


a. angustifolia (Dmg. 1. e. var. a.).. — Auf sumpfigen Wiesen, an 
Gräben bei Leschkirch. Aug. 
b. albiflora. Spieis valde interruptis, floribus albis. — Mit der nor- 


malen Form am gleichen Standort, aber seltener. Jul. 

2772. M. atrata Schur. Stolonifera. Erecto, ramosissima. Caule 
glabriusculo, superne hirtello atro-purpureo.. Foliis late lanceolatis, atro- 
viridibus, basi cordata sessilibus, subrugosis, grosse duplicato-serratis. 
Spieis eylindraceis gracilibus acuminatis, ante explicationem plantae medio 
erassioribus. Floribus lilaceis. Staminibus styloque exsertis, Antheris atro- 
violaceis. Bracteis subulatis eiliatis. Planta 4—1\, ped., praecedenti 
similis, sed odore M. piperitae praedita. — Auf der Burzenwiese bei 
Kronstadt. Moorboden. 2000. Jun. Jul. — (Wird in vielen, selbst bota- 
nischen Gärten als M. piperita kultivirt). 


2773. M. nepetoides Lejeun. rev. de la fl. de spa. 116; Koch 
syn. ed. 2, 633. — M. nepetoides Maly en. 172. — M. pubescens 
Willd.. — M. piperita a. pubescens Maly |]. c. — M. aquatico- 
sylvestris Meyer Chlor. hanov. 289; Neilreich Oestr. 485; Jechb. icon. 
XXVII t. 85, f. 2. — Auf schlammigen Wiesen an Bächen und Gräben, 
auf thoniger Unterlage: Auf dem Ziegelofengrunde und am Reissbach bei 
Hermannstadt. Juli 1846. 

2774. M. crispata Schrad. cat. sem. h. gött.; Willd. en. 2, p. 608; 
(M. sylvestris & crispata Koch syn. ed. 2, 633. — M. hercynica 
Röhl D. Fl. 328). — Am Rande des Sumpfes zwischen dem Dorfe Arpas 
und dem Gebirge. Jul. 1846. 


2775. M. piperita L. sp. 805; Benth. lab. 175; Sm. E. B. t. 687; 
Nees. ab. Es. off. Pfl. t. 165; Sole t. 7, 8, 24; Hayne Arzn. XI, 37. — 
M. piperita var. a. glabra Schur sert. n. 2173. = M. piperita var, 
ß. offieinalis Koch = M. glabrata Vahl.). — Auf nassen Wiesen 
an Gräben und quelligen Orten: auf der Lazarethwiese links von den 
drei Eichen hinter den Gärten Jun. Aug. (Kommt in Siebenbürgen direct 
wild nicht vor, sondern wird als offieinelle Pfeffermünze in Gärten kultivirt, 
und läuft dann vermöge ihrer langen und zahlreichen Stolonen in die 
angrenzenden Wiesen). 


2776. M Langil Steud. = M. piperita var. a. Langii Koch 
syn. ed. 2, 633.—=M. pyramidalis Tenore fl. neap. 2, t. 35. sec. Benth. 
lab. 175. = M. suavis Guss. pl. rar., p. 387, t. 66. — Ab antecedente 
maxime affine differt: Indumentum. Caulis, folia, petioli, peduneuli, caly- 
cesque plus minusve hirsutis. Folia supra opaca subpilosa. — Wird wie 
die vorige aber häufiger kultivirt und kommt hin und wieder verwildert 
vor. Kronstadt in der Blumenau. Juli. 


517 


2777. M. crispa L. sp. 805; Bmg. 1169; Rehb. pl. erit. IX; Hayne 
Arz. XI, 30; Riv. mon. irr. t. 50. — (M. aquatica g. crispa Benth. 
lab. 177. — M. piperita g. crispa Koch syn. ed. 2, 634). — Wird in 
Gärten häufig als Pfeffermünze kultivirt und kommt nicht selten wild 
vor. Am Graben vor dem Sagthore und Burgerthore bei Hermannstadt; 
am Graben bei der Graft in Kronstadt. Jul. Aug. 

2778. M. aquatica L. Bing. 1171; Wagner t. 220; Zechb. pl. erit. 
IX, Riv. monosp. irreg. t. 49. — (M. palustris Mill. diet. 2). — Auf 
sumpfigen Wiesen, an Bächen, Gräben, quelligen Orten. Jun. Aug. 

a. glabrata. Glabra, eitriodora, calycis dentibus tantum ciliatis. — 
(M. citrata Zhrh. Beitr. 7, p. 172; Zechb. pl. erit. IX, Zechb. icon. f. 1308; 
Moris sect. 2, t. 6, f.3. — M. citrata Schur sert. n. 2178. — M. odo- 
rata Sole Menth. 21, t. 9, — Zchb. exc. germ. p. 308, p. pr — M. 
adspersa Mönch. — M. aquatica var. y. Koch syn. ed. 2, p. 634). — 
Bei Hermannstadt häufig. Juni, Juli. 

2779. M. hirsuta L. mant. 81; Bmg. 1170; Zook. Fl. Lond. t. 166. 
— (M. dubia Vill. delph. 2, 3589. — M. pubescens ZKchb. exc. germ. 
p- 308; pl. erit. IX; icon. f. 1309. — M. aquatica Sole a. major t. 11, 
minor t. 10, sec. Bmg. — M. palustris spicata Aiv. monogr. t. 49, 
sec. Bmg.).. — Am Rande von Fischteichen und stehenden Wässern. 
(Bing. 1. c.). Jul. Aug. 

a. limosa. Stolonifera. Subhirsuta. Gracilior. Foliis ovatis obtusis, 
subito petiolatis, serrulatis. Floribus roseis apice caulis et ramorum sub- 
capitatis. Verticillastris inferioribus foliaceo-bracteatis, ab invicem re- 
motis, spicam interruptam obtusam formantibus. (M. aquatico-sativa Schur.) 
— Auf schlammigem Boden bei Kronstadt. Jun. Jul. 

b. subspicata. Stolonifera. Caule parum ramoso, 2—3 ped. Floribus 
majoribus quam M. sativa minoribus quam M. aquatica, inconspicue 
capitatis vel subspieatis. Verticillastris ad apicem inflorescentiae decre- 
scentibus, inferioribus remotis, superioribus approximatis spicam interrup- 
tam formantibus. Foliis ovatis subtus nervoso-rugosis serrulatis. (M. pa- 
lustris Rehb. exe. germ. p. 307; pl. erit. IX. — Schur sert. n. 2184. M. 
plicata Opitz.). (M. aquatico-arvensis Schur). — An Gräben bei Kron- 
stadt. Jul. 1854. 


Seet. II. Arvenses seu vertieilliastri axillares. 


2780. M. sativa L. sp. 805; Bug. 1172; Kechb. pl. erit. IX; Fl. 
dan. t. 736; Sole t. 24; Engl. B. t. 449; Koch syn. ed. 2, 634; Schur 
sert. n. 2179. — (M. palustris Mönch.; Jechb. icon. X, f. 1307. — M. ver- 
tieillata Roth. tent. fl. germ. 2, 2, p- 11, [non Bimg.]). — Auf nassen 
Wiesen, an Teichrändern, Gräben und Bächen. (Dimg. 1. c.) Jul. Septbr. 

2781. M. rubra Smith engl. fl. 3, 82; Rehb. exe. germ. p. 308; 
pl. erit. IX. — Schur sert. n. 2180. — (M. arvensis d, rubra Denth. 
lab. 179. — M. sativa et M. Agardhiana Fries. nov. ed. 2, p. 184. — 
M. sativa ß. glabrum Koch syn. ed. 2, 634). — Auf feuchtem thonigen 
Boden in Vertiefungen auf überschwemmt gewesenen Plätzen, an Gräben, 


518 


Bächen, Flüssen, auf Waldwiesen; auf mehreren Punkten bei Hermann- 
stadt. Jul. Aug. ’ 

2782. M. gentilis Z. sp. 805; Big. 1173; Zechb. pl. erit IX; Zechb. 
icon. X, f. 1305; Mayer chlor. han. 29%; Schur sert. n. 2181; Smith. brit. 
t. 17; Benth. lab. p. 174. — (M. gracilis y. Sm. — M. pratensis 
Sole Menth. t. 15). — Auf sumpfigen Wiesen, in Wäldern, an Bächen 
und Gräben (Bmg. 1. e.).: Lazareth- und Fleischhackerwiese bei Her- 
mannstadt. Jul. Aug. 

a. riparia. (Bimg.]. c.). Bei Maros Varsähely, Bistritz, Klausenburg 
u. s. w. Jul. Septbr. 

2783. M. acutifolla Smith. Engl. bot. 2450; Zechb. exc. germ. 
p- 307; Zechb. pl. erit. IX. — (M. acutifolia Rabenhorst. fl. lusit. p. 160 
[forsitan] et in eadem ratione = M. probabile Smith. brit 6149 = M 
hortensis Tausch... — (M. acutifolia Schur sert. n. 2186). = M. 
gentili-arvensis Schur. — M. verticillata Hofm. germ. p. 6, sec.; 
Pers. syn. 2, 120; Bng. 1175.) — Auf feuchten schattigen Waldplätzen bei 
Kronstadt gegenüber dem südlichen Abhang des Kapellenberges. Juli 1854. 
Kalk. Nach (Bimg. 1. ce.) bei Schässburg an feuchten Hecken, an Gräben 
in Bergwäldern. Auf der Preschbe und in den Arpaser Gebirgen. Auf 
Glimmerschiefer. 2000°—3000‘. Jun. Jul. 

2784. M. austriaca Jacg. A. 5, p. 14, t. 4305 Bug. 1176; All. 
ped. t. 75, f. 2. Schur sert. n. 2185. — (M. sativa var. £. parviflora 
Koch syn. ed. 2, 634. — M. arvensis var. austriaca Schur herb. — 
M. arvensis Auct. plur. — M. parviflora Schultz. fl. starg. suppl. 34). 
— Auf überschwemmt gewesenen, sandigen, schattigen, feuchten Orten, 
an Flussufern; bei Hermannstadt, Talmatsch. Jun. Aug. 

2785. M. subinodora Schur = M. flagellifera Schur herb. 
Transsilv. — Decumbens, ramosissima; ramis radicantibus, longissimis, 
tlagelliformibus sterilibus (i. e. non florigeris). Foliis oblongis, a medio 
utrinque attenuatis, acutis, petiolatis, serratis, cauleque parce pilosis. 
Floribus purpureis vel raro in umbrosis humidis albis, indole M. arvensis. 
Calyce cylindraceo corollae tubo parum breviore; dentibus calyeis, tubo 
bracteisque ciliato-pilosis. Staminibus exsertis stigmate brevioribus. — 
Planta 1%2—15 poll., obscure viridis fere inodora. — Auf Aeckern zwischen 
Getreide um Kronstadt, häufig hinter dem Kapellenberg. Juni, Jul. 1854. 


2786. M. arvensis L.; Bug. 1174; Zechb. icon, X, f. 4299 et 1300— 
1303; Fl. dan. t. 51%; Engl. bot. 2119; Zechb. pl. crit. IX. — (M. arvensis 
&. vulgaris Benth. — M. arvensis Sole t. 12. — M. agrestis Sole 
Menth. t. 14. Schur sert. n. 218% et 2183). — Auf Aeckern, Triften, 
Wiesen, bebauten und unbeuauten Orten, an feuchten schattigen Orten, 
allgemein verbreitet, aber sehr formenreich. Jun. Septbr. 

a. campestris. Pumila, subsimplex, erecta, 3—6 poll.; foliis subrotundo- 
ovatis, reversis; verticillastris laxifloris, floribus minimis, corollis purpureis. 
Staminibus corollam aequantibus. Planta habitu Pulegii vulg. subsimilis 
valde aromatica. — Auf trockenen Aeckern und Feldern in der Umgebung 
von Salzburg und Hermannstadt. Jul. Aug. 


319 


b. nemoralis. Caule elongato, ramoso, procumbente, 2 ped. angulato, 
angulis pilis brevibus reversis hirtis. Foliis glabris vel subtus in nervis 
margineque pilosis, dentatis. Verticillastris subglobosis. Calycibus glabris 
campanulatis; dentibus triangularibus ciliatis.. Pedicellis glabris. Corollis 
roseis vel albidis. Staminibus corollam aequantibus. Stylo longe exserto. 
Planta in locis humidis umbrosis tota glabra. — (M. arvensis ß. gla- 
briuscula et glaberrima Koch syn. ed. 2; 635. — M. gentilis Sm. 
brit. 621. — M. gracilis a Sm. trans. soc. linn. 5, 210. — M. praecox 
Sole menth. brit. 13). — In schattigen feuchten Wäldern in Gebirgs- 
thälern. Jul. Aug. 


c. major. (Dmg. 1. c. var. a.) Verticillastris floribusque amplis foliis 
latioribus, staminibus corolla longioribus. 


d. villosissima, Caule firmo a basi ramoso pilis reversis hirsuto. Foliis 
ovato-elliptieis petiolatis utrinque villoso-pubescentibus, antice serrulatis. 
Verticillastris apice caulis et ramorum subgloboso-confertis. = M. carnio- 
lica Schur sert. n. 2188 (an Host.). — An quelligen Orten am Fuss der 
Gebirge, Fogaras. Aug. 

e. latifolia. Caule 1—-1Y, ped., ramoso, angulato „ suberecto, ramis 
divaricatis, hirsuto. Foliis bası subrotundo-ovatis subito petiolatis tenue 
piloso-hirsutis. Verticillastris multifloris subglobosis approximatis. Calyce 
subeampanulato , dentibus porrectis eiliatis. Corollis sordide albis. Sta- 
minibus inclusis. Stylo longissimo exserto. = (M. ovata et M. latis- 
sima Schur herb.) — Auf feuchten Wiesen, an Gräben, Bächen, Flüssen, 
im westlichen Siebenbürgen, häufig; bei Hermannstadt am Reissbach; 
bei Kronstadt auf der Burzenwiese. Jun. Aug. 


588. PULEGIUM Mill. dict. 


2787. P. vulgare Mill. diet. n.1; Zöchb. exc. germ. p. 312; Hayne 
Arzn. XI, 39; Nees ab Es. fasc. 20. — (Mentha Pulegium L.; Bmg. 
1177; Fl. dan. t. 1755; Zngl. bot. 1026; Wagner t. 32.) — Auf sumpfi- 
gen Wiesen in Lachen, an Gräben und Teichen (Dmg. 1. c.) Hermann- 
stadt, Kronstadt, Klausenburg, Kolos. Jul. Septbr. 


589. LYCOPUS L/[. 


2788. L. europaeus L.; Dmg. 61; Nees ab Es. fasc. 20; Schkh. 
t. 4; Fl. dan. t. 1081; Engl. bot. 1105. — An sumpfigen Orten zwischen 
Gesträuch an Flussufern. Jul. Sptbr. 

2789. L. exaltatus L. fil. suppl. 87! Bing. 6%; Barr. ic. 154. — 
Mit der vorigen an ähnlichen Standorten, aber nicht so gemein, im 
westlichen Siebenbürgen bei Zam, an der Maros; bei Broos; bei Her- 
mannstadt, Klausenburg, Kronstadt, Tartlau, am Büdös. Jul. Aug. 


520 
Trib. II. MONARDEAE Benth. Lab. p. 190. 
590. SALVIA L, 


2790. S. officinalis L.; Bmg. 63; Sturm H. 9; Wagner t. 44; 
Schkh. t. 4. —(Var. albiflora. Floribus albis calyce viridi.) — Auf den Stadt- 
mauern von Hermannstadt und Kronstadt. Jul. Aug. 

2791. S. glutinosa L.; Big. 70; Sturm. H. 17. — In schattigen 
Wäldern, Gebüschen, Hecken der Bergregion. (Bing. 1. ec.) Jun. Aug. 

2792. S. Sclarea L.; Bmg. 71; Sturm. H. 9; Hayne Arzn. VI, 3. 
— Auf Hügeln, in Weinbergen, an Wegen, Hecken, Zäunen (Bing. 1. c.) 
bei dem Dorfe Burgberg im Hermannstädter Stuhl. Jun. Jul. 


2793. S. Aethiopis L. sp. 39; Koch syn. ed. 2, 637; Jaeq. A. t. 
244. — Auf Feldern und Triften im westlichen Siebenbürgen aus Ungarn 
herüberwandernd; bei Zam; am Aranyos in der Nähe der Goldwäschereien 
eine niedrige Form. Jul. Aug. 

a. integrifolia, Foliis omnibus elliptieis, integris, margine undulatis. 
Caule subsimplici. — Am Aranyos. Jul. 

2794. S. austriaca Jacg. A. t. 11%; Bmg. 67. — Auf Bergen, 
Hügeln, auf sonnigen Abhängen, Wiesen, Triften. (Ding. 1. ce.) Jun. Aug. 

2795. S. pratensis L.; Bing. 66; Hayne Arzn. t. VI, 2: Engl. 
bot. 153. — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, in Wäldern, Weinbergen. 
Jun. Aug. 

a. grandiflora. (Dmg. 1. ec. var.) Schur sert. n. 2199 var. d. Caule 
hirsuto; pilis glanduliferis ; foliis cordato-ovatis, inferioribus petiolatis, 
superioribus sessilibus amplexicaulibus, omnibus rugosis, sinuato-dentatis; 
petiolis hirsutis, floribus speciosis maximis; corollis violaceo-caeruleis 
calyce triplo majoribus. (S. macrantha Schur herb. Transs.) — Auf 
Wiesen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

b. cocineo-rosea. (Bing. 1. c. var. ß.) Praecedens sed corollis coceineo- 
roseis, calycibus sanguineis, caule pilis albis hirsuto (pilis sanguineo- 
albis Bing.) — Auf Voralpenwiesen (Bmy.); auch in der Hügelregion. 
Hermannstadt. Jul. 

ec. rosea. (Ding. ]. ce. var. y.) Ab antecedentibus differt: corollis roseis 
minoribus calyce duplo longioribus. (Bimg.) — Auf Hügeln- und Berg- 
wiesen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

d. nivea. (Dimg. 1. c. var. 6.) = albiflorum Schur ]. c. var. a. Omnia 
ac. var. c. sed corollis albis calycibus viridibus. 

e. mierantha. Foliis ovato-cordatis cauleque pilosis subviscosis. Flo- 
ribus numerosis minimis, 5—6 lin. long., saturate caeruleis fundo albis. 
Vertieillastris 4—6 floris; bracteis longe acuminatis calycem superanti- 
bus. — Auf sonnigen Höhen, Hammersdorf, Hermannstadt, Kronstadt. Jul. 

f. sublaeiniata. Foliis cordatis inferioribus petiolatis superioribus am- 
plexicaulibus, omnibus inciso-lobatis inaequaliter grosse crenatis. Flori- 
bus 9 lin. longis; corollis saturate eaeruleis, calyce duplo longioribus. 
Caule 1—2 ped. foliisque glandu)oso-viscoso odorem nauseosum exhalen- 
tibus. Similis S. verbenacae, sed floribus duplo majoribus = ($. sublo- 


921 


bata Schur herb. = S. pratensis var. e laciniata cordifolia Schur 
sert. n. 2199.) — Auf Wiesen zwischen Heltau und Michelsberg ; auf der 
Lazarethwiese bei Hermannstadt; Postwiese bei Kronstadt. Jun. Jul. 
2796. S. dumetorum Andrz. Ledeb. fl. Ross. 3, 364; Bess. en. p. 
3 et p. 40; Herb. Zool. bot. Ges. 1860, %, 616; Benth. in DC. prodr. 
XII, 290; Rehb. icon. XXVIII, t. 51, f. 2. — (S. pratensis var. Auctor. 
plur. — S. pratensis var. f. Schur sert. n. 2199. — S. lamiifolia 
Willd.) — Auf Wiesen zwischen Gebüsch , an Waldrändern: Auf dem 
Billak, bei Reussdörfel; auf dem Schlossberg bei Kronstadt; bei Szamos- 
Uyvar. (Janka Oestr. bot. Wochenbl. 1856, p. 363.) Jun. Jul. 1847. 
2797. S. variegata Kit. ap. Willd. en. h. berol. 1, p. 36; Schur 
sert. n. 2198; Zöchb. exc. germ. p. 333; Koch syn. ed. 2, 638 sub S. pra- 
tens. in nota. — (S. pratensis var. Auctor. plur.) Foliis ovato-corda- 
tis, crenato-dentatis, supra rugosis glabris subtus tenue lanatis. Corollis 
magnis speciosis saturate caeruleis vel lilaceis lobo medio albo instruc- 
tis. — Auf Bergwiesen, in Gebüschen, Kapellenberg bei Kronstadt. Jul. 
2798. S. transsilvanica Schur sert. fl. Transs. 1852, p. 57, n. 
2197; Schur bot. Rundr. 1853, p. 8; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p- 
62; Oestr. botan. Zeit. 1860, p. 180; Andrä bot. Zeit. 1855, p- 820. — 
Radice repente hinc inde caules florentes fasciculosque foliorum proferente. 
Caule curvato-adscendente, 1—2 ped. superne parum ramoso, ramis sim- 
plieibus apice florigeris instructo, basi folioso, superne subnudo, tetragono 
pubescenti-piloso; pilis glanduliferis viscoso. Foliis radicalibus cordatis, 
longe petiolatis, obtusis; superioribus brevius petiolatis, acuminatis; sum- 
mis sessilibus; omnibus rugosis, supra viridibus glabriusculis, subtus 
arachnoideo albo-tomentosis, in nervis prominulis pilosis, aequaliter cre- 
nato-dentatis. Verticillastris subsexfloris in spicam elongatam 6—8 poll. 
long. dispositis. Bracteis cordatis longe acuminatis calyce brevioribus. 
Calyce subcampanulata, labio superiore tenue tridentato vel bifido cum 
mucrone interjeeto; tubo calyeis nervoso. Corollis caeruleis ealyce triplo- 
longioribus iis S. pratensis grandiflor. subsimilibus. Fruetibus subglo- 
bosis glabris. — Planta habitu et typo $. pratensis. Fragrantissima. — 
(S. nemorosa Fuss. sec. Griseb. et Sch. [non Bmg.| S. Baumgartenii 
Heufj. sec. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 185%, p. 328. — S. 
pratensis var. transsilvanica Griseb. et Sch. I. c. Kehb. icon. XXVIH, 
p. 29, t. 51, f. 4.) — Auf sandigen sonnigen Hügeln und Wiesen durch das 
ganze Gebiet: Hammersdorf, Klausenburg, Mezöseg, Torda. Jun. Jul. 
2799. S. Sibthorpii Smith. et Siebth. prodr. fl. graec. 1, p. 16; 
Fl. graec. 1, p. 12, t. 22; Benth. in DC. prodr. XII, 291; Ledeb. fl. Ross. 
3, 365. (S. pratensis Habt. [non L.] — S. campestris M. Bieb. — 
S. hypanica Andrz. in Bess. en. 3. — S. amplexieaulis Lam. ill. 1, 
p. 68; Vahl. en. 4, p. 267; Rchb. exc. germ. p. 860; pl. erit. XI. — 8. 
valentina Vahl. Barrel. ic. 1317.) — An schattigen Orten, Waldrän- 
dern, am Rande des jungen Waldes in der Nähe des Kiefernwäld- 
chens, einzeln. Jul. 1852. — (Die hier in Rede stehende Pilanze, welche 
ich für die richtige halte, ist der vorigen $. transsilvanica sehr ähn- 
lich, aber verschieden von S. amplexicaulis Heuf. aus dem Banat, 


522 


welche eine ganz verschiedene Art bildet. Es ist daher wahrscheinlich, 
dass wir es hier mit zwei verschiedenen Pflanzen zu thun haben, und 
dass meine $S. Sibthorpii eine neue Art bildet. Die klassische S. Sib- 
thorpii habe ich nicht gesehen.) 

2800. S. hybrida Schur herb. Transs. — Radice lignosa horizon- 
tali, menocephala. Caule erecto dense folioso, villoso, superne virgato- 
ramoso. Foliis omnibus cordatis, grosse duplicato-crenatis, inferioribus 
petiolatis obtusis, superioribus sessilibus acuminatis; omnibus supra viri- 
dibus , rugosis, glabriusculis, subtus albo-tomentosis. Bracteis coloratis, 
oblongis vel ovatis, longissime acuminatis, calycem aequantibus. Verticil- 
lastris subsexfloris. Calycis labio superiore tridentato recurvo inferiore 
bifido; dentibus acutissimis; tubo calycis colorato, striato , piloso, glan- 
dulis resinosis adsperso. Corollis caeruleis pilosis minimis $. sylvestri 
similibus. Planta 1/,—2 ped. probabiliter hybrida a parentibus S. trans- 
silvanica et S. sylvestris = S. transsilvaniei-sylvestris Schur. 
— Auf den Mergelhügeln bei Hammersdorf auf den gegen den Zibin ge- 
neigten Abhängen in wenigen Exemplaren. Jul. 1847. 

2801. S. nemorosa L. sp. 35; Dmg. 65; J£chb. icon. f. 722. — 
(S. sylvestris Jacg. A. t. 212 ap. Zechb. exc. germ. p. 334. — S. de- 
serta Schangin Zechb. icon. f. 724 ap. Koch syn. ed. 2, p. 638.) — 
Auf Waldwiesen in der Hügel- und Bergregion (Bimg. 1. c.); in den 
Weinbergen bei Hammersdorf. Jun. Jul. — Es sind eben so viele Stim- 
men für als wider die Existenz dieser Art. — Ich gehöre zu den ersteren. 

2802. S. sylvestris L. sp. 34; Bimg. 64; Rehb. pl. erit. VI, 723; 
Scop. carn. — Auf Hügeln, Wiesen, Triften, Aeckern, gemein. Jun. Aug. 
(Die zahlreichen und sich widersprechenden Synon., welche ich hier 
übergehe, beweisen zur Genüge, dass die Gelehrten über diese Art noch 
lange nicht im Reinen sind, indem Citate gegeben werden, die nicht 
hierher gehören. Ledeb. fl. Ross. 3, p. 365—366.) 

a. albiflora. Corollis niveis, calycibus viridibus. Tota planta sub- 
glabra. — Auf den Kalklokalitäten bei Kronstadt. Jul. 

b. muralis. Caulibus gracilioribus, remote foliatis, inferne glabris. 
Foliis mollibus oblongis vel lanceolatis, longissime petiolatis, duplicato- 
cerenatis; supremis sessilibus; omnibus glabriusculis, subtus nervis promi- 
nentibus; bracteis ovato-cordatis acuminatis calycem aequantibus. Rachi 
bracteis, calycibus, corollisque pilosis. Corollis caeruleis fundo albidis. 
Verticillastris subsexfloris ab invicem remotis. — (An $8. sylvestri- 
pratensis.) — Auf alten Mauern bei Hermannstadt, an der Promenade. 
Jul. 1846. 

2803. S. aprica Schur. = S. collina Schur herb. Transs, (non 
Humb.) — Caule erecto superne subramoso, in axillis foliorum ramis 
sterilibus instructo, folioso, pilis erispulis eglandulosis hirto. Foliis corda- 
to-ovatis, obtusiusculis, bicrenatis, supra glabris, subrugulosis, subtus 
retieulato-rugosis, in nervis primariis pilosis, discoloribus (i. e. subtus palli- 
dis); supremis minoribus, acutis, sessilibus. Verticillastris suboctofloris in 
spicam subinterruptam obtusam apice caulis dispositis. Bracteis subrotundo- 
ovatis, coloratis, glabriusculis margine tantum ciliatis, subito acuminatis, 


923 


calycem multo superantıbus floro parum brevioribus. Calycibus subeam- 
panulatis, striatis, labio superiore subtridentato, labio inferiore bifido; 
dentibus ovatis, acuminatis. Corollis dilute caeruleis, minimis, pilosis, 
calyce duplo longioribus ; labio inferiore non reflexo. Staminibus inclusis. 
Planta A1'/, ped., habitu proprio, e typo S. sylvestris et nemorosae, 
corollis glandulis resinosis dense obductis. — Auf den Sandhügeln bei 
Hammersdorf gegen Baumgarten; auf dem Zakelsberg bei Gross-Scheuern, 
bei Stolzenburg, selten. Jun. Jul. 1848. 1500‘ Elevat. 

2804. S. betonicaefolia Ztling. comm. de Salv. 49; Bing. 73; 
Willd. en. h. berol. 4, p. 45. Bess. en. p. 39. — (S. pendula Yahl. en. 
4, p. 281. Benth. in DC. prodr. XI, 293. — S. sylvestri-nutans 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 106; Schur bot. Rundr. 1853, 42. — 
S., eremenecensis Bess. en. p. 40, n. 1297.) — Auf sonnigen Hügeln, 
in Weinbergen bei Schässburg (Bing. 1. c), häufig auf der Heuwiese bei 
Klausenburg. Jun. Jul. 

2805. S. nutans W. Kit. pl. rar. t. 6%; Dmg. 72; Benth. in DC. 
prodr. XII, 293. — (S. hastata Etling. Salv. p. 48; Vahl. en. 1, p. 280. 
— $. acutifolia Lam. ill. 1, p. 683, ex Poir. enel. meth. VI, p. 637.) 
— Auf sonnigen, sandigen Hügeln allgemein verbreitet, aber nicht ge- 
mein (Bimg. 1. e.), auf den Hügeln bei Hammersdorf, Klausenburg , in 
der Mezöseg, bei Kolos u. s. w. Jun. Jul. 

a. Pseudo-pendula. Caule foliato medio diphyllo (nee aphyllo) floribus 
minoribus Schur sert. n. 281 var. a. — Auf den Hügeln bei Hammers- 
dorf. Jun. 

2806. S. Verbenaca ZL. sp. 35; Bmg. 68; Schur sert. n. 2200; 
Rehb. icon. VI, f. 718; Benth. ap. DC. prodr. XII, 294; M. Dieb. casp. 
app. p- 208; Beuth. lab. 239. — Auf bewachsenen Hügeln bei Reps 
(Bmg. l. e.) Jun. Aug. (Ist auch sehr reich an Synon.) 

2807. S. clandestina L. sp. 36; Koch syn. ed. 2, 638; Fchb. 
icon. f. 724; Schur sert. n. 2201. — (S. Verbenaca var. multifida 
Schur herb. Transs. — S. Verbenaca L. var. Vis. Dalm. 2. 190; Griseb. 
Rumel. 2, 112; Zechb. icon. XXVII, p. 30. — S. praecox Savi pis. 1, 
23. — S. Verbenaca Vahl. — Rechb. icon. f. 719. — S. polymorpha 
Hofim. et Link fl. port. 1, 149, t. 19. — S. oblongata Zechb. icon. VI, 
f,. 717. — S. multifida Siebth. et Sm. fl. graec. 1, 17, t. 23; Zchb. icon. 
VI, £. 720. — S-clandestina Vahl. en. 4, 256; Zechb. icon. VI, f. 721. 
[Conf. Benth. lab. g. et sp. 241.]) — Auf grasigen und kräuterreichen 
Hügeln mit der vorigen Art, von welcher sie wahrscheinlich nur Var. 
ist; in wenigen Exemplaren auf den Hügeln bei Hammersdorf auf den 
südlichen Abhängen. Mai, Jun. (Die zahlreichen Synon. sprechen für die 
Vielgestaltigkeit dieser Pflanze. Meine Pflanze ist leicht mit S. praben- 
sis parviflora foliis laciniatis zu verwechseln.) 

2808. S. vertieillata L.; Bing. 69; Koch syn. ed. 2%, 639; Clus. 
hist. 2, 29, f. 3. — (Hormiaum verticillatum Mill. diet. n. 3. Var. 
corollis niveis, sanguineis, violaceisque, calycibus flavo-viridibus.) (Schur 
sert. n. 2204, var. a. b. et c.) — Auf Hügeln, Aeckern, Wiesen, an 
Wegen, bebauten und unbebauten Orten, an Waldrändern, Weinbergen 


524 


und Gebüschen. Jun. Aug. (Die. S. napifolia Jaeq. h. Vind. 2, t. 152; 
DC. prodr. XII, 357 dürfte zu den arm- und kleinblumigen Voralpen- 
formen dieser Art gehören.) 


Trib. IV. SATUREINEAE Benth. lab. p. 324. 
591. ORIGANUM L. 


2809. O. vulgare L.; Bmg. 1207; Sturm. H. 3; Wagner t. 129; 
Fl. dan. t. 1581. — Auf bewachsenen Orten, Wiesen, in Hainen, Wäl- 
dern, unbebauten Höhen, bis in den Voralpen. Jul. Septbr. 

a. albiflornm. Floribus laxe globoso-spicatis, corollis albis, calycibus 
bracteisque viridibus. — Auf dem Büdös und bei Kronstadt. Aug. 

b. virens. Floribus laxe globoso-spicatis purpureis, bracteis calyci- 
busque viridibus pubescentibus. — (O0. vulgare var. y virens Ledeb. 
Ross. 3, 343.) — Auf den Kronstädter Kalkgebirgen: Schuler, Piatra- 
mare. Jul. Aug. 

c. thymiflornm. Zöchb. exc. germ. p. 313, var. ß. Floribus minoribus 
globoso-spicatis; staminibus longe exsertis; spieis fruetiferis brevibus 
subglobosis; caule 6—8 poll. foliisque minoribus 4 lin. longis pilosis. — 
Auf den Burgmauern bei Michelsberg, einzeln. Jul. Aug. 

2810. O. megastachyum Link. en. h. berol. 2, 414. — (0. he- 
racleoticum Zchb. exe. germ. p. 313; Rechb. pl. erit. IX; Host. A. 2 
156 et Auct. plur. — O. vulgare ß megastachyum Koch syn. ed. 2, 
639. — O0. vulgare ß prismaticum and. helv. 378; Ledeb. Ross. 3, 
343. — O. creticum DC. fl. franc. 3, 558 et herb. Linnaeani = O0. 
creticum ß L. sp. 823; Hayne Arzn. 8, t. 7 var. albiflorum. — O0. 
monspeliense Tabern. K. B. 726, f. 5. — O.macrostachyum Link. 
— [Schur sert. n. 2206 var. c.|) — Auf bewachsenen Hügeln, in Wein- 
bergen , an sonnigen steinigen Abhängen: Hammersdorf, Talmats auf 
Nagelflüe, Klausenburg, Kolos, auf dem Ketskekö, überhaupt durelı das 
ganze Gebiet verbreitet. Jul. Aug. 

a. hirtum = O. hirtum Link. en. h. berol. 2, p. 414; Koch syn. 
ed. 2, 640. — (Schur sert. var. d. n. 2206.) — (0. ereticum Sieb. — 
O0. heracleoticum Benth. lab. 325, ut mihi videtur. — O. smyr- 
naeum Host. A. 2, 156; Siebth. fl. graec. VL, 57, t. 571, [non L.] — 0. 
vulgare ö smyrnaeum & Benth. Ledeb. Ross. 3, 343. — O. vulgare 
var. e. glanduloso-piloso, staminibus exsertis = 0. thymiflo- 
rum Schur [non Kchb.] sert. n. 2206.) — Auf Kalkbergen bei Kron- 
stadt; auf Kalkmergel in der Hügelregion ; auf dem Ecsem-Teteje. Jul. 
Aug. (0. illyricum et O. latifolium sScheele gehören [nach Neilreich 
Nachtr. 1861, p. 153] ebenfalls hierher.) 


592. MAJORANA Fl. Wett. 


2811. M. hortensis Mönch. meth. 406; Nees ab Es. fasc. 20. — 
(Origanum Majorana L. Hayne Arzn. VIIL, f. 9. — M. vulgaris 
Moris h. 3, 5, 41, t. 3, f. 4.) — Kulturpflauze, bin und wieder verwil- 


929 


dert. z. B. auf der Hochebene Tonches am Fuss des Königstein. 3500°. 
Aug. 1854. 


593. THYMUS /[. 


2812. T. vulgaris L. sp. 2, 825; Koch syn. ed. 2, 640; Sturm, 
H. 3. Fl. dan. t. 1581; Wagner t. 129. — Kulturpflanze auf Mauern und 
steinigen Orten zuweilen verwildert. Mai, Jul. Auf der Stadtmauer in 
Kronstädt. Aug. 1853. 


2813. T. Serpyllum /. sp. 825; Bmg. 1208; Zechb. pl. erit. IX; 
Fl. dan. t. 1165; Vaill. par. t. 31, f. 40. — (Th. Serpyllum var. y 
vulgaris a Benth. in DC. prodr. XII; Ledeb. Ross. 3, 345.) — (Schur 
sert. n. 2212.) — Auf Hügeln, Feldern, Triften, Wiesen. Mai, Aug. -- 
(Der Formenreichthum der Flora von Siebenbürgen stellt sich bei der 
Gattung Thymus Z. glänzend heraus, und wenn es auch schwer wird, 
scharfe Grenzen für die Unterscheidung der Formen zu finden, so wider- 
strebt es doch meiner Erfahrung, dieselben als blosse Spielarten einer 
und derselben Art zu behandeln. — So viel scheint mir gewiss zu sein, 
dass jede Form ihr bestimmtes Medium einnimmt, und dass die Ver- 
schiedenheit derselben in Farbe, Behaarung, Habitus, Geruch und Ge- 
schmack nicht nur nach morphologischen , sondern nach physicalischen 
und physiologischen Gesetzen sich erklären lässt.) 

a. subnudus. (Dmg. 1. c. var. 8.) — Auf dürren Sandboden. Jun. 

b. eitri-odorus. (Dmg. 1. c. var. a.) — Auf Voralpen. Kronstadt. 
Jul. Die Var. a. ist = T. Serphyllum Bmg.; die Var. b dürfte T. 
Serpyllum Pers. syn. 2, p. 130 sein. 

c. Euserpyllum. Caulibus prostratis, radicantibus; caudiculis uniseria- 
tim adscendentibus, sublanuginosis. Foliis planis nervosis oblongis ellip- 
ticisve, obtusis, basi petioloque pilosis. Floribus apice caudiculorum capi- 
tatis, purpureis. Calycibus basi hirtis, dentibus ciliatis. Staminibus inclu- 
sis. — Auf Wiesen, Triften, sonnigen Abhängen der Hügelregion. Jul. — 
Die Pilanze besitzt den charakteristischen Geruch des T. Serpyllum. 


d. muralis. Caudiculis numerosissimis longissimis 12 poll. long. e 
fissuris pendulis; ramis undique pilis brevibus hirsutis, purpureis; steri- 
libus glabriuseulis. Foliis subcoriaceis oblongis, planis, obtusis, viridi- 
punctatis, dorso basique parce pilosis. Floribus minoribus in spicam inter- 
ruptam obtusam dispositis. Calyce pedunculisque pilosis; dentibus labii 
superioris recurvis subeiliatis; omnibus acuminatis. — Auf Mauern in 
Hermannstadt und Kronstadt. Jul. Aug. 


2814. T. alpicolus Schur sert. n. 2214. — Planta humilis, 3 poll., 
diffusa, rigida, peraromatica. Radice lignosa polycephala. Caudiculis ad- 
scendentibus, acute angulatis; angulis pilis brevibus reversis hirsutis. 
Foliis coriaceis, subtus erassinerviis, elipticis, ovatis vel oblongis, obtusis, 
fusco-resinoso-punctatis, glabris; petiolis tantum parce pilosis. Floribus 
sessilibus in capitulum confertis, saturate purpureis. Calycibus glabris, 
purpureis impunctatis; dentibus calyeis rigidis ciliatis. Staminibus ınelusis 
= (An T. Serpyllum Griseb, et Sch. iter hung. in Wieym. Arch. 1852, 


526 


p- 329). — Auf Triften und Gerölle der Alpen 5000-7000‘. Fogaraser- 
und Arpaser Gebirge; auf dem Königstein bei Kronstadt. Kalk. Jul. Aug. 

2815. T. clandestinus Schur bot. Rundr. 1853, p. 63; Schur 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 127. — Caudiculis flexuosis adscendenti erectis 
6-9 poll., inferne glabris, superne in angulis pilosis, pilis brevissimis 
subreversis. Foliis glabris (petiolis item glabris) elliptico-oblongis, superio- 
ribus reflexis, obtusis, densissime punctatis. Floribus minimis corollis 
roseis calyce inclusis. Calyeibus viridibus tubo punctato subpilosis, dentibus 
longe ciliatis. Staminibus inelusis. Vertieillastris spicam longam interruptam 
formantibus. Planta subsimilis T. Chamaedr. Fries. sed caudiculis in an- 
gulis aequaliter pilosis, floribus minoribus, calycibus corollam roseam su- 
perantibus, odore terebinthinaceo distineta. — Auf Thonboden in der 
Hügelregion, bei Rodna häufig; einzeln bei Stolzenburg und Hammers- 
dorf 1500°—2000°. Jun. Aug. 

2816. T. pulcherrimus Schur bot. Rundr. 1854, p. 74; Schur 
Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 140—149; 1851, p. 170; 1852, p. 89. = (T. 
alpicolus var. c. Schur sert. n. 2214. — T. rotundifolius Schur Verh. 
d. sieb. Ver. 408. — T. numularius Schur 1. c.non M. Bieb.) — Radice 
lignosa polycephala, caudiculos florentes rosulasque foliorum proferente. 
Caudiculis repentibus, 9—12 poll. ramosis, ramis florentibus 1—3 poll. erec- 
tis solitariis uniserialibus, glabris vel glabriusculis et in angulis pilis 
brevibus reversis hirsutis. Foliis subrotundis vel subrotundo-elliptieis vel 
rite orbieulatis, minimis, 2 lin. long., obtusissimis, subito petiolatis, petiolo 
excepto piloso, glabris vel utrinque parce pilosis, interdum impunctatis. 
Floribus purpureis in capitulum laxiflorum dispositis, ebracteatis. Capitulo 
basi foliis 2—4 reflexis suffulto. Calyeibus purpureis, punctatis, parce 
pilosis, ad medium bijlabiatis, dentibus labii inferioris lanceolatis acumi- 
natis, labii superioris brevissimis subtriangularibus obtusiusculis; fauce 
calyeis pilis albis exsertis clauso. Corollis purpureis speciosis, calycem 
duplo superantibus. Staminibus corollam parum superantibus. Planta vere 
pulcherrima et ornamentum alpium odorem aromaticum pergratum ex- 
halens. — Auf den Triften und Felsen aller unserer Alpen z. B. Foga- 
raser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen. Glimmerschiefer. 5000— 6000°. 
Juni, Aug. 

2817. T. angustifolius Pers. syn. 2, 130; Sturm. H. 70; M. Bieb. 
Fl. Taur. c. 3, p. 404; Zöchb. exc. germ. p. 312; pl. cerit. IX. (Th. an- 
gustifolius Schreb. — Th. Serpyllum Fries. — Th. Serpyllum Zehb. 
l. e. n. 2147. — T. Serpyllum Hayne Arzn. XI, f. 1. — T. reflexus 
Lejeun. — T. acicularis Dess. non W. Kit. — T. vulgaris M. Biel. 
casp. p. 209. — T. Marschallianus f. angustifolius M. Bieb. Fl. t. 
c.2,59; ©. Koch Linn. XVI, p. 294. — T. variabilis Link. Hofmansgg. 
fl. port. t. 17. — T. Serpyllum var. y. angustifolius Koch syn. ed. 
2, 644). — Caudiculis prostratis radicantibus, ramis uniseriatis erectis, 
undique aequaliter pilosis. Foliis lineari-oblongis, petiolatis, obtusiuseulis 
subtus crassinerviis, siccate interdum complicatis. Floribus subcapitatis; 
corollis purpureo-roseis. Staminibus exsertis. Caulibus 6—9 poll. ramis 
3-6 poll. - Planta odorem non ingratum exhalens. — Auf sandigen 


927 
Hügeln, Wiesen, Feldern, auf Sandboden, an Flussufern: Hermannstadt 
Zam. Dobra. Jul. Aug. 

2818. T. acicularis W. Kit. pl. erit. t. 147. — T. angustifolius 
Koch. var. a. exc. germ. — T. caespitosus Linn. Hofimansgg. fl. port. 
t. 48. — T. odoratissimus M. Bieb. Fl. T. ce. 3, 405. = T. angus- 
tifolius Benth in DC. prodr. XII, 201. — T. Zygis M. Bieb. casp. 210 
(an L. non Pall.) — T. Serpyllum 7. odoratissimus Ledeb. Ross. 
3, 36. — Auf dürren Heiden und Bergabhängen, sonnigen Triften ober- 
halb Boitza. Jul. 1847. 

a. mieranthus. Schur. Humillimus, 2 poll., subramosis; foliis angus- 
tissimis, acutiusculis, erectis et rectis, margine revolutis. Floribus sub- 
spieatis; corollis purpureis exiguis calyce inclusis. Staminibus vix exsertis., 
— Auf den Arpaser und Rodnaer Gebirgen. 6000‘. Jul. 

2819. T. pannonicus All. ped. 1, p. 20; Sturm H. 70; Rehb. pl. 
erit. IX; Schur sert. n. 2213. = T. Serpyllum var. d. pannonicus 
Koch syn. ed. 2, 641.--T. Serpyllum var.s. Marschallianus Ledeb. 
fl. Ross. 3, p. 316. — T. Marschallianus Willd. sp. 3, 141; M. Bieb. 
Fl. t. c. 2, 59, excel. var. f. — T. pannonicus Denth. in DC. prodr. 
XII, 202, p. pr — T. pannonicus var. ß. Marschallianus (©. Koch 
Linn. XVII, 294. — T. glabrescens Willd.e — Auf Wiesen in der 
Hügel- und untern Bergregion. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, 
Talmatsch, Poplaka, Resinar, zwischen Enyed und Torotzko; bei Kolos 
in der Mezöseg; bei Zam an der Maros; bei Broos. Jul. Aug. 

2820. T. lanuginosus Willd. Bmg. en, 2, 1209 (non Schkh.). — 
(T. villosus Pall. Ind. Taur. — T. hirsutus M. Bieb. Fl. t. c. 2, 29; 
3, 406; Bess. en. p. 22; Schur sert. n. 2215 var. a. — T. Serpyllum 
var. & villosus Zedeb. fl. Ross. 3, 316. — T. serpyllum var. panno- 
nicus Koch syn. ed. 2, 611; Zechb. exc. germ. p. 312, var. ß, — T. au- 
striacus Dernh.). — Auf sandigen Hügeln bei Hermannstadt; Gross- 
Scheuern, Salzburg, Mundra. Auf Kalksubstrat bei Kronstadt, eine 
prächtige Form. Jun. Aug. 

2821. T. Chamaedrys Fries. novit. fl. suec. ed. 2, 197; Rechb. 
exc. germ. p. 312; pl. crit. IX; Schur sert. a. 2214, cum synon.; Fl. dan. 
t. 2237. — (T. Serpyllum var. a Chamaedrys Koch syn. ed. 2, p. 
641; Ledeb. fl. Ross. 3, 345. — T. Serpyllum Pers. syu. 2, 130; 
Sturm H. G. et 70; Wagner t. 19; Fl. dan. t. 1165. = T. Serpyllum 
var. a. latifolius Bmg. 1208. — T. Serpyllum Auct. plur.; Ziayne 
Arzn. XI, f£1. — T. Serpyllum, T. citriodorus, T. subcitratus 
et T. sylvestris Schreb. ap. Schw. et Kört. fl. Erlang. = T. lanugi- 
nosus Schkh. t. 164. — T. Serpyllum d. Z. = T. eitriodorus Link. 
— T. pulegioides Lang.). — Var. magis minusve hirsutus, foliis latis 
ovatis et oblongis, floribus majoribus et minoribus, staminibus plus minus 
porrectis; specimina staminibus longius exsertis — T. exserens Ehrh. 
(prope Coronam.). — Auf Hügeln, Feldern, Bergwiesen in Wäldern und 
Gehauen; in Gebirgsthälern bei Heltau, Michelsberg, Resinar; im Zood- 
thale; in der Valle Vinuluj bei Rodna; auf dem Kereszthegy bei Remete. 
Juli. Aug. 


928 


2822. T. pulchellus €. A. Meyer Ind. cauc. p. 87? ap. Led. fl. Ross. 
3, 345. — In Siebenbürgen bei Klausenburg (Janka Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p- 200.) Neilr. Nachtr. p. 154. 

2823. T. montanus W. Kit. pl. rar. t. 71; M. Bieb. Fl. t. c. 3, 
403; Bess. en. p. 24; Bmg. en. n. 1213; Schur ser®: n. 2210; Sturm. H. 
70. — T. deeumbens Bernh. in Vaill. par. t. 32, £.6. — T. sylvestris 
Vaill. par. t. 32. f. 9. — Auf sonnigen Höhen in der Berg- und Vor- 
alpenregion (Bing. 1. c.) — Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer- 
Kronstädter Alpen, die letzteren Standorte Kalk. 3000-5000‘. Jul. Aug. 

a. leucanthus. Corollis majoribus niveis calycibus viridibus. — Auf 
dem Butsets und Königstein bei Kronstadt, einzeln häufiger im.Sirna- 
thale der Fogaraser Alpen. Jul. Aug. 

b. amplificatus. Schur Caulibus 10—12 poll. numerosis, curvato- 
adscendentibus. Foliis amplificatis, 6--8 lin. long., ovatis subrotundo- 
ovatis vel ellipticis, glabris vel glabrescentibus, petiolo tantum pilosis. 
Floribus in spicam laxiflorum interruptam dispositis. Rachi, peduneulis 
calycibusque albo-pilosis. Corollis dilute purpureis majoribus vel minoribus. 
(T. collinus M. Bieb.). — Auf dem Schlossberge bei Kronstadt. Kalk; 
eine Form mit kleineren fast weissen Blumen auf den Kerzesorer Ge- 
birgen. Jun. Jul. 

2824. T. transsilvanicus Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 197; 
1852, p. 89; 1859, p. 106, 140; Schur sert. 1852, n. 2209; Schur bot. 
Rundreise 1853, p- 42, 74. — (T. comosus Griseb. et Sch. iter. hung. in 
Wiegm. Arch. 1852, p. 328, [non Heuf.]). — Basi suffructiculosus. Cau- 
libus adscendentibus, 9—12 poll., superne parum ramosis undique aequa- 
liter brevissime pilosis, pilis adpressis. Foliis subrotundo-ovatis, petiolatis, 
planis, resinoso-punetatis, subtus crassinerviis, antice glabris, basi petio- 
loque parce pilosis. Verticillastris approximatis in spicam densam brac- 
teatam dispositis. Bracteis foliis conformibus sessilibus. Calycibus pedun- 
ceulisgue piloso-pubescentibus, fusco - purpureis; dentibus calycis longe 
ciliatis, lanceolatis, acuminatis; fauce calyeis pilis albis exsertis clauso. 
Corollis purpureis raro niveis, exsertis. Staminibus porreetis corollam 
duplo-superantibus. Planta odorem terebinthinaceam exhalens. Radıx 
lignosa firma. — Auf Alluvialboden und Gneisfelsen im jungen Wald bei 
Hermannstadt, um und auf dem Bungberge bei Michelsberg und ähnlichen 
Standorten. 1500 —2000°. Jul. Aug. 

2825. T. comosus Heuf. en. banat. 1858, 140; Schott. Analect. 
1854, 15; Zechb. icon. XXVII, p. 38, t. 68. — Griseb. et Sch. iter hung. 
in Wiegm. Arch. 1852, p. 328, excl. synon. — (T. caleicolus Schur 
herb. Transs.). — (An T. Serpyllum ö. latifolium Ledeb. fl. Ross. 
3, 316. — T. nummularis M. Bieb. Fl. t. c. 2, 58; 3, 403. — T. ma- 
jJoranaefolius Desf. — T. Serpyllum f. nummularius ©. Koch, 
Linn. XVII, 294). — Auf Kalkfelsen in der Bergregion und auf Voralpen: 
Kapellenberg und Salomonsfelsen bei Kroustadt; bei Törzburg; auf der 
Piatra-mare; auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, bis 4000‘. Jun. Jul. 
— (Wer T. transsilvanieus und $. comosus nur einmal lebend und 
auf dem Standorte genau angesehen hat, kann diese beiden Arten un- 


929 


möglich für identisch halten. — (Ab T. transsilvanico differt: Floribus 
majoribus speciosioribus, dilute purpureis, in spicam laxifloram subrace- 
mosam apice rotundatam dispositis; staminibus multo longius exsertis. 
Caulibus albo-villosis pilis horizontaliter patentibus. Foliis majoribus, 
subrotundis, basi fere recte truncatis, subito petiolatis, pallide viridibus, 
minutissime punctatis, utrinque petioloque pilis longis albis vestitis). 


594. ACINOS Mönch. meth. p. 407. 


2826. A. vulgaris Pers. syn. 2, A131; A. thymioides Mönch. 
l.ce. — (Thymus Acinos Z. Bimg. 1210; Fl. dan. t. 1823. — T. alpinus 
Pall. — Calamintha Acinos (lairv. in Gaud. helv. 4, 84. — C. ar- 
vensis Lam. — Melissa Acinos Denth. lab. 389). — Auf Hügeln, 
Aeckern, Feldern, Wiesen unbebauten Orten. Jun. Aug. 

2827. A. villosus Pers. syn. 2, 131; Zchb. exc. germ. p. 327; 
DO. prodr. XI, 230, (‚Schur sert. n. 2224. var. a.; Riv. t. 43. Clinopo- 
dium vulgare Clus. p. 354, f. 4). — Auf Hügeln in Weinbergen bei 
Hermannstadt, Stolzenburg, Klausenburg, Torda, Torotzko. Jun. Jul. 

2828. A. graveolens Link en. h. berol. 2, 117. (A. canus Kehb. 


exc. germ. p. 327. — A. erectus Friw — Thymus graveolens M. 
Bieb. Fl. t. c. 2, 60; 3, 406; .M. Bieb. Cent. t. 38. — Dmg. en. n. 4211. 
— T. Patavinus Pall. [non Jaeqg.]. — T. canus Stev. — T. exiguus 


Siebth. et Sm. fl. graec. VI, 61, t.575. — Melissa graveolens Benth. 
lab. 390). — Auf Kalkbergen zerstreut durch das ganze Gebiet (Bing. 
l. c.). Auf dem Ketskekö bei Carlsburg, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos, 
auf den Kronstädter Gebirgen bis 4000‘ Elevat. Jul. Aug. 

2829. A. Patavinus Pers. syn. 2, 131; Zchb. exc. germ. p. 327. 
(T. patavinus Jacg. Obs. t. 87; Dmg. p. p. ob. Citat.; DC. prodr. XII, 
231. — A. patavinus Schur sert. n. 2226. — Melissa patavina 
Benth. lab. 389. — Thymus alpinus Bot. mag. 2153). — Auf Kalk- 
bergen wie die vorhergehende; auf dem Tepe). (Bielz); auf dem Ecsem- 
Teteje; Piatra-mare bei Kronstadt. Jul. Aug. 

2830. A. rotundifolius Pers. syn. 2, 131. = (A. alpinus var. b. 
rotundifolius Schur sert. n. 2225. = Acinos [Calamintha] trans- 
silvanica Schur herb. Transs. — T. patavinus Zoch. banat. — T. 
melissoides Bernh. ap. Zchb. exc. germ. p. 327). — Caudiculis pubes- 
centibus diffusis. Foliis suborbiculatis, inferioribus obtusis, superioribus 
subito acuminatis, omnibus in petiolum attenuatis, parce pilosis, remote 
serratis. Verticillastris subreflexis. Rachi pubescente. Calycibus purpureis 
pilosis; dentibus labii superioris ovato-lanceolatis, inferioribus lanceolatis, 
omnibus longe acuminatis. Corollis maximis speciosis purpureo - roseis 
parum majoribus quam A. alpinus genuinus. — Auf Gerölle und 
Felsen der Arpaser- Kerzesorer- und Kronstädter Alpen. Kalk. 6000‘. 
Jul. Aug. 

2831. A. alpinus Münch. Schur sert. n. 2225. — (Thymus al- 
pinus L.; Bmg. 1212; Jaeg. A. t. 97; Sturm. H. 54. — Calamintha 
alpina Lam. fl. fr. 2, 394. — Melissa alpina Benth. lab. 97). — Auf 


Schur. Enum. plant. Transs. 34 


530 


grasigen Abhängen der Hügel- und Bergregion bis in die Thäler und 
Flussgebiete herabsteigend, vorzüglich auf Kalk. 1000°--3000°. Jun. Aug. 

2832. A. acutifolius Schur = A. alpinus var. a. acutifolius 
Schur sert. n. 2225. — Ab antecedente differt; Floribus duplo minoribus 
longius pedunculatis, 2—4 floris verticillastris; calyeibus viridibus subpilo- 
sis; dentibus brevioribus minus acuminatis, ciliatis. Foliis oblongis utrinque 
attenuatis, acuminatis, acutissimis serratis, petiolo parce piloso excepto 
glabris. — Caule a basi ramosissimo, ramis purpureis glabriuseulis. — 
Auf Kalkfelsen des Butsets bei Kronstadt. 7000. Auf den Fogaraser 
Alpen: Piscu-Sirna. 6000‘ Jul. Aug. 


595. CALAMINTHA Mönch meth. p. 408. 


2833. C. grandiflora Mönch 1. c.; Benth. in DC. prodr. XII, 
230; Sturm H. 70. (Melissa grandiflora L.; Schkh. t. 164. — Thymus 
grandiflorusScop.) — In Gebirgswäldern auf felsigen Abhängen: Butsets 
bei Kronstadt. Kalk. Lerchenfeld. herb. Transs. 1785. Juli, August. 
4000°--5000°. 

2834. C. officinalis Mönch. 1. c. 409; Bmg. 1216; Benth. in DC. 
prodr. XII, 228; Zechb. icon. XXVII, 44; Sturm. H. 70. — (C. montana 
a. Lam. fl. fr. 2, 396. — C. menthaefolia -Host. — Melissa Cala- 
mintha L.; Bull. herb. t. 251. — Thymus Calamintha Sm. Eng!e 
Bot. 1676, mala. — C. umbrosa Kechb. [non M. Bieb. nec Schur]). — 
Auf Hügeln, an Wegen, Weinbergen, Waldrändern (.Bmg. 1. c.), vorzüg- 
lich im westlichen Siebenbürgen, Zam, Deva, Dobra, Broos bis Grossbold. 
Jul. Septbr. 

2835. C. umbrosa Benth. in DC. prodr. XII, 232. — Melissa 
intermedia Dmg. en n. 1215. — M. umbrosa M. Bieb. Fl. t. c. 2, 63; 
3, 407. — C. offieinalis var. umbrosa Schur = C. umbrosa Kchb. 
exc. germ. p. 329; Schur sert. n. 2222. = (C. sylvestris [sylvatica 
Heuff.] Bromf. in Engl. Bot. t. 28397 = M. umbrosa KRochel |me judi- 
cante]). — Auf bewachsenen Hügeln, an Waldrändern bei Deva; Zam 
mit der vorigen in Gemeinschaft. Jul. Aug. 

2836. C. Nepeta Clairv. man. 197; Bchb. icon. XXVIII, p. 44, 
t. 76: Link et Hoffm. fl. port. p. 141; Benth. in DC. prodr. XI. p. 227; 
Sturm H. 70. — C. trichotoma Mönch. — C. rotundifolia et C. ob- 
liqua Host. — C. dilatata Schrad. — C. canescens Presi. — Me- 
lissa Nepeta L. — M. obtusifolia Pers. — Thymus Nepeta Sm. 
— Auf sandigen Höhen an Waldrändern zwischen Gesträuch (Dmg. |]. c.) 
Bei dem Dorfe Mergeln neben der Flechte u. s. w. Jun. Jul. 

2837. C. thymifolia Host. A. 2, 132; Rochb. exc. germ. 328; 
Koch syn. ed. 2, 644. — (C. alba Rehb. I. c. — C. rupestris Host. — 
Satureja rupestris Wulf. in Jacq. coll. 2, 1305 Bmg. en. n. 1156. — 
Cuspidocarpus rupestris Nees ab Es. fasc. 20; Schur sert. n. 2217. 
Melissa alba W. Kit. pl. rar. t. 205. — Nepeta croatica et N. 
pumila Spr.). — Auf Felsen der Hunyader- und Kronstädter Alpen. 
(Bing. 1. e.) Jul. Aug. — (Die Arten der Gattung Calamintha sind so 


931 


reich an Synon,, dass es sehr schwer wird durchzukommen, da man die 
betreffenden Original-Exemplare, welche diesen zum Grunde dienen, nicht 
so leicht zur Ansicht herbeischaffen kann. — Es dürfte sich später heraus- 
stellen, dass C. officinalis umbrosa und Nepeta doch nur Formen 
einer und derselben Art sind, und dass dagegen die von mir hier zusam- 
mengestellten Synon. von C. thymifolia zwei Arten angehören. Dieses 
zu lichten muss ich der Zukunft überlassen). 


596, MICROMERIA Benth. lab 368. 


2838. M. Pulegium Benth., Bluff. et Fingerh. comp. 2, 2, 335; 
Schur sert. n. 2223. — (Calamintha subnuda W. Kit. pl. rar. t. 262; 
Iechb. exc. germ. p. 329. — Thymus subnudus Sper. Schult. — Cala- 
mintha origanifolia Host. — Melissa Pulegium Rochel banat. 
f. 48). — Auf Kalkfelsen im Hunyader Cnm. Lerchenfeld) Jun. 1780. 


597. SATUREJA /. 


2839. S. hortensis /. Bing. 1157; Sturm H. 5; Wagner t. 79; 
‚Schkh. t. 156. — Auf bebautem und unbebautem Boden, im Gerölle der 
Flussufer, häufig angebaut und daher nur Flüchtling aus Gärten. Jun. Aug. 

a. includens. Schur herb. Transs. — Ramosissima, hirsuta; foliis 
oblongo -linearibus, acuminatis. Corollis minimis calyce subbrevioribus. 
Calycis laciniis lanceolatis longe acuminatis. — Auf Mauern und Felsen 
bei Kronstadt, Kapellenberg, Schlossberg. Jul. 1854. 

b. exserens. Schur herb. Transs. — Parum ramosa, glabriuscula, 
ramis erectis. Foliis oblongis, obtusis. Corollis duplo majoribus calycem 
duplo superantibus. — Auf der Hochebene Tonches am Fuss des König- 
stein bei Kronstadt. Aug. 1854. 3500‘. 


598. CLINOPODIUM _[. 


2840. C. vulgare L. Bing. 1206; Schkh. t. 163; Fl. dan. t. 930; 
Nees ab Es. fasc. 18. — (Melissa Clinopodium Benth. — Calamintha 
Clinopodium Benth. in DC. prodr. XII, 233. — C. aegyptiacum Lam. 
— Thymus sylvaticus Denth. in Steudel nom. bot.). — Auf Hügeln, 
in Weinbergen, Wäldern, Hainen, Hecken, Zäunen. Jun. Aug. 

a. pilosissimum, Alpinum. Humile rigidum, piloso-hirsutum. Corollis 
niveis, vel in colorem roseum vergentibus; tubo calycem aequantibus. = 
(C. plumosum Schur an Sieb.?). — Auf dem Arpäs in der Krummholz- 
region. 6000‘. Kalk. Jul. 


Trib. V. MELISSINEAE Benth. 
599. MELISSA /. 


2841. M. officinalis L. Bimg. 1214; Sturm H. 11; Wagner t. 53; 
Nees ab Es. fasc. 18. — Kultivirt und verwildert; in Weingärten und in 
der Nähe der Gärten. Hermannstadt, Klausenburg. Jul. 


34 # 


592 


a. villosa. Koch syn. ed. 2, p. 645. — Benth. lab. p. 393; — M. 
ronana Mill. diet. n. 2. — M. hirsuta Hornem. — M. cordifolia 
Pers. — M. altissima sSiebth. et Sm. fl. graec. t. 579, — Auf dem 
Schlossberge bei Kronstadt. Jul. Aug. 


600. HYSSOPUS _/. 


2842. H. officinalis L. Bing. 1158; Sturm H. 3; Jacq. A. t. 254. 
— Var. floribus caeruleis, purpureis, roseis et albis. — Auf Felsen, Ge- 
rölle, alten Mauern verwildert, häufig kultivirt, im ganzen Gebiete. 
Hermannstadt, Kronstadt. Kalk. (Bmg.) Jun. Aug. 


Trib. VI. NEPETEAE Benth. Lab. p. 462. 
601. NEPETA /. 


2843. N. Cataria L.; Bmg. 1159; Sturm. H. 84, n. 7; Fl. dan. 
t. 580. — Auf unbebautem Boden, an Hecken, Zäunen,, Waldrändern, 
häufiger um Neppendorf, Hermannstadt. (.Bmg. 1. e.) Jun. Aug. 

2844. N. nuda Z/[. sp. 797; Bmg. 1161; Jacq. A. t. 24; Sturm. 
H. 84. — (N. ucranica M. Bieb. Fl. t. c. 2, 41, non Z. — N. panicu- 
lata Orntz. — N. nuda var. a. amethystina Schur sert. n. 2234. — 
N. nuda var. parviflora Dluf. Fingerh. comp. 2, 2, p. 448.) — Auf 
Hügeln, in Weinbergen, an Hecken, Zäunen, Waldrändern, Obstgärten. 
(Bimg. 1. ec.) Hermannstadt, Klausenburg, Kolos. Jun. Aug. 

2845. N. pannonica Z/. sp. 797; Bing. A160; Jaecg. A. t. 129; 
Sturm. H. 84, 11. — (N. nuda var. a. grandiflora Bluf. 1. c. —N. 
violacea Vill.) — Auf sonnigen Wiesen, Triften, Höhen, vorzüglich im 
westlichen Gebiete: Zam, Dobra, Deva, Broos bis Mühlenbach. Jun. Aug. 


2846. N. sibirica M. Bieb. Fl. t. c. 2, 41; Ledeb. fl. alt. 2, 402. 
— (N. ueranica L. sp. 797; Ledeb. Ross. 3, 381; Benth. in DC. prodr. 
XII, 393. — N. parviflora Andrä bot. Zeit. 1855, 822, an M. Bieb.) 
Variat. glabra vel caule pubescente, foliis subtus in venis pilosulis. — 
Auf sonnigen sandigen Hügeln: Heuwiese bei Klausenburg und auf der 
Mezöseg. Jun. Jul. (Aug. Früchte.) 


602. GLECHOMA 7/1. 


2847. G. hederacea L.; Bing. 1178; Sturm. H. 8; Wagner t. 
15. — (Nepeta Glechoma Benth. Lab. 485.) — In Wäldern, Hainen, 
schattigen Orten, Wiesen, Aeckern, unbebauten Orten. April, Jun. 

a. praecox. Minima, 2—3 poll. glabriuscula. Foliis infimis reniformi- 
bus 8 lin. diam. superioribus cordatis. Corollis. minimis calycem vix duplo 
superantibus. Calycis dentibus erectis tubo duplo brevioribus. (Schur 
sert. n. 2235, var. a.) — Auf Aeckern und Brachen bei Hermannstadt. 

b. parviflora. Caulibus foliisque reniformi-cordatis. Verticillastris 
subsexfloris; floribus longius pedicellatis pendulis; corollis minimis roseis 


933 


tubo calycem aequantibus. Calycis dentibus lanceolatis longe acuminatis 
patulis, tubo subcylindrico. — An der Michelsberger Burg. April. 

c. reniformis. Caulibus elongatis 12—15 poll. foliisque glabris. Foliis 
omnibus exacte reniformibus. Verticillastris 6—10 floris; floribus minimis 
caeruleis vel violaceis glabris, calycem duplo longioribus. Calyeibus cylin- 
draceis incurvis glabris vel paıce pilosis, dentibus ovatis brevibus acumi- 
natis tubo quadruplo brevioribus. — Auf feuchten Moorwiesen: Burzen- 
wiese bei Kronstadt. Mai. 

d. grandiflora. Major. 10—15 poll. Foliis reniformi-cordatis subtus 
in nervis primariis pilosis. Verticillastris secundis, multifloris. Corollis di- 
lute violaceis calyceem 5—6 duplo superantibus. Calycibus subtubulosis 
demum subinflatis, dentibus lanceolatis acuminatis tubo triplo breviori- 
bus. — In Wäldern und Gebüschen bei Hermannstadt, Kronstadt. Mai. 

2848. G. intermedia Schrad. ex Benth. l. c.; Schur herb. Transs. 
— (G. hederacea y pauciflora Ledeb. Ross. 3, 380. — G. hetero- 
phylla Opitz. Rchb. exc. germ. p. 316; Schur sert. n. 22336. — G. hede- 
racea var. y villosa Koch syn. ed. 2, 647.) — Zwischen Waldgebüsch 
in lockerer Moorerde: Hammersdorf, Heltau, Hermannstadt, auf dem 
Kapellenberg bei Kronstadt, sehr schön. Mai. 

2849. G. hirsuta W. Kit. pl. rar. t. 112; Bmg. 1178 var. f. — 
(G. magna Morat. Fl. paris. 225. — G. hederacea b. grandiflora 
Mart.) — In Wäldern, Gebüschen, Weinbergen. Mai, Jun. 

a. maxima. Ereceta 42—15 poll. macrophylla, hirsutissima, foliis late 
cordatis grosse crenatis 15 lin. long.; floribus lilaceis speciosis maximis, 
calycem sexduplo superantibus. = (6. lamiifolia Schur sert. n. 2237 var. a.) 
— In Laubwäldern, Waldwiesen der Hügel- und Bergregion; die var. a. 
auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Mai. 


603. DRACOCEPHALUM /. 


2850. D. Moldavica L. sp. 380; Benth. in DC. prodr. XII, 401; 
Sturm. H. 90. (Moldavica punctata Mönch.) — Var. floribus albis et 
violaceis. — Wird kultivirt und kommt hin und wieder verwildert vor, 
zwischen den Gärten im Retranchement; bei den drei Eichen auf Garten- 
schutt, Flüchtling aus den nahe gelegenen Gärten. Jul. Aug. 

2851. D. austriacum L.; DBmg. 1218; Benth. in DC. prodr. XII, 
403; Jacg. icon. rar. t. 112; Sturm. H. 90; Tratt. Arch. t. 2583. — (Ruy- 
schiana laciniata Mill. diet. n. 2. — Zornia partita Mönch.) — Auf 
Kalkbergen, an waldigen Abhängen, (Dimg. 1. c.) Jun. Jul. 


'Trib. VII. STACHYDEAE Benth. Lab. 503. 
604. MELITTIS /. 


2852. M. Melissophyllum ZL.; Bmg. 1219; Rechb. pl. cerit. III, 
396; Sturm. H. 90; Schkh. t. 166; Jacg. A. t. 26. — In Wäldern und 
Gebüschen der Bergregion (.Bmg. 1. c.), häufig in der Umgegend von 
Hermannstadt. Mai, Jun. 


a. nivea. (Dmg. |. c.) Caule semipedali, magis hirsuto, foliis bre- 
vioribus, corollis niveis. — Bei Schässburg. Jun. 

b. grandiflora. Caule altiori. Floribus paululum majoribus; calyce 
quadrilobo, corollis calyce quadruplo majoribus ex albo-sanguineis = M. 
grandiflora Smith. brit. 644. = M. Melissophyllum var. ß. Bing. 
l. c. Rchb. pl. erit. III, 397 (mihi saltem species distineta). — Auch auf 
Kalksubstrat bei Kronstadt. Mai, Jun. 


605. ORVALA Benth. Lab. 508. L. 


2853. O. lamioides DC. fl. fr. 3, 539. — (Lamium Orvala L.; 
Big. 1179; W. Kit. pl. rar. t. 431. — L. pannonicum Scop.) — An 
waldigen Orten, zwischen Gebüschen, an Hecken in der Bergregion, 
(Bing. 1. c.), bei Deva und Vajda-Hunyad. April, Mai. 


606. GALEOBDOLON Huds. fl. angl. 258. 


2854. G. luteum Huds. 1. c. — Engl. bot. t. 787; Bmg. 1190; 
Sturm. H. 90. — (Galeopsis Galeobdolon. Z.; Fl. dan. t. 1972. — 
Galeobdolon vulgare Pers. — Lamium Galeobdolon Crantz. — 
Pollichia Galeobdolon Willd. — Leonurus Galeobdolon Scop.) 
— In schattigen Wäldern und Gebüschen der Hügel- und Bergregion. 
Mai, Jun. 

a. minus. Schur herb. Transs. Caulibus rigidioribus curvato-adscen- 
dentibus; flagellis filiformibus longissimis, foliis minoribus, cauleque hir- 
sutis; floribus multo-minoribus, galea magis curvata angustioraque. —' 
Auf Kalksubstrat bei Kronstadt. 

b. majus. Caulibus erectis 2 ped. foliisque glabriusculis, flagellis 
firmioribus brevibus nullisve, floribus numerosioribus majoribus, subaureis. 
— In Bergwäldern auf der Pojana bei Kronstadt. 3500‘. Mai, Jun. 


607. LAMIUM /. 


2855. L. amplexicaule L.; Bing. 1184; Schkh. t. 159; Rchb. pl. 
erit. III, f. 373. — Auf Aeckern, Wiesen , unbebauten Orten, häufig 
lästiges Unkraut in Gemüsegärten. Febr. Octob. 

a. parviflorum = Var. ß Bmg. ]. c. Corollis calycem paululum su- 
perantibus. Caulibus humilioribus. — Hermannstadt. März, April. 

b. celandestinum, Zechb. pl. erit. VIII, f. 950; Schur sert. n. 2241, a. 
Floribus imperfectis tamen omnibus fertilibus; corollis purpureis vel albi- 
dis calycem subaequantibus. — Häufig auf Aeckern und Brachen in nas- 
sen Jahren oder im ersten Frühling. Febr. Jun. - 

2856. L. purpureum ZL.; Ding. 1183; Schkh. t. 159; Fl. dan. t. 
523. (L. nudum Mönch.) — Auf Aeckern und unbebauten Orten. März, 
August. 

a. niveum. (Bing. 1. ec.) = albiflorum Schur sert. n. 2242 a. — 
Major. Caule densius foliato. Glabrum. Foliis inaequaliter ineiso-crenatis, 


535 


apice obtusis. Calyeibus viridibus, corollis albis, intus annulato-pilosis, 
calycem duplo superantibus; dentibus calyeis subulatis tubo longioribus. 
— Auf unbebautem Boden, Gartenschutt, bei Hermannstadt. Mai. (Nahe- 
stehend dem L. purpureum decipiens Sonder. aber die Blumen- 
krone weiss.) 

2857. L. incisum Willd. sp. 3, 89; Benth. in DC. prodr. XII, 
509; Zechb. erit. III, f. 370 et 371; Fl. dan. t. 2358. — Schur sert. n. 
2243. — (L. purpureo-maculatum Schur herb. Transs. — L. dis- 
sectum With. brit. fl. 527. — L. hybridum Yill. delph. 4, 351; DO. 
fl. fr. 3, 541. — L. urticaefolium et westphalicum et L. Coesfel- 
diae Weihe.) — Auf unbebautem und bebautem Boden in Gemüsegär- 
ten, auf Krautäckern, vor dem Elisabeththor gegen Hammersdorf bei 
Hermannstadt. Mai, Jun. 

2858. L. intermedium Fries. novit. fl. suec. 2, 192; Benth. in 
DC. prodr. XII, 508; Rehb. pl. erit. II, f. 372; Fl. dan. t. 1701. — (L. 
amplexicaule f intermedium Zichw. — L. purpureo-amplexi- 
caule [Neilr. Nachtr. p. 157] Schur herb. Transs.) - Auf Aeckern und 
in Gemüsegärten bei Hermannstadt , meist in Gesellschaft von L. am- 
plexicaule und L. purpureum, in manchen Jahren häufig. Mai, Jun. 

2859. L. laevigatum /. sp. 808; Bmg. 1180; Z£chb. pl. crit. III, 
f. 363. (L. rugosum Ait.h. Kew. 2, 296; Zechb. pl. erit. III, f. 364. —L. 
vulgatum var. Benth. Lab. 514. — L. maculatum var. b. immacu- 
latum Schur sert. n. 2244. =L. maculatum var. laevigatum Schur 
herb. Transs.) — An schattigen Orten, an Waldrändern, Hecken, Zäu- 
nen: Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 

2860. L. maculatum ZL.; Bimg. 1181; Zechb. pl. crit. IIL, f. 362; 
Fl. dan. t. 4649. (L. vulgatum var. floribus rubris Benth. Lab. 514. 
— L. rubrum Wallr. —L. waculatum Schur sert. n. 2244 exel. syn.) 
— An schattigen Orten in Wäldern, Gebüschen, an Hecken, Zäunen bis 
in den Voralpen. Mai, Jul. (Variat floribus albis!) 

2861. L. hirsutum Lam. Encyel. 3, 410; Rechb. exc. germ. p. 322; 
Zechb. pl. erit. III, f. 364. — (L. maculatum Zngl. bot. 2550; Hornem. 
Fl. dan. t. 1649. — L. maeulatum var. a. hirsutum Schur sert. p. 
2244. = L. urticaefolium Schur herb. Transs.) — An schattigen Or- 
ten der Voralpen, an Bächen und Wasserfällen; auf der Kolzu Brasi 
bei Fogaras. 5000‘. Aug. 

2862. L. cupreum Schott Analect. bot. 145 Zechb. icon. XX VIII, 
t.2. = L. elegantissimum Schur herb. Transs. = L. maculatum 
floro cupreo Kotschy Zool. bot. Ver. 1853, 2, 65.) — An schattigen, 
etwas feuchten Orten in den Alpen, häufig und truppweise um Stinnen 
und Sennhütten auf allen unseren Gebirgen: Fogaraser- Arpaser- Ker- 
zesorer- Rodnaer Alpen; auch auf den Kalkgebirgen : Butsets, König- 
stein bei Kronstadt. Jul. Aug. 

a. dilatatum. = L. maculatum var. c. alpinum hirsutissimum 
immaculatum Schur sert. n. 2244. = L. dilatatum Schur herb. Transs. 
— Planta 2 ped. et ultra. Caule glabriuseulo. Foliis immaeculatis viridibus, 
lueidis, dilatatis, ovato-cordatis , in petiolum latum sensim angustatis, 


936 


duplicato-crenato-dentatis , obtusiusenlis, utrinque setoso-pilosis, subru- 
gosis, fol. floralibus viridibus. — Verticillastris 6—10 floris. Corollis ma- 
ximis, saturate purpureis vel fusco-purpureis, intus glabris, fauce infla- 
tis, galea emarginatis; labio medio bifido; lobis lateralibus labii inferio- 
ris subulato-appendiculatis. Antheris barbatis. Calycis tubo glabro; den- 
tibus lanceolato-subulatis, patentibus, pilosis, tubum aequantibus. — In 
schattigen Wäldern der Arpaser Gebirge, im Thale aufwärts bis in der 
Region der grünen Erle. 4000‘-5000°. Jun. Jul. Glimmerschiefer. 


2863. L. album L.; Bmg. 118%; Benth. in DC. prodr. XII, 510; 
Sturm. H. 8; Fl. dan. t. 594; (L. vulgatum var. $ album Benth. Lab, 
514. — L. foliosum Crantz. = L. capitatum Smith.) — In Hainen, 
an Gebüschen, Hecken, Zäunen, Mauern, Hermannstadt. Mai, Jul. (Alle 
hier aufgestellten Lamiumarten lassen sich auf L. amplexicaule, 
purpureum und maculatum Z. zurückführen: allein nur durch das 
Studiren der Formen können wir endlich zum richtigen Begriffe der Ar- 
ten gelangen. Die Linne’schen Arten sind in diesem Sinne schwer ver- 
ständlich, weil sie sehr heterogene Formen umfassen.) 


608. GALEOPSIS L[. 


2864. G. ochroleuca Lam. dict, 600; Benth. in DC. prodr. XI, 
497; Rechb. pl. erit. A, f. 98; Fl. dan. t. 1650; Sturm. H. 62. (G. gran- 
diflora Roth Tent. I, 254; II, 2, 245 Bmg. 1188. — G. cannabina 
Poll. non Roth. — G. villosa Huds. — G. prostrata Vill. — G. dubia 
Leers. — G. segetum Reichard. — Tetrahit longiflorum Mönch.) — 
— Auf Aeckern zwischen Saaten, bei Broos. Aug. 


2865. G. Ladanum L. Bing. 1185; Schkh. t. 160. — (G. lati- 
folia Hofm. D. Fl. 2, 8. — G. Ladanum Sturm. H. 62; Fl. dan. t. 1757). 
— Auf Aeckern unter Saaten, auf den Hügeln bei Hammersdorf. Jul. Aug. 

a. parviflora. Omnia ac forma genuina sed floribus duplo minoribus. 
= (G. intermedia Pill. delph, 2, 387, t. 95 Zchb. pl. erit. 1, f. 99. — 
G. parviflora Lam. dict. 2, 600. = G. parviflora .Bmg.n. 1186). — 
Auf sandigen Aeckern zwischen Saaten, Hermannstadt, Klausenburg, in 
der Mezöseg. Jun. Jul. 

2866. G. angustifolia Hofm. D. Fl. 2, 8; Ehrh. Herb. 137; 
Sturm H. 62. — (G. Ladanum f. angustifolia Wimm. et Grab. fl. 
siles. 2, 190. — G. Ladanum var. d. angustifolia Koch syn. ed. 2, 
650). — Auf steinigen Orten, Gerölle, Felsen, Kalksubstrat, häufig bei 
Kronstadt auf dem Schlossberg. Jul. Aug. 


a. mierantha, differt: Corollis plus dimidio minoribus, — Auf den 
Kalklokalitäten durch das ganze Gebiet. Jul. 


2867. G, canescens Schult. obs. 108; M. Bieb. Fl. t. c. 2, 397. — 
(6. Ladanum ß. canescens Zechb. var. y. Koch syn. ed. 2, 650. — G. 
grandiflora M. Bieb. Fl. t. c. 2, 461, non Roth.) — (G. grandiflora 
Bluf.). — Auf steinigen Aeckern, Gerölle, auf dem südlichen Abhang 
des Kapellenberges. Jun. Jul. j 


537 


2868. G. Tetrahit L.; Bmg. 1187; Rchb. pl. erit. IX; f. 1174 bis 
4175; Sturm H. 62%; Fl. dan. t. 1271; Engl. bot. 207; Hook Lond. t. 191, 
f. 3 et 6. — Unter Saaten, auf unbebauten und bebauten Orton. Ge- 
müsegärten. Jun. Aug. 


2869. G. bifida Bönningh. fl. monast. prodr. 178; Zechb. pl. crit. 
IX; Sturm H. 6%; Koch syn. ed. 2, 651; Hook Lond. 1. ce. t. 191, f. 
sinistra. — Auf Aeckern unter Saaten, bebauten und unbebauten Orten, 
Gemüsegärten. Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. subalpina. Elata, ramosissima, minus hispida, magis, pubescens, 
floribus roseis vel albis minimis, caule sub geniculis valde inerassato. 
Schur sert. n. 2250 var. a. et b. — Auf Triften der Arpaser Alpen, 
Gerölle. 5000-6000‘. Jul. Aug. 

2870. G. acuminata /chb. exc. germ. p. 323; Zechb. icon. XXVIIL; 
pl. erit. IX, 18, t. 305 Schur sert. n. 2251. — (G. pubescenti-Te- 
trahit Schur herb.).. — Auf dürren Plätzen, sonnigen Abhängen der 
Hügel- und Bergregion bei Hammersdorf, Hermannstadt, Kronstadt. 
Juni, Juli. 


2871. G. pubescens Bess. prim. fl. gallic. 2, 27; Koch syn. 
ed. 2, 652; Sturm H. 6%; Zechb. exc. germ. p. 323; Zechb. pl. erit. I. f. 
4100-101. — (G. Walterina Schlechtend. fl. berol, 320. — G. canna- 
bina Gmel. non Poll.) — G. versicolor Spenn. — G. Tetrahit Fl. dan. 
t. 1271 teste Rechb. 1. c.). — Auf mageren Aeckern, in Wäldern und Hainen, 
an Felsen und steinigen Abhängen, Hermannstadt, Reussen, Mühlenbach; 
auch in der Bergregion auf Kalksubstrat: Kapellenberg, Schlossberg, 
Törzburg bei Kronstadt. Jun. Aug. 
” a. setosa. Caule pilis rigidis reversis et sub geniculis parum incras- 
sato, foliis ovato-cordatis hispidis. — Auf Aeckern unter Saaten, bei 
Hermannstadt. Jul. (An @. urticifolia Tausch, Neilr. Nachtr. 157). 


2872. G. versicolor Curt. Lond. f. 6, t. 385 Bmg. 1189; Sturm 
H. 62; Rechb. pl. erit, I, f. 117. — (G. cannabina Koth tent. 1, 254, 
non Pollich). — G. Tetrahit £. Z, sp. 819. — G. speciosa Mill. dict. 
n. 3. — G. Tetrahit Fl. dan. t. 929. — G. Tetrahit var. d. gran- 
diflora Ledeb. Ross. 3, 494). — In Wäldern, Hainen, an Flüssen, auf 
Aeckern, bebauten und unbebauten Orten, in Gemüsegärten (‚Ding. 1. c.) 
Jul. Septbr. 

a. subalpina. Differt: Floribus unicoloribus luteis vel speciose versi- 
coloribus minoribus quam in forma genuina; tubo calycis fusco-purpureo ; 
bracteis violaceis; lobo corollae medio labii inferioris violaceo. — Planta 
4—1'/, ped. viscoso-hirsuta. (G. versicolor var. b. subalpina = G. 
subalpina Schur sert. n. 2254). — Auf schattigen Orten der Alpen. 
Auf dem Arpas, Bulla, Butsets, Kalk. 5000-6000‘. Jul. Aug. 


609. STACHYS L[. 


2873. S. germanica L.; Bing. 1196; Jacg. A. t. 319; Sturm H. 
83; Rchb. pl. crit. X, f. 1280; Schkh. t. 161. — (8. lanata Crantz. non 


538 


Jacg.) — St. alba Mill. diet. n. 4. — Auf dürren unbebauten Plätzen, 
an Aeckern. Flussufern, auf sandigen Hügeln. Bmg. l. e. Jun. Aug. 
a. glabrescens. Caule lanato. — Foliis supra viridibus subpilosis, 


rugosis, basi obsolete cordatis, crenatis, subtus tenue villosis, infimis 
longissime petiolatis, oblongo-elliptieis. Floribus purpureis. — Schur sert. 
n. 2286. — (S. biennis Roth in Zechb. exc. germ. p. 320; Rchb. pl. erit. 
X, f. 1279). — Auf den sandigen Hügeln bei Hammersdorf, auf dem 
rothen Berg bei Mühlenbach; bei Stolzenburg gegen Salzburg. Jul. Aug. 

Pseudo-lanata. Firmior. Caule subsimplieci, foliis utringue densissime 
cauleque albo-lanatis, albidis, nee pagina superiore subviridibus. — Auf 
dürren Triften, Heiden, durch ganz Siebenbürgen die gewöhnlichste 
Form. Jul. Aug. 

2874. S. alpina L.; Bmg. 1195; Sturm H. 51; Benth. Lab. 537; 
Zechb. icon. XVIIL, t. 8, f. 2%. — Lapeyr. fl. pyren. 1, 44. t. 8. — In Wäldern 
und Wiesen, Triften, Felsen, der Berge und Voralpen (Dmg.) Jul. Aug. 
Var. elatior et humilis, 1—3 ped., ramosissima et subsimplex, foliis tenue 
hirsutis utringue viridibus vel subtus cauleque sublanatis. Forma ultima 
magis lanata ad St. intermediam A:t. h. kew. 2, 201 pertinere videtur. 
— Rodnaer Gebirge. 

2875. S. sylvatica L.; Bmg. 1193; Sturm H. 84; Fl. dan. t. 1102. 
— In schattigen feuchten Wäldern, an Hecken und Zäunen. Juni, Aug. 

2876. S. setifera (©. A. Meyer Ind. cauc., 54; Benth. in DC. 
prodr. XII, 466; Ledeb. Ross. 3, 412. = S. repens Schur herb. Transs. 
— Stolonifera. Radix repens. Caule 2 ped. ramoso villoso-piloso. Foliis 
ovato-oblongis, obtusis, crenato-serratis, basi rotundatis, utrinque villosis, 
subtus pallidioribus; floralibus a basi ad apicem caulis sensim minoribus, 
summis integerrimis; omnibus aristato-mucronatis. Verticillastris 6—10* 
floris, ab invicem distantibus; bracteis lanceolatis spinuloso-cuspidatis. 
Corollis purpureis extus hirsutis, tubo calyce hirsuto breviore. — Ich 
habe diese Stachys erst später unter den auf meiner bot. Rundreise 
1853 gesammelten Pflanzen vorgefunden, und deren Bestimmung nur im 
trockenen Zustande unternehmen können, daher ich über dieselbe nicht 
ganz im Reinen bin; glaube aber, da sie nach der von Ledeb. Fl. Ross. 3, 
44% gegebenen Diagnose mit S. setifera ziemlich übereinstimmt, diese 
Art vor mir zu haben und obige Benennung der meinigen vorziehen zu 
müssen. (Vielleicht ist es S. germanico-palustris?!). —. Auf Lehm- 
boden bei Dees am Ufer des Samosflusses. D. 18. Juli 1853. 

2877. S. recta L. mant. p. 82; Bmg. 1197; Sturm H. 84; Jacgq. 
A. t. 359. — (8. Betonica Scop. — 8. sideritis Vill. — S. procum- 
bens Lam. — S. bufonia Thuill.). Eine an Form und Synon. reiche Art. 
— Auf sonnigen Hügeln, zwischen Gebüschen, am Rande der Wälder 
und Weinberge,‘ auf sandigen Flussufern. (Bmg. 1. c.). Jun. Aug. 

a. decumbens. = S. decumbens Willd. Rechb. exc. germ. p. 318. — 
Caule ramoso decumbente, foliis ovato-oblongis crenatis; verticillastris 
6--10 floris approximatis; floribus parum minoribus. — Am Ufer des 
Altflusses bei Talmats. Jul. (Scheint mir durch die Ueberschwemmung des 
Mediums gebildet zu sein). 


539 


2878. 8. transsilvanica Schur herb. Transs. — Radice firma 
multieipite. Caulibus numerosissimis subaequilongis 2 ped., basi curvatis 
dein erectis, a basi ad apicem ramosis, villosis. Foliis elongato-oblongis, 
superioribus oblongo-linearibus, summis linearibus; omnibus acute serratis, 
acuminatis, plus minus petiolatis, mollibus, tenue villosis, supra opacis 
subtus in nervis albo-pilosis. Vertieillastris remotis 6—10 floris; bracteis 
ovatis acuminatis. Dentibus calycis lanceolato-subulatis; subaristatis tubum 
dimidio brevioribus. Corollis ochroleuco-luteis extus pilosis tubo calycem 
aequantibus. — Auf grasigen Hügeln und Bergabhängen, auf dem Billak 
bei Borband, auf dem Kapellenberg bei Kronstadt, am Rande des Waldes 
in der Nähe des Honterusbrunnens. Jul. Aug. — (Der S. reeta L. sehr 
ähnlich, aber durch den eigenthümlichen Habitus und die stärkere dich- 
tere Behaarung auffallend verschieden). 

2879. S. ramosissima Zochel banat. p. 3, 26; Heuf. en. banat. 
1858, p. 144. — (S. recta var. ramosissima @riseb. et Sch. iter hung. 
in Wiegm. Arch. 1852. p. 330. — Kchb. icon. XX VIII, 8). — Auf steinigen 
Abhängen, Gerölle an der Maros bei Zam. Jul. 1845. — (Variat. glabrior 
et pilosior, foliis latioribus et angustioribus, caulibus ramosissimis sub- 
erectis vel decumbentibus. — Praecedentibus maxime affinis). 

2880. S. palustris L.: Bing. 1194; Sturm H. 18; Fl. dan. t. 1103. 
— An quelligen Orten, Bächen, Gräben, Flussufern, Teichrändern. Juli, 
September. 

a. pubescens. Caule foliisque molle pubescentibus. — S. segetum 
Hagen. — Auf sandigen Aeckern. Hermannstadt. Jul. 

2881. S. arvensis L.; Bmg. 1199; Sturm H. 84; Fl. dan. t. 587; 
Rechb. pl. erit. X, f. 1298. — (Glechoma Marrubiastrum Vill. — Tri- 
xagocordifolia Mönch.). — Aufsandigen steinigen Aeckern und Feldern 
der Mezöseg. Bmg. 1. c. Jun. Septbr. 

2882. S. annua L.; Big. 1198; Jacg. A. t. 360; Sturm H. 84. — 
Variat. simplex et ramosissima elata 1,—2 ped., glabriuscula vel sub- 
hirsuta: ©. Koch in Linn. XVII, p. 81. — Auf Aeckern bebauten und 
unbebauten Orten. Jun. Aug. 

a. subspieata. Verticillastris approximatis spicam interruptam for- 
mantibus; bracteis minoribus verticillam aequantibus; foliis cauleque 
hirsutis. — Auf Aeckern, Kalksubstrat, bei Kronstadt. Jul. 1854. 


610. BETONICA /. 


2883. B. officinalis L.; Bmg. 1191; Schkh. t. 160; Fl. dan. 
t. 726. — Stachys Betonica Benth. Lab. 532. — Auf Wiesen, Heiden, 
Triften, in lichten Wäldern der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 

a. glabrata. Koch syn. ed, 2, p. 655, var. ß. = B. officinalis Leyss. 
Spr. syst. 2, 738; Rehb. icon. VII, f. 952. — Auf Moorwiesen, auf der 
Pojana und Burzenwiese bei Kronstadt. Jul. 

b. strieta. Koch syn. l. ec. var. y.= B. strieta Ait. h. kew. 2, 299; 
Rehb. icon. VIII, f. 954. Schur sert. n. 2263, var. a. — Auf den Berg- 
wiesen durch das ganze Gebiet. Jun. Aug. 


c. hirta. Koch syn. l. e. var. a. = B. hirta Leyss.; Rechb. icon. 
VIIL, £. 953. — In den Weinbergen bei Hammersdorf. Jul. 


2884. B. hirsuta L. mant. 2, 248; Rchb. icon. crit. VIII, £. 956. 
— (B. densiflora Benth. Lab. 532; .Benth. in DC. XII, 460, M. Bieb. 
Fl. t. c. 3, 398. — B. danica Mill. diet. n. 2. — B. Monnieri Gouan. 
— B. incana Ait. — Stachys densiflora Benth.) — Auf Triften der 
Kalkalpen: Butsets bei Kronstadt. Aug. 


2885, B. serotina Host. Fl. A. 2, p. 165. — Ab antecedentibus 
differt: Radice multieipite. Caulibus numerosis 4Y, ped. Foliis anguste 
lanceolatis, erectis, basi recte truncatis, obtusiusculis, caulibusque glabres- 
centibus. Vertieillastris ab invicem remotis spicam interruptam formanti- 
bus; floribus minimis purpureis; calycibus hirsutis. (Koch syn. ed. 2, p. 
655 in nota sub. Nr. i). — Auf Bergwiesen der Kalklokalitäten bei 
Kronstadt, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul. Aug. 


2886. B. alpigena Schur herb. Transs,. — Radice oligocephala. 
Caule gracillimo 9—12 poll., curvato-adscendente dein strieto, hirsuto- 
piloso. Foliis ambitu ovatis basi profunde cordatis, radicalibus longissime 
petiolatis, caulinis reflexis. Verticillastris infimis remotis, superioribus 
capitato confertis foliis reversis suffultis. Corollis purpureis, lobo labii 
inferioris medio crenato, subemarginato, lobis lateralibus subcerenulatis 
patulis. Calyeibus hirsutis dentibus ciliatis flavo spinosis. — Auf Triften 
und Wiesen der Alpen; Arpas, Butian, Kolzu-Brasi, Königstein bei 
Kronstadt, Kalk. 6000‘ Jul. Aug. (Steht der B. stricta Ait. h. kew. 2, 
299, oder B. alpina Mill. dict. n. 3, am nächsten, ist aber in Habitus und 
Standort verschieden). 


2887. B. Alopecurus L.; Bmg. 119%; Z£chb. icon. VII, f. 951; 
Jacg. A. t. 78. — Sideritis Alopecurus Scop. — Variat corollis pal- 
lide favis siccate immutatis vel ochroleucis siccatione rubieundis. — Auf 
Triften der Kalkalpen, auf allen Gebirgen bei Kronstadt. (Bmg. 1. c.). 
Fogaraser Alpen. 6000‘. Jul. Aug. 


611. SIDERITIS L[. 


2888. S. montana L.; Bmg. 1163; Jacg. A. t. 444; Sturm H. 4. 
— (Hesiodia montana Dumort. Flor. belg. 44. — H. bicolor Mönch. 
— Burgsdorfia montana Rchb. exc. germ. p. 327; Nees ab. Es. fasc. 
18). — Auf sandigen steinigen Höhen, Aeckern, Wiesen. (Bimg. |]. c.). 
Jun. Aug. - 


a. subquinquefida. Caule a basi ramoso, piloso, ramis aequilongis 
simplieibus. Calyce subbilabiato. Calycis tubo limbum aequante, dentibus 
subaequalibus, subovatis, margine incrassatis, dorso subcarinatis, venosis, 
in aristam validam flavidam exeuntibus, stellatim expansis. — In der 
Mezöseg; zwischen Stolzenburg und Gross-Scheuern nächst Hermannstadt. 
Juni, Juli. 


541 
612. MARRUBIUM L[. 


2889. M. vulgare /L.; Bing. 1202; Fl. dan. t. 1036; Wagner t. 
45. = M. apulum Ten. fl. neap. t. 154. — Auf unbebauten dürren 
Orten, an Wegen, Hecken, Zäunen. Hermannstadt. Jul. Septbr. 

2890. M. remotum Kit. in Schult. Ocstr. fl. 2, 161; Benth. Lab. 
p- 590. = (M. peregrinum var. a. latifolium Koch syn. ed. 2, 656. — 
M. peregrinum a. L. sp. 815. — M. peregrinum Willd. sp. 3, 716; 
Spr. fl. hal. t. 6, f. 4, — M. paniculatum Desr. in Lam, diect. 3, 716; 
Zechb. icon. II, f. 476; pl. erit. III, 473, — (M. affine Host. non Hornem) 
= (M. peregrino-vulgare Zchb. Zool. bot. Ges. 1861, 2, 342.) — 
Auf dürren Plätzen, an Wegen, bebauten und unbebauten Orten um 
Dörfer und Wohngebäude, vorzüglich im westlichen Gebiete. Zam, Deva. 
Dobra. u. s. w. Aug. Septbhr. 

2891. M. peregrinum Z/. sp. 518; Bmg. 1201; Jaeg. A. t. 160; 
Benth. Lab. p. 590. = M. peregrinum var. f. Koch syn. ed. 2, 656. — 
M. peregrinum f. L. sp. 816 (teste Koch 1. c.) — M. creticum Mill. 
diet. n. 2; Spr. fl. hal. t. 6, f. 2; Zechb. pl. cerit. III, f. 461. — Auf dürren 
Hügeln, Triften, an Wegen, vorzüglich auf kalkhaltigem Boden. (Bing. 
l. ce.) — Kolos, Apahida in der Mezöseg. Jul. Aug. 


613. BALLOTA /. 


2892. B. foetida Lam. diet. 4, 357; Zechb. icon. VII. f. 104. — 
(B. borealis Schweig.; Jtchb. icon. VIII, f. 1042. = B. nigra var. a. 
Koch syn. ed. 2, 657. — B. nigra Sm. brit. 635. — Variat floribus 
dilute purpureis vel in locis umbrosis albis. Forma albiflora = B. alba 
L. sp. 814). — An Hecken, Zäunen, Waldrändern, Wegen, bebauten und 
- unbebauten Orten. Jul. Septbr. 

2893. B. ruderalis Fries. fl. hall. p. 101; novit. ed. 2, 194; Fl. 
dan. t. 1702. = B. nigra Kchb. icon. f. 4039; Schkh.t. 164. = B.nigra 
ß. ruderalis Koch. — B. vulgaris Hofimgg. et Link. fl. port. t. 115. 
— B. urtieifolia Ortmann ap. Pchb. icon. VIIL, f. 1040. — Marru- 
bium nigrum Crantz. — Auf bebauten und unbebauten Orten, an 
Mauern, Hecken, Zäunen, Wegen, Weinbergen, Waldrändern. Juli, 
September. 


614. LEONURUS /[. 


2894. L. Cardiaca L.; Bmg. 1203; Sturm H. 9; Fl. dan. t. 727 
et t. 1756. — Auf bebautem und unbebautem Boden, an Wegen, Hecken, 
Zäunen, Waldrändern. Jul. Aug. 


a. villosus. Caule 3 ped., virgato-ramoso, villoso; foliis maximis 
6—8 poll. diamet. albo-villosis; ealyeibus villosis. — (L. Cardiaca var. 
ß. villosus Ledeb. Ross. 3, 423. — L. villosus Desf. — L. neglectus 
Schrank. — L. condensatus Hornem. — L. canescens Dumert. — 
L. lacerus Lindl. — L. aconitifolius Schlechtend.). — Auf frucht- 
baren Hügeln zwischen Gebüsch bei Hammersdorf gegen Baumgarten, 


542 


bei Kolos in der Mezöseg. Aug. Septbr. — (Schur sert. n. 2271. var. a.) 
— (Wahrscheinlich = var. villosus Bmg. En. n. 1203. Am Altfluss- 
ufer; am Freithum bei Reps). Spec. mihi distincta! ' 


615. CHAITURUS Host. syn. a. p. 331. 


2895. C. Marrubiastrum Rchb, exc. germ. p. 317; Sturm H. 84. 
— (C. leonuroides [Zhrh.] Bing. 1204. — Leonurus Marrubiastrum 
L.; Jaeg. A. t. 405; Schkh. t. 162.) — An Waldrändern, Hecken, Zäunen, 
unbebauten Orten: Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


616. PHLOMIS /. 


2896. P. tuberosa L.; Bing. 1205; ‚Schkh. t. 163. — Phlomitis 
tuberosa Nees ab Es. E. fasc. 18. — Auf Hügeln, an Weinbergen, 
zwischen Gesträuch (Bimg. 1. c.), nicht selten bei Hammersdorf. Juli, 
August. 


Trib. VII. SCUTELLARINEAE Benth. Lab. 416. 
617. SCUTELLARIA /[. 


2897. S. lupulina ZL. h. ups. 173; Benth. in DC. prodr. XI, 412; 
Ledeb. Ross. 3, p. 394 var. ß. — S. verna Bess. — S. variegata Spr. 
syst. suppl. p. 16. — S. albida Benth. in DC. prodr. XII, 420, (non L.) 
— Auf bewachsenen Abhängen der Hügelregion bei Blasendorf und 
Maros-Väsarhely (Lerchenfeld herb. 1780—1785); bei Maros-Ujvar (Pavai 
1860). Jun. Aug. 

2898. S. peregrina Z/. sp. 836; DO. prodr. XII, 420; ‚Bing. 1223. 
— Auf Kalkfelsen. Bing. 1. c. Jul. Aug. 

2899. S. altissima ZL. sp. 836; .Benth. in DC. prodr. XII, 420; 
M. Bieb. Fl. t. ce. 2, 66. — S. commutata Guss. prodr. fl. secul. 2, 136. 
— S. peregrina W. Kit. pl. rar. t. 125. (forsitan Bmg. n. 1223?) 
(non L.) sec. Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 330. — 
S. commutata Heuf. pl. banat. teste Griseb. et Sch. — Auf Kalk- 
felsen an schattigen Orten, in der Hassadek bei Torda, zwischen Enyed 
und Torotzko. Juli 1853. (Schon von Lerchenfeld 1780—1785, als S. pere- 
grina gesammelt worden.) 

2900. S. galericulata L.; bmg. 1280; Fl. dan. t. 637; Tratt. 
Oestr. t. 108. — Auf feuchten Wiesen zwischen Gesträuch, an Hecken 
und Teichrändern. Hermannstadt eine 2-3 Fuss hohe Form. Juni, Aug. 

2901. S. hastaefolia L.; Dmg. 1221; Pl. dan. t. 1822; Tratt. 
Oestr. t. 409. — In feuchten schattigen Wäldern, auf Wealdwiesen, 
in der Bergregion und vorzüglich auf Kalksubstrat. (Bmg. 1. c.) Juli, 
August. 

2902. S. miro: L.; Bimg. 122%; Engl. bot. t. 524. — Auf sumpfigen 
Moorwiesen, an Gräben, Bächen, Flussufern. (Dmg. 1. e.). Aug. 


543 
618. PRUNELLA /. = Brunella Z. 


2903. P. vulgaris L.; Bmg. 1224; Sturm H. 5; Fl. dan. t. 910. 
— Auf Wiesen, Triften, in feuchten schattigen Wäldern. (Bing. 1. c.) Juni, 
August. 

a. leucantha. Corollis albis, calycibus bracteisque viridibus.. — Auf 
Waldwiesen bei Kronstadt. Honterusbrunnen. Jul. 

b. carnea. (Ding. ]. c. var. a.). Caule breviore; foliis emnibus mino- 
ribus magis hirsutis, caulinis sinuato-dentatis; corollis carneis. — Auf 
sandig-schlammigen, schattigen Höhen bei Schässburg und Reps. ‚Bing. 
Juni, August. 

a. macrantha. Corollis speciosis calyce triplo longioribus; caulibus 
foliisque integris subglabris. — In Grasgärten bei Hermannstadt, Kron- 
stadt, Klausenburg. Jun. Jul. 

b. mierantha —= (parviflora Schur sert. n. 2278 var. c.) corollis 
violaceis calyce vix longioribus. Koch syn. ed. 2% var. ß. = P. parvi- 
flora Poir. diet. suppl. 4, 711. 

c. alpina. (Schur sert. ]. c. var. a.) = Brunella vulgaris var. a. 
hispida Benth. in DC. prodr. XII, 410. = P. alpina Schur sert. n. 
3278 sub var. a. — Foliis subintegris cauleque hispido-villosis; calycibus 
purpureis; corollae tubo calycem aequante; bracteis lato ovatis, subro- 
tundis, plerumque purpureo-coloratis, margine dense lanatis. — Auf Fel- 
sen und Triften der Alpen: Arpas, Bulla, so wie auf Kalkgebirgen bei 
Kronstadt. 3000°— 6000‘. Jul. Aug. 

2904. P. pratensis Schur. Radice horizontali repente multieipite, 
Caulibus graeillimis, strietis 12 poll. et ultra, internodiis longissimis, in- 
ferne glabris, superne pilosulis, Foliis integris et integerrimis, ovato- 
lanceolatis, petiolatis, substrigoso-pilosis, margine ciliatis. Floribus sub- 
capitatis, bracteis subrotundis subito acuminatis glabris margine tantum 
ciliatis; corollis lilaceis, tubo corollae calycem duplo superante; antheris 
atroviolaceis, pilosis; calyeibus viridibus glabris. — Auf Wiesen, meist 
zwischen hohem Grase, auf der Pojana bei Kronstadt. Jul. 1854. 

2905. P. intermedia Link. ann. d. nat. Gesch. st. 1; Handbuch 
4, p- 490; Roth. tent. 2, 2, p. 43; Schur sert. n. 2280. — (P. pinnati- 
fida Pers. syn. ed. 2, 137. — P. laciniata Gaud. helv. 4, p. 104 non 
L. nec Bmg. — P. vulgaris y pinnatifida Koch syn. ed. 2, 659; 
Rehb. icon. f. 394. — P. vulgaris ß intermedia Koch et Ziz. cat. 
palat. p. 11. — P. laciniata g. L. sp. 837 et var. floribus albis.) — 
Caule graeili, 1%2—15 poll., glabro,, vel superne obsolete piloso,, subra- 
moso. Foliis ambitu lato-oblongis, omnibus pinnatifidis vel superioribus 
inciso-dentatis. — Floribus subspicatis ; bracteis ovatis coloratis,, infimis 
pinnatifidis, reversis. Corollis speciosis lilaceis raro sordide albis calycem 
triplo superantibus: corollae labio superiore truncato, denticulato. Ceterum 
ut P. pratensis Schur. — Auf Wiesen bei Hermannstadt: Bruckenthal- 
wiese bei den drei Eichen. Jun. Aug. 1847. 


2906, P. alba Pallas ap. M. Bieb. Fl. t. c. 2, 67, Pall. Ind. 
Taur.; Koch syn. ed. 2, 660; Schur sert. n. 2381. — Caule simpliei vel 


544 


ramoso foliis petiolisque albo-villoso, 3—15 poll. Foliis simplicibus integris 
vel pinnatifidis vel sinuato-dentatis. Floribus capitato-spicatis. Corollis 
ochroleuco-albis tubo calyce duplo longiore. Staminibus apice spina antror- 
sum arcuata instructis corollae tubum superantibus. Dentibus calyeis 
labii superioris late oyatis, acuminato-aristatıs, lobii inferioris lanceolato- 
subulatis, pectinato-ciliatis. — (P. laciniata L.; Dmg. 1226; Jacg. A. 
t. 378; Zechb. pl. erit. IL, f. 393; Schur sert. n. 2280 var. a, canescens 
macrostachys.) — Auf sonnigen sandigen kalkhaltigen Hügel- und 
Bergwiesen durch ganz Siebenbürgen verbreitet, häufig bei Hermannstadt, 
Klausenburg, Kronstadt, Leschkirch. (Bmg. 1. e.) Jun. Aug. 

a. ochroleuca. Bing. l. c. var. a. = (P. alba var. variegata Schur.) 
A. forma genuina differt: Foliis infimis profundius inciso-dentatis; supe- 
rioribus subbipinnatifidis, laciniis linearibus; summis integris sublineari- 
lanceolatis basi tantum dentatis. Bracteis extus pilosis, purpureo-san- 
guineis, venosis, eiliatis. — Auf Bergwiesen bei Reps. (Bimg.) Bei Kron- 
stadt und auf dem Ecsem-Teteje. 4000‘. Jul. Aug. 

b. nivea. Bimg. 1. e. var. y. — Bei Schässburg. Bmg. Jul. 


2907. P. grandiflora Jacq. A. 4, p. 40, t. 377; Bing. 1225; Schkh. 
t. 168; Fl. dan. t. 1933. — (P. vulgaris $ grandiflora L. sp. 837.) 
— Auf sonnigen steinigen dürren Abhängen, Wiesen, Triften, vorzüglich 
auf Kalkboden. (Bmg. 1. e.) Jun. Aug. 

a. brevicaulis. (Bmg. 1. c. var. a.) — Auf Bergwiesen im Szekler- 
lande im Haromszeker Stuhl, häufig. Jul. 

b. violacea, = P. laciniata var. y violacea Bmg. 1. c. 2226. — 
Auf Wiesen bei Schässburg. Jul. 

c. purpurea. —= P. laciniata var. ö purpurea Dimg. 1. c. — Auf 
sandigen Orten bei Fogaras. Jul. 

d. ‚pusilla. = P. laciniata var. s. pusilla Bing. 1. c. — Auf Hoch- 
wiesen bei Kolos in der Me&zöseg. Jul. 

e. transslivanica. Schur herb. Transsilv. Caule elato, 12 poll., firmo 
petiolisque albo-piloso. Foliis radicalibus minoribus, oblongo-spathulatis, 
integris, undulato-crenatis, caulinis mediis inciso-dentatis; summis pinna- 
tifidis; foliis floralibus longissimis, cuyvato-adscendentibus, capitulum sub- 
aequantibus; omnibus albo-pilosis„ Floribus antecedentibus duplo majori- 
bus, speciosissimis, purpureis. -— Auf fruchtbaren Wiesen: Hermannstadt 
auf der Bruckenthalwiese ; Kronstadt, Burzenwiese. Jul. 


f. pinnata. (pinnatifida Koch var. ß syn. ed. 2, 660. Schur sert. 
n. 2279, a.) Omnia ac in forma genuina sed foliis pinnatis vel pinnati- 
fidis. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg, Talmats. Jun. 
August. 


Trib IX. AJUGOIDEAE Benth. Lab. 657. 
619. AJUGA /. 


2808. A. reptans L.; Dimg. 1147; Fl. dan. t. 925. — (A. repens 
Host. A. 2, 119. (Teste Neilreich Beitr. 160.) — A. densiflora Tenor. 


545 


Fl. neap. t. 239, f. 2. A. Barrellieri Tenor. Fl. neap. t. 240, f. 2 ap. 
Ledeb. Ross. 3, 447.) — Auf Wiesen, in Grasgärten, Wäldern, Hainen. 
April, Jul. 

a. subvivlacea. (.Bimg. 1. c. var. a.) — Im Siechenwald bei Schässburg. 

b. albiflora. Similis var. a. sed. floribus albis. — Auf den Hügeln 
bei Hammersdorf, Stolzenburg, Gross-Scheuern. Mai. 

ce. parviflora. Caule foliisque glabris, corollis calycem duplo superan- 
tibus. — Auf Wiesen bei Hermannstadt. April. 

d. parvifolia. Praecedens, sed foliis dimidio minoribus. 

e. grandifolla. Praecedens, sed caule robustiore foliisque majoribus. 

f. repens. Praecedens sed stolonibus in geniculis radieantibus. — 
(A. repens Host. 2, 119, genuina.) — Alten Berg bei Hermannstadt. Mai. 


2909. A. astolonosa Schur herb. Transs. = A. genevensi- 
reptans Schur. = A. reptans var. c. et d. Schur sert. n. 2282. = A. 
latifolia Schur l. c. (an Host.?) (an A. pyramidalis Bmg. [non Z.]) 
— Rhizomate horizontali repente. Caule 10—12 poll. folioso. Stolonibus 
nullis. Foliis radicalibus maximis, 6—9 poll., ellipticis, in petiolum pilo- 
sum sensim attenuatis, obtusis, margine ciliatis, undulato-crenatis. Corol- 
lis caeruleis calycem duplo superantibus. Calycibus albo-pilosis. Bracteis 
ovalibus, caeruleis, pilosis, integerrimis vel obsolete crenatis flores supe- 
rantibus. — Auf steinigen Abhängen oberhalb Portsesd am Fuss des 
Surul. Kalk. 3000°. Jul. 


2910. A. pumila Schur herb. Transs. An A. alpina Will. delph. 
2, 347 (non Bmg.). Stolonibus nullis vel stolone solitario brevissimo re- 
curvo praedita. Caule solitario 3—6 poll. simplici albo-piloso. Foliis radi- 
calibus 2—3, oblongo-spathulatis „ petiolatis; caulinis sessilibus semiam- 
plexicaulibus; omnibus obtusis crenatis piloso-villosis. Bracteis integerri- 
mis, margine pilosis, flores aequantibus. Corollis albis minimis calyce 
duplo longioribus. Calyce villoso. — Auf Bergwiesen, Pfarrgarten bei 
Stolzenburg, Kapellenberg bei Kronstadt. 2000’ — 2500. Kalkmergel. 
Mai, Jun. 


2911. A. Pseudo-pyramidalis Schur herb. Transs.; Schur sert. 
n. 2282 sub var. d. = A. pyramidali-reptans Schur. Stolonifera. 
Stolonibus crassis, 1—2 longissimis in genieulis radicantibus apice eleva- 
tis florigeris. Caule firmo 40—42 poll. Foliis subcarnosis, cauleque gla- 
bris, atroviridibus, crenatis; radicalibus maximis iis A. pyramidali si- 
milibus obovato-spathulatis, 3—4 poll. longis, rotundato-obtusis, breviter 
petiolatis, rosulam terrae adpressam formantibus. Bracteis minimis, infe- 
rioribus flores aequantibus, superioribus floribus brevioribus integerrimis, 
coloratis. Vertieillastris multifloris approximatis, in spicam 6—8 poll. lon- 
gam, interruptam dispositis. Corollis caeruleis calyce duplo longioribus. 
— Medio inter A. reptantem et A. pyramidalem, stolonibus et in- 
florescentia vix pyramidali distincta. — Auf Waldwiesen, Kalksubstrat auf 
dem Surul; auf dem Schuler bei Kronstadt. 4000‘. Jun. Jul. 


2912. A. pyramidalis L. sp. 785; Bmg. 1144; Fl. dan. t. 185. 
— Auf Waldwiesen, entblössten Alpentriften, vorzüglich auf Moorboden; 


Schur. Enum. plant. Transs. 35 


in Siebenbürgen nieht gemein; einzeln auf der Mumma; auf der Pojana 
bei Kronstadt; am Fuss des Schuler am Rande der Tannen; liebt Nadel- 
waldungen. Mai. Jun. (Die Bmg. Angaben bedürfen demnach der Be- 
richtigung.) (Ich fand sie einmal sehr prächtig in Gesellschaft von Ge- 
ranium sylvaticum und Pulsatilla patens. in einer Kieferwaldung.) 

2913. A. genevensis L.; Bmg. 1145; Tratt. Arch. t. 239; Fl. 
dan. t. 1703. — Auf Waldwiesen, Waldtriften, Gehauen, Haideplätzen. 
Mai, Jun. 

a. alpina = A. alpina Dmg. 11465 L. mont. p. 30 (non VWill.); 
Sm. brit. 2, 120. — (A. montana FZchb. exc. germ. p. 314.) — Auf 
Wiesen der Alpen und Voralpen der Kronstädter Gebirge (Bmg. 1. c.); 
Arpaser- Kerzesorer Alpen. 6000°. Jul. 

b. coceinea; c. rosea: Corollis cocineis vel roseis; caulibus graciliori- 
bus, floribus minoribus. — Auf Bergwiesen. Mai. 

d. latifolia = (A. latifolia Host. a. p. 1419. = A, foliosa Schleich. 
Schur sert. n. 2284 var. g.) Caule firmo 12 poll., folioso ,„ albo-piloso. 
Foliis radicalibus longissimis, ambitu elliptico-oblongis, non raro caulem 
florentem subaequalibus , glabriusculis, in petiolum longum attenuatis, 
grosse repando-crenatis. Floribus in spicam elongatam dispositis ; corollis 
amoene caeruleis. Bracteis maximis infimis subquinquedentatis. — In der 
Buchenregion der Fogaraser Gebirge: Kolzu Brasi. 4000‘. Jul. Aug. 


620. CHAMAEPITYS Tournef. t. 98. 
(Ajuga sectio Benth. Lab. p. 697; in DC. prodr. XII, p. 599.) 


2914. C. vulgaris Link. Handb. 1, 453; Schur sert. n. 2286. — 
(C. trifida Dumort. Flor. belg. 42. — Ajuga Chamaepitys Schreb. 
unilob. 24; Bmg. 1448; Fl. dan. t. 733; Nees ab Es. fasc. 19. — Teu- 
erium Chamaepitys L. sp. 787.) — Auf Aeckern, Brachen. (Bing. 1. 
ec.) Jun. Aug. 

a. pieta = Bing. l. c. in ann. foliis angustioribus subtus maculis 
purpureis pictis. — Auf dem Tepej. Mai. 


621. PHLEBOANTHE Tausch. Rechb. exc. germ. p. 315. 


2915. P. Laxmanni Tausch. in bot. Zeit. 1828, 1, 323; Nees ab 
Es. fasec. 49. (Ajuga Laxmanni Benth. Lab. p. 697; in DO. prodr. 
XII, p. 599. — Teucrium Laxmanni Z. syst. veg. p. 439; .M. Bieb. 
Fl. t.c.; W. Kit. pl. rar. t. 69.) — Auf Kalkgebirgen in der Hügel- 
und unteren Bergregion. (Bmg. ]. ec.) Mai, Jun. 

2916. P. salicifolia Schur. (Ajuga salicifolia Schreb. unilob. 
26. Benth. in DC. prodr. XII, 599; M. Bieb. Fl. t. c. 2, 34; 3. 388. — 
Teucerium salicifolium Z. mont. p. 90.) — In der Mezöseg. (Janka, 
Linn. 1860, p. 598.) 


or 
nn 
-ı 


622. SCORODONIA Mönch. 


2917. S. heteromalla Mönch. meth. 384; Nees ab Es. fasc. 19. 
— (Teucrium Scorodonia ZL. sp. 789; Bmg. 1451.) — In Hainen und 
Wäldern der Hügel- und Bergregion. (Bimg. 1. c.) Jul. Aug. 


623. TEUCRIUM _/. 


2918. T. Scordium /. sp. 790; Bmg. 1152; Wagner t. 213; Fl- 
dan. t. 593. — Auf sumpfigen Wiesen an Bächen und Gräben. (.Bing. 1. 
c.) Jul. Aug. 

2919. T. Chamaedrys L.; Bing. 1153; Hayne Arzn. 6, A; Nees 
ab Es. fase. 49. — Auf steinigen Orten, Weinbergen, an Aeckern, Wegen. 
Jun. Aug. 

2920. T. Botrys L.; Bing. 1149; H. germ. t. 9. — In Weinber- 
gen, an Ackerrändern, vorzüglich auf Kalkhügel. (.Bmg. 1. ce.) Jun. Aug. 


624. POLIUM Schur. 
(Teucrium sectio V Polium. Benth. Lab. p. 684.) 


2921. P. montanum Mill. diet. n. 1. — (Teuerium montanum 
L. sp. 791; Bimg. 1154; Benth. in DC. prodr. XII, 593. — (T. monta- 
num var. Schur sert. n. 2287.) — Auf sonnigen Bergabhängen. Kalk- 
substrat. (Bmg. 1. c.) Jun. Jul. 

a. incanım. Schur herb. Transs. Caulibus diffusis atro-purpureis, 
superne tantum tenue incano tomentosis; foliis latioribus, planis, lineari- 
oblongis, supra glabris, subtus albo-incano-tomentosis, obtusiuseulis. = 
(T. incanım. Schur = T. montanum var. a sert. n. 2287.) — Auf sonni- 
gen Abhängen: Nagelflüe, Landeskrone bei Talmats, Kapellenberg bei 
Kronstadt. Kalk. Jun. Jul. 

2922. P. supinum Schur. (Teucrium supinum Jaeqg. A. t. 
407; Bmg. 1155; L. sp. 791; Schur sert. n. 2287 var. b.) — Auf steini- 
gen Bergabhängen: Dobra, Deva. (Bing. 1. c.) Jul. Aug. 

a. prostratum. Caulibus decumbentibus radicantibus pilosis. Foliis 
oblongo-linearibus margine revolutis, pallide viridibus, supra pilosis, sub- 
tus albo-tomentosis. Calyeibus reticulato-venosis, pilosis. — (T. prostratum 
Schur herb. Transs. = T. montanum var. c. Schur sert. n. 2237.) — 
Auf steinigen Abhängen: Nagelflüe bei Talmats. Jul. 1846. 


Ordo C. LENTIBULARIEAFE Richard. 
(Richard in fl. paris, 1, p. 26.) 
625. PINGUICULA /. 


2923. P. alpina L. sp. 25; DC. prodr. VIII, 31; Sturm. H. 14; 
Bl. dan. t.1453; Big. 4, n 585 Zechb. Üpl. verite”P, 1.166168. MR. 


35 * 


548 


rubicunda Willd. act. berol. 2, 112. — P. alba ZKochl. in Hopp. Ta- 
schenb. 1800, p. 223. — P. flavescens Floerke ap. Schrad. fl. germ. 53; 
Bing. en. A. n. 59. — P. alpestris Pers. — P. brachyloba R. et $. 
syst. mant. 4, 161; Zechb. icon. 1, f. 167.) — Auf Alpentriften,, gleich 
nach dem Wegschmelzen des Schnees, an entblössten Stellen, sowohl 
auf Glimmerschiefer- als auf Kalksubstrat. (Bing. 1. ec.) — Fogaraser- 
Arpaser- Kerzesorer- Radnaer- Kronstädter Alpen. 5000° bis 6000‘. Jun. 
August. 

2924. P. leptoceras Zchb. germ. p. 387; Zechb. pl. crit. 4, f. 47135 
Schur sert. n. 2297. — (P. grandiflora Lam. dict. 3, p. 23. — P. ma- 
erantha Tausch. — P. vulgaris var. grandiflora Koch syn. ed. 2, 
665. — P. longifolia Ramond. in DC. f. franc. 3, 728. — P. vulga- 
ris var. ö longifolia Koch syn. ed. 2, 665.) — (Variat. floribus majo- 
ribus minoribusve, foliis oblongis angustatis vel latioribus; corollis viola- 
ceis, fauce flavo villoso ; calcare subulato corollae longitudine.) — Auf 
Triften der Fogaraser- und Arpaser Alpen, auf ähnlichen Standorten 
wie die vorige Art. 6000°. Glimmerschiefer. Jun. Jul. 


2925. P. vulgaris L. sp. 25; Bing. 1, 57; Sturm. H. 14; Fl. dan. 
t: 93; Nees ab Es. fasc. 1%; Zchb. icon. 1, f. 475. — Auf feuchten Wiesen 
der Bergregion, auf Moor- und Torfboden in Moospolstern. — Die Bmy. 
Standorte unsicher ,„ vielleicht auf P. leptoceras zu beziehen. — Auf 
dem Moorbruche bei dem Dorfe Arpas am Fuss des Gebirges mit Drose- 
ren. Jun. Jul. 


2926. P. gelilda Schur. Minima, 4 poll. Foliis lato oblongis. 4 lin. 
longis, terrae adpressis, rosulam formantibus, carnosis, glutinosis. Flori- 
bus antecedentibus plus quam dimidio minoribus, ochroleueis ; calcare 
subulato-conico, acuto, limbo corollae dimidio-breviore, recto , pendente. 
— Auf dem Vurtop der Arpaser Alpen am schmelzenden Schnee. 7000‘. 
30. Juni 1851. 


626. UTRICULARIA /. 


2927. U. vulgaris L.; Bing. 60; Sturm. H. 13; Hayne in Schrad. 
Journ. 1800, A, t.6, A; Fl. dan. t. 138. — In stehenden Wässern, an 
Teichen, Sümpfen. (.Bimg. 1. c.) Jun. Aug. 


2928. U. intermedia Hayne in Schrad. journ. 1, 18; Hayne l. c. 
t. 5; Sturm. H. 17; Fl. dan. t. 1262; Koch syn. ed. 2, 665. — In stehen- 
den oder gelinde fliessenden Wässern, an Teichen und Gräben, aber sel- 
tener ; bei den Reussener Teichen ; bei Salzburg auf dem Schaukelmoore; 
hinter dem alten Berg bei Hermannstadt. Jul. 


2929. U. minor L. sp. 26; Hayne in Schrad. journ. t. 6, f. B; 
Sturm. H. 17; Fl. dan. t. 128; Nees ab Es. fasc. 12. — In Moor- und 
Torfsümpfen, zwischen Sphagnum schwimmend; auf dem Bruche des 
Dorfes Arpas, am Fuss des Gebirges. Jun. Jul. 


(1 
rn 
(eo) 


Ordo CI. PRIMULACEAE Vent. tabl. 2, 285. 
627. TRIENTALIS [. 


2930. T. europaea ZL. sp. 1, 488; Koch syn, ed. 2, 667; Sturm. 
H. 17; Nees ab Es. fasc. 12. — In Wäldern, Hainen, Haiden, auf locke- 
rem Moorboden in der Bergregion; schon von Host. angegeben, nach 
Lerchenfeld herb. Transs.. am Büdös; nach Satmari bei Borszek. Mat. 
Oertlichkeiten, die ganz für dieses Pflänzchen geeignet sind und wahr- 
scheinlich wegen des frühen Blühens übersehen.) 


628. NAUMBURGIA Mönch. Meth. suppl. 23. 


2931. N. guttata Mönch. 1. ce. — (N. thyrsiflora Jechb. exc 
germ. 410; Nees ab Es. fasc. 12. — Thyrsanthus palustris Schrank 
— Lysimachia thyrsiflora L.; Bmg. 285; Schkh. t. 103.) — In 
Sümpfen, Gräben, an Flüssen , im Szeklerlande (Bimg. ]. e.); zahlreich 
am St. Anna See am Büdös. Jun. Aug. 


629. EPHEMERUM Dod. Fechb. exc. germ. p. 409. 
(Lysimachia sect. c. et d. Endlicher gen. p. 732.) 


2932. E. nemorosum Zechb. 1. c. — (Lysimachia nemorum L.; 
Big. 287; Sturm. H. 1; Fl. dan. t. 174; Nees ab Es. fasc. 12.) — In 
feuchten schattigen Laubwäldern der Bergregion (.Bmg. 1. c.); in der 
Buchenregion der Arpaser- und Rodnaer Gebirge. Jun. Jul. 

2933. E. Nummularia Schur. — (Lysimachia Numularia L.; 
Bmg. 288; Schkh. t. 36; Fl. dan. t. 493.) — Auf Wiesen, Triften, an 
Gräben, Teichen, Sümpfen, in nassen Wäldern. Mai, Jul. 


630. LYSIMACHIA /. 


2934, L. vulgaris L.; Bmg. 283; Fl. dan. t. 689. — An sum- 
pfige Orten, an Gräben, Teichen, in sumpfigen Wäldern. Jun. Aug. 


2938. L. paludosa Bmg. en. 4, 284. — (L. vulgaris var. Auc- 
tor. plurim.) — An Teichen zwischen Phragmites. (Dmg. 1. c.) Jul. 
August. (Vielleicht mit L. guestphalica Weihe, Rchb. pl. cerit. IX, 
identisch.) 


2936, L. punctata L.; Bmg. 286; Jacq. A. t. 366. — In schat- 
tigen feuchten Wäldern, an Gräben und Teichen. (Bing. 1. c.) Jun. Aug. 


2937. L. verticillata Pallas in M. Bieb. Fl. t. c. 4, 141; 3, 135; 
M. Bieb. t. 3%; DC. prodr. VIII, 63; Zechb. exc. germ. p. 410; pl. erit. 
IX; Willd. en. h. berol. 1, 195; Rehb. icon. XXVII, p. 29; t. 43. — Mihi 
species propria: Indumento villoso; foliis latioribus, brevioribusque ovatis 
verticillatis; floribus majoribus quam L. punctata, L., vertiecillatis, in 
racemum simplicem dispositis, corollae laciniis ovatis distincta. — Auf 


550 
Waldwiesen in der Bergregion: Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, 
Maros-Uyvar, Torda, Borszek u. s. w. Jun. Jul. 


631. ANAGALLIS L[. 


29338. A. arvensis /. sp. 211; Sekh. t. 36. — (A. phoenicea 
Lam.; Big. 2839; Sturm. H. 1.) Floribus phoeniceis, careis raro niveis, 
(A. carnea Schrank.); foliis oppositis vel ternatim verticillatis; radıx 
non raro perennis. — Auf Aeckern, bebauten und unbebauten Orten; 
die Var. verticillata bei Hermannstadt, April—Dechr., oft noch unter 
dem Schnee blühend. 

2939. A. caerulea Schreb. spicil. fl. lips. 5; Bmg. 290 ; Fl. dan. 
t. 1570. (A. Monelli Zchb. exc. germ. p. 408; M. Bieb. Fl. t. c. 1, 143, 
an L..) — (A. latifolia ©. A. Meyer Ind. Taur. non L.) — (A. arven- 
sis var. ß caerulea Ledeb. Ross. 3, 30.) — Auf Aeckern, bebauten und 
unbebauten Orten, häufiger als die vorige. (Bing. 1. ce.) Jun. Aug. 

a. verticillata. Perennis. Sucosa. Caudiculis longissimis 12—18 poll., 
basi ramosis et radicantibus; foliis 3—4—5 verticillatis; floribus speciosio- 
ribus azureis. A. caerulea var. a. Schur sert. n. 2308. — A. verticil- 
lata All. ped. t. 65, f. 4. Zechb. exc. germ. p. 408. — A. Monelli Curt. 
et Auct. plur., an etiam L.? (Maly en. 214.) — Auf Aeckern bei Her- 
mannstadt. Jul. 


632. CENTUNCULUS /. 


2940. C. minimus L.; Sturm. H. 30; Schkh. t. 2%; Nees ab Es. 
fasc. 12; Pchb. icon. XVII, t. 41, f. 4. — Auf sandigen Aeckern und 
Triften, überschwemmt gewesenen Orten, im Gerölle auf der Haide zwi- 
schen dem Dorfe Arpas und der Glashütte mit Juncus capitatus in 
Kukuruzfeldern. Jun. Jul. 


633. ANDROSACE /[. 


2941. A. Chamaejasme Host. syn. 95, non Wulf.; Bmg. 265; 
Zechb. pl. erit. VI, f. 789—790. — (A. villosa Jacg. A. t. 332 non L.) 
— Auf felsigen Abhängen, Gerölle der Hochalpen. Kalk. 5000°—-7000'. 
Butsets bei Kronstadt, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul. Aug. 

a. pygmaea, gelida, acaulis vel subacaulis. — In monte Vurtop. 
7000‘. Schur n. 2311. 

2942. A. villosa L. sp. 203; Bing. 264; Jacg. coll. 1, 131, t. 12, 
f. 3; Zechb. pl. cerit. f. 409—410 et VI, f. 788; Trati. Oestr. t. 477. — 
Auf den Kronstädter Kalkalpen (.Bing. 1. c.); Arpaser Alpen. 6000° Jul. 


August. 

a. subvillosa. Foliis viridibus minus villosis. Medio inter anteceden- 
tem et A. villosam. — Auf dem Podruschel in den Arpaser Alpen. 
7000°. Jul. 


b. globifera. Caudiculis confertis. Scapo poll. trifloro ; floribus mino- 
ribus; foliis rosularum globifero congestis tenue villosis, interioribus gla- 


5 


brioribus, siccate uninerviis. (A. globifera Schur herb. Transs.) — Auf 
den höchsten Jochen der Kalkalpen: Butsets bei Kronstadt. 7500. Aug. 

2943. A. articulata Schur herb. Transs. Rosulis foliorum ab in- 
vicem longissime remotis caudieulum 3—6 articulatum praebentibus. Cau- 
diculis purpureis nitidis glabris. Foliis oblongis laxe villosis. Corollis ro- 
seis; petalis calycem villosum duplo superantibus, retusis obsolete ere- 
nulatis. Planta laxe caespitosa pulvillum 6—8 poll. diamet. formans. — 
Auf Kalkalpen : Butsets und Königstein bei Kronstadt, 7000°, auf dem 
Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 5000‘. Jul. Aug. 

2944. A. arachnoidea Schott. Analect. bot. 1854, p. 17; Zechb. 
icon. XXVII, t. 61. — Auf dem Königstein. (Piatra Kraguluj Zool. bot. 
Ver. 1853, 2, 134.) (Auf dem Ecsem-Teteje Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 22.) 
— (Nach diesen Standorten vermuthe ich die Identität dieser vermeint- 
lichen Art mit der vorigen, da ich nur jene dort beobachtet habe. Jedoch 
habe ich die fragliche Pflanze nicht gesehen, um darüber urtheilen zu 
können.) 

2945. A. obtusifolia All. ped. 1, 90, t. 46, f.1; Bimg. 266; Zechb. 
pl. erit. VI, £. 787. — (A. Chamaejasme Wulf. non Host.) — Auf Fel- 
sen der Hochalpen. Glimmerschiefer: Surul, Kronstädter Alpen (.Bmg. 
l. e.), Fogaraser- Arpaser- Rodnaer- Hunyader Alpen. Jul. Aug. 

2946, A. lactea L.; Bmg. 267; Jacg. A. t. 333. (A. pauciflora 
Vill. delph.) — Auf Felsen und Gerölle der Hochalpen vorzüglich auf 
Kalk. Kronstädter Alpen (Bmg. 1. c.), Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- 
Rodnaer Alpen ; Ecsem-Teteje. 5000°—6500°. Jun. Aug. 

a. exigua. Radice oligocephala. Scapo unifloro Y,—1 poll. — Auf der 
Kuppe des Butsets. Aug. 1854. Podruschel. Jul. 1847. 

b. longiseta. = A. longiseta Schur sert. n. 2313 var. b. Pulvinata 
Scap. numerosissimis 6 —8 poll. unifloris. — Auf dem Arpas und Ecsem- 
Teteje. Jul. Aug. 5000“ Kalk. 

2947. A. elongata L.; Bing. 262; Schkh. t. 33; Jacg. A. t. 330. 
(A. nana Hornem. hort. hafn. 184.) — Auf Aeckern und Triften. (Bing. 
l. e.) Mai. 

2948. A. septentrionalis L. sp. 203; Bmg. 263; Fl. dan. t. 7; 
Nees ab Es, fasc. 1%. — (Die richtigen Standorte sind sandige Aecker 
und Brachen. Bing. gibt die Rodnaer Alpen an, wo ich nur die A. lac- 
tea: forma genuina maxima scapo umbellifero-multifloro ge- 
funden habe. — Lerchenfeld hatte zum Theil A. elongata als A. sep- 
tentrionalis vorliegen. — In dem Bmg. herb. Transs. herrscht der Irr- 
thum,, dass die forma exigua die A. lactea Bimg. legitima, wäh- 
rend die grosse doldentragende Form die A. septentrionalis Bmg. 
repräsentirt. Lerchenfeld gibt die A. septentrionalis Z. gen. in der 
Mezöseg an, wo Bmg. A. elongata gefunden hat. Diagnose und Citate 
Bing. unterscheiden beide Arten ganz genau.) 

2949. A. maxima L.; Bmg. 261; Jacqg. A. t. 337. — Auf Aeckern 
und unbebauten Orten, im westlichen und östlichen Siebenbürgen : Deva, 
Dobra, Broos (Bmg. 1. c.); bei Mühlenbach am rothen Berg; bei Kron- 
stadt. April, Mai. 


552 
634. HOTTONIA /. 


2950. H. palustris L.; Bmg. 282; Schkh. t. 35; Fl. dan. t. 487 
et 1867. — In Sümpfen, stehenden Wässern, Gräben. (Ding. 1. c.) Mai, Jun. 


635. PRIMULA /. 
Set. I. Aleuritia Dub. bot. gall. 384. 


2951. P. farinosa L.; Bmg. 271; Sturm. H. 14; Fl. dan. t. 125. 
— Auf Moor- und Torfwiesen (Bing. l. c.), Resinar nächst Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 

2952. P. longiflora All. ped. 1, 92, t. 39; f.3; Bing. 372; Sturm. 
H. 44. — Auf Felsen und Triften der Alpen (.Bmg. 1. c.): Fogaraser- 
Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen. — In prächtigen Exemplaren auf 
dem Ecsem-Teteje. 5000‘. Jul. Aug. 


Seet. II. Primulastrum Dub. 1. e. 383. 


2953. P. acaulis Jacg. misc. 1, 158; Bmy. 270; Sturm. H. 44; 
Fl. dan. t. 194. — (P. veris y acaulis Z. sp. 205. — P. vulgaris 
Smith. — P. grandiflora Lam. — P. hybrida Schrank. — P. syl- 
vestris Scop. Rchb. icon. XXVII, t. 50.) — Auf Waldwiesen, in Hainen 
und Wäldern, häufiger im westlichen Siebenbürgen: Deva, Broos; bei 
Kronstadt auf mehreren Punkten, April; oft schon März. 

a. eaulescens. =P. pseudo-acaulis Schur.—=P. acauli-elatior 
Schur herb. Transs. — Scapo 6 poll. umbellato-multifloro; dentibus caly- 
cys longius acuminatis; foliis subtus pilosis, scapo pedunculisque eglan- 
dulosis. Ceterum ut P. aculis Jacg. — Non raro scapo umbellifera et 
pedunculis basilaribus unifloris intermixtis, ex eadem radice. (P. varia- 
bilis ß elatior Tratt. Arch. t. 411. — P. intermedia Fach. Südtir. 
19 non Tratt.) — (P. brevistyla ZKchb. Monstrosität.) — Auf Berg- 
wiesen bei Kronstadt, Kapellenberg. Mai. 

2954. P. elatior Jacg. misc. 1, 158; Bmg. 269; Sturm. H. 14. — 
(P. veris ß. elatior L. sp. 204; Hayne Arzn. 3, 35. — P.inodora 
Hofm. — P. veris officinalis Fl. dan. t. 434. — P. variabilis ß. 
elatior Tratt. Arch. t. 352. — P. Pallasii Lehm monogr. p. 38, t. 3). — 
Auf Bergwiesen, lichten Waldwiesen, in Obstgärten. (.Bmg. 1. c.) März, Apr. 

a. glabrescens. Foliis scapoque subglabrioribus. Foliis obtusis subito 
petiolatis. Floribus minoribis pedicellum superantibus; calycibus glabris ; 
pedunculis glanduloso pilosis. — (P. glandulosa Schur herb. Transs.). 
— Auf Bergwiesen bei Kronstadt: Kapellenberg unter der Zinne. Mai 1854. 

2955. P. subarctica Schur sert p. 61, n. 2321, ann. 1852; Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1861, p. 359. = (P. alpestris Schur Verh. d. sieb. Ver. 
1852, p. 89). = P. carpatica Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 106 et 149. 
— P. elatior var. carpatica @Griseb. et Sch. in Wiegm. Arch. 1852, 
p- 320. — P. elatior var. inflata Heuff. sec. Griseb. et Sch. non Lehm). 
— P. elatior var. Neilr. Nachtr. p. 185. — (P. intricata Gr. et Godr. 


593 


Fr. 2, 4499) — P. elatior Heuff. banat. 148; Zechb. icon. XXVIL, t. 49). 
-— Rhizomate horizontaliter repente crassiusculo praemorso, latere infe- 
riore fibris numerosis simplicibus obsitis. Foliis utrinque viridibus, rugosis, 
late ovatis vel tubrotundo-ovatis, obtusissimis, in petiolum latum integer- 
rimum vel eroso-crenatum sensim exeuntibus, margine crispis, undulato- 
crenatis, supra glabriusculis subtus in nervis venisque pilosis, scapo bre- 
vioribus, cum petiolo 3—6 poll. longis., Scapo curvato, 6, 8—12 poll., 
tereti, substriato, villosiusculo, superne pedunculisque pilis erispis arti- 
eulatis glanduliferis viscoso-hirto. Umbella 3—5 multiflora, involueri foliolis 
oblongo-subulatis tot quot flores. Floribus inaequaliter pedunculatis, cer- 
nuis, subsecundis, sulphureo-luteis, leniter odoratis, minoribus quam P. 
elatior, limbo plano, lobis limbi subemarginatis et crenatis, tubo caly- 
cem sub duplo superante. Calyce subcampanulato-tubuloso, subventricoso, 
pentagono, villoso, angulis pilosioribus, cum dentibus tubo corollae duplo 
breviore; dentibus ovato-acuminatis tubo calyeis triplo brevioribus, glan- 
duloso-ciliatis. Capsula oblonga calycem aequante. — Auf felsigen Ab- 
hängen, grasigen Triften der Voralpen und Alpen: Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer- Rodnaer Alpen, in der Krummholzregion beginnend. 5000’ 
bis 6000‘. Glimmerschiefersubstrat. Jun. Jul. — (Aus den Bmg. Stand- 
orten seiner P. elatior geht nicht hervor, dass er die in Rede stehende 
Pflanze gemeint habe, wie mehrere Floristen wähnen, sondern es ist 
bestimmt, dass P. elatior und P. subarctica verschiedene Arten sind). 


2956. P. montana Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 293. — Pro- 
xima quidem et similis antecedenti, sed loco natali, statura firmiori, 
characteribusque consequentibus recedens: Rhizomate fibroso praemorso. 
Scapo 12—15 poll. et parum major. Foliis maximis interdum scapum 
aequantibus, subglabris, utrinque saturate viridibus. Umbella e floribus nu- 
merosissimis 20—40 formata. Floribus dimidio minoribus quam antecedens, 
undique versis. flavo-eitrinis, suberectis; limbo corollae plano, laciniis 
limbo leviter bifidis et evidentius crenulatis. Calycis tubus cum dentibus 
corollae tubum medium attingens vel superans. — In Bergwäldern des 
östlichen Siebenbürgens, auf den Salomonsfelsen bei Kronstadt. Kalk, 
auf dem Büdös, Trachyt. 2500‘. Mai 1854. 


2957. P. offlcinalis Jacg. misc. 1, 159; Bmg. 268; Sturm H. 14. 
— (P. variabilis & officinalis Tratt. Arch. t. 372. — P. veris 
elatior El. dan. t. 433. — P. veris a officinalis Z. sp. 204. — P. 
veris Lehm. monogr. p. 27). — Auf Wiesen der Ebene und Hügelregion, 
in Weinbergen, Gras- und Obstgärten. April, Mai (nach [Bmg. 1. e.] 
auch auf den Rodnaer Alpen. Aug. Septbr.). 

a. monantha. Exscapa. Pedunculis solitariis unifloris basilarıbus; 
floribus minoribus; calyce tubum corollae aequante. — Auf Wiesen, 
Schweinswiese auf dem Götzenberg bei Heltau. Mai 1848, 4000° Glimmer- 
schiefer. 

b. nemorum. Foliis scapoque glabris; foliis utrinque viridibus obsolete 
cordatis in petiolum angustum subito attenuatis. — In Wäldern und 
Weinbergen bei Hammersdorf; im Branisch bei Hannebach. Mai. 


Sl 


ce. villosula. Foliis supra viridibus subglabris, subtus tenue et laxe 
albo-villosis; calycibus villosis angustis concoloribus. — Auf Bergwiesen, 
auch bei Kronstadt. Mai. 


d. grandiflora. Floribus majoribus, flavo-citrinis odoratis calyce tubum 
corollae aequante. Foliis utrinque vıllosulis. — Auf Waldwiesen bei 
Hermannstadt, Götzenberg bei Kronstadt. Mai. 


2958. P. Columnae Ten. Fl. neap. 1, p. 54, t. 13. — P. elatior 
Sturm H. 14. — P, elatior ß. Columne Zchb. exc. germ. p. 402% sub 
n. 2711. — P. Tommasinii Gr. et Godr. Fr. 2, 449; Zöchb. icon. XXVII, 
p- 35, 102, t. 61, 450). = P. cordifolia Schur herb. Transs. — Multo gra- 
cilior quam P. elatior. Floribus parum minoribus. Foliis exacte cordatis 
erenatis, acutiusculis, subtus candido-tomentosis, supra glabriuseulis. 
Petiolo angusto alato edentato. — Auf grasigen Abhängen der Kalk- 
gebirge: Königstein bei Kronstadt. 4000‘ Aug. in drei Exemplaren be- 
obachtet, blühend. 


2959. P. suaveolens Bert. Journ. bot. 1813, p. 76; Ital. 2, p. 375. 
Koch syn. ed. 2, 674, excel. synon.; Lehm. Prim. p. 25, t.1; Zchb. icon. 
XXVII, t. 50. — P. suaveolens Griseb. et Sch. iter hung. in Wieym. 
Arch. 1852, p. 320. — P. officinalis var. d. Schur sert. n. 2322. — In 
lichten Wäldern, sonnigen felsigen Abhängen der Berge und Voralpen, 
vorzüglich auf Kalk: Arpas oberhalb der Stinna; auf der Piatra-mare; 
auf dem Butsets oberhalb des Klosters; auf dem Ecsem-Teteje. 4000‘ 
bis 6000. Jun. Jul. (Vorzüglich im fruchtreifen Zustande leichter zu er- 
kennen; denn während P. officinalis mit dem Alter kahler wird, 
vermehrt sich bei P. suaveolens der weisse Filz auf der unteren Seite 
der Blätter und diese erscheinen zweifarbig; fol. supra viridibus subtus 
candido-tomentosis in petiolum latum sensim desinentibus. Calyce fructi- 
fero inflato pentagono fusco maculato villoso; dentibus triangularibus 
acutis, tubo quadruplo brevioribus. Capsula calyce angustiore et breviore. 
Seminibus atris angulatis, hispidis. = P. discolor Schur herb. Transs. — 
Auf dem Königstein. Aug.). 


2960. P. macrocalyx Bunge in Ledeb. Fl. alt. 1, 209; Bongard 
et Meyer Suppl. Fl. alt. n. 220. — (P. officinalis var. inflata Ledeb. 
Ross. 3, p. 8, exclus. synon. — P. inflata Lehm. Prim 26, t. 2; DC. 
prodr. VII, 36. — P. veris officinalis ß. macrocalyx C. Koch in 
Linn. XVII, 307. — P. officinalis ß. ampliata Koch syn. ed. 1, 587). 
— Proxima P. offieinali. Rhizomate subrepente praemorso et fibroso. 
Scapo 10—12 poll. Foliis glabriusculis subtus in nervis albo-hyalino- 
marginatis, pilosis. Floribus simillimis P. offieinali, leniter odoratis et 
parum majoribus, flavo-eitrinis; lobis limbi subquadrangularibus, integer- 
rimis, emarginatis. Calyce limbo ampliato, subtriangulari-campanulato, 
flavo-viride, tubum eorollae dimidium attingente; dentibus calyeis bre- 
vibus late triangularibus, acutis. Calycibus pedunculis scapoque superne 
dense pilosis, pilis brevissimis glanduliferis. — Auf Hochwiesen an etwas 
feuchten und schattigen Abhängen, zwischen Gebüschen, auf allen Bergen 
um Hermauvstadt; oberhalb Resinar auf dem Wege zur Fromoasze 3000. 


555 


Glimmerschiefer. Mai. — (Dürfte die südliche Form von P. offieinalis 
sein und ist in Siebenbürgen nicht selten). 


2961. P. oblongifolila Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso 
subpraemorso. Foliis oblongis obtusis subsessilibus vel in petiolum bre- 
vissimum attenuatis, crenatis, supra tenue pilosis, subtus pallidioribus in 
nervis albis longius pilosis. Scapo fructifero 9 poll. strieto, tereti, piloso. 
Umbella subquinqueflora; pedicellis aequalibus calyce longioribus, erectis, 
dense piloso-hirsutis. Bracteis involucralibus tot quot flores, lanceolato- 
subulatis. Calyce pentagono, angulis valde prominulis, longius pilosis, 
fructifero subventricoso, capsulam aequante; dentibus calyeis triangula- 
ribus acutis. Corollis marcescentibus et persistentibus tubo longissimo 
calyce duplo longiore instructis. Seminibus nigris angulatis hispidis. — 
Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt. 7000. Aug. 1854. (Blühende 
Exemplare konnte ich nicht finden. Sie steht in der Mitte zwischen P. 
longiflora und P. suaveolens, vielleicht P. suaveolenti-longi- 
flora, was ich bei den Fruchtexemplaren nicht bestimmen konnte). 


2962. P. Auricula L.; Bmg. 273; Sturm H. 14; Jacg. A. t. 415. 
— Auf Felsen der Rodnaer- Bistritzer- Fogaraser- Kronstädter Alpen. 
(Bing. 1. e.) Mai, Jul. 


2963. P. integrifolia L. sp. 205; Bmg. 275; Schur sert.n. 2325 
— Auf feuchten Felsenabhängen der Hochalpen: Fogaraser Alpen ober- 
halb des Dorfes Drägus (Bimg. 1. c.), welches zu den Pormbacher Alpen 
gehört. Jul. Aug. 


2964. P. Glusiana Tausch. in Flora 1821, 1, 364; Schott. Prim. 
Blendl. p. 17, t. 5; Zchb. icon. XXVII, p. 43, t. 58; Schur sert. n. 2324. 
(P. specetabilis Koch var. ß. denticulata, syn. ed. 2, p. 677. — P. 
integrifolia Jacg. Obs. 1, t. 15; Aust. IV, t. 327; Tratt. Arch. t. 435; 
Jechb. icon. A, f. 69 [non Z. nec. Bmg.]| — P. speetabilis Koch [non 
Tratt.]). — Auf den Fogaraser Alpen, im Sirnathal. 6000‘; auf den Kron- 
städter Alpen, Butsets. 7000‘. Jul. Aug. 


2965. P. minima /.; Bmg. 274; Sturm H. 29; Jacg. A. t. 273; 
KRehb. pl. erit. f. 792—799. — Auf grasigen Abhängen der Alpen trupp- 
weise oder einzeln (Bimg. 1. c.). Hermannstädter- Kerzesorer- Arpaser- 
Fogaraser- Rodnaer- Kronstädter Alpen. Jul. Septbr. 


a. glandulosa. Foliis antice rotundatis puberulis, scapo folia superante 


calyceque glanduloso. — Auf dem Arpas. Jul. 
b. truncata. Foliis puberulis scapo brevioribus, antice fere recte 
truncatis. = P. truncata Lehm. 87, t. VII. = P. minima var. ß. 


pubescens Koch syn. ed. 2, 679. — Butsets bei Kronstadt. Aug. 


c. exscapa. Floribus sessilibus folia vix superantibus. — Auf der 
Keprereasze, Königstein. Aug. 

d. biflora. Schur sert. n. 2326, var. a. Scapo 2 poll., bifloro, foliis 
antice rotundatis scapoque glanduloso -viscosis; corollis majoribus pallide 
roseis, lobis laciniarum dilatatis, recte truncatis, erenulatis. — Auf dem 
Arpas. Jul. 


636. CORTUSA L/[. 


2966. C. Matthioll L.; Bimg. 276; Jacg. icon. rar. t. 32; Tratt. 
Oestr. t. 128. — An feuchten schattigen Orten, an Quellen und Wasser- 
fällen in Klüften und engen Schluchten (.Bmg. 1. c.) 4000-6000‘. Jul. 
Septbr. Nach Lage und oryktognostischer Beschaffenheit des Mediums 
unterscheide ich vier Formen, welche mit gleichem Recht wie C. pubens 
als Arten behandelt werden können. 


a. pubens — (. pubeus Schott. Analect. bot. 1854, p. 17. — Foliorum 
lamina velutino-pubescente, scapo petiolisgue breviusculo-pilosis (pube- 
rulis); corollae limbo expanso-campanulato laciniis semielliptieis, rotun- 
dato-obtusis. — Auf den Alpen Siebenbürgens (Kotschy) Kalk, Butsets, 
Königstein. Jun. Jul. 


b. villoso-hirsuta. Foliorum lamina utrinque hirsuta; scapo petiolisque 
pilis longis crispis demum rufescentibus villoso-hirsutis (piloso-villosis); 
corollae limbo profundius partito; laciniis ovato-oblongis. Floribus pen- 
dulis. = (. hirsuta Schur herb. Transs.. — Auf schattigen Felsen der 
Glimmerschiefer Alpen: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. 6000. 
Jun. Jul. 

c. glabrescens. — (. glabrescens Schur herb. Transs. Foliorum lamina 
utrinque glabra; foliis margine tantum ciliolatis; scapo petiolisque parce 
pilosis, pilis brevissimis; umbella paueiflora, floribus erectis, antecedentibus 
minoribus. — Auf den Rodnaer Alpen (Czetz.) auf dem’ Korondsys. Juli. 


d. gradissima. Similis praecedenti. Foliorum lamina utrinque parce 
pilosa; scapo petiolisgue pilis longis albis patentibtr hirto. Floribus 
numerosissimis pendulis. — Planta pulcherrima 1%, ped. umbella usque 
ad 40 flora. = (. gradissima Schur herb. Transs. — In feuchten mit Schnee 
gefüllten kühlen Klüften der Kalkgebirge, auf dem Schuler bei Kron- 
stadt. Jun. 1354. 


637. SOLDANELLA /. 


2967. S. montana Willd. en. h. berol. 1, 19%; Bmg. 277; Nees 
ab Es. fasc. 12. — (S. alpina Schinidt boh. 2, 49). — Auf moorigen 
Triften der Berge und Voralpen (Bmg. 1. c.) 4000°—-5000‘. Mai. Jul. 


2968. S. alpina L. sp. 206; Koch syn. ed. 2, 679; Sturm H. 20; 
Jacq. A. t. 13. — (S. Clusii Schmidt boh. p. 50 [non G@aud.]; .Bmg. 278.) 
— Auf moorigen Triften der Alpen an den Rändern des schmelzenden 
Schnees. (Bimg. 1. e.) Fogaraser- Kerzesorer- Arpaser- Kronstädter Al- 
pen. Jun. Aug. 

a. minor. Foliis minimis, subtus purpureis, cordato-peltatis, 3 lin. 
diam., scapo 3 poll., 2—3 floro.. — Auf dem Vurtop. Jun. 

2969. S. pusilla Bing. en. 1, p. 138, n. 279; Sturm. H. 41. — 
(S. Clusii Gaud. helv. 2, 76, non Schm.) — Auf Moorboden an entblössten 
Plätzchen der Alpentriften mit Pinguicula flavescens und P. lep- 
toceras. — Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen, Glimmerschiefer. — 
Auch auf Kalk der Kronstädter Alpen. Jun. Aug. 


557 
638. CYCLAMEN /. 


2970. C europaeum L.; Bmg. 280; Jacq. A. t. 401; Sturm. H. 
34; Schkh. t. 35. — In Bergwäldern. (Bing. 1. e.) Jul. Aug. 

2971. ©. coum Mill. diet. n. 6; Ledeb. Ross. 3, 23; DC. prodr. 
VII, 56; M. Bieb. Fl. t. c. 4, 139: Curt. mag. t. 4. — In Bergwäldern 
auf Kalksubstrat: Kapellenberg bei Kronstadt. Lerchenfeld ann. 1780. 
— (Von mir daselbst nicht wieder gefunden.) 


639. GLAUX /. 


2972. G. maritima L.; Bmg. 396; Nees ab Es. fasc. 1%; Schkh. 
t. 50; Fl. dan. t. 548. — Auf feuchtem Salzboden unserer Salzlokalitä- 
ten, vorzüglich sandigen Salzwiesen. (Dmg. ]l. ce.) Mai, Jul. 


640. SAMOLUS /. 


2973. S. Valerandi /.; Schkh. t. 40; Tratt. Oestr. t. 99; Fl. dan. 
t. 198; Koch syn. ed. 2, 684. — Auf schlammigem Salzboden bei Maros- 
Uyvar. (Lerchenfeld.) Von mir daselbst nicht beobachtet, obschon ich 
zur Blüthezeit, Juli 1853, dort war. — Dürfte wieder aufzufinden sein. 


Ordo CII. GLOBULARIEAE DG. fl. franc. 3, 427. 
641. GLOBULARIA L[. 


‘ 

2974. G. vulgaris L. sp. 139; Koch syn. ed. 2, 681; Sturm. H. 
27; Schkh. t. 21; Nees ab Es. fasc. 21. — Auf sonnigen trockenen Berg- 
wiesen, Gerölle, Kalksubstrat, bei Kronstadt. (Lerchenfeld.) Mai, Jun. 

2975. G. cordifolia L. sp. 139; Koch syn. ed. 2, 681; Jaeq. A. 
t. 245; Tratt. Arch. t. 137. — Auf Gerölle und Felsen der Kalkgebirge 
bei Kronstadt. (Zeitter.) Mai, Jun. — Nach Mittheilung. Von mir selbst 
nicht gefunden. — Kladni zeigte mir ein Exemplar vom Retyezät. 


Ordo CIII. PLUMBAGINEAE Juss. 
642. ARMERIA Willd. h. berol. 333. 


2976. A. alpina Woılld. 1. c.; Bing. 570; Sturm. H. 51. — (Sta- 
tice alpina Hoppe pl. alp. exsic.; Koch syn. ed. 2, 683.) — Auf Triften 
der Kalkalpen bei Kronstadt. 6000°—7000°. 

2977. A. purpurea Koch bot. Zeit. 6, 2, p. 710. — (Statice 
purpurea Koch D. Fl. suppl.; Aoch syn. ed. 2, 633. — Armeria yul- 


558 


garis var. purpurea M. et K. D. Fl. 2, 488; DC. prodr. XII, 681; 
Rchb. icon. XXVII, p. 67, t. 97.) — Auf Moorboden bei Tartlau nächst 
Kronstadt. Aug. 1854. — (Andrä bot. Zeit. 1855, p. 897.) 

2978. A. vulgaris Willd. en. h. berol. 1, 333; Bmg. 569. — (A. 
elongata Boiss. in DC. prodr. XII, 681. — Statice elongata Hofm. 
D. Fl. 2, 4, 150; Koch syn. ed. 2, 682. — S. Armeria L. flor. suec. 99; 
Sturm. H. 1; Fl. dan. t. 109%; Schkh. t. 87.) — Var. Scapo glabro, sca- 
briusculo vel pubescente, foliis angustissimis undique pubescentibus vel 
margine tantum eiliatis. — Auf sandigen Hügeln und Wiesen bei Her- 
mannstadt. Jun. Aug. (Die von Bmg. 1. c. angegebenen Standorte dürf- 
ten auf die vorher genannte Art zu beziehen sein, weil ich nur jene 
dort gefunden habe. A. vulgaris wird auch häufig in Gärten als Ra- 
batten-Einfassung kultivirt und bietet dann verschiedene Formen dar.) 


643. STATICE L[.p. p. Willd. hort. berol. 1, 133. 


(Rehb. exc. germ. p. 190. — Statice sect. II. Limonium Dub. Tournef. 
inst. t. 177. — Endlicher gen. p. 349. — Boiss. in DC.) 


2979. S. Gmelini Willd. sp. pl. 1, p. 1524; M. Bieb. Fl. t. ce. 1, 
260; Rehb. pl. erit. III, f. 392; DC. prodr. XII, 645—646; Jeehb. icon, 
XXVIL, p. 62, t. 90; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p- 352. — (St. Limonium Bimg. 511; Schur sert. n. 2338, [an Z.] — 
S. Gmelini. a, genuina Boiss. in DC. prodr. XII, 645. — St. Limo- 
nium Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 79; Schur bot. Zeit. 1860, p. 
417.) — (Zwischen St. Limonium Z., St. Gmelini Willd., St. scopa- 
ria M. Bieb., St. serotinum und St. Pseudo-Limonium Zechb. finde 
ich keine festen Unterscheidungsmerkmale.) — (Goniolimon. specio- 
sum Janka Oestr. bot. Wochenbl. 41856, p. 202; Linn. 1860, p. 598—599 
nach Neilr. Nachtr. p. 88 östliche Form von St. Limonium Z.) — Auf 
dürrem Salzthonboden auf allen unseren Salzlokalitäten. (Bmg. 1. c.) 
Aug. Septbr. 

a. laxiflora. Elata, 2 ped. et ultra, paniculo divaricato-ramoso, fas- 
ciculis florum laxius spicatis, floribus violaceo-caeruleis. — (St. scopa- 
ria Schur sert. n. 2337. — St. scoparia Poll. in Willd. sp. pl.; Zchb. 
icon. IIL, f. 391; Sadl. Pest. ed. 1 et ed. Il; Schult. syst. VI, 778.) — 
Foliis obovato-spathulatis. — Auf salzhaltig-sandigem Boden; zwischen 
Reussmarkt und Carlsburg; im westlichen Siebenbürgen bei Broos; zwi- 
schen Dobra und Deva. Jul. Aug. 

b. emarginata. Foliis lato-obovatis, obtusis, emarginatis in emargina- 
tura mucronata. = (St. emarginata Schur herb. Transs. — St. Limo- 
nium var. a. Schur sert. n. 2338.) — Auf Salzthonboden bei Kolos, Sza- 
mosfalva. Jul. Aug. 

c. acuminata. Foliis oblongis vel ovali-oblongis oblique-acutis sub 
apice recurvato mucronatis. — (St. Limonium Schur legitima Schur 
sert. 2338 an ZL.) — Auf Salzboden bei Kolos, Torda, Salzburg. Jul. 
September. 


559 


d. apieulata, Foliis ovali-oblongis , acuminatis apice recto mucrona- 
tis. (St. Pseudo-Limonium ZKchb.) — Auf Salzthon bei Salzburg, bei 
Maros-Uyvar. Jul. Aug. 

e. obtusa. Foliis lato-ovalibus obtusis exapiculatis. — Auf feuchtem 
Salzboden bei Torda, Salzburg. Aug. 

2980. S. tatarica L. sp. 395; Bing. 57%; Willd. sp. 1, 1527. — 
(Goniolimon tataricum ZKchb. icon. XXVII, p. 61, t. 88; Boiss. in 
DC. prodr. XII, 632, exel. syn.) — (8. tatarica L. und S. dalmatica 
sind als Arten kaum zu unterscheiden, und beide kommen in Siebenbür- 
gen auf sandigem mageren Sand- oder Wiesenboden, so wie auch auf 
Salzboden vor. — Göniolimon tataricum Zchb. wäre demnach die 
Salzform,, während G. dalmaticum Zechb. icon. XXVIL, p. 61, t. 149, 
die Sandform repräsentiren würde. Diese beiden Formen sind zwar im 
frischen wie auch im getrockneten Zustande durch die Färbung der 
Blumen verschienen, jedoch schwer als Arten zu behandeln.) — Auf 
grasigen sandigen Hügeln, sonnigen Wiesen der Tertiärformation im 
Centrum Siebenbürgens nicht direkt auf Salzboden, aber doch in der 
Nähe der Salzlokalitäten: Salzburg bei Hermannstadt ; auf dem rothen 
Berg bei Mühlenbach ; Heuwiese bei Klausenburg. Nach Dimg. ]. c. auf 
mehreren Salzlokalitäten. Jul. Aug. 


Ordo CIV. PLANTAGINEAF Juss. gen. 89. 
644. PLANTAGO 1/1. 


2981. P. major L.; Bing. 175; Sturm. H. 87; Schkh. t. 23; Fl. 
dan. t. 461; Zechb. icon. XV, t. 77, f. 1. — Auf Aeckern, Wiesen, Trif- 
ten, Wegen, unbebauten und bebauten Orten, feuchten sandigen Orten. 
Jun. Aug. 

a. minima. Plantula 4—2 poll., scapo foliis breviore, glabro, spica 
pauciflora floribus remotiusculis, foliis ovatis elliptieisve trinerviis. Schur 
sert. n. 2342 var. ß. — (P. minima DC. fl. franc. 3, 408. — P. nana 
Tratt. Arch. t. 42.) -—- Auf dürren steinigen Plätzen, Triften, Felsen bis 
in den Alpen. Hermannstadt. Arpäas, Bulla. Jul. Aug. 

b. tenerrima. Plantula 2--3 poll., tenerrima, scapo filiformi-erecto, 
spica tenue 3—6 flora, foliis elliptieis petiolatis, scapo petiolisque piloso. 
— Auf Sandboden bei Hermannstadt, Hammersdorf am Zibinfluss. Jul. 

c. angustata. Planta 9—12 poll., plus minus piloso. Scapo pilis rigi- 
dis adpressis substrigoso. Spica tenuissima 3—4 poll., basi interrupta ; 
bracteis lato-ovatis, subvaginalibus, acuminatis, carinatis, glabris, caly- 
cem aequantibus. Capsula 6—8 sperma. Foliis suecosis lato-oblongis, acu- 
tis, in petiolum longum attenuatis, 3—5 neryiis serratis, subtus parce 
pilosis, saturato-viridibus. — (P. angustata Schur herb. Transs.) — 
(Sehur sert. n. 2342 var. ec.) — Auf schlammigem Salzboden bei Salzburg 
nächst Hermannstadt. Jul. Aug. 


560 


d. phyllostachya. Wallr. Ledeb. Ross. 3, var. y. et ruderalis Schur 
sert n. 2342 var. d. et c. Planta maxima 2 ped. et ultra. Foliis maximis 
410—12 poll. longis lato-cordato-ovatis ballato-rugosis, succosis, obtusius- 
eulis, undulato-crenatis, subito in petiolum longissimum canalieulatum 
hyalino-marginatum desinentibus. Spica densiflora longissima 12--15 poll, 
long. a basi ad apicem sensim angustata, inferne foliis elliptieis 3—6 lin. 
long. (i. e. spica foliosa) instructis. Petivlis latis vaginantibus dense 
villosis. — Auf Wiesen, Aeckern, und schattigen feuchten Orten. Her- 
mannstadt. Aug. 

e. polystachya. Praecedens sed minor et scapo apice umbellafo- 
polystachyo. — Auf Gartenland bei Hermannstadt. Jul. 

2982. P. arctica Schur Oestr. bot. Zeit. 1860. p. 249; Schur sert. 
n. 2342, var. &. — Proxima P. majori. Pallido-virens, glabriuscula. 
Scapo striato-tereti, 12—15 poll., inferne glabro, superne tenue piloso. 
Spica densiflora angusta, acuta, 3 poll, basi interdum subinterrupta 
pallida, flavo-viridi; floribus niveis, P. majore minoribus. Bracteis ovatis 
acutis carinatis calycem aequantibus. Foliis carnosis ovato-cordatis, ellip- 
ticisve, acuminatis, integerrimis vel obsolete denticulatis, septemnerviis, 
glabris, in petiolum longum planum attenuatis, — Auf schattigen be- 
wachsenen Alpentriften, auf dem Butian der Kerzesorer Alpen mit P. 
uliginosa. Kalk. Jul. (Vielleicht gehört P. asiatica Z. sp. 163 und 
einige Synon. hierher). 

2983. P. Tabernemontani Bimg. en. A, n. 176; Schur sert. n. 
2344. — (P. Cornuti Gowan. ill. p. 6, [non Jacg.]; R. et S. syst. 3, 
443, Mant. p. 70; DC. fl. franc. suppl. 376; Bert. tlor. ital. 2, 152; Koch 
syn. ed. 2, 686. — P. Gouani Gmel. nat. 2, A. 251; Spreng. syst 1. 433. 
— P. limosa Kit. ap. Schult. syst. 3, 114. — P. exaltata Hornem.) — 
Auf schlammigen Salzboden so wie auf ausgetrockneten grasigen Plätzen 
in unseren Salzlokalitäten. (Ding. 1. c.). Jul. Aug. 

a. magna. Scapo 2 ped. et major basi pilosa. Spica 40-42 poll. 
basi subinterrupta, siccata nigra. Bracteis subrotundis obtusis, albo- 
marginatis, calyce multo brevioribus. Foliis maximis, 6—9 poll. long, 
ovato-ellipticis, quandoque basi obsoleto-cordatis, subito petiolatis, acu- 
minatis, septemnerviis, subdentatis. Nervis crassis obseurioribus. Petiolis 
longis, striatis, basi vaginatis, pilosis. — Auf Grasplätzen bei Torda und 
Salzburg. Jul. (P. Tabernemontani Bmg. legitima). 

b. parva, Proxima var. a. sed omnibus in partibus minor. Scapo 
40—12 poll. petiolisque parce piloso. Spica 2—3 poll. longa. Foliis magis 
carnosis, oblongo-elliptieis, obtusiuseulis in petiolum brevem attenuatis, 
quinquenerviis, nervis minus prominentibus. — Mit der vorigen Var. bei 
Torda. Jul. 

c. alismaefolia. Humilior 8—10 poll. glabra. Spieca tenue laxiflora 
2—3 poll. longa, basi interrupta. Foliis longissime petiolatis carnosis 
glabris, oblongis, integerrimis a medio utrinque attenuatis, obtusiusculis 
quinquenerviis. — Auf Schlammboden bei Torda. Jul. (Ob P. asiatica 
L. mit ihren Synon., P. Cornuti mit ihren Synon., P. cerispa Jacq., P. 
Gouani und mehrere andere Namen mit Sicherheit hiehergehören, muss 


TE nn 


“ 561 


die Zukunft lehren. Wegen dieser Zweifel habe ich die Bmg. Benennung 
beibehalten). 

2984. P. Schwarzenbergiana Schur bot. Rundr. 1853, p. 25; 
Verh. d. sieb. Ver. 1855, p. 79; Oestr. Bot. W.-Bl. 1856, p. 275, Vers. 
d. sieb. Ver. 1859, p. 79; Oestr. bot. W.-Bl. 1860, p. 248. = (An P. 
sibirica Poör. Enc. meth. Suppl. IV, p. 434. — Janka bot. Zeit. 1860, 
p. 185; Linn. 1860, p. 598. — P. asiatica Ledeb. Fl. alt. [non ZL.]) 
— Rhizomate descendente vix ramoso fibrillis undique obsito, collo radieis 
inerassato polycephalo. Scapo 6—9 poll. curvato - adscendente, tereti, 
striato, inferne subcompresso parce adpresso - piloso. Spica cylindrica 
acutiuscula 2—3 poll. longa, densiflora, basi subinterrupta. Corollis albis 
calycibusque glabris. Staminibus exsertis antherisque glabris. Capsula 
ovoidea bilocularis in quovis loculo disperma (i. e. capsula tetrasperma). 
Seminibus semicylindraceis, fuscis, nitidis, glabris. Foliis carnosis oblongo- 
lanceolatis, acutiusculis, trinerviis vel siccate obsolete quinquenerviis, in 
petiolum longum angustatis, glabris vel subtus petioloque parce pilosis, 
cum petiolo 3—4 poll. long. 3—4 lin. latis. — In Salzlachen bei Torda, 
truppweise. Jul. Aug. (Von P. sibirica durch die viersamige Kapsel 
und die grösseren Brakteren vorschieden. Capsula octosperma Ledeb. 
Fl. Ross. 3, 478.) — Auf einem und demselben Standorte kann man fol- 
gende Formen unterscheiden: 

a. microphyila. Scapo foliisque glabro, foliis cum petiolo 2 poll. long. 
lamina foliorum 11,—3 lin. lat. 

b. macrophylla. Praecedens sed foliis duplo majoribus. 

c. pilosula. Scapo foliisque subtus parce pilosis, foliorum magnitudine 
diversa, 2—6 poll. cum petiolo 2—9 lin. longis, omnibus integerrimis vel 
remote angulato-dentatis. Petiolo basi lanuginoso. 

2985. P. uliginosa Dmg. en. 1, n. 178 (1816); Schur sert. n. 2343; 
FKechb. exc. germ. p. 863. pl. erit. XI. — (An G. gentianoides Smith. 
fl. gr. [1806]), p. 1045 DC. prodr. XII, 4, 721; Griseb. et Sch. iter hung. 
in Wiegm. Arch. 1852, p. 352; Schur bot. Rundr. 1853, p. 74; Verh. d. 
sieb. Ver. 1859, p. 140. — (P. brutia Spr. syst. 1, 434, etiam. Ten.). 
— Auf Hochmoorboden der Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher- 
Rodnaer- Kronstädter Alpen. 5000-6000‘. Glimmerschiefer und Kalk- 
substrat, (nach Dmg. 1. c. auch an quelligen Orten, Rinnseln). Jun. Aug. 

a. pygmaea. Schur herb. Transs. = sert. n. 2343, var. a. — Rhizo- 
mate crasso oblongo. Foliis minimis, 4—6 lin. long., elliptieis parce pilosis, 
suberenulatis. Scapo filiformi, glabro, 2—3 poll. Spica 2—4 lin. long. 
densiflora subcapitata. — Auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. 7000‘. 
Jun. Jul. 

b. subtuberosa, Schur sert. n. 2343, var. b. Praecedens sed omnibus 
in partibus major. Rhizomate maximo horizontali 2 poll. long. 6—9 lin. 
erasso. Scapo 6—9 poll. Spica cylindrica 2 poll. long. — Kerzesorer 
Alpen. Jul. 

c. latifolia. Rhizomate minus tuberoso, subpraemorso, 12—15 lin. 
longo, antice fibroso. Foliis ovato-cordatis, in petiolum latum subito desi- 
nentibus, glabris, vel petiologue parce pilosis, evidentius quinquenerviis 


Schur. Enum. plant. Transs. 36 


562 


obsolete septemnerviis, undulato-erenatis. Spiea densiflora 2 poll. longa. 
— An quelligen Orten des Arpas. 6000‘. Jul. 1846. — (P.uliginosa Bing. 
legitima vom Kuhhorn bei Rodna). 

d. limosa. Schur sert n. 2343, var. e. = var. elongata herb. — 
Rhizomate incrassato fibroso, subpraemorso. Foliis elliptico-oblongis, in 
petiolum longissimum dilatatum attenuatis obtusis, undulato-crenatis, 
mollibus, scapoque glabris, scapum aequantibus, cum petiolo 12 poll. long. 
evidentius quinquenerviis, basi obsolete septemnerviis. Spica oblongo- 
lineari, densiflora, cernua, 2—4 poll, longa. — (An P. gentianoides 
Sm. 1. e.). — An quelligen feuchten Orten der Fogaraser Alpen, im 
Sirnathale, Piseu-Lauti. Aug. 1851. 

2986. P. brutia Ten. Neap. 1, p. LIX, II, p. 157, t. 113. — Auf 
Kalkfelsen bei Kronstadt. (Janka Linn. 1860, p. 598). 

2987. P. tenuiflora W. Kit. pl. rar. t. 39, Zechb. icon. XVII, 
t. 84, f£. I-II. — Auf Salzboden in der M&zöseg. Mai, Jun. (Janka Oestr. 
bot. W.-Bl. 1860). 


2988. P. maxima A:it. h. kew. 1, 151; Willd. sp. 1, 642; R. et 
S. syst. 3, 444; Mant. 71. Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, 248; Jacg. icon. 
rar. t. 26. — (P. eucullata Lam. illust. p. 339; Schur. sert. n. 2341; 
Pers. syn. A, 137). - Auf sumpfigen Wiesen, zwischen Salzburg und 
Klein-Scheuern mit Euphorbia palustris und Iris spuria in sehr 
grosser Anzahl und 2—3 Fuss hohen Exemplaren. Jul. Aug. (Schon von 
Lerchenfeld 1780 beobachtet; 1850 von mir aufgefunden). 


2989. P. media ZL.; Bing. 177; Sturm H. 87; Fl. dan. t. 551; 
Rechb. icon. XVII, t. 78, f. II. — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, Garten- 
land. Mai, Jul. 

a. alpina. Schur sert. n. 2345, a. Minima %—6 poll,, spica oblonga, 
foliis oblongis vix petiolatis. — Auf sonnigen Triften der Grossauer 
Alpen, auf der Dealo-negro. Jul. 

b. campestris. Humilis 6—8 poll.; foliis subrotundo-ovatis obtusis 
scapoque dense hirsutis, integerrimis septemnerviis. Spica ovato-cylin- 
dracea, floribus niveis. — Auf sonnigen Grasplätzen, Weideplätzen, Lehm- 
substrat. Hermannstadt. Aug. 

2990. P. plicata Schott. Analect. 4. — Auf den Fogaraser Alpen 
(Kotschy Zool. bot. Ver. 1853, 2, 275). 

2991. P. transsilvanica Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 249. — 
Habitu P. mediae var. b. Schur. — Foliis ovalibus, confertis, in petio- 
lum brevissımum latum angustatis, supra glabris, lucidis, saturato-viri- 
dibus, subtus parce pilosis, subrugosis, rigidis. Scapo 8—12 poll. curvato- 
adscendens, tereti, inferne piloso versus apicem substrigoso. Spica A—1Y, 
poll. oblongo-cylindrica, obtusa, nivea. Bracteis ovatis, navicularibus 
membranaceo - marginatis. Sepalis rotundatis, subcarinatis. Corollis ar- 
genteo-nitidis. Filamentis divaricatis exsertis albis. Capsula calycem 
duplo superante. — Auf entblösstem Moorboden des Königstein bei Kron-. 
stadt. Aug. 1854. 7000‘. 


563 


2992. P. oblongifolla Schur herb. Transs.; Oestr, bot. Zeit. 1860, 
p. 249. = P. media var. c. salina Schur sert. n. 2345. — Habitu P. 
mediae differt: Foliis 2—4 carnosis, erectis, oblongis, interdum inae- 
quato-lateris, 5—7 nerviis, integerrimis, in petiolum longum sensim an- 
gustatis, antice latioribus, obtusis, cum petiolo 9—42 poll. longis, utringue 
villoso pilosis, petiolis scapoque basi villo fusco involutis. Scapo 11%,—% 
ped. superne strigoso, striato. Spica oblongo-ceylindraceo. Floribus albis. 
Bracteis lato-ovatis, acuminatis, carinatis, glabris. -- Auf Salzboden bei 
Torda; Salzburg nächst Hermannstadt. Jul. 


2993. P. altissima /. sp. 164; Koch syn. ed. 2, 686; Sturm H. 
87; Fl. dan. t. 551. — (P. lanceolata ß. altissima Ledeb. Ross. 3, 
482; DC. fl. fr. 5, 377. — P. sylvatica Mart. — P. irrigua Fisch.). 
— Auf sandigen Wiesen lichten Waldplätzen. Hermannstadt. Juni, Juli. 


2094. P. elata Schur sert. p. 62. n. 2347. — Oester. bot. Zeit. 
1860, p. 249. — Media inter antecedentem et consequentem. — Rhizomate 
crasso fibroso subpraemorso, mulicipiti. Scapo elato 2—3 ped. angulato- 
tereti glabro, strieto. Spica cylindrica flavida, 3 poll longa, rachi pilosa. 
Foliis elongato-oblongis sensim in petiolum longissimum angustatis, lon- 
gissime acuminatis, integerrimis, herbaceis, unicoloribus, glaberrimis, cum 
petiolo 1%2— 18 poll. longis, 9—12 lin. latis, 5—7 nervibus, numerosis con- 
fertis. — Auf fruchtbaren Wiesen bei Hermannstadt, in Gras- und Obst- 
gärten, auf Gartenboden. Jun. Aug. 


2995. P. lanceolata L.; Bing. 179; Sturm H. 7, n. 2; Fl. dan. 
t. 437; Rechb. icon. t. 79, f. I. — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, Mauern, 
bebauten und unbebauten Orten. April, Septbr. 


a. rnderalis. Scapo 2 ped. pentagono, foliis oblongis scapoque pilosis. 
— Auf unbebautem Boden, Hermannstadt. Jul. 

b. succosa. = P. lanceolata var. a. macrophylla Schur n. 2348. 
Suecosa. Robustior quam antecedens. Foliis lato-oblongis acutis, in petio- 
lum brevem angustatis, quinquenerviis, cum petiolo 9—12 poll. long., 
15—18 lin. latis, remote denticulatis, glabris vel petiolo tantum pilosis. 
‚Spica crassa suboblonga vel ante anthesin ovata, 11,—2 poll. longa. 
Vaginis petiolorum dilatatis lanuginosis. — In Gemüsegärten, auf bebautem 
Boden bei Hermannstadt. Jul. Aug. 

c. polystachya Omnia ac praecedens sed scapo apice polystachyo, 
spicis sessilibus aggregatis vel pedicellatis. — Mit der vorigen Var. auf 
ähnlichen Standorten. Hermannstadt. Jul. vorzüglich in nassen Jahren 
häufig von Insekten angegriffen. 

d. longifolia. Bing. 1. c. var. ß. scapo longissimo, foliis septemnerviis. 
— (Afl. P. elatae Schur supra n. 2994.) — Auf Sandboden bei Fogaras 
(Bing. 1. e.). Jul. Aug. 

e. pusilla. Dmg. 1. c. var. y. Schur sert. var. h. n. 2348. — Auf 
feuchten Alpentriften (Bmg. 1. c.). Jul. Aug. 

f. deeumbens. Schur sert. n. 2358, var.e. = P. decumbens Bernh. 
Fechb. exe. germ. p. 396. — Foliis centralibus erectis, lanceolatis, nervis 
3— 8 pilosis; scapis excentrieis curyato-decumbentibus basi terrae adpressis 


36 * 


564 


cireulum formantibus, striatis, pilosis. Spica subovata dein eylindrica. — 
Auf sandigen Wiesen, Grasplätzen. Hammersdorf. Jun. Jul. 


2996. P. ungarica W. Kit. pl. rar. t. 203. — P. lanceolata 
var. d. f. g. Schur sert. n. 2348. P. lanceolata var. ß. et y. Koch syn. 
ed. 2, 686. — P. lanceolata var. ß. Rchb. exc. germ. p. 396. — P. 


lanata Sturm H. 87, n. 10; Host. fl. aust. — P. lanceolata 7. alpina 
Gaud. helv. 1, 398 (an P. lanceolata var. y. Bmg. n. 179). — P. lan- 
ceolata var. d. lanuginosa Ledeb. Ross. 3, 482. — Rhizomate obliquo 
subrepente quandoque tuberoso, multicipite. Scapis interdum numerosis, 
suberectis, gracilibus, 6—12 poll., tereti-pentagonis, plus minus pilosis. 
Spica minima capitata vel ovata vel elongato-cylindracea, 2—6 lin. 
longa. Foliis oblongis vel lineari-oblongis in petiolum brevem angustatis, 
3—5 nerviis, acutis, supra glabriusculis vel pilosis, subtus magis minusve 
pilosis vel lanatis. Petiolis densius lanatis vaginis eorum scapoque infimo 
lana fusca involutis. = (P. collina Schur herb. Transs.). — Auf sandigen 
sonnigen Hügeln: Hammersdorf, Stolzenburg, Zakelsberg, bei Gross- 
Scheuern, Salzburg, Mundra bei Torda, Maros-Uyvar, Kolos in der 
Mezöseg, auf Gerölle am Bullafluss oberhalb der Kerzesorer Glashütte, 
bis in den Alpen: Auf dem Königstein. 5000‘. Jun. Aug. 


2997. P. sericea W. Kit. pl. rar. t. 151; Bmg. 180. — (P. vie- 
torialis Poir.: Die. 5, 3775 DC. Al. fr. 3,.440;, Sturm H. 87, n. IR 
P. argentea Chaix in Vill. Dauph. 2, 502; Kchb. icon. XXVII, p. 57, 
t. 78). — Auf Kalkfelsen der Bergregion (Bmg. 1. e.). Häufig auf dem 
kleinen Hangestein bei Kronstadt; Klausenburg auf der Heuwiese 
(Wolf.); bei Kolos in der Mezöseg. Jun. Jul. 

2998. P. fuscescens Jord. Obs. III, p. 231, t. 10; Rochb. icon. 
XXVIL, p. 58, t. 83. (Media inter P. lanceolatam et P. montanam 
Neilr. Nachtr. p. 87). — (In Siebenbürgen Janka Oestr. bot. Zeit. 1860). 


2999. P. montana Lam. illust. n. 1670; diet, 5, 381; Schur sert. 
n. 2350; Sturm H. 88, n. 12. — (P. atrata Hoppe — P. alpina Will. 
Jacgq. h. vind. 2, t. 125. — P. saxatilis M. Dieb. — P. alpina Rochel 
rar. banat. f. 4). — Auf Felsen und Triften der Alpen vorzugsweise 
auf Kalk. Auf dem Retyezat, Butsets und Königstein bei Kronstadt. 
6000‘. Jul. Aug. 

3000. P. alpina L. sp. 165; Bmg. 183; Sturm H. 88, n. 2%, Nees 
ab Es. fasc. 46. — Auf Triften und Felsenabhängen der Rodnaer Alpen. 
(Bing. 1. e.); auf dem Butsets. Jul. Aug. 

3001. P. Wulfenii Schreb. ap. Sturm H. 24; (non M. et Koch). 
Bmg. 482. — (P. serpentina Lam. illust. n. 1686; Schur sert. n. 2352. 
— P. recurvata ZL. mant. p. 135; Sturm H. 88. — P. incurvata 
Murray. comm. gött. 1790, p. 19, t.6. — P. maritima DC. fl. fr. 3, 
412; var. Vis. Dalm. 2,4. — P. subulata L.; Echb. pl. cerit. IX, f. 
1001—1092; Wulf. ap. Jaeg. coll. 4, 204, t. 10; Schur sert. n. 2353). — 
Auf Felsen der Hunyader Gebirge. (Bing. 1. c.). Juli, Aug. 

3002. P. maritima ZL.; Dmg. 181; Sturm H. 83; Fl. dan. t. 243. 
— Auf Wiesen, Aeckern, sandigen Triften, vorzüglich auf Salzboden, 


969 


an unbebauten Orten in der Nähe der Wohnungen. (Bing. 1. e.) Juli, 
August. 

a. Integerrima. Foliis glabris angustis integerrimis. P. marıtima 
Auctor. plurim. = P. Wulfenii Willd. — Auf salzhaltigen Wiesen, 
‚Salzburg, Hermannstadt. Jul. 

b. angustissima. Foliis rigidis angustissimis linearibus, setaceo-revo- 
lutis, eurvatis, scapo multoties brevioribus interdum seapoque pilosis. — 
P. maritima var. y. Koch syn. ed. 2, 688; Schur sert. n. 2354, var. c. 
— P. Wulfenii M. et K. — P. aspera Gaud. — P. alpina Sieber. — 
P. graminea Schleich. — P. serpentina Kchb. exc. germ. p. 397, (non 
Lam.). — Auf dürrem Salzthon auf den Salzlokalitäten: Salzburg, Torda 
Szamos-Uyvar. Jul. 

ce. graminifolia. Schur sert. n. 2354, var. e.; herb. Transs. Foliis lon- 
gissimis mollibus, angustissimis, planis, integerrimis, glabris; scapo elato, 
gracillimo 12—15 poll., superne striguloso folia duplo superante; spica 
tenue 12—15 lin. longa. — Auf salzhaltigen Wiesen zwischen hohem 
Grase; zwischen Salzburg und dem alten Berge bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

d. dentata. Schur sert. n. 2354, var. ß. Robustior, succosa. Foliis 
carnosis, glabris, planis vel tenue canaliculatis, 2 lin. latis, margine hinc 
inde macrodentatis, dentibus porrectis; vaginis petiolorum pilosis; scapo 
trigoso-piloso; spica eylindracea 6 poll. longa, flava.. = P. dentata 
Roth. — P. bidentata Murith.; Gaud. helv. 1, p. 402. — Auf fetten 
Wiesen und unbebauten Orten. Hermannstadt. Jun. Jul. 


(Subgenus Psyllium Tourmnef.) 


3003. P. pumila L.; DC. prodr. XIII, 4, 735 (9) :Bimg. 186 ; 
Schur sert. n. 2335. Fechb. exc. germ. p. 397. — P. exigua Murr. Comm. 
gött. 1718, t.5. — Auf salzigen trockenen Wiesen der Mezöseg. Bmg. 
l. ec. Jul. Septbr. 

3004. P. arenaria W. Kit. pl. rar. t. 51; Bmg. 185; Fl. dan. 
t. 1808. — (P. Psyllium Sturm H.7, non L.). — Auf sandigen Hügeln, 
Wiesen, Triften. Hermannstadt, Hammersdorf. Jun. Aug. 

a. pusillum. Caule humillimo subramoso 41%,—2% poll., erecto, feliis 
linearibus integerrimis cauleque piloso-viscosis; capitulis minimis pedun- 
eulatis solitariis, subglobosis, bibracteatis. — Truppweise auf den Salz- 
lokalitäten der Mezöseg. Jul. 

3005. P. Psyllium L.; Bmg. 184; Sturm H. 88, n. 7. — Auf 
sandigen Aeckern unter Saaten, im Haromszeker Stuhl (Bimg. 1. e.). Jul. 
August. 

3006. P. Cynops L. sp. 167; DO. fl. fr. 3, 415; Sturm H. 88, 
n. 8, Hayne Arzn. V, t. 18. Koch syn. ed. 2, p. 690. — Schur sert. n. 
2356. — Auf sandigen Aeckern und Triften, an Flussufern zwischen 
Gesträuch, bei Maros-Porto Lerchenf. herb. 1785. Jun. Jul. — (Von mir 
daselbst zwar nicht wieder gefunden, doch dürften die bewachsenen 
sandigen Marosufer dem Vorkommen derselben günstig sein). 


966 
SUBCLASS. IV. MONOCHLAMIDEAE DC. 


Ordo CV. AMARANTHACEAE Juss. 
645. AMARANTHUS L[. 


3007. A. sylvestris Desf. Cat. h. Paris 1804, 4&: 1815, 52; DO. 
prodr. XIII. 2, 263; Zechb. pl. erit. V, 45, f. 667. — (A. pallidus M. 
Bieb. Fl. t. c. 2, 399; 3, 619. — A. viridis Willd. Amar. 18, t. 8, non 
L. — A. Blitum Z. sp. 1405, var. a. — A. sylvestris Moqu-Tand; 
Schur sert. n. 2360). — Auf bebautem und unbebautem Boden, an Hecken, 
Zäunen, Ackerrändern. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

3008. A. retroflexus L. sp. 1407; Koch syn. ed. 2, 691; Zechb, 
pl. erit. V, f. 668. — (A. spieatus Lam. diet. 4, 147, [non Zehb.]) — 
A. viridis Maly en. 94 non Bmg. nec Willd. neque ZL.). — Auf bebautem 
und unbebautem Boden, gemein. Jul. Aug. 

a. emarginatus. Foliis lato-ovatis, obtusis, emarginatis, in petiolum 
subito attenuatis = A. retroflexo-sylvestris Schur. — Fleischhacker- 
wiese am Zibin bei Hermannstadt. Aug. 

3009. A. viridis L.; Dmg. 567, non Willd. — Auf Gemüseland 
und Hanffeldern (Bimg. 1. ce.) Jul. Aug. (Wohl nur zufällig aus Gärten. 
Die Angabe Bmg. bei A. viridis „fere ubique* deutet auf A. retro- 
flexus und nicht auf A. viridis Z., einer brasilianischen Pflanze. Allein 
wir wissen, wie leicht die Amaranthusarten verwildern.) 

3010. A. sanguineus L.; Willd. sp. IV, p. 30, t. 2, f. III. — 
Auf Gartenschutt, unbebauten Orten. Hermannstadt. Aug. 

3011. hypochondriacus L.; Willd. — Wie der vorige. Hermann- 
stadt. Aug. 

3012. A. caudatus L.; Willd. 1. e. — Aus Südamerika, häufig 
verwildert in der Nähe der Gärten, Hermannstadt, Kronstadt, Postwiese 
August. 


646. ALBERSIA Kunth. fl. Berol. 11, 144. (1838.) 
(Endlicher gen. suppl. 1, 1377.) 


3013. A. Blitum Kunth. 1. c. p. 141. — (Amaranthus Blitum 
Link. [non L.]; Koch syn. ed. 2, 690. — A. viridis Z. sp. 1405. — A. 
adscendens Lois. not. 141; Rechb. icon. V,f. 664 et 665. — Euxolus 
viridis Mogu- Tand. in DC. prodr. XII, 273. — A. flexuosus 
Ambr. Tir. mer. 2, 187.) — Auf bebauten und unbebauten Orten, Ge- 
müseboden, durch das ganze Gebiet: Hermannstadt, Klausenbnrg, Kron- 
stadt. Jul. Aug. 

a. arenaria. Radice longissima descendente, alba. Caule ramoso de- 
cumbente. Foliis minimis, carnosis, ovatis, obtusissimis, subbifido-emargi- 
natis. Planta 2—6 poll. = Albersia arenaria Schur. = Amaran- 
thus Blitum Schur sert. n. 2358 var. arenarius. — Auf lockerem 
Sandboden am Zibinufer bei Hermannstadt. Septbr. 1846. 


967 


b. chlorantha. Prostrata, 12—15 poll. Caule ramoso ramisque rubi- 
eundo. Foliis floribusque viridibus, carnosis, minimis, subrotundo-ovatis, 
emarginatis, subobcordatis, in petiolum angustatis. Glomerulis axillaribus 
paueifloris, petiolum vix superautibus vel apice caulis ramorumque spicam 
compositam formantibus. Floribus minimis flavo-viridibus. — Auf Lehm- 
boden bei Hermannstadt. Aug. 


647. POLYCNEMUM /[. 


3014. P. arvense L.; Bmg. 115; Sturm. H. kA; Jaeg. A. t. 365; 
Schkh. t. 5, a5 Nees ab Es. fasc. 7. — (P. pumilum Hoppe. — P. re- 
curvum Guss. — P. inundatum Schrank.) — Auf sandigen Aeckern, 
unbebauten Orten. (Dimg. 1. ec.) Mai, Jul. 

3015. P. majus Alex. Braun. Koch syn. ed. 2, 695. (P. arvense 
var. maJjus Schur herb. Transs. — P. majus Schur sert n. 2374.) — 
Auf sandigen Hügeln, im Gerölle der Flüsse oft mit dem vorigen ge- 
meinschaftlich; wohl nur Form mit entwickelten Seitenästen,, während 
der Hauptstängel abgestorben , 12—48 poll. long. und mehrfach ästig. 
Jun. Septbr. 

3016. P. verrucosum Lang; Rchb. exc. germ. p. 583; Rchb. pl. 
erit. X. — Auf sandigen Aeckern, Sandboden, Triften; bei Torja im 
Szeklerlande; bei Fogaras gegen Braza. (Bing. l. c.) Jun. Septbr. 


Ordo CVI. PHYTOLACCEAE R. Brown. 


648. PHYTOLACCA [. 


3017. P. decandra Z/. sp. 631; Koch syn. ed. 2, 691; Nees ab 
Es. fasc. 8, 2; Schkh. t. 128. — Var. florıbus albis et fructibus albis. — 
Häufig kultivirt und auf Gartenschutt verwildert; in den Weinbergen 
bei Hammersdorf, Neppendorf, Talmats. Aug. Septbr. 


Ordo CVII. CHENOPODEAFE Vent. 
(Vent. tabl. 2, 253. Atripliceae Juss. gen. p. 83.) 
Subordo I. SPIROLOBEAE (. A. Meyer fl. alt. 1, 370. 
Trib, I. SALSOLEAE C. A. Meyer. 

649. SCHOBEBIA C. A. Meyer 1. c. 395. 


3018. S. maritima C. A. Meyer fl. alt. in Ledeb. fl. alt. 1, 400. 
— (Chenopodium maritimum L.; Bmg. 434; Fl. dan. t. 489. — 
Suaeda maritima Dumort. Fl. Belg. 22} Mogu-Tand. Chenop. 197. — 


568 
— S. chenopodioides Poll. — Salsola maritima M. Bieb.) — Auf 
Salzlokalitäten Siebenbürgens. (.Bmg. 1. e.) Aug. Septbr. 


3019. S. salsa ©. A. Meyer in Ledeb. fl. alt. 1, 401. — (Suaeda, 
salsa Pall. ill. p. 46, t. 39. — Chenopodina salsa Moqgu-Tand. in 
DC. prodr. XII, 2%, 160. — Salsola salsa Pall. — Chenopodium 
salsum Schult. syst. VI, 270, ex parte. — Schoberia salsa Schur 
sert. n. 2367.) — Auf Salzboden mit der vorigen Art: Salzburg, Torda, 
Kolos, Maros-Uyvar, vorzüglich und normai auf erstgenanntem Stand- 
orte. Septbr. October. Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 80. 


3020. S. salinaria Schur sert. p. 62, n. 2568. Haud satis evo- 
luta. Media inter S. maritimam et S. salsam. Minor 9—A0 poll. 
Glauco-pruinosa. Diffusa et a basi ramosissima, ramis patentibus. Foliis 
semiteretibus vel subplanis, carnosis, acutiusculis. Floribus binis ternisve 
glomeratis axillaribus. Perigonio semi-quinquepartito (utS. salsa), laci- 
niis obsolete carinatis, subovalibus. Seminibus? — Auf Salzboden mit der 
vorigen bei Kolos und Szamosfalva. Mezöseg. Jul. 1853, bei Salzburg 
nächst Hermannstadt. Jul. Aug. 1846. 


650. SALSOLA L[. 


3021. S. Kali /[.; Bmg. 436; Fl. dan. t. 818; Nees ab Es. fasc. 
7; — Auf Salzboden, Aeckern, unbebautem Boden. Jul. Septbr. Kali 
Tragus Scop. carn. A, 175. 


a. latifolia seu erassifolia. Caule firmo, divaricato-ramosissimo, 2 ped. 
et major; foliis brevibus subconico-lanceolatis, rigidis, pungentibus, basi 
dilatatis. — Auf sandigen Triften bei Mundra. Aug. Die Pflanze bildet 
im Herbst einen Ballen, welcher vom Winde umhergetrieben wird. 


3022. S. Tragus L. sp. 322. (S. Kali var. glabra, minus ra- 
mosa, longifolia Schur herb. Transs. — S. Tragus Schur sert. n. 
2371. — S. Kali var. nodiflora Ledeb. Ross. 3, p. 799.) — Auf Salz- 
boden und Aeckern in dessen Nähe. Jul. Aug. 


3023. S. Soda ZL. sp. 323; Jacg. h. vind. 4, t. 68. — Auf 
sandigem, salzhaltigem Boden, auf den Salzlokalitäten. Aug. Septbr. 
— Nach einem unvollständigen Exemplar des Bmg. Herbar’s, aus der 
Mezöseg. 

3024. S. lanata Pall. it. II, app. p. 736; I. c. t. P.; III, p. 29, 
t. 21. — (Mogqu-Tand. Chenop. 145; DC. prodr. XIII, 186; Dmg. En. I, 
437. — S. laniflora Z. fil. suppl. p. 172, excl. synon.; Schult. syst. 1, 
236.) — Auf den Salzlokalitäten Siebenbürgens. (Bing. 1. e.) Aug. Septbr, 
(Da ich ohne sichere Beweise oder eigene Ueberzeugung keine von Bing. 
aufgeführte Art aufhebe oder bei Seite lasse, so habe ich auch S. lanata 
hier nicht übergehen dürfen, umsomehr, da das Bmg. Citat auf diese sich 
bezieht, und auch Zechb., Bluf. und Fingerh. dieselbe in Siebenbürgen 
vorkommen soll.) 


U 
[>P) 
(de) 


651. HALIMOCNEMIS C. A. Meyer. 
(©. A. Meyer in Ledeb. fl. alt. 381.) 


3025. H. Volvax C. A. Meyer 1. c. 383; DO. prodr. XIII, 2, 197. 
— ‚Moqu-Tand. Chenop. p. 150—154. — (Anabasis triandra M. Bieb. 
casp. app. 154. — Polycnemum salsum M. Bieb. Fl. t. c. 1, 1535 3, 
446... — P, triandrum .Pall: it. 4,;.app. 483,n..955..6- D. 1 £2.,— H: 
triandra Mogu-Tand. in DC. 1. c.— Salsola lanata Bmg. [non Pall.] 
sec. Maly en. p. 39, test. Kovdts et Fuss.) — Auf den Salzlokalitäten, 
Salzwiesen: Heuwiese bei Klausenburg ( Woljf.), bei Torda, Kolos u. s. w. 
Aug. Septbr. (Die Identität dieser Art mit Salsola lanata Dmg. [non 
Pall. nec. L.] muss die Folge klarer beweisen.) 


Subordo II. CYCLOLOBEAE Koch syn. ed. 2, 693. 
Trib. I. SALICORNIEAE C. A. Meyer. 


652. SALICORNIA L. Tournef. 


3026. S. herbacea L.; Bing. 1; Schkh. t.1; Fl. dan. t. 303; Nees 
ab Es. fasc. 7. — (8. acetaria Pall. ill. 7. — S. annua Engl. bot. t. 
445. — S. procumbens Engl. bot. t. 2475.) — Variat.: Stamina 1—2, 
stigmatibus 2—3, spicis angustis vel crassioribus, porro. 

a. radicans. Koch syn. ed. 2, 693 var. f. = S. radicans Smith. 
Engl. bot. n. 1691; Rechb. exc. germ. p. 576. = (S. fruticosa Schur 
herb. Transs. [non L.]) — Auf Salzboden mit der normalen Form bei Kolos 
in der M&zöseg; Maros-Uyvär. Jul. Aug. 


Trib. II. CORISPERMEAE Moqu-Tand. 
653. CORISPERMUM _[. 


3027. B. Marschallii Stev. in M&m. mosc. 5, 336: Koch syn. ed. 
2, 69%; Sturm. H. 67. — (C. hyssopifolium Schult. Oestr. 4, 7 [non 
L.] — C. canescens Kit. in Schult. Oestr. 4, 7 et Bot. ungaric. — C. 
elatum Host. — C. intermedium Bot. ungaric. [non Schweig.]) — Auf 
Sandboden in Siebenbürgen. (Janka.) Jul. Aug. 

3028. C. nitidum Kit. in Schult. Oestr. 1, 7; syst. A, 45; Sturm. 
H. 67; Ledeb. Ross. 3, 761.— (C. purpurascens Host. a. 4, 318. — C. 
mierospermum Host. 1. c.) (Variat.: Minus et majus; foliis angustissimis 
linearibus; spieis laxifloris subinterruptis vel densifloris; seminibus majo- 
ribus minoribusve; caulibus foliisque viridibus vel purpureis.) — Auf Sand- 
boden, sandigen Aeckern, an Flussufern im Gerölle: Im westlichen Sieben- 
bürgen an der Maros beiZam, an der Landstrasse bei Broos. Jul. Aug. 


Trib. IV. KOCHIEAE Moqu-Tand. 


5 654. KOCHIA Roth in Schrad. Journ. 1800, 307, t. 2. 


3029. K. Scoparia Schrad. halophyt. 18, t. A, f£ 4. — (Cheno- 
podium Scoparja L. sp. 3215 Bmg. 433.) — Auf unbebauten Orten, 


970 


Mauern, an Wegen, Ackerrändern. (Bmg. 1. e.) Aug. Septbr. Wird auch 
zum häuslichen Gebrauch kultivirt. 

3030. K. arenaria Roth in Schrad. Journ. 2, 307, t. 2; Koch 
syn. ed. 2, 695; Sturm. H. 28; Nees ab Es. fasc. 7. — (Salsola are- 
naria W. Kit. pl. rar. t. 75; Röm. coll. 4809, t. 1. — Chenopodium 
arenarium Fl. Wett. — Willemetia arenaria Maerklin in Schrad. 
l. c. p. 330.) — Auf sandigen Aeckern bei Zam, Dobra, Deva, Broos, 
überhaupt an der westlichen Grenze. Schon von Dorehönfeiä aust gesam- 
melt. Eine Wanderpflanze. Jul. Aug. 

3031. K. prostrata Schrad. halophyt. 16; Koch syn. ed. 2, 695. 
— (Salsolaprostrata L.; Bmg. 435; Jacg. A. t. 294. — Chenopo- 
dium angustanum All. ped. 2, 198, t. 38, f. 4.) — Auf sandigen Hü- 
geln bei Hammersdorf, Mühlenbach , Mezöseg; auf dürrem Salzboden : 
Salzburg, Torda, Dees-Akna. (Big. 1. ec.) Jul. Aug. 


655. ECHINOPSILON Moqgu-Tand. Chenop. 88. 
(DC. prodr. XIIL, 2, 134.) 


3032. E. sedoides Moqu-Tand. in Annal. soc. nat. 2: Ser. II, p. 
127; DC. prodr. 2, 136. — (Kochia sedoides Schrad. — Suaeda se- 
doides Pall. — Suaeda cinerea Schur sert. n. 2378. — Salsola 
cinerea W. Kit. pl. rar. t. 106.) — Auf sandigen Aeckern bei Broos 
und an der westlichen Grenze Siebenbürgens. Jul. Aug. 


656. CAMPHOROSMA /. 


3033. C. ovata W. Kit. pl. rar. t.63; Schur sert n. 2401; Ledeb. 
Ross. 3, 744. — (An C. annua Pall. ill. p. 67, t. 58 et in eadem ratione 
= (. oyata Dong.) — Auf sandigem etwas salzigem Boden, an Flüss- 
chen zwischen Reussmarkt und Mühlenbach. (Nach Lerchenfeld botan. 
Nachl. an den Salinen bei Kolos.) Jul. Aug. 


Trib. V. CHENOPODIEAE C. A. Meyer. 
657. BETA /. 


3034. B. vulgaris L.; Bmg. 438; Sturm H. 56; Schkh. t. 56; Nees 
ab Es. fasc. 7. = Gemüsepflanze, häufig kultivirt und auf Gartenschutt 
verwildert. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. B. rapacea Schur — 
B. vulgaris y. rapacea Koch syn. ed. 2, 699; B. vulgaris L. sp. 322, 
excel, var. — B. vulgaris Mill. — Rothe Rübe — Runkelrübe, die erste 
roth, die andere weiss, dicker und überhaupt grösser. 

3035. B. Cicla L. (non Pall.) = B. vulgaris Cicla L. sp. 323, 
var. B. hortensis Mill. — Kulturpflanze weisse Rübe. Jul. Aug. 

3036. B. trigyna W. Kit. pl. rar. t. 35; DC. prodr. XI, 35; 
Moqu-Tand. Chenop. 13. — B. Cicla Pall. (non L.) — Auf Runkel- 
rübenfeldern bei Hermannstadt, selten blühend. Jun. Jul. — (Ist peren- 


3A 


nirend und kommt auf den Feldern selten zur Blüthe, in welchem Zu- 
stande sie sich durch die weissen Blüthen auszeichnet.) 


658. BLITUM L. 


3037. B. capitatum L. sp. 6; Koch syn. ed. 2, 698; Sturm. H. 
74; Schkh. t. 1, f. 4; Nees ab Es fasc. 7. — Als Erdbeeerspinat hin und 
wieder kultivirt und verwildert. Hermannstadt. Jul. Aug. 

3038. B. virgatum L.; Bmg. 6; Sturm. H. 74; Schkh. t. 1. — 
An Mauern, Zäunen, auf unbebauten Orten bei Hermannstadt, Ham- 
mersdorf; häufig in Wäldern der Bergregion : Keresztes bei Remete; auf 
dem Büdös, Trachytsubstrat. (Bing. 1. e.) Jul. Aug. 


(Subgenus Pseudoblitum. Calyx fruetifer exsuccens.) 


3039. B. Bonus Henricus C. A. Meyer in fl. alt. 4, p. 11; Koch 
syn. ed. 2, 698; Zöchb. exc. germ. p. 582; Sturm. H. 74. (Chenopodium 
Bonus Henricus L.; Bmg. 422; Schkh. t. 56; Fl. dan. t. 579. — Aga- 
thophyton Bonus Henricus Moqu-Tand. Annal. soc. nat. 2, Serie 
I, p. 291. — Orthospermum Bonus Henricus Schur sert, n. 2392.) 
— Auf unbebauten und bebauten Orten, an Mauern, Gartenzäunen, 
Aeckern, Jun. Aug. 

a. arifolium, Foliis radicalibus hastatis obtusiusculis. — Auf der La- 
zarethwiese bei Hermannstadt. Mai. 


3040. B. rubrum Zchb. exc. germ. p. 582; Koch syn. ed. 2, 698; 
Sturm. H. 74, n. 44. — (Chenopodium rubrum L.; Bmg. 424: Fl. 
dan. t. 4149. — Agathophyton rubrum Zchb. — Orthospermum 
rubrum Schur sert. n. 2393. — Blitum polymorphum C. 4A. Meyer 
in Ledeb. fl. alt. 1, 13.) — Auf bebauten und unbebauten Plätzen, an 
Mauern und Zäunen, in Gemüsegärten. Jul. Septbr. 


3041. B. acuminatum Schur herb. Transs. = Orthospermum 
acuminatum Schur. Blitum polymorphum var. ß acuminatum 
Koch syn. ed. 2, 699; Ledeb. Ross. 3, 707; Sturm. H. 74, n. 15. — Ch« 
nopodium blitoides Lej. spa. 126. — Ab antecedente imprimis dif- 
fert: Caule elato 2 ped. et ultra ramosissimo ; foliis longius acuminatis 
(acumine protracto), versus basin profundius dentatis, sublaciniatis. Glo- 
merulis forum in spicam interruptum aphyllum dispositis. Tota planta 
denique plus minus sanguinea. — Auf unbebautem Boden, gern auf Salz. 
boden und Düngerplätzen: Hermannstadt, Salzburg, Kronstadt. August, 
September. 

.3042. B. crassifolium Zchb. exc. germ. p. 58%; Bluf. et Fin- 
gerh. comp. 1, 1, p. 440. — (Orthospermum crassifolium Schur sert, 
n. 2394. — Chenopodium crassifolium Schrad.; Hornem. h. hafn. 
p. 254; Schult. syst. veg. VI, 262. — C. botryoides Smith. engl. fl. 2, 
411. — C. Botryoides Engl. bot. t. 2247. — C. microspermum Wallr. 
— C. rubrum var. ecrassifolium Schur pl. exsiec. — Blitum rubrum 
g- paucidentatum Koch. — B. polymorphum var. e crassifolium 


972 


Ledeb. Ross. 3, 78.) — Ab antecedentibus imprimis differt: Caule sub- 
erecto adscendente vel decumbente, 1—1!/, ped. divaricato-ramoso. Foliis 
rhombeis, grosse sinuato-dentatis, quandoque integerrimis „ crassis, car- 
nosis. Glomerulis subspicato-racemosis, spieis basi compositis subaphyllis. 
Calyce demum herbaceo-suceoso. Foliis variis: rhombeis, ovato-rhombeis, 
ovato-lanceolatis lanceolatisve. Planta tota plerumque erubescens. — Auf 
bebauten Orten, Gemüseland, gedüngtem Boden, so wie auf Salzboden, 
wo die Pflanze klein und gedrungen erscheint. Hermannstadt, Salzburg, 
Torda; häufig in einer ausgetrockneten Lache bei Baumgarten. Aug. Septbr. 

3043. B. glaucum Koch syn. ed. 2, 699; Sturm. H. 75. — (Che- 
nopodium glaucum L.; Bimg. 430; Fl. dan. t. 4454. — Orthosper- 
mum glaucum Schur sert. n. 2395.) — Auf feuchten unbebauten Or- 
ten, um Gärten und Dörfer, auf Gemüseland. Jun. Aug. 

a. salsum. Minimum, 2—3 poll., ramosissimum, diffusum, foliis mini- 
mis subrotundo-ovatis, integerrimis. — Auf Salzthon bei Salzburg nächst 
Hermannstadt. Septbr. 


659. CHENOPODIUM L. p. p. 
Sect. 1. Pes. anserinus Koch. 


3044. C. hybridum L.; Bmg. 428; Sturm. H. 75, n. n; Fl. dan. 
t. 2049. — Auf bebautem und unbebautem Boden. Jun. Aug. 

3045. C. urbicum L.; Bimg. 423; Sturm. H. 75, n. 3. Fl. dan. 
t. 1148. — Auf unbebautem Boden, an Wegen, Mauern, Gärten, Aug. 
September. 

3046. C. intermedium M. K.D. Fl. p. 297; Sturm. H. 75, n. 4; 
Ledeb. fl. alt. 1, 403. — (C. urbicum var. ß intermedium Zedeb. 
Ross. 3, 70%; Koch syn. ed. 2, 696. — C. urbicum $ rhombifolium 
Moqu-Tand. Chenop. 32. — C. urbicum Engl. bot. t. 717. — C. urbi- 
cum ß farinosum €. Koch in Linn. XXI, p. 181. — C. rhombifolium 
Mühlenb. ap. Willd. en. h. berol. 4, 288. — C. melanospermum Eichw. 
[non Wallr.]) — (Ab antecedente differt: Foliis triangulari-rhombeis vel 
exacte rhombeis vel rhombeo-oblongis ,„ concoloribus vel subtus glaueis 
plus minusve farinosis, sinuato-dentatis, dentibus acuminatis porrectis 
longioribus quam latis.) — Auf unbebautem Boden, Schutt, Gartenboden, 
meist mit Blitum rubrum (und vielleicht C. rubro-urbieum): Her- 
mannstadt vor dem Sagthor; bei Kronstadt an der Graft. Jul. Aug. 


a. melanospermum. = C. urbicum a, Koch syn. ed. 2, 696. = C. 
melanospermum Wallr. sched. 122; Schur sert. n. 2381. — C. chry- 
somelanospermum Balb. — Differt,, foliis brevius dentatis, dentibus 


exacte triangularibus. — Auf Schutt, an Gartenmauern bei Hermannstadt. 
Jun. Aug. 
3047. C. murale L.; Bmg. 425; Sturm. H. 75, n. 5; Fl. dan, t. 
248. — Auf Mauern, bebautem und unbebautem Beden. Jul. Septbr. 
3048. C. album .L. sp. 219; Bimg. 426; Smith. brit. 275. — (C. 
album a. spicatum Koch syn. ed. 2, 696; Sturm. H. 75, n. 6; Schur 


973 


sert. n. 23835; C. leiospermum DC. fl. fr. 3, 392.) — Auf bebautem 
und unbebautem Boden, in Gemüsegärten. Jun. Septbr. 

3049. C. viride L. sp. 319; Bing. 497; Sturm. H. 75, n. 7; Fl. 
dan. t. 1450; Rechb. pl. erit. X. — (C. album ß cymigerum Koch syn. 
ed. 2, 696.) Auf bebautem und unbebautem Boden. Jun. Septbr. 

3050. C. glomerulosum Zechb. exc. germ. p. 579; Rehb. pl. erit. 


X. — (C. album var. concatenatum Thusill. — Sturm. H. 75, n. 8 
— C. album var. lanceolatum Schur herb. Transs. — C. lanceola- 
tum Merat. — C. catenulatum Schleich. — C. poganum Rechb. exc, 


germ. p. 579; pl. erit. X.) — Auf Mauern, dürren unbebauten Plätzen: 
Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Septbr. 

3051. C. ficifolium Smith. brit. 1, 276; Koch syn. ed. %, 697; 
DC. prodr. XII, 2, 65; Zngl. bot. t. 1724; Sturm. H. 75, n. 10. — (C. 
serotinum Mogu-Tand. Chenop. 26. — C. viride Curt. Lond. 2, t. 16 
[non Z.]) — Auf Schutt, Gartenland, unbebauten Orten: Hermannstadt, 
Klausenburg, Kronstadt u. s. w., truppweise. Jun. Aug. 

3052. C. opulifolium Schrad. in Koch et Zir. Cat. p. 6; Koch 
syn. ed. 2, 697; Moqu-Tand. in DC. prodr. XII, 2, 67. — Auf bebauten 
und unbebauten Orten, Gemüseland, Hermannstadt. Aug. 

3053. C. ambrosioides L. sp. 320; Koch syn, ed. 2, 697; Sturm. 
H. 75, n. 115 Wagner t. 130. — (Ambrina ambrosioides Mogu- Tand. 
Chenop. 39.) — Auf unbebauten Orten, an Wegen, in Dörfern, in und 
bei Frek an der Landstrasse bis Fogaras. Jul. Aug. 

3054. C. oleraceum Schur herb. Transs. Annuum glabrum, vi- 
ride, ereetum. Caule 41/, ped. ramoso, ramis erectis. Foliis mollibus, her- 
baceo-carnosis, oblongis, petiolatis, a medio utringue attenuatis, acutis, 
integerrimis. Glomerulis axillaribus, sparis. — In Gemüsegärten bei Her- 
mannstadt. Jul. Aug. Habitu peculiari sed affine C. acutifolii. 

3055. C. acutifolium Kit. ap. Schult. Oestr. A, 458; Sturm. H. 
85, n. 13. (C. polyspermum a spicatum Mogu-Tand. Chenop. 22; 
DC: prodr. XII „2, 62; Curt. Lond. 1, 't. 52; Fl. dan. t.1453. =\C. 
marginatum Spreng.) — Auf bebautem Boden, Hermannstadt, Kron- 
stadt; auf Gartenschutt bei Klausenburg. Jul. Aug. 

3056. C. polyspermum L.; Bmg. 43%; Sturm. H. 75, n. 19. — 
(€. polyspermum Schur sert. n. 2389, var. obtusifolium. — C. poly- 
spermum var. a. cymoso-racemosum Koch syn. ed. 2, 697.) — Auf 
bebautem Boden, sandigen Aeckern, an Flussufern. Jul. Aug. 

a. obcordatum. Foliis carnosis obcordatis vel obovatis vel elliptieis, 
apice retusis profunde emarginatis; glomerulis axillaribus. — Auf Gar- 
tenschutt bei Hermannstadt. Aug. 

b. rugoso-bullatum. Ramosissimum diffusum. Foliis ovatis vel ellipti- 
eis, obtusis nec emarginatis, carnosis, rugoso-bullatis. Glomerulis nume- 
rosissimis in spicas axillares interruptas dispositis bracteatis, superioribus 
bracteam superantibus. — Auf Schutt und aufgeschütteten Orten, Mauer- 
schutt. August, September. 

c. rupestre. Gracillimum 6—8 poll. subramosum; foliis minimis, ra- 
morum obovatis, obtusis, emarginatis submucronatis. Glomerulis axillari- 


574 
bus folio suo brevicribus. Floribus pentandris. — Auf sonnigen Felsen, 
an Flussufern: Talmats, Zood, an der Maros bei Zam. Jul. Aug. — (An 
C. polyspermo-Botrys Schur sert. n. 2389, .) 

3057. C. Vulvaria L.; Koch syn. ed. 2, 697; Sturm. H. 75, n. 
14; Fl. dan. t. 4152. — (C. olidum Curt. 3, t. 20; Bing. 431. — C. foe- 
ditum Lam.) — An Mauern, Häusern, Wegen, unbebauten Orten. Jul. 
August. 


Sect. 11. Botrys Koch. 


3058. C. Botrys L.; Bing. 429; Sturm. H. 75, n. 15; Nees ab 
Es. fasc. 7. (Ambrina Botrys Mogu-Tand. Chenop. 36. — Botrydium 
aromaticum Spach.) — Auf steinigen sonnigen Abhängen, zuweilen 
auch auf unbebautem Boden, weil diese Pflanze auch in Gärten kultivirt 
wird, gern auf Kalk. Jun. Aug. 


Trib. VI SPINACIEAE. 


660. SPINACEA /. 


3059. S. inermis Mönch. Meth. 318; Koch syn. ed. 2, p. 700; 
Schkh. t. 324; Nees ab Es. fasc. 7. — (S. oleracea ß L. sp. 1456.) — 
Häufig kultivirt und verwildert. Gartenschutt. Hermannstadt. Jun. Jul. 

3060. S. spinosa ‚Münch. Meth. 318; Koch syn. ed. 2, 100; Nees 
ab Es. fasc. 7. — (S. oleracea a L. sp. 1456; Mill. diet. n. A.) — 
Häufig kultivirt und verwildert. Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 


Trib. VII. ATRIPLICEAE Moquin-Tandon. 
661. ATRIPLEX /. 


3061. A. hortensis L.; Ding. 440; Schkh. t. 349; Sturm. H. 79, 
n. 1. — Wird kultivirt und kommt nicht selten auf Gartenschutt ver- 
wildert vor. Hermannstadt, Torda, Kronstadt. Jul. Aug. 


3062, A. nitens /2ebent. prodr. f. Neom. 126; Bimg. 443; Schkh. 
t. 3485 Sturm. H. 79, n. 2, — (A. acuminata W. Kit. pl. rar. t. 103. 
— A. Hermanni Willem. phyt. p. 1222.) — An Hecken, Zäunen, Wein- 
bergen, Waldrändern, unbebauten Orten, häufig bei Hammersdorf, Tal- 
mats, Hermannstadt, Kronstadt. Aug. Septbr. 


3063. A. Pseudo-nitens Schur = A. acuminata var. a, Schur 
sert. n. 2407. — Caule minus ramoso quam antecedens 2% ped. Foliis 
triangulari-ovatis, basi reete truncatis vel rotundatis, subito in petiolum 
desinentibus, integerrimis a basi sensim acuminatis, rotundato-obtusis, 
mucronulatis utrinque viridibus, concoloribus,, subtus interdum lepidotis. 
Glomerulis laxe spicatis. Perigoniis fructiferis oblongo-ovatis, viridibus, 
laevibus, herbaceis, reticulato-venosis. — In den Weinbergen bei Stol- 
zenburg, auf der Nagelflüe, Landeskrone, bei Talmats. Aug. 


BYE) 


3064. A. tatarica ZL. sp. 1493; Bmg. 1446; Schkh. t. 349; Richter 
Codex Linn. p. 1001, — (A. oblongifolia W. Kit. pl. rar. t. 201. — 
A. campestris Koch et Zir.; Sturm. H. 79, n. 4. — A. patula y fa- 
rinosa Fries. — A. elongata Guss. — A. patula a. hololepis 
Ledeb. fl. Ross. 3, 726. — A. angustifolia Wahlenb.) Variat. ramosis- 
sima elata vel subsimplex humilis; foliis latis vel angustis dentatis vel 
integerrimis, basi rotundatis vel subhastatis, viridibus vel farinoso-lepi- 
dotis. Perigonis majoribus minoribusve, laevibus vel lepidotis. — Auf be- 
bautem und unbebautem Boden, an Hecken, Zäunen, Dämmen, Wegen, 
Weinbergen. Hermannstadt, Kronstadt. Aug. 

3065. A. patula L. sp. 1494; Bing. 441; Sturm, H. 79, n. 5; 
Schkh. t. 347. — An Gärten, Hecken, Zäunen, Waldrändern, auf bebau- 
tem und unbebautem Boden. Hermannstadt, Kronstadt, Jul. Septbr. 

a. virgata. Gigantea 6—8 ped. ramosissima, ramis longissimis virga- 
tis. Foliis maximis , inferioribus ovatis, acutis, grosse dentatis, dentibus 
basalibus maximis folium subhastatum formantibus; foliis subtus inca- 
nis. A. virgaba Hofim.; Pollich. palat. 2, 660. — In den Weinbergen 
bei Hammersdorf. Aug. Septbr. (Schur sert. n. 2408, g.) 

b. angustata. Foliis inferioribus oblongo-ovatis, basi rotundatis, sub- 
dentatis, viridibus. Perigoniis denticulatis, subtriangularibus dorso sub- 
murieulatis. — (A. angustifolia Smith. brit. 1692; Achb. exc. germ. 
p-577; Willd. sp. IV, 965. — A. patula var. a, b, c et h. Schur sert.n. 2408.) 
— An Mauern, Wegen, Zäunen, unbebauten Orten. Hermannstadt. Aug. 

3066. A. nemorensis. Schur herb. Transs. Planta gracillima 
9—18 poll., ramosa, ramıs angulatis oppositis divaricatis, glabra. Foliis 
caulinis oppositis, reflexis, hastato-oblongis, basi cuneatis, in petiolum 
attenuatis, mollibus, utrinque viridibus, acutis, sinuato-dentatis, dentibus 
binis basalibus majoribus; foliis ramorum alternis, integerrimis, oblongo- 
linearibus. Perigoniis fructiferis semine vix majoribus, convexis, denticu- 
latis, acuminatis, dorso muriculatis, lepidotis. — (A. subopposita Schur 
sert. n, 2408 var. k. = A. patula yar. nemorosa Schur herb. Transs.) 
An A. patula var. f. microcarpa Koch syn. ed. 2, 702, et in eadem 
ratione = A. recte Sm. brit. 10935 Dabingt. manual. p. 252; Sturm H. 
79 Nr, 6). — In schattigen Heinen und Gebirgswäldern, an Hecken und 
Zäunen zwischen Gesträuch. In den Kerzesorer Gebirgen oberhalb der 
Glashütte, bei Kronstadt am Kapellenberg. Jun. Jul. 

3067. A. agrestis Schur herb. Transs. = A. patula var. i. 
Schur sert. n. 2408. — Caule difluso, divaricato-ramoso, angulato-tereti, 
plerumque purpureo, glabro, 6—12 poll. Folis omnibus angustissimis, 
suboblongo-linearibus linearibusve, breviter petiolatis integerrimis, mu- 
cronato-acuninatis, concoloribus, viridibus vel utringue tenue lepidotis, 
6—12 lin. longis. Floribus glomeratis, glomerulis remotis in spieam 6—8 
poll. longam interruptam inferne bracteatam dispositis. Perigoniis sub- 
rotundo-ovatis trapezoideis, acuminatis laevibus, farinoso-lepidatis inte- 
gerrimis, sed basi tantum utrinque dente unico instructis, minimis, Y, bis 
%/, lin. diamet., semine tegentibus sed vix latioribus. Seminibus lentitor- 
mibus atris, laevibus, '/ lin. diam. (An A. littoralis plur Auct. [non 


976 


L.]). — Auf Brachen und Aeckern nach der Ernte, vorzüglich auf san- 
digem Boden. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

3068. A. littoralis L. sp. 1499; Bmg. 447; Moqu-Tand. in DO. 
prodr. XIII, 2, 96; Sturm. H. 79, n. 12; Fl. dan. t. 1287. — (A. litto- 
ralis a appendiculata Moqu-Tand. Chenop. 60. — A. littoralis a in- 
tegrifolia Ledeb. Ross. 3, 729. — A. salina Pall. — A. maritima 
Pall. — A. salina Sievers. — A. angustifolia marina minima Docc. 
Sic. p. 30, t. 15, f. 6; Moris Hist. 2, 607, Ser. V, t. 32, f. 20). — Auf 
Salzboden durch ganz Siebenbürgen. (Dmg. 1. c.). Dees-Akna, Kolos, 
Torda, Salzburg. Jul. Aug. 

3069. A. marina L. mant. 2, 30; Fries. Corp. fl. suce. 133; Sturm 
H. 80, Nr. 4. — (A. littoralis var. ß. serrata Ledeb. Ross. 3, 730; 
Mogqu-Tand. in DC. prodr. XIII, 2, 96. — A. littoralis f. marina 
Wahlenb. — A. littoralis var. a. robusta Schur sert. n. 2415). — Auf 
Salzboden bei Szamosfalva am Eingang der Mezöseg, Jul. Aug. — (Ab 
antecedente imprimis differt: Statura robustiore et ramosiore. Foliis latio- 
ribus, omnibus vel plurimis praesertim mediis et superioribus serratis 
vel sinuato-dentatis. Bracteis apice demum patulis). 

3070. A. limosa Schur herb. Transs. = (A. latifolio-tatarica 
Schur). — Caule ramoso diffuso vel suberecto, ramis eurvato adscenden- 
tibus, angulato-striatis, glabris, 1—1Y, ped. Foliis petiolatis, oppositis 
vel alternisve, inferioribus subtriangularibus, basi utrinque dente maximo 
triangulari horizontali-patente instructis, folium subhastatum praebens; 
foliis mediis ovato-oblongis, basi rotundatis; summis ramorumque anguste 
oblongis; omnibus inaequaliter sinuato-dentatis vel integerrimis, carnosis, 
viridibus, glabris. Glomeratis axillaribus vel in spicam basi bracteatam 
interruptam dispositis. Perigoniis fructiferis maximis 2—3 lin. long., 
planis, herbaceis,, viridibus , cospicue venosis,, triangulari-ovatis, acutis, 
integerrimis, marginibus rectis, basi connata vix cuneatis, semine multo- 
ties majoribus. Pericarpium tenuissimum membranaceum semini adhaerens. 
Seminibus fuseis subtitissime punctulatis. — (A. patula var. macrocar- 
pum Schur sert. n. 2408. f.). Media inter A. tatarıcam et latifoliam 
— Auf schlammigem Sandboden, Gerölle, an Gräben in der Nähe von 
Gemüsegärten. Vor dem Burgerthor und Sagthor bei Hermannstadt; auf 
Salzboden bei Salzburg und Maros-Uyvar. Jul. Aug. 

3071. A. latifolia Wahlenb. fl. suec. p. 660; Koch syn. ed. 2,702; 
Sturm. H. 79, n. 7; Schur sert. n. 2409. — (A. patula Smith. brit. 1091 
[non L.]; Engl. bot. t. 936; Fl. dan. t. 1286. — A. hastata Zeoth. [non L.]; 
Schkh. t. 348. — A. patula var. a. vulgaris Ledeb. Ross. 3, 723. — 
A. laciniata Schkh. t. 349). — (Ab antecedente differt: Foliis subtus 
canescentibus, triangulari -ovatis, grossius sinuato-dentatis. Perigoniis 
fructiferis fruetum plus quam duplo superantibus, dentatis dorso muri- 
catis). — Auf unbebauten Orten, an Hecken, Zäunen, Gärten. Hermann- 
stadt, Salzburg, Reussen, Kronstadt. Aug. Septbr. 

3072. A. microsperma W. Kit. pl. rar. t. 250; Babingt. man. 
253. — A. latifolia ß. mierosperma Koch syn. ed. 2, 702. — A. 
ruderalis Wallr. sched. erit. 125; Sturm H. 79, n. 8. — A. mucronata 


977 


Bing. en, A, 444). — Auf unbebauten Orten, an Gärten, Zäunen, Hecken, 
vor dem Burgerthor bei Hermannstadt; auch auf Salzboden bei Salzburg, 
Dees, Deva, Aug. Septbr. 

3073. A. hastata L. sp. 149%; Koch syn. ed. 2, 702; Bmg. 442; 
Moqu-Tand. in DC. prodr. XIII, 94; Sturm H. 79, n. 11; Fl. dan. t. 
1638; Zechb. pl. erit. I, f. 16, f. 33; Schur sert. n. 2414. — A. hastata 
y. calotheca Schum. — A. calotheca Magu- Tand. in DC. prodr. 
XIII, 2, 94; Fries. novit. Mant. III, 3, 464. — Auf unbebauten Orten, an 
Gärten, Hecken, Zäunen, Mauern, Hermannstadt an Gräben vor dem 
Leichenthor, Lazarethwiese, im Schotter am Zibin. Jul. Aug. 


3074. A. triangularis Willd. en. n. 444; sp. pl. IV, p. 963. — 
Salsugineum Schur herb. Transs. = (A. transsilvanica Schur sert. 
1852, p. 63, n. 2412. — A. latifolia y. salina Koch syn. ed. 2, 702. — A. 
patula var. salina Wallr. — A. patula var. e. Schur sert. n. 2408. 
A. patula y. farinosa D. Fl. — A. oppositifolia DC. fl. fr. 5, 371; 
Sturm H. 79, n. 9. — A. Sackii Rostkow. et Schum. fl. sedin. 401, t. 1; 
Sturm H. 79, n. 10. — A. prostrata Babingt. — A. hastata var. 
triangularis Ledeb. Ross. 3, 723; Moqu-Tand. in DC. prodr. XIII, 95. 
— A. hastata var. salina Ledeb. Ross. 3, 724). — Ab antecedentibus 
differt: Caule erecto vel decumbente et prostrato, 2—3 ped. et longior, 
ramis virgato-elongatis cauleque teretis, striatis. Foliis acuto-triangula- 
ribus vel mediis oppositis subhastatis, utringque plus minusve viridibus 
vel lepidotis. Perigoniis fructiferis fruetum plus quam dimidio superanti- 
bus, integerrimis, dentatis, vel obsolete dentatis, acutis vel obtusiuseulis, 
dorso laevibus vel magis minusve muriculatis. — (Aus den zahlreichen 
Synon., deren noch sehr viele beigefügt werden könnten, so wie aus der 
kurzen Diagnose, wo das Vel.-Vel. eine Rolle spielt, lässt sich leicht 
die Formverschiedenheit dieser Art ableiten, und viele Botaniker haben 
ihren Scharfsinn auf deren Bestimmung verwendet. Habitus und Standort 
kennzeichnen diese Art auf den ersten Blick, aber nach distinctiven 
Merkmalen bemüht man sich vergebens). — Auf allen Salzlokalitäten 
Siebenbürgens, Salzburg, Torda, Kolos, Maros-Uyvar. Jul. Aug. 


3075. A. laciniata ZL. sp. 1494; Bimg. 445; Sturm H. 80, n. 2; 
Schkh. t. 349. — Auf unbebautem Boden, an Wegen, Strassen, Zäunen, 
so wie auf allen Salzlokalitäten Siebenbürgens. Jul. Septbr. 


a. dicolor. = ruderalis Schur herb. Transs. sert. n. 2413, a. Foliis 
supra viridibus subtus incano-farinosis ZLedeb. Ross. 3, var. a. cum Synon. 
numerosis. — Auf unbebauten Plätzen, die gewöhnlichste Form, Hermann- 
stadt. Aug. Septbr. 

b. integra. Foliis ovato-oblongis vel oblongis, obtusis, longissime 
acuminatis et mucronatis, integerrimis, interdum utrinque incano-farinosis. 
— Mit der vorigen selten. Kronstadt. Aug. 

e. salina. Caule ramosissimo, robusto, decumbente, 3—6 poll. Foliis 
ovato-oblongis, obtusis, profunde laciniato-dentatis, concoloribus, i. e. 
utrinque farinosis. Perigoniis rhombeis dorso laevibus vel tuberculis binis 
notatis, subintegerrimis. — Auf Salzboden bei Torda. Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. 37 


578 


d. parvifolia. Schur sert. n. 2413, var, ß.= A. micerophylla Schur 
herb. — Caule subereeto vel deeumbente plus minusve ramoso, 6—8—12 
poll., ramis erecto-divaricatis. Foliis coriaceis minimis, 6—9 lin. long., 
subovatis vel hastato-ovatis, dicoloribus, obtusis, snbpetiolatis, plerumque 
utrinque tridentatis, quandoque laciniato-dentatis. Perigoniis fructiferis 
subrhombeis, farinoso-lepidotis, dorso grosse nervosis et muriculatis mar- 
gine sub lente obsolete dentieulatis, acuminatis. — Auf Salzthon, trockenem 
Salzboden in der Nähe der Salzteiche: Salzburg, Maros-Uyvar, Kolos. 
Jul. Aug. 

3076. A. rosea ZL. sp. 1493; Bmg. 439; Sturm H. 80, n. 3; Schkh. 


t. 350. — Auf dürren unbebauten Plätzen, an Gebäuden, Mauern, so wie 
auf Salzboden (Bing. 1. c.). Aug. Septbr. — A. alba Scop. — A. albi- 
cans Bess. = A. Besserianum R. et 8. — A. verticillata Lugase. 


— Variat: Foliis sinuato-dentatis vel leviter laciniato-dentatis, rarissime 
integris, subtus farinoso-incanis vel argenteis. Perigoniis fructiferis fe- 
mineis maturis a basi ad mediam usque connatis, cartilagineo induratis 
expansis, Toseis. 


662. HALIMUS Wallroth. 


3077. H. pedunculatus Wallr. Sturm H. 80, n. 5. = (H. por- 
tulacoides Schur sert. n. 2404 [non Wallr.]); (Nees ab Es. fasc. 7. — 
Atriplex pedunculata Z. sp. 1675; Fl. dan. t. 304 — Diotis atri- 
plicoides M. Bieb. — D. atriplicina Spr. — Obione peduneculata 
Mogqu-Tand. Chenop. 75). — Auf Salzboden, bei Maros-Uyvar nach 
Lerchenfeld. Jul. Aug. 


Ordo CVIII. POLYGONEAE Juss. gen. 82. 
663. RUMEX /. ) 


3078. R. maritimus L.; Ping. 650; Sturm H. 73; Fl. dan. t. 1208. 
(R. aureus Hofm. Sturm H. 73, n.4..— R. Anthoxanthum Murr. — 
R. acutus Pollich. [non Sm.]). — Auf Sümpfen, an Gräben, Teichen, 
(Bing. ]. e.), auf Salzboden bei Salzburg, Torda. Jul. Aug. 

3079. R. palustris Smith. fl. brit. 394; Sturm H. 73, n. %; Koch 
syn. ed. 2, 704; Fl. dan. t. 1873. — R. maritimus Hofim. — R. limosus 
Thuill. — Auf Schlamm an Gräben, Teichen, Sümpfen; auf der Burger- 
wiese bei Hermannstadt am Reissbach; auf der Burzenwiese bei dem 
Bienengarten bei Kronstadt. Jul. Septbr. 

3080. R. conglomeratus Murr. prod. fl. gött. 5%; Koch syn. ed. 2. 
p-. 704; Sturm H. 73, n. 4; Fl. dan. t. 2228; Rchb. pl. crit. IV, f. 552. — 
(R. Nemolapathum M. Bieb. [non Ehrh.]. — R. glomeratus Schreb. 
— R. paludosus Wilher. — R. acutus Smith. brit. 391 [non L.] Engl. 
bot. 721. — R. undulatus Schrank). — An Gräben, Sümpfen, bei Her- 
mannstadt, Salzburg, Torda, Klausenburg, Kronstadt. Jul. Septbr. 


979 


3081. R. Nemolapathum Ehrh. Beitr. 1, 181; Bimg. 649; Wallr. 
Sched. 158; DC. fl. fr. 3, 373; Schur sert. n. 2420; Fl. dan. t. 2229. — 
(R. nemorosus Schrad. ap. Willd. en. h. berol. 1, 397. — R. sangui- 
neus f. viridis ‚Smith. brit. 390; Sturm H. 73, n.5. — R. sanguineus 
var. a. viridis Koch syn. ed. 2, 705). — In feuchten schattigen Wäldern: 
Hermannstadt, Kronstadt. Aug. 

3082. R. sanguineus /. sp. 478; Zechb. icon, IV, f. 550; Bing. 
646; Schult. Oestr. 1, 576; Plenk. icon. III, t. 283; Sturm. H. 73, n. 6. — 
(R. sanguineus var. f. genuinus Koch syn. ed. 2, 705; Gaud. 
helv. 2, 579. — R. Nemolapathum fß. sanguineus Wallr.). — Auf 
sonnigen überschwemmt gewesenen Plätzen, im Gerölle der Flussufer, 
am Zibin bei Grossau und Neppendorf. Hermannstadt. Aug. 

3083. R. pulcher /.; Bing. 653; Sturm H. 73; Rechb. pl. crit. V, 
f. 679. — Auf sonnigen Grasplätzen, Triften, auf den Salzlokalitäten bei 
Salzburg und Samosfalva; auf dem Gorgan bei Stolzenburg. (Bimg. 1. c.) 
Jun. Aug. 

3084. R. divaricatus L. sp. 477; Sturm H. 73, n. 8; Spreng. 
syst. 2, 160. — R. pulcher var. a. Schur sert. n. 2421. — R. reticu- 
latus Hokenak. en. 119, non Bess. — Auf Grasplätzen, unbebauten 
Orten, Salzburg, am Burgerthor bei Hermannstadt. Jul. Aug. 

3085. R. gracilis Schur herb. Transs. Affinis R. strieto Link 
et R. reticulato Dess. (in Ledeb. Ross. 3, 501) et medius quasi inter 
R.maritimum et R. divaricatum sed ab his omnibus diversus. Annuus. 
Caule simpliei vel superne subramoso, 42—15 poll. tereti-striato. Foliis 
mollibus, radicalibus oblongo-ovatis basi rotundatis vel obsolete cordatis 
truncatisve, obtusis vel subito acuminatis, longe petiolatis; superioribus 
multo angustioribus sensim minoribus, oblongis vel lineari-oblongis, in 
petiolum attenuatis; omnibus glabris, utrinque 'papillosis. Vertieillis folio 
stipatis, ab invicem remotis. Floribus pedunculatis pendulis, pedunculum 
aequantibus. Perigonii foliolis fructiferis subcordatis, acuminatis, reti- 
eulatis, inaequaliter graniferis, nempe foliolo unico evidentius granifero 
duobus lateralibus saepe laevibus grano destitutis; omnibus subulato- 
dentatis, dentibus diametrum perigonii superantibus. — Auf Wiesen an 
feuchten Vertiefungen, vor dem Heltauer Thor von der Schwimmschule 
links. Hermannstadt, Aug. 1852. 

3086. R. obtusifolius L.; Bmg. 652; Sturm H. 73, n. 9; Fl. dan. 
t. 1335; Rehb. pl. erit. IV. f. 550. — (R. sepium M. Bieb. ex. Bess. ap. 
Schult. syst. VII, 1728, — welche Benennung auf jeden Fall geeigneter 
ist als R. obtusifolius L.). — Auf Wiesen, um Dörfer und Wohnge- 
bäude, an Mauern, Hecken, Zäunen, Gräben, Flüssen. Jul. Aug. 

a. subalpinus. Humilior 12—15 poll., subsimplex; foliis purpureo- 
venosis, angustioribus, acutioribus; floribus minoribus; perigonii foliolis 
angustioribus basi vix dentatis. Radice maxima carnosa extus purpurea. 
(Schur sert. n. 2422, var. a.) — (Au R. obtusifolius y. sylvestris 
Koch syn. ed. 2, 706, cum synon. — R. sylvestris Wallr. — R. acubus 
Tausch.). — Auf Triften der Berge und Voralpen: Arpas, Bulla, Kereszt- 
hegy mit R. alpinus in Gemeinschaft. 4000°—5000'. 

37 * 


380 


b. subsangufneus. Caule foliis floribusque fructiferis sanguineis, foliis 
sanguineo-venosis, perigonii foliolis basi magis et profundius dentatis 
inaequaliter graniferis. — (An R. obtusifolius var. ß. discolor Koch 
en. ed. 2, p. 706; Wallr.; Sturm H. 73, n. 10. — R. purpureus Poir.) 
— R. agrestis Schur. Medius inter R. obtusifolium et R. pratensem 
— Auf sonnigen Aeckern, Triften. Hermannstadt, Mezöseg. Jul. Aug. 


3087. R. pratensis M. et K. D. Fl. 2, 609; Koch syn. ed. 2, 
706; Sturm H. 73, n. 12. — (R. eristatus Wallr. [non DC.] Rechb. exc. 
germ. p. 569; Pchb. pl. erit. X. — R. acutus M. Bieb.). — Auf Triften 
der Berge und Voralpen: Kuhhorn der Rodnaer Alpen; auf dem Arpas. 
Jul. Aug. — Die Standorte unserer Pflanze stimmen nicht mit denen der 
deutschen Floristen. 

3088. R. acutus /. sp. 478; Big. 651; Engl. bot. t. 124. — Auf 
feuchten Wiesen an Gräben (häufig Bimg.]. e.). Jun. Jul. (Problematisch). 


3089. R. crispus L. sp. 476; Bimg. 648; Sturm H. 73, n. 13; Fl. 
dan. t. 1334, Zechb. pl. erit. VI, f. 783. — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, 
an Gräben, Flüssen, unbebauten Orten. Jun. Aug. 

a. integerrimus. Caule foliisque sanguineis, perigoniis integerrimis. — 
Auf Aeckern bei Hermannstadt. Jul. 

b. dentatus. Viridis, perigoniis subrotundo-cordatis, dentatis. — Auf 
Waldwiesen bei Hermannstadt. Aug. 

c. planifolius. Foliis latioribus planis viridibus longius acuminatis 
erenatis; verticillis ab invicem remotis in spicam aphyllam dispositis; 
florıbus minimis. — Auf nassen Wiesen bei Kronstadt. Aug. 

3090. R. lingulatus Schur sert. p. 63, n. 2426. — Medius inter 
R. pratensemetR. crispum et proximusR. domestici. — Perennis. 
Caule elato 3 ped. et ultra, parum ramoso, ramis virgatis erectis. Foliis 
radiealibus oblongo-lanceolatis, longissime acuminatis; caulinis infimis 
lingulatis, obtusis, planis, margine crispato-erenatis, in petiolum longum 
attenuatis, cum petiolo 45 poll. longis, medio 2—2"/, poll. lat.; caulinis 
superioribus brevius petiolatis, duplo angustioribus, acutis; omnibus gla- 
bris. Vertieillis aphyllis vel basi spicae folio stipatis, laxifloris, in spicam 
12—15 poll. long. dispositis. Floribus minimis pendulis. Perigoniis subro- 
tundo-cordatis, reticulatis, margine subundulatis vel integerrimis, foliolo 
unico granifero.. — Auf Wiesen bei Hermannstadt, vor den drei Eichen 
auf der Bruckenthalwiese. Aug. 1846. 


3091. R. domesticus Hartm. scand. fl. ed 1, 148; Koch syn. ed. 
2, 706; Zechb. icon. IV, f. 526. — Fl. dan. t. 2349. — R. longifolius 
DC. fl. fr. 5, 368; .Meisn. in DO. prodr. XIV, 44; Schur sert n. 2427. — 
Auf der Lazarethwiese am Zibinufer, vor dem Sagthore in der Nähe der 
Gärten mit Hyoscyamus pallidus. August 1846. — (Sehr nahe 
stehend dem R. lingulatus und R. erispus Z. und hauptsächlich durch 
die breiteren Blätter mit eiförmiger oder schwach herzförmiger Basis 
gleich zu unterscheiden). 


3092. R. Patientia L. sp. 476; Koch syn. ed. 2, 706; Sturm H. 
73, n. 14; Gärt. 2, t. 119, f.2; Schkh. t. A00; Kern. t. 720. — An Zäunen, 


581 


Hecken, Waldrändern, Schutt, häufig im Retranchement und bei Salzburg. 
Jul. Aug. — Als englischer Spinat kultivirt. 

3093. R. Hydrolapathum Huds. fl. angl. 1545 Bmg. 647; Sturm 
H. 73, n. 15; Zechb. pl. cerit. IV, f. 554; Fl. dan. t. 2348. — R. aquaticus 
Poll. Fries. [non L.]; E. B. t. 2104. — An Flussufern, Gräben, Teichen, 
stehenden und fliessenden Wässern. (Dmg l. c.). Fogaras, Kronstadt, 
Tartlau. Aug. Septbr. 

3094. R. aquaticus ZL[. sp. 479; Bmg. 654; Sturm H. 74, n. 1, 
Fechb. pl. erit. IV, f. 543. — (R. Hippolapathum f. Fries. — R. lati- 
folius Meyer chlor. hanov. 478). — An Gräben, Teichen, Flüssen, (Bing. 
l. c.). Hermannstadt, Klausenburg. Kronstadt. Jul. Aug. 

3095. R. maximus Schreb. in Schweig. et Kört. fl. Erlang. 1, 152; 
‚Koch syn. ed. 2, 707; Sturm H. 73, n. 16; Fl. dan. t. 2347. — R. hete- 
rophyllus Schultz. -—- R. acutus Hartin. — R. aquaticus a hetero- 
phyllus Meyer chlor. hanov. 477). — An Teichrändern bei Szakedat; in 
der Mezöseg bei Apahida. Jul. (unentwickelt). (Dem R. aquaticus 


ähnlich = R. aquatico-Hydrolapathum Neilr. und hauptsächlich 
durch die gekörnten Perigonialblättchen unterschieden, Blätterform sehr 
unbeständig,). 


3096. R. alpinus /[. sp. 480; Bmg. 656; Sturm H. 74, n. 2. — 
Auf Triften der Voralpen und Alpen. (.Bmg. 1. c.). Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer- Rodnaer- Kronstädter Alpen. — Auf denı Kereszthegy; 
Ecsem-Teteje. Jul. Aug. 4000°—6000° 


(Subgenus Acetosa Tournef. Schur sert. p. 64.) 


3097. R. Acetosa L.; Bing. 657; Sturm H. 74, n. 7; E. B. t. 127. 
— Acetosa pratensis Schur. sert. n. 2434. — Auf Wiesen, in Gräs- 
gärten, Wäldern, Hainen. Mai, Aug. 

a. hastifolia. Foliis radicalibus ambitu oblongis hastatis, lobis acutis 
horizontaliter patentibus, caulins & basi sensim attenuatis, omnibus 
margine cartilagineo-crenulatis, glauco-viridibus utrinque papillosis. (A ce- 
tosa hastifolia Schur herb. Transs.) An R. Acetosa var. auricu- 
latus Koch syn. ed. 2, 708; Wallr. sched. 4182. — Auf Bergwiesen. 
Kalksubstrat, Kronstadt. Jul. 

b. subalpinus. Radix crassa fibris validis instructa. Caule robusto 12 
poll.; foliis radicalibus obovato-oblongis, basi vix sagittatis, obtusis. — 
(Acetosa subalpina Schur herb. Transs.) — Auf Triften der Alpen, 
Arpas. 6000‘. Jul. 

3098. R. arifolius All. ped. 2, 202 (non Ait. nec L. fil.); Sturm. 
H. 74, n. 6; Koch syn. ed. 2%, 708. — (R. montanus Desf. Tabl. ed. 2, 
48. — R. hispanicus Gmel. — R. Acetosa var. L. sp. 481. — Ace- 
tosa arifolia Schur sert. p. 64, n. 2436.) — Auf Triften der Alpen 
und Voralpen: Fogaraser- Arpaser-Kerzesorer Alpen. Auf dem Kereszthegy 
und Ecsem-Teteje. Kalksubstrat. 5000°-6000‘ Jul. Aug. Die ersteren 
Standorte sind Glimmerschiefer. 

3099. R. scutatus L. sp. 480; Sturm. H. 7%, n. 3 et 5; Jacq. 
icon. rar. t. 67. — Variat foliis hastatis et triangularibus,, viridibus et 


532 


glaucis = R. hastifolius M. Bieb. = R. glaucus Jaeq. — (Acetosa 
scutata Schur sert, n. 2435.) — Häufig kultivirt in Gemüsegärten und 
verwildert auf Mauern bei Hermannstadt; auf Felsen bei Kronstadt. 
Jun. Jul. : 

3100. R. Acetosella L.; Bmg. 658: Sturm. H. 7%, n. 9; Fl. dan. 
t. 1161. — (Acetosa hastata Mönch. — A. Acetosella Schur sert. 
n. 2433.) — Auf Wiesen, Triften, Aeckern (Bmg. 1. c.), bebauten und 
unbebauten Orten, auf dürrem Sandboden: Hermannstadt, Klausenburg, 
Mezöseg, Kronstadt. Mai, Jul. 


a. multifidus. Foliorum auriculis 2—3 fidis. (R. Acetosella y mul- 
tifidus Koch syn. ed. 2, 710 = var. lacerus Wallr. = var. ö L. sp. 
482. — R. multifidus L.; Sturm. H. 74, n. 10.) — Auf Brachen bei 
Hermannstadt, Kronstadt, Mezöseg. Jul. 

b. angustatus. Foliis tenerrimis variis angusto-oblongis auriculatis, 
auriculis angustissimis alternis, quandoque auricula solitaria instructis 
vel auriculis ambabus destitutis. — Auf Waldwiesen, auf dem Götzenberg 
bei Heltau. Jun. Jul. 

c. subspathulatus. Foliis omnibus exauriculatis oblongo-spathulatis, 
acutis, tenerrimis. — (R. Acetosella var. d. Ledeb. Ross. 3. 512.) — 
Auf Bergwiesen, lichten Wäldern, Gehauen. Arpaser Gebirge. 4000'. 
Glimmerschiefer. Jul. 


664. OXYRIA Hill. veg. syst. X, 24. 


3101. O. reniformis Hook. scot. A141. — (Oxyria digyna Compd. 
mon. 455, t. 3, f. 35 Nees ab Es. fasc. 8; Sturm. H. 88, n. 10. — (Ru- 
mex digynus L. sp. 480; Bmg. 655; Tratt. Oestr. t. 37. — Donia 
digyna R. Brown. Rheum digynum Wahlenb.) — Auf Felsen und 
Triften der Alpen (Bmg. 1. c.): Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. 
Jul. Aug. 


665. FAGOPYRUM Tournef. 


3102. F. esculentum Mönch. meth. 290 ; Schur sert. n. 2454. — 
(Polygonum Fagopyrum L.; Bmg. T11; Nees ab Es. fasc. 8; Sturm. 
H. 18.) — Kulturpflanze, häufig verwildert. Jun. Aug. 

3103. F. tataricum Gaertn. de fr. et sem. 2%, p. 182, t. 119. — 
(F. dentatum Mönch. — Polygonum tataricum Z. sp. 521; Fago- 
triticum Z. in Act. holm. 1744, 117, t. 4) — Auf Aeckern unter dem 
vorigen, aber selten, Hermannstadt, Kronstadt, häufiger im Szeklerlande. 
Jul. Aug. 


666. POLYGONUM /. 
Seet. I. Bistorta Tournef. Subgenus Schur. 


3104. P. Bistorta L.; Bmg. 701; Fl. dan. t. 421; Wagner t. 3. 
— Auf nassen Wiesen der Ebene und Hügelregion. Jun. Jul. 


983° 


3105. P. alpestre Schur. Oestr. bot. Zeit. 1861, 290. — (P. laxi- 
florum Schur [non Weihe] sert. p. 64, n. 2439. — P. Bistorta var. 
alpestre Schur herb. Transs.) — Proximum antecedente quidem sed 
loco natali habituque diversum. Spica oblonga, laxiflora, floribus longius 
pedicellatis nutantibus; foliis glaueis subtus parce pilosis,, pilis denique 
rufis; foliis prolum novellium in petiolum latum exeuntibus. Rhizoma 
erassum interdum testortum. — Auf Alpentriften, Wiesen und Moorboden: 
Fogaraser- Kerzesorer- Arpaser- Rodnaer- Kronstädter Alpen. 5000°— 
6000‘. Meist auf Kalk. Jul. Aug. 


3106. P. viviparum ZL[.; Bing. 702; Fl. dan. t. 13. — Auf Trif- 
ten und Felsen , Moorboden , in der Voralpen- und Alpenregion. (.Bing. 
l. c.) Jul. Aug. 


Sect. II. Persicaria Tournef. 


3107. P. amphibium ZL.; Bmg. 703; Fl. dan. t. 28%. — In ste- 
henden und langsam fliessenden Wässern, auf überschwemmt gewesenen 
Plätzen, auf sandigen feuchten Wiesen und Aeckern. Jul. Aug. 


a. natans, Foliis brevibus lanceolato-cordatis, longe petiolatis na- 
tantibus, utringue glabris, margine scabriusculis. — In tiefen Wässern 
schwimmend. Hermannstadt. (Bing. 1. ce.) Jun. Jul. 

b. coenosum, Koch syn. ed. 2, 714. — Caulibus prostratis radican- 
tibus,, foliis oblongis petiolatis,, superioribus brevius petiolatis, omnibus 
seabriusculis. — (P. amphibium var. ß limosa Schur sert. n. 2441.) — 
Auf schlammigem, überschwemmt gewesenen Boden. Hermannstadt. Jul. 


c. terrestre, Caule pilosulo erecto 1—2 ped.; foliis breviter petiola- 
tis, lanceolatis, longius acuminatis, basi recte truncatis, subtus in ner- 
vis margineque scabris, pallide viridibus. Ochrea petiolum subaequante. 
(P. amphibium var. ß terrestre Bmg. l. c. E. B. t. 436.) — Auf 
ausgetrockneten Flussufern. Hermannstadt. Jul. 


d. salicifolium, Schur sert. n. 2441 var. c..—P. salicifolium Schur 
l. c. — Caule basi curvato-adscendente dein ereeto, piloso ,„ % ped. et 
altior. Foliis Janceolato-oblongis, in petiolum subito angustatis, acumina- 
tis, utrinque piloso scabris, margine ciliatis, subtus in nervo medio stri- 
gosis. Ochrea ciliata petiolis breviore. Racemo subspicato oblongo, obtuso, 
11,—2 poll. longo. — Auf feuchten Aeckern bei Hermannstadt, Kron- 
stadt. Jul. Aug. 


3108. P. nodosum Pers. syn. 1, 440; Rechb. pl. erit. V ,f. 689; 
fl. exc. germ. p. 572; Ledeb. Ross. 3, 521. — (P. lapathifolium Zedeb. 
in Fl. alt. 2, 83. — P. lapathifolium ß nodosum Weinm. — P. la- 
pathifolium var. nodosum Koch. — P. lapathifolium var. glabrum 
Schur sert. n. 2442, c.) Caule ramosissimo 2 ped. crasso , succoso, Pur- 
pureo maculato, in geniculis valde incrassato. Foliis ovato-elliptieis utrin- 
que glabris vel junioribus subtus tenue strigosis, margine ciliatis, sub- 
lacunosis petiolisque purpureo-punctatis. Spieis eylindraceis, cernuis. Flo- 
rıbus rubris, roseis vel viridi-albis. — Auf unbebautem und bebautem 


984 


Boden, Gemüsegärten, an Zäunen, Gräben: Hermannstadt, Kronstadt. 


Jul. Aug. 
3109. P. Pseudo-lapathum Schur herb. Transs. = P. Persi- 
cario-lapathum Schur sert. n. 2442. = P. lapathum var. e. Schur 


l. e. Caule subnodoso graeiliore, parum ramoso, A—1!/, ped. Foliis oblon- 
gis, acutis, discoloribus, subtus nempe tenue albo-lanatis. Racemis spici- 
formibus „ laxifloris, pendulis; floribus rubris. — In Gemüsegärten bei 
Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Jun. Jul. 

3110. P. lapathifolium L. sp. 517; Koch syn. ed. 2, 711; Ledeb. 
Ross. 3, 521; Zechb. exc. germ. p. 572; Zechb. pl. crit. V, f. 688; Tratt. 
Oestr. t. 120. — (P. pensylvanicum Curt. [non L.] fl. lond. t. 73. — 
P. scabrum Mönch. — P. pallens Pers. 1, 439.) — Auf bebautem und 
unbebautem Boden, Gemüsegärten, Hecken, Zäunen, Gräben. Hermann- 
stadt, Kronstadt. Jul. Septbr. 

a. deeumbens. Caule diffuso, 6—12 poll., ramoso. Foliis oblongis, acu- 
tis, breviter petiolatis, supra glabris subtus albo-tomentosis. Floribus 
albo-viridibus. Racemis spieiformibus brevibus interdum binatis, altero 
sessili altero pedunculato. Ochreis brevibus glabris ore non ciliatis. (P. 
lapathifolium var. f. riparium Schur sert. n. 2442. = P. decum- 
bens Schur sert. n. 2442.) — Auf lockerem Sandboden an Flussufern 
am Zibin- und Altfluss. Hermannstadt, Girlsau, Talmats. Jul. Aug. 

b. latifolium herb. Transs. Caule ramosissimo diffuso. Foliis subro- 
tundo-ovatis, obtusis, 12 lin. long. supra glabriusculis, subtus tenue in- 


cano -tomentosis. Floribus albo-viridibus. — Auf Aeckern bei Kron- 
stadt. Jul. 
c. incanum. = P. lapathifolium var. a. Schur sert. n. 2449. = 


P. lapathifolium var. $ Koch. — Ledeb. Ross. 3, 521. (P. incanum 
M. Bieb. Fl. t. c. 4, 30%; Schmidt boh. n. 391. — P. tomentosum 
Schrank. — P. lapathifolium var. tomentosum Schur.) — Auf feuch- 
ten Aeckern, an schattigen Orten. Hermannstadt. Jul. Aug. 

3111. P. Persicaria L.; Bmg. 705; Zehb. pl. erit. V,t. 494, f. 
684; Fl. dan. t. 7025 Tratt. Oestr. t. 14. — (P. biforme Wahlenb. — 
P. rivulare Roth — P. lapathifolium a Roth.) — Variat: Foliis viri- 
dibus maculatis vel immaculatis, latioribus vel angustioribus. Fructibus 
triquetris vel compressiuseulis. — An bebauten und unbebauten Orten, 
an Hecken, Zäunen, Gräben, Gemüsegärten, feuchten Wäldern, Jul. 
September. 

3112. P. Baumgartenianum Schur herb. Transs. = P. incanum 
Bmg. en. 1, 706. = P Persicaria var. a Schur sert. n. 2443. — Caule 
simplici vel inferne parum ramoso, 6—9—12 poll., erecto, glabriuseulo, 
interdum piloso, folioso, internodiis brevibus notato. Foliis elongato-lan- 
ceolatis, obtusiusculis, breviter petiolatis, supra glabriusculis viridibus, 
subtus pilis stellatis dense albo-tomentosis, margine ciliato-scabris tenue 
sinuatis. — Ochreis lanato-pilosis, hyalinis, rubricundis, ore ciliatis, pe- 
tiolum aequantibus. Floribus rubris roseis vel albis in racemum spieifor- 
mum laxiusculum in axillis foliorum dispositis. Fructibus nigris, nitidis, 
sublentiformibus, subito brevissime acuminatis, utrinque excavatis. — Auf 


985 


feuchten sandigen Aeckern, Brachen, Feldern, oft truppweise. Hermann- 
stadt, Kronstadt, Fogaras u. s. w. Jun. Jul. (Die Bmg. Synon. beziehen 
sich auf P. lapathifolium var. c. Schur.) 

3113. P. mite Schrank. Baier. Fl. 1, 668 (non Pers.); Koch syn. 
ed. &, 712%; Ledeb. Ross. 3, 523. — (P. laxiflorum Weihe bot. Zeit. 
1826, p-. 746; Zechb. exc. germ. p. 571; Schur sert. n. 2445 [non Schur 
l. c. n. 2439] — P. Braunii Bl. et Fing. comp. 1050. — P. dubium 
Stein, A. Braun bot. Zeit. 1834. — P. minus Zchb. pl. crit. t. 439, f. 
686 [non exc. germ.] = P. paludosum Schur herb. Transs.) Caule 2—3 
ped. a medio ramoso; foliis elongato-oblongis, acutis; ochreis glabris ore 
longe ciliatis; floribus rubris vel in colorem viridem vergentibus. Spicis 
laxifloris vel densifloris, cernuis. — An Gräben und Teichen, Reissbach 
bei Hermannstadt; in der Nähe der Schlammkegel bei Reussen. Jul. Aug. 

3114. P. oleraceum Schur herb. Transs. = P. Hydropiper var. 
d. Schur sert. n. 2444. = P. laxifloro-Hydropiper Schur 1. c. Me- 
dium inter antecedentem et consequentem. — Caule ramosissime 9—3 
ped. ramis virgatis erecto-patulis. Foliis ovato-oblongis vel lanceolatis, 
tenerrimis, saturato-viridibus, glabris, margine ceiliolatis; foliis ramorum 
sessilibus. Ochreis fuscis vel variegatis, strigoso-pilosis, ore ciliatis, cau- 
lem laxe ambientibus. Spieis laxifloris cernuis. Floribus viridi-albis, he- 
xandris. Fructibus ovatis acuminatis, hinc convexis illine concayis cum ele- 
vatione intermedia, atrofuscis. Sapor mitis oleraceus. — In Gemüsegär- 
ten, an Gräben vor dem Sagthor bei Hermannstadt; an der Stadtmauer 
der Graft bei Kronstadt. Jul. Aug. 

3115. P. Hydropiper L.; Bmg. 704; Fl. dan. t. 1576; Zechb. pl. 
erit. V, f. 687. — An feuchten Orten, Gräben, Sümpfen, Wäldern. Jul. 
August. 

a. viride. Forma normalis sed floribus viridi-albis. — Mit der nor- 
malen Form bei Hermannstadt. Jul. 

b. latifolium. Foliis ovato-lanceolatis internodium superantibus, mar- 
gine eiliato-scabris. Caule robustiore 12—15 poll., ramosissimo, purpureo, 
nodis protuberantibus notato; floribus laxe spicatis rubris. — Auf schlam- 
migem Boden, Wiesen, Gräben, Teichen. Hermannstadt, am Zibinfluss bei 
Neppendorf und Grossau. Jul. Aug. 

c. radicans. Schur sert. n. 2444 var. c. (exclus. Synon.) Caule pro- 
strato radicante; caudieulis 6—15 poll. ramosis. Foliis oblongis vel lan- 
ceolato-oblongis, brevissime petiolatis, acuminatis. Floribus viridi-albis in 
spicam laxifloram basi interruptam dispositis, in axillis foliorum subsoli- 
tariis. — Auf Schlammboden, Wiesenrändern, ausgetrockneten Teichrän- 
dern. Hermannstadt, Klausenburg. Fogaras. Jul. Aug. 

3116. P. obtusifolium Schur sert. n. 2444, sub. var c. = P. he- 
casanthum Schur herb. Transs. Medium inter antecedentem et conse- 
quentem. Caule gracillimo, infracto geniculato, ramoso, prostrato, radi- 
cante, 12—15 poll. long. tereti, glabro, remote foliato, internodiis longis- 
simis notato. Foliis internodio multo-brevioribus, sessilibus, glabris, ovato- 
lanceolatis vel lanceolatis, obtusis, margine tantum ciliatis. Floribus 
inferioribus in axillis foliorum solitariis, apice caudiculorum laxe spicatis; 


586 


omnibus pedicellatis. Spicis erectis, Perianthio glanduloso. Fructibus ellip- 
ticis, acuminatis, hinc convexis illine planis atris, nitidis. — An Gräben, 
Sümpfen, Teichen an schlammigen ausgetrockneten Orten, oft schwimmend, 
z. B. bei Girlsau, auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt, bei Szakedat. 
Jun. Jul. 

3117. P. minus Huds. fl. angl. 1, 148; Zechb. exc. germ. (non 
icon. crit.); Koch syn. ed. 2, 712; Fl. dan. t. 2230. — P. angustifolium 
Roth. Bmg. 707. — P. Persica f. angustifolium Z. — P. pusillum 
Lam. — P. strietum All. ped. 2, 207, t. 68, f. 2). — Auf feuchten 
schattigen sandigen Orten (.Bing. 1. c.). Häufig bei Fogaras. Jul. Aug. 

3118. P. orientale L. Cart. Mag. t. 213; Pers. syn. 1, 440. — 
Häufig kultivirt, verwildert auf Gartenschutt, an Flüssen, Hermannstadt, 
Kronstadt, Talmats. Jul. Septbr. 


Sect. III. Aconogonum Meissner Polygon. 55. 


3119. P. alpinum All. ped. 2, 206, t. 68, f. 1; Bmg. T10: Koch 
syn. ed. 2, 713. — (P. Polymorphum var. y. alpinum Led. Ross. 3, 
324, [sec. Citat.] et in eadem ratione = P. sibiricum ZL. suppl. 328, 
[non Zaxm.]. — P. acidum Poll.).. — An felsigen Abhängen der 
Fogaraser Alpen: Gaure de Lotri (Bmg. 1. c.); auf dem Korondsys der 
Rodnaer Alpen, Kalk; auf der Fromoasze der Grossauer Alpen am 
Gaser oder der Zibinsquelle. 6000“ Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


Sect. IV. Avicularia Meissner Polygon. 85. 


3120. P. aviculare L.; Bmg. 708; Sturm H. 1; Fl. dan. t. 803. 
— Auf bebauten und unbebauten Orten, an Wegen, Mauern, auf Aeckern, 
Strassen, in sehr verschiedenen Formen. Mai — Debr. 

a. erectum. Bmg. 1. c. var. ß. = P. aviculare f. erectum Koth; 
Koch syn. ed. 2, 712. — P. erectum L. sp. 520. — Auf Wiesen zwischen 
Hammersdorf und Gross-Scheuern. Jul. 

b. rotundlfolium seu buxifolium ZLedeb. Ross. 3, p. 532, var. &. De- 
cumbens, diffusum; foliis subrotundo-ovatis obtusis, vel orbiculatis. Ochreis 
brevibus ore obtusius lobatis. — Auf Wegen und Triften, Strassen, 
zwischen Steinen. Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 

c. diversifolium,. Subcrectum basi ramosum, ramis elongatis caulem 
brevioribus. Foliis obverse lanceolatis, obtusis in petiolum attenuatis; 
caulinis medüs oblongis acutis; summis oblongo-linearibus. — Auf be- 
bautem Boden, Hermannstadt, Klausenburg, Kolos, Kronstadt. Jun. Jul. 
— An P. aviculare var. vegetum Ledeb. l. c. p. 532. 

d. elongatum, Caule 1Y,—2 ped. decumbente, ramosissimo angulato- 
striato. Foliis oblongo-linearibus vel oblongis, caulinis internodio brevio- 
ribus. Ochreis valde laceris. Floribus 7—8 andris purpureis. Fructibus 
perigoneo inclusis subrugosis. — An P. aviculare var. y. laxum Ledeb. 
et in eadem ratione = P. neglectum Bess. en. p. 45. — Auf Sand- 


boden an den Ufern der Flüsse; bei Talmats, so wie am Aranyos. Juli, 
August. 


987 


e. salinım. Succosum. Humile. Ramosissimum, 6—8 poll., prostr&tum. 
diffusum. Foliis miuimis oblongis vel lineari-oblongis, internodio dimidio 
brevioribus. Ochreis laceris. Floribus octandris sessilibus. — Auf Salzthon 
bei Salzburg, Torda, Kolos in der Mezöseg. Jul. 

f. carnosum. Praecedenti var. subsimilis sed folia minima carnosa, 
inferiora oblonga superiora oblongo-spathulata, obtusa. Ochreis subbifidis. 
Floribus geminatis axillaribus inaequaliter pedicellatis. — Auf Salzboden 
bei Kolos in der Mezöseg Jul. 1853. — (an P. aviculare var. y. litto- 
rale Koch syn. ed. 2, 712 = P. littorale Link). 

g. stenophylium. Caulibus 3—9 poll. diffusis, ramosis. Foliis minimis, 
6 lin. longis, lineari-oblongis, obtusiusculis, herbaceis, inferioribus sessili- 
bus superioribus petiolatis. Ochreis integris vel bifido-laceris. Floribus 
albis vel rubellis. — Affıne P. graminifolii Wierzb. — P. aviculare 
var. a. angustifolium Schur. sert. n. 2448. — Auf steinigen Plätzen, 
sandigen Aeckern, an Feldwegen und auf Strassen in der Stadt. Her- 
mannstadt, Kronstadt. Jun. Juli. 

h. acutifolium. — P. acutifolium Schur herb. Transs. Caule 2 ped. 
et altior, erecto, a basi ramoso, ramis divaricatis striatis. Foliis lineari- 
oblongis, a medio utrinque attenuatis, acutis, subsessilibus, glabris, ante 
marginem incrassatam prominulo - nervosis, internodium aequantibus. 
Ochreis porrectis. 3 lin long., laceris. Floribus subsolitariis axillaribus, 
summis bracteam aequantibus, 7—8 andris. An species propria. — Affine 
P. Bellardii. — Auf sandigen somnigen Hügeln: Hammersdorf, Gross- 
Scheuern, Stolzenburg. Jul. Aug. 

8121. P. Bellardi All. ped. 2. 205, t. 90, f.2%; Willd. sp. II, 450; 
Koch syn. ed. 2, 713; Rochb. pl. erit. X; Schur sert. (1852) n. 2449. — 
P. patulum M. Bieb. — P. laxiflorum Poll. ap. Willd. — P.Kitai- 
belianum Sadler (Schur 1. ce... — Auf sandigen Wiesen und Hügeln, 
bei Reussen, Hammersdorf, Lazarethwiese bei Hermannstadt. (Bei Carls- 
burg Janka Linn. 1860, p. 600). Jul. Aug. 

3122. P. virgatum Schur Oest. bot. Zeit. 1860, p. 353. = P. 
arenarium Sehur bot. Rundr. 1853, p. 43 (non W. Kit.); Verh. d. sieb. 
Ver. 41859, p. 107. — Annuum. Caule %2—3 ped. a basi ramoso, ramis 
longissimis, virgatis, striatis, strietis, ramulosis. Foliis lineari-oblongis, 
a medio utrinque attenuatis, subpetiolatis, acutis, carnosulis, nervosis, 
glabris (siccatione mox cadueis).. — ÖOchreis nervosis multifido-laceris. 
Floribus octandris, subsessilibus, solitariis vel in fasciculos bifloros dispo- 
sitis, inferioribus bracteatis, summis ebracteatis vel bractea minima stipatis, 
spicam elongatam laxifloram interruptam formantibus. Fructibus glabris, 
nitidis, laevibus, obovatis perigonio inclusis.*— Auf schlammigem Salz- 
boden, auf der Heuwiese bei Klausenburg. Jul. 1853. 

3123. P. arenarium W. Kit. pl. rar. t. 67; Bmg. 709; M. Bieb. 
Fl. t. ec. 1, 303. — P. neglectum Bess. en. p. 45. — Auf sandigen 
Aeckern und Triften (Bing. 1. c.); bei Broos, Deva, Dobra, Zam. Juli, 
August. 

3124. P. ramifllorum (Janka Liun. 1860, 599, bei Carlsburg in 
Siebenbürgen). 


988 


Seet. V. Helxine M. et K. 


3125. P. Convolvulus ZL.; Dmg. 712; Fl. dan. t. 744. — Auf 
Aeckern, bebauten und unbebauten Orten, Zäunen, Hecken. Juli, Aug. 

3126. P. dumetorum Z/.; Bmg. 713; Fl. dan. t. 756. — An 
Wäldern, Hecken, Zäunen. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


Ordo CIX. THYMELEAE Juss. gen. 76. 
667. PASSERINA L/[. 


3127. P. annua Wickstr. Act. holm. 1820, 320. — (Stellera 
Passerina L. sp. 5125 Bmg. 693; Schkh. t. 107, a.; Jaeq. icon. t. 68; 
Tratt. Oestr. t. 75.) — Auf Aeckern, Hügeln, unbebauten Orten (Bmg. 
l. e.). Jul. Aug. 


668. DAPHNE [. 


3128, D. Mezereum ZL.; Bing. 689; Sturm. H. 8; Guimp. t. 48. 
In schattigen Bergwäldern. (Ding. 1. c.). März, April. 

3129. D. Laureola .L.; Bing. 691; Jacg. A. t. 183; Guimp. t. 29. 
— In schattigen Wäldern der Berge und Voralpen. März, Mai. 

3130. D. alpina L.; Bmg. 690; Sturm. H. 22; Brandt. et Bat. 
Giftpfl. t. 10. — In Wäldern der Voralpen, auf bewachsenen Felsen 
der Alpen: Rodnaer- Kronstädter Alpen. Kalk. (Ding. 1. e.). Mai, Jul. 

3131. D. Cneorum L.; Jacg. A. t. 426; Poll. palat. t. A, f. 4; 
Guimp. t. 50; Tratt. Oestr. t. 90. — Thymelaea Cneorum Dmg. en. 
1,n. 692. — In Bergwäldern, Heiden, sonnigen Abhängen. (Bing. |. e.). Mai. 

3132. D. Lerchenfeldiana Schur herb. Transs. — Floribus ter- 
minalibus aggregatis sessilibus. Perigonii tubo striato piloso, limbo 
glabro; lobis limbi ovatis obtusis, tubo dimidio brevioribus. Bracteis obo- 
vatis hirsutis. Foliis ovatis ellipticisve, obtusis, emarginatis cum mucrone 
interjecto, junioribus sericeis, adultis glabriuseulis, siecate coriaceis, mox 
cadueis. Caudiculo 6 poll. apice tantum folioso. — Daphne alpina Lerchenf. 
— Butsets bei Kronstadt, Lerchenf. 1780. — Nach einem einzigen un- 
vollständigen Exemplar. 


Ordo CX. SANTALACEAE R. Brown. prodr. 350. 
669. THESIUM L[. 


3133. T. montanum Ehrh. herb. exsicc. n. 2; Hayne in Schrad. 
Journ. 1800, t. 6; Zechb. pl. erit. V, f. 644. — (Th. bavaricum Schkh. 
— T. linophyllum Hayne.) — Auf sonnigen steinigen bewachsenen 
Bergabhängen: Talmats; Hangestein bei Kronstadt; oberhalb des Dor- 
fes Portsesd. Kalk. Nageltlüe. 2000-3000‘. Jul. Aug. j 


589 


3134. T. linophylilum Z. sp. 301; Bimg. 397; Rehb. pl. erit. V, 
f. 645; Schkh. t, 51. — (T. intermedium Schrad. spicileg. fl. germ, p. 
27.) — Auf sandigen Wiesen, sonnigen Hügeln, häufig bei Hermannstadt, 
Kronstadt, Klausenburg, Kolos. Mai, Jul. 


a. collina. Gracillimum, flavo-virens, caudieulis numerosis, 6—8 poll. 
erectis; foliis linearibus rigidis, floribus racemosis, racemo 1%, poll. py- 
ramidali; fructibus viridibus siccis, perigonio involuto duplo brevioribus 
Schur sert. n. 2465 var. 8. — Auf Hügeln. Hammersdorf. Mai, Jun. 


b. fulvipes. Koch syn. ed. 2, p. 717. — (T. fulvipes Grieseb. regenb. 
bot. Zeit. 22, 17.) Omnia ac forma genuina sed fructibus stipem aequan- 
tibus cum fructus parte inferiore flavo-coloratis, succosis, siccate rugosis, 
cum parte flavo deciduis. Caule superne ramoso 10—15 poll., foliis lineari- 
lanceolatis saturate viridibus, trinerviis. — Auf bewachsenen Hügeln bei 
Hammersdorf, Stolzenburg. Jun. 


3135. T. transsilvanicum Schur herb. Transs. Rhizomate sub- 
repente obliaue descendente. Caule 42—15 poll. erecto, angulato, glabro, a 
medio pyramidato-ramoso. Foliis lineari-lanceolatis, arcuatim acuminatis, 
acutis, trinerviis, nervis crassis prominentibus , utrinque hispidulis, car- 
nosis, siccate rigidis, margine ciliato-scabris. Floribus subsessilibus erec- 
tis, tribracteatis, bracteis lateralibus fructu brevioribus, bracta media 
fruetu duplo longiore. Fructibus quadrieostatis, inter costas venulosis, 
elliptico-globosis, perigonio invaluto quadruplo longioribus. Floribus niveis. 
— Auf Mergelboden oberhalb der Weinberge bei Hammersdorf. Jul. 


3136. T. diffusum Andrz. in DC. prodr. XIV, 644. — Auf Hügeln 
bei Klausenburg und in der Mezöseg. (Janka Linn. 1860. p. 600.) 


3137. T. humifusum DC. fi. fr. 5, 366; Koch syn. ed. 2, 717; 
Schur sert. n. 2467. — Auf Sandboden am Altflussufer bei Talmats. Jun. 


3138. T. ramosum Fayne iu Schrad. Journ. 1800, 1, 30, t. 7. 
Bimg. 398; Rechb. pl. erit. V, f. 646. — Auf Bergwiesen: Hermannstadt, 
Kronstadt, Klausenburg. (Bmg. 1. ce.) Jun. Jul. 

3139. T. humile Vahl. symb. 3, 43; Koch syn. ed. 2, 717; Schur 
sert. n. 2463; Zchb. pl. erit. VIII, f. 947; Guss. pl. rar. t. 2, f. 2; Rechb. 
icon. XXI, p. 9, t. 1152. — Auf Sandboden im jungen Wald, auf Kuku- 
rutzfeldern am Scheweschbach; auf dem Salzburger Berg. Jun. Jul. 

3140. T. pratense Ehrh. 1. c.; Koch syn. ed. 2%, 718; Rchb. pl. 
erit. 5, 647; Nees ab Es. fasc. 7. — Auf fruchtbaren Wiesen der Berge 
und Voralpen. Kalksubstrat. Auf der Piatra-mare zwischen Rhododen- 
dron. 4000-5000‘. Jul. 1854. 

3141. T. tenuifolium Sauter. Koch syn. ed. 2, 718; Schur sert. 
n. 2462. — Auf schattigen Alpenwiesen: Fogaraser Alpen auf dem Kolzu- 
Brasi; auf dem Arpas; dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos in schönen 
Exemplaren. 5000-6000‘. Kalk. Jul. 

3142. T. alpinum L. sp. 301; Bmy. 400; Sturm H. 11; Jacq. 
A. t. 416. — Aut Heiden, Triften, Wiesen der Berge und Alpen. Jun. Jul. 


590 


Seet. I. Unibracteata. 


3143. T. rostratum M. et K. D. Fl. 2, 287; Koch syn. ed. 2, 
7185 Zechb. pl, erit. V, f. 650. — Auf Wiesen der Fogaraser Alpen; auf 
der Kolzu-Brasi. 5000‘. Aug. 

3144. T. comosum Roth. cat. 2, 29. — (T. ebracteatum Hayne 
in Schrad. Journ. 1800, 1, 33. — Bimg. 399; Rehb. pl. erit. V, f. 649. — 
Term. bot. t. 26, f. 4. — T. pratense Vahl. Fl. dan. t. 505. [Rchb.]) — 
Auf Waldwiesen, an Waldrändern. (Bing. 1. c.) Jun. Jul. 


Ordo CXI. ELAEAGNEAE R. Brown. 
670. ELAEAGNUS 1. 


3145. E. hortensis M. Bieb. Fl. t. c. 1. 112; Ledeb. Ross. 3, 551. 

a. inermis. E. angustifolus Z. sp. 176: Sturm. H. 5; Schkh. t. 
26; Guimp. t. 4; Rechb. icon. XXI, f. 1166. 

b. spinosa. E. spinosa L. Amoen. acad. IV. 305. (E. hortensis Ö 
Ledeb. Fl. alt. 1, 153. E. orientalis Pall. — E. angustifolius Falk.) 
— In Gartenanlagen, an Strassen, Promenaden, im ganzen Gebiete, aber 
nicht wildwachsend. Mai, Jun. 


671. HIPPOPHAE L. 


3146. H. rhamnoides /[. sp. 1452; Koch syn. ed. 2, 719; Schkh. 
t. 3215 Guimp. t. 199; Tratt. f. 165. — In Gartenanlagen. Hermann- 
stadt. April, Mai. 


Ordo CXII. ARISTOLOCHIEAE Juss. 
672. ARISTOLOCHIA L[. 


3147. A. rotunda ZL. sp. 1364; Bmg. 1945; Hayne Arzn. IX, 22; 
Blakw. t. 256; das Citat W. K. t. 240 bezieht sich auf die folgende 
Art, im Falle Bmg. diese beiden Arten nicht für identisch gehalten hat. 
— In Wäldern, Hainen, Weinbergen. (Dmg. 1. c.) Mai, Jul. Die Stand- 
orte sind in Beziehung auf die folgende Art festzustellen. 

3148, A. pallida Willd. sp. 4, 162%; Koch syn. ed. 2, 720; W. 
Kit. pl. rar. t. 240; Hayne Arzn. IX, 23. — In lichten Waldungen zwi- 
schen Gebüsch in der Hügel- und Bergregion, häufig bei Hammersdorf; 
überhaupt in der Hügelregion durch ganz Siebenbürgen: auf dem Ka- 
pellenberg am südlichen Abhang bei Kronstadt. April, Mai. 

a. erenata. Foliis omnibus cerenatis; floribus minoribus subfuseis, tubo 
minus ampliato. — Zwischen Gebiüschen bei Gross-Scheuern, Stolzenburg. 
Mai, Jun. 


591 


3149. A. longa L.; Rchb. exe. germ. p. 182; Hayne Arzn. IX, 
3); Mill. icon. t. 51, f. 2. — Auf bebautem Boden. Hermannstadt. (Ler- 
chenfeld herb. Transs. 1780.) April, Mai. 

3150. A. Clematitis L.; Bing. 1946; Sturm. H. 6; Schkk. t. 276; 
Tratt. Oestr. t. 115. — Auf bebautem und unbebautem Boden, an Aeckern, 
Weinbergen, Obstgärten (Bmg. 1. c.), in grosser Anzahl auf den sandi- 
gen Ufern des Altfluss bei Talmats. Jun. 


673. ASARUM /. 


3151. A. europaeum L.; Bmg. 887; Sturm H. 3; Wagner t. 52; 
Tratt. Arch. t. 78. — In schattigen Wäldern, Gebüschen. Hermannstadt, 
Kronstadt, Klausenburg, im ganzen Gebiete aber nicht gemein.März, April. 


Ordo CXIII. EMPETREAE Nutt. gen. 2, 233. 
674. EMPETRUM [. 


3 3152. E. nigrum ZL.; Bimg. 130; Schkh. t. 318; E. B. t. 526; 
Rechb. icon. Cent. XV, t. 158, f. 4810. — Auf Alpentriften, Hochmooren: 
Fogaraser- Kronstädter- Bistritzer- Rodnaer Alpen, häufig auf dem 
Torfmoor des Büdös im Szeklerlande. Mai, Jul. 


Ordo CXIV. EUPHORBIACEAE Juss. 
675. EUPHORBIA L[. 


Seet. I. Anisophyllum Koch syn. ed. 2, 722. 


3153. E. Chamaesyce L. sp. 682; Koch’ syn. ed. 2, 72%; Big. 
897; Rochb. icon. t. 131, f. 4750. Caule foliisque glabro vel parce piloso. 
—= (E. Chamaesyce var. a. glabra, b. pilosa Schur herb.) — In der 
Hügelregion bei Stolzenburg auf Aeckern. Jun. Jul. 

a. villosa. Caule foliisque piloso-villoso. Planta griseo-viridis vel 
canescens. — (E. Chamaesyce var. a. Schur sert. n. 2474. — E. ca- 
nescens L. sp. 652; Jaeg. coll. V, t. 2, f. 3; ZRchb. exc. germ. p. 735; 
Rehb. icon. f. 4751; Tratt. Oestr. t. 166. — E. Chamaesyce Bmg. le- 
gitima n. 897.) — Auf sandigen Aeckern und Triften. (Bing. 1. ec.) Jul. 
August. 


Seet. II. Tithymalus Koch. 1. ce. 


3154. E. platyphylla Koch syn. ed. 2, 723. = E. platyphyl- 
los L. sp. 660; Bmg. 911; Jacg. A. t. 376; Zchb. icon. t. 132, f. 4758. 


592 


— Auf bebautem und unbebautem Boden, auf Aeckern,an Wegen, feuch- 
ten Wiesen, Weinbergen. (Bing. 1. c.) Jul. Aug. 

a. glabra. Foliis cauleque glabris. Hermannstadt. Jun. 

b. pilosa. Caule foliisque plus minusve piloso, foliis adultioribus 
litura purpurea notatis. Planta nostra est rigidior, rufescens, basi simplex 
apice parum ramosa, 12—15 poll. alta. — (Schur sert. n. 2476, var. b. 
et c.) (E. platyphylla ß literata Koch I. c. — E. literata Jacq. 
coll. 2, p. 340; Jacg. icon. rar. 3, t. 482.) — Auf Aeckern bei Hermann- 
stadt, Klausenburg, Kronstadt. Jun. Jul. 

3155. E. strieta L. syst. nat. ed. 10, 2, 1049; Koch syn. ed. 2, 
723; Rehb. icon. t. 133, f. 4757; Engl. bot. 333. — (E. dubia Dierb. — 
E. mierantha Maly En. p. 319 [non Rchb. nec M. Bieb. neque Stephan]) 
— An schattigen Orten, Wäldern, Gebirgsthälern, Bergschluchten: Am 
Bache hinter Schellenberg; am Bärenbach bei Heltau; im Walde am 
Hangestein bei Kronstadt; in den Gemüsegärten bei Hermannstadt, 
Hammersdorf. Jun. Jul. 

3156. E. mierantha Stephan in Willd. sp. pl. 2, 905; M. Bieb. 
Fl. t. c. 4, p. 376; 3, 327; Steven. in Mem. de la Soc. des Nat. de Mosc. 
3, 263; Schur sert. n. 2477. — Mit der vorigen in der Nähe der Salz- 
quellen, zwischen Urtica am Rande des Baches bei Schellenberg , nicht 
häufig. Jul. 1846. i 

3157. E. dulcis ZL. sp. 656; Bmg. 905; Jacg. A. t. 213. — (E. 
solisequa Jechb. exc. germ. p. 755; Zechb. pl. crit. Cent. Il, f. 266; 
Fechb. icon. t. 134, f. 4759. — Tithymalus dulcis Scop. — E.hyberna 
Lepesch. It. 1, 221; Willd. sp. 2, 923 [non ZL.]) — In schattigen Berg- 
wäldern und Weinbergen. (DBmg. 1. e.) Mai, Jul. 

a. purpurata. Koch syn. ed. 2, 724. — Capsulae verrucosae quidem, 
sed verrueis sessilibus nec pilis stipitatis. (E. purpurata Thuill. fl. par. 
235; Zechb. pl. erit. IL, f. 267; Zechb. icon. f. 4759, b.) — Auf Kalksub- 
strat, auf dem grossen Hangestein bei Kronstadt. Jun. 1854. 

3158. E. expansa Janka. — In den Wäldern bei Gänts in Sie- 
benbürgen. Janka Linn. 1860, p. 600. Neilr. Nachtr. p. 276. 

3159. E. angulata Jacg. coll. 2, 309; Jacg. icon. rar. t. 481; 
Big. 906; Zechb. pl. crit. IL, f. 268; Cent. XV, t. 135, f. 4762. — An 
Waldrändern und Gesträuchen. (Big. l. ec.) Häufig in den Weinbergen 
und überhaupt in der Hügelregion; in dem Walde am kleinen Hange- 
stein bei Kronstadt, bei Klausenburg. Mai, Jul. 

3160. E. carniolica Jacg. A. app. p. 34, t. 14; Bing. 907; Rechb. 
icon. t. 134, f. 4760. (Tithymalus pilosus Scop. carn. 1, p. 336, t. 
21.) — An steinigen schattigen Orten der Berge und Voralpen (Bmg. 
l. c.): Götzenberg, Mumma, Preschbe „ oberhalb Resinar, am Fuss der 
Grossauer Gebirge, Hammersdorf, April, Jun. 

3161. E. ambigua W. Kit. pl. rar. t. 135; Schur sert. n. 2481, 
var. a. —E. dulcis var. y. ambigua Maly en. p. 319. — Antecedenti 
proxima et probabiliter nil nisi var. E. carniolicae nec E. dulecis, 
habitu quidem E. dulecis sed mollior et robustior, caule densius foliato; 
foliis anguste obovatis antice latioribus, versus basin sensim angustatis, 


993 


pilosissimis; ramis elongatis laxis; floribus solitariis longissime peduncu- 
latis, cernuis, denique erectis; glandulis aurantiacis; radice tenue repente 
monocipite distinguenda. — Auf schättigen Bergen und Hügeln, auf dem 
Hangestein bei Kronstadt, Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Kalksubstrat. 
Mai, Jul. 

3162. E. verrucosa Jacg. Vindob. 82; Lam. dict. 2, 434; .Bmg 
912; DC. fi. fr. 3, 343; Gaud. helv. 3, 284; Zehb. icon. t. 135, f. 4763. 
— (E. duleis Rehb. exc. germ. p. 757 [non Z.]; Sm. fl. graec. 464. — 
Tithymalus verrucosus Scop.) — Auf Hügel- und Bergwiesen an 
schattigen Abhängen. (Dmg. 1. c.) Bei Klausenburg; auf den Kalkgebir- 
gen bei Kronstadt, am grossen Hangestein. Mai, Jul. 

3163. E. lingulata AHeuf. Flora 1835; Heuf. en. banat. 1858, p. 
156; Schur sert. n. 2483. — (E. epithymoides var. Schur pl. exsicc.) 
Bluf. et Fingerh. comp. 2, 568. — Proxima E. epithymoidi sed impri- 
mis differt: Caule patente ramoso foliisque subtus glaueis. Foliis brevis- 
sime petiolatis, oblongo-lingulatis subtruncatis, subemarginatis, margine 
leviter undulatis; involucri foliolis radiis umbellae brevioribus, lingulatis ; 
glandulis minimis, integris, denique atro-purpureis; capsulis verruco- 
sis; verucis elongatis, crassis, flexuosis, flavidis. Seminilis Milii magni- 
tudinis laevibus, flavis. — Auf Mergelboden der Hügelregion, in den 
Weinbergen bei Hammersdorf; Kapellenberg bei Kronstadt am südlichen 
Abhang zwischen Gebüsch. Kalk. 2500‘ Mai, Jul. 

3164. E. epithymoides Z/. sp. 656; Bing. 902; Jaeq. A. t. 344; 
Zechb. icon. t. 136, f. 4764. — Schur sert. n. 2484. — Auf schattigen 
Berg- und Hügelwiesen,, an steinigen schattigen Abhängeu, an Wald- 
rändern und Waldwiesen. Mai, Jun. 

a. macrocarpa. Capsulis duplo majoribus valde verrucosis verrucis 
erassis sanguineis elongatis apice leviter incrassatis — E. fragifera 
Schur sert, n. 2485 (an Jan.). — Auf sonnigen Hügeln bei Hammersdorf, 
Talmats, auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. Mai, Jun. 

3165. E. helioscopia L.; Bmg. 910; Schkh. t. 129; Fl. dan. t. 
7125; Zechb. icon. t. 132, f. 4754. — Auf bebauten und unbebauten Orten, 
Aeckern, Gemüsegärten. Mai, Jul. 

a. transsilvanica. Maxima 1,—2 ped., robusta, erassicaulis; foliis 
obovato-spathulatis, 2—3 poll. long., basi angustata sessilibus amplexi- 
caulibusve, serrulatis. — In Gemüsegärten bei Hermannstadt. Jul. 

3166. E. paiustris L.; Bing. 917; Rechb. icon. t. 139, f. 4771; Fl. 
dan. t. 886. — Auf Sumpfwiesen (Bing. 1. e.) häufig bei Klein-Scheuern 
nächst Hermannstadt gegen Salzburg. Jun. Jul. 

3167. E. procera M. Bieb. Fl. t. c. 1, 378; 3, 329; Koch syn. 
ed. 2, 726; _Ledeb. Ross. 3, 564; C. A. Meyer Ind. cauc. p. 204; Heufl. 
banat. p. 156; Zehb. pl. crit. II, f. 270; Ztchb. icon. t. 139, f. 4770, 
6. — Gmel. II, t. 9%. — (E. multiformis Schur sert. p. 65, n. 2487.) — 
Radice lignosa ramosa polycephala. Caulibus erectis firmibus subsolidis 
superne subramosis,, dense foliatis. Foliis sessilibns oblongis vel obverse 
lanceolatis acutis, serrulatis, postice integerrimis, cauleque glabris vel 
plus minusve villoso-pillosis, viridibus. Umbella 3—5—6-multifida; ramis 


Schur. Enum. plant. Transs. 33 


594 


2—3 fidis, ramulis bifidis. Involueri foliolis folıis eaulinis conformibus. In- 
volucellis ovalibus, obtusis, basi rotundatis vel attenuatis. Pedicello ovarii 
sub anthesi reeurvato. Glandulis integris luteis vel aurantiacis. Capsulis 
laevibus vel tuberculatis, glabris pilosisve, tuberculatis simulque pilosis, 
in medio crassissimo trilobo, valvulis valde convexis; suturis nudis. Semi- 
nibus laevibus varie coloratis. — Auf Wiesen der Ebene, Hügel und 
Berge, in lichten Wäldern und Hainen, auf Waldwiesen, zwischen Ge- 
büsch, an Bächen und quelligen Orten, zuweilen mit E. palustris in 
zweideutigen Formen. Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Jun. Aug. 

a. leiocarpa. Caule foliisque piloso; capsulis laevibus glabrisque, 
(E. procera Echb. ]. c.; E. villosa W. Kit. pl. rar. t. 93 [non Bmg.]; 
E. multiformis var. f. Schur sert. n. 2487. = E. procera Schur herb. 
Transs.) — Auf Wiesen der Hügelregion: Hammersdorf, Gross-Scheuern, 
Mezöseg, Hermannstadt. Jun. Jul. 

b. enviliosa. Caule villoso; foliis supra pilosis subtus villosis, mar- 
gine scabris. Capsulis tubereulatis glabris. — (E. villosa Willd.; Bing. 
n. 904; ‚Rehb. icon. t. 138, f. 4770 ß [non W. Kit.]) — Auf schattigen 
Wiesen: Schässburg (Bmg. 1. c.), Hermannstadt. Jul. 

c. trichocarpa. Foliis subtus fructibusque pilosis Schur sert. n. 2487. 
var. c. (E. mollis @mel. — E. coralloides L. sec. Rchb. icon. t. 137, 
f. 4768.) — Auf Wiesen beim Retranchement bei Hermannstadt. Jul. 

d. lasiocarpa, Koch syn. ed. 1, 629 ö. Caulibus foliisque pilosis. Cap- 
sulis minute tuberculatis pilisque longis parce obsitis. — (E. pilosa 
Roch. banat. f. 15; Rchb. icon. II, £. 269; Rehb. icon. f. 4770. [non ZL.]) 
— Hermannstadt. Jul. 

e. eupilosa — (E. pilosa Z.!) Caule glabro; foliis parce pilosis; 
capsulis laevibus longe pilosis, pilis albis patentibus. (Schur sert. n. 2487, 
var. 6.) — Auf Wiesen der Hügelregion bei Hermannstadt. Jun. Aug. 

f. subcordata. Caulibus foliisque glabris „ foliis oblongis bası cordata 
sessilibus. Capsulis laevibus pilosis. (E. subcordata Schur herb. [non 
C. A. Meyer.] E. distincta Schur sert. n. 2487 var. b.) — Lazareth- 
wiese bei Hermannstadt. Jul. 

g. costata. Caule elato 3 ped. subsimplieci, glabro; foliis suboppositis, 
late oblongis glabris, coriaceis, nitentibus, opacis; capsulis majoribus quam 
in var. antecedentibus, laevibus, glaberrimis, trigono-costatis. — (E. cos- 
tata Schur sert. n. 2487, var. g.) — Auf Wiesen zwischen Gross- 
Scheuern und Stolzenburg, bei Hermannstadt, Jul. Aug. 

h. Pseudo-palustris. — (E. palustri-procera Schur herb.) Media 
inter E. palustrem et E. proceram. Caule 2 ped. fistuloso, striato ; 
foliis oblongis cauleque glabro; capsulis vorrucosis, verueis brevibus; 
glandulis aurantiacis elliptieis integris. — Auf sumpfigen Wiesen mit E. 
palustris zwischen Klein-Scheuern und Salzburg nächst Hermannstadt. 
Jun. Jul. 

3168. E. Gerardiana Jacg. fl. austr. 5, 17, t. 36; Bimg. 915; 
Zechb. icon. t. 147, f. 24794. — (E. Paralias $. @. Gmel. [non L.] — E. 
Cajogala Ehrh. — E. linariaefolia Lam. — E. Esula Poll.) — Auf 
Feldern, sandigen Hügeln, Weinbergen. (Bing. 1. ce.) Mai, Jun. 


595 


3169. E. nicaeensis All. pedem. 1, 285, t. 69, f. 1; Koch syn. 

ed. 2, 729; Bimg. 920; Ledeb. Ross. 3, 573; Bluf. Fingerh. comp. 2, 576; 

 Maly en. p. 322, ß.; Jacq. icon. rar. t. 485; Zechb. icon. t. 148, f. 4597. 
— (E. nicaeensis var. ß leiocarpa. — E. serotina Host. — E.mul- 
tieaulis Thwll. — E. oleaefolia G@ouan.) — (Planta nostra glandu- 
lis ochroleuco-luteis bicorniculatis instructa. Capsulis verrucosis glabris 
[Bimg. 1. e.]) — Auf Feldern, sandigen Aeckern, steinigen sonnigen Hü- 
geln. (Ding. 1. ce.) Jun. Aug. 

a. pannonlca. E. pannonica Host. a. 2, 566; Koch syn. ed. 2, 727; 
Schur sert. n. 2503; Rechb. icon. f. 4795, b. — (E. nicaeensis a. tri- 
chocarpa Maly en. p. 322. — E. pulverulenta Kit. Rchb. icon. XV, 
t. 148, £. 4795. — E. glareosa Pall. — E. collina Willd.) — Capsu- 
lis obsolete verrucosis vel laevibus denique glabris; glandulis inaequali- 
bus subsemilunatis ; foliis glaueis incanescentibus quasi pulverulentibus 
— Auf sonnigen Hügeln in der Mezöseg. (Bing. herb.) Jul. 


Seet. II. Esula Roep. ap. Dub. bot. gall, p. 114. 


3170. E. amygdaloides L.; Bmg. 921; Bechb. icon. t. 150, £. 
4799. — (E. sylvatica Jacg. A. t. 375 [non Bimg. sec. deseript.]; Schur 
sert. n. 2507 var. a.) — An schattigen Orten in Wäldern und Hainen. 
April, Jun. 

a. collina. Foliis elongato-oblongis, acutis, glabriusculis. Ramis an- 
notinis sterilibus nullis. Fructibus sublaevibus vel sub lente tenue gra- 
nulosis, Schur sert. n. 2507, var. c. — Auf Saudhügeln bei Hammers- 
dorf. Jun. 

3171. E. sylvatica L.; Bmg. 913. — (E. amygdaloides var 
ß Schur sert. n. 2507.) — Ab antecedente sec. Bimg. differt: Umbella 
multifido ramisque florigeris axillaribus; involucellis suborbieulatis, mu- 
eronatis; glandulis semilunatis bicornibus extus villosis. Capsulis ovato- 
trigonis verrucosis, nudis. — In schattigen Bergwäldern. (Bimg. 1. c.) 
Mai — Jul. Mihi non satis nota! 

3172. E. Cyparissias L.; Bing, 916; Jacg. A. t. 435; Zechb. icon, 
t. 147, f. 4793; E. B. t. 840. — Auf Feldern, Aeckern, Triften, bebauten 
und unbebauten Orten, an Wegen und Waldrändern, April, Jun. 

a. purpurascens. Involucri et involucelli foliolis purpurascentibus 
glandulis aurantiacis; capsulis fuscis, coccis dorso verruculosis. (E. Cy- 
parissias var. picta Schur sert. n. 2500 2.) — Auf sandigen Wiesen, 
Hermannstadt. Jun. h 

b. pinifolia. Ramosissima. Foliis angustissime linearibus. (E. pini- 
folia Zam. [non L,] Sehur 1. c. var. ß.) — Auf Wiesen und Aeckern 
bei Hermannstadt. Jun. 

c. serotina. Ramosissima. ramis axillaribus omnibus fertilibus ; foliis 
linearibus carnosis glaueis, confertis. — An Wegen und Dämmen bei 
Hermanustadt. Aug. 

3173. E. Pseudo-Esula Schur. (E. Cyparissias var. c. Schur 
sert. n. 2500. — E. stenophyllo Schur herb. Transs.) — Radice sub- 


35 * 


596 


horizontali. Caulibus sub terra repentibus dein erectis, 1—1, ped. stria- 
tis, glabris vel superne obsolete pilosis, inferne simplieibus, superne sub- 
ramosis, ramis axillaribus sterilibus. Foliis oblongo-linearibus 2 poll. long. 
41%, —2 lin. lat. subito acuminatis, ramorum sterilium minoribus angustiori- 
busque, omnibus margine ciliato-scabris. Involueri foliolis oblongis, acu- 
tis, versus basin magis atteauatis. Involucellis late ovato-rhombeis ,„ sub- 
emarginatis, margine tenue undulatis. Glandulis semilunatis bicornibus, 
aurantiaco-flavis. Ovariis sublaevibus inconspicue pilosulis. Planta flavo- 
virens interdum glabra, media inter antecedentem et consequentem,, an 
E.Esulo-Cyparissias. — Im lockeren Sande am Zibinfluss bei Neppen- 
dorf, Hermannstadt. Jul. 

3174. E. Esula L.; Bmg. 914; Fl. dan. t. 1270; Zechb. icon. t. 
146, f. 4791. — Auf Wiesen, an Wegen und Aeckern, Weinbergen, auf 
Sandboden an Flüssen zwischen Weidengesträuch. Mai, Jul. 

a. angustifolia. Caule gracili foliisque oblongo -linearibus glabris, 
pruinosis. Planta 1—1'/, ped. foliis 1'/, lin. lat., superne subramosa, ramis 
sterilibus. — Auf Wiesen, an Flussufern bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

b. parvifolia. Caule humili ramoso 9—12% poll. Foliis minimis 6—9 
lin. long. oblongo-linearibus, obtusis. Rhizomate longissime repente cau- 
diculis numerosis fructiferis sterilibusque proferente. — Auf Aeckern und 
unbebautem Boden bei Kronstadt. Jul. 1854. 

ec. subracemosa. Gracilis, subramosa,, glaberrima, ramis sterilibus 
nullis vel vix ullis, ramulis florigeris axillaribus apice bifidis inflorescen- 
tiam subracemosam formantibus. Umbella apice caulis multiradiata. Foliis 
oblongis vel anguste oblongis subpetiolatis, margine undulatis vel inte- 
gerriwis. Involucellis subtriangulari-semiorbieulatis muticis, — (E. race- 
mosa Schur sert.n. 2497, var. b. etc. — E. tristis Bess. Ind. h. cremen. 
4841, suppl. IV, p. 27; M. Bieb. Fl. t. c. 3, p. 326; Bess. en. p. 17, (me 
Judicante.) — Auf Wiesen und an Ackerrändern: Hermannstadt; auf 
Sandboden am Altfluss bei Talmats. Jun. Jul. 

d. riparia. Caulibus elatis, 2—3 ped. foliisque glabris. Follis glaueis 
oblongis, petiolatis, obtusiusculis, margine undulatis. Involucellis subreni- 
formibus, basi truncatis, margine undulatis, mucronatis. Glandulis semi- 


orbieulatis ecornieulatis. — E. riparia Schur herb. Transs, —= E. Esula 
var. latifolia Schur pl. exsic.; an E. Esula Ö latifolia Ledeb. 
Ross. 3. 576. — Auf Sandfeldern an Flussufern, zahlreich am Altflusse 


bei Talmats auf beiderseitigen Ufern. Jul. Aug. 

e. paradoxa. Caulibus ramosis, 2 ped. foliisque dense pilosis. Foliis 
elongato-oblongis, vel oblongo-linearibus utringue pubescentibus obtusis, 
margine subrevolutis, brevissime petiolatis. Umbella longe stipitata. In- 
volueri foliolis triangulari-trapezoideis, obtusis, mucronulatis. Involucellis 
subreniformibus obtusis integerrimis, mueronulatis. Capsulis granulosis. 
Seminibus lividis. — (Schur sert. n. 2497 var. d et e.) — Probabiliter E. 
Esula var. pubescens Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch, 1852, 
p- 297. — F. salieifolia Roch. pl. rar. banat. f. 96 it Auctor. plurim. 
[non Kit.] — BE. paradoxa Schur herb. Transs. An E. Esulo-salicifolia 
Neilr. Nachtr. p. 278; Schur herb. Transs.) — Auf sandigem, etwas sal- 


99% 


zigem Boden, häufig am Zekasflüsschen zwischen Reussmarkt und Müh- 
lenbach; am Aranyosflusse in der Nähe der Goldwäschen; am Altflusse 
bei Talmats. Klausenburg. Heuwiese. Jun. Jul. 


3175. E. salicifolia Host. syn. p. 267 (non W. Kit.); Schur sert. 
n. 2498; Koch syn. ed. 2, 728; Rchb. icon. t. 149, f. 4798. — Auf feuch- 
ten Wiesen zwischen Gesträuch, an Dämmen, Gräben, schattigen Orten, 
nicht gemein. Hermannstadt. Jun. Jul. 


a. legitima. Foliis basi latioribus ovato-lanceolatis. 

b. Pseudo-salieifolia. Foliis a medio utrinque attenuatis. — Beide 
Formen oft nebeneinander am Mühlenbach vor dem Sagthore bei Her- 
mannstadt. Jul. 


3176. E. obtusifolia Schur herb. Transs. = E. salicifolia var. 
c. Schur sert. n. 2498. — Simillima E. salicifoliae. Foliis obovato- 
lanceolatis,, spathulatis, antice rotundato-obtusis, postice sensim atte- 
nuatis, superioribus mucronatis, supra viridibus glabris, subtus pallidio- 
ribus in nervis pilosis, margine revoluto integerrimo ciliatis, subsessilibus, 
mox cadueis. Umbella apice caulis solitaria multiradiata. Involucellis pri- 
mariis vel inferioribus subtriangularibus basi retusis antice rotundatis et 
mucronatis, margine tenue undulatis, secundariis vel superioribus sub- 
reniformibus mucronulatis. — Planta 2 ped. pallide viridis, caulis den- 
sissime foliatus subramosus. Media inter E. salicifoliam et E. inca- 
nam. — Auf feuchtem Gerölle am Zibinflusse bei Neppendorf; am 
Scheweschbache im jungen Walde bei Hermannstadt. Jul. 1846. 


3177. E. incana Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 127; Schur 
sert. 1853; ‚p. 66, n. 2499. = (E. salicifolia W. Kit. pl. rar. t. 55, 
[non Host] teste Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 297; 
Bmg. n. 919, ut mihi videtur). — Rhizomate horizontati multicipite. Cau- 
libus 2—3 ped., erectis, fistulosis, striatis (siecatione sulcatis), plus mi- 
nusve ramosis, inferne glabris superne tenue canescente-pilosis. Foliis 
mollibus ovali-lanceolatis, inferioribus versus basin angustatis, longis- 
sime acuminatis, superioribus basi rotundatis, omnibus sessilibus, discolo- 
ribus supra nempe viridibus subtus albo-incano-pubescentibus, denique 
rufescentibus, margine revoluto integerrimis. Umbella multiradiata, radiis 
bi-trifidis. Involucellis triangulari-cordatis integerrimis vel margine obso- 
lete undulatis, mucronatis. Glandulis semilunatis bicornibus fusceis; cor- 
nieulis obtusis leniter emarginatis. Capsulis verruculoso-scabris, immaturis 
rugulosis. Seminibus laevibus lividis. — Pulcherrima planta sub anthesi 
tota aurea post anthesin saturate viridis, folia mox caduca. — Auf bewach- 
senen Hügeln, zwischen Gebüschen, am Rande der Weinberge, häufig 
und schön bei Hammersdorf, Stolzenburg, Talmats, Klausenburg. Mai. Jul. 


3178. E. transsilvanica Schur Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 124, 
Schur sert. p. 66, n. 2506. Rhizomate horizontali oligocephalo. Caule ,— 
3 ped., tereti, striato, dense foliato, glabro. Foliis ambitu ellipticis, ova- 
tis, ovato-oblongis, basi profunde cordata sessilibus, antice obtusis emar- 
ginatis vel superioribus subito acuminatis et mucronatis, margine carti- 
lagineis, obsolete serrulato-scabris „ eeterum glabris, interdum glauco- 


998 


prninosis. Involueri foliolis foliis eonformibus plerumque parum minoribus 
et brevioribus. Involucellis reniformibus leviter emarginatis et mucronu- 
latis, diametro transversali longitudinalem superantibus. Umbella 5—15 
radiata, ramulisque axillaribus florigeris bifidis. Glandulis semilunatis 
bicornibus. Capsulis tenuissime granulatis. Seminibus oviformibus laevi- 
bus, nitidis. fuseis. — (E. agraria Boiss. pl. anatol. [an M. Bieb.?] 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 298. — E. agraria 
M. Bieb. Fl. t. c. 1, p. 375; 3, p. 326, teste Andrä bot. Zeit. 1855, p. 
915, et in eadem ratione etiam Bess. en. p. 18. = E. segetalis Pall. 
[non L.] — E. nitens Trevir. — E. agrorum Willd. — E. thyrsi- 
flora Griseb. Spieil. rum. 1, p. 143.) — Die Diagnose Ledeb. Ross. 3, 
579 stimmt mit unserer Pflanze nicht in allen Theilen. — Auf sonnigen 
Hügeln, an Ackerrändern, an den gegen den Zibinfluss geneigten Ab- 
hängen bei Hammersdorf, Jul. Aug. 1846; später auch bei Klausenburg, 
Schässburg und in der Mezöseg beobachtet worden. 


3179. E. virgata W. Kit. pl. rar. t. 162%; Zechb. icon. t. 147, f. 
#192. — (E. Esula M. Bieb. Fl t. c. 1, p. 374; 3, p. 32£, — E. sege- 
talis var. a. Bmg. n. 909.) — Auf Aeckern, Triften, an Meat Wein- 
bergen, sonnigen Abhängen. Mai, Jul. 


a. angustissima. Foliis angustissimis linearibus longe acuminatis. Um- 
bella 4—5 radiata. Caule vix ramoso gracillimo. (E. virgata ß uralen- 
sis Ledeb. Ross. 3, 574. — E. uralensis Fisch. sec Link. en. h. berol. 
2, p- 14.) — Auf Sandboden am Altfluss bei Talmats; auf den Hügeln 
bei Hammersdorf. Jul. 


b. Pseudo-virgata. Caulibus firmioribus ramosis erectis, ramulis steri- 
libus axillaribus nullis. Foliis elongato-lanceolatis, glaueis, subito acumi- 
natis, basi dilatata sessilibus. Umbella multifida speciosa. Involucellis in- 
terdum coloratis. — (E. virgata var. latifolia Schur herb. Transs. — 
E. Tommasiniana Schur sert. n. 2496 [an Bert.| — E. virgato- 
Esula Sehur.) — Auf Bergwiesen und Hügeln bei Hermannstadt, Kron- 
stadt. Jul. Aug. 


3180. E. Pseudo-lucida Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1852, p. 124 35 
Schur sert. p. 66, n. 2505. — Rhizomate crasso lignoso horizontali, sub- 
ramoso, oligocephalo. Caulibus rigidis, ereetis, striatis, glabris, basi pur- 
pureis, 2—3 ped., superne parum ramosis, ramis sterilibus axillarıbus 
plus minus instructis. Foliis coriaceis, glabris, nitidis, glaucis; eaulinis 
latioribus, elongato lanceolatis vel lineari-lanceolatis, obtusis mucronatis; 
caulinis mediis majoribus ; floralibus ovato-lanceolatis,, basi rotundatis ; 
foliis ramorum sterilium oblongo-linearibus, obtusis, mucronatis; omnibus 
integerrimis margine subcartilaginis. Involueri foliolis ovatis. Involucel- 
lis subreniformibus. Umbella multiradiata, radiis bifidis. Glandulis semi- 
lunatis bicornibus, eornieulis obtusis. Capsulis verruculoso-scabris. Semi- 
nibus? — (E. virgato-lucida Schur. E. Esulo-lucida Andrä bot. 
Zeit. 1855, p. 914. Media inter E. lucidam et E. virgatam.) — Auf 
lockerem Sandboden am Altfluss bei Talmats, in der Nähe der Ueber- 
fahrt auf beiderseitigen Ufern. Jun. Jul. 4846—1850. 


999 


a. linearis. Foliis omnibus linearibus, 3—4 poll. long. 2 lin. lat., ro- 
tundato-obtusis, calloso-mucronatis. Involueri foliolis inaequalibus oblongo- 
ovatis. Caule a basi divaricato-ramoso. — (E. virgato-lucida legi- 
tima Schur.) — Mit der normalen Form gemeinschaftlich. 

b. brevifolia. Foliis brevioribus latioribusque, elongato lanceolatis 
oblongisve 2", poll. long. 3—4 lin. lat. acutiusceulis. (An E. Esulo-lu- 
cida Andrä l. c.) — Mit der normalen Form gemeinschaftlich, aber sel- 
tener. Aug. 1852. 

3181. E. Jucida W. Kit. pl. rar. h. t. 54; Bimg. 918; Rechb. icon. 
t. 149, f. 4797. (E. lucida var. latifolia Koch syn. ed. 2, 729.) — Auf 
nassen etwas sumpfigen Wiesen. (Dmg. l. e.) Auf dem Billak bei Bor- 
band. Jul. Aug. 

3182. E. saxatilis Jacqg. A. 4, t. 345; BDmg. 908; Bechb. icon. t. 
444, f. 4786. — Auf Felsen der Fogaraser Alpen. (Bmg. 1. c.) Mai, Jul‘ 


3183. E. segetalis /. sp. 653; Jacg. A. t. 450; Rechb. icon. t. 
142, f. 4780; Bmg. 909. — Auf Aeckern unter Saaten. (Bmg. 1. ce.) In 
der Mezöseg. Jun. Jul. (Die Behandlung von E. segetalis ZL. und E. 
virgata W. Kit. als Formen einer Art, kann Seitens Bmy. keine ab- 
sichtliche gewesen sein.) 

3184. E. Peplus L.; Dimg. 898; Fl. dan. t. 1100; Zehb. icon, t. 
140, f. 4773. — In Gemüsegärten und unbebauten Orten. Jun. Septbr. 


3135. E. obscura Lois. fl. gall. ed. 2, 329; Tenor. syll. p. 23% ; 
Fechb. icon. f. 4755. — (E. faleata var. minor Koch syn. ed. 2, 731. — 
E. acuminata Lam.) — Auf Aeckern unter Saaten in der Hügelregion: 
Hermanustadt, Klausenburg, Mezöseg. Jun. Aug. 

3186. E. falcata L.; Bmg. 899; Jacg. A. t. 121; Zechb. icon. t» 
141, f. 4776. — (BE. arvensis Schleich.) — Auf Aeckern unter Saaten, 
auf unbebautem Boden, Gartenschutt. Jun, Septbr. 


3137. E. exigua L. sp. 654; Bing. 900; Koch syn. ed. 2, 731. — 
Auf bebauten und unbebauten Orten, Aeckern, Weingärten: Hammers- 
dorf, Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Jun. Aug. 

a. acutifolia. Foliis linearibus acutis. = (E. exigua Jaeg.; Rehb. 
icon. t. 141, f. 4777; Fl. dan. t. 593; Bing. n. 900, var. a.) — Auf Aeckern 
bei Hermannstadt, Klausenburg. Jun. Jul. 

b. subretusa — truncata Koch syn. ed. 2, 731, var. ß. — Foliis 
subtruncatis vel subretusis cum apiculo prominente. = (E. exigua ß 
retusa Roth. tent. 2, 1, 526; Bimg. 900, P.) — Auf unbebauten Orten, 
in Gemüsegärten : Hermannstadt, Fogaras. Jun. Septbr. 

ec. trieuspidata. Koch 1. c. var. y. Caudiculis numerosis diffusis ramo- 
sis, foliisque glaucis. Foliis antice auriculato-dilatatis, subtrifidis, i. e, 
profunde emarginatis cum mucronulo interposito, quasi folium apice tri- 
lobum praebens. — (E. diffusa Jacg. mise. 2; ic. rar. t. 88; Bmg. 902%. — 
E. exigua y Lois. — E. rubra DC. [non Cav.] — E. tricuspidata 
Lap. — E. retusa Kchb. ıcon. f. 4478.) — Auf sandigen Aeckern, Hü- 
geln: Hammersdorf; in den Weinbergen bei Talmats; auf dem Schloss- 
berg bei Kronstadt. Kalksubstrat. Jun. Aug. 


600 


3188. E. Lathyris L.; Bmy. 901; Rechb. icon. t. 143, f. 4783. — 
Häufig in Gärten, hin und wieder auf Gartenschutt. (Dmg. 1. ce.) Jul. 
September. 


676. MERCURIALIS /. 


3189. M. perennis L.; Bmg. 725; Fl. dan. t. 400; Zechb. icon. t. 
151, f. 4804. — (M. Cynocrambe Scop. — M. longifolia Host.) — 
In schattigen Wäldern, Hainen, Gebüschen, Obst- und Weingärten, häu- 
fig in den Gebirgswäldern bei Hermannstadt bis 4000‘. April, Jun. 

a. subalpina. Minima, gracilis, 3—6 poll., paueifolia. Caudiculis medio 
apiceque foliatis, purpureis foliisque pilosis; foliis anguste oblongis prius 
purpureis, subtus in nervis margineque pilosis. Spieis masculis axillaribus 
folium suum subaequantibus. Rhizomate longe repente hirsuto. — (M. 
alpina Schur herb. Transs. Schur sert. n. 2508 var. a.) — In Felsen- 
ritzen an schattigen Abhängen der Kerzesorer Alpen. 5000. Jun. — (M. 
sylvatica Hoppe 1818, 472; Rchb. exc. germ. p. 764 sub. n. 4804, dürfte 
hierher gehören, was bei der Unvollkommenheit meiner Exemplare nicht 
festzustellen war.) 

3190. M. livida Portenschl.; Bmg. en. 3, omis., p. 344, n. 2248. 
Species dubia, mihi non satis nota, affınis M. ovatae Sternb. esse vide- 
tur. — Am Rande von Hainen und Wäldern, so wie in den Obstgärten 
bei Keresd. (.Bmg. ]. c.) April, Mai. 

3191. M. ovata Sternb. et Hoppe Denkschr. d. bot. Ges. 1815, 
470, t. 4; Koch syn. ed. %, 732; Zechb. icon. t. 152, f. 4803. — (M. li- 
vida Port. sec Maly en. p. 323 [an Bmg.]) — In der Hügelregion zwi- 
schen Gebüsch; auf dem Zakelsberg, so wie in dem s. g. Pfarrgarten 
bei Stolzenburg; Klausenburg Wolf.; Alluvialboden. 1500 Mai 1846. 

3192. M. annua L.; BDmg. 724; Sturm H. 29; Schkh. t. 3235 
Rechb. icon. t. 151, f. 4801; Fl. dan. t. 41890. — Auf bebautem und unbe- 
bautem Boden, Gemüsegärten, Weinbergen. Jun. Septbr. 

a. transsilvanica. Gracilis, parum ramosa, ramis erectis, 10—12 poll., 
siecate flavo-viridis. Spieis masculis gracillimis 2—3 poll. long. laxifloris 
basi nudis longissime pedicellatis ; floribus minoribus dioicis. Foliis mino- 
ribus ovato-lanceolatis, densius dentatis, margine parce pilosis. — In Ge- 
müsegärten vor dem Elisabeththor bei Hermannstadt. Jun. 1846. 


677. BUXUS /. 


3193. B. sempervirens /[. sp. 1394 ; Koch syn. ed. 2, 722; Fechb. 
icon. t. 153, f. 4809. — (B. suffruticosus Lam. diect. 1, 511; Zechb. 
exc. germ, p. 765. — B. sempervirens ß suffruticosus L. — B. sem- 
pervirens humilis Koch 1. c.) — Häufig in Gärten zum Einfassen der 
Blumen- und Grasbeete. März, April. 

3194. B. arborescens Lam. dict. 1. p. 511; Zechb. icon. t. 153, 
f. 4808. — (B. sempervirens var. a. Koch l. c.; L.; Schkh. t. 287, 
Guimp. t. 137; Kerner t. 119.) — In Parkanlagen. April, Mai. 


601 
Ordo CXV. URTICEAE Juss. gen. p. 400. 


678. URTICA L[. 


3195. U. Dodartii L. sp. ed. 2, p. 1395; Wedd. monogr. 76; 
Spr. syst. III, p. 837; Pers. syn. Il, p. 552; Zechb. icon. XXII, f. 1303. 
— Glomerulis femineis globosis. Foliis ovato-oblongis subcordatisve inte- 
gerrimis petiolisque parce setosis. (U. integrifolia Poir.) — In Blu- 
mengärten durch Samen eingeschleppt und leicht verwildernd; im Brucken- 
thalischen Garten vor dem Leichenthor; in den Gärten bei den drei 
Eichen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 1847. 


3196. U. pilulifera /. sp. 1395; Koch syn. ed. 2, p. 732; Engl. 
Bot. t. 148; Nees ab Es. fasc. 3; Icon. pl. med. t. 107: Schur sert. p. 66, 
n. 2514. — Glomerulis femineis globosis longissime pedunculatis. Foliis 
ovatis, basi leviter cordatis, longissime acuminatis, inciso-serratis petiolis- 
que setosis. (U. balearica L. Spr. syst. III, p. 840.) — In Gemüsegär- 
ten, vor dem Elisabeththor, schon von Lerchenfeld beobachtet. Jun. Aug. 


3197. U. urens L.; Bmg. 199; Fl. dan. t. 739; Tratt. Oestr. t. 


18. — An Hecken, Zäunen, Mauern, Waldrändern. Jun. Aug. 
3198. U. dioica L.; Bmg. 200; Fl. dan. t. 746; Wagner t. 201— 
202; Nees ab Es. fasc. 3. — An schattigen feuchten Orten, an Hecken, 


Zäunen, Wäldern, bebauten und unbebauten Boden. Jun. Septbr. 


a. lamiifoiia. Major. Foliis infimis subreniformi-cordatis, mediis ovato- 
cordatis, summis lanceolato-cordatis longius acuminatis, omnibus grosse 
inciso-serratis in nervis setoso-hispidis. Floribus dioicis. (‚Schur sert. n. 
3513, var. a. alpina.) — Auf Triften und um die Sennhütten der Alpen. 
6000‘. Jul. Aug. 

b. montana. Humilis 9—12 poll., a basi ramosa. Foliis ramorum in- 
fimorum minimis basi rotundatis, ovatis brevius acuminatis. Floribus 
dioiecis. — Auf Felsen und Mauern, Kalk, bei Kronstadt. Jul. Aug. 

e. eurvidens. Simillima. Var. a. sed Foliis cordatis glabriusculis lon- 
gissime acuminatis, serrato-dentatis, dentibus autrorsum incurvatis. — 
(Schur sert. n. 2513, var. b.) — In schattigen Gebirgsthälern. Arpaser- 
Kerzesorer Gebirge. Jul. 

3199. U. kioviensis Rogov. Bull. de la soc. de Mosc. 1843, p. 324. 
(U. radicans .Bolla Presb. Verh. 1856, p. 8; Sitz. Ber. p. 24 [non Sw.] 
— U. dioica var. monvica Trautv. Bull. de l’ac. de St. Petersburg 
1855, p. 189; Wedd. Monogr. des Urtic. p. 78; Tausch. Ott. Cat. 41. — 
' U. dioica var. b. faginea Schur sert. 185%, p. 66, n. 2513. — Neilr, 
Nachtr. p. 78.) — Foliis basi rotundatis, ex ovato basi sensim et longis- 
sime acuminatis, serratis, serraturis antrorsum curvatis; foliis infimis ova- 
tis superioribus ovato-lanceolatis, nitidis, parce setosis. Panieulis tenuis 
laxifloris, floribus minoribus. Planta plerumque monoica. Rhizomate lon- 
gissime repente. Caule debili basi decumbente radicante. — Auf Moor- 
boden in schattigen Gebirgsthälern, am Rande von Quellen, Bächen, 
Gräben mit Impatiens Noli tangere und mehreren Cyperaceen 


602 


und Junceen. Am Fuss der Mumma im Zoodthale; im Bullathale; auf 
dem Moor am Büdös bis 4000‘ Elevat. Jun. Aug. 


679. PARIETARIA 7. 


3200. P. erecta M. et K.D. Fl. 1, p. 825; Koch syn. ed. 2, 733. 
— (P. offieinalis Welld.; Bmg. 192; Sturm H. 9; Schkh. t. 346; Tratt. 
Oestr. t. 414.) — In schattigen Bergwäldern, an Mauern, Hecken und 
Zäunen. Kronstadt am Burghals. Aug. Septbr. 

3201. P. diffusa M. et K.D. Fl. 1, p. 827; Koch syn. ed. 2, 733. 
— (P. offieinalis Poll.; Smith. — P. judaica Hofim. D. Fl. 2, 276; 
Lam. Il. t. 853, f. 2 [non ZL.] — P. eretica Willd. sp. pl. %, 956 [non 
L.]) — An alten feuchten Mauern und Felsen, auf dem Kirchhofe in 
Grossau. (Lerchenfeld Jul. 1780.) 

3202. P. lusitanica L. sp. 1492; Ledeb. Ross. 3, 639. — Auf 
Kalk bei Torda. (Janka Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 200; Linn. 1860, p. 601.) 


Ordo CXVI. CANNABINEAE Blume, 


680, CANNABIS /. 


3203. C. sativa L.; Bmg. A515; Schkh. t. 325; Wagner t. 133— 
134; Nees ab Es. fasc. 8. — Kulturpflanze, häufig verwildert. Jul. Aug. 


681. HUMULUS /. 


3204. H. Lupulus L.; Bing. 452; Schkh. t. 326; Wagner t. 110; 
Fl. dan. t. 1239. — An Hecken, Zäunen, Mauern, Weinbergen, Jul. Aug. 


Ordo CXVII. ARTOCARPEAE DC. Fl. fr. 3, 318, 
682. FICUS Z/. 


3205. F. Carica L. sp. 1513; Schkh. t. 358; Nees ab Es. fase. 3. 
— Wird häufig kultivirt und verwildert in den Gärten, trägt dann aber 
selten vollkommene Früchte. Auch bei der gehörig gepflegten Pflanze 
werden die späteren Früchte nie reif. Jun. Jul. 


Ordo CXVIII. MOREAE Endlicher. 


683. MORUS L[. 


3206. M. alba L.; Dmg. 208; Schkh. t. 290; G@wimp. t. 138. Var. 
foliis exacte cordatis = M. cordifolia Schur vel basi plus minusve in- 


603 


aequaliter lobatis, sed omnibus scabris,. — An Promenaden , Gartenzäu- 
nen, Obstgärten, Gehöften. Mai. 

3207. M. tatarica L. sp. 1309; M. Bieb. Fl. t. c. Il, p. 398. — 
Ab antecedente differt: Foliis cordatis glabris. = M. alba var. ß tata- 
rica Ledeb. Ross. 3, 643. — Wie die vorige, seltener. Mai. 

3208. M. rubra L.; Bmg. 209; Rechb. exc. germ, p. 846. — Mit 
den vorigen an gleichen Standorten. (Bing. 1. c.) Mai. 

3209. M. mauritiana Jacg. — Hin und wieder in den Gärten bei 
Hermannstadt. 

3210. M. nigra L.; Bmg. 2105 Wagner t. 181; Icon. pl. med. t. 
4173. — An Dörfern, Strassen, Promenaden,, Gehöften: Hermannstadt, 
Gross-Scheuern, Stolzenburg, Klausenburg, Kronstadt. Mai, 


Ordo CXIX. CELTIDEAE Gaudich, 
684. CELTIS L[. 


3211. C. australis L. sp. 1478; Schkh. t. 355; Nees ab Es. fase, 
3, 4; Koch syn. ed. 2, 734. — Häufig in Gärten und Parkanlagen, gegen 
die Gränze der Walachei und des Banates wild. April. (Auch C. orientalis 
L. wird zu gleichen Zwecken kultivirt und übersteht den siebenbürgi- 
schen Winter sehr gut.) 


Ordo CXX. ULMACEAE Mirbel. Elem. 2, 905. 


685. ULMUS L[, 


3212. U. campestris L. sp. 327; Koch syn. ed. 2, 734; Wagner 
t. 93—94;5 Guimp. t. 27; Hayne Arzn. Ill, t. 15. — In Bergwäldern 
wild, an Dörfern, Strassen, Hecken, Zäunen angepflanzt. März, April. 

3213. U. nuda Ehrh. Beitr. 6, p. 86; Dmg. 448. — (U. glabra 
Mill. diet. n. 4. — U. campestris a nuda Koch syn. ed. 2, 734. — U. 
campestris a glabra Maly. — U. campestris Sm. Engl. bot. t. 2218. 
— U. glabra, tiliaefolia et tortuosa Host.) — In Gebirgswäldern 
um Hermannstadt. März, April. 

3214. U, montana Smith. Engl. bot. t. 1887. — (U. excelsa 
Borkh. Forstb. p. 830; U. campestris a latifolius Meyer chlor. han. 
80. — U. campestris ß scabra Maly. — U. major, coryllifolia, 
campestris et montana Host. — U. major Schur sert. n. 2528.) — 
In Gebirgswäldern durch das ganze Gebiet in sehr verschiedenen Formen 
der Blätter. April. 

3215. U. leucocarpa Schur. = U. leucosperma Schur sert. n. 
2530. — Ramis junioribus pilosis. Foliis junioribus subtus albo pilosis, 


604 


mollibus, denique subtus scabriuseulis, subrotundo-oyatis, maximis, 6—8 
poll. long., basi inaequalibus,, subito longissime acuminatis, argute 2—3 
plicato-serratis. Fructibus maximis 1Y,—1", poll. diamet. albis, glabris, 
nitidis, basi cuneatis, antice emarginatis, pedunculatis. Arbor excelsa, 
ramis divaricato-expansis. Affinis U. glabrae et montanae et fortasse 
var. insignis earum. — In Gebirgswäldern, am Bärenbach bei Heltau, 
im Zoodthale am Fuss des Götzenberges. April. Juni Früchte. 

3216. U. suberosa Ehrh. Beitr. 6, 87; Bimg. 449; Guimp. t. 28. 
(U. eampestris Schkh. t. 57, a. — U. campestris var. ß suberosa 
Koch syn. ed. %, 735; var. y Maly en. p. 88. — U. major Sm. Engl. 
Bot. t. 2542. — U. hollandieca Mill. diet. n. 5. — U. tetrandra Schkh. 
t. 57, ß. — U. sativa Du Roi.) — An Waldrändern, Dörfern, Hecken, 
Zäunen, Gärten, Weinbergen, auf Felsen der Gebirge, durch das ganze 
Gebiet zerstreut. Febr. April. 

a. fruticosa. Minor. 3—9 ped. ramosissima, ramis adultis cortice 
suberoso alatis. Foliis minimis , 9—12 lin. longis,, elliptieis „ subrugosis, 
scabris, junioribus glabris. Fructibus minimis orbiculatis 4 lin. diam. (U. 
minor Schur sert. p. 67, n: 2525 an Mill. — U. suberosa var. parvi- 
folia Hayne Arzn. III, t. 16; Guimp. f. 28.) — Auf sonnigen Haiden, 
Felsen, Weinbergen, häufig um Hermannstadt; auf dem Kapellenberg 
bei Kronstadt; eine durch den Standort und Abweiden verkümmerte 
Pflanze, welche zwar blüht, aber selten reife Früchte bringt. 

3217. U. effusa Willd. Prodr. fl. berol. n. 296: Bmg. 450; Guimp. 
t. 29. — (U. ciliata Ehrh. Beitr. 6, 88. — U. octandra Schkh. t. 57, b. 
— U. racemosa Borkh. — U. montana Schult. Oestr. A, 465.) — In 
Bergwäldern, an Dörfern, Gärten, Hecken, Zäunen,, Mühlbächen und 
Gräben. April. Früchte Jun. 


Ordo CXXI. JUGLANDEAE DC. 


686. JUGLANS /. 


3218. J. regia L.; Bmg. 3137; Schkh. t. 302; Wagner t. 5—6; 
Nees ab Es. fasc. 3. — Wird häufig und in mehreren Spielarten kulti- 
virt und bildet in manchen Bezirken, z. B. bei Hammersdorf, zusammen- 
hängende Waldungen. Mai. 


OrdoCXXII. CUPULIFERAE Rich. med. bot. ed. germ. 187. 
(Corylaceae Mirb. Quercineae Juss.) 
687. FAGUS 1. 


3219. F. sylvatica L.; Bmg. 1139; Schkh. t. 303; Guimp. t. 143; 
Tratt. Arch. t. 162. — Bildet in Siebenbürgen die herrliche geschlossene 


605 


Buchenregion, welche einen Gürtel von 2000‘, von 2000’—4000' absol, 
Gebirgshöhe bildet. April, Mai. 


688. CASTANEA Tournef. inst. t. 352. 


3220. C. vesca Gärtn. fruct. A, t. 37, f. 1; Bing. 1138; Tratt. 
Arch. t. 64; Guimp. t. 144; Nees ab Es. fasc. 1. — (C. vulgaris Lam. 
— C. sativa Mill. diet. I, 1. — Fagus Castanea ZL.) — In der 
Buchenregion gleichsam wild; gewöhnlich in der Hügelregion ange- 
pflanzt. Mai. 


689. QUERCUS /. 
(Schur die siebenbürgischen Eichen, Bot. Wochenbl. 1857, p. 4—22.) 


(Quercineae Meisn. gen. 346.) 


(a. Fructibus in pedunculo breyissimo sessilibus.) 


3221. Q. sessiliflora Smith. Fl. brit. III, p. 1026; Koch syn. ed. 
2%, 736. — (Q. sessilis Ehrh. arb. 87; Schkh. t. 301, b. — Q. Robur 
ß L. Fl. suec. ed. 2, 340; Wagner t. 171; Guimp. t. 139. — Q. Robur 
ß sessiflora Wahlenb. Fl. suec. p. 626. — Q. Robur Kechb. icon, Vol. 
XII, f. 1309; Roth. tent. 1, 408; Bmg. en. 1132; Pall.; M. Bieb.; Hayne 
Arzn. VI, 35; Engl. bot. 134%; Duham. t. 52.) — Ein allgemein verbrei- 
teter Waldbaum, welcher theilweise den herrlichen Eichengürtel der 
Centralhügel Siebenbürgens bis 2000‘ absol. Höhe bildet. April, Mai. 

a. legitima. Foliis utringue glabris basi inaequalibus. Glandibus arcte 
sessilibus 2—3 confertis. Cupula glande quinquies breviore ore vix villoso, 
squamulis subconcretis, gibbosis. — (Q. Robur legitima mihi.) — Die 
gemeinste Form bei Hermannstadt. April, Mai. 

b. subtubulosa. Praecedens, sed glandibus tubuloso-elongatis (ter 
longius quam lata) nec elliptico-oblongis. — Im jungen Wald bei Her- 
mannstadt. Aug. 

ec. aurea. Foliis junioribus glabris aureis demum subtus in nervis 
tantum aureis; ramulis junioribus vitellinis, Glandibus numerosioribus 
confertis. — (Q. aurea Wierzb. Rchb. icon. XXIL, p. 8, t. 645. — Q. ses- 
siliflora var. y. Heuf. banat. 159. — Schur sert. p. 67, n. 2538. var. c.) 
— Hin und wieder in der Hügelregion, an Promenaden und Gartenzäu- 
nen: Gross-Scheuern, Stolzenburg. April, Mai. 

d. fruticosa. Heterophylla. Polyantha. Fruticosa. Foliis junioribus 
elongato-oblongis, erebrius undulato-pinnatifidis; adultis oblongo-ellipti- 
cis grossius sinuato-pinnatifidis, undulatisve, raro integerrimis, antice 
longissime acuminatis, acumine integerrimo obtuso ; omnibus siccate co- 
riacels, utringue glabris, basi inaequalibus, subito in petiolum attenuatis. 
Floribus praecocibus numerosissimis, amentis masculis longissimis, pilosis. 
Glandibus oblongis eupulam quater superantibus. Cupula ore glabro; 
squamulis coneretis subgibbosis. — (Schur sert. p. 67, n. 2538, var. a.) — 
Auf felsigen gebirgigen Orten längs dem Fuss unserer Gebirge: Götzen- 


606 


berg, Arpas, auf der Kolzu-Brasi bei Fogaras bis 3000‘ Elevat. Durch 
Standort und Abweiden verkrüppelte Form. April. Eicheln Aug. 


3222. Q. subvelutina Schur. Foliis junioribus pilosis, adultis 
subtus in nervis, venis et margine tenue villoso-pilosis, ambitu oblongo- 
elliptieis, postice angustatis, profunde sinuato-lobatis, lobis obtusis sub- 
emarginatis, basi inaequalibus, 6 poll. long. 3 poll. lat., lobis 3—4 lin. 
long. 3—4 lin. lat., foliis adultis subtus rubicundis,, omnibus longius pe- 
tiolatis. Amentis masculis pilosis, pedunculis femineis puberulis. Glandi- 
bus brevissime pedicellatis plurimis, 2—4 confertis, oblongo-elliptieis cu- 
pulam ter quaterve superantibus. Cupula ore villosa, squamulis haud 
concretis gibbosis pubescentibus. — (Q. sessiliflora var. b. velutina 
Schur sert. p. 67. n. 2538, var. sublanuginosa Schur herb. Transs. — 
— Q. Robur C. Januginosa Rochel. banat. t. 38, f. 79. — Q. lanu- 
ginosa Thusll.? apud Rechb. exe. germ. p. 177.) — Im Eichengürtel, im 
Branisch bei Hannebach und bei Kastenholz, einzeln. Mai. Eicheln Aug. 
September. 


3223. Q. polycarpa Schur sert. p. 67, n. 2540. — Foliis adultis 
obovatis vel obovato-oblongis, basi inaequalibus vel oblique truncatis, 
dimidiato in petiolum subito attenuatis, inaequaliter sinuato-lobatis, mar- 
gine reeurvatis, subcoriaceis (siccatione mox caducis coriaceis), 4—6 poll. 
long., antice rotundatis, postice cuneatis, subtus incano-puberulis, in 
nervis rufis pilosis; lobis foliorum obtusis subemarginatis margine undu- 
latis; petiolo 10—12 lin. long. folium 4—5 plo breviore. Amentis masculis ? 
Floribus femineis in axillis foliorum supremorum et apice ramulorum nu- 
merosissimis confertis vel 1—2 axillaribus; pedunculo brevissimo pube- 
rulo. Glandibus 20—50 densissime conglomeratis, ovato-globosis, subma- 
turis (?) 3—6 lin. long., basi verrueulosis, apice impressis et mucronatis 
velutinis, cupula inclusis vel parum exsertis. Cupula villosa , squamulis 
vix coneretis, ovatis, obtusis, convexis. — (Q. polycarpa Schur Verh. 
d. sieb. Ver. 1851, p. 170—174. — Andrä Bot. Zeit. 1856, p. 49. — Q. 
axillaris Schur Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 18.) — Schöne Bäume, 
schlanker wie Q. sessifloras und meist einzeln, in dem Walde bei 
Kastenholz nächst Hermannstadt in der Nähe der Herkulesbäder. Aug. 
Früchte. 


3224. Q. condensata Schur Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 18. — 
(Q. conglomerata Schur [non Pers.] sert. p. 67, n. 2539.) — Medio 
inter antecedentem et consequentem et affınis Q. sessiliflorae. Foliis 
chartaceis mollibus, eircumscriptione elliptieis, basi subcordatis, breve pe- 
tiolatis late sinuato-lobatis, subtus pilosulis, in axillis venarum barbula- 
tis; lobis foliorum rotundatis. Amentis masculis ? Floribus femineis apice 
ramulorum 3—6 dichotomis subspicatis, sessilibus; spieis breviter stipita- 
tis. — Glandibus maturis? Squamulis eupulae subeoncretis, villosis, parte 
libero triangulari-ovato, obtuso. — Im Eichengürtel der Hügelregion : 
bei dem Dorfe Baumgarten; im Branisch bei Hannebach; im jungen 
Wald gegen Poplaka; auf dem Billak bei Borband, einzeln; im Walde 
bel Kastenholz bei den Hunnengräbern. Juli mit unreifen Eicheln. 


607 


3225. Q@. longipetiolata Schur. (Q. petiolata Schur Oestr. bot. 
Wochenbl. 1857, p. 18.) — Foliis ambitu oblongo-elliptieis, subpinnati- 
fidis, junioribus subtus villoso-pilosis, in nervis longius pilosis, semper 
longissime petiolatis, basi inaequalibus, dimidiato in petiolum cuneato- 
attenuatis; lobis foliorum ad medium laminis pertinentibus 8—10 lin. 
long., integerrimis, rotundato-obtusis. Amentis masculis longissimis ad 
medium nudis laxifloris , pilosulis. Floribus femineis axillaribus solitariis 
vel 2—3 confertis arcte sessilibus. Glandibus maturis ? submaturis cupu- 
lam duplo superantibus. Cupula tenue pubescens, squamulis subeoncretis 
gibbis. — In dem Walde zwischen Kastenholz und Girlsau. August un- 
reife Eicheln. 

3226. @. Coronensis Schur. (Q.iberica Schur [an Steven] Oestr. 
bot. Wochenbl. 1857, p. 20.) — Media inter antecedentem et Q. pubes- 
centem Willd. Foliis junioribus oblongo - elliptieis, sinuato - dentatis, 
supra parce pilosis, subtus dense villoso-pilosis, in nervo medio glabris, 
basi cuneato-angustatis, longe petiolatis; lobis foliorum acutiusculis; pe- 
tiolis ramulisque glabris. Amentis masculis gracillimis a basi ad medium 
nudis, pilosis; perianthii foliolis longe barbatis. Floribus femineis sessili- 
bus solitarlis vel 2—3—5 confertis. Glandibus maturis? Cupulae squamu- 
lis subliberis triangulari- acuminatis, incumbentibus, puberulis. Arbor 
excelsa, ramis brevibus divaricatis ,„ Jjunioribus cortice nitido fusco, adul- 
tiorum griseo rugoso, gemmarum squamis margine pilosis. — In den 
Wäldern bei Kronstadt, Kalksubstrat. Kalkhaltiges Diluvium,, am klei- 
nen Hangestein und bei den Salomonsfelsen. 2500‘ Mai. — (Wenn diese 
Quercus Coronensis die Q. iberica Steven sein sollte, woran ich 
zweifle, da diese nach Ledeb. Ross. 3, 590 als var. zu Q. sessiflora 
Smith. gezählt wird, so müssten in dieser Voraussetzung folgende Synon. 
genannt werden: Q. iberica Steven. — Q. iberica Lam. — Q. sessi- 
liflora ß iberica Ledeb.) -— (Die jungen getrockneten Blätter mit 
heissem Wasser übergossen,, verbreiten den feinsten Theegeruch „ was 
bei späteren Untersuchungen beobachtet wurde.) 

3227. Q. pubescens Willd. sp. %, 450; Bma. 1134; Guimp. t. 
+41; M. Bieb.; Bess.; Koch syn. ed. %, 737; Zechb. exc. germ. p. 177; 
Rechb. icon. f. 131%. — (Q. Cerris Pall. ap. Ledeb. Ross. 3, 590. — Q. 
lanuginosa Thuwll. par. 1, 50% sec Koch l. c. — Q. collina Schleich. 
— Q. Robur ö Lam. — Q. faginea Rohr. et May. — Q. hungarica 
et Q. pannonica Host. sec Endl. gen. suppl. 4, p. 24. — Q. Frainetti 
Tenor. sec Spr. syst.) — In Bergwäldern (Bimg. 1. e.) häufiger im Hunya- 
der Com. Mai. — Als Baum oder Strauch. 

a. mierobalana. Schur. Fruticosa , demum glabrescens, foliis minori- 
bus pinnatifidis, lobis sinuatis, lobulis acutiusculis. Glandibus minimis nu- 
merosis cum cupula 6 lin. long. , ovatis, acutis, glabris, cupulam duplo 
superantibus. — Auf Kalkboden der Bergregion zwischen Gebüsch: 
Kronstadt; auf Mergelboden: auf dem Billak bei Borband. Jul. Aug. 

3228. Q. Steinii Heuf. in Syll. 37. — (@. pubescens f Steinii 
Heuf. banat. p. 159.) — Auf Hügeln zwischen Gesträuch, strauchartig 
bei Klausenburg. (Wolf sub Q. pubescens.) Mai. Eicheln Jul. Aug. 


608 


3229. Q. conferta Kit. in Schult. Oestr. 4, 619; Zechb. icon. XXII, 
p. 8, f. 1311 (2) Kotschy Eichen 4, t. 14; Schur sert. p. 67, n. 234. — 
(9. Esculus Pall. Verh. III, 125. — Griseb. et Sch. it. hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 353 [non Z.]) — In Wäldern der Hügel- und Bergregion; 
im Hatzeger Thale. (Lerchenfeld Mai 1780.) (Bielz. Blätter.) 


3230. Q. Esculus ZL. sp. 1444; Schur sert. p. 67, n. 2543; Schur 
Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 205 Blufl. et Fingerh. II, p. 676; Fchb. 
exc. germ. p. 177. — (Q. conferta Zchb. icon. XXII, f. 43141! [non Kit.] 
— Q. castellana Bosc. et Q. Delechampii Ten. sec Endlich. gen. 
suppl. p. 24.) — In Bergwäldern bei Hatzeg. Lerchenfeld. 1780. — Der 
Standort spricht für die vorhergehende, doch ist die vorliegende die 
echte Pflanze. 

3231. Q. pallida Heuf. Oestr. bot. Zeits. 1858, p. 28; Heuf. en. 
banat. p. 159. — (Q. sessiflora Sm. var. Neilreich Nachtr. p. 77.) — 
In Wäldern der Hügelregion: bei Dobra, Deva, überhaupt gegen die 
westliche Grenze. April, Mai. (Ich sah nur Blätter und unvollkommene 
Früchte, welche durch die länger zugespitzten Schuppen des Becherchens 
von Q. sessiliflora sich unterscheiden.) 


3232. Q. Cerris L. sp. 141; Bmg. 1136; Schur sert. p. 67, n. 
2544, var. Bß; Du Roi I. t. 5, f. 1; Duh. VIL, t. 57; Rechb. icon. f. 1316; 
Guimp. t. 14%; Wagner t. 173; Koch syn. ed. 2, 737. — (Q. Aegilops 
Scop. [non L.] — Q. erinita et lanuginosa Lam.) — In Bergwäldern 
des westlichen Siebenbürgens. (Bmg. 1. e.) Mai. Früchte Septbr. 

a. bipinnatifida. (Q. austriaca Willd. sp. 4, 454: Bmg. 1135; Q. 
Cerris var. a. Schur sert. p. 67, n. 2544. — Q. Cerris Host. — Q. Cer- 
ris laciniosa Spach. — Q. Tournefortii Walld. — Q. Cerris Du Roi 
t. 5, f. 15 Weisse Forstbot. 4, t. 4, f. 4, a b.) — Mit der vorigen Form 
an Ähnlichen Standorten, im Hunyader Com. (Bing. l. c.) Mai. Früchte 
Aug. Septbr. 


(b. Fructibus in pedunculo elongato sessilibus.) 


3233. Q. Pseudo-sessilis Schur. Foliis obovatis, coriaceis, sub- 
tus glaueis. Floribus femineis in pedunculo abbreviato Y, poll. longo 
2—3—4 subspicatis, approximatis (primo conspectu subsessilibus). Glan- 
dibus subovatis cupulam duplo superantibus. — Media inter Q. sessili- 
floram et Q. pedunculatam. — Im jungen Walde bei Hermannstadt, 
einzeln. April, Mai. Eicheln Aug. Septbr. 


3234. Q. malacophylla Schur. Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 181. — 
(Q. pedunculata var. g. malacophylla Schur Oestr. bot. Wochenbl. 
1857, p. 420.) — Foliis junioribus utrinque viridibus, mollibus, adultiori- 
bus subtus pallidis chartaceis, basi subaequalibus cordatis , brevissime 
petiolatis, ambitu obovatis vel elongato-obovatis, subpinnatifidis, 6—12 
poll. longis ; lobis ovatis vel oblongis , obtusis, emarginatis, integerrimis, 
vel antice undulatis; lobo ultimo intermedio brevissimo , emarginato, 
lobis lateralibus subbreviore. Amentis masculis numerosis confertis, axi 
florum glabro, staminibus exsertis. Floribus femineis 2—3 ab invicem 


609 


remotis sessilibus in pedunculo communi solitario axillari longissimo, pe- 
tiolum multoties superante folio sub dimidio breviore dispositis. Glandi- 
bus 9—-12 lin. long., ovato-oblongis, cupula duplo longioribus. Cupula 
fusca glabra, ore obsolete puberula squamulis subconcretis glabris, dorso 
convexis. — Mittelmässiger Baum, zuweilen strauchartig, um Hermann- 
stadt; auf dem Billak bei Borband; bei Klausenburg, überhaupt zerstreut 
in der Hügelregion. Mai, Jun. War auf dem Billak in den ersten Tagen 
des Juli kaum verblüht, während bei Hermannstadt die Blüthezeit Ende 
Mai fällt. 


3235. Q. extensa Schur herb. Transs. (Q. pedunculata var. f. 
extensa. Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 419. = Q. peduneulata var. 
longifolia Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 420, h. Schur.) — Foliis flo- 
ribusque coaetaneis. Foliis junioribus vitellino-fuseis subglutinosis, sub- 
glabris, margine pilosis, adultis maximis, 10-15 poll. longis, ambitu 
obovato oblongis, sinuato-lobatis, subpinnatifidis, postice integerrimis an- 
tice subtruncato-trilobis, basi tenue cordatis, brevissime petiolatis , dis- 
coloribus, subtus nempe glauco-viridibus, supra saturate viridibus niten- 
tibus, Amentis masculis numerosissimis apice ramulorum flaccidis pendu- 
lis axi glabriusculis; perianthii laciniis barbatis. Floribus femineis 2—3 
alternis, in pedunculo longissimo recurvato sessilibus ab invicem remotis. 
Stylo elevato,, Y, lin. longo, stigmatibus infundibuliformi coniventibus. 
Arbor speciosa, 12—18 ped. ramis longissimis extensis in angılo recto 
patentibus eireumeirca inumbrantibus. Glandibus maximis, 10—14 lin. 
longis, ovato-oblongis, siccate costatis, cupulam triplo superantibus. Cu- 
pulae squamulis postice adpressis apice patulis,, elongato-oblongis obtu- 
sis, ciliolatis. — Um Hermannstadt an Promenaden, Gärten und Wäldern, 
häufiger bei Fogaras. Mai. Eicheln Aug. Septbr. 


3236. Q. pedunculata Ehrh. Arb. 77; Bing. 1133; Schkh. t. 301, 
a; Guimp. t. 140; Wagner t, 172; Koch syn. ed. 2, 737; Zechb. icon. f. 
1313. -- (@. Robur Smith. brit. 1026. — Q. Robur a Z. fl. suec. ed. 2, 
p- 340. — Q. femina Fl. dan. t. 1180. — Q. racemosa Lam. dict. 1, 
715. — Q. macrocarpa et Q. microcarpa Lapeyr. Endlicher gen. 
suppl. IV, p. 24. Schur sert. p. 67, n. 2546, var. c. et d.) — Allgemein 
verbreiteter Waldbaum der Hügelregion, von 600°—2500° absol. Gebirgs- 
höhe, in manchen Bezirken vorherrschend ; z. B. im jungen Wald bei 
Hermannstadt. Sommereiche, blüht früher als Q. sessiliflora. April — 
Mai. Eicheln August. 

a. microbalana. Schur sert. n. 2546 var. Foliis minoribus, 2—3 poll., 
subeoriaceis, oblongo-elliptieis, basi vix emarginato-cordatis. Glandibus 
minimis ovatis 3—5 lin. longis, longissime acuminatis. Cupulae squama- 
rum parte libero obtuso adpresso. Arbor 30 ped. — An Wegen, Zäunen, 
Wäldern bei Hermannstadt. Aug. Septbr. 

b. megabalana. = Q. pedunculata var. e. tubulosa.n. 2546. Glan- 
dibus majoribus 12 lin. longis elongatis subtubulosis, acuminatis, fuscis, 
eupulam quadruplo superantibus. Cupulae squamulis apice ciliolatis. Ce- 
terum ut var. a. sed. foliis majoribus. — Im jungen Wald bei Hermannstadt. 


Schur. Enum. plant. Transs. 39 


610 


c. maerobalana — macrocarpa mihi olim. Glandibus maximis 11,—2 
poll. longis ovato-oblongis cupulam triplo superantibus. Cupulae squamu- 
lis parte libero patulo elongato-oblongo obtuso , ciliato. Arbor maxima 
ramis adscendentibus. Proxima Q. extensae Schur. — (Q. peduneu- 
lata var. d. Schur sert. n. 2546.) — In Wäldern der Hügelregion bei 
Hermannstadt. Eicheln Angust. 


d. brachibaiana, = Q. pedunculata var. a. glaucophylla Schur 
sert. n. 2546. Foliis rigidioribus subtus subincano-glaucis. Glandibus pal- 
lidis ovatis, basi plicatis, brevissime acuminatis cupulam duplo triplove 
superantibus. Cupulae squamulis parte libero adpressis. Arbor maxima 
ramis divaricato-adscendentibus. Mai. Eicheln Aug. 


e. sphaerobalana. Praecedens sed glandibus subovato-rotundis eupu- 
lam duplo superantibus. — In den Wäldern bei Fogaras; um Hermann- 
stadt. Eıcheln Aug. 


f. opaca et g. glaberrima Schur Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 
420; Schur sert. n. 2546, var. ß chartacea. Foliis opacis chartaceis 
purpureo neratis, sinuato-lobatis. Glandibus oblongis, pallide fuscis, 2 op- 
positis vel 3 apice peduneulis subconfertis, cupulam duplo superantibus. 
Cupula fusa glabra, subviscosa, squamulis apice triangularibus obtusis ad- 
pressis. — In den Wäldern bei Hermannstadt: Gross-Scheuern; auf dem 
Billak bei Borband. Eicheln Jul. Aug. 

&. subbipinnatifida. Antecedente var. subsimilis, sed foliis profundius 
lobatis, lobis iterum lobulatis. Cupula hirtella nee viscosa. — Schur sert. 
n. 2546 var. h.; Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 420. — Im Walde bei 
Kastenholz. Eicheln Aug. 

h. subglobosa. Foliis discoloribus rigidiusculis, 4—6 poll. longis, 
sinuato et breviter lobatis. Glandibus minimis subglobosis ,„ basi contrac- 
tis, quasi pedicellatis, plicatis, cupulam duplo superantibus. Cupulae 
squamulorum parte libera lanceolata aceumbente obtusa dorso margine- 
que hirtello.. — In den Wäldern zwischen Kastenholz und Girlsau; im 
Branisch bei Hannebach. Eicheln Aug. 

i. praecox. Fruticosa, densiflora, floribus quasi ex truneis caesis ranis 
propullulantibus. Frutex 6—12 ped. ramosissimus. Fascieulis florum mascu- 
lorum numerosissimis, floribus femineis apice ramulorum 4—2—3 pedun- 
culo brevissimo insertis. Foliis junioribus glabris viscosis. Schur Oestr. 
bot. Wochenbl. 1857 var. m. — Am Bärenbach bei Heltau. April, Mai. 


k. pilosa. Foliis duplicato-lobato-pinnatifidis, junioribus adultisque 
concoloribus subtus parce albo-pilosis. Pedunculo communi florum femino- 
rum dense piloso. Praecedenti var. similis arborescens vel fruticosa. — 
Am Fuss der Gebirge: Götzenberg, Heltau, April, Mai; Billak bei Bor- 
band. Jul. 

l. viminalis. Foliis longius petiolatis, ramis longissimis pendulis. — 
Im jungen Wald bei Hermannstadt in der Nähe des Jagdhauses. — Flo- 
ribus glandibusque ? 


611 


690. CORYLUS /. 


3237. C. Avellana L.; Bing. 1141; Schk. t. 305; Fl. dan. t. 1468; 
Guimp. t. 151; Zechb. icon. f. 4300. — An Waldrändern, Gebüschen, Wein- 
bergen, Hecken und Zäunen. Febr. März. 

3238. C. tubulosa Willd.; Bing. 1142; Guimp. t. 15%; Zechb. 
icon. f. 41301. — In Weinbergen und Obstgärten, meist angepflanzt. 
Febr. März. 

3239. C. Colurna (Willd.) L.; Schkh. t. 305; Rchb. icon. f. 1303; 
Zechb. exc. germ. p. 176. — In den Gärten in Hermannstadt. März, April. 


691. CARPINUS _/. 


3240. C. Betulus L.; Bing. 1140; Guimp. t. 150; Schkh. t. 3045 
Tratt. Arch. 163; Fl. dan. t. 1345; Z£chb. icon. f. 1296. — In Bergwäl- 
dern der Buchenregion. April, Mai. 


3241. ©. intermedia Wierzb. Rechb. icon. f. 1297; Schur Verh. d. 
sieb. Ver. 1851, p. 173; 1852, p. 89; Sert. n. 2552. — (C. Betulus ß 
edentata Heuf. banat. p. 160. — C. Carpinizza Host. A. 2, 626; 
Schur sert. n. 2553; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 
354.) — In Bergwäldern durch das ganze Gebiet. April, Mai. (Die sie- 
benbürgischen Walachen nennen C. Betulus und C. intermedia ohne 
Unterscheidung „Carpinizza“.) 


3242. C. subcordifolia Schur. Ramulis fusco-purpureis albo-ma- 
culatis, pilosis. Foliis ambitu ovatis, basi oblique cordatis longe acumina- 
tis, supra punctulatis, glabris, subtus in nervis pilosis in axillis nervorum 
barbatis. Squamis maximis herbaceis , lobo medio maximo 18 lin. long., 
4 lin. lat. oblongo, obtuso, argute serrato; lobis lateralibus minimis 3—4 
lin. longis, ovato-oblongis, acuminatis, integerrimis. — In Wäldern der 
Kalkgebirge: auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; auf dem Kereszt- 
hegy bei Remete. Jul. 

3243. C. duinensis Scop. carn. II, 243, t. 60; Koch syn. ed. 2, 
738. — (C..orientalis Lam. diet. 1. 707; Tratt. Arch. t. 164; Zechb. 
icon. f. 1298; M. Bieb. Fl. t. c. II, 405; Willd. sp. IV, p. 468.) — Im 
westlichen Siebenbürgen an der Maros, an Hecken, in Gebüschen. April. 
Früchte Jul. (Zerchenfeld bot. Nachl. 1780—1785.) 


692. OSTRYA Micheli gen. p. 223. 


3244. O. carpinifolia Scop. carn. II, 243; Koch syn. ed. 2, p. 
7139; Nees ab Es. fasc. 1. — (0. vulgaris Willd. sp. IV, 469. — O. ita- 
lica Mich. gen. t. 104, f. 1-2. — Carpinus Ostrya ZL.) — In allen 
Garten- und Parkanlagen. Hopfenbuche. April, Mai. 


612 


Ordo CXXIII. PLATANEAE Lestiboud. 
(Lestib. in Mart. monac. p. 46, Comp. 12. Lindley intr. ed. 2, 187.) 
693. PLATANUS /. 


3245. P. occidentalis L.; Zöchb. exc. germ. p. 16?; Schkh. t. 306. 

3246. P. acerifolius L.; Kchb. 1. c. — Beide Bäume werden in 
Gärten, Parkanlagen und an Promenaden nicht selten angepflauzt, wo 
sie den Winter sehr gut überstehen, oft besser wie manche einheimische 
Bäume, weil sie sich später im Frühling entwickeln. April, Mai. 


Ordo CXXIV. BETULINEAE Rich. 
(Richard in Kunth. gen. 2, p. 21.) 
694. BETULA 1. 
(a. Excelsae Koch.) 


3247. B. alba L.; Bing. 204; Schkh. t. 288; Guimp. t. 145; Engl. 
Bot. t. 2198; Fl. dan. t. 1467; Rchb. icon. f. 1282. — In Wäldern, sowohl 
in der Ebene als auch in der Bergregion, Sandboden, Wald- und Moor- 
boden; am Büdös auf Torf mit Pinus sylvestris; auf den Gebirgen 
bis 4000° tritt sie an die Stelle der abgetriebenen Buchen. April, Mai. 

a. fruticosa. Frutex 6—9 ped. ramis brevibus erectis; foliis juniori- 
bus flavo-viridibus plus minus in colorem aureum vergentibus. Amentis 
femineis minoribus erectis. (B. aurea Dorkh. Forstbot. 1, 4985 Schur 
sert. n. 2556 var. a. — B. hybrida Bechst. Diana 4, 80.) — Auf der 
Heide bei dem Dorte Arpas; am Scheweschbach im jungen Wald bei 
Hermannstadt. April, Mai. 

b. pendula. Arborea, ramis longissimis, pendulis verrucosis. Foliis 
ovatis, basi cuneatis, acuminatis, inciso-serratis. — B. pendula Zeoth. 
tent. 1, 405, Bmg. 2055 Ehrh. Schkh. t. 238. — Mit der normalen Form 
an gleichen Standorten, öfter im angepflanzten Zustande. (Bing. 1. e.). 
April. 

c. laciniata. Praecedens, sed foliis inciso-laeiniatis. — In Baum- 
pflanzungen, Parkanlagen. Hermannstadt. April, Mai. 


3248. B. verrucosa Ehrh. Beitr. 6, 98; Ehrh. Arb. n. 96. — (B. 
glutinosa Wallr. Sched. p. 497. — B. carpatica Kit. [non Willd.]) — 
Bramulis verrucosis suberectis. Foliis junioribus viscosis; adultis saturate 
viridibus (siecatione nigricantibus), subrhombeis, subangulatis, duplicato- 
serratis, saepe sublaciniatis petiolisque glabris. Amentis fructiferis stipite 
2— 3 longioribus, oblongo-cilyndraceis, utringue obtusis. Squamarum lobo 
medio patente, lobis lateralibus postice reete truncatis. Nucibus obovatis, 
al& nuce ipsa latiore apicemque stigmatis attingente. (B. alba var. d. 
Schur sert. n. 2556). — Auf Moor- und Waldboden, am Fuss des Arpäs, 


613 


links vom Wege der Glashütte; am Scheweschbach bei Hermann- 
stadt. Mai. 

a. puberula. Foliis junioribus subtus tenue pubescentibus, margine 
pilosulis. ( Schur sert. n. 2556. var. c. turfosa = B. turfosa Schleich.) 
— Auf Torfboden, auf der Heide bei dem Dorfe Arpas, am Fuss des 
Götzenberges im Zoodthale. Mai. Früchte Juli. 

3249. B. oycoviensis Dess. Gal. 2. 289, 396. Zaw. en. pl. Gal. 
et Bucc. p. 20; Zechb. exc. germ. p. 846, n. 1061. ß. Schur sert. n. 2559; 
Bluf. et Fingerh, camp. 3, p. 682. Frutex 3—4 ped. et ultra, ramis 
erectis resinoso-punctulatis. Foliis glabris ovatis, acutis, inaequaliter du- 
plicato-serratis; subtus resinoso-punctatis; serraturis calloso-mucronatis. 
Squamis amenti digitato trifidis, lacinia media lanceolata, laciniis latera- 
libus brevissimis rotundato-subtriangularibus. Amentis duplo minoribus 
quam B. alba erectis. Nucibus angustioribus obovato-oblongis, ala nuce 
ipsa duplo latiore, apicem stigmatis attingente vel parum superante. 
Proxima quidem B. albae var. fruticosae sed characteribus supra 
datis distinguenda. — Auf Heiden, Bergtriften, au Waldrändern, am 
Rande von Torfimooren, auf der Heide am Fuss des Arpas, an Wald- 
rändern bei Borszek; am Torfmoor des Biüdös. Jul. Aug. in Früchten. 

3250. B. transsilvanica Schur herb. Trauss. — (B. alba var. 
b. Schur sert. n. 2556. -- Media inter B. oycoviensem et B. carpa- 
ticam Willd.) — Arborea vel fruticosa. Cortice ramorum fusca plus mi- 
nusve albo-maculata et saepe quasi incrustata. Foliis subtriangularibus 
vel triangulari-ovatis vel subeordatis inaeq.aliter calloso-dentatis petio- 
lisque glabris, subtus reticulato-venosis punctisque resinosis dense ad- 
spersis. Amentis fructiferis minimis 6—8 lin. longis, suboblongis, erectis. 
Squamis amenti trilobis, lobo medio obov ıto-oblongo basi dilatato, apice 
rotundato; lobis lateralibus minoribus, antice incrassatis posilce recte 
truncatis; omnibus margine ciliatis. Nucibus oblongis ala sua duplo an- 
gustioribus. Ala apicem stigmatis attingente. — Auf Moorboden der 
Gebirge, auf dem Arpas und in den Fogaraser Gebirgen, auf den Ge- 
birgen zwischen Zood und Talmats, auf dem Büdös und am St. Annen- 
See. Mai — Aug. Früchte. 

3251. B. carpatica Willd. sp. 4, p. 464; Pers. syn. 2%, 5725 
Schur sert. n. 2560; Zöchb. exc. germ. p. 174. P. alba Hornem. Fl. dan. 
t. 1467. — B. pubescens var. ß. Koch syn. ed. 2, 7612 — B. tortuosa 
Ledeb. Ross. 3, p. 652. Regel. Betul. p. 22, 25, 30, 33, t. 7, £. 1, 2, 24, 
35. — B. davarica Ledeb. Fl. alt. IV, 245. (An B. davaria JPall. It. 
III, p. 224, not. 321, 421, t. k. k. f. 4, a. b. et Pall. Fl. Ross, 1. p. 60, 
t. 39, f. A. (2) sec. descript. in Ledeb. Fl. Ross. 3, p. 651). — B. nigri- 
cans Schur herb. Transs. — Arborea vel fruticosa. Foliis ovato-rhombeis 
acutis, inaequaliter serratis, junioribus pilosis, adultis supra glabriusculis, 
subtus ad costam venasque primarias pilosis, quandoque tota glabris. 
Ramulis novellis tenue pubescentibus glabrisve plus mınns resinoso-pune- 
tatis. Amentis fructiferis erectis, crassiusculis 12 lin. long., nigricantibus. 
Squamis inaequaliter trifidis eiliatis; lobis lateralibus oblique truncatis. 
divaricatis. Nucibus ellipticis late alatis. Ala transverse elliptica ipsa 


614 


nucula aequilonga et aequilata, apicem stigmatis attingente. — Auf Wald- 
und Moorboden in der Hügel- und Bergregion; am Scheweschbach im 
jungen Walde; am Silberbach im Michelsberger Thal, am Fuss des 
Götzenberges bei Heltau, auf den Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Ge- 
birgen, Alluvium, Diluvium, Glimmerschiefer. Mai. Früchte Juli. 

3252. B. pubescens Ehrh. Beitr. 6, p. 98; Arb.n. 67, (et Auctor. 
plurim.). @uimp. t. 146. — (B. odorata Bechst. Diana 1.; Schur sert. n. 
9562. — B. tomentosa KReitt. et Abel. t. 45). — Auf Moor- und Torf- 
boden in der Hügel- und Bergregion; am Fuss der Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer- Grossauer Gebirge, am Götzenberg im Michelsberger Thal, 
auf dem Toıfmoor am Büdös und bei Tusnäd, bei Borszek, am Schewesch- 
bach im jungen Wald bei Hermannstadt. Mai. Früchte Juli. 


(b. Humiles Koch.) 


3253. B. intermedia Koch syn. ed. 2, 761; (non Thomas) Rehb. 
icon. XXH, f. 41283: Schur sert. n. 2558; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, 
p. 174; 1859, p. 199; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 290; Andrä Verh. d. sieb. 
Ver. 1858, p. 129. — (B. hybrida Regel. Betul. p. 36 —40, t. 8, f. 1—12). 
— Auf den Arpaser Gebirgen; auf dem Torfmoor bei Borszek und am 
Büdös Mai. Früchte Jub: 

3254. B. humilis Schrank. Baier. Flor. 4, p. 4215 Koch syn. ed. 
9, p. 761. — (B. fruticosa Willd. sp. 4, 467; Guimp. et H. t. 149). — 
Auf dem Torfmoor bei Borszek uud am Büdös. Juli 1853 in Blüthen und 
Früchten. — Ist schon von Lerchenfeld 1785 beobachtet und später von 
Satmari eben daselbst gesammelt und mir mitgetheilt. 


695. ALNUS Tournef. inst. t. 359. 


3255. A. glutinosa Gärt. fruct. 2, t. 90: Bmg. 206; Guimp. t. 
135; Fl. dan. t. 2303; Sturm H. 29. Zechb. icon. f. 1295. — In feuchten 
Hainen, Wäldern, Waldwiesen, an Bächen und Flussufern. Febr. — April. 

3256. A. incana DC. fl. franc. 3, 304; Bmg. 207; Guimp. t. 136; 
Fl. dan. t. 2301, Relb. icon. f. 1291. — Mit der vorigen Art an ähnlichen 
Standorten aber seltener, bei Fogaras uud Kronstadt, auf der Heide 
zwischen dem Dorfe Arpas und dem Gebirge. März, April. 

3257. A. pubescens Tausch Flora 1834, 2, p. 520. — (A.hybrida 
A. Braun, Rechb. icon. XXII, f. 1292; Schur sert. n. 2565. — A. incano- 
glutinosa Krause, Schles. Ges. 1845, p. 58. — A. glutinosa var. 
Regel. Betul. p. 103—105, t. 11, f. 3—4). — In den Fogaraser Gebirgen 
zwischen A. glutinosa und A. incana Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, 
p- 169. Juli ohne Blüthen und Früchte. 


696. ALNOBETULA Schur sert. p. 68. 


Alnus Seet. I. Alnobetula Koch, 


3258. A. viridis Schur sert. n. 2563. — (Betula ovata Schrank. 
Gwmp. et H. it. 147. — B. viridis Chaie. ap. Vell: 3, p.189. — B. 
Alnobetula Ehrh. Beitr. 2, p. 72. — Alnus viridis DC. fl. france. 3, 


615 


30%; Zechb. icon. f. 1290. — Alnus incana var. ß. Bmg. sub n. 207). — 
Längs der ganzen Alpenkette Siebenbürgens, an Wasserfällen, schattigen 
feuchten nördlichen Abhängen, beginnt in der oberen Buchenregion und 
steigt bis über die Krummholzregion hinaus, 4000°—6000° Mai, Juni 
Früchte Aug. Septbr. (Die von Dmg. 1. e. für Alnus incana angege- 
benen Standorte beziehen sich meist auf diese Art). 


Ordo CXXV. SALICINEAE Richard. 


(In Kunth. nov. gen. amer. 2, 21.) 
697, SALIX /. 
Seet. I. Fragiles Koch. 


3259.°S. pentandra ZL.; Bmg. 87; Host. sal. t. 1-2; Guimp. et 
H. t. 161. Fl. dan. t. 943; Zechb. icon. f. 1268. — (S. polyandra Schrank. 
— S. tinetoria Smith. — S. pentandra latifolia Hartm. — S. pen- 
tandra f.ZL. fl. suec.— S. polyandra Bray. —S. pentandra ß. lati- 
folia Koch syn. ed. 2, 740). — In Gebirgswäldern und an schattigen 
Flussufern und Wiesenrändern. Mai, Jun. Var. amentis androgynis, 
staminibus pro parte in pistilla monstrosa mutatis = S. hermaphro- 
dita L. sp. 1442 effieit. 

3260. S. cuspidata Schultz. Fl. Starg. suppl. #7; Koch syn. ed. 2, 
740; Rehb. icon. XXI, f. 1266. — S. Meyeriana Rostkow.; Schur sert. n. 
2599; Guimp. et H. t. 162. — S. pentandra var. tetranda Schur pl. 
exsicc. — S. tetrandra Willd., — 8. fragili-pentandra Wimm. et 
in’eadem rat. = S. Pokornyi Kern. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 181. — 
In den Wäldern bei Kronstadt, in der Nähe des Honterusbrunnens, hinter 
dem südlichen Abhang des Kapellenberges; bei den Walkmühlen Mai, 
Jun. (Männliche und weibliche Bäume oder Sträucher mit vollkommenen 
Früchten, blüht fast gleichzeitig mit S. pentandra, aber am spätesten 
von unseren Weiden, wenn S. fragilis lange verblüht hat: kann daher 
kein Bastard von S. fragilis und pentandra sein!) 

3261. S. fragilis L.; Bing. 86; Zöchb. icon. f. 1264. — 8. fra- 
gilis ß. vulgaris Koch syn. ed. 2, 741. — S. fragilis Smith. Engl. 
bot. t. 406; Schur sert. n. 2598. — S. excelsa Tausch. — S. fragilis 
Wargiana Lej. — S. Wargiana Lej. Fl. d. spa. p. 312; Guimp. t. 167. 
— Foliis viridibus glabris, oblongis vel oblongo-obovatis; ramulis rufes- 
centibus. — Auf Wiesen an Bächen, Flussufern, Hecken, Zäunen (Bing. 
l. ce.) März, April. Früchte Juli. In den Gebirgsthälern 14—21 Tage später. 

a. androgyna. Serior florens, spieis androgynis apice femineis, vel 
femineis apice maseulis. — An dem Altilussufer bei Girlsau und Tal- 
mats. Mai. 

3262. S. decipiens Hojn. Salie. 2, p. 2, t. 31; Smith. Engl. bot. 
t. 1937; Bmg. 89. — ($. fragilis var. a. decipiens Schur sert. n. 


616 


2598.) — Ramulis fusco-rubris vel testaceis; geminis atro-fuscis, foliis 
ramulorum infimis lato-obovatis obtusissimis, viridibus. — An Strassen, 
Wegen, Flussufern; Talmats am Altflussufer in der Nähe der Weingärten, 
April, Mai. { 

3263. S. Russeliana Smith. brit. 3, 1043; Schur sert. n. 2597; 
(S. fragilis var. y. Koch syn. ed. 2, 741. — S. fragilis Sturm H. 25. 
— S. pendula Ser. Sal. helv. 79. — S. gracilenta Tausch. — 8. 
albo-fragilis Schur herb. Transs.. — S. fragilis var. subsericea 
Schur herb. Transs. — S. fragilior, S. fragillima, S. palustris 
et S. exelsior Host. A. Il, p. 636—638 teste Maly en. p. 80). — 8. 
fragili-alba Wimm. = S. palustris et S. excelsior Host. Sal. 
t. 24, 25, 28, 29. Kern. Oestr. bot. Zeit. 1858, p- 185—187). — Ramulis 
hornotinis ceinereo-favidis sericeo-albo-pilosis. Foliis junioribus albo- 
sericeis, adultioribus subsericeis, serratis, serraturis minoribus, stipulis 
longius acuminatis. Floribus diandris. — An Waldrändern, Flussufern, 
Gärten, Strassen, um Dörfer und Städte. April. Mai. 

3264. S. chlorccarpa Schur herb. Transs. — Ramulis hornotinis 
apice tenuissime sericeo-albo-pilosis. Foliis oblongis interdum antice 
parum latioribus, longissime acuminatis, junioribus albo-sericeis, adultis 
subtus lividis petiologue tenue sericeis vel glabris. Stipulis semicordatis 
longe acuminatis. Squamis oblongis, viridibus, eiliatis ovarıum aequantibus 
mox sub anthesi caducis. Fructibus viridibus glabris, subsessilibus, mini- 
mis, basi subglobosis, subito attenuatis. Stylo brevissimo, crasso caduco; 
stigmatibus bifids. — Habitu S. Russelianae. — An Flussufern bei 
Hermannstadt, Talmats. Mai. 

3265. S. alba L.; Bing. 105; Guimp. t. 197; Wagner t. A0T—108; 
Zechb. icon. f. 1263; Host. Salic. t. 32—33; Sturm H. 25. — An Wäldern, 
Flussufern, um Dörfer und Städte. April, Mai. 

a. vitellina. Ramulis flavo-viridibus vel vitellinis. (S. alba y. vitel- 
lina Koch syn. ed. 2, 741; Schur sert. n. 2596, var. a. S. vitellina ZL. 
sp. 2, 1442; Bmy. 85; Guimp. t. 166; Host. Salic. t. 30—31 ; Zöchb. icon. 
f. 1263; Hofm. Salic. t. XI, f. 1; t. XI, f. 2-3; t. XXIV; Engl. bot. 
1389). — In den Wäldern und Weinbergen bei Hammersdorf; bei Her- 
mannstadt, April, Mai. 

b. caerulea. Ramulis foliisgue demum glabrescentibus, plumbeo-gri- 
seis, qnasi in colorem caeruleum vergentibus. — ($S. caerulea Smith. 
Engl. Bot. t. 2431. — S. alba var. fruticosa Schur sert. n. 2596 P.) — 
An Flussufern, meist strauchartig. Am Altfluss bei Girlsau und Tal- 
mats, Mai. 

3266. S. babylonica /. sp. 1443; Iechb. exc. germ. p. 172: Koch 
Comm. Erlang. 1328, p. 17 in nota. -— S. @. Gmel. It. IIL, p. 309, t. 34, 
f. 2. — Haufig angepflanzt auf Friedhöfen, in Gärten: Hermannstadt ; 
bei Kronstadt männliche und weibliche Bäume. Mai, Jun. 


Sect. II. Amygdalinea Koch. 


3267. S. amygdalina L. sp. 1443; Bimg. 86; Koch syn. ed. 2, 
141; Ledeb. Ross. 3, p. 600 var. a.; Koch l. ec. var. a.; Rehb. icon. f. 


617 


1256. — Foliis diseoloribus, subtus glauco-pruinosis. Floribus triandris. — 
(S. amygdalina legitima Schur. — S, amygdalina var. a. disco- 
lor Schur sert. n. 2594. — S. triandra Sturm H. 25; Smith. — S. Vil- 
larsiana Willd. sp. 4, 655. — S. amygdalina Vill. delph. 3, 763. — 
S. Hoppeana Willd. sp. 4, 454; Sturm H. 25; Guimp. t. 158.) — Auf 
sandigen feuchten Wiesen, an Flussufern (Bmg. 1. c.), häufig bei Tal- 
mats am Zibin- und Altfluss; bei Hermannstadt. April, Mai. 

3268. S. triandra L. sp. 1442; Ding. 84; Smith. brit. p. 1044; 
Guimp. t. 159. Ab antecedente differt: Foliis utrinque viridibus vel sub- 
tus tenue pallidioribus. — Mit der vorigen an ähnlichen Standorten. 
(Bing. l. e.) Hermannstadt, Kronstadt. April, Mai. 

a. mierocarpa. Amentis fructibusque viridibus duplo minoribus. (‚Schur 
sert. n. 2594 var. d.) — Am Altfluss bei Talmats. Juli 1848. 

b. fruticosa. Humilis, decumbens, radicans, 1—3 ped. a basi flori- 
gera; pedunceulis foliatis, amentis non raro androgynis. — (Schur sert. 
n. 259% var. f. humilis. = S. triandra var. radicans Schur herb. 
Transs.) — Auf lockerem Sande am Altfluss bei Girlsau. Juli mit Früchten. 

c. angustifolia. Fruticosa. Foliis anguste oblongis, longe acuminatis, 
eoncoloribus, amentis androgynis, pedunculis foliatis. Semperflorens. — 
(S. triandra var. g. Schur l.c. =S$S. Hoppeana Willd. me judicante. 
— 5. semperflorens Schur. [an Host.) — Mit der vorigen Var. an 
ähnlichen Standorten: Girlsau, Talmats. April — August blühend; von 
Jul. bis Septbr. Früchte. 

3269. S. serotina Schur herb. Transs. = S. triandra var. c. 
serotina Schur sert. n. 2594. — Fruticosa. Semperflorens. Folis flori- 
bus fructibus stipulisque coaetaneis. Foliis oblongis vel lineari-oblongis, 
longe petiolatis, acuminatis, serratis, subtus glaueis. supra viridibus ni- 
tentibus. Stipulis mınimis, semicordatis, dentatis, raro integerrimis. Amen- 
tis axillaribus ereetis, masculis subsessilibus, basi vix vel haud foliatis, 
femineis pedicellatis basi foliatis. Floribus triandris. Fructibus glabris, 
viridibus pedicellatis, squama fultis. — (An S. semperflorens Host. 
Fl. aust. II; Host Salic.) — Auf sandigem Boden, Wiesen, an Flussufern 
bei Hermannstadt, Neppendorf, Girlsau, Talmats, durch den ganzen Som- 
mer blühend und Früchte tragend. Mai, Aug. 

3270. S. alopecuroides Tausch. exsice.; Kern. Zool. bot. Ges. 
1860, Il, p. 190. (S. speciosa Host. Salic. t. 17. — S. amygdalina 
alopecuroides Zechb. icon. XXI, f. 1257. — S. triandro-fragilis 
Wimm. Flora 1848, 1, 333; Kern. 1. e. 191. — S. amygdalina var. e. 
Schur sert. n. 2594.) — Auf Sandboden an Flussufern, am Altfluss bei 
Talmats, Girlsau, am Zibinufer bei Neppendorf, Grossau, Hermannstadt. 
Mai, Jun. (In Siebenbürgen .Koischy.) 

3271. S. undulata Ehrh. Beitr. VI, p. 101; Koch syn. ed. 2, 742; 
Guimp. t. 4160; Schur sert. n. 2595; echb. icon. XXL f. 1261. — (S.triandro- 
alba Wimm. Fl. v. Schles. 208.) — An Flussufern, am Altiluss bei Tal- 
mats bis in die Kontumaz, einzeln. April, Mai. 

3272. S. hippophaäfolia Thuill. fl. par. p. 514; Koch syn. ed. 
2, 744; Zehb. icon. XXI, f. 1262. — (S. mollissima Hofm. in Ehrh. 


615 


Beitr. VI, 41014 [non Zehb.]. — S. triandro-viminalis Wimm. Flora 
1848, 1, 309.) — Auf Sandboden an der Maros bei Zam. (Derchenfeld 
Mai 14785.) 


Sect. III. Pruinosae Koch. 


3273. S. daphnoides Will. delph. 3, 765; Koch syn. ed. 2, 743. 
— (S. praecox Hoppe in Sturm D. Fl. 1, 25. — Guimp. t. 168. — S. 
cinerea Willd.; Host. Salic. t. 26—27.) — Auf Sandboden an Fluss- 
ufern, am Rothenthurmpass bis in die Walachei, einzeln. Jul. Nur Blät- 
ter, welche mit der Wiener Pflanze übereinstimmen. 


Sect. IV. Purpureae Koch. 


3274. S. purpurea L. sp. 1442; Koch syn. ed. 2, 744; Jtchb. 
icon. f. 2030; Sturm H. 25; Guimp. t. 169. — (S. monandra Hofm. 
Salic. p. 18, t. 1, f. 1—2 et sq.; Bmg. 83. — Filamentis connatis [sta- 
mine semper unico Bimg. l. c.]; foliis glabris vel junioribus subtus vel 
utrinque tenue sericeis. — Fruticosa, ramis erectis vel subdivaricatis. — 
S. monadelpha Koch. = S. purpurea var. ö Koch l. ec. Fechb. icon. f. 
2031.) — An Flussufern, Wiesenrändern (Bmg. l. c.) häufig bei Her- 
mannstadt, Kronstadt, Klausenburg. März, April. 

a. Labertiana. Koch syn. 1. c. var. ß; Schur sert. var. c. n. 2585. — 
(S. Lambertiana Smith. brit. p. 1041; Zechb. icon. £. 2035.) — Am Zi- 
binufer bei Hermannstadt. April. 

b. subdiandra. Staminibus ad medium connatis, ramis virgatis erec- 
tis; foliis lineari-oblongis suboppositis, glabris. (Smith. brit. 1040; Jechb. 
icon. f. 2032.) — Auf feuchten Wiesen, an Flussufern (Dmg. 1. e.): Her- 
mannstadt, Kronstadt, nicht selten, auf Sandboden oft sehr klein, 10— 
15 poll. April. 

c. androgyna. Koch 1. e. 745. — (S. mirabilis Host. A. 2, 641.) — 
Amentis androgynis femineis apice masculis. = Am Zibinufer bei Her- 
mannstadt. April. 


3275. S, Helix ZL. sp. 1444 (?); Ding. en. 4, n. 92. Ramis fusco- 
purpureis, vırgato-erectis. Foliis brevissime petiolatis, oblongo-linearibus 
vel oblongo-lanceolatis, obliquis, glabris, inferioribus alternis, superiori- 
bus oppositis angustioribus, omnibus serratis. Staminibus 2%. Fructibus 
lanatis. (Bing. 1. e.) = S. Baumgarteniana Schur. — Auf feuchten 
Wiesen bei Schässburg an der Kokel, bei Leschkirch und bei Reps am 
Hartbach. (Bing. ]. c.) 


3276. S. rubra Huds. fl. angl. p. 4235 Koch syn. ed. %, 745; 


Rechb. icon. XXI, f. 2036; Kern. 1. c. 220. — ($S. Forbyana Sm. Brit. 
III, 1041; Sm. E. B. t. 1344. — S. eleagnifolia Tausch. Kern. ]. c. 


219. — S. concolor Host. Salie. t. 33—35. — S. purpureo-vimina- 
lis Wimm. Grab. Siles. II. 367. — Schur sert. n. 2586. — S. fissa 
Ehrh. Arb. n. 29.) — Auf feuchten Wiesen, an Flussufern, auf über- 


schwemnmt gewesenen sandigen Plätzen zwischen 8. purpurea und 8. 


619 


viminalis. Am Altfluss bei Talmats, am Haarbach und Zibin bei Weszten. 
April, Mai. 

3277. S. Pontederana Schleich. Cat. 1809 ; Koch syn. ed. 2%, 744; 
Willd. sp. 4, 661. — Kchb. icon. XXI, p. 29, f. 2037. — (S. purpureo- 
silesiaca Schur; probabiliter = 8. silesiaco-purpurea Wimm. 
Schles. Ges. 1846, p. 185; 1847, p. 126, t. 2, f. 13, t. 3, f. 19. Neslreich 
Nachtr. p. 73—74.) — In Gebirgsthälern: im Michelsberger und Arpaser 
Thal; am Silberbach am Fuss des Götzenberges. Mai, Jun. — (Unsere 
Pflanze steht der S. silesiaca, in deren Gesellschaft sie auch vorkommt, 
nahe und würde daher S. silesiaco-purpurea repräsentiren.) 

3278. S, incana Schrank. Baier. fl. 4, 230; Koch syn. ed. 2%, 747. 
(S. riparea Willd. sp. 698; Sturm H. 25; Guimp. t. 187; Host. Salie. 
t. 58—59 ; Schur sert. n. 2591. — S. albo-purpurea Schur. = S. af- 
finis Schur herb. Transs.) — Arborea. Squamis concoloribus, persisten- 
tibus. Staminibus ad medium connatis. Amentis subsessilibus, concolori- 
bus, flavis, praecocibus, femineis demum basi foliatis. — Auf Sandboden 
an Flussufern. Bei Talmats; an der Maros bei Sz. Domokos strauchartig 
mit Myricaria germanica. April blühend. Jun. Jul. Früchte. 


Seet. V. Viminales Koch. 


3279. S. viminalis L.; Bing. 104; Guimp. t. 195; JRchb. icon. f. 
1248; Sturm H. 25; Host. Salic. t. 54—55. — An Flussufern, auf sandi- 
gen Wiesen. Hermannstadt. April, Mai. 

3280. S. acuminata Smith. brit. 1069; Ding. 99; Gwimp. t. 193. 
— In feuchten Wäldern, am Rande von Sümpfen und Teichen. (Bima. 
l. e.) April, Mai. 

3281. S. stipularis Smith. E. Bot. t. 1214. — (S. acuminata 
Rechb. icon. XXI, f. 1252. — S. dasyclados Wimm. Schles. Ges. 1847, 
p. 155, t. 2, f. 3, sec. Kern. ]. c. 246-218. — S. viminali-cineres 
Wimm. Flora II, 437.) — Auf feuchtem Boden an Flussufern, vorzüglich 
an Gebirgsbächen,, auf der Heide zwischen dem Dorfe Arpas und dem 
Gebirge; im Zoodthale, einzeln. März, April. Ich habe nur Blätter und 
überreife aufgesprungene Früchte Mitte Juli gefunden. 


Seet. VI. Capreae Koch. 


3282. S. Seringeana Gaud. fl. helv. 6, 2512? — Fruticosa. Foliis 
elongato-oblongis, acutis, medio 6 lin. latis. 3—4 poll. longis subinteger- 
rimis, obsolete denticulatisve, supra tenue villosis, subtus albo tomentosis. 
Stipulis minimis, obovatis, glanduloso-dentieulatis, inconspicue petiolatis. 
Proxima S. holosericeae Willd. =S. holosericea Schur herb.; sert. 
n. 2584. — In den Fogaraser Gebirgen auf sumpfiger Wiese. Aug. 1851 
ohne Früchte. — (Wenn diese Weide die in Rede stehende S. Serin- 
geana ist, so würden folgende Synon. hierher gehören: 8. lanceolata 
Ser. [non Sm.] — S. holosericea Ser. [non Willd.] —S. Kanderiana 
Ser. — 8. longifolia Schleich. [non Miühlenb.] — S. intermedia Host. 
Saliec. t. 56-57. — 8. holosericea var. Seringeana Schur herb. 


620 


Transs. — S. incano-cinerea Wimm. Flora 1849, 1, 46.) (Zchb. icon. 
XXL £. 2029; Kern. Zool. bot. Ges. 1860 A, 46.) 

3283. S. cinerea L.; Bing. 97; Koch syn. ed. 2, 748; Rchb. icon. 
f. 2022. — (S. acuminata Hofm. [non BDmg.] — S. Hoffmanniana 
Bluf. et Fingerh.) — Auf nassen Wiesen und Triften, Flussufern, an 
Bächen (Bing. 1. c.): Hermannstadt; Lazarethwiese; Kronstadt. April, Mai. 

3284. S. aquatica Smith. brit. 1065; Schur sert. n. 2583; Guimp. 
t. 191. — (S. acuminata Bess. en. p. 37 et 77.) — Auf sumpfigen Wald- 
wiesen, oft mit der vorigen gemeinschaftlich; Hermannstadt, auf der 
Lazarethwiese in den Remisen ; Kronstadt. April, Mai. 

3285. S. Caprea L.; Bimg. 103; Koch syn. ed. 2, 750; Zechb. 
icon. f. 2024; Guimp. t. 192; Fl. dan. t. 245; Host. Salie. t. 66-67. — 
(S. tomentosa Ser. —S. ulmifolia Thwll. — S. aurigerana Lapeyr.) 
— In Wäldern, Hainen, an Flussufern, um Dörfer , Städte und Teiche, 
häufig strauchartig. März, April. 

a. aurigera = vitellina Schur herb. Transs.; Schur sert. n. 2550 
var. a. — Ramis aureo-favis; foliis adultis supra glabris, subtus tenue 
albo-tomentosis, petiolo nervoque crasso aureo insignitis. — In den Wein- 
bergen bei Hammersdorf. April. (Schöner Baum mit reicher Krone.) 

h. parvifolia. Ramis fuscis; foliis minoribus integerrimis, ambitu 
ovato-oblongis, quandoque fusco marginatis. — (S. Caprea var. b. Schur 
sert. 1. c. — S. Caprea ß sphaceolata Wahlend. carpat. 319. — S. 
phaceolata Willd.) — Auf Wiesen und in Gebüschen der Hügelregion. 
Hermannstadt. April. 

3286. S. aurita L. sp. 1446; Koch syn. ed. &, 750; Schur sert. 
n. 2581; Zechb. icon. f. 2020; Guimp. t. 188; Reit. et A. t. 69. — (8. 
heterophylla Host. Salic. t. 87—83.) — Auf schattigen feuchten Wie- 
sen und Triften, in Wäldern und Hainen: Hermannstadt, Kronstadt, 
Klausenburg, auf dem Billak. März, April. (Variat gemmis glabris vel 
pubescentibus , spieis longioribus 12 lin. longis vel minoribus ovato-glo- 
bosis 6 lin. longis.) 

3287. S. depressa L. fl. suec. ed. 2, 352; Bmg. 102; Schur sert. 
n. 2574; Rechb. icon. XXI, t. 567. — (S. Starkeana MWilld.; Host. Salic. 
t. 89—90; Guimp. t. 174. — S. livida Wahlenb. Lapp. p. 272, t. 16. — 
S. Pseudo-aurita Schur herb. Transs.) Variat foliis giabris vel sub- 
tus pubescentibus , amentis majoribus minoribusve. Foliis subtus pubes- 
centibus est = S. Pseudo-aurita Schur legitima = S. depressa 
var. c. villosissima Schur sert. l. c.. — Auf sumpfigen Wiesen der 
Berge und Voralpen vorzüglich auf Moor oder Torf. (Bing. 1. e.) In der 
Csik, auf dem Moor am Fuss des Büdös, im Zaisonthale, bei Kronstadt 
gegen die Pojana Muruluj; in den Arpaser Gebirgen bis 4000‘ Mai, 
Jun. Früchte Aug. 

3288. S. phylicifolia L. sp. 1442; Koch syn. ed. 2, 751; Zechb. 
icon. XXI, t. 563 et 564. — (S. bicolor Ehrh. Beitr. 5, p. 162; Schur 
sert. n. 2573; Guimp. t. 180. — S. arbuscula Wahlenb. [non L. nec 
Jaeq.) — S. phylicifolia var. transsilvanica Schur est modifieatio 
foliis supra tenue subtus densius tomentosis.) — Auf Alpentriften, auf 


621 


dem Retyezät (Lerchenfeld sub nom. S. arbuscula Jacq.), auf den Rod- 
naer Gebirgen. Dmg. Mai, Jun. (Ich selbst habe sie nicht gefunden.) 

3289. S. arbuscula L.; Bmg. 91; ‚Koch syn. ed. 2, 756. — (S. 
arbuscula Jacg. A. t. 108. — S. Waldsteiniana Willd. sp. 4, 679. — 
S. corruscans Sturm. H. 25; Host. Salie. t. 94, f. 4 et 6. — S. alpes- 
tris Host. Salie. t. 98—101.) — Auf grasigen Triften der Alpen. (Bing. 
l. e.) Auf den Kronstädter- Fogaraser- und Arpaser Alpen. Jun, Früchte 
August. 

3290. S. nigricans Fries. nov. mant. 4, p. 52; Koch syn. ed. 2, 
748; Schur sert. n. 2577. — (S. Amaniana Willd.; Sturm H. 25; Guimp. 
t. 165. — S. hastata Hoppe pl. rar. cent. 4; Schkh. t. 317. [non L.]) — 
Auf den Rodnaer Alpen. (Crzetz. pl. exe.) Mai, Jun. 

3291. S. glabra Scop. carn. 2, 255; Koch syn. ed. 2, 75%. — (S- 
Wulfeniana Host. Salic. t. 95—96; Sturm H. 25.) — An Bächen und 
quelligen Orten der Fogaraser Gebirge. (Dr. Kayser et Kladni.) Jul. 
Aug. 1833. 

3292. S. silesiaca Willd. sp. 4, 660; Schur sert, 1852, p. 68, n. 
2578; Zechb. icon. XXI, f. 2019; Guimp. et H. t. 164. — (S. silesiaca 
var. leiocarpa Schur herb. Transs. = S. silesiaca Willd. genuina Koch 
syn. ed. 2, p. 749.) — (Variat foliis adultis glaberrimis Schur ]. c. var. 
a.) — In Gebirgsthälern und schattigen feuchten Schluchten, im Michels- 
berger Thal am Götzenberg; in den Arpaser- und Kerzesorer Gebirgen 
bis 5000‘. Mai, Jun. Früchte Jul. 

3293..S. grandifolia Sering. Salic. helv. p. 20; Koch syn. ed, 2, 
750; Schur sert. n. 2579; Verh. d. sieb. Ver. 1859, 141; Rehb. icon. XXI, 
f. 2025. — (S. monandra Host. Salic. t. 71—72.) — Ab antecedente 
differt: Foliis maximis 6—8 poll. longis, subtus niveo-villosis, basi api- 
ceque rotundatis, basi lacinulis binis minimis notatis; stipulis ut S. sile- 
siasca sed multo minoribus petiolo brevioribus. Fructibus tomentosis. — 
In der Alpenregion bis 6000‘ zwischen Alnus viridis, Abies excelsa 
Pinus Mughus u. s. w., auf dem Kuhhorn bei Rodna, Juli 1853, auf 
den Arpaser- Kerzesorer- und Fogaraser Gebirgen. Mai, Jun. Früchte Jul. 


Seet. VII. Ineubaceae Schur. 


3294. 5. repens L. sp. 1447; Koch syn. ed. 2, 754; ‚Host. Salic. 
t. 53; Smith. brit. 3, 1061; Guimp. t. 183. — (8. repens cylindrica 
Kern. Zool. bot. Ges. 1860; Rchb. icon. XXI, t. 590, f. 2040. — 5. fusca 
L. Willd. — S. reversifolia Wahlenb. — S. depressa Hofm. D. Fl. 
2%, 226. [non Z.]) — Auf feuchten Moorwiesen um Hermannstadt; auf 
der Burzenwiese bei Kronstadt. März, April. 

32958. S. arenaria L. fl. suec. ed. 2, 351; Schur sert. n. 2590. — 
(S. argentea Sm. brit. 3, 1039. — S. repens var. y argentea Koch 
syn. ed. 2, 754. — S. lanata Thuill.) — Auf sandigen Wiesen, an Fluss- 
ufern, am Altfluss bei Talmats und Girlsau. April, Mai. 

3296. S. angustifoiia Wulf. in Jacg. Coll. 3, 48; Koch syn. ed. 
2%. 751; Rechb. icon. XXI, t. 588. — (S. incubacea Willd. sp. 4, 696; 


622 


Schur sert. n. 2587; Guimp. t. 185; Bing. n. 100. — S. pratensis Host. 
Salic. t. 50—51, — S. repens II rosmarinifolia Kern..l. c.) — Auf 
feuchten Moorwiesen: Narzissenwiese im jungen Wald bei Hermannstadt, 
Resinar, Poplaka, Orlath. März, Mai. 

3297. S. rosmarinifolia L.; Bmg. 101; Guwimp. t. 186; Jechb. 
icon. f. 1242; Zechb. icon. XXI, t. 590. — (8. tenuis et S. littoralis 
Host. Salic. t. 47, 48, 50—51.) — Auf sandigen moorigen Wiesen, feuch- 
ten Flussufern, mageren mit Moos überzogenen Waldwiesen bis in die 
Bergregion: Narzissenwiese im jungen Wald; bei Rakos am Altfluss- 
ufer dem Rothenthurm gegenüber u. s. w. (Dmg. 1. ce.) April, Mai. 


Seet. VIII. Frigidae Koch. 


3298. S. Lapponum ZL.; Koch syn. ed. 2, 757. — (8. limosa 
Wahlenb. lapp. 26%; Bing. 98. — S. helvetica Vill. — S. nivea Ser, 
— S. lactea Bray in Denks. d. regensb. bot. Ges. 2, 43, t. 2%. — S. 
arnenaria Willd.; Sturm H. 25; Schkh. t. 317, b.; Guimp. t.179; Engl. 
bot. t. 1809. — S. glaucophylla Willd. — S. Stuartiana Sm. in 
Rees. eycl. n. 85; Engl. bot. t. 2586.) — Auf feuchten Moorwiesen an 
quelligen Orten und Bächen der Alpen ; nach Bing. auch in niedrigeren 
Orten, z. B. am Hartbach und an der Maros. April, Jun. 

3299. S. Myrsinites L.; Bing. 90; Koch syn. ed. 2, 757; Fl. dan. 
t. 1054; Linn. fl. lapp. t. 7, f. 6.— (S. arbutifolia Willd. — S. dubia 
Sut. — S. Jaequiniana Sturm H. 25.) — Auf feuchten Hochmooren, 
Kronstädter Alpen: Butsets. Jun. Jul. 

3300. S. Jacquiniana Willd. sp. 4, 69%; Guimp. t. 181; Host. 
Salie. t. 102. — (8. fusca Jacg. A. t. 409; .Bmg. n. 96 [non L.] — S. 
alpina Scop. cam. 2, 255, t. 61. — S. Myrsinites var. ö Koch syn. 
ed. 2, 758.) — Auf Moorboden in den Glimmerschiefer Alpen, 6000 —7000'. 
— Auf den Fogaraser- Arpaser Alpen am See; auf den Kerzesorer Al- 
pen am Bullasee; auf den Rodnaer Alpen. Jun. Aug. (S. Myrsinites 
var. b. macrophylla Schur sert. n. 2570—2571.) 


Seet. IX. 6laciates Koch. 


3301. S. reticulata L.; Bmg. 95; Guimp. t. 178; Schkh. t. 317, 
a.; Sturm H. 25; Host. Salie. t. 405. — Auf feuchten Felsen der Alpen 
an Rinnseln und quelligen Orten: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Her- 
mannstädter- Grossauer Alpen; auf dem Butsets, Königstein, der Piatra- 
mare bei Kronstadt; auf dem Kuhhorn bei Rodna. 5000-7000. Jun. 
Aug. Auf Glimmerschiefer- und Kalksubstrat. 

a. obtusifolia, Foliis orbiculatis vel suborbiculatis, basi apiceque ob- 
tusis, concoloribus, glabris. — Auf den Arpaser Alpen. Jul. 

b. grandifolia. Praecedens sed foliis duplo majoribus 10—12 lin. diam. 
subtus pallidis roridis. — Auf der Piatra-mare. 5000‘. Kalk. Jun. 

e. acutifolia. Foliis minimis 6 lin. long. postice obtusis antice acu- 
minatis. — Auf dem Arpäs. Jul. 


623 


d. pilosa. Foliis subtus in nervis petioloque pilosis. (Schur sert. n. 
2567, var. a.) (An S. reticulata var. f vestita Storch. Salzb. 72; S. 
vestita Pursch. Fl. Am. sept. II, 610; Rehb. icon. XXI, p. 17, f. 1195; 
Saut. Flora 1849, II, 661—662. — Chamitea reticulata 2, vestita 
Kern. Zool. bot. Ges. 1860, 278. Me judicante !) — Auf Glimmerschiefer- 
felsen der Fogaraser Alpen. Aug. 

3302.. S. retusa L.; Bmg. 92; Sturm H. 25; Guimp. t. 176; 
Schkh. t. 317, a.; Host. Salie. t. 103. — Auf den Fogaraser- Arpaser- 
Glimmerschiefer-Alpen, so wie auf den Kalkalpen bei Kronstadt. (.Dimg. 
l. ce.) 6000-7000‘. Jun. Aug. 

3303. S. Kitaibeliana Willd. sp. 4, 683; Wahlenb. carpat. p. 314; 
Schur sert. n. 2569. — (8. retusa var. ß major Koch syn. ed. 2, 759.) 
— Foliis duplo majoribus acuminatis vix retusis; amentis femineis elon- 
gatis multifloris. Habitu S. Myrsiniti subsimilis. — Auf den Arpaser- 
Kerzesorer- und Rodnaer Alpen. 6000‘. Jul. . 

3304. S. serpyllifolia Scop. carn. 2, 255, t. 61; Willd. sp. 4, 
P- 684; Jacg. A. t. 2985 Guimp. t. 177. — (S. retusa var. y Koch syn. 
ed. 2, 759. — S. retusa var, microphylla Schur herb. Transs.) — 
Trunco ramisque terrae adpressis implexis; foliis minimis, 3 lin. diam., 
plus minusve emarginatis, glaberrimis; amentis subsessilibus 1—2—3—5 
tloris = S. retusa Ding. legitima! — Auf dem Butsets der Kronstädter 
Alpen. 7500‘. Kalk. Aug. 


3305. S. herbacea L.; Bmg. 93; Guimp. t. 175; Host. Salie. t. 
404. — Auf den höchsten Kämmen der Alpen am schmelzenden Schnee 
bis 8000° Elevat. (Dimg. 1. e.) Jul. Aug. 

a. nivalis. Foliis minimis suborbiculatis, basi apiceque leviter emar- 
ginatis, subtus in nervis petioloque pilosis. Oyariis capsulisque glabris. 
Frutieulumn 1—2 poll. apice dichotomo ramoso, cortice flavo. = S. niva- 
lis Schur herb. Transs. — Auf den höchsten Jochen der Arpaser Alpen: 
auf dem Vurtop und Podruschel; Juli; auf dem Negoi der Pormbacher 
Alpen. Aug. 


698. POPULUS /. 


3306. P. alba L.; Bmy. 720; Guimp. t. 20%; Fl. dan. t. 2182; 
Rehb. icon. f. 41270; Zeit. et A. t.8. — (P. nivea Willd.. Arb. 227; 
Schkh. t. 330.— P. alba var. ß. M. Bieb. Fl. t. c. II, p. 421; III, p. 633.) 
— In feuchten Hainen an Flussufern, Hecken, Zäunen, Wiesen „ häufig 
angepflanzt an Dörfern und Städten. März, April. 


3307. P. hybrida M. Bieb. Fl. t. ce. II, p. 422; III, p. 633; Steven 
Mem. de la Soc. des Nat. de Mosc. IV, p. 71. — (Schur sert. n. 2603; 
Rehb. icon. XXI, p. 29, f. 18371. — P. alba var. hybrida Hohenak. en. 
p- 29.) — P. leucophylla Schur. — A. P. alba differt: Foliis praecocibus 
elliptieis vel tenue ovatis basi apiceaue angustatis, margine sinuatis, 
utringue albo-tomentosis; foliis adultis glabris, utrinque nitidis subtus 
imprimis canescentibus,, angulato-sinuatis ; foliis serotinis apice ramorum 
hornotinorum subrhombeo-obovatis , postice euneatis in petiolum suban- 


624 


gustatis, profundius 5-7 angulato-lobatis, utringue albo-tementosis, in- 
fimis denique glabrescentibus. Infirmior quam P. alba. — An Flussufern, 
Zäunen in Baumpflanzungen bei Hermannstadt. März, April. 

3308. P. canescens Smith. brit. 1080; Koch syn. ed. 2, 759 
Rehb. icon. f. 1273; Fl. dan. t. 2183; Guimp. t. 201. — (P. alba Willd. 
Arb. 227 [non L.] — P. alba f canescens Bimg. sub n. 720. — P. ca- 
nescens Ast. — P. Bachofenii Wierzb.; Zehb. icon. f. 1272. — P. 
albo-tremula Krause Schles. Ges. 1848, p. 1305 Wimm. Denkschr. 
1853, p. 173.) — Auf sandig-schlammigem Boden, an Gräben und Flüssen. 
(Bing. 1. e.) Scehässburg, Hermannstadt. April. 

3309. P. tremula L.; Bing. 721; Guimp. t. 203; Schkh. t. 330; 
Fl. dan. t. 2184; Zechb. icon. f. 1274. — In Wäldern, Hainen, an Hecken, 
Zäunen, Flussufern. März, April. 

3310. Pseudo-tremula Schur. = P. nigro-tremula Schur herb. 
Transs. Foliis aestivalibus subrotundis vel dilatato-subrotundis, basi trun- 
catis vel rotundatis, repando-sinuatis, utrinque glabris, margine ciliola- 
tis; foliis junioribus ovato-cordatis, acuminatis, utringue parce pilosis, 
margine ciliatis, glutinosis, siecatione nigricantibus; ramulis glabris. 
Frutex 6—9 ped., ramis divergentibus, curvato-adscendentibus. — Auf 
Sandboden am Altfluss bei Girlsau. Frek. Jul. (Nur Blätter.) 

3311. P. repanda Dmg. en. 4, n. 723. (Mihi non satis nota.) — 
Am Altflussufer am Freithum bei Reps. März. 

3312. P. nigra L.; Bmg. 722; Guimp. t. 204; Schkh. t. 330; 
Rehb. icon. f. 1275. — In Wäldern, Hainen, an Flussufern, um Dörfer, 
Städte, Promenaden. März, April. 

a. media. Ramis divaricatis curvato-adscendentibus, foliis longissime 
petiolatis late rhombeis, diametro transversali longitudinalem superante. 
— (P. nigro-dilatato Schur herb. Transs.) — An Wegen, Hecken, 
Zäunen, Flüssen bei Hermannstadt. April. 

3313. P. pyramidalis Aozier. Lam. diet. 5, p. 23%; Koch syn. 
ed. 2, 760. — (P. dilatata A; h. kew. ed. 1, p. 804; Schkh. t. 330; 
6, £. 4. — Balb. et Noc. Tie. II, t, 49. — P. fastigiata Poir. — P. 
nigra italica Du Roi. — P. italica Mach.) — An Gräben, Zäunen, 
Wegen, Parkanlagen, angepflanzt, durch Samen sich leicht verbreitend. 
März, April. 

a. dilatata legitima. Folüs latioribus quam longis basi subeuneatis. — 
Bei Hermannstadt. Juni, Blätter. 

b. trapezoidea. Foliis trapezoideis, diametro longitudinali transver- 
salem aequante — Bei Kronstadt. April. 

3314. P. pannonica Kit. in Bess. Volhyn. p. 38, n. 1263. — 
Zawadski en. pl. Gal. 117. — P. eroatica W. Kit. Bess. Flora 1832 
Beibl. 2, p. 14. — P. pyramidalis var. pannonica Schur herb. Transs. 
— Ramis curvato-adscendentibus, ramulis hornotinis purpureis; cortice 
ramorum prioris anni laevissimo sordide albo, nitido; foliis ovato-rhom- 
beis, basi cuneatis; junioribus verrucosis, odorem balsamicum exhalenti- 
bus, adultis dilatatis subcordatis, basi subtruncatis. — Wie die vorher- 
genannte an Strassen, Gärten, Parkanlagen, seltener. Hermannstadt, 


625 


Kronstadt. April. — (Wenn Besser sagt: Diese Pappel habe den Wuchs 
der Pyramidenpappel und die Blätter der Schwarzpappel, so ist dieses 
insoferne richtig, als die ausgewachsenen Blätter der P. nigra nicht 
trapezoidisch, sondern fast herzförmig und länger als breit, also nicht 
„dilatati“ oder breiter als lang sind). 

3315. P. monilifera Ait. kew. ed. A, 3, 407; Koch syn. ed. 2, 
760; Schkh.t. 330, b. f.5. — P. carolinensis et P. glandulosa Mönch. 
Spr. syst. 2, p. 244. — P. ciliata Schur herb. Transs. — An Wegen, 
Strassen, in Parkanlagen. März, April. 

3316. P. balsamifera L. sp. 1034; Poll. Ross. t. 41. — (P. Taca- 


mahaca Mill... — In Gärten und an Promenaden bei Kronstadt. 
April, Mai. 
3317. P. candicans Ait. — P. canadensis et P. latifolia 


Mönch. — In Gärten und Parkanlagen. Hermannstadt. Frek. April. 


Ordo CXXVI. TAXINEAE Rich. Conifer. 124. 


699. TAXUS /. 


3318. T. baccata L.; Bing. 1454; Kchb. icon. f. 1147, Guimp. t. 
208; Schkh. t. 339; Sturm H. 14; Brandt et Rat. Giftpil. t. 46. — In 
schattigen Gebirgswäldern (Bmg. ]. c.) in den Fogaraser- Arpaser- Kerze- 
sorer Gebirgen in der oberen Buchen- und unteren Taunenregion 3000‘ 
bis 5000‘, als kleiner Baum. April, Mai. 


Ordo CXXVII. CUPRESSINEAE Rich. Conifer. 137. 


700. JUNIPERUS /. 


3319. J. communis L.; Bmg., Rech». icon. f. 1141; Guimp. t. 
206; Wagner t. 9%; Schkh. t. 338. — Auf Hügeln, Triften, Heiden, Berg- 
abhängen bis 4000‘. Fogaraser Gebirge, bei Zood; Heltau. April. (Trägt 
Blüthen, unreife und reife Früchte zu gleicher Zeit). 

3320. J. indermedia Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 169, 
472—173; Schur sert. 1853, n. 2613. -—— Frutex 3—4 ped. ramis erectis. 
Foliis minus pungentibus viridibus, subtus tenue carinatis, siccate stria 
exarata notatis. Fructibus sordide rubris (August) globosis, carnosis, folio 
suo dimidio brevioribus, J. communi majoribus. — In der Buchenregion 
der Fogaraser Gebirge 3000‘—-4000° auf den von Buchen entblössten Ab- 
hängen allmählig in J. nana übergehend; auf dem nördlichen Abhang 
des Surul. unter gleichen Verhältnissen. Jul. Aug. 

3321. J. nana Willd. Arb. 159; Koch syn. ed. 2%, 764: Zechb. icon. 
f. 114%; Guimp. t. 307; Schkh. t. 338. — J. communis ß. alpina 


Schur. Enum. plant. Transs. 40 


626 


Wahlenb. carp. Gaud. helv. 6, 301. — J. communis var.a. nana Bing. 
en. n. 1455. — J. sibirica Burgsd. — J. communis y. Z. sp. 1470; 
var. y. montana Aöt. kew. 3, 414. — Auf den höheren Alpen in einer 


Region von 5500° Elevat. über der Krummholzregion (Bimg. ]. c.) Foga- 
raser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher- Hermannstädter- Grossauer- 
Rodnaer- Kronstädter- Hunyader Alpen, oft mit P. Pumilio abwech- 
selnd. Jul. Aug. 

3322. J. Sabina L.; Bing. 1456; Hechb. icon. f. 1143; Wagner t. 
197. Guimp. t. 205; Brandt. et Rat. Giftpfl. t. 47. — An Hecken, Zäunen, 
Weinbergen, wohl nur angepflanzt. April. 

3323. J. virginiana L. häufig in Parkanlagen angepflanzt. Mai. 


701. CUPRESSUS _/. 


3324. C. sempervirens L. sp. 1422; Schkh. t. 310; Nees ab Es. 
fasc. 1. — Häufig in Gärten, Parkanlagen auf Kirchhöfen gepflanzt. März. 


702. THUJA /. 


3325. T. occidentalis Z/. Wie alle aus Nordamerika stammenden 
Gewächse in Siebenbürgen trefflich gedeihend und bildet z. B. im Park 
zu Frek, Bäume mit 2° im Durchmesser dickem Stamme, pflanzt sich 
auch durch eigenen Samen fort. April. 


Ordo CXXVIII. ABIETINFAE Rich. Conifer. 145. 


703. PINUS /[. ex parte. 


3326. P. sylvestris L.; Dmg. 1446; Rich. Conif. p. 55, t. 11; 
Antoine Conif. t. 4, f. 8; Wagner t. 1855 Guimp. t. 153. — P. Mughus 
Jacg. icon. rar. t. 193 (non Scop.) — P. rubra Mill. diet. n. 3. — Auf 
niedrigen Bergen und in der Ebene, gern auf Sandboden (Dmg. 1. ce.) 
bei Hermannstadt im jungen Wald angepflanzt, oberhalb Boitza, bei 
Kronstadt. Mai. 

3327. P. uliginosa Neumann Schles. Ges. 1837, p. 95; Schur 
sert. n. 2623. — P. obliqua Saut. regensb. bot. Ges. — P. rotundata 
Link. Abh. der Berl. Akad. 1827, p. 168-170. — P. Mughur Scop. 
var. a. uliginosa Koch syn. ed. 2, 767. — P. Mughus Bmg. 1447 


sec. stationes. — Auf den Arpaser- und Kerzesorer Gebirgen in der 
oberen Tannenregion 5000’ einzeln, Glimmerschiefer. Hochmoor. — Im 


Szeklerlande am St. Anna-See und am Fuss des Büdös 2000‘. Trachyt- 
substrat. Torfmoor. Mai, Jun. 

3328. P. We Haenke Beobacht. a. d. Riesengebirge 68; 
W. Kit. pl. rar. t. 149; Antoin. Conif. t. 3, f. 1; Guimp. t. 154; BDmg. 
1448; Schur sert. n. 2622. — (P. Mughus ZKchb. icon. f. 1430 [non 
Jaeg.| — P. Mughus var. ß Koch syn. ed. 2, 767. — Pinaster Pumi- 


627 


tıs Clus.) — Bildet auf allen unseren Gebirgen die sogenannte Krumm- 
holzregion. 5000°— 6000‘ Jun. 

3329. P. Laricio Poiret. in Lam. dict. 5, p. 339; Koch syn. ed. 
3,. 767; Antoin. Conif. t. 2, f. 3; Rehb. icon. f. 1131. — (P. Laricio ß 
austriaca Antoin. Conif, t. 2, f. 2. — P. maritimaB. major Duham. 
Arb. ed. 2, t. 72. — P. maritima Koch. — P. austriaca Höss. — P. 
nigricans Host. — P. Pinaster Zochel. banat. 79, t. 39, f. 1. — P. 
nigra Link. Abh. d. Berl. Acad. 4827, p. 173.) — In Bergwäldern, vor- 
züglich auf Kalksubstrat; in den Kronstädter Gebirgen; im Hunyader 
Com. ; auf dem Kereszthegy bei Remete. Mai, Jun. 

3330. P. uncinata Aamond. ap. DC. fl. frane. 3, 726; Antoin. 
Conif. t. 3, f. 3. — Nach Lerchenfeld bot. Nachl. Dürfte kultivirt sein 
und aus dem Freker Garten herstammen. Jun. Jul. 

3331. P. Cembra L[.; Bmg. 1450; Antoin. Conif. t. 20, f. 2; 
Jechb. icon. f. 1136. — In den Wäldern der Bistritzer- und Rodnaer 
Alpen (Dmg. ]. e.), im Hunyader Com. auf dem Retyezät. Mai, Jun. 
(A. Bielz.) 

3332. P. strobus L.; Zechb. exc. germ. p. 160; Lamb. Monogr. 
t. 22; Wangh. B. A. 1, f. 4. — Häufig in Parkanlagen gepflanzt. Mai, Jun. 


704. LARIX Tournef. inst. t. 357. 


3333. L. europaea DC. fl. franc. 3, 277; Bmg. 1451. — (P. Larix 
L. sp. 1420; Antoin. Conif. t. 21, f. 2. — Abies Larix Lam. illustr; 
t. 785, f. 2.) — In Bergwäldern bei Bistritz. (Ding. 1. ce.) Bei Kronstadt; 
im Hunyader Com. (.Lerchenfeld.) Mai, Jun. 


705. PICEA Link. Linn. 1841, p. 516. 


3334. P. excelsa Link. in Linn. XV, p. 517. — (P. vulgaris 
Link. Abh. d. Berl. Acad. p. 180. — Pinus Abies L. sp. 1421. — P. 
excelsa Lam. — P. Picea Du Roi. — Abies excelsa DC. fl. france, 
3, p. 2755 Richard. Conif. t. 44, f. 2 et t. 15; Bmg. en. n. 1453; Zechb. 
icon. f. 1138 [non Zk.]) — In unseren Gebirgen von 2500°’—5000° Elevat., 
einzeln, so wie in kleinen Beständen auch in der Ebene (Hochebenen); 
z. B. im Szeklerlande inmitten von Getreidefeldern ; auf dem Torfmoor 
am Büdös 2000‘ Elevat.; auf dem Kereszthegy bald über bald unter den 
Buchen bemerkbar, je nach der Lage der Abdachung, bis 3000‘ Elevat. 
Mai, Jun. 

3335. P. montana Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 159—169; 
1852, p. 89; 1859, p. 181, 210; bot. Rundr. 1853, suscept. p. 115, 142. — 
(F. subarctiea Schur sert. n, 2630.) — Arbor pyramidalis a basi fere 
ramosa. Cortice ramorum fusco-rubro, (trunei subincano), glabroe, nitido, 
ramis gracilioribus quam P. excelsa, reetis, horizontalibus. Folis spar- 
sis quadrangularıbus, tenue compressis, rectis, acutiusculis, lineis quatuor 
albis e punctulis formatis in lateribus notatis. Strobilus ovato-oblongus, 
subconicus vel subeylindricus; squamis latissimis obovatis, longissime acu- 


40 * 


628 


minatis, integerrimis, apice truncatis et erosis. — In den siebenbürgischen 
Gebirgen die geschlossene Tannenregion von 4500°—5000° bildend. Die 
Blüthentheile habe ich in ihrer allmäligen Entwickelung nicht beobach- 
ten können, sie ist aber im Habitus und Standort von der P. excelsa 
L. der Ebene verschieden. Mai, Jun. 


706. ABIES Link. in Linn. 1841, p. 5%. 


3336. A. pectinata DC. fl. franc. 3, 276; Link. 1. c. p. 526; 
Rchb. icon. f. 1139. — (A. excelsa Link. in act. Acad. berol. 1827; 
Linn. VIII, p. 36. — A. vulgaris Poiret. in Lam. diet. 6, 514. — Pinus 
Picea L. sp. 1420; Antoin. Conif. t. 27, f. 2; Guimp. t. 156. — P. Abies 
Du Roi. — Abies alba Bmg. n. 1452.) — In der Buchenregion bis 
4000‘, aber keine geschlossenen Waldungen bildend. Mai, Jun. 


ENUMERATIO PLANTARUM TRANSSILVANIAE, 
CLASS. II. MONOCOTYLEDONEAE JUSS. 


Ordo CXXIX. HYDROCHARIDEAE DC. 
707. VALISNERIA L[. 


3337. V. spiralls L. sp. 1441; Koch syn. ed. 2, 770; Zechb. icon. 
XVII, f. 108—110; Nees ab Es. fasc. 6. — (V. Jacquiniana Eichw. 
casp. cauc. p. 2.) — In Seen und grösseren Teichen, in der Mezöseg (nach 
Janka). Jul. Septbr. 


708. V. HYDROCHARIS L[. 


3338. H, Morsus ranae L.; Bimg. 727; Sturm H. 44; Tratt. Arch. 
t. 48; Rechb. icon. XVII, t. 62. — In stehenden und gelinde fliessenden 
Wässern. (Dmg. 1. c.) Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


709. STRATIOTES /. 


3339. S. aloides L.; Bing. 1143; Schkh. t. 335, a. et b.; Fl. dan. 
t. 337; Zechb. icon. XVII, t. 64. — In stehenden und langsam fliessenden 
Wässern (Bmg. 1. c.) sporadisch auf mehreren Punkten; vor dem Dorfe 
Baumgarten nächst Hermannstadt; an der Strasse gegen Fogaras bei 
Skore. Jun. Jul. 


Ordo CXXX. ALISMACEAE Juss. dict. 7, 474, p. p. 
710. ALISMA L. 


3340. A. Plantago L.; Bmg. 665; Schkh. t. 102; Fl. dan. t. 
561; Rchb. icon. XVII, t. 57. — In stehenden und fliessenden Wässern, 
auf überschwemmt gewesenen Orten. Jun. Aug. 

a. cordifolium. Foliis ambitu ovatis basi rite cordatis. — Auf über- 
schwemmt gewesenem schlammigen Boden. Jul. 


630 


b. lanceolatum, Foliis oblongo-lanceolatis vel oblongis in petiolum 
sensim angustatis. (A. lanceolatum Wither An. 362. — A. Plantago 
Willd. var. ß sp. 2, 276.) — In seichten Wässern, an Flüssen, Gräben, 
Hermannstadt. Jun. 

c. heterophyllum. Foliis vel omnibus linearibus vel in uno eodemque 
speeimine apice dilatatis spathulatis mollibus 1 lin. latis scapum superan- 
tibus. — In stehenden Wässern, Teichen und Tümpeln. Jun. Jul. 

d. graminifolium. Foliis omnibus linearibus rigidiuseulis, acuminatis, 
scapum brevioribus. — (A. Plantago var. graminifolium Wahlent. 
fl. suec. 4, p. 228; Zechb. icon. XVII, f. 102.) — Auf überschwemmten 
sandigen Plätzen. Hermannstadt. Jun. Jul. 

3341. A. natans L.; Big. 666; Fl. dan. t. 1573; Tratt. Oestr. 
t. 182; .Rehb. icon. XVII, t. 57. — In stehenden Wässern. (Dimg. ]. c.) 
Jun. Jul. 

3342. A. parnassifolium Z/. var. Baumgartenianum Schur herb. 
Transs. sert. n. 2636. — Floribus in paniculam amplam vertieillatam dis- 
positis; foliis ambitu oyatis, obtusis, basi profunde cordatis, longissime 
petiolatis; lobis baseos rotundatis parallelis. — In den Teichen der Me- 
zöseg, in dem See Hodisch, in tiefem Wasser, Blattstiele 2° laug. viel- 
leicht A. dubia Willd. Jul. Aug. (Ding. herb. Transs.). 


711. SAGITTARIA /. 


3343. S. sagittifolia L.; Ding. 1131; Schkh. t. 298; Sturm H. 18; 
Tratt. Oestr.t. 7; Jtchb. icon. XVIL, t. 53. — In stehenden und langsam 
fliessenden Wässern, Teichen, Tümpeln, Hermannstadt. Jun. Aug. 

a. heterophylla. Foliis inaequalibus vel lanceolatis vel ex ovata 
basi angustatis, lobis acuminatis. — Bei dem Dorfe Baumgarten nächst 
Hermannstadt. Jul. 

b. aequiloba. Lobis foliorum aequalibus a lata basi acuminatis sub- 
triangularibus, 3—4 poll. longis, lobis deorsum versis. Bei Hermannstadt. 
Juni. Juli. 

c. divaricata. Lobis foliorum angustioribus lineari-lanceolatis, poste- 
rioribus extrorsum divaricatis. — In stehenden Wässern und Tümpeln. 
Kronstadt. Jun. Jul. 

d. minor. Angustatum. Foliis minimis lobis basalibus angustissimis 
subfalcatis in angulum rectum distantibus, lobo medio oblongo-lineari 
obtusiusculo. Planta gracilis, floribus minimis, roseis. — Auf Sandboden 
Hermannstadt. Juni. 


Ordo CXXXI. BUTOMEAE Rich. Mem, du Mus. 2, 365. 


712. BUTOMUS L[. 


3344. B. umbellatus L.; Dmg. 726; Sturm H.18; Schkh. t. A115. 
Fl. dan. t. 604; Zechb. icon. XVIL, t..58. — In Teichen, Gräben, Flüssen, 
sumpfigen Wiesen. Juni, Aug. 


4 


631 
Ordo CXXXIII. JUNCAGINEAE Rich. 
(Rich. in Mem. du Mus. 2, p. 365.) 


713. SCHEUCHZERIA /. 


3345. S. palustris L. sp. 482; Koch syn. ed. 2, 773; Sturm H. 
78; Schkh. t. 100; Fl. dan. t. 76. — Auf Torfsümpfen zwischen Sphag- 
num am Fuss des Büdös. Jul. Aug. 


714. TRIGLOCHIN L[. 


3346. T. maritimum ZL.; Bmg. 660; Sturm H. 78; Fl. dan. t. 306; 
I2ehb. icon. XV, t. 52, f. 9Q—93. — Auf sumpfigen schlammigen, eisen- 
haltigen und salzigen Wiesen. (Bing. 1. e.). Jul. Aug. 

a, sexangulare. Fructibus ovatis rite sexangularıbus. — Auf sumpfigem 
Saizboden bei Salzburg. Juli. 

3347. T. palustre /.; Es 659; Sturm H. 13; Schkh. t. 102; 
Zechb. icon. XVII, t. 51, £. 90, — Auf sumpfigen Wiesen (Ding. 1. c.) 
Hermannstadt, Kronstadt, sie Torda. Jun. Jul. 

3348. T. Barrelieri Lois. fl. gall. ed. 1, p. 725; Koch syn. ed. 2, 
sub n. 2, p. 774; Rechb. icon. XVII, t. 51 ß. Maly en. p. 376. — (T. pa- 
lustre var. a. gracillima pauciflora salina Schur sert. n. 2641). — 
Auf schlammigen etwas salzigen Wiesen bei Salzburg gegen Mundra; 
am alten Berg mit Malaxis Löselii. Jun. Jul. 


Ordo CXXXIII. POTAMEAE Juss. dict. nat. p. 9. 


715. POTAMOGETON _[. 
(a. Heterophylli Koch.) 


3349. P. natans L.; Bmg. 214; Schkh. t. 28; Fl. dan. t. 1025: 
Rehb. icon. XVII, t. 50, f. 89. — In stehenden und langsam fliessenden 
Wässern (Bmg. l. c.) Hermannstadt. Jul. Aug. 

3350. P. oblongus Viviani fragm. fl. ital. p. 2, t. 135 Koch syn. 
ed. 2, 775; Cham. in Linn. t. VI, f. 19, Zechb. exc. Fön p- 9. — (P. 
Plantago Bast. — P. on rein. Pourr. Rchb. icon. t. 45. — 
P. parnassifolius Schrad.). -— Auf Moorboden in Gräben und ste- 
henden Wässern, auf der Burzenwiese bei Kronstadt, im Schwarzbach 
bei Tartlau. Jul. Aug. 

3351. P. fluitans Roth. tent. 1. 72; 2, 202%; Ding. 215, Koch syn. 
ed. 2, 776; Fl. dan. t. 2145; Zöchb. icon. XVII, t. 49. — (P. oblongus 
Meyer chlor. han. p. 519. — P. natans y. angustatus Koch. — P. 
natans ß. Neilreich. — P. stagnatilis Koch; Zechb. icon. XVII, t. 48). 
— In fliessenden Wässern, Gebirgsbächen bei Resinar; im Zibin bei Tal- 
mats; bei Kroustadt. Jul. Aug. 


632 


3352, P. heterophyllus Schreb. spieil. fl. Lips. 21; Bmg. 216; 
Rehb. icon t. 42, 43. — (P. gramineus var. 8. heterophyllus Koch 
syn. ed. 2, 777; Fries. nov. ed. 2, p. 36. — P. gramineus L. Rechb. 
icon. t. 44; Fl. dan. t. 222, 1263. — P. heterophillusa. foliosusD. Fl. 
1, 3 _ P. Proteus heterophyllus Cham. et Schlechtend. in Linn. 
2 um Tim). — P. angustanum Balb. — P. dis- 

ıyum Bellurd. — P. erassipes Kit.). — In stehenden Wässern 
Bar . c.) Jul. Aug. 

Be P. gramineus ZL. suec. 2. n. 151; Rechb. icon. XVII, t. 41; 
Bing. 224; Fl. dan. t. 222. — (P. gramineus var. a. Koch syn. ed. 2, 
777, P. gramineus a. graminefolius Fries. nov. ed. 2, p. 36. — P. 
heterophyllus y. elongatus D. Fl. 4, 8345. — P. gramineus ß. 
lacustris Fries. |. e.). — In stehenden und fliessenden Wässern, Her- 
mannstadt, Kronstadt. Jun. Juli. 

3354. P. Hornemanni Meyer chlor. han. 521; Koch syn. ed. 2, 
777. Rechb. icon. t. 45? — coloratus Hornem. Fl. dan. t. 1449. — P. 
plantagineus Ducros. Rehb. icon. t. 44. — In stehenden und gelinde 
fliessenden Wässern (bei Klausenburg Wolff.), in der Maros bei Sz. Do- 
mokos, in Reissbach bei Hermannstadt. Juli. 


(h.Homophylli Koch.) 


3355. P. lucens L.; Bing. 219; Fl. dan. t. 495; Zöchb. icon. t. 36; 
f. 64. — (P. serratum Web. prim. p. 16. — P. Proteus, A. lucens 
Cham. et Schl.).. — In stehenden und fliessenden Wässern (Bmg. 1. e.). 
Jul. Aug. 

3356. P. acuminatus Schum. saell. 1, p. 49; Fl. dan. t. 1384; 
Rechb. icon. t. 40. f. 69. — P. cornutus Presi. — P. corniculatus 
Schur sert. 2646. — In gelinde fliessenden Wässern, in dem Burzenfluss 
bei Kronstadt. Juli. 

3357. P. praelongus Wulf. in Roem. Arch. 3, 331; Koch syn. 
ed. 2, 779; Fl. dan. t. 4687; Zechb. icon. t. 33. — (P. lucens Bimg. herb. 
Transs. — P. lucens Web. prim. p. 15. — P. flexuosum Schleich. — P. 
flexicaulis Dethard. — P. acuminatum Wahlenb.). — In Flüssen 
und Teichen bei Schässburg (Dmg. 1. e.). Juli. 

3358. P. perfoliatus L.; Bmg. 217; Fl. dan. t. 196; Zechb. icon. 
t. 29, f. 53, 54. — (P. Loeselii R. et S. syst. 3, 508) — In Flüssen und 
Teichen (Bing. 1. e.) Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 

3359. P. crispus L.; Bimg. 220; Fl. dan. t. 927; Zechb, icon. t. 
29, f. 50. — In stehenden und fliessenden Wässern (.Dma. |]. c.) Jun. Jul. 


(e. Chloephylli Koch.) 


3360. P. compressus L.; Bmg. 22?1; Rehb. icon. XVII, t. 24, £. 
42; Maly en. p. 374, n. 40. — (P. mucronatus Schrad.) — In Teichen 
und fliessenden Wässern. Hermannstadt, Kronstadt. (.Bmg.]. e.) Jul. 

3361. P. zosteraefolius Schum. en. 4, 50; Fl. dan. t. 1865; 
Rehb. icon. 2, f. 308; Rehb. icon. t. 27. — P. complanatus Willd. — 


633 


P. euspidatum Schrad. -— P. pusillus ß. major Zechb. sec. Neilreich. 
— In gelinde fliessenden Wässern. Hermannstadt. Jun. Jul. 

3362. P. acutifolius Link. ap. R. et S. syst. 3, 513; Koch syn. 
ed. 2, 7805 Fl. dan. t. 1747 et 2046; Zchb. icon. XVII, t. 26; pl. erit. IL, 
f. 309. — In Teichen und Tümpeln, bei dem Dorfe Baumgarten nächst 
Hermannstadt. Jun. Juli. 

3363. P. obtusifolius M. et K. D. Fl. 1, 855; Koch syn. ed. 2, 
780; Rechb. exc. germ. p. 7; Rechb. icon. XVII, t. 25; Cham. Linn. I, t. 
4, f. 8. — (P. gramineum Sm. — P. gramineus Gaud. — P. com- 
pressus Roth). — In stehenden und langsam fliessenden Wässern bei 
Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. (Mit dem vorhergehenden). 


3364. P. pusillus L.; Bing. 225; Fl. dan. t. 1451; Zehb. icon. 
XVII, t. 22, f. 38. — In stehenden und fliessenden Wässern, in Teichen, 
Seen, Tümpeln. (Bmg. 1. e.) Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 

a. major. Foliis latioribus 1 lin. latis; statura robustior. — P. com- 
pressus D. Fl.; Sm. brit. 195. — P. pusillus a. major Fries.; Koch 
syn. ed. 2, 780; Fl. dan. t. 203. — In gelinde fliessenden Wässern bei 
Hermannstadt. Juli. 

b. tenuissimus. Gracillimus. Foliis angustissimis %,—Y, lin. latis. — 
P. pusillus f. tenuissimus D. Fl.; Koch 1. c. 780. Schur sert. n. 2655. 
cum Synon. P. gracilis Fries. — In stehenden seichten Wässern und 
Tümpeln. Hermannstadt. Jun. 

c. paueiflorus. Schur. Gracillimus. Spieis subemersis 4—6 floris inter- 
ruptis. Caudieulis subfiliformibus pallide rubris. Foliis setaceo-linearibus 
obsolete trinerviis, glabris. Fructibus semiorbiculatis. = P. subtrichodes 
Schur. — In stehenden Wässern, Teichen, Tümpeln. Hermannstadt. 
Juni, Juli. 


(d. Coleophylli Koch.) 


3365. P. pectinatus L.; Bmg. 222; Fl. dan. t. 1746; Zechb. icon. 
t. 19, f. 30. — Im stehenden und fliessenden Wasser. Hermannstadt. Jul. 
August, 

3366. P. filicaulis Schur herb. Transs. Caulibus longissimis ra- 
mosissimis, tereti-filiformibus, flaccidis, 2—3 ped. longis, albidis. Foliis 
longissimis, capillaceo-angustissimis, mollibus. Pedunculis fructiferis lon- 
gissimis 1Y,—2 ped. tenuissimis filiformibus. Fructibus oblique ovatis, 
dorso obsolete carinatis, subapiculatis. — Affinis P. filiformi Pers. 
Schur sert. p. 70, sub n. 2657. — In Gräben auf der Burzenwiese bei 
Kronstadt, in Buchten des Burzenflusses, Kronstadt. Jun. Jul. 

3367. P. marinus L. sp. 184; Koch syn. ed. %, 781; Zechb. icon, 
t. 18, f. 27—29. — (P. setaceum Schum. -— P. filiformis Pers. syn. 
4, 152; Nolt. nov. fl. hols. p. 20. Cham. et Schl. Linn. 2, p. 168). — Auf 
allen Salzlokalitäten Siebenbürgens, in den Salzteichen bei Salzburg in 
fast gesättigtem Salzwasser. Jul. Aug. 


634 


(e. Enantiophylli Koch.) 


3368. P. densus L.; Bing. 218; Fl. dan. t. 1264; Zechb. icon. t. 
28, f. 47—49. — In gelinde fliessenden Wässern, vorzüglich in Gebirgs- 
bächen, Mühlbächen. Hermannstadt. Jun. Aug. 

3369. P. setaceus Bmg. En. 1, n. 223. — (P. setaceum ZL. sp. 
184, Rechb. icon. f. 46. — P. serratus Z. sp. 183. — P. densus var. 
lancifolius Koch l. ce. 781). — In Gebirgsbächen bei Resinar bei den 
Brettmühlen. Jun. Jul. 


716. RUPPIA _/. 


3370. R. transsilvanica Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 356. — 
(R. obliqua Schur [non Meyer] Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 112; Schur 
bot. Rundr. 1853, p. 48; Schur sert. p. 70, n. 2662; Griseb. et Sch. iter 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 355. — R. salina Schur pl. exsicc.). 
Antheris globosis. Fructibus longissime pedicellatis, basi obliqua ovatis, 
sensim in apiculam rectam attenuatis, in statu morboso per evanescen- 
tiam apiculam denique obtusis. — In den Salzteichen bei Salzburg nächst 
Hermannstadt. Jul. Aug. 


717. ZANICHELLIA /. 


3371. Z. palustris L.; Ding. 13; Schkh. t. 280; Fl. dan. t. 67. — 
(Z. palustris var. major Schur = Z. major ‚Bönningh. ap. Lechb. 
icon. VIIL, f. 1005. — Schur sert. n. 2660). — In Gräben, Teichen, ste- 
henden und fliessenden Wässern. Jun Jul. (Dmg. 1. c.). 

3372. Z. pedicellata Fries. nov. mont. 3, p. 135; Koch syn. ed. 2, 
782. — Z. pedunculata Zechb. icon. VILL, f. 1007; Schur sert. n. 2661. 
— 2. gibberosa Zechb. icon. VIIL, f. 1006). — In seichten Wässern auf 
Sandboden am Altiluss bei Talmats und Frek. Jun. Jul. 


Ordo CXXXIV. NAJADEAE Link. Handb. 1, p. 820. 


718. NAJAS Linn. 


3373. N. major All. peden. 2, 221; Both. tent. 2. 2, 499, Koch 
syn. ed. 2, 783; Nees. ab Es. fasc. 6; Schur sert. n. 1663; Maly en. p. 
70. — (N, marina a. L. sp. 1441. — N. maritima Pall. — N. flu- 
vialis Lam. — N. monosperma Willd. sp. IV, 331; Sturm. H. 41. — 
Ittnera Najas Gmel. bad. III, p. 590, t. 3). — In Seen, Teichen, Fluss- 
buchten auf dem Grunde derselben und schwer zu gewinnen. (Dmy. herb, 
Trauss.) In der-Mezöseg. Jul. Aug. 


(op) 
(I6) 
[71 


719. CAULINIA Wilid. 
(Willd. act. Acad. berol. 4798, p. 87.) 


3374. C. fragilis Willd. sp. IV, 182; Nees. ab Es. fasce. 10. — 
(Najas minor All. pedem. 2, 221; Koch syn. ed. 2, 783; Schkh. t. 296. 
Caulinia mierophylla Zalb. et Noc. Tie. 2, t. 16. — Ittnera minor 
Gmel. bad. IIL t. 4). — Auf dem Grunde der Teiche und gelinde flies- 
senden Wasser mit sandigem Boden in klarem Wasser, so dass sie von 
der Oberfläche entdeckt werden kann; in der Maros bei Broos und Zam. 
Juni, Juli. 


Ordo CXXXV. LEMNACEAE Link, 


(Link. Handb. z. Erk. d. Gew. 1, 289.) 
720. LEMNA [.p. p. 


3375. L. minor L.; Bmg. 78; Sturm. H. 44; Fl. dan. t. 1587; 
Rehb. icon. t. 14, f. 15; Engl. B. t. 1095. — (Lentieula minor Scop.) 
— In stehenden Wässern, Bächen, Tümpeln diese oft ganz bedeckend. 
Mai, Juni. 


721. SPIRODELA Schleid. Linn. XIU, p. 391. 


3376. S. polyrrhiza Schleid. 1. c. 392. — (Lemna polyrrhizaL.; 
Bing. 80; Rechb. ivon. t. 15, f. 17; Sturm H. 44; Fl. dan. t. 1589; Engl. 
B. t. 2458. — Lentieula polyrrhiza Lam.). — In stehenden Wässern, 
im Bruckenthalischen Garten. Hermannstadt. Mai, August. 


722. TELMATOPHACE Schleid. 1. c. 


3377. T. gibba Schleid. l. ec. p. 391. -— (Lemna gibba L.; Dimg. 
79; Rehb. icon. t. 14, f. 16; Sturm. H. 44; Fl. dan. t. 1588. E. B. t. 1233. 
— Lenticula vulgaris Lam.). — In stehenden Wässern, Lachen, 
Tümpeln, Gräben, häufig vor dem Sagthore. Jun. Jul. 

3378. T. orbicularis Schur sert. p. 70, n. 2670; Schult. Ostr. Fl 
ed. 2, p. 64; Maly en. p. 73; Rechb. icon. t. 15, f. 18. — (Lemna or- 
bicularis Kit. in Schult. Oestr. Fl. ed. 2, p. 64). Media inter L. polyr- 
rhizam etL.gibbam. —L. banatica W. Kit. — L. major (. A. Meyer 
Ind. caue. p. 11.) — L. transsilvanica Schur herb. Transs. — In stehenden 
Wässern, Gräben diese oft ganz ausfüllend bei Hermannstadt. Jun. Aug. 


3379. T. arıhiza Schur herb. Transs. — (Lemna arrhiza L. 
mant. 2, p. 294. Koch syn. ed. 2, 784. — Sturm. H. 44; ch. icon. t. 14, 
f. 14; Muh. gen. t. 11, f. 4 — L. microseopica Schur herb. 1846). — 
In stehenden klaren Wässern mit L. orbicularis bei Hermannstadt., 
August. 


723. STAUROGETON Zchb. consp. 


3380. S. trisulcus Schur herb. Transs. — (Lemna trisulca Z. 
Bmg. 77; FJEchb. icon. XVII, t. 45, f. 19; Fl. dan. t. 1536; Sturm H. 44; 
Enyl. B. t. 926). — In stehenden Wässern, Teichen, langsam fliessenden 
Bächen. Hermannstadt. Mai, Aug. 


Ordo CXXXVI. AROIDEAE Juss. gen. 23. 


724. ARUM /. 


3381. A. maculatum ZL.; Bmg. 7; Sturm. H. 44; Fl. dan. t. 505; 
Zechb. icon. VII, f. 8; Engl. bot. t. 1298. — (Arum vulgare Lam. ili. 
t. 740, f. 1). — In schattigen Gebirgswäldern, bei Schässburg, Reps, 
Bonhya (Bing. 1. c.) Mai. 

3382. A. intermedium Schur sert. p. 71, n. 2672. — Antecedente 
gracilius. Foliis 2'/, poll. long. immaeulatis, scapum aequantibus. Spatha 
viridi longe acuminata spadicem multo superante. Spadice tenue viridi 
clava stipite suo duplo breviore. — (A. gracile Unverricht). — In Laub- 
wäldern der Bergregion, am Bärenbach bei Heltau; in Buchenwaldungen 
bei Broos; im Zoodthale am Fuss des Götzenberges; im Zaisonthale bei 
Kronstadt, auf dem Surul, Pojana Niamsuluj, bis 3000. Mai, Jun. 

3383. A. alpinum Schott. Kotschy bot. Zeit. 1851, p. 285; Schur 
sert. p. 71, n. 2673. — In der Krummholzregion des südlichen Sieben- 
bürgens (Kotschy). (Neilreich Nachtr. p. 65). — Dieses Arum ist mir 
zweifelhaft; sollte es mit A. intermedium identisch sein, so ist die 
Benennung und Angabe des Standortes unrichtig, da nach meinen Er- 
fahrungen auf unseren Alpen kein Arum vorkommt). 


725. CALLA /. 


3384. C. palustris L.; Dmg. 9: Sturm H. 5; Schkh. t. 278; Fl. 
dan. t. 422; Zchb. icon. XVII, t. 13. — In Moorsümpfen (Bing. 1. ec.) bei 
Kronstadt. Jun. Jul. 


Ordo CXXXVII. ACOROIDEAE Schott. Melat. 22. 


726. ACORUS /. 


3385. A. Calamus L.; Bing. 2215; Schkh. 97 ; Wagner t. 82; Fl- 
dan. t. 1158; Engl. B. t. 356. — In Sümpfen, stehenden und fliessenden 
Wässern, häufig bei Kronstadt in Buchten des Burzenflusses bei den 
Bienengärten, Jul. Aug. 


637 
Ordo CXXXVIII. TYPHACEAE Juss. gen. 25. 


727. TYPHA [. 
(Schur Entw. d. Gatt. Typha Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 177— 208, t. 1-2.) 


3386. T. latifolia L.; Bmg. 2119; Schkh. t. 281; Fl. dan. t. 645; 
Nees ab Es. fasc. 2; Rchb. icon, f. 745. — An Flüssen, Gräben, Teichen, 
in Bächen und Tümpeln. Jul. Aug. 

3387. T. remotiuscula Schur herb. Transs. = T. latifolia 
var. remotiuscula Schur pl. exsiec. — Foliis linearibus a basi ad apicem 
sensim dilatatis, interioribus strietis, exterioribus leviter curvato-ensifor- 
mibus, omnibus glaucis caulem superantibus. Spieis eylindriceis, muscula 
a feminea remota; spatio nudo 4 poll. longo; spiea mascula 6—8 poll. 
feminea 6 poll. apice attenuata. Planta 4 ped. et major, serior florens 
quam T. latifolia. — An sumpfigen Orten auf Thonboden am Gesprenge 
bei Kronstadt. Jul. 1854. 

3388. T. transsilvanica Schur herb. Transs. — Affinis mihi T. 
Scehuttleworthii Koch et Sonder esse videtur. Planta 5—6 ped. Foliis 
gramincoloribus, linearibus, a basi ad apicem sensim attenuatis, acutis. 

Spieis cylindraceis contiguis, mascula saepe in feminea plus minus pro- 
_fundius decurrente, spica feminea mascula duplo longiore. — Gracilior 
quam T. latifolia, siccatione fuscescens. — In Lachen und Gräben vor 
dem Leichenthor bei der Schanze bei Hermannstadt. Jul. 1852. 

3389. T. angustifolia L.; Bmg. 2120; Fl. dan. t. 815; Achb. icon. 
IX, f. 745; Engl. bot. t. 1456. — In stehenden und fliessenden Wässern, 
mit T. latifolia meist gemeinschaftlich. Jul. Aug. 

a. elatior. Planta robustior 5—6 ped. Foliis gramincoloribus (satu- 
rate viridibus) subplanis, linearibus, acutis, fere duplo latioribus quam 
T. angustifolia genuina. Media inter T. latifoliam et T. angus- 
tifoliam. — T. media Pollin. Rchb. exc. germ. n. 42. — In stehenden 
und fliessenden Wässern am Rande von Wiesen. Hermannstadt. Jun. Jul. 

3390. T. gracilis Schur Rchb. icon. XIX, f. 744; Schur sert. n. 
2678. — Ab antecedente differt. Gracilis, omnibus in partibus minor; 
caule 21/,—3 ped.; foliis glaucis angustissimis, basi canaliculatis, acutis, 
caulem superantibus. Spicis ab invicem longe (2—3 poll.) remotis, femi- 
neis prius tenue cylindrieis, demum suboblongis. — Auf Moorwiesen, 
Narzissenwiese im jungen Wald bei Hermannstadt. Jun. Jul. — In 
Früchten August 1853 bei Kronstadt. — Bildet den Uebergang von T. 
angustifolia zu T. Laxmanni Lepech. und kommt nach Lerchenfeld 
auch in der Mezöseg vor. 


728. SPARGANIUM /. 


3391. S. ramosum Huds. fl. angl. ed. 2, p. 401; Bmg. 2121; 
Schkh. t. 282; Fl. dan. t. 1282; Zchb. icon. f. 751. — (S. rectum a. L. 
sp. 1378). — An Gräben, Teichen, Sümpfen, stehenden und fliessenden 
Wässern. Jul. Aug. 


635 


3392: S. simplex Huds. fl. angl. ed. 2, p. 401; Bing. 2122; Schkh. 
t. 282; Fl. dan. t. 93%; Zechb. icon. IX, f. 750. — S. reetum ß. L. sp. 
1378. — In Gräben, Sümpfen, stehenden Wässern. Jul. Aug. 

3393. S. Auitans Fries. Summ. veget. 2, 559; S. natans flui- 


tans Schur herb. Transs. — Caule elato 12—15 poll., flaccido; foliis 
radicalibus longissimis caule longioribus, natantibus; capitulis- duplo 
minoribus quam S. simplex duplo majoribus quam S. natans. — li 


tieferen Wässern bei Klausenburg (Wolff). (Janka bot. W.-Bl. 1856, p. 
315). Jul. Aug. 

3394. S. natans L.; Bing. 2123; Fl. dan. t. 260; Zechb. icon. XIX, 
f. 739. — (8. minimum Fries. Summ. veget. 2, 560). — In Sümpfen, 
stehenden \Wässern,. Torfmooren, zwischen Sphagnum (Dmg. ]. c.) am 
Büdös und bei Tusnad. Jun. Jul. 


Ordo OXXXIX. ORCHIDEAE Juss. gen. 64. 
(Rehb. fil. icon. XXILI—XXIV.) 
Trib, I. OPHRYDEAE Koch syn. ed. 2, p. 788. 
(Lindl. gen. et sp. Orchid. p. 257.) 
729. ORCHIS Z[. 
(a. Moriones: Tuberibus integris rotundatis.) 


3395. O. fusca Jacg. Fl. A. 4, t. 307; Koch syn. ed. 2, 788; Bing. 
1912; Kechb. icon. XXIII, t. 25; Sturm. H. 44. — (O. purpurea Huds. 
Rehb. 1. ec.) — O. fusca M. Bieb. Fl. t. ec. 2, 366; 3, 60%. — O.mili- 
taris var. L. sp. 1334). — Zwischen Gebüsch in Weinbergen in der 
Hügelregion (Bing. 1. e.) nicht selten bei Hammersdorf. Mai, Jun. 
| 3396. ©. moravica Jacg. icon. rar. t. 182. = (0. fusca var. 
pallidiflora Schur herb. Transs. var. albifora Schur sert. n. 2682, 
var. a — O0. fusca Curt. fl. lond. VI, t. 64). — Floribus albidis vel sor- 
dide flavis, minoribus quam antecedens; labelli lacinia media leviter 
emarginata, laciniis lateralibus rotundatis integerrimis. Planta gracilis 
42 poll. — In den Weinbergen bei Hammersdorf zwischen Gebüsch am 
Irishügel daselbst. Mai. Jun. | 
3397. O. hybrida Bönningh. in Ichb. exe. germ. p. 124; Schur 
sert. n. 2683. — (0. fusca var. ß. stenoloba Cuss.; Rechb. 1. c. — O. 
fusco-militaris Schur herb. Transs.).. — Zwischen Gebüsch uud in 
Weinbergen bei Stolzenburg, im Pfarrgarten daselbst, auf dem Zackels- 
berg bei Gross-Scheuern. Mai, Jun. 

3398. O. militaris L.; Bmg. 1911; Koch syn. ed. 2, 789; Jacq. 
icon. t. 598, Fl. dan. t. 1277; Zehb. pl. erit. X,.f. 940; Hall. helv.t. 28, 
f. 1. = (0. galeata Lam. eneyel. IV, 593; Koch Linn. 22, p. 278. — 
0. Rivini Gowan. Kehb. fil. Orchid. icon. t. 24). — Auf Bergwiesen, 


639 


grasigen Hügeln, in Weinbergen, Obstgärten (Zmg 1. e.). Hermannstadt. 
Mai, Juni. 

a. longibracteata. Bracteis subfoliaceis ovarium aequantibus. — Auf 
dem Kapellenberg bei Kronstadt. Kalk. Jun. 

b. arenaria. Robustior, 15—18 poll.; labelli lobo medio magis por- 
recto obcordato, lacinulis lateralibus lineari-oblongis, lacınula media sub- 
triangulari; labelli lobis lateralibus oblongis, acutiusculis, erenulatis. 
Calcare tenue clavato ovario triplo-breviore. Bracteis brevissimis.sub- 
squamiformibus. — Auf Sandhügeln bei Hammersdorf, auf dem Zackels- 
berg bei Stolzenburg. Jun. 


3399. O. variegata All. ped. 2, 147; Bmg. 1910; Jacq. icon. rar. 
t. 599; Lindl.; M. Bieb. Fl. t. c. 2, 366. — (0. tridentata Scop. [non 
Lam.] Hall. 1275, t. 30, f. 2; Zehb. icon. t. 19). — Auf Bergwiesen, in 
Weinbergen (Bing. ]. ce.) bei Kronstadt. Mai, Jun. 

a. submilitaris Schur. Robustior, ad apicem foliata. Foliis duplo latio- 
ribus, lato-oblongis, caulem involventibus. Spica subpyramidali multi- 
flora, floribus duplo majoribus. Calcare retiusculo subdependente, labelli 
lobis lateralibus acutiusculis, lobo intermedio dilatato inaequaliter triden- 
tato, lacinula media multo breviore. Bracteis ovarium superantibus. 
Proxima O. tauricae Lindl. (0. variegato-militaris Schur). — Auf 
grasigen Hügeln in Weinbergen, auf dem alten Berg bei Hermannstadt, 
in den Weinbergen bei Hammersdorf. Mai, Jun. ° 

3400. O. ustulata L.; Bimg. 1909; Sturm. H. 12; Hall. 1273, t. 
23, 1.3: Engl. B. t: 18;" Pl. dan./t. 103; 7echb. icon. 'VIl, f. 715. — Auf 
Wiesen der Ebene und Gebirge (Bing. 1. e.) Hermannstadt. Mai, Jun. 


3401. O. coriophora L.; Bmg. 1905; Jacg. A. t. 122; Hall. 1284, 
t. 34, f. A, Rehb. icon. VI, f. 773; Zehb. fil. t. 15. — Auf Wiesen der 
Hügel- und Bergregion (Bimg.|. c.) Hermannstadt. Mai, Jun. 


a. eibiniensis Schur. Robustior, 11, ped. Foliis a basi ad apicem 
caulis sensim miroribus. Galeae phyllis acutis coniventibus, fusco-purpureis. 
Calcare incurvo, ovarium aequante. — Affinis O. eimieinae Crntz. An 
O. cassidea M. Bieb.? — Auf Wiesen am alten Berg bei Hermann- 
stadt. Mai, Jun. (O. fragrans Poll. Elem. di bot. Il, 155, 157; Zechb. 
icon. XXIII, t. 14 [non Ten.| welche als Var. von O. coriophora an- 
gesehen wird, dürfte hieher gehören. Neilr. Nachtr. p. 58). 


3402. O. globosa L.; Bmy. 1903; Jaeqg. A. t. 265; Jechb. icon. 
VL, f. 767. — (0. sphaerica M. Bieb. — Nigritella globosa Zechb. 
exe. germ. p. 121). — Auf feuchten Wiesen der Hügel- und Bergregion 
bis in den Voralpen (Bing. 1. ec.) Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. 
Jun. Jul. 

a. major. Robustior, 1Y,—2% ped.; tubera maxima 1—1'/ poll. obo- 
vata; folia oboyato-lanceolata. Spica post anthesin elongato-cylindrica. 
— In den Weinbergen bei Hammersdorf. Talmatsch. Jun. Jul. 

b. gracilis subalpina Schur sert. n. 2688 var. ßf. — Auf den Arpaser 
und Kerzesorer Voralpen. Jul. 

a. albiflora. Mit der var. b. gemeinschaftlich. Jun. Jul. 


3403. 0. Morilo L.,; Bmg. 1906: Fl. dan. t. 253; Schkh. t. 271; 
Wagner t. 149; I&ehb. icon. t. 441. — Auf Wiesen und Triften. April, 
Jun. Variat. foribus albis, roseis, carneis, violaceis, purpureis et varie- 
gatis. — Auf Wiesen bei Hermannstadt in allen Farben. 

a. velutina. Robustior, 42—15 poll.; foliis superioribus ad vaginam 
reductis, radicalibus flaceidis in orbem terrae adpressis oblongo-linearibus, 
quinquenerviis. Labello utrinque velutino; axi superne ovarioque pube- 
rulo.. — Auf Bergwiesen, oberhalb Resinär, bei Kronstadt. 4000‘. Jul. 

b. sublaxiflora. Spica laxiflora, floribus purpureis ab invicem remotis; 

labello supra velutino; ovario glabro; calcare horizontali ovarium supe- 
rante; foliis oblongo-linearibus, superioribus vaginantibus, caule superne 
nudo. = (O0. laxifloro-Morio Schur sert. n. 2689 var. b.). — Auf 
Wiesen der Arpaser Alpen. 5000. Glimmerschiefer. Jul. 
3404. O. pallens L. mant. 29%; Bing. 1913; Jacq. A. t. 45; Rechb, 
icon. IX, f. 1093. — Auf Waldwiesen zwischen Gebüsch in der Berg- 
region, vorzüglich auf Kalksubstrat. (Bing. 1. e.) häufig bei Kronstadt, 
Salomonsfelsen April. Mai. (Floribus fragrantissimis odorem ingratum 
quasi sambucinum exhalentibus). 

3405. O, mascula L.; Bmg. 1907; Jacg. icon. rar. t. 180; Fl. 


dan. t. 457; E. B. t. 631; Zechb. icon. VI, f. 768. — (O0. mascula ce. 
obtusata = 0. obtusiflora Schur sert. n. 2691. — O. mascula 
legitima .Bmg. 1. c.). — Auf Waldwiesen und in Weinbergen, Ham- 


mersdorf bei Hermannstadt, bei Klausenburg, Kronstadt. Mai. Jul. 

3406. O. speciosa Host. Fl. auct. 2, p. 527. — (O0. mascula 
var. alpina longe acuminata Schur sert. n. 2691, var. a... — Ab 
antecedente imprimis differt: Perigonis laciniis longissime acuminatis; 
superioribus coniventibus. — Variat floribus albis vel rarıssime ochro- 
leucis. — Auf Waldwiesen der Voralpen. Hermannstadt, Kronstadt, Jun. 

3407. O. elegans Heuf. Flora 1835, I, p. 250, Banat. p. 166. — 
(0. Heuffeliana Schur sert. p. 71, n. 2694. — O. laxiflora Lam. fl. 
fr. 3, p. 504 [an Koch]. Schur sert. n. 2692. Rechb. icon. XXIII, 48; 
Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 355. — O. laxiflora 
Reochel. banat. — O. palustris Bmg. 1908), — Auf Sumpfwiesen 
zwischen Weidengesträuch, oft im Wasser 3 Fuss und darüber hoch mit 
40—45 Zoll. langen Blüthenähren, vor dem Elisabeththor gegen Ham- 
mersdorf bei Hermannstadt. Mai, Jun. 

3408. O. Tabernemontani Ginel. bad. 3, p. 542. — (O. palus- 
tris Jacg. coll. I, p. 75; icon. rar. t. 181; Schur sert. n. 2693 [et auect. 
germ.]. O. laxiflora var. a. Tabernemontani et f. palustris Koch 
syn. ed. 2, 792. — O. ensifolia Vaill. delph. II, p. 29). — Auf feuchten 
Moorwiesen zerstreut durch das ganze Gebiet zwischen Salzburg und 
Mundra. Mai, Jun. (0. Moria laxiflora Lerchenfeld herb. Transs. — 
Scheint je nach dem Standorte allmälig in die vorhergehende überzu- 
gehen). 

3409. O. papilionacea ZL. sp. 1351; Koch syn. ed. 2, 792; Rchb. 
icon. Orchid.; Rechb. exc. germ. p. 123, sub O. rubra Jacq. icon. rar. t. 
133). — Auf Bergwiesen, Kalk, bei Kronstadt. (Lerchenfeld) Mai. Jun. 


641 


(b. Maculatae. Tuberibus palmatifidis.) 


3410. ©. sambucina L.; Dimg. 1916; Jacg. A. t. 108; Rehb. 
icon. crit. IX, f. 1094. — (0. latifolia Scop.) — Auf Wiesen in der 
Berg- und Voralpenregion (Dmg. l. ce.) Hermannstadt, Klausenburg, 
Kronstadt. Kalk. Glimmerschiefer. Mai, Jun. 

a. purpurea. Floribus purpureis. — O. incarnata Willd. sp. 4, 30 
et plur. Auctor. (non 2.) — (Bmg. en. n. 1947). — Mit der normalen 
Form gemeinschaftlich: Götzenberg, Preschbe, Mumma, oberhalb Resinar. 
Mai, Juni. 

3411. O. incarnata L. fl. succ. p. 3125 Koch syn. ed. 2, 793: 


Fries. herb. norm. fasc. 7, n. 65, 66. Fries. novit. 3, p. 127. — (0. an- 
gustifolia Wimm. et Grab. fl. siles. 2, 252; Koch syn. ed. 4, 687. — 
0. latifolia f. angustifolia Ledeb. Ross. 4, p. 54. — O0. latifolia 
Rechb. icon. 6, f. 769. — O. incarnata var. e. Schur sert. n. 2697). — 


Graceilis, 1%, ped. Foliis ereetis, a lata basi sensim angustatis, sublinea- 
ribus, acutis, cauli parallelis, maculatis vel immaculatis, apice plerumque 
contractis, superioribus caulem superantibus. Spica ovata, 11,—3 poll. 
longa, non comosa. Bracteis oblongo-linearibus vel lanceolato-linearibus, 
acuminatis, inferioribus flores parum superantibus, superioribus aequan- 
tibus. — Auf Moorwiesen, an schlammigen sumpfigen Orten: Götzenberg, 
Preschbe, Narzissenwiese im jungen Wald. Jun. 

a. macrophylla. Robustior, elata 2 ped. et altior; caule crasso, fistu- 
loso, strieto, dense foliato; foliis maximis, lanceolato-linearibus, a medio 
angustatis, 612 poll. longis, 1YY, poll. latis, ereetis. Spica oblonga 
densiflora ante anthesin comata. Bracteis subeoloratis longissimis flores 
multo longioribus. (O0. macra Schur = O0. incarnata var. a. c. Schur 
sert. n. 2697). — Auf sumpfigen Wiesen bei Hermannstadt, Fogaras. 
Kronstadt. Jun. Jul. 

3412. O. ochroleuca Schur herb. Transs. Caule firmo, tenue fistu- 
loso, subflexuoso, 12% poll. Foliis oblongo-lanceolatis acuminatis, ereeto- 
patentibus, maculatis. Spica ovata. Floribus ochroleueis. Bracteis lineari- 
lanceolatis, sensim attenuatis, 3—5 nervibus, inter neryos venulosis, in- 
fimis flores duplo superantibus, margine serrulato-scabris. Ceterum ut O. 
incarnata L. — (0. Pseudo-sambucina Schur sert. n. 2697, var. IE) 
— Auf Moorwiesen an ausgetrockneten Stellen, eisenhaltigen Boden. 
Narzissenwiese im jungen Wald, Burzenwiese bei Kronstadt. Jun. Jul. 


3413. O. Traunsteineri Saut. Koch syn. ed. 2, p. 793. — (0. 
angustifolia Fries. mant. 3, p. 130. — O. incarnata Fries. mant. 2, 
p- 54. — O. angustifolia Zechb. pl, erit. VII, f. 1140. — O0. comosa 
Schur herb. Transs.. — O0. incarnata var. g. Schur sert. n. 2697). — 
Ab antecedentibus differt: Foliis elongatis laxe patentibus subrecurvatis, 
interdum complicatis, oblongo-linearibus. Spica laxiflora longe comata. 
Floribus purpureis. Bracteis longissimis flores multo superantibus apice 
spieae comam formantibus. Planta gracillima 6—9 poll.; tuberibus mini- 
mis subsimplicibus saepe in filam produetis. — Auf Moorwiesen in der 
Bergregion bis 4000, am Fuss der Fromoasze oberhalb Resinar bei 


Schur. Enum. plant. Transs. 4 


642 


Borszek, am Büdös am Rande des Torfsumpfes (um die Schlammkegel, 
Schlammvulkane) bei Reussen. Jun. Jul. 


3414. O. rivularis Heuff. pl. exsie. — (0. cordigera Fries. 
novit. mant. III, 103; Heuff. en. banat. p. 167. Rchb. icon. t. 59, f. 1. — 
O. cruenta Kochel. banat. p. 31, t. 1. non Retz. — O. latifolia var. 
Lindl. Orchid. 260; Rchb. fl. icon. XXI, 60; Schur sert. p. 71. n. 2698, 
var. a. Griseb. et Sch. iter hung. p. 355). — Caule firmulo quadrifolio, 
subeurvato. Foliis oblongo-linearibus antice latioribus, acutis, immaculatis 
vel submaculatis, laxe recurvis, saepe conduplicatis. Spica laxiflora eco- 
mata. Floribus dilute purpureis. Labello trilobo, lobis lateralibus erenu- 
latis, lobo medio triangulari-ovato. Calcare conico ovario breviore. Brac- 
teis lanceolato-linearibus, margine scabriusculis , obsolete 5 nerviis, sub 
anthesi flores aequantibus. — Auf Moorboden an feuchten mit Moos be- 
wachsenen Orten, an Bächen und Rinnseln der Voralpen und Alpen. 
4000’— 6000‘. Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Gebirge. Auf dem Butsets 
bei Kronstadt. Kalk. Jun. Aug. 


3415. O. foliosa Lindl. Orchid. gen. et sp. — (0. latifolia 
var, b. macrobracteata Schur sert. n. 2698.) — Caule 12—15 poll. 
subereeto-flexuoso „ firmo. Foliis infimis obovato-ellipticis, versus basin 
attenuatis, rotundato-obtusis fusco-maculatis maeulis confluentibus. Spica 
oblonga multiflora. Floribus antecedente similibus, atro-purpureis parum 
majoribus et perianthii phyllis latioribus. Braeteis maximis foliaceis ob- 
longo-lanceolatis, acuminatis quinquenerviis et inter nervos venulosis, in- 
fimis flore duplo triplove longioribus. — Auf Moorwiesen der Voralpen 
und Alpen, auf der Fromoasze an dem Gäser oder der Zibinsquelle in 
den Grossauer Gebirgen. 5000‘. Jun. Jul. 


3416. O. latifolia L. sp. 1334; Bing. 1915; Sturm H. 7; Fl. dan. 
t. 266; Zechb. icon. t. 30; Koch syn. ed. 2, 792%; Ledeb. Ross. 4, 54. — 
(0. majalis Zchb. icon. erit. VI, f. 770. — O. comosa Scop. [non Schur] 
Hall. helv. icon. t. XXI, fig. dext. — O. latifolia var. d. Schur sert. 
n. 2698. —= O0. condensa Schur.) Caule crasso, eurvato 6—8 poll. dense 
foliato. Foliis latissimis approximatis, maculatis vel immaculatis. Spiea 
multiflora ovata densiflora. Bracteis infimis flore longioribus. Tuberibus 
maximis palmatis. (O. latifolia Bmg. legitima — O. majalis Schur 
herb. Transs.) — Auf Moorwiesen der Bergregion. (Dmg. 1. c.) Auf den 
Gebirgen um Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Mai, Jun. 


3417. O. maculata L.; Bmg. 1918; Fl. dan. t. 933, Aöchb. icon. 
erit. VI, f. 77%; Schur sert. n. 2699 d. — In schattigen, feuchten Wäl- 
dern, auf Wiesen der Ebene und Berge, in Obstgärten (.Bmg. 1. c.), 
durch ganz Siebenbürgen in mannigfachen Formen verbreitet. Mai, Jul. 


a. alpina. Gracilis, 9—12 poll. Foliis submaculatis interdum imma- 
eulatis. Spica sub anthesi pyramidali-ovata. Bracteis infimis ovarıum 
aequantibus; superioribus avario brevioribus. Floribus niveis, sordide- 
albis, ochroleueis vel dilute roseis, impunctatis, vel purpureo-punctatis. 
(0. maculata var. a, b, c. Schur sert. n. 2699.) — Auf schattigen Al- 
pentriften: Arpas, Butian, Skeresore. 5000‘. Jun. Jul. 


643 


3418. O. lancibracteata O0. Koch in Linn. XXII, p. 284; Rehb. 
icon. XXIII, p. 67—68; Ledeb. Ross. 4, p. 58. — (0. saccifera Drong. 
in Bory et Chaub. exped. de Moree t. 30, f. 15 ©. Koch. Linn. 1849, 
XXI, p. 283. — O. saccifera var. Rchb. XXII, p. 67, t. 57; Parl. 
Ital. 3, p. 517. — O. maculata var. longibracteata Schur sert. n. 
2699, var. e, f, &. — O. longibracteata, O. comosa Schur, O. obtu- 
sifolia Schur sert. 1. e.) — Planta robusta, 2 ped. et altior. Spica evo- 
luta 6—9 poll. longa, laxiflora virginea comosa; folio vix maculata, su- 
periora sensim in bracteos transformata. Bracteis lanceolato-linearibus 
vel lanceolatis, quinque vel plurinerviis inter nervos venulosis; inferiori- 
bus flore triplo longioribus ad apicem spicae sensim minoribus ante an- 
thesin spicam comosam formantibus. Floribus purpureis obscurius punc- 
tulato-lineatis. Perianthii laciniis exterioribus oblongo-lanceolatis, acutis; 
lobello trilobo, lobis subaequalibus, acutiusculis, obsolete erenulatis. Cal- 
care subinflato-ceylindrico descendente, ovarıum subaequante. — An schat- 
tigen Orten zwischen Gebüsch, in den Weinbergen bei Hammersdorf, 
Gross-Scheuern, am alten Berg, einzeln und nicht häufig, Jun. Jul. 


3419. O. tetragona Heuf. — (0. maculata var. Heuf. banat. 
p. 167. — O. maculata var. pyramidata Schur herb. Transs. — O0, 
maculata var. turfosa Schur sert. n. 2699, h.) — (O0. recurva Schur 
l. e. an Nyl.?) — Foliis conduplicatis oblongo-linearibus subreversis, 
plus minus maculata. Spica virginea rite tetragono-pyramidali, comosa, 
Bracteis flores suos superantibus. Calcare conico oyvarium aequante. Flori- 
bus lilaceis purpureo maculatis speciosis. — Auf Moorwiesen in der Berg- 
und Voralpenregion: Kerzesorer- und Arpaser Gebirge. 4000’ —5000'. 
Glimmerschiefer. Jun. Jul. 


3420. O. transsilvanica Schur sert. p. 72. n. 2699, sub n. i. — 
Tuberibus subindivisis, minimis, longissime caudatis. Caule angulato, 
erecto, 40—15 poll., remote foliato, superne nudo. Foliis a basi ad api- 
cem caulis sensim minoribus supremis subsquamiformibus ; infimis oblon- 
gis, obtusis, antice latioribus; superioribus lineari-lanceolatis, saepe in 
bracteis exeuntibus; omnibus immaculatis. Bracteis lineari-lanceolatis, 
puberulis, a basi rotundata angustatis, infimis ovarium subaequantibus, 
mediis ovariis brevioribus summis squamiformibus. Spica oblonga, acu- 
minata densiflora 1—3 poll. longa, (nec tetragona). Floribus niveis sua- 
veolentibus. Labello latissimo trilobo,, lobis lateralibus majoribus rotun- 
datis, erenulatis, lobo intermedia subtriangulari, obtuso subemarginato, 
peranthii phyllis exterioribus erecto-patulis, ovato-lanceolatis, obtusis, 
tenuissime incano-velutinis, margine ciliatis. Ovario tertili subtrigono. 
Calcare cylindrico acutiusculo dependente, ovaris subaequante vel bre- 
viore. — Auf Moorwiesen an schattigen und waldigen Orten, in locke- 
rem Boden und ohne Mühe zu gewinnen; auf den Wiesen am Zoodfluss 
bei Talmats mit Salix incubacea; am Girlsauer Berg auf Nagelflüe; 
am Scheweschbach im jungen Wald bei Hermannstadt. Mai, Jun. 


Ale 


644 


730, ANACAMPTIS Rich. M&m. du Mus. 4, p. 19. 

3421. A. pyramidalis Zich. 1. c.; Bechb. icon. t. 9, f. A. — 
(Orchis pyramidalis L.; Dmg. 190%; .Jacq. A. t. 266; Fl. dan. t. 
2413; Rehb. icon. erit. VL, f. 766.) - An Waldrändern, auf Waldwiesen, 
in Gras- und Obstgärten am Fuss der Berge, in Weinbergen. (Bimg. |. c.) 
— Gross-Scheuern auf dem Zakelsberg ; bei Stolzenburg ; oberhalb der 
Weinberge bei Talmats; Nagelflüe. Jun. Jul. 


731. GYMNADENIA R. Drown. 


3422. G. conopsea R. Brown.; Rchb. pl. erit. VI, f. 815. — 
(Orchis conopsea L.; Bimg. 1920.) — Auf Wiesen der Hügel und 
Berge. Mai, Jul. 

a. alpina. Dimg. 1. c. var. a. Floribus roseis, perianthii phyllis ex- 
terioribus brevioribus; labello subintegro. — Auf Triften der Arpaser 
Alpen. 5000‘. Jul. 

b. leucantha. Antecedente var. subsimilis sed floribus albis vel 
ochroleueis. — Caule graeillimo, 9—12 poll. spica laxiuscula minus den- 
siflora, calcare longissimo filiformi acute incurvo. (Orchis Ornithis Jacq. 
A. t. 138; Schur sert. n. 2704, a.) — Auf Triften der Alpen: Arpas, 
Butian , Piscu-Sirna, Pojana am Fuss des Schuler bei Kronstadt. Kalk. 
4000°—6000°. Jun. Jul. 

c. comigera. (Gymnadenia comigera Kchb. exc. germ. p. 121; 
Zechb. XXIL, p. 286; Schur sert. ]. c. var. ß latifolia et densiflora.) 
— Robusta, 2 ped., latifolia, floribus minoribus copiosioribusque, calcare 
ovarıum subaequante tenue curvato. — Auf Wiesen der Hügel- und 
Bergregion,, in unserer Flora die gewöhnlichste vollkommen entwickelte 
Form. 800-3000‘ Auch auf den Kalkgebirgen. 5000‘ Mai, Jul. 

3423. G. transsilvanica Schur herb. Transs. — Tuberibus sub- 
palmatis. Caule firmulo 6—8 poll.,. subflexuoso. Foliis infimis ad squamas 
reduetis; mediis oblongo-linearibus erectis vel subrecurvis, interdum 
complicatis; folio supremo bracteaeformi. Braecteis a basi lanceolata lon- 
gissime acuminatis, flores duplo superantibus. Labello velutino trilobo, 
lobis erenulatis ciliatis. Calcare filiformi-cylindrica, ovario plus quam 
triplo longiore , acuto. Spica virginea bracteis comosa. — (G. hybrida 
Schur. — G. conopseo-odoratissima.) — Auf der Spitze des Schu- 
lergebirges, Kalk, bei Kronstadt. Jun. Jul. 

3424. G. odoratissima /ich. Adnot.; Mem. du Mus. d’hist. nat. 
IV. p. 35; Zechb. erit. t. 814. — (O. odoratissima ZL.; Bmg. 1919; 
Jacg. A. t. 264.) — Auf grasigen sandigen Hügeln (Bing. 1. c.), auf der 
Heuwiese bei Klausenburg, Hammersdorf bei Hermannstadt, auf der 
Nagelflüe bei Talmats. 1500 Jun. Jul. 


732. HABENARIA Willd. sp. IV, p. 44. 
(Endlicher gen. p. 210.) 


3425. H. albida R. Drown. in h. kew. ed. 2, 5, p. 195. — (Gym- 
nadenia albida Zöch.; Rehb. icon. t. 67. — Satyrium albidum Z. 


645 


Tratt. Oestr. t. 116; Fl. dan. t. 115. — Orchis albida Scop.; Bing. 
1923. — Peristylus albidus Zöndl. — Leucorchis albida E. Meyer; 
Schur sert. p. 72 u. 2703.) — Auf Wiesen und Triften der Berge und 
Voralpen: Korondsys, Kuhhorn der Rodnaer Alpen; auf der Fromoasze 
an der Zibinsquelle der Grossauer Alpen; auf dem Schuler und der 
Piatra-Mare bei Kronstadt. Kalk. 5000. Jun. Jul. 

3426. H. densiflora Schur = H. transsilvanica Scehur herb. 
Transs. Planta firmiori 9—12 poll. Spica densiflora, floribus antecedente 
minoribus non secundis sed spicam 2 poll. longam undique florigeram 
formantibus. Calcare eylindraceo ovario dimidio breviore. Bracteis lanceo- 
latis, acuminatis, trinerviis, ciliolatis, flores subaequantibus. Floribus albi- 
dis. — Auf dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Kalk. 5000. Jul. — (An 
G. Frivaldii Hampe in Gris. Rumel. 2, 363; Zechb. icon. XXIIL, p. 111, 
t. 68. = G. Frivaldszkyana Hampe Fl. 1837, 1, 230.) 


733. HIMANTHOGLOSSUM Spreng. syst. 3, p. 692. 


3427. H. hircinum Spreng. Zechb. icon. XXIIL, (Satyrium hir- 
cinum L.; Jacg. A. t. 367. — O. hircina Sw.; Dmg. 1914. — Loro- 


glossum hircinum ZKöich. Nees ab Es. fase. 5. — Aceras hircina 
Lindl. gen. et sp. Orchid. p. 182). — An schattigen Rändern auf steinigem 


Boden an Wäldern, Hainen, Weinbergen, Gebüschen, nicht nur auf Kalk- 
boden (Ding. 1. e.). Mai, Juni. 

3428. H. cuprinum Spreng. syst. 3, p. 694; Schur sert. n. 2705. 
— ‚Sehur.Verh. d. sieb. Ver. A851, ,p-. 197: Rchb.-icon. XXIII, p. 5, t. 7. 
— (H. hireinum var. Zechb. fil.— Aceras cuprina Lindl. — Orchis 
cuprina et O. hircina M. Bieb. — Satyriıum hircinum Jall.). — 
In den Eichenwäldern bei Kastenholz. (Pf. Dr. Roth). Jun. 


734. PERISTYLUS Plume Bydrag. 404, f. 30. 
3429. P. viridis Lindl. Orchid. gen. et sp. p. 299; Ledeb. Ross. 


4, p. 12. — Satyrium viride Z. Fl. dan. t. 77. — Orchis viridis 
Sw.; Bmg. 1921. — Habenaria viridis R. Brown.; Nees ab Es. fasc. 5. 


— Gymnadenia viridis Zich. annot. Zechb. erit. VL, f. 813. — Platan- 
theraviridis Lindl. syn. p. 261. — Coeloglossum viride Hartm. — 
Himanthoglossum viride Zchb. exe. germ. p. 119. — Auf schattigen 
Plätzen, zwischen Gebüsch der Berge und Voralpen (Ding. ].c.) Jul. Aug. 

a. graeillima. Caule 4—6 poll. subbifolio; spiea pauciflora floribus 
rubro-viridibus; braeteis flore duplo longioribus. — Auf den Fogaraser- 
Arpaser- Kerzesorer Alpen. Jul. 

b. macrobraeteata. Caule 10—15 poll.; foliis infimis oblongo-elliptieis 
obtusis; spica densiflora 2—3 poll.; floribus luteo-viridibus; bracteis 
foliaceis flore triplo longioribus. — (Peristylus montanus Schur. — 
Coeloglossum Vaillantii Schur [an Juss.] sert. n. 2706, var. a.). — 
Auf grasigen Abhängen des Götzenberges und der Preschbe bei Zood. 
Mai, Jun. 


646 


3430. P. purpureus Schur = Coeloglossum purpureum 
Schur sert. p. 72, n. 2706 var. c. — C. alpinum Schur herb. Transs. — 
Affinis Habenariae cucullatae Höft. Cat. Kursk. p. 120. — Planta 
9—12 poll. firma. Foliis succulentibus saturate viridibus, nitentibus, 
elliptieis, obtusis, radicalibus subbinis, diversiformibus, caulinis interdum 
duobus multo angustioribus. Spica multiflora. Floribus sordide in colorem 
purpureun. vergentibus, phyllis exterioribus rubris, labello purpureo. 
Bracteis inferioribus flore longioribus, superioribus florem aequantibus. 
Perianthii phyllis exterioribus cucullato-coniventibus,, labelli lobo medio 
brevissimo, lobis lateralibus duplo brevioribus quam latis. Ovario labellum 
subaequante — Auf den Fogaraser Alpen an steinigen felsigen Abhängen: 
Piscu-Sirna. Aug. 1851. (Bestimmung nach trockenen Exemplaren). 


735. PLATANTHERA Fich. Orchid. 35. 


3431. P. bifolia Kich.1. c.; Rchb. icon. Orchid.; Zchb. exc. germ. 
p- 120; Zechb. crit. IX, f. 1143. -— (Orchis bifolia L.; Bmg. 1902. Fl. 
dan. t. 235; Engl. B. t. 22. — Habenaria bifolia R. Brown. — 
Satyrium bifolium Wahlend. — Platanthera brachyglossa Zchb. 
icon. IX, f. 1144. — P. solstitialis a latifolia Fl. dan. t. 2360; 
Bünningh. ap. Zechb. exc. p. 120. — Conopsidium stenantherum 
Wallr. Beitr. p. 103, t. 2, f. 6, 7). — In Bergwäldern, auf Waldwiesen. 
Mai, Juni. 

a. obtusifolia. Humilis 9—12 poll. Foliis binis radicalibus 3 poll. long. 
ovalibus rotundato-obtusis, caulinis subsquamaeformibus. (P. obtusata 
Schur sert. sub n. 2707 [non Lindl.]). — Auf Moorwiesen in der Berg- 
region ım Kieferwalde oberhalb Boiza zwischen Calluna. 2000‘. Jun. 


3432. P. chlorantha Custor. ZPechb. in Mösel. Handb. 2, 15655 
Jechh. exc. germ. p. 120 et 140, 17; Zechb. icon. IX, f. 1145; Koch syn. 
ed. 2, 795. Fl. dan. t. 1362. — O. bifolia L. — O. bifolia a macro- 
glossa Wallr. — O. solstitialis ß. densiflora Fl. dan. t. 2364. — 
Ö. virescens Zollik. ap. Gaud. helv. 5, p. 497; ©. Koch. Linn. XXH, 
p- 288. — Conopsidium platantherum Wallr. Beitr. p, 107, t. 2 
f. 9, 10. — In Bergwäldern, in der oberen Buchenregion, auf der Pojana 
bei Kronstadt. Sporadisch hin und wieder. Mai, Jun. 

3433, P. montana Zcchb. fil. icon. XXIII; Schur sert. n. 2709; 
herb. Transs. — P. bifolia f. elatior Gaud. helv. 5, p. 425. — P. 
chlorantha (Auctor. plurim.). — Auf Berg- und Waldwiesen. Götzen- 
berg bei Heltau; Arpaser Gebirge in der Buchenregion. Mai, Jun. 


736. NIGRITELLA Rich. Orchid. p. 19. 


3434. N. angustifolia Zich. 1. c. Rchb. crit. VIIL, f. 1009; Nees 
ab Es. fasc. 10. — N. nigra Kchb. fl. icon. XXIH. — Orchis nigra 
Scop. Bimy. 1922. — Satyrium nigrum L.; Jacg. A. t. 368). — Auf 
feuchten Wiesen der Voralpen und Alpen, Bergwiesen (Bing. 1. c.). — 


647 
Auf der Pojana, Schuler, Königstein, Butsets bei Kronstadt. Kalksubstrat. 
3000‘—6000‘ Jun. Aug. 
3435. N. suaveolens Koch syn. ed. 2, 796. — Orchis fragrans 
Saut. Rchb. erit. VIII, £. 1010. — O. suaveolens Will. delph. 2. 31, t.1. 
— (Nigritella hybrida Schur herb. Transs.). — (Soll nach Vill. Dauph. 
2, 38 und Zechb. fil. XXIII, p. 104, t. 144; Bastard von N. angustifolia 
und Gymadenia odoratissima) = (O. nigro-odoratissima) nach 
Moritzi Schw. 506 und Fach. Süd. Tir. 114, von N. angustifolia und 
Gymnadenia conopsea = (O0. nigro-conopsea) sein. — Auf dem 
Schuler bei Kronstadt (Unicum). Juni und entspricht der ersteren Ver- 
muthung, nämlich O. nigro-odoratissima. 


737. OPHRYS _[. 


3436. O. muscifera Huds. fl. angl. ed. 1, 340. — (0. insecti- 
fera amyodes ZL. — O. myodes Jacg. icon. t. 184; Tratt. Oestr. t. 
4173; Sturm. H. 40; Rechb. erit. IX, f. 1146. — Orchis muscaria Scop. 
— Arachnites musciflora [Hofm.] Dimg. 1926). — Auf Bergwiesen, 
Kalksubstrat oder kalkhaltiges Alluvium (Dig. ]. e.) Jun. Jul. 

3437. O. aranifera Huds. angl. fl. ed. 2, 39%; Koch syn. ed. 2. 
796; Schur sert. n 2713; Zechb. erit. IX, f. 1154-1156. — (0. fucifera 
Curt. lond. fasc. 6, t. 67). — Auf Bergwiesen, am Rande der Weinberge. 
Kalkboden, selten bei Kronstadt. Mai, Jun. 

3438. O. arachnitis eich. fl. moeno-francof. 2, p. 89; Koch syn. 
ed. 2, 797. — (0. insectifera 7. L. — O0. fuciflora Zchb. erit. IX, 
f. 1162 —1165; O. apifera Tratt. Oestr. t. 147. — O. oestrifera Kchb, 
exc. germ. p. 128, non M. Bieb. — Arachnites fuciflora |[Hofm.] 
Bimg. 1927; Schur sert. n. 2712). — Auf Waldwiesen, in Weinbergen 
auf grasigen Abhängen der Hügel- und Bergregion. (Bmg. 1. c.). — 
Zwischen Orlath und Gurariu. Mai, Juni 1846. 

3439. O. apifera Huds. fl. ang]. ed. 1, 391; Koch syn. ed. 2, 797; 
Rechb. erit. IX, £. 1459. — (O. insectifera e& L. — O0. fuciflora Hall. 
helv. icon. t. XXIV, f. 4; Vaill. t. 30, f. 9). — Auf etwas feuchten 
Wiesen zwischen Gebüsch, bei Poplaka. Juni 1846, 


738. CHAMAEORCHIS Ztich. Orchid. 447. 


3440. C. alpina R. Brown. h. kew. ed. 3, p. 191; Koch syn. ed. 
2, 798. — Ophrys alpina Jacg. Vindob. t. 9. — Chamaerepes 
alpina Spreng. Nees ab Es. fasc. 10. — Orchis alpina L. sp. 1342; 
Fl. dan. t. 452. — Arachnites alpina (Hoffm.) Bmg. 1925. — Auf 
grasigen Abhängen der Hochalpen. Kalk, bei Kronstadt. (Ding. 1. c.). 
Jul. Aug. 


739. HERMINIUM Z£. Brown. h. kew. 5, 191. 


3441. H. Monorchis R. Brown. 1. c. Rchb. icon. t. 63; Nees ab 
Es. fasc. 5. — (Ophrys Monorchis L.; Fl. dan. t. 10%. — Satyrium 


648 


Monorchis Pers. Trait. Oestr. t 56. — Orchis Monorchis Crntz. 
— Arachnites Monorchis [Hoffm.] Bmg. 1924). — Auf schattigen 
Bergwiesen (Bing. 1. c.). Auf der Nagelflüe bei Talmats: bei Kronstadt 
Mai, Jun. 


Trib. I. LIMODOREAE Koch syn. ed. 2, 799. 
740. EPIPOGIUM Rich. Orchid. 
(Epipogion. J. @. Gmel. Fl. sib. 1, p. 12, n. 8, t. 2, f. 2.) 


3442. E. Gmelini Rehb. Orchid. p. 36; Zöchb. icon. Orchid. t. 116. 
— (E. aphyllum Wahlenb. fl. suee. p. 565; Satyrium Epipogium 
L.;, Sturm. H. 18; Jacg. A. t. 84. Fl. dan. t. 1233. — Limodorum 
Epipogium Sw. noy. act. ups., b. p. 80. — Limodorum aphyllum 
[Sw.] Bimg. 1943). — In schattigen Gebirgswäldern, auf faulenden Baum- 
stämmen (Bmg. ]. c.). Auf der Piatra-mare bei Kronstadt. Jul. Aug. 


741. LIMODORUM Tournef. inst. 250. 


3443. L. abortivum Swartz. nov. act. holm. b. p. 80; Koch syn. 
ed. 2, p. 800; Zchb. icon. t. 129; Nees ab Es. fasc. 5. — Orchis abor- 
tiva L.; Sturm H. 40; Jacq. A. t. 193. — (Serapias abortiva Scop.). 
— An Waldrändern, zwischen Gebüschen (bei Kronstadt Lerchenfeld), 
(bei Borszek Satmary. Jun. Jul.). 


742. CEPHALANTHERA Rich. Orchid. p. 21. 


3444. C. rubra Kich. 1. c.; Iechb. icon. t. 117. — (Epipactis 
rubra All. ped. 2, 153. — Ding. 1936. — Serapias rubra Z.; Fl. dan. 
t. 345.) — In Laubwäldern der Hügel- und Bergregion. Jun. Jul. 

3445. C. ensifolia Zeich. 1. c.. — (C. Xiphophyllum ZKehb. 
icon. t. 118. — Epipactis ensifolia Sw. in Act. holm. p. 2325; Bing. 
1935. — Serapias ensifolia Sm. fl. brit. 945; Schkh. t.-27%.,— 8. 
Xiphophyllum Z. suppl. 404. — S. grandiflora Fl. dan. t. 506.) — 
In Bergwäldern. (Bing. 1. ec.) Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 

3446. C. pallens Zich. 1.c.; Nees ab Es. fasc. 5. — (C. Lon- 
chophyllum Zehb. icon. Orchid. t. 119. — Epipactis pallens Willd. 
sp. IV, p. 85; Bmg. 1933; Fl. dan. t. 1400. — E. pallida Sw. in Act. 
holm. 4800, p. 232. — Serapias grandiflora Scop. [non L.] — S. 
longifolia Huds. — S. laneifölia Roth. — Epipactis grandiflora 
Sm. engl. fl. 4, p. 44.) — In Bergwäldern. (Bmg. 1. e.) Hermannstadt, 
Kronstadt. Jun. Jul. 

3447. C. ochroleuca Zchb. exe. germ. p. 140° sub n. 884, b. — 
(Epipactis ochroleuca Bmg. en. n. 1934. — E. pallens var. Rechb. 
fil. icon. XXIII, 136; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
P- 356.) — (C. pallens brachyphylla Schur herb. Transs.) Ab ante- 
cedente differt: Caule robustiori foliisque glaberrimo; tloribus ochroleucis 


649 


majoribus; fructibus majoribus ereetis, cauli adpressis quinqueangulatis ; 
foljiis infimis scariosis superioribus herbaceis, ovatis, internodium aequan- 
tibus; foliis foralibus oblongis, acutis, sensim minoribus. (Bing. 1. e.) — 
In den Wäldern bei Schässburg. Mai, Jun. 


743. EPIPACTIS Rich. Orchid. p. 21. 


3448. E. latifolia All. ped. 2, p. 1515 Bmg. 1930; Zehb. icon. 
Orchid. t. 136. — (S. latifolia L. syst. 678. — S. Helleborine a. ZL. 
sp. 1344.) — In Laubwäldern,„ Gebüschen,, auf Moorwiesen, am Rande 
der Weinberge, in Obstgärten der Thäler allgemein verbreitet. (Dmg. 
l. e.) Jun. Aug. 

3449, E. viridiflora Rechb. exc. germ. p. 134; Rechb. pl. erit. IX, 
f. 4142; Schur sert. n. 2724. — (E. latifolia a. viridiflora Bluf. et 
Fingerh. 2, p. 548. — Serapius latifolia Fl. dan. t. $11. - S. viri- 
diflora Hofm. 2, 131. — S. latifolia 8 sylvestris Pers.) — In 
schattigen feuchten Laubwäldern, Michelsberger Wald bei Heltau; um 
Hermarnstadt und Kronstadt in Gebirgsthälern. Jun. Jul. 

3450. E. purpurata Sm. Engl. Fl. 4, 41; Engl. B. t. 2775; Zechb. 
icon. XXIII, p. 142, t. 134. — Caule elato gracili, 11,—2% ped., foliis 
latissimis, longitudinaliter plicatis, ovato-subrotundis, acuminatis, 6 poll., 
longis subtus margineque pubescentibus floribus exacte pedunculatıs pen- 
dulis dilute purpureis; bracteis infimis foliaceis flores duplo-triplove su- 
perantibus. — Auf Moorwiesen zwischen Gebüsch bei Fogaras am Fuss 
der Kolzu-Brasi. Büdös. Jul. Aug. 

3451. E. atro-rubens Schult. Oestr. Fl. 1, p. 58; Bug. en. n. 
1931; Zeehb. erit. IX, f. 1141; Hofim. in Rechb. exc. germ. p. 133; ©. Koch 
Linn. XXIL, 289. — (E. latifolia atro-rubens. Hofm. D. Fl. 2, 182. 
— E. latifolia $ rubiginosa Gaud. helv. 5, 465. — E. rubiginosa 
Koch syn. ed. 2, 801. — E. media Fries. nov. mant. u, 54.) — Auf allen 
Kalkgebirgen durch das ganze Gebiet, an waldigen bewachsenen Ab- 
hängen. (Bing. 1. ec.) Klausenburg, Torda, häufig um Kronstadt. Jun. Jul. 

3452. E. mierophylla Swartz. in Act. holm. 1800; Koch syn. ed. 
2, 801; Zechb. icon. t.) 132, f. 1—2; W. Kit. t. 270; Kechb. exc. germ. p. 
133. — (Serapius microphylla Zhrh. Beitr. 4, 42. — E. latifolia 
ß microphylla DC.) — In Bergwäldern, Glimmerschiefer, in der Buchen- 
region der Arpaser Gebirge. 4000‘. Jun. Jul. 

a. firmioer. Caule erecto 12—15 poll. Foliis majoribus 11/,--2 poll. 
longis, ovalibus, internodio brevioribus; floribus fructibusque erectis. Ce- 
torum ut E. mierophylla. Media inter E. atro-rubentem et E. ma- 


crophyllum, habitu fere Cephalant. pallescentis sed graeilior. — (Epi- 
paetis intermedia. Schur sert. n. 2726.) — In schattigen Wäldern der Ker- 


zesorer Gebirge. 3000’. Jun. Jul. 

3453. E. palustris Crantz. A. 2, 262; Dmy. 19325; Nees ab Es. 
fasc. 5. — (E. longifolia Zechb. icon. t. 131. — Serapias longifolia 
L. — S. palustris Scop.) — Auf Sumpf- und Moorwiesen, auf Schlamm- 
boden in Gebirgsthälern (Ding. 1. ce.) um Hermannstadt. Jun. Jul. 


650 


a. parvifolla. Caule gracili 12-15 poll, a medio ad apicem nudo. 
Foliis elongatis minoribus, 2 poll. long., interdum conduplicatis et recur- 
vis, internodium aequantibus vel supremis internodio brevioribus. Brac- 
teis foliaceis , infimis tantum flore longioribus. Racemo laxifloro , floribus 
ereetis vel cernuis. Caule superne rachi ovarioque pubescentibus. — (RE. 
salina Schur.) — Auf salzigem Schlammboden bei Salzburg. Jul. 


744. LISTERA R. Brown. h. kew. ed. 3, 201. 


3454. L. ovata AR. Brown. 1. c.; Zechb. erit. VI, f. 81%; Zechbh. 
icon. Orchid. t. 127. — (Epipaectis ovata All.; Bmg. 1938, Sturm H. 
239; Engl. Bot. t. 1548. — Ophrys ovata L. Fl. dan. t. 137.) — Auf 
feuchten Berg- und Waldwiesen, in Wäldern und Gebüschen : Hermann- 
stadt, Klausenburg, Kronstadt. Mai, Jul. 

3455. L. cordata /. Brown. 1. c. — (Epipactis cordata All.; 
Bimg. 1939. — Ophrys cordata L.; Hall. helv. t. 22; Fl. dan. t. 1278.) 
— In schattigen Wäldern, auf Moospolstern und Moorboden der Berge 
und Voralpen. (DBmg. l. e.) Auf dem Moor äm Büdös. Jun. Aug. 


745. NEOTTIA Z[. act. ups. 1740, 33. 


3456. O. nidus-avis Rich. Koch syn. ed. 2, 80%; Zechb. icon. 
Orchid. t. 424. — (Ophrys Nidus-avis L.; Engl. Bot, t. 43; Fl. dan, 
t. 181. — Epipactis Nidus-avis All.; Bing. 1937. — Neottidium 
Nidus-avis Schlechtend. Nees ab Es. fasc. 5.) — In Bergwäldern, Ge- 
büschen, schattigen Gärten, auf alten Baumwurzeln. (Bmg. 1. c.) Mai, Jul 


746. GOODIERA R. Brown. h. kew. ed. 3, 5, p. 197. 


3457. G. repens R. Brown. ].c.; Nees ab Es. fasc. 10. — (Saty- 
rium repens L.; Jacq. A. t. 369; Fl. dan. t. 812. — Neottia repens 
Sm. Bmg. 1929.) — Auf mit Moos bedecktem Boden der Berge und Vor- 
alpen (Bmg. ]. c.): am Fuss des Büdös. Jul. Aug. 


747. SPIRANTHES Keich. I. c. p. 50. 


3458. S. autumnalis ich. l. c.; Rehb. icon. Orchid. t. 122; Nees 
ab Es. fasc. 5. — (Ophrys spiralis Z.; Fl. dan. t. 387; Sturm. H. 12. 
— Neottia spiralis Sw.; Bmg. 1928. — N. autumnalis Pers.) — 
Auf Waldwiesen an Waldrändern und Gebüschen (Dmg. 1. c.) der Berge 
und Voralpen: am Fuss des Schuler bei Kronstadt. Jul. Aug. 

a. pauciflora. Spica spirali subquinqueflora. Planta 3—4 poll. — ‘Auf 
dem Arpas. Glimmerschiefer. 6500. Jul. Schur sert. n. 2734. 


Trib. II. MALAXIDINEAE Koch |. ce. 


748. CORALLORRHIZA Hall. hist. 2, 159. 


3459. C. innata R. Brown. h. kew. p. 209; Nees ab Es. fasc. 10. 
— (C! dentata .Host. A. 2%, 547. — .C. Halleri' Zich."— Ophrys 


651 


Corallorrhiza L.; Hall. helv. t. 44; Fl. dan. t. 451. — Cymbidium 
Corallorrhiza Schult. Oestr. Fl. 4, 62; Bimg. 1942.) — In schattigen 
Bergwäldern zwischen Moos an alten Baumstämmen, auch auf Torfboden 
zwischen Sphagna gleichsam versenkt (Bmg. 1. c.); Fogaraser- und 
Kronstädter Alpen; am Büdös. Jun. Aug. 


749. STURMIA Z:chb. iconogr. bot. 4, 4, p. 39. 


3460. S. Loeselii Zchb. 1. c.; ZJechb. erit. X, f. 1286—1287. — 
(Malaxis Loeselii ZL.; Bmg. 1941; Fl. dan. t. 877; Tratt. Oestr. t. 57. 
— Liparis Loeselii Zich. Nees ab Es. fasc. 10. — Ophrys palu- 
dosa Fl. dan. t. 877 [non ZL.] Maly en. p. 69.) — Planta transsilvanica 
caudieulo pentagono subquinquealato , ovario trigono angulis tristriatis, 
striis lateralibus linea elevata notatis, differt. — Auf Moorwiesen zwi- 
schen Sphagna; bei Salzburg gegen Mundra; am Salzburger Berg; bei 
Klausenburg; auf dem Moorsumpfe am Fuss des Arpas; am Büdös und 
St. Anna-See. Jun. Aug. 


750. MALAXIS Sw. act. holm. 1800, 133. 


3461. M. paludosa Sw. 1. c.; Koch syn. ed. 2, 803, Nees ab Es. 
fasc. 5; Tratt. Oestr. t. 71. — (Ophrys paludosa ZL.; Fl. dan. t. 
1234.) — Auf Torfmoor zwischen Sphagna, versenkt. Büdös. Jul. Aug. 


3462. M. monophyllos Sw. 1. c.; Bing. 1940. — (Ophrys Mo- 
nophyllos L.; Jaegq. coll. 4, t. 43, f. 2; Fl. dan. t. 1525; Hall. helv. 
t. 383. — Microstylis microphylla Lindl. Koch Taschenb. p. 196.) 
— Auf Moorwiesen zwischen Moosen, in Berg- und Voralpenwäldern 
an schattigen feuchten Orten. (Bing. 1. c.) Jul. Aug. 


a. diphyllos. Diphylla, folio altero majori basi subcordato, ovato 
acuminato, altero minori oblongo. Racemo elongato 3—4 poll. — (Mi- 
erostylis diphyllos Lindl. Orchid. p. 19. — Zchb. icon. Orchid. t. 141. 
— Malaxis diphyllos Cham. in Linn. 3, p. 34.) — Mit der normalen 
Form gemeinschaftlich, nicht selten. Jun. Jul. 


Trib. IV. CYPRIPEDIEAE Koch |. c. 
751. CYPRIPEDIUM _/. 


3463. C. Calceolus L.; Bing. 1944; Rechb. icon. Orchid. t. 144; Sturm 
H. 8; Schkh. t. 275; Fl. dan. t. 999. — Auf steinigen Plätzen an Gebü- 
schen und Waldrändern. (Bimg.1.c.) Am Scheweschbach im jungen Wald. 
Michelsberger Wald; häufig um Kronstadt, Raupenberg , Galgenberg. 
Mai. Juni. 


[op] 
©: 
[Se 


Ordo CXXXX. IRIDEAE Juss. gen. p. 57. 
752. CROCUS 1. 


3464. C. vernus Wulf. in Jacg. A.5, app.t. 365 All. ped. n. 309; 
(an Bimg.) Koch syn. ed. 2, 804; Iechb. crit. X, f. 1350—1254; Sturm H. 
22; Tratt, Oestr.t. 144. — (C. sativus ß vernus Z. sp. 50.—C.sati- 
vus Scop. — Crocus multiflorus Schur.) — In Gärten um Hermann- 
stadt. März, April. Vollkommen wild von mir nicht beobachtet. Die Bimg. 
Standorte für C. vernus bezeichnen sich auf die folgende Art. 

3465. ©. banaticus Heuf. in Flora 1835, 1, 255; Oestr. bot. W. 
Bl. 1857, 222; Heuf. en. bant. 1858, 169; Zchb. icon XIX, f. 800— 801; 
Schur sert.n.2741. — (C. Heuffelianus [Herb.] Schur sert. 1. c. — C. 
Heuffelii Koernike. Flora 1856. 2, 476. — C. vernus Bing. n. 117. 
p. p. nach den Standorten). C. vittatus Schloss. soll hierher gehören. — 
Auf Wiesen der Berge und Voralpen: Götzenberg, Preschbe, Mumma, 
oberhalb Resinar am Schnee und aus demselben blühend hervorkommend 
mit demselben verschwindend, die ganzen Abhänge bedeckend. 4000° bis 
5000° Glimmerschiefer. April. Mai. 

a. versicolor. Laciniis perianthii violaceis obscurius maculatis. Schur. 
sert. n. 2742. var. ß. 

b. concolor. Laciniis perianthii violaceis concoloribus nec maeulatis 
Schur sert n. 2742, var. a. 

ce. niveas. Laciniis perianthii concoloribus niveis Schur sert. n. 2742, 
var. c=(. banaticus var. albiflorus Schur herb. Transs. (non C. 
albiflorus Kit. qui ad C. vernum Wulf. pertinere videtur). — 

d. pietus. Laciniis perianthii albis violaceo maculatis vel irregula- 


riter. striatis — (C. banaticus variegatus Schur non (. variega- 
tus Hoppe.) — Diese Var. auf dem Götzenberg gemeinschaftlich mit 


der normalen Form. Heltau. Mai. 

3466. ©. veluchensis Herbert. Bot. Reg. 1845; Mise. 1847, p. 80, 
t. 4, f. 3; Schott bot. Zeitschr. 1851, p, 281; Andrä bot. Zeitschr. 1856, 
p- 615 Schur sert. 1852, p..73, n. 2742. — (C. vernus Bing. 117, p p- 
-— C. uniflorus Schur. Verh. d. sieb. Ver. 1852, 90. — C. vernus var. 
alpinus uniflorus Schur herb. Transs.) — Auf Triften und grasigen 
Abhängen der Alpen, an dem schmelzenden Schnee in zahlloser Menge, 
oft den Schnee durchbrechend: Auf den Fogaraser- Arpaser- Kerze- 
sorer-Gebirgen; auf dem Kuhhorn und Korondsys bei Rodna. 5004°—6000° 
— Glimmerschiefersubstrat. Mai. Juni. 

3467. ©. exiguus Schur herb. Transs. — Antecedentibus valde afi- 
nis, sed omnibus in partibus minor et statione distinetus. Planta 3—6 poll. 
Bulbo simpliei unifloro. Tunieis radicalibus submembranaceis, apice lace- 
ris, fibris capillaribus anastomosantibus, areolis oblongis. Spatlia mono- 
phylla. Scapo arete usque ad basin limbi perianthii vaginato. Tubo tenuis- 
sino limbo duplo longiore. Fauce perianthii glabro. Limbo perianthii an- 
tice rotundato, postice subito in tubum angustato; lobis obovato-ellipti- 
cis, acutiusculis, concavis, subaequalibus et aequilongis, sub antlhesi 


653 


coniventibus, saturate violaceis, leniter.suaveolentibus. Stylo perianthio 
parum breviore, stamina superante. Laeiniis stigmatis cristatis, erectis, 
antice dilatatis, denticulatisque. Limbus perianthii 42 lin. long. apertus 
9—10 lin. diam., tulipaeformis. Foliis linearibus, oblongo-linearibusve, 
obtusiusculis, post anthesion propullulantibus. Fructibus? — Auf den 
Grasplätzen in den Obstgärten am Szokarak und um den Kapellenberg 
2000° die Rasen fast bedeckend; Kalksubstrat bei Kronstadt. Febr. März. 
2463. C. iridiüorus Heu. Oestr. bot. W. Bl. 1857, 222; Heuf. 
en banat. 1858, p. 170; Gröseb et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, 
p- 356. Andrä bot. Zeit. 1856, p. 66—68; Zechb. icon. XIX. f. 30?—803. — 
(C. nudiflorus Ait. in Schult. Oestr. 1, p. 101, [non Sm. fl. brit.] — C. 
banaticus Gay. in Feruss. Bull. 1831, p. 320; Koerneke in Flora 1836, 
2, p. 473, [non Heuf.] — C. byzantinus Herbert. Bot. Reg. 1847, t. 4, 
f. 5, [non Ker.]| — €. speciosus Bmg. en. n. 116, [non M. Bieb.]; Roch. 
banat. 5; Griseb. Rumel. 2, 374, chb. icon. X. f. 1276—1278). — Ürveiris 
iridiflora Schur sert. 1853, p. 73, n. 2743.) — In Waldungen und Gebü- 
schen, auf Grasplätzen der Hügel- und Bergregion, gleichzeitig mit Col- 
chiecum blühend, auf den Plätzen, wo im Frühling Helleborus pur- 
purascens blüht, durch ganz Siebenbürgen verbreitet, nicht aufAlpen. 
Blätter und Früchte im nächsten Frühling. -- Bis 2500‘ Eleyat. Kalk oder 
kalkhaltiges Alluvium. Septbr. Octob. Früchte und Blätter. Mai. Juni. 


753. GLADIOLUS L. 


3469.G. communis ZL. sp. 52; Koch syn. ed 2, 806; Nees ab Es. 
fasc. 5; Sturm H. 56 et 83; Zechb. erit. VLf. 818; icon XIX., 7.— Häufig 
als Zierpflanze in Gärten und auf Wiesen in deren Nähe wohl nur ver- 
wildert, z. B. auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt mit G. imbri- 
catus, aber seltener. (Ding. |. c., dessen genannte Standorte sich zum 
grossen Theil auf die nächstfolgende Art beziehen dürften). Jun. Jul. 


3470. G. imbricatus L.; Koch syn. ed. 2, 806; Zchb. icon. IX. 
Irid. f. 778; Zechb. erit. V. f. 818; Sturm H.56 et 83. — (G. communis 
Auctor plur.; Dmg. 118. p. p. nach den Standorten) — (G. rossicus 
Pers. — G. neglectus Sehult. Obs.) — Auf feuchten Wiesen zwischen 
Gesträuch der Ebene, häufig bei Hermannstadt: Narzissenwiese im jun- 
gen Wald; Lazarethwiese bei den drei Eichen; bei Klausenburg; auf 
Billak; bei Kronstadt. (Ding. 1. e. sub G. communis). Jun. Jul. 


3471. G. galiciensis Bess. fl. galie. 1, p. 51. — (G. tenuis M. 
Bieb. Fl.t. A, p. 29. — G. parviflorus Schur herb. Transs.) —, Gra- 
eilior, 1—1'/, ped. Bulbo-tubere duplici superimposito. Fibris tunicae ex- 
ternis basi parallelis, superne reticulatis, basi laceris. Foliis angustiori- 
bus 3 lin. latis, erassinerviis. Floribus minoribus quam antecedens, appro- 
ximatis, siccate eaeruleis, postice palidioribus subyariegatis, laciniis pe- 
rianthii longius et a medio curvato-unguiculatis. — Auf Waldwiesen 
Siebenbürgens (Pävai). Jun. Jul. (Ohne Angabe des Standortes mir freund- 
lichst mitgetheilt). 


654 

3472. G. palustris Gaud. helv. 1, 97; Koch syn.'ed. 2, 805; Sturm 
H. 83. — (&. Boucheanus schlechtend Linn. VII, p. 488. — G. com- 
munis Wimm. schles. fl. p. 363; Zehb. exit. f. 817. — G. imbricatus 
Host. [non L..] — 6. pratensis Ab. Dietrich fl. Boruss. t. 43.) — Auf 
Moorwiesen im Burzenlande; bei Kronstadt, bei den s. g. Bienen- 
gärten. Jun. Jul. 


754. IRIS /[. 
(a. Barbatae Koch syn. ed. 2, 807.) 


3473. J. pallida Lam. diet. 3, 29% ; Koch syn. l. c.; Schur sert. n. 
2760; Rehb. erit. X, f. 1243; Sturm H. 87; Wagner t. 219. — (J. odora- 
tissima Jacq. Schoenbr. t.9. — J.hortensis Tausch. — J. florentina 
M. et K.) — Häufig in Gärten auf den Hammersdorfer Hügeln, oberhalb 
der Weinberge verwildert. Mai. Jun. (Schur sert. n. 2760). 

3474. J. florentina L. sp. 55; Sturm. H. 87; Wagner ot. 218; 
Kert. in Curt. Mag. t. 671; Lam. diet. 3, 293. — Nicht selten in Gär- 
ten. Juli. 

3475. J. germanica L[. sp. 55; Koch syn. ed. 2, 807; (Dmg. n. 
123.2) Sturm H. 87; Rehb. erit. X. f. 1245. — Häufig in Gärten; aufdem 
Schlossberge bei Kronstadt. Kalkconglomerat, wohl nur Flüchtling aus 
den nahen Gärten. Mai Jun. — (J. germanica Bing. |. c. dürfte nach 
den Standorten unter J. Hungarica, Fieberi und bohemica zu 
suchen sein!) 

3476. J. cucullata Schur. sert. p. 74, n. 2759. — Planta specio- 
sissima nimis affinis J. germanicae et J. pallidae. Foliis interioribus rectis, 
oblongo-linearibus a medio sensim attenuatis acutis, exterioribus subfal- 
catis. Floribus longius pedunculatis quam J. germanica, cernuis, suaveo- 
lentibus; phyllis perianthii omnibus violaceis vel lilaceis, interioribus 
erectis, cucullato-coniventibus Ceterum ut J. pallida Lam. — Häufig in 
unseren Gärten als J. germanica; vielleicht ein Erzeugniss der Kultur 
oder pallido-germanlca. Mai. Jun. 

3477. J. lurida Soland. Rchb. exc. germ. p. 81; Rechb. icon. X. f. 
1241, XIX, f. 764. Schur sert. n. 2756. — In vielen unserer Gärten als J. 
germanica. Hermannstadt. Jul. 

3478. J. squalens. L., Bing. 121; Koch syn. ed. 2, 808; Sturm 
H. 87; Zechb. erit. X, f. 1244. — Ansteinigen bewachsenen etwas schat- 
tigen Abhangen der Hügelregion (Bmg. 1. e.). Jun. 

3479. J. sambucina L.; Bing. 120, Sturm H. 87; Jacg. hort. 1, 
t. 2. — Aufgrasigen Abhängen der Kalkberge (.Bimg. 1. c.) Mai. Jun. 

3480. J. hungarica W. Kit. pl. rar.t. 226; Koch syn. ed. 2, 809; 
Sturm H. 56; Schur sert. n. 2751. — J. biflora Rehb. icon. XIX, £.759. 
= J. subtriflora Fieb. in Zechb. 1. c. p. 4. — J. bisflorens Host. A. 
1, p. 46.) — Auf steinigen Abhängen, sonnigen Kalkfelsen; auf den Sa- 
lomonsfelsen bei Kronstadt, in prächtigen Exemplaren; in der Hassadek 
bei Torda; bei Klausenburg Wolf; auf der Rothberger Burg; bei der 
Almaser Höhle. (Bielz.) Mai. Juni. 


655 


3481, I. Fieberi Seidel in’oek. techn. fl. böhm. 4, p. 1485 Koch 
syn. ed. 2, 809; Zechb. icon. XIX, f. 760; Sturm H. 56; (Schur sert. n. 
23752). — (I. biflora Schauer Flora 1843 p. 510 [non Z.]. — I. nudi- 
caulis Wimm. et Grab. fl. siles 1, p. 31). — Auf Felsen und steinigen 
Bergabhängen, bei Talmats auf Nagelflie am Altflussufer ; bei Stolzen- 
burg; bei Kronstadt. Mai. Jun. 

a. monantha. Flore maximo salitario bibraeteato. — Auf dem Schloss- 
berge bei Kronstadt. Mai. 

3482. I. bohemica Schmidt bohem. cent. 4, p. 5 et 6. n. 303; 

och syn. ed. 2.808, Zechb. icon. XIX, f. 758; Sturm H. 56. — (I. 
nudicaulis [Lam.?] Schauer Flora 1843, p. 506; Schur sert..n. 2750. 
— I. furcata M. Bieb. Cent. pl. rar. ross. t. 51. — Ledeb. Ross. 4, p. 
103. — I. biflora Pall.; M. Bieb.). — Auf Hügeln, sonnigen sandigen 
Abhängen bei Hammersdorf; auf der Mezöseg (Janka); auf dem Kapellen- 
berg bei Kronstadt, eine sehr schmalblätterige Form, Kalksubstrat. 
April. Mai. 

3483. I. variegata L.; Bmg. 120; Sturm. H. 40, Jaeg. A. t. 5; 
Rechb. icon. Irid. f. 764. — Auf bewachsenen Hügeln, an Waldrändern, 
Hammersdorf bei Hermannstadt, (Dmg.) auf dem Billak. Mai, Juni, bei 
Kronstadt in Früchten. Jul. 

3484. I. pumila L. sp. 56; Ding. 119; Sturm H. 40; Jacg. A, 
t. 1; Rehb. icon. Irid. f. 752. — An sandigen Abhängen und Wiesen in 
der Hügel- und unteren Bergregion, vorzüglich auf Kalksubstrat. (Ding. 
l. c.) in der Mezöseg, bei Torda und Kolos. April, Mai. 

a. albiflora. Floribus niveis vel lacteis. Schur sert. n. 2746, a. — 
Mit der normalen Form gemeinschaftlich aber seltener, bei Kronstadt. 
April. 

3485. I. Clusiana Tausch. Fl. 1829, A, Ergänz. Bl. 49; FZechb. 
exc. germ. p. 80 et p. 140'?, n. 556; Zechb. icon. XIX, p. 3, Schur sert. 
n. 2747, var. a. atropurpurea. — (I. pumila Curt. mag. t, 9. — I. tran- 
silvanica Schur bot. Zeit. 1860, var. atroviolacea). — Scapo brevis- 
simo quandoque subnullo. Foliis ensiformibus rigidis antecedente angus- 
tioribus, vaginantibus flore brevioribus, sterilibus florem aequantibus. 
Floribus solitariis I. pumila minoribus. Spathis herbaceis binis tubo 
perianthii vix brevioribus. Laciniis perianthii exterioribus oblongis, in 
unguem longissimum subito attenuatis, margine undulatis. Capsula ma- 
xima oblonga, acuta, subsessili, recurvata. — Planta nostra ab I. Clu- 
siana Rchb. 1. ce. differt: Scapo simpliei (nec furcatv), 2—3 poll. floribus 
siccate atro-violaceis. — Auf sonnigen sandig-kalkigen grasigen Hügeln 
Hammersdorf bei Hermannstadt, Klausenburg. (Wolff). April. 

a. transsilvanica Schur = (I. transsilvanica Sohur Oestr. bot. 
Zeit. 1860, p. 353). — Schur bot. Rundr. 1853; p. 435 Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1859, p. 107. — (I. Clusiana var. ß. lutea subacaulis uni- 
flora Schur sert. n. 2747. — I. lutescens ‚Red. 263. — I. pumila var. 
lutea’ Schur herb. Transs. B. Mag. 1209). — Humilior et rigidior quam 
I. Clusiana legitima, foliis latioribus fructiferis duobus flore brevio- 
ribus; floribus parum minoribus sordide ochroleueis. — Auf dürren 


656 


sonnigen Höhen, Sandmergelboden, Hammersdorf. April. (Sollte sich diese 
Pflanze nicht als die wahre I. Clusiana, sondern als eine neue Art 
bewähren, so würde ich sie als I. transsilvanica Schur mit der var. 
atro-violacea behandeln). 


3486. I. tristis Rchb. icon. XIX, p. 3, f. 754, Schur. sert.n. 2748 
forma uniflora. — Auf Kalkfelsen aus der Umgegend von Klausenburg 
(Wolff) Mai. — Secundum plantam siccatam incompletam non certe 
difinendam, affinis antecedentibus binis quidem, sed multo gracilior, foliis 
angustioribus brevioribusque, flore specioso majori sordide violaceo, scapo 
longiori evidentiori sat distincta. 

3487. I. binata Schur Oestr. bot. Zeit. 1880. p. 354. = (I. tristis 
forma biflora Schur sert. n. 2748). — Scapo 3 poll. et parum altior, 
foliis 3—4 involuto, apice furcato-billoro. Floribus longe pedunculatis. 
alternis, flore infimo spathis binis, superiore spatha solitaria suffulto. 
Spathis maximis subventricosis, subherbaceis, tubum floris superantibus. 
Perianthii laciniis obovatis in unguem subito attenuatis, exterioribus 
reflexis antice rotundatis, interioribus coniventibus tenue emarginatis; 
omnibus sordide ochroleueis, margine crenulatıs, odorem sambucinum ex- 
halentibus. Ovario lineari-oblongo pedicellum aequante, tubo perianthii 
triplo breviore. Foliis prolum fertilium flore brevioribus, prolum sterilium 
ensiformibus, antice latioribus, curvato acuminatis, flores superantibus. 
— Auf sandigen Hügeln bei Gross-Scheuern und Stolzenburg (M. Fuss.) 
Mai. Bleibt der Kultur konstant! 


3488, I. arenaria W. Kit. pl. rar. t. 57; Rchb. exc. germ. p. 81; 
R. et S. syst. A, p. 463. — (I. flavissima Bess. en. p. 40 [an Jacq.?]) 
— Auf sandigen Wiesen der Hügelregion. (In der Mezöseg Lerchenf. 
1780. April, Mai). 


(b. Imberbis Koch syn. ed. 2, 810.) 


3489. I. spuria L. sp. 58: Bmg. 126; Behb. icon. Irid. f. 772, 
pl. erit. X, f. 1935; Jaecg. A. t. 3; ‚Sturm H. 40; Fl..dan. t.. 73%. — (Cl. 
spathulata Lam. diet. 3, 300). — Planta transsilvanica differt: Spathis 
apice tenuissime puberula, scabris, perianthii laciniis exterioribus (non 
imberbibus) intus linea glanduloso-barbata notatis. (Iris subbarbata Jos. 
Verh. d. sieb. Ver. 1858, 98; Schur sert. p. 74, n. 2762; Verh..d. sieb. 
Ver. 1859, p. 64, et 107; Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 10; Andrä 
bot. Zeit. 1856, p. 69). — (Affinis I. Guldenstaedtianae Lepech. in 
act. Acad. petrop. 1781, 4. p. 292, t. 8 = 1. spuria Pall. [non Z.]). — 
Auf nassen Wiesen, zahlreich bei Klein-Srheuern mit Plantago maxima 
Euphorbia palustris, Iris sibirica; bei Torda auf Salzboden; auf 
dem Billak bei Borband. Jun. Juli. (Bei Klausenburg [Joo.] mit Blüthen 
und Früchten mir freundlichst mitgetheilt und von mir bestimmt). 

3490. I. sibirica L. sp. 57; Bmg. 127; Rehb. crit. X, f. 1232; 
Sturm H. 40. Jaeg. A. t. 3. — (I. .pratensis Lam. — Il. acuta Willd.). 
— Auf nassen Wiesen (Bing. 1. c.), durch das ganze Gebiet. Jun. Jul. 


657 


a. salina. Gracilior, biflora, floribus minoribus sordide flavis, flore 
altero longissime peduneulato; oyario tereti tubo perigonii dimidio bre- 
viore; pedunculo floris infimis spatham communem diphyllam aequante. 
Planta 1'/, ped., folia linearia angusta. — I. Pseudo-sibirica Schur 
herb. Transs. — I. sibirica var. a. Schur sert. n. 2763). — Auf Sumpf- 
boden, Salzboden, auf dem Schaukelmoore (überwachsener Salzteich) bei 
Salzburg. Jul. 1846. 

3491. I. graminea ZL.; (Bmg. 125?) Jaeqg. A. t.2; Sturm H. 40; 
Fechb. icon. Irid. f. 773. — Auf Hügeln, zwischen Gebüsch, an Wald- 
rändern mit Polygonatum latifolium, bei Stolzenburg. Mai, Jun. 

3492. I. Pseudo-Cyperus Schur. Affinis I. graminea Z. sed 
omnibus in partibus robustior, planta florens 2% ped. et altior, 1— 3 flora; 
floribus majoribus quam antecedens, sordide violaceis in colorem flavem 
vergentibus; foliis rigidis lineari ensiformibus glaucis sub anthesi caulem 
duplo superantibus. Ceterum ut I. graminea. — Zwischen Dornengebüsch 
bei Stolzenburg, auf dem Billak, bei Klausenburg (Wolff sub I. gra- 
minea). Jun. Jul. 

3493. I. caespitosa Pall. in Willd. herb. n. 996; Link. Jahrb. 
1, 3. p.. 71; Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 357; 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, 1859, p. 107, 127; Oestr. bot. Zeit. 1860, 
P- 334; Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 43—63. — (l. humilis Schur 
sert. p. 74, n. 2765, [non M. Bieb.|; Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 354. — I. 
ruthenica Ker. bot. Mag. 1808, t. 1123 et t. 1393; Act. hort. kew. ed. 
2, 1175 R. et S. syst. 1, 476, mant. p. 416. — I. verna Pall. sec. Ledeb. 


Ross. 4, p. 94). — In der Hügelregion an Waldrändern und Gebüschen 

durch das ganze Gebiet zerstreut, nicht gemein, häufiger bei Hammers- 

dorf. April, Mai. — (I. graminea Bmg. en. n, 125 gehört den Standorten 
Pr, & 


zufolge wahrscheinlich hieher). 
3494. I. Pseud-Acorus L.; Ding. 124; Schkh. t. 5; Fl. dan. t. 
494; Zechb. icon. Irid. f. 771. — An Gräben und Teichen. Jun. Jul. 


Ordo CXLI. AMARYLLIDEAE R. Brown. 
(R. Brown. prodr. 296. Nareissi Juss. gen. 54.) 
755. NARCISSUS /. 


3495. N. poeticus L.; (Ding. 5892); Jtchb. icon. Nareiss. f. 808; 
Schkh. t. 90; Tratt. Oestr. t. 171; Engl. B. t. 275. — In Gärten Zier- 
pflanze; hin und wieder verwildert: Lazarethwiese bei Hermannstadt mit 
der folgenden. Mai, Jun. (Die Bmg. Standorte sind in Beziehung auf 
die folgende Art zu berichtigen). 

3496. N. seriorflorens Schur herb. Transs. Antecedenti similli- 
mus, sed multo serior (14—21 dies.) florens. Bulbo oblongo monoscapo. 
Scapo 12—15 poll. unifloro. Floribus autecedente minoribus prius viridi- 


Schur. Enum. plant. Transs. 42 


658 

bus dein sordide albis; lobis perianthii antice rotundatis, mucronulatis. 
Corona minima, angustissima cocineo-marginata, cerenulata, in patellum 
subplanum expansa. Foliis viridibus (nec glaueis) acute carinatis, obtu- 
siusculis scapo florente brevioribus. — Auf Waldwiesen, bei Resinar, auf 
der Fleischhackerwiese bei Hermannstadt einzeln. Jun. Jul. (In manchen 
Gärten als N. poeticus L.). 


3497. N. radiiflorus Salisb. prodr. 225; Rechb. exc. germ. p. 88; 
Rechb. icon. Nareiss. f. 809: Koch syn. ed. 2, 811; Schur sert. n. 2767; 
Andrä bot. Zeit. 1856, p. 111. — (N. poeticus var. Kunth. En. 5, 735. 
— N. poeticus Schkh. t. XC. [non L.]. — N. angustifolius Curt. 
Mag. 193. — (N. poeticus Dmg. 589, p. p.). — Auf nassen Waldwiesen 
der Ebene (Hochebene 41200‘), im jungen Wald, Narzissenwiese bis 
Resinar, bei Broos, Klausenburg, überhaupt zerstreut durch das ganze 
Gebiet. Mai, Jun. 


a. dianthus. Schur herb. Transs. — Scapo elatiori 11/, ped., bifloro; 
floribus majoribus, lobis perianthii longius acuminatis, ambitu subrotundo- 
ovatis. N. biflorus Schur (non Curt.). — Mit der normalen Form ge- 


meinschaftlich aber selten, häufiger bei Broos. (Unverricht.) Jun. 


3498. N. Pseudo-Nareissus L.; Koch syn. ed. 2, 812; Fl. dan. 
t. 2170; Brandt et Rat. Giftpfl. t. 3. — In den Obstgärten bei Heltau 
und Michelsberg, verwildert, meist mit gefüllten Blumen. April. 


756. LEUCOJUM Z[. 


3499. L. vernum ZL.; Bmg. 591; Jacg. A. t. 312; Sturm H. 89; 
Rechb. icon. Nareiss. f. 804. — Auf feuchten Waldwiesen .Bimg. März, 
April, in den Gärten öfter 2—3 und mehrblumig. 


3500. L. aestivum ZL. sp. 414; Koch syn. ed. 2, 812; Zechb. icon. 
Nareiss. f. 805; Jacg. A. t. 203; Fl. dan. t. 1265; TZrati. Arch. t. 241; 
Sturm H. 88; B. Mag. 1210. — Auf sumpfigen Moorwiesen im Hunyader 
Com. bei Broos. April, Mai. 


757. GALANTHUS [. 


3501. G. nivalis L.; Bing. 590; Sturm H. %; Rehb. icon. Narciss. 
f. 807. Jacg. A. t. 313; Fl. dan. t. 16441. — In feuchten Hainen der 
Gebirge, auf dem Götzenberg bei Heltau, Glimmerschiefer; um Kron- 
stadt; 2000‘ bis 3000‘, Kalksubstrat. April, Mai. (Bing.). 

3502. G. montana Schur. Robustior, 6—9 poll. Foliis lineari- 
spathulatis scapuım aequantibus, cum floro coaetaneis, 3—4 lin. latis, 
apice contractis, glauco-viridibus. Floribus cum scapo cernuis, longissime 
pedunculatis antecedente multo majoribus; perianthii phyllis exterioribus 
oblongis, in unguem attenuatis, distantibus, interiores plus quam duplo 
superantibus. Ovario subgloboso. — Auf den Kerzesorer- Arpaser- Fo- 
garaser- Rodnaer Gebirgen bis 5000‘, Glimmerschiefer, am schmelzenden 
Schnee den Boden dicht bekleidend , mit dem Schwinden des Schnees 


659 


verwelkend sich schlaff niederlegend. Mai, Jun. (Dürfte die gewöhnliche 
Form unserer Gebirge sein und G. nivalis im vollkommen entwickelten 
Zustande der östlichen Flora). 


Ordo CXLII. ASPARAGEAE Juss. gen. p. 40. 


758. ASPARAGUS [. 


3503. A. officinalis L.; Dmg. 644; Schkh. t. 96; Fl. dan. t. 805. 
Rchb. icon. X, Smilac. f. 967—968. — Auf Wiesen, in Gebüschen, an 
Gartenzäunen (Bing. 1. c.), Hermanstadt, Kronstadt. Mai, Jul. 

3504. A. collinus Schur sert. p. 74, n. 2773; Schur bot. Rundr. 
1853, suscept. p. 44; Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 108; Oestr. bot. Zeit 
1860, p. 353. — Caule elato 3—5 ped. divaricato-ramoso. Foliis squami- 
formibus, ambitu ovatis, longe acuminatis. Cladodiis setiformibus, rectis, 
acutis. Peduneulis erecto-patulis, vertieillatis, tubum perianthii aequan- 
tibus. Perianthio subcampanulato; limbo florum masculorum tubum aequate, 
llorum feminorum tubum superante. Lobis perianthii exterioribus acuti- 
oribus rectis, interioribus apice reeurvatis, Antheris filamento duplo bre- 
vioribus. Fructibus antecedente majoribus, maturis rubro-viridibus. Semi- 
nibus glabris, semiglobosis, atris. — Auf sandigen Hügeln bei Hermannstadt, 
Klausenburg, Mezöseg. Mai, Juni. Früchte Jul. Aug. — (Liefert einen 
trefflichen Spargel von dem auch die dünnsten Sprossen gänzlich geniess- 
bar sind, und gedeiht sehr gut zwischen Rosen und Stachelbeeren). 


3505. A. tenuifolius Lam. diet. 1, 2945 Koch syn. ed. 2, 813. 
Schur sert. n. 2772. — (A. sylvaticus W. Kit. pl. rar. t. 201. — A. 
officinalis ß. L. sp. 448). — An Waldrändern und Gebüschen bei Dees 
auf Sandsteinsubstrat, bei Naszod (Derchenfeld). Jun. Jul. 


759. STREPTOPUS Michaux. bor. amer. 1, 200. 


3506. S. amplexifolius DC. fi. franc. 3, 174; Tratt. Oestr. t. 955 
Sturm H. 41; Rechb. icon. Smilae, f. 959. — (Uvularia amplexifolia 
L.; Bmg. 638; Schkh. t. 93; W. Kit. pl. rar. t, 167). — In schattigen 
Wäldern und Schluchten der Gebirge (Bing. 1. e.), Jun. Jul. 


760. PARIS /. 


3507. P. quadrifolia L.; Bing. 714; Sturm H. 12; Tratt. Oestr. 
t. 93; Brandl et Rat. Giftpfl. t. 6; Zechb. icon. Smilac. f. 957. — (Var. 
a. quinquefolia, floribus pentameris decandris ; b. pentaphylla floribus 
tetrameris octandris; ce. friphylla floribus tri-tetrameris hex-octan- 
drisve). — In schattigen Hainen, Wäldern, Gebüschen, Obstgärten (Bing.) 
April, Mai. 
42 * 


761. CONVALLAHIA ). p. L. 


3508. C. majalis L.; Dmg. 639; Sturm H. 14; Fl. dan. t. 854; 
Nees ab Es. fasc. 2; Zechb. icon. Smilac. f. 960. — In Hainen, Wäldern 
und Gebüschen der Gebirge (Ding. l. e). Mai, Jun. 


762. MAJANTHEMUM Wigg. prim. hols. 1780, 15. 


3509. M. bifolium DC. fl. france. 3, 177; Bmg. 197; Nees ab Es. 
fase. 2 — Convallaria bifolia Z.; Sturm H. 13; Fl. dan. t. 291, 
Iechb. icon. Smilae. f. 967. — Majanthemum Convallaria Wigg. — 
— In Wäldern der Hügel und Berge. April, Mai. 


763. POLYGONATUM Tournef. inst. t. 14. 
(Desf. in Anal. du mus. IX, 14. Endlicher gen. p. 154.) 


3510. P. officinale All. ped. 1, 131; P. vulgare Nees ab Fs. 
fasc. 2 — (P. anceps Mönch. — P. glaberrimum ©. Koch Linn. 
XXI, 265, ap. Ledeb. Ross. 4, 124. — Convallaria Polygonatum Z.; 
Bimg. 641. — Fl. dan. t. 377, /öchb. icon. Smilae. f. 966. — C. sigillum 
Lepech.). — In Wäldern, Weinbergen, Gebüschen der Hügelregion, vor- 
züglich auf Sandboden (Dmg. ]. ec.); auch auf Kalksubstrat bei Kron- 
stadt. Mai, Juni. 


3511. P. multillorum All. ped. 1, 131; Mönch, Kunth. En. 5, 138. 
— Convallarıa multiflora ZL.; .Bmg. 642; Rchb. icon. Smilae. f. 961; 
Fl. dan. t. 152; Engl. bot. t. 279; Schkh. t. 97). — Am Rande von Wein- 
bergen, Wäldern, Gebüschen, auf steinigem Boden, oft mit der vorher- 
genannten gemeinschaftlich. Hermannstadt.,Mai, Jun. 

a. brevifolium. Caule graciliori evidentius flexuoso, curvato-erecto; 
foliis minoribus, ovatis, 12 lin. long., acuminatis, superioribus breviter 
petiolatis. — Kapellenberg bei Kronstadt. Kalk. Mai, Jun. 

3512. P. latifolium Desf. in Anal. du Mus, IX, 50; Redout. Lit. 
t. 243. — (Conyallaria latifolia Jacg. A. t. 332; Bmg. 643; Rchb. 
icon. Smilae. f. 965. — C. Polygonatum Hohenack). — In schattigen 


Auen, Wäldern, Gebüschen (.Dmg. 1. c.). Hermannstadt, Kronstadt. 
Mai, Jun. 


a. angustatum. Foliis angustioribus elongato-oblongis, floribus mino- 
ribus elongatis cylindraceis. Bei Kronstadt. Jun. 

3513. P. verticillatum All. ped. 4, 131; Mönch.,; Tratt. Oestr. 
t. 183. — (Convallaria verticillata ZL.; Bmg. 640, Fl. dan. t. 86; 
Jechb. icon, Smilae. f. 966). — In Bergwäldern (Bing. 1. c.). Preschbe, 
Arpas, Kerzesorer Gebirge, häufiger bei Kronstadt. 3000. Mai, Jun. 


op) 
(op) 
pe 


764. RUSCUS L. 


3514. R. aculeatus L.; Willd. en. 4, 874; Zechb. icon. Smilac. 
f. 968; Koch syn. ed 2, 815; Sturm H. 41; Schkh. t. 340; Tratt. Oestr. 
t. 74. — In lichten Wäldern, Gebüschen, dürren Hügeln, nicht über 
den Eichengürtel hinausgehend, im Hunyader Com. (Lerchenfeld). (Maly 
en. p. 58). März, April. 


Ordo CXLIII. DIOSCOREAE R. Brown. 
(R. Br. prodr. nov. holland. p. 294.) 
765. TAMUS L/[. 


3515. T. communis L.; Bmg. 645; Nees ab Es. fasc. 2; Schkh. 
t. 3237; Engl. bot. t. 91. — In Wäldern, Gebüschen, an Hecken und 
schattigen Orten (Dmg. ]. ce.) auf der Nagelilüe bei Talmats. April, Mai. 


Ordo CXLIV. LILIACEAE DC. theor. ed. 1, 249. 
766. TULIPA /. 
3516. T. sylvestris L.; Big. 635; Sturm H. 29: Schkh. t. 93; 


Tratt, Arch t. 29. — In Bergwäldern, Obstgärten, am Fuss der Gebirge, 
am Rande von Weinbergen (Bing. 1. e.), in den Gärten von Heltau und 
Michelsberg. April, Mai. 

a. biflora. Caule bifloro, floribus hexandris. 

b. oligosantha. Caule 2—3 floro, floribus octomeris, octandris. — In 
den Obstgärten bei Heltau. Mai 1854. 

3517. T. gesneriana L. sp. 438; Tratt. Arch. t. 24; Dluff et 
Fingerh. Comp. 1, p. 586. Schur sert. n. 2784 var. ß. — Wird nebst vielen 
anderen vermeintlichen Arten durch ganz Siebenbürgen häufig und in 
verschiedenen Spielarten kultivirt, und kommt mit Gartendünger auf 
Wiesen und Feldern, z. B. auf der Lazarethwiese eine Var. mit goldgel- 
ben wohlriechenden Blumen vor, welche von T. Gesneriana verschie- 
den sein dürfte. Mai. (Flaviflora, odorata, perianthii phyllis acuminatis 
et barbatis. Schur sert. n. 9784, var. a.) 


767. FRITILLARIA /. 


3518. F. tenella M. Bieb. Fl. t. ce. 1, 269 et 425; 3,236; C. Koch 
in Linn. XXIL, 31; Rchb. exe. germ. p. 102; Rehb. icon. XXI, p. 7—8, 
f. 977—79. F. montana Hoppe Flora 1832, 2, 476; Koch syn. ed. 2, 816, 
Schur sert. p. 74, n. 9787. — F. pyrenaica Host. A, 1, 426. — F.orien- 


662 


talis Adam. — F. racemosa a. minor Schult. — F. involucrata 
Heufj. exsice.; Zöchb. exc. p. 140°'°, p. 691; crit. XI, (non All.). — Auf 
bewachsenen Hügeln, zwischen Gesträuch, in der Hassadek bei Torda; 
zahlreich im Pfarrgarten bei Stolzenburg; auf dem südlichen Abhang des 
Kapellenberges bei Kronstadt. Kalksubstrat: auf den Hügeln bei Ham- 
mersdorf (Zerchenfeld 1780). Mai. Juni. 


3519. F. Meleagris L.; Bing. 634; Rechb. icon. X, Liliac. f. 974. 
Jacg. A. suppl. t. 32; Sturm H. 18; Schkh. t. 9%, Tratt. Oestr. t. 70. — 
Auf feuchten Wiesen-Thonsubstrat. (Ding. 1. c.). April. Mai. 


768. LILIUM /. 


3520. L. bulbiferum ZL.; Bmg. 631; Jaeq. A. t. 226. — L. Bul- 
biferum Schur herb. — Auf schattigen bewachsenen Höhen zwischen 
Gesträuch. (Bmg. 1. c.). — Häufig bei Kronstadt, Kalksubstrat: Kapel- 
lenberg, Postwiese. Jun. Jul. 


3521. L. spectabile Zink. En. h. berol. 1. 321; Schult. syst. 7, 
412; Kuuth. En. 4, 676. — L. bulbiferum Pall. — L. bulbiferum 
var. y. Act.h. Kew. ed. 2, 2, 241. — (L. bulbiferum var. a. bulbulis 
destitutis densifolium Schur sert. n. 2790.) — L. bulbosum Pall. 
— L. pensylvanicum er. Bot. Mag. t. 872. — L. ceroccum Bernh. 
ap Link. 1. [non Cohai«.]. — L. dauricum Ker. Bot. Mag. no. 1210. — 
L. pubescens Bernh. sec. Hohenack. — [Ledeb. Ross. 4, 151.]) — Zwi- 
schen Gesträuch auf der Postwiese bei Kronstadt, einzeln; oberhalb des 
ersten Weinberges bei Hammersdorf; am Zibinufer vor dem Sagthore 
bei Hermannstadt auf Gartenschutt. — Nur Flüchtling aus Gärten. Jul. 


3522. L. candidum ZL.; Bmg. 630; Tratt. Oestr. t. — Häufig 
kultivirt und in Obst- und Grasgärten verwildert. Jun. Jul. 


3523. L. albanicum Gris. Rumel. %, 385. — L. pyrenaicum 
Bmg. 63% non Gouan. — Auf bewachsenen Hügeln, auf Aeckern bei 
Verespatak, bei Broos. Jun. Jul. 


3524. L. Martagon L.; Ding. 633; Jacgq. A. t. 351; Zechb. icon. 
Lib. fig. 989. — In Wäldern und Gebüschen der Hügel und Berge. (Bmg.) 
Jun. Jul. 

a. fuscum. Floribus minoribus fusco-purpureis, nigropunctatis vel 
maculatis; foliis angustioribus, lineari-oblongis, antice latioribus. — Auf 
Felsen der Alpen 5000°—6000‘: Arpas; Ecsem-Teteje. Jun. Jul. 


769. LLOYDIA Salisb. Rchb. exc. germ. 102. 


3525. L. serotina Zechb. icon. Liliac. X, f. 972; Nees ab Es. fasc. 
4. — (Antherium serotinum L. Siurm H. 28; Jaeg. A. t. 38.— 
Phalangium serotinum Lam. — Ornithogalum striatum M. Bieb. 
Fl. t. ce. 1, 272; Bmg. 614. — O. altaicum Laxm. in nov. Comm, Ac. 
petrop. 18, 330, t. 7, f£ 1. — Nectarobothrium striatum Ledeb. — 
N. Redowskianum Cham. Linn. VI, 585). 


663 


a. pluriflora. Floribus interdum 2 rarissime 3, supremo erecto fruc- 
tifero, infimo refracto incompleto steril. — Auf Felsen und steinigen 
Abhängen der Hochalpen 6000°—-7000° (Bimg. 1. ce.) — Die var. a. auf 
dem Arpas. Jul. Aug. 


Ordo CXLV. ASPHODELEAE Schur sert. p. 75. 
(Liliaceae Trib. Il. Koch syn. ed. 2, 818.) 


770. ERYTHRONIUM /[. 


3526. E. Dens canis L. Bing. 629; Rehb. icon. Liliae. f. 973; 
Sturm H. 34. Schkh. t. 92; Jaeg. A. app. t. 9. — Anf schattigen, grasi- 
gen Plätzen der Hügelregion, zwischen Gesträuch, in Obst- und Gras- 
gärten längs den Gebirgen (Dimg. 1. c.). bis 3000‘. März. 

a. roseum (Dmg. 1. c.). — In den Obstgärten bei Heltau. April. 

b. purpureum. (Dmg. 1. e.). Scapo e brunneo-rubro, foliis ovatis, ob- 


longis, fusco-nigre-maculatis, floribus purpureo sanguineis. — In den 
Eichenwäldern bei Hammersdorf. April. 
ec. niveum. (Ding. 1. c.) flore exacte niveo. — An schattigen Orten 


bei Michelsberg. März. April. 
d. tetragennm. Foliis subrotundo-ellipticis obtusis basi subtruncatis 
vel leviter cordatis; scapo 10—12 poll. flore majore roseo vel purpureo; 


capsula tetragona quadrilocularis quadrivalvis. — (E. latifolium Schur 
herb. Transs. sert. n. 2794 var. f.) — Zwischen Eichengesträuch bei 


Hammersdorf. März. April. 


771. ASPHODELINA Zchb. exc. germ. p. 116. 


3527. A. lutea na l. c.; Kunth. En. 4, 561. — (Asphadelus 
luteus ZL. sp. 443.; Schkh. t. 95; Jacg. hort. 1. t. 77. — A. tauricus 
Willd. non Pall.). — Auf steinigen sonnigen en. er bot. 
Nachlass. 1780—1785). Mai. Juni. 


772. ANTHERICUM L. 


3528. A. Liliago L.; Bing. 626; Jacg. h. vind. t. 83; Fl. dan. t. 
616. Rchb. icon. Liliac. f. 1115. — Phalangium Liliago Tratt. Oestr. 
t. 198. — Auf Waldwiesen der Bergregion. .Dmo. ]. c. Mai. Juni. 

3529. A. ramosum ZL. Bing. 625; Jacg. A. t. 161; Schkh. t. 95. 
Fl. dan. t. 11457. — Rechb. icon. Liliac. f. 4114. — Phalangium ramo- 
sum. Tratt. Oestr. T. 197. — Auf sandigen, sonnigen Hügeln durch das 
ganze Gebiet. (Bgm. 1. c.); sehr selten, bei Kronstadt auf Kalksubstrat. 
2500‘. Jun. Jul. 

a. gracile. Caule gracili 10—12 poll., erecto; floribus racemosis 
apice caulis ; foliis angustissimis linearibus caule multo brevioribus, rigi- 
diusculis. — Auf steinigen Abhängen bei Talmats, Nagelflüe. Jul. 


664 
773. ORNITHOGALUM 1. 


3530. ©. narbonense ZL. sp. 440, Amoen. IV, 312; Bmg. 620; 
Rehb. icon. X, f. 1228 a; Neilr. Nied.-Oestr. 156; Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p- 117; Schur sert. n. 2798. — (0. pyramidale ZL. sp. 307; Jacg. Coll. 
icon. II, t. 425. — O. stachyoides Koch syn. ed. 2, 821 [non Zechb.] 
— 0. brevistylum Wolfn. Oestr. bot. Wochenbl. 1857, p. 230; 1859, 
p- 186.) — Auf Aeckern unter Saaten, Wiesen und in Obstgärten. (Dmg. 
l. e. ubique.) Jun. Jul. — (Ob Dmg. die echte Pflanze vorliegen hatte, 
wage ich nicht definitiv auszusprechen.) 

3531. ©. sulphureum AR. et S. syst. veg. 7, p. 519, n. 1699; 
Koch syn. ed. 2, 820; Ledeb. Ross. 4, 159. — (O. stachyoides Host. 
— Anthericum sulphureum W. Kit. pl. rar. t. 95. — Ornithogalum 
asphodeloides Schur herb. Transs.) — Auf Grasplätzen zwischen Gesträuch 
auf der Postwiese bei Kronstadt. 2000‘. Kalk. Jun. 

3532. O. pyrenaicum ZL.; Bmg. 619; Iechb. icon. XX, f. 1030; 
erit. X, t. 907, £. 1228”; Jacg. A. t. 103. — Auf Aeckern, Wiesen, Trif- 
ten (Bimg. 1. c.) bei Naszod; zwischen Wintersaat bei Kronstadt 
Jun. Jul. 

3533, O. stachyoides Schult. fil. in RR. et $. syst. veg. 7, 518; 
Schur sert. n. 2799; ©. Koch Linn. XXII, p. 249; Ait. h. kew. ed. 2, 2, 
p. 259, sec. Zchb. exc. germ. p. 109; Renealm. t. 90, fig. med. — (0. 
pyrenaicum ß stachyoides DC. fl. franc. 3, p. 216.) — Auf Aeckern 
unter Saaten, auf sandigen Wiesen bei Hermannstadt, Klausenburg, 
Torda, Me£zöseg, überhaupt in der Hügelregion. Jun. Jul. 

3534. O. comosum ZL.; Ding. 621; Jacg. rar. t. 426; Zechb. icon. 
Liliae. f. 1021. — (0. saxatile Vs. fl. dalm. t. 4, f. 1. — O. panno- 
nicum albo flore Clus.) — Auf Triften und bewachsenen Abhängen, 
an Gebüschen, felsigen Orten der Berge und Voralpen. (Dmg. 1. e.) Auf 
der Pojana bei Kronstadt. 3000‘. Mai, Jun. 

3535. O. refractum W. Kit. in Willd. En. h. berol. suppl. p. 18; 
R. et $. syst. 7, p. 533; Dluff. et Fingerh. Comp. 1, 1, 598; Vis. fl. dalm. 
4,145. — Auf steinigen Orten in den Weinbergen bei Talmats. April, Mai. 

3536. O0. collinum Koch syn. ed. 2, 821; Guss. fl. sicul. 1, 412; 
Bertol. fl. ital. 4, p. 97. — (O0. Kochii Parl. ital. 2, 440. — 0. tenui- 
folium Guss. prodr. fl. sieul. 4, 413; Schur sert. n. 2803; Verh. d. sieb. 
Ver. 1859, p. 107. — O0. Gussonii Tenor. fl. neap. 3, p. 371; Ej. syll. 
p- 174; app. 4, 13; Rehb. icon. XX,p. 15, f. 1020.) — Auf sonnigen 
steinigen Abhängen der Hügel und Berge; Weinberge bei Talmats; 
Nagelflüe 1500°—1800‘; Kapellenberg bei Kronstadt, Kalk 2500; am 
Fuss des Königstein oberhalb Zernesd. 4000 April, Jun. 

3537. ©. acuminatum Schur herb. Transs. — Media inter ante- 
cedentem et consequentem. Bulbo globoso solido scapos 1—3 proferente. 
Foliis linearibus numerosissimis, mollibus, flaccido-expansis, scapo duplo 
longioribus, canaliculatis, obtusis, antice recurvatis, canaliculatis, sub- 
carinatis, intus linea lata alba notatis. Scapo 6—8 poll., erecto, firmulo. 
Floribus numerosis umbellato-racemosis, majoribus quam O0. collinum, 


669 


peduneulis florentibus fructiferisgue erecto-patentibus. Bracteis a basi 
lata truncata sensim attenuatis longissime acuminatis, pedunculos aequan- 
tibus. Perianthii phyllis oblongis, antice latioribus apice rotundatis et 
subito mucronatis, doro herbaceis viridibus, margine late albo-hyalinis. 
— Auf sonnigen Kalkhügeln bei Kronstadt: Kapellenberg. Mai. 

3538. O. umbellatum L.; Bmg. 622; Zechb. icon. Liliac. f. 1019; 
Jacg. A. t. 343; Fl. dan. t. 1266; Engl. Bot.. t. 130; Schkh. t. 94. — 
Auf Triften, Wiesen, Aeckern, in Weinbergen und Gebüschen (Bing. 
l. e.), häufig bei Hermannstadt und Kronstadt, kräftiger als die beiden 
vorhergehenden Arten. April, Mai. 


774. ALBUCEA Rchb. exc. germ. p. 109. 
(Myogalum Link.) 


3539. A. nutans Rchb. l. c.; Schur sert. n. 2805; Zechb. icon. 
Liliac. f. 1031. — (Ornithogalum nutans L.; Bing. 623; Jacg. A. t. 
301; Fl. dan. t. 912.) — Auf schattigen Wiesen in Obst- und Grasgär- 
ten. (Bmg. 1. c.) In den Gärten bei den drei Eichen bei Hermannstadt. 
April, Mai. 

3540. A. chlorantha Schur herb. Transs. — (Ornithogalum 
chloranthum Sauter in Koch Taschenb. d. D. Fl. und d. Schweiz, p. 
508; Koch syn. ed. 2, p. 82%; Flora 1845, 1, 131; Rehb. icon. XX, p. 175 
f. 1032. — O. nutans var. umbrosa Schur pl. exsiec.) — In Obst- und 
Grasgärten bei Hermannstadt vor dem Elisabeththor; an den Salomons- 
felsen bei Kronstadt. Mai, Jun. 


775. GAGEA Salisb. in ann. bot. 2, p. 558. 
(A. Tribolbodae nudae.) 


3541. G. stenopetala Rchb. exc. germ. p. 107; Koch syn. ed. 2, 
823; Rchb. icon. Liliac. fig. 1033—1037; Nees ab Es. fase. 4; Schur sert. 
n. 2806. — (Ornithogalum stenopetalum Fries. nov. p. 87. — O0. 


luteum Hofim. [non L.]; Sturm H. 12, non vere. — O. pusillum Host. 
— 0. pratense Wahlenb.; Rechb. exc. germ. p. 107, no, 728; Schur 
sert. n. 2807, cum. var. = 0. simplex Becker.) — Auf Wiesen und 


Aeckern bei Hermannstadt, Kronstadt. März, Mai. 


3542. &. Schreberi Rchb. exc. germ. p. 107; Rechb. erit. VII. — 
(G. stenopetala var. a. grandiflora latifolia humilis Schur sert. 
sub n. 2806.) — In den Weinbergen bei Michelsberg und Heltau bei 
Hermannstadt. März, April. 


3543. @. pratensis Zchb. exc. germ. p. 107; Koch reg. Zeit. 
1834, p. 552%; Schur sert. n. 2807 cum var. a, simplex uniflora gra- 
eilis excel. synon. — (G. stenopetala var. ß pratensis Koch syn. 
ed. 2, p. 893: Rehb. icon. Liliac. f. 1033—1037. — G. pratensis y R. 
et S. syst. 7, 536. — Ornithogalum pratense Pers. — O. luteum 


666 


Willd.) — Auf sandigen Wiesen und Aeckern bei Hermannstadt; in den 
Weinbergen bei Hammersdorf; auf dem Zakelsberg; Sandboden bei 
Stolzenburg. März, April. 


(B. Bibolbodae tunicatae.) 


3544. G. arvensis Schult. syst. 7, 547; Schur sert. n. 281%; 
Rechb. icon. Liliac. f. 1049. — (Ornithogalum arvense Pers. Ust. ann. 
5,2. 8,t.1,£. L; Fl. dan. t. 1869. — O. villosum M. Bieb. Fl. t. 1, 
27%; Bmg. 617. — O. minimum Roth Bess. fl. galic. n. 401 [non Z.]; 
Sturm H. 12.) -— Auf Aeckern, Wiesen, Triften: Hermannstadt,. Kron- 
stadt, Klausenburg, Fogaras, gemein. März, April. 

a. bnlbiferum. Multiflorum axillis peduneulorum bractearumque bul- 
biliferis. = O0. minimum f bulbiferum DC. — Auf den Sandhügeln 
bei Hammersdorf. April. (Schur sert. n. 2812, ß.) 

b. subeaulescens. Folio radicali solitario, scapo medio foliis plurimis 
confertis praedito, simpliei, unifloro, peduneulo apice tantum villosulo ; 
bracteis minimis linearibus alternis in axillis bulbiliferis. — Eine merk- 
würdige Monstrosität in den Weinbergen am alten Berg. April. 

3545. G. hybrida Schur. = G. arvensis var. a. Schur sert. n. 
2812. — Media inter G. arvensem et G. pusillam sed robustior, folio 
radicali solitario longissimo. — (O. pusillo-arvensis Zechb. icon. XX, 
p- 19, f. 1051.) — Auf Mergelhügeln bei Hammersdorf; am alten Berg 
bei Hermannstadt; Schlossberg bei Kronstadt. April. 

3546. G. minima Schult. syst. 7, p. 539; Koch syn. ed. 2, 824; 
Rechb. icon. Liliac. f. 1040; Schur sert. n. 2808. — (Ornithogalum 
minimum Z. sp. 440; Fl. dan. t. 4331. — O. Sternbergii Hoppe bot. 
Zeit. 1807, p. 339; Sturm H. 23. — O. pusillum Host. — O. gracile 
Hagen. Bor. p. 122.) — Auf grasigen schattigen Orten in Hainen, Wäl- 
dern, Weinbergen, Gebüschen: Hammersdorf, Heltau, Michelsberg, Kron- 
stadt. März, April. 

3547. G. spathacea Schult. syst. 7, 541; Koch syn. ed. 2, 824; 
Rehb. icon. Liliac. f. 1039. — (Ornithogalum spathaceum Hayne in 
Ustr. annal. 15, p. 11, t. 1. — O. Haynii Roth in Röm. Arch. 1, 3, 42; 
Bmg. 616. — O. minimum Wahlenb. fl. suec. 202.) — In lichten Hainen, 
Obst- und Grasgärten längs den Gebirgen , nicht gemein. (Bing. ]. c.) 
Zwischen Heltau und Michelsberg, Götzenberg. April, Mai. 

3548. G. Liottardi Schnlt. syst. 7, p. 545; Sternb. Denks. 1818, 
t. 35 Koch syn. ed. 2, 824; Schur sert. n. 2810; Zechb. icon. XX, f. 1041. 
— (G. intermedia Schleich. — G. fistulosa ZKechb. exe. germ. p. 108. 
— Kehb. icon. XX ,p. 18, f. 1042. — An hybrida parent. @. fistu- 
osum FZechb. et @. minima?) — Auf Triften der Bergregion,, auf den 
Grossauer Gebirgen. Jun. 4000‘. Glimmerschiefer. 

3549. G. saxatilis Koch ap. Schult. syst. 7, p. 550; Koch syn. 
ed. 2, 324. — (0. bohemicum ß saxatile M. et K.D. Fl. 2, 545. — 
OÖ. bohemicum Gaud. helv. 2, p. 57. -- O. fistulosum Wallr. sched. 
p- 141 [uon Zehb.]. — G. bohemica Schur sert. n. 2814 [non Schult.]) 


667 


— In Felsenritzen, Moorboden, bei Zood, April, oberhalb der Fabrik mit 
Viola mieroceras Schur einzeln, — (G. bohemica Schult. möchte ich 
nach späteren Beobachtungen von G. saxatile Koch nicht trennen.) 

3550. G. Baumgarteniana Schur herb. Transs. Bulbo altero 
minimo. Folio radicali solitario, erecto,, canaliculato-triquetro, scapum 
aequante vel superante. Foliis floralibus alternis ab invicem remotis, 
valde inaequalibus; folio infimo maximo ex ovata basi sensim angustato, 
longissime acuminato, spathaceo, 3—4 poll. longo „ inflorescentiam 
aequante; consequentibus multo minoribus, 1—1'Y, poll. longis , lineari- 
oblongis; omnibus bracteisque margiue pilosis. Floribus flavis racemoso- 
umbellatis; ramis ramulosis; pedunculis parce pilosis, bracteatis; bracteis 
linearibus, 2--9 lin. longis, pedunculo brevioribus. Scapo robusto, foliis 
12 poll. long. succulentibus, pilosulis. (Affinis G. Haynii et media inter. 
G. fistulosam et G. minimam, an G. intermedia Schleich.) — Auf 
Gerölle in den Weinbergen bei Michelsberg; im jungen Wald bei Her- 
mannstadt bei den Pulvermühlen. April, 1846. (Nach der Beschreibung = 
0. Haynii Ding. en. n. 616.) 


(C. Monobolbodae tunicatae.) 


3551. G. pusilla Schult. syst. 7, p. 538; Zechb. icon. Liliac. f£. 
1044; Schur sert. n. 2811. — (Ornithogalum pusillum Schmidt; Bma. 
618; Zechb. crit. Il, f. 2283—229. — O. minimum Schult. Oestr. 4, 559 
[non Z.] — O. tunicatum ‚Presl.) — Auf Grasplätzen in Obstgärten, 
an Ackerrändern und sonnigen Triften. (Bmg. 1. c.) März, April. 

3552, G. lutea Schult. syst. 7, 538; Zechb. icon. Liliac. f. 1045. — 
(Ornithogalum luteum Z. sp. 1, p. 439; BDmg. 615; Fl. dan. t. 378. 
— 0. sylvaticum Pers. in Ust. annal. 5, p. 7,t. 1, £. 1. — O. Per- 
sonii Hoppe; Sturm H. 27.) — In Wäldern, Hainen, Gebüschen „ Obst- 
und Grasgärten. März, April. 

a. graeillima. 4—6 poll.; folio radicali viridi, plano, foliis floralibus 
margine longe pilosis. — In den Eichenwäldern bei Hermannstadt. März. 

b. maxima. Robustior 10—15 poll. suceulenta; folio radicali 40—15 
poll. longo, medio 6—8 lin. diamet. , apice cucullato-contracto , apiculo 
tereti 2—3 lin. longo notato, foliis floralibus plurimis acuminatis, omni- 
bus glauco - pruinosis. Floribus majoribus numerosis phyllis perianthii 
dorso in colorem viridem vergentibus. — (G. transsilvanica Schur 
herb. Transs) — Auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt zwischen Ge- 
sträuch. April. 

c. simplex. Schur sert. n. 2813 var. c.. — Peduneculo radicali soli- 
tario unifloro nudo; folio radicali solitario 9 poll. longo pedunculum su- 
perante. — In den Eichenwäldern bei Hammersdorf. März 1847. 


776. SCILLA /. 


3553. S. amoena ZL. sp. 443; Koch syn. ed. 2, 825; Jaeq. A. t, 
218; Schur sert. n. 2807; Tratt. Oestr. t. 11%; Schkh. t. 94. — Hin und 
wieder verwildert, in den Obstgärten bei Heltau. Mai. 


665 


3554. S. Kladnii Schur Verh. d. sieb. Ver. 1850, p. 39; Schur 
sert. n. 2715. — Bulbo ovato-globoso ,„ bifolio. Foliorum altero libero al- 
tero scapım ad medium basi vaginali involvente. Foliis lineari-spathula- 
tis, apice callosis, ad basin sensim in vaginam angustissimam canalicula- 
tam attenuatis, saturate viridibus, mollibus, laxe erectis. Scapo 4—6 poll. 
filiformi interdum decumbente vel e rupium fissuris pendentibus, 1—3 
floro. Floribus amoene caeruleis superioribus subsessilibus, flore infimo 
pendunculato. Peduneulis bracteatis. Bracteis dilutius caeruleis minimis 
persistentibus. Perianthii phyllis oblongis, acutiuseulis. Fructibus? — In 
Felsenritzen an quelligen Orten und Rinnseln, an der Sirnaquelle der 
Fogaraser Alpen 6000’—6500‘, Glimmerschiefer. Aug. (Kladni.) (Stellt 
eine $S. amoena in sehr verkleinertem Massstabe dar und ist ein höchst 
zierliches Pflänzchen.) 

3555. S. praecox Willd. sp. 2, 128; Schott bot. Zeit. 1851. p. 283. 
Tdegel. Melang. biol. 2, 397 (an var. S. bifoliae?) — Auf den südlichen 
Gebirgen (Kotschy) Schott. 1. c.; in der Mezöseg Janka. Oestr. bot. W. Bl. 
1856, p. 194. 

3556. S. alpina Schur. Verh.d.sieb. ver. 1852, p. 90; Schur sert. 
n. 2816. Spec incerta alpina nivalis, affinis quidem S. bifoliae L. sed 
tamen diversa. Gracillima, 6—9 poll. Bulbo interdum monoscapo. Foliis 2—3 
linearibus mollibus cum scapo recumbentibus. Scapo 2—4 floro. Floribus 
caeruleis pedunculatis, pedunculis demum longissimis. Bracteis minimis 
dilutius caeruleis subpersistentibus. Seminibus elliptieis funcis rugulosis 
nitidis, strophiolo albo-spongioso praeditis. — Auf Triften und grasigen 
Abhängen am schmelzenden Schnee der Arpaser- Korzesorer- Foga- 
raser Alpen bis 7000‘, an manchen Plätzen den Boden ganz überziehend, 
und mit dem Schnee verschwindend. Glimmerschiefersubstrat. Mai. Juni. 
(Da ich die S. praecox Schott. nicht gesehen habe, so kann ich meine 
frühere Vermuthung, dass dieselbe mit meiner S. alpina identisch sei, 
nicht beibehalten.) 

3557. S. bifolia L. sp. 443; Bing. 624; Zechb. icon. Liliac. f. 1015; 
Fl. dan. t. 568; Jacg. A. t. 218. — In Hainen, Wäldern, Gebüschen, Obst- 
und Grasgärten. März. April. 

a. albiflora. Scapo 1—3 flora floribus niveis. (Dmg. ]. c. in nota.) 

b. rosea, Scapo 1—4 flora, floribus roseis, foliis scapım ad mediam 
involventibus. — Bei Hermannstadt. April. 

c. multiflora. Floribus numerosis racemoso-corymbosis caeruleis, pe- 
dicellis ebracteatis. — Auf Waldwiesen und in den Obstgärten am Fuss 
des Götzenberges. April. Mai. 

3558. S. cernua Janka (non Red.) bot. W. Bl. 1855, 230. in der 
Meröseg. 

3559. S. Hohenackeri Janka bot. W. Bl. 1855. in der Me&zöseg. 
(Sollen beide nur Var. von $S. bifolia L. sein. Janka Linn. 1860, 602). 

3560 S. subtriphylla. Schur=S. trifolia Schur herb. Trans. = 
S. bifolia var. a, 3—4 folia. — Bulbo ovato, 10 lin. longo, 3—4—5 
folio, monoscapo. Scapo erecto firmo 6—12 poll. Floribus 6—9 pluribusve 
amoene caeruleis in raceemum ovatum dispositis, longissime pedicellatis, 


669 


erecto-patulis. Pedunculis evidentius bracteatis; bracteis hyalinis dilutius 
caeruleis, obtusis, 4 lin. longis post anthesin eadueis. Foliis erectis, inter- 
dum complicatis et recurvatis, lineari-oblongo-spathulatis, apice cuceul- 
lato-contractis, acutis; folio infimo libero, consequentibus vagina sca- 
pum ad medium involventibus. — In Eichenwäldern und Gebüschen, Obst- 
gärten und Weinbergen: Hammersdorf; Talmats; Klausenburg ; Rodna; 
Kronstadt. April. Mai. 

3561. S. laxa. Schur herb. Transs. — Bulbo 2-4 folio, ovato, 
6—8 Iin. long. Scapo solitario, 10 poll., 6—10 floro „ subangulato, debili 
— Floribus subcampanulatis amethystino-caeruleis, antecedente minori- 
bus, superioribus interdum sterilibus, longissime pedunculatis erectis ra- 
cemum ovatum formantibus. Pedunculis bracteatis; bracteis hyalinis 
'/, lin. longis ante anthesin eadueis. Foliis laxe recumbentibus, mollibus, 
planis, lineari-spathulatis, apice leviter contractis, 4—6 lin. latis scapum 
aequantibus; omnibus scapum basi tantum vaginantibus in colorem glau- 
cum paululum vergentibus. Fructibus? — In den Wäldern der Resinaer 
Gebirge 2000‘. Mai 1846. 


777. ALLIUM /. 


Sect. I. Porrum Tournef.; Rechb. exe. germ. p. 110. 
(a. Umbella bulbifera.) 


3562. A. sativum; L. Bing. 594; Wagner t.109.— Kulturpflanze, 
Knoblauch, hin und wieder verwildert auf Aeckern unter Saaten, z. B. 
im Szeklerlande gänzlich wild. (Dimg. 1. c.); in den Weinbergen bei Ham- 
mersdorf, auf Gartenschutt bei Hermannstadt. Jun. Iul. 

3563. A. Ophioscorodon. Don. monogr. All. p. 5; Koch syn. ed. 
2, 830. — Porrum Ophioscorodon Zechb. exc. germ. p. 110. — A. sa- 
tivum ß M. et K. D. Fl. 2, 526. — A. controversum Schrad in Willd. 
en 1,533. — Kulturpflanze, Rockenbolle, in den Weinbergen am alten 
Berg bei Hermannstadt. Aug. 

3564. A. Scorodoprasum L.; Bing. 595; Zechb. icon. Liliac. f, 
1073; Fl. dan. t. 4455; Gaud. n. 758, t. XII, f. 8. — Porrum Scoro- 
doprasum Zchb. exc. germ. p. 110. — Auf grasigen Hügeln, in Wein- 
bergen, an Waldrändern und Gebüschen. Hermannstadt, Kronstadt. 
Jun. Jul. 

a. infirmum. Caule graciliori 1Y,—2% ped.; foliis angustis linearibus 
1'%—2 lin. latis; capitulis minoribus bulbiferis capsuliferisque. (A. are- 
narium Smith. brit. 356; Engl. B. t. 1358 non. L. sec. Koch et plur. 
Auctor). — Auf Wiesen zwischen Gesträuch. Hermannstadt. Klausen- 
burg. Juli. 

3565. A. vineale /. sp. 428; Kehb. icon. Liliac. f. 1075; erit. V, 
f. 590; Fl. dan. t. 1870 et. t. 2227; Engl. bot.t. 1974. — (A. arenarium 
L. flor. suec. p. 104; Bimg. 596. — Fries. nov. V, p. 84. — Porrum vi- 
neale Schur sert. n. 2843. — P. arenarium Zchb. exc. germ. p. 110). 
— Auf sandigen Hügeln und Aeckern (Bimg.l.c.) Hammersdorf. Jun. Jul. 


670 


3566. A. ascalonicum ZL sp. 429; Bimg. 604; Koch syn. ed. 2, 
833; Moris. p. % t. 14, f. 3; Kerner t. 307. — (Porrum Ascalonicum 
Rehb. exe. germ. p. 110; Schur sert. n. 2848). — Umbella capsulifera bul- 
buliferave. — Kulturpflanze, Schalotte, blüht in Gärten selten. Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 


(b. Umbella eapsulifera.) 


3567. A. Porrum L[.sp. 423; Bing. 59%; Rechb. icon. Liliae. f. 10715 
Icon. pl. med.t. 507; Blackw. t. 421; Kerner. t. 148. — (A. sativum 
Milt. non L.). (Porrum commune C. Bauh. Iöchb. exe. germ. p. 111; 
Schur sert. 2846). — Kulturpflanze, Porrey, Hermannstadt. Jun. Jul. 


3568. A. Cepa L. sp. 421; Bmg. 609; Zechb. icon. Liliac. f. 1083; 
Chaumet. fl. med. t. 25%; Gaud. helv. Il, t.X. — (Porrum Cepa Kchb. 
exc. germ. p. 110; Schur sert. n. 2847). — Kulturpflanze, Sommerzwiebel. 
Jun. Jul. 


3569, A. fistulosum L. sp. 432; Koch syn. ed. 2, 833; Jechb. 
icon. Liliac. f. 14084; Curt. Mag. t. 1230; Kern. t. 240. — (Porrum fistu- 
losum Schur sert. n. 2849). — Kulturpflanze, Winterzwiebel, Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 


3570. A. sibiricum ZL. mant. p. 56%; Bimg. 613; Schult. syst. A, 
1027. (A. Schoenoprasum ß alpinum Lam. in DO. fl. franc. III, 
p. 227 et VI, p. 319; Gaud. helv. II, p. 486. — A. roseum Krock. fl. 
Schles. 4, p. 516, t. 43. — A. alpinum Hegstw. fl. helv. II, p. 446. — A. 
acutum Spr. pugill. 4, p. 28. — A. sibiricum Willd. fl. alt. — A. fo- 
liosum Clarin. ap. DC. fl. france. 3, p. 725. — Porrum sibiricum 
Schur herb.). — Auf feuchten grasigen Abhängen der Alpen. 6000‘. Ar- 
paser- Fogaraser- Kerzesorer Alpen; an quelligen Orten, Rinnseln der 
Rodnaer- und Hunyader Alpen. Jul. Aug. 


3571. A. Schoenoprasum Z/L.; Bing. 61%; Zechb. icon. Liliac. 
f. 1083; Schkh. t. 91; Fl. dan. t. 645. — (Porrum Schoenoprasum 
Schur herb.). — Kulturpflanze, Schnittlauch, häufig verwildert, z. B. am 
Flusse bei Kerzesore, auf der Burzenwiese bei Kronstadt mit grösseren 
Blumen und als Uebergangsform zum A. sibiricum zu betrachten. 
Juni, Juli. 


3572. A. Ampeloprasum Z/. sp. 423; Koch syn. ed. 2, 830; 
(Porrum ampeloprasum Kchb. exc. germ. p. 111). — (A. Ampelo- 
prasum [Z. non W. Kit.| Rudb. elys. 3, f. 1; Bot. Mag. 1385; Gaud. 
helv. 2, t. XD. — (A. rotundum var. pallidiflorum seu albiflo- 
rum Schur herb. Transs.). — Auf sandigen Aeckern unter Saaten bei 
Naszod und Rodna, auf den Sandhügeln bei Reussen. Jul. Aug. 


3573. A. rotundum Z/. sp. 423; Koch syn. ed. 2%, 830; J2ehb. icon. 
Liliae. f. 4079. — (A. Ampeloprasum Jacg. W. Kit. pl. rar. t. 82, 
[non L.]; Gmel. It. 1, p. 115. — A. ampeloprasum ß. Trev.; Bees. 
en. p. 45; Schult. Oestr. p. 542—543. — A. descendens Pall. [non Z.] 
— Porrum rotundum Zechb. exc. germ. p. 111; Schur sert. n. 2844). — 


671 


Auf sandigen Hügeln und Aeckern bei Stolzenburg, Gross-Scheuern, 
Hammersdorf, in den Weinbergen bei Kokowa und Torda. Jul. Aug. 

3574. A. sphaerocephalum ZL.; Bimg. 598; Zehb. icon. Liliac. 
f. 1080; Fl. dan. t. 2141. — (Porrum sphaerocephalum Zechb. exe. 
germ. p. 110; Schur sert. n. 2845). — Auf sandigen steinigen Hügeln 
in Weinbergen, an Ackerrändern (Bmg. ]. ec.) Hammersdorf. Jul. Aug. 

a. stenophyllum. Capitulo minori, floribus purpureis, foliis angustis- 
simis subsetaceis. — Bei Stolzenburg, Pfarrgarten. Jul. 

3575. A. descendens Z/. sp. 427; Fechb. exc. germ. p. 110; Rechb. 
icon Liliac. f. 1082; Ledeb. Ross. 4, p. 165 sub n. 8: Schult. syst. 7, p. 
4018. — (Porrum descendens ZRchb. exc. germ. p. 110; Schur sert. n. 
2842). — (A. spaerocephalum var. robustum) capitulum conicum, pedunculis 
interioribus elongatis, floribus numerosissimis minoribus, staminibus longe 
exsertis, foliis semiteretibus vix canaliculatis. — Auf sandigen Hügeln 
bei Hammersdorf und auf dem Zackelsberg bei Stolzenburg vorzüglich 
in nassen Sommern häufig. Jul. Aug. 


Sect. Il. Codonoprasum Rehb. exe. germ. p. 114. 
(Schur sert. p. 76.) 
(a. Umbella bulbilifera.) 


3576. A. oleraceum L.; Bmg. 603; Rechb. erit. V, f. 601; icon. 
XX. f. 1067. Fl. dan. t. 1456; Engl. bot. t. 488; Sturm H. 34. — A. 
carinatum Engl. bot. t. 1658; Zechb. icon. XX, 1057 (mon L.). — A. 
intermedium f. bulbiliferum DC. fl. franc. 5, 318; Fechb. exc. germ. 
p- 114, 787, teste Neilreich Nachtr. (1861), p. 50. — Var. foliis angus- 
tissimis latioribusve subplanis; floribus pallidioribus roseis purpureisve 
vel striato-variegatis; var. latifolium = (A. oleraceum f. com- 
planatum Fries. nov. ed. 2, p. 85; Haller de Allio p. 51, n. 24, t. 2, 
fig. dextra, p. 49, t. 1, f. dextra). — Auf Hügeln, in Weinbergen, Ge- 
büschen, Obstgärten (Dmg. ]. e.). Hammersdorf, Hermannstadt, Klausen- 
burg, Torda, Kolos. Juni Jul. 

a. pallidiflorum. Foliis sulcomplanatis; capitulo crasso , floribus cap- 
suliferis longissime peduneulatis viridi-albis pendulis; bulbilis minoribus 
atro-viridibus; spathis aequalibus basi inflatis appendieibus longissimis 
teretibus erectis rigidis instruetis. — Auf dem Kapellenberg bei Kron- 
stadt. Kalk. 2500‘; auf dem alten Berg bei Hermannstadt; Ketskekö bei 
Karlsburg. Jun. Jul. 

b. viridis. Bulbo atro-viridi; bulbilis numerosis, ovatis, acutis 
viridibus antecedente majoribus; floribus duplo majoribus sordide viridi- 
bus in colorem atro-viridem vergentibus imperfectis pendulis. (Codono- 
prasum viridiflorum Schur herb. Transs.; C. oleraceum var. a. Schur 
sert. n. 2832). — In den Obstgärten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

3577. A. carinatum L.; Bmg. 597; Red. Liliac. VII, t. 368; 
Rehb. erit. V, f. 60%; Zechb. icon. Liliac. f. 1057; Fl: dan. t. 2109; Sturm 
H. 93. — (A. flexum W. Kit. pl. rar. t. 278; Iechb. erit. V, f. 603. — 


672 


A. violaceum Willd. h. berol. suppl. 17, Zehb. icon. XX, f. 1058. — 
A. flexuosum Host. — A. asperum FRchb. icon. XX, f. 1059. — A. 
purpureum Schur herb. Transs. floribus saturate purpureis exterioribus 
pendulis. Codonoprasum carinatum Zechb. exe. germ. p. 114; Schur 
sert. n. 2834). — Auf bewachsenen Höhen, Hügeln, Bergen, Weinbergen, 
Ackerrändern (Bimg. l. c. Tepej); Eesem-Teteje bei Sz. Domokos; Kets- 
kekö bei Karlsburg. Jun. Jul. (Kalk). 


(b. Umbella capsulifera.) 


3578. A. pallens /. sp. 427; Bmg. 600; Koch syn. ed. 2%, 832; 
Gris. Rumel. 2, 397; "Sibth. El. gr. IV, t. 317; Host. A. 1, 4232 = 
paniculatum Koch syn. ed. 4, 720. — Codonoprasum pallens Zechb. 
germ. p. 115; Schur sert. n. 2835). — An sonnigen trockenen Abhängen 
der Hügel und Berge (Bing. 1. e.). Jun. Jul. 

a. subleucanthum, transsilvanieum Schur herb. Transs. Floribus albidis 
sicecatione rubicundis; phyllis perianthii exterioribus stria pallida fusca 
notatis. — Auf Kalkfelsen in Dammerde bei Törzburg, einzeln, Aug. 1853. 

3579. A. fuscum W. Kit. pl. rar. t. 241; Jechb. icon. XX, f. 1064; 
Heuf. banat. 176. — A. intermedium var. a. DC. fl. france. 5, 318; 
Zechb. icon. XX, f. 41065. — (A. paniculatum Z. sp. ed. 2, 428 [non 
Red.]; Gris. Rumel. 2, 398; Gris. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 357. — A. pallens var. fuscum Schur herb. — Codono- 
prasum fuscum ZKchb. exc. germ. p. 115; Schur sert. n. 2837). — Auf 
steinigen sonnigen Abhängen, in Felsenritzen, Kalksubstrat: Auf dem 
Kazanesd, Hunyad. Com. (A. Bielz); bei Enyed (Pavai); auf den Salomons- 
felsen bei Kronstadt; bei Apahida in der Mezöseg eine Form mit sehr 
lockerblumiger Dolde. Jul. Aug. 

3580. A. pulchellum Don. Mem. Wern. soc. VI, 46; Zechb. icon. 
XX, f. 1060. — (A. paniculatum ed. Liliac. 5, t. 25%; Bmg. 601; 
Jechb. erit. V, f. 604. — Codonoprasum paniculatum Zechb. exc. 
germ. p. 115; Schur sert. n. 2836). — Auf sandigen Hügeln und Wiesen 
(Bing. 1. ce.) auf der Me&zöseg. Jun. Jul. 

3581. A. flavum L.; Ding. 599; Zechb. icon. XX, f. 1063: Jaecq. 
A. t. 141; Sturm H. 34; Tratt. Oestr. t. 123. — Auf sandigen Hügeln 
bei Hammersdorf, Klausenburg, Mezöseg, auf Kalkgebirgen (Dimg. 1. ce.) 
bei Kronstadt, Ecsem-Teteje. Jun. Aug. 


Seet. III. Scorodon Koch. 


3582. A. moschatum ZL. sp. 427; Koch syn. ed. 2, 828; Iechb. 
erit. V, f. 615. (A. setaceum W. Kit. pl. rar. t. 68. — A. capillare 
Willd. sp. 2, 82). — Auf sonnigen Hügeln und Felsen, Kronstadt. 
(Lerchenfeld.) Juli. 

3583. A. zanthium Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 358; Andrä bot. Zeit. 1856, p. 113. — A. tenuifolium Schur 
sert. n. 2820. ann. 1853; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851 p. 169 (non Jord). 
— A. chloranth um Schur herb. Transs. — A. Moly Griseb. et Sch.l. c. 


673 


(non Bmg.). — Affine A. saxatile M. Bieb. seu A. Steveni var.d. etz 
Ledeb. Ross. 4, 177. — (Scorodon). Solitarium vel caespitoso-aggregatum 
Bulbo elongato, tunieis fuscis in fibras solutis inclusa. Scapo basi foliato, 
angulato, 8—12 poll. Foliis planis lineari-filiformibus longissime acumi- 
natis, subtus nervis prominulis. Ligulis transversim truncatis. Spatha 
univalva subulato-rostrata umbellam subaequante. Umbella semiglobosa, 
tenui, tantum capsulifera. Floribus flavidis. Perianthii phyllis patentibus 
elliptico-oblongis obtusiusculis. Staminibus simplieibus perianthio duplo 
longioribus, alternis basi dilatatis. — Auf grasigen Abhängen der Fogaraser 
Alpen, auf der Kolzu-Brasi oberhalb Braza bei Fogaras gemeinschaftlich 
mit Silene Lerchenfeldiana. Aug. 1851. 

3584. A. Pseudo-ochroleucum Schur. = A. sordidum Schur 
herb. Transs. = A. ochroleucum var. pauperatum Schur pl. exs. 
olim. — Medium inter antecedentem et consequentem, sed antecedente 
robustius consequente gracilius. — Umbella subplana 8—10 flora. Flori- 
bus sordide ochroleueis, siccatione flavis. Foliis rigidioribus, linearibus, 
planis, a medio sensim attenuatis, obtusiusculis scapo brevioribus. Scapo 
subcompresso-tereti, 10-12 poll. — Auf dem Butsets im Jalomitzthale 
bei Kronstadt. Kalk, in Felsenritzen. Aug. 6000‘. 

3585. A. ochroleucum W. Kit. pl. rar. t. 186; Bing. 611; Schur 
sert. n. 2821; Zechb. erit. V, f. 659. — (A. ericetorum Thor. lond. 125. 


— A. ambiguum DC. fi. franc. 3, 220. — A. appendiculatum 
Ramond.). — Auf grasigen Abhängen der Alpen, auf allen Gebirgen 


bei Kronstadt. (Bmg. 1. ec.) Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos in prächtigen 
Exemplaren. Kalksubstrat. Jun. Aug. 

3586. A. obliquum Z. sp. 424; Schult. syst. 7, p. 1030; Ledeb. 
Ross. 4. 173; Ledeb. alt. 2, p. 10; Red. Liliac. VII. t. 363; Bot. Mag. 
t. 1408. — (A. ramosum Jacg. ıcon. 1, t. 62 [non ZL.]). — Auf Kalk- 
substrat in der Hassadek bei Torda Juli 1853 (unvollkommen), 1861 mir 
von Herrn G. Wolff mitgetheilt. (Ist bis jetzt ausser in Sibirien nur in 
Siebenbürgen beobachtet worden). 


Seet. 1V. Molium Don. 


3587. A. Moly L[. sp. 301; Bmg. 610; Bot. Mag. t. 499; Ked. 
Liliac. II, t. 97; Tratt. Oestr. t. 159; Zechb. icon. XX, t. 1097. — Auf 
felsigen Abhängen der Alpen. (Die Bmg. Standorte lassen sich zwar 
freilich auf A. xanthium @ries. beziehen, allein in dessen Herb. transs. 
lagen Rudimente vom echten A. Moly vor, und das neuerliche Auffinden 
derselben auf dem Ketskekö bei Carlsburg von Duftschmid macht das 
Vorkommen in Siebenbürgen nur noch wahrscheinlicher. In pflanzengeo- 
graphiscner Hinsicht bemerken wir in Siebenbürgen manche Abweichun- 
gen von der allgemeinen Regel [Abnormitäten]. Die Beschreibung Bing. 
passt nur auf A. Moly und nicht auf A. xanthium). 

3588. A. ursinum ZL.; Bing. 608; Fl. dan. t. 757, Zechb. icon. 
XX, f. 1109. — In schattigen Hainen, Wäldern, Gebüschen, Obstgärten. 
Mai, Juni. 


Schur. Enum. plant. Transs. 43 


3589. A. atropurpureum. W. Kit. pl. rar. t. 17; Bimg. 607; 
Rechb. icon. XX, f. 1105. — Auf Wiesen und Aeckern, unter Winsersaat. 
Bei Torda; in der Mezöseg bei Kolos; am Aranyos; bei Broos; bei Piski; 
bei Reussen und Stolzenburg, immer einzeln. Jun. Jul. 


Seet. V. Anguinum Don. 


3590. A. Victorlalis L.; Bmg.593; Zechb. icon. XX, f. 1110 Jacq. 
A. 216. — Auf bewachsenen Abhängen in der Voralpen und Alpenregion 
der Kronstädter Gebirge, auf dem Butsets und der Piatra-Mare; auf den 
Arpaser- und Fogaraser-Alpen 5000°—6500°. Jul. Aug. 


Seet. VI. Rhiziridium Don. 


3591. A. amophilum Zeuf. Flora 1835, 1, 241; Ej. en banat. 
p- 175. — (A. straminium Schur sert. n. 2822, [ann. 1846]. — [A. se- 
nescens Dmg. n. 605, sec. stationes, non L.] — A. flavescens Jechb. 
icon. XX, p. 26, f. 1092, sec. Kunth. en. IV, 426; Andrä bot. Zeit. 1856, 
p. 112; forsitan. = A. flavescens Bess. Volhyn. 56; Griseb. et Sch. 
inter. hung. p. 357). — Auf sandigen Hügeln: Zakelsberg bei Gross- 
Scheuern, bei Hammersdorf, Stolzenburg; Klausenburg; Kolos in der 
Mezöseg; (bei Mergeln Ding.1. ec.) überhaupt durch die ganze Hügelkette. 
verbreitet, Jun. Jul. 

3592. A. leptophyllum Schur herb. Transs. — Allium species 
incerta alpina pauciflora Schur sert. n. 2333. — Scapo graecillimo 
6-8 poll. superne a medio compresso-ancipiti,“ inferne subtereti et fo- 
liato. Foliis longissimis angustissimisque flaceidis basi tenue triquetro-an- 
gulatis, antice planis 5—7 nerviis, subacuminatis scapum snperantibus. 
Floribus kermesinis suaveolentibus. Umbella pauciflora subsemiglobosa. 
Staminibus perianthium superantibus. — In Felsenritzen der Hochalpen: 
Arpas, Bulla, Butian, Keprereasze; Fogaraser Alpen, Piseu-Sirna. 6000°— 
7000°. Auf den Kalkhervorragungen. Jun. Jul. 

3593. A. fallax Schult. syst. 7, p. 107%; Koch syn. ed. 2, 828; 
— (A. senescens Jacq.,. Schuli. Host., M. et K. et Auctor plurim.; 
Jechb. icon. erit. VIII, f. 973, [an Z.] — A. angulosum Z. h. upsal. 
p- 79, var. a Trev.; Ledeb. Ross. 4, 180.) — (A. angulosum Bmg. en. n. 606, 
non Jacq.). A. angulosum f petraeum DO. — A. angulosum var. 
montanum Schur herb. Transs.. — A. montanum Schmidt boh. IV, 28; 
Rehb. icon. f. 1095; Schur sert. n. 2324; Schleich. ap. Don. ]. c. p. 63. — 
A. microcephalum Willd. et A. tythocephalum Schult. syst. 7, 
p. 1433, teste Ledeb. l.c. — A. serotinum Schleich. — A. acutangu- 
Jum et A.angulosum Kchb, exc. germ. p.112, n. 767 et 768. — A. acut- 
angulum ß montanum M.et K. — A. acutangulum y calcareum 
Wallr. — A. acutangulum 8 majus Bluf et Fingerh. 1, 603. — (Ohne 
die Synon. erschöpft zu haben, ist es hinreichend, um zu sehen, wie die 
Botaniker mit diesem Album sich abgemüht haben). — Aus der Ebene 
bis in den Apen, von 800° bis 5000° — Substrate sehr verschieden: Sand, 
Gerölle, Wiesenboden; Glimmerschiefer, Kalk, und daher in Grösse und 


675 


Form verschieden auftretend. (Bing. 1. e.). — Durch das ganze Gebiet 
der Flora. Jun. Aug. (Im Sande der Flussufer bei Talmats, Boiza u.s. w. 
kommt eine kräftige 1Y,—2’ hohe Form vor, welche dem A. senescens 
L., einer sibirischen Pflanze, sehr nahe steht. Aug.) 


3594. A. danubiale Spreng. mant. 4. p. 38; Rochb. exc. germ. 
p- 112. — (A. acutangulum Schrad. hort. gött. 18085 Koch syn. ed. 2, 
828; Zechb. icon.“ f. 1095; Zechb. erit. f. 977; Willd. en suppl. p. 16; Schult. 
syst. 7, p. 1075. — A. angulosum a, pratense Nelreich Fl. v. Wien 
p- 109. — A. angulosum Jacg. A. t. 423; Poll. et Auctor. plurim.; Fl. 
dan. t. 2110. — A. inodorum MWilld. sp. 2, 76. [non Ait.]. — A acut- 
angulum var. maximum Schur sert. n. 2825, var, a.) — Scapo elato 
2—3 ped., 2—3 folia, a medio compresso-aneipiti, torto, inferne subte- 
reti. Foliis basalıbus numerosissimis, laxis, scapım subaequantibus, lati- 
tudine scapo duplo latioribus, basi latissime albo-hyalinis scapum vagi- 
nantibus quinquenerviis. Umbella maxima semiglobosa, florum ditissima, 
2—3 poll. diametro. Perianthio persieino. Staminibus inelusis. Stylo ex- 
serto. (A. tortum Schur herb. Transs.). — Auf sumpfigen Wiesen, schat- 
tigen feuchten Orten, Neppendorf bei Hermannstadt. Jul. Aug. 


Ordo CXLVI. HEMEROCALLIDEAE R. Brown. 
(R. Brown. prodr. nov. holl. 295.) (Schur sert. p. 76.) 
778. HEMEROCALLIS /. 


3595. H. flava L.; Dmg. 637; Schkh. t. 98; Sturm H. 7; Jacq. 
hort. 2, t. 139; Tratt. Arch. t. 203. — An schattigen Orten in Obst- und 
Grasgärten, sumpfigen Wiesen (Bimg. 1. e.). — Auf der Lazarethwiese 
bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

3596. H. fulva L.; Bmg. 636; Tratt. Arch. t. 204. — Auf gra- 
sigen Abhängen in Obstgärten, Weinbergen. (Dmg. 1. e.). Jun. Jul. 


779. MUSCARI Tournef. inst. t. 180. 


3597. M. comosum. Mill. diet. n. 2; Zeehb. icon. Liliac. f. 1001. 
— (Hyacinthus comosus Z.; Bing. 627; Jacqg. A. t.126. — Belleva- 


lia comosa Kunth. en. 306). — AufWiesen und Aeckern häufig in den 
Saaten. (Bing. 1. c.). Hermannstadt. Kronstadt. Jun. Jul. 
a. albiflorum. Floribus sterilibus niveis limbo flavo. (Bmg.) — Auf 


bewachsenen Hügeln bei Reps. Jun. 

3598. M. racemosum Mill. diet. n. 3; Rechb. icon. f. 999. — (H. 
racemosus L.; Bmg. 628. — Botyriecanthus commutatus Kunth. 
l. c.) — Auf grasigen Abhängen, Weinbergen, Obstgärten. (Dmy. ]. c.). 
Nach der getrockneten Pil. möchte ich diese für M. pallens Fisch. hal- 
ten. April, Mai. 


43 % 


676 

3599. M. botryoides Mill. diet. n. 1; Schult. syst. 7, p. 501; 
Koch syn. ed. 2, 834; C. Koch. Linn. XXI, p. 256; Zechb. icon. f. 998. — 
(Hyaeinthus botryoides L. sp. 455. — Sturm H. 7. Botryanthusvul- 
garis Kunth.) Muscari polyphyllum Schur. herb. Transs. — Bulbo maximo, 
9 lin. diam. polyphyllo. Foliis linearibus flaceidis, acutis, canaliculatis, 
scapo multo Jongioribus. Scapis plurimis ex uno eodemque bulbo, firmulis. 
Perianthio amoene caeruleo, ovato-globoso, parum elongato, limo aperto, 
dentibus albis triangularibus. — (Medium inter antecedentem et conse- 
quentem = M. botryoides Rchb. icon.). — Auf grasigen Abhängen bei 
Kronstadt, selten, auf dem Galgenberge im Kalkgerölle zwischen Gebüsch 
am Flüsschen am Fuss des Kapellenberges. April. 

3600. M. transsilvanicum Schur sert. p. 76, n. 2854; Schur 
Oestr. bot. W. Bl. 1856, p. 237. — Bulbo ovato bifolio, maximum trifolio. 
Scapo solitario semper ex uno eademque balbo, 2, 3—6 poll., debili. 
Foliis linear-oblongo-spathulatis, planis, apice cucullato-contractis, erectis, 
versus basin sensim sensimque in petiolum tenuissimum canaliculatum 
attenuatis scapum brevioribus, plerumque ad basin inflorescentiae attin- 
gentibus, viridibus, vel junioribus rubicundis. Racemo undique florigero, 
2-—-6 lin. longo. Floribus amoene cacruleis exiguis ovato-globosis, brac- 
teatis, horizontaliter patentibus, post anthesin infimis reflexis, summis 
sterilibus. Perianthii limbo aperto; dentibus limbi minimis, albis, semior- 
biculatis, obtusis, sub anthesi rectis. Ovario trigono obovato. Capsula 
trigono-globosa, pedicellum aequante, a basi ad apicem dehiscente. 
Valvis orbieulato-cordatis. Seminibus atris, non lucidis, globosis, reticu- 
lato-rugosis. Plantula gracillima venusta, 3 -6 poll., glaberrima, folia 
subtus striata, subito acuminata, racemus 3—9 lin. longus, flores conferti 
3, —1 lin. longi, suaveolentes,. — Auf bewachsenen Höhen, Hügeln, 
Bergen, in Eichenwäldern, am Fusse alter Stämme, an luftigen Orten, 
bei Hammersdorf, 2000‘ Alluvialboden; am südlichen Abhang des Ka- 
pellenberges bei Kronstadt, eine schlanke schmalblätterige Form, Kalk- 
substrat; auf den Rodnaer Gebirgen eine sehr kleine zarte Form; auf 
dem Korondsys (Czetz) den 6. Juli noch blühend, sonst April. — (Schon 
von Lerchenfeld 1785 beobachtet). 

3601. M. tubiflorum Steven. Verz. taur. Pfl. 336. — In der Me- 
zöseg (Janka Linn. 1860, p. 606). 

3602. M. moschatum Willd. en. h. berol. p. 378; Sehult. syst. 
7, p- 590. — (Hyacinthus Muscari L. sp. 454, Kern. t. 25; B. Mag. 
t. 734; Schkh. t. 96. — Muscari ambrosiacum Mönch.). — Aus dem 
Oriente stammend, häufig in Gärten kultivirt und auf Rasen ver- 
wildert. Mai. 


780. HYACINTHELLA 
(Schur Oestr. bot. W. Bl. 1856 , 227.) 
Perigonium corollaceum, eampanulato-eylindraceum, obsolete tri- 


gonum, basi rotundatum, denique ventricosum, usque ad tertiam partem 
tubi sexpartitum, lobis limbi porreetis sub anthesi leviter recurvatis, 


677 


post anthesin incurvatis. Stamina sex, medio tubi inserta, filimenta fili- 
formia. Ovarium globoso-trigonum. Stylus teris sensim attenuatus. Stigma 
obtusum vix distinetum. Capsula depresso-subglobosa, trilocularis, trivalvis 
(loculicida), valvis medio septiferis, laculi a basi ad apicem dehiscentes, 1 
raro 2 spermi. Semina atra, ovalia, obsolete trigona vel semiglobosa, 
rugulosa, sporophoro centrali basi capsulae affixo. Umbilico nudo. Embryo 
rectus axillarıs albumine dimidio brevior, extremitate radıculari umbilicum 
vix attingens. — (Media inter gen. Muscarum et gen. Hyacinthum sed 
magis proxima posteriori). 

3603. H. leucophaea Schur ]. c. p. 228. Hyacinthus pallens 
Schult. syst. 7, p. 583. — (H. leucophaeus Steven. in Kunth. en. IV, 
p- 312; Ledeb. Ross. 4, 156. — Zechb. icon. cerit. IV, p. 27, f. 511: Ave 
Lall. hort. petrop. 1845, p. 69—71. — H. amethystinus Poll. [non L.] 
Muscari leucophaeum (©. Koch in Zinn. XXIL, p. 254. — M.pallens 
Dess. en p. 14, [non Fisch. nec Hohenack neque M. Bieb.]). — (Botry- 
anthus stereophyllus Herb. Stirp. 305 Bucov. 71 sec Janka Oestr. 
bot. Zeit. 1860, p. 84). — Bulbo ovato bifolia, monoscapo. Foliis inae- 
qualibus erectis, coriaceis, subtus crassinerviis, glabris, lucidis, margine 
tenue ciliolatis, late lineari-spathulatis, subito eucullato-acuminatis; folio 
intimo duplo minori, sensim acuminato acuto; foliis basi scapoque pur- 
pureis. Scapo 3-9 poll. tereti, erecto, folia superante. Floribus exiguis 
racemosis, amethystinis, bracteatis, pedunculum 1'/, lin. longum aequan- 
tibus, erecto-patulis. Bracteis minimis squamaeformibus amethystinis, 
persistentibus, plerumque bifidis. Capsula subglobosa pedicellum aequante 
Plantula venusta, scillae bifoliae habitu et Muscar. botryod. nec M. pallens 
subsimilis, racemus 3—30 florus, Y—1', poll. longus; flores supremi 
plerumque steriles, pallide amethystini suaveolentes, 1'/, lin. longi , sub- 
campanulati; antherae violacae. — Auf dem Kapellenberg bei Kronstadt, 
südlicher Abhang, Kalksubstrat. 2600°. Mai 1854; soll auch im Hunyader 
Com. später gefunden worden sein, doch sind mir von hier keine Exem- 
plare zu Gesichte gekommen. 


781. ENDYMION Dumortier. florul. belg. p. 140. 


3604. E. nutans Dumort. 1. c. -— Agraphis nutans Zink Handb. 
1, 166. — Rehb. erit. IX, f. 1125. — Seilla nutans Smith. engl. bot. t. 377. 
— (Hyaecinthus non sceriptus Z. sp. 453). — In schattigen Gärten 
auf Rasenplätzen verwildert, im Park in Frek. Mai (wohl nur zufällig). 

3605. E. cernuum (Link) Schur herb. Transs. — (Agraphis 
cernua Link. Handb. 1, 166; Zechb. exc. germ. p. 105. — Hyacinthus 
hispanicus Clus. lib. II, p. 177. — Scilla non scripta b. Bot. Mag. 
1461. — Agraphis cernua Schur sert. n. 2856). — Auf Rasen ver- 
wildert im Bruckenthalischen Garten vor dem Leichenthor in Hermann- 
stadt, (floribus albis) Mai 1846. 


678 
Ordo CXLVII. COLCHICACEAE DU. fl. franc. 3, 192. 


(Melanthacearum sect. R. Brown.) 
782. BULBOCODIUM /. 


3606. B. edentatum Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 163, t. 6, 
f. 1 et 2, 1852, p. 117; 1853, p. 335 Schur bot. Rundr. 1853, ed. 1859, 
p- 44; Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 108; Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 
354. — Planta 4—6 poll. Bulbo oblongo-ovato, 8—10 lin. long., 6—8 lin. 
diamet., fusco tunicata. Scapo interdum curvato-adscendente dein erecto, 
basi foliisque vaginis aphyllis involuto. Foliis 2—3 oblongo-linearibus, 
striatis, sub anthesi basi perianthii vix attingentibus, post anthesin peri- 
anthium superantibus. Phyllis perianthii elongato-oblongis, striatis, acu- 
tiusculis, in unguem longissimum angustatis heteromorphis, interioribus 
nempe basi laminis utrinque lobulis hyalinis inflexis notatis, exterioribus 
basi obsolete rotundatis subito in unguem attenuatis. Unguis lamina 
duplo longioribus. Staminibus pulvinulo cornosulo basi laminis insertis phyllo 
dimidio brevioribus. Floribus dilute purpureis. Capsula ovato-oblonga, 
longissime acuminata, 12 lin. longa. Semina minima Y, lin. longa, obovato- 
angulata, hinc bilacunosa, glabra, fusca. — (Nach Neilr. Nachtr. 1861, p. 
43 Synon. von B.ruthenicum Bunge, Delect. sem. h. dorpat. 1837, p. 12; 
Kunth. en. 4, p. 146; Ledeb. Ross. 4, 206; Griseb. et Sch. iter hung. in 
Wiegm. Arch. 1852, p. 359; Wolf. Verh. d. sieb. Ver. 1857, p. 19. — B. 
vernum var. Janka Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 198; Linn. 1860, p. 604). — 
Auf den luftigen Höhen der Heuwiese bei Klausenburg (Joo Wolf.) 
März, April. 

3607. B. triginum Adam. in Web. et Mohr. Beitr. z. Naturkunde 
4, p. 49; Kunth. en. 4, p. 147. — B. edentatum var. triginum Sehur 
sert. n. 2857; Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 353. — Colehicum caucasicum 


Spr. syst. 2, 143. — Merendera caucasica M. Bieb. Fl. t. caue. A, 
p- 293 et 426; III, p. 281. — Mit der vorigen gemeinschaftlich auf der 


Heuwiese bei Klausenburg (Joo Wolf) März, April. (Früchte Jul. Joo) 
— Omnibus in partibus majus quam B. edentatum, 2—3 floro; styli 
tres distincti; folio latiora flores interdum superantia complicata apice 
recurvata; capsula magis trıfurcata. — An var. antecedentis? 


783. COLCHICUM L[. 


3608. C. autumnale ZL.; Bmg. 66%; Zechb. icon. f. 949, Fl. dan. 
t. 1642; Engl. bot. t. 133; Schkh. t. 102; Sturm H. 3; Brandl. et Rat. 
Giftpfl. t. 4. — Auf nassen Wiesen allgemein verbreitet. Septbr. Octob. 

a. polyanthum. C. multiflorum Syll. or. 25 (non Schur). — C. au- 
tumnale polyanthus Cius. hist. 198, 199. — Hermannstadt, Kronstadt. 
October. 

b. vernale. Schur herb. Transs. Foliis floribusque coaetaneis verni- 
feris. — Auf der Lazarethwiese bei Hermannstadt, einzeln. Mai 1846. 

3699. C. pannonicum Griseb. et Sch. iter hung. in Wieym. Arch. 
1852, p. 359. — C. multiflorum Schur sert. p. 76, n. 2859. — Auf 


679 


fruchtbaren Wiesen bei Hermannstadt, auf Waldboden in den Thälern 
der Hügelregion: Stolzenburg, Gross-Scheuern, prächtig auf Waldwiesen 
im Branisch bei Hannebach, Septbr. Octb. 

3610. ©. transsilvanicum Schur herb. Transs. —= C. latifolium 
Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 204 (non Heuf.) — Bulbo ovato 
maximo multitloro. Foliis hysteranthiis glaueis, maximis 15 poll. longis, 
3 poll. latıs, lingulatis, obtusiuseulis. Floribus speciosis maximis, dilute 
purpureis; perianthii laciniis inaequalibus, interioribus brevioribus, oni- 
nibus ovalibus obtusiuseulis. Filamentis inaequalibus, lJaciniarum interiorum 
nempe longioribus. Capsulis 1--3—5—7 maximis, 2—2Y, poll. longis, 
oblongis utrinque acutis, confertis. — Auf Waldwiesen oberhalb Resinär, 
auf dem Kapellenberg und der Postwiese zwischen Gesträuch bei Kron- 
stadt Kalk. 2000°—-2500°. Aug. Septbr. Früchte Jul. 

3611. ©. arenarium W. Kit. pl. rar. t. 179. — Auf der Mezöseg 
nach Lerchenfeld 1780. Septbr. Früchte Jun. Jul. 


Ordo CXLVIII. VERATREAE Schur. 


(Melauth. Trib. Veratreae Endlicher.) 
784. VERATRUM /. 


3612. V. nigrum L.; Dimg. 664; Jaeg. A. t. 3365 Zechb. icon 
Juncac. f. 939; Schkh. t. 341. — An Waldrändern, Gebüschen, grasigen 
Abhängen; im jungen Wald bei Hermannstadt zwischen Gebüsch am 
Scheweschbach. Jul. Aug. (Ding. 1. ce.) 

3613. V. album L.; Bing. 6635 Jacg. A. t. 335; Fl. dan. t. 1120; 


Brandl. et Rat. Giftpfl. t. 5. — Auf nassen und sumpfigen Waldwiesen 
(Ding. 1. ce.) häufig bei Hermannstadt. Jun Aug. 
a. velutinum. Foliis subtus piloso-velutinis. — Auf der Narzissen- 


wiese im jungen Wald bei Hermannstadt. Aug. 
3614. V. Lobelianum Dernh. in Tromsd. Journ. 16, p. 206; 


Schrad. n. Journ. 2, 341; Zechb. icon. Juncac. f. 938 8. — (V. album 
var. ß Lobelianum Koch syn. ed. 2, 836. — V. album Gaud. — V. 
veride Schkh. t. 341.) — Auf Moorwiesen in Jen Voralpen und Alpen 


bis 6000‘ Elevat. Arpas, Butian. Jun. Jul. 


785. TOFIELDIA Huds. augl. 157. 


3615. T. calyculata Wahlenb. helv. p. 68; 75. fl. lapp. p. 905 
Koch syn. ed. 2, 836; Sturm H. 78. — (T. palustris Hoppe et Stemb. 
Denkschr. 1815, 153; Bmg. 661; Bess. en. p. 15. — T. alpina Smith. — 
Anthericum calyceulatum var. a., Z. suec. 107. — A. calyculatum 
L. sp. 447. — A. Pseudo-Asphodelus Jaeg. — Narthecium caly- 
culatum Al. — N. iridiflorum Vill. — Scheuchzeria Pseudo- 
asphadelus Scop. — Heriteria anthericoides Schrank. — Helo- 


680 


nias borealis Willd. sp. 2, 274. — H. anthericoides Hoppe. — 
Hebelia allemannica et H. collina Gmel. fl. Bad. 2, p. 117, 118, 
t. 1.) — Auf Moorwiesen in der Berg- und Hügelregion. (Bing. 1. ce.) 
Talmats auf Nagelflüe. Jun. Jul. 

a. nivalis. Caule humili 3—6 poll. foliis breviore; racemo brevis- 
simo post anthesin elongato 2 poll. longo. An T. glacialis Gaud. 2, p. 
596; Sturm H. 78, n. 7. — Auf Hochmoor der Fogaraser Alpen: Piscu- 
Sirna 6000°. Aug. 

b. alpina. Caule 3 poll. Foliis angustis 3—5 nerviis caule breviori- 
bus. Racemo paucifloro denique interrupto, floribus remotis solitariis. — 
(T. calyculata var. alpina minima Schur sert. n. 2863 a. — T. al- 
pina Schur herb. Transs. an Hoppe?) — Auf dem Vurtop der Arpaser 
Alpen, Hochmoor, Glimmerschiefer. Jun. 7000°. 

c. subramosa. = var. ramosa Hoppe. Caule superne subramoso. 
Floribus longissime peduneulatis; peduneulis 4%, poll. longis basi bibrac- 
teatis, versus apicem nudis; bractea infima oblongo acuminata peduneu- 
lam aequante, bracteis supremis brevioribus. — Podruschel der Arpaser 
Alpen, Vurtop. Jul. 6000‘. 


Ordo CXLIX. JUNCEAE DGC. fl. franc. 3, 192. 


(Juncaceae Bartling ord. nat, p. 37.) 
(Glumacearum pars. Dmg. III, p. 327. 
786. LUZULA /. 

Sect. I. Pterodes 6riseb. 


3616. L. pilosa Willd. en. h. berol. 1, 393; Sturm H. 77; Rechb. 
icon. f. 8438—849. — (L. vernalis DC.; Bmg. 2223. — Juncus pilo- 
sus Host. gram. 3, 100; Fl. dan. t. 441.— J. vernalis Ehrh. — J. lu- 
zulinus Will. — J. Luzula Krock. — J. pilosus a. L. sp. 468.) — 
In Wäldern, Hainen, auf Wiesen und Triften der Hügel und Berge. 
April, Mai. | 

3617. L. Forsteri DC. syn. fl. gall. p. 150; Koch syn. ed. 2, 845; 
Rechb. icon. f. 850; Smith. angl. 2, 178; Sturm H. 77. — (Juneus For- 
steri Smith. brit. 1395.) — (An Luzula pilosa Bmg. en. n. 2222?) — 
In Wäldern und Hainen der Berge und Voralpen. Kalksubstrat auf der 
Piatra-mare und dem Schuler. Mai, Jun. 

3618, L. flavescens Gaud. helv. 2, p. 564; Koch syn. ed. 2%, p. 
845. — (L. Hostii Desv. Journ. 4, 140. — L. pubescens Hoppe. — 
L. vernalis var. pallida alpina Schur herb. Transs. — Juneus 
flavescens Host. gram. 3, t. 94.) — Auf Kalkgebirgen, auf dem But- 
sets bei Kronstadt. Aug. verblüht. 6000. 


651 


Seet. II. Anthelaea 6riseb. 


3619. L. maxima DC. fl. franc. 3, 160; Bmg. 2221; Sturm H, 
36. — (Luzula sylvatica @aud. helv. 2, 568; Zechb. icon. f. 861. — 
Juncus maximus Ehrh.; Host. gram. 3, t. 98. — J. latifolius Wulf. 
in Jaeg. coll. p. 59. — J. sylvaticus Sm. — J. nemorosus ß Pollich. 
— J. pilosus ö L. sp. 468. — J. montanus Lam.) — In Berg- und 
Voralpenwäldern allgemein verbreitet, von 4000‘-5500° Elevat. Jun. 
Aug. — (Var. floribus spediceis vel albidis, glaberrima vel parce pilosa.) 

3620. L. albida DC. fl. france. 3, 159; Bimg. 2217; Sturm H. 36. 
77, FRchb. icon. f. 854. — (L. nemorosa E. Meyer. — Juncus albidus 
Hoffm.; Host. gram. 3, t. 95. — J. angustifolius Wulf. in Jacgq. coll. 
3, 56. — J. pilosus & L. sp. 467. — J. luzuloides Lam. — J. nemo- 
rosus a Pollich.) Var. Rhizomate fibroso et stolonifero, floribus albis vel 
rubellis (L. rubella Hoppe) foliis vaginisque plus minus albo-pilosis 
Schur sert. n. 2891, var. a, b,c et e. — In Wäldern, Hainen, Wald- 
wiesen, steinigen Abhängen der Hügel und Berge. (Dmg. 1. ec.) Jun. Aug. 


3621. L. alpigena Schur. Rhizomate crasso repente dense fibroso. 
Foliis rigidis culmoque glabris vel margine parce pilosis, nitidis. Anthela 
decomposita involuerum aequante vel superante. Floribus apice ramulorum 
in glomerulis 3—6 floris dispositis parum longioribus quam antecedens. 
Phyllis perigonii purpureo-fuscus, nitidis, acutis, mucronulatis. Capsula 
perigonium aequante. Planta subalpina 2—3 ped., quasi L. niveam flori- 
bus cuprinis praebens. — (L. albida var. d. Schur sert. n. 2891. — An 
L. albida b. cuprina Rochel. banat.) — In der Krummholz- und Zwerg- 
wachholder-Region bis 6000‘, in den Arpaser- Kerzesorer- Fogaraser- 
Pormbacher Alpen, Glimmerschiefer, Jun. Jul.; auf dem Butsets im Ja- 
lomitzthal unterhalb des Klosters Skitt, bei Kronstadt Kalk. Aug. 

3622. L. nivea DC. fl. franc. 3, 158; BDimg. 2216; Sturm H. 36. 
— (Juncus niveusLZ. sp. 468; Scheuchz. t. 7, f. 7; Host. gram. t. 98.) 
Var. floribus sordidis, phyllis perigonii basi vel extus omnino purpureo- 
punctatis. — Auf Alpen an schattigen Orten, in Bergwäldern. (Bmg. 
l. e.) Kronstadt. Jun. Jul. 

3523. L. intermedia Dmg. en. III, n. 2226. — (L. glabrata 
Hoppe gram. decad. 4, n. 38; Koch syn. ed. 2, 846. — Juncus glabra- 
tus Hoppe ap. Sturm H. 28. — J. intermedius Host. gram. 3, t. 99. 
— Luzula spadicea y M. et K. D. Fl. 2, 598.) — Auf Alpentriften 
und Felsenabhängen (Bimg. 1. c.): Arpas; Podruschel; auf dem Butsets 
und Königstein bei Kronstadt. Kalk 6000‘. Jul. Aug. 

3624. L. spadicea DC. fi. franc. 3, 159; Bmg. 2218; Rehb. icon. 
f. 857; M. et K. D. Fl. a. — (Juncus spadiceus All.; Sturm H. 28; 
Host. gram. 3, t. 96.) — Auf Triften der Alpen. (Bmg. 1. ec.) Auf den 
Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen, Jun. Aug. 

a. aueta. Planta omnibus in partibus aucta, capsula nigra stylo 
curvato aequante perigonium parum superante. — (L. spadicea var. 
melanocarpa Ledeb. Ross. 4, 217.=L. melanocarpa Desv. in Journ. 


632 


de bot. 1, t. 5, f. 2.) — Auf dem Podruschel der Arpaser Alpen mit 
Allium sibiricum. Aug. 

3625. L. parviflora Desv. in Journ. de Bot. 1, n. b; Rechb. icon. 
XIX, f. 859; Schur Seren. 17,0. a8Rg 2 In spadicea var. brevi- 
folia Schur herb. Transs. — L. spadicea var. parviflora Ledeb. 
Ross. 4, 217. — L. melanocarpa ß fastigiata EZ. Meyer in Linn. 3, 
p. 37%. — L. neglecta Kunth. en. 3, p. 301. — J. pilosus var. ß 
Link. p. p. — J. parviflorus Ehrh.) — Auf dem Podruschel der Arpa- 
ser Alpen 7000° Jul.; auf dem Butsets Kalksubstrat, Aug. 1854 in Früch- 
ten. (Ist durch die kleinen blassbraunen Blüthendecken und Früchte und 
durch die kürzeren und breiteren Blätter auf den ersten Blick zu unter- 
scheiden.) 


Seet. III. Gymnodes 6riseb. 


3628. L. campestris DC. fl. france. 3, p. 161; Ding. 2224; Iechb. 
icon. f. 831—833 5; Lejeune fl. d. Spa. 1, 169; Koch syn. ed. 2, 847; Sturm 
H. 77, n. 5. — (Juncus nemorosus Host. gram. 3,t. 97. f.1 non 
Bmg.]) — Auf Wiesen, Triften der Hügel, Weinberge, in Wäldern und 
Hainen. Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. März, Mai. (Schur sert. 
p- 77, n. 2893, var. a, b et c.) 


a. Pseudo-nemorosa. = L. campestris var. d. Schur sert. n. 2893, 
forma maxima 12—15 poll. serior florens, anthela aucta floribus pallide 
fuscis, majoribus, phyllis perigonii evidentius acuminatis. — Auf Berg- 
wiesen: Götzenberg, Preschbe, oberhalb Resinar. Jun. 4000°. 

3627. L. multillora Lejeune il. de Spa. 1, 169; Koch syn. ed. 2, 
847; Zechb. icon. f. 838; Sturm H. 77. — (L. erecta Desv. Journ. 1, 
156. — L. campestris var. ß M. et K. 2, p. 601. — L. campestris 
ß nemorosus E. Meyer mon. p. 77. — L. intermedia Spen. = L. 
nemorosa Ding. en. 2249. — Juneus nemorosus Host. gram. 3, t. 
97, £. 5. — J. campestris FI. dan. t. 1333.) — Auf Waldwiesen, Hei- 
den der Bergregion, (Bmg. |. e.) stellenweise Hermannstadt, Kronstadt. 
Mai, Jun. 

a. pallescens. Schur sert. n. 2894 var. a. = L. pallescens Hoppe 
ap. Sturm H.77, n. 9. — A. L. multiflora genuina differt: Spieis flori- 
busque multo minoribus, floribus numerosioribus flavidis, phyllis perigonii 
dorso flavis margine lato albo hyalino notatis. Planta magis caespitosa 
8 poll. alta (L. campestris var. ß. pallescens Wahlenb. fl. suec. 218. 
—=L. pallescens Bess. en.p. 15 = Juneus pallescens Wahlenb. Fl. 
lapp. non differt). — Auf Waldwiesen, auf der Narzissenwiese im Jungen 
Wald bei Hermannstadt; im Branisch. Mai 1846. 

a. nivalis. Schur sert. n. 2894 var. b. et c. — Spieis brevissime 
pedicellatis vel sessilibus et in capitulum densum subspicatum bracteatum 
congestis; floribus minoribus atro-fuseis vel pallidioribus in colorem 
luteum vergentibus. — (L. multiflora var. ß. et ö. Koch syn.:ed. 2, 
847. — L. campestris y. E. Meyer mon. p. 18. — L. congesta Lejeune 
— L. campestris y. nivalis Wahlenb. — L. alpina Hoppe a. Sturm 


653 


H. 77, n. 6. — Juneus congestus Thuill.). — Auf Triften der Hoch- 
alpen 7000‘. Podruschel, Vurtop, Arpas am See, auf der Fromoasze (Juni 
1847). Jul. Aug. — (Sieht der L. spicata ähnlich aus). 


3628. L. sudetica Schur sert. n. 2805. — (L. nigricans Desv. 
Journ. 1, 158, Hoppe ap. Sturm H. 77, n. 8, DC. fl. france. suppl. 306; 
Zechb. icon. f. 836. — L. multiflora y. nigricans Koch syn. ed. 2, 
847. — L. campestris Ö. alpina .E. Meyer mon. 18. — Juncus sude- 
ticus Willd. sp.; Host. oram. IV, t. 99). — Auf moorig - schlammigen 
Triften der Grossauer Alpen, auf der Fromoasze ; auf dem Arpas. 6000‘. 
Jun. Jul. 


3629. 3. spicata DC. fl. franc. 161; Bing. 2225; Iechb. icon. f. 844. 
— (Juncus spicatus ZL. sp. 469; Host. gram. IV, t. 100; Sturm H. 28). 
— Auf Triften und Felsen der Alpen, Moorboden (Bmg. 1. e.) — Foga- 
raser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher Alpen. Glimmerschiefer. Kalk- 
alpen bei Kronstadt: Butsets, Königstein 6000‘. Jul. Aug. Var. minima 
2—3 poll. spiea vix lobata pallidiflora vel 6 poll. spiea lobata floribus 
atro-fuscis, etc. 

a. subpediformis maxima, spica 12—15 lin. longa pyramidato-multi- 
lobata nutante, floribus ustulatis atrisve, Planta 10—12 poll. subeaes- 
pitosa. (An L. conglomerata Mielichh. = L. spicata f. conglo- 
merata Koch syn. ed. 2, 848). — Auf der Keprereasze der Arpaser 
Alpen, am Keprereasze-See. Aug. 


787. JUNCUS L. 
Seet. I. Aphylli. 


3630. J. conglomeratus L.; Bing. 2226; ehb. IX, f. 912—913; 
Host. gram. 3, t. 82; Sturm H. 71; Fl. dan. t. 1094. — (J. communis 
E. Meyer var. ß. Ledeb. Ross. 4, 221). — Auf sumpfigen Wiesen, an 
Gräben, Teichen. Jul. Aug. 

3631. J. effusus L.; Bimg. 2227, Rehb. icon. IX, f. 920; Sturm 
H. 71; Host gram. 3, t. 83; Fl. dan. t. 1096. — J. communis & effu- 
sus Ledeb. Ross. 4, 221. — Leers. t. 13, f. 2. — J. communis E. Meyer). 
— Auf Sumpfboden, an Gräben, Flüssen, Teichen. Jun. Aug. 


3632. T. diffusus Hoppe in decad. gram.n. 155; Koch syn. ed. 2, 
839; Schur sert. n. 2881; Sturm H. 77. — (J. effuso-glaucus. Gareke 
Nord. Deutsch. V. Ausg. 392). — Auf Sumpfwiesen, an Teichen und 
Gräben, zwischen Talmats und Zood. Jul. 1847. 

3632. I. paniculatus Hoppe in decad. gram. n. 156; Koch syn. 
ed. 2, 839; Sturm H. 77. — Auf salzigem Schlammboden in der Hügel- 
region Salzburg, Kolos in der Mezöseg. Juli 1853. 

3634. I. glaueus L.; Img. 2228, Rehb. icon. f. 92%; Host. gram. 
3. t. 81; Sturm H. 71; Fl. dan. t. 1159. — (J. inflexus ZLeers. Herb. p. 
87.t. 13, £.3. — J. effusus Pollich. — J. teuax Posr.), — Aut feuchten 
Wiesen, an Flüssen und Teichen. Jul. Aug. 


3635. J. filiformis L.; Bing. 2229: Zechb. icon. f. 919; Host gram. 
3, t. 184; Sturm H. 36. — Fl. dan. t. 41207. — Auf Moorwiesen der 
Hügel- und Bergregion (Bmg. 1. c.) am Büdös. Jul. Aug. 


3636. J. transsilvanicus Schur sert. p. 77, n. 2884; Schur Verh. 
d. sieb. Ver. 1851, p. 169; 1852, p. 90. = J. filiformis var. alpinus 
Schur herb. Transs. — Gracillimus, 3—6 poll. altus. Rhizomate unilate- 
raliter longissime repente, in serie simplici culmifero. Culmis laevibus, 
tenue striatis, subaequilongis, medio foliferis, infirmis, rectis et erectis. 
Anthela 3-6 flora, simpliei, bracteata. Phyllis perigonii lanceolatis lon- 
gissime acuminatis. Floribus hexandris. Fructibus maturis? — Auf 
schlammigem Boden der Hochmoore, am Rande des Keprereasze-Sees der 
Arpaser Alpen, am Bullasee der Kerzesorer Alpen 6000°—-6500° — Juli 
noch olıne reife Früchte. 


Sect. II. Subeapitati. 


3637. J. Jacquini L. mant. 63; Bing. 2232; Jacg. A. t. 2215 
Sturm. H. 71; Host. gram. 3, t. 93. — J. biglumis Jacg. en. t. 4, f. 2. 
— Auf den Kronstädter Kalkalpen (.Dmg. 1. e.): Butsets, Piroska. Juli. 
August. f 


3638. J. castaneus Smith. brit. 4. p. 3835 Koch syn. ed. 2, p. 
840; Sturm. H. 71; Fl. dan, t. 1332; Engl. bot. 900. — J. triceps 
Rostk. Junc. n, 43. — (J. castaneus var. gracillimus pauciflorus 
transsilvanicus, foliis subulatis; capsula matura perianthium duplo super- 
ante. Planta 6— 8 poll. culmo monophyllo. = Juncus Czetzii Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1363, p. 111). — Auf dem Dsemonye der Rodnaer Alpen 
(Ozetz). Juli. 


3639. J. triglumis L.; Bmg. 2233; Host. gram. 3, t. 9%; Sturm 
H. 28; Fl. dan. t. 132. — Auf feuchten Hochmooren, an quelligen Orten, 
an Rinnseln und Bächen der Alpen (Dmg. ]. e.). Auf den Kronstädter- 
und Hunyader Alpen. Jul. Aug. 

3640. J. trifidus L.; Bmg. 2230; Host. gram. 3, t. 85; Sturm H. 
71; Fl. dan. t. 107; Zechb. icon. f. 869. — Auf Felsen der Alpen (Dmg. 
l. c.). — Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. 5000°—7000°. Glimmer- 
schiefer. Kalk. Jun. Aug. 


3641. J. Hostil Tausch. bot. Zeit. 17, 2, 5185 Koch syn. ed. %, 
841; Schur sert. n. 2868; Zechb. icon. IX, f. 870. — (J. monanthos Jacq. 
Vindob. 615 Jacg. en. t. 4, f. 1; Sturm. H.71; Fl. dan. t. 1691. Host. 
gram. 3, t. 85. — J. trifidus Bmg. |]. c. p. p.). — Auf den Arpaser 
und Kronstädter Alpen. Kalk. 6000‘. Jul. Aug. 


3642. J. capitatus Weigl. obs. bot. p. 30, Koch syn. ed. 2, 841; 
Sturm H. 13; Schkh. t. 98, ß. Fl. dan. t. 1690. — (J. ericetorum Poll. 
— J. gracilis Roth. tent. 2, 1, 402). — Auf feuchten sandigen Aeckern 
und Triften, überschwemmt gewesenen Orten, an Flussufern, auf der 
Heide bei Arpas am Bache mit Centunculus minimis. Jun. Jul. 


685 


Sect. IH. Foliati. 


3643. J. obtusiflorus Ehrh. Beitr. 6, 83; Bmg. 2239, Koch syn. 
ed. 2, p. 341; Zechb. icon. f. 901; Sturm H. 77; Fl. dan. t. 1872. — (J. 
bifolius Hoppe Taschenb. 1810. — J. retroflexus Rafn. dan. 4, 485. 
— J. divergens Koch et Zir. cat. pl. palat. p. 19. — J. Nesii Haller 
fil. suppl. 27). — (Var. viviparus Bing.].e. var. ß.). — Auf schlammig 
sumpfigen Wiesen, an und in Teichen, Gräben, Sümpfen, an über- 
schwemmt gewesenen sandigen Flussufern, nicht gemein, im jungen 
Wald bei Hermannstadt, am Altfluss bei Zam und Talmäts, an dem 
Burzenfluss bei Kronstadt. Jun. Aug. 


3644. J. lamprocarpus Ehrh. Calam. n. 126; Bing. 2241; Jechb. 
icon. f, 902—904; Sturm H. 71. — (J. aquaticus Roth. tent. 2%, 403. — 
J. adscendens Host. gram. 3, t. 87. — J. lamprocarpus Engl. Bot. 
t. 2143. — J. articulatus var. a. et ß. L. sp. 465. — J. acutiflorus 
ß. Gaud. agrost. 2, 223. — J. foliosus Hoppe Taschenb. 1810). — Auf 
feuchten Wiesen in Wäldern, an Gräben, Flüssen, Sümpfen, unbebauten 
schlammigen Orten (Bimg. 1. c.), häufig bei Hermannstadt, Kronstadt, 
Klausenburg, Mezöseg. Jun. Aug. 

a. salinus. Rigidus, suberectus, floribus capsulisque majoribus atro- 
fuscis siccatione nigricantibus. — Auf Salzboden, Thonschlamm der 
Salzlokalitäten. Jul. Aug. 

b. pallidus seu macrocephalus Schur sert. n. 2876, var. ß. Similıs 
antecedente sed floribus pallidis capsulis apice tantum fuseis. — Auf 
Sumpfwiesen bei Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

c. fluitans. Koch syn. ed. 2, 842, var. f. Subsimilis J. supini var. 
fluitans sed parum robustior, caule fluitante elongato et in geniculis 
radicante; foliis tenuioribus elongatis; anthela paueiflora, ramis elongatis, 
floribus capsulisque viridibus vel perianthii foliolis margine tantum fuseis. 
(J. lamprocarpus y. et & Meyer Syn. Junc. p. 24. — J. radicans 
Schur herb. Transs.). — In Gräben, fliessenden Wäsern, an Teich- und 
Sumpfrändern. Hermannstadt. Jul. Septbr. 

d. alpigenus. Schur sert. n. 2876, var. a. — Humilis subsimplex, 
2—3 poll., floribus subeapitatis; capitulis 2—3 multifloris bractea longis- 
sima suffultis; floribus capsulisque atrofuseis majoribus; foliis subulatis. — 
Auf Schlammboden der Alpentriften: Arpas, Butian, 6000‘. Aug. 

e. viviparus seu proliferus. — Häufig zwischen der normalen Form. 
Hermannstadt, Kronstadt. Aug. 

3645. J. fuscoter Schreb. in Schweig. et Kört. fl. Erlang. p. 149; 
Sturm. H. 71. —(J. alpinus Vill. delph. 2, 233; Koch syn. ed. 2, 852; 
Bluff. et Fingerh. A, A, p. 563; Fl. dan. t. 2171. — J. alpinus var. a. 
Schur sert. n. 2874. — J. ustulatus Hoppe Anleit. p. 30. — J. nodu- 
losus Wahlenb. — J. geniculatus Schrank. — J. alpestris Hartm. 
— J. erectus Bess. En. p. 15. — J. micranthus Desv. — J. miero- 
earpus Nolte. — J. mucroniflorus. Clairv. — J. rariflorus Hartm. 
scand. ed. 1, p. 141). -- Var. minor et major, rariflorus et multiflorus, 
perianthii phyllis atrofuseis, fuseis et albidis margine tantum fusco 


656 


notatis. — Auf Moor und Torfwiesen aus der Ebene bis in den Vor- 
alpen: Burgerwiese bei Hermannstadt, Burzenwiese bei Kronstadt, auf 
dem Moore am Büdös; auf den Triften der Arpaser und Kerzesorer 
Alpen, auf dem Butsets bei Kronstadt bis 6000‘ Elevat. Jul. Aug. 

3646. J. acutiflorus Ehrh. Beitr. 6, 86; Bmg. 2240; Bechb. icon. 
f. 906—908. Fl. dan. t. 2112; Schur sert. n. 2877; Mart. fl. mosq. p. 62. 
— (J. sylvaticus Reich. fl. moeno-frane. 2, 181; Koch syn. ed. 2%, 842; 
Host. gram. 3, t. 86; Sturm. H. 78. — J. articulatus y. Z. sp. 1, 465. 
— J. subnodulosus Schrank. — J. nemorosus Siebth. — J. spadi- 
ceus Schreb.). — Auf sumpfigem Boden, Moorsümpfen, an Gräben und 
Teichen, auf Schlammboden an Flüssen, auf Sumpfwiesen. Jun. Aug. 

a. pallidiflorus. Perianthii phyllis pallidis margine fuscis. — Auf 
schattigen Wiesen, im jungen Wald bei Hermannstadt, am Büdös bei 
Tusnad. Jun. Aug. 


3647. J. brevirostris Nees ab Es. Compend. 1, 834. — (J. mul- 
tiflorus Schur herb. Transs. — J. acutiflorus f. macrocephalus 
Koch syn. ed. 2, p. 842; Schur sert. n. 2377 var. a. — J. acutiflorus 
ß. M. et K. d. Fl. 2, p. 589. — J. sylvaticus var. y. multiflorus 
Rochel banat. f. 2. — J. sylvaticus y. Rochelianus R. et $. Heuff. 
banat. p. 177). — Auf feuchten schattigen Waldwiesen, am Schewesch- 
bach im jungen Wald bei Hermannstadt, auf der Burzenwiese bei Kron- 
stadt, Heuwiese bei Klausenburg, auf dem Sumpfe bei dem Dorfe Arpas. 
Jul. Septbr. 


3648, J. atratus Krocker. siles. n. 5395 Koch syn. ed. 2, 842; 
Bess. en. p. 15. — (J. melanathos Rchb. exc. germ. p. 96; Schur sert. 
n. 2878. — J. heptangulus FPeterm. — J. serotinus Schur herb. 
Transs.). — Antecedenti subsimilis sed robustior, 2—3 ped,, suberectus 
vel adscendens; folia crassiora, striata, lacte viridia; flores nitidi, atri, 
duplo majores quam in J. brevirostre. — Auf Moorwiesen bei Her- 
manırstadt, auf der Narzissenwiese im jungen \Wald noch im October 
blühend und mit unreifen Früchten. 


3649. J. supinus Mönch. En. pl. Hass. n. 2965 Dmg. 2236; Koch 
Syn. ed. 2, 843; Fl. dan. t. 199; Schkh. t. 98, ß; Z£chb. icon. fig. 882 bis 
886; Schur sert, n, 2870 — (J. uliginosus a Meyer monogr. p. 29. — 
J. setifolius Ehrh. Beitr. 6, p. 83. — J. subvertieillatus Wulf. in 
Jaeg. coll. 3, 51. — J. fasciculatus. Schrank. — J. verticillatus Pers. 


syn. 1, 384. — J. bulbosus Z.-sp, ed. 1, p. 327. — J. capitatus 
Schkh. t. 938. — J. subverticillatus var.ereetus caespitosus Schur 
herb. Transs.) — Auf überschwemmt gewesenen sandigen schlammigen 


Plätzen. Jul. Aug. 

a. ecomosus. Suberectus, divaricato-ramosus, capitulis ecomosis I. e. 
fascieulo foliorum destitutis. Similis J. lamprocarpi var.humilis. — Am 
Zibinufer bei Neppendorf; am Stadtteiche bei Klausenburg. Jul. Aug. 

3650. J. uliginosus Roth. tent. 2, 1, p- 405. Repens, culmo basi 
foliis confertis bulboso-incrassato, decumbente, ramosissimo in geniculis 
radicante; capitulis comosis. Floribus hexandris (nee triandris). — (Schur 


657 


sert. n. 2780. var. a. = J. uliginosus Roth. tent. 2, 1, p. 405; Dimg.n. 
2235; Schkh. t. 13; Engl. Bot. t. 801; Fl. dan. t. 817. — J. subverti- 
cillatus Host gram. 3. t. 88. — J. repens Zeg. Rchb. exc. germ. p. 96.) 
— Auf Schlammboden an Teichen, Sümpfen, Gräben. (Bmg, 1. c.) bei 
Tusnad am Fuss des Büdös; auf dem Ziegelofengrunde bei Hermannstadt; 
am Fuss des Kereszthegy bei Remete, Jul. Aug. 


c. fluitans. Koch syn. ed. 2, 843. Culmo elongato gracillimo in aquis 
fluentibus nutante, basi non incrassato. J. fluitans Zam. diet. 3. p. 271. 
— Am Rande des Reissbaches auf dem Ziegelofengrunde bei Hermann- 
stadt; in dem Burzenfluss bei den Bienengärten bei Kronstadt. Jul. Aug. 


Sect. IV. Tenageia, 


3651. J.squarrosus L. Ding. 2231; Koch syn. ed.2, 843; Fl. dan. 
t. 430; Sturm H. 36: Engl. bot. t. 933. — (J. Sprengelii Willd. prodr. 
fl. berol. n. 39%, t. 4, f. 8). — Auf Torf- und Moorwiesen in Wäldern, 
vorzüglich in Nadelwäldern. Büdös, Jun. Aug. 


3652. J. bulbosus L. sp. ed. 2, (non ed. 1) p. 466; Bmg. 2234; 
Fl. dan. t. 431, Host. gram. 3, t. 89; Sturm H. 36. — (J. compressus 
Jacq. En. vind. p. 60 et 235; Koch syn. ed. 2, 843; Kehb. icon. f. 890 — 
892). — Auf feuchten Wiesen und Triften. Jun. Aug. 

a. salinus = Pseudo-Gerardi Schur herb. Transs. — Pallidus, capsula 
obloneo-elliptica perianthium aequante. Schur sert. n. 2872 var. ß. — 
Auf Salzthon bei Klausenburg, Torda, Salzburg bei Hermannstadt. Aug. 
September. 

b. alpinus. Humilis 3—6 poll. subsimplex, pauciflorus, floribus 2—3 
confertis, perianthii phyllis capsulisque nitidis, atris, aequilongis. — Auf 
Alpentriften Arpas. Jul. 

3653. J. Gerardi Lois. notice. p. 60; Koch syn. ed. 2, 844; Rechb. 
icon. f. 888—889; Lois. fl. gall. ed. 2, 360. — (J. bottnicus Wahlenb. 
Lapp. p. 8%, t. 6; Sturm H. 71. — J. bulbosus var. ß. Wahlenb. fl. suec. 
p- 215. — J. consanguineus Koch et Zir cat. p. 8 et 19. — J. coe- 
nosus Richeno. — J. soranthus Schrenk.) — Auf schlammigem Salz- 
boden hei Torda, Kolos, Vizakna; auf den Salzwiesen bei Hermannstadt. 
Jun. Jul. 


3654. Tenageia Ehrh. Beitr. 4, 148; Bing. 2238, Host. gram. 3, 
t. 91; Sturm H. 10; Fl. dan. t. 1160. (J. Vaillantii Thuli par. 1,177. 
— J. gracilis Zej. spa. 166. — Tenageia Vaillantii Schur sert. n. 
2385). — Auf überschwemnmt gewesenen sandigen Plätzen, Aeckern, an 
Flussufern; am Altfluss bei Talmats; an der Brücke bei Girlsau. Jul. Aug. 


3655. sphaerocarpus Nees ab Es. in Flora 1818, p. 521; €. Koch 
in Linn. XXI, p. 629; Koch syn. ed. 2, 844. — (J. bufonius var. ß. eapil- 
laris Schur sert. n. 2869. — J. bufonio-Tenageia Schur herb. Transs.) 
— Auf überschwemmt gewesenen Plätzen, an Teichen, Gräben, Sümpfen, 
mit dem vorigen und J. bufonius gemeinschaftlich, auf Kukurutzfeldern 
am Scheweschbach im jungen Wald bei Hermannstadt, Jun. Aug. 


688 


3656. J. bufonius L. Bing. 2237; Idehb. icon. f. 872—876; Host. 
gram. 3, t. 90; Sturm H. 36; Fl. dan. t. 1098. — Auf feuchten Aeckern, 
Triften, unbebauten Plätzen. Jun. Aug. 

a. fascieulatus. Koch syn. ed. 2, 845; var. ß. J. bufonius d. Schult. 
syst. 7, 1, 226. — J. mutabilis Sav. pis. 364. — J. hybridus Brot. lusit. 
1. 513). — Im jungen Wald bei Hermannstadt auf dürren Plätzen. (Schur 
sert. n. 2869. var. c.). 

b. alpinus. Tenerrimus subfiliformis, 6—9 poll., floribus capsulisque 
viridibus, solitariis, remotis. — Auf Felsen und schattigen Orten des 
Arpas, 6000‘. Jul. 1846. 


Ordo CL. CYPERACEAE Juss. gen. p. 26. 
Trib. I. CYPEREAE Koch. 
788. CYPERUS L. 


Seet. I. Pyereus P. Beauv. Rehb. exe. germ. p. 72. 


3657. C. flavescens L.; Bmg. 219%; Rechb. icon. f. XVII, f. 662 
— 664; ‚Host. gram. 3, f. 72; Sturm H. 52%. — (Pycreus flavescens 
P. B.). Var. glumis flavidis margine fuseo-rubris. — Auf schlammigen 
überschwenmt gewesenen Orten, Wiesen, Triften, auf Flüssen, Gräben, 
Sümpfen. Jul. Septbr. 


3658. C. pannonicus Jacq. A.app. t. 6; DBmg. 2194; Rechb. icon. 
XVIII, £. 660; Host. gram. 3, t. 70; Sturm H. 52. (Pycreus pannoni- 
cus P. B. Rehb. exc. germ. p. 72; Schur sert. n. 2900.) — Auf feuch- 
ten sandigen Triften, überschwemmt gewesenen schlammigen Flussufern. 
(Bmg. 1. e.) vorzüglich auf Salzboden, auf mehreren Punkten der Mezö- 
seg; bei Deya, Dobra, Broos, an der Maros bei Zam. Jul. Septbr. 


Sect. II. Eucyperus Schur. 


3659. C. fuscus L.; Dmg. 2193; Rechb. icon. XVII, f. 667; Host. 
gram. 3, t. 73; Sturm H. 52. — Auf Moorwiesen zwischen Moosen. Her- 
mannstadt, Klausenburg, Torda, Kronstadt. Jul. Aug. 

3660. C. virescens Hofm. D. Fl. 1. 21; Rchb. icon. f. 6685 — 
(C. fuseus var. a et b. Schur sert. n. 2897, — C. glaber Sturm H. 52 
non L.) — Culmo graeili elato, 12—15 poll. alto; spiculis angustioribus 
longioribusque quaw antecedens; glumis fusco-rubris dorso viridibus, in- 
terdum stria pallida fusca juxta carınam viridem. -—— Auf schlammigem 
Salzboden; auf der Salzwiesen bei Hermannstadt, bei Salzburg, Kolos, 
Maros-Uyvar. Jul. Aug. 

3661. C. glomeratus ZL. sp. 68; Koch syn. ed. 2, p. 850; Sturm 
H. 52; Rechb. icon. XVII, f. 675; Host. gram. 3, t. 71. — (C. australis 
Schrad. germ. 4, p. 116). — Auf schlammigem Boden an Gräben. Süm- 


689 


pfen, Flussufern; beiZam; an der Maros unweit der Ueberfahrt 1854 und 
1854. Jul. Septbr. 

3662. C esculentus L. sp. 67; Koch syn. ed. 2,849; Host. gram. 
3, t. 75; Sturm H. 52. — (C. Tenorii Presl.) — Hin und wieder kultivirt 
und verwildert. (Erdmandel.) Kommt in unseren Gärten selten zum Blü- 
hen und Fruchttragen; liebt Salzboden; wird durch die Knollen vermehrt. 
Jul. Aug. 


Trib. I. RHYNCHOSPOREAE. 
789. SCHOENUS _/. 


3663. S. nigricans L.; Bmg. 2190; Rehb. icon. XVIII, f. 679; 
Sturm H. 40; Host. gram, 4, t. 54.— (Chaetospora nigricans Kunth. 
en. 2, p. 323.) — Auf feuchten Moorwiesen; bei Hermannstadt, Klau- 
senburg, Kronstadt. Mai. Jul, 

a. pallidus Schur. herb. Transs. — Capitulo longibracteato, bractea 
antice foliacea; glumis flavo-fuseis; foliis culmum aequantibus glaueis. — 
Auf Sumpfwiesen bei-Hermannstadt. Jun. Jul. 


790. CHAETOSPORA R. Brown. 


3664. C. ferruginea Zchb. exc. germ. p. 74; Kechb. icon. XVII, 
f. 676. Kunth. en. 2, p. 323. (Schoenus ferrugineus L.; Bmg. 2191; 
Sturm H. 40; Host. gram. 4, t. 71. — Streblidia ferruginea Link 
hort. berol. 4, 276.) — Auf Moorwiesen der Berge und Voralpen (.Bimy. 
l. ce.) am Büdös und bei Borszek, Mai. Juli. 


791. RHYNCHOSPORA Vahl. en 2, 229. 


3665. R. alba Vahl.1.c.236; Rchb. icon. XVIIL, f. 678. — (Schoe- 
nus albus L.; Bing. 2189; Sturm H. 40; Host. gram. 4, t. 72). — Auf 
Torf- und Moorwiesen in Wäldern und Hainen. Jun. Aug. 

3666. R. fusca R. et S. syst. &, p- 88; Koch syn. ed. 2, 851; 
Rehb. icon. XVIIL, f. 677; Kunth. en 2, 295. — (R. alba ß fusa Vahl. 
en. p. 236. — Schoenus fuseus L. sp. 1664; Schur sert. n. 2904. Scurm 
H. 40.) — Auf sumpfigen Torfwiesen: Am Büdös; bei Borszek; auf dem 
Bruche bei dem Dorfe Arpas mit der vorigen gemeinschaftlich. Jul. Aug. 


792. CLADIUM Patrick, Brown jam. 114. 


3667. C. Mariscus R. Brown. prodr. fl. nov. Holland. ed. Nees 
ab Es. germ. 1, p. 9%; Koch syn. ed. 2, 851; Kunth. en. 2, p- 303; Rechb. 
icon XVII, f. 682. — (C. germanicum Schrad. fl. germ. 1, p. 183,t. 0, 
£.7. — Schoenus Mariscus L. sp. 62; Host. gram. 3, t. 53; Fl. dan. 
t. 1202). — Auf Moorsümpfen, an Teichen, Gräben, stehenden Wässern 
zwischen Phragmites, ScirpusundTypha: Im Stadtteiche bei Klau- 


Schur. Enum. plant. Transs. 44 


690 


senburg sehr zahlreich; bei Borszek mit Pedicularis Sceptram, 
Swertia, Betula humilis, Ligularia u. s. w. emzeln. Jul. Aug. 


Trib. III. SCIRPEAE Koch. 
793. ELAEOCHARIS R. Brown. 
(R. Brown. Fl. n. Holl. ed. germ. Nees ab Es. 1, p. 80.) 


3668. E. palustris AR. Brown. l.c. — (Heleocharis palustris 
Koch. syn. ed. 2,852. — Scirpus palustris 2.; Dmg. 2197; Rechb.icon. 
XVII, f. 704; Sturm H. 9; Host. gram. 3, t. 55.) — Auf schlammigen 
Wiesen, an Teichen, Gräben, Flüssen, Sümpfen. Jun. Septbr. 

a. aquatilis. — var. a major. Bmg. 1. c. Rhizomate longe repente; 
culmis 42—18 poll. mollibus, grosse striatis; spica maxima, ovato-lanceo- 
lata, conica, griseo-fusca; glumis acutiuseulis. Engl. B. 131: Fl. dan. t. 
273; (Schur. sert. n. 2906, var. a.) — In stehenden Wässern und Gräben, 
Hermanunstadt, Kronstadt, Klausenburg. Bimg. ]. e. Jun. Aug. 

b. minor. seu agrestis. Rhizomate repente, culmis 6—8 poll. tenuio- 
ribus rigidis; spica lanceolata; glumis fuscis albo-marginatis. (Schur sert. 
n. 2906. var. b. et c.) — Auf feuchten Aeckern, Triften überschwemmt 
gewesenen Orten, Hermannstadt, Klausenburg, Kolos, Jul. Aug. 

c. salinas. Rhizomate ramosissimo, ramis longe repentibus; culmis 
6 poll. tenuissimis firmibus, flavo-viridibus, striolatis; vaginis longissimis 
fusco-purpureis; spieis fuscis, acutis, elongato-lanceolatis. (‚Schur sert. n. 
2906. var. ö.) — Auf schlammigem Salzboden bei Salzburg. Jul. Aug. 

3669. E. filiculmis Schur herb. Transs. Rhizomate breviter re- 
pente fibroso, caespitoso. Culmis filiformibus rigidiusculis, striatis, glaucis, 
42 —45 poll. Spieis minimis 1,—2 lin. long., lanceolatis, pallidis, varie- 
gato-fuscis; glumis lanceolatis, acutis, dorso margineque albis, binis in- 
fimis sterilibus obtusis aequalibus latius albo-marginatis. — Auf Moor- 
boden in Wäldern und Gebirgsthälern: Narzissenwiese im jungen Wald 
bei Hermannstadt; auf der Heide bei Arpas; am Flusse unweit der Ker- 
zesorer Glashütte. Jul. Aug. 

3670. multicaulis Ditr. spec. 2, p. 76. — Kunth. en. 2, p. 149. — 
Seirpus multicaulis Smith brit. 1, p. 48; Engl. bot. t. 1187; Sturm H. 
78; Zechb. icon. XVII, f. 70%. — (Heleocharis multicaulis Koch syn. 
ed. 2, 852. — Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 67; sert. n. 2907. — 
Sceirpus palustris ß. minor. Bimg. n. 2197.) — Auf Moorwiesen, zwi- 
schen Grossscheuern und Salzburg; auf der Salzwiese bei Hermannstadt; 
an Teichen und Sümpfen in der Mezöseg. (Dmg. 1. e.) Jun. Jul. 


3671. E. uniglumis Schult. mant. in syst. 2, p. 88. — (Heleo- 
charis uniglumis Koch syn. ed. 2, 852%; Schur sert. n. 2908; Sturm H. 
78. — Seirpus uniglumis Zink. Jahrb.d. Gewkunde. 1, 3, p. 77. Iechb. 
pl. erit. 2, £. 319; Rechb. icon. XVIII, £. 703. — S. tenuis Schreb. — S. 
intermedius Thuill. non Poiret.— H. conica Presl.) — Auf Schlamm- 
boden, Moorwiesen, an Teichen und Gräben: Neppendorf bei Hermann- 


691 


stadt, Fleischhackerwiese mit Fritillaria; bei Salzburg; Burzenwiese 
bei Kronstadt. Jun. Jul. 

3672. E. ovata R. Brown. 1. c.; Kunth. en. 2, 151. (Heleocha- 
ris ovata Koch syn. ed. 2, 853; Schur sert. n. 2909. — Seirpus ova- 
tus Roth. cat. 1, p. 50; Bmg. n. 2198; Rehb. icon. XVII. f. 700—701 ; 
Sturm H. 10: Host. gram. 3, t. 56. — S. eapitatus Schreb. sp. p. 60: 
Bing. sub n. 2198. — S. compressus Mönch. — S. multicaulis Gmel. 
non Sm. — S. annuus Thull. — S. turgidus Pers. syn. 1, 66. — 
Eleogenus ovatus Nees ab Es. in Linn. IX, p. 294). — Auf schlam- 
migen Wiesen, Triften, an Teichen, Gräben, Sümpfen, Flussufern. Jun. Aug. 

3673. E. atropurpurea Kunth. en. 2, 151. — (Heleocharis 


atropurpurea Koch syn. ed. 2, 853; Schur sert. n. 2910. — Seirpus 
atropurpureus etz. obs. 5, p. 14; Rchb. icon. XVIII, f. 699. — S. 
Lereschii Thom. pl. exsice.) — Auf Triften am Fuss der Arpaser Ge- 


birge, am Bache bei der Kerzesorer Glashütte. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

3674. E. carniolica Schur herb. Transs. — (Heleocharis car- 
niolica Koch syn. ed. 2, 853; Schur sert. n. 2941. — Seirpus graci- 
lis Salzm. Jechb. icon. XVIIL, f. 698.) — Auf sandigen überschwemmt 
gewesenen Aeckern, an Flussufern: Auf den Kukuruzfeldern am Sche- 
weschbach im jungen Wald bei Hermannstadt. Jul. Aug. — (Subsimilis 
et habitu Elaeocharidis acicularis sed multo major et caespitosa et rhi- 
zomate fibroso, spiculis majoribus crassioribusque, fructibus laevibus obo- 
vatis acute marginatis facile dignoscenda.) 

3675. E. acicularis R. Brown. 1. ec. in annot.; Kunth. en. 2, p- 
141.— (Heleocharis acicularis Koch syn. ed. 2, 853. — Limnochloa 
acieularis Rehb.; Schur sert. n. 2913. — Seirpidium acieulare Nees 
ab Zs. — Seirpus acicularis L.; Ding. 2205; Sturm H. 10; Host. gram. 
3,t. 60; Rehb. icon. XVII, f. 695-696.) — Auf schlammigem über- 
schwemmt gewesenen Boden, oft ganze Strecken überziehend, an Teichen, 
Siimpfen, Flüssen. Jun. Aug. E 

a. Muitans, Rhizomate ramoso fibroso , ramis longe repentibus. Cul- 
mis elongatis flaceidis; spicis minimis paucifloris, 3—5 floris, fuseis. — 
(Seirpus acicularis var. ynatans Schrad. — S. pauciflorus Dumort. 
ap. Bluff. et Fingerh. comp. 1, 4, p. 90.) — Auf überschwemmten Orten 
in Flussbuchten , fliessenden Wässern , zuweilen schwimmend: Zibinfluss 
bei Hermannstadt; in der Maros bei Broos. Jul. Aug. (S. filiformis 
Sauter dürfte hierher gehören.) 


794, LIMNOCHLOA P. Beaurv. 
(Rchb. exc. germ. p. 78.) 


3676. L. Baeothryon Rchb. 1. c.— (Heleocharis Baeothryon 
Schur sert. n. 2912. — Scirpus Baeothryon Ehrh. phyt. 31; Bimg. 
2196; L. fil. suppl. 103; Zechb. icon. XVII, f. 707—708. — S. pauci- 
florus Ligthf. fl. scot. p. 1078; Koch syn. ed. 2, 854; Host. gram. 3, 
t. 58; Sturm H. 10. — S. Halleri Vill. — S. campestris Roth.) — 


44 * 


692 


Auf schlammigen Wiesen, Triften, überschwemmt gewesenen Orten an 
Flüssen, Teichen, Moorsümpfen. Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 


795. ISOLEPIS R. Brown. prod. fl. Holl. ed. Ness, p. 77. 


3677. LI. setacea R. Brown. 1. c.; Kunth en. 2, 193. — Scirpus 
setaceus ZL.; Bmg. 2207; Zechb. icon. XVIII, f. 711— 712; Sturm H. 10; 
Host.,gram. 3, t. 65). — Auf sandigen überschwemmt gewesenen Orten, 
an Flüssen, Teichen, Wiesen. Jun. Aug. 


3678. I. supina R. Brown. 1. c.; Kunth l. c. — (Seirpus su- 
pinus L.; Bmg. 2208; Rechb. icon. XVIII, f. 715; Host. gram. 3, t. 64; 
Sturm H. 85; Schrad. germ. A, t. 1). — Auf schlammigen überschwemmt 
gewesenen Orten, an Teichen, Flussufern, vorzüglich auf Moorboden, 
auch auf Sand. Jun. Aug. 


796. DICHOSTYLIS P. Beauv. Rchb. exc. germ. p. 75. 


3679. D. fluitans P. Beauv. |. c. Schur sert. n. 2916. — (Seirpus 
fluitans L.; Bmg. 2206; Zechb. icon. XVIII, f. 705; Sturm H. 85; Engl. 
bot. t. 216; Fl. dan. t. 1082. — Isolepis fluitans R. Brown. prodr. 
221. — Eleogiton fluitans Link. — Scirpus stolonifer Roth.). — 
In Simpfen und stehenden Wässern, auf überschwemmten Plätzen, Fluss- 
buchten. Jul. Septbr. 


797. SCIRPUS L[. ex parte. 


3680. S. lacustris L.; Dmg. 2199; Rehb. icon. XVII, f. 722; 
Sturm H. 36; Host. gram. 3, t. 61. — In stehenden und fliessenden 
Wässern, Teichen, Gräben, Sümpfen. Jul. Aug. 


a. confertus. Spieis numerosissimis maximis in capitulum confertis. 
— Am Reissbach bei Hermannstadt. Jul. 


vb. minor. Culmo glauco, subangulato 48 poll.; spieis 3—5 minoribus 
ovatis subconfertis. (An var. ß. minor bodamica @Gaud. helv. A, 113, 
ap. Koch syn. ed. 2, p. 855? — Scirpus lacustris yar. a. minor 
Bing. 1. e.). — Bei den Pulvermühlen bei Hermannstadt. Jul. Wohl nur 
ein Erzeugniss des ausgetrockneten Sumpfbodens und durch die drei 
Narben von S. Tabernemontani verschieden. 


3681. S. Tabernemontani Gmel. bad. 4, 101; Koch syn. ed. 2, 
8555 Zenb. icon. XVIIL, f. 723. — Tabernem. Kräuterb. p. 366. — 
(Seirpus lacustris ß. minor Neilr. Fl. v. Wien. p. 87, non Bmg. — 
S. glaucus Sm. in Engl. bot. t. 2321. — S. lacustris Fl. dan. t. 1122. 
— 8. Holoschoenus FI. dan. t. 454. — Heleogiton glaucum Kulb. 
exc. germ. p. 77). — Auf Moor- und Torfwiesen, gern auf salzhaltigem 
und eisenhaltigem Boden. Auf dem Schaukelmoor bei Salzburg, um die 
Schlammkegel (Schlammvulkane) bei Reussen, am Büdös bei Tusnäd, bei 
Hermannstadt, Neppendorf gegenüber. Jul. Aug. 


693 


a. minimus —= salinus gracilis Schur sert. n. 2917, var. a. Culmo 
10—12 poll., spieulis 1—2 sessilibus, involueri folio minimo vel nullo. — 
Auf der Fleischhackerwiese und Salzwiese bei Hermannstadt. Aug. 
(Wohl nur Erzeugniss des ausgetrockneten Bodens.) 


3682. S. triqueter L. mant. 105; Zechb. icon. XVIII, f. 719; Fl. 
dan. t. 1983; Sturm H. 36: BDmy. 2200. — (8. trigonus Roth. — 8. 
Hoppii Weihe bot. Zeit. X, 118. — S. Lejeunii Weihe ]. c. 116. — 
S. mucronatus Poll. [non L.] Host. gram. 3, t. 66. — Heleogiton 
triquetrum Zchb. exc. germ.p. 77; Schur sert. n. 2919). — Auf sumpfigen 
schlammigen Wiesen, überschwemmt gewesenen sandigen Flussufern, an 
Gräben und Teichen. Jul. Aug. 


3683. S. Rothii //oppe in Sturm H. 36; Koch syn. ed. 2, 857; 
Zechb. icon. XVIII, f. 747, 718. — Schur sert. n. 2918. — (S. muero- 
natus Roth. tent. 2, p. 4, p. 50. — S. pungens Vahl. — S. triqueter 
Roth. Beitr. 4, 91. — S. triqueter f. Sm. engl. fl. 1, 60. — S. tenui- 
folius DC. fi. france. 5, 300.— Heleogiton Rothii Schur sert. n. 2918. 
— H. pungens Zchb. exc. germ. p. 78). — Auf schlammig-sandigen 
überschwemmt gewesenen Flussufern, an der Maros bei Zam. Jul. Aug. 
1845. (An S. maritimus var. a. humilior Dmg. 2202 ?). 

3684. S. maritimus L.; Bimg. 220%; Fechb. icon. XVII, f. 726; 
Sturm H. 13; Host. gram. 3, t. 67. — Auf sumpfigen Wiesen, an und in 
Gräben, Teichen, Flüssen, häufig auf Salzboden. Jul. Aug. 

a. salinus. Schur sert. n. 2921 var. b. d.e. Culmo humili 1%—15 poll. 
firmo, acutissime angulato; foliis angustissimis subtriquetris; spieis paucis 
brevibus sessilibus; phyllis involueri 2 inaequalibus; stigmatibus 3 (contra 
Bing.). Rhizomate valde tuberoso. — Auf den Salzlokalitäten durch ganz 
Siebenbürgen. Aug. 

b. compaetus. Koch syn. ed. 2, 858 var ß. Schur sert. n. 2921, a. — 
Spieis omnibus sessilibus glomeratis, glomerulis plus minus stipitatis, 
saepe omnibus sessilibus; rhizomate tuberoso. (S. compactus Krock. 
siles. t. 15. — S. tuberosus Desf.). — Am Rande von Gräben und 
Teichen. Hermannstadt. Jul. Aug. 

c. maerostachys. Koch syn. ed. 2, 858 var. y. Schur sert. n. 2921, c. 
Spicis maximis 10—12 lin. longis, saepe curvatis, inaequaliter pedicellatis. 
(S. maecrostachys Willd. en. h. berol. 1, p. 78; Scheuchz. agr. t. 9, 
f. 7, 8). — In stehenden und gelinde fliessenden Wässern, Mühlenbächen. 
Hermannstadt. Aug. 

d. subumbellatus. Schur sert. n. 2921 var. f. Antecedente var. sub- 
similis sed spieis solitariis subumbellatis; rhizomate subtuberoso. — Auf 
sumpfigen Wiesen mit thoniger Unterlage; Ziegelofengrund bei Her- 
mannstadt. Aug. 


(Subgen. Taphrogeton Fechb. Schur.) 


3685. S. sylvaticus L.; Bmy. 2203; Kehb. icon. XxVIi, f. 731; 
Sturm H. 36; Host. gram. 3, t. 68; Fl. dan. t. 311; Engl. bot. t. 919. — 
Auf Waldwiesen, an Gräben, Bächen, in feuchten Wäldern. Jun. Jul. 


694 


3686. S. radicans Schkh. in Ust. ann. 4, 48, t. 1; Bmg. 220%, 
Rehb. icon. XVIU, f. 732; Host. gram. 4, t. 69; Fl. dan. t. 1742; Sturm 
H. 36. — Auf sumpfigen Wiesen, an Teichen und Gräben, an Flüssen; 
an der Maros, am Altfluss an der kleinen und grossen Samos. (Bing. ]. e.) 
Auf Sumpfwiesen im Branisch bei Hannebach. Jul. Septbr. 


798. FIMBRISTYLIS Rich. Vahl. en. 2, 285. 


3687. F. Michelianus Zich. Rehb. exc. germ. p. 75. — (Scirpus 
Michelianus L. sp. 76; Koch „syn. ed. 2, 858; Host. gram. 3, t. 69; 
Sturm H. 85; Zchb. icon. XVIIL, f. 729, 730. — Isolepis Micheliana 
R. et S. syst. 2. 114. — Dichostylis Michelianus Nees ab Es. in 
Linn. IX, 289. — Cyperus Michelianus Sadler fl. Pesth; Link h. 
berol. 4, 303). — Auf feuchten überschwemmt gewesenen Flussufern, 
Sandboden, an der Maros (Lerchenfeld.). Aug. 1785. 


799. HOLOSCHOENUS Link. hort. berol. 1, 293. 


3688. H. filiformis Zchb. exc. germ. p. 76: Zechb. icon. XVII, 
f. 736. — (Seirpus Holosthoenus Host. gram. 3, t. 62; Dmg. 2209; 
Sturm H. 36. — S. romanus ß. L.; Pluck. t. 10, f. 3. — Engl. bot. 
t. 1612. — 8. romanus Jacqg. A. t. 448). — Auf Sumpfwiesen über- 
schwemmt gewesen thonigen Orten, an Gräben und Teichen. Jul. Aug. 

3689. H. australis /öchb. exc. germ. p. 76; Zechb. icon. XVIIL, 
f. 737. 738. Schur sert. n. 2926. — (S. romanus Z.sp. 72%; Sturm H. 36. 
— S. albovittatus Zechb. pl. exsicc. et icon. XVIH, p. 45). — Auf 
Salzthonboden der Salzlokalitäten: Kolos, Maros-Uyvar. Jul. Aug. 


800. BLYSMUS Panzer in R. et $. syst. 2, 42. 


3690. B. ccmpressus Panz. in Link. h. berol. 4, 276; Ledeb. 
Ross. 4, 260. Kunth. en. 2. 328; €. Koch in Linn. 21. p. 616. — (Seirpus 
compressus Pers. syn. A, 66; Zechb. icon. XVIIL, f. 693. — Schoenus 
compressus L. sp. 65. — Leers herb. t. 1, f. 4. — Carex uliginosa 
L. sp. 1381. — Scirpus Caricis Betz. pr. 64; Bimg. 2201. — S. cari- 
einus Schrad. germ. 1, p. 132.) — Auf sumpfigen Wiesen und Triften, 
überschwemmt gewesenen Orten. Hermannstadt. Jun. Aug. 


801. TRICHOPHORUM Pers. syn. 1, 69. 


3691. T. caespitosum Schur sert. n. 2933. — (Scirpus caespi- 
tosus L. sp. 71; Bing. 2195; Host. gram. 3, t. 59; Sturm H. 10; Rehb. 


icon. XVII, £. 710. — Limnochloa caespitosa Kchb. exc. germ. 
p- 79). — Auf Moor und Torfwiesen in Moospolstern am Büdös. Juni, 
August. 


3692. T. alpinum Pers. syn. 1, p. 70; Schur sert. n. 2932. — 
(Eriophorum alpinum Z.; Dmg. 2210; Sturm H. 10; Host. gram, 1, 


695 


t. 40; Rchb. icon. XVII, f. 288; Engl. bot. t. 311; Fl. dan. t. 620). — 
Auf Hochmooren der Alpen und Voralpen, Rodnaer Alpen (Bmg. 1. c.). 
— Butsets bei Kronstadt; Retyezat in den Hunyader Gebirgen. Jun. Aug. 


802. ERIOPHORUM [. 
(«. Spicula solitaria,) 


3693. E. vaginatum ZL.; Bmg. 2211; Sturm H. 10; Fl. dan. 236; 
Engl. bot. t. 8735; Zechb. icon. XVIIL, f. 686. — (E. caespitosum Host. 
gram. 1, t. 39). — Auf Torfwiesen in der Ebene und Bergregion; am 
Büdös. (Dmg. Standorte unsicher zum Theil auf die folgende Art zu 
beziehen), bei Borszek. Mai, Jul. 

3694. E. Scheuchzeri Hoppe Taschenb. 1800. p. 104; Koch syn. 
ed. 2, 860; Sturm H. 10; Zechb. icon. XVIIL, f. 685; Schur sert. n. 2930. 
(E. capitatum Host. gram. A, t. 38). — Auf Hochmoor der Alpen; 
Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer- Kronstädter Alpen, zwischen Aira caes- 
pitosa. 5500°—-6500‘ Jul. Aug. 


(ß. Spiculae plures.) 


3695. E. latifolium Hoppe Taschenb. 1800; BDimg. 2214; Koch 
syn. ed. 2, 860; Zechb. icon. XVIIL, f. 691, 692; Host. gram. 4, t..73. — 
(E. polystachyum Leers n. 37, t. 1, f. 5; Schkh. t. 8; Engl. bot. t. 
563. -- E. polystachyum f. L.; Vaill. par. t. 16, f.2.— E. vulgare 
Pers. syn. 1, 70. — E. pubescens Sm. engl. fl. 4, 68). — Auf Moor- 
und Torfwiesen der Ebene und Berge. Mai, Jun. 

3696. E. angustifolium Zoth. tent. 1, 245 Dmg. 2212; Sturm 
H. 10; Rechb. icon. XVIII, f. 689, 690; Zost. gram. 4, t. 48; Fl. dan. ®. 
1442. — (E. polystachyum a. Z.). — Auf Moor- und Torfwiesen in 
feuchten Wäldern und Hainen bis in den Voralpen. Mai, Jun. 

a. vulgare. Koch syn. ed. 2, 860. (E. angustifolium f. laxum 
M. et K. D. FI. 4, 456. — E. angustifolium a, congestum D. Fl. 
4, 456. — E. polystachium f. Vaillantii Dub. bot. gall. p. 487. — 
E. Vaillantii Poit. et Turp. fl. par. t. 52; DO. Al. france. 5, p. 487. — 


E. angustifolium Sm. engl. fl. 1, p. 69. — E. angustifolium a. 
Schur sert. n. 2928). — E. alpieolum Schur sert. n. 2928, a. — Culmo 4%, 


—2 ped. firmo; foliis infimis planis 3-4 lin. lat., culmeis a basi ad 
medium canaliculatis, a medio ad apicem triquetris, retrorsum scabris. 
Spieis maximis 9 lin. long. ovato-lanceolatis, sessilibus vel inaequaliter 
stipitatis. (Species mihi distinetal). — Auf den Fogaraser und Arpaser 
Alpen, Arpas am See. 6500‘. Juli 1850. 

b. Pseudo-triquetirum. Schur. Culmo 9-12 poll. graeillimo; foliis basi 
tantum vaginantibus, ceterum triquetris tenuissimis, recurvatis, retrorsum 
scabriuseulis; spieis minimis 5—6 lin. long., pedunculatis. Subsimile E. 
gracilis seu triquetri sed peduneulis laevibus ut E. angustifolium 
— (An E. angustifolium yar. ö. minus Koch syn. ed. 2, 860? et in 
eadenı ratione = E. angustifolium y. alpinum Gaud. =E. gracile 


696 


Smith. engl. fl. p. 69, non Koch). — Auf sumpfigen Wiesen der Grossauer 
Alpen, am Fuss der Fromoasze. 5000‘. Juli 1846. 

3697. E. gracile Koch ap. Roth. cat. 2, p. 259; Koch syn. ed. 2, 
860; Bmg. 2213; ZRchb. icon. XVII, f. 687. 688. — (E. triquetrum 
Hoppe; Host. gram. 4, t. 74; Sturm H. 10. — E. polystachium y, L. 
fill. suec. 47). — Auf sumpfigen Moorwiesen; auf dem Schaukelmoor bei 
Salzburg; hinter dem alten Berg bei Hermannstadt. Mai, Jun. 


Trib. IV. CARICINEAE Koch. 
803. ELYNA Schrad. fl. germ. 1, p. 155. 


3698. E. spicata Schrad. l. c.; Koch syn. ed. 2%, 861? Ledeb. 
Ross. 4, p. 262. Zechb. exc. germ. p. 55; Zechb. icon. XVII, f. 520; Sturm 
H. 26. — (Carex Bellardi All. ped. 2, 264, t. 92, f. 2; Host. gram. 
4, t. 78. — C. Dufourii Lapeiyr. abr. suppl. 140. — C. myosuroides 
Vill. delph. 2, 149, t. 6. — Kobresia scirpina Willd. sp. 4, 206). — 
Auf den Kämmen der Hochalpen: Auf dem Negoi (Dr. Kayser); auf 
dem Retyezät nach mitgetheilten Exemplaren, bis 7000‘ Elevat. Juni, 
Aug. — (E. schoenoides C. A. Meyer in Ledeb. Fl. alt. 4, 235, Ledeb. 
fl. Ross. 4, 262, welche der Carex curvula All. ähnlich ist und von 
Steven und M. Bieberstein auch als C. curvula genommen wird, dürfte 
in unserer Flora vorkommen). 


804. KOBRESIA Willd. sp. 4%, 205. 


3699. K. caricina Willd. 1. c. 206; Koch syn. ed. 2, 861 ; Sturm 
H. 78; Kechb. icon. XVIIL, f. 193. — (Elyna caricina M. et K.D. Fl. 
4, 158; Ledeb. fl. Ross. 4, 262. — Schoenus monoicus Engl. bot. t. 
1410. — Carex mirabilis Host. gram. 4, t. 78.) — Auf den höchsten 
Jochen der Kalkalpen 7000‘ und darüber, an den Rändern des schmel- 
zenden Schnees: Butsets, Lerchenfeld bot. Nachlass. 


805. SCHELHAMMERIA Mönch. 


3700. S. cyperoides ZKchb. exc. germ. p. 72. — S. capitata 
Mönch. meth. suppl. 119. = (Carex cyperoides_L.; Bmg. 2140; Koch 
syn. ed. 2%, 863; Zechb. icon. XVIII, f. 576; Sturm H. 55; Host. gram. 
1,t. 43.) — (C. bohemica Schreb. gram. 2%, t. 28.) — Am Rande von 
Teichen, auf schlammigen Wiesen, in abgelassenen Fischteichen, in den 
ehemaligen Fischteichen bei der Schwimmschule, nicht gemein. Jun. 
Aug. (Bildet im Habitus den Uebergang von Carex zu Cyperus.) 


806. PSYLLOPHORA (Ehrh.) Schur sert. p. 78. 
(Carex sect. I. Psyllophorae Lois. fl. gall. ed. 2, 5, 2, p. 282.) 


3701. P. dioica Schur sert. n. 2935. — (Carex dioica ZL. Cod. 
bot. ed. Richter 7054; L. sp. 1379; Bmg. 2124; Sturm H. 69; Zechb. icon. 


697 


XVII, f. 522; Fl. dan. t. 369. — C. Linnaeana Schkh. Caric. p. 7, t. 
A. A; Host. gram. 3, t. 77. — C. exilis Dew. — Vigunea dioica Zchb. 
exc. germ. p. 56.) — Auf Torf- und Moorwiesen, zwischen Sphagnum 
und anderen Moosen. (Bmg. l. c.) April, Jun. 

a. isogyna. Spica androgyna inferne feminea, culmo scabriusculo. 
(€. dioica isogyna Fries nov. mant. 3, p. 135. — C. Metteniana (. 
B. Lehmann. — C. gynocrates Worms. in Fries. Summ. 222; Fl. dan. 
t. 1529.) — Auf dem Torf am Fuss des Büdös zwischen Sphagna Aug. 
in Früchten und Blüthen. 

3702. P. Duvalliana Schur sert. n. 2936. — (Carex Duval- 
liana Sm. brit. 3, 964; Bing. 2125; Sturm H. 50; Zechb. icon. XVIII, £. 
523. — (C. dioica Host. gram. 1, t. 44. — Vignea Duvallıana Kchb. 
l. e.) — Auf sumpfigen Moorwiesen: Hermannstadt, Kronstadt. Mai, Jun. 

a. androgyna. Spica inferne et apice mascula. — (C. spicata Spr. 
fl. holm. ed. 1, p. 258. — C. Sieberiana Opiz. in Syllog. Ratisb.) — 
Auf Moorwiesen, bei Resinar nächst Hermannstadt. Mai. 

3703. P. pulicaris Schur sert. n. 2937. — (Carex pulicaris 
L.; Bug. 2126; Sturm H. 2—53; Fechb. icon. XVIII, f. 524; ‚Host. gram. 
4, t. 75; Leers. herb. 195, t. 44, f. 1; Fl. dan. t. 166; Schkh. Caric. t., 
A.Q. W. f. 2. — C. psyllophora Zhrh. L. suppl. 415. — Vignea 
pulicaris Rechb. exc. germ. 56.) — Auf Moorwiesen zwischen Moosen 
(Bmg. 1. ec.) bei Borszek; am Büdös. Aug. Früchte. 

3704. P. capitata Schur herb. Transs. — (Carex capitata L, 
sp. 1379; Koch syn. ed. 2, 862; Sturm H. 50; Rchb. icon. XVIII, f. 525; 
Schrank. Baier. fl. t. 274; Schkh. Carie. t. y, f. 80. — Vignea capi- 
tata Zechb. exc. germ. p. 56.) — Auf Moorboden an quelligen Orten der 
Arpaser Alpen: Auf dem Vurtop in der Nähe des Sees 6000°-6500' 
Elevat. Jun. (Schon auf walachischem Boden.) 

3705. P. obtusata Schur sert. n. 2938. — (Carex obtusata 
Liljeblad. vet. ac. handl. [1792], p. 69, t. 4; Koch syn. ed. 2, 862; Zechb. 
icon. XVIII, f. 528. — C. spicata Schkh. Caric. t. D. f. 15; Bing. 2128. 
— C. microcephala C. A. Meyer in Ledeb. Fl. alt. 4, 205.) — Auf 
Torf- und Moorwiesen (Bmg. 1. ce.) der Bergregion. Büdös. Jun. Aug. 

3706. P. pauciflora Schur sert. n. 2939. — (Carex pauciflora 
Lightf. fl. sect. 2, 543, t. 6, f. 2; Bmg. 2127, Sturm H. 61; Kchb. icon. 
AV, f. 526; Host. gram. 1, t. 42°. Schkh. t. T. 5; Fl. dan. t..1273 7 
C. leucoglochin Linn. suppl. 413. — C. patula Huds. angl. 402.) — 
Auf Moor- und Torfboden der Berge und Voralpen. (Bmg. ]. c.) — Am 
Büdös zwischen Sphagnum acutifolium Jun. Aug. 

3707. P. pyrenaica Schur sert. n. 2940. — (Carex pyrenaica 
Wahlenh. in act. holm. [1805], p- 139; Degl. ap. Rchb. exc. germ. p. 140°; 
Bluf. et Fingerh. comp. 2%, p. 599; Zechb. icon. XVII, t. 198, f. 530. — 
C. Ramondiana DC. fi. france. 3, p. 101—102. — C. Fontanesiana 
DC. — C. acutissima Degl. in Lois. fl. gall. 628. — C. Marchan- 
diana Lapeyr. — C. Grosseckii Heuf. — C. pulicaris Fuss. — 
Dornera alpina Heuf. in litt.) — Auf schlammigem Boden an quel- 
ligen Orten in der Alpenregion „ 6000‘—6500°, Glimmerschiefersubstrat ; 


695 


am Rande der Alpenseen: Auf dem Arpas, der Keprereasze, Vurtop; 
am Gäser am Fuss der Fromoasze der Grossauer Alpen; auf dem Retye- 
zät der Hunyader Alpen. Jun. Jul. Aug. 


a. longibraeteata. Schur sert. n. 2940 a. Spica ovata 6—8 lin. longa 
basi bracta foliacea spicam superante fulta, foliis serrulato-scabris cul- 
mum sulcatum subaequantibus. — Auf dem Arpas am See. Jul. Aug. 


807. VIGNEA P. Beauv. Rchb. exc. germ. p. 55, p. P. 
(Schur sert. p. 78.) (Carex sect, 4 Vigneae Koch.) 


3708. V. curvula Schur sert. n. 2943. — (Carex curvula Al. 
ped. 2, p. 294, t. 92, f. 35 Zechb. exc. germ. p. 62; Koch syn. ed. 2, 864; 
Sturm H. 47; Schkh. Caric. t. D. Hh. f. 17; Host. gram. 3, t. 78; Zechb. 
icon. XVIII, f. 536. Var. stigmatibus 2 vel 3 et pygmaea frigida 
pauciflora Schur sert. n. 2943 a.) — Auf Felsen und grasigen Abhän- 
gen der Hochalpen, 6000°—7000°: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Porm- 
bacher Alpen, Glimmerschiefer; auf dem Butsets und Königstein bei 
Kronstadt, Kalk; auf dem Retyezat der Hunyader Alpen; Rodnaer Al- 
pen: Kuhhorn. Jun. Aug. 


3709. V. incurva ZKchb. exc. germ. p. 56; Schur sert. n. 2944 
(Carex incurva Lightf. fl. scot. p. 544; t. 24; f. 1; Koch syn. ed. 2, 
864; Rchb. icon. XVIU, f. 533; Sturm H. 47; Schkh. Caric. t. Hh. f. 95; 
Engl. bot. 927. — C. juncifolia All. ped. II, p. 264, t. 92, f. 4.) — Auf 
den Kämmen der Glimmerschiefer Alpen: Auf dem Vurtop. 7000‘ Jun. 
Jul. (Die im Bmg. Herb. unter diesem Namen vorliegenden unvollstän- 
digen Exemplare scheinen zu C. juncifolia Host. zu gehören. — Von 
C. curvula All. ist sie hauptsächlich durch das kriechende Rhizom ver- 
schieden.) 


3710. V. chordorrhiza Rchb. exe. germ. p. 56; Schur Verh. d. 
sieb. Ver. 1859, p. 200; Botan. Rundr. 1853, p. 132. — (Carex chor- 
dorrhiza Ehrh. in Linn. suppl. 414; Koch syn. ed. 2, 864; Zechb. icon. 
XVII, £.535; Sturm H. 55; Schkh. Caric. t. G. Ji, f. 34; Fl. dan t. 1408. 
— C. funiformis Clairv.) — Auf dem Torfmoor am Büdös in Lachen 
schwimmend. Aug. (Wegen Unvollständigkeit der Exemplare unsicher 
bestimmt.) 


3711. V. stenophylla Zchb. exe. germ. p. 56; Schur sert. n. 2942. 
— (Carex stenophylla Wahlenb. scot. holm. [1803] , p. 142; Sturm 
H. 47; Rchb. icon. XVIIL, f. 534. — C. juncifolia Host. syn. p. 304; 
Schkh. Caric. t. G. f. 32; Bing. 2137. — C. glomerata Host. gram, A, t. 
4%. — C. Hostii Schkh. f. 32.) — Auf sonnigen Grasplätzen, Wiesen 
und Hügeln. (Bing. 1. c.) Hermannstadt, Stolzenburg, Reussen. April, Mai. 

a. exigua. Duriuscula 2—3 poll., caespitosa, stolonibus brevissimis ; 
culmis recurvis; foliis subconvolutis rigidis culmum aequantibus; spica 
lobata,, spieulis lateralibus mere femineis. — Auf sonnigen Kalkbergen 
bei Kronstadt: Salomonsfelsen. Mai. 1854. 


699 


b. elata. Rhizomate fibroso et stolonibus longe repentibus valde 
fibrillosis; culmo erecto, laevi, sub apice subquadrangulo, 12 poll.; foliis 
mollibus planis vel conduplicatis %,—1 lin. latis, longissime acuminatis 
antice retrorsum scabris, rectis, culmum aequantibus; spica lobata am- 
bitu ovata, 6—9 lin. longa, spiculis ovatis multifloris pallido-brunneis. — 
(C. Hostii Schkh. legitima spontanea me judicante.) — In lockerem 
Sande am Zibinfluss bei Hermannstadt, Fleischhackerwiese. Mai. Jun. 

3712. V. foetida Zöchb. exc. germ. p. 56. — (Carex foetida 
AU. ped. 2, 26&; Rechb. icon. XVIIL, f. 53%; Sturm H. 47; Schkh. t. Hh. 
f. 96.) — An quelligen Orten der Kalkalpen bei Kronstadt. (Hornung.) 
Jul. (A me recens in Transs. non observata.) 

3713. V. divisa Zechb. exc. germ. p. 58; Schur sert. n. 2948. — 
(Carex divisa Huds. angl. 1, 348; ed. 2, 405; Schkh. t. Vv. f. 61; 
Engl. B. t. 1096; Rehb. icon. XVIIL, f. 545. — C. leporina Pall. Ind. 
taur. — C. sohoenoides Host. gram. A, t. 45; Sturm H. 55; Bmg. 2131. 
— C. austriaca Schkh. Carie. t. Qqq. f. 157. — C. hybrida Lam. non 
Schkh. — C. Bertolonii Schkh. t. D. f. 18. — C. Hostii Hoppe non 
Schkh. -- C. lobata Schkh. Ii, f. 48.) — (C. tripartita All. ped. t. 
92,f.5; Rechb. exc. germ. p. 57; Scheuchz. 493, t. 11, f£. 82) — Auf 
sonnigen bewachsenen Hügeln, grasigen Vertiefungen. (Bmg. 1. e.) Bei 
Deva, Broos, Carlsburg, Klausenburg, Abrudbanya, in der Mezöseg bei 
Apahida, Mai, Jul. 

3714. V. rivularis Schur sert. n. 2949. — (Vignea divisa Pf. 
rivularis Zechb. exc. germ. p. 1407. — Carex rivularis Schkh. Ce. f. 87. 
— Bing. 2132 ,;, Kunth. en. 2, 373.) — An Bächen und Flüssen, in abge- 
lassenen Fischteichen, gemein. (Dmg. 1. c.) Mai, Jul. (Nach Ledeb. Ross. 
4, 372 Synon. von C. divisa Huds.) 

3715. V. intermedia Zchb. exc. germ. p. 59; Schur sert. n. 2956. 
— (Carex intermedia Good. act. soc. 2, 154; Bmg. 2130; Schkh. t. B. 
f. 8; Sturm H. 55; Host. gram. 1, t. 50. — C. disticha Huds. fl. angl. 
403; Rohb. icon. XVIII, f. 552. — C. arenaria Leers. herb. t. 14, f. 2. 
— C. spieata Poll. pal. 2, 562.) — Auf sumpfigen Wiesen, über- 
schwemmt gewesenen schlammigen Orten. (Bing. |. ec.) Hermannstadt, 
Klausenburg, Kronstadt. Mai, Jul. 

3716. V. acroandra Schur herb, Transs. = Carex acroandra 
Schur pl. exsicce. — Rhizomate longissime repente, tenue, albo, inter- 
nodiis longissimis; nodis squamis laceris fuscis einetis. Culmis plurimis 
2—3 ped., erectis, supra medium foliosis, inferne teretibus, superne acut- 
angulis , scabris. Foliis planis, versus apicem canalieulatis, scabris, 1, — 
2 lin. latis, longissime acuminatis. Spica e spiculis solitariis composita, 
conferta, oblonga, acuta, non interrupta, basi bractea foliacea longissima 
spicam superante instructa. Spiculis infimis et mediis inferne femineis 
vel saepe mere femineis vel apice tantum flosculis nonnullis masculis 
praeditis; spiculis apicularibus masculis; spiculis superioribus infra api- 
cem spicae superne femineis inferne masculis. Squamulis seu glumis 
fuseis albo-marginatis, aristulatis. Spieulis saepe omnibus bractea foliacea 
minima fultis. Fructibus (immaturis) duplo minoribus quam V. inter- 


00 


media inconspicue nervosis, margine serrulatis. — Habitu proxima V. 
intermediae quidem sed formatione spicae et spicularum distineta. — 
Auf feuchten Wiesen mit thoniger Unterlage; auf dem Ziegelofengrunde 
und auf der Bruckenthalwiese bei den drei Eichen bei Hermannstadt. 
Jul. 1846. 

3717. V. arenaria ZRchb. exc. germ. p. 59; Schur sert. n. 2955. 
— (Carex arenaria L.; Bmg. 2129; Sturm H. 2 et 69; Host. gram. 
1.t. 49; Schkh. Caric. t. 286, B. f. 6; Engl. B. t. 928; Fl. dan. t. 1766; 
Rechb. icon. XVIIL, £. 551.) — Auf lockerem Sandboden,, sandigen Wie- 
sen, an Flussufern (Bimg. l. c.); an der Maros bei Zam. Mai, Jun. 


3718. V. Pseudo-brizoides Schur. = (V. psammophila Schur 
herb. Transs. — Carex psammophila Schur [non C. ammophila 
Willd.| = V. |Carex]| arenario-brizoides Schur herb.) — Rhizo- 
mate longissime unilateraliter repente, rigido, sublignoso , extus nigro, 
squamis laceris nigris internodium aequantibus instructo; nodis fibris 
fibrillosis undique obsitis. Culmo 1%,—2 ped., triquetro’, superne tantum 
scabro , ad medium folioso, basi squamıs nigris praedito. Foliis planis 
oblongo-linearibus, striatis, margine serrulato-scabris, longissime acumi- 
natis, mediis culmo florente dimidio brevioribus, inferioribus duplo bre- 
vioribus latioribusque ,„ infimis ad squamas reductis. Spica composita , lo- 
bata, 2—3 poll. longa, cernua, interrupta; lobis bractea foliacea fultis. 
Spieulis infimis mere femineis, superioribus apice masculis. Glumis palli- 
dıs sordide luteis, dorso viridibus, ante marginem pallide fuseis, margine 
albo-hyalinis, oblongo-ellipticis, longissime mucronatis vel aristatis. Fruc- 
tibus (maturis?) immaturis subsimilibus V. arenariae et V. brizoidis 
subplanis, antice dilatatis marginatis, margine integerrimo. — In locke- 
rem Sande am Scheweschbaeh im jungen Walde bei Hermannstadt, un- 
weit der Brücke an der Strasse nach Heltau. Jun. Aug. 1846 —1852. 


3719. V, brizoides Zöchb. exc. germ. p. 57; Schur sert. n. 2952. 
— (Carex brizoides ZL.; Bing. 2143; Sturm H. 50; Schkh. t. C. U. £. 
12; Host. gram. 1, t. 47; Fl. dan. t. 2180; Zechb. icon. XVIIL, f. 548.) — 
In schattigen Wäldern, Hainen, in Gebüschen (Ding. 1. e.): Hermannstadt 
am Scheweschbach, Kronstadt, Klausenburg. Mai, Jun. 

a. major. nemoralis. Wimm. siles. 401 5: Ledeb. Ross. 4, 281. Rhizomate 
firmo longe repente, culmis 2 ped. et major flaceidis, spica 2 poll. longa 
nutante, spiculis albidis. — In schattigen Hainen in lockerer Dammerde. 
Hermannstadt: Götzenberg, Preschbe, im Zoodthale. Jun. 


3720. V. Pseudo-Schreberi Schur herb. Transs. Rhizomate tenue 
longissime repente. Culmo graeili 1%, ped., recuryato. Foliis planis , sic- 
cate conduplicatis. Spica composita lobata, 1-—-1'/, poll. longa. Spieulis 
infimis mere femineis, superioribus postice femineis antice masculis. Glu- 
mis fuseis, nitidis, dorso viridibus, oblongo-elliptieis, aristato-mucronatis. 
Fructibus ambitu ovatis, convexis, utringue 5—7—9 nervosis, longe rostra- 
tis; rostro margine dilatato, serrulato. Media inter V. Schreberi et V. 
brizoides. (An C. legerica Gay?) — Auf lockerem Sandboden zwi- 
schen Salzburg und Mundra. Mai, Jun. 1853. 


01 


3721. V. Pseudo-arenaria (Rehb.); Schur sert. n. 2594. — 
(Carex Pseudo-arenaria Zchb. icon, XVII, f. 550; Lang. Flora 
1847, 1, p. 282; Linn. 1851, p, 513. — V. repens Schur sert. n. 2957 [an 
Rehb.?] exc. germ. p. 59.) Habitu V. Schreberi sed omnibus in parti- 
bus robustior et fructibus minus marginatis. — Auf den sandigen Hügeln 
bei Hammersdorf und Gross-Scheuern bei Hermannstadt. Jun. 1851. 

3722. V. Schreberi Zchb. exc. germ, p. 58; Schur sert. n. 2953. 
— (Carex Schreberi Schrank. baier. fl. 1, p. 278; Bing. 2142, Sturm 
H. 61; Host. gram. A, t. 46; Fl. dan. t. 1829; Zechb. icon. XVIII, f. 549. 
— C. praecox Schreb. spieil. 63. — C. brizoides var. a. campestris 
Wimm. siles. 401; Ledeb. Ross. 4, 284.) — Auf sandigen grasigen Hü- 
geln, in Obst- und Weingärten. Hermannstadt. April, Mai. 

a. nemorum. Rhizomate longissime unilateraliter repente, Culmis 
tenuissimis 2 ped., basi foliatis, recurvatis. Spica lobata 42—-15 poll. nu- 
tante; spieulis fuscis multifloris ovatis. — In Laubwäldern, Dammerde, 
Götzenberg bei Heltau. Mai. 

3723. V. leporina Zechb. exc. germ. p. 58; Schur sert. n. 2958. 
(Carex leporina L. (od. 7063; Sturm H. 47; Rehb. icon. XVIIL, f. 
554; Leers. herb. t. 14, f. 6.— C. ovalis Good. tr. of. Linn. soc. 2, 148; 
Bug. 2141; Host. gram. A, t. 51; Schkh. Caric. t. B. n. 8.) — Auf Wie- 
sen, Triften, Hügeln: Hermannstadt, Kronstadt. Mai, Jul. 

a. nemoralis. Zedeb. Ross. 4, 279 var. ß; Schur sert. n. 2958, a. Cul- 
mis 41,—2 ped. foliisque flaccidis, spiculis albo-virentibus basi interdum 
bracteatis. — (C. argyroglochin Fl. dan. t. 1710; Hoppe et Sturm 
H. 55. — C. leporina var. ß argyroglochin Koch syn. ed. 2, 869.) 
— Auf Waldwiesen und Triften der Alpen: Arpaser- Kerzesorer Alpen, 
5000‘. Jul. Aug. 

b. capitata. Ledeb. Ross. 4, 279 var. y. Statura majore 10—15 poll. 
et rigidior. Spiculis ovatis vel subglobosis confertis vel subcapitato-con- 
gestis; glumis spadiceis nitidis longissime acuminatis; fructibus spadiceis 
in rostram exeuntibus. — Schur sert. n. 2958 var. 6. — Auf steinigen 
Triften und Felsen der Arpaser Alpen: Vurtop. 7000°. Jul. 

c. longibraeteata. Spiculis brunneis saepae subcapicatis, bracteatis, 
infima bractea foliacea spicam superante fulta. Culmo basi incrassato 
6—8 lin. longo, subnudo. — Auf Felsen des Podruschel und Arpas. 7000‘ 
August. 

3724. V. lagopina Ztchb. exc. germ. p. 57; Schur sert. n. 2948, 
(Carex lagopina Wahlenb. act. holm. n. 37; Koch syn. ed. 2, 870. — 
Good. trans. of. Linn. soc. 2, 229; Schkh. t. Fff. f. 148; Sturm H. 47; 
Kechb. icon. XVIIL, f. 543. — C. leporina Z. Lapp.; Fl. dan. t. 294; 
Host. gram. 4, t. 80.— C. Lachenalii Schkh. t. Y. f. 39. — C. appro- 
ximata Hoppe. — C. bipartita Allion.) — Auf Felsen der Hochalpen: 
Piseu-Sirna der Fogaraser Alpen. Glimmerschiefer. 6000‘. Jul. Aug. 

3725. V. Gebhardi Kchb. exc. germ. p. 58. — (V. Personii 
Schur sert. n. 2951. — Carex Personii Sieb. herb. fl. A. n. 282; O. 
F. Lang. Regensb. bot. Zeit. ann. 25, p. 748; Zechb. icon. XVIII, f. 547. 
— C. Gebhardi Hoppe A. 10, non Schkh. nee Willd.; Sturm H. 50. — 


702 


C. canescens ß alpicola Wahlenb. — C. canescens ß brunnes- 


cens Koch syn. ed. 1, 753. — C. curta brunnescens Pers. syn. 2, 
539 n. 71 var. ß. — C.canescens ß alpestris Ledeb. Ross. 4, 281.) — 
Auf feuchten moorigen Triften der Alpen: Arpas, Bulla, Butian, Dealo- 
negro der Hermannstädter Alpen, Rodnaer Alpen. Auch in der Bergregion 
4000-7000‘. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

a. longibracteata. Spieulis minimis pallide brunneis bracteatis et ap- 
proximatis, spicula infima bractea longissima subfoliacea inflorescentiam 
superante fulta. — Auf dem Butsets bei Kronstadt. Kalk. 6000°. Aug. 


3726. V. canescens Zchb. exc. germ. p. 58; Schur sert. n. 2950. 
(Carex canescens L.; Wahlenb. Lapp. et Fl. suec.; Fl. dan. t. 205; 
Sturm H. 50; Rehb. icon. XVIII, f. 546. — C. curta Good. p. 145; Bing. 
2144; Host. gram. A, t. 48; Willd. Caric. berol. 19, t. I, f. 3. — C. ei- 
nerea Poll. — C. elongata Leers. t. 14, f. 7.) — Auf nassen Moor- 
und Schlammwiesen, so wie auf Torf in der Ebene und Bergregion 
(Bing. l. ce.) Mai, Jun. 

a. gracillima. Culmis 6—8 poll.; foliis planis viridibus culmum 
aequantibus. Spieulis 3—4 minimis, elongatis, ab invicem remotis, erec- 
tis, plerumque bracteatis, dilute brunneis. — (An C. gracilis Mielichh.) 
— (C. canescens var. montana Schur herb.) — Auf nassen Berg- 
wiesen: Götzenberg, Preschbe, Mumma bei Hermannstadt. 5000‘. Mai. 


3727. V. elongata Zchb. exc. germ. p. 59; Schur sert. n. 2962. 
(Carex elongata L.; Bmg. 2147; Sturm H. 50; Host. gram. 3, t. 79; 
Zechb. icon. XVIII, f. 265; Scheuch. Agrost. t. XI, f. 4; Schkh. 19, E. f. 
25; Fl. dan. t. 1236. — C. loliacea Stephan [non Z.]) — Auf feuchten 
Waldwiesen. (Dmg. l. ec.) In den Arpaser Gebirgen: auf der Mumma ; 
am St. Anna See; am Fuss des Büdös. Mai, Jul. 

a. subalpina. Humilior multicaulis caespitosa; spiculis minoribus, 
ovatis; glumis pallide brunneis oyatis acuminatis hyalino-marginatis ; 
fructibus oblongis evidentius nervosis pallidis gluma brevioribus. — (C. 
Gebhardi Willd.; Z£chb. icon. XVIII, f. 566 [non Zechb. exc.]; Schkh. t. 
H. h. h. h. f. 192. — C. multicaulis Zhrh.) — Auf Triften der Ker- 
zesorer Gebirge: Butian. 5000‘. Jun. 


3728. V. stellulata Zöchb. exc. germ. p. 59; Schur sert. n. 2946. 
— (Carex stellulata Good. Linn. Trans. II, 144; Bug. 2145 ; Sturm 
H.50; Host. gram. 4, t. 53; Schkh. C.f. 14; Hoppe et St. A. 23; Anders. 
n. 71, IV, f. 37. — C. echinata Murr. prodr. 76. — C. muricata Poll. 
palat. p. 565.) — Auf feuchten Wiesen der Berge und Voralpen. (Bmg. 
l. c.) Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg. Mai, Jun, 

a. alpicola. = alpina humilis multiculmis Schur sert. a. Spiculis 
fructiferis ovatis; glumis pallide fuscis dorso stria viridi notatis. Fructi- 
bus pallidis ereeto-patulis; nec stellato-expansis rostro tenue incurvo. 
— Auf Felsen der Voralpen und Berge: Preschbe bei Zood; Bulla der 
Kerzesorer Alpen. Jul. 


3729. V. Grypas Rchb. exc. germ. p. 56; Schur sert. n. 2945. — 
(Carex Grypas Schkh. H.h.h.h. f. 193; Sturm H. 50; Rehb. icon. 


703 


XVII, f. 560; Host. gram. 1, t. 53. — C. stellulata var. spadicea 
Schur herb. Transs.) — Auf Felsen des Arpas 7000‘ Jul. Aug. 

3730. V. remota Zchb. exc. germ. p. 58; Schur sert. n. 2959. — 
(Carex remota ZL.; Big. 2146; Leers. n. 710, t. XV, f. 1; Schkh. t. 
23, E. f. 23; Fl. dan. t. 370; Sturm H. 50; Host. gram. 1, t. 52; ZRechb. 
icon. XVIII, f. 556.) — In feuchten schattigen Wäldern. (Bimg. ]. ce.) 
Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, am Büdös. Mai, Jun. 

a. subloliacea. Spiculis minimis paueifloris. V. remota var. a. Schur 
sert. n. 2959. Culmo tenuissimo foliisque flaceidis. — Auf Sumpfwiesen 
zwischen hohem Grase : Narzissenwiese, Jun. 

b. repens. Rhizomate fibroso et stolonifero repente; spiculis duplo 
majoribus remotissimis multifloris, bractea foliacea longissima fultis. — 
Brittinger in Malg en. p. 23; Jtchb. icon. XVII, f. 557. — In den Wäl- 
dern bei Hermannstadt: Resinar. Jun. 

. 3731. V, muricata Jechb. exc. germ. p. 57: Schur sert. n. 2960. 
— (Carex muricata ZL. sp. 1382; Cod. 7066; Bmg. 2135; Schkh. E. f. 
22; Fl. dan. t. 1526; Sturm H. 57; Host. gram. 1, t. 54; Rochb. icon. 
XVIII, £. 570.) — (C. contigua Hoppe ap. Sturm H. 61, — C. canes- 
cens Leers. herb. t. 44, f. 3; Poll. palat. 2, 571. — C. spieata Huds. 
angl, 405.) 

a. altissima transsilvanica. sylvatica Schur 1. c. n. 2960 var. b. Caespi- 
tosa, viridis, 2—3 ped., firma. Culmo basi vaginis laceris et demum in 
fila nigra solutis circumdato. Spica basi interrupta 4—6 poll. longa; spicu- 
lis bractea minima fultis, ovalibus 3 lin. longis. Glumis pallide fuseis 
dorso stria viridi notatis, acuminatis. Fructibus majoribus viridibus. 
(Vignea altissima Schur 1. ce.) — In Bergwäldern: Bei Resinär und Po- 
plaka bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

3732. V. virens Rchb. exc. germ. p. 57; Schur sert. n. 2960 var. 
a. — (Carex virens Zam. encl. meth. 3, p. 384; Zöchb. icon. XVIII, f. 
569%. — C. nemorosa Lamnitz. poson. p. 418; Aost. gram,. 4, t. 315 
Bing. 2134. — C. muricata var. loliacea Weihe. — Ü. loliacea Schreb. 
— Schkh. E. e. f. 91. — C. muricata vulgaris Anders. 88, II, ic. 19. 
— (C. muricata Hoppe ap. Sturm H. 61. — C. divulsa Gaud. helv. 6, 
p. 47 non Good. — C. muricata ß spiculis approximatis Ledeb. 
Ross, 4, 276.) — In schattigen Wäldern, Hainen und Gebüschen: Her- 
mannstadt, Kronstadt. Mai, Jun. 

3733. V. divulsa Rchb. exc. germ. p. 59; Schur sert. n. 2963. — 
(Carex divula Good. tract. of. Linn. soc. 2,160; Bug. 2136; Sturm 
H. 51; Fl. dan. t. 1280; Host. gram. 1, t. 55; Schkh. D. f. 22; Rchb, 
icon. XVIIL, £. 570. — €. stellulata M. Bieb. Fl. t. c. 2%, 383. — C. 
muricata var. g. gracilior Ledeb. Ross. 4, 276. — C. muricata ß. 
divulsa Wahlenb. act. holm. 1803, n. 28. — C. muricata virens An- 
ders. III, ic. 18.) — An Waldrändern , schattigen Gebüschen, Waldwie- 
sen. (Bmg. 1. c.) Talmats bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

a. perramosa, (C. interrupta herb. Transs.) (An Carex retroflexa 
Mühlenb. Schkh. Caric. K.k.k. f. 140.) — Rhizomate fibroso multiculmo, 
subcaespitoso. Culmo 10—15 poll. basi tantum foliato. Foliis flacecidis cul- 


704 


mum subaequantibus vivide viridibus. Inflorescentia subpaniculato-ramosa, 
ramis interruptis basi nudis, spieulis infimis saepe pedicellatis. Spieulis 
ovato-globosis apice masculis. Glumis pallidis aurantiaco-marginatis, acu- 
minatis. Fructibus erecto-patulis plano-biconvexis pallide viridibus, rostro 
bidentato glabro instructis, basi apiceque 5—7 nervosis, angustissime 
marginatis. — In Gebüschen bei Talmats, Boiza, Zood. Jul. 1847. 

3734. V. questphalica Bönningh. Cat. sem. hort. Monast. 1829 ; 
Schur sert. n. 2964. — (Carex guestphalica Koch syn. ed. 2, 867; 
O0. F. Lang. Flora 1851, p. 147. — C. divulsa var. Iöchb. exc. germ. 
p- 59.) — (0. tenuissima Schur.) Rhizomate fibroso caespitoso. Foliis lon- 
gissimis faceidis viridibus culmum interdum superantibus. Culmo tenuis- 
simo flaccido 42—15 poll. Spiea composita longissima 6—8 poll. cernua; 
spieulis ab invicem valde remotis, paucifloris, apice masculis, infimis 1—2 
pedicellatis. Glumis pallide viridibus margine saepe spadiceis. Fructibus 
erecto-patulis viridibus inconspieue nervosis, ambitu obovato-rotundis, 
utringue compresso-convexis, in rostrum subito attenuatis ; rostro mar- 
gine scabro. — Zwischen Gebüsch in der Hügelregiou: zwischen Tal- 
mats und Zood. Jun. 1847. 

3735. V. vulpina Rchb. exc. germ. p. 59; Schur sert. n. 2961. — 
(Carex vulpina Z.; Bug. 2133; Leers. 708, 14, f. 5; Fl. dan. t. 308; 
Host. gram, 1, t. 56; Sturm H. 57; Zchb. icon. XVII, f. 564.) — Auf 
sumpfigen Wiesen, an Gräben und Teichen. Mai, Jun. 

a. humillima, Culmis 9—12 poll. Spica simplex; spieulis ovatis inter- 
dum in capitulum elongatum confertis. — Auf Schlammwiesen bei Hel- 
tau. Mai. 

b. nemorosa. Koch syn. ed. 2, 866; Schur sert. n. 2961 var. a. — 
(Carex nemorosa Äebent. |non Lamnitz. nec. Bmg.]; Willd. sp. 4, 
232; Sturm H. 57; Schkh. D.d.d.d. f. 186; Zöchb. icon. XVII, f. 563.) 
— Auf Sumpfwiesen, an waldigen schattigen Orten im Arpaser Thale; 
bei Kerzesore. Jun. Jul. 

c. erassinervis. Schur. — Vignea (Carex) crassinervis Schur 
herb. Transs. — Culmo basi vaginis nigris in fila solutis eircumdato, 
2—3 ped. Foliis rigidis, 4—6 lin. latis, carinatis, margine serrulato- 
scabris, culmum aequantibus. Spica composita valde interrupta, lobata, 
pendula ; spiculis glomerulique bractea longissima scaberrima fultis, in- 
fima foliacea inflorescentiam superante. Fructibus viridibus spadiceisve, 
nervis 7 erassis prominentibus notatis. — Auf Sümpfen und schlammigen, 
vorzüglich salzigen Orten bei Salzburg; Reussen in der Nähe der 
Schlammkegel; am alten Berg bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

3736. V. teretiuscula Zöchb. exc. germ. p. 60; Schur sert. n. 2965. 
— (Carex teretiusceula @ood. tr. of. Linn. soc. 2, p. 163; Koch syn. 
ed. 2, 867 cum Syn.; Good. 1. c. t. 19, f. 13; Schkh. D. f. 19; F. f. 69; 
"Sturm H. 50; Rehb. icon. XVII, f. 572. = V. teretiuscula var. minor 
Schur herb. Transs.) — Auf schlammigen Wiesen, Sümpfen ; auf dem 
Schaukelmoor bei Salzburg ; hinter dem alten Berg. Jun. Jul. 

a. major. Koch syn. ed. 2, 867. — Robustior, media inter V. vul- 
pinam et V. paniculatam, magis et densius caespitosa, foliis inter- 


705 


dum glauco-viridibus spica decomposita interrupta crassa nutans. Fruc- 
tibus pallidis sieccate magis, minusve evidente nervosis. — (C. teretius- 
cula a Hartm. scand. ed. 2, 248; C. Ehrhartiana Hoppe.) — Mit der 
normalen Form gemeinschaftlich bei Salzburg. Jul. 1846, 

3737. V. paradoxa Rchb. exc. germ. p. 60; Schur sert. n. 2966. 
— (Carex paradoxa Willd. act. acad. berol. 4794, 39, t. 1, f. 1; Bing. 
2138; Sturm H. 50; Fl. dan. t. 1877; Schkh. E. f. 215 Rehb. icon. XVII. 
f. 574. — C. paniculata Hartm., Wahlenb., Ehrh. — C. canescens 
Host. sec. Bmg. 1. e.; Neilreich Fl. von Wien, p. 69; Host. gram. A, t. 
57.) — Auf moorig-sumpfigen Waldwiesen: Narzissenwiese bei Hermann- 
stadt, Burzenwiese bei Kronstadt. Mai, Jun. (Bmg. 1. c.) 

3738. V. paniculata /2chb. exc. germ. p. 60; Schur sert. n. 2967. 
— (Carex paniculata Z.; Bing. 2139; Sturm H. 50; Host. gram. A, t. 
58; Leers. 713, t. 14, f. 4; Schkh. D. f. 20; Fl. dan. t. 1416; Rechb. icon. 
XVII, f. 574.) — Auf sumpfigen schattigen Wiesen, an Gräben, Teichen, 
Flussufern ; auf dem Schaukelmoore bei Salzburg ; am alten Berg; bei 
Reussen an den Teichen. Jun. Jul. 


808. VIGNANTHA Schur. 
(Caricis sectio spuriae seu distigmaticae.) 
(Seu Vigneae sectio cariciformes Zehb.) 


3739. V. mucronata Schur. — (Carex mucronata All. ped. 
2. p- 268; Koch syn. ed. 2, 871; Sturm H. 50; Host. gram. 4, t. 87; 
Michel. gen. t. 3%, f. 3; Schkh. t. K. f. 44; Zechb. icon. XVIIL, f. 537. — 
(C. setacea Fröl. — C. bracteata Sut.) — Var. monoecia vel diovecia 
stigmatibus in planta nostra transs. semper binis. — Auf sonnigen Fel- 
sen und Triften ; Fogaraser Alpen; auf dem Vurtop der Arpaser Alpen. 
6000‘ Jun. Jul. (Maly en. p. 34.) 

3740. V. rigida Schur. — (Carex rigida Good. tr. Linn. soc, 
2,139, €. 20,2. 10; Koch syn. ed. 2, 873; -Zechb. icon. XV.IL, f..578 
Anders. n. 6%, 4, ic. 16; Fl. dan. t. 2479 et 2480. — C. saxatilis Willd. 
sp. 4, 275, non L. nec Wahlenb.; Bug. 2149; Fl. dan. t. 159; Schkh. T. 
t. f. 40; Hoppe et St. A. 40.) — (C. Washingtoniana Dew. Cor. X, 
272. — C. nigra Schwein. Cor. 336. — C. stolonifera Hoppe A. 41. — 
C. hyperborea Drey. Anders. n. 63, ic. 47. — C. elytroides Fries. 
Anders. n. 62, ic. 48, sunt var. sec. Ledeb. Ross. 4, p. 310. — Vignea 
saxatilis Zchb. exc. germ. p. 60.) — Auf feuchten Felsen, Moorwiesen, 
quelligen Orten der Alpen; auf dem Arpas am See; auf dem Bulla am 
See. 6500‘. Jul. Aug. 

3741. V. dacica Schur. — (Carex dacica Heuf. en. banat. 
[1857], p- 185; Schur sert. n. 2969; bluf. et Fingerh. comp. 2%, 521; 
Maly en. p. 34. — C. pacifica Gviseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 360, [an Dreyer non C. Dreyeri Lang.]) — Antecedente 
quidem affinis sed tamen spec. distineta. — Auf schlammigem Wiesen- 
boden der Voralpen und Alpen: Grossauer Alpen: Fromoasze „ Dealo- 
negro: Hunyader Alpen: Retyezat. 5000-6000‘ Glimmerschiefer. Jun. Jul. 


Schur. Enum, plant. Transs. 45 


706 


3742. V. Dreyeri Schwr. — (Carex Dreyeri ©. F. Lang. in 
Flora XXV [1842], p. 548; Koch syn. ed. 2, 372. — C. caespitosa Z. 
Cod. 7090; fl. suec. p. 332; Schkh. Bl. 85 d; Good. l. ec. n. 39, t. 21, f. 
3; Rehb. icon. XVII, f. 582. — C. pacifica Dreyer fl. exc. hafn. p. 
392; Schur sert. 2971.) — Auf Moorwiesen bis auf den Voralpen: Nar- 
zissenwiese im jungen Wald bei Hermannstadt; auf Bergwiesen am 
Fuss der Fromoasze der Grossauer Alpen. 1500°- 5000‘. Glimmerschiefer. 
Jun. Jul. 

a. alpina. Simpliciuscula, gracilis, affinis C. rigidiae Good., basi 
vaginis fuseis reticulato-fissis aphyllis instructa. Spicis braetea foliacea 
fultis; glumis atro-purpureis dorso nervo lato viridi notatis. Foliis flacei- 
dis vivide viridibus culmum 9—12 poll. aequantibus. (Schur sert. n. 2971 
var. a. (An C. banatica Zeuf. en. banat. [1858], p. 186.) — Auf sum- 
pfigen Moorwiesen der Voralpen und Alpen. Kerzesorer Gebirge. 5000'. 
Jun. 1847. 

3743. V. vulgaris Schur. — (Carex vulgaris Fries. Summ. 
230; novit. fl. suec. mant. 3, p. 1535 Koch syn. ed. 2, 872; Ledeb. Ross. 
4, 311. — Anders. n. 33, icon. 52; Fl. dan. t. 2478; Zechb. icon. XVII, 
f. 579— 581; Schur sert. n. 2970. — C. eaespitosa Good. trans. of. Linn. 
soc. 2, p- 195, f. 8, Bug. 2150; Sturm H. 50; Host. gram. 1, t. 91. — 
C. Goodenovii Gay. in Flora XXI, p. 214. — C. acuta minor 
Neilreich Vind. p. 71. — C. acuta a nigra. sp. 2, p. 1383 teste Neil- 
reich \. c.. — Vignea caespitosa Zchb. germ p. 60.) — Auf feuchten 
Wiesen durch das ganze Gebiet der Flora verbreitet. April, Jun. 

a. chlorocarpa. = b. chlorocarpa Wimm. Spieulis femineis laete 
viridibus densifloris, squamae inter utriculos occulatae. (Ledeb,) 

b. subfastigiata. = eleusinoides Aunth. Cyper. 407. Spieulis sub- 
fastigiatis, summa interdum androgyna. 

c. turfosa. — b. turfosa Fries. Summ. 228; Anders. n. 52, t. V, 
icon. 58; Cyp. Scand. p. 43, t. 6; Lang. Linn. 1851, p. 552; Neilreich 
Nied. Oestr. 1065 Wimm. Schles. 81. — (C. paecifica var. b. turfosa, 
multicaulis, stolonifera Schur sert. n. Spieulis femineis longissimis, 
laxifloris, glumis atris obtusis.) — Auf sumpfigen Moor- und Torfwiesen 
nicht seiten zwischen Sphagnum und mit Carex filiformis in der 
Bergregion: Am Büdös. Mai, Jun. Aug. in Früchten. (Mihi species!) (C. 
melaena Wimm. Schles. Ges. 1849, p. 79, gehört hierher!) 

3744. V. acuta Schur. — (Carex acuta L.; Bug. 2152; Koch 
syn. ed. 2, 873; Linn. Cod. 709%, Schkh. F£. f. 92. b.; Sturm HB. 57; 
Host. gram. 1, t. 95; Fl. dan. t. 2247; Zechb. ıcon. XVII, f. 584 et 585. 
— C. gracilis Curt. Lond. t. 282. — C. tricostata Fries. novit. mant. 
3, p- 152; Summ. 229; Anders. n. 55, f. 55; Wimm. 1. e. 78. — C. pro- 
lixa Fries. l. c. p. 228; Anders. n. 53, f. 57 [non Schur]. -- Vignea 
acuta Zchb. exc. germ. p. 61.) — Auf Sumpfwiesen, an Gräben und 
Teichen. Mai, Jul. 

3745. V. Mönchiana Schur. — (Carex Mönchiana Wender. 
in bot. Zeit. 1823, p. 7185 Schur sert. n. 2973 var. b. — C. ambigua 
Mönch. meth. 325. — Vignea Mönchiana ZKehb. exc. germ. p. 61. — 


707 


C. acuta forma androgyna Schur herb. T ranss.) Culmo laevi, 2 ped.; 
foliis flaccidis laete viridibus; spieis masculis omnibus basi femineis, fe- 
mineis apice masculis, infima bractea foliacea longissima fulta; glumis 
ovato-lanceolatis acutis spadiceis dorso stria viridi notatis ; fructibus 
ovatis obtusis fuseis. Densissime caespitosa stoloniferaque. — Auf Moor- 
und Torfboden an Gräben und Teichen; an der Tartel bei Kronstadt; 
am Burzenfluss bei den Binne ngärten daselbst; am Reissbach bei Her- 
mannstadt. Jun. Früchte Aug. 

3746. V. strieta Schur. — (C. stricta Good. tr. of. Linn. soc. 
2, p. 196; t. 21, f. 9; Koch syn. ed. 2, 872; Bmg. 2151; Sturm H. 50; 
Host, gram. 1, t. 94; Schkh. Caric. V, f. 73; Engl. B. t. 914; ZRchb. icon. 
XVII, f. 583. — C. caespitosa L. fl. suec. p. 333; sp. 2, p. 1388.) — 
Auf sumpfigen Wiesen, an Gräben und Teichen. Mai, Jun. 

a. polystachys. Culmo 1—2 ped. demum apice cernuo. Spieulis mas- 
eulis longissimis numerosis 3—5—7, femineis 2—3; foliis mollibus latis, 
oblongo-linearibus vivide viridibus; vaginis basalibus laxis maximis fusco- 
purpureis, nitidis, glumis fusco-purpureis. Fructibus maturis ? immaturis 
viridibus subrostratis. An spec. distineta ? (C. stricta var. a. Schur sert. 


n. 2973. = C. prolixa Schur ]. c. non Fries. — C. acuta var. rufa L. 
suec.; Leers, 204, t. XVI, f. 4. — C. caespitosa Gay. — C. gracilis 
Wimm. l. ec. 79, non Curt.) — Auf Moorwiesen bei Hermannstadt und 


Kronstadt. Mai, Jun. 


809. CAREX L. pro parte. 


3747. ©. Buxbaumii Wahlenb. act. holm. (1803) , p. 164; Koch 
syn. ed. 2, 874; Sturm H. 61; Fl. dan. t. 1406; Anders. n. 45, VI, f. 65; 
Rchb. icon. XVII, f. 589; Schur sert. n. 2974. — (C. polygama Selhkh. 
t- Gg., f. 76. — C. subulata Schumach. saell. 1, p. 27.) — Auf feuch- 
ten Moorwiesen: Fleischhackerwiese und Narzissenwiese im jungen Wald 
bei Hermannstadt;; Burzenwiese bei Kronstadt. April, Jun. (Die Frucht- 
exemplare ähneln einer V. vulgaris oder caespitosa, der die oberen 
männlichen Aehrchen fehlen.) 

3748. C. nigra All. ped. 2, 267; Koch syn. ed. 2, 874; Schur sert. 
n. 2977; Sturm H. 47; Anders. n. 43, U, ic. 39; Zechb. icon. XVIIL, £. 
590. — (C. atrata y nigra Good. helv. 6, p. 65. — C. atrofusca 
Steven. in M&m de la Soc. des Natur. de Mosc. 4, p. 67; M. Bieb. Fl. t. 
c. 3, 612. — C. parviflora Host. A. 2, 586; gram. 1, t. 87. — . aethio- 
stachya Sehkh. Lil. £. 196.) — Auf grasigen Abhängen zwischen Fel- 
sen in den Fogaraser Alpen 6500‘: Pisceu-Lauti. Jul. Aug. 

3749. C. aterrima Hoppe Caric. germ. p. 51: Koch syn. ed. 2, 
874; Sturm H. 47; Rehb. icon. XVIL, f. 591; Schur sert. n. 2310. 
(C. atrata ß dubia Gaud. helv. 6, p. 65. — Ü. nigra Schkh. t. Aaa., 
£. 415. — C. holostoma Dreyer. Rev. Fl. dan. 2428.) — Auf Felsen 
und grasigen Abhängen der Alpen. Kalksubstrat. Butsets der Kron- 
städter Alpen; auf dem Negoi und Podruschel der Pormbacher- und 
Arpaser Alpen. 6000-7000‘. (Lerchenfeld Pormbacher Alpen.) Jun. Jul. 


45 * 


3750. C. atrata L. sp. 1386; Cod. 7082; Bug. 2148, Sturm H. 
471; Fl. dan. t. 158; Host. gram. 1, t. 88; Schkh. X, f. 77; Rechb. icon. 
XVIII, f. 592; Anders. n. 42, ic. 67; Schur sert. n. 2975. — (C. cauca- 
siea Steven. in M&m. de la Soc. des Natur. de Mosc. 4, p. 68; M. Bieb. 
Fl. t. c. 3, 612.) — Auf Felsen und bewachsenen Abhängen der Glim- 
merschiefer Alpen längs der ganzen siebenbürgischen Gebirgskette. 
5000°—6000°. Jun. Aug. 

a. gelida. mierostachys. Schur sert. n. 2975. Humilis 3—6 poll.; spi- 
culis minimis 4—2—3 ovalibus, 3 lin. longis, peduneulatis, cernuis; glu- 
mis oblongo-ovatis, atro-fuseis, acuminatis; fructibus globoso-ovatis, 
viridibus glumam aequantibus sed paululum angustioribus. Spieulis matu- 
ris bieoloribus. Culmis glabris. Foliis angustis longe acuminatis. — Auf 
Felsen des Arpas, Vurtop und Podruschel. Jun. Jul. 

b. altissima. Culmo 12—18 poll.; spieulis maximis (macrostachys) 
3—4 peduneulatis, pendulis, 9 lin. longis obovatis; glumis aterrimis, 
oblongo-ovatis, acuminatis ; fructibus ovato-globosis demum atris gluma 
angustioribus brevioribusque. Spieulis denique concoloribus nigris. Culmo 
angulis scabro (ut C. aterrima). Foliis latis flaccidis 41,—2 lin. latis, 
striatis, margine scabris, infimis culmum aequantibus. Schur sert. n. 2975 
var. ß. — Auf grasigen Abhängen und Triften der Alpen: Arpas, Bulla. 
5000'. Jun. Jul. 

ec. rhizogyna. Omnia ut in var. ß. sed. spicula infima basi eulmi in- 
serta longissime filiformi peduneulata. — Mit der Var. b. gemeinschaft- 
lich, nicht selten. Jul. 

3751. O. ustulata Wahlenb. act. holm. (1830), p. 156; Koch syn. 
ed. 2, 880; Wahlenb. act. holm. 1803, n. 92 (Ledes.); Sturm H. 53; 
Schkh. Caric. 2, p. 73; Hoppe et St. 41; Anders. n. 41, 6, ic. 68; Zechb: 
icon. XVIIL, f. 615. — (C. atro-fusca Schkh. Caric. 1, 106, t: G. n. 
32 [non Stev.] — O. limosa Scop. earn. 2, 222.) — An schlammigen 
quelligen Orten, Moorboden der Alpen: Butsets bei Kronstadt (erst 
später im Herbar beobachtet.) Jul. Aug. 

3752. C. limosa ZL.; Bug. 2177; L. Cod. 7083; Host. gram. 1, t. 
89; Zechb. icon. XVIII, f. 592; Sturm H. 53; Anders. n. 39, VE, ie. 72. 
— Auf schlammigen sumpfigen Wiesen der Ebene und Hügel. Mai, Jun. 

3753. C. irrigua Smith. secund. Hartm. scand. fl. ed. 2, p. 255; 
Koch syn. ed. 2, 875; Sturm H. 53; Anders. n. 30, VII, ic. 72; Zechb. 
icon. XVIIL, £. 593. — (Ü. limosa Baumg. p. p. secund. stationes: in humi- 
dis turfosis alpinis. — C. limosa var. latifolia alpestris Schur herb. 
— C. limosa var. irrigua Wahlenb. Lapp. t. 15, f.  — C. pauper- 
eula Miche®.) — Auf sumpfigen Wiesen der Voralpen- und Alpenregion: 
Grossauer Gebirge am Fuss des Dealo-negro, auf dem Arpas und der 
Keprereasze am See. 6500. Jun. Jul. 

3754. C. fuliginosa Schkh. Caric. 41, p. 91; t. Ce. n. 47; Bmg. 
2176; Schur sert. n. 2989 ; Koch syn. ed. 2, 881; Sturm H. 47; Sternb. 
et Hoppe Denks. 1815, p. 159, t. 3; Zchb. icon. XVII, f. 674. — C. 
frigida Wahlenb. act. holm. 1803, p. 54; Host. gram. 4, t. 90.) — Auf 
grasigen felsigen Abhängen der Hochalpen. 6000‘--7000‘. Glimmerschie- 


70) 


fer. (Bimg. 1. ce.) — Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher- Rodı aer 
Alpen. Jul. Aug. 

a. ochrostachys,. Spiculis pallidis castaneis, inferioribus 3 pendulis, 
terminali ereeta subsessili basi mascula. — Auf der Piscu-Lauti der Fo- 
garaser Alpen. Jul. Aug. 

3755. C. frigida All. ped. 2, 270; Koch syn. ed. 2, 881; Schur 
sert. n. 2988; Hoppe et St. B. 54; Rechb. icon. XVII, f. 616. — (C. spa- 
dicea Schkh. t. L. f. 47; Bmg. 2175; C. fuliginosa Wahlenb. carp. p. 
2399, non Schkh. — C. geniculata Host. gram. 1, t. 94. — C. fuligi- 
nosa Host. A, t. 93.) — Auf feuchten, felsigen und grasigen Abhängen, 
an Rinnseln und Wasserfällen. 6000°—7000'. Kalk. Glimmerschiefer. (Bmg 
l. e.): Fogaraser- Arpaser- Kronstädter Alpen. Jul. Aug. ; 

3756. C. Mielichhoferi Schkh. Caric. M.m.m.m. f. 198; Sturm 


H. 53. — (C. ferruginea Scop. carn. %, 245; Koch syn. ed. %, 882; 
Rechb. icon. XVII, f. 613; C. spadicea Host. gram. 1, t. 9. — C. bre- 
vifolia Host. gram. 4, t. 89. — Host. gram. 1, t. 81; Schur sert. n. 


2986. — C. Scopolii Gaud. helv. 6, 148. — C. ferruginea var.. b. 
elatior et tenerior Ledeb. Ross. 4, 29%. — C. tristis M. Bieb. Fl. 
t. e. 3, p. 615.) — An quelligen Orten im Sirnathale ; Piscu-Sirna der 
Fogaraser Alpen; Rodnaer Alpen: Kuhhorn ; Vurtop und Arpas am See 
6500‘ der Arpaser Alpen. Jul. Aug. 

3757. C. sempervirens Vill. delph. 2, 214; Koch syn. ed. 2, 8815 
Schur sert. n. 2984; Zechb. icon. XVII, f. 614. — (C. feruginea Schkh. 
Caric. 4, p- 92; t. M. f. 48; Sturm H. 53; Bmg. 2174. — C. varia Host. 
gram. 1, t. 80. — C. laevis Kit. in Willd. sp. 4, p. 29%; Kunth. en. 2 
464.) — Auf Felsen, grasigen Abhängen und Triften der Voralpen- und 
Alpenregion. 5000°—7000°. Glimmerschiefer-Kalksubstrat, nach Lage und 
Höhe des Standortes in sehr verschiedenen Formen (Bing. l. e.); auf 
allen unseren Gebirgen gemein. Jul. Aug. 


a. trichocarpa. Fructibus setulis brevibus adsperis, longius et cur- 


vato rostratis, spiculis brevioribus, crassis, pedicellatis, erectis. — (C. 
erecta Schur sert. n. 2985 [an DO] = C. triehocarpa Schur herb. 
Transs.) — Auf den Arpaser Alpen nicht selten. Jun. Jul. 


b. rigida. Dense caespitosa ; foliis rigidis sempervirentibus, planis, 
latis: Culmo firmo,, ereeto. Spiculis maximis, densifloris, crassis, erectis. 
Fructibus glabris rostro recto scabro instructis. Glumis spadiceis, albo 
marginatis, apice erosis. (C. varıa Host. legitima.) — Arpaser- Ker- 
zesorer- Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 

c. laxiflora. Culmo gracili 11%,—2 ped. apice cernuo. Foliis flaceidis 
longissimis, anguste linearibus, Y,—%, lin. latis, culmo dimidio breviori- 
bus. Spiculis laxifloris, longissime pedunculatis, ab invicem valde remo- 
tis, tenuissimis, 9 lin. longis, spicula mascula solitaria brevius peduncu- 
lata erecta, femineis 2 -3 pendulis, infimo saepe basi vel medio culmi 
inserta. Pructibus glabris; rostro margine albo serrulato. Rhizomate 
fibroso quandoque subrepente, — Auf dem Königstein bei Kronstadt. 
"Kalk, Aug. 


710 


d. stenophylla. Praecedenti simillima sed omnibus in partibus minor 
et tenerior. Culmo 6—8 poll.; foliis angustissimis mollibus culmum aequan- 
tibus. Spieulis pallidioribus, flavo-spadiceis, tenuissimis, Jaxifloris, longis- 
sime pedunculatis, pendulis (infima saepe rhizogyna). — Auf dem But- 
sets und Königstein bei Kronstadt. Kalk. 7000‘. Jul. Aug. 

e. pumiia. Culmo subsolitario firmo, basi foliis confertis inerassato, 
6 poll. Foliis brevibus rigidis, recurvis, culmo multoties brevioribus. Spi- 
cula masecula solitaria, ereeta, subsessili, spiculis femineis 2 approxima- 
tis (infimo saepe rhizogyna). — Auf der Spitze des Vurtop und der 
Keprereasze der Arpaser Alpen. 7000‘ Jun. Jul. 

3758. C. tenuis Host. gram. 4, t. 92; Koch syn. ed 2, 883; Schur 
sert. n. 2983; Zechb. icon. XVII, f. 601. — (C. brachystachys Schkh. 
Carie. t. P. f. 58; Sturm H. 53. — C. compressa Kit. in Willd. sp. &, 
276.) Proxima praecedenti var. c. et d. — Auf dem Podruschel der Ar- 
paser Alpen 6000, an quelligen feuchten Abhängen mit Allium sibi- 
ricum, Glimmerschiefer. Jul. 1847. 

3759. C. firma Host. syn. A. p. 509; gram. 1, t. 75; Bing. 2164; 
Rchb. icon. XVIII, f. 610; Sturm H. 57. — Auf feuchten Felsen vorzüg- 
lich auf Kalksubstrat (Bing. 1. e.): Butsets und Königstein bei Kron- 
stadt; Fogaraser Alpen: Piscu-Lauti. 5000°—6000‘. Jun. Aug. 

3760. C. supina Wahlenb. act. holm. 1803, p. 158; Bmg. 2160; 
Sturm H. 47; Rchb. icon. XVIIL, f. 631. — (Carex campestris Host. 
gram. 4, t. 88. — C. glomerata Schkh. L f. 41. — Schkhurii Willd. 
sp. 4, 264; Schkh. Qggq- f. 148. — C. sphaerocarpa Willd. ]l. c.) — Auf 
sonnigen grasigen Höhen, Triften, Ackerrändern ; Reussen, Stolzenburg, 
Hammersdorf. April, Mai. 

3761. C. depauperata Good. tr. of. Linn. soc. 3, 181; Koch syn. 
ed. 2, 883; Zechb. icon. XVIII, f. 625; Schkh. t. M. f. 50. — (C. ventri- 
cosa Curt. lond. fasc. 6, t. 68. — C. triflora Willd. phytogr. 8, t. 1, 
f. 2.) — An Waldrändern, Hecken, Gebüschen der Hügelregion; in der 
M£&zöseg. (Janka Linn. 1860, p. 612.) April, Mai. 

3762. C. Michelii Host. syn. 507; gram. A, t. 72; Sturm H. 35; 
Schkh. t. P. f. 59; Rchb. icon. XVIII, f. 626; Bmg. 2168. — Auf grasi- 
sigen Hügeln in Weinbergen, Gebüschen, an Waldrändern. April, Mai. 

3763. C. brevicollis Lam. DC. Kunze Suppl. 20, t. IV, f. 1; 
Kunth. en. 2, p. 477; Rechb. icon. XVIII, f. 606. — (C. rhynchocarpa 
Heuf‘. Flora 1833; En. banat. p. 184; Bluf. et Fingerh. comp. 2, p. 646; 
Sturm H. 69.) — In der Hassadek bei Torda. April, Mai. 

3764. C. hordeistichos Vill. delph. 2, 221, t. 6; Rehb. icon. 
XVII, £. 627. — (C. secalina Wahlenb. act. holm. 14803, n. 66. — C. se- 
calina Schkh. t. S. f. 65; Bmg. 2188; Sturm H. 57. — C. hordeifor- 
mis Wahlenb. Host. gram. A, t. 76; Sehkh. Carie. t. D.d.d. f. 121.) — 
Auf sumpfigen Moorwiesen. Hermannstadt. April, Mai. 

a. mierostachys. Rhizomate fibroso multieulmis. Culmo gracili, 10—1% 
poll., a basi spieigero. Spieulis remotis gracilioribus, 42 lin. long., 3 lin. 
latis, densifloris, infima medio culmi inserta, omnibus breviter peduncu- 
latis, braeteatis, bractea infima foliacea eulmum superante. Fructibus 


tl 


oblongis in rostrum marginatum attenuatis, margine serrulatis, facie tri- 
-dorso quinquenerviis, glumam excedentibus. (C. Lerchenfeldiana Scehur). — 
Auf sandigem überschwemmt gewesenen Boden; am Zibinfluss bei Her- 
mannstadt, Neppendorf gegenüber. Mai, 1846. / 

3765. C. hirta L.; Bing. 2187; Sturm H. 55; Leers 752, t. 16, f. 3; 
Schkh. t. U. u. f. 108; Host. gram. 4, t. 96; Rehb. icon. XVIIL, f. 628. 
— Auf mageren Wiesen, Triften, Aeckern, auf Flussufern. April, Juni. 

a. hirtaeformis. Foliis vaginisque glabris, fruetibus hirtis. (Schur sert. 
n- 3004, . — C. hirtaeformis Pers. syn. 2, p. 547; Schkh. t. U. u. 
f. 108. B. — C. hirta f. sublaevis Fl. dan. t, 1744). — Auf schlam- 
migen, eisenhaltigen Wiesen. Hermannstadt auf dem Ziegelofengrunde. Jun. 

b. Pseudo-hirta. Schur. Foliis vaginis glabris, fruetibus omnino vel 
subglabris, Rhizomate parum repente, culmis gracilioribus 6—9 poll. — 
Auf Waldwiesen, an quelligen Stellen, Pojana bei Kronstadt. 3000‘ 
Juni, Juli. 

3766. C. flava L. sp. 1384; Cod. 7073; Bug. 215%; Leers 744, t. 
15, f£ b. Schkh. t. H. f. 36; Fl. dan. t. 1047; Sturm H. 47; Host. gram. 
1, 6.63; Zechb. icon. XVII, f. 634. — Auf feuchten schlammigen Wiesen. 
Hermannstadt. Mai, Juni. 

a. patula. Robustior. Fruetibus longius rostratis, rostro fruetum 
aequante a basi recurvato. — (C. patula Host. gram. 1.t.64; Bing.]. ec. 
var. a.). — Auf Torfwiesen, bei dem Dorfe Arpäs, auf der Narzissenwiese 
bei Resinar. Mai, Juni. 

b. remotiuseula. Culmo ereeto firmo. Spiculis fructiferis luteis oblongo- 
elliptieis; temineis ab invicem remotis, infima medio culmi inserta, 
longius peduneulata. — Auf feuchten Moorwiesen bei Hermannstadt, 
Kronstadt, die Var. oft nebeneinander. Mai, Juni. 

3767. ©. lepidocarpa Tausch. in bot. Zeit. 1834, p. 179; Dluf. 
et Fingerh. comp. 2, 648; Schur sert. n. 3023, Hoppe ap. Sturm H. 69; 
Kunze suppl. n. 19. t. 13, f. 2; Zechb. icon. XVIII, f. 653. — Koch syn. 
ed. 2, 884 in Nota. — (C. flava var. y.: Spieula feminea ima peduncu- 
lata; fructibus subglobosis brevius rostratis. Ledeb. Ross. 4%, 300). — 
— (Spieulis femineis minoribus oblongo-elliptieis basi apiceque obtusis 
recens cicatisque viridibus. Culmis graeilioribus. Subsimilis ©. extensae 
Good.). — Auf feuchten Wiesen bei Hermannstadt, Fleischhackerwiese, 
Narzissenwiese im Jungen Wald bei Hermannstadt. Mai, Jun. 

3768. C. Oederi Ehrh. Calam. n. 79; Koch syn. ed. 2, 2153; Smith. 
Enel. FI; Willd. 1. e. t. 1, f. 2; Anders: 'n. 18, VI, ıe.92: Sturm H.57, 
Host. gram. A, t. 65; Zchb. icon. XVIII, f. 652; Schur sert. n. 322. — 
— (C. flava minor Ledeb. Ross. 4, 300. — (C. flava g. et d. Willd. 
sp. 4, 269. — C. flava ß. Oederi Bing. n. 2153, cum. syn.: CO. extensa 
Good. sed spec. Transs. botanic. adhuc ignota.) — Auf Moorwiesen und 
ausgetrockneten Sümpfen, am Rande von Flüssen und Bächen in man- 
chen Jahren sehr häufig. Hermannstadt. Mai, Jun. 

a. exigua Culmis 2—3 poll. Spieulis minimis globosis 2—3 confertis. 
Fructibus globosis subito in rostrum rectum exeuntibus. (C. flava d. 
minor Ledeb. Ross. 4, 300. — C. lepidocarpa a. et ß. depauperata 


7112 


Schur sert. n. 2023 fructibus viridibus). — (An C. subglobosa Mielichh. 
Flora 1839, 1, 257, 2, 494, et C. Oederi ß. subglobosa Storch. Salzb. 
76). — Auf überschwemmt gewesenem Gerölle am Burzenfluss bei Kron- 
stadt, 2000. Jun. Jul. 

3769. C. Pseudo-flava Schur herb. Transs. — Caespitosa. Culmo 
12—18 poll., erecto, angulato, laevissimo. Foliis latiusculis, 1, —1'/, lin. 
lat., rigidis, culmum subaequantibus, strietis, sensim acuminatis, apice 
margineque scabris, laete viridibus. Spicula terminali androgyna, inferne 
mascula vel mascula floribus femineis intermixta et post anthesin spieu- 
lam interruptam formante. Spiculis femineis 3—4 distantibus, superiori- 
bus 2 pedunculatis, suprema sessili, infima medio culmi inserta longissime 
peduneulata et bractea foliacea fulta; omnibus flavidis. Fructibus flavis, 
oblongis, nervosis, in rostrum longum bifidum obsolete serrulatum atte- 
nuatis, glumam ovatam acutam duplo superantibus. — Media inter C. 
flavam et fulvam. — An C. flavo-distans Zechb. et C. flavescens 
Host. gram. 4, t. 96. — Auf salzigem Torfboden bei Borszek hinter der 
Kirche. Juli 1853. 

3770. C. fulva Good. tr. of. Linn. soc. 2, 177, t. 20, f. 6. Bimg. 
2169; Schkh. t. 67; Sturm H. 57; Anders. n. 16, VIII, ic. 94; Fl. dan. t. 
2435; Rechb. icon. XVII, f. 620. — (C. biformis F. W. Schultz in Flora 
1844, A, p. 54). — Auf nassen Moorwiesen der Ebene, Narzissenwiese 
bei Hermanstadt. Mai, Jun. 


3771. ©. Hornschuchiana Hoppe in regensb. bot. Zeit. 1826, 2, 
Beitr. p. 516; 1824, p. 599; Koch syn. ed. 2, 884; Sturm H. 27, Fl. dan. 
t. 2249; Anders. n. 15, VIII, p. 95; Zchb. icon. XVII, f. 621. — (C. 
fulva Schkh. T. 67; Host. gram. 4, t. 95, fig. dextr. — C. biformis a 
fertilis Schultz. — C. Hosteana DC. hort. monsp. p. 88. — C. spei- 
rostachya Sw. Smith. Engl. Fl. 4, 98. — C. linearis Wahlenb. suec. 
598. — C. distans Fl. dan. t. 1049. — C. fulva $ Hornschuchiana 
Mey. fl. Han. — C. fulva c. Hostiana Neilr. Vien. p. 80). — Auf 
Moorwiesen bei Hermannstadt, Kronstadt, mit der vorigen und beide 
zugleich meist in Gesellschaft von C. distans. Mai, Jun. 


3772. C. distans L.; Bing. 2170; Host. gram. 1, t. 77; Zechb. icon. 
‚XVII, f. 622; Sturm H. 53; Engl. B. t. 1234; Schkh. Caric. t. T. et Y.y. 
n. 68. — Auf feuchten Wiesen durch ganz Siebenbürgen. April, Jun. 


3773. C. panicea L.; Bug. 2179; Host. gram. 1, t. 79; Sturm H. 
50; Schkh. Caric. t, L. 1. n. 100; Engl. B. t. 1505; Fl. dan. t. 261; Zöchb. 
icon. XVII, f. 607. — Auf sumpfigen Wiesen zwischen Gesträuch. 
April, Juni. 

a. rhizogyna. Spicula feminea infima fundo culmi inserta longissima 
peduneulata. — Mit der normalen Form. Hermannstadt. 

2774. C. glauca Scop. can. 5, 223; Sturm H. 53; Fl. dan. t. 
1054, male; Rechb. icon. XVIII, f. 648; Anders. n. 31, VII, ic. 79. — (C. 
flacca Schreb.; Bing. 2182; Schkh. Caric. t. O. et P. n.57; C. pendula 
Schreb. Host. gram. 1, t. 90.) — (C. recurva Huds. Angl. ed. 2, 32. — C. 
aspera Willd. act. Berol. 1794, 49, t. ILL, f. 1. — C. limosa ß Leers. 


113 


301, t. 45, f. 3). — Auf feuchten Wiesen, an Bächen, Gräben, Rainen, 
Gebüschen. April, Jun. 

a. arenosa. Humilis, 6—8 poll.; spieulis minimis, oblongis, breviter 
pedunculatis, ereetis, fusco purpureis; glumis dorso stria viridi notatis. 
(An. C. thuringiaca Willd.).. — Auf Sandboden zwischen Gebüsch: 
Hügel bei Hammersdorf gegen Baumgarten. April, Mai. (Schur sert. n. 
3021 var. f. non e.). 

b. ambleocarpe. Spieulis masculis 3—4 approximatis, femineis % erectis 
ab invyicem distantibus, omnibus plus minus elongatis; fruetibus gluma 
brevioribus, brevissime rostratis. Culmo 1—2 ped. — (C. glauca var. b. 
et c. Schur sert. n. 3021. — C. Micheliana Sm. fl. brit. 3, 1004; Linn. 
Trans. 5, 270. — C. ambleocarpa Willd. sp. 4, 307; Schkh. t. Z. z. 
f. 113. — C. clavaeformis Ledeb. Ross. 4, p. 297 sub n. 81, non Hoppe). 
— Auf Waldwiesen bei Hermannstadt, Götzenberg. Mai, Jun. 

c. leptostachys. Schur sert. n. 3021 var. c. Spiculis maseculis sub- 
linearibus 2—4 purpureo-fuscis; femineis 2 oblongis pendulis saepe apice 
masculis seu androgynis. Rhizomate longissime repente; culmo basi pur- 
pureo, firmo, 4—Y, ped.; foliis glauco-pruinosis rigidis, — In lichten 
Wäldern und Gehauen bei Hermannstadt. Jun. 

d. laxiflora. Spiculis femineis linearibus laxifloris, infima saepe basi 
culmi inserta. Culmo graecili 4—1Y, ped., foliis angustis calmum aequan- 
tibus flaceidis. Schur sert. n, 2021 var. d. — Auf schattigen Wiesen bei 
Hermannstadt. Jun. 

3775. C. clavaeformis Hoppe ap. Sturm H. 61; Koch syn. ed. 2, 
879; Rechb. icon. XVIIL, f. 650. — (C. erythrostachys Hoppe et St. 
B. 60. — C. acuminata Willd. sp. 4, p. 100; Schkh. Caric. f. 184). — 
(C. glauca var. erythrostachys Schur sert. n. 3021 a.). — Proxima 
antecedenti var. sed robustior: Spiculis oblongo-clavatis basi laxifloris 
subinterruptis, fructiferis nigrieantibus, pendulis; glumis acuminatis, 
subaristatis, fructibus evidentius rostratis, oblongo-elliptieis scabriuseulis. 
Rhizomate välde repente firmo; foliis rigidis glaucis margine scabris 
culmum aequantibus, basi 3 lin. latis longe acuminatis. — Auf Felsen 
an feuchten schattigen waldigen Orten; am Tömöser Pass. im Thale 
Szara Tömös am Wasserfall in lockerer Moorerde bei Kronstadt. 2500’. 
Jul. Aug. — Im Thale gegen Neu-Rodna. Jul. 

3776. C. pilosa Scop. carn. 2, carn. 2, 226; Bing. 2173; Sturm 
H. 55; Host. gram. A, t. 78; Schkh. t. M. f. 49; JZechb. icon. XVII, f. 
605). — In Wäldern und Hainen der Hügel und Bergregion (Bing. ]. e.). 
Bei Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, Torda. Mai, Jun. 

a. densiflora. Robustior 2 ped. et ultra; foliis adultis glabrescentibus; 
spieulis omnibus densifloris erassioribus oblongis. — Auf dem kleinen und 
grossen Hangestein bei Kronstadt. Kalk 2500‘. Juni 1854. 

3777. C. nitida Host. gram. 1, t. 71; Koch syn. ed. 2, 878; Sturm 
H. 47; Rechb. icon. XVII, £. 641; Schur sert. n. 3014. — (C. verna 
Schkh. t. F. £. f. f., f. 189, et t. P. p. p. f. 156: Caric. p. 89, n. 74, t. A, 
f. 46). — Auf sonnigen, grasigen Hügeln, Stolzenburg, Hammersdorf bei 
Hermannstadt, auf der Mezöseg. Mai, Juni oft schon April. 


714 


3778.C. alba Scop. carn. 2, 216; Bmmg. 2165; Sturm H. 53; Post. gram. 
4, t. 59; Zechb. icon. XVIIL, f. 596; Schkh. t. O, f. 55. — (C. nemorosa 
Schrank. — C. eburnea Broot. n. 153, t. 225). — In Wäldern der 
Berge und Voralpenregion (Dmg. 1. e.) bei Kronstadt. Mai. Jun. 


3779. ©. capillaris L.; Bmg. 2166; Schkh. t. O, f. 56; Sturm H. 
53; Fl. dan. t. 168; Host. gram. 4, t. 60; Zckb. icon. XVIII, f. 600. — 
Auf Felsen und grasigen Abhängen der Alpen (Dimg. ]. e.). Am Gäser ; 
am Fuss der Fromoasze der Grossauer Alpen. Jun. Jul. 


3780. ©. pallescens L.; Bmg. 2173; Sturm H. 53; Host. gram. 
1, t.. 74; Leers 721, t. XV, f. 4; Schkh. t.,K.k., f. 99; Fl. dan. t, 41050; 
Jechb. icon. XVIIL, f. 617. — Auf feuchten schattigen Wiesen in Wäl- 
dern, Hainen, Gehauen, Gebüschen: Hermannstadt, Klausenburg, Mezö- 
seg, Kronstadt, am Büdös. Mai, Jun. 

a. alpestris. Humilior, firmior, subcaespitosa, glumis fusco-margina- 
tis, fructibus apice fuscis, braetea spiculae infimae femineae foliacea, basi 
lata transversim plicato-rugosa, inflorescentiam superante. (Schur sert. n. 
2997, var. a.) — Auf Triften des Arpas. 6000‘ Jul. 


3781. C. leucantha Schur. — (. pallescens var. leucostachya Schur 
berb. Transs. — Rhizomate fibroso oligocephalo. Culmo erecto, 12 —15 
poll. acutangulo ,„ scaberrimo, ad medium foliato, basi vaginis aphyllis 
fusco-purpureis margine in filo denique solutis cincto. Foliis linearibus 
flaceidis 1 lin. latis, pallide viridibus, longissime acuminatis, subtus pilo- 
sis, margine scabris, culmum subaequantibus. Bracteis foliaceis vaginan- 
tibus, infima inflorescentiam superante, omnibus a basi ad medium trans- ' 
versim rugosis. Spicula mascula solitaria alba breve pedunculata erecto; 
spiculis femineis 2—3 elongatis, eylindraceis, 6—8 lin. longis, longius 
pedunculatis, pallide viridibus. Glumis ovato-elliptieis subito longissime 
acuminatis, hyalinis, dorso stria viridi notatis. Fructibus (maturis ?) obo- 
vatis, subinflatis, obtusis, glabris , brevissime rostratis, pallide viridibus, 
gluma brevioribus.— Proxima quidem C. pallescenti sed«amen diversa 
et media inter hanc et C. sylvaticam. — (C. undulata Schur sert. n. 
2998 an Kunze?) — Auf Waldwiesen der Bergregion; auf der Preschbe 
bei Zood. 4000‘. Glimmerschiefer. Jun. 1846. 

3782. C. sylvatica Huds. il. angl. ed. 1, 353; Host. gram. 1. t. 
84; Sturm H. 55; Zechb. icon. XVIIL, f. 603. — (C. Drymeja L. suppl. 
44; Ehrh. in Willd. act. Berol. 179%, 51, t.3,f. 3; Fl. dan. t. 404; 
Schkh. t. Ll., £. 104; Bmg. 2180. — C. capillaris Leers 720, t. 15, f. 2. 
— C. vesicaria ß ZL. sp. 1389. — C. patula Scop. carn. 2%, 226, t. 59.) 
— In Wäldern und Hainen der Bergregion: Hermannstadt „ Kronstadt. 
Mai, Jul. 

3783. C. strigosa Huds. fl. angl. 411; Good. 1. c. 169, t. 20, f. 
4; Koch syn. ed. 2%, 880; Ledeb. Ross. 4, 293; Fl. dan. 1237; Schkh. 
Carie. t. N. f. 53. — (C. leptostachys Ehrh. phytoph. n. 48; L. suppl. 
414; Sturm H. 55.) — In schattigen feuchten Moorwäldern,, Gebirgs- 
thälern, an quelligen Orten und Bächen mit Impatiens und Urtica 
in den Kerzesorer Gebirgen am Bullafluss. Jun. Jul. 1848. 


8) 


3784. C. maxima Scop. carn. 2, 229; Koch syn. ed. 2, 880. — 
(C. pendula Huds. l. c. n. 26; Good. tr. of. Linn. soc. %, 168; Curt. 
Lond. t. 179; Host. gram. 2%, t. 100; Bug. 2172; Zöchb. icon. XVIIL, f. 
604 ; Schur sert. n. 2993.) — (C. agastachys Z. suppl. 414; Schkh. t. 
Q. f. 60; Sturm H. 55; Ehrh. phytoph. n. 19.) — In feuchten schattigen 
Wäldern an quelligen Orten und Bächen in der Bergregion. (.Bing. 1. c.) 
Bei Kronstadt. Mai, Jun. 

a. androgyna. Spicis masculis apice femineis, spicis femineis basi 
saepe ramosis apice masculis. — An den Teichen in der Mezöseg; im 
Arpaser Thale. 3000°. Jul. 

3785. C. pilulifera L.; Bıng. 2159; Sturm H. 50; Willd. act. 
Berol. 1794, t. II, f. 2; Schkh. v. I. f. 39; Host. gram. 4, t. 84; Zechb. 
icon. XVII, f, 632. — (C. filiformis Poll.; Fl. dan. t. 1048. — C. de- 
cumbens Zhrh. calam. 70.) — In lichten Wäldern, Heideplätzen, vor- 
züglich in Nadelwäldern, im Szeklerlande häufiger. Mai, Jun. 

3786. C. tomentosa L. mant. 123; Big. 2155; Sturm‘ H. 53; 
Host. gram. A, t. 82; Leers 717, XV, f. 7; Zechb. icon. XVIII, f. 638. — 
(C. sphaerocarpa Ehrh. calam. 89.) — Auf Waldwiesen zwischen Ge- 
büschen (my. l. e.): Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg. Mai, Jun. 

a. androgyna. Spiculis femineis omnibus apice masculis. (An C. thu- 
ringiaca Schkh. non Willd.) — Hammersdorf. Mai. 

b. graeillima. Culmis flaccidis 6—9 poll.; spiculis femineis globosis, 
spicula mascula filiformi. — Hermannstadt. Mai. 

c. elata. Culmis 15—18 poll. foliisque flaceido ; spieulis femineis ob- 
longis densifloris bracteatis, apice masculis, spiculis masculis binis, infimo 
sessili minori basi feminea. — In Berg wäldern : Preschbe bei Zood; Ar- 
paser Gebirge. 3000‘. Mai, Jun. 

d. globifera. Spiculis femineis globosis, infima bractea; fructibus glo- 
bosis albo-tomentosis; glumis femineis fusco-purpureis, ellipticis, subito 
acuminatis, dorso stria alba notatis, fruetum aequantibus. — Kapellen- 
berg. Kalk. Bei Kronstadt. Jun. 

3787. C. montana L.; Wahlenb. act. holm. 1803, n. 109; Sturm 
H. 2 et 69; Schkh. t. F. f. 29; Fl. dan. t. 41469; Zechb. icon. XVII, f£. 
633. — (C. collina Willd. sp. 4, 260; Bug. 2157; Mart. fl. mosc. p. 164. 
— C. globularis Willd. 1. c. t. 2, f. 4, non Z.) — In Wäldern, Hainen, 
Hecken, Gebüschen, auf Hügeln, in Weinbergen. April, Mai. 

a. emarginata. Glumis atro-purpureis emarginatis et in emargina- 
tura mucronulatis. Spiculis oblongis approximatis ; foliis flaceidis viridi- 
bus culmoque basi purpureis plus minusve pilosis. Rhizomate quidem 
fibroso sed horizontali curvato-repente. — (C. montana ß procerior 
Gaud. helv. 6, p. 76. — C. emarginata Willd. sp. 4, 262; Schur sert. 
n. 3007 a.; Schkh: t. O.o.o. f. 153; Bluff. et Fingerh. comp. 3, 628. — C. 
caryophyllata Gmel.) — Auf grasigen Abhängen bei Talmats, Boiza, 
Zood. April, Mai. 

3788. C. ericetorum Joll. palat. 2, 580; Koch syn. ed. 2, 876; 
Sturm H. 87; Leers 716, t. XVI, f. 6; Fl. dan. t. 1765; Zechb. icon. XVII, 
f. 636. — (C. ciliata Willd. act. Berol. 179%, t. 3, f. 2; Bmg. 2156; 


16 


Schkh. t. I. f. 42. — (C. montana Leers. 716, t. 16, f: 6.) — Auf san- 
digen Hügeln in lichten Wäldern, auf Heiden, vorzüglich in Nadelwäl- 
dern. (Bimg. 1. c.) April, Mai. 

a. alpicola. Culmo gracillimo 6 poll. filiformi; foliis angustioribus 
flaceidis. Spieula mascula minima, spieulis femineis 2% approximatis apice 
interdum masculis; glumis obtusis, oblongis, albo membranaceo-margi- 
natis, fructum aequantibus. — (C. membranaceo Hoppe ap. Sturm H. 
61.— C. approximata All. ped. 2, 267, non Willd. nec Hoppe.) -— Auf 
sonnigen Glimmerschieferfelsen des Arpas; auf Kalk des Butsets: auf 
Trachyt am Büdös. 3000‘—5000‘. Mai, Jun. 


3789. C. Czetzii Janka Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 93. — (In Sie- 
benbürgen. Janka.) 


3790. C. umbrosa Host. 1, p. 52, t, 695 Bimg. 2167; Schkh. t. 
U. u.u. f. 165. Media inter C. montanam et C. longifoliam. Rhizo- 
mate stolonifero et fibroso distineta. Stolonibus sub terra longe repenti- 
bus apice elevatis florigeris. Spiculis oblongis apice saepe masculis palli- 
dis; foliis flaceidis culmum aequantibus. — (C. polyrrhiza var. stolo- 
nifera Schur sert. n. 80 ß.) — An Waldrändern zwischen Gesträuch ; 
auf der Nagelflüe bei Talmats; am Scheweschbach im jungen Wald bei 
Hermannstadt. Mai. 


3791. C. longifolia Host. gram. 4, t. 85; Host. A. %, 592, non 
R. Brown. — (C. polyrrhiza Wallr. sed. p. 492; Koch syn. ed. 2, 877. 
— C. umbros. Hoppe ap. Sturm H. 57, non Host.; Gaud. helv. 6, 80. 
— C. praecox yar. ß Meyer Han. in Ledeb. Ross. 4, 301. — C. po- 
lyrrhiza a. fibrosa Schur sert. n. 3012 var. a.) — An schattigen be- 
wachsenen Hügeln, zwischen Gebüschen, an Waldrändern, am Schewesch- 
bach im jungen Wald bei Hermannstadt; in den Gebüschen der Ham- 
mersdorfer Hügel. Mai, Jun. 


3792. C. praecox Jacq. A. 5. t. 446; Bing. 2154; Host. gram. 
1, t. 68; Sturm H. 69; Schkh. t. F.f. 27; Fl. dan. t. 1527; Engl. B. t. 
199; Rehb. icon. XVII, £. 634. — (C. filiformis Leers herb. 748, t. 16, 
f. 5. — C. stolonifera Zhrh. calam. 99. — C. montana Poll. palat. 
9, 598.) — Auf Hügeln, Wiesen, Triften, an Waldrändern, Wegen, 
Weinbergen durch das ganze Gebiet. März, Mai. 

a. magna. Culmo elato firmo 12—15 poll. Foliis rigidis 1/, lin. 
latis, margine serrulato-scabris culmo dimidio brevioribus. Spieulis maxi- 
mis 12 lin. longis, oblongis, multifloris, brunneis, femineis 2--3 subsessi- 
libus, infima remota bractea foliacea fulta. Fruetibus obovato-turbinatis 
hirtellis, nervosis, glumam mucronatam aequantibus. (Schur sert. n. 3013 
var. a. — C. Pseudo-praecox Schur herb. Transs.) — Auf frucht- 
baren schattigen Waldwiesen: auf der Pojana bei Kronstadt; im letzten 
Weinberge bei Talmats. Mai. 

b. monostachys. Praedens sed. spica solitaria unisexualis vel andro- 
gyna, pallido-fusca, obovata, 9 lin. longa, mascula vel mere feminea vel 
apice mascula. Schur sert. n. 3013, d. — Mit der vorigen Var. an glei- 
chen Standorten. Talmats. Mai. 


1 


c. reflexa. Spieula mascula solitarıa pedunculata, spiculis femineis 
% distantibus „ subglobosis , longe pedunculatis, infima bractea subulata 
fulta, omnibus geniculato-reflexis. — (C. praecox var. c. reflexa 
Schur sert. n. 3013. — C. reflexa Hoppe Caric. p. 65. — C. refracta 
Roth tent. 2, %, p. 431 ap. Koch p. 451; Ledeb. Ross. 4, 301.) — Auf 
steinigen dürren Abhängen und Felsen der Alpen: Königstein Kalk; 
Arpas Glimmerschiefer: bei Talmats ; Nagelflüe. 2000’--5000°. April, Jun. 


3793. C. mollis Host. gram. 4, t. 82 ; Schur sert. n. 3013 var. b. 
tenuifolia. — Rhizomate breviter repente stolonifero. Culmo filiformi 
gracillimo foliisque flaceido, triquetro, 8—10 poll. alto. Foliis glauco-viri- 
dibus, mollibus, lınearibus Y, lin. latis, longe acuminatis, culmum sub- 
aequantibus vel brevioribus, glabris, margine scabriusculis. Spicula mas- 
cula solitaria, grises, subpedunculata; femineis 2% approximatis, infima 
bractea minima foliacea spieculam aequante praedita. Fructibus hirsutis 
denique glabriusculis, oboyatis obsolete trigonis, breviter rostratis, incon- 
spicue nervosis. — Auf sonnigen steinigen Abhängen ; auf dem Burgberge 
bei Michelsberg ; Landeskrone bei Talmats; Preschbe bei Zood. Glim- 
merschiefer; auf Nagelflüe. 2000°—4000°. Jun. (Blüht vier Wochen später 
als C. praecox, welcher sie im Allgemeinen nahe steht.) 

a. rhizogyna. Spicula mascula solitaria, spiculis femineis —3; supe- 
rioribus approximatis, infimo basi culmi inserta (basilaris) longissime 
pedunculata. — (An C. basilaris Janka Neilr. Nachtr. 35.) — Auf gra- 
sigen Höhen bei Zood. Mai. 


3794. C. transsilvanica Schur. Verh. d. sieb. Ver. zu Hermann- 
stadt 1851. p. 67; Schur sert. p. 80, n. 3009. . — Rhizomate fibroso cae- 
spitoso. Culmis graeillimis filiformibus 4-8 poll., glabris, striatis, sub- 
aphyllis. Foliis linearibus longissime acuminatis, glabris septemnerviis, 
culmo brevioribus. Spieula mascula solitaria sordide lutea, pedunculata 
oblongo-linearia, 6 lin. longa, erecta. Spiceulis femineis 2—4, supremis 
approximatis, bracteatis, minimis , globoso-elliptieis interdum paucifloris 
et incompletis; infimis 1—2 oppositis, longissime pedunculatis basi culmi 
insertis, erectis, fructiferis demum cernuis. Bracteis vaginantibus 
suprema auriculata. Fruetibus turbinato-ovatis, in rostrum brevissimum 
subtruncatum subito angustatis, inconspicue trigonis, nervosis, pubescen- 
tibus, glumam aequantibus vel parum superantibus, Glumis pallide viri- 
dibus, fusco-marginatis, oblongo-elliptieis, acutis, basi recte truncatis. C. 
Halleriana @riseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 1352, p. 360 
(non Asso). — An steinigen Orten in Gebirgsthälern, in schattigen Wal- 
dungen, auf Steinblöcken im Zoodthale; in der Umgegend von Michels- 
berg und Heltau; am Fuss des Götzenberges am Silberbach ; bei Stol- 
zenburg ; am Rothenthurm bei Talmats. Glimmerschiefersubstrat. 1500°— 
2000‘ April, Mai. 

3795. C. gynobosis Vill. delph. 2, 206; Koch syn. ed. 2, 877; 
Sturm H. 47; Rehb. icon. XVII, f. 630. — (C. diversiflora Host. gram. 
4, t. 705; Bug. 2158. — C. alpestris All. ped. 2, 270; Schkh. t. G. f, 35. 
— C. anomala Pall. In taur. an Ledeb. Ross. 4, 292%. — C. Halleriana 


15 


Asso syn. pl. Arag. [1779], p- 135, t. 9 [non Griseb. et Sch. 1. e.]) — 
Auf grasigen Abhängen auf waldigen lichten Plätzen; in Voralpen bei 
Fogaras (Bmg. 1. c.); bei Hermannstadt in der Nähe der Schwimmschule 
bis zu den Pulvermühlen. April. (Jul. Bing. 1. e. was auf eine andere Art 
schliessen lässt.) 

a. exilis. Humillima 3 poll.; spieulis minimis; femineis superioribus, 
ineompletis, paueifloris, masculae approximatis, infimis 2 oppositis, longe 
pedunculatis, paucifloris. (An C. basilaris Jord. Obs. 3, 247, t. 122) — 
Auf grasigen Abhängen der Salomonsfelsen bei Kronstadt. Kalk. 3000°. 
April. 

3796. C. anomala Janka Linn. 1860, p. 609 (an Poll.?). — Auf 
Hügeln im südlichen Siebenbürgen, (Neilreich Nachtr. 1861, p. 35.) 

3797. C. humilis Levss. fl. hal. ed. 1, p. 175; Host. gram. 1, t. 
675 Sturm H. 69; Schkh. t. K. f. 43; ZRechb. icon. XVIIL, f. 595. — (C. 
clandestina Good. act. soc. 2, 167; Bmg. 2161. — C. prostrata All.). 
— Auf sonnigen dürren Hügeln, am Rande von Wäldern und Gebüschen 
(Bing. 1. c.). Häufig auf den Hügeln bei Hammersdorf, Stolzenburg, 
Talmats. März, April. 

3798. C. digitata L.; Bug. 2163; Sturm H. 61; Schkh. t. H. f. 38; 
Leers. n. 715, t. 17, £. 4; Fl. dan. t. 1466; ZDosa gram. 1, t. 60; Zechb. 
icon. XVIIL, £. 599. — In schattigen Hainen und Wäldern der Bergregion 
(Bing. 1. c.). Hammersdorf, Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg, 
überhaupt durch ganz Siebenbürgen verbreitet. April, Mai. 

3799. ©. ornithopoda Willd. sp. 4, 255; Dmg. 2162; Hoppe et 
St. B. 13. Fl. dan. t. 1405; Zechb. icon. XVIH, f. 598. — (C. pedata 
Host. gram. 1, t. 61; Schkh. t. H. f. 37. — C. digitata f. ornithopoda 
@. F. W. Mey. Fl. exc. 607. — C. concinna #. Brown. ap. Zichard.). 
— In Wäldern der Voralpen (dmg. l. c.) vorzüglich auf Kalksubstrat. 
Mai, Juni. . 

3800. C. ornithopoides Hausm. Flora 1853, 1, 125; Flora von 
Tirol 1501; Oestr. bot. W.-Bl. 1353, p. 396; 1855, p. 114; Leyb. Flora 
1855. 1, p. 347, t. 14; Sturm H. 96. — (C. reclinata Facch. in Ambr. 
Tir. mer. 4, 1854, p. 333, 828; Bert. ital. X, 78. — C. ornithopoda 
var. fructibus glabris Ortm. Zool. bot. Verh. 1853, 2, 127). — In 
Felsenritzen der Hochalpen. Kalk. Königstein; auf dem Butsets eine 
grössere der vorigen Ähnlichere Form. Jul. Aug. 

3801. C. pediformis €. A. Meyer ]. c. n. XXI, t. 10, f. 2; Kunze 
suppl. 65, t. 46; Anders n. 21, 7, ic. 86; Fries. nov. mant. 9, p. 57; 
Ledeb. Ross. &, 29. — (C. obovata Golddb. — C. pellucida Turez.). 
(C. digitata var. remota Schur herb. Transs.). — Auf grasigen Ab- 
hängen der Hügel- und Bergregion. Kalk bis 2500‘ Elevat. Auf dem 
Kapellenberg und am Szokarak, am Fuss des Schuler auf der Pojana 
bei Kronstadt, bei Torda nach Janka, Linn. 1860. p. 612. April, Mai. 

3802. C. Pseulo-Cuperus ZL.; Bug. 2181; Schkh.t. M. m. f. 102; 
Sturm H. 57; Host. gram. 1, t. 85; Fl. dan. t. 11147; Zechb. icon. XVII. 
t. 275. — Var. spiculis femineis basi ramosis. — Auf sumpfigen Wald- 
wiesen, Teichen, Gräben, Sümpfen. Mai, Juli. 


- 


719 


3303. C. ampullacea Good. tr. of. linn. soc. 2, 207; Bmg, 2186; 
Sturm H, 2 et 57; Schkh. t. T. t. f. 107; Fl. dan. t. 2248; Zost. gram. 
1. t. 99; Rechb. icon. XVIII, £. 659. — (C. obtusangula Ehrh. — C. vesi- 
caria L. ß. sp. 1389). — Auf Moorsümpfen, an Teichen und Gräben. 
Hermannstadt. Mai, Juli. 

3804. C. rhynchophysa C. A. Meyer Ind. h. petrop. IX, suppl. 
p- 10; Ledeb. Ross. 4, 318. — (C. laevirostris Anders. n. 4, VII, ic. 
108. Fries. Bot. Not. 1844, p. 34; Kunze Riedgr. p. 194, t. 49. — C., 
bullata b. laevirostris Dlytt. ap. Fries. nov. mant. 2, p. 59. — C. 
robusta Nyland. — C. ampullacea ß. robust. Weinm.). — In Torf- 
sümpfen am Büdös; in der Mezöseg (Janka Linn. 1860, p. 614). — Auf 
dem Sumpfe bei dem Dorfe Arpas. Jul. Aug. 

3805. C. orthostachys C. A. Meyer in Ledeb. fl. alt. 4, p. 231; 
icon. 4, t. 334; Ledeb. Ross. 4, 316. — (C. hirto-vesicaria Wimm.). 
— In der Mezöseg (Janka Linn. 1860, p. 613). Jun. Jul. 

3806. ©. nutans Host. gram. 1, t. 84; Bmg. 2171; Schkh.t.Qqq 9, 
f. 205; Sturm H. 61; Ztchb. icon. XVIIL, f. 642. — (C. melanostachya 
Willd. sp. 4, 299). — Auf feuchten schattigen Wiesen, an Lachen, 
Sümpfen, Gräben. Mai, Jun. 

3807. ©. sulcata Schur. = C. nutans var. maxima transsilvanica 
Schur sert. n. 3016. — Rhizomate longe repente. Culmo 2—3 ped. et 
major, firmo. Foliis rigidioribns latioribusque quam C. nutans, longis- 
sime acuminatis, margine scabris, prolum sterilium culmum aequantibus, 
Spieulis masculis 2—4 oblongis, imaequalibus, fusco-atris; femineis 2 valde 
ab invicem distantibus, oblongo-elliptieis, bractea foliacea longissima 
fultis, denique pendulis. Inflorescentia nutans. Fructibus flavo - viridi- 
bus (siecatione sordide albis) subventricosis, ovatis, profunde sulcatis, 
rotundato costatis, glabris, nitidis, rostro fusco plano bidentato notatis, 
glumum acutam atram duplo superantibus. (Spieula feminea infima saepe 
basi ramosa maxima et medio culmi inserta, longissime filiformi peduun- 
culata pendula, Schur sert. n. 3016, var. b. et c.). — Auf dem Ziegel- 
ofengrunde in der Nähe des Reissbaches bei Hermannstadt mit Scirpus 
radicans. Jul. Aug. 

3808. C. filiformis L. sp. 1335; Koch syn. ed. 2, 888; Host. 
gram. 1, t. 86; Fl. dan. t. 1344; Schkh. t. K. f. 45; Sturm H. 53; Good. 
tr. linn. t. 20, f. 5; Zchb. icon. XVII, f. 643. — C. splendida Willd. 
prodr. berol. 33, t. 1, f. 3. — C. lasiocarpa Zhrh. caiam. n. 19. — 
Häufig auf dem Torfmoor am Büdös. 2000 Jul. Aug. 

3809. ©. vesicaria L.; Bug. 2155; Host. gram 1, t. 98; Fl. dan. t. 
17167; Schkh. t. S. s. f. 106; Zechb. icon. XVII, t. 276. — (C. inflata 
Roth. tent. 2, 2, 466. — C. vesicaria a. ZL.). — (Var. spieulis maseculis 
basi femineis, spiculis femineis apice masculis. — (. vesicaria var. 
androgyna Schur herb.),. — Auf Sumpfwiesen, an Gräben, Teichen, 
Flussufern. Mai, Juii. 

3810. ©. riparia Cart. fl. lond. fasc. 4, p. 60, t. 230; Bing. 2184; 
Sturm H. 69; Schkh. t. Q. q-, f. 105; Zechb. icon. XVIII, t. 268, f. 647. — 
(C. crassa Zhrh. calam.n. 59; Host. gram. A, t. 93; Fl. dan. t. 1118. — 


720 


C. vesicaria Leers. n. 724, t. XVL, £. 2%, n. 3. — C. plumbea Willd. 
sp. 4. p- 308. — C. lacustris Willd. Schkh. O. o. o., f. 152). — An 
sumpfigen Orten, Gräben, Teichen, Flüssen. Mai, Juli. 


a. ramosa. Spieulis femineis basi ıamosis, apice inberdum masculis; 
glumis longissime acuminatis fructum superantibus. — Schur sert n. 3020, 
a. et b. — An Gräben bei Hermannstadt. Jul. 


b. Pseudo-paludosa et androgyna. Pars plantae inferior simillima C. 
paludosae, basi purpurea; foliis latissimis rigidis, glauco-viridibus, 
vaginis margine retieulato-solutis. Spiculis brevibus crassis, omnibus apice 
masculis, obtusis ovalibus vol oblongo-elliptieis, sessilibus, bractea foliacea 
longissima fultis; spiculis mere masculis nullis. Glumis longissime cuspi- 
datis. Fructibus viridibus, siceate brunneis , ceterum similis C. ripariae. 
Culmo firmo erecto 2 ped. et altior. — Auf Sumpfwiesen bei Kronstadt. 
Juli, August. 


3811. C. paludosa Good. linn. trans. 2, 2025 Bing. 2183; Sturm 
H. 53; Schkh. t. O. o. f.108; Host. gram. A, t. 92, Fl. dan. t. 1767; Zechb. 
icon. XVIII, f. 644. — (C. vesicaria ß. Leers. 724, t. XVI, f. 2, 1. — 
C. äcuta Curt. lond. 281. — C. acutiformis Ehrh. calam. 30). — Auf 
sumpfigen Wiesen, an Gräben, Teichen, Flüssen, hin und wieder, nicht 
gemein. Jun. Jul. 

3812. C. Kochiana DC. cat. hort. monsp. 89; Achb. exe. germ. 
p. 70; Sehur sert. n. 3019: Hoppe et St. B. 62. — C. paludosa var. f. 
Koch syn. ed. 2, 887. — C. spadicea Koth. tent. 2%, 2, p- 461. — Ab 
antecedente differt: Fructibus oblongo-ovatis; glumis femineis longissime 
acuminatis subcarinatis fructum superantibus; spiculis femineis brevioribus 
erassioribusque; spicula mascula clavata. Foliis glaucis — Auf Sumpfwiesen 
bei Hermannstadt. Jul. 


Ordo CLI. GRAMINEAE Juss. gen. p. 28. 
Trib. I. OLYREAE Nees ab Esenb, 
810. ZEA /. 


3813. Z. Mays L.; Schkh. t. 283; Nees ab Es. fasc. 14. — (Mays 
Zea Gärt. fruct. A, p. 6, t. 1. — Mays americana Dmg. 2118). — 
Kulturpflanze mit zahlreichen Spielarten: a. humilis ramosissima; 
b. praecox; c. leucosperma; d. perlata; e. microsperma; f. ma- 
crosperma; g. symetrica; h. tessellata; i, chinensis. — In der 
ganzen Hügelregion, oft verwildert. Jun. Aug. 


a. androgyna. Ramulis paniculae apice femineis. — Bei Hermannstadt, 
selten. Juli. 


b. ramosa. Spadice femineo ramosissimo. — Bei Hammersdorf, sehr 
selten. Juli. 


721 


Trib. II. ANDROPOGONEAE Kunth. 
811. ANDROPOGON [. 


3814. A. Ischaemum Z[.; Bmg. 2107; Host. gram. 2, t. 3; Sturm 
H. 42. Jaeg. A. t. 384; Rchb. icon. XI, f. 1500. — Auf sandigen Hügeln, 
Triften, Aeckern, Wiesen. Jul. Septbr. 


812. POLLINIA Spreng. ref. 1815, non Trin. 


3815. P. Gryllus Spr. pag. 2, p. 10; Bmg. 2106; Rchb. icon. 
XL, f. 1502. — Andropogon Gryllus Z. Sturm H. 52, Host. gram. 
2, t. 4. — Chrysopogon Gryllus Trin. fund. 188. — Auf Wiesen, 
Triften und sonnigen grasigen Abhängen (Dmg. l. e.). Auf dem Billak 
bei Borbund, Heuwiese bei Klausenburg, Mezöseg. Jun. Jul. 

a. flavescens vel lutea. Gracilior, panicula minus composita, spiculis 
minoribus luteis. — Auf dem Kreuzberg bei Kronstadt, Kalk. Aug. 


813. SORGHUM Pers. syn. 4, 101. Muh. gen. A, t. 91. 


3816. S. halepense Pers. syn. 1, 101; Koch syn. ed. 2, 890; 
Rechb. icon. XI, f. 4503. — (S. dubium C. Koch in Linn. XXI, p. 443. 
— Holcus halepensis Host. gram. A, t. 1, — Andropogon hale- 


pensis sSiebth. fl. graec. A, t. 68; Sturm H. 52. — A. avenaceum 
Humb. et Kunth. nov. gen. 1, 189 — A. arundinaceum Scop. — 
Holcus avenaceus ZL. sp. 1485. — Trachypogon avenaceus Nees 


ab Es. in Mart. brasil. 2, 354). — An Wegen und Ackerrändern zwischen 
Deva und Dobra. Juli 1845. 

3317. S. saccharatum Pers.; Koch syn. ed. 2, 891; Schur sert. 
n. 303%; Host. gram, 4, t. 4. — Holecus saccharatus Z. sp. 1484. 

3818. S. vulgare Pers.; Koch ]. c.; Schur l. e. n. 3031; Host. 
gram. 4, t.2%; Rechb. in Cent. XVIII, t. 180, f. 465. — Holeus Sorghum 
L. sp. 1484. — Diese und die vorhergehende Art sind Kulturpflanzen, 
nicht so häufig als Kukuruz, im westlichen Siebenbürgen. Jun. Aug. 


Trib. III. PANICEAE Kunth. en. 1, 40. 
814. TRAGUS Desf. fl. atlant. 2, p. 336. 


3819. T. racemosus Desf., C. Koch in Linn. XXI, p. 438; Koch 
syn. ed. 2, 891; Schur sert. n. 3033. — (Lappago racemosa Trin. 
Mem. 1. c. p. 171; Schreb. gen. 1, 31; Willd. sp. 1, 484; Sturm H. 34; 
Rehb. icon. XI, f. 1414; Bmg. 1994. — Cenchrus racemosus L. sp. 
1487). — Auf sandigen Wiesen und Triften (Bmg. 1. e.). Jun. Jul. 


815. PANICUM L. p. p. 


3820. P. miliaceum L.; Bmg. 2113; Host. gram. 2, t. 20; Zechb. 
icon. XVII, f. 519. — Var. a. flavum: Valvis seminibusque flavis; b. nigrum: 


Schur. Enum. plant. Transs. 46 


722 


Valvis nigris, seminibus albis vel sordide albis vel nigrescentibus. — 
Kulturpflanze und verwildert. Jun. Jul. 

3821. P. capillare L. sp. S6; Ledeb. Ross. 4, 470; Host. gram. 
44, t. A6; Zechb. Cent. XVII, t. 82, f. 518. — In einigen Gärten bei 
Kronstadt. Aus Nordamerika stammend mit anderen Samen eingeschleppt, 
schwer auszurotten. Jun. Jul. 


816. DIGITARIA Scop. 
(P. Beauv. agrost. p. 50, t. 10, f. 12.) 


3822. D. sanguinalis Scop. carn. 1, 52; Rchb. icon. XI, f. 1407. 


— Panicum sanguinale L.; Host. gram. 2. t. 17. — Syntherisma 
vulgare Schrad. germ. 1, 161; Bing. 1968; Bess. en. p. 5. — Paspulum 
sanguinale Zam. ill. n. 938. — Daetylon sanguinale Vill.). — 


Auf unbebauten und bebauten Plätzen, Gemüsegärten. Jun. Aug. 

a. gigantea. Culmo firmo 2—3 ped, basi decumbente radicante, den- 
sius ad apicem foliato; foliis vaginisque albo-pilosis; vaginis ad oram 
penieillato-pilosis. Spieis longissimis numerosis, 6—8 poll. longis vertieil- 
latis, vertieillis 2—3 superimpositis. Rachi dilatata margine ciliato-scabra. 
Spieulis elliptieis; palea neutra 7 nervi margine ciliato-scabro. (Schur 
sert. n. 3041 var. d.). — Auf Gartenboden bei Hermannstadt. Jul. 


3823. D. eiliaris Koel. gram. p. 27; ZRechb. icon. XI, f. 1408; 
Schur sert. n. 3043. — D. sanguinalis var. b. valde pilosa Schur 
sert. n. 3044. — Panicum ciliare Reiz. obs. 4, 16; Koch syn. ed. 2, 
891; Host. gram. 4, t. 15. — P. sanguinale f. ciliare Neilr. Wien. 
p- 16. — Syntherisma ciliare Schrad. germ. 160, t. 3, f. 7). — Auf 
sandigen Hügeln, in den Weinbergen bei Hammersdorf häufig bei zweitem 
Weinberge, Jun. Jul. 


3224, D. glabra R. et S. syst. 2, 471; Ledeb. Ross. 4, 468. — 
(D. filiformis Koel. gram. 26; Rehb. icon. XI, f. 1406. — D. humi- 
fusa Pers. Schur sert. n. 3042. — Panicum glabrum Trin. — P. 
arenarium M. Bieb. — P. Ischaemum Schreb. — P. humifusum 
Kunth. — P. lineare Krock. — P. sunguinale Poll. — P. glabrum 
Gaud. — Paspulum ambiguum DC. fl. france. 3, p. 16. — Synthe- 
risma glabrum Schrad. germ. p. 163, t. 3, f. 65. Bng, 1969; Bess. en. 
p- 5). — Auf sandigen Aeckern, Triften, im Gerölle an Flussufern, son- 
nigen Hügeln (Ding. 1. c.) bei Hermannstadt, Boiza, Girlsau. Juli, Aug. 


817. ECHINOCHLOA P. Beau. agrost. 53. 
(Kunth. en. 1, p. 142.) 


3825. E. Crus galli P. d. Beauv. p. 53; Rechb. icon. XI, f. 1411; 
Schur sert. n. 3040. — Panicum Crus galli L.; Koch syn. ed. 2, 892; 
Host. gram. 2, t. 19. — Pennisetum Crus Galli Bing. 2112). — Auf 
feuchten Aeckern, bebauten und unbebauten Orten. Jun. Aug. 


723 


a. pygmaea arenosa. 1—3 poll. a basi ramosa sordide viridis, gluma 
florum neutrium mutieca. — Im lockeren Sande an Flussufern. Hermann- 
stadt. Juli. (Schur sert. n. 3040, var. a.). 

b. pallida mutica. Culmus ramosus 1—1Y/, ped. foliisque pallide viri- 
dis; foliis brevioribus latioribusque lanceolato-linearibus. Glumis florum 


neutrium muticis, spicis laxifloris; spieulis viridi-albis. -— (Schur sert. n. 
3040, var. b. d. e.)., — Auf feuchtem schattigem Boden in Gemüsegärten 


bei Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

e. stagnina. Culmo alto, firmo, 3—4 ped., parum ramoso, ad apicem 
foliato, plus minus purpureo-colorato; foliis latis et longis %,—1 poll. 
latis erectis margine scabris. Panicula maxima pyramidato-ramosa inter- 
dum purpureo-colorata; spieis laxifloris; spieulis duplo majoribus quam 
forma genuina; glumis neutris lengissime aristatis; arista, 6—1% lin. 
longa. — (Echinochloa stagnina Schur herb. Transs. — Panicum 
stagninum Host. gram. 3, t. 51. — P. Hostii M. Bieb. — P. Crus 
Galli $. aristatum Zechb. icon. XI, f. 1412). — In Gräben, stehenden 
Wässern, an Teichrändeen, am Mühlengraben in der Unterstadt in Her- 
mannstadt. Jul. Aug. | 


818. SETARIA P. Beauv. agrost. 51, t. 13, f. 3. 


3826. S, verticillata P. Deauv. |. c.; Zechb. icon. XI, t. 47, f. 1465. 
— (Panicum verticillatum ZL.; Host. gram. 2, t. 13. — Pennisetum 
vertieillatum Bing. 2108). — Var. major, minor et vivipara — Auf bebautem 
und unbebautem Boden, in Weinbergen. Jun. Aug. 

a. arenosa. Setis brevissimis scabriusculis glumam suam aequantibus 
vel ea brevioribus, spieulis ovatis purpureis. — Auf lockerem Sande am 
Zibin bei Hermannstadt. Juli. 

3827. S. viridis P. Beauv.].c., Rehb. icon. X], f. 1467. — Pani- 
cum viride L.;, Host. gram. 2, t. 14. — Pennisetum viride Bug. 2109. — 
P. bicolor Mönch. — P. reclinatum Vill. delph. 2, 64. — Auf Aeckern, 
bebautem und unbebautem Boden. Jun. Aug. — Var. major. minor, setis 
viridibus vel purpureis, et ramosissima: Culmo nempe a basi ramis bre- 
vibus florigeris, setis spieulisque viridibus. 

a. laevigata. Plus minusve purpureo-colorata laccıda, 8—10 poll.; 
spiculis setisque purpureis; setis laevibus vel sublaevibus glumam aequan- 
tibus. — P. Weinmanni R. et S. syst. 2. 490. — Auf sonnigen Hügeln, 
Weinbergen, Aeckern bei Hermannstadt. Jul. 

b. arenosa. Glaberrima. Culmo foliis vaginisque purpureis glabris, 
setis purpureis, glabris gluma brevioribus, vix exsertis. — Auf sandigen 
Triften und Aeckern bei Salzburg, Hermannstadt. Jul. 

3828. S. chlorantha Schur. = S. viridis var. pallido viridis 
Schur herb. Transs. (Proxima S. macrochaetae Spr. syst. 1. p. 305.) — 
Subcaespitosa 1—1Y, ped. Foliis lanceolato-linearibus, basi 4—6 lin. latis, 
sensim acuminatis, margine scabris. Thyrso oblongo, pallide-viridi, 4—6 
poll. longo, densifloro, denique subeylindrico. Setis involueri viridibus, 
longissimis, longe exsertis, sursum hispidis. Glumis viridibus nervosis ; 


46 ® 


724 


nervis prominentibus glabris. Seminibus oblongis, flavidis, nitidis. — Aut 
unbebauten Orten, Gartenschutt, Postwiese bei Kronstadt. Jun. Jul. 

3829. S. germarica P. Beau. Rechb. exe. germ. p. 29. ©. B. Moris 
3,8,t.3, fi. R. et S. 4, 49%. — (Panicum germanicum Willd. 
Roth. germ. 1, 27; Host. gram. 2, t. 15. — P. italicum var. germa- 
nicum Koch syn.ed.2, 893. — Setaria italica var. germanica f. 
Ledeb. fl. Ross. 4, 474. — Pennisetum germanicum Bmg. 2111). — Hin und 
wieder kultivirt und auf Gartenschutt und unbebauten Orten verwildert; 
in Gemüsegärten, Weinbergen (Bmg. l.c.) Jun. Aug. 

a. legitima. Thyrso oblongo fusco conferto sublobato quandoque 
subcapitato 4—3 poll. longo. Setis involueri longe exsertis fusco-purpureis. 
— Planta firma 4—3 ped. Rhizomate multiculmi. Foliis erectis rigidius- 
culis oblongo-linearibus (an Panicum compactum Kit.?) TE 
Gartenschutt in der Nähe der drei Eichen bei Hermannstadt. Jul. 

3830. S. italica P. Beauv. agrost. p. 178; Rehb. exc. germ. p. 29; 
C. B. Moris 5, 8, t. 3, f. 2; R. et S. syst. 2, 493. — Panicum itali- 
cum L. sp. 1, p. 83; Host. gram. 2, t. 14. — P. germanicum Trin.). 
— Thyrso decomposito lobato, 6—8 poll. longo. Planta multo robustior 
quam antecedens. — Kulturpflanze wie die vorige Art. Juli, August. 

3831. S. glauca P. Beauv.; Rochb. icon. XI, f. 1466. — (Pani- 
cum glaucum L.; Host. gram. 2, t. 16. — P. flavescens Mönch. 
meth. 206. — Pennisetum glaucum Bmg. 2110). — Auf Aeckern, in Gemüse- 
gärten an bebauten und unbebauten Orten. Hermannstadt, Kronstadt, 
Klausenburg. Jul. Aug. 


Trib. IV. PHALARIDEAE Kunth. 
819. PHALARIS /. 


3832. P. canariensis L.; Bimg. 1958; Host. gram. 2%, t. 38; 
Rchb. icon. XI, f. 149%. — Auf unbebauten Orten, Gartenschutt. Jun. 
August. 


820. BALDINGERA NNees ab Es. gen. 11, 16. 


3833. B. arundinacea Zchb. exc. germ. p. 32%; Rchb. icon. XI, f. 
41494. — (Phalaris arundinacea L.; Bmg. 1959; Host. gram. 2%, t. 
33. — Digraphis arundinacea Trin. in Mem. de l’Acad. de St. 
Petersb. VI, Ser. 5, p. 57. — Kunth. en. 1, 33.) — An Sümpfen, Grä- 
ben, Flüssen. Hermannstadt, Kronstadt, Klausenburg. Jun. Jul. 

a. piela. Foliis albo-striatis. (Phalaris arundinacea picta ZL. 
sp. 80.) — In Gärten als Bandgras kultivirt. Jul. 


821. HIEROCHLOA Grinel. sib. 1, p. 101. 


3834. H. australis R. et S. syst. 2, 514; Zechb. icon. XI, f. 1727. 
— (Holcus australis Schrad. germ. 1, 253; Bmg. 2147; Sturm H. 4. 


725 


— H. odoratus Host. gram. 1, t. 4; Schkh. t. 344.) — In Wäldern, 
Hainen, Grasgärten, Weinbergen am Fuss der Gebirge auch in der Vor- 
alpenregion. April, Mai. 

3835. H. borealis R. et S. syst. 2, 513; Schur sert. n. 3046; 
Zechb. icon. XI, f. 1228; Sturm H. 40; Ledeb. Ross. 4, 407. — (H. odo- 
rata Wahlenb. ups. 32; Koch syn. ed. 2, 895. — (Holcus odoratus 
Kalm. — H. repens M. Bieb.; Fl. t. cauc. 2, 430; 3, 639; Bess. en. p. 
44. — Host. gram. 3, t. 3.) — Auf nassen Wiesen, an sandigen über- 
schwemmt gewesenen Flussufern zwischen Weidengesträuch bei Talmats 
am Altfluss den Weingärten gegenüber. Jun. 1846. (Selten.) 


3836. H. vinealis Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 12. = H. bo- 
realis Schur (non R. et 8.) bot. Rundr. 1853 suscept. p. 45, n. 246. — 
Rhizomate longissime repente. Culmo firmo erecto, glabro, 2 ped. et al- 
tior. Foliis lanceolato-linearibus ; infimis brevioribus sublanceolatis; cul- 
meis 3—4 poll. longis, 6—7 lin. latis; summis oblongo-linearibus , steri- 
libus longissimis, linearibus, 3 lin. latis, culmum subaequantibus ; omni- 
bus subcoriaceis, acuminatis, margine scabriuseulis, striatis. Panicula am- 
bitu ovata, 4—6 poll. longo, coaretata, pallida, sordide flavo; pedicellis 
erectis apice pilosis. Valvis hyalinis subaequalibus, glabris, flosculos pa- 
rum superantibus. Floseulis lateralibus subaequalibus striguloso-pilosis, 
margine ciliatis, floseulo supremo sub apice aristato, arısta valıda scabra; 
flosculo infimo acuto mutico. Ligula longe exserta. — (An H. orienta- 
lis Fries et Heuff. Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 28 et in eadem ratione = 
Heuf. en. bot. p. 188?) — Auf sonnigen grasigen Hügeln in der Mezö- 
ses, bei Apahida und Kolos; am Rande der Weinberge auf der Heu- 
wiese bei Klausenburg ganze Strecken einnehmend und die übrige Ve- 
getation unterdrückend. Mai, Jun. (Juli in reifen Früchten oder verwelkt.) 


822. ANTHOXANTHUM /. 


3837. A. odoratum L.; Dmg. 1947; Host. gram. A, t. 3; Sturm 
H. #4; Rechb. icon. XI, f. 1722—1725; Trin. icon. gram. 1, t. 14. — Auf 
Wiesen, Triften, Grasgärten, in Wäldern und Hainen. April, Aug. 

a. semiglabrum. Spiculis omnino glabris, foliis vaginisque pilosis, vel 
foliis scabriusculis vaginis tantum pilosis. — In Bergwäldern: Hermann- 
stadt, Kronstadt, Fogaras. Mai. 


b. pilosissimum, Foliis vaginis flosculisque pilosis. — (A. odoratum 
ß villosum ZLoist.) — Auf Alpentriften: Arpaser- Kerzesorer Alpen. 
6000’. Mai, Jun. 

ce. glaberrimum. Rhizomate caespitoso. Culmis 6—8 poll. gracilibus. 
Foliis vaginis spiculisque glaberrimis. Panicula spieiformi contracta aureo- 
nitens. — (A. alpinum Schur herb. Transs.) — Auf Felsen und Gerölle 
der Hochalpen 6000°--7000°, vorzüglich auf Kalk. Arpas auf den Kalk- 
hervorragungen; auf dem Butsets und Königstein bei Kronstadt, auf 
dem Retyezat. Jun. Jul. 


Trib. V. ALOPECUROIDEAE Koch. 
823. ALOPECURUS /. 


38383. A. pratensis L.; Bimg. 1954; Sturm H. 8; Host, gram. 2, 
t. 31; Rechb, icon. XI, f. 1479. — Auf Wiesen, Triften. Mai, Jun. Var, 
erecta et basi geniculato, panicula pallida vel nigricans, arista subinclusa 
vel longe exserta; specimina panicula nigricante est A. nigricans Fuss. 


3839. A. obscurus Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 13. — (A. 
pratensis ß Ledeb. Ross. %, 463. — A. nigricans Koch syn. ed. 2, 
896, non Hornem.; Rehb. icon. XI, f. 1478. — A. pratensis f nigri- 
cans Schur sert. n, 3049 non Fuss. — A. ventricosus Pers.) — Auf 
Waldwiesen in der Hügel- und Bergregion: Salzburg, Hermannstadt, 
Klausenburg, auf der Pojana bei Kronstadt. Jun. Jul. — (Medio inter 
antecedentem et consequentem, rhizomate longe repente, panicula (thyrso) 
breviore erassioreque,, foliis latioribus, ligula breviter producta, vaginis 
ventricosis, spieulis atro-viridibus, arista longissima statim distinguenda.) 

3840. A. ruthenicus Weinm. cat. dorpat. 1810, p. 10; Ledeb. 
Ross. 4, 463; Schur Oestr. botan. Zeit. 1859, p. 14. — (A. nigricans 
Hornem. h. hafn. 1, 68, non Koch nec Rechb.; Schur sert. n. 3050; Aupr. 
in Beitr. d, Russ. R. 4, p. 13; Arndt Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 229. — 
A. pratensis var. ruthenicus Trin. gram. unifl. 143; icon. 4, p. 381, 
t. 45, f. @ et ß; Mem. de l’Acad. de Petersb. 1840, p. 44; CO. Koch in 
Linn. 1848, p. 381. — A. pratensis var. caucasicus (©. Koch in Linn. 
XXI, p. 381. — A. repens M. Bieb. — A. geniculatus var. nigri- 
cans Fellm. ap. Ledeb. — A. sibirieus Schott. — A. arundinaceus 
Poir. ap. Lam. diet. 8, p, 776. — A. nigricans Jacg. Eel. gram. 2%, t. 
13; Sturm H. 8.) — Auf schlammigen Wiesen der Berg- und Voralpen- 
region; auf den Rodnaer- und Fogaraser Gebirgen hier im Sirnathal 
eigentlich auf walachischem Boden. 5000°. Jul. Aug, 


3841. A. altissimus Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 13. — Rhi- 
zomate fibroso , multiculmi, breviter stolonifero,, fasciculos foliorum eul- 
mosque florentes plurimos proferente. Culmo 3—4 ped. gracili, basi in- 
terdum curvato, dein erecto, laevi, supra medium foliato. Foliis longissi- 
mis, vivıde viridibus, glabris, margine serrulato-scabris, flaccidis, lineari- 
bus, longe acuminatis, culmo multo brevioribus; foliis culmeis minoribus 
vaginae inflatae insertis. Ligula exserta, °%, lin. longa, truncata. Thyrso 
(panicula) oblongo-lineari demum cylindraceo, 3—4 poll. longo, 2—3 lin. 
diam. basi saepe laxifloro subinterrupto. Spiculis ambitu subobovatis, in- 
aequaliter pedicellatis, minoribus quam A. pratensis, pallide viridibus. 
Valvis basi connatis, obsolete utrinque binerviis, glabris, carina tantum 
longe eiliatis, floseulum aequantibus. Arista supra basin paleae inserta, 
recta, spieulam duplo superante. Stylis ad medium connatis, longe exser- 
tis. — Auf fruchtbaren etwas feuchten Wiesen und in Grasgärten um 
Hermannstadt, z. B. in den Gärten vor dem Leichenthor, bei den drei 
Eichen, im Bruckenthalischen Garten. Jul. Aug. 


127 


3842. A. agrestis L.; Big. 1955; Host. gram. 3, t. 12; Leers 
herb. t. 5, f. 8; Zechb. icon. XI, f. 1473; Trin. Mem. p. 45 et icon. gram. 
1, t. 37. — Auf Wiesen, Aeckern, Dämmen, meist auf Thonboden. Mai, 
August. 

3843. A. geniculatus L.; Pmg. 1956; Zechb. icon. XI, f. 1477; 
Trin. Mem. ]. c. p. 39 et icon. gram. 1, t. 42; Leers. herb. t. 2, f. 7. — 
(A. geniculatus a. viridis Neilreich Vind. p. 20.) — Auf sumpfigen 
Wiesen, an Gräben, Teichen, überschwenımt gewesenen Orten, feuchten 
Aeckern. Mai, Aug. 

a. bulbosus. = A. bulbosus Hofm. non L. nec Sm. — A. geni- 
culatus ß Schrad. germ. 4, 173. Culmo basi incrassato. — Auf Aeckern 
bei Hermannstadt. Jul. 

3844. A. fulvus Smith. Engl. B. 21, t. 1467; ‚Koch syn. ed. 2, 
896, Zechb. icon. XI, f. 4476; Ledeb. Ross. 4, 464. — (A. paludosus P. 
Beaw. M. et K. D. Fl. 1, 451. — A. geniculatus Pollich ; Host. gram. 
2, t. 32. — A. geniculatus ß caesius Neireich Wien p. 20. -—- A. 
caesius Schur herb. Transs. — A. geniculatus var. fulvus Weinm. 
fl. petrop. p. 10.) — Auf sumpfigen schlammigen Wiesen: Hermannstadt, 
Klausenburg, Kronstadt. Mai, Jun. 

3845. A. bulbosus L.; Roth agr. 1, 24; Smith, brit. 1, 73; Engl. 
Bot. t. 1243; Bmg. 1957; Zechb. exe. germ. p. 30; pl. erit. XI, f. 1475; 
Trin. 4, t. 40; .Kops. fl. bot. 2, t. 91; Barrel. ic. 699, £. 1. — Auf schlam- 
migen salzigen Orten, Salzthon, Salzwiesen. (Dmg. ]. e.) Jun. Jul. 

3846. A. laguriformis Schur Verh. d. sieb. Ver. 1850, p. 182; 
1851, p. 169; 1852, p. 90; 1859, p. 1505 Schur sert. 1853, p. 82, n. 3055; 
Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 84; Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 13; Schott 
Annal. bot. 15 Gwiseb. et Sch. iter hung. in Wiegm, Arch. 1852, p. 362. — 
Rhizomate horizontaliter repente. Culmo medio genuflexo, ad apicem foliato, 
1—2 ped., interdum geniculato-adscendente. Foliis latiusculis, planis, 
prolumsterilium dimidio angustioribus longioribusque; foliis culmeis vaginae 
inflatae insertis. Thyrso (panicula) viridi-albo spieiformi, globoso ,„ ovato 
vel cylindraceo, basi truncato vel subito attenuato, apice rotundato, 6— 
18 lin, longo. Spiculis glomerato-confertis. Glumis basi connatis, hirtis, 
dorso longissime pilosis , lanceolatis, ante marginem stria viridi notatis, 
flosculum aequantibus. Palea oblonga, acuta, utrinque striis binis viridi- 
bus instructa, inferne glabra superne barbato-pilosa, aristata. Arista 
infra medium inserta, recta, spieulam triplo superante. Stylis ad medium 
connatis, longe exsertis, subplumosis. Ligula brevissima rotundata „ ere- 
nulata. — Auf Triften der Hochalpen, häufig auf dem Arpas und Po- 
druschel. 6500°—7000°. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

a, elongatus. Rhizomate longissime repente culmoque firmo. Culmo 
2—3 ped. basi in angulum rectum adscendente dein erecto. Foliis latiori- 
bus, culmeis lanceolato-lineariis vaginae valde inflatae insertis. Thyrso 
longissimo eylindraceo 2—3 poll. longo. Aristis apice nigris gluma triplo 
longioribus. — (A. transsilvanicus Schurlegitimus.) -- (An A. glau- 
eus Lessing?) — Auf dem Korondsys der Rodnaer Alpen. Kalk. Jul. 
1853. (Nach Neilreich Nachtr. 1861 , p. 29 sollen Synon. sein: A. bra- 


128 


chystachys M. Bieb. Fl. t. c. 3, p. 56; Ledeb. Ross. k, 462. — A. 
colobachnoides Trin. Fund. 58 et icon. gram. 1, t. 39. — A. Vlas- 
sowii Trin. Mem. de l’Acad. de Petersb. 1840, p. 42, was ich nicht in 
Abrede stellen will, obschon dieses aus der Diagnose Ledeb. nicht her- 
vorgeht. — Sehr nahe dürfte unser Alopecurus auch dem A. alpinus 
Sm. und A. glaucus Lessing stehen.) 


824. COLOBACHNE P. Beauv. agr. 22. 
(Link. hort. 1, 73.) 


3847. C. Gerardi Link. l. c. 74; Schrad. germ. 1, 189; Kochb. 
exc. germ. p. 315 Zechb. icon. XI, f. 1480. — (Phleum Gerardi All. 
Jaeq. ic. t. 301. — Alopecurus Gerardi Vill. delph. 2, p. 66; Trin. 
Mem. 1. c. p. 47 et icon. gram. 4, t. 1.) — Auf den Arpaser Alpen. 
(Kladni.) Jul. Aug. 


825. PHLEUM [. p. p. 
(Phlei sect. Euphleum .Ledeb.) 


3848. P. pratense /L.; Bimg. 1961; Host. gram. 3, t. 9; Leers 
herb. t. 3, f. 1; Zchb. icon. XI, f. 1483. — Auf Wiesen und Triften. Mai, 
August. 


a. elongatum. Culmo 2—3 ped. Thyrso 12—15 poll. longo, spieulis 


minoribus, glumis dorso vix vel parce ciliatis. — Auf Waldwiesen zwi- 
schen Gebüsch bei Kronstadt. Jul. 1854. 
b. nodosum. = P. nodosum Z. sp. 88; Schur sert. n. 3057 var. a. 


Culmo supra radicem bulboso-incrassato vel saepe nodis binis superimpo- 
sitis instrueto. Glumis dorso hispido-eiliatis. Ligula subacuta integra, — 
(P. bulbosum Host. gram. 4, t. 21; Leers herb. t. 3, f. 2.; Bing. n. 1962.) 
— Auf trockenen Wiesen, in Weinbergen. (Bing. ]. ec.) Jul. 


3849. P. alpinum L.; Bmg. 1963; Host. gram. 3, t. 10; Sturm 
H. 29 ; Kchb. icon. XI, f. 1485; Trin. Mem. p. 122%; icon. gram. 1, #. 21. 
— Auf Wiesen und Triften der Alpen und Voralpen. Jun. Aug. 


a. nigricans. Thyrso elongato nigricante. Aristis scabris. — Mit der 
gelblichen normalen Form gemeinschaftlich auf Alpentriften. Jul. Aug. 


b. subeapitatum. Culmo basi subinerassato 3—6 poll. Foliis infimis 
prolumque sterilium angustis linearibus; folio culmi supremo lanceolato- 
lineari longe acuminato, vaginae ventricosae inserto. Thyrso subcapitato, 
3—6 lin. longo, nigro-viridi, denique nigrescente. Glumis longissime acu- 
minatis, carinatis, utringue trinerviis, carina longe ciliatis, acumine gluma 
sua aequante antrorsum scabro subpungente. — Schur sert. n. 3058, c. 
— (P. Gerardi Panz. Jacq. ic. rar. t. 302; Sturm H. 29. = P. com- 
mutatum Gaud. agr. 1, 40; Helv. 1, 166. = P. capitatum Fuss. an 
Scop.?) — Auf den Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. 7000‘. Jun. Jul. 


|} 
[Ie) 
de) 


826. CHILOCHLOA P. Beauv. Rehb. Schur. 


3850. C. Boehmeri P. Beauv.; Bchb. exe. germ. p. 3%; Rehb. 
icon. XI, f. 1488. — Phleum Boehmeri Willd. prim. fl. werth. p. 125; 
Bing. 1964. — P. laeve M. Bieb. Fl.t.c.1, 46; 3, p. 455. — P. phala- 
roides Koel. gram. p. 52. — P. glabrum Bernh. erf. p. 38. — Pha- 
laris phleoides L. sp. 80; Host. gram. 2, t. 34; Engl. B. 459; Fl. dan. 
t. 531). — Auf sandigen Hügeln, Wiesen, Triften. Jun. Jul. 

3851. C. Michelii P. Beauv.; Iechb. exc. germ. p. 32; Ej. icon. 
XT, f. 1489. — Phleum Michelii All. ped. 2, 233; Bimg. t. 1965. — 
P. hirsutum Sut. helv. 4, 31. — P. trigynum Schrad.; Host. gram. 
4, t. 20. — P. Hostii cat. h. vind. — Chilochloa cuspidata P. Beauv.; 
Zechb. icon. XI, f. 1490 non Schur. — Phalaris alpina Haenk. in Jacq. 
coll. 2, 91.— Phleum euspidatum Willd.). — Auf Wiesen und Triften 
in der Voralpen- und Alpenregion: Rodnaer Alpen (Bing. 1. e.). Kalk. 
5000’—6000°. Fogaraser Alpen: Piscu-Lunti. Jul. Aug. — (Rhizomate 
fibroso, subceaespitoso. Culmo basi geniculato graeili, 12 poll. Thyrso 
atro-viridi, cylindraceo; valvis acutissimis in nervis scabriusculis; flosculis 
di-trigynis). 

3852. ©. collina Schur = (. cuspidata Schur sert. n. 3063 (non 
FJechb. nec. R. et $.). Rhizomate caespitoso et breviter stolonifero. Culmis 
firmioribus quam antecedens 1Y,—2 ped. Foliis prolum sterilium lineari- 
bus, longissimis, margine scaberrimis, culmum subaequantibus. Ligula 
producta. Panicula (thyrso) eylindraceo-subspiciformi contracta, sub anthesi 
sublobata, acuta, pallide viridi. Glumis lanceolato-oblongis cuspidato- 
acuminatis, carica hispido-ciliatis, trinerviis, margine hyalino-membra- 
naceis, flosculos superantibus. Flosceulis digynis. — Auf sandigen llügeln 
bei Hammersdorf, auf Nagelflüe bei Talmats. Jul. 

3853. C. aspera P. Beauv. Agr. 27; Zechb. icon. XI, f. 1487; 
Schur sert. n. 3061. — Phleum asperum Fill. delph. 2, 61, t. 2, f. 4; 
Sturm H. 26; Jacg. icon. t. 44. — P. viride All. — P. ventricosum 
Mönch. — P. paniculatum Auds. — Phalaris aspera Aetz. obs. 4, 
14; Host. gram. 2, t. 37). — Auf sandigen Hügeln, Aeckern, Triften, 
bei Carlsburg (Lerchenfeld als Phleum arenarium Z.). Mai, Jun. 

3854. C. arenaria P. Beawv.; R. et S. syst. 5, Schur sert. n. 
1960. — Phleum arenarium ZL.; Zchb. icon. XI, f. 4482; Sturm H. 
29. Fl. dan. t. 9145; Engl. B. t. 222. — Phalaris arenaria Willd. 
sp. 328. Bmg. 1960, — Achnodon arenarius Trin. gram. unifl. 166). 
— Auf sandigen Hügeln und Triften. (Bimg. 1. c.) Jun. Jul. 


827. CRYPSIS Ait. h. kew. ed. 1, 1, p. 48. 


3855. C. aculeata A;t. 1. c.; Bug. 1967; Host. gram. A, t. 31; 
Rchb. ieon. XI, f. 1469. — (Heleochloa diandra Host. Aust. 1, p. 77. 
Antitragns aculeatus Schur sert. p. 82, n. 3067. — Phleum schoenoides 
Jacq. A. app. t. 7. = Schoenus aculeatus Z. sp. 63. — Antho- 
xanthum aculeatum Z. suppl. 89. — Agrostis aculeata Scop.). 


0 


— Auf sandigen Wiesen und Triften, von 11’ Grösse (Bmg. 1. e.). Auf 
Sandboden bei Reussmarkt am Bache, schwacher Salzboden; in der 
Mezöseg bei Kolos. Jul. Aug. 


828. HELEOCHLOA Host. p. p. 
(Griseb. spieil. rum. 2, 467.) 


3856. H. alopecuroides Host. gram. 1, t. 29; Host. A. A, p. 77. 
— (Crypsis alopecuroides Schrad. germ. 1, 167; Sturm H. 26; Koch 
syn. ed. 2, 897; Zechb. icon. XI, f. 1470. — C. phalarioides M. Dieb. 
Fl. t. ec. 4, p. 45. — C. acuminata Trin.). — Auf feuchtem Sandboden 
bei Zam, Broos, Reussmarkt. Jul. Aug. 

3857. H. schoenoides Host. gram. 1, t. 30. — (Crypsis schoe- 
noides Lam. enc. 2, 166; Bug. 1966; Sturm H. 26; Jechb. icon. XI, f. 
1470. — Phleum schoenoides ZL.; Jacg. icon. t. 15. — Spartina 
phleoides Roth. n. Beitr.). — Auf feuchtem Sandboden; Me&zöseg (Bing. 
l. e.). Jul. Aug. 


829. CHAMAGROSTIS Borkh. obs. flora. 
CWABEL.. Warst, 2. r26,) 


3858. C. minima Dorkh. 1. c.; Bmg. 190. — (Sturmia minima 
Hoppe Sturm H. 7. — St. verna Pers. syn. 4, 76. — Mibera verna 
B. B. agr. 29; Zechb. icon. XI, f. 1405. — Knappia agrostidea Smith. 
— K. verna Trin. icon. gram. t. 17. — Agrostis minima L.) — 
Auf sandigen Aeckern, Triften, Gerölle (Bing. 1. e.). April, Mai. 


Trib. VI. CHLORIDEAE Borkh. obs. flora. 
830. CYNODON Zichard. in Pers. syn. 1, 85. 


3859. C. Dactylon Pers. 1. c.; Bıng. 1970; Zöchb. icon. XI; f. 1404. 
— Panicum Dactylon L.; Host. gram. 2, t. 18. — Digitaria sto- 
lonifera Schrad. germ. 4, 165. — Dactylon officinale Vill. — 
Paspulum umbellatum Dam. ill. A, 176). — Auf sandigen Wiesen, 
Triften, an Mauern, Strassen, unbebauten Orten (‚DBmg. 1. c.). Hermann- 
stadt, Klausenburg, Kolos, Kronstadt. Jun. Aug. 


Trib. VII. ORYZEAE Kunth. 
851. LEERSIA Sond. ap. Swarz. fl. ind. oce. 1, 132. 


3860. L. oryzoides Sw. l. c.; Bing. 1949; Host. gram. 1, t. 35; 
Zechb. icon. XI, f. 1495. — (Phalaris oryzoides ZL. — Homalo- 
cenchrus oryzoides Poll. palat. 1, 52. — Ehrhartia elandestina 
Wigg. hols. p. 64. — Asprella oryzoides Lam. ill. 167. -- Auf 


151 


sumpfigen schlammigen Wiesen, an Gräben und Teichen (Bmg. |]. c.). 
Auf der Narzissenwiese im jungen Wald bei Hermannstadt. Jul. Aug. 


Trib. VIII. AGROSTIDEAE Kunth. en. 98. 


832. AGROSTIS 1. 
(Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 43—52.) 


3861. A, stolonifera ZL. sp. 93, var. ß.; Bing. 1980; Rehb, icon. 
XI, f. 14305 — Wahlenb. ups. 26; Host. gram. 4, t. 565 Koch syn. ed. 2, 
9041. — (A. polymorpha Trin. ]l. c. p. 348 et icon. gram. A, t. 31. — 
A. signata Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 47). — Character generalis: 
Rhizomate fibroso et stolonifero plus minus longe repente. Culmo 1—3 
ped., erecto, vel decumbente, ramoso. Foliis planis, 4—3 lin. latis. Ligula 
produeta, oblonga, rotundata. Panicula ovato-pyramidata, plus minus aucta, 
ramis semiverticillatis a basi ramulosis, pedicellis glabris vel seabris, sub 
spiculo calloso-inerassatis. Valvis flosculam aequantibus, acutis, carina 
glabris vel scabris. Palea inferiori superiorem duplo superante, mutica 


vel rarıus medio dorsi aristata. — A. polymorpha Hude. fl. angl. — A. 
stolonifera Auctor.; Koch syn. ed. 2, 901; Sm. fl. brit. 180; Bess. en. 
P- 35 Schur sert. n. 3070 eum var. a—g.). — Auf feuchten Wiesen, 


"Triften, an Flüssen, Gräben, Sümpfen, bebauten und unbebauten Orten. 

a. alba. Panicula ampla. Glumis viridi-albis margine albo-membra- 
naceis flosculum muticum fere duplo superante. (A. alba Schrad. germ. 
1. p- 209, t. 2, f. 4; Bing. 1980; Zeers. 55, t.4, f.5; M. et K.D. El. 1, 
508; Zeoth. 2, 86. — A. alba L. sp. a.). — An schattigen Orten in 
Wäldern, auf Waldwiesen. Jun. Aug. 

b. varia, Praecedenti similis, panicula patula. Glumis viridibus 
purpureo-variegatis. Foliis latiusculis vaginis scabris. — (A. varia Host. 
gram. 4, t. 57; Bmg. 1976). — Auf feuchten Wiesen (Dmg 1. c.). Her- 
mannstadt. Jun. Jul. 

e. sylvatica. Flaccida, subramosa. Foliis rigidulis. Vaginis laevibus 
subventricosis. Ligula minus porrecta lacera. Panicula magis contracta. 
Spieulis minoribus. Glumis viridibus floseulum aequantibus. — (A. syl- 
vatica Host. gram. 4, t. 58; Bmg. 1975). — In Wäldern der Berg- und 
Voralpenregion (Bing. 1. e.). Hermannstadt. Kronstadt. Jun. Jul. 

d. dillusa. Antecedenti subsimilis. Subdecumbens, diffusa, ramis elon- 
gatis ; spiculis longius pedicellatis, — (A. diffusa Host. gram. 4, t. 55. 
— A. capillaris Poll. palat. 1. p. 69). — Auf nassen überschwemmten 
Wiesen. Hermannstadt. Jul. 

e. gigantea. Robustior, 2—3 ped. basi geniculata. Foliis latissimis 
4—6 lin. latis oblongo-linearibus. Ligula longe exserta. Panicula ampla 
6—9 lin. longa, valde multiflora. Spieulis subduplo majoribus atro-viridi- 
bus saepe variegatis. — (A. gigantea Gaud. agr. 1, 81. — A. alba 
a. major Gaud. helv. 1, 189, Zehb. icon. XI, f. 1433. — A. alba y. 
gigantea M. et K. D. Fl. 1, 511; Koch syn. ed. 2, 90%, ß. pro parte; 
Schur sert.n. 3070. var. e.). — Auf feuchten schattigen Wiesen zwischen 


132 


Gesträuch, Weiden- und Erlengebüsch. Hermannstadt. Kronstadt. Juli, 
August. 

f. aristulata. Praecedens sed paleis infra apicem aristatis, arısta 
paleam vix superante. — (A. alba d. M. et K.p. 511. — A. gigantea 
Roth. tent. A. 31). — Auf der Pojana bei Kronstadt. Juli. 


g. compressa. Praecedens sed humilior et flaccida. Panicula abbre- 
viata; ramis, pedicellis, spiculisque purpureo-fuscis. Flosculis subeompressis 
aristatis mueitisque variegatis. — A. compressa Willd. in Ust. mag. 
41, 89; Bıng. 19775, Schur sert. n. 3070, var. a.). — A. dubia Leers. 56, 
t. 4, f. 4). — Auf Wiesen in der Hügel- und Bergregion (Bmg. ]. c.). 
Juni, Aug. 

h. prorepens. Rhizomate longissime prorepente. Culmo ped. basi 
geniculato. Panicula plus minus elongata contracta et conferta; ramulis, 
pedicellis spieulisque purpureo- coloratis. Paleis muticis vel breviter 


aristatis, arista vix exserta. — (A. stolonifera y. prorepens Koch 
syn. ed. 2, 902. — A. alba b. stolonifera Sm. engl. fl. 4, 93. — A. 
pauciflora Schrad. germ. 205. — A. patula Gaud. agr. p. 80; A. 


alba Ill. patula Gaud. helv. 4, 180; Zechb. icon. XI, f. 1432). — Auf 
schlammigem Boden, an Gräben und Flussufern, auf der Lazarethwiese 
und dem Ziegelofengrunde bei Hermannstadt. Jul. 


i. subehlorantha. Culmo firmo 2 ped., basi curvato, ad apicem densius 
foliato. Foliis latiusculis 3 lin. latis, scabris. Panicula basi folio involuta, 
magis minusve contracta. Spieulis sordide albis in colorem viridem ver- 
gentibus. Valvis acutiusculis, carina scabris. Pedicellis scabriuseulis. — 
(A. insignita Schur Oestr. bot. Zeit. 1859.) — Auf grasigen sonnigen Hü- 
geln bei Kronstadt oberhalb der Salomonsfelsen. Juni, Juli. 

k. limosa — A. limosa Schur sert. 1752, p. 82, n. 3071. — Rhizomate 
fibroso vix stolonifero, caespitoso. Culmo erecto, tenui, ad medium dense 
foliato, 2 — 3 ped. et altior. Foliis flaceidis culmeis et faseiculorum 
sterilum aequalibus, linearibus, longissime acuminatis, utringue et mar- 
gine scabris. Ligula longe producta, subacuta, bifida vel lacera, ciliata. 
Panicula 6—9 poll. longa, post anthesin contracta, pallida, denique 
rufescente; ramis longioribus basi nudis, ramulis a basi spieuligeris, 
scabris. Spieulis minimis, numerosissimis, %, lin. longis, subcompressis, 
collo obeonico insidentibus. Pedicellis hirto-scabris. Valvis subaequalibus, 
infimis carina scabris. Palea inferiore mutica, gluma breviore, 1, lin. 
longa, superiorem duplo superante. — Auf etwas salzigem schlammigem 
Boden (salz- und sodahaltig) an den Schlammvulkanen (Schlammkegeln) 
bei dem Dorfe Reussen. Jul. Aug. 


l. flavida. = A. flavida Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 48. — Simil- 
lima A. giganteae G@aud. Rhizomate fibroso stolonifero. Culmo flaceido 
2—3 ped. fistuloso, basi geniculato ad apicem fere foliato. Foliis glauco- 
viridibus, flaccidis, utringue glabris, margine serrulato-scabris. Ligula 
maxima longe protensa. Panicula maxima, 6—9 poll., flava (siccate au- 
rantiaca); ramis vertieillatis scabris. Spiculis majoribus quam antecedens 
collo piloso insidentibus. Valvis aequalibus, dorso ciliato-scabris, flosculum 


133 


muticum parum superantibus. — An den eisenhaltigen Sauerquellen, 
Trachytschlamm, am Büdös. 3000‘. Jul. Aug. 

m. cvaretata. Rhizomate fibroso, subceaespitoso, inconspicue stolonifero. 
Culmo 12 poll., ad medium foliato, geniculato. Foliis glauco-viridibus, 2-—- 3 
poll. longis Y,—%, lin. latis, longe acuminatis, utrinque in nervis scabris, 
margine serrulatis. Ligula folii supremi protensa, subtruncata, bifida vel 
lacera, culmum cincta. Panicula abbreviata 1/,—3 poll. longa, post an- 
thesin contracta et coarctata, eircuitu oblonga, griseo-viridi, raro fusco- 
colorata, rarissime flavida. Valvis obtusiuseulis, infima dorso scabra, 
floseulum muticum duplo superantibus. Medium inter A. stoloniferam 
et A. vulgarem tenet. — (A. coaretata Ehrh. gram. n. 133; Rechb. icon. 
XI, f. 1431; Schur sert. n. 3070, var. c.; Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, 
p- 49. — Mihi species distineta!) — Auf feuchten Wiesen mit thoniger 
Unterlage, auf dem Ziegelofengrunde bei Hermannstadt, auf unbebautem 
Boden, auf der Postwiese bei Kronstadt. 1000’—2000°. Jun. Jul. 

3862. A. vulgaris Withering. arrang. p. 132; Koch syn. ed. 2, 
902; Host. gram. 4, t. 59; Schrad. germ. 1, t. 2, f. 35 Zechb. icon. XI, 
f. 1427. — Rlizomate fibroso, rarissime substolonifero. Foliis planis, 
linearibus, siccate interdum conduplicatis vel convolutis. Ligula brevissima 
truncata. Panicula oblonga, post anthesin contraeta, ramis semiverticillatis, 
plerumque scabris. Valvis subaequalibus, acutiusculis, flosculum supe- 
rantibus vel subaequantibus. Palea inferiori mutica vel rarissime aristata 


superiorem duplo superante. — (A. polymorpha Huds. var. ß. brevi- 
ligulata Neilreich, Wien, p. 26. — A. stolonifera Trin. — A. capil- 
laris Stephan. non Poll.). — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, trockenen 


unbebauten Orten, dürren Heiden. Jun. Aug. 

a. alpigena — alpina rupestris purpurea Schur sert. g. n. 3072. — 
Caespitosa. Culmis 6 poll. ad medium foliatis. Panicula minima 1’, poll. 
ambitu ovata; spiculis purpureo-fuscis; ramis ramulis pedicellisque scabris. 
— Auf Felsen und Gerölle der Alpen. Jul. Aug. 

b. pumila = A. pumila Z. mant. 31; Bug. 1981; Zechb. icon. XT, 
f. 1425; Schur. sert. d. n. 3072. — Simillima praecedenti sed spiculis 
majoribus crassioribusque ustilagine partim corruptis (Koch), flosculis 
glumam subaequantibus. — Auf dürren Bergtriften. Götzenberg, Arpas, 
auf Kalkbergen bei Kronstadt. Jun. 

c. collina, saxatilis, tenella. Schur sert. c. n. 3072 = montana Schur 
bot. Zeit. 1859, p. 45 = A. tenella Hofm. D. Fl. — Praecedente major, 
spieulis pallidis, floseulis muticis aristulatisque intermixtis. Culmis 10—12 
poll. gracilibus, glabris; foliis linearibus margine scabris. — Auf sonnigen 
Bergwiesen und Triften 3000‘. — Auf dem Surul oberhalb Portsesd; im 
Kieferwäldchen oberhalb Boiza, auf den Arpaser Gebirgen. Jun. Jul. 

d. Hornungiana — A. Hornungiana Schur. Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 45 — 
A. vulgaris var. alpestris Schur herb. Trauss. — Rhizomate fibroso 
subcaespitoso substolonifero. Culmo 15—24 poll. ad apicem folioso, glabro, 
basi geniculato. Foliis infimis et prolum sterilium angustissimis '/, lin. 
latis, conduplicatis; eulmeis latioribus 1—1'/, lin. latis, longe acuminatis, 
margine scaberrimis. Ligula brevissima, biaurita, vix exserta. Panicula 


734 


6 poll. sub anthesi patula, demum contracta, ramis semiverticillatis, ramulis 
pedicellisque angulatis, scabris, apice spieuligeris. Spieulis callo insertis. 
Valvis inaequalibus,, nitidis, fuscis vel atro-purpureis, elongato-oblongis, 
acuminatis, flosculum '/, superantibus, dorso ciliato-scabris. Palea infe- 
riore obtusa, truncata. trierenata, mutica. — Auf schattigen grasigen 
Abhängen der Kalkgebirge bei Kronstadt. 5000°—6000‘ Butsets, König- 
stein, Piatra-mare. Jul. Aug. 


e. umbracola = umbrosa herb. Transs. = A. umbrosa Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1839, p. 47 = (A. vulgaris var. d. sylvatica Schur sert. 
n. 3072, non Host.) — Rhizomate fibroso, caespitoso, inconspicue stolo- 


nifero. Culmo erecto 2% ped. et altior, fistuloso, flaccido, ad apicem folioso, 
Foliis vivide viridibus, acutis, 9—12 poll. longis 2 lin. latis, mollibus, mar- 
gine scaberrimis. Ligula 1/, lin. exserta truncata. Panicula ampla multi- 
flora pallide viridis, cernua, 9—12 poll. longa, basi folio fulta; ramis 
ramulisque angulatis scabris, basi nudis, apice spieuligeris. Spieulis mi- 
nimis viridibus. Glumis subaequalibus acutis, dorso scabris, flosculum 
muticum parum superantibus. — Auf Waldwiesen, Waldrändern, an 
Gebüschen: Götzenberg, im Zoodthale gegen Ruiszaduluj, bei Talmats. 
-Juli, Aug. 

f. parviflora. Antecedenti subsimilis sed omnibus in partibus minor 
et gracilior. Rhizomate, fibroso caespitoso. Culmis decumbentibus 12 poll. 
foliosis. Foliis %/, lin. latis, 3 poll. longis scabris, margine serrulatis. 
Ligula brevissima recte truncata, Panicula ovalis patula; ramis ramulisque 
scabris. Spieulis minimis Y, lin. longis viridibus in colorem purpureum 
vergentibus. Valvis obtusiusculis aequalibus flosculum subaequantibus. 
Culmis novellis terrae adpressis stoloniformibus in aquis non raro natan- 
tibus. — (A. decumbens Zost. gram. t. 52?) — An Gräben, Teichen, 
schlammigen Orten. Hermannstadt. Jul. 

g. hispida. Subsimilis antecedenti sed foliis utrinque scabris vagi- 
nisque saepe purpureo-fuscis. Panicula ramis verticillatis patentibus 
angulatis scaberrimis, purpureo-colorata. Pedicellis tenuissimis hispidis. 
Valvis aequalibus e violaceo - purpureis albo marginatis, dorso scabris, 
flosculum superantibus. (A. hispida Willd. sp. 1, 370; Bmg. 1979. — 
A. capillaris Leers. t. 4, f. 3; Roth. ap. Spr. — A. vulgaris Schrad. 
germ. t. 2, f. 3, Host. gram. t. 59. — A. lithuanica Bess). — Auf 
feuchten Wiesen und Aeckern (Ding. 1. c.). Hermanunstadt, Narzissen- 
wiese bei Kronstadt. Jun. Jul. 

h. vinealis. Subaristata Schur = A. vinealis Schreb. Bug, 1974. A. 


montana KÄr. Siles. t.110 (Ding. 1. e.). — Ab antecedente imprimis 
differt: Palea inferiore basi infra medium in aristam brevem plicato- 
tortilem longitudine glumae producta. Bing. — Auf sandigen Hügeln in 


Weinbergen. Jul. 

i. stolonifera. Koch syn. ed. 2, 903 = (A. stolonifera a. L.; Schur 
sert. b.n. 3072. — A. vulgaris var. arenicola (C. Koch in Linn. XXI, 
p- 378). — Stolonibus elongatis repentibus. — A. vulgaris var. pro- 
repens Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 48). — Auf Sandboden am Zibin- 
und Altiluss bei Talmats, Neppendorf. Jul. 


735 


3863. A. verticillata Will. delph. 2. 74; Trin. Mem. p. 358; 
icon. gram. A, t. 36; Zechb. icon. XI, f. 1435. — A. stolonifera M. Bieb. 
El. t. c. 3. 62. — A. densa M. Bieb. 1. c. 2, 556. — A. anatolica 
C. Koch in Linn. XXI, p. 379). -— Ab antecedente A. vulgaris differt: 
Rhizomate annuo. Culmo graeciliori 10—12 poll. Foliis planis. Ligula 
magis producta quam in A. vulgaris, dentata. Panicula patula, ramis 
semiverticillatis ramulisque scabris. Callo sub spiculis glabro. Valvis 
puberulis floseulum duplo superantibus. Paleis subaequalibus infima 
mutica. — Auf Wiesen zwischen dem jungen Wald und Hermannstadt, 
gegen Schellenberg, in feuchten Vertiefungen. Juli 1852. 


833. TRICHODIUM Michaux, Schrad. germ. 1, 198. 


3864, T. alpinum Schur sert. n. 3073. — T. rupestre Sehrad. 
germ. 2015 Bing. 1953. — (Agrostis alpina Scop. carn. 1, 60; Zchb. 


icon. XI, f. 1422; Willd. sp. 1, 368; DC. fl. france. 3, 20. — A. rupes- 
tris Dub. bot. gall. 504; Host. gram. 3, t. 50. — A. festucoides Pill. 
delph. 2, 76. — A. filiformis Schleich. Vill. delph. 2, 78; Gaud. helv. 
1, 180). — Auf Felsen und Gerölle der Alpen (Bmg. 1. e.). Juli, Aug. 

a. flavidum —= pallidum Schur sert. n. 3073, a. — (A. flavescens 
Host. gram. 4, t. 52. — Avena aurata All. ped. 2, 255; Host. A. 4, 
p- 128.) — Auf Felsen der Arpaser- und Kerzesorer Alpen, selten. 6000‘. 
Jul. 1847; Butsets bei Kronstadt Jul. Aug. 1854. 

3865. T. rupestre Schur sert. 3074, non Schrad. — T. alpinum 
Bug. 1953; Agrostis rupestris Al. ped. 2. 257; Willd. sp. 1, 368; 
Rechb. icon. XI, f. 1423. — A. setacea Vill. delph. 2, 76. — A. alpina 
Dub. bot. gall. 504; Host. gram. 3, t, 49. — Auf Wiesen, Triften, Felsen 
in der Voralpen- und Alpenregion (Dmg. ]. e.), längs der ganzen Ge- 
birgskette: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer- Kronstädter 
Alpen. 5000°—6000‘° Glimmerschiefer, Jun. Aug. 

a. stramineum = pallidum Schur sert. n, 3074 var. a. — Panicula 
straminea ramis ramulisque tenuissimis, scabris. — Avena setacea Bing. herb. 
(non Vill.). — Auf Felsen der Arpaser- und Fogaraser Alpen. Jun. Aug. 


3866. T. subalpinum Schur herb. Transs.. —= Agrostis alpina 
tenuifolia Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 51, f£ — Rhizomate fibroso 


subrepente,, oligocephalo. Culmo 8—10 poll., gracillimo, basi genuflexo 
et adscendente. Foliis infimis brevioribus, setaceo-convolutis, subpungen- 
tibus, angustissimis, Y/, lin. latis 1—2 poll. longis; culmeis conduplicatis 
erectis, omnibus margine scabris. Ligula brevissima exserta, '/, lin. longa, 
truneata, crenulata. Panicula abbreviata 2 poll. longa, post anthesin 
contracta; ramis ramulisque scabris, a basi spieuligeris. Spieulis ut T. 
alpinum fuseo-purpureis, 2 lin. longis, callo oblongo scabro insidentibus. 
Valvis subaequalibus, oblongis, acutis, carina scabris, flosculum '/ supe- 
rantibus. Palea inferiore dorso infra medium aristata; arista tenui sub- 
geniculata glumam parum superante. — (T. rubrum Schur sert. n. 3075 
[an Z.?] — Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 51). — (An. Agrostis tenui- 
folia M. Bieb. var. aristata Ledeb. Ross. 4, 441; Trin. l. ce. gram. 1, 


736 


t. 35). — Auf Gerölle und Felsen der Berge und Voralpen, Glimmer- 
schiefer. 3000’—4000°. Auf dem Surul oberhalb Portsesd, am Rothen- 
Thurmpass oberhalb der Kontumaz. Jun. Jul. 1846. 

3867. T. arenosum Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 50. = Agrostis 
arenosa Schur herb. Transs. —- Rhizomate fibroso, caespitoso, et stolonifero. 
Culmo 11Y,—2 ped., firmo, erecto, striato , glabro, plerumque purpureo, 
folioso, basi vaginis aphyllis hyalinis cineto. Foliis rigidis glabris, mar- 
gine scabris, prolum novellium setaceo-convolutis. Ligula brevissima bi- 
auriculata, Y, lin. exserta. Panicula ambitu ovata patula, denique con- 
traeta; ramis tenuissimis capillaceis piloso-scabris, a basi spieuligeris. 
Spieulis 4 lin. longis purpureo-livescentibus, cullo hirto insidentibus. Val- 
vis aequalibus, acutis, dorso scabris, flosculum '/, superantibus. Palea in- 
feriore oblonga, erenulata, medio dorsi arista scabra tenue geniculata 
paleam glumamque superante instructa. — Auf den Sandhügeln bei 
Hammersdorf und Stolzenburg im lockeren Sande. 1500‘ Jul. Aug. 

3868. T. transsilvanicum Schur sert. n. 3076. — (Agrostis 
transsilvanica herb. Transs. — T. caninum var. b. transsilvani- 
cum Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 50.) — Rhizomate fibroso et plus 
minus stolonifero. Culmo basi genieulato-decumbente et radicante, 2% ped., 
fistuloso, flaccido, ad apicem foliato. Foliis inaequalibus mollibus, subtus 
nervosis scabris margine serrulatis; culmeis latioribus 1/,—2 lin. latis; 
prolum sterilium triplo angustioribus; omnibus planis. Ligula protensa, 
11, lin. longa, acuminata, ciliata. Panicula flaccida, valde multiflora, 
cernua, demum subcontracta, 6—9 poll. longa; ramis semiverticillatis, 
basi longe nudis, ramulisque scaberrimis. Spieulis %, lin. longis, fusco- 
purpureis vel livido-purpureis, callo glabro obeonico insidentibus. Valvis 
subaequalibus lanceolatis, acutis, dorso ciliato-scabris, flosculum 1, supe- 
rantibus. Palea inferiore apice rotundata, infra medium dorsi arista ge- 
niculata reflexa torta instructa. Arista valida paleam spiculamque duplo 
superante et longe exserta. — (Affinis Agrost. planifoliae (©. Koch 
in Linn. XXI, p. 380 sed foliis infimis angustioribus?) — Auf schlam- 
migen Wiesen bei Hermannstadt; Lazarethwiese gegen den Zibin ganze 
Strecken bedeckend; bei Veszten und Talmats. Jun. Jul. (An T. cani- 
num var. 4 Bmg. 1951; Leers. t. 4, f. 2; Fl. dan. t. 161; Bmg. |. c.) 

3969. T. caninum Schrad. germ. 1, 198, Schur sert. n. 3077; 
Bmg. 1951. — (Agrostis canina L.; Rechb. icon. XI, f. 1424—1425; 
Host. gram. 4, t. 53. — Agraulus caninus P. Beawv. agr. 5, t. 4, f. 
7.) — Auf nassen Wiesen, Triften, in Wäldern, auf Torf- und Moorboden, 
nach Bimg. 1. c. auf trockenen Wiesen, Hügeln u. s. w., was wohl auf 
die von mir aufgestellten Arten theilweise zu beziehen sein dürfte. Jun. 
August. 

a. aristulata, tenerrima. — Caespitosum. Culmis tenerrimis geniculato- 
decumbentibus flaccidis, 9—12 poll. Foliis mollibus margine scabris, cul- 
meis infimis prolumque novellium setaceo-complicatis. Ligula exserta ", 
lin. longa, rotundata sublacera. Panicula laxa, 2 poll. longa, ramis glabris 
a basi spieuligeris. Spiculis ', lin. longis, purpureo-fuscis. Valvis acqua- 
libus acut!s carina scabris floseulum superantibus,. Palea inferiore medio 


737 


dorsi aristata vel rarius mutica. Arista palea breviore infirma recta. — 
(An var. 2. Bing. ]. c. n. 1951.) — (T. tenerrimum Schur sert. n. 3077. 
—= var. b. et c. Schur 1. c.; Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 51, 6. et g.) — 
Auf nassen Moorwiesen hinter dem alten Berg bei Hermannstadt; auf 
der Salzwiese gegen Hammersdorf. Jun. Jul. 

b. stramineum. Bmg. 1951 var. 3, Schur sert. n. 3077, e. Antece- 
denti similllmum sed spieulis stramineis. — Auf Waldwiesen bei Her- 
mannstadt. Jun. Jul. i 

c. turfosum. pallescens. Rhizomate fibroso vix stolonifero, oligocephalo. 
Culmo flaceido, basi geniculato, saepe radicante, 40—12 poll. Foliis pla- 
nis, culmeis radicalibus duplo latioribus. Ligula protensa acutiuscula. Pa- 
nieula flaceida, oblonga, viridi-flava, ramis ramulisque glabris vel sca- 
briusculis a bssi spiculigeris. Spiculis oblongis %, lin. longis, callo 
glabro insidentibus. Valvis aequalibus, carina glabris, vel obsolete sca- 
briuseulis, flosculum parum superantibus. Palea acutiuseula mutica. Schur 
sert. n. 3077 var. d.; Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 51, var. i. et k. — 
T. turfosum Schur herb. Transs. — Auf Torf- und Moorwiesen an schattigen 
Orten, auf der Heide bei Arpas, am Büdös und bei Tusnad. Aug. 

d. hybridum. = grandispiculatum Schur. Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 52 var. 
h.=[T. caninum var. a. latifolium muticum Schur sert. n. 3077. — 
(Agrostis hybrida Good. agr. 1, 66; Zechb. icon. XI, f. 1424.) — Rhi- 
zomate caespitoso. Culmo firmo basi geniculato, folioso , 18 poll. Foliis 
omnibus planis culmeis 2 lin. latis. infimis duplo angustioribus. Ligula 
breviuscula, truncata, ciliata. Panicula multiflora ovata denique contracta, 
fusco-purpureo-variegata. Spiculis late oblongis 1—1Y, lin. longis. Val- 
vis aequalibus, mucronatis flosculum pallidiorem '/, superantibus. Palea 
mutica. Ramis paniculae glabris vel scabriusculis. — Auf fruchtbaren 
Wiesen bei Salzburg ; Hermannstadt; Burzenwiese bei Kronstadt. Jun. 
August. 


834. APERA Adans. P. Beaw. Agr. p. 31. 


3870. A. spica venti P. Beauv. 1. c.; Rchb. icon. XI, f. 1421. — 
(Agrostis spica venti L.; Bmg. 1972, Host. gram. 3, t. 47. — Ane- 
magrostis spica venti. Trin. Fundam. 129. — Mühlenbergia 
spica venti. Trin. 1. c. 286.) — Auf Aeckern und unbebautem Boden. 
Jun. Aug. z 
a. purpurea. Culmo paniculague purpurea, firmo ; foliis latis rigidis 
scabris. Panicula aucta multiflora. — (An Agrostis purpurea Gaud. 
helv. 4, 185.) — Zwischen Saaten bei Hammersdorf. Jul. 

b. prorepens. Rhizomate fibroso et stolonifero „ perenni. Schur sert. 
n. 3079. — Auf lockerem Sande. Talmats. Jul. 

3871. A. interrupta P. Beauv. agr. 31; KRchb. icon. XI, f. 1419. 
— (Agrostis interrupta L.; Bıng. 1973; Host. gram. 3, t. 24; Vaill. 
par. t. 17, f. 4. — A. spica venti var. M. Bieb. — Mühlenbergia 
spica venti var. b. Trin. l. c. p. 286.) — Auf sandigen Wiesen, Trif- 
ten, Aeckern,, Brachen, sonnigen dürren Hügeln. (Bmg. l. c.) Jun. Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. 47 


738 


(Im Herb. Transs. Baumgarten’s befand sich unter diesem Namen 
Milium lenigerum ZL., was auf das Vorkommen dieses Grases in 
Siebenbürgen hindeutet.) 


835. LAGURUS /. 


3872. L. ovatus L. sp. 119; Koch syn. ed 2, 904; Host. gram, 
2, t. 46; Rehb. icon. XI, f. 1415. — (Imperata ovata Tratt. Austr. t. 
80.) — Auf Hügeln in Weinbergen. Jun. Jul. — Auf den Arpaser Ge- 
birgen (nach Kotschy), obwohl dieser Standort der Pflanze nicht entspricht. 


836. GASTRIDIUM P. Beaw. Agr. 21, t. 6, f. 6. 


3873. G. lendigerum Gaud. helv. 1, 176; Zechb. icon. XI, f. 1418; 
Koch: syn. ed. 2, 907. — (Milium lendigerum ZL.; Sturm H. 26. — 
Agrostis australis Z. mant, 1, 30. — A. ventricosa Gouan. hort. 
monsp. 39, t. 1, f. 2. — A. panicea Lam. ill. n. 811; Host. gram. 3, t. 
46. — Calamogrostis Schwabii Spreng. syst. 1. — Gastridium 
australe P. Beauv.) — Auf unbebautem und bebautem Boden, an 
Wegen und Aeckern. Jun. Jul. (Lag im Dmg. herb. Transs. als Apera 
interrupta vor.) 


837. CALAMOGROSTIS Roth. tent. 1, 33; %, 87. 
Seet. I. Epigeios Koch, 


3874. C. lanceolata Roth. tent. 4, 34; Bing. 1986; Zechb. icon. 
XI, f. 1448; Schur sert. n. 3081. — (Arundo Calamogrostis ZL.; 
Schrad. 1, 214, t. 4, f. 4 — A. Schleicheriana Bess. Gal. 1, 69. — 
Leesii Oett. lusit. 17. — Calamogr. ramosa Host. gram. 4, t. 44; 
Schur sert. n. 3081 var. 8. culmis subramosis rhizomate repente.) — Auf 
sumpfigen Wiesen, an Sümpfen, Gräben. Jun. Aug. 

3875. C. Gaudiniana Zchb. exc. germ. p. 27; Kchb. icon. XI, f. 
1447. — (Arundo Calamogrostis Gaud. Agr. 1, 99; helv. 139. — A. 
canescens Wigg. prim. fl. hols. p. 10. — C. lanceolata var. a. pal- 
lide virens, laxa Schur sert. n. 3081.) — Auf feuchten schattigen 
Waldwiesen, an Bächen, Moorboden : Hermannstadt; z. B. am Schewesch- 
bach im jungen Wald; bei Heltau. Jul. Aug. 

3876. C littorea DC. fi. franc. 5, 255; Zechb. icon. XI, f. 1449; 
Schur sert.n. 3082 var. a. et b. — (C. laxa Host. gram. 4, t. 43; Zechb. 
icon. XI, f. 1450. — Arundo littoria Schrad. germ. 1, 212, t. 4, f. 2. 
— A. effusa @mel. bad. 1, 262. — A. glauca M. Bieb. Fl. t. c. 1, 79; 
2, 457; 3, 88. — Calamogrostis Pseudo-Phragmites Hall.; Gaud. 
Agr. 1, 96; Bing. 1985. — C. Hübneriana KRchb. exc. germ. p. 27; icon. 
XI, f. 1451.) — An Flussufern zwischen Gesträuch, an Waldrändern, 
vorzugsweise auf lockerem Sandboden (Bmg. 1. c.) bei Hermannstadt, 
Klausenburg, Kronstadt auf Kalkgebirgen. Jul. Aug. 


739 


3877. C. Halleriana DC. fl. franc. 5, 256; Koch syn. ed. 2, 905; 
Trin. Agr. 221; Fries. Summ. scand. 4, 78.— (C.Pseudo-Phragmites 
Fechb. exc. germ. p. 26; icon, XI, f. 1444. — C. varia Host. gram. t. 47. 
— C. Clarionis Lois. — Arundo Halleriana Gaud. helv. A, 197. — 
A. Pseudo-Phragmites Schrad. germ. 1, 213 [non Hall. in Roem. Arch. 
2, p- 10]. — A. Calamogrostis Hall. fil. in oem. Arch.) — Auf Moor- 
wiesen und Felsenabhängen in der Voralpen- und Alpenregion (Ding. 
l. c.); auf dem Retyezät; Arpaser- Kerzesorer- Fogaraser Alpen. Jul. 
August. 

3878. O. nutans Saut. bot. Zeit. 1830, p. 290; Zechb. exc. germ. 
p- 26; icon. XI, f. 1446; Kunth. agr. A, 237. — (C. Halleriana var. a. 
Schur sert. n. 3083. — C. pulchella Saut..l. c. 290; Zechb. exc. germ. 
p- 26; icon. XI, f. 1445; Kunth. agr. 1, 238.) — Auf feuchten grasigen 
Abhängen, an Rinnseln, Moorboden der Fogaraser Alpen: im Sirnathale ; 
auf den Rodnaer Alpen: Kuhhorn. 6000°. Jul. Aug. 


3879. C. dubia Bunge Beitr. z. Fl. Russl. (A. Lehm. Relig. bot.) 
1851, p. 524. — Auf Voralpen bei Rodna. (Janka in Linn. 1860, p. 618.) 
— Species mihi dubia; an var. C. glaucae M. Bieb.? Neilreich Nachtr. 
p- 26. 

3880. C. Epigeios Roth. tent. 1, 34; 2, 1. 915 Bma. 198%; Host. 
gram. t. 4%; Rechb. icon. XI, f. 1453. — (Arundo Epigeios Z. sp. 120. 
— A. Calamogrostis M. Bieb. Fl. t. 4, 78.) — Auf Flussufern, Wie- 
sen, Weinbergen, in hügeligen und niedrigen Gegenden. Jul. Aug. 


a. variegata. Spiculis viridibus margine fusco-coloratis. — (C. Hüb- 
neriana Zchb. exc. p. 27; icon. XI, f. 1451; Schur sert. n. 3084 var. 
a. at plus minus glauca. = C. glauca Zechb. exc. germ. p. 27; icon. XI, 


f. 1452 [non M. Bieb.]) — Auf sandigen waldigen Flussufern zwischen 
Weiden, Erlen, Pappeln : Talmats. Jun. Jul. 

3881. C. alpina Host. gram. 4, t. 51; Bmg. 1990; Schur sert. n. 
3080. — (Arundo tenella Schrad. germ. 1 , 220, t. 5, f. 1.— Agro- 
stis pilosa, Schleich. helv. A, 155.) — Auf Triften und felsigen grasigen 
Abhängen der Voralpen (Bimg. 1. c.): Kronstädter Alpen. Jul. Aug. 

a. aristala. Palea inferiore dorso aristata; arista recta flosculum 
superante e gluma paululum exserta. — (C. tenella Host. gram. %&, t. 
50; Zechb. icon: XI, f. 1438. — Arundo humilis R. et S. syst. 2, 510- 
— A. tenella M. K.D. Fl. 1, 521.) — Auf den Rodnaer- und Fogara- 
ser Alpen. Jul. Aug. 


838. DEYEUXIA P. Beauv. Kunth. en. 1, p. 239. 


-3882. D. neglecta Kunth. en: 1, 242; Gaert. Fl. de Wett. 1, p. 
94. — (Calamogrostis strieta Spreng. syst. 1, p. 2335 Bug. 1987 ; 
Rechb. icon. XI, f. 1439. — -Arundo strieta Timm. in Siemssen meckl. 
mag. 2,236; Sturm H. 29. — Schrad. A, 215, t. 4, f. 5. — A. neglecta 
Ehrh. Beitr. 6, 437.) — Auf feuchten Wiesen in waldigen Gegenden 
(Bmmg.): Kronstadt. Jul. Aug. 


a7“ 


740 


3883. D. montana Schur sert. n. 3086. — D. varia Kunth. en. 
p. 242. — Calamogrostis montana Host. gram. &, t. 46; Zechb. icon. 
XI, f. 1443. — Arundo montana dGaud. agr. 1, p. 92. — Arundo 
varia Schrad. 1, 216, t. 4, f. 6. — C. varia Zink. hort. 1, 101; Trin. 
gram. unifl. 223, t. 4, f. 9. Bug. 1983. — In Wäldern der Berg- und 
Voralpenregion (Bmg. 1. c.) bei Kronstadt Jun. Jul. 


3884. D. acutiflora Kunth. en. 243. — (Calamogrostis acu- 
tiflora DC. fl. franc. 5, p. 255; Zechb. icon. XI, f. 1442. — C. sylvatica 
Host. gram. 4, t. 48. — C. Trinii Rupr. in Beitr. z. Pflanzenk. d. Russ. 
4, p- 48. — C. caucasica Trin. var. — Arundo acutiflora Schrad. 
germ. 4, 247). — In schattigen Bergwäldern: Fogaraser- Arpaser Ge- 
birge, auf der Mumma bei Zood. Jul. Aug. 


3885. D. sylvatloa Kunth. en. 1, 243; Schur sert. n. 3087. — 
(Calamogrostis sylvatica DC. fl. franc. 5, 253; /tchb. icon. XI, f. 
1440; Bmg. 1988. — Trin. gram. unifl. 223, t. 4, f. 8 — Arundo syl|- 
vatica Schrad. germ. 1, 218, t. 4, f. 7.— C. arundinacea Zoth. tent. 
2,1,89. — C. pyramidalis Host. gram. 4, t.49; Rchb. icon. XI, f. 1441; 
Schur sert. n. 3087 var. b. et d. — Agrostis arundinacea Z. sp. 91). 
— In schattigen Wäldern, an felsigen Abhängen, auf Triften der Berg- 
und Voralpenregion: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen 
bis 5000° Jul. Aug. 


a. turfosa. Culmo stricto 3—4 ped. glabro. Panicula anguste pyra- 
midalis 6—8 poll. pallida, flavido-straminea, subcontraeta. Foliis angustis 
pallide viridibus. Arista geniculata longissime exserta. Rhizomate fibroso 
Schur sert. n. 3087 var. a. = C. pyramidalis Host. legitima. — In feuchten 
Wäldern auf Moor- und Torfwiesen. Jul. Aug. 


a. alpina. Gracillima, pauciflora. Rbizomate fibroso caespitoso, 12 
poll. Foliis flaccidis 2 lin. latis culmum saequantibus. Ligula protensa 
truncata lacera. Vaginis pilosis ore barbatis. Panicula pauciflora oblonga 
basi folio fulta 3—4 poll. longa denique contracta. Spiculis sordide-albis, 
3/,—1 lin. longis. Valvis acuminatis. Palea inferiore obsolete quinquenervia 
apice denticulata, aristata, arista geniculata infirma e glumis parum 
exserta. — (Calamogrostis subalpina Schur herb. Deyeuxia sub- 
alpina Schur var. c. n. 3087). — Auf Felsen der Arpaser Alpen 6000‘ 
auf dem Vurtop 7000‘. Jul. Aug. 


839. PSAMMA P. Beauv. agr. 143. 


3886. P. arenarla R. et S. syst. 2, 845. — (Ammophila 
arenaria Link. Mort. 4, 105; Zchb. icon. XI, f. 1454. — Calamo- 
grostis arenaria Roth. tent. 1, 34; Bmg. 1991. — Arundo arenaria 
L. sp. 121. — Am. arundinacea Host. gram. t. 41). — Auf sandigen 
Wiesen. im lockeren Sande an Flussufern (Bimg. 1. c.). Jul. Aug. 


74 


Trib. IX. STIPACEAE Kunth. en. 175. 
840. MILIUM L. 


3887. M. effusum L., Bmg. 1971; Leers. herb. t. 8, f. 2: Host. 
gram. 3, t, 22, ZKchb. icon. XI, f. 1456. — In schattigen Bergwäldern, 
Gebüschen, Obstgärten am Fuss der Gebirge. Hermannstadt, Kronstadt. 
Mai, Juni. 

3888. M. transsilvanicum Schur = M. effusum yar. a. et b. 
Schur sert. n. 3089 = M. confertum Schur l.c. au Mil.? = M. 
effusum var. latifolium Schur herb. Transs.. — Rhizomate fibroso 
subrepente, crasso. Culmo firmo 3—4 ped. erecto, striato, glabro. Foliis 
longissimis, oblongo-linearıbus glabris, margine scabris. Ligula maxima 
subherbacea, 2% lin. longa, subtruncata, albo-marginata, lacera. Panicula 
multiflora 4—6 poll. longa, plus minusve conferta, ramis ad medium 
nudis, glabris erecto-patulis; ramulis pedicellisgue scabris. Pedicello 
spicula breviore. Spiculis pallide viridibus oblongo-elliptieis. Valvis com- 
plicatis oblongis, obtusiusculis viridibus angustissime albo-marginatis, 
quinquenerviis, nervis 3 evidentioribus, dorso et in nervis 3 primariis 
scabris. Flosculo oblongo glabro, mutico. — In Gebirgswäldern, in der 
oberen Buchen- und Tannenregion 4000‘—5000°. Glimmerschiefer, Foga- 
raser- Arpaser Gebirge. Jun. Jul. 

a. Lerchenfeldianum. Panicula laxiflora, ramis flexuosis erectis sub- 
simplieibus, spiculis longius pedicellatis solitariis, pedicellis, spiculam ae- 
quantibus, foliis latioribus brevioribusque, siccate fuscis. — In Gebirgs- 
wäldern bei Kronstadt. Kalk. (Lerchenfeld 1785). 


841. PIPTATHERUM P. Beaw. agr. 18. t. 5, f. 10. 


3889. P. paradoxum P. Beaurv. |. c.; Koch syn. ed. 2%, 908; 
Schur sert. n. 3090. — (Milium paradoxum ZL. sp. p. 90; Zechb. icon. 
XI, f. 1406; Schreb. gram. t. 28, f. 2; Host. gram. 3, t. 23. — Urachne 
paradoxa Link. C. Koch in Linn. XXI, p. 439. — U. virescens Trin. 
gram. unifl. 175). — An Waldrändern in Weinbergen der Hügel- und 
Bergregion vorzüglich auf Kalk, bei Torotzko, Klausenburg (Wolf.). 
Mai, Juni. 

3890. P. holciforme R. et S. syst. 2, 328; Heuf. banat. (1858) 
p- 191; Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 323. — (Milium holeiforme 
Spr. syst. 4. 251. — M. paradoxum Lerchenfeld. herb. — M. mari- 
timum Pall. — Agrostis holciformis M. Dieb. — Urachne gran- 
diflora TZrin. gram. unifl. p. 174. — U. holciforme Spr. syst. 1, 251. 
— Koch in Linn. XXI, 439. — U. grandiflora Ledeb. fl. alt. 1, 78.) — 
(Piptatherum caerulescens P. B.)— Auf Kalkgerölle und Felsen- 
abhängen. (Lerchenfeld.) In den Wäldern am Fuss des Retyezät. Mai, Jun. 


842. LASINGROSTIS Link. hort. 1. 91, 


3891. L. Calamogrostis Link l. c.; Kchb. icon. XI, f. 1464; 
Schur sert. n. 309%. — (Agrostis Calamogrostis Z, — Calamo- 


742 


grostis speciosa Host. gram. 4, t. 45; Bing. 1989. — C. argentea 
DC. A. franc. 3, 25. — Arundo speciosa Schrad. germ. 1, 219. — 
Stipa Calamogrostis Wahlenb. helv. 25). — Auf Felsen der Alpen 
und Voralpen, vorzüglich auf Kalk. (Bing. 1. e.). Jul. Aug. 

a. transsilvanica. Schur herb. Transs. Minor 1'/, ped.; foliis rigidis 
convolutis, glabriusculis; panicula minor, erecta, demum contracta, ramis 
erectis. Spieulis pallide flavis; arista valida magis geniculata, fusca, 
longe exserta. —- Auf den Rodnaer Gebirgen. Jul. 1853. 


843. STIPA /. 


3892. S. pennata L.; Bing. 1992, Zechb. icon. XI. f. 1463; Host. 
gram. 4, t. 33. — (St. pulcherrima ©. Koch. — St. ukranensis 
Lam.). — Auf sonnigen Hügeln, häufig bei Hammersdorf um die Hu 
kette bei Hermannstadt. Mai, Jun. 


3893. S. juncea Bmg. n. 1993. -— (St. capillata 5 sp. 110, 
Host. gram. 3, t. 5; Sturm. H. 26; Zechb. icon. XI, f. 1462). — Auf san- 
digen Hügeln, Weinbergen (Bimg. 1. c.), Hammersdorf bei Hermannstadt, 
Kolos in der Mezöseg. Jul. Septbr. 


Trib.X. ARUNDINACEAE Kunth. en. 236. 
844. PHRAGMITES Trin. Fund. agr. 134. 


3894. P. communis Trin.l. c.; Rechb. icon. XI, f. 1729. — 
(Arundo Phragmites L.; Bing. 2091; Host. gram. 4, t. 39; Leers. 
herb. t. 7, f. 1. P. communis var. multiflora Schur sert. n. 3094, c. 
Leers. 9%, t. 7, f. 1). — An Gräben, Teichen, Flussufern, nicht selten auf 
hochgelegenen Orten; auf den Hügeln bei Hammersdorf. Jul. Septbr. 

a. subbiflora. Spiculis uni-subbifloris. — Culmo 2—3 ped., rhizomate 
longissime prorepente. Schur sert. n. 3094, var. a. et b. Koch syn. ed. 2, 
909 = Arundo Phragmites f. uniflora DC. fl. france. 5, 263. — 
A. Pseudo-Phragmites Lej. — Calamogrostis nigricans Merat. 
— Phragmites communis var. y. rivularıs Led. Alt. 1, 89. — Auf 
sandigen feuchten Orten, auf Wiesen -und Hügeln, Hermannstadt. Aug. 


3895, P. isiaca Sieb. sec. J. ©. Schmidt. in reg. bot. Zeit. XIII, 
2, p- 659; C. Koch in Linn. XXI, p. 416; Zechb. icon. XI, f. 1730; Kunth. 


gram. 4, 80. — (Phragmites communis ß. flavescens Koch syn. 
ed. 2, 9095 Ledeb. Ross. 4, 391, var. . isıiaca. — P. communis var. 
e. pratensis Schur n. 3094. — I[var. salina Schür herb. Transs.]. — 


Arundo Phragmites f. flavescens Custor. ap. Gaud. helv. 6, p. 341. 
— Arundo Plinii Meyer et Braun. reg. bot. Zeit. 6, 117 [an Turra]; 
Schur herb. Transs.). — Auf sandigen Wiesen, Hügeln, Weinbergen, 
gern auf Salzboden: -Klausenburg auf der Heuwiese bei Kolos in der 
Mezöseg; Salzwiese bei Hermannstadt. Jul. Aug. 


743 
Trib. XI. SESLERIACEAE Koch syn, ed. 2, p. 910. 
845. SESLERIA Arduin. spec. 2, 18. 
(Schur über die Sesleriaceen der Flora von Siebenbürgen.) 
(Zool. bot. Ver. Wien. 1856, 2.) 


3896. S. caerulea Ard. spec. 2, 18, t. 6, f. 3; Bimg. 2013; Host. 
gram. 2, t. 98; Zechb. icon. XI, £. 1510. — (Cynosurus caeruleus Z.; 
Sturm H. 6; Jaeg. icon. rar. A, t. 21; Scheuchz. agr. 83, t. 2, f. 9. A.B. 
— Aira varia Jacg. en. p. 15). — Auf Wiesen, grasigen Abhängen, Felsen, 
auf Moorwiesen in Wäldern und Gebirgsthälern. (Bing. 1. e.). April, Mai. 

a. interrupta. Spica elongata 1'/, poll., lobata, interrupta, spieulis 
subdistichis infimis ab invicem remotis pallide caeruleis. — Auf Moor- 
wiesen, am Fuss des Kapellenberges bei Kronstadt, bei den Walk- 
mühlen. Mai. 

b. prorepens —= N, prorepens Schur herb. — Rhizomate articulato 
undique stolonifero; stolonibus floriferis. Culmo firmo, 9—12 poll., ad 
medium foliato. Foliis rigidis, culmeis infimis et prolum sterilium longis- 
simis, rite linearibus, 11, —2 lin. latis, 6-9 poll. long. culmum aequan- 
tibus, apice rotundatis, mucronatis. Ligula brevissima. Spica elongato- 
oblonga caerulea. Spiceulis minus confertis. Valvis glabris, nitidis aristatis, 
Palea inferiore 3 dentato - aristata. Aristis scabris. — Auf sonnigen 
Höhen, Kaikgerölle, Kronstadt. Jul. Aug. 

c. praelonga. Culmo 8—12 poll. firmo. Folis angustioribus quam 
antecedens, culmo dimio brevioribus. Spica cylindracea 2 poll. longa, 
sordide caerulea vel in colorem stramineum vergens. — Auf Moorwiesen 
bei Kronstadt mit der vorigen Var. Jul. 

3897. S. rigida Heuf. Regensb. bot. Zeit. 1833, p. 366; Heuf). 
En. ban. 4858, p. 191; Zechb. exc. germ. p. 140°, 220, b.; Zechb. icon. XI, 
f. 1512. Kth. agr. 1, 323; Schur Verh. d. Zool. bot. Ver. 1856, 2, 200; 
S. Bielzii Griseb. et Sch. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 361 non 
Schur. — (8. caerulea Bug. 2013 ex parte. — S. caerulea var. rigida 
Griseb. Fl. rum. 2, p. 442). — Auf Triften in der Voralpen- und Alpen- 
region: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen. 5000-6000‘. 
Jun. Jul. (Nach Originalexemplaren von Heuffel bestimmt.) | 

3893. S. Bieizii Schur sert. n. 84, p. 3098; Verh. d. sieb. Ver. 
1850, p. 109, 1859, p. 141; Schur bot. Rundr. 1853 suscept. p. 75. — (S. 
capitata Schur herb. Transs.; Zool. bot. Verh. Wien 1856, 2, p. 202; 
Separatabdruck p. 11, var. a.sub. n. I. — 8. rigida var. capitata 
Schur l. c. — 8. rigida var. Bielzii Heuf. en. banat. 1858, p. 191; 
Schur Oestr. bot. W.-Bl. 1856, p. 290; 1861, 290). — Antecedenti quidem 
simillima sed tamen primo adpectu diversa. — Rhizomate horizontali 
repente polycephalo, culmos florentes fasciculosque foliorum proferente. 
Culmo basi curvato dein erecto, striato, glabro, 10—12 poll., basi vaginis 
albis denique in fila solutis eineto. Foliis infimis conduplicatis, longissimis, 
flaceidis, viridibus, culmum subaequantibus; foliis culmeis 2-3 planis, 
1—1"/, lin. latis, linearibus, brevissimis, obtusis, rotundato-acuminatis. 
Ligula brevissima recte truncata. Spica ovoideo-capitata, sublaxiflora, 


744 


basi bracteis involucrata, 3—4 lin. diametro, griseo-caerulea. Spiculis 
bifloris (interdum cum rudimento tertii floris). Valvis aequalibus, flosculos 
aequantibus, glabris; integerrimis margine ciliatis, subhyalinis obsolete 
trinerviis; valva inferiore brevius superiore longius aristata. Palea inferiore 
triaristata quinquenervi, dorso hirsuta; palea subperiore binervi biplicata, 
biaristata, carinis exceptis glabra; nervis palearum primariis in aristam 
excurrentibus. Ovario pubescenti-piloso, obovato. — Auf felsigen Ab- 
hängen, steinigen Triften der Alpen. Glimmerschiefer. 5000‘—6000‘ in 
der Region des Rhododendron. Fogaraser- Arpaser Alpen; auf dem 
Kuhhorn bei Rodna (A. Bielz). Jun. Jul. 

3899. S. marginata Griseb. Fl. rumel. 2. p. 442. -— S. caerulans 
Friw. Flora 1836, 2, p. 438. — 8. flexuosa Schur Verh. d. sieb. Ver. 1852 
p- 91. — S. caerulea Friw. sec. herb. Vindob. — $. permixta Schur 
herb. 8. rigida var. longiseta Schur Zool. bot. Ver. Wien 1856, p. 200. 
Separatabdruck p. 12. — Antecedentibus binis valde proxima tamen 
facile distinguenda. Culmis foliisque magis flaccidis; foliis planis, infimis 
et prolum sterilium culmum saepe superantibus; culmo curvato, 8 poll., 
supra medium foliato, interdum sub spiea flexuoso. Spica sublobata sub- 
cernua, obscurius caerulea, basi parum dilatata, recte truncata vel im- 
pressa, 9—12 lin. longa. Valvis paleisque multo longius aristatis. Arista 
media paleam hirsutiusculam aequante. — Auf den Kalkalpen bei Kron- 
stadt. 6000°—7000°: Butsets, Königstein. Jul. Aug. 

3900. S. Heufleriana Schur sert. p. 84, n. 3101; Verh. d. sieb. 
Ver. 1856, p. 203. — (S. caerulea [Sadl. Pest. ed. 2, 48] Griseb. et 
Seh. iter. hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 361). — Rhizomate caespitoso, 
subrepente. Culmo firmo 2—3 ped., basi sublignoso, curvato, dein erecto, 
ad medium foliato. Foliis infimis et prolum sterilium longissimis, rigidius- 
eulis, conduplicatis vel planis, glauco pruinosis, glabris, nervosis, nervis 
tribus prominentibus, 2 lin. latis, margine serrulatis; foliis culmeis mini- 
mis 1—2 poll. longis, subito acuminatis et mucronatis ore parce pilosis. 
Ligula minutissima vix exserta, ciliata. Vaginis prolum novellium inter- 
dum pubescentibus, marcescentibus saepe transverse rugosis in fila de- 
mum solutis. Spica ovata vel oblengo-elliptica vel cylindracea, undique 
spiculis tecta, conferta, sordide caerulea vel straminea saepe spieis 2—4 
digitato-confertis. Spiculis subtrifloris cum rudimento setiformi quarti floris, 
clavatis, 2 lin. longis 1'/, lin. latis. Valvis aequalibus flosculos subaequan- 
tibus, in aristam valva dimidio breviore desinentibus; valva inferiore 
anguste lanceolata, superiore late oblonga. Palea infima oblonga, obtusa, 
quinquenervia, quinquearistata; aristis sursum scabris palea dimidio bre- 
vioribus, erectis; palea superiore biplicata, lanceolata, sensim attenuata, 
acute bifida. Caryopsis tomentosa apice pilosa. — Auf den steilen Nagelflüe- 
Abhängen am Altfluss bei Talmats 1500, bei N. Enyed 50° über dem 
Spiegel des Marosflusses auf Alluvium. Pavai. April, Mai. 

a. praelonga. Spica cylindracea 2—3 poll. longa, straminea. — Mit 
der normalen Form bei Talmats. Jun. 

b. digitata. Culmo humili 4 ped. Spieis 6—12 lin. longis apice culmi 
3—4 digitato-confertis, sordide caeruleis. — Mit der normalen Form 


745 


gemeinschaftlich und auch auf einem und demselben Rhizom, selten. 
(Einzeln stehende Exemplare könnten leicht als neue Art erscheinen.) 

3901. S. transsilvanica Schur herb. Transs. — Rhizomate breviter 
repente deorsum fibris validis obsesso. Culmo basi lignoso subincrassato, 
42—15 poll. firmo, subtereti, striato ad medium foliato. Foliis infimis 
prolumque novellium conduplicatis, rigidis culmum subaequantibus; foliis 
culmeis 3—5 inferioribus longioribus, superioribus brevissimis, 2—3 poll. 
longis 1'/,—2 lin. latis, acutissimis subpungentibus, planis, erectis; omni- 
bus sensim acuminatis; supra glaucis, subtus viridibus, nervosis, glabris, 
albo-cartilagineo-marginatis, margine carinaque scabris. Ligula brevissima 
truncata ciliata breviter exserta. Vaginis foliorum infimorum hirtis; mar- 
cescentibus transverse rugosis denique laceris. Spica oblongo-ovata den- 
siflora, 6—-10 lin. longa, basi bracteis vaginantibus instructa, amoene 
eaeruleo-amethystina. Spiculis compressis 2—4 floris, flosculis duobus 
perfectis duobus tabescentibus vel spieulis bifloris cum rudimentis 1—2% 
setiformibus. Valvis subaequalibus, 1%,—2 lin. longis, inconspicue trinervis 
lanceolata, a medio attenuatis, versus apicem carinatis et in aristam 
valva dimidio breviore exeuntibus, glabris dorso margineque ciliolatis. 
Valvo inferiore longiore et angustiore. Palea infima, oblonga, obtusa, 
3—5 lobato-dentata, quinquenervia, nervis aequidistantibus et prominulis, 
in aristam desinentibus; palea superiore biplicata, bicarinata, acute 
bifida, biaristata. Paleis herbaceis, nitidis, glabris vel tenue strigoso- 
hirtis, in nervis lateralibus scabriusculis, carina margineque_ ciliatis. 
Aristis validis paleam aequilongis vel lateralibus palea subbrevioribus. 
Lodicolis lanceolatis apice sublaceris ciliatis, ovario multo brevioribus. 
Ovario obovato breviter stipitato hirsuto apice piloso. — Auf Kalkgebirgen 
an bewachsenen felsigen Abhängen auf dem kleinen und grossen Hau- 
gestein bei Kronstadt 2500‘ mit Cotoneaster, Thalietrum foetidum 
und glaucescens, Genista procumbens und incubacea, Plan- 
tago sericea, Scorzonera austriaca und purpurea, Paronychia 
capitata. Viola transsilvanica m. u. s. w. Mai 1854. 

3902. S. Pseudo-rigida Schur = S. Haynaldiana var. g. 
pseudo-rigida Schur Zool. bot. Ver. 1856, 2, 207. — Media inter 
S. Bielzii et S. Haynaldianam m., sed omnibus in partibus gracilior. 
— Rhizomate fibroso subcaespitoso subrepente, Culmo infirmo, 8—10 
poll., curvato-flexuoso-erecto, Foliis rigidiuseulis conduplicatis, viridibus, 
culmeis brevibus planis, prolum novellium culmum dimidio brevioribus. 
Ligula exserta ciliato-fimbriata. Spica globoso -capitata, subconferta, 
3—6 lin. longa, caerulea, subvariegata, cernua, basi bractea ovata 
eincta. Spieulis subsecundis 10—20, subbifloris, cum rudimento tertii floris, 
subcompressis, 1Y, lin. longis, circumseriptione subtriangularibus. Valvis 
aequalibus hyalinis subito acuminatis aristatis, glabris, carica margine- 
que ciliolatis, albidis, arista sua triplo longioribus. Palea inferiore oblonga, 
saturate caerulea, strigoso-hirta, apice rotundata, tridentata, auinque- 
nervia, nervis prominentibus, dorsali duobusque lateralibus in aristam 
desinentibus; arista recta palea sua duplo breviore. Ovario obconico- 
trigono pubescente, apice piloso. Spiculis variegatis: Gluma albida flos- 


746 


culis amoene caeruleis. — Auf Kalkgebirgen; Königstein, Piatra-mare 
und Schuler bei Kronstadt. 5000°—6000‘. Jun. Aug. 

3903. S. Haynaldiana Schur Zool. bot. Ver. 1856, 2, p. 205. 
Separatabdruck p. 15. — ($. spec. incerta alpma = S. gracilis 
Schur sert. n. 3096. — 8. tenuifolia Schur non Schrad. — S. tenella 
‚Schur non Host. — 8. filifolia Gröseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. 
Arch. 1852, p. 361 non Heuf. quae sec. specim. authenic. ad S. tenui- 
folium Schrad. pertinet.) — Rhizomate fibroso plus minusve caespitoso, 
breviterque repente. Culmis gracillimis, filiformibus, compressis Y,—-1, lin. 
diam. 3—18 poll. altis, interdum basi tantum foliatis, erectis, glabris 
tenuissime striatis. Foliis prolum novellium angustissimis, filiformi-con- 
volutis, vel conduplicatis vel canalieulatis, supra glaucis, subtus viridibus 
nervosis, apice rotundatis; foliis culmeis 2—3 brevissimis 3—6 lin. longis, 
3/, lin. iatis, folio summo ad squamam reductis; omnibus apice rotundatis, 
mueronulatis, integerrimis, albo-cartilagineo marginatis. Ligula exserta, 
truncata, fimbriata. Vaginis longissimis, teretibus, culmeis interdum 
hirtellis ad oram fimbriatis; marcescentibus denique in fila irregulariter 
solutis. Spica sublaxiflora, secunda, capitata vel ovata, (spieulis 5—20), 
sub anthesi amethystina, vel caerulea vel variegata, denique straminea 
et elongata. Valvis subaequalibus hyalinis albidis flosculo dimidio brevio- 
ribus, infra apicem recurvis, subito acuminatis mucronatisque. Palea in- 
feriore oblongo-ovata obtusiusceula, 3—5 acuto-lobato-dentata, evidenter 
quinquenervia, amoene caerulea nitida glabra; dentibus tribus primariis 
in aristam desinentibus. Arista palea sua quadruplo breviore; palea 
superiore biplicata acute bifida glabra. Ovario turbinato strigoso pubes- 
cente. Stylo ovarium duplo superante. Caryopsis demum glabra, apice at- 
tamen pilosa. Ladiculae minimae lanceolatae interdum inconspieuae. — 
Auf Kalkfelsen in der Berg- und Alpenregion 2500°—6000° Elev. nach 
der absol. Höhe des Standortes und dem Grade der Entwicklung von 
sehr verschiedener Form. Blüthezeit von März—Juni. 

a. praecox; pumila, montanua. — Rhizomate fibroso subpraemorso. Cul- 
mis 3—6 poll. Foliis rigidiusculis, culmo brevioribus , conduplicatis, cur- 
vatis. Spica cernua 3—4 lin. longa, pallide caerulea. — Auf allen Kalk- 
felsen bei Kronstadt. März, April. 

b. alpina, pauperata, aestivalis. — Rhizomate tenue fibroso et repente. 
Culmo 3—4 poll., gracillimo foliisque flaccido, ad medium foliato. Foliis 
mollibus, setaceo convolutis, culmo brevioribus retrorsum scabriuseulis; 
foliis culmeis 3—5 inaequalibus, planis, obtusis. Spica laxa cernua e spi- 
culis 5—8 composita, pallide caerulea. Palea inferiore pilosula demum 
glabra. — (S. tenella Schur sert. n. 3095 non Host.) — Auf den Kalk- 
vorsprüngen der Kerzesorer Alpen. 6000‘. Jun. 

c. filiformis , graeilis, alpina, serotin.. — Rhizomate longe repente* 
Culmo filiformi, gracillimo 12—18 poll. Foliis prolum novellium angustis- 
simis, flaccidis culmum aequantibus vel superantibus. Vaginis marcescen- 
tibus denique in fila irregulariter solutis. Spica pauperata, laxa, secunda, 
6-10 lin. longa, pallide caerules demum straminea. Valvis paleisque 
glabris. — (S. graecilis Schur 1. c. — S. tenuifolia Schur — S. Hay- 


7Aa7 


naldıana var. filiformis Schur Zool. bot. Ver. 1856, p. 205.) — Auf 
Kalkfelsen der Alpen; auf dem Podruschel und Arpas; auf dem Butian 
der Kerzesorer Alpen; Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 5000°—7000°. Jul. 
Aug. (Die entwickelte Form der Var. b.) 

d. leucostachys. Rhizomate caespitoso. Culmis erectis 12 poll. Foliis 
rigidiusculis culmum aequantibus. Spica oblongo-oyata alba subconferta. 
— Auf Kalkfelsen bei Kronstadt, Kapellenberg. 3000 Jun. (Scheint die 
entwickelte Form der var. a zu sein. Häufig viviparirend und mit Scle- 
rotum Serleriae tenuum Schur versehen.) 

e. interrupta. Simillima var. a, sed robustior foliisque parum latiori- 
bus supra glaucis incurvis. Spica lobata basi interrupta glomerulis florum 
basi ab invicem remotis. Arista paleam dimidio breviore. — Auf Kalkfel- 
sen: Salomonsfelsen bei Kronstadt. April, Mai. 

f. digitato-conglomerata. Simillima var. ß. sed apice culmis spica plus 
minusve lobato-conglomerata vel spieis plurimis digitato confertis, pedun- 
eulatis, laxifloris; spica infima longius pedicellata; foliis rigidioribus. — 
Auf dem Butian in den Kerzesorer Alpen. Jul. Aug. 


846. OREOCHLOA Link. Handb. 1, p. 18. 


3904. ©. disticha Link. hort. 1, 44; Zechb. icon. XI, f. 1366; exc. 
germ. p. 19. — (Sesleria disticha Pers.; Bug. 2014. — P. disticha 
Wulf. in Jacgq. coll. 2, 7%; Jacq. icon. t. 19; Sturm H. 6; Host. gram. 
2, t. 9. — P. seslerioides All. ped. 2, 246; t. 91, f. 4. = Cynosu- 
rus distichus Hofm. D. Fl. ed. 2, p. 49.) — Var. spiculis pallidis, 
violaceo-variegatis stramineisve. — Auf Felsen und Gerölle der Alpen: 
Fogaraser- Kerzesorer- Arpaser- Rodnaer- Hunyader- und Kronstädter 
Alpen. 5000°—7000‘. Jul. Septbr. 


Trib. XII. KOELERIACEAE Schur. 
847. KOELERIA Pers. syn. 1, 97. 


- 3905. K. cristata Pers. |. c.; Bmg. 2002; Sturm H. 85: Zehb. 
icon. XI, f. 1668-1670. — (Poa cristata L.; Host. gram. 2, t. 75; 
Leers. herb. t. 5, f. 6. — Aira cristata L. sp. 94. — Dactylis ceris- 
tata M. Bieb. — Festuca crista Vell. — Airochloa ceristata Link. 
hort. 1, 127.) — Auf Hügeln, sonnigen sandigen Feldern und Wiesen, 
felsigen Abhängen, Gerölle der Bergregion, alten Mauern. Jun. Aug. 

a. prorepens. Rhizomate fibroso caespitoso et subrepente. Culmo 
firmo 12—18 poll. Foliis rigidiuseulis convolutis, glauco-viridibus, utrinque 
pilosis. Spiculis majoribus quam forma genuina 2—3 floris, strigulosis. 
Valvis paleisque acuminatis. — Auf sonnigen grasigen Abhängen: Nagel- 
flüe bei Talmats. Jul. : 

b. gracilis. Rhizomate fibroso caespitoso. Culmo gracillimo 9—12 poll; 
glabro, ad medium foliato. Foliis angustissimis setaceo-convolutis, vaginisque 
villoso-pilosis. Panieula tenue, graeillima, interrupta 1%,—3 poll. longa, 


748 


denique spieiformi contracta. Spiculis viridibus vel rubicundis bifloris, val- 
vis paleisque glabris, acutis, mucronatis. — (K. cristata $ DC. il. 
franc. 5, 269. — K. graeilis Pers. syn. 1, 97; Lam. ill. 1, 182. — K. 
cristata ß Koch syn. ed. 2, 912. — K. cristata ß desertorum Ledeb. 
Ross. 4, 402. — K. eristata var. c. gracilis Schur Oestr. bot. W. Bl. 
4859, p. 304.) — Auf dürren sonnigen Abhängen der Hügel- und Berg- 
region; bei Talmats; oberhalb Portsesd am Fuss des Surul; in der Has- 
sadek bei Torda. Jun. Jul. 

c. rupestris. Antecedente var. subsimilis sed gracilior. Rhizomate 
fibroso subrepente. Culmo gracillimo 9—12% poll., inferne foliato. Foliis 
angustissimis vaginisque albo-pilosis. Panicula tenuissima pauciflora con- 
tracta , valde interrupta, subflavida vel sordide alba. Spiculis minimis 
trifloris, glabris. — (K. cristata var. ß Schur sert. n. 3105. —K. cris- 
tata var. d. flavescens Schur Oestr. bot. W. Bl. 1856, p. 304. — K. 
pallida Schur herb. Transs.) — Auf sonnigen Höhen, Bergabhängen, 
Felsen der Alpen; auf dem Surul 5000‘; auf eisenhaltigem Moorboden 
bei Tusnad. Jul. Aug. 

d. violaceo-livida, gracilis, montana. Praecedens sed spiculis e viola- 
ceo-lividis. Culmo superne hirto, vaginis foliisque pilosis. Schur sert. n. 
3105 var. a. — In den Grossauer Gebirgen : Fromoasze. 5000‘. Jul. 

e. involuta. Rhizomate fibroso densius caespitoso. Culmis erectis, 
42 poll., ad apicem foliatis. Panicula subspiciformi contracta folio supremo 
paniculam superante involuta. Spiculis viridibus glabris. (‚Schur Oestr. 
bot. W. Bl. 1856, p. 304 e.) — Auf grasigen Höhen, an schattigen Or- 
ten bei Talmats, Nagelflüe. Jun. 

f. nigricans, Schur Oestr. bot. W. Bl. 1856 f. = K. cristata var. 
calcicola Schur |. c. — Rhizomate fibroso caespitoso. Culmo firmo erecto, 
fere ad apicem foliato, apice hirsuto, 40—42 poll. Foliis obscurius viridi- 
bus quam antecedentibns vaginisque hirsutis. Panicula demum contracta, 
basi folio subinvoluta, multiflora. Spiculis variegatis, nigricantibus, 2—3 
floris. Valvis paleisque hirsutis, dorso obscure viridibus, margine lato 
violaceo cinetis. — (Aira cristata Smith. fl. brit. 648. — A. pubes- 
cens Link. hort. berol. — Koeleria Linkii Kunth. en. 4, 385. — K. 
cristata var. hirsuta Ledeb. Ross. 4, 402.) — Auf Kalkgebirgen um 
Kronstadt nicht selten. 3000°. Jun. Jul. 

g. caesla. polyantha, maxima. Rhizomate fibroso. Culmis 15—18 poll. 
rigidis, subglabris, basi geniculatis, ad medium foliatis. Foliis planis cae- 
siis, vaginisque strigoso pilosis. Panicula acuta, lobata, sub amthesi sub- 
pyramidata, 6 poll. longa, basi nudo. Spiculis majoribus quam anteceden- 
tibus, subtrifloris cum pedicello quarti floris. Valvis paleisque glabris 
dorso herbaceis viridibus margine lato albo hyalino einctis. — (K. cris- 
tata var. ß major Neilreich Fl. v. Wien p. 36; Koch syn. ed. 2, 912; 
Ledeb. Ross. 4, 402. — Poa pyramidata Lam. ill. 183. — K. avena- 
cea Tausch. pl. sil.) — Auf bewachsenen sandigen Hügeln am Rande 
von Weinbergen : Hammersdorf. Jun. Jul. 

h. rublcunda , arenosa. Rhizomate fibroso caespitoso. Culmo erecto 
12—18 poll. firmo, folioso. Foliis caesio-viridibus, utrinque pilosis, culmo 


749 


multo brevioribus, planis. Panicula erubescens, 3 poll. subpyramidata. 
Spieulis subtrifloris. Valvis flosculos aequantibus, paleisque acuminatis, 
glabris. — Auf Sandboden bei Kolos in der M&zöseg. Jul. 


i. Juxurlosa. collina vivipara Schur sert. n. 3015 d. — Simillima 
var. g. sed. spieulis duplo triplove majoribus, 3—4 lin, longis, viviparis, 
i. e. germinibus anamorphosi ad gemmam vel bulbilum reductis. — Au 
sonnigen sandigen Hügeln bei Hammersdorf. Jul. 


3906. K. flexills Janka Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 93; in Linn. 
4860, p. 619. — Bei Dees und in der Mezöseg. (Janka.) 


3907. K. interrupta Schur sert. p. 84. n. 3105 var... =K. in- 
terrupta Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 306; 1859, p. 159. — Rhi- 
zomate fibroso caespitoso substolonifero, fibris longissimis validis numerosis 
instructo. Culmis basi curvatis, dein erectis, 2—3 ped., supra medium 
foliato, superne hirto-scabro. Foliis longissimis, viridibus, flaceidis, hir- 
suto-pilosis, planis, 2 lin. latis; infimis duplo angustioribus. Vaginis folio- 
rum superiorum glabris, inferiorum pilosis, basalibus marcescentibus de- 
nique irregulariter rumpentibus. Ligula exserta, truncata, lacera, mar- 
gine subrevoluta. Panicula ampla 6 poll. longa, lobata, pyramidata; 
ramis inferioribus ab invicem valde distantibus, paniculam interruptam 
formantibus sub anthesi horizontaliter patentibus, post anthesin erecto- 
patulis ramulisque hirsutis. Spiculis maximis, compressis, 2/,—3 lin. 
longis, 2—3 floris, cum pedicello tertii vel quarti floris, pallide viridibus 
vel dilute lividis. Valvis inaequalibus subhyalinis; valva inferiore duplo 
majore oblonga trinervi, a medio attenuata, acuta, flosculum aequante, 
Palea inferiore oblonga, acuto, mucronata a basi sensim attenuata. Val- 
vis paleisque strigoso-pubescentibus, dorso scabris, margine ciliatis. — 
Auf sandigen bewachsenen Hügeln, bei Hammersdorf; Stolzenburg auf 
dem Zakelsberg im lockeren Sande an schattigen Abhängen. 1500. 
Jun. Jul. 


3908. K. Pseudo-glauca Schur. =K. cristata var. h. Pseudo- 
rigida Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 305. — Rhizomate breviter 
repente sublignoso. Culmo erecto ad medium foliato sub panicula tenue 
pubescente 12 poll. Foliis culmeis oblongo-linearibus, planis ore pilosu- 
lis; infimis prolum novelliumque conduplicatis, omnibus glauco-viridibus 
vaginisque glabris. Vaginis albis culmum laxe ambientibus. Panicula lo- 
bata basi interrupta post anthesin subcontracta, 3 poll. longa. Valvis pa- 
leisque hyalinis albidis glabris acutissimis, carina scabris. Media inter K. 
cristatam et K. Fenzlianam — Auf lockerem Sandboden an Fluss- 
ufern bei Talmats, Boiza; auf sandiger Wiese bei Szakedat. Jul. 


3909. K. albescens DC. hort monsp. 17; Gr. et Godr. 3, 526; 
Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 159 — (K. eristata var. erubescens 
Schur herb. Transs. — Proxima K. glaucae et quasi media inter K. 
cristatam var. erubescentem Schur et K. glaucam.) Foliis rigidis 
glaucis glabris. Panicula laxiflora albida nitida vel siccatione erubescente. 
Valvis paleisque glabris acutissimis. Culmo gracili glabro, erecto, 12—15 
doll., ap medium foliato. — Auf Kalkfelsen des Ketskekö bei Carlsburg; 


750 


auf Kalkfelsen bei Tömös nächst Kronstadt; auf der Nagelflüe bei Tal- 
mats. Bis 2000‘. Eleyvat. Jun. Jul. 

3910. K. transsilvanica Schur Oestr. bot. w. Bl. 1857, Bas; 
1859, p. 159. — Rhizomate fibroso subcaespitoso. Culmo gracillimo basi 
inerassato plus minus geniculato , purpureo, 10-15 poll. sub panicula 
puberulo, ad medium foliato, Foliis rigidiusculis , glabris, plus minusve 
convolutis, cerassinerviis; foliis eulmeis planis breyibus Y,—4 lin. longis, 
acutis, margine serrulato-scabris; infimis prolumque novellium angustis- 
simis convolutis. Vaginis omnibus glabris ; marcescentibus denique in fila 
solutis. Ligula exserta rotundata '/, lin. longa, auriculata, margine 
ciliata. Panicula 1—1", poll. longa, fusco-purpurea , lobata, laxa, sub- 
contracta basi interrupta; ramis ramulisque teretibus, hirsutis apice spi- 
euligeris, basi squama minima hyalina fultis. Spieulis pedicellatis elavato- 
rhombeis 1'/, lin. longis, subbifloris. Valvis inaequalibus, valva superiore 
majori, oblonga, trinervi. Palea inferiore lanceolata, breviter aristata, 
carina apice scabra, margine ciliolata. Ovario subturbinato glabro sessili. 
Stylo brevissimo,. Stigmatibus plumosis albidis. Antheris violaceis. — Auf 
Felsenabhängen und Gerölle der Kalkalpen bei Kronstadt: Butsets, 
Königstein. 6000°—7000‘. Aug. — (Affinis K. valesiacae Gaud. agr. 1, 
149 sed formatio vagin. distineta!) 

a. tennipes, alpestris. Culmo elatiori 42—18 poll. basi aequali non 
incrassato. Foliis mollioribus latioribus longioribusque, culmeis planis, 
prolum novellium conduplicatis. Panicula aueta densiflora, cernua, 2—3 
poll. longa, variegata. Spiculis violaceo-lividis. Paleis inferioribus breviter 
aristatis inconspicue puberulis, nitidis. — (Affinis K. splendenti Presl.) 
— Auf grasigen Abhängen zwischen Juniperus nana auf der Piatra- 
mare bei Kronstadt. Kalk. 5000‘ Jun. Jul. 

-3911. K. ambigua Schur herb. Transs. — Habitu K. eristatae 
var. erubescentis et Pseudo-glaucae. — Culmo erecto 12—18 poll. 
Foliis glaucis culmeis planis, prolum novellium convolutis, omnibus pilosis 
margine scaberrimis. Vaginis foliorum superiorum glabris ore tantum 
pilosis. Panicula gracilis lobata interrupta demum angustissima spieiformi 
contracta. Spieulis subtrifloris. Valvis paleisque variegatis purpureo- 
lividis, tenue strigosis, carina scabris, margine ciliatio, subito acuminatis. 
Antheris violaceis. — Auf sonnigen steinigen Abhängen bei Talmäts und 
bei Zood. Jul. Aug. 

3912. K. Fenzliana Schu Oestr. bot. W.-Bl. 1857, p. 314; 1859, 
p- 159. — Rhizomate fibroso caespitoso inconspicue repente. En ge- 
uiculato, ad apicem folioso, 8—12 poll. sub apice hirto. Foliis omnibus 
planis, flaceidis, glabris, oblongo-linearibus, longissime acuminatis, acutis, 
albo cartilagineo-mucronatis, margine glabris, glauco-pruinosis. Ligula 
%, lin. longa, exserta, rotundata, auriculata, ciliata. Vaginis longissimis 
glabris, culmum laxe ambientibus, marcescentibus integris. Panicula 
cernua, basi interrupta, lobata, multiflora, 3 poll. longa, denique sub- 
contracta; ramis a basi spieuligeris ramulisque hirsutis. Spiculis brevis- 
sime pedicellatis, oblongis» subrhombeisve, 2—3 floris, cum pedicello lon- 


gissimo setiformi piloso quarti floris dorso floris supremi instructis. Valvis 


751 


inaequalibus, acutis dorso herbaceo scabris; valva superiori oblonga 1'/, 
lin, longa, trinervi. Flosculo callo piloso inserto. Palea inferiore lanceo- 
lata 1%, lin. longa evidentius trinervi, carina herbacea scabra margine 
eiliata, acutissima et aristulata; palea superiori biplicata, bicarinata, 


acute bifida. — Valvis paleisque glaberrimis argenteo-albis nitentibus. 
Antheris flavis. Stylo brevissimo. Stigmatibus albis plumosis. Ovario 
oblongo glabro. Gramen pulcherrimum habitu Poae. — Auf den Grob- 


Kalkfelsen am Fuss bes Surul oberhalb Portsesd, 2500°; auf den Kalk- 
hervorragungen in den Kerzesorer Alpen. Mai, Jul. 

3913. K. Rochelii Schur Oestr. bot. W.-Bl. 1857, p. 321; 1859, 
p. 159, Schur sert. n. 3104. — (K. dactyloides Rchb. exc. germ. 140° 
329 b, [non Spr.]. — K. eristata yar. y. dactyloides Maly en. p. 11. 
— Airochloa cristata var. & glauca Bluf.et F. comp. 1, 1, p. 141. 
— Aira ceristata var. dactyloides Rochel banat.t. 1, f. 3. — Dacty- 
lis lebata M. Bieb. Fl. t. c. 3, 70. — K. glauca Griseb. et Sch. iter 
hung. in Wiegm. Arch. 1852, p. 360). — Rhizomate fibroso densius cae- 
spitoso. Culmo erecto vel basi genuflexo, saepe supra radicem plus minusve 
inerassato, 1Y,—?2 ped. et altior, glabro, sub panicula puberulo. Foliis 
planis vel novellis conduplicatis, subcoriaceis, glabris, glaucv-pruinosis, 
margine serrulato-scabris. Vaginis glabris, marcescentibus denique in 
fila tenerrima subflexuosa solutis. Ligula brevissima truncata, ciliata, 
demum lacera. Panicula lobata, basi interrupta, obtusa, denique cylin- 
dracea. Spiculis 2—3 floris, 1,—2 lin. longis, flavidis vel flavis et in 
colorem violaceum vergentibus, nitentibus, glabris. Flosculis rarissime 
hirtellis. Valvis obtusissimis, complicatis oblongis, glabris. Palea superiore 
obtusissima, emarginata, ex emarginatura mucronata, dorso herbacea 
viridi scabriuseula, margine ciliata. — Auf sandigen Hügeln, Feldern, 
Triften in der Mezöseg (Lerchenfeld) Mai, Juli. (Vid. Heuff. en banat. 
P#492).- + 

3914. K. glauca DC. cat. hort. monsp. p. 116; ‚Koch syn. ed. 2, 
912; Rehb. icon. XI, f, 1672; Schur sert. n. 3102; Oest. bot. W.-Bl. 1857, 
p- 321. — (Poa glauca Schkh. cat. 1799, p. 49. — Aira glauca Spr., 
— Airochloa glauca Link. — Aira glauca Schrad. — Festuca 
glaucescens Roth.). — Auf sandigen Triften, Feldern, im lockeren 
Sande an Flüssen, an der Maros bei Carlsburg, in der Nähe von Zam 
im westlichen Gebiete. Jun. Jul. 

a. scabra. Foliis margine serrulato - scabris; spieulis pallidis vel 
lividis. Rhizomate unilateraliter longe repente. (K. intermedia Fries. 
in Rechb. exc. germ. p. 49). — Im lockeren Sande an der ungarischen 
Grenze. Jun. Jul. 

3315. K. bivestita Schur Oestr. bot. W.-Bl. 1859, p. 159. — 
Rhizomate fibroso subcaespitoso fibrillis albo-villosis instructo. Culmo 
gracili, 9 poll. erecto, medio geniculato, interdum triphyllo, basi foliis 
confertis subincrassato. Foliis glaueis rigidis, bivestitis, ji. e. utrinque 
strigoso-hirsutis carina margineque longe albo-pilosis; foliis culmeis 
minimis 4 lin. longis, canaliculatis, vagina sua quadruplo brevioribus; 
foliis infimis prolumque sterilium 1%—15 lin. longis, obtusis. — Ligula 


752 


exserta, biauriculata, ciliolata. Vaginis culmum arcte ambientibus, glabris, 
striatis, ore pilosis, marcescentibus denique in fila solutis. Panicula spiei- 
formi-contracta, 1 poll. longa, albida. Spieulis bifloris. Valvis inaequalibus, 
acutis, glabris, floro brevioribus. Palea inferiore oblonga, acuta. Valvis 
paleisque albo- hyalinis, dorso versus apicem scabris, enerviis. [Affinis 
K. tuberosa Pers.] — Nach einem alten Herbar aus der Gegend von 
Kronstadt und in diesem Falle eine Kalkpflanze (Hornung unieum als 
K. cristata). Jun, Jul, 


Trib. XII. AVENACEAE Kunth. en. 1, 286. 
848. DESCHAMPSIA P. Beauv. agr. 


3916. D. caespitosa P. Beauv. agr. p. 91; Ledeb. Ross. 4, 421; 
Schur sert. n. 3106. — Campella caespitosa Link. h. berol. 1, 122. 
— Aira caespitosa L. sp. 96; Bmg. 1996; Leers. herb. t. 4, f. 8; Host, 
gram. 3, t. 42; Trin. gram. t. 253; Zechb. icon. XI, f. 1682. — Auf 
feuchten Wiesen in waldigen Gegenden der Ebene und Hügel: Hermann- 
stadt, Klausenburg, Mezöseg, Kronstadt. Jun. Jul. 

a. pallida. Koch syn. ed. 2, 914, ß.; Schur sert. n. 3106, var. f.; 
Oestr. bot. W.-Bl. 1859, p. 325. = Aira altissima Lam. fl. franc, 
p. 581. A. parviflora Thuill. ed. 2, 1, 38. — Culmo 3—4 ped., foliis 
conduplicatis latiusculis flaceidis, scabris; panicula ampla, divaricata, 
flaccida. Valvis paleisque dorso flavidis, albo marginatis; floro infimo 
mutico, supremo basi arista reeta palea breviore instructa. — Auf Moor- 
wiesen der Bergregion, auf der Pojana bei Kronstadt. 3000‘. Juni, Juli. 

b. setifolia. Koch syn. ed. 2, 914, y.; Schur sert. n. 3106, var. e. — 
D. caespitosa var. ß. Ledeb. Ross. 4, 420. — Aira media Trin. 1. c. 
1, 57. — Culmo graeiliorı 2 ped.; foliis angustioribus, rigidulis, compli- 
catis, erectis, glabriusculis pagina superiori tantum scabris. Panicula 
tenue erecta 4% poll.; spiculis minoribus variegatis; floro infimo aristato; 
arista recta palea sua breviore. — Auf Moor- und Torfwiesen: Burzen- 
wiese bei Kronstadt; am Büdös bei Tusnad ; auf dem Moor auf der Heide 
bei dem Dorfe Arpas. Juli 1846. 

3917. D. Wibeliana Schur herb. Transs. — (Aira Wibeliana 
Sonder in lett.; Fl. hamb. 1, p. 43; Koch syn. ed. 2, 915. — Deschamp- 
sia caespitosa y. Wibeliana Ledeb. Ross. 4, 421. — D. aenea Trin. 
teste Ledeb. — Aira paludosa Wib. — Aira stolonifera Hausm. 
Tir. 890, sec Neilr. Nachtr. p. 25). — Rhizomate stolonifero et fibroso- 
caespitoso. Foliis glabriusculis, glaucis. Spiculis antecedente subduplo 
majoribus, pallidis purpureo variegatis. Valvis acutis floribus brevioribus.' 
Floribus ambabis aristatis. Arista paleam subaequante e glumis non ex- 
sertis. Panicula patula ambitu ovata; ramis ramulisque glabris, curvato 
erectis. — Auf überschwemmt gewesenen sandig-schlammigen Wiesen, 
bei dem Dorfe Baumgarten, am Zibin bei Neppendorf, auf der Salzwiese 
vor dem Elisabeththore gegen den alten Berg. Jun. Jul. — (Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1859, p. 326). 


753 


3918. D. Andraei Schur herb. Transs. — (D. caespitosa var. 
a,b, c. Schur sert. n. 3106; Schur Oestr, bot. Zeit. 1859, p. 326, var. h.i. 
— Aira alpina Zoth. tent. 2, 4. 98 [non Z.] Bing. 1998). — Rhizomate 
fibroso. Culmo firmo humiliori, 10—15 poll., ad medium foliato. Foliis 
rigidis conduplicatis vel planis acutissimis subpungentibus glabris, vel 
scabriusculis, omnibus brevioribus confertis. Panicula abbreviata, 2—3 
poll. ereeta. Spiculis antecedentibus duplo majoribus, versicoloribus , bi- 
trifloris, flosculis omnibus perfeetis cum pedicello penicellato tertii vel quarti 
floris vel flosculo masculo tabescente. Palea inferiore dorso scabra basi aris- 
tata, arista valida recta, fusca, scabra, paleam aequante, non exserta. — 
(An D. caespitosa var. 6. Ledeb. Ross. 4, 421). — Auf Triften der Alpen, 
Moorboden 6000‘, Strecken und Abhänge einnehmend, Fogaraser- Arpa- 
ser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen; auf dem Retyezat der Hunyader Alpen; 
auf den Kalkalpen bei Kronstadt, Butsets. Jun. Aug. 


a. montana colorata Schur sert. p. 3106, var. d. — Culmo 2 ped- 
graciliori; foliis longioribus flaceidis; panicula flacca elongata apice cernua; 
spiculis minoribus subtrifloris, purpureo variegatis. = (D. montana 


Schur herb.). — Auf Triften der Berge und Voralpen, Mumma, Preschbe- 
5000‘. Juli. 


849. LERCHENFELDIA Schur. 
(Aira sect. Avenella Compend. fl. germ. ed. 2, 1, 1, 130.) 
(Koch syn. ed. 2, 915; Ledeb. Ross. 4, 419.) 
(Aira sect. B. Avenaria Bluf. et Fingerh. 1, 130.) 


3919. L. flexuosa Schur. (Sert. n. 3111.) Oestr. bot. Zeit. 1859, 
var. a.etb.— (Deschampsia flexuosa Trin. l. c. IV, suppl. p. 9. — 
Avena flexuwosa M. et K. D. Fl. 4, 570; ZLeers. herb. t.5, f. 4. — 
Aira flexuosa Z. sp. 96; Host. gram. 2, t. 43; Zechb. icon. XI, f. 1678). 
— Auf Triften, Heiden, waldigen Gegenden der Hügel- und Bergregion 
(Bimg.].c.) durch das ganze Gebiet verbreitet. Jun. Jul. 

a. alpina, pallida, straminea Schur sert. n. 3411, var. c. — Panicula 
abbreviata pyramidata. Spiculis pallide luteis; flosculo uno alterove 
aristato; arista palea breviore recta. — Avena setacea Dmg. herb. 
Transs. — Auf Alpentriften der Arpaser Gebirge: Vurtop. 6000°—7000'. 
Juni, Juli. 

b. viridiflora. Schur sert. n. 3311, var. ß. Oestr. bot. Zeit. 1859, 
p- 327, d. — Rhizomate repente. Culmo foliisque flaccido, tenerrimo. 
Panicula tenui pauperata, nutante. Spiculis viridibus, minoribus, 1—% 
floris; palea inferiore trinervia aristata, arista palea dimidio breviore. — 
Auf Waldwiesen der Bergregion, Preschbe bei Zood, Arpaser Gebirge, 
Krummbholzregion. Jun. Jul. 

3920. L. cuprina Schur. (Sert. n. 3441.) Oestr. bot. Zeit. 1859, 
P- 327, var. c. — Aira flexuosa f. montana Trin. Ledeb. Ross. 4, 
4205 0. A. Meyer Ind. cauv. p. 16. — Aira montana Zchb. icon. XI, 
f. 4679; L. fl. suec, p. 24. — A. alpina Schur (non Bmg. nec. Koth.). — 


Schur. Enum. plant. Transs. 48 


754 


Rhizomate fibroso et stolonifero. Culmo purpureo, glabro, graeili, J—12 
poll., ad apicem foliato. Foliis capillaceo-conyolutis, glabris. Ligula pro- 
tensa bifida. Panicula tenue, laxiflora, cernua; ramis filiformibus flexuosis 
scabris, apice spieuligeris. Spieulis oblongo-rhombeis, subbifloris, cupreo- 
coloratis, nitidis. Palea infima basi arista valida subgeniculata spiculam 
excedente praedita. Collo sub quoque floro barbato. Valvis paleisque sub- 
strigulosis quinquenerviis; nervis obscurioribus. — Auf steinigen Triften 
der Alpen. 6000‘— 7000‘. Glimmerschiefer, Kalksubstrat: Arpas- Butian- 
Keprereasze, Vurtop, Butsets, Königstein, Rodnaer Alpen; Korondsys, 
Kuhhorn. Jun. Aug. 

3921. L. uliginosa Schur. (Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 328.) — (Aira 
uliginosa Weihe in Bönningh. prodr. p. 25; Koch syn. ed. 2, 915; Achb. 
icon. XI, f. 1681. — A. flexuosa var. uliginosa Schur herb. Transs. 
— A. flexuosa var. b. paludosa Meyer chlor. hanov. 638. — A. dis- 
color Thuill. par. p. 3. — A. caespitosa f. discolor Trin. 1, suppl. 
4, p. 8. — Deschampsia discolor R. et $. syst. 2, p. 686, sec. Ledeb. 
Ross. 4, 420). — Auf Torf- und Moorwiesen an waldigen Orten, am Büdös 
2000. Aug. Septbr. (Ab A. flexuosa differt: Culmo elatiori, 1',—2 ped., 
firmiori. Foliis planis vel complicatis flaceidis. Ligula protensa acuta. 
Panicula erecta, 6 poll, pyramidato -ramosa patula; ramis flexuosis. 
Spieulis bifloris minoribus; internodium florem superiorem dimidium 
aequante. Valvis subaequalibus obtusioribus. Arista suprabasilari longiori 
flores subduplo superante.) 


850. CORYNEPHORUS P. Beau. agr. 90, t. 18, f. 2. 


3922. C. canescens P. Beauv. 1. c.; Rechb. icon. XI, f. 1674. — 
(Aira canescens L.; Bmg. 2000 ; Host. gram. 4, t. 36. — Weingärt- 
neria canescens Bernh. erf. 51; Schkh. t. 12.) — Auf sandigen Fel- 
dern, Triften, Brachen. (Bmg. 1. c.) Jul. Aug. 


851. FUSSIA Schur. 


(Aira sect. II. Airopsis Fries. novit. fl. suec. 3, mant. et Summ. scand. 
p- 60. — Avena sect. Caryophyllea Koch syn. ed. 2, 922.) 


3923, F. praecox Schur ]. c. — (Aira praecox L.; Bing. 2001; 
Jechb. icon. XI, f. 1675; Host. gram. 4, t. 37. — Avena praecox P.B. 
agr. 89; Koch syn. ed. 2, 922. — Aira pusilla Wigg. — Trisetum 
praecox Dumort. florul. belg. 154.) — Auf sonnigen Triften ,„ Feldern, 
Aeckern, überschwemmt gewesenen Orten. April, Mai. 


3924. F. caryophyllea Schur ]. c. -— (Aira caryophyllea 
L.; Bmg. 1999; Rchb. icon. XI, f. 1676; Host. gram. 2, t. 44. — Avena 
caryophyllea Wigg.) — Auf sandigen Feldern und Aeckern, sandigen 
feuchten Wiesen. (Bmg. 1. ec.) Jun. Jul. 

3925. F. capillaris Schur 1. ce. — (Aira capillaris Host. gram. 
4, t. 35; Schur sert. n. 3109; Zchb. icon, XI, f. 1677. — Aira elegans 


759 


Willd. ap. Gaud. agr. A811, 1, p. 13. — A. caryophyllea Hohenak. 
en. Talüsch. p. 14. — A. caryophyllea ß elegans Trin.) — Auf son- 
nigen sandigen Feldern, Triften, Heiden. Mai, Jun. Hügelregion. 

a. elegantissima. Schur. -- (Aira elegantissima Schur sert. n. 
3110. — Airopsis capillaris var. divaricato-ramosa Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1859, p. 328 a.) — (An Aira caryophyllea var. expansa 
©. Koch in Linn. XXI, p. 390.) — Culmo gracillimo subgeniculato, sub- 
ramoso, 6—12 poll. Foliis subcomplicatis, culmeis interdum planis. Vagi- 
nis retrorsum scabris. Ligula oblongo exserta apice fissa. Panicula ampla, 
valde ramosa, ramis divaricatis capillaribus trichotomis. Spiculis bifloris. 
Valvis flosculos aequantibus acuminato-mucronatis. Floro utroque aristato 
vel infimo mutico. Palea inferiori apice bifida infra medium dorsi aristata. 
Arista geniculata exserta. — In lichten Eichenwäldern am Fusse alter 
Eichen in lockerer Moorerde, im jungen Wald bei Hermannstadt. Jun. 
Jul. 1846. 


852. HOLCUS Z/. 


3926. H. lanatus L.; Bmg. 2116; Host. gram. 1,t.2%; .Rchb. icon. 
XI, f. 1718—20. — (Avena lanata Koel. gr. 303; Leers. t. 7, f. 6.) — 
Auf Wiesen, Triften, lichten Wäldern. Jul. Septbr. 

3927. H. mollis L.; Bmg. 2115; Host. gram. A,t.3; Zchb. icon. 
XI, f. 1721. — (Avena mollis Koel. agr. 300; Leers. t. 7, f. 7.) — An 
Waldrändern, Hecken, Gebüschen. Jun. Aug. 


853. ARRHENATERUM P. Beaw. agr. 55, t. 11, f. 5. 


3928. A. elatius M. et K. D. Fl. 1, 546. — (A. avenaceum 
P. Beawv.; Rchb. icon. XI, f. 1715. — Avena elatior ZL.; Leers. t. 10, 
f. 4; Host. gram. 2, t. 49. — Holcus avenaceus Scop.; Bmg. 2114.) 
— Auf Wiesen, Hügeln, Weinbergen, Obst- und Grasgärten. Jul. Aug. 

a. biflorum. Spiculis bifloris stramineis, floro infimo aristato supremo 
mutico, palea inferiore acuta; arista fusca geniculata ad geniculum torta 
geniculo albo-marginato. — Bei Hermannstadt. Jul. 

b. triflorum. Spieulis trifloris, flosculis binis infimis supra basin aris- 
tatis, flosculo-tertio apico setigero. — In den Weinbergen bei Hammers- 
dorf. Jul. 

c. versicolor. Spieculis subtrifloris,, floro infimo dorso aristato, arista 
firma, geniculata; floro supremo sub apice arista minima recta armata. 
Valvis paleisque postice albidis antice violaceis. — Auf Wiesen bei Her- 
mannstadt. Jul. 

d. bulbosum. Culmo basi in tubera 2—3 superimposita incrassato. — 
(A. elatius var. d. Schur sert. n. 3113. — A. bulbosum Schlecht. bero'. 
85. — Avena bulbosa Willd. nov. act. soc. berol. 2, 116. — A. pre- 
catoria Thuill. par. ed. 2, 58. — Holcus bulbosus Schrad. germ. 1, 
248.) — Culmo firmiori 2—3 ped. in nodis puberulo. — Auf Hügeln in 
Weinbergen : Talmats; an den Abhängen zwischen Talmats und Zood. 
August. 


48 * 


756 


854. AVENA /.p. p: 
(Avenae genuinae Koch syn. ed. 2, 916.) 


3929. A. brevis Roth. Abhandl. 42; tent. 1, 40; Koch syn ed. 2, 
946; ‚Host. gram. 3, t. 42; Rehb. icon. XI, f. 1708. — Auf sandigen 
Aeckern zwischen Hafer; bei Broos; Hermannstadt. Jun. Jul. 

3930. A. hybrida Peterm. ap. Rchb. exc. p. 17; Koch syn. ed. 
2, 917. — Auf Feldern zwischen Hafer, unbebauten Plätzen ; Hermann- 
stadt, Kronstadt, nicht selten. Jul. Aug. (A. Pseudo-fatua Schur herb.) 

3931. A. sativa L.; Ding. 2077; Rechb. icon. Cent. 2, t. 59; Host. 
gram. 2%, t. 49. — Kulturpflanze bis 4000‘ Elevat. häufig verwildert. 
Jun. Jul. 

a. mutica. Flosceulis omnibus muticis. 

b. subaristata. Floro infimo supra medium dorsi aristato superiore 
mutico. — Hermannstadt. Jul. 

c. armala. Flosculis omnibus medio dorsi aristatis. 

d. leucocarpa. Fructibus maturis albidis vel stramineis, — Auf 
Aeckern und unbebauten Orten: Hermannstadt. Jul. 

e. atrocarpa. Fructibus maturis fusco-atris vel nigris; Bmg. 2077. — 
Auf Haferfeldern mit der normalen Form bei Hermannstadt, Klausen- 
burg, Kronstadt, Mezöseg. Jun. Jul. 

f. arundinacea. Rhizomate multiculmo. Culmo 4 ped. firmo, nodis 
protuberante, folioso. Foliis latissimis glauco-pruinosis. Panicula maxima 
patula. Spieulis bifloris, flosculo uno alterove aristato. Fructibus maturis 
flavidis, ovato-oblongis. — Auf Haferfeldern bei Stolzenburg. Jul. Aug. 

3932. A. fusca Schur. = A. fuscoflora Schur herb. Transs. — 
Rhizomate fibroso interdum uniculmo. Culmo 3 ped. Panicula ampla sub- 
secunda. Spiculis pendulis bifloris cum floro imperfeeto tertio tabescente. 
Glumis. albis membranaceis ,„ flosculos superantibus, sub anthesi patenti- 
bus septemnerviis. Flosculis fuseis versus apicem evidentius quinquener- 
viis; nervis prominentibus setuloso-scabris ; flosculo supremo dimidio mi- 
nori longius pedicellato. Axe calloque glabro. Fructibus maturis basi ven- 
tricosis, scabris. — Wird bei Kronstadt kultivirt, z. B. auf mehreren 
Feldern zwischen dem Kapellenberg und dem Walde. Jul. Aug. 

3933. A. trisperma Schübler diss. de plant. nov. hort. Tübing. 
1825; Schübler et Mart. fl. Würtemb. p. 72; Zechb. exc. germ. p. 52. — 
(A. sativa var. Koch syn. ed. 2, 917; Schur sert. n. 3116, var. f. tri- 
flora.) — Auf Hafer- und Gerstenfeldern so wie auf unbebauten Plätzen, 
Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

3934. A. orientalis Schreb. spie. 52; Bimg. 2076; Host. gram. 3, 
t. 44. Var. mutica et aristata. — Kulturpflanze und verwildert auf un- 
bebauten Plätzen, auf Haferfeldern mit A. sativa; Hermannstadt, Klau- 
senburg, Kronstadt. Jul. Aug. 

3935. A. nuda L.; Dmg. 2078; Host. gram. 3, t. 13; Zechb. icon. 
XI, f. 1709. — Planta nostra spieulis tri-quadrifloris, flosculis binis su- 
perioribus muticis distineta. — Auf Feldern zwischen Sommerfrüchten : 
Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 


757 


3936. A. strigosa Schreb. spic. 52; Dmg. 2075; Host. gram. 2, 
t. 56; Rehb. icon. XI, £. 1710. — (A. nervosa Lam. ill. n. 1145. — 
Danthonia strigosa P. Beauv. agr. 160.) — Auf Aeckern, bebauten 
und unbebauten Orten: Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

3937. A. fatua L.; Bma. 2074; Schreb. gr. 1, t. 15; Host. gram. 
2,t, 58; Zchb. icon. XL, f. 171%; Leers. 90, t. 9, f. 4. — Auf Aeckern 
zwischen Getreide und unbebauten Plätzen. Jul. Aug. 

a. Pseudo-fatua. — A. strigoso-fatua Schur, — Axe flosculisque minus 
pilosis, subglabris, pilis longis hinc inde obsessis. (Schur Oestr. bot. Zeit. 
1860, p. 70-71.) — Auf unbebauten Orten bei Kronstadt. Jul. 1854. 
Var. porro : nigricans,, flavescens et glabrescens. (Schur Oestr. bot. Zeit- 
1859, p. 71.) 

3938. A. sterilis /L. sp. 118; Koch syn. ed. 2, 917; Ledeb. Ross. 
4, 412; Host. gram. 2, t. 57; Jaeg. icon. t. 23; Rchb. icon. XI, f. 1711. 
— Auf Aeckern, Haferfeldern, an Wegen bei Reussmarkt. Juli 1845. 

3939. A. hirsuta Zoth. cat. 3, 19; Koch syn. ed. 2, 918; M. Dieb. 
Fl. t. c. 3, 83; Schur sert. n. 3122; Oestr. bot. Zeit, 1860, p. 70. — (A. 
barbata Brot. Fl. lusit. 1, p. 108. — A. atherantha Presl. Cup. et 
gram. sicul. p. 30.) — Auf Haferfeldern und an Wegen bei Mühlenbach, 
Jul. 1845 ; zwischen Gerste bei Hermannstadt. Jul. 1852. 2 


855. VENTENATA Koel. gram. 273. 
(Avena sect. III. Koch syn. ed. 2, p. 920; sect. IV. M. et K. D. Fl. 1, p. 560.) 


3940. V, avenacea Koel. gram. 274. — (V. bromoides Koel. 
l. c.. — Avena tenuis Mönch. meth. p. 195; Koch syn. ed. 2, 920; Host. 
gram. 2, t. 55; Rchb. icon. XI, f. 1690. — A. dubia Leers. t. 9, f. 3. — 
A. triaristata Voll. delph. 148, t. 4. — A. striata Lam. ill. 1, 200. — 
A. fertilis AU. auct. 45. — Bromus triflorus Poll. palat. 119. — 
Holcus biaristatus Wigg. — Trisetum tenue KR. et S. syst. 2, p. 
657. — Gaudenia tenuis Trin. — Trisetaria tenuis Bmg. n. 2085.) — 
Auf sandigen Hügeln, Feldern, Triften. Jun. Jul. 


856. TRISETUM Pers. syn. 1, 97. 
(Avena sect. IV. Koch syn. ed. 2%, p. 920.) 
(Trisetaria [Forsk.] Bmg. en. Ill. p. 262.) 


3941. T. flavescens P. Deauv. gr. 88; Schur Oestr. botan. Zeit. 
1860, p. 76. — (Avena flavescens Z. sp. 118; Host. gram. 3, t. 38; 
Zechb. icon. XI, f. 1696; Schreb. t. 9; Leers. 93, t.X, f.5; Scheuchz. 223. 
t. 4, £. 18.) — (A. splendens Guss. — Trisetum splendens Presl. 
— Thrisetaria flavescens Bmg. n. 2086.) — Auf Wiesen, grasigen Abhängen, 
an Waldrändern der Hügel- und Bergregion (Dimg. 1. c.): Hermannstadt, 
Klausenburg, Kronstadt. Jun. Aug. 

a. biflorum. Caespitosum, 12 poll. Panicula 4 poll. basi folio invo- 
luto. Spieulis bifloris cum pedicello peuicelliformi tertii floris, pallido- 


758 


flavis. Valva superiori spieulam aequante. Vaginis infimis pilosis , supe- 
rioribus glabris. Foliis supra pilosis. Ligula exserta, truncata, crenata. — 
Auf grasigen Hügeln, Kalk, bei Kronstadt. Jun. Jul. 

b. triflorum. Subcaespitosum 142%—24 poll. Spieulis trifloris; floro 
tertio tabescente (spieulis sesquitertiis). Palea inferiori medio dorsi aris- 
tata; arista recurvata scabriuscula. Valvis paleisque variegatis, dorso vi- 
ridibus ante marginem flavis, margine albo-hyalinis. — Auf grasigen 
Hügeln bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

c. latifolium. Rhizomate submonoeipite. Culmo firmo 2 ped. ad api- 
cem foliato, basi curvato. Panicula ampla 6—8 poll. longa. Spiculis 3—4 
floris flavo-viridibus, 3—4 lin. longis. Flosculis versus apicem pilosis; flos- 
culo supremo tabescente, saepe ad pedicellam reducto. Ligula brevissima 
ciliata. Foliis omnibus planis, ceulmeis 4Y,—% lin. latis glabriuseulis. — 
(A. flavescens ß major Schrad. germ. 378. — A. carpatica Auctor. 
plur. hungar. [non Host.]) — Auf steinigen Höhen, 2000-3000‘, Kalk- 
konglomerat, bei Kronstadt. Jul. 1854. 

d. variegatum. Simillimum antecedenti var. sed spieulis parum lon- 
gioribus variegatis. Culmo 1Y,—2 ped. ereceto interdum ad medium foliato. 
Foliis 1—1Y, lin. latis, flaceidis vaginisque margine pilosis. Ligula exserta 
8%/, lin.slonga , hyalina, lacerea, eiliata. Panicula cernua elongata an- 
gusta, 6—8 poll. longa, lobata: ramis brevibus a basi spiculigeris. Spi- 
culis oblongis, 2 lin. longis trifloris cum pedicello quarti floris. Flosculo 
supremo imperfecto sub apice aristato,, valvis paleisque variegatis trico- 
loribus. Palea inferiori dorso scabro. Arista geniculata recurva supra 
medium dorsi vel sub apice inserta. Callo longe piloso. Trisetum trans- 
silranicum Schur. — (T. flavescens var. carpaticum Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1859, var. a. p. 76.) — Auf grasigen Abhängen der Kron- 
städter Kalkgebirge : Schuler, Piatra-mare, Königstein. 5000‘ Jun. Aug. 
— (A. flavescens g. variegata Gaud. helv. 1, 337 et A. carpatica 
Wahlenb. Carp. n. 107?) £ 

3942. T. carpaticum KR. et S. 2, p. 663; Schur sert. 1853, p. 
3132; Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 71. — (Avena carpatica Host. 
A. 1,125; gram. 4, t. 31. — A. eiliariıs Ki. Willd. — Trisetum 
fuscum R. et S. 1. c. p. 664. — Trisetaria carpatica Bng. n. 2087.) — 
Auf bewachsenen Abhängen und Triften in der Voralpenregion (Bmg. 
l. e.): Rodnaer- Arpaser- Kerzesorer Gebirge. 5000°—6000‘ Jun. Jul. 

3943. T. varium Schur Verh. d. sieb. Ver. 1851, p. 169; Schur 
Oestr. botan. Zeit. 1860, p. 75—76. — (Avena varia Schur sert. 1853, 
n. 313%. — A. carpatica Griseb. et Sch. iter hung. in Wiegm. Arch. 
1852, p. 361. [non Host. nec Wahlenb.]) — T. carpatici quidem affine 
sed tamen primo adspectu distinguendum. — Rhizomate fibroso et bre- 
viter repente. Culmo basi curvato, dein erecto, 4Y,—?2 ped. interdum 
ad apicem foliato, strieto vel geniculato striato, glabro. Foliis mol- 
libus, planis, 4—2 lin. latis, 6—9 poll. long. longissime acuminatis 
utringue vaginisque parce pilosis, margine serrulato-scabris. Vaginis 
striatis pilis reversis hirsuto. Ligula protensa rotüundata 4 lin. longa, 
eiliata. Panicula flaccida, cernua, 4—6 poll. longa, basi plerumque folio 


759 


supremo plus minus involuta; ramis 2—5 semiverticillatis, basi longe 
nudis, setuloso-scabris; ramulis simplieibus spieulis solitariis instructis. 
Spieulis oblongis subtrifloris cum pedicello unius floris, versicoloribus. 
Valvis inaequalibus complicatis ambitu oblongis, acutis, glabris apice 
tantum pilosis, obsolete nervosis; valva superiori subito acuminata. Palea 
inferiori oblonga apice bifida supra medium dorsi aristata, subnervosa, 
carina scabra, margine versus apicem ciliolatis. Arista valida oblique pa- 
tente, angulo recto geniculato-recurvo. Flosculis callo subglabro insertis, 
dorso fasciculo pilorum brevissimorum praeditis. Axe longe pilosa, pilis 
dimidium floseuli subaequante. Valvis paleisque flavo-violaceo-purpureo- 
variegatis. Ovario glaberrimo turbinato. Fructibus ovato oblongis pallide 
fuscis. — Auf kräuterreichen Triften und Felsenabhängen der Alpen: 
Piseu-Lauti der Fogaraser Alpen; auf dem Butsets und Königstein bei 
Kronstadt. Kalk. 6000‘—7000°. Jul. Aug. 

3944. T. alpestre P. Beauv. agr. 88; Schur Oestr. botan. Zeit. 
1859, p. 74. — (Avena alpestris Host. gram. 3, t. 39; Schur sert. n, 
3133 ; Sturm H. 85; Rehb. icon. XI, f. 170%—1705. — A. sesquitertia 
Host. syn. 60. — Trisetaria alpestris Bıng. n. 2088.) — Auf Felsen der Alpen 
(Bing. 1. e.): Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen; auch auf 
den Kalkalpen bei Kronstadt (nach Bmg.). Jun. Aug. 

a. macranthum, viviparum. Culmo firmiori 12—15 poll. ad apicem 
folioso. Foliis planis latioribus vaginisque pilosis. Panieula aucta 3 poll. 
longa magis contracta. Spiculis duplo majoribus 3 lin. longis, subtrifloris. 
Valvis subaequalibus apice eiliato-laceris. Palea inferiori supra medıum 
dorsi aristata. Valvis paleisque flavo-violaceo-variegatis. Floseulis pluri- 
mis viviparis. (Schur Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 71.) — Auf Kalkfelsen 
des Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. Jul. 

b. purpurascens. Gracilius. Spiculis minoribus variegatis omnibus fer- 
tilibus ; valvis paleisque dorso purpureis margine scarioso aureis. (Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 74.) — Auf Kaikfelsen des Ecsem-Teteje, Pia- 
tra-mare und Schuler bei Kronstadt. 5000‘ Jul. Aug. 

e. argentoideum. Rhizomate fibroso subrepente. Culmo 10—12 poll. 
Foliis angustis vaginisque albo-pilosis, culmeis recte patentibus. Ligula 
exserta Y, lin. longa, truncata. Panicula laxa subpyramidata. Spieulis 
subtrifloris 2%, lin. long. pallidis albo-viridibus subargenteis, nitidis. Val- 
vis inaequalibus longissime acuminatis; valea inferiori evidentius longi- 
tudinaliter trinervi. Palea inferiori obsolete nervosa supra medium dorsi 
aristata apice pilosa obtusius bifida, lacinulis obtusiuseulis, laceris, cilia- 
tis. Ovario turbinato a medio ad apicem piloso. — (Schur Oestr. botan. 
Zeit. 1859, p. 74. — Trisetum argentoideum Schur herb. Transs.) 
— Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje. Jul. 1853. 

d. glabrescens. Praecedenti similis. Foliis angustissimis vaginisque 
demum glabrescentibus. Panicula flaccida angustata. Spieulis variegatis 
bifloris cum rudimento tertii floris geniculato ; rudimentum medio ineras- 
sato, a basi ad medium piloso, a medio in aristam glabram spiculam 
superantem attenuatum. — Auf dem Königstein , Kalk, bei Kronstadt. 
7000. Aug. 


760 


3945. T. sesquitertium Schur. — Trisetaria sesquitertia Bing. n. 208% 
cum syn. Avena sesquitertia Z. — Auf dem Schuler bei Kronstadt. 
Jul. Aug. — (Nach Bing. ein einjähriges Gras, während Avena sesqui- 
tertia der älteren Botaniker perennirend ist. A. sesquitertia ZL. wird 
als Syn. von A. pubescens genommen, wohin die Pflanze Bmg. nicht 
gehören kann. Beschreibung und Standorte deuten aber darauf hin, dass 
Bmg. eine Form von A. alpestris vor Augen gehabt habe, vielleicht 
Trisetum alpestre var. ß purpurascens Schur, welche auf den 
angegebenen Standorten vorkommt, und mit A. sesquitertia Host. 
identisch sein dürfte.) 

3946. T. argenteum Schur Oestr. botan. Zeit. 1860, p. 77. — 
(Avena argentea Willd. en. p. 125; Koch syn. ed. 2, 921; Schur sert. 
n. 3134; Rechb. icon. XI, f. 169%; Host. gram. 2, t. 53; Sturm H. 26.) — 
(A. distichophylla Bluf. et Fingerh. comp. 1, 143; Host. gram. 2, t. 
53; Schrad. germ. 1, 380. — A. disticha Lam. — Avena sesqui- 
tertia Willd. sp. pl. — An Trisetaria sesquitertia Bing. n. 20842) — Auf 
Kalkalpen auf feuchtem Gerölle, auf dem Butsets bei Kronstadt. Jul. Aug. 

3947. T. distichophyllum P. Beauv. agr. 88; Schur Oestr. bot. 
Zeit. 1860, p. 77. — (Avena distichophylla Vill. delph. 2, 144, t. &, 
f. 4; Koch syn. ed. 2, 921; Schur sert. n. 3135; Jöchb. icon. XI, f. 1693. 
— A. brevifolia Host. gram. 3, t. 40; Sturm H. 26). — Auf Gerölle, 
felsigen feuchten Abhängen der Hochalpen: Fogaraser Alpen, Piscu- 
Sirna, 6500° (auf walachischer Seite). Aug. 

3948. T. airoides R. et 5. syst. 2, 668. — (T. subspiecatum 
Schur herb. — Avena subspicata Clairv. mon. 17; Koch syn. ed. 2, 
924; Rehb. icon. XI, f. 1691. Sturm H. 86; Schur sert. n. 3137. — Aira 
subspicata L. Host. gram. 2, t. 45. — A. spicata Jaeq. coll. 3, t. 19, 
f. 3. — A. airoides Koel. gr. 298. -- Koeleria subspicata Zöchb. — 
Trisetaria airoides Bmg. en. n. 2090). — Auf felsigen Abhängen der Hoch- 
alpen oft am Rande der Schneefelder, auf dem Retyezat der Hunyader 
Alpen, Butsets bei Kronstadt. Kalksubstrat, Moorerde. 7000°. Jul. Aug. 
(Bing. ]. e.). 


857. HEUFFELIA Schur. 
(Avena sect. Il. Avenastrum Koch syn. ed. 2, 918.) 


3949. H. pubescens Schur herb. Transs. — (Avena pubescens 
L.; Bmg. 2079; Host. gram. 2. t. 50; Zechb. icon. XI, f. 1700; Leers. 
herb. t. 9, f. 2; Scheuchz. agr. t. 4, f. 20. — A. sesquitertia ZL. mant. 
— Trisetum pubescens R. et 8. 2, 662). — Auf Wiesen, Triften, 
an Wäldern, Weinbergen der Hügel, Berge, Voralpen bis 5000‘. Mai, Jul. 

a. sesqulflora. Schur An A. pubescens var. ß. diantha Heuff. en. 
banat. p. 193, 8. Spieulis quidem bifloris sed floro superiori secundo mas- 
culo tabescente; valvis paleaque inferiore trinerviis. Culmo graciliori 


12—15 poll., foliis angustioribus, vaginis puberulis. — Auf sandigen 
Wiesen, Hügeln, an Flussufern. Mai, Jun. 
b. subracemosa. Schur sert. n. 3126, var. c. = A. pubescens var. 


alpina Schur herb. Transs. — Culmo gracili 10—12 poll. Foliis angus- 


761 


tissimis, prolum novellium mollibus vaginisque valde pilosis. Panicula 
subracemosa, 3 poll. longa ramo infimo spiculis 2 gerente spicula altero 
breviter pedunculata. Spieulis bifloris floro infimo sessili. — Auf Alpen- 
triften: Podruschel, Arpäs. Kerzesorer Alpen. Jun. Jul. 

c. pallida. Schur 1. c. var. a. Spieulis pallidis substramineis bi-trifloris, 
floro tertio tabescente. — Auf den Hügeln bei Stolzenburg. Jun. Jul. 

d. subtrieolor = versicolor Schur sert. |. c. var. b. — Spieulis sub- 
bifloris, valvis paleisque violaceo-variegatis subtricoloribus. — Auf Wiesen 
bei Hermannstadt. Jun. 

e. glabrescens. Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 72. — (A. Pseudo- 
lueida Schur. — A. pubescens var. ß. alpina Zechb. exc. germ, 
p. 52). — Rhizomate evidentius repente. Foliis prolum novellium condu- 
plicatis vaginisque glabrescentibus. Panicula ramosissima. Spieulis versi- 
coloribus subtrifloris, floro tertio imperfeeto tabescente. Valvis superiori- 
bus trinerviis. Palea inferiori violaceo-variegata, supra medium dorsi 
aristata, nervosa, margine albo scariosa. Habitu exactissime A. pubes- 
centis genuinae similis. — Auf sandigen sonnigen Hügeln: Hammersdorf, 
Gross-Scheuern bei Hermannstadt. Jun. Jul. (A. pubescens f. (©. Koch 
in Linn. XIX und XXI, p. 391 gehört hieher.) 

3950. H. laevigata Schur. — Avena laevigata Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1860, p. 72. — Rhizomate fibroso et stolonifero. Culmo solitario 
2—3 ped. et parum altior. supra medium foliato. Foliis culmeis breviori- 
bus latioribusque 2—3 poll. long. 4 lin. latis, apice rotundatis, margine 
glabris; foliis prolum novellium duplo angustioribus, longissimis, condu- 
plicatis, acuminatis, margine scabris. Vaginis fol. inf. folio suo dimidio 
brevioribus, crassinerviis, retrorsum scabriuseulis subaneipitibus, glabris 
Ligula maxima rotundato-acuminata. Panicula ampla ramosissima cernua 
6—8 poll. long., ramis ramulisque tenerrimis scabris. Spieulis pendulis 
subquadrifloris cum rudimento quinto floris, lueidis, purpureo-variegatis, 
contractis 9 lin. long. Valvis inaequalibus, trinerviis, carina scabris. Palea 
inferiori glabra, quinquenervia, medio dorsi aristata; arista purpurea 
geniculata palea sua duplo longiore. Axe calloque glabrescente vel glabro. 
Ovario apice tantum pilosulo. Fructibus? — Auf Kalkfelsen und grasigen 
Abhängen der Alpen in der Region zwischen Juniperus nana, Alnus 
viridis, Rhododendron myrtifolium u. s. w.; auf den Rodnaer 
Alpen, Korondsys, auf dem Königstein und Butsets bei Kronstadt, auf 
dem Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 5000’—6000°. Jul. Aug. 

: 3951. H. lucida Schur herb. Transs. — Avena lucida Bert. fl. 
ital. 4, p. 701; Maly en. p. 17, app. p. 370, n. 9; Zechb. icon. cent. XVII, 
f. 209; Schur sert. n. 3125 cum nota. — A. pubescens var. Parl. ital. 4, 
287; Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 71. — A. pratensis var. Hausm. 
Tirol, 985, 1506. — Media inter A. pubescentem et A. pratensem, 
magis autem proxima A. pubescenti var. glabrescentis sed spiculis 
variegatis. — A. pubescenti-pratensis Schur. — Rhizomate fibroso substolo- 
nifero. Culmo 12—15 poll. erecto. Foliis linearibus supra pilosulis subtus 
vaginisque glabris. Ligula exserta acuminato integra. Panicula subrace- 
mosa, ramis infimis tantum ramulosis spiculis 2—3 gerentibus, sub anthesi 


762 


contracta, 3 poll. longa, interdum apice cernua. Spiculis angustis, oblongo- 
linearibus, 6—8 lin. longis, subtrifloris cum flosculo imperfecto, variegatis, 
nutantibus. Valvis trinerviis, dorso scabris, oblongis, acutis, flosculos in- 
cludentibus. Palea infima quinquenervia, glabra, dorso medio aristata 
apice laciniato-ciliata; arista purpurea geniculata paleam suam fere duplo 
superante, e glumis longe exsertis. Axe calloque longissime pilosis; pilis 
fere ad medium floris secundis attingentibus. — Auf grasigen Berglehnen 
auf der Pojana am Fuss des Schuler bei Kronstadt. Kalk. Juli 1854. — 
Auf dem Arpas (unvollständig) Aug. 1846. 3000-5000". 

3952. H. pratensis Schur herb. Transs. — (Avena pratensis 
L.; Host. gram. 2, t. 51, Leers herb. t. 9, f. 4; Zchb. icon. XI, f. 1697 
bis 1698. — Trisetarla pratensis Bmg. en. 3, n. 2089). — Auf sonnigen 
grasigen Abhängen, an Waldrändern der Hügel- und Bergregion. (Bmy. 
l. c.). Jun. Jul. 

a. subalpina racemosa. Schur sert. n. 3127, a. — Culmo graeili 12—15 
basi tantum foliato. Foliis angustis 6—9 poll. long., complicatis, flaccidis 
glabris, margine serrulato-scabris. Panicula racemosa cernua, ramo 


infimo 2--3 spieulis gerente. Spieulis subtrifloris. — Auf Triften der Ar- 
paser- und Kerzesorer Alpen. Jul. Aug. 
3953. H. praeusta Schur herb. Transs.. — Avena praeusta 


Rchb. exc. germ. p. 140° ß.; icon. plant. erit. XI, f. 1703: Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1860, p. 71. — A. alpina Smith. — A. adsurgens Schur herb. 
Transs. — Auf moorigen mit Moos bewachsenen Waldwiesen der Berg- 
und Voralpenregion, am Rande des Waldes hinter dem Kapellenberg, 
in der Nähe der Walkmühlen am Fuss des Schuler bei Kronstadt, 2500‘ 
bis 4000. Kalk. Jun. Jul. 

3954. H. bromoides Schur herb. Transs. — (Avena bromoides 
Gouan. hort. monsp. 52; Koch syn. ed. 2, 919 in nota sub. n. 14; syn. 
ed. 1, p. 795; Schur sert. n. sub. n. 3127, var. c.; Schur Oestr. bot. Zeit. 
1860, p. 71; M. et K.D. Fl. 1, 570; R. et S. syst. 2, 67%; Iöchb. icon. 
t. 103). — (A. bromoides L. sp. 1666; Willd.; Link. Handb. p. 46; A. 
pratensis ß. DC. fl. franc. dürften ebenfalls hierher gehören). — Auf 
Waldwiesen: im jungen Wald bei Hermannstadt unweit Resinar, auf 
grasigen Abhängen auf der Nagelflüe oberhalb der Weinberge bei 
Talmats. Juli. 

3955. H. compressa Schur herb. Transs. — Avena compressa 
Heuff. in Flora XXIII, p. 244; En. banat. p. 193; Zechb. icom. Cent. XVII, 
f. 210; Bluff. Fingerh. Comp. 2, p. 747. Schur sert. n. 3124; Oestr. bot. 
Zeit. 1860, p- 71. — Media inter A. pratensem et A. planiculmum 
— Auf bewachsenen Hügeln und Bergabhängen meist zwischen Gebüsch 
und an Waldrändern, Moorboden bis 2500° Elevat. Am Scheweschbach 
im jungen Wald bei Hermannstadt, am Bache zwischen Heltau und 
Michelsberg, am Büdös auf Trachyt. Jul. Aug. 

3956. H. planiculmis Schur herb. Transs. — A. planicul- 
mis Schrad. germ. A, t. 6, f. 2; Zechb. icon. XI, f. 1702; Bug. 2083. — 
A. latifolia Host. gram. 4, t. 32. — A. pratensis y. planiculmis 
Trin. suppl. 4, p. 27. — Heliotrichum planiculme Bess. — In 


703 


waldigen Gegenden zwischen Gebüsch, auf Waldwiesen, an quelligen 
Orten: auf der Pojana bei Kronstadt, 3000-5000‘. Jul. Aug. 


3957. H. Scheuchzeri Schur herb. Transs. — Avena Scheuch- 
zeri All. ped. 2, 255; Host. gram. 2, t. 52; Kehb. icon. XI, f. 1699. — 
A. versicolor YVill. delph. ed. 2, p. 919; Bmg. 2082, Sturm H.26. — 
Var. Rhizomate fibroso caespitoso vel repente; panicula subracemosa vel 
ramoso-paniculata. — Soheuchz. agr. 231, t. 3 et it. alp. 4:5, t. 19. — 
Auf Triften und felsigen Abhängen der Alpen: Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer Alpen. 6000‘. Jun. Aug. 


3958. H. sempervirens Schur herb. Transs. — Avena semper- 
virens Vill. delph. 2, 142, t.5; Dmg. 2080; Veill. Prosp. 17; Rehb, icon. 
XI, f. 4701; Koch syn. ed. 2, 919; Host. gram. 3, t. 41; Schur sert. 3129, 
cum var. a. et b.; Parlator. ital. 1, 276; Schur Oestr. bot. Zeit, 1860, 
p- 73; Maly en. p. 17. — Avena Parlatorii Woods. the toor. fl. 4850, 
p- 405. — A. Hostii Doiss. Pug. Afr. 1852, p. 121; Gr. et Godr. Fr. 
3, 516. — (Neilr. Nachtr. 1861, p. 24). — A. striata Lam. Encl. 1, 332. 
— Auf Felsen der Hunyader Alpen (Bmg. 1. c.). Jul. Aug. (Die im 
Bmg. Herbar vorliegende Pflanze war Avena sempervirens WVill., 
welche mit A. Parlatorii Woods. identisch ist). 


3959. H. convoluta Schur herb. Transs. — (Avena convoluta 
Presi. Cyp. et gram. spec. sicol., 31; Parlat. ital. 1, p. 274. — A. fili- 
folia Lag. Gen. et Spec. 45 Gr. et Godr. Fr. 3. 514. — A. striata 
Koch syn. ed. 2, 919; Vis. Dalm. 1, 70: III, 339; Schur Oestr. bot. Zeit. 
1860, p. 73. — A. fallax Ten. Nap. 3, 96; syll. p. 51, n. 6; Bert. ital. 
1. p- 700. — A. Besseri Gris. in Ledeb. Ross. 4, 415 |sec. Janka bot. 
Zeit. 1859, p. 172—174; 1860, 23; Linn. 1860, p. 618]. — A. semper- 
virens Bess. en. p. 6). — Auf Kalkfelsen in der Hügel- und Bergregion: 
häufig bei Kronstadt, in der Hassadek bei Torda, bis 3000‘ Elevat. 
Mai, Juni. 

a. hirsuta. Foliis planis vel vix convolutis supra dense villosulis, 
subtus albo-pilosis = A. fallax Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 73, an 
Tenor et Bertol. — A. subvillosa Schur herb. — Auf den Salomons- 
felsen bei Kronstadt. Mai 1854. 

b. heterophylla. Foliis culmeis planis, oblongo-linearibus acutissimis, 
4—6 poll. long. 2 lin. latis; foliis inferioribus prolumque novellium lon- 
gissimis subconvolutis, utrinque glabris, glauco-virididibus, subcoriaceis, 
grasse striatis. — Vaginis pubescentibus ore parce pilosis. A, Coronensis 
Schur herb. — Auf dem südlichen Abhang des Kapellenberges bei Kron- 
stadt. Mai 1854. 3000. 


3960. H. setacea Schur. — (Avena setacea Vill. delph. 2, 
p- 144, t. 5; Bing. en. III, p. 260, n. 2081. — A. aurata All. ap. Zechb. 
exc. germ. p. 51. — A. subulata Lam. — A. scabriuscula Lag. ap. 
Spr. syst. 4, 335). — Auf bewachsenen Abhängen der Voralpen (Bmg. 
l. e.). Aug. (Stimmt weder nach der Beschreibung noch nach den Stand- 
orten mit der echten Pflanze Vill. und ich habe schon Oestr. bot. Zeit. 
1860, p. 73 angeführt, dass im herb,. transs. Bmg. Avena flexuosa 


764 


var. flavescens, Agrostis rupestris var. straminea so wie A. 
convoluta als A. setacea vorlagen). 


858. DANTHONIA DC. 1. fr. 3, p. 32. 


3961. D. provincialis DC. ]. c. 33; Sturm H. 86. — (D. caly- 
cina Zechb. icon. XI, £f. 1713--1714. — Avena calycina Vaill. delph. 
2, 148, t. 2, f. 9. — Avena stricta Host. A. 1, 127. — A. spicata f. 
Willd. sp. 4, 453. — D. alpina Vest. bot. Zeit. 1824, p. 145. — Triodia 
alpina Zoth. en. 351.) — Auf Wiesen der Hügelregion: Auf dem Billak 
bei Borband, Heuwiese bei Klausenburg, auf den Kalkhügeln bei Kron- 
stadt, Mezöseg. Jun. Jul. 


859. TRIODIA X. Brown. prodr. A, 182. 


39362. T. decumbens P. Beauv. Bing. 2035; Zechb. icon. XI, f. 1572; 
Host. gram. 2, t. 9; Sturm H. 86. — (Festuca decumbens L.; Leers. 
herb. t. 7, f. 5. — Poa deeumbens Scop. carn. 1, 69. — Sieglingia 
decumbens Bernh. — Melica rigida Wib. — Danthonia decum- 
bens DC. fl. franc. 3, 33). — Auf Wiesen, Triften, Heiden, in Wäldern, 
auf mageren sandigen feuchten überschwemmt gewesenen Orten. (Ding. 
l. ec.) Arpaser- und Kerzesorer Gebirgen bis 3000‘; Götzenberg; bei Her- 
mannstadt; auf grasigen Höhen bei Kronstadt. Jun. Aug. 


860. MELICA /. 


3963. M. altissima ZL. sp. 98; BDmg. 2006; Host gram. 2, t. 9; 
Kechb. icon. XI, f. 1579—1580. — M. altissima var. a. interrupta 
Schur sert. n. 3140: Ramis paniculae inferioribus ab invicem longe dis- 
tantibus inflorescentiam valde interruptam formantibus. — Melica 
sibirica Lam. Eneyel. 4, p. 71; Ledeb. Ross. 4, 399. — An Hecken, 
Zäunen, Weinbergen, Waldrändern in der Hügelregion (Bing. 1. e.). 
Häufig auf dem Felek bei Klausenburg; in der Hassadek bei Torda. 
Kalk. Jul. 

3964. M. ciliata L.; Bing. 2003; Host. gram. 2, t. 12; Zechb. icon. 
XI, f. 1575. — Auf Felsen, Mauern, steinigen Abhängen, Gerölle in der 
Hügel- und Bergregion. Mai, Jul. 

a. varia. Ledeb. Ross. 4, 397; Bchb. icon. XI, f. 1574. Spieulis vio- 
laceo-variegatis; valvis inaequalibus, valva inferiori ovata acuta, superiori 
longiori. — Auf Mauern bei Hermannstadt, Klausenburg. Jun. Jul. 

b. flavescens. Praecedenti subsimilis sed panicula graciliori subspiei- 
liformi-contracta nutanti, spieulis flavidis. — Auf Kalkfelsen und Mauern 
bei Kronstadt. Jun. 

3965. M. transsilvanica Schur sert. n. 3141, var. a. caespitosa, 
pratensls. — Rhizomate fibroso-caespitoso. Culmo 2—3 ped., erecto, superne 
scabro. Foliis omnibus planis, longissimis, striatis supra pilosis, subtus 
scabris, margine serrulatis. Vaginis hirsutis. Ligula protensa, 4 lin. longa, 


765 


lacera. Panieula basi interrupta, attenuata, demum spieiformi-contracta, 
4—6 poll. longa. Spieulis sub anthesi cermuis, variegatis. Floro unico 
perfecto. Valvis valde inaequelibus; infima valva ovato-lanceolata; supe- 
riori duplo majori, elongato-oblonga, striato-nervosa, longissime acumi- 
nata. Palea inferiori nervosa, striata, margine a basi ad apicem dense 
eiliata. Floro neutro unipaleaceo „ obovato, im pedicellum angustato, 
Paleis violaceis. — Auf fruchtbaren Wiesen bei Hermannstadt, Brucken- 
thalwiese bei den drei Eichen, auf Grasplätzen in den Gärten vor dem 
Leichenthor. Jun. Jul. 

3966. M. lobata Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso-caes- 
pitoso breviterque stolonifero. Culmo 2% ped. basi curvata dein erecto, 
glabro ad apicem foliato. Foliis culmeis planis rigidiusculis, longissime 
acuminatis, utrinque striatis scabris, prolum novellium subulato-conyolutis. 
Vaginis striatis glabris. Ligula protensa 1'/, lin. longa, apice lacera. 
Panicula elongata lobata 6—9 poll. longa; ramis basi longe nudis, sub- 
racemosis, scabris. Valvis paleisque pallidis substramineis. Valvis inae- 
qualibus; valva inferiori duplo minori hyalina, glabra; superiori herbacea 
nervosa scabra. Floro infimo perfecto; floro secundo oblongo, nervoso, 
tabescente; floro neutro urceolato longissime pedicellato. Palea inferiori 
tloris perfecti oblonga quinquenervi, margine longissime pilosa, nervis 
scabris; palea superiori apice emarginato-bifida margine brevius ciliata. 
— (Spieulis proprie trifloris). — Auf grasigen Plätzen zwischen Gebüsch: 
auf der Postwiese bei Kronstadt. Jul. 1854. 

3967. M. Magnolii Gr. et Godr. 3, 550. — (M. ciliata fl. graec. 
1, t. 70; Bert. ital. 1, 487; Parlat. ital. 1, 299 [sec Neilreich Nachtr. 
p- 20]. = M. eiliata forma major). — (In der Mezöseg. Janku 
Linn. 1860). 

3968. M. uniflora Retz. obs. A, 10: Bmg. 2005; Host. gram. 2, 
t. 14; Fl. dan. t. 1144. — Engl. B. t. 1085; Zechb. icon. XI, f. 1576. — 
M. nutans Poll. palat. 4, 79. — M. Lobelii Vaill. delph. 2, 89, t. 3. 
— In Gebirgswäldern (Bing. 1. ec.) au schattigen Abhängen der Berge. 
Kalk, bei Kronstadt. April. Jun. 

3969. M. nutans L.; Bmg. 2004; Host. gram. 2, t. 10; Leers t. 3, 
f. 4; Rehb. icon. XI, f. 1577. — M. montana Huds. — In Wäldern, 
schattigen Orten, Weinbergen. Mai, Jun. 


Trib, XIV. FESTUCACEAE Kunth. en. 321. 
861. BRIZA [. 


3970. B. media L.; Bing. 2037; Host. gram. 2, t. 29; Sturm H. 
2, Leers. n. 64, t. 7, f. 2; Rchb. icon. XI, f. 1665. — B. tremula Koel- 
gr. — Auf Wiesen, Triften, in Wäldern, Gebüschen, Grasgärten. Jun. Jul. 

a. stolenifera. Schur sert. n. 3144, a. — Rhizomate stolonibus lon- 
gissimis repentibus praedito. — M. repens ß. Roth. Scheuchz. agr. t. &, 
f. 95 Rchb. exc. germ. p. 140°, n. 327. — Auf Sandboden zwischen Weiden- 
gesträuch am Altfluss bei Talmats. Juli 1846. 


766 


b. alpina graeilis = B. pauciflora Schur sert. n. 3144, var. f. — 
Rhizomate substolonifero fibroso, subcaespitoso. Culmo 6—9 poll. gracil- 
limo, subunifolio. Panicula laxa pauciflora. Spiculis subtrifloris, subrotun- 
dis, minimis. Valvis paleisque violaceis albo-hyalino-marginatis. Ligula 
exserta obtusa. Foliis angustis. — Auf Triften der Fogaraser- und Ar- 
paser Alpen. 6000°. Jul. Aug. 


ce. elatior. (Smith. fl. graec. t. 75; Ledeb. Ross. 4, 366, ß. B. media 
var. viridiflora M. Bieb. Fl. t. c. 3, p. 70. — B. media var. major 
Schur herb. Transs.; €. Koch in Linn. XXI, p. 314. — B. virens Trin. 
[non L.] sec. Ledeb. 1. e.). — Rhizomate fibroso et stolonifero. Culmo 
elato 2—3 ped. recuryato. Panicula amplo cernua. Spiculis duplo majo- 
ribus 6—10 floris, cordatis, nutantibus, variegatis. Valvis paleisque dorso 
viridibus ante marginem violaceis, margine hyalino flavidis. Valvis flos- 
culos inferiores aequantibus, valde concavis, — Auf Waldwiesen zwi- 
schen hohem Gras an waldigen Orten: auf der Pojana bei Kron- 
stadt, im Walde auf der Nagelflüe bei Talmats 1500-3000‘. Jul. 1847— 
1354. 


3971. B, pilosa Schur herb. Transs. — Rhizomate annuo fibroso. 
Culmo graeillimo, medio geniculato, erecto, 12—15 poll. Foliis glauco- 
viridibus, supra scabriusculis subtus glabris, margine serrulatis, a basi 
sensim subulato-attenuatis, acutissimis; culmeis superioribus 6—8 poll. 
longis, planis, inferioribus convolutis. Vaginis striatis, folio brevioribus, 
margine ciliatis, ore pilosis. Ligula brevissima subnulla. Panicula expansa 
ovata ramulis spiculisque erectis. Spiculis 10—16 floris subcordatis 1'/, lin. 
longis variegatis. Valvis violaceo-lividis floro infimo minoribus. Palea 
inferiori quinquenervi pallida, dorso viridi vel tenue livida. — (Affinis 
mihi videtur B. geniculatae Thunb. Pers. syn. 1, 9%). — Auf der 
Bruckenthalwiese bei den drei Eichen bei Hermannstadt. Juli 1853, seit 
dem nicht weiter beobachtet. 


862. ERAGROSTIS P. Beaw. agr. 71. 


3972. E. megastachya Link. hort. berol. 1, 187; Zechb. icon. XI, 
f. 1662. — (E. major Host. gram. 4, t. 24. — Poa megastachya 
Koel. gram. 181. — Briza Eragrostis L. sp. 108. — Poa oblonga Bug. 
en. n. 2034). — Auf Feldern, Aeckern, Triften (Bmg. ]. e.) im westlichen 
Siebenbürgen, Zam, Deva, Broos. Jun. Aug. 


3973. E. poaeformis Link. hort. berol. 1, 188, Jöchb. icon. XI, 
f. 1661. — (E. poaeoides P. Beaw. agr. 71. — E. minor Host. 2, 
t. 69; Schreb. t. 38. — Poa Eragrostis L.; Bmg. 2033). — Auf unbebauten 
und bebauten Orten, Gemüsegärten. Jun. Aug. 


3974. E. pilosa P. Beauv. agr. 71; Zechb. icon. XI, f. 1659. — 
Poa pilosa L. Bmg. 3032; Host. gram, 2, t. 68. — Auf Aeckern, in Gemüse- 
gärten, Weinbergen. Hermannstadt (Bing. ]. c.). Mai, Juni. 


767 


863. POA /. 


3975. P. annua L[.; Bmg. 2028; Host. gram. 2, t. 645 Fechb. icon. 
XI, f. 1621; Leers n. 70, t. 6, f. 1; Engl. bot. t. 1141. — Auf Aeckern, 
unbebautem Boden, in Gärten, auf Strassen. April, Octob. 

a. triflora, laxa nemorosa. Schur sert. n. 3148. Culmo decumbente 
elongato 2-3 ped. longo, hine inde radicante. Foliis elongatis linearibus 
flaceidis. Ligula protensa, retusa, crenata. Panicula laxa. Spieulis trifloris 
vel quadrifloris. Palea exteriori quinquenervi glabra, margine hyalina 
erenulato. Axe glabro. — In schattigen Wäldern der Buchenregion. 
Heltau. Jun. Jul. Perennis! 

b. arenosa humilis Schur sert. n. 3148. — Panicula triangulari-ovata, 
ramis plurimis semiverticillatis. Spieulis 3—5 floris.. Flosculis villosulis 
apice violaceis. Axe villoso. — Auf sandigen unbebauten Orten. Fluss- 
ufern. Hermannstadt. Juni. 

c. alpigena — alpestris, Schur sert. n. 318%. — Culmo 6—9 poll. 
basi geniculato dein erecto. Foliis culmeis oblongo-linearibus obtusis suc- 
culentibus. Ligula abbreviata obtusa integra. Panicula conferta, ramis 2 
infimis sub anthesi horizontaliter patentibus post anthesin reflexis. Spi- 
culis lanceolatis 7—41 floris. Flosculis villosulis yariegatis, dorso postice 
viridibus apice violaceo tinetis. — Auf Gerölle der Hochalpen , 7000°— 
7500, Kalk ; auf dem Königstein (Spitze Moila). Aug. 

d. minima = pygmaea. Schur herb. Transs. Rhizomate fibroso tenue 
caespitoso. Culmo 2—4 poll., simpliei. Foliis culmeis oblongo-linearibus 
subito acuminatis. Ligula brevissima truncata. Panicula minima '/, poll. 
pauperata, ramis solitariis spieulis 1—2 gerentibus. Spieulis 2—3 floris, 
Floseulis violaceo-variegatis. i. e. dorso viridibus, ante marginem viola- 
ceis, margine scarioso eroceo-stramineo notatis. — Auf den höchsten gra- 
sigen Kuppen der Fogaraser- Arpaser- Grossauer Alpen. 6000‘ Glim- 
merschiefer. Jul. 5 


3976. P. pratensis L.; Bing. 2025; Host. gram. 2, t. 61; Rechb. 
icon. XI, f. 1648-1652; Engl. Bot. t. 41073. — (P. glabra Ehrh. calam. 
n. 62. — P. angustifolia Poll. palat. 1, 85; Leers. herb. t. 6, f. 3.) 
— Auf Wiesen, Triften, in Obst- und Grasgärten, in Wäldern. Mai, Jun. 

a. collina, humilis. Schur sert. n. 3168. — Rhizomate fibroso „ dense 
caespitoso et stolonifero. Culmo humili, 8—42 poll. Foliis culmeis planis 
vel complicatis, linearibus, acutis, Y, lin. latis, inferioribus prolumque 
novellium conyolutis, rigidis; omnibus glabris, caesiis. Panicula abbre- 
viata, ramis erecto-patulis. Spiculis subtrifloris. — (An P. setacea 
Hofim.) — (P. nardifolia Schnr.) — Auf sonnigen Hügeln in Weinbergen: 
bei Hammersdorf, Neppendorf. Mai, Jun. 

b. caesia. Culmo 40—12 poll. foliisque caesiis. Foliis inferioribus cul- 
meorumque planis latioribus quam antecedens, interdum 1—1/, lin. lat., 
prolum novellium angustioribus complicatis, supra glauco-caesiis et prui- 
nosis subtus viridibus. Panicula patula %2—3 poll. ambitu suboyato. Spi- 
culis caesio-viridibus, 3—5 floris. — (P. pratensis caesia triflora 
latifolia Schur sert. n. 3168 var. g. — P. pratensis ß Koch syn, 


768 


ed. 2, 931. — P. subcaerulea Engl. Bot. t. 1004. — P. pratensis y 
Sm. engl. fl. 4, 126. — P. depressa Presi. cech. p. 20. — P. humilis 
Ehrh. calam. n. 143; Zehb. icon. XI, f. 1651. — P. pratensis minor 
Rupr. — P. pratensis f humilis Ledeb. Ross. 4, 379.) — Auf trocke- 
nen sonnigen Wiesen mit thoniger Unterlage: Ziegelofengrund bei Her- 
mannstadt. Jun. Jul. 1846. 

c. angustifolia. Koch syn. ed. 2, 931 var. y; Schur sert. n. 3168 
var. e. — Culmo 2 ped. et altior. Foliis culmeis subplanis, ', lin. latis» 
gramincoloribus; foliis prolum noyvellium angustis, complicatis vel convo- 
lutis, culmo dimidio brevioribus. Panicula aucta 4—6 poll. pallida vel 
sordide livescente. Spieulis 3—5 floris. — (P. pratensis ß angusti- 
folia Smith. brit. 105. — Poa angustifolia Z. sp. 99; Rehb. icon. 
t. 88, f. 1648 [non Jechb. exc. germ. p. 47]; Leers. herb. t. 6, f. 3; Bing. 
2025 var. a.) — Auf Wiesen, ia Obst- und Grasgärten,, unbebauten Or- 
ten, auf Gerölle: Hermannstadt. Jun. Jul. 


d. Nllifolia, alpina. Schur sert. n. 3168 var. b. et .—=P:. filifolia Schur 
herb. Transs. — Rhizomate fibroso caespitoso inconspicue stolonifero. 
Culmo graeillimo 2 ped. Foliis omnibus longissimis caulem subaequantibus 
filiformi convolutis, gramincoloribus, flaceidis. Panicula ampla 4—6 poll. ; 
ramulis flexuosis scabris. Spieulis oblongis, 3—5 floris variegatis viridi- 
bus vel denique stramineis. Palea inferiori nervis 5 prominulis notata. 
— Auf Triften der Berge und Alpen: Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer 
Alpen. Jul. 


e. latifolia pratensis. Schur sert. n. 3168 var. f. — Culmo 2 ped. 
foliisque gramincoloribus. Foliis latis, culmeis 2 lin. prolum novellium 4 lin. 
latis, longis, mollibus, acutis. Panicula 6—8 poll.; ramis glabris. Spiculis 
5 floris viridibus. — Auf fruchtbaren Wiesen in Wäldern und Obstgärten. 
Hermannstadt. Jun. Jul. 


f. variegata , alpina, planifolia, humilis. Schur sert. n. 3168 var. d. — 
Praecedenti subsimilis sed omnibus in partibus minor ; panicula abbre- 
viata 2 poll. subcongesta. Spiculis lanceolatis 5—7 floris, flosculis varie- 
gatis dorso viridibus ante marginem nigro-livescentibus. — Auf Voralpen 
in der Region des Krummholzes und Zwergwachholders in den Fogara- 
ser- und Arpaser Alpen. 5000‘. Jul. Aug. 


g. macrostachya. Schur sert. n. 3168 var. h, = P. eragrostifor- 
mis Schur 1. c. et herb. Transs. — Rhizomate fibroso caespitoso brevi- 
terque stolonifero, Culmo firmo 11Y,—2 ped. Foliis culmeis planis, latis, 
a basi sensim attenuatis; prolum novellium longissimis, conduplicatis vel 
filiformi convolutis, flaceidis, culmum subaequantibus; omnibus gramin- 
coloribus, margine scabris. Panicula ambitu ovata, subcontracta, cernuo; 
ramis inferioribus subquinis, semivertieillatis, tenerrimis, flexuosis, scabris, 
apice spiculigeris. Spieulis lanceolatis viridibus, 9—13 floris; flosculis 
apice violaceo-maculatis. Palea inferiori quinquenervi villosula, herba- 
ceo, margine albo-hyalino, — Auf fruchtbaren Wiesen und in Gras- und 
Obstgärten vor dem Leichenthor bei Hermannstadt; auf der Postwiese 
‘und am Kapellenberg bei Kronstadt. Jun. Jul. 


769 


3977. P. trivialis L.; Bmg. 2024; Host. gram. 2, t. 6%; Engl. 
Bot. t. 107235 Zechb. icon. XI, f. 1653. — (P. dubia Leers. herb. t. 6, f. 
5. — P. pratensis [%oth.] Poll. palat. 1, 87. -- P. scabra Ehrh. calam. 
72.) — Auf feuchten Wiesen, Triften, bebauten und unbebauten Orten, 
Obstgärten, Wäldern. Mai, Jul. 

a. prorepens. Schur sert. n. 3164 var. d. et c. alpina repens scaber- 
rima. — Rhizomate fibroso et repente. Culmo basi curvato-adscendente 
42 poll. Foliis brevioribus eulmeis latioribus planis. Vaginis scaberrimis 
compresso-aneipitibus. Panicula 2—3 poll. basi folio supremo involuta. 
Spieulis trifloris. — Auf Triften, an quelligen Orten der Kerzesorer Ge- 
birge. 6000‘. Jun. Jul. 

b. humilis. brevifolia. Schur sert. n. 3167 var. a. et b. — Rhizu- 
mate fibroso caespitoso. Culmo humili 9 poll. Foliis omnibus abbreviatis 
rigidiusculis vaginisque scabris. Spieulis minimis subbifloris. Flosculis pal- 
lidioribus, nudis, scabris. — Auf sandigen Orten an Flussufern: am Zibin- 
ufer bei Hammersdorf. Jul. 

ce. multiflora, nigricans. Culmo 10—18 poll., firmo, erecto. Foliis bre- 
vibus rigidioribus vaginisque subcarinatis scaberrimis. Panicula amplis- 
sima 6—9 poll. longa ; ramis inferioribus 8—12 semiverticillatis longissi- 
mis scabris. Spieulis 5—7 floris nigricantibus, floseulis scabris. — Auf 
sumpfigen Wiesen bei Hermannstadt, Kronstadt. Jul. 


d. latifolia, radicans, viridis. Schur sert. n. 3167 var. f£ = P. Pseudo- 
hybrida Schur herb. Transs. — Media inter P. trivialem et P. hybri- 
dam Gaud. — Rhizomate fibroso stolonifero-repente. Culmo 2—3 ped., 
fistuloso, crasso, interdum decumbente. Foliis dilatatis 2—3 lin. latis lon- 
gissime acuminatis vaginisque scaberrimis, obscurius viridibus. Panicula 
flacea longissima valde interrupta, cernua; ramis pedicellisque scabris. 
Spieulis subtrifloris minimis viridibus. Valvis paleisque carinatis scabris. 
— Auf sumpfigen Wiesen und an Gräben: Lazarethwiese bei Hermann- 
stadt. Jun. Jul. 


3978. P. hybrida Gaud. helv. 4, 229; Koch syn. ed. 2, 930; 
Bluff. et Fingerh. comp. 4, 1, p. 163; R. et $. syst. 2, 533; Link. hort- 
1,185; Schur sert. n. 3166. — (P. sudetica ß Trin. l. c. 380. — P. 
hvbrida Zechb. exc. germ. p. 48; icon. XI, f. 1656. — P. sudetica Pf. 
Wahlenb. — P. sudetica f remota Fries. nov. fl. suec. p. 11. — 
Festuca montana Sternb. et Hoppe Denks. d. regensb. bot. Ges. 1818, 
p- 95. — P. sudetica var. angustifolia ©. A. Meyer. — P. sudetica 
var. ß. et y. Ledeb. Ross. 4, 380.) — In schattigen feuchten Thälern der 
Berg- uni Voralpenregion, Tannenregion am Bullafall der Kerzesorer 
Alpen 5000; am Butsets unterhalb des Klosters. Jul. Aug. 


3979. P. sudetica Hlaenke sudet. 120; Bmg. 2023; Host. gram, 
3,t. 13; Zehb. icon. XI, f. 1657-1658. — (P. rubens Mönch. meth. 
187. — P. quadripedalis Ehrh. calam. 135. — P. sylvatica Voll. 
delph. 2, 128. — P. trinervia DC. fl. franc. 3, 58, non Ehrh.) — In 
schattigen feuchten Thälern der Gebirge an Wasserfällen und quelligen 
Orten bis in die Region von Alnus viridis: Fogaraser- Arpaser- Ker- 


Schur. Enum. plant. Transs. 49 


770 


zesorer Alpen, Glimmerschiefer ; Kronstädter Gebirge (Bing. 1. c.) Kalk. 
Jun. Aug. 

3980. P. cenisia All. auct. p. 40, n. 2209, non Zöchb. exe.; Koch 
syn. ed. 2, 931; Sturm H. 86; Ledeb. Ross. 4, 374. — (P. disticho- 
phylla Gaud. helv. 1, 250; Jechb. icon. XI, f. 1632. — P. stolonifera 
Bellard. app. ad. fl. ped. in act. taur. t.5, p. 215. — P. flexuosa 
Wahlenb. lapp. n. 63; Host. gram. 4, t. 26; Rechb. icon. XI, f. 1633. Var. 
spieulis pallidis virentibus. = P., cenisia var, a. Schur sert. n. 3158, — P. 
cenisia var. ß Koch l. ce. — P. Halleridis R. et $. syst. 1, 350; Zechb. 
exe. germ. p. 47; Zechb. icon. XI, f. 1634; Bluf. et Fingerh. comp. 4, 1, 
p- 160. — P. pallens Gaud. agr. 1, 201.) — Auf Alpentriften an schlam- 
migen quelligen Orten an Rinnseln und Bächen; auf dem Butsets bei 
Kronstadt; an schattigen Orten im Jalamitzthal die blasse Form; auf 
dem Retyezät (A. .Bielz.); Rodnaer Gebirge. Jul. Aug. S 

3981. P. complanata Schur herb. Transs. = P. cenisio - compressa 
Schur. — Rhizomate longissime repente, stolonifero, in articulis valde fibro- 
sis. Culmo compresso, curvato-adscendente 12 poll. sub anthesi ad apicem 
foliato, glabro, striato. Foliis linearibus coriaceis, glabris, longissimis, ni- 
tentibus, pallide viridibus, margine serrulato-scabris , subito acuminatis, 
Ligula protensa truncata. Panicula oblongo-ovata, flaccida 3 poll. longa, 
effusa, basi vagina folii supremi involuta; ramis semiverticillatis, flexuo- 
sis, basi nudis, setuloso-scabris. Spieulis compressis, oblongis, pallide- 
viridibus, subtrifloris, pedicello, brevissimo scabro insidentibus. Valvis ob- 
longis, acutis, trinerviüis, dorso setuloso-scabris. Palea inferiori oblonga, 
acuta, dorso lanuginoso , versus apicem compressum scabris, quinquener- 
viis, nervis prominentibus. Flosculis basi lana longe protrahenda instruc- 
tis, callo glabro insidentibus. — In den Thälern der Kerzesorer Gebirge; 
am Fuss des Butian in der Buchenregion in einem Seitenthale am Bache, 
lockere Dammerde, Glimmerschiefersubstrat. 3000‘ Jun. 1846. 

3982. P. Langeana Zechb. exc. germ. p. 140%, n. 314 ß; Rechb. 
icon. XI, f. 1637. — (P. compressa fß effusa Tausch, pl, scl. — P. 
compressa ß Langeana Koch syn. ed. 2, 932. — P. compressa var. 
d. Schur sert. n. 3161.) — (P. compresso-trivialis Zechb. 1. c. -— P. 
compresso-pratensis Schur.) — Auf steinigen bewachsenen Orten 
der Bergregion: bei Orlath; bei Gurariu bei Hermannstadt; auf Kalk- 
felsen bei den Salomonsfelsen bei Kronstadt; auf dem Zakelsberg bei 
Stolzenburg. Jul. Aug. 

3983. P. compressa L.; Bimg. 2020; ‚Host. gram. 2, t. 70; Zechb. 
icon. XI, f. 1636; Leers. n. 11, t. 5, f. 4. — Auf dürren sonnigen Orten 
auf Mauern, Felsen, Dächern, Aeckern,, unbebauten Orten, so wie auf 
Sand an Flussufern. Jun. Aug. 

a. collina. humilis, caespitosa. Schur sert. n. 3161. 

b. arenosa. vinealis, flacca. Schur sert. l. c. var. e. Rhizomate lon- 
gissime repente. Culmo firmo 1—1/, ped. a basi ramoso. Foliis dilatatis 
rigidis. Panicula opulenta, ramis divaricatis fHaceidis. Spieulis lanceolatis, 
majoribus, 3 lin. longis, 9 floris; flosculis subliberis lana vix vel obsolete 
sonnexis. — (An P. compressa Wib. et P. muralis Wib. Werth. 414; 


77 


Koch syn. ed. 2, 982.) — Auf sandigen Hügeln oberhalb der Weinberge 
bei Hammersdorf. Jun. Jul. 

3984. P. sterilis M. Bieb. Fl. t. c. 1, 62, 3, 66; Ledeb. Ross. 4, 
374. — (P. aspera Schur sert. n. 3162 [non G@aud.] — P. aspera Pull. 
ind. Taur. — P. serotina var. Trin. l.c.1, 385. — P. sterilis var. 
ß. Ledeb. 1. e. — P. versicolor Bess. en. p. 41; Trin. 1. c. suppl. 4, 
p- 61. — P. rupestris M. Bieb. in €. A. Meyer ind. cauc. p. 20.) — 
Auf Grobkalkgerölle am Fuss des Surul oberhalb Portsesd (die Var. ver- 
sicolor die eigentliche siebenbürgische Form). Septbr. 11. 1845. 3000. 
— Auf Hügeln der Me&zöseg. (Janka Linn. 1860, p. 620.) 

3985. P. fertills Host. gram. 3, t. 44; Koch syn. ed. 2%, 929; 
Bing. 2031 ; Zöchb. icon. XI, f. 1657—1658. — (P. serotina Gaud. helv. 
1, 256; Ehrh. calam. n. 83; Beitr. 6, p. 83; Bing. 20%6. — P. palustris 
Teoth. tent. 2, 1, 147. — P. Ehrhartiana Meyer chlor. hanov. 1, 632. 
— P. effusa Kit. in Schult.. Oestr. 4, 227. — P. angustifolia Zchb. 
icon. XI, f. 1645—1647 [non L.]; Jacg. obs. 1, p. 41 in add. vindob.; 
Schur sert. n. 3164 cum var, a, b, ec, d.) — Auf feuchten Wiesen, an Süm- 
pfen, Teichen, Gräben, zwischen Weidengesträuch: Hermannstadt, Klau- 
senburg, Kronstadt. Jul. Aug. 

3986. P. Pseudo-nemoralis Schur. = P. abietina Schur olim, herb. 
Transs, Media inter P. fertilem et P. nemoralem affinisqueP. ste- 
rilis M. .Bieb. — Rhizomate fibroso oligocephalo. Culmo erecto, 2 ped. 
gracili, subgeniculato. Foliis caesiis, linearibus horizontaliter patentibus, 
a basi latiori sensim acuminatis,, flaccidis, margine serrulatis, vaginam 
suam subaequantibus; modis culmi nudis. Ligula protensa, apice lacera, 
dorso hirto. Panicula laxiflora, 6 poll longa, ambitu oyata, ramis omni- 
bus semivertieillatis, subquinis, basi longe nudis, apice ramosis et spicu- 
ligeris, flexuosis ramulisque scabris. Spieulis 3—5 floris, oblongo-lanceola- 
tis. Flosculis lanceolatis, dorso villosis, basi Janugine parce instructis vix 
connexis. Palea inferiori obsolete quinquenervia apice flavo maculata. 
Valvis subaequalibus versus apicem dorso scabris, valva inferiori trinervi. 
— An schattigen Orten der Voralpenregion 5000‘ Kalksubstrat. Auf dem 
Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; auf dem Königstein bei Kronstadt. Jul. 
Aug. 1853. 

3987. P. nemoralis L.; Bimg. 2027; Host. gram. 2, t. 71; Rehb. 
icon. XI, f. 1638—1644; Leers. n. 72, t. 5, f. 3; Engl. bot. t. 1265; Fl. 
dan, t. 749. — In Laubwäldern der Hügel- und Bergregion, Mai, Jul. 

a, firmula. Koch syn. ed. 2, 929; Schur sert. n. 3163 a. Culmo 
firmo; foliis linearibus culmoque gramineo-viridibus; vaginis glabris; 
panicula erecta vel cernua plus minus coarctata; spiculis 3—5 floris; 
flosculis subliberis. — (P. nemoralis II et VI Gaud. helv. 1, 239—241. 
— P. coarctata Hall. fil. DC. A. fr. 5, 273. — P. dubia Sut. et P. 
Scheuchzeri Sut. hely. 1, p. 49—50. — P. caespitosa Poir. diet. 5, 
13. — P. trivialis Leers. herb. t. 6, f. 2.) — In den Weinbergen bei 
Talmats auf Nagelflüe. 1500‘. Mai, Jun. 

b. glaucantha. Schur 1. c. var. b.; Koch syn. ]. c. var. ö glauca. 
Antecedenti var. similis sed glauco-caesia; panicula opulenter spiculigera. 


49 * 


712 


Culmo foliisque rigidioribus. — (Poa Pseudo-caesia Schur herb. 
Transs.) — Auf Felsen und Gerölle, vorzüglich auf Kalk: Arpäs, Butian, 
Bulla. Jun. Jul. 5000. 

c. rigidula. Koch syn. l. c. var. y montana; Schur ]. c. var. e. et 
Schur sert. 1. ce. var. f. = (P. nemoralis ö M. K.1, 617. — P. pra- 
tensis Leers. herb. t. 6, f. 4. — P. palustris DC. Al. fr. 5, p. 272. — 
P. polymorpha Wib. — P. serotina Schrad. germ. 1, 299.) — Gra- 
mineo-viridis vel folia supra caesia; vaginis scabris; panicula laxa cer- 
nua; spieulis trifloris; flosculis lana connexis = (P.nemoralis genuina 


transsilv.). — Culmo erecto quidem sed pro loco natali plus minusve 
flaceido, foliis culmeis anguste linearibus horizontaliter patentibus. Ligula 
abbreviata. — Auf Waldwiesen, in Hainen und Wäldern. Mai, Jun. 


d. uniflora, subbiflora, alpina. Schur sert. l. ec. var. c. et d. (non 
Koch syn. var. 3.) — Proxima var. a. sed spiculis —3 floris flosculo in- 
fimo tantum perfecto fructifero , superioribus tabescentibus. — Culmo 12 
poll. Foliis omnibus angustissimis convolutis. — Auf Gerölle des Arpas. 
6000‘. Jul. 

3988. P. bulbosa L.; Bmg. 2022 (spieulis immutatis); Host. gram. 
2, t. 65; Engl. Bot. t. — 11071; Rechb. icon. XI, f. 1619—1620. — (P. al- 
pina ö Trin. — P. alpina Pall. Ind. Taur. — P. bulbosa a. alpina 
Schur sert. n. 3159.) — Auf mageren Hügeln, Wiesen, Triften bis in die 
Berge und Voralpen, 800‘--5000‘, aber in veränderter Form und selten 
unverändert oder Samen tragend. Mai, Jul. 

a. prolifera seu vivipara. Schur sert. n. 3159 var. ß.; Koch syn.l. e.; 
Bing. 1. c. var. a., Host. gram. 2, t. 65, f. dextra; Scheuch. agr. t. 4, f. 
13. — (P. vivipara Link. Thuill. — P. delicatula Wilh. pl. exsicc. 
herb. Ledeb. sic. fl. Ross. 4, 371. — P. minor vivipara C. Koch in 
Linn. XXL, p. 403.) — Auf den Hügeln bei Hammersdorf, in Weinber- 
gen, auf Aeckern. Mai. 

b. erubescens, alpina. Culmo 10—12 poll. basi plus minusve incras- 
sato. Foliis latioribus culmeis planis. Panicula crispa spiculis viviparis 
instructa demum rufescente. Subsimilis P. alpinae var. viviparae. — 
Auf Triften der Fogaraser- und Arpaser Alpen. 6000‘. Jul. Aug. 


e. caleicola. Culmo prolisque basi valde incrassatis. Foliis angustis 
breyibusque subconvolutis. Spieulis subquinque-floris lividis viviparis. — 
Auf Kalkhügel: in der Hassadek bei Torda; bei Enyed und Torotzko; 
auf dem Ecsem-Teteje; häufig bei Kronstadt. Jun. Jul. 


d. umbrosa. Culmo elato, 12—15 poll. gracili basi prolisque ineras- 
satis subbulbosis. Foliis mollibus glabris, margine scabris ; culmeis planis 
horizontaliter patentibus, prolum novellium complicatis angustis. Ligula 
valde protensa acuta, foliorum infimorum truncata. Panicula laxe ex- 
pansa, erecta; ramis inferioribus 3—5 capillaribus scabris. Spiculis fere 
omnibus mere proliferis, viridibus, gemmis vere foliaceis. Valvis paleisque 
acutis dorso scabris. — (Habitu P. nemoralis sed vivipara et culmus 
basi incrassatus.) — In feuchten schattigen Wäldern auf mit Moos be- 
wachsenem Boden im jungen Walde gegen Resinär bei Hermannstadt. Jun. 


7713 


3989. P. psammophila Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso 
caespitoso. Culmo erecto, 9—12 poll., basi prolesque inerassato , apice 
scabro. Foliis culmeis 2—3, oblongo-linearibus, acuminatis, planis; prolum 
novellium angustissimis subcapillaceis culmo quadruplo brevioribus; om- 
nibus utrinque scabris, margine tenue serrulatis. Ligula protensa 1 lin. 
longa, glabra, sublacera. Panieula elliptica, conferta; ramis pedicellisque 
scaberrimis, infimis subbinis. Spiculis pyramidatis, 9—15 floris viridibus 
omnibus fertilibus. Floseulis imbricatis oblongis , obsolete nervosis, dorso 
obtusis villosis sub apice scabriusculis, ante marginem linea villosa nota- 
tis, inferioribus lana parca subconnexis superioribus subliberis. Valvis 
ovatis acutis dorso scabris flosculo infimo parum brevioribus, herbaceis. 
Callo brevissimo. Axe pilosa. — Auf den Sandhügeln im lockeren Sande 
bei Hammersdorf; auf dem Zakelsberg bei Gross-Scheuern unweit Her- 
mannstadt. Mai, Jun. 

3990. P. coronensis Schur — P., vreophila Schur herb. Transs. — 
Subsimilis antecedenti et P. minoris, P. pumilae, P. attenuatae 
Trin. et P. collinae Host. sed sine ulla dubitatione species distincta 
nova. — Rhizomate fibroso densius caespitoso, fasciculos foliorum culmos- 
que florentes proferente. Culmo erecto 2—3 folio, 6—10 poll., glabro, 
basi aequali (non tumido). Foliis culmeis brevibus subpremo minimo; 
infimis prolumque novellium longioribus, 3 poll. longis, linearibus, acumi- 
natis, margine serrulatis. Vaginis foliorum supremorum inflatis. Nodis 
eulmi nudis. Ligula protensa, oblonga, acuta, 1'Y, lin. longa, sublacera. 
Panicula expansa, oblonga; ramis infimis 2—5 semiverticillatis, subflexuo- 
sis, erecto-patulis, scabris. Spieulis 5—7 floris, oblongis, acutis, longis- 
sime pedunculatis, erectis. Floseulis ab invicem distantibus (non arete 
imbricatis) oblongis, acutis, dorso margineque ad medium villosis; infimis 
basi lana protrahenda subcohaerentibus; superioribus liberis. Callo bre- 
vissimo. Axe subglabra. Valvis subaequalibus, acuminatis, lanceolatis. 
floro infimo subdimidio brevioribus, dorso versus apicem scabris. Paleis 


inferioribus inconspicue nervosis et villosulis. — Auf Kalkfelsen Berg- 
region bis 3000' Eleyat. bei Kronstadt, häufig. April, Mai. 
3991. P. Pseudo - concinna Schur = P. protuberata Schur 


herb. Transs. — Rhizomate fibroso subeaespitoso. Culmo 6—8 poll., erecto, 
basi incrassato subtriphyllo. Foliis angustis, linearibus; culmeis brevis- 
simis, infimis prolumque novellium longioribus angustioribus subulato- 
convolutis. Vaginis inflatis folio suo multo longioribus. Ligula protensa 
acuta. Panicula ovata, sub anthesi expansa denique conferta,; ramis 1—2 
pedicellisgque scabris. Spiculis subsexfloris. Flosculis oblongis villosulis; 
infimis lana parca protrahenda cohaerentibus; superioribus liberis. Valvis 
subaequalibus, livescentibus, ovatis, acutis, dorso scabris, floro infimo 
dimidio brevioribus. Paleis inferioribus obtusiusculis, obsolete nervosis, 
viridibus, antice hyalino marginatis, ante marginem utrinque macula 
aurea notatis. Media inter P. bulbosam et P. coneinnam. — Auf 
Kalkfelsen des Kapellenberg und der Salomonsfelsen, nicht gemein, bei 
Kronstadt. 2000°—3000‘ Mai, Jun. 


774 


3992. P. concinna Gaud. agr. helv. 1, 196, non R. Brown. Schur 
sert. n. 3160; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 71, 77, 110. Koch syn. 
ed. 2, 927; Rchb. icon. XI, f. 1617. — (P. carniolica Hladn. in Iechb, 
icon. XI, f. 1618. — P. bulbosa var Fleischm. Kr. 15). (Affinis P. pu- 
milae Host. Rchb. exc. germ. 140%, n. 303 et P. bulbosae L. mihi). — 
Auf Kalkgebirgen in lockerem Boden der Spalten in der Berg- und 
Alpenregion. 2000°—6000‘. Zwischen Enyed und Torotzko, in der Hassa- 
dek bei Torda, bei Kronstadt: Kapellenberg, Königstein, Butsets im 
Sande mit Scleranthus neglectus 7500‘ Jun. Aug. (Unsere Stand- 
orte stimmen zwar nicht mit den Angaben Koch’s und Reichenb., aber 
dennoch halte ich unsere Pflanze für die vermeintliche P. concinna). 

3993. P. pumila Host. A. 1, 146; gram. 2, t. 91; Koch syn. ed. 
2, 926; Schur sert. n. 3154; Rchb. exc. germ. p. 140% n. 303. — P. bul- 
bosa forma minor immutata Schur. — Spiculis minimis 2—3 floris, 
ambitu oblongo-elliptieis, subcompressis; flosculis glabriusculis, dorso ad 
medium pilosis, inconspicue nervosis, liberis, immutatis (i. e. haud. vivi- 
paris). Culmo 6 poll., basi aequali vel inconspiceue incrassato. Affinis valde 
P. bulbosae immutatae et P. alpinae. — Auf Kalkgerölle der 
Piatra-mare. Kalk, der Kronstädter Gebirge. 5000‘; auf dem Arpas und 
auf den Kerzesorer Gebirgen, Glimmerschiefer. 6000‘. Jun. Jul. 

3994. P. collina Host. gram. 2, t. 66; Bug. 2029. — (P. alpina 
&. badensis Koch syn. ed. 2, 928. — P. brevifolia var. a. spicuiis maximis 
multifloris Schur sert. sub n. 3155. — P. badensis Haenke ap. Willd. A, 
p- 392; Sturm H. 29. — P. brevifolia DC. syn. p. 31 (non Gaud. nec. 
Schur). — P. trivialis Poll. pal. 1, 84; Koel. gr. 157. — P. Koelerii 
DC. syn. 4, 90.— P. brizoides Wahlsnb. suppl. fl. hol. 8. — P. ther- 
malis Pers. syn. A, 90. — P. Molinerii .Balb. add. ad. fl. ped. 83. — 
P. conceinna Rchb. exc. germ. p. 46; icon. XI, t. 83, f. 1624—1625. 
(non AIl.). — Auf Kalkfelsen der Fogaraser- Arpaser- Kronstädter Alpen, 
Hunyader Gebirge (.Bimg. 1. c.). Mai, Jun. 

3995. P. brevifolla Schur sert. n. 3155; herb. Transs. — (P. 
brevifolia var. ß. spieulis 5—7 floris compressis Schur sert. n. 3155. — P. alpina 
I. brevifolia @Gaud. helv. 1, 245; var. P.; Koch syn. ed. 2, 928.) — 
Culmo 9—12 poll. gracillimo, subgeniculato, foliis 2—3 distantibus instructo- 
— Foliis omnibus brevioribus, caesio-viridibus, margine angusto cartila- 
gineo einctis, apiculo inerassato notatis; fol. culmeis brevissimis 3—6 poll. 
longis saepe squamiformibus. Ligula foliorum fasciculorum protensa trun- 
cata, foliorum eulmeis acuta longius exserta. Panicula abbreviata conferta. 
Spieulis lividis oyato-oblongis subquinquefloris. Flosculis lanugine vix vel 
non cohaerentibus, lanceolatis, dorso pubescentibus. — Auf Kalkfelsen 
der Hügel- und Bergregion, in der Hassadek bei Torda, bei Torotzko. 
Wolf. Auf den Gebirgen bei Kronstadt: Königstein. Schuler, Piatra- 
mare, auf dem Korondsys der Rodnaer Alpen. Kalk. 4000’—5000°. Jun. Jul. 

3996. P. alpina L[. sp. 10%; Bmg. 2021; Rehb. icon. XL, f. 1625, 
1626, Koch syn. ed. 2, 927, excl. var.; Trin. in Mem. St. Peters. ser. 
VI, 375, t. 15 Schur sert. n. 3156; ‚Host. gram. t. 2, t. 67, fig. dextra.; 
Engl. bot. t. 1003; Fl. dan. t. 807; Krock. t. 134. — Auf Triften und 


775 


Felsen durch die ganze Alpenkette, vorzüglich der Glimmerschiefer- 
Gebirge. 5000-6000‘. Jun. Aug. 

a. vivipara. Floribus in gemmas foliaceas mutatis. — P. alpina 
vivipara L. sp. 99; Koch syn. ed. 2, 927: Schur sert. n. 2156, a.; Bıng. 
l. e. var. a. — Mit der normalen Form gemeinschaftlich mehr an schattigen 
feuchten Orten. Jul. 

b. divaricata. Foliis culmeis planis 3 poll. longis, obtusis, prolum 
novellium longissimis saepe culmum aequantibus, parum angustioribus. 
Ligula foliorum supremorum protensa acuta. Panicula expansa triangulari- 
pyramidata; ramis divaricatis demum deflexis. Spieulis majoribus quam 
forma genuina 5—7 floris, violaceo-variegatis. Flosculis hirsutis. — P. 
divaricata Schur herb, — Auf Triften der Grossauer Alpen: Fromoasze, 
Dealo-negro, Piatra-alba. 5000°—6000° Jun. Jul. 

ec. frigida. = P. frigida Gaud. = P. alpina yar. b. Zchb. exc. 
germ. p. 46; Schur sert. n. 3156, var. ß.; Bluff. et Fingerh. A, 4, p. 159, 
y. — Auf Felsen der höchsten Alpenjoche, Vurtop. Arpäs. 7000. Aug. 

3697. P. subalpina Schur sert. n. 3156, var. c. calcarea, pallida, 
latifolia = P. Hosteana Schur herb. Transs. — P. caenisia Host. hort. 
vindob. (non All.) — Rhizomate fibroso caespitoso. Culmo elato, firmo, 
2 ped., tereti, glabro, ad medium foliato. Foliis flaceidis; culmeis 2—4 
poll. longis, 2 lin. latis, obtusiusculis; prolum sterilium duplo angustio- 
ribus, longissimis, culmum saepe aequantibus; omnibus gramineo viridis 
vel in colorem caesium vergentibus, glabris, margine serrulato-scabris. 
Ligula foliorum culmeis superiorum maxima, 1'/, lin. long., acuta, lacera. 
Panicula ovata, spicularum opulenta patula ,„ 3 poll. long.; ramıis infimis 
3—5—7, basi nudis, glabris, patentibus, subflexuosis. Spiculis ovato-laun- 
ceolatis leviter compressis, pallidis, stramineis vel dilute viridibus vel 
variegatis subquinquefloris, % lin. longis. Flosculos liberis oblongis. Valvis 
ovato-lanceolatis aequalibus, acuminatis, versus apicem scabris. Paleis 
inferioribus obtusiusculis, dorso et ante marginem membranaceum linea 
pilorum densa instructis, inconspicue nervosis. — Auf Triften an schat- 
tigen Orten und Felsenabhängen der Kronstädter Alpen: Butsets, Piatra- 
ınare; auf dem Retyezat. 6000‘ Jul. Aug. 

3998. P. gelida Schur herb. Transs. — Rhizomate fibrosa. Culmo 
gracillimo filiformi 3—8 poll., medio geniculato, ad apicem foliato. Foliis 
linearibus longe acuminatis; culmeis %,—1 lin. longis; prolum sterilium 
2 poll. longis. Vagina foliis supremi inflata folium suum duplo superan- 
tibus. Nodis culmi vagina involutis. Ligula foliorum omnium protensa 
4—1Y, lin. longa, acuta, integra vel apice lacera. Panicula ovata, pau- 
perata, abbreviata, cernua, laxa 1—1', poll. longa; ramis infimis 1—2 
inaequalibus pedicellisque glabris, subflexuosis. Spiculis ovato-lanceo- 
latis, 2—3 floris, pallidis vel violaceo variegatis vel ut tota planta demum 
erubescentibus. Flosculis lanceolatis liberis omnibus perfectis vel quan- 
dogque viviparis et floro infimo tantum fructifero.. Axe glabra. Valvis 
navicularibus subaequalibus, subito acuminatis, dorso glabris, florem in- 
feriorem aequantibus. Paleis inferioribus puberulis dorso margineque 
linea pilorum densa praeditis, nervosis, nervo dorsali prominulo. — Affinis 


776 


P. alpinae var. frigidae sed characteribus datis distinguenda. — Auf 
Felsenabhängen der Hochalpen in der Nähe des schmelzenden Schnee’s. 
7000° Kalk: Butsets, Königstein bei Kronstadt. Jul. Aug. 

3999. P. subtilis Schur sert. p. 86, n. 3153. = P. nivalis Schur 
herb. Transs. — Rhizomate fibroso densius caespitoso. Culmo tenerrimo, 
3—4 poll., erecto, geniculato, ad medium foliato, glaberrimo, nitido, 
purpureo. Foliis angustissimis, mollibus; prolum novellium capillaceo- 
convolutis vel complicatis, 1—1'/, poll., pulvinato confertis; culmeis 1—2 
minimis, arrectis, vaginae inflatae multo longiori insertis, omnibus mar- 
gine serrulato-scabris gramineo-viridibus. Ligulis subtilibus, uniformibus, 
1% lin. longis, acuminatis, laceris, culmum ciugentibus. Panicula sub- 
racemosa erecta, ramo infimo tantum 1— 2 spiculigero; pedicellis flexuosis 
scabriusculis. Spieulis subtrifloris purpureis vel rufidalis ut tota plantula. 
Flosculis lanceolatis liberis quandoque hinc inde proliferis et in gemmam 
foliaceam mutatis. Valvis navicularibus, subito acuminatis, trinerviis, 
glabris. Paleis inferioribus purpureis, albo marginatis, puberulis, dorso 
tenue ante marginem densius villosis, inconspicue nervosis. — Antecedente 
subsimilis sed multo gracilior. — Auf Felsen der höchsten Alpenjoche, 
Arpaser- und Kerzesorer Alpen, bis 7000° Glimmerschiefer, oberhalb des 
Arpaser- und Bullasees. Jun. Jul. 

4000. P. media Schur sert. p. 87, n. 3157. — Rhizomate fibroso 
et plus minusve repente, culmos florentis fasciculosque foliorum proferente. 
Culmo subereeto, medio geniculato, supra medium foliato, internodiis 
longissimis, 1—1'/, ped., basi etiam fasciculos foliorum vaginis albis 
membranaceis denique in fila flexuosa solutis eineto. Foliis inaequalibus; 
culmeis latioribus brevioribusque, planis 2—3 poll. longis; %—1 lin, 
latis, medio latioribus, acuminatis; foliis fasciculorum sterilium triplo 
angustioribus, 6—12 poll. longis; omnibus gramineo-viridibus, mollibus, 
complicatis, glabris, margine scabris. Ligula foliorum eulmeis, protensa, 
truncata, %,—A lin. longa, interdum lacera. Panicula ovata cernua, 
multispieulata, 1'%,—2 poll. longa; ramis inferioribus 2—3—5 semiverti- 
cillatis, flexuosis, erecto-patulis, basi longe nudis, pedicellisgue scabrius- 
eulis, apice spieuligeris. Spiculis ovato-lanceolatis, acutis, 41/, lin. longis, 
subquadrifloris, cum pedicello quinti floris. Flosculis liberis viridibus vel 
violaceo-variegatis, ab inyicem distantibus, oblongis. Axe glabro. Valvis 
inaequalibus, oblongis, trinerviis, extus infra apicem scabris flosculum 
infimum subaequantibus. Paleis inferioribus dorso et ante marginem linea 
pilorum densa notatis, obtusiusculis, apice suberosis, quinquenerviis, (nervis 
binis obsoletioribus) a medio ad apicem scabris, interdum variegatis, 
dorso nempe violaceis margine flavidis, vel dorso viridibus apice violaceo 
maculatis. Magnitudine floseulorumque colore maxime variabilis. — Media 
inter P. alpinam et P. laxam —P. traussilvanica Schur herb. Transs. — 
Auf Triften und grasigen Felsenabhängen, Kerzesorer Alpen: Bulla; 
Arpaser Alpen: Vurtop, Podruschel; Grossauer Alpen: Dealo - negro; 


Kronstädter Alpen: Butsets. 5000-6000. Glimmerschiefer. Kalk. Juni, 
August, 


717 


4001. P. minor Gaud. 1. p. 2535 Koch syn. ed. 2, 926; Schur 
sert. n. 3150; Zechb. icon. ÄI, f. 1623. — (P. supina Panz. ap. Sturm 
H. 34.) — Auf feuchten Felsenabhängen und Gerölle der Voralpen- und 
Alpenregion; am Arpasbache; am Bullafall der Kerzesorer Alpen. 5000’. 
Jun. Jul. 

4002. P. tremula Schur sert. p. 86, n. 3151; herb. Transs. — 
Rhizomate fibroso „ caespitoso. Culmo gracillimo erecto, apice subcom- 
presso, supra medium foliato, 9—412 poll. alto. Foliis angustis, linearibus 
sensim acuminatis, Y, lin. lat. 3—4 poll. long., flaceidis, glabris, mar- 
gine scabris. Ligula breviter exserta, '/, lin. longa, recte truncata, sub- 
lacera, foliorum infimorum prolumque novellium rotundata. Vaginis folio- 
rum culmi folium suum subaequantibus; marcescentibus in fila demum 
solutis. Panicula flaceida , apice cernua, rachi magis minusve flexuosa ; 
ramis ramulisque capillaceis, glabris, flexuosis, sub anthesi horizontaliter 
patentibus, tremulis. Spieulis oblongis 3—5 floris 1',—1Y, lin. longis cum 
flosculo imperfecto oblongo pedicellato tabescente,, viridibus vel violaceo 
variegatis. Flosculis oblongis ab invicem distantibus; inferioribus lana 
inconspiecue cohaerentibus, superioribus liberis. Axe piloso. Valvis in- 
aequalibus, acuminatis, trinerviis, dorso scabris, floro infimo brevioribus 
Paleis inferioribus ad medium villosulis, versus apicem scabris, obtusius- 
eulis, quinquenerviis, nervis prominentibus. Valvis paleisque viridibus vel’ 
sub apice macula violaceo variegatis. — (Affınis P. laxae Hänke et P. 
mediae Schur.) — Auf Triften, Felsenabhängen und Gerölle der Ker- 
zesorer- und Arpaser Alpen 5000°—6000‘, Glimmerschiefer; auf dem 
Butsets oberhalb des Klosters Skitt bei Kronstadt, Kalk; auf dem Kuh- 
horn bei Rodna eine kleine dreiblüthige Form; auf der Preschbe bei 
Zood eine sechsblüthig bunte Form. Jun. Aug. 

4003. P. Pseudo-laxa Schur herb. Transs. Proxima antecedenti 
sed omnibus in partibus firmior. Rhizomate fibroso et breviter stoloni- 
fero. Culmo 12—18 poll. Foliis fascieulorum sterilium angustissimis lon- 
gioribusque culmum saepe subaequantibus. Ligula brevissima Y, lin. 
longa rotundata, integra. Flosculis tenuissime villosulis. Paleis obtusis, 
antice violaceo-maeculatis, inconspicue nervosis. — Auf Triften der Fo- 
garaser Alpen zwischen Krummholz. 6000’. Aug. 1851. 

4004. P. laxa Hänke sudet. 118; Bing. 2030 ; Scheuchz. prodr. t. 
4. f. 2; Host. gram. %, t. 457: Sturm H. 29; Zechb. icon. XI, f. 1630— 
1631. — (P. flexuosa Smith. brit. 101. — P. elegans DC. fi. france. 
3, 62.) — Auf Wiesen, Triften, schattigen Abhängen der Alpen. (Bing. 
l. e.) Jul. Septbr. 

a. pallida. Caespitosa. Culmis gracillimis 12 poll, foliisque flaceidis. 
Panicula oblonga, laxa, tremula. Spiculis subtrifloris, pallide viridibus, 
demum stramineis. — (An P. laxa ß pallescens Koch syn. ed. 2, 926 
et in eadem ratione. = P. flavescens Thomas. — P, laxa var. a. pani- 
eulata Schur sert, u. 3152.) — Auf Felsen der Arpaser Alpen: Podruschel, 
Vurtop. 6000‘ Jun. Jul. 

4005. P. supina Schrad. germ. 1, 289; Schur sert. n. 3149; 
Scheuchz. prodr. 20, t. 3, f. 2; Host. gram. 4, t. 27; Zechb. icon. XL, f. 


718 


1622. — (P. variegata Hall. fil. in Schleich. cat. — P. aunua II 
varia Gaud. helv. 4, 243. — P. annua var. ß Koch syn. ed. 2%, 926; 
M. et K. D. Fl. 1, p. 599; Bluff. et Fingerh. comp. 1, A, p. 158, var. y.) 
— Rhizomate fibroso et breviter stolonifero (non annuo). Culmo flaccido 
vel rigidulo subcompresso, 3—6 poll., basi tantum foliato, plerumque 
prostrato. Foliis linearibus caesio-viridibus, elongatis mollibus, abbrevia- 
tis rigidulis. Panicula abbreviata pauciflora, ovata, 6—8 lin. longa, ramıis 
rigidis 2—-3 spieuligeris vel subracemosa; ramis elongatis simplicibus vel 
racemosa brevissimis. Spiculis dilatato ovatis 2—-5—7 floris violaceo-varie- 
gatis. Paleis dorso ad medium viridibus antice obscure violaceis margine 
flavido cinetis. — Auf Felsen und Gerölle der Fogaraser- Arpaser- Kerze- 
sorer- Rodnaer Alpen. Glimmerschiefer. 6000‘. Jun. Jul. 


a. racemosa. simplicissima. = P. laxa var. b. et c. Schur sert. n. 
31352. Panicula racemosa, 9—12 lin. longa, ramis brevibus. Spiculis dila- 
tatis 5—7 floris insignito- variegatis, saepe duplicatis (i. e. spiculae 
binae in uno eodemque gluma). —= (Poa simplex Schur sert. 1. c.) — Auf 
den Arpaser Alpen. Aug. 

b. rigidula. Panicula parum ramosa, 6—8 lin. longa, ovata, ramis 
rigidis. Spiculis minoribus trifloris, oblongis, caesiis et violaceo-variega- 
tis. Culmo evidentius compresso, firmo, 3 poll., basi tantum foliato. Foliis 
caesiis rigidis. Rhizomate subrepente. — Affinis mihi videtur P. arcticae 
R. Brown. (Led. Ross. %, 373.) — Auf Kalkfelsen des Butsets, 7000’. 
Aug. (Ob die hier genannte P. supina die Schrader’sche Pflanze oder 
eine Form von P. laxa ist, kann ich definitiv nicht entscheiden; auf 
‘jeden Fall steht sie dieser letzteren viel näher als der P. annua, von 
der P. supina eine Var. sein soll, welcher Ansicht ich aber nicht bei- 
stimmen kann, da P. supina nicht einjährig ist und durch Habitus, 
Standort und Beschaffenheit der Aehrchen ganz verschieden auftritt. Poa 
annua kommt auf unseren Alpen in sehr verschiedenen Var. bis 7000° 
Elev. vor, bleibt aber immer ihrem wahren Charakter treu, während 
P. supina nie in die Ebene herabsteigt. Auch habe ich mich überzeu- 
gen können, dass P. Jaxa und P. supina von vielen Botanikern konfun- 
dirt und in vielen Herbarien unter beiden Benennungen vorliegen. — Wenn 
P. supina Schrad. nicht als Art behandelt werden kann, so-wäre die- 
selbe, wenigstens meine hier in Rede stehende Pflanze, der Poa laxa 
Hänke und nicht der P.annua anzureihen. Diese P. supina mag wohl 
als P. laxain den meisten Florenbezirken Deutschlands existiren.) 


864. CATABROSA P. Beaur. 
(Trin. Fundam. p. 136; Kunth. En. 1, 396; Nees gen. mon. 1, t. 58.) 


4006. C. aquatica P. Beauv. agr. p. 97, t. 19, f. 8; Ledeb. Ross. 
4, 387; Schur sert. n. 3173. — (Colpodium aquaticum Trin. 1. c. 
395. — Glyceria airoides Rchb. icon. XI, f. 1608; exc. germ. p. 25. 
— G. aquatica Presl. fl. cech. 25. — P. airoides Koel. gram. 194. — 
Aira aquatica L.; Bimg. 1995. — P. aquatica Ledeb. — Molinia 


779 


aquatica Wib. — Hydrochloa airoides Hartm. gr. suec. 146.) — 
Auf sumpfigen Wiesen, an quelligen Orten, in und an Gräben, Sümpfen, 
Teichen, überschwemmten sandigen Orten. Mai, Jul. 

a. salina. tenella. Gracillima. Culmo flaceido decumbente 42% poll. 
basi non radicante. Foliis linearibus angustis %, lin. latis, internodio 
brevioribus. Ligulis protensis %, lin. longis, subacuminatis,, integris. Pa- 
nicula oblongo laxa, ramis semiverticillatis 3—5 horizontalibus post an- 
thesin reflexis. Spieulis minimis bifloris. Valvis inaequalibus, obtusis, in- 
tegerrimis, emarginatis. Floseulo altero brevius pedicellato. Paleis acutis 
quinquenerviis, nervis tribus crassioribus prominentibus. — (Catabrosa 
aquatica ß tenella Schur sert. n. 3173. — C. tenella Schur herb. 
Transs. — C. salina Schur.) — Auf Salzschlamm bei Salzburg und bei 
Szamosfalva. Jul. Aug. 

b. latifolla. Schur sert. 1. c. var. a. — Culmo crasso basi decum- 
bente et longissime repente, 2—3 ped. ad geniculos radicante. Foliis la- 
tissimis, 6 lin. latis, lanceolato-linearibus, 9—12 poll. longis, basi rotun- 
datis, obtusis. Ligula maxima, 2 lin. longa, lacera. Panicula ampla mul- 
tiflora, ovata, 4—6 poll. longa, vagina folii supremi involuta; ramis nu- 
merosis semiverticillatis basi nudis, glabris. Valvis inaequalibus membra- 
naceis obtusis eroso-dentatis. Flosculis oblongis. Paleis apice truncatis, 
erenatis, tenue nervosis. — (0. latifolia Schur herb. Transs.) — An quelli- 
gen Orten, Gräben bei Hammersdorf am Bache. Jun. Jul. 


865. ATROPIS KRupr. fl. Samo). 1345, p. 64. 


(Poae sect. Trin. ]. c. suppl. 4, p. 68. Glyceria sect. Heleochloa Fries. 
Summ. 4, 77. Hydrochloa Hartim. gr. suec. p. 8.) 


4007. A. distang Ledeb. Ross. 4, 388. — (Glyceria distans 
Wahlenb. fl. Upsal. p. 36; Z&chb. icon. XI, f. 1609. — Poa distans Z. 
mant. 32; Bimg. 2018; ‚Host. gram. 2, t. 63; Engl. Bot, t. 986. — P. re- 
troflexa Curt. lond. 6, t. 1. — P. salina Poll. palat. 1, 89; M. Bieb. 
— P. arenaria var. a. Trin. in act. petrop. 6, 1, 390. — Festuca 
distans Kunth. — Molinia distans Hartm. scand. fl. ed. 3, p. 24.) 
— An feuchten bebauten und unbebauten Orten, Wegen, Strassen, 
Mauern, salzigen Orten (Bing. 1. c.): Hermannstadt, Kronstadt; auf allen 
Salzlokalitäten durch ganz Siebenbürgen. Jun. Septbr. 

a. limosa. Schur sert. n. 3171, var. a. — Culmo elato, 2 ped. sub- 
erecto. Foliis rigidis glaueis subconvolutis. Panieula patula, 6—8 poll. 
subpyramidata,; ramis ramulisque valde inaequalibus scabris, sub anthesi 
refractis. Spieulis 5—7 floris, purpureis. Flosculis basi nervisque pilosu- 
lis. Paleis inferioribus ante marginem linea pilorum notatis. Valvis pa- 
leisgue acutiusculis obsolete quinquenervis. (G. capillaris Schur lee 
an Wahlenb.) — Auf Salzboden bei Salzburg; Heuwiese bei Klausen- 
burg. Jul. Aug. 

4008. A. intermedia Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso 
multiculmi , subrepente, culmos florentes fascieulosque foliorum elongatos 


780 


prostratos stoloniformes proferente. Culmo 1—2 ped. basi rectangulo- 
geniculato, striato, glabro. Foliis glaucis , subconvolutis, striatis, glabris, 
siccata griseo-viridibus vel quasi incanis. Ligula semiorbiculata glabra 
t/, lin. longo. Panieula effusa post anthesin subcontracta; ramis inaequa- 
libus semiverticillatis postice nudis, scaberrimis. Spieulis elongato-oblon- 
gis 5—9 floris vivlaceo-purpureo-variegatis. Flosculis anguste oblongis, 
ab invicem subdistantibus. Valvis inaequalibus obtusis, margine ciliatis, 
floro infimo dimidio brevioribus. Paleis inferioribus inconspicue quinque- 
nerviis, rotundato-truncatis, ciliatis, basi in nervis pilosulis; superioribus 
bicarinatis in carinis ciliatis. Media inter A. festucaceam et A. ma- 


ritimam. = (Glyceria distans var. d. salina, maxima, flaccida 
Schur sert. n. 3171. — 6. transsilvanica Schur herb. — G. festucaefor- 
mis Schur [non Heynhold]. — Atropis festucaeformis Schur Oestr. 


bot. Zeit. 1860, p- 249. — G. distans var. colorata spieulis sub- 
octofloris Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 80.) — Auf Salzthon- 
schlamm auf allen Salzlokalitäten : Salzburg „ Torda, Udvarhely , Kolos, 
Maros-Uyvar, Jul. Aug. 

a. Pseudo-maritima. Subsimilis praecedenti sed minor. Foliis angustio- 
ribus glaucis subulato-convolutis, subpungentibus, Panicula pauperata; 
ramis horizontalibus post anthesin deflexis. Spieulis axi adpressis 3—5 
floris, minus variegatis, interdum viridibus. Valvis paleisque acutis. Culmo 
basi geniculato, ramis sterilibus stoloniformibus terrae adpressis praedito. 
— (Glyceria distans var. c. Schur l. c. — Atropis Pseudo-mari- 
tima Schur herb. Transs.) — Auf Salzboden am Bache bei den Salz- 
quellen bei Schellenberg. Aug. auf Salzthonboden bei Kolos. 1846. 

b. arenaria. Simillima antecedenti sed gracilior et suberecta cul- 
misque stoloniformibus destituta. Panicula pauciflora, ramis tenerrimis 
suberectis, spieulis subtrifloris. — (Proxima mihi videtur Glyceriae 
convolutae Fries. nov. mant. Ill.?) — Auf sandigem Salzboden bei 
Udvarhely und Kolos. Jul. 1853. 

4009. A. maritima Ledeb. Ross. 4, 389. — (Glyceria mari- 
tima M. et K. D. Fl.; Koch syn. ed. 2, 933; ZRchb. icon. XI, f. 1611— 
1612. — Poa maritima Huds.; Bug. 2019, Fl. dan. t. 251; Engl. Bot. 


t. 1140. — P. arenaria var. y Trin. — Festuca maritima (©. Koch 
in Linn. XXI, p. 410. — F. thalassica Kunth. gram. 1, 394. — Moli- 
nia maritima Hartm. scand. fl. p. 27. — Hydrochloa maritima 


Hartm. gr. suec. 8.) — Auf sandigen Salzwiesen bei Reps, Kolos, Torda, 
Salzburg (Bmg. 1. c.), wo ich nur die oben genannten Arten und Var. 
beobachtet habe. Jun. Jul. (Für unsere Flora unsicher!) 


866. GLYCERIA R. Brown. prodr. 1. 


4010. G. fluitans R. Brown. 1. c. 1, p. 179; Bmg. 2036; JZechb. 
icon. XI, f. 1615. — (Festuca fluitans L.; Schreb. gr. 37, t.3. — 
Poa fluitans Scop.; Host. gram. 2, t. 77. — Hydrochloa fluitans 
Hartm. suec. 8.) — Auf sumpfigen Wiesen , in Gräben und stehenden 
oder gelinde fliessenden Wässern. Jul. Aug. 


781 


4011. G. plicata Fries. nov. fl. suec. 3, p. 176; Koch syn. ed. 2, 
932; Rchb. icon. XVII, f. 381 ; Nyland. spicil. fl. fenn. 4, n. 14; Rupr. 
in Beitr. z. Pflanzenk. d. r. R. 4, p. 39. — (G. fluitans ß plicata 
Ledeb. Ross. 4, 391.) — In stehenden und gelinde fliessenden Wässern, 
Bächen,, Flüssen, Teichen: an den Teichen bei Reussen; am Reissbach 
bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

4012. G. acuminata Schur herb. Transs. — Subsimilis praece- 
denti sed graeilior. Rhizomate fibroso et repente et stolonifero. Foliis an- 
gustis, 1 lin. latis, sensim attenuatis, acutis et mucronatis. Panicula elon- 
gata, subracemosa, laxa, contracta, cernua. Spiculis oblongo-linearibus, 
solitariis vel inferioribus binatis, brevissime pedicellatis, rachi accumben- 
tibus. Paleis inferioribus vix emarginatis, subacuminatis, septemnerviis, 
— An Gräben und Bächen; auf der Burzenwiese bei Kronstadt. Jul, 
Aug. 1853. 

4013. G. Baumgartenlana Schur. = Poamaritima Bing. herb. 
ejus Transs. (Species incerta!) — Rhizoma ? Culmus completus ? Culmi 
pars superior gracilis, 8 poll., glaber, angulato-striatus, ad apicem foliato. 
Panieula contracto-lobata, oblonga, 12 lin. longa; ramis brevibus basi 
nudis pedicellisque scabris. — Spiculis sexfloris elongato-oblongis , viridi- 
bus, 3 lin. longis. Flosceulis aequalibus suboblongis , imbricatis se tegen- 
tibus, callo piloso insidentibus. Axe glabro. Valvis aequalibus „ patenti- 
bus, maximis, oblongis, flosculos ampleetantibus , spieulam subaequanti- 
bus obtusiusculis, dorso herbaceis, plicatv - quinque nerviis, margine 
albo-hyalino cinctis. Paleis inferioribus obtusis, apice bifidis, lobulis ro- 
tundatis, dorso postice herbaceis, plicato 7—9 nerviüis, antice hyalinis, inter 
nervos dorso margineque longe pilosis. Caryopis libera. Ligula folii supremi 
brevissima, subnulla, ex serie pilorum formata. Foliis complicatis, subtus 
rare pilosis. Vaginis glabris, striatis, ore pilosis. — So war das Bruch- 
stück eines Grases beschaffen „ welches im herb. Transs. Bmg. als Poa 
maritima vorlag. Standorte ? 


867. HYDROCHLOA Hartm. 


4014. H. aquatica Hartm. gram. 8. — (Glyceria aquatica 
Wahlenb.; Sm. comp. engl. Fl. p. 21; Zechb. icon. XI, f. 1614. — G. spec- 
tabilis M. et K. D. Fl. 1, p. 586; Koch syn. ed. 2, 932. — Poa aqua- 
tica L.; Bmg. 20175; Host. gram. 2, t. 60; Leers. herb. t. 5, f. 5; Fl. 
dan. t. 920; Engl. Bot. t. 1315. — P. altissima Mönch. — Molinia 
maxıma Hartm. scand. fl. ed. 2, p. 28.) — An Gräben, Teichen, Süm- 
pfen, stehenden Wässern. Jul. Aug. 


868. MOLINEA Schrank. baier. fl. 4, 334. 


4015. M. caerulea Mönch. meth. 183; Bmg. 2007; Rehb. icon, 
XI, f. 1606. — (M. variabilis Wib. — Aira caerulea_ZL.; Host. gram- 
2,t. 8; Leers. herb. t. 4, f.5; Fl. dan. t. 239. — Melica caerulea 
L. mant. 2%, 325. — Enodium caeruleum @aud. agr. 1, 145. — 


782 


Festuca caerulea DC. fl. franc. 3, p. 46. — Hydrochloa caerulea 
Hartm. gr. 8.) — Auf Moorwiesen in waldigen Gegenden der Bergregion, 
(Bing. 1. c.) Jul. Septbr. 


4016. M. litoralis Host. A. 4, 118; Rechb. icon. XI, f. 1607; 
Schur sert. n. 3175. — (M. caerulea var. ß et y Ledeb. Ross. 4, p. 396, 
— M. arundinacea Schrank. Baier. fl. 336. — M. sylvatica Link. h, 
berol. 4, p. 197. — M. caerulea var. major Bess. — M. caerulea 
M. Bieb. Fl. t. ce. 1, 59; 2, 56.) — Auf sumpfigen Wiesen, an Bächen, 
Flüssen, Gräben, Sümpfen zwischen Weidengesträuch ; auf der Narzis- 
senwiese am Scheweschbach im jungen Wald bei Hermannstadt; an dem 
Burzenfluss in der Nähe der Bienengärten bei Kronstadt. Jul. Aug. 


869. DIPLACHNE P. Beau. agr. 80. 


4017, D. serotina Link. hort. berol. 1, 155; Zechb. icon. XI, f. 
1571: Schur sert. n. 3176. — (Molinia serotina M. et K.; Koch syn. 
ed. 2, 934. — Festuca serotina L.; Dmg. 2058; Host. gram. 2, t. 92. 
— Agrostis serotina L. mant. 30. — Melica nodosa Pill. et Mitterb. 
it. 143. — Bromus strietus Scop. carn. 4, 79.) — Auf sonnigen steini- 
gen sandigen Hügeln, Weinbergen (Bing. 1. c.): Klausenburg. Aug. Septbr. 


870. DACTYLIS /. 


4018. D. glomerata L.; Bing. 2038; Host. gram. 2, t. 94; Sturm 
H. 6; Rchb. icon. XI, f. 1523. — Auf Wiesen, Triften, bebauten und un- 
bebauten Orten, in Wäldern und Hainen. Mai, Aug. 


a. gracilis. pallida umbracola. Panicula spieiformi contracta pallide 
viridis, foliis angustissimis caesiis. — In schattigen feuchten Wäldeın bei 
Hermannstadt. Schur sert. n. 3178 var. a. — (An D. glaucescens 
Willd. en. 3.) 


b. abbreviata. Ramis paniculae brevissimis, spieulis congestis, in- 
florescentiam spieato-lobatam formantibus: Zechb. icon. XI, f. 15%21—1522. 
= (D. abbreviata Bernh. et D. hispanica Roth. — Festuca pha- 
laroides Lam. sec. DC. — D. glomerata var. ß hispanica Koch 
syn. ed. 2, 934; Ledeb. Ross. 4, 369; Schur sert. n. 3178, ß.) — Auf 
Hügeln in Weinbergen bei Hermannstadt. Jun. " 


ec. rigidissima. Caespitosa. Culmo firmo A—1Y, ped., erecto, ad me- 
dium foliato foliisque scaberrimo. Foliis dilatatis, 2 lin. latis, 4—6 poll. 
longis, utrinque hispidis, margine serrulato-scabris. Panicula pyramidata 
lobato-contracta, ramis inferioribus brevibus apice glomerato-spiculigeris 
scabris. Spiculis quadrifloris. Floseulis homomallis. Paleis quinquenervüs 
hirtis, dorso margineque pilosis. — Auf steinigen Orten; Kalkgerölle bei 
Kronstadt; auf unbebauten Orten und am Zibin bei Hermannstadt. Jul. 
August. 


183 


871. CYNOSURUS /. 


4019. C. cristatus L.; Bing. 2015; Host. gram. 2, t. 96; Sturm 
H. 4; Schreb. t. 8, f. 4; Fl. dan. t. 238; Engl. B, t. 316; Leers. n. 99, 
t. 7, f. 4. — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, Gärten. Jun. Aug. 

a. tenuissimus, convolutus. Schur sert. n. 3179, a. — Panicula gra- 
cillima vagina folii supremi inyoluta tenuissima; foliis angustis longissime 
acuminatis. Rhizomate fibroso simpliei. — Auf trockenen Waldwiesen. 
Hermannstadt. Jul. 


872. SCLEROCHLOA P. Beauv. agr, 97, t. 19, f. 4. 
(Griseb. spieil. rum. 2, 444. Parl. fl. ital. 1, 465). 


4020. S. dura P. Beawv. 1. c. 98; Zechb. icon. XI, f. 1516. — 
Poa dura Tirin. 1. c. 4, 391; Scop. carn. 4, 705 Bimg. 2016; Koch syn. 
ed. 2, 936; Host. gram. 2, t. 73. — Festuca dura YVill.— Cynosurus 
durus ZL.; Pollich. pal. 4, 98, t. 4, f£ 4. — Eleusine dura Lam. ill. 


1127. — Sesleria dura Kunth. en. 323. — Auf dürren Orten, auf 
Strassen, Wegen, Feldern, Aeckern. Mai, Jun. 
a. arenosa. Simplex, erecta, gracilis, pallide viridis, mollis. — Auf 


Sandfeldern zwischen Salzburg und Mundra. Jun. (Schur sert. n. 3177, 
var. a.). 


873. VULPIA Gimel. fl. bad. 1, p. 8. 


4021. V. Myurus Gmel. ]. c.; Schur sert. n. 3180; Rechb. exc. 
germ. p. 37. Link. h. berol. 1, 446. — (Festuca Myurus L.; Ehrh. 
calam. exs, n. 145; Koch syn. ed. 2, 937; Bmg. 2050; Host. gram. 2, t. 
93. — Leers. herb. 3, t. 5; Engl. bot. t. 141%; Hoffm. D. Fl. 2, t. 8. — 
F. Pseudo-Myurus Soyer- Willemet. ]. c. p. 132. — Vulpia Pseudo- 
Myurus Rchb. icon. XI, f. 1525. — Festuca Pseudo-Myurus et 
F. seiuroides ©. Koch in Linn. XXI, p. 409. — Megalurus cauda- 
tus Link. en. 4, 115). — Auf sandigen Hügeln an Weinbergen (Bing. 1. c.). 
Jun. Jul. — Var. gracilis panicula secunda gracilis contracta, 
= V. Pseudo-Myurus legitima Zchb. 

4022. V. bromoides Link. hort. 1, 147; Rchb. icon. XI, f. 1529 
— (Festuca bromoides L.; Bing. 2049; Koch syn. ed. 2, 937. — Bro-. 
mus dertonensis All. ped. 2, 249. — B. ambiguus (yrill. pl. rar. 
fasc. 4, p. 10. — Vulpia sciuroides Roth. tent. 2, 130). — Auf san- 
digen Hügeln, Sandfeldern (Dimg. 1. c.). Jun. Jul. 


874. FESTUCA L[. p. p. 
(Festucae genuinae sect. IV, Koch). 


4023. F. Halleri All. ped. 2, 253; Koch syn. ed. 2, 937; Gaud. 
agr. 1, 2355 Zechb. exc. germ. p. 38; Zechb. icon. XI, f. 1535. — Schur 
sert. n. 3182. — F. alpina Sut. Sturm H. 86. — F. ovina var. Spr. 


784 


syst. 1, 352. — Auf Felsen der Hochalpen, Arpaser Alpen: Podruschel, 
Vurtop. 7000‘. Jun. Jul. 

a. scabra. Culmo superne ramulis pedicellisque scabris. Schur sert. 
n. 3182 var. b. Flosculis hispidulis — Fogaraser Alpen. Aug. 

b. rigidifolia. Spieulis majoribus subquinquefloris atro-violaceis; foliis 
rigidis; culmo firmiori. — Auf dem Retyezat der Hunyader Alpen. Juli, 
August. 

c. pallescens vel aurata. Spieulis stramineis vel auratis. F. aurata 
Gaud. agr. 1, p. 234; Iechb. exc. germ. p. 38; Zechb. icon. XI, f. 1534. — 
F. pallida Gaud. — F.Halleria a. gracillima, pallida, simplex, 
panicula subracemosa Schur sert. n. 3182. — Schedonorus au- 
ratus R. et S. syst. 2, 703. — Auf Kalkfelsen der Fogaraser- Kron- 
städter Alpen: Butsets, Königstein. Jul. Aug. 

4024. F. supina Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso, cae- 
spitoso. Culmo firmo 4—9 poll., scabriusculo, striato, erecto, ad medium 
foliato. Foliis rigidiuseulis glauco-viridibus, obtusiusculis, setaceo-convo- 
lutis, glabris, apice serrulatis, prolum sterilium eulmo dimidio brevioribus. 
Ligula brevissima auriculata, auriculis eiliolatis. Panicula demum .con- 
tracta, ramis infimis geminis, canaliculatis, scabris. Spiculis oblongis 
subquadrifloris pedicellatis. Flosculis oblongis subteretibus. Valvis inae- 
qualibus acuminatis, valva superiori basi trinervia. Paleis inferioribus 
inconspicue nervosis in arıstam firmam exeuntibus. Arista scabra palea 
dimidio breviore. Valvis paleisque glabris vel piloso-strigosis, margine 
longe ciliatis viridibus vel violaceo-lividis. Antheris lateolis. — Var. 
piloso-strigosa proxima. F. Kirelowii Sieud. syn. gram. p. 306. 
n. 52 esse videtur. — Ab antecedente F. Halleri inflorescentia admodum 
explicata patula floribus inconspicue nervosis, foliis rigidioribus glaucis 
differt. — Auf Felsen und Gerölle der Hochalpen: Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer- Rodnacr Alpen, Glimmerschiefer; Kronstädter Alpen: Butsets, 
Königstein, Kalk, Hunyader Alpen, Retyezat. 6000‘—7000‘. Jun. Aug. 

4025. F. oligosantha Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso 
caespitoso. Culmo gracillimo, 6—8 poll., superne compresso scabro. Foliis 
filiformi-convolutis, gramineo-viridibus, margine scabris. Ligula minu- 
tissima auriculata, auriculis protensis rotundatis ciliolatis. Panicula tenue 
racemosa, subcontraeta, rachi, ramis pedicellisque scabris. Sp:culis oblongis 
subquadrifloris pedicello longioribus. Floseulis iineari-oblongis, ab inyicem 
parum remotis. Axe hirsuto. Valvis inaequalis floro infimo brevioribus, 
acutis. Paleis inferioribus acuminatis rarissime mucronato - aristulatis, 
glabris, inconspicue nervosis. Valvis paleisque dorside viridibus vel atro- 
violaceis. — Media inter F. Halleri et F. alpinam. — Auf Triften 
der Kronstädter Gebirge, Kalk. Piatra-mare 5000‘. Aug. 1854. 

4026. F. violacea Gaud. agr. 1, 31; Rechb. exc. germ. p. 38; 
Fehb. icon. XI, f. 1537; Bluf. et Fingerh. comp. 1, A, p. 177; M. et K. 
D. Fl. 4, p. 646; Schur sert.n. 3184. — Schedonorus violaceus R. 
et S. syst. 2, 704. -- F. ovina var. y. Koch syn. ed. 2%, 938; Ledeb. 
var. ß. Ross. 4, 350. — Auf Felsen der Arpaser Alpen: Vurtop, Podru- 
schel, Kronstädter Alpen: Butsets, Kalk. Jul. Aug. 


785 


a. filifolia. Culmo flaecido, foliis filifformi-convolutis, spiculis minoribus 
-- Auf dem Arpas. 6000. Jul. 

b. firmior. Foliis culmoque rigidis, spiculis majoribus quinquefloris, 
floseulis longius aristatis. — Auf dem Königstein. 8000‘. Kalk. Aug. 

4027. F'. alpina Suter.; Gaud. agr. 1, 232; FRechb. exc. germ. 
p. 37; Rechb. icon. XI, f. 1533; Bluff. et Fingerh. comp. 1, 1, p. 176; M. 
et K. D. Fl. 1, 644; Schur sert. n. 3183. — F. ovina var. ß. Koch syn. 
ed. 2, 938. — Auf Triften, Felsen, Gerölle der Alpen: Fogaraser- Ar- 
paser- Kerzosorer Alpen. 6000°. Jun. Aug. 

a. pallida. Culmis foliisque flaccidis plus minus elongatis. Panicula 
pyramidato-ovata. Spiculis oblongis. Flosculis glabris vel strigulosis stra- 


mineis. — F. filifolia Schur sert. 1. ce. var. a. et b.— Auf den Arpaser 
Gebirgen. 5000. Juli 1847. 
b. prolifera seu vivipara. — Flosculis in gemmas foliaceis mutatis. -— 


Auf dem Schuler bei Kronstadt. 5000‘. Kalk. Juli. 

4028. F. subracemosa Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso 
laxe caespitoso substolonifero. Culmo tetragono inter angulos costa pro- 
minulo notato; infra medium geniculato ed medium foliato, 8—12 poll. 
Foliis setaceo-convolutis gramineo-viridibus glabris. Ligula subnulla ad 
auriculas minimis reducta. Panicula subracemosa, ramo infimo bispieuligero. 
Spieulis 7—9 lineari-oblongis, 9—13 floris, pedicellatis, 3 lin. longis. 
Rachi ramulis pedicellisque spicula dimidio brevioribus scabris. Flosculis 
lineari-lanceolatis callo glabro insidentibus. Valvis inaequalibus, floro 
infimo dimidio brevioribus, lanceolatis, acutis. Paleis inferioribus dorso 
scabris in aristam validam exeuntibus, quinquenerviis. Valvis paleisque 
pallide viridibus vel dilute amethystinis. Antheris violaceis. Arista palea 
?2/, breviore. Ab P. alpina inflorescentia spieulisjue multifloris primo ad- 
spectu distinguenda. — Auf Gerölle, Kalk, e'serhalb des Klosters Skitt 
auf dem Butsets bei Kronstadt. 7000‘. Aug. 1854. 

4029. F. tenuifolia Siebth. oxon. 44; Bmg. 2040; Engl. B. t. 585; 
Kechb. icon. XI, f. 1532; Spr. syst. 1, 352; Steud. syn. gram. p. 305; 
Leers. herb. ß.t. 8, f.4; Schur sert. n. 3191. — F. ovina var. f. tenui- 
folia M. et K. D. Fl. 1, 642. — F. ovina var. Koch syn. ed. 2, p. 938; 
Bluf. et Fingerh. comp. 1, 1, p. 176; Zechb. exc. germ. p. 376. — FE. 
capillata Lam. fl. franc. 3, 597. — F. paludosa Gaud. agr. 1, 229. — 
Poa capillata Koel. gr. 162; Merat. par. ed. 2, t.2). — (Planta nostra 
hujus nominis spieulis 4—6 floris oblongis, flosculis acutis muticis, foliis 
tenuissimis capillaceis scabris instrueta est.) — Auf schattigen Wiesen in 
der Berg- und Hügelregion (Bing. 1. e.): Kronstadt: Pojana; auf Moor- 
wiesen bei Tartlau. Jun. Jul. 

4030. F. pulchra Schur herb. Transs. — Affinis F. tenuifoliae 
et F. ovinae tamen facillime distinguenda: Rhizomate fibroso, dense 
caespitoso, Culmo gracillimo basi geniculato, 12—15 poll., glabro, tereti» 
striato, ad medium foliato. Foliis prolum sterilium capillaceis 8—10 poll, 
longis, caesio-viridibus, antice scabriusculis; foliis culmeis brevioribus, 
12 lin. longis, planis, vagina multoties brevioribus. Ligula brevissima ad 
auriculas rotundatus reducta. Panicula pauperata 2 poll. longa ovata, 


Schur. Enum. plant. Transs. 50 


786 


cernua, flaccida. Rachi ramis ramulisque scabris; ramis inferioribus binis 
subsolitariis, ramulosis, superioribus simplieibus. Spieulis elliptico-oblongis, 
4-5 floris. Flosculis lanceolatis. Valvis valde inaequalibus; valva inferiori 
breviori, superiori elongato-oblonga acuminata trinervia floro infimo Y, 
breviore. Paleis glabris in aristam subito exeuntibus, basi angulatis, 
quinquenerviis, nervis lateralibus intermediis prominulis. Arista recta 
scabra palea suo triplo breviore. — Valvis paleisque viridibus dorso mar- 
gineque glabris. Antheris violaceis. — Auf bewachsenen sandigen Hügel- 
wiesen: um den alten Berg bei Hermannstadt. Juni 1848. 

4031. E. ovina Z. sp. 108, p. p.; Bmg. 2041; Zechb. exc. germ. p. 37; 
Rchb. icon. XI, f, 1530, 152; Schur sert. n. 3186; Host. gram. 2, t. 84; 
Kunth. suppl. t. 30, f. 1; Steud. syn. gram. p. 305. — Auf dürren Wiesen, 
Triften, Hügeln (Bing. 1. e. mit Ausnahme der alpinen Standorte). Mai, Jul. 

a. villosa (Bimg. 1. e.). Spieulis majoribus, flosculis villosis. 

b. vivipara. (Bmg. 1. c.). Floseulis in gemmas foliaceas mutatis. — 
Schur sert. 1. e. d. — Auf den Hügeln bei Hammersdorf. Juni. 

c. mierantha. Spiculis minimis subquadrifloris; flosculis elongato- 
oblongis, glabris; arista palea subquadruplo breviore. Valvis paleisque 
sordide fuseis. Foliis rigidiusculis scabris culmo brevioribus. Culmo glabro 
10—12 poll. — Auf Mauern und Felsen bei Kronstadt. Kalk. Jun. 

d. eaesio-viridis, Dense caespitosa. Foliis caesiis scaberrimis. Panicula 
effusa. Spiculis majoribus subsexfloris viridibus. Paleis exterioribus piloso- 
eiliatis. — Auf Wiesen, Triften, Hügeln bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

e. sabulosa altissima viridis Schur sert. n. 3186, b.» — Culmo 1'% 
ped. Panicula aucta. Spieulis viridibus subsexfloris. — Auf Sandboden 
zwischen Salzburg und Mundra. Jul. 

f, erubescens seu rubicunda. Foliis brevibus subsetaceo-convolutis, 
calvis margine scabris. Panicula subcontracta; spiculis subsexfloris 
denique fusco-rubris, seu erubescentibus. — Auf Kalkfelsen bei Kron- 
stadt bis 4000‘ oberhalb der Pojana am Schuler. Jul. 

g. montana, saxatilis, glauco-viridis Schur 1. c. var. e. Humilis 6—8 poll. 
Spieulis brevibus subtrifloris; flosculis lanceolatis arista sua triplo lon- 
gioribus. — Auf der Piatra-mare bei Kronstadt, Kalkfelsen bei Orlath. 
Jun. Jul. 

h. caleicola. Foliis rigidis, subcaesiis. Panicula abbreviata; ramis 
inferioribus binis, scabris. Spiculis 3—4 floris sordide violaceis; flosculis 
glabriusculis arista sua triplo longioribus. — Kalkfelsen auf dem Schuler 
und auf Kalkfelsen bei Kronstadt, bis 4000‘. Juni. 

i. subalpina, brevifolia. Culmo gracillimo, tereti, glabro, erecto, nitido, 
purpureo, 40—12 poll. — Foliis brevibus rigidiusculis, demum purpuras- 
centibus. Panicula tenue pauciflora. Spiculis subsexfloris; purpureo-livi- 
dis, flosculis arista triplo longioribus. — Kalkfelsen, auf der Piatra-mare 
bei Kronstadt. 5000‘ Jun. Jul. 

k. livida. Firmior. Culmo 12 poll. basi rectangulo geniculato, glabro, 
angulato, striato, sub panicula tantum scabro. Foliis subcaesio-viridibus, 
complicatis vel culmeis subplanis. — Panicula eflusa, livida. Spiculis sub- 
septemfloris, subteretibus, lineari oblongis. Paleis inferioribus apice scabris 


187 


brevissime aristatis, margine ciliolatis. Antheris violaceis. — F, livida Schur 
herb. Transs.). — Auf Kalkfelsen: Kepellenberg bei Kronstadt. Juni, 
Juli 1854. 

l. praticola. — pratensis. Schur sert. ]. c. var. e. Caespitosa. Culmo 
12—15 poll. subereeto. Foliis mollibus viridibus, scabriusculis. Panicula 
eflusa viridis. Spieulis oblongis 4—8 floris. Floseulis scabris arista sua 


duplo longioribus. Paleis inferioribus margine ciliolatis. — Auf Wiesen, 
im jungen Walde bei Hermannstadt. Jul. 
4032. F. sciaphila Schur herb. Transs. — Caespitosa. Culnıo 


gracillimo i5—18 poll., tereti, scabro, ad apicem foliato. Foliis longissi- 
mis, mollibus, complicatis, gramineo-viridis, enlmo dimidio brevioribus, 
margine vaginisque pilosis. Ligula rotundata exserta strigulosa. Panicula 
flaceida, elongata, demum contracta, cernua; ramis solitariis ramulis 
pedicellisque scaberrimis. Spieulis bifloris cum floro tertio tabescente, 
viridibus, Flosculis elongato-oblongis. Valvis inaequalibus glabris carına 
scabris. Paleis inferioribus inconspicue nervosis substrigosis, carina scabris, 
margine longe piloso-eiliatis. Arista palea sua triplo breviore. — (Schur 
sert. n. 3186, var. f. sylvatica gracilis mollis). — In Liubwäldern bei 
Hermannstadt. Schuler, Piatra-mare bei Kronstadt. 3000‘ Kalk. Jul. 

4033. F. duriuscula Z. sp. 108; Pollich. palat. t. 101; ‚Bing. 
20515 M. et K. D. Fl. 1, 646; Host. gram. 2, t. 83; Leers. herb. t. 8, 
f. 2; Zechb. icon. XI, f. 1538. Pchb. exc. germ. p. 38; Bluff. et Fingerh. 
comp. 1, 1, p. 177; Roth. tent. 2, 126; en. p. 290; Sieud. syn. gram. p. 
306; Schur sert. n, 3187, cum. syn. — F. ovina &. duriuscula Koch syn. 
ed. 2, 938; var. ö. Ledeb. Ross. 4, 351.— F. ovina Schrad, germ. 1, 320. 
— Auf Wiesen, Aeckern, in Gärten, an Zäunen, Hecken, Gebüschen, Wein- 
bergen, Waldrändern in der Hügel- und Bergregion. Jun. Aug. 

a. alpigena = (alpina brevifolia Schur sert. n. 3187, a.). — 
Rigida, glabra, 8 poll. subcaespitosa, culmis erectis, foliis brevibus rigi- 
dis, convolutis, obscurius viridibus, glabris. Panicula abbreviata subrace- 
mosa secunda. Spiculis quinquefloris, sublividis. Arista palea dimidio bre- 
vioribus. — Auf Felsen und Gerölle der Arpaser Alpen. Jun. Jul. 

b. strieta. Subcaespitosa, rigida, strieta. Culmo 1", ped. foliis 
vaginisque glabris. Panicula secunda subcontracta; ramis, ramulis pedicel- 
lisque scabris. Spiculis pallide viridibus glabris. Paleis inferioribus margine 
eiliatis. Vaginis quandoque margine foliisque basi subtus setulosis. — (F. 
stricta Host. gram. 2, t. 86; Bug. 2048; Schur sert. n. 3187, b.). — Auf 
Wiesen und Triften in der Hügelregion (Bmg. 1. e.). Jun. Jul. 

c. subhirsuta. Habitu antecedentis. Culmis, foliis vaginisque glabris. 
Panicula effusa multiflora subsecunda. Valvis paleisque hirsutis. Paleis 
inferioribus longissime ciliatis parum longius aristatis. Arista palea dimi- 


dio breviore. — Auf sonnigen Waldwiesen, Waldrändern, Gebüschen: 
Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 
d. hirsuta. = (F. duriuscula var. g. sylvatica Schur sert. n. 


3187. = F. Baumgarteniana Schur. herb. Transs. F. hirsuta Ding. 
2042 (cum Syn. F. Halleri Aöl. ped. II, n. 2245; Host. gram. 2, t. 85 
Fl. dan. t. 700). — Humilior. Rigida. Subcaespitosa. Culmis 10-12 poll. 


50 


788 


ad medium foliato. Foliis vaginisque hirsutis, caesio-viridibus, setaceo- 
convolutis, eulmo tripto brevioribus. Panicula denique subcontracta, se- 
cunda, ramis solitariis ramulosis pedicellisgue hirsuto-scabris. Spieulis 
quinquefloris, obscure viridibus. Valvis paleisque hirsutis. Arista valida 
scaberrima pelea dimidio breviore. — Auf Wiesen und Triften der Berge 
und Voralpen (Bimg. 1. c.). Fogaraser- und Arpaser Gebirge, auf der 
Mumma bei Zood. Glimmerschiefer 3000-5000‘. Jun. Aug. 

e. elata. Culmo gracillimo 2—3 ped. glabro. Foliis longissimis flac- 
cidis, gramineo-viridibus, glabris, margine scabris, eulmo parum breviori- 
bus. Panicula angusta interrupta 3 poll. longa; ramis solitariis ramulis 
pedicellisque scabris. Spieulis viridibus subquinquefloris. Flosculis elongato- 
oblongis inconspicue neryosis. Arista palea triplo breviore. — (F. duriu- 
scula var. c. et f. longifolia et dumetorum Schur sert. n. 3187). 
— An Hecken, Zäunen, Gebüschen bei Hammersdorf, Hermannstadt, 
Kronstadt. Jun. Jul. 

f. canescens. Schur sert. ]. e. var. d.. — Forma genuina sed magis 
caespitosa et tota canescens. — Auf sonnigen Hügeln: Hammersdorf, 
Gross-Scheuern, Hermannstadt. Jul. 

g. dura.. = (F. dura Host, gram. 2, t. 87: Bmg. 2048; Schur sert. 
n. 3187, var. h. — F. dura Bmg. legitima.) — Auf Triften und be- 
wachsenen Abhängen der Alpen (Bmg. 1. e.). Hunyader Alpen; Parin- 
guluj. Jul. Septbr. 

4034. F. valesiaca Schleich. cat.; Gaud. agr. helv. 1, 285; Zechb. 
exc. germ. p. 38; Zechb. icon. XI, f. 1547; M. et K.D. Fl. 4, 681: Schur 
sert. n. 3185. — (F. ovina var. öd. Koch syn. ed. 2, 938; Ledeb. Ross. 4, 
351, var. y. — F. cinerea Vill. [non DC.]| — F. duriuscula var. 
Schur herb. Transs.) — Auf sonnigen dürren Hügeln und Bergabhängen 
Arpas; Surul oberhalb Portsesd, im Kieferwäldchen oberhalb Boiza, auf 
dem Königstein der Piatra-mare, Schuler bei Kronstadt. Kalk. 3000‘ 
bis 5000°. Jul. 

a. lasiantha. = F. lasiantha Schur herb. Transs. — (an spec.?) Rhizo- 
mate caespitoso substolonifero. Culmo 11%,—2 ped., superne angulato, 
striato, scabro, ad apicem foliato, nodis nudis. Foliis caesio-viridibus, 
mollibus, capillaceo-convolutis, elongatis, retrorsum scaberrimis. Vaginis 
glabris folio brevioribus. Ligula brevissima auriculata, auriculis protensis 
ciliatis. Panicula sub anthesi effusa dein contraeta; ramis infimis solitariis. 
ramulosis, secundis, hirsuto-scabris. Spiculis subquadrifloris, caesio-viri- 
dibus. Floseulis elongato -lanceolatis. Valvis hirsutis, valya superiori 
trinervia. Paleis iif_rior.bus evidenter quinquenerviis, a medio ad apicem 
piloso-strigosis, margine dorsoque longius pilosis aristatis. Arista tenuis 
palea triplo brevior. — In Bergwäldern, Kalk. Kapellenberg, Schuler 
bei Kronstadt. 3000°—4000°. Juli 1854. 

4035. F. colorata Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso, 
tenue caespitoso. Culmo suberecto, 10—12 poll., angulato, glabro. Follis 
rigidis, glauco-viridibus, canaliculato-conduplicatis vel convolutis, glabris, 
culmo multoties brevioribus, prolum sterilium parum longioribus. Vaginis 
glabris folio longioribus. Ligula brevissima minttissime auriculata, auri- 


189 


culis ciliolatis. Panicula pauperata demum subcontracta; ramis secundis, 
infimis solitariis, racemoso-ramulosis, scabris. Spiculis oblongis subquin- 
quefloris, complanatis, maximis, purpureo-variegatis. Flosculis anguste 
oblongis, basi viridibus antice purpureo-violaceis. Paleis inferioribus sub- 
tilissime punetulato-scabris, inconspieue nervosis, in aristam validam 
desinentibus. Arista palea sua Y, vel 4, breviore. (F. Pseudo-dura 
Schur; an F. Pseudo-dura Steud. syn. gram.?) — Auf bewachsenen 
Felsen und kräuterreichen Abhängen in den Arpaser- und Kerzesorer 
Alpen, 5000°--6000‘ Vurtop, Bulla; Rodnaer Alpen: Kuhhorn. Glimmer- 
schiefer. Jun. Aug. 

4036. F. pannonica Wulf. ap. Host. gram. 4, t. 6%; M. et K. 
D. Fl. 1, 652; Roth. en. 273; Zechb. exc. germ. p. 38; Zechb. icon. XI, f. 
1546; Bluff. et Fingerh. comp. A, A, p. 178. — F. duriuscula var. e. 
Schur sert. n. 3187. — Ab omnibus antecedentibus imprimis differt: 
Panicula ovato-oblonga demum contracta, spiculis majoribus sub 10 floris; 
floseulis longius aristatis; arista palea '% breviore; foliis rigidioribus 
setaceo-convolutis, glaucis, retrorsum scabris, — Auf sandigen Aeckern 
in der Hügelregion: Mezöseg, Hammersdorf, Reussen, Mundra. Jun. Jul. 

4037. E. megaphylla Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso 
caespitoso. Culmo curyato-adscendente superne tetragono, striato, scabro, 
10—12 poll., ad apicem foliato. Foliis pallide viridibus, subcaesiis, fili- 
formi canaliculatis, longissimis, flaccidis, glabris vel versus apicem sca- 
briusculis; culmeis superioribus vagina suo dimidio brevioribus. Ligula 
brevissime exserta biauriculata ciliolata. Panicula flaccida denique sub- 
contracta; ramis solitariis, ramulis canaliculatis pedicellisque scabris. 
Spieulis subquinquefloris lineari-blongis cum flosculo imperfecto tabescente, 
Floseulis divaricatis lineari - lanceolatis, viridibus. Rachi scabriuscula. 
Valvis inaequalibus; valva superiori floro infimo '/, breviore, crassinervia, 
carina nervisque prominulis. Paleis inferioribus inconspicue quinquenerviis 
in ariıstam exeuntibus. Arista recta scaberrima palea sua parum brevior. 
Valvis paleisque, glabris, dorso scabris margine ciliatis. — In Felsenritzen 
der Alpen, am Bullafall der Kerzesorer Alpen, Glimmerschiefer 6000°; 
auf dem Arpas, auf dem Königstein bei Kronstadt. Kalk. 7000. Juli, 
August. 

4038, F. amethystina Host. gram. 2, t. 89; Bing. 2044; Zechb. 
exc. germ. p. 37; chb. icon. XI, f. 1536; M. et K. D. Fl. 1, 653; Bluff. 
et Fingerh. comp. 1, 1, p. 178. — (F. ovina var. n. Koch syn. ed. 2, 
938). — Auf sonnigen sandigen Hügeln, Wiesen (Ding. 1. e.) Jun. Jul. 

a. subaristata, Caule foliisque pallide viridis. Flosculis oblongis: 
paleis acutis mucronatis vel aristulatis. — (Schur sert. n. 3189, a.). — 
Auf sandigen Hügeln. Boiza. Jun. 

4039. F. caerulans Schur herb. Trauss. Caespitosa. Culmo gra- 
eillimo 4'/, ped., apice cernuo, ad medium foliato, amethystino. Foliis 
mollibus, setaceis, elongatis, caesio-viridibus retrorsum scaberrimis. Pani- 
cula flaceida cernua; ramis capillaceis scabris, flexuosis, subracemosis. 
Floseulis oblongis evidentius quinquenerviis, caeruleo-amethystinis. Rachi 
scabra. Antheris violaceis. Valvis paleisque obtusis, muticis, dorso scabris, 


790 


apice pilosis. — (An F. amethystina Bing. legitima?) — (An F. va- 
un Willd. en. 4, 116 [non Kit.]). — F. ovina d. vaginata Koch 
syn. 2, 939. — F. guestphalica Schur (an Bönninyh. ap. Rehb. 
exc. germ. p. 140°; icon. XI, f. 1548). — Auf en steinigen Hügeln 
(Mezöseg Lerchenfeld. Bmg.) Jun. Jul. 

4040. F. vaginata Kit. ap. Willd. en. hort. berol.; Zrhb. icon. 
XI, £. 1549; M. et K. D. Fl. 1. 652; Rchb. exc. germ. p. 245; Koth. 
en. 293; Gaud. helv. 220; Bess. en. p. 49; Heuff. en. p. 197; Schur 
sert. n. 3190. — F. ovina e vaginata Ledeb. Ross. 4, 331. — F. glauca 
ar. ß. vaginata Bluff. Fingerh. comp. A, A, p. 178. — Auf mageren 
sonnigen Wiesen: bei Reussmarkt, Mühlenbach, Kolos in der M&zöseg, 
bei Talmats am Altflussufer. Jul. Aug. (Planta transsilvanica nostra; 
Rhizomate fibro, panicula ante anthesin subcontracta, ramis ramulisque 
scabriusculis; spiculis griseo-viridibus pallidisve 5-6 floris; paleis ner- 
vosis acutis glabris instructa. Culmo 1'/, ped. firmo supra medium foliato. 
Panieula libera non vagina folii supremi basi eincta). 

4041. FE. glauca Schrad. fl. germ. 1, 322; Bing. 2045; M. et K. 
D. Fl. 1, 649; Rchb. germ. p. 38; icon. XI, f. 1542; M. Bieb. fl. T. e. 3, 
p- 72; Lam. ill. 46, f. 3; Bluff. Fingerh. 1, 1, p. 178; Sturm H. %6; Host. 
gram. 2, t. 88; Schur sert.n. 3188. F. duriuscula y. laevigata Gaud. 
agr. 1, 351. — F. laevigata Chlairv. — F. ovina var. &. glauca Koch 
syn. ed. 2, 933; var. ö. Ledeb. Ross. 4, 351. — F. pallens Jost. gram. 
2, t. 88; Zechb. icon. XI, f. 1543— 1544. — Auf sonnigen sandigen Hügeln, 
Triften, Felsen in sehr verschiedenen Formen aus der Ebene bis in den 
Alpen vorzüglich auf Kalksubstrat. Jun. Aug. 

a. curvula. Humilis 6—8 poll. firma. Foliis brevibus; glaucis, glabris, 
convolutis rigidis, ineurvis, Panicula angustata contracta secunda. — 
Schur sert. n. 3188, var. b. = F. curvula Gaud. agr. 1, p. 259. — Auf 
Felsen und Gerölle der Voralpen 6000‘. Arpas. Podruschel. Jul. 

b. rupicola. F. glauca var. a. humilis rupestris Schur sert. n. 
3188. Subcaespitosa. Culmis 6—8 poll. supra mediam foliatis. Foliis 
glauco-viridibus, brevibus, rieidis, subeuryatis, glabris. Panicula paupe- 
rata secunda angusta. Spieula subtrifloris, sublividis. Flosceulis oblongo- 
linearibus, Valvis valde inaequalibus angustis. Paleis inferioribus glabris 
vel scabriuseulis, margine eiliatis, in aristam exeuntibus. Arista palea 
triplo breviore. — Auf Felsen der Fogaraser- Arpaser Alpen. 6500‘. 
Jun:, Juli. 

c. Hallerivides. Culmo gracillimo 6—9 poll. Foliis tenuissimis, Daceidis, 
glaueis, culmum aequantibus. Panicula pauciflora subracemosa secunda. 
Spieulis subtrifloris. Flosceulis lineari-oblongis. Valvis inaequalibus acutis- 
simis. Paleis inferioribus lividis vel sordide viridibus hirsutis glabrisve 
margine longe ciliatis. Arista palea dimidio breviore. Habitu F. Halleridis 
sed firmior. — F. Hallerioides Schur herb, Transs. — Auf Felsen der Foga- 
raser- und Arpaser Alpen: Arpas, Vurtop, auf dem Butsets die var. 
glabra. Kalk. 7000 Jul. Aug. 

4042. F. rigurosa Schur herb. Transs. Rhizomate fibroso caes- 
pitoso. Culmo firmo, suberecto, 12—18 poll. glabro, striatoe. Foliis crassis, 


‘91 


rigidis, convolutis, acutis, subpungentibus, glabris culmoque glaucis. 
Ligula brevissima biauriculata. Panieula laxa effusa, inconspicue secunda, 
cernua, pallide flavida vel straminea; ramis infimis solitariis, brevibus 
dichotomo ramulosis, ramulis capillaceis, flexuosis, scabris. Spieulis 6—8 
floris suboblongis. Flosculis anguste lanceolatis, patentibus. Valvis paleis- 
que pallide viridibus quandoque imprimis siccatione rubicundis. Paleis 
inferioribus inconspicue nervosis, postice glabris, antice scabriuseulis, 
acutis vel breviter aristatis. Arista palea quinquies breviore. Culmis 
foliisque inferne saepe purpureo-pinctis. — Au steilen sonnigen Ab- 
hängen; an den Nagelflüewänden am Altfluss bei Talmats; auf Grobkalk 
oberhalb Portsesd am Fuss des Surul, auf dem Kapellenberg, Rittersteg, 
Salomonsfelsen bei Kronstadt. 1500°—3000’. Jun. Jul. — (Hat mit der 
im Hostischen Herbar als: F. palens aufbewahrten Exemplaren die 
grösste Aehnlichkeit, ist aber von F. pallens der Floristen, welche 
dieselbe zu F. glauca Schrad. ziehen, verschieden). 

4043. F. saxatilis Schur herb. Transs. — Proxima F. rupestri 
Host. (non R. S$.) sec. herb. Hostii vindob. — Rhizomate fibroso et 
breviter stolonifero. Culmo erecto, tereti, striato, glabro ad apicem fere 
foliato, gracillimo, superne subflexuoso, cernuo, interdum binodo, 12—15 
poll. Foliis longissimis, filiformi convolutis, glabris, caesiis, prolum steri- 
lium culmum aequantibus; culmeis brevioribus; folio supremo vagina 
hyalino marginata breviore. Ligula parum exserta, truncata, biauriculata. 
Panicula flaccida ovata, demum subcontracta, 2 poll. longa, ramis soli- 
tariis, apice ramulosis, spieuligeris. Rachi, ramis pedicellisque setoso- 
scabris. Spicula 4—5 floris, oblongis, acutis. Flosculis lanceolatis erecto- 
patulis. Axe hinc piloso illine glabro. Valvis inaequalibus, acutissimis. 
trinerviis, apice scabriusculis. Paleis inferioribus glabris, inconspieue ner- 
vosis, apice scabris, aristatis, pallide viridibus vel antice dilute violaceis. 


Arista palea triplo breviore. — Auf Kalkfelsen der Alpen: Königstein 
bei Kronstadt. 6000‘—7000‘. August 1854. 
4044. F. glaberrima Schur herb. Transs. — Ab antecedente 


maxime affine imprimis differt: Rhizomate magis caespitoso. Foliis glaber- 
rimis mollibus longissimis. Spieulis 3—5 floris brevioribus minoribusque. 
Floseulis oblongis, cylindraceis. Axe glabro. Paleis inferioribus obtusis, 
mutieis, quinquenerviis. Valvis paleisque sordide viridibus et in colorem 
violaceum vergentibus. Proxima F. tenuifoliae, F. caerulanti et 
amethystinae, ab omnibus loco natali characteribusque supra datis satis 
distineta. — Auf schattigen Felsen zwischen Alnus viridis auf dem 
Arpäs und am Bullafall der Kerzesorer Alpen. Kalk oder in dessen Nähe 
6000‘. Jun. Jul. 

4045. F. heterophylla Lam. fl. franc. ed. 3, 2, p. 600; Haenke 
ap. Jacq. in coll. 2, p. 93; Host. gram. 3, t. 18; Schur sert. n. 3199 
(®. duriuscula Z. syst. nat. 2, 96; Schrad. germ. 1, 328, a. — F. du- 
metorum Roth. 2, 296; Fl. dan. t. 700. — F.nemorum Leyss. in Abh. 
der hall. naturf. Ges. 1, 368; Rehb. exe. germ. p. 39, Kchb. icon. XI, f. 
1558; Bing. 205%). — In Wäldern, Gebüschen, Weinbergen, der Hügel- 
und Bergregion: Hermannstadt, Kronstadt. Mai, Jun. 


792 


a. homophylla. Schur sert. var. a. n. 3199. Foliis omnibus planis in- 
ferioribus et prolum sterilium angustioribus. Spieulis majoribus 5—7 floris 
viridibus: Culmo firmiori. — Zwischen Gebüschen bei Hammersdorf. Jun. 

b. sordida. Foliis infimis angustissimis, culmeis latissimis 1'/, lin, latis 
et longissimis. Culmo firmo 3 ped. Panicula laxa, elonganta, cernua; ra- 
mis, ramulis pedicellisque scaberrimis. Spiculis oblongis subquinquefloris. 
Floseulis oblongis teretibus atro-viridibus. Paleis inferioribus dorso scabris 
in arıstam validam exeuntibus. — In Laubwäldern der Preschbe und des 
Götzenberges bei Heltau. Glimmerschiefer. 4000°. Jun. Jul. 

c. prorepens alpina Schur sert. n. 3199 var. ß. = F. rubro-heteropbylia 
Schur. Simillima antecedenti var. ß. sed minus caespitosa et stolonibus 
elongatis notata. — Auf schattigen Triften der Alpen in der Region des 
Krummholzes. 5000‘. Arpäas, Butian. Jun. Jul. 

4046. F. inarmata Schur herb. Transs.; Schur bot. Rundr. 1853 
suscept. p. 441, n. 196; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859. p. 177. — Affini® 
quidem F. heterophyllae et F. rubrae tamen primo adspectu dis- 
tincta. — Rhizomate fibroso et stolonifero. Culmo glabro 2 ped. Foliis 
prolum novellium longissimis capillaceo-convolutis; culmeis planis vel 
complicatis latioribus brevioribusque. Ligula brevissima biauriculata inter 
auriculas truncata. Panieula flaceida demum contraeta cernua. Spieulis 
oblongis subquinquefloris sordide viridibus. Valvis valide inaequalibus; 
valva superiori flosculum infimum superante. Paleis inferioribus versus 
apicem conspicue nervosis, acutiusceuis, mutjeis, — (F. heterophylla 
var. inarmata et setifolia Schur herb. Transs.). — An schattigen, 
waldigen, felsigen Orten des Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos; auf dem 
Schuler bei Kronstadt. 4000°— 5000‘. Kalk. Jun. Aug. 

4047. F. nigrieans Lam. enc. ill; M. et K. D. Fl. 4, 657; 
Rehb. exc. germ. p. 39; Rechb. icon. XI, f. 1559; Gaud. helv. 230; BDluf. 


oO 
et Fingerh. comp. 1, 4, p. 180. — (F. heterophylla var. Koch syn. ed. 
2, 939. — F. heterophylla var. e. alpina flosculis antice vio- 
laceis foliisque latioribus Schur sert. n. 3199. — F. nigricans 


Schleich. exsiec. — F.rubra Gaud. agrost. Schedonorus nigricans.R. 
et 5. syst. 2, 705). — (Planta transsilyanica nostra hujus nominis rhizo- 
mate fibroso et stolonifero, foliis eulmeis planis brevibus rigidioribus 
glabris vel scabriusculis, flosculis majoribus punctato-scabris atro-violaceis 
notata est). — Auf Triften und Felsen der Alpen: Arpas, Butian, Vurtop, 
Bulla. Glimmerschiefer. 6000; auf dem Butsets bei Kronstadt. Kalk. 
Jun. Aug. 

4048. F. flaceida Schur sert. Fl. Transs. p. 89, n. 3196. — 
— Rhizomate fibroso, dense caespitıso. Culmis suberectis, 10—12 poll. 
striatis, superne scabris, supra medium foliatis, basi fibrillis fuseis seu 
vaginis marcescentibus in fila solutis einctis. Foliis capillaceo-conyolutis, 
striatis, glabriusculis, margine retrorsum scabris, culmeis interdum 3 
brevibus; folio supremo vaginam striatam aequantibus. Ligula brevissima 
biaurita; auriculis rotundatis, glabris. Panicula valde flaccida, laxa, effusa, 
flexuoso-erecta, apice cernua; ramis inferioribus binis, subtrichotomo- 
"amosis ramulisque hirto-scabris. Spiculis elongato-oblongis, subtrifloris, 


193 


floro teritio imperfecto. Flosculis sub anthesi ab invicem distantibus, 
lanceolatis,, sordide viridibus vel tricoloribus. Rachi scabra. Valvis sub- 
acqualibus. Paleis inferioribus quinquenerviis, in aristam rectam exeun- 
tibus, dorso scabris, margine glabris, postice viridibus, medio violaceis, 
margine flavidis, rarissime ex toto flavis, glabris vel tenue strigosis. — 
Auf Felsen der Arpaser- Kerzesorer Alpen: Butian; Arpaser Alpen: 
Podruschel, Arpas; Rodnaer Alpen: Kuhhorn. 6000‘—-7000‘. Glimmer- 
schiefer. Jun. Jul. 

a. aureo-Nava. Spieulis glabris aureo-flayis = F. iniopoda Schur 
herb. Transs. — Arpaser Alpen: Vurtop. Kalk. Jun. 

4049. FE. rubra ZL. sp. 109; Bmg. 2053; Host. gram. 2, t. 82; 
Jechb. icon. XI, f. 1557; Engl. B. t. 2026; Leers. t. 8, f. 4. — Auf Wiesen, 
feuchten Triften, sandigen Feldern, Waldrändern, Flussufern. Mai, Juli. 

a. riparia. Stolonibus eulmiformibus reptantibus. Foliis longissimis 
glabris, apice tantum scabris, infimis complicatis, eulmeis brevioribus 
planis. Panicula effusa demum contracta rubicunda; ramis ramulisque 
scabris. Spieulis lineari oblongis 3—5 floris. Floseulis arreetis. Axe extus 
seabro. Paleis inferioribus apice scabris, brevissime aristatis, quinquener- 


viis, viridibus. — An sandigen Flussufern zwischen Weidengesträuch: 
Talmats und Boiza am Altfluss. Jul. Aug. 
b. dumetorum. Schur sert. n. 3198 var. a. — dCaespitosa et brevius 


stolonifera. Spiculis subquinquefloris. Flosculis sub anthesi divaricatis. 
Paleis inferioribus subquinquenerviis velutino-hirtis, aristatis, sordide 
rubris. (F. duriusculae subsimilis. — F. dumetorum Z. sp. 109. — 
F. barbata Schrank. — F. rubra f. villosa Koch syn. 2, 939.) — 
An Hecken, Zäunen, Gebüschen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

ec. arenaria. Koch syn. ed. 2, 939; Ledeb. Ross. 4, 352 var. ß. Spieulis 
majoribus 5—7 floris. Valvis glabris. Flosculis lanuginoso-hirsutis, viridi- 
bus vel sordide rubris. — F. cinerea DC. fl. france. 3, 51. — F. are- 
naria Osbeck. in etz. suppl. fl. scand. 1, 4. — F. baltica Hohmann 
F. dumetorum ZAafn. daum. og. holsat. 5, 549. — F. villosa Schweig. 
in Hagen chlor. bor. p. 35. — Auf sandigen Wiesen, an Flussufern 
zwischen Gesträuch, bei Talmats den Weinbergen gegenüber; am Altfluss 
bei der Freker Brücke im lockeren Sande. Jul. Aug. 

d. uliginosa. Densius caespitosa et stolonifera, glauca. Foliis rigi- 
dis, capillaceo-convolutis, glaberrimis. Panicula elongata demum con- 
tracta, rachi ramisque scabris. Spiculis minimis subquadrifloris , pallidis 
vel substramineis. Flosculis acuminatis vel brevissime aristatis. — (F. 
turfosa Schur herb. Transs.) — Auf Moorwiesen am Fuss der Arpaser 
Gebirge; am Büdös. Jul. Aug. 

e. pratensis, Rhizomate fibroso et stolonifero, stolonibus culmiformi- 
but. Culmo firmo, 11%, ped. basi dense foliato. Foliis gramineo-viridibus, 
glabris, culmeis brevibus latisque planis. Spieulis viridibus 7—4A floris. 
Floseulis oblongis aristatis, glabris. Arista palea quadruplo breviore, — 
Auf Wiesen bei Kronstadt. Jul. Aug. 

f. angustifolia. (Ding. 1. ce.) foliis angustioribus. — Auf Voralpen: 
Auf Triften des Arpas. Jul. 


794 


g. latifolia. (Dmg. 1. c.) Foliis eulmeis latioribus. Panicula laxa 
acuta, subdiffusa. Spieulis 5—7 floris, longius aristatis. Leers. n. 76, t. 
8, f. 1, ß. — In Wäldern. Jun.. Aug. 

h. alpigena. = alpina rigida pallescens Schur sert. n. 3198 var. d. 
Rhizomate subcaespitoso subrepente. Culmo 2 ped. ad medium fere foliato. 
Foliis brevibus glabris, complicatis. Panicula laxiflora. Spieulis 5 —7 floris. 
Floseulis purpureo-violaceis. Paleis inferioribus inconspicue strigulosis 


longius aristatis. Arista palea triplo breviore. — Auf Triften der Foga- 
raser- Arpaser Alpen, Glimmerschiefer ; Butsets bei Kronstadt. Kalk. 
Jul. Aug. 


i. genieulata. Rhizomate fibroso substolonifero. Culmo basi rectan- 
gulo-geniculato, 40 -12 poll. Foliis glabris culmeis latis planis. Panicula 
effusa; ramis ramulisque scabris. Spiculis maximis 4—7 floris. Flosculis 
violaceo-purpureis, scabriusculis longius aristatis. Arista palea 2, bre- 
viore. — Auf Kalkfelsen des Kapellenberges bei Kronstadt; auf Nagel- 
flüe bei Talmats. Jun. Jul. 

k. multiflora. Spieulis antecedentibus multo majoribus, 7—1A floris, 
6 lin. longis. Flosculis purpureis, glabris. Arista palea triplo breviore. 
Panieula flaceida. — Auf sonnigen Höhen zwischen Gesträuch : Schloss- 
berg bei Kronstadt. Jun. Jul. 

l. montana. Schur herb. Transs, — Rhizomate crasso fibroso caespitoso 
breviter repente. Culmo firmo 3 ped. Foliis rigidiusculis, glabris, infimis 
angustis conduplicatis. Panicula laxa spicularum ditissima ; ramis longis- 
simis laxis, flexuosis, scabriusculis. Spiculis brevibus subtrifloris. Flosculis 
atro-violaceis aristatis. — Auf Wiesen der Bergregion: Kerzesorer Ge- 
birge. 4000‘. Jul. 1847. 

4050. F. Pseudo-rubra Schur herb. Transs. — Rhizomate fibroso, 
caespitoso. Culmo firmo suberecto ad medium foliato, 12—15 poll. glabro, 
striato. Foliis gramineo-viridibus vel in colorem caesium vergentibus, 
mollibus, glabris, planis vel complicatis plus minus dilatatis. Ligula biau- 
rita, brevissima recto truncata. Panicula effusa denique subcontracta ; 
ramis geminis, inferne nudis, angulatis, scabris. Spieulis oblongis, 5—7 
floris viridibus vel variegatis. Floseulis elongato-oblongis, teretibus, gla- 
bris, quinquenerviis, acutis, glabris vel strigoso-pilosis, mutieis arista- 
tisve in una eadem spicula. — Auf Wiesen in Gebüschen am Fuss des 
Götzenberges bei Heltau. Jun. Jul. 

a. subhomophylla. Foliis dilatatis planis, culmeis latissimis 4, lin. 
latis. Spieulis 7 floris. Flosculis infimis acutissimis, superioribus aristula- 
tis, glabris. = (F. Pseudo-nemorum Schur pl. exsice.) — Auf Wiesen in den 
Obstgärten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

4051. F. vulpioides Schur sert. p. 89 n. 3198, var. ß. — Rhizo- 
mate fibroso caespitoso. Culmo erecto 2% ped., tereti, glabro. Foliis pro- 
lum novellium capillaceo-convolutis, 3—6 poll. longis, retrorsum scaber- 
rimis; culmeis rigidioribus, latioribus longioribusque, interdum complica- 
tis, 6—8 lin. longis, scabris; omnibus gramineo-viridibus. Ligula trun- 
cata subauriculata, eiliata. Panicula laxa, effusa, demum subcontracta, 
6 poll. longa; ramis infimis solitariis trichotomo-ramosis ; ramis ramulis- 


195 


que compressis scabris. Spieulis anguste oblongis, demum antice dilata- 
tis, subquinquefloris. Floseulis lineari-oblongis, teretibus. Axe extus scabra. 
Paleis inferioribus inconspicue nervosis, glabriuseulis, basi viridibus, an- 
tice violaceo-purpureis, longissime aristatis. Arista subflexuosa, capillacea 
purpurea, paleam aequante vel superante. — (F. transsilvanica Schur olim 
pl. exsice.) — Auf feuchten Moorwiesen: Lazarethwiese bei Hermann- 
stadt; Burzenwiese bei Kronstadt. Jun. Jul. 1846 — 1854. 


(Sect. Poaechloae Griseb.) 


4052. F. varia Haenke in Jacq. coll. 2, p. 94; Bmg. 2046; Host. 
gram. 2%, t 90; Jechb. exc. germ. p. 39; icon. XL, f. 1552. — (F. acu- 
minata Gaud. agr. 1, 272; DO. fl. franc. 5, p. 265.) — Auf Felsen und 
Gerölle der Voralpen- und Alpeı:region: Fogaraser- Arpaser- Rodnaer- 
Kronstädter Alpen. Jun. Aug. 

a. rigidifolia. Foliis rigidis brevibus , acutis convolutis subpungenti- 
bus. Panicula magis contraeta. Spiculis majoribus, 7—10 floris, purpureo- 
violaceo-variegatis. Rachi paniculae piloso-scabra. — (F. Eskia Ramond. 
ap. DC. fl. franc. 3, 52. — F. varia var. y crassifolia Koch syn. ed. 
2, 940. — F. variıa var. ö Bluf. et Fingerh. comp. A, 1, p. 180. — F. 
Eskia Zechb. exc. germ. p. 39; icon. XI, f. 1555.) — Auf dem Piscu- 
Lauti in den Fogaraser Alpen. (Bmg. herb. Transs.) Aug. 


4053. E'. flavescens Dellard. app. ad. fl. ped. in act. taur. 5, 
pP: 217; Zechb. exc. germ. p. 39; icon. XI, f. 1553; Host. gram. 3, t. 19. 
— (F. zanthica 2. et S. syst. 2, p. 721. — F. flavescens a. Gaud. 
agr. 1, 272. — F. varia var. ß et y Bluf. et Fingerh. comp. A, 1, p. 
180; Schur sert. n. 3193 var. b. — F. varia flosculis pallide fla- 
vis apice violaceis Bmg. herb. Transs.) — Auf Felsen der Fogaraser- 
Arpaser- Kronstädter Alpen, Butsets. Kalk, 6000‘ Jul. Aug. 

4054. F. alpestris I. et S. syst. 2, p. 722; Zehb. exc. germ. 
p- 39; Bluf. et Fingerh. comp. 1, 1, p. 181. — (F. alpina Host. gram. 
4, t. 63; herb. vindob. ejus; Big. herb. Transs.) — Auf Felsen der Kalk- 
alpen bei Kronstadt: Piatra-mare, Königstein. 5000-6000‘. Jul. Aug. 

4055. F. minor Schur. = F. alpestris var. minima Schur 
herb. Transs. Rhizomate fibroso. Culmo firmo 5—6 poll. Foliis rigidis con- 
volutis 1,—2 poll., eurvatis, culmo duplo brevioribus (siccate glaucis). 
Panicula racemosa contracta. Spiculis subquadrifloris stramineis nitidis. 
Paleis inferioribus acutis. — (F. alpina Bing. herb. Transs.) — Auf der 
Piatra-mare bei Kronstadt. Kalk. Jun. 


4056. F. pumila Vi!!. delph. 2, 102; Bug. 2047; Zechb. icon. XI, 
f. 1551; Host. gram. 3, t. 91. Var. floseulis mutieis vel aristatis, foliis mol- 
libus vel rigidioribus. — Auf Felsen und steinigen Abhängen der Kron- 
städter- und Rodnaer Alpen. Jul. Aug. 

4057. F. pilosa Hall. fil. in Sut. fl. helv. 1, p. 56; Koch syn. 
ed. 2, 940; Sturm H. 86; Gaud. helv. 241; Schur sert. n. 3194 var. c. 
— (F. rhaetiea Sut. helv. 1, p. 56. — F. poaeformis Host. gram 
2, t. 81; Zechb, exc. germ. p. 39; icon, XI, f. 1554; Bluf. et Fingerh. 1. 


796 


4, p. 181. — Poa violacea Belland. act. taur. 5, 214, t. 5.) — Auf 
Felsen der Arpaser- Kerzesorer Alpen: Bulla am Wasserfall; Kepre- 
reasze und Arpas. 6000‘. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 

a. straminea. Flaceida. Spiculis pallide viridibus vel strämineis, flos- 
culis mucronatis. Schur sert. n. 3194 var. a. et b. — Mit der normalen 
Form gemeinschaftlich, aber seltener. Arpas. Jul. 

4058. F. spectabills Jan. elench. 2, n. 38; Koch syn. ed. 2, 
941; Rechb. icon. Cent. XVII, f. 329. — (F. spadicea ß nemorosa 
Pollin. fl. veron. A, 147.) — Auf Felsenabhängen der Fogaraser Alpen: 
Piscu-Skeresore und Piscu-Sirna. 6000‘. Aug. 1851. 

4059. F. laxa Host. gram. 2,t. 80; Koch syn. ed. 2, 940; Schrad. 
germ. 1, 331; Jechb. icon. XI, f. 1550; Schur sert. n. 3195. — Auf Fel- 
sen der Voralpen. (Lerchenfeld [sub F. alpina].) Jun. Jul. 

4060. F. Pseudo-laxa Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 22; Schur 
bot. Rundr. 1853 suscept. 111; Schur Verh. d. sieb. Ver. 4859, p. 177. 
Media inter F. laxam et F. spectabilem, sed habitu insignito primo 
adspectu distineta. — Rhizomate repente ramoso. Culmis basi loco folio- 
rum squamis aphyllis coriaceis, albis, nitidis, obtusis, triangulari mucro- 
natis, imbricato-einctis et parum incrassatis, 2—3 ped., erectis, glabris, 
ad medium foliatis. Foliis prolum sterilium longissimis,, gramineo-viridi- 
bus, conduplieatis vel convolutis, striatis, glabris, culmeis brevioribus 
complicatis vaginam subaequantibus. Ligula brevissima Y, lin. longa, 
truncata ciliata. Panicula effusa demum subcontracta, 3—4 poll. longa, 
ramis infimis solitariis basi nudis, flexuosis , erecto-patulis, tenuissimis, 
apice tantum spiculigeris. Rachi ramisque scabriaseculis. Spieulis oblongis 
quadrifloris raro quinquefloris. Flosculis imbricatis se tegentibus, axe spi- 
cularum pilosa. Valvis inaequalibus subherbaceis, hyalino marginatis, 
obtusiusculis, trinerviis spicula suo dimidio brevioribus. Paleis inferiori- 
bus punctulato-hirto-scabris, pallide viridibus , evidenter quinquenerviis, 
obtusiusculis, nervo medio dorsali in mucronem exeunte; paleis superiori- 
bus apice integris in carinis margineque ciliatis. Ovario obconico glabro. 
= (F. laxa Schur olim in litt. [non Host. nee sert. Transs. n. 3195.]) — 
Auf Kalkfelsen des Ecsem-Teteje bei Sz. Domokos. 4000°—5000‘. Jul. 1853. 

4061. F. spadicea L.; Bing. 2056; Host. gram. 3, t. 20; Zchb. 
icon. XI, f. 15615 Sturm H. 26. — (Poa Gerardi All. ped. 2, 245. — 
Schedonorus spadiceus R. et S. syst. 2, 700. — Anthoxanthum 
paniculatum Z. sp. 40.) — Auf Wiesen und Triften der Rodnaer Al- 
pen (Bing. l. c.); Fogaraser Alpen. Jul. Aug. 

4062. F. Scheuchzeriformis Schur. = F. Pseudo-nutans 


Schur herb. Transs. — Affinis F. Scheuchzeri Gaud. sed multo graci- 
lior. — (An F. carpatica Dietr. Gärtn. Lev. in R. et $. syst. 2, 390, 
et in eadem rat. = F. nutans Wahlenb. |non Host.) ; Schlechtend. in 


Linn. 1850, 202; 1860, 619—621.) — Rhizomate breviter repente. Culmo 
gracili, 10 poll., basi geniculato, dein erecto, glabro, tenue striato. Foliis 
angustis, Y, lin. latis, complicatis, saturatius viridibus, nitidis, glabris, 
6 poll. longis; culmeis latioribus, 1Y, poll. longis, vagina sua dimidio 
brevioribus. Ligula protensa, truncata, lacera. Panicula pauperata cernua, 


797 


subracemosa, ramis infimis binis spiculus 1—2 gerentibus ; ramis erecto- 
patulis,, glabris. Spieulis ovatis, 2—3 floris. Flosculis oblongis racheolae 
glabrae insertis, variegatis, nempe postice viridibus antice sordide atro- 
violaceis. Paleis inferioribus quinquenerviis , acutiusculis , dorso scabris; 
paleis inferioribus superioribusque aequilongis, bicarinatis, apice bifidis in 
carinis scabris. Ovario obovato glabro. — Auf Felsen des Butsets im Ja- 
lomitzthal bei Kronstadt. 6000‘ Kalk. Aug. 1854. 

4063. F. sylvatica Vill. delph. 2, 105; Koch syn. ed. 2, 941; 
Zechb. icon. XI, f. 1562. — (F. latifolia Host. a, 1, p. 15%; Zechb. exc. 
germ. p. 40; Zchb. icon. XI, f. 1563. — F. calmaria Host. gram. 4, t. 
60; Sm. brit. 121. — F. decidua Sm. engl. fl. 4, 145. — F. calmaria 
ß Hook. scot. 40. — F. sylvatica Sternb. Denks. 1818, p. 94. — P. tri- 
nervia Schrad. spicil. p. 3; Fl. dan. t. 1145. — P. sylvatica Pollich. 
[non Bmg.] — Bromus triflorus Ehrh. Beitr. 1, p. 90; Galam. n. 36.) 
— In schattigen Laubwäldern der Bergregion: Piatra-mare bei Kron- 
stadt. Kalk. 4000‘. Jun. Jul. 

4064. F. lucorum Schur herb. Transs. — Media inter antece- 
dentem et consequentem. — Rhizomate fibroso submonocephalo. Culmo 
basi curvato dein erecto, firmo, 2—3 ped. subtilissime striato supra me- 
dium foliato, basi foliisque vaginis marcescentibus in fila solutis cincto. 
Foliis brevibus angustisque, gramineo viridibus, infimis 6—9 poll. longis 
2 lin. latis, sensim acuminatis, glabris, margine scabris; culmeis 1'/, poll. 
longis lineari-lanceolatis. Vaginis scabris folio suo quinquies brevioribus. 
Ligula Y, lin. longa, subrovundata, ciliolata. Panicula basi bractea hyalina 
suffulta spicularum ditissima effusa 6 poll. longa. Ramis paniculae binis 
basi nudis, apice dichotomo-ramulosis, tenuissimis, inconspicue scabrius- 
eulis. Spiculis oblongis, compressis, 7—9 floris, viridibus. Floseulis anguste 
oblongis, teretibus, patulis, racheolae scabriusculae insidentibus. Paleis 
inferioribus subtilissime punctulatis, quinquenerviis, subito acuminatis, 
muticis; superioribus apice subulato-bifidis in carinis glabris. Ovario in- 
ferne glabro, apice parce sed longe piloso. — In Bergwäldern bei Kron- 
stadt: Pojana, Schuler; häufig oberhalb der Obstgärten der oberen Vor- 
stadt, Szokeräk, Salomonsfelsen. 3000°—4000‘. Juli 1844. 

4065. F. Drymeja M. et Koch D. Fl. 1, 670; Koch syn. ed. 2, 
942; Schur sert. n. 3200. — (FE. sylvatica Host. gram. 2, t. 78; Bing. 
n, 2057 [non Vill.]. — F. montana Zechb. exc. germ. p. 40; Rechb. icon. 
XI, f. 1564. — F. exaltata Presl. fl. sic. 1, p. 45). — In Laubwäldern 
der Bergregion bis 4000. Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Gebirge. 
Juni, Juli. 

a. fagetina. Rhizomate longissime repente. Culmis confertis basi 
dense foliatis purpureis. Foliis latissimis et longissimis glaueis scabris. 
Spieulis bifloris viridibus. — (F. fagetina Schur herb. Trauss.). — In der 
Buchenregion der Kerzesorer Gebirge. Juli 1847. 

‘4066. F. gigantea Vill. delph. 2, 110; Schur sert. n. 3201. — 
(Bromus giganteus L.; Bmg. 2071, Schreb. gram. 1, t. 11; Host. gram. 
4, t. 6; Zechb. icon. XI, f. 1602; Leers. herb. t. 10, f. 1). — In Wäldern, 
Hainen, Gebüschen, Obst- und Grasgärten, Jul. Septbr. 


198 


a. subtriflera. Schur sub n. 3202 var. a. per errorem typogr. — Humilis 
42 poll., foliis angustioribus. Panicula pauperata, angustata, cernua; spi- 
ceulis subtrifloris. — F. triflora Engl. B. t. 1918. — Bromus triflorus 
L.; Fl. dan. t. 440. — Auf Alpentriften an nördlichen Abhängen des 
Arpas. 5000‘. Juli. 

b. uliginosa. Rigida, 3 ped. et altior. Foliis latissimis brevioribusque, 
lanceolato-linearibus, e basi rotundata sensim acuminatis, 6--8 poll. 
longis 4—6 lin. latis, glabriuseulis, glauco - viridibus. Panicula erecta 
patuia 12 poll. longa; interrupta; ramis horizontalibus. Spiculis 2—3 
tloris, pallide viridibus, demum erubescentibus. Arista erecta flosculum 
triplo superante. — (F. uliginosa Schur mihi species bona esse videtur). 

4067. F. arundinacea Schreb. spieil. fl. lips. (1771) p. 57; Zechb. 
icon. XI, f. 1568. — (F. elatior Host. a. 1, 154; Dmy. 2053. — Bromus 
arundinaceus Zoth. — B. littorius ZRetz.; Host. gram. 1, t. 8. — B. 
elatior Spr. — Festuca spadicea Mönch. — Poa Phoenix Scop. 
— Schedonorus elatior B. Beauv.). — Auf feuchten sandigen Wiesen, 
an Gräben und Flussufern. Jun. Aug. 

a. obtusiflora. Paleis inferioribus obtusis muticis. 

b. mueronata. Paleis inferioribus acuto - mucronatis nervo dorsali 
parum sub apice desoluto. 

c. subaristata. Paleis in mucronam vel ariıstam breyissimam exeun- 
tibus. Spieulis 5—7 floris. 

d. aristata. Spieulis subquinquefloris (3—5 floris) subplanis, antice 
sub anthesi dilatatis. Flosculis oblongis, racheolae scabrae insertis, postice 
viridibus, antice purpureo-violaceis. Valvis valde inaequalibus aristatis, 
quinquenerviis. Paleis inferioribus glabris, versus apicen evidenter quin- 
quenerviis, neryo dorsali sub apice bifida in arıstam validam desinente. 
Arista palea dimidio vel triplo breviore. Palea superiori tenue bifida in 
carinis margineque piloso-eiliatis. — (F.oryzetorum Pollin. fl. veron. 1, 
f. 2, in Zechb. exc. germ. p. 40; Dluf. Fingerh. comp. 1, 4, p. 183. — 
Aira oryzetorum Spr. pag. 2, 18; Kunth. agr. 4, 291; R. et S. syst. 
2, 683. — A. palustris Poll. cat.).. — An Gräben und Flussufern bei 
Hermannstadt: Lazarethwiese, Fleischhackerwiese, Neppendorf gegen- 
über. Jul. Aug. — Die Uebergänge a, b, c, widersprechen der Ansicht 
nicht, dass F. oryzetorum eine selbstständige Art sei, da sie sehr unter- 
scheidend auftritt. 

4068. F. australis Schur herb. Transs. — Affınis F. subulatae 
Bong. Veget ins. Silcha p. 173; Ledeb. Ross. 4, 354, esse videtur. — 
Rhizomate fibroso et brevissime repente. Culmo 2—3 ped., inferne geni- 
culato, dein erecto, flaccido, fistuloso, glabro, striato, ad medium foliato, 
basi vaginis marcescentibus nigris in fila solutis eineto. Foliis planis, 
flaecidis, striatis, glabris, linearibus, longissime acuminatis, margine tantum 
serrulato-scabris; culmeis 12—15 poll. longis 2—2'/, lin. latis; prolum 
sterilium duplo angustioribus, interdum conduplicatis. Ligula brevissima 
truncata, crenulata. Panicula laxa, sub antlıesi effusa, flexuoso-erecta, 
6—9 poll. longa, demum plus minusve contracta; ramis ramulisque com- 
presso semiteretibus, scaberrimis. Spiculis oblongis, subquinquefloris tere- 


799 


tibus. Floseulis imbricatis se tegentibus, anguste oblongis semiteretibus, 
postice viridibus antice purpureo-violaceis, racheolae glabrae fragillimae 
insertis. Paleis inferioribus subtilissime punctatis, quinquenerviis, sensim 
attenuatis, nervo dorsali parum sub apice bifida in aristam desinentibus. 
Arista valida, fusca ciliato-scabra palea dimidio breviore. Ovario obconico 
apice membranaceo-alato, marginato. — (F. arctica Schur olim (momen 
ineptum). — Auf Felsen zwischen Gebüsch an nördlichen Abhängen der 
Alpen und auf Triften zwischen Deschampsia. 6000‘. Fogaraser Alpen: 
Piseu-Lauti, Piscu-Sirna; Arpaser Alpen: Podruschel, Arpas mare. Glim- 
merschiefer. Jul. Aug. 1847—1851. 

4069. F. elatior L.; Host. gram. 2, t. 79. Schreb. 1, t. 2, Leer. 
herb. t. 8, f. 6. — (F. pratensis Huds. fl. angl. ed. 1, 37; Dmg. 2051; 
Rehb. exe. germ. p. 40; icon. XI, f. 1565—1567. — Bromus elatior 
Koel. gram. 214. — Poa curvata Koel. gr. 207. — Schedonorus 
pratensis P. B.) — Auf Wiesen, Triften, unbebauten Orten. Jun, Aug. 

a. alpina violaceo-variegata. Schur sert. n. 3203. 

b. mucronata. Paleis inferioribus sub apice bifido mucronatis. — Auf 
Wiesen bei Hermannstadt. Jul. 

c. mocrostachya. Rhizomate fibroso et repente. Foliis lanceolato- 
linearibus sensim acuminatis. Spieulis maximis 9—13 floris, subplanis, 
lanceolato-ovatis. Flosculis antice dilute, violaceis, acutiusculis. — Auf 
Wiesen und unbebauten Orten: Kronstadt, Hermannstadt, Klausenburg. 
Jun. Jul. 


875. BRACHYPODIUM P. Beauv. agr. 100, t. 19. 


' 4070. B. sylvaticum R. et S. 2, 741; Schur sert. n. 3207. — 
(B. gracile P. Beauv.; Rechb. icon. XI, f. 1; Zechb. exc. germ. p. 19. — 
— Festuca sylvatica Huds. angl. ed. 1, 38. — F. gracilis Münch. 
meth. 191; Bmg. 2061. — Bromus pinnatus ß L. sp. 115. — B. syl- 
vaticus Poll. pal. 1, 118; Zost. gram. A, t. 21. — B. dumosus Will. 
delph. 2, 449. — B. gracilis Weig. obs. 15; M. Bieb. — B. pinnatus 
Pall. Ind. taur. — Triticum sylvaticum Mönch. hess. n. 103. — T. 
teretiflorum Wib.) — In Wäldern, Weinbergen, Hecken, Gebüschen 
(Bing. 1. e.): Hermannstadt. Kronstadt. Jun. Jul. 

4071. B. pinnatum P. Beauv. agr. p. 101; Zechb. icon. XI, f. 
1376; Schur sert. n. 3206. — (Festuca pinnata Mönch. meth. 191; 
Bmg. 2060. — Bromus pinnatus L.; Host. gram. 1, t. 22. — Triti- 
cum pinnatum Mönch. — T. bromoides Wib. werth. 2.) — An Hecken, 
Gebüschen, Weinbergen, Waldrändern, Obstgärten. Jun. Jul. 

a. minus. Rhizomate caespitoso substolonifero. Culmo 12 poll. gra- 
eili. Foliis latiusculis 2 lin. latis, oblongo linearibus pallide viridibus va- 
ginisque glabris. Spieulis rectis 9 lin. longis, pallide viridibus, pilosis. — 
Auf Hügeln an Weinbergen bei Hammersdorf, Talmats. Jul. 

b. rupestre. Culmo 48 poll. Foliis obseurius viridibus. Spiculis lon- 
gissimis reetis vel recurvatis, subfalcatis, glabris. Schur sert. n. 3206 
var. . = (Bromus rupestris Host. gram, 4, t. 7. — Brachy- 


800 


podium pinnatum ß Gaud. var. ß Koch syn. ed. 2, 944. — B. cor- 
niculatum Lam. fl. franc. 5, 608. — B. rupestre R. et S. syst. 2, 
337.) — Auf Hügeln, an Hecken und Gebüschen: Hermannstadt; auf 
dem Kapellenberg bei Kronstadt. Kalk. Jul. Aug. 


ce. caespitosnin.. Rhizomate fibroso caespitoso breviterque stolonifero. 
Culmis numerosis 12--15 poll. Foliis latiusceulis oblongo-linearibus vagi- 
nisque glabris rarissime hirtellis. Spieulis minimis glabris, 5—7 floris. 
Paleis crassinerviis aristatis margine ciliatis. Arista palea duplo breviore. 
= (B. pinnatum var. y Koch syn. ed. 2, 944; var. b. Schur sert. n. 3206. 
—= B. intermedium Schur I. ec. — B. caespitosum R. et $. syst. 2, 737. — 
Bromus caespitosus Host. gram. 4, t. 18. — Triticum grascile et 
T. pinnatium DC.) — Auf Kalkfelsen in der Bergregion : Salomonsfel- 
sen; Kapellenberg bei Kronstadt; Boiza und Rothenthurm bei Hermann- 
stadt. Jun. Jul. bis 2000° Elevat. 


4072. B. setifollum Schur herb. Transs. — (Habitu B. pinnati 
var. c. caespitosi et medium inter B. pinnatum et ramosum. — 
An B. ramosum ß phoenicoides Koch syn. ed. 2, 9442) - Rhizo- 
mate fibroso caespitoso et breviter stolonifero. Culmis basi subramosis 
erectis, 1—1Y, ped., glabris. Foliis setaceo-conyolutis, rigidis, caesiis, 
glabris, prolum sterilium culmo dimidio brevioribus. Spica abbrevyiata 
pauperata e spieulis 3—5—7 formata. Spieulis gracilibus, oblongo-lineari- 
bus, glabris, subquinquefloris. Floseulis lineari-oblongis racheolae glabrae 
insidentibus. Paleis inferioribus a medio ad apicem conspicue nervosis, 
glabris, margine ciliatis. Arista palea multo breviore. — Auf Kalkfelsen 
in der Bergregion: Auf Grobkalk am Fuss des Surul oberhalb Portsesd. 
3000. Jun. Jul. 


876. BROMUS /. 


Sect. I. Serrafaleus Parlatore. Koch. 


4073. B. secalinus L.; Bmg. 2062; Host. gram. 1, t. 1%; Zechb. 
icon. XI, f. 1600—1601; Leers. herb. t. 11, f. 2; Schrad. germ. 1, 147. 
— (B. secalinus legitimus muticus Schur sert n. 3208 var. c. — 
B. secalinus y vulgaris Koch syn. ed. 2, 945.) — Auf Aeckern zwi- 
schen Getreide, auf unbebauten Orten, in Gemüse- und Grasgärten, in 
Weinbergen. Jul. Aug. 


a. macrostachys. Schur sert. n. 3208 var. a. — Spiculis maximis basi 
oyatis pyramidatis, 7—9—11 floris; flosculis evidentius septemnerviis mu- 
ticis vel mucronato-aristatis. — (B. secalinus a. grossus Koch |. e. — 
(B. grossus ß Gaud. agr. 1, 301 teste Koch. — B. grossus a. M. et 
K.) — Auf Getreidefeidern unter Wintersaaten: Klausenburg, Hermann- 
stadt, Kronstadt. Jul. 

b. dilatatus. Schur sert. n. 3208 var. d. Spieulis dilatatis ovato- 
rhombeis; floseulis hirto-scabris muticus vel aristatis. Aristis inaequali- 


bus obtusis rectis palea sua multo brevioribus. — Hermannstadt, Kron- 
stadt, Jul, 


801 


c. divergens, Schur sert. var. ß. Spiculis ovato-oblongis; floseulis 
omnibus aristatis. Arista divergenti-divaricata paleam subaequante — 
(B. secalinus var. 8 divergens Zchb. exc. germ. p. 44. — AnB. 
elongatus Gaud. agr. 1, 305.) — Auf Aeckern unter Saaten: Hermann- 
stadt, Kronstadt. Jun. Jul. 


4074. B. grossus DC. fi. franc. 3, p. 68; Gmel. bad. 4, t. 2; 
Scheuchz. agr. t. 5, f. 9. — (B. velutinus Schrad. 1, 349, t. 6, f. 3. — 
B. multiflorus Smith. brit. 1, 126; Engl. Bot. t. 1884; Zechb. icon. XI, 
f. 1596. — B. multiflorus Lejeune Fl. Spa. [non Host.]; Reichb. icon. 
XI, f. 15945 exc. germ. p. 43.) — Var. Spieulis plus minusve velutinis, 
ramis pedicellisque scabris vel hirtis. — Auf Aeckern unter Wintersaaten 
und auf unbebautem Boden, Wegrändern: Hammersdorf, Gross-Scheuern. 
Jun. Jul. 


4075. B. hybridus Schur herb. Transs. — (Affinis B. secalini, 
racemosi, squarrosi et B. commutati, ab omnibus his habitu pecu- 
liari et indole spicularum distineta.) — Rhizomate fibroso, ramoso. Cul- 
mis 1Y,—2 ped., glabris, supra medium dense foliatis. Foliis saturate 
viridibus, oblongo-linearibus, 2 lin. latis, a medio sensim acuminatis, ner- 
vis albis crassis prominulis, vaginisque utrinque albo pilosis. Panicula sub- 
racemosa magiuscula, cernua; Tamis compressis longissimis setuloso-sca- 
bris, inferioribus subbispieuligeris. Spiculis pendulis, ovato-lanceolatis, 
denique antice dilatatis, 7—9—11—13 floris, 1—1!/, poll. longis, pallide 
viridibus. Flosculis oblongis, dorso scabriusculis, longe aristatis, post an- 
thesin tereti-contractis et ab inyicem parum remotis, aristatis. Arista 
recta valida palea sua dimidio breviore. — Auf Aeckern zwischen Saa- 
ten, Wintergetreide: bei Kronstadt; zwischen Stolzenburg und Reussen; 
auf Gartenschutt und unbebauten Orten vor dem Leichenthor bei Her- 
mannstadt. Jul, Aug. 1847—1854. 


4076. B. squarrosus L.; Bimg. 2063; Aechb. icon. XI, f. 1598 — 
1599; Host. gram. 4, t. 13; Engl. bot. t. 1885; Scheuchz. agr. 251, t. 5, 
f. 41. — (B. volgensis M. Bieb. Fl. t. c. 3, p. 78.) — Auf sandigen 
Aeckern, an Wegen, sonnigen Triften: Hermannstadt. Jun. Jul. 


a. villosus. Koch syn. ed. 2, p. 948. Spiculis maximis 1—11/, poll. 
longis, 11—19 floris molliter villoso-pilosis, longius aristatis. Arista paleam 
aequante. = (B. squarrosus macrostachys Schur sert. n. 3214 var. b. 
— B. squarrosus Host. gram. A, t. 13. — B. villosus @mel. bad. 1, 229. 
— B. hirsutus Schrank.) — Auf sandigen Aeckern. zwischen den Wein- 
bergen bei Hammersdorf. Jun. Jul. 

b. coloratus. (Bmg. ]. c. var. a.) Schur sert. n. 3214 var. a. Omnia 
quam praecedens sed spiculis ramisque panicula quandoque etiam foliis 
saturate purpureis. — Auf sonnigen sandigen Hügeln bei Schässburg 
und Carlsburg. (Ding. 1. ec.) Jun. Jul. 

4077. B. mollis L.; Bmg. 2064; Host. gram. 1, t. 19; Zechb, 
icon. XI, f. 1591—1592%; Leers. herb. t. 11, £. 4, Schreb. gr. t. 6, f. 1, 2. 
— Auf Wiesen, Aeckern, bebauten und unbebauten Drten. Mai, Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. si 


802 


a. nanus. Annuus simplex 6—9 poll. plerumque monostachys. — (B. 
nanus Weigel Obs. 8, t. 1, f. 9; Schur sert. var. a.) — Auf sandigen 
Aeckern und Triften. Truppweise. Mai, Jun. 

b. effusus. Panicula effusa. Spiculis maximis 1 poll. longis in ner- 
viis longe pilosis, intersitiis strigulosis. Culmo 2% ped. foliis dilatatis 
griseo-viridibus. — Subsimilis B. squarrosi. — Auf Wiesen am Zibin 
bei Hermannstadt. Jul. 

c. glabrlusculus. Panicula flaceida. Spiculis glabriusceulis ovato-lan- 
ceolatis, punctulato-scabris. Culmo 1—1!/, ped. foliis angustioribus. Sub- 
similis B. racemosi. — Auf Aeckern und unbebauten Orten bei Her- 
mannstadt. Jul. 

4078. B. racemosus L.; Bmg. 2065; Zechb. icon. XI, f. 1590. — 
(B. pratensis Ehrh. Calam. 16; Koel. p. 230. — B. multiflorus Roth. 
tent. 2, 134.) — Auf Wiesen, Triften, Aeckern, in Obstgärten. Mai, Jun. 

a. brachystachys. Foliis angustis longioribus. Spieulis minimis 4 lin, 
longis, paucifloris (3—5 floris), sordide viridibus, in racemum brevem (2 
poll.) dispositis. — Auf Brachäckern zwischen Stolzenburg und Gross- 
Scheuern. Mai, Jun. 

b. pratorum. Subpaniculatus, ramis infimis ramulosis. Foliis duplo 
latioribus spiculis duplo majoribus, pallide viridibus; 8 lin. longis, 5— 
7—9 floris. — Auf Wiesen bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

4079. B. commutatus Schrad. fl. germ. 1, p. 353; Koch syn. ed. 
2, 946; M. et K&. D. Fl. 1, 683; Zechb. icon. XI, f. 1589; Schur sert. n. 
3209. Var. Culmo 1—2 ped.; inflorescentia paniculata vel exacte race- 
mosa; spiculis viridibus vel purpureo-variegatis; ramis paniculae sub- 
glabris vel scabris; foliis vaginisque plus minusve pilosis , saepe purpu- 
reis. — Auf Aeckern zwischen Saaten, an Wegen, bebauten und unbe- 
bauten Orten: Hermannstadt, Klausenburg, Carlsburg, Kezdi-Vasarhely, 
Kronstadt. Jun. Jul. 

4080. B. patulus M. et K. D. Fl. 4, 685; Koch syn. ed. 2, 947; 
Schur sert. n. 3212; Zchb. icon. XI, f. 1588; Ledeb. Ross. 4, 364. — (B. 
commutatus M. Bieb. F.t. c. 3, 77 [non Schrad.]; Ziz et Koch cat. 
palat. p. 4. — B. secalinus M. Bieb. Fl. t. c. 4, p. 71. — B. multi- 
florus Host. gram. A, t. 14 [non Smith.] ; Bıng. 2066.) — Auf Aeckern 
unter Saaten bei Salzburg; auf unbebauten Orten bei Hermannstadt; 
an Wegen im westlichen Siebenbürgen: Deva, Dobra, Broos. Jun. Aug. 

a. variegatus. Gracilior 12—18 poll. Spiculis purpureo-variegatis, 
elongato-lineari-oblongis 5—7 floris. Culmo foliisque saepe purpureo tinc- 
tis. -—- Auf Aeckeru bei Mühlenbach. Jul. 

4081. B. pendulus Schur sert. p. 90, n. 3212 fetvar.a..=B. 
unilateralis Schur. — Annuus. Culmo gracili 15 poll. glabro. Foliis lineari- 
bus vaginisque piloso-villosis, demum fusco-purpureis. Panicula effusa, 
laxa, cernua; ramis infimis 3—7 longissimis,, filiformibus, apice spieuli- 
geris, scabris, secundis. Spiculis antice dilatatis, 5—7 floris, lineari-lan- 
ceolatis, viridibus,, longissime pedunculatis, unilateraliter pendulis. Flos- 
eulis oblongis, racheolae fragillimae insertis, fructiferis divergenti-patu- 
lis. Paleis inferioribus septemnerviis, punctato-scabris, obtuse bifidis, 


803 


longissime aristatis. Valvis valde inaequalibus; valva infima 3 suprema 
5 nervia. Arista paleam aequante. — (Affinis B. patulo et arvensi.) 
— Auf Aeckern zwischen Saaten bei Hammersdorf, Stolzenburg, auf dem 
Salzburger Berg. Jun. Jul. 

4082. B. arvensis L.; Bmg. 2067; Host. gram. A, t. 14; ZRchb. 
icon. XI, f. 1587; Leers. herb. t. 41, f. 3. — (B. multiflorus Weigel. 
obs.2, t. 1, f.1. — B. versicolor Poll. palat. 1, p. 109.) — Auf 
Aeckern unter Saaten, unbebauten Plätzen. Jun. Aug. 

a. fragilis. = B. fragilis Schur sert. n. 3213 a. — Culmo gracili 12— 
15 poll. glabro, purpureo. Foliis linearibus vaginisque densissime pilosis; 
pilis vaginarum reyersis. Panicula subracemosa, ramis longis erecto-pa- 
tulis, scabris. Spieulis anguste oblongis. Flosculis demum divergenti-pa- 
tulis. Paleis inferioribus purpureis, albo-marginatis evidenter septem- 
neryiis punctato-scabris, ariıstam aequantibus. Tota planta interdum pur- 
pureo-colorata. Subsimilis B. pendula mihi. — Auf sonnigen sandigen 
Feldern und Aeckern bei Salzburg. Jun. Jul. — (Verblüht fast vier 
Wochen früher als die verwandten Arten.) 

b. versicolor. maximus segetalis. Schur sert. n. 3213. -- Unter Win- 
tersaaten bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

e. diffusus, Schur sert. n. 3243. — Planta 2—3 ped. Panicula ampla 
diffusa. Ramis paniculae longissimis, scaberrimis. Spieulis viridibus, ob- 
longis 7—9 floris. Flosculis racheolae tenaci insertis. — Auf steinigen 
Aeckern am Zoodfluss zwischen Talmats und Zood. Jul. Aug. 

d. hyalinus. = B. hyalinus Schur sert. n. 3243 d. Culmo gracillimo 
13 poll., inferne hirco superne foliisque glabro. Foliis mollibus gramineo- 
viridibus. Panicula pauperata erecta. Spiculis 5—7 floris, glabris punetu- 
lato-scabris. Floseulis racheolae fragillimae insertis. Valvis valde inaequa- 
libus, valva infima 3 superiorı 7 nervia. Paleis inferioribus nitidis sep- 
temnerviis „ longe aristatis, postice herbaceis viridibus antice late albo- 
hyalinis, obtusis, emarginatis. Arista paleam aequante. — Auf Gerölle 
am Zoodfluss bei Ruiszaduly ganze Strecken einnehmend. Jul. August 
1846— 1848. 

e. degener. Culmis filiformibus debilibus perturbate intextis, 9—12 
poll. longis, ad apicem remote foliatis, apice spieulam solitariam sub- 
quinquefloram gerentibus. Foliis angustissimis vaginisque pilosis. Spi- 
cula oblonga. Flosculis omnibus perfectis, imbricatis, racheolae scabrae 
insertis, pallide viridibus. Paleis inferioribus septemneryiis, neryis obscu- 
rioribus, binis lateralibus magis approximatis, neryo medio dorsali parum 
sub apice in aristam validam basi dilatatam exeunte. Valvis obtusis her- 
baceis paleisque albo-marginatis. - Am Fusse alter Buchen in feuchten 
Wäldern der Bergregion in lockerer Dammerde kleine Rasen bildend. 
In der Arpaser Buchenregion. 3000‘. Jul. 1847. 


Seet. II. Bromi festucacei Bertol. ital. 1, 676. 


4083. B. asper Murr. prodr. fl. goett. p. 42; Bug. 2070; Host. 
gram. A, t. 7; Zchb. icon. XI, f. 1603. — (B. ramosus Murr. syst. veg. 


Bi 


804 


ed 13, p. 102; non Z. — B. nemoralis Huds. angl. 54. — B. nemo- 
rosus Wall. delph. 2%, 177; Scop. carn. — B. hirsutus Curt. lond. 2, 
t. 8. — B. montanus Pollich. — B. montanus et B. asper Gmel. 
bad. 1, 23%, 24%. — B. altissimus Wib. hols. ap. Rchb. exe. germ. p. 
44.) — In schattigen Bergwäldern. Jul. Aug. i 


4084. B. Pseudo-asper Schur herb. Transs. = (B. asper var: 
transsilyanica montana Schur sert. n. 3215, a. exel. synon.) — Rhi- 
zomate crasso sublignoso fibroso multieipite. Culmo erecto 2—4 ped. su- 
perne scabro, tereti, striato %, foliato. Foliis longissimis, oblongo-lineari- 
bus, a medio sensim acuminatis, supra glabris subtus vaginisque pilosis, 
margine vix scabriusculis. Ligula protensa subacuminata, pilosa lacera. 
Panieula laxa cernua spicularum paupera; ramis infimis binis ternisve, 
longissimis , tenuissimis, simplieibus vel apice ramulosis et spiculigeris, 
scabris. Spiculis lineari-lanceolatis teretibus, 7—9 floris. Flosceulis elon- 
gato-oblongis racheolae scabrae insertis. Paleis inferioribus glabris basi 
ante marginem tantum linea pilorum notatis, quinquenerviis, neryis binis 
intermediis inconspicuis, margine glabris, in aristam rectam paleam 
aequantem desinentibus; paleis superioribus parum minoribus carinis cilia- 
tis. — In der Buchenregion der Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rod- 
naer Alpen bis 4000‘. Jun. Aug. 


4085. B. erectus Huds. angl. 49; Bmg. 2068 ; Zchb. icon. XI, f. 
1604. — (B. agrestis All. ped. 2, 249; Host. gram. 1, t.10. — B, 
perennis VYill. delph. 2, 122. — B. angustifolius Schrank. — B. 
montanus Fl. Wett. — B. arvensis Poll. palat. 4, 413. — B. Pseudo- 
arvensis Koel. gr. 241. — B. asper Poll. ind. Taur. — Festuca 
montana Sav: pis. 1, 118; M. et K. D. Fl.) — Auf sonnigen Wiesen, 
Triften, Hügeln, Aeckern, an Weinbergen. Jun. Jul. 


4086. B. transsilvanicus Schur Oestr. bot. Zeit. 1860, p. 227; 
Schur bot. Rundr. 1853 suscept.; Schur Verh. d. sieb. Ver. 1859, p. 77. 
— (B. erectus var. transsilvanica Schur pl. exsice.) — Rhizomate 
fibroso et breviter stolonifero „ caespitoso, perenni. Culmo 2 ped. subge- 
niculato-erecto, glabro, supra medium foliato, basi foliis confertis parum 
incrassato, vaginis marcescentibus in fila flexuosa solutis cineto. Foliis 
linearibus crassinerviis, glabris; culmeis latioribus 2 lin. latis; prolum 
sterilium longissimis, 2,—%, lin. latis, margine rare pilosis. Vaginis 
glabris. Ligula brevissima ciliata. Panicula erecta, subracemosa, sub an- 
thesi effusa laxa, demnm subcontracta, 6 poll. longa; ramis longissimis, 
infimis quinis senisve apice 1—3 spiculigeris ramulisque scabris. Spiculis 
anguste oblongis, 5—9 floris, 1—1'/, poll. Jongis, ereetis, antice dilatatis. 
Flosculis anguste oblongis, divergenti-patulis,, racheolae extus pilosae 
insertis. Paleis inferioribus subseptemnerviis, (nervis 5. prominulis quorum 
3 evidentius scabris) parum sub apice inconspicue bifidis aristatis. Arista 
recta palea dimidio breviore. Valvis paleisgue magis minusye coloratis 
albo marginatis. Ovario a medio piloso, demum glabro. — Auf Kalkfel- 
sen bei Torotzko, Enyed, in der Hassadek bei Torda. Jul, 1853. 


805 


4087. B. varlegatus M. Bieb. Fl. t. c. 3, p. 79; Ledeb. Ross. 4, 
356. = B. transsilvanicus var. alpigenus Schur herb. Transs. — 
Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt. 6000-7000‘. Aug. 1854. 


4088. B. laxus Hornem. h. hafn. 2, 954; Rechb. exc. germ. p. 44; 
icon. XI, f. 1650; Link. hort. berol. 1, 170; Kunth. agr. 4, 419. — (B. 
inermis ß laxus Jiedeb. Ross. 4, 358. — B. erectus var. a. effusa 
Schur sert. n. 3216. — B. inermis subulatus Trin.) — Auf Kalkge- 
rölle bei Kronstadt; Nagelflüe bei Talmats; in den Weinbergen bei 
Hammersdorf gegen Baumgarten. Jul. Aug. 1850 — 1854. 

4089. B. inermis Leyss. fl. halens. 1, 16, ann. 1761; Z. mant. 
alt. p. 486; ann. 1771; Schreb. A, t. 13; Bimg. 2069; Host. gram. 1, t. 9. 
— (Festuca inermis DC. fl. franc. 3, 49; Zechb. icon. XI, f. 1569. — 
F. speciosa Schreb. — F. Leysseri Münch.) — Auf unbebauten Hügeln, 
vorzüglich Sandboden, an Weinbergen, Gebüschen. Jun. Aug. 

a. aristatus. Spiculis latioribus viridibus vel variegatis. Flosculis 
longe aristatis. Arista palea dimidio breviore. = B. Pseudo-inermis 
Schur sert. n. 3217, a. — Auf Hügeln in lockerem Sande: auf dem Za- 
kelsberge bei Gross-Scheuern und bei Hammersdorf. Jul. Aug, 


Seet. III. Bromi genuini Koch. 


4090. B. tectorum L.; Bmg. 2073; Host. gram. 1, t. 55; Rechb. 
icon, XL, f. 1582; Leers. herb. t. 10, f. 2. — Auf Aeckern, unbebauten 
Orten, auf Dächern, Mauern, Felsen. Mai, Jun. 

a. rubens. Tota planta spiculisgue purpureo-fusca. = B. tectorum 
var. rubens Zochel.; Schur sert. n. 3219 var. c. — Auf Kalkfelsen bei 
Kronstadt, alten Mauern bei Hermannstadt. Jun. 

b. pubescens. Spiculis foliisque viridibus vel dilutius coloratis, pu- 
bescentibus. — (B. murorum Bernh. spec. 2, 31.) — Auf Mauern und 
Dächern bei Hermannstadt. Jun. 1846. 


4091. B. sterilis L.; Bmg. 2072; Host. gram. 1, t. 16; Leers. 
herb. t. 14, f. 4; Zechb. icon. XI, f. 1583. — Auf unbebauten Orten, an 
Waldrändern, Zäunen, Hecken, Weinbergen. Mai, Septbr. 

s. viridis. Foliis spieulisque viridibus. -— Auf unbebauten Plätzen, 
an Zäunen bei Hermannstadt. 

b. purpureus. Tota planta purpureo-fusca. Panicula effusa spiculis 
purpureis pendulis. — Auf Mauern, sonnigen Hügeln, in Weinbergen 
bei Hammersdorf. Jun. Jul. 

e. arrectus. Foliis spieulisque viridibus. Panicula subcontraeta, ramis 
flexuoso ereetis; spieulis minoribus vel majoribus arrectis non pendulis, 
— Subsimilis B. madritensi. — (B. sterilis a. et b. Schur sert. n. 
3218.) -- An schattigen Zäunen und Mauern bei Hermannstadt. Jun. 

4092. B. Baumgarteni Steud. syn. gram. non Zeoth. — B. rigidus 
Bug. herb. ejus transsilv. — Annuus. Rhizomate fibroso. Culmo 12—15 
poll. suberecto, hirsuto. Foliis planis lineari lanceolatis, molliter pilosis, 
margine scabris. Vaginis striatis pilosis. Ligula protensa rotundata, 4 lin. 


806 


longa, glabra, lacera. Panicula subcontracta, 6 poll. longa, ramis brevi- 
bus rigidis rachique hirsutis, 3—5 semiverticillatis. Spiculis maximis, cum 
aristis 2 poll. longis, subquinquefloris, angusto-lanceolatis. Flosculis elon- 
gato-oblongis racheolae fragillimae insertis. Paleis inferioribus scaberri- 
mis quinquenerviis neryis 3 scabrioribus prominentibus, 1, bifidis, longis- 
sime aristatis. Arista recta, ad medium complanata, basi trifurcato-an- 
gulata, scaberrrima, paleam duplo superante. Caryopsis anguste lanceo- 
lata, compressa, inferne glabra,; apice pilosa. Simillimus et affinis B. ri- 
gidi Roth. — Auf dürren Hügeln in Siebenbürgen. (Steud.) (.Bmg. herb.) 


Trib. XV. HORDEACEAE Kunth. 
877. TRITICUM L[. 


4093. T. vulgare Vill. delph. 2, 153; Host. gr. 3, t. 26; Tratı 
Arch. t. 312; Wagner t. 159; Metzger Cereal. t. 1, 2 — (T. cereale 
Bing. 2092.) 

a. aestivum. Bmg. var. a. Flosculis aristatis, 

b. hybernnm. Bmg. var. ß. Flosculis muticis. 

c. velutinum. Flosculis velutinis mutieis vel aristatis. — Kultur- 
pflanze mit weissen, braun-schwärzlichen Früchten, bis 2500‘ Elevat. 

Nicht selten verwildert. Jun. 
4094. T. turgidum L. sp. 126; Koch syn. ed. 2. 950; Host. gr. 
3, t. 98; Metzger Cereal. t. 3. — T. cereale var. y Bimg. n. 2092. 

a. eompositum. Spica a basi lobato-composita. — (T. compositum 
L. syst. ed. 13, 108; Host. gram. 1, t. 27, — T. turgidum var. a. Schur 
sert. n, 3220. — T. cereale var. d. Bmg. n. 2092.) 

b. villosum. Caule foliisque glauco-pruinosis. Spica compaeta. Spicu- 
lis dense villoso-pilosis. — (T. villosum Host. gr. 1, t. 6. — T. vul- 
gare var. c. villosissima Schur sert. n. 3221.) — Kulturpflanze so wie 
hin und wieder verwildert. Jun. Jul. 

4095. T. arundinaceum Schur. Rhizomate ramoso culmos 10— 
15 florentes fasciculosque foliorum proferente. Culmo 4—5 ped. crasso, 
firmo, fistuloso-arundinaceo. Foliis latissimis glauco-pruinosis, 9 lin. latis. 
Spica crassa 6—8—10 poll. longa hexagona, glauca. Flosculis omnibus 
derfeetis, velutinis, longissime aristatis. Seminibus maximis, duris, rufis. 
— Wird hin und wieder in kleinen Quantitäten (ich glaube als Helena- 
weizen) kultivirt und gedeiht als Sommerfrucht, soll aber nicht vortheil- 
haft sein und weniger und schlechteres Mehl liefern. 

4096. T. durum Desf. alt. 114; Koch syn. ed. 2, 951; Metzyer 
Cereal. t. 4. — (T. hordeiforme Host. gram. 4, t. 5.) — Kulturpflanze, 
an Wegen und auf unbebauten Orten verwildert. Jun. Jul. 

4097. T. polonicum Z[. sp. 127; Koch syn. ed. 2%, 951; Host. gr. 
3, t. 31; Tratt. Arch. t. 372; Metzger t. 5 et 6. — Var. muticum et 
aristatum. — Hin und wieder kultivirt, aber nicht im Grossen. Jun. Jul. 

4098. T. Spelta /. sp. 127; Bing. 2093; Koch syn. ed. 2, 951; 
Tratt. Arch. t. 315; Metzger Cereal. t. 6. — Var. muticum et aristatum 


807 


-—- (T. Zea Host. gram. 3, t. 29.) — Kulturpflanze im östlichen Sieben- 
bürgen. Jun. Jul. 


4099. T. dicoccum Schrank. baier. fl. 4, 389; Koch syn. ed. 2, 
951. — (T. Spelta Host. 3, gram. t. 30. — T. Amylum Ser. melang. bot. 
4, 124; Metzger Cereal. t. 7. — T. tricoecum Schübl. bot. Zeit. 3, 2, 
458, t. 1 et 2. — Var. atratum. = T. atratum Host. gram. 4, t. 8.) — 
Kulturpflanze nach Lerchenfeld ann. 1780. 


4100. T. monococcum Z. sp. 127; Bmg. 2094; Host. gram. 3 
t. 32; Metzger Cereal. t. 17; Schübl. Annal. 10, f, 4. — Kulturpflanze 
und häufig verwildert im östlichen Siebenbürgen. (Bmg. l. e.) Jun, 


878. HAYNALDIA Schu. 


Spicae rachis fragillima valde excisa. Spiculae triflorae; flores in- 
fimi hermaphroditi fertiles; flos supremus masculus tabescens. Valvae 
aequales costatae aristatae flosculos subambientes. Paleae inferiores su- 
perioresque aequilongae; palea inferior carinata, acuminata, quinquener- 
via, aristata; palea superior hyalina, breviter bifida bicarinata. Lodieu- 
lae oblongo-ellipticae, glabrae, ovarium aequantes. Ovarium longe pilo- 
sum. Stigmata plumosa. Caryopsis libera. Gramen bienne vel perenne 
inter Agropyrum et Secale medium tenens. 


4101. H. villosa Schur. — (Triticum villosum M. Bieb. Fl. t. 
c. 1, 855 3, p. 94; Koch syn. ed. 2, 951; ZRechb. icon. XI, f. 4399. — 
Secale villosum Z. sp. 124; Bug. 2009, Host. gram. 2%, t. 47. — 
Agropyrum villosum Zink. hort. berol. 31. — Hordeum eiliatum 
Lam. Ene. ap. M. et K. D. Fl. p. 700.) — Auf grasigen Abhängen, 
Hügeln, an Wegen und Ackerrändern: An der Strasse zwischen Her- 
mannstadt und Heltau; bei Riuszaduluj; bei Kolos in der Mezöseg; häu- 
figer im westlichen Siebenbürgen. Jun. Jul. (Perennis.) 


879. CREMOPYRUM Schur. 
(Triticum sect. 2. Cremopyrum Ledeb. alt. 1, 112.) 


4102. C. pectinatum Schur. —= Secalidium peetinatum Schur herb. 
Transs. — (Triticum cristatum Schreb. gram. 2, XII, t. 23, f. 2; 
M. Bieb. Fl. t. c. 1, p. 87; Host. gram. 2%, t. 24. — T. imbricatum 
M. Bieb. Fl. t. c. 1, p. 88, 240; 3, p. 95. — T. pectinatum M. Bieb. 
Fl. t. c. 1, p. 87; 3, p. 87; 3, p. 85. — T. hirsutum Hornem. hort. 
hafn. suppl. p. 13. — T. caucasicum Kichter. — T. muricatum Zink. 
hort. berol. A, p. 97. — Agropyrum muricatum Eichw. — A. cris- 
tatum R. et $.; Zechb. icon. XI, f. 1382; Schur sert. n. 3233. — A. pec- 
tinatum Bess. en. p. 41. — Bromus cristatus L. amoen. II, p. 338.) 
— Auf sonnigen steinigen Abhängen: Im Zoodthale Ruiszaduluj gegen- 
über mit Seealidium pilosum m.; bei Klausenburg ; in der Mezöseg. 
Jul. Aug. 


808 


a. calvum. Valvis flosculisque glabris subglabrisve, spieis spiculisque 
minoribus. Culmo graeiliori 12—15 poll. — Auf den Hügeln bei Ruisza- 
duluj. Jul. 

b. elatius. Culmo 2 ped. et altior. Spica elongata 4—6 poll. Spiculis 
majoribus 6—8 floris. Flosculis longe pilosis = Triticum muricatum 
Fisch. — Agropyrum muricatum R. et S. et Link. |. c. — Bei Kolos 
in der Mezöseg. Jul. 1853. 


880. AGROPYRUM P. Beauv. agr. 101. 


(R. et S. syst. 347. Link. hort. 1, 31. Rchb. exc. germ. p. 20. Bluf. et 
Finyerh. comp. 1, 1, 197.) 


4103. A. repens P. Beauz.; Bmg. 2096 ; Rehb. icon. XI, f. 1384— 
1388. — (Triticum repens L.; Host. gram. 2, t. 21; Leers. herb. t. 
12, f. 3—4.) — Auf Wiesen, Aeckern, Triften, Hügeln, in Weinbergen, 
Gemüsegärten, in Hecken und Gebüschen, überhaupt auf bebautem und 
unbebautem Boden. Mai, Aug. 

a. eaesium. Culmo 12 poll. Spica caesio-pruinosa. Foliis interdum 


convolutis rigidis caesiis. — (A. caesium Presl.) — An sonnigen Ab- 
hängen der Hügel bei Talmats; Hammersdorf. Mai, Jun. 

b. muticum, Valvis paleisque acutis muticis. Foliis viridibus. — Auf 
Aeckern, bebautem und unbebautem Boden. (Bing. l. ec. var. a.) — In 


den Obstgärten bei Heltau und Michelsberg. Jul. 

ce. aristatum,. (-Bmg. l. c. var. ß.) Valvis paleisque aristatis. Arista 
paleam subaequantibus. Foliis planis lanceolato-linearibus, caesiis, supra 
pilosis subtus vaginisque glabris. Spiculis subquinquefloris. Culmo 15—18 
poll. — Auf Hügeln in Weinbergen bei Kronstadt auf dem Kapellenberg 
und Schlossberg. 2000‘. Jul. 

d. mueronatum. Valvis acutis, paleis mucronato-aristatis,, dorso sca- 
briusculis. Culmo 42 poll. basi curvato-adscendente. Foliis gramineo- 
viridibus subconvolutis, supra setoso-scabris. — In den Weinbergen bei 
Hammersdorf, Stolzenburg, alten Berg. Jul. Aug. 

e. bromiforme. — A. bromiforme Schur herb. Transs. Culmo 3 ped. Foliis 
caesiis convolutis rigidis glabriuseulis. Spica elongata 6 poll. Rachi scabra. 
Spieulis remotis subquinquefloris, interdum rubicundis. Flosculis racheolae 
scabrae insertis,, inaequaliter aristatis. Arista flosculorum infimorum 
paleam suam superante. — Auf Sandboden an Flussufern zwischen Wei- 
dengesträuch bei Hermannstadt. Jul. 

f. loliiforme. = A. lolliforme Schur herb. Transs. Culmo firmo 3 ped. 
foliisque caesio. Foliis planis 2 lin. latis apice convolutis, supra setuloso- 
scabris. Spica viridis elongata, 6—8 poll. Spieulis approximatis 12 lin. 
longis, 10—12 floris. Flosculis racheolae scabrae insertis. Valvis mucro- 
nato-acuminatis, densissime striato-nervosis. Paleis inferioribus glabris 
nervosis, in aristam longissimam exeuntibus, inferioribus carinatis; carina 
Pectinato-ciliata. Arista paleam aequante. — Auf Wiesen zwischen Ge- 
sträuch an dem Burzenfluss bei Kronstadt. Aug. 1853. 


809 


g. firmum. Schur sert. n. 3231, var. c. — Spiculis approximatis 
spicam confertam formantibus. Valvis acutiuseulis. Paleis inferioribus 
obtusis mutieis. Foliis caesio-viridibus. — (Tritieum firmum Presl. fl. cuh. 
28. — A. firmum Seidl, Rchb. icon. XI, f. 1383.) — Auf Sandboden in 
den Weinbergen bei Grossau und Neppendorf. Juli 1847. 

h. altissimum,. Schur herb. Culmo 5—6 ped., glabro. Foliis longissimis 
latissimisque, 15—18 poll. longis, 6 lin. latis, a medio longissime acuminatis, 
viridibus vel culmoque tenue pruinosis, supra scabriusculis, margine 
serrulatis. Vaginis foliorum infimorum hirsutis, superioribus glabris. Spica 
410—12 poll. longa, vernua. Rachi scaberrima. Spiculis remotiuseulis, ob- 
longis, complanatis, 6—8 floris. Paleis inferioribus septemnerviis breviter 
aristatis vel mucronatis; superioribus oblongis in carinis pectinato-ciliatis. 
Floseulis racheolae tenaeissimae hirtae insertis. — (A. altissimum Sehur 
herb. Transs.). — Zwischen Gebüsch an Hecken und Zäunen, gleichsam 
klimmend, an den Weinbergen bei Hammersdorf. Aug. 

4104. A. glaucum D. Beauv.; Bing. 2098; Zechb. icon. XI, f. 1389. 
— Triticum glaucum Desf. cat. hort. paris. p. 13; Host. gram. 4, 
t. 10. — T. intermedium @aud. helv. 291 (non Host.). — T. junceum 
Host. gram. 2, t. 22 (non Z.) — T. rigidum Schleich. non Schrad.; 
Weihe gram. — Auf sonnigen sandigen Hügeln: bei Hammersdorf, Gross- 
Scheuern und Stolzenburg; bei Klausenburg;, in der Mezöseg. Jul. Aug- 

a. aristatum. Subcaespitosum minus repens, caesio-glaucum et prui- 
nosum. Foliis partim planis partim convolutis rigidis, prolum novellium 
conduplicatis. Spica 6—8 poll. longa. Rachis sublaevis. Spiculis remotius- 
eulis subquinquefloris. Floseulis aristatis glabris apice compressis scabrius- 
eulis, evidenter quiquenerviis. Aristis palea longioribus vel brevioribus. — 
(An T. littorale Host. gram. 4, t. 9. — A. littorale Zechb. icon. XI, £. 
1390; Bluf. et Fingerh. comp. 1, 1, p. 1982). — Auf Sandhügeln bei 
Salzburg. Aug. 1847. 

b. viviparum. Flosculis in gemmam mutatis. — Auf den Hügeln gegen 
Baumgarten mit Phleum collinum viviparum gemeinschaftlich. Aug. 

ec. tumidum. Ovariis morbosis tumidis ustilagine repletis et corruptis. 
— Mit der vorigen. Jul. Aug. 

d. mucronatum, Flosculis sub apice mucronatis. — Auf Sandplätzen 
bei Talmats. Jul. 

4105. A. truncatum = Triticum truncatum Wallr. in Linn. 
1840, p. 544. — Auf Hügeln bei Carlsburg. (Janka Linn. 1860, p. 622 
cum Citat. Zechb. icon. XI, f. 1389). 

4106. A. intermedium P. Beauv.; Bmg. 2079; Zechb. icon. XI, 
f. 1396—1397. — (Triticum intermedium Host. gram. 2, t. 22; ‚Host. 
A. 1, p. 180). — Var. Valvis paleisque dorso margineque piloso-ciliatis. 
— In den Weinbergen der Hügelregion: Schässburg. — Auf Sandhügeln 
(Bmg. 1. c.) bei Hammersdorf in den Vertiefungen gegen Baumgarten. 
Jul. Aug. 

4107. A. barbulatum Schur sert. p. 91, n. 3230, a. = (A. glau- 
cum var. a. rigidum Schur l.c.= A. pilosum Schur herb. Transs. — 
A. rigidum a piloso-ciliatum Schur sert. n. 3228). — Rhizomate 


810 


ramoso breviter repente. Culmo firmo tereti 2 ped. Foliis lanceolato- 
linearibus, 4 lin. latis, a basi rotundata sensim acuminatis, planis, glauco- 
viridibus; infimis prolumque sterilium duplo triplo angustioribus, condu- 
plicatis, glabriusculis, margine scabris. Spica 6—9 poll. longa. Rachi 
hirsuta margine scabra tenaci. Spiculis 8—10 floris, pallide viridibus. 
Valvis paleisque apice rotundatis muticis vel mueronulatis dorso hirsutis, 
margine longissime piloso-barbatis (barbulatis).. — Auf Alluvial- und 
Sandboden der Hügelregion durch ganz Siebenbürgen: Salzburg, Stolzen- 
burg, bei Torda in der Hassadek, Kalksubstrat bis 2000‘ Elevat. Juni, 
August. 

4108. A. rigidum P. Beaw.; Iöchb. exc. germ. p. 20; Schur sert. 
n. 3228. — (Triticum rigidum Schrad. hort. gött. 1803; Fl. germ. 1, 
p. 392; Koch syn. ed. 2, 952; Ledeb. Ross. 4, 341; I£chb. icon. XL 1.1398 
— T. elongatum Host. gram. 2, t.23. — T. junceum f. giganteum 
Roth. n. Beitr. 4, p. 138. — T. junceum G@mel. ap. Fechb. — Agropyrum 
rigidum et A. giganteum R. et 8. syst. 2, 735; Bluff. Fingerh. comp. 
1, 4, p- 199; Zechb. icon. XI, f. 1398). — Auf sandigen Hügeln bei Her- 
mannstadt; oberhalb der Weinberge bei Hammersdorf; auf dem Zakels- 
berg bei Gross-Scheuern; auf den Sandhügeln bei Salzburg; an Wald- 
rändern bei Talmats. Jul. Aug. 

4109. A. caninum P. Beauv. Rchb. exc. germ. p. 20; Bıng. 2095; 
Rchb. icon. XI, f. 1384. — (Triticum caninum Schreb. spic. fl. L’ps. 
p. 51; Host. gram. 2, t. 25. — Elymus caninus L. Willd.: Schkh. 1, 
t. 19; Engl. B. t. 1372). — An Waldrändern, Gebüschen, Hecken, Zäunen 
(Bing. 1. e.). Jun. Aug. 


a. majus. Bimg. 1. c. — An Gräben bei Hermannstadt, vor dem 
Sagthor links; am Zibin bei Neppendorf. Jul. 


b. trilorum. Graeillimum erectum. Spiculis minimis trifloris floro 
tertio mutico vel submutico. = A. Pseudo-caninum Schur sert. p. 91, n. 3232: 
— Auf Kalksubstrat in der Hassadek bei Torda; bei Kronstadt. Jun. Jul- 


ce. alplnum. Glabrum. Rhizomate subrepente. Culmo gracillimo 12—15 
poll. Foliis vaginisque glabris. Spica erecta vagina folii supremi involuta. 
Spieulis subtrifloris. Flosculis inaequaliter aristatis, arrectis. = A. alpinum 
Schur herb. Transs. — Auf Triften der Hochalpen, an nördlichen Abhängen 
des Butsets oberhalb des Klosters Skitt. 6000‘. Aug. 1854. 


881. SECALE /. 


4110. S. fragile M. Bieb. suppl. fl. T. c. 4, p. 93; Ledeb. Ross. 4 
p. 334; Zechb. exc. germ. p. 22; icon. XI, f. 1400; Bluff. Fingerh. comp. 
1, 1, p. 204; Schur sert. n. 3235. — S. sylvestre Host. gram. 4, t. 11 


— 8. campestre Kit. in Schult. Oestr. A, 179. — Triticum cam- 
pestre R. et S. syst. 2, 769; Roth. en. 395. — Secale cereale Pallas 
in nov. acad. petrop. A, p. 120. — S. glaucum Urv. — Auf dürren 


Triften an Wegen, zwischen Dobra und Deva im westlichen Siebenbürgen. 
Juli 1845. 


811 


4111. S. cereale L.; Bmg. 2008; Host. gram. 2, t. 48; Tratt. 
Arch. t. 311; Schkh. t. 19; Kern. t. 158; Gärtn. 2, t. 831. — Kulturpflanze 
bis 4000° Elevat, z. B. auf Tonches am Königstein häufig verwildert, auf 
Schutt an Wegen. Mai, Jul. 

a. hybernum. Winterroggen (Dmg. |. c.). 

b. aestivum. Sommerroggen. (Bmg. ]. c.). 

c. pilosum. Foliis glaueis flosculis villoso-pilosis. 

d. compositum. Foliis glauco-pruinosis, spica ramosa e spicis plurimis 
composita. Hermannstadt, auf fettem feuchtem Boden. Jul. 


882. ELYMUS /. 


4112. E. europaeus /. mant. p. 35; Dmg. 2039; Zechb. icon. XI, 
f. 1359; Host. gram. 1, t. 28; Engl. bot. t. 1317. — Tritiecum sylva- 
tieum Salisb. — Cuviera europaea Koel. gram. 328. — Hordeum 
eylindricum Murr. prodr. gött. 43. — H. sylvaticum Zuds. — H. 
europaeum All. — H. montanum Schrank. — In Wäldern der Berg- 
und Voralpenregion Jun. Aug. 

4113. E. arenarius L. sp. 122; Koch syn. ed. 2, 95%; Schur sert. 
n. 3226; Schreb. gram. 2, t. 40: Host. gram. 4, t. 12; Fl. dan. t. 847; 
Rchb. icon. XI, f. 1340. — An Flussufern im lockeren Sande: an der Maros 
an der westlichen Grenze Siebenbürgens z. B. bei Zam. Jul. Aug. 1845. 


883. HORDEUM /[. 


4114. H. vulgare L.; Bmg. 2100; Host. gram. 3, t. 34, Tratt 
Oestr. t. 41; Wagner t. 47, Metzger Cereal. t. IX, f.B. D. — Kultur- 
pflanze bis 4000‘ Elevat. — Winter- und Sommergerste: häufig verwil- 
dert auf unbebauten Orten. Schutt. Jun. Aug. 

a. coeleste. (Bing. 1. e.). = H. vulgare f. coeleste L. sp. 125. 
Paleis inferioribus flavidis secidentibus. Caryosis libera. 

b. mierospermum, Coriopsis duplo minor. 

c. nigrum. Valvis paleisque inferioribus nigris. Coryopis corticata. — 
H. vulgare ß. Willd. hort. berol. — Unter Hordeum herastichum, 
selten, bei Kronstadt. Juli. 

4115. H. hexastichum L.; Bimg. 2101; Host, gram. 3, t. 35; 
Tratt. Oestr. 1, t. 43; Metzger Cereal. t. X, f. A. C.; Gaertn. II, t. 81, 
f. 3. — Kulturpflanze, hin und wieder verwildert. Jun, Jul. 

4116. H. distichum L.; Bmg. 2102 cum var. nudum. a.; Host. 
gram. 3, t. 26; Tratt. Oestr. f. 44; Schreb. gram. t. 17; Metzger Cereal. 
t. XI, f. C. F. — Kulturpflanze häufig verwildert. Jun. Jul. 

4117. H. Zeocriton L.; Bing. 2103; Host. gram. 3, t. 37; Schreb. 
gram. t. 17; Tratt. Oestr. t. 44; Metzger Cereal. t. XI, f. B. E.d. — 
Kulturpflanze in der Bergregion 4000‘ und darüber. Jun. 

4118. H. murinum L.; Bing. 2104; Host. gram. 1, t. 32; Schkh. 
t. 19; Fl. dan, t. 629; Rehb. icon. XI, f. 1362. — Auf bebauten und un- 
bebauten Orten, an Wegen, Aeckern, auf Mauern. Mai, Aug. 


812 


4119. H. Pseudo-murinum Tapp. in litt.; Koch syn. ed. 2, 955; 
Schur sert. n. 3243. — (H. murinum var. Hausm. Tir. 1021, 1509: Doll. 
Fl. v. Bad. A, 417.) — Auf unbebauten Plätzen, an Wegen bei Hermann- 
stadt häufig. Jun. Jul. 


4120. H. secalinum Schreb. spic. (1771), p. 148; Bimg. 2105; 
Host. gram A, t. 33; Trin. gr. A, t. 3,4; Schur sert. n. 3244. — (H. pra- 
tense Huds. fl. angl. ed. 2, p. 56 [ann. 1778]; Zechb. icon. XI, f. 1363. 
-- H. nodosum Z. sp. 126; M. Bieb.) — Auf feuchten Wiesen, Triften. 
(Bing. 1. e.) Jun. Jul. 


4121. H. strictum Desf. att. 1, p. 113; Koch syn. ed. 2, 955; 
Link. h. ber. 4, 21. — (H. bulbosum Bertol. fl. ital. [an ZL.?]; Zechb. 
icon. XI, f. 1365. — H. nodosum Sav. cent. 2, p. 37 [non ZL.]) — Auf 
Wiesen, Grasplätzen, auf unbebauten Orten, an Wegen; in der Hügel- 
region auf dem Billak bei Borband; bei Apahida in der M&zöseg; bei 
Salzburg nächst Hermannstadt. (In Siebenbürgen. Janka Linn. 1860, 
p. 622.) 

4122. H. maritimum Withering. arı. 172; Koch syn. ed. 2, p. 
956; Schur sert. n. 32455 Zechb. germ. p. 18; icon. XI, f. 1364; Host. 
gram. 1, t. 34. — (H. geniculatum All. ped. 2, 259, t. 91, f£. 3. — H. 
rigidum Zoth. cat. 1, 24.) — Auf sandigen schlammigen Wiesen und 
Rasenplätzen: Salzburg bei Hermannstadt, Torda, Kolos in der M&zöseg. 
— Auf mehreren Punkten um Hermannstadt: Salzwiese gegen den alten 
Berg; in Vertiefungen in der Nähe der Schwimmschule. Jun. Jul. 


884. LOLIUM L. 


4123. L. perenne ZL.; Dmg. 2010; Schreb. gr. 2, t. 37; Jechb. 
icon. XI, f. 1346. — (L. vulgare Host. gram. 1, t. 25; Leers. herb. t. 
12, f. 1; Engl. Bot. t. 315; Fl. dan. t. 747.) — Auf Wiesen, Triften, 
bebauten und unbebauten Orten. Jun. Aug. 

a. condensatum. = L. perenne var. a. (Bmg. |. c.) Spica latiore, 
densa, secunda, recurva. — Auf Aeckern. Jul. 


b. ramosum. Panicula seu spica composita e ramis spicatis formata, 
spieulis approximatis minoribus. — (‚Bmg. l. e. var. ß; Leers. herb. t. 
XII, f. 4, var. ß. — L. perenne Smith. g. Roth. — L. perenne Sm. d. 
Pers. syn. 4. — L. festucaceum Jechb. icon. XI, f. 1348 [non Link.] 
sec. Neilreich Nachtr. p. 18 sub n. 30. — Schur sert. n. 3246 var. ß.) — 
An Gräben und feuchten Orten. Jul. Aug. 

c. aristulatum. = L. Pseudo-itaiicum Schur herb. Flosculis omnibus vel 
inferioribus tantum aristatis. Arista paleas sua dimidio breviore. — Auf 
Aeckern zwischen Klee und Luzerne bei Kronstadt. Jun. Jul. 


d. tenue. Annuum, gracillimum, fascieulis foliorum destitutis. Spica 
tenue. Spieulis 2—4 floris muticis. Culmo 6—12 poll. graeillimo. — (L. 
tenueZL. sp. 122; Bimg. 2011. — L. perenne f Sm. brit.; Schrad. germ. 
var. a. tenue; JZeoth. germ. 2%, 154; Scheuchz. agr. t. A, 7; prod. t. 2; 
Schur sert. n. 3246 a.) — Auf sandigen feuchten Aeckern an Flussufern 


813 


(Bing. 1. e.): Hermannstadt, Hammersdorf am Bache. Jul. Aug. — (Ob 
unsere Pflanze unter günstigen Umständen mehrjährig sein kann, habe 
ich nicht feststellen können. — Vielleicht liegt auch in dieser Unsicher- 
heit die verschiedene Ansicht über dieses Gras. — Mein L. tenue ist 
immer einjährig und wächst truppweise.) 


4124. L. itallcum Alex. Braun. bot. Zeit. 17, p. 211; Koch. syn. 
ed. 2, 958; Jechb. exc. germ. XVII, f. 238—239. — (L. Boncheanum 
Kunth. en. 4, 436. — L. multiflorum Poiret. in Lam. diet. 8, p. 828; 
DC. fl. france. 3, p. 90.) — Auf Aeckern zwischen Klee und Luzerne; 
in Grasgärten und Parkanlagen ; auf Schutt und unbebauten Plätzen: 
Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. Var. longius breviusque aristatum 
vel raro submuticum. Im Turngarten zu Hermannstadt. Jul. Septbr. 


4125. L. linicola Sonder. in litt.; Koch syn. ed 2, 957; Schur 
sert. n. 3248. — (L. arvense With.; Schrad. germ. 1, 399; Host. gram. 
3, t. 25; Zechb. icon. XI, f. 1337—1339. — L. remotum Hofm. — L. 
annuum Dernh. — L. complanatum Schrad.; Zechb. icon. XI, f. 1341.) 
— Auf Aeckern,, vorzüglich auf Leinfeldern,, selten bei Hermannstadt; 
häufiger bei Kronstadt; häufig im Szeklerlande wo Lein viel gebaut 
wird. Jun. Jul. 


4126. L. temulentum Z.; Bing. 2012; Leers. herb. t. 12, f. 2; 
Host. gram. 1, t. 26; Zechb. icon. XI, f. 1342—1343. — (Crepalia te- 
mulenta Schrank. baier. fl. 4, 382.) — Auf Aeckern unter Saaten, vor- 
züglich Sommersaaten, und unbebauten Orten. Jul. Aug. 


a. leptochaeton. Bluf. et Fingerh. comp. 4, 1, p. 126. Plus minus 
robustum; culmo vaginisque laevibus sublaevibus vel scabris. Spiculis 
majoribus; flosculis brevius aristatis. Arista flexuosa palea sua duplo 


breviore. — (L. speciosum Link. h. 4, 7. — L. robustum Kechb. exc. 
germ. eb icon. XI, f. 1340.) — Zwischen Sommergetreide , Gerste, bei 
Kronstadt. 


4127. L. festucaceum Link. in Linn. 2, 254; Fechb. exc. germ. 
p. 17; Rehb. icon. XI, f. 1347. — (Festuca loliacea Huds. fl. angl. 
ed. 1, p. 38; Curt.; M. et K. 1, 666; Bing. 2059. — F. adscendens 
Retz. prodr. 134. — F. Phoenix Thuill. par. 1, 52. — F. fluitans ß 
loliacea Huds. Engl. Bot. 2, p. 46. — Poa loliacea Koel. gr. p. 207.) 
— Auf feuchten fruchtbaren Wiesen, an Gräben und Sümpfen. Hermann- 
stadt. Mai, Jul. 


885. AEGILOPS _/[. 


4128. A. ovata L. sp. 1489; Koch syn. ed. %, 958 ; JZechb. icon, 
XL, f. 1353; Sturm H. 86; Host. gram. 3, t. 5. — (A. cylindrica Schur 
sert. n. 3251, non Host. — A. geniculata Roth cat. 4, 121. — Phleum 
Aegilops Scop. carn. 4, 55.) — Auf dürren sonnigen Plätzen bei Foga- 
ras. (Kladni.) Mai 1833. 


814 
886. NARDUS /. 


4129. N. stricta L.; Bmg. 1948; Leers. herb. t. A, f. 7; Schreb. 
gram. t. 7; Host. gram. 2, t.4; Zechb. icon. XI, f. 1733; Fl. dan. t. 41022; 
Engl. Bot. t. 290. — Var. alpina pygmaea Schur sert. n. 3252 et 
montana elongata et rhizomate repente Bmg. 1. c. — Auf dürren 
Triften, Kieferwaldungen der Hügel-, Berg- und Alpenregion, von 2000°— 
5000‘ Elevat., durch ganz Siebenbürgen. Mai, Jul. 


ENUMERATIO PLANTARUM TRANSSILVANIAE, 
CLASS, III. ACOTYLEDONEAE JUSS. 


Ordo CLII. CHARACEAE Richard. 


(L. €. Rich. in Humb. et Bonpl. nov. gen. et sp. 1, 45. — Ag. syst. 

algar. XXVIII. — Ag. in noy. act. N. C. XIII. — Bischof. krypt. Gew. 

Lief. 4, t. 1—2. — Rabenhorst krypt. Flora %, p. 194. — Wallr. Ann. 

bot. 4815, p. 157 cum tab. 1—6. Zechb. exc. germ. p. 147. — Bmg. en. 

4, p. 8. — Schur sert. p. 92. — Schur Oestr, bot. W. Bl, 1857, p. 358 et 367.) 
(Gyrophykea Wallr. Spiraltange.) 


887. CHARA L. p. p. 


4130. Ch. vulgaris L. sp. 4, p. 183; Bing. I, n. 9; Zechb. exc. 
germ. n. 911; Bischoff. 1. c. h. 1, t. 1, f. 14; Engl. Bot. t. 336; Zechb, 
pl. erit. cent. 85 Wallr. Ann. bot. t. 1; Kaulf. f. 6-12, 25—29. — In 
stehenden und gelinde fliessenden Wässern, Teichen, Tümpeln. (Bing. ]. c.) 
Mai, Jul. 

4131. Ch. foetida A. Braun. I. c.; Rabenh. krypt. Fl. 2, 197. — 
(Ch. vulgaris Z.?; plurim. Auctor!) — In Gräben, Teichen, Tümpeln 
aus der Ebene bis in der Berg- und Voralpenregion und in sehr ver- 
schiedenen Formen auftretend. 800‘—4000°. Mai, Jul. 

a. alpestris. Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 359. — (An Ch. cras- 
sicaulis Schleich. — Dense caespitosa, pallide viridis. Caule crasso firmo, 
1, —, lin. diamet., ramis verticillorum a basi ad apicem sensim minori- 
bus. — An Ch. foetida var. gen. Rabenh. 1. e.?) — In Tümpeln auf 
den Kerzesorer Gebirgen. 4000-5000‘. Glimmerschiefersubstrat. — In 
manchen Jahren nicht vorhanden. Jun. Jul. 

b. montana, = Ch. montana Schleich. = Ch. foedita var. mon- 
tana Rabenh. krypt. var. f. — In den Bächen der Bergregion. 2000°— 
3000‘. Auf dem Surul. Jul. Aug. 

c. papillato-scabra. = Ch. papillata Wallr. Ann. bot. p. 183; Schur 
sert. p. 92, 3259, — Caulibus ramosissimis, elongatis, aculeato-retrorsum 


816 


scabris, ramulis 8—10 simplieibus vel parum ramosis,, papilloso-scabris. 
Bracteis 4 inaequalibus. — (Ch. foetida var. a. Rabenh. ]. c.; A. Braun 
et in eadem rat. = Ch. divergens var. subhispida Koch et Ziz.) — 
In stehenden oder feine fliessenden Wässern, Grabe Tümpeln bei Her- 
mannstadt. 1000°—- 1500‘ Jun. Jul. 

d. longissima flaccida. = Ch. foedita var. elongata Schur Oestr. bot. 
w. Bl. 1857, p- 359, d. (non Ch. elongata Wallr.) = C. foetida 
var. b. elongata ZBabenh. l. c. p. 197. — In schattigen Waldbächen, 
im jungen Wald bei Hermannstadt, im Bache auf der Arpaser Heide. 
Jul. Aug. 

e. polycarpa, Schur Oestr. bot. W., Bl. 1857,.p. 359. = Ch. foetida 
polysperma A. Braun in litt. Humilis , conferto-caespitosa , viridis. 
Caulibus ramosissimis, curyato-erectis; verticillis approximatis cauleque 
scabriuseulis. Fruetibus numerosissimis, binis in axillis ramulorum, ovatis 
bracteis longioribus. — In Pfützen an den Hügeln bei Hammersdorf, 
Mergelsubstrat, gegen Baumgarten. Jun. Jul. 

f. longibraeteata. Caulibus flaceidis ramulisque griseo-viridibus sub- 
glabris. — (C. foetida var. c. Rabenh. 1. ec.) — In Gräben und Teichen 


mit tieferem Wasserstande. Die gemeinste bei Hermannstadt und Kron- 
stadt. Jun. Jul. 
g. nuda. A. Braun in litt. — In Teichen und Gräben auf schlam- 


migem Boden oft mit anderen Algen verflochten und überzogen. In den 
Soda hältigen Tümpeln bei den Schlammkegeln (Schlammvulkanen) bei 
dem Dorfe Reussen. 1000‘. Jun. Jul. 

4132. Ch. spinosa KRupr. teste A. Braun. — (Ch. hispida 
Auctor. plurim. [non L. an Bmg.] — Gh. Pseudo-hispida Schur herb. 
Transs.) — Caulibus ramulisque superne aculeatis; aculeis tenuissimis 
capillaceis. Verticillis infimis ab invicem distantibus, superioribus appro- 
ximatis. An Ch. aculeata Kitz. in Rchb. exc. germ. sec. Rabenh. |. c. 
p- 198 sub n. 5917. — In Tümpeln seitlich von Hammersdorf gegen den 
Zibin. Jun. Jul. 

4133. Ch. latifolla Willd. berl. Schr. 3, 129. = Ch. cerato- 
phylla Wallr. Ann. bot. p. 19%, tab. 5 var. latifolia Rabenh. ]. c. 
189. — In Moorsümpfen und Teichen bei Tusnad am Büdös, Trachyt- 
substrat; bei Haromszek und Segesd. Jul. Aug. 

4134. Ch. hispida L. sp. 1624; Wallr. Ann. bot. 4; Bing. en. 1, 
n. 10; Rabenh. krypt. p. 198; Zechb. exc. germ. p. 149. — In Gräben, 
langsam fliessenden Wässern, Teichrändern, Pfützen (Bmg. ]. e.), in der 
Umgebung von Kronstadt, Burzenwiese, Jun. Jul. 

4135. Ch. scoparia Alex. Braun; Wallr.; Bauer; Rabenh. krypt. 
Fl. p. 197; Schur sert. n. 3260. — In stehenden oder langsam fliessen- 
den Wässern, Teichen , Tümpeln: bei Kronstadt in den seichten Buch- 
ten des Burzenflusses. Jul. Aug. 

4136. Ch. fragilis Vaill. Fl. par. (1719) t. 3, f. 1; Alex. Braun 
l. c. 68; Zchb. exc. germ. p. 4149; Rabenh. krypt. Fl. 2%, p. 199; Schur 
sert. n. 3261. — (C, pulchella Desv. Wallr. An bot. t. 2. — Ch. vul- 
garis IZedw, theor. fruct. t. 33—33; ed, 2, t, 25. — Ch. diffusa Wallr. 


817 


— Ch Hedwigii Agardh.) -— In Gräben, stehenden Wässern. Sümpfen, 
Tümpeln: Um Hermannstadt bei Salzburg; bei Reussen in der Nähe der 
Schlammkegel; bei Kronstadt; Tartlau im Burzeniande. Mai, Jun. 


888. NITELLA Ayardh. syst. XXVI. 


4137. N. gracilis Ag. syst. 125; A. Braun bot. Zeit. 1835 , 1, 
535 Rabenh. Krypt. Fl. Alg. p. 194; Schur sert. p. 92, n, 325%; Oestr. 
bot. W. Bl. 1857, p. 358. — (Ch. gracilis Sm. Engl. Bot. t. 2140; 
Zechb. icon. t. 793. — Ch. flexilis var. tenmuis Bauer ap. Zechb. exc. 
germ. p. 1438. — Ch. hyalina Bischof. Krypt. t. A, f. 4.) — In schlam- 
migen Gräben, Tümpeln, Teichen, Gruben, vorzüglich Thonsubstrat: Auf 
dem Ziegelofengrund bei Hermannstadt; bei Salzburg‘; häufig bei Torja 
im Szeklerlande. Jun. Jul. 

4138. N. intricata Schur herb. Transs. et pl. exsice. = (Chara 
intricata Roth. Cat. 2, 125; Wallr. Ann. bot. p. 177; Bıng. en. 1, n. 12, 
— Ch. gracilis Sm. var. et syn. Spr. syst. %, p. 345.) — In schlam- 
migen Tümpeln, Pfützen, seichten Gräben (Bing. 1. e.), vorzüglich im 
Szeklerlande: György Sz. Miklos O.; bei dem Dorfe Remete, Szärhegy 
in der Csik. Jul. Aug, 

4139. N. flexilis Ayardh. ]. c. Alex. Braun in litt.; Schur sert. 
n. 3355. — (Chara flexilis Z. sp. 1024; Bing. en. I, n. Il. — Rabenh. 
Krypt. Alg. 2, 193; Wallr. Ann. bot. p. 176, t. 6; Spr. syst. 4, 387. — 
Ch. translucens Sm. Engl. Bot. p. 1703. — Ch. nidifica Mill. Fl. 
dan. t. 761; Zechb. pl. erit. VIII; Zechb. exe, germ. p. 148.) — — In ste- 
henden und gelinde fliessenden Wässern (Bing. 1. c.); bei Torda; bei 
Szasz-Varos im Szeklerlande. Jun. Aug. 


4140. N. Braunil (Schur sert. p. 92, n. 3254); Pabenh. Krypt. 
Alg. 2, p. 197. — (Chara Braunii @mel. Bad. suppl. — C. coronata 
Ziz. herb. — Ch. coronata var. a. Cortiana Alex. Braun in litt. — 
Ch. Cortiana A. Braun. — Ch. Braunii ZKechb. exc. germ. 149; pl. 
erit. cent. VII. — Ch. coronata Bischof. Krypt. t. 1, f.5 et f. 7. — 
Ch. scoparia Bauer.) — In seichten schlammigen Gräben (auch auf 
Salzboden, z. B. bei Torda; Kolos in der Mezöseg); bei Talmats; in 
Lachen zwischen Frek und Girlsau rechts vom Wege. Jun. Jul. 


3141. N. tenuissima (Ayardh.) Schur sert. p. 92, n, 3256; Schur 
Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 358. — (Chara tenuissima Desv. Journ. 
bot. 2, 213; A. Braun 1. c.; Zechb. exc. germ. p. 148; pl. crit. cent. 8; 
pl. exsice. n. 100. — Ch. stellata Wallr. Ann. bot. p. 178; Zechb. icon. 
f. 1065—1067.) — Auf Thonsubstrat in Tümpeln und Vertiefungen auf 
dem Ziegelofengrund bei Hermannstadt. Jun. Jul. 

4142. N. capitata (Ayardh. syst. 125); Schur Oestr. bot. W. Bl. 
1857, p. 358; Nees ab Es. in Denks. 1818 t. 6.— (Ch. syncarpa Thuill. 
fl. par. 472; Rchb. pl. crit, cent. VIII, f. 1073—1079; exc. germ. p. 148; 
pl. exsice. n. 95 et 96; Alex. Braun 1. c. — Ch. glomerata Bischof). 
Krypt. t. A, £. 6.) — In klaren stehenden oder langsam bewegten Wäs- 


Sehur, Enum. plant. Transs. 52 


818 


sern auf Sandboden; bei dem Dorfe Reussen; am Zibinfluss in einer 
Bucht des Zibinflusses bei Baumgarten; auch auf Salzboden in den 
Teichen bei Salzburg sparsam. Jun. Aug. 


Ordo CLIII. EQUISETACEAE DC. 


(DC. fl. france. 2, p. 580; Bischof. Krypt. 1, p. 27, t. 2-3; Rabenh. 

Krypt. 2, 332%; Z&chb. exc. germ. p. 153; Bmg. en. 4, p. 9; Schur Oestr. 

bot. W. Bl. 1857, p. 409—415;  Schur sert. p. 9%; Koch syn. ed. 2, p. 
963; Milde Krypt. Schles.) 


889. EQUISETUM L. 


4143. E. arvense /.; Bug. 4, n. 2252; Koch syn. ed. 2, 964; 
Schur sert. p. 92, n. 3263; Schur sert. n. 3263; Oestr. bot. W. Bl. 1857, 
p- 410; Schkh. Krypt. t. 167; Milde Schles. Krypt. p. 417, f. 10-25; 
Hayne Arz. VIII, 46. — Auf Aeckern, Wiesen, Triften, vorzüglich Thon- 
boden. April. 

a. aipestre. Koch syn. ed. 2, p. 964; Ledeb. Ross. 4, 486; Wahlenb. 
lap p. p. 296; Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 4105 Rupr. Beitr. 3, p. 
19— 21. — Auf Triften der Alpen- und Voralpenregion: Arpas, Negoi 
der Arpaser- und Pormbacher Alpen. 5000-6000‘. Jun. Aug. 


b. campestre. Zupr. Beitr. 3, p. 19; Ledeb. Ross. 4, 486 d.; Schultz. 
Starg. suppl. p. 59; Schur sert. ]l. c. var. c.; Oestr. bot. W. Bl. p. 410 
var. f. — (E. campestre Kchb. exc. germ. p. 155; Schultz. bot. Zeit. 
1822, 2 Beil. 9. — E. arvense var. serotinum Meyer; Milde l. ec.) — 
Auf Wiesen und Triften der Hügel- und Bergregion bis 4000‘. — Ober- 
halb Resinar auf dem Wege zur Fromoasze ; im Branisch bei Hanebach; 
auf den Hügeln bei Salzburg. Mai, Jul. 

e. nemorosum. Alex. Braun in Döll. Rhein. Fl. 27; Schur Oestr. bot. 
W. Bl. 1857, p- 440; Schur sert. |. c. avar. a5 Koch syn. ed. 2, p. 964 
var. 7. — (E. pratense Koth. t. 3, p. 6, non Ehrh.) — Auf feuchten 
schattigen Waldwiesen. Jun. Jul. 

d. ramosissimum. Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 410. Obseure vi- 
ridis, multicaulis, ramis inferioribus ramulosis, ramulis triquetris, denti- 


bus yaginarum acutissimis fusco-nigris. — Auf Waldwiesen der Berg- 
region. Auf der l’reschbe bei Zood. 4000‘. Jun. Jul. — (Nur unfrucht- 
bare Exemplare 1Y, Fuss hoch, vielleicht = E. arvense & arcticum ZLedeb. 


Ross. 4, 468.) 

e. robustum. Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 710. = E. arvense 
ambiguum Schur. — Medium inter E. arvensem et E. eburneum 
Roth. Rigidum, succulentum fusco-rubrum, 8—10 poll. Vaginis campanu- 
latis laxe-patentibus, internodium subaequantibus, ad medium dentato- 
trifidis, dentibus dorso profunde bisulcatis. Spica ovato-oblonga, basi 
interdum vagina cinceta. — In Gebirgsthälern an feuchten nackten Ab- 


819 


hängen mit E. eburneum am Fuss des Götzenberges, bei Heltau; im 
Zoodthale; bei Kronstadt. 1500°—2000‘. Mai. 

f. fagetinum. Schur sert. n. 3263, ß. Vaginis laxe patulis cauleque 
fusco-purpureis, 10—12 dentatis. — In der oberen Buchenregion des 
Arpas. Jun. Jul. 

g. subalpinum. Schur sert. n. 3263, var. e. Pallide viride. Caulibus 
valde ineurvis, a basi ad apicem sensim brevioribus, apice longe nudis 
filiformibus, verticillis approximatis. — Auf Triften der Berg- und Vor- 
alpenregion, Grossauer Gebirge. Jun. Jul. 


h. elatum. Multicaule, 2-3 ped. Caulibus infirmibus, erectis, sca- 
briuseulis; ramis longissimis homomallis, quandrangularibus vaginisque 
scabris. Vaginis culmi turbinatis, albis, scariosis, 12—14 dentatis; dentibus 
 atro-fuscis, persistentibus dorso bisulcatis, glabris. — E. arvense var. 
nemorosum A. Braun proximum Milde in litt. — An sandigen, 
schattigen Flussufern, schattigen Hainen und Wäldern, z. B. am Altfluss 
bei Talmats, Boiza, Rakonits (unfruchtbare Wedel). Jul. Aug. 


i. coaetaneum. Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 410; E. arvense 
alpestre Schur sert. n. 3263, var. d. (non Wahlenb.) Caulibus 6—8 poll., 
basi ramosis; ramis sterilibus fructiferisque aequilongis proferentibus. 
Ceterum proximum var. ß. campestri. — Auf Bergwiesen und quelligen 
Abhängen. Auf der Preschbe bei Zood; am Scheweschbach im jungen 
Wald bei Hermannstadt. Mai. 


k. caespitosum. Caulibus basi ramosis decumbentibus apice ramisque 
pyramidalibus adscendentibus. Verticillis internodium subaequantibus. 
Vaginis laxiusculis, dentibus 10 dorso sulcatis. — (Kabenh. Krypt. 2, p. 
333, sub var, ß.). — Auf quelligen nackten Abhängen, rasenförmig auf 
feuchten Aeckern mit lehmiger Unterlage, auf s. g. kaltem Boden, meist 
steril. Hermannstadt. Mai. 


4144. E. littorale Kuhlwein ap. Rupr. m Beitr. z. Pflanzenk. 
des russ. Reich. 4, p. 91; Ledeb. Ross. 4, p. 487. — (E. inundatum 
Lasch. in Rabenh. bot. C. Bl. 1846, p. 28; Milde Oestr. bot. W. Bl. 1851, 
p. 49; Milde Oestr. bot. W. Bl. 1851, p. 419. — E. arvense, C. inun- 
datum Rabenh. Krypt. 2, p. 333; Schur sert. n. 3263, var. f. —E. ar- 
vensi-limosum Milde nov. act. Acad. C. L. C. 1852, p. 573, f. 10—20; 
1858, II, p. 451, f. 53, 54, 56, Schles. Ges. 1856, p. 42; Oestr. bot. Zeit. 
1858, p. 55; Lasch. bot. Zeit. 1857, p. 505; Sturm Flora 2, 689). — Auf 
überschwemmt gewesenen sandig - schlammigen Orten an Flussufern, 
Gräben, auf sandigen Moorwiesen: am Altfluss bei Talmats; am Burzen- 
fluss in der Nähe der Bienengärten bei Kronstadt; am Zibinfluss auf der 
Lazarethwiese bei Hermannstadt. Mai, Juli. 

4145. E. eburneum Xoth. cat. 1, p. 128; Bug. 4, n. 2250. — E. 
fluviatile Smith. fl. brit. 3, p. 1104 (non Z,) Schkh. Krypt. t. 168; 
Willd. sp. 5, p- 2, n. 2; Engl. B. 29, t. 1517. — E. Telmateja Ehrh, 
Beitr. 2, p. 1595 Koch syn. ed. 2, p. 964; Rupr. Beitr. z. Pflanzenk. 3, 
p- 21; Rabenh. Krypt. 2, 334; Zechb. exc. germ. p. 154. — E. decuma- 
num Pall. in Willd. herb. sec, Ledeb. Ross, 4, 485. — In Wäldern. 


52 * 


820 


Hainen, Gebirgsthälern und Schluchten, an feuchten quelligen Orten. 
(Bing. 1. c.) bei Schässburg, im Schleifengraben, Szegesd, Lövete, Kron- 
stadt, Klausenburg, Hermannstadt längs dem Gebirge, Hammersdorf im 
Graben, am Scheweschbach im jungen Wald. Mai, Juni. 


4146. E. sylvaticum ZL. sp. 1516, Koch syn. ed. 2, 964; Bmg. 4, 
2246, Rabenh. Krypt. 2, 334; Schkh. Krypt. t. 166; Hedw. theor. ed. 1,t.1; 
Fl. dan. t. 1182; Schur sert. p. 92, 32835; Zechb. exc. germ. p. 154. — In 
Bergwäldern und Hainen durch das ganze Gebiet 800°-3000': Reps, 
Heviz, A. Rakos, Klausenburg, Kronstadt, Hermannstadt. April, Juni. 


4147. E. pratense Ehrh. Beitr. 3, p. 77; Bing. 4, 2253; Hoffm. 
Phyt. Bl. t. 2; Rabenh. Krypt. 2, p. 334; Milde Schles. Krypt. p. 437; f. 
40—46, 49, 51, 52, 63; Willd. sp. 5, p. 6; Schur sert. 3266; JZechb. exe. 
germ. p. 155. Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 415; Verh. d. sieb. Ver. 1859, 
p. 110. — E. umbrosum Meyer in Willd. sp. 5, p. 3; Koch syn. ed. 2, 
p- 965; Fl. dan. t. 1770 Willd. en. h. berol. p. 1065; Zechb. exc. germ. 
p- 154; Fl. dan. 1182. — E. Ehrharti Meyer chlor. Han. p. 666. — E. 
amphibolum Ketz. fl. scand. suppl. 2, p. 12.— E. Drummondii Hook. 
Babingt. Man. p. 380. — E. triquetrum Bory. sec. Alex. Braun in litt. 
Ledeb. Ross. 4, 488. — Auf schattigen Waldwiesen, Moorboden, im jungen 
Wald auf der Narzissenwiese bei Hermannstadt, Burzenwiese zwischen 
Gesträuch bei Kronstadt, bei Lövete, Darotz, Reps (.Bmg. ]. e.). April, Mai. 

a. ramulosum. Caulibus sterilibus basi ramosis, ramis divaricatis ae- 
quilongis 9 poll. An E, pratense f. ramulosum Rupr. in Beitr. ]. e. 
Ledeb. Ross. 4, 488. — Auf der Narzissenwiese im jungen Wald bei 
Hermannstadt. Mai, Juni (steril). 


4148. E. palustre L. sp. 1516; Bing. 4, 2254; Koch syn. ed. 2, 
965; Rabenh. Krypt. 2, 335; Schkh. Krypt. t. 169—170; Zechb. exc. germ. 
p- 155; Willd. sp. 5, p. 5; Belt. fllic. 64, t. 35; Fl. dan. t. 1183; Engl. 
B. 929. — Schur sert. n. 3267. var. ä. Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, 415. 
— Auf sumpfigen Wiesen, an Teichen, Gräben, schlammigen Orten. 
(Bing.]. ce.) durch das ganze Gebiet: Schässburg, Klausenburg, Kronstadt, 
Hermannstadt. Mai, Juni. 

a. simplieissimum. Schur Oestr. bot. W. Bl. var. a. — Caule gracillimo 


simplieissimo, ramis omnino destitutis, 42—15 poll. — Spica minima basi 
vagina cineta. — (E. palustre simplex ZRupr. o. c. 3, p. 23. — E. 
tenellum Fries. Summ. veg. scand. p. 59. — E. nudum .Duby bot. 


gall.; Milde in litt. — E. prostratum Hoppe). — Auf sandig-schlam- 
migen Wiesen: bei Kilein-Scheuern; Hermannstadt. Juni. 

b. tenerrimum collinum, Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, 415, var. b. — 
Tenerrimum a basi in verticillis ramosum; ramis flaccidis apice spicula 
viridi graeillima 4 lin. longa gerentibus. Caule primario spica solitaria 
apice instructo, — Auf sandigen Hügeln bei Stolzenburg. October. 1500‘. 

c. paludosum. Sehur Oestr. bot. W. Bl. 1857, var. ce. Firmum subra- 
mosum. Caulibus plurimis 12—14 poll. Spica 12—14 lin. longa solitaria 
apice caulis primarii. — Aut Sumpfwiesen bei Hermannstadt. 1000° bis 
1200‘. Juni. 


821 


d. polystachyum. Schur sert. n. 3267, var. d.; Oestr. bot. W. Bl. 1857, 
p. 415, d. — Erectum basi simplex supra medium vertieillato-ramosum; 
ramis subaequilongis, omnibus ramulosis et apice spieuligeris, spieis mi- 
nimis 3 lin. longis, triplo minoribus quam spica cauli primarii 9 lin. longa, 
— Auf überschwemmt gewesenen sandigen Wiesen, auf der Narzissen- 
wiese im jungen Wald bei Hermannstadt. Juli. 

e. mierostachyum, Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, e.= E. palustre 
var. c. Schur sert. n. 3267. — Caule prostrato 48 poll., inferne eramoso, 
a medio ramosissimo; ramis longissimis, omnibus spiculigeris, unilatera- 
liter adscendentibus. Spiea eulmi primarii mox marcescente et eyanescente. 
— Auf nassen Wiesen bei Hermannstadt: Fleischhackerwiese, am Sche- 
weschbach im jungen Walde auf überschwemmt gewesenen sandigen 
Plätzen. 1000°—1200°. Jul. Aug. 

f. maerostachyum. Forma normalis sed spica ovata maxima 12 lin, 
longa, obtusissima nigra. — Auf fruchtbaren Wiesen bei Hermannstadt. 
Mai, Juni. 

4149. E. limosum ZL. sp. 1517; Koch syn. ed. 2, 965; Schkh. 
Krypt.t. 171; Rabenh. Krypt. 2, 335; Zechb. exc. germ. p. 155, Schur sert. 
un. 3268; Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 416, n. 6. — Engl. Bot. 929. — In 
stehenden Wässern, Sümpfen, Teichen, Gräben der Ebene und Hügel- 
region. Juni, Juli. 

a. eramosum = E. limosum var. a. aquaticum simplex, ramis 
omnino destitutum Schur sert. n. 3268 = E. aphyllum. Bmg. 4, 
2249; Roth. germ. 3, p. 9. — E. fluviatile Fl. dan. t. 1187; Eng]. bot, 
t. 929. — E. limosum var. f. Ledeb. Ross. 4, 489. -- An Bächen, Gräben, 
auf Thonsubstrat (Bmg.1. c.): Schässburg, Kronstadt, Hermannstadt, 
Klausenburg. Jun. Jul. 

b. subramosum = Paludosum ramis brevibus instructum. Schur sert. 
n. 3268, 8. Caule 3 ped. sub apice parum ramoso, ramis quadrangulari- 
bus. Spica maxima subrotundo-oyata, 9—12 poll. nigra. — (An E. limo- 
sum var. 3, Ledeb. Ross. 4, 489 et in eadem rat. = E. uliginosum 
Müählenb. in Willd. sp. 5, p. 4 = E. fluviatile var. gracile Aupr. 
o. €. 4, p. 92). — Auf Moorsümpfen und schlammigen Gräben. Hermann- 
stadt. Juni, Juli. 

4150. E. fluviatile Z. fl. suec. p. 368; L. sp. pl. 15147; Bmg. 4, 
2251; Fl. dan. t. 1184; Roth. obs. 66, t. 36—37. — E. limosum var. c. 


ramosum Schur sert. n. 32368. = E. fluviatile Wahlenb. — E. limo- 
sum var. verticillatum Döll. teste Milde in litt. — E. fluviatile Schur 
Oesir. bot. W, Bl. 1857, p. 416. Jacg. vind. p. 179. — E. Heliocharis 


Ehrh. Beitr. 2, 159, sec. (Bing. 1. ec... — Am Rande von Flüssen und 
Gebirgsbächen: am Altfluss bei Reps; am todten Alt bei dem Dorfe 
Heviz; bei Hermannstadt vor dem Sagthore. Jun. Jul. 

4151. E. hyemale L. sp. 1517; Bug. 4, 2247; Kabenh. Krypt. 2, 
335; Schkh. Krypt. t. 172, a. — Schur sert. n. 3269; Oestr. bot. W. Bl. 
4857, p. 417; Koch syn. ed. 2. 966; Zechb. exe. germ. p. 155; Engl. Bot. 
t. 915; Fl. dan. t. 1409. — An feuchten, schattigen Orten, in Bergwäldern, 
Thälern, an Flussufern, nicht in den Alpen, wenn man die nächste Art 


822 


nicht dazu ziehen will: Schässburg: Am Eichrücken, Fuchsloch, Wolken- 
dorfer Grund; bei Reps, Georgenbusch; bei Resinar; im Zoodthale. Juli, 


August. 

4152. E. alpinum Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 417. = E. 
hyemale a. alpestre Schur sert. n. 3269. = E. fusco-zonatum 
Schur 1. e. — Rhizomate repente oligocephalo. Caulibus simplicibus, 


eramosis, fistulosis, mollibus, tenuissime striatis, glabris vel scabriuseulis, 
pennae anserinae erassitie, pallide viridibus, 12—18 poll. Vaginis cam- 
panulatis, caulem laxe ambientibus, inferioribus omnino atris, superiori- 
bus antice ad medium atro fusco zonatis, 24 dentatis; dentibus subulatis, 
dorso suleo striisque 4 tenuissimis instructis, mox evanescentibus. Spica 
ovali ad medium vagina involuta. Sporophoris suborbiculatis macula nigra 
centrali notatis. — Auf Hochmoor der Alpen in der Krummholz- und 
Zwergwachholder-Region, auch zwischen Rhododendron 5000°— 6000: 
Arpäs, Podruschel, Vurtop, Kerzesorer Alpen, Kronstädter Alpen: Butsets 
im Jalomitzthale. Glimmerschiefer, Kalk. Jul. Aug. 

4153. E. intermedium Schur herb. Transs. — (E. hyemale var. 
Schleicheri Milde 1856 in litt. = E. trachyodon Schur sert. n. 3270, non 
Alex. Braun.). — Medium inter E. hyemale et E. ramosum. — Caule 
solitario firmo, fareto, 42—15 poll. tenui ", lin. diam., profunde sulcato, 
scaberrimo, caesio-glauco, eramoso. Vaginis accumbentibus, cylindraceis, 
albidis, basi annulo angustissimo atro-fusco praeditis. Dentibus mox 
cadueis interdum deficientibus; residuis dentium rotundatis minutissime 
fusco-mucronatis. Spiea 4—6 lin. longa, ad tertiam partem vagina inclusa; 
dentibus vaginae margine albo-hyalino einctis, medio dorsi macula fusca 


triangulari-sagittato notatis. Rhizomate repente. — Auf Gerölle an 
Flüssen der Gebirge: auf der Heide bei Arpas und Kerzesore. Jul. 1846. 
4154. E. serotinum Schur herb. Transs.. = E. variegatum 


var. laeve Milde in litt. = E. traehyodon. Schur (non A. Braun. teste 
Milde in litt.) Schur Oestr. bot. Zeit. 1861, p. 98. = E. variegatum 
var. a. gracillimum Schur sert. n. 3271. — Rhizomate breviter repente 
(eaudex hypogaeus) e geniculis dense fibroso,, fibrillis fuseis fibrilloso- 
tomentosis. Caule subsolitario,, gracillimo , 12—15 poll., eramoso, sub- 
erecto, striato, sublaevi. Vaginis brevibus caulem ambientibus, 8 denta- 
- tis, dentibus brevibus planiuseulis, quadristriatis, hyalino marginatis dorso 
stria-atrofusco notatis. Spica minima aurantiaca acuta ad medium vagina 
inclusa. — Auf sandigen Wiesen an Flussufern: Am Altfluss bei Tal- 
mats den Weingärten gegenüber. Auf Moorboden am Büdös im Szekler- 
lande. (Aug. ohne Früchte.) Fruktifizirt am spätesten von allen Equise- 
ten. Septbr. Octob. 

4155. E. variegatum Schleich. cat. 1800, p. 21; Koch syn. ed. 2, 
967; Döll. Bad. 1, 70; Schkh. Krypt. t. 172, b.; Rchb. exc. germ. p. 155; 
Schur sert. n. 3271; Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 4175 Bischof. 
Krypt. t. III, f. 5. — (E. hyemale var. 4 variegatum Alex. Braun |. 
c. p. 308. — E. repens f variegatum Wahlenb. fl. lapp. p. 208. — 
E. tenue Hoppe pl. exsic. — E. hyemale var. d. variegatum 
Rabenh. Krypt. 2, p. 336.) — Auf schattigen steinigen Abhängen der 


823 


Alpen. 6000: Auf dem nördlichen Abhange des Surul. Jun. Aug. — 
(Meine Angaben: Auf dem Büdös, beziehen sich auf die vorherge- 
hende Art.) 

4156. E. elongatum Willd. sp. 5, p. 8; Rabenh. Krypt. 2, 336 ; 
Rehb. exc. germ. p. 155; Schur sert. n. 3273; Schur Oestr. bot. W. Bl. 
1857, p. 416. — (E. ramosum Schleich. cat. 1807, p. 27; Koch syn. ed. 
2, 967; Schur sert. n. 3272; Oestr. bot. W. Bl. p. 1857, p. 416; Schkh. 
Krypt. t. 172, b. — E. elongatum var. ß ramosissimum Rabenh. 
Krypt. 2, 337. — E. ramosissimum Desf. fl. att. 2, p. 398 [non Hamb. 
et Bonpl.]| — E. hyemale b. procerum Pollin. — E. procerum Pol- 
lin. hort. et prov. veron. pl. noy. p. 28. -- E. illyricum Hoppe sec. 
Alex. Braun ap. Ledeb. Ross. 4, 490. — E. multiforme Vauch. sec. 
Alex. Braun 1. c..— E. Thunbergii Wickstr. — E. giganteum Thunb. 
[non Z.] — E. hyemale a. subverticellatum Alex. Braun 1: c. = 
E. hyemale var. £ ramosum Bmg. 4, 2247. — Maxime variabilis planta!) — 
Auf sandigen Hügeln, grasigen feuchten Abhängen zwischen Gesträuch 
klimmend bis 4 Fuss hoch, an lichten Waldrändern (.Bimg. 1. c.): Bei 
Schässburg; Tusnad, Läzärfalva in der Csik. — Bei Hammersdorf in den 
Weinbergen und an den Abhängen gegen Baumgarten. Jul. Aug. 

4157. E. pannonicum Kit. in Willd. sp. 5, p. 6; Bug. 4, 2248; 
Schur sert. n. 3272 (excel. synon.); Schur Oestr. bot. W. Bl. 1857, p. 416; 
Jechb. exc. germ. p. 155. — (E. elongatum var. caespitosum Schur 
herb Transs. — E. varıegatum Schur olim, pl. exsiece. — An E. mul- 
ticaule Ledeb.? — E. caespitosum Schur herb.) — Culmo basi ra- 
mosissimo, ramis numerosissimis subaequilongis,, caespitosis , 10—12 poll. 
simplicibus eramosis, laeviuseulis ,„ striatis, subhexagonis. Vaginis brevi- 
bus; dentibus brevissimis mox cadueis atro-fuscis vel atris. Spica minima 
2—3 lin. longa obconica acuta nigra interdum basi vagina suprema semi- 
inclusa. — (An var. E. elongati?) — Primo adspectu subsimilis Scirpi 
palustri et proximum E. scirpoidi, sed angulis obtusis esulcatis statim 
distinguendum. — Auf feuchten Wiesen, Aeckern bei Hermannstadt, 
auf dem Ziegelofengrunde; in lichten Eichenwäldern bei Hammersdorf; 
im Michelsberger Walde gegen Heltau; bei Topanfalva und W. Aranyos 
gegen den Berg Bihar; an Bächen im Hunyader Com., bei Also-Lapugy, 
Roskany, Botrina und Felsö-Lapugy. (Ding. 1. ce.) .Jun. Jul. 


Ordo CLIV. MARSILIACEAE R. Brown. 


(R. Brown. prodr. 166; Bmg. 4, p.8; Schur sert. p. 93. Rhizocarpeae 
DOC. Bischoff. Kırypt. 2, p. 63, t. 7—9.) 


890. PILULARIA 7. 


4158. P. globulifera L. sp. 1563; Bug. 4, 2244; Koch syn. ed. 
2, 968; Döll. Bad. 1, 85; Sturm. H. 1; Schkh. Krypt. t. 173; Bischof. 


324 


Krypt. t. 8, f. 1; Fl. dan. t. 223; Engl. Bot. t. 521; Vaill. paris t. 15; 
Dill. t. 79, f. 1; Juss. act. 1779, t. 11. — In Teichen bei dem Dorfe 
Telek im Haromszeker Stuhl. (Dmg. 1. c.) Jul. 


891. MARSILIA 7. 


4159. M. quadrifolia L. sp. 1099; Bmg. 4, 2243, Döll. Bad. A, 
87; Koch syn. ed. 2, 968; Sturm. H. 1; Schkh. Krypt. t. 73; Bischof}. 
Krypt. t. 7, f. 2; Lam. ill. 1, t. 863. — (Pteris quadrifolia Z. sp. 
1563. — Zaluzianskia marsiloides Neck.) — In Teichen der Mezö- 
seg, m dem Teiche bei Sz. Irany in Dobokaer Com. (Bmg. 1. c.) Jun. 


Ordo CLV. SALVINIACEAE Bartling. 
(Bartl. ord. nat. p. 15; Endlicher gen. p. 67.) 
892. SALVINIA Michel. gen. 107, t. 58. 


4160. S. natans Hofm. D. Fl. 2, p. 1; Bug. 4, 2242; Koch syn. 
ed. 2, 968; Doll. Bad. 1, 89; Sturm H. 4; Schkh. Krypt. t. 173; Bischof). 
Krypt. t. 9, f. 2; Hedw. theor. t. 11. — (Marsilia natans L. sp. 1562.) 
— In Teichen bei Reps im todten Alt. (Bmg. l. ce) Jul. 


Ordo CLVI. ISOETEAE Bartling. 
(Bartl. ord. nat. p. 16; Endlicher gen. p. 68.) 


893, ISOETES L. 


4161. I. lacustris /. sp. 1563; Bmg. 4, 2245; Koch syn. ed 2, 
969; Rabenh. Krypt. 2, 331; Sturm H. 17; Schkh. Krypt. t. 193; Bischoff. 
Krypt. t.7, f. 3, t. 9, f. 35—41 5; Zechb. icon. XVII, f.1; Zchb. exc. germ. 
p. 5; Spr. bot. Br. 4804, 3, p. 194, t. 5, f. 414, a—g.; Fl. dan. t. 191. 
— Auf dem Grunde von Seen und Teichen: Im See bei Sz. Ivan im 
Dobokaer Com. (Bing. 1. e.) Jun. Jul. 


4162. I. echinosperma Durieu. — Kommt nach Leonhardi Oestr. 
bot. Zeit. 1863, p. 95 in Siebenbürgen vor, und es bleibt zu bestimmen, 
ob nur diese oder auch I. lacustris Z. bei uns vorkommt. 


825 


Ordo CLVI. LYCOPODIACEAE DC. 


(DC. fi. france. 2, 257. Endlicher gen. p. 69. Rabenh. Krypt. 327. Bischoff. 
Krypt. 2, t. 10-13. Koch syn. ed 2, p. 969. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p. 63. Bmg. en. 4, p. 13.) 


894. SELAGO Hook. et Grev. Miscell. 2, 363. 


(Lycopodium sect. 1. Selago. — Sporocarpia indistinete axillaria non 
spicata. Folia omnia conformia polysticha, nulla in bracteas mutata.) 


4163. S. vulgaris Schur. — (Lycopodium Selago Z. sp. 1565; 
Bing. 4, 2263; Koch syn. ed. 2, 969; Rabenh. Krypt. 2%, 328; Sturm H. 5; 
Schkh. Krypt. t. 159; Bischof. Krypt. 2, t. 10, f. 1—7, t. 11, f. 22—24; 
Fl. dan. t. 104; Dill. musc. t. 36, f. 15 Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 
63; ZRechb. exc. germ. p. 152.) — Auf Felsen und Gerölle der Alpen: 
Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Pormbacher- Grossauer- Rodnaer Al- 
pen. Glimmerschiefer: auf dem Schuler und der Piatra-mare bei Kron- 
stadt; auf der Hargita im Udvarhelyer Stuhl; auf dem Retyezät in den 
Hunyader Alpen, (Bing. 1. e.) Jul. Septbr. 

a. recarvam. Foliis magis sparis recurvis. Caulibus dichotomo-ramo- 
sis 6—8 poll. suberectis, ramis recurvis. — (L. reflexum Schkh. Krypt. 
t. 159. — L. reeurvum Kit. en Willd. sp. 5. p- 50; Bing. 4, 2264; Schur 
sert. n. 3275, a; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 63.) — An schattigen Abhän- 
gen an Felsen in der Buchen- und Tannenregion. 4000’—5000‘. In den 
Bistritzer Gebirgen. (Bing. 1. ce.) Jul. Aug. 


895. LYCOPODIUM /. p. p. 


4164. L. inundatum ZL. sp. 1565; Bing. 4, 2261; Koch syn. ed. 
2, 970; Sturm 2 H.5; Schkh. Krypt. t. 163; Milde Schles. Krypt. p. 404, 
f. T—8; Bischof‘. Krypt. t. 10, f. 2—8, t. 11, f. 26; Fl. dan. t. 326; Dill. 
musc. t. 61, f. 7; Engl. Bot. t. 239; Zechb. exc. germ. p. 153. — Auf 
Torfmooren zwischen Moosen : Auf dem Büdös und bei Borszek zwischen 
Sphagnum acutifolium und Scheuchzeria palustris eirc. 2000. 
(Bimg. 1. ce.) Jul. Aug. 

4165. L. annotinum Z. sp. 1566; Bug. 4, 2260; Koch syn. ed. 2, 
970; Sturm 2, H. 5; Schkh. Krypt. t. 163; Engl. Bot. t. 1723; Fl. dan. 
t. 127; Dill. muse. t. 63, f. 4; Zechb. exc. germ. p. 153; Bischof. Krypt. 
t. 10, £. 3—9, t. 14, f. 21; Milde Schles. Krypt. p. 404, f. 7—8; Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 64. — In Gebirgswäldern auf Moorboden bis 
in die Tannenregion: Auf dem Kuhhorn bei Rodna ; bei Borszek; am 
St. Anna-See am Büdös. 2000-5000. Glimmerschiefer , Trachyt. Jul. 
August. 


4166. L. alpinum L. sp. 1367; Bmg. 2250; Koch syn. ed. 2, 970; 


Sturm %2, H. 5; Schkh. Krypt. t. 161; Fl. dan t. 49; Engl. Bot. t. 234. 
— Auf hohen Alpenjochen: Fogaraser Alpen: Piseu-Lauti; Uizaer Al- 


826 


pen: Uiza-mare; Kronstädter Alpen: Butsets, bis 7000‘ Elevat. Glim- 
merschiefer. Kalk. Jul. Aug. 

4167. L. complanatum Z/. sp. 1567; Dmg. 4, 2257; Koch syn. 
ed. 2, 971; Sturm 2, H. 5; Schkh. krypt. t. 163; Milde Schles. Krypt. f. 
7-8; Fl. dan. t. 78; Dill. muse. t. 59, f. 3; Zchb. exc. germ. p. 153; 
Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 64. — In schattigen Wäldern der Berg- 
und Voralpenregion, in der Buchenregion zwischen Hypnum, in der 


Tannenregion zwischen Polytriechium. — In den Grossauer Gebirgen 
am Zibinfall oberhalb Gurariu. In den Hunyader Gebirgen. (Dma. ]. c.) 
Jul. Aug. 


4168. L. Chamaecyparissus Alex. Braun in Döll. rhein. Fl. 
36; Koch syn. ed. 2, 970; Rabenh. Krypt. %, 329; Milde Schles. Krypt. 
406, f. 1—6; Tabernem. Kräuterb. p. 1357; Bischoff Krypt. t. 10, f. 5; 
Sturm %, H. 5; Schur sert. n. 3280; Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 64. 
— (L. complanatum var. Hausm. Tir. 1033; Döll. Bad, 1, 80; Spring. 
Lycop. 2, 47; Ruprecht Beitr. 3, 30, Milde Oestr. bot. Zeit. 1859, p. 36. 
— L. complanatum Pollich. palat. 3, p. 27.) — In Bergwäldern : Häufig 
auf dem Büdös im Szeklerlande. Trachyt. 2500‘. Jul. Aug. 

4169. L. clavatum ZL. sp. 1564; Bing. 4, 2253; Koch syn. ed. 2, 
971; Sturm 2, H. 5; Schkh. Krypt. t. 162; Bischof. Krypt. 2, t. 10, f. 4; 
Engl. Bot. t. 211; Fl. dan. t. 126; Dill. musc. t. 58, f. 4; Zechb. exc. 
germ. p. 153; Schur sert. n. 3279 cum var. a. b. c.; Schur Oestr. bot. 
Zeit. 4858, p. 64. — Häufig in schattigen Wäldern und Hainen aus der 
Ebene bis in die Bergregion. 4000‘ (Bimg. l. e.): Schässburg , Reps, 
Heviz, Rakos, in den Hunyader- und Kronstädter Gebirgen; Grossauer- 
Talmatser- Kerzesorer- Arpaser Gebirge. Jul. Aug. 

a. macrostachyum. Spieis 3—6, 2 poll. longis, in pedunculo 6 poll. 
longo apice ramorum confertis. — Piatra-mare bei Kronstadt; Preschbe 
bei Zood. Jul. 

b. microstachyum. Spieis plurimis %,—1 poll. longis in pedunculo 
2—3 poll. longo apice ramorum confertis. — Auf dem Büdös. Trachyt. 
August. 

c. monostachyum. Spica solitaria 2 poll. longa vix vel brevissime pe- 
dunculata. — Auf dem Büdös am St. Anna-See mit L. annotinum. 
August. (L. Pseudo-annotinum Schur.) 


896. SELAGINELLA Spring. 


(Spring. in Döll. rhein. Flor. p. 38; Mon. 2, p. 52. Meisn. gen. p. 436. 
Lycopodium sect. Endlicher gen. p. 89. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 65.) 


4170. S. spinulosa Alex. Braun in Döll. rhein. Fl. p. 38; Koch 
syn. ed. 2, p. 791; Schur sert. n. 3281. — (S. spinosa Spring. 1. ec. 59; 
P. Beawv. Prodr. Aetheog. p. 112. — Lycopodium selaginoedesL. 
sp. 1565; Bug. 4, 2262; Sturm 2, H. 5; Schkh. Krypt. t. 165; Engl. Bot. 
t. 1148; Hedw. Theor. t. 4, f. 9-12; Fl. dan. t. 70; Hall. helv. t. 46, 
f. 4; Dill. muse. t. 58, f. 4. — Saginella selaginoides Link. Filie. 
158.) — Auf Felsen und steinigen Abhängen der Alpen, 6000‘: Rodnaer 


827 


Alpen: Lapadna; Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. Auf dem Surul 
der Portsesder Alpen; Kronstädter Alpen: Schuler, Piatra-mare, König- 
stein; auf der Hargita (Bimg. l. c.); Retyezät der Hunyader Alpen. Jul. 
September. 

4171. S. helvetica Spring. in Döll. rhein Fl.; Koch syn. ed. 2, 
9715 Link. Filie. 41841, 159; Schur sert. n. 3283; Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p. 65. — (Lycopodium helveticum L.;, Bmg. 4, 2257; L. sp. 1568; 
Sturm 2, H. 5; Jaeg. A t. 196; Schkh. Krypt. t. 165; Bischof. Krypt. t. 
10, f. 6—10, f. 31—34; Dill. muse. t. 65, f. 2; Rchb. exc. germ. p. 153.) 
— Auf grasigen und felsigen Abhängen zwischen Moosen und auf Stei- 
nen im kurzen Grase truppweise: Am Rothenthurmpass bei Talmats bei 
der Kontumaz; auf dem Surul oberhalb Portsesd; Fogaraser- Arpaser- 
Kerzesorer Gebirge; im Unter-Albenser Com.: Dragu-Skarabaja, Butzu- 
luj; in den Hunyader Alpen: Paringuluj, Strasza, Vulkany; Kronstädter 
Alpen: Butsets, Königstein, Schuler bis 6000‘ Jul. Septbr. 

4172. S. denticulata Spring. Lycop. 1842, 2, 82; Link. Filie. 
1841, p. 159. — (Lycopodium denticulatum Z. sp. 1569; Bmg. 4, 
2258; Dill. musc. t. 66, f. 1, A.) — An steinigen Abhängen der Rodnaer 
Alpen: Stoll, Galatz, Omuluj, Jetziluj. (Ding. 1. e.) Aug. 


Ordo CLVII. OPHIGLOSSEAE R. Brown. 


(R. Brown. Prodr. fl. n. Holl. ed, Nees. p. 1; Endlicher gen. p. 65; Bartl. 
ord. nat. p. 19; Kaulf. en. 24; Dmg. 4, p. 18; Rabenh. Krypt. 2, 326 ; 
Schur sert. p. 93; Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 133.) 


897. OPHIOGLOSSUM L[. 


4173. O. vulgatum Z. sp. 1518; Bing. 4, 2265; Koch syn. ed. 2, 
9735; Sturm 2, H. 1; Schkh. Krypt. t. 153; Engl. Bot. t. 108; Fl. dan. t. 
147; Hedw. theor. t. 4, f. 20—23. — Auf Wiesen, Hügeln, Weinbergen; 
zwischen Gesträuch bei Hammersdorf und bei Talmats auf Nagelflüe; bei 
Reps; bei dem Dorfe Langenthal (Longodar); im Ober-Albenser Com, 
bei dem Dorfe Hewiz. (Bmg. ]. c.) Mai, Jul. 

a. alpinum. Gracillimum 2—3 poll. fronde fertili minimo sterili multo 
breviore, fronde sterili oblongo, basi cuneato. — Auf Triften der Foga- 
raser Alpen. Im Sirnathal 6000‘ Aug. (Subsimile O. lusitanico L.). 


898. BOTRYCHIUM Swartz. eyn. 171. 


4174. B. Lunaria Sw. l. c.; Bmg. 4, 2266; Koch syn. ed. 2, 972; 
Schkh. Krypt. t. 154; Milde Schles. Krypt. f. 124—137; Schur sert. n. 3287, 
Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 133. — (Osmunda Lunaria Z. sp. 1519; 
Sturm 2%, H. 1; Fl. dan. t. 18, fig. sinistra; Engl. B. t. 338; Lam. ill. 
t. 865; Strempl. Filic. berol. f. 1—4). — Auf Wiesen zwischen Gebüsch 


828 


der Hügel- und Bergregion in den Weinbergen bei Hammersdorf und 
auf der Nagelflüe bei Talmäts; oberhalb Resinar am Fuss der Fromoasze. 
Jun. Bei dem Dorfe Heviz, auf dem Wege zur Valje de Bogat; im Unter- 
Albanser Com. bei dem Dorfe Galt: auf den Kronstädter Gebirgen: auf 
der Tetzla, Piatra-mare, Butsets, in den Rodnaer Alpen; auf dem 
Korondsys und Kuhhorn. (Bing. 1. e.). Mai, Aug. 

a. alpinuum. Minimum 3—4 poll. Fronde sterile 9—12 lin. longa, 
flavo-viridi, duplo angustiore quam longa; pinnis minimis 2—3 jugis, 
subrotundis, transverse latioribus, basi subcuneatis, integerrimis, fronde 
fertili sterilem duplo superante longissime stipitata basi frondis sterilis 
inserta. (Schur sert. n. 3287, a). — Auf Kalkfelsen des Arpäs und König- 
stein, auf der Piscu-Lauti der Fogaraser Alpen, Glimmerschiefer. 6000° 
bis 7000°. Jul. Aug. 

b. multilobum. Fronde sterili subbipinnata, lobis inciso multilobatis, 
sterilibus, Schur sert. n. 3287 var. ß. — Auf Wiesen bei Talmäts. Jun. Jul. 

c. gracile. Gracillimum 6 poll. Fronde sterili angusta fertilem multo 
breviore, pinnata, lobis subrotundis inconspicue erenulatis. (Schur 1. ce. 
var. c.). — Auf Hügeln bei Gross-Scheuern. Jun. Jul. 

d. robustum. Succulentum obscurius viride, 12 poll. Rhizomate saepe 
2—3 cephalo. Fronde sterili 4—6 poll. louga, triplo angustiore quam 
longa; pinnis subsemilunaribus, basi cuneatis. Fronde fertili bipinnata, 
basi laminis adnata. — Auf der Pojana bei Kronstadt. 3000°—4000°. Jul. 
August. 

e. ramosum. Fronde sterili basi attenuata et lobato-ramosa; lobis 
apice fertilibus. Fronde fertili supra medium laminis frondis sterilis in- 
serta. — (An B. ramosum Sail. Ob. Oestr. 2, 313?) — In den Wein- 
bergen bei Hammersdorf, auf dem Kapellenberg bei Kronstadt. 1200‘ 
bis 2500. Kalk. Juni. 

f. lobatum. Pinnis frondis sterilis profundius lobatis, lobis inferioribus 
apice fructiferis. Fronde fertili lobato-ramosa. Transiens in B. matri- 
ecariaefolium. — In den Weinbergen bei Hammersdorf. Juni. 

4175. B. matricariaefolium Alex. Braun in Döll. rhein. Fl. p. 
24; Koch syn. ed. 2, 972; Milde Schles. Krypt. p. 679, f. 182—196; Roep. 
bot. Zeit. 1856, p. 606; Schur sert. n. 3288; Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p. 134. — B. rutaceum Su. Filic. p. 110; Willd. sp. 5, p. 62; Schkh. 
Krypt. t. 455, b. (non Wahlenb.); Bmg. 4, 2267. — Osmunda Lunaria 
Fl. dan. t. 18, f. dextra. — Botrychium Lunaria f. rutaceum Fries. 
Summ. veg. 252; nov. ed. 2, 289. — B. Lunaria d. rutaefolia Zoep. 
fl. mecklenb. 1, p. 111; Rabenh. Krypt. 2, 326; Döll. Bad. 1, 52; Strempel. 
l. e. f. 5. — Osmunda ramosa Roth. — O. lanceolata S. @. Gmel. 
Acad. petrop. XII, p. 516, t. II, f. 2. — Auf sonnigen, grasigen Abhän- 
gen der Hügel- und Bergregion: oberhalb Resinar auf dem Wege zur 
Fromoasze mit B. Lunaria. 4000‘. Glimmerschiefer. (Bimg. 1. c. auf dem 
Schuler; bei Lövete und Ohlahfalu bei Udvarhely). Jun. Aug. 

4176. B. rutaefolium Alex. Braun in Döll. rhein. Fl. p. 24; 
Koch syn. ed. 2, 972; Milde Schles. Krypt. p. 690, f. 197—200; Zoep. 
bot. Zeit. 1859, p. 15; Schur sert. n. 3489; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 134. 


829 


— B. rutaceum var. multifido folio Sw. Filic. 111. — B. matri- 
caricides Willd. sp. 5, 62; Rabenh. Krypt. 2, 327. — B. rutaveum 
Wahlenb. suec. 2, 6315 Schkh. Krypt. t. 155, a.; Sw. bot. t. 372, f. 2. — 
Osmunda Matricariae Schrank. Baier. Fl. 2, 419, Sturm 2, H. 6. — 
O0. Lunaria Fl. dan. t. 18, f. media. — Auf grasigen und lichten Plätzen 
in Bergwäldern, zwischen Gesträuch, am Fusse alter Buchen, mit Moos 
bekleideten Plätzen: in der Buchenregion der Arpaser- und Kerzesorer 
Gebirge, an Waldrändern auf dem Wege zur Fromoasze oberhalb Resinar, 
Glimmerschiefersubstrat 3000°—4000‘. Jul. Aug. — (B. virginienm Sw. 
Filic. 1474. = Osmunda virginica L. sp. 1579. = B. anthemoides 
Presi. Zool. bot. Ver. 1857, p. 161—162; Milde Schles. Krypt. 745 — 
habe ich zwar nicht in Siebenbürgen gefunden, jedoch kommt es in dem 
angrenzenden Galizien [Prof. Weiss.] vor, und darum mache ich die sieb. 
Bot. auf diesen hübschen Farn aufmerksam). 


Ordo CLVIII. OSMUNDACEAE R. Brown. 


(R. Brown. Prodr. p. 261; Bartl. ord. nat. p. 18; Zöchb. consp. 1, 39; 
Enulicher gen. 65; Bmg. en. 4, p. 19; Schur bot. W. Bl. 1858, p. 13%; 
Schur sert. p. 93.) 


899. OSMUNDA /. 


4177. O. regalis L. sp. 1521; Bing. 4, 2268; Koch syn. ed. 2, 973; 
Sturm 2 H. 6; Schkh. Krypt. t. 145; Fl. dan. t. 217; Engl. B. t. 209; 
Bolt. Filie. t. 5. — In Moor- und Torfwäldern zwischen Lövete und 
Olahfalu gegen die Hargita (Bing. 1. c.). Im Szeklerlande am Büdös bei 
Torja. Jul. Aug. 


Ordo CLIX. POLYPODIACEAE R. Brown. 


(R. Brown. Prodr. Fl. Holl. ed. Nees. p. 1; Kaulf. en. 55; Endlicher 
gen. p. 59; Filices verae Willd. sp. 5, 99; .Bmg. en. p. 20; Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 192.) 


900. GRAMMITIS Swertz. syn. Filic. 21. 


4178. G. Ceterach Sw. |. c. 23; Koch syn. ed. 2, 974. — Asple- 
nium Ceterach Z. sp. 1080 et sp. 1538; Sturm 2 H. 5; Blackw. t. 216; 
Bolt. Filic. 20, t. 12. — Seolopeudrum Ceterach Engl. B. t. 1244; 
Roth. germ. 3, 48. — Ceterach officinarum Willd. berol. 2, 1068; 
Lowe Ferns. 5, t. 54; Schur sert. n. 3292. — Gymnogramme Ceterach 
Spreng. syst. &, 38; Bug. 4, 2269; Schur Oestr. bot. Zeit, 1858, p, 193. — 
In Felsenritzen der Voralpen kleine Rasen bildend bis 5000‘ Eleyat, 
(Bing. 1. c.) bei Verespatak und auf dem Retyezat. Jul. Aug. 


830 
901. POLYPODIUM /[. 


4179. P. vulgare ZL. sp. 1544; Bug. 4, 2270, Koch syn. ed. 2, 97%; 
Sturm &2 H. 1; Schkh. Krypt. t. 11; Fl. dan. t. 1860; Engl. B. t. 1146; 
Bolt. Filic. t. 18; Schur sert. n. 3293. — Auf Felsen, Mauern, an Baum- 
stämmen aus der Ebene bis in den Alpen. 600°-6000° durch das ganze 
Gebiet (Bing. 1. c.). — Bei Schässburg im Sichenwald, Fuchsloch, Attils- 
loch; in Felsenritzen bei A. et F. Räkos, Bogat, Heviz; in Wäldern bei 
Fogaras; in den Hunyader Gebirgen; Arpaser- und Kerzesorer Gebirge; 
auf dem Surul; auf der Preschbe und Mumma bei Zood. Mai, Jul. 

a. serratum. Laciniis frondis manifeste crenulato-serratis. — An P. 
vulgare f. serratum Bmg. — Auf dem Götzenberg am Silberbach ; 
bei Hätzeg auf Felsen des Drukzan Bing. Aug. 

b. murale. Laciniis frondis latissimis apice rotundatis, serratis. — 
Auf alten Mauern bei Hermannstadt und Kronstadt, sowie auf Kalk- 
felsen bei Hätzeg. Juli, Aug. 

ce. acutilobum. Laciniis frondis acutiusculis crenatis. — Auf Felsen 
des Götzenberges, bei Michelsberg. Jun. 

d. auratum. Frondibus discoloribus recentibus subtus pulverulento- 
aureis; laciniis inferioribus auriculatis erenulatis. = P. auriculatum 
Schur herb. Transs. — Auf Trachytfelsen bei Tusnad. Juli 1853. 

e. exaurieulatnm. Praecedens sed laciniis parum angustioribus infi- 
misque non auriculatis. — Auf dem Arpas und Butian. Jun. Jul. 


f. transsilvanicum. Elatum 12—15 poll. Fronde ambitu lanceolata, 
utrinque viridi; laciniis lineari-oblongis, 3 poll. long. 3—4 lin. latis, a 
media sensim acuminatis, acutis, manifeste serratis. Soris minimis distan- 
tibus. — Auf den Fogaraser Alpen im Sirnathale. Aug. 1850. — (An 
P. vulgare var. oceidentale Hook. Fl. bor. am. 2, p. 258). .Ledeb. 
Ross. 4, 508). 

g. pygmaeum. Frondibus utrinque viridibus, subcaespitosis, humillimis, 
2—3—5 poll., minus profundius pinnatis, lobis obtusis subundulatis. Soris 
maximis demum confluentibus. — Auf Felsen der Kalkalpen: Butsets bei 
Krounstadt. 7000. Aug. 

4180. P. Phegopteris L. sp. 1550; Koch syn. ed. 2, 974: Schkh* 
Krypt. t. 20; Schur sert. n. 3294. — Aspidium Phegopteris Bmg. 4, 
22831. — P. Phegopteris Wülld. sp. 5, p. 199; Engl. B. t. 2224; Fl. 
dan. t. 1241. — In Wäldern an Baumstämmen der Hügel- und Berg- 
region: In den Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer Alpen. Auf 
der Hargita (Bing. |. c.). Szomboter Alpen oberhalb des Dorfes Dragus. 
Jul. Septbr. 

a. alpinum. Graecillimum, 6—9 poll. Frondibus mollibus; pinnulis 
pinnarum infimarum evidentius crenatis, furcato-venulatis. Soris a margine 
remotioribus. Planta pallide viridis subpubescens. — P, Phegopteris 
ß. intermedium Rupr.; Ledeb. Ross. 4, 509; Hook. fl. amer. bor. 2, 
258; Schur sert. n. 2294, a. — P. cruciatum Kaulf. en. Filic. p. 110; 
Spr. syst. 4, 57. — An schattigen Orten, Krummholzregion, des Arpas, 
Jun. Jul. 


831 


b. montanum. Robustius. Elatum 12—18 poll. obseure viride; pinnis 
ultimis sursum eurvatis, infimis horizontaliter patentibus; pinnulis sub- 
erenatis. Rhizomate longissime repente firmo. Soris submarginalibus, — 
In feuchten Buchenwäldern zwischen Polytrichum in den Kerzesorer 
Gebirgen. Götzenberg. Jun. Aug. 


4181, P. Dryopteris L[. sp. 1555; Koch syn. ed. 2, 974; Sturm 2 
H. 1; Schkh. Krypt. t. 25; Engl. B. t. 616; Willd. sp. 5, p. 209; .Bolt. 
Filic. t. 28; Fries. Summ. Scand. p. 82. — Aspidium Dryopteris Bug. 4, 2282. 
— An schattigen Orten, an Felsen, Mauern, Baumstämmen aus der Ebene 
bis in den Voralpen, 600°—5000° Elevat. Glimmerschiefer, Kalk, Trachyt, 
Diluvium, Sandstein. Mai, Aug. | 

a. alpigenum. Humillimum 3—6 poll., glaberrimum, pallide viride, 
minus evidentius ternato-bipinnatum. Schur sert. n. 32396, a. — Auf dem 
Vurtop in den Arpaser Alpen. 7000‘. Jun. Jul. 


4182. P. robertianum Hofm. Krypt. ann. 1795, add. p. 10; Koch 
syn. ed. 2, 9745 Rupr. Beitr. 3, 52; Fries. Summ. Scand. p. 82: Schur 
sert, n. 3395; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 193. — P. calcareum Smith. 
brit. 1804, p. 1117; Engl. B. t. 1525; ZRupr. Beitr. 3, p. 52. — P. Dry- 


opteris Bolt. Fil. t. 1. — Aspidium calcareum Bing. 4, 2283. — P. Dry- 
opteris var. ß. robertianum Ledeb. Ross. 4, 509. — P. Dryopteris 
var. ß. glandulosum Neilr. Nachtr. 1861, p. 326. — Auf Kalkfelsen 


und Mauern bei Kronstadt: Kapellenberg, Salomonsfelsen, Schuler, Tetzla. 
Auf dem Tepej (Bmg. 1. c.) im Ober-Albenser Com. bis 4000. Elevat. 
Jun. Aug. 

4183. P. disjunctum ZAupr. Beitr. l. c. p. 52, n. 89, y.; Ledeb. 
Ross. 4, 509 ß.; Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 193. — P. calcareum 
Bongard de Vegt. ins. Silcha. p. 175. — Majus et laxius quam P. cal- 
careum. Frondibus superne tantum glandulosis; pinnulis tertiariis in- 
fimis 2—3 spatiis 3—4 linearum disjunetis vel longius ab invicem remotis, 
venulis. ibidem furcato-pinnatis. — Auf Kalkfelsen in der Bergregion 
auf dem Kapellenberg, Schuler, Salomonsfelsen bei Kronstadt. 2500°— 3000‘ 
Juni, Juli. 

4184. P. conjunctum Schur herb. Transs. — Ab antecedentibus 
tribus maxime affınibus imprimis differt: Frondibus parce glandulosis, 
ambitu subdeltoideis, bipinnatis; pinnulis pinnarum infimarum ad tertiam 
partem laminis pinnatifidis, pinnarum superiorum integris confluentibus, 
(conjunctis) dentato-erenatis. Venulis furcato-pinnatis. — Auf dem Götzen- 
berg am Silberbach im Michelsberger Thal. Glimmerschiefer. 3000‘. Juli. 


902. WOODSIA. 


(R. Brown. transact. soc. Linn. lond. XI, 1816, p. 170—174; Endlicher 
gen. p. 63. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 194; Rabenh. Krypt. 2, 194.) 


4185. W. ilvensis R. Brown. 1. c. p. 173; Milde Schles. Krypt. 
p. 618; Lowe Ferns. 7, t. 28. — (W. hyperborea ß. rufidula Koch 
syu. ed. 2, 975. — Acrostichum ilvense Z. sp. 1528. — A. Maranta 


832 


Haenke in Jaeg. coll. 2, 5. — Polypodium ilvense Sw. syn. Filie. 39. 
— Sturm 2 H. 6; Schkh. Krypt. t. 19. — P. Maranta Hofm. D. Fl. 2. 
p. 5; Roth. temt. 3, p. 92. — Aspidium rufidulum Sw. syn. Filic. p. 38. 
— Nephrodium rufidulum Mich. amer. 2, p. 269). — In Ritzen der 
Kalkfelsen kleine Polster bildend in der Voralpen- und Alpenregion: 
Fogaraser Alpen: Piscu-Sirna. 5000‘. Jun. Aug. 


903. ASPIDIUM R. Brown. 
(R. Brown. prodr. fl. nov. Holl. ed. Nees. 4, p. 3.) 


4186. A. Lonchitis Swartz. syn. Filic, 43; Bing. 4, 2271; Schur 
sert. n. 3298; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 195; Rabenh. Krypt. 2, 323; 
Schkh. Krypt. t. 29; Bolt. Filic. t. 19; Jacg. coll. 3, t. 22, f. 1. "An 
schattigen felsigen Orten, in Waldungen der Voralpen, obern Buchen- 
Tannen- und Krummholzregion: Rodnaer- Fogaraser- Arpaser- Kerze- 
sorer Alpen. Glimmerschiefer; Kronstädter Alpen: Butsets, Königstein, 
Schuler. Kalk. 4000°—6000‘. Jun. Aug. 

4187. A. aculeatum Swartz. syn. Filie. 43; Bimg. 4, 2275; Willd. 
sp. 5, 224; Rabenh. Krypt. 2, 324; Döll. rhein. Fl. 20; Koch syn. ed. 2, 
976; Engl. bot. t. 1502; Schkh. Krypt. t. 39; Milde Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p- 188. — (Polypodium aculeatüm Z. sp. 155%. — Polystichum 
aculeatum Roth. tent. 3, p. 79). — In schattigen Gebirgswäldern, an 
steinigen felsigen Abhängen, an den Ufern von Bächen und Flüssen, an 
quelligen Orten. Grossauer Gebirge am Zibinfall, Falkenstein. Im Unter-- 
Albenser Com. bei Zalathna; im Hunyader Com. bei dem Dorfe Roskäny; 
bei der Mineralquelle Lövete; bei Borszek; in den Fogaraser Gebirgen. 
(Bing. 1. e.). Jul. Aug. 

4188. A. lobatum Swartz. syn. Filic. p. 53; Milde Oestr. bot. 
Zeit. 1858, p. 184; Schur Oestr. bot. Zeit. 1358, p. 195; Schur sert. n. 
3300; Döll. rhein. Fl. 20; Engl. B. t. 1563; Schkh. Krypt. t. 40. Kunze 
Flora 1848, p. 356; Rabenh. Krypt. p. 323; Milde Schles. Krypt. 490, 
f. 84, 87--93, 96, 97. — A. aculeatum Sturm 2, H. 11. Schkh. Krypt. 
t. 39. — Polypodium Plukenetii Lois. Not. 146, sec. Gr. et Godr. 
Fr. 3, 630 (Milde ]. e.). — A. aculeatum a. vulgare Döll.; Koch syn. 
ed. 2, 976. — In Gebirgswäldern an felsigen Abhängen; im Schatten der 
Buchen, am nördlichen Abhang des Kapellenberges. Kalk. 3000’. Juli, 
August. 

a. Swartzianum. Koch syn. ed. 2, p. 976, var. ß. = A. aculeatum 
Sw. syn. Filic. p. 53; Smith. engl. 4, p. 277; Willd. sp. 5, p. 258; Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 195, var. ß. Engl. B. t. 1562; Milde Schles. 
krypt. 501, f. 82—83. — Auf steinigen Abhängen der Voralpenregion: 
dem nördlichen Abhang des Surul. Glimmerschiefer. 5000‘. Septbr. 

4189. A. Braunil Spenn. Trib. 1, p. 9, t. 1, Kunze l. c. 362; 
Rabenh. Krypt. 324; Schur sert. n. 3303, var. a, parvum. Milde Schles. 
Krypt. 497, f. 84.—6, 94—95; Milde Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 187. — A. 
aculeatum var. Braunii Döll. rhein, Fl. var. y. Koch syn. ed. 2, 977, 


833 


— A. angulare Kit. ap. Willd. sp. 257; Smith. engl. fl. 4, 278; Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1858, .p. 195. — A. aculeatum Schultz. fl. gall. et 
germ. exsicc. n. 571. — Polystichum angulare Presl. pterid. p. 83. 
— Auf Alpentriften zwischen Felsenblöcken, Gneis, Glimmerschiefer: 
Fogaraser Alpen im Sirnathale, am Fuss des Piscu-Lauti; auf dem Arpas 
im todten Gebirge. 6000‘. Jul. Aug. 


4190. A. pilosum Schur sert. p. 94, p. 3302; Schur Verh. d. sieb. 
Ver. 1851, p. 168; 1852, p. 91; 1859, p. 128, 210; Schur Oestr. bot. Zeit. 
1858, p. 195, 196. — Proximum quidem antecedentibus attamen sat di- 
versum et species distineta. — Rhizomate crasso conglobato, 6—8 poll. 
diam., frondes 20 et plurimos proferente. Frondibus 3—4 ped., mollibus, in 
orbem dispositis, infundibulum 3—% ped. diamet. formantibus, ambitu lan- 
ceolatis, a medio 6—8 poll. latis sensim attenuatis, bipinnatis vel subtri- 
pinnatis; pinnis sensim decrescentibus, lanceolatis, subsessilibus, sursum 
parum ceurvatis, infiinis reete patentibus; pinnulis ineiso-pinnatifidis, sub- 
ovatis, basi oblique cuneatis, in pedicellum brevissimum subito angustatis 
antice rotundatis, subito in spinulam protensis, utrinque pilosis, obtuse 
erenato-dentatis. Stipite rachique valde paleaceo; paleis pallide brunneis 
patentibus, infimis maximis planis, superioribus sensim in pilis longissimis 
transeuntibus. Soris maximis albo-indusiatis demum confluentibus. Sporis 
reniformibus brunneis, dorso transverse rugosis. — In feuchten Gebirgs- 
thälern an quelligen Orten, Lehmboden. 2000: In der Valle Vinuluj 
bei Rodna an der Eisenquelle; in der Szara-Tömös am Predyal; am 
Fuss des Butsets im Jalomnitzthal bei Kronstadt. Kulksubstrat. Jul. Aug. 


904. POLYSTICHUM Loth. 
(Roth. tent. fl. germ. 3, p. 69.) 


4191. P. Thelypteris Roth. tent. 3, 77; Koch syn. ed. 2, 977; 
Rabenh. Krypt. 2, p. 323; Schur sert. n. 3304; Schur Oestr. bot. Zeit. 
1858. p. 322. — (Polypodium Thelypteris ZL. mant. 305; Schkh. 
Krypt. t. 52; Hedw. theor. t. 6; Fl. dan. t. 760; Engl. Bot. t. 797. — 
Acrostichum Thelypteris L. sp. 1528; Bolt. Filie. t. 43. — Lastraea 
Thelypteris Presl. pterid. p. 276. — Aspidium Thelypteris Sw. 
Bing. 4, 2272.) — In Bergwäldern, schattigen Abhängen der Voralpen 
auf Moor- und Torfboden, 2000°—4000°. Zwischen den Salomonsfelsen bei 
Kronstadt Kalksubstrat; am Büdös bei Tusnad, Trachyt; bei dem Dorfe 
Arpäs; bei Schässburg, Attilsloch; bei Szasz-Segesd in ausgetrockneten 
Teichen. Jul. Septbr. 


4192. P. Oreopteris DC. tl. franc. p. 56%; Koch syn. ed. 2, 978; 
Schur sert. n. 3305; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 322. — (P. montanum 
Roth. tent. 3, 74.— Polypodium Oreopteris L. Ehrh. Krypt. n. 22; 
Bolt. Filie. t. 22; Hedw. theor. t. 6. — P. montanum Vogler diss. Gies. 
1781. — P. limbospermum All. auct. p. 49. — P. pterioides Will. 
delph. 4, 811. — Aspidium Oreopteris Swartz. Filic. 50; Schkh 
Krypt. t. 35-36; Big. 4, 2274. — Polypodium Thelypteris Engl. 


Schur. Enum. plant, Transs. 53 


834 


Bot. t. 1119; Fl. dan. t. 4121. — Lastraea Oreopteris Presl. perid. 

p. 76.) — In schattigen Wäldern der Bergregion. Buchengürtel bis 4000'. 
ut Kerzesorer- Grossauer Gebirge ; bei Kronstadt auf dem Schu- 
ler; auf dem Ürmös- Tepej im Ober-Albenser Com.; bei dem Dorfe 
Räkos; bei dem Dorfe Ujsinka im Fogaraser Distrikt. (Bing. ]. c.) Jul. 
August. 

4193. P. Filix mas Koth. tent. fl. germ. 3, 8%; Koch syn. ed. 2, 
978; Schur sert. n. 3306 ; Oestr. bot. Zeit, 1857, p. 322. — (Polypodium 
Filix mas Z. sp. 1551; Bolt. Filic. t. 24. — Aspidium Filix mas 
Sw. Filie. 38; Bug. 4, 2278, Rabenh. Krypt. 2, 321; Schkh. Krypt. t. 44. 
— A. cristatum Poll. Ver. 3, 278 [non Sw.]; Engl. Bot. t. 1949.) — 
In Wäldern der Hügel- und Bergregion. Jul. Septbr. 

a. umbrosum, fagetinum. Schur sert. n. 3306 a. — Gracillimum. 40 
poll. Stipite rachique grosse paleaceo, pinnis versus basin sensim minori- 
bus; pinnulis magis disjunctis. — In der Buchenregion des Arpas. 3000°— 
4000‘. Jul. 

b. alpinum, rupicolum. Schur sert. n. 3306. — Aspidium Filix 
mas ß erosum Döll. =A. depastum et A. erosum Schkh. Krypt. t. 
45 et 51. — Rigidium, humilius subglabrum, 42—15 poll.. subcoriaceum. 
Frondibus oblongis; pinnis pinnatifidis subsessilibus; pinnulis ovato-ob- 
longis, rotundato-obtusis,, apice eroso-crenulatis. Stipite inferne nudo, 


albo,, superne parce paleaceo-piloso. — Auf der Kolzu-Brasi der Foga- 
raser Gebirge. 5000‘. Aug. 

4194. P. induratum Schur. = P. Filix mas var. c. durum 
Schur herb. — Frondibus vivide viridibus 2—3 ped., ambitu elongato- 


oblongis, antice dilatatis, a medio versus basin sensim angustatis. Stipite 
firmo, albo, glabro vel superne subpaleaceo, canaliculato. Pinnis brevis- 
sime stipitatis, triangulari-lanceolatis, horizontaliter patentibus. Pinnulis 
basi contiguis per paria ab invicem remotis (disjunctis) elongato-obova- 
tis, apice rotundatis eircumeirca dentatis, glabris; dentibus antice bre- 
viter bifidis. Rachi pinnarum pinnularumque albida, glabra. Soris subro- 
tundis albis denique brunneis. — (An P. affine Fisch. sed stipite rachi- 
que non paleaceis?) — In feuchten schattigen Gebirgswäldern, an stei- 
nigen Abhängen bei Kronstadt: Piatra-mare; Schuler oberhalb der Po- 
Jana. 4000 Kalk. Aug. 

4195. P. cristatum Roth. tent. germ. 3, 84; Koch syn. ed. 2, 
978; Schur sert. n. 3307; Oestr. bot. Zeit. 41858. — (Aspidium crista- 
tum Swartz. Filic. p. 845 Bmg. 4, 2273; Schkh. Krypt. t. 37; Fl. dan. t. 
1591; Engl. Bot. t. 2125; Zabenh. Krypt. 2, 322. — Polypodium cris- 
tatum Z. sp. 1551. — P. Callipteris Ehrh. Beitr. 3. 77.— Aspidium 
spinulosum var. Roep. Mecklenb. 93. — Lastraea cristata Presl. 
pterid. 77.) — In feuchten schattigen Wäldern, auf Moor- und Torfwie- 
sen zwischen Gebüschen. (Bmg. 1. ce.) Bei Tusnad am Fuss des Büdös; 
auf dem Torfsumpfe bei Arpas. Jul. Septbr. 

4196. P. rigidum DC. fi. franc. 2, 560; Koch syn. ed. 2, 979; 
Schkh. Krypt. t. 38; Schur sert. n. 3310; Oestr. bot. Zeit. 1858 , p. 323. 
— (Aspidium rigidum Swartz. Filic. 53; Bug. 4, 2280; Sturm 2, H. 11; 


835 


Fl. dan. t. 2724; Rabenh. Krypt. 2, 321. — Polypodium rigidum 
Hofim. 2, 6.— P. fragrans Vill. delph. 3, 843. — P. Villarsii Bellard. 
app. ad. fl. pedem. 49. — Polystichum strigosum Roth. tent. 3, 86. 
— Lastraea rigida Presl.) — In Wäldern der Voralpen auf steinigen 
Abhängen und Felsen in der Krummholzregion 5000°—6000°: Fogaraser- 
Kronstädter Gebirge; Vulkaner-Pass auf dem Strasza. (Bing. ]. c.) Jul. 
August. 

4197. P. spinulosum DC. fl. franc. 2, 561; Koch syn. ed. 2, 978; 
Schur sert. n. 3308; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 323. — (Aspidium spi- 
nulosum Swartz. Filie. 38; Bmg. 4, 2277, Döll. rhein. Fl. 17; Milde 
Schles. Krypt. 532; Schkh. Krypt. 48, t. 45; Willd. sp. 5, 262. — A. spi- 
nulosum a. Hartm. scand. fl. ed. 3, 252. — Lastraea spinulosa 
Presl. — Nephrodium spinulosum sStrempel Filic. berol. 30.) — In 
feuchten schattigen Wäldern, Moorwiesen der Berge und Voralpen; Fo- 
garaser Gebirge bei dem Dorfe Braza; in den Arpaser- Kerzesorer- 
Grossauer- Rodnaer- Kronstädter Gebirgen: bei Törzburg. Kalksubstrat. 
Jul. Aug. 

a. caleicolum. Schur sert. n. 3308 var. ß. — Humile, molle, viride. 
Frondibus ambitu late lanceolatis, pinnis infimis brevioribus reflexis, pin- 
nulis ovalibus inciso duplieato-dentatis. — Auf schattigen Kalkfelsen des 
Arpas; auf dem Schuler bei Kronstadt. Jun. Jul. 


b. elevatum. .Döll. rhein. Fl. = (P. spinulosum legitimum Schur.) 
(Aspidium spiculosum Engl. bot. t. 1460; Schkh. Krypt. t. 48. — 
Polypodium cristatum Huds. angl. ed. 1, 390. — P. austriacum 
Jacg. Obs. 1, 45.) — In schattigen feuchten Wäldern der Bergregion : 
Im Stadtwalde in den Grossauer Gebirgen. Jul. Aug. 


c. muticum. Zeabenh. Krypt. 2, 321. — Frondibus gracillimis moJli- 
busque 4'/, ped. Habitu Athyrii feminei. Pinnulis basalibus subconfluen- 
tibus a basi ad apicem minoribus et angustioribus, obtusiuseulis, crenato- 
dentatis. — In der unteren Tannenregion des Aıpas. Jul. 


4198. P. multiflorum Zoth. tent. germ. 3, p. 87. — (Aspidium 
dilatatum Willd. sp. 5, 263; Bing. 4, 2278 ;, Engl. Bot. t. 1461. — Po- 
lystichum dilatatum Rabenh. Krypt. 2, 322%; Schur sert. n. 3309. — 
P. tanacetifolium DC.; Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 323. — P. 
spinulosum var. ß dilatatum Koch syn. ed. 2, p. 979. — Polypo- 
dium dilatatum Hofim. D. Fl. 2, 7. — P. eristatum Dimg. Lips. n. 
1199 ; Bolt. Filie. t. 23. — P. cristatum Vill. dauph. 3, 844. — Aspi- 
dium spinulosum Schkh. Krypt. t. 47.) — In Gebirgswäldern allge- 
mein verbreitet, aus der Ebene bis in den Voralpen. (Bing. 1. c.) Im 
Unter-Albenser Com. bei Topänfalva und Aranyos; auf dem Bihar; im 
Fogaraser Distrikt. Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Grossauer- Port- 
sester- Rodnaer- Kronstädter Gebirge. 2000’ — 5000. Glimmerschiefer 
Kalk. Jul. Septbr. 

a. rupestre. Schur sert. n. 3309, var. a. alpina. — Humile. Rhizo- 
mate oligocephalo. Frondibus 6—9 poll. cireumseriptione trapezoideis vel 
subovatis glabriusculis; pinnis non reflexis, Soris minutissimis, distanti- 


53 & 


836 


bus haud numerosis subbiseriatis albis. Stipite parce paleaceo. Tota planta 
laxa pallide viridis in statu mareescente suaveolens, pinnulis subaequali- 
bus ovali lanceolatis. — Auf Felsen und steinigen Plätzen der Berg- 
und Voralpenregion: In der Tannenregion des Arpas. 5000‘. Glimmerschie- 
fer; am St. Anna-See auf dem Büdös. 2000‘. Trachyt. Jul. Aug. 

4199. P. Pseudo-cristatum Schur sert. p. 94, sub n. 3308 var. 
a. turfosum Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 323, n. 6, var. ß. trans- 
silyanieum turfosum. — Rhizomate oligocephalo. Stipite glabro albo 
nitido, basi paleaceo , semitereti et canaliculato, ad medium fere nudo. 
Frondibus eireumseriptione obovato-lanceolatis. Pinnis interdum secundis, 
inferioribus minoribus subtriangularibus, superioribus oblongis, eurvato- 
subereetis, utrinque rachique glabris; pinnulis inciso-pinnatifidis, oblon- 
gis, triplieato-dentatis, dentibus spinuloso-cartilagineis. Venis pinnularum 
apice furcatis. Soris minimis albis in axillis ramificationum venarum sub- 
biserialibus. — Auf Torfwiesen bei dem Dorfe Arpas und bei Tusnad 
am Büdös; bei Borszek. (Satmary.) Jul. Aug. (Subsimilis P. cristato et 
P. spinuloso sed omnibus in partibus gracilius.) 


905. ATHYRIUM Loth. 
(Roth. tent. germ. 3, 58. Bmg. E. 4, p. 30.) 
(Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 323.) 


4209. A. Filix femina Roth. 1. c. p. 65; Ding. 4, 2287; Schur 
sert. n. 3313. — (Polypodium Filix femina Z. sp. 1551; Bolt. Filic. 
t. 15; Hedw. theor. t. 7, f£. 1—3. — Aspidium Filix femina Swartz. 
Filic. 59; Döll. Bad. 1, 22—23; Schkh. Krypt. t. 58—59. — Asplenium 
Frlux femiına DernN. in Schrad." Journ. [4806], 1, 2, p. 7,0. 01.05 
Koch syn. ed. 2, 981; Rabenh. Krypt. 2, 317.) — In schattigen Wäldern, 
Moorwiesen der Hügel- und Bergregion, auf alten Baumstämmen und 
am Fuss derselben. Jul. Octob. 

a. molliusculum. Frondibus bipinnatis, debilibus, dilute viridibus, 
molliuseulis; pinnis lanceolatis, acuminatis, pinnatifidis; pinnulis alter- 
nantibus oblongis obtusiusculis. Soris minutis infra costam et crenulas 
biserialibus. — Athyrium molliusculum Bug. 4, 2286. — (Athyrium molle 
Roth. 1. c. p. 61. — Polypodium molle sSchreb. Bmg. Lips. 505, n. 
1202. — P. irrigum Smith. engl. fl. 4, 283. — P. dentatum Sturm 2, 
H. 1.) — In schattigen Wäldern und Hainen: Siechenwald bei Schäss- 
burg; im Kükölöer Com. am Wege gegen Hetür (Marienburg); in Wäl- 
dern, in der Kluft bei Rosenberg nächst Kronstadt. Kalk. Jul. Septbr. 

b. trifidum. Frondibus subtrifidis, glabris; pinnis inferioribus oppo- 
sitis, petiolatis, remotis, superioribus alternantibus, remotiuseulis,, sessi- 
libus, cordato-ovatis, pinnatifidis; pinnulis profunde ineisis, apice con- 
fluenti-trifidis. Soris pusillis remotis biserialibus. = Athyrium trifi- 
dum Koth.; Bmg. 4, 2285. — (Polypodium trifidum Hofm. germ. 2, 
7.) — In schattigen Wäldern der Voralpen an steinigen Orten, Moor- 
erde; in den Grossauer Gebirgen: Negovan, 5000‘. Jul. Aug. 


837 


e. ovatum. Koch syn. ed. 2, 981. — (Athyrıum ovatum Roth. 
l. ec. p. 64. — A. Filix femina Roth. 1. ec. p. 65 legitimum; Schur 
Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 328, var. d.) — Frondibus elatioribus, 1/%—2 
ped.; pinnulis oblongo-ovatis approximatis, obtusis, margine deneikus 1— 
2 apice 3 dentatis, dentibus obtusiusculis. — In schattigen Gebirgswäl- 
dern: Am Fuss des Schuler bei Kronstadt. Jun. Jul. Kalk. 4000°. 

d. rupieolum. Humillimum 6—9 poll. Rhizomate polycephalo. Fron- 
dibus oblongis a medio utrinque angustatis, acutis. Pinnis anguste lan- 
ceolatis curyato-adscendentibus: pinnulis oboyato-oblongis basi lata con- 
fluentibus, brevissime dentatis; dentibus rotundato-obtusis, subito mucro- 
natis. Soris minimis fuseis indusiis laxis laceris. Athyrium rupieolum Schur.; 
= A. Filix femina var. e. Schwr Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 326 herb. — 
Auf Kalkfelsen der Berge und Voralpen: Schuler, Königstein 5000. 
Kapellenberg am südlichen Abhang zwischen Spiraea erenata. 2500° 
Jul. Aug. 

4201. A. polypodioides Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 194. 
Habitus A. Filic. feminae fructificationes Polypodii. Soris subrotun- 
dis, disjunetis sparsis; indusium involuerumque nullum. — (Polypodium 
alpestre Hoppe pl. exsicc. Koch syn. ed. 2, 974; Spenn. frib. 1, 12; 
Wallr. fl. Krypt. 14; Döll. rhein. Fl. 6; Schur sert. n. 3397. — P. rhae- 
ticum Z. sp. 1552; DC. fl. france. 5, 342; Vill. Voyag. p. 12; Schkh. 
Krypt. t. 60; Godron. fl. de Lorr. PR 213; Rabenh. Krypt. 2, 311. 
Asplenium alpestre Metten. Senkenb. Ges. 1859, p. 102, 128, 242, 
t. 6, f. 1—6. — Aspidium rhaeticum Willd. sp. 5, 280; Ding. 4, 2279. 
— Asplenium Filix femina var. a. rhaeticum Sehr, sert. n. 3313.) 
— In schattigen feuchten Wäldern an quelligen Orten, in Felsen, in 
Schluchten und Klüften der Voralpen: Auf dem Arpas; Kuhhorn bei 
Rodna; am Fuss des Schuler bei Kronstadt. 4000 —5000‘. Jun. Jul. 

4202. A. fontanum Koth. fl. germ. 3, p. 59; Bing. 4, 2284; Schur 
sert. n. 3311; Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 326. — (Aspidium fontanum 
Willd. sp. 5, 272; Engl. bot. 2024; Schkh. Krypt. t. 53; Smith. brit. 3, 
4444. — Polypodium fontanum Z. herb. sec. Smith. Engl. Fl. 4, 312; 
Bolt. Filie. t. 21. — Asplenium fontanum in Schrad. Journ. 1799, 1, 
p- 314; Rabenh. Krypt. 2, 317.) — In Felsenritzen an schattigen nörd- 
lichen Abhängen: Kronstädter Alpen: Butsets; Rodnaer Gebirge am 
Ufer des grossen Szamosflusses. (Ding, 1. c.) Aug. 


906. ASPLENIUM L[. p. p. 


(Swartz. Filie. p. 74. Heufller Aspl. spec. europ. in Zool.-bot. Ver 1856, 
2, p. 235—351. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 324. Baumg. En. 4, p. 39.) 


4203. A. Trichomanes (L. sp. 1540); Huds. Angl. ed. 1, 385; 
Koch syn. ed. 2, 982; Swartz. syn. Filic. p. 80; Willd. sp. 5, p. 331; 
Bing. k, 2298; Engl. Bot. t. 331; Bolt. Filie. t. 12; Fl. dan. t. 129; 
Hedw. theor. t. 7, f. 4—7; Schkh. Krypt. t. 74. — (Triehomanes Tabern. 
p. 4187, n. 1—2; Schur sert. n. 3315.) — An Felsen und Mauern in Ge- 


838 


birgsgegenden: Michelsberg bei Hermannstadt; bei Kronstadt. Kalk. Jun. 
October. 

4204. A. viride Huds. Angl. ed. 1, 385; Bmg. 4, 2299; Koch 
syn. ed. 2, 982; Sturm 2%, H. 5; Schkh. Krypt. t. 65; Engl. Bot. t. 2257; 
Fl. dan. t. 1289. — (Trichomanes Tabern. p. 1187, n. 3.) — Auf Fel- 
sen an schattigen Abhängen: Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- Rodnaer 
Alpen. 6000°. Jun. Septbr. 

a. minimum. Pulvinatum 4—2 poll. pinnis suborbiculatis undulato- 
crenatis. — Auf dem Butsets. Aug. 

4205. A. germanicum Weis krypt. 299; Rabenh. Krypt. 2, 315; 
Sturm 2, H. 5. — (A. Breynii Reitz. Obs. 27; Koch syn. ed. 2, 983; 
Schkh. Krypt. t. 81. -- A. alternifolium Wulf. in Jacq. misc. 2, p. 51, 
t. 5, f. 2; Dmg. 4, 2300; Engl. Bot. t. 2258.) — Auf Kalkfelsen in Spal- 
ten und Ritzen: Bei Borszek ; bei Kronstadt am Törzburger und Ojto- 
ser Pass. Jul. Septbr. 

4206. A. Bruta muraria ZL. sp. 1541; Big. 4, 2301; Koch syn. 
ed. 2, 983; Schkh. Krypt. t. 80, .; Engl. B. t. 180; Bolt. Filic. t. 16; 
Fl. dan. t. 190. — Scolopendrium Ruta muraria Roth. germ. 3, 52. 
— In Ritzen der Mauern und Felsen, auf Dörfern aus der Ebene bis in 
den Alpen. 600‘—6000‘ Das ganze Thal hindurch. 

a. multicaule. Presl. Beschr. zweier Aspl. p. 9, f. 2. 

b. latilobnm. Schur. Bi-tripinnatum, 3—6 poll.; pinnulis majoribus, 
obovato-cuneatis, margine angulatis, subtrilobis, lobo medio sorifero, 
margine planis nudis dentatis. Sporo dorso verrucoso-cristatis. — Auf 
dem Retyezat. 6000‘. 

c. alpinum. (Leptophyllum. Schur sert. n. 3317, a.) Frondibus gracil- 
limis obseure viridibus 4 poll., basi %/, nudis, tripinnatis; pinnulis mini- 
mis oboyatis antice crenatis. — An A. leptophyllum Schultz. — An 
A. Matthioli Zeufler 1. c. 335. — Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 335. 
— Auf Felsen der Fogaraser Alpen. 6000°. Aus. 

4207. A. Adianthum nigrum /. sp. 1541; Poll. Fl. veron. 3. 
283; Bmg. 4, 2302; Koch syn. ed. 2, 983; Sekhk. Krypt. t. 80, a. Sturm 
%, H. 5; Engl. bot. t. 1950; Bolt. Filie. t. 117; Fl. dan. t. 250; Milde 
Schles. Krypt. f. 111, 113, 116. — Heufl. 1. ec. 3131 — (A. trichomani- 
oides Lumm. Pos. 462, Sadl. Epiph. 28. — A. obtusum Kit. in Willd. 
sp. 5, 341. — A. argutum Kaulf. Filie. 176). — Auf Glimmerschiefer 
und Gneisfelsen der Bergregion, in Gebüschen an schattigen Abhängen. 
Bei Rodna auf dem Omuluj (Ding. 1. c.); auf dem Burgberge bei Michels- 
berg zwischen Gesträuch; in den Fogaraser Gebirgen. Bis 3000‘ Elevat 
Jun. Septbr. 

4208. A. Serpentini Tausch. Flora 1839, 2, 477; Milde Schles. 
Krypt. p. 600, f. 105—107. — (A. Adianthum nigrum Poll. var. y. 
Serpentini Zeufler. Aspl. sp. europ. p. 315, t. 1, f£ 2. — A. Adian- 
thum nigrum Schkh. Krypt. t. 80. a, fig. dextr. b.— A. novum Sadl. 
— A. Forsteri Sadl. — A. incisum Optz. — A. oboyatum Rabh. 
— A. fissum Wimm.) — Auf Serpentin- und Gneisfelsen bei Resinar 
im südlichen Siebenbürgen. (Neilr. Nachtr. 1861, p. 332!) 


839 


907. ACROPTERIS Link. 
(Link h. berol. 2, p. 56. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 326). 


4209. A. septentrionalis Link I. c. — (Asplenium septen- 
trionale Swartz. syn. Filic. 75; Big. 4, 2297; Koch syn. ed. 2, 983; 
Hofim. D. Fl. ed. 2, 315; Sturm 2, H. 5; Schkh. Krypt. t. 63. — Engl. 
bot. t. 1017. — Acrostichum septentrionale Z. sp. 1524; Fl. dan. t. 
60. — Scolopendrium septentrionale Roth. tent. p. 49. — Blech- 
num septentrionale Wallr. in comp. fl. germ. 3, p. 24). — Auf Felsen 
und Mauern aus der Ebene bis in den Voralpen: auf den Stadtmauern 
bei Hermannstadt und Kronstadt; in der Tannenregion des Arpas; in der 
Krummholzregion der Fogaraser Alpen, auf Glimmerschiefer, Gneis, 
Kalk. Sandstein. 1000-5000‘. Jun. Septbr. 


908. CYSTOPTERIS Bernh. 


(Bernh. in Schrad.- Journ. 4, p. 2, p. 26. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, 
p- 326. Cyathea Bmg. 4, p. 33.) 


4210 C. fragilis Bernh. 1. c., Koch syn. ed. 2, 980; Döll. rhein. 
fl. 14; Bad. 1, 42—44. — Cyathea fragilis .Bernh. in Schrad. n. Journ. 
47199, 1, 308; Roth. 1. c. p. 94; Bug. 4, 2289. — C. dentata Sm. brit. 
1141; Engl. B. t. 15857—1588. — Polypodium fragile Z. sp. 1553; 
Fl. dan. t. 401. — P. dentatum Dicks. erypt. fasc. 3, t. 7; Hofm. D. 
Fl. 2, 9. — P. rhaeticum Dicks. hort. sicc. fasc. 1, t. 7. — P. Ponte- 
dereae All. ped. 2, 286. — Aspidium fragile DC. fl. france. 2, 558; 
Swartz, Filic. 40; Sturm 2, H. 11; Schkh. Krypt. t. 54—56. — A. angus- 
taneum Host. A. 2, 676. — An feuchten Felsen, Mauern, an Baum- 
stämmen in dichten Wäldern aus der Ebene bis in den Alpen. Juni, 
September. 

a. alpicolum. Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 326, var. a, b. Gra- 
cillimum. Rhizomate monocephalo. Fronde 6-8 poll. pinnato longissime 
stipitato, ambitu lanceolato; pinnis lanceolato-ovatis breviter stipitatis; 
pinnulis trapezoideo-ovatis inciso-pinnatifidis. — Auf Kalkfelsen des 
Königstein und Butsets. 6000° bei Kronstadt. Jul. Aug. 

4211 C. anthriscifolia Zoth. tent. 3, p. 94. — C. fumeriae- 
formis Schur sert. n. 3330. — C. fragilis var. f. pinnatipartita 
Koch syn. ed. 2, 980. — C. fragilis var.d. e, f. g. Schur Oestr. bot. 
Zeit. 1858, p. 326—327. — (. transsilvanica Schur herb. Transs. et plant. exsice. 
— Cystea fragilis Sm. engl. fl. 4, 285. — Cyathea fragilis Sm. 
brit. 41139. — C. eynapifolia Koth. tent. 3, 98. — C. angustata Sm. 
engl. fl. 4, p. 288. — Aspidium fragile Sw. Filie. 58; Willd. sp. 5, 
280. — A. rhaeticum Willd. 5, 280, p- p- — Polypodium anthris- 
cifolium Hoffm. D. Fl. 2, 9. — P. eynapifolium Hofm. 1. c. 2, 9. — 
P. rhaeticum Dicks. hort. siec. fasc. 1, 17. — P. fragile angusta- 
neum Hofm. 1. ec. 2, 9. —- Rlizomate repente polycephalo. Frondibus 
ad medium nudis, 9—12—15 poll., plus minusve rigidis vel flaceidis, 
magis minusye fragilibus, bi-tripinnatis, ambitu ovato-vel oblongo-lan- 


840 


ceolatis, pallide viridibus, basi non angustioribus. Stipite purpureo-fusco, 
glabro, nitido, raro parce paleaceo. — Pinnis ovato-lanceolatis, subalter- 
nantibus, infimis horizontaliter patentibus, per paria ab invicem distan- 
tibus. Pinnulis anguste oblongis, oblongis vel ovato-oblongis, pinnatifidis 
vel ineiso-dentatis, obtusiusculis; dentibus obtusis, acuminatis vel subbifidis. 
Soris basi ramificationis venularum affıxis. — In feuchten Klüften und 
Schluchten der Kalkgebirge: in der Eishöhle bei Borszek; bei Kronstadt 
in der Kluft gegen Rosenau; auf dem Salomonsfelsen bei Kronstadt eine 
mehr steife Form; am Bullafall der Kerzesorer Gebirge bis 4000‘. Jul. Aug. 
— (Weitere Beobachtungen müssen herausstellen, ob diese hier als be- 
kannt genommene Pflanze sich dennoch als neue Art bewähret)). 

4212. ©. regia Presl. pterid. p. 93; Koch syn. ed. 2, 980, var. a. 
fumariaeformis Koch. — (Cyathaearegia Smith. brit. p. 1440; Bing. 4, 
2290. — C. incisa Engl. B. t. 163. — Polypodium regium Z. sp. 
1553. — Aspidium regium Sw. Filie. 58, Willd. sp. 5, 281. — Fili- 
cula regia Fumariae pinnulis Yaill. par. 52, t. 9, f. 1. — Cystea 
rigia Sm. engl. fl. 290). — Auf feuchten Felsen der Bergregion in 
Wäldern und an schattigen Abhängen, Felsenspalten und Klüften: bei 
Borszek, in der Kluft auf dem Schuler mit Cortusa. 4000‘. Jul. Aug. 

4213. ©. alpina Link hort. berol. 2, 130; Bmg. 4, 2291; Roth. 1. c. 
p- 99; Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 327; Sert. n. 3327. — (C. regia 
var. ß. alpina Koch syn. ed. 2, 980. — Aspidium alpinum Willd, 
sp. 5, 282; Sturm 2, H. 11; Schkh. Krypt. t. 62; Sw. Filie. 42. — Poly- 
podium alpinum Wulf. in Jaeq. coll. 2, p. 171; Jacg. icon. rar. t. 642). 
— Auf feuchten schattigen Felsen der Alpen: Fogaraser- Kronstädter- 
Arpaser- Kerzesorer Alpen. 6000‘ Jul. Aug. 

4214. ©. montana Link hort. berol. 2, 131; Bug. 4, 2292; Koch 
syn. ed. 2, 981; Roth. 1. c. p. 100; Schur sert. n. 3328. — (Polypodium 
montanum Lam. Frane. 1, 23; Haenke in Jacq. coll. 2, 46. — F. 
myrrhidifolium Vill. delph. 3, 851, t.53. — Aspidium montanum 
Sw. Filie. 615 Schkh. Krypt. t. 63; Willd. sp. 5, 286; Fl. dan. t. 2250). 
— Auf Felsen und an steinigen schattigen Orten der Berg- und Vor- 
alpenregion (Ding. 1. e.). Auf dem Jetziluj und der Niegruliasza der 
Bistritzer Alpen. Jul. Aug. 

4215. C. leucosoria Schur. 1353 detecta et nominata. Oestr. bot. 
Zeit. 1858, p. 328; 1861, p. 360. (= C. leucospora Schur olim.). — 
Rhizomate tenue fusco, articulato, longissime horizontaliter repente, 
3—6 poll. longo, interdum mono-oligocephalo. Fronde circumseriptione 
rhombeo vel ovato-rhombeo, longissime stipitate, bi-vel subtripinnato. 
Pinnis oblongis vel oblongo-lanceolatis, sensim acuminatis, subeurvato- 
erecto-patentibus; pinnulis ovato-lanceolatis, basi inaequalibus, subeune- 
atis, breviter stipitatis, subpinnatifidis, inciso dentatis, ramuloso-venosis; 
dentibus integris vel breviter bifidis. Stipite glabro flaccido, lamina frondis 
duplo triplove longiore. Soris sporisque albis, globosis, numerosissimus, 
basi dentium insertis. — Planta gracili, fragillima, erecta, 10—15 poll. 
glabra, vivide viridis, odorem gratum exhalens, lJamina frondis 3—4 poll. 
longa 2—3 poll. lata, pinnulis inferioribus 6 superioribus 3 lin. longis. — 


841 


(Fortasse = C. sudetica Alex. Braun. et Milde Schles. Ges. 1855, p. 
92; Milde Schles. Krypt. 554, f. 108—109. — C. Braunii Milde in litt. 
— C. alpina Wimm. Schles. 3, 505. — C. montana Schur bot. Rundr. 
1353; Milde Schles. Denks. 194; Wimm. Schles. 3, 19). — In feuchten 
Kalkfelsenklüften am schmelzenden Schee bei sehr niedriger Temperatur: 
In der Eishöhle bei Borszek, in Gesellschaft der Nr. 4186 genannten 
Art; auf dem Schuler und in der Kluft gegen Rosenau bei Kronstadt. eire. 
2000-4000‘. Jul. Aug. 


909%. SCOLOPENDRIUM Siith. 
(Smith. in act. taurin. 5, p. 410, t. 9). 


4216. S. offiecinarum Swartz. Filic. 89; Bmg. 4, 2294; Koch syn. 
ed. 2, 9845 Schur Oestr. bot. Zeit. 1858, p. 328; Schkh. Krypt. t. 83. — 
(S. Phyllitis Zeoth. tent. 3, 47. — S. vulgare. Symons. Syn. 1798, 
p- 193, sec. Sm. brit. 3, 1133; Engl. B. t. 1450; ZRupr. Beitr. 3, 44. — 
Asplenium Scolopendrium Z. sp. 1537). — In schattigen Gebirgs- 
wäldern an steinigen Orten in Moorerde, bis 4000. Glimmerschiefer. 
Kalk, (Ding. 1. e.). Im Ober-Albenser Com. bei Heviz, Valije Bogat; bei 
Rakos; auf dem Tepej; im Udvarhelyer Stuhl: bei Lövete und Olähfalu; 
auf Felsen bei Zalathna im Unter-Albenser Com.; am Judenberg bei 
F. Gald am Fuss des Berges Drogu. — Fogaraser- Arpaser- Kerzesorer- 
Rodnaer- Kronstädter Alpen. Jul. Septbr. 


810. BLECHNUM /. 


4217. B. Spicant Roth. tent. 3, 44; Koch syn. ed. 2, 984. — (B. 
boreale Swartz. Filic. 75; Sturm 2, H. 11; Schkh. Krypt. t. 110. — 
Acrostichum Spicant Vall. delph. 4, p. 838. — Lomaria Spicant 
Desv. mag. 5, 325. — Onoclea Spicant Hofm. D. Fl. 2, p. IM. — 
Osmunda Spicant Z. sp. 1522. — Struthiopteris Spicant Scop. 
carn. 2, 288; Weis Krypt. p. 287. 8. germanica Bug. 4, 2293! [non Willd. 
nec. olior.]) — An felsigen steinigen schattigen Abhangen, Waldrändern 
der Berg- und Alpenregion: auf dem Surul; in der Tannenregion der Ar- 
paser Gebirge; auf den Rodnaer Gebirgen: Kuhhorn; bei Borszek; im 
Gyergyör Stuhl; auf der Hargita; auf den Fogaraser Gebirgen ; auf der 
Keprereasze, Arpas und Negoi; auf der Pojana-Nyamzuluj. 4000°—6000°. 
Glimmerschiefer. Kalk. Jul. Septbr. 


911. PTERIS /. 


4218. P. aquilina ZL. sp. 1533; Bug. 4, 2295; Koch syn. ed. 2, 
984; Sturm 2, H. 4: Schkh. Krypt. t. 95; Engl. B. t. 1679; Schur Oestr. 
bot. Zeit. 1858, p. 328. — Bolt. Filie. t. 10. — Allosurus aquilinus 
Presl. pterid. 153. — A. tauricus Presl. ]. ec. 54. — Var. utrinque 
magis pubescens = P. lanuginosa Kaulf. En. Filic. 189 (mon Bong.). 
— Var. transsilvanica 6 ped., an P. gigantea (©. A. Meyer. — In 
Wäldern, Gehauen, Gebirgsthälern längs der ganzen Gebirgskette aus 
der Ebene bis 4000° Elevat. Jul. October. 


842 


912. ALLOSURUS Bernh. 
(Bernh. in Schrad. n. Journ. 1, 2, p. 36). 


4219. A. crispus Bernh. 1. c.; Bmg. 4, 2296; Koch syn. ed. 2, 
985; Lowe Ferns. 3, t. 34. — (Pteris erispa All. pedem. 2, 284; Schkh. 
Krypt. t. 98; Engl. B. t. 1160; Sw. Filic. 101. — Osmunda crispa ZL. 
sp. 1512. — Onoclea crispa Hofm. D. Fl. 2, 115 Sturm 2, H. 1. — 
Cryptogramma crispa R. Brown. in Hook. Fl. scot. 448: Richards. 
App. of Frankl. Journ. 1823, p. 39. — Acrostichum crispum Will. 
4, 838. — Blehmum crispum Hartm. Fl. scand. ed. 3, 255. — Stru- 
thiopteris crispa Wallr. Bluff. Fingh. comp. fl. germ. 3, p. 27). — 
In Felsenritzen der Berg- und Alpenregion (Bmg. 1. c.). Im Hunyader 
Com. Paring, Strasza. Jul. Aug. 


913. ADIANTHUM /. 


4220. A. Capillus veneris ZL. sp. 1558; Bing. 4, 2303; Koch 
syn. ed. 2, 985; Jacg. misc, 2, 77, t. 7, Lowe Ferns. 3, t. 15; Engl. B. 
t. 1564; Bolt. Filic. t. 29. — Auf feuchten Felsen der Hunyader Alpen: 
Gegen das eiserne Thor. Jul. Aug. 


914. CHEILANTHES Swartz. 
(Swartz syn. Filic. p. 126. Willd. sp. 5, p- 488). 


4221. C. odora Sw.|1.c. 127; Bug. 4, 2304; Link Filic. 65; 
Rabenh. Krypt. 2, 320; Schkh. Krypt. t. 123; Schur sert. n. 3225. — C. 
suaveolens Sw. Fl. graec. X, t. 966. — C. fragrans Webb. et .Berth. 
Canar. 3, 452; Lowe Ferns. 4, t. 17. -- Polypodium fragrans L. 
mant. 2, p. 307. — Auf Kalkgebirgen in feuchten Schluchten und Klüften: 
bei Torotzko auf dem Szekelykö. Jun. Jul. — (In der Eishöhle bei Bor- 
szek habe ich Mitte Juli 1853 einen unentwickelten kleinen sehr rauh- 
haarigen Farn von starkem Geruche gefunden, welchen ich für Ch. 
odora zu halten geneigt bin). Siehe Neilr. Nachtr. p. 333! 


915. STRUTHIOPTERIS Willd. 


(Willd. hort. berol. p. 1071; Mag. d. Ges. naturf. Freunde zu Berl. 1809, 
p- 160; Endlicher gen. p. 141.) 


4222. S. germanica Willd. I. c. Koch syn. ed. 2, 986 (non Bmg. 
4, 2293.) Milde Schles. Krypt. p. 500, f. 65—80. — Onoclea Struthi- 
opteris Hoffm. D. Fl. Ausg. II, 11; Schkh. Krypt. 105. — Osmunda 
Struthiopteris L. sp. 1522. — In schattigen Gebirgsthälern, an Ge- 
birgsbächen, oft ganze Strecken einnehmend: im Michelsbergerthale am 
Bache bis in das Gebirge, im Rodnaer Thale gegen Neurodna, am Büdös 
im Thale gegen Torja. 1500°—2000‘. Jul. Septbr. (Unser grösster Farn, 
%&—6 Fuss hoch, einen Trichter von 4—5 Fuss Durchmesser bildend). 


Additamentum 


continens enumerationem alphabeticam 


Muscorum et Hepaticarum 


Transsilvaniae. 


Ordo CLX. MUSCI Dillen. 


(Dillenius Histor. Muscor. Oxon. ed. 2, ann. 1763. — Juss. gen. ed. Usteri 

1791, p. 13. — Endlicher gen. p. 46. — Musei frondosi Auctor. — Hedwig 

fundam. h:stor. nat. muscor. frondos. Lips. 1782. — Species muscorum 

frondos. ed. Schwägrichen Lips. 1801; Suppl. 1811; Bmg. en. 4, p. 43. — 
Schimper Syn. Muscorum europaeorum Stuttg. 1860.) 


916. AMBLYSTEGIUM Schimper. 


4223. A. Juratzkanum Schimpr. — In Vertiefungen auf Aeckern 
und Feldern, auf feuchten Kalkfelsen, Kronstadt. Juni. 

4224. A. riparium Schimper. = Hypnum riparium ZL.; Dig. 
4, 2466. — An quelligen Orten und Bächen. Frek., Hermanustadt. 
Juni, Juli. 

4225. A. serpens “chimp. = Hypnum serpens L,; Dimg. 4, 
2498. — In den Weinbergen bei Michelsberg. Mai, Juli. 

4226. A. subtile Schimp. = Leskea subtilis Hedw.; Dmg. &, 
2446. — Auf Triften der Arpaser Gebirge. 4000‘. Jul. 


917. ANACALYPTA Zöhl. 


4227. A. caespitosa Nees ab Es. — Auf feuchten Aeckern bei 
Hermannstadt. Mai, Juli. 

4228. A. lanceolata Röhl. = Weissia lanceolata Drid.; 
Bing. 4, 2354. — Auf Aeckern bei Hermannstadt, Kronstadt, auf Felsen 
im Udväarhelyer Stuhl. (Bing. l. e.). Jun. Aug. 

4229. A. latifolla Nees ab Es. = Weissia latifolia Schwägr.; 
Bing. %, 2353. — Auf den Kuppen der Alpen. Arpas. Bistritzer Alpen 
(Bing. 1. e.); Kuhhorn bei Rodna,. Jul. Aug. 


844 
918. ANACAMPTODON Schimpr. 


4230. A. splachnoides Brid. = Orthotrichum splachnoides 
Fröl. Neckera splachnoides Schwäger. Bmg. herb. — Auf den Ge- 
birgen bei Bistritz. Mai, Juni. 


919. ANDREAEA Fhrh. 


4231. A. alpestris Schimp. — Auf den Arpaser Alpen, Glimmer- 
schiefer, Fogaraser Alpen, au feuchten Felsen. Jul. Aug. 

4232. A. petrophila Ehrh. = Jungermania alpina ZL.; 
Bing. 4, 2542. — Fogaraser Alpenfelsen: Luzuluj. Bmg. Jun. Aug. 

4233. A. rupestris Hedwig sp. t. 3, f. 25 Web. et Mohr. Bmg. 
herb. — Auf Felsen der Fogaraser Alpen. (An var. antecedentis ?). 


920. ANOECTANGIUM Bruch. et Schimp. 


4234. A. compactum Schwägr. (Hedw.). = Gymnostomum 
compactum Drid. — Auf feuchten Felsen, quelligen Orten der Foga- 
paser und Arpaser Alpen. Jun. Aug. 


21. ANOMOBRYUM Schimpr. 


4235. A. julaceum Schimpr. — Bryum julaceum Sm. Bimg. 
4, 2523. — An Mauer, Felsen, auf Dächern mit Barbula muralis: 
Hermannstadt, Kronstadt, Schässburg. (Dmg. ]. c.) Jun. Jul. 


922. ANOMODCON Hook. 


4236. A. attenuatus Schreb. = Leskea attenuata Hedw.; 
DBmg. %, 2444. -- In Bergwäldern an Baumstämmen und Felsen. Jun. 
August. 

4237. A. viticulosus L. = Neckera viticulosa Drid. Hedw.; 
Bmg. 4, 2435. — In Bergwäldern an Bäumen und Felsen, auf feuchter 
Erde, Octob. 


923. ANTITRICHIA Biüd. 


4238. A. curtipendula Drid.; Bing. 4, 2438. = Anomodon cur- 
tipendulus (Z.) Hook. — An Bäumen, Felsen, auf Steinen. Jun. Septbr. 


924. ATRICHUM P/. Beauv. 


4239. A. undulatum P. Beaw. = Catharinea undulata 
Ehrh.; Bmg. %, 2409. — In Wäldern, Heinen, Obstgärten, auf Felsen. 
Jun. Septbr. 

4240. A. angustatum Bruch. et Schimpr. = Catharinea an- 
gustata Brid.; Bmg. 4, 2410. — In Bergwäldern bei Lövete. Jun. Aug. 


845 


925. AULACOMIUM Schwägr. 


4241. A. androgynum Schwägr.; Bmg. k, 2539. — Auf Moor- 
boden in schattigen Waldungen: Arpas, Büdös, Tusnad. Jun, Septbr. 


4242. A. palustre Schwägr.; Bmg. 4, 2537. — In schattigen 
Wäldern auf Moor- und Torfboden. Jul. Septbr. 

4343. A. turgidum Schwägr.; Bmg. 4, 2538. — Auf feuchten 
Felsen der Bistritzer Alpen: auf der Spitze des Pietroszulu). Jul. 


926. BARBULA Hedw. 


4244. L. aestiva Schultz. Brid.; Bmg. 4, 23395 = B. muralis 
var. c. Rabenh. Krypt. 2, p. 109. — Auf Mauern, Dächern, Steinen: 
Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 

4245. B. alpina Br. et Schwägr. = Tortula alpina Bruch.; 
Rabenh. Krypt. 2, 1141. — In Kalkfelsenritzen des Arpas. Jun. Aug. 

4246. B. convoluta Hedw,; Bmg. 4, 2399. — Auf schattigen 
sandigen Aeckern und Triften der Hügelregion : Hermannstadt, Lesch- 
kirsch, bei dem Dorfe Zickenthal; auf Mauern und Felsen bei Kronstadt. 
Mai, Aug. 

4247. B. fallax Hedw.; Bimg. 4, 2401. — Auf schlammigen tho- 
nigen Aeckern bei Schässburg, (Bing. 1. c.), Hermannstadt. Jun. Aug. 

4248. B. Hornschuchiana Schultz. 217, t. 33, f. 25; Rabenh. 
Krypt. 2, p. 108. — Auf sonnigen Mergelhügeln, Mauern, Ackerrändern 
bei Hammersdorf, Hermannstadt. Mai, Jun. 

4249. B. muralis L.; Bmg. 4, 2394 cum var. ß. pilosa = Tor- 
tula pilosa Schrad. = Tortula muralis ZZedw. — Auf Mauern, Stei- 
nen, Felsen, Dächern, häufig auf Kalkfelsen. April, Jul. 

4250. B. paludosa Schwäyr.; Bmg. 4, 2402. — Auf Moorwiesen 
an quelligen Orten der Alpen- und Bergregion: Bei Borszek auf mehre- 
ren Punkten. Mai, Jul. 

4251. B. revoluta Spreng.; Bmg. 4, 2398. = B. revoluta f. 
Hornschuchiana Brid. An B. Hornschuchiana Brid.? — Auf dür- 
rem Sand- und Mergelboden : Reps, Kronstadt. Mai, Jul. 

4252. B. ambigua Bruch. et Schimpr. = B. rigida Hedw.; Bing. 
4, 2397 (non Schultz). — Auf Mauern, Dächern, Felsen. April, Jun. 

4253. B, ruralis /[.; Hedw.; Bruch. et Schimpr. Syntrichia 
ruralis Brid.; Bmg. 4, 2393. — Auf Holz- und Strohdächern, au Baum- 
stämmen, auf thonig-schlammigen Aeckern,, an feuchten Mauern: Her- 
mannstadt auf den Häusern und Zäunen, am Fusswege nach Hammers- 
dorf. Jun. 

4254. B. tortuosa (L.) Web. et Mohr. (Bryum tortuosum ZL. 
sp. 1583; Bmg. 4, 2400.) — Auf Felsen der Buchen- und Voralpenregion: 
Hargita (Bing. 1. c.); Fogaraser- Arpaser Alpen. Jul. Aug. 

4255. B. unguiculata (Dill.; L.) Hedw. Muse. 1, 54, t. 23; 
Bmg. %, 2396. — Auf Lehmwänden, trockenem Lehmboden,, Aeckern, 
Feldern in nackten Vertiefungen ; Hermannstadt, Mai, Jul. 


846 
927. BARTRAMIA Hedw. 


4256. B. crispa Swartz.; Bing. 4, 2452. — In Felsenritzen der 
Berg- und Alpenregion: Am Ojtoser-Pass auf dem Üsernikapatak. Jun. 
August. - 
4257. B. Halleriana Hedw.; Bmg. 4, 2456. — Auf Felsen der 
Voralpen: Ojtoser-Pass auf dem Csernika; am Fuss des Beles; in der 
Bergregion in dichten losen Rasen. Jun. Aug. 

4258. B. ithyphylla Brid.; Bmg. 4, 2454. — Auf Waldboden 
und an Felsen, vorgüglich auf Kalk: Auf dem Beles am Ojtoser-Pass. 
Jul. Aug. 


4259. B. Oederi Swartz.; Bmg. 4, 2455. — Auf feuchten Felsen 
der Berg- und Voralpenregion der Kronstädter Gebirge: Piatra-Laptie; 
am Büdös auf Torfboden. Jul. Aug. 

4260. B. pomiformis Hedw.; Bmg. %&, 2452. — In feuchten Wäl- 
dern der Hügel- und Bergregion, Gehauen, Weinbergen, Felsenspalten ; 
Hammersdorf, Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Jul. 


928. BRACHYTHECIUM Schimpr. 


4261. B. albicans Schimpr. =Hypnum albicans Neck.; Bmg. 
4, 2497. — Auf sandigen Hügeln, Triften: Bei Sz. Keszd am weissen 
Berg. Jun. Aug. 

4262. B. glareosum Bruch. et Schimpr. = Hypnum plumo- 
sum Hedw. — Auf schattigem Waldboden in grossen Rasen, in der Berg- 
region: Auf der Preschbe. April, Mai. 


4263. B. plumosum Dr. et Schimpr. = Hypnum plumosum 
L.; Bing. A, 2500. — An Baumstämmen in Bergwäldern: Hammersdorf, 
Götzenberg, Arpaser Gebirge. Jun. Aug. 

4264. B. populeum Schimpr. = Hypnum populeum Hedw. 
— An schattigen Orten in Wäldern, Gebüschen, auf Steinen, Felsen, an 
Baumstämmen: Preschbe, Arpas. Aug. Septbr. 


4265. B. reflexum Schimpr. = Hyp»um reflexum Web. et 
Mohr. — In der Berg- und Voralpenregion an Felsen und Steinen, vor- 
züglich auf Kalksubstrat: Schuler bei Kronstadt; Fogaraser Gebirge. 
(Bing. herb.) Jul. Aug. 

4266. B. rivulare Pr. et Schimpr. = Hypnum rivulare Ehrh.; 
Bing. 4, 2503 var. f. — An quelligen Orten der Berg- und Voralpen- 
region. Jun. Aug. 

4267. B. rutabulum Schimpr. = Hypnum rutabulum Z.; 
Bmg. 4, 2505. — In Gebirgswäldern an Baumstämmen, auf feuchtem 
Boden in den Obstgärten bei Heltau. Jun. Septbr. 

4268. B. salebrosum Schimpr. = Hypnum salebrosum Hofm.; 


Bmg. 4, 2499. — In waldigen Bergen auf dem Boden, an Felsen und 
auf Steinen. Mai, Aug, 


847 


4269. B. velutinum Schimpr. = Hypnum velutinum ZL.; Bimg. 
4, 2507. — In Wäldern, schattigen Obstgärten, an Baumstämmen, Mauern, 
auf Dächern. Mai, Jun. 


929. BRYUM Dill. 


4270. B. alpinum /. mant. Musc. 2, 309; Bing. %, 2526. — An 
schattigen feuchten Felsen der Voralpen- und Alpenregion: Fogaraser- 
Kronstädter Alpen. Jun. Aug. 

4271. B. argenteum /. sp. 1586; Bing. 4, 2522. — Auf Mergel- 
boden, Dächern, Mauern, Holzzäunen. Jul. Septbr. 

4272. B. caespiticium L. sp. 1586; .Bimg. &, 2525. — Auf Dächern, 
Mauern, Felsen, sterilem Thonboden. Mai, Jul. 

4273. B. capillare Hedw. sp. Muse. 182; Bing. &, 2524. — In 
schattigen Wäldern, im Eichengürtel bei Hermannstadt; an alten Bäumen 
im Arpaser Gebirge; bei Schässburg. Jun. Aug. 

4274. B. fallax Milde. — Auf feuchten Aeckern bei Hermann- 
stadt. Jun. 

4275. B. imbricatum Bruch. et Schimpr. = Pohlia imbricata 
Schwägr. Suppl. 1, 2, 71, t. 64. = Bryum pallescens Bmg. herb. non 
Enum. — Auf Kalkfelsen des Königstein bei Kronstadt. Aug. 

4276. B. inclinatum Druch. et Schimpr. = Pohlia inclinata 
Swartz. Musc. suec. t. 5, f. 11; Bmg. %, 2441. — Auf Moorboden der 
Fogaraser- und Kronstädter Alpen. Jul. Aug. 

4277. B. pallens Swartz. Musc. suec. 47, t. 4; Web. et Mohr. — 
An quelligen Orten, an Gräben und Bächen, auf feuchtem Alpengneis: 
Arpaser Gebirge. Jun. Aug. 

4278. B. pallescens Schwägr. Suppl. 1, 2, 107, t. 75. — An 
Felsen und Mauern der Hügel- und Bergregion. Kronstadt. Kalk. Juni. 

4279. B. Pseudo-triquetrum Schimp.; Schwägr. Suppl. 1, 2, 110. 
— B. ventricosum Bimg. 4, 2520. — B. ventricosum Dicks. — 
Mnium pseudo-triquetrum Zedw. — Auf Moor- und Torfboden, an 
Bächen und quelligen Orten: Fogaraser- und Arpaser Gebirge (Heuffler). 
Jul. Aug. 

4280. B. roseum Schreb. Fl. Lips. 84.= Mnium roseum Hedw.; 
Bmg. 4, 2536. — In feuchten Wäldern, Obstgärten der Hügelregion. 
Hermannstadt. Jun. Aug. 

4281. B. turbinatum Schwägr. = Mnium turbinatum Hedw.; 
Bmg. %, 2521. — Auf Sand- und Thonboden an Felsen: Schleifeger- 
graben bei Schässburg, Hermannstadt. Jun. Aug. 

4282. B. uliginosum Druch. et Schimp. = Cladodium uligi- 
nosum Brid. — Auf feuchtem Sandboden, an Gräben und Flüssen, 
feuchten Wiesen, an Waldrändern. Hermannstadt. Jun. Aug. 


930. BUXBAUMIA Haller. 


4283. B. aphylla Hall. en. Meth.; L. sp. 1570. — B. vulgaris 
(Brid.) Bing. %, 2541. — In trockenen sandigen Wäldern, Nadelwäldern, 


848 


Heideland, auf dem Boden so wie auf verwesenden Baumrinden: Bei 
Läzärfalva, um den St. Anna-See, am Fuss des Büdös (Kukuiszasz Bing. 
l. c.). Trachytsubstrat. Aug. Septbr. 


931. CAMPYLOPUS Brid. 


4284. C. flexuosus Brid.; Bimg. 4, 2385. = Thysanomitrion 
flexuosum Hedw.; Rabenh. Krypt. 2, 149. — Auf Sandboden in lichten 
Wäldern, auf ausgetrockneten Torfmooren, Heiden: bei Schässburg, 
Lövete. Jul. Aug. 

4285. C. turfaceus Bruch. et Schimp. = Thysanomitrion 
pyriforme Rabenh. Krypt. 2, 150. — Auf ausgetrockneten Moorboden 
bei Kronstadt. April, Mai. 


932. CAMPLOTHECIUM Schimper. 


4286. C. lutescens Bruch. et Schimp. = Hypnum lutescens 
Hedw., Willd., Huds.; Bmg. 4, 2502. -- Auf Wiesen und Baumwurzeln, 
an schattigen Orten, in Wäldern und Weinbergen: Schässburg, Her- 
mannstadt, Kronstadt. Septbr. 

4287. C. nitens Schimp. = Hypnum nitens Schreb.; Bimg. %, 
2487. — Auf moorigen Waldwiesen. Hermannstadt. Mai, Jul. 


933. CERATODON Bir:id. 


4288. C. purpureus Drid.; Bmg. 4, 2386. — Auf Aeckern 
Mauern, Triften bis in den Gebirgen. Mai, Aug. 

a. bipartitus. Dimg. %, 2386. f. — Auf Mauern und Dächern. Mai. 

4289. C. cylindricus Web. et Mohr. = Trichostomum cylin- 
dricum Hedw. — Auf nacktem Boden in lichten Gebirgswäldern, in den 
Arpaser Gebirgen. 4000‘. Glimmerschiefer. Jul. Aug. 


934. CINCLIDIUM Swartz. 


4290. C. stygium Sw. — In Bergwäldern auf Moor- und Torf- 
boden, bei dem Dorfe Osdola im Haromszeker Stuhl. Aug. Septbr. 


935. CINCLIDOTUS P. Beauv. 


4291. C. aquaticus Bruch. et Schimp. — (Anoectangium 
aquaticum Hedw. — Hedwigia aquatica Hedw. — Harrisonia 
aquatica Spr.; Bmg. 4. 3329). — In Bächen, Quellen, Rinnseln, in 


den Bergen und Voralpen. Jul. Septbr. 

4292. C. fontinaloides P. Beauv.; Bing. 4, 235%. — In Bächen 
zwischen Felsen, auf Steinen, in Gebirgsbächen, auf dem Grunde von 
Quellen und Rinnseln. Kronstadt. Jun. Aug. 

4293. C. riparius Bruch. et Schimpr. — Auf Holz und Steinen 
in Gebirgsbächen. Kalk, bei Kronstadt. Jul. Aug. 


849 
936. CLIMACIUM Web. et Mohr. 


4294. C. dendroides Web. et M.; Bmg. 4, 2458. — In schattigen 
Wäldern: bei Lövete, auf der Hargita. Aug. Septbr. 


937. COSCINODON Spreng. 


4295. C. pertusum Bing. 4, 2360. — C. pulvinatus Spr. Anal. 
3, 281, t. 8, f. 75. — Grimmia ceribrosa Hedw. — Auf Mauern, Gneis 
und Glimmerschiefer: Boitza am rothen Thurm. Jul. 


938. CYNODONTIUM Schimpr. 


4296. ©. polycarpum Schimpr. = Oncophorus polycarpus 
Brid.; Bmg. 4, 2383. - - Auf Felsen der Voralpen. Jun. Aug. 

4297. C. strumiferum = Oncophorus strumifer Brid.; Bing. 
4, n. 2382. = Dieranum polycarpum var. strumiferum ZRabenh. 
Krypt. 2, 137.— D. strumiferum Web. et Mohr. — In feuchten Wäldern; 
bei Reps, Schässburg, auf nassen schattigen Felsen der Kronstädter 
Alpen: Piatra-mare, Butsets. Jul. Septbr. 


939. DESMADOTON Drid. 


4298. D. latifolius Bruch. et Schimpr.;, Brid.; Bmg. %, 2390. = 
Dieranum latifolium HAedw. — Auf feuchten Kalkfelsen der Hoch- 
alpen: Rodnaer- Fogaraser- Kronstädter Alpen. Jun. Aug. 


940. DICHODONTIUM Schimp. 


4299. D. pellucidum Schimpr. = Dieranum pellucidum 
Hedw.; Bmg. 4, 2372. = Bryum pellucidum Z. — Auf schlammigen 
feuchten Orten, Moorboden, auf nassen Felsen und Steinen in den Vor- 
alpen: Arpaser- Kerzesorer- Alpen. Jun. Aug. 


941. DICRANELLA Schimpr. 


4300. D. curvicuiata Schimpr. = Oncophorus curviculatus 
Brid., Bmg. 4, 2380. — In Wäldern der Berg- und Voralpenregion, 
Moorboden: Hargita, bei dem Dorfe Olahfalyu. am St. Anna-See, auf 
dem Torfmoor am Büdös. Jul. Septbr. 

4301. D. heteromalla Schimpr. = Dieranum heteromallum 
Hedw.; Bmg. %, 2366. — In schattigen Wäldern an Baumstämmen, so 
wie auf dem Erdboden zwischen Heidekraut der Bergregion: Ojtoser 
Pass, auf der Hargita. Aug. 

4302. D. pusilla Schimpr. = Oncophorus pusillus Brid.; 
Bmg. %, 2379. — In Bergwäldern, Kalkboden, Ojcoser Pass. Jul. 


Schur. Enum. plant. Transs. i 54 


4303. D. Schreberi Schimpr. = Dieranum Schreberi Hedw. 
Bimg. 4, 2370. — Auf feuchtem schattigen Boden in den Wäldern der 
Berge und Voralpen: Preschbe. Mai, Septbr. 

4304. D. squarrosa Schimpr.=Oncophorussquarrosus Brid. 
Bmg. %, 2384. — In Wäldern der Berge und Voralpen auf moorigem 
schwammigen Boden: Auf der Hargita; am St. Anna-See des Büdös; 
auf dem Paringuluj in den Hunyader Gebirgen. Jul. Septbr. 

4305. D. varia Schimpr. = Dieranum varıum Hedw.; Bing. 
4, 2368. — Auf feuchtem Thonboden an schattigen Orten, in Hohlwegen 
an überschwemmt gewesenen Flussufern. Aug. 


942. DICRANODONTIUM Bruch. et Schimpr. 


4306. D. longirostre Schimpr.. = Dieranum denudatum 
Brid. — In feuchten schattigen Waldungen: Arpas. Jul. Aug. 


943, DICRANUM Hedw. 


4307. D. congestum Prid. var. robustum Druch. et Schimpr. 
— An schattigen Felswänden. Baumstämmen in den Arpaser- und Kerze- 
sorer Gebirgen. Aug. 

4308. D. falcatum Hedw. = Oncophorus falcatus .Brid.; 
Bmg. 4, 2381. — Auf Felsen der Alpen. Aug. Septb. 

4309. D. flagellare Hedw.: Bmg. 4, 2375. — An faulenden 
Baumstämmen in Bergwäldern: bei Lövete und Olähfalu; auch zwischen 
Felsen auf Moorwiesen. Jul. Septbr. 

4310.D. fuscescens Turn. =D.scoparium var. minor fusces- 
cens Spr. syst. 4, p. 164. — An Baumstämmen in Wäldern. Jul. 

4311. D. interruptum Brid.; Bing. 4, 2367. — In Bergwäldern 
an Baumstämmen: oberhalb Braza bei Fogaras. Jul. Aug. 

4312. D. longifolium Ehrh. Hedw.; Bimg. 4, 2374. — In Wäldern 
an schattigen Felsen der Voralpen. Arpäs. Jun. Septbr. 

4313. D. majus (Turn.) Schwägr. = D. polysetum Prid.; 
Bing. 4, 2363. — In feuchten Bergwäldern an Felsen und Baumstämmen: 
Schässburg, Sichenwald und Mühlenhomm, Eichenrücken und Attilsloch; 
Hammersdorf; Preschbe bei Zood. Jul. Septbr. 

4314. D. montanum Hedw.; Bimg. 4, 2373. — In schattigen Ge- 
birgswäldern an Baumstämmen und auf dem Boden; Rodnaer- Fogaraser- 
Gebirgen. Aug. 

4315. D. rugosum Hofm. Spr. syst. 4, p. 164. Bing. 4, 2364. = 
D. undulatum Ehrh. Turn. = D. polysetum Swartz.; Bimg. 4, 2365. 
-—- In feuchten schattigen Wäldern der Hügel- und Bergregion: bei 
Lövete, Homrad im Udyärhelyer Stuhl; bei Schässburg; bei Hermann- 
stadt im Michelsberger Wald. Juli. 

4316. D. scoparium Liedw.; Bimg. 4, 2362. — In Wäldern und 
Gebüschen an Bäumen und auf der Erde der Hügel- und Bergregion 
durch das ganze Gebiet. März, Septbr. 


851 


a. orihophyllum. = Br. et Schimpr. 4, 1, t. XXVIL, f. ß. 1. — Am 
Bärenbach bei Heltau nächst Hermannstadt. Mai, Jun. 

4317. D. spurium Hedw.; Bmg. 4, 2369. — In Gebirgswäldern 
und Voralpen in Nadelwäldern: Preschbe. Jun. Aug. 


944. DIDYMODON Hedw. 


4318. D. rubellus Dr. et Schimpr. = Weissia recurvirostra 
Hedw.; Bmg. %, 2355. = Trichostomum rubellum Hofm. Roth. = 
Anacalypta rubella Hübn. = A. recurvirostris Nees.. — Auf 
Mauern und Felsen der Hügel und Alpen: Hermannstadt, Kronstadt; 
bei Braza und Fogaras. Aug. 


945. DISSODON Grev. et Walker. Arn. 


4319. D. Frölichianus Schimpr. = Splachnum Frölichianum 
Hedw.; Bimg. 4, 2333. — In den Hunyader Alpen auf dem Paring. Auf 
Kalkfelsen des Schuler. Aug. 

4320. D. splachnoides Schimpr.,;, Schwägr., Grev. et Walker. 
Arn. Weissia splachnoides Schwägr.; Bmg. herb. — Auf Moorwiesen 
der Kalkalpen bei Kronstadt: Butsets in der Schlucht unterhalb des 
Klosters. Aug. 


946. DISTICHIUM Pruch. et Schimpr. 


4321. D. capillaceum Br. et Schimpr. = Didymodon capil- 
laceus Web. et Mohr.; Bing. %, 2471. — An feuchten Felsen der Alpen 
und Voralpen bei dem Ojtoser Pass gegen den Berg Csernika; am Fuss 
des Butsets, auf dem Arpas, Fogaraser Alpen, am Fuss der Preschbe. 
Jun. Aug. 


947, DIPHYSCIUM Web. et Mohr. 


4322. D. foliosum Web. et Mohr.; Bimg. 4, 2331. = Buxbaumia 
foliosa L. syst. 945. — In feuchten schattigen Wäldern, auf nassen 
Felsen; auf dem Luzuluj der Fogaraser Alpen; auf dem Retyezat der 
Hunyader Alpen; auf dem Arpäs am Wasserfall. Jul. Septbr. 


948. ENCALYPTA Schreb. 


4323, E. fimbriata Brid.; Dmg. 4, 2337. = E. ciliata Hedw. 
— Auf feuchten Felsen und feuchtem Boden der Bergregion, auf der 
Hargita, Szeklelykö und Tilamas bei Torotzko, an Kalkfelsen des König- 
stein bei Kronstadt. Jul. Aug. 

4324. E. microphylia Nees. = E. apophysata Nees. var. c. 
KLabenh. — Auf Felsen der Arpaser Alpen. Aug. 

4325. E. rhabdocarpa Schwägr.; Bmg. 4. 2336. — Auf den 
Rodnaer- Bistritzer- Arpaser Alpen. Jul. Aug. 


52 # 


4326. E. streptocarpus /ledw.; Bmg. 4, 3338. -— Auf Kalkfelsen 
der Bistritzer- Rodnaer- und Kronstädter Alpen. Jul. Septbr. 

4327. E. vulgaris Hedw.; Bmg. %. 2335. — An Mauern, Felsen, 
auf Lehmboden, in Gebirgsschluchten eine grössere etwas ästige Form, 
bei Fogaras, Hermannstadt, Kronstadt. April, Juni. 


949. ENTOSTHODON Schwägr. 

4328. E. ericetorum Schimpr. Gymnostomum obtusum 
Hedw., Bmg. %, %327. — Auf Felsen der Kalkalpen: Butsets bei Kron- 
stadt, Vulkany. Jul. Aug. 

4329. E. fascicularis Schimpr. = Gymnostomum fasciculare 
Hedw.; Bmg. %. 2326. — Auf Aeckern, Hügeln, feuchtem entblösstem 
Boden, Hermannstadt, Ziegelofengrund, Mai, Jul. 


950. EPHEMERUM Hampe. 


4330. E. serratum Hampe. = Phascum serratum Schreb.; 
Bimg. %, 2306. — Auf feuchten Wiesen und Vertiefungen, Thonboden; 
Hermannstadt. März, Mai. 


951. EURHYNCHIUM Schimpr. 
4331. E. androgynum Schimpr. = Hypnum speciosum BDrid. 


— H. androgynum Wils. — Auf feuchten moosreichen Wiesen bei 
Hermannstadt. Jun. 
4332. E. myosuroides Schimpr. = Hypnum myosuroides 


(Dill.) L. = Isothecium myosuroides Brid.; Bmg. %, 2463. — Auf 
Felsen, auf der Erde, so wie an Baumstämmen. Hermannstadt, Kalk- 
felsen bei Kronstadt. April, Juni. 

4333. E. piliferum Schimpr. = Hypnum piliferum Schreb.; 
Bimg. %, 2509. — In Wäldern, Heinen, Obstgärten: Hermannstadt, Schäss- 
burg, Kronstadt. Mai, Jun. 

4334. E. praelongum Schimpr. = Hypnum praelongum ZL.; 
Bing. %, 250%. — In schattigen Bergwäldern auf der Erde und an Baum- 
stämmen: Bei Lövete Bmo., Tusnad. Aug. 

4335. E. striatum Schimpr. = Hypnum longirostrum Ehrh. 
= H. striatum Schreb.; Big. 4, 2501. — In feuchten schattigen Ge- 
birgswäldern „ Obstgärten, an Baumstämmen so wie auf der Erde zwi- 
schen anderen Hypnumarten: Hermannstadt, Arpaser Gebirge, Kron- 
stadt. Kalksubstrat. April. Jul. 

4336. E. strigosum Schimpr. = Hypnum strigosum KHofm. 
—= H. velutinoides Vost. — In Gebirgswäldern: auf dem Götzenberg 
bei Heltau; Arpaser Gebirge; Kronstadt, Kalk. Jun. 


952. FABRONIA Rad. Schimpr. 


4337. E'. octoblepharis Schleich. Schimpr. = F. eiliaris Brid. 
= Orthotrichum octoblepharum Dmg. 4, 2431. — An Baumstäm- 
men vorzüglich an Weiden und Pappeln. April, Jun. 


[9 0) 
[Dr 
e) 


958. FISSIDENS Hedw. 


43383. E. adianthoides Hedw.; Bing. 4, 2378. — Auf feuchten 
Wiesen bei Hermannstadt, Schässburg, Kronstadt. Jul. Septbr. 

4339. F. bryoides Hedw.; Bmg. 4, 2376. — In Wäldern, Obst- 
gärten, Weinbergen an der Erde und um Baumwurzeln: Hermannstadt, 
Schässburg. Jun. Jul. 

4340. F. exilis Hedw. = F. Bloxami Wilis. — Auf feuchten 
lehmigen Aeckern bei Hermannstadt. April, Mai. 

4341. F. taxifolia Hedw.; Bing. 4, 2377. — Auf feuchten Wald- 
wiesen im Jungen Wald bei Hermannstadt; bei Schässburg. Aug. Septbr. 


954. FONTINALIS Schreb. 


4342. F. antipyretica L.; Dmy. 4%, 2439. — In Bächen und 
Flüssen vorzüglich in Gebirgsgegenden : Grossauer Gebirge. Jun. Aug. 

4343. F. squamosa L. var. tenella. — In Gebirgsbächen, in 
den Arpaser- und Kronstädter Gebirgen. Jul. Septbr. 


955. FUNARIA Schreb. 


4344. F. hygrometrica Hedw.; Dmg. 4, 2540. — Var. purpurea 
stenophylla. — Var. aurea. — Auf Mauern, Aeckern, Triften, Fel- 
sen, Wiesen, allgemein verbreitet. Mai, Aug. 


956. GRIMMIA Zhrh. 


4345. G. commutata Hampe. = Dryptodon oyatus .Brid.; 
Bing. %, 2345. — Auf Kalkfelsen der Voralpen und Berge: Auf dem 
Kapellenberg bei Kronstadt, Königstein; Hunyader Com.; bei Vayda- 
Hunyad. Jun. Aug. 

4346. G. crinita Brid.; Bmg. 4, 2340. — An alten Mauern und 
Felsen bei Hermannstadt, Deva, Kronstadt. Mai, Jul. 

4347. G. elatior Schimpr. = Dryptodon incurvus Drid,; 
Bing. %, 2343. — Auf Felsen in den Hunyader Gebirgen, auf der Alpe 
Serpuluj bei Hatzeg. Aug. 

4348. G. ovata Web. et Mohr; Bmg. 4, 2341. — An Felsen in 
der Hügel- und Bergregion : Hermannstadt. Mai. 

4349. G. pulvinata Sm. = Dryptodon pulvinatus .Brid. 
Bimg. k, 2344. — Auf Felsen, Dächern, an Wänden, sowohl auf Holz 
als auch auf Steinunterlagen. April, Jun. 

4350. G. Schultzii Brid. = G. funalis Sw = G. spiralis 
Bryol. = Dryptodon Schultzii .Brid. — Auf dem Arpas auf nackten 
Felsen. (Heufler.) Jul. 1850. 


957. GYUMNOSTOMUM Hedw. 


4351. @. curvirostrum Hedw.; Bmg. k, 2324. — Auf Kalkfelsen 
der Kronstädter- und Bistritzer Alpen. Jun. Aug. 


854 ; 


4352. G. microstomum Hedw. = Hymenostomum micro- 
stomum 2%. Dr.; Bmg. 4, 2303. — Auf entblösstem feuchtem Sand- und 
Lehmboden: Hermannstadt. März, Mai. 


4353. G. tenue Schimpr. (Schrad.) — Auf Kalkfelsen bei Kron- 


stadt. Aug. 
4354. G. tortile Schwägr.; Bmg %, 2328. = Hymenostomum 
tortile Fürnrohr. — Auf entblösstem Thonboden bei Hermannstadt. — 


Auf Felsen der Hunyader Gebirge z. B. Türkenschanze. Jul. Aug. 


958. HEDWIGIA Ehrh. 


4355. H. ciliata Bruch. Schimpr. = Anoeetangium eiliatum 
Hedw.; Bmg. %, 2319. — In Wäldern der Gebirge und Voralpen, vor- 
züglich an Kalkfelsen: Kronstadt. April, Jul. 


959. HETEROCLADIUM Schimpr. 


4356. H. heteropterum Schimpr. = Hypnum catenulatum 
Brid. — An Kalkfelsen so wie an Stämmen der Voralpen: Arpas in der 
Region von Rhododendron. (Jul. ohne Früchte.) 


960. HOMALIA Brid. 


4357. H. trichomanioides Schimpr. = Leskeatrichomanioi- 
des Heäw.; Bmg. 4, 3443. — In Wäldern und Obstgärten am Fuss der 
Gebirge: Hermannstadt. April, Jun. 


961. HOMALOTHECIUM Schimpr. 


4358. H. Philippianum Schimpr. = Hypnum Philippianum 
Milde. = Isothecium Phillipianum Spruce. — In den Laubwäldern 
der Bergregion an der Erde und an Stämmen: Götzenberg und Mumma 
bei Heltau; auf dem Arpas. Jun. Aug. 


4359, H. sericeum Schimpr. = Leskea sericea Hedw.; Bimg. 
4, 2450. — An Baumstämmen in Wäldern, Obstgärten und an Flüssen, 
an Ulmen, Weiden, Linden, Obstbäumen : Hermannstadt, Schässburg, 
Kronstadt. April, Aug. 


962. HYLOCOMIUM Schimpr. 
4360. H. brevirostre Schimpr. = Hypnum brevirostre Ehrh.; 


Bing. %, 2483. — In schattigen Wäldern an Stämmen so wie auf Felsen 
und einzelnen Steinen: Hermannstadt, Kronstadt. Aug. 
4361. H. lorum Schimpr. = Hypnum lorum L.; Bmg. 4, 


2484. — In Wäldern, Weinbergen, auf der Erde an Steinen und Stäm- 
men: Hermannstadt, Kronstadt, Rodna. Aug. Septbr. 


S55 


4362, H. splendens Schimpr. = Hypnum splendens Hedw.; 
Bing. %, 2512. — In Wäldern , Hainen, auf Wiesen, Aeckern, in Wein- 
bergen bis in die Alpenregion: Hermannstadt, Kronstadt, Schässburg, 
Klausenburg. Mai, Aug. 

4363. H. squarrosum Schimpr. = Hypnum squarrosum L.; 
Bing. %, 2481. — In Wäldern, Hainen, Gebüschen, Weinbergen, an Baum- 
stämmen, an Steinen. April, Aug. 

4364. H. triquetrum Schimpr. = Hypnum triquetrum L.; 
Bmg. 4, 2482. — In Wäldern, Hainen, Obstgärten, Weinbergen, in der 
Hügel-, Berg- und Voralpenregion. April, Aug. 

4365. H. umbratum Schimpr. = Hypnum umbratum Zhrh.; 
Dmg. 4, 2513. — In feuchten Wäldern und Hainen. April, Aug. 


963. HYPNUM Dill. 


4365. H. aduncum Hedw.; Bmg. 4% — Auf feuchten Wiesen, 
Triften, Waldrändern, Aeckern. April, Jun. 

4367. H. alpestre Sw. = H. molle var. alpestre. — An Bächen 
und Rinnseln der Alpen: Arpas, Bulla. Jun. Aug. 


4368. H. Bambergii Schimpr. — Auf Torf- und Moorboden der 
Berge und Alpen: Büdös, Arpas. Jun. Aug. 

4369. H. callichroum Drid. — In Gebirgswäldern, auf der 
Mumma und Preschbe bei Zood an quelligen Abhängen. (Auf dem Arpas 
Heufler.) Jun. Jul. 

4370. H. chrysophyllum Hedw. = H. polymorphum Hook. 
et Tayl. — Auf Torf- und Moorwiesen; auf Moor in Felsenritzen der 
Kalkgebirge: Schuler bei Kronstadt. Jun. Aug. 

4371. H. commutatum Hedw.; Bmg. %, 2479. — In Gebirgswäl- 
dern, an quelligen Orten, Bächen, Wasserfällen, (auf dem Arpas Heufler), 
am Bullafall. 6000‘. Jun. Aug. 

4372. H. cordifolium Hedw. ; Bmg. %, 2489. -—- In Gebirgswäl- 
dern an schattigen feuchten Orten, Bächen, Rinnseln: Schässburg , Ar- 
paser- Kronstädter Gebirgen. Mai, Jul. 

4373. H. crinale Schleich. — Auf der Mumma bei Zood. Jun. Aug. 

4374. H. crista-castrensis /.; BDmg. 4, 2480. — In Wäldern 
bis in den Alpen an Baumstämmen so wie auf dem Boden, (auf dem 
Arpas Heufler), Götzenberg ,„ Preschbe, Mumma; bei Schässburg: am 
Eichruck, Sichenwald, Krachenbusch. Mai, Jul. 

4375. H. cupressiforme L.; Dmy. 4, 2476. — In schattigen 
Wäldern der Berge und Voralpen: Götzenberg, Preschbe, Arpas, Fo- 
garaser Gebirge; bei Kronstadt Kalkgebirge: Schuler, Piatra-mare. 
April, Jul. 

4376. H. cuspidatum ZL.; Bing. 4, 2511. — Auf schattigen feuch- 
ten Waldwiesen, an Quellen und Bächen: Hermannstadt. April, Jul. 

4377. H. fastigiatum Drid. — In Kalkgebirgen auf Felsen und 
an Baumstämmen : Butsets bei Kronstadt. Mai, Aug. 


856 

4378. E. fertile Sendt. — In Gebirgswäldern, an Baumstämmen 
auf der Preschbe bei Zood. (Arpas Heufler.) Jun. Jul. 

4379. H. filicinum L.; Bmg. 4, 2468. — In Gebirgswäldern an 
feuchten schattigen Orten: Schuler bei Kronstadt; Preschbe bei Zood; 
bei Schässburg. Mai, Jul. 

4330. H. fluitans L.; Ping. 4, 2473. — In Gräben, Teichen, Tüm- 
peln auf Torf- und Moorboden in der Bergregion; auf der Heide bei 
Arpas; am Büdös und St. Anna-See. Jul. Septbr. 

4381. H. giganteum Schimpr. — Auf feuchten Moorwiesen am 
Rande der Gräben in Bergwäldern: Resinar. Aug. 

4382. H. Haldanianum Mich. Greville. — In Laubwäldern der 
Bergregion, Grossauer Gebirge, auf der Erde um und an alten Baum- 
stämmen. Jun. Aug. 

4383. H. Halleri L.; Bing. 4, 2486. — Auf Felsen der Rodnaer- 
Arpaser- Kronstädter Alpen; Galatz und Stoll in den Fogaraser Gebir- 
gen. (Bmg.) Jul. Aug. 

4384. H. incurvatum Schreb.; Bmg. A, 2477. — In schattigen 
Voralpenwäldern bei Kronstadt: Schuler. Jun. Aug. 

4385. H. Kneiflii Druch. et Schimpr. = H. polycarpum Bland. 
= H. aduncum forma laxifolia fluitans. — In Gräben, Tümpeln, 
auf Sumpfwiesen bei Hermannstadt. Jul. 

4386. H. Iycopodioides Schwägr. — Auf moosreichen feuchten 
Waldwiesen der Bergregion ; oberhalb Resinar. Jul. 

4387. H. Mildeanum Schimpr. = H. rutabulum flavescens 
mihi. — In Bergwäldern an Baumstämmen bei Kronstadt. Mai, Septbr. 

4388. H. molle Decks. — An feuchten quelligen Orten der Al- 
penregion: Arpäas, Fogaraser Gebirge. Jul. Aug. 

4389. H. molluscum Hedw.; Bmg. A, 2478. — In Bergwäldern 
auf der Erde und an Stämmen, in den Alpen auf Felsen. Aug. 

4390. H. pallescens Schimpr. — In Gebirgswäldern und Vor- 
alpen auf der Erde, an Baumstämmen und Steinen, Jun. Aug. 

4391. H. palustre L.; Dmg. 4, 2474. — Auf Sumptfwiesen, an 
Flüssen und Bächen: Schässburg, Hermannstadt. Aug. 

4392. H. pellucidum Wilsen. — Auf Moorboden der Alpen und 
Voralpen. (Arpas, Heufler.) Jun. Jul. 

4393. H. pratense Koch. — Auf Sumpfwiesen der Bergregion : 
Hermannstadt, Kronstadt. Jul. 

4394. H. protensum Drid. = H. stellatum f protensum 
Schreb. — In den Bergwäldern des Arpas. (Heufler.) Jun. Jul. 

4395. H. purum ZL.; Dimgy. 4, 2495. — Auf feuchten Wiesen in 
Wäldern und Hainen. Jul. Septbr. 

4396. H. revolvens Prid. =H. revolvens (S$m.) Bing. %, 2471 
= H. aduncum b. revolvens Rabenh. — Auf Torf- und Moorwiesen 
der Berge und Voralpen: Büdös, Tusnad, Hargita. Jun. Aug. 

4397. H. resupinatum Wils. — Fogaraser Gebirge. Aug. 

4398. H. rugosum Ehrh.; Bmg. %, 2472. — In feuchten Gebirgs- 
wäldern: Schuler bei Kronstadt; auf dem Arpäs. (Heufler.) Jul. 


857 


4399. H. Schreberi Willd.; Bmg. 4, 2510. — In Wäldern, Wein- 
bergen, Obstgärten auf der Erde und um Bäume. Mai, Aug. 

4400. H. scorpioides L.; Bing. A, 2475. — Auf Torf- und Moor- 
boden der Beroregion: Büdös, St. Anna-See, Arpas. Aug. 

4401. H. Sommerfeltii Myrin. = H. affine Sommerf. — In 
Gebirgswäldern : Götzenberg bei Heltau; Kapellenberg bei Kronstadt. 
Jun. Aug. 

4402. MH. stramineum Dicks.; Bmg. %, 2496. — Auf nassen moos- 
reichen Wiesen: Hermannstadt, Kronstadt, Reps; Grossauer Gebirge: 
Fromoasze. Jul. Aug. 

4403. H. stellatum Schreb.,; Bmg. %, 2485. — In Wäldern, Obst- 
gärten, Torf- und Moorwiesen: Hermannstadt, Kronstadt; auf dem Arpas 
(Heuffler). Jun. Aug. 

4404. H. trifarium Web. et Mohr. var. sarmentosum Babenh. 
= H. sarmentosum Wahlenb. — In Torfsümpfen am Büdös und St. 
Anna-See im Szeklerlande. Aug. Septbr. 

4405. H. uncinatum Hedw.; Bmg. 4, 24°0. — In schattigen 
Wäldern der Berg- und Voralpenregion, an Baumstämmen und auf 
Wiesenboden an quelligen Orten. Mai, Aug. 


964. ISOTHECIUM Brid. 


4406. I. myurum Drid.; Bing. 4, 2462. = Hypnum eurvatum 
Sw. = H. myurum Poll. = Leskea curvata Voi. — In Gebirgs- 
wäldern an alten Baumstämmen, Hermannstadt (Arpas Heufler). Jul. 


965. LEPTOTRICHUM Hampe. 


44.07. L. glaucescens Hampe = Didymodon glaucescens 
Brid.; Bmg. %, 2405. — An Kalkfelsen der Kronstädter und Hunyader 
Gebirge. Jun. Aug. 

4408. L. homomallum Schimpr. = Dydimodon homomallus 
Hedw.; Bmg. 4, 2404. = Trichostomum homomallum BDruch.: 
Schimpr. — Auf Wald- und Heideboden, nackten Lehmabhängen: Ham- 
mersdorf, Baumgarten, Talmats. (Arpas Heufler). Mai, Juli. 

4409. L. pallidum Hampe. = Didymodon pallidus Dals. = 
Trichostomum pallidum Hedw.; Bmg. 4, 2387. — Auf entblössten 
lehmigen feuchten Plätzen. Hermannstadt. Mai, Jul. 

4410. L. pusillum (Hampe.) = L. tortile ß. pusillum Schimpr. 


= Didymodon pusillus Hedw.; Bmg. % 2403. — Auf sonnigen 
lehmigen Höhen bei Hammersdorf, Reps, Szasz-keszd. Aug. 
4411. L. tortile Hampe. = Tricehostomum tortile Web. et 


Mohr.; Bimg. 4, 2388. — An Felsen der Alpen: Arpas, Bulla, Jul. Aug. 


966. LESKEA Hedw. 


4412. L. polycarpa Ehrh.;, Bing. %, 2448. — In Bergwäldern an 
alten Baumstämmen, Götzenberg, Arpas. Jun. Aug. 


858 

4413. L. paludosa Hedw.; Bmg. %, 2449. — An feuchten schat- 
tigen Orten, in Flussthälern an Weiden, Pappeln, auf nackter Erde und 
Steinen. Hermannstadt. Mai, Aug. 

4414. L. nervosa Myrin. Schimpr. Syn. 487. = Hypnum ner- 
vosum (C. Müller. = Pterogonium nervosum Schwägr. — In Wäldern, 
Obstgärten am Fuss der Gebirge, an Felsen, auf Steinen der Berge und 
Voralpen: Fogaraser Gebirge. Juni. 


967. LEUSOBRYUM Hampe. 


4415. L. glaucum Schimpr. = L. vulgare Hampe. = Dicra- 
num glaucum Hedw.; Bmg. 4, 2371. — In den Nadelwäldern der 
Bergregion des östlichen Siebenbürgens, in der Csik bei Lazarfalva, am 
Büdös, am St. Anna-See, bei Tusnad, auf dem Arpas, in den Fogaraser 
Gebirgen, sowohl an Baumstämmen als auch auf nackter Erde. August, 
September. 


968. LEUCODON Schwägr. 


4416. L. sciuroides Schwägr.; Dmg. % 2389. = Hypnum sciu- 
roides L. — In Wäldern und schattigen Orten, an Baumstämmen in 
der Berg- und Voralpenregion: (Arpas Heufler). Fogaraser- Kerzesorer 
Gebirge, Butsets, Schuler bei Kronstadt. Jun. Septbr. 


969. MEESIA Hedw. 


4417. M. longiseta Hedw. = Diplocomium longisetum 
Brid.; Bmg. 4, 2459. — Auf nassen Torf- und Moorwiesen: Preschbe, 
Mumma, Götzenberg, bei Leschkirch, bei Olahfalva. Jun. Jul. 

4418. M. tristicha Bruch. et Schimpr. = Diplocomium lon- 
gisetum Heufller. = D. tristichum Funk. — Auf Torf- und Moorboden 
auf der Heide bei Arpas (Heufler); auf dem Torfbruche am Büdös. Juni, 
September. 

4419. M. uliginosa Hedw.; Bing. 4, 2457. — Auf Torfboden am 
Büdös, auf Sumpf bei Tusnad , bei Kronstadt: Piatra Laptie. (Dmg.) 
Juni, Aug. 


970. MNIUM L[. 


4420. M. affine Bland.; Bing. 4, 2533. — In feuchten schattigen 
Wäldern, Hermannstadt, Schässburg, Kronstadt. Jun. Aug. 

4421. M. cuspidatum Hedw.,;, Bmg. 4, 2532. — In feuchten 
Wäldern an und um Baumstämmen, Hermannstadt, Götzenberg, Arpas, 
Grossauer Gebirge, Fromoasze. Mai, Aug. 

4422. M. hornum L.; Bing. 2540. — In Wäldern, Obst- und 
Weingärten. Hermannstadt. Mai, Jul. 

4423. M. punctatum L.; Bing. 4, 2534. — In feuchten schat- 
tigen Bergwäldern, Götzenberg, Arpäs, Siechenwald bei Schässburg, bei 
Kroustadt, Salomonsfelsen. Jul. Septbr. 


859 


4424. M. rostratum Schwägr.; Bmg. 4, 2531. — In schattigen 
Wäldern: Hermannstadt, Siechenwald und Attilsloch bei Schässburg 
(auf dem Arpas Heufler), Götzenberg bei Heltau, Schuler und Butsets 
bei Kronstadt. Jun. Aug. 

4425. M. serratum Brid.; Bimg. %, 2528. — In Wäldern der 
Berg- und Voralpenregion: Fogaraser- Arpaser- Rodnaer- Kronstädter 
Alpen. Jul. Aug. 

4426. M. spinosum Schwägr. — In den Wäldern der Berge 
und Voralpen: Piatra-mare bei Kronstadt. Aug. 

4427. M. stellare L.; Bing. 4, 2529. — In Wäldern, Schluchten, 
Hohlwegen, Hermannstadt, Kronstadt. Mai, Jul. 

4428. M. undulatum Hedw. = M. ligulatum Brid.; Bing. &, 
2535. = M. serpyllifolium a. ZL.= Bryum ligulatum Schreb. — 
In Wäldern, Obstgärten, Weinbergen, Hammersdorf, Götzenberg bei 
Heltau, Mumma bei Zood (Arpas Zeufler), Schuler und Piatra-mare bei 
Kronstadt. Mai, Septbr. 


971. MYRINIA Schimpr. 


4429. M. pulvinata Schimpr. = Leskea pulvinata Wahlenb. 
— Auf dem Butsets der Kronstädter Alpen. Aug. 


972. MYURELLA Schimpr. 


4430. M. julacea Schimpr. = Hypnum julaceum Vaill. (Bing. 
herb.). — Auf Felsen der Hochalpen, Butsets bei Kronstadt. Aug. 


973. NECRERA Hedw. 


4431. N. complanata Schimper. = Leskea complanata 
Hedw.; Bmg. %, 2442. — An Mauern, Felsen, Baumstämmen. Mai, Aug. 

4432. N. crispa Hedw.; Bimg. 4, 2437. — In Wäldern, an Baum- 
stämmen, so wie auf nackter Erde. Mai, Juli. 

4433. N. pennata Hedw.; Bmg. 4, 2436. — In Eichen und 
Buchenwäldern, an und um Baumstämmen. Hammersdorf. Mai, Juli. 


974. OLIGOTRICHUM DC. 


4434. O. hereynicum Lam. = Catharinea hereynica Ehrh. 
Bimg. 4, 2408. — Auf feuchten Felsen und Steinen der Alpen an Wasser- 
fällen und Rinnseln: Kerzesorer- und Fogaraser Alpen auf dem Luzuluj; 
im Haromszeker Stuhl bei dem Dorfe Bereczk, auf dem Butsets. Juni 
September. 


975. ORTHOTHECIUM Schimpr. 


4435. O. rufescens Bruch. et Schimpr.= Hypnum rufescens 
Haller. = Leskea rufescens Schwägr. — Isothecium rufescens 
Hübn. — Auf Kalkfelsen des Butsets. Aug. Septbr. 


360 
976, ORTOTRICHUM Hedw. 


4436. O. affine Hedw.;, Bmg. 4, 2428. — Auf faulem Holze, 
Zäunen, Dächern, Baumstämmen, Hermannstadt. Jun. Aug. 

4437. ©. alpestre Schimpr. (Hornsch.) = O. patens Bruch. = 
O. speciosum Nees. — An Baumstämmen so wie auf Steinen in Wäldern, 
Obstgärten, Weinbergen: Arpas, Surul, Talmats, Königstein bei Kron- 
stadt. Jul. Aug. 

4438. O. anomalum Hedw. — Auf Felsen, Steinen und Baum- 
stämmen der Berg- und Voralpenregion: Arpas, Götzenberg, Michelsberg. 
Jun. Aug. 

4439. O. octablepharis Brid. = Weissia octoblepharis 
Roth.,;, Bmg. 4, 2431. — An Flussufern in Obstgärten, an Weiden, 
Pappeln und Obstbäumen. Hermannstadt. Mai, Juni. 

4440. ©. cupulatum Hofm.; Ding. 4, 2426. — Auf Felsen und 
Steinen in Gebirgsthälern (Arpas Heufler), Zood, Michelsberg. April, Jun. 

4441. O. diaphanum Schrad.; Bmg. &, 2433. — An Baumstämmen 
in der Hügelregion, Hermannstadt. Mai. 

4442. O. fastigiatum (Hedw.) Bruch. et Schimpr. — An Pappeln 
und Weiden an Flussufern und Strassen. Hermannstadt. April, Jun. 

4443. O. leiocarpum Bruch. et Schimpr. = 0. striatum ‚Hedw.; 
Bing. %, 2432. — An Eichenbäumen bei Hammersdorf. Mai. 

4444. O. fallax Bruch. et Schimpr. = O. pumilum f. fallax 
Rabenh. — An schattigen feuchten Orten, Obstgärten, Flüssen, an Obst- 
bäumen, Pappeln, Weiden. Hermannstadt. April. Juni. 

4445. Q. obtusifolium Schrad.; Bmg. 4, 2430. — An Bäumen 
und Zäunen, an Pappeln und Weiden. Hermannstadt. Septbr. 

4446. O. patens Bruch. et Schimpr. = O. affine var. patens 
Garov. — In Wäldern an Baumstämmen. Hermannstadt. April, Juni. 

4447. O. saxatile Drid.; Bmg, 4, 2427. — An Mauern, Felsen, 
Steinen, Hermannstadt, Kronstadt. (An O0. anomalum H.?). 


977. PHASCUM [. 


4448. P. bryoides Dicks.; Bmg. 4, 2313. — Auf Kalk, Sand- 
steinen, Thonboden, auf der Kolzu-Brasi der Fogaraser Gebirge. Juli, 
August. 

4449. P. curvicollum Hedw.; Bmg. 4, 2307. — An dürren nackten 
Stellen in Gärten, auf Aeckern, Triften. Hermannstadt, Kronstadt. 
April, Juni. 

4450. P. cuspidatum Schreb.; Bmg. 4, 2308. — An bebauten 
und unbebauten Orten. Thonboden. Hermannstadt. April, Mai. 

4451. P. piliferum Schreb.; Brig. 4, 2309. = P. euspidatum 


ß. piliferum Rabenh. — Auf Aeckern, Triften, Hügeln, Lehmboden. 
Hermannstadt. März, Mai. 


s61 
978. PHILONOTIS Brid. 


4452. P. calcarea Schimpr. = Bartramia calcarea Bruch. 
Schimpr. — An quelligen Orten in Kalkgebirgen, Berg- und Voralpen- 
region. Kronstadt, Schuler. Jul. Aug. 

4453. P. fontana Drid.; Bmg. 4, 2451.—= Bartramia fontana 
Sw. = Mnium fontanum ZL. — Auf sumpfigen Wiesen: Narzissenwiese 
bei Hermannstadt, Götzenberg bei Heltau, Leschkirch und Schässburg, 
in der Hargita, Tusnad am Büdös. Jun. Aug. 


979. PHYSCOMITRELLA Schimpr. 


4454. P. patens Bruch., Schimpr. = Phaseum patens Hedw.; 
Bing. 4, 2314. — Auf schlammigem Boden in Wäldern und schattigen 
Orten, Thonboden. Hermannstadt. Aug. Septbr. 


980. PHYSCOMITRIUM Drid. 


4455. P. pyriforme Bruch., Schimpr. = Gymnostomum pyri- 
forme Brid.; Bmo. 4, 2325. — Auf feuchtem nacktem Sand- und Thon- 
boden. Hermannstadt, Kronstadt. Mai, Aug. 

4456. P. sphaericum Fürnch. = Gymnostomum sphaericum 
Schwägr. — Auf feuchtem Lehmboden. Hermannstadt. Mai. (herb. Dmy.) 


981, PLAGIOTHECIUM Schimpr. 


4457. P. denticulatum Schimpr. = Hypnum denticulatum 
Dill.; Bing. 4, 2467. = Fissidens denticulatus Bmg. — In Wäldern 
Obstgärten, Weinbergen, an Bäumen. Hermannstadt, Kronstadt, am 
Eichrücken und Fuchsloch bei Schässburg. Jun. Aug. 

4458. P. silesiacum Schimpr. = Hypnum silesiacum Selig. 
= Leskea Seligeri Brid. — In Wäldern der Berg- und Voralpen- 
region (Arpas Heufler), Götzenberg bei Heltau, Kronstadt, Schuler. 
Jun. Aug. 

4459. P. sylvaticum Schimpr. = Hypnum sylvaticum Z.; 
Bing. 4, 3464. — In Gebirgswäldern an Baumwurzeln und auf der Erde, 
Götzenberg, Mumma, Arpas. Jun. Aug. 

4460. P. undulatum Schimpr. = Hypnum undulatum Z.; 
Bing. 4, 2465. — In schattigen Bergwäldern (Arpas Heufler), auf der 
Preschbe und Mumma an Baumstämmen, im Siechenwald bei Schässburg, 
Schuler bei Kronstadt. Mai, Aug. 


982. PLATYGIRIUM Schimpr. 


4461. P. repens Schimpr. = Hypnum repens Schur. = Lep- 
tohymenium repens Hampe. — Auf der Mumma an alten Bäumen 
an der Basis der Stämme kriechend. Mai, Jun. 


862 


983. PLEURIDIUM Brid. 


4462. P. nitidum Bruch., Schimpr. = Phascum nitidum Hedw.; 
Bing. 4, 2311. — Auf thonigem Schlammboden an Wiesen, Teichen, in 
ausgetrockneten Gräben. Hermannstadt. Jun. Aug. 

4463. P. subulatum Bruch., Schimpr. = Phascum subulatum 
L.; Bmg. %, 2310. — Auf feuchten lehmigen Aeckern, Triften, über- 
schwemmt gewesenen Wiesen. Hermannstadt. April, Jun. 


984. POGONATUM P. Beaur. 


4464. P. aloides Hedw.; Bmg. %, 2413. — Polytrichum aloi- 
des Hedw. — In Felsenritzen und schattigen Abhängen der Voralpen 
und Alpen (Arpas Heufler), Kerzesorer Gebirge: Butian Bulla, in Ge- 
birgsthälern bei Kronstadt. Jun. Aug. 

4465. P. alpinum Brid.; Bmg. 4, 2415. — Polytrichum alpi- 
num L. — In Felsenritzen und grasigen Abhängen der Voralpen und 
Alpen (Arpas Heufler). Bulla und Butian der Kerzesorer Alpen. Butsets 
und Königstein bei Kronstadt, Kuhhorn der Rodnaer Alpen. Jun. Septbr. 

4466. P, arcticum Dmy. 4, 2416. = Polytrichum alpinum 
ß. arcticum Wahlenb., Swartz., Rabenh. — Auf Felsen der Fogaraser- 
Arpaser- Kronstädter Alpen: Butsets, Königstein, auf Felsen des Beles. 
6000°—7000°. Jul. Septbr. 

4467- P. nanum Drid.; Bmg. %, 2412. = Polytrichum nanum 
Hedw. = P. subrotundum Huds. — In lichten Kieferwaldungen, auf 
Erdhügeln, in Hohlwegen der Hügel und Berge: Arpaser- Kerzesorer 
Gebirge, im Zoodthal. Jun. Aug. 

4463. P. pumilum Big. 4, 2411. = Polytrichum pumilum 
Sw. — In Nadelwäldern der Bergregion, bei Läzärfalva: Büdös St. 
Anna-See, in der Csik. Jul. Septbr. 

4469. P. urnigerum Drid.; BDmg. 2, 2414. = Polytrichum 
urnigerum Z. (cum var. crassum Zabenh.). — An schattigen nörd- 
lichen Abhängen der Berge und Voralpen vorzüglich unter Nadelbäumen, 
Preschbe, Mumma bei Zood, Kerzesorer- Arpaser- Fogaraser Gebirge 
bis 5000‘; Butsets, Königstein, Piatra-mare bei Kronstadt. Juli, Septbr. 


985. POLYTRICHUM L[. 


4470. P. alpestre Hoppe; Dmg. %, 2419. = Polytrichum 
strietum ß. alpestre Rabenh. = P. juniperinum y. Bruch. Schimpr. 
— Auf Felsen der Alpen. Bistritzer Alpen: Jeneou, Pietroszuluj. Juli, 
August. 

4471. P. commune ZL.; Bmg. 4, 2422 — (cum var. ß. periche- 


tiale Juratzka. = perigoniale Rabenh. = campestre Hübn. — Y. 
uliginosum Zabenh. = elatum quadrangulare Schur — y. minus 
Jeabenh.). — In Wäldern der Berge und Voralpen, auf Moorbrüchen. 


Jun. Aug. 


863 


4472. P. formosum Hedw.; Bmg. %, 2423. — Auf Waldboden in 
der Berg- und Voralpenregion: Bei Schässburg; Kronstädter Gebirge: 
Schuler, Piatra-mare. (Arpas, Heufler.) Jun. Aug. 

4473. P. gracile Menzies.; Bmg. %, 2425. — In waldigen Gegen- 
den auf Torf- und Moorboden: In der Csik am Büdös, Tusnad, St. Anna- 
See; auf dem Arpas in der Tannenregion; auf dem Retyezät und Pa- 
ringul der Hunyader Gebirge. Jun. Aug. 

4474. P. juniperinum Hedw.; Bmg. %, 2417. — Auf Wald- und 
Heideboden der Berg- und Voralpenregion: Bei Schässburg, bei Lazar- 
falva, am Ojtoser Pass; auf dem Königstein und der Piatra-mare ; Ar- 
paser- und Kerzesorer Alpen. Jun. Aug, 

4475. P. palidisetum Funk.; Big. %, 2424. = P. formosum 
var. pallidisetum Drid. Kabenh. — Auf den Rodnaer Gebirgen: Alpe 
Jetziluj. Jun. Aug. 

4476. P. piliferum Schreb.; Bmg. 4, 2420. — In den Nadelwäl- 
dern der Alpen: Kronstädter Alpen. (Arpas, Heufler.) Jun. Aug. 

4477. P. pumilum Sw. = P. alpestre var. ß. affine Bmg. 4, 
2419. = P. juniperinum b. pumilum ZRabenh. = P. juniperinum 
y affine Funk. Röhl. — Auf schlammigem Torf- und Moorboden der 
Bergregion: Borszek, Tusnad, Büdös. Jul. Septbr. 

4478. P. sexangulare Hoppe; Dmg. 4, 2421. = P. septentrio- 
nale Sw. — Auf Hochalpen an felsigen Abhängen: Fogaraser- Arpaser- 
Bistritzer- Rodnaer- Kronstädter Alpen. (Auf dem Arpäs Heufler.) Jun. 
August. 

4479. P. strictum Menzies.; Bmg. 4, 2418. — Auf den Fogara- 
ser- Arpaser- Kerzesorer Alpen. (Arpas Heufler.) Jun. Aug. 

4480. P. Yuccasfollum Ehrh. = P.commune  Yuccaefolium 
Bing. 4, 2422. — In feuchten Wäldern der Bergregion: am Büdös; bei 
Borszek; bei Beretzek im Haromszeker Stuhl; in den Wäldern bei 
Osdola; bei Arpas. Jul. Septbr. 


986. POTTIA Z£hrh. 


4481. P. cavifolia Ehrh. = Gymnostomum oyatum Hedw.; 
Big. %, 2320. — Auf feuchtem Thonboden, an Gräben, Wegen, auf 
Mauern: Hermannstadt, Klausenburg, Kronstadt. Mai, Jul. 

4482. P. Heimil Bruch. Schinpr. = Gymnostomum Heimii 
Hedw.; Bmg. %, 2323. — Auf Thonboden und Thongesteinen. April, Mai. 

4483. P. intermedia Spreng. = Gymnostomum intermedium 
Schwägr.; Bing. 4, 2322. — Auf Aeckern bei Schässburg, Hermannstadt, 
Kronstadt, April. Mai. 

4484. P. minutula Bruch. Schimpr. = Gymnostomum minu- 
tulum ß rufescens Rabenh.=G. rufescens Nees. — Auf Thonboden 
bei Hermannstadt, Aeckern bei Neppendorf. Aug. Septbr. 

4485. P. truncata Bruch. Schimpr. = Gymnostomum trun- 
catum Hedw.; Bmg. 4, 2321. — Auf Aeckern, Wiesen, in Gärten, Wein- 
bergen: Hermannstadt, Kronstadt. Mai, Aug. 


987. PSEUDOLESKEA Schimpr. 


4486. P. atrovirens Schimpr. = Leskea incurvata Hedw.;, 
BDmg. 4%, 2445. = Hypnum atrovirens Dicks. — An Felsen der Rod- 
naer Alpen: Korondsys. (Auf dem Arpäas Heufler.) Jun. Aug. 

4487. P. catenulata Schimpr. = Hypnum catenulatum Brid. 
— In Gebirgswäldern an Felsen und Baumstämmen: Fogaraser Alpen. 
August. 


988. PTERIGYNANDRUM Hedw. 


4488. P. filiforme ZHedw. = Leptohymenium filiforme 
Hüben. — Auf nassen Steinen und Felsen der Alpenregion: Am Bulla- 
fall; auf dem Negoi. Aug. 

4489. P. heteropterum (Drid.) Juratzka. = P. filiforme var. 
ß heteropterum. — Auf dem Arpas. Heufler. Jun. Jul. 


989. PTERIGOPHYLLUM Brid. 


4490. P. lucens Schimpr. = Hypnum lucens L.= Hookera 
lucens Sm. — In den Wäldern der Berge und Voralpen ; Stadtwald in 
den Grossauer Alpen (auf dem Arpäas Heufler); Jun. im sterilen Zu- 
stande ; fructifizirt. Febr. März. 


990. PYLAISIA Schimpr. 


4491. P. polyantha Schimpr. = Leskea polyantha Schwäur. 
Bing. %, 2447. — In Wäldern, Obstgärten, an Flüssen, an Baumstäm- 
men, auf Steinen bis in die Voralpenregion: Hermannstadt, Götzenberg, 
Arpäas, Schuler. Jun. Septbr. 


991. RACOMITRIUM Brid. 


4492. R. aciculare Drid.; Bmyg. %, 2351. -- Auf Steinen und 
Felsen in Gebirgsthälern an Bächen und Flüssen: Arpaser Thal, Zood- 
thal, am Fuss des Butsets. Aug. 

4493. R. canescens Drid.; Bmg. 4, 2346. — Auf sandigen stei- 
nigen Orten, Bergabhängen in der Bergregion: Am Fuss des Surul; bei 
Talmäts; am Bärenbach bei Heltau. April, Jun. 

4494. R. ericoides Drid.; Bing. 4, 2347. — Auf feuchten Stei- 
nen in Gebirgsthälern : Hermannstadt. April, Jun. 

4495. R. fasciculare Brid.; Bmg. 4, 2350. — In den Wäldern 
der Berg- und Voralpenregion: Hermannstadt. April, Jun. 

4496. R. heterostichum Drid. — An schattigen Felsen der 
Berge und Voralpen: An Gneisfelsen der Preschbe; auf dem Arpas; 
auf dem Bulla der Kerzesorer Alpen. Mai, Jun. 

4497. R. lanuginosum Brid.;, Bmg. %, 2349. — In Berg- und 
Voralpenwäldern an schattigen feuchten Orten, auf Steinen, Felsen und 
dürrem Boden: Hermanustadt. (Arpas Heufler.) Jun. Aug. 


865 


4498. R. microcarpum Hedw.; BDma. %, 2348. — In Wäldern 
der Berge und Voralpen, an Felsen, auf Steinen: Arpas. Jun. Aug. 

4499. R. patens Schimpr. = Dryptodon patens Brid.; Bing. 
%, 2342. — Auf Felsen der Alpen: Arpas; Bistritzer Gebirge auf dem 
Omuluj. Aug. 

4500. R. sudeticum Bruch. Schimpr. — Trichostomum sude- 
ticum Funk. — Auf Steinen und Felsen des Arpas. (Heufler.) Jul. 


992. RHYNCHOSTEGIUM Schimpr. 


4501. R. murale Schimpr. = Hypnum murale Hedw.; Bmg. 
4, 2494. — In Wäldern der Bergregion, auf Steinen, Felsen, Mauern: 
Götzenberg bei Heltau; Hermannstadt; Butsets bei Kronstadt. Jul. Septbr. 

4502. R. rusciforme Schimpr. =Hypnum rusciforme Weiss. 
= H. ruseifolium Neck.; Bmg. 4, 2503, cum. var. ß rivulare Zhrh. 
— Auf Steinen und Felsen, an Bächen und Flüssen; die Var. an Alpen- 
bächen des Arpas. 


993. SCHISTIDIUM Drid. 


4503. S. apocarpum Druch. Schimpr. = Grimmia apocarpa 
Hedw. ; Bmg. %. — Auf Mauern, Felsen, an Baumstämmen, an Weiden, 
Pappeln, Obstbäumen, Zäunen. Jul. Septbr. 


994. SCHISTOSTEGIA Web. et Mohr. 


4504. S. osmundacea Web. et Mohr. = Mnium osmundacum 
Dicks. — Auf Felsen bei Fogaras. (Lerchenfeld. Herb.) 


995. SCLEROPODIUM Schimpr. 


4505. S. illecebrum Schimpr. = Hypnum illecebrum Sw.; 
Bimg. 4, 2506. — In Bergwäldern, Obstgärten: Hermannstadt, bei Hel- 
tau, Götzenberg, Schässburg. Mai, Jul. 


996. SELIGERA Bruch. Schimpr. 


4506. S. pusilla Schimpr. = Weissia pusilla Hedw.; Bmg. % 
2956. -— Aut Kalkfelsen und Mauern bei Kronstadt. Mai, Jul. 

4507. S. tristicha Bruch. Schimpr. = Weissia tristicha Drid 
— Auf Kalkfelsen des Königstein und Butsets bei Kronstadt. Aug. 


997. SPAERANGIUM Schimpr. 


4508. $S. muticum Schimpr. = Phascum muticum Schreb. ; 
Bmg. %, 2305. — Auf Mauern und ausgetrocknetem Thonboden : Her- 
mannstadt auf dem Ziegelofengrund,, Kronstadt. April, Aug. 


Schur. Enum. plant. Transs. 55 


998. SPAGNUM Dill. L. 


4509. S. acutifolium Ehrh. = S. intermedium Hofim.; Bing. 
4, 2316 cum var. a. rubicundum Hüben;, ß robustum y capillifo- 
lium. — Auf Torfbrüchen: Büdös, St. Anna-See, Tusnad. (Arpas, ‚Heuf- 
ler.) Jun. Septbr. 

4510. S. cuspidatum Ehrh.; Hofim.; Bruch. Schimpr.; Bmg. %, 
23317. = S. palustre L.; Dil. =S. recurvum P. Beauv. — Auf Torf- 
brüchen : Büdös, St. Anna-See, auf der Hargita. Jun. Septbr. 

4511. S. cymbifolium Ehrh. = S. palustre a. latifolium 
Roth. = S. latifolium Hedw. = S. obtusifolium Bmg. 4, 2315. — 
Auf Torfboden, Hochmooren der Gebirge: Büdös. (Arpas, Heufler.) Jul. 
September. 

4512. S. fimbriatum Wils. — Auf Torfmooren: Büdös, Arpas. 
August. 

4513. S. squarrosum Pers.; Bing. 4, 2318; Lam. cum var. tenel- 
lum. — Auf Torfmooren der Hochgebirge: Retyezät, Paringul der Hunya- 
der Gebirge, auf dem Jetziluj bei Bistritz. Jul. Septbr. 

4514. S. subsecundum Nees ab Es. cum var. gracile. — Auf 
Torfmoorsümpfen am Büdös, St. Anna-See, Arpas. Aug. Septbr. 


999. SPLACHNUM L. 


4515. S. ampullaceum ZL.; Bmy. 4, 2334. — Auf Torfboden am 
Büdös, St Anna-See, in der Csik. Aug. Septbr. 

4516. $. sphaericum Z. fil. — In den Fogaraser Gebirgen um 
die Schafhütten im Sirnathale, Aug. Septbr. 


1000. SYNTRICHIA Brid. 


4517. S. mucronifolia Drid.; Bmg. 4, 2392. = Bartramia 
mucronifolia Bruch. Schimpr. — Auf entblössten thonigen Abhängen 
der Fogaraser- und Arpaser Alpen: Toritza. Aug. 

4518. S. subulata Web. et Mohr. —= Barbula subulata Drid.; 
Bmg. %, 2391. — Auf Aeckern, Triften, in Weinbergen auf der Erde 
und an Baumwurzeln: Hermannstadt, Schässburg, Kronstadt. Jun. Aug. 


1001. SYSTEGIUM Schimpr. 


4519. S. crispum Schimpr. = Ulota erispa Brid.; Bmg. 4, 
2423. = Orthotrichum crispum Hedw. — An Waldbäumen, auf 
Eschen und Sauerdorn bei Fogaras, in den Obstgärten bei Michelsberg. 
Jul. Aug. 


4520. S. crispula —= Ulota crispula. = Orthotrichum ceris- 
pulum Hornsch. Bruch. Schimpr. — Auf Feld- und Waldbäumen : Her- 
mannstadt, Kronstadt. (Arpas, Heufler.) Jun. Septbr. 


867 
1002. TAYLORIA Hook. 


4521. T. serrata Bruch. et Schimpr. = Splachnum serratum 
Hedw. — Auf Moorerde in der Tannenregion des Arpas. Aug. 


1003. TETRAPHIS Hedw. 


4522. T. pellucida Hedw.; Bmg. 4, 2332. = In schattigen Ge- 
birgswäldern an den Wurzeln der Bäume: bei Schässburg gegen den 
Galgenberg und Mühlenhomm (in der Tannenregion des Arpas Heufler). 
Jun. Aug. 


1004. THAMIUM Schimpr. 


4523. T. alopecurum Schimpr. = Hypnum alopecurum L.; 
Bmg. %, 2490. — In schattigen Gebirgswäldern an Baumstämmen so 
wie auf der Erde; bei Schässburg, an Felsen bei Borszek, in feuchten 
schattigen Höhlen, Grotten. Mai, Aug. 


1005. THUIDEUM Schimpr. 


4524. T. abietinum Schimpr. = Hypnum abietinum ZL.; ‚Bing. 
4, 2491. — In Nadelwaldungen auf der Erde, an Stämmen und auf 
Steinen. Preschbe, Arpas. Jun. Aug. 

4525. T, delicatulum Schimpr. = Hypnum delicatulum Z. 
= H. recognitum Hedw. -- In Wäldern und Obstgärten, an Stämmen 
um Baumwurzeln, auf Steinen, an Felsen in der Hügel- und Bergregion, 
Götzenberg, Mumma, Arpas, Heltau. Jun. Aug. 

4526. T. tamariscinum Schimpr. = Hypnum tamariscinum 
L.; Bmg. 4, 2492. — In Wäldern, Obstgärten, Weingebirgen, auf der 
Erde an Steinen, Felsen und Bäumen. Im Eichen- und Buchengürtel. 
Hammersdorf, Götzenberg (Arpas Heufler), Schuler und Piatra-mare bei 
Kronstadt. Jul. Aug. 


1006. TIMMEA Hedw. 


4527. T. austriaca Hedw.,;, Bmg. %, 2460. — Auf schattigen 
Felsen der Alpen; auf den Bergen Beles und Guttin, auf dem Schuler 
und Königstein bei Kronstadt, auf Felsen bei Weisskirchen im Ober- 
Albenser Com. Jun. Aug. 

4528. T. megapolitana Hedw.; Bmg. 4, 2461. — Auf Torfsümpfen 
am Büdös und St. Anna-See, auf dem Kukujszasz. Jul. 


1007, TREMATODON kich. 


4529. T. vulgaris Brid.; Bmg. 4, 2361. — Auf feuchten Felsen 
an quelligen Orten, Rinnseln der Hunyader Alpen. Jul. Aug. 


55 4 


1008. TRICHOSTOMUM Pruch. Schimpr. 


4530. T. rigidulum Sm. = Didymodon rigidulus Hedw.; 
Dmg. %, 2406. — An Mauern bei Hermannstadt, Kalkfelsen bei Kron- 
stadt: Kapellenberg, Salomonsfelsen. Aug. Septbr. 


1009. WEBERA Hedw. 


4531. W. acuminata Schimpr. = Bryum acuminatum Druch. 
Schimpr. = Pohalia acuminata Hopp. et Hornsch. — cum var. poly- 
setum Zabenh. = Pohlia polyseta Hornschh — An Felsen und auf 
nackter Erde des Arpas. Aug. 

4532. W. albicans Schimpr. = Bryum albicans Brid. = 
Bryum Wahlenbergii Rabenh. — An Quellen und Bächen in den 
Bergen und Voralpen: Preschbe bei Heltau. Juli. (Steril). 

4533. W. annotina Bruch. Bing. 4, 2519. = Bryum annoti- 
num Schwägr. — Auf feuchten sandigen Wiesen und Triften: Hermann- 
stadt, Leschkirch. Jun. Septbr. 

4534. W. cruda Schimpr.;, Bmg. 4, 2516. = Bryum cerudum 
Schreb. — Auf Mauern, Felsen, in Hohlwegen, auf Thon- und Sandboden 
in der Hügel- und Voralpenregion. Hermannstadt, Kronstadt. Jul. Aug. 

4535. W. cucullata Schimpr. = Bryum cucullatum Schwägr. 
—= Pohlia eueullata Druch. — Auf feuchten schattigen Abhängen der 
Arpaser Gebirge. Jul. Aug. 


4536. W. elongata Schwägr. = Bryum elongatum Dicks. — 


Pohlia elongata Hedw. — In Gebirgswäldern, an Felsen und auf der 
Erde (Arpas Heufler). Jun. Aug. 
4537. W. longicollis Hedw.; Bmg. 4, 2515. — Auf schattigen 


Felsen in der Bergregion: am Oitoser-Pass am Fuss des Csernica, in 
Felsenritzen des Beles. Jul. Aug. 

4538. W. Ludwigii Schimpr. = Bryum Ludwigii Spreng. 
— cum. var. gracilis. = B. gracile Schleich — Auf den höchsten 
Kuppen der Alpen: Vurtop (Arpas Heufler). Jun. Aug. 

4539. W. nutans Schimpr.; Bmg. 4%, 2517. = Bryum nutans 
Schreb. — In Bergwäldern und Obstgärten an Bäumen und auf der Erde 
auf Weiden an der grossen Kokel bei Schässburg, bei Hermannstadt (in 
den Wäldern des Arpas Heufler), bei Kronstadt an der Burzen. Juni, 
August. 

4540. W. polymorpha Schimpr. = Bryum polymorphum 
Bruch., Schimpr. = Pohlia polymorpha Hoppe et Hornsch. — An 
schattigen Abhängen der Berge und Voralpen: Königstein bei Kronstadt. 
August. 

4541. W. pyriformis Hedw.; Bmg. 4, 2518. — In Mauern und 
Felsenritzen. Hermannstadt, Kronstadt. Jun. Aug. 


869 
1010. WEISSIA Hedı. 


4542. W, cirrhata Hedw.; Bimg. 4, 2359. — In trockenen san- 
digen Wäldern. Auf der Hargita im Udvarhelyer Stuhl, auf der Piroska 
bei Kronstadt. Jun. Aug. 

4543. W. compacta Schleich. Schwägr. — Auf Felsen und schat- 
tigen Kuppen der Hochalpen: (Arpas, Heufler.) Jun. Aug. 

4544. W. crispula Hedw. = Blindia cerispula ©. Müller. — 
An Mauern ,„ Felsen und auf dem Erdboden in der Hügel- und Berg- 
region: Hermannstadt, Kronstadt. (Arpas. Heufler.) Jul. 

4545. W. mucronata Bruch. et Schimpr. = W. apiculata 
Nees. — An schattigen Orten in Wäldern, Hohlwegen. Auf Thonboden 
bei Hermannstadt. Mai, Jul, 

4546. W. viridula Brid.; Dmg. 4, 2358. — Auf Aeckern, Trif- 
ten, in Hohlwegen, an Dämmen, feuchten Felsen bis in die Bergregion, 
(auch auf Alpen Dmg.): Hermannstadt. Jun. Aug. 


Ordo CLXI. HEPATICAE Juss. 


(Juss. gen. ed. Ust. p. 10. — BDmg. En. 4, p. 218. — Museci Hepatic. 
Hedw. theoria generat. ann. 1789. — Endlicher gen. p. 4%. — Babenh. 
Deutsch. Kryptom. 2,3, p. 1.) 


1011. ALICULARIA Corda. 


4547. A. scalaris Corda. = Jungermania scalaris Schrad.; 
Bmg. k, 2546. — An Abhängen, in Hohlwegen schattiger Gebirge: Bei 
Schässburg, Hermannstadt. Mai, Jun. 


1012. ANEURA Dumort. 


4548. A. multifida Dumort. = Jungermannia multifida Z,; 
Big. 4, 2574. — Auf der Erde feuchter Wälder: Fuchsloch bei Schäss- 
burg. April, Mai. 

4549. A. puinguis Nees.. = Jungermannia puinguis L.; 
Bing. 4, 2573. — In feuchten Wäldern an quelligen Orten: Bei Schäss- 
burg, Hermannstadt. April, Jun. 


1013. ANTHOCEROS Michel. 
4550. A. laevis Z.; Dimg. 4, 2580. — Auf feuchten Aeckern, an 
Teichrändern und Gräben: Hermannstadt. Jul. Septbr. 


1014. BLASIA Michel. L. 


4551. B. pusilla Michel. = Jungermannia Blasia L.; Bing. 
4, 2571. — Auf feuchten Wiesen, an Gräben und quelligen Orten: Her- 
mannstadt. (Auf dem Arpas, Heufler.) Jun. Aug. 


gT0 
1015. CALYPOGEIA Nees. ab Es. 


4552. C. Trichomanis Nees. = Jungermannia Trichomanis 
L. Spr.; Bmg. 4, 2560. — In feuchten Wäldern und Gebüschen. Jul. 
September. 


1016. CHILOSCYPHUS Corda. 


4553. C. pallescens Dumort. = Jungermannia pallescens 
Schrad.; Bmg. 4, 2559. — In Bergwäldern: Am Ojtoser Pass bei Kron- 
stadt; bei Hermannstadt. 

4554. C. polyanthos Nees. = Jungermannia polyanthos 
Bmg. %, 2550. — In feuchten Wäldern bei Kronstadt. April, Mai. 


1017. FAGATELLA Raddi. 


4555. F. conica Corda. = Marchantia conica L.; Bmg. 4, 
2578. — An feuchten Orten, Felsen, in Schluchten, Hohlwegen, an 
Quellen und Rinnseln der Gebirge: Am Bullafall der Kerzesorer Alpen. 
auf dem Arpäs; auf der Preschbe; bei den Salomonsfelsen bei Kron- 
stadt. Kalk. Mai, Jul. 


1018. FOSSOMBRONIA Radadi. 


4556. F. pusilla Nees. = Jungermannia pusilla ZL.; Bmg. 
herb. — Auf überschwemmt gewesenen Aeckern bei Hermannstadt. Aug. 


1019. FRULLANIA Raddi. 


4557. F. dilatata Nees. = Jungermannia dilatata _L.; Bmg. 
4, 2569. — In feuchten Wäldern an der Erde und an Baumstämmen: 
Götzenberg, Arpas, Kronstadt, Schässburg am Eickrück. Mai. 

4558. F. Tamarisci Nees. = Jungermannia Tamarisci L.; 
Big. %, 2570. — An feuchten Mauern, Felsen, auf der Erde iu Wäldern. 
Polsterartig. Hermannstadt, Arpas. Jun. Jul. 


1020. GYMNOMITRUM Corda. 


4559. G. coralloides Nees. — An feuchten Felsen des Arpas. 
August. 

4560. G. concinnatum Corda. = Jungermannia concinnata 
Lightf. — Auf Glimmerschieferfelsen, an feuchten Stellen auf der Erde, 
am Rande des Arpas-Sees, am Rande des schmelzenden Schnees. (Arpas 
Heufler.) Jun. 


1021. JUNGERMANNIA /. 


4561. J. acuta Lindenb. — Auf Mergel- und Thonboden bei Her- 
mannstadt, Ziegelofengrund; Kalkfelsen bei Kronstadt. April, Mai. Zwi- 
schen Rhododendron auf dem Arpas. Jun. 


ey a 


4562. J. albicans L.:; Bmg. 4, 2557 cum var. taxifolia. = J. 
taxifolia Wahlendb. — In der Buchenregion des Arpas. Jun. 

4563. J. alpestris Schleich. — Auf Glimmerschiefer der Arpaser- 
und Fogaraser Alpen. Aug. 

4564. J. attenuata Lindenb. = J. barbata var. a. Rabenh. — 
In den Wäldern des Arpas. (‚Heufler.) Jun. 

4565. J. barbata Schreb.;, Bmg. k, 2546. — In Gebirgswäldern, 
in Hohlwegen, an Bergabhängen und Felsen, (Arpas Heufler), in den 
Fogaraser Gebirgen (bei Osdola Bmg.). Jun. Aug. 

4566. J. bicuspidata L.; Ding. 4, 2552 cum var. a. capsuli- 
fera Bmg. et ß globulifera. — In schattigen Bergwäldern; die var. 
auf Felsen der Alpen. Bmg. Mai, Septbr. 

4567. J. caespitosa Lindenb. var. ß obtusata. — In Gebirgs- 
wäldern, an Bergabhängen , in Hohlwegen,, an Felsen. (Arpäs Heufler.) 
Mai, Jul. 

4568. J. catenulata Aüb. — Auf Moorboden in schattigen Wäl- 
dern der Bergregion (Arpas Heufler): Büdös, St. Anna-See. Jun. Aug. 

4569. J. conivens Dicks. — In Moorwäldern auf Baumstämmen 
in der Buchenregion des Arpas, am Büdös. Jun. Septbr. 

4570. J. crenulata Sm. — In der Bergregion des Arpäs. Jun. 
Auf feuchten thonigen Abhängen im Zoodthale bei Hermannstadt. Mai. 

4571. J. curvula Nees. — Auf Gneisfelsen im Michelsberger- und 
im Zoodthale am Fuss des Götzenberges, nördliche Abhänge. Mai, Jul. 

4572. J. excisa Dicks.: Bmg. 4, 2553. — Auf lichtem Wald- und 
Haideboden in Hohlwegen und Klüften: Arpaser Gebirge. Knopf und 
Fuchsloch bei Schässburg. Jun. Septbr. 

4573. J. exserta Schmidl. — In schattigen Gebirgsthälern, im 
Michelsberger Thale an Baumstämmen am Silberbach. Mai, Aug. 

4574. J. hyalina Hook. = J. Schmideliana Hübn. — An feuch- 
ten Glimmerschieferfelsen: Kolzu-Brasi bei Fogaras. Jul. Aug. 


4575. J. incisa Schrad. — Auf feuchtem schlammigem Boden 
der Hochalpen: Keprereasze-See. (Arpas Heufler.) Jun. Septbr. 
4576. J. intermedia Nees. var. bicrenata. = J. bierenata 


Schmidel. — In Wäldern und Gebüschen der Kerzesorer Gebirge an Hohl- 
wegen und Rinnseln. Jun. Septbr. 

4577. J. julacea Lightf. (L.) — Auf feuchtem Boden der Hoch- 
alpen: Am Arpassee; am See am Fuss des Vurtop. Jun. Aug. 

4578. J.Iycopodioides Wallr. = J. barbata var. Iycopodioi- 
des Rabenh. — In Gebirgsthälern: Arpaser- Kerzesorer Alpen; auf dem 
Butsets. Jun. Septbr. 

4579. J. Michauxii Web. — In Voralpenwäldern an faulenden 
Baumstämmen. (Auf dem Arpas Heufler.) Jun. Aug. 

4580. J. minuta Dicks. = J. bicornis Web. = J. Weberi Mart. 
— Auf moosreichem Moder der Alpen zwischen Rhododendron: Auf 
dem Arpas; auf der Preschbe. Jun. Aug. 

4581. J. Mülleri Nees. — Auf dem Arpas (Heufler) zwischen 
J. acuta. Jun. Septbr. 


872 


4582. J. obtusifolia Hook. var. purpurasceis. = J. polyati- 
thos Zudw. — Auf nacktem Boden an Waldrändern, Hohlwegen. Auf 
verwittertem Glimmerschiefer: Surul. Septbr. 

4583. J. porphyroleuca Nees. — J. ventricosa Dicks. — An 
Felsen und Baumstämmen: Fogaraser- Arpaser Gebirge. (Arpas Heufler.) 

4584. J. quinquedentata Nees.; Bing. 4, 2548. = J. barbata 
var. f. Rabenh. — An schattigen Orten: Knopf bei Schässburg; auf den 
Fogaraser Gebirgen; an Felsen der Preschbe. Mai, Aug. 

4585. J. saxicola Schrad. — Auf nackter Erde und an Felsen 
der Kerzesorer Gebirge. Jun. Aug. 

4586. J. scutata Web. et Mohr. cum var. laxa Lindenb. — Auf 
verwitterten Gneisfelsen: Preschbe. Mai, Aug. 


4587. J. socia Nees. — In feuchten Gebirgswäldern: (Arpas 
Heufler), Fogaraser Gebirge; auf dem Büdös mit anderen Moosen. Mai, 
September. 


4588. J. sphaerocarpa Hook. = J. scalaris Funk. — Auf feuch- 
ten Steinen in der Region des Rhododendron auf dem Arpas. Jun. 
August. 

4589. J. trichophylla L.; Bmg. 4, 2565. — In feuchten Wäl- 
dern am Fuss alter Bäume; Arpas. (Beles. Bing.) Jun. Aug. 


1022. LEPIDOZIA Nees. 


4590. L. reptans Nees. = Jungermannia reptans L.: Bing. 
4, 2562. — In schattigen Wäldern auf Steinen und feuchten Plätzen: am 
Bärenbach bei Heltau; Siechenwald und Knopf bei Schässburg; an Baum- 
stämmen bei Tusnad. Aug. 


1023. LIOCHLAENA N\ees. 


4591. L. lanceolata Nees. = Jungermannia lanceolata 
Lindenb. L.; Bmg. %, 2545. — An schattigen Bachufern, auf Felsen und 
Steinen : Hermannstadt, Leschkirch. Mai, Aug. 


1024. LOPHOCOLIA Nees. 


4592. L. bidentata Nees. = Jungermannia bidentata L.; 
Bing. &, 2558. — An feuchten waldigen Orten: Arpäs. Jun. Aug. 

4593. L. heterophylla Nees..—=Jungermanniaheterophylla 
Schrad. — Auf faulenden Baumstämmen und auf feuchtem Waldboden 
zwischen anderen Moosen. Arpäs. 5000‘. Aug. 

4594. L. minor Nees. = Jungermannia bidentata fß minor 
Roth. — Auf feuchtem Waldboden, an nördlichen Gebirgsabhängen in 
der Region des Rhododendron auf dem Arpäs. Jun. Aug. 


1025. MADOTHECA Dumort. 
4595. M. laevigata Dum. = Jungermannialaevigata Schrad.; 
Big. %, 2568. — An Felsen, Baumstämmen, auf Waldboden in Bergge- 
genden: Fogaraser- Arpaser Gebirge. Mai, Aug. 


873 


4596. M. navicularis Nees. = Jungermannia navicularis 
L. — An Felsen, Steinen, Baumstämmen der Kalkgebirge am Predjal 
bei Kronstadt. Auf dem Arpas. Aug. 

4597. M. platyphylla Nees. = Jungermannia platyphylla 
L.; Bmg. &, 2567. — An Felsen und Bäumen der Berg- und Voralpen- 
region. (Arpas Heufler.) Bei Kronstadt mit Neckera pennata. Mai, 
August. 


1026. MARCHANTIA /. 


4598. M. polymorpha ZL.; Bmg. 4, 2577. — Auf feuchtem Boden 
an bebauten und unbebauten Orten, auf Mauern, in Gemüse- und Obst- 
gärten bis in den Alpen. (Arpas Heufler.) — Am Bullafall der Kerzesorer 
Alpen. Mai, Septbr. Var. a. alpestris Nees.. — b. muralis minima. 
— c. dilatata. — d. minor. Dmg. ]. c. auf der Erde in Obstgärten bei 
Schässburg. 


1027. MASTIGOBRYUM N\ees. 


4599. M. deflexum Nees. var. tricrenatum Rabenh. = Jun- 
germannia tricrenata Wahlenb. — In Gebirgswäldern, an Buchen- 
stämmen des Arpas. (Heufler.) Jun. Aug. 

4600. M. trillobum Nees.. = Jungermannia trilobata L.; 
Bimg. 4, 2561. — In schattigen Gebirgswäldern: Preschbe bei Zood. Aug. 


1028. METZGERIA Raddi. 


4601. M. furcata Nees. = Jungermannia furcata .L.; Bimg. 
4. 2575. — In Wäldern am Boden, Felsen und Baumstämmen : Obstgär- 
ten bei Heltau und Michelsberg; Preschbe. Mai, Aug. 

4602. M. pubescens Raddi. = Jungermannia pubescens 
Schrank.; Bmg. %, 2576. — Auf Felsen und Bäumen der Gebirge: Schäss- 
burg im Kreischgrund ; Götzenberg; Arpas. (Heufler.) Jun. 


1029. PELLIA KRada:. 


4603. P. epiphylla Nees. = Jungermannia epiphyllal. = 
Blasia epiphylla Dmg. 4, 2572. — Auf feuchtem Sand- und Thon- 
boden in lichten Wäldern, Hohlwegen, an Quellen, Rinnseln und Bächen: 
Schässburg, Hermannstadt. Mai, Jul. 


1030. PLAGIOCHILA Nees. 


4604. P. asplenoides Nees.. = Jungermannia asplenoides 
L.: Bimg. 4, 2543. — In schattigen Gebirgswäldern der Hügel- und Berg- 
region: Michelsberg, Preschbe, (Arpas Heufler), Kronstadt, bei Schäss- 
burg. April, Jun. 


874 


4605. P. interrupta Nees. = Jungermannia interrupta Nees. 
= J. viticulosa Roth.; Bmg. %, 2544. — In Wäldern der Berge und 
Voralpen: Schässburg, Reps, Hermannstadt, Kronstadt; auf dem Büdös. 
Mai, Aug. 


1031. PREISSIA Nee:. (Corda.) 


4606. P. commutata Lindenb = Marchantia hemisphaerica 
Schmidl.; Bmg. 4, 2579. — An schattigen Mauern und Felsen in der 
Ebene und in den Gebirgen: Hermannstadt, Kronstadt. (Arpas Heufler.) 
Jun. Aug. 


1032. PTILIDIUM N\ees. 


4607. P. ciliare Nees. = Jungermannia ciliaris L.; Bmg. 
4, 2563. — In feuchten Gebirgswäldern an Baumstämmen, in Felsen- 
ritzen : Schässburg, Kronstadt. Jun. August. 


1033. RADULA Dumort. 


4608. R. complanata Dum. = Jungermannia complanata 
L.;, Bmg. %, 2566. — In Gebirgswäldern: Hermannstadt, Schässburg, 
Kronstadt; Preschbe, Mumma, Arpas. Mai, Jun. 


1034. RICCIA Michel. 


4609. R. bifurca Hofim. = R. glauca y Hüb. — Auf feuchten 
Aeckern und Triften: Ziegelofengrund bei Hermannstadt. Aug. Septbr. 

4610. R. crystallina L.; Bimg. 4, 2581. — Auf feuchtem Lehm- 
boden bei Hermannstadt. Jul. 

4611. R. fluitans L.; Bmg. &, 2584. — In stehenden Wässern, 
überschwemmt gewesenen Orten: Hermannstadt zwischen Lemna im 
todten Alt bei Reps; Kronstadt. Jun. Aug. 

4612. R. glauca L.; Bmg. %, 258%. — Auf feuchten sandigen 
Aeckern: Hermannstadt, St. Agatha, Reps. Aug. Septbr. 

4613. R. mlnima L. — Auf feuchtem nacktem Waldboden, in 
Hohlwegen, Flussthälern: Arpas. Aug. 

4614. R. natans L.; Bmy. 4, 2583. — In stehenden Wässern 
schwimmend oder am schlammigen Rande derselben. Jun. Aug. 


1035. REBOUILLIA Raddi. 


4615. R. hemisphaerica Raddi. = Marchatia hemisphae- 
tica L. — In Gebirgswäldern an Felsen, Berglehnen, Grabenwänden 
und in Hohlwegen: Michelsberger Thal. Auf Mauern und Kalkfelsen bei 
Kronstadt. Mai. Jun. 


1036. SARCOSCYPHUS Corda. 
4616. S. Ehrharti Corda. = Jungermannia emarginata 
Ehrh. — Auf verwitterten Felsen und feuchtem Boden des Arpas. Jul. 
1037. SCAPANIA Lindenb. 


4617. S. curta Nees. — Auf feuchtem Waldboden zwischen an- 
deren Jungermannien. Grossauer Gebirge; auf dem Arpas. Jun. 


4618 S. nemorosa Nee. = Jungermanuia nemorosa L.; 
Bmg. %, 2555. — In schattigen Wäldern: Schässburg, Hermannstadt 
September. 


4619. S. uliginosa Nees. = Jungermannia uliginosa Sw. 
— An feuchten Felsen, an dem Wasserfall des Bulla und Arpas. Jun. 

4620. S. undulata L. Jungermannia undulata L.; Bmg. 4, 
2554 cum var. rivularis ß speciosa. = Jungermannia planifolia 
— An quelligen Orten, Bächen, Rinnseln, Wasserfälllen des Arpas und 
Bulla. Jun. Aug. 


1038. SPHAGNOECETIS Nees. 


4621. R. communis Nee. = Jungermannia Sphagni L.; 
Bmg. %, 2547. — Auf Torfmooren zwischen Sphagnum am Büdos, Lövete, 
Olahfälva. Aug. 


1039. TRICHOCOLEA Dumort. 


4622. T. Tomentella Nees. = Jungermannia Tomentella 
Ehrh.; Bmg. 4, 2564. — In den Kronstädter Gebirgen:: Schuler, Piatra- 
mare, Butsets. — An quelligen Orten des Arpas. (Heufler.) — Auf der 
Preschbe bei Zood. Jun. Aug. 


Inserenda. 


Pag. 175 post n. 1059 inseratur: 

1060. (4622.) L. heterophyllus L.; Bmg. 1500; Koch syn. ed. 
2. 224; Pechb. exc. germ. p. 869; Zechb. pl. erit. XI; Ledeb. 
Ross. 4, p. 688; DC. Prodr. II, p. 371. — (L. intermedius 
Wallr. sched. p. 386.) — In Gebirgswäldern, Gebüschen, 
am Rande von Waldwiesen, an feuchten schattigen Orten: 
Bei Lövete, Borszek, Tusnad ; auf der Pojana bei Kron- 
stadt; bei Reps, Schässburg, Leschkirch. Jun. Aug. 


Pag. 204 post n. 1243 inseratur: 
1244. (4623.) A. alpina L.; Koch syn. ed. 2, 257; Sturm H. 51; 
Fl. dan. t. 49; Engl. Bot. t. 244. — Auf Felsen vorzüglich 
der Kalkalpen:: Butsets 7000. (Lerchenfeld.) Jul. Aug. 


Pag. 571 inter n. 3038 et n. 3039 loco subgen. inseratur: 


Gen. 659. (1040) ORTHOSPERMUM Schur. 


(Schur sert. p. 63. — Blitum sect. I. Ledeb. 3, p. 706. Blitum sect. II. 
Moq. Tand.) 


3039. loco B. Bonus Henricus lege: ©. Bonus Henricus Schur. 
3040. loco B. rubrum lege: ©. rubrum Schur. 

3041. loco B. acuminatum Schur lege: ©. acuminatum Schur. 
3042. loco B. crassifolium lege: ©. crassifolium Schur. 

3043. loco B. glaucum lege: ©. glaucum Schur. 


Index 


Ordinum, Generum, Specierum, Varietatum Synonymorumque. 


(Nomina speeierum litteris crassis erectis impressa.) 


(Numeri paginam indicant.) 


ABIETINEAE Rich. 626. 
Abies Link. 628. 
alba Ding. 628. 
excelsa DC. 627. 
excelsa Link. 628. 
Larix Lam. 627. 
montana Schur 627. 
pectinata DO. 628. 
vulgaris Poiret. 628. 
Absinth. glaciale Ding. 321. 
petrosum Dmg. 321. 
spicatum Bmg. 321. 
vulgare Gaert. 321. 
Abutilon @«aert. 131. 
Avicennae Gaert. 130. 
ACANTHACEAE Juss. 
Sula 
Acanthus Z. 512. 
longifolius Host. 512. 
mollis Schur 512. 
spinosus Schur 512. 
Acarna mollis Bess. 411. 
Aceras cuprina Lindl. 645. 
hircina Lindl. 645. 
ACERINEAER DC. 133. 
Acer L. 133. 
austriacum Tratt. 134. 
campestre L. 134. 
a. austriacum. 
b. molle. 
v. hebecarp. Schur 134. 
v. macrocarpum Schur 
134. 


A. 


Acer campestre ZL. 


v.microcarp. Schur 134. 


cordifolium .Dimg. 134. 
platanoides Z. 134. 
Pseudoplatanus Z. 134. 
tataricum Z. 134. 


Acetosa acetosell. Schur 582. 


arifolia Schur 581. 
hastata Mönch. 582. 
hastifolia Schur 581. 
pratensis Schur 581. 
seutata Schur 582. 
subalpina Schur 581. 


Achariterium arvense 318. 


Achillea L. 327. 
alpina L. 326. 
ambigua Pollin. 330. 
atrata Z. 326. 
atrata var. ß. L. 326. 
banatica Kit. 330. 
biserrata M. Bieb. 326. 


cartilaginea Ledeb. 328. 


Clavenae L. 326. 
Clusiana Scehur 326. 
Clusiana Tausch. 326. 


corymbifera $. @. Gmel. 
330. 
erithmifolia W. Kit. 330. 


a. Pseudo-nobilis. 
b. diversifolia. 


crithm. f. var. Schur 330. 


erustata Schur 329. 
dentifera DO. 329. 


Achilleaedentifera Zchb. 
329. 
distans Bess. 330. 
distans Willd. 329. 
diversifolia Schur 330. 
Haenkeana Tausch. 329. 
impatiens L. 325. 
lanata Spr. 329. 
lanata roseas Schur 329. 
lingulata W. Kit. 326. 
macrophylla Pill. et Mitt. 
331. 
magna All. 329. 
magna Jlaenke. 329. 
magna Willd. 329. 
magna rubrifl. Schur 329. 
Millefolinm Z. 327. 
. heterophylla. 
. homophylla. 
sublanata. 
. tenuisecta. 
. villosa. 
gracillima. 
. subochroleuca. 
. alpestre Wimm. 
rosea. 
. fuscomarginata. 
l. cartilaginea. 
Millef. ß. crustata Zoch. 
329. 
Millef. ö. orientalis Led. 
328. 
moschata Wulf. 326. 


ERnmomeo: 


pe m 


878 


Achillea nitida Tausch.|Aconitumacutum Zechb.33.]Acropt. Marante Haenke 


325. 
nobilis L. 330. 
nobilis Zoch. 330. 


ochroleuca W. Kit. 326. 


odorata Pall. 330. 
odorata Wulf. 328. 
pectinata Willd. 326. 
Pseudo-atrata Schur 326. 
Pseudo - tanacetifolia 
Wierzb. 329. 
Ptarmica L. 325. 

a. biserrata. 
pumila Schur 330. 
rosea Kit. 329. 
salına Schur 328. 
sambucifolia Desf. 331. 
scabra Host. 329. 
Schkuhrii Spr. 330. 
Schkuhrii Schultz. 3237. 
setacea W. Kit. 328. 

a. collina. 

b. subalpina. 

c. salına. 
spinosa Schur 325. 
sudetica Opitz. 329. 
tanacetifolia All. 330. 

a. purpurea. 

b. albiflora. 

c. pumila. 
tanacetifolia ZRoch. 329. 
tanacetifolia Schur 330. 
tanacetifolia ß dentifera 

Koch 329. 
tenuis Schur 329. 

Achnodon arenarius Trin. 
729. 
Achyrophorus ©. AH. 
Schultz. 365. 

alpicolus Schur 365. 

helveticus Schur 365. 

a. angustifolius. 

maculatus Scop. 365. 
Acınos Mönch. 529. 
acutifolius Schur 530. 
alpinus Mönch. 529. 
alp. a. acutifolius Schur 
530. 
alp. ß. Schur 529. 
canus Zechb. 529. 
erectus Friv. 529. 
graveolens /,k. 529. 
Patavinus Pers. 529. 
rotundifolius Pers. 529. 
thymoides Mönch. 529. 


altissimum Mill. 32. 
angustifolium Dernh. 33. 
Anthora L. 3. 

a. alpinum. 

b. collinum. 
australe Ding. 32. 
cernuum Dmg. 32. 
cernuum Wulf. 33. 
Commarum Jaeg. 32. 

a. gracile Zchb. 

b. refractum. 

c. macranthum. 
Hosteanum Schur 31. 
Koelleanum Zechb. 33. 
lasiostom. (Ser.) Schur 31. 
moldavicum aeg. 31. 

a. velutinum, 

b. glabratum. 

c. grandiflorum. 
molle Zechh. 32. 
multifidum Koch 35. 
Myoctonum Zchb. 30. 
Napellus Dod.; L. 33. 
Napell.a.nanum Zmg.33. 
Napellus Stoerk. 32. 
Neubergense Olus. 33. 
neomontanum ‚Bmg. 33. 
neomontanum Weilld. 32. 
ochroleucum .M. Bieb. 31. 
paniculatum Lam. 32. 

a. flexicaule. 

b. variegatum. 

c. bicolor. 

Phihora Schur 31. 
pumilum Schur 33. 
pyrenaicum ZL. 31. 
Schleicheri Schur 33. 
septentrionale Kölle; 
Big. 32. 
Stoerkianum Zechb. 32. 
strietum Bernh. 33. 
Telyphonum Zechb. 31. 
Toxicum Zechb. 33. 

a. dasycarpum. 

b. leiocarpum. 
tauricum Wulf. 33. 
traussilvanicum Schur 31. 
transsilvanic. Lerchenf. 

3mazn): 
variegatum L. 32. 


Acorus Z. 636. 


Calamus ZL. 636. 


transsilvanic. Schur 529.) Acropteris Link. 839. 
septentrionalis Zink. 839. |Aegilops L. 813. 


villosus Pers. 529. 
vulgaris Pers. 529. 
Aconitum ZL. 30. 


Acrostich. crisp. Vill. 842. 


ilvense L. 831. 


831. 
Spicant. Vill. 841. 
Thelypteris L. 833. 
Actaea L. 34. 
- spieata L. 34. 

a. erythrocarpa. 

Adenolinum alpinum Zechb. 

128. 

ß. montanum Zechb. 128. 
austriacum Zechb. 127. 
var. ß Schur 127. 
barbulatum Schur 127. 
montanum Zchb. 128. 
perenne Zöchb. 127. 

Adenophora Fisch. 432. 
Lamarkii Fisch. 432. 
latifolia Fisch. 432. 
liliiflora Schur 432. 
lilifolia DO. 432. 
siylosa Fisch. 432. 
suaveolens Meyer 432. 

a. ovalifolia Schur 432. 

Adenostyles Cass. 301. 
albifrons Zöchb. 301. 
alpina Bluf. Fingerh. 301. 
hydrida DO. 301. 
leucophylla v. Z£chb. 301. 
Petasites Bluf. Fingerh. 

301. 

Adianthum Z. 822. 
Capillus veneris L. 842. 

Adonis L.5. 
aestivalis Z. 6. 
autumnalis ZL. 6. 

a. concolor. 

b. maculata. 

c. minima. 

caudata Stev. 6. 
flammea Jacq. 6. 
miniata Jacq. 6. 
perramosa Schur 6. 
squarrosa Stev. 6. 
vernalis L. 5. 

a. alpina. 

volgensis Stev. 6. 

a. glabrescens, 

b. pilosea. 
ADOXEAE P. Meyer 242. 
Adoxa L. 242. 

Moschatellina Z. 242. 


ACOROIDEAE Schott. |Adyseton calycinum Scop. 
636. 


Bmg. 62. 
campestre Dmyg. 62. 
montanum Dmg. 62. 
tortuos. Bmg. 61. 


eylindrica Schur 813. 
geniculata Zoth-813. 


Aegilops ovata L. 813. 
Aegopodium ZL. 249. 
Podagraria Z. 249. 
Aesculus Z. 134. 
flava A:t. 134. 
Hippocastanum ZL. 134. 
a. rubriflorum Schur. 
rubicundun DC. 134. 


Aethionema KR. Br. 72. 


saxatilis ®. Dr. 71. 
a. gracilis. 
Aethusa ZL. 255. 


eynapioides M. Bieb. 256. 


Cynapium L. 255. 

a. pygmaea. 

b. degenerata. 
Cynapium f agrestis 


Wallr. 256. 


elata Friedl. 256. 


segetalis Bönningh. 256. 
Agathophytum Mogu- 
Tand. 571. 


acuminatum Schur 571. 


Bonus Henricus Moqu- Tand 
971, 


a. arıfolıum. 
erassifolium Schur 571. 
glaucum Schur 572. 


rubrum ( Schur) Zchb.571. 
Agraphis cernua Lk. 677. 


nutans Lk. 677. 

Agrimonia L. 198. 
agrimonoides L. 198. 
Eupatoria Z. 199. 
odorata Ait. 199. 
repens L. 199. 


Agropyrum P. B. 808. 


alpinum Schur 810. 
altissimum Schur 809. 
barbulatum Schur 809. 
bromiforme Schur 808. 
caesium Presl. 808. 
eaninum P. Beauv. S10. 

a. majus riparium. 

b. triflorum calecicol. 

c. alpinum. 
eristatum R. $S. 807. 
firmum Presl. 809. 
firmum Seidl. 809. 
giganteum R. S. 810. 
glaucum P. Beauv. 809. 

a. arıstatum. 

b. viviparum. 

c. tumidum. 

d. mueronatum. 
intermedium P. D. 809. 
a. piloso-ciliatum. 
littorale Zechb. 809. 
loliiforme Schur 808. 


Agropyrum muricatum 


R. S. 808. 
pectinatum .Dess. 807. 
pilosum Schur 806 (4101). 
Pseudo-caninum Schur 
s10. 
repens P. Beauv. 808. 
. caesium. 
. muticum. 
. aristatum. 
. mucronatum. 
. bromiforme. 
loliiforme. 

g. firmum. 

h. altissimum. 
rigidum P. Beauv. 810. 
rigidum R. S. 810. 
rigidum piloso - ciliatum 

Schur 809. 
truncatum Janka 809. 
villosum ZLedeb. 809. 
villosum Link. 807. 


ro onocz» 


Agrostemma Z. 107. 


Coronaria ZL. 107. 
Githago L. 107. 
nicaeensis Willd. 108. 


Agrostis ZL. 731. 


aculeata Scop. 729. 

alba Bmg. Schrad. 731. 

alba L. 731 (3861, a.). 

alba a. L. 731. 

alba ß. Koch 7131. 

alba y. gigantea M. K. 
731. 

alba a. major Gaud. 731. 


alba Ill.patula G@aud.732. 


alba b. stolonifera Sm. 
132. 
alba d. M: KK 132. 
alpina Dub. 735. 
alpına Scop. 735. 
alpin. tenuitol. Schur 739. 
anatolica ©. Koch 735. 
arenosa Schur 736. 
arundinacea ZL. 740. 
australis L. 738. 
Calamogrostis L. 741. 
canına L. 736. 
capillaris Leers. 734. 
capillaris Poll. 731. 
capillaris Steph. 733. 
coarctata Ehrh. 733. 
compressa Bmg. Willd. 
132. 
deeumben. Host. 734. 
densa M. Bieb. 735. 
diffusa Host. 731. 
dubia Leers. 7132. 
festucoides Vill. 735. 


879 


Agrostisflavescens Host. 


735. 

flavida Schur 732. 
filiformis Schleich. 735. 
gigantea Gaud. 731. 
gigantea Zeoth. 732. 
hispida Willd. Bmg. 734. 
holeiforme M. Bieb. 741. 
Hornungiana Schur 733. 
hybrida Gaud. 737. 
insignita Schur 732. 
interrupta L. 737. 
limosa Schur 732. 
lithuanica Bess. 734. 
minima ZL. 730. 
montana Schur 733. 
panicea Lam. 738. 
patula Gaud. 732. 
pauciflora Schrad. 732. 
pilosa Schleich. 739. 
planifolia ©. Koch 736. 
polymorpha Huds. 731. 
polym. ß. breviligulata 

Neilr. 7133. 
polymorpha Trin. 730. 
pumila 2. 733. 
purpurea Gaud. 737. 
rubra Schur 735. 
rupestris All. 735. 
rupestris Dub. 735. 
setacea Vill. 735. 
serotina L. 732. 
signata Schur 731. 
spica venti L. 737. 
spica venti L. var. M. 

Bieb. 137. 
stolonifera L. Schur 731. 

a. alba. 

. varia. 
sylvatica. 
. effusa. 
. gigantea. 
arıstulata. 
. compressa. 
. prorepens. 
subchlorantha. 
. limosa. 
flavida. 
. coarctata. 
stolonifera Trin. 733. 
stolonifera a. L. 734. 
stolonifera M. Bieb. 135. 
stolonifera y prorepens 

Koch 132. 
sylvatica Host. Bmg. 131. 
tenella .Hoffm. 7133. 
tenuifolia aristata Ledeb. 

135. 

transsilvanica Schur 736. 


BUrbERmoner 


850 


Agrostis umbrosa Schur|Aira glauca Spr. 751. 


7134. 

varia Host. Bmg. 7131. 
ventricosa Guan. 738. 
vertieillata Well. 735. 
vinealis Schreb. Bmg.'734. 
vulgaris Schrad. 7134. 
vulgaris Wither. 733. 

a. alpina. 

b. pumila. 


c. collina, saxatilis. 

d. Hornungiana. 

e. umbracola. 

f. parviflora. 

g. hispida. 

h. vinealis. 

i. stolonifera. 
vulg. alpestris Schur 733. 
vulg. arenicola ©. Koch 

134. 

vulg. d. sylvatica Schur 


734. 
vulg. v. prorepens Schur 
734. 
Aira alpina Dimg. 753. 
alpina Roth. 753. 
alpina Schur 753. 
altissima Lam. 752. 
Andraei Schur 753. 
aquatica L. 778. 
caerulea ZL. 781. 
caespitosa L. 752. 
caesp. ß discol. Trin. 754. 
canescens L. 754. 
capillaris ‚Host. 754. 
caryophyllea L. 754. 
caryophyllea Hohenak. 
755. 
caryophyllea ß elegans. 
Trin. 755. 
caryophyllea expansa €. 
Koch 7155. 
eristata L. 747. 
eristata Sm. 748. 
eristata dactyloid. och. 
751. 
cristata e. glauca Dluf. 
Fingerh. 751. 
euprina Schur 753. 
discolor T’huzll. 754. 
elegans Willd. 754. 
flexuosa L. 753. 
flexuosa ß montana Trin. 
753. 
flexuos. ß. paludos. Meyer 
754. 
flexuosa uliginosa Schur 
754. 
glauca Schrad. 751. 


media Trin. 752. 
montana Jechb. 753. 
oryzetorum Spr. 798. 
paludosa Wib. 752. 
palustris Poll. 798. 
parviflora Thuill. 752. 
praecox L. 754. 
pusilla Wiyg. 754. 
spicata Jacq. 760. 
stolonifera Hausm. 752. 
subspicata Zöchb. 760. 
uliginosa Weihe 754. 
varıa Jacg. 7143. 
Wibeliana Sondr. 752. 
Airochloa cristata Link. 
7147. 
cristata var. glauca Bl. 
Fingerh. 751. 
glauca Lam. 751. 
pubescens Link. 748. 
Airopsis capillaris Schur 
754. 
caryophyllea Schur 754. 
praecox Schur 754. 
Ajuga L. 544. 
alpına Bmg. 546. 
astolonosa Schur 545. 
Barrelieri Ten. 545. 
Chamaepitys Schreb.546. 
densiflora Ten. 544. 
foliosa Schleich. 546. 
genevensis ZL. 546. 
a. alpina. 
b. coccinea. 
c. latifolia. 
genevensi-reptans Schur 
545. 
Laxmanni L. 546. 
latifolia Host. 546. 
latifolia Schur 549. 
montana Zehb. 546. 
Pseudo-pyramidalis Schur 
548. 
pumila Schur 545. 
pyramidalis Dmg. 545. 
pyramidalis Z. 545. 
pyramidali-rept. Schur 
545. 
repens Host. 545. 
reptans L. 544. 
. subviolacea, 
. albiflora. 
. parviflora. 
. parvifolia. 
. grandifolia. 
f. repens. 
reptans c. d. Schur 545. 
salicifolia Schreb. 546. 


nzuoaos» 


Alcea L. (Schur) 129. 
fieifolia L. 129. 
pallida Bess. 129. 
rosea L. 129. 
Alchemilla ZL. 204. 
-alpina Z. Inser. 876. 
alpina ß hybrida L. 204. 
Aphanes Leers. 205. 
arvensis Scop. DC. 209. 
fiisa Schumm. 204. 

a. major. Schur. 
hybrida DO. 204. 
minor. Tausch. 204. 
montana Willd. 204. 
palmatifida Tausch. 204. 
pubescens M. Bieb. 204. 
pyrenaica Duf. 204. 
vulgaris L. 204. 

a. maxima. 

b. pilosissima. 
vulgar.y. hybrida Willd . 

204. 
vulg. ß. sericea Koch 20. 
vulgaris var. Schur 204. 
Albersia Kunth 566. 
arenaria Schur 566. 
Blitum Kunth 566. 
Albucea Zechb. 669. 
chlorantha Schur 665. 
nutans Zechb. 665. 
Alectorolophus alpin. Schur 
512 (2754). 
grandiflorus Wallr. 512. 
grandiflorus . pubescens 
Wallr. 512. 
hirsutus AU. 512. 
major. Zechb. 512. 
minor Zechb. 511. 
parviflorus Wallr. 511. 
ramosus Schur 541. 
stenophyllus Schur 512. 
ALISMACEAE Juss. 
629. 
Alisma Z. 629. 
graminifolium Ehrh. 630. 
heterophyllum Schur 630. 
lanceolatum Wither. 630. 
natans Z. 630. 
natans Poll. d. 630. 
parnassifolium Z. 630. 

a. Baumgarten. Schur 
Plantage Willd. 630. 
Plantago L. 629. 

a. cordifolium. 

b. lanceolatum. 

c. heterophyllum. 

d. graminifolium. 
Plantagv graminifolium 

Wahlenb. 630. 


Alliaria Adams 55. 
oficinalis Andrz. 55. 


Allium Z. 669. 


acutangulum Zechb. 674. 
acutangul. Schrad. 675. 
acutangulum y. calcar. 
Wallr. 674. 
acutang. ß. major Dluf. 
Fingerh. 674. 
acutang. f. montanun 
M.K. 674. 
acutang. maxim. Schur 
675. 
acutum Spr. 670. 
alpınum Zayne 670. 
ambiguum DC. 673. 
ammophilum ZZeuf. 674. 
Ampelopras. f. Bess. 670. 
Ampeloprasum Jaeq.670. 
Ampeloprasum ZL. 670. 
angulosum Dmg. 674. 
angulosum Zechb. 674. 
angulosum Jacg. 675. 
angulosum L. 674. 
angulos. montan. Schur 
674. 
angulos. ß petraeum DC. 
674. 
angulos.a.pratense Neil- 
reich 615. 
appendiculat. Ram 673. 
arenarium Sm. 669. 
Ascalonicum Z. 670. 
asperum Jechb. 672. 
atropurpureum W. K. 674. 
capillare Willd. 672. 
carınatum Engl. B. 671. 
carinatum Z. 671. 
Cepa L. 670. 
chloranthum Schur 672. 
controversum Schr. 669. 
danubiale Spr. 675. 
descendens L. 671. 
descendens Poll. 670. 
ericetorum Thor. 673. 
fallax Schult. 674. 
fistulesum Z. 670. 
flavesc. Bess. Rchb. 674. 
flavum Z. 672. 
flexuosum Host. 672. 
flexum W. Kit. 671. 
fuscum W. Kit. 672. 
inodorum Willd. 675. 
intermedium a. DC. 672. 
intermed. ß. bulbif. DC. 
672. 
leptophyllum Schur 674. 


mierocephalum Willd.674. 


Moly Griseb. 672. 


Schur. Enum. plant. Transs. 


Allıum Moly Z. 673. 


montanum Schm. 674. 
moschatum L. 672. 
obliguum Z. 673. 
ochroleueum W. Kit. 673. 
ochroleucum v. purpura- 
tum Schur 673. 
Oleraceum ZL. 671. 

a. pallidiflorum. 

b. viride. 
olerac. var. latifol. Schur 

671, 
olerac. $. complanatum 
Fries. 671. 
viridiflorum 
Schur 671. 
Ophioscorodon Don. 669. 
pallens L. 672. 

a. subleucanthum. 
palles var. fuscum Schur 

672. 
paniculatum Koch 672. 
paniculatum Z. 672. 
paniculatum Feed. 672. 
Porrum L. 670. 
Pseudo-ochroleueum Schur 

673. 
pulchellum ‚Don. 672. 
purpureum Schur 672. 
ramosum Jacg. 673. 
roseum Krock 670. 
rotundum Z. 670. 
rotund. pallidiflor. Schur 

670. 
rotund. albifl. Schur 670. 
saxatile M. Bieb. 673. 
sativum Z. 669. 
sativum Mill. 670. 
sativum ß. _M. Bieb. 669. 
Schovenoprasum Z. 670. 
Schoenopras. ß. alpinum 

L. 6710. 
Scorodoprasum L. 669. 

a. infirmum. 
senescens Dmy. 67%. 
senescens Jacg. 674. 
serotinum Schleich. 674. 
setaceum W. Kit. 672. 
sibirieum ZL. 670. 
sibiricum Willd. 670. 
sordidum Schur 670. 
sphaerocephalum Z. 671. 

a. stenophyllum. 
sphaerocephal. robustum 

Schur 671. 
Steveni Willd. &. Ledeb. 

673. 
stramineum Sehur 674. 
tenuifolium Schur 672. 


olerac. var. 


881 


Allium tythocephalum 


Schult. 674. 
ursinum Z. 673. 
Vietorialis Z. 674. 
vineale Z. 669. 
violaceum Willd. 672. 
xanthicum Griseb. 672. 
spec. incerta Schur 674 


(3592). 


Allosurus Bernh. 842. 


ayuilinus Presl. 844. 
erispus Bernh. 842. 
erispus Koch 842. 
taurieus Presl. 841. 


Alnobetula Sehur 614. 


viridis Schur 614. 


Alnus Tournef. 614. 


glutinosa Gärtn. 614. 
glutinosa v. Zdegel. 614. 
hybrida A. Braun 614. 
incana DC. 614. 
incana ß. Ding. 615. 
incano-glutinosa Krause 
612. 
pubescens Tausch. 614. 
viridis DO. 614. 


Alopecurus Z. 726. 


agrestis L. 727. 
alpınus Sm. 728. 
altissimus Schur 726. 
arundinaceus Poir. 726. 
brachystachys M. Bieb. 
7128. 
bulbosus Hofm. 727. 
bulbosus Z. Bmg. 7127. 
caesius Schur 7127. 
colobachnoides Trin. 728. 
fulvus Sm. 727. 
genieulatus L. 727. 
a. bulbosus. 
b. viridis. 
geniculat. ß. Schrad. 727. 
geniculatus Poll. 727. 
geniculat. ß. caesius Nel- 
reich 127. 
geniculatus var. fulvus 
Weinm. 7127. 
geniculat. nigric. Fellm. 
126. 
geniculat. a. viridis Neilr. 
127. 
Gerardi Will. 728. 
glaueus Leers. T2T. 
laguriformis Schur TAT. 
a. elongatus. 
nigricans Hornem. 726. 
nigricans Fuss. 726. 
nigricans Jacq. 726. 
nigricans Koch 726. 


56 


882 


Alopecurus obscurusjAlthaea Z. 129. Amaranthus retroflexus 


Schur 726. 
paludosus P. BD. 727. 
pratensis L. 726. 
a. erectus Schur. 
pratensis caucasicus €. 
Koch 726. 
pratens. ß. Ledeb. 726. 
pratens. ß. nigric. Schur 
726. 
pratens. ruthenic. Trin. 
726. 
repens M. Bieb. 726. 
ruthenicus Weinm. 726. 
sibirieus Schott. 726. 
transsılvanicus Schur726. 
ventricosus Pers. 726. 
Vlassovii Trin. 728. 
Alschingera verticillata 
Vis. 270. 


Alsinastrum Vaill. 126. 


galiifolia YVazll. 126. 


Alsınanthe Fenzl. 114. 


biflora Fenzl. 114. 


ALSINEAE DC. 108. 
Alsine Z.; Wahlenb. 116. 


austriaca M. et K. 110. 
banatica Bl. Fing. 11. 
falcata Griseb. A11. 
Gerardi Wahlenb. A440, 
glomerata Fenzl. 112. 
Jacquini Koch 112. 
larieifolia Koch 112. 
larıcifolia Wahlenb. 112. 
marına M. K. 125. 
marina Wahlenb. 126. 
macrocarpa Maly 112. 
media Z. 116. 

a. holosteiformis. 

b. trıandra. 

c. umbrosa. 

d. maxima. 
media microphyll. Schur 


octandra M. K. 109. 
ramosissima Fenzl. 113. 
recurvya Wahlenb. 111. 
rostrata Koch A111. 
rubra Wahlenb. 125. 
saxatilis Wahlenb. 110. 
setacea Schur 111. 
var, banat. HZeuf. A111. 
striata Wahlenb. 112. 
tenuifolia Wahlenb, 109. 
var. brachypetala Led. 
110. 
var.ß.viscosa Koch 109. 
verna Bartl. 140. 
viscosa Schreb. 109. 


cannabina ZL. 129. 
fieifolia (av. 129. 
hirsuta Z. 129. 
offieinalis L. 129. 
pallida W. Kit. 129. 
rosea (av. 129. 


Alyssum Z. 62. 


alpestre Wulf. 63. 
alpestre M. Bieb. 61. 
alpestre L. 61. 

alpestr. ß.majus Koch 61. 
arenarium Gmel. 62. 
argenteum Witm. 61. 


L. 566. 

a. emarginatus. 
retroflexo-sylvest. Schur 
566. 


-sanguineus L. 566. 


spicatus Lam. 566. 

sylvestris Mogu - Tand. 
566. 

sylvestris Desf. 566. 

viridis Z. 566. 

viridis Willd. 566. 


Amberboa Pers. 410. 


moschata DC. 410. 


argent.ß.mural. Heuf.61.|Ambrina Botrys Mogqu- 


calyeinum L. 62. 
campestre M. Bieb. 62. 


Tand. 574. 
ambrosioides Spach. 573. 


campestre var. hirsutum / AMBROSIACEAE /k. 


Schur 62. 
campestre L. 62. 
edentulum W. Kit. 61. 
gemonense ZL. 61. 
hirsutum M. Bieb. 62. 
incanum Z. 64. 
medium Host, 61. 
montanum L. 62. 
montanum Lerchenf. 63 


428. 


Amelanchier eretica DC. 


207. 
vulgaris Mönch. 206. 


Ammophila arenaria Link. 


740. 
arundınacea Host. 740. 


Ammi L. 348, 


majus ZL. 248. 


(381). AMPELIDEAE Humb. 


montanum var. St. 62. 
minimum Willd. 62. 
murale W. Kit. 61. 
petraeum Ard. 61. 
repens Ding. 63. 

repens Heuff. 63 (378). 
Rochelii Andrz. 63. 
rostratum var. Rehb. 63. 
rostratum Steph. 63. 
saxatile Dess. 61. 
saxatıile Z. 61. 
savranicum Heuf. 61. 
Schlosseri .Heuf. 62. 
serpyllifolium M. Bieb.61. 
subalpestre Schur 61. 
tortuosum W. Kit. 61. 
transsilvanieum Schur 63. 
vernale Kit. 63. 
Wierzbickii euff. 63. 
Wulfenianum Dernh. 63. 


Juss. 566. 


Amaranthus Z. 566. 


adscendens Lois. 566. 
Blitum Z. 566. 
Blitum a. L. 566. 
Blitum Schur 566. 
caudatus Z. 566. 
flexuosus Ambr. 566. 
hypochondriacus Z. 566. 
pallidus M. Bieb. 566. 


Anacampseros 


134. 


Ampelopsis ©. Rich.242. 


hederacea Michauz. 242. 
quinquefolia ZLchb. 242. 


AMYGDALEAE Juss. 


411. 


Amygdalus L. 177. 


amara Aayne 178. 
Besseriana Schott. 178. 
campestris Bess. 178. 
communis L. 178. 

a. amara. 

b. rosaeflora. 
nana 2. 177. 

a. latifolia. 
nana ß. Ledeb. 178. 
Pallasıana Schlechtd. 178. 
Persica Z. 178. 


Anabasis triandra M. Bieb, 


569. 


AMARANTHACEAE |Anacamptis Rich. 644. 


pyramidalis Zich. 644. 
triphylla 
Hav. 226. 
maxima Hav. 225. 


Anagallis Z. 550. 


arvensis ZL. 550. 

ary. ß. caerulea Led. 550. 
caerulea Schreb. 550. 
carnea Schrank. 550. 
latifolia ©. A. Meyer 550. 


Anagallis Monelli Zehb.|Androsace 
590. 


Monelli M. B. 550. 
phoenica Lam. 550. 
vertieillata All. 550. 


Anagalloides procumbens 
Krok 456. 


Anguria Blakw. 221. 
Citrullus Dlakw. 221. 
Anastatica syriaca L. 72. 

Anchusa L. 463. 
angustifolia DO. 465. 
angustifolia L. 466. 
angustifolia Koch 466. 
angustifolia Poll. 465. 
angustifolia Zechb. 466. 
arvalais Zöchb. 465. 


a.subochroleuca Schur. 


arvensis M. Bieb. 467. 
arvensis Tausch. 465. 
azurea Schur 466. 


azureo-ochrol. Schur 466. 


Barrelieri DO. 466. 

a. dilatata. 
eanescens Stev. 466. 
Coronensis Schur 466. 
intermedia Schur 466. 
italica Retz 466. 


leptophylla Z. et S. 466. 


ochroleuca M. Bieb. 466. 
a. legitima. 
b. azurea. 

ofieinalis L. 465. 
a. latifolia. 


officinalis M. Bieb. 466. 


offiemalıs Poll. 465. 
officinalis Tausch. 465. 
panieulata A:it. 466. 
pulla M. Bieb. 467. 
pustulata Schur 465. 
versicolor Schur 466. 
Andromeda L. 449. 
polifolia Z. 449. 
Andropogon L. 74. 
angustifolium Sin. 721. 


arundinaceum Scop. 721. 


avenaceum Kunth 72. 
Gryllus L. 721. 
halepense Siebth. 721. 
Ischaemum Z. 721. 

a. angustifolium. 

b. barbutulum. 

Androsace Z. 550. 

arachnoidea Schott. 551. 
artieulata Schur 551. 
Chamuejasme Host. 550. 

a. pygmaea. 


Chamaejasme Wulf. 551. 


elongata L. 551. 


globifera 
Schur 551 
lactea Z. 551. 

a. exigua. 

b. longiseta. 
longiseta Schur 551. 
maxima L. 551. 
nana Hornem. 551. 
obtusifolia All. 551. 
pauciflora Vill. 551. 
septentrionalis Z. 551. 
villosa Jaeg. 550. 
villosa ZL. 550. 

a. subvillosa. 

b. globifera, 


Andryala Pontana Vill.377. 


Anemagrostis spica venti 


Trin. 737. 


Anemone Z.3,. 
alba Zechb. 4. 
alpina Z. Bing. 4. 
angulosa Lam. 2. 
baldensis Z. 3. 
Hackelii Pohl. 4. 
Halleri AU. 5. 
Hepatica ZL. 2. 
Jankae Schultz. 4. 
montana Hoppe 4. 
nareissiflora Z. 3. 
nemorosa L. 3. 

a. hirsuta. 

b. mierantha. 

c. variegata. 
ochotensis Fisch. 3. 
patens ZL. 4. 
pratensis L. 4. 
Pulsatilla Z. 5. 
ranunculoides Z. 4. 

a. latisecta. 

b. subumbellata. 
sordida Schur 3. 
sylvestris Z. 3. 

a. macrantha. 
trifolia Z. 3. 


Anisodoris rhoeadifolia 


Fisch. et Meyer 373.| 


Anisum vulgare Gärtn.25! 


Antennaria R. Br. 320. 


alpina A. Brown. 320. 
divica Gürin. 320. 

a. lingulata. 

b. alpigena. 

c, elegantissima. 


margaritacea R. Dr. 320. 


Anthericum Z/. 663. 
calyculatum ZL. 679. 
calyculatum a. ZL. 679. 
Liliago L. 663. 


883 


IAntheriecum ramosum Z. 


663. 

a. gracile racemosum. 
serotinum _L. 662. 

sulphureum W. Kit. 664. 


'Anethum Z. 267. 


! 
ı 


| 


| 


Foeniculum Z. 256. 
graveolens L. 267. 


IAngelica ZL. 262. 


alpina Schur 262. 

a. gracillima. 
Archangelica ZL. 263. 
Carvifolia Spr. 261. 
chaerophyllea Lottm.259. 
laevigata Fisch. 266. 
macrophylla Schur 262. 
monfana Schleich. 262. 
pachyptera Lottm. 262. 
pratensis M. Bieb. 261. 
Bazoulii All. 262. 
sylvestr.ß. Wahlenb. 262. 
sylvestris L. 262. 

a. appendiculata. 


'Anthemis 2. 331. 


! 
| 
| 
| 
| 


Pseudo-Asphod. Jacq.679. 


agrestis Wallr. 333. 
arvensis ZL. 333. 

a. Pseudo-nobilis. 

b. ramosissima. 

c. microcephala. 

d. roseo-radiata. 

e. latisecta. 
arv. var. divaricata Schur 
auriculala Doiss. 332. 
austriaca Jacq. 332. 

a. latisecta. 

b. angustisecta. 
austr. ß Triumfetti DC. 

331. 
Baumgarteniana Schur 33%. 
caespitosa Herb. 327. 
carpatica Kit. 334. 

a. glabrescens. 
caucasica Hornem. 331. 
chrysantha Schur 331. 
corymbosa Haenke 336. 
Cotula ZL. 335. 
grandiflora Host. 334. 
graveolens Schur 334. 
Haynaldi Janka 333. 
iberica M. Bieb. 335. 
Kitaibeliana DO. 334. 
leucocephala Schur 33%. 
macrantha Heuff. 332. 
montana Koch 334. 
montana L. 334. 
montana Schur 334. 
mucronulata Zechb. 334. 
multicaulis Janka 334. 
Neilreichii Ortm. 333. 


56 * 


884 


Anthemis nobilis Z. 333.|Antirrhinum Cymbala- APOCYNEAE Lindl.453. 


oxyloba Schur 326. 
Pseudo-atrata Schur 327. 
pyrethriformis Schur 335. 

a. eradiata. 
rigescens Willd. 331. 
ruthenica M. Bieb. 332. 
ruthenica Schultz 332. 
saxatilis Dmg. 33%. 
saxatilis DO. 334. 
saxatilis Art. 334. 
styriaca Schur 335. 
styriaca Vest. 334. 
spec. incerta Schur 334. 
tenuifolia Schur 327. 
tenuif. var. Schur 327. 
tinetoeria ZL. 331. 

a. pallida. 
tinet. var. Bmg. 331. 
tinet. Fussii @riseb. 331. 
tinet. $. Triumfetti 2.331. 
Triumfetti All. 331. 

Anthriseus Hoffm. 272. 

alpestris Wimm. 273. 
Caucalis M. Dieb. 273. 
Cerefolium Hofm. 273. 
Cerefolium M. Bieb. 273. 

ß trichosperm. DC. 273. 
heterosantha Schur 273. 
intermedia Schur 2372. 
nemorosa Spr. 272. 
pilosa Schur 272. 
sylvestris Hofm. 272. 

a. glabrescens. 

b. chlorocarpa. 

c. atroviridis. 

d. pilosissima. 


v. a. alpestris Wimm. %73. 


v. ß. Koch 273. 
torquata Dub. 273. 
trichospermum Schult. 373. 
vulgaris Pers. 273. 
Anthyllis Z. 150. 

alpestris Zchb. 150. 
ealeicola Schur 150. 
montana Z. 150. 
polyphylla Kir. 150. 
Valneraria Z. 150. 

a. supina. 

b. sanguinea rubrifl. 

c. bicolor, 

d. polyphylla. 

e. calcicola. 
Weldeniana Zechb. 150. 
ANTIRRHINEAE Kocı 

486. 
Antirrhinum Z. 488, 
alpinum L. 489. 
arvense a. L. 489. 


ria ZL. 488. 
dalmaticum ZL. 490. 
Elatine L. 488. 
genistifolium L. 489. 
genistifolium Will. 489. 
Linaria L. 490. 
linifolium Host. 439. 
majus Z. 488. 
Maros-portensis Lerchen- 


feld 489. 
minus ZL. 489. 
Orontium Z. 488. 
repens L. 489. 
spurium L. 488. 
strıatum Lam. 489. 
vulgare Lerchenfeld 490. 


Antitragus aculeatus Schur 


7129. 


Anthoxanthum Z. 725. 


aculeatum ZL. 729. 
alpinum Schur 725. 
odoratum ZL. 725. 

a. semiglabrum. 

b. pilosissimum. 

c. glaberrimum, 
odoratum ß. villosum Led. 

125. 
paniculatum Z. 796. 
Apargia alpina Host. 357. 
aspera Kit. 360. 
aurantiaca Kit. 358. 
autumnalis Willd. 356. 
autumnalis ß Hartm. 356. 
caucasica M. Bieb. 359. 
erispa Willd. 360. 
erocea Willd. 358. 
Gouanı Schleich. 358. 
guestfalica Bönning. 358. 
hastilis Host. 358. 

v. pinnatifida Saut. 359. 
hyoseridiflora Saut. 359. 
hyoseridifolia Less. 377. 
hirta Sm. 355. 
hispida Host. 358. 
incana Scop. 360. 
pratensis Link. 356. 
salsa Fl. dan. 367. 
Taraxacı Sm. 356. 
Taraxaci Willd. 357. 
Taraxaci Bmg. 378. 

Apera Adans. 737. 
interrupta P. Beauv. 737. 
spica venti P. Beau. 737. 

a. purpurea. 

b. prorepens. 

Aphanes L. 208. 
arvensis Z. 205. 
vulgaris DO. 205. 


Aporinia autumnalis Don. 
356. 
pratensis Less. 356. 
Aposeris Neck. 355. 
foetida Less. 355. 
Apium L. 246. 
erispum Mill. 247. 
graveolens Z. 246. 
petroselinum Z. 246. 
rapaceum Mill. 246. 
tenuifolium Ziv. 247. 
Aquilegia L. 28. 
alpina Bmg. 29. 
alpina L. 29. 
atrata Koch 29. 

a. macrantha. 
glandulosa Fisch. 29. 
Haenkeana Koch 28. 
nigricans Dimg. 29. 
nivea bmg. 29. 
paraplesia Schur 28. 
sylvestris Schur 28. 
transsilvanica Schur 29. 
vulgaris ZL. 28. 

. glabella. 
. glanduloso-pilosa. 
. parviflora. 
. alpestris. 
. stellata. 
f. sylvestris. 
Arabidopsis Schur 55. 
Thaliana Schur 55. 
Arabis L. 22. 
alpina L. 22. 

a. nana. 

b. declinata. 

c. laxa. 
alpina diffusa Ding. 42. 
alpina obtusifol. Schur 42. 


-oaocp 


arenosa Scop. 44. 

a. sarmentosa, 

b. heterophylla. 

c. oriophila. 
arenosa maxim. Schur 45. 
auriculata Lam. 22. 

a. Baumgarteniana. 

b. dasycarpa. 
bellidifolia Jaeg. 46. 
brassicaeformis Wallr. 42. 
caerulea HJaenke 46. 
ciliata R. Br. 43. 
Crantziana ZEhrh. 44. 


erispata Willd. 42. 
declinata Tausch. 42. 
eriocarpa Schur 46. 
floribnnda Schur 44. 
glareosa Schur 44. 

a. pusilla. 


Arabis glareosa simplici- 
folıa Schur 43. 
Gerardi (Dess.) Koch 43. 
hirsuta Scop. 43. 
hirsuta alpina Schur 43. 
hispida Z, fil. 44. 
Halleri Z. 45. 
a. albiflora. 
b. elata. 
Halleri polym. Schur 45. 
Halleri stolonif. Schur 45. 
Halleri tenella Schur 45. 
Hornungiana Schur 43. 
Lerchenfeldiana Schur 42. 
muralis Dert. 43. 
neglecta Schult. 45. 
obtusifolia Schur 42. 
ovirensis Wulf. 46. 
ovirensis Dmg. 49. 
ovirensis Wahlenb. 45. 
ovirensis dacica Heuff. 45. 
petraea Lam. 44. 
petraea ß. Ledeb. 44. 
planisiiiqua Pers. 43. 
planisilig. Zechb. 43 (258). 
procurrens W. Kit. 43. 
pumila Jacg. 46. 
recta Vill.; Bing. 43. 
sagitiata DO. 43. 
scabra All.; Bmg. 46. 
segetalis Schur 45. 
serpyllifolia Vell. 43. 
simplicifolia Schur 43. 
stolonifera DE. 45. 
strieta Auds. 43. 
tenella Host. 495. 
Thaliana L. Bmg. 55. 
transsilvanica Schur 43. 
Turrita L. 46, 
umbrosa Crantz. 46. 
Arachnites alpina Hofm. 
Bimg. 647. 
fusciflor. Hoffim. Bing.647. 
museifl. Hoffm. Bing. 641. 
monorch. Hoffm. Bmg.64B. 
Aracium alpinum Monn.372. 
paludosum Monn. 377. 
Araliaceae Juss. 242. 
ARBUTEAE DC. 448. 
Arbutus L. 449. 
alpına L. 449. 

Uya Ursi L. 448. 
Archangelica Kofm.263 
offieinalis Hofm. 263. 
Arctium Bardana Willd. 

415 
Carduelis Z. 415. 
Lappa L. 414. 
Lappa a. L. 414. 


Arctium Lappa f. L. 415. 
Lappa Willd. 444. 
majus Schkh. 414. 
minus Schkh. 414. 
Personata L. 417. 


tomensosum Schkh. 415. | 


Arctostaphylus Adams. 
448. 
alpina Spr. 449. 
Uva Ursi 448. 
Aremonia Neck. 198. 
agrimonoides Neck. 198. 
Arenaria Z. 113. 
austriaca Jaecg. 110. 
banatica Zeuff. A111. 
biflora L. 114. 
caespitosa Zhrh. 110. 
ciliata Z. 113. 
ciliat. ß. frigid. Koch 114. 
eiliata a. Koch 114. 
fasciculata Jaeg. 112. 
fastigiata Sm. 111. 
fastigiata Schur 112. 
Gerardi Willd. 110. 
glomerata M. Dieb. 112. 
graminifolia ost. 112. 
graminifolia a. Led. 112. 
grandiflora All. 11%. 
halophila Zunge 126. 
heteromalla Pers. 111. 
laricifolia DO. 112. 
laricifolia ZL. 112. 
linifora Jaeg. 110. 
liniflora Z. 111. 
macrocarpa Kit. 112. 
macrocarpa Schrad. Host. 
2 
marginata DC. 126. 
marına Roth 123. 
Marschlinsii Koch 113. 
media L.; Bing. 126. 
mediterranea Ledeb. 110. 
mucronata DE. A111. 
mucronata Z. 110. 
multicaulis Z. 144. 
multicaulis Wulf. 114. 
multicaulis ß. ciliat. Ding. 
414. 
pendula W. Kit. 113. 
polygonoides Wulf. 113. 
procera Spr. 112. 
recurva All. 411. 
rostrata Pers. 111. 
rubra Host. 125. 
rubra ß. marina L. 125. 
rubra a. campestr. L.125. 
saxatilis Loss. A11. 
saxatilis Zoth A110. 
serpyllifolia L. 113. 


a. hirto-scabra. 

b. glutinosa. 

c. glabella. 

d. Marschlinsi Sehur 
113. 


e. alpına Schur 113. 
serpyllifolia b. Gaud.113. 
setacea Thuill. 111. 
striata All. 110. 
strieta Dimg. 112. 
subulata Ser. 114. 
tenuifolia Ding. 110. 
tenuifolia Z. 109. 
trinervia Z. 113. 
verna Z. A110. 
viscida Hall. 113. 

ARISTOLOCHIEAE 
Juss. 590. 
Aristolochia Juss. 590. 
Clematitis Z. 591. 
longa L. 591. 
paliida Willd. 590. 
a. crenata. 
rotunda Z. 590. 
Armeniaca Tournef.173. 
Amarella Schur 178. 
epirotica Fl. Wett. 178. 
vulgaris DO. 178. 
Armeria Willd. 557. 
alpina Willd. 557. 
elongata Doiss. 558. 
purpurea Koch 557. 
vulgaris Willd. 558. 
vulg. var. purpurea M.K. 
558. 
Armoraciafl.d. Wett. 67. 
macrocarpa Dmg. 67. 
rustica Fl. d. Wett. 67. 
Arıa DON20R. 
Chamaemespilus ZZost. 208. 
intermedia Schur 207. 
nivea Host. 207. 
Aronieum Neck. 340. 
carpaticum Schur 341. 
a. polyphyllum. 
Clusii Koch 340. 
Clusii.d. glacial. Koch 341. 
glaciale Zichb. 341. 
scorpioides Koch 341 
scorpioides var. carpaticum 
Griseb. 341. 
scorpiod. var. Schur 341. 
Arnoseris @Gärtn. 355. 
minima Koch 355. 
pusilla Gärtn. 355. 
Aronia Pers. 206. 


Amelanchier Rehb. 206. 
eretica Pers. 207. 
racemosa Schur 207. 


Arrhenatherum 


886 


. 


Aronia rotundifolia Pers.'Artemisia nutans Willd. Arundo Pseudo - Phragmi- 


206.| 


Arnica L. 341. 
alpina Laest. 322. 
alpina Wahlenb. 342. 
angustifolia Vahl. 342. 
austriaca Hoppe 340. 
Bellidiastrum ZL. 307. 
Clusii All. 340. 
Doronicum Jacg. 340. 
glacialis Wulf. 341. 
montana L. 341. 

a. obtusifolia. 

b. stenophylla. 

var,a. alpına Ding. 342. 
montana v. ß. Willd. 342. 
petiolata Schur 342. 
scorpioides L. 341. 
PB: 

1553 
avenaceum P. Beauv.T55. 
bulbosum Schlechtd. 755. 
elatius M. Koch 755. 

a. biflorum. 

b. triflorum. 

e. versicolor. 

d. bulbosum. 


324. 
orientalis Willd. 323. 
pendula Neilreich 324. 
pendula Schur 323. 
pontica L. 323. 
Pseudo-pontica Schur 323. 
repens Pall. 323. 
rupestris All. 321. 
rupestris Pill. et Mitt. 322. 
rupestris Vell. 321. 
salına Dess. 323. 
salina Schur 324. 
salina Willd. 324. 
Santonicum Pall. 323. 
saxatile Kit. 321. 
scoparia W. Kit. 323. 
spicata Zoch. 321. 
spicata Wahlenb. 321. 
spieata Wulf. 321. 


tes Lej. 742. 
Pseudo-Phragm, Schrad. 
239. 

Schleicheriana Bess. 733. 


 speciosa Schrad. 'T42. 


strieta Timon. 739. 
sylvatica Schrad. 740. 
tenella M. Bieb. 739. 
tenella Schrad. 739. 
varıa Schrad. T40. 


Asarum L. 591. 


europaeum ZL. 591. 


ASCLEPIADEAE K. 


Br. 452. 


Asclepias ZL. 452. 


syriaca L. (?) 452. 
Vincetoxicum L. 453. 


Asperugo ZL. 463. 


proceumbens ZL. 463. 


spicata ß. eriantha DU. ASPARAGINEAE 
ajraale 


tanacetifolia All. 322. 
tanacetifolia L. 322. 
transsilvanica Schur 321. 
valesiaca Schur 32%. 
vulgaris Z. 323. 


Rich. 659. 


Asparagus L. 659. 


eollinus Schur 659. 
oflleinalis Z. 659. 
officinal's ß. L. 659. 
sylvaticus W. Kit. 659. 


tenuifolius Zam. 659. 
Asperula L. 276. 


Arzbemisıa 7. 321: 
atrata Lam. 322. 
Abrotanum ZL. 322. 


a. macrocephala. 
AROIDEAE Juss. 636. 
Arum L. 636. 


Absinthium ZL. 321. 
ausiriaca Jacg. 323. 
austriaco-pontica Schur 
323. 
Baumgartenii Dess. 321. 
Boccone All. 321. 
campestris L. 322. 

a. sericea Fries. 322. 

b. subalpina. 

c. collina Schur 322. 
camp. var. Schur 322. 
camphorata Vill. 321. 
Dracuneulus Z. 322. 
eriantha Ten, 321. 
fragrans Willd. 324. 
gallica Schur 324. 
glacialis Z. 321. 
glacialis Wulf. 321. 
incanescens Jord. 322. 
insipida Schur 322. 
lacmiata Willd. 322. 
macrobotrys Ledeb. 322. 
maritima L. 324. 
marit.a.genuina Led. 324. 
maritima Schur 324. 
marit. ß.fragr. Led.324. 
marit. ß. nutans Led. 324. 
monosyna W. Kit. 323. 
Mutellina Vill. 321. 


ARTOCARPEAE 


Arundo acutiflora Schrad. 


alpinum Schott. 636. 
gracile Unverricht 636. 
intermedium Schur 636. 
maculatum Z. 636. 
vulgare Lam. 636. 

DC. 
602. 


740. 
arenaria L. 740. 
Calamogrostis Gaud. 738. 
Calamogr. Hall. fil. 739. 
Calamogrostis L. 738. 
Calamogr. M. Bieb. 739. 
canescens Wiyg. 738. 
effusa Gmel. 738. 
Epigeios L. 739. 
glauca M. Bieb. 7138. | 
Halleriana Gaud. 739. 
humilis 2. S. 739. 
littoria Schrad. 738. 
montana Gaud. T40. 
neglecta Ehrh. 7139. 
Phragmites L. 742. 
Phragm. ß. flavesc. Curt. 

742. 
Phragm. ß. multiflor. DC. 

749. 
Plinii Meyer Braun 142. 


Allioni Bing. 277. 
alpigena Schur 277. 
alpina M. Bieb. 2717. 
Aparine Schott. 278. 

a. rivalis. 
arvensis L. 276. 
canescens Vis. 276. 
capitata Kit. 277. 
eiliata Mönch. 276. 
eynanchica L. 277. 

a. scabra. 

b. hirta. 

c. subalpina. 

d. alpigena. 
eynanchica. ß. Led. 277. 
foetida Wierzb. 277. 
galioides M. Bieb. 217. 
galioides v.hirsut. Wallr. 

SATTE 
hexaphylla Schur 278. 
longiflora W. Kit. 276. 
montana Kit. 277. 
odorata ZL. 278. 
rivalis Szebth. 278. 
rubivides Schur 276. 
Staliana Ves. 276. 
strietissima Schur 277. 
subalpina Schur 277. 
supina .M. .Bieb. 277. 
taurina L. 276. 


Asperula faurina v.a. Schur|Aspidium Thelypteris Sw. 
833. 


276. 
tinetoria L. 277. 
tomentosa Ten. 276. 
tyraica Dess. 217. 
Asprella oryzoid. Lam. 730. 


ASPHODELEAE Schur 


663. 
Asphodelina Zechb. 663. 
lutea /echb. 663. 
Asphodelus luteus Z. 663. 
tauricus Willd. 663. 
Aspidium 2. Brown. 832. 
aculeatum Döll. Koch 832. 
aculeatum Schultz. 833. 
aculeatum Sturm 832. 
aculeatum Sw. 832. 
aculeat. v. Brauniü Döll. 
832. 
aculeatum y. Koch 832. 
alpinum Willd. 840. 
angulare Kit. 833. 
Braunii Spenn. 832. 
Braunii a. parvum Milde 
832. 
calcareum Dmg. 831. 
eristatum Poll. 834. 
eristatum Sw. 834. 
depastum Schkh. 834. 
dilatatum Willd. 835. 
Dryopteris Bing. 831. 
erosun Schkh. 834. 
Filix mas. Sw. 334. 
F. mas. f. erosum Döll, 
834. 
Filix femina Sw. 836. 
fontanum Willd. 837. 
fragile Sw. 839. 
fragile DC. 839. 
Hallerı Willd. 836. 
lobatum Sıw. 832. 

a. Swartzianum Koch. 
Lonchitis Sw. 832. 
montanum Sw. 840. 
Oreopteris Dmg. 833. 
Oreopteris Sw. 833. 
Phegopteris Dmg. 830. 
pilosum Schur 833. 
regium Sw. 840. 
rhaeticum Willd. 839. 
rigidum Sw. 834. 
rufidulum Sw. 832. 
spinulosum Döll. 835. 
spinulosum Eng]. B. 835. 
spinulosum Schkh. 835. 
spinulosum Sw. 835. 
spinulosum Willd. 835. 
spinulosum v. Roep. 834. 
spinulosum a. Hartm. 835. 


Kstersr: 


Asplenium ZL. 837. 


Adianthum nigrum L. 838. 
Adianth. nigr. Poll. 838. 
Adianth. nigr. Schkh.838. 
Adianth. nigr. Serpentini 
Heufl. 838. 
alpestre Metten. 837. 
alteruifolium Wulf. 838. 
argutum Kaulf. 838. 
Breynii Betz. 838. 
Ceterach. ZL. 829. 
Filix femina Bernh. 836. 
Fil.fem. a. rhaetie. Schur 
837. 
fissum Wimm. 838. 
fontanum Bernh. 83T. 
Forsteri Saal. 838. 
germanicum Weis. 838. 
ineisum Opiz. 838. 
leptophyll. Schultz. 838. 
leptophyllum Schur 838. 
novum Sadl. 838. 
oboyatum Rabenh. 838. 
obtusum Kit. 838. 
Ruta muraria L. 838. 

a. multicaule. 

b. latilobum. 

c. alpinum. 

d. leptophyllum. 
Scolopendrium L. 841. 
septentrionale Sw. 839. 
Serpentini Tausch. 838. 
Trichomanes L. 837. 
trichomanioides Lumm. 

838. 
viride Zuds. 838. 
a. minimum. 
305. 
acris L. 304. 
alpinus Z. 305. 

a. elatior. 

b. subvillosus. 
amelloides Dess. 305. 
Amellus Z. 305. 

a. laxus. 

b. latifolius. 

e. tinetorius. 

Amellus var. amelloides 
Jechb. 305. 
Amellus f. bessarabicus 
DE. 305: 
Amell. $. majus Led. 305. 
angustus Schur 305. 
annuus Z. 306. 
Bellidiastrum Scop. 307. 
bessarabicus Dernh. 305. 
brumalis Nees 306. 


Asterocephalus 


887 


Aster canescens (ass. 304. 


canus W. Kit. 304. 
chinensis Z. 305. 
depressus Kit. 304. 
elegans Willd. 305. 
ensifolius Scop. 313. 
Helenium Scop. 311. 
hirtus Scop. 314. 
Kayserianus Schur 206. 
ibericus .M. Bieb. 305. 
Lerchenfeldianus Schur 306. 
montanus Scop. 314. 
montan. luteus Tab. 314. 
Novi Belgii Z. 306. 
punctatus W. Kit. 304. 
pannonicus Jacg. 30%. 
salicifolius Schott. 306. 
salignus Welld. 306. 
salignus Lerchenf. 306. 
scepusiensis Kit. 305. 
serotinus Willd. 306. 
tinetorius Wallr. 365. 
Tripolium ZL. 304. 
Tripolium £ pann. Dluf. 
Fingerh. 304. 
Coult. 

2983. 
agreslis Zechb. 298. 
atropurpureus Zechb. 298. 
banaticus Spr. 300. 
columbarius Spr. 298. 
columbarius f. ochroleuc. 

Lag. 299. 
flavescens Schur 299. 
lueidus Spr. 300. 

a. alpicolus. 

b. subalpinus. 
montanus Schur 299. 
ochroleucus Spr. 298. 

a. albus. 

b. villosus. 

c. pinnatifidus. 
Pseudo-banatieus Schur300. 
Scopolii Zchb. 299. 
suaveolens Spr. 300. 
ueranicus Spr. 298. 


AsterocytisusSchurl46. 


radiatus Schur 146. 


Astragalus ZL. 163. 


aduncus M. Bieb. 163. 
albidus W. Kit. 163. 
alpinus Z. 162. 
arenarius L. 163. 
arenarius Pall. 163. 
asper Jacq. 163. 
austriacus Jacg. 163. 
campestris L. 162. 

ß. sordidus Koch 162. 
Cicer. L. 163. 


888 


a. speciosus. 
dacieus Heuff. 163. 
dasyanthus Pall. 164. 
dealbata Pall. 163. 
eriocephalus W. Kit. 164. 
excapus L. 164. 
galegiformis Z. 163. 
glyeyphyllos Z. 163. 
glaucus M. Bieb. 163. 
Halleri Bunge 162. 
Haldaviensis ZLerehf. 163. 
hypoglottis Z. 163. 
Marusiensis Lerchf. 163. 
monspessulanus Z. 164. 
montanus L. 162. 
Morosportensis Lerchenf. 

164. 
Onobrychis Z. 163. 

a. albiflorus. 

b. aduneus. 

ß. Ledeb. 163. 
Onobrychis Poll. 163. 
pilosus L. 162. 
praecox Dimg. 164. 
sordidus Willd. 162. 
Stolzenburgens. Lerchnf. 

164. 
suleatus ZL. 163. 
uralensis Z. 162. 
vesicarius ZL. 163. 
Wulfenii Koch 164. 
Astrantia L. 245. 
carinthiaca Hoppe 246. 
carniolica Wulf. 245. 
caucasica Spr. 246. 
dondiaefolia Schur 245. 
Epipactis L. 245. 
gracilis Dartl. 245. 
gracilis Schur 245. 
intermedia M. Dieb. 245. 
intermedia Zechb. 246. 
major L. 246. 
v. alpestris Stur. 245. 
v. inyolucrata Schur 
246. 

v. maxıma Schur 246. 
mierophylla Schur 245. 
minor Z. 246. 
pallida Presl. 246. 
transsilvanica Schur 245. 
trifida Hofm. 246. 


Athamanta ZL. 258. 


Cervaria L. 265. 
eretensis L. 258. 

a. mutellinoides. 
daucifolium Host. 258. 
Libanotis Z. 258. 
Libanotis M. Bieb. 257. 
Matthioli Sut. 259. 


mutellinoides Lam. 259. 
Oreoselinum Z. 266. 
pubescens Dess. 258. 
rupestris Vill. 259. 
sibirica ZL. mant. 257. 


Athyrium ‚Roth 836. 


Filix femina Roth. 836. 

a. molliusculum. 

b. trıfidum. 

c. oyatum. 

d. rupicolum. 
Filix femina Roth. 837. 
Filix femina Schur 837. 
fontanum Roth. 837. 
molle Roth. 836. 
molliusculum Dmg. 836. 
ovatum Roth. 837. 
polypodioides Schur 837. 
rupicolum Schur 837. 
trifidum Ding. 836. 


Atractylis Fusus agrestis 


Gärtn. 401. 


Atragene ZL. 2. 


alpina ZL. 2. 
a. montana. 


Atriplex Z. 574. 


acuminata W. Kit. 574. 
acuminata a. Schur 174. 
agrestis Schur 575. 
alba Scop. 575. 
albicans Dess. 578. 
angustifolia Sm. 575. 
augustifol. Wahlenb. 575 
angustifol. marina .Doce. 
576. 
Besserianum 2. 8. 578. 
calotheca Mogqu - Tand. 
Srlrk 
campestr. Koch Zir. 575. 
elongata Guss. 575. 
hastata L. 577. 
hastata Roth. 576. 
hastat.y.calothec. Schwm 
Sir 
hastatav.salina Zed.577. 
hastata v. triangul. Led. 
577. 
Hermannı Wallm. 574. 
hortensis L. 574. 
laciniata Z. 577. 
a. discolor. 
b. integra. 
c..salına. 
d. parvifolia. 
lacinıata Schkh. 576. 
latifolia Wahlenb. 576. 


AthamantaMeum Z.259.|Atriplex latifol. y. salin. 


Koch 577. 
limosa Schur 576. 
littoralis Z. 576. 
littor. a. integrifol. Led‘ 
s 576. 
littor. ß. marina Wahlenb. 
576. 
littor. a. appendiculata 
Moqu- Tand. 576. 
littor. a. robusta Schur 
576. 
littor. ß. serrata Led. 576. 
marina Z. mant. 576. 
maritima Pall. 576. 
microphylla Schur 578. 
mierosperma W. Kit. 578. 
mucronata Dmg. 576. 
nemorensis Schur 575. 
nitens Zebent. 574. 
oblongifolia W. Kit. 575. 
oppositifolia DC. 577. 
patula L. 575. 
a. virgata. 
b. angustata. 
patula Sm. 576. 
patula var.e. Schur 57T. 
patula a. hololepis Ledeb. 


575. 
patula ß. farinosa Fries. 
575. 
patula y. farinosaD. Fl. 
577. 
patula macrocarpa Schur 
576. 
patula ß. mierocarp. Koch 
575. 
patula a. nemorosa Schur 
575. 
patula var. salina Wallr. 
577. 
patula a. vulgaris ‚Ledeb. 
576. 


pedunculata L. 578. 
prostrata Babingt. 577. 
Pseudo-nitens Schur 574. 
recta Sm. 575. 

rosea L. 578. 

ruderalis Wallr. 576. 
salıina Pall. 576. 

salına Siev. 576. 
subopposita Schur 575. 
tatarica L. 576. 
transsilyanica Schur 577. 
triangularis Willd, 577. 
verticillata Lagose. 578. 
virgata Hofm. 575. 


latifolia 8. mierosperma|Atropa L. 479. 


Koch 576. 


Belladonna L. 479. 


a. subalpina. 
Mandragora L. 479, 
physaloides L. 479. 

Atropis Rupr. 7179. 
capillaris Schur 779. 
distans Ledeb. 779. 

a. limosa. 

b. ruderalis. 


festucaeformis Schur 780. 


intermedia Schur 779. 
a. Pseudo-maritima. 
b. arenaria. 

maritima Ledeb. 780. 


Pseudo-maritima Schur 
780. 
transsilvanica Schur 780. 


Avena L. 756. 
adsurgens Schur 762. 
airoides Koel. 760. 
alpestris Host. 759. 


alpestr. purpurase. Schur 
760. 


alpina Sm. 762. 
argentea Willd. 760. 
atherantha Presi. 757. 


aurata (All.) Zechb. 763. 


aurata All. 735. 
barbata Brot. 757. 


Besseri @ris. Ledeb. 763. 


brevifolia Zost. 760. 
brevis Zoth. 756. 
bromoides Gouan. 762. 
bromoides Z. 762. 
bulbosa Willd. 755. 
calycina Will. 764. 
carpatica Griseb. 758. 
carpatica Host. 758. 


carpatica Wahlenb. 758. 
caryophyllea Wigg. 754. 


cılıarıs Kit. 758. 
compressa Heuff. 762. 
convoluta J’resl. 763. 
coronensis Schur 763 


(3959). 


disticha Lam. 760. 


distichophylla Vill. 760. 
distichophyll. Bl. F'g. 760. 


dubia Leers. 757. 


Baldingera Nees. 724. 
arundinacea Zechb. 724. 
a. pieta,. 
Ballota Z. 541. 
albar ZU 541: 
foetida Lam. 541. 


Avena elatior L. 755. 


fallax Schur 763. 
fallax Ten. 763. 
fatua L. 757. 

a. Pseudo-fatua. 
fertilis All. 757. 
filifolia Ley. 763. 
flavescens L. 757. 
flavesc. carpat. Auct.798. 
flavesc. carpat. Schur 758. 
flavesc. ß. major Schrad. 


758. 
flavese.g.variegat. Gaud. 
158 


flexuosa M. et K. 753. 

fusca Schur 756. 

fusciflora 756. 

hirsuta Roth. 757. 

hybrida Peterm. 756. 

laevigata Schur 761. 

lanata Koel. 755. 

lueida Bert. 761. 

mollis Koel. 755. 

nervosa Lam. 757. 

nuda L. 756. 

orientalis Schreb. 756. 

a. mutica. 
b. aristata. 

Parlatorii Woode 763. 

planiculmis Schrad. 762. 

pratensis L. 762. 

pratensis v. ZHausm. 761. 

pratensis ß. DC. 762. 

pratensis y. planieulmis 

Trin. 762. 

precatoria Thuill. 755. 

praecox P. Beauv. 754. 

praeusta Zechb. 162. 

Pseudo-lucida Schur 781. 

pubescens L. 760. 

pubescens v. alpin. Schur 
761. 

pubescens ß. ©. Koch 761. 

pubescen. ß. dianth. Heuff. 
760. 

pubescens b. versic. Schur 
7161. 

pubescens var. Parl. 761. 


a, purpurea. 

b. albiflora. 
nigra Jöchb. 541. 
nigra Sm. 541. 
nigra var. a. L. 541. 


Ballota 


889 


Avena pubescenti - pra- 


tensis Schur 761. 


sativa Z. 756. 

. mutica. 

. subaristata. 

. armata. 

. leucosperma. 

. atrocarpa. 

. arundinacea. 
sativa var. Koch 756. 
scabriuseula Lag. 763. 
Scheuchzeri All. 763. 
sempervirens Vell. 763. 
sempervirens Bess. 763, 
sesquitertia Host, 759. 
sesquitertia L. 760. 
sesquitertia Willd. 760, 
setacea Dmg. herb. 735. 
setacea Dmg. herb. 753. 
setacea Wall. 763. 
spicata Willd. 764. 
splendens Guss. 757. 
sterilis Z. 757. 

striata Lam. 757. 
strıiata Lam. 763. 
striata Koch 763. 
strieta Host. 7157. 
strigosa Schreb. 757. 
strigoso-fatua Schur 757. 
subspicata Olairv. 760. 
subvillosa Schur 763. 
subulata Lam. 763. 
tenuis Mönch. 757. 
triaristata Will. 757. 
trisperma Schäbl. 756. 
varıa Schur 758. 
versieolor Vill. 763. 


mMesnec» 


Avenella cuprin. Schur 753. 


flexuosa Schur 753. 
uliginosa Schur 754. 


Aurinia Desv. 61. 


media Schur 61. 
petraea Schur 61. 

a. emarginat. Schur 61. 
saxatilis Desv. 


Azalea L. 448. 


procumbens L. 448. 


Fries. 

Sul: 
urticifolila Orim. 54. 
vulgaris Hofmgg. 541. 


ruderalis 


BALSAMINEAE 139. 


nigraß.ruderal. Koch541/Balsamita Desf. 325. 


890 


Balsamita major Desf..Berula angustifolla KochlBetula verrucosa Ehrh.612. 


325. 
suaveolens Pers. 325. 


vulgaris Willd. Hayne 325. 


Banffya Dig. 9. 
petraea DBmg. 91. 


Barbarea R. Brown. 41. 


arcuata Zöchb. 41. 
erysimoides Schur 41. 
Kayseri Schur 41. 
patula Fries. 41. 
praecox Zechb. 41. 
strieta Zechb. 41. 
vulgaris AR. Dr. 41. 


Barkhausia Mönch. 372. 


alpina DC. 372. 
Candolli Spr. 373. 
divaricata Schur 373. 
echioides Schur 373: 
foetida DC. 373. 

a. Ssinuata. 
rhoieadifolia M. Deb. 373. 
setusa DC. 372. 
taraxacıfolia DC. 372. 

Bartsia ZL. 509. 
alpina,L. 509. 
Odontites Sm. 511. 
serotina Bert. 511. 

Batrachium Scehur 11. 
aquatile Schur 11. 

a. terrestre. 

b. rivulare. 

c. rigidum. 

d. capillaceum. 

e. heterophylium. 
Baudotti Schur. 12. 
divaricatum Schur. 12. 
fluitans Schur. 12. 

a. maximunı. 

b. minus. 
hederaceum Schur 11. 
paucitamineum Schur 12. 
rigidum Schur 11. 
tripartitum Schur. 


Bellidiastrum (ass. 307. 


Michelii Cass. 307. 


montan. Bluf. Fingh. 307. 


Bellis ZL. 307. 
perennis L. 307. 
a. pygmaea. 

b. caulescens. 
sylvestris Oyrill. 307. 
Berberideae Vent. 34. 

Berberis ZL. 34. 
vulgaris Z. 34. 
a. asperma ‚Ding. 
Berteroa incana DO. 64. 
viridis Tausch. 64. 
Berula Koch. 248. 


Betonica Z. 


248. 


Bessera azurea Schult. 472. 
Beta ZL. 570. 


Ciecla L. 570. 

Cicla Pall. 570. 
rapacea Schur 570. 
trigyna W. Kit. 570. 
vulgaris Z. 570. 


vulg. rapacea Koch. 570. 


vulgaris Cicla 2. 570. 
vulgaris Mill. 570. 
539. 
alpigena Schur 540. 
alpina Mill. 540. 
Alopecurus L. 540. 
danica Mill. 540. 
densiflora Denth. 
hirsuta ZL. 540. 
hirta Leuss. 540. 
incana Ait. 540. 
Monnieri Gouan. 540. 
officınalis Leyss. 539. 
ofieinalis Z. 539. 

a. glabrata. 

b. strieta, 

c. hirta. 
serotina Host. 540. 
strieta Ast. 539. 


940. 


BETULINEAE 612. 
Betula L. 612. 


alba Hornem. 613. 
alba /.. 612. 

a. fruticosa. 

b. pendula. 

e. sublaeiniata. 


alba var. ß. Schur 613. 
Schur 612. 


alba var. 6. 
Alnobetula Ehrh. 614. 
aurea Borkh. 612. 
carpatica Kit. 612. 
carpalica Willd. 613. 
davarica Ledeb. 613. 
davarıca Pall. 613. 
fruticosa Willd. 614. 
glutinosa Wallr. 612, 
humilis Schrank. 614. 
hybrida Bechst. 612. 
hybrida Zeegel. 614. 
intermedia. Koch. 614. 
odorata Bechst. 614. 
ovata Schrank. 614. 
oycoviensis Dess. 613. 


pendula Roth. Bing. 612. 


pubescens Ehrh. 61%. 


pubescens ß. Koch. 613. 


tomentosa Zeit. 614. 
tortuosa Ledeb. 613. 


transsilvanica Schur 613. 


a. puberula. 
viridis Chaix. 614. 


Bidens ZL. 316. 


cernua L. 317. 
“ a. minima. 
b. radiata. 
tripartita Z. 316. 
a. pumila. 
b. radiata. 
c. quinquepartita. 
d. indivisa. 
tripartita Pf. integra C. 
Koch. 217. 
Bielzia Schur. 409. 
Schwarzenbergiana Schur 
409. 
Bisceutella L. 69. 
ambigua DC. 69. 
laevigata L. 69. 
. asperrima. 
. macrocarpa. 
. mollis. 
. glabrescens. 
. pilosa. 
hispidissima Koch. 
mollis Schur 70. 
saxatilis Schleich. 70. 
Blechnum Z. 841. 
bereale Sw. 841. 
erispum Hartm. 842. 
Spicant Jtoth. 841. 
septentrionale Wallr. 
839. 


Et zoacz'® 


Blitum ZL. 571. 
acuminatum Schur 571. 
Bonus Henricus ©. A. Meyer 

571. 
capitatum L. 571. 
erassifolium Zechb. 571. 
glaucum Koch. 572. 
polymorphum(, A. Mayer 
571. 
polymorphum ß. erassi- 
folium Ledeb. 571. 
rubrum Zchb. 571. 
rubrum g. paniculatum 
Koch. 571. 
virgatum L. 571. 

Blysmus Panzer 694. 
compressus Panz. 694. 

BORAGINEARE 463. 

Borago L. 465. 
oflieinalis L. 469. 

Botryanthus commutatus 

Kunth. 675. 

stereophyllus Herb. 677. 
vulgaris Kunth. 676. 

Botrychium Swartz. 827. 


Botrydium 


8gl 


Botrychium anthemoi-|Brachylobus austriacus |Bromus Baumgarteni Steud. 


des Presl. 829. 
Lunaria Sw. 827. 
. alpinum. 
. multilobum. 
. gracile. 
. Tobustum. 
. Tamosum. 
. lobatum. 
Lunaria Öö. rutaefolium 
Jeoep. 828. 
Lunaria ß. rutaceum 
Fries. 828. 
Lunaria f. rutaceum 


mo oaoagz» 


Schur 41. 


a. angustifolius. 
brevistylus Schur 39. 
hybridus Schur 40. 
palustris Schur 39. 

a. strictus. 

b. divaricatus. 

c. minor. 
pyrenaicus Sehur 39. 
ıiparius Schur 40. 
sylvestris Schur 39. 

a. dentatus. 

b. rivularis. 


Wahlbg. 828.|Brassica L. 59. 


matricariaefolium A. Braun 
828. 
ramosum Sail. 828. 
rutaceum Sw. 828. 
rutaceum Wahlbg. 828. 
rutaceum var. multifido 
folia Sw. 829. 
rutaefolium A. Braun 828. 
virginieum Sw. 829. 
aromaticunm 

Spach. 874. 
Brachyderea (ass. 373 
rigida Cass. 373. 
Brachypodium P.B.799 
caespitosum 2. 5. 800. 
corniculatum Lam. 800. 
gracile P..D. 799. 
intermedium Schur. 800. 
pinnatum P. BD. 799. 

a. minus. 

b. majus rupestre. 

c. caespitosum. 
pinnatum P. Koch. 800. 
pinnatum y. Koch. 800. 
pinnatum ß. Gaud. 800. 
pinnatum ß. Schur. 800. 
ramosum phoenicoides 

Koch. 800. 
rupestre R. S. 800. 
setifolium Schur. 800. 
sylvaticum Z. S. 799. 
Brachylobus Schur 39. 
amphibius Schur 40. 

a. auriculatus. 

b. heterophyllus. 

c. pinnatifidus. 


amphibius v. d. riparius 
Schur 40. 
amphibio-anceps Schur 
40. 


anceps Schur 40. 
a. hydrophyllus 
armoracioides Schur 40. 
a. hirtellus. 


alpina L. 22. 
austriaca Jacq. 59. 
campestris L. 59. 
elongata W. Kit. 60. 
Napus Z. 59. 

oleifera Koch. 59. 
oleracea L. 59. 
orientalis Z. 58. 
praecox W. Kit. 59. 
Rapa L. 59. 

Rapa oleifera Koch 59. 


.‚Braya pinnatifida Schur 44. 


Breea dioica Less. 424. 


Br ze 12.1688 


Eragrostis L. 766. 
geniculata T’hunb. 766. 
media L. 765. 

a. stolonifera. 

b. alpina gracilis. 

c. montana elatior. 


media major Schur 766. 
media viridiflora.M. Bieb. 
766. 


pauciflora Schur 766. 
pilosa Schur 766. 
repens Roth. 765. 
tremula Koel. 765. 
virens Trin. 766. 
Bromus. Z. 800. 
altissimus Wib. 804. 
ambiguus Cyrill. 783. 


angustifolius Schreb. 804. 
arundinaceus ZKoth. 7198. 


arvensis L. 803. 
a. fragilis minimus. 


b. versicolor maxımus. 


c. diffusus viridis. 
d. hyalinus, gracilis. 
e. degener filiformis. 
arvensis Poll. 804. 
asper (Grmel. 804. 
asper Murr. 803. 
asper Poll. 804. 


asper montan. Schur 804. 


805. 
caespitosus Host. 800. 
commutatus.M. Bieb. 8302. 
commutatus Schrad. 802. 
eristatus ZL. 807. 
dertonensis All. 783. 
dumosus Vall. 799. 
elatior Koel. 7199. 
elatior Spr. 798. 
elongatus Gaud. 301. 
erectus HZuds. 804. 
erectus effusus Schur 805. 
fragilis Schur. 803. 
giganteus L. 797. 
gracilis Wiyg. 799. 
grossus DO. 801. 
grossus a. M. K. 800. 
grossus ß. Gaud. 800. 
hirsutus Curt. 804. 
hirsutus Schrank 801. 
hyalinus Schur 803. 
hybridus Schur 801. 
inermis Leyss. 805. 

a. aristatus. 

inermis ß. laxus Ledeb. 
805. 
inermis subulatus Trin. 
805. 
laxus Hornem. 805. 
littoreus Betz. 798. 
mollis Z. 801. 

a. nanus monostachys. 

b. maximus eflusus. 

c. glabriuseulus. 
montanus Fl. Witt. 804. 
montanus Gmel. 804. 
montanus Poll. 804. 
multiflorus Host. 802. 
multiflorus ZLejeune 801. 
multiflorus Aoth. 802. 
multiflorus Sm. 801. 
multiflorus Weigl. 783. 
murorum Bernh. 805. 
nanus Weigl. 802. 
nemoralis Huds. 804. 
nemorosus Well. 804. 
patulus M. K. 802. 

a. variegatus. 
pendulus Schur. 802. 
perennis YVill. 804. 
pinnatus ZL. 799. 
pinnatus ß. L. 799. 
pinnatus Poll. 799. 
pratensis Elhrh. 802. 
Pseudo-arenos. Koel.804. 
Pseudo-asper Schur. 80%. 
Pseudo - inermis Schur 

805, 


892 


Bromus racemosus L.802.|Bryonia alba L. 221. 


a. brachystachys. 

b. pratorum. 
ramosus Murr. 803. 
rigidus Dmg. 805. 
rupestris Host. 7199. 
secalinus Z. 800. 

a. macrostachys. 

b. dilatatus. 

c. divergens. 

d. arıstulatus. 
secalinus M. Dieb. 802. 
secalinus a. grossus Koch. 

801. 


secalinus ß. divergens 


Jechb. 801.|Buglossum Barrelieri All. 


secalinus muticus Schur. 


800.)Bunias Z. 73. 


squarrosus Host. 801. 
squarrosus Z. 801. 

a. villosus. 

b. coloratus. 

c. macrostachys Schur. 
sterilis Z. 805. 

a. viridis. 

b. purpureus effusus. 

c. arTectus, 
strietus Scop. 782. 
sylvatieus Poll. 799. 
tectorum L. 805. 

a.rubens, 

b. pubescens. 


teetorum rubens Zoch. 


Bulbocastanum 


Bulbocodium Z. 678. 


Bunium Bulbocastanum Z. 


Buphthalmum Z. 311. 


alba ß. M. Bieb. 221. 

aspera Stev. 221. 

divica L. 221. 

dioica M. Bieb. 221. 

Schur 
249. 

Linnaei Schur 249. 


edentatum Schur 678. 
edentatum a. triginum, 
Schur 678. 
ruthenicum Bunge 678. 
trigynum Adam 678. 
vernum var. Janka 678. 


466. 


cochlearioides M. Bieb.73. 
Erucago L. 73. 
orientalis 74. 
paniculata L’Herit.73. 
syriaca Gaert. 72. 


249. 
virescens DC. 260. 


cordifoium W. Kit. 311. 


granaiflorum Z. 311. 
salieifolium ZL. 311. 
speciosum Schreb. 311. 


Burgsdorfia montana Zechb. 


540. 


805.Bupleurum Z. 251. 


transsilvanicus Schur 804. 
trillorus Ehrh. 797. 
triflorus Poll. 757. 
unilateralis Schur 802. 
variegatus M. Bieb. 805. 
a. alpigenus Schur. 
velutinus Schrad. 801. 
versicolor Poll. 803. 
villosus @mel. 801. 
volgensis M. Bieb. 801. 


Bruckenthalia ZRechb. 


447. 
spieulifolia Rchb. 447. 
a. albiflora. 


Bryonia L. 221. 


alline Sad. 251. 

a. strietissimum. 
angulosum Rechb. 252. 
aristatum Dartl. 252. 
aureum Fisch. 25%. | 
baldense Bmg. 253. 
baldense Host. 252. 
baldense Zchb. 252. 
baldense W. Kit. 251. 
Baumgartenianum Schur 

252: 
earicifolium Zechb. 252. 
carieifolium Willd. 252. 
earieinum Schur 252. 
coloratum Schur 254. 


c. 


'Bupleurum dilatatum 


Schur 253. 
diversifolium Zoch. 252. 
exaltatum .M. Bieb. 253. 
exaltatum Schur 253. 
faleatum L. 253. 
a. pusillum. 
b. linariaefolium. 
c. varıifolium. 
d. latifolium. 
Gerardi Jacgq. 251. 
Gerardi ß. Sad. 251. 
graminifolium Vahl. 252. 
graminifolium Vill. 252. 
heterophyllum Zoch. 252. 
Junceum Gmel. 251. 
Junceum M. Rieb. 251. 
jJunceum L. 251. 
junceum Poll. 252. 
longifolium L. 253. 
longifolium Pall. 254. 
Odontites Host. 251. 
petraeum Wulf. 252. 
Pollichii Gmel. 251. 
ranuneuloides L. 252. 
ranunculoides y. carici- 
num DC. 252. 


ranunculoides humilis 
Koch. 252. 
ranunculoides elatius 


Koch. 252. 

rotundifolium ZL. 254. 
Sibthorpianum Sm. 253. 
subfaleatum Schur 253. 
tenuissimum Z. 251. 

a.nanum. 

b. elatum. 
transsilvanieum Schur 253. 


BUTOMEAE Rich. 630. 
Butomus Z. 630. 


umbellatus L. 630. 


Buxus Z. 600. 


arborescens Lam. 600. 
suffruticosus Lam. 600. 
sempervirens Z. 600. 
ß- suffruticosus Z. 600. 
var. humilis Koch. 600. 
sempervirens a. Kch. 600 


Cacalia albida Oass. 301. |Cacalia leucophylla Willd.|Cakile perenn. L’Herit. 78. 


albifrons Z. 301. 
alliariaefolia Lam. 301. 
alpina Z. 301. 

glabra Vill. 301. 


301. 
tomentosa Jacg. 301. 
ß.hybrida Vell. 301. | 


\CAESALPINEAE 177. 


perfoliata L'Herit. 73. 
rugosa L’Herit. 74. 


Calamogrostis Roth.738 


acutiflora DO. 740. 


Calamogrostis alpina 
Host. 7139. 

a, aristata. 
arenarıa Roth. TA0. 
argentea DO. 7122. 
arundinacea Roth. 740. 
eaucasica Trin. 740. 
dubia Bunge 739. 
Epigeios Roth. 739. 

a. variegata. 
Gaudiniana Zechb. 738. 
glauca Zechb. 739. 
Halleriana DO. 739. 
Halleriana a. Schur 739. 
Hübneriana Zechh. 739. 
lanceolata Roth. 738. 
lanceolata virens Schur 

138. 
laxa Host. 738. 
littorea DO. 738. 
montana Host. 740. 
nigricans Merat. 742. 
nutans Saut. 739. 
Pseudo-Phragmites Zoll. 

138: 
Pseudo-Phragmit. Zechb. 

7139. 
pulchella Saut. 739. 
pyramidalis Host. 740. 
ramosa Host. 738. 
Schwabii Spr. 738. 
speciosa Host. 722. 
strieta Spr. 739. 
subalpina Schur T40. 
sylvatica DC. 740. 
sylvatica Host. 740. 
tenella Host. 739. 
Trinii Rupr. 720. 
varia Host. 739. 
varia Lam. 740. 

Calamintha Mönch. 531. 

aegyptiaca Lam. 531. 
alba Achb. 530. 
canescens Presl. 530. 
Clinopodium Benth. 531. 
dilatata Schrad. 530. 
grandiflora Mönch. 530. 
menthaefolia Host. 530. 
montana a. Lam. 530. 
Nepeta Olairv. 530. 
obliqua Host. 530. 
offieinalis Mönch. 530. 
offieinalis var. umbrosa 
! Schur 530. 
origanifolia Host. 531. 
rotundifolia Host. 530. 
rupestris Host. 530. 
subnuda W. Kit. 531. 
sylvatica Heuff. 530. 


Calamintha sylvestris 
Bromf. 530. 
thymifolia Host. 530. 
trichotoma Mönch. 530. 
umbrosa Denth. 530. 
umbrosa Zchb. 530. 
Calcitrapa Gärtn. 409. 
Adami Schur 409. 
Hippophaestum Gärtn. 409. 
iberica ( Trev.) Schur 409. 
solstitialis Schur 409. 
Calendula Z. 354. 
arvensis 354. 
ceratosperma Vis. 354. 
cornuta Poir. 354. 
oflicinalis Z. 354. 
stellata Cav. 354. 
Calepina Desv. 73. 
Corvini Desv. 73. 
Gallar2r 636: 
palustris L. 636. 
Callianthemum € 4. 
Meyer 12. 
rutaefolium ©. A. Meyer 12. 
Calliopsis Zechb. 317. 
bicolor. Achb. 317. 
CALLITRICHINEAE 
216. 
Callitriche Z. 216. 
aestivalis Schur 216. 
alpina Schur 217. 
autumnalis Kütz. 31T. 
autumnalis Z. 217. 
autumnalis £. heteroph. 
Rechb. 217. 
caespitosa Schultz. 216. 
decussata Link. 217. 
decussata Schur 217. 
dioica Schur 216. 
fontana Scop. 216. 
hamulata Kütz. 217. 
hamulata a. platyphylla 
Zechb. 217. 
intermedia Dmg. 216. 
intermedia Hofm. 216. 
minima Hoppe 216. 
peduneulata DC. 216. 
platycarpa Kütz. 216. 
stagnalis Scop. 216. 
transsilvanica Schur 216. 
turfosa Schur 216. 
verna Dimg. 216. 
verna f. stellata Zechb. 
946. 


vernalis Kütz. 216. 
a. caespitosa. 
b. minima. 
ec. fluitans. 

d. fontana. 


893 


Callitriche vernalis b. 

pedunculata Schur 216. 

Calluna Salisb. #47. 
eiliarıs Schur 447. 
vulgaris Salisb. 44T. 

a. albiflora. 

b. pubescens. 

Calydermos erosus Rz. Pav. 
479. 
CALYCIFLORAEB 141. 
CGaltha 205: 
alpestris Schott 25. 
alpina Schur 25. 
coronata Schott 25. 
intermedia Schott 25. 
latea Schott 25. 
latifolia Schott 25. 
palustris L. 25. 
pumila Schur 26. 
ranunculoides Schur 26. 
Camelina Crntz. 67. 
| austriaca Pers. 41. 
campestris Spenn. 68. 
dentata Pers. 68. 
macrocarpa Wierzb. 67. 
mierocarpa Andrz. 68. 
pinnatifida Hornem. 68. 
sativa Dmg. 68. 
sativa Orntz. 68. 
saxatilis Dmg. 67. 
sylvestris Fries. 68. 
UAMPANULACEAE 
428. 
Campanula ZL. 432. 
abietina Griseb. 439. 
aggregata Zöchb. 435. 
aggregata Willd. 434. 
alpina Jaeg. 433. 

a. albiflora. 

b. frigida. 

c. calyculata. 

Alpini L. 432. 
altaica Ledeb. 439. 
arcuata Schur 449. 

a. rhomboidalis. 
barbata L. 433. 
Baumgartenii Beck. 444. 
Bielzii Schur 445. 
bononiensis All. 437. 
bononiensis L. 437. 

a. simplex. 

b. latifolia. 
bonon. paniculata Schur 

438. 
caespitosa Scop. A43. 
caespitosa Vill. 442. 
capitata Jechb. 434. 
capitata Schur 435. 
canescens Roth. 429. 


894 


Campanulacarniac Schied..Campanula 


442. 

a. latifolia. 

b. angustifolia. 
carpalica L. 440. 

a. hemisphaerica. 

b. subpilosa. 

c. dasycarpa. 

d. grandiflora. 

e, oreophila. 
carpat. transsilv. Schur 

440. 
cernua Kit. 433. 
Cervicaria L. 435. 

a. albiflora. 

b. capitata. 

c. oblongifolia. 
Cervic. multiflora Zöchb. 

436. 
collina M. Dieb. 438. 
erenata Lk. 437. 
dasycarpa Fuss. 440. 
dasycarpa Kit. 438. 
dasycarpa Schur 440. 
divergens Willd. 433. 

a. spathulata. 
elliptica Kit. 435. 
eriocarpa M. Bieb. 436. 
exeisa Schleich. A41. 
exsiso-pusilla Schur 441. 
farınosa Bess. 435. 
Fischeri Schult. 432. 
glomerata L. 434. 

. congesta, 

. aggregata. 
farinosa. 

. speciosa. 

elliptica. 

glom.f. farinos. Koch 435. 
glom. ß.salviaefol. Wallr. 


.ar 
$Ir 


Parc 


gloin. y. aggregata Koch 

434. 
glom.d. specios. Koch 435. 
graminifolia Host. 431. 
graminifolia W. Kit. 431. 
Grossekli Heuff. 434. 
heterodoxa Vest. 443. 
heterophylia Dmg. 431. 
Hornungiaua Schur 442. 
Hostii Bing. 445. 

v. ß.alpina Schur 445. 
humilis Schur 438. 
hybrida L. 432. 
infundibulum Vest. 439. 


intermedia Schmidt 432. 


Kitaibelii Maly 431. 
lamüfolia M. Bieb. 434. 
lanceolata Schur 449. 


latifolia Fisch. 132. 
latifolia L. 436. 

a. albiflora. 

b. macrantha. 

c. eriocarpa. 
liliifolia ZL. 432. 
lingulata Zechb. 435. 
lingulata W. Kit. 434. 
linifolia Bing. 443. 
linifolia DO. 443. 
linifolia Zöchb. 444. 
linifolia Scop. 443. 
linifolia Willd. 443. 
lunariaefolia Rchb. 437. 
macrocalyx Schur 441. 
medium L. 432. 

a. albiflora. 

b. rosea. 
mierantha Schur 438. 
modesta Schott 444. 
monantha Schur 443. 
multifllora W. Kit. 436. 
napuligera Schur 44%. 
neglecta Bess. 437. 
neglecta AR. S. 439. 


oblongifolia Schloss. Vuk. 
435. 


oligosantha Schur 436. 
oreophila Schur 441. 
pannonica Spr. 43%. 
patula Z 439. 

a. hirsuta. 

b. flaccida. 


patul. y. flaccida Wallr. 
439. 
patul. hirsuta Heuff‘. 439. 
patula ß. paueiflor. Zoch. 
439. 


persicifolia Z. 438. 

a. grandiflora. 

b. eriocarpa. 

c. glaberrima. 

d. alpina. 

e. humillima. 

f. ımonstrosa. 
petraea Schmidt 435. 


Pseudo-carpatica Schur 
441. 


Pseudo-palla Schur 441. 
Pseudo-valdensis 


pubescens Schmidt 442. 
pulla L. 441. 
pusilla Dmg. 442. 
pusilla //aenke 442. 

a. pubescens. 


pusilla var, ß. Schu 441° 


lancifolia |Campanula 
Schur 445. 


Schur 


444. 


rapuncu- 
loidi-bononiensis Schur 
438. 
Rapunculo-patula Schur 
439. 

rapuneuloides Z. 437. 

a. subsimplex. 

b. ramosissima. 

ce. trachelioides. 
rapuneuloides ß.neglecta 

Led. 437. 
Rapuneulus Z. 437. 
a. hirsuta. 
rapune. ucranica C. Koch 
37. 
redux Schott. kA4. 
reflexa Schur 441. 
reulformis Schur 4A. 
rhomboidalis Sehur 445. 
Rochelii Schur 439. 
rotundifolia L. 444. 

a. alpina. 

b. angustissima. 

c. dentata. 

d. tenuifolia. 

e. Bi:lziana. 

f. latifolia. 
rotundif. y. linifolia Bluf. 

Fingerh. A43. 
rotundif. v. Hausm. 442. 
rotundif. ß. L. 442. 
rotundif. ß. Pers. 444. 
rotundif.d.lancifolia Koch 
kb%, 
rotundif. var. y. L. 443. 
rotundifol.-carpat. Schur 
Au, 
ruthenica M. Bieb. 437. 
sarmatica Ker. 434. 
Scheuchzeri Vall. 443. 

a. glabra. 

b. grandifolia. 

e. hirsuta. 

d. stenophylla. 

e. Kladniana. 
Scheuchzeri a. Koch 4493. 
Scheuchzeri a. uniflora 

Schur 443. 
seminuda Vest. 439. 
sibiriea L. 433. 

a. minor. 
simplex DO. 437. 
simplex *tev, 439. 
spathulata W. Kit. 433. 
speciosa Hornem. 435. 
Speeulum. L. 432. 
spreta R. S. 432. 
Steveniana R. S. 439. 
Stevenii M. Bieb. 439. 


895 


Campanula stylosaZam.|Cardamine amara var.|Carduus alpestris W. Kit. 


432. 


suaveolens Willd. 432. 
tenuifolia Hofm. 444. 
tenuifolia W. Kit. 431. 
tenuiflora Schur 438. 
Thaliana Wallr. 437. 
thyrsoidea L. 436. 


trachelioides Achb. 37. 
Trachelio-sibirica Schur 
34. 


Trachelium ZL. 436. 

a. dasycarpa. 

b. leucantha. 
transsilvanica Schur 436. 
turbinata Schott AH. 
ucranica Spr. 43T. 


urtieaefolia Schmidt 436. 


uniflora Vell. 403. 
valdensis All. 443. 
venusta Schur 442. 


Vitinghoffiana R. S. 439. 


Vanneri Zoch. 431. 
Welandi Heuff. 439. 
Zoisii Wulf. 441. 


Campella caespitosa Link. 
192. 


Camphorosma Z. 570. 
annua Pallr. 570. 
ovata W. Kit. 570. 

CANNABINEAE 602. 

Cannabis ZL. 602. 


sativa L. 602. 


Capraria gratioloides Z.486. 


CAPRIFOLIACEAE 


Juss. 243. 
Caprifolium Schur 243. 


pallidum Schur 243. 
perfoliatum Schur 243. 


Peryelymenum Schur 243. 


Capsella Medie. 71. 


Bursa Pastoris Mönch. 71. 


Capsicum Z. 480. 
annuum Z. 480. 
grossum Willd. 480. 
longum DC. 480. 
sphaericum Willd. 480. 
tetragonum Mill. 480. 

Caragana Lam. 161. 
arborescens Lam. 161. 

Cardamine L. 46. 
alpina Willd. 46. 
amara L. 49. 

a. glabriuscula. 
b. iınvestita. 

. montana. 

. subtrisecta. 

sarmentosa, 

minor. 


mn vo 


Cardarıa Desv. 71. 
Cardunculus lanatus Moris. 


Carduus Z. 45. 


flagellifera Schur 50. 
amara var. nasturtioides 
Schur 49. 

amara y.trise:ta Led. 49. 

amaray.umbr. Wimm. 49. 

Bielzii Schur 50. 

diversifolia Sternb. 49. 

Drymeja Schur 47. 

fagetina Schur 47. 

fontinalis Schur 48. 

gelida Schott 47. 

grandis Schur 49. 

granulosa Schur 48. 

heterophylla Ding. 46. 

heterophylla Host. 47. 

hirsuta L. 47. 

a. simplex. 

b. multicaulis. 
impatiens Z. 47. 
macrophylla Schur 49. 
Matthioli Morett. 48. 
multicaulis Z/oppe 47. 
nivalis Schur 49. 
parviflora L. 47. 
petraca L. Bmg. 44. 
pratensis Z. 48. 

. mierantha. 

. Hayneana. 

. apetala. 

. macrantha. 

. Pseudo-hirsuta, 
dentata. ; 
g. brachycarpa. 

prat. subalpin. /Zeuff‘. 49. 

prat.strietissim. Schur 48. 

pusilla Schur 47. 

resedifolia Z. 47. 

rivularis Schur 49. 

stolonifera Scop. 45. 

stolonifera Tausch. 50. 

sylvatica Link. 47. 

trifolia L. 50. 

trifolia Pall. 49. 

umbrosa Andrz. 47. 


Hoanc» 


Draba Desv. 71. 
401. 


acanthoides Z. 415. 
a. hamulosoides. 
b. albiflorus. 
acanthoidi - hamulosus 
Schur 416. 
acanthoidi-nutans 4. 
Braun 416. 
acanthifolius Zam. 423. 
acaulis Z. 423. 


415. 
arctioides Schur 415. 
aretioides Willd. 419. 
arctioides Vill. 417. 
brachycephalus Schur 417. 
candicans W. Kit. 416. 
canus Z. 420. 
carlinaefolius DC. 416. 
carlinaefolius Lam. 416. 
earlinaefolius Zchb. 416. 
centauroides Zoppe 415. 
eillatus Murr. 419. 
eirsioides Vill. 416. 
collinus W. Kit. 416. 
erassifolius Willd. 416. 
erispus Huds. 415. 
erispus L. 417. 
cyanoides M. Bieb. 412. 
defluratus Z. 416. 

v. ß.crassifol. DC. 416. 
eriophorus L. 418. 
eriophorus Pall. 418. 
Erisithales Jacg. 422. 
Erisithales Vill. 421. 
ferox Lam. 419, 
slaueus DBmg. 416. 
hamulosus Zhrh. 415. 
heterophyllus L. 423. 
hyssopifolius Vill. 411. 
lanceolatus L. 417. 
leucanthemos Schur 47. 
marianus L. 41%. 
mollis L. 411. 
montanus Pollin. 416. 
nigrieans Vill. 416. 

var. a. Dmg. 415. 
nitidus W. Kit. 411. 
nutanti-acanthoid. Koch 

446. 
nutans Z. 416. 

a. Pseudo-nutans. 
nutans ß. Bert. 416. 
orthocephalus Wallr. 416. 
palustris L. 420. 
pannonicus Z. fil. 421. 
Personata Jacg. 417. 

a. leucanthus. 

b. Pseudo-crispus. 
platylepis Saut. 416. 
polyacanthos Schreb. 415. 
polyanthemos Schur 41T. 
radiatus W. Kit. 411. 
rivularis Jaeg. 421. 
Roseni Vill. A%4. 
serratuloides Jaeg. 421. 
spinulosus Bert. 416. 
summus Poll. 416. 
tatarıcus L. 423, 


896 


Carduustransalpinus Sur.Carex brizoides a. cam-|Carex diversiflora Host. 


416. 
tuberosus Jacg. 420. 
tuberosus ß. L. 422. 


Care 73707: 


acroandra Schur 699. 
acuminata Willd. 713. 
acuta Curt. 720. 
acuta Z. 706. 


acuta androgyna Schur 


707. 
acuta ß. minor. Neilr. 706. 
acuta a. nigra L. 706. 
acuta var. rufa L. 707. 
acutiformis Ehrh. 720. 
acutissima Degl. 697. 
aethiostachya Schkh. 707. 
Agastachys L. 715. 
alba Scop. T14. 
alpestris All. 717. 
ambigua Mönch. 706. 
amplyocarpa Willd. 713. 
ampullacea Good. 719. 
ampullacea ß. robusta 
Wimm. 7119. 
approximata All. 716. 
approximata Hoppe 701. 
anomala Janka T17. 
anomala Pall. T1T. 
arenaria Leers. 699. 
arenaria L. 700. 
argyroglochin Hornem. 
70. 
aspera Willd. 712. 
aterima Hoppe 707. 
atrata L. 708. 
a. gelida mierostachys. 
b. altissima. 
e. rhizogyna. 
atrata ß.dubia Gaud. 707. 
atrata y.nigra Good. 707. 
atrofusca Schkh. 708. 
atrofusca Stev. 707. 
austriaca Schkh. 699. 
banatica Heuf. 706. 
basilaris Jord. 718. 
Bellardi AI. 696. 
Bertolonii Schkh. 669. 


biformis F. W. Schultz 
TEE 
biformis a. fertilis Schultz 
7112. 


bipartita All. 701. 
bohemica Schreb. 696. 
brachystachys Schkh. 710 
braeteata Sut. 705. 
brevicollis Lam. 710. 
brevifolia Host. 709. 
brizoides L. 700. 


pestris Wimm. 701. 
bullata ß. laevirostris 
Blytt. 719. 
Buxbaumii Wahlenb. 707. 
caespitosa Gay. 707. 
caespitosa Good. 706. 
caespitosa L. 706. 
campestris Host. 710. 
canescens Host. 705. 
canescens Leers. 703. 
canescens L. 702. 
canescens ß. alpie. Wal:- 
lenb. 702. 
canescens ß. alpestr. Led. 
702 
canescens ß. brunnescens 
Koch 702. 


canescens montan. Schur 


702 
capillaris Leers. 714. 
capillaris Z. 714. 
capitata L. 697. 
caryophyllata @mel. 715. 
chlorocarpa Wimm. 7106. 
chordorrhiza Ehrh. 693. 
eiliata Willd. 715. 
einerea Poll. 702. 
clandestina Good. 718. 
elavaeformis ‚Zoppe 713. 
celavaeformis Ledeb. 713. 
collina Willd. 715. 
compressa Kit. 710. 
coneinna R. Br. 718. 
contigua Hoppe 703. 
crassa Ehrh. 719. 
cerassinery:s Schur 704. 
eurta Good. 702. 
eurta brunnescens Pers. 

7102. 
eurvula All. 698. 
cyperoides ZL. 696. 
CGzeizii Janka 716. 
Davalliana Sm. 697. 
decumbens Zhrh. TA5. 
depauperala Good. 710. 
digitata L. 718. 
digitata P 

©. F. W. May. 7118. 

digitata robusta Schur 

T18. 
dioica Host. 697. 
dioica Huds. 699. 
dioica L. 696. 
distans Fl. dan. 712. 
distans L.* 712. 
disticha Zuds. 699. 
divulsa Good. 703. 
divulsa Gaud. 703. 


ornithopoda 


Zu e 
Dreyeri Lang 706. 
Drymeja L. 714. 
Dutourii Lapeyr. 696. 
eburnea .Doott. T1&. 
echinata Murr. 702. 
Ehrhartiana Hoppe 705. 
eleusinoides Kunth. 706. 
elongata L. 702. 
elongata Leers. 702. 
elytroides Fries. 705. 
emarginata Willd. 715. 
erecta Schur 709. 
ericetorum Pall. 715. 

a. alpicola. 

erythrostachys Hoppe 

713. 


exilis Desv. 697. 

exilis Schur 718. 

extensa Bmg. T11. 

ferruginea Schkh. 709. 

ferruginea Scop. 709. 

ferruginea ß. elatior Led. 
709. 

flacca Schreb. T12. 

flava ZL. 711. 

a. patula. 

b. remotiuseula. 
flava ß. minor Led. 711. 
flava ß. Oederi Bing. 111. 
flavescens Host. 712. 
flavo-distans Rehb. 712. 
filiformis Leers. 716. 
filiformis Z. 719. 
filiformis Poll. 715. 
firma Host. TA0. 
foetida All. 699. 
Fontanesiana DC. 697. 
frigida All. 709. 
fuliginosa Host. 709. 
fuliginosa Schkh. 708. 

a. ochrostachys. 
fuliginosa Wahlenb. 709. 
fulva Good. 712. 
fulva Schkh. 712. 
fulva Hosteana Neilreich 

112. 


fulva ß. Hornsech. ‚Mey. 
712. 

funiformis Clairv. 698. 
Gebhardi Hoppe 701. 
Gebhardiı Willd. 702. 
genieulata Host. 709. 
glauca Scop. 712. 

a. arenosa humilis. 

b. amblyocarpa. 

c. leptostachys. 

d. laxiflora. 


897 


Carex glauca erythrosta-|Carex ligerica Gay. 700.|Carex nigra Schkh. 707. 


chys Schur 713. 


glauca var. ß. et c. Schur 


zuular 
globularis Willd. 715. 
glomerata Host. 698. 
glomerata Schkh. T10. 
Goodonowii Gay. 706. 
gracilis Curt. 706. 
gracilis Mielichh. 712. 
gracilis Wimm. 707. 
Grosseckii Heuff. 697. 
Grypus Zechb. 7102. 
Grypus Schkh. 702. 
gynobosis Well. 71T. 
a. exilis. 
gynocrates Wormsk. 697. 
Halleriana Asso 717. 
Halleriana @Griseb. 7117. 
hirta ZL. 711. 
a. hirtaeformis. 
b. Pseudo-hirta. 
hirto - vesicaria Wimm. 
119. 
holostoma Dreyer 707. 
hordeiformis Wahlb. 710. 
hordeistichos Vill. 710. 
a. microstachys. 
Hornschuchiana Hoppe 712. 
Hosteana DO. 712. 
Hostii Hoppe 699. 
Hostii Schkh. 698. 
humilis ZLeyss. 718. 
hybrida Lam. 699. 
hyperborea Dreyer 705. 
ineurya Ligthf. 698. 
inflata Roth. 719. 
intermedia Good. 699. 
irrigua Sm. 708. 
Juneifolia All. 698. 
jJuneifolia Host. 698. 
Kochiana DC. 720. 
Lachenalii Schkh. 701. 
lacustris Willd. 720. 
laevirostris Anders. 719. 
laevis Kit. 709. 
lagopina Wahlenb. 701. 
lasiocarpa Ehrh. 719. 
lepidocarpa Tausch. 711. 
lepidocarpa depauperata 
Schur T11. 
leporina L. 701. 
leporina Pall. 699. 
leporina ß.argyroglochin 
Koch 7101. 
leptostachys Ehrh. 714. 
Lerchenfeldiana Schur 
TA. 
leucantha Schur 714. 


Schur. Enum. plant. Transs. 


limosa Bing. 708. 
limosa L. 708. 
limosa Scop. 708. 


limosa alpestris Schur 
708. 
limosa irrigua Wahlenb. 
7108. 


limosa, ß. Leers. 712. 
linearis Wahlenb. 712. 
Linnaeana Schkh. 697. 
lobata Schkh. 699. 
loliacea Schreb. 7103. 
loliacea Steph. 702. 
longifolia Host. 716. 
Marchandiana Lapeyr. 
697. 
maxima Scop. 715. 

a. androgyna. 
melanostachys Willd.719. 
membranacea Hoppe716. 
Metteniana Lehm. 697. 
Micheliana Sm. 713. 
Michelii ZZost. 710. 
mierocephala Meyer 697. 
mieroglochin ZL. 697. 
Mielichhoferi Schkh. 709. 
mirabilis Huds. 696. 
mollis Host. 717. 

a. rhyzogyna. 
Mönchiana Wendr. 7106. 
montana Leers. 716. 
montana ZL. 715. 

a. emarginata. 
montana Poll. 716. 
montan. ß. procer. Gaud. 

715 
mucronata All. 705. 
multicaulis Zhrh. 702. 
muricata Hoppe 703. 
muricata L. 703. 
ß. approximata Ledeb. 
703. 
muricata ß.divulsa Wah- 


lenb. 7103. 

muricata y. gracilior Led. 
7103. 

muricata loliacea Wallr. 
703. 

muricata virens Anders. 
703. 

muricata vulgar. Anders. 
7103. 


muricata Poll. 702. 
myosuroides Vill._696. 
nemorosa Lumnitz. 7103. 
nemorosa .Rebent. 704. 
nemorosa Schrank. TAA. 
nigra All. 707. 


nigra Schwein. 705. 
nitida Host. 713. 
nutans Host. 719. 
nutans transsilv. Schur 

119: 
oboyata Goldb. 718. 
obtusangula Ehrh. 719. 
obtusata Liljebl. 697. 
Oederi Ehrh. 714. 

a. exigua globifera. 
Oederi subglob. Sternb. 

112. 
ornithopoda Willd. 718. 
ornithopod. glabra Ortm. 
718. 
ornithopoides ausm. 718. 
orthostachys ©. A. Meyer 
2. 
ovalis Good. 701. 
pacifica Dreyer 706. 
pacifica Griseb. 705. 
pacifica turfosa Schur 
706. 
paludosa Good. 720. 
paludosa ß. Koch 720. 
pallescens Z. 714. 

a. alpestris. 

pallescens leucostachys 
Schur T1&. 
panicea L. 712. 

a. rhyzogyna. 
paniculata Hartm. 705. 
paniculata ZL. 705. 
paradoxa Willd. 705. 
parviflora Host. 707. 
patula Host. 711. 
patula Huds. 697. 
patula Scop. 714. 
pauciflora Ligthf. 697. 
paupereula Michx. 708. 
pediformis ©. A. Meyer TAB. 
pellueida Turez. 718. 
pedata Host. 718. 
pendula Auds. 715. 
pendula Schreb. 712. 
Personit Sieb. T01. 
pilosa Scop. 713. 

a. densiflora. 
pilulifera L. 715. 
plumbea Willd. 720. 
polygama Schkh. 707. 
polyrrhiza Wallr. 716. 
polyrrhiza fibrosa Schur 

716. 
stolonifera 
Schur 16. 
praecox Jaeg. 716. 

a. magna. 


polyrrhiza 


57 


898 


b. monostachys. 
c. reflexa. 
praecox Schreb. 701. 
praecox ß. Meyer 'T16. 
praecox a. reflexa Schur 
747. 
prolixa Fries. 706. 
prolixa Schur 707. 
prostrata All. 718. 
psammophila Schur 700. 
Pseudo - arenaria Zechb. 
79. 
Pseudo-Cyperus Z. 718. 
Pseudo-Nava Schur 712. 


Pseudo - praecox Schur 


716. 
psyllophora L. Ehrh.697. 
pulicaris Fuss. 697. 
pulicaris L. 697. 
pyrenaica Wahlenb. 697 
Ramondiana DC. 697. 
reclinata Faech. 718. 
recurva Huds. 712. 
reflexa Hoppe 117. 
refracta Roth. 717. 
retroflexa Mühlenb. 703. 
rhynchocarpa Heuff. 710. 
rhynchophysa €. A. Meyer 

719. 
rigida Grood. 705. 
riparia Curt. 719. 

a. ramosa androgyna. 

b. Pseudo-paludesa. 
rivularis Schkh. 699. 
robusta Nyland 719. 
saxatilis Willd. 705. 
Schkhurii Willd. 710. 
schoenoides Host. 699. 
Schreberi Schrank. 701. 
Scopolii Gaud. 709. 
secalina Schkh. 710. 
secalina Wahlenb. 710. 
sempervirens Will. 709. 
. trichocarpa. 
rigida. 
. laxiflora. 
stenophylla. 
. pumila, 
rhyzogyna. 
setacea Fröl. 705. 
Sieberiana Opitz 697. 
spadicea Schkh. 709. 
spadicea Host. 709. 
spadicea Roth. 720. 
speirostachys Sw. 712. 
sphaerocarpa Ehrh. 715. 
sphaerocarpa Willd. 710. 
spicata Auds. 703. 
spicata ‚Poll. 699. 


[*) 


mo muıe o 


spicata Spr. 697. 
splendida Willd. 719. 
stellulata Good. 702. 
stellulata M. Bieb. 703. 
stellulata spadicea Schur 
703. 
stenophylla Wahlbg. 698. 
stolonifera Ehrh. 716. 
stolonifera Hoppe 705. 
stricta Good. 707. 
strieta var. a. Schur 707. 
strigesa Auds. 714. 
subglobosa Mielichh. 712. 
subulata Schum. 707, 
suleata Schur 719. 
supina Wahlenb. T10. 
sylvatica Huds. 714. 
tenuis ost. 710. 
teretiuscula @ood. 704. 
teretiuscula a. Hartm. 
705. 
teretiuscula minor Schur 
704. 


Carex spicata Schkh. 697.|Carlina Z. 412. 


acanthifolia All. 412. 
acaulis Z. 419. 
acaulis var. coronensis 
Schur 412. 
aggregata Willd. 413. 
alpina Jacg. 41%. 
Biebersteinii Bernh. 413. 
caulescens Lam. 419. 
Chamaeleon Vill. 442. 
complanata Schur 413. 
intermedia Schur 413, 
longifolia Föchb, 413. 
nebrodensis Guss. 413. 
simplex W. Kit. 413. 

a. polycephala. 
subacaulis a.b. DO, 413. 
transsilyanica Schur 412. 
Utzka Hacgq. 412. 
vulgaris L. 413. 

a. subcorymbosa. 

b. planifolia. 

ß. sublanata ©. Koch 

413. 


thuringiaca Willd. 713. |Carpesium L. 317. 


tomentosa L. 715. 

a. androgyna. 

b. gracillima. 

c. elata sylvatica. 

d. globifera. 
transsilvanica Schur 717. 
trichocarpa Schur 709. 
tricostata Fries. 706. 
triflora Willd. 710. 
tripartita All. 699. 
tristis M. Bieb. 709. 
turfosa Fries. 706. 
uliginosa .L. 694. 
umbrosa Hoppe T16. 
umbrosa Host. 716. 
undulata Schur 714. 
ustulata Wahlenb. 708. 
varıa Host. 7109. 
ventricosa Curt. 710, 
verna Schkh. 713. 
vesicaria L. 719. 
vesicaria var, a._L. 719. 
vesicaria Scop. 720. 
vesicaria ß. L. T1A. 
vesicaria ß. Leers. T20. 
vesicaria androgyna 

Schur 719. 
virens Lam. 703. 
vulgaris Fries. 706. 
vulgaris. ß. chlorocarpa 

Schur 706. 
vulpina Z. 704. 
Washingtoniana .Desv. 

705, 


cernuum ZL. 317. 


Carpinus Z. 611. 


Betulus ZL. 611. 

v. ß. edentata Aeuf. 611. 
Carpinizza Host. 611. 
duinensis Scop. 611. 
intermedia Schur 611. 
orientalis Lam. 611. 
Ostrya L. 611. 
subeordifolia Schur 611. 


Carthamus Z. 401. 


lanatus Z. 401. 
tinetorius L. 401. 


Carum Z. 249. 


Bulbocastanum Koch 249. 
Carvi L. 249. 
a. alpinum. 


‚Castanea Tournef. 605. 


sativa Mill. 605. 
vesca Gaert. 605. 
vulgaris Lam. 605. 


Cathartolinum Zechb. 


128. 
pratense Zöchb. 128. 


Caucalis Hofm. AT. 


Anthriseus Scop. 271. 
arvensis Host. 371. 
arvensis Huds. 2372. 
arvensis M. Bieb. 272. 
daucoides L. 271, 
grandiflora Z. 270. 
helvetica Jaeg. 271. 
infesta Curt. 372. 
latifolia L. a1. 


Cauealisleptophylla Z.271. 
maxima Dmg. 268. 
muricata Disch. 271. 
nodiflora All. 272. 
nodosa Scop. 272. 

Caulinia Willd. 635. 
fragilis Willd. 635. 
mierophylla Dalb. Noc. 

635. 

CELTIDEAE Gaud. 603. 

Geltis Z. 603. 
australis Z. 603. 
orientalis Z. 603. 

Cenchrus racemosus Z. 721. 

Centaurea Z. 401. 
acutifolia Schur 404. 
Adami Willd. 409. 
amara L. 401. 

a. genuina Heuf. 401. 
b.pannonica Feuff.402. 
amara M. Bieb. 406. 
ambigua Thom. 404. 
arcuata Lam. 440. 
arenaria Zöchb. 408. 
atropurpurea W. Kit. 407. 
a. tenuisecta. 
b. latisecta. 
c. alpestris. 
austriaca Host. 403. 
austriaca Roch. 404. 
austriaca Willd. 403. 
austriaca a. Schur 403. 
austriaca ß. Schur 403. 
austriaca y. pallida Koch 
403. 
axillaris Welld. 405. 
axillarıs a. strieta Koch 
406. 
carniolica 
Koch 405. 
axillaris y. seusana Koch 
405. 

badensis Tratt. 406. 

benedicta L. 413. 

Besseriana DO. 408. 

bicolor ©. Koch 406. 

Biebersteinii DO. 408. 

Biebersteinii Schur 408. 

bracteata Bert. 402. 

Calcitrapa Z. 409. 

calocephala Willd. 407. 

Centaureum Host. AA. 

eirrata Zöchb. 403. 

collina Schur 408. 

coriacea W. Kit. 406. 

crispo - fimbriata Schur 

409. 


axillaris P. 


Crupina ZL. 410. 
Cyanus L. 404. 


a. albıflora. 
b. atropurpurea, 
cylindrocarpa @. KRechb. 
408, 
deeipiens Thuill. 402. 
a. lacera. 
Ferdinandi @rein. 404. 
floseulosa Dalb. 404. 
flosceulosa Zchb. 402. 
floseulosa Willd. 404. 
Herbichii Janka 409. 
Heuffelii Zöchb. fil. 407. 
Jacea L. 402. 
a. pinnatifida. 
b. commutata, 
c. simplex. 
Jacea M. Bieb. 401. 
Jacea Pall. 401. 
Jacea y.lacera Koch 402. 
Jacea &. pratensis Koch 
402, 
Jacea nigricans Schur 
402. 
iberica Trev. 409. 
indurata Janka 403. 
integrifolia Tausch. 402. 
Kotschyana Heuf. 407. 
a. ochrocephala. 
lanata DC. 401. 
livonica Weinm. 402. 
leucocephala Schur 403. 
maculosa Lam. 408. 
maculoso-Scabiosa Neilr. 


409. 
micrantha S. @G. Gmel. 
408. 
mieroptilen Gr. et Godr. 
403 


mollis W. Kit. 408. 

a. maxima. 
montana L. 405. 
moschata L. 410. 
nervosa Willd. 404. 

a. simplex. 

b. humilis. 

ce. elatior, ramosa. 
nigra L. 403. 
nigra ß. DC. 402. 
nigricans Willd. 402, 

a. transalpina. 

b. salina. 

ec. vochinensis. 
nigricans DO. 402. 
orientalis herb. Bmg. 408. 
orientalis Z. 407. 
paniculata DO. 408. 
paniculata Lam. 408. 
paniculata ©, A. Meyer 

408. 


899 


Centaureapectinata All. 


403. 
pinnatifida Schur 405. 
phrygia L. 403. 

a. pumila. 

b. macrocephala. 

c. leucocephala. 

d. ochroleuca. 
phrygia DC. 404. 
phrygia f. helvetica 

Gaud. 40%. 
phrygia y. capitata Koch 


404. 
phrygiay.alpestris.Dluf. 
40%. 


pratensis Thuill. 402. 
Pseudo-collina Schur 407. 
Pseudo-uniflora Schur 404. 
Reichenbachii DO. 408. 
Reichenbachioides Schur 
409. 
rhaetica Moritzi 403. 
rigidifolia „Bess. 407. 
rosea Schur 406. 
ruthenica Bmg. 411. 
ruthenica Lam. 409. 

a. volgenis Schur. 
salieifolia M. Bieb. 402. 
Scabivsa L. 406. 

a. badensis. 

b. albiflora. 

Scabiosa d’Urv. 407. 
Scabiosa var. australis 
Schur 407. 
Scabiosa a. vulg. Koch 
406. 
Scabiosa a. tenuifolia DC. 
406. 
Scabiosa f. coriacea Koch 
406. 
Scabiosa 6. spinulosa 
Koch 406. 
Scabiosa.d. apiculata Led. 
406. 
Scabiosa 8. Ledeb. 407. 
Schwarzenbergiana 
Schur 409. 
seusana Will. 405. 

a. nana. 
solstitialis Z. 409. 
spinulosa Roch. 406. 
stereophylla Dess. 406. 
Stoebe Willd. 406. 
strita W. Kit. 406. 

a. oblongifolia. 

b. angustifolia. 
subalpina Schur 407. 
sublanuginosa Schur 404. 
tatarıca L. fil. 407. 


57 * 


900 


Centaurea tenuifolia 


Schleich. 406. 


theianthea Spr. 407. 


transalpina Schleich. 402. 


trinervia Steph. 406. 
trinervia Jöchb. 406. 
uniflora ZL. 404. 
variegata Lam. 405. 
virgata Bess. 408. 


vochinensis Dernh. 402. 


Weldeniana Zechb. 401. 
Centranthus DC. 292. 
angustifolius DC. 292. 

Centunculus Z 550. 
minimus ZL. 550. 
Cephalanthera Rich. 


648. 


ensifolia Zeich. 648. 
Lonchophyllum Zechb. 


648. 


pallens Rich. 648. 
pallens brachyphylla 


Schur 648. 


ochroleuca Zechb. 648. 
rubra Rich. 648. 
Xiphophylla Zchb. 643 


Cephalaria Schrad. 293. 
appendiculata Schrad. 293. 
centauroides Coult. 294. 
cent. ß. cretacea Ledeb. 

292. 
centauroides Schur 294. 


cretacea R. S. 294. 
cornieulata PR. S. 294. 
laevigata Schrad. 294. 

a. dentata. 

b. integerrima. 

c. tenuisecta. 
leucantha Schrad. 294. 


pilosa Gr. et Godr. 293. 


radiata Schur 293. 


transsilvanica Schrad. 293. 


uralensis Schur 294. 
Cerastium Z. 118. 

acutifolium Schur 122. 
alpinum Z. 122. 

a. glabrescens. 

b. angustifolium. 
alpinum Wulf. 123. 
alpınum M,. Bieb. 122. 


alpin. ß. angustifolium 
Bing. 114. 

alp. ß. glabratum Wah- 
lenb. 122. 

alp. öd. glutinosum Koch 
123. 

alp. y. lanatum Koch 123. 
alpin. y. squalidum Ram. 
123. 


Cerastium anomalum W.|Cerastium 


Kit. 115. 
aquaticam ZL. 115. 
arvense L. 123. 

a. alpinum. 

b. angustifolium. 

ce. incanum. 
arv. ß. Ledeb. 124. 
arv. ß. strietum Koch 123. 
arv.c.incanum Schur 124. 
arv.y. suffruticosum Koch 

124. 
atrovirens Zechb. 118. 
barbulatum Wahlnb.118. 
bombyeinum Schur 123. 
brachycarpum Schur 124. 
brachypetalum Desp. 118. 

a. glandulosum, 

bh. eglandulosum. 
caespitosum Kit. 124. 
earinthiacum Vest. 124. 
carinth. heterophyllum 

Schur A121. 
eiliatum W. Kit. 124. 
filiforme Schleich. 121. 
fontanum Bing. 120. 
glabratum Hartm. 123. 
glaciale Gaud. 121. 
glomeratum Tihuzll. A18. 

a. apetalum Dum. 

b. eglandulosum. 
glutinosum Fries. 118. 

a. atrovirens. 

b. pallidum. 
glutinosum a. Koch 118. 
glutinosum f. pallens 

Koch 118. 
glutinosum ce. Koch 118. 
Greineri a. Schleich. 118. 
Greineri ß. Schultz. 118. 
Greineri Schultz. (696.) 
heterophyllum Schur121. 
holosteiforme Schur 119. 
hybridum Schur 125. 
incanum Ledeb. 124. 
insert. sp. Schur 124. 
lanatum Lam. 123. 
laniferum Schur 123. 
larieifolium Well. 124. 
latifolium Ding. 121. 
latifolium Z. 121. 

a. Baumgartenianum. 

b. subacaule. 
latifolium 6. subacaule 

Gaud. 121. 

latifolium b. Schur 121. 
latifolium c. peduncula- 
tum Koch 121. 

latifolium d, Koch 121. 


Lerchenfeldia- 
num Schur 122. 
lineare AU. 194. 
macrocarpum Schur 120. 
manticum ZL. 118. 
matrense Kit. 124. 
mierophyllum Schur 123. 
murale Schur 119. 
obscurum Chaub. 118. 
ovale Pers. 118. .- 
ovatum Hoppe 121. 
ovatum rutilum. Ledeb. 
102% 
ovatum oyalifolium Schur 
122. 
podunculatum Gaud. 121. 
pellucidum Chaub. 149. 
pentandrum M. .Bieb.118. 
petrosum Schur 122. 
pumilum Curt. 418. 
refractum All. 114. 
repens L. 124. 
rotundifolium Schur 123. 
rotundifolium Sternb. 118. 
semidecandrum Z. 118. 


semidec. herbaec. bract. 
Ledeb. AA8. 
semidec. scarios. bract. 


Ledeb. A419. 
semidecandrum M. Bieb. 
Soleirolii Ser. 123. 
strietum Haenke 123. 
strigosum Fries. 118. 
sylvaticum W. Kit. 121. 
tauricum Spr. 118. 
tetragonum Dmg. 124: 
tomentosum Lej. 124. 
transsiivanicum Schur 

121. 
triviale Link. 119. 
a. hirsutum. 
b. angustifolium. 
c. maximum. 
d. lancifolium. 
e. arenosum. 
f. conglobatum. 
g. subalpinum. 
triv. glandulosum Koch 
120. 
uniflorum Mur. 121. 
viscarıum JZechb. 118. 
viscidum Link. 118. 
viscosissimum Schur 123. 
viscosum Fries. 118. 
viscosum Z. 149. 
viscosum Pall. 118. 
viscosum Kehb. 119. 
vulgatum ‚Bmg. 118. 
vulgatum Pers. 119. 


901 


Chamaenerium Dodonaei 
Schur 214. 
Tournef. 
546. 
trifida Damort. 546. 
vulgaris Link. 546. 
a. picta (Dmg.). 
Chamaerepes alpına Spr. 


c. verrucoso-ciliata. 
Pseudo-aspera Schur 470. 
quinguemaceulata Wah-|Chamaepitys 

lenb. 470. 
sueyica Mart. 470. 
Cervaria Gaertn. 265. 
alsatica Gaud. 265. 
nigra Bmg. 265. 


Cerastium vulg. a. hir- 
sutum Fries. 119. 
vulgat::m a. Ledeb. 120. 
Cerasus Tournef. 179. 
acida Fl. Wett. 180. 
Avium Mönch. 179. 
caproniana DC. 180. 
Chamaecerasus Zost.180. 


duleis Fl. Wett. 179. Oreoselinum Ganud. 266. 647. 
Duracina DC. 179. Rivini Gaertn. 265. Chamagrostis .Borkh. 
effusa Host. 180. a. latıfolia. 730. 


Ceterach officinarum Willd.| minima Borkh. 730. 
829.|Chamitea reticulata 2. ve- 
Chaerophyllum Z. 274. stita Kern. 623. 
Anthriscus Lam. 373. \Chamomilla inodora ©. H. 


humilis Host. 180. 
Juliana DC. 180. 
Mahaleb Host. 180. 

a. transsilvanica Schur 


180.| aromaticum Z. 275. Koch 336. 
Marasca Host. 180. aureum DL. 274. offieinalis ©. 7. Koch 335. 
Padus DC. 180. bulbosum L. 274. CHARCARBAE kich. 815. 


Cieutaria ZRchb. 274. 

Cieutaria Will. 274. 

elegans Gaud. TA. 

cerasus Schur A80.| hirsutum Host. 274. 
Ceratocephalus Mönch.) hirsutum L. 274. 
41, a. albiflorum. 

b. rubriflorum. 

ß. elegans DO. 274. 
maculatum Welld. 274. 
monogamum Kit. 274. 
nemorum M. Bieb. 2372. 


Chara L. 815. 
aculeata Kitz. 816. 
Braunii @mel. 817. 
Braunii Zechb. 817. 
ceratophylla Wallr.816. 
ceratophylla latifolia 
Rabenh. 816. 
coronata ‚Bischof 817. 
coronata Ziz. 81T. 
coronata a. Cortiana A. 
Braun. 8117. 


pumila Dmg. 180. 
semperflorens Borkh. 180. 
semperflorenti-Chamae- 


faleatus Pers. 11. 
orthoceras DE. 11. 
CERATOPHYLLEAE 
Gray. 21T. 
Ceratophyllum 2. 


apieulatum Cham. 21T. 
demersum L. 218. 
demersum Schkh. 217. 
granulosum Schur 218. 
muticum Cham. 218. 
oxyacanthum Schur 218. 
platyacanthum Oham. 218. 
polycanthum Schur 
submersum Spr. 217. 
submersum ZL. 217. 
triacanthum Schur 
verruculosum Zehb. 218. 


CGeratosanthus Schur 30. 


Ajacis Schur 30. 
Consolida Schur 30. 
divaricatus Schur 30. 
panieulatus Schur 30. 


Cerefolium sativum .Dess. 


„18. 


218. 


nitidum Wahlenb. 275. 
odoratum Lam. 275. 
palustre Lam. 274. 
sativum M. Dieb. 273. 
sylvestre L. 272. 
temulum Z. 274. 
torquatum DC. 273. 


trichosperm. Sehult. 273. 


Villarsii Koch. 274. 


Chaetospora Je. Brown. 
689. 


ferruginea Zechb. 689. 

nigricans Kunth. 689. 
Chaiturus Host. 542. 

leonuroides Bmg. 542. 


Marrubiastrum Achb. 542. 
Chamaebuxus Schur 90. 


vulgaris Schur 90. 


273. Chamaeledon procumbens 


trichosperm. Bess. 273. 


Cerinthe Z. 470. 


alpina Kit. 470. 
aspera Roth. 470. 
glabra Gaud. 470. 
glabra Scop. 470. 
maculata L. 470. 
maculata .M. Bieb. 470. 
minor L. 470. 

a. emarginata. 

b. maculata. 


Lk. 448. 
foetidum 
Hall. 335. 
Triumfetti All. 331. 
Chamaeorchis Rich.647. 
alpina A. Brown. 647. 
Chamaenerium 
(Tausch) Schur 213. 
angustifolium Schur 213. 
a. albiflorum. 
denticulatum Schur 214. 


Chamaemelum 


erassicaulis Schleich. 815. 
Cortiana A. Braun. 817. 
diffusa Wallr. 816. 
divergens subhispida 
Koch. Ziz. 816. 
elongata Wallr. 816. 
flexılis L. 817. 
flexilis var. tenuis Dauer 
817. 
foetida A. Braun. 815. 
a. alpestris. 
b. montana. 
e. papillato-scabra. 
d. longissima. 
e. polycarpa. 
f. longibraecteata. 
g. nuda. 
foetida var. elongata 
Schur 816. 
foetida var. a. Rabenh. 
816. 
foetida montana Rabenh. 
815. 
polycarpa A. 
Braun. 816. 
fragilis Vaill. 816. 
glomerata Bischoff 817. 
gracilis Sm. 817. 
gracilis var. Sm. 817. 
hispida Auct. plur. 816, 


foetida 


902 


Chara hispida ZL. 816. 
hyalina Bischoff 817. 
intricata Zeoth. 817. 
latifolia Willd. 816. 
montana Schleich. 815. 
nidifica Mill. 817. 
papillata Wallr. 815. 
Pseudo -hispida Schur. 
816. 
pulchella Desv. 816. 
scoparia A. Braun. 816. 
spinosa Rupr. 816. 
stellata Wallr. 817. 
syncarpa Thuill. 817. 
vulgaris Hedw. 816. 
vulgaris L. Dmg. 815. 
tenuissima Desv. 817. 
translucens Sm. 817. 


Cheiranthus annuus Z. 41. 


canus Pill. et Mitt. 59. 
cuspidatus W. Kit. 59. 
erysimoides L. 57. 
maritimus ZL. 50. 
rhaeticus Schleich. 56. 
rhaetieus alp. Jacg. 56. 


Chelidonium Z. 36. 


Glaueium Z. 36. 
majus L. 36. 


CHENOPODEAE 567. 
Chenopodium ZL. 572. 


acutifolium Krt. 573. 
acuminatum Schur 571. 
album Z. 572. 
album concatenatum 
Thuill. 573. 
cymıgerum 
Koch 573. 
album lanceolatum Schur 
573: 
album a. spicatum Koch 
57% 


album Pf. 


ambrosioides Z. 573. 
angustanum All. 570. 
arenarıum Fl. Witt. 570. 
blitoides Lej. 571. 
Bonus Henricus L. 571. 
Botryoides Engl. B. 571. 
botryoides Sm. 571. 
Botrys L. 573. 
cattenulatum Schleich. 
573. 
chrysomelanospermum 
Balb. 572. 
erassifolium Schrad. 571. 
fieifolium Sm. 573. 
glaueum L. 572. 
a. salsum. 
glomerulosum Zöchb. 573. 
hybridum Z. 573. 


dium M. K. 572. 
a. melanospermum. 


Chenopodium interme- |Cheilanthes odora Sur 


842. 
suaveolens Sw. 842. 


lanceolatum .Merat. 573.|Chenopodina sulsa Moqu- 


leiospermum DC. 573. 
marginatum Spr. 573. 
maritimum L. 567. 
melanospermum (Eichw.) 


Tand. 568. 


Cherleria Z. 109. 


octandra Sieb. 109. 
sedoides Z. 109. 


Schur 572..ChilochloaP. Beauv.729. 


melanospermum Wallr. 
572. 
Wallr. 
571. 


microspermum 


murale Z. 573. 
oleraceum Schur 573. 
olidum Curt. 574. 


opulifolium Schrad. 573. [Chimaphila Pursch. 450. 


paganum ZRchb. 573. 
polymorphum ©. 4. 
Meyer 571. 
polymorph. ß. acumina- 
tum Koch 571. 
polymorph.e.crassifolium 
Ledeb. 571. 
polyspermo-Botrys. 574. 
polyspermum Z. 573. 
a. obcordatum. 
b. rugoso-bullatum. 
e. Tupestre. 
polysp. a. eymoso-race- 


mos. Koch 573. 


polysp. obtusifolium 
Schur 573. 

polysp. a. spicatum 
Mogu-Tand. 573. 
rhombifolium Mühlenb. 
572. 


rubro-urbicum Schur 572. 
rubrum L. 571. 
rubrum crassifol. Schur 
571. 
salsum Schult. 568. 
Scoparia L. 569. 
serotinum ‚Mogu- Tand. 
573. 
urbieum L. 572. 
urbicum Engl B. 572. 
urbie. ß. farınosum Koch. 
Ha2E 
urbicum. ß. intermedium 
Ledeb. 572. 
urbicum. ß. rhombifolium 
Moqu-Tand 572. 
viride Curt. 573. 
viride ZL. 573. 
vulvaria Z. 574. 


Cheilanthes Swartz. 842. 


Webb. Berth. 
342. 


fragrans 


arenaria P. B. 729. 
aspera P. B. 7129. 
Boehmeri P. B. 729. 
collina Schur 729. 
cuspidata P. B. 729. 
cuspidata Schur 729. 
Michelii P. 2. 729. 


umbellata Nutt. 450. 


Chironia Centaureum Schm. 
454. 
emarginata W. Kit. 455. 


Gerardi Schm. 454. 
inaperta Willd. 454. 
pulchella Sm. 454. 
uliginosa W. Kit. 454. 
Vaillantii Schm. 454. 


Chlora Z. 45%. 
acuminata K. et Z. 454. 


perfoliata L. 454. 


var.serotina Schur 454. 


serotina Zchb. 45%. 


Chondrilla Z. 366. 


jJuncea y. Koch. 366. 
jJuncea ZL. 366. 

latifolia M. Bieb. 366. 
muralis Lam. 369. 
prenanthoides Vill. 366. 
pulchra Lam. 373. 
purpurea Lam. 368. 
rigens Rchb. 366. 


Chrysanthemum ZL.339. 


alpinum L. 338. 


alp. ß.minimum Koch 339. 


atratum Jacg. 339. 
atratum a. Z. 339. 
Bauhini Tausch. 339. 
Chamomilla Griess. 336. 
coronarıum ZL. 339. 


coronopifolium Will. 339. 


corymbosum L. 337. 
a. alpestre Schur 337. 


heterophyllum Willd.339. 


inodorum L. 336. 
lanceolatum Pers. 339. 
Leueanthemum ZL. 338. 
Leue. y. atrat. Koch 338. 
Leuc. ß. carpaticum Bess. 


339. 


macrophyllum W. K. 331. 


Chrysanthemum mini-|Ciminalis Pneumonanthe 
mum Vill. 338. 


montanum ZL. 339. 
mont. ß. heterophyllum 


Koch 339. 


Parthenium Pers. 339. 
praecox. M. Bieb. 336. 
pusillum Maly 336. 


rotundifolium W. Kit.339. 


segetum Z. 339. 
serotinum L. 337. 
subcorymbosum Schur 


337. 


Chrysocoma L. 303. 
Linosyris L. 303. 
villosa 2. 303. 


Chrysopogon Gryllus Trin. 
721. 
Chrisosplenium Z. 240. 


alpinum Schur 241. 
alternifolium L. 240. 
a. maximum. 

b. minimum. 
c. cuneatum. 


kamtschaticum Schleehd. 
IM. 


nivale Schur 241. 


oppositifolium Cham. 241. 


oppositifolium Z. 241. 


oppositifolium «. alpin. 
Schur 241. 


transsilvyanicum Schur 


241. 


Cicendia Adans. 458. 
filiformis Zechb. 455. 

CGieer. Z. 165. 
arietinum L. 165. 
Lens Willd. AM. 


Cicerbita alpina Wallr. 372. 


muralis Wallr. 369. 
Cicehorium ZL. 355. 
divaricatum Schons. 355. 
Endivia L. 355. 
Intybns Z. 355. 
Intybus ß. divaricatum 
Ledeb. 355. 
Cieuta L. 246. 
angustifolia Küt. 246. 
maculata Lam. 275. 
tenuifolia Fröl. 246. 
virosa L. 246. 
a. tenuisecta. 


virosa ß. strieta Schult. 
246. 


Cimicifuga L. 34. 
foetida ZL. 34. 
Ciminalis acaulis Borkh. 


458. 


grandiflora Dorkh. 458. 


Borkh. 
Cineraria L. 347. 
alpestris Hoppe 344. 
alpestris Pott. 343. 
alp. $.Clusiana Koch 344. 
alpina ß. alata L. 351. 
alpına Huds. 343. 
alpına Gaud. 351. 
alpina y. integrifolia L. 
343. 


457. 


alpina Host. 351. 
angustata Schur 346. 
aurantiaca Dess. 343. 
aurantiaca Hoppe 343. 
aurant. «&. condensata 
Schur 343. 
aurant. ß. lanata Koch 
343. 
campestris DC. 344. 
campestris etz. 343. 
capitata Koch 343. 
capitata Zechb. 345. 
Clusiana Host. 344. 
cordifolia auriculata 
Jacg. 351. 
cordifolia Gouan. 351. 
cordifolia d, Iyrata Koch 
351. 
erispa Jacg. 346. 
erispa a. genuina Koch 
347. 
erispa Pf. rivularis Koch 
346. 
glaueca Willd. 342. 
integrifolia Sm. 343. 
integrifolia Wallr. 344. 
integrifolia alpına Jaeq. 
344. 
integrif. ß.pratensis Jaeq. 
343. 
longifolia Jacg. 344. 
longifolia g. campestris 
Bluff Fingh. 343. 
longifolia Sturm. 344. 
lyratifolia Dluff et Fingh. 
351. 
palustris L. 347. 
papposa Zöchb. 344. 
pratensis Hoppe 345. 
rivularis W. Kit. 34T. 
sibirica L. 343. 
spathulaefolia @mel. 344. 
transsilvanica Schur 345. 
Zahlbruckneri Host. 351. 
CIRCAEACEAE 214. 
Circaea L. 214. 
alpestris Schur 214. 
alpina Fl. dan. 215. 


903 


Circaea alpina L. 215. 
alpina ß. interm. DC. 215. 
alpina «.maj. Pollin. 215. 
intermedia Ehrh. 215. 
lutetiana Z. 212. 
lutetiono - alpina Zechb. 

215. 

Cirsium Tournef. 418. 

acaule All. 423. 

a. caulescens. 
arctioides Scop. 415. 
arvense Scop. 424. 

a, horridum. 

b. mite. 

c. integrifolium. 

d. incanum. 
arvense y. Koch. 424. 
arvense d. imcanuın 
Ledeb. 424. 
arvense .d. vestitum Koch 

42h. 
Bonjarti Schultz. 419. 
brachycephalum Juratz. 

420. 
bulbosum DO. 422. 
Candolleanum Näg. 423. 
cano-eiliatum Schur 420. 
canum M. Dieb. 420. 

a. subalpinum. 

b. subpinnatum. 
Caput medusae Schur 
424. 
carniolicum All. 421. 
cihatum Körv. 419. 
eillatum M. Dieb. 419. 
deeussatum Janka 419. 
defloratum Scop. 416. 
desertorum Janka 419. 
eriophorum Scop. 418. 
Erisithali-oleraceum 423. 
Erisithales Scop. 22. 
ferox DC. 419. 
fimbriatum DE. 419. 
furiens Griseb. 419. 
glutinosum Zam. 42. 
gracile Schur 422. 
helenoides All. 423. 
heterophylium All. 223. 
incanum Fisch, 424. 
lanceolato-palustre Näg. 

418. 

lanceolatum Scop. 418. 

a. simplex. 

b. oligocephalum. 

c. monocephalnm, 
lanceolatum ß. nemorale 

Koch. 418. 

laniflorum ß. Ledeb. 418. 

lanigerum Näg. 418. 


904 


Cirsium leucophanum Schur|Cissus quinquefolius Prsch.Cnicus montanus W. Kit. 


418. 
maculatum Scop. 414. 
molle Scop. 411. 
montanum Spr. 421. 
nemorale Zechb. 418. 
ochroleucum DC. 422. 
oleraceo -rivulare DC. 

423. 
oleraceum Scop. 423. 
palustre Scop. 420. 
pannonico-canım Schur 

Aa. 
pannonico -oleraceum 

Schur 423. 

pannonicum Gaud. 421. 

a. rotundatum. 

b. auriculatum. 

c. subsagittatum. 
pannonicum a. Schur 220. 
pauciflorum Spr. 422. 

a. lobatum. 

b. integrifolium. 
pratense Huds. 422. 
praemorsum Mich. 423. 
Pseudo-canum Schur 421. 
Pseudo -lanceolatum 


Schur AAS. 
Pseudo-pannonicum Schur 
420. 

Pseudo - oleraceum Schur 
423. 


Pseudo-palustre Schur 420. 
pungens Schur 420. 
rivulare heteropus Näg. 
421. 
rivulari - Erisithales 
Schur 422. 
rivulari-heterophyllum 
Koch 422. 


rivulari-pauciflor. Schur 


422. 
rivulare Link. 421. 
a. ochroleucum. 
b. pinnatum. 
c. gracillimum. 
d. Lerchenfeldianum. 
e. Tamosum. 
semipecetinatum Zechb. 
423. 
serrulatum Schur 419. 
setosum M. Bieb. 124. 
spinosissimum Schur 424. 
spinosum Gmel. 424. 


subsagittatum Schur 421. 


tataricum Wimm. Gr. 123. 
transsilvanicum Schur421. 
tricephalodes Lam. 419. 
tuberosum All. 422. 


135: 
CISTINEAE Dunal 75. 


Cistus L. 76. 
alpestris Jaeq. 76. 
anglicus Sm. 76. 
canus Jacg. Willd. 76. 
grandillorus Scop. 77. 
Helianthemum ZL. 76. 
hirsutus Lej. 76. 
hirtus Z. 77. 
italicus L. 76. 
marifolius Z. 76. 
serpyllifolius Z. 77. 
vinealis Wild. 76. 


Citrullus aquosus Schur 221. 

Cladium Patrick 689. 
germanicum Schrad. 689. 
Mariscus Z2. Brown. 689. 


Clematis ZL. 1. 
banaltica Schur. 1. 
Flammula ZL. 2. 
integrifolia Z. 1. 

a. collina. 
recta L. 1. 
a. saxatilis Wierzb. 
b. subumbellata. 
Vitalba Z. 1. 
a. angustiloba. 
b. banatica Wierzb. 
cHcordata: 

Clinopodium Z. 531. 
plumosum Schur 531. 
vulgare L. 531. 

a. pilosissimum. 

Cnicus L. Hoffm. 413. 
acaulıs Willd. 423. 


acaulis ß. Fl. Dan. 424. 


alsophilus .Pollin. 421. 
arvensis Dmg. 424. 
arvensis Pf. 


benedietus Z. 413, 
Boujarti Pill. et Mitt. 


449. 
cano-oleraceum DO. 423. 


canus Willd. 420. 
eiliatus Willd. 419. 
dubius Willd. 424. 
eriophorus Koth. 448. 
Erisithales L. 422. 
ferox Lerchenf. 419. 
ferox L. 419. 


fimbriatus M. Bieb. 419. 


helenoides Dimg. 422. 


heterophyllas Willd. 423. 


lanceolatus Willd. 418. 
laniflorus .M. Bieb. 418. 
leucophanus Bing. 418. 


longifolius. 


Codonoprasum 
Jeoch. 425. 


421. 
oleraceo-rivularis. Schde. 

423. 
oleraceus L. 423. 
palustris Willd. 420. 
pauciflorus W. Kit. 422. 
rivularis Willd. 421. 
saanensis Schl. 423. 
salisburgensis Willd.422. 
semipectinatus Schleich. 

423. 
serratuloides Scop. 421. 
setosus Dess. 424. 
spinosissimus L. 43%. 
tatarıcus Host. 423. 
tuberosus Willd. 422. 


Cnidium Cuss. 260. 


apivides Spr. 260. 
apioid.maxim. Schur 261. 
alsaticum Spr. 264. 
Monnieri Ouss. 261. 
palustre Zöchb. 260. 
Silaus M. Dieb. 260. 
venosum Koch. 260. 


CGochlearıar 22067 


Armoracia L. 67. 
auriculata Lam. 67. 
Coronopus L. 72. 
macrocarpa W. Kit. 67. 
offieinalis Z. 67. 
pyrenacia DO. 67. 
rustica Lam. 67. 
saxatilis Lam. 67. 


Coccyganthe ZKchb. 107. 


Floseuceuli Zchb. 107. 
pratensis Schur 107. 

a. albiflora. 

b. rosea. 

c. pleniflora. 
carınatum 
Rchb. 672. 
flavum Roehb. 672. 
fuscum Zoehb. 672. 
oleraceum ZRehb. 671. 
pallens Zechb. 672. 
paniculatum Zechb. 672. 
viridiflorum Schur 671. 


Colobachne P. BD. 728. 


Gerardi Link. 728. 


Coeloglossum alpinum 


Schur 646. 
purpureum Schur 646. 
Vaillantii Schur 645. 
viride Lindl. 645. 


COLCHICACEAE 673. 
Colehicum ZL. 678. 


arenarium W. Kit. 679. 


autumnale Z. 678. 


905 


a. polyanthum Schur.|Corallorrhiza Hall.650.|Corynephorus P. B.754. 


b.vernale coaetaneum. 


autumnale polyanthum 


Clus. 678. 


caucasicum Spr. 678. 
latifolium Schur. 679. 
multiflorum Schur 678. 
multiflorum Sylt. 678. 
pannonieum Griseb. 678. 
polyanthum Schur 678. 


transsilvanicum Schur 679. 


Colutea Z. 161. 
alpina Lam. 162. 
arborescens ZL. 161. 
australis Lam. 162. 
frigida Poir. 161. 

Comaropsis DC. 134. 
fragarioides DC. 184. 
sibirica DO. 184. 

Comarum Z. 187. 
palustre ZL. 187. 
fragarioides Roth. 187. 

COCMPOSITAE 301. 


Conioselin um fisch. 259. 
Fischeri Wimm. et Grab. 
259. 


tatarıcum Fisch. 259. 
Conium ZL. 275. 
eroatieum Kit. 275. 
maculatum L. 275. 
a. immaculatum. 
Conopsidium platantherum 


Wallr. 646. 


stenantherum W/lir.646. 
Conringia DC. 58. 

austriaca Zechb. 58. 

orientalis Andrz. 58. 

Thaliana Zechb. 55. 
Convallaria L. 660. 

bifolia ZL. 660. 

latifolia L. 660. 

majalis L: 660. 

multiflora L. 660. 


Polygonatum Hohenak. 
660. 


Polygonatum ZL. 660. 
verticillata All. 660. 
CONVOLVULACEAE 


Juss. 462. 


Convolvulus ZL. 462. 
arvensis L. 462. 
Cantabrica ZL. 462. 
sepium L. 462. 
sylvatieus W. Kit. 462. 
terrestris Pall. 462. 

Conyza L. 315. 
alata Dmg. 315. 
oleaefolia Lam. 303. 
squarrosa L. 315. 


dentata Hort. 650. 
Halleri Rich. 650. 
innata R. Brow. 650. 
Coreopsis Bidens L. 317. 
tinetoria Nutt. 317. 
Coriandrum L. 275. 
Cieuta Orntz. 275. 
sativum L. 275. 
Corispermum L. 569. 
canescens Kit. 569. 
elatum Host. 569: 
hyssopifolium Schult. 569. 


eanescens P. Beauwv. 754. 
Cotinus Coggyria Scop.143. 
Cotoneaster Medik. 206. 

tomentosus Lindl. 206. 

vulgaris Lindl. 206. 
Cotula foetida S. _M. Gmel. 

335. 
Crambe Z. 7%. 

aspera M. Dieb. 74. 

Corvini All. 73. 

Tataria Jacg. Th. 

tatarıca Willd. 74. 


intermedium Hung. 569. CRASSULACEAE 225. 


Marschallii Stev. 569. 
mierospermum Host. 569. 
nitidum Kit. 569. 
purpurescens Z/ost. 569. 


Crassula L. 225. 
caespilosa Cav. 225. 
Magnolii DC. 225. 
rubens Sturm. 226. 


CORNACEAE DC. 242. Crataegus L. 205. 


Cornus L. 242. 
Mas. L. 242. 
mascula L. 242. 
sanguinea L. 242. 
Coronilla Z. 164. 
Emerus L. 164. 
coronata L. 164. 
coronata Zöchb. 164. 
minima Jaeg. 164. 
minima L. 164. 
montana Scop. 164. 
vaginalis Lam. 164. 
varia L. 164. 
Coronopus depressus Mnch. 
124 
Corrigiola L. 222. 
littoralis L. 222. 
Cortusa L. 556. 
grandissima Schur 
Matthioli L. 556. 
pubens Schott. 556. 
Corydalis DO. 37. 
capnoides Koch. 38. 
cava Schweig. 37. 
a. albiflora. 
decipiens Schott. 37. 
depauperata Schur 37. 
fabacea Pers. 37. 
Marschalliana Pers. 37. 
ochroleuca Koch. 38. 
Pseudo-pumila Schur 37. 
pumila Host. 37. 
solida Sm. 38. 
a. transsilvanica 38. 
Corylus L. 611. 
Avellana Z. 611. 
Colurna ZL. Willd. 611. 
tubulosa Willd. 611. 
Corvisartia Schur. 311. 
Helenium Schur 311. 


996. 


Aria L. 207. 
Aria ß. suecica L. 207. 
Azarolus L. 2.06. 
Chamaemespilus Jeq.208. 
cretica Desf. 207. 
birsuta Schur. 206. 
intermedia Schur. 205. 
monogyna Jacg. 205. 
monogyna a. hirsuta 
Schur 206. 
nigra W. Kit. 206. 
Oxyacantha ZL. 205. 

a. obtusiloba. 
scandica L. 207. 
Torminalis L. 207. 

Cremopyrum Schur. 807. 
peetinatum Schur 807. 
a. calvum. 
b. elatius. 
Crepis L. 374. 
agrestis W. Kit. 376. 
alpestris Tausch. 375. 
alpina L. 372. 
amplexicaulis Schur 374- 
angustifolia d’Urv. 376 
aurea (ass. 377. 
austriaca Jacg. 374%. 
banatica Willd. 372. 
barbata L. 373. 
biennis L. 375. 

a. seabriuseula. 

b. glabrescens. 

ce. humilis. 
blattarioides Vell. 374. 

a. glabrescens. 
campestris Schur. 376. 
chondrilloides Schur 376. 
Dioscorides L. 373. 
Dioscorides Pall. 376. 
echioides Ledeb. 373, 


906 


Crepis foetida L. 373. 
foetida Pall. 373. 
Fussii Kov. 394. 
grandiflora Tausch. 374. 

a. simplex. 

b. oligocephala. 

ce. corymbosa. 

d. glabrescens. 
hispida W. Kit. 372. 
hyoseridifolia T'sch. 377. 
Jacquini Tausch. 376. 
Lachenalii Gochn. 376. 
latifolia Dalb. 373. 
lodomeriensis Bess. 375. 
lodomer. runcinata Koch 

315. 
montana ZRechb. 377. 


murorum S. @. Gm. 376. CRUCIFERAE Juss. 39. 


neglecta M. Bieb. 376. 
nieaeensis Balb. 375. 
paludosa Mönch. 377. 
pinnatifida Willd. 376. 


Crocus byzantinus Herb. 
653. 

exiguus Schur 692. 
Heuffelianus Schur 652. 
Heuffeliiı Koernike 652. 
iridilorus Zleuff. 653. 
multiflorus Schur 652. 
nudiflorus Kit. 653. 
sativus ß. vernus L.652. 
speciosus Bmg. 653. 
uniflorus Schur 652. 
variegatus Hoppe 652. 
veluchensis ZZerb. 652. 
vernus DBmg. 652. 
vernus Wulf. 652. 
vernus alpinus Schur 652. 
vittatus Schloss. 692. 


Crupina Cass. 410. 
vulgaris Cass. 410. 


Crupinastrum Centaureum 


Schur 211. 


pinnatif. muriculat. Schur\Crypsis Ast. 729. 


375. 
polymorpha DO, 376. 
pulchra L. 373. 
rhoeadifolia_M. Bieb. 373. 
rigida W. Kit. 373. 
scarıiosa Mönch. 372. 
setosa Hall. fil. 372. 
a. hispida. 
b. alpina. 
sibiriea Gouan. 374. 
sibiriea L. 374. 
succisaefolia a. Koch. 377. 
taraxacifolia Thuill. 372. 
teetorum L. 376. 
a. minıma. 
var.od.elata Ledeb. 375. 
ß. segetalis Zdoth. 376. 
var. y. melanocephala 
Ledeb. 376. 
transsilvanica Schur. 375. 
vesicaria Lam. 372. 
virens Well. 376. 
Critamus agrestis Bess. 248. 
Groeiris iridiflor. Schur 653. 
speciosus Schur herb. 653. 
Crocus Z. 652. 
albiflorus Kit. 652. 
banatieus Gay. 653. 
banaticus Heuff. 652. 
a. versicolor. 
b. concolor. 
d. niveus. 
e. pietus, 


aculeata A;t. 729. 
acuminata Trin. 730. 
alopecuroides At. 730. 


phalaroides M. Bieb. 730. 
schoenoides Ait. Hst. 730. 


schoenoides Lam. 730. 


Cryptogramma cerispa BR. 
Br. 8342. 


Cucubalus Z. 100. 
baceifer Gaertn. A00. 
baecciferus ZL. 100. 
Behen L. 104. 
cehloranthus 
horizontalis Mönch. 100. 
italicus ZL. 100. 


mollissimus W. Kit. 100. 


multiflorus Willd. 103. 

Otites L. 103. 

pilosus Willd. 100. 

Pumilio Z. 103. 

silenoides Vall. 100. 

viscosus L. 100. 
Cucumis L. 220. 

Melo Z. 220. 

salivus L. 220. 
CUCURBITACEAE 

Juss. 220. 

Cucurbita Z. 220. 

Citrullus Z. 221. 

Lagenaria L. 220. 

maxima Duch. 220. 

Melopepo L. 220. 

Pepo L. 220. 


banat.albiflor. Schur. 652. CUPRESSINEAE 625. 
banaticus variegat.Schur Cupressus L. 626. 


652. 


sempervirens Z. 626. 


Willd. 102. 


CUPULIFERAE 60,. 
CUSCUTINEAE 463. 
Cuscuta ZL. 463. 
europaea L. 463. 
europ. y. Epithymum Z. 
- 463. 
Epilinum Weihe 463. 
Epithymum Z. 463. 
lupuliformis Krok. 463. 
major ©. Bauh. 463. 
major Koch 463. 
minor DO. 463. 
monogyna Vahl. 463. 
tetranda ‚Mönch. 463. 
tubulosa Presl. 463. 
vulgaris Pers. 463. 
Cuspidocarpus rupestris 
Nees. 530. 
Cuvieraeuropaea Koel. 811. 
Cyanoseris Schur 369. 
perennis Schur 369. 
Cyanus atropurpur. Bmg. 
407. 
austriacus Bing. 403. 
coriaceus Bmg. 406. 
flosculosus Bmg. 404. 
Jaceus Bmg. 402. 
montanus Hall. Bmg.&05. 
orientalis Dmg. 407. 
paniculatus DBmg. 408. 
phrygius Bing. 403. 

a. pumilus Bmg. 403. 
roseus Dmg. 406. 
Scabiosa Hall. Bing. 406. 

a. badensis Ding. 
segetum Bauh. Bmmg.404. 
solstitialis Bmyg. 409. 
variegatus Ding. 405. 

a. rupestris Bmg. 

b. nanus ‚Bing. 

c. mollis Bmeg. 
Cyathea dentata Sm. 839. 
fragilis Bernh. 839, 
fragilis Sm. 839. 
incisa Engl. B. 840. 
regia Sm. 840. 
Cyclamen L. 557. 
coum Mill. 557. 
europaeum L. 557. 
Cydonia Tournef. 206. 

vulgaris Pers. 206. 
Cymbalaria Dmg. 488. 
dentata Schur 488. 
Blatine Fl. Wett. 488. 
muralis Fl. Wett. 488. 
Pseudo-Elatine Schur 488. 
spuria Fl. Wett. 488. 


Cymbidium corallorrhizon 


Sw. 651. 


907 


Cynanchum AR. Br. 453.\Cystopteris Dernh. 839. Cytisus coronensis Schur 


Vincetoxicum R. Br. 453. 


Cynara L. 414. 
Scolymus ZL. 414. 

Cynodon Rich. 730. 

Dactylon Pers. 730. 

Cynoglossum L. 464. 
Dioscorides Vill. 464. 
germanicum Jacg. 464. 
Haenkei Schult. 464. 
Lappula Scop. 464. 
linifolium Z. 464. 
montanum L. 464. 
olfienale L. 464. 
officinale y. L. 464. 
omphalodes L. 464. 


scorpioides Haenke 464. 
sylvaticum HJaenke 464. 


Cynosurus L. 783. 
caeruleus L. 743. 
eristatus L. 783. 

a. tenuissimus. 

b. convolutus. 
distichus Hofim. 74T. 
durus ZL. 783. 

CYPERACEAE 653. 

Cyperus L. 688. 
australis Schrad. 688. 
fuseus L. 688. 


fuscus a. ß. Schur 688. 


flavescens Z. 688. 
eseulentus ZL. 689. 
glomeratus L. 688. 
glaber Sturm. 688. 
Michelianus Sad. 694. 
pannonicus Jacg. 688. 
Tenorii Presl. 689. 
virescens Hofm. 688. 

Cypripedium L. 651. 
Calceolus Z. 651. 

Cystea fragilis Sm. 839. 
regia Sm. 840. 


Dactylis L. 782. 
abbreviata Bernh. 782. 
cristata Link. 741. 


glaucescens Willd. 782. 


hispanicus Roth. 782. 
glomerata L. 782. 

a. gracilis. 

b. abbreviata. 

c. rigidissima. 


glomerata f. hispanica 


alpina Link. 840. 
alpına Wimm. 841. 
angustata Sm. 839. 
anthriseifolia Roth. 839. 
Braunii Milde 841. 
cynapifolia Roth. 839. 
fragilis Bernh. 839. 
frag. ß. pinnatifida Koch 
839. 
fragil.d.e. f.g. Schur 839. 
fumariaeform. Schur 839. 
leucosoria Schur 840. 
leucospora Schur 840. 
montana Link. 840. 
montana Schur 841. 
regia ß. alpina Koch. 840. 
regia a. fumariaeformis 
Koch 840. 
regia Presl. 840. 
sudetica A. Braun 841. 
transsilvanica Schur 839. 


Cytisus L. 146. 


alpestris Schur 148. 
alpinus Mill. 146. 
aggregatus Schur 149. 
ambiguus Schur 147. 
angustifolius Mönch. 146. 
atratus Schur 147. 
austriacus L. 147. 
austriacus ß. leucanthus 
Ledeb. A4T. 
aust. ß. virescens N/r.149. 
banatieus Griseb. 14T. 
biflorus Z’Herit. 149. 
bisflorens Host. 149. 
capitatus Gimpl. 148. 
capitatus ZL. 148. 
capitato-austriac. Schur 
14T. 
eiliatus Wahlenb. 149. 
confertus Schur 148. 


D. 


sanguinale Vill. 722. 


Dalibarda ternata Steph. 


184. 


Danthonia DC. 764. 


alpina Vest. 764. 
calycina Jöchb. 7164. 
decumbens DO. 764. 
provincialis DC. 764. 
strigosa P. Beauv. 757. 


Koch 782..Daphne L. 588. 


lobata M. Bieb. 751. 


alpina Z. 588. 


148. 
elongatus W. Kit. 149. 
falcatus Zchb. 149. 
Heuflelii Wierzb. 147. 
hirsutus Jacgq. 148. 
hirsutus Z. 148. (879.) 
hirsutus ß. Koch. 149. 
Laburnum Bimg. 146. 
Luburnum Z. 146. 
leucantho - austriacus 
Schur 147. 
leucanthus W. Kit. 147. 
leucanthusod. austr. Schur 
147. 
leucanthus a. capitatus 
Schur ALT. 
leucanthus obsceur. Roch. 
147. 
nigricans Z. 146. 
nigric. parvifolius Schur. 
147. 
obseurus Schur 147. 
obvallatus Schur 147. 
polytrichus M. Bieb. 148. 
propinquus Schur 147. 
prostratus Scop. 149. 
Pseudo-nigricans Schur 
147. 
radiatus Koch. 146. 
ratisbonensis Schaeff.149. 

a. virgatus. 

Rochelii Vierzb. 147. 
sagittalis M. K. 146. 
scoparius Lk. 143. 

supinus Ding. 148. 

supinus L. 148. 

a. subcapitatus. 

b. lateriflorus. 
supinus ß. L. 149. 
supinus Jacq. 149. 
virgatus Vest. 149. 


Dactylon offiein. Vell. 730.|Daphne Cneorum ZL. 588. 


Laureola L. 588. 
Lerchenfeldiana Schur 588. 
Mezereum L. 588. 


Datura Z. 480. 


Stramonium Z. 480. 
Stram. ß. chalybea 480. 
Tatula L. 480. 


Daueus Z. 270. 


Carota L. 270. 
a. involucrata. 
mauritaniecus All. 271, 


908 


Daucus polyearpus Scop.|Dianthus atrorubens M.|Dianthus integer Vis. 98. 
271. 


Delphinium Z. 29. 
alpinum WW. Kit. 30. 
Ajacis L. 30. 

Consolida L. 30. 
divaricavum Host. 30. 
elatum Z. 30. 

a. villosum. 

b. palmatifidum. 
fisum W. Kit. 29. 

a. velutinum. 
montanum DO 30. 
velutinam Schur 29. 

Dentaria Z. 50. 
bulbifera Z. 50. 
enneaphylla Z. 50. 
glandulosa W. Kit. 50. 

DeschampsiaP. B.752. 
aenea Trin. 752. 
alpina Schur 753. 
Andraei Schur 753. 

a. montana colorata. 
caespitosa P. Beauv. 752. 

a. pallida. 

b. setifolia. 
caespitosa var. ß. Ledeb. 

192% 
caespitosa y. Wibeliana 
Ledeb. 752. 
caesp. a. b. c. Schur 753. 
discolor R. 5. 754. 
Wibeliana Schur 752. 
montana Schur 753. 

Deyeuxia.P. Beauv. 7139. 
acutiflora Kunth. 740. 
montana Schur 740. 
neglecta Kunth. 739. 
sylvatica Kunth. 740. 

a. turfosa. 

b. alpina. 
subalpina Schur 740. 
varıa Kunth. 740 

Dianthus Z. 9. 
acieularis Fisch. 97. 
acınifolius Schur 98. 
alpinus DC. 96. 
alpinus L. 97. 
alpinus Sturm. 97. 
Armeria L. 91. 

a. subhirsutus. 

b. grandiflorus. 

c. glabrescens. 

d. subacaulis. 
Armeriastrum Wol/n. 91. 
asper. Schur 96. 
atrorubens All. 93. 
atrorubens Dmg. 92. 
atrorubens Fuss. 93. 


Bieb. 95. 
atrorubens Sendtn. 93. 
Balbisii Ser. 94. 
banaticus Griseb. 93. 
barbatus L. 92. 
a. rarıflorus. 
barbatus fasciculatus 


Schur 92. 


binatus Schur 97. 
biternatus Schur 94. 
blandus ZRchb. 98. 
brachyanthus Schur 96. 
caesius Sim. 97. 

a. parvitlorus. 
eallizonus Schott. 96. 
capitatus DO. 95. 
capitatus Fuss. 93. 
Carthusianorum ZL. 92. 

a. roridus. 

b. subfastigiatus. 

c. ternatus. 

d. saxigenus. 

e. parvillorus. 


Carth. ß. atrorub. DC. 93. 
Carth. banatiec. Heuff. 93. 
Carth. latifol. Gröseb. 93. 
Carth. tenuifol. Schur 95. 


Carth. tenuis Schur 95. 


Carth. ternatus Heuf. 92. 
caryophylloides Zöchb. 97. 


Caryophyllus L. 97. 
chloaephyllus Schur 95. 
collinus Balb. 94. 
collinus W. Kit. 96. 
a. subpaniculatus. 
compactus Kit. 92. 
consanguineus Schur 93. 
Courtoisii Schur 96. 
eruentus Griseb. 94. 
danubialis @riseb. 93. 
deltoides Z. 99. 


deltoid. ß. volgens. Ledeb. 
33 


diminutus ZL. 99. 


diutinus Zchb. 93 (551). 


diutinus Att. 93. 
gelidus Schott. 97. 
geminatus Kit. 97. 
glacialis DO. 96. 
glacialis Haenke 97. 


integripetalus Schur 98. 
Kayserianus Schur 97. 
lancifolius Tausch. 96. 
liburnicus Bartl. 94. 


-monspessulanus L. 99. 


moschatus Meger. 98. 
neglectus Lois. 96. 
nitidus W. Kit. 96. 
petraeus Dmg. 98. 
petraeus W. Kit. 98. 
plumarius L. 98. 

a. albiflorus. 

b. roseoflorus. 

c. perramosus. 
polymorphus M. Bieb. 93. 
polymorphus Wierzb. 93. 
prolifer L. 99. 
propinguus Schur 94. 
Pseudo-Armeria Wierzb. 

91: 

Pseudo-caesius Schur 98. 
rupieulus Schur 93. 
Saxifraga Ledeb. 91. 
saxifragus L. 9. 
Scheuchzeri Zchb. 97. 
Seguieri Koch Wulf. 96. 
Seguieri Rechb. Schur 96. 
serotinus W. Kit. 99. 
spec. nova Schur 92. 
speciosus Zechb. 99. 
spiculifolius Schur 98. 
subbarbatus Schur 92. 
subneglecetus Schur 95. 
superbus Z. 99. 
superbus M. Bieb. 99. 
superbus grandiflorus 

Schur 99. 
sylvestris Wulf. ; Bimg. 97. 

a. humilior. 

b. altior. 
tenuifolius Schur 95. 

a. pumilus. 
transsilvanicus Schur 95. 
trifascieulatus Kit. 96. 
trifasciculat. Transs. 95. 
vaginatus Heuff. 93. 
vaginatus Zechb. 93. 
vaginatus Vill. 93. 
vaginatus Wierzb. 92. 
virgineus Dmg. 97. 


glaucophyllus Zechb. 94.\Dichodon Bartl. A114. 


glaucophyllus Wierzb. 93. 


glaucus L. 99. 
gramineus Schur 95. 
Henteri Griseb. 97. 


heptaneurus Grieseb. 95. 


hortensis Schrad. 08. 
hungaricus Rchb. 98. 


anomalum Zechb. AA5. 
cerastoidus Zöchb. 114. 


Dichostylis P. B. 692. 


fluitans Zchb. P. B. 692. 
Michelianus Nees. 694. 


Dietamnus Z. 14. 


albus Z. 141. 


Dietamnus Fraxinella 
Pers. AM. 

a. macrophylla. 

b. microphylla. 
microphylla Schur 141. 
obtusifolius Koch A144. 

DIGITALEAE 437. 

Digitalis L. 487. 
ambigua Lindl. 487. 
ambigua L. 487. 
ambigua Sturm. 487. 
ferruginea L. 487. 
grandiflora Gaud. 487. 
grandiflora Lam. 487. 

a. obtusiflora. 

b. acutiflora. 
grandiflora Zchb. 487. 
laevigata W. Kit. 488. 
lanata Ehrh. 487. 
lanata W. Kit. 487. 
lutea Orntz. 487. 
lutea L. 487. 
lutea Pall. 487. 
ochroleuca Lindl. 487. 
ochroleuca Jacg. %87. 
ochroleuca Rchb. 487. 
parviflora Lam. 487. 
purpurea L. 487. 

Digitaria Scop. 722. 
ciliaris Koel. 722. 
filiformis Koel. 722. 
glabra R. S. 722. 
humifusa Pers. 722. 
sanguinalis Scop. 722. 

a. gigantea. 
sanguinalis ß. valde pi- 

losa Schur 722. 
stolonifera Schrad. 730. 


Digraphis arundinacea 
Trin. 724. 
Diotis atriplicoides M. B. 
578. 


atriplieina Spr. 578. 
DIOSCOREAE 661. 


DiplachneP. Beauv. 782. 


serotina Link. 782. 
DIOSMEAE 141. 
Diplopappus annuus Dluf. 

Fingh. 306. 
dysentericus Dluff.Fingh. 
315. 
pulicarius Dluff. Fingh. 
315. 

Diplotaxis DC. 60. 

intermedia Schur 60. 

muralis DO. 60. 

Pseudo-viminea Schur 60. 

tenuifolia DC. 60. 

viminea DO. 60. 


DIPSACEAE DC. 
Dipsacus L. 292. 

Fullonum Mill. 292. 

Fullonum Poll. 292. 

fullonum a. L. 292. 

laeiniatus Z. 293. 

pilosus L. 293. 

Pseudo-sylvestr. Schur 293. 

sinuatus Schlechtend. 392. 

sylvestris L. 292. 

a. macroinvolucratus. 
P. comosus Ledeb. 292. 
ß. Koch. 292. 

vulgaris G@mel. 292. 
Discurea Schur 54. 

Sophia Schur 54. 
Dolichos Z. 177. 

Lablab. Z. 177. 
Dollinera ceiliata Saut. 64. 
Dondia Epipactis Spr. 245. 
Donia digyna Ze. B. 582. 
Dornera alpina Heuff. 697. 
Doronicum Z. 339. 

austriacum Jaeg. 340. 

Bellidiastrum Jaeg. 307. 

caucasıcum Griseb. 340. 

caucasicum Zoch. 340. 

caucasicum M. Bieb. 340. 

Clusii Tausch. 340. 

Columnae Ten. 340. 

cordatum Sehultz. 340. 

eordifohum Zechb. 339. 

eordifolium Sternb. 340. 

gracile Schur 340. 

hungaricum Zchb. 340. 

latifolium Clus. 339. 

longifolium Griseb. 340. 

Matthioli Tausch. 339. 

Nendtvichi Sadl. 340. 

orientale Hofm. 340. 

orientale Adms. 340. 

Pardalianches Z. 339. 

a. hirsutum. 
b. simplex. 


Pardalianches a. Z. 340. 


plantagineum Z. 340. 

plantagineum Schult. 340. 

plant. hungaricum Sadl. 
340. 


plant. longifolium Griseb. 


340 
scorpioides Willd. 340. 
a. transsilvanicum. 
scorpioides Wimm. 340. 
Dorycnium Tournef. 159. 
herbaceum Vill. 159. 
herbaceum Willd. 159. 
a. microphyllum. 
intermedium Zedeb. 159. 


909 


993.|Doricnium monspeliense 


M. Bieb. 159. 
monspeliense Willd. 159. 
pentaphyllum Zechb. 159. 

a. patentipilosum. 

b. adpressipilosum. 
sabaudum JZechb. 159. 
sabaudum Koch 159. 
stenophyllum Schur 159 
suffruticosum Vill. 159. 

a. stenophyllum. 


Draba L. 64. 


affınis Host. 06. 
aizoides L. 66. 

a. trachycarpa. 

b. cuspidata. 

c. elongata. 
aizoidesa. Aizoon Dimg.66. 
aizoides a. lasiocarpa 

Schur 66. 
aizoides mont. Schur 66. 
aizoides alpina Schur 66. 
aizoides Sturm. 66. 
Aizoon Wahlenb. 66. 
alpina bmg. 71. 
americana DC. 67. 
ambigua Schur 66. 
androsacea Bimg. 64. 
armata Schott. 66. 
Baumgarteni Schur 69. 

a. stenophylla. 
carinthiaca Hoppe 65. 
eiliaris Bmg. 69. 
ciliarıs Maly 64. 
eiliata Bing. 65 (A). 
ciliata Scop. 64. 
compaeta Schott. 69. 
confusa Zhrh. 66. 
contorta Ehrh. 66. 
cuspidata Schur 66. 

a. minima Schur 69. 
Dorneri Heuff. 65. 
elongata Heuff. 65. 
frigida Schur 65. 
Haynaldii Stur. 65. 
Hoppeana Rudolphi 65. 
hirta Jacq. 65. 
incana L. 66. 

Johannis Host. 69. 

a. glabrata Koch 65. 
Kotschyi Stur. 64. 

a. deminuta. 

b. robusta. 

c. fexuosa. 

Krockeri Rchb. 67. 
lactea Fries. 65. 

a. stylosa Griseb. 69. 
lapponica Schur 64. 
lasiocarpa Zoch, 66. 


910 


Draba lasiocarpa Schur 66.|Draba stellata Griseb. 69. 


longirostrata Schott. 66. 
longirostrata Schur 66. 
muralis Z. 66. 
nemoralis Ehrh. 66. 
nemorosa L. 66. 

a. glabra. 

b. hebecarpa. 

c. permixta. 
nivalis DC. 65. 
petraea Bing. TI. 
praecox Zechb. 67. 
pyrenaica L. 64. 
ruderalis Dmg. Tl. 
spathulata Lang. 67. 
stellata Heuff. 65. 


Ecballıion Rich. 221. | 
agreste Zechb. 221. 
Elaterium Zich. 221. 

BchinochloarP: 8.722 
Crus galli P. /eauv. 722. 

a. pygmaea arenosa. 

b. pallida mutica. 

c. stagnina aristata. 

var. aristata Zechb. 723. 
stagnina Schur 723. 

ECHINOPSIDEAE 325. 

Echinops ZL. 426. 
banaticus Koch. 42T. 

a. humilis. 
commutatus Jur. 426. 


stellata Jaeg. 69. 
a. glabriuscula. 
b. hirtella. 
stellata Herb. 65. 
tomentosa Schw 5%. 
transsilyanica Schur 64. 
Wahlenbergii Schur 64. 
verna L. 66. 
a. major. 
b. stenocarpa. 
Dracocephalum Z. 533. 
austriacum L. 533. 
Moldavica L. 533. 
Drepania barb. Juss. 373. 
DROSERACEAE 33. 


E. 


Echinops ruthenicus M. 
Bieb. 227. 
a. intermedius Schur. 
ruthenicus Zoch. 497. 
sphaerocephalus Bing. 
426. 
sphaerocephalus L. 426. 
strietus Fisch. 426. 
strigosus M. Bieb. 426. 
viscosus PRchb. 426. 
viscosus Wierzb. 426. 
tenuifolius Schur 4237. 
Echinopsilon Mogu- 
Tand. 570. 
sedoides Mogu- Tand. 570. 


eglandulosus Schur 426..Echinospermum Sw. 


elegans Bert. 427. 
exaltatus Koch. 426. 
exaltatus Schrad. 426. 
globifer Janka 426. 
horridus Lk. 426. 
humilis Rchb. 427. 
maximus Siev. 426. 
microcephalus Schur 427. 
microcephalus Sm. 427. 
mollis Schur. 426. 
multiflorus Lam. 426. 
paniculatus Bing. 426. 
paniculatus DC. 426. 
paniculatus Jacg. 426. 
Ritro L. 427. 
Ritro Schk. 426. 
Ritro ß. elegans Vis. 427. 
Ritro ß. tenuifolius DC. 
427. 
Ritro ruthenicus Fisch. 
421. 
Rochelianus Griseb. 497. 


463. 
alpinum Schur 464. 
deflexum Lehm. 464. 
Lappula Lehm. 464. 
a. Squarrosum. 
b. subalpinum. 
c. alpinum. 
Lappula a. immereum 
Schur 464. 
squarrosum Jechb. 464. 
vulgare Schrad. 464. 
Echium Z. 470. 
altissimum Jaeg. 471. 
asperrimum M. Bieb. 471. 
italicum L. 471. 
italicum Pall. 471. 
orientale Steph. 470. 
plantagineum L. 470. 
Pseudo-violaceum Schur 


Drosera L. 88. 
anglica Huds. 88. 
intermedia Hayne 89. 
longifolia L. 88. 
longif. $.obov. Koch 88. 
longifolia Sm. 89. 
obvvata M. K. 88. 
rotundifolia Z. 88. 
rotundifolio - anglica 
Schiede 88, 
rotundifolio-longifolia 
Fechb. 88. 


DRYADEAE Vent. 183. 
Dryas L. 183. 


cotopetala ZL. 183. 


Echium violaceum Z. 470. 
violaceum Schm. 470. 
vulgare L. 470. 

a. albiflorum. 

b. parviflorum. 
Wierzbickii Haberl. 470. 
Edraianthus Alph. DC. 
431. 
Kitaibelii Alph. DC. 431. 
tenuifolius Alph. DC. 431. 
Ehrhartia clandestina Wig. 
730. 
ELAEAGNEAE 2. Br. 
590. 

Elaeagnus L. 590. 
angustifolius Falk. 590. 
angustifolius L. 590. 
hortensis d. Ledeb. 590. 
hortenis M. .Bieb. 590. 

a. inermis. 
b. spinosus. 
orientalis Pall. 590. 
Elaterium cordifol. Mönch. 
221. 

ELATINEAE 126. 

Elatine Z. 126. 
Alsinastrum L. 126. 
hexandra DC. 126. 
Hydropiper L. 126. 
Hydropiper ß. L. 126. 
paludosa a. hexandra 

Walp. 126. 
tripetala Sm. 126. 
triandra Schkh. 126. 
verticillata Lam. 126. 


470.|Elaeocharis R. B. 690. 


rubrum Jacg. 471. 
strietissimum Schur 471. 


acieularis R. Br. 691. 
a. Juitans. 


Elaeocharis atropurpurea 
Kunth. 691. 
earniolica Schur 69. 
filieaulis Schur 690. 
multicaulis Ditr. 690. 
ovata KR. Br. 691. 
palustris R. Dr. 690. 

a. aquatilis. 

b. minor. 

c. salina. 

d. major Bmg. 6%. 
uniglumis Schult. 690. 
Eleogenus oyatusNees. 691. 
Eleogiton fluitans Znk. 692. 


a. firmior, 
Nidus avis All. 650. 
ochroleuca Dmg. 648. 
ovata All. 650. 
pallida Sw. 648. 
pallens var. Zechb. 648. 
pallens Willd. 648. 
palustris Orntz. 649. 

a. parvifolia. 
purpurata Sm. 649. 
rubiginosa Koch. 649. 
rubra All. 648. 
salina Schur. 650. 
viridilora Zchb. 649. 


Eleusine dura Lam. 783. |Epipogium Zöch. 648. 


Elisanthe noctiflora Schur. 


107. 
Zawadzkii Schur 103. 
Elymus Z, 811. 
arenarius Z. 811. 
caninus Z. 810. 
europaeus Z. 811. 
Elyna Schrad. 696. 
caricina M. K. 696. 
schoenoides ©. A. Meyer 

696. 
spicata Schrad. 696. 


EMPETREAE Nwtt. 591. 


Empetrum Z. 591. 
nigrum Z. 591. 
Endoptera Dioscorides DC, 
373. 
Endymion Dumort. 677. 
cernuum Schur 677. 
nutans Dumort. 677. 


Enodium caeruleum Gaud. 


131. 
Ephemerum Dod. 549. 
nemorosum Schur 549. 
nemorum Zechb. 549. 
Nummularia Schur 549. 


EPIPACTIS Rich. 649. 


atrorubens Schult. 649. 
cordata All. 651. 
ensifolia Sw. 648. 
grandiflora Fl. Dan. 648. 
grandiflora Sm. 648. 
intermedia Schur 649. 
latifolia All. 649. 
latifolia atro- rubens 
Hoffm. 649. 
latifolia a. viridiflora DI. 
Fg. 649. 
latifolia 8. microphylla 
DC. 649. 
latifolia f. rubiginosa 
Gaud. 649. 
longifolia Zchb. 649. 
mierophylla Ehrh, 649. 


aphyllum Wahlenb. 648. 
Gmelini Zechb. 648. 


Epilobium Z. 209. 


acınıfolium Zechb. 213. 
alpestre Zechb. 211. 
alpestre Schm. 211. 
alpinum ZL. 212. 
alpin. ß. fontanum 
Wahlenb. 211. 
alsıinaefolium Schur 212. 
alsinaefolium WVill. 214. 
amplexicaule Lam. 209. 
angustifolium Ait. 214. 
angustifolium Lam. 212. 
angustifolium L. 213. 
angustissimum Ait. 214. 
angustissimum Zechb. 21%. 
aquaticum Thuill. 219. 
attenuatum Schur 209. 
collinum Gmel. 213. 
denticulatum Wndr. 214. 
Dodonaei Veill. 214. 
Fleischeri Hochst. 214. 
grandiflorum All. 209. 
a. villosissimum. 
hirsuto -parviflor. Schur 
209. 
hirsutum All. 209. 
hirsutum Z. 209. 
hirsutum ß. L. 209. 
hirsutum var. villosum 
Roch. 209. 
Hornemanni Zechb. 212. 

a. albiflorum. 
hybridum Schur 209. 
intermedium Merat. 209. 
intermedium Zechb. 209. 
lanceolatum Seb. et Maur. 

212. 
limosum Schur 212. 
mollissimum Schur 209. 
montano-pubesc. Lasch. 

212, 
montanum Z. 213. 


911 


a. elatum, 
b. albiflorum. 
e. vertieillatum. 


montanum f. alpestre 
Jacg. 211. 
montanum 6. collinum 


Koch. 213. 
montanum grandiflorum 
Schur 212. 
montanum ß.lanceolatum 
Rota. 212. 
montanum f. minus 
Wimm. 213. 
montano-parviflor. Neilr. 
212. 
montanum f. ramosissi- 
mum DC. 213. 
montanum f. vertieil- 
latum Koch 213. 
nutans Hornem. 212. 
nutans Zuusch. 212. 
nutans ß. alpestre Bess. 
212. 
obseurum Schreb. 210. 
origanifolium Lam. 211. 
a. minimum. 
perramosum Schur 213. 
persieinum Zechb. 212. 
a. radicans. 
palustre Z. 210. 
. subvillosum. 
. pilosum. 
. dentatum. 
. turfosum. 
. stenophyllum. 
sarmantaceum. 
. stoloniflorum. 
h. hyssopifolium. 
palustre albescens Wah- 


nr acc» 


lenb. 210. 

palustre ß. pilosum Koch 
200. 

palustri-hirsutum ZKechb. 
209. 

palustri-virgatum Schur 
210. 


palustri - tetragonum 
Lasch. 210. 
parviflorum Schreb. 209. 
persieinum Zechb. 212. 
pubescens Roth. 209. 
purpureum Fries. 212. 
rivulare Wahlenb. 209. 
roseum FRetz. 212. 
roseum Schreb. 211. 
roseo - montanum Neilr. 
213. 
rosmarinifolium Zaenke 
214, 


EQUISETACEAE Sıs. 
Equisetum Z. 818. 


912 


Epilobiumsimplex Tratt.Equisetum elongatum |Equisetum ramosum 


310. 
Schmidtianum Rostk. 211. 
sylvestre Dierb. 213. 
ternatum Schur. 209. 
tetragonum Z. 210. 
trigonum Schrank. 211. 
vertieillatum Schur 213, 
villosum A:it. 209. 
virgatum Fries. 210. 


alpinum Schur 822. 
amphibolum Zetz. 820. 
aphyllum Bing. 821. 
arvense L. 818. 
a. alpestre. 
b. campestre. 
c. nemorosum. 
d. ramosissimum. 
e, robustum. 
f. fagetinum. 
g. subalpinum. 
h. elatum. 
coaetaneum. 
. caespitosum. 
arvense g. arcticum Ldeb. 


Aa 


818. 
arvense ambiguum Schur 

818. 
arvense var. alpestre 


Koch. 818. 
arvense alpestre Schur 
819. 
arvense alpestre Wah- 
lenb. 818. 
arvense campestre Schur 
sis. 
inundatum 
Schur 819. 
inundatum 
Rabenh. 819. 
arvense nemorosum KRth. 
818. 
arvense nemorosum A. 
Braun. 819. 
arvense serotinum Meyer 
818. 
arvensi- limosum Milde 
819 
caespitosum Schur 823. 
campestre Achb. 818. 
decumanum Pall. 819. 
Drummondii Hook. 820. 
eburneum Zoth. 819. 
Ehrharti Meyer 820. 
elongatum Willd. 823. 
elongatum caespitosum 
Schur 8923. 


arvense f. 


arvense C. 


ramosissimum Rabenh. 


823. 
fluviatile Fl. Dan. 821. 


fluviatile Z. 821. 
Nuviatile Sm. 819. 
fluviatile Wahlenb. 821. 
fluviatile var. graeile 
Rupr. 821. 


fusco-zonatum Schur 822. 


giganteum Thunb. 823. 
Heliocharis Ehrh. 821. 
hyemale Z. 821. 
hyemale ß. Bmg. 823. 


hyemalea.alpestre Schur 


822. 

hyemale ß. procerum 
Pollin 823. 

hyemale var. Schleicheri 


Schleich. 823. 
repens ß. Wahlenb. 822. 
serotinum Schur 822. 
sylvaticum L. 820. 
Telmateja Ehrh. 819. 
tenellum Fries. 820. 
tenue Hoppe 822. 
Thunbergiü Wickst. 823. 
trachyodon Schur. 822. 
triquetrum Dory. 820. 
uliginosum Mühlenb. 821. 
umbrosum Meyer 820. 
variegatum Schleich. 822. 
variegatum Schur 823. 
variegatum gracil. Schur 
822. 
variegatum var. laeve 
Milde 822. 


Milde 822.|EragrostisP. Beauv.7166. 


hyemale 4 variegatum 
A. Braun 822. 
hyemale d. variegatum 
Rabenh. 822. 
hyemale subverticillatum 
4A. Braun. 823. 
illyrieum Hoppe 823. 
intermedium Schur 822. 
inundatum Lasch. 819. 
limosum ZL. 821. 
a. eramosum. 
b. subramosum. 
limosum a. aquaticum 
Schur 821. 
limosum var.c. Schur 821. 
limosum var. 3 Ledeb. 821. 
limosumvar.f. Ledeb.821. 
littorale Kuhlw. 819. 
multicaule Ledeb. 823. 
multiforme Vauch. 823. 
nudum Duby. 820. 
palustre Z. 820. 
a. simplicissimum. 
b.tenerrimum collinum 
c. paludosum. 
d. polystachyum. 
e. microstachyum. 
f. macrostachyum. 
palustre simplex Aupr. 
820. 
pannonicum Kit. 823. 
pratense Ehrh. 820. 
a. ramulosum. 
pratense Zoth. 818. 


pratense ramosum Rupr. 
320. 


procerum Pollin 823. 
prostratum Hoppe 820. 
ramosissimum Desf. 323. 


major Host. 766. 
megastachya Link. 766. 
pilosa P. Beauv. 766. 
poaeformis Link. 766. 
poaeoides P. Beauv. 766. 


Eranthis Salisb. %7. 


hyemalis Salisb. 27. 


Eremogone Fenzl. 112. 


capillaris Poir. 114. 
procera Zöchb. 112. 
micrantha Schur. 


ERIEINEAE Des. 447. 
Erica L. 441. 


Bruckenthalii Spr. 44T. 
carnea L. 44T. 

eiliarıs Huds. 447. 
cinerea L. 447. 
herbacea Willd. 44T. 
humilis Neck. 447. 
mutabilis Salisb. 447. 
spiculifolia Salisb. 
Tetralix L. 447. 

vulgaris L. 447. 


Erigeron L. 307. 


acris L. 308. 

. TACeMOSUS. 

. Jeucopappus. 

. rufopappus. 

. angustatus Hartm. 
308. 

. asteroides DC. 309. 

ß. podolicus Ledeb. 308. 

var. trachyticus Schur 

308. 


Be eier”) 


alpinus DO. 309. 
alpinus Z. 309. 

a. elatior. 
alpinus Less. 309. 
alpinus ß. DC. 309. 


913 


Erigeron alpinus ß. erio-|Eritrichium Schrad.473.|Erysimum alpinum Dmg. 


calyx Ledeb. 309. 
asteroides Andrz. 308. 
annuum Pers. 306. 
atticum Wahlenb. 309. 


Hacquettii Koch. 473. 

nanum Schrad. 473. 

nanum ß. lejospermum 
Koch. 473. 


bellidioides Spenn. 306.|Erodium Z’Herit. 138. 


canadensis ZL. 307. 

a. pusillus. 
carpaticus Griseb. 309. 
droebachensis Mill. 308. 
droebachensis Schleich. 

308. 

elongatus Ledeb. 308. 
glabratus Zoppe 309. 
monocephalus Schur 309. 
nanus Schur 309. 
podolicus .Dess. 309. 
Pseudo-acris Schur 308. 
pulchellum ß. unalasch- 

kense DC. 309. 


chaerophylleum Cav. 139. 
eiconium Willd. 139. 
evieutarıum M. Bieb. 139. 
eieutarium ZL’ Herit. 138. 

a. brachypetalum. 

b. purpureum. 

c. maculosum. 

d. pimpinrellifolium. 
eicutarium pimpinellifo- 

lium Sw. 139. 

moschatum Z’ Herit. 139. 
pimpinellifolium Willd.139. 
ruthenicum M. BDieb.139. 
serotinum Stev. 139. 


transsilvanicus Schur 307.\Erophila (DC.) Schur 66. 


uniflorus L. 309. 
Villarsii Dmg. 309. 
Villarsii Dell. 309. 


praecox DC, 67. 
stenocarpa Schur 67. 
vulgaris DC. 66. 


L2. 
angustifolium Zhrh. 59. 
austriacum Ding. 58. 
Barbarea L. 41. 
Baumgartenianum Schur 
56. 
eanescens Roth. 55. 
a. stenophyllum. 
b. planifolium. 
e. Pseudo-rhaeticum. 
d. recurviiolium. 
earnivolicum Doll. 57. 
a. bracteatum. 
b. brevisiliguosum. 
carniolicum var. Coryn- 
dianum Schur 57. 
carniolicum var. Pyg- 
maeum Schur 51. 
Cheiranthus Bmg. 57. 
Cheiranthus Pers. 56. 
Cheirauthus linariae- 
folium Sehur. 56. 
cheiranthoides Z. 55. 


a. transsilvaniceus. Eruca elongata Dmg. 60. 

Eriophorum Z. 695. Erucastrum Gärtn. 60. 
alpicolum Schur 695. Erucago runcinata Horem. 
alpinum ZL. 694. 3: 


angustifolium Roth. 695. |Erucastrum Schimpr. 60. 


a. angustifolium. 
b. latifolıum. 
cheiranthoides ß. denta- 
tum Koch 55. 
erepidifolium Zöchb. 55. 


a. vulgare Koch. 
b. alpicolum Schur. 
c. Pseudo -triquetrum 
Schur. 
angustifolium Sm. 695. 
angustifolium a. Schur 
695. 
angustifolium y. alpinum 
Gaud. 695. 
angustifolium ß. laxum 
M.AE.N695. 
angustifolium d. minus 
Koch 695. 
caespitosum ‚Host. 695. 
capitatum Host. 695. 
gracile Koch. 696. 
‚racile Sm. 695. 
latifolium Hoppe 695. 
polystachyum Zeers. 695. 
polystachyum a Z. 695. 
polystachyum ß. L. 695. 
polystachyum y. L. 696. 
polystachyum ß. Vail- 
lantii Dub. 695. 
pubescens Sm. 695. 
Scheuchzeri Hoppe 696. 
triquetrum Hoppe 695. 
vaginatum L. 695. 
Vaillantii Poit. 695. 
vulgare Pers. 695. 


Schur. Enum. plant. Transs. 


elongatum Zöchb. 60. 
inodorum Jechb. 60. 
obtusangulum Zchb. 60 
Pollichii Schimpr. 60. 


Ervilia Link. Schur 170. 


cassubica Schur A471. 
Orobus Schur 171. 
pisiformis Schur 170. 
sativa Link. 170. 
sylvatica Schur 170. 
tetrasperma Schur AT1. 


BrvumerssAi% 


cassubicum Peterm. 171. 
Ervilia Z. 170. 

hirsutum Z. 171. 

Lens Z. 171. 
monanthos Zerchenf. AT1. 
monanthos Z. 171. 
nigricans Koch. 171. 
pilosissimum Sehur AT2. 
tetraspermum Z. 171. 
uniflorum Ten. 171. 


Eryngium Z. 246. 


amethystinum ZL. 246. 
campestre L. 246. 
planum L. 246. 


Erysimum Z. 55. 


Andrzejowskianum Bess. 
96. 
Alliaria L. 55. 


cuspidatum DC. 58. 
Ozetzianum Schur 57. 
diffusum Zhrh. Bing. 55. 
diffusum M. Bieb. 56. 
elatum Sehur 58. 
Fussianum Schur 58. 
hieracifolium Z. 55. 
hieracifolium Jacg. 57. 
lanceolatum Kehl. 57. 
linariaefohium Tseh. 56. 
longisiliquosum Zechb. 55. 
Marschallianum Andrz. 
58. 
odoratum Dmg. 56. 
odoratum Zhrh. 57: 
odoratum Zechb. 57. 
odoratum f. dentatum 
Koch. 57. 
odoratum Transsilv. 58. 
ochroleuecum DC. 56. 
officinale Scop. 54. 
orientale R. Dr. 58. 
platyphyllum Scehur 56. 
pumilum Gaud. 56. 
repandum Z. 55. 
rhaetieum DC. 56. 
strietum Gaertn. 55. 
sylvaticum M. Bieb. 58. 
transsilvanieum Schur 57. 
virgatum Zeoth. 55. 


58 


914 


ErysimumWittmanni Zav.Euphorbia coralloides 


Erythraea Reichard.45A. 
angustifolia Wallr. 454. 
ß: tenuitlora Wahlb. 454. 


Centaureum Pers. 254. 

a. subcapitata. 

b. alpina. 

c. albıflora. 
compressa Hayne 454. 
emarginata Zechb. 455. 
Gerardi Bing. 45%. 
inaperta Schlecht. 454. 
linarifolia Pers. 454. 
littoralis Fries. 454. 
pulchella Fries. 454. 
ramosissima Pers. 454. 

a. constricta. 

b. emarginata. 

ce. minutissima. 
sparsiflora Schur 455. 
tenuiflora Lk. 455. 
variabilis Schur 454. 

Erythronium L. 663. 
Dens eanis L. 663. 

a. Toseum. 

b. purpureum. 

c. niveum. 

d. tetragonum. 
latifolium Schur 663. 

Euelidium &. Br. 72. 
syriacum 2. Dr. 72. 
Eupatorium Z. 301. 
cannabinum Z. 301. 

a. albiflorum. 

b. simplieifolium. 


EUPHORBIACEAE 


Juss. 59. 


Euphorbia Z. 591. 
acuminata Lam. 599. 
agraria Doiss. 598. 
agraria M. Dieb. 598. 
agrorum Willd. 596. 
ambigua W. Kitt. 592. 
amygdaloides Z. 595. 

a. collina. 
amygdaloides ß. Schur 


595. 


angulata Jacg. 592. 
arvensis Schleich. 599. 
Cajogala Ehrh. 594. 
canescens L. 591. 
carniolica Jacg. 592. 
Chamaesyce Dmg. 591. 
Chamaesyce L. 591. 

a. villoso-pilosa. 

b. glabra. 

c. pilosa. 
collina Willd. 595. 


L. 594. 
costata Schur 594. 
Cyparissias L. 595. 
a. purpurato-picta. 
b. pinifolia. 
c. serotina. 
Cyparissias var. Schur 
595. 
diffiusa Jaeg. 599. 
distineta Schur 594. 
dubia Dierb. 592. 
duleis Zechb. 593. 
duleis L. 592. 
a. purpurata. 
duleis y. ambigua Maly 
592. 
epithymoides L. 593. 
a. macrocarpa. 
epithymoides var. Schur 
593. 
Esula M. .Bieb. 598. 
Esula L. 596. 
a. angustifolia. 
b. parvifolia. 
c. subracemosa. 
d. paradoxa. 
Esula Pollich. 594. 
Esula d. latifolia Ledeb. 
596. 
pubescens 
Grisb. 596. 
Esulo-Cyparissias Schur 
596. 
Esulo-lueida Andrä 599. 
Esulo-salieifolia Neelrch. 
596. 


Esula var. 


exigua ZL. 599. 

a. acutifolia. 

b. piloso-villosa. 

c. trieuspidata. 
exigua Jacg. 599. 
exigua y. Lois. 599. 
exigua Pf. retusa Zeoth. 

599, 
exigua ß. truncata Koch 

599. 
expansa Janka 592. 
falcata L. 599. 
falcata minor Koch 599. 
fragifera Schur 593. 
Gerardiana Jacg. 594. 
glareosa Pall. 595. 
helioscopia L. 593. 

a. transsilvanica. 
hyberna Lep. 592. 
incana Schur 597. 
Lathyris Z. 600. 
linariaefolia L. 594. 


Euphorbia 


lingulata 
Heuff. 593. 
literata Jaeg. 592. 
lucida W. Kit. 599. 
lucida v. latifolia Koch. 
= 599. 
micrantha Maly 592. 
mierantha Steph. 592. 
mollis Gmel. 59%. 
multicaulis Thuill. 595. 
multiformis Schur 593. 
multiformis var. f. Schur 

. 594. 

nieacensis All. 595. 

a. pannonica. 
nicaeensis leiocarpaMaly 

595. 

trichocarpa 

Maly 595. 
nitens Trev. 598. 
obseura Lois. 599. 
obtusifolia Schur 597. 
oleaefolia Gouan. 595. 
pannonica ZHlost. 595. 
palustri-procera Schur. 
594. 


nicaeensis 


palustris Z. 593. 
Paralias 8. @. Gmel. 594. 
paradoxa Schur 596. 
Peplus Z. 599. 

pilosa Z. 594. 

pilosa Roch. 594. 
pinifolia Zam. 595. 
platyphylla Koch. 591. 
platyphylios Z. 591. 

a. glabra. 

b. pilosa. 
platyphylla ß. literata 

Koch. 592. 

procera M. Bieb. 593. 

. leiocarpa. 

. euvillosa. 

. trichocarpa. 

. lasiocarpa. 

. eupilosa. 

. subeordata. 

g. costata, 

h. Pseudo-palustris. 
procera Zechb. 594. 
procera Schur 594. 
Pseudo-Esula Schur 595. 
Pseudo-lucida Schur 598. 

a. linearis. 

b. brevifolia. 
pulverulenta. Kit. 595. 
purpurata Thuill. 592. 
racemosa Schur 596. 
retusa Zechb. 599. 
riparia Schur 596. 


mo mo co'd& 


Euphorbia rubra DC. 
599. 
salicifolia Host. 597. 

a. legititima. 

b. Pseudo-salicifolha. 
salicifolia Zoch. 596. 
salieifolia W. Kit. 597. 
saxatilis Jaeg. 599. 
segetalis Z. 599. 
segetalis Pall. 598. 
segetalis var. a. Bmg.598. 
serotina Host. 595. 
solisequa Zechb. 592. 
stenophylla Schur 595. 
strieta L. 592. 
subcordata Schur 594. 
sylvatica Jaeg. 598. 
sylvatica Z. 595. 
thyrsiflora Grisb. 598. 
Tomasiana Schur 598. 
trieuspidata Zap. 599. 
tristis Dess. 596. 
transsilvanica Schur 597. 
uralensis Z?sch. 598. 
verrucosa Jacq. 593. 
virgata W. Kit. 598. 

a. angustissima. 

b. Pseudo-virgata. 
virgata g. uralensis Ldb. 

598. 
latifolia 
Schur 598. 


virgata var. 


Faba Tournef. 170. 
equina (Zechb.) 170. 
vulgaris DC. 170. 

Fagopyrum Tournef. 

582. 
dentatum Mönch. 582. 
dumetorum Denningh. 

588. 
eseulentum Mönch. 582. 
tataricum Gaert. 582. 

Fagus L. 604. 

Castanea ZL. 604. 
sylvatica Z. 604. 

Falcaria Host. 248. 
Rivini ost. 248. 

Farsetia R. Brown. 64. 
incana R. Br. 64. 

a. viridis. 
Fedia auricula ß. dasy- 
carpa Jechb. 292. 
carinata Fl. 292. 
coronata Vahl. 291. 


I 


\ 


Euphorbiıavireato-Esula 
} g 


Schur 598. 
virgato-lucida Schur 599. 
villosa W. Kit. 594. 
villosa Willd. 594. 

Euphrasia Z. 509. 
alpma DO. 509. 
alpina Lam. 509. 
caerulea Tausch. 510. 
Coris Orntz. 511. 
latıfolia Schur 510. 
lutea Z. 511. 
mierantha Zechb. 510. 
mierantha ramosissima 

Schur 510. 
minima Schleich. 509. 
nemorosa Zechb. 510. 
nemor. ß. pectinata Koch 

510. 
nemor. ß. pectinata Zöchb. 

510. 
offieinalis ZJayne 510. 
oflieinalis Z. 510. 
offiecnalis Fl. dan. 510. 
offic. alpestris Koch 510. 


offic. alpestris Wim. 510. 
offic. d. minima Ledeb. 
509. 
offic. ß. nemorosa Zechb. 
510. 
office. var. pratensis Fries. 


510. 


FE. 


Fedia dasycarpa Stev. 292. 
dentata Vahl. Bing. 291. 
dentata ß. Fl. dan. 292. 
eriocarpa Fl. dan. 291. 
Locusta Rehb. 291. 
mierocarpa Vis. 291. 
Morisonii Spr. 292. 
olitoria Gartn. 291. 
olitoria Vahl. 291. 
puberula Dert. 291. 
rugulosa Stev. 291. 
striata Stiev. 221. 


Ferula L. 263. 
Ferulago L. 263. 
Ferulago ß. commutata 
Roch. 263. 
galbanifera Koch 263. 
microphylla M. Bieb. 
263. 
ruthenica Spr. 264. 
Sadleriana Ledeb. 263. 
sibirica Sadler. 263. 


915 


Euphrasia officin. var. 
strieta Whlbg. 510. 
Odontites L. 511. 
Odontites ß. ZL. 511. 
pratensis Scheuchz. 510. 
a. minor alpina. 
pratensis Schur 510. 
prat. ß.latifolia Zechb.510. 
Rostkowiana Hayne 510. 
Rostkowiana Zechb. 510. 
rubra Dmg. 510. 
salisburgensis Funk. 509. 
saxatilis Schur 510. 
seretina Lam. 511. 
strieta Host. 510. 
subalpina Schur 510. 
verna Bellard. 511. 
Euxolus viridis Mogu- Tand 
566. 
EVONYMEAE DC. 141. 
Evonymus Z. 141. 


europaeus Z. 141. 
europ. ß. Z. 141. 
latifolius Scop. 141. 
verrucosus Scop. 141. 
a. minor. 
b. laevis. 


vulgaris ß. Lam. 14. 


Exaxum filiforme Willd. 
455. 


Ferulasylvatica Dess.263, 
Ferulago Koch 263. 
galbanifera Koch 263. 
sylvatica Zechb. 263. 
Festuca Z. 783. 
acuminata Gaud. 795. 
adscendens Zetz. 813. 
alpestris Ze. S. 795. 
alpestr. minima Schur 
795. 
alpina Host. 795. 
alpina Lerchenf. 7196. 
alpina Sut. 785. 
a. pallida. 
b. vivipara. 
alpina Sturm. 783. 
alpına brevifolia Schur 
787. 
amethystina Dmg. 791. 
amethystina Zlost. 789. 
a. subaristata. 
arctica Schur 799. 


58 * 


916 


Festuca arenaria Osbeck. 
7193. 
arundinacea Schreb. 798. 

a. obtusiflora. 

b. mucronata. 

c. subaristata. 

d. aristata. 
aspera M. K. 793. 
aurata Gaud. 784. 
australis Schur 798. 
baltica Hohm. 793. 
barbata Schrank. 793. 
Baumgarteniana Schur 

7187. 
bromoides L. 783. 
caerules DC. 782. 
eaerulans Schur 789. 
calmarıa Host. 79T. 
calmaria ß. Hock. 7197. 
canescens Schur 788. 
capillata Lam. 785. 
carpatica Ditr. 796. 
cinereas DC. 793. 
cinerea Vill. 788. 
colorata Schur 788. 
eristata Fell. 747. 
decidua Sm. 797. 
decumbens ZL. 764. 
distans Kunth. 779. 
Drymeja M. K. 797. 

a. fagetina. 
dumetorum 7. 793. 
dumetorum Bafn. 793. 
dumetorum Roth. 791. 
dura Ding. 788. 
dura Host. 788. 
dura Vaell. 783. 
duriuscula Z. 787. 

. alpina. 

. strieta. 

. subhirsuta. 

. hirsuta. 

. elata. 

canescens. 

. dura. 

duriuscula ZL. 744. 

duriuscula y. Schur 788. 

duriuseula s. Schur 789. 

duriuseula longifol. Schur 

788. 

duriuscula dumetorum 

Schur 788. 


nRbomeozP» 


duriuscula laevigata 
Gaud. 79. 
duriuscula sylvatica 


Schur 7187. 
elatior Z. 799. 
a. alpina, variegata. 
b. mucronata. 


ec. macrostachys. 
elatior Host. 798. 
Eskiıa Ram. 795. 
Eskia Rchb. 795. 
exaltata Presl. 797. 
fagetina Schur 797. 
filifolia Schur 785. 
flaccida Schur 792. 

a. flavo-aurea. 
flavescens Bell. 795. 


flavescens a. Gaud. 795. 


fluitans L. 780. 
fluitans ß. loliacea Fuds. 


813. 


gigantea Vell. 797. 

a. subtriflora. 

b. uliginosa. 
glaberrima Schur 791. 
glauca Schrad. 791. 

a. curvula. 

b. rupicola. 

c. Hallerioides. 
glauca f. vaginata Dil. 

Kgs191. 
glaucescens Zroth. 751. 
gracilis Münch. 799. 
guestphalica Schur 790. 
Halleri All. 783. 

a. Scabra. 

b. rigidifolia. 

c. aurata, pallescens 
Halleri (AU.) Host. 787. 
Halleri racemosa Schur 

184. 
Hallerioides Schur 791. 
heterophylla Zam. 791. 

a. homophylla. 

b. sordido-violacea. 
c. prorepens alpina. 
heterophylla var. Koch 

192. 
heterophylla inarmata 
Schur 7192. 
setifolia 
Schur 7192. 
heterophylla c. alpina 

Schur 7192. 
hirsuta Dmg. 787. 
inarmata Schur 792. 
inermis DE. 805. 
iniopoda Schur 793. 
Kirelowii Steud. 784. 
laevigata Olairv. 79. 
latifolia Host. 799. 
laxa Host. 796. 
leucantha Schur 788. 
Leysseri Mönch. 805. 
livida Schur 787. 
loliacea Huds. 813. 


heterophylla 


Festuca lucorum 


Schur 

797. 
maritima (©. Koch 780. 
megaphylia Schur 789. 
minor Schur 795. 
montana Zöchb. 797. 
montana Sav:. 79%. 
montana Sternb. 769. 
Myurus ZL. 783. 
nemorum Leyss. 791. 
nigricans Lam. 792. 
nigricans Schleich. 792. 
nutans Wahlbg. 196. 
oligosantha Schur 784. 
oryzetorum Pollin. 798. 
ovina L. 786. 

a. villosa Bimg. 

b. vivipara Bmg. 

e. mierantha. 

d. caesio-viridis. 

e. sabulosa. 

f. erubescens. 

g. montana, saxatilis. 

h. calecicola. 

i. subalpina. 

k. livida. 

l. praticola. 
ovina Schrad. 787. 
ovina var. Spr. 783. 
ovina ß. tenuifolia M.K. 

7185. 
ovina var. «&. Koch 785. 
ovina ß. Koch 785. 
ovina y. Koch 784. 
ovina d. Koch 788. 
ovina duriuscula Koch 
are 
ovina n. Koch 789. 
ovina &. glauca Koch 791. 
ovina Ö. vaginata Koch 
791. 
ovina s. vaginata Ledeb. 
791. 
pallens Host. 79. 
pallida Gaud. 784. 
paludosa Gaud. 785. 
pannonica Wulf. 789. 
phalaroides Lam. 782. 
Phoenix Thuill. 813. 
pilosa Hall. fil. 795. 

a. stramineo-flava. 
pinnata ZL. 799. 
poaeformis Host. 795. 
pratensis Huds. 799. 
Pseudo-dura Steud. 789. 
Pseudo-dura Schur 789. 
Pseudo-laxa Schur 796. 
Pseudo-Myurus sSoyer. 

183. 


Festuca Pseudo-Myurus|Festuca valesiaca Schleich. 
©. Koch 783. 7188. 
Pseudo-nemorum Schur 
7194. 
Pseudo-nutans Sekur796. 
Pseudo-rubra Schur 794. 
a. subhomophylla. 
pulchra Schur 785. 
pumila Will. 795. 
rhaetica Sut. 795. 
rigurosa Schur 791. 
rubra Gaud. 792. 
rubra L. 793. 


a. lasiantha. 
varia Haenke 795. 

a. rigidifolia. 
varia y. crassifolia Koch 

195. 

varia pallida Dmg. 795. 
varia d. Bl. Fg. 7195. 
varia ß.ety. Bl. Fg. 795. 
villosa Schweig. 793. 
violacea Dellard. 796. 
violacea Gaud. 78%. 


a. riparia. a. filifolia. 

b. dumetorum. b. firmior. 

c. arenosa. vulpioides Schur 79%. 

d. uliginosa. xanthica R. S. 795. 

e. pratensis. Fisarıa Dill. 13. 

f. angustifolia. ealthaefolia Zöchb. 13. 

g. latitolia. intermedia Schur 13. 

h. alpigena. nudicaulls A. Kerner 14. 
i. geniculata. ranunculoides Zoth. 13. 
k. multillora. transsilvanica Schur 14. 


l. montana. Ficus Z. 602. 
rubra ß. villosa Koch 793.| Carica L. 602. 
rubro-heterophyll. Schur\Filago Z. 317. 
792.| acaulis Krock. 320. 
rupestris Host. 791. angustifolia Schur 318. 
saxatilis Schur 79. a. gracilis. 
Scheuchzeriformis Schur arvensis Z. 318. 
796. a. gracillima. 
arvensis Wahlenb. 318. 
gallica Z. 318. 
germanica L. 317. 
y.pyramidata Koch317. 
Leontopodium ZL. 320. 
minima Fries. 318. 
montana DC, 318. 
montana Fl. dan. 318. 
montano-arvensis Schur 
318. 
pyramidata ZL. 317. 
Fimbristylis Rich. 694. 
Michelianus Rich. 694. 
Foeniculum Hoffm. 256. 
offiecinale All. 256. 
vulgare Goaertn. 256. 
Fragaria L. 186. 
alpina Duh. 186. 
chiloensis Ehrh. 18T. 
collina Ehrh. 186. 
a. alpina. 
b. flagellifera. 
longius petiolata Schur 
167. 
eflagellis Duham. 186. 
elatior Ehrh. 186. 
srandiflora Zhrh. 187. 
Hagenbachiana Lang. 186. 


sciaphila Schur 787. 
sciuroides © Koch 783. 
serotina L. 782. 
spadicea Mönch. 798. 
spadicea L. 798. 
spadicea f. nemorum 
Pollin. 796. 
speciosa Schleich. 805. 
spectabilis Jan. 796. 
strieta Host. 787. 
subracemosa Schur 785. 
subulata Dong. 798. 
supina Schur 784. 
a. strigosa. 
sylvatica Host. Bmy.197. 
sylvatica Huds. 799. 
sylvatica Poll. 797. 
sylvatica Sternb. 797. 
sylvatica Vell. 797. 
tenuifolia Siebth. 585. 
thalassıa Kunth. 780. 
triflora Engl. B. 798. 
trinervia Schrad. 797. 
transsilvanica Schur 795. 
turfosa Schur 7193. 
uliginosa Schur 798. 
vaginala Kit. 791. 
vaginata Willd. 791. 


917 


Schur 
186. 
scabra Duham. 186. 
semperflorens Duch. 186. 
sterilis Z. 187. 
vesca L. 186. 

n. crenata. 

b. eflagellis. 
vesca hiemalis Schur 

186. 
vesca var. y. L. 186. 
vesca ß. pratensis L. 

186. 
virgineana Zhrh. 187. 

Frangula Tournef. 142. 
rupestris Schur 142. 
vulgaris Aechb. 142. 

a. alpestris. 
FRAXINEAE Schur 452. 
Fraxinus Z. 452. 

aurea Willd. 452. 
excelsior L. 452. 

a. obovata. 

b. simplieifolia. 
florifera Scop. 452. 
heterophylla Vahl. 452. 
Ornus ZL. 402. 
oxycarpa Willd. 452. 
oxyphylla M. Bieb. 452. 
paniculata Mill. 452. 
rotundifolla Ast. 452. 
simplieifolia Willd. 452. 

Fragariastrum Schur 

187. 


Fragaria media 


album Schur 187. 
caulescens Schur 188. 
Clusianum Sehur 187. 
mieranthum Schur 187. 
petiolatum Schur 188. 
sterile Schur 18T. 
Bra 6 
involuerata Heuff. 662. 
Meleagris Z. 662. 
montana Hoppe 661. 
orientalis Adam. 662. 
pyrenaica Host. 661. 
racemosa a. minor Schult. 
662. 
tenella M. Bieb. 661. 
EFEUMARIACEBAE 37. 
Fumaria ZL. 38. 
carinata Schur 33. 
deflexa Heuff. 38. 
macrosepala Schur 38. 
media Loisl. 38. 
mucronulata Schur 38. 
ofieinalis Z. 38. 
parviflora Lam. 39. 
transsilvanica Schur 38. 


918 


Fumaria Vaillantii Zoisl.|Fussia Schur 754. 


38. 
Wirtgeni Koch 38. 


Gagea Salisb. 665. 
arvensis Schult. 666. 
a. bulbifera. 
b. subcaulescens. 
c. monantha. 
arvensis a. Schur 666. 
Baumgarteniana Schur 667. 
bohemica Schult. 666. 
bohemica Schur 666. 
fistuloso - minima Schur 
666. 
fistulosa Zchb. 666. 
hybrida Schur 666. 
intermedia Schleich. 666. 
Liottardi Schult. 666. 
lutea Schult. 667. 
a. gracillima. 
b. maxima. 
ec. simplex. 
minima Schult. 666. 
pusilla Schult. 667. 
pusillo- arvensis Schur 
666. 
pratensis Zöchb. 665. 
pratensis y R. S. 665. 
saxatilis Koch 666. 
Schreberi Rchb. 665. 
spathacea Schult. 666. 
stenopetala ß. pratens. 
Koch 665. 
stenopetala Zöchb. 665. 
stenopet. a. grandiflora 
Schur 665. 
transsilvanica Schur 667. 
Galanthus Z. 658. 
montana Schur 658. 
nivalis Z. 658. 
Galasia Cass. 363. 
villosa Cass. 363. 
Galatella Cass. 304. 
cana Nees. 304. 
inseulpta Nees. 304. 
punctata Cass. Nees. 304. 
punctata y.insculpta DC. 
302. 
punctata a. grandiflora 
Ledeb, 304. 
villosa Zehb. 303. 
Galeoa Z. ı61. 
offieinalis Z, 161. 
Galeobdolon Huds. 534. 


capillaris Schur 75&. 
a. elegantissima. 


G. 


Fussia caryohyllea Schur 
154. 
praecox Schur 754. 


Galeobdolon luteum IGaleopsis Walterina 


Huds. 534. 
Galinsoga Ruiz. et Pav. 


a. minus. 
b. majus, 

vulgare Pers. 534. 
Galeopsis ZL. 536. 
acuminata Zechb. 537. 
angustifolia Zloffm. 536. 

a. micrantha, 
bifida Dönningh. 537. 

a. subalpina. 
cannabina Gmel. 537. 
cannabina Pollich. 537. 
cannabina Roth. 537. 
canescens Schult. 536. 
dubia ZLeers. 536. 
Galeobdolon Z. 534. 
grandiflora Dluf. 536. 
grandifiora M. Bieb. 536. 
erandillora Roth. 536. 
intermedia Will. 536. 
Ladanum Z. 536. 

a. parviflora. 
Ladanum Sturm 536. 


Ladan. f. angustifolia 
Wimm. 536. 

Lad. ö. angustifolia Koch 
536. 

Lad. ß. canescens Zchb. 
536. 


latifolia Hofm. 536. 
ochroleuca Lam. 536. 
parvifllora Dmg. 536. 
parviflora Lam. 536. 
prostrata Will. 536. 
pubescens Dess. 537. 

a. setosa, 
segetum Zeich. 536. 
speciosa Mill. 537. 
subalpina Schur 537. 
Tetrahit Fl. dan. 537. 
Tetrahit Z. 537. 
Tetrahit ß. 2. 537. 
Tetrahit d. grandiflora 

Ledeb. 537. 
versicolor Curt. 537. 

a. subalpina. 
versicolor Spenn. 537. 
versicolor ß. subalpina 

Schur 537. 
villosa Zuds. 536. 


Scehlechtd. 537. 


316. 

parviflora Cav. 316. 

quinqueradiata Ruiz. et 

Pav.), 316. 
Galium Z. 278. 

agreste Wallr. 279. 

a. echinospermum 

Wallr. 279. 

b. leiospermum Wallr. 

279. 

alpestre BR. $. 236. 

alpestre Schur 286. 

alpinum Schur 288. 

anglicum FZuds. 279. 

a. litigiosum Koch 299. 
anisophyllum Will. 286. 
Aparine L. 279. 

a. vernale. 

b. caleicolum. 
Aparine y. supinum Koch 

279. 

Aparine ß. Vaillantii 

Koch 278. 

ariıstatum Gaud. 283. 

aristatum Z. 283. 

a. scabriusculum Koch 

283. 
scabrum Griseb. 

283. 
asperum Schreb. 286. 
austriacum Jacg. 286. 
Bauhini Zöchb. 287. 
Bielzii Schur 385. 
Boccone Willd. 286. 
boreale L. 280. 

a. hyssopifolium. 

b. Pseudo-rubioides. 
capillipes Zechb. 282. 
vaucasicum Lag. 281. 
chersonense R. S. 287. 
einereum All. 284. 
corrudaefolium Vill. 284. 
Cruciata Seop. 287. 

a. hirsutum Led. 287. 

ß.chersonense D 0.287. 
glaucum 'Z. 277. 

Halleri R. S, 288. 
hereynieum Weig. 287. 


var. 


Galium hirsutum At. 284. 


hispidum Roth. 279. 
hypnoides Vill. 287. 
infestum W. Kit. 378. 
iusubricum Gaud. 285. 
intermedium Scehult. 283. 
a. subareticum. 
Kitaibelianum 2. S. 289. 
laeve Thuzill. 286. 
laevioatum ZL. 283. 
linifoium Zam. 282. 
litigiosum DC. 279. 
lueidum All. 284. 
a. glabrum. 
b. stenophyllum. 
c. pilosum. 
d. pubescens. 
e. petrosum. 
f. einereum. 
lueidum ß. Koch 284. 
montanum Dmg. 286. 
montanum Puds. 287. 
montanum Vall. 236. 
minutillorum Drot. 979. 
Mollugoe Z. 285. 
a. glabrum, 
b. pilosulum. 
ec. Iinundatum. 
d. angustatum. 
e. alpicolum. 
f. rupicolum. 
g. fragrans. 
Mollugo ß lucidum Coss. 
et Germ. 283%. 
Mollugini-verum Sehur 
38, 
multicaule Wallr. 286. 
v. eriophyllum Wallr. 
286. 
v. polyphyllum Wallr. 
286. 
nitidulum Thuill. 286. 
nitidum Sechur 282. 
nitidum Willd. 232. 
ochroleuco - capillipes 
Schur 282. 
ochrolewum Kit. 281. 


Galium pedemontanum 
All. 288. 
petraeum Schur 234. 
a. ramosissimunm. 
b. vestitum. 


petrosum Schur 284. 


polymorphum a. latifo- 
lium Anaf. 283. 


Pseudo - aristatum Schur 
2382. 

Pseudo -cinereum Schur 
285. 


Pseudo-verum Schur 381. 


pubescens Schrad. 284. 
pubescens Schur 284. 
pumilum Zam. 286. 


pumilum var. a. c. Schur 
287. 


pumilum £. hirtellum 


Gaud. 287. 
pumilum y. nitidum Neilr. 
286. 


pumilum Ö. pubescens 


11.0.5281. 


purpureum Z. 282. 
pusillum Z. 287. 
rotundifolium Z. 280, 
rubioides Z. 280. 
rubrum Z. 280. 
ruthenicum Willd. 281. 
saccharatum AU. 2379. 
saxatile Z. 287. 
scabrum Pers. 286. 
Schultesi Vest. 283. 
spurium Z. 279. 
spurium Zoth. 278. 


stenophyllum Schur 283. 


supinum Lam. 2836. 
sylvaticum Z. 283. 
a. alpinum. 
b. pubescens. 


ce. latifolium Schur 283. 


sylvestre ‚Poll. 285. 
a. supinum. 
b. scabricaule. 


var. 3. Boceone Gaud. 
286. 


919 


Galium sylvestr. vulga- 


tum Gand. 286. 
tenerrimum Schur 279. 
tenue Vill. 286. 
tenuifolium AU, 284. 
tenuifolium Wulf. 284. 
transsilvanicum Schur 283. 
trichophyllum All. 286. 
trieorne With. 278. 
tyrolense Willd. 285. 
uliginosum L. 280. 

a. subalpinum. 
umbellatum a. ß. Lam. 
286. 
Vaillantii Bmg. 287. 
Vaillantii DO. 279. 
Valantia Wigg. 278. 
vernum Scop. 238. 
verosimile R. S. 287. 
verrucosum E. BD. 279. 
verum L. 281. 
a. asparagifolium. 
b. spieulifolium. 
c. canescens. 
d. albiflorum. 
e. pallidiflorum. 
f. Wulfenianum. 
verum ß. lasiocarpum 
Ledeb. 281. 
verum var. rosmarinifo- 

lium Dunge 281. 
verum trachycarpum 

DC. 231. 
Wulfenianum Schur 281. 


Gastridium P. B.738. 


australe /. Deauv. 738. 
lendigerum Gaud. 738. 


Gatyona Cass. 373. 


Dioscorides Zchb. 373. 
globifera (ass. 373. 


Gaudenia tenuis Trin. 757. 
Gaya Gaud. 259. 


multicaulis Schur 259. 
simplex Gaud. 259. 

a. nana. 

b. elata. 

c. multicaulis. 


GENISTEAE Koch 143. 


var. a. ß. Koch 286. 
Genista Z, 443. 


ochroleueum Wulf. 281. 
var. 2. alpestre Gaud. 


pallidilorum Schur 281. 


papillosum #Teuff. 283. 286.| alpicola Schur 145. 
palustre Z. 280. var. 1. glabrum Schrad.| axanthica Griseb. 144. 
a. glabrum. 286.| campestris Janka 146. 


dilusa Willd. 143. 
elata a. Spach. 144. 


var.y. hirtum Koch 286. 
v.3. pubescens Schrad. 


b. scabrum. 
e. minus. 


d. majus. 286.) elatior Koch 144. 
parisiense Z. 279. var. 4. supinum Gaud.| frutescens Syll. 144. 
parisiense Boch. 279. 286.| genuensis Pers. Viv. 144. 
parisiense Schur 279. var. Ö. supinum Gaud.| germanica L. 146. 

a. trichospermum. 286.| incubacea Schur 145. 


920 


Genistalasiocarpa Spach.|Gentiana bavarica L. 458.|Gentiana pannonlca Scop. 


146. 
leptophylla Spach. 144. 
Iydia Boiss. 144. 
ovata W. Kit. 146. 

a. transsilvanica. 

ovata angustifolia Schur 
146 

ovat.nemorosa Schur 146. 

patula M. Bieb. 145. 

pilosa Lerchenfeld 144. 

pilosa L. 144. 

procumbens W. Kit. 143. 

a. microphylla. 

b. macrophylla. 
radiata Scop. 146. 
rupestris Schur 145. 
sagittalis Z. 146. 
scariosa Viv. 144. 
scoparia Lam. 143. 
sericea Wulf. 144. 
sibirica Zechb. 144. 
subsecunda Schur 144. 
tetragona Bess. 146. 
tinetoria L. 145. 

a. vulgaris. 

b. angustata. 

ce. latifolia. 

d. collina. 
tinct. oligosperma Andrä 

146. 
triangularis Fuss. 1%4. 
triangularis Willd. 144. 
triquetra W. Kit. A44. 
transsilvanica Schur 144. 


rotundifolia 
Koch 458. 
brachyphylla Vell, 458. 
campestris L. 460. 
campestris Pall. 461. 
canıpestri - germanica 
Gris. 461. 
Centaurium L. 454. 
chloraefolia Nees 461. 
a. atrovirens. 
eiliata Z. 460. 
eruciata L. 457. 
depresse Schur 457. 
discolor Hoffmsg. 459. 
exeisa Presl. 458. 
a. straminea. 
b. minor. 
fibriseineta Schur 457. 
Ailiformis L. 455. 
flava Mey. 461. 
flavescens Schur 461. 
frigida Aaenke 458. 
germanica Willd. 461. 
a. albiflora. 
b. uniflora. 
germ. y. praecox Griseb. 
460. 
glacialis Abr. Thom. 460. 
gracilis Nees 461. 
grandillora Lam. 458. 
imbricata Fröl. 459. 
imbricata Schleich. 458. 
Koenigii Gunn. 460. 
lancifolia Dess. 461. 


bavar. ß. 


456. 
perfoliata L. 454. - 
phlogifolia Schott. 457. 
Pneumonanthe Z. 457. 

a. transsilvanica. 
Pneumonanthe frigida 
Schm. 458. 
pneumonanthoides Schur 

451. 
pratensis Fröl. 461. 
prostrata FHTaenke 459. 
prostrata Wahlenb. 458. 
pulchella Sw. 45%. 
pumila Jaeg. 459. 
punctata L. 456. 
purpurea L. 456. 
pyramidalis Nees. 460. 
rotundifolia Hoppe Schur 

458. 
spathulata Dartl. 460. 
tenella Bert. 460. 
tergloviensis Hacq. 459. 
tetragona Zoth. 460. 
uliginosa Willd. 461. 
uniflora Willd. 461. 
utrieulosa Z. 460. » 
utriculosa Wahlenb. 459. 
verna L. 459. 

a. serrata. 

b. elongata. 
verna Dmg. 459. 
verna arctica DC. 458. 
verna ß. elata Griseb. 

459. 


virgata Willd. 144. lasiopoda Schur 457. vernaß. angulosa ©. Koch 
GENTIANEAE 455. linarifolia Lam. 454. 459. 
Gentiana L. 456. livonica DC. 461. verna y. imbricata D.Fl. 
acaulis L. 458. lutea ZL. 456. 459. 


Geracium Roechb. 376. 
aureum Zechb. 377. 
ehondrilloides Zechb. 376. 
ervalicum Zöchb. 377. 
molle Schur 377. 
praemorsum Jechb. 377. 
paludosum Zechb. 377. 

a. alpinum. 

b. montanum. 
GERANIACEAE 1355. 
Geranium Z. 135. 

Acknerianum Schur 136. 


maritima Poll. 454. 
montana Nees 460. 
nana All. 460. 
nana Wulf. 460. 
nigricans Schur &61. 
nivalis L. 459. 

a. uniflora. 

b. pygmaea. 

c. nana. 

d. erecta. 

e. prostrata. 
nivalis simplex Koch. 459. 


acaulıs a. Z. 458. 
acaulis ß. L. 458. 
acaulıs Will. 458. 
aestiva ®. 5. 459. 
alpina Vill. 458. 
Amarella L. 461. 

a. pauciflora. 

b. uliginosa. 

c. axillaris. 

d. flavescens. 
Amarella Poll. 461. 
Amar. f. depauperata 


Reoch. 460. 
angulosa M. Dieb. 459. 
angustifolia Vell. 458. 
aquatica Zechb. 459. 
asclepiadea L. 457. 
axillaris Zechb. 461. 
axill. ß. sylvestris Bray 

461. 


obtusifolia ß. latifolia 
Schur 461. 
obtusifolia a. pyramıda- 
lıs Sehur 461. 

obtusifolia Welld. 460. 
obtusifolia var. e.d.Schur 
461. 

orbicularis Schur 458. 


alpestre Schur 135. 
aconitifolium Z’ Herit. 136. 
aconitifol. Kotschy 136. 
Baumgartenianum Schur 
138. 
bohemieum Krock. 138. 
bohemieum Z. 137. 
caeruleatum Schur 136. 


Geum Z. 183. 


921 


Geranium eiconium Z. |Geum pyrenaicum Willd.\Glechoma hederacea y. 


139. 184. 
eicutarium a. Z. 139. 
coelestinum Schur 136. 
collinum Steph. 136. 
columbinum ZL. 138. 
dissectum ZL. 138. 

a. furcatum. 
divaricatum Zhrh. 136. 
furecatum Schur 138. 
lueidum L. 138. 
macrorrhizen Z. 135. 
malvaefolium Ding. 138. 
malvaefolium Woahlenb. 

138. 


reptans L. 184. 
rivale Z. 183. 
a. alpinum. 
b. degeneratum, 
rivale ß. hybridum Jacgq. 
183 


rivale-montanum Kittel. 
184. 


robustum Schur 183. 
rubifolium Schur 184. 
strieto-urbanum Schur 

183. 
molle Z, 137. 
napellifolium Schur 136. 
palustre L. 137. 

a. tuberosum. 
phaeum L. 135. 

a. maculatum. 

b. nodosum. 
pimpinellifolium Cav. 139 
pratense L. 136. 

a. subalpinum. 

b. piloso-canescens. 

c. valde pilosum Schur 

137. 


strietum Aöt. 183. 
sudeticum Tausch. 184. 
Tournefortii Zap. 184. 
urbano -rivale ‚Schiede. 
483. 

urbanum Z. 183. 

a. grandifolium. 

vicanum Schur 183. 
Gifolagermanica Zchb. 317. 

vulgaris Cass. 317. 
Githago Desf. 108. 

nicaeensis Schur 108. 

segetum Desf. 108. 
pratense (av. 136. a. albiflora. 
Pseudo - villosum Schur b. macrocalyx. 

137 (809).|Gladıolus Z, 653. 
pusillum ZL. 137. Boucheanus Schlechtend. 

a. axilliflorum. 654. 

b. malvaefolium. communis Dmg. 653. 
purpureum Vell. 138. communis L. 653. 
pyrenaicum Z. 137. communis Wimm. 654. 

a. subvillosum. galiciensis Bess. Schur 653. 
rivulare Will. 136. imbricatus Host. 694. 
Robertianum .Z. 138. imbricatus Z. 653. 

a. purpureum Amg. neglectus Schult. 653. 
rotundifolium L. 138. p;lustris Gaud. 654. 
sanguineum Z. 137. parvitlorus Schur 653. 

a. prostratum. pratensis Alb. Dietr. 654. 
striatum Clairv. 136. rossicus Pers. 653. 
sylvaticum Z. 135. tenuis M. Bieb. 653. 
umbrosum W. Kit. 137.|Glaucium Tournef. 36. 
villosum 7en. 137. eornieulatum Curt. 36. 
villosum Zchb. 137. luteum Scop. 36. 
viscidulum Fries. 138. trieolor Bernh. 36. 

“ Winterli Roth. 138. Glaux ZL. 557. 

maritima D. 557. 
Glechoma Z. 532. 

hederacea L. 532. 


ambiguum Schur 183. 
hybridum Wulf. 183. 
inelinatum Schleich. 184. a. praecox. 
intermedium Bess. 183. b. parviflora. 
intermedium Zhrh. 183. c. reniformis. 
montano -rivale Jechb. d. grandiflora. 

134.) hederacea ß. grandiflora 


montanum Z. 184. Mart. 533. 


pauciflora Ledeb. 533. 

hederacea y. villosa Koch 
533. 

heterophylla Opiz 533. 
hirsuta W. Kit. 533. 

a. maxima. 
intermedia Schrad. 533. 
lamüufolia Sehur 533. 
Marrubiastrum Will. 539. 


rivale-urbanum Zehb.483.|Gleditschia Z. 177. 


horrida Z. 177. 
macrocanthos Willd.177. 
triacanthus Z. 177. 


var. inermis. 


GLOBULARIACEAE 


597. 


Globularia L. 557. 


eordifolia L. 557. 
vulgaris L. 557. 
lyceria R. Brown. "180. 
acuminata Schur 781. 
airoides ZRehb. 778. 
aquatica Wahlenb. 781. 
Baumgarteniana Schur 781. 
capillaris Schur 779. 
convoluta Fries. 780. 
distans Wahlenb. 7179. 
distans var. c. Schur 780. 
distans d. salina Schur 
780. 
distans octoflora Schur 
780. 
festucaeformis Sehur 780. 
fluitans R. Dr. 780. 
fluitans f. plicata Led. 
781. 
maritima M. Koch 780. 
plicata Fries. 781. 
spectabilis M. K. 781. 
transsilvanica Schur 780. 


Glyeirrhiza L. 161. 


echinata Z. 161. 
glandulifera W. Kit. 161. 


Gnaphalium Z. 318. 


acaule Szeb. 320. 
alpinum Z. 320. 
arenarıum L. 320. 
arvense L. 318. 
carpaticum Wahlbg. 320. 
dioicum ZL. 320. 
erectum Sm. 319. 
fuscatum Scehur 319. 
fusecum Lam. 319. 
fuseum Pers. 319. 
fuscum Scop. 319. 
fuseum Wahlenb. 319. 
gallicum Huds. 318. 
germanieum Huds. 317. 


922 


Gnaphalium Hoppeanum 
Koch 319. 
laevissimum Schur 319. 
Leontopodium Scop. 320. 
luteo-album Z. 318. 
margaritaceum 2. 320. 
minimum Sm. 318. 
montanum Sm. 318. 
montanum Willd. 318. 
norvegieum Gunn. 319. 
nudum Hofm. 319. 
pilulare Wahlenb. 318. 
pilulare 8. nudum DC. 
319. 
pusillum Zaenke 319. 
pusillum Willd. 320. 
pusillum y. fuscum Pers. 
319. 
pusill. 8. fuscum Hartm. 
320. 
pyramidatum Willd. 319. 
supinum Hoppe 319. 
supinum Z. 319. 
a. subacaule. 
supinum Willd. 319. 


supinum ß.pumilum Pers. 


320. 
supinum ß. Wahlbg. 319. 
sylvaticum Z. 319. 
a. pallidum. 


Habenaria Willd. 644. 
albida 2. Brown. 644. 
bifolia $. Brown. 644. 
eucullata Heuff. 646. 
densiflora Schur 645. 
transsilvanica Schur 645. 
viridis R. Brown. 645. 

Hacquetia Neek. 245. 
Epipactis DO. 245. 

Halimocnemis (©. 4. 

Meyer 569. 
triandra Mogu- Tand. 569. 
Valvax ©. A. Meyer 569. 

Halimus Wallr. 578. 
peduneulatus Wallr. 578. 
portulacoides Schur 568. 

Haplophyllum Adr. de 

Juss. 140. 
Biebersteinii Spach. 140. 
Buxbaumii Schur 140. 
linifolium Bluf. et Fin- 
gerh. 140. 
linitelium Schur 140. 
Haynaldia Schur. 807. 


b. subereetum. 
sylvaticum Sm. 319. 
sylvaticum ß. fuscatum 

Wahlenb. 319. 
»liginosum Z. 318. 

a. lasiocarpum. 318. 

y. glabrum Koch 319. 

P. pilulare Koch 318. 

GoodieraR. Brown. 650. 
repens R. Brown. 650. 
Goniolimon dalmaticum 
FJechb. 557. 
tataricum Zechb. 557. . 
Grammitis Swertz. 829. 
Ceterach Sw. 829. 
Grammocarpus Sser.152. 
caeruleus Schur 152. 
procumbens Schur 152. 
Gratiola ZL. 486. 
ofiieinalis Z. 486. 
a. angustissima. 
GRATIOLEAE Benth. 
486. 
GROSSULARIEAE 
DC. 230. 
Günthera elongata Koch 60. 
Gymnadenia. Dr.644. 
albida PRich. 644. 
comigera Zöchb. 644. 
eonopsea FL. Br. 644. 


Haynaldia villosa Schur 
807. 
HEDERACEAER 222. 
Hedera Z. 242. 
Helix ZL. 242. 
quinquefolia L. 242. 


Hedypnois autumnal. Auds.! 


356. 
paludosa Scop. 367. 
Taraxaecı Vill. 357. 
Hebelia allemanica Gimel. 
680. 
collina @mel. 680. 
Hecatonia Schur 12. 
aconitifolia Schur 13. 
a. platanifolia. 
alpestris Schur 13. 
a. subtruncata Schur. 
erenata Schur 13. 
a. orbiculata Scehur. 
b. major. Schur. 
glacialis Schur 12. 
a. albiflora. 
Traunfellneri Schur 13. 


a. alpina. 
b. leucantha. 
c. comigera. 
conops. var. ß. densiflora 
Schur 644. 
conopseo - odoratissima 
Schur 644. 
Frivaldii Hampe 645. 
Frivaldskyana Hampe 
645. 
hybrida Schur 644. 
odoratissima Zeich. 644. 
transsilvanica Schur 644. 
viridis Rich. 645. 
Gymnocline (ass. 331. 
leucocephala Cass. 331. 
macrıphylla Dluf. Fingh. 
331. 
Gymnogramma Ceterach. 
Spr. 829. 
Gypsophila Z. 91. 
arenaria W. Kit. 91. 
fastigiata ZL. 91. 
muralis Z. 91. 
paniculata Z. 91. 
petraea Zechb. 91. 
repens L. 91. 
saxifraga L. 91. 
serolina STayne 91. 
transsilyanica Spr. 91. 


|Hedysarum Z. 168. 
alpinum Jaeg. 169. 
aneustifolium Thom.165. 
arenarıum ‚Kit. 165. 
carpaticum Kt. 165. 
obseurum Z. 165. 
ÖOnobrychis ZL. 165. 
pallidum Schreb. 169. 
'Heleocharis acicularis Koch 
691. 
| atropurpurea Koch. 691. 
: Baeothyrion Schur 691. 
carniolica Koch 691. 
conica Presl. 690. 
multicaulis Koch 690. 
ovata Koch 691. 
palustris Koch 690. 
| uniglumis Koch 69%. 
|Heleochloa Host. 730. 
alopeceursides Host. 730. 
diandra Host. 729. 
schoenoides ost. 730. 
Heleogiton glaucum Zechb. 
692. 


Heleogiton pungens Rechb. 
692. 
Rothii Schur 693. 
triquetrum Zechb. 693. 


Helianthemum Trnf.75. 


alpestre Zöchb. 75. 

a. stipellatum. 

b. obtusatum. 

c. petiolatum. 
canım Dunal. 76. 
Fumani Mill. 75. 
glabellum Schur 75. 
grandiflorum DC. 77. 
heterophyllum Schur 77. 
hirtum Pers. 77. 
italicum Pers. 76. 
laevigatum Schur 77. 
macranthum Schur 75. 
marifelium Dmg. 76. 
obseurum Pers. 76. 
oelandieum Zchb. 76. 
rupicolum Schur 77. 
serpyllifolium Dmg. 77. 
Vineale Pers. 76. 
vulgire Gaertn. 76. 

a. discolor. 

b. coneolor. 
vulgare glabrum Koch 77. 
vulgare grandiflorum 

Koch 717. 
vulgare f. tomentosum 
Bimg. 77. 


vulesare hirsutum Koch76. 


>w 
vulgare ß.obscurum Aöoecl: 


16. 


Helianthus Z. 317. 
aunuus L. 317. 
tuberosus Z. 317. 
Helichrysum DC. 320. 
arenarium DO. 320. 
Heliotriehum planiculme 
Bess. 162. 
Heliosperma Zchb. 106. 
alpestris Schur 106. 
quadrifida Zchb. 106. 
a. pusilla. 
b. edentata. 
Heliotropium ZL. 463. 
europaeum L. 463. 
Helleborus Z. 27. 
atrorubens W. Kit. 27. 
antiquorum Lerchf. 27. 
Baumgarteni Koväts 27. 
Bocconi Ten. 27. 
niger L. 27. 
purpurascens W. Kit. 27. 
a. viridiflorus. 
b. tenuisectus. 
viridis L. 27. 


a. pallidus. 
Helonias anthericoides 
Hoppe 680. 
borealis Willd. 680. 
Helosciadıum Koch. 247. 
nodiflorum Koch. 247. 
repens Koch. 247. 
HEMEROCALLI- 
DEAE R. Brown. 675. 
Hemerocallıs Z. 675. 
fllava L. 675. 
fulva Z. 675. 
Hepatica Dill. 2. 
multiloba Sehur 2. 
transsilvanıca Fuss. 2. 
triloba Chaix. 2. 
Herbichia abrotanifolia 
Zaw. 349. 
Heracleum Z. 267. 
alpinum L. 268. 
angustifelium Z. 268. 
austriacum Z. 268. 


austrlacum roseum Schur 


268. 
elegans Jaecg. 267. 
flavescens Bess. 267. 
longifolium Jaecg. 268. 
palmatum Dmg. 267. 
Panaces ZL. 267. 
Panaces Zchb. 267. 
proteiforme y. elegans 
Orntz. 267. 
s’birieum Z. 267. 
siifolium Zöchb. 268. 
Spondylium ZL. 267. 
transsilvanieum Schur 367. 
Heriteria anthericoides 
Schrank. 679. 
Herminium A. Br. 647. 
Monorchis 2. Brown. 647. 
HERNIARIACEAE 
Schur 222. 
Herniarıa Z. 222. 
glabra L. 222. 
hirsuta L. 222. 
incana Lam. 222. 
incana ß. Ledeb. 222. 
Hesiodia bicolor Mneh. 540. 
montana Dum. 540. 
Hesperis Z. 31. 
alpina Schur 51. 
glabra Schur 51. 
inodora L. 51. 
inodora Dmg. 53. 
Kladnii Schur 51. 
leueantha Scehur 52. 
matronalis Z. 51. 
matronalis glabriusceula 
Schur 51. 


923 


Hesperis matronalis a. 
Ledeb. 51. 
matronalis a.nivea Schur 
52. 
moniliformis Schur 52. 
nivea Dmg. 52. 
oblungifolia Schur 52. 
parviflora Schur 52. 
runcinata W. Kitt. 53. 
sibirieca Z. 51. 
tristis Z. 53. (310.) 
Heuffelia Schur 760. 
bromoides Schur 762. 
compressa Schur 762. 
convoluta Schur 763. 

a. hirsuta. 

b. heterophylla. 
laevigata Schur 761. 
lucida Schur 761. 
planiculmis Schur 762. 
praeusta Schur 762. 
pratensis Schur 762. 

a. subalpina. 

b. racemosa. 
pubescens Schur 760. 

a. sesquiflora. 

b. subracemosa. 

c. pallida. 

d. subtricolor. 

e. glabrescens. 
Scheuchzeri Schur 763. 
sempervirens Schur "163. 
setacea Schur 763. 

Hibiscus Z. 130. 
ternatus Car. 130. 
Trionum Z. 130. 
a. ternatus. 
Trionum ß. ternatus DC. 
130. 
Hieracium Z. 378. 
acutifolium WVill. 380. 
affine T'sch. 398. 
albidum Will. 397. 
alpestre Jacq. 378. 
alpicolum Schleich. 381. 
alpicolum Schur 382. 
alpino-carpaticum Wim. 
397. 
alpino - murorum Neilr. 
397. 
alpinum Z. 396. 

a. pumilum Koch. 

b. pygmaeum frigidum 

e. subglabrum. 
alpinum Willd. 388. 
alp. 5 nigrescens Wim. 

2 397. 
alp. var. y. Koch 396. 
alp. var. e. Koch 397. 


924 


Hieracium alpin. var. c. 
Schur 397. 
alp.ö.sudeticum Koch397. 
ambiguum Schur 336. 
amplexicaule M. Bieb. 
399. 
amplexicaule Z. 396. 
amplexicaule Georgi 398. 
amplexicaule var. f. y. 
Fröl. 396. 
angustifolium Hoppe 381. 
angustifolium Schur 390. 
angustifolium Sturm 331. 
arcticum Schur 39&— 395. 
asperifolium Schur 383. 
asperrimum Schur 299. 
atratum Fries. 397. 
atricapillum Hoppe 396. 
aurantiacum L. 385. 

a. humillimum. 

b. oligocephalum. 

c. flagelliferum. 

d. pumilum. 

e. atrofuscum. 
aurant. var. citrinum 

Schur 386. 
aurant. ß. luteum Koch 
386. 
aurant. var. alpin. Schur 
386. 
aurantiaco - Nestleri 
Schur 386. 
aurantiaco - pratense 
Schur 380. 
aurantiaco - Sabinum 
Schur 386. 
aureum Willd. 377. 
Auricula L. 381. 

a. minimum. 

b. alpicolum. 

c. glabrum. 

d. subeymosum. 
Auricula Willd. 382. 
Auriecula a. alpinum Schur 

381. 
Auricula ß. M. Bieb. 382. 
Aurieula praealtum Döll. 
385. 
Auricula pratense F. 
Schultz. 382. 
Auricula Pilosella Fries. 
381. 
auriculaeforme Fries. 
381. 
australe Fries. 398. 
Bauhini Schult. 382. 
Baumgartenianum Schur 
337. 
Besserianum Spr. 383. 


379. 
bifidum Art. 392. 

a. gracillimum. 

b. elatum. 

ec. petiolatum. 

d. petrophilum. 
bifureum Koch 380. 
bifarcum M. Bieb. 381. 
bifurcum Schur 381. 
bifurcum Sehur 381. 
bifurcum a. ce. d. Schur 

381. 
blattarioides 2. 374. 
boreale Fries. 398. 
boreale hirsutum Zries. 
399. 
boreale humile res 399. 
boreale a. humile Schur 
399. 
boreale ß. lactucaceum 
Gries. 399. 
boreale y. viresc. Gries. 
398° 
boreali - vulgatum Jur. 
398. 
brachiatum Bert. 380. 

a. flagelliferum. 

breviscapım DO. 378. 


breviscapım Gaud. 381. 


bupleuroides Gmel. 387. 
caeruleum Scop. 372. 
caesium Fries. 393. 
cealodon T'sch. 383. 
campestre All. 392. 
carpaticum „Bess. 390. 
carpaticum (.Dess.) 
Wimm. 397. 
cerinthoides Host. 389. 
chondrilloides ZL. 376. 
eibiniensis Schur 299. 
cinereum Schur 331. 
collinum Bess. 381. 
collinum Tausch. 383. 
collino-Pilosella Fries. 


381. 


conyzaefolium Gouan. 
374. 
corymbosum Pers. 398. 
cotoneıfolium Fröl. 397. 
croaticum W. Kit. 3717. 
(sereianum Dmg. 388. 
cydoniaefolium Tausch. 
397. 
cymigerum Jechb. 383. 
cymosum Fröl. 385. 
cymosum L. 385. 
cymosum Pall. 383. 
cymosum Spr. 385. 


Hieracium bicolor Ki.Hieraeceium cymosum 


Vill. 385. 
cymosum Sturm. 384. 
cymos.a. Columnae Zechb. 
385. 
cymosum laxum Mey. 385. 
cymosum ß. longifolium 
Rechb. 383. 
danubiale Poll. 358. 
dentatum Hoppe 388. 
dentieulatum Sm. 397. 
denudatum Zoch. 387. 
discolor Kit. 379. 
dubium Z. 383. 
dubium Sm. 381. 
echioides Schur 385. 
achivides W. Kit. 385. 
a. setigerum. 
eriocaule Schur 39%. 
(2189.) 
eriocaule Schur 395 (2181). 
eriopheion Schur 395. 
eriophorum Schur 395. 
eriophyllum Schur 394. 
eriophylium Schur 388. 
eriophyllum Schleich. 388. 
fallax Willd. 383 (2139.) 
fallax Willd. 384. 
llagellare Dietr. 381. 
flagellare Schur 381. 
flexuosum DO. 388. 
flexuosum Gaud. 389. 
flexuosum W. Kit. 339. 
floccosum Schur 388. 
florentinum All. 384. 
florentinum Willd. 384. 
florent. I. praealtum 
Gaud. 384. 
florent. II. piloselloides 
Gaud. 38%. 
floribundum Wimm. 382. 
foliosum W. Kit. 397. 
furcatum Hoppe 381. 
fureatum Schur 381. 
Fussianum Schur 38%. 
glaciale Lach. 381. 
giabratum Hoppe 388. 
glabrum Kit. 387. 
glaucescens Dess. 383. 
glaucophyllum Schur 386. 
glaueum All. 387. 
glaucum Jechb. 387. 
glaucum Wahlenb. 387. 
grandiflorum All. 374. 
Halleri Vell. 396. 
Hinterhuberianum 
Schultz. Bip. 386. 
hirsutim Schur 399. 
Hoppeanum Schult. 379. 


396. 
hybridum Chaiw. 381. 
hybridum Vill. 397. 
hyoseridifolium Vill.377. 
Jacquini Will. 396. 
incanum Z. 360. 
ineisum Hoppe 392. 
intybaceum Hoppe 396. 
intybaceum Wulf. 397. 
Kladnianum Schur 390. 
Kotschyanum Zieuf. 397. 
Lachenalii @mel. 389. 
lactucaceum Fröl. 399. 
Lactucella Wallr. 387. 
laevigatum Koch. 398. 
lanatum WVill. 396. 
lanigerum Schur 391. 
lanceolatum Tausch. 398. 
lanceolatum Will. 398. 
lasiophyllum Koch 393. 
lasioph. ß. humile Schur 

393. 
lasiophyllum Schur 395. 
Lawsonii Tausch. 398. 
leiocephalum Schur 387. 
leucocephalum Schur379. 
longifoliam Schleich. 389. 
lucorum Schur. 399. 
maculatum Sm. 390. 
molle Jaeg. 377. 
montanum Jacg. 377. 
multiflorum Schleich. 385. 
murorum Engl. B. 393. 
murorum Z. 391. 

a. grandiflorum. 

b. Drymeja. 

c. villosum. 

d. obtusum. 

e. pilosissimun. 

f. scapiferum. 
murorum y. L. 39%. 
murorum pilosissimum Z. 

31. 

murorum y. Pollich. 39%. 
muror. y. polyphyllum 

Neilr. 390. 

muror. rotundatum Koch 


393: 
muror. ß. simplex. Koch 
397. 
muror. II. sylvat. Gaud. 
3%. 


muror. ß.sylvat. L. 391. 
muror. y. villosum Fröl. 
391. 
nemorum Dierb. 398. 
Nestleri Will. 385. 
nigrieans Welld. 397. 


Hieracium humile Jaeq.|Hieracium oblongifolium 


Schur 394. 
oblongifolium Schur 395. 
obscurum Jechb. 384. 
oleraceum Scop. 370. 
pallescens W. Kit. 393. 
pallidum Schmidt. 393. 
pannonicum Jacq. 373. 
pappoleucum YVill. 374. 
Pavichii Heuff. 384. 
Peleterianum Merat. 
peliophyllum Schur 387. 
petrophilum Schur 392. 
petraeum Hoppe 396. 
petrosum Schur. 
petrophilum Schur 392. 
pilocephalum Zk. 389. 
pilosellaeforme Hoppe 
379. 
piloselloides Vill. 384. 
piloselloides Wallr. 383. 
Pilosella L. 378. 
. minimum. 
. microcephalum. 
. concolor. 
. procerum. 
. robustum. 
farinaceum. 
. dicephalum. 
. fagelliflorum. 
macrocephalum. 
Pilosella ö. alpestre 
Schur 378. 
Pilosella . grandifl. Koch 
379. 
Pilosella ß. incanum DO. 
378. 


iR romoacmp 


Pilosella 6. pilosiss. Koch 


3 
Pilosella var. a. Bmg. 379. 
Pilosella - aurantiacum 
Neilr. 379. 
Pilosella - pratense F. 
Schultz. 381. 
pleiocephalum Ambr. 380. 
pleiophyllum Schur 394. 

b. eriophyllum. 

b. oblongifolium. 

c. subaphyllum. 

d. lasiophyllum. 
pleiophyllum Schur 394. 
pleiophyllum Schur 395. 
plumosum Schur 388. 
polyeladon. Jur. 898. 
polyeladon Schur 381. 
polyphyllum Schleh. 389. 
polyphyllum Willd. 387. 
polytrichum Schur 394. 
porrifolium L. 387. 


925 


a. armeriaefolium. 
porritol. a. armeritolium 
Koch 387. 
porrifol. var. y. Fröl. 387. 
porrifolium Schur 387. 
praealtum Tausch. 381. 
praealtum Will. 384. 
praealtum Koch 382. 

a. Bauhini. 

b. hirsutum. 

c. umbelliferum. 

d. setosum. 
praealt. a. eflagellare 

Neilr. 384. 
praealtum f. Koch 382. 
praealtum a. florent. Kch. 
384. 
praealtum var.a.ß. Schur 
384. 
praealto-Pilosella Wim. 
380. 
praemorsum ZL. 377. 
pratense Tausch. 383. 

a. flagelliferum. 

b. alpigenum. 

c. astolonosum. 
pratensi - aurantiacum 

Schur 386. 
prenanthoides Vill. 397. 
prenanthoidi-alpinum 
Schultz. 397. 
prostratum DO. 398. 
Pseudo-Aurieula Schur 
382. 
Pseudo-bifidum Schur 392. 
Pseudo - lasiophyllum 
Schur 395. 
Pseudo-ramosum Schur 391. 
Pseudo-Schmidtii Schur393. 
pulchrum J. Dauh. 373. 
pulmonarioides Vill. 396. 
pumilum Hoppe 396. 
pumilum Jaeg. 396. 
pumilum Lap. 378. 
pustulatum Schur 393. 
radiocaule Tausch. 382. 
racemosum WW. Kit. 398. 
ramosum WW. Kit. 390. 
rigidum Hartm. 398. 

a. glanduliferum, 

b. laciniosum. 
rigidum Fries. 398. 
rigidum y. glandulosum 

Koch.: 398. 
Rothianum Wallr. 385. 
rotundatum Aft. 392. 
rotund. ß. villosissimum 

Schur 393. 
sabaudum Z. 398. 


926 


Hieracium sabaudum Z. 
399. 

sabaudum Pall. 398. 
sabaud. Pf. lanceolatum 
Neilr. 399. 
sabaud. nigricans Sering. 
398. 
sabinum Seb. Maur. 385. 

a. aureum. 

b. aurantiacum. 
sarmentaceum Schur 381. 
saxatile Jacg. 387. 
saxatile a. angustifol. 

Neilr. 387. 
saxatile ß. latifol. Neilr. 
387. 
saxatili-murorum Neilr. 
393. 
Schmidtii Tausch. 393. 
Schmidtio-caesium Schur 
393. 
Schmidtio - murorum 
Schur 393. 
Schlosseri Rchb. 396. 
Schraderi Schleich. 388. 
Schultesü F. Schultz. 381. 
setigerum Tausch. 385- 
setosum Schur 383. 
sibiricum Lam. 374. 
sibiricum ZL. 374. (2111). 
sphaerocephalum Fröl. 
381. 
spicatum All. 397. 
staticefolium YVaell. 387. 
stellatum Tausch. 384. 
stenophyllum Schur 399. 
stolonitlorum Zöchb. 381. 
stoloniflorum W. Kit. 379. 

a. subeauliferum. 

b. albo-pilosum. 

c. fusco-atrum. 
subauratum Schur 486. 
subfuseum Schur 386. 
subracemosum Schur 399. 
subumbellatum Schur 

399. 
sudeticum Sternb. 397. 
sulphureum Döll. 385. 
sylvaticum Gouan. 390. 
sylvaticum Lam. 390. 
sylvaticum ß. Koch 391. 
sylvaticum Wahlenb.398. 
sylvestre Tausch. 398. 
sylvestre h. umbellatum 

Schur 401. 

Tatrae Gris. 387. 
Taraxaci Z. 356. 
transsilvanicum Zeuf]. 

392. 


Hieracium transsilvani-|Hippon Gentianella Schm. 


cum Heuf. 395. (P.) 461. 
tricolor Kit. 379. longepedunculatum 
trichophyllum Wild. 388. Schm. 460. 
umbellatum Z. 400. nanum Schm. 460. 

a. submonocephalun. | nivale Schm. 460. 

b. subumbellatum. obtusifolium Schm. 460. 

ec. subracemosum. Himantoglossum sSpr. 

d. angustifolium. 645. 

e. asperrimum. cuprinum Spr. 645. 

f. longifolium. hireinum Spr. 645. 

g. argute dentatum. hireinum var. Zechb. fi. 

h. glabrum. 645. 
umbrosum Schur 392. viride Zechb. 645. 
Vaillantii Will. 385. MIPPOCASTANEAE 
valde pilosum YVill. 389. DC. 134. 


velutinum Heyst. 378. 
vernale Schur 393. 
versieolur Fries. 380. 


Hippocrepis ZL. 164. 


comnsa Z. 164. 
unisiliquosa L. 164. 


(Sehur.)|Hippomarathrum BDab. 


virescens Sonder. 398. 
vırosum ZLedeb. 398. 


vyiscidulum Tausch. 382. 


villosum Jacg. 388. 
a. involucratum. 
b. valde pilosum. 
c. polycephalum. 
d. latifolium. 

e. plumosum. 


villosum var. Dmg. 389. 
villoso - murorum Neilr 
392. 


vulgare Tausch. 392. 
vulgatum Fries. 390. 
vulgatum Koch. 389. 
a. paucifolium. 
b. sylvaticum. 
alpinum. 
. maculatum. 
. gracillimum. 
simplex. 
vulgatum tridentatum 


mo oo 


Fries. 398. 


vulgatum multifolium 


Schur 390. 


256. 
pelvifsrme Fl. Wett. 256. 
a. hebecarpum Ledeb. 
pelviforme Bmg. 256. 
Hippohäe Z. 5%. 
rhamnoides Z. 590. 


HIPPURIDEAR 215. 


Hippuris ZL. 215. 
vulgaris Z. 215. 
a. marosa. 


.Holeus Z. 755. 


avenaceus ZL. 721. 
avenaceus M. Bieb. 755. 
avenaceus Scop. 755. 
australis Z. 721. 
australis Schrad. 724. 
biaristatus Wigg. 757. 
bulbosus Schrad. 755. 
halepensis Host. 721. 
lanatus L. 755. 

mollis L. 755. 
odoratus Host. 725. 
odoratus Kalm. 725. 
repens M. Mieb. 7125. 
Sorghum Z. 721. 


Waldsteiniiı Tausch. 396.\Holoschoenus Znk. 694 


Zizianum Tausch. 383. 
Hierochloa Gmel. 724. 
australis 2. S. 724. 

borealis R. S. 725. 
borealis Schur 725. 
odorata Wahlbg. 7125. 
orientalis Fries. Heuff. 


125. 


vinealis Schur 725. 
Hippion aestivum Schm. 


459. 


axillare Schm. 461. 
bavaricum Schm. 458. 


aust:alis Zechb. 694. 
filiformis Zöchb. 694. 
Holosteum Z. 114. 
umbellatum. 
a. glabrum. 
b. elandulosum. 
c. Heuffelii Wierzb. 
d. transsilvanıc.Schur. 
Homalocarpus Schur 3. 
nareissiflloris Schur 3. 
a. elatior. 
b. umbellatus. 
c. uniflorus. 


IA 


Homalocenchrus oryzoides|Hyacinthus amethystinus |Hypericum elegans Stev. 


Poll. 730. 
Homogyne Cass. 302. 
alpina Cass. 302. 
discolor Cass. 302. 
sylvestris Cass. 302. 
Hoppea sibirica Zechb. 343. 
Hordeum Z. 311. 
bulbosum Dert. 812. 
ciliatum Lam. 807. 


Pallabiz. 


botryoides L. 676. 
comosus L. 675. 
hispanicus Olus. 677. 
leucophaeus Stev. 677. 
Museari Z. 676. 
nonscriptus L. 677. 
pallens Schult. 677. 
racemosus L. 675. 


eylindricum Murr. 811.\HYDROCHARIDEAE 


distichum Z. 811. 
europaeum All. 811. 
geniculatum All. 812. 
hexastichum Z. 811. 
maritimum With. 812. 


montanum Schrank. 811. 


murinum Z. 811. 
murinum var. Hausm. 


812. 


nodosum ZL. 812. 
nodosum Sav. 812. 
pratense Hluds. 812. 
Pseudo-murinum Tap. 812. 
rigidum Zoth. 812. 
secalinum Schreb. 812. 
strietum Desf. 812. 
sylvaticum ZZuds. 811. 
vulgare Z. 811. 

a. coeleste. 

b. mierospermum. 

e. nigrum. 


vulgare ß. Willd. 811. 


vulgare f.coelesteZ.811. 


Zeveriton Z. 811. 


Hormium verticillat. Mill. 
523. 


Hornungia petraea Schur 


Zile 


Hottonia Z. 552. 
palustris Z. 552. 

Humulus Z. 602. 
Lüpulus Z. 6092. 

Hutchinsia R. Br. 11. 
alpina ZA. Br. 71. 
brevicaulis Hoppe 71. 
caulifera Schur 71. 
petraea R. Dr. 71. 


rotundifolia ZR. Br. 69. 
Hyacinthella Schur 676. 


leueophaea Schur 676. 


Jacea graminifol. Lam.406.|Jasione montana ZL. 428. 


DC. 629. 


Hydrocharis Z. 629. 
Mersus ranae ZL. 629. 
HYDROCARYES 215. 


Hydrochloa Hartm. 781. 


airoides Hartm. 779. 
aqualica Hartm. 781. 
caerulea HJartm. 782. 
fluitans HZartm. 780. 
maritima Hartm. 780. 
Hydrocotyle Z. 244. 


Schkuhriana Zchb, 244. 


vulgaris ZL. 244. 

a. major. 

b. minor. 

Hyoscyamus ZL. 479. 

agrestis Kr. 479. 
albus Z. 480. 
bohemicus Schm. 480. 
canariensis Zechb. 480. 
niger Dess. 479. 
niger L. 479. 


niger ß.annuus Sims. 480. 
niger ß.agrestis.Koch 479. 


Willd. 132. 

elegantissimum Dmg. 
133. 

delphinense Vill. 132. 
dubium Leers. 132. 
fimbriatum Lam. 131. 
hirsutum Z. 133. 
hamifusum Z. 132. 
Kohlianum Spr. 132. 
Leersii @mel. 132. 
maculatum Orntz. 132. 
medium Peterm. 131. 
montanum Z. 133. 

a. auctum. 
perforatam Z. 132. 

a. angustifolium. 

b. latifolium. 
perforato - tetrapterum 

Schur 132. 
pulchrum L. 133. 
quadrialatum Wahlb. 132. 
quadrangulum Sm. 122. 
quadrangulum Jacqg. 132. 
quadrangulum ZL. 132. 

a. alpigenum. 

b. subcorymbosum. 

c. macrophyllum. 
Rochelii Griseb. 133. 
Richeri Will. 132. 
Richeri ß. androsaemifol. 

Koch 132. 

tetrapterum Fries. 132. 
a. tetragonum Schur 
132. 


niger ß.pallidus Koch 480.|Hypopitys glabra DC. 451. 


pallidus Kit. 480. 
Scopolina Z. 479. 
varius Vis. 480. 
verviensis Lej. 479. 
Hyoseris foetida. 355. 
hispida Schonsb. 356. 
minima L. 355. 


taraxacoides Lam. 356. 


HYPERICINEAE 132. 

Hypericum L. 132. 
alpinum W. Kit. 132. 
androsemifolium Väill. 


133. 


Baumgartenianum Schur 


133. 


T. (I) 


Jacobaea pumila Boce.351.Iberis L. 69. 


Jasione Z2. 498. 


amara L. 69. 


multiflora Scop. 451. 
Hypochoeris 2. 365. 
alpicola Schur 365. 
Balbisii Lois. 365. 

glabra L. 365. 
helvetica Wulf. 365. 
maculata ZL. 365. 
pontana L. 377. 
radicata L. 365. 
subalpina Schur 365. 
uniflora Vill. 365. 
Hyssopus Z. 532. 

oflieinalis Z. 532. 

a. albiflorus. 

b. roseo-purpureus. 


a. rubicunda. 
amara ß. ruficaulis Koch 
69. 


928 


Iberis nudicaulis Z. 69. 
rotundifolia L. 69. 
ruficaulis Lej. 69. 
umbellata Z. 69. 

ILLECEBREAR 222. 

Illecebrum Z. 222. 
capitatum L. 223. 


serpyllifolium Vall. 223. 


Impatiens Z, 139. 
Noli tangere Z. 139. 


Imperata ovata Tratt. 738. 


Imperatoria L. 266. 
Chabraei Spr. 265. 
montana DC. 262. 
Ostrutium L. 266. 
palustris Bess. 261. 
sylvestris DC. 262. 


Intybella praemorsa Monn. 
377. 


pulchra Monn. 373. 


Intybus praemorsus Fries. 
377. 


Inula ZL. 311. 
auriculata Schur 313. 
bifrons L. 315. 
Britanica L. 314. 

elata. 

. glabrescens. 

rupestris. 

. monocephala. 

e. discoidea. 

f. subtomentosa. 
Bubonium Jacg. 314. 
a. hispida 314. 
campestris Bess. 314. 

Conyza DC. 315. 

cordata Boiss. 313. 


eoo» 


cordato-germaniea Schur 
312. 


coriacea Schur 313. 
dysenterica L. 315. 
ensifolia L. 313. 

a. latifolia. 

b. simplex. 

ce. rigida. 

d. ramosissima. 

e. alpina. 
germanica L. 311. 

a. salına. 

b. ovalifolia. 

c. angustifolia. 
glabra Dess. 315. 
Helineum ZL. 311. 
birta L. 314. 

a. corymbosa. 

b. Baumgarteniana. 
hispida Schur 314. 
hybrida Bing. 312. 

b. vıllosula. 


IRIDEAE Juss. 652. 
Erısı 22 654%. 


c. germanico -salieina|lIris germanica L. 654. 


Schur. 
d. salieino-germanica 

Schur. 
a. Pseudo - salicina 


Schur. 
media M. Bieb. 312 
media Schur 312. 
montana Döber. 314. 
montana Griseb. et Sch. 


314. 


montana L. 312. 
obvallata Schur 313. 
Oculis Christi Z. 314. 
Oetteliana Zchb. 314. 
Pseudo-Bubonium Schur 


313. 


Pulicaria L. 315. 
salieina Bmyg. 313. 
salicina L. 313. 
a. monocephala. 
b. polycephala. 


salicina latifolia Vs. 313. 


spireaefolla L. 314. 
squarrosa Dernh. 315. 
squarrosa DC. 313. 
squarrosa Host. 313. 
squarrosa Kit. 313. 
squarrosa L. 314. 
squarr. var. auriculata 


Schur 313. 


suaveolens Poll. 314. 
transsilvanica 
Vaillantii Schur 315. 


acuta Willd. 656. 
arenaria W. Kit. 656. 
biflora Pall. 655. 
biflora Rehb. 654. 
biflora Schauer 655. 
binata Schur 656. 
bisflorens ‚Host. 654. 
bohemiea Schm. 655. 
caespitosa Pall. 657. 
Olusiana Tausch. 655. 


a.transsilvanica Schur 
655. 
var. atroviolacea Schur 
655. 
var, lutea Schur 655. 


eueullata Schur 654. 
Fieberi Seidel 655. 

a. monantha. 
tlavescens Bess. 656. 
Alorentina L. 654. 


florentina M. Bieb. 654. 


furcata M. Bieb. 655. 
germanica Bimg. 654. 


Schur 312. 


graminea L. 657. 
Güldensteiniana Lep. 656 
hortensis Tausch. 654. 
humilis Schur 657. 
-hungarica W. Kit. 654. 
lurida Soland. 654. 
lutescens ed. 655. 
nudicaulis Lam. 655. 
nudicaulis Schauer 659. 
nudicaulis Winm. 659. 
odoratissima Jacqg. 654. 
pallida Lam. 654. 
pratensis Lam. 656- 
Pseudo Acorus Z. 657. 
Pseudo-Cyperus Schur 657. 
Pseudo-graminea Schur 
657. 
Pseudo-sibirica Schwr 
657. 
pumila Curt. 655. 
pumila L. 685. 
a. albillora. 
pumila var. lutea Schur 
655. 
ruthenica Ker. 697. 
sambucina L. 654. 
sibirica L. 656. 
a. salına. 
sibirica var. a. Schur 657. 
spathulata Lam. 656. 
spuria L. 656. 
spuria Pall. 656. 
syualens L. 654. 
subbarbata Joo. 656. 
subtriflora Fieb. 654. 
transsilvanica Schur 655. 
transsilv. atroviolacea 
Schur 655. 
tristis Zchb. 656. 
tristis bifllora Schur 656. 
variegata L. 655. 
verna Pall. 657. 
Isatıs2212 
campestris Stev. '72. 
dasycarpa Ledeb. 73. 
hebecarpa 0. A. Mever 73. 
lasiocarpa Ledeb. 73. 
pilosa Schur 73. 
praecox W. Kit. 72. 
linetoria L. 72. 
ISOETEAE Baril. 324. 
Isoötes L. 824. 
echinosperma Durieu. 824. 
lacustris Z. 824. 
Isolepis R. Brown. 69. 
fluitans R. Dr. 692. 
Michelianus AR. S. 694. 
setacea R. Br. 692. 


Isolepis supina R. Br. 
692. 


Isophyllum affıne Schur 


251. 


Gerardi Schur 251. 

Junceum Hofm. 251. 
Isopyrum ZL. 27. 

thalietroides Z. 27. 
Ittnera minor Gmel. 635. 
JUGLANDEAE 604. 
Juglans ZL. 604. 

regia L. 604. 
JUNCAGINEAE 631. 
JUNCEAE DC. 680. 
Juneus Z. 683. 

acutiflorus Ehrh. 686. 

a. pallidiflorus. 


acutiflorus ß. Gaud. 685. 
acutillorus ß. M. K. 686. 
acutiflorus ß. macroce- 

phalus Koch 686. 


adscendens Host. 685. 
albidus Hoffm. 681. 
alpestris Hartm. 685. 
alpinus Vill. 685. 


alpinus var. a. Schur 685. 
angustifolius Wulf. 681. 


aquaticus /eoth. 685. 
articulatus y. L. 686. 
atratus Krock. 686. 
bifolius Hoppe 685. 
biglumis Jacg. 684. 
bottnieus Wahlbg. 687. 
brevirostris Nees. 686. 
bufonius ZL. 688. 

a. fasciculatus. 

b. alpinus. 
bufonius ß. capillaris 


Schur 687. 

bufonius d. Schult. 688. 
bufonio-Tenageia Schur 
687. 


bnlbosus Z. 686. 
bulbosus ZL. 687. 
a. salsus. 
b. alpinus. 


bulbosus ß. Wahlbg. 687. 
campestris Fl. dan. 682. 


capitatus Schkh. 686. 
capitatus Weigl. 684. 
castaneus Sm. 684. 


castaneus transsilvanic. 
Schur 684. 


coenosus Zeicheno. 687. 


communis E. Meyer. 683. 
communis E. Meyer 683. 


communis «&. effusus 


Ledeb. 683. 


compressus Jacq. 687. 


Schur. Enum. plant. Transs, 


congestus Thuzll. 683. 
conglomeratus Z. 683. 
consanguineus Koch 687. 
Czetzii Schur 684. 
diffusus Hoppe 683. 
divergens Koch 685. 
effuso - glaucus Gareke 
683. 
efusus Z. 683. 
effusus Poll. 683. 
erectus Dess. 685. 
ericetorum Poll. 681. 
fascieulatus Schrank. 686. 
filiformis Z. 684. 
filiformis alpinus Schur 
684. 
flavescens Host. 680. 
Aluitans Lam. 687. 
foliosus Hoppe 685. 
Forsteri Sm. 680. 
fusevater Schreb. 685. 
geniculatus Schrank. 685. 
Gerardi Lois. 687. 
glaueus ZL. 683. 
gracilis Lej. 687. 
gracilis Roth. 684. 
heptangulus Peter. 686. 
Hostii Tausch, 684. 
hybridus Brot. 688. 
Jacquini L. 684. 
inflexus Leers. 683. 
intermedius Host. 681. 
latifolius Wulf. 681. 
lamprocarpus Ehrh. 685. 
a. salinus. 
b. pallidus. 
e. fluitans. 
d. alpigenus. 
e. viviparus. 
lamprocarpus y. e. E. 
Meyer 685. 
Luzula Krock. 680. 
luzulinus Vaill. 680. 
luzuloides Zam. 681. 
maximus Zhrh. 681. 
melananthus ZAchb. 636. 
miceranthus Desv. 685. 
microcarpus Nolte. 685. 
monanthus Jaeg. 684. 
montanus Lam. 681. 
mueroniflorus Clairv. 
685. 
multiflorus Schur 686. 
mutabilis Sav. 688. 
nemorosus Host. 682. 
nemorosus ‚Host. 682. 
nemorosus Siebth. 686. 
nemorosus a. Poll. 681. 
nemorosus ß. Poll. 681. 


929 


niveus Z. 681. 
nodulosus Wahlbg. 685. 
obtusifluorus Zhrh. 685. 

a. viviparus. 
pallescens. Wahlbg. 682. 
paniculatus /oppe 683. 
parviilorus Ehrh. 682. 
pilosus a. L. 680. 
pilosus d. Z. 681. 
pilosus &. L. 681. 
pilosus ß, Lk. 682. 
radıcans Schur 685. 
rarıllorus HJartm. 685. 
repens Peg. 687. 
retroflexus Rafn. 685. 
serotinus Schur 686. 
setifolius Zhrh. 686. 
soranthus Schrank. 687. 
spadicens AU. 681. 
spadiceus Schreb. 686. 
sphaerocarpus Nees. 687. 
spicatus Z. 683. 
Sprengelii Willd. 687. 
squarrosus L. 687. 
subnodulosus Schrank. 

686. 
subverticillatus Host. 687. 
subverticillatus Wulf. 

686. 
subverticillatus erectus 

Schur 686. 
sudeticus Willd. 683. 
sapinus Münch. 686. 

a. ecomosus. 
sylvaticus Zechb. 686. 
sylvaticus Sm. 681. 
sylvat. y. Rochelianus 

R. S. 686. 
Tenageia Ehrh. 687. 
tenax Poir. 683. 
transsilvanicus Schur 684. 
trifidus Bmg. 684. 
trifidus Z. 684. 
triglumis Z. 684. 
uliginosus Roth. 686. 

a. fluitans. 
uliginosus a. E. Meyer 

686. 
ustulatus Hoppe 685. 
Vaillantii Thuell. 687. 
vernalis Zhrh. 680. 
verticillatus Pers. 686. 


Juniperus Z. 625. 


communis L. 625. 

comm. a. nana Dimg. 626. 

comm. y, montana Ab;t. 
626. 

comm. ß. alpina Wahlnb. 
625. 


59 


930 


intermedia |Jurinea cyanoides Zechb. 

Schur 625. 412. 
nana Willd. 625. heterophylla Schur 412. 
Sabina L. 626. integrifolia Schur 412. 
sibirica Burgsd. 626. Ledebourii Bunge. 412. 
virginiana L. 626. longifolia DO. 412. 

Jurinea Cass. 411. mollis Zechb. 411. 


Juniperus 


K. 


Kentrophyllum Neck. 
401. 


folia Heuf. 296. 
latifolia Schur 
397. 
transsilvanica Schur 296. 
Kobresia Willd. 696. 
caricina Willd. 696. 
scirpina Willd. 696. 
Kochia Moqu-Tand. 569. 
arenaria Jeoth. 570. 
prostrata Schrad. 570. 
Scoparia Schrad. 569. 
sedoides Schrad. 570. 
Koeleria Pers. 147. 
albescens DC. 749. 
ambigua Schur 750. 


lanatum DO. 401. 
Kernera Medie. 67. 
auriculata Zechb. 67. 
saxatilis Zchb. 67. 
Kladnia Schur 53. 
tristis Schur 53. 
Knappia agrostoides Sm. 
730. 


syılv. IB: 


verna Fries. 730. 
Knautia Coult. 295. 
alpigena Schur 297. 
arvensis Coult. 295. 
a. homophylla. 
b. diversifolia Schur 


995.| avenacea Tausch. 748. 
ce. integrifolia Schur bivestita Schur 751. 
295.| cristata Pers. 747. 


d. montana. 


a. prorepens. 
e. microcephala. 


». gracilis. 


ud 


arv. ß. collina Duby 295. e. rupestris. 
ciliata Schur 296. d. violaceo-livida. 
Drymeja Heuff. 296. e. involuta. 
exaltata Schur 296. f. nigricans. 
hybrida ß. integrifolia g. caesia. 

Koch 295. h. rubicunda. 


integrifolia Schur 295. 
longifolia Koch. 297. 

a. gracillima. 
subacaulis Schur 295. 
sylvatica Dub. 296. 
sylv.a. integrifolia Schur 

296. 


i. lJuxuriosa. 
cristata ß. DC. 748. 
cristata ß. Koch. 748. 
ceristata var. erubescens 


eristata var. calcicola 
Schur 748. 


L. 


LABIATAE Juss. 513. 

Tactuearl. 368: 
altıssima €. Koch 370. 
angustana All. 370. 
caerulea Rchb. 369. 
erysimifolia DO. 369. 
muralis Fries. 369. 
perennis ZL. 369. 


Scop. 366. 
squereina L. 370. 
sagittata W. Kit. 370. 
a. macrodons. 
saligna L. 369. 
sativa L. 370. 
a. Pseudo-Scariola, 


. integrifolia. 

. heterophylla. 
contraria. 

. tenuisecta. 

. e. alpina. 
transsilvanica Schur 412. 


EC - 


Knautia sylv. ß. lanci-|Koeleria cristata ß. de- 


sertorum Ledeb. 748. 


eristata flavescens Schur 
748. 
cristata ce. graeilis Schur 
748. 
eristata var. hirsuta 
Ledeb. 748. 
cristata major Neilr. 748. 
cristata Pseudo - glauca 
Schur 749. 
dactyloides Rchb. 751. 
Fenzliana Schur 750. 
flexilis Janka 749. 
glauca DE. 751. 
a. scabra. 
glauca Grisb. 751. 
gracilis Pers. 748. 
intermedia Fries. 751. 
interrupta Schur 749. 
Linkii Sm. 748. 
Pseudo-glauca Schur 749. 
Richelii Schur 751. 
splendens Presi. 750. 
subspicata Zechb. 760. 


transsilvanica Schur 750. 


a. tenuipes alpestris. 
b. crassipes alpina. 
tuberosa ‚Pers. 752. 


Schur 749.\KohlrauschiaKunth.99. 


prolifera Schur 99. 
a. uniflora. 


Laectuca prenanthoides |Lactucä Scariola L. 370. 


a. integrifolia. 
strieta Schur 370. 
stiieta W. Kit. 369. 
sylvestris Bmg. 370. 
viminea Schultz. 369. 
virosa L. 370. 
virosa Schkh. 370. 


Laelia Adam. 74. 
orientalis Desv. 74. 
Lagurus L. 738. 
ovatus Z. 738. 
Lagenaria Ser. 220. 
vulgaris Ser. 220. 
Lamium Z. 534. 
albiflorum Schur 534. 
album Z. 536. 
amplexicaule Z. 534. 

a. parviflorum. 

b. elandestinum. 
amplexic. ß. intermedium 

Eichw. 535. 
capitatum Sm. 536. 
Coesfeldiae Weihe 535. 
cupreum Schott. 535. 

a. dilatatum. 
dilatatum Schur 535. 
disseetum With. 535. 
elegantissimum Schur 

535. 
foliosum Orntz. 536. 
Galeobdolon Orntz. 534. 
hirsutum Lam. 535. 
hybridum Vill. 535. 
immaculatum Schur 535. 
incisum Willd. 535. 
intermedium Fries. 535. 
laevigatum Z. 535. 
maculatum Engl. B. 535. 
maculatum L. 535. 
mac. floro cupreo Kotschy 
585: 
mac. hirsutissimum Schur 
535. 
mac. hirsutum Schur 
535. 
mac. laevigatum Schur 
535. 
mac. immaculatum Schur 
535. 
Orvala L. 534. 
pannonicum Scop. 534. 
purpureo - amplexicaule 
Schur 535. 
purpureo - maculatum 
Schur 535. 
purpureum ZL. 534. 
a. niveum. 
purpureum decipiens 
Sond. 535. 
rubrum Wallr. 535. 
rugosum A;t. 535. 
urticaefolium Schur 535. 
urticaefolıum Weihe. 535. 
vulgatum Benth. 535. 
vulgatum f. album Benth. 
535. 


931 


Lamium yulgat.a.rubrum|Laserpitium trilobum 


Benth. 535. 


westphalieum Weihe. 535. 
Lampsana Vaill. 355. 

communis L. 355. 

a. glanduloso-pilosa. 

pusilla Willd. 355. 
Lappa Tournef. 414. 

conglomerata Schur A415. 

glabra a. Lam. 414. 


glabra y. caucasica C. 
Koch 41h. 


intermedia Zechb. 414. 
major Gaert. A1A. 
minor DO. 414. 
offieinalis All. AA. 
tomentosa Lam. AB. 
Lapsana L. 355. 
foetida Scop. 355. 
pulchra Vell. 373. 


Lappula Myosotis Mönch. 
464. 

Larbraea A.St. Hill.115. 
aquatica A. St. Hill. 115. 


aquatica Ser. 115. 
uliginosa Zchb. 115. 

a. fontana. 

b. alpina. 

ce. latifolia. 

d. acutifolia. 
Larix Tournef. 627. 
europaea DO. 627. 

Laser Dmg. 268. 
trilobum Bimg. 268. 


trilobum Zchb.268 (1625). 


Laserpitium Z. 269. 
alpinum W. Kit. 270. 
ambiguum Schur 270. 


aquilegifollum DC. 270. 
aquilegifolium Jacg. 268. 


asperrimum Örntz. 269. 
Cervaria Gmel. 269. 
glabrum Orntz. 269. 
gracile Schur 269. 
latifolium @mel. 269. 
latifolium Z. 269. 

a. asperum. 

b. glabriusculum. 
Libanotis Lam. 269. 


marginatum W. Kit. 270. 


montanum Urntz. 2369. 
peucedanoides L. 269. 
prutenicum ZL. 270. 

a. glabratum. 
Pseudo-Siler Schur 269. 
silaifolium Jacg. 260. 
Siler ZL. 269. 
silinoides Orntz. 270. 
simplex L. 259. 


Jacgq. 268. 
trilobum L. 268. 
trilobum Zoch. 370. 
vertieillatum W. Kit. 370. 


Lasingrostis Link. 4, 


Galamogrostis Link. 74. 


Lastraea cristata Presl. 33% 


dilatata Presl. 835. 
Filix mas Presl. 834. 
Oreopteris Presi. 834. 
rigida Presl. 835. 
spinulosa ‚Presl. 835. 
Thelypteris Presl. 835. 


Lathraea ZL. 503. 


squamaria L. 503. 


Lathyrus Z. 172. 


acirrosus Schur 175. 


-Aphaca L. 174. 


axillaris Lam. 174. 
brachyphyllus Schur 4176. 
coceineus All. 174. 
grandifolius Lang. 176. 
granulatus Schur 176. 
granulatus Schur 176. 
Hallersteinii Bong. 175. 
heterophyllus Z. -876. 
heterophyllus ß. Koch 

175. 
hirsutus L. 175. 

a. acirrosus. 
inconspicuus Jacg. 174. 
incurvus Schur 176. 
intermedius Wallr. 175. 
latifolius Z. 475. 
latifolius Mill. 176. 

var. angustifolius Zchb. 

115. 
megalanthos Steud. 176. 
Nissolia L. 174. 
odoratus Z. 176. 
odoratus ß. zeylanica 
Pers. 176. 
palustris L. 176. 

a. bulbuliferus 176. 
platyphyllus Schur 175. 
platyphyllos Koch 175. 
pratensis 2. 175. 

a. tenerrimus. 

b. glaberrimus. 
pratens. ß. sepium Griseb. 

175. 

pratensis grandistipula- 

tus ‚Roch. 175. 
rotundifolius Willd. 176. 
sativus 2. 174. 
sepium Scop. 175. 
sphaericus Zetz. 174. 
sylvestris Z. 175. 


59 + 


932 


Lathyrus sylvestris ß. 
platyphyllus Zeetz. 175. 
sylv. var. latifolius Neilr. 
176. 
tuberosus Z. 175. 
a. mutatus acirrosus. 
vernus ©. Koch 472. 
Lavendula Z. 513. 
augustifolia Zhrh. 513. 
latifolia Ehrh. 513. 
officinalis Chai«. 513. 
Spica ß. L. 513. 
vera DC. 513. 
Lavatera L. 129. 
thuringiaca Z. 129. 
trimestris L. 129. 
vitifolia. Wierzb. 129. 
Lappago racemosa Trin. 
121. 
Ledum Z. 448. 
palustre Z. 448. 
Leersia Sond. 730. 
oryzoides Sw. 730. 
LEMNACEAE /ink.635. 
Lemna ZL. 635. 
arrhiza L. 635. 
banatica W. Kit. 635. 
gibba ZL. 635. 
major ©. A. Meyer 635. 
microscopica Schur 635. 
minor L. 635. 
orbicularis Kit. 635. 
polyrrhiza L. 635. 
transsilvyanica Schur 635. 
trisulca L. 636. 
Lens Tournef. 171. 
esculenta Mönch. 171. 
a. microsperma. 
b. pilosissima. 
uniflora Schur 171. 
LENTIBULARIEAE 
Fich. 547. 
Lenticola minor Scop. 635. 
polyrrhiza Scop. 635. 
trisulca Scop. 636. 
vulgaris Lam. 635. 
Leontodon Z. 356. 
alpınum Jaegq. 357. 
alpinum Pall. 367. 
alpinus Stev. 368. 
asperum KRchb. 360. 
asperrimus Schur 358. 
aureum _. 377. 
aufumnales Z. 356. 
. alpigenus. 
. nigro-hirtus. 
. alpinus. 
. latifolius. 
. Pinnatifidus. 


omnozd 


f. subbipinnatus. 

g. pratensis. 
bessarabicus Fisch. 367. 
caucasiecus Fisch. 359. 

a. latifolius. 
caucasicum M. Bieb. 361. 
caucasicus Zchb. 359. 
corniculatus Kit. 366. 
erispus Vill. 360. 

a. Tamosus. 
croceum Daenke 358. 
erectum Schrank. 367. 
erectus Hoppe 367. 
danubiale Jaeg. 358. 
glaucescens M. Bieb. 367. 
hastilis /öchb. 358. 
hastile ZL. 358. 
hastılıs a. Koch 358. 
hastilis, glabratus Koch 

353. 
hast. y.hyoserioides Koch 

359. 
hast. d. opimus Koch 359. 
hirttum 2 355. 
hispidum ZL. 358. 
hispidus Zchb. 358. 
hispidus a. Schur 358. 
hyoserioides Zechb. 359. 

a. glaberrimus. 

b. setosus. 

c. scaber. 
incanus Schrank. 360. 
lanatus Ledeb. 366. 
lıvidus Kot. 367. 
lividus M. Bieb. 367. 
longifolius Schur 358. 
montanum Lam. 357. 
nigricans Kit. 367. 
oligocephalus Schur 356. 
palustris Sm. 367. 
permixtus Schur 359. 
pratensis Schur 356. 
Pseudo-Taraxacum Schur 

391. 
pyrenaieus Gouan. 357. 

a. squamosus. 

b. alpinus. 

e. pinnatifidus. 

d. integerrimus. 

e. maximus. 

f. aurantiacus. 
pyrenaico - autumnalis 

} Schur 357. 
Raiıı Gouan. 367. 
salinus Dess. 367. 
salsus Bess. 367. 
saxatilis Zchb. 360. 
serotinum Kit. 366. 
setosus Schur 359. 


Leontodon Stevenii Spr. 
368. 


Taraxaci Less. 357. 
Taraxaci var. Tenor. 357. 
Taraxacum ZL. 366. 
Taraxacum sSiev. 367. 
Tarax.ß. palustre Hr 


Tarax. ß. palustre Fries. 
367 


terglouensis Haeg. 378. 
Leontopodium R. Br. 
320. 
alpinum Cass. 320. 
Leonurus Z. 54. 
aconitifolius Schlechtend. 
541. 
canescens Dumort. 541. 
Cardiaca L. 541. 
a. villosus. 
var. villosus Bmg. 582. 
ß. villosus Ledeb. 541. 
condensatus Hornem. 541. 
Galeobdolon. Scop. 534. 
lacerus Lindl. 54. 
Marrubiastrum L. 542. 
neglectus Schrank. 541. 
villosus Desf. 541. 
Lepidium Z/. 70. 
alpinum Z. 71. 
campestre R. Br. 70. 
Drabaniraı ie 
graminifolium Z. 70. 
hirtum Sm. 71. 
Iberis L. 70. 
latifolium Z. 71. 
perfoliatum Z. 70. 
petraeum ZL. 71. 
ruderale 70. 
rotundifolium Ding. 69. 
sativum L. 70. 
Lepigonum Wahlb. 125. 
heterospermum Schur 
126. 
marginatum Koch 126. 
marınum Wahlenb. 126. 
medium Wahlenb. 125. 
rubrum Wahlenb. 125. 
Leptocarpaea D(. 54. 
Loeselii DO. 54. 
a. latisecta. 
b. glabrescens. 
Lerchenfeldia Schur 
753. 
e:prina Schur 753. 
flexuosa Schur 753. 
a. alpina straminea. 
b. viridiflora. 
uliginosa Schur 754. 


Leucanthemum Tournf.|Lilium ceroceum .Bernh. 


338. 

atratum Schur 338. 
coronvpifolium Schur 339. 
heterophyllum DC. 339. 
montanum Schur 339. 
rotundifolium Shur 339. 
vulgare Lam. 338. 

a. Baumgartenianum. 

b. valde pilosum. 

c. sublyratum. 


d. carpaticum Ledeb. 
338. 

Leucorchis albida E. Meyer 
645. 


Leucojum L. 658. 
aestivum ZL. 658. 
var. 2—3 florum. 
vernum L. 658. 
Levisticum Koch 261. 
oflieinale Koch 261. 
Libanotis Crantz. 257. 
athamanthoides DO. 258. 
eretensis Scop. 258. 
Hosteana Schur 258. 
humilis Schur 258. 
var. ß. alpina Schur 
258. 
montana All. 258. 
a. minor. 
pumila Schur 258. 
Riviniana Scop. 258. 
sibirica ©. A. Meyer 257. 
vulgaris DC. 257. 
ß. pubescens DC. 258. 
= sibirica DC. 257. 
Ligularia Cass. 343. 
sibirica Cass. 343. 
Ligusticum Z. 259. 
austriacum L. 275. 
eircutaefolium Vell. 360. 
Levisticum ZL. 261. 
longifolium Willd , 264. 
Seguieri Koch 259. 
simplex All. 259. 
sibiricum Spr. 258. 
LIGUSTREAE 451. 
Ligustrum Z. 451. 
vulgare Z. 451. 
LILIACEAE DC. 661. 
Lilium Z. 662. 
albanicum Griseb. 662. 
bulbiferum y. Ait. 662. 
bulbiferum Z. 662. 
bulbiferum Pall. 662. 
bulbifer. a. ebulbilosum 
Schur 662. 
bulbosum Pall. 662. 
candidum ZL. 662. 


662. 
dauricum XKer. 662. 
Martagon L. 662. 

a. fuscum. 
pensylvanıcum Ker. 662. 
pubescens Dernh. 662. 
pyrenaicum Bmg. 662. 
spectabile Zink. 662. 

Linaria Touimef. 489. 
alpina Mill. 498. 
angustifolia Zechb. 489. 
arvensis Desf. 489. 

a. maxima. 

b. minima. 

c. viscosissima. 
Biebersteinii Schur 491. 
bipartita Willd. 489. 
chloraefolia Zöchb. 490. 
commutata Schur 488. 
Cymbalariıa Mill. 488. 
dalmatica Mill. 490. 

a. transsilvanıca. 
dentata Schur 488. 
Elatine Mill. 488. 
elatinoides Schur 488. 
genistifolia DC. 489. 
genistifolia Mill. 489. 

a. angustifolia. 

b. lanceolata. 

angustata Wierzb. 290. 
glauca Schur 491. 
glaucophylla Schur 491. 
grandiflora Desf. 490. 
hybrida Schur 491. 
intermedia Schur 490. 
italica Trev. 489. 

a. strictissima. 
lancifolia Schur 7%. 
linifolia Griseb. 490. 
linifolia Roch. 489. 
linifolia Willd. 490. 
macrura Schur 491. 
minor Desf. 489. 
nervosa Schur 490. 
panieulata Pey. Vest.489. 
pyramidata Schur 490. 
repens Desf. 489. 
striata DO. 489. 
strieta Rchb. 489. 
speciosa Jacg. 439, 
spuria Mill. 488. 
transsilvanica Schur 490. 
vulgari-dalmatica Schur 

491. 
vulgaris Dmg. 490. 
vulgaris Mill. 490. 
a. glabra. 
b. micrantha. 


933 


c. peloria. 
var. glandulosa Schur 
491. 
Limnanthemum Ginel. 
453. 
nymphoides Zink. 453. 
peltatum @mel. 453. 
Limnochloa P.B. 691. 
Baesthryon Zechb. 691. 
caespitosa Zechb. 694. 
Limodorum Tournef. 
648. 
abortivum Sw. 648. 
aphyllum Sw. Bmg. 648. 
Epipogium Sw. 648. 
Limosella Z. 487. 
aquatica L. 487. 
a. caulifera. 
Linosyris ZL. 303. 
vıllosa DC. 303. 
punctata Cass. 304. 
vulgaris Cass. 303. 
a. scabra. 
b. pubescens. 
Lindernia AU. 486. 
inundata Kit. 486. 
Kitaibelii Don. 486. 
Pyxidaria All. 486. 
LINEAE DC. 126. 
Linum Z. 126. 
alpinum Z. 128. 
alpınum Schang. 12T. 
alpinum ß. montanum 
Koch 128. 
angustifolium Auds. 127. 
austriaeum Z. 127. 
austriacum ß. M. Dieb. 
Ad 
bavaricum Schultz. 128. 
barbulatum Lang. 127. 
catharticum Z. 128. 
eribrosum Zechb. 127. 
flavum Z. 126. 
hirsutum Z. 126. 
a. albiflorum. 
humile Mill. 127. 
laeve Rehb. 127. 
laeve Scop. 128. 
marginatum Poör. 127. 
montanim Schleich. 128. 
narbonense Bess. 12T. 
narbonense Z. 127. 
narbonense M. Dieb. 127 
nervosum W. Kit. 127. 
perenne All. 128. 
perenne L. 127. 
a. pulcherrimum 128. 
b. lasiopetalum 128. 
Radiola Z. 128, 


934 


Linum sibiricum DC. 127. 
squamulosum Rad. 127. 
tauricum Willd. 126. 
tenuifolium L. 127. 

a. remotum. 
tenuifolium y. ZL. 127. 
transsilvanicum Schur 

128. 
usitatissimum ZL. 127. 

a. elatum. 

b. humile. 

Liparis Loeselii ich. 651. 

Lycopus Z. 519. 
europaeus Z. 519. 
exaltatus Z. 519. 

Listera R. Brown. 650. 
cordata R. Brown. 650. 
ovata R. Brown. 650. 

Lithospermum ZL. 473. 
arvense L. 473. 
deflexum Lehm. 414. 
offieinale Z. 473. 
purpureo-caeruleum Z. 473. 

Lloydia Salisb. 662. 
serotina Rehb. 662. 

a. pluriflora. 

Logfia lanceolata (ass. 318. 

Loiseleuria procumbens 

Desv. 448. 

Lolium ZL. 812. 
annuum Bernh. 813. 
Boucheanum Kunth. 813. 
complanatum Schrad. 

813. 
festucaceum Link. 813. 
festucaceum Zechb. 812. 
italicum A. Braun 813. 
linicola Sond. 813. 
multiflorum Poir. 813. 
perenne Z. 812. 

a. condensatum. 

b. ramosum. 

c. arıstatum. 

d. tenue. 
perenne a. Bmg. 812. 
perenne ß. Bmg. 812. 
perenne g. Roth. 812. 
perenne ß. Sm. 812. 
perenne d. Sm. 812. 
perenne a. tenue Schrad. 
312. 

Schur 
812. 

remotum Hoffm. 813. 

robustum Rchb. 813. 

spesiosum Link. 813. 

temulentum Z. 813. 

a. leptochaetum. 

tenue L. 819. 


Pseudo - italicum 


Lolium tenue Schur 813.|Lotus valde pilosus Schur 


vulgare Host. 812. 


160. 


Lomaria Spicant Desv. 841.|Lunaria Z. 64. 


Lomatogonium 4. 
Braun 455. 
carinthiacum A. Braun 
455. 
Lonicera ZL. 243. 
alpigena L. 243. 
caerulea Z. 243. 
Caprifolium L. 243. 
nigra L. 243. 
pallida Host. 243. 
perfoliata Schur 243. 
Perielymenum L. 243. 
tatarica L. 243, 
Xylosteum Z. 243. 
Lophociadium Barrelieri 
Griseb. 263. 
LORANTHEAE 222. 
Loranthus Z. 243. 
europaeus L. 243. 
Loroglossum hircinum 
Rich. 645. 
Lotus Z. 159. 
alpinus Schur 160. 
angustissimus Ledeb.160. 
arvensis Schkh. 159. 
ciliatus Stev. Hofm. 159. 
eiliatus Ten. 160. 
eornieulatus Z. 159. 
a. sylvaticus. 
b. ciliatus. 
c. salinus. 
d. pratensis. 
e. alpinus. 
eiliatus Koch 159. 
pilosus Bess. 159. 
pratensis Neilr. 159. 
tenuifolius Z. 160. 
tenuifolius Zedeb. 160. 
ß. major DC. 160. 
cornieulatus Fl. dan. 159. 
corniculatus M. Bieb.A60. 
cornic. latifol. Schur 159. 
decumbens Ferster 160. 
diffusus Sm. 160. 
glaberrimus Schur 160. 
gracilis W. Kit. 160. 
major Scop. 160. 
maritimus ZL. 160. 
pilosissimus Schur 160. 
siliquosus Z. 160. 
tenuifolius Bmg. 160. 
tenuifolius Rehb. 160. 
tenuifolius Schur 160. 
tenuis Kit. 160. 
tenuis Schur A160. 
uliginosus Schkh. 160. 


annua L. 64. 
biennis Münch. 64. 

a. orbiculata. 

b. elliptica. 
bienni-rediviva Schur 64, 
rediviva L. 64. 

Luzula DC. 680. 
albida DC. 681. 

a. stolonifera. 

b. rubella. 
albida b. cuprina Zoch. 

681. 
albida var. 6. Schur 681. 
alpigena Schur 681. 
alpina Hoppe 682. 
campestris DC. 682. 

a. Pseudo-nemorosa. 
campestris ß. M. K. 682. 
campestris y. E. Meyer 

682. 
campestris d. Schur 682. 
campestris d. alpina E. 
Meyer 683. 
campestris ß. nemorosa 
E. Meyer 682. 
campestris y. nivalis 
Wahlenb. 682. 
campestris ß. pallescens 
Wahlenb. 682. 
congesta .Lej. 682. 
conglomerata Mielichh. 
683. 
erecta Desv. 682. 
flavescens Gaud. 680. 
Forsteri DO. 680. 
glabrata Hoppe 681. 
intermedia Dmg. 681. 
intermedia Spenn. 682. 
maxima DC. 681. 
melanocarpa Desv. 681. 
melanocarpa ß.fastigiata 
E. Meyer 682. 
multiflora Lej. 682. 

a. pallescens. 

b. nivalis. 
multiflora ß. 6. Koch 682. 
multiflora y. nigrieans 

Koch 683. 
neglecta Kunth. 682. 
nemorosa Dmg. 682. 
nemorosa E. Meyer 681. 
nigricans Desv. 683. 
nivea DC. 681. 
pallescens Bess. 682. 
pallescens Hoppe 682. 
parviflora Desv. 682%. 


Luzula pilosa Bmg. 680. 
pilosa Willd. 680. 
pubescens Hoppe 680. 
rubella Hoppe 681. 
spadicea DC. 681. 

a. aucta. 
spadicea y. M. K. 681. 
spadicea brevifolia Schur 
682. 
spadicea var. melano- 
carpa Ledeb. 681. 
spadicea var. parvillora 
Ledeb. 682. 
spieata DC. 683. 
a. subpediformis. 
spicata P. conglomerata 
Koch 683. 
sudetica Schur 683. 
sylvatica Gaud. 681. 
vernalis DC. 680. 
vernalis pallida alpina 
Schur 680. 

Lyehnis Z. 107. 
Agrostemma Spr. 108. 
arvensis Siebth. 106. 
baceifera Scop. 100. 
chalcedonica L. 107. 
Coronaria L. 107. 
dioica DC. 106. 
dioica a. Z. 106. 
diurna Siebth. 106. 
diurna foetida Schur 106. 
diurnainodora Schur 106. 
diurno-dioica Zechb. 106. 
Flos eueuli Z. 107. 
Githago Lam. 108. 
nemoralis Zeuf. 106. 


Macroselinum Schur266.|Malachıum 


latifolium Schur 266. 
Majanthemum Wigg. 
660. 
bifolium DC. 660. 
Convallaria Wigg. 660. 
Majorana Fl. Wett. 524. 
hortensis Mönch. 524. 
vulgaris Moris. 524. 
Malachium Fries. 115. 
aquaticum Fries. 115. 
a. alpinum. 
b. angustatum. 
aquaticum ß. turfosum 
Schur A416. 
aquaticum purpureo- 
venosum Schur 116. 


Lyehnis nivalis Kit. 107. 
quadridentata Dmg. 106. 


scandens @Gmel. 100. 
Siegeriana Schur A407. 
sylvestris Schkh. 106. 
vespertina Siebth. 106. 


vespertina rosea Schur 


106. 


Viscaria L. Bmg. 107. 
Lyeium 2. 476. 
barbarum Z. 476. 

a. parvifolium. 
europaeum L. 477. 
salieifolium Mill. 477. 

LYCOPODIACEAE 
DC. 825 
Lycopodium Z. 825. 
alpinum L. 825. 
annotinum L. 825. 


Chamaeeyparissus A. Dr. 
826. 


clavatum ZL. 826. 
a. macrostachyum. 
b. mierostachyum. 
c. monostachyum. 
complanatum L. 826. 


complanatum Poll. 826. 
complanatum v. Hausm. 
826. 


denticulatum _L. 827. 
helveticum 4. 827. 
inundatum ZL. 825. 


recurvum Kit. Bmg. 325. 


reflexum Schkh. 825. 

selaginoides L. 826. 

Selago L. 825. 
Lycopsis L. 467. 


manticum 
Rechb. 118. 


Malaxis Sw. 651.- 


diphyllus Cham. 651. 
monophyllos Sw. 651. 
a. diphyllos. 
paludosa Sw. 651. 
Malcolmia AR. Dr. 50. 
maritima R. Dr. 50. 
Malope L. 128. 
malacoides L. 128. 
Malus Tournef. 208. 
acerba Merat. 208. 
baccata Schur 208. 
dasyphylla Schur 208. 
domestica Dmg. 208. 
sylvestris Mill. 208. 


935 


Lyeopsis arvensis L. 467. 
pulla L. 467. 
vesicaria L. 467. 

Lysimachia ZL. 549. 
guestphalica Weihe 549. 
nemorum Z, 549. 
Nummularia Z. 549. 
paludosa Bmg. 549. 
pünetata L. 549. 
thyrsiflora L. 549. 
vertieillata Pall. 549. 
vulgaris Z. 549. 
vulgaris var. stolonosa 

Schur 549. 


LYTHRARIEAE 218. 


Lythrum Z. 218. 
acuminatum Willd. 219. 
austriacum Jacg. 219. 
coronense Schur 218. 
divaricatum Schur 219. 
elegans Schur 219. 
Hyssopifolia L. 219. 
intermedium Led. 218. 
Salicaria L. 218. 


a. canescens. 

b. tomentosum. 

c. angustifolium. 

d. gracile. 

a. glabrum Led. 218. 
ß. longistylum Koch 


218. 
tomentosum Mill. 218. 
virgatum L. 219. 
a. elegantissimum. 
b. divarıcatum. 
salınum Schur 219. 


MALVACEAE Juss.128. 
Malva ZL. 129. 
Alcea L. 130. 
a. fastigiata. 
Alcea ß. Koch 130. 
althaeoides Zchb. 128. 
Bismalva Bernh. 130. 
borealis Wallm. 130. 
erenata Kit. 130. 
erispa L. 130. 
decumbens Host. 130. 
fastigiata (av. 130. 
mauritiana Z. 130. 
mauritanica Spr. 130. 
Morisonii Pollin. 130. 
moschata L. 150. 
neglecta Weihe 130. 


936 


Malva parviflora Huds. 
130. 
Pseudo-borealis Schur 
130. 
pusilla With. 130. 
rotundifolia Fries. 130. 
rotundifolia Z. 130. 
a. macropetala. 
b. albiflora. 
c. micropetala. 
sylvestris L. 136. 
a. parviflora. 
sylv. v. glabra L. 130. 
vulgaris Fries. 130. 
Mandragora L. Tourn. 
419. 
offieinalis Mill. 479. 
offiinarum L. 479. 
vernalis Bert. 479. 
Margarita Bellidiastrum 
Fraud. 307. 
Marianthemum alpinum 
Schur 433. 
barbatum Schur 433. 
divergens Schur 433. 
Grossekii Schur 434. 
lingulatum Schur 434. 
medium Schur 432. 
a. albiflorum. 
b. roseum. 
sibiricum Schur 433. 
spathulatum 433. 
MARSILIACEAE 2. 


Brown. 823. 


Marsilia ZL. 824. 
natans L. 824. 
quadrifolia L. 824. 

Marrubiastrum nigrum 


Matricariaodorata Lam. 


337. 


®= Parthenium L. 337. 


salina Schur 336. 


Matthiola R. Brown. 41. 


annua Sw. 41. 


Mays americana Bing. 720 
Medicago L. 131. 


annularis Bess. 151. 
Cibiniensis Lerchenf.151. 
falcata ZL. 151. 

a. major. * 

b. glandulosa. 

ce. diffusa. 

d. alpigena. 
falcato-sativa Schur 151. 
glomerata Balb. 151. 
Gerardi Kit. 152. 
graeca Hornem. 152. 
hirsuta Thuill. 152. 
intermedia Schult. 151. 
Lupulina Z. 152. 

a. Willdowiana Koch. 
media Pers. 151. 
minima L. 152. 

a. abrocarpa. 
mollissima Spr. 152. 
polymorpha rigidula Z. 

152. 
prostrata Jacg. 151. 
procumbens Bess. 151. 
rigidula Thuill. 152. 
sativa Z. 151. 

a. pallidiflora. 
sativa ß. Koch 151. 
subfaleata Schur A141. 
villosa ß. DC. 152. 
villosula Dmg. 152. 


Orntz. 541.|Melampyrum Z. 505. 


Marrubium Z. 541. 
apulum Ten. 541. 
affıne Host. 541. 
ereticum Mill. 541. 
paniculatum Desv. 541. 
peregrinum Z. 541. 
peregrinum a. L. 541. 
peregrinum ß. L. 541. 
peregr.a.latifolium Koch 
541. 
peregr. ß. Koch 541. 
peregrinum Willd. 241. 
remotum Kit. 541. 
vulgare ZL. 541. 
Maruta Cass. 335. 
Cotula DC. Nees. 335. 
Matricaria L. 335. 
Chamomilla L. 335. 
a. salina. 
inodora L. 336. 


alpestre Pers. 506. 
arvense L. 506. 
arvensi-barbatum Wolf. 
506. 
arvense flaviflorum Nr. 
506. 
arvens. f. impunetatum 
Gren. 506. 
barbatum W. Kit. 506. 

a. purpureo- bracteat. 
eristatum Z. 505. 

a. albiflorum turfosum 

b. flavıdum. 

c. purpuratum. 

d. majus Bmg. 
dentatum Sehur 506. 
digitatum Schur 506. 
nemorosum Z. 506. 

a. viride. 


pratense Z. 506. 


a. stenophyllum. 

b. digitatum. 
pratense Thuill. 506. 
Pseudo-arvense Schur 

506. 
Pseudo - barbatum Schur 

506. 
Pseudo-sylvaticum Schur 

506. 
saxuesum Dmg. 507. 
sylvaticum Z. 506. 

a. edentatum. 

b. dentatum. 

c. gracillimum. 

d. reflexum. 

e. angustissimum. 
sylvaticum Sturm. 506. 
transsilvanicum Schur 

507. 
vulgatum Pers. 506. 
Melandryum Zhl. 106. 
intermedium Schur 106. 
nemorale Schur 106. 
noetiflorum Fries. 107. 
pratense Zeöhl. 106. 
Pumilis Fries. 103. 
sylvestre Röhl. 106. 
a. viscosum foetidum. 
b. glabrescens inodor. 
Melanosinapis Schimp. 
59. 
communis Schimpr. 59. 
Melica ZL. 764. 
altissima L. 764. 
altiss. var. interrupta 
Schur 764. 
caerulea L. 781. 
eiliata ZL. 764. 

a. varia. 

b. flavescens. 
ciliata fl. graec. 765. 
ciliata major Neelr. 765. 
lobata Schur 765. 
Lobelii Vill. 765. 
Magnolii Gr. Godr. 765. 
mantana Zuds. 765. 
nodosa Pill. Mitt. 7182. 
nutans L. 765. 
nutans Poll. 765. 
rigida Wib. 764. 
sibirica Lam. 764. 
transsilvanica Schur 764. 
uniflora etz. 764. 
variabilıs Web. 781. 

Melilotus Tournf. 153. 
alba Desr. 153. 
arguta Jöchb. 153. 
arvensis Wallr. 153. 
caerulea Lam. 152. 


937 


Melilotus caerulea Bmg.|Mentha aquatico - sativalMenthaniliaca Vahl. 516. 


152. 
caerul. ß. laxiflora Zeoch. 
152. 


dentata Pers. 153. 
indica All. 453. 
laxiflora Friv. 152. 
leucantha Koch 153. 
macrorrhizun Pers. 103. 
a. salina, palustris. 


macrorrhizon Bmg. 153. 
officinalis DO. Willd.153. 


officinalis Desr. 153. 
offieinalis Desf. 153. 
off. nivea Dmg. 153. 
parviflora Desf. 153. 
Petitpierreana Zchb. 153. 
procumbens Dess. 152. 
vulgaris Zost. 153. 


Melissa L. 531. 


alba W. Kit. 530. 
altıssima Siebth. 532. 
Calamintha Z. 530. 
Clinopodium Benth. 531. 
cordifolia Pers. 532. 
grandiflora L. 530. 
hirsuta Hornem. 532. 
intermedia Dmg. 530. 
Nepeta L. 530. 
obtusifolia Pers. 530. 
ofieinalis Z. 531. 

a. villosa. 
Pulegium Zoch. 531. 
romana Mill. 532. 
umbrosa M. Bieb. 530. 
umbrosa Zoch. 530. 


Melittis L. 533. 


grandiflora Sm. 534. 
Melissophyllum ZL. 533. 
a. Nivea. 
b. grandiflora. 
var. ß. Bimg. 534. 


Mentha Z. 513. 


acutifolia Zabenh. 518. 
acutifolia Schur 518. 
acutifolia Sm. 518. 
adspersa Mönch. 517. 
Agardhiana Fries. 517. 
agrestis Sole. 518. 
aquatica L. 517. 

a. glabrata. 
aquatica Sole. 517. 
aquatica y. Koch 517. 


aquat. g. crispa Denth. 
517. 

aquatico-arvensis Schur 
517. 

aquatico-sylvestris Meyr. 
51 


Schur 517. 
arvensi-austriaca Schur 
516. 

arvensis L. 518. 

a. campestris. 

b. nemoralis. 

c. major. 

d. villosula. 

e, latifolia. 
arvensis Sole 518. 
arv. ß. glabriuscula Keh. 

519. 
arv. d.rubra Benth. 517. 
arv.£&. vulgar. Bnth. 518. 
atrata Schur 516. 
austriaca Jacg. 518. 
balsamea Willd. 514. 
brevispicata Lehm. 516. 
campestris Schur 518. 
canescens Roth 515. 
candicans Opiz. 515. 
carniolica Schur 519. 
eitrata Ehrh. Schur 517. 
erispa L. 517. 
erispa Ziv. 515. 
crispa Ten. 515. 
erispata Schrad. 516. 
dubia Vill. 517. 
tlagellifera Schur 518. 
foliosa Opiz. 515. 
fragrans Presl. 513. 
gentili-arvensis Schur 

518. 
gentilis Z. 518. 

a. riparia. 
gentilis Sm. 519. 
glabrata Vahl. 516. 
gracilis a. Sm. 519. 
gracilis y. Sm. 518. 
gratissima Lej. 515. 
gratissima Zoth. 515. 
Halleri @mel. 515. 
hereynica Röhl. 516. 
hirsuta L. 517. 

a. limosa. 

b. subspicata. 
hortensis Tausch. 518. 
hybrida Schleich. 515. 
laciniosa Schur 515. 
laevigata Willd. 516. 
Langii Steud. 516. 
latissima Schur 519. 
macrostachys Ten. 513. 
Michelii Rchb. 516. 
nemorosa Schreb. 515. 
nepetoides Zej. 516. 
nepetoides ‚Maly 516. 
niliaca Jacg. 515. 


ocymoides Opie. 516. 
odorata Sole 517. 
ovata Schur 519. 
palustris Mill. 517. 
palustris Mönch. 517. 
palustris Zöchb. 517. 
palustris spieata iv. 
517. 
parvifolia Schult. 518. 
parvifolia Schur 514. 
piperita L. 516. 
piper. a. Langii Koch 516. 
piper. g. crispa Koch 517. 
piper. a. glab. Schur 516. 
piper. ß. officinalis Koch 
516. 
piper. a. pubescens Maly 
516. 
praecox Sole. 519. 
pratensis Sole. 518. 
probabile Sm. 518. 
pubescens Zchb. 517. 
pubescens Wild. 516. 
Pulegium Z. 519. 
pyramidalis Ten. 516. 
rotundifolia ZL. 513. 
rubra Sm. 517. 
rugosa Lam. 513. 
sapida 7sch. 515. 
sativa Fries. 517. 
saliva L. 517. 
sativa ß. glabra Koch 
517. 
sativa 8. parvifolia Koch 
518. 
serotina Ten. 515. 
spieata Orntz. 516. 
suavis Guss. 516. 
subinodora Schur 518. 
sylvestris Z. 513. 

a. Baumgarteniana, 

b. longifolia. 

c. nivea. 

d. comosa. 

e, ınterrupta. 

f. subcordata. 
sylvestris Sole. 513. 
sylvestris 7. erispa Bnth. 

515. 
sylv.e. crispata Koch 516. 
sylv. 6. glabra Koch 516. 
sylv. latifolia Schur 514. 
sylv.nemorosa Dnth.515. 
sylv. nemorosa Zöchb. 515. 
sylv.ß.rotundifolia Amy. 

514. 
sylv. ß. undulata Koch 

s15. 


938 


Mentha sylv. ö. vulgaris|Milium effusum «. ß.Schur|Montia aquatica minor 


Benth. 513. 
transsilvanica Schur 513. 
tomentosa Hoppe 515. 
undulata Zechb. 515. 
undulata Willd. 515. 
verticillata Hofm. 518. 
verticillata Roth 517. 
virldis L. 515. 

a. angustifolia. 

b. albiflora. 
MENYANTHEAE 453. 
Menyanthes L. 453. 

trifoliata L. 453. 

natans Lam. 453. 

nymphoides L. 453. 
Menziesia Bruckenthalii 

Spr. 44T. 

Mereurialis ZL. 600. 

alpina Schur 600. 

annua ZL. 600. 

a. transsilvanica. 
Cynocrambe Scop. 600. 
longifolia Jost. 600. 
livida Bing. Pertschl. 600. 
livida Maly 600. 
ovala Sternb. 600. 
perennis L. 600. 

a. subalpina. 
sylvatica Hoppe 600. 

Merendera caucasica 
M. Bieb. 618. 
Mespilus ZL. 206. 
Amelanchier L. 206. 
Aria Scop. 207. 
Chamaemespilus Z. 208. 
coccinea W. Kit. 206. 
Cotoneaster L. 206. 
germanica DL. 206. 
monogyna Willd. 205. 
nigra Willd. 206. 
Oxyacantha Gaert. 205. 
Oxyacantha Scop. 205. 
oxyacanthoides Thwill. 
209. 
pygmaea BDmg. 206. 
tomentosa Willd. 206. 
Meum Tournef. 259. 
athamantieum Jaeg. 259. 
Mutellina Gaertn. 259. 
Mibora verna P. B. 730. 
Micromeria Benth. 531. 
Pulegium Benth. 531. 
Microstylis dipbylla Lindl. 
651. 
microphylla Lindl.. 651. 
Milium Z/. 74. 
confertum Schur 741. 
ellusum L. 741. 


74. 


effusum latifolium Schur 


7A. 
holceiforme Spr. 741. 
lendigerum L. 738. 
maritimum Pall. 741. 
paradoxum Lerchf. 741. 
paradoxum ZL. 74. 
transsilvanicum Schur. 
a. Lerchenfeldianum. 


Mimulus Alectorolophus 


Mich. 222. 
fontana L. 222. 
fontana f. erecta Pers. 


222. 
fontana f. major Koch 
222. 
fontana f. repens Pers. 


minor Gmel. 222. 
repens @mel. 222. 


MOREAE Endl. 602. 


Scop. 512.|Morus L. 602. 


Minuartia Fenzl. 112. 


fastigiata Zöchb. 112. 
a. rigida. 
p- pubescens. 
ramosissima Schur. 


Möhringia L. 113. 


muscosa L. 113. 

pendula Fenzl. 113. 

polygonoldes M. K. 113. 

trinervia Olairv. 113. 
a. alpina. 


Mönchia Ehrh. 118. 


ereeta Fl. Wett. 118. 
mantica Bartl. 118. 


Moldavica punctata Mönch. 


533. 


Molinia Schrank. 781. 


aquatica M. Bieb. 778. 
arundinacea Schrk. 782. 
caerulea Mönch. 781. 
caerulea M. Bieb. 782. 
caerul. major Bess. 782. 
caerulea ß. y. Ledeb. 182. 
distans Hartm. 779. 
littoralis Host. 782. 
maritima Hartm. 780. 
maxima Hartm. 781. 
serotina M. K. 782. 
sylvatica Link. 782. 


Momordica Elaterium Z. 


221. 


Moneses Salisb. 450. 


grandillora Salösb. 450. 
a. alpina Schur. 
ß- eaulifera Schur. 
b. acanulis. 


Monotropa Nutt. 451. 


Hypophegia Wallr. 451. 
Hypopitys L. 451. 
ß- hirsuta. 


alba ZL. 602. 

var. tatarica Ledb.603. 
mauritanica Jacg. 603. 
nigra L. 603. 
rubra Z. 603. 
tatarica ZL. 603. 


Mühlenbergia Spiea venti 


Trin. 737. 
Spica venti ß. Trin. 737. 


Mulgedium Cass. 362. 


alpinum Less. 372. 


Musecari Tournef. 675. 


ambrosiacum Mönch. 676. 
botryoides Mill. 676. 
botryoides Rchb. 676. 
comosum Mill. 675. 
leucophaeum ©. Koch 
677. 
moschatum Wilid. 676. 
pallens Bess. 677. 
pallens Fisch. 675. 
polyphyllum Schur 676. 
racemssum Mill. 675. 
transsilvanicum Schur 676. 
tubiflorum Stev. 676. 


Myagrum L. 73. 


austriacum Jacg. #1. 
Bauhini Gaud. 68. 
dentatum Willd. 68. 
paniculatum L. 73. 
perfoliatum Z. 73. 
perenne L. 74. 
perenne Stev. 44. 
satıvum L. 68. 
sativum y. L. 68. 


Mycelis Cass. 369. 


angulosa Cass. 369. 
muralis Zechb. 369. 


Mygalurus caudatus Link. 


733. 


var.a.glabra Koch 451.|Myosotis L. 473. 


Hypopitys Dmg. 451. 
Hypoxa Spreng. 451. 


Montia ZL. 222. 


arvensis Wallr. 222. 
aquatica major Mich. 222. 


alpestris Schm. 475. 
arvensis Dmg. 476. 
arvensis Lehm. 475. 
arvensis Link. 476. 
arvensis Pöchb. 476. 


Yard 


939 


Myosotisarvensis Schrd.|M yosotis palustris Wither.|M yosotis sylyatica Mart. 


416. 
arvensis ß. grandiflora 
Wahlenb. 474. 
arvensis a. major Zoth 
4715. 
arvensis ß. sylvatica 
Pers. 414. 
arvensis y. versicolor 
Pers. 416. 
aspera Schur 476. 
caespitosa Schultz. 674. 
a. angustata. 
caesp. var. a. Schur 4T4. 
collina Zechb. 476. 
decumbens Host. 474. 
deflexa Wahlenb. 464. 
geniculata Schur 474. 
hispida ©. Kooh. 476. 
hispida Schlechtd. 476. 
hispida a. lacteo - flava 
Schur 476. 
intermedia Lk. 475. 
intermedia a. grandiflora 
Ledeb. 474. 
lactea Schur #75. 
Lappula L. 463. 
laxiflora Fechb. 473. 
lingulata R. 5. 404. 
lithospermifolia Yornem. 
415. 
mierantha Poll. 476. 
montana Bess. 4T5. 
nana Vill. 473. 
nana Wulf. 473. 
nemorusa Dess. 474. 
obtusa W. Kit. 466. 
odorata Poir. 475. 
perennis Mönch. 473. 
palustri-sylvatica Schur 
MIk. 


413. 
. lJaxiflora. 
. glabra. 
. strigulosa. 
. repens. 
. alpina. 
. albiflora. 
Pseudo -sylvatica Schur 
475. 


moaunc® 


[1] 


repens Don. 473. 
rupestris Sm. 475. 
scorpioides M. Dieb. 475. 
scorpioides Willd. 473. 
scorpioides collina Ehrh. 


416. 
scorpioides palustr. Ehrh. 

413. 
scorpioides sylvat. Ehrh. 

A714. 
scorpioides a. arvensis 


L. 479. 
scorpioides ß. lithosper- 
nftfolia Willd. 475. 
scorpioides ß. palustris 
L. 413. 
sepium Bess. 4714. 
sparsiflora Mik. 474. 
stiieta Link. 476. 
a. multicaulis. 


strigosa d. limosa Schur 
ATA. 


strigulosa Zechb. 473. 


415. 
sylvatica a. grandiflora 
Schur 475. 
sylvatica albiflora Schur 
415. 
sylvat. ß. alpestris Schur 
475. 
sylvat. variabilis Schur 
475. 
tergloviensis Haeg. 473. 
uliginosa Schrad. 474. 
variabilis Angl. 475. 
versicolor Zechb. 476. _ 
suaveolens Art. 475. 
suaveolens a. mutabilis 
Schur 475. 
Myosurus ZL. 1. 
minimus Z. 11. 
Myricaria Desv. 219. 
germanica Desv. 219. 
a. aestivalis. 
squamosa Zechb. 219. 


MYRIOPHYLLEAE 
Schur 245. 
Myriophyllum Z. 215. 
pecetinatum DO. 215. 
spieatum Z. 215. 
vertieillatum ZL. 215. 
vertieillatum var. y. 
peetinatum Koch 215. 


strigulosa latifolia Schur Myrrhis Scop. 275. 


EIER: 
41%. 
strigulosaa. alpina Schur 


ATa. 
sylvatica Hofim. 4714. 
a. parviflora. 
b. grandiflora. 
c. lactea. 


N. 


NAJADEAE Link. 634.|Nareissus poeticus Z. 657. 


Najas L. 634. 
Auvialis Lam. 634. 
major All. 634. 
marina a. L. 634. 
maritima Pall. 634. 
minor All. 635. 
monosperma Willd. 634. 
Narcissus Z. 657. 
angustifolius Curt. 658. 
biflorus Schur 658. 
poeticus bmg. 658. 
poeticus var. Kunth. 658. 


Narthecium 


poetieus Schkh. 658. 
Pseudo-Nareissus L. 658. 


radiiflorus’ Salisb. 658. 
a. dianthus. 
seriorflorens Schur 658. 


Nardus Z. 814. 


strieta Z. 814. 
a. pygmaea alpina. 
b. elongata montana 
c. repens .Dmg. 
calyculatum 
All. 679. 


aromatica Spr. 275. 
bulbosa All. 273. 
bulbosa Spr. 274. 
hirsuta Spr. 274. 
odsrata Scop. 275. 
sylvestris Spr. 272. 
torquata Spr. 273. 


iridifolium 
Vill. 679. 
Nasturtium.&R. Brown. 39 

amphibium R. Dr. 40. 
amphibium heterophyl- 
lum Ding. 40. 
amphibium ß. pinnatifi- 
dum Dmg. 40. 

anceps DC. 40. 

aquaticum Wallr. 40. 

a. indivisum JZechb. 

austriacum Orntz. 41. 
barbarioides Tausch. 40. 


Narthecium 


Neottia ZL. 650. 


Neottidium Nidus aviıs 


Nepeta Z. 532. 


Ocymum Z. 513. 
Odontarrhena 0. A. 


Odontites Hall. 511. 


940 


Nasturtium brevistylon [|Nepeta nuda parviflora 
Rchb. 39. Bl. Fg. 532. 
ofieinale R. Br. 39. paniculata Orntz. 532. 
palustre DC. 37. pannonica L. 532. 
pyrenaicum R. Br. 39. | parviflora Andrz. 532. 
riparium Tausch. 20. pumila Spr. 530. 
riparium Wallr. 40. sibirica M. Bieb. 532. 
sylvestre R. Br. 39. ucranica L. 532. 
Naumburgia Mönch.549.\ ucranica .M. Bieb. 532. 
guttata Mönch. 549. violacea Vill. 532. 
thyrsiflora Zöchb. 549. |Nephrodium rufidulum 
Neumeyera austriaca Zöchb. Mich. 832. 
410.) spinulosum Strempl. 835. 


Nectarobothrium Redow-|Neslia Desv. 73. 


skianum Cham. 662. 


panieulata Desv. 73. 
striatum ZLedeb. 662. 


Nicandra Adans. 479. 
physaloides Gaert. 479. 

Nicotiana ZL. 480. 
decurrens Ag. 480. 
gigantea Weinm. 480. 
havanensis Lag. 480. 
latissima Mill. 480. 
macrophylla Spr. 430. 
rustica L. 480. 
Tabacum Z. 480. 

Nigella Z. 27. 
arvensis L. 27. 


autumnalis Pers. 650. 
nidus avis Zöich. 650. 
repens Sw. Dmy. 650. 
spiralis Sw. 650. 


Schlechtenu. 650. 


Cataria L. 532. 
croatica Spr. 530. 
Glechoma Benth. 532. 
nuda L. 532. damascena L. 27. 
a. amethystina Schur|) sativa L. 27. 
nuda a. grandifl. 21.|Nigritella Zich. 646. 
Fg.532.| angustifolia Zeich. 646. 


0. 


Obione peduneulata Mogu-|O dontites villosula Schur 

Tand 578. HAM: 

Oenanthe ZL. 254. 
banatica Aeuff. 255. 
carviformis Schur 255. 
dacieca Kov. 255. 
Ilstulosa L. 254. 

a. Tabernemontana. 
media Griseb. 254. 
peucedanifolia Heuf. 254. 
peucedanifolia Poll. 254. 
Phellandrium Lam. 255. 
pimpinelloides Z. 255. 
silaifolia Aewf. 255. 
silaifolia M. Bieb. 255. 
stenoloba Schur 255. 

Oenothera Z. 214. 
biennis Z. 214. 
bienn.a.scabra Schur214. 
muricata L. 214. 

a. scabra. 
muricato-biennis Winkl. 

Ah. 


Basilicum Z. 513. 


Meyer 61. 
alpestris Zedeb. 61. 
argentea Ledeb. 61. 
muralis Schur 61. 
Marschalliana €. A. 

Meyer 61. 
tortuosa ©. A. Meyer 61. 


lanceolata Gaud. 511. 
lutea Stev. 511. 

a. alpina minima. 
rubra Pers. 511. 
serotina Rchb. 511. 

a. caleicola. 
serotina Pf. canescens 

Zechb. 511. 

tenuissima Spr. 251. 
verna Rchb. 511. 


Nigritella globosa Zchb. 
639. 
hybrida Schur 647. 
suaveulens Koch 647. 
Nitella Aghardh. 817 
Braunii Gmel. 817. 
capitata Agh. 817. 
flexilis Agh. 817. 
gracilis Agh. 817. 
intrieata Schur 817. 
tenuissima Desv. S17. 


Noccaea alpina Zechb. 71. 
brevicaulis ZRchb. 71. 
brevicaulis nivalis Schur 

11. 
rotundifolia Mönch. 69. 

Nonneäa Medie. 467. 
nigricans DC. 467. 
pulla DC. 467. 
vesicaria Rochb. 467. 


Norta (DC.) Schur 54. 
jJuncea Schur 54. 
strietissima Schur 54. 

Nuphar Smith. 35. 
luteum Smith. 35. 
sericeum Lang. 35. 

NYMPHAEACEAE 3). 

Nymphaea L. 35. 
alba ZL. 34. 
biradiata Somm. 35. 


Oglifa arvensis Cass. 318. 
minima Jechb. 318. 
Omalotheca supina (ass. 
319. 
Tournef. 
464. 
linifolia Mönch. 464. 
repens Schrank. 464. 
scorpivides Schrank. 464. 
verna Mönch. 464. 
ONAGRARIEAE 309. 
Onobrychis Tournef. 165. 
arenaria DO. 165. 
arenaria a. gracilis Schur 
165. 
Caput galli Schur 165. 
carnea Schleich. 165. 
carpatica DO. 165. 
montana DO. 165. 
petraea Bess. 165. 
sativa Lam. 165. 
ß. montana Koch 165. 
d. Ledeb. 165. 


Omphalodes 


Onobrychis supina @mel. 
169. 

Onoclea crispa Homff. 842. 
Spicant Hofm. 841. 
Struthiopteris Hoffm. 

842. 

Ononis Z. 149. 
altissima Lam. 150. 
antiquorum DL. 149. 
arvensis ZL. 150. 
arvens. ß. Sm. 149. 
campestris Koch Ziz.149. 
Columnae All. 150. 
foetens All. 150. 
hireina Jacg. 150. 

a. alpina albiflora. 
hircino - spinosa Schur 

150. 
minutissima Jaeg. 150. 
mitis Gmel. 150. 
parvifiora Lam. 150. 
procurrens Wallr. 149. 
Pseudo-hireina Schur 150. 
repens L. 149. 

a. inermis. 
spinosa M. Bieb. 150. 
spinosa DC. 149. 
spinosa L. 149. 

a. angustifolia. 
spinosa a. mitis L. 150. 
suboceulta Will. 150. 

Onopordon Z. 414. 
Acanthium Z. 414. 

a. albiflorum, 

b. collinum. 

c. mite. 

Onosma ZL. 468. 
angustifolium Schur 468. 
arenarium WW. Kit. 469. 
echioides L. 469. 
echio:des ß. arenarium 

Led. 469 

echioides ß. angustifol... 

Koch 468 

intermedium Schur 469 

montanum Dert. 469. 
montanum Sm. 468. 
orientale Habl. 468. 
orientale Host. 469. 

Pseudo - arenarium Schur 

469. 

a. intermedium. 
pustulatum Schur 469. 
rigidum Ledeb. 469. 
tauricum Pall. 468. 
tenuifolium Tausch. 469. 
simplieissimum Lerchenf. 

468. 
stellulatum Zchb. 468. 


+ 


Onosma stellulatum W. Ä. 
468. 

stell. var. paniculatum 
Schur 469. 

stellulatum asperrimum 


Schur 468. 


OPHIOGLOSSEAE X. 


Brown. 827. 


Ophioglossum L. 827. 
vulgatum L. 8977. 

a. alpinum. 
Ophrys ZL. 647. 
alpına Jaeg. 647. 
apifera Auds. 647. 
apifera Tratt. 647. 
Arachnitis Rich. 647. 
aranifera ZTuds. 647. 
eorallorrhiza L. 651. 
cordata L. 650. 
fucifera Curt. 647. 
fucifera Hall. 647. 
fuciflora Rehb. 647. 


insectifera a. myodesZL. 


647. 

insectifera s. L. 647. 
insectifera n. L. 647. 
Nidus avıs L. 650. 
Monorchis ZL. 647. 
Monophyllos L. 651. 
museifera ZZuds. 647. 
myodes Jacg. 647. 
oestrifera Jechb. 647. 
ovata L. 650. 
paludosa Fl. dan. 651. 
paludosa ZL. 651. 
spiralis L. 650. 
Opulus Mönch. 244. 
glandulosa Dmg. 244. 

a. globosa. 
roseum Dmg. 2%4. 


ORCHIDEAE Juss. 638. 


Orchis ZL. 638. 
abortiva L. 648. 
albida Scop. 649. 
alpina Z. 647. 
angustifolia Fries. 641. 
angustifolia Zechh. 641. 
angustifolia Wimm. et 


Grab. 641. 


bifolia Z. 646. 
bifolia a. macroglossa 


Wallr. 646. 


cassidea M. Bieb. 639. 
eimieina Örntz. 639. 
comosa Scop. 642. 
comosa Schur 641. 
comosa Schur 643. 
condensa Schur 642. 
conopsea L. 644. 


94 


Orchis cordigera Fries. 
622. 
corioph:ra Z. 639. 
a. eibiniensis. 
eruenta Roch. 642. 
cuprina M. Bieb. 644. 
elegans Heuff. 640. 
ensifolia Vill. 640. 
foliosa Lindl. 642. 
fragrans Saut. 647. 
fusca Curt. 638. 
fusca Jacg. M. Dieb. 638. 
fusca var. albiflora Schur 


638. 
fuca v. pallidiflora Schur 
638. 
fusca v. stenoloba Cass. 
638. 


fuseo-militar!s Schur 638. 
galeata Lam. 638. 
globosa L. 639. 

a. major. 

b. gracilis. 

ce. albıflora. 
Heuffeliana Schur 640. 
hircina M. Bieb. 644. 
hirema Sw. 649. 
hybrida Bönningh. 638. 
incarnata Fries. 641. 
incarnata L. 641. 

a. macrophylla. 
incarnata Wild. 641. 
incarnata var. a. c. Schur 


64. 
incarnata var. e. Schur 
641. 
incarnata var. g. Schur 
641. 


laneibracteata ©. Koch 643. 
latifolia Ding. 622. 
latifolia L. 642. 
latifolia Achb. 641. 
latifolia Scop. 641. 
latifolia var. Lindl. 642. 
latifolia 9. angustifolia 
Ledeb. 641. 
latifolia b. macrobrac- 
teata Schur 642. 
latifolia var. d. Schur 642. 
laxiflora Lam. 640. 
laxıflora Roch. 640. 
laxiflora var. a. ß. Koch 
640. 
Schur 
640. 
longibracteata Schur643. 
macra Schur 641. 
maculata ZL. 642. 
a. alpina. 


laxifloro - Morio 


942 


Orchis maculata var. a. 
b. c. Schur 642. 
maculata var. Heuff. 643. 
maculata longibracteata 
Schur 643. 
maculata pyramidalis 
Schur 643. 
maculata var. turfosa 
Schur 643. 
majalis Zchb. 642. 
mascula Bmg. 640. 
maseula Z. 640. 
mascula longeacuminata 
Schur 640. 
militaris Z. 638. 
a. longibracteata. 
b. arenaria. 
militarıs var. ZL. 638. 
monorchis Orntz. 647. 
moravica Jacg. 638. 
Morio ZL. 640. 
a. versicolor. 
b. albıflora. 
«&. velutina. 
ß. sublaxiflora. 
Morio laxiflora Lerchenf. 
640. 
muscaria Scop. 647. 
nigra Scop. Bmg. 646. 
nigro - conopsea Schur 
647. 
nigro - odoratissima 
‚Moritz. 647. 
obtusa Schur 640. 
obtusifolia Schur 643. 
ochroleuca Schur 641. 
odoratissima L. 644. 
ornithis Jaeg. 644. 
pallens Z. 640. 
palustris Bmg. 640. 
papilionacea L. 640. 
Pseudo-sambueina Schur 
64. 
purpurea Huds. 638. 
pyramidalis L. 644. 
recurva Schur 643. 
Rivini Gouan. 638. 
rivularis Heuff. 649. 
saceifera Drong. 643. 
saccifera var. Söchb. 643. 
sambueina Z. 641. 
a. purpurea, 
solstitialis a. latifolia Fl. 
dan. 646. 
solstitialis f. densiflora 
Fl. dan. 646. 


Orchis Tabernemontana 
Gmel. 640. 
taurica Lindl. 639. 
tetragona Heuff. 643. 
transsilvanica Schur 643. 
Traunsteineri Saut. 641. 
tridentata Scop. 639. 
ustulata Z. 639. 
variegata All. 639. 
a. submilitaris. 
variegato - militaris 
Schur 639. 
virens Zollie 646. 
viridis Sw. 645. 
Orchites globosa Schur 
639 (3402). 
Oreochloa Link. 747. 
disticha Zink. 747. 
a. straminea. 
b. versicolor, 
Oreoselinum Clus. 266 
Chabraei M. Bieb. 265. 
legitimum M. Bieb. 266. 
Origanum L. 594. 
ereticum DC. 5924. 
ereticum ß. L. 524. 
ereticum Sieb. 524. 
heracleotieum Benth. 524. 
heracleoticum Rehb. 524. 
hirtum Lk. 524. 
macrostachyum Lk. 524. 
Majorana L. 524. 
megastachyum Zk. 524. 
a. hirtum. 
monspeliense Tabern. 
524. 
smyrneum Host. 594. 
thymiflorum Rehb. 524. 
thymiflorum Schur 524. 
vulgare L. 524. 
a. albiflorum. 
b. virens. 
c. thymiflorum. 
vulgare glandulosum 
Schur 524. 
vulgar. a.megastachyum 
Koch 524. 
vulgare ß. prismaticum 
Gaud. 52%. 
vulgare ö. smyrneum 
Ledeb. 524. 
vulgare a. virens Ledeb. 
524. 
Orlaya Hofim. 270. 
grandifiora Hoffm. 270. 
Ornithogalum Z. 664. 


Ornithogalum asphode- 


loides Schur 664. 
bohemicum Gaud. 666. 
bohemicum ß. saxatile 

Koch 666. 
brevistylum Wolfn. 664. 
chloranthum Saut. 665. 
collinum Koch 664. 
comosum L. 664. 
fistulosum Wallr. 666. 
gracile Hagen 666. 
Gussonii Ten. 664. 
Haynii Roth. 666. 
Kochii Parl. 664. 
luteum Hofm. 665. 
luteum L. 667. 
luteum Willd. 665. 
minimum Z. 666. 
minimum Zoth. 666. 
minimum Schult. 667. 
minimum Wahlenb. 666. 
minimum f. bulbiferum 
DOC. 666. 
narbonense Z. 664. 
nutans L. 665. 
nutans umbrosum Schur 
665. 
pannonicum Clus. 66%. 
Personii Hoppe 667. 
pratense Pers. 664. 
pratense Wahlenb. 669. 
pusillo -arvense Jechb. 
666. 
pusillum Z/ost. 665. 
pusillum Host. 666. 
pusillum Schm. 667. 
pyramidale Z. 664. 
pyrenaicum L. 664. 
pyrenaicum ß stachyoi- 
des DC. 664. 
refractum W. Kit. 664. 
saxatile Vs. 664. 
simplex Decker 665. 
spathaceum Hayne 666. 
stachyoides Host. 664. 
stachyoides Koch 664. 
stachyoides Schult. 664. 
stenophyllum Fries. 665. 
Sternbergii Hoppe 666. 
striatum M. Bieb. 662. 
sulphureum AR. S. 664. 
sylvaticum J’ers. 667. 
tenuifolium Guss. 664. 
tunicatum Presl. 667. 
umbellatum Z. 665. 
villosum M. .Bieb. 666. 


speciosa Host. 640. 
sphaerica M. Bieb. 639. 
suayeolens Yill. 647. 


Ornithopus Z. 164. 
perpusillus Z. 164. 
Ornus Pers. 452. 


acuminatum Schur 664. 
altaicum Laxm. 662. 
arvense Pers. 666. 


Ornus europaea Pers. 452.|Orobus ceanescens ZL. 173. 


a. rotundata Schur. 
rotundifolia Bluf. Fingh. 
452. 
OROBANCHEAE 503. 
Orobanche Z. 504. 
arenaria Dorkh. 503. 
bipontina Schultz. 504. 
Borkhausii Andrz. 503. 
Buekii Dietr. 504. 
caerulea Vill. 503. 

a. tribracteata. 
caerulescens Steph. 504. 
caryophyllacea Schultz. 

504. 
caryophyllacea Sm. 504. 
comosa Schur 505. 
comosa Wallr. 503. 
eruenta Bert. 504. 
elatior Koch 504. 
elatior Sm. 505. 
Epithymum DO. 504. 
flava Mart. 505. 
Galii Duby 504. 
laevis Schkh. 503. 
laxiflora Zöchb. 504. 
lutea Bing. 505. 
major DO. 505. 
major L. 505. 
major ‚Pollich. 504. 
medicaginis Schultz. 
minor Sm. 504. 
pallidiflora Wimm. 504. 
purpurea Jaeg. 503. 
ramosa _L. 503. 
Rapum Thuill. 505. 
rubens Wallr. 504. 
rubra Sm. 504. 
Scabiosae Koch 504. 
sparsiflora Wallr. 504. 
speciosa Dietr. 504. 
stigmalotes Wimm. 505. 
strobiligera. Zechb. 504. 
vulgaris DC. 504. 
vulgaris Gaud. 504. 
Orobus L. 172. 
aestivalis Schur 173. 
albus ZL. 173. 

a. versicolor. 
alpestris W. Kit. 173. 
asphodeloides Gouan. 

173. 


504. 


Clusü Spr. 169. 
flaceidus Kit. 172. 
filiformis Zam. 173. 
slaberrimus Schur 174. 
laevigatus W. Kit. 174. 
laevigatus Ding. 174. 
linifolius Reich. 173. 
Inteus ZL. 174. 
niger Z. 174. 
montanus Scop. 174. 
multiflorus Sieb. 172. 
ochroleueus W, Kit. 174. 
pallescens _M. Bieb. 173. 
pallescens Sadler 173. 
pallescens ß. alpestris 
Rechb. 173. 
pannonieus Jacq. 173. 
prostratus Host. 173. 
Rupensis Lerchenf. 167. 
sylvatieus L. 171. 
tenuifolius Bmg. 173. 
tenuifolius Roth. 173. 
tuberosus Dmg. 173. 
tuberosus Host. 173. 
tuberosus Z. 173. 

a. tenuifolius. 
transsilvanieus Spr. 174. 
variegatus Ten. 172. 
variegatus ß. banaticus 

Heufj. 173. 
varius Link. 173. 
venetus Ten. 172. 
vernus L. 172. 

a. latifolius. 

b. angustifolius. 

c. subalpinus. 
vernus ß. latifolius Roch. 

173. 
versicolor @mel. 1713. 
vicioides DC. 167. 
Orthospermum Schur 
571. 
acuminatum Schur 571. 
Bonus Henricus Schur 571. 
erassifolium Schur 571. 
glaucum Schur 572. 
rubrum Schur 572. 
Orvala Denth. 534. 
lamivides DC. 535. 
OSMUNDACEAE R.Bır. 
329. 


austriacus Crantz. 173. \Osmunda ZL. 829. 


Pachypleurum simpiex 
Fechb. 259, 


pP: 


Padus Tournef. 180. 
Mahaleb Schur 180. 


943 


crispa L. 822. 
lanceolata $. @. Gmel. 
8328. 
Lunaria Fl. dan. 828. 
Lunaria Fl. dan. 829. 
Lunaria. L. 827. 
Matricariae Schrank.829. 
ramosa Zoth. 828. 
regalis Z. 829. 
Spicant L. 841. 
Struthiopteris L. 842. 
virginica L. 829. 
Ostericum Hofm. 261. 
palusire Dess. 261. 
pratense Hofm. 261. 
Ostrya Mich. 611. 
carpinifolia Scop. 611. 
italica Mich. 611. 
vulgaris Willd. 611. 
OXALIDEARER DC. 139. 
Oxalis Z. 139. 
Acetosella L. 139. 
a. alpina Schur. 
Acetosella f. parviflora 
Koch 140. 
eornieulata Z. 140. 
parviflora Lej. 140. 
strieta Z. 120. 

a. Tamosissima. 
villosa M. Bieb. 140. 
Oxyecoccos Tournef. 446. 

palustris Pers. 446. 
Oxyria Hill. 5832. 
digynia Compd. 582. 
reniformis Hook. 582. 
Oxytropis DC, 162. 
campestiis DO. 162. 
lappenica Gaud. 162. 
muntana DC. 162. 
montana Wahlenb. 162. 
pilosa DC. 162. 
sericea Schur 162. 
sordida Gaud. 162. 
uralensis DC. 162. 
uralensis ß. sericea DC. 
162. 
uralensis ß. pumila Led. 
162. 
velutina Schur 162. 


Padus petraea Tausch. 
181. 


944 


Padus vulgaris Host. 180.|Papaver intermedium 


Paederota Z. 503. 
Bonarota Z. 503. 
caerulea ZL. fl. 503. 

PAEONIACEAE 34. 

Paeonia Z. 3%. 
hybrida Pall. 34. 
offieinalis Z. 34. 
peregrina Mill. 34. 
tenuifolia DO. 34. 

Palimbia DC. 269. 
Chabraei DC. 265. 

a. heterophylla. 
decussata Schur 265. 

Panieum 12.731: 
arenarıum M. Bieb. 722. 
bicolor Mönch. 723. 
capillare L. 722. 
eailıare Retz. 722. 
compactum Kit. 724. 
Crusgalli L. 722. 

a. arıstatum Zechb. 723. 

b. muticum Sehur. 
Daectylon L. 730. 
flavescens Mönch. 7: 
germanicum Trin. 
germanicum Willd. 
glabrum Gaud. 722. 
glabrum Trin. 722. 
glaucum L. 724. 
Hostii M. Bieb. 723. 
humifusum Kunth. 722. 
Ischaemum Schreb. 722. 
italicum Z. 724. 
italicum var. germ. Koch 

724. 


[87 


lineare Krock. 722. 
miliaceum L. 721. 

a. flavum. 

b. nigrum. 
reclinatum Vill. 723. 
sanguinale L. 722. 

a. giganteum. 
sanguinale Poll. 722. 
sanguinale ß. ciliare 

Neilr. 7121. 

stagninum Host. 723. 

vertieillatum Z. 723. 

viride L. 723. 

Weinmanni -Z. S. 723. 
PAPAVERACEAE 35. 
Papaver ZL. 35. 

alpinum L. 35. 

a. flavillorum. 
Argemone L. 35. 
commutalum Fisch. 35. 
dubium Z. 36. 

a. collinum. 
hybridum Z. 35. 


Becker 35. 
laevigatum M. Bieb. 36. 
maculosum Schur 36. 
officinale Gmel. 36. 

a. leucospernum. 

b. pelospernum. 
pyrenium DC. Schur 35. 
Rhoeas L. 35. 

a. strigosum. 
setigerum DO. 36. 

PAPILIONACEHAE 1/1. 
143 
Parietaria Z. 602. 
diifusa M. K. 602. 
ereeta M. K. 602. 
ereeta Willd. 602. 
Judaica Hofm. 602. 
lusitanica ZL. 609. 
officinalis Sm. 609. 
offieinalis Willd. 602. 
Paris Z. 659. 
quadrifolla L. 659. 

a. quinquefolia. 

b. pentaphylla. 

ce. trıphylla. 


PARONYCHIEAR 223. 


Paronychia L. 223. 
argentea Schur 223. 
eapitata Lam. 223. 

a. latifolia Schur 233. 
capitata Pf. serpyllifolia 
Koch 223. 

Paspulum ambiguum .DC. 


|Pedicularis foliosa Schur 


509. 
foliosa P. exaltata 509. 
Frideriei Augusti Tom. 

508. 
Hacquetii Graf. 509. 
Jacquini Koch 507. 
incarnata Jacg. 507. 
Oederi Vahl. 509. 
palustris Z. 507. 
pratensis Schur 508. 
Pseudo-comosa Schur 


507. 


ee 


recutita Z. 509. 
rosea Wulf. 509. 
rostrata Jacg. 507. 
rostrala L. 507. 
rupestris Schur 508. 
Sceptrum Carolinum L. 
509. 
sceptrum Schur 509. 
sudetica Willd. 507. 
sylvatica L. 507. 
transsilvanıca Schur 509. 
tuberosa Z. 507. 
versicolor Wahlenb. 509 
vertieillata ZL. 509. 
Peltaria Z. 64. 
alliacea ZL. 64. 
Pennisetum germanicum 
Bing. 124. 
glaucum Dmg. 724. 
vertieillatum Dmg. 723. 
viride Bmg. 724. 


722.Pentaple Zechb. 418. 


eiliare DO. 722. 

sanguinale Lam. 722. 

umbellatum Zam. 730. 
Passerina ZL. 588. 

annua L. 588. 
Pastinaca ZL. 267. 

opaca Bernh. 267. 

sativa L. 267. 

sativa a. sylvestris DO. 

267. 

sativa ß. elatior RRoch 267. 

sylvestris Mill. Bimg. 267. 
Pavia Poir. 134. 

flava DC. 134. 
Pedicularis Z. 507. 

adscendens Hoppe 507. 

asplenifolia Flörk 507. 

campestris Griseb. 507. 

comosa Bmg. 508. 

comosa L. 507. 

coronensis Schur 508. 

exaltata Bess. 508. 

flammea Wulf. 509. 

foliosa L. 508. 


mantica ZRehb. 118. 
Beplis 2..219. 
Portula L. 249. 

a. limosa. 

b. arenosa. 

e. salina. 
Peristylus Blume 645. 
albidus Lindl. 645. 
a. gracillimus. 

b. macrobracteatus. 
montanus Schur 645. 
purpureus Schur 646. 
viridis Lindl. 645. 

Persica Tournef. 178. 
vulgaris Mill. 178. 
a. leucocarpa. 
b. haematocarpa. 
Petasites Gärtn. 302. 
albus Gärtn. 302. 

a. femineus. 

b. hermaphroditus. 
alpinus .Bmg. 302. 
androgynus Schur 302. 
discolor Bmg. 302. 


hermaphrodi- 

tus Schur 309. 
hybridus Bmg. 302. 
hybridus Schur 302. 
macrophillus Schur 302. 
niveus Bmg. 203. 

a. femineus. 

b. hermaphradis. 
offieinalis Mönch. 303. 

a. femineus. 

b. hermaphroditus. 
paradoxus Dmg. 303. 
ramosus Dimg. 303. 
spurius Zechb. 303. 
vulgaris .Desf. 302. 

Petrocallis R. Brown.64. 
pyrenalca AR. Brown. 64. 
Petroselinum Hofm. 
246. 
sativum Hofm. 246. 
a. crispum Koch 247. 
Peucedanum Z. 264. 
alpestre Spr. 260. 
alsaticum L. 264. 
arenarium W. Kit. 264. 
Besserianum DO. 264. 
campestre Janka 264. 
carvifolium Vell. 265. 
Chabraei Zöchb. 265. 
latıfolium DO. 266. 
longifolium W. Kit. 264. 
Morisonil Dess. 264. 
offiecinale Bess. 263. 
officinale Dess. 264. 
officinale Z. 264. 
oreoselinum Mönch. 266. 
Rochelianum Heuff. 264. 
ruthenicum M. Bieb. 264. 
ruthenicum Zoch. 264. 
Silaus L. 260. 
Sılaus M. Bieb. 260. 
sibiricum W. Kit. 263. 
transsilvanıcum Schur 
265. 


Petasites 


Phaca 2. 161. 
alpina Jaeg. 162. 
alpina Z. 161. 
astragalina DC. 162. 
australis Z. 162. 
campestris Wahlenb. 162. 
campestris ß. sordida 162. 
frigida L. 161. 
Halleri Vill. 162. 
lapponica Wahlenb. 162. 
minima All. 162. 
montana Crantz. 162. 
ochreata COrantz. 161. 
uralensis Wahlenb. 162. 
Phaecasium Cass. 373. 


Schur. Enum. plant. Transs, 


Phaecasium Japsanoides 


Cass. 373. 
Phalangium Liliago Tratt. 
663. 


ramosum Tratt. 663. 
serotinum Lam. 662. 
Phalaris Z. 724. 
alpina aenke 729. 
arenarıa Willd. 729. 
arundinacea L. 724. 
arundinacea picta L. 


124. 


aspera Ketr. 729. 
canariensis ZL. 734. 
oryzoides L. 730. 
phleoides Z. 729. 
Phaseolus Z. 176. 
asparagioides 477. 
capensis Hort. 177. 
eoceineus Lam. 176. 
communis Sav: 177. 
compressus DO. 177. 
eruentus Hort. 177. 
dimidiatus Zaberle 177. 
elliptieus 177. 
gonospermus Savi 177. 
haematocarpus Savi 177. 
multifluorus Willd. 177. 
nanus L. 177. 
oblongus Sav: 177. 
romanus Savi 177. 


saccharatus Mönch. 177. 


saponaceus Savi 177. 
sinensis Hort. 177. 
sphaericus Savi 177. 
sphaerocarpus Haberle 


ae. 


tumidus Savi 177. 
vulgaris L. 176. 
vulgaris Schkh. 176. 


Phelipaea Tournef. 503. 


arenaria Walp. 503. 


caerulea ©. A. Mayer 503. 
ramosa ©. A. Mayer 503. 


Phellandrium Z. 255. 
aquatieum L. 255. 
Mutellina 2. 259. 

PHILADELPHEAE 


Don. 220. 


Philadelphus Z. 220. 
coronarius L. 224. 


Phleboanthe Tausch. 
546. 


Laxmanni Tausch. 546. 
salicifolia Schur 546. 
Phleum Z. 728. 
Aegilops .Scop. 813. 
alpinum ZL. 728. 
a. nigricans. 


945 


b. subcapitatum. 
arenarium Lerchenf. 729. 
arenarıum ZL. 729, 
asperum Vall. 729. 
Boehmeri Willd. 729. 
bulbosum Hort. 728. 
bulbosum Bmg. 728. 
capitatum Fuss. 728. 
collinum Schur 729. 
commutatum Gaud. 728. 
cuspidatum Willd. 729. 
Gerardi All. 728. 
Gerardi Panz. 728. 
glabrum Bernh. 729. 
hirsutum Sut. 729. 
Hostii Vindob. 729. 
laeve M. Bieb. 729. 
Micheli P. B. 729. 
nodosum L. 728. 
paniculatum ZZuds. 729. 
phalaroides Koel. 729. 
pratense L. 728. 

a. elongatum. 

b. nodosum. 
schoenoides Jacg. 729. 
schoenoides ZL. 730. 
trigynum Schrad. 729. 
ventricosum ‚Mönch. 729. 
viride All. 729. 


Phlomitis tuberosa Nees. 


549. 


Phoenixopus Cass. 369. 


decurrens Cass. 369. 
muralis Koch 369. 
vimineus: Zechb. 369. 


Phlomis Z. 522. 


tuberosa L. 542. 


Phragmites Trin. 722. 


communis Trin. 7142. 
a.multiflora Schur 742. 
b. subbiflora. 
var. y. rivularis Ledeb. 

TA2. 
var. c. pratensis Schur 

742. 
var. salına Schur 749. 
var. flavescens Koch 

142. 
var. ısiaca Ledeb. 7142. 

isiaca Sieb. 749. 


Physalis L. 479. 


Alkekengi L. 479. 
daturaefolia Lam. 479. 


Physospermum verticillat. 


Vis. 270. 


Physoplexis Schur 430. 


comosa Schur 430. 


Phyteuma L. 228. 


ambiguum W. Kit. 431. 
69 


946 


Phyteuma atropurpu- 
reum Schur 431. 
comosum ZL. 431. 
canescens W. Kit. 431. 
a. transsilvanıcum. 
ß. salicifolium Heuff. 
431. 
Charmelii Vill. 429. 
fistulosum Zöchb. 429. 
globulariaefolium Hoppe 


b. subruncinata. 
d. subumbellata. 


ß. erepoides Koch 360. 


oligocephala Schur 361. 
prenanthoides Schur 360. 
paueifiora Willd. 361. 
saxatilis All. 357. 
Taraxacı All. 357. 


transsilvanica Schur 360. 


Vıllarsiiı Jord. 361. 


428.|Pilularia Z. 823. 


graminifolium Sieb. 429. 
Halleri All. 430. 
hemisphaerieum Z. 428. 

a. graminifolium. 

b. transsilvanicum. 

c. latifolium. 

d. albiflorum. 
hemisph. elatum Schur 

429. 
humile Schleich. 429. 
Michelii Bert. 430. 
nanum Schur 428. 
nigrum Schmidt. 430. 

a. atropurpureum. 
orbieulare L. 429. 

a. alpinum. 
ovatum Schmidt. 430. 
paueiflorum L. 428. 

a. nanum. 

b. macrophyllum. 
paucifl. ß. Koch. 428. 
paueifl. a. Schur 428. 
paucifi. b. Schur 428. 
salicifolium Kit. 431. 
salignum Bess. 431. 
Scheuchzeri All. 429. 

a. leucanthum. 
scorzonerifollum Vill. 

430. 
Sieberi Schur 429. 
spieatum ZL. 430. 
tetramerium Schur 430. 
transsilvanicum Sehur 

429. 


globulifera Z. 823. 


Pimpinella L. 249. 


alpına Host. 250. 
Anısum ZL. 251. 
dichotoma Spr. 247. 
dioica L. 247. 
dioica .M. Bieb. 347. 
dissecta Retz. 250. 
glauca L. 247. 
glauca W. Kit. 247. 
hircina Leers. 249. 
luecida Schur 250. 
magna L. mant. 250. 
a. Tosea, 


d. dissecta Wallr. 250. 
y. laciniata Wallr. 250. 


major Jacg. 250. 
media ‚Hofm. 250. 
multicaulis Poir. 247. 
nigra Willd. 249. 
orientalis Gonan. 250. 
peregrina L. 250. 
poteriifolia Schur 249. 
pumila Jaeg. 247. 
ramosissima Fisch. 
rubra ‚Hoppe 250. 
saxifraga L. 249. 

a. dissecta. 

b. poteriifolia 

c. major. 


B. major Wallr. 249. 


saxifraga d. Koch 249. 


Pinardia Cass. 339. 


Coronaria Less. 339. 


247. 


Pinguiculavulg.y.gran- 
diflora Koch 548. 
vulg. Ö. longifolia Koch 
548. 
Pinus Z. 626. 
Abies Du Roi 628. 
Abıes L. 627. 
austriaca Hlöss. 627. 
Cembra L. 627. 
excelsa Lam. 627. 
Lariecio Poir. 627. 
Laricio ß. austriaca 
Antoin. 627. 
Lar® 2. 627. 
maritima Koch 697. 
maritima B. major Du- 
ham. 627. 
montana Schur 627. 
Mughus Dmg. 626. 
Mughus Jaeg. 628. 
Mughus Zechb. 628. 
Mughus Scop. 626. 
Mughus ß. Koch. 626. 
Mughus a. uliginosa Koch 
626. 
nigra Link. 627. 
nigricans Host. 627. 
obliqua Saut. 626. 
Picea Du Roi 627. 
Picea L. 628. 
Pinaster Rochel. 627. 
Pumilio Haenke 626. 
rotundata Link. 626. 
rubra Mill. 626. 
Strobus Z. 627. 
subaretica Schur 627. 
sylvestris L. 626. 
uliginosa Neum. 626. 
uncinata ZLamond. 627. 
vulgaris Link. 627. 
Piptatherum P. Beaw. 
TU. 
caerulescens P. B. 741. 
holeiforme 22. S. 741. 
paradoxum P. B. 74. 


urticifolium Clairv. 430.|Pinaster Pumilo Olus. 636. Pisum ZL. 172. 
PHYTOLACCEAE 567. Pinguicula L. 547. 


Phytolacca L. 567. 
decandra L. 567. 
a. leucocarpa. 
Pıcea Link. 627. 
excelsa Link. 627. 
montana Schur 627. 
Pieotia verna R. S. 464. 
Pieris 2. 360. 
autumnalis All. 356. 
crepoides Saut. 360. 
hieracivoides Z. 360. 
a. sinuato-dentata. 


alba Zoch. 548. 
alpestris Pers. 548. 
alpina L. 547. 
brachyloba R. 8. 548. 
flavescens Flörk. 548. 
gelida Schur 548. 
grandiflora Lam. 548. 
leptoceras Zöchb. 548. 
longifolia Ram. 548. 


macrantha Tausch. 548. 


rubicunda Willd. 548. 
vulgaris L. 548. 


arvense Z. 172. 
leptolobum Zechb. 172. 
macrocarpum Ser. 172. 
quadratum Mitt. 172. 
ramulare Moris. 172. 
saccharatum 172. 
sativum Z. 172. 
umbellatum 172. 
PLANTAGINEAE 559. 
Plantago L. 559. 
alpina L. 564. 
alpina Zoch. 564. 
alpina Sieb. 565. 


Plantago alpina Vill.564. 
altissima ZL. 563. 
angustata Schur 559. 
arctica Schur 559. 
arenaria W. Kit. 565. 
a. pusilla. 
argentea Chair. 564. 
asiatica Ledeb. 561. 
asiatica L. 560. 
aspera Gaud. 565. 
atrata Hoppe 564. 
bidentata Murith. 565. 
brutia Spr. 561. 
brutia Ten. 562. 
Cornuti Gouan. 560. 
erispa Jacq. 560. 
eucullata Lam. 562. 
Cynops L. 565. 
decumbens Bernh. 563. 
dentata Roth. 569. 
elata Schur 563. 
exaltata Hornem. 560. 
exigua Murr. 565. 
fuscescens Jord. 564. 
gentianoides Sm. 561. 
graminea Schleich. 565. 
Gouanı @mel. 560. 
incuryata ‚Murr. 564. 
irrigua Fisch. 563. 
lanata Sturm. 564. 
lanceolata ZL. 563. 


a. ruderalis. 
b. succosa. 
c. polistachys. 
d. longifolia. 
e. pusilla. 
f. decumbens. 
lanc. ß. altissima ‚Ledeb. 
563. 
lanc. var. ß. et y. Koch 
964. 


lanc.n.alpina Gaud. 564. 
lanc. var. y. Bing. 564. 
lanc. var. ö. lanuginosa 
Ledeb. 564. 
lane. var. macrophylla 
Schur 563. 


lanc. var. d. f. g. Schur|Platanthera Röich. 646. 


564. 

limosa Kit. 560. 
majorruderal. Schur 560. 
major L. 559. 

a. minima. 

b. tenerrima. 

e. angustata. 

d. phyllostachys. 

e. polystachys. 
maritima L. 568. 

a. integerrima, 


b. angustissima. 

c. graminifolia. 

d. dentata. 
maritima DC. 564. 


marit. var. y. Koch 565. 


maxima Ast. 562. 
media L. 562. 

a. alpina. 

b. campestris. 


media collina Schur 563. 


minima DE. 559. 
montana Lam. 564. 
nana Tratt. 559. 
oblongifolia Schur 563. 
plicata Schott. 562. 
Psyliium Z. 565. 
Psyllium Sturm. 565. 
pumila L. 565. 


recurvata DL. mont. 564. 


saxatilis M. Bieb. 564. 
Schwarzenbergiana Schur 


561. 


a. microphylla. 

b. macrophylla. 

c. pilosula. 
sericea W. Kit. 564. 
serpentina Lam. 564. 
serpentina Zoch. 569. 
sibirica Poir. 561. 
subulata L. 564. 
sylvatica Mart. 563. 


Tabernemontana Ding. 560. 


a. magna. 

b. parva. 

c. alismaefolia. 
tenuiflora W. Kit. 562. 
transsilvanica Schur 562. 
uliginosa Ding. 561. 


a. pygmaea tuberosa. 


b. subtuberosa. 

ce. latifolia. 

d. limosa elongata. 
ungarica W. Kit. 564. 
vietorialis Poir. 564. 
Wulfeniiı M. K.565. 
Wulfenii Schreb. 564. 
Wulfeniiı Willd. 565. 


bifolia Rich. 646. 


bifolia ß. elatior Gaud. 
646. 
brachyglossa. Zöchb. 646. 


chlorantha Custor. 646. 
montana Zechb. fil. 646. 
obtusata Schur 646. 
viridis Lindl. 645. 


PLATANEAE 612. 
Platanus Z. 612. 


acerifolius Z. 612. 


947 


Platanus oceidentalis Z. 
612. 
Pleurospermum Hofin. 
275. 
austriacum ZZoffm. 275. 
Pleurogyne carınthiaca 
Griseb. 454. 
PLUMBAGINEAE 551. 
Pneumonanthe acaulis 
Sehm. 458. 
vulgaris Schm. %57. 
Poa L. 767. 
abietina Schur 771. 
airoides Koel. 778. 
alpina L. 774. 

a. viyipara. 

b. divaricata. 

c. frigida. 
alpina Pall. 772. 
alpina Panz. 717. 
alpina vivipara L. 775. 
alpına ß. Trin. 712. 
alpina z. badensis Koch 

TA. 
alpina II. brevifol. Gaud. 

114. 
alpina calcarea Schur 775. 
alpına ß. Zechb. 7175. 
altissima Mönch. 781. 
angustifolia L. 768. 
angustifolia Poll. 767. 
angustifolia Zechb. T71. 
annua L. 767. 

a. triflora. 

b. arenosa. 

c. alpigena. 

d. minima. 
annuall.varia Gaud.7178. 
annua ß. Koch T78. 
aquatica Ledeb. 7178. 
aquatica L. 781. 
arctica R. Brown. 7178. 
arenaria ß. Trin. 780. 
arenaria a. Trin. 779. 
aspera Pall. 771. 
aspera Schur 771 (3984). 
badensis Haenke 774. 
brevifolia DO. 774. 
brevifolia Schwr 774(3995.) 
brevif. multiflora Schur 

774. 

brevifolia b. Schur 774. 

brevifolia 8. compressa 

Schur TT4. 

brizoides Wahlenb. 7174. 
bulbosa L. 772. 

a. viyipara prolifera. 

b. erubescens. 

c. calcicola. 


60 


948 


d. umbrosa. 
e. trachytica, 
bulbosa a. alpina Schur 
12% 
bulbosa immutata Schur 
774. 
bulbosa var. Fleisch. 774. 
caespitosa Poir. 771. 
carniolica Hladn. 774. 
cenisia All. 770. 
cenisia Host. 775. 
cenisia a. Schur 770. 
cenisia ß. Koch 770. 
cenisio-compressa Schur 
770. 
coarctata Hall. fil. 771. 
collina Host. 774. 
complanata Schur 770. 
compressa Z. 770. 
a. collina. 
b. arenosa. 
c. muralis. 
compressa Wib. 770. 
compressa ß. effusa 
Tausch. 770. 
compressa ß. Langeana 
Koch 770. 
compressa d. Schur 770. 
compresso-pratensis 
Schur 770. 
compresso-trivialisZechb. 
770. 
coneinna Gaud. 774. 
concinna Zöchb. 774. 
coronensis Schur 773. 
crispa Link. 772(3988, a). 
eristata L. 747. 
curyata Koel. 799. 
decumbens Scop. 764. 
delicatula With. 772. 
depressa Presl. 768. 
distans L. 779. 
distans Wulf. 747. 
distichophylia Gaud. 770, 
divaricata Schur 773. 
dubia Leers. 769. 
dubia Leers. 774. 
dura Trin. 783. 
effusa Kit. 771. 
' Ehrhartiana ‚Meyer 771. 
elegans DO. 777. 
eragrostiformis Schur 
7168. 
Eragrostis L. 766. 
fertilis Host. 771. 
filifolia Schur 768. 
favescens Thom. 777. 
flexuosa Sm. 777. 
fluitans Scop. 780. 


Poa frigida Gaud. 775. 


gelida Schur 775. 
Gerardi All. 796. 
glabra Ehrh. 767. 
glauca Schkh. 751. 
Halleridis R. $. 770. 
Hosteana Schur 775. 
humilis Zhrh. 768. 
hybrida Gaud. 769. 
hybrida Zöchb. 769. 
Koelerii DC. T74. 
Langeana Zechb. 770. 
laxa Haenke 777. 

a. stramineo, flava. 
laxa var. b. c. Schur 778. 
laxa ß. pallescens Koch 

1a. 
laxa paniculata Schur 

AliT. 
loliacea Koel. 813. 
maritima Bing. 781. 
maritima ‚Auds. 780. 
media Schur 776. 
megastachya Koel. 766. 
minor Gaud. 777. 
minor vivipara Koch. 

712. 
Molinerii Balb. 774. 
muralis Wib. 770. 
nardifolia Schur 767. 
nemoralis Z. 771. 

a. firmula. 

b. glaucantha. 

ce. rigidula. 

d. uniflora. 
nemoralis II. et VI. 

Gaud. 771. 
nemoralis d. Koch 762. 
nemoralis transsilvanica 

Schur 7172. 
nemoralis vivipara Schur 

772. 

nivalis Schur 776. 
oblonga Bmg. 766. 
orophila Schur 773. 
pallens Gaud, 770. 
palustris DO. 772. 
palustris Roth. 777. 
Phoenix Scop. 798. 
polymorpha Wib. 772. 
pratensis Leers. 772. 
pratensis L. 767. 

a. collina. 

b. caesia. 

c. angustifolia. 

d. filifolia. 
e. latifolia. 
f. variegata. 

g. macrostachys. 


Poa pratensis ß. angusti- 


folia Sm. '768. 
pratensis 8. humilis 
Ledeb. 168. 
pratensis triflora Schur 
767. 
pratensis minor Rupr. 
768. 
pratensis ß. Koch '167. 
pratensis y. Sw. 768. 
pratensis Poll. 769. 
protuberata Schur 773. 
psammophila Schur 773. 
Pseudo-caesia Schur 772. 
Pseudo-coneinna Schur 773. 
Pseudo-hybrida Schur 
769. 
Pseudo-laxa Schur 777. 
Pseudo-nemoralis Schur 
111: 
pumila Host. 774. 
pyramidata Lam. 748. 
quadripedalis Zhrh. 769. 
retroflexa Curt. 779. 
rubens Münch. 769. 
rupestris .M. Bieb. 771. 
salina Pall. 779. 
scabra Zhrh. 769. 
Scheuchzeri Sut. 771. 
serotina Gaud. 771. 
serotina Schrad. 772. 
serotina var. Trin. 771. 
seslerioides All. 747. 
simplex Schur 778. 
sterilis M. Bieb. 771. 
a. versicolor. 
sterilis var. Ledeb. 171. 
stolonifera Bellard. 770. 
subalpina Schur 775. 
subeaerulea Engl. .B.768. 
subtilis Schur 776. 
subuniflora Schur 772. 
sudetica ZZaenke 769. 
sudetica angustifolia ©. 
A. Mayer "169. 
sudetica ß. Trin. 769. 
sudetica ß. y. Ledeb. 769. 
sudetica ß. ramosa Fries. 
769. 
sudetica ß. Wahlenb. 169. 
supina Schrad. T17. 
a. racemosa. 
b. rigidula. 
c. binata. 
sylvatica Vell. 769. 
thermalis Zchb. 774. 
tremula Schur 777. 
trivialis Leers. 771. 
trivialis Z. 769. 


POLEMONIACEAE 
Polemonium Z. 462. 


Pollichia Galeobdolon 
Willd. 534. 


POLYCARPEAER 223. 


a. prorepens. 

b. humilis. 

c. multiflora. 

d. latifolıia. 
trivialis Poll. 774. 


Polium montanum Mill. 


547. 
a. Iincanum. 
supinum Schur 547. 
a. prostratum. 


transsilyanica Schur 776. POLYGALEAE Juss. 89. 


trinervia DC. 769. 
variegata Hall. fl. T18. 
versicolor Bess. 771. 
violacea Bell. 796. 
vivipara Thuill. TT2. 
Podospermum DC. 363. 
ealeitrapifulium DC. 364. 
canum A. ©. Mayer 364. 
heterophyllum Schur 364. 
Jacquinianum Koch 363. 
Jacquinianum var. a, 
Schur 364. 
integrifolium Schur 364. 
laeiniatnm DC. 364. 
laciniat. var. muricatum 
Koch 364. 
muricatum DC. 364. 
octangulare DC. 363. 
resedifolium DC. 364. 
salinum Schur 364. 


462. 


caeruleum ZL. 462. 
a. albiflorum. 


Pollinia Spreng. 721. 
Grylius Spr. 721. 
a. flavescens. 


Polycarpon L. 223. 
tetraphyllum ZL. 223. 

a. Lerchenfeldianum. 
Polycenemum Z. 567. 
arvense L. 567. 


arv.var.majus Schur 567. 
inundatum Schrank. 567. 


majus A. Braun. 567. 
majus Schur 567. 
pumilum Hopp. 567. 
recurvum Guss. 567. 
salsum .M. Bieb. 569. 
triandrum Pall. 569. 
verrucosum Lang. 567. 
Polyschemone Schott. 


107. 


nivalis Schott. 107. 
a. albiflora. 
b. rosea. 
c. lilacea. 
d. purpurea. 
Polium Schur 547. 


Polygala Z. 89. 


alpestris Zöchb. 90. 

amara Jacg. 90. 

amara ß. alpestris Koch 
%. 

amara ß. amblypt. Koch 
90. 


amara d. austriaca Koch 
9%. 
amarella Orntz. 90. 
amblyptera a. Zechb. %. 
angustata Schur 89. 
austriaca Dmg. W. 
austriaca Zechb. 0. 
buxifolia Zechb. 90. 
calcarea Schult. W. 
Chamaebuxus Z. 9%. 
comosa Schkh. 89. 
comosa ß. Hoppeana 
Fechb. %. 
depressa Wendr. 89. 
hybrida DC. 90. 
major Jacg. 89. 

a. albiflora. 

b. comosa. 

c. minor. 
majori-vulgaris Schur 89. 
myrtifolia Fries. 90. 
nicaeensis Schur 89. 
padolica DC. 90. 
serpyllifolia Weihe 89. 
transsilvanica Schur 90. 
uliginosa Achb. W. 
vulgaris L. 89. 

y. alpestris Koch 89. 
vulgaris depressa Fries. 

89. 
vulgaris y. elata DC. 89. 
vulgaris ß. elongata 
Heuff. 89. 
vulgaris y. Bess. 9. 
vulgaris viridifiora Schur 
89. 
Wolfgangiana Dess. W. 


POLYGONEAE 573. 
Polygonum ZL. 582. 


acıdum Pall. 586. 
acutifolium Schur 58T. 
alpestre Schur 583. 
alpinum All. 586. 
amphibium Z. 583. 

a. natans. 

b. coenosum. 


949 


c. terrestre. 
d. salieifolium. 
amph. 8. limosum Schur 
583. 
amph. ß. terrestre Bmg. 
583. 
angustifolium Roth 586. 
arenarıum Schur 587. 
arenarlum W. Kit. 587. 
aviculare ZL. 586. 
. erectum. 
. rotundifolium. 
. diversifolium. 
. elongatum, 
. salinum, 
carnosum. 
stenophyllum. 
. acutifolium. 
aviculare ß. erectum 
Roth 586. 
avicul. a. angustifolium 
Schur 587. 
aviculare laxum ZLedeb. 
586. 
avieul. y. littorale Koch 
587. 
avicul. vegetum Led. 586. 
Baumgartenianum Schur 
584. 


bRmpoarwe 


Bellardi All. 587. 
biforme Wahlenb. 584. 
Bistorta L. 582. 
Bistorta alpestris Schur 
583. 
Braunii Bl. Fg. 585. 
Convulvolus Z. 588. 
decumbens Schur 584. 
dubium Stein 565. 
dumetsrum ZL. 588. 
erectum L. 586. 
Fagopyrum L. 582. 
graminifolium Wierzb. 
587. 
hecasanthum Schur 585. 
Hydrupiper L. 585. 

a. viride, 

b. latifolium, 

e. radicans. 
Hydropiper d. Schur 585. 
incanım M. Bieb. 584. 
Kitaibelianum Sadl. 587. 
lapathifolium Ledeb. 583. 
lapathifolium Z. 584. 

a. decumbens. 

b. latifolium. 

e. ncanum. 
lapathifolium a. Roth 584. 
lapathifolium a. Schur 

584. 


950 


Poly 
lium ß. Koch 584. 
lapathifolium f. riparium 
Schur 582. 
lapathifolium ß. nodosum 
Weinm. 583. 
lapathifol. tomentosum 
Schur 5834. 
laxifloro-Hydropiper 
Schur 58. 
laxiflorum Pall. 587. 
laxiflorum Schur 583. 
laxiflorum Weihe 585. 
littorale Lk. 587. 
minus Zduds. 586. 
minus Rehb. 585. 
mite Schrank. 585. 
neglectum Bess. 587. 
nodosnm Pers. 583. 
obtusifolium Schur 583. 
oleraceum Schur 585. 
orientale ZL. 586. 
paludosum Schur 585. 
patulum M. Bieb. 587. 
pensylvanıcum Curt.584. 
Persicaria L. 584. 
Persie. f. angustifolium 
586. 
Persicaria a. Schur 584. 
Persicario - lapathum 
Schur 584. 
polymorphum y. alpinum 
Led. 586. 
Pseudo-lapathum Schur 
584. 
pusillum Lam. 586. 
ramiflorum Janka 587. 
rivulare Roth 584. 
salicifohum Schur 583. 
scabrum Mönch. 584. 
sibiricum L. 580. 
strietum All. 586. 
tatarıcum L. 582. 
tomentosum Schrnk. 584. 
virgatum Schur 587. 
viriparum L. 583. 
Polypodium Z. 830. 
aculeatum L. 832. 
aculeat. a. vulgare Döll. 
832. 
alpestre Hoppe 837. 
alpinum Wulf. 840. 
angustaneum Host. 839. 
anthriscifolium Hoffm. 
839. 
auriculatum Schur 830. 
austriacum Jacg. 835. 
calcareum Bmg. 831. 
calcareum Sm, 831. 


oonum lapathifo- |Polypodium Callipteris 
x Ehrh. 334. 


conjunetum Schur 831. 
eristatum Bmg. 835. 
eristatum Huds. 835. 
cristatum Sw. 834. 
cristatum Vill. 835. 
cruciatum Kaulf. 830. 
cynapifolium Hofm. 839. 
dentatum Dicks. 839. 
dentatum Sturm. 836. 
dilatatum Hoffm. 835. 
disjunetum ZRupr. 831. 
Dryopteris Bolt. 831. 
Dryopteris L. 831. 
a. alpigenum. 
Dryopt. f. glandulosum 
Tre Neilr. 831. 
Dryopt. ß. robertian. 
Ledeb. 831. 
Filix femina L. 836. 
Filix mas L. 834. 
fontanum L. 837. 
fragile L. 839. 
frag. angustaneum 
839. 
fragrans L. 822. 
fragrans Will. 835. 
ilvense Sw. 832. 
irriguum Sm. 836. 
linıbospermum All. 833. 
Marante Hofm. 832. 
molle All. 837. 


molle Bmg. Schreb. 836. 


montanum Zaenke 840. 
montanum Vogler 832. 


myrrhidifolium Vill. 840. 


Oreopteris L. 833. 
Phegopteris L. 830. 
a. alpınum. 
b. montanum. 


Phegopteris Willd. 830. 


Pheg. f. intermedium 


Rupr. 830. 


Plukenetii Lois. 832. 
Pontederae All. 839. 
pterioides Will. 833. 
regium L. 840. 
rhaeticum DC. 837. 
rhaeticum Dicks. 839. 
rhaeticum ZL. 837. 
rigidum Hofim. 835. 
robertianum HAofm. 831. 


Thelypteris Engl. B. 833. 


Thelypteris L. 833. 
trifidum Hoffm. 836. 
Villarsii Bell. 835. 
vulgare L. 830. 

a. serratum. 


Hofj. 


. murale. 
. acutilobum. 
. auratum. 
. exauriculatum. 
. transsilvanicum. 
g.pygmaeum rupestre. 
vulgare f. serratum Bmg. 
830. 
vulg. var. occidentale 
Hook. 830. 
Polystichum Roth 833. 
aculeatum Roth. 839. ” 
angulare Presl. 833. 
eristatum ‚Roth 834. 
dilatatum Rabh. 835. 
Filix mas Roth 834. 
a. umbrosum. 
b. alpinum. 
Filix mas e. durum Sehur 
834. 
induratum Schur 834. 
lobatum Presl. 834. 
Lonchitis Roth 832. 
montanum Zoth 833. 
multilorum Roth 835. 
a. Tupestre. 
Oreopteris DC. 833. 
Pseudo-cristatum Schur 
836. 


mm nao 


rigidum DO. 334. 
spinosum Zoth 835. 
spinulosum DC. 835. 

a. calcicolum. 

b. elevatum. 

c. muticum. 
spinulosum Schur 835. 
spinulos ß. dilatat. Koch 

835. 
spinulos a. turfosum 
Schur 836. 
spinulos. transsilvanicum 
Schur 836. 
spinulos. muticum A. Br. 
835. 
strigosum Roth 835. 
tanacetifolium DC. 835. 
Thelypteris Roth 833. 
POMACEAE Lindl. 205. 
Poterium L. 205. 
glaucescens Rchb. 205. 
guestphalicum Bönningh. 
205. 
polygamım W. Kit. 205. 
Sanguisorba Z. 205. 
a. pilosissimum. 
b. glaucum. 
Potentilla L. 188. 
adscendens Willd. 190. 
adscendens Wulf. 197. 


Potentilla affınis Host. 


195. 
alba L. 187. 
albovillosa Schur 191. 
alpestris Hall. fil. 195. 

a. firma Koch. 

b. vestita. 

ce. gracilior. 

d. debilis, 

e. ineisa. 
alpestris Zost. 196. 
alpestris debilis Schleich. 

196. 
ambigua Gaud. 196. 
amphibola Schur 199. 

a. biserrata. 
anserina ZL. 189. 

a. unicolor, 

b. bicolor. 

ce. longissima. 
arenaria Bernh. 193. 
argentea Z. 191. 

a. monticola. 

b. dissecta. 
argentea var. ß. Lehm. 

191. 
argentea var. Schur 191. 

argentea grandiflora 
Purkyne A191. 
argenteay.impolita Koch 
191. 

argentea macrantha 
Schur 191. 
argent. sordida Purkyne 
191. 

aurea L. 194. 

a. multidentata. 
aurea Griseb. 194. 
aurea Sm. 195. 
aurea ß. firma Gaud. 195. 
aurea a. crocea Gaud. 

196. 
Baumgarteniana Schur 191. 
biserrata Schur 198. 
Bouquoyana Knaf. 198. 
Brauniana Hoppe 194. 
breviscapa Vest. 187. 
calabra Spr. 191. 
canescens Bess. 190. 
caulescens L. 188. 
caulescens petiolata Ser. 

188, 
chrysantha Schur 198. 
chrysantha T’rev. 197. 

a. chrysanthoides. 

chrysantha var. Zechb. 
197. 
chrysoeraspeda Lehm. 194. 
a. minima. 


b. elata. 

c. macrophylla. 
einerea Chaix. 193. 

a. praecox. 

b. aestivalis. 

c. cealcıicola. 
cinerea,subacaulis Schur 

194. 
cinerea ß. trifoliata Koch 

194. 
Clusiana Jaeg. 187. 
collina Wib. 192. 
Comarum Nestl, 187. 
cardiopetala Bess. 189. 
crassa Tausch 190. 
erocea Hall. fil. 195. 
crocea ß. salisburgensis 

DC. 196. 

eurvidens Schur 190. 

a. sublaciniata. 
debilis Schur 196. 
Detommasii Ten. 191. 
dichotoma Mönch. 189. 
diffusa Willd. 189. 
dubia Sut. 195. 
elongata ARupr. 198. 
filiformis DC. 195. 
Fragaria Sm. 187. 


Fragariastrum Ehrh.187. 


fragarioides Gmel. 187. 
gelida Schur 194. 
erandiflora L. Bing. 194. 
Güntheri Pohl. 192. 
Hallerı Ser. 194. 
heptaphylla Mill. 196. 

a. subalpina. 

b. caleicola. 

c. coronensis. 
Heuffeliana Steud. 197. 
hirta All. 189. 
hirta Z. Bing. 192. 
hirta Schur 192. 
hirta var. y. Koch 192. 
hirta.laciniosa DC.189. 
hirta var. obseura DC. 

190. 


- impolita Wahlenb. 191. 


incana Mönch. 193. 
ineisa Desf. Schur 196. 
intermedia Auct. 196. 
intermedia L. Bma. 192. 
intermedia Nestl. 196. 
intermedia Wahlenb. 190. 
inelinata M. Bieb. 190. 
inelinata Vell. A190. 
laciniosa Kit. 189. 
limosa Bungh. 189. 
macrophylla Schur 190. 
micrantha Ram, 187. 


Potentilla 


951 


inierodons 
Schur 192. 
micropetala Zechb. 197. 
minima Haller 194. 
Morisonii DC. 189. 
neglecta Dmg. 191. 
nemoralis Nestl. 188. 
norvegica L. 189. 
obscura Zechb. A190. 
obscura Willd. 190. 
opaca L. 193. 
opaca yar. angustifolia 
Schur 192. 
palustris Scop. 187. 
parvula Schur 194. 
patula W. Kit. 192. 
pedata Willd. 192. 
pennsylvanica Schur 189. 
permiata Schur 197. 
petiolata Gaud. 188. 
pilosa DC. 192. 
piloso Willd. 189. 
a. obscura. 
b. condensata. 
c. duplicato-serrata. 
d. mierophylla. 
pilosissima Schur 195. 
polyphylla Schur 198. 
pratensis Herb. 193. 
pratensis Schur 192. 
procumbens Siebth. 188. 
prostrata Dmg. 187. 
Pseudo-frigida Schur 195. 
pusilla Host. 193. 
reptans L. 198. 
a. minima. 
recta Fl. dan. 189. 
recta Jacg. AR. 
recta y. lacimosa Ledeb. 
189. 
recta L. 189. 
recta obscura Ledeb. 190. 
rupestris Lerchenf. 189. 
rupestris Z. 189. 
rubens All. 192. 
rubens Vell. 193. 
ruthenica Willd. 189. 
sabauda Well. 195. 
Sadleri Schur 198. 
salisburgensis Haenke 
195. 
salisburgensis Schur 196. 
subacaulis Z. 194. 
subereeta Jord. 191. 
subsalsa Schur 139. 
supina L. 189. 
a. altissima. 
sylvestris Neck. 188. 
tanacetifolia Willd. 189. 


952 


Rechb. 670. 


Potentilla taurica Schur\Potamogeton heterophyl- Porrum Ampeloprasum 
98 


tetrapetala Hull. fıl. 188. 
Thomasii ©. A. Meyer 
49. 

thuringiaca Bernh. 197. 

a. monticola. 
thuringiaca Maly 197. 
Tormentilla Siebth. 188. 
tormentilloides Meyer188. 
transsilvanica Schur 194. 
verna Fl. dan. 193. 
verna L. 193. 

a. alpina. 

b. glutinosa. 

c. arenosa. 

d. lucorum. 
verna Willd. 133. 
verna ß. alpestris Wallr. 

194. 

verna cinerea Ser. 193. 
verna debilis Zchb. 196. 
verna y. pusilla Koch. 
Wiemanniana Günth.19?. 


POTAMEAE Juss. 631. 


Potamogeton L. 631. 
acuminatus Schum. 632 
acuminatum Wahlenb. 
632. 
acutifulius Zink. 633. 
angustaneum Dalb. 632. 
coloratus Hornem. 632. 
complanatus Willd. 632. 
compressus D. Fl. 633. 
compressus L. 632. 
compressus Roth 623. 
cornieulatus Schur 632. 
cornutus Presl. 632. 
erispus L. 632. 
cuspidatum Schrad. 633. 
densus L. 634. 
densus lancifol. Koch 634. 
distachyum Bell. 632. 
flexicaulis Deth. 632. 
flexuosum Schleich. 632. 
filicaulis Schur 633. 
filiformis Pers. 633. 
fluitans Roth 631. 
gracilis Fries. Schur 633. 
gramineus Gaud. 633. 
gramineus L. 632. 
gramineum Sm. 633. 
gramineus a. Koch 632. 
gramineus a. gramini- 
folius Fries. 632. 
gramineus ß. lacustris 
Fries. 632. 
gramineus ß. hetero- 
phyllus Koch 632. 


lus Schreb. 632. 
heterophyllus a. foliosus 
Fl. Dan. 632. 
Hornemanni Meyer 632. 
hybridus Thuzsll. 632. 
Loeselii R. $. 632. 
lucens Bmg. 632. 
lucens Z. 632. 
lucens Web. 632. 
marinus L. 633. 
mucronatum Schrad. 632. 
natans ZL. 631. 
natans y. angustatus 
Koch 631. 
oblongus Meyer 631. 
oblongus Vivian. 631. 
obtusifolius M. K. 633. 
parnassifolium Schrad. 
631. 
patens ß. Neilr. 631. 
peetinatus Z. 633. 
perfoliatus L. 632. 
plantagineus Duer. 632. 
Plantago Bast. 631. 
polygonifolius Poarr. 
631. 
praelongus Wulf. 632. 
Proteus A. lucens Cham. 
et Schldl. 632. 
Proteus heterophyllus 


Cham. Schldl. 632. 


pusillus L. 633. 

a. major. 

b. tenuissimus. 

ec. pauciflorus. 
pusillus a. major Koch 


633. 


pusillus ß. major Zechb. 
633: 
pusillus 8. tenuissimus 


D.Eu633: 


serratum Web. 632. 
serratus L, 634. 
setaceus Dmg. 634. 
setaceum L. 634. 
setaceus Schum. 633. 
stagnatilis Koch 631. 
subtrichodes Schur 633. 
zosterifulius Schum. 632. 
PORTULACEAER 221. 
Portulaca Z. 223% 
domestieca Lob. 221. 
latifolia Hornem 221. 
oleracea L. 221. 
oleracea ß. sativa DC. 
sativa Jav. 221. 
Porrum Zournef. 669. 


arenarıum ZRchb. 669. 
Ascalonicum Zechb. 670. 
Cepa Kchb. 670. 
commune © Bauh. 670. 
descendens Zechb. 671. 
fistulosum Schur 670. 
Ophioscorodon Rchb. 669. 
rotundum Zchb. 670. 
sativum JZechb. 669. 
Schoenoprasum Schur 
670. 
Scorodoprasum Zechb. 
669. 
sibiricum Schur 670. 
sphaerocephalum Zechb. 
671. 
vineale Schur 669. 


Populus Z. 623. 


alba L. 623. 
alba Willd. 624. 
alba 8. canescens Bmg. 
t 624. 
alba var. ß. M. K. 623. 
alba hybrida Hohenak. 
623. 
albo-tremula Krause 624. 
Bachofenii Wierzb. 624. 
balsamifera Z. 624. 
eandicans Ast. 624. 
candicans Mönch. 624. 
canescens Sm. Ait. 624. 
caroliniensis Mönch. 624. 
eiliata Schur 694. 
eroatica W. Kit. Bess. 
624. 
dilatata Ait. 624. 
fastigiata Poir. 624. 
glandulosa Mönch. 624. 
hybrida M. Bieb. Schur 
623. 
italica Mönch. 624. 
latifolia Mönch. 624. 
leucophylla Schur 623. 
monulifera A:t. 625. 
nigra L. 624. 

a. media. 
nigro-dilatata Schur 624 
nigro-italica Du Roi 624. 
nigro-tremula Schur 624, 
nivea Willd. 623. 
pannonica Küt. 624. 
Pseudo-tremula Schur 624. 
pyramidalis Zlozier. 624. 

a. dilata. 

b. trapezoidea. 

ramidalis pannonica 
FM er 624, 


Populus repanda Bmg. 

624. 
Tacamahaca Mill. 624. 
tremula ZL. 624. 


Prenanthes Z. 368. 


chondrilloides Z. 366. 
decurrens Cass. 369. 
erysimifolia Willd. 369. 
hieracifolia Willd. 373. 
muralis ZL. 369. 
paniculata Mönch. 373. 
purpurea ZL. 368. 
viminea All. 369. 
vıminea L. 369. 
viminea Zchb. 369. 
viscosa Dmg. 373. 
Wolfiana Schur 369. 


PRIMULACEAE 5419. 
Primula Z. 552. 


acaulis Jacg. 552. 

a. caulescens. 
alpestris Schur 552. 
Auricula L. 555. 
brevistyla Rchb. 552. 
carpatica Schur 552. 
Clusiana Tausch. 555. 
Columnae Ten. 554. 
cordifolia Schur 554. 
discolor Schur 554. 
elatior Jacg. 552. 

a. glabrescens. 
elatior Heuff. 553. 
elatior var. inflata Heuj]. 


monantha. 
nemorum. 
villosula. 
. grandiflora. 
off. ß. ampliata Koch 554. 
offieinalis d. Schur 554. 
office. inflata Ledeb. 554. 
Pallasii Lehm. 552. 
Pseudo-acaulis Schur 
552. 
speetabilis d. dent. Koch 
555. 
spectabilis Schur 555. 
suaveolens Dert. Grisb. 
554. 
suaveolenti-longiflora 
55». 
subarctica Schur 552. 
sylvestris Scop. 552. 
Tomasinii Gr. Godr. 554. 
truncata Lehm. 555. 
variabilis ß.elatior Tratt. 
552. 
variabiılise. off. Tratt.553. 
veris Lehm. 553. 
veris a. off. L. 553. 
veris ß. elatior L. 552. 
veris y. acaulis L. 552. 
veris elatior Fl. dan. 553. 
veris offic. Fl. dan. 552. 
veris off. ß. macrocalyx 
©. Koch 554. 
vulgaris Sm. 552. 


uezTP 


552.|Primatocarpus hybridus 


elatior var. carpatica 

Grisb. 552. 
elatior 8. Columnae 

Fechb. 554. 
farinosa L. 552. 
glandulosa Schur 552. 
grandiflora Lam. 552. 
hybrida Schrank 552. 
inflata Lehm. 554. 
inodora Hoffm. 552. 
integrifolia Jacg. 555. 
integrifolia Z. 555. 
intermedia Fach. 552 
intricata Gr. Godr. 552. 
lungiflora All. 552. 
macrvcalyx Bunge 554. 
minima L. 555. 

a. glandulosa. 

b. truncata. 

c. exscapa. 

d. biflora. 

ß. pubescens Koch 559. 
montana Schur 553. 
oblongifolia Schur 555. 
offieinalis Jacg. 553. 


L’ Herrit. 432. 
Speculum Z’ Herrit. 432. 


Prunella Z. 543. 


alba Pall. 543. 

a. ochroleuca. 

b. nivea Bmg. 
alba variegata Schur 544. 
alpina Schur 543. 
grandiflora Jacg. 544. 

a. brevicaulis. 

b. purpurea. 

c. violacea. 

d. pusilla. 

e. transsilvanica. 

f. pinnata. 
grandif. pinnatifida Koch 

544. 
intermedia Link. 543. 

a. canescens Schur 544. 
laciniata Gaud. 543. 
laciniata L. 544. 
laciniata g. L. 543. 
lacin. d. purpurea Ding. 

544. 
lacin, &. pusilla Ding.544. 


953 


Prunella lacin. y. viola- 


cea Bmg. 544. 
parviflora Poir. 543. 
pinnatifida Pars. 543. 
pratensis Schur 543. 
transsilvanica Schur 544. 
vulgaris Z. 543. 
a. leucantha. 
b. carnea. 
c. macrantha. 
d. micrantha. 
e. alpina. 
vulgaris ß. grandif. Z. 
544. 
vulg. a. hispida Benth. 
543. 
vulg. ß.intermedia Koch 
543. 
vulg. y. pinnatifida Koch 
543. 


Prunus Z. 178. 


Amarella Rchb. 178. 
Armeniaca L. 178. 
austera Ehrh. 180. 
Avium _. 179. 
Avium ß. Koch 180. 
caproniana 180. 
Chamaeceraso-semper- 
florens Schur 180. 
Chamaecerasus Z. 180. 
cerasifera Zhrh. 179. 
cereola ZL. 179. 
Cerasus Z. 180. 
Cerasus Scop. 179. 
Cerasus Duracina Z. 179. 
Cerasus Juliana Z. 180. 
Cerasus d. semperflorens 
Koch 180. 
damascena ZL. 179. 
domestiea Gärtn. 179. 
domestica Z. 179. 
Duracina ZRchb. 179. 
fruticans Weihe 178. 
insititia L. 179. 
insititia a. villosa Schur 
179. 
insititio-spinosa Zechb. 
178. 
Juliana ZRchb. 180. 
Mahaleb Z. 180. 
Marasca Rehb. ATS. 
Marasca Welden. 180. 
montana Schur 179. 
Padus Z. 180. 
petraea Tausch. 181. 
semperflorens Ehrh. 180. 
serotina Roth 180. 
serotina Schur 178. 
spinosa Guimpl, 178, 


954 


Prunus spinosa L. 179. 

a. praecox. 

b. coaetanea. 

c. dasyphylla. 
spinoso-insititia 179. 
vulgaris Behst. 180. 
Ptarmica Tournef. 325. 
alpina DO. 326. 
atrata DO. Schur 326. 
atrata var. a.b. DO. 326. 
atrata var. y. DC. 326. 
biserrata DO. 326. 
cartilaginea Ledeb. 325. 
Olavenae DO. 326. 
impatiens DO. 325. 
irceutiana DO. 326. 
lingulata Schur 326. 
moschata DC. 326. 
oxyloba DO. 326. 
pectinata Schur 326. 
Pseudo-atrata Schur 327. 
spinosa Schur 325. 
tenuifolia Schur 32T. 

a. macrocephala. 

b. polycephala. 
vulgaris Olus. 325. 
vulg. 6. cartilaginea DC. 

325. 
vulg. b. biserrata Schur 
326. 


Pteris L. 841. 


aquilina L. 841. 

a. pubescens. 

b. transsilvanıca. 
crispa All. 842. 
gigantea ©. A. Meyer 

841. 
lanuginosa Kaulf. 841. 
quadrifolia L. 824. 


Pteroselinum Kchb. 265. 


alsaticum Zöchb. 264. 
austriacum Zöchb. 265. 
Chabraei Zchb. 265. 
intermedium Schur 265. 
transsilvanieum Schur 
265. 


Psamma P. Beau. 740. 


arenaria JR. S. 740. 
Psilonema €. A. Mayer 
) 


62. 
calyeinum ©. A. Meyer 62. 

a. subargenteum. 

b. viride. 

c. depressum. 

d. latifolium. 

e. banaticum, 
campestre Schur 62. 
hirsutum Schur 62. 
winimum Schur 61. 


capitata Schur 697. 
Davalliana Schur 697. 

a. androgyna. 
divica Schur 697. 

a. isogyna. 
obtusata Schur 697. 
pauciflora Schur 697. 
pulicaris Schur 697. 
pyrenaica Schur 697. 

a. longibraecteata. 


Pulegium Mill. 519. 


vulgare Mill. 519. 
Pulicarıa Gärtn. 315. 
bellidiflora Wallr. 306. 
dysenterkca Gärtn. 315. 
uliginosa Stev. 315. 
vulgaris Gärtn. 315. 
Pulsatilla Tournef. 4. 
alpina Meyer &. 
a. parviflora. 
aperta Schur 4. 
Hackelii Zechb. 5. 
Halleri Zechb. 5. 
Jankae Schur 4. 
montana Zechb. 4. 


montano-vulgarisSchur. 
nigricans Stoerk. Bing. &. 


patens Mill. 4. 
pratensis Mill. 4. 
Pseudo-patens Schur 4. 
transsilvanica Schur 5. 
vulgaris Mill. 5. 

a. alpigena. 

b. pallidiflora. 

c. parviflora. 

d. serotina. 
vernalis Mill. 4. 

Pulmonaria Z. 471. 

angustifolia Dess. 472. 
angustifolia Z. 472. 


angustifolia Schrank.472. 


azurea Dess. 479. 
Clusii Bing. #72. 
ınedia ost. 472. 
media Zchb. 472. 
mollis Wolff. 472. 
a. oblongata. 


mollis var. albifloraSchur. 
mollis ß.lanceolat. Schur. 


montana Lej. 472. 
oblongata Schrad. 472. 
offieinalis Hayne 472. 
oflieinalis Z. 471. 

. albiflora. 

. maculata. 

. humilis. 

. eglandulosa. 

. glandulifera, 


 erm.ozp® 


Psylliphora Schur 696. |Pulmonaria pannonica 


Clus. 472. 
parviflora Schur 472. 
rubra Schott. 472. 
saccharata Mill. 471. 
transsilvanica Schur 471. 
tuberosa Schrank. 472. 


Pycreus flavescens P. 


Beauv. 688. 
pannonicus P. Beauv. 
688. 


Pyrus Z. 208. 


acerba DC. 208. 
Achras Gärtn. 208. 
Amelanchier Welld. 206. 
Aria Ehrh. 207. 
Aria Svenk. 207. 
Aucaparia Gärtn. 207. 
baccata L. 208. 
ChamaemespilusD €.208. 
communis L. 208. 

a. tomentosa. 

y.dasyphylla 75ch.208. 
Cydonia L. 206. 
dasyphylla Borkh. 208. 
domestica Bmg. 208. 
domestica Sm. 207. 
intermedia Ehrh. 207. 
Malus Z. 208, 
Malus a. glabra Koch 

Wallr. 208. 

Malus ß. mitis Wallr.208. 
nivalis Jacg. 208. 
Pollveria Lej. 208. 
Sorbus Gärtn. 207. 
Torminalis Ehrh. 207. 


PIROLACEAE 449. 
yrola L. 449. 


media Fl. dan. A450. 
minor L. 449. 

a. subrotunda. 

b. elliptica. 

c. macrophylla. 

d. alpina. 
minor Sw. 449. 
ovalifolia Schur 449. 
rosea Zechb. 450. 
rosea Schur 450. 
rosea a. Engl. B. 450. 
rotundifolia L. 449. 

a. orbiculata. 

b. ovalifolia. 

c. transsilvanica. 
rotundifolia Pl. dan. 449. 
rotundifolia d. pumila 

Ledeb. 449. 
rotundifolia ß. asarifolia 
Ledeb. 449. 
rotundifolia Schur 449. 


Pyrola secunda Z. 450. 
a. montana. 

umbellata /. 450. 
uniflora 2. 450. 
verticillata Schur 450. 

Pyrethrum Gärtn. 337. 
alpinum Willd. 338. 
alpinum ß. pubescens 


Dub. 338. 


Quercus L. 605. 
Aegilops Scop. 608. 
aurea Wurzb. 605. 
austriaca Willd. 608. 
axillarıs Schur 606. 
castellana .Bosc. 608. 
Cerris Du Roi 608. 
Cerris Host. 608. 
(erris L. 608. 

a. bipinnatifida. 
Cerris Pall. 607. 
Cerris laciniosa Spach. 


608. 
Cerris var. a. Schur 608. 


collina Schleich. 607. 
conferta Kit. 608. 
conferta Zchb. 608. 
eondensata Schur 606. 


conglomerata Schur 606. 


coronensis Schur 607. 
erinita Lam. 608. 
Delechampii Ten. 608. 
Esculus Z. 608. 
Esculus Fall. 608. 
extensa Schur 609. 


faginea Rohr et May.607. 


femina Fl. dan. 609. 
Frainetti Ten. 607. 
hungarica Host. 607. 
iberica Lam. 607. 
iberica Schur 607. 
iberica Stev. 607. 
lanuginosa Lam. 608. 
lanuginosa Thuill. 607. 
longipetiolata Schur 607. 


Radiola Gmel. 128. 
limoides Gmel. 128. 
Millegrana Sm. 128. 


RANUNCULACEAE ı. 


Ranunculus Z. 14. 


337. 
corymbosum Willd. 337. 

a. maximum. 

b. sylvaticum. 
Halleri Willd. 339. 
inodorum Sm. 336. 
macrophyllum Willd. 

334, 


0. 


Quercus macrocarpa 


Lapeyr. 609. 
malacophylla Schur 608. 
microcarpa Lapeyr. 609. 
pallida Zeuff. 608. 
pannonica Host. 607. 
peduneulata Ehrh. 609. 

a. microbalana. 
b. megabalana. 
. macrobalana. 
. brachybalana. 
. sphaerobalana. 
. opaca. 
. subpinnatifida. 
. subglobosa. 
praecox. 
. pilosa. 
l. viminalis. 
pedunce. var. ß. chartacea 
Schur 610. 
pedunc. var. f. extensa 
Schur 609 
pedune. var. a. glauco- 
phylla Schur 610. 
pedunc. var. g. glaber- 
rima Schur 610. 
pedunce. var.h. longifolia 
Schur 609. 
pedunc. var. g. malaco- 
phylla Schur 608. 
pedunce. var. e. tubulosa 
Schur 609. 
petiolata Schur 607. 
polycarpa Schur 606. 
Pseudo-sessilis Schur 608. 


Krekß mo So 


R. 


aconitifolius Z. 13. 
a. altissımus. 
acıis Z. 17. 
a. major. 
b. napellifolius. 


955 


Pyrethrum Clusii Fisch|Pyrethrum minimum 


Bimg. 338. 
parviflorum Willd. 336. 
Parthenium Sm. 337. 
a. hortense. 
b. latilobum. 
segetum Mönch. 339. 
subecorymbosum Schur 337. 
uliginosum W. Kit. 337. 


Quereus pubescens MWilld. 


607. 
pubesc. var. ß. Steinii 
Heufj. 607. 
racemosa Lam. 609. 
Robur ZRchb. 605. 
Robur Sm. 609. 
Robur Schur 605. 


Robur a. ZL. 609. 
Robur var. a. Schur 605. 


RoburC.lanuginosa Zoch 
606. 
Robur d. Lam. 607. 
Robur ß. L. 605. 
Robur ß. sessiliflora 
Wahlenb. 605. 
sessiliflora Sim. 605. 
a. legitima. 
b. subtubulosa. 
c. aurea. 
d. fruticosa. 


sessiliflora var. Neilr. 608. 
sessiliflora y. Heuff. 605. 
sessiliflora ß. iberica 
Ledeb. 607. 
sessiliflora var. lanugi- 
nosa Schur 606. 
sessiliflora b. velutina 
Schur 606. 
sessilis Zhrh. 605. 


Steinii Heuff. 607. 
subvelatina Schur 606. 
Tournefortii Willd. 608. 


c. latiseetus. 

d. subalpinus. 

e. parvulus Schur 18. 

f. alpinus Heuf. 
alpestris L. 13, 


956 


Ranunculus alpestris fRanunculns 6ouani 


crenatus Bmg. 13. 
ambiguus Schur 24. 

a. partitus. 
aquatilis Z. 11. 
arvensis L. 25. 

a. echinatus. 

b. tubereculatus. 

e. inermis. 
astrantiaefolius Schur 21. 
aureus Schleich. 21. 
auricomus L. 23. 

a.alpinus. 

b. variifolius. 

c. helleborifolius. 

d. grandifolius. 

e. praecox. 
auricomus v. fallax 

Wimm. 24. 
auricomus v. grandiflorus 


Rechb. 24. 
auricomus v. alliariae- 
folıus Zchb. 24. 


Baudotti @odr. 12. 
binatus Kir. 23. 

a. apetalus. 
brachiatus Schleich. 22. 
bulbosus ZL. 22. 

a. alpinus. 

b. obtusilobus. 
calthaefolius Schur 14. 
eibiniensis Schur 22. 
constantinopolitanus 

Schur 17. 
eassubicus L. 23. 

a. grandiflorus. 

b. subalpinus. 

c. Sserratus. 

d. diversifolius. 

e. gracilis. 

f. subflabellatus. 
eassubicus var. flabelli- 

folıus Griseb. 24. 
eaucasicus M. Bieb. 20. 
Crantzii Ding. 20. 
erenatus W. Kit. 13. 
dentatus var. ß. Dluff. 15. 
divarıcatus Schrank. 12. 
falcatus ZL. 11. 
flabellifolius Zeuff. 23. 
Flanmula L. 14. 

a. altıssimus. 

b. dentatus. 

c. ophioglossoides. 

d. multicaulis. 
fluitans Lam. 12. 
Eiearıa Z. 13. 
gelidus Schur 18. 
glacialis L. 12 


Willd. 19. 


Gouani Bing. 16. 
gracilis Schleich. 18. 
Gruinalis Schott. 19. 


heterophyllus Wigg. 11.\- 


hederaceus ZL. 11. 
hortensis Schur 21. 
hybridus Bir. 15. 
intermedius Schur 14. 
illyrieus Z. 15. 
lanuginosus L. 19. 
laciniatus Bmg. 22. 


Lerchenfeldianus Schur 15. 


Lingua Z. 15. 
lomatocarpus Fisch. 22. 


macrophyllus Schur 17. 


malacophyllus Schur 16. 
montanus Willd. 18. 

a. alpinus. 

b. monticolus. 

ce. multicaulis. 


montanus minimus Schur 
18, 


montanus a. dentatus 


Bing. 16. 


nemorosus DC. 20. 
a. glabellus. 
b. grandiflorus. 
c. giganteus, 
d. sublanuginosus. 


nodiflorus W. Kit. Rehb. 15. 


ophioglossifolius Well. 15. 
peltatus Schrank. 12. 
pedatus W. Kit. 15. 
parvulus Olairv. 18. 
pantothrix Droot. 12. 
paucistamineus 


Philonotis Ehrh. 22. 

platanifolius Z. 13. 

polyanthemus Z. 20. 
a. alpinus. 


Polyanthemo-Philonotis 
Schur 22. 
polyanthemoides Schur 20. 


a. laciniosus, 
polyphyllus W. Kit. 15. 


Pseudo-bulbosus Schur 22. 
Pseudo-hirsutus Schur 22. 
Pseudo-cassubicus Schur 

A 
Pseudo-Villarsii Schur 19. 


repens L. 21. 
a. alpinus. 
b. latisectus. 
c. obtusilobus. 
d. degeneratus. 


Tausch. 
12. 
peucedanifolius All. 12. 


Ranunculusreptans Z. 14. 

a. tenerrimus, 

b. subdentatus. 
saniculaefolius Schur 21. 
Sardous Crantz. 22. 
sceleratus ZL. 23. 

a. major. 

Schurii Fuss. 16. 
strigulosus Schur AT. 

a. alpinus. 

Steveni Andrz. 17. 
Steveni Schur 17. (95). 
subtrifolius Schur 22. 
sylvaticus Fries. 17. 
Thora L. 15. 

a. rhizophyllus. 

b. carpaticus. 

Thora var carpaticus 

Griseb. A5. 
Traunfellneri Hoppe 13. 
tripartitus 12. 
tuberosus Schur 16. (93.) 
tuberosus Schur 17. (94.) 
velutinus Ten. 19. 
Villarsii DC. 19. 


Raphanistrum Tournef. 


75. 
segetum Bmg. 75. 
a. concolor. 
b. venulosum. 
c. versicolor. 
Raphanus Z. 74. 
innocuum Mönch. 75. 
Landra Morett. 75. 
Raphanistrum ZL. 75. 
salivus L. 74. 
sativus ß. sylvestris Koch 
715. 
Rapistrum Doerh. 74. 
costatum DO. 74. 
hirsutum Host. 74. 
perenne DO. 74. 
rugosum All. 74. 


RESEDACEAE DC. 83. 


Reseda ZL. 88. 
alba L. 88. 
fructieulosa L. 88. 
lutea L. 88. 
luteola L. 88. 
odorata L. 88. 


RHAMNEAE 142. 


Rhamnus Z, 122. 
alpinus ZL. 142. 
eathartica L. 142. 

a. transsilvanica. 
Frangula L. 142. 
humifusa Schur 142. 
infectoria L. 142. 
pumila Wulf. 142. 


Rhamnus rupestris Scop. 
129. 
saxatilis Z. 142. 
a. humifusa. 
saxatilis ß. divica Roth. 
142. 
tinetoria W. Kit. 142. 
a. virgata. 
Wulfenii Spr. 142. 
Rheum digynum Wahlenb. 
582. 
RHINANTHACEAE 
DC. 505. 
Rhinanthus Z. 511. 


Alectorolophus Poll.512.|Rhytispermum Lk. 473. 


alpinus Bmg. 512. 
alp. angustifolius Koch 


a. albiflorum. , 


Rhodothamnus Kehb. 


448. 


Chamaeeistus Zchb. 448. 


Rhus Z. 143. 


Cotinus L. 143. 
typhina Z. 143. 


Rhynchospora Vahl. 
689. 


alba Vahl. 689. 


alba ß. fusca Vahl. 689. 


fusca R. S. 689. 


arvense Lk. 473. 


RIBESIEAE Schur 230. 


512.|Ribes Z. 230. 


Crista gallı DC. 511. 
Crista galli Z. 512. 
Crista galli ß. L. 512. 
Crista galli a. L- 511. 
Crista galli y. L. 512. 
glaber All. Bing. 512. 
hirsutus Lam. 512. 
major Ehrh. 512. 
major ß. hirsutus Koch 
5419. 
minor ZEhrh. 511. 
a. minimus. 
b. elatior. 
c. ramosissimus, 
d. stenophyllus. 
minor ß. alpinus Gaud. 
512. 
minor y. angustifolius 
Koch 512. 
minor ß. fallax Wimm. 
San, 
minor f. Rchb. 512. 
pulcher Schum. 511. 
ramosus Schur 511. 
stenophyllus Schur 512. 
villosus Pers. 512. 
Rhiziridium ammophilum 
Schur 674. 
danubiale Schur 674. 
fallax Schur 674. 
leptophyllum Schur 674. 
Vicorialis Schur 674. 
Rhodiola L. 225. 
rosea L. 225. 
RHODODENDREAE 
DO. 448. 
Rhododendron L. 448. 
Chamaeeistus L. 448. 
. ferrugineum L. 448. 
hirsutum L. 448. 
intermedium Schur 448. 


alpinum ZL. 230. 
aureum ZL. 230. 
Grossularia Z. 230. 


Grossularia var. p. Ledeb. 
230. 


hybridum Bess. 230. 
nigrum L. 230. 
petraeum Wulf. 230. 
reclinatum Z. 230. 
rubrum Z. 230. 

a. leucocarpum. 
Uva crispa Z. 230. 


Robinia L. 461. 


Caragana L. 161. 
glutinosa Curt. 161. 
Pseudacacia L. 161. 
viscosa Vent. A61. 


Rochelia deflexa Wahlenb. 
463. 


Lappula R. 8. 463. 


Roripa armorueioides T'sch. 
39. 


sylvestris Bess. 39. 


ROSACEAE Bartl. 199. 
Rosa L. 199. 


alba Host. 203. 
alba L. 203. 
affinis Sternb. 199. 
agrestis Sw. 202. 
alpina Z. 200. 

a. inermis. 

b. montana. 
alpina Ö. latifolia DC. 


200. 


alpino-pimpinellifolia 


Schur 200. 


arvensi- pumila Schur 


203. 


arvensis Zuds. 203. 
atrovirens Viv. 203. 
austriaca Orntz. 203. 


957 


Rhododendron myrtifo-|Rosa balsamica ‚Bess. 202. 
lium Schott. 248. 


balsamica Pers. 202. 
caesia Host. 202. 
calycina .M. Bieb. 201. 
campanulata Ehrh. 200. 
campestris Saw. 202. 
canina L. 201. 
canina a. vulgaris Koch 
201. 
canınavar.alba Koch 203. 
canina grandiflora Zeed. 
203. 
canina var. Led. 203. 
canina d. sepium M. K. 


201. 
canina sepium d. Koch 

201. 
caryophyllacea Bess. 

201. 


caucasica M. Bieb. 202. 
centifolia L. 202. 
centifolia simplex Feed. 
204. 
einnamomea Z. 200. 

a. pleniflora. 
ciliato-petala .Dess. 202. 
collina DC. 202. 
collina Jacg. 202. 
collincola Zhrh. 200. 
eordifolia Host. 203. 
corymbifera Borkh. 202. 
eretica Vest. 202. 
euspidata .M. Bieb. 202. 
damascena L. 204. 
dimorpha Bess. 202. 
dumalis Bechst. 204. 
dumetorum Thuzll. 202. 
fluvialis Fl. dan. 200. 
galliea L. 203. 
gallica var. Koch 203. 
gallica off. ed. 204. 
gentilis Sternb. 200. 
glauca Desf. 201. 
glauca Schott. 201. 
glaucescens Lej. 201. 
glaucescens Wulf. 201. 
humilis Bess. 202. 
humilis Tausch. 203. 
hybrida Schleich. 203. 
iberica Stev. 201. 
indica L. 203. 

Klukii Bess. 202. 

livida Host. 201. 

lutea Mill. 199. 

lutea ß. bicolor Willd. 
199. 

majalis Herrm. 200. 

micrantha DC. 201. 

mollissima Willd. 202. 


[2 


958 


Rosa monspeliaca Schur |Rosa villoso-canina Rechb.|Rumex acutus Hartm. 

200. 202. 581. 

mutica Fl. dan. 200. RUBIACEAE Juss. 278. 
pendulina Ast. 200. Rubia L. 278. 


acutus ZL. 585. 
acutus M. Bieb. 880. 


pimpinellifolia Hort. 200. 
pimpinellifolia Z. 199. 
pimpinellifolia var. mi- 


peregrina L. 278. 
tinetoria L. 278. 
tinetoria Scop. 278. 


tissima Koch 199.|Rubus ZL. 184. 


pomifera Herrm. 202. 
poterifolia Dess. 199. 
provineialis it. 204. 
pumila Olus. 203. 
pumila Z. 203. 
punicea Mill. 199. 
pygmaea M. Bieb. 203. 
pyrenaica Gouan. 200. 
repens Wib. 203. 
resinosa Lej. 201. 
reversa W. Kit. 200. 
rubiginosa Z. 201. 

a. laevipes. 

b. mierophylla. 

c. macrophylla. 

d. eglandulosa. 
rubiginosa Spr. 201. 
rubella Engl. .B. 200. 
rubiginosa var. Willd. 

201. 
rubiginoso-canina Meyer 
201. 
rubrifolia Jaeg. 201. 
rubrifolia Vall. 201. 
rubrifolia ß. livida Koch 
201. 
sarmentacea Sw. 201. 
scandens Mill. 203. 
scandens Wallr. 203. 
sciaphila Schur 202. 
semperflorens Curt. 203. 
semperflorens Dsf. 204. 
sempervirens L. 203. 
sempervirens Zoth 201. 
sepium Thuill. 201. 
sepium a. Klukii Schur 
202. 
solstitialis Bess. 202. 
spinosissima Z. 199. 

a. inermis. 

b. alpestris. 
suavifolia Fl. dan. 201. 
subumbellata Schur 203. 
sylvestris Herrm. 203. 
taurica M. Bieb. 202. 
tomentosa Sm. 202. 
transsilvanica Schur 202. 
turbinata Ast. 200. 
umbellata Leers. 201. 
villosa Z. 202. 
villosa Sturm. 202, 


agrestis W. Kit. 185. 
amoenus Pertens. 186. 
caesius L. 185. 
candicans Weihe 186. 
corylifolius Sm. 185. 
corylifolius var. y. Rechb. 
185. 
discolor Weihe 186. 
fastigiatus Weihe 185. 
frutieısus ZL. 185. 
fruticosus Sm. 186. 
fruticosus Weihe 186. 
frutic, velutinus Neilr. 
185. 
glandulosus Bell. 185. 
heterophyllus Host. 186. 
hirtus W. Kit. 185. 
hirtus Weihe A185. 
hybridus Yill. 185. 
hybridus Wallr. 185. 
idaeus Z. 185. 
nemorosus Jlayne 185. 
nitidus Weihe 185. 
odoratus Z. 184. 
plieatus Weihe A186. 
polymorphus Host, 185. 
saxatilis Z. 185. 
spinosissimus Schur 186. 
subereetus Anders. 185. 
thyrsoideus Schur 186. 
tomentosus Dorkh. 185. 
villicaulis Zchb. 185. 
vulgaris Weihe 186. 


Rudbeckia L. 316. 


amplexifolia Jacg. 316. 
heterophylla Schur 316. 
laciniata Z. 316. 


Rumex ZL. 578. 


Acetosa L. 5831. 

a. hastifolia. 

b. subalpina. 
Acetosella L. 582. 

a. multifidus. 

b. angustatus. 

c. subspathulatus. 

d. exauriculatus, 
Acetosolla d. Ledeb. 582. 
Acetosella var. lacerus 

Wallr. 582. 
Acetosella y. multifidus 
Koch 582. 


acutus Poll. 578. 


"acutus Sm. 578. 


acutus Tausch. 579. 
agrestis Schur 580. 
alpinus L. 581. 
Anthoxanthum Murr. 
578. 
aquatico-Hydrolapathum 
Neilr. 581. 
aquatieus Z. 581. 
aquaticus Fries. 581. 
aquatic. a. heterophyllus 
Meyer 581. 
arifolius All. 581. 
aureus Hoffm. 578. 
conglomeratus Murr. 578. 
cristatus Wallr. 580. 
erispus L. 580. 
a. integerrimus, 
b. dentatus. 
c. planifolius. 
digynus L. 582. 
divaricatus L. 579. 
domesticus Hartm. 580. 
glomeratus Schreb. 578. 
gracilis Schur 579. 
hastifolius .M. Bieb. 582. 
heterophyllus Schultz. 
581. 
Hippolapathum ß. Fries. 
581. 
hispanicus Gmel. 581. 
Hydrolapathum Z/uds. 581. 
latifolius Meyer. 581. 
limosus Thuill. 578. 
lingulatus Schur 580. 
longifolius DC. 581. 
maritimus Hofm. 578 
maritimus ZL. 578. 
maximus Schreb. 581. 
montanus Desf. 581. 
multifidus ZL. 582. 
Nemolapathum Ehrh. 579. 
Nemolapathum M. Bieb. 
578. 
Nemolapath. f. sangui- 
neus Wallr. 579. 
nemorosus Schrad. 579. 
obtusifolius L. 579. 
a. subalpinus. 
b. subsanguineus. 
obtusif. ß. discolor Koch 
580. 
obtusif.y. sylvestris Koch 
979. 


Rumex paludosus 


palustris Sm. 578. 
Patientia Z. 580. 
pratensis M. Koch 580. 
pulcher Z. 579. 
pulcher a. Schur 579. 
purpureus Poir. 580. 
reticulatus Bess. 579. 
reticulatus _Hornem. 


579. 


sanguineus L. 579. 
sanguineus ß. Koch 


979. 


Sabulina Rehb. 109. 
austriaca Zöchb. 110. 

a. filicaulis. 
banatica Zechb. 111. 
caespitosa Zechb. 110. 

a. tenuicaulis. 
falcata Schur A111. 
Gerardi Zöchb. 110. 
macrocarpa Jechb. 112. 
marginata Schur 111. 


mediterranea Rchb. A410. 


mueronata Zchb. 110. 


polygonoides Rchb. 113. 


ramosissima Schur 113. 
reeurva Rchb. 111. 
rostrata Rchb. 111. 
setacea Zechb. 111. 
stricta Zechb. 112. 
tenella Schur 110. 
tenuifolia Zechb. 109. 
verna Zechb. 110. 
viscosa Rchb. 109. 
Sagina Z. 108. 
apetala Z. Kchb. 108. 
bryoides Fröl. 108. 
ciliata Fries. 108. 

a. dichotoma Heuf). 
depressa Schultz. 108. 
dichotoma Heufj. 108. 
erecta L. 118. 


glabra Fenzl. Koch 108. 


macrocarpa Maly 109. 
nodosa E. Meyer 109. 
procumbens Z. 108, 

a. ciliolata. 

b. alpestris. 

ce. fontana. 

d. alpina. 
subulata Wimm. 409. 

Sagittaria 2. 630. 


viridis Koch 579. 
sanguineus ß. viridis Sm 
979. 
seutatus Z. 581. 
sepium M. Dieb. 579. 
strietus Link. 579. 
sylvestris Wallr. 578. 
undulatus Schrank. 578. 
Rumia Hofm. 247. 
leiogema ©. A. Meyer 
Dr. 
Ruppia L. 634. 
obliqua Schur 634. 


Sagittaria sagittifolia Z. 
630. 

a. heterophylla. 

b. aequiloba. 

c. divaricata. 

d. minor, 

salicornia ZL. 569. 
acetaria Pall. 569. 
annua Engl. B. 569. 
fruticosa Schur 569. 
herbacea L. 569. 

a. radicans. 
procumbens Engl.B. 569. 
radıcans Sm. 569. 

SALICINEAE Kich.615. 

Salız 2.615. 
acuminata Bess. 620. 
acuminata Hofm. 620. 
acuminata JZöchb. 619. 
acuminata Sm. 619. 
affınıs Schur 619. 
alba Z. 616. 

a. vitellina. 

b. caerulea. 


616. 
alba y. vitellina Koch 
616. 
albo-fragilis Schur 616. 
albo-purpurea Schur 619. 
alopecuroides Tausch. 617. 
alpestris Host. 621. 
alpina Scop. 622. 
Amaniana Willd. 621. 
amygdalina Z. Schur 616. 
amygdalina Vill. 617. 
amygdalyna alopecuroi- 
des Kchb. 617. 
amygdalina a. discolor 
Schur 617. 


alba var. fruticosa Schw 


959 


ilher.Rumex sanguineus a. |Ruppia salina Schur 634. 
579. 


transsilvanica Schur 634. 


"|Ruseus Z. 661. 


aculeatus Z. 661. 


RUTACEAE Juss. 140. 
Ruta Z.140. 


Buxbaumii Poir. 140. 
graveolens Z. 140. 
linifolıa Z. 140. 
patavina L. 140. 


Ruyschiana laciniata Mill. 


933. 


Salix amygdalina var. e. 


Schur 617. 
angustifolia Wulf. 621. 
aquatica Sim. 620. 
arbuseula Z. Jaeg. 621. 
arbusceula Wahlenb. 626. 
arbutifolia Willd. 622. 
arenaria L. 621. 
arenaria Weilld. 622. 
argentea Sm. 621. 
aurigerana Lapeyr. 620. 
aurita L. 620. 
babylonica Z. 616. 
Baumgarteniana Schur 
618. 
bicolor Ehrh. 620. 
caerulea Sm. 616. 
Caprea L. 620. 
a. aurigera. 
b. parvifolia. 
Caprea ß sphaeceolata 
Wahlenb. 620. 
chlorocarpa Schur 616. 
einerea L. 620. 
einerea Willd. 618. 
concolor Host. 618. 
coruscans Sturm. 621. 
euspidata Schultz. 615. 
daphnoides Vill. 618. 
dasyclados Wimm. 619. 
deeipiens Hofm. 615. 
depressa L. 620. 
depressa villosissima 
Schur 620. 
dubia Sut. 699. 
eleagnifolia Tausch. 618. 
excelsa Tausch. 615. 
excelsior Host. 616. 
fissa Ehrh. 616. 
Forbyana Sm. 618, 


960 


Salix fragili- pentandralSalix monadelpha Koch|Salix retusa #. major Koch 


Wimm. 615. 
fragilis L. 615. 
a. androgyna. 
fragilis ß. vulgaris Koch 
615. 
fragilis Wargiana Lej. 
615. 
fragilis a. deceipiens Schur 
619. 
fragilis y. Koch 616. 
fragilis Sturm 616. 
fragilis supsericea Schur 
616. 
fragilior Host. 616. 
fragillima Host. 616. 
fragili-alba Wimm. 616. 
fusca L. Willd. 621. 
fusca Jacg. 622. 
glabra Scop. 621. 
glaucophylla Willd. 622. 
gracilienta Tausch. 616. 
grandifolia Ser. 621. 
hastata Hoppe 621. 
Helix L. 618. 
helvetica Vill. 622. 
herbacea L. 623. 

a. nivalis. 
hermaphrodita L. 615. 
heterophylla //ost. 620. 
hippophaefolia Thuzll. 617. 
Hoffmanniana DI. Fg. 

620. 
holosericea Ser. 619. 
holosericea Willd. Schur 

619. 
holosericea Seringiana 

Schur 619. 

Hoppeana Willd. 617. 
Jacquiniana Sturm 622. 
Jaequiniana Willd. 622. 
incana Schrank. 619. 
incano-cinerea Wimm. 

620. 
incubacea Willd. 621. 
intermedia Host. 619. 
Kanderiana Ser. 619. 
Kitaibeliana Willd. 623. 
lactea Dray. 622. 
Lambertiana Sm. 618. 
lanata Thuill. 621. 
lanceolata Ser. 619. 
Lapponum L. 622. 
littoralis Host. 622. 
livida Wahlenb. 620. 
longifolia Schleich. 649. 
Meyeriana Zeostk. 615. 
mirabilis Host. 618. 
molissima Hofim. 617. 


618. 

monandra Hofm. 618. 
monandra Host. 621. 
Myrsinites L. 622. 
Myrsinites d. Koch 622. 
Myrsinites macrophylla 

Schur 622. 
nigrieans Fries. 621. 
nivalis Schur 623. 
nivea Ser. 622. 
palustris Host. 616. 
pendula Ser. 616. 
pentandra L. 615. 

a. androgyna. 
pentandra ß. L. 615. 
pentandra ß. latifolia 

Koch 615. 
pentandralatifol. Hartm. 
615. 
pentandra var. tetrandra 
Schur 615. 
phylicifolia Z. 620. 
phylicifolia transsilva- 
nica Schur 620. 
Pokornyi Kern. 615. 
polyandra Schrank. 
Bray. 615. 
Pontederana Schleich. 619. 
praecox Hoppe 618. 
pratensis Host. 622. 
Pseudo-aurita Schur 620. 
purpurea L. 618. 

a. Lambertiana. 

b. subdiandra. 

c. androgyna. 
purpurea Ö. Koch 618. 
purprreo-silesica Schur 

619. 
purpureo - viminalis 
Wimm. 618. 
repens ZL. 621. 
repens y. argentea Koch 


621. 
repens cylindrica Kern. 

621. 
repens rosmarinifolia 


Kern. 622. 
reticula L. 622. 
a. obtusifolia. 
b. grandifolia. 
e. acutifolia. 
d. pilosa. 
reticulata Pf. vestita 
Storch. 623. 
retusa Z. 623. 
retusa y. Koch 623. 
retusa microphyllia 
Schur 623. 


623. 
reversifolia Wahlenb.621. 
riparia Willd. 619, 
rosmarinifolia ZL. 622. 
rubra Zuds. 618. 
Russeliana Sm. 616. 
semperflorens Host. 617. 
semperflorens Schur 617. 
Seringeana Gaud. 619. 
serolina Schur 617. 
serpyllifolia Scop. 623. 
silesiaca Willd. Koch 621. 
silesiaca leiocarpa Schur 

621. 
silesiaco - purpurea 

Wimm. 619. 

speciosa Host. 617. 
stipularis Sn. 619. 
Starkeana Willd. 620. 
Stuartiana Sm. 622. 
tenuis Host. 622. 
tetrandra Willd. 615. 
tinetoria Sm. 615. 
tomentosa Ser. 620. 
triandra Z. 617. 

a. microcarpa. 

b. fruticosa. 

c. angustifolia. 
triandra Sturm 617. 
triandra c. serotina Schur 


617. 
triandra radicans Schur 
617. 
triandra f. humilis Schur 
617. 
triandra var. g. Schur 
617. 
triandro- alba Wimm. 
617. 
triandro-fragilis Wimm. 
(Sur 


triandro - viminalis 
Wimm. 618. 
ulmifolia Thuzill. 620. 
undulata Zhrh. 617. 
vestita Pursch. 623. 
Villarsiana Willd. 617. 
vitellina L. 616. 
viminali-cinerea Wimm. 
619. 
viminalis Z. 619. 
Waldsteiniana Willd. 
621. 
Wargiana Lej. 615. 
Wulfeniana Host. 621. 


Salsola L. 568. 


cinerea W. Kit. 570. 
Kali L. 568, 


a. latıfolia. 

Kali var. longifolia Schur 
568. 

kali var. nodiflora Led. 
568. 

lanata Dmg. 569. 

lanata Pall. 568. 

laniflora L. fil. 568. 

maritima M. Bieb. 568. 

salsa Pall. 568. 

Soda Jbz 568. 

Tragus L. (Schur) 568. 

Salyıar 2..520. 

acutifolia Lam. 523. 

Aethiopis Z. 520. 

a. integrifolia. 
albiflora Schur 520. 
amplexicaulis Lam. 521. 
aprica Schur 522. 
austriaca Jacg. 520. 
Baumgartenii Heuf‘. 521. 
betonicifolia Erling. 523. 
campestris M. Biel. 521. 
elandestina L. 523. 
clandestina Vall. 523. 
collina Schur 522. 
deserta Schang. 522. 
dumetorum Andrz. 521. 
glutinosa Z. 520. 
hastata Ktling. 523. 
hybrida Schur 522. 
hypanica Andre. 521. 
lamiifolia Willa. 521. 
macrantha Schur 520. 
multifida Siebth. 523. 
napifolia Jacg. 52%. 
nemorosa Fuss. 521. 
nemorosa L. 522. 
nutans W. Kit. 523. 

a. pseudo-pendula. 
oblongata Z£chb. 523. 
oblongata Schur 520. 
ofieinalis L. 520. 

albıflora. 
pendula Vahl. 523. 
polymorpha Zofm. 523° 
praecox Sav. 523. 
pratensis L. 520. 

a. grandiflora. 

b. coccinea. 

c. rosea. 

d. nivea. 

e. micrantha. 

f. sublaciniata. 

prat. a. cordifolia Schur 
521. 

prat. var. transsilv. @r2s. 
le 

prat. var. f. Schur 521. 


„shur. Enum. plant, Transs, 


961 


Salvia Pseudo-pendula |Satyrium hireinum Pall. 


Schur 523. 
Selarea ZL. 520. 
Siebthorpii Sm. 521. 


sylvestri - nutans Schur 


923. 


sylvestri-pratensis Schur 


522. 
sylvestris Jacg. 522. 
sylvestris L. 522. 
a. albiflora. 
b. muralis. 
sublobata Schur 521. 
transsilvanica Schur 521. 
transsilvanico-sylvestris 
Schur 522. 
variegala Kit. 521. 
Verbenaca L. 523. 
Verbenaca a. L. 523. 
Verbenaca multifida 
Schur 523. 
vertieillata L. 523. 
SALVINIACEAER 324. 
Salvinia Mich. 824. 
natans Hofm. 824. 
Salzwedelia Fl. Wett. 


146. 


sagittalis Fl. Wett. 446. 
Sambuecus Z. 243. 
Ebulus L. 243. 
nigra L. 244. 
racemosa L. 244. 
Samolus ZL. 557. 
Valerandi Z. 557. 
SANGUISORBEAE 
205. 
Sanguisorba 2. 205 
auriculata Scop. 205. 
offiecinalis Z. 205. 
praecox Bess. 205. 
Sanicula ZL. 244. 
europaea L. 244. 
Santalaceae R. Drown. 588. 
Saponaria L. 99. 
otieinalis Z. 99. 
a. pleniflora. 
Vaecaria L. 99. 


‚|Sarothamnus Wim. 143. 


scoparius Koch 143. 
vulgaris Wimm. 143. 
Satureja L. 531. 
h.rtensis L. 531. 
a. ineludens. 

b. esserens. 
rupestris Wulf. 530. 
Satyrium albidum Z. 6AA. 
bifoium Wahlenb. 646. 
Epipogium Z. 648. 

hireinum Z, 649. 


645. 
nigrum ZL. 646. 
Monorchis Pers. 648. 
repens 2. 630. 
viride L. 646. 
Saussurea DC. 410. 
alpina DO. 410. 
diseolor DO. 410. 
serrata DO. 410. 
SAXIFRAGACEAE 
IOXOH, Paglıla 
Saxifraga L. 231. 
acaulis Gaud. 237. 
adscendens Scop. 239. 

a. subacaulis. 

b. minor. 

ce. integerrima. 

d. major. 
aizoides L. 234. 

Aizuon Jacg. 231. 
a. major. 
b. minor. 
Aizoon ß. Bing. 231. 
Aizoon a. alpinum Schur 
231. 
ajugaefvlia L. 236. 
Allionii Dimg. 236. 
Allionii Gaud. 236. 
androsacea L. 238. 

a. pygmaea. 
ee ß- Roch. 236. 
angulosa Schott. 240. 
arctioidi-media Lap. 232. 
arenarioides Brign. 234. 
aspera L. 234. 
aspera var. ß. DC. 
atcopurpurea Sternb. 2 
autumnalis L. 23%. 
Baumgartenii Schott. 233- 
Baumgartenii Schur 239. 
Bellardi All. 239. 
biflura All. 234. 
biflora var. grandiflora 

Heer. 23%. 
bıyvides L. 234. 
bulbifera L. 240. 
Burseriana L. 233. 
caerulea Pers. 234. 
caesia L. 233. 
caesia Scop. 233. 
caespitusa L. 237. 
carpatica Zchb. 239. 
cernua L. 239. 
chlorantha Schur 233. 
ciliolata Schur 231. 
Olusii Gouwan. 239: 
cochlearis Zöchb. 232. 
contrayersa Sternb. 239. 


6l 


962 


Saxifraga coronensis |Saxifraga muscoides v.Saxifraga rupestris 


Schur 239. 
Cotyledon L. 231. 
var. Oederiana Fl. dan. 
ale 
Cotyledon e. L. 231. 
erocea Gaud. 937. 
erustata Vest. 232. 
eultrata Schott. 232. 
euneifolia L. 235. 

a. alpina minima, 

b. alpestris. 

c. montana maxıma. 
cymosa W. Kit. 236. 
decipiens Ehrh. 237. 
demissa Schott. 232. 
depressa Sternb. 238. 
elatior M. K. 231. 
exarata Vill. 237. 
exilis Achb. 238. 
geranoides Host. 239. 
Geum L. 235. 
globulifera Schur 232. 
granulata Z. 240. 


heucherifolia Griseb. 240. 


Heuffelii Schott. 240. 


heterophylla Sternh. 236. 
hieracifolia W. Kit. 240. 


Hıhenwartii Sternb. 237. 
hypnoides L. 237. 
imbricata Bert. 233. 
incisata Schur 238. 
Kochii Hornung 234. 
laeta Schott. 232. 
Lapeyrousii Don. 232. 
Lapeyrousii Herb. 233. 
leucanthemifolia Lap. 


235. 


lingulata Bell. 232. 
longifolia Herb. 231. 
longifolia Lap. 232. 
longifolia f. crustata 


Bmg. 232. 

long:ifol. ß. media Sternb. 
231. 

longifol. v. minor Sternb. 
232. 


luteo - purpurea Herb. 


233. 
luteo-purpurea Lap. 232. 


luteo-viridis Schott. 233. 
a. alpina. 
b. alpestris. 
c. montana, 
minuta Poll. 238. 
moschata Wulf. 237. 


moschata a, crocea Schur 
237. 


muscoides All. 238. 


atropurpurea Koch 237. 


muscoides var. 8. Koch 
al. 
muscoides var. 7. Koch 
237. 
muscoides uniflora Schur 
237. 


musceoldes Wulf. 236. 
. frigida. 
. compacta. 
lan 
. strieta elata. 
. pinnatifida. 
subintegrifolia. 
. virıdiflora. 
. albiflora. 
mutata L. 232. 
a. mutilata. 
notata Schott. 932. 
oppositifolia L. 234. 
var. laxa Heer. 
var. major Heer. 
pedemontana All. 236. 
perporosa Schur 234. 
petraea Dmg. 239. 
petraea Gouan. 239. 
petraea L. 239. 
a. minima simplex. 
b. ramosa. 
planifolia Zap. 238. 
a. Incisata. 
Ponae Sternb. 239. 
Pseudo - adscendens 
Schur 238. 
Pseudo-caesia Roch. 233. 
purpurea All. 233. 
pyramidalis Zap. 231. 
ramosissima Schur 239. 
recta Lap. 231. 
recurvifolia Lap. 233. 
repanda Dmg. 240. 
repanda Willd. 240. 


bu mo moo» 


‚retusa Bmg. 233. 


retusa Wahlenb. 233. 
retusa Gouan. 233. 
retusa var. Schur 234. 
retusa Sternb. 234. 
Rhei Schott. 236. 
rivularis Schult. 239. 
robusta Schott. 232. 
Rocheliana Sternb. 233. 
rotundifolia Bing. 240. 
rotundifolia Z. 240. 
rotundifolia g. glandu- 
losa Griseb. 240. 
rotundifolia ß. Koch 240. 
Rudolphiana Hornsch. 234. 
rupestris Bmg. 239. 


Willd. 239. 
sedoides Bmg. 238. 
sedoides L. 237. 
a. pilosa. 
sedoides var. Hohenwar- 
tiana DC. 237. 
Seguieri Spr. 238. 
sibirica Wahlenb. 239. 
squarrosa Sieb. 233. 
stellaris Z. 235. 
a. frigida. 
stellarıs Hook. 235. 
stellaris var. Duch. 235. 
stellaris var. maxiıma 
. Schur 235. 
stenophylla Gaud. 237. 
tenella Wulf. 234. 
trichoides Scop. 237. 
tridaetylites Z. 238. 
a. minutissima. 
b. alpina. 
e. multicaulis. 
d. subadscendens. 
uniflora Sternb. 236. 


Scabiosa agrestis W. Kit. 


298. 

alpigena Schur 297. 
arvensis L. 295. 
atropurpurea L. 298. 
australis Wulf. 298. 
banatıca W. Kit. 300. 
bohemica Schm. 295. 
canescens Bmg. 300. 
canescens W. Kit. 300. 
campestris ‚Bess. 296. 
eiliata Griseb. et Sch. 296. 
ciliata Zchb. 296. 
collina Bmg. 295. 
columbaria ZL. 298. 
columb. ß. vchroleuca 

Ledeb. 299. 
columb. d. M. K. 299. 
coriacea Willd. 294. 
diversifolia Dmg. 300. 
flavescens @riseb. et Sch. 

299. 

Fussiana Schur 293. 
gramuntia L. 298. 
Kladnikiana Schur 300. 
integrifolia L. 295. 
leiocephala M. K. 298. 
longifolia W. Kit. 297. 
lusida Well. 300. 
var. ec. elata Schur 300. 
norica Vest. 300. 
ochroleuca Z. 298. 
ochrol. var. integrifolia 

Schur 299. 


963 


Scabiosa Pseudo - banatica|Schoenus nigrieans Z. 689.|Scirpus lacustris 8. minor. 


Schur 300. 


repens .Bmg. 298. 
Scopolii Link. 299. 
strieta W. Kit. 300. 
styriaca Vest. 298. 
suaveolens Desv. 300. 
Suceisa L. 2397. 
sylvatica L. 298. 
sylvatica Dmg. 296. 


a. pallidus. 

Schollera Oxycoccos Roth. 
446. 

paludosa Bmg. 446. 

a. nana Dmg. 446. 
Schweyckherta nymphoi- 
des Gmel. 453. 
Sceiaphila convallarioides 
Wib. 660. 


sylvatica var. a. Schur |Scilla Z. 667. 


297. 
sylv. var. ß. M. K. 297. 


tenuifolia Roth. 299. 
tenuifolia Willd. 298. 
tenuifolia var. carneo- 


rubra Bmg. 298. 


Trenta Hacg. 294. 
transsilvanica ZL. 239. 
ucranica L. 298. 
uralensis Murr. 294. 
uralensis var. cretacea 


Zechb. 294. 


Scandix L. 272. 
Anthriscus L. 273. 
Cerefolium ZL. 2373. 
hirsuta Scop. 274. 
infesta Jacg. 271. 
odorata L. 275. 
Pecten Bmg. 272. 
Pecten veneris Z. 2372. 


trichosperma Schur 273. 


Scheuchzeria ZL. 631. 
palustris Z. 631. 


Pseudo-Asphodelus Scop. 
679. 

Schoedonorus auritus R.S. 
784. 


nigricans R. S. 792. 
spadiceus R. $. 798. 
pratensis R. S. 799. 
violaceus R. S. 784. 


Schelhammeria Mönch. 
696. 


capitata Mönch. 696. 
cyperoides Zöchb. 696. 
Schoberia ©. A. Meyer 


967. 
maritima ©. A. Meyer 567. 


salsa ©. A. Meyer 568. 
salinaria Schur 568. 
Schoenus Z. 989. 
aculeatus Z. 729. 
albus ZL. 689. 
compressus L. 694. 
ferrugineus L. 689. 
fuseus Z. 689. 
Mariscus L. 689. 
menoicus Eng]. B. 696. 


alpina Schur 668. 
amoena L. 667. 
bifolia Z. 668. 
a. albiflora. 
b. rosea. 
ce. mulfiflora. 
bifolia var. e. Schur 668. 
cernua Janka 668. 
Hohenackeri Janka 668. 
Kladnii Schur 668. 
laxa Schur 669. 
non seripta f. Bot. Mag. 
677. 
nutans Sm. 677. 
praecox Schult. 668. 
praecox Willd. 668. 
subtripylla Schur 668. 
trifoliata Schur 668. 
Seirpidium aciculare Nees. 
691. 
Scirpus L. 692. 
acicularis Z. 691. 
acicularis y. natans 
Schrad. 691. 
albovittatus Zechb. 694. 
annuus Thuzll. 691. 
atropurpureus etz. 691. 
Baecothryon Ehrh. 691. 
caespitosus L. 694. 
campestris JLoth. 691. 
capitatus Schreb. 691. 
Carieis Retz. 694. 
compactus Krock. 693. 


compressus ‚Mönch. 691. 


compressus Pers. 694. 
filiformis Saut. 691. 
fluitans Z. 692. 
glaucus Sm. 692. 
gracilis Salzın. 691. 
Halleri Will. 691. 
Holoschoenus Fl. dan. 
692. 
Holoschoenus Host. 694. 
Hoppii Poll. 693. 
intermedius Thuill. 690. 
lacustris Z. 692. 

a. confertus. 

b. minor, 


Neilr. 692. 
laceustris Fl. dan. 692. 
Lejeunii Weihe 693. 
Loreschii Thom. 691. 
maritimus Z. 693. 
a. salınus. 
b. compaectus. 
c. macrostachys. 
d. subumbellatus. 
maritimus humilior Ding. 
693. 
macrostachys Willd. 693. 
Michelianus Z. 694. 
mucronatus Pall. 693. 
mucronatus Roth. 692. 
multicaulis Gmel. 691. 
multicaulis Sm. 690. 
ovatus Roth. 691. 
palustris Z. 690. 
palustris minor Gaud. 
692. 
pauciflorus Dumort. 691. 
pauciflorus Lightf. 691. 
pungens Vahl. 693. 
radicans L. 694. 
romanus Jacq. 694. 
romanus Z. 694 (3689). 
romanus ß. L. 694. 
Rothii Hoppe 693. 
setaceus ZL. 692. 
stolonifer. Roth. 692. 
supinus L. 692. 
sylvaticus Z. 693. 
Tabernemontani G'mel. 699. 
a. salinus humilıis. 
tenuifolius DO. 693. 
tenuis Schreb. 690. 
trigonus Roth 693. 
triqueter L. 693. 
triqueter Roth. 693. 
triqueter ß. Sm. 693. 
tuberosus Desf. 693. 
uniglumis Link. 693. 


SCLERANLHEAE 223. 
Scleranthus Z. 223. 


annuus Z. 223. 
a. minimus. 
b. collinus. 
annuus a. verticillatus 
Ledeb. 224. 
arenarius Schur 2234. 
campestris Schur 224, 
collinus Hornem. 22%. 
collinus Schur 224. 
dichotomus Schur 225. 
fastigiatus Hlochst. 224. 
intermedius .‚Bönningh. 
224 


sl 


964 


Scleranthus intermediusjScorzonera laciniata L.|Serophularia vernalis L. 


ittel. 224. 
marginatus Guss. 225. 
neglectus Zoch. 225. 
perennis L. 224. 
perennis fallax Dön- 

ningh. 224. 
perennis a. nemoralis 

Schur 224. 


polycarpus ©. A. Meyer 


22%. 
uneinatus Schur 224. 
vertieillatus Tausch. 224. 
Sclerochloa P. B. 783. 
dura P. B. 783. 
a. arenosa simplex. 
Sclerophyllum pulchellum 
Gaud. 373. 
Scolopendrium Smith. 
841. 
Ceterach Engl. B. 829. 
oflieinarum Sw. 841, 
Phyllitis Roth. 841. 
Ruta muraria Koth. 838. 
septentrionale Roth. 839. 
vulgare Symons. 841. 
Scopolina Schult. 479. 
atropioides Schult. 479. 
carniolica Jacq. #79. 
Scorodonia „Mönch. 547. 
heteromalla Mönch. 547. 
Scorzonera ZL. 362. 
angustifolia ZL. 363. 
angustifolia Zechb. 362. 
angustifolia W. Kit. 363. 
austriaca Willd. 362. 
a. latifolia. 
b. angustifolia. 
ce. tortilis. 
autumnalis Lam. 356. 
caerulea Saut. 369. 
caleitrapifolia Vahl. 364. 
denticulata Lam. 363. 
glastifolia Willd. 363. 
graminifolia Zeoth. 363. 
graminifolia Schur 362. 
hispanica L. 362. 
a. graminifolia. 
b. latifolia Koch 363. 
c. sinuato - dentata 
Wallr. 363. 
var. ß. Koch 363. 
humilis Zornem. 362. 
humilis Jacq. 362. 
humilis Z. 362. 
a. plantaginea. 
b. brevifolia. 
var. villosa Schur 362. 
laeiniata Jacg. 362. 


364. 


laciniata Pall. 364. 
lanata Schrank. 362. 
lanuginosa Dmg. 362. 
muricata Dalb. 364. 
neryosa a. Lam. 362. 
octangularis Dmg. 363. 
octangularis Dmg. 364. 
octangularis DC. 363. 


octangularis Willd. 364. 
pannonica III, Clus. 362. 


parviflora Jacg. 363. 


plantaginea Schleich. 362. 


purpurea L. 363. 
resedifolia PRetz. 364. 
rosea W. Kit. 363. 

a. simplex. 

b. ramosa. 

c. montana. 

d. elata. 
taurica M. Bieb. 362. 
villosa Scop. 363. 


Scribaea baccifera FI. d. 
Wett. 100. 


Scerophularia ZL. 484. 


aquatica Ding. 485 (4610). 


aquatica L. (2611.) 
aquatica Stev. 485. 
aquat. ß. Balbisii Led. 


485. 


auriculata Scop. 485. 
Balbisii Hornem. 485. 


betonicifolia Wydl. 485. 


cordata Mill. 486. 


Ehrharti ©. A Meyer 485. 


glandulosa W. Kit. 485. 
a. albiflora. 
b. alpina. 


grandidentata Ten. 485. 


hirsuta Hornem. 485. 
laciniata W. Kit. 485. 
lasiocaulis Schur 486. 
latıfolia Host. 486. 
lucida M. Bieb. 485. 
nepetaefolia Sm. 485. 
Nesii Wirtg. 485. 
nodosa L. 484. 

a. cordata. 

b. rotundata. 
olympica Boiss. 485. 
peregrina L. 486. 
rotundifolia Host. 486. 
rugosa Willd. 485. 
rupestris M. Bieb. 486. 
Scopolii Hoppe 485. 
Scorodonia Host. 485. 
taurica Hortor. 485. 
ternata Schur 484. 


486. 
Scutellaria ZL. 542. 
albida Benth. 542. 
altissima ZL. 542. 
commutata Guss. 542. 
commutata Heuf. 542. 
galericulata L. 542. 
hastifolia Z. 542. 
Lupulina ZL. 542. 
minor L. 542. 
peregrina L. 542. 
peregrina W. Kit. 542. 
variegata Spr. 542. 
verna .Dess. 542. 
Secale Z. 810. 
campestre Kit. 810. 
cereale Z. 810. 

a. hybernum. 

b. aestivum. 

c. pilosum. 

d. compositum. 
cereale Pall. 810. 
fragile M. Bieb. 810. 
glaucum Urvill. 810. 
sylvestre Host. 810. 
villosum Z. 807. 
villosum M. Bieb. 807. 

Secalidium pilosum Schur 
807. 
pectinatum Schur 807. 
Sedum L. 225. 
acre L. 227. 
aestivum All. 227. 
aestivum Schur 227. 
album Z. 227. 
alpestre Vill. 227. 
Anacampseros L. 226. 
anglicum Huds. 227. 
annuum Aluds. 227. 
annuum ZL. 227. 
a. tectorum. 
annuum ß. saxatile Wah- 
lenb. 227. 
atratum _L. 226. 
boloniense Zchb. 227. 
Caepea L. 226. 
caespitosum DC. 225. 
carpaticum Beuss. 226. 
crassicaule Link. 228. 
dasyphyllum Z. 227. 
elegans Lej. 228. 
erythromelanum Fries. 
225. 
Fabaria Koch 226. 
Forsterianum Rchb. 227. 
galioides All. 226. 
glaucum Lam. 227. 
glaucum W. Kit. 226. 


Sedum haematotes Scop. Selinum membranaceum 


226. 
hispanicum L. 226. 
latifolium Bert. 225. 
maximum Sut. 225. 

a. rufescens. 
minimum Ray. 227. 
Oederi Retz. 227. 
paniculatum Lam. 226. 
purpurascens Koch 226. 
purpureum Lk. 226. 


Well. 261. 


nigrum Lam. 265. 
odoratum Rernh. 261. 
Oreoselinum 266. 
palustre L. 266. 
Seguieri L. 259. 
sylvestre L. 266. 


Thysselinum Orntz. 266. 


turfosum Rehb. 260. 
turfosum Dmg. 265. 


purpureum Tausch. 226.|Sempervivum L. 228. 


reflexum L. 228. 
reflexum ß. glaucum 
Koch 227. 
reflexum a. viride Koch 
228. 
repens Schleich. 227. 
Rhodiola DC. 225. 
rubens Haenke 227. 
ıubens Jacg. 226. 
rupestre L. 227. 
rupestre Oed. 227. 
rupestre Sm. 228. 
saxatile Wigg. 227. 
schistosum Lej. 227. 
sexangulare L. 227. 

a. glaberrimum. 

b. hirsutiusculum. 
sexfidum M. Bieb. 226. 
spathulatum W. Kit. 226. 
tectorum Schur 227. 
Telephium ZL. 225. 
Telephium Jechb. 226. 
Telephium Sm. 226. 
Telephium y. L. 226. 
Telephium f. purpureum 


acuminatum Schott. 228. 


arachnoideum Z. 229. 
assimile Schott. 229. 
blandum Schott. 229. 
Brassaii Vindob. 229. 
Braunii Funk. 229. 


campaniforme Schur 229. 


eiliatum Schur 229. 


dolomiticum Tausch. 223. 


Funkii Draun 228. 
globiferum L. 228. 
globiferum Wulf. 223. 
Heuffelii Schott. 229. 
hirtellum Schott. 229. 
hirtum Z. 229. 
montanum L. 229. 
patens Griseb. 229. 
rubieundum Sehur 229. 
soboliferum Sims. 230. 
teetorum L. 228. 

a. degeneratum. 

b. normale. 
Wulfenii Hoppe 223. 

Senebiera Pers. 72. 

Coronopus Pers. 72. 


L. 226.|Senecillis G@aert. 342. 


villosum Z. 226. 
Selaginella Spring. 826. 
denticulata Spring. 827. 
helvetica Spring. 827. 
selaginoides Link. 826. 
spinosa Spring. 826. 
spinulosa A. /raun 826. 
Selago Hook. 825. 
vulgaris Schur 825. 

a. recurvum. 


Selinum Z. 261. 


alsaticum CUrntz. 265. 
argenteum Orntz. 265. 
austriacum Jacg. 269. 
Carvifolia Orntz. 265. 
Carvifolia Z. 261. 
Cervarıa Orntz. 265. 
Chabraei Jacg. 265. 
Chabraeı Kunth. 260. 
latifoium M. Bieb. 266. 
lineare Schum. 260. 


carpatica Schott. 342. 
glauca Gaert. 342. 
glauca transsilvanica 


Schur 342. 

heterophylla Schur 342. 
Senecio L. 347. 

abrotanifolius Dmg. 349. 


abrotanifolius L. 349. 
alpestris DC. 344. 
alpestris Gaud. 352. 
alpinus DC. 351. 

ß. auriculatus JLchb. 


351. 


alpinus Z. fil. 351. 
aqualicus Zuds. 349. 


ß. erucoides Bluf. 349. 


aurantiacus DO. 343. 
y. tomentosus DO. 


343. 


auratus DC. 354. 
aurinitens Schur 350. 


965 


Senecio barbariaefolıus 


Krock. 349. 
bohemicus Tausch. 354. 
brachyatus DO. 344. 
campestris DC. 343. 
earniolicus Willd. 351. 
capitatus DO. 343. 
carpaticus Herb. 349. 
chrysanthemifolius Poir. 

348. 

Clusianus Rchb. 344. 
cordatus Koch 351. 
erispatus DC. 346. 
denticulatus Rehb. 347. 
Doria L. 352. 
Doronieum Bing. 351. 
Doronicum L. 351. 

ß. glaberrimus 351. 
erraticus Bert. 349. 
erucifolius Z. 349. 

ß. tenuifolius 349. 
floccosus Schur 350. 
fluviatilis Wallr. 353. 
fontanus Wallr. 353. 
frondosus Tausch. 353. 
Fuchsii @mel. 352. 
elaberrimus Schur 351. 
glutinvsus Schur 34T. 
erandissimus Schur 354. 
Jacobaea L. 350. 

a. subumbellatus. 

b. aurinitens. 

c. pratensis. 

d. floecoso-canescens. 
Jacobaea grandiflorus 

Ledeb. 350. 
Jacobaea II. aquaticus 

Gaud. 349. 
Jacquinianus Zechb. 353. 
inecanus L. 351. 
incanus Scop. 351. 
laciniatus Bert. 348. 
lanatus S. @. @Gmel. 354. 
Jividus Nolte 348. 
longifolius DO. 344. 
Iyratifollus Zöchb. 351. 
macrophylius M. Bieb. 352. 
macrophyllus Schur 352. 
monocephalus Schur 349. 
montanus Willd. 348. 
nebrodensis Z. 348. 
nemorensis ZL. 352. 

a. latifolius. 

b. glabrescens. 
nem. a. Fuchsii Koch 352. 
nem. ß. odorus Koch 353. 
nem. 6d. octoglossus Koch 

353. 
octoglossus DC. 353. 


966 


Senecio octoglossus 


Schur 353. 
ovato-saracenicus Schur 
353. 


ovalus Willd. 352. 
paludosus Bmg. 354. 
paludosus L. 354. 

a. glabratus. 

b. hypoleucus. 
paludosus Zchb. 354. 


palud.nudiusculus Ledeb. 
354. 


palud. ß. bicolor Zoch 


354. 


palud. g. tomentosus 


Koch 354. 


palustris DC. 348. 
papposus Lam. 344. 
paradoxus Hoppe 348. 


paucifolius S. @. Gmel. 
352. 


pratensis DC. 345. 
pratensis Schur 350. 
Pseudo -Doronicum Schur 


351. 


riparius Wallr. 354. 
rupestris W. Kit. 348. 
rupestris Willd. 348. 
Sadleri Lang. 354. 
salicifolius Wallr. 353. 
saracenicus L. 353. 
saracenieus Poll. 352. 
saracenicus DBmg. 353. 


spathulaefolius DC. 344. 


squalidus L. 348. 
suba!pino - Jacobaea 


Schur 351. 


subalpinus Koch 351. 
sylvalicus L. 348. 

a. subauriculatus. 
tataricus Less. 354. 
tenuifolius Jacg. 349. 

var. arenarius 349. 
tomentosus Host. 354. 
transsilvanicus Boöiss. 


3>lR 
transsilvanieus Schur 353. 


vernalis W. Kit. 348. 


vernali -vulgaris Schur 
347. 


viscosus L. 347. 


var. glutinosus Schur. 


vulgaris L. 347. 

a. glaberrimus. 

b. subradiatus. 
umbrosus W. Kit. 352. 


Serapias abortiva Scop. 
648. 


ensifolia Sm. 648. 


dan. 648. 
grandiflora Scop. 648. 
Helleborine a. L. 649. 
lancifolia Roth 648. 
longifolia Huds. 648. 
longifolia L. 649. 
latifolia Fl. dan. 649. 
latifolia ß. sylvestris 

Pers. 649. 
microphylla Ehrh. 649. 
palustris Scop. 649. 
rubra L. 648. 
viridiflora Hofm. 649. 
Xiphophyllum L. 648. 


Serratula ZL. 411. 


alpina Hall. 410. 
alpina ZL. 410. 
alpina y. L. 410. 
arvensis M. Bieb. 424. 
arvensis L. 424. 
blanda M. Bieb. 411. 
eiliata M. Bieb. 425. 
complanata Schweig. 424. 
coronaria Pall. 411. 
coronata Z. 411. 
centauroides Host. 411. 
centauroides Pall. 411. 
cyanoides DC. 412. 
cyanoides Gärin. 411. 
discolor Roch. 410. 
discolor Willd. 410. 
glauca Zedeb. 411. 
heterophylla Desf. 411. 
incana Gorgi 425. 
mollis Koch 411. 
nitida Bess. 411. 
Pollichii Koch 412. 
radiata M. Bieb. 411. 
setosa Willd. 424. 
simpiex L. 411. 
tinetoria L. 411. 

a. simplicifolia. 
transsilvanica Spreng. 

411. 

Wolffi Andrä A411. 


Seseli Z. 256. 


annuum L. 257. 
articulatum OUrntz. 256. 
athamonthoides © A. 
Meyer 257. 
bienne Orntz. 357. 
carvifolium Wall. 257. 
coleratum Zhrh. 257. 

a. laxifolium. 
dubium Schkh. 260. 
elatum Gouan. 257. 
elatum L. 257. 
elatum Wahlenb. 257. 


Serapias grandiflora Fl.|Seseli glaucum Jacg. 257. 


glaucum M. Bieb. 257. 
Gouani Koch 257. 
graclle W. Kit. 257. 
heterophyllum Janka 257. 
Hippomarathrum Z. 256. 
leucospermum W. Kit. 257. 
Libanotis Koch 257. 
Monnieri L. 261. 
montanum ZL. 257. 
montanum ß. glaucum 
DOI351: 
multicaule Jaeg. 257. 
nodiflorum Scop. 247. 
osseum CUrntz. 357. 
rigidum W. Kit. 256. 
selinoides Bess. 260. 
tauricum Link. 2357. 
tortuosum Poll. 257. 
transsilvanıcum Schur 
951. 
varium Trev. 257. 
a. transsilvanicum. 
venosum Hofm. 260. 


Sesleria Arduin. 743. 


Bielzii Schur 743. 
caerulans Friv. 744. 
caerulea Ard. 743. 

a. interrupta. 

b. prorepens. 

c. praelonga. 
caerulea Bmg. 743. 
caerulea Sadler 744. 
caerulea Friv. 744. 
caerulea var. rigida 

Grisb. 743. 

vapitata Schur 743. 
disticha Pers. 747. 

dura Kunth. 783. 
filifolia Grisb. 746. 
flexuosa Schur 744. 
gracilis Schur 746. 
Haynaldiana Schur 746. 

a. praecox. 

b. alpina. 

c. filiformis. 

d. leucostachys. 

e. interrupta. 

f. digitata. 
Haynaldiana filiformis 

Schur 746. 

Haynaldıana Pseudo-ri- 

gida Schur 745. 
Heufleriana Schur 744. 

a. praelonga. 

b. digitita. 
marginata Grisb. 744. 
permixta Schur TA4A. 
Pseudo-rigida Schur TAB. 


Sesleriarigida Zeuff‘. 743. 
rigida var. Bielzii Heuff. 
743. 

rigida var. capitata Schur 


743.|SILENEBAE DC. 91. 
Silene Z. 100. 


rigida longiseta Schur 
Tak. 
tenella Schur 746. 
tenuifolia Schur 746. 
transsilvanica Schur 745. 
Setaria P. Beauv. 7123. 
chlorantha Schur 723. 
compacta Schur 724. 
germanica P. B. 724. 
a. compacta legitima. 
glauca P. B. 724. 
italica P. BD. 724. 
italica germanica Pß. 
Ledeb. 7124. 
macrochaeta Spr. 723. 
verticillata P. B. 723. 
a. arenosa. 
viridis P. B. 7123. 
a. laevigata. 
b. arenosa, 
var. pallido-viridis Schur 
123. 
Sherardia Z. 276. 
arvensis Z. 276. 

a. albiflora. 
SIBTHORPIEAE 437. 
Sieyos L. 220. 

angulatus Z. 220. 
Sida Abutilon Z. 130. 
Sideritis ZL. 540. 

Alopecurus Scop. 540. 

ımontana L. 540. 

a. subquinquefida. 
Sıebera Schrad. 109. 

cherlerioides Schrad. 109. 
Sieglingia decumbens 

Bernh. 7164. 
Sieversia Willd. 184. 

montana Spr. 184. 

reptans Spr. 184. 
Sılaus Bess. 260. 

alpestris Bess. 260. 

Besseri DC. 260. 

carvifolius ©. A. Meyer 
260. 

carviıfolius Schur 260. 

pratensis .Dess. 260. 

pratensis var. stenolobus 
Schur 260. 

virescens Griseb. 260. 

Silenanthe Zawadzkii 


Griseb. 103. 


Siler Scop. 268. 
alpinum Bmg. %70. 


268. 
montanum Clus. 269. 
trilobum Scop. 268. 


acaulis ZL. 105. 

a. exscapa. 
alpestris Jacg. 106. 
alpina Schur 104. 
anglica L. 100. 
Armeria Z. 105. 

a. sparsiflora. 
Armeria M. Bieb. 105. 
baccifera Roth 100. 
cerastoides Host. 100. 
chlorantha Zhrh. 102. 
spathulata Schur 102. 
commutata Schur A01. 
compacta Fisch. 105. 
conica L. 104. 
conoidea Z. 105. 

(sereii Bmg. 10%. 
depressa Bmg. 105. 
dichotowa Zhrh. 100. 
dinarica Spr. 105. 
exscapa All. 105. 
flavescens W. Kit. 105. 
gallica Dmyg. 100. 
gallica ß. y. Koch 100. 
gallica Z. 100. 

iberica M. Bieb. 100 
inflata Sm. 104. 

a. rorida. 

b. latifolia. 

c. cilıata. 
inflata maritima Schur 

404. 
infracta W. Kit. 101. 
insubrica Gaud. 100. 
italica Pers. 100. 
italica nemoralis Heuf. 

100. 
latifolia Hornem. 102. 
Lerchenfeldiana Bing. 105. 
linieola Gmel. 103. 
livida Wierzb. 100. 
livida Willd. 101. 
longiflora Ehrh. 102. 

a. pallida. 

longiflor. linearifolia 
Heuff. 103. 
longiflora ß. juncea Otth. 
103. 
lusitanica Spr. 100. 
maritima Host. 102. 
mollissima DC. 100. 
multiflora Pers. 103. 
nemoralis W. Kit. 100. 


967 


Siler aquilegifolium Jaeg.|Silene noctiflorra Z. 107. 


nutans Z. 100. 

a. infracta. 
nutans d. glabra DC. 100. 
Otites Sm. 103. 

a. calcicola. 
Otites ß. Ledeb. 103. 
Otites a. paniculata 

Schur 103. 

pallida Schur 103. 
parviflora Pers. 103. 
pelidna Rchb. 101. 
petraea W. Kit. 105. 
pilosa Spr. 100. 
polyphylla Bmg. 101. 
polyphylla M. Bieb. 101. 
pudibunda Hofmg. 106. 
Pumilia Wulf. 103. 
pusilla W. Kit. 106. 
Pseudo-Otites Bess. 103. 
quadrifida Z. 106. 
quinquevulnera Z. 100. 
rupestris Z. 105. 
sapona:laefolia Schott. 103. 
saxatilis Sims. 101. 

a. racemosa. 

b. acutifolia. 

c. obtusifolia. 

d. latifolia. 

e. stenophylla. 

f. robustior. 
Saxifraga Z. 105. 
Schuttiana Schur 103. 
Siegeri Bmg. 107. 
spergulaefolia Schur 100. 
subspathulata Schur 102. 
syivestris Schur 100. 
tataıica Pers. 102. 
transsilvanica Schur 101. 
unillora Bert. 104. 
uniflora ß. y. DC. 104. 
viridiflora L. 102. 

a. latifolia. 
viscosa Schleich. 190 (590.) 
Zawadzkii Herb. 103. 


Silybum Vahl. 414. 


marianum Gärtn. Alk. 
Sinapis L. 59. 
alba L. 59. 
Allioni Jacg. 60. 
aıvensis L. 59. 

a. Schkhuriana. 
b. desertorum. 
campestris Bess. 59. 

nigra L. 59. 

orientalis Z. 60. 
orientalis Murr. 59. 
pyrenaica L. 54. 
Schkhuriana Zchb. 60. 


968 


Sinapis ueranlca Ozern. 60. Solanum atriplieifolium |Solidago arenaria Kit. 


Sisarum Adams. 248. 
germanorum Moris. 248. 
mäcrophyllum Schur 248. 

Sison L. 248. 

Amomum L. 248. 
Anisum Spr. 251. 

Sisymbrium JE a 
acutangulum DC. 54. 
Alliaria Dmg. 55. 
altissimum Pall. 53. 
altissimum ZL. 53. 
amphibium Z. 40. 
anceps Wahlerb. 40. 
arenosnm L. Bing. 44. 
austriacum Jaeg. 53. 


austiiacumy. acutangulum 
Koch 54. 


Columnae L. 53. 

a. hebecarpum. 

b. psilocarpum. 

ce. Pseudo-[rio. 
Itio Z. 53. 
junceum M. Bieb. 54. 
junceum Willd..54. 
Loeselii L. 54. 
murale L. 60. 
Nasturtium Z. 39. 
obtusangulum DE. 60. 
officinale L. 54. 
orientale Pall. 53. 
palustre Leyss. 39. 
pannonicum Jaeg. 53. 
pyrenaicum L. 39. 
Sophia L. 54. 
strietissimum Z. 54. 
sylvestre L. 39. 
tenuifolhlum ZL. 60. 
terrestre Curt. 39. 
Thalianum Good. 55. 
vıminium L. 60. 

Sium ZL.248. 
angustifolium Z. 208. 
Berula Gouvan. 248. 
Bulbocastanum Z. 249. 
Falcarıa L. 248. 
latifolium L. 248. 
nodiflorum L. 247. 
podolicum Bess. 247. 
repens L. fil. 247. 
Sirarum L. 248. 
Smyrnium 2. 275. 

Dioscorides Rechb. 275. 
perfoliatum Mill. 275 


SOÖLANEAE Juss. 476. 


Solanum ZL. 477. 
acutifolium Kit. 418. 
alatum Mönch. 477. 
arenarium Schur A717. 


Desp. 4713. 
chlorocarpum Schur 478. 
decipiens Tausch. 473. 
Dillenii Schult. 478. 
Duleamara L. 478. 

a. alpinum. 
flavum Kit. 477. 
hirsutum Kit. 478. 
humile Dernh. 477. 
incanum Ki. 477. 
Julaicum Bess. 477. 
Kitaibelii Schult. 277. 
luteo-virescens @ml. 477. 
luteum Mill. 477. 
Lycopersicum Z. 478. 
melanocerasum Welld. 

478. 
miniatum Bernh. 477. 
nigrum Z. 478. 
a. chlorocarpum. 
b. pterocaulon. 
e. Dillenii. 
d. macrocarpum. 
nigrum villosum Pers.477 
nigrum var. flavum 
Hohenak. 4717. 
nigrum £. villosum ZL. 
477. 

nitens Tausch. 477. 
ochroleueum Dunal. 477. 
offieinarum acıinis luteis 

Erndt. 477. 
Pseudo-villosum Schur 477. 
pterocaulon Dun, 478. 
punicum @mel. 477. 
Reineggeri Opiz. 478. 
rubrum Mill. 477. 
Schultesii Tausch. 478. 
tuberosum L. 478. 
villosum Bing. 4772560.) 
villosum Lam. 477. 
villosum Mill. 477. 
villosum Rehb. 477. 
viride Sehur 478. 
vulgatum Dmg. 478. 


soldanella Z. 556. 


alpina L. 556. 

a. minor, 
a'pina Schm. 556. 
Clusii Gaud. 556. 
Clusii Schm. 556. 
montana Willd. 556. 
pusilla Bmg. 556. 


Solidago L. 309. 


alpestris W. Kir. 309. 
a. ramosissima. 
b. cambrica. 
alpestris Willd. 309. 


309. 
cambrica Auds. 309. 
canadensis Z. 309. 
procera A;t. 309. 
strieta Kit. 309. 
Virga aurea ZL. 309. 
. latifolia. 
. angustifolia. 
. microcephala. 
. Tacemosa. 
. glabrescens. 
var. ß. DC. Koch 309. 
var. a. Bing. 309. 
var. Öd. alpestris Koch 
309. 
var. &. cambrica Koch 
309. 
var. y. pumila Gaud. 
309. 


one zz» 


Sonchus Z. 371. 


alpinus Z. 372. 
arvensis L. 371. 

a. intermedius. 

b. glandulosus. 

d. glaberrimus. 

y. laevipes Koch 371. 

d. salına Schur 371. 
asper Vell. 371. 

a. integer. 

b. horridus. 

c. pinnatus. 
caeruleus Sm. 372. 
caucasicus Dichl. 374. 
canadensis With. 372. 
eilıatus Lam. 370. 
fallax Wallr. 371. 
flexuosus Ledeb. 374. 
glandulosus Schur 371. 
glaber Schultz. 372. 
intermedius Schur 371. 
lacerus Willd. 371. 
laevis Well. 370. 
laevisimus Sehur 371. 
maritimus L. 371. 
montanus Lam. 372. 
oleraceus ZL. 370. 

a. integrifolius. 

b. triangularis. 

c. lacer. 

var. ß.rigidus Dmg.371 

var. ß. laevis Z. 370. 

var. ß. M. Bieb. 370. 

var. y..et. d.Z. 371. 
palustris Z. 371. 
pratensis L. 3. 
roseus Dess. 370. 
tenerrimus Schur 371. 
uliginosus @riseb, 371, 


Sonchus uliginosus M. B. 
31. 
Sorbus Z. 207. 
Aria Orntz. 20T. 
Arıa Svenk. 207. 
Aucuparia ZL. 207. 
Chamaemespilus Orntz. 
208. 
domestica L. 207. 
lanuginosa Kit. 207. 
scandica Fries. 207. 
Tormmalis Orntz. 207. 
Sorghum Pers. TA. 
dubium ©. Koch 721. 
halepense Pers. 721. 
saccharatum Pers. 721. 
vulgare Pers. 721. 
Soyeria Monn. 377. 
hyoseridifolia Koch 377. 
montana Monn. 377. 
sibirica Monn. 374. 
Sparganium Z. 637. 
fluitans Zries. 638. 
minimum Fries. 638. 
natans L. Bing. 638. 


natans var. fluitans Schur|Spinacea L. 574. 


638. 
ramısum Z/uds. 637. 
rectum a. L. 637. 
rectum ß. L. 638. 
simplex /luds. 638. 
Sparthianthus junceus Lk. 
143. 
Spartina phloeoides Roth 
730. 
Spartium Z. 143. 
decumbens Jaeq. 143. 
Junceum L. 143. 
radiatum Z. 143. 
Scoparium L. 143. 
Specularia Heist. 439. 
hybıida DC. 432. 
Speculum DO. 432. 
SPERGULACEAE 125. 
Spergula 1. 125. 
arvensis ZL. 125. 
a. sativa. 
b. vulgaris. 
c. refracta. 
glabra Willd. 109. 
glandulosa Bess. 109. 
maxima Weihe 125. 
Morisonii Bor. 125. 
nodosa Z. 109. 
pentandra ZL. 125. 
refracta Deth. 125. 
saginoides Z. All. 108. 
sagimoides Pollin. 109. 
sativa Bönning. 125. 


Spergula 


Spergella Zchb. 108. 


Spergularia marina he- 


SPIRAEACEAE ISi. 
Spiraea 1. 181. 


saxatılıs 
Wimm. 109. 
subulata Sw. 109. 
vulgaris Bönning. 125. 
vulgaris y. maxima Koch 
125. 


glabra Zchb. 108. 
glandulifera Schur 109. 
macrvearpa Zechb. 109. 
nodosa Zechb. 109. 

a. glandulifera. 
saginoides Jöchb. 109. 
saxatilis Schur 109. 
subulata ZAchb. 109. 


terosperma Fenzl. 125. 
marina ß. marginata 
Neilr. 126. 
media, Ledeb. 126. 
media Pers. 125. 
media ß. marginata Z. 
126. 
rubra Pers. 125. 
salına Presl 125. 


inermis Mönch. 574. 
oleracea L. a. 574. 
spinosa Mönch. 574. 


Aruncus L. 182. 
chamaedryfolia Jaegq.181. 
Chamaedryfulia Z. 181. 
erenata Z. 181. 

a. heterophylla. 

b.homophylla. 
crenata heterophylla 

Schur 182 
denudata Presl. 182. 
Filipendula Z. 182. 
glauca Schultz. 182. 
hyperieifolia Z. 182. 
hypericif. a. latifolia 
Ledeb. A831. 

hypericifolia Schm. 481. 
lobata Jaeg. 182. 
media Schm. 181. 
oblongifolia W. Kit. 182 
vbovata Kit. 181. 
opulifolia Z. 181. 
palmata Pall. 182. 
prostrata Schur 181. 
quinqueloba Bmg. 182. 
quinqueloba Fuss. 182. 
salieifolia Z. 181. 
Ulmaria ZL. 182. 

a. glauca,. 
ulmifolia Scop. 181. 


969 


Spiranthes Rich. 650. 
autumnalis Zrich. 650. 
Spirodela Schleid. 635. 
polyrrhiza Schleid. 635. 
Stachys L. 537. 
alba Mill. 538. 
alpina L. 538. 

a. humilis. 
annua L. 539. 

a. subspicata. 
arvensis L. 539. 
Betonica Benth. 539. 
Betonica Scop. 539. 
biennis Roth. 538. 
bufonia Thuill. 533. 
decumbens Willd. 538. 
densiflora Benth. 540. 
germanica L. 537. 

a. glabrescens. 

b. Pseudo-lanata. 
germanico - palustris 

Schur 538. 
intermedia A;t. 538. 
lanatı Orntz. 537. 
palustris Z. 539. 

a. pubescens. 
procumbens Lam. 538. 
ramosissima Joch 539. 

a. glabrior. 

b. ramosior. 
recla L. 538. 

a. decumbens. 
recta ramosissima Grisb. 

539. 

repens Schur 538. 
segetum Hagen 539. 
setifera €. A Miyer 538. 
sideritis Vall. 538. 
sylvatica L. 538. 
t:anssilvanica Schur 539. 
STAPHYLEACEAE 

Bartl. 141. 
S:aphilea ZL. 14. 
pinnata Z 141. 
Statice L. 558. 
alpina Hoppe 557. 
Armeria L. 558. 
dalmatica Presl. 559. 
elongata Hofim. 558. 
emarginata Schur 558. 
Gmelini Willd. 558. 

a. laxiflora. 

b. emarginata. 

c. acuminata. 

d. apiculata. 

e. obtusa. 

Gmelini a. genuina 
Boiss. 558. 
Limonium Dimg. 538, 


970 


Statice Limonium Z. 558. ‚|Stellera Passerina L. 588..SUMACHINEAE E- 
Pseudo-Limonium ZKchb. STELLATAE /[. 276. 
559.|Stenactis Cass. 306. Swertia L. 455. 
annua Nees 306. alpestris Fuss. 456. 
bellidiflora Alex. Braun alpestris Schur 456. 
306.| barbata AN. 373. 
carinthiaca Wulf. 455. 
intermedia Schur 456. 
perennis Bing. 456. 


Swertia perennis L. 455. 
punctata Dmg. 456. 
turfosa Bmg. Schur 455. 


Symphyandra Alph. 
DC. 431. 
heterophylla Schur 431. 
Wanneri Zleuff. 431. 
Symphytum Z. 457. 
bohemicum Schm. 467. 
bulbosum Schur 468. 
cordatum W. Kit. 468. 


cordifolium BDmg. 468. 
nodosum Schur 468. 
offieinale Z. 467. 
a. albiflorum. 
b. ochroleucum. 
c. patens. 
d. angustifolium. 
offic. ochroleueum DC. 
467. 
officinale Schkh. 467. 
pannonicum Pers. 468. 
patens Siebth. 467. 
tuberoso-officinale Schur 
467. 


purpurea Koch 557. 
scoparia M. Bieb. 558. 
scoparia Poll. 558. 
scoparia Schur 558. 
tatarica ZL. 559. 
Stellaria L. 117. 
Alsine Reichard 115. 
arvensis Hoppe 117. 
bulbosa Wulf. 117. 
cerastoides L. 114. 
eiliata Scop. 143. 
decandra Schur 116. 
dichotoma Z. 117. 
dichotoma Scop. 117. 
diehot. cordifolia Ledeb. 
AEIe 
Dilleniana Leers. 115. 
Dilleniana Mönch. Schur 
117% 
fontana Wulf. 115. 
Frieseana Ser. 117. 
glauca With. 117. 
glauca var. ß. Led. 117. 
graminea ZL. 117. 
graminea ß. L. 117. 
graminea y. L. 115. 
Holostea Z. 117. 
latifolia Pers. 117. 
Laxmanni Fisch. 117. 
longifolia Fries. 117. 
media Vell. 116. 
media decandra Schur 
media f. major. Koch 


Stipa L. 742. 
Calamogrostis Wahlenb. 
742. 
capillata L. 742. 
juncea Bing. 742. 
pennata L. 742. 
pulcherrima ©. Koch T42. 
ukranensis Lam. 742. 
Stipularia rubra Hall. 128. 
Straliotes L. 629. 
aloides Z. 629. 
Streblidia ferruginea Link 
689. 
Streptopus Michaue. 
639. 
amplexifolius DC. 689. 
Strophiostoma sparsiflorum 
Turez. 474. 
Struthiopteris Willd. 
3142. 
erispa Wallr. 842. 
germanica Bmg. 841. 
germanica Willd. 842. 
Spicant Scop. 841. 
Sturmia ZRchb. 651. 
Loeselii Zechb. 651. 
Sturmia minima Hoppe730. 
verna Pers. 730. 
Succisa M. K. 297. 


altissima Schur 297. tuberosum Z. 467. 


116.| australis Zöchb. 298. a. alpinum. 
media mierophylla Schur| centauroides Zechb. 294.|Syntherisma ciliare Schrd. 
116.| Fussiana Schur 293. 729. 
media triandra Schur | inflexa Kluk. 298. glabrum Schrad. 722. 
116.| laevigata Spr. 294. vulgare Schrad. 722. 


mierophylla Schur 116. 
multicaulis Willd. 114. 
neglecta L. 117. 
nemorum Z. 117. 

a. alpina humillima, 
palustris Zetz. 117. 


leucantha Rchb. 294. 
pratensis Mönch. 297. 

a. alpicola. 
prat. var. glabrata Schott 
297. 


Syrenia Andrz. 58. 
angustifolia Zöchb. 59. 
Bibersteinii Andrz. 58. 
euspidata Zöchb. 58. 
Ehrhartiana Andrz. 59. 
latifolia Andrz. 58. 

SYRINGEAE Don. 451. 

Syringa L. 451. 
chinensis Z. 451. 
Josikaea Jacg. 451. 
persica L. 451. 
vulgaris Z. 451. 

a. transsilvanica Schur 


radıata Schur 293. 

Pseudo - Malachiıum transsilvanica Rechb. 293. 
Schur 117.| uralensis ZRchb. 294. 

Reichenbachii Wierzb. 117.\Suaeda Forsk. 567. 

Schlechtendaliana Ser. chenopodioides Pall.568. 

147T.| cinerea. 

uliginosa Murr. 115. maritima Dum. 567. 

umbrosa Opiz. 116. salsa Pall. 568. 

viscida M. Bieb. A445. sedoides Pall. 570. 


TAMARISCINEAE 


Desv. 249. 


Tamarix L. 219. 
germanica L. 219. 
germanica Schkh. 219. 

Tamariscus germanicus 


Scop. 219. TELEPHIEAE DC. 222. 
Telephium purpurascens 
Fuchs. 226. 
v. purpureo flore Olus. 
Telmatophace Schleid. 
639. 


TAMEAE Schur 661. 
Tamus ZL. 661. 
communis L. 661. 
Tanacetum L. 324. 
alpinum Schultz. 338. 
Balsamita L. 325. 
corymbosum Schultz. 337 
erispum 325. 


Leucanthemum Sehultz. 
338. 


macrophyllum Schultz. 


331. 


vulgare Z. 324. 


ß. erispum Ledeb. 325. 
Parthenium Schultz. 337. 


serotinum Schultz. 337. 


Waldsteinii Schultz. 339. 


Taraxacum Juss. 366. 
alpinum Schur 368. 
bessarabicum DC. 367. 
caucasieun DC. 368. 
cornieuiatum DC. 366. 
collinum DC. 367. 
erythrospermum DC. 


367. 


frigidum Schur 368. 
glaucescens Fisch. 367. 
laevigatum Schur 367. 


leptocephalum Zöchh. 367. 
microcephalum Schur 367. 


oflieinale Wigg. 366. 
var. ß. Koch 367. 


var. lividum Koch 367. 


var. leptocephalum 


Koch 361. 
var. corniculatum Koch 
367. 


palustre DO. 367. 
palustre I. Fries. 367. 
Pseudo-officinale Schur 


Tetrahit 


T. 


nudicaulis R. Br. 69. 


Telekia Bmg. 311. 


cordifolia DO. 311. 
speciosa Bmg. 311. 


arrhiza Schur 635. 
gibba Schleid. 635. 
orbieularis Schur 635. 


transsilvanica Schur 635. 
Tenaggeia Vaillantii Schur 
687. 
Tephroseris Schur 343. 


alpestris Schur 344. 
angustifolia Schur 346. 
aurantiaca Schur 343. 
capitata Schur 343. 
campestris Schur 343. 
Clusiana Schur 344. 
erispa Schur 346. 
Fussii Griseb. 345. 
longifolia Schur 344. 

a. sulphurea Dmg. 
mierorrhiza Schur 346. 
papposa Schur 344. 
pratensis Griseb. 345. 
rivularis Schur 347. 
rupicola Schur 345. 
spathulaefolla Schur 344. 
stenophylla Schur 346. 
transsilvanica Schur 345. 
Wolffii Schur 346. 


Tetragonolobus Scop. 
160. 


prostratus Dmg. 160. 
siliquosus Zoth. 160. 
siliguosus 8. maritimus 


Koch 160. 


longitlorum 


Mönch. 536. 


366..Teucrium ZL. 547. 


purpurascens Schur 366. 
serotinum Poir. 366. 
a. arachnoideum. 

Stevenii DC. 368. 
TAXZINEAE Rich. 625. 
Taxus L. 625. 

baccata L. 625. 
Teesdalia R. Br. 69. 


Botrys L. 547. 
Chamaedrys Z. 547. 
Chamaepitys L. 546. 
incanum Schur 547. 
Laxmanni Benth. 546. 
montanum L. 547. 


mont. var. a. Schur 547. 
mont. var. ß. Schur 547. 


971 


Teesdalia petraea Zchb.|Teucrium mont. var. c. 
MAR 


Schur 547. 

prostratum Schur 547. 
salieifolium L. 546. 
Seordium L. 547. 
Scorodonia L. 547. 
supinum Jaeq. 547. 

THALICTREAE 5. 

Thalictrum Z. 7. 
alpestre Schur 7. 
alpinum Z. 7. 

a. subramosum. 
angustifolium Jacq. 10. 
a. angustissimunm. 

aquilegifolium Z. 7. 
atropurpureum Jaeg. 7. 
axillillorum Schur 10. 
capillare Zechb. 9. 
elatum Jaeg. 9. 
exaltatum Gaud. 10. 
flavum Z. 10. 
flavum grandifolium 
Schur A0. 
flexuosum Bernh. 8. 
foetidum Z. 7. 

a. macrolobum. 

b. acutilobum. 

ec. microlobum. 
galioides Nestl. 10. 
Jacquinianum Koch 8. 

a. hirtellum. 
laserpitiifolium Willd. 10. 
majus Jacgq. 8. 
medium Jacqg. 9. 
minus L. 8. 

a. stenolobum. 

b. mäacrolobum. 
nigricans Jacg. 10. 
nutans Desf. 9. 
paueiflorum Schur T. 
petaloideum Z. 7. 
petrosum Schur 8. 
peucedanifolium Griseb. 10. 
saxatile Schur 8. 
simplex L. 9. 
soboliferum Schur A0. 
strietum Ledeb. 9. 

a. rufinerve Schur 9. 
sylvaticum Koch 8. 
traussilvanicum Schur 9. 

Thlaspi ZL. 68. 
alliaceum Z. 68. 
alpestre Z. 68. 
alpestre Gaud. 68, 
alpinum Jacg. 68. 
arvense Z. 68, 


972 


a. minimum. 
Bursa Pastoris L. 71. 
campestre L. 70. 
eochleariaeforme DO. 69. 
Dacicum Heuff. 69. 
hirtum Z. 71. 


longiracemosum Schur 69. 


koryndianum (zetz. 68. 
montanum f. praecox 


DC. 68. 


montanum Z. 68. 
montanum Scop. 68. 
perfoliatum Z. 68. 
praecox Wulf. 68. 
rotundifolium Gaud. 69. 
saxatilis L. 72. 
Thesium Z. 588. 
alpinum 4. 589. 
bavarıcum Schkh. 588. 
comosum Roth. 590. 
difusum Andrz. 589. 


ebracteatum Hayne 590. 


fulvipes @riseb. 589. 
humifusum DC. 589. 
humile Vahl. 589. 


intermedium Schrad.589. 


linophyllum 2. 589. 
a. collinum. 
b. fulvipes. 


linophyllum Hayne 588. 


montanum Zhrh. 588. 
pratense Ehrh. 589. 

pratense Vahl. 590. 
ramosum Hayne 589. 
rostratum M. K. 590. 
tenuifolium Saut. 589. 


transsilvanicum Schur 589. 


Thrincia Roth. 355. 
hirta Roth. 355. 
hirta Rchb. 356. 
hispida Zechb. 355. 
hispida Zeoth. 356. 
Leysseri Wallr. 355. 
marocana Pers. 356. 


taraxacoides Gaud. 356. 


Thuja ZL. 626. 
oeeidentalis Z. 626. 


THYMELEAE Juss.588. 
Thymelaea Cneorum Dimg. 
588. 


Thymus Z. 525. 
acicularıs Dess. 526. 
acicularis Kit. 527. 

a. mieranthus. 
Acınos L. 529. 
alpieolus Schur 526. 

var. c. Schur 526. 
alpınus B. Mag. 529. 
alpinus Z, 529. 


angustifolius Denth. 527. 
angustifolius Pers. 526. 
angustifolius Zoch. 527. 
arvensis Lam. 529. 
caespitosa Hoffmgg. 527. 
Calamintha Sm. 530. 
calcicolus Schur 528. 
canus Stev. 529. 
Chamaedrys Fries. 527. 
eitriodorus Lk. 527. 
eitriodorus Schreb. 527. 
elandestinus Schur 526. 
collinus M. Bieb. 528. 
comosus Heuf. 528. 
comosus Griseb. 528: 
decumbens Benth. 528. 
exiguus Stebth. 529. 
exserens Lk. 525. 
glabrescens Willd. 527. 
grandiflorus Scop. 530. 
graveolens M. Bieb. 529. 
hirsutus M. Bieb. 527. 
lanuginosus Willd. 527. 
lanuginosus Schkh. 527. 
majoranaefolius Desf. 
5928. 
Marschallianus Willd. 
HOT: 
ß. angustifolius M.B. 
526. 
melissoides Dernh. 529. 
montanus W. Kit. 528. 

a. leucanthus. 

ß. amplificatus. 
Nepeta Sm. 530. 
numularıus M. Dieb. 528. 
numularıus Schur 526. 
odoratissimus .M. B. 527. 
pannonicus All. 527. 
pannonicus Denth. 527. 


a. Marschailianus Koch 
1280) 
Sara: 


patavinus Jacgqg. 529. 
patavinus Roch. 529. 


Thyrsanthus 


Thymus alpinus Pall.529.|\Thymus Serpyllum d. Z. 


52T. 
Serpyllum Pers. 527. 
Serpyllum Zöchb. 526. 
Serpyllum Schreb. 527. 
Serpyll. y. angustifolius 
Koch 526. 
Serpyll. a. Chamaedrys. 
Koch 527. 
Serpyll. a. latifolius Bing. 
527. 
Serpyll. ö. latifolius Led. 
528. 
Serpyll.e.Marschallianus 
Ledeb. 527. 
Serpylil. £. numularius 
©. Koch 528. 
Serpyll. 7. odoratus Led. 
527. 
Serpyli. ö. pannonieus 
Koch 527. 


Serpyll. &. villosus Led. 
527. 


Serp. y. vulgaris Denth. 
525. 
subeitratus Schreb. 527. 
subnudus Spr. 530. 
sylvatieus Benth. 531. 
sylvaticus Schreb. 527. 
sylvestris Vaill. 528. 


transsilvanieus Schur 528. 


variabilis Lk. Hofmgg. 
526. 
villosus Pall. 527. 
vulgaris L. 525. 
vulgaris M. Bieb. 525. 
Zigis M. Bieb. 521. 
palustris 
Schrank. 549. 


Thysselinum Hoffm. 266. 


angustifolium Zöchb. 266. 
palustre Hofm. 266. 
Plinii Spr. 266. 
sylvestre Zöchb. 266. 


TILIACEAE Juss. 131. 


pulchellus ©. A. Meyer 528.Tilia Z. 131. 


pulcherrimus Schur 526. 

pulegioides Lang. 527. 

reflexus Lej. 526. 

rotundifolius Schur 526. 

Serpyllum Bmg. 525. 

Serpyllum Fries. 526. 

Serpyllum @risb. 525. 

Serpyllum HJayne 526. 

Serpyllum Z. 525. 

. subnudus. 

. eitriodorus. 
Euserpylum. 

. muralis. 


oz» 


alba W. Kit. 131. 

a. microphylla. 

b. calvescens. 
argentea Desf. 131. 
cordata Mill. 131. 
cordifolia Bess. 131. 
europaea L. 131. 
europaea y. L. 131. 
europaea borealis Wah- 

lenb. 131. 
floribunda A. Braun 131. 
grandifolia Zhrh. 131. 
intermedia DC, 131. 


Tilia latebracteata ost. 
131. 
microphylla Willd. 131. 
obliqua Host. 131. 
pallida Wierzb. 131. 
pannonica Jacg. 131. 
parvifolia Hayne 131. 
parvifolia Ehrh. 131. 
parvifolia polyantha 
Koch A31 
pauciflora Hayne 131. 
platyphyllos Scop. 13!. 
polyantha Schur 131. 
rotundifolia Vest. 131. 
tomentosa Dmg. 131. 
ulmifolia Scop. 131. 
vitifolia Host. 131. 
vulgaris Hayne 131. 
Tithymalus duleis Scop. 
592. 
verrucosus Schop. 593. 
Tofieldia Huds. 679. 
alpina Sm. 679. 
alpina Schur 680. 
calyeulata Wahlenb. 679. 
a. nivalis Schur 680. 
b. alpina minima Schur 
680. 
c. subramosa = ramosa 
Hoppe 680. 
glacialis Gaud. 680. 
palustris Hoppe 679. 
Tolpis Adans. 373. 
barbata Gaert. 373. 
Tordylium Z. 268. 
Anthriscus Z. 271. 
maximum L. 268. 
nodosum Z. 272. 
sıifolium Scop. 268. 
Torilis Hofm. 271. 
Anthriscus Gaert. 273. 
Anthriseus @mel. 271. 
helvetica G@mel. 271. 
a. elatior. 
neglecta R. S. 371. 
nodosa Gaert. 272. 
Torminaria DC. 207. 
vulgaris Schur 207. 
Tormentilla Z. 188. 
divergens Zchb. 188. 
montana Schur 188. 
nodosa Schur 188. 
officinalis Sm. 188. 
recta L. 188. 
reptans ZL. 188. 
Tozzia L. 505. 
alpina L. 505. 
Trachypogon avenaceum 
Nees 721. 


Trachanthelium Schur 
431. 
canescens Schur 431. 

a. transsilvanıcum. 

salignum Schur 431. (a.) 

Trachypleurum tenuissi- 

mum Schur 251. 

Tragium Spr. 250. 
Anisum Spr. 351. 
peregrinum Spr. 250. 

Tragopogon ZL. 361. 
brevirostris DC. 361. 
major Jacg. 361. 
mutabilis Jaeg. 361. 
orientalis Z. 361. 
orientalis Pall. 361. 
porrifolius L. 361. 
pratensis L. 362. 

a. tortilis Koch. 

b. eriophorus Ledeb. 

c. angustifolius. 
pratensis Fl. dan. 361. 
revolutus Schweig. 361. 
transsilvanieus Schur 361. 
undulatus Jaeg. 361. 
undulatus Achb. 361. 
undulatus ß. orientalis 

DC. 361. 

villosus M. Bieb. 361. 
Tragus Desf. 721. 

racemosus Desf. 721. 
Trapa L. 215. 

natans L. 215. 
Tribulus 2. 140. 

terrestris Z. 140. 
Trichodium Miche. 735. 

alpinum Dmg. 735. 

alpinum Schur 735. 

a. flavıdum. 
arenosum Schur 736. 
ecaninum Schrad. 736. 

a. arıstulatum. 

b. stramineum. 

c. turfosum. 

d. hybridum. 
caninum latifolium Scehur 

131. 
canınum transsilvanıcum 
Schur 736. 
flavescens Schur 735. 
pallidum Schur 735(3865) 
rubrum Schur 735. 
rupestre Schrad. 735. 
rupestre Schur 735. 

a. stramineum. 
subalpinum Schur 735. 
tenerrimum Schur 737. 
transsilvanicum Schur 736. 
turfosum Schur 737. 


973 


Trientalis Z. 549. 
europaea L. 549. 
Tritolium 2, 453: 
agrarıum Gmel. 158. 
agrarium L. 158. 
album Lois. 153. 
alpestre L. 154. 
alpigenum. 
bicolor Achb. 455. 
alpinum Z. 156. 
altissimum Lois. 153. 
alopecuroides Pers. 155. 
ambiguum M. Dieb. 156. 
angulatum W. Kit. 158. 
angustifolium Z. 156. 
armenium @Griseb. 155. 
armenium Willd. 155. 
arvense Z. 156. 
a. strietum. 
aureum Poll. 158. 
aureum Thuill. 158. 
badium Schreb. 158. 
Biasolettianum Steud. 
TE 
Brittingeri Weitenw. 156. 
caespitosum Aeyn. 158. 
campestre Gmel. 158. 
campestre Schreb. 158. 
chrysanthum Gaud. 158. 
eonieum Pers. 156. 
dentatum W. Kit. 153. 
diffusum Zhrh. 155. 
elegans Savi 157. 
expansum W. Kit. 154. 
expansum ß. Zechb. 154. 
filiforme Z. 158. 
filiforme Sm. 159. 
fistulosum Schur 154. 
flexuosum Jacg. 154. 
fragiferum Z. 156. 
frigidum Sehur 154. 
glareosum Schleich. 157. 
heterophyllum Zz>j. 154. 
hybridum Z. 157. 
Kitaibelianum Ser. 156. 
Kochianum Hayne 153. 


macrorrhizum W. Kit. 
153. 
medium L. 154. 
a. alpicolum. 
b. dicephalum. 
ec. humile. 
Melilotus altiss. Gmel. 
153. 


Melilotus caerulea Z. 152. 
Melilotus indica Z. 153. 
Melilotus off. a. ZL. 153. 
Melilotus of. ß. L. 153. 
Melilotus off. y. L. 153. 


974 


Trifolium Michelianum |Trifolium repensgracil-|Tripleurospermum 


Gaud. 157: 
mieranthum Vis. 159. 
montanum Z. 157. 

a. robustum. 
nigrieans Viv. 157. 
nivale Schur 154. 
nivale Sieb. 154. 
ochroleueum Z. 155. 

a. polyphyllum. 

b. subnudicaule. 
pallescens Schreb. 157. 
pallescens var. Schur 

157. 
pallidum W. Kit. 153. 
palustre W. Kit. 153. 
pannonicum Jaeg. 155. 

a. latifolium. 

b. acutilobum. 

c. angustifolium. 
parisiense DE. 158. 
parviflorum Ehrh. 157. 

a. pygmaeum. 

b. pedunculatum. 
patens Schreb. 158. 
pensylvanicum Willd. 


limum Schur 157. 
resupinatum L. 156. 
rubens Z. 155. 
sativum Zchb. A5A. 
scabrum ZL. 156. 
spadiceum Z. 158. 
spadiceum Will. 158. 
striatum Z. 156. 

a. salsum. 
stritum W. Kit. 157. 
transsilyanicum Schur 

154. 
transsilvanicum Schur 157. 
Triehocephalum pilosum 
Schur 293. 
Triehophorum Pers. 694. 
alpinum Pers. 694. 
caespitosum Schur 694. 
Triglochin ZL. 631. 
Barrelieri Lois. 631. 
maritimum ZL. 631. 

a. sexangulare. 
palustre Z. 631. 
palustre salinum pauci- 

florum Schur 603. 


154.|\Trigonella Z. 152. 


Petitpierreanum Hayne 
153. 
Petitpierreanum Willd. 
153. 
pratense L. 154. 
a. sativum. 
b. stramineum. 
c. heterophyllum. 
d. albiflorum. 
pratense alpinum Hoppe 
154. 
fistulosum 
Schur 154. 
pratense depauperatum 
Schur 154. 
pratense nivale Koch 154. 
procumbens Schreb. 158. 
procumbens Pollich. 158. 
a. minimum. 
b. mieranthum. 
procumbens a. majus 
Koch 158 
procumbens f. minus 
Koch 158. 
prostratum .Biasol. 158. 
Pseudo - procumbens 
Gaud. 158. 
purpurascens Roth. 155. 
repens L. 157. 
a. prostratum. 
repens alpinum Schur 
158. 


pratense 


Besseriana Ser. 152. 
caerulea Ser. 152. 
Foenum graecum L. 
monspeliaca L. 152. 
procumbens Zechb. 152. 
Trinia Hofim. 247. 
glauca Zechb. 247. 
Henningii Hofm. 247. 
Hoffmannı M. Bieb. 247. 
Hoffmannii Saut. 247, 
Kitaibelii M. Bieb. 247. 
ramosissima Koch 247. 
vulgaris DO. 247. 
vulgaris 8. Henningii 
Koch 247. 
Triodia R. Brown. 764. 
alpina Koth. 764. 
decumbens R. Br. 764. 
Triphane Gerardi Rehb. 
40. 
recurya Rehb. 411. 
verna Rchb. 110. 
Tripleurospermum €. 
FH. Schultz. 336. 
bienne Knaf. 336. 
inodorum Schultz. 336. 
a. eradiatum. 
b. bienne. 
c. praecox. 
d. pusillum. 
Tripolium Nees 304. 
pannonicum Schur 304. 


152. 


vulgare Nees 304. 
a. latifolium. 
b. angustifolium. 
c. pannonicum. 


Tripterium Schur 6. 


aquilegifolium Schur 7. 
a, atropurpureum. 

pauciflorum Schur 7. 

alpestre Schur 37. 


|Trisetaria alpestris Bing. 


759. 
airoides Bmg. 760. 
carpatica Bmg. 758. 
flavescens Bmg. 757. 
pratensis .Bmg. 762. 
pubescens R. S. 760. 
sesquitertia Bmg. 760. 
tenuis Bing. 757. 
Trisetum Pers. 751. 
alroides AR. S. 760. 
alpestre P. Beaw. 759. 

a. macranthum. 

b. purpurascens. 

ce. argentoideum. 

d. glabrescens. 
argenteum Schur 760. 
argentoideum Schur 159. 
carpaticum Z. S. 758. 
distichophylium P. B. 760. 
flavescens P. Beauv. 757. 

a. biflorum. 

b. latifolium. 

c. variegatum. 
fuscum R. 8. 758. 
praecox Dum. 754. 
sesquitertium Schur 750. 
splendens Presl. 757. 
subspicatum Schur 760. 
tenue R. S. 757. 
transsilvanicum Schur 

758. 
varium Schur 758. 

Triticum Z. 806. 

Amylon Ser. 807. 
arundinaceum Schur 806. 
atratum ‚Host. 807. 
bromoides Wib. 799. 
campestre R. S. 810. 
caninum Schreb. 810. 
caucasicum Richter 807. 
cereale Bmg. 806. 
cereale var.d. .Bmg. 806. 
compositum L. 806. 
eristatum Schreb. 807. 
dieoecum Schrank. 807. 

a. atratum. 
durum Desf. 806. 
elongatum Host. 810, 


975 


Tritieum glaucum Desf.|Triticum villosum Host. |Turritis patula Zhrh. 


809. 
gracile DC. 800. 
hirsutum Hornem. 807. 
hordeiforme Host. 806. 
imbricatum M. Bieb. 807. 
intermedium Gaud. 809. 
intermedium Host. 809. 
jJunceum Gmel. 810. 
jJunceum Host. 809. 
jJunceum ß. giganteum 
Roth. 810. 
littorale Host. 809. 
monococeum ZL. 807. 
muricatum Fisch. 808. 
muricatum Link. 807. 
pectinatum M. Bieb. 807. 
pinnatum DC. 800. 
pinnatum M. Bieb. 799. 
polonicum Z. 806. 
repens L. 808. 
rigidum Schleich. 809. 
rigidum Schrad. 810. 
Spelta Host. 807. 
Spelta L. 806. 
sylvaticum Mönch. 799. 
teretiflorum Wib. 799. 
tricoecum Schübl. 807. 
truncatum Wallr. 809, 
turgidum Z. 806. 
a. compositum. 
b. villosum. 
turgidum a. Schur 806. 


806. 
vulgare Will. 806. 
a. aestivum. 
b. hybernum. 
c. velutinum. 
vulgare a. villosissimuni 
Schur 806. 


[rixago cordifolia Mönch. 


539. 


Troll us?2,26: 


europaeus L. 26. 

a. humilis. 

b. viridiflorus. 

e. serotinus. 

d. grandis Dimg. 26. 
viridiflorus Selbur 26. 
transsilvanieus Schur 26. 


Tulipa L. 661. 


Gesneriana L. 661. 
a. flaviflora odorata. 
sylvestris L. 661. 
a. biflora hexandra. 
b.oligosanthaoctandra 


Tunica Scop. 91. 


rigida Zchb. 91. 
Saxifraga Scop. 91. 


Turgenia Hofm. 271. 


latifolia Hofm. 271. 


Turritis Zzem?: 


alpina Z. 43. 
Gerardi Dess. 43. 
glabra L. 22. 


U. 


ULMACEAE Mirbel.603.|Ulmus hollandiea Mill. 


Ulmus Z. 603. 
campestris Host. 603. 
campestris Z. 603. 
campestris Schkh. 604. 
campestris Sm. 603. 
camp. a. glabra Maly 

603 


camp. a. latifolia Meyer 


603. 
camp. a. nuda Koch 603. 
camp. ß. scabra Maly 

603. 
camp. ß. suberosa Koch 

604. 
ciliata Ehrh. 604. 
corylifolia Host. 603. 
effusa Willd. 604. 
excelsa Borkh. 603. 
glabra Host. 603. 
glabra Mill. 603. 


6UA. 
leucocarpa Schur 603. 
leucosperma Schur 603. 
major Host. Schur 603. 
major Sm. 604. 


42. 
Tussilago Z. 303. 
alba L. 303. 
alpina Z. 302. 
alpina f. L. 302. 
Cacalia Scop. 301. 
discolor Jacg. 302. 
Farfara L. 303. 
frigida Yill. 303. 
hybrida Z. 302. 
nivea YVill. 303. 
paradoxa Betz. 303. 
Petasites Hoppe 302. 
Petasites Z. 302. 
ramosa Hoppe 303. 
spuria Betz. 303. 
sylvestris Scop. 302. 
tomentosa Zhrh. 303. 


TYPHACEAE Juss. 637. 


Typha ZL. 637. 


angustifolia Z. 637. 
a. elatior. 

gracilis Schur 637. 

latifolia Schur 637. 

latifolia remotiuscula 
Schur 637: 

Laxmanni Lepech. 637. 

media Pollin. 637. 

remotiuseula Schur 637. 

Shutleworthii Koch 637. 

transsilvanica Schur 637. 


Urachne grandifora Trin. 
744. 
holciforme Spr. 741. 
paradoxa Link. 741. 
virescens Trin. 741. 


URTICEAE Juss. 601. 


montana Sim. Host. 603. |Urtica Z. 601. 


montana Schult. 604. 
octandra Schkh. 604. 
nuda Zhrh. 603. 
racemosa Dorkh. 604. 
sativa Du Roi 604. 
suberosa Zhrh. 604. 
a. fruticosa. 
suberosa parvifol. Zayne 
604. 
tetranda Schkh. 603. 
tiliaefolia Host. 603. 
tortuosa Host. 603. 


UMBELLIFERAE 244. 
Urachne grandifl. Led. 741. 


balearıica Z. 601. 
dioica Z. 601. 

a. lamiifolia. 

b. montana. 

c. eurvidens. 
dioica a. alpina Schur 


601. 
dioica ß. faginea Schur 
601. 
dioica v. monoica Trautv, 
601. 


Dodartii Z. 601. 
integrifolia Poir. 601. 
kioviensis Ragov. 601. 


976 


Urtica pilulifera Z. 601. |Ütrieularia Z. 548. 


radicans Dolla 601. 
urens L. 601. 


Vaccaria Medie. 99. 
pyramidata Fl. d, Wett.99. 

VACCINEAE DC. 446. 

Vaccinium Z. 446. 
Myrtillus Z. 446. 

a. arcticum. 

b. leucocarpum. 

var. a. alpina frigida. 
Oxycoccos L. 446. 
uliginosum L. 446. 

a. alpinum minimum. 
Vitis idaea /L. 446. 

a. alpinum, 

Valantıa zZ. 237: 
alpina Schur 288. 
Aparine L. 279. 
Aparine Poll. 278. 
Bauhini Schur 287. 
chersonensis Willd. 237. 
Cruciata Koch 287. 
Cruciata L. 287. 

a. laevipes. 
glabra L. 287. 
glabra Vill. 288. 
pedemontana Dell. 288. 
saccharata @Gmel. 279. 
tricornis Roth. 378. 
trilora Lam. 278. 

Valarum Schur 54. 
offieinale Schur 54. 

VALERIANEAR 255. 

Valeriana ZL. 288. 
alpigena Schur 290. 
alternifolia ZLedeb. 288. 
altıssima Hornem. 288. 
angustifolia ‚Mill. 292. 
angustifolia Tausch. 288. 
Cardamines M. Bieb. 290. 
collina Wallr. 288. 
dentata M.".Bieb. 2392. 
dioica L. 289. 

a. simplicifolia. 

b. oboyata. 

c. minima. 

d. subdissecta. 
divaricata Hinterök. 289. 
elongata L. 291. 
exaltata Dmg. 289. 
exaltata Mik. 288. 
Locusta E. B. 290 (1732). 

d, dentata Z, 291, 


intermedia Hayne 548. 
min; L. 548. 


V. 


g. coronata L. 291. 
monandra YVahl. 292. 
montana ZL. 290. 

a. alpigena. 

b. ternata. 
mont. diversifolia Schur 

391. 
montano-tripteris Schur 

291. 
multiceps Wallr. 288. 
offieinalis Z. 288. 

a. major, 

b. minor. 
off. var. minor Koch 288. 
off. a. altiıssima Koch 

288. 
off. y. alternifolia Zedeb. 
288. 
off. y. angustifolia ‚Koch 
288. 
olitoria Willd. 291. 
Phu L. 289. 
procurrens Wallr. 288. 
repens ost. 289. 
rubra ß. Z. 292. 
sambucifolla Mik. 289. 
saxatilis Z. 291. 
sciaphila Schur 289. 
sisymbriifolia Desp. 290. 
tenuissima Schur 288. 
transsilvanica Schur 290. 
tripteris L. 290. 
tripteris var. hetero- 
phylla Bmg. 290. 
tripteris var. a. ß. Schur 
290. 
Valerianella Poll. 291. 
Aurieula DC. 291. 
campanulata Zöchb. 291. 
carinata Lois. 291. 
coronata DC. 291. 
dentata Poll. 291. 
dent. ß. lasiocarpa Koch 
291. 
eriocarpa Desv. 291. 
laxiflora Dufr. 291. 
mierocarpa Loisi. 291. 
mixta Dufr. 291. 
Morisonii DC, 291. 
Morisonii ß. DO. 291. 
olitoria Poll. 291. 


Utrieularia vulgaris Z. 
548. 
|Uvularia amplexifol. Z.659. 


Valerianella olitoria ß. 
lasiocarpa Zechb. 291. 
olitoriaa. leiocarpa Zechb. 
294. 
pubescens Merat. 291. 
truncata Pett. 291. 
Valisneria ZL. 699. 
Jacquiniana Eichw. 629. 
spiralis L. 629. 
Ventenata Koel. 757. 
avenacea Koel. 757. 
bromoides Koel. 757. 
VERATREABE Schur 679 
Veratrum Z. 679. 
album Gaud. 679. 
album ß. Lobelianum 
Koch 679. 
album Z. 679. 

a. velutinum. 
Lobelianum Bernh. 679. 
nigrum L. 679. 
viride Scehkh. 679. 

VERBASCEAE 431. 
Verbascum Z. 481. 
album Mill. 483. 
Alopecurus Thuill. 482. 
australe Schrad. 481. 
austriacum Schrad. 482. 
banaticum Schrad. 482. 
Biebersteinii Dess. 483. 
Blattaria Z. 484. 
lattarioides Gaud. 484. 
bracteatum Presl. 483. 
ealvescens Schur 481. 
caucasicum Fisch. 484. 
crassifolium Schleich. 
481. 
cuspidatum Schrad. 481. 
densiflorum Poll. 481. 
erythrocaule Schur 483. 
floccosum W. Kit. 483. 
gallicum Willd. 482. 
heterophyllum Morett. 
483. 
incanum Gaud. 483. 
lanatum Schrad. 482. 
longifolium DO, 482. 
Lychnvitidi - Blattaria 
Koch 484. 
Lyehnitidi-floccosum 
Koch 484. 


977 


Verbascum Lychnitis Z.|Verbascum Thapsus Z. |Veronica austriaca glan- 


483. 


Lychn. ß. album Koch 


433. 


Lychn. £. hungaricum 


Foch. 483. 


Lychnitis Engl. B. 483. 


mieranthum Merat. 483, 


Mönchii Schult. 483. 
monspessulanum Pers. 


482. 


montano - phlomoides 


Schur 482. 


montanum Schrad. 481. 
Neilreichii Schur 434. 
nemorosum Schrad. 481. 
nigrum ZL. 482. 

albo - lanatum Schur 


482. 


nigrum Pall. 482. 
nigro - phoeniceum 
Schultz. 
orientale M. Bieb. 482. 
a. sinuatum. 
b. glabrescens. 


orientali-Lychnitis Schur 
483. 


ovatum Schrad. 482. 
parisiense Thuill. 482. 
phlomoides Z. 481. 
phoeniceum Z. 484. 

a. subcordatum. 

b. plantagineum. 

c. albiflorum. 
plantaginifolium Schur 


434. 
Pseudo-Blattaria Schleich. 
484. 


Pseudo - Lychnitis Schur 


483. 


pulverulentum Gaud. 


483. 
pulverulentum M. .Bieb. 
483. 
pulverulentum Sm. 483. 


pulverulentum Vill. 483. 
puniceum Schrad. 484. 
pyramidale Host. 484. 


ramosissimum Poir. 483. 


repandum Willd. 484. 


rubiginosum W. Kit. 484. 


rugulosum Willd. 481. 
Schraderi Meyer 481. 
sinuatum Schur 482. 


specioso-orientale Neilr. 
484. 


speciosum Schrad. 482. 
subalpinum Schur 481. 
thapsiforme Schrad. 481. 


Schur, Enum. plant. Transs, 


484. 


481. 
Thapsus Plenk. 481. 
Thapsus a. Wahlenb. 481. 
thyrsoideum Host. 482. 
urticaefolium Lam. 482. 
virens Host. 482. 
Weldeniı Moret. 483. 


VERBENACEAE 512. 
Verbena Z. 512. 


offieinalis Z. 512. 


VERONICEAE 491. 
Veronieca,Z. 491. 


acinifolia Z. 500. 
agrestis ZL. 502. 
var. byzantina Siebth. 

502. 

agrestis var. DO. 502. 

agrestis Fl. dan. 502. 

agrestis ß. polita Koch 
502. 

alpina Dmg. 499. 

alpina Fl. dan. 499. 

alpina ZL. 499. 

a. integerrima. 

b. obtusifolia. 

c. heterophylla. 

d. pusilla. 

e, nutans. 
alpina a. integrifolia 

Feoch. 499, 
alternifolia Lej. 498. 
amethystina Willd. 498. 
Anagallis Z. 491. 

a. integerrima. 

b. crenato-dentata. 

c. maxima. 

d. deminuta. 

e. glandulosa. 
Anagallis ß. Koch 491. 
anagalloides Guss. 492. 
angustifolia Dernh. 493. 
aphylla Z. 496. 
arguta Schrad. 498. 
arvensis Z. 501. 

a. ramosissima. 

b. murorum. 

c. rigida. 

d. acinoides. 

e. nana. 

f. Pseudo-romana. 
arvensis ß. Bmg. 500. 
arvensis f. pratensis 

Schur 402. 
australis Schrad. 496. 
australis Schrad. 498. 
austriaca L. 493. 
austriaca a. Koch 493. 
austriaca c. Jechb. 493. 


dulifera Schur 493. 

austriaca mulufida ©. 
Koch 493. 

austriaca ß. orientalis 
©. Koch 493. 

austriaca pinnatifida 
Jacg. 493. 
austriaca ß. pinnatifida 
Koch 493. 

austriaca y. tenuifolia 
©. Koch 494. 

Bachhofenii Heuff. 497. 

a. angustifolia. 

b. latifolia. 

c. biserrata. 
Baumgartenii R. S. 499. 

a. simplieiuscula. 

b. multicaulis. 
Beccabunga L. 492. 

a. nivea. 

b. longibracteata. 
Bellardı Al. 502. 
Bellardi Wulf. 501. 
bellidioides Z. 498. 
biserrata Schur 497. 
brevifolia M. Bieb. 498. 
Buxbaumii Ten. 502. 

a. grandiflora. 
canescens Schrad. 497. 
Chamaedıys L. 494. 

a. albiflora. 

b. pilosa. 

e. lamiifolia. 
Chamaedrys y. Led. 495. 
Chamaedrys pilosa 

Benth. 494. 

Cibiniensis Schur 498. 
Clusii Schott. 496. 
crassifolia Kit. 496. 
crassifolia Wierzb. 496. 
erinita Kit. 494. 
eristata Dernh. %96. 
cymbalariaefolia Bmg. 

502. 
cymbalariaefolia Schm. 

502. 
cymbalariaefolia Vahl. 

502. 
Cymbalaria Bert. 502. 
dentata Schm. &93. 
depressa Schur 495. 
didyma Koch 502. 
didyma Ten. 502. 
Dillenii Orntz. 501. 
divaricata Tausch. 494. 
Drymeja Schur 495. 
filiformis DC. 502. 
florida Schm. 494. 


62 


978 


Veronica follosa W. Kit. 
498. 
fruticulosa Fl, dan. 499. 
fruticulesa L. 499. 
Gebhardiana Vest. 
gentianoides Vahl. 
glabra Schrad. 498. 
hederaefolia Z. 502. 
a. minima, 
hederaefolia ß. L. 502. 
hospita Fl. dan. 502. 
hybrida Z. 496. 
hybrida M. Dieb. 496. 
hyssopifolia Schur 493. 
Jaequini Bmg. 493. 
Jacquini Schott. 493. 
incana L. W. Kit. 497. 
incana Schur 496. 
integrifolia Schrank. 
499. 
Lappago Schrank. 502. 
latifolia Z. 494. 
a. laciniosa. 
b. verticillata. 
e. erinita. 
latifolia Scop. 495. 
latifolia minor Schrad. 
494. 
latifolia $. heterophylla 
Roch. &93. 
latifolia major Schrad. 
494, 


499. 
500. 


limosa Lej. 492. 
longifolia y. Koch 498. 
longifolia Roth. 498. 
longifolia ZL. 498. 

a. maritima. 

b. glabra. 

c. transsilvanica. 
media Bl. Fg. 498. 
media Schrad. 498. 
mierantha Schur 500. 
montana Z. fil. 494. 
multilda Z. 493. 

a. tenuifolia. 
nana Lam. 501. 
neglecta Schm. 500. 
neglecta Vahl. 497. 
nemorum Pall. 495, 
nitida Zhrh. 498. 
nivalis Schur 500. 
nutans ‚Bong. 499. 
ocymifolia Thuill. 500. 
ofieinalis Z. 495. 

a. Tournefortü. 

b. subarctica. 
offieinalis ß. Schur 495. 
opaca Fries. 502. 
orchidea Orntz. 496. 


folia Schur 496. 
orientalis Mill. 493. 
orientalis hyssopifolia 

Schur 493. 
oyalifolia Schur 496. 
paludosa Lej. 496. 
panieulata ZL. 498. 
pedunculata Vahl. 495. 
peduneularis M. Bieb. 495. 
peduncularis y. M. Bieb. 
499. 
peregrina Z. ‚501. 
persica Poir. 502. 
petraea Stev. 499. 
petraea Bmg. 499. 
plicata Pohl. 494. 
pinnata Schur 494. 
pinnatifida Lam. 501. 
polygonoides L. 501. 
polymorpha Willd. 493. 
polita Fries. 502. 
praecox All. 500. 
prostrata L. 492. 
prostrata var. M. Bieb. 
493. 
prostrata e. Rchb. 493. 
psilocarpa Lk. 493. 
Pseudo - Chamaedrys 
Jaeg. 494. 
Pseudo - incana Schur 
496. 
pulchella .Bast. 502. 
pumila All. 499. 
romana Ding. 502. 
romana All. 501. 
romana L. 501. 
romana Scop. 500. 
rotundifolia Schrank. 
499. 
Rudolphiana Hayne 494. 
salina Schur 492. 
saxatilis Scop. 499. 
Schmidtii 2. $. 493. 
seutellata Z. 492. 

a. nivea. 
serpyllifolia Z. 500. 

a. alpicola. 

b. tenella. 

c. major. 

d. Wolffiana. 
serpyllif. c. Schur 500. 
spicata L. 496. 

a. macrostachya. 

b. polystachya. 

c. perramosa. 

d. subcanescens. 

albo-incana Schur 496. 

spicata d. Schur 496. 


Veronica orch. e. crassi-|Veronica spicata var. f. 


eristata Koch 496. 

spicata ß. latifolia Koch 

. 496. 
spicata a. vulgaris Koch 
E 496. 
spuria L. 498. 
spuria a. Ledeb. 498. 
spuria y. Koch 498. 
squamosa Presl. 496. 
stachyoides Schur 497. 
Stephaniana R. 8. 498. 
subaretica Schur 495. 
suceulenta All. 501. 
tenella All. 500. 
tenuifolia M. Bieb. 494. 
taurica Willd. 493. 
Teucerium ZL. 494. 
Teuerium Host. 493. 
Teuerium ß. Tratt. 494. 
Tournefortii @mel. 502. 
Tournefortii Schm. 495. 
transsilvanica Schur 298. 
trichocarpa R. 8. 493. 
triphyllos Z. 502. 

a. pusilla. 
umbrosa M. Bieb. 495. 
urtieifolia Z. 495. 


verna L. 501. 


a. minutissima. 


Vignantha Schur 705. 


acuta Schur 706. 
dacica Schur 705. 
Dreyeri Schur 706. 
a. alpina. 
Mönchiana Schur 706. 
mueronata Schur 705. 
a. monoica. 
b subdioica. 
rigida Schur 705. 
strieta Schur 706. 

a. polystachys. 
vulgaris Schur 706. 
a. chlorocarpa. 

b. subfastigiata. 

c. turfosa. 
d. homalocarpa. 


VigneaP..B. (Rchb.) 698. 


acrandra Schur 699. 
acuta Zchb. 706. 
arenaria Zöchb. 700. 
brizoides Zöchb. 700. 

a. major. nemoralis. 
caespitosa Zechb. 706. 
canescens Zechb. 702. 

a. gracillima. 
capitata Rchb. 797. 
chordorrhiza Rchb. 798. 
erassinervis Schur 704. 


979 


Vignea curvula Schur 698. Vicia monanthos Koch 


a. digyna. 


VIBURNEAE 223. 


b. subtrigina. 

c. pygmaea. 

d. pauciflora. 
Davalliana Zechb. 697. 
dioica Rchb. 697. 
divisa Zechb. 699. 


divisa ß. rivularis Zöchb. 
699. 


divulsa Zechb. 703. 

a. perramosa. 
elungata Zöchb. 702. 

a. subalpina. 
foetida Zöchb. 699. 
Gebhardi Rchb. 701. - 

a. longibracteata. 
grypos Zechb. 702. 
guestphalica Bönningh. 


704. 


incurva Zöchb. 698. 
intermedia Zechb. 699. 
lagopina Zechb. 701. 
leporina Zechb. 701. 

a. capitata. 

b. longibracteata. 
Mönchiana Zchb. 706. 
muricata Zechb. 703. 

a. altiss. transsilv. 
panieulata Zechb. 705. 
paradoxa Zechb. 705. 
Personii Schur 701. 


psammophila Schur 700. 


Pseudo - arenaria Zechb. 


Schur 701. 


Pseudo - brizeides Schur 


700. 


Pseudo - Schreberi Schur 


700. 


pulicaris Zchb. 697. 
remota Zechb. 703. 
repens Schur "701. 
rivularis Schur 699. 
saxatilis Rchb. 705. 
Schreberi Rchb. 701. 

a. nemorum. 
stellulata ZRchb. 702. 

a. alpicola. 
stenophylla Rchb. 698. 

a. exigua. 

b. elata. 
tenuissima Schur 704. 
teretiuscula Zchb. 704. 

a. major. 
virens Rchb. 703. 
vulpina L. 704. 

a. humillima. 

b. nemorosa. 

c. erassinervis. 


Lantana L. 244. 
Opulus Z. 244. 


Vicia ZL. 165. 


angustifolia Zoth. 169. 

a. Bobartii. 

b. longifolia. 
angustifolia a. segetalis 

och 169. 

angustifolia Sm. 169. 
articulata Willd. 121. 
Biebersteinii Dess. 168. 
Bobartii Forst. 169. 
campestris Schur 169. 
cassubica Fl. dan. 171. 
cassubica Z. 170. 
cassubica ß. Ser. 171. 
eiliata Schur 168. 
cordata Wulf. 169. 
Cracca Bert. 166. 
Cracca L. 166. 

a. macrophylla. 

b. Kitaibeliana. 

ce. tenerrima. 

d. nemorosa. 
Cracea var. 11. Gaud. 


166. 
Cracca v. tenuifolia Spen. 
166. 


dasycarpa Ten. 166. 
Drymeja Schur 167. 
dumetorum Z. 465. 

a. grandifolia. 
equina Zechb. 170. 
Ervilia Willd. 170. 
Faba L. 170. 


var. ß. minor Z. 170. 


flavida Schur 168. 
gallo - provincialis 


Gerard. 166. 


Gerardi DO. 166. 
Gerardi Jaeg. 171. 
grandiflora Scop. 168. 
a. obcordata. 
a. Scopolina Koch. 
ß. et g. Koch 168. 


heterophylla Rchb. 167. 


hirsuta Koch 171. 
hirta Balb. 168. 
hybrida Z. 168. 
incana Wall. 168. 
Kitaibeliana Schur 168. 
lathyroides Z. 170. 
lentiformis Schur 168. 
Lerchenfeldiana Schur 168. 
longifolia Schur 169. 
lutea Z. 168. 

ß. pallidifiora DO. 168. 


Viburnum Z. 243, 471. 


montana Fröl. 167, 
Morosportensis Lerchenf. 
168. 
multiflora Poll. 171. 
narbonensis Z. 167. 
obcordata Zechb. 169. 
oroboides Wulf. 167. 
Orobus DC. 17. 
oxyphylla Schur 167. 
pannonica Jacg. 167. 

var. ß. Koch 167. 
pisiformis Z. 170. 
polyphylla Desf. 166. 
polyphylla Koch 166. 
polyphylla M. Bieb. 166. 
polyphylla W. Kit. 166. 
Pseudo-villosa Schur 166. 
purpurascens DC. 167. 
sativa Z. 169. 

a. velutina. 

ß. Ser. 169. 
segetalis Thuzll. 169. 
sepium L. 167. 

a. angustifolia, 

b. ovata. 

c. mierephylla. 
serratifolia Jacg. 169. 
sordida M. Bieb. 168. 
sordida W. Kit. 168. 
stenophylla Schur 169. 
striata M. Bieb. 161. 
subrotunda Schur 167. 
sylvatica L. 170. 
tenuifolia Roth. 166. 

a. maxima. 
tenuifolia Ten. 166. 
tetrasperma Mönch. 171. 
tricolor Schur 167. 
uncinata Zechb. 167. 
varıa Host. 166. 
villosa Zeoth. 166. 

a. albiflora. 

b. stenophylla. 
villosa 6. glabrata Schur 

166. 
villosa a. glabrescens 
Koch 166. 


Vieilla Schur 170. 


cassubica Schur 170. 
Orobus Schur 170. 

pisiformis Schur 470. 
sylvatica Schur 170. 


Villarsianymphoides Vent. 


453. 


Vinea L. 453. 


herbacea W. Kit. 453. 
a. angustata, 


2 * 


980 


Vineca major Z. 453. 
minor L. 453. 
Vincetoxicum offieinale 
Mönch. 453. 
VIOLARIEAE DC. 78. 
Viola Z. 78. 
alba Dess. 81. 
alba Bess. legit. 81. 
Allionii Zchb. 82. 
alpestris Jord. 87. 
alpina Pmg. 87. 
alpina Jacg. 87. 
ambigua W. Kit. 80. 
Baumgarteniana Schur 
87. 
Bertolonii Pis. 86. 
bicolor Bing. 86. 
Bielzii Schur 86. 
billora L. 85. 
Billotiana Schultz. 84. 
Billotii Schultz. 83. 
calcarata ZL. 87. 
campestris M. Bieb. 80. 
canina L. 83. 
a. sabulosa. 
b. lucorum. 
canına DO. 82. 
canına Sturm 82. 
canina ericetorum Schrd. 
83. 
canına var. montana 
Fries. 83. 
caninav. parva Schur 33. 
canina var. pratensis 
Schur 83. 
canina ß. Ruppii .M. et 
6,83. 


canına ß, sylvestris Fries. 
82. 
cenisia L. 87. 
collina Bess. 80. 
degener. Schweig. 83. 
declinata W. Kit. 86. 
a. gracilis. 
b. montana. 
deminuta Schur 87. 
Drymeja Schur 79. 
elatior Fries. 84. 
epipsila Ledeb. 78. 
gracilis fl. Gr. 86. 
gracilis Riv. 86. 
grandiflora Huds. 87. 
grandiflora Will. 87. 
gymnocarpa Janka 79. 
hebecarpa Schur 79. 
heterophylla ß. Bert. 86. 
heterophylla Bert. 86. 
heterophylla ß. gracilis 
Koch 86. 


hirta L. 79. 

a. nivea. 

b. fraterna. 

c. umbracola. 
birto-odorata Schur 79. 
hortensis Schur 82. 
hybıida Schur 79. 
Hymettica Boiss. 87. 
Jooi Janka 78. 
Kitaibeliana R. $. 86. 
lactea Fries. 84. 
lactea Sm. 84. 
lancifolia Thore 84. 
laneifolia Bess. 83. 
leptoceras Schur 87. 
leucantha Schur 82. 
livida W. Kit. 81. 

a. albiflora. 

b. minima. 
lutea Bess. 85. 
lutea var. Koch 87. 
lutea L. Sm. 87. 
macedonica Boiss. 86. 
macrostipulata Schur 84. 
mieroceras Schur 80. 
mierophylla Schur 87. 

a. albiflora. 
mirabilis Z. 81. 

a. perfecta. 

b. imperfecta. 

c. contraversa. 
montana L. 83. 
montana Roth. 84. 
nemoralis Kütz. 83. 
numulariaefolia Host. 82. 
obseura Schur 80. 

a. albiflora. 
odorata L. 81. 

a. convallium. 

b. dumetorum. 

c. micrantha. 

d. miraculosa. 

e. autumnalis. 
odorata ß. alba Zchb. 81. 
odorata var. glabrior 

Ledeb. 81. 
odorata var. Stevenü 

Bess. 81 
palustris Z. 78. 
palustris ß. Fries. 78. 
pratensis M. K. 84. 
pratensis Zchb. 84. 
parvula Opiz. 79. 


Viola hirsuta Schultz. 79.|Viola persicifolia Schkh. 


84. 
prionantha Bunge 73. 
Pseudo-lutea Schur 87. 
pumila YVill. 84. 
Riviniana Zechb. 83. 

a. subapetala. 
rupestris Schmidt 82. 
Ruppii All. 83. 

Ruppii Koch 84 (499). 
Ruppii Presl. 84. 
Ruppii Rechb. 84. 
saxatilis Schmidt 85. 
saxigena Schur 84. 
Schultzii Schur 84. 
sciaphila Koch 80. 
sciaphila Schur 79. 
segetalis Schur 85. 

a. Kitaibeliana (507). 
sicula Schur 86. 
stagnina Kit. 83. 
stagnina M. K. 83. 

a. microstipulata. 
strieta Hornem. 83. 
suavis M. Bieb. 81. 
suavis albiflora 80. 
sudetica Willd. 87. 
sylvestris Lam. 82. 

a. Pseudo-livida. 

b. depressa. 

c. parviflora. 
transsilvanica Schur 78. 
trieoler L. 85. 

. banatica. 

. grandiflora. 
. macrantha. 
. chrysantha. 
. salina. 

f. luteola. 
tricolor arvensis Koch 86. 
tricolor gracillima Bi 
tricol. marıtima Schwerg. 

85. 
trie. parviflora Hayne 86. 
tricolor y. saxatilis Zed. 
85. 


eapz» 


uliginosa Schrad. 78. 
umbrosa Hoppe 80. 
umbrosa Saut. 80 (482). 
Valderia All. 87. 
Valderia Zöchb. 86. 
Zoisii Wulf. 87. 


a. caerulea-violacea. 


Patrini var. ß.etg. DC.|Viscago Behen Bmg. 104. 


78. 

persicifolia Bmg. 8% 
(502). 

persicifolia Rupp. 84. 


clavata Mönch. A00. 
glutinosa Bing. 100. 
mollissima Bmg. 100. 
multiflora Dmg. 103. 


Viola Otites Dmg. 103. 
parviflora Bimg. 103. 
Viscaria Röhl. 107. 
Siegeri @riseb. 107. 
purpurea Wimm. 107. 
vulgaris Zöhl. 107. 
Viscum L. 242. 
album L. 242. 


Waldschmidtia nymphoi- 

des Wigg. 453. 

Waldsteinia Willd. 184. 
gevoides Willd. 184. 
sibirica Tratt. 184. 

Weingärtneria canescens 

Bernh. 754. 

Wendtia alpina Schur 268. 
siifolia Schur 268. 


Xanthium ZL. 428. 
spinosum L. 428. 
Strumarium L. 428. 

Xanthophthalmum sege- 

tum Schutz. 339. 

Xantholinum flavum KRchb. 

126. 


Zanichellia Z. 634. 
gibberosa Rchb. 634. 
major Bönningh. 634. 
palustris L. 634. 
palustris var. major 

Schur 634. 
pedicellata Fries. 634. 
pedunculata Zechb. 634. 
Zea L. 720. 


Vitis Z. 134. 


hederacea Willd. 242. 
Labrusca ZL. 135. 
laciniosa L. 135. 
quinquefolia Lam. 135. 
sylvestris Gmel. 134. 
Vinifera L. 134. 


Vulpia @mel. 783. 


Ww. 


Wiborgia Alcmella Roth. 


316. 
parviflor. Aumb. B. 
Kunth. 316. 


Wierzbickia ZKchb. 112. 


larleifolia Zöchb. 112. 
macrocarpa Föchb. 112. 
striata Zechb. 112. 


Woodsia R. Brown. 831. 


x 


Xanthoselinum Schur 
264. 
alsaticum Schur 264. 
XKeranthemum Z. 425. 
annuum ZL. 425. 
annuum fß. L. 425. 
eylindraceum Siebth. 425. 


2. 


Mays L. 720. 
a. androgyna. 
b. ramosa. 
var. a. chinensis. 
b. humilis. 
. leucocarpa. 
. Macrocarpa. 
. Microcarpa. 
perlata. . 


mooao 


981 


Vulpia bromoides Zink. 


733. 


>» Myurus Gmel. 783. 


a. gracilis secunda. 
Pseudo - Myurus Zechb. 
783. 

sciuroides Roth. 783. 


Woodsia hyperborea ß. 
rufidula Koch 831. 
ilvensis R. Brown. 831. 
Wulfenia Bonarota Sm. 
503. 
chamaedrifolia Host. 
503. 


Xeranthemum erectum 
Presl. 425. 
inapertum Schult. 425. 
inapertum Willd. 425. 
incompletum Cass. 425. 
radiatum Lam. 425. 
Xerotium montan. Bl. 318. 


g. praecox. 
h. symetrica. 
i. tessellata. 


Zornia partita Mönch. 
533. 

Zuluzianskia marsiloides 
Neck. 824. 


ZYGOPHYLLEAE 110. 


Pag. 3 mo. 


Corrigenda. 


DB RB vv DD DT WO DB WO. DA DD DB DD KW mE m De CE 


sordida. 
monticolus. 
caucasicus. 
flabellifolius. 
paniculatus. 
divarıcatus. 
Lycoctonum. 
rotundifolio. 
long'iflora. 
hybridum. 
albiflorus. 
glaberrimus. 
oder. 

Spr. 

Duch. 
breviscapa. 
Koch. 
canına. 
austriaca. 
montana. 
praecox. 
oxycanthoides. 
sueeica. 
Chamaepespilus. 
palustri- 
decussata. 
Koch. 
latifo.ia. 
schistosum. 
Wulf. 
arctioidi- 
Hoaer. 
tridactylites. 
Scop. 
Dondia. 
saxifraga. 
Pall. 
sagitalis. 
intermedia. 
torquatum. 
Ahb. 


Pag. 274 no. 
ASIEN, 
” ” 
28 
289 9 
29027, 
293 
2935 » 
34 „ 
By U ee 
31909 
” ” 
324 ” 
338.1, 
338%, 
3u0 2 
Sale, 
385 9» 
337°, 
388.0). 
333708 
BEE 
” ” 
Wk y 
405 
106 
4 
Mb , 
M6  , 
ED 
MM „ 
43 „ 
128  „ 
130 
EEE 
135 
439 00% 
0 
kaswi, 
450 Gen 
451 Ord 
458 no 
573.08, 
Kanon, 
” ” 
a 
198 5 
” ” 
0a 0% 
ale) 
aa 
512 5 
520 
52205 
Bas 
529 „ 
ber 


1695 d. 
1695 f. 


linea 


—_— 


[3 


m 
werd I ED CE EOS 


we.JBormr Be > pw rennen mn wi 


lege: 


983 


Cieutaria. 
Mollugini- 
Mollugini- 
petraeum. 
sciaphila. 
Cardamines. 
pilosus. 
Reg. 
Tacemosus. 
Oeulis. 
Nutt. 
sylyaticum. 
Omalotheca. 
et. 

Chamae. 
sublyratum. 
D. 

Lachen. 
setigerum. 
armeriaefolium. 
eriophyllum. 
cerinthoides. 
Ö. 
Kotschyanum. 
Bauh. 

nana. 
Scabiosa. 
Scabiosa. 

Sut. 
acanthoidi- 
Boujarti. 
tricephalodes. 
Wimm. et Grab. 
P. loco $. 
Bertol. 
Cervicaria. 
oblongifolia. 
Vintinghofiana. 
grandiflora. 
tetramerium. 
Chimaphila. 
Syringa. 
obtusifolia. 
Hacquettüi. 
Bertol. 
Tabacum. 


Linaria. 
arguta. 
Stephaniana. 
6. 
caerulea. 
Bellard. 
Crista. 
albiflora. 
transsilvanico- 
latifolius. 
thymoides. 
Spr. 


984 


Pag. 531 
541 
542 


” 
543 
549 
399 
569 
573 
583 
586 


br) 
587 
589 
603 
624 
622 
624 
627 
637 
638 
645 
645 


” 
646 
654 
656 

” 
657 
662 


e) 
666 


”) 
670 
671 
672 
677 
678 


er) 


679 


” 
680 
690 
694 
699 
700 
714 
717 
719 
183 


no. 


2840 
2894 
29041 
2902 
2908 
2933 
2964 
3004 
3050 
3107 
3119 
3119 
3121 
3134 
3214 
3289 
3298 
331% 
3335 
3388 
3395 
3'133 


. 3429 


3429 
3431 
3472 
3489 
3489 
3492 
3520 
3521 
3544 
3549 
3567 
3576 
3583 
3603 
3607 
3609 
3614 
3615 
. 786 


. 3668 


3687 
3713 
3720 
3778 
3795 
3810 
4021 


C 


linea 


mm un m nn no 0 m m m un urn non a 00 0 ir nn 10 10 Con oc ed a RO on ar a 


- 
© 

0Q 
® 


aegyptiaca, 
umort. 

hastifolia. 

minor. 

Barrelieri. 

Nummularia. 

P. spectabilis Schur. 

pusilla. 

paganum. 

limosum. 

polymorphum. 

Pall. 

Pall. 

collinum. 

eorylifolia. 

cOTUScCAans. 

arenaria. 

dilatata. 

12, 

Schutleworthii. 

O. fusca. 

Himantoglossum. 

gracillimus. 

macrobracteatus, 

ÖL 

Alb. 

Joo. 

Güldensteiniana. 

Pseudo-graminea. 

bulbiferum. 

bulbiferum 4it. 

bulbifera. 

fistulosa. 

Mill. 

viride. 

xanticum, 

Pall. 

trigynum. 

polyanthum. 

viride. 

iridifolium. 

DE. 

salina. 

Micheliana. 

schoenoides. 

ligerica. 

Boott. 

gynobasis. 

Ourt. 

Mygalurus. 


Druck von Karl Ueberreuter in Wien, 


Botanische Werke 


aus dem Verlage von 


Wilhelm Braumüller, k. k. Hof- und Universitätsbuchhändler m Wien. 


in Ungarn und $:avonien bisher beobachteten Gefässpflanzen nebst 
einer pflanzengeografischen Uebersicht. gr. 8. 1866. 
5: 50 kr. — 3 Til 2eeNr. 


Reissek, Dr. Siegfried. Die Palmen. Eine physiognomisch-eultur- 
historische Skizze. Aus den populären Vorträgen der k. k. 
Gartenbau-Gesellschaft am 19. März 1861. gr. 8. 1861. 

50 kr. — 10 Ngr. 


Schmidt, Dr. Oscar, Professor der Zoologie und vergleichenden Anatomie 
an der k. k. Universität zu Graz und Dr. Franz Unger, Professor 
an der Hochschule in Wien. Das Alter der Menschheit und das 
Paradies. Zwei Vorträge. gr. 8. 1866. 80 kr. — 16 Ngr. 


Unger, Dr. F., Professor an der Hochschule in Wien. I. Die ver- 
sunkene Insel Atlantis. II. Die physiologische Bedeutung der 
Pfanzencultur. Zwei Vorträge, gehalten im Ständehause im 
Winter des Jahres 1860. gr. 8. 1860. 80 kr. — 16 Ngr. 

— — Neu-Holland in Europa. Ein Vortrag, gehalten im Stände- 
hause im Winter des Jahres 1861. Mit i9 Holzschnitten und 
41 Abbildungen im Naturselbstdruck. gr. 8. 1861. 

1 fl. 20 kr. — 24 Neger. 

— — Wissenschaftliche Ergebnisse einer Reise in Griechenland 
und in den jonischen Inseln. Mit 45 Holzschnitten, 27 Abbildungen 
im Naturselbstdruck und mit einer Karte der Insel Corfu. gr. 8. 
1562. 3. fl. 50 kr. — 2 Tllr. 10 Ner. 


— — Grundlinien der Anatomie und Physiologie der Pflanzen. 
Mit 116 Illustrationen in Zinkhochätzung. gr. 8. 1866. 
2 fl. — 1 Thlr. 10 Ngr. 
— .—- Die Insel Cypern einst und jetzt. Ein Vortrag. gehalten im 
Interesse des archaeologischen Museums zu Graz im Winter 1866. 
gr. 8. 1866. 30 kr. — 6 Neger. 
— — und Dr. Th. Kotschy. Die Insel Cypern ihrer physischen und 
organischen Natur nach mit Rücksicht auf ihre frühere Geschichte 
geschildert. Mit einer topografisch-geognostischen Karte, 42 Holz- 
schnitten und einer Radirung. gr. 8. 1865. 7 fl. — 4 Thlr. 20 Ner. 


k 


» 


ee ML er J 
F Se} Mt BR v 
'Typis Oaroli Veberreuter Vindobonae- 


New York Botanical Garden Library 


ntaru 


Se: 

rer 
I 
TERE 


Se: